jaarverslag 2 0 annual Report 0 8 initiator van innovatie initiator of innovation

jaarverslag 2 0 annual Report 0 8

initiator van innovatie initiator of innovation

2

SURFfoundation jaarverslag 2008

voorwoord Vernieuwingen in het hoger onderwijs realiseer je niet van de ene op de andere dag. Er is tijd nodig om ideeën uit te wisselen,

jaarverslag 2 0 annual Report 0 8

mogelijkheden te onderzoeken, samenwerkingsverbanden te laten

Stichting SURF is de koepel waaronder

het jaar 2008 kwamen veel van deze innovaties tot wasdom.

groeien en draagvlak te creëren. SURFfoundation heeft, in samenwerking met hogescholen en universiteiten, de afgelopen jaren veelvuldig vernieuwingen met behulp van ICT geïnitieerd. In

SURFfoundation, SURFnet en SURFdiensten opereren. In de stichting participeren alle Nederlandse universiteiten en hogescholen, NWO, KNAW, de KB, TNO en enkele kleinere instellingen. SURFfoundation initieert, regisseert en stimuleert ICT-vernieuwingen in het hoger onderwijs en onderzoek. Dit doet zij via kennisdeling, stimuleringsprogramma’s en partnerschappen. Daarnaast voert SURFfoundation bestuurlijke en administratieve werkzaamheden uit voor Stichting SURF. De activiteiten op het gebied van ICT-vernieuwingen zijn ondergebracht in drie Platforms: ICT en Onderzoek, ICT en Onderwijs (inclusief het programma Nationaal Actieplan e-Learning) en ICT en Organisatie. Stichting SURF is the umbrella organisation for SURFfoundation, SURFnet and SURFdiensten. SURFfoundation initiates, directs and stimulates ICT innovations in higher education and research. It operates through knowledge dissemination, incentive schemes and partnerships. In addition SURFfoundation carries out managerial and administrative tasks for Stichting SURF. The activities in the area of ICT innovation are organised in three Platforms: ICT and Research, ICT and Education (which includes the National e-Learning Action Plan programme) and ICT and Management.

inhoud / contents Voorwoord Preface

2

ICT en Onderzoek ICT and Research

4

ICT en Onderwijs ICT and Education

6

ICT en Organisatie ICT and Management

8

Internationale samenwerking International Collaboration

10

Overkoepelende thema’s Encompassing themes

12

Kwaliteit Quality Control

13

Bestuur en Organisatie Management and Organisation

14

Bijlage: Besturen en Commissies Annex: Boards and Committees

15

Preface Innovations in higher education cannot be achieved overnight. It takes time to share ideas, to explore possibilities, to allow collaborations to grow and to acquire broad support. Over recent years SURFfoundation, in collaboration with universities, has pioneered a wide range of IT related innovations. Many of these came to fruition in the year 2008.


Zo trekt de onderwijsportal SURFspace

onderwijskolom. Parallel daaraan leverde

In dit jaarverslag geven wij u graag een

inmiddels veel bezoekers, die niet alleen

Studiekeuze123 een bijdrage aan meer stu-

overzicht van de belangrijkste resultaten

informatie consumeren, maar geregeld

diesucces door zich te ontwikkelen tot een

die SURFfoundation boekte op nationaal

zelf een inhoudelijke bijdrage leveren. Op

robuuste informatie-infrastructuur voor

en internationaal niveau.

Studielink – waar studenten zich online

studiekiezers in het hoger onderwijs.

inschrijven voor het hoger onderwijs –

Namens bestuur en directie,

sloot de meerderheid van de universiteiten

Dat SURF succesvol is in het realiseren

Drs. Willem te Beest, voorzitter

en hogescholen aan, terwijl de overige

van samenwerking en synergie, blijft niet

Prof.dr. Wim Liebrand, directeur

in 2009 volgen. Repositories, ofwel digi-

onopgemerkt. De door de overheid inge-

tale bewaarplaatsen, raken steeds beter

stelde Commissie Nationale Roadmap

gevuld en gebruikt en nieuwe, verder-

Grootschalige Onderzoeksfaciliteiten

gaande vormen van online samenwer-

vroeg SURF om ondersteuning op ICT-

king bieden onderzoekers ongekende

gebied bij de realisatie van een nationale,

mogelijkheden.

geïntegreerde infrastructuur voor groot-

Het verhogen van het studiesucces in

Nederland een sterke positie kan verschaf-

het hoger onderwijs was een thema dat

fen in de onderzoekswereld van de 21ste

Nederland bezighield in 2008. Op dat

eeuw.

schalig onderzoek. Een uniek project dat

vlak werden er binnen het Nationaal Actieplan e-Learning hoopgevende pro-

De genoemde projecten zijn slechts

jecten uitgevoerd, op basis van een unieke

enkele voorbeelden van de activiteiten

samenwerking van instellingen uit de hele

waarmee we ons dit jaar bezighielden.

DeCembeR/2008

04

In maart waren de oud-presidenten van de universiteiten bij SURF bijeen om zich te laten bijpraten over de meest recente ICTontwikkelingen op het terrein van onderzoek en onderwijs in het hoger onderwijs. In March the ex-Presidents of the universities held a meeting at SURF to be informed on the most recent ICT developments in the field of research and higher education.

vooRzitteR hbo-RaaD Doekle teRPstRa oveR DUURzaam innoveRen in het hogeR onDeRWijs:

‘ de ict’er eN de doceNt zijN complemeNtair’

Tijdens het SURF Executive Seminar in de Eerste Kamer der Staten-Generaal debatteerden bestuurders over de

H371 SURF#4_2008_DTP-rm.indd 1

richting van het SURF-Meerjarenplan 2011-2014.

Doekle Terpstra gaf in SURF04 zijn visie op ICT-

Board members debated on the direction of the SURF

ontwikkeling in het hoger onderwijs.

Long Term Plan 2011-2014 at the SURF Executive Seminar

Doekle Terpstra presented his vision on ICT

in the meeting hall of the Senate of the Dutch Parliament.

developments in higher education in SURF04.

The SURFspace education portal has attracted many visitors, who not only consume information, but regularly provide contributions themselves. The majority of the academic universities and universities of applied sciences joined Studielink, where students register online in higher education; more institutes will follow in 2009. Repositories, i.e. digital storage spaces, have acquired more and more content and are demonstrating greater usage’. New, more extensive forms of online collaboration offer unprecedented possibilities to researchers. Increasing the student’s success rate in higher education was a theme that was high on the agenda in the Netherlands in 2008. In this area some promising

projects were conducted in the context of the National Action Plan e-Learning, based on a unique collaboration between institutions at all levels of education. At the same time Studiekeuze123 provided a contribution to more student success by developing into a robust information infrastructure for aspiring students in higher education. SURF’s successes in achieving collab oration and synergy do not go unnoticed. The National Roadmap Committee for Large-Scale Research Facilities, set up by the Dutch government, asked SURF to support the construction of a national integrated infrastructure for large-scale research. It is a unique project that will gain the Netherlands a strong position in the world of research in the 21st century.

These projects are just a few examples of our activities over the last year. In this annual report we are pleased to present an overview of the most important achievements of SURFfoundation both nationally and internationally. On behalf of the Board and Management, Drs. Willem te Beest, Chairman SURF Board Prof.dr. Wim Liebrand, Managing Director SURFfoundation

05-12-2008 16:28:34

3

4


ICT en onderzoek

Instellingen voerden in 2008 tender

Liber ale licenties

projecten uit op het gebied van verrijkte

Via internet is steeds meer onderwijs-

publicaties en collaboratories. Onderzoeks

en onderzoeksmateriaal beschikbaar.

data publiceren en delen bleek voor onder

SURFdirect, de Digitale Rechten Expertise

zoekers geen vanzelfsprekendheid,

Community, identificeert de rechtenaspec-

de kwaliteit daarvan bepaalt voor een groot deel

maar eenmaal overstag raakten velen

ten die spelen bij het delen en hergebruik

diens reputatie. Maar een publicatie is niet lan-

enthousiast over de mogelijkheden. Bij

van digitaal beschikbaar materiaal en faci-

ger een statisch, op één moment te beoordelen

hogescholen was de aandacht vooral

liteert bij het opheffen van mogelijke bar-

document. Aan een artikel kunnen onderzoekers

gericht op het beter vindbaar maken

rières. In 2008 werd samen met Creative

bijvoorbeeld een database met onderzoeksge-

van experts en expertise. Dit is opgelost

Commons Nederland onderzoek verricht

gevens koppelen, die telkens wordt aangevuld

door het toevoegen van functionaliteit

naar de wensen van het hoger onderwijs

met nieuwe gegevens. ICT-innovaties leiden

aan de HBO Kennisbank. In het Europese

voor hergebruik van onderzoeksgegevens

ook hier tot een paradigmaverschuiving. In

programma DRIVER heeft het Platform ICT

en onderwijsmateriaal. Het rapport advi-

het SURFshare-programma, financieel onder-

en Onderzoek drie door de EU geprezen

seert de meest liberale Creative Commons

steund door PRIMA (het gezamenlijke subsidie-

studies opgeleverd. In het vervolgtraject,

licentie te ondersteunen. Binnen deze licentie mag materiaal worden hergebruikt als

Het aantal publicaties van een onderzoeker en

programma van de ministeries van OCW en EZ),

DRIVER II, is meegewerkt aan een demon-

experimenteerden onderzoekers van instellin-

stratiemodel van een verrijkte publicatie

de naam van de auteur vermeld wordt. Ook

gen voor hoger onderwijs met het verrijken van

en het onderliggende datamodel. Hierbij

reageerde SURFdirect op het groenboek

publicaties en met virtueel samenwerken.

wordt nauw samengewerkt met de

Copyright in the Knowledge Economy van

Nederlandse universiteiten, de KB,

de Europese Commissie waarin nieuwe

de KNAW en internationale partners.

wetgeving rond auteursrechten wordt voorgesteld. De belangrijkste aanbeveling was de rechten van de consument te ver-

De SURFacademy herfstschool had als thema ‘Hoe organiseer je online samenwerken?’. The SURFacademy Autumn School addressed the issue of how to organise online collaboration.

