Jaarverslag
2003
J a a r ve r s l ag 2 0 0 3 van de U n i ve r s i t e i t s b i bl i o t h e e k K a t h o l i e ke U n i ve r s i t e i t N i j m e ge n
Terugblik bibliothecaris Het jaar 2003 luidt voor de Universiteitsbibliotheek Nijmegen op vele fronten een nieuwe periode in. Niet alleen werd nieuwe dienstverlening geïntroduceerd, werden organisatorische structuren gewijzigd en reeds ingezette veranderingen letterlijk zichtbaar, het betekende logischerwijze ook afscheid van wat daarvóór was. De start van de renovatie van de Centrale Bibliotheek is daarvan een goed voorbeeld. De nieuwe, frisse inrichting werd op de eerste verdieping al zichtbaar, terwijl vele medewerkers hun oude werkplek na vele jaren zagen verdwijnen (zie foto’s verderop in dit verslag). De werkzaamheden konden overigens pas starten na de ingebruikname van een nieuw magazijn in het (eveneens nieuwe) gebouw Het Gymnasion. De UB is zeer gelukkig met deze uitbreiding van de faciliteiten ten behoeve van de bewaarfunctie van de bibliotheek. Een belangrijke ontwikkeling dit jaar was de installatie van de KUN-brede Licentiecommissie. Een orgaan dat de kwaliteit van de besluitvorming aangaande campusbrede licenties kan verbeteren, is werkelijk een stap vooruit. Eén van de eerste zaken waar deze commissie zich over gebogen heeft, is het bestedingsplan voor de extra centrale middelen voor literatuuraanschaf. Dit plan voorziet in centrale financiering van vakgerichte digitale bibliografieën, met als doel verdere ontwikkeling van de Digitale Bibliotheek. Het biedt de faculteiten vanaf 2003 tevens extra financiële ruimte voor de aanschaf van andere bibliotheekmaterialen. Ten aanzien van de innovatie van de dienstverlening mogen de vernieuwing van de WWW-site en de start van het landelijke DARE-project hier niet ontbreken.
3
Jaarverslag
2003
Voor wat betreft de organisatie zelf was een belangrijk moment de komst van Ria Paulides als nieuwe adjunctbibliothecaris. Na bijna een jaar was de directie van de UB gelukkig weer compleet. De dienst UB/KDC is vanaf 2003 opgenomen in het nieuw opgerichte Cluster Facilitair. De dienst schuift daarmee als ‘sector’ naar het derde IM-niveau, binnen de universiteit. Voor velen in en rond de bibliotheek voelt dit jaar ook een beetje als ‘het einde van een tijdperk’. Het overlijden van KDC-directeur prof. dr. J.H. Roes in mei en dat van (zijn overigens goede vriend) oud-bibliothecaris van de UBN mr. G.G.A.M. Pijnenborg in oktober van dit jaar, betekenden een definitief afscheid van twee mensen die van grote betekenis geweest zijn voor KDC en UB. Gelukkig is er ook in 2003 naast ‘oud’ en ‘nieuw’ ook voldoende noodzakelijke continuïteit waar te nemen. Zo besloot het CvB op 26 mei de verruimde openingstijden van de bibliotheek te handhaven, en zorgden de afronding van het collectievormingsprofiel voor de achtste faculteit (Rechtsgeleerdheid) voor een universiteitsbrede basis voor collectievormingsbeleid. Ook het in het najaar voorbereide nieuwe beleidsplan voor de komende jaren formuleert weliswaar nieuwe keuzes op een aantal terreinen, maar bouwt vanzelfsprekend ook voort op reeds eerder ingezette beleidslijnen. Het ‘nieuwe’ staat immers altijd op de schouders van ‘het voorafgaande’. Voor het jaarverslag van het Katholiek Documentatie Centrum zij hier verwezen naar het Jaarboek van het Katholiek Documentatie Centrum. drs. H.P.A. Smit bibliothecaris
4
Jaarverslag
2003
F i n a n c i ë l e ove r z i c h t e n
Middelen In 2003 beliep de toewijzing voor UB en KDC k€ 6.918 (exclusief huisvestingsmiddelen volgens GEMmodel ad k€ 2.111) tegen k€ 6.507 in 2002.Van het budget dat het College van Bestuur toewees, was k€ 372 bestemd voor het Katholiek Documentatie Centrum. De faculteiten hevelden k€ 3.023 over naar de Universiteitsbibliotheek ten behoeve van literatuuraanschaf en bindwerk. De eigen inkomsten van de UB beliepen k€ 393. Dit betreft inkomsten uit documentlevering, rappelgelden en rente. Omgerekend per fte wetenschappelijk personeel beliep de bibliotheek subsidie (inclusief huisvestingsmiddelen) 1 € 1.960. Omgerekend per student was een bibliotheeksubsidie 2 van € 506 beschikbaar. Inclusief de bijdragen van de faculteiten en alle overige inkomsten, maar exclusief huisvestingsmiddelen, was per fte wetenschappelijk personeel € 4.155 beschikbaar en per student € 611.
1. 2.349 fte, inclusief medewerkers van de faculteit der Medische Wetenschappen (bron: Bureau van de Universiteit, Afdeling CIF) 2. 15.980 (1 oktober-stand) (bron: Bureau van de Universiteit, Afdeling CIF)
5
Jaarverslag
2003
Literatuuraanschaf Ontwikkelingen in uitgaven voor literatuuraanschaf 2002/2003
2002
2003
Theologie
45.967
48.571
6%
Filosofie
39.222
35.758
-9%
Letteren
226.876
182.902
-19%
Rechtsgeleerdheid
194.926
210.569
8%
Sociale Wetenschappen
318.703
346.905
9%
Managementwetenschappen
205.805
200.618
-3%
Natuurwetenschappen,Wiskunde & Informatica
649.987
712.997
10%
Universitair Medisch Centrum
774.810
788.136
2%
10.191
11.217
10%
368.113
376.628
2%
2.834.600
2.914.301
3%
KDC Centrale Bibliotheek Totalen
x 1000 800
2002 2003
700
600
500
400
300
200
100
0 olo
e Th
6
gie
k C m ica en en id ee ru pp mat he pp KD ioth nt r ha rd ha bl sc Info Ce sc i n n B h e te & le et isc tsg ra we de W ed ch nt nt n M Re ciale Ce ir me isku a e t o i S ag n,W rs an ive M pe ap Un ch s n te we ur atu N n re
ie
of
os
Fil
tte
Le
e ele
% stijging of daling
Jaarverslag
2003
Totaaloverzicht uitgaven literatuur en bindwerk 2003 Totaal uitgaven 2003
Centrale Bibliotheek
Boeken
Tijdschriften
485.226
- 9.390
326.505
Theologie
57.547
17.892
Filosofie
41.726
Letteren
Seriew./ losbl.
Bindwerk
Boeken in Saldo bestelling t/m 31-12-2003 2003
59.513 108.598
9.278
245.325
15.322
15.357
8.977
9.410
19.287
4.669
23.489
7.600
5.968
2.417
5.829
215.119
95.438
69.851
17.613
32.217
52.524
152.406
Rechtsgeleerdheid
223.558
14.780
109.650
86.139
12.989
7.979
71.646
Sociale Wetenschappen
366.568
23.990
313.437
9.478
19.663
13.673
-60.730
Managementwetenschappen
213.156
35.329
147.957
17.332
12.538
15.582
80.847
Natuurwetensch.,Wisk. & Informatica
747.323
5.307
679.853
27.836
34.326
647
77.912
Universitair Medisch Centrum
824.392
30.840
744.274
13.022
36.256
374
322.462
NWO Geesteswetenschappen
50.426
40.323
9.317
786
0
17.031
18.609
1.700
366
784
294
257
159
2.474
14.802
1.782
5.913
5.801
1.306
213
7.891
Stichting J. Janssen
3.120
1.411
731
665
312
459
-20
Instituut voor Oosters Christendom
2.196
-243
1.660
118
661
727
8.849
346
346
0
0
0
93
711
1.405
-23
1.428
0
0
23
-567
419
419
0
0
0
42
1.428
6.348
1.425
3.899
1.025
0
796
9.357
16.903
2.351
6.202
2.665
5.686
370
0
0
0
0
0
0
0
0
2.783
1.707
679
397
0
0
9.476
Missiologisch Instituut Titus Brandsma Instituut
Dominicanen Centrum voor Vrouwenstudies Homo- en Lesbische studies OO&R Katholiek Documentatie Centrum HAN Rekeningen courant Totalen
3.275.064
268.720 2.460.951 265.640 279.753 131.797 975.694
7
Jaarverslag
2003
Exploitatierekening UB/KDC
LASTEN Personele lasten salarislasten overwerkvergoeding vakantietoelage sociale lasten toelagen wervings- en verzorgingskosten overige personele lasten ingehuurd personeel wachtgelden dotatie/onttrekking wachtgeldvoorziening
Materiële lasten huren College van Bestuur huisvestingslasten apparatuur en inventaris boeken en tijdschriften communicatiekosten uitbestede diensten dotatie/onttrekking overige voorzieningen overige kosten
Totaal lasten
BATEN toewijzingen college van bestuur overige opbrengsten mutaties onderhanden werk rentebaten
Totaal baten buitengewone baten buitengewonde lasten
Exploitatieresultaat
2002
2003
3.685.224 34.962 282.377 668.889 39.741 51.790 69.715 267.254 6.128 -6.128
3.440.893 22.627 256.438 721.037 136.631 37.334 87.719 151.608 27.401 -
5.099.952
4.881.688
1.712.004 342.079 3.392.816 147.161 313.829 52.396 345.400
2.268.000 361.168 3.326.811 137.170 648.509 446.575 338.681
6.305.685
7.526.914
11.405.637
12.408.602
8.232.576 3.172.906 187.089
9.029.000 3.140.794 90.222 150.906
11.592.571
12.410.922
11.592.571
12.410.922
0 384.599
62.403
384.599
-62.403
-197.665
64.723
Het aandeel eigen inkomsten in het totale bibliotheekbudget bedroeg 4,9 %. Verhouding uitgaven personeel, materieel en literatuur & bindwerk 48:19:35 tegen 51:12:37 in 2002.
8
Jaarverslag
2003
D i e n s t ve r l e n i n g
Inleiding Op het gebied van de dienstverlening is 2003 niet een jaar van de implementatie van grote vernieuwingen geweest.Wel werd er achter de schermen hard gewerkt aan wijzigingen voor de toekomst: uitbreiding van de mogelijkheden om in bibliografische databases links te genereren over de beschikbaarheid van opgespoorde publicaties (SFX), de renovatie van de Centrale Bibliotheek en de inrichting van de toekomstige dienstverlening in de geïntegreerde Centrale Bibliotheek/Humaniora Bibliotheek en nieuwbouw bij de bibliotheek van de faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica.
