Jaarstukken 2014 Woningbelang

Jaarstukken 2014

Jaarstukken 2014 Woningbelang

2


1.

Inleiding ................................................................................................................................................... 9

2.

Over Woningbelang ............................................................................................................................... 11 2.1.

Onze missie .......................................................................................................................................... 11

2.2.

Werkgebied.......................................................................................................................................... 11

2.3.

Onze kernwaarden............................................................................................................................... 11

2.4.

Ondernemingsplan .............................................................................................................................. 11

2.5. Ons vastgoed ....................................................................................................................................... 15 2.5.1. Woningbezit ................................................................................................................................ 15 2.5.1.1. Koopwoningen........................................................................................................................ 17 2.5.1.2. Huurwoningen ........................................................................................................................ 17 2.6. Huurprijsbeleid..................................................................................................................................... 17 2.6.1. Jaarlijkse huurverhoging ............................................................................................................. 18 2.6.2. Huurharmonisatie (huurverhoging bij mutatie) ......................................................................... 18 2.7. Woonruimteverdeling .......................................................................................................................... 18 2.7.1. Urgentie ...................................................................................................................................... 19 2.7.1.1. Sociale urgentie ...................................................................................................................... 19 2.7.1.2. Medische urgentie .................................................................................................................. 19 2.7.1.3. Herstructureringsurgenten ..................................................................................................... 20 2.7.1.4. Urgenties Woonwagenbewoners ........................................................................................... 20 2.7.1.5. Vluchtelingen .......................................................................................................................... 20 2.7.1.6. Plan DOOR! ............................................................................................................................. 20 2.7.2. Woningtekort .............................................................................................................................. 20 2.7.3. Kernambitie ................................................................................................................................ 21 2.7.4. Ingeschreven woningzoekenden ................................................................................................ 21 2.7.4.1. Reacties op woningaanbod .................................................................................................... 22 2.7.5. Aantal vrijgekomen woningen in 2014 ....................................................................................... 23 2.7.6. Gemiddelde inschrijftijd.............................................................................................................. 24 2.7.7. Verkoop....................................................................................................................................... 25 2.7.7.1. Markconform .......................................................................................................................... 25 2.7.7.2. Koopgarant ............................................................................................................................. 25 2.7.7.3. Terugkoop............................................................................................................................... 26 2.8.

Strategisch voorraadbeleid .................................................................................................................. 26

Vijf maatschappelijke thema’s ....................................................................................................................... 27 3.

Vergrijzing.............................................................................................................................................. 27 3.1. Nieuwbouw .......................................................................................................................................... 27 3.1.1. Nieuwbouw in Valkenswaard ..................................................................................................... 27 3.1.2. Herstructurering (sloop – nieuwbouw)....................................................................................... 28 3.1.2.1. Nieuwbouw herstructureringsprojecten ................................................................................ 28 3.1.3. Domoticatoepassingen ............................................................................................................... 29 3.2. Woningaanpassing .............................................................................................................................. 29 3.2.1. Comfortabel wonen .................................................................................................................... 29 3.2.2. WMO ........................................................................................................................................... 29 3.2.3. Elektrische deuropeners ............................................................................................................. 30 3.3.

4.

Wijkontwikkelingsplannen ................................................................................................................... 30

Ontgroening........................................................................................................................................... 31 4.1.

Starters ................................................................................................................................................ 31

3


4.2.

Doorstroming....................................................................................................................................... 31

4.3. Nieuwbouw .......................................................................................................................................... 31 4.3.1. Startersverenigingen ................................................................................................................... 31 4.3.1.1. Startersvereniging Bergeijk .................................................................................................... 31 4.3.1.2. Startersvereniging Waalre ...................................................................................................... 31 4.3.2. Nieuwbouw in Valkenswaard ..................................................................................................... 32 4.3.3. Nieuwbouw in Bergeijk ............................................................................................................... 32 4.3.4. Nieuwbouw herstructurering Bosstraat ..................................................................................... 32 5.

Levensvatbare wijken ............................................................................................................................ 33 5.1. Wijkplannen ......................................................................................................................................... 33 5.1.1. Het Gegraaf ................................................................................................................................. 33 5.1.2. Dommelen .................................................................................................................................. 34 5.1.3. Turfberg ...................................................................................................................................... 34 5.1.4. Geenhoven .................................................................................................................................. 34 5.1.5. Hoge Akkers ................................................................................................................................ 34 5.2.

Leefbaarheidsfonds Valkenswaard ...................................................................................................... 35

5.3.

Onderhoud woonomgeving ................................................................................................................. 35

5.4. Veiligheid ............................................................................................................................................. 35 5.4.1. Politiekeurmerk Veilig Wonen .................................................................................................... 35 5.4.2. Achterpadverlichting .................................................................................................................. 35 5.5. Woonfraude ......................................................................................................................................... 36 5.5.1. Onrechtmatige bewoning ........................................................................................................... 36 5.5.2. Hennepteelt ................................................................................................................................ 36 5.6. Overlast................................................................................................................................................ 36 5.6.1. Buurtbemiddeling ....................................................................................................................... 37 5.6.2. Breed Signaleringsoverleg Valkenswaard ................................................................................... 37 5.6.3. Woonoverlastteam Bergeijk ....................................................................................................... 38 6.

Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen ......................................................................... 39 6.1.

Nieuwe projecten ................................................................................................................................. 39

6.2.

Vluchtelingen ....................................................................................................................................... 39

6.3.

Woonwagenbewoners ......................................................................................................................... 39

6.4. Woonbegeleiding en betalingsregelingen ........................................................................................... 39 6.4.1. Woonbegeleiding ........................................................................................................................ 39 6.4.2. Betalingsregelingen..................................................................................................................... 40 6.5. 7.

Plan DOOR! .......................................................................................................................................... 40

Duurzame samenleving.......................................................................................................................... 41 7.1. Energiebesparing ................................................................................................................................. 41 7.1.1. Energieprestatiecertificaat ......................................................................................................... 41 7.1.2. Bij nieuwbouw ............................................................................................................................ 41 7.1.3. Bij bestaande bouw .................................................................................................................... 41 7.1.4. Vervangen cv-ketels .................................................................................................................... 42 7.1.5. Vervangen open verbrandingstoestellen .................................................................................... 42 7.1.6. Kantoor van Woningbelang ........................................................................................................ 42 7.2. Onderhoud ........................................................................................................................................... 43 7.2.1. Mutatieonderhoud ..................................................................................................................... 43 7.2.2. Reparatieverzoeken .................................................................................................................... 43 7.2.3. Planmatig onderhoud ................................................................................................................. 43

4


8.

Klantgerichte organisatie ....................................................................................................................... 44 8.1. KWH-huurlabel .................................................................................................................................... 44 8.1.1. Aedes Benchmark ....................................................................................................................... 44 8.2. Klantwaarderingssysteem ................................................................................................................... 44 8.2.1. Trouwe huurders ........................................................................................................................ 45 8.2.2. Automatische incasso ................................................................................................................. 45 8.2.3. In het zonnetje ............................................................................................................................ 45 8.3. Inspraak en zeggenschap..................................................................................................................... 45 8.3.1. Raambeleid bewonersparticipatie .............................................................................................. 45 8.3.2. Participatielabel .......................................................................................................................... 45 8.3.3. HuurdersBelangenVereniging ..................................................................................................... 45 8.3.4. Bewonerscommissies .................................................................................................................. 46 8.3.5. Klantenpanels ............................................................................................................................. 46 8.3.6. Klachten ...................................................................................................................................... 46 8.3.6.1. Geschillencommissie .............................................................................................................. 46 8.4.

Zelf aangebrachte veranderingen........................................................................................................ 46

8.5.

Binnenonderhoudswensen................................................................................................................... 47

8.6. Onze klant informeren ......................................................................................................................... 47 8.6.1. Website ....................................................................................................................................... 47 8.6.2. Woningbelangstelling ................................................................................................................. 47 8.6.3. Folders ........................................................................................................................................ 48 8.6.4. Media .......................................................................................................................................... 48 9.

Continuïteit ............................................................................................................................................ 49 9.1.

Doelmatige organisatie ....................................................................................................................... 49

9.2.

Risicobeheersing .................................................................................................................................. 50

9.3. Toekomst ............................................................................................................................................. 50 9.3.1. Toekomst van de sector .............................................................................................................. 50 9.3.2. Is er nog behoefte aan een corporatiebestel? ............................................................................ 51 9.3.3. Wat wil Woningbelang bereiken................................................................................................. 51 9.3.4. Risico analyse .............................................................................................................................. 51 9.3.5. De strategie om succesvol te blijven........................................................................................... 51 9.3.6. Financiële continuïteit ................................................................................................................ 52 9.3.7. Blijvende inzet voor onze kerntaken........................................................................................... 52 10.

Lokale binding en samenwerking ....................................................................................................... 53

10.1. Samenwerking ..................................................................................................................................... 53 10.1.1. Stage bij Woningbelang .............................................................................................................. 53 10.2.

Visitatie ................................................................................................................................................ 54

10.3. Prestatieafspraken gemeenten............................................................................................................ 54 10.3.1. Valkenswaard .............................................................................................................................. 54 10.3.2. Bergeijk ....................................................................................................................................... 55 10.4. Themabijeenkomsten .......................................................................................................................... 55 10.4.1. Belanghouders ............................................................................................................................ 55 10.4.2. Gemeenteraad Valkenswaard .................................................................................................... 55 10.4.3. Gemeenteraad Bergeijk .............................................................................................................. 55 10.4.4. Woonconsumenten .................................................................................................................... 55 10.5. 11.

Sponsoring en donaties........................................................................................................................ 56 De organisatie.................................................................................................................................... 57

5


11.1.

Algemene Ledenvergadering (ALV) ..................................................................................................... 57

11.2.

Organisatiestructuur............................................................................................................................ 57

11.3.

Bestuurlijke organisatie ....................................................................................................................... 58

11.4. Ondernemingsraad .............................................................................................................................. 58 11.4.1. Overleg met de Directeur-bestuurder ........................................................................................ 58 11.4.2. Overleg met RvT.......................................................................................................................... 59 11.5.

Aedes ................................................................................................................................................... 59

11.6.

Personeelsvereniging ........................................................................................................................... 59

11.7.

Huisvesting .......................................................................................................................................... 59

11.8.

Medewerkers ....................................................................................................................................... 60

11.9.

Medewerkersmotivatiemeting (MMM) ............................................................................................... 60

11.10.

Personeelsevaluatiesysteem ........................................................................................................... 60

11.11.

Competentiemanagement .............................................................................................................. 61

11.12.

Loopbaanontwikkeling .................................................................................................................... 61

11.13.

Woondiensten Cafetariasysteem (WCS) .......................................................................................... 62

11.14.

Integriteitsbeleid ............................................................................................................................. 62

11.15.

Arbobeleid ....................................................................................................................................... 62

11.16.

Risicomanagement .......................................................................................................................... 63

11.17.

Treasury ........................................................................................................................................... 63

11.18.

ICT.................................................................................................................................................... 64

11.19. Verenigingen van eigenaren............................................................................................................ 65 11.19.1. Beheerwerkzaamheden voor derden ......................................................................................... 66 12.

Jaarrekening 2014.............................................................................................................................. 69

12.1.

Kengetallen .......................................................................................................................................... 69

12.2.

Balans per 31 december 2014 (voor winstbestemming) ..................................................................... 70

12.3.

Winst- en verliesrekening 2014 ........................................................................................................... 72

12.4.

Kasstroomoverzicht 2014 .................................................................................................................... 73

12.5.

Toelichting op de jaarrekening ............................................................................................................ 74

12.6.

Toelichting op de balans ...................................................................................................................... 87

12.7.

Toelichting op de winst- en verliesrekening ....................................................................................... 113

12.8.

Ondertekening van de jaarrekening .................................................................................................. 130

12.9.

Overige gegevens .............................................................................................................................. 131

12.10. 13.

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant.................................................................. 132

Jaarverslag Raad van Toezicht 2014 ................................................................................................. 137

6


Jaarverslag 2014

Valkenswaard, juni 2015

7


8


1. Inleiding Ontwikkelingen Met de nieuwe Woningwet wordt het werkdomein van corporaties in principe teruggebracht tot het beheren, exploiteren en ontwikkelen van sociale huurwoningen en het direct daarmee verbonden maatschappelijk vastgoed. Onze (financiële) mogelijkheden worden flink beperkt. In 2013 werd de verhuurdersheffing ingevoerd die voor Woningbelang oploopt naar ca. 3,5 miljoen euro per jaar. Ook de extra heffingen van het CFV drukken op de financiële ruimte. Er is sprake van strakkere (o.a. Europese) weten regelgeving. De woningmarkt stagneert al jaren en bevolkingskrimp dient zich aan. Positie Woningbelang Woningbelang is nog financieel gezond. Doordat we altijd dicht bij de kern van ons bestaansrecht zijn gebleven en geen onverantwoorde risico’s hebben genomen. In 2014 hebben we, als onderdeel van het klant tot klant project, de Lean methodiek integraal geïmplementeerd binnen de organisatie. Met succes hebben we de afgelopen jaren, zonder gedwongen ontslagen, de bedrijfslasten teruggebracht. In de Aedesbenchmark over het jaar 2013 behoren we tot de meest efficiënt werkende corporaties van Nederland. Resultaten Een goede woning in een veilige leefbare wijk is een basisbehoefte van ieder mens en een randvoorwaarde om deel te nemen aan de samenleving. Dagelijks investeren we hierin. De in 2014 uitgevoerde Visitatie bevestigt dat we maatschappelijk goed presteren Ook in 2014 is Woningbelang er in geslaagd maatschappelijk van betekenis te zijn binnen haar thuismarkten. Er zijn mooie resultaten behaald. Wij zijn nog steeds in staat om gemaakte afspraken na te komen. En we gaan door om onze doelgroepen zo goed mogelijk te huisvesten. En om een bijdrage te blijven leveren aan de oplossing van een aantal maatschappelijke vraagstukken. 2014 in vogelvlucht Vergrijzing In 2014 werden 42 seniorgeschikte woningen opgeleverd in Valkenswaard. Er is een intentieovereenkomst met Valkenhof, de gemeente en Woningbelang om te komen tot een verzorgd wonen complex van ca. 44 eenheden voor zorg geïndiceerde senioren in Valkenswaard. In 2014 is gestart met de bouw. Ontgroening In 2014 werden 17 nieuwe (starters)huurwoningen gerealiseerd in Valkenswaard. Maar liefst 149 woningzoekenden zonder zelfstandige woonruimte konden aan huisvesting geholpen worden, hiervan waren er 114 starters (≤ 35 jaar). Levensvatbare wijken De bewoners geven gemiddeld een 7,2 voor hun wijk. Dit resultaat werd onder andere bereikt door de ontwikkeling en uitvoering van vier wijkplannen in Valkenswaard, deelname in woonoverlast teams (breed signaleringsteam), het bestrijden van hennepteelt en onrechtmatige bewoning, de financiële ondersteuning van buurtbemiddeling en diverse leefbaarheidsactiviteiten.

9


Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen In 2014 werd een pand geschikt gemaakt en verhuurd aan Zorgmed voor de dagopvang van volwassenen en naschoolse begeleiding voor kinderen met autisme spectrumstoornissen en/of ADHD. Een duurzame samenleving We brachten energiebesparende maatregelen aan in de bestaande bouw. We pasten luchtwarmtepompen, zonnepanelen en zonneboilers toe bij nieuwbouw. Het aandeel woningen met een groen energielabel (A,B,C) werd hiermee vergroot van 58% eind 2013 naar ruim 63% eind 2014. De Energie-index verbeterde van 1,67 eind 2013 naar 1,56 eind 2014. Betaalbaarheid In 2014 is in samenspraak met de Huurdersbelangenvereniging het huurbeleid geëvalueerd en aangepast. De streefhuren zijn aangepast naar 70% van maximaal redelijk voor seniorgeschikte woningen en 65% voor de overige woningen Daarmee blijft, ook bij een groen energielabel, de huur van minimaal 70% van onze woningen onder de 3e aftoppingsgrens van de Huurtoeslag (596,- peildatum 2014). In dit jaarverslag staat uitgebreid beschreven wat Woningbelang (nog meer) realiseerde in 2014. Wij zijn trots op de bereikte resultaten waar wij ons elke dag met veel enthousiasme voor inzetten.

Rob Möhlmann directeur-bestuurder

10


2. Over Woningbelang 2.1. Onze missie Woningbelang biedt mensen en maatschappelijke instellingen huisvesting en woondiensten in een leefbare omgeving binnen de SRE-regio en vooral in Valkenswaard en Bergeijk. We richten ons op doelgroepen die zelf niet het vermogen hebben (in financiële, fysieke, psychische of sociale zin) om op eigen kracht passende huisvesting te vinden: • Inkomens < € 34.678 (primaire doelgroep, ministeriële toetsingsnorm). • Inkomens tussen € 34.678 – € 43.000 (secundaire doelgroep, van belang in de huidige marktsituatie). • Doelgroepen die vanwege hun fysieke, psychische of sociale beperkingen aangepaste huisvesting behoeven. • Maatschappelijke instellingen (in wijken waar Woningbelang substantieel bezit heeft). 2.2. Werkgebied Woningbelang richt zich primair op haar thuismarkten Valkenswaard en Bergeijk. Woningbelang realiseert ook buiten haar thuismarkten in de Kempen-gemeenten en Eindhoven, op verzoek van samenwerkingspartners, huisvesting voor bijzondere doelgroepen. 2.3. Onze kernwaarden We werken aan onze missie aan de hand van vier kernwaarden: • toegankelijk • alert • betrokken • betrouwbaar 2.4. Ondernemingsplan Aan de oplossing van welke maatschappelijke vraagstukken willen en kunnen we een belangrijke bijdrage leveren? Deze vraagstukken hebben we beschreven in het ondernemingsplan 2014 – 2016. Vanuit haar missie richt Woningbelang zich allereerst op het voorzien in voldoende passende huisvesting. We richten ons daarbij in het bijzonder op vijf actuele maatschappelijke vraagstukken: • Vergrijzing • Ontgroening • Levensvatbare wijken • Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen • Duurzame samenleving Het jaar 2014 is het eerste van de ondernemingsplan periode. Conform planning werden diverse doelstellingen bereikt.

11


Gerealiseerde ambities Kernambitie: Vanaf 2015 kunnen we binnen één jaar huisvesting bieden aan alle (bij Woningbelang ingeschreven) actief woningzoekenden in Valkenswaard en Bergeijk die nu geen zelfstandige huisvesting hebben. Een actief woningzoekende is iemand die minimaal 1 maal per kwartaal reageert op het woningaanbod. Resultaat eind 2014: Gehuisvest Jaar huisvesting gekregen

2014

Aantal gehuisvest

Aantal gehuisvest binnen één jaar

% gehuisvest binnen één jaar

149

119

80%

Gemiddeld aantal maanden gereageerd voor toewijzing 8,5 maanden

Gemiddelde inschrijftijd in jaren

6,9

Vergrijzing Ambitie 1: Eind 2016 voldoet minimaal 21% (2013: 19%) van de woningen aan de eisen van een seniorgeschikte woning. Resultaat eind 2014: 18,8% seniorgeschikte woningen (716/3807) We hebben dit bereikt door: De bouw van: • 36 seniorgeschikte betaalbare huurappartementen aan het Elcomapark Valkenswaard • 6 betaalbare seniorgeschikte appartementen aan de Kromstraat Valkenswaard (ombouw schoolwoningen) In aanbouw zijn: • 44 woonzorgwoningen aan de Nieuwe Waalreseweg Valkenswaard. Hiervoor werden in 2014 eerst 52 seniorgeschikte appartementen gesloopt. •

Daarnaast boden we senioren de mogelijkheid om kleine aanpassingen aan te brengen in hun woning waardoor ze langer zelfstandig kunnen blijven wonen (Comfortabel Wonen). - 84 woningen aangepast in 2014

Ontgroening Ambitie 2: In de jaren 2014 – 2016 komen jaarlijks gemiddeld minimaal 100 woningen beschikbaar voor woningzoekenden zonder zelfstandige woonruimte. Resultaat eind 2014: 149 (143 huur; 6 koop), waarvan 114 starters (≤ 35 jaar)

12


We hebben dit bereikt door: • De bouw van 17 betaalbare (ministeriële toetsingsnorm) starterswoningen Heiakker Valkenswaard • Met voorrang aanbieden vrijkomende woonruimte aan starters. • Bevorderen doorstroming op de woningmarkt door huurders van Woningbelang voorrang te geven als ze naar een seniorgeschikte nieuwbouwwoning van Woningbelang verhuizen (44 nieuwbouwwoningen: 26 doorstromers) •

Woningen te verkopen onder Koopgarant We hebben eind 2014 113 Koopgarantwoningen. Op basis van een evaluatie is in 2012/2013 besloten Koopgarant af te bouwen door de woningen te gaan verkopen zonder Koopgarant. Koopgarant woningen brengen een financieel risico met zich mee. Ook is het de vraag of het product nog noodzakelijk is om starters aan huisvesting te kunnen helpen. De prijzen zijn door de crisis zodanig gedaald, dat een aantal woningen in de bestaande voorraad nu ook zonder korting voor een deel van de doelgroep bereikbaar is. Een deel van de woningen blijven we conform gemaakte afspraken met de gemeente Bergeijk en Waalre verkopen onder Koopgarant.

Levensvatbare wijken Ambitie 3: In 2016 geven de bewoners in het woonbelevingsonderzoek in de wijken waarin Woningbelang substantieel bezit heeft gemiddeld minimaal een 7 en niet lager dan een 6,5 voor hun wijk. Resultaat eind 2014: (op basis van woonbelevingsonderzoek 2013) Gemiddelde score voor de wijk van 7,2. 86 % van onze huurders zou anderen aanraden om in hun buurt te gaan wonen. We hebben dit bereikt door: • Samen met andere partijen en bewoners structureel te werken aan verbeteringen op basis van meerjarige wijkplannen: - ’t Gegraaf: 2011-2014 - Dommelen Noord: 2015-2018 - Turfberg: 2012-2015 - Geenhoven: 2014-2016 - Hoge Akkers: 2014-2016 •

Projecten financieren uit leefbaarheidsfonds: Woningbelang en de gemeente Valkenswaard hebben in de periode 2007-2010 een leefbaarheidsfonds gevuld met € 625.000,-. Eind 2013 was het saldo € 379.000,-. Dit saldo wordt de komende jaren ingezet voor bijdragen aan de multifunctionele ruimte en omgeving van de ontwikkeling Ginneve en de ontwikkeling van de nieuwe woonwagenlocaties.

•

Alle opgeleverde nieuwbouwwoningen voldoen aan de eisen van het PolitieKeurmerk Veilig Wonen.

•

Bestrijden en voorkomen hennepteelt in samenwerking met de gemeenten en andere partijen. Ondertekend hennepconvenant met gemeente Valkenswaard en Bergeijk. - 2014; 2 hennepkwekerijen ontruimd

•

We bestrijden en voorkomen woonoverlast door: - Deelname aan het woonoverlastteam - Opzegging huurovereenkomst bij aanhoudende en ernstige overlast (2 keer) - Inzet Preventieve Woonbegeleiding - Buurtbemiddeling - Deelname aan het Breed Signaleringsoverleg

•

Bestrijden en voorkomen illegale bewoning om een eerlijke verdeling van woningen te garanderen en overlast te voorkomen. - 2014; (11 huuropzeggingen)

13


Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen Ambitie 4: Eind 2016 zijn afhankelijk van de concrete behoefte twee nieuwe projecten voor bijzondere doelgroepen gerealiseerd. Resultaat eind 2014: Eén project gerealiseerd (Eindhovenseweg) Valkenswaard Eén project in aanbouw (Nieuwe Waalreseweg) Valkenswaard We hebben dit bereikt door: • In 2014 werd een pand aan de Eindhovenseweg geschikt gemaakt en verhuurd aan Zorgmed voor de dagopvang van volwassenen en naschoolse begeleiding voor kinderen met autisme spectrumstoornissen en/of ADHD. • In aanbouw 44 woonzorgwoningen aan de Nieuwe Waalreseweg Valkenswaard • We bieden mensen met GGZ problematiek woonbegeleiding aan. - In 2014 is dit niet nodig geweest. • We huisvesten asielzoekers op verzoek van de gemeente. - 2014: 11 woningen in Valkenswaard (26 personen; 15 volwassenen, 11 kinderen) - 2014: 1 woning in Bergeijk (1 volwassene) • We stellen jaarlijks vier woningen ter beschikking aan plan DOOR!. - 2014: 2 woningen beschikbaar gesteld

Duurzame samenleving Ambitie 5: Eind 2016 heeft 25% (eind 2013: 18%) van het bezit van Woningbelang minimaal energielabel B. Gemiddeld hebben onze woningen eind 2016 energie index 1,50 (energielabel C) (Eind 2013: 1,67; energielabel D). Resultaat eind 2014: - percentage A en B-label: 23,7% (895/3769) - percentage A, B en C-label: 63% (2376/3769) - Energie-index 1,56 We hebben dit bereikt door: • In bestaande bouw bij planmatig onderhoud, mutaties en op verzoek bewoners energiebesparende maatregelen aan te brengen (spouwmuurisolatie, HR++ glas, dakisolatie, energiezuinige Cv-ketels) Nieuwbouw • 2014; Waalreseweg: luchtwarmtepompen met zonnecollectoren • 2014; Heiakker (17 startershuurwoningen): zonneboiler Ambitie 6: In 2016 geven de bewoners in de woonbelevingsenquête gemiddeld minimaal een 7 voor alle woningen en niet lager dan een 6,5 voor de kwaliteit van hun woning (met uitzondering van woningen bestemd voor verkoop of herstructurering). Resultaat eind 2014: (woonbelevingsonderzoek 2013) Totaal gemiddeld 7,4 voor de woning. We hebben dit bereikt door • We houden de kwaliteit van onze woningen goed op orde door planmatig, mutatie- en reparatie onderhoud uit te voeren. •

In 2011 zijn we (vanaf juli) gestart met het uitvoeren van onderhoud van badkamer, keuken, toilet op verzoek van bewoners in plaats van planmatig. - In 2014: 98 stuks

14


Klantgerichte organisatie Ambitie: We behouden het KWH-huurlabel met minimaal een 7,5 Resultaat eind 2014: KWH label behouden (2014: 7,8) Participatielabel behouden (2013/2014: 7,6)

Continuïteit van de organisatie: Ambitie: We verlagen de netto bedrijfslasten (exclusief zakelijke lasten en leefbaarheidsuitgaven) de komende jaren van circa € 1000,- naar gemiddeld € 800,- per woning in 2016. Resultaat eind 2014: € 855,-

Lokale binding en samenwerking Ambitie: • Bij de visitatie geven de belanghouders minimaal een 8 voor de wijze waarop Woningbelang invulling geeft aan haar maatschappelijke taken. • Met de gemeente Valkenswaard en de gemeente Bergeijk zijn jaarlijks concrete prestatieafspraken vastgelegd. Resultaat eind 2014: • Score visitatie 2014 was op dit onderdeel een 7,9. • Met de gemeente Bergeijk zijn resultaatafspraken vastgelegd voor 2015. • Met de gemeente Valkenswaard is overeenstemming over de prestatieafspraken voor 2015 op één onderdeel na.

Betrokken medewerkers Ambitie: Bij de medewerkersmotivatiemeting in 2014 en 2016 geven de medewerkers van Woningbelang gemiddeld minimaal een 7,5 voor het werken bij Woningbelang. Resultaat eind 2014: Gemiddeld gaven de medewerkers van Woningbelang in 2014 een 7,6 voor het werken bij Woningbelang.

2.5. Ons vastgoed Woningbelang heeft ruim 3.800 woningen en maatschappelijk vastgoed zoals een AHOED (Apotheek en Huisartsen Onder Een Dak) en zorgwoningen. We verhuren ook een aantal garages en parkeerplaatsen. 2.5.1. Woningbezit De volgende tabel geeft inzicht in het woningbezit van Woningbelang. De tabel geeft de verdeling weer naar woningtype en huurprijs. 99% van onze woningen valt (volgens de normen van de Europese regelgeving) binnen de betaalbaarheidsgrens van € 699,48. Slechts 41 woningen zijn duurder en vallen buiten de normen.

15

Ons Vastgoed Verdeling woningbezit naar woningtype en huurprijs: Aanbod Woningbelang

Goedkope huur

31-12-2014

Betaalbare huur

< € 389,05 V’wrd

Berg

Dure sociale huur

€ 389,05 - € 596,75

Ehv

V’wrd

Berg

Vrije sector huur

€ 596,75 - € 699,48

Ehv

V’wrd

Berg

Ehv

Onzelfstandige wooneenheden (geen nultreden)

Totaal

V'wrd

V’wrd

> € 699,48 V'wrd

Berg

Ehv

Berg

Ehv

Berg

Ehv

Totaal

Eengezinswoning

216

1

0

1.743

69

0

435

34

0

5

0

0

0

0

0

2.399

104

0

2.503

Appartement

365

0

0

126

32

0

2

0

0

0

0

0

0

0

0

493

32

0

525

5

0

0

124

1

0

16

4

0

2

2

0

0

0

0

147

7

0

154

16

0

0

324

36

0

105

1

0

30

0

0

0

0

0

475

37

0

512

Zorgwoning

19

0

0

12

20

0

0

0

0

0

0

0

8

3

0

39

23

0

62

Beschermde woning

1

0

0

21

0

0

0

0

0

0

0

0

0

8

20

22

8

20

50

Woonwagen

0

1

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1

0

1

0

2.350

158

0

558

39

0

37

2

0

8

11

20

3.575

212

20

3.807

Nultreden eengezinswoning Nultreden appartement

Totaal 622 2 Peildatum voor huurprijs: 31-12-2014 Aanbod overige onroerende zaken Garage Parkeerplaats

Valkenswaard

Bergeijk

Eindhoven

Totaal

76 18

0 0

0 0

76 18

Berging

4

0

0

4

Bedrijfsruimten (Daeb)

2

0

0

2

Bedrijfsruimten (niet Daeb) Standplaats Tuin

3 0 8

0 1 0

1 0 0

4 1 8

111

1

1

113

Totaal

2.5.1.1. Koopwoningen Woningen verkocht onder voorwaarde (Koopgarant) per gemeente. (Zie voor het verloop paragraaf 2.7.7.3. op pagina 25.) Gemeente Bergeijk Waalre Valkenswaard Totaal

Aantal 55 27 29 111

peildatum 31-12-2014

2.5.1.2. Huurwoningen Op 31 december 2013 had Woningbelang een totaal woningbezit van 3.804 woningen. Op 31 december 2014 had Woningbelang een totaal woningbezit van 3.807 woningen. Valkenswaard Op 31 december 2013 had Woningbelang in Valkenswaard een woningbezit van 3.565 woningen. In 2014 zijn er aan het Elcomapark 36 nieuwbouwwoningen opgeleverd (nultreden appartementen) en 17 nieuwbouwwoningen aan de Heiakker (eengezinswoningen). Het complex Ginneve is gesloopt (52 nultreden appartementen). Een schoolgebouw aan de Kromstraat is omgebouwd naar 6 nultreden appartementen. Een eengezinswoning die als kantoor werd verhuurd aan de GGzE is opgezegd en weer als reguliere eengezinswoning verhuurd. Een eengezinswoning in de Emmalaan is aangekocht. Een eengezinswoning die verkocht was via Koopgarant is teruggekocht en vervolgens weer verhuurd. Op 31 december 2014 had Woningbelang daarmee een totaal woningbezit van 3.575 in Valkenswaard. Bergeijk Op 31 december 2013 had Woningbelang in Bergeijk een woningbezit van 219 woningen. In 2014 is er 1 Koopgarant woning verkocht op de vrije markt (De Hoef 3). Een complex met 8 beschermde woningen is opgezegd (Costverloren). De woningen zijn gesplitst in twee reguliere eengezinswoningen die momenteel te koop staan. Op 31 december 2014 had Woningbelang daarmee een totaal woningbezit van 212 in Bergeijk. Eindhoven Op 31 december 2013 was het woningbezit van Woningbelang in Eindhoven 20. Dit was nog steeds zo op 31 december 2014. 2.6. Huurprijsbeleid Ons huurbeleid is gebaseerd op drie pijlers: • Doel: Betaalbaarheid • Uitgangspunt: prijs-kwaliteitverhouding • Randvoorwaarde: (Financiële) continuïteit van Woningbelang. In 2014 hebben we samen met de HBV Valkenswaard ons huurbeleid opnieuw vormgegeven. We zagen dat de betaalbaarheid met het huidige huurbeleid (in combinatie met de ambitie die we hebben op het gebied van energie) in gevaar zou komen. We streven naar een huurprijs die betaalbaar is voor onze doelgroepen, die in verhouding staat tot de kwaliteit van de woning én die de financiële continuïteit van Woningbelang borgt. De norm die we hiervoor hebben vastgesteld is dat uiteindelijk - als alle woningen op hun streefhuur zitten én we onze energiedoelstelling hebben behaald – 70% van onze DAEBwoningvoorraad met hun huurprijs beneden de maximale betaalbaarheidsgrens (voor 2014 vastgesteld op €596,75) blijft. Met de aanpassingen in het huurbeleid kunnen we de


betaalbaarheid voor onze klanten garanderen en zorgen we gelijktijdig voor een eerlijke prijskwaliteitverhouding. Ondanks de aanpassingen zorgen we er tevens voor dat de continuïteit van Woningbelang geborgd blijft. Dit kunnen we realiseren onder andere door te besparen op onze bedrijfslasten. Het woningbezit van Woningbelang ligt in gemeenten die in 2011 door de overheid zijn aangewezen om extra schaarstepunten toe te kennen. Woningbelang had voor alle woningen 15 schaarstepunten toegepast. In 2014 zijn deze schaarstepunten uit de puntenwaardering gehaald. Vervolgens hebben we de streefhuurpercentages aangepast: • Eengezinswoningen en appartementen: 65% van maximaal redelijk. • Nultreden eengezinswoningen en nultredenappartementen: 70% van maximaal redelijk. 2.6.1. Jaarlijkse huurverhoging Woningbelang heeft de afgelopen jaren een inflatievolgend huurbeleid gevolgd. Bij mutatie werden de huren opgetrokken naar de streefhuur. 2013 Was het eerste jaar waarin een inkomensafhankelijke huurverhoging mogelijk was: De inkomensafhankelijke huurverhoging is in 2014 - net als in 2013 - ingezet om de huren te verhogen tot de streefhuur. Als de huurprijs al op de streefhuur zat, hebben we alleen inflatievolgend huurbeleid doorgevoerd. • Inkomens <€34.085: inflatie + 1,5% (= 4%) • Inkomens tussen €34.085 - €43.602: inflatie + 1,5% (= 4%) • Inkomens >€43.602: inflatie + 4% (= 6,5%) De gemiddelde huurverhoging was in 2014 voor alle woningen van Woningbelang 4,13% (exclusief huurharmonisatie). 2.6.2. Huurharmonisatie (huurverhoging bij mutatie) Het gemiddelde percentage van de maximaal redelijke huur van alle DAEB-woningen bedraagt per 31-12-2014 63%. Vorig jaar was dit voor al onze DAEB-woningen nog 55%. Deze stijging is veroorzaakt doordat we alle schaarstepunten uit de Woningwaarderingspunten hebben gehaald. Bij mutatie worden huren verhoogd naar de streefhuur. In 2014 zijn er 253 woningen door mutatie vrij gekomen voor verhuur. De gemiddelde huurverhoging door huurharmonisatie was in 2014 0,57%. 2.7. Woonruimteverdeling Sinds 1 januari 2003 hanteert Woningbelang het huidige woonruimteverdeelsysteem (WRV). De inschrijfduur bepaalt aan wie een woning wordt aangeboden. Urgent woningzoekenden met een urgentieverklaring krijgen voorrang op andere woningzoekenden. Ingeschreven woningzoekenden kunnen voor een woning in aanmerking komen door te reageren op de vrijkomende woonruimte die iedere week geadverteerd wordt op de website van Woningbelang. In reactie op ontwikkelingen op de woningmarkt hanteren we bij sommige woningen bijzondere voorwaarden. Deze kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op de samenstelling van een huishouden, inkomen of leeftijd. Zo wordt, om de doorstroming te bevorderen bij nieuwbouw, voorrang gegeven aan huurders van Woningbelang die weer een woning vrijmaken. Om woningzoekenden zonder zelfstandige woonruimte te ondersteunen bij het vinden van woonruimte wordt bij een deel van het woningbezit voorrang gegeven aan deze doelgroep. 18


Vanaf 1 januari 2011 worden er inkomenseisen gesteld bij een woningtoewijzing. Het ministerie schrijft voor dat bij nieuwe verhuringen minimaal 90% van de woningen met een huur onder de huurtoeslaggrens (2014: < € 699,48) toegewezen moeten worden aan huishoudens met een belastbaar inkomen dat lager is dan € 34.678,- (tot en met 31 december 2014). In 2014 hebben we 95,65% van onze woningen toegewezen aan de doelgroep met een inkomen lager dan € 34.678,- (308 van de 322 woningen – inclusief 11 contractoverschrijvingen en kamers - met een huur onder € 699,48). Naast de eigen toewijzing zijn er ook woningen tijdelijk verhuurd in het herstructureringsproject Amundsenstraat. Deze woningen worden in 2015 gesloopt. De tijdelijke verhuur is uitbesteed aan Interveste. Zij hebben in 2014 2 woningen verhuurd voor tijdelijke verhuur. Alle woningen zijn verhuurd aan de doelgroep met een inkomen onder € 34.678,-. (Daarmee komt het totaal percentage op 96,27%) Om huishoudens met een inkomen tussen € 34.678,- en € 43.000,- ook een kans te geven op een woning, bieden we zover mogelijk woningen met een huur tussen € 556,82 en € 699,48 ook aan deze doelgroep aan. Dit doen we omdat voor hen een koopwoning vaak niet haalbaar is en er onvoldoende particuliere huurwoningen tussen € 699,48 en ca. € 850,zijn. Sinds 1 oktober bieden we woningen < € 556,- met voorrang aan huishoudens met een inkomen < € 23.000,- aan. 2.7.1. Urgentie Een woningzoekende kan door persoonlijke omstandigheden op zeer korte termijn dringend andere huisvesting nodig hebben. Een urgentieverklaring leidt tot voorrang bij de woningaanbieding. Woningbelang maakt onderscheid in sociaal en medisch urgente situaties. Ook zijn er urgenties vanwege verplichte verhuizing door herstructurering. Sociale urgenties worden beoordeeld door een onafhankelijke Urgentiecommissie, bestaande uit drie leden. Medische urgenties worden beoordeeld door een arts van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). De herstructureringsurgenten zijn vastgesteld door een directiebesluit. 2.7.1.1. Sociale urgentie In 2014 hebben we 26 sociale urgentieaanvragen gehad. Hiervan zijn er 18 toegekend en 5 afgewezen door de Sociale urgentiecommissie. 3 aanvragen zijn nog in behandeling. Van de toegekende aanvragen hebben 13 huishoudens een woning in Valkenswaard gevonden en 1 huishouden in Bergeijk. Eén huishouden heeft afgezien van de urgentie; twee huishoudens worden in 2015 gehuisvest in Valkenswaard en één huishouden in Bergeijk. In 2014 zijn tevens 2 huishoudens in Valkenswaard gehuisvest die in 2013 een toegekende urgentieaanvraag hadden gekregen. 2.7.1.2. Medische urgentie In 2014 is Woningbelang voor de beoordeling van medische urgentieaanvragen overgestapt naar MO-zaak. De GGD heeft eind 2013 aangegeven dit niet meer te doen. In 2014 hebben we 2 medische urgentieaanvragen ontvangen. Eén aanvraag is gehonoreerd door MO-zaak. De andere is niet toegekend. De toegekende medische urgente is gehuisvest in Valkenswaard. Daarnaast zijn 2 huishoudens uit de gemeente Valkenswaard gehuisvest met een urgentie in het kader van de WMO. Beide huishoudens zijn in januari 2015 gehuisvest. Alle sociaal en medisch urgent woningzoekenden in Valkenswaard en Bergeijk konden we binnen 2 maanden een woning aanbieden. 19


2.7.1.3. Herstructureringsurgenten In 2011 zijn de voorbereidingen gestart voor twee herstructureringsprojecten: 52 woningen in de Ginneve-flat aan de Nieuwe Waalreseweg in Valkenswaard en 60 woningen aan de Bosstraat in Valkenswaard. De woningen aan de Bosstraat zijn in 2013 uit exploitatie genomen waarna de sloopwerkzaamheden zijn begonnen. De sloopwerkzaamheden zijn in 2014 voltooid. De woningen in de Ginneve-flat zijn in 2014 uit exploitatie genomen en gesloopt. Eén bewoner van de Bosstraat heeft in 2014 met urgentie een woning toegewezen gekregen na eerst bij familie te hebben verbleven. In 2014 zijn de voorbereidingen gestart voor het herstructureringsproject 20 woningen aan de Amundsenstraat in Valkenswaard. Deze woningen worden gesloopt en we bouwen er nieuwe woningen. Hierdoor moeten de huidige bewoners verhuizen. De bewoners krijgen een financiële tegemoetkoming voor de verhuizing. Omdat zij verplicht moeten verhuizen krijgen ze voorrang op andere woningzoekenden. In 2014 zijn 4 herstructureringsurgenten uit de Amundsenstraat met voorrang gehuisvest door Woningbelang. Eén huishouden heeft een woning buiten het bezit van Woningbelang aanvaard 2.7.1.4. Urgenties Woonwagenbewoners In 2013 is met de gemeente Valkenswaard overeenstemming bereikt over de overdracht en (her)inrichting van woonwagenlocaties in Valkenswaard. Niet alle bewoners van de huidige locaties wensten terug te keren naar een nieuwe locatie. Deze bewoners komen ook in aanmerking voor een herstructureringsurgentie. Daarmee komen zij in aanmerking voor een reguliere woning van Woningbelang. In 2014 zijn 8 huishoudens met een herstructureringsurgentie gehuisvest. 2.7.1.5. Vluchtelingen Jaarlijks draagt de minister gemeenten op om een deel van de asielzoekers in hun gemeente te huisvesten. Gemeenten moeten de hen opgedragen quota realiseren. Daarvoor doen zij een beroep op de woningcorporaties. In 2014 is het aantal asielzoekers door de crisis in het Midden-Oosten landelijk flink toegenomen. Dit heeft ook zijn effect gehad op de gemeenten waar Woningbelang actief is. In 2015 zal het aantal verzoeken verder stijgen. In 2014 hebben we op verzoek van de gemeente Valkenswaard 11 woningen beschikbaar gesteld voor asielzoekers en in totaal 26 personen (15 volwassenen en 11 kinderen) gehuisvest. In de gemeente Bergeijk is in 2014 één woning beschikbaar gesteld waar een volwassene is gehuisvest. 2.7.1.6. Plan DOOR! In 2014 heeft Woningbelang 3 verzoeken ontvangen. Eén woning is beschikbaar gesteld aan een cliënt van de Combinatie Jeugdzorg en 1 woning is aangeboden aan een cliënt van de GGzE. Een derde woning is teruggetrokken omdat de kandidaat een woonvoorkeur had voor Eindhoven. 2.7.2. Woningtekort Zowel in Bergeijk als in Valkenswaard is nog steeds sprake van een aanzienlijk woningtekort. Dit komt tot uiting in het grote aantal reacties op een vrijkomende woning. In 2014 hebben 1.126 unieke huishoudens een of meerdere keren gereageerd op het woningaanbod van Woningbelang. In 2014 waren er gemiddeld 54 reacties op een vrijgekomen woning (exclusief de nieuwbouwwoningen, en exclusief directe toewijzingen). Er is wel sprake van een dalende lijn van het gemiddeld aantal reacties; 2011 (88), 2012 (76) en 2013 (67). 20


Mogelijke verklaringen hiervoor zijn: - Door de Europese toewijzingsregel kunnen minder mensen reageren op het woningaanbod. - Door de oplevering van de nieuwbouw in 2012 t/m 2014 is het aantal woningzoekende senioren afgenomen. - Door het stellen van voorwaarden bij een woningaanbod (bijv. voorrang voor woningzoekenden zonder zelfstandige woonruimte, inkomensgrenzen en/of huishoudengrootte) kunnen minder mensen reageren op dat woningaanbod. - Het aantal woningen boven de aftoppingsgrens (€ 596,76) is gestegen. 2.7.3. Kernambitie Eind 2015 kunnen we binnen één jaar huisvesting bieden aan alle (bij Woningbelang ingeschreven) actief woningzoekenden in Valkenswaard en Bergeijk die nu geen zelfstandige huisvesting hebben. Een actief woningzoekende is iemand die minimaal 1 keer per kwartaal reageert op het woningaanbod. Resultaat eind 2014: 149 gehuisvest. Gehuisvest binnen één jaar Jaar huisvesting gekregen 2011 2012 2013 2014*

Aantal gehuisvest binnen één jaar 62 42 73 119

% gehuisvest binnen één jaar 76% 82% 75% 80%

Gemiddeld aantal maanden gereageerd voor toewijzing 9 9 12 8

Gemiddelde inschrijftijd in jaren 7,1 7,6 7,4 6,9

* Zie kernambitie op pagina 11.