In het SURFshare-programma experimenteerden onderzoekers met het verrrijken van publicaties en virtueel samenwerken. In the SURFshare programme researchers explored ways to enhance publications and to collaborate virtually.

ICT and Research To a large extent a researcher’s reputation is determined by the number and quality of his publications. However, a publication is no longer a static document to be assessed at a single moment in time. For example, researchers can add to an article by linking it to a database with research data, which is kept up to date with new data. Here as well, ICT innovations cause a paradigm shift. In the SURFshare programme researchers of higher education institutions experimented with enriching publications and collaborating virtually. The programme is financially supported by PRIMA, the joint subsidy scheme of the Ministry of Education, Culture & Science and the Ministry of Economic Affairs

Institutions carried out tender projects in the field of enhanced publications and collaboratories in 2008. Publishing and sharing research data proved not to be self-evident for researchers, but once they accepted the idea they became enthusiastic about the possibilities. Universities of applied sciences focused their attention on making experts and expertise easier to find. This was achieved by adding functionality to the HBO Kennisbank, the Knowledge Bank of the universities of applied sciences. The ICT and Research Platform delivered three studies in the European DRIVER project which received praise from the EU. In the follow-up, DRIVER II, the Platform collaborated on a demonstration model of an enhanced publication and the underlying data model. This involved close

collaboration with the Dutch academic universities, the National Library of the Netherlands (KB), the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW), and international partners. Liberal licences

Increasingly educational and research materials are available through the internet. SURFdirect, the Digital Rights Expertise Community, identifies the intellectual property aspects that are of relevance in the sharing and re-use of digitally available materials, and facilitates in the removal of barriers. In 2008 research was carried out together with Creative Commons Nederland into the demands of the higher education community for the re-use of research data and educational materials.


sterken, zodat er minder belemmeringen

Het testlab leverde een eerste programma

richtlijnen kent en ruim de helft deze daad-

zijn om kennis te delen.

van eisen op, dat in 2009 wordt aangevuld

werkelijk toepast.

Met voorlichting over citeren en hergebruik

met een visie op bestuurlijk niveau.

wil SURFdirect onbedoeld plagiaat voor

L e e r m at e r i a a l i n LORE n e t

komen. In 2008 verscheen onder andere de

S ta n da a r d e n a a n g e s c h e r p t

Repositories worden ook ingezet voor het

brochure Leefregels voor geoorloofd her-

Om onderzoeksresultaten te kunnen delen,

opslaan en toegankelijk maken van andere kennisproducten, zoals leermiddelen en

gebruik van materiaal. Deze biedt studen-

zijn afspraken nodig over de manier van

ten, docenten en onderzoekers een bondig

opslaan in repositories en het meege-

scripties van studenten. In 2008 is het

overzicht van de regels op dit gebied.

ven van metadata. Voor de ontwikkeling

aanbod van leermateriaal in de reposito-

van standaarden hiervoor werkte het

rydienst LOREnet gegroeid van 70.000

O n d e r zo e k s i n fo r m at i e

SURFshare-programma samen met uni-

naar 125.000 objecten, onder andere door

Voor diverse rapportages over onderzoek

versiteiten, Data Archiving and Networked

toevoeging van de multimediale onder-

en het vastleggen van metadata is een

Services (DANS) en de KNAW, die de

wijsproducten die toegankelijk zijn via

gebruiksvriendelijk onderzoeksinformatie

inhoud van repositories ontsluit via NARCIS SURFmedia, de mediadienst voor en door

systeem onontbeerlijk. In 2008 werden

(de opvolger van DAREnet). In 2008 is het

bestaande systemen vergeleken in een

aantal publicaties in NARCIS toegenomen

laboratoriumomgeving. Dit onderzoek

Linking scholarly networks in heel Europa, waardoor internationale and disciplines

gaf informatie over de sterke en zwakke punten van huidige pakketten. In samenwerking met universiteiten,

het onderwijs.

met 16,5% tot ruim 170.000.

Er werden afspraken gemaakt met partners

standaarden zijn aangescherpt. Er zijn

A virtual knowledge daarnaast richtlijnen gepubliceerd voor

de KNAW en NWO werden ideeën

5

gevormd over een toekomstig CRIS

beheerders van repositories. Uit onderzoek

(Current Research Information System).

blijkt dat driekwart van de beheerders de Wouldn’t it be fantastic for you [as a VKS researcher] to work in an a well integrated virtual working environment to easily discuss, share data, multimedia information and tools, and publish joint results online in a flexible manner? The VKS collaboratory could be the answer. The VKS collaboratory is a project of the University Library of the Erasmus University Rotterdam (EUR) and the Erasmus Studio Rotterdam. Project partners are the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences and Maastricht University.

studio collaboratory

The envisioned VKS collaboratory

Deliverables, November 2007 to June 2008

Project team

• spans distance (Amsterdam, Rotterdam, Maastricht, nationally and internationally),

1 Study of the literature and websites of the organizational, social and technological components of collaboratories.

Gert Goris [email protected] Emilio Andrade Eelco van Asperen Hans Brandhorst Gusta Drenthe Peter van Huisstede Uzay Kaymak Paul Plaatsman Paul Wouters

• supports rich and recurring human interaction oriented towards e-research in social sciences & humanities (including the already existing collaboratories on Virtual ethnography, Web archiving, Webometrics, Simulation) • facilitates communication technologies like discussion platforms, video conferencing, e-mail, chat, wiki’s and blogs • provides access to a rich information environment with data sources, literature, artifacts and tools, required to accomplish research tasks and

2 First user survey amongst all VKS staff, to get input for the architecture of the collaboratory system (in Microsoft Sharepoint). 3 Generic adaptations to Sharepoint, followed by specific software adaptation to all VKS research communities; second survey. 4 Building of the software tool available to the academic community via SURF.

Funded by the SURF Foundation, the Netherlands. For further information: www.eur.nl/erasmusstudio

5 Final report & reporting in scientific journals.

• offers research and publication tools to support all this.

150.000 140.000 Research Tools

130.000

Information Environment

Erasmus Survey Center Erasmus Behavioral Lab Erasumus Data Serevice Center Publication Center Data Analaysis Software

120.000

Information Resources Institutional Repository Research Data Collections

110.000 People

100.000 90.000 80.000 70.000 60.000

Software

50.000 Research communities/areas

40.000

Communication/Collaboration Discussion Platforms Video Conferencing E-mail Chat Wiki’s Blogs

Ethnography Web Archiving Webometrics Simulation

30.000 20.000 10.000 0

virtual knowledge studio

J

F

M

A

M

J

J

A

S

O

N

www.virtualknowledgestudio.nl

D

Unieke bezoekers Narcis Aantal bezoeken Narcis Gebruik narcis in 2008

De tenderprojecten van SURFshare hebben tot inspirerende resultaten

Het gebruik van NARCIS (de opvolger van DAREnet) nam toe.

geleid, zoals bij de collaboratory van de Virtual Knowledge Studio.

De PR-actie in juni leverde een enorme piek op.

The SURFshare tender projects produced inspiring results, such as the

Usage of NARCIS (the successor of DAREnet) showed a

collaboratory of the Virtual Knowledge Studio.

considerable rise. The promotion campaign in June resulted in a huge peak.

The report recommended the support of the most liberal Creative Commons licence. This licence stipulates that material may be re-used on condition that an attribution to the author is included. SURFdirect also responded to the European Commission Green Paper Copyright in the Knowledge Economy, which proposes new legislation concerning copyrights. The most important recommendation was to strengthen the consumers’ rights, decreasing the number of obstacles for sharing knowledge.

(rules for permitted re-use of materials) was published in 2008. It gives students, teachers and researchers a brief overview of the rules.