Zoeksystemen Gegevens over het gebruik van zoeksystemen die via de bibliotheek worden aangeboden, zijn niet altijd voorhanden. Zo ontbreken gegevens over het gebruik van de catalogus. Ook voor het Web of Science, dat in 2003 een nieuwe, verbeterde interface kreeg, ontbreken gebruiksgegevens.Wel zijn er gegevens over landelijke bestanden, ERL-bestanden (o.a. Medline, PsycINFO) en Pegasusbestanden. Landelijke zoeksystemen en elektronische bestanden Logins NCC Online Contents PiCarta Pegasus ERL-bestanden
Zoekacties* 120.306 74.827 556.821
21.003 196.825
1.123.097
* ongeacht of de zoekacties resultaat hebben opgeleverd
9
Jaarverslag
2003
Het gebruik van ERL-bestanden en Pegasus-bestanden blijft teruglopen. Bij de ERL-bestanden waren er in 2003 196.825 logins tegenover 267.548 in 2002.Voor het eerst zijn er nu gegevens over het aantal zoekacties in ERL-bestanden beschikbaar. Dit aantal is zeer aanzienlijk. Het aantal zoekacties in Online Contents en de Nederlandse Centrale Catalogus (samen 195.133 zoekacties in 2003 tegenover 161.001 in 2002) loopt voor het eerst in jaren weer op. Het gebruik van PiCarta liet in 2003 een verdere en grote stijging zien: 556.821 zoekacties in 2003 tegenover 360.835 in 2002. Het totale aantal zoekacties in de Nederlandse Centrale Catalogus, Online Contents en PiCarta samen ontwikkelt zich als volgt: Aantal zoekacties NCC/OLC/PiCarta: 2001 2002 2003
447.091 521.836 751.954
Fulltext tijdschriftartikelen Ook de statistiek over het gebruik van fulltext tijdschriften is niet volledig.Wel zijn er over 2003 meer gegevens beschikbaar dan over 2002:
Aantal opvragingen fulltext artikelen
ScienceDirect (1.457 tijdschriften) Swetswise (789 tijdschriften) JSTOR (359 tijdschriften) ABI/Inform (1.216 tijdschriften) PCI (303 tijdschriften) Muse (173 tijdschriften)
2003
2002
187.484
114.000
45.052
64.000
19.480
13.500
25.392 7.535 3.658
Het aantal hierboven tussen haakjes genoemde tijdschriften betreft het aantal per 31 december 2003. Aantal zoekacties NCC/OLC/PiCarta OBN 2000 - 2002 2001 - 2003
800 751.954
700 600 500
521.836
Website van de bibliotheek Vanaf 13 november 2003 wordt de website van de bibliotheek aangeboden vanuit het Content Management Systeem van de KUN. De homepage van de website van de bibliotheekvoorziening van de KUN kreeg gemiddeld over alle dagen van 2003 2.031 bezoekers per dag (1.476 in 2002).
447.091
400
Aantal bezoekers van de homepage per jaar 300
2001 2002 2003
200 100 0
2001
10
2002
2003
303.000 538.750 741.481
Vanaf de ingebruikname van de nieuwe website op 13 november wordt het bezoek op een iets tolerantere manier gemeten dan voorheen: vanaf 13 november
Jaarverslag
2003
wordt ieder bezoek aan de homepage geteld, voorheen werd een herhaald bezoek van eenzelfde computer alleen geteld als er een bezoek van een andere computer tussen het eerste en het herhaalde verzoek zat. Ook zonder deze verandering zou echter het aantal bezoeken aan de homepage in 2003 aanzienlijk gestegen zijn. Een schatting van het aantal bezoeken in 2003 op basis van de oude telling komt uit op 684.300.
Instructie en informatieverstrekking
2001 2002 2003
Aantal instructies
Aantal geïn- Uren strueerde personen
324 355 418
4.918 6.297 7.865
910 1.068 1.370
Wederom is er in 2003 een toename te zien voor wat betreft het aantal instructies, het aantal geïnstrueerde personen en het aantal uren dat vanuit de bibliotheek aan instructie in informatievaardigheden besteed is. Vanuit alle bibliotheekvestigingen vinden inmiddels instructies plaats. De meeste daarvan maken onderdeel uit van het curriculum, conform de beleidsdoelstellingen van de UB en de faculteiten. Informatieverstrekking via informatiebalies Aantal vragen
2001 2002 2003
10.597 12.240 12.567
Aantal contacten met klanten 9.880 11.487 12.120
Het gebruik van de informatiebalies laat een lichte stijging zien. 80% van de vragen wordt persoonlijk aan de balie gesteld, 11,2% komt via de telefoon binnen, 8,6% via e-mail en 0,1% via de post.
11
Jaarverslag
2003
Uitleen en Interbibliothecair Leenverkeer Uitleencijfers
Uitleningen Verlengingen Reserveringen Rappels Geïnde rappelkosten Geïnde lidmaatschapskosten
Totaal in 2003
Stijging/daling t.o.v. 2002
222.385 312.092 33.181 68.521
+ 11,9% - 20,7% + 2,8% - 9,2%
€ 25.916 € 10.206
- 7,7% - 2,7%
Het beleid dat in 2002 is ingezet om het aantal verlengingen te beperken, werkt ook in 2003 door. Na een daling in 2002 van 19,8% volgt nu een verdere afname met 20,7%. Ook het aantal rappels blijft dalen, zij het minder sterk dan in 2002 (toen bedroeg de daling 20,5%). Het beleid hiervoor is eind 2001 gestart. Het aantal uitleningen blijft een stijgende lijn vertonen (11,9%, in 2002 tegenover 10,2% in 2002). Dit hangt waarschijnlijk samen met de toename van het aantal leners, vooral in de categorie studenten (zie hieronder). Voor aangevraagde delen uit het magazijn van de Centrale Bibliotheek kunnen in 2003 de volgende doorlooptijden genoteerd worden:
Doorlooptijd in minuten 50% van de aanvragen 80% van de aanvragen 90% van de aanvragen
11 18 23
Het honoreringspercentage binnen 24 uur is 100%.
Uitleningen per locatie Aantal uitleningen Centrale Bibliotheek Humaniora Bibliotheek Sociale Wetenschappen Managementwetenschappen Rechtsgeleerdheid Bibliotheek Medische Wetenschappen Bibliotheek B-faculteit
12
78.496 44.014 32.312 24.619 13.595 26.090 3.259
Stijging/daling t.o.v. 2002 + 7,2% + 10,1% + 4,3% - 5,6% + 11,4% + 110,3% - 16,8%
Jaarverslag
2003
De grote stijging bij de bibliotheek Medische Wetenschappen wordt veroorzaakt door een verandering in het uitleenbeleid dat in september 2002 is ingevoerd (uitleen van kernboeken voor één dag).
Uitleningen per lenercategorie 2003
2002
45.040 129.566 47.779
43.247 110.255 45.298
Aantal leners
Stijging/daling
(Oud-)medewerkers KUN Studenten/promovendi Overigen
Geregistreerde leners op 31-12-2003 Categorie (Oud-)medewerkers van de KUN Studenten/promovendi HBO Nijmegen Houders lenerspas UKB-bibliotheken Buitenuniversitairen/overigen
5.086 28.762 460 298 3.213
+ + -
7,5% 18,1% 16,2% 12,4% 3,7%
Totaal
37.819
+ 14,4%
Documentlevering via het Interbibliothecair Leenverkeer
Geleverd door de KUN Geleverd aan de KUN
Boeken
Artikelen
13.792 (21.502 aanvragen) 5.705 (6.996 aanvragen)
24.836 (29.823 aanvragen) 10.762 (11.728 aanvragen)
De levering van boeken en tijdschriftartikelen door de KUN laat een aanzienlijke stijging zien (boeken + 45,5%, tijdschriftartikelen + 47,2%). Bij de tijdschriftartikelen komt dit voor een groot deel door een toename in de levering vanuit de bibliotheek Medische Wetenschappen. Aan de KUN zijn in 2003 5.405 elektronische artikelen geleverd via het Interbibliothecair Leenverkeer (50 % van het totaal aantal artikelen; in 2002 was dit 40%). Deze zijn in bovenstaande tabel verwerkt.
13
Jaarverslag
2003
Van de kopie-aanvragen voor artikelen werd door de KUN 83 % gehonoreerd, van de leenaanvragen voor boeken 64 %. In 2002 waren deze percentages 82% en 65%. De gemiddelde leveringstijd voor kopie-aanvragen was 24 uur, voor leenaanvragen 16 uur (in 2002 respectievelijk 24 en 18 uur). Het aantal IBL - accounts bedroeg op 31 december 2003 4.404 (tegenover 3.675 op 31 december 2002).
Openingstijden De normale openingstijden voor alle vestigingen waren van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.30 uur. Daarop waren er in 2003 de volgende uitbreidingen: Centrale Bibliotheek ma – do tot 22.00 uur vr tot 20.00 uur za van 09.00 tot 17.00 uur
Themamiddag over ontwikkelingen in wetenschappelijke communicatie en wetenschappelijk publiceren Op 8 mei is door de UB een themamiddag georganiseerd over ontwikkelingen in wetenschappelijke communicatie en het wetenschappelijk publiceren in het informatietijdperk.Wetenschappelijke staf van verschillende faculteiten, betrokken bij de bibliotheek als lid van een bibliotheekcommissie of als coördinator voor de boekaanschaf, nam deel aan deze themamiddag. Ook medewerkers van de bibliotheken van de KUN namen deel. De lezingen werden verzorgd door prof. dr. H. Zwart, hoogleraar Filosofie aan de faculteit der Natuurwetenschappen,Wiskunde en Informatica, dr. J. Benders, senior onderzoeker aan de faculteit der Managementwetenschappen en mr.W. Mossink, hoofd van de juridische afdeling van de Open Universiteit. De lezingen werden gevolgd door een paneldiscussie onder leiding van prof. dr. H. Bots van de faculteit der Letteren.
Gedragswetenschappen di – wo tot 19.00 uur
Bijzonderheden met betrekking tot de dienstverlening van afzonderlijke bibliotheken
Rechtsgeleerdheid ma – do tot 22.00 uur za van 09.00 tot 12.30 uur
B-Faculteit
Managementwetenschappen ma – do tot 20.00 uur Medische Wetenschappen ma – do tot 22.00 uur vr tot 19.30 uur Bij de Centrale Bibliotheek is vanaf augustus 2003 de uitleen tijdens de zaterdagmiddagopenstelling komen te vervallen. In de avonden en op de zaterdagen waren per bibliotheeklocatie gemiddeld 16 personen op enig tijdstip aanwezig (geteld is het aantal aanwezige bezoekers op een vast tijdstip).