Genoemde aantallen zijn inclusief directe toewijzingen aan COA en plan Door. 2.7.4. Ingeschreven woningzoekenden Eind 2013 stonden er ruim 12.000 woningzoekenden ingeschreven bij Woningbelang. Eind 2014 zijn dit er ruim 13.000. Onderstaande tabellen geven een beeld van de ingeschreven woningzoekenden en hun herkomst per 31 december 2014. Afgezet tegen het aantal woningzoekenden dat in 2014 heeft gereageerd blijkt dat veel woningzoekenden preventief staan ingeschreven. 24,4% van de ingeschreven woningzoekenden had eind 2014 geen zelfstandige woonruimte.

21


Ingeschreven woningzoekenden naar leeftijd Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Aantal

Percentage 4798 4519 3738 13055

36,8% 34,6% 28,6% 100,0%

Herkomst ingeschreven woningzoekenden Woonplaats Valkenswaard Bergeijk Overig Buitenland* Totaal *voornamelijk uit België

Aantal

Percentage 8196 1556 2968 335 13055

62,8% 11,9% 22,7% 2,6% 100,0%

Ingeschreven woningzoekenden zonder zelfstandige huisvesting (inwonend of thuiswonend) Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Aantal

Percentage 2666 435 78 3179

83,9% 13,7% 2,5% 100,0%

Ingeschreven Woningzoekenden die in een woning van Woningbelang wonen Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Aantal

Percentage 359 818 886 2063

17,4% 39,7% 42,9% 100,0%

2.7.4.1. Reacties op woningaanbod In 2014 hebben 1.126 ingeschreven woningzoekenden minimaal één maal gereageerd op het woningaanbod. Dat is 8,6% van het totaal aantal ingeschreven woningzoekenden. De reagerende woningzoekenden zijn als volgt op te delen naar leeftijd en woonplaats. Reagerende woningzoekenden naar leeftijd en woonplaats Bergeijk Valkenswaard Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Overig Totaal Aantal Percentage Aantal Percentage Aantal Percentage Aantal Percentage 413 55,2% 64 54,2% 128 49,2% 605 53,7% 231 30,9% 42 35,6% 96 36,9% 369 32,8% 104 13,9% 12 10,2% 36 13,8% 152 13,5% 748 100,0% 118 100,0% 260 100,0% 1126 100,0%

De reagerende woningzoekenden die niet afkomstig zijn uit Valkenswaard of Bergeijk zijn voor het grootste gedeelte afkomstig uit de regio Eindhoven. 429 reagerende woningzoekenden (38,1%) hadden geen zelfstandige huisvesting (WZZW). Deze woningzoekenden zijn als volgt op te delen naar leeftijd en woonplaats. 22


Reagerende woningzoekenden zonder zelfstandige huisvesting naar leeftijd en woonplaats Bergeijk Overig Valkenswaard Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Aantal Percentage Aantal 257 84,0% 44 14,4% 5 1,6% 306 100,0%

34 8 1 43

Percentage Aantal 79,1% 18,6% 2,3% 100,0%

57 20 3 80

Totaal Percentage Aantal Percentage 71,3% 348 81,1% 25,0% 72 16,8% 3,8% 9 2,1% 100,0% 429 100,0%

165 reagerende huishoudens (14,7%) wilde doorstromen naar een andere woning van Woningbelang (doorstromers). Deze huishoudens zijn als volgt op te delen naar leeftijd en woonplaats. Reagerende Woningzoekende die in een woning van Woningbelang wonen naar leeftijd en woonplaats Bergeijk Totaal Valkenswaard Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder Totaal

Aantal 44 70 38 152

Percentage Aantal 28,9% 46,1% 25,0% 100,0%

7 5 1 13

Percentage Aantal Percentage 53,8% 51 30,9% 38,5% 75 45,5% 7,7% 39 23,6% 100,0% 165 100,0%

Van de reagerende woningzoekenden heeft 93% een (gezins)inkomen dat lager ligt dan de inkomensgrens voor de Europees vastgestelde toewijzingsnorm. Reagerende woningzoekenden naar inkomen en woonplaats Bergeijk Overig Valkenswaard < € 34.678,> € 34.678,- < € 43.602,> € 43.602,Totaal

695 36 17 748

92,9% 4,8% 2,3% 100,0%

108 5 5 118

91,5% 4,2% 4,2% 100,0%

244 11 5 260

93,8% 4,2% 1,9% 100,0%

Totaal 1047 52 27 1126

93,0% 4,6% 2,4% 100,0%

2.7.5. Aantal vrijgekomen woningen in 2014 In 2014 kwamen in totaal 314 woningen vrij voor verhuur totaal Woningen vrijgekomen voor nieuwe verhuur Opgeleverde nieuwbouw voor verhuur Aangekochte woningen nieuw voor verhuur Totaal te verhuren Woningen niet verhuurbaar door verkoop Woningen niet verhuurbaar door herstructurering

V'waard 253 59 2 314 3 6

Bergeijk 243 59 2 304 3 6

10 0 0 10 0 0

In 2014 werd 262 keer van woningen het huurcontract beëindigd door huuropzegging. Door herstructurering en verkoop zijn 253 van deze woningen (opnieuw) voor verhuur beschikbaar gekomen. Naar woning buiten bezit Woningbelang Doorstroming Gedwongen ontruiming Totaal

Totaal percentage V'Waard Bergeijk 191 72,9% 182 9 60 22,9% 60 0 11 4,2% 10 1 262 100,0% 252 10

23


2.7.6. Gemiddelde inschrijftijd In 2014 stonden alle woningzoekenden gemiddeld 7 jaar ingeschreven voordat ze aan de beurt waren voor een woning. Onderstaande tabel geeft inzicht in hoe onze opnieuw verhuurde woningen naar woningtype verdeeld zijn. Verdeling opnieuw verhuurde woningen naar woningtype In 2014 zijn 313 nieuwe huurcontracten afgesloten inclusief 59 voor opgeleverde nieuwbouw. Exclusief nieuwbouw was de mutatiegraad hiermee 6,8%. Eengezinswoning Appartement Nultreden eengezinswoning Nultreden appartement Zorgwoning Totaal

Totaal percentage V'waard Bergeijk 165 52,7% 158 7 73 23,3% 73 0 8 2,6% 8 0 64 20,4% 61 3 3 1,0% 3 0 313 100,00% 303 10

Er bestaat een verschil tussen te verhuren woningen in 2014 (314) en (opnieuw) verhuurde woningen in 2014 (313). De verklaring hiervoor is dat het voorkomt dat woningen aan het einde van een jaar vrijkomen en in het daaropvolgende jaar opnieuw worden verhuurd. - Eind 2013 stonden 8 woningen leeg die begin 2014 zijn verhuurd. - Eind 2014 stonden nog 9 woningen leeg, waarvan de huur is opgezegd. Het nieuwe huurcontract gaat in 2015 in. Onderstaande tabel geeft inzicht in de toewijzing van de in 2014 verhuurde woningen opgedeeld in huishoudensgrootte en inkomenscategorie afgezet tegen de huurprijscategorieën. Totaal Woningbelang

Huurgrenzen

1. Eenpersoonshuishoudens

Lager dan hoger dan hoger dan kwaliteitskortingsgrens kwaliteitskortingsgrens aftoppingsgrens lager dan aftoppingsgrens

Jonger dan 65 jaar, inkomen < grens Wht Jonger dan 65 jaar, inkomen > grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen < grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen > grens Wht 2. Tweepersoonshuishoudens

29 16 54 19 19 45 2 6 12 0 2 8 Lager dan hoger dan hoger dan kwaliteitskortingsgrens kwaliteitskortingsgrens aftoppingsgrens lager dan aftoppingsgrens

Jonger dan 65 jaar, inkomen < grens Wht Jonger dan 65 jaar, inkomen > grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen < grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen > grens Wht 1. Drie- en meerpersoonshuishoudens

0 9 20 0 1 5 0 0 8 0 1 7 Lager dan hoger dan hoger dan kwaliteitskortingsgrens kwaliteitskortingsgrens aftoppingsgrens lager dan aftoppingsgrens 0 8 28 0 6 5 0 0 0 0 0 0 2 0 1

Jonger dan 65 jaar, inkomen < grens Wht Jonger dan 65 jaar, inkomen > grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen < grens Wht 65 jaar of ouder, inkomen > grens Wht 4. bijzondere doelgroepen

24


In februari 2015 heeft Minister Blok het “Besluit toegelaten instellingen volkshuisvesting 2015” naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit is een AMvB behorend bij de Herziening Woningwet zoals deze in december 2014 is goedgekeurd door de Tweede Kamer. In dit Besluit staat dat in 2018 aan ten minste 95% van de huishoudens met potentieel recht op huurtoeslag, woningen verhuurd moeten worden met een huurprijs tot en met de aftoppingsgrens. Hiervoor wordt de gelegenheid geboden om de afstand tussen het percentage passende toewijzingen zoals de toegelaten instelling dat in 2014 heeft gerealiseerd en de nieuwe passendheidsnorm (95%) in drie jaarlijkse stappen in te lopen. In 2014 (wat geldt als “nulmeting”) heeft Woningbelang aan 192 huishoudens met een inkomen waarmee ze in aanmerking kunnen komen voor huurtoeslag een woning verhuurd. Hiervan waren er 70 huishoudens die een woning onder de aftoppingsgrens hebben gehuurd (36%). Onderstaande tabel geeft inzicht in hoe onze in 2014 verhuurde woningen zijn verdeeld naar leeftijd. Leeftijd 18 t/m 35 jaar 36 t/m 60 jaar 61 jaar en ouder onbekend Totaal

aantal Percentage V'waard Bergeijk 160 51,1% 157 3 91 29,1% 87 4 59 18,8% 56 3 3 1,0% 3 0 313 100,00% 303 10

2.7.7. Verkoop In 2014 heeft Woningbelang op twee manieren woningen te koop aangeboden: - Marktconform - Koopgarant 2.7.7.1. Markconform Woningbelang heeft een vastgestelde verkooplijst om te verkopen tegen een marktconforme prijs. Op deze lijst staan 24 woningen die bestaan uit verspreid bezit. In 2014 zijn geen woningen van deze verkooplijst verkocht. Wel zijn er in 2014 5 woningen aan toegevoegd. (Prins Bernhardstraat 1 in Valkenswaard, Costverloren 2 , Kempakker 2 en Landstol 2 en 12 in de gemeente Bergeijk) 2.7.7.2. Koopgarant Sinds 2007 is Woningbelang licentiehouder van Koopgarant en past dit product toe op starterswoningen. Koopgarant houdt in dat de koper de woning koopt met een korting en vervolgens volledig eigenaar wordt van de woning met de bijbehorende bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Wanneer de eigenaar de woning wil verkopen, koopt Woningbelang de woning weer terug. De winst of het verlies wordt – afhankelijk van de hoogte van de gegeven korting – verdeeld tussen de verkoper en Woningbelang. Woningbelang kan deze woning vervolgens wederom met een korting aan een nieuwe starter verkopen. Door de woning met een korting te verkopen, wordt deze betaalbaar voor mensen die anders geen woning zouden kunnen kopen. Op basis van een evaluatie is in 2012/2013 besloten Koopgarant af te bouwen door de woningen te gaan verkopen zonder Koopgarant. Koopgarant woningen brengen een financieel risico met zich mee. Ook is het de vraag of het product nog noodzakelijk is om starters aan huisvesting te kunnen helpen. De prijzen zijn door de crisis zodanig gedaald, dat een aantal woningen in de bestaande voorraad nu ook zonder korting voor een deel van de doelgroep bereikbaar is. Een deel van de woningen blijven we conform gemaakte afspraken met de gemeente Bergeijk en Waalre verkopen onder Koopgarant. 25


2.7.7.3. Terugkoop In 2014 heeft Woningbelang 12 terugkoopverzoeken behandeld in het kader van de koopgarantregeling. Bij 10 terugkoopverzoeken heeft dit in 2014 geleid tot een terugkoop of een verkoop. Voor 2 verzoeken is de woning in 2015 teruggekocht. Op basis van afspraken met gemeenten en de startersvereniging zijn de woningen als volgt afgehandeld: Adres Bergeijk Eikenberg 20 Eikenberg 44 Eikenberg 42 Eikenberg 46 Beistervelderweg 7 Beistervelderweg 11A Valkenswaard Biestven 15 Achter de Kerk 6 Den Haas 36 Wilgenroosstraat 2

Teruggekocht

Verkoop

2013 2014 2013 2014 2014 2014

2014 vrije markt Te koop vrije markt 2014 vrije markt Te koop 2014 vrije markt 2014 Koopgarant

2014 2014 2014 2014

2014 vrije markt 2014 vrije markt 2015 vrije markt

In verhuur

ja

2.8. Strategisch voorraadbeleid Ons Strategisch Voorraadbeleid (SVB) beschrijft onze visie op wijken en de daarin aanwezige woningcomplexen. De SVB labels zijn op woningniveau in ons geautomatiseerd systeem ingevoerd. Hierdoor is de kwaliteit en betrouwbaarheid van het SVB geborgd en is het voor medewerkers van Woningbelang mogelijk om op woningniveau het SVB te raadplegen. Voor alle woningen met een einde exploitatie van 15 jaar of korter wordt een toekomstanalyse gemaakt. Vanuit de invalshoeken verhuurbaarheid, (onderhouds)technische staat, leefbaarheid, ontwikkelmogelijkheden en financiën wordt bepaald wat we met de woningen gaan doen: doorverhuren met een levensduurverlenging, verkopen, herpositioneren of slopen. In 2013 is in het ondernemingsplan 2014 – 2016 de (herziene) toekomstvisie SVB opgenomen. Hierbij is gekeken naar de vraag en het aanbod van woningen voor onze doelgroepen op dit moment en naar de toekomst (rekening houdend met de ontwikkelingen die we nu zien). Op basis van deze analyse zijn de diverse kans- en risicomarkten benoemd. Vervolgens is – rekening houdend met de krimp – gekeken wat dit betekent voor onze huidige voorraad. Dit heeft geresulteerd in een toekomstvisie SVB, waarbij we kijken naar: • Kwantiteit • Kwaliteit • Prijs Deze toekomstvisie vormt de basis waarop we besluiten kunnen nemen in het kader van ons SVB. In 2014 hebben 3 complexen een levensduurverlenging gekregen. Voor 1 complex (20 woningen Amundsenstraat) is besloten dat we dit complex gaan slopen. De woningen voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd. We bouwen hier nieuwe nultreden appartementen terug.

26


Vijf maatschappelijke thema’s Woningbelang is een maatschappelijk ondernemer op het gebied van wonen. We zetten ons actief in om mensen en instellingen huisvesting en woondiensten te bieden in een leefbare omgeving. Als maatschappelijk ondernemer richten we ons daarbij op vijf actuele maatschappelijke vraagstukken: 1. Vergrijzing 2. Ontgroening 3. Levensvatbare wijken 4. Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen 5. Duurzame samenleving We leveren een bijdrage aan de oplossing van deze maatschappelijke vraagstukken. In ons ondernemingsplan 2014 – 2016 ‘Alles op alles om wonen betaalbaar te houden’ hebben we dit concreet gemaakt in de vorm van ambities en bijbehorende resultaten. We hebben prestatieafspraken gemaakt met de gemeente Valkenswaard, de gemeente Bergeijk en de HuurdersBelangenVereniging.

3. Vergrijzing Vergrijzing betekent dat het aandeel ouderen toeneemt. Vergrijzing wordt veroorzaakt door de stijging van de gemiddelde leeftijd en de afname van het geboortecijfer. Vergrijzing vraagt onder andere om passende woonruimte (seniorgeschikte huisvesting, zorgwoningen) en voorzieningen in de woonomgeving. Voor ouderen die aangewezen zijn op verpleeghuiszorg is er behoefte aan bij deze tijd passende (kleinschalige) verpleeghuisvoorzieningen. 3.1. Nieuwbouw Woningbelang werkt onder andere aan het maatschappelijke vraagstuk Vergrijzing door nieuwe woningen te bouwen die geschikt zijn voor senioren. 3.1.1. Nieuwbouw in Valkenswaard Woningbelang heeft in 2014 wederom gebouwd aan een aantal seniorgeschikte projecten in het kader van de prestatieafspraken met de gemeente Valkenswaard. De volgende projecten zijn opgeleverd of in uitvoering: - 36 seniorgeschikte huurappartementen aan het Elcomapark. De bouw is eind 2012 van start gegaan. De oplevering vond plaats in maart 2014. - 6 seniorgeschikte appartementen aan de Kromstraat te Valkenswaard. In 2014 zijn de voormalige schoolwoningen omgebouwd tot seniorgeschikte appartementen. De oplevering vond plaats in december 2014. - 45 seniorgeschikte zorgappartementen op de locatie Nieuwe Waalreseweg (voormalige Ginneve-flat). De bouwwerkzaamheden zijn in november 2014 gestart. De verwachte oplevering staat gepland eind 2015.

27


3.1.2. Herstructurering (sloop – nieuwbouw) Woningbelang is bezig met drie herstructureringsprojecten. Hier worden woningen gesloopt en we bouwen er nieuwe woningen voor terug: - de Ginneve-flat aan de Nieuwe Waalreseweg (52 woningen) - de drie flatgebouwen aan de Bosstraat (60 woningen) - het woongebouw aan de Amundsenstraat (20 woningen) Eind 2011 is gestart met het herhuisvesten van de 52 huishoudens van de Ginneve-flat aan de Nieuwe Waalreseweg in Valkenswaard. Begin 2012 is gestart met het herhuisvesten van de 60 huishoudens van de drie woongebouwen aan de Bosstraat in Valkenswaard. Eind 2013 zijn alle woningen vrijgekomen. De woningen aan de Bosstraat zijn eind 2013 uit exploitatie genomen, de sloopwerkzaamheden zijn toen gestart. In 2014 zijn de sloopwerkzaamheden afgerond. De woningen in de Ginneve-flat zijn in 2014 gesloopt. In 2014 is gestart met het herhuisvesten van de 20 huishoudens van het woongebouw aan de Amundsenstraat in Valkenswaard. De bewoners worden door Woningbelang begeleid bij het vinden van een andere woning. In overleg met een vertegenwoordiging van de bewoners en de HBV is in 2014 een Sociaal Project Plan opgesteld. Hierin staan de rechten en plichten voor zowel bewoners als Woningbelang. Zaken als urgentiestatus, verhuiskostenvergoeding en huurgewenning zijn geregeld in het Sociaal Project Plan. De volgende tabel laat zien hoeveel woningen zijn vrijgekomen en wanneer. Deze zijn niet opnieuw door Woningbelang verhuurd. Jaar 2011 2012 2013 2014 Totaal t/m 2014

Ginneve Bosstraat Amundsenstraat Totaal 10 4 14 30 41 71 12 15 27 6 6 52 60 6 118

Tot 31 december 2014 is aan bewoners die verhuisd zijn vanuit de Amundsenstraat in totaal € 26.095,50 uitgekeerd aan de wettelijke verhuiskostenvergoeding op basis van het Sociaal Project Plan. De vergoedingen worden in twee delen uitgekeerd. Het eerste deel wordt uitgekeerd bij de huuropzegging. Het tweede deel wordt uitgekeerd bij het inleveren van de sleutel. 3 Huishoudens hebben in 2014 de volledige vergoeding ontvangen. 2 huishoudens ontvingen in 2014 alleen nog het eerste deel. 3.1.2.1. Nieuwbouw herstructureringsprojecten Op de plek van de Ginneve-flat komen 45 zorgappartementen (waarvan 1 wordt ingezet als zorgsteunpunt voor Valkenhof). Deze appartementen zijn bestemd voor senioren met een zorgindicatie. De zorg wordt geleverd door de Stichting Valkenhof. In het gebouw wordt een ontmoetingsruimte gerealiseerd waar ook de wijkbewoners gebruik van kunnen maken. Op de plek van de woningen aan de Bosstraat komen naast 22 woningen voor senioren ook 22 appartementen voor starters. In 2014 is de planontwikkeling voor deze locaties verder uitgewerkt. In de zomerperiode van 2014 hebben de sloopwerkzaamheden op de locatie van de Ginneve-flat plaatsgevonden. De bouwwerkzaamheden zijn in november 2014 gestart. De nieuwbouw wordt in 2015 opgeleverd.

28


De sloopwerkzaamheden op de locatie Bosstraat zijn gestart in 2013 en in 2014 afgerond. De omgevingsvergunning voor het nieuwbouwproject is eveneens in 2014 aangevraagd. De bouwwerkzaamheden starten in maart 2015. De nieuwbouw van de 22 woningen wordt in 2015 gefaseerd opgeleverd. De oplevering van de 22 appartementen staat gepland voor het 1e kwartaal 2016. Voor de locatie Amundsenstraat is in 2014 besloten om het bestaande complex bestaande uit 20 woningen (10 benedenwoningen en 10 appartementen) te slopen en nieuwbouw te realiseren van ca. 18 levensloopbestendige/zorggeschikte appartementen. De verdere planvoorbereiding inclusief herhuisvesting van zittende bewoners en sloopwerkzaamheden staat gepland voor 2015. De bouwwerkzaamheden vinden naar verwachting in 2016 plaats. 3.1.3. Domoticatoepassingen In al onze nieuwbouwwoningen brengen we standaard glasvezel aan tot in de meterkast. Hierdoor kunnen domoticatoepassingen gemakkelijk aangebracht worden. Daarnaast heeft Woningbelang het doel om alle seniorgeschikte woonruimte uit de bestaande voorraad ook te voorzien van glasvezel tot in de meterkast. Nagenoeg alle seniorgeschikte woningen zijn inmiddels voorzien. 3.2. Woningaanpassing Door aanpassingen aan te brengen in bestaande woningen zorgen we ervoor dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. 3.2.1. Comfortabel wonen Voor huurders van 55 jaar en ouder heeft Woningbelang de regeling Comfortabel wonen. We brengen zonder huurverhoging een aantal voorzieningen aan in de woningen. Dit doen we tot een maximum van € 1.860,-. Hierdoor kunnen huurders van 55 jaar en ouder veilig en comfortabel blijven wonen. Het gaat om eenvoudige voorzieningen, zoals wandbeugels in de douche, verhoogd toilet en het verlagen van drempels. De regeling bestaat al sinds 2004. Er zijn sindsdien al ruim 1.250 aanvragen voor de regeling Comfortabel wonen gedaan. In 2014 werd er 84 keer een beroep gedaan op de regeling Comfortabel wonen. Gemiddeld bedroegen de kosten € 380,- per verzoek. Totaal bedroegen de kosten ca.€ 32.000,-. De aanpassingen bestonden onder andere uit wandbeugels, verhoogde toiletten, extra trapleuningen en douchezitjes. 3.2.2. WMO De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is er voor mensen met een lichamelijke beperking. Zij kunnen bij hun gemeente voorzieningen aanvragen die het gebruik van hun woning makkelijker maken. De gemeente beoordeelt de aanvragen en maakt een programma van eisen. Woningbelang brengt in opdracht van de gemeente de benodigde voorzieningen aan. Het gaat dan vaak om grotere aanpassingen dan bij de regeling Comfortabel wonen. Bijvoorbeeld het verbouwen van een badkamer, het realiseren van een aanbouw of het aanbrengen van een stomawastafel. In 2014 zijn 14 WMO-aanpassingen uitgevoerd in onze woningen. Ook is er in 2014 onderhoud aan de via WMO aangebrachte aanpassingen door Woningbelang uitgevoerd. In nagenoeg alle gevallen, zowel nieuwe WMO-aanpassingen als onderhoud, vergoedt de gemeente deze kosten. In totaal gaat het om een bedrag van ca. € 25.550,-.

29


3.2.3. Elektrische deuropeners In de bestaande bouw zijn in 2014 in een complex 4 automatische deuropeners aangebracht, waardoor de bediening van centrale toegangsdeuren eenvoudiger is. Bij nieuwbouw worden de seniorgeschikte complexen direct voorzien van automatische deuropeners. 3.3. Wijkontwikkelingsplannen Naast passende woonruimte vraagt het maatschappelijk vraagstuk Vergrijzing ook om voorzieningen in de woonomgeving. Hiervoor werken we samen met een aantal andere partijen in wijkontwikkelingsplannen (zie hoofdstuk 4).

30


4. Ontgroening Ontgroening houdt in dat het aandeel jongeren afneemt. Voor een deel wordt dit veroorzaakt door een afname van het geboortecijfer en door het vertrek van jongeren uit de gemeente in verband met studie. Maar ook door onvoldoende passende huisvesting. Dit heeft onder andere gevolgen voor (het bestaansrecht van) bepaalde voorzieningen (scholen, sport- en horecagelegenheden). 4.1. Starters We willen voorkomen dat jongeren door onvoldoende huisvestingsmogelijkheden vertrekken. Dus is het van belang dat er voldoende passende en betaalbare woonruimte beschikbaar is. De wachttijden moeten acceptabel zijn voor starters met een laag inkomen (< € 34.678,-) maar ook voor middeninkomens (< € 43.000). Daar werken we aan door: - De doorstroming te bevorderen. - Nieuwe woningen te bouwen speciaal voor starters. - Bestaande woningen (zowel huur als koop) met voorrang aan te bieden aan starters. - De reguliere verhuur van woningen. Een starter is een woningzoekende van 18 tot en met 35 jaar die geen zelfstandige huisvesting heeft. Om starters een grotere kans te geven op de woningmarkt biedt Woningbelang een deel van de bestaande woningen en nieuwbouw met voorrang aan woningzoekenden zonder zelfstandige woonruimte aan. In 2014 hebben we 149 huishoudens zonder zelfstandige woonruimte kunnen helpen. 114 huishoudens waren starters. Zij betrokken108 huurwoningen en 6 koopwoningen. 4.2. Doorstroming Door seniorgeschikte huisvesting te realiseren bevorderen we de doorstroming. Senioren verhuizen dan vanuit een eengezinswoning naar bijvoorbeeld een seniorgeschikt appartement. De eengezinswoning komt dan vrij voor onder andere starters. In 2014 kwamen 60 woningen vrij door doorstroming. Daarvan zijn 26 woningen vrijgekomen door doorstroming naar nieuwbouw. 4.3. Nieuwbouw Woningbelang werkt onder andere aan de oplossing van het maatschappelijke vraagstuk ontgroening door nieuwe woningen te bouwen, speciaal voor starters. 4.3.1. Startersverenigingen Woningbelang werkt samen met startersverenigingen voor het realiseren van betaalbare starterskoopwoningen. 4.3.1.1. Startersvereniging Bergeijk In Bergeijk is de Startersvereniging Bergeijk actief. Op 3 december 2007 is een samenwerkingsovereenkomst ondertekend tussen Woningbelang en de gemeente Bergeijk en tussen Woningbelang en de Startersvereniging Bergeijk. In totaal zijn 62 woningen in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap gebouwd op 4 locaties. 4.3.1.2. Startersvereniging Waalre Ook in Waalre is een startersvereniging actief. Woningbelang heeft een samenwerkingsovereenkomst met de Startersvereniging Waalre en de gemeente Waalre voor het project van 27 starterswoningen in Waalre Noord onder Koopgarant. 31


4.3.2. Nieuwbouw in Valkenswaard Woningbelang heeft de volgende projecten in ontwikkeling of uitvoering t.b.v. starters: - 17 huurwoningen aan de Heiakker. De woningen zijn in juni 2014 opgeleverd. - 21 huurwoningen aan het Elcomapark. In het oorspronkelijke plan aan het Elcomapark in Valkenswaard stonden 17 middeldure koopwoningen gepland. In overleg met de gemeente is besloten om het plan in 2014 verder uit te werken naar 21 sociale huur- of koopwoningen voor starters. Naar verwachting starten de bouwwerkzaamheden in 2015. - 45 eengezinswoningen aan de Weegbree (plan Dommelkwartier). De planning is nog onzeker. Dit is mede afhankelijk van de doorlooptijd van de bestemmingsplanprocedure. 4.3.3. Nieuwbouw in Bergeijk In 2014 is er geen nieuwbouw opgeleverd in de gemeente Bergeijk. Wel is er, in samenwerking met onder andere de gemeente Bergeijk, onderzoek verricht naar nieuwbouw op een aantal locaties in Bergeijk. Het resultaat hiervan volgt naar verwachting in 2015. 4.3.4. Nieuwbouw herstructurering Bosstraat Woningbelang is bezig met drie herstructureringsprojecten. Een van deze projecten is de Bosstraat (60 woningen). Deze woningen zijn gesloopt en we bouwen er nieuwe woningen voor terug. Naast de 22 woningen voor senioren worden aan de Bosstraat 22 appartementen voor starters gebouwd. De sloopwerkzaamheden zijn in 2014 afgerond. De bouw van deze appartementen start in de 1e helft van 2015.

32


5. Levensvatbare wijken In het leven van mensen zijn sociale omstandigheden doorslaggevend voor hun bestaansmogelijkheden. Goede huisvesting in een veilige en leefbare wijk is hier een belangrijk onderdeel van. Naast het belang van diverse soorten huisvesting in een wijk werken we ook aan de veiligheid en leefbaarheid. Woningbelang werkt projectmatig aan wijken in de vorm van wijkontwikkelingsplannen. We hanteren de volgende aanpak: - Wijkaanpak (wijkvernieuwing/-ontwikkeling): als het nodig is leveren we een bijdrage aan (maatschappelijke) voorzieningen. Ook zorgen we er samen met anderen voor dat de wijken schoon, heel en veilig zijn. Daarnaast maakt Woningbelang het mogelijk dat bewoners elkaar kunnen ontmoeten. We dagen bewoners uit om deel te nemen aan initiatieven die de wijk verbeteren. - Bewonersparticipatie: door gebruik te maken van de deskundigheid van wijkbewoners en –gebruikers spelen we in op hun verwachtingen en behoeften. De betrokkenheid en het draagvlak in wijken wordt groter. - Handhaving: de handhaving is gericht op maatregelen die voorkomen dat de leefbaarheid en veiligheid van de wijk achteruit gaan. 5.1. Wijkplannen Woningbelang heeft als doel om bewoners te faciliteren om zelf en samen te werken aan leefbare en veilige wijken. Wijken voor jong en oud, waarbij huidige en toekomstige bewoners en gebruikers de wijk als prettig, leefbaar en veilig ervaren. Een instrument om richting te geven aan de ontwikkeling van de wijk is het wijkplan. Een wijkplan geeft aan hoe de wijk zich in de komende jaren zou moeten ontwikkelen. Het betreft alles wat er in een wijk gebeurt, zoals: - wonen - groen in de wijk - winkelvoorzieningen - onderwijsvoorzieningen - spelen - recreëren - sociale- en zorgvoorzieningen Een wijkplan wordt steeds voor vier jaar opgesteld. In 2014 waren wijkplannen in uitvoering in ’t Gegraaf, Geenhoven en in Turfberg. In 2014 waren twee wijkplannen in (her)ontwikkeling, namelijk voor Hoge Akkers en Dommelen. 5.1.1. Het Gegraaf In 2014 heeft de wijkcommissie onder regie van de gemeente Valkenswaard een nieuw wijkplan 2015 – 2018 voor Het Gegraaf voorbereid. Binnen dit wijkplan is een pakket aan maatregelen en concrete activiteiten beschreven. Het wijkplan wordt begin 2015 vastgesteld. Tot en met 2018 worden deze maatregelen en activiteiten uitgevoerd. Woningbelang heeft in 2014 bijgedragen aan de wijkontwikkeling van Het Gegraaf door: - Het onderhouden van de verharding van paden en pleinen. - Het faciliteren van actieve bewoners. - De sloop van de Ginneve-flat aan de Nieuwe Waalreseweg ten behoeve van de bouw van een wooncomplex met zorgappartementen. De appartementen zijn bestemd voor senioren met een zorgindicatie. In het complex wordt een ontmoetingsruimte gemaakt, waar zowel bewoners als de buurt gebruik van kunnen maken. Stichting Valkenhof is verantwoordelijk voor het leveren van de zorg en de exploitatie van de ontmoetingsruimte. De nieuwbouw van het complex is eind 2014 gestart en wordt volgens planning eind 2015 opgeleverd. 33


5.1.2. Dommelen In 2012 is besloten om het Wijkplan Dommelen-Noord uit te breiden. In 2014 is het wijkplan voor Dommelen in zijn geheel vastgesteld. Dit plan is opgesteld samen met de Wijkraad Dommelen, de gemeente Valkenswaard, Woonbedrijf, Valkenhof, Paladijn, Zuidzorg en Lumens in de buurt. De inwoners van Dommelen zijn uitgedaagd om mee te denken over de vraag wat we moeten doen in Dommelen om het woon- en leefklimaat nog aangenamer te maken. In 3 workshopbijeenkomsten is met een groep van bewoners en deskundigen gebrainstormd over deze uitdaging. Dit heeft geresulteerd in zo'n 25 ideeën. Deze 25 ideeën hebben we kunnen rubriceren in 4 thema's: 1. Openbare ruimte 2. Voorzieningen 3. Sociale contacten, samen doen 4. Zorg en oud worden Tijdens een bijeenkomst op het plein in winkelcentrum De Belleman zijn deze thema's en ideeën getoetst op draagvlak onder de inwoners. Per thema zijn daar één of meerdere speerpunten uit gekomen. De ideeën en speerpunten zijn vervolgens verwoord in het wijkplan onder de naam 'Wijkplan Dommelen 2014 – 2018, Doe Mee(r) met Dommelen'. Ook is de wijkraad Dommelen in 2014 gestart met ‘accent op ieders talent’. Een programma dat buurtbewoners inspireert om elkaars talenten te benutten en in te zetten voor de wijk onder het motto "voor en door elkaar". 5.1.3. Turfberg In 2014 is een officieel wijkorgaan gevormd met betrokken bewoners. Op 27-10-2014 ondertekende de gemeente een convenant met stichting Wijkcommissie De Turfberg. In 2014 zijn er verschillende activiteiten georganiseerd voor de bewoners uit de wijk. In juni is er een buitenspeeldag georganiseerd aan de Warande. In september heeft de burendag plaatsgevonden in het belevingspark en de kinderboerderij aan de Bosstraat. 5.1.4. Geenhoven De wijk Geenhoven in Valkenswaard is van oorsprong een ‘Wijk met een accent’. Dit betekent dat het accent in het wijkplan op wonen, welzijn én zorg ligt. In 2013 is de wijkcommissie geformaliseerd, bestaande uit bewoners uit de wijk. De commissie heeft in 2013 en 2014 gewerkt aan het ontwikkelen en opstellen van een wijkplan. Dit is in 2014 vastgesteld door de maatschappelijke partners. Woningbelang heeft in 2014 concreet bijgedragen aan het faciliteren van actieve bewoners. Verder heeft Woningbelang financieel bijgedragen aan de continuering van het project ‘Talentenbank’ van de wijkcommissie Geenhoven. Dit project is in overleg met de gemeente opgezet om de ouderwetse burenhulp weer terug te brengen in de wijk. 5.1.5. Hoge Akkers Ook de wijk Hoge Akkers in Valkenswaard is van oorsprong een ‘Wijk met een accent’. Dit betekent dat het accent in het wijkplan op wonen, welzijn én zorg ligt. In 2013 is de wijkcommissie geformaliseerd, bestaande uit bewoners uit de wijk. De commissie heeft in 2014 gewerkt aan het ontwikkelen en opstellen van een wijkplan. De werkzaamheden worden in 2015 voortgezet en het wijkplan wordt na afronding vastgesteld door de maatschappelijke partners. Woningbelang heeft in 2014 concreet bijgedragen aan de wijk door de bouw en oplevering van starterswoningen aan de Heiakker. Verder heeft Woningbelang bijgedragen aan het faciliteren van actieve bewoners. 34


