Geconsolideerde jaarstukken 2014
AB-versie vergadering 17 juni 2015
INHOUDSOPGAVE JAARSTUKKEN 2014 Pagina
I.
JAARVERSLAG 2014
1.
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7
Inleiding, ontwikkelingen in het boekjaar en speerpunten Resultaten exploitatie en investeringen 2014 Aandachtspunten en risico’s Weerstandsvermogen Financiering EMU-saldo Toelichting bijlagen
5 t/m 22 5 9 15 19 20 21 22
2.
Jaarverslag programma’s
23 t/m 58
3.
Verbonden partijen
59 t/m 72
II.
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 2014
4.
De exploitatierekening naar kostendrager en programma’s 4.1 4.2 4.3
5.
De exploitatierekening naar kosten- en opbrengstensoorten 5.1 5.2
6.
7.
Overzicht van de jaarrekening per kosten- en opbrengstensoort Verklaring verschillen per hoofdkosten- en -opbrengstsoort
De balans en de toelichting op de balans 6.1 6.2
III.
Jaarrekening 2014 Watersysteembeheer Jaarrekening 2014 Zuiveringsbeheer Jaarrekening 2014 Vaarwegenbeheer
De balans De toelichting op de balans
73 t/m 74 73 74 74
75 t/m 83 75 76
84 t/m 99 84 85
ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2014 De enkelvoudige jaarrekening 2014 7.1 De balans 7.2 De toelichting op de balans 7.3 De exploitatierekening naar kostendrager en programma’s 7.4 De enkelvoudige exploitatierekening naar kosten- en opbrengsten
Bijlagen Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
100 t/m103 100 101 102 103
104 tm 119
I. JAARVERSLAG 2014 Hoofdstuk 1: Verslag ter verantwoording van het financieel beheer § 1.1 Inleiding, ontwikkelingen in het boekjaar en speerpunten § 1.1.1 Inleiding In de Jaarrekening 2014, het laatste product uit de Planning & Control cyclus 2014, wordt verantwoording afgelegd over de financiële consequenties van het gevoerde beleid. De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig de verslaggevingsregels uit het Waterschapsbesluit en de daarbij behorende ministeriële regeling beleidsvoorbereiding en verantwoording waterschappen. De Jaarrekening 2014 bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening. De geconsolideerde jaarrekening is onderverdeeld in een jaarverslag en een jaarrekening. Het jaarverslag geeft een beeld van de activiteiten van het waterschap in het jaar 2014 en de daaruit voortvloeiende financiële gevolgen. Het bestaat uit het verslag ter verantwoording van het financieel beheer en de programmaverantwoording. De jaarrekening bevat de exploitatierekening naar kostendragers en programma’s en naar kosten- en opbrengstensoorten. Er is een analyse opgenomen van de (grotere) verschillen ten opzichte van de Begroting 2014, Jaarrekening 2013 en de laatste managementletter over 2014. Daarnaast is de balans opgenomen, die de financiële positie van het waterschap weergeeft per 31 december 2013 en 31 december 2014, inclusief een uitgebreide toelichting. In de toelichting op de balans vindt u ook de verplichte informatie over de topinkomens (§ 6.2.8). Als algemene opmerking bij deze jaarrekening dient te worden gemeld dat door het afronden op duizendtallen mogelijk kleine afrondingsverschillen in de jaarrekening zitten. Deze verschillen hebben geen invloed op het resultaat. § 1.1.2 Ontwikkelingen in het boekjaar Wet HOF Per 2014 is de wet Houdbare Overheidsfinanciën (wet Hof) van kracht. Deze wet maakt decentrale overheden medeverantwoordelijk voor het terugdringen van het Nederlandse begrotingstekort. Het Centraal Planbureau (CEP 2015, 5 maart 2015) geeft aan dat de economie in 2014 met 0,8% is gegroeid. Het overheidstekort over 2014 bedraagt 2,6% bbp, wat onder de maximaal toegestane grens van 3% bbp is. De verwachting is dat in 2015 het overheidstekort verder zal afnemen naar 1,8% bbp. Het waterschap komt voor 2014 uit op een EMU-saldo van € 6,7 miljoen negatief. Voor de berekening zie § 1.6. Het tekort valt ruim binnen de EMU-referentiewaarde van € 19,4 miljoen. In 2015 is de referentiewaarde van WBD naar beneden bijgesteld tot € 17,9 miljoen. Het aandeel van de waterschappen en provincies in de totale tekortnorm van de decentrale overheden is in 2015 lager dan in 2014. De gemeenten hebben extra incidentele ruimte gekregen in 2015 in verband met de drie aanstaande decentralisaties in het sociale domein. Bij het terugschroeven van de macronorm vanaf 2016 neemt het risico op overschrijding van de referentiewaarde verder toe. In dit licht wordt bij de actualisatie van het activabeleid bezien of er mogelijkheden zijn deze toekomstige problematiek het hoofd te bieden. Daarnaast zal het waterschap investeringen kritisch blijven beoordelen op basis van bijdrage aan de taakuitvoering. Door middel van assetmanagement worden investeringen op basis van risicoreductie en bijbehorende kosten geprioriteerd, zodat de juiste afweging kan plaatsvinden omtrent het wel of niet investeren tegen de laagste maatschappelijke kosten. Bijdrage hoogwaterbeschermingsprogramma Op basis van een wijziging in de Waterwet is de jaarlijkse beschikkingsdatum van het HWBP met ingang van 2014 vervroegd van 1 oktober naar 1 mei. Het waterschap is verzocht de bijdrage per 1 juni 2014 over te maken, terwijl in de begroting 2014 rekening was gehouden met betaaldatum 1 november. Met het Ministerie van Infrastructuur & Milieu is een eenmalige uitstel van enkele maanden overeengekomen, waardoor de bijdrage 2014 per 1 oktober 2014 is betaald en de extra kapitaallast is 5
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
beperkt tot € 100.000. De komende jaren zal de datum zoals in de Waterwet vermeld, worden aangehouden. Mogelijke teruggave voorbelasting BTW bouwkosten Bouvigne en exploitatie bedrijfsrestaurant Onderzocht is of het waterschap een deel van de btw op de bouw- en exploitatiekosten van het bedrijfsrestaurant kan terugvorderen. Ook is onderzoek gedaan naar de aftrekbare btw op de kosten van overhead. Dit onderzoek heeft geresulteerd in het indienen van een suppletieaangifte bij de Belastingdienst, waarin € 450.000 aan btw wordt teruggevraagd. Overleg met de belastinginspecteur over de suppletieaangifte moet nog plaatsvinden. Voorzichtigheidshalve is het mogelijk terug te ontvangen bedrag nog niet meegenomen in de jaarrekening. Vennootschapsbelasting Op 18 december 2014 heeft de Tweede Kamer de Wet modernisering vennootschapsbelasting voor overheidsondernemingen aangenomen. Indien de Eerste Kamer de wet ook goedkeurt – vermoedelijk in het eerste kwartaal van 2015 – treedt de wet in werking vanaf 1 januari 2016. Volgens deze wet moeten overheden die winst of structureel overschotten behalen met activiteiten die concurreren met de markt, vanaf 1 januari 2016 in principe vennootschapsbelasting betalen. De wet brengt veel veranderingen voor overheden met zich mee. Overheden krijgen te maken met nieuwe fiscale verplichtingen en met administratieve lasten. Om deze uitvoeringslasten te beperken en om een basis voor rechtszekerheid te bieden, zijn het Ministerie van Financiën/de Belastingdienst, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UvW) een samenwerking gestart. Parallel aan dit traject is Brabantse Delta, samen met de andere Brabantse waterschappen, reeds gestart met de inventarisatie van de mogelijk belaste activiteiten. Gevolgen brand bij chemische fabriek Moerdijk Het waterschap is geconfronteerd met hoge kosten als gevolg van de brand bij een chemisch verpakkingsbedrijf te Moerdijk. De kosten en ontvangen bijdragen van het ministerie van I&M zijn verwerkt in de jaarrekening 2011. Het volledige voorstel van het dagelijks bestuur met betrekking tot dekking van de schade is opgenomen in de begroting 2012. Nadat voor de meeste betrokken overheden in rechte is komen vast te staan dat de geleden schade verhaald kan worden op de failliete boedel van het chemische bedrijf, is de keuze gemaakt om tot een schikking te komen. Immers indien elke overheid zijn schade daadwerkelijk zou gaan verhalen, dan zouden deze bedrijfsonderdelen failliet gaan en dan zou er nauwelijks tot niets van een schadevergoeding meer mogelijk zijn. De gezamenlijk opererende overheden hebben derhalve een schikking getroffen die een waarde kent van € 4,2 miljoen. Via een verdeelsleutel zal een nog nader te bepalen bedrag hiervan ten goede komen van het waterschap. In deze jaarrekening is op basis van de voorlopige verdeelsleutel een bedrag verwerkt van € 0,5 miljoen. Met de schikking zijn alle procedures tegen het chemische bedrijf beëindigd. De vorderingen op de failliete boedel blijven bestaan. Eventuele opbrengsten uit de failliete boedel zullen blijken na afwikkeling van het faillissement. § 1.1.3 Speerpunten Watersysteembeheer In 2014 zijn enkele grote beleidsmatige besluiten voor het waterbeheer genomen. Zo heeft het Rijk de Deltabeslissingen genomen over onder meer waterveiligheid en de beschikbaarheid van voldoende zoet water en is de Rijksstructuurvisie Grevelingen-Volkerak Zoommeer gereed gekomen. In deze structuurvisie is een voorlopig besluit genomen over het verzilten van het Volkerak Zoommeer. Verder is in samenspraak met partners het concept-Waterbeheerplan opgesteld en ter inspraak gelegd. In het Waterbeheerplan is tevens de KRW-opgave voor de periode 2016-2021 opgenomen. In 2014 is voortgebouwd op de verdere verbetering van de centrale aansturing van het watersysteem via het concept van de verkeerstoren. Door deze doorontwikkeling is de rol van de verkeerstoren in de calamiteitenbestrijding uitgebreid waardoor minder hoeft te worden opgeschaald (anticiperend waterbeheer). In 2014 heeft het algemeen bestuur een voorbereidingskrediet ter beschikking gesteld voor het opstellen van een plan van aanpak voor de regionale keringen. Het concept is gereed gekomen waarbij aandacht is besteed aan onder meer planning/fasering, kosten, marktbenadering en grondzaken. In 2015 zal een krediet aangevraagd worden voor verdere uitwerking van voorkeursalternatieven, waarna de daadwerkelijke uitvoering kan starten (gereed uiterlijk 2023). Verder is veel aandacht besteed aan de Ruimte voor Rivierprojecten, die het waterschap uitvoert in opdracht van het Rijk. De projecten waterberging Volkerak Zoommeer en Overdiepsepolder zijn in uitvoering, de dijkverbetering Amer-Donge is in 2014 afgerond. 6
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Er is een scan uitgevoerd ter verbetering van de projectenorganisatie, zodat de goedgekeurde investeringen volgens (tijd)planning worden gerealiseerd. Maatregelen ter verbetering volgen in 2015. In 2014 zijn de eerste bestuursbesluiten voor instandhouding van gemalen voorbereid via het concept van assetmanagement. De Vaarwegentaak (planning en uitvoering van beheer en onderhoud) verloopt thans volledig via dit concept. In 2015 zal assetmanagement verder worden ontwikkeld ten behoeve van beheer en onderhoud van keringen en kunstwerken van het watersysteem (stuwen en gemalen). Zuiveringsbeheer De zuiveringstaak is zodanig uitgevoerd dat aan de doelstellingen is voldaan, zij het dat nog niet in alle gevallen de afnamehoeveelheden volgens afvalwaterakkoord kunnen worden gegarandeerd. De oorzaak van het capaciteitstekort van persstation Roosendaal is onderzocht. Op basis hiervan en van de Toekomstvisie AWP/Bath is een maatregelenpakket tot stand gekomen dat de komende jaren gerealiseerd gaat worden. In 2014 is specifieke aandacht besteed aan risico’s ten aanzien van veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de zuiveringsinstallaties en bijhorende infrastructuur. De methodiek assetmanagement is verder geïntegreerd in de werkwijze om maatregelen op levenscycluskosten en risico’s te kunnen beoordelen. Daarnaast is gewerkt aan verbetering van de duurzaamheid door uitvoering van projecten en onderzoeken om het energie- en grondstoffenverbruik te beperken. De resultaten van de heroverwegingen van de OAS-resultaten (Optimalisatie Afvalwater Studies) die in 2012 zijn gestart, zijn vastgelegd in AWA’s (Afval Water Akkoorden). In 2014 zijn de laatste AWA’s afgerond. Binnen de afvalwaterketen liggen we op koers met de besparingen zoals afgesproken in het Bestuursakkoord Water. Met Winnend Samenwerken zijn resultaten bereikt door op verschillende gebieden onderzoek te doen gericht op verdere samenwerking binnen zuiveringsbeheer. Voorbeelden hiervan zijn afstemming van beheer en onderhoud en afstemming van de innovatieagenda op thema’s zoals duurzame slibvergisting. Vanuit de reorganisatie Sterk in je werk is gestart met de versterking van de rol van intern opdrachtgeverschap binnen de werkprocessen en is de definitiefase van de verkeerstoren afgerond. § 1.1.4 Bedrijfsvoering Waterschap Brabantse Delta vierde plaats als beste overheidswerkgever Waterschap Brabantse Delta beoogt een werkgever te zijn waarbij medewerkers in hun kracht werken en zichzelf kunnen ontwikkelen binnen een inspirerende werkomgeving. Dat dit zijn vruchten afwerpt blijkt onder andere uit het Beste Werkgeversonderzoek 2014 van Intermediair en Effectory. Waterschap Brabantse Delta heeft de vierde plaats behaald in de categorie ‘Beste overheidswerkgevers’. Medewerkers hebben aangegeven dat zij zich gewaardeerd voelen en zich herkennen in de doelstelling van het waterschap. Het Beste Werkgeversonderzoek is in 2014 voor de 14e keer uitgevoerd door Effectory en Intermediair om een objectief oordeel te kunnen vellen over werkgeverschap in Nederland. Jaarlijks beoordelen ruim 200.000 medewerkers meer dan 300 werkgevers. De Internetspiegel Uit het medewerkertevredenheidonderzoek 2014 blijkt dat waterschap Brabantse Delta een 7,8 scoort op werkplezier. De medewerkers ervaren vrijheid en zelfstandigheid in hun functioneren, mede door een stimulerende en coachende leiderschapsstijl. De bevlogenheid is groot en medewerkers voelen zich verbonden met het waterschap. Reorganisatie Sterk in je werk Op 1 januari 2014 is de reorganisatie “Sterk in je werk” van start gegaan. Hierbij zijn enkele structuurwijzigingen doorgevoerd (minder management en het samenvoegen van afdelingen). Het doel van de reorganisatie is bereikt: de organisatie toekomstbestendiger maken. Er is nadrukkelijk aandacht gegeven aan: Verdere ontwikkeling van het verandervermogen en de flexibiliteit van de organisatie; Voorbereiding ter verbetering van de interne en externe dienstverlening; Verhoging van de effectiviteit en efficiëntie van de organisatie in de omgeving van het waterschap; Het beter kunnen anticiperen op veranderingen. In 2014 zijn vanuit verschillende trajecten impulsen gegeven om de organisatie meer focus te geven op: proces, omgeving en lange termijn. 7
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Winnend Samenwerken Door samen op te trekken met de andere Brabantse waterschappen Aa en Maas en De Dommel wordt er van elkaar geleerd en slim gebruik gemaakt van elkaars expertise. Dit betekent op een groot aantal werkvelden winst op het vlak van kwaliteit, (kosten)efficiency en kwetsbaarheid van de drie organisaties. Er zijn harde kostenbesparingen vastgelegd: € 500.000 per waterschap in 2013, € 750.000 in 2014 en € 1.000.000 vanaf 2015. De kostenbesparing is op voorhand al in de begrotingen van de drie waterschappen opgenomen. Zo is in 2014 € 660.000 verwerkt als besparing op het gebied van ICT mobiel GIS, ICT infoplan en samenwerking audits en is met het verwerken van de reorganisatie ‘Sterk in je werk’ in 2014 de formatieomvang structureel met 8 fte gereduceerd. Daarnaast zijn er besparingen op het gebied van inkoop en projecten. Zo is er een lagere prijs uit de markt gehaald op het gebied van chemicaliën en energie vanwege een groter gezamenlijk inkoopvolume. Ook worden er gezamenlijk apps ontwikkeld (bijvoorbeeld voor meten en melden) en wordt er samengewerkt op het gebied van assetmanagement, watersysteemanalyse, waterbeheerplan, data via internet en de verkeerstoren. Op de planning staan nog gezamenlijke grondwatermonitoring en onderzoek naar een gezamenlijk pakket voor opslag en ontsluiting van ecologische data. Concrete voorbeelden van de samenwerking, die in 2014 tot resultaten hebben geleid, zijn: Het instellen van de eenhoofdige leiding voor inkoop. De groei van de Brabantaquademie tot een gezamenlijk centrum voor inkoop, opzet en aanbod van opleidingen voor waterschapsmedewerkers. Er is een afname bereikt in het aantal procedures in bezwaarschriften door de gezamenlijke inzet op mediationvaardigheden. De werkgroep die bezig is met de ontwikkeling van de verkeerstoren voor watersystemen heeft de prijs ‘free flowing data award 2014’ van het landelijke consortium ‘Digitale Delta’ ontvangen. Er is een uniek data instrument ontwikkeld, waarmee de waterschappen intern en ook met externe partijen gegevens kunnen uitwisselen. In 2014 is ook gewerkt aan de voorbereiding van een geschikte juridische vormgeving van de samenwerking, gelet op de risico’s voor BTW-plicht en aanbestedingsplicht bij uitwisseling van diensten voor elkaar. Verder zijn er in overleg met het bestuurlijk platform prioriteiten gesteld voor 2015. In 2015 worden de doelen voor het winnend samenwerken verder concreet uitgewerkt op basis van de gekozen prioriteiten.