By publishing information on how to quote and re-use content SURFdirect aims to prevent unintentional plagiarism. Amongst others the leaflet Leefregels voor geoorloofd hergebruik van materiaal

Views on a future CRIS (Current Research Information System) resulted from a collaboration with academic universities, the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW) and the

Netherlands Organisation for Scientific Research (NWO). The test lab produced a first set of requirements, which will be complemented by a managerial vision in 2009.

R e s e a r c h i n f o r m at i o n

A user-friendly research information system is indispensable for many types of research reports and for storing metadata. In 2008 existing systems were compared in a laboratory environment. This assessment provided information on the strengths and weaknesses of current solutions.

Cl e a r e r s ta n da r d s

Agreements on repository storage methods and metadata inclusion will need to be developed so that academic results can be shared. For the development of standards the SURFshare programme collaborated with academic universities, Data Archiving and Networked Services (DANS) and the KNAW, to make the content of repositories accessible through NARCIS (the successor of DAREnet). In 2008 the number of publications in NARCIS increased by 16.5% to more than 170,000.

Agreements were reached with partners all over Europe, resulting in clearer international standards. Moreover guidelines were published for managers of repositories. Research has shown that three quarters of the managers are aware of the guidelines and more than half actually implement them. L e a r n i n g m at e r i a l s i n L ORE n e t

Repositories are also used for storing and making accessible other knowledge products, such as learning materials and student theses. In 2008 the learning materials on offer in the LOREnet repository service grew from 70,000 to 125,000 objects, partly because through adding the multimedia educational products of the educational SURFmedia service.

6


ICT en Onderwijs

N i e u w e o n d e rw i j s p o r ta l

samen met onderwijsinstellingen zes trai-

Begin 2008 werd SURFspace gelanceerd:

ningen om relevante spelers in het hoger

een website op het gebied van ICT en

onderwijs op te leiden. Deze intensieve,

onderwijs voor en door professionals. Zij

meerdaagse trainingen hadden thema’s

Onderwijsvernieuwingen ontwikkelt SURFfoun-

kunnen deze onderwijsportal verrijken

zoals Virtuele werelden en Video en didac-

dation samen met de hogescholen en universitei-

met artikelen, commentaar, bijeenkom-

tiek. In samenwerking met het Platform

ten. Deze samenwerking vormt een goede basis

sten en nieuws. De website kent een

ICT en Onderzoek werd de herfstschool

voor succes: innovaties die in de praktijk werken

overzichtelijke, thematische indeling. De

Organiseren van Online Samenwerking

en gebruikt worden. Het Platform ICT en Onder-

hoofdredactie en de thema’s zijn in handen

gehouden. De uitgenodigde experts deel-

wijs bereikte in 2008 op deze manier zichtbare

van correspondenten van onderwijsinstel-

den er hun kennis en inzichten. De deel-

resultaten. Zo is de interactieve website SURF-

lingen. Halverwege 2008 werd SURFspace

nemers maakten kennis met innovatieve

space inmiddels een begrip en oogsten de trai-

maandelijks bijna 8.000 keer bezocht. Dat

SURF-projecten en deden concrete ideeën

ningen van SURFacademy veel waardering. De

aantal lag aan het eind van het jaar al ruim

op voor toepassing van de projecten in

ontwikkeling van toekomstscenario’s op het

boven de 13.000. Via de website worden

hun eigen werkomgeving. Gezien het

gebied van digitale leer- en werkomgevingen

volop kennis, ervaringen, meningen en

succes van de SURFacademy staan ook

zette een belangrijk collectief leer- en reflectie-

ideeën uitgewisseld.

in 2009 schools en masterclasses op het

proces in gang.

programma. T r a i n i n g e n va n SURFac a d e m y

SURFacademy is een breed profes-

To e ko m s t s c e n a r i o ’ s o p d e

sionaliseringsprogramma gericht op

O n d e rw i j s dag e n

ICT-innovatie en e-Learning in het hoger

Meer dan 300 mensen van twintig instellin-

onderwijs. In het pilotjaar 2008 organi-

gen voor hoger onderwijs werkten mee aan

seerde het Platform ICT en Onderwijs

de ontwikkeling van vier toekomstscena-

Kennisdeling over ICT in het hoger onderwijs

SURFspace SURFspace is een onderwijsportal vóór en dóór ICT en Onderwijs professionals met informatie over innovatieve thema’s.

De onderwijsportal SURFspace ging in februari live en

Op de SURFacademy Summerschool ‘Virtuele werelden’

zag haar bezoekersaantallen groeien tot 13.000 bezoe-

werkten deelnemers samen aan onderwijstoepassingen

kers per maand.

in Second Life of Active Worlds.

The SURFspace education portal went live in February and Knowledge sharing on ICT in saw the number of visitors grow to 13,000 per month. higher education

virtual worlds collaborated on education applications in

SURFspace

Participants in the SURFacademy Summer School on Second Life or Active Worlds.

SURFspace is an educational portal on innovation for and by ICT and Education professionals.

N e w e d u c at i o n p o r ta l

ICT and Education SURFfoundation develops innovations in education in collaboration with the Dutch universities. This collaboration constitutes a good foundation for success and leads to innovations that work and are used in daily practice. In this manner the ICT and Education Platform achieved tangible results in 2008. The interactive SURFspace website has become a household name and the training sessions of SURFacademy are highly valued. The development of future scenarios for digital learning and work environments initiated an important collective learning and reflection process.

The beginning of 2008 saw the launch of SURFspace, a website focusing on ICT and education developed for and by professionals. Users can enrich this education portal with articles, comments, meetings and news. The website has a well-organised, thematic structure. Correspondents from educational institutions undertake the chief editorship and maintain the themes. By mid 2008 SURFspace was visited almost 8,000 times per month. This number had increased to over 13,000 by the end of the year. There is an extensive exchange of knowledge, experiences, opinions and ideas on the website. T r a i n i n g s e s s i o n s by SURFac a d e m y

SURFacademy is a comprehensive

professional development programme aimed at ICT innovation and e-learning in higher education. Together with educational institutions the ICT and Education Platform co-organised six training sessions in the pilot year 2008 for the instruction of relevant players in higher education. The themes of these intensive, multi-day training sessions included Virtual worlds and Video and didactics. The Autumn School Organising Online Collaboration was organised in collaboration with the ICT and Research Platform. The invited experts shared their knowledge and insights, and the participants were introduced to innovative SURF projects and arrived at concrete ideas of how to apply the project output in their own work environment.


rio’s over de digitale leer- en werkomgeving

in het hoger onderwijs door het verbe-

onderwijsvernieuwingsprojecten succesvol

in 2020. De scenario’s zijn in november

teren van de in-, door- en uitstroom van

afgerond en beschikbaar gesteld voor het

2008 feestelijk gepresenteerd tijdens de

studenten. Uniek aan de projecten bin-

hele Nederlandse hoger onderwijs. Soms

tiende SURF Onderwijsdagen. De scena-

nen het programma is de samenwerking

betreft het heel specifieke tools, bijvoor-

riostudie is een gezamenlijk initiatief van

door de hele onderwijskolom: van instel-

beeld een online systeem voor computer-

de Platforms ICT en Onderwijs en ICT en

lingen voor voortgezet en middelbaar

ondersteund logica-onderwijs. Bij andere

Organisatie. Het doel is onderwijsinstel-

beroepsonderwijs tot het hoger onderwijs.

projecten zijn er vooral nieuwe inzichten

lingen ondersteuning te bieden bij beleids-

Deze samenwerking is financieel mogelijk

verworven, zoals bij het onderzoek naar

vorming op het gebied van de digitale

gemaakt door de gezamenlijke universi-

hoe studenten omgaan met flexibele, digi-

leer- en werkomgeving. In de scenario’s

teiten en hogescholen. In de uitgave Naar

tale werkomgevingen. Ten slotte zijn er

wordt onderscheid gemaakt tussen een

een hoger plan zijn de eerste resultaten

projectresultaten die samenwerking onder-

instellings- en een studentgestuurd cur-

gepubliceerd. Deze zijn zo hoopgevend dat

steunen, zoals een landelijk online platform

riculum en een instellings- en een student-

SURFfoundation inzet op continuering van

voor studenten van lerarenopleidingen.

gestuurde werkomgeving. De geschetste

de samenwerking, met als doel een grotere

scenario’s ondersteunen instellingen bij het

onderwijsparticipatie, hogere studieresul-

maken van betere keuzes. Zo kunnen zij in

taten en een beter opgeleide samenleving.

7

de richting van één van de scenario’s sturen en zich hier zowel technisch als functioneel

O n d e rw i j s v e r n i e u w i n g s -

op voorbereiden.

p r oj e c t e n

Binnen het programma voor onderwijsN at i o n a a l Ac t i e pl a n e - l e a r n i n g

vernieuwingsprojecten subsidieert het

Het Nationaal Actieplan e-Learning richt

Platform al enkele jaren innovatieve pro-

zich op het verhogen van het studiesucces

jecten. In de loop van 2008 zijn negentien

Tijdens de SURF Onderwijsdagen 2008 spraken meer dan 600 deelnemers over de digitale leer- en werkomgeving van de toekomst. At the SURF Education Days 2008 over 600 participants discussed the digital learning and work environments of the future.