5.2. Leefbaarheidsfonds Valkenswaard Om projecten ten behoeve van de leefbaarheid in onze wijken in Valkenswaard te kunnen realiseren, is door Woningbelang en de gemeente in de periode 2007-2010 een leefbaarheidsfonds gevuld met € 625.000,-. Het leefbaarheidsfonds zorgt zo voor de nodige extra investeringsruimte. Hiermee wordt aan de leefbaarheid en het woongenot in de wijken daadwerkelijk een impuls gegeven. In 2014 zijn vanuit dit fonds geen uitgaven gedaan. Het saldo per 31 december 2014 is € 379.000,-. Bovengenoemd saldo is gereserveerd voor bijdragen aan de multifunctionele ruimte en de inrichting van de omgeving van de nieuwbouw van 44 woonzorgeenheden en de ontwikkeling van de nieuwe woonwagenlocaties. 5.3. Onderhoud woonomgeving Woningbelang investeert, naast de wijkontwikkelingsplannen, ieder jaar in de woonomgeving, zo ook in 2014. Woningbelang faciliteert bewonersinitiatieven, spoort bewoners aan de eigen woonomgeving netjes te houden en neemt haar verantwoordelijkheid als de bewoners hier zelf geen rol in (kunnen) spelen. Woningbelang verzorgde groenonderhoud, liet gevaarlijke bomen kappen of snoeien, verzorgde het incidenteel en planmatig onderhoud (bestrating) van achterpaden en pleinen, het verwijderen van graffiti en het bijhouden van gemeenschappelijke ruimten. In totaal is, naast de wijkplannen, in 2014 een bedrag van € 95.500,- uitgegeven aan het onderhoud van de woonomgeving. 5.4. Veiligheid Een belangrijk item voor Woningbelang is veiligheid. Daarom nemen we deel aan zowel de stuur- als de projectgroep Integraal Veiligheidsbeleid in de gemeente Valkenswaard. In 2014 is het actieprogramma 2014 van de Nota Veiligheid 2011 – 2014 van de gemeente Valkenswaard uitgevoerd. Samen met diverse partners is in 2014 gewerkt aan een duurzame, sociale en fysieke veiligheid op het gebied van wonen, onderwijs en opvang, verkeer, werken en recreëren. Woningbelang heeft met name een bijdrage geleverd aan de uitvoering van de thema’s: • Politiekeurmerk Veilig Wonen bij nieuwbouw • Inbraakpreventie in de bestaande bouw • Vergroten van bewonersbetrokkenheid in de leefomgeving • Woonoverlast • Aanpak hennepkwekerijen In de projectgroep is in 2014 ook gewerkt aan een nieuw actieprogramma voor 2015-2018. 5.4.1. Politiekeurmerk Veilig Wonen Het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) staat voor veiligheid in en rondom het huis. Woningbelang heeft als doelstelling alle nieuwbouw te realiseren volgens de richtlijnen van het PKVW. Zo dragen we bij aan een leefbaar en veilig Valkenswaard en Bergeijk. In dit kader werkt Woningbelang samen met de gemeente Valkenswaard en Bergeijk, SRE, politie en architecten. Ook bij bestaande bouw proberen we zoveel mogelijk de richtlijnen voor het PKVW toe te passen. Dit geldt onder andere bij het vervangen van hang- en sluitwerk. 5.4.2. Achterpadverlichting Woningbelang heeft op veel plaatsen achterpadverlichting aangebracht in de afgelopen jaren. Doel van de achterpadverlichting is het gevoel van veiligheid van de bewoners vergroten. Bewoners kunnen het zelf aangeven als ze achterpadverlichting wensen op plekken waar dit nog niet aangebracht is. Voor het beheer van de achterpadverlichting heeft Woningbelang verschillende achterpadbeheerders. Dit zijn huurders van Woningbelang, 35


die op deze manier een steentje bijdragen aan de leefbaarheid van hun wijk. De beheerder zorgt ervoor dat de verlichtingspunten werken, hij vervangt kapotte lampen of neemt contact op met Woningbelang als de armatuur kapot is. 5.5. Woonfraude Ook de aanpak van woonfraude draagt bij aan de leefbaarheid in onze thuismarkten. Onder woonfraude verstaan we alle vormen van onrechtmatige doorverhuur, onrechtmatig gebruik en overbewoning. Woningbelang treedt actief op tegen woonfraude. 5.5.1. Onrechtmatige bewoning Wanneer een huurder die met Woningbelang een huurovereenkomst heeft afgesloten niet zelf de woning bewoont, is er sprake van onrechtmatige bewoning. Daar waar er vermoedens zijn van onrechtmatige bewoning wordt actie ondernomen, vaak in samenwerking met de gemeente Valkenswaard. In 2014 zijn er 49 meldingen gekomen van mogelijke onrechtmatige bewoning. • In 11 gevallen is onrechtmatige bewoning vastgesteld en is de huur opgezegd. Hiervan is bij 7 adressen de huur beëindigd in 2014. 2 Adressen zijn ontruimd wegens onrechtmatige bewoning in combinatie met een betalingsachterstand. Bij de overige 2 adressen is de huur al wel opgezegd, maar eindigt het huurcontract pas in 2015. • In 19 gevallen zijn Woningbelang en de gemeente Valkenswaard nog met onderzoek bezig. • In 18 gevallen bleek de onrechtmatige bewoning niet aantoonbaar of bleek het niet te gaan om een onrechtmatige bewoning. • Bij 1 adres woonde de bewoner niet in de woning maar inmiddels is dit hersteld. 5.5.2. Hennepteelt Het verbod op hennepteelt is er niet voor niets. Het brandgevaar als gevolg van het gebruik van groeilampen en het vaak illegaal aftappen van elektriciteit is onacceptabel groot. Bovendien geeft het (stank)overlast voor omwonenden. Het verbod op hennepteelt staat nadrukkelijk vermeld in de algemene huurvoorwaarden van Woningbelang. Deze zijn sinds 1 augustus 2003 van toepassing. In 2007 is een convenant gesloten met de gemeente Valkenswaard en de politie voor de aanpak van hennepteelt. In Bergeijk is een hennepconvenant voor de regio de Kempen. En met het Openbaar Ministerie in Den Bosch is in 2009 een convenant afgesloten voor de gehele regio. Indien de aanwezigheid van hennep wordt geconstateerd dan krijgt de huurder de keuze om zelf de huur op te zeggen. Wanneer de burgemeester besluit de woning te sluiten kan Woningbelang zonder tussenkomst van de rechter zelf de huur beëindigen. Wanneer een huurder niet zelf het huurcontract beëindigt en de burgemeester de woning niet sluit, wordt een ontbindings- en ontruimingsprocedure bij de rechtbank gestart. De schade die ontstaan is, wordt verhaald op de huurder. In 2014 zijn in twee woningen hennepkwekerijen ontmanteld. Van beide woningen is de huurovereenkomst beëindigd. 5.6. Overlast Harde muziek, hondengeblaf, her en der geparkeerde auto’s kunnen allemaal ergernissen tussen buren veroorzaken. Het uitgangspunt bij overlast is het zo snel mogelijk bespreekbaar maken om zo tot een oplossing te komen. Vaak is men zich niet bewust van de overlast die veroorzaakt wordt. In veel gevallen leidt het bespreken van ergernissen al tot duidelijkheid en begrip; een eerste stap in de goede richting. Wanneer huurders er onderling niet uit komen, kan Woningbelang een bemiddelende rol spelen. Bij overlast waarbij een psychische-, psychiatrische- en/of verslavingsachtergrond een rol speelt, neemt Woningbelang contact op met de GGzE of Neos. Als een geïntegreerde aanpak gewenst is, brengt Woningbelang de overlast in tijdens het Breed Signaleringsoverleg. 36


In 2014 zijn er 184 meldingen geweest van overlast. Dit is een daling van 23% ten opzichte van 2013. Het betrof in totaal 143 adressen. In 2014 werden 178 meldingen afgehandeld. Bij 61 meldingen is de zaak volledig overgedragen aan andere partijen. Het betreft hier met name (nieuwe) adressen met overlast, waar GGz-problematiek speelt. Ten opzichte van 2013 is dit aantal stabiel. 11 Adressen zijn aangemeld bij buurtbemiddeling, waarvan 6 adressen door Woningbelang en 5 adressen door huurders zelf. Bij de overige 117 meldingen is een oplossing gekomen, waarna er geen herhalingsmelding van de overlast is gedaan. De acties die Woningbelang heeft ondernomen: - Bij 22 meldingen zijn de bewoners aangesproken waarna de overlast ophield. - 93 Meldingen zijn door de bewoners onderling opgelost. - Bij 2 adressen zijn betrokken woningen ontruimd. - De overige 6 meldingen zijn nog in behandeling bij Woningbelang. 5.6.1. Buurtbemiddeling Vanaf 1 juli 2011 is in de gemeente Valkenswaard het project buurtbemiddeling van start gegaan. Vanuit het integraal veiligheidsbeleid is daarvoor het convenant Buurtbemiddeling ondertekend. De bemiddeling is ondergebracht bij de maatschappelijke zorginstelling ‘Lumens in de buurt’ in samenwerking met Welzijnsorganisatie Paladijn en wordt gefinancierd door de gemeente Valkenswaard, Woningbelang en Woonbedrijf. Buurtbemiddeling wordt uitgevoerd door vrijwilligers die hiervoor een opleiding hebben gehad. Bij buurtbemiddeling wordt getracht een conflict tussen (buurt)bewoners te neutraliseren door een gesprek aan te gaan met de betrokkenen. In 2014 zijn er 25 aanmeldingen voor buurtbemiddeling binnen gekomen bij de projectcoördinator. Zes aanvragen zijn via Woningbelang aangemeld. Huurders van Woningbelang worden gestimuleerd om zonder tussenkomst van de corporatie rechtstreeks buurtmiddeling te benaderen. Afgelopen jaar hebben 5 huurders van Woningbelang zichzelf aangemeld bij buurtbemiddeling. 5.6.2. Breed Signaleringsoverleg Valkenswaard In Valkenswaard is een Breed Signaleringsoverleg actief. De politie, Woningbelang, Woonbedrijf, GGzE, Lumens in de buurt, Paladijn, de gemeente Valkenswaard, MEE en Zuidzorg nemen hieraan deel. De doelstellingen van het Breed Signaleringsteam zijn: 1. Het doen verminderen dan wel voorkomen, zo mogelijk beëindigen, van woonoverlast binnen de gemeente Valkenswaard door middel van een geïntegreerde aanpak van woonoverlast. 2. Het bieden van ondersteuning via de gemeente (vanuit de WMO) aan (kwetsbare) burgers, zodat zij in staat zijn zelfstandig(er) en volwaardig(er) deel te nemen aan de maatschappij door: 3. Een goed functionerend netwerk van professionele organisaties en mantelzorgers te gebruiken. 4. De eigen kracht van de (kwetsbare) burger te verbeteren, zodat hij/zij minder afhankelijk wordt van de professionele zorg. Vaak zijn dit mensen met een GGz achtergrond met een zeer beperkt sociaal netwerk of mensen die door hun beperkte financiële middelen niet voldoende mee kunnen doen. Ook mensen die door een verwaarloosde en vervuilde situatie van hun woning geen andere mensen meer kunnen ontvangen, kwamen in beeld. Naast het verbeteren van het sociale netwerk werd in het samenwerkingsverband ook geprobeerd te werken aan de voorwaarden die nodig zijn voor een goed herstel van de sociale participatie (schoonmaken van woningen, schuldhulpverlening e.d.). 37


Als het Breed Signaleringsoverleg niet tot een oplossing komt, ziet Woningbelang een gang naar de rechter als uiterste oplossing. Bij bijzondere gevallen zet Woningbelang nog woonbegeleiding van Neos in als laatste kans (zie 6.4). In 2014 heeft het Breed Signaleringsoverleg in totaal 11 keer overleg gehad. Er zijn 79 zaken in behandeling genomen waarvan er 37 door Woningbelang zijn ingebracht. In 2014 zijn er 23 zaken positief afgesloten, die in 2012 en 2013 zijn ingebracht door Woningbelang. 28 zaken van Woningbelang waren op 31 december 2014 nog in behandeling. Het gaat in veel gevallen om (geluids)overlast of vervuiling door een psychiatrisch ziektebeeld, vaak gecombineerd met verslaving. De zaken zijn ondergebracht bij maatschappelijke zorginstellingen, zoals Lumens in de buurt. Om huisuitzettingen te voorkomen, zijn er dit jaar veel zaken ingebracht met huurschulden. 5.6.3. Woonoverlastteam Bergeijk Dit team bestaat uit de gemeente Bergeijk, politie, Vestia, Woningstichting de Zaligheden, GGzE, Zuidzorg, Lunet zorg, GOW welzijnswerk en Woningbelang. In 2014 is er 7 keer overleg geweest. De doelen van dit overleg zijn: • Werken vanuit alle prestatievelden van de WMO waardoor inwoners (langer) in staat zijn om zelfstandig(er) en volwaardig(er) deel te nemen aan de maatschappij. • Voorkomen, dan wel verminderen of beëindigen, van woonoverlast binnen de gemeente. • Continue verbetering van de ‘casusketen’ door met elkaar werkafspraken te maken over het ‘opschalen’ of ‘afschalen’ van multiprobleemsituaties. • Integraal samenwerken om de 3 hiervoor gestelde doelen te kunnen realiseren. In 2014 zijn er 3 huurders van Woningbelang aangemeld voor het overleg. In 2 gevallen is de overlast opgelost. De derde casus loopt nog.

38


6. Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen Onze maatschappij kent een aantal doelgroepen die vanwege fysieke, psychische of sociale problematiek bijzondere aandacht verdienen bij de invulling van hun woon- en leefomgeving. Dit zijn belangrijke doelgroepen van Woningbelang. Woningbelang heeft panden voor het huisvesten van deze doelgroepen. 6.1. Nieuwe projecten Woningbelang heeft in 2014 samen met Zorgmed een dagbesteding en naschoolse opvang voor mensen met een autisme en andere psycho-sociale problemen gerealiseerd op de locatie Eindhovenseweg 189a. Zorgmed wil op deze locatie naast dagopvang, ook een opvangfunctie voor de omgeving zijn. Deze locatie leent zich daar uitstekend voor en deze ontwikkelingen worden door de gemeente vanuit de nieuwe WMO ook gestimuleerd. 6.2. Vluchtelingen Nederlandse gemeenten hebben een taak op het gebied van huisvesting van vluchtelingen met een verblijfstatus. Woningbelang vervult 85% van de huisvestingstaak van de gemeente Valkenswaard. Zie voor cijfers 2014 paragraaf 2.7.1.5 Vluchtelingen op pagina 19. 6.3. Woonwagenbewoners Met de gemeente Valkenswaard zijn in 2013 principe-afspraken gemaakt over de overname van de woonwagenlocaties in Valkenswaard. Omdat de bewoners van de locatie Molensteen/Boomvalk een keuze hebben gemaakt voor reguliere huisvesting wordt de nieuwe locatie in het uitbreidingsgebied Lage Heide niet uitgevoerd. De locatie aan de Veldbeemd wordt heringericht. Hier komen nieuwe woonwagenwoningen. Zie voor cijfers 2014 paragraaf 2.7.1.4 Urgenties Woonwagenbewoners op pagina 19. 6.4.

Woonbegeleiding en betalingsregelingen

6.4.1. Woonbegeleiding Hebben huurders een GGz-probleem (alcohol-, drugs-, psychische problemen en dergelijke)? Hebben ze daardoor een structurele huurachterstand? Veroorzaken ze veel overlast? Of verwaarlozen ze hun woning? Dan grijpen we in. Tegelijkertijd beseffen we dat het vaak gaat om mensen met meerdere problemen die ze zonder hulp waarschijnlijk niet kunnen oplossen. Wanneer zij niet in behandeling zijn van het reguliere zorgcircuit bekijken we concreet of we woonbegeleiding aanbieden. Dit is een laatste kans. Met woonbegeleiding kunnen ze de regie over hun eigen leven weer terugkrijgen. Woonbegeleiding wordt alleen ingezet als de reguliere hulpverlening niet direct hulp kan bieden. Cliënten die aan het traject deelnemen tekenen een overeenkomst waarin de gevolgen van het weigeren of voortijdig stoppen met de begeleiding vermeld staan. Het doel van woonbegeleiding is op de eerste plaats om huisuitzetting wegens huurachterstand of vormen van overlast te voorkomen. Een achterliggende doelstelling is, als een ontruiming onvermijdelijk is, de persoon in kwestie ‘in de zorg te houden’ om erger te voorkomen. In 2014 is woonbegeleiding in opdracht van Woningbelang niet nodig geweest. De woonbegeleiding is door de reguliere zorgverleners zelf uitgevoerd.

39


6.4.2. Betalingsregelingen Woningbelang voert een consequent incassobeleid. We treden zorgvuldig op bij betalingsachterstanden en maken duidelijke afspraken voor betalingsregelingen met huurders. Hiermee kunnen we veel huisuitzettingen voorkomen. Hierdoor hebben in 2014 slechts 7 gedwongen ontruimingen wegens wanbetaling plaatsgevonden. 6.5. Plan DOOR! Plan DOOR! is een samenwerkingsverband tussen zorgen welzijnsinstellingen en woningcorporaties uit Eindhoven en de regio die vraag en aanbod bij elkaar proberen te brengen. De zorgen welzijnsinstellingen dragen kandidaten voor die weer een kans krijgen om zelfstandig te gaan wonen. De woningcorporatie levert de woning. Gedurende het eerste jaar vindt er altijd nog woonbegeleiding plaats. Als na een jaar blijkt dat de kandidaat goed huurderschap heeft getoond, wordt het huurcontract op zijn of haar naam gezet. Het uitgangspunt is dat Woningbelang circa 4 woningen per jaar beschikbaar stelt voor Plan DOOR! Een voorwaarde hierbij is dat er in principe binding is met de gemeente Valkenswaard of Bergeijk. De instellingen hebben in 2014 minder cliënten voorgedragen, omdat door veranderingen in de financiering van de zorg en begeleiding onduidelijk was of de begeleiding ook in 2015 gefinancierd kon worden. Woningbelang heeft daarom in 2014 maar voor 2 cliënten een woning beschikbaar hoeven stellen. Een derde cliënt heeft zich na het intakegesprek uitgesproken voor huisvesting in Eindhoven, waar gehoor aan is gegeven door een collega corporatie. In 2014 heeft Woningbelang 1 contract met de Combinatie jeugdzorg en 1 contract met de GGzE getekend voor woningen die beschikbaar zijn gesteld voor DOOR! kandidaten. Na een jaar wordt bekeken of het huurcontract op naam van de cliënt gezet kan worden. In 2014 is dat voor 3 DOOR! contracten gerealiseerd. Deze huurders worden nog enkele jaren gevolgd en worden begeleid als dat nodig is.

40


7. Duurzame samenleving Een duurzame samenleving is een samenleving die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Duurzaamheid betekent dus dat we moeten voorkómen dat we problemen van deze tijd overdragen op volgende generaties of andere landen. Duurzame ontwikkeling berust op drie pijlers: 1. Ecologische duurzaamheid 2. Economische duurzaamheid 3. Sociale duurzaamheid In een duurzame samenleving is er niet alleen zorg voor werk en inkomen (economische duurzaamheid) en het behoud van natuur en milieu (ecologische duurzaamheid), het is er ook goed leven voor iedereen (sociale duurzaamheid). Woningbelang levert een bijdrage aan een duurzame samenleving door: A. Te bouwen, ook in crisistijd (economische duurzaamheid). B. Te werken aan ‘Wijken met een accent’ (sociale duurzaamheid). C. Onze woningen goed te onderhouden en te werken aan EBM (Energie Besparende Maatregelen) (ecologische duurzaamheid). 7.1. Energiebesparing Woningbelang hecht grote waarde aan energiebesparing om bij te dragen aan een verlaging van CO²-uitstoot. In de ontwikkeling van vastgoed leveren we hier een bijdrage aan door het toepassen van duurzame energiesystemen bij nieuwbouw en het aanbrengen van energiebesparende maatregelen bij bestaande bouw. 7.1.1. Energieprestatiecertificaat Alle woningen zijn voorzien van een energielabel wat verplicht is bij verhuur of verkoop. We werken actief aan labelverbetering van onze woningen als uitvoering van de doelstellingen uit het Convenant Energiebesparing Huursector. Maar ook om de betaalbaarheid van het wonen te garanderen is energiebesparing van belang. Ca. 63% van het woningbestand heeft eind 2014 een groen label (label A-B-C), eind 2013 was dit ca. 59%. De gemiddelde energieindex is eind 2014 ca. 1,56 ( in 2013 ca. 1,67). 7.1.2. Bij nieuwbouw In de nieuwbouwprojecten aan de Waalreseweg in Valkenswaard zijn luchtwarmtepompen met zonnecollectoren toegepast. Hiermee verbetert het comfort in de woning doordat de luchtwarmtepompen warmte en koeling leveren. Het bespaart energie en de woonlasten van de bewoners zijn, afhankelijk van het gebruik, lager. Ook de 17 huurwoningen aan de Heiakker in Valkenswaard zijn voorzien van een duurzame installatie; een cv installatie met een zonneboiler. 7.1.3. Bij bestaande bouw In het ondernemingsplan 2014-2016 zijn ambities opgenomen voor een structurele uitvoering van energiebesparende maatregelen bij onze bestaande woningen. Bewoners worden bij planmatig onderhoud actief benaderd om energiebesparende maatregelen uit te laten voeren tegen een beperkte huurverhoging. De volgende werkzaamheden zijn uitgevoerd: 1. 105 woningen HR++ glas (inclusief ventilatieroosters) 2. 28 woningen spouwisolatie 3. 15 woningen dakisolatie 41


Bij de uitvoering van het planmatig onderhoud wordt rekening gehouden met het Convenant Energiebesparing Huursector. Bij de volgende complexen zijn planmatig maatregelen uitgevoerd: 1. 10013.01 P. van Vroonhovenstraat 21 woningen vervanging woonhuisventilatoren door energiezuinig type. 2. 21505.01 Zeggebeemd 21 woningen kozijnvervanging inclusief HR++ glas en ventilatieroosters. Ook zijn er energiebesparende maatregelen aangebracht in mutatiewoningen met een laag energielabel. Het gaat hier om 84 woningen. 7.1.4. Vervangen cv-ketels In 2014 hebben we planmatig 277 cv-ketels vervangen door HR107 ketels. Het betreft 199 stuks op planmatige basis en 78 stuks incidenteel. 7.1.5. Vervangen open verbrandingstoestellen In 2013 is Woningbelang actief bezig geweest om in verband met de veiligheid (koolmonoxidevergiftiging) open verbrandingstoestellen te vervangen. Eind 2012 had Woningbelang nog 55 open verbrandingstoestellen (54 geisers, 1 cv) in bezit. In verband met de veiligheid (koolmonoxidevergiftiging) zijn in 2013 alle adressen bezocht met als doel de open verbrandingstoestellen te verwijderen en te vervangen door gesloten toestellen of maatregelen te treffen in verband met veiligheid. De meeste open toestellen zijn in 2013 verwijderd en vervangen door gesloten toestellen. De laatste vervangingen (12 stuks) zijn begin 2014 afgerond. Dit betekent dat Woningbelang geen open verbrandingstoestellen meer in eigendom heeft. Wel is er nog een aantal woningen waar bewoners zelf een open verbrandingstoestel in bezit hebben. Ook deze bewoners zijn allemaal bezocht. De meeste open toestellen in eigendom van de bewoners zijn ondertussen ook verwijderd en vervangen door gesloten toestellen. Eind 2013/begin 2014 hebben nog slechts 16 bewoners een eigen open toestel. Waar dat nodig was (12 woningen) is op aangeven van Woningbelang de beluchting aangepast en zijn voor zover nog niet aanwezig koolmonoxidemelders geplaatst. Aan de bewoners zijn folders uitgereikt waarin de gevaren van open verbrandingstoestellen worden uitgelegd en maatregelen worden voorgesteld. 7.1.6. Kantoor van Woningbelang Woningbelang wil een bijdrage leveren aan een duurzame samenleving. Daarom is in 2014 gestart met onderhoud aan het kantoor van Woningbelang. In 2014 is gestart met het vervangen van de dakbedekking. De dakbedekking is opgewaardeerd en er zijn zonnepanelen geplaatst. Ook is de luchtbehandelingsinstallatie vervangen en voorzien van warmte terugwinning. De werkzaamheden worden in 2015 afgerond.

42


7.2. Onderhoud Woningbelang houdt de kwaliteit van haar woningen goed op orde. Dit doen we door ze goed te onderhouden. Daardoor is het prettig wonen in onze woningen. En het levert een bijdrage aan ecologische duurzaamheid. 7.2.1. Mutatieonderhoud Bij wisseling van huurders voert Woningbelang mutatieonderhoud uit. We lossen alle gebreken aan een woning op zodat de nieuwe huurder een woning betrekt die weer voor langere tijd aan de eisen voldoet. In 2014 verrichtte Woningbelang mutatieonderhoud in 255 woningen. De gemiddelde kosten bedroegen € 2.363,- per woning. Op het totale woningbezit komt dit neer op € 158,- per woning. In totaal bedroegen de kosten € 602.710,-. 7.2.2. Reparatieverzoeken Woningbelang heeft bijna al het huurdersonderhoud van haar huurders overgenomen. Als we een melding van een huurder krijgen, voeren we reparatieverzoeken gratis uit. Huurders zijn alleen zelf verantwoordelijk voor het schoonhouden en schilderen binnenshuis, onderhoud aan zelf aangebrachte voorzieningen en eventueel zelf veroorzaakte schade. In 2014 werden er 3.862 reparatieverzoeken bij Woningbelang ingediend. Gemiddeld betekent dat 1,02 verzoek per woning. De gemiddelde kosten per reparatieverzoek bedroegen circa € 132,-. In totaal bedroegen de kosten ca. € 512.760,-. Dit komt neer op € 134,- per woning. 7.2.3. Planmatig onderhoud In 2014 zijn onder andere de volgende planmatige werkzaamheden uitgevoerd: • Schilderwerk aan 1.018 woningen. • Bij 882 woningen zijn werkzaamheden uitgevoerd zoals hemelwaterafvoeren vervangen, repareren voegwerk, werkzaamheden aan balustrade, leuningen, trappen, gevels, vervangen asbesthoudende golfplaten, dakbedekking, kozijnen (21), dakramen, dakranden etc. • Bij 36 garages is de dakbedekking vervangen. • Contractonderhoud aan liften, valbeveiliging, brandblusmiddelen, noodverlichting, hydrofoor, deurautomaten, ventilatie, toegangspoorten e.d. In 2014 bedroegen de kosten voor het totale planmatig onderhoud € 2.667.500,-

43


8. Klantgerichte organisatie Woningbelang luistert naar haar klanten en laat ze meedenken over haar producten en diensten. Dit is een van de voorwaarden om succesvol onze ambities en doelstellingen te kunnen behalen. 8.1. KWH-huurlabel De kwaliteit van onze dienstverlening uit zich o.a. in het behoud van het KWH-huurlabel waarvan Woningbelang sinds 2002 houder is. Dit keurmerk garandeert huurders een optimale dienstverlening. Om het label te kunnen behouden, onderzoekt de onafhankelijke Stichting KWH ieder jaar weer de kwaliteit van onze dienstverlening. Sinds 2012 hanteert KWH een nieuwe methodiek: KWH huurlabel 2.0. Het KWH voert jaarlijks onderzoek uit op de hoofdonderdelen: • • • •

Klantcontact Verhuizen Klachten behandelen Onderhoud

Ook in 2014 heeft Woningbelang het KWH-Huurlabel behouden. Gemiddeld scoren we een 7,8 (landelijk gemiddelde 7,7). Uiteraard zijn er ook verbeterpunten waar Woningbelang mee aan de slag gaat. Woningbelang blijft werken aan de kwaliteit van haar dienstverlening. De proceseigenaren gaan aan de hand van de resultaten van hun eigen proces na waar de verbeterpunten liggen en waar ze hun proces kunnen optimaliseren. Hierbij speelt niet alleen de tevredenheid van de klant, maar ook de efficiency en effectiviteit van het eigen proces een grote rol. 8.1.1. Aedes Benchmark Met een goede benchmark kunnen woningcorporaties hun prestaties meten, vergelijken en verbeteren. Daarom is in 2014 gestart met de Aedes Benchmark. Deze benchmark bestaat in 2014 uit twee bouwstenen: ‘bedrijfsvoering’ en ‘kwaliteit’. In de bouwsteen bedrijfsvoering kijken we onder andere naar de bedrijfslasten, in de bouwsteen kwaliteit komt het oordeel van de huurders over de corporatie aan bod. Dit oordeel is gebaseerd op de KWH-score, echter is een correctie uitgevoerd om ze vergelijkbaar te maken met de resultaten van klanttevredenheidsmetingen uitgevoerd door andere onderzoeksbureaus. De score van Woningbelang in 2014 voor het huurdersoordeel is: 7,4. Het landelijk gemiddelde ligt hier op 7,3. 8.2. Klantwaarderingssysteem Samen met de HBV heeft Woningbelang het zogenoemde klantwaarderingssysteem ontwikkeld. Dit is een methode om onze waardering richting onze klanten te tonen. Op deze manier kan Woningbelang huurders belonen voor gewenst gedrag, zoals het tijdig en automatisch betalen van de maandelijkse huur of extra inzet voor de leefomgeving. Ook beloont Woningbelang via het klantwaarderingssysteem haar ‘trouwe’ huurders. Trouwe huurders zijn huurders die minimaal 30 jaar in hun huidige woning wonen, deze goed hebben onderhouden, geen huurachterstand hebben (gehad) en geen overlast veroorzaken (of hebben veroorzaakt).

44


8.2.1. Trouwe huurders In 2014 hebben 17 huishoudens gebruik mogen maken van ons aanbod aan trouwe huurders, om bij mutatie de woning alleen bezemschoon op te leveren. Gemiddeld hebben we hieraan € 1264,- per woning uitgegeven in 2014. De gemiddelde bewoningsduur was ruim 43 jaar. 8.2.2. Automatische incasso In 2014 hebben we 2 keer een loting verricht onder alle huurders met een automatische incasso bij Woningbelang. 13 huurders hebben een prijs gewonnen. 8.2.3. In het zonnetje In 2014 zijn twee huurders door Woningbelang in het zonnetje gezet in het kader van het klantwaarderingssysteem. Huurders kunnen via een bon in de Woningbelangstelling huurders aanmelden die een bijzondere bijdrage leveren aan de leefomgeving. Een afvaardiging van de HBV en Woningbelang maakt vervolgens een keuze, wie in aanmerking komt om in ’t zonnetje gezet te worden. 8.3. Inspraak en zeggenschap De mening en verwachtingen van onze klanten zijn van groot belang voor Woningbelang bij de ontwikkeling van het beleid en beheer. Onze huurders zijn tenslotte onze belangrijkste belanghouders. Inspraak, zeggenschap en participatie zijn belangrijke onderdelen van onze bedrijfsvoering. 8.3.1. Raambeleid bewonersparticipatie In 2010 heeft Woningbelang, in samenwerking met de HuurdersBelangenVereniging (HBV), het raambeleid bewonersparticipatie vastgesteld. In 2013 is dit beleid met de HBV geëvalueerd. Het beleid wordt door beide partijen nog steeds gezien als een goede basis. Er is overleg gevoerd met de HBV, bewonerscommissies, wijkcommissies en –raden. 8.3.2. Participatielabel In 2010 heeft Woningbelang voor het eerst de kwaliteit van bewonersparticipatie laten meten door het kwaliteitsinstituut KWH. Huurders, de HBV en bewoners- en wijkcommissies zijn op verschillende manieren gevraagd hierover hun mening te geven. In 2013/2014 is deze meting herhaald. Woningbelang is beoordeeld op de onderdelen visie, organisatie, functioneren, samenwerking en toegevoegde waarde. Op alle onderdelen scoorde Woningbelang ruim boven de norm. Gemiddeld werd een 7,6 gescoord. De onderzoekscommissie concludeerde: “Woningbelang vindt participatie belangrijk en spant zich in om bewoners te betrekken bij haar beleid en activiteiten. De corporatie wil open, toegankelijk en betrokken zijn en is dat ook volgens respondenten. De participatie krijgt vorm op wijkniveau, complexniveau, projectniveau en beleidsniveau. Er is een betrokken HBV en er zijn op elk participatieniveau diverse commissies. Daarnaast zijn er flexibele vormen als klantenpanels, themabijeenkomsten voor belanghouders en voor consumentenorganisaties. Hiermee slaagt Woningbelang er ruim voldoende in om de maatschappelijke agenda en opgaven op te halen in haar werkgebied. De basis is meer dan op orde.” 8.3.3. HuurdersBelangenVereniging Tweemaandelijks vindt overleg plaats tussen het bestuur van de onafhankelijke HuurdersBelangenVereniging (HBV) en Woningbelang. In 2014 bracht de HBV positief advies uit over: • Evaluatie binnenonderhoudsverzoeken • Huurbeleid 45


• • • • • • •

Evaluatie klantwaarderingssysteem Algemeen sociaal plan bij herstructurering Reglement inzake verhuis- en inrichtingskosten bij gedwongen verhuizing Het onderhoudsjaarplan 2015 De afrekening van de servicekosten over 2013 en de voorschotten servicekosten voor 2014. Toekomstplannen van enkele complexen. Prestatieafspraken 2015 tussen Woningbelang en de gemeente Bergeijk

Negatief advies werd uitgebracht over: • De jaarlijkse huurverhoging 2014. De HBV was niet overtuigd dat er noodzaak voor Woningbelang was, om volledig gebruik te maken van de ruimte om de huren te verhogen naar de streefhuren. 8.3.4. Bewonerscommissies In een aantal complexen van Woningbelang is een bewonerscommissie actief. Bewonerscommissies vormen het aanspreekpunt voor de bewoners en zijn gesprekspartner voor Woningbelang. Wij overleggen regelmatig met hen over onderhoud, leefbaarheid, servicekosten, kwaliteit van schoonmaak en andere actuele kwesties. In 2014 waren elf permanente bewonerscommissies actief. Met deze commissies vindt twee keer per jaar overleg plaats. Naast de bewonerscommissies is sinds 2002 een klankbordgroep actief in het complex Rapelenberg. In 2014 is ook overleg gevoerd met bewonersafvaardigingen van het herstructureringsproject aan de Amundsenstraat. 8.3.5. Klantenpanels In 2014 heeft er geen klantenpanel plaatsgevonden. 8.3.6. Klachten Woningbelang heeft een klachtenbeleid waarin we beschrijven hoe we omgaan met een klacht en welke vervolgstappen klanten en relaties kunnen nemen op het moment dat ze het niet eens zijn met de afhandeling van hun klacht. Een goede afhandeling van klachten is een middel om de tevredenheid van klanten te vergroten. Bovendien is elke klacht een gelegenheid tot verbetering van de kwaliteit van de organisatie. 8.3.6.1. Geschillencommissie Wanneer Woningbelang en een klant het niet eens worden, kan de klant het geschil ter beoordeling voorleggen aan de geschillencommissie. De commissie bestaat uit drie onafhankelijke leden. De geschillencommissie brengt advies uit aan de directeur-bestuurder over de afhandeling van het geschil. In 2014 zijn geen geschillen voorgelegd aan de geschillencommissie. De geschillencommissie is in 2014 éénmaal bij elkaar geweest. Zij zijn op de hoogte gebracht van de ontwikkelingen in de organisatie en hebben de klachtenanalyse 2013/2014 behandeld. 8.4. Zelf aangebrachte veranderingen Een woning is een plek waar je je thuis voelt, een plek die helemaal van jezelf is. Huurders van Woningbelang zijn daarom vrij om te kiezen bij de inrichting en aanpassing van hun woning. Hiermee geven we gehoor aan de veel geuite wens om een woning naar eigen smaak in te kunnen richten. Wanneer de huurder zelf veranderingen aanbrengt, spreken we van zelf aangebrachte veranderingen, oftewel ZAV. Om duidelijkheid te verschaffen in wat huurders wel en niet in de woning mogen doen, is er door Woningbelang een aantal spelregels opgesteld; het ZAV-beleid. 46


Het gaat hierbij om voorwaarden die betrekking hebben op (technische) kwaliteit en veiligheid. Voor een aantal veranderingen krijgen huurders bij verhuizing een vergoeding. In 2014 zijn in totaal 121 ZAV-aanvragen binnengekomen, waarvan er 120 zijn goedgekeurd. De aanvragen zijn heel divers. Het gaat om zelf aangebrachte veranderingen zoals zonweringen, luifels, harde vloerbedekking, 2e toilet, aanbouwen, rolluiken, etc. In 2014 zijn 13 vergoedingen uitgekeerd bij een vertrekkende huurder voor een totaal bedrag van € 16.183,97. 8.5. Binnenonderhoudswensen Sinds 1 juli 2011 wordt het vervangen van badkamer, toilet of keuken pas uitgevoerd als de huurder aangeeft hiervoor in aanmerking te willen komen. De aanvragen worden individueel behandeld en de werkzaamheden worden individueel uitgevoerd. Woningen die in aanmerking komen, moeten voldoen aan de eisen die in het beleid met betrekking tot de binnenonderhoudswensen zijn benoemd. Het gaat dan om woningen die voldoen aan het label ‘doorexploiteren minimaal 15 jaar’ en waarbij de levensduur van de te vervangen onderdelen is verstreken. In 2014 zijn in totaal 98 binnenonderhoudswensen gehonoreerd en financieel afgewikkeld. De binnenonderhoudswensen bestonden uit de renovatie van badkamers (51 stuks), keukens (50 stuks) en toiletruimtes (57 stuks). De kosten per woning waar een binnenonderhoudswens werd uitgevoerd, zijn gemiddeld ca. € 6.830,-. De totale kosten hiervoor bedroegen ca. € 570.000,- Dit is inclusief asbestsaneringen. 8.6. Onze klant informeren We informeren onze klant zo volledig mogelijk. Dit doen we, naast brieven en mondelinge informatieverstrekking, met onze website, een uitgebreide folderlijn, ons bewonersblad en een actieve persbenadering. 8.6.1. Website Op onze website kunnen onze klanten terecht voor informatie, nieuws en ons actueel aanbod. De website heeft de mogelijkheid om online in te schrijven en te reageren op het actueel aanbod. Ook is het mogelijk om online reparatieverzoeken in te dienen. We zien onze website als een dynamisch product. Dat wil zeggen dat we continu waken over de kwaliteit van de site. En hem waar nodig aanpassen en optimaliseren. In 2013 hebben we een Web Prestatie Index laten uitvoeren. Dat is een toets die de online effectiviteit van de website meet op 94 criteria. Er zijn aanbevelingen gedaan waar we in 2014 mee aan de slag zijn gegaan. Een groot deel van de aanbevelingen is doorgevoerd. In 2014 is de website ook aangevuld met alle formulieren die in de Woonwinkel worden gebruikt. Dat betekent dat huurders die formulieren voortaan via de website kunnen downloaden. 8.6.2. Woningbelangstelling Ons bewonersblad bevat nieuws over projecten van Woningbelang, interviews met huurders en belanghouders en artikelen over wat er gebeurt in onze wijken. In 2014 is de Woningbelangstelling 2 keer verschenen. Bij de uitgave in oktober zat een lezersonderzoek. We onderzoeken o.a. hoe huurders de Woningbelangstelling in de toekomst willen ontvangen, digitaal of in de brievenbus. Ook is gevraagd naar de frequentie waarin men de Woningbelangstelling wil ontvangen en wat men graag leest. De uitkomsten en conclusies worden in de eerste Woningbelangstelling van 2015 verwacht.