14
Vanaf september 2003 wordt de nieuwsbrief van de bibliotheek als volgt verspreid: via de mail ontvangen studenten en medewerkers van de faculteit bericht dat er een nieuwsbrief verschenen is. In het bericht is een hyperlink opgenomen naar de nieuwsbrief op de bibliotheekwebsite.Voor deze verspreidingsvorm is gekozen omdat uit de Gebruikersenquête 2002 gebleken is dat de meeste klanten van de bibliotheek informatie graag per e-mail ontvangen. Voor 288 studenten zijn bibliotheekinstructies verzorgd, waarin uitleg gegeven is over zoeken met behulp van de catalogus en andere bibliotheeksystemen. In deze instructies wordt ook aandacht besteed aan het internet. Tijdens deze sessies leren studenten met behulp van de gepresenteerde zoeksystemen een aantal zoekvragen te beantwoorden. De onderwerpen hiervoor worden gekozen in aansluiting op de actuele onderwijsmodule. Ruim 70 studenten Moleculaire Wetenschappen hebben de speciale instructiemodule informatievaardigheden in
Jaarverslag
BlackBoard gevolgd. Deze zelfstudiemodule, waarin een methodiek voor het zoeken van wetenschappelijke informatie wordt aangeboden, is opgenomen in het curriculum. Op zaterdag 1 november heeft de bibliotheek deelgenomen aan de Algemene Universitaire Voorlichtingsdag voor leerlingen uit de bovenbouw van het vwo en eerstejaars hbo. In de collegerondgang zijn zowel digitale als geprinte bibliotheekmaterialen gepresenteerd. Op deze manier werd een indruk gegeven van de dienstverlening.
Medische Wetenschappen
De tijdschriftencollectie is in het voorjaar van 2003 geëvalueerd.Wensen vanuit een cluster kunnen direct via de clustervertegenwoordiger in de bibliotheekcollectie van het UMC worden ingebracht.Van de genoemde wensen zijn er 125 gerealiseerd als digitaal of combi-abonnement en zijn 25 minder relevant gevonden tijdschriften gestaakt. Aan de geconstateerde behoefte aan digitale tijdschriften is hierdoor gehoor gegeven. De elektronische nieuwsbrief van de bibliotheek is vier maal verschenen. Deze nieuwsbrief is in een beperkte oplage ook gedrukt aangeboden. Aan het geven van cursussen en voorlichting voor staf en studenten is veel aandacht besteed. Zo is dit jaar het aantal instructies bij de studierichting Geneeskunde uitgebreid met instructie en practicum aan vierdejaars studenten bij het blok Chronisch Ziek Zijn en bij tweedejaars studenten Biomedische Wetenschappen in het blok Laboratoriumvaardigheden eveneens met een instructie en practicum. Hierdoor is bereikt dat instructievaardigheden binnen deze twee curricula regelmatig herhaald en verder uitgediept worden. Daarnaast is in samenwerking met het bureau Post Academisch Onderwijs Geneeskunde (PAOG) een viertal cursusmiddagen verzorgd voor onder meer het EBP (evidence based practice) dwarsverband van het UMCN, de opleiding tot revalidatieartsen en het lezen en beoordelen van wetenschappelijke artikelen voor verpleegkundigen en paramedici.
Managementwetenschappen
In nauwe samenwerking met de staf van de leerstoelgroep Milieu-maatschappijwetenschappen is een nieuwe
2003
rubrieksindeling voor de collectie Milieukunde tot stand gekomen die beter aansluit bij het onderwijs en onderzoek.Vóór de invoering hiervan is, ook in overleg met bovengenoemde staf, een deel van deze collectie overgeplaatst naar de magazijnen van de Universiteitsbibliotheek. In mei is dit hele project afgerond. Om ruimte te creëren bij de boekencollectie zijn de losbladige publicaties, die tussen de boeken geplaatst waren, overgebracht naar de collectie naslagwerken. Afgesloten abonnementen zijn in overleg met de bestelcoördinatoren overgeplaatst naar de Universiteitsbibliotheek. Dat geldt ook voor de oude atlassen. In samenwerking met de bestelcoördinatoren van Planologie is de ‘deselectie’ van de collectie Planologie in gang gezet met als doel ruimte te maken voor nieuwe publicaties. In september heeft het bibliotheekpersoneel binnen de cursus Communicatieve Vaardigheden voor ongeveer 380 eerstejaarsstudenten Managementwetenschappen een college Bibliotheekvaardigheden verzorgd waarin informatie is gegeven over de belangrijkste zoeksystemen. Dit college werd gevolgd door een tweetal verplichte opdrachten: Interactieve Training Module voor de Catalogus en een toets met open vragen.Tijdens de introductieweek zijn de eerstejaars voor een korte rondleiding in de bibliotheek ontvangen. Daarnaast hebben in totaal 78 tweedejaarsstudenten Economie, Politicologie en Bestuurskunde die de cursus European Governance volgen, instructie gehad in en over het Europees Documentatie Centrum. Dit centrum is gehuisvest in de Bibliotheek Rechtsgeleerdheid. Deze studenten hebben een opdracht over het zoeken naar EU-documenten gemaakt. Op twee momenten in het jaar is in de avonduren aan groepen studenten van de Avondopleiding Bedrijfskunde bibliotheekinstructie gegeven.
Gedragswetenschappen en Sociaal-Culturele Wetenschappen
In december is bij de ingang van de bibliotheek SociaalCulturele Wetenschappen een vitrinekast geplaatst. Hierdoor is het mogelijk geworden om extra aandacht te geven aan nieuwe publicaties van wetenschappelijke medewerkers op het gebied van de maatschappijwetenschappen. In de periode maart-augustus vond een uitgebreide evaluatie plaats van de tijdschriftencollectie. Door middel
15
Jaarverslag
2003
van een webenquête onder alle wetenschappelijke medewerkers is het relatieve belang van tijdschriften voor onderwijs en onderzoek bepaald. Beslissingen over de samenstelling van de collectie werden vervolgens hierop gebaseerd. Voor alle opleidingen in de faculteit zijn er instructies informatievaardigheden verzorgd, meestal als onderdeel in een cursus van de opleiding, soms als aparte cursus.
Centrale Bibliotheek
In februari 2003 is het boekenmagazijn in het Gymnasion in gebruik genomen. Het overbrengen van de collecties naar het Gymnasion heeft ruimte gecreëerd voor de toekomstige Tijdschriftenzaal op de eerste verdieping van de Centrale Bibliotheek en voor de plaatsing van de collectie monografieën van de Humaniora Bibliotheek in de benedenverdieping, die de naam "De Verdieping" zal krijgen.
Humaniora In de Centrale Bibliotheek hebben 24 instructies met gemiddeld 9 personen plaatsgevonden. In 2003 zijn er 11 instructies geweest voor 87 personen. De meeste instructies waren voor eerstejaarsstudenten. Slechts enkele (drie) zijn voor ouderejaars gehouden. Voor de eerste keer dit jaar zijn er 36 leerlingen van een VWO uit Bemmel op bezoek geweest. Zij hadden opdrachten die ze moesten maken. De collectie Egyptologie is ondergebracht in een nieuw plaatsingssysteem. Dit is gebaseerd op de Nederlandse Basisclassificatie enerzijds en de rubricering van de collectie Egyptologie van de RU Leiden anderzijds en sluit aan op de gebruikte systematiek van de collectie Theologie.
Rechtsgeleerdheid
In het kader van het vak TBR (Tutoraat, Bibliotheekinstructie en Rota Criminalis) heeft in april 2002 de bibliotheekinstructie voor de eerstejaarsstudenten plaatsgevonden. Ruim vierhonderd studenten hebben instructie gekregen in het gebruik en de toepassing van de belangrijkste juridische databestanden. Daarnaast is er gebruik gemaakt van een interactieve trainingsmodule om het gebruik van de catalogus te verduidelijken. Aansluitend is er een rondleiding in de bibliotheek gegeven. Het Omnummerproject (grootscheepse herindeling van de collectie van de Bibliotheek Rechtsgeleerdheid) is in 2003 voortgezet. Eind 2003 was 85% van de collectie verwerkt.
16
Jaarverslag
2003
H u i s ve s t i n g
Bewaarfunctie De ingebruikname in januari 2003 van het nieuwe magazijn in het Gymnasion was een belangrijk moment voor de UB. Met de uitbreiding van het gesloten magazijn met meer dan 3.000 m2 en 26 strekkende km legbord in compactstellingen is de bewaarfunctie voor de middellange termijn gewaarborgd.Voor de lange termijn is nogmaals 2.000 m2 ruimte voorzien in hetzelfde gebouw (maar nog niet ingericht). In eerste instantie zijn de KDC-archieven en minder courante collecties overgebracht naar het nieuwe magazijn, dat in 2004 gekoppeld zal worden aan de uitleenfunctie in de Centrale Bibliotheek door middel van een geautomatiseerd transportsysteem.
De kelderverdieping met de ‘blauwe tafel’, vóór de renovatie. Foto Dennis Sies
17
Jaarverslag
2003
Centrale Bibliotheek De renovatie van de Centrale Bibliotheek, die in de voorgaande jaren werd voorbereid, kon in het verslagjaar daadwerkelijk aanvangen. Op 30 juni werd het feestelijke startschot gegeven door onder meer de directeur Studentenzaken van de KUN. De eerste fase van de renovatie behelsde de kantoren aan de zuid- en oostgevel op de eerste verdieping van het gebouw, en de toekomstige Tijdschriftenzaal en KDC-Leeszaal. De oplevering van de eerste fase vond volgens planning plaats in december 2003. Erg belangrijk is dat tijdens de renovatie de dienstverlening door kan gaan. Het renovatieproces is hier dan ook op ingericht. Daarnaast is het een groot goed dat de backoffice processen tijdens de renovatie ook in het gebouw kunnen blijven plaatsvinden, zodat ook de door deze afdelingen verzorgde dienstverlening van voldoende kwaliteit kan blijven tijdens de bouw. Daartoe is een tijdelijke werkruimte ingericht in de Centrale Bibliotheek (de zogenaamde ‘schuifruimte’), die tijdens de eerste en tweede fase van het bouwproces plaats biedt aan 40 personen en hun werkmateriaal. De voorbereidingen voor de inhuizing van de Humaniora Bibliotheek betreffen de inrichting van de dienstverlening, de plaatsing van de collecties, een personele integratie van twee afdelingen en de fysieke inrichting van het gebouw.Voor deze vele activiteiten zijn 11 projecten gedefinieerd, die alle uitgevoerd worden door medewerkers van de UB. Daarbij is tevens ruime aandacht voor communicatie met de faculteiten Letteren, Filosofie en Theologie, en de interne communicatie binnen de UB.
Fasering Centrale Bibliotheek en inhuizing Humaniora Bibliotheek
De nieuwe Tijdschriftenzaal, die in 2005 in gebruik genomen zal worden. Foto Dennis Sies.