In view of their success SURFacademy schools and master classes will be on the agenda again in 2009. F u t u r e s c e n a r i o s at t h e SURF E d u c at i o n Days

Over 300 people from twenty institutions for higher education cooperated in the development of four future scenarios for the digital learning and work environment in 2020. The scenarios were presented at the tenth SURF Education Days in November 2008. The scenario study is a joint initiative of the ICT and Education Platform and the ICT and Management Platform. It aims to offer support to institutional policy making regarding the digital learning and work environment. The scenarios distinguish between an institution-driven and a student-driven

curriculum, and an institution-driven and a student-driven work environment. The outlined scenarios support institutions in making better choices. It helps them steer towards one of the scenarios and to prepare for it both technologically and functionally.

sciences. The first results were published in the To a higher plan document. They are so promising that the collaboration is going to be continued over the next years, aiming for larger participation in education, better study results and a better educated society.

N at i o n a l e - L e a r n i n g Ac t i o n P l a n

I n n ovat i o n p r oj e c t s i n e d u c at i o n

The National e-Learning Action Plan aims to increase the student’s success rate in higher education by improving student inflow, continuation and outflow rates. Unique in the projects is the collaboration across the entire education sector: from institutions for secondary and advanced vocational education to higher education. This collaboration was made possible with funding from the joint academic universities and universities of applied

Within the programme for innovation projects in education the Platform has subsidised innovative projects for years. In the course of 2008 nineteen innovation projects in education were concluded successfully and were made available for the entire Dutch higher education community. Some projects concerned very specific tools, such as an online system for computer supported education in logic. Other projects served mainly to

produce new insights, such as the investigation into how students handle flexible, digital work environments. There were also project results that support collaboration, such as a national online platform for students in teacher training programmes.

8


ict en organisatie

S t u d e n t i n fo r m at i e

tamens, software downloaden, een boek

Studenten en medewerkers in het hoger

reserveren bij de bibliotheek: studenten

onderwijs stellen steeds hogere eisen aan

en medewerkers van onderwijsinstellingen

de informatievoorziening. Veel universi-

doen steeds meer online. Deze gebruikers

Samenwerken en integreren waren in 2008

teiten en hogescholen zijn dan ook druk

willen integraal worden bediend. Om dat te

belangrijke thema’s voor het Platform ICT en

bezig hun studentinformatiesysteem (SIS)

realiseren moeten de onderliggende syste-

Organisatie. Want om onderwijs op maat te kun-

te vernieuwen. Het Platform ondersteunt

men kunnen samenwerken. Om te komen

nen bieden aan de steeds mobielere student en

hen daarbij met een community of prac-

tot een passende informatiearchitectuur

om medewerkers van goede ICT-faciliteiten te

tice. Naast het uitwisselen van ervaringen

richtte het Platform een community of

voorzien, is het wenselijk ICT-systemen te kop-

en documenten via internet, ontmoetten

practice op die de uitwisseling van kennis

pelen. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de

de leden van deze community elkaar in

en ervaring tussen informatiearchitecten

systemen, maar ook voor afdelingen en gebrui-

2008 ook in levende lijve. Daarvoor werd

moet stimuleren. Vragen als ‘hoe ziet de

kers: zij zullen steeds meer moeten samenwer-

de jaarlijkse, tweedaagse SIS-conferentie

optimale architectuur eruit’, maar ook ‘hoe

ken. Naast ondersteuning van de discussie over

in Noordwijk georganiseerd, die werd

is deze te organiseren’ staan centraal.

de optimale informatiearchitectuur en bijbeho-

bijgewoond door circa 250 geïnteresseer-

rende standaarden, was er het afgelopen jaar

den. Aan de orde kwamen onder andere

Online inschrijven

ook aandacht voor de organisatorische aspecten

onderwerpen als identitymanagement,

Studielink werd vanaf oktober 2007 in het

van de groeiende behoefte aan samenhang en

Studielink, bekostiging en innovaties op het

hoger onderwijs geïmplementeerd om de

integratie.

gebied van SIS.

informatie-uitwisseling tussen onderwijsin-

Architectuur optimaliseren

gen en de overheid te verzorgen. Met deze

Het lesrooster bekijken, een opdracht

online applicatie kunnen studenten zich

maken en inleveren, inschrijven voor ten-

inschrijven voor een studie aan een van

stellingen onderling en tussen de instellin-

SURFfederatie: één wachtwoord is genoeg. SURFfederatie: a single password is all it takes.

Ben Tiggelaar, trainer en schrijver, gaf de deelnemers aan het Studielinkcongres inzicht en tips om Studielinkgerelateerde veranderingen te realiseren. Trainer and author Ben Tiggelaar provided participants in the Studielink congress with insight and tips on how to implement Studielink-related changes.

ICT and Management Collaboration and integration were important themes for the ICT and Mangement Platform in 2008. After all interconnecting ICT systems is vital to provide customised education to increasingly mobile students and to provide staff with good ICT facilities. This has an impact not only on the systems, but also on departments and users, who will need to collaborate more and more. Besides supporting the discussion on the optimum information architecture and associated standards ICT and Management also gave consideration to the organisational aspects of the increasing demand for cohesion and integration.

“o pen the gates!”

S t u d e n t i n f o r m at i o n

Op t i m i s i n g A r c h i t e c t u r e

Students and staff in higher education are making ever greater demands of information provisioning. For this reason many universities are working hard to renew (or improve) their student information system (SIS). The Platform supports them with a community of practice. Besides exchanging experiences and documents over the internet, in 2008 the members of this community met in person at the two-day SIS conference in Noordwijk. This annual event, organised by SURFfoundation was attended by approximately 250 delegates. Subjects on the agenda included identity management, Studielink, funding and innovations in the field of SIS.

Viewing the school timetable, working on an assignment and handing it in, registering for exams, downloading software, reserving a book at the library: students and staff in educational institutions do ever more online. These users demand an integrated service. In order to offer this service, the underlying systems need to be able to operate together. To achieve a suitable information architecture the Platform founded a community of practice to stimulate the exchange of knowledge and experiences between information architects. Key issues include ‘what does the optimum architecture look like’, and ‘how can we achieve it’.


de deelnemende universiteiten en hoge-

beveiliging en identitymanagement zijn.

ben onderzoekers, docenten en studenten

scholen. Het is een goed voorbeeld van

Ook werd duidelijk waar een gezamenlijke

met hun eigen instellingsaccount toegang

meer samenwerking en standaardisatie in

aanpak meerwaarde biedt. Op basis van

tot informatie en diensten van verschil-

het steeds complexere domein van de stu-

de uitkomsten van deze zelfonderzoeken is

lende aanbieders. Eind 2008 waren 31

dent- en onderwijsadministratie. Studielink

een samenhangend plan opgesteld. In dit

instellingen en 10 serviceproviders aange-

heeft in 2008 veel voortgang geboekt op

BIS!programma worden de verschillende

sloten op de dienst.

zowel technisch als organisatorisch gebied.

activiteiten rond informatiebeveiliging,

Het aantal aangesloten onderwijsinstel-

identitymanagement en security incident

lingen steeg in 2008 van 10 naar 35. Naar

management samengebracht.

verwachting zullen alle 55 universiteiten en hogescholen in 2009 aangesloten zijn.

SURF f e d e r at i e

B e v e i l i g i n g e n i d e n t i t y-

Organisatie geïnitieerde en bekostigde

m a n ag e m e n t

zelfonderzoeken betrof het thema identi-

In 2008 heeft het Platform ICT en

tymanagement. Het op orde brengen van

Organisatie veel aandacht besteed aan

identitymanagement is belangrijk omdat

Een van de door het Platform ICT en

beveiliging en identitymanagement.

universiteiten en hogescholen daarna

Er namen 29 universiteiten en hoge

kunnen aansluiten op de SURFfederatie,

scholen deel aan drie verschillende, door

die SURFnet in 2008 in het leven riep. De

SURFfoundation en SURFnet georgani-

SURFfederatie is een centrale, betrouw-

seerde en begeleide interne audits. Per

bare ‘bemiddelaar’ tussen instellingen

instelling is hierdoor zichtbaar geworden

(identiteitsproviders) en aanbieders van

welke aandachtspunten er op het vlak van

diensten (serviceproviders). Hierdoor heb-

Tijdens de jaarlijkse SIS-conferentie

100

in Noordwijkerhout wisselenden de 250 deelnemers informatie uit over

90

onder andere studentinformatiesy-

80

stemen en Studielink.

70

SIS conference in Noordwijkerhout

The 250 participants of the annual exchange information on topics such

60

10 0

Integraal / Support

20

Studielink

Continu / Continuity

30

Pro actief / Proactivity

40

as student information systems and

Reactief / Reactivity

50

Minimale score / Minimum score Maximale score / Maximum score Gemiddeld / Average Onderzoek naar het informatiebeveiligingsbeleid van het hoger onderwijs toonde dat verbetering nodig is. Instellingen werden getoetst op: reactief vermogen, pro-activiteit, bedrijfscontinuïteit en organisatiebreed draagvlak. Investigations into the information security policies of the higher education community showed that there is need for improvements. Institutions were tested for reactive power, pro-activity, operational continuity and organisation-wide support.