47


8.6.3. Folders Onze folders bieden onze klanten uiteenlopende informatie over onze producten en diensten. Daarnaast hebben we zeven kluswijzers met tips bij het klussen in huis, zoals schilderen, sanitair installeren en het plaatsen van een erfafscheiding. Naar behoefte worden er nieuwe folders ontwikkeld over (nieuwe) producten en diensten. In 2014 is een folder ontwikkeld over woonoverlast, in combinatie met een flyer met tips hoe huurders een goede verstandhouding met hun buren kunnen behouden. 8.6.4. Media Lokale media Woningbelang verscheen in 2014 regelmatig positief in het nieuws. Onder andere met: - De voortgang en oplevering van verschillende nieuwbouwprojecten in Valkenswaard (o.a. Heiakker, St. Paulusstraat, Kromstraat). - Herstructureringsprojecten (o.a. over de sloop van de Bosstraat, de Ginneve-flat en de aankondiging van de sloop van de Amundsenstraat). - Samenwerking met politie in aanpak hennepkwekerijen in woningen. - Het concept ‘wonen met zorg’ in samenwerking met Valkenhof en gemeente Valkenswaard in het nieuwbouwcomplex aan de Nieuwe Waalreseweg. - Samenwerking tussen Woningbelang en Zorgmed voor nieuwe dagopvang voor autistische volwassenen en kinderen aan de Eindhovenseweg. - Laagste bedrijfslasten van de regio in de Corporatie Benchmark van Aedes. - Behoud van het participatielabel. - Bijdrage in wijken en wijkplannen. - Goede score bij de visitatie. - Pilot aangepaste openingstijden Woonwinkel. Vakbladen Woningbelang verscheen in 2014 3 maal met een artikel in een vakblad: - Artikel in Aedes Magazine over de veranderende huishoudenssamenstelling. Woningbelang is één van de corporaties die hiervoor is geïnterviewd. - Opiniestuk in Aedes Magazine over het legitimatieprobleem van corporaties. - Artikel in Corporatiebouw over bouwen zonder onrendabele investering, over de woningen die Woningbelang heeft gebouwd aan de Heiakker

48


9. Continuïteit Uit de Oordeelsbrief van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu blijkt dat Woningbelang voldoet aan de staatssteunregeling, MG-circulaires en diverse weten regelgeving. Daarmee heeft onze organisatie dus rechtmatig gehandeld. Uit de Toezichtsbrief 2014 van het Centraal Fonds Volkshuisvesting blijkt dat Woningbelang t.a.v. haar financiële positie voldoet aan de gestelde grenswaarden. Beide oordelen zijn van belang voor onze continuïteit. 9.1. Doelmatige organisatie Woningbelang werkt met een Planning en Control cyclus met een ondernemingsplan voor drie jaar, een financiële meerjarenprognose, een meerjarenonderhoudsverwachting, jaarplannen inclusief een jaarbegroting, budgetten en budgethouders. Klant tot Klant Binnen Woningbelang werken we met het zogenaamde Klant tot Klant programma. Centraal hierbij staat het procesgericht werken met proceseigenaren en het procesgericht sturen met prestatie indicatoren. De organisatie is hier in 2014 wederom mee verbeterd. Klant tot Klant heeft steeds minder het karakter van een project, maar is verankerd in onze dagelijkse manier van werken. Klant tot Klant is gericht op: - Het borgen van de klantgerichtheid in de organisatie. - De doelmatigheid van de organisatie. - Het borgen van continuïteit. Als onderdeel hiervan zijn de belangrijkste processen beschreven en deze worden continu geactualiseerd bij nieuwe inzichten of andere beleidsregels. Het Klant tot Klant project is gericht op de eindgebruiker van de producten en diensten van Woningbelang. Dat zijn de (potentiële) huurders/kopers, belanghouders en interne klanten (medewerkers van Woningbelang). Door het Klant tot Klant programma wordt naast de doelmatigheid (efficiency) ook de doeltreffendheid (effectiviteit) van de organisatie continu verbeterd. Woningbelang blijft door deze verbeteringen in staat in te spelen op de steeds veranderende omgeving. In 2014 heeft Woningbelang het project Klant tot Klant voortgezet. De belangrijkste resultaten waren: - Een verbeterslag in het procesgericht werken binnen alle processen. - Het maandelijks weergeven van de belangrijkste prestatie indicatoren door middel van dashboardmeters. Deze sluiten vanaf 2014 weer aan bij ondernemingsplan 2014-2016. Procesgericht werken en –denken is door Klant tot Klant gemeengoed geworden. Zo is Woningbelang nog beter in staat om tijdig bij te sturen. Dit is een continu verbeterproces en wordt in ook in ondernemingsplanperiode 2014-2016 voortgezet. Woningbelang Elke dag beter! Woningbelang is al jaren continu in ontwikkeling om (proactief) in te spelen op alle externe veranderingen. De laatste jaren stonden nadrukkelijk in het teken van steeds procesgerichter werken om kwaliteit te borgen en om alle processen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen zoals hierboven beschreven bij Klant tot Klant. De toegevoegde waarde hiervan is merkbaar en van blijvend belang. In 2013 hebben we geconcludeerd dat aanvullend (baanbrekende) procesverbeteringen gewenst zijn om de bedrijfslasten structureel te verlagen. Dit conform de doelstelling uit ons ondernemingsplan 2014-2016. Na een grondige inventarisatie is in 2014 een werkgroep met enthousiaste collega’s gestart om deze ontwikkeling vorm te gaan geven. Het voltallige MT heeft zich hierbij aangesloten om de werkgroep ‘Elke dag Beter!’ te faciliteren. 49


Een belangrijk uitgangspunt bij ‘Elke dag beter!’ is dat we uitgaan van zelfstandig functionerende professionals. Woningbelang elke dag beter’ sluit aan bij reeds gecommuniceerde uitgangspunten zoals het DNA, de 8 principes, onze kernwaarden etc. Centraal staat dat we alles doen om wonen betaalbaar te houden. In 2014 zijn buiten werktijd diverse bijeenkomsten georganiseerd om met de werkgroep tot verbeteringen te komen binnen de primaire processen. Tijdens de tweede bijeenkomst heeft de werkgroep de grondbeginselen van procesverbetering middels de Lean-methode leren kennen. Lean staat voor ‘mager’ of ‘slank’, wat voor bedrijven vertaald kan worden in snellere, goedkopere en kwalitatief betere processen. Lean heeft als primaire focus het elimineren en voorkomen van verspillingen in bedrijfsprocessen. Maatgevend zijn de factoren waardetoegevoegde tijd en doorlooptijd. Waar geen toegevoegde waarde bestaat, bevinden zich veelal verspillingen die aangepakt kunnen worden. Hoewel Lean zijn oorsprong vindt in de productieomgeving, blijkt dat de principes van Lean op dezelfde wijze succesvol bij Woningbelang voor procesverbetering kunnen worden ingezet. Vanwege het enthousiasme over deze methodiek is de gehele organisatie uitgenodigd om een tweedaagse opleiding in Lean te volgen. Nagenoeg iedereen binnen onze organisatie heeft hier aan deelgenomen en kent de Lean-methode nu op niveau Yellow Belt. Dit vormt een belangrijke basis om Woningbelang continu te blijven verbeteren. Vijf medewerkers hebben zich nog verder verdiept in Lean en hebben aanvullend een opleiding op niveau Green Belt gevolgd. Deze medewerkers kunnen in de toekomst zelfstandig zwaardere verbeterprojecten trekken en overige medewerkers coachen bij verbeteringen. ‘Woningbelang Elke Dag Beter!’ heeft in 2014 al geresulteerd in prachtige resultaten. Binnen alle primaire processen zijn verbeteringen doorgevoerd. Belangrijker nog is dat continu verbeteren nu in ons DNA zit en dat het fundament om dat te blijven doen is gelegd. 9.2. Risicobeheersing In de vergadering van maart 2014 is de jaarlijks geactualiseerde risicoanalyse door de RvT besproken en vastgesteld. In hoofdstuk 4 van de Statuten van de Bouwvereniging is expliciet vastgelegd welke besluiten van de bestuurder voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de Raad van Toezicht behoeven. Projectvoorstellen worden door de bestuurder op basis van het investeringsstatuut voorzien van een risicoanalyse, een belangenafweging in relatie tot het ondernemingsplan, van financiële en organisatorische consequenties en een financiële meerjarenprognose. Daarbij werd de in het ondernemingsplan vastgelegde continuïteitsnorm als toetsingsnorm voor financiële continuïteit gehanteerd. Woningbelang toetst maandelijks of er sprake is van positieve kasstromen en of we voldoen aan de financiële kengetallen zoals vastgesteld door het WSW en aan de eigen normen zoals vastgelegd in het financieel beleid. De doelstellingen en organisatorische randvoorwaarden ten aanzien van het financierings- en beleggingenbeleid zijn vastgelegd in een treasurystatuut. Het treasurystatuut is actueel en up-to-date. 9.3.

Toekomst

9.3.1. Toekomst van de sector Met de nieuwe Woningwet wordt het werkdomein van corporaties in principe teruggebracht tot het beheren, exploiteren en ontwikkelen van sociale huurwoningen en het direct daarmee verbonden maatschappelijk vastgoed. De (financiële) mogelijkheden zijn flink beperkt. In 2013 werd de verhuurdersheffing ingevoerd oplopend naar 1,7 miljard in 2017. Ook de extra heffingen van het CFV drukken op de financiële ruimte. Er is sprake van strakkere (o.a. Europese) weten regelgeving. De woningmarkt stagneert al jaren en bevolkingskrimp dient zich op termijn aan. 50


9.3.2. Is er nog behoefte aan een corporatiebestel? In het leven van mensen zijn sociale omstandigheden doorslaggevend voor hun bestaansmogelijkheden. Goede huisvesting in een veilige en leefbare wijk is hier een wezenlijk onderdeel van. Zolang de burger zelf, de woningmarkt of de overheid niet voor alle doelgroepen passende huisvesting biedt, hebben corporaties bestaansrecht. Met de bezuinigingen in de zorg en de scheiding van wonen en zorg neemt het belang van passende huisvesting alleen maar toe. Daarnaast zijn corporaties van betekenis om te investeren in perspectiefvolle wijken. Door hun positie in het maatschappelijk middenveld kunnen corporaties een groot repertoire aan mogelijke beleidsreacties bieden op maatschappelijke vraagstukken. Bovendien kunnen ze door de omvang van hun bezit een belangrijke bijdrage leveren aan gewenste ingrepen in de woningvoorraad (bijvoorbeeld herstructurering en energiebesparende maatregelen). 9.3.3. Wat wil Woningbelang bereiken De kernactiviteit van Woningbelang is en blijft het realiseren van passende, betaalbare huisvesting voor mensen die niet het vermogen (in financiële, fysieke, psychische of sociale zin) hebben om op eigen kracht passende huisvesting te vinden. Daarnaast wil en kan Woningbelang van betekenis zijn door te investeren in perspectiefvolle wijken. Dit laatste niet alleen vanuit de sociale doelstelling maar ook vanuit zakelijk belang. Immers de waarde van het vastgoed wordt voor een belangrijk deel bepaald door de kwaliteit van de wijk waarin de woningen liggen. Daarbij levert Woningbelang een belangrijke bijdrage aan de oplossing van een aantal maatschappelijke vraagstukken (zoals vergrijzing, ontgroening en duurzaamheidsvraagstukken). 9.3.4. Risico analyse We zien als belangrijkste risico’s voor het behalen van onze doelstellingen: Landelijke en lokale politiek / nieuwe weten regelgeving Bezuinigingen van landelijke en lokale overheden kunnen de kasstromen van Woningbelang verder negatief beïnvloeden. Ook bezuinigingen in de zorg kunnen gevolgen hebben voor Woningbelang (woon-zorg complexen). Tevens zien we een toename van de zwaarte van de overlastproblematiek. Gevolgen onderlinge solidariteit binnen de sector Ook Woningbelang draagt bij aan het ondersteunen van collega corporaties die, om wat voor reden dan ook, in (financiële) problemen zijn gekomen. We onderkennen een aanzienlijk risico dat, naast onder andere Vestia, meer corporaties de komende jaren niet meer aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen. Terugverdiencapaciteit Woningbelang heeft de afgelopen jaren sterk bijgestuurd om investeringen steeds minder onrendabel en zelfs kostendekkend te realiseren. De Verhuurdersheffing en heffingen van het CFV maken dit (opnieuw) feitelijk onmogelijk. 9.3.5. De strategie om succesvol te blijven In 2012 zijn, op basis van een analyse van mogelijke toekomstscenario’s, een drietal robuuste maatregelen vastgesteld om succesvol te kunnen blijven. Om een toekomst voor (de klanten van) Woningbelang te borgen hebben we duidelijke keuzes gemaakt voor welke klanten, welke producten (prijs en kwaliteit) en in welk werkgebied we actief zijn. We richten ons op doelgroepen die zelf niet het vermogen hebben (in financiële, fysieke, psychische of sociale zin) om op eigen kracht passende huisvesting te vinden. We investeren in leefbaarheid voor een optimaal behoud van de waarde van de vastgoedportefeuille en het realiseren van leefbare wijken voor de bewoners (de rode draad: de juiste dingen doen). We maken ons bestaansrecht zichtbaar door te excelleren op onze 51


kernactiviteiten in ons lokale werkgebied (de rode draad: onmisbaar zijn in het lokale werkgebied). En we doen dit op een doelmatige en efficiënte manier vanuit een duidelijke klantbenadering (de rode draad: minder is meer). Een en ander is uitgewerkt in het in 2013 vastgestelde ondernemingsplan 2014 – 2016. 9.3.6. Financiële continuïteit Woningbelang is nog een financieel gezonde corporatie. Onder andere doordat we altijd dicht bij de kern van ons bestaansrecht zijn gebleven en geen onverantwoorde risico’s hebben genomen. Het voorzien in betaalbare huisvesting in leefbare wijken heeft altijd centraal gestaan. Woningbelang realiseert zich dat er altijd positieve kasstromen en rendementen nodig zijn om blijvend maatschappelijk van belang te zijn. Anders gezegd: Woningbelang kan slechts maatschappelijk renderen als er bedrijfseconomisch voldoende rendement wordt behaald. De investeringsmogelijkheden van Woningbelang staan onder druk door het risico van een stijgende rente, stagnerende verkoop, de Vpb, de verhuurdersheffing en een verplichte extra saneringsheffing van het CFV. Onze inkomsten bestaan hoofdzakelijk uit huuropbrengsten. Met een gemiddelde huur van 63% van maximaal redelijk is er nog ruimte om de huurinkomsten te verhogen. Om de woningvoorraad betaalbaar te houden streven we naar huren die (afhankelijk van het woningtype) variëren van 65 tot 70 % van maximaal redelijk. Daarmee houden we minimaal 70% van onze woningen onder de aftoppingsgrens van de Huurtoeslag (€ 596,- prijspeil 2014). Bijsturen op een hoger rendement realiseren we ook door een efficiënte exploitatie van onze woningen. Wij brengen de beheerkosten per eenheid verder naar beneden. In ons ondernemingsplan 2014-2016 wordt deze verlaging concreet benoemd. In deze slag om nog efficiënter en doelmatiger te kunnen werken kijken we naar de volgende aspecten: - Leveren basiskwaliteit woningen en dienstverlening met betaalbare woonlasten (huur en energiekosten). We realiseren nieuwbouw zoveel mogelijk met een kostendekkende exploitatie. - Doelmatige organisatie (effectief en efficiënt uitvoeren bedrijfsprocessen). - Slanke en flexibele organisatie. - Door nuttige samenwerking meer bereiken met minder middelen. 9.3.7. Blijvende inzet voor onze kerntaken Met bovenstaande maatregelen blijft Woningbelang een financieel gezonde corporatie. Daarmee kunnen en blijven we ons ook de komende jaren inzetten voor het realiseren van passende betaalbare huisvesting in leefbare wijken.

52


10.

Lokale binding en samenwerking

Een derde voorwaarde voor succes is lokale binding. Met samenwerking bereiken we meer. 10.1. Samenwerking Woningbelang is een maatschappelijke organisatie, een netwerkorganisatie geworteld in haar thuismarkten. We werken volop samen met diverse partijen om ons heen, zowel op lokaal als op regionaal niveau en in verschillende projecten zoals wijkplannen. Zij willen meedenken over het beleid van Woningbelang en wij luisteren graag naar ze. Dit doen we onder andere door het organiseren van themabijeenkomsten voor deze groepen. En we maken prestatieafspraken met de gemeente Valkenswaard en Bergeijk en de HuurdersBelangenVereniging. We werken onder andere samen met: • Gemeenten • Politie, Zorg- en welzijnsinstellingen • Onderwijsinstellingen • Collega-corporaties • Consumentenorganisaties • Belangenorganisaties We hebben ook met verschillende groepen en belanghouders samenwerkingsovereenkomsten. Voorbeelden daarvan zijn: - De samenwerking met de startersgroepen van Bergeijk en Waalre. - Het Breed Signaleringsoverleg. - Plan DOOR! - De samenwerking met de HBV. - De samenwerkingsovereenkomst met het Platform Gehandicapten Valkenswaard. - Het hennepconvenant. - De samenwerking met Valkenhof. 10.1.1. Stage bij Woningbelang Woningbelang staat positief tegenover het bieden van stageplaatsen voor mensen die een opleiding volgen. Hiermee kunnen we een maatschappelijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van opleidingen. Stagiaires zijn gebaat bij een stageplaats omdat zij op deze manier ervaring kunnen opdoen in de praktijk. Woningbelang kan op deze wijze jong talent binnenhalen. Stagiaire Financieel Management Van februari tot en met juni heeft een vierdejaarsstudent van de Fontys Hogeschool Financieel Management stage gelopen binnen Woningbelang. Het doel van deze stage was het afstuderen binnen het beroepenveld van een toekomstig bedrijfseconoom. De afstudeerstage kwam voort uit de volgende doelstelling: Woningbelang is de afgelopen jaren sterk doorontwikkeld en steeds meer ‘in control’ gekomen. Niet alleen als het financiële (management)informatie betreft, maar alle ambities en doelen uit het ondernemingsplan worden nu structureel periodiek gemeten middels Kern Prestatie Indicatoren (KPI’s). De processen zijn beschreven en ze worden steeds procesgerichter. Dit wil zeggen dat de processen zo worden ingericht dat de wens van de klant in een vloeiende beweging door de organisatie uitgevoerd kan worden (Verbeterpraktijk). In deze redelijk volwassen fase van de bedrijfsvoering is het ook gepast om meer aandacht te besteden aan interne controles (IC). Dit gebeurt al op beperkte schaal maar het heeft nog geen structureel karakter en de vastleggingen hiervan zijn summier. Om de kwaliteit te borgen bestaat er een behoefte aan aanvullende IC. Een van de resultaten van deze afstudeerstage is een uitgewerkt werkprogramma voor interne controles. . 53


Excursie Were Di In april heeft Woningbelang een groep HAVO/VWO leerlingen van het Were Di ontvangen voor een excursie. Het was een groep leerlingen met het profiel Cultuur en Maatschappij. De leerlingen deden deze excursie in het kader van hun LOB (Loopbaan Oriëntatie Begeleiding). Het doel van de excursie was een kennismaking met Woningbelang zodat de leerlingen een beeld kregen van de diversiteit aan werkzaamheden bij een corporatie en wat voor functies daarbij horen. We hebben een rondleiding verzorgd per fiets door Valkenswaard. Daarbij werd een aantal projecten van Woningbelang bezocht, gekoppeld aan de vijf thema’s waaraan Woningbelang werkt (vergrijzing, ontgroening, levensvatbare wijken, bijzondere doelgroepen en duurzame samenleving). Na de rondleiding hebben de leerlingen een opdracht gemaakt over Woningbelang en wat er verteld is tijdens de rondleiding. 10.2. Visitatie In 2014 heeft Woningbelang zich opnieuw laten visiteren. In oktober 2014 is het visitatierapport officieel opgeleverd. Woningbelang scoort (zeker in het licht van de strengere normen in de methodiek) zondermeer goed. Een 7,7 voor Presteren naar Opgaven en Ambities, een 7,7 volgens de belanghebbenden en een 8 en een 7,2 voor respectievelijk Presteren naar Vermogen en Governance. Een resultaat waar we trots op zijn. In de november vergadering van de RvT zijn de in het rapport genoemde verbeterpunten besproken en waar nodig acties geformuleerd. Urgente verbeterpunten zijn er niet. 10.3. Prestatieafspraken gemeenten Samen met de gemeenten waarin we actief zijn geven we invulling aan prettig wonen. Om invulling te geven aan de ambities en doelstellingen op het gebied van prettig wonen, hebben we met de gemeenten prestatieafspraken gemaakt. Deze afspraken hebben een taakstellend karakter. En met de afspraken onderstrepen we de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor wonen in de breedste zin van het woord. 10.3.1. Valkenswaard Ook voor 2014 werden jaarafspraken gemaakt, gekoppeld aan de vijf maatschappelijke vraagstukken. In 2014 zijn weer jaarafspraken voorbereid voor 2015. -

-

-

-

Vergrijzing • Nieuwbouw voor senioren. • Realiseren verzorgd wonen project in de bestaande bouw. • Realiseren voorzieningen in de wijken. • Aanpassingen in de bestaande voorraad. Ontgroening • Nieuwbouw voor starters in de huursector. • Doorstroming in de bestaande voorraad. Huisvesten en ondersteunen van bijzondere doelgroepen • Huisvesting voor zorgvragers en statushouders. • Overdracht woonwagenlocaties. • Ondersteuning bijzondere doelgroepen. Levensvatbare wijken • Uitvoering wijkplannen en woonservicezones. Een duurzame samenleving • Aanbrengen van energiebesparende maatregelen.

Begin 2015 zijn de resultaten geëvalueerd. Hoewel de gemeente Valkenswaard de prestatieafspraken formeel niet had ondertekend is hier wel naar gehandeld. Het merendeel is gerealiseerd, een aantal projecten loopt door in 2015. 54


10.3.2. Bergeijk Ook in Bergeijk werden prestatieafspraken gemaakt voor 2014. En zijn de afspraken voor 2015 vastgelegd. De jaarprestatieafspraken 2014 zijn gekoppeld aan 5 maatschappelijke vraagstukken: - Vergrijzing • Aanpassingen in de bestaande voorraad. - Ontgroening • Evaluatie verkoop onder Koopgarant - Huisvesten en ondersteunen bijzondere doelgroepen • Huisvesting urgent woningzoekenden. • Huisvesting statushouders. - Levensvatbare wijken • Uitvoering geven aan de afspraken uit het convenant Woonoverlast. • Uitvoering geven aan de afspraken uit het hennepconvenant. Een duurzame samenleving • Onderzoek mogelijkheden toepassen zonnepanelen in bestaande voorraad Eind 2014 zijn de resultaten geëvalueerd. Alle doelen zijn gerealiseerd dan wel worden begin 2015 afgerond. 10.4. Themabijeenkomsten Om de contacten met onze belanghouders te behouden en te versterken, én om ervaringen en ideeën uit te wisselen, organiseert Woningbelang jaarlijks een aantal themabijeenkomsten voor (groepen) belanghouders. Daarnaast worden incidenteel bijeenkomsten georganiseerd. In 2014 stonden de bijeenkomsten in het teken van het ondernemingsplan 2014 – 2016. 10.4.1. Belanghouders Op 23 april 2014 vond de jaarlijkse themabijeenkomst met belanghouders plaats. Het ondernemingsplan is gepresenteerd en er is gewerkt aan een gezamenlijke aanpak voor ondersteuning van mensen met betalingsproblemen en/of woonproblemen met een achterliggende GGZ problematiek. 10.4.2. Gemeenteraad Valkenswaard Een andere jaarlijks terugkerende themabijeenkomst is die met de gemeenteraad van Valkenswaard. Deze bijeenkomst vond plaats op 11 juni 2014. Het thema was kennismaken met de nieuwe raadsleden en de presentatie van ons ondernemingsplan 2014 – 2016. 10.4.3. Gemeenteraad Bergeijk Op 13 november 2014 werd voor het eerst een themabijeenkomst gehouden met de gemeenteraad van Bergeijk. Ook deze bijeenkomst stond in het teken van wederzijds kennismaken en de presentatie van ons ondernemingsplan 2014 – 2016. 10.4.4. Woonconsumenten Jaarlijks organiseert Woningbelang een themabijeenkomst voor haar woonconsumenten (Huurdersbelangenvereniging (HBV), Seniorenbelang, Startersvereniging, Wijkraden en -commissies, Gehandicaptenplatform). In 2014 zijn er twee themabijeenkomsten geweest. Op verzoek van de HBV werd tijdens de bijeenkomst in januari 2014 het nieuwe ondernemingsplan 2014 – 2016 gepresenteerd. In december 2014 is met de woonconsumenten gesproken over de herziene Woningwet en de decentralisaties in de zorg. De gevolgen voor Woningbelang zijn daarbij in kaart gebracht.

55


10.5. Sponsoring en donaties Ondersteuning (financieel) van initiatieven ter bevordering van de leefbaarheid is iets wat Woningbelang als maatschappelijk betrokken organisatie graag doet. In 2014 ondersteunden we onder andere: − Ouderensociëteit ‘het Gegraaf’ Valkenswaard − De Hofnar − Bloemencorso Valkenswaard − Stichting Carnavalsviering Striepersgat − Scootmobielclub Valkenswaard − Jongerenraad Valkenswaard − Stichting Kinderboerderij De Kleine Meer − Buurtvereniging Beemden Noord − S.S.O.V. − Stichting Valkenswaard on Ice

56


11.

De organisatie

11.1. Algemene Ledenvergadering (ALV) Woningbelang is een vereniging. Iedereen van 18 jaar of ouder, woonachtig in het werkgebied van Woningbelang, kan lid worden. Eind 2014 telde onze vereniging 184 leden. De directeur-bestuurder van Woningbelang is voorzitter van de Algemene Ledenvergadering. Op 17 juni 2014 werd de jaarlijkse, reguliere vergadering, gehouden. Belangrijke items die aan de orde kwamen tijdens de jaarvergadering waren: o Vaststellen en goedkeuren verslag en besluitenlijst van ALV 18 juni 2013: Het verslag en de besluitenlijst zijn vastgesteld en goedgekeurd. o Jaarverslag en jaarrekening 2013. Het jaarverslag 2013 is voor kennisgeving aangenomen, de jaarrekening over het boekjaar 2013 is goedgekeurd. Dit besluit strekt het bestuur tot decharge van het gevoerde beleid. o Benoeming van mevrouw J. Abbring tot lid van de Raad van Toezicht. o Thema: Terugblik 2011 – 2013 en presentatie Ondernemingsplan 2014 – 2016 11.2. Organisatiestructuur Woningbelang heeft een platte organisatiestructuur. De MT leden zijn de enige leidinggevenden. De organisatie bestaat uit de afdeling Wonen & Wijken waar alle verhuurprocessen en processen om wijken bij de tijd te houden worden uitgevoerd. De afdeling Vastgoed verzorgt de nieuwbouw en alle onderhoudsprocessen en de afdeling Bedrijfsvoering bestaat uit de Financiële Administratie, Planning en Control en ICT. Daarnaast is er de afdeling Algemene Zaken onder aansturing van de directeur-bestuurder bestaande uit het directiesecretariaat dat de directeur-bestuurder, de Raad van Toezicht en het Managementteam ondersteunt en Beleid en Communicatie dat organisatie brede ondersteuning biedt.

57


Algemene Leden Vergadering

Raad van Toezicht

Directeurbestuurder

Directiesecretariaat

Manager Wonen en Wijken

Beleid & Communicatie

Manager Vastgoed

Manager Bedrijfsvoering

Woonwinkel

Vastgoed

Financiële Administratie

Wijken

Serviceonderhoud

ICT

Planning & Control

11.3. Bestuurlijke organisatie Het bestuur van Woningbelang ligt in handen van directeur-bestuurder R.M. Möhlmann. De Raad van Toezicht houdt toezicht en voert daartoe minimaal tweemaandelijks overleg met de directeur-bestuurder. In 2014 werd de Raad van Toezicht gevormd door mevrouw M.G. Kamp en de heren M.J. Beukeboom, en R.L.G. Storms. De heren G.A.A.M. Aarts en R.A.M.M. Gradus waren lid tot 17 juni 2014. Op 17 juni 2014 werd mevrouw J. Abbring benoemd. Mevrouw Abbring en de heer Beukeboom zijn benoemd door de Algemene Ledenvergadering op voordracht van de HuurdersBelangenvereniging Valkenswaard. Er loopt nog een sollicitatieprocedure voor de invulling van de nog vacante 5e plaats in de Raad van Toezicht. 11.4. Ondernemingsraad 11.4.1. Overleg met de Directeur-bestuurder De OR heeft in principe tweemaandelijks overleg met de directeur-bestuurder. In 2014 heeft de OR zes keer regulier overleg gevoerd met de directie. Bij het overleg zijn onder andere de volgende onderwerpen aan bod gekomen (in alfabetische volgorde):

58


Onderwerp Aanpassing secundaire arbeidsvoorwaarden Begroting Woningbelang 2015 Budget Ondernemingsraad voor 2015 Collectieve vrije dagen 2015 Jaarrekening en Jaarverslag Woningbelang over 2013 Jaarverslag van de Ondernemingsraad over 2013 Personeelsplan 2015 Personele zaken en vacatures

Rechten Ondernemingsraad informatierecht

Uitkomst

Informatierecht Vastgesteld Instemmingsrecht Informatierecht

Ingestemd

Adviesrecht

Positief advies

De OR bestond in 2014 uit Toon van der Sanden, Ellie Meulendijks en Lieke Neutkens. 11.4.2. Overleg met RvT In januari had de OR het jaarlijkse overleg met de RvT. Gesproken werd over de ontwikkelingen in de sector en de gevolgen voor (het personeel van) Woningbelang. 11.5. Aedes Woningbelang is lid van de brancheorganisatie Aedes. 11.6. Personeelsvereniging Woningbelang heeft al jarenlang een actieve personeelsvereniging. Het bestuur van de personeelsvereniging bestaat uit vijf medewerkers in dienst van Woningbelang. Nagenoeg alle medewerkers van Woningbelang zijn lid van de personeelsvereniging. De personeelsvereniging organiseerde in 2014 wederom een aantal activiteiten voor de leden, al dan niet met partner. Het jaar 2014 werd gestart met een nieuwjaarsontbijt, er is een pubquiz georganiseerd en een rondleiding op Strijp S. Ook vierden de leden van de personeelsvereniging Sinterklaas. 11.7. Huisvesting Woningbelang houdt kantoor aan de Waalreseweg 25 in Valkenswaard.

59


11.8. Medewerkers Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal Aantal

FTE's medewerkers fulltime medewerkers partime medewerkers mannen vrouwen

Verzuimpercentage Aantal Aantal Aantal Aantal

medewerkers instroom medewerkers uitstroom vacatures stagiaires

35,2 40 26 14 19 21 6,9% 5 3 0 1

11.9. Medewerkersmotivatiemeting (MMM) Woningbelang streeft naar een continue verbetering van de organisatie en houdt daarom eens in de 2 jaar een MMM onder al haar medewerkers. In 2014 heeft er in het kader van Woningbelang Elke Dag Beter een aanpassing aan de vragenlijst plaatsgevonden. De vragenlijst is veel korter geworden, terwijl de onderwerpen hetzelfde zijn gebleven. Hierdoor kost het medewerkers minder tijd om hem in te vullen en komen we sneller bij de kern van de zaak. Terwijl we de trend in de waardering kunnen blijven monitoren. Onderwerpen die gemeten worden bij de MMM zijn: • Werkdruk en werksfeer. • Sfeer en sociale steun • Betrokkenheid bij Woningbelang • Waardering. • Arbo aspecten. Uit de meting in 2014 blijkt dat medewerkers het werken bij Woningbelang gemiddeld waarderen met een 7,6. Dit cijfer werd ook in 2012 gegeven. In 2015 gaan we per afdeling aan de slag met de resultaten van de MMM en gaan we kijken welke verbeteracties hier uit voortkomen. Op ons dashboard presenteren we maandelijks de werktevredenheid van onze medewerkers per afdeling. 11.10. Personeelsevaluatiesysteem Het personeelsevaluatiesysteem is een belangrijk instrument om de ontwikkeling van medewerkers te stimuleren in hun huidige en mogelijk toekomstige functies en deze doorlopend af te stemmen op de doelstellingen van Woningbelang. Binnen het personeelsevaluatiesysteem maken we onderscheid tussen drie vormen: • Het inzetgesprek, een op de toekomst gericht gesprek. Medewerker en leidinggevende bepalen in gezamenlijk overleg de prestaties voor de komende periode. • Het functioneringsgesprek. Dit gesprek heeft een duidelijk procesgericht karakter, is tweezijdig en vindt plaats gedurende het jaar en is coachend van aard. • Het beoordelingsgesprek, waarin de leidinggevende terugkijkt op de afgelopen periode en beoordeelt hoe de medewerker heeft gefunctioneerd. Het gesprek verloopt via een strakke procedure en er is een koppeling naar de beloning van de medewerker. De resultaatbeoordeling heeft een duidelijk metend karakter. Jaarlijks wordt bij het beoordelingsgesprek, naar aanleiding van het functioneren, bepaald hoe hoog de salarisgroei is per 1 januari van enig jaar. Hiervoor wordt artikel 4.8 van de CAO Woondiensten 2013 gevolgd: 60


-

Bij boven verwachting functioneren:

3% of 4% van het reguliere einde van de salarisschaal. Bij naar verwachting functioneren: 2% van het reguliere einde van de salarisschaal. Bij beneden verwachting functioneren: 0% van het reguliere einde van de salarisschaal.

11.11. Competentiemanagement Woningbelang is momenteel sterk in ontwikkeling. Werkprocessen zijn beschreven en vastgelegd en procesgericht en doelmatig werken heeft de volle aandacht. Om de organisatie kwalitatief verder te ontwikkelen willen we gericht gaan werken met competenties. Door het formuleren van competenties op organisatie- en functieniveau zal het voor medewerkers (nog) duidelijker worden op welke wijze zij de taken uit hun functie kunnen uitvoeren. Het gaat hier dus niet zozeer om het ‘wat’, maar wel om het ‘hoe. In 2012 hebben we een pilot gedraaid onder het MT+ (MT + teamleiders) voor de invoering van competentiemanagement. In deze pilot hebben we de organisatiecompetenties bepaald. Begin 2013 is de pilot geëvalueerd. Rekening houdend met de resultaten van deze evaluatie hebben we vervolgens door middel van teamsessies input gekregen van alle medewerkers voor hun functiecompetenties. Op basis van deze input zijn de uiteindelijke functiecompetenties vastgesteld. 2014 Was het pilotjaar voor de gehele organisatie. Samen met de OR is tussentijds een korte evaluatie van het competentiemanagement geweest. Hierbij werd het beoordelingsgesprek van 2013 en het inzetgesprek van 2014 geëvalueerd. Algehele conclusie uit deze tussentijdse evaluatie was dat het positief ontvangen was door medewerkers en dat er geen tussentijdse aanpassingen nodig waren. In 2015 vindt de eindevaluatie plaats voor het competentiemanagement om te kijken of de gestelde doelen behaald worden. 11.12. Loopbaanontwikkeling Het is belangrijk voor werknemers om zich te blijven ontwikkelen. In hun eigen functie, maar ook in toekomstige functies binnen of buiten de branche. In 2014 is ca. 5% van de bruto loonsom uitgegeven voor loopbaanontwikkeling. In totaal een bedrag van € 89.4000,-. Functiegebonden scholing De scholing of training die in opdracht van de werkgever plaatsvindt, blijft voor rekening van de werkgever. Het gaat dan om opleidingen, cursussen en trainingen die noodzakelijk zijn om de huidige functie bij de corporatie goed te kunnen blijven uitoefenen. In 2014 zijn er drie incompany trainingen geweest. De training Agressievrij (wangedrag), training feedback geven en ontvangen en de Yellow Belt training. Aan deze trainingen hebben bijna alle medewerkers deelgenomen. Daarnaast hebben 23 medewerkers nog een of meerdere trainingen gevolgd. Individueel loopbaanontwikkelingsbudget Sinds 1 januari 2010 is in de CAO opgenomen dat werknemers een eigen budget krijgen voor hun persoonlijke ontwikkeling. De werknemer bepaalt hoe, wanneer en waaraan hij het budget besteedt zolang het maar bijdraagt aan zijn loopbaanontwikkeling. Het gaat hierbij om zaken als opleidingen en cursussen voor een andere of hogere functie binnen of buiten de branche. Maar ook over bijvoorbeeld loopbaanadvies, individuele coaching en persoonlijke ontwikkeling van bepaalde vaardigheden. Het budget bestaat bij een fulltime dienstverband uit maximaal € 4.500,-.

61


Werknemers van 55 jaar en ouder hebben tevens het recht om per jaar maximaal 28 roostervrije uren te kopen van hun individueel loopbaanontwikkelingsbudget. In 2014 hebben 8 medewerkers gebruik gemaakt van (een gedeelte van) hun budget. Vijf medewerkers hebben het gebruikt om roostervrije 55+ uren voor te kopen. Drie medewerkers hebben het budget ingezet voor opleidingen en cursussen. Het saldo van het loopbaanbudget is op 31 december 2014 € 106.145,-. Loopbaanwijzer Naast het individuele loopbaanontwikkelingsbudget, hebben CAO-partijen met ingang van 1 januari 2010 ook gezorgd voor een collectieve voorziening loopbaanontwikkeling. Hiermee bieden zij de werknemer structureel een faciliteit aan om zich te oriënteren op hun loopbaan. Dit gebeurt via de zogenaamde ‘Loopbaanwijzer’. Dit is een internetapplicatie waarin werknemers met verschillende tests hun eigen interesses en talenten in kaart kunnen brengen. Vervolgens kan de stap gemaakt worden om een ontwikkelrichting te bepalen. Ook kan de werknemer gebruik maken van 2 gesprekken met een coach waarin een loopbaanplan wordt opgesteld. 11.13. Woondiensten Cafetariasysteem (WCS) Het WCS is een ruilmodel waar je bepaalde arbeidsvoorwaarden kunt kopen (doelen) door andere arbeidsvoorwaarden in te zetten (bronnen). Met het WCS kun je je pakket met arbeidsvoorwaarden dus afstemmen op je persoonlijke situatie. Tevens worden de fiscale mogelijkheden op deze manier beter benut. Alle medewerkers in dienst van Woningbelang kunnen één keer per jaar hun keuzes met betrekking tot het Woondiensten Cafetaria Systeem kenbaar maken. In 2014 hebben 11 medewerkers gebruik gemaakt van het WCS. 11.14. Integriteitsbeleid Integer handelen is voor Woningbelang altijd vanzelfsprekend geweest. In 2007 is een integriteitsbeleid opgesteld en op de website geplaatst. Alle medewerkers hebben de integriteitscode ondertekend. Ook is een meldprocedure opgenomen waarin staat waar en bij wie medewerkers terecht kunnen met integriteitsmeldingen (vertrouwenspersoon of coördinator integriteit) en wat hiermee gedaan wordt (klokkenluidersregeling). In 2010/2011 is een evaluatie gehouden van het integriteitsbeleid. De evaluatie is uitgevoerd door een extern bureau. Uit de evaluatie bleek dat het integriteitsbeleid van Woningbelang positief scoort, zeker ook in vergelijking met de benchmark . Medewerkers van Woningbelang geven aan bekend te zijn met de integriteitsregels en deze ook als positief te ervaren. Er zijn ook verbeterpunten uit naar voren gekomen. Deze zijn grotendeels in 2011/2012 aangepast in het integriteitsbeleid. In 2014 hebben we gewerkt aan een voorstel om (nieuwe) medewerkers te gaan screenen. Hiermee willen we het frauderisico zo klein mogelijk maken. Tevens wordt gewerkt aan een frauderisicoanalyse. Beide onderwerpen zullen begin 2015 geïmplementeerd worden. 11.15. Arbobeleid Het arbobeleid is erop gericht de medewerkers van Woningbelang zo prettig en veilig mogelijk te laten werken. Het arbobeleid bestaat onder andere uit het Arbobeleidsplan, Veiligheidswijzer, Ontruimingsplan, Procedure ongevallen, incidenten en/of gevaarlijke situaties en Procedure wangedrag. In 2014 hebben alle medewerkers van Woningbelang deelgenomen aan de workshop wangedrag. Daarnaast hebben alle medewerkers met klantcontacten een uitgebreide theorie en praktijk training gehad over hoe (niet) om te gaan met wangedrag. Naar aanleiding van de training zijn de beleidsregels wangedrag aangepast en is de werkwijze in ktk vastgelegd.

62


In 2014 heeft de Risico Inventarisatie & Evaluatie plaatsgevonden. Deze is gecontroleerd door de ArboUnie. Over het algemeen was de ArboUnie onder de indruk van hoe compleet ons arbobeleid was. Uiteraard zijn er ook wat kleine verbeterpunten uit naar voren gekomen. Deze gaan we in 2015 oppakken. De bedrijfshulpverleners gingen op herhalingscursus. Tevens hebben de onderhoudsmedewerkers een herhalingscursus brandbestrijding gevolgd. Eind 2014 heeft Woningbelang de keuze gemaakt om over te stappen van de arbodienst van MKBasics naar de ArboUnie. In 2014 zijn er twee bedrijfsongevallen intern gemeld. 1. Een medewerker pakte per ongeluk in een nog draaiende slijptol. 2. Een medewerker stapte naast de versteviging onder een golfplaten dak en viel door het dak heen. Om dit in de toekomst te voorkomen is een loopplank gemaakt die op het dak bevestigd kan worden. 11.16. Risicomanagement Risicomanagement neemt in onze bedrijfsvoering een steeds belangrijker plaats in. Door middel van een effectief systeem van risicomanagement is Woningbelang in staat risico’s tijdig te signaleren. We treffen maatregelen die de kans van optreden verkleinen of de financiële gevolgen daarvan verminderen. Woningbelang ziet risicomanagement als een binnen de gehele organisatie ingebed continu proces. Hierbij wordt vanuit een gemeenschappelijk referentiekader op gestructureerde wijze omgegaan met het beheersen van risico’s in relatie tot de organisatie- en/of beleidsdoelstellingen zoals verwoord in het ondernemingsplan. Begin 2014 zijn de hoogste potentiële risico’s binnen de ondernemingsplanperiode 2014-2016 met bijbehorende beheersmaatregelen vastgesteld. Daarnaast is de risicoanalyse (veiligheid, gezondheid) van het woningbezit geactualiseerd. In januari 2015 is de effectiviteit van de beheersmaatregelen in 2014 geëvalueerd met het Managementteam en de Raad van Toezicht. In het voorjaar van 2015 wordt opnieuw beoordeeld welke risico’s het meest actueel zijn op basis van impact of waarschijnlijkheid. Naast de eigen cyclus van kwalificatie en beheersing van risico’s heeft het WSW een nieuw risicobeoordelingsmodel voor corporaties geïmplementeerd. In dit model zitten onder andere 24 vragen gericht op bedrijfsrisico’s en de 5 financiële ratio’s voor corporaties. Beide componenten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en wegen in het uiteindelijke resultaat even zwaar. Woningbelang heeft deze vragen en ratio’s toegevoegd om hiermee nog beter sectorspecifieke risico’s te managen. 11.17. Treasury De strategie, het meerjarenbeleid inclusief het financieel beleid van Woningbelang is op hoofdlijnen vastgelegd in het ondernemingsplan. Treasurybeleid is onderdeel van het financieel beleid van Woningbelang. Meer in het bijzonder is het gericht op de realisatie van een aantal financiële doelstellingen. Op basis van veranderingen en ontwikkelingen zowel binnen Woningbelang als in haar omgeving wordt jaarlijks een treasuryplan opgesteld. De doelstellingen en organisatorische randvoorwaarden ten aanzien van het financierings- en beleggingenbeleid zijn vastgelegd in het treasurybeleid. De organisatorische randvoorwaarden zijn vastgelegd in een treasurystatuut. In het treasurystatuut is bepaald dat als onderdeel van de begroting jaarlijks een treasuryparagraaf wordt opgesteld. In de treasuryparagraaf wordt het te voeren beleid verwoord en uitgewerkt in concrete activiteiten. 63


In 2014 is de aanscherping van de regels rondom woningcorporaties nog altijd in volle gang. Het WSW presenteerde een nieuw risicobeoordelingskader en introduceerde nieuwe richtlijnen omtrent het aangaan van forward starting leningen en richtlijnen omtrent rentes op variabele leningen. De impact van deze richtlijnen op Woningbelang zijn vooralsnog beperkt. De nieuwe WSW kengetallen zijn opgenomen in het financieel beleid van Woningbelang en worden maandelijks gepresenteerd op het dashboard. Hoewel er bij collega-corporaties discussies zijn ontstaan met het WSW over het overeenkomen van kredietopslagen van basisrenteleningen, speelt dit bij Woningbelang vooralsnog niet. 2014 heeft voor wat betreft de Treasury in het teken gestaan van het terugdringen van toekomstige renterisico’s. In het eerste kwartaal van 2014 is een plan opgesteld om de renterisico’s terug te dringen. Dit plan is voorgelegd aan de treasury commissie, het bestuur en de audit commissie en is tot slot vastgesteld en goedgekeurd. Vervolgens is het plan bij het WSW aangemeld ter goedkeuring. Het WSW heeft geen uitspraak gedaan of het plan door kan gaan. Woningbelang is –vanwege een scherpe daling van de kredietopslagen- wel reeds begonnen met het opnieuw vastleggen van de kredietopslagen van diverse basisrenteleningen. Eind september heeft Woningbelang zelf geconcludeerd het ingediende plan niet meer te willen doorzetten als gevolg van volstrekt andere marktomstandigheden. De (forward) spreads zijn veel lager geprijsd en de rente is dusdanig laag dat marktverrekening (te) duur is geworden. 2014 is weer een roerig jaar geweest als het gaat om de renteontwikkelingen. Aan het einde van de zomer kenden rentetarieven – mede door een verlaging van de rente door de ECBeen ongekend lage rentestand. De EURIBOR-tarieven bereikten wederom een historisch dieptepunt en bevinden zich aan het einde van 2014 rond de 0,1%. De 10-jaars rente dipte in oktober en zakte tot beneden de 1,0%. De volatiliteit (beweeglijkheid) was in het tweede deel van 2014 aanzienlijk hoger dan in het eerste deel van het jaar. Voor de financierbaarheid is het voor Woningbelang van belang dat er borgingsruimte bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) aanwezig is. De WSW-borging is vanaf 1 januari 2011 slechts beschikbaar voor het bouwen (inclusief renoveren) van huurwoningen die tegen maximaal de huurliberalisatieprijs worden verhuurd. De voorheen gehanteerde stichtingskostengrens vervalt. Vanwege bovenstaande onzekerheden en de historisch gezien lage rente in 2010 en 2011 heeft Woningbelang destijds geanticipeerd op de ontwikkelingen en vreemd vermogen aangetrokken om toekomstige activiteiten te financieren. De (toekomstige) leningen zijn afgesloten met WSW-borging en achtervang door de gemeente Valkenswaard. Woningbelang heeft geen derivaten. De afgelopen jaren is de Treasury functie geoptimaliseerd. Diverse beleidsstukken, procedures en werkwijzen zijn de afgelopen jaren geïmplementeerd. In lijn met afgelopen jaren heeft Woningbelang geen nieuwe financiering aangetrokken in 2014. De lening portefeuille is gedurende 2014 dan ook nagenoeg hetzelfde gebleven en bedraagt ultimo 2014 EUR 85 mln. De rentelasten bedroegen over 2014 circa EUR 3,5 mln. De gewogen gemiddelde rentevoet bedraagt 4,16%. 11.18. ICT Het informatiebeleid van Woningbelang heeft tot doel om ICT-ontwikkelingen te koppelen aan onze strategische doelen (om als organisatie succesvol te zijn), handvatten te bieden voor ICT-projecten en ICT-investeringen en om ICT planmatig te ontwikkelen. Om aan te sluiten met het nieuwe ondernemingsplan 2014-2016 is het informatiebeleid in 2014 opnieuw gedefinieerd. De belangrijkste elementen van ons informatiebeleid zijn: • Medewerkers en Klant-tot-Klant-processen zijn leidend bij de invoering van ICTtoepassingen;

64


•

•

•

•

• • •

• • • •

Koppelen van ICT aan onze strategische doelen - vastleggen en beheren van klantinformatie, optimaal gebruik maken van onze ICT-toepassingen; inzicht in ons bezit en in de ontwikkelingen in de wijk; Optimalisatie van de (management-)informatievoorziening - brede ontsluiting van informatie, op elk niveau in onze organisatie. We streven naar snelle, betrouwbare en niet-arbeidsintensieve informatievoorziening; Zorgvuldige aanschaf van hard- en software en omgang met ICT-leveranciers - we hanteren expliciete criteria en procedures bij aanschaf van ICT-middelen. Dit om het inkoopproces en daarmee de ontwikkeling van ICT te kunnen beheersen; Zorgvuldige invoering van ICT – implementaties pakken we projectmatig aan met een heldere rolverdeling tussen betrokkenen (in- en extern), alsook tussen opdrachtgever en –nemer. We onderkennen een belangrijke rol voor gebruikers bij implementaties. Kwaliteit gaat boven (doorloop)tijd; We verbeteren de beheerorganisatie van onze ICT. Hierin voorzien we een belangrijkere rol voor de Functioneel Beheerders; Onze beheerorganisatie stemmen we af op de ICT-omgeving; Klantrelatiemanagement en de rol van ICT is een belangrijk thema – we willen relevante klantgegevens verzamelen, centraal beheren en goed delen, uiteraard rekening houdend met weten regelgeving (Wet Bescherming Persoonsgegevens); We zetten in op ontwikkeling van onze organisatie via Internet – we gaan uit van een structurele, planmatige ontwikkeling van onze website; We ontwikkelen zelf geen software; We automatiseren geen uitzonderingen; We kiezen voor bewezen technologie (‘proven technology’). Wij vervullen dus geen pilotrol.