Bibliotheek Faculteit Sociale Wetenschappen In 2003 werd een algehele revitalisatie van het Spinozagebouw afgerond.Veel van de veranderingen waren ‘onderhuids’, vooral op het gebied van de (brand)veiligheid en klimaatbeheersing. Daarnaast werd echter ook het uiterlijk aangepast, wat voor de bibliotheek resulteerde in een ruimtelijk ogende nieuwe glaspui bij de ingang, een verbeterde en energiezuinige verlichting, en ook een vernieuwde inrichting waarin door de architect de nodige kleuraccenten zijn aangebracht. Ten slotte werd door de plaatsing van enkele wanden de kwaliteit van de studieplaatsen sterk verbeterd. Na enkele interne verhuizingen die nodig waren in het kader van deze revitalisatie, kon begin 2003 de dienstverlening van de bibliotheek in de vernieuwde omgeving hervat worden.
gereed: Oplevering magazijn in Gymnasion Tijdschriftenzaal en kantoren 1e verdieping Kantoren begane grond De Verdieping (-1 laag) en Uitleen Leeszaal, Cataloguszaal en centrale hal Inhuizing Humaniora Bibliotheek
18
januari 2003
Bibliotheek Faculteit Managementwetenschappen
december 2003 maart 2004
In het verslagjaar zijn de plannen voor de uitbreiding van de bibliotheek uitgesteld.
juli 2004
Bibliotheek Faculteit Rechtsgeleerdheid december 2004 januari 2005
Het Studeon, op de -1 laag onder de bibliotheek, werd uitgebreid van 75 naar 100 pc-studieplaatsen.
Jaarverslag
2003
Bibliotheek Faculteit Natuurwetenschappen,Wiskunde en Informatica De huidige twee bibliotheeklocaties in het hoofdgebouw A1 en het Universeel Laboratorium (UL) worden in 2004 geconcentreerd in het nieuwe gebouw voor de faculteit. Samen met het studielandschap komt de bibliotheek op de begane grond aan ‘de straat’ die door het gebouw loopt. Ter voorbereiding op de verhuizing naar de nieuwbouw zijn in 2003 (nog eens) ruim 40.000 banden overgeplaatst naar de centrale bewaarfunctie. Daarnaast is aandacht besteed aan de toekomstige inrichting van de bibliotheek, de samenwerking met de faculteit aangaande het studielandschap en de communicatie met de bibliotheekgebruikers binnen de faculteit.
Ontwerp voor de nieuwe bibliotheek en studielandschap faculteit NWI.
19
Jaarverslag
20
2003
Jaarverslag
2003
C o l l e c t i evo r m i n g
Voor de per 2003 door het College van Bestuur toegekende verhoging van het centrale literatuurbudget met € 334.000 werd een bestedingsplan gemaakt. Op basis van het plan worden alle online bibliografische bestanden universiteitsbreed centraal bekostigd. Door de financiering van deze digitale basiscollectie van bibliografieën hebben de faculteiten grotere financiële armslag gekregen voor meer vakspecifieke aanschaf. Werd in 2002 door faculteiten, UB en KDC € 2.834.600 uitgegeven aan literatuuraanschaf, in 2003 beliep dat bedrag € 2.972.900 exclusief per 31 december 2003 in bestelling staande werken. Daarmee stegen de uitgaven met 5%. Door para-universitaire instituten werd voor € 19.628 aangeschaft, de bestellingen op rekening-courant beliepen € 2.783. Er werd € 67.457 (inclusief in bestelling staande werken) besteed ten laste van de extra subsidies van NWO voor de versterking van de geesteswetenschappelijke collecties in Nederland. Aan het eind van het jaar stonden voor een bedrag van € 131.797 bestellingen uit. In het verslagjaar werd in totaal € 413.638 besteed aan de verwerving van elektronische informatie. Dit is 14% van de totale besteding aan literatuur in 2003. Het aantal ontvangen monografieën nam af van 8.988 in 2002 tot 8.415 in 2003, dit is een afname van 6%; het aantal intekeningen op gedrukte seriewerken en losbladigen nam af van 1.612 in 2002 tot 1.526 in 2003: een afname van 5,5%. Een deel van deze annuleringen is vervangen door hun elektronische pendanten. Het aantal elektronische tijdschriften nam onder meer toe tengevolge van overeenkomsten met Lippincott, Williams & Wilkins, de British Medical Association, Science-online, Nature, Cell Press, Harcourt Health en de toegang tot PsycArticles. Daarnaast werd het tijdschrif-
21
Jaarverslag
2003
tenarchief van JSTOR uitgebreid en heeft de KUN via de landelijke subsidie voor de Bibliotheekvoorziening Geesteswetenschappen het tijdschriftenarchief PCI Full text III in koop verworven.
Acquisitie, uitgesplitst naar faculteit Ontvangen monografieën
Abonnementen op periodieken
Intekeningen op seriewerken en losbladigen
Centrale Bibliotheek NWO-subsidie Theologie Filosofie Letteren Rechtsgeleerdheid Sociale Wetenschappen Managementwetenschappen B-faculteit Universitair Medisch Centrum Instituut voor Oosters Christendom Dominicanen Stichting Jozef Janssen Katholiek Documentatie Centrum Titus Brandsma Instituut Diversen
450 908 602 190 3.269 423 878 1.037 86 239 28 18 14 143 93 37
1.104 20 229 199 843 474 958 712 506 1.078 34 0 9 18 55 0
414 5 121 103 273 317 67 74 47 51 4 2 4 21 22 1
Totaal
8.415
6.239
1.526
De aantallen betreffen publicaties in gedrukte en in elektronische vorm. Het aantal abonnementen op periodieke uitgaven betreft tijdschriften, jaarboeken, cd-rombestanden en netwerkdiensten. 567 monografieën zijn als zichtzending ontvangen. Het aantal bestellingen bedroeg in totaal 8.366 (excl. zichtzendingen) in 2003 (stijging van 1,9 % t.o.v. 2002). Het totaal aantal abonnementen van het Katholiek Documentatie Centrum bedraagt 621. In de tabel zijn alleen de 18 via de UB lopende abonnementen opgenomen.
22
Jaarverslag
2003
Acquisitie, uitgesplitst naar medium Ontvangen bestellingen monografieën
Lopende periodieken
Intekeningen, seriewerken en losbladigen
8.415
5.067
1.526
Gedrukt Gecombineerd elektronisch en gedrukt
1.045
3
Elektronisch op cd-rom
48
Elektronisch: online dienst
79
Totaal
-eind 2002 -nieuw -uit gebruik -eind 2003
8.415
6.239
1.526
Cd-rombestanden
Online netwerkdiensten
59 1 12 48
65 14 0 79
Deze opgave omvat geen tijdschriften, wel intermediaire netwerkdiensten en OBN-bestanden (maar niet de landelijke bestanden zoals NCC, PICARTA etc.).
Ontwikkeling portefeuille periodieken in 2003 Nieuwe abonnementen
Geannuleerde abonnementen
-gedrukt
138
184
-combinaties gedrukt/elektronisch
217
1
-op cd-rom
1
3
-online netwerkdiensten
34
0
Totaal
390
188
3. Het betreft hier het aantal abonnementen; het aantal beschikbare titels is in totaal 5.000.
23
Jaarverslag
2003
Niet centraal geregistreerd Buiten de centrale acquisitie- en ontsluitingssystemen om werden de volgende aantallen publicaties in de collectie opgenomen:
Abonnementen
Overige documenten
Humaniora Bibliotheek
35
62
Bibliotheek Rechtsgeleerdheid
121
13
Bibliotheek Managementwetenschappen
2
524
Bibliotheek Sociale Wetenschappen
15
312
Bibliotheek Medische Wetenschappen
63
152
Bibliotheek B-faculteit
10
10
246
1.073
Totaal
De categorie ‘overige documenten’ betreft met name in de bibliotheken beschikbaar gestelde doctoraalscripties.
Ruil De Afdeling Acquisitie van de UB verzorgt de distributie van dissertaties en academische redevoeringen over een aantal ruilrelaties in binnen en buitenland.
Enkele cijfers:
Aantal ruilrelaties binnenland
32
Aantal ruilrelaties buitenland
33
Totaal
65
Verzonden exemplaren
24
4.497
* Inclusief behouden van zicht. ** Inclusief abonnementen op elektronische titels.