O n l i n e r e g i s t r at i o n

S e c u r i t y a n d i d e n t i t y m a n ag e m e n t

SURF f e d e r at i e

Studielink was implemented in higher education in October 2007 to manage the exchange of information between educational institutions and between the institutions and the government. Using this online application, students can register for a programme in one of the participating academic universities or universities of applied sciences. It is a good example of increased collaboration and standardisation in the ever more complex domain of the student education administration. Studielink made a lot of progress in 2008, both in a technological and an organisational respect. The number of connected educational institutions rose from 10 to 35 in 2008. It is expected that all 55 universities will have joined in 2009.

The ICT and Management Platform gave much attention to security and identity management in 2008. 29 universities took part in three different internal audits, organised and supervised by SURFfoundation and SURFnet. For each institution it became clear which aspects in security and identity management require improvement. It also became clear where a joint approach offers added value. A coherent plan was formulated on the basis of the outcome of these selfassessments. This BIS! programme covers the various activities concerning information security, identity management and security incident management.

One of the self-assessments initiated and paid for by the ICT and Management Platform focused on identity management. A reliable identity management infrastructure is important because it is a prerequisite for academic universities and universities of applied sciences to join the SURFfederatie, established by SURFnet in 2008. The SURFfederatie is a central, trustworthy ‘mediator’ between institutions (identity providers) and service providers. It enables researchers, teachers and students to access information and services from different providers using their own institution’s account. At the end of 2008 31 institutions and 10 service providers had joined the service.

9

10 SURFfoundation jaarverslag 2008

internationale samenwerking

SURFfoundation organiseerde in 2008

repositories, licenties en virtueel samen-

verschillende studiereizen. Zo bezocht een

werken. Knowledge Exchange is er in

delegatie van tachtig beleidsmedewerkers

2008 in geslaagd zich in Europa op de

en innovatiemanagers uit het hoger onder-

kaart te zetten. Bijvoorbeeld met een aan

wijs de Educause-conferentie in Orlando,

EC-commissaris Janez Potocnik aangebo-

Strategisch beleid ontwikkelen, krachten

Amerika. Aan de Online Educa in Duitsland

den aanbeveling voor een sterk pro Open

b undelen en kennis delen doet SURFfoundation

namen ruim honderd personen deel. In

Acces beleid. De Europese Commissie wist

ook over de grens. Het signaleren en analyseren

Canada bezochten SURF-bestuurders vijf

deze inbreng zeer te waarderen en liet

van trends, het deelnemen aan internationale

onderwijsinstellingen die in strategisch

weten dat zij zich nadrukkelijk zal inzetten

samenwerkingsverbanden en het actief

opzicht vooruitlopen in het ontwikkelen en

voor gemeenschappelijk beleid gericht op

p articiperen in internationale conferenties zijn

ondersteunen van ‘het nieuwe leren’.

Open Acces tot onderzoeksinformatie.

– via de koploperspositie die Nederland heeft –

K n ow l e d g e E xc h a n g e

S t r at e g i s c h e sa m e n w e r k i n g

ook haar gewicht in de schaal om de belangen

In het samenwerkingsverband

In 2008 bespraken SURF en JISC de

van het hoger onderwijs en onderzoek in Brussel

Knowledge Exchange deelt en ontwik-

mogelijkheden voor strategische samen-

daarvan slechts enkele voorbeelden. SURF legt

te behartigen.

kelt SURFfoundation kennis met soort-

werking met Educause en CAUDIT (the

gelijke organisaties in Denemarken

Council of Australian University Directors

(DEFF), Duitsland (DFG) en Engeland

of Information Technology). Een belangrijk

(JISC). In 2008 tekenden de partners

doel daarvan is het behouden van de inter-

een nieuwe samenwerkingsovereen-

nationale koploperpositie op ICT-gebied

komst. Aandachtspunten van Knowledge

van het Nederlandse hoger onderwijs.

Exchange zijn onder andere interna

Door samen te werken met deze organisa-

tionale onderwerpen zoals Open Acces,

ties ontstaat een belangrijk platform voor

In oktober kwamen Stuurgroep en Landelijke Coördinatoren van Knowledge Exchange bijeen in Utrecht om de lijnen uit te zetten voor de samenwerkingsactiviteiten in 2009, waarin Open Access en permanente toegankelijkheid van onderzoeksresultaten een prominente plaats krijgen. In October the Steering Group and National Coordinators of Knowledge Exchange met in Utrecht to determine the direction for collaborative activities in 2009, in which a prominent place will be given to Open Access and the permanent accessibility of research results.

International collaboration SURFfoundation is involved in developing strategic policies, joining forces and sharing knowledge beyond the Dutch borders. Monitoring and analysing trends, participating in international collaborations and taking an active part in international conferences are only a few examples. SURF also punches above its weight in Brussels – through the lead position of the Netherlands – in order to look after the interests of higher education and research.

SURFfoundation organised various study tours in 2008. A delegation of eighty policy administrators and innovation managers from the higher education community attended the Educause conference in Orlando, U.S.A. Over a hundred people attended the Online Educa in Germany. In Canada SURF Board members visited five educational institutions that are leading on the strategic development of ‘new learning’.

international subjects such as open access, repositories, licences and virtual collaboration. Knowledge Exchange managed to put itself on the map in Europe in 2008, for instance with a recommendation for a distinct pro-open access policy presented to European commissioner Janez Potocnik. The European Commission appreciated this input and sent word that it will dedicate itself to a united policy aimed at open access to research information.

K n ow l e d g e E xc h a n g e

In the Knowledge Exchange collaboration SURFfoundation shares and develops knowledge with similar organisations in Denmark (DEFF), Germany (DFG) and the UK (JISC). In 2008 the partners signed a new collaboration agreement. Key issues of Knowledge Exchange include

S t r at e g i c co ll a b o r at i o n

In 2008 SURF and JISC discussed the possibilities for strategic collaboration with Educause and CAUDIT (the Council of Australian University Directors of Information Technology). An important aim is to maintain the international lead


Nederlandse inbreng bij internationale

B e l e i d i n E u r o pa

Verder is er behoefte aan administratieve

samenwerking en beleidsvorming.

SURF participeert in Neth-ER met als doel

voorzieningen die gegevens van buiten-

SURF is ook partner in het internationale

de invloed op Europese programma’s te

landse studenten goed kunnen verwerken

samenwerkingsverband e-Framework. In

vergroten. Naast het op de kaart zetten van

en is er interesse voor samenwerking op

2008 werd veel aandacht besteed aan uit

de belangen van het hoger onderwijs is het

het gebied van deficiënties, zoals bijvoor-

het bedrijfsleven afkomstige ontwikkelin-

Neth-ERs taak te informeren over relevante

beeld het bijspijkeren van wiskunde- en

gen als Service Oriented Architecture en

Europese ontwikkelingen. In 2008 heeft

taalachterstanden.

Enterprise Architecture.

SURF in toenemende mate gebruikgemaakt van Neth-ER als liaison voor het leg-

R e p o s i to r i e s i n E u r o pa

gen van contacten en het doorgronden van

DRIVER is een project van de Europese

besluitvormingstrajecten.

Commissie waarin universiteiten en onderzoeksinstellingen een Europese infrastruc-

Antennefunctie

tuur van repositories hebben gerealiseerd.

In 2008 werd geïnventariseerd wat uni-

Het doel is onderzoeksgegevens gemak-

versiteiten en hogescholen op het gebied

kelijk beschikbaar te stellen via één virtuele

van internationale samenwerking van

informatiebron. Hiervoor heeft het door

SURFfoundation verwachten. De organisa-

SURFfoundation ontwikkelde DAREnet

tie wordt nadrukkelijk gezien als antenne

model gestaan. In 2008 is het project vol-

voor relevante, internationale ontwikkelin-

gens planning opgeleverd, wat de reputatie

gen. Informatie over deze ontwikkelingen

van SURF opnieuw positief heeft beïnvloed

geven, het organiseren van studiereizen en

en een grote winst voor Nederlandse en

het uitnodigen van buitenlandse experts

Europese onderzoekers is.

blijken dan ook gewaardeerde activiteiten.

Diana Oblinger, voorzitter EDUCAUSE, opende de jaarlijkse EDUCAUSE-

In Europa was veel belangstelling voor de prak-

conferentie, hét toonaangevende congres in de VS op het gebied van

tische gids van SURFfoundation met informatie

ICT-innovatie in het onderwijs.

over het opzetten en verder ontwikkelen van

EDUCAUSE president Diana Oblinger opened the annual EDUCAUSE

repositories en daarop gebaseerde diensten.

conference, the leading event on ICT innovation in education in the USA.