Het informatiebeleidsplan bevat ook een visie op ICT van onze organisatie in 2016. Essenties van deze ICT-visie zijn dat we streven naar een ICT-omgeving die onze doelen, processen en onze medewerkers goed ondersteunt. De kern van het ontwikkelpad van ICT in de komende drie jaar (van de situatie in 2014 naar de gewenste situatie in 2016) laat zich kenmerken als vernieuwen. Reeds in 2012 duidelijk geworden dat ons huidige primaire systeem qua techniek aan het einde is van de levensfase. Het huidige contract loopt tot 2015. In 2014 heeft Woningbelang een marktverkenning gedaan om een keuze maken voor een nieuw primair systeem. De keuze zal in 2015 worden gemaakt. Woningbelang streeft een ICT-infrastructuur na die aansluit op de behoefte aan resources vanuit de applicaties, databases en gebruikers. Daarnaast moet de ICT-infrastructuur voldoen aan onze continuïteits- en beveiligingsnormen. En een stabiele basis vormen voor groei en uitrol van nieuwe oplossingen. In het kader van doelmatigheid willen we de kosten voor ICT zo laag mogelijk en beheersbaar houden. Met dit als uitgangspunt is in 2010 besloten om belangrijke gedeelten van deze infrastructuur te outsourcen. Gedurende 2014 is onze geautomatiseerde omgeving succesvol door een derde partij gehost. Daarnaast zijn in 2014 wederom aanvullende maatregelen genomen om de continuïteit en beschikbaarheid van de ICT-omgeving nog beter te borgen. 11.19. Verenigingen van eigenaren Woningbelang maakt deel uit van vier hoofdverenigingen van eigenaren: • VvE Willem II (90 huur- en 27 koopappartementen) • VvE Valkenierstraat-Europalaan (22 huur- en 21 koopappartementen) • VvE Emmalaan – Julianastraat (18 huurappartementen en gezondheidscentrum) 65


•

VvE Hof-Sterrepad in Bergeijk (26 huurwoningen,commerciële ruimten en een particuliere woning)

De hoofdvereniging van eigenaren wordt gevormd door Woningbelang samen met de ondervereniging van de eigenaren van de koopappartementen, het gezondheidscentrum, de commerciële ruimten en de particuliere woning. De hoofdvereniging is verantwoordelijk voor het onderhoud van de schil van het complex en eventuele andere gemeenschappelijke zaken. 11.19.1. Beheerwerkzaamheden voor derden Vanaf 1-1-2013 worden geen beheerwerkzaamheden meer uitgevoerd voor derden.

66


Jaarrekening 2014

67


68


12.

Jaarrekening 2014

12.1. Kengetallen 2014

2013

2012

3.806 1 45

3.803 1 53

3.758 1 124

76 4 18 6

76 4 19 13

76 4 20 13

41.687 4.585 22.226 437 3.448

38.240 4.892 20.568 486 9.587

28.715 5.004 19.525 454 -3.827

0,60% 0,16% 855 416 819 184% 10.953 8,3% 27,2% 5,46

0,61% 0,05% 890 394 244 182% 10.055 25,1% 25,6% 5,25

0,47% 0,15% 988 397 20 144% 7.641 -13,9% 20,7% 2,39

7,5 4,7 1,0 5,1 8,0 4,0 5,0 35,3

7,4 3,7 1,0 6,6 8,0 4,0 4,0 34,7

6,5 4,7 1,0 6,9 8,0 4,0 5,0 36,1

Onroerend goed Wooneenheden - in exploitatie - woonwagens - in aanbouw Overige eenheden - garages - bergingen - parkeerplaatsen - bedrijfsruimten

Balans en Winst & Verliesrekening (x € 1.000,-) - Eigen vermogen - Voorzieningen - Huren - Opbrengsten servicecontracten - Jaarresultaat

Algemeen - Huurachterstand - Huurderving - Bedrijfskosten - Belastingen - Overige heffingen - Eigen vermogen - Eigen vermogen - Rentabiliteit - Solvabiliteit - Current ratio

(zittend in % van huren +opbrengsten servicecontracten) (% huren + vergoedingen) (€. per woning) (€. per woning) (€. per woning) (% huren + vergoedingen) (€. per woning) (jaarres.in % van E.V.) (E.V. in % van T.V.) (vlottende activa in verhouding tot kort vreemd vermogen)

- Personeelsformatie: (FTE's in dienst per ultimo jaar) Directie/Secretariaat/Alg zkn Financiële Administratie ICT Woonwinkel Serviceonderhoud Wijken Vastgoed

69


12.2. Balans per 31 december 2014 (voor winstbestemming) 1. ACTIVA

31-12-2014

31-12-2013

-

-

100.258.728 2.145.446 568.352 102.972.526

93.968.306 3.951.840 613.118 98.533.264

7.048.190 16.991.675 24.039.865

7.405.119 16.137.105 23.542.224

791.396 3.019 794.415

1.000.000 18.703 1.018.703

127.806.806

123.094.191

989.571 0 50.313 1.039.884

211.767 890.530 53.587 1.155.884

-

-

149.165 12.395 1.861.882 96.859 463.678 2.583.979

131.653 107.853 1.961.900 280.310 611.281 3.092.997

-

-

V Liquide middelen

21.574.520

22.222.653

Som der vlottende activa

25.198.383

26.471.534

153.005.190

149.565.725

A. VASTE ACTIVA

I Immateriële vaste activa 1. Bouwclaims 2. Goodwill II Materiële vaste activa 1. Sociaal vastgoed in exploitatie 2. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie 3. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie III Vastgoedbeleggingen 1. Commercieel vastgoed in exploitatie 2. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 3. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie IV Financiële vaste activa 1. Deelnemingen in groepsmaatschappijen 2. Vorderingen op groepsmaatschappijen 3. Andere deelnemingen 4. Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Latente belastingvordering(en) 6. Leningen u/g 7. Overige effecten 8. Te vorderen BWS-subsidies 9. Overige vorderingen Som der vaste activa B. VLOTTENDE ACTIVA I Voorraden 1. Vastgoed bestemd voor de verkoop 2. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop 3. Overige voorraden II Onderhanden projecten III Vorderingen 1. Huurdebiteuren 2. Gemeenten 3. Vorderingen op groepsmaatschappijen 4. Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Latente belastingvordering(en) 6. Belastingen en premies sociale verzekeringen 7. Overige vorderingen 8. Overlopende activa IV Effecten

TOTAAL ACTIVA

70


2. PASSIVA

31-12-2014

31-12-2013

C. EIGEN VERMOGEN 1. Wettelijke en statutaire reserves 2. Overige reserves 3. Resultaat boekjaar Totaal eigen vermogen

42.947 38.196.852 3.447.526 41.687.325

42.947 28.610.311 9.586.540 38.239.798

-

-

2.473.895 1.938.117 173.038 4.585.050

3.833.077 838.470 220.147 4.891.694

0 85.000.000 17.119.551

19.978 85.000.000 16.371.876

102.119.551

101.391.854

73.478 0 1.324.273 972.556 50.126 219.488 27.404 1.945.939 4.613.264

19.978 237.191 1.900.616 538.472 49.364 349.690 9.338 1.937.730 5.042.379

153.005.190

149.565.725

D. EGALISATIEREKENING E. VOORZIENINGEN 1. Voorzieningen onrendabele investeringen en herstructureringen 2. Voorziening latente belastingverplichtingen 3. Voorziening pensioenen 4. Voorziening garantieverplichtingen 5. Voorziening reorganisatiekosten 6. Voorziening deelnemingen 7. Overige voorzieningen Totaal voorzieningen F. LANGLOPENDE SCHULDEN 1. Schulden/leningen overheid 2. Schulden/leningen kredietinstellingen 3. Schulden aan groepsmaatschappijen 4. Schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Verplichtingen uit hoofde van Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 6. Overige schulden Totaal langlopende schulden G. KORTLOPENDE SCHULDEN 1. Schulden aan overheid 2. Schulden aan kredietinstellingen 3. Schulden aan leveranciers 4. Schulden aan groepsmaatschappijen 5. Schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen 6. Belastingen en premies sociale verzekering 7. Schulden ter zake van pensioenen 8. Onderhanden projecten 9. Overige schulden 10. Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA

71


12.3. Winst- en verliesrekening 2014

72


12.4. Kasstroomoverzicht 2014 (Volgens de directe methode) Ontvangsten van huurders Ontvangsten van subsidiegevers Netto ontvangsten uit verkopen Ontvangsten overige opbrengsten

2014 € 22.631.877

2013 € 20.974.214 0 52.890 9.998

240.207 10.546 22.882.630

Betalingen aan werknemers Betalingen aan leveranciers onderhoud Betalingen uit hoofde van overige zakelijke lasten

2.411.195 4.352.934 7.055.578

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Ontvangen dividenden Ontvangst wegens buitengewone bate Betaalde interest Betaalde winstbelasting Betaald wegens buitengewone last

Investeringen in immateriële vaste activa Desinvesteringen immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen in vastgoedbeleggingen Desinvesteringen vastgoedbeleggingen Investeringen in financiële vaste activa Desinvesteringen financiële vaste activa

13.819.707

11.940.985

9.062.923

9.096.117 295.185 0 0 -3.687.424 39.266 0

-3.352.241

-3.352.973

5.710.682

5.743.144

0 0 -5.693.772 0 -22.204 628.754 0 16.406

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Mutatie schulden aan overheid Mutatie schulden aan kredietinstellingen Aflossingen langlopende schulden Betaalde dividenden Mutatie langlopende verplichtingen VOV Mutatie langlopende effecten (aankoop, verkoop)

2.466.591 4.692.200 4.782.194

224.398 0 0 -3.557.007 -19.632 0

Kasstroom uit operationele activiteiten

21.037.102

0 0 -10.398.096 128.976 -2.878.511 306.970 0 31.306 -5.070.816 10.000.000 -2.901.331 -4.315.466 -257.169 0 -364.507 0

53.500 -237.191 -79.978 0 -1.024.330 0

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen Liquide middelen 1-1 Liquide middelen 31-12 Mutatie liquide middelen

73

-12.809.355

-1.287.999

2.161.527

-648.133

-4.904.684

22.222.653 21.574.520 -648.133

27.127.337 22.222.653 -4.904.684


12.5. Toelichting op de jaarrekening 12.5.1. Algemeen De jaarrekening is opgesteld in euro (€). 12.5.2. Regelgeving De jaarverslaggeving door toegelaten instellingen volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit Beheer Sociale Huursector. In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting dienen te voldoen aan de Richtlijn voor de Jaarverslaglegging 645 Toegelaten instellingen Volkshuisvesting (2011). De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de voorgeschreven modellen en voorschriften. Woningbelang heeft onroerende zaken in exploitatie naar twee typologieën: het sociaal vastgoed en het commercieel vastgoed. Vervolgens hebben we aan de hand van ons beleid de totale portefeuille sociaal vastgoed gekwalificeerd als bedrijfsmiddel. Sociaal vastgoed Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens, het maatschappelijk vastgoed en het overige sociale vastgoed. De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks per 1 januari door de Minister wordt vastgesteld. Maatschappelijk vastgoed is bedrijfsonroerend goed dat is verhuurd aan maatschappelijke organisaties, waaronder zorg-, welzijn-, onderwijs- en culturele instellingen en dienstverleners en tevens is vermeld op de bijlage zoals deze is opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor toegelaten instellingen. Commercieel vastgoed Het commercieel vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commerciële vastgoed. Sociaal vastgoed gekwalificeerd als bedrijfsmiddel Betreft de totale vastgoedportefeuille sociaal vastgoed indien de toegelaten instelling een beleid heeft, gericht voor het realiseren van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijke beleid staat hierbij centraal. Sociaal vastgoed gekwalificeerd als vastgoedbelegging Betreft de totale vastgoedportefeuille sociaal vastgoed indien de toegelaten instelling een beleid heeft, gericht voor het realiseren van een zo optimaal mogelijk rendement. Bouwvereniging Woningbelang heeft de volgende keuzes gemaakt: 1. Woningbelang kwalificeert sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel; 2. Woningbelang waardeert zowel het sociaal vastgoed als het commercieel vastgoed volgens het kostprijsmodel.

74


12.5.3. Stelselwijzigingen In 2014 hebben zich geen stelselwijzigingen voorgedaan. 12.5.4. Schattingswijzigingen Wijziging van uitgangspunten worden schattingswijzigingen genoemd. De waarderingsgrondslag wordt hierbij niet aangepast, maar wel de wijze waarop de waarde worden ingeschat. Schattingswijzigingen worden prospectief ( impact op huidige en toekomstige perioden) verwerkt. Vervolgwaardering van de op actuele waarde gewaardeerde woningen verkocht onder voorwaarden vindt plaats tegen de contractprijs, zijnde de marktwaarde minus het verleende kortingspercentage op de VOV. Jaarlijks wordt beoordeeld of de verplichting moet worden bijgesteld op basis van de waardeontwikkeling en in de contractvoorwaarden opgenomen verdeelsleutels. De waardering van de terugkoopverplichting vindt plaats op basis van de contractprijs van de woningen verkocht onder voorwaarden op balansdatum, gecorrigeerd voor het aandeel van de woningcorporatie in de waardemutatie. We hebben de gehanteerde marktwaarden getoetst aan de door de gemeenten ter beschikking gestelde WOZ-waarden van de VOV-woningen. Op grond van deze toetsing is de totale marktwaarde van de VOV- vastgoedportefeuille primo 2014 met een bedrag van € 2.171.638,- verhoogd van € 20.399.487,- tot € 22.571.125,- en heeft geleid tot aanvullende waardeveranderingen: • Onroerende zaken VOV € 1.627.611 • Verplichtingen VOV - € 1.400.970 € 226.641 De schattingswijziging heeft een positief effect van € 226.641,- op het resultaat over het boekjaar 2014. 12.5.5. Waardering algemeen De activa, de passiva en het resultaat zijn gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs dan wel de nominale waarde, tenzij anders is vermeld. De inkomsten en uitgaven worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. 12.5.6. Verwerking verplichtingen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Ingevolge de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving is het niet toegestaan om de aangegane verplichtingen op het gebied van herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten in de balans te verwerken, maar dienen deze in de niet uit de balans blijkende verplichtingen en activa te worden vermeld. 12.5.7. Integrale vennootschapsbelasting Met ingang van 1 januari 2008 zijn woningbouwcorporaties integraal belastingplichtig voor de Wet op de Vennootschapsbelasting. Dit wil zeggen dat over de resultaten uit alle activiteiten belasting verschuldigd is volgens de thans in de wet opgenomen uitgangspunten. Woningbelang heeft een fiscale openingsbalans per 1 januari 2008 opgemaakt van alle bezittingen en schulden volgens de fiscale waarderingsgrondslagen. De fiscale waarderingsregels zijn gebaseerd op de Vaststellingsovereenkomst II (VSO II) die is afgesloten tussen de Belastingdienst en Aedes en getekend is door Woningbelang. Bij de berekening van de fiscale positie heeft Woningbelang zich laten leiden door de afspraken die vastgelegd zijn in VSO II en de daarbij verstrekte toelichting. Voor het verschil tussen waardering op de fiscale balans (fiscale boekwaarde) en de waardering op de commerciële balans (commerciële boekwaarde) dient een belastinglatentie 75


te worden gevormd indien en voor zover er sprake is van verrekenbare tijdelijke verschillen. Een actieve belastinglatentie moet worden gevormd in het geval dat de commerciële waardering lager is dan de fiscale waardering, een passieve latentie in het omgekeerde geval. Een actieve latentie dient te worden gevormd tot het bedrag waarvan het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal zijn voor verrekening. 12.5.8. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. In het overzicht worden de kasstromen in 4 categorieën onderscheiden, te weten uit bedrijfsoperaties, uit operationele activiteiten, uit investeringsactiviteiten en financieringsactiviteiten. Deze indeling helpt de lezer van de jaarrekening een goed inzicht te krijgen van de achterliggende bronnen die de ingaande en uitgaande kasstromen hebben veroorzaakt. Bedrijf- en operationele activiteiten bestaan uit transacties en gebeurtenissen die veelal direct leiden tot opbrengsten en kosten in de winst- en verliesrekening. Investeringsactiviteiten betreffen de investeringen in en desinvesteringen van immateriële, materiële en financiële vaste activa. Ook tijdelijke beleggingen in vlottende activa behoren tot de investeringsactiviteiten. Financieringsactiviteiten bestaan uit de activiteiten ter financiering van de bedrijf, operationele en investeringsactiviteiten. Financieringsactiviteiten hebben invloed op de grootte en samenstelling van het eigen vermogen of het vreemd vermogen. 12.5.9.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Vaste activa Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens, het maatschappelijk vastgoed en het overige sociale vastgoed. De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt vastgesteld. Ultimo 2014 bedraagt deze grens € 699,48 (2013: € 681,02). Sociaal vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt jaarlijks getoetst op basis van boekwaarde versus bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt bepaald per kasstroom genererende eenheid (per complex). De complexindeling bij Woningbelang is gebaseerd op Product Markt Combinaties. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de bedrijfswaarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van materiële vaste activa. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven.

76


Onderhoud We brengen de kosten voor periodiek groot onderhoud ten laste van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen, tenzij wordt voldaan aan de volgende activeringsvereisten: • verlenging van de levensduur en/of; • verhoging van de huuropbrengsten. De kosten van periodiek groot onderhoud worden dan volgens de componentenbenadering geactiveerd. Vastgoed in ontwikkeling voor eigen exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie betreft complexen in aanbouw ten behoeve van toekomstige verhuurexploitatie. De complexen in aanbouw worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. We nemen geen indirecte kosten op in de verkrijgingsprijs. Voorts nemen we de volledige bouwrente op in de kostprijs van het actief als de bouwrente is gebudgetteerd en de aan het actief verbonden toekomstige voordelen groot genoeg zijn om de boekwaarde inclusief de rente volledig te dekken. Geactiveerde rente wordt berekend tegen de gemiddelde rentevoet over het totale vreemde vermogen. Rente over eigen vermogen wordt niet in de verkrijgingsprijs opgenomen. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen verkrijgingsprijs en bijkomende kosten. Eventuele rentetoerekening vindt eerst plaats nadat ontwikkelactiviteiten zijn gestart. Afschrijving vindt plaats na ingebruikneming van de complexen. Subsidies in verband met de aanschaf van (materiële) vaste activa worden in mindering gebracht op het geïnvesteerde bedrag. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van de verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie Het commercieel vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commercieel vastgoed. Commercieel vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs /vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt jaarlijks getoetst op basis van boekwaarde versus bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt bepaald per kasstroomgenererende eenheid (per complex). De complexindeling bij Woningbelang is gebaseerd op Product Markt Combinaties.

77


Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de bedrijfswaarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van materiële vaste activa. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven. Onderhoud We brengen de kosten voor periodiek groot onderhoud ten laste van het resultaat op het moment dat deze zich voordoen, tenzij wordt voldaan aan de volgende activeringsvereisten: • verlenging van de levensduur en/of • verhoging van de huuropbrengsten. De kosten van periodiek groot onderhoud worden dan volgens de componentenbenadering geactiveerd. Onroerende zaken Verkocht onder Voorwaarden Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden die zijn gekwalificeerd als een financieringstransactie worden gewaardeerd op basis van actuele waarde. De actuele waarde wordt vastgesteld aan de hand van courante prijzen op een actieve markt voor gelijksoortige onroerende zaken op dezelfde locatie en in dezelfde staat. Winsten of verliezen ontstaan door een wijziging in de actuele waarde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden worden verantwoord in de winst-en-verliesrekening over de periode waarin de wijziging zich voordoet, onder de categorie “Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille”. Om inzicht te geven in de niet-gerealiseerde waardeverandering wordt deze op grond van RJ 645.506 bij het eigen vermogen toegelicht. De actuele waarde wordt vastgesteld aan de hand van courante prijzen op een actieve markt voor gelijksoortige onroerende zaken op dezelfde locatie en in dezelfde staat. Woningbelang maakt voor deze jaarlijkse beoordeling gebruik van taxatierapporten van erkende taxateurs, door gemeenten vastgestelde WOZ- waarden en de Prijsindex Bestaande koopwoningen (PBK): • regio: Noord-Brabant • gegevens van de woning: eengezinswoning Deze index is een uitgave van het CBS en het Kadaster. Vastgoed in ontwikkeling voor eigen exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie als vastgoedbelegging betreft complexen in aanbouw ten behoeve van toekomstige verhuurexploitatie als commercieel vastgoed. De complexen in aanbouw worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs en indien van toepassing verminderd met bijzondere waardeverminderingen. We nemen geen (redelijk) deel van de indirecte kosten op in de verkrijgingsprijs. Voorts nemen we de volledige bouwrente op in de kostprijs van het actief als de bouwrente is gebudgetteerd en de aan het actief verbonden toekomstige voordelen groot genoeg zijn om de boekwaarde inclusief de rente volledig te dekken. Geactiveerde rente wordt berekend tegen de gemiddelde rentevoet over het totale vreemde vermogen. Rente over eigen vermogen wordt niet in de verkrijgingsprijs opgenomen. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen.

78


Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen verkrijgingsprijs en bijkomende kosten. Eventuele rentetoerekening vindt eerst plaats nadat ontwikkelactiviteiten zijn gestart. Afschrijving vindt plaats na ingebruikneming van de complexen. Subsidies in verband met de aanschaf van (materiële) vaste activa worden in mindering gebracht op het geïnvesteerde bedrag. Financiële vaste activa Latente belastingvorderingen Onder de financiële vaste activa zijn actieve belastinglatenties opgenomen, indien en voor zover het waarschijnlijk is dat realisatie van de belastingclaim te zijner tijd zal kunnen plaatsvinden. Een actieve belastinglatentie heeft betrekking op tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering en op compensabele verliezen. De latenties worden gewaardeerd tegen contante waarde, waarbij discontering plaatsvindt tegen de netto rente. De netto rente bestaat uit de voor Woningbelang geldende rente voor langlopende geldleningen onder aftrek van belasting op basis van het effectieve belastingtarief. Is sprake van een latentie met een looptijd korter dan 5 jaar dan wordt deze op praktische gronden nominaal gewaardeerd. Leningen u/g De verstrekte leningen (leningen u/g) worden opgenomen tegen de nominale waarde verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen en/of onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Te vorderen BWS-subsidies De onder de financiële vaste activa opgenomen vordering uit hoofde van binnen het Besluit Woning gebonden Subsidies (BWS) toegezegde bedragen (contante waarde van de uitbetalingen) wordt jaarlijks verminderd met de door de budgethouders beschikbaar gestelde bedragen. De uitbetalingstermijn is afhankelijk gesteld van de disconteringsvoet en beloopt vanaf de vaststelling van de subsidie maximaal 30 jaar. Vlottende activa Voorraden Vastgoed bestemd voor de verkoop Vastgoed bestemd voor verkoop betreft de voorraad woningen (opgeleverd en nog niet verkocht). Vastgoed bestemd voor verkoop wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde. Deze lagere netto-opbrengstwaarde wordt bepaald door individuele beoordeling van de voorraden. De vervaardigingsprijs omvat de bouwkosten en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. De netto-opbrengstwaarde is gebaseerd op een verwachte verkoopprijs, onder aftrek van nog te maken kosten voor voltooiing en verkoop. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop betreft het onderhanden werk (onroerende zaken onverkocht in aanbouw bestemd voor de verkoop). Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs of lagere nettoopbrengstwaarde. Deze lagere netto-opbrengstwaarde wordt bepaald door individuele beoordeling van de voorraden. 79


De vervaardigingsprijs omvat de bouwkosten en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. De netto-opbrengstwaarde is gebaseerd op een verwachte verkoopprijs, onder aftrek van nog te maken kosten voor voltooiing en verkoop. Overige voorraden De overige voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Onderhanden projecten De onderhanden projecten in opdracht van derden betreft onroerende zaken verkocht in aanbouw en worden gewaardeerd tegen de gerealiseerde projectkosten vermeerderd met de toegerekende winst en verminderd met verwachte verliezen en gedeclareerde termijnen. Indien het resultaat op een onderhanden project niet op betrouwbare wijze kan worden ingeschat wordt geen winst toegerekend. De projectkosten omvatten de direct op het project betrekking hebbende kosten, de kosten die toerekenbaar zijn aan projectactiviteiten in het algemeen en toewijsbaar zijn aan het project en andere kosten die contractueel aan de opdrachtgever kunnen worden toegerekend. In de onderhanden projecten zijn tevens begrepen de uit projectontwikkeling voortkomende projecten indien en voor zover voor eenheden van het project voor of tijdens de constructie een onvoorwaardelijke verkoopovereenkomst is afgesloten. Projectopbrengsten en projectkosten uit hoofde van de onderhanden projecten worden als opbrengsten en kosten verwerkt in de winst-en-verliesrekening naar rato van de verrichte prestaties op balansdatum. De mate waarin de prestaties zijn verricht is bepaald op basis van de tot de balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten van het uitgevoerde deel van het project. Onderhanden projecten waarvan het saldo een debetstand vertoont, worden gepresenteerd onder de vlottende activa. Onderhanden projecten waarvan het saldo een creditstand vertoont, worden gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder de kortlopende schulden. De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden. Eigen vermogen In het algemeen geldt dat de waardering van het eigen vermogen een resultante is van de waardering van de activa en overige passiva. Hoewel het eigen vermogen als een resterend saldo is gedefinieerd, wordt het niettemin in de balans verder onderverdeeld. Een dergelijke onderverdeling is relevant voor economische beslissingen van de gebruikers van de jaarrekening, onder meer als de onderverdeling een aanwijzing vormt voor wettelijke en andere beperkingen op de vrije beschikbaarheid van het eigen vermogen. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan worden geschat. 80


Tenzij anders vermeld, worden voorzieningen gewaardeerd tegen de nominale waarde. Een afwijking op deze gekozen waarderingswijze wordt duidelijk uiteengezet. Voorzieningen onrendabele investeringen en herstructureringen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de woningcorporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de woningcorporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de verplichting heeft plaatsgevonden. Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen en herstructureringen worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus de aan deze investering toe te rekenen bedrijfswaarde of actuele waarde. Voorziening latente belastingverplichtingen Voor in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een voorziening getroffen ter grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief. Op deze voorziening worden in mindering gebracht de in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van beschikbare voorwaartse verliescompensatie, voor zover het waarschijnlijk is dat de toekomstige fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening. De belastinglatentie heeft betrekking op tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering De latentie wordt gewaardeerd tegen contante waarde waarbij discontering plaatsvindt tegen de nettorente. De nettorente bestaat uit de voor Woningbelang geldende rente voor langlopende leningen onder aftrek van belasting op basis van het effectieve belastingtarief. Is sprake van een latentie met een looptijd korter dan 5 jaar dan wordt deze op praktische gronden nominaal gewaardeerd. Overige voorzieningen Tenzij anders vermeld, worden de overige voorzieningen gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de betreffende verplichtingen af te wikkelen. Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaard tegen nominale waarde, onder aftrek van de betaalde aflossingstermijnen. De aflossingsverplichting van de langlopende schulden voor het komend jaar is opgenomen onder de kortlopende schulden. De leningen worden hetzij ineens afgelost (fixe-leningen) dan wel in gedeelten volgens het annuitaire- lineaire kostprijssysteem. Woningbelang maakt gebruik van basisrenteleningen. Een basisrentelening is een financieringsinstrument waarbij de hoofdsom gedurende de looptijd (meerdere jaren tot maximaal 50 jaren) gelijk blijft. De te vergoeden rente is gesplitst in twee delen: een basisrente en liquiditeitsopslag. De basisrente is gefixeerd voor de gehele looptijd. De liquiditeitsopslag wijzigt gedurende de looptijd. Hierbij wordt gekozen uit verschillende 81


looptijden van de opslagen. Indien met de bank geen overeenstemming wordt bereikt over de opslag kan de lening worden afgelost tegen de op het keuzemoment geldende marktwaarde van de lening. De eventuele marktwaardeverrekening brengt voor Woningbelang een renterisico met zich mee. Basisrenteleningen vallen onder de werking van de 'beleidsregels gebruik financiële derivaten door toegelaten instellingen’. Basisrenteleningen die vanaf 1 december 2012 worden afgesloten en niet aan alle voorwaarden van de beleidsregels (inclusief looptijd) voldoen, worden als onrechtmatig aangemerkt. In de basisrenteleningen is een embedded derivaat besloten. Deze wordt in de jaarrekening van Woningbelang niet gescheiden van het basiscontract vanwege het feit dat er een nauw verband bestaat tussen de economische kenmerken en risico's van het basiscontract. Verplichtingen uit hoofde van Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Bouwvereniging Woningbelang heeft in het kader van de verkoop van woningen onder voorwaarden een terugkoopverplichting die afhankelijk is van de waardeontwikkeling van de woningen. De omvang van de terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd. Indien de verwachting bestaat dat de terugkoop binnen één jaar zal plaatsvinden, is de verplichting onder de kortlopende schulden verantwoord. Kortlopende schulden De kortlopende schulden worden opgenomen tegen nominale waarde. 12.5.10.

Grondslagen voor bepaling van het resultaat

12.5.10.1. Algemeen Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. Positieve resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen zodra zij voorzienbaar zijn. 12.5.10.2. Opbrengstverantwoording Opbrengsten uit de levering van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s rondom de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper. Daarnaast worden bij de opbrengstverantwoording nog de volgende voorwaarden gehanteerd: - de voortgezette betrokkenheid bij de verkochte goederen is niet zodanig dat de corporatie feitelijk kan beschikken over die goederen en daarmee kan besluiten over de aanwending van die goederen; - het bedrag van de opbrengst kan op betrouwbare wijze worden bepaald; - het is waarschijnlijk dat de economische voordelen met betrekking tot de transactie de corporatie zullen toevloeien; - de al gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt met betrekking tot de transactie, kunnen op betrouwbare wijze worden bepaald. Opbrengsten uit de levering van diensten worden verwerkt naar rato van de geleverde prestaties gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. - het bedrag van de opbrengst kan op betrouwbare wijze worden bepaald; - het is waarschijnlijk dat de economische voordelen met betrekking tot de transactie de corporatie zullen toevloeien; - de mate waarin de dienstverlening op de balansdatum is verricht, op betrouwbare wijze kan worden bepaald; 82


-

de al gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt met betrekking tot de transactie kunnen op betrouwbare wijze worden bepaald.

12.5.10.3. Bijzondere posten Bijzondere posten zijn baten of lasten die behoren tot de gewone bedrijfsuitoefening, maar op grond van de aard, omvang of het incidentele karakter afzonderlijk worden toegelicht om een goed inzicht te geven in het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening van de corporatie en de ontwikkeling daarvan in het bijzonder. Bijzondere posten worden met het oog op de analyse en de vergelijkbaarheid van de resultaten zoveel als mogelijk naar aard en omvang afzonderlijk en ongesaldeerd toegelicht. 12.5.10.4.

Bedrijfsopbrengsten

Huuropbrengsten De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. De opbrengsten uit hoofde van huur worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van opeisbaarheid daar bij tussentijdse beëindiging van het huurcontract geen terugbetalingsverplichting geldt. Opbrengsten service- en energiecontracten Opbrengsten service- en energiecontracten betreffen overeengekomen vergoedingen van huurders en worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van levering van de goederen en diensten. De vergoedingen zijn voor de dekking van de te maken en gemaakte service- en energiekosten. Verrekening op basis van daadwerkelijke bestedingen vindt jaarlijks plaats. Gemaakte servicekosten worden verantwoord onder ‘Lasten service- en energiecontracten’. Vanaf 1 januari 2014 geldt de Warmtewet. De Warmtewet heeft betrekking op huurders die hun warmte en warm water krijgen van een gemeenschappelijke verwarming. De Warmtewet garandeert dat de energieprijs voor deze gebruikers nooit hoger is dan het maximum dat in de Warmtewet is vastgelegd. De maximumprijs voor de levering van warmte wordt jaarlijks vastgesteld door de Autoriteit Consument en Markt. De verrekeningen betreffende de energiecontracten zijn daarom gemaximeerd. Nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille De post nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit) dan wel de vervaardigingsprijs (projecten voor derden). Opbrengsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). Mogelijke verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. Projectopbrengsten uit hoofde van de onderhanden projecten worden als opbrengsten verwerkt in de winst-en-verliesrekening naar rato van de verrichte prestaties op balansdatum. Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille De post overige waardeveranderingen betreft waardeverhogingen voor zover deze niet betrekking hebben op de terugneming van eerder verantwoorde waardeveranderingen. Deze terugneming wordt via de regel overige waardeveranderingen immateriële vaste activa en vastgoedportefeuille onder de lasten verantwoord. Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf De toe te rekenen interne directe kosten ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden hieronder verantwoord.

83


Overige bedrijfsopbrengsten Hieronder worden onder andere de inschrijfgelden van woningzoekenden, de opbrengsten van overige dienstverlening en incidentele opbrengsten verantwoord. 12.5.10.5.

Bedrijfslasten

Afschrijvingen (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille De afschrijvingen (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille worden gebaseerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Binnen de afschrijving op het vastgoed in exploitatie worden componenten onderkend met een verschillende levensduur. Naast de grond (geen afschrijving) en de opstal worden liftinstallaties, duurzame energie installaties, technische installaties en inrichting onderkend. Van afzonderlijke componenten ‘technische installaties’ en ‘inrichting’ is sprake indien deze componenten meer dan 10% uitmaken van de waarde van het actief en/of indien de afschrijvingslast (als gevolg van een afwijkende levensduur van de component ten opzichte van de opstal) meer dan 10% afwijkt van de situatie dat geen component zou zijn onderkend. Overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille De overige waardeveranderingen worden gevormd door de waardevermindering die is ontstaan door gedurende het verslagjaar nieuw aangegane juridische en feitelijke verplichtingen met betrekking tot investeringen in nieuwbouw en herstructurering. Daarnaast hebben de overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille betrekking op duurzame waardeveranderingen van de materiële vaste activa in exploitatie (lagere bedrijfswaarde). Lonen, salarissen en sociale lasten Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenlasten Woningbelang heeft een pensioenregeling via het Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). Dit betreft een toegezegde pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioengerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. Per 31 december 2014 bedraagt de dekkingsgraad van Pensioenfonds SPW afgerond 114%. Voor de pensioenregeling betaalt Woningbelang verplichte of contractuele basispremies aan het pensioenfonds. Behalve de betaling van premies heeft Woningbelang geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. Woningbelang heeft in geval van een tekort bij het fonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Onderhoudslasten Onder onderhoudslasten worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Reeds aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder de niet in de balans opgenomen verplichtingen. De 84


lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging en/of levensduurverlenging van het actief. Leefbaarheid Onder deze post worden alle aan het verslagjaar toe te rekenen kosten verantwoord, welke een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en de manier waarop mensen (samen)leven binnen de wijken van het werkgebied van Woningbelang. Lasten service- en energiecontracten De gemaakte service- en energiekosten voor huurders worden verantwoord onder de lasten service- en energiecontracten in het verslagjaar waarop de service- en energiekosten betrekking hebben. Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. 12.5.10.6. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille betreffen winsten of mogelijke verliezen, die ontstaan door een wijziging in de waarde van de vastgoedbeleggingen in het verslagjaar. 12.5.10.7. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. 12.5.10.8. Belastingen Vennootschapsbelasting wordt geheven over de fiscale winst. Fiscale winst is de winst over de verslagperiode, bepaald volgens fiscale regels, waarover vennootschapsbelasting verschuldigd of verrekenbaar is. Bij fiscaal verlies is de belasting per definitie verrekenbaar. 12.5.10.9. Buitengewone baten en lasten Onder buitengewone baten en lasten worden verstaan baten en lasten die voortvloeien uit gebeurtenissen of transacties die duidelijk te onderscheiden zijn van de activiteiten in het kader van de gewone bedrijfsuitoefening en derhalve naar verwachting zelden zullen voorkomen. 12.5.10.10. Financiële instrumenten Woningbelang kan binnen het treasurybeleid gebruik maken van financiële instrumenten, maar uitsluitend ter beperking van inherente (rente-, looptijden- en markt-) risico's. Op grond van het vigerende treasurystatuut is het gebruik van bepaalde financiële instrumenten toegestaan voor zover de aanwending van deze instrumenten zelfstandig, dan wel in onderlinge samenhang tot resultaat heeft dat renterisico en/of tegenpartijrisico vermindert en/of de beschikbaarheid van middelen wordt veiliggesteld. Elk valutarisico dient daarbij te zijn uitgesloten. De toegestane financiële instrumenten zijn in het treasurystatuut benoemd. Woningbelang heeft onder andere basisrenteleningen met embedded derivaten. 12.5.10.11. Valutarisico Woningbelang doet uitsluitend transacties in Euro’s en loopt derhalve geen valutarisico.

85


12.5.10.12. Prijsrisico Woningbelang heeft geen effecten in portefeuille en heeft daardoor geen prijsrisico. 12.5.10.13. Renterisico Het renterisico wat Woningbelang loopt betreft voornamelijk de rentedragende langlopende schulden (waaronder kredietinstellingen) en de liquiditeitsopslagen van de basisrenteleningen.