8
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 1.2 Resultaten exploitatie en investeringen 2014 § 1.2.1 Resultaten exploitatie en voorstel bestemming bedrijfsresultaat De Jaarrekening 2014 sluit met een voordelig saldo van € 2,1 miljoen. In de Begroting 2014 was rekening gehouden met een nadelig saldo van € 0,2 miljoen. In vergelijking met de Begroting 2014 is een voordeel behaald van € 2,3 miljoen. In onderstaande tabel is het bedrijfsresultaat voor de Jaarrekening 2014 uitgesplitst naar de totale lasten en baten (alle taken): Bedrijfsresultaat 2014 (bedragen x € 1.000)
Totale lasten Totale baten (incl. bijdrage provincie N-B) Jaarresultaat 2014
Begroting 2014 -/- € 124.190 € 122.606 -/- € 1.584
Onttrekking wachtgeldreserve*
Verschil € 1.394 € 652 € 2.046
€ 83
€ 334
€ 251
€ 1.315
€ 1.315
0
-/- € 186
€ 2.111
€ 2.297
Onttrekking egalisatiereserve CBL* Bedrijfsresultaat 2014
Rekening 2014 -/- € 122.796 € 123.258 € 462
*conform eerder genomen besluiten Uitsplitsing van het resultaat 2014 per taak: Taak
(bedragen x € 1.000)
Watersysteembeheer Vaarwegenbeheer Zuiveringsbeheer Totaal
Netto lasten
€ 50.872 € 1.359 € 60.025 € 112.256
Heffing/ omslagen
€ 52.092 € 59.267 € 111.359
Bijdrage provincie
€ 1.359 € 1.359
Voorstel dekking en/of bestemming van het bedrijfsresultaat: Reserves (bedragen x € 1.000)
Jaarresultaat
€ 1.220 €0 -/-€758 € 462
Onttrek king reserve CBL
Onttrekking wachtgeld reserve
€ 618
€ 167
€ 697 € 1.315
€ 167 € 334
Begroting 2014
Mutatie egalisatiereserves: Egalisatiereserve Watersysteembeheer Egalisatiereserve Zuiveringsbeheer
-/- € 116 -/- € 70
Bedrijfsresultaat
€ 2.005 €0 € 106 € 2.111
Rekening 2014 €
€
2.005 106
Voorgesteld wordt het positieve exploitatieresultaat 2014 van € 2.111.000,- als volgt te bestemmen:
Het positieve resultaat van de taak Watersysteembeheer van € 2.005.000,- toe te voegen aan de egalisatiereserve Watersysteembeheer. Het positieve resultaat van de taak Zuiveringsbeheer van € 106.000,- toe te voegen aan de egalisatiereserve Zuiveringsbeheer
§ 1.2.2 Belangrijkste afwijkingen ten opzichte van managementletter 2014-4 Op basis van afspraken uit de planning- en controlcyclus zijn over het boekjaar 2014 vier managementletters opgesteld met als doel het bestuur te informeren over de inhoudelijke en financiële voortgang van de bedrijfsprocessen en projecten en de inschatting van het bedrijfsresultaat. De inschatting van het resultaat zoals gemeld bij Managementletter 2014-4 in het AB van december 2014 was € 3,8 miljoen voordelig. Het bedrijfsresultaat in de voorliggende jaarrekening is € 2,1 miljoen voordelig. Geprognosticeerde en werkelijke bedrijfsresultaat In de oorspronkelijke Begroting 2014 werd een nadelig bedrijfsresultaat geraamd van De inschatting van het bedrijfsresultaat zoals gemeld bij ML4 in het AB van december 2014 was Het bedrijfsresultaat in de voorliggende jaarrekening is
9
€ 0,2 miljoen (nadelig) € 3,8 miljoen (voordelig) € 2,1 miljoen (voordelig)
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
In hoofdstuk 5 wordt een analyse gegeven van de grootste financiële verschillen ten opzichte van de Begroting 2014, Jaarrekening 2013 en Managementletter 2014-4. Hieronder wordt volstaan met de grootste verschillen ten opzichte van het prognose resultaat van Managementletter 2014-4. Hier laat de jaarrekening 2014 een nadeel van afgerond € 1,7 miljoen zien: Grootste financiële afwijkingen Jaarrekening 2014 t.o.v. Managementletter 2014-4 (bedragen x € 1.000) € 2.457 (nadeel) De waterschapsbelastingen zijn lager dan waar bij ML4 rekening mee is gehouden. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat de post oninbaar € 0,9 miljoen hoger is dan in voorgaande jaren was ingeschat. De werkelijke oninbaar verklaringen wijken af van onze inschatting, dit is eenmalig gecorrigeerd in deze jaarrekening. De inschatting voor opbrengst zuiveringsheffing huishoudens en verontreinigingsheffing zijn op basis van de opgelegde kohieren naar beneden bijgesteld. Daarnaast is de inschatting voor opbrengst bedrijven naar boven bijgesteld. De opbrengst overige bijdragen van derden is hoger doordat de schikking die de € 537 (voordeel) gezamenlijk opererende overheden hebben getroffen met een chemisch bedrijf in Moerdijk is verwerkt in de jaarrekening Per saldo overige voor- en nadelen. € 220 (voordeel) § 1.2.3 Ontwikkeling van de tariefegalisatiereserves na resultaatbestemming De ontwikkeling van de reserves in 2014 na resultaatbestemming ziet er als volgt uit: Tariefegalisatiereserves De tariefegalisatiereserves zijn bedoeld om grote schommelingen in het tarief op te vangen. Als deze reserves niet aanwezig zijn, moet het waterschap kostenontwikkelingen direct doorberekenen in de tarieven. De tariefegalisatiereserves kunnen groeien door positieve saldi van de jaarrekening toe te voegen. De ontwikkeling van de tariefegalisatiereserves per taak is als volgt: Omvang tariefegalisatiereserve per taak (bedragen x € 1.000) Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer Totaal
Stand op 31-12-2013 € 4.402 € 6.749 € 11.151
toevoeging bedrijfsresultaat € 2.005 € 106 € 2.111
Stand op 31-12-2014 € 6.407 € 6.854 € 13.262
§ 1.2.4 Ontwikkelingen sinds het vorig begrotingsjaar De gebeurtenissen die ingezet zijn in 2013 zijn onverminderd doorgetrokken naar 2014. De druk op de subsidies, het effect van de voortdurende financiële crisis, de taakoverdracht van rijk naar gemeenten en waterschappen maken dat de veranderingen in de omgevingscontext een stempel drukken op de ontwikkelingen in 2014. We zien de samenwerking met gemeenten steeds meer gestalte krijgen in allerlei verschillende vormen waarbij de noodzaak om samen te werken wordt versterkt door enerzijds een verdere beperking van de beschikbare financiële middelen bij gemeenten en ons waterschap en anderzijds de politieke druk om de samenwerking van de grond te krijgen. De verdergaande samenwerking, met behoud van doelrealisatie, is met name gericht op het realiseren van besparingen in de investeringen en exploitatie, het komen tot kwaliteitsverbeteringen en vermindering van kwetsbaarheid in de uitvoering van activiteiten in de afvalwaterketen. De samenwerking met twee andere Brabantse waterschappen (winnend samenwerken) wordt hechter. We kijken veelvuldig bij elkaar in de keuken om zo van elkaar te leren maar de realisatie van de besparingen blijft lastig. § 1.2.5 Incidentele baten en lasten Omdat incidentele baten en lasten kunnen leiden tot verminderd inzicht in het zuivere bedrijfsresultaat en relevant zijn voor het beoordelen van de financiële positie zijn ze hieronder in beeld gebracht:
10
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Post Begroting Rekening Omschrijving (x € 1.000) (x € 1.000) (+= lasten/-=baten) Verkoop €0 -€ 390 Boekwinst verkoop bagger bewerkingsinstallatie Baggerbewerkingsinstallatie (BBI). (BBI) Inhuur van een adviseur +€ 100 +€ 67 In de nieuwe organisatieopzet zijn de taken van informatiebeheer de functie van adviseur informatiebeheer uitgebreid. Naast gebruiksondersteuning van Corsa gaan de adviseurs ook de gebruikers van GAS ondersteunen. Om deze ondersteuning goed georganiseerd te krijgen is in 2014 tijdelijk extra capaciteit ingehuurd. De lasten zijn uiteindelijk lager dan begroot. Archiefkosten +€ 100 +€ 82 Betreft budget in verband met het in eigen beheer nemen en het bewerken van de overgedragen archieven van Waterschap Brabantse Delta en alle rechtsvoorgangers, behalve die van Land van Nassau. De lasten zijn uiteindelijk lager dan begroot. Gewenningsbijdrage RWS -/-€ 87 € 0 Vanwege de overdracht van het beheer en eigendom van objecten van Rijkswaterstaat, ontvangen we een jaarlijkse bijdrage in de onderhoudskosten (conform de gewenningsregeling Brokx-Nat). De begrote bijdrage bedraagt voor 2014 € 87.250 en bouwt geleidelijk af naar € 0 in 2025. De gewenningsbijdrage RWS is een jaar opgeschoven omdat de overdracht van de bijbehorende waterlopen ook een jaar is uitgesteld. €0 +€ 100 In 2014 zijn de voorbereidingen getroffen om te Voorbereiding uitvoeren komen tot het uitvoeren van de koopoptie in 2015. koopoptie Cross Border Deze kosten betreffen de juridische ondersteuning Lease en adviseren en het opstellen van de beëindigingsdocumentatie. Totaal + € 113 -€ 141 Alle genoemde incidentele baten en lasten zijn verwerkt in het bedrijfsresultaat 2014. § 1.2.6 Onttrekking aan overige bestemmingsreserves en voorzieningen Bestemmingsreserves Waterschap Brabantse Delta heeft de volgende overige bestemmingsreserves: Egalisatiereserves CBL-overeenkomsten (x € 1.000)
Egalisatiereserve CBL-HWB Egalisatiereserve CBL-SNB Totaal egalisatiereserves CBL
Boekwaarde toevoeging 31-12-2013 5.207 996 6.203
vermindering 1.193 122 1.315
Boekwaarde 31-12-2014 4.015 874 4.889
Egalisatiereserve CBL-HWB In 1998 is een Cross Border Lease overeenkomst afgesloten voor 13 zuiveringsinstallaties en 2 effluentleidingen. Het netto voordeel dat behaald werd met deze transactie is opgenomen in de egalisatiereserve CBL - HWB. Uit deze reserve valt gedurende de looptijd van 19 jaar (laatste jaar 2017) jaarlijks op annuïteitenbasis een gelijk bedrag vrij van € 1,5 miljoen (in 2014 € 1,2 vrijval en € 0,26 miljoen aan rente) ten gunste van de taken zuivering (53%) en watersystemen (47%). Egalisatiereserve CBL-SNB In 1999 is door de Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) een Corse Border Lease overeenkomst gesloten voor de slibverbrandingsinstallatie te Moerdijk. Het netto behaalde voordeel uit deze CBL-transactie ad. € 2,208 miljoen is opgenomen in de egalisatierekening CBL-SNB. Uit deze egalisatiereserve valt met ingang van 2000 gedurende de looptijd van de lease (21 jaar) jaarlijks op annuïteitenbasis (5%) een gelijk bedrag vrij van totaal ca. € 0,17 miljoen (in 2014 € 0,12 miljoen vrijval en € 0,05 miljoen aan rente) ten gunste van het resultaat van de taak zuivering. 11
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Voorzieningen Waterschap Brabantse Delta heeft de volgende voorzieningen getroffen: Voorzieningen (bedragen x € 1.000) Voorzieningen voor arbeidsgerelateerde verplichtingen: Voorziening wachtgelden personeel Voorziening uitvoering sociaal statuut provincie Noord-Brabant Pensioenvoorziening leden DB Voorziening wachtgelden leden DB Voorzieningen voor overige onderhoudswerkzaamheden: Voorziening zandfilter Efteling Totaal voorzieningen
Boekwaarde 31-12-2013
Rente
Uitgekeerd Dotatie
Onttrekking
Boekwaarde 31-12-2014
221 1.159
4 29
299 151
335
261 1.037
2.206 340
62 7
242 14
33 61
2.059 394
65 3.991
102
706
10 439
75 3.826
Voorzieningen zijn voornamelijk verplichtingen en risico’s waarvan de omvang en/of tijdstip van nakoming niet exact te bepalen zijn, maar die wel redelijkerwijs zijn in te schatten. Voorziening wachtgelden personeel Voor de wachtgeldaanspraken van het personeel per ultimo 2014 is een voorziening gevormd die gewaardeerd is op de contante waarde van die aanspraken gerekend tegen een rente van 2%. De contante waarde van de betreffende aanspraken bedraagt per 31 december 2014 € 261.000. In 2014 is voor € 299.000 aan wachtgelden uitgekeerd uit deze voorziening. Voorziening uitvoering sociaal statuut provincie Noord-Brabant Bij de overdracht van de muskusratten- en beverrattenbestrijding naar de waterschappen zijn door de provincie Noord-Brabant middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de regelingen van het Sociaal Statuut. In de vergadering van het algemeen bestuur van 9 december 2010 is besloten om de ontvangen vergoeding van € 1,7 miljoen te gebruiken voor de vorming van een voorziening. In de toekomst kunnen hieruit alle door de provincie toegezegde vergoedingen worden voldaan. In 2014 is voor € 151.000 aan vergoedingen uitgekeerd uit deze voorziening. Voorziening pensioenen leden dagelijks bestuur Op grond van de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers (Appa) hebben gewezen bestuurders en hun nabestaanden recht op pensioen ten laste van het waterschap. Een deel van de pensioenverplichtingen is ondergebracht bij externe pensioenverzekeraar Loyalis. Voor het andere deel is de voorziening op de balans gevormd, berekend op basis van erkende actuariële grondslagen. In 2014 zijn door een pensioenadviesbureau berekeningen gemaakt voor de standen van de benodigde voorziening per 31-12-2014. Op grond daarvan is in 2014 een bedrag van € 33.000 toegevoegd. In 2014 is voor € 242.000 aan pensioenen uitgekeerd uit deze voorziening. Voorziening wachtgeld bestuurders Naast het recht op bestuurderspensioen hebben gewezen bestuurders op basis van de Appa recht op een bestuurderswachtgeld ten laste van het waterschap. Hoeveel wachtgeldverplichtingen er na afloop van de zittingsduur ontstaan is afhankelijk van eventuele herbenoemingen als DB-lid. De snelheid en de mate waarin een wachtgeldgerechtigde vervangende inkomsten kan verwerven, bepalen vervolgens de hoogte en de duur van het uit te betalen wachtgeld. In 2014 zijn door een pensioenadviesbureau berekeningen gemaakt voor de standen van de benodigde voorziening per 31-12-2014. Op grond daarvan is in 2014 een bedrag van € 61.000 toegevoegd. In 2014 is voor € 14.000 aan wachtgelden uitgekeerd uit deze voorziening. Voorziening zandfilter Per 1 juli 2012 is de overeenkomst voor het onderhoud van een zandfilter voor een periode van 10 jaar verlengd. Jaarlijks wordt een bedrag van € 10.000 aan waterschap Brabantse Delta betaald. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de voorziening. De uitgaven van het groot onderhoud worden ten laste van de voorziening geboekt. Voor zover deze voorziening aan het einde van de looptijd (1 juli 2022) van de overeenkomst een batig saldo heeft, zal dit op dat moment worden terugbetaald. Het waterschap Brabantse Delta is over de voorziening geen rentevergoeding verschuldigd.