European partners showed big interest in SURFfoundation’s practical guide on establishing repositories and repository-based services and their further development.

position of Dutch higher education in the field of ICT. Collaboration with these organisations creates an important platform for Dutch input into international collaboration and policy making. SURF is also a partner in the international e-Framework collaboration. In 2008 it focused its attention on developments from industry, such as Service Oriented Architecture and Enterprise Architecture. R e p o s i to r i e s i n E u r o p e

DRIVER is a European Commission project in which academic universities and research institutions constructed a European infrastructure of repositories. It aims to make research data easily available through a single virtual information source. It was modelled on DAREnet, which had been developed by

SURFfoundation. The project was delivered according to plan in 2008, reinforcing the favourable reputation of SURF and gaining considerable benefit for Dutch and European researchers. European Policy

SURF participates in Neth-ER, aiming to increase its influence in European programmes. Apart from putting the interests of the higher education community on the map it is the task of Neth-ER to provide information on relevant European developments. In 2008 SURF frequently involved Neth-ER as a liaison to establish contacts and understand decision making processes. M o n i to r i n g r o l e

In 2008 an inventory was made of

universities’ expectations from SURFfoundation with regard to international collaboration. The organisation is clearly regarded as a monitor for relevant international developments. SURFfoundation activities that are valued include providing information on these developments, organising study tours and inviting foreign experts. Moreover there is demand for enhanced administrative facilities to process personal data of foreign students and there is interest in collaboration in combating deficiencies, for instance in mathematics and languages.

11

12


overkoepelende thema’s

Er is steeds meer mogelijk in de digitale,

Internationaal wordt op dit vlak samenge-

virtuele wereld. Het is dan ook van toe-

werkt met Engelse, Duitse en Deense part-

nemend belang te weten met wie je com-

ners in Knowledge Exchange.

municeert en wie voor welke handeling bevoegd is. Identitymanagement is een

S e d u c e tot u s e

Voor 2008 hebben SURFfoundation, SURFnet

thema dat uitstijgt boven het instellings-

SURF wil de kwaliteit van onderwijs en

en SURFdiensten een drietal strategische

niveau en dat ook het landelijk niveau te

onderzoek verbeteren door de mogelijk-

speerpunten geformuleerd: Security en

boven gaat. SURF pleit voor en werkt aan

heden van ICT optimaal te benutten. In de

Identitymanagement, Open en Seduce to use.

internationale afspraken.

afgelopen jaren leidde dit tot een groot

Op e n

en werkwijzen. In de praktijk blijkt dat deze

Door samen te werken en activiteiten op elkaar af te stemmen werden de krachten gebundeld.

aantal vernieuwende producten, diensten Met publiek geld gefinancierde materialen

innovaties lang niet altijd worden toege-

S e c u r i t y e n i d e n t i t y m a n ag e m e n t

en kennis moeten ook publiek toegankelijk

past. Ervoor zorgen dat het aanbod daad-

ICT raakt meer en meer verweven met

zijn. Dat is het idee achter Open Acces,

werkelijk gebruikt wordt (seduce to use),

onderwijs en onderzoek. Dat maakt aan-

waar steeds meer onderzoeksinstellingen

was een van de speerpunten van 2008.

dacht voor security steeds belangrijker.

in Europa voorstander van zijn. Belangrijk

SURF ontwikkelt hulpmiddelen om mis-

hierbij is dat er duidelijke afspraken

bruik te voorkomen en spam en virussen te

gemaakt worden over hoe je dat publieke

weren. Daarnaast is het Computer Security

materiaal opslaat en terug kunt vinden.

Incident Response Team dag en nacht

Ook open standaarden, waardoor appli-

bereikbaar en wordt kennis op het gebied

caties met elkaar samen kunnen werken,

van beveiliging uitgewisseld tijdens trainin-

zijn een voorwaarde. SURF stimuleert

gen en bijeenkomsten.

zowel open toegang als open standaarden.

Jan Bakker (SURFdiensten), Erwin Bleumink (SURFnet) en Wim Liebrand (SURFfoundation) formuleerden de gezamenlijke SURFspeerpunten voor 2008. Jan Bakker (SURFdiensten), Erwin Bleumink (SURFnet) and Wim Liebrand (SURFfoundation) formulated the joint SURF spearheads for 2008.

SURFcert is het Computer Emergency Response Team van SURFnet. Het team is dag en nacht bereikbaar om instellingen bij te staan. SURFcert is the SURFnet Computer Emergency Response Team. The team is available day and night to support institutions.

Encompassing themes SURFfoundation, SURFnet and SURFdiensten formulated three strategic spearheads for 2008: Security and Identity Management, Open and Seduce to Use. They joined forces through increased collaboration and a concerted approach to activities.

training sessions and meetings. As possibilities grow in the digital, virtual world, it becomes increasingly important to know with whom you are communicating, and who is authorised to do what. Identity management is a theme that transcends the institutional level and even the national level. SURF is strongly in favour of international agreements and works to achieve them.

S e c u r i t y a n d i d e n t i t y m a n ag e m e n t

Op e n

ICT is becoming ever more interwoven with education and research. Attention to security is increasingly important. SURF develops tools to prevent abuse and to defend against spam and viruses. Moreover, the Computer Security Incident Response Team is available day and night, and knowledge in the field of security is disseminated during

Materials and knowledge that were funded with public money should be accessible to the public. That is the idea behind Open Access, and an increasing number of research institutions in Europe are in favour. It is important that clear agreements are reached on how to store those public materials and how to access them. Another condition is the adoption of

open standards. This will enable the interoperation of applications. SURF champions both open access and open standards. Internationally SURF works together with British, German and Danish partners in the Knowledge Exchange initiative. S e d u c e tot U s e

SURF aims to improve the quality of education and research by making optimum use of the possibilities of ICT. In recent years SURF produced a large number of innovative products, services and procedures. However it seems that in many cases these innovations are not applied in practice. One of the spearheads of 2008 was ‘Seduce to Use’, i.e. ensuring that the products on offer are actually used.


Kwaliteit

en het SURFshare-programma 2008.

13

rijke rol bij de kwaliteitsbewaking van

Verder organiseerde de WTR een seminar

de activiteiten van SURF. De Commissie

Effectief Security Beleid en toetste de Raad

bestaat uit twaalf personen uit het hoger

Voor SURF coördineert SURFfoundation de sub-

de kwaliteit van de innovatieprogramma’s

onderwijs en onderzoek. Zij worden gese-

sidiëring van de onderwijsvernieuwingsprojec-

van SURFnet en SURFdiensten. Ook heeft

lecteerd op deskundigheid en ervaring. In

ten bij de universiteiten en hogescholen en de

de WTR externe adviezen uitgebracht aan

2008 bewaakte de CP 46 SURF-projecten.

subsidiestromen voor SURFnet, SURFdiensten,

onder meer de Universiteit Leiden, Ons

Het betrof de grootschalige innovatie-

Studielink en Studiekeuze123. Bij de selectie en

Middelbaar Onderwijs en Nuffic. In april

projecten van SURFnet en SURFdiensten,

voorbereiding van projecten zet SURF regelma-

2008 is het trendrapport ICT - Fundament

onderwijsvernieuwingsprojecten en pro-

tig de Wetenschappelijk Technische Raad in, tij-

voor vernieuwing gepresenteerd. De ont-

jecten uit de tender Nationaal Actieplan

dens de uitvoering van projecten bewaakt de

wikkeling van de online Services Based

e-Learning. Mede door de CP bereikt

Commissie Projectbewaking de voortgang.

Benchmark is voltooid en zal in 2009 wor-

SURF met projecten goede resultaten,

den toegepast met een groot aantal uni-

die vervolgens beschikbaar komen voor

W e t e n s c h a pp e l i j k T e c h n i s c h e

versitaire ICT-dienstverleners. Medio 2008

het gehele hoger onderwijs. Uit evaluaties

Raad

is Dr. Karl Dittrich, voorzitter van de WTR,

(onder meer door het ministerie van OCW)

De Wetenschappelijk Technische Raad

opgevolgd door Prof.dr. Frans Leijnse. De

blijkt dat de transparante wijze waarop

(WTR) van SURF geeft gevraagd en

Raad bestond in 2008 uit tien leden, allen

SURF haar projecten bewaakt positief

ongevraagd advies aan het bestuur van

experts op het gebied van ICT, innovatie en

wordt gewaardeerd door instellingen en

SURF en aan de bij SURF betrokken instel-

wetenschappelijke informatievoorziening.

financiers.

lingen en organisaties. In 2008 bracht de WTR onder meer adviezen uit over Leven

Co m m i s s i e P r oj e c t b e wa k i n g

lang Leren, de tendervoorstellen voor

De onafhankelijke Commissie

het Nationaal Actieplan e-Learning 2007

Projectbewaking (CP) speelt een belang-

In het WTR-Trendrapport gaven veertien

De wijze waarop de Commissie Projectbewaking de

experts hun visie op trends en de moge-

SURF-projecten bewaakt, wordt door de instellingen en

lijke gevolgen voor het hoger onderwijs.

financiers positief gewaardeerd.