86


12.6. Toelichting op de balans Activa A. Vaste Activa II Materiële vaste activa

1. Sociaal vastgoed in exploitatie 2. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie 3. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

2014 €

2013 €

100.258.728 2.145.446 568.352

93.968.306 3.951.840 613.118

102.972.526

98.533.264

Een overzicht van de materiële vaste activa is hierna opgenomen:

1 januari 2014 Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs in ontwikkeling Cumulatieve waardeveranderingen Cumulatieve afschrijvingen: - verkrijgings- of vervaardigingsprijs - waardeveranderingen In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Boekwaarde per 1 januari 2014

Sociaal vastgoed in exploitatie

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de eigen exploitatie

(On)roerende zaken ten dienste van de explotatie

Totaal

€

€

€

€

158.721.744

8.120.290

3.707.181

170.549.215

23.293

-

23.293

-23.359.682

-

-23.359.682

-42.744.168 1.327.952 -832 93.968.306

87

-3.094.063

-4.164.820 -3.630 3.951.840

613.118

-45.838.231 1.327.952 -4.165.652 -3.630 98.533.264


Mutaties Investeringen: - nieuw bezit aan (on)roerende zaken * vervaardigingsprijs nieuwbouw * waardeveranderingen nieuwbouw * verkrijgingsprijs overig - na-investeringen bestaand bezit Investeringen in ontwikkeling Desinvesteringen Waardeveranderingen Afschrijvingen Overboekingen: - splitsing(en) sociaal vastgoed in exploitatie * naar commercieel vastgoed in exploitatie - nieuwe (on)roerende zaken * naar sociaal vastgoed in exploitatie - verkrijgings-of vervaardigingsprijs - waardeveranderingen (onrendabele toppen) Winst en verliesrekening Herclassificatie/herkwalificatie: - van sociaal naar commercieel vastgoed - van commercieel naar sociaal vastgoed - van voorraden vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop - van voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop - naar voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Totaal mutaties 2014 31 december 2014 Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs in ontwikkeling Cumulatieve waardeveranderingen Cumulatieve afschrijvingen: - verkrijgings- of vervaardigingsprijs - waardeveranderingen In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Boekwaarde per 31 december 2014

8.477.643 -2.617.000 174.850 1.273.637 -23.293 -95.126 2.473.637 -3.049.398

5.187.958 12.900 25.640

-83.306

-23.507

13.665.601 -2.617.000 187.750 1.273.637 2.347 -95.126 2.473.637 -3.132.704

-23.507

-8.477.643 2.617.000 -36.025

-8.477.643 2.617.000 -36.025

1.067.106

-739 20.292 1.067.106

-739 20.292

141.638 -463.043

141.638 -463.043

832 6.290.423

-1.971.015 -193.773 -1.806.392

-44.766

-1.971.015 -192.941 4.439.265

167.174.236

5.861.685

3.745.721

176.781.642

0

0

-23.226.512

-23.226.512

-45.552.475 1.863.479

-3.177.369 -3.518.835

0 100.258.728

-197.404 2.145.446

568.352

-48.729.844 1.863.479 -3.518.835 -197.404 102.972.526

II.1 Sociaal vastgoed in exploitatie Investeringen In 2014 zijn 59 verhuureenheden gerealiseerd en toegevoegd aan de voorraad van het sociaal vastgoed: • 36 appartementen van het nieuwbouwproject Waalreseweg (Elcomapark - Rede) te Valkenswaard • 17 grondgebonden woningen van het nieuwbouwproject Heiakker te Valkenswaard • 6 appartementen gelegen aan de Kromstraat te Valkenswaard in het kader van de transformatie van bedrijfsruimten (schoolunits) naar woonruimten Daarnaast zijn de verbouwingskosten van Eindhovenseweg 189a onder deze noemer gerangschikt. Na de verbouwing wordt deze voormalige bedrijfsruimte als maatschappelijk vastgoed verhuurd. Verder is de woning aan de Emmalaan 18 aangekocht. 88


De geactiveerde kosten bestaan verder uit nakomende kosten en/of vrijval van voorzieningen voor de afbouw van in het verleden opgeleverde nieuwbouwprojecten. Tevens zijn op deze post na-investeringen verantwoord. Deze hebben voornamelijk betrekking op energiebesparende maatregelen. Desinvesteringen De post desinvesteringen betreft de inbreng van de restant boekwaarden van 52 appartementen gelegen aan de Nieuwe Waalreseweg te Valkenswaard in het herstructureringsproject ‘Ginneve’. Na de sloop is in november met de bouw van de 45 seniorgeschikte appartementen voor senioren met een zorgindicatie gestart. De verwachte oplevering is eind 2015. Bedrijfswaardeberekening De bedrijfswaarde wordt gevormd door het saldo van de contante waarde van de toekomstige inkomsten en uitgaven over de geschatte resterende levensduur van de zaken. Hierbij is gerekend met een disconteringspercentage van 5,25%. Het moment van contant maken is medio numerando. Voor huurstijgingen gaan we uit van 1,0% in het eerste prognosejaar (conform het inmiddels bekende inflatiecijfer over 2013) en voor alle volgende jaren 2,0% (verwachting inflatie). Met betrekking tot de huurderving wordt gecalculeerd met 0,5% in het eerste prognosejaar en 1,0% vanaf het tweede prognosejaar. Mutatie-aantallen zijn de komende vijf jaar nauwkeuriger ingeschat met behulp van de prognose van nieuwbouwproductie en herstructureringen. Na het vijfde prognosejaar gaan we uit van een mutatiegraad van 6,0%. Voor kostenstijgingen wordt uitgegaan van 2,0% voor de eerste vijf prognosejaren en 3,0% vanaf het zesde jaar. Bij het bepalen van de bedrijfswaarde gaan we tevens uit van een minimale restant levensduur van 15 jaar tenzij er expliciet een sloopbesluit is genomen. De rentabiliteitswaardecorrectie wordt buiten beschouwing gelaten. Op 13 februari 2013 is een akkoord bereikt over de woningmarkt en de bouwsector tussen de regering en de partijen D66, ChristenUnie en SGP. In dit Woonakkoord zijn zowel de bedragen voor de jaarlijkse verhuurderheffing als de hoogte van de inkomensafhankelijke huurverhoging opgenomen. Op basis van deze ontwikkelingen heeft Woningbelang de best mogelijke schatting met betrekking tot de verhuurderheffing en aanvullingen op het huurbeleid verwerkt in een meerjarenprognose. Deze inschatting is vervolgens verwerkt in de bedrijfswaardeberekening per ultimo 2014. Concreet betekent dit het eerste prognosejaar een huurverhoging van 1,5% bovenop de geprognosticeerde inflatie en daarna nog drie jaar 1,0%. Bovenstaande parameters passen bij het beleid en uitgangspunten van Woningbelang en zijn in hoofdlijnen conform de bedrijfswaardeberekening in onze jaarrekening van 2013. Per saldo is in 2014 een waardeverminderingsverlies teruggenomen van € 2.473.637,(2013: € 7.653.208,- teruggenomen). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de winst- en verliesrekening onder 2.2 Overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille. De bedrijfswaarde van het sociaal vastgoed in exploitatie, berekend op basis van de uitgangspunten, bedraagt per ultimo 2014 € 153.641.169,- (2013: € 149.731.117,-). Overzicht overige waarden van het sociaal vastgoed: € Totaal Commerciële boekwaarde per 31.12.2014 Fiscale boekwaarde per 31.12.2013 WOZ waarde 01-01-2014

100.258.728 474.679.524 600.485.000 89

€ Gemiddeld per object 26.159 122.593 157.773


Afschrijvingen De afschrijvingstermijnen en gevolgde systematiek luiden als volgt: Sociaal vastgoed in exploitatie Grond geen afschrijvingen Casco lineair Liftinstallaties lineair Duurzame energie installaties lineair Installaties lineair Inrichting lineair Bijzonder waarderingsverminderingsverlies lineair

50 jaar 25 jaar 15-25 jaar 15 -25 jaar 10 -15 jaar restant termijn casco

Overboekingen De boekwaarde van de in de plint gelegen commerciële ruimte van het verhuurcomplex Waalreseweg 36-38 was verdisconteerd in de boekwaarden van de 20 appartementen. Per 1 januari 2014 heeft ontvlechting plaatsgevonden en is betreffende boekwaarde overgeboekt naar commercieel vastgoed in exploitatie. Herclassificatie/herkwalificatie Ultimo verslagjaar zijn vier verhuureenheden geherclassificeerd: • Een woning van commercieel naar sociaal vastgoed omdat de betreffende woning niet meer in gebruik is als commerciële ruimte en de huurprijs ultimo 2014 onder de huurtoeslaggrens van € 699,48 ligt; • een garage van sociaal vastgoed naar commercieel vastgoed omdat het een losse verhuur aan een niet huurder woning betreft; • Twee garages van commercieel naar sociaal vastgoed omdat betreffende huurders huurder woning zijn geworden. Van voorraden ‘vastgoed bestemd voor de verkoop’ In 2014 is één onder voorwaarden verkochte woning teruggekocht en toegevoegd aan sociaal vastgoed in exploitatie. Naar voorraden ‘vastgoed bestemd voor de verkoop’ Ultimo 2014 zijn twee leegstaande woningen bestemd voor de verkoop van ‘sociaal vastgoed in exploitatie’ toegevoegd aan ‘voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop’. II.2 Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onder dit onderdeel zijn de uitgaven van de volgende onroerende zaken in ontwikkeling/aanbouw verantwoord: Weegbree, Eijkereind, Molensteen, Ginneve, Bosstraat, Amundsenstraat, Terlo, Elcomapark (21). Over vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie wordt niet afgeschreven. In het verslagjaar 2014 zijn 59 gerealiseerde verhuureenheden toegevoegd aan de voorraad van het sociaal vastgoed, hetwelk heeft geresulteerd in een overboeking naar de balanspost ‘sociaal vastgoed in exploitatie’ van € 8.477.643,-. Woningbelang gaat op het Elcomapark gelegen aan de Waalreseweg 21 betaalbare huurwoningen bouwen i.p.v. 17 dure koopwoningen. Het nieuwbouwproject ’17 koopwoningen Elcomapark’ is afgesloten. De vervaardigingkosten ultimo 2013 zijn overgeboekt van ‘vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de verkoop’ naar onderhavige balanspost. De ‘oude’ plankosten worden vervolgens in 2015 afgewikkeld met instandhouding van de btw-aftrek. Hiervoor is een voorziening getroffen. 90


II.3 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Op de balans staan onder deze post de (on)roerende zaken vermeld die we in eigendom hebben en aanwenden in het kader van de exploitatie. Belangrijke onderdelen hiervan zijn het eigen kantoorpand, de investeringen in informatie- en communicatietechnologie (ICT), het wagenpark en kantoorinventaris. De afschrijvingstermijnen en gevolgde systematiek luiden als volgt: Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie: Terreinen Gebouwen Installaties Inventaris Vervoermiddelen ICT hard- en software

geen afschrijvingen lineair lineair lineair lineair lineair

50 jaar 50 jaar 10-25 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar

III Vastgoedbeleggingen

1. Commercieel vastgoed in exploitatie 2. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 3. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

2014 €

2013 €

7.048.190 16.991.675 0 24.039.865

7.405.119 16.137.105 0 23.542.224

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de eigen exploitatie €

Totaal

Een overzicht van de materiële vaste activa is hierna opgenomen: Commercieel vastgoed in exploitatie

1 januari 2014 Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs in ontwikkeling Cumulatieve waardeveranderingen Cumulatieve afschrijvingen: - verkrijgings- of vervaardigingsprijs - waardeveranderingen In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Boekwaarde per 1 januari 2014

€

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden €

7.934.101

7.070.645

15.004.746

-288.645

9.066.460

8.777.815

-285.165 44.828

7.405.119

91

€

-285.165 44.828

16.137.105

0

23.542.224


Mutaties Investeringen: - nieuw bezit aan (on)roerende zaken * vervaardigingsprijs nieuwbouw * waardeveranderingen nieuwbouw - na-investeringen bestaand bezit Waardeveranderingen Afschrijvingen: Overboekingen: - splitsing(en) * van sociaal vastgoed in exploitatie - nieuwe (on)roerende zaken * naar commercieel vastgoed in exploitatie - van activatype casco naar activatype grond Winst en verliesrekening Herclassificatie/herkwalificatie: - van sociaal naar commercieel vastgoed - van commercieel naar sociaal vastgoed - naar voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Totaal mutaties 2014 31 december 2014 Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs Cumulatieve verkrijgings- of vervaardigingsprijs in ontwikkeling Cumulatieve waardeveranderingen Cumulatieve afschrijvingen: - verkrijgings- of vervaardigingsprijs - waardeveranderingen In mindering: voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen In mindering: voorziening no go projecten Boekwaarde per 31 december 2014

19.250 2.954 17.082 -157.768

19.250

38.500 2.954 1.926.384 -157.768

1.909.302

23.507

23.507 -19.250 -628.754

-19.250 -214 -628.754

739 -20.292 -242.187

-425.978

739 -20.292 -668.165

-356.928

854.570

7.667.701

6.537.969

14.205.670

-268.004

10.453.706

10.185.702

-214

0

-406.756 55.250

7.048.190

497.642

-406.756 55.250

16.991.675

0

24.039.865

III.1 Commercieel vastgoed in exploitatie Investeringen De geactiveerde kosten ‘nieuw bezit’ bestaan uit nakomende kosten en/of vrijval van gereserveerde gelden voor de afbouw van in het verleden opgeleverde nieuwbouwprojecten: Elcomapark (28), Rietvink en Tilliaans. Waardeveranderingen De bedrijfswaarde van het commercieel vastgoed in exploitatie berekend op basis van de uitgangspunten van het sociaal vastgoed in exploitatie bedraagt per ultimo 2014 € 9.224.404,- (2013: € 9.649.476,-). Overzicht overige waarden van het commercieel vastgoed: € Totaal Commerciële boekwaarde per 31.12.2014 Fiscale boekwaarde per 31.12.2013 WOZ waarde 01.01.2014

7.048.190 8.463.242 8.276.000 92

€ Gemiddeld per object 138.199 165.942 162.274


Per saldo is in 2014 een waardeverminderingsverlies teruggenomen van € 17.082,- (2013: € 187.834,-). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de winst- en verliesrekening onder '2.2 Overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille’. De portefeuille commercieel vastgoed bestaat ultimo 2014 uit 34 woningen,11 garages, 1 winkelruimte,1 bedrijfsruimte,1 apotheek en1 hoed (huisartsen onder een dak). Afschrijvingen De afschrijvingstermijnen en gevolgde systematiek voor het sociaal vastgoed worden ook gehanteerd voor het commercieel vastgoed. Overboekingen De boekwaarde van de in de plint gelegen commerciële ruimte van het verhuurcomplex Waalreseweg 36-38 was verdisconteerd in de boekwaarden van de 20 appartementen (sociaal vastgoed). Per 1 januari 2014 heeft ontvlechting plaatsgevonden en is betreffende boekwaarde overgeboekt van sociaal vastgoed in exploitatie naar commercieel vastgoed in exploitatie. Herclassificatie/herkwalificatie Ultimo verslagjaar zijn vier verhuureenheden geherclassificeerd: • Een woning van commercieel naar sociaal vastgoed omdat de betreffende woning niet meer in gebruik is als commerciële ruimte en de huurprijs ultimo 2014 onder de huurtoeslaggrens van € 699,48 ligt; • een garage van sociaal vastgoed naar commercieel vastgoed omdat het een losse verhuur aan een niet huurder woning betreft; • twee garages van commercieel naar sociaal vastgoed omdat betreffende huurders huurder woning zijn geworden. Naar voorraden ‘vastgoed bestemd voor de verkoop’ Ultimo 2014 zijn drie leegstaande woningen bestemd voor de verkoop van ‘commercieel vastgoed in exploitatie’ toegevoegd aan ‘voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop’. III.2 Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Bij oplevering van een nieuwbouwwoning (onder voorwaarden) of verkoop van een bestaande woning (onder voorwaarden), wordt deze onder de post ‘Onroerende zaken verkoop onder Voorwaarden' gerubriceerd en gewaardeerd tegen de 'gekorte’ actuele prijs. Tevens wordt een verplichting gevormd, gerubriceerd onder (langlopende) geldleningen. Winsten of verliezen ontstaan door een wijziging in de actuele waarde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden worden verantwoord in de winst-en-verliesrekening over de periode waarin de wijziging zich voordoet, onder de categorie ‘Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille’. Overige veranderingen en terugnemingen daarvan De post 'overige waardeveranderingen en terugnemingen daarvan' is als volgt te specificeren:

93


2014 € Waardeverandering t.g.v. het positieve verschil tussen de actuele waarde en historische kostprijs Jaarlijkse waardeverandering t.g.v wijziging in de actuele waarde

2013 € 1.050.752

1.909.302 1.909.302

-628.626 422.126

Een verschil tussen de actuele waarde en de historische kostprijs ontstaat voornamelijk bij nieuwbouw als Collectief Particulier Opdrachtgeverschap van toepassing is en bij bestaand bezit. We hebben de gehanteerde marktwaarden ultimo 2013 getoetst aan de door de gemeenten ter beschikking gestelde WOZ-waarden van de VOV-woningen. Op grond van deze toetsing is de totale marktwaarde van de VOV vastgoedportefeuille ultimo 2013 met een bedrag van € 2.171.638,- verhoogd van € 20.399.487,- tot € 22.571.125,- en heeft geleid tot een aanvullende waardeverandering van € 1.617.611,-. De afwijking is grotendeels toe te schrijven aan in het verleden niet meegenomen aan- en verbouwingen. In 2014 zijn bestaande koopwoningen gemiddeld 1,65% duur geworden (2013 waardedaling 4,4%). Jaarlijks wordt tevens beoordeeld of de verplichting moet worden bijgesteld op basis van de waardeontwikkeling en in de contractvoorwaarden opgenomen verdeelsleutels. De waardering van de terugkoopverplichting vindt plaats op basis van de contractprijs van de woningen verkocht onder voorwaarden op balansdatum, gecorrigeerd voor het aandeel van de woningcorporatie in de waardemutatie. De toetsing heeft voor de VOV-verplichtingen geleid tot een aanvullende waardeverandering van € 1.400.970,-. De schattingswijziging heeft een positief effect van € 216.641,- op het resultaat over het boekjaar 2014: • Onroerende zaken VOV € 1.627.611 • Verplichtingen VOV - € 1.400.970 € 226.641 Winst- en verliesrekening Naar voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop In 2014 zijn zeven woningen teruggekocht. Van deze zeven woningen zijn op balansdatum: • Drie woningen regulier verkocht tegen marktconforme prijs; • een woning verkocht onder voorwaarden; • drie woningen toegevoegd aan ‘voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop’. Tevens is een op 24 december 2013 teruggekochte woning regulier verkocht tegen marktconforme prijs. III.3 Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie De vervaardigingkosten bestaan uit nakomende kosten en/of vrijval van gereserveerde gelden voor de afbouw van in het verleden opgeleverde nieuwbouwprojecten. Het betreft hier Elcomapark (28), Rietvink en Tiliaans. De kosten zijn toegevoegd aan commercieel vastgoed in exploitatie.

94


IV Financiële vaste activa 2014 € 791.396 3.019 794.415

1. Deelnemingen in groepsmaatschappijen 2. Vorderingen op groepsmaatschappijen 3. Andere deelnemingen 4. Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Latente belastingvordering(en) 6. Leningen u/g 7. Overige effecten 8. Te vorderen BWS-subsidies 9. Overige vorderingen

2013 € 1.000.000 18.703 1.018.703

IV.5 Latente belastingvordering(en) De latente belastingvorderingen hebben betrekking op beschikbare voorwaartse verliescompensatie en de latentie voor (verhuur)eenheden bestemd voor de verkoop. Vorderingen ontstaan o.a. door tijdelijke verschillen tussen bedrijfseconomische en fiscale waarderingsgrondslagen. Een actieve latentie is een toekomstige belastingvordering. De actieve belastinglatenties zijn in mindering gebracht op de voorziening getroffen voor in de in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen. Het verloop van de belastinglatenties (verliescompensatie) is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari * voorwaartse verliescompensatie Bij: dotaties * (verhuur)eenheden bestemd voor verkoop Af: vrijval/onttrekkingen * (verhuur)eenheden bestemd voor verkoop * voorwaartse verliescompensatie

2.014 €

2013 €

359.905

432.393

160.077

In mindering op voorziening latente belastingverpichtingen Boekwaarde per 31 december

-359.905 160.077 -160.077 0

-72.488 359.905 -359.905 0

De in 2008 en 2012 ontstane verliezen zijn in 2013 en 2014 gecompenseerd. Vanuit het oogpunt uit voorzichtigheid en gezien de geringe omvang is de latentie voor voorwaartse verliescompensatie op nihil gewaardeerd. De latentie voor (verhuur)eenheden bestemd voor de verkoop betreft een zevental op 31 december 2014 leegstaande woningen. Verwacht wordt dat dit bedrag op balansdatum binnen een jaar wordt gerealiseerd. De latentie is gewaardeerd tegen nominale waarde. IV.6 Leningen u/g Het betreft de volgende categorie leningen:

Lening aan WIF Totaal boekwaarde leningen u/g 95

2014 €

2013 €

791.396 791.396

1.000.000 1.000.000


Het verloop van de post leningen u/g is als volgt:

Boekwaarde 1 januari AF: waardeverandering Bij: toevoeging rente (rente 2011 tm 2014) Af: kosten (certificaatskosten 2011 tm 2014) Af: voorziening dubieuze debiteuren Boekwaarde 31 december

2014 €

2013 €

1.000.000 -400.000 384.815 -3.200 -190.219 791.396

2.000.000 -1.000.000 281.423 -1.600 -279.823 1.000.000

Woningbelang heeft 4 certificaten á € 500.000,- uitstaan bij het WoonInvesteringsFonds. Het WIF is een vereniging met als missie corporaties met een liquiditeitsbehoefte voortkomend uit herstructurerings- en nieuwbouwopgaven te voorzien van liquiditeiten door aankopen van woningen. Voor de realisatie van deze missie hebben diverse corporaties financiering ter beschikking gesteld in de vorm van achtergestelde leningen (certificaten). Sinds de start van het WIF zijn 120 complexen met circa 5.500 woningen aangekocht op uitpondbasis. Als gevolg van de financiële en economische crisis zijn de verwachtingen hiervan niet uitgekomen. De aantallen verkopen, gerealiseerde verkoopprijzen en marktwaarden van de portefeuille blijven ver achter. Het WIF is niet meer in staat om haar schuld te herfinancieren. Het WIF heeft de volgende acties ondernomen om de liquiditeitsproblemen op te lossen: • het vanaf 2011 bijschrijven van de rente - onder aftrek van de certificaatkosten. • het in 2011 converteren van de rente op de achtergestelde leningen (certificaten). De conversie hield o.a. in dat vanaf 2011 de vaste rente is verlaagd van 4,5% naar 2,25%. Woningbelang is niet akkoord gegaan met deze renteconversie. • Het in 2014 verkopen van 3.786 woningen aan een Britse vermogensbeheerder tegen een verkoopprijs van 365 miljoen euro met een beoogde levering in maart 2015. Minister Blok is in februari 2015 akkoord gegaan met de verkoop. De poging van een WIF-lid om de verkoop via de rechter te laten terugdraaien, is mislukt. . Gezien de financiële situatie waarin het WIF verkeert, hebben we: • de WIF-deelname verder afgewaardeerd tot met 30% van de nominale waarde van de certificaten (€ 600.000,-) • een voorziening getroffen van € 190.219,- (voor de bijgeschreven rente onder aftrek van de certificaatskosten): o bijgeschreven rente 2011 tot en met 2014 (4,5%) € 384.815 Af: o certificaatskosten 2011 tot en met 2014 € 3.200 o rente 2011 tot en met 2014 (2,25%) € 191.396 € 190.219 We gaan ervan uit dat de vaste rente van 2,25% wordt uitgekeerd.

96


IV.8 Te vorderen BWS-subsidies

Boekwaarde 1 januari Bij: toevoeging rente Af: ontvangen BWS-subsidie Overige mutaties Boekwaarde 31 december

2014 €

2013 €

18.703 722 -16.406 3.019

50.009 1.999 -33.305 18.703

De uit hoofde van binnen het Besluit Woning gebonden Subsidies (BWS) toegezegde bedragen (contante waarde van de uitbetalingen) wordt jaarlijks verminderd met de door de budgethouders beschikbaar gestelde bedragen. De uitbetalingstermijn is afhankelijk gesteld van de disconteringsvoet en beloopt vanaf de vaststelling van de subsidie maximaal 30 jaar. Twee subsidies zijn afgelopen in 2014. De laatste subsidie loopt af in 2015. B. Vlottende activa I Voorraden

1. Vastgoed bestemd voor verkoop 2. Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop 3. Overige voorraden

2014 €

2013 €

989.571 0 50.313 1.039.884

211.767 890.530 53.587 1.155.884

2014 € 211.767

2013 € 165.000 353.737

I.1 Vastgoed bestemd voor verkoop

Verkrijgings- en vervaardigingsprijs 1 januari Herclassificatie/herkwalificatie: * van vastgoed verkopen onder voorwaarden * van sociaal vastgoed in exploitatie * van commercieel vastgoed in exploitatie Af: verkopen Af: in exploitatie Af: voorziening voor verwachte verliezen Boekwaarde per 31 december

425.978 463.043 242.188 -211.767 -141.638 989.571

-306.970

De voorraad vastgoed bestemd voor de verkoop bestaat ultimo 2014 uit een zevental (verhuur)eenheden): • 2 verhuureenheden vanuit sociaal vastgoed in exploitatie • 3 verhuureenheden vanuit commercieel vastgoed in exploitatie • 2 eenheden vanuit de VOV vastgoedportefeuille

97

211.767


I.2 Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

Verkrijgings- en vervaardigingsprijs 1 januari Bij: investeringen Herclassificatie/herkwalificatie: * naar sociaal vastgoed in ontwikkeling - verkrijgings- of vervaardigingsprijs - voorziening no go projecten Af: voorziening voor verwachte verliezen Af: voorziening no go projecten Boekwaarde per 31 december

2014 €

2013 €

890.530

1.059.915 7.191

-1.067.106 176.576

0

-176.576 890.530

De vervaardigingkosten van de bouw van 17 koopwoningen behorende tot het nieuwbouwproject Elcomapark gelegen aan de Waalreseweg (voormalig Rede-terrein) werden onder deze balanspost verantwoord. In plaats van 17 koopwoningen gaan we 21 betaalbare huurwoningen bouwen. De kosten zijn overgebracht naar de balans post ‘sociaal vastgoed in ontwikkeling’. I.3 Overige voorraden

Boekwaarde 1 januari Bij: aankoopprijs Af: verbruik Boekwaarde per 31 december

2014 €

2013 €

53.587 63.687 -66.961 50.313

65.944 71.147 -83.504 53.587

De voorraden betreffen grijpvoorraden onderhoudsmaterialen. De waarde is gebaseerd op een inventarisatie die per einde van het jaar heeft plaatsgevonden. II Onderhanden projecten

Onderhanden projecten in opdracht van derden Totaal gedeclareerde termijnen Af: voorziening voor verwachte verliezen Gepresenteerd onder de kortlopende schulden

2014 €

2013 €

1

1

1 -219.489 219.488 0

1 -349.691 349.690 0

Onderhanden projecten waarvan het saldo een debetstand vertoont, worden gepresenteerd onder de vlottende activa. Onderhanden projecten waarvan het saldo een creditstand vertoont, worden gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op 'G kortlopende schulden 8 onderhanden projecten'.

98


III Vorderingen

1. Huurdebiteuren 2. Gemeenten 3. Vorderingen op groepsmaatschappijen 4. Vorderingen op maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Latente belastingvordering(en) 6. Belastingen en premies sociale verzekeringen 7. Overige vorderingen 8. Overlopende activa

2014 € 149.165 12.395 1.861.882 96.859 463.678 2.583.979

2013 € 131.653 107.853 1.961.900 280.310 611.281 3.092.997

2014 €

2013 €

126.066 9.931 178.737 -165.569 149.165

114.192 14.169 127.360 -124.068 131.653

III.1 Huurdebiteuren Het saldo huurdebiteuren kan als volgt worden gespecificeerd:

Zittende huurders - achterstand - betalingsregelingen Vertrokken huurders Af: voorziening dubieuze debiteuren

Zittende huurders De huurachterstand zittende huurdebiteuren eind 2014 is 0,60% van de netto jaarhuur + netto opbrengst servicekosten (2013: 0,61%). De achterstand betreft 152 personen (2013: 153), waarvan de dossiers van 56 personen (2013: 42) uit handen zijn gegeven aan de deurwaarder. De gemiddelde huurachterstand bedraagt € 829,- per persoon. De stijging is grotendeels een gevolg van de economische crisis. Vertrokken huurders De achterstand betreft 61 personen (2013: 52), waarvan de dossiers van 41 personen (2013: 36) uit handen zijn gegeven aan de deurwaarder. III.2 Gemeenten Het saldo gemeenten kan als volgt worden gespecificeerd:

Vorderingen op gemeente Valkenswaard Vorderingen op gemeente Bergeijk Overige vorderingen op gemeenten Af: voorziening dubieuze debiteuren Totaal vorderingen op gemeenten per 31 december

2014 €

2013 €

15.849 67 -3.521 12.395

27.116 85.261 -4.524 107.853

De post ‘vorderingen op de gemeente Valkenswaard’ bestaat uit te vorderen bedragen wegens het aanbrengen van woonvoorzieningen - woningaanpassingen - in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. De ultimo 2013 openstaande vordering op de gemeente Bergeijk voor energiebesparende maatregelen aan de woningen van het nieuwbouwproject Bax is in 2014 ontvangen. Voor dubieuze vorderingen is een voorziening getroffen. 99


II.6 Belastingen en premies sociale verzekeringen Het saldo te vorderen belastingen en premies sociale verzekeringen kan als volgt worden gespecificeerd: 2014 € Loonheffing en premies sociale verzekering Omzetbelasting Vennootschapsbelasting Totaal belastingen en premies per 31 december

49.173 1.812.709 1.861.882

2013 € 10.835 157.988 1.793.077 1.961.900

Loonheffing en premies sociale verzekering De eenmalige teruggaaf basispremie WAO/WIA premie 2013 is in 2014 ontvangen. Omzetbelasting De saldi op balansdatum zijn als volgt te specificeren: 2014 € - overgangsregeling bij de btw-verhoging naar 21% - pro rata 2013 plus

2013 € 157.988

49.173 49.173

157.988

De ultimo 2013 openstaande vordering op de Belastingdienst voortvloeiende uit de overgangsregeling bij de btw-verhoging van 19% naar 21% per 1 oktober 2012, is in 2014 ontvangen. Op gemengd gebruikte goederen en diensten bestaat een recht op aftrek van omzetbelasting. Voor de berekening van de aftrek op gemengd gebruikte goederen en diensten geldt in beginsel de omzetverhouding: de pro rata. Deze pro rata wordt gevormd door de verhouding tussen de belaste omzet en de totale omzet (exclusief btw). De pro rata is van toepassing op deze gemengde delen. In 2014 is de suppletie betreffende de pro rata over het boekjaar 2013 ingediend bij de Belastingdienst en verwerkt in de winst- en verliesrekening 2014. De Belastingdienst heeft op het moment van het schrijven van deze toelichting de suppletie nog in behandeling. Vennootschapsbelasting Het saldo op balansdatum is als volgt te specificeren: 2014 € - voorlopige aanslag 2012 - voorlopige aanslag 2013 - voorlopige aanslag 2014

916.171 896.538 1.812.709

2013 € 876.906 916.171 1.793.077

De aanslagen vennootschapsbelasting 2008 tot en met 2011 zijn definitief vastgesteld in nihilaanslagen. De aanslag 2012 is voorlopig vastgesteld in een nihilaanslag en is op het moment van het schrijven van deze toelichting nog in behandeling bij de Belastingdienst. Het via de voorlopige aanslag betaald belastingbedrag is gerestitueerd. Ook de aangiften 2013 en 2014 resulteren in nihilaangiften.

100


III.7 Overige vorderingen Het saldo overige vorderingen kan als volgt worden gespecificeerd:

Overige vorderingen Af: voorziening dubieuze debiteuren Totaal overige vorderingen per 31 december

2014 €

2013 €

115.517 -18.658 96.859

326.943 -46.633 280.310

De samenstelling van de post kan verder als volgt gespecificeerd worden: • uitgereikte facturen met een dagtekening tot 1 januari 2015 en die per 31 december 2014 nog niet ontvangen zijn; • nog uit te reiken facturen over 2014 met een dagtekening vanaf 1 januari 2015 en; • depotbedragen bij een telecombedrijf en bij een energieleverancier. De post 'overige vorderingen' bestaat ultimo 2014 grotendeels uit het nog openstaande bedrag van een toegewezen vordering uit hoofde van een correctie op een aankoopprijs van een in 2007 aangekochte woning. De koopsom van een op 31 december 2013 getransporteerde woning ad € 175.000,- is door de notaris in 2014 afgedragen. Voor dubieuze vorderingen is een voorziening getroffen. III.8 Overlopende activa Het saldo overlopende activa kan als volgt worden gespecificeerd:

Te ontvangen rente Vooruitbetaalde posten en vooruitontvangen facturen Overige overlopende activa Totaal overlopende activa per 31 december

2014 €

2013 €

91.329 364.035 8.314 463.678

134.525 448.821 27.935 611.281

Onder overlopende activa worden o.a. vooruitbetaalde lasten opgenomen. Het betreft o.a. vooruitbetaalde verzekeringspremies en onderhoudscontracten. V Liquide middelen

Kas Bank Kruisposten Totaal liquide middelen per 31 december

2014 €

2013 €

78 21.574.793 -351 21.574.520

12 22.223.602 -961 22.222.653

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het in de jaarrekening opgenomen kasstroomoverzicht. De liquide middelen staan volledig ter vrije beschikking van Woningbelang.

101


C. Eigen vermogen

Winsten of verliezen ontstaan door een wijziging in de actuele waarde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden en worden verantwoord in de winst-en-verliesrekening over de periode waarin de wijziging zich voordoet, onder de categorie 'Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille'. Om inzicht te geven in de niet-gerealiseerde waardeverandering wordt deze hieronder toegelicht.

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden (activa III.2) Af: Verplichtingen uit hoofde van Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden (passiva F.5)

2014 €

2013 €

10.513.936

9.066.460

-8.720.618 1.793.318

-7.451.601 1.614.859

2014 €

2013 €

42.947 42.947

42.947 42.947

2014 €

2013 €

37.817.968 378.884 38.196.852

28.231.427 378.884 28.610.311

1. Wettelijke en statutaire reserves Het verloop van de post statutaire reserve is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Wettelijke toevoegingen Vrijval Overige mutaties Boekwaarde per 31 december

2. Overige reserves Het betreft de volgende categorie reserves:

Algemene bedrijfsreserve Bestemmingsreserve leefbaarheidsfonds

Het verloop van de overige reserves is als volgt:

102


Algemene bedrijfsreserve

Bestemmingsreserve leefbaarheid

Totaal

€ 28.231.427 9.586.540

€ 378.884

€ 28.610.311 9.586.540

Stand 1 januari Resultaat boekjaar Overige mutaties: Toevoegingen Ontrekkingen Stand per 31 december

37.817.968

378.884

0 0 38.196.852

Bestemmingsreserve leefbaarheid Onder de 'overige reserves' is sinds enkele jaren de bestemmingsreserve ’Leefbaarheidsfonds’ verantwoord. De gemeente Valkenswaard en Woningbelang zijn overeengekomen dat de zeggenschap over de op genoemde wijze ter beschikking komende financiële middelen als volgt wordt verdeeld: - Over 50% van de ter beschikking gestelde middelen heeft de gemeente zelfstandig beschikkingsrecht en heeft zij voor het doen van uitgaven geen instemming nodig van Woningbelang, mits de uitgaven passen binnen de kaders en doelstellingen. - Over 50% van de ter beschikking gestelde middelen hebben de gemeente en Woningbelang gezamenlijk beschikkingsrecht met inachtneming van de kaders en doelstellingen en is instemming nodig voor het doen van uitgaven. - De eigendomsverhoudingen komen overeen met de hier genoemde verdeling van zeggenschap (met gezamenlijk wordt dan bedoeld ieder voor een gelijk aandeel). - Voor opheffing van het fonds en/of voorziening(en) is instemming van beide partijen noodzakelijk. 3. Resultaat boekjaar Het verloop van het resultaat boekjaar is als volgt:

Stand per 1 januari Toevoeging aan overige reserves Resultaat boekjaar Stand per 31 december

2014 €

2013 €

9.586.540 -9.586.540 3.447.526 3.447.526

-3.993.649 3.993.649 9.586.540 9.586.540

2014 €

2013 €

2.473.895

3.833.077

1.938.117 173.038 4.585.050

838.470 220.147 4.891.694

E. VOORZIENINGEN

1. Voorzieningen onrendabele investeringen en herstructureringen 2. Voorziening latente belastingverplichtingen 3. Voorziening pensioenen 4. Voorziening garantieverplichtingen 5. Voorziening reorganisatiekosten 6. Voorziening deelnemingen 7. Overige voorzieningen 103


1. Voorzieningen onrendabele investeringen en herstructureringen Het verloop van de post voorziening onrendabele investeringen en herstructureringen is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Dotaties Onttrekkingen Vrijval In mindering op vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie In mindering op sociaal vastgoed in exploitatie In mindering op onderhanden projecten Boekwaarde per 31 december

2014 € 8.348.421 780.813 -2.917.015 0 6.212.219 -3.518.835

2013 € 11.690.785 561.730 -3.904.094 0 8.348.421 -4.164.820

-219.489 2.473.895

-832 -349.691 3.833.077

De boekwaarde per 31 december bestaat uit voorzieningen voor onrendabele investeringen bij de projecten: Woonwagenwoningen, Bosstraat, Ginneve en Amundsenstraat. 2. Voorziening latente belastingverplichtingen Voor in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een voorziening getroffen ter grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief. Op deze voorziening worden in mindering gebracht de in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van beschikbare voorwaartse verliescompensatie, voor zover het waarschijnlijk is dat de toekomstige fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening. De belastinglatentie heeft betrekking op tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering. De latentie is gewaardeerd tegen contante waarde waarbij discontering plaatsvindt tegen de netto rente en hebben een langlopend karakter. De netto rente bestaat uit de voor ons geldende rente voor langlopende leningen (4,15%) onder aftrek van belasting op basis van het belastingtarief (25%). De opgenomen latentie heeft betrekking op langlopende schulden en de (fiscale) onderhoudsvoorziening. Verwacht wordt dat van dit bedrag op balansdatum een bedrag van € 16.518,- binnen een jaar wordt gerealiseerd en een bedrag van € 1.663.554,- na vijf jaar. De contante waarde van de belastinglatentie bedraagt € 2.098.194,-. Het verloop van de post voorziening latente belastingverplichtingen is als volgt:

104


Boekwaarde per 1 januari * langlopende schulden * onderhoudsvoorziening Bij: dotaties * langlopende schulden * onderhoudsvoorziening Dotaties Af: vrijval/ontrekkingen * langlopende schulden * onderhoudsvoorziening In mindering: actieve belastinglatenties Boekwaarde per 31 december

2.014 €

2013 €

166.245 1.032.130

185.598 418.561

910.347

613.569

-10.528

-19.353

2.098.194 -160.077 1.938.117

1.198.375 -359.905 838.470

2014 €

2013 €

855.400 157.654 -136.130 -128.516 748.408 -197.404 -377.967 173.038

622.688 324.555 -84.895 -6.948 855.400 -180.206 -455.047 220.147

2014 €

2013 €

16.999 9.842 40.726 105.471 173.038

54.856 17.149 36.688 111.454 220.147

2014 €

2013 €

455.047 124.749 -89.604 -112.225 377.967

385.259 130.206

7 Overige voorzieningen Het verloop van de post overige voorzieningen is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Dotaties Uitgaven Vrijval Oprenting en verandering disconteringsvoet In mindering op vastgoed in ontwikkeling In mindering op vorderingen Boekwaarde per 31 december

Het saldo overige voorzieningen kan als volgt worden gespecificeerd:

Afbouw nieuwbouw Huurders/medewerkerstegoeden Gezamenlijke ruimte Rapelenberg Loopbaanbudget Boekwaarde per 31 december

Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Dotatie ten laste van de exploitatie Vrijval Afgeboekte oninbare posten Boekwaarde per 31 december 105

-60.418 455.047


Het saldo van de voorziening kan als volgt worden gespecificeerd: Zittende huurders Vertrokken huurders Overige debiteuren WoonInvesterings Fonds Boekwaarde per 31 december

31.517 134.053 22.178 190.219 377.967

28.548 95.520 51.157 279.823 455.047

Jaarlijks wordt voor dubieuze debiteuren een voorziening getroffen. Voor vertrokken huurders wordt een bedrag ter grootte van 75% van de achterstand op balansdatum gehanteerd, voor zittende huurders een bedrag ter grootte van 25% van de achterstand op balansdatum. Voor debiteuren niet zijnde huurders wordt de inbaarheid per vordering beoordeeld. Woningbelang heeft 4 certificaten á € 500.000,- uitstaan bij het WoonInvesteringsFonds. Gezien de financiële situatie waarin het WIF verkeerd hebben we een voorziening getroffen voor een gedeelte van de bijgeschreven rente over de jaren 2011 tot en met 2014. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de balanspost ‘IV.6 Leningen u/g’. In de balanspresentatie wordt de voorziening dubieuze debiteuren in mindering gebracht op het saldo aan uitstaande vorderingen per ultimo van het verslagjaar. F. LANGLOPENDE SCHULDEN

1. Schulden/leningen overheid 2. Schulden/leningen kredietinstellingen 3. Schulden aan groepsmaatschappijen 4. Schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen 5. Verplichtingen uit hoofde van Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 6. Overige schulden

2014 €

2013 €

0 85.000.000 17.119.551

19.978 85.000.000 16.371.876

102.119.551

101.391.854

1. Schulden/leningen overheid Het verloop van de post 'schulden/leningen overheid' voor leningen van Woningbelang is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Af: aflossingsverplichtingen volgend boekjaar Boekwaarde per 31 december

2014 €

2013 €

39.956 -19.978 19.978 -19.978 0

2.961.265 -2.921.309 39.956 -19.978 19.978

Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar ter hoogte van € 19.978,- zijn opgenomen onder de kortlopende schulden.