8.366
8.415*
1.358 755 190 3.269 423 915 1.037 86 239 143
Centrale Bibliotheek 1.332 Theologie 800 Filosofie 192 Letteren 3.392 Rechtsgeleerdheid 462 Sociale Wetenschappen 854 Managementwetenschappen 1.132 FNWI 80 Universitair Medisch Centrum 9 Katholiek Documentatie Centrum 113
Totaal
Aantal ontvangen monografieën
Aantal bestellingen monografieën
Tabel Aanschaf per faculteit / instituut
567
70 7 0 129 7 58 11 0 238 47
Aantal zichtzendingen monografieën
6.239
1.122 330 199 843 473 958 712 506 1.078 18
Aantal lopende abonnementen op periodieken
Aantal lopende intekeningen op seriewerken en losbladig
420 153 103 273 317 67 74 47 51 21
1.526
Aantal gestaakte abonnementen op periodieken
111 17 4 26 35 131 29 138 87 1
579
45 10 6 32 38 46 44 69 81 0
371**
Aantal nieuwe abonnementen op periodieken
Jaarverslag 2003
25
Jaarverslag
2003
Collectiemanagement Collectievormingsprofielen In het verslagjaar werd het Collectievormingsprofiel Faculteit der Rechtsgeleerdheid 2003 opgesteld.Voor alle acht faculteiten van de KUN zijn nu collectievormingsprofielen beschikbaar. Licentiecommissie In het verslagjaar werd op initiatief van de bibliothecaris een KUN-brede licentiecommissie ingesteld om de aanschaf van discipline overstijgende package-deals op slagvaardige wijze te kunnen behandelen en om een forum ter beschikking te hebben voor discussie over de ontwikkelingen in de (digitale) wetenschappelijke informatievoorziening. In augustus 2003 kwam de nieuw ingestelde licentiecommissie voor de eerste maal bijeen. Pakketlicenties van Academic Press, Blackwell Science en Kluwer Academic Press zijn aan de orde geweest, met als resultaat dat een licentie-overeenkomst met Kluwer kon worden aangegaan. De universitaire licentiecommissie kwam nog tweemaal bijeen in het kader van het op te stellen Beleidsplan voor de bibliotheekvoorziening van de Katholieke Universiteit Nijmegen 2004-2005 en het Bestedingsplan extra centrale middelen. Bestedingsplan In de verslagperiode werd het Bestedingsplan extra centrale middelen collectievorming 2003-2006: een digitale basisvoorziening opgesteld en aan de licentiecommissie en faculteiten voorgelegd, die het plan positief ontvingen. De Universiteitsbibliotheek zal zorg dragen voor een digitale basisvoorziening zodat de faculteiten de vakspecifieke collectievorming verder kunnen uitbouwen. Het Bestedingsplan 2003-2006 richt zich derhalve op de versterking van de digitale collectievorming ten aanzien van: 1. Bibliografisch instrumentarium en referentiesystemen in elektronische vorm (universiteitbreed) 2. Meerkosten (technical fees/annual fees/instapkosten) met betrekking tot pakketlicenties 3. Interdisciplinaria en algemene naslagwerken (Centrale Bibliotheek). Licenties
26
Via een nieuw contract met SDU heeft de KUN naast Opmaat in 2003 toegang gekregen tot het bestand Europmaat (complete europese wet- en regelgeving en jurisprudentie).Tevens werd de toegang gerealiseerd tot Plaza Kluwer Juridisch & Fiscaal. In de verslagperiode werden licenties afgesloten voor een groot aantal tijdschriften op biomedisch gebied. Het betreft 100 tijdschriften van Lippincott,Williams & Wilkins,tijdschriften van de British Medical Association, Science-online, Nature, Cell Press, Harcourt Health en de medische titels van Blackwell. Ook werd een licentieovereenkomst gesloten voor vier Current Protocols. De Journal Citation Reports van ISI kwam in november voor de KUN online beschikbaar, evenals de Essential Science Indicators van ISI, een aanvullend analyse-programma om de output van wetenschappers, onderzoeksgroepen en universiteiten te meten. Door aankoop van backfiles van de drie citation indexes die samen het Web of Science vormen zijn de volgende jaren voor de KUN volledig toegankelijk: - Science Citation Index: vanaf 1945 - Social Sciences Citation Index: vanaf 1956 - Arts & Humanities Citation Index: vanaf 1975. Bij de B-faculteit kwam de financiering van de ACM-deal van Association for Computing Machinery rond.Voor Sociale Wetenschappen kwam het belangrijke online tijdschriftenbestand PsycArticles van ca. 50 belangrijke tijdschriften op het gebied van de psychologie en verwante wetenschappen in december beschikbaar. De KUN heeft licenties afgesloten voor remote access tot de Routledge Encyclopedia of Philosophy, de Middle English Companion en de bibliografie l’Année Philologique voor literatuurverwijzingen op het gebied van de Griekse en Romeinse oudheid. De collectie JSTOR Arts & Sciences III werd in licentie genomen. Bibliotheekvoorziening Geesteswetenschappen In 2003 werd in het kader van de extra NWO-gelden voor de Bibliotheekvoorziening Geesteswetenschappen wederom extra literatuur aangeschaft voor Algemene Taalwetenschap (€ 22.976),Wijsbegeerte (€ 21.388) en Godgeleerdheid (€ 9.529), deels op basis van NWOsubsidie, deels uit een eigen bijdrage. Bovendien werden op landelijk niveau licenties verlengd voor ATLA, Linguistics and language behavior abstracts en het tijdschriftenpakket Muse. Ook werd zo toegang verkregen tot ATLAS, een tijdschriftenpakket van theologische tijdschriften. Daarnaast werd het tijdschriftenarchief PCI Full Text Collection III (100 titels) voor de zeven deelnemende UKBbibliotheken aangekocht. In het kader van de BGW-gelden
Jaarverslag
kon de KUN voor Filosofie de Aristoteles Latinus Database aanschaffen, evenals de digitale versie van Bible Works. Voorbereidingen integratie collecties Humaniora Bibliotheek – Centrale Bibliotheek In 2005 zal de Humaniora Bibliotheek in de Centrale Bibliotheek worden gevestigd. In 2003 werden gedetailleerde plannen gemaakt voor de plaatsing van de Humanioracollecties in de Verdieping en de integratie van naslagwerken in de Leeszaal, Bijzondere Leeszaal en het nieuw te vormen Bibliografische Centrum in de huidige Cataloguszaal.Tevens werd een nieuw plaatsingssyteem voor de naslagcollectie ontwikkeld. De bibliografieëncollectie van de Centrale Bibliotheek werd geëvalueerd. Ontwikkeling collectie FNWI Naar aanleiding van het collectievormingsprofiel (2002) heeft het faculteitsbestuur FNWI besloten voor actualisering van de boekencollectie € 45.000 ter beschikking te stellen.Voor aanschaf van meerexemplaren van de verplichte studieboeken, gerelateerd aan het aantal studenten per studierichting, is € 10.000 uitgetrokken.Voor het up-to-date houden van de onderwijscollectie is m.i.v. 2004 jaarlijks structureel € 8.000 toegekend.
2003
Moulin. De KUN kreeg de boekerij van pastoor dr. B.A. Mensink gelegateerd.Via het Provincialaat van de Dominicanen mocht de UB uit de nalatenschap van de germanist pater S.Wolfs O.P. werken ontvangen van onder meer Anton van Duinkerken, Edzard Schaper en Werner Bergengruen. Dr. G. van de Ende uit Groesbeek schonk een collectie boeken op het terrein van vitopathologie en schimmels.Via bemiddeling van drs. A.F. van der Laan, secretaris van het Katholiek Instituut voor Massamedia, kwam de KUN in bezit van de collectie boeken van wijlen dr. H.G. Hermans, lector communicatiewetenschap aan de KUN van 1948-1950.Via prof. dr. J. Nuchelmans ontving de KUN 255 muziekwetenschappelijke werken uit de bibliotheek van de in september 2002 overleden musicoloog pater B. Kahmann. Daarnaast kreeg de UB nog diverse schenkingen van particulieren en universitaire medewerkers, zoals enkele meerdelige bronnen uit de jaren 1796-1810 op het terrein van wet-en regelgeving in Nederland in de ‘Franse Tijd’, de catalogus van de bibliotheek van de Heerlijkheid Mariënwaerdt en de in 2003 uitgekomen biografie Edward Schillebeeckx: A Theologian in his history van E. Borgman.
Ontwikkeling collectie Faculteit der Medische Wetenschappen Na een uitgebreid evaluatieonderzoek van de tijdschriftencollectie Medische Wetenschappen heeft het UMC op advies van de facultaire bibliotheekcommissie in het verslagjaar het literatuurbudget met ruim k€ 140 opgehoogd ten behoeve van de aanschaf van digitale tijdschriften. Samenwerking met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), faculteit Educatie In het verslagjaar werden boeken van de op te heffen bibliotheekcollectie van de HAN overgebracht naar de UB. In totaal werden 2.419 banden aangeleverd, waarvan na ontdubbeling 1.914 banden werden opgenomen in de UB. Schenkingen De UB ontving in de verslagperiode een zeer fraaie collectie boeken op het terrein van de geschiedenis van de geneeskunde uit het bezit van wijlen prof. dr. D. de
27
28
73.923
69.796
47.510
65.488
689.800
Sociale Wetenschappen
Medische Wetenschappen
B-faculteit
Kath. Documentatie Centrum
Centrale Bibliotheek 1.317.678
705.182
66.313
43.608
70.808
73.099
1.317.678
546.183
Geplaatst in decentrale bibliotheken
Totaal
771.495
Collectie Centrale Bibliotheek incl. KDC
Boekbanden
41
59
%
15.373
15.382
825
-3.902
1.012
-824
1.017
-834
2.697
Netto toename
100
Verhouding centrale versus decentrale collecties
1.302.305
41.226
Managementwetenschappen
Totaal
56.570
57.404
Rechtsgeleerdheid 42.243
259.855
Banden boeken 31-12-03
257.158
Humaniora
Banden boeken 01-01-03
639.569
227.039
412.530
Gebonden tijdschriften
35
65
%
100
634.049
343.623
41.361
68.931
111.842
19.080
7.948
14.488
26.776
Banden tijdschriften 01-01-03
1.957.247
773.222
1.184.025
Totaal aantal banden
639.569
370.685
41.845
42.173
114.749
19.204
8.408
14.031
28.474
Banden tijdschriften 31-12-03
Inclusief de gratis verkregen publicaties (ruil en schenking) ontwikkelden de diverse collectieonderdelen zich als volgt:
Omvang Collecties
5.520
27.062
484
-26.758
2.907
124
460
-457
1.698
Netto toename
100
40
60
%
3.672
3.672
0
0
0
0
0
0
0
Microfilms spoelen
213.271
181.938
0
0
0
301
0
20.702
10.330
Microfiches
Jaarverslag 2003
Jaarverslag
2003
B o e k ve r we r k i n g c . a .
Catalogisering modern materiaal In het verslagjaar werden in totaal 25.443 aanwinsten geplaatst en opgenomen in de catalogus. Het betrof 14.784 schenkingen (gratis verkregen publicaties) en 10.659 aangekochte titels. Daarnaast werden 2.972 titels gemuteerd. Het percentage ontleningen van titels aan het GGC (Gemeenschappelijk Geautomatiseerd Catalogiseersysteem) beliep 73%. Voorts werden 2.230 elektronische tijdschriften ingevoerd in de bibliotheeksystemen. In het kader van de retroverwerking van de collectie van het IvOC werden 5.651 banden verwerkt, waarvan 2.041 banden definitief werden opgenomen in de catalogus en 3.610 banden ontdubbeld. Uit de voorradige collectie Albertinum werden 899 banden opgenomen. In het kader van de nazorg van de TBI-catalogus die door OCLC|PICA door middel van conversie was ingelezen zijn de laatste 544 titels handmatig gecorrigeerd en definitief in de catalogus opgenomen. Het project is hiermee afgerond.
Onderwerpsontsluiting Nieuwe deelnemers aan GOO in 2003 waren de Universiteit Twente en de Theologische Universiteit Kampen (Broederweg).Vanuit het project Digitale Bibliografie Nederlandse Geschiedenis is contact gezocht met GOO om een vorm van samenwerking te realiseren. De Gebruikersraad heeft positief geadviseerd aan de Stuurgroep GOO over de wijzigingsvoorstellen voor de Nederlandse Basisclassificatie en het in gebruik nemen van gestandaardiseerde periode-aanduidingen. Met GOO werden landelijk 414.195 titels ontsloten; de
29
Jaarverslag
2003
UB bezit hiervan 21.995 titels. De thesaurus groeide met 1.700 trefwoorden, waarvan er door de UB 438 zijn ingevoerd. Het totaal met GOO ontsloten titels bedroeg eind december 2003: 3.549.155, de UB bezit hiervan 332.417 titels. De Afdeling Onderwerpsontsluiting heeft 17.546 titels bewerkt en van 10.810 titels de ontsluiting gecontroleerd. Het aantal behandelde banden bedroeg 30.298.
Aanwinsten Aan het eind van het verslagjaar waren in totaal 859 elektronische documenten in het WebDOC bestand beschikbaar. In het verslagjaar zijn 169 documenten toegevoegd, waarvan 132 proefschriften en 37 overige documenten. Deze publicaties zijn te raadplegen via de OPC van de bibliotheken van de KUN en de PiCartadatabase.
Elektronisch publiceren DARE In het verslagjaar heeft de UB zich aangesloten bij het DARE-project. Het programma Digital Academic Repositories (DARE) is een initiatief van de gezamenlijke Nederlandse universiteiten om onderzoeksresultaten digitaal toegankelijk te maken. De coördinatie van het programma ligt bij de Stichting SURF.