12
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 1.2.7 Waterschapsbelastingtarieven De waterschapsbelastingen zijn gelijktijdig met de begroting 2014 vastgesteld. Watersysteemheffing Belasting voor het bestrijden van kosten verbonden aan de zorg voor het watersysteem. Op grond van de Waterschapswet dient de kostentoedelingsverordening één maal in de vijf jaar geheel te worden herzien op basis van een breed kostentoedelingsonderzoek. In september 2013 heeft het algemeen bestuur de kostentoedelingspercentages voor de begrotingsjaren 2014 tot en met 2018 vastgesteld. De verordening is goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van de Provincie Noord-Brabant. De verdeling van de kosten van het Watersysteembeheer is voor 2014 als volgt vastgesteld, ter vergelijking zijn de kostentoedelingspercentages van 2009-2013 opgenomen: Categorie Watersysteembeheer Ingezetenen
Verdeling 2009-2013
Verdeling 2014
30,0%
29,4%
60,4%
59,6%
Ongebouwd
9,5%
10,8%
Natuur
0,1%
0,2%
Gebouwd
Daarnaast zijn de volgende wijzigingen verwerkt in de verordening: De oppervlakte van Rijkswateren wordt meegenomen in de oppervlaktebepaling. Er wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid om tariefdifferentiatie wegen toe te passen binnen de categorie ongebouwd (vastgesteld op 250%). Grondslagen voor het berekenen van het tarief Watersysteembeheer De heffing voor de taak Watersysteembeheer is afgeleid van de aantallen ingezetenen, de economische waarde (gebouwd) en de belastbare hectaren (ongebouwd en natuur).
Ingezetenen (hoofdbewoners): Ingezetenen nemen 29,4% van de watersysteemheffing voor hun rekening. Dit aandeel hangt samen met de gemiddelde inwonersdichtheid (het aantal inwoners per vierkante kilometer). Het waterschap is voor de Jaarrekening 2014 uitgegaan van 334.543 ingezetenen (Begroting 2014 333.000 ingezetenen). In de begroting 2014 is uitgegaan dat 16.000 ingezetenen geen heffing betalen, omdat zij in aanmerking komen voor kwijtschelding of omdat de aanslag oninbaar is. In de jaarrekening 2014 is rekening gehouden met 19.400 ingezetenen die geen heffing betalen.
Gebouwd: De heffing die de categorie gebouwd betaalt, hangt samen met de economische waarde van het gebouwde goed (WOZ-waarde). Voor de Jaarrekening 2014 is gerekend met een totale WOZ-waarde van 101,3 miljard (Begroting 2014: 99,3 miljard).
Ongebouwd: De heffing die de categorie ongebouwd betaalt, hangt samen met de ongebouwde hectares grond. Voor openbare wegen geldt een tariefdifferentiatie van 250%. Het waterschap is voor de Jaarrekening 2014 uitgegaan van 9.550 hectare openbare landwegen en 93.893 overige ongebouwde hectares ( Begroting 2014 9.550 hectare openbare landwegen 96.752 ongebouwde hectares).
Natuur: Onder natuurterreinen worden ongebouwde onroerende zaken verstaan waarvan de inrichting en het beheer (nagenoeg) geheel en duurzaam zijn afgestemd op behoud of ontwikkeling van natuur. Ook bossen en open wateren met een oppervlakte van ten minste één hectare behoren tot natuurterreinen. In de Jaarrekening 2014 is uitgegaan van 31.557 hectare natuur (Begroting 2014 30.240 hectares).
Zuiveringsheffing Belasting voor het bestrijden van kosten voor het zuiveren van afvalwater wat direct of indirect afgevoerd wordt op een zuiveringstechnisch werk dat in beheer is bij het waterschap. Grondslagen voor het berekenen van het tarief Zuiveringsbeheer De hoogte van de zuiveringsheffing hangt af van het aantal vervuilingseenheden (v.e.’s). In de begroting houdt het waterschap bij de berekening van het aantal v.e.’s ook rekening met nieuwe ontwikkelingen bij bedrijven. Een aantal huishoudens en bedrijven zal geen heffing betalen, omdat zij in 13
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
aanmerking komen voor kwijtschelding of omdat de heffing oninbaar is. Per saldo resulteert dit in de volgende vervuilingseenheden: Bruto vervuilingseenheden
Bruto
Begroting 2014 Jaarrekening 2014
1.179.035 1.196.470
Verontr.heff. directe lozingen -/- 7.500 -/- 4.174
Kwijtschelding -/- 33.000 -/- 33.151
oninbaar -/- 7.000 -/- 9.861
Netto 1.131.535 1.149.284
De bruto vervuilingseenheden voor de jaarrekening zijn hoger dan begroot. Bij de begroting is rekening gehouden met een vermindering van vervuilingseenheden voor meetbedrijven. De wijzigingen in lozing worden echter pas na 2014 gerealiseerd. Verontreinigingsheffing Belasting voor het bestrijden van kosten voor maatregelen tot het tegengaan en voorkomen van verontreiniging van het oppervlakte water als gevolg van het direct lozen vanuit woon/bedrijfsruimte op het oppervlaktewater. Belastingtarieven De belastingtarieven in de Begroting 2014 voor de watersysteemheffing, verontreinigingsheffing en de zuiveringsheffing zijn hieronder weergegeven: Heffing
Begroting 2014
Watersysteemheffing € 48,08 - ingezetenen € 0,78 - gebouwd * € 3,43 - natuur € 150,54 - ongebouwd openbare wegen € 43,01 - overig ongebouwd Verontreinigingsheffing € 52,20 Zuiveringsheffing € 52,20 * met ingang van 1 januari 2009 is het tarief een vast percentage van de WOZ-waarde. Voor 2014 is dit percentage
0,0311%.
§ 1.2.8 Resultaten investeringen De geplande investeringsuitgaven zijn voor 65% gerealiseerd. Het bruto gerealiseerde investeringsvolume bedraagt € 47,8 miljoen. Bij managementletter 2014-4 was de verwachting nog € 45,7 miljoen. In de Begroting 2014 is € 73,7 miljoen aan investeringsuitgaven opgenomen Bruto investeringen Begroting 2014 Managementletter 2014-4 Jaarrekening 2014
Bedrag € 73,7 miljoen € 45,7 miljoen € 47,8 miljoen
De prognose van de investeringsuitgaven blijft fors achter bij de raming. Voor een deel is dit verklaarbaar door bijvoorbeeld gunstige aanbestedingen waarmee we alleen maar blij kunnen zijn. Voor een ander deel wordt dit veroorzaakt door inhoudelijke factoren, zowel externe als interne. Dit baart zorgen. Om die reden wordt op dit moment beoordeeld hoe daarin verbetering aangebracht kan worden. Hiertoe wordt op basis van de oorzaken gekeken naar zaken als de productie, productiviteit, kwetsbaarheid, zelf doen versus uitbesteden, afgeven van prognoses, in control zijn, etc. Mede op basis van benchmarkgegevens wordt daarbij op basis van de toekomstvisie op het realiseren van de projecten gekeken naar de benodigde capaciteit en kwaliteit van de projectenafdelingen. Na aftrek van verkopen, subsidies en bijdragen komt het netto investeringsbedrag in 2014 uit op € 30,6 miljoen. § 1.2.9 Verbonden partijen Voor waterschap Brabantse Delta gaat een aanzienlijk deel van de directe kosten om in verbonden partijen (onder andere de BWB, Aquon, het Waterschapshuis en de SNB). Er is grote behoefte om in control te blijven met betrekking tot de verbonden partijen, onder andere om ervoor te zorgen dat de doelen binnen de beschikbaar gestelde middelen worden gerealiseerd. Het waterschap besteedt hier 14
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
extra aandacht aan door optimalisering, het meer in control brengen, van de wijze waarop vanuit het waterschap in de richting van verbonden partijen wordt geacteerd. Ook de doorvertaling daarvan naar de eigen P&C-cyclus en informatievoorziening hoort daarbij. Dit geschiedt met name door de ambtelijke ondersteuning binnen het waterschap daarop beter in te richten. In aansluiting op het stuur/procesmodel van Brabantse Delta wordt er onderscheid gemaakt tussen de aandeelhoudersrol en de klantrol van het waterschap in de verbonden partij. Er worden in 2015 twee processen beschreven en gevolgd, te weten het proces “beheer aandeel verbonden partij” en het proces “klant verbonden partij”. Voorts wordt in aansluiting op dit onderscheid een splitsing gemaakt tussen de verschillende actoren in de ondersteuningsprocessen. Daarmee wordt ook beoogd de DB-leden optimaal te ondersteunen in hun rol(len) bij de verbonden partijen. In hoofdstuk 3 worden de verbonden partijen meer in detail toegelicht. § 1.3 Aandachtspunten en risico’s § 1.3.1 Enkele bijzondere aandachtspunten Enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening Het waterschap is verplicht om een enkelvoudige en een geconsolideerde balans te presenteren. De reden hiervoor is dat het waterschap 100% aandeelhouder is van twee lease BV’s. Deze lease BV’s zijn opgericht in het kader van de Cross Border Lease constructie. Hieronder volgt nog een nadere uiteenzetting van de CBL. Cross Border Lease installaties Waterschap Brabantse Delta In 1998 is een Cross Border Lease (CBL) overeenkomst voor 13 van de zuiveringsinstallaties en 2 effluentleidingen gesloten. Evenals in voorgaande jaren is één van de bij de transactie behorende deposito’s (van waaruit de leasebetalingen voldaan worden) verwerkt in de jaarrekening omdat het waterschap in theorie de vrije beschikkingsmacht heeft over dit deposito (B-deposit). De overige deposito’s zijn aan derden verpand. Inhoudelijk komt het verwerken in de jaarrekening neer op het opnemen van de bijbehorende balansposten; de leaseverplichtingen en de rentebaten over het deposito. Het bedrijfsresultaat wordt hierdoor niet gewijzigd omdat alle reguliere verplichtingen vanuit de Cross Border Lease zijn gedekt door de gevormde deposito’s. In 2014 is de exploitatierekening hierdoor met € 1.193.000 (exclusief rente) positief beïnvloed. Conform de contractbepalingen moet op regelmatige basis worden gerapporteerd aan de Amerikaanse en Nederlandse contractpartijen. Cross Border Lease Slibverwerkingsinstallatie Moerdijk In 1999 is door de N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) ook een CBL-overeenkomst gesloten voor de slibverbrandingsinstallatie te Moerdijk. Het waterschap heeft zich samen met twee andere aandeelhouders (van de in totaal 5 aandeelhouders van de N.V.) garant gesteld voor alle verplichtingen met betrekking tot de CBL-overeenkomst. Het financiële voordeel van de overeenkomst komt dan ook aan deze drie aandeelhouders toe (waterschap Brabantse Delta ca. € 2,2 miljoen). In 2014 is de exploitatierekening hierdoor met € 122.000 (exclusief rente) positief beïnvloed. Gemeenschappelijke regeling Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant Jaarrekening 2014 In 2011 is de taak van de muskus- en beverrattenbestrijding wettelijk overgedragen aan de waterschappen. Door de waterschappen Aa en Maas, De Dommel en Brabantse Delta is een gemeenschappelijke regeling getroffen voor uitvoering van de muskus- en beverrattenbestrijding in Noord-Brabant. Daarbij zijn de waterschappen ook een overeenkomst voor kosten voor gemene rekening aangegaan. Waterschap Brabantse Delta is belast met de administratie en financiering. Alle baten en lasten die uit de regeling voortvloeien, worden verantwoord in de jaarrekening van waterschap Brabantse Delta bij het ondersteunend programma Muskus- en beverrattenbestrijding Noord-Brabant. Voor dit product is een jaarrapportage opgesteld. De jaarrekening Muskus- en Beverrattenbestrijding 2014 voor de deelnemende waterschappen is opgenomen in bijlage VIII. Voorgesteld wordt om de definitieve bijdrage over 2014 voor de deelnemers vast te stellen op € 712.392 per waterschap. De begrote bijdrage 2014 bedroeg € 718.450 per deelnemend waterschap. § 1.3.2 Onderkende risico’s en onzekerheden Voor informatie omtrent risico’s met betrekking tot verbonden partijen wordt verwezen naar hoofdstuk 3. Cross Border Lease waterschap Brabantse Delta Een van de rechtsvoorgangers van Brabantse Delta, het Hoogheemraadschap van West-Brabant, heeft in het verleden leaseovereenkomsten gesloten voor de zuiveringsinstallaties. Het belangrijkste (theoretische) risico met betrekking tot de CBL-overeenkomsten hangt samen met de vraag of alle in de deal opgenomen installaties gedurende de totale looptijd van de overeenkomsten, 19 jaar (HWB), in 15
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
bedrijf blijven. Wanneer dit niet het geval is, dient de investeerder gecompenseerd te worden voor het door hem gemiste voordeel. De omvang van deze compensatie is afhankelijk van welke installatie het betreft en het tijdstip waarop de overeenkomst wordt beëindigd. Het risico dat installaties vroegtijdig uit de overeenkomst moeten worden gehaald, beschouwt het waterschap als een theoretisch risico. Zodra bekend is dat een installatie buiten bedrijf gesteld wordt, is alsnog een voorziening nodig voor de financiële consequenties. Vooralsnog is hiervan geen sprake. Koopoptie Contractueel is een koopoptie opgenomen waardoor de CBL beëindigt. Het DB heeft op 22 oktober 2013 ingestemd met het uitoefenen van de koopoptie. De eerste koopoptie, voor drie van de vijf trusts, wordt in 2015 geëffectueerd, waardoor 3/5e deel van de CBL beëindigd is. Alle benodigde documentatie voor het uitoefenen van de koopoptie is gereed. Voor de resterende twee trusts dient de koopoptie zich aan in 2017. Switchtransactie waterschap Brabantse Delta Het risico op de switchtransactie heeft continue de aandacht. Maandelijks vindt er een update plaats door de portfoliomanager over de ontwikkelingen in de portfolio. Daarnaast wordt per kwartaal een risk assessment opgesteld en door een onafhankelijke bank de verwachte kredietontwikkeling berekend. Op basis van deze inzichten vinden er eventueel mutaties plaats in de portfolio, gericht op verdere risicoreductie. Marktwaarde De marktwaarde van de switchtransactie is op dit moment negatief en alleen van toepassing wanneer de transactie vroegtijdig beëindigd wordt. Vroegtijdige beëindiging is slechts in specifieke contractueel overeengekomen gevallen mogelijk. Op dit moment is er een negatieve marktwaarde als gevolg van de kredietcrisis, met andere woorden: het waterschap dient geld bij te leggen wanneer een andere partij of partijen de switchtransactie van het waterschap over wil(len) nemen. De marktwaarde bedraagt per 31-12-2014 € 1,9 miljoen negatief.
Marktwaarde (x € 1 mln.)