In the WTR trend report fourteen experts

The manner in which the Project Monitoring Committee

gave their vision on trends and the

monitors the SURF projects is highly valued by the

possible consequences for higher

institutions and the financing organisations.

education.

Quality control On behalf of SURF, SURFfoundation manages the subsidies for the innovation projects in education at the universities as well as for SURFnet, SURFdiensten, Studielink and Studiekeuze123. SURF regularly makes use of the Scientific Technical Council in the selection and preparation of projects. Once projects have started, their progress is monitored by the Project Monitoring Committee. S c i e n t i f i c T e c h n i c a l Co u n c i l

SURF’s Scientific Technical Council (WTR) offers solicited and unsolicited advice to the SURF Board and to the institutions and organisations involved in SURF. In 2008 the Council issued recommenda tions on Life-long Learning, on the tender proposals for the National E-Learning

Action Plan 2007 and on the SURFshare programme 2008. The Council also organised a seminar, Effective Security Policy, and assessed the quality of the SURFnet and SURFdiensten innovation programmes. The Council also issued external recommendations, to Leiden University, Ons Middelbaar Onderwijs and Nuffic, among others. The Council presented its trend report, ICT – Founda tion for innovation in April 2008. The development of the online Services Based Benchmark was completed; it will be put into practice at a large number of acade mic ICT service providers in 2009. During mid 2008 Dr. Karl Dittrich, chairman of the WTR, was succeeded by Prof.dr. Frans Leijnse. In 2008 the Council consisted of ten members, all of them experts in the field of ICT, innovation and information provisioning in higher education.

P r oj e c t M o n i to r i n g Co m m i t t e e

The independent Project Monitoring Committee (CP) plays an important part in the quality control of SURF activities. The Committee consists of twelve members, working in higher education and research. They are selected on the basis of their expertise and experience. In 2008 the CP monitored 46 SURF projects. These were the large-scale innovation projects of SURFnet and SURFdiensten, innovation projects in education, and projects from the tender National e-Learning Action Plan. It is in part thanks to the Committee that SURF foundation is able to achieve good results with its projects, which are subsequently made available to the entire field of higher education. External evaluations (including the Ministry of Education) have shown that SURF’s transparent way of monitoring its projects is highly valued.

14 SURFfoundation jaarverslag 2008

Bestuur en organisatie

e-Learning) en ICT en Organisatie. De

De procedures rond werving en selectie

Commissie Projectbewaking bewaakt

zijn geprofessionaliseerd, onder andere

de kwaliteit en voortgang van de projec-

met duidelijke profielen en een goede

ten die SURF subsidieert. SURFnet en

keuze voor wervingskanalen. Van deze

SURFdiensten zijn zelfstandige werkmaat-

nieuwe werkwijze werd in 2008 veelvuldig

In SURF werken de Nederlandse universiteiten,

schappijen waarvan SURF de enige aan-

gebruik gemaakt: de organisatie groeide

hogescholen en onderzoeksinstellingen samen

deelhouder is. Studielink en Studiekeuze123

met circa 20%. Eind 2008 werkten er 56

aan grensverleggende ICT-innovaties. De

zijn binnen SURFfoundation tot ontwik-

medewerkers (44,4 fte) bij de organisatie,

bestuurlijke organisatie is ook vanuit die

keling gekomen. Studielink is inmiddels

waarvan 15 personen (8,5 fte) op inhuur-,

gedachte ingericht. Op bestuurlijk, beleidsmatig

een zelfstandige stichting met een eigen

detacherings- of uitzendbasis.

en operationeel niveau opereren vertegen

bestuur en Studiekeuze123 zette in 2008

De groei van de organisatie is met name

woordigers vanuit het veld om mede beleid uit

het traject tot verzelfstandiging in.

te zetten, te ontwikkelen en te toetsen, en om de kwaliteit te bewaken.

toe te schrijven aan de groei van het SURFshare-programma, Studiekeuze123 en

Co n s o l i dat i e

Studielink. SURFfoundation maakte afspra-

2008 was voor SURFfoundation een

ken over de ondersteuning aan de stichtin-

SURF kent als stichting de statutaire

jaar van consolidatie en opbouw. De ver

gen Studiekeuze123 en Studielink.

organen het Algemeen Bestuur, het

anderingen die in 2007 tijdens de reorgani-

Dagelijks Bestuur en de Wetenschappelijk

satie op papier werden gezet, kregen dit

Technische Raad. De bestuurlijke verte-

jaar vorm in de praktijk. Zo werd er voor

genwoordiging is daarnaast vormgegeven

het eerst gewerkt met een nieuw budget-

in drie Platforms binnen SURFfoundation:

systeem. De personeelsadministratie

ICT en Onderzoek, ICT en Onderwijs (inclu-

werd overgenomen door het directiesecre-

sief het programma Nationaal Actieplan

tariaat en de arbozorg werd versterkt.

Inkomstenstromen van SURF in 2008, in totaal ruim ¤ 22 miljoen.

In november vergaderde het Algemeen

Flow of funds for SURF in 2008, amounting to over ¤ 22 million.

Bestuur bij gelegenheid in de Eerste Kamer der Staten-Generaal. The General Board held its meeting in November 2008 in the meeting hall of the Senate of the Dutch Parliament.

Het Innovatieplatform bracht een bezoek

Samenwerkingsbijdrage SURF-participanten | ¤ 3,1 miljoen

aan SURF en kreeg een update over de ICT-

Contribution paid by participatin institutions | ¤ 3,1 million

ontwikkelingen in het hoger onderwijs en de

Ministerie van OCW / Innovatiesubsidie | ¤ 5,27 miljoen

researchinfrastructuur in het bijzonder.

Ministry of Education, Culture and Science | ¤ 5,27 million

The Dutch Innovation Platform visited SURF

Ministerie van OCW / NAP e-Learning | ¤ 6 miljoen

and was given an update on the developments

Ministry of Education, Culture and Science / NAP e-Learning | ¤ 6 million

in ICT in higher education, with special

Ministerie van OCW / Studiekeuze123 | ¤ 1,6 miljoen

reference to the research infrastructure.

Ministry of Education, Culture and Science / Studiekeuze123 | ¤ 1,6 million Ministerie van OCW / SURFshare | ¤ 3,5 miljoen Ministry of Education, Culture and Science / SURFshare | ¤ 3,5 million Ministerie van OCW / SURFnet/Kennisnet Innovatieprogramma | ¤ 2,32 miljoen Ministry of Education, Culture and Science / SURFnet/Kennisnet Innovation Programme | ¤ 2,32 million EU, Driver II en TENcompetence | ¤ 0,25 miljoen EU, Driver II and TENcompetence | ¤ 0,25 million

Management and organisation In SURF the Dutch academic universities, universities of applied sciences and research institutions collaborate on pioneering ICT innovations. Its management structure is also organised along these lines. Representatives from the institutions are involved at the mana gerial, policy-making and operational levels and they contribute to outlining, developing and reviewing policies and they monitor quality. Stichting SURF is a foundation. Its statutory bodies are the General Board, the Executive Board and the Scientific Technical Council. The management structure is represented in three Platforms within SURFfoundation: ICT and Research, ICT and Education (which includes the National e-Learning Action Plan

programme) and ICT and Management. The Project Monitoring Committee monitors the quality and the progress of the projects subsidised by SURF. SURFnet and SURFdiensten are autonomous subsidiaries of which SURF is the only shareholder. Studielink and Studiekeuze123 originated within SURFfoundation. Studielink has become an independent foundation with its own Board and Studiekeuze123 started the process to become an independent organisation in 2008. Co n s o l i dat i o n

2008 was a year of consolidation and construction for SURFfoundation. The alterations that were drawn up in 2007 during the reorganisation were put into practice. A new budgetary system was used for the first time. Personnel

administration was moved to the Board secretariat and the focus on health and safety in the workplace was reinforced. The procedures concerning recruitment and selection were optimised, included formulating clearer profiles and selecting appropriate recruitment channels. The new procedures were used to a large extent in 2008: the organisation grew by approximately 20%. 56 people (44.4 fte) were employed at SURFfoundation at the end of 2008. This number includes 15 people (8.5 fte) who were contracted in, on secondment or working through a temporary employment agency. The growth of the organisation must be mainly attributed to the extension of the SURFshare programme, Studiekeuze123 and Studielink. Agreements were made for the support of the foundations Studiekeuze123 and Studielink.