Groei van het aantal elektronische publicaties 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Proefschriften
Overig
Overig = artikelen, monografieën, rapporten e.d.
30
Jaarverslag
2003
Digitalisering tijdschriften In 2003 werden de volumes 33 (1997) t/m 35 (1999) van het tijdschrift Netherlands Journal of Social Sciences digitaal beschikbaar gesteld.Voorts werden van het tijdschrift De negentiende eeuw de volumes 8 (1984) t/m 24 (2000) elektronisch beschikbaar gesteld.
Totaal elektronische publicaties per faculteit in WebDOC Faculteit
Art.
Monogr.
Redes
Proefschr
Rapporten
Tijdschr.
Totaal
Managementwetenschappen
4
3
11
14
11
0
43
Theologie
1
0
1
1
4
0
7
Letteren
2
2
13
32
0
0
49
Universitair Medisch Centrum
2
1
44
182
0
0
229
Natuurwetensch.,Wiskunde & Informatica
0
0
23
195
175
0
393
Rechtsgeleerdheid
5
0
2
2
0
0
9
Sociale Wetenschappen
6
3
11
50
1
0
71
Filosofie
0
0
0
8
0
0
8
ITS
0
6
1
0
0
0
7
KDC
2
15
0
2
0
0
19
Universiteitsbibliotheek
1
13
2
0
5
3
24
23
43
108
486
196
3
859
Totaal
Overplaatsingen In 2003 werden in totaal 45.224 banden, waarvan 13.291 delen boeken en 32.233 tijdschriftbanden, aan de Centrale Bibliotheek aangeboden voor overplaatsing. Daarvan waren 34.608 banden afkomstig uit de collectie van de bibliotheek B-faculteit en 10.916 uit de overige collecties. Na ontdubbeling en deselectie werden 32.949 banden (ruim 71%) definitief in de centrale bewaarcollectie opgenomen.
31
Jaarverslag
2003
Bindwerk Uit de verschillende deelcollecties werden in totaal 10.848 tijdschriften en 2.743 boeken gebonden (in 2003 resp. 9.991 en 4.268).Voorts werden 82 oude en kostbare werken gerestaureerd.
Doorlooptijden
Gemiddelde doorlooptijd aanwinsten in kalenderdagen
Het betreft hier de tijd van het moment van ontvangst van een publicatie in de bibliotheek tot de beschikbaarstelling voor uitleen of inzage.
32
2001
2002
2003
18
26
18
Jaarverslag
2003
Automatisering
Renovatie De meest opvallende activiteit in 2003 is de renovatie van de Centrale Bibliotheek geweest. In verband hiermee is er een tijdelijke werkruimte ingericht en zijn veel medewerkers meerdere malen verhuisd. Hiervoor is een groot aantal netwerkaansluitingen aangesloten en aangepast. Daarmaast is er vernieuwing van het gehele datanetwerk gepland. Het ontwerp hiervoor is in goede samenwerking met het UCI gemaakt.
Metalib/SFX In maart is besloten Metalib-software aan te schaffen. Met dit pakket kan een portal worden gemaakt waarmee onder andere in meerdere systemen tegelijk gezocht kan worden. Daarnaast biedt het systeem mogelijkheden om gepersonaliseerde diensten aan te bieden. Onderdeel van het pakket is de SFX-software. Met deze software kan de linking tussen diverse informatiesystemen (A & Idatabases en fulltext, bijvoorbeeld) op een uniforme manier worden geregeld. Het pakket wordt geleverd door Ex Libris. De SFX-software is als eerste geïmplementeerd.
OCLC|PICA Hoewel dit wel de bedoeling was is er in het verslagjaar geen start gemaakt met de voorbereiding voor de overgang naar de nieuwe versie van het lokaal bibliotheek systeem van OCLC|PICA (LBS4). Het systeem is niet binnen de verwachte tijd in Nederland opgeleverd. De UB heeft meegedaan met een test voor de nieuwe statistiekomgeving die OCLC|PICA gaat gebruiken voor haar systemen. De resultaten van de test waren positief.
33
Jaarverslag
2003
Hardware Nadat de pc’s van de medewerkers vervangen waren, was er een grote voorraad oude pc’s. Een groot deel van die pc’s is opgehaald door de Stichting Derdehands. Deze stichting zorgt voor goede bestemmingen in binnen- en buitenland. De publieksstations kregen een modern uiterlijk door de vervanging van de oude monitoren door nieuwe flatscreens. De terminalserver-omgeving waar de publieksstations gebruik van maken, is uitgebreid met twee servers, waardoor de stabiliteit van de omgeving sterk is verbeterd.
Werkplekondersteuning Met het UCI zijn besprekingen gestart over mogelijke samenwerking op het gebied van werkplekondersteuning. Doel van de bespreking was te kijken welke onderdelen van de bibliotheekautomatisering geschikt zijn om onder te brengen in een algemene service die door het UCI aangeboden kan worden. De besprekingen hebben geleid tot een advies dat is aangeboden aan de directie van het UCI en de directeur van de UB.
DARE In het kader van het project DARE is een server ingericht waarop de metadata van de elektronische dissertaties van de KUN die door de UB worden opgenomen, wordt aangeboden. Deze metadata kan door zoekmachines worden doorzocht.
34
Jaarverslag
2003
Pe r s o n e e l e n o r g a n i s a t i e
Organisatie De dienst UB/KDC is vanaf 2003 organisatorisch onderdeel van het Cluster Facilitair van de KUN. Met de komst van Ria Paulides per 15 mei 2003 als adjunct-bibliothecaris is de directie weer compleet. Het jaar 2003 heeft vooral in het teken gestaan van de voorbereiding van de integratie van de Humaniora Bibliotheek met de afdeling Publieksdiensten en de verbouwing van de Centrale Bibliotheek.Ter voorbereiding van de integratie zijn vertrekkende medewerkers vervangen door medewerkers met een tijdelijk dienstverband.Tussen de afdelingen is gestart met intensieve samenwerking en uitwisseling.
Benchmarking Efficiëntie is een sterke eigenschap van de Nijmeegse bibliotheek. In de landelijke benchmarking van de UKB staat de bibliotheek consequent op nr. 2 van de top 10. Naar verhouding wordt steeds meer capaciteit ingezet in de directe dienstverlening (balies, ruim 52%) en minder in de indirecte taken (37%). Dit is conform de ontwikkelingen in de sector en wordt met name verklaard door steeds verdergaande automatisering van de administratieve processen. De capaciteit voor managementtaken is met ca. 11% van het totale aantal fte de laagste van het land.
35
Jaarverslag
2003
bedrag besteed van € 3.330.
Verzuim en verlof Ook in 2003 is de aanpak van het ziekteverzuim gehandhaafd. Extra aandacht ging uit naar de meldingsfrequentie en het kortdurend verzuim. Hoewel de meldingsfrequentie iets is opgelopen, is het aantal medewerkers dat kort heeft verzuimd gedaald. De naderende integratie van de Humaniora Bibliotheek en de Publieksdienst én de verbouwing van de Centrale Bibliotheek, heeft niet geleid tot een toename van het ziekteverzuim, hoewel de werkdruk bij een deel van de medewerkers is toegenomen.
Ziekteverzuimpercentage
2002
2003
a. incl. langdurig zieken
5,4
5,3
b. excl. langdurig zieken
3,78
4,78
meldingsfrequentie
1,28
1,39
gem. verzuimduur in dgn
18,72
17,11
percentage niet ziek
38,07
40,76
percentage kort verzuim
77,18
71,30
percentage middellang verzuim
16,02
22,22
6,80
6,48
lang verzuim
Aan het eind van het jaar werden in totaal 1.264 verlofdagen "meegenomen" naar 2004. Het aantal in ‘spaarvarianten’ vastgelegde ADV-dagen beliep op dat moment 151,5.
Strategisch Personeelsmanagement (SPM) Scholing In 2003 is in totaal 5.712 uur besteed aan in- en externe scholing, vakgerichte oriëntatie en congresdeelname. De out-of pocket-kosten bedroegen in totaal k€ 50. Project Leiderschapsontwikkeling In het kader van het project Leiderschapsontwikkeling zijn in 2003 Persoonlijke Ontwikkelplannen (POP) opgesteld voor elke leidinggevende. Ieder heeft daarin de eigen behoefte en het eigen tempo kunnen bepalen.Voor de ondersteuning bij het opstellen van de POP’s en voor de eerste uitvoering van de plannen is in 2003 een
36
Voor het programma Interne Communicatie hebben alle afdelingen onder leiding van een externe begeleider een bijeenkomst gehad over de teamcommunicatie. Daarmee is het programma als apart thema afgesloten. Aandacht voor de interne communicatie is een lopend onderdeel geworden voor de leidinggevenden. Uiting van de nieuwe wijze van communiceren is de opzet van het nieuwe beleidsplan, waarbij alle medewerkers van de UB betrokken zijn geweest. Leeftijdsbewust Kwaliteitsbeleid Met twee medewerkers werd een regeling getroffen in het kader van de universitaire regeling Leeftijdsbewust Kwaliteitsbeleid. Hiermee was in het verslagjaar in totaal een bedrag gemoeid van € 15.725.
ARBO
Eind 2003 zijn de voorbereidingen getroffen voor een calamiteitenoefening voor de medewerkers van de Centrale Bibliotheek. Begin 2004 is deze oefening uitgevoerd. Bij de voorbereiding van de verbouwing en herinrichting van de Centrale Bibliotheek is regelmatig advies gevraagd aan de ARBO-consulent van de AMD.Tijdens de renovatie zijn alle medewerkers op de hoogte gehouden van de gang van zaken door middel van e-mailberichten, een renovatiebulletin en fotorapportages. Op deze manier heeft iedereen de gelegenheid gekregen om te anticiperen op tijdelijke overlast die door de bouwwerkzaamheden ontstaat.
Jaarverslag
2003
Ontwikkeling personeelsbezetting In volgorde van binnenkomst traden de volgende medewerkers in dienst:
Mw. E. van Teeseling Mw.T. Speckmann Mw. R. Paulides T. Mulders Mw. S. Schlijper N.Walpot
Publieksdienst CB Publieksdienst CB Directie Catalogisering Bibliotheek Gedragswetenschappen Humaniora Bibliotheek
9 januari 2003 1 april 2003 15 mei 2003 1 juni 2003 1 juli 2003 1 augustus 2003
In volgorde van vertrek verlieten de volgende medewerkers de dienst:
Mw. H. van de Lockant-Heijltjes Mw. M. van Langen Mw. G.Wouters-Teunissen Mw. A. Seip A. Inderwisch B. Krus T. Benders D. Hoendervanger Mw. N. Zinken Mw. B. Stadhouders-Schippers Mw. M. van Gent
Humaniora Bibliotheek Acquisitie Boekenmagzijn CB Humaniora Bibliotheek Humaniora Bibliotheek Humaniora Bibliotheek Boekenmagazijn CB Bibliotheek Sociaal-Culturele Wetensch. Publieksdienst CB Bibliotheek Medische Wetenschappen Humaniora Bibliotheek
1 februari 2003 1 maart 2003 1 maart 2003 2 maart 2003 1 april 2003 1 mei 2003 1 juni 2003 1 juni 2003 1 augustus 2003 1 augustus 2003 16 november 2003
Van 1 januari tot 1 juli is mw. drs. S.H.M. Kortekaas in de UB werkzaam geweest als projectleider voor de renovatie Centrale Bibliotheek.