31-122008 -74,2
31-122009 -33,4
31-122010
31-122011
31-122012
30-122013
31-122014
-28,8
-48,5
-23,0
-7,7
-1,9
Voortijdige afwikkeling Gelet op risico’s en de positieve marktwaarde-ontwikkeling heeft het algemeen bestuur van het waterschap in maart 2015 besloten om de switchtransactie voortijdig te beëindigen. Dit besluit is vervolgens met goed gevolg ten uitvoer gebracht. De financiële verantwoording zal plaatsvinden in de jaarrekening 2015. N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) Waterschap Brabantse Delta is voor 22,1% aandeelhouder in N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB). SNB verwerkt zuiveringsslib in een slibverbrandingsinstallatie (SVI). SNB is een naamloze vennootschap, wat inhoudt dat de aansprakelijkheid van de aandeelhouders in beginsel beperkt is tot hun verplichting om de door hen gehouden aandelen vol te storten. VAMIL lease In 2011 heeft Waterschap Brabantse Delta de bestaande sale-and-lease-back transactie van SNB uit 1995 om fiscale redenen overgenomen, samen met drie andere aandeelhouders van SNB, van de lessor. Hierbij heeft Waterschap Brabantse Delta voor 28,0% als lessor het eigendom verkregen van de gebouwen en installaties van SNB, maar exclusief terreinen, door vestiging van een opstalrecht. Met betrekking tot de in 1995 afgesloten sale-and-lease-back transactie bestaan contractuele onvoorwaardelijke en voorwaardelijke verplichtingen. De totale contante waarde van de onvoorwaardelijke verplichtingen voor waterschap Brabantse Delta (o.b.v. 28,0%) bedraagt per 31 december 2014 circa € 12,8 miljoen. Deze worden volledig gecompenseerd door rechten van dezelfde omvang. Hiervan vervalt € 1,9 miljoen binnen één jaar, € 6,6 miljoen tussen één en vijf jaar en € 4,3 miljoen na vijf jaar. Bij de overdracht is voor de lease een fiscale eenheid voor de BTW aangegaan tussen SNB en een aantal aandeelhouders om BTW betalingen op de leasetermijnen te vermijden. De belastingdienst heeft met deze eenheid ingestemd. Wanneer de financiële, economische en organisatorische verwevenheid tussen aandeelhouders en SNB wijzigt, is het mogelijk dat de fiscale eenheid opgeheven wordt. Dan herleeft de BTW-plicht op de leasetermijnen. Daarnaast moet bij de beëindiging van de 16
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
lease in 2017 of 2021 nader bekeken worden hoe om te gaan met de overdracht van de SVI vanuit de aandeelhouders aan SNB gelet op de hiermee gemoeide overdrachtsbelasting. Cross-border-lease (CBL) In 1999 is SNB een CBL transactie aangegaan. De terreinen, gebouwen en installaties zijn verhuurd aan een Amerikaanse investeerder voor een periode van 75 jaar. De investeerder heeft dezelfde activa terugverhuurd aan de vennootschap voor een periode van circa 22 jaar. De vennootschap heeft aan het einde van de termijn van de terughuur de optie om de verhuur af te kopen dan wel om een servicecontract aan te gaan. De voorwaarden en condities van genoemde opties zijn reeds nu vastgelegd en beschreven. In verband met de verplichtingen onder de CBL transactie is er een recht van hypotheek gevestigd op de terreinen. Waterschap Brabantse Delta staat hoofdelijk garant voor deze transactie samen met twee andere aandeelhouders. Deze garantstelling heeft een contractuele omvang van in totaal € 59,8 miljoen. Onderling hebben de waterschappen die garant staan een verdeling afgesproken inzake bovenstaande garantie. Waterschap Brabantse Delta is voor 35,2% aansprakelijk. Dit is vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst tussen de aandeelhouders. Switch Transaction In 2007 is SNB met een bank een Switch Transaction aangegaan met als doel het kredietrisico op drie leasedepots van SNB te spreiden. Deze transactie bestaat uit de volledige afdekking van het kredietrisico op deze depots met een omvang van € 270 miljoen waarbij gelijktijdig een kredietrisico op een portfolio van circa 117 bedrijven is overgenomen met een totale omvang van € 270 miljoen. De looptijd van de Switch Transaction is 10 jaar, zodat de ruiltransactie afloopt in september 2017. De portfolio is een dynamische portfolio waarbij het onder voorwaarden mogelijk is bedrijven om te wisselen. De portfolio wordt daartoe actief beheerd door een portfoliomanager. Het kredietrisico van de SNB op de leasedepots is daarmee omgezet in een kredietrisico op een gediversifieerde portfolio. Bij beëindiging van de Switch Transaction op de vastgelegde einddatum zijn partijen over en weer geen beëindigingsvergoeding verschuldigd. Per 31 december 2014 bedroeg de beëindigingsvergoeding volgens opgave van de bank € 32,2 miljoen. Uitsluitend een voortijdige beëindiging van de Switch Transaction leidt tot het betalen van een vergoeding door SNB aan de bank. Voortijdige beëindiging door SNB of de bank is slechts in specifiek uitzonderlijke contractueel overeengekomen gevallen mogelijk. De belangrijkste voorwaarde van de bank is dat de verhouding tussen het totaal van eigen vermogen en achtergestelde schuld ten opzichte van het balanstotaal van de vennootschap minimaal 75% dient te zijn (solvabiliteitsratio). SNB voldoet aan de genoemde solvabiliteitsratio; de ratio bedraagt 85,6% per 31 december 2014. SNB, noch haar aandeelhouders, zijn gehouden om gedurende de looptijd van de transactie bijstortingen te doen dan wel anderszins zekerheden aan de bank te verstrekken. In de loop van de jaren zijn binnen de portfolio zes faillissementen opgetreden waardoor de ingebouwde faillissementsbuffer per 31 december 2014 zodanig is afgenomen dat de resterende buffer 31,78% bedraagt van de oorspronkelijke buffer. Ondanks deze afname heeft SNB er vertrouwen in dat, uitzonderlijk negatieve macro-economische ontwikkelingen van grote ongekende omvang daargelaten, SNB niet wordt geconfronteerd met een verplichting tot uitkeringen onder de Switch Transaction. Dit vertrouwen is gebaseerd op diverse onafhankelijke risicobeoordelingen, de beheerresultaten van de portfoliomanager in de afgelopen jaren, de afspraak met de bank over de gewijzigde richtlijn en de ontwikkeling van de waarde van de Switch Transaction. Afspraak met nieuwe aandeelhouders De oorspronkelijke aandeelhouders, waaronder ook Waterschap Brabantse Delta, hebben de aandeelhouders die na 1 januari 2009 aandeelhouder in SNB zijn geworden, gevrijwaard van enige aansprakelijkheid en schade inzake alle fiscale en financiële transacties die SNB vóór toetreding van de desbetreffende aandeelhouder is aangegaan, waaronder de genoemde leases en de Switch Transaction. Onderbezetting SVI Door de huidige marktomstandigheden komt de bezettingsgraad van de SVI in de komende jaren mogelijk onder druk te staan. Onderbezetting van de SVI leidt tot hogere verwerkingskosten voor de aandeelhouders. SNB is in overleg met markpartijen en de aandeelhouders om een volledige bezetting van de SVI voor langere tijd veilig te stellen.
17
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Wijzigingen in wet- en regelgeving De positie van SNB is mede afhankelijk van bestaande wet- en regelgeving met name op het gebied van milieu. Wijzigingen daarin, alsmede de toepassing ervan, kunnen nadelige consequenties hebben voor de bedrijfsvoering. Een belangrijke aanstaande wijziging is de wijziging in de Wet op de Vennootschapsbelasting waardoor SNB per 1 januari 2016 vennootschapsbelastingplicht wordt. De gevolgen van deze plicht worden momenteel onderzocht alsmede wordt in overleg getreden met de Belastingdienst hierover. Energiebelasting Vanaf 2007 wordt bij het waterschap gebruik gemaakt van zogenaamde complexbepaling, waardoor de energiebelasting op levering van elektriciteit lager wordt. Het elektriciteitsverbruik van de verschillende aansluitingen behorende tot één systeem wordt dan bij elkaar opgeteld, waardoor de energiebelastingstaffel maar één keer per complex wordt doorlopen en er een lager belastingtarief van toepassing is. De belastingdienst betaalt de te veel betaalde energiebelasting achteraf terug via de elektriciteitsleverancier. De belastingdienst heeft de teruggave over 2011 en 2012 nog niet terugbetaald en is van mening dat diverse aansluitingen van het waterschap niet onder deze complexbepaling vallen. De teruggave energiebelasting over 2011 en opvolgende jaren zal hierdoor waarschijnlijk lager zijn. Daarnaast is het mogelijk dat de te veel teruggegeven energiebelasting over voorgaande jaren (vóór 2011) door de Belastingdienst teruggevorderd gaat worden. Dit is echter niet waarschijnlijk. Bij de waterschappen Aa & Maas en De Dommel speelt op dit moment hetzelfde en op termijn waarschijnlijk bij alle Nederlandse waterschappen, zodat mogelijk landelijke actie nodig is om tegen het standpunt van de belastingdienst in beroep te gaan. Gevolgen brand bij chemische fabriek Moerdijk Het waterschap is geconfronteerd met hoge kosten als gevolg van de brand bij een chemisch verpakkingsbedrijf te Moerdijk. De kosten en ontvangen bijdragen van het ministerie van I&M zijn verwerkt in de jaarrekening 2011. Het volledige voorstel van het dagelijks bestuur met betrekking tot dekking van de schade is opgenomen in de begroting 2012. Nadat voor de meeste betrokken overheden in rechte is komen vast te staan dat de geleden schade verhaald kan worden op de failliete boedel van het chemische bedrijf, is de keuze gemaakt om tot een schikking te komen. Immers indien elke overheid zijn schade daadwerkelijk zou gaan verhalen, dan zouden deze bedrijfsonderdelen failliet gaan en dan zou er nauwelijks tot niets van een schadevergoeding meer mogelijk zijn. De gezamenlijk opererende overheden hebben derhalve een schikking getroffen die een waarde kent van € 4,2 miljoen. Via een verdeelsleutel zal een nog nader te bepalen bedrag hiervan ten goede komen van het waterschap. In deze jaarrekening is op basis van de voorlopige verdeelsleutel een bedrag verwerkt van € 0,5 miljoen. Met de schikking zijn alle procedures tegen het chemische bedrijf beëindigd. De vorderingen op de failliete boedel blijven bestaan. Eventuele opbrengsten uit de failliete boedel zullen blijken na afwikkeling van het faillissement. Verzakking tuin in Steenbergen Een inwoner van Steenbergen is van oordeel dat de beschoeiing langs zijn tuin ondeugdelijk is. Zijn tuin verzakt daardoor. Hij is van oordeel dat het waterschap aansprakelijk is voor het verzakken van de tuin. De rechtbank heeft de inwoner in het gelijk gesteld. Volgens het waterschap heeft de rechtbank een principieel onjuist oordeel gegeven. Het waterschap is in hoger beroep gegaan tegen het vonnis van de rechtbank. De zaak is momenteel in behandeling bij het gerechtshof in Den Bosch.
18
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 1.4 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het vermogen van het waterschap om financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat de normale bedrijfsvoering wordt aangetast. Door aandacht te hebben voor het weerstandsvermogen kan voorkomen worden dat grote financiële tegenvallers, zich direct vertalen in extra tariefstijgingen. Het is van belang dat inzicht bestaat in de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd of verzekeringen zijn afgesloten. Dit om te beoordelen of de omvang van de weerstandcapaciteit voldoende is. Hierbij is met name gekeken naar de resultaten van de risicoanalyse. Waterschap Brabantse Delta beoordeelt ieder jaar opnieuw de kansen en de gevolgen van de risico’s en vergelijkt de uitkomst van de berekeningen met de norm voor het weerstandsvermogen. Zo houdt het waterschap zicht op de benodigde weerstandscapaciteit en voldoet het aan de verplichting uit de Waterschapswet. Begin 2015 heeft een risicoanalyse op basis van een beoordelingsmodel van universiteit Twente plaatsgevonden om te beoordelen of de omvang van reserves voldoende is. Uit het rapport is gebleken dat het weerstandsvermogen vooralsnog ‘uitstekend’ is maar dat het waterschap de komende jaren daalt naar een ‘voldoende’ niveau in 2025. Algemene reserves/calamiteitenreserves Het waterschap hanteert per taak een algemene/calamiteitenreserve. De norm voor het weerstandsvermogen (1,2 x omvang bekende risico’s) is steeds beschikbaar als algemene bufferruimte voor calamiteiten/risico’s. Norm algemene reserve/calamiteitenreserve: x € 1.000,‐ risico's * factor 1,2 algemene en calameitenreserve watersysteembeheer algemene en calameitenreserve zuiveringsbeheer
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
1.458
1.466
1.490
1.517
1.542
1.543
1.596
1.583
1.589
1.638
1.667
2.791
2.819
2.903
2.966
2.977
3.072
3.173
3.155
3.259
3.251
3.293
De totale risico-omvang is lager dan de optelsom van de risico's van Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer, omdat de risico's in de totale portefeuille zich sterker uitmiddelen dan in twee afzonderlijke onderdelen. In de praktijk wordt gewerkt met de cijfers per taak die worden afgezet tegen de gehanteerde norm van 1,2. De risico’s zijn uitgesplitst naar Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer omdat de kosten grotendeels direct samenhangen met de taken en ook de reserves aan de taken gekoppeld zijn. Het verloop van de weerstandscapaciteit is als volgt: Verloop weerstandscapaciteit 2014 (x € 1.000)
31-12-2013 31-12-2014
Algemene/calamiteitenreserve Watersysteembeheer
1.208
769
Algemene/calamiteitenreserve Zuiveringsbeheer
3.512
2.102
Algemene/w achtgeldreserve Watersysteembeheer
988
690
Algemene/w achtgeldreserve Zuiveringsbeheer
988
690
6.696
4.249
Egalisatiereserve Watersysteembeheer
Totaal algem ene/calam iteitenreserv es
3.283
4.841
Egalisatieresere Zuiveringsbeheer
4.637
8.160
Voorstel onttrekking wachtgeldreserve
-262
Voorstel toevoeging Watersysteembeheer
1.119
2.005
Voorstel toevoeging Zuiveringsbeheer
2.112
106
Totaal egalisatiereserv es
10.889
15.113
Totaal beschikbare weerstandscapaciteit
17.585
19.362
Ten aanzien van vorig jaar wordt de risicoportefeuille in totaliteit lager ingeschat. De verklaring hiervoor is niet eenduidig, maar komt voort uit de hernieuwde inschatting die nauwkeurig en in overleg is vastgesteld door de risico eigenaar en direct betrokkenen. Met name de kans op een gebeurtenis is in het algemeen naar beneden bijgesteld. Daarnaast geldt dat de maximale impact voor een aantal risico’s ruim naar beneden is bijgesteld. Weerstandsvermogen 2014
19
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Weerstandsvermogen (x € 1.000)
1-1-2014
(Beschikbare) weerstandscapaciteit Omvang risico's (bij 90% betrouwbaarheid) Weerstandsvermogen
31-12-2014
17.585 4.230 4,1
19.362 3.275 6,0
In onderstaande figuur staan de 5 risico’s opgenomen die de grootste bijdrage leveren aan de risico omvang (bij een betrouwbaarheidsinterval van 90%): Risico omvang (in EUR 1.000) -
200
400
600
800
1.000
1.200
Uitval Zuiveringsinstallaties
Risico's
Breuk persleiding: reparatie
Onjuistheden in aanbestedingen
Chemische lozing: bodemsanering
Wachtgeldregeling
Gemiddelde risico omvang
Risico omvang eens in de 10 jaar
Beoordeling weerstandsvermogen In 2012 is een herijking van het reserves- en voorzieningenbeleid doorgevoerd. Hierbij is met name gekeken naar de resultaten van de risicoanalyse. Er wordt gestreefd naar een omvang binnen de bandbreedte van ‘Voldoende’ zoals gedefinieerd door de Technische Universiteit Twente. Dit betekent dat de weerstandscapaciteit een factor 1,2 hoger zou moeten zijn dan de omvang van de risicoportefeuille. Aan die norm blijft het waterschap ruimschoots voldoen. § 1.5 Financiering Algemeen Met financiering bedoelen we het uitzetten en/of het aantrekken van gelden. In de wet FIDO (Wet Financiering Decentrale Overheden) zijn de kaders gesteld waaraan het treasurybeleid moet voldoen. Het accent ligt daarbij op het onberispelijk en behoedzaam uitvoeren van het financieringsbeleid, het inzetten van de beschikbare instrumenten ten behoeve van het publieke belang en een voorzichtige toepassing van beleggingsinstrumenten en afgeleide financiële instrumenten. Rekening courant In verband met de historisch lage rente is zoveel mogelijk gefinancierd via onze rekening courant faciliteit. De kredietfaciliteit bij de Nederlandse Waterschapsbank bedroeg € 28,4 miljoen, dit is ongewijzigd ten opzichte van 2013. De rentelasten op deze rekening courant bedragen ongeveer € 25.000,- over 2014. Afgesloten langlopende leningen in 2014 Als de rekening courant faciliteit overschreden dreigt te worden en een kasgeldlening is op dat moment geen optie, dan wordt een langlopende lening aangetrokken. In 2014 heeft het waterschap één langlopende lening afgesloten. Op 7 maart 2014 is een langlopende lening van € 25 miljoen voor een periode van 20 jaar aangetrokken tegen een rente van 2,678%. In bijlage IV is de staat van geldleningen opgenomen met daarin de gehele leningenportefeuille in 2014. De totale rentelast op langlopende leningen bedraagt over 2014 € 11,7 miljoen. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is het saldo van korte schulden (o.a. crediteuren) en korte vorderingen (o.a. debiteuren). In de wet FIDO is vastgelegd dat de kasgeldlimiet maximaal 23% mag bedragen van de totale jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Deze limiet is gericht op het beperken van het renterisico op de kortlopende financiering. De kasgeldlimiet over 2014 blijft onder het normbedrag. 20
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
x € 1.000
Kasgeldlimiet
Bedrag
Norm 23% van 124.190
28.564
Realisatie (kwartaal gemiddelde)
11.784
Renterisiconorm De renterisiconorm is het risico dat voort kan vloeien uit renteherziening en/of herfinanciering van lopende leningen. In de wet FIDO is vastgelegd dat het renterisico niet meer dan 30% mag bedragen van het begrotingstotaal (één momentopname per begrotingsjaar). De renterisiconorm over 2014 blijft onder het normbedrag. x € 1.000
Renterisiconorm
Bedrag
norm 30% van 124.190
37.257
Realisatie
33.427
Verplicht schatkistbankieren Op 10 december 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wet HOF en de wet tot wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (wet verplicht schatkistbankieren). De wet verplicht schatkistbankieren houdt in dat decentrale overheden en door hen opgerichte gemeenschappelijke regelingen al hun overtollige liquide middelen en beleggingen vanaf eind 2013 dienen aan te houden bij het ministerie van Financiën en niet langer bij private partijen. De middelen die een decentrale overheid in de schatkist aanhoudt, blijven beschikbaar voor de uitoefening van hun publieke taak. De schatkist biedt geen leen- of roodstandfaciliteit aan, voor het betalingsverkeer blijven decentrale overheden aangewezen op het bankwezen. Deelname van de decentrale overheden aan schatkistbankieren draagt bij aan een lagere EMUschuld van de collectieve sector. De externe financieringsbehoefte van het Rijk vermindert en de beleggingsrisico’s voor de decentrale overheden nemen verder af (indien van toepassing). In 2014 is het drempelbedrag in geen enkel kwartaal overschreden, waardoor er geen middelen bij de schatkist zijn ondergebracht. De Unie van Waterschappen heeft zich in 2013 sterk gemaakt voor het verkrijgen van een uitzonderingspositie voor de gemeenschappelijke belastingkantoren die vanwege de belastingopbrengsten wel (tijdelijk) overtollige middelen hebben. De minister van Financiën is de Unie hierin niet tegemoet gekomen. Vanaf 2014 heeft de Belastingsamenwerking West-Brabant (BWB) hierdoor wekelijks in plaats van maandelijks de ontvangen belastingopbrengsten overgemaakt aan de deelnemers, waardoor slechts in uitzonderingssituaties gelden in de schatkist zijn gebracht. § 1.6 EMU-Saldo Met ingang van 2014 dienen de waterschappen in de jaarverslaggeving een analyse op te nemen van het gerealiseerde EMU saldo ten opzichte van het begrote EMU saldo. Daarnaast is in de wet Hof opgenomen dat de EMU saldi van gemeenschappelijke regelingen onderdeel uit moeten maken van het EMU Saldo van de deelnemende partijen, naar rato van de deelneming. In 2013 werd dit nog niet door de waterschappen gerapporteerd. In 2014 heeft de Unie van Waterschappen erop aangedrongen deze saldi op te vragen en mee te nemen in het EMU saldo. Deze vraag is uitgezet en waar mogelijk zijn de betreffende EMU saldi verwerkt in onderstaande cijfers. Onderstaand het EMU-saldo op basis van de Jaarrekening 2014:
21
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Berekening EMU saldo (bedragen x € 1.000)
EMU-Exploitatiesaldo jaarrekening -/+ + + -/-/-
1)
Begroting 2014 1)
Invloed investeringen Bruto Investeringsuitgaven MVA en IMVA Investeringssubsidies MVA en IMVA Afschrijvingen Invloed voorzieningen (staat van res. en voorz.) Toevoegingen t.l.v. exploitatie Onttrekkingen t.l.v. exploitatie Betalingen rechtstreeks uit voorzieningen EMU saldo Waterschap Brabantse Delta EMU saldo Waterschapshuis (6,6% van € 188) EMU saldo RAWB (7,9% van € 77) EMU saldo Aquon (14% van € 1.092) EMU saldo BWB (niet ontvangen) EMU saldo incl. verbonden partijen Referentiewaarde WBD Verschil (+ is positief, -/- is negatief)
Rekening 2014
Verschil
-1.501
461
1.962
-73.662 30.244 23.267
-47.828 16.740 22.707
25.834 -13.504 -560
0 -403
423 -369 -337
423 -369 66
-22.055
-8.202
13.852
12 6 -148 -22.055
-8.332
12 6 -148 0 13.723
-19.400 -2.655
-19.400 11.068
0 13.723
Vóór bestemming van het resultaat en onttrekkingen of toevoegingen aan de reserves.