106


2. Schulden/leningen kredietinstellingen Het verloop van de post 'schulden/leningen kredietinstellingen' voor leningen van Woningbelang is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Bij: nieuwe leningen terugstortingsfaciliteit* Af: aflossingen Af: aflossingsverplichtingen volgend boekjaar Boekwaarde per 31 december

2014 €

2013 €

85.237.191

79.789.847 10.000.000

-237.191 85.000.000

-4.552.656 85.237.191 -237.191 85.000.000

85.000.000

Er zijn geen aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar. De rentevoet van de totale leningenportefeuille bedraagt zowel gemiddeld in het verslagjaar als ultimo het verslagjaar 4,15%. De leningenportefeuille bestaat uit acht fix-, één lineaire en zes basisrenteleningen. Een basisrentelening is een financieringsinstrument waarbij de hoofdsom gedurende de looptijd (meerdere jaren tot maximaal 50 jaren) gelijk blijft. De te vergoeden rente is gesplitst in twee delen: een basisrente en liquiditeitsopslag. De basisrente is gefixeerd voor de gehele looptijd. De liquiditeitsopslag wijzigt gedurende de looptijd. Hierbij wordt gekozen uit verschillende looptijden van de opslagen. Indien met de bank geen overeenstemming wordt bereikt over de opslag kan de lening worden afgelost tegen de op het keuzemoment geldende marktwaarde van de lening. Basisrenteleningen vallen onder de werking van de op 1 oktober 2012 in werking getreden 'beleidsregels gebruik financiële derivaten door toegelaten instellingen'. Op 1 oktober 2014 hebben we overeenstemming bereikt over de herziening van de liquiditeitsopslag van één basisrentelening. Deze liquiditeitsopslag staat nu vast tot het einde van de looptijd van de lening. De liquiditeitsopslagen van de overige vijf basisrenteleningen worden herzien op 1 juli 2015, 1 februari 2016 en 1 februari 2017, 1 maart 2017 en 2 oktober 2017. 5. Verplichtingen uit hoofde van Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden De terugkoopverplichting woningen VOV betreft de terugkoopverplichting van onroerende zaken die onder een regeling Verkoop onder Voorwaarden zijn overgedragen aan derden. Jaarlijks wordt tevens beoordeeld of de verplichting moet worden bijgesteld op basis van de waardeontwikkeling en in de contractvoorwaarden opgenomen verdeelsleutels. De waardering van de terugkoopverplichting vindt plaats op basis van de contractprijs van de woningen verkocht onder voorwaarden op balansdatum, gecorrigeerd voor het aandeel van de woningcorporatie in de waardemutatie. Het verloop van de post 'Verplichtingen uit hoofde van Onroerende Zaken verkocht onder voorwaarden' is als volgt:

107


2014 €

2013 €

8.920.275 7.451.601 16.371.876

8.670.841 7.692.166 16.363.007

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht Waardeveranderingen Terugkopen Saldo mutaties

182.700 1.772.005 -1.207.030 747.675

668.638 373.376 -1.033.145 8.869

31-dec Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht Cumulatieve waardeveranderingen Boekwaarde per 31 december

8.398.933 8.720.618 17.119.551

8.920.275 7.451.601 16.371.876

1-jan Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht Cumulatieve waardeveranderingen Boekwaarde per 1 januari Mutaties

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht Terugkopen In 2014 zijn zeven woningen teruggekocht. Van deze zeven woningen zijn op balansdatum: • drie woningen regulier verkocht tegen marktconforme prijs • een woning verkocht onder voorwaarden • drie woningen toegevoegd aan ‘voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop’ Waardeveranderingen De post ' waardeveranderingen’ is als volgt te specificeren: 2014 € * waardeverandering t.g.v. het positieve verschil tussen de betaalde transactieprijs en de terugkoopverplichting * jaarlijkse waardeverandering t.g.v wijziging in de actuele waarde

2013 € 948.322

1.772.005

-574.946

1.772.005

373.376

Een verschil tussen de betaalde transactieprijs en de terugkoopverplichting ontstaat bij nieuwbouw als Collectief Particulier Opdrachtgeverschap van toepassing is. We hebben de marktwaarden getoetst aan de WOZ-waarden. Op grond van deze toetsing is de totale marktwaarde van de VOV vastgoedportefeuille primo 2014 met een bedrag van € 2.171.638,- verhoogd van € 20.399.487,- tot € 22.571.125,- en heeft geleid tot een aanvullende waardeverandering van € 1.400.970,-. De afwijking is grotendeels toe te schrijven aan in het verleden niet meegenomen aan- en verbouwingen. In 2014 zijn bestaande koopwoningen gemiddeld 1,65% duurder dan een jaar eerder. De gemiddelde waardedaling van de overgedragen onroerende zaken bedroeg in 2013 4,4%. De jaarlijkse waardeverandering wordt als volgt gespecificeerd: • waardeveranderingen tot 2014 € 1.400.970 • waardeverandering 2014 € 371.035 € 1.772.005 108


De schattingswijziging heeft een positief effect van € 216.641,- op het resultaat over het boekjaar 2014: • Onroerende zaken VOV € 1.627.611 • Verplichtingen VOV - € 1.400.970 € 226.641 G. KORTLOPENDE SCHULDEN

1. Schulden aan overheid 2. Schulden aan kredietinstellingen 3. Schulden aan leveranciers 4. Schulden aan groepsmaatschappijen 5. Schulden aan maatschappijen waarin wordt deelgenomen 6. Belastingen en premies sociale verzekering 7. Schulden ter zake van pensioenen 8. Onderhanden projecten 8. Overige schulden 9. Overlopende passiva

2014 €

2013 €

73.478 0 1.324.273 972.556 50.126 219.488 27.404 1.945.939 4.613.264

19.978 237.191 1.900.616 538.472 49.364 349.690 9.338 1.937.730 5.042.379

2014 €

2013 €

19.978 53.500 73.478

19.978 19.978

1. Schulden aan overheid

Aflossingsverplichtingen leningen komend boekjaar Overige schulden Totaal schulden aan overheid

De aflossingsverplichting betreft de betalingsverplichting aan de gemeente Valkenswaard voortvloeiende uit één geldleningsovereenkomst. Onder de post ‘overige schulden’ staat opgenomen de factuur van de gemeente Valkenswaard voor de omgevingsvergunning ‘herstructureringslocatie Bosstraat. Deze factuur is in 2015 voldaan. 2. Schulden aan kredietinstellingen

Aflossingsverplichtingen leningen komend boekjaar Overige schulden Totaal schulden aan kredietinstellingen

2014 €

2013 €

0 0

237.191 237.191

Woningbelang had per balansdatum bij de Bank Nederlandse Gemeenten een kredietfaciliteit ter grootte van € 2.000.000,-. Zowel in 2014 als in 2013 is geen gebruik gemaakt van deze faciliteit. De kredietfaciliteit is ingaande 1 januari 2015 uit kostenoverwegingen beëindigd.

109


3. Schulden aan leveranciers

Crediteuren Overige te betalen posten

2014 €

2013 €

1.213.673 110.600 1.324.273

1.649.550 251.066 1.900.616

Het saldo crediteuren wordt gevormd door over 2014 ontvangen facturen met een dagtekening tot 1 januari 2015 die per 31 december 2014 nog niet betaald waren. Het saldo 'overige te betalen posten' wordt gevormd door over 2014 ontvangen facturen met een dagtekening vanaf 1 januari 2015 en over 2014 nog te ontvangen facturen. De schulden worden in 2015 voldaan. 6. Belastingen en premies sociale verzekering

Loonheffing en premies sociale verzekeringen Omzetbelasting Vennootschapsbelasting Totaal belastingen en premies sociale verzekeringen

2014 €

2013 €

9.492 963.065 972.557

70.315 468.157 538.472

Loonheffing en premies sociale verzekering De schuld aan de Belastingdienst betreft een aanvulling op de maand december 2014. Omzetbelasting De schuld aan de Belastingdienst betreft de nog af te dragen BTW over het vierde kwartaal van 2014, de te herziene BTW in het kader van de overgangsregeling afschaffing integratieheffing en herziene BTW als gevolg van de 21 huurwoningen in plaats van 17 koopwoningen aan het Elcomapark. 7. Schulden ter zake van pensioenen

Pensioenpremies Totaal schulden terzake van pensioenen

2014 €

2013 €

50.126 50.126

49.364 49.364

€

€

-1

-1

-1 219.489 219.488

-1 349.691 349.690

8. Onderhanden projecten

Onderhanden projecten in opdracht van derden Totaal gedeclareerde termijnen Af: voorziening voor verwachte verliezen

Voor (nog) niet verkochte onroerende zaken die wel in ontwikkeling en/of aanbouw zijn worden de reeds gemaakte kosten verantwoord onder de post 'Voorraden' en vindt geen verantwoording van kosten en opbrengsten plaats via de winst- en verliesrekening. Vanwege het negatieve saldo wordt deze post verantwoord onder de kortlopende schulden. 110


In 2011 hebben we met de gemeente valkenswaard een anterieure exploitatieovereenkomst betreffende het plangebied 'Waalreseweg Rede' afgesloten. In deze overeenkomst is opgenomen dat we in dit plangebied de voorzieningen van openbaar nut (doen) realiseren. Na realisatie van het project c.q. oplevering van het openbaar gebied, dragen we het openbare gebied voor het symbolische bedrag van één euro in volle en vrije eigendom over aan de gemeente Valkenswaard. In het verslagjaar 2011 is voor het reeds vastgestelde verlies, waarvoor op balansdatum nog geen prestaties waren verricht (de aanlegkosten), een voorziening getroffen van € 710.120,-. In 2014 is voor een bedrag van € 299.265,onttrokken aan de deze voorziening (2013 € 108.094,-). De aanleg en ingebruikname van de voorzieningen vindt gefaseerd plaats gekoppeld aan de realisatie van de bouw van de appartementen en woningen binnen het plangebied. Ultimo 2014 waren de voorzieningen ten behoeve van de 28 dure en de 36 sociale huurappartementen opgeleverd en in gebruik genomen, zodat alleen de aanleg ten behoeve van de 21 huurwoningen nog resteert. De nog te maken aanlegkosten bedragen ultimo verslagjaar € 219.489,-. Het in 2011 vastgestelde verlies op de totale aanlegkosten is daarom te laag ingeschat. We hebben de voorziening aanvullend gedoteerd met een bedrag van € 169.062,-. 8. Overige schulden De post overige schulden is als volgt samengesteld:

Netto salarissen Overige schulden Totaal overige schulden

2014 €

2013 €

27.192 212 27.404

9.115 223 9.338

2014 €

2013 €

1.497.260 171.058 0 152.968 71.440 40.873 12.340 1.945.939

1.499.688 210.294 0 128.962 43.343 29.152 26.291 1.937.730

Overige schulden Betreffende schulden zijn personeel gerelateerd. 9. Overlopende passiva De post overlopende passiva is als volgt samengesteld:

Niet vervallen rente leningen Vooruitontvangen huren Vooruitontvangen huurtoeslag Vakantiedagen Nog te verrekenen servicekosten Vooruitontvangen baten Overige overlopende passiva Totaal overlopende passiva

Onder de overlopende passiva worden vooruit ontvangen baten en nog te betalen lasten zoals vakantiedagen en niet vervallen rente leningen opgenomen.

111


NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN a. Voorwaardelijke verplichtingen Een verplichting heeft een voorwaardelijk karakter wanneer een betaling aan derden ontstaat, afhankelijk van het zich wel of niet voordoen van bepaalde toekomstige gebeurtenissen. Obligo Waarborgfonds Sociale Woningbouw Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) heeft ten gunste van geldgevers borgstelling verleend voor een aantal leningen. WSW-deelnemers hebben naar het WSW een zogeheten obligoverplichting. Deze verplichting is voorwaardelijk. Zolang het risicovermogen van het WSW voldoende is om eventuele betalingsverplichtingen van WSWdeelnemers over te nemen, wordt geen beroep gedaan op deze obligoverplichting. Het WSW verwacht voor de komende vijf jaar conform de actuele meerjarenliquiditeitsprognose geen beroep te doen op deze obligoverplichting. Het WSW heeft ten gunste van geldgevers borgstelling verleend voor een aantal leningen. Woningbelang heeft zich verplicht aan het WSW een obligo aan te houden van 3,85% van 75% van de maximale hoofdsom van de te garanderen leningen. Per 31 december 2014 wordt door het WSW een bedrag van 85 miljoen euro gegarandeerd. Het eerder genoemde obligo bedraagt ultimo 2014 € 2.454.953,-. b. P.M. verplichtingen Onder P.M. verplichtingen worden verplichtingen verstaan die voortvloeien uit een overeenkomst waarvan de prestatie en tegenprestatie na balansdatum plaatsvinden. Aangegane verplichtingen/onroerende zaken in ontwikkeling Woningbelang heeft ten behoeve van nieuwbouwactiviteiten per balansdatum voor een bedrag van € 7.867.310,- inclusief omzetbelasting aangegaan als verplichting. Dit bedrag is niet op de balans verantwoord. Aangegane verplichtingen werkzaamheden kantoor- en magazijngebouw. In december 2014 hebben we verplichtingen aangegaan voor een totaalbedrag van € 174.832,- voor werkzaamheden aan het kantoorpand. Ultimo verslagjaar staat er in totaal nog een bedrag van € 126.454,- open. Bijdrageheffing saneringssteun Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) heeft de noodlijdende woningcorporatie Vestia financiële steun verleend van maximaal € 675 miljoen plus rente. In verband met de omvangrijke problematiek heeft de minister van BZK het heffingspercentage voor saneringssteun verhoogd van jaarlijks maximaal 1 procent, oftewel € 120 miljoen, naar jaarlijks maximaal 5 procent. De saneringssteun wordt vanaf 2013 over meerdere jaren geheven. Voor welke termijn is nog niet bekend. De bijdrageheffing saneringssteun 2014 is vastgesteld op € 763.560 en is verwerkt in de winst- en verliesrekening van het verslagjaar (2013: € 840.375). Het CFV heft in 2015 geen bijdrage voor saneringssteun.

112


12.7. Toelichting op de winst- en verliesrekening Algemeen Specificatie resultaat Het boekjaar 2014 is afgesloten met een positief resultaat van ca. € 3.447.526,-. Verklaring verschil met vorig boekjaar Het resultaat is ca. € 6 miljoen lager dan het resultaat in 2013. Dit verschil is als volgt te verklaren: Exploitatie woningen en overige onr. Zaken € meer huuropbrengsten minder opbrengsten servicecontracten meer nadelig verkoopresultaat vastgoedportefeuille meer geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf meer overige bedrijfsopbrengsten meer afschrijvingen (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille meer overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille minder lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten meer onderhoudslasten minder kosten leefbaarheid minder lasten servicecontracten meer overige bedrijfskosten meer niet-gerealiseerde waardeverandering vastgoedportefeuille

1.658.391 -48.796 -17.965 23.567 548 -550.588 -5.399.593 31.858 -81.596 167.511 35.361 -2.085.691 1.487.175

Totaal exploitatie woningen en overige onr zaken

-4.779.818

Financiële baten en lasten meer waardeveranderingen van financiële vaste activa, van effecten en van verplichtingen meer opbrengsten van vorderingen die tot de vaste activa behoren en van effecten minder andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten minder rentelasten en soortgelijke kosten

-798.629 3.906 -62.464 -6.927

Totaal financiële baten en lasten -864.114 Belastingenresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening meer acute vennootschapsbelasting meer latente vennootschapsbelasting

0 -432.943

Totaal belastingenresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

-432.943 -6.076.875

Verschil met 2013

De verschillende posten worden hieronder toegelicht.

113


1. Bedrijfsopbrengsten 1.1 Huuropbrengsten

Huuropbrengsten sociaal vastgoed in exploitatie Af: huurderving wegens leegstand Af: huurgewenning Bij: huurgerelateerde vergoedingen* Subtotaal huuropbrengsten sociaal vastgoed in exploitatie Huuropbrengsten commercieel vastgoed in exploitatie Af: huurderving wegens leegstand Bij: huurgerelateerde vergoedingen* Subtotaal huuropbrengsten commercieel vastgoed in exploitatie Totaal huuropbrengsten

2014 €

2013 €

21.743.793 -29.198 -2.096 -3.070 21.709.430

20.273.815 -7.333 -4.583 9.804 20.271.703

524.300 -7.706 516.594

289.188 -4.118 10.860 295.930

22.226.024

20.567.633

2014 €

2013 €

20.791.086 1.301.121 133.817 22.226.024

19.268.257 1.167.854 131.522 20.567.633

* vergoedingen voortvloeiende uit de huurovereenkomst

Gemeente Valkenswaard Gemeente Bergeijk Gemeente Eindhoven Totaal huuropbrengsten

Toelichting De huren zijn netto huren. Elk jaar wordt per 1 juli de huur van een woning verhoogd. Ingaande 1 juli 2013 is voor zelfstandige woningen de maximale huurverhoging afhankelijk van het huishoudinkomen van de huurder. We hebben de huurprijzen per 1 juli 2014 voor huishoudens met een inkomen tot € 43.602,- met 4% en voor huishoudens met een inkomen boven de € 43.602 met 6,5% verhoogd. Bij verhoging wordt afgetopt op de streefhuur of, indien van toepassing, op de liberalisatiegrens. In 2014 zijn 53 verhuureenheden gerealiseerd en toegevoegd aan de voorraad van het sociaal vastgoed: aan het Elcomapark (36) en de Heiakker (17) te Valkenswaard. In 2013 zijn 78 verhuureenheden gerealiseerd en aan de voorraad van het sociaal vastgoed toegevoegd. Verder zijn dat jaar 28 eenheden aan het Elcomapark te Valkenswaard toegevoegd aan de voorraad van het commercieel vastgoed. De huuropbrengst 2014 is door de toename van het aantal verhuureenheden met ca. € 848.330,- gestegen t.o.v. 2013. In 2014 zijn de voorbereidingen gestart voor het herstructureringsproject Amundsenstraat. De 20 woningen worden gesloopt en we bouwen er 18 nieuwe woningen. Hierdoor moeten de huidige bewoners verhuizen. Om leegstand tot het moment van sloop te voorkomen, verhuren we de vrijgekomen woningen aan tijdelijke huurders. De Leegstandwet biedt de mogelijkheid tot tijdelijke verhuur. De tijdelijke verhuur is uitbesteed aan een externe partij. In de huuropbrengst 2014 is een bedrag van € 2.474,- aan tijdelijke huuropbrengsten begrepen. In 2013 bedroeg de opbrengst voor tijdelijke verhuur € 145.257,-.

114


In de huurderving ‘sociaal vastgoed in exploitatie’ is een bedrag van € 10.022,- begrepen betreffende een drietal woningen ten gevolge van leegstand bij renovatie of ingrijpende verbouwing. De huurderving ‘commercieel vastgoed in exploitatie’ is grotendeels toe te schrijven aan de leegstand gedurende het gehele jaar van één woning binnen het verhuurcomplex ‘Elcomapark’. 1.2 Opbrengsten servicecontracten

Overige goederen, leveringen en diensten

2014 €

2013 €

436.733 436.733

485.529 485.529

Toelichting Opbrengsten servicecontracten betreffen overeengekomen bijdragen van huurders en worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van levering van de goederen en diensten. De bijdragen zijn voor de dekking van de te maken en gemaakte kosten. Gemaakte servicekosten worden verantwoord onder lasten service- en energiecontracten. De bijdragen betreffen de verhuur van overige goederen en de levering van diensten, zoals glas- en rioolontstoppingsverzekering, onderhoud aan trappenhallen en energiekosten gemeenschappelijke ruimten. De bijdragen worden jaarlijks vastgesteld en gelden van 1 juli tot en met 30 juni of van 1 januari tot en met 31 december. De gederfde vergoedingen zijn hierop reeds in mindering gebracht. De kosten van de leveringen en diensten worden verantwoord onder de lasten service- en energiecontracten. 1.4 Nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille

Nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille Totaal nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille

2014 €

2013 €

-33.557 -33.557

-15.592 -15.592

Nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille betreft het resultaat/de opbrengsten uit verkopen van bestaand bezit sociaal en commercieel vastgoed aan derden en de opbrengst uit verkochte nieuwbouwwoningen. Het 'nettoverkoopresultaat' is als volgt te specificeren:

115


Sociaal vastgoed in exploitatie Opbrengst verkopen bestaand bezit Af: direct toerekenbare kosten Af: boekwaarde Verkoopresultaat bestaand bezit Mutatie terugkoopverplichting verkoop onder voorwaarden Totaal verkoopresultaat onroerende zaken bestaand bezit sociaal vastgoed in exploitatie

Commercieel vastgoed in exploitatie Opbrengst verkopen bestaand bezit Af: direct toerekenbare kosten Af: boekwaarde Verkoopresultaat bestaand bezit Mutatie terugkoopverplichting verkoop onder voorwaarden Totaal verkoopresultaat onroerende zaken bestaand bezit commercieel vastgoed in exploitatie

2014 €

2013 €

1.025.000 -26.640 -840.521 157.839 157.839

480.000 -11.823 -307.193 160.984 160.984

2014 €

2013 €

-4.386 -4.386 -

-

-4.386

-

0 -169.812 -17.198 -187.010

0 0 -176.576 -176.576

-33.557

-15.592

Verkoopopbrengsten vanuit projecten: Opbrengst verkopen projecten Af: vervaardigingskosten Bij/af: resultaatneming op projecten Totaal verkoopresultaat projecten Totaal nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille

Toelichting Sociaal vastgoed in exploitatie In 2014 zijn 5 woningen verkocht. Alle vijf woningen zijn van origine “verkoop onder voorwaarden woningen’. In 2013 zijn 3 woningen verkocht. Van deze 3 woningen waren 2 woningen van origine ‘verkoop onder voorwaarden’ woningen. Commercieel vastgoed in exploitatie De kosten betreffen o.a. taxatiekosten van woningen welke bestemd zijn voor de verkoop. Deze woningen staan opgenomen onder de balanspost ‘voorraden vastgoed bestemd voor de verkoop’. Verkoopopbrengsten vanuit projecten De projectopbrengsten en -kosten worden verantwoord naar rato van de verkochte eenheden gerelateerd tot de totale verwachte opbrengsten en de fysieke voortgang. Voor (nog) niet verkochte woningen die wel in ontwikkeling en/of aanbouw zijn worden de reeds gemaakte kosten verantwoord onder de post 'Voorraden' en vindt geen verantwoording van kosten en opbrengsten plaats via de winst- en verliesrekening. Vervaardigingskosten Het in 2011 vastgestelde verlies op de totale aanlegkosten voor de infra van Elcomapark is destijds te laag ingeschat. We hebben de voorziening aangevuld met een bedrag van € 169.062,-.

116


Resultaatneming op projecten Woningbelang gaat op het Elcomapark gelegen aan de Waalreseweg 21 betaalbare huurwoningen bouwen i.p.v. 17 dure koopwoningen. Vooruitlopend op de verdere vormgeving van het nieuwe plan ’21 huurwoningen Elcomapark’ hebben we in 2013 een voorziening getroffen voor de afboeking van de plankosten, welke daadwerkelijk zien op het oude plan en niet meer op het nieuwe plan. In 2014 hebben we de getroffen voorziening geactualiseerd, resulterende in een verhoging van € 17.197,-. De ‘oude’ plankosten worden vervolgens in 2015 afgewikkeld met instandhouding van de btw-aftrek. 1.6 Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf De toe te rekenen interne directe kosten en rente in het kader van voorfinanciering ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden hieronder verantwoord.

Geactiveerde productie m.b.t. nieuwbouw huurwoningen Geactiveerde productie m.b.t. onderhoud huurwoningen Totaal geactiveerde productie eigen bedrijf

2014 €

2013 €

140.222 140.222

116.655 116.655

1.7 Overige bedrijfsopbrengsten Hieronder worden onder andere de inschrijfgelden van woningzoekenden, de opbrengsten van overige dienstverlening en incidentele opbrengsten verantwoord.

Beheerdiensten Bemiddeling huurtoeslag Woonzorgdiensten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal overige bedrijfsopbrengsten

2014 €

2013 €

2.333 8.213 10.546

1.724 8.274 9.998

2. Bedrijfslasten 2.1 Afschrijvingen (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille

Bouwclaims Goodwill Computersoftware Immateriële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Materiële vaste activa Commercieel vastgoed in exploitatie Vastgoedbeleggingen Totaal afschrijvingen op (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille

2014 €

2013 €

-

-

3.049.398 83.306 3.132.704

2.573.228 106.311 2.679.539

157.982 157.982

60.559 60.559

3.290.686

2.740.098

Toelichting Na de eerste verwerking dienen bij de waardering van materiële vaste activa bijzondere waardeverminderingsverliezen in aanmerking worden genomen. Indien er op balansdatum 117


aanwijzingen zijn dat het actief aan een bijzondere waarderingsvermindering onderhevig is, moet de boekwaarde worden verlaagd tot de realiseerbare waarde indien deze lager is. Nadat een bijzonder waardeverminderingsverlies is genomen dient de afschrijvingslast voor de toekomstige perioden te worden herzien teneinde de aangepaste boekwaarde stelselmatig over de resterende levensduur te verdelen. Voornamelijk de afname van het genomen bijzonder waardeverminderingsverlies in 2013 leidt tot een stijging van de afschrijvingslast in 2014. 2.2. Overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa en vastgoedportefeuille Waardeveranderingen: Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen Totaal overige waardeveranderingen

2014 € -1.862.637 -17.082 -1.879.719

2013 € -7.091.478 -187.834 -7.279.312

2014 €

2013 €

611.000 -2.473.637 -1.862.637

561.730 -7.653.208 -7.091.478

2014 €

2013 €

0 -17.082 -17.082

0 -187.834 -187.834

Materiële vaste activa Waardeveranderingen materiële vaste activa:

Complexen in ontwikkeling Complexen in exploitatie Totaal waardeveranderingen materiele vaste activa Vastgoedbeleggingen

Complexen in ontwikkeling Complexen in exploitatie

Toelichting Complexen in ontwikkeling Indien voor een onderhanden bouwproject een verlies word verwacht, dient ten laste van het resultaat van de periode waarin dit verlies ontstaat een voorziening te worden gevormd. Toevoegingen of wijzigingen in het onrendabele deel van projecten worden toegevoegd aan de voorziening 'onrendabele investeringen en herstructureringen'. Tot de complexen in ontwikkeling behoren ook de nieuwbouwprojecten met woningen bestemd voor de 'verkoop onder voorwaarden' (VoV). In 2014 zijn twee voorgenomen ontwikkelingsbesluiten genomen met verlies (onrendabele top) verwerkt in de Winst- en Verliesrekening: • Het slopen van het complex van 20 woningen aan de Amundsenstraat in Valkenswaard en nieuwbouw te realiseren van ca.18 levensloopbestendige/zorggeschikte appartementen; • Het omzetten nieuwbouw Elcomapark Valkenswaard van koopwoningen naar betaalbare (huur of koop) woningen. In januari 2015 is besloten de woningen te huur aan te bieden. 118


In 2013 is één voorgenomen ontwikkelingsbesluit genomen met verlies (onrendabele top). Dit betreft de bouw van woonwagenwoningen. In 2015 wordt de exacte invulling van het huisvesten van deze doelgroep heroverwogen. In 2014 zijn de inzichten niet dusdanig gewijzigd om de tot en met het verslagjaar 2013 getroffen voorzieningen bij te stellen. Complexen in exploitatie De waardering van materiële vaste activa geschiedt tegen historische kostprijs of lagere bedrijfswaarde (bijzondere waardeverminderingsverliezen). De boekwaarde dient dan te worden verlaagd. Deze verlaging wordt hier verantwoord. Als op balansdatum sprake is van een afnemen of verdwijnen van een eerder genomen bijzonder waardeverminderingsverlies, nemen we de gehele of gedeeltelijke terugname van dit verlies onmiddellijk als baat.

Materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen

2014 €

2013 €

-2.473.637 -17.082 -2.490.719

-7.653.208 -187.834 -7.841.042

Per saldo is in 2014 een waardeverminderingsverlies teruggenomen van € 2.490.719,-:

Sociaal vastgoed Commercieel vastgoed

Afwaardering 998.316 26.206 1.024.522

Terugname -3.471.953 -43.288 -3.515.241

Saldo -2.473.637 -17.082 -2.490.719

2.4 tot en met 2.6 Lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Totaal lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten

2014 €

2013 €

1.750.032 292.049 351.125 2.393.206

1.814.268 260.360 350.436 2.425.064

Toelichting De CAO Woondiensten 2013 heeft een looptijd van een half jaar (1 juli 2013 tot en met 1 januari 2014). In 2013 zijn twee vacatures ontstaan, welke in 2014 ingevuld zijn. Het aantal bij Woningbelang werkzame werknemers, berekend op fulltime basis bedraagt ultimo verslagjaar 35,3 (34,7 in 2013). In het kader van de premiekorting voor oudere werknemers hebben we in 2014 een bedrag van € 5.807,- bespaard. Tevens hebben we een werkgeverssubsidie van € 3.000,ontvangen. Onder de 'lonen en salarissen', 'sociale lasten' en ‘pensioenlasten' zijn ook de lasten van de directeur-bestuurder de heer R.M. Möhlmann opgenomen. De periodiek betaalde beloning over 2014 bedraagt € 139.864,- en de pensioenen en soortgelijke vergoedingen bedragen € 42.212,-, totaal € 182.076,-. 119


De WNT verbiedt dat bestuurders in de (semi)publieke sector meer verdienen dan 130 procent van het ministersalaris. De WNT-norm 2014 bedraagt € 230.474 inclusief belaste onkostenvergoedingen en pensioenbijdrage. De 16%-crisisheffing 2014 op basis van het fiscaal loon 2014 is niet van toepassing. 2.7 Onderhoudslasten

Planmatig onderhoud Mutatieonderhoud Klachtenonderhoud

2014 €

2013 €

2.678.682 602.711 1.143.669 4.425.062

2.837.884 445.249 1.060.333 4.343.466

2.8 Leefbaarheid Leefbaarheid omvat gemaakte kosten die de leefbaarheid in buurten en wijken bevorderen.

Leefbaarheidskosten t.g.v. herstructurering bestaande wijken Leefbaarheidskosten jaarlijks Totaal leefbaarheid

2014 €

2013 €

37.402 168.038 205.440

178.730 194.221 372.951

Toelichting Leefbaarheidskosten t.g.v. herstructuring bestaande wijken In 2014 zijn de voorbereidingen gestart voor het herstructureringsproject Amundsenstraat. De 20 woningen worden gesloopt en we bouwen er 18 nieuwe woningen. Hierdoor moeten de huidige bewoners verhuizen. De bewoners krijgen een financiële tegemoetkoming voor de verhuizing. De lasten 2013 betreffen de herstructureringsprojecten Ginneve en Bosstraat in Valkenswaard. De kosten komen direct ten laste van het resultaat. Leefbaarheidskosten jaarlijks Ingevolge de ‘Overeenkomst leefbaarheidsfonds’ stort Woningbelang voor die locaties waarvan de gemeente de grond heeft geleverd per te realiseren nieuwbouwwoning in de categorie niet grondgebonden betaalbare huur een bedrag van € 7.815,-. De toevoegingen en/of onttrekkingen aan het fonds geschieden bij de bestemming van het jaarresultaat. De uitgaven voor leefbaarheid bedragen in 2014 in totaal € 168.038,- (2013: € 194.221,-). Dit is exclusief de direct aan vastgoed gerelateerde projecten. In onze nieuwbouwprojecten - en in de toekomst ook in de herstructureringsgebieden - dragen wij bij aan de leefbaarheid door gedifferentieerde bouw en aandacht voor groen, speelvoorzieningen, ondergronds parkeren en huisvuilverzameling. In de leefbaarheidskosten 2014 is geen bedrag verdisconteerd in het kader van het ‘leefbaarheidsfonds’ (2013 € 46.510,-). 2.9 Lasten service- en energiecontracten

Overige goederen, leveringen en diensten

2014 €

2013 €

443.496 443.496

478.857 478.857

Lasten servicecontracten zijn de te maken en gemaakte kosten voor de verhuur van overige goederen en de levering van diensten zoals glas- en rioolontstoppingsverzekering, 120


onderhoud trappenhallen en energiekosten gemeenschappelijke ruimten. De lasten worden bij de huurder in rekening gebracht. De bijdragen van de huurders worden verantwoord onder 'opbrengsten service- en energiecontracten'. 2.11 Overige bedrijfslasten

Beheerkosten: Algemene beheersen administratiekosten Automatiseringskosten Bestuurs- en toezichtskosten Huisvestigingskosten Overige personeelskosten Overige beheerskosten Doorbelaste beheerkosten Subtotaal beheerskosten Heffingen: Belastingen Verzekeringen Contributie Overige heffingen Subtotaal heffingen Overige bedrijfslasten: Servicekosten Beheer door derden Incassokosten Oninbare en niet doorbelaste Dotatie dubieuze debiteuren Kosten projectontwikkeling Mutaties overige voorzieningen Doorberekende kosten eigen dienst Nagekomen baten & lasten Diverse bedrijfslasten Subtotaal overige bedrijfslasten Totaal overige bedrijfskosten

2014 €

2013 €

55.399 427.917 59.625 106.361 356.612 -17.024 988.890

50.237 428.643 72.677 99.170 238.013 -19.772 868.968

1.583.031 98.329 29.755 3.117.122 4.828.237

1.498.181 89.482 34.616 929.412 2.551.691

1.501 35.145 -269.642 -95.830

10.243 130.206 -277.173 35.248

333.557 4.731

416.984 315.508

5.821.858

3.736.167

Toelichting Beheerkosten Algemene beheersen administratiekosten De algemene beheersen administratiekosten betreffen gemaakte kosten voor drukwerk, briefpapier en enveloppen, acceptgirokaarten, informatiefolders, porti- en bezorgkosten en abonnementen. Bestuurs- en toezichtskosten De lasten van de directeur-bestuurder staan verantwoord onder de 'lonen en salarissen', 'sociale lasten' en pensioenlasten'. Onderhavige post bestaat daarom volledig uit lasten van de Raad van Toezicht. Ook de kosten van werving- en selectie van nieuwe RvT-leden zijn hier opgenomen. Zowel in 2014 als in 2013 is de samenstelling van de Raad van Toezicht gewijzigd.

121


De bezoldiging is in 2014 lager uitgevallen dan in 2013. Leden van de Raad van Toezicht waarop het overgangsrecht van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (hierna: WNT) van toepassing was, zijn vervangen door leden waarvoor de maximale bezoldigingsnorm van de WNT geldt. Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Onderstaande verantwoording is opgesteld op basis van de voor Woningbelang van toepassing zijnde regelgeving: WNT-maximum voor de woningcorporaties, klasse E. De weergegeven toepasselijke WNT-maximum per persoon of functie is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. De bezoldiging van de leden van de directeur-bestuurder en Raad van Toezicht is als volgt: Bezoldiging topfunctionarissen Leidinggevende topfunctionarissen bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband in 2014 Omvang dienstverband (in fte) Gewezen topfunctionaris? (Fictieve) dienstbetrekking? Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam?

R.M. Möhlmann Directeurbestuurder 1/1 - 31/12 1,0 Nee Ja

Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn

139.846 30.298

Totaal bezoldiging

170.144

Toepasselijk WNT-maximum Motivering indien overschrijding: 1) Overgangsrecht

130.600 1)

122


Toezichthoudende topfunctionarissen bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband

R.A.M.M. Gradus Voorzitter 1/1 – 17/6

G.A..A.M. Aarts

J.H.Abbring

Lid 1/1 – 17/6

Lid 18/6-31/12


4.754 -

3.156 -

3.524 -

Totaal bezoldiging

4.754

3.156

3.524

Toepasselijk WNT-maximum Motivering indien overschrijding: zie

4.508 1)

3.006 2)

3.524

R.L.G. Storms

R. Kamp

Lid 1/1 – 31/12

Lid 1/1-31/12

bedragen x € 1 Functie(s) Duur dienstverband

M.J. Beukeboom Lid/voorzitter 1/1 – 31/12


8.464 -

6.885 -

6.885 -

Totaal bezoldiging

8.464

6.885

6.885

Toepasselijk WNT-maximum Motivering indien overschrijding: zie

8.301 3)

6.530 4)

6.530 5)

1) 2) 3) 4) 5)

Overgangsrecht Overgangsrecht Overgangsrecht Overgangsrecht Overgangsrecht

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2014 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maximum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WOPT of de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden. Er zijn in 2014 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd. Overige personeelskosten De afwijking kan grotendeels als volgt gespecificeerd worden:

- kosten van uitzend- en inleenkrachten - kosten opleidingen medewerkers

123

2014 €

2013 €

102.508 88.813 191.321

52.058 24.725 76.783


Heffingen Belastingen De belastingen kunnen als volgt gespecificeerd worden:

Waterschap Onroerende zaken Rioolreiniging Afvalstoffenheffing

2014 €

2013 €

116.091 734.258 732.385 297 1.583.031

107.423 663.715 726.828 215 1.498.181

De tarieven van de onroerendezaakbelasting (Ozb) worden berekend op basis van een percentage van de WOZ-waarde (Wet waardering onroerende zaken). Voor het belastingjaar 2014 geldt de waardepeildatum 1 januari 2013; voor het belastingjaar 2013 de waardepeildatum 1 januari 2012. De gemiddelde WOZ-waarde van onze woningen gelegen in de gemeente Valkenswaard is voor het belastingjaar 2014 € 164.000,-. De WOZ-waarden van deze woningen zijn tussen waardepeildatum 1 januari 2012 en 1 januari 2013 met 4,7 % gedaald (gemeente Bergeijk -4,3%). De waarde van de gemiddelde woning is in Valkenswaard daarmee ca. € 8.000 lager beoordeeld dan voor het belastingjaar 2013. Het Ozb-tarief 2014 is in Valkenswaard met 12,5% gestegen ten opzichte van de Ozb-aanslag van 2013. De gemeente Valkenswaard heeft het rioolrecht per woning in 2014 niet verhoogd t.o.v. 2013 ( € 205). Overige heffingen De afwijking kan grotendeels als volgt gespecificeerd worden:

- verhuurderheffing - bijdrageheffing saneringssteun

2014 €

2013 €

2.353.562 763.560 3.117.122

89.037 840.375 929.412

Verhuurderheffing Met ingang van het jaar 2013 is er voor verhuurders van zelfstandige woonruimten een nieuwe belasting ingevoerd, de verhuurderheffing. De verhuurderheffing is verschuldigd als er sprake is van meer dan 10 voor de verhuur beschikbare woonruimtes, waarvan de maandhuur op 1 januari van het kalenderjaar niet hoger was dan de huurtoeslaggrens. De huurtoeslaggrens wordt jaarlijks door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vastgesteld. Primo 2014 bedraagt deze grens € 699,48 (2013: € 681,02). De opbrengst van de heffing gaat naar de overheid en belandt rechtstreeks in de staatskas. De belasting wordt berekend over het aantal verhuurde woningen minus 10. Vervolgens wordt de gemiddelde WOZ-waarde genomen maal dat aantal woningen. Over die grondslag wordt dan het tarief toegepast. De verhuurderheffing 2014 is vastgesteld op 0,381% x € 617.732.952,- (totaal van de WOZ- waarden) is € 2.353.562,-. Dit tarief loopt daarna verder op van 0,449% in 2015 tot 0,491% in 2016 en 0,536% in 2017.