Bijlage: Besturen en commissies Annex: Boards and committees Samenstelling bestuurlijke organen / Members of administrative bodies Al g e m e e n B e s t u u r SURF G e n e r a l B oa r d SURF Drs. T.H. van den Akker (Hogeschool De Kempel) Prof.dr. H.M. Amman (Universiteit Utrecht) Ir. K.J. van Ast (Universiteit Twente) Dr. M.P. Bossenbroek (Koninklijke Bibliotheek) Drs. W.J. Breebaart (Haagse Hogeschool) Dr. IJ.J.H. Breukink (Wageningen Universiteit) Drs.ing. C.J. Brouwer (Open Universiteit Nederland) Ir. A.P. de Buck (Hogeschool Zeeland) Prof.dr. M.C.E. van Dam–Mieras (Universiteit Leiden) Drs. P.W. Doop (Universiteit van Amsterdam) Dr. W. van Drimmelen (Koninklijke Bibliotheek) Drs. M.H. Dunnewijk (Hogeschool Zuyd) Prof.dr. K. Duppen (Rijksuniversiteit Groningen) Drs.ing. R. van Elderen (Fontys Hogescholen) Dr.ir. A.A.J.M. Franken (Radboud Universiteit Nijmegen) Drs. C.J. van der Gaast (TNO) Drs. F.C. Gronsveld (Hogeschool Utrecht) Mr. J.P. van Ham (Technische Universiteit Eindhoven) Drs. M.A.M. Heijne (Technische Universiteit Delft en UKB) Dr. R.T. Jongerius (KNAW) Drs. F.J.M. van Kalmthout (Avans Hogeschool) L.N. Labruyère (Hogeschool INHOLLAND) E.P. van Maanen (Hogeschool Leiden) Drs. A.J.M.M. Maes, waarnemer / observer (Kennisnet) Mr. H.M.C.M. van Oorschot (Universiteit van Tilburg) Drs. A. Postema (Universiteit Maastricht) Drs. C.W. van Rooijen (Erasmus Universiteit Rotterdam) Drs. P.M.M. Rullmann (Technische Universiteit Delft) Mr. H.J. Rutten (Vrije Universiteit Amsterdam) Dr. J. Snippe (Hogeschool INHOLLAND) R. Veenstra MBA (Stenden Hogeschool) Dr. C. de Visser (NWO) Ir. M.R. Woestenburg (TNO) Voorzitter / Chairman Drs. H.W. te Beest

Dag e l i j k s B e s t u u r SURF E x e c u t i v e B oa r d SURF Drs. H.W. te Beest, voorzitter / chairman Drs. R.J. P. Dekker, lid / member E.P. van Maanen, penningmeester / treasurer Mr. H.J. Rutten, lid / member Drs. W.M.E. Teune-Kasbergen, vice-voorzitter / vice chairman Prof.dr. W.H.M. Zijm, lid / member

SURF - P l at f o r m ICT e n O n d e r zo e k SURF P l at f o r m ICT a n d R e s e a r c h Dr. M.P. Bossenbroek (Koninklijke Bibliotheek) Prof.dr. P. Hooimeijer (Universiteit Utrecht) Prof.mr.dr. H.M. de Jong (Hogeschool Utrecht) Dr. J.M.C. Steyaert (Fontys Hogescholen) Prof.dr. W.J.M. Voermans (Universiteit Leiden) Prof.dr. W.H.M. Zijm, voorzitter / chairman Adviseurs / Advisors Dr. P.J.C. Aerts (NWO) Dr. R.T. Jongerius (KNAW) Dr. W. van Drimmelen (Koninklijke Bibliotheek) Drs. M.A.M. Heijne (Technische Universiteit Delft en UKB) Prof.dr. B. Oudega (Vrije Universiteit Amsterdam)

SURF - P l at f o r m ICT e n O n d e rw i j s s u r f pl at f o r m ICT a n d E d u c at i o n Drs. P.W. Doop (Universiteit van Amsterdam) Drs. J.F.M. van Kalmthout (AVANS Hogeschool) Prof.mr. G.P.M.F. Mols (Universiteit Maastricht) Prof.dr.ir. F. Mulder (Open Universiteit Nederland) Drs. P.M.M. Rullmann (Technische Universiteit Delft) Drs. W.M.E. Teune-Kasbergen, voorzitter / chairman E.R.M. Verhoef (Haagse Hogeschool) Dr. J.M.H.M. Willems (Hogeschool Zuyd)

Adviseurs / Advisors J.D. Gilbert (Universiteit Maastricht) Drs. A. Smit (Universiteit Maastricht) Prof.dr. M.C. van der Wende (Universiteit Twente)

SURF - P l at f o r m ICT e n O r g a n i s at i e SURF P L ATFORM ICT a n d M a n ag e m e n t Prof.dr. H.M. Amman (Universiteit Utrecht) Drs. J.W. Boomkamp (Saxion Hogeschool) Drs. M.J.G. Bormans (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) Prof.dr. K. Duppen (Rijksuniversiteit Groningen) Drs. F.C. Gronsveld (Hogeschool Utrecht) Drs. M.M.J. Kamsma MBA / MBI (AVANS Hogeschool) Mr. H.G.M. van Oldeniel (Saxion Hogeschool) Drs. C.W. van Rooijen (Erasmus Universiteit Rotterdam) Drs. C. de Ruiter (Hanzehogeschool Groningen) Mr. H.J. Rutten, voorzitter / chairman Adviseurs / Advisors Dr. S.P. van ’t Riet (Hogeschool Windesheim) Drs. W.M. Veenstra (Radboud Universiteit Nijmegen)

W e t e n s c h a pp e l i j k T e c h n i s c h e R a a d S c i e n t i f i c T e c h n i c a l Co u n c i l Ir. J.E.J. van Bergen Ir. J.R.W. Blom (Hogeschool van Utrecht) Dr. K.L.L.M. Dittrich, voorzitter / chairman Prof.dr.ir. E. Duval (Katholieke Universiteit Leuven) Dr.ir. S.M. Heemstra de Groot (Technische Universiteit Delft) Prof.dr. J. van Hillegersberg (Universiteit Twente) Prof.dr. F. Leijnse, voorzitter / chairman Prof.drs. J.S. Mackenzie Owen (Universiteit van Amsterdam) Prof.dr.mr. J.M. Smits (Technische Universiteit Eindhoven) Prof.ir. J.W.J. van Till (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) Prof.dr. M. Valcke (Universiteit Gent) Drs. Y. van der Veen (Atos Origin)

Co m m i s s i e P r oj e c t b e wa k i n g P r oj e c t M o n i to r i n g Co m m i t t e e Dr. R. van Charldorp (OCLC Pica) Drs. W.J. van Dijk (SURFnet) Dr. J.T. Goldschmeding (Vrije Universiteit Amsterdam) H.B.M. Grobbink C.C.M.M. (Vrije Universiteit Amsterdam) Ir. C.C.M. Hendriks D.J. Houwen, voorzitter / chairman Dr. A.J. Kallenberg (Hogeschool Leiden) Prof.dr.ir. W. Lourens Drs. D.C.H. Molenaars (Universiteit Utrecht) Drs. M. Nieboer (Rijksuniversiteit Groningen) Ir. J.G.A. Outhuis (Saxion Hogescholen) Drs. A.A.F. Paulissen (Fontys Hogescholen) Dr. S.P. van ’t Riet (Chr. Hogeschool Windesheim) Ir. A.J. Sanders (Hogeschool van Arnhem en Nijmegen) Drs. W.M. Veenstra (Radboud Universiteit Nijmegen) Drs. S.H.J. Veling (Universiteit van Amsterdam) Dr. T. Verschuren (Innofusie) H.J.H. van der Wal (Saxion Hogeschool) Drs. G.A.A. Zwarthoed (SURFfoundation)

R a a d va n Co m m i s s a r i s s e n SURF n e t e n SURF d i e n s t e n SURF n e t a n d SURF d i e n s t e n s u p e rv i s o ry b oa r d Drs. H.W. te Beest (voorzitter / chairman SURF) Prof.dr. W.B.G. Liebrand (directeur / managing director SURFfoundation) Ing. A.H. Lundqvist, voorzitter / chairman

Deze personen zijn in 2008 afgetreden. / People who resigned in 2008.

15

Meer informatie / More information SURFfoundation Graadt van Roggenweg 340 PO Box 2290 NL-3500 GG Utrecht T +31 (0)30 234 66 00 [email protected] www.surffoundation.nl

Colofon / About this publication Tekst / Text Manintveld Tekst & Ontwerp Vertaling / Translation Alfa & Bèta, Utrecht Fotografie / Photography Simone Arentsen, Pierre Gorissen, Janina van Hees, Annemiek van der Kuil | PhotoA.nl, Diederik van der Laan, Annette Peet, Jacqueline Pietersen, Josée Zwaga Voor auteursrechten per foto / For photograph copyrights [email protected] Coördinatie / Coordination Ellen van Hattem, hoge ogen communicatie Met dank aan / With thanks to Bas Cordewener, Elly van Dijk, Gert Goris, Robert Haymon-Collins, Alf Moens Vormgeving / Design Volta_ontwerpers, Utrecht Drukwerk / Printing PlantijnCasparie IJsselstein bv © Stichting SURF 2009 Deze publicatie verschijnt onder de Creative Commons licentie Naamsvermelding-NietCommercieelGeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland.

i036 SURF_Jaarverslag_2008_DTP.indd 16

07-05-2009 16:22:57

jaarverslag 2 0 annual Report 0 8 initiator van innovatie initiator of innovation

Recommend Documents