Het gerealiseerde EMU saldo ligt fors lager dan het begrote EMU saldo. De voornaamste oorzaak hiervoor is het achterblijven van de investeringsuitgaven. Dit wordt nader toegelicht in § 1.2.8. Daarnaast is het exploitatieresultaat in de jaarrekening positiever dan begroot. In de jaarrekening wordt dit nader toegelicht. Voor een toelichting op kostensoort zie § 5.2, voor de toelichting op programma's zie hoofdstuk 2. § 1.7 Toelichting bijlagen Uitvoeringsinformatie In de bijlagen I tot en met V is de volgende uitvoeringsinformatie terug te vinden: De staat van reserves en voorzieningen (bijlage I) De BBP-productenlijsten met de gerealiseerde nettolasten naar beleids- en beheerproducten en de toerekening van de nettolasten aan de taken (bijlage II); De gecomprimeerde staat van activa (bijlage III); De gecomprimeerde staat van geldleningen (bijlage IV); De principes waarmee de kosten en opbrengsten aan de beheerproducten zijn toegerekend (bijlage V). Overzichten toelichting balans Behorende bij de toelichting op de balans zijn de volgende overzichten opgenomen in de bijlagen: Het overzicht toegekende kredieten 2014 bevat alle werken die lopende het jaar 2014 zijn gestart (bijlage VI); Alle werken die aan het einde van het begrotingsjaar 2014 nog een restantkrediet hadden, inclusief een weergave van de verwachtingen over het vervolg van deze werken (bijlage VII). Jaarrekening 2014 Muskusrattenbestrijding In Bijlage VIII is de Jaarrekening 2014 van de gemeenschappelijke regeling Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant opgenomen.
22
Verslag ter verantwoording van het financieel beheer | Jaarverslag 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Hoofdstuk 2: Jaarverslag programma’s § 2.1 Totaal netto lasten en dekkingsmiddelen per programma Het resultaat van de Jaarrekening 2014 is € 2,1 miljoen positief. Dit is een positief verschil ten opzichte van de Begroting 2014 van ruim € 2,3 miljoen, waar een negatief resultaat geraamd was van € 186.000.
Programma (b edragen x € 1000)
Rekening 2013
Begroting 2014
Prognose ML2014-4
Rekening 2014
Netto lasten 1000 - Planvorming
4.862
5.327
4.965
4.876
2000 - Waterkeringen
4.924
5.618
5.579
5.541
27.522 51.554
30.104 51.992
28.504 52.709
28.302 52.588
5000 - Vaarwegen en havens
2.661
2.330
2.473
2.298
6001 - Vergunningverlening
2.071
2.334
2.305
2.263
6002 - Handhaven keur
1.518
2.011
1.766
2.154
6501 - Beheersing van lozingen
1.973
1.661
1.557
1.446
6502 - Handhaving WVO
2.810
3.317
3.153
3.021
7000 - Heffing en invordering
6.598
5.777
5.982
6.041
8000 - Bestuur en communicatie
3.555
3.812
3.867
3.776
9000 - Overige dekkingsmiddelen
-2.029
-1.386
-1.946
-2.248
Totaal netto lasten
108.020
112.897
110.915
110.056
Dekkingsmiddelen Bijdrage provincie
-1.449
-1.410
-1.442
-1.359
-30.080
-30.898
-31.411
-31.904
Omslag watersysteem ongebouwd
-4.520
-5.599
-5.574
-5.239
Omslag watersysteem ingezetenen
-14.334
-15.242
-15.289
-14.920
Omslag watersysteem natuurterrein
-42
-104
-104
-29
Omslag verontreiningsheffing Omslag zuivering bedrijven
-388 -19.309
-392 -19.238
-392 -20.197
550 -20.991
Omslag zuivering huishoudens
-40.860
-39.829
-40.298
-38.277
-7
-
-
1
-110.989
-112.711
-114.707
-112.167
+2.969
-186
+3.793
+2.111
3000 - Watersystemen 4000 - Zuiveringstechnische werken
Opbrengst waterschapsbelastingen Omslag watersysteem gebouwd
Omslag zuivering overig Totaal dekking Inschattting resultaat
(+ = voordelig / - = nadelig)
23
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 2.2 Programmaplannen Het jaarverslag van de programma’s bevat de verantwoording over de realisatie van de programmaplannen uit de begroting. Het biedt inzicht in de mate waarin doelstellingen zijn gerealiseerd en de wijze waarop is getracht de beoogde effecten te bereiken. Ook over nieuwe doelstellingen, die in de loop van 2014 zijn gemeld middels één van de managementletters, wordt gerapporteerd. Per programma wordt de realisatie van netto lasten en prestatie indicatoren weergegeven. De belangrijkste financiële afwijkingen ten opzichte van de Jaarrekening 2013, de Begroting 2014 en de laatste Managementletter van 2014 worden inhoudelijk toegelicht.
Programma 1000 – Planvorming Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Het programma planvorming voorziet in eenduidige beleidskaders en strategieën, waarbinnen overige programma's hun taken tot stand brengen. Het werkveld is breed en omvat alle thema's waar het waterschap aan werkt. Tot de activiteiten behoren: het opstellen van het waterbeheerplan en beleidslijnen voor beheer en vergunningverlening, het in overleg met andere partijen strategische vraagstukken op het gebied van waterbeheer oplossen en waarborgen dat het waterschap de Europese richtlijnen, landelijke wetten en afspraken naleeft. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Deltaprogramma – Zoetwatervoorziening
Deltaprogramma – waterveiligheid
24
Doelstelling: Het maken van uniforme afspraken over het serviceniveau in de zoetwatervoorziening voor peil gestuurd en vrij afwaterend gebied binnen Brabantse Delta. Activiteiten en realisatie: Met de Deltabeslissing Zoetwater heeft het Kabinet besloten dat er in 2021 voor alle zoetwaterregio’s in Nederland voorzieningenniveaus zullen worden overeengekomen tussen overheden/waterbeheerder en gebruiker. Conform de deltabeslissing nemen de provincies initiatief voor het opstellen van een plan van aanpak in overleg met de waterschappen (mei 2015 gereed). Uiterlijk in 2021 zijn voor het gehele beheergebied voorzieningenniveaus vastgesteld. Waterschap trekt of levert bijdragen in pilots (w.o. pilot Rietkreek en Cruijslandse Kreken). Het overeenkomen van voorzieningenniveaus is opgenomen in het ontwerp-Waterbeheerplan 2016-2021. In relatie tot een zout VolkerakZoommeer heeft het waterschap ‘eerst het zoet, dan het zout’ benadrukt als onderdeel van het voorzieningenniveau. Doelstelling: Vaststellen voorkeursstrategie (zoetwater en veiligheid) om te anticiperen op de klimaatsveranderingen. Activiteiten en realisatie: In september 2014 heeft het Kabinet de Deltabeslissing Waterveiligheid vastgesteld. Daarin was de Voorkeursstrategie opgenomen voor onze keringen: voor de keringen in de Zuidwestelijke Delta is de strategie via dijkverbetering; voor onze keringen in het Rivierengebied zijn er beperkte mogelijkheden tot Rivierverruiming. De Deltabeslissing Waterveiligheid bevat ook nieuwe waterveiligheidsnormen. Het waterschap is tevreden met het resultaat voor de dijkvakken in haar beheergebied. Voor de keringen langs het VolkerakZoommeer zijn de normvoorstellen nog in ontwikkeling. Voor deze voormalige c-keringen valt begin 2015 een beslissing over toekomstige status én normering. Dit geldt ook voor de kering langs het Drongelens kanaal, nu nog in beheer bij RWS Zuid-Nederland, die het waterschap voornemens is in beheer over te nemen.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Europese verplichtingen
Samenwerking Vlaanderen
Waterbeheerplan
Flexibel peilbeheer
Verminderen regeldruk
Stedelijk waterbeheer
25
Doelstelling: Voldoen aan de Europese rapportageverplichtingen. Activiteiten en realisatie: De maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) en ROR (Richtlijn Overstromingsrisico’s) zijn in het Ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021 opgenomen. Voor het Europese natuurbeleid (N2000) zijn bestuursovereenkomsten gesloten met de provincie over maatregelen en bekostiging daarvan (incl. PAS), zodat beheerplannen vastgesteld kunnen gaan worden voor de provinciale N2000-gebieden. Doelstelling: De grensoverschrijdende samenwerking met Vlaamse en Nederlandse partners nader uitbouwen en versterken. Activiteiten en realisatie: Samen met de Vlaamse partners is een samenwerkingscharter opgesteld, die in februari 2015 wordt ondertekend. Als onderdeel van deze samenwerking is ook al gestart met de opzet van een stroomgebiedsvisie voor de Kleine Aa/Molenbeek. Tevens is er een gezamenlijk concept Interreg V projectvoorstel opgesteld (Europese subsidie voor interregionale samenwerking). Doelstelling en beoogde effecten: Een ontwerp waterbeheerplan dat bestuurlijk vrijgegeven kan worden voor inspraak in 2015. Binnen het plan wordt aangegeven hoe het watersysteem op orde wordt gebracht en gehouden en hoe het waterschap blijft anticiperen op de klimaatveranderingen. Activiteiten en realisatie: Het waterbeheerplan 2016-2021 is in ontwerp vastgesteld. Het is een plan geworden met aandacht voor: Transparantie en handelingsperspectief voor watergebruikers Toegevoegde waarde van het waterbeheer voor de leefomgeving Focus op doelen in plaats van maatregelen Ruimte voor innovaties Voortzetten strategische koers, rekening houdend met het veranderende klimaat en maatschappij Doelstelling: Ontwikkeling van het instrument flexibel peilbeheer. Activiteiten en realisatie: In het ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021 zijn gebieden benoemd waar proefprojecten met flexibel peilbeheer worden uitgewerkt. Doelstelling: Stroomlijnen van het proces voor het actueel houden van legger en beheerregister. Activiteiten en realisatie: Het proces is op hooflijnen vastgesteld en uitgezet in de organisatie. In 2015 wordt beoordeeld of het proces daadwerkelijk gaat lopen zoals op papier bedacht is. Hiertoe zijn prestatieindicatoren opgenomen in het jaarplan 2015. Doelstelling en beoogde effecten: Geactualiseerd strategisch- en operationeel beleid voor stedelijk water. Voor alle gemeenten vastgestelde functies en ambities voor stedelijke wateren vastleggen. Dit geeft een betere basis voor een meer gerichte aanpak voor knelpunten als blauwalgen, botulisme, vissterfte en mogelijke meekoppelkansen. Activiteiten en realisatie: Er is een inventarisatie van al het bestaand beleid rond stedelijk waterbeheer gestart. Deze wordt in het voorjaar van 2015 afgerond, zodat in 2015 het beleid, waar nodig, integraal geactualiseerd kan worden. Er wordt Brabantbreed gewerkt aan Keuzeklapper stadswateren. Verwacht wordt dat deze medio 2015 wordt opgeleverd. Op basis hiervan kunnen samen met gemeenten ambities en gebruiksfuncties van stedelijke wateren worden bepaald (start medio 2015). Samen met gemeenten is gewerkt aan een actueel overzicht van locaties met structurele blauwalgenoverlast, met prioriteiten voor de aanpak ervan.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Monitoringsstrategie
Regie op relaties
Samenwerking in ruimtelijke ordening
Versterken innovatiekracht
Grondwaterbeleid
Regionale werkeenheden
26
Doelstelling: Geactualiseerde monitoringsstrategie, gericht op zowel toestand- en trendmonitoring als op projectmonitoring en monitoring van maatregel-effect relaties. Activiteiten en realisatie: Het ontwerp waterbeheerplan bevat een geactualiseerde monitoringsstrategie op hoofdlijnen. Deze algemene strategie wordt in 2015 verder uitgewerkt. Doelstelling en beoogde effecten: Het creëren van overzicht en voeren van regie over contacten (relatielijnen) met de belangrijkste stakeholders om effectiever de ambities van stakeholders met die van het waterschap te verbinden (het van buiten naar binnen denken en werken versterken). Activiteiten en realisatie: In 2014 is een conceptvisie ontwikkeld voor accountmanagement binnen de organisatie. Tevens is er een procesvoorstel voor de implementatie opgesteld. Met de twee bouwstenen kan in 2015 begonnen worden met het implementeren van accountmanagement. Doelstelling: Het opstellen van gezamenlijke plannen met de streek op het gebied van ruimtelijke ordening. Activiteiten en realisatie: Voor de zomer is de nadere invulling van de tijdlijn Krekenvisie opgepakt, zodat dit input kan zijn voor het Waterbeheerplan. Daarnaast zijn gemeenten via Regio West-Brabant en de bestuurlijke bilaterale overleggen voorbereid op de aankomende afspraken voor Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie. Tevens is een ruimtelijke omgevingsanalyse gemaakt voor het nieuwe waterbeheerplan om ook op dat niveau ruimte en waterbeheer te verbinden. Doelstelling: Stimulering van toepassing van verrijkende innovaties binnen het waterschap. Activiteiten en realisatie: De innovatieagenda voor zuiveringsbeheer is vernieuwd in samenwerking met het bedrijfsleven. Tevens is een inspiratiesessie georganiseerd om collega’s te prikkelen om anders te denken. Deze was goed bezocht en leverde mooie discussies op. Het realiseren van de proefopstelling voor productie van bioplastic bij rwzi Bath, het kweken van eendenkroos bij rwzi Nieuwveer en het maaisel in de kleine kringloop brengen, zijn innovatieve voorbeelden waarbij afval als grondstof wordt ingezet. De ontwikkeling van de verkeerstoren voor watersystemen is een innovatie op het gebied van delen en ontsluiten van meetgegevens. Doelstelling: Actualisatie van het grondwaterbeleid. Activiteiten en realisatie: Het nieuwe beregeningsbeleid is begin 2014 vastgesteld en in werking getreden. De verfijning van de contouren rondom de Natura 2000-gebieden is uitgevoerd en in procedure gebracht als onderdeel van de uniforme keur. Deze treedt per 1 maart 2015 in werking. Tevens is al gestart met het op orde brengen van de bestaande vergunningen. Andere vervolgacties worden in 2015 gestart via de NBWB (eerste evaluatie, verdringingsreeks voor grondwater e.d.). Doelstelling: Regionaal en landelijk bijdragen aan succes van de werkeenheden. Activiteiten en realisatie: Belangrijke resultaten uit 2014 zijn het Werkeenheid Afvalwaterplan van Waterkring West, de Toekomstvisie AWP Bath, enkele gezamenlijke aanbestedingen op het gebied van maaien en klein onderhoud in de waterketen en samenwerkingsovereenkomsten in de regio’s Waterkring West en Hart van Brabant. Daarnaast is de voortgang van de samenwerking in de afvalwaterketen door de Visitatiecommissie Waterketen beoordeeld. Twee samenwerkingsregio’s kwamen zeer positief uit de beoordeling. De andere twee samenwerkingsregio’s waar het waterschap in deelneemt, kregen aandachtspunten mee. Dit is een extra stimulans voor het waterschap om de samenwerking verder te versterken.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Prestatie indicatoren DB nota’s die met geen of kleine wijzigingen worden goedgekeurd (%) Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
90%
>80%
>80%
100%
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Jaarplan 2014
4.862
5.561
4.965
4.876
Ten opzichte van de rekening 2013: is de realisatie nagenoeg gelijk. Ten opzichte van jaarplan 2014: ontstaat een voordeel van € 685. De directe kosten en opbrengsten zijn € 457 lager doordat de begrotingswijziging van het nieuwe beregeningsbeleid grotendeels is teruggedraaid. Daarnaast ontstaat een voordeel doordat de begrote kosten voor de grote calamiteitenoefening met de Veiligheidsregio niet zijn gemaakt (kosten oefening rekening Veiligheidsregio). Verder zijn de kapitaallasten 103 lager en is er een voordeel op de afdelingskosten en overige doorrekeningen (€ 125) Ten opzichte van ML 2014-4 ontstaat er een voordeel van € 89 op directe lasten omdat de gereserveerde advieskosten in het kader van het beregeningsbeleid niet meer ingevuld worden. Conclusie In 2014 zijn veel plannen over het waterbeheer concreet geworden: de deltabeslissingen, de ontwerp waterbeheerplannen van diverse waterschappen en Rijkswaterstaat. De beheerplannen voor de Natura 2000 gebieden, maar ook de samenwerkingsafspraken met Vlaanderen en het nieuwe grondwaterbeleid. De komende jaren zullen in het teken staan van de concretere uitwerking van die plannen.