124


Bijdrageheffing saneringssteun Het CFV heeft de noodlijdende woningcorporatie Vestia financiële steun verleend van maximaal € 675 miljoen plus rente. In verband met de omvangrijke problematiek heeft de minister van BZK het heffingspercentage voor saneringssteun verhoogd van maximaal 1 procent, oftewel € 120 miljoen voor de sector, naar maximaal 5 procent jaarlijks. De saneringssteun wordt vanaf 2013 over meerdere jaren geheven. Voor welke termijn is nog niet bekend. De bijdrageheffing saneringssteun voor het jaar 2014 is vastgesteld op een bedrag van € 763.560,-. Overige bedrijfslasten Incassokosten Wanneer een rekening niet of niet op tijd wordt voldaan, kan het zijn dat we extra kosten moeten maken om het openstaande bedrag te vorderen. Deze extra kosten worden ook wel (buitengerechtelijke) incassokosten genoemd. Sinds 1 juli 2012 geldt voor consumenten een wetswijziging waarbij de hoogte van de incassokosten zijn gemaximeerd. Gerechtelijke kosten worden volledig op de schuldenaar verhaald met inachtneming van de gerechtelijke vonnissen. Dotatie dubieuze debiteuren Jaarlijks wordt voor dubieuze debiteuren een voorziening getroffen. Voor vertrokken huurders wordt een bedrag ter grootte van 75% van de achterstand op balansdatum gehanteerd, voor zittende huurders een bedrag ter grootte van 25% van de achterstand op balansdatum. Voor debiteuren niet zijnde huurders wordt de inbaarheid per vordering beoordeeld. De gehanteerde berekeningsmethodiek heeft in 2014 geleid tot een dotatie aan de voorziening van € 35.145,- (in 2013 € 130.206,-). Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt:

Boekwaarde per 1 januari Dotatie ten laste van de exploitatie Afgeboekte oninbare posten Boekwaarde per 31 december

2014 €

2013 €

455.047 35.145 112.225 377.967

385.259 130.206 60.418 455.047

2014 €

2013 €

31.517 134.053 22.179 190.219 377.968

28.548 95.520 51.157 279.823 455.047

Het saldo van de voorziening kan als volgt worden gespecificeerd:

Zittende huurders Vertrokken huurders Overige debiteuren WoonInvesteringsFonds Boekwaarde per 31 december

Woningbelang heeft 4 certificaten á € 500.000,- uitstaan bij het WoonInvesteringsFonds. Gezien de financiële situatie waarin het WIF verkeert, hebben we de WIF-deelname verder afgewaardeerd tot met 30% van de nominale waarde van de certificaten en een voorziening getroffen van € 190.219,- (voor de bijgeschreven rente onder aftrek van de certificaatskosten): o bijgeschreven rente 2011 tot en met 2014 (4,5%) € 384.815 Af: o certificaatskosten 2011 tot en met 2014 € 3.200 o rente 2011 tot en met 2014 (2,25%) € 191.396 € 190.219 125


We gaan ervan uit dat de vaste rente van 2,25% wordt uitgekeerd. Deze zienswijze resulteert in een vrijval van € 89.406,- op de component WIF van de voorziening. Doorberekende kosten eigen dienst Het betreft de uren van de eigen onderhoudsdienst, welke worden toegerekend aan klachten- en mutatieonderhoud of doorberekend aan derden. Nagekomen baten & lasten De afwikkeling van BTW (pro rata) 2013 is in het verslagjaar 2014 verantwoord. Daarnaast is de afwikkeling van Cobra verantwoord en diverse overige zaken met betrekking tot voorgaande boekjaren. Diverse bedrijfslasten De diverse bedrijfslasten betreffen o.a. gemaakte procedure- advieskosten, kosten voor PR en communicatie en externe controle. Deze lasten zijn in 2014 met een bedrag van € 83.427,- lager uitgevallen dan in 2013. De advieskosten zijn in 2014 wederom afgenomen: 2014 € 122.195,-; 2013 € 156.788,-. Volgens art. 382a lid 1 BW dient in de jaarrekening een opgave te worden gedaan van de honoraria voor de controle van de jaarrekening, andere controleopdrachten, fiscale adviesdiensten en andere niet-controlediensten, uitgevoerd door de externe accountant en de accountantsorganisatie zoals gedefinieerd in de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta). De opgenomen honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening 2014 zijn gebaseerd op de totale honoraria voor het onderzoek, ongeacht of de werkzaamheden door de externe accountant reeds gedurende dat boekjaar heeft verricht. Hieronder volgt een specificatie:

Controle van de jaarrekening Andere controleopdrachten Fiscale adviesdiensten Andere niet-controlediensten

2014 €

2013 €

35.695 3.025 1.824 1.675 42.219

35.000 747 5.231 40.978

2014 €

2013 €

1.909.302 1.909.302

422.126 422.126

3. Niet-gerealiseerde waardeverandering vastgoedportefeuille

Waardevermeerdering commercieel vastgoed in exploitatie Waardevermindering commercieel vastgoed in exploitatie Waardevermeerdering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Waardevermindering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Totaal niet-gerealiseerde waardeveranderingen

Toelichting Waardevermeerdering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Waardevermindering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Jaarlijks wordt beoordeeld of de actuele waarde moet worden bijgesteld op basis van de waarde ontwikkeling rekening houdende met de contractvoorwaarden. Woningbelang maakt voor deze jaarlijkse beoordeling gebruik van taxatierapporten van erkende taxateurs, door gemeenten vastgestelde WOZ - waarden en de Prijsindex Bestaande koopwoningen (PBK): 126


• regio: Noord-Brabant • gegevens van de woning: eengezinswoning Deze index is een uitgave van het CBS en het Kadaster. De post 'waardevermeerdering en -vermindering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden' is als volgt te specificeren: 2014 € - waardeverandering t.g.v. het positieve verschil tussen de actuele waarde en historische kostprijs - jaarlijkse waardeverandering t.g.v wijziging in de actuele waarde

2013 € 1.050.752

1.909.302 1.909.302

-628.626 422.126

Een verschil tussen de actuele waarde en de historische kostprijs ontstaat voornamelijk bij nieuwbouw als Collectief Particulier Opdrachtgeverschap van toepassing is en bij bestaand bezit. We hebben gehanteerde marktwaarden getoetst aan de door de gemeenten ter beschikking gestelde WOZ-waarden van de VOV-woningen. Op grond van deze toetsing is de totale marktwaarde van de VOV vastgoedportefeuille primo 2014 met een bedrag van € 2.171.638,- verhoogd van € 20.399.487,- tot € 22.571.125,- en heeft geleid tot een aanvullende waardeverandering van € 1.617.611,-. De afwijking is grotendeels toe te schrijven aan in het verleden niet meegenomen aan- en verbouwingen. In 2014 zijn bestaande koopwoningen gemiddeld 1,65% duurder dan een jaar eerder. De gemiddelde waardedaling van de overgedragen onroerende zaken bedroeg in 2013 4,4%. De jaarlijkse waardeverandering kan als volgt gespecificeerd worden: • waardeveranderingen tot 2014 € 1.627.611 • waardeverandering 2014 € 281.691 € 1.909.302 Jaarlijks wordt tevens beoordeeld of de verplichting moet worden bijgesteld op basis van de waardeontwikkeling en in de contractvoorwaarden opgenomen verdeelsleutels. De waardering van de terugkoopverplichting vindt plaats op basis van de contractprijs van de woningen verkocht onder voorwaarden op balansdatum, gecorrigeerd voor het aandeel van de woningcorporatie in de waardemutatie. De toetsing heeft voor de VOV-verplichtingen geleid tot een aanvullende waardeverandering van € 1.400.970,-. De schattingswijziging heeft een positief effect van € 216.641,- op het resultaat over het boekjaar 2014: • Onroerende zaken VOV € 1.627.611 • Verplichtingen VOV - € 1.400.970 € 226.641

127


4. Financiële baten en lasten 4.1 Waardeveranderingen van financiële vaste activa, van effecten en van verplichtingen

Waardeveranderingen van financiële vaste activa Waardeveranderingen van effecten Waardeveranderingen van terugkoopverplichtingen Waardeveranderingen overige Totaal waardeveranderingen van financiële vaste activa en effecten

2014 €

2013 €

-400.000 -1.772.005 -2.172.005

-1.000.000 -373.376 -1.373.376

Toelichting Waardeveranderingen van financiële vaste activa Gezien de financiële situatie waarin het WIF verkeert, hebben we de WIF-deelname in 2013 met 50% en vervolgens in 2014 verder afgewaardeerd tot 30% van de nominale waarde van de certificaten (€ 600.000,-). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de balanspost ‘IV.6 Leningen u/g’. Waardeveranderingen van terugkoopverplichtingen De terugkoopverplichting als gevolg van onroerende zaken die onder een regeling Verkoop onder Voorwaarden zijn overgedragen aan derden worden jaarlijks gewaardeerd en getoetst aan de bij de overdracht ontstane verplichting, rekening houdend met de contractvoorwaarden. Dit verloopt zoals beschreven in het vorige hoofdstuk van deze jaarrekening. De post 'waardeveranderingen van terugkoopverplichtingen' is als volgt te specificeren: 2014 € - waardeverandering t.g.v. het positieve verschil tussen de betaalde transactieprijs en de terugkoopverplichting - jaarlijkse waardeverandering t.g.v wijziging in de actuele waarde

2013 € -948.322

1.772.005 1.772.005

574.946 -373.376

De jaarlijkse waardeverandering kan als volgt gespecificeerd worden: • waardeveranderingen tot 2014 € 1.400.970 • waardeverandering 2014 € 371.035 € 1.772.005 4.2 Opbrengsten van vorderingen die tot de vaste activa behoren en van effecten

Renteopbrengsten activa in ontwikkeling Renteopbrengsten leningen Renteopbrengsten BWS-subsidie Opbrengsten effecten Overige opbrengsten Totaal opbrengsten van vorderingen die tot de vaste activa behoren en van effecten

128

2014 €

2013 €

102.592 722 103.314

97.409 1.999 99.408


Toelichting Renteopbrengsten leningen Bouwvereniging Woningbelang heeft 4 certificaten á € 500.000,- uitstaan bij het WoonInvesteringsFonds. De rente over 2014 bedraagt € 102.592,-. Het WIF heeft besloten om de rente vanaf 2011- onder aftrek van de certificaatskosten - niet uit te betalen maar bij te schrijven op de lening. 4.3 Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten

Rentebaten rekening-courant en deposito’s Overige rentebaten Totaal andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten

2014 €

2013 €

128.274 52.927 181.201

184.165 59.500 243.665

Toelichting Rentebaten rekening-courant en deposito’s Het saldo aan liquide middelen is ultimo 2014 met ca. € 0,6 miljoen afgenomen t.o.v. ultimo 2013. De (te) ontvangen rente over 2014 is daarom ook lager dan de rente over 2013. Overige rentebaten In 2014 heeft de Belastingdienst een bedrag van € 11.245,- aan rente vergoed; in 2013 € 44.184,-. 4.4 Rentelasten en soortgelijke kosten

Rentelasten leningen overheid en kredietinstellingen Rentelasten rekening-courant Resultaten derivaten Overige rentelasten Borgstellingsvergoedingen Totaal rentelasten en soortgelijke kosten

2014 €

2013 €

3.535.842 106 18.630 3.554.578

3.529.021 18.630 3.547.651

Toelichting Rentelasten leningen overheid en kredietinstellingen De rentelasten zijn nagenoeg gelijk aan voorgaand boekjaar. Op 1 oktober 2014 hebben we overeenstemming bereikt over de herziening van de liquiditeitsopslag van één basisrentelening. Deze liquiditeitsopslag staat nu vast tot het einde van de looptijd van de lening en is derhalve wat hoger dan de voorheen kortlopende opslag. Borgstellingsvergoedingen Deelnemers betalen voor de dienstverlening van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) een borgstellingsvergoeding. Per kwartaal is dat 69 euro per geborgde miljoen euro. Voor oudere leningen geldt een andere methode.

129


5. Belastingen 5.1 Belastingenresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

Acute vennootschapsbelasting (lasten) 2012 2013

Latente vennootschapsbelasting (lasten) 2013 2014

Totaal belastingenresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

12.8. Ondertekening van de jaarrekening Vaststellen van de jaarrekening Directeur-Bestuur: R.M. Möhlmann

Valkenswaard, 24 april 2015 Goedkeuren van de jaarrekening Raad van Toezicht: J.H. Abbring

M.J. Beukeboom

R. Kamp

R.L.G. Storms

Valkenswaard, 24 april 2015 130

2014 €

2013 €

0

0

1.099.647 1.099.647

666.704 666.704

1.099.647

666.704


12.9. Overige gegevens Wettelijke bepalingen omtrent bestemming resultaat Artikel 22 van het Besluit Beheer Sociale Huursector bepaalt dat het resultaat uitsluitend bestemd mag worden voor werkzaamheden op het gebied van de volkshuisvesting. Bestemming van het resultaat 2014 Voorgesteld wordt het positieve resultaat ad € 3.447.525,60 te doteren aan 'overige reserves'. Bestemming van het resultaat 2013 1. ingevolge de "Overeenkomst leefbaarheidsfonds" is een bedrag € 62.139,91 onttrokken aan de reserve 'leefbaarheidsfonds'. 2. een bedrag van € 9.586.540,26 gedoteerd aan 'overige reserves'.

131


12.10.

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan de Raad van Toezicht van Bouwvereniging Woningbelang Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de (in dit jaarverslag op de pagina’s 70 tot en met 130 opgenomen) jaarrekening 2014 van Bouwvereniging Woningbelang te Valkenswaard gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit balans per 31 december 2014 en de winst-en-verliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid van het Besluit beheer sociale-huursector (Bbsh), de bepalingen van en krachtens de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) en richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur van de toegelaten instelling is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Controleprotocol WNT en het controleprotocol in rubriek A van bijlage III bij het Bbsh. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de toegelaten instelling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de toegelaten instelling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

132


Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Bouwvereniging Woningbelang per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014, in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Bbsh, de bepalingen van en krachtens de WNT en richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 28, onderdeel b, van het Bbsh, wat betreft het in dit artikel genoemde jaarverslag, melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de van toepassing zijnde bepalingen van Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek is opgesteld, en of de in artikel 2: 392 lid 1 onder g, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek bedoelde gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 391 lid 4 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Eindhoven, 19 mei 2015 Deloitte Accountants B.V.

Was getekend: drs R.H.A. van Moll RA

133


Jaarverslag Raad van Toezicht 2014

135


136


13.

Jaarverslag Raad van Toezicht 2014

Inleiding Woningbelang is een financieel gezonde corporatie. Onder andere doordat Woningbelang altijd dicht bij de kern van haar bestaansrecht is gebleven en geen onverantwoorde risico’s heeft genomen. Het voorzien in betaalbare huisvesting in leefbare wijken heeft altijd centraal gestaan. Er zijn veel veranderingen gaande binnen de sector. Woningbelang speelt hier continu actief op in. Daardoor kan Woningbelang nog steeds proactief werken aan een lange termijn strategie in plaats van bezig zijn met noodzakelijke korte termijn oplossingen. Op 1 juli 2015 wordt de herziene Woningwet van kracht. Hiermee wordt het werkdomein van corporaties in principe teruggebracht tot het beheren, exploiteren en ontwikkelen van sociale huurwoningen en het direct daarmee verbonden maatschappelijk vastgoed. Daarnaast wordt met het wetsvoorstel invulling gegeven aan de beschikking van de Europese Commissie inzake het ontvangen van staatssteun. De wetgeving hieromtrent heeft verstrekkende gevolgen voor de bedrijfsvoering van corporaties. Om te voldoen aan de staatssteunregels dienen corporaties hun werkzaamheden te scheiden in sociale (DAEB) en commerciële (nietDAEB) activiteiten. Woningbelang heeft een beperkt niet-Daeb bezit. De administratieve scheiding van commercieel en sociaal heeft bij Woningbelang al plaatsgevonden. Daarnaast voorziet de wet in maatregelen in het kader van regiobinding en versterking van de rol van de gemeente; een strikter toezicht en verplaatsing van extern toezicht en waarderen op actuele waarde (marktwaarde verhuurde staat). Ook de investeringsmogelijkheden van Woningbelang worden beperkt door de verhuurdersheffing en extra heffingen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV). Door stijgende woonlasten en bezuinigingen staat de betaalbaarheid van het wonen voor de lagere inkomens onder druk. Woningbelang zet alles op alles om de woningen betaalbaar te houden voor onze huurders. Algemeen Woningbelang hecht veel waarde aan good governance. De directeur-bestuurder en de Raad van Toezicht (RvT) hebben dan ook niet alleen de Aedescode, maar ook de Governancecode Woningcorporaties van1 juli 2011 onderschreven als uitgangspunt voor hun handelen. De RvT is lid van de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties (VTW). De RvT heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en de algemene gang van zaken binnen Woningbelang en staat tevens de bestuurder met raad terzijde. De RvT houdt onder andere toezicht op: • Realisatie van de doelstellingen van Woningbelang; • realisatie van de volkshuisvestelijke opgave; • strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van Woningbelang; • opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen; • kwaliteitsbeleid; • kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording; • financieel verslaggevingsproces; • naleving van toepasselijke weten regelgeving. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de bestuurder en RvT zijn in (hoofdstuk 4 respectievelijk hoofdstuk 5) van de statuten van Bouwvereniging Woningbelang omschreven. Een en ander is verder uitgewerkt in het reglement voor de Raad van Toezicht (laatste herziene versie januari 2014) dat op de website is geplaatst.

137


In dit jaarverslag legt de RvT, als onderdeel van een maatschappelijk ondernemende organisatie, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling heeft gegeven aan de uitvoering van haar taken en bevoegdheden in 2014. Dit verslag is via onze website www.woningbelang.nl openbaar. Naast deze verslaglegging van de RvT kent Woningbelang een volkshuisvestelijk jaarverslag met de nadruk op de volkshuisvestelijke resultaten. In dit verslag wordt tevens verwezen naar dit verslag van de RvT. Samenstelling van de Raad van Toezicht Eén van de consequenties van de Governancecode is dat de zittingstermijn voor de leden van de RvT is gemaximeerd tot twee termijnen van vier jaar. In 2014 waren de heren Aarts en Gradus formeel aftredend en niet herkiesbaar. Nieuwe leden worden via een openbare werving geselecteerd met behulp van een extern wervingsbureau. Op 17 juni 2014 werd mevrouw Abbring op voordracht van de Huurdersbelangen vereniging door de Algemene Ledenvergadering benoemd als lid van de Raad van Toezicht voor een eerste zittingstermijn van vier jaar. Eind 2014 was de samenstelling van de Raad van Toezicht als volgt: Naam Geboorte Functie Relevante datum (neven)functie(s) Ir. M.J. 24-06-1972 Lid op Statutair directeur Dura Beukeboom voordracht Vermeer Onderhoud en huurders Renovatie Rosmalen BV Mevr. Drs. 15-05-1960 Lid - Interim- en Project M.G. Kamp Manager MGK Interim - Lid Raad van Toezicht gezondheidscentrum Samen Beter te ‘s-Hertogenbosch Drs. R.L.G. 14-12-1966 Lid - Manager Finance & Storms Control Admiraal de Ruyter Ziekenhuis - Lid RvT Onderwijsstichting Movare Mevr. J. 11-02-1968 Lid op - Programmanager bij de Abbring voordracht HAN en eigenaar van huurders adviesbureau 2grit advies u.a. - Lid RvC woningcorporatie Ieder 1 in, Deventer - Lid RvT Synthese (welzijnsorganisatie) Vacature

In functie sinds juni 2012

Aftredend per juni 2016

juni 2013

juni 2017

juni 2012

juni 2016

Juni 2014

Juni 2018

De samenstelling van de RvT voldoet aan de statutaire bepalingen, aan de voorwaarden gesteld in het BBSH, het interne reglement van de RvT en aan het vastgestelde profiel van de RvT. Dit profiel Raad van Toezicht staat op de website van Woningbelang.

138


De organisatie wordt bestuurd door: De heer R.M. Möhlmann. Geboortedatum: 05-11-1954. Werkzaam bij Woningbelang als directeur sinds 1990. Benoemd tot bestuurder in september 2001. De bestuurder heeft geen relevante nevenfuncties. De bestuurder is benoemd voor onbepaalde tijd. Dit wijkt af van de aanbeveling in de Governancecode. De RvT borgt de kwaliteit van bestuur door het functioneren van de bestuurder jaarlijks te beoordelen. Bovendien wordt bij het ingaan van een nieuwe ondernemingsplanperiode tevens bekeken of de bestuurder (kijkend naar de toekomstige positie van Woningbelang en het voor Woningbelang wenselijke beleid) nog steeds de juiste persoon is om de corporatie te besturen. Werkwijze Bij haar besluitvorming heeft de RvT de bestuursvoorstellen onder andere getoetst op de elementaire beginselen van verantwoord ondernemerschap, wettelijke, statutaire en andere voorschriften (o.a. Woningwet en BBSH), de realisatie van de volkshuisvestelijke doelstellingen, de missie en doelstellingen vastgelegd in het ondernemingsplan 2014 – 2016, de prestatieafspraken met de gemeente Valkenswaard, de gemeente Bergeijk en de Huurdersbelangenvereniging; het jaarplan en de begroting, het investeringsstatuut, het treasurybeleid en het treasurystatuut, en de vastgestelde norm voor de (financiële) continuïteit van de organisatie. Een en ander is vastgelegd in een toezichts- en toetsingskader. De Raad van Toezicht kwam in 2014 zes keer in vergadering bijeen waarvan één maal in het bijzijn van de externe accountant. Daarnaast vond een bijeenkomst in het kader van zelfevaluatie plaats en een beoordelingsgesprek met de directeur-bestuurder. In een aparte themabijeenkomst werden in het bijzijn van het MT bovendien relevante maatschappelijke ontwikkelingen, veranderende wetgeving voor de corporaties en de gevolgen voor Woningbelang besproken (concept herzieningswet, herzien huurbeleid, afwegingen DAEB – niet DAEB, de organisatieontwikkeling naar een toekomstbestendig Woningbelang, werken in buurten, toekomst van de vereniging). Met het college van B&W van de gemeente Valkenswaard is gesproken over de consequenties van maatschappelijke en politieke ontwikkelingen voor het wonen in Valkenswaard. Zowel met de Ondernemingsraad als met de Huurdersbelangenvereniging werd de algemene gang van zaken bij Woningbelang besproken. Uit beide overleggen kwam een positief beeld naar voren. Onder andere de volgende onderwerpen werden in 2014 besproken, vastgesteld en/of werd goedkeuring gegeven aan bestuursbesluiten conform de statuten: • Vaststelling evaluatie risicomanagement voorgaande jaar. • Vaststelling geactualiseerde integrale risicoanalyse. • De voortgang van geplande activiteiten werd gevolgd aan de hand van kwartaalrapportages, een overzicht van uitgaven afgezet tegen de begroting en diverse kengetallen inclusief vergelijkingen met voorgaande jaren. • De resultaatafspraken met de directeur-bestuurder voor 2014 werden vastgesteld en de realisatie werd geëvalueerd. • Vaststelling verslag Raad van Toezicht over 2013. • Bespreking managementletter accountant. • In het bijzijn van de accountant werden de jaarrekening en het jaarverslag over 2013 besproken en vastgesteld. • Goedkeuring sloop-nieuwbouw besluit 20 woningen Amundsenstraat. • Goedkeuring overnamebod woningen Woningstichting de Kempen in Bergeijk. • Goedkeuring begroting voor 2015 en de meerjarenbegroting 2015 – 2019. 139


• • • • • • • •

Bespreking resultaten visitatie met de visitatiecommissie. Vaststellen actielijst naar aanleiding van de visitatie. Vaststellen geactualiseerd reglement Raad van Toezicht. Vaststellen Toezichts- en toetsingskader Raad van Toezicht. Vaststellen inwerkprogramma nieuwe RvT leden. Voordracht benoeming van een nieuw lid RvT aan de ALV. Vaststelling rooster van aftreden RvT. Benoeming de heer Beukeboom tot voorzitter en mevrouw Abbring tot plaatsvervangend voorzitter van de RvT

Vanuit het functieprofiel zijn binnen de RvT bijzondere aandachtsgebieden benoemd voor 2014: M.J. Beukeboom : Bedrijfskundig/organisatorisch/juridisch & Vastgoed R.L.G. Storms : Financiële bedrijfsvoering Mevr. M.G. Kamp : Sociaal maatschappelijk/welzijn/zorg Mevr. J. Abbring : Volkshuisvestelijke aangelegenheden Vanuit hun aandachtsgebied hebben de leden voor bijzondere vraagstukken als sparringpartner voor de directeur-bestuurder gefungeerd. Auditcommissie De auditcommissie heeft tot doel de RvT in haar functie van toezichthoudend orgaan te adviseren, assisteren en ondersteunen, met als specifieke aandachtspunten: • Beoordelen interne controle- en risicobeheersingssystemen. • Financiële informatieverschaffing door de woningcorporatie (keuze van de accounting policies, toepassing en beoordeling van effecten van nieuwe regels, prognoses, werk van in- en externe accountants ter zake etc.). • De voorgeschreven financiële informatieverschaffing aan de externe accountants. • Beoordelen functioneren van de externe accountant. • Opvolging opmerkingen van de externe accountant. • Financiering. • Fiscale planning. De commissie wordt vanuit de RvT voorgezeten door de heer Storms vanuit zijn aandachtsgebied financiële bedrijfsvoering. De heer Beukeboom heeft zitting als tweede lid vanuit de RvT. Daarnaast zijn de directeur-bestuurder en manager Bedrijfsvoering standaard deelnemer aan het overleg. De commissie kwam in 2014 twee keer bijeen namelijk in maart en oktober. In maart werd in het bijzijn van een extern deskundige gesproken over de fiscale strategie. Tevens waren de herstructurering van de leningportefeuille en de conceptcijfers jaarrekening 2013 onderwerp van gesprek. In oktober werd gesproken over de begroting voor 2015 en de overgang van een categoriale naar een functionele indeling van de begroting. Daarnaast waren het WIF, de herstructurering van de leningportefeuille, VBP strategie, het financieel beleid en de wijziging van de accountant onderwerpen van gesprek. Professionalisering Governance Aedescode en Aedes Governancecode Vanaf 1 juli 2011 geldt de nieuwe Governancecode Woningcorporaties. In de vergadering van september 2011 is een vergelijk gemaakt tussen de huidige werkwijze en de nieuwe code met een voorstel voor verbeterpunten. Tevens zijn hierbij opgenomen de verbeterpunten ten aanzien van Governance uit de visitatie van 2010. 140


De meeste actiepunten zijn gerealiseerd. Openstaande actiepunten zijn: • Toetsingskader voor verbindingen opstellen (op het moment dat dit voor Woningbelang actueel wordt). • Zelfevaluatie Raad van Toezicht doorontwikkelen (continue proces). • Statuten in overeenstemming brengen met vereisten uit code (na conclusies evaluatie “De toekomst van de vereniging” en herziene Woningwet). Zelfevaluatie Op 17 juni 2014 is de jaarlijkse zelfevaluatiebijeenkomst van de RvT gehouden. De Raad concludeert dat hij als team goed functioneert en de leden elkaar goed aanvullen. De Raad voldoet zowel individueel als in het totaal aan het huidige (functie)profiel voor de RvT (zie www.woningbelang.nl ). Afwijkingen van de Governancecode Woningbelang voldoet aan de uitgangspunten van de Governancecode. Periodieke evaluatie accountant Het bestuur en de RvT maken ieder ten minste één maal in de vier jaar een grondige beoordeling van het functioneren van de externe accountant in de diverse entiteiten en capaciteiten waarin de accountant fungeert. Deze beoordeling heeft in 2011 voor het laatst integraal plaatsgevonden en is gepland voor 2015. Inhoudelijk toezicht Wat wil Woningbelang bereiken In het leven van mensen zijn sociale omstandigheden doorslaggevend voor hun bestaansmogelijkheden. Het hebben van goede huisvesting in een veilige en leefbare wijk is een primaire levensbehoefte. Een aantal mensen is niet in staat (in financiële, fysieke, psychische of sociale zin) om op eigen kracht passende huisvesting te vinden. De markt en de overheid voorzien hier niet in. Woningbelang zorgt ervoor dat deze mensen passende betaalbare woonruimte krijgen. Daarnaast wil en kan Woningbelang van grote betekenis zijn door te investeren in perspectiefvolle wijken. Daarbij en daarmee levert Woningbelang een belangrijke bijdrage aan de oplossing van een aantal maatschappelijke vraagstukken. Missie Woningbelang biedt mensen en maatschappelijke instellingen huisvesting en woondiensten in een leefbare omgeving binnen de SRE-regio en vooral in Valkenswaard en Bergeijk. Werkgebied Woningbelang richt zich primair op haar thuismarkten Valkenswaard en Bergeijk. Woningbelang realiseert ook buiten haar thuismarkten in de Kempen-gemeenten en Eindhoven, op verzoek van samenwerkingspartners, huisvesting voor bijzondere doelgroepen.

141


De strategie van Woningbelang richt zich op tevreden klanten door het aanbod te laten aansluiten op de vraag (strategisch voorraadbeleid) te realiseren door passend (kwantitatief en kwalitatief) nieuwbouw te realiseren en te beheren, tijdig en passende huisvesting te bieden met aandacht voor leefbaarheid inclusief wonen-zorg-welzijn en door middel van een klantgerichte organisatie, bewaakt de continuïteit door risicobeheersing en het werken met (management)instrumenten, gebaseerd op doelmatige processen, en door externe communicatie gericht op het versterken van de lokale binding en bevordert betrokken medewerkers, door adequate interne communicatie en een modern personeelsbeleid (HRM). Vastgoed ontwikkelen

Leefbaarheid

SVB

Voldoende huisvesting

Tevreden klanten

Vastgoed beheren

Klantgerichte organisatie

Continuïteit Woningbelang

Lokale binding

Doelmatige organisatie

Betrokken medewerkers

Communicatie

Risicobeheersing

HRM

Woningbelang wil als maatschappelijk ondernemer een bijdrage leveren aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken op het gebied van wonen: Voldoende passende huisvesting Vanuit haar missie richt Woningbelang zich allereerst op het voorzien in voldoende passende huisvesting. In de ondernemingsplanperiode 2014 – 2016 richten we ons op een vijftal actuele maatschappelijke vraagstukken: vergrijzing, ontgroening, levensvatbare wijken, huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen, een duurzame samenleving. De RvT constateert dat Woningbelang in 2014 weer veel zichtbare resultaten heeft behaald op de genoemde aandachtsgebieden. Woningbelang bouwt ook nog steeds nieuwe woningen ondanks de crisis. In het bijzonder vermelden wij hier: Vergrijzing In 2014 werden 42 seniorgeschikte woningen opgeleverd in Valkenswaard. Er is een intentieovereenkomst met Valkenhof, de gemeente en Woningbelang om te komen tot een verzorgd wonen complex van ca. 44 eenheden voor zorg geïndiceerde senioren in Valkenswaard. In 2014 is gestart met de bouw. Ontgroening In 2014 werden 17 nieuwe (starters)huurwoningen gerealiseerd in Valkenswaard. 149 starters konden aan huisvesting worden geholpen.

142


Levensvatbare wijken (leefbaarheid) De bewoners geven gemiddeld een 7,2 voor hun wijk. Dit resultaat werd onder andere bereikt door de ontwikkeling en uitvoering van vier wijkplannen in Valkenswaard, het sluiten van een hennepconvenant, deelname in woonoverlastteams (breed signaleringsteam), het bestrijden van onrechtmatige bewoning, de financiële ondersteuning van buurtbemiddeling en diverse leefbaarheidsactiviteiten. Huisvesting en ondersteuning bijzondere doelgroepen In 2014 werd een pand geschikt gemaakt en verhuurd aan Zorgmed voor de dagopvang van volwassenen en naschoolse begeleiding voor kinderen met autisme spectrumstoornissen en/of ADHD. Een duurzame samenleving Door het aanbrengen van energiebesparende maatregelen in de bestaande bouw en luchtwarmtepompen, zonnepanelen en zonneboilers bij nieuwbouw werd het aandeel woningen met een groen energielabel (A,B,C) vergroot van 59% eind 2013 naar ruim 63% eind 2014. De gemiddelde energie-index steeg van 1,67 eind 2013 naar 1,56 eind 2014. Tevreden klanten Klantgerichte organisatie Woningbelang behield wederom het KWH-label met gemiddeld een 7,8. Voor een uitgebreide uiteenzetting van de behaalde volkshuisvestelijke resultaten in 2014 verwijzen we naar het jaarverslag van Woningbelang over 2014. Continuïteit Oordeelsbrief In de oordeelsbrief over het verslagjaar 2013 van 24 november 2014 stelt de minister vast dat Woningbelang voldoet aan de wet en regelgeving. Er zijn geen opmerkingen bij het functioneren van Woningbelang. Voor een oordeel over de financiële positie verwijst de minister naar de Toezichtsbrief 2014 van het CFV. Het CFV meldt in de Toezichtsbrief van 4 september 2014 dat het door hen uitgevoerde onderzoek “geen aanleiding geeft tot opmerkingen of het doen van interventies”. Doelmatige organisatie Woningbelang stuurt op een doelmatige organisatie. Dit is in 2014 o.a. zichtbaar in een afname van de personeelsformatie en een daling van de bedrijfskosten. In het ondernemingsplan 2014 – 2016 is een doelmatige en efficiënte organisatie één van de kernpunten. Bij het ondernemingsplan is een financiële meerjarenbegroting opgesteld. Hieruit blijkt dat met de voorgenomen activiteiten het voortbestaan in financiële zin nog steeds geborgd is. In het kader van de borging van de continuïteit, klantgerichtheid en doelmatigheid loopt het zogenaamde Klant-tot-Klant project binnen de organisatie. Centraal hierbij staat het procesgericht werken met proceseigenaren en prestatie-indicatoren. Met de Lean methodiek wordt continue gewerkt aan verbeteringen. Woningbelang werkt met een Planning en Controlcyclus, met een ondernemingsplan voor drie jaar en een financiële meerjarenprognose, een meerjarenonderhoudsverwachting, jaarplannen en een jaarbegroting, budgetten en budgethouders. Risicobeheersing In de vergadering van maart 2014 heeft de RvT de jaarlijks geactualiseerde risicoanalyse besproken en vastgesteld. In hoofdstuk 4 van de statuten van de Bouwvereniging is expliciet vastgelegd welke besluiten van de bestuurder voorafgaande schriftelijke goedkeuring van de 143


RvT behoeven. Projectvoorstellen worden door de bestuurder op basis van het investeringsstatuut o.a. voorzien van een risicoanalyse, een belangenafweging in relatie tot het ondernemingsplan en van financiële en organisatorische consequenties en een financiële meerjarenprognose. Daarbij werd de in het ondernemingsplan vastgelegde continuïteitsnorm als toetsingsnorm voor financiële continuïteit gehanteerd. Er is jaarlijks sprake van een positieve kasstroom conform de WSW methodiek en een positief continuïteitsoordeel; de solvabiliteit is minimaal 20%. De doelstellingen en organisatorische randvoorwaarden ten aanzien van het financierings- en beleggingenbeleid zijn vastgelegd in het treasurybeleid en een treasurystatuut. Het treasurystatuut wordt jaarlijks zo nodig geactualiseerd. De kaders en uitgangspunten die voor Woningbelang gelden voor het resultaatgebied “Financiële continuïteit waarborgen” zijn vastgelegd in het financieel beleid. Lokale binding Met de gemeente Valkenswaard en de gemeente Bergeijk zijn concrete prestatieafspraken vastgelegd voor 2015. Betrokken medewerkers Eind 2014 werd de tweejaarlijkse medewerkersmotivatiemeting gehouden. De medewerkers gaven hierin een gemiddelde score van 7,6 voor het werken bij Woningbelang. Maatschappelijke verantwoording Woningbelang is een vereniging. Iedereen van 18 jaar of ouder, woonachtig in een gemeente waar Woningbelang actief is, kan lid worden. Jaarlijks worden de jaarstukken ter goedkeuring voorgelegd aan de leden. De leden geven daarmee formeel decharge voor het gevoerde beleid. In de ledenvergadering van 2014 werd tevens stilgestaan bij het nieuwe ondernemingsplan 2014 – 2016. De toekomst van de vereniging Door een klankbordgroep uit de leden werd in de ALV van juni 2012 advies uitgebracht over de toekomst van de vereniging(structuur). Het advies luidde: - De verenigingsstructuur vooralsnog in stand houden. - De levensvatbaarheid van de verenigingsstructuur gedurende een periode van twee jaar onderzoeken door het werven van nieuwe leden die via de vereniging hun betrokkenheid bij de volkshuisvesting zichtbaar willen maken. - Voor de leden jaarlijks (bij voorkeur tijdens de jaarvergadering) een volkshuisvestelijk vraagstuk agenderen waaraan de leden vanuit hun betrokkenheid als individuele burger een bijdrage kunnen leveren aan de gedachtevorming hierover binnen het bestuur en de RvT. In 2013 is in dit kader een bijeenkomst voor de leden van de vereniging en andere belangstellenden gehouden als voorbereiding op het nieuwe ondernemingsplan. - Na twee jaar evalueren op de zinvolheid en levensvatbaarheid van de verenigingsstructuur en passende vervolgacties ondernemen. De evaluatie vindt plaats in 2014. In 2014 heeft de evaluatie plaatsgevonden met de klankbordgroep uit de leden en de RvT. De klankbordgroep wil voor haar advies wachten op de definitieve versie van de herzieningswet. Het besluit in de ALV kan daarmee pas in 2015 genomen worden.

144


Themabijeenkomsten met belanghouders In 2014 werden meerdere belanghoudersbijeenkomsten gehouden. De jaarlijkse bijeenkomst met de gemeenteraad van Valkenswaard en een bijeenkomst met de gemeenteraad van Bergeijk. Een bijeenkomst met vertegenwoordigers van de woonconsumenten en een bijeenkomst met o.a. vertegenwoordigers van gemeenten, zorgen welzijnsinstellingen. Op de bijeenkomsten werd het nieuwe ondernemingsplan 2014 – 2016 gepresenteerd en stilgestaan bij de recente ontwikkelingen binnen de corporatiesector. Leden van de RvT waren hierbij aanwezig. Visitatie In 2014 heeft Woningbelang zich opnieuw laten visiteren. Woningbelang scoort (zeker in het licht van de strengere normen in de methodiek) zondermeer goed. Een 7,7 voor Presteren naar Opgaven en Ambities, een 7,7 volgens de belanghebbenden en een 8 en een 7,2 voor respectievelijk Presteren naar Vermogen en Governance. Op basis van de visitatie is een actielijst opgesteld met daarin acties op verbeterpunten. Urgente verbeterpunten zijn er niet. Bijna alle punten uit het rapport waren al onder onze aandacht en er werd al aan gewerkt. Integriteit Het in 2007 opgestelde integriteitsbeleid met een klokkenluidersregeling en een integriteitscode is voor het laatst in 2011 geëvalueerd en geactualiseerd. In het reglement Raad van Toezicht is een regeling werkwijze belangenverstrengeling opgenomen. Integriteitsrisico’s zijn tevens onderdeel van de jaarlijkse risicoanalyse. Noch uit externe, noch uit interne contacten is gebleken dat de integriteitsregels, zoals hierin en in het reglement van de Raad van Toezicht vastgelegd, zouden zijn geschonden. De Raad heeft voor ieder individueel lid vastgesteld dat bij het functioneren de onafhankelijkheid niet in het geding is geweest. Er hebben zich ook geen transacties voorgedaan waarbij sprake was van tegenstrijdige belangen. Honorering Wet Normering Topinkomens Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet Normering Topinkomens (WNT) van toepassing. Daarin is voor de corporatiesector het maximale inkomen van de bestuurder vastgelegd. Voor leden en voorzitter van de RvT geldt een maximale bezoldiging van respectievelijk 5% en 7,5% van het bezoldigingsmaximum van de bestuurder. In de wet zijn overgangsmaatregelen opgenomen betreffende bestaande beloningsafspraken. Op 30 oktober 2013 heeft de rechtbank Den Haag een streep gezet door de eind 2012 gepubliceerde ministeriële regeling voor inkomens van topfunctionarissen van woningcorporaties (staffel). De rechtbank oordeelt dat het bestaande beloningsniveau en de zwaarte van de functie onvoldoende meewogen bij het opstellen van de regeling. De Minister heeft op 28 november 2013 een herziene staffel in de Staatscourant gepubliceerd. Zowel de honorering van de bestuurder als van de Raad van Toezicht voldoen wel aan de Wet maar niet volledig aan deze staffel. Beide komen daarmee vanaf 1 januari 2014 in de overgangsregeling zoals deze in de wet is vastgelegd. In de Wet verlaging bezoldigingsmaximum WNT, welke met ingang van 2015 van toepassing is, is de maximum WNT-norm aangepast van 130% naar 100% van een ministerssalaris. Raad van Toezicht De leden van de RvT ontvingen in 2014 op basis van de overgangsregeling van de WNT een vergoeding van € 8.464,- voor de voorzitter en € 6.885,- per jaar excl. BTW voor de leden van de RvT. Deze vergoeding wordt jaarlijks geïndexeerd met het prijsindexcijfer voor de gezinsconsumptie. 145


Het in juni 2014 nieuw aangestelde lid van de RvT ontvangt een vergoeding conform de staffel bij de WNT. Voor de leden is een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afgesloten voor rekening van de corporatie. De honorering van de RvT als geheel bedroeg in 2014 € 33.668,- excl. BTW Bestuurder De RvT is verantwoordelijk voor een goed bestuur, onder meer door benoeming, schorsing, ontslag en jaarlijkse beoordeling van het bestuur. In 2014 is de samenstelling van het bestuur niet gewijzigd. Ieder jaar worden aan het begin van het jaar meetbare resultaatafspraken (prestatie-eisen) gemaakt tussen de directeur-bestuurder en de RvT. Aan het eind van het jaar is door middel van een overzicht van gerealiseerde resultaten vastgesteld dat de bestuurder naar tevredenheid en op goede wijze aan de gestelde prestaties heeft voldaan. De honorering van de bestuurder (functiegroep E) voldeed in 2014 aan de Wet Normering Topinkomens. Maar voldoet niet meer aan per 1 januari 2014 van kracht zijnde staffeling in de WNT. De overgangsregeling is hierbij van toepassing. De bestuurder heeft in het licht van de maatschappelijke discussie over de salarissen van corporatiebestuurders in 2010 vrijwillig afgezien van de jaarlijkse gratificatie bij goed functioneren en vanaf 2012 van de jaarlijkse indexering van het salaris. De periodiek betaalde beloning over 2014 bedroeg € 139.846,- en de pensioenen en soortgelijke vergoedingen bedroegen € 30.298,- ; totaal € 170.144,-.

146

Jaarstukken 2014 Woningbelang

Recommend Documents