37
Jaarverslag
2003
Personele opbouw Universiteitsbibliotheek per 31 december 2003
Centrale Bibliotheek
fte 31-12-2002
fte 31-12-2003
Bibliothecaris
1,0
1,0
Adjunct-bibliothecaris
0,0
0,9
Coördinatie
2,3
2,5
Secretariaat
2,0
1,5
Automatisering & Systeembeheer
3,0
3,0
Financieel beheer
2,5
2,5
Postkamer
1,0
1,0
Acquisitie
6,8
6,0
12,0
12,5
Onderwerpsontsluiting
2,7
2,9
Oude en Kostbare Werken
1,0
1,0
Bindadministratie
1,0
1,0
Reprografie
1,0
1,0
Studiezalen
2,9
2,7
Uitleenbureau
7,7
6,7
Boekenmagazijn
6,7
5,4
Project Informatiebank Katholicisme
0,0
0,0
53,6
51,6
Titelbeschrijving
Totaal Centrale Bibliotheek
38
Jaarverslag
Decentrale bibliotheek
Humaniora Bibliotheek
fte 31-12-2002
2003
fte 31-12-2003
16,0
13,8
Bibliotheek Rechtsgeleerdheid
6,7
5,9
Bibliotheek Managementwetenschappen
4,5
4,2
Bibliotheek Sociaal-Culturele Wetenschappen
4,9
3,6
Bibliotheek Gedragswetenschappen
4,1
5,6
12,4
12,9
5,7
5,2
54,3
51,2
107,9
102,8
Bibliotheek Medische Wetenschappen Bibliotheek B-faculteit Totaal Decentrale Bibliotheken
Totaal Universiteitsbibliotheek
Katholiek Documentatiecentrum
fte 31-12-2002
fte 31-12-2003
Directeur
0,5
0,0
Wetenschappelijk medewerker
1,0
1,0
Archivaris
1,0
1,0
Bibliothecaris
1,0
1,0
Documentalist
0,5
0,5
Secretariaat
0,5
0,5
Overig personeel
3,2
2,3
Totaal KDC
7,7
6,3
39
Jaarverslag
2003
80
Vrouw
Personeelsomvang naar geslacht in procenten
Man
60 58
Geslacht Man Vrouw
53 47 40
42
Totaal
20
% 2002 47 53
% 2003 42 58
100
100
0 % 2002
% 2003
Tijdelijk
100 84
80
Personeelsomvang naar soort aanstelling in procenten
Vast
72
Aanstelling Vast Tijdelijk
60
% 2002 84 16
% 2003 72 28
100
100
40
Totaal
28 20 16 0 % 2002
% 2003
50 % 2003 43,3
40
% 2002
40 35
30
Leeftijdsopbouw vast personeel in procenten
Leeftijdsklasse < 35 35 t/m 44 45 t/m 54 > 55
30,2
20
21 18,9
10
% 2002 4 35 40 21
% 2003 6,6 30,2 43,3 18,9
100
100
6,6
Totaal
4
0 <
35 35
t/m
44 45
t/m
54
>
55
50
Salarisopbouw personeel per salarisklasse in procenten 40
41
41
40
% 2003
40
% 2002 30
Salarisklasse Schaal 1-5 Schaal 6-9 Schaal 10-12 Schaal 13-16
20 17 17,6
10
2
0 l
a ha
Sc
40
l6
a
S
a ch
Sc
h
l aa
1,4
6
2
9
5 1-
1 0-
1
Sc
h
l aa
1
1 3-
Totaal
% 2002 41 40 17 2
% 2003 41 40 17,6 1,4
100
100
Jaarverslag
2003
Te n t o o n s t e l l i n ge n e n p u bl i c a t i e s
Tentoonstellingen Bruiklenen ten behoeve van exposities Ten behoeve van de lustrumtentoonstelling 80 Jaar KU Nijmegen – 80 objecten, heeft de UB een aantal voorwerpen geleverd. De tentoonstelling was deels in de Aula van de KUN en deels in Museum Het Valkhof te zien. De officiële opening was op 15 mei in Museum Het Valkhof. Daarnaast heeft de UB werken in bruikleen gegeven aan de St.Walburgis-St. Eusebius Parochie te Arnhem voor de tentoonstelling Gasten op aarde, een Keltische erfenis. Deze tentoonstelling duurde van 9 mei tot 1 juni 2003. In het derde kwartaal heeft de UB bruiklenen afgestaan aan het Noordbrabants Museum te Den Bosch ten behoeve van de tentoonstelling Monsters en fabeldieren (van 19 september 2003 tot 5 januari 2004). Ook werden bruiklenen afgestaan aan het Bonnefantenmuseum te Maastricht ten behoeve van de tentoonstelling De weg naar het Paradijs (van 28 september 2003 tot 12 januari 2004).Van 16 november 2003 tot en met 21 maart 2004 heeft in de UB Tilburg de expositie Op reis in Brabant plaatsgevonden. Hiervoor heeft de UB Nijmegen bruiklenen afgestaan.Tevens zijn bruiklenen afgestaan aan Museum Het Valkhof te Nijmegen ten behoeve van de tentoonstelling Vogelvlucht van oud Nijmegen, 13 december 2003 tot en met 27 maart 2004. Tentoonstellingen in de Galerij van de Centrale Bibliotheek Van 7 februari tot 17 maart was een expositie over het Vlaams literaire tijdschrift Revolver onder de titel "Grensoverschrijdende zichtbaarheid: Revolver in Nijmegen" te zien.Vanaf 18 maart was de tentoonstelling Kunst die zit te bekijken. De tentoonstelling Paul Celan in Nederland en België, werd van 21 april tot 28 mei georganiseerd.Van 14 november 2003 tot en met 17 januari 2004 was in de galerij en vitrineruimte van de Centrale
41
Jaarverslag
2003
Bibliotheek de tentoonstelling Eigentijdse literaire tijdschriften: Een overzichtstentoonstelling van Nederlandse en Vlaamse tijdschriften te bezichtigen.
Publicaties, rapporten (Interne) rapporten e.d. • Renovatiebulletin, wekelijkse interne nieuwsbrief. • Bibliorama, externe nieuwsbrief over de renovatie Centrale Bibliotheek. • Beleidsnotitie overplaatsingen van decentrale bibliotheken van de KUN naar het magazijn van de Centrale Bibliotheek, februari 2003. • Directieverslag 2002, maart 2003. • Collectievormingsprofiel Faculteit der Rechtsgeleerdheid, maart 2003. • Jaarverslag Universiteitsbibliotheek Nijmegen, september 2003. • Bestedingsplan extra centrale middelen collectievorming 2003-2006: een digitale basisvoorziening, november 2003. • Open opstelling van de collecties in de vernieuwde Centrale Bibliotheek, december 2003.
In rUBriek, katern van ENTER, uitgave van het UCI, verschenen de volgende bijdragen:
Nr. 57: - Plaza Kluwer Juridisch en Fiscaal - Interview met het hoofd van de bibliotheek Natuurwetenschappen,Wiskunde en Informatica - De nieuwe website van de bibliotheek - Verbinding met bibliotheeksystemen vanaf thuis - Uitbreiding van het digitale aanbod van tijdschriften Nr. 58: - Nieuwe interface Web of Science - Impactfactoren van tijdschriften op WWW - Tijdlijn renovatie Centrale Bibliotheek - Endnote versie 7
Lezingen e.d. Mw. E.F.M. Peters heeft op 16 april 2003 tijdens een workshop voor WSF-bibliotheken een voordracht gehouden getiteld ‘Collectiebeleid en de rol van collectievormingsprofielen bij de Universiteitsbibliotheek Nijmegen’. H.P.A. Smit heeft op 13 mei 2003 in Kentucky,Verenigde Staten, de lezing ‘Topics on the agenda of the Dutch Library Cooperative UKB’ gehouden voor bibliothecarissen van academische bibliotheken.
Publicaties
Nr. 54: - Interview met Gert Flik, voorzitter bibliotheekcommissie FNWI - Gebruikersonderzoek afgerond - Interview met Janny van Keeken, hoofd bibliotheek Managementwetenschappen - Nieuws over zoeksystemen (Krantenbank; SRM; ABI/Inform Global; Cochrane)
A.H. Laeven en mw. H.P.A. Smit, A project to benchmark university libraries in The Netherlands, Library Management, in Library Management Vol. 24 Number 6/7 2003.
Nr. 55: - Interview met Joseph Steenbrink, bestuursvoorzitter van de subfaculteit Wiskunde - Renovatie en integratie Centrale en Humaniora Bibliotheek
Mw. H.W.J. Deurenberg, boekbespreking, Field guide to Medline van C.D. Stave in het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde 2003, 30 augustus; 147 (35) p. 1710.
Nr. 56: - Themamiddag over ontwikkelingen in wetenschappelijke communicatie en publiceren - Nieuwe adjunct-bibliothecaris KUN - Bijdrage UB aan tentoonstelling 80 jaar KU Nijmegen - DARE: project voor opslag en beschikbaarheid wetenschappelijke productie
42
Mw. H.W.J. Deurenberg, Literatuur zoeken op internet in Tijdschrift voor Hygiëne en Infectiepreventie 2003: 4, jaargang 22, augustus, pp. 116-117.
Jaarverslag
Congresdeelname e.d.
2003
Mw. E.F.M. Peters heeft van 23 tot en met 29 november 2003 een stagebezoek aan de Universitäts- und Landesbibliothek Münster gebracht.
Mw. H.P.A. Smit en H.M. Knippenberg hebben op 7 februari de conferentie ‘Library 20/20’ van OCLC|PICA bijgewoond.
J.F.G. van Wyngaerden heeft op 26 november deelgenomen aan de UKB-licentiedag in Houten.
Mw. E.F.M. Peters was op 13 februari bij de GO (Den Haag) docent voor het onderdeel ‘Selectie- en acquisitiebeleid’ in de cursus ‘IDV2’.
Mw. H.W.J. Deurenberg heeft het in het laatste kwartaal het UKB-symposium over de digitale leeromgeving bezocht.