27
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 2000 – Aanleg en Onderhoud Keringen Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Het doel van dit programma is de bescherming tegen overstromingen in het beheergebied te waarborgen door de primaire keringen op orde te houden en de regionale en overige keringen op orde te brengen en te houden. Onderdeel hiervan is het voldoen aan landelijke normen (primaire keringen) en provinciale normen (regionale keringen). Dit vereist de volgende activiteiten: het verwerven, aanleggen, inspecteren, toetsen, verbeteren, onderhouden, handhaven en bewaken van de keringen, inclusief de bijbehorende kunstwerken. Verwerven geldt alleen voor primaire keringen, het is geen vereiste, maar heeft tot doel de beheersituatie te verbeteren. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Toetsing regionale waterkeringen
Toetsing, beheer en verbetering primaire keringen
28
Doelstelling en beoogde effecten: De wettelijk verplichte toetsing van regionale keringen afronden en indien noodzakelijk verbeterplannen opstellen en uitvoeren om de regionale keringen op orde te brengen. Activiteiten en realisatie: De toetsing van de regionale keringen is in 2013 afgerond. Op grond hiervan is een Plan van Aanpak voor de verbetering van de regionale keringen opgesteld ten behoeve van Provinciale Staten. Deze zijn akkoord gegaan met het Plan van Aanpak dat voorziet in alle maatregelen om de keringen te laten voldoen aan de nieuwe norm (T100 in plaats van T50) én om de maatregel berging VZM veilig in te kunnen zetten. Op grond van dit Plan van Aanpak is het IP Project 8462 (Verbetering regionale keringen) opgestart. In 2014 zijn ook de (van RWS Zuid Nederland) in beheer over te nemen Markkanaaldijken (regionale keringen) én de kering langs de westzijde van het Drongelens kanaal (primaire én regionale kering) getoetst. De beheerder van beide keringen is RWS Zuid-Nederland en beide keringen staan op de nominatie te worden overgedragen aan het waterschap. Doelstelling en beoogde effecten: Jaarlijkse toetsing van de primaire keringen. Maatregelen uitvoeren om afgekeurde primaire keringen te verbeteren. In 2013 voldoet 90% van de primaire keringen aan de norm. De hoogte van het percentage dat in 2016 voldoet is daaraan gelijk, omdat de daadwerkelijke uitvoering van verbeteringswerkzaamheden in het kader van het HoogWaterBeschermingsProgramma (HWBP) pas later, op z’n vroegst in 2017, start. Activiteiten en realisatie: In 2014 zijn de dijkvakken bij Noordschans getoetst aan het geldende instrumentarium. Aanleiding waren gewijzigde inzichten over de veiligheid van deze dijkvakken naar aanleiding van het VNK2 onderzoek voor de dijkring (34). Ruim 2 km is afgekeurd en op basis daarvan zijn deze dijkvakken door het waterschap aangemeld voor het HWBP. In de nieuwe prioriteringslijst zijn deze dijkvakken met prioriteit 103 opgenomen. Voor definitieve opname in het HWBP is nog wel een herzien Rijksoordeel over het toetsresultaat noodzakelijk. Eind 2014 is door het waterschap hiertoe een verzoek ingediend bij de Rijksinspectie ILT.In 2014 is een begin gemaakt met het opstellen van een Plan van aanpak Voorbereiding 4e toetsing (met waterschap Aa en Maas in het kader van Winnend Samenwerken). In 2014 is het Plan van Aanpak opgesteld voor het HWBP project Geertruidenberg / Amertak. De Verkenningsfase hiervan start begin 2015. In 2014 hebben dijkverbeteringen plaatsgevonden in het kader van de Ruimte voor Rivierprojecten Amer-Donge (1 km) en Overdiepse Polder (6 km). De dijkverbetering van de keringen langs het Volkerak-Zoommeer in het kader van de waterberging is in 2015 gestart.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Verbeteren regionale keringen
Waterberging VolkerakZoommeer (VZM)
Overdracht keringen Rijkswaterstaat
Ruimte voor Rivier projecten
29
Doelstelling beoogde effecten: Het verbeteren van de regionale keringen n.a.v. de toetsing van deze keringen. Activiteiten en realisatie: Zie ook Waterberging VolkerakZoommeer: verbeteren regionale keringen vanwege de nieuwe norm voor deze keringen en bovendien vanwege de waterberging VZM (afgerond 31-12-2025). In 2014 is een aanvullend voorbereidingskrediet toegekend en is het Plan van Aanpak opgesteld. In 2015 wordt een uitvoeringskrediet aangevraagd. Doelstelling en beoogde effecten: Het voorkomen van negatieve effecten van waterberging in het Volkerak-Zoommeer voor het beheergebied van het waterschap. Activiteiten en realisatie: De maatregelen om negatieve effecten van waterberging te voorkomen, vinden plaats binnen drie IP projecten: 1. Verbeteren primaire keringen VZM (afgerond 31-12-2016). In 2014 is de aannemer geselecteerd, die ook de ontwerpen voor de keringen en kunstwerken heeft gemaakt. Op 17 november 2014 heeft de starthandeling voor de uitvoering van de realisatie plaatsgevonden. 2. Verbeteren regionale keringen vanwege (vooral) de nieuwe norm voor deze keringen en bovendien vanwege de waterberging VZM (afgerond 31-12-2025). In 2014 is een aanvullend VBK toegekend en is het Plan van Aanpak opgesteld. In 2015 wordt een uitvoeringskrediet aangevraagd. 3. Uitvoering van maatregelen om extra wateroverlast door berging VZM te voorkomen. In 2014 is de projectscope aangescherpt. Het project is in oktober 2014 on hold gezet omdat de maatgevende waterstanden (in het regionale systeem) ter discussie staan. Het project zal daarom niet gereed zijn eind 2015. In 2014 is samen met het Rijk een Effecten analyse opgesteld om het extra risico als gevolg van waterberging in de periode vanaf 1 januari 2016 (als waterberging ingezet kan worden) tot eind 2025 (als alle aanpassingsmaatregelen zijn uitgevoerd) in beeld te brengen. Eind 2014 bleek een vervolg nodig. Deze Fase 2 zal in 2015 worden uitgevoerd. Hierin wordt ook meegenomen dat de wateroverlast maatregelen niet tijdig gereed zijn. Doelstelling: Uitwerking van de consequenties van de beheeroverdracht keringen van Rijkswaterstaat langs het Afwateringskanaal ’s-Hertogenbosch-Drongelen en het Markkanaal met betrekking tot beheer, onderhoud, leggers en beheerregister. Activiteiten en realisatie: In 2014 heeft de toetsing plaatsgevonden van de Markkanaaldijken. Ook de Drongelens kanaaldijk is aan zijn regionale functie getoetst. Voor beide keringen zijn verbeterplannen opgesteld. In 2015 zal de uitvoering van verbetermaatregelen worden voorbereid. Overdracht vindt plaats nadat de verbetering is doorgevoerd. Doelstelling: Het continueren van dijkverbeteringen, daar waar dat noodzakelijk is. Het betreft de Ruimte voor Rivier projecten. Deze projecten worden gefinancierd door het Rijk. Activiteiten en realisatie: Het Ruimte voor Rivier project ‘Waterberging VZM’ is hierboven al besproken. Daarnaast zijn er nog 2 Ruimte voor Rivierprojecten: 1. Overdiepse Polder: de uitvoering was in 2014 nog in volle gang; de formele oplevering is conform planning in 2015. 2. Amer-Donge: het werk is conform planning op 7 oktober 2014 opgeleverd. Er loopt nog een onderhoudsperiode tot 8 oktober 2015. Daarna is het project afgerond.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Leggers en beheerregisters
Samenwerken
Doelstelling en beoogde effecten: Leggers en beheerregister keringen beheren en actualiseren indien nodig. Data over waterkeringen (opbouw, dimensionering, beplanting, beheer, gebruik, etc.) op orde brengen en onderzoek uitvoeren om kennis- en gegevenslacunes op te lossen. Activiteiten en realisatie: In 2014 is de Keur aangepast aan het Uniemodel. De bestuurlijke vaststelling is in 2015. In 2015 zullen de leggers Primaire keringen cat. A en de legger Regionale keringen naar aanleiding van de gewijzigde Keur aangepast en geactualiseerd worden. Legger Regionale keringen, planning 2015. Daarna in procedure brengen. Voor het versneld completeren en actualiseren van het beheerregister is in 2014 op 3 verschillende sporen voortgang geboekt: 1. Regie op data. Dit betreft tot op heden vooral processturing/ proces verbetering ten behoeve van aanlevering van wijzingen in het watersysteem (vergunningen, eigen werk (projectplannen en beheers wijzigingen). De stand van zaken hiervan is in product 1000 weergegeven. “Het proces is op hooflijnen vastgesteld en uitgezet in de organisatie. In 2015 wordt beoordeeld of het proces daadwerkelijk gaat lopen zoals op papier bedacht is. Hiertoe zijn prestatie indicatoren opgenomen in het jaarplan 2015.” 2. Het project toetsing waterkeringen richt zich op het in beeld brengen van welke gegevens er nodig zijn voor de toetsing en het vervolgens aanvullen van deze gegevens voor de toetsing. 3. De visie informatiemanagement Waterkeringen gaat de informatiebehoefte in beeld brengen voor alle processen die te maken hebben met waterkeringen. De visie is eind vorig jaar opgeleverd en in 2015 wordt de informatiebehoefte in beeld gebracht. Doelstelling en beoogde effecten: Door samenwerking bijdragen aan voor het waterschap belangrijke strategische beslissingen en door samenwerken de voorbereiding en uitvoering van werken faciliteren. Activiteiten en realisatie: In 2014 is in het kader van Winnend Samenwerken een gezamenlijk Inspectieplan en een gezamenlijk Onderhoudsplan opgesteld. Dat laatste wordt nu door Stowa als format voor dergelijke plannen in den lande gebruikt. Er is een start gemaakt met het Winnend Samenwerken project Voorbereiding 4e toetsing. Met gemeenten is veel gecommuniceerd in het kader van de waterberging VZM en de verbetering van de primaire en regionale keringen. Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Onderhouden overige waterkering/ kade (km)
202
202
202
202
Aantal km uitvoeren maaiwerken via Europese aanbesteding
36
36
36
36
Aantal km verbeterde primaire kering
-
12
12
7
1)
Aantal km getoetste primaire kering
-
25
18
7
2)
Prestatie indicatoren
1) 2)
Voor toelichting zie speerpunt ”verbeteren primaire kering” Het jaarplan 2014 gaat uit van 25 km, maar dit had achteraf 18 km moeten zijn. Bij het opstellen van het Jaarplan was het geldende inzicht dat vanaf 2014 met de wijziging in de Waterwet jaarlijks getoetst kon worden. In 2014 is echter afgesproken dat de jaarlijkse toetsing pas in zal gaan in 2017/ 2018, met het gereed komen van het nieuwe Wettelijk Toets Instrumentarium. Daardoor is de oorspronkelijke doelstelling niet gehaald. Wél hebben aanvullende analyses plaatsgevonden voor de toetsing van 2 km primaire kering bij Noordschans en is de 5 km kering langs het Drongelens kanaal integraal getoetst (dat wil zeggen dat de in 2014 uitgevoerde regionale kering van die dijk is aangevuld met de eerdere resultaten van de primaire toetsing).
30
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 4.924
Jaarplan 2014 5.618
ML 2014-4 5.579
Rekening 2014 5.541
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de lasten € 617 hoger vanwege hogere kapitaallasten. Verschillen ontstaan voornamelijk doordat het verschillende boekjaren betreft. Investeringen die in 2013 nog niet of deels kapitaallasten genereren, hebben in 2014 wel kapitaallasten omdat ze in gebruik genomen zijn. Grootste afwijking betreft de HWBP-bijdragen 2013 en 2014 (€ 525). Ten opzichte van jaarplan 2014 ontstaat een voordeel van € 77 door lagere doorrekeningen vanuit de ondersteunende producten. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn er geen significante verschillen. Conclusie De doelstellingen van dit programma zijn vrijwel allemaal gehaald. Dit betreft zowel de voorbereiding als de uitvoering van dijkverbeteringsprojecten en het dagelijkse beheer en onderhoud.
31
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 3000 – Inrichting en Onderhoud Watersystemen Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Het doel van dit programma is het inrichten en in stand houden van de natte infrastructuur, inclusief bodems, taluds, oevers en kunstwerken, zodat aan- en afvoer van water altijd past bij het doorstroomprofiel en bergingsvermogen van waterlopen. Daarbij moet een balans bestaan tussen landbouw, natuur en andere functies die de waterlopen vervullen. Waar nodig vinden aanpassingen aan de infrastructuur plaats door nieuwbouw of onderhoud, op basis van monitoringgegevens en inspecties. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Duurzaam onderhoud
Integrale inrichting van het watersysteem
32
Doelstelling en beoogde effecten: Een onderhoudsregime dat bijdraagt aan het voorkomen van wateroverlast, een goede ecologische kwaliteit en het vasthouden (vertraagd afvoeren) van water. Tevens invulling geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (zoals verwaarding van groene reststoffen en reductie CO2 emissies). Activiteiten en realisatie: Binnen de kaders van het algemeen onderhoudsplan zijn de maaibestekken herzien en aanbesteed voor een periode van 2 jaar met een mogelijkheid tot verlenging van 2 maal 1 jaar. Er zijn 8 percelen (bestekken) uitgegeven , waarvan 1 perceel in samenwerking met een 3 tal gemeenten. In 2 gebieden is aan de slag gegaan met de “Kleine kringloop”: Slootmaaisel wat voorheen door het waterschap afgevoerd werd naar een composteerbedrijf is hierbij op korte afstand bij agrarische bedrijven afgezet, die het vervolgens benutten in hun organische stofvoorziening op hun bedrijf. Daarnaast is ook maaisel waarvoor agrariërs zelf ontvangstplichtig zijn nuttig toegepast op het eigen bedrijf. In totaal namen 16 bedrijven deel aan de pilots en is 2276 m3 maaisel van het waterschap op deze manier verwerkt. Het kostenvoordeel voor het waterschap bij deze pilots bedraagt ongeveer 24.000 euro. De planning van het onderzoekswerk voor de te verwachten baggerwerkzaamheden is geactualiseerd en opgenomen in het Ontwerp Waterbeheerplan 2016-2021. Daarnaast is een aanzet gemaakt met het implementeren van Baggerbase, een programma om te komen tot een betere planning in verwachte hoeveelheden en kosten. Voor het onderhoud van groenelementen is een structuur opgezet voor een goede opslag en raadpleging van afspraken over onderhoud van groenelementen. In de periode (2015-2017) wordt dit onderhoudsbeheerssysteem gevuld, zodat het onderhoud van groenelementen beter wordt afgestemd op de doelen. Doelstelling en beoogde effecten: Het trekken van of participeren in integrale inrichtingsprojecten die bijdragen aan een meer robuust waterbeheer op het gebied van waterkwantiteit, waterkwaliteit en ecologie, zoals gepland in het waterbeheerplan 2010-2015. Activiteiten en realisatie: In 2014 zijn diverse inrichtingsprojecten opgeleverd, waarbij ecologische verbindingszones zijn gerealiseerd, waterberging is aangelegd en herstelmaatregelen voor natte natuurparels zijn uitgevoerd. Afgeronde projecten betreffen onder andere de integrale aanpak rond de Tonnekreek en het integrale project Oude Leij Ooievaarsnest, de natte natuurparels Het Laag en Oudland te Halsteren, de Blaffert te Woensdrecht en Noordpolder te Ossendrecht, de waterbergingen bij Rielse Dijk en Luijenhoek Rucphen en EVZ’s bij o.a. De Ham, Vrachelen (Osterhout) en Dongen. Op diverse locaties met blauwalgenoverlast zijn verbetermaatregelen in voorbereiding (Kleine Melanen, Groote Melanen, Blaak, Geertruidenberg, Waalwijk), of al geheel (Linievijver) of gedeeltelijk (Kleine Melanen) uitgevoerd.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Verkeerstoren
Zelfzorg en participatie
Digitale overheid
Assetmanagement
33
Doelstelling en beoogde effecten: Het door middel van pro-actieve sturing vergroten van de effectiviteit van het beheer. Activiteiten en realisatie: Er is met de waterschappen Aa en Maas en Dommel hard gewerkt aan het optimaliseren van de operationele sturing in het waterbeheer. Door alle actuele informatie integraal bij elkaar te brengen, te analyseren en te beoordelen kan de besluitvorming effectiever verlopen. Door besluiten, acties en gevolgen goed vast te leggen kan achteraf het gevoerde beheer ook op tactisch niveau worden geëvalueerd. Zo neemt het lerend vermogen van de organisatie toe en wordt de PDCA cyclus gesloten. Om die reden is het niet nodig geweest om voor de droogte in 2014 op te schalen naar de calamiteitenorganisatie. Een vernieuwing die bij vele andere waterschappen nog lang niet vanzelfsprekend is. De landelijke werkgroep ‘Digitale Delta’ heeft daarom de Brabantse Waterschappen een prijs gegeven voor deze ontwikkeling. Doelstelling: Toename van initiatieven op het gebied van zelfzorg en participatie, zoals verwoord in de visie die in 2013 door het bestuur is vastgesteld. Activiteiten en realisatie: Voorbeelden waarbij het waterschap bijdraagt in een inrichtingsproject van derden zijn het Markdal en de Leijkant (Oude Leij). Ook zijn er diverse boeren, die het beheer van waterconserveringsstuwen van het waterschap hebben overgenomen. In het kader van het beregeningsbeleid (grondwater) worden agrariërs aangezet tot het opstellen van bedrijfswaterplannen. Op peildatum 31 december 2014 waren er al 77 bedrijfswaterplannen bij het waterschap ingeleverd. Deze plannen bevatten eigen maatregelen voor verantwoord waterbeheer en zijn ook een voorbeeld van zelfzorg. Doelstelling: De operationele monitoringsgegevens van het watersysteem zijn voor burgers en bedrijven via internet te raadplegen. Activiteiten en realisatie: Technisch gezien is de Brabantse hydronet applicatie online voor burgers beschikbaar gekomen. Hierin zijn kwantiteitsgegevens en kwaliteitsgegevens (fysische en chemische meetdata) van het oppervlaktewater op te vragen, na aanmelding als gebruiker. Reacties van gemeenten zijn heel positief. Als vervolg hierop wordt daarom ook gewerkt aan een uitbreiding voor het delen van gegevens in de afvalwaterketen. Doelstelling: Implementatie van assetmanagement voor de objecten in het watersystemen. Activiteiten en realisatie: Diverse activiteiten zijn gestart om assetmanagement in het werk bij Brabantse Delta in te voeren. Het programmaplan en bijbehorende instrumenten zijn door een gerenommeerd bedrijf gevalideerd. De focus in het 4de kwartaal heeft gelegen op het uitwerken van het bedrijfsproces “Beheren assets”. De eerste stappen zijn gemaakt om de programmering op basis van dit bedrijfsproces te optimaliseren: de meest recente investeringsvoorstellen in het algemeen bestuur van begin 2015 zijn al gebaseerd op de risicoafwegingen vanuit assetmanagement.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Aantal km gedifferentieerd onderhoud
-
1094
1094
1094
Aantal proefprojecten anders omgaan met maaisel
-
>4
4
2
250
250
250
250
Aantal locaties met structurele blauwalgenoverlast (meer dan 5 meldingen)
-
5
10
Aantal oefeningen calamiteitenbestrijding
6
1
3
5
Aantal trainingen calamiteitenbestrijding
6
4
4
4
% Projectplannen binnen 3 maanden na realisatie verwerkt in beheerregister
-
>90%
40%
40%
-
32
% Uitgevoerde handmetingen voor validatie van gegevens (ten opzichte van planning)
-
85%
60 %
90%
% Kwantiteitsgegevens beschikbaar via internet
-
60%
75 %
75%
% Door Aquon geleverde meetpunt parameter combinaties t.o.v. de vraag van het waterschap
-
98%
99 %
99%
Aantal voortgangsrapportages Aquon
-
6
6
7
Prestatie indicatoren
Aantal km te baggeren waterlopen
Energieverbruik watersystemen
1)
2)
2)
10
1)
2)
De locaties betreffen in Roosendaal : Tolberg en Leede, In Bergen op Zoom: Kleine Melanen, Groote Melanen en Vijverbergvijvers, in Tilburg: de Blaak, In Breda: de Linievijver en Hoge Vucht, in Etten Leur: het Zandwiel en in Geertruidenberg: De Vest. om het energiegebruik goed te monitoren zijn in 2014 smart meters geïnstalleerd. Voor 2014 zijn nog geen goede prognoses te geven.
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 27.522
Jaarplan 2014 30.104
ML 2014-4 28.504
Rekening 2014 28.302
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de lasten € 780 hoger. Dit wordt veroorzaakt omdat in 2013 diverse voordelen zijn ontstaan zoals vermeld in de jaarrekening 2013 (energieverbruik, in 2013 geen meerwerk cultuurtechnisch onderhoud, calamiteitenorganisatie, inhuur personeel ). Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten € 1.802 lager. Op kapitaallasten ontstaat een voordeel van € 401 doordat de opleverdatum van een aantal projecten is bijgesteld. De directe kosten en opbrengsten zijn € 1.074 lager. Veroorzaakt door de schikking die de gezamenlijk opererende overheden hebben getroffen met het chemisch bedrijf in Moerdijk en de boekwinst op de verkoop van de baggerbewerkingsinstallatie. Er is sprake van een voordeel op de afdelingskosten (€ 96) doordat er minder uren besteed zijn aan calamiteitenbestrijding, omdat er geen grote calamiteiten zijn geweest. De overige doorrekeningen zijn € 231 lager door de lagere doorbelasting vanuit beleidsveld geografische informatie. Zie programma 600 voor een verklaring. Ten opzichte van ML 2014-4 ontstaat er een voordeel van € 202. De opbrengsten zijn € 585 hoger doordat de schikking met het Chemisch bedrijf in Moerdijk ten tijde van ML 2014-4 nog niet voorzien was. Op de kapitaallasten is een nadeel ontstaan vanwege projecten die eerder in bedrijf zijn gegaan dan gepland (€ 285). Daarnaast zijn de directe lasten € 382 hoger door extra uitgevoerd onderhoud aan het einde van het jaar. De afdelingskosten en overige doorrekeningen zijn 284 lager door minder bestede uren en de lager doorbelasting vanuit programma 600 Geografische Informatie. Conclusie In 2014 is hard gewerkt aan de verbetering van het watersysteem. Niet alleen door het waterschap zelf, maar ook door andere partijen. Deze gewenste ontwikkelingen, waarbij we steeds meer gebruik maken van technische mogelijkheden (o.a. verkeerstoren) en van de participatiesamenleving krijgt steeds meer vorm. De sturing op de uitvoering van de taken wordt verder geprofessionaliseerd met de implementatie van software applicaties als baggerbase en het assetmanagement.
34
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 4000 – Bouw en n exploitattie zuiveriingstechnische wer ken mabeheerde er: A. Verbe erne Programm Doelstelling program mma Het doel va an dit progra amma is hett aangebode n afvalwaterr efficiënt en n effectief af te nemen uit de gemeentelijke riolering g, te zuiveren en weer aff te voeren naar n oppervlaktewater. Hierbij komtt slib vrij dat na verw werking worrdt afgevoerd d naar de Sl ibverbrandin ngsinstallatie e Noord-Brab bant (SNB) voor v eindverwerrking. Tot dit programma behoort oo ok het behee er en onderh houd van insstallaties voo or individuele e behandeling g van afvalw water (IBA’s)) en voor zuivering van huishoudelij k afvalwaterr afkomstig van niet-ge erioleerde pa anden. Bij dit programm ma behoort eveneens hett doelmatig rrealiseren va an de benodigde investerings sprojecten, waarbij w gebrruik wordt ge emaakt van de methodie ek assetman nagement. Doelstellingen, beoo ogde effecte en en plan van aanpak k Afvalwate erzuiveringsprestatie
Doelstellingen n: 1. De bestaan nde zuivering gscapaciteit maximaal be enutten. 2. De bedrijfsv voering optimaliseren. 3. De Waterw et- en Wet Milieubeheer M rvergunninge en op orde houden. h 4. Voldoen aa n de eisen uit u deze verg gunningen. Acttiviteiten en n realisatie e: Bovenstaa ande doelste ellingen zijn gehaald. g Dit was nog nie et eenvoudig g, zoals kan worden geïlllustreerd aan de hand van n het projectt inspectie en n reparatie van v 5,3 km v van de Emerrwegleiding datt in de tweed de helft van het jaar is uitgevoerd. u T Tijdens dit prroject is nau uw samenge ewerkt met de d gemeente e Breda. De v vele uitbedrijfnames zijn n opgevange en door slim gebruik te maken m van d de resterende cap paciteit. Hierrdoor zijn overstortingen n van ongezu uiverd rioolw water in de stad voorkome n en heeft rw wzi Nieuwve eer telkens v voldaan aan de verrgunningseissen.
Foto: werkza aamheden in Emerwegleid ding.
Instandho ouden betrouwb bare werkin ng
Foto: Vervuiilde klep perss station Roosendaal
Afvalwate erketensamenwerking
35
Doelstelling: B Betrouwbaarheid en bes schikbaarheid d van de ins stallaties in stand houden. Acttiviteiten en n realisatie e: In 2014 is specifieke a aandacht geweest voor risic co’s. Planma atige inspectties hebben geleid g tot m aatregelen. Ten n aanzien va an veiligheid zijn maatreg gelen uitgev voerd, zoals de eparatie van alwijk. gro ootschalige re n de biogasle eiding in Waa Ook k ten aanzie n van een betrouwbare werking zijn n maatregele en uitg gevoerd, zoa als het groottschalig onde erhoud aan d de tussenbezinktanks Nieuwveer en d de revisie va an een pomp p op het perssstation Moe erdijk. Dit risicogestuu urd onderhou ud is onderdeel van onze e assetmana agement methodiek. De methodiek levert l input voor het ma aken van de afweging tussen prevent ief onderhou ud op basis van v inspectie e en reactieff ond derhoud bij sstoring. En voor v de afwe eging tussen reparatie off pro ojectmatige v vervanging. Hierbij zijn de d laagst mo ogelijke leve enscycluskossten om hett gewenste la age risiconiv veau te halen n bepalend. Uit onderzoek n naar het cap paciteitstekort op perssta ation Roosen ndaal is geb bleken dat ve ervuiling van n de pompen n door vezel ige doekjes van industriële aard d de oorzaak k is. Hieruit volgen v diverrse maatrege elen gericht op gedrag bij d de veroorzak ker(s) en technische oplo ossingen om de verrvuiling bete r beheersbaar te krijgen n. Aandachtsspunt hierbij is dat pro ojecten in lijn n moeten zijn met de To oekomstvisie e AWP/Bath. Doelstelling: S Samen met de gemeenten werken a aan de bes sparingsopga aven uit het Bestuursakk koord Waterr. Acttiviteiten en n realisatie e: Hiervoor wordt w verwezzen naar pro ogramma 100 00.
Jaarverslag programma’s p | Jaarrekening 20 14 – Waterscha ap Brabantse De elta
Doelstellingen, beoo ogde effecte en en plan van aanpak k Capaciteittsbeheer installatie es
Energiebe esparing
Foto: Groene Warmte Sta ation
Doelstelling e en beoogde effecten: oelmatige affnamehoevee elheid, uitga aande van op ppervlakte1. Bepaling do waterkwalitteit, in plaatts van norma atief (BasisIn nspanning). Als gevolg van de culttuuromslag is het tekort aan afname ecapaciteit mogelijk m kleiner dan tot nu toe berekend. b 2. Behoud van n industriële e lozers van biologische b g goed afbreek kbaar afvalwater. Dit water verbetert v de doelmatige w werking van n de zuiveringsin nstallatie. Acttiviteiten en n realisatie e: 1. Binnen de k ketensamenwerking worrdt met een aantal geme eenten nog gewerkt aa n heroverwe egingen die kunnen leide en tot aanpa assing in de afvalwatera akkoorden (A AWA’s) van afnamehoev veelheden va an kernen. Dit kan gev volgen hebbe en voor de capaciteit c va n de gehele keten. In 2014 is me et de gemeen nte Zundert een nieuw A AWA onderte ekend, zonder capa aciteitsaanpassingen. Met de gemee ente Waalwijjk is ambtelijke overeenstem mming over de AWA berreikt, maar nog n geen bestuurlijk besluit. En met m de geme eente Breda is in het bestuurlijk overleg hett voornemen n om af te zien van verg roting van de d afnamehoe eveelheden van v Bavel Se eminarie, Pri nsenbeek en n Ulvenhout b besproken. Er E is overeen nstemming, maar nog geen besluit. Dezze besparing g is wel al meegenomen in de uitvraag van de Visitatiecom mmissie. 2. De anti-afh haakregeling is geactualiseerd en wo ordt begin 20 015 ter besluitvorm ming aan hett bestuur voo orgelegd. Doelstelling e en beoogde effecten: De D kerntaak zuiveren vo olgens het afgesproken ko osten- en kw waliteitsnivea au uitvoeren en daarbij jaarlijks j bes sparen op he et energieverbruik, confo orm de afsprraken in het Bes stuursprogra amma en hett Klimaatakk koord (in tottaal 30% c.q q. 140.000 GJ//j besparen tten opzichte van 2005). In de voorg gaande jaren n t/m 2012 is reeds 11% b besparing gerealiseerd. Acttiviteiten en n realisatie e: Realisatie van de activ viteiten is in 2014 con nform planni ng verlopen. Enkele projecten die ee en belangrijke bijdrage leve eren aan de geplande en nergiebesparing, zoals d de deelstroom mbeh handeling Nie euwveer, he et Groene Wa armte Statio on en de hog gedrukketel SNB B, zijn gerea aliseerd confform planning. De resulttaten van de e maatregelen zijjn deels opg genomen in onderstaand o e verwachting over 201 14 en zullen deels pas in n 2015 geme eten kunnen worden.
Figu uur: Energie ebesparingen n rwzi Nieuw wveer om tott een Energie efabriek te kom men De update van het energie-efficiency-p plan, dat verrder vooruit zal kijken tot 2020, krijgtt vorm en ga aat begin 2015 de bestu urlijke route e in.
36
Jaarverslag programma’s p | Jaarrekening 20 14 – Waterscha ap Brabantse De elta
Doelstellingen, beoo ogde effecte en en plan van aanpak k Ontwikkelingsinvesterin ngen / Innovatie eagenda ZB B/ NEWater / Energie- en Grondstofffenfabriek k/ biobased economy
Foto: onderz zoekspilot “ko oude anammox” ttechnologie
Foto: bioplas stic (PHA) van n Bath
37
Doelstelling e en beoogde effecten: Ontwikkeling O gsinvestering gen bas seren op de resultaten van de Innovatieagenda ZB en de onttwikkelingen binnen de EnergieE en Grondstoffen G nfabriek (NE EWater). De Inn novatieagend da beoogt he et vinden van maatregel en die naastt ene ergiebesparin ng ook koste enbesparing en sluiting v van de kring gloop berreiken. In de e Innovatieag genda ZB zijjn onderwerp pen geselectteerd die bijd dragen aan d de doelstellin ngen uit ond der andere d e Ambitienota Zuiveren en pa ssen in het concept van NEWater, d dat uitgaat van afvalwater als b bron van gro ondstoffen/n nutriënten, e energie en sc choon watter. Dit bete kent onder andere a dat er e in samenw werking met het bed drijfsleven, Z ZLTO, gemee enten, onderrwijs- en ken nnisinstelling gen en and dere partnerrs gezocht wordt naar ka ansen om afv valwater me eer te laten zijn n dan een ko ostenpost. Acttiviteiten en e: n realisatie In juni j is de up pdate van de e Innovatieag genda bestu urlijk goedgekeurd. Hierin zijn de v volgende ond derwerpen aangemerkt a als “Focus”ond derwerpen: 1) Energiefabriek Nieuw wveer; 2) Thermoffiele gisting; 3) Bioplastic (PHA)-dem monstratie rw wzi Bath; 4) Fosfaatte erugwinning; 5) Verbinde end watersch hap. Dit zijn de onde erwerpen wa aarop het wa aterschap zw waar inzet in n capaciteit en investeringe en. Daarnaas st zijn de volgende “Verk kenner”-ond derwerpen aan ngewezen: 6) Energieb buffering; 7) Decentra ale waterbeh handeling; 8) Medicijne en, antibiotica en drugs;; 9) Waterlev vering tijdens droogte; 10) Het watterschap als launching ccustomer. Ad 1) Het plan Energiefabriek Nieuwveer bestaat u uit meerdere com mponenten. Er is onderzoek uitgevoe erd naar een n meer energ giezuinig type stikstofverrwijdering (““koude anam mmox” techn nologie). In 2014 2 is ook n onderzoek gestart naar een andere e mogelijkhe eid voor optimalisatie een van n de stikstofv verwijdering g (de “Essdé” ”-technologie e). Onderzoeken naar eken ter verrvanging de toepasbaarh heid van nieu uwe afscheid dings-technie van n de tussenb bezinking (Dy ynafil- en DA AF-technolog gie) zijn afge esloten en gee en goede optties gebleken. Ad 2) Voor verd dere verduurzaming van n de slibgisti ng is zowel Ned derlandse alss Europese subsidie s aangevraagd (T TKI en Life). Hierbij worrdt de gistin g bij een hogere temperratuur bedre even (van he et mesofiele naa ar het therm mofiele tempe eratuurbereik), waardoo or de biogasp productie toeneemt, de h hoeveelheid slib afneemtt en stikstof kan worden uggewonnen n. Beide subs sidies betrefffen demonsttratie van de e werking teru van n thermofiele e gisting full-scale. De TKI-subsidie betreft tevens een voo oronderzoek naar stiksto ofterugwinnin ng. Ad 3) In decem mber is een TKI-Biobased T d-Economy ssubsidie toeg gekend van € 482.000 aan het PHARIO O-project. Ditt project bettreft een bus sinesscase, hett uitvoeren v van een pilottproject biop plastics op Ba ath en het voo orbereiden v van een demonstratiepro oject (schaalg grootte pilott: 3 kg PHA A/week en d demonstratie e: 500 kg PH HA/week). He et is een gez zamenlijk pro oject met Wa aterschap de e Dommel, Wetterskip W Frryslan, Stow wa, SNB, Ano oxKaldnes en n KNN. Ron ndom de verrschillende in nnovatiethem ma’s is actieff deelgenom men aan rele evante platfo orms en sam menwerkings sverbanden, ter vergroting en onttwikkeling va an netwerken, om invloe ed uit te oefe enen en het watterschap better te positio oneren.
Jaarverslag programma’s p | Jaarrekening 20 14 – Waterscha ap Brabantse De elta
Doelstellingen, beoo ogde effecte en en plan van aanpak k Assetman nagement
Figuur asse etmanageme ent: balans risic co’s, prestatties en levenscyclu uskosten
Doelstelling e en beoogde e effecten: De D methodie ek van assettverder ontwik kkelen om de doelmatig heid van inv vesteringen management v te vergroten v en n om investe eringen integ graal te kunn nen afwegen n. Hiervoor worden risico’s geïnventariseerd en gew waardeerd. De risicoreductie wordt bep paald, afgew wogen en gep pland. Dit re esulteert in e een input voo or het investeringspro ogramma voor instandho oudingsinvessteringen. Acttiviteiten e n realisatie e: In 2014 is s de methodiiek van het ass setmanagem ment breder in de organis satie uitgero old. Het bestuur is hierin meegeno omen. De be edrijfswaarde en hebben e een plek gekregen in de Kad dernota en h het nieuwe Waterbeheer W plan. De me edewerkers zijn z er meer mee gaan n werken. De rollen asse eteigenaar, a assetmanage er en dienstverlener zijn belegd met de bijbe ehorende verrantwoordelijkheden. Pro ojecten word en meer van nuit de risico o’s benaderd d. Dit resulte eert bijv voorbeeld in een efficiën nter en transparanter pro oces van risiicotoetsing van n potentiële IP-projecten n in de aanlo oop naar de Kadernota. Een ander resultaat is de introductie van v het levenscyclus-den nken, waarv voor een rek kenmodel is o ontwikkeld. De aftrap hiervoor was de casus Em milia: euw polderg Er komt een nie gemaal Emilia naar aanle eiding van ee en setmanagem ment afweging op levensc cycluskosten n en risico’s. Hierbij is ass bedrijfswaarrdenmodel, geb bruik gemaa kt van het bestuurlijk b va astgestelde b ond derhoudsinfo ormatie uit bestaande b sy ystemen en d de inzet van n financiële exp pertise. Reken ning 201 13
Jaa arplan 20 014
ML 2 2014-4
Rekening 2014
100% %
99%
99%
100%
Voldoen aa an de afnameverplichting g (%)
96% %
10 00%
97%
97%
Zuiveringsprestatie (% %)
82% %
81%
81%
82%
Stikstofverrwijderings-rrendement (%)
78% %
77%
77%
78%
Fosfaatverw wijderings-rendement (% %)
76% %
76%
76%
77%
CZV-verwijjderingsrend dement (%)
92% %
89%
89%
91%
Prestatie indicatoren n Nalevingsp percentage lo ozingseisen (%)
Voldoen a aan de afna ameverplich hting: Perssstation Roose endaal verpo ompt als gev volg van verv vuilingsproblemen minder dan n voorzien. Daarnaast D he ebben de efffluentpompen van rwzi N Nieuwveer ee en capaciteitsbeperking als gevolg van onderhoud dswerkzaamheden die begin 2015 g ereed zullen n zijn. Geld (bed dragen x € 1.000) Totaal nettto kosten pro ogramma
Reken ning 201 13 51 1.554
Jaa arplan 20 014 51.992
ML 2 2014-4 52.709
Rekening 2014 52.588
Ten opzichte van de rekening 2013 2 zijn de e kosten € 1..034 hoger. Dit wordt ve eroorzaakt door d hogere sten binnen de d Gemeens schappelijke Regeling (G GR) De Domm mel (€ 1.430 0). In 2014 heeft h er directe kos een hogere e afrekening over voorga aande jaren plaats gevonden en hett aantal te zu uiveren vanwege een vervuilings seenheden van bedrijven n is toegenom men. De kos sten van SNB B zijn lager v teruggave van energie ebelasting do oor de belasttingdienst aa an de SNB. arplan 2014 4 zijn de kossten € 596 hoger. h Ten opzichte van jaa Op de direc cte kosten is s binnen GR De Dommell is een nade eel ontstaan van € 1,4 m mln. Dit is on ntstaan door een correctie over voorgaande jaren en d door de vertrraging in de bouw van e een eigen zuivering van vier be edrijven in Tilburg. T In de e Begroting 2 2014 is reke ening gehoud den met min nder inkomstten en wegvallend de zuiverings skosten, maar de realisa atie wordt pa as medio 2015 verwachtt. Bij drie va an de vier bedrijven w wordt het afv valwater gez zuiverd doorr De Domme el. Het aantal te zuiveren n vervuilings seenheden door de Do ommel valt daarmee d late er weg dan v verwacht. De e hogere kos sten binnen GR de Domm mel worden gec compenseerrd door hoge ere belasting gopbrengsten n (zie progra amma 9000)). Door het energiee en grondsttoffenverbruik te beperken zijn er vo oordelen beh haald op o.a. elektriciteitt en chemica aliën. Verder zijn n de kosten van v industrië ële reiniging , Aquon en SNB S lager. Ten opzichte van ML L 2014-4 is er een voord deel van € 122, 1 veroorza aakt door de e teruggave energiebela asting van de d SNB, welk ke in het laattste kwartaa al 2014 beke end is geworrden.
38
Jaarverslag programma’s p | Jaarrekening 20 14 – Waterscha ap Brabantse De elta
Conclusie De zuiveringstaak is zodanig uitgevoerd dat aan de doelstellingen is voldaan, behoudens de afnamehoeveelheid. De oorzaak van het capaciteitstekort van persstation Roosendaal is onderzocht. Op basis hiervan en van de Toekomstvisie AWP/Bath is een maatregelenpakket tot stand gekomen dat de komende jaren gerealiseerd moet gaan worden. In 2014 is specifieke aandacht geweest voor risico’s ten aanzien van veiligheid, betrouwbaarheid en beschikbaarheid. De methodiek assetmanagement is verder geïntegreerd in de werkwijze om op levenscycluskosten en risico’s maatregelen te kunnen beoordelen. Daarnaast is gewerkt aan verduurzaming door uitvoering van projecten en onderzoeken om het energieen grondstoffenverbruik te beperken.
39
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 5000 – Inrichting en Nautisch Onderhoud Vaarwegen en Havens Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Het doel van dit programma is te zorgen voor veilige en goed toegankelijke vaarwegen en havens. Tot de werkzaamheden behoren het verwerven, aanleggen, inspecteren, monitoren, onderhouden, handhaven en bewaken van de vaarwegen, de bijbehorende kaden en de kunstwerken. Ook de aanleg en het onderhoud van kunstwerken ter voorkoming van wateroverlast en schade in vaarwegen zoals de Mark-Vliet zijn onderdeel van dit programma. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Verbeterslag nautisch beheer
Baggeren MarkVlietsysteem
Aanscherpen vergunningverleningseisen projecten op vaarwegen
Asset management kunstwerken vaarwegen
Uitvoering beheer en onderhoud vaarweg- en nautisch beheer Markkanaal en Oude Maasje/Zuiderkanaal
Doelstelling: Verkeersbesluiten, verkeersborden/nautische voorzieningen en handhaafbaarheid op elkaar afstemmen. Activiteiten en realisatie: Een eerste aanzet is gemaakt voor ambitieniveau nautisch beheer. In overleg met ‘vaarweggemeenten’ in WestBrabant is samen met de provincie het niveau verder uitgewerkt en gekeken waar samenwerking met gemeenten mogelijk is. Daarnaast is een overleg gestart met RWS en Provincie over onduidelijkheid over de verantwoordelijkheid voor het nautisch beheer tussen sluizen Benedensas, Dintelsas, Roode Vaart en Rijkswater. Doelstellingen en beoogde effecten: Voldoende baggeren om de scheepvaartfunctie te behouden. Activiteiten en realisatie: Vrijwel alle gegevens voor het opstellen van het meerjaren onderhoudsprogramma baggeren vaarwegen zijn uitgewerkt. Het meerjarenonderhoudsprogramma volgt in voorjaar 2015. Wel is duidelijk dat er een substantiële achterstand is. Over de achterstand zal overleg worden gevoerd met de provincie. Het baggerproject tussen Breda en Terheijden wordt in samenwerking met gemeente Breda (inclusief Crouwelaarhaven en Belcrumhaven) in de winter 2014/2015 uitgevoerd.
Doelstellingen en beoogde effecten: Ervoor zorgen dat scheepvaartverkeer (relatief) vlot kan blijven verlopen. Activiteiten en realisatie: De beleidsregels nieuwe Keur voor vaarwegen zijn beoordeeld. Hiermee is duidelijkheid gecreëerd over vergunningen voor bijzondere transporten (qua afmetingen). Doelstelling: Risicogestuurd onderhoud. Activiteiten en realisatie: Er zijn inspecties uitgevoerd van alle vaarwegkunstwerken. Naar aanleiding van deze inspecties zijn inmiddels wijzigingen doorgevoerd bij de onderhoudsafdelingen. Verdere uitwerking vindt zijn neerslag via het meerjarenonderhoudsprogramma kunstwerken vaarwegen in het voorjaar 2015. Doelstellingen en beoogde effecten: Inpassen nieuw vaarwegareaal in beheerorganisatie. Activiteiten en realisatie: Er is een bestuurlijk standpunt ingenomen door het waterschap: vaarwegen worden alleen overgenomen via de Provincie (PNB) en niet rechtstreeks. Er heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen RWS en waterschap. PNB heeft voorwaarden gesteld aan RWS voor overname. Deze discussie is nog niet afgerond.
Prestatie indicatoren % Afgerond onderhoud t.o.v. het onderhoudsplan vaarwegen en havens % Afgerond baggeren t.o.v. het baggerprogramma % Status gegevens beheerregister vaarwegen op orde 40
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
100%
100%
100%
100%
25%
100%
100%
100%
99%
99%
99%
99%
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 2.661
Jaarplan 2014 2.330
ML 2014-4 2.473
Rekening 2014 2.298
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de lasten 363 lager, met name door lagere kapitaallasten De lagere kapitaallasten worden vrijwel geheel veroorzaakt door de baggerinvestering in het Mark Vliet Systeem uit 2006. Deze had in 2013 voor het laatste jaar kapitaallasten, in 2014 niet meer. Ten opzichte van jaarplan 2014: zijn er geen significante afwijkingen. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 175 lager. Er ontstaat een voordeel op de directe lasten vanwege minder uitgevoerd electrotechnisch onderhoud dan gepland. Conclusie Het programma 5000 en de uitvoering ervan heeft een planmatige aanpak gekregen voor het vaarwegbeheer (onderhoud van de ‘bak’ inclusief sluizen en bruggen). Belangrijk aandachtspunt is het wegwerken van opgelopen achterstanden in samenwerking met de provincie. Hierdoor kan de financiële inspanning de komende jaren groter worden dan in de huidige situatie het geval is. Door de planmatige aanpak is al wel een begin gemaakt met het wegwerken van achterstanden. Voor het nautische beheer (de regels op het water en de handhaving hierop) liggen er nog behoorlijke uitdagingen, maar door het relatief geringe aantal vaarwegbewegingen op de provinciale vaarwegen kunnen de komende jaren hier zonder grote problemen de noodzakelijke ‘reparatiewerkzaamheden’ worden verricht.
41
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma Vergunningverlening Keur (6001) en Beheersen van Lozingen (6501) Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Vergunningverlening Keur: Het door middel van eigen regelgeving en ontheffingverlening in stand houden van veilige waterkeringen, van de water aan -en afvoerfunctie van de oppervlaktewateren en het realiseren van een goed beheer daarvan. Beheersen van lozingen: Het door middel van vergunningverlening, alsmede goedkeuring en stimulering van gemeentelijke rioleringsplannen beheersen van lozingen van afvalwater met het oog op het bereiken of behouden van een goede oppervlaktewaterkwaliteit en de doelmatige werking van zuiveringstechnische werken. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Keur
Omgevingswet
Omgevingsdienst Midden en West-Brabant
Doelstelling en beoogde effecten: Brabantbrede keur, waardoor onderlinge uitwisseling van medewerkers makkelijker wordt en er eenduidigheid ontstaat voor aanvragers die in het hele gebied werkzaam zijn. Activiteiten en realisatie: De keur, algemene regels en beleidsregels zijn in 2014 in procedure gebracht. De planning is dat deze per 1 maart 2015 van kracht worden. Doelstelling en beoogde effecten: Het behartigen van de belangen van het waterschap bij de invoering van de omgevingswet. Het omgevingsrecht bestaat uit tientallen wetten en honderden regelingen voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. De omgevingswet integreert deze wetten. Naar verwachting treedt de wet in 2018 in werking. Activiteiten en realisatie: Interne werkgroep bestaande uit deelnemers van de afdelingen Beleid & Planadvies, Juridische Zaken, Vergunningen en Handhaving. Hierdoor kan er snel en adequaat gereageerd worden indien nodig; Deelname aan projectgroep omgevingswet (hoofd afdeling Vergunningen) ter ondersteuning van de Unie. Hierdoor kan in een vroeg stadium nuttige informatie over onder andere de watertoets ingebracht worden; Detachering bij de Unie (juridisch beleidsmedewerker). Doelstelling en beoogde effecten: De samenwerkingsafspraken met betrekking tot Wabo-advisering nader vorm geven ten behoeve van effectieve en efficiënte advisering. Activiteiten en realisatie: De samenwerkingsovereenkomst met de omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) is getekend. Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Aantal afgeronde reguleringen
720
825
825
828
Afgeronde procedures binnen wettelijke termijn
92%
95%
95%
95%
Aantal afgewikkelde meldingen
300
325
325
265
n.v.t.
75
50
57
Prestatie indicatoren