Mw. H.P.A. Smit heeft op 27 maart als dagvoorzitter de workshop ‘authenticatie’ van Surf geleid. H.G.L. Janssen heeft in april het jaarlijkse seminar van de ELAG (European Library Automation Group) bijgewoond.Thema van dit jaar was ‘Cross language applications and the web’. Mw. H.P.A. Smit heeft in mei bezoeken gebracht aan bibliotheken in de Verenigde Staten (Boston College,Yale en Kentucky Virtual University & Library). Zij heeft actuele zaken en voor de UB relevante zaken besproken (o.a. digitale collectievorming en de inrichting van bibliotheken). Mw. E.F.M. Peters heeft op 15 mei de ELUBA-lezingen over eBooks in de Universiteitsbibliotheek Amsterdam bijgewoond. Mw. E.F.M. Peters heeft samen met mw. A.G.M. Kremers van 17-21 juni 2003 het LIBER-congres te Rome bezocht. Het congresthema was ‘paper versus digital’. De directie heeft in de eerste week van augustus de IFLA-conferentie in Berlijn bijgewoond. J.F.G. van Wyngaerden lic. heeft van 13-18 september het BETH-congres in Brixen (Italië) bijgewoond. H.P.A. Smit heeft op 25 en 26 september deelgenomen aan een UKB-werkconferentie met collega’s van de universiteitsbibliotheken in Nord-Rhein Westfalen in Münster. Mw. A.G.M. Kremers heeft op 7 oktober de studiedag DARE/SURF bijgewoond. Mw. M.C. Paulides heeft op 29 oktober het overleg adjunct-bibliothecarissen bijgewoond.
43
Jaarverslag
44
2003
Jaarverslag
2003
O ve r l e g e n s a m e n we r k i n g
Onderdeelcommissie De Onderdeelcommissie Dienst UB/KDC bestond in 2003 tot september uit de volgende leden: mw. E.J. Barten, R.H.J.J. Exterkate (secretaris), mw. M.P.D. Gulden, E.J.G. Schoonenberg en G.L.P.Tummers (voorzitter). In het kader van het ontstaan van het Cluster Facilitair is er vanaf september geen Onderdeelcommissie meer voor de Dienst UB/KDC, maar een Onderdeelcommissie voor het Cluster Facilitair. Vanuit de UB hebben hierin zitting: mw. E.J. Barten, mw. C. Coeleman, E.J.G. Schoonenberg en G.L.P. Tummers.
Facultaire bibliotheekcommissies Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Managementwetenschappen Prof. dr. E. de Jong (voorzitter), dr. J.G.J.M. Benders, dr. M. Haverland, dr. H.J. van Houtum, prof. dr. P.J.M.Verschuren, mw. L. Nobbe (studentlid), B.S. Nagel (studentlid), mw. J.W.P. van Keeken (secretaris). In oktober 2003 heeft mw. E. Huijbregts (studentlid) B.S. Nagel opgevolgd. Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Filosofie Dr. P.J.J.M. Bakker (voorzitter), dr. M. Perrick, dr. M.J. Terpstra, dr.T.M. Baumeister, dr. O. Lankhorst (UB), J. Huitink (studentlid), R.E.C.Verstraaten (secretaris). Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Letteren Prof. dr. G.C.A.M. van Gemert (voorzitter), dr. P. Bange, drs. C.M.P. Cuypers, dr. A. Foolen, prof. dr. A.J.A.M. Hanou, prof. dr. J.A.H. Bots, prof. dr. R.W.M.N. van Hout, dr. F.J.M. Korsten, E. Noijen (studentlid, in juli opgevolgd door L. Boonstra), drs. L.H.L. Stapper (UB), dr. O.S. Lankhorst (UB), R.E.C.Verstraaten (secretaris). Bibiotheekcommissie van de Faculteit der Theologie Prof. dr. A.J.M. van den Hoogen (voorzitter), dr. C.H. Hübenthal, prof. dr. A.H.M. Scheer, prof. dr. P.J.A. Nissen
45
Jaarverslag
2003
(een deel v.h. jaar lid geweest), prof. dr. C.J.Waaijman, dr. J.Vernooij, prof. dr. H. Häring, prof. dr. C. Hermans, mw. drs. J. van Kessel, dr. J.E.A. Ackermans, dr. J. de Raadt, E. Diersmann (studentlid), J.F.G. van Wyngaerden Lic., R.E.C.Verstraaten (secretaris). Dr. P.J.E. Chatelion Counet is later in het jaar lid geworden van de bibliotheekcommissie. Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Natuurwetenschappen,Wiskunde en Informatica De samenstelling van de commissie is in de eerste helft van 2003 gewijzigd in: prof. dr. G. Flik, (voorzitter), dr. L. Consoli, dr.W.J.M. Dekkers, dr. F.J.M. Harren, prof. dr. F.P.J.T. Rutjes, prof. dr. J.H.M. Steenbrink, mw. M.L.C. Cuppens (studente), A.G.M. Kremers (secretaris). Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid Prof. mr. H.L.E.Verhagen (voorzitter), dr. P.P.J.L. van Peteghem, mr. A.J. Bok, mr. D.E. Bunschoten, mr. J.C.A. Houdijk, mr. J.M. Blanco Fernandez, mr. N.E.D. Faber, mr. R. Feunekes, mr. B. Pieters, mr. drs. A.M.M.M. Bots, mw. mr.W.L. Roozendaal, drs. M.N. Severens (secretaris). Bibliotheekcommissie van de Faculteit der Sociale Wetenschappen Dr. M.J.M.Voeten (voorzitter), dr. J.H.L. van den Bercken, dr. J.A.M. Bosman, dr. G.L.M. Kraaykamp, dr. P.A.T.M. Eling, dr. R.H.J. Scholte, dr. R.W. Holland, dr. J.H.M. Kommers, dr. H.R.A. de Mey, M. van Zundert (studentlid tot augustus 2003), S. Kerseboom (studentlid tot november 2003), drs. H.J.F. Courtens (secretaris). Bibliotheekcommissie van het Universitair Medisch Centrum Prof. dr. P.H.M. de Mulder (voorzitter), dr. P.F.M. Krabbe, MTA (in januari opgevolgd door dr. P.F.M. Stalmeier, MTA), dr.W. Hendriks, prof. dr.T. van der Werf (in januari opgevolgd door drs. L. Dukel), dr. J.C. Maltha, prof. dr. G.W.A. Padberg, prof. dr. J.J. Rotteveel, dr. F.J.A. van den Hoogen, prof. dr.T.Wobbes, drs. J.M.M.Verwiel, dr. M.M.Y. Lammens, drs. J.W.J. de Rooy, dr. J.W.M. Lenders, W. Rensen (studentlid), P.M.R. Janssen (namens de UB), drs. H.W.J. Deurenberg (secretaris).
verbeteringen aangebracht in de beveiliging van de bibliotheeksystemen nadat een audit was uitgevoerd. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen De (bescheiden) bibliotheekcollectie van de Faculteit Educatie is in 2003 opgenomen in de collectie van de UBN. De studenten van deze faculteit kunnen in het kader van het tussen de HAN en de KUN gesloten Convenant gebruik maken van de diensten van de UBN. UKB Het Samenwerkingsverband van de universiteitsbibliotheken, de Koninklijke Bibliotheek en de bibliotheek van het NIWI, UKB, is in 2003 met name actief geweest op de volgende terreinen: • UKB heeft met subsidie van Surf een onderzoek laten uitvoeren naar de toekomstvastheid van het IBL-systeem in Nederland. Op basis van de uitkomsten is besloten een aantal wijzigingen door te voeren, waaronder tariefdifferentiatie en het beschikbaar maken van digitale tijdschriften voor IBL. • Vanwege de toenemende digitalisering van dissertaties zijn afspraken gemaakt over beëindiging van de gratis ruil van dissertaties binnen Nederland. • De werkgroep Collectiemanagement heeft een voorstel voorbereid voor landelijke afspraken aangaande de (papieren) bewaarcollecties. • Ondersteuning van het project DARE en Open Access. • Het functioneren van het landelijk licentiebureau is geëvalueerd en zal nu ook haar diensten beschikbaar stellen aan HBO-bibliotheken. Zie ook: http://www.ukb.nl/jaarverslag.htm. Medewerkers van de UB hebben geparticipeerd in de volgende werkgroepen van het UKB: Collectiemanagement, Gemeenschappelijke Onderwerpsontsluiting, Convenant Hoofden Uitleenbureaus, Hoofden Catalogiseerafdelingen en het Overleg Medische Bibliotheken CAMBIN.
Samenwerking
De GO-opleidingen
UCI
Medewerkers van de UB, mw. M.C. Paulides, mw. E.F.M. Peters en J.F.M. Lauwen, hebben bijdragen geleverd aan diverse modulen van de GO-opleidingen ten behoeve van bibliotheekmedewerkers.
De samenwerking met het UCI werd op het huidige niveau gecontinueerd. Gesproken werd over verdere samenwerking in het kader van DARE / METIS en op het terrein van authenticatie. Daarnaast werden gezamenlijk
46
Jaarverslag
2003
Lidmaatschappen De UB was lid van: • • • •
• • • • • • • • • •
International Federation of Library Associations and Institutions (IFLA) LIBER (Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche) Stichting PICA Samenwerkingsverband van de Universiteitsbibliotheken, de Koninklijke Bibliotheek en de Bibliotheek van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (UKB) SPARC Europe Nederlandse Vereniging voor Bibliothecarissen, Literatuuronderzoekers en Documentalisten (NVB) Nederlandse Genootschap van Bibliofielen VOGIN (vereniging van online-gebruikers in Nederland) Kring Gelderland Nederlandse Vereniging van Bibliothecarissen Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Maximilian-Gesellschaft Vereniging Oud Utrecht Vooraziatisch Egyptisch Genootschap Ex Oriente Lux Nederlandse Genealogische Vereniging Tevens fungeerde de UBN als depôtbibliotheek van de Verenigde Naties.
47
Jaarverslag
48
2003
Jaarverslag
2003
UB-Organisatie
Bibliothecaris Adjunct-Bibliothecaris
D I R
Secretariaat & Postverzorging Coörd. Coll. Management Coörd. Gebruiksdiensten
KDC
Autom./Syst. Beheer
Publieksdiensten CB
Financieel Beheer
Bibl. Humaniora
Acquisitie
Bibl. Rechtsgeleerdheid
Onderwerpsontsluiting
Bibl. Managementwetenschappen
Titelbeschrijving
Bibl. Sociale Wetenschappen
Conservering
Bibl. Gedragswetenschappen
Bindadministratie
Bibl. Sociaal-Culturele Weten. Bibl. Medische wetenschappen Bibl. B-Faculteit Bibl. Chemie
Bibl. Tandheelkunde
Voorlichting
Bibl. Biologie
49
Jaarverslag
Vormgeving / Druk Drukkerij Quickprint
50
2003
Jaarverslag
2003
51
Jaarverslag
52
2003
Jaarverslag
2003
53
Jaarverslag
54
2003
Jaarverslag
2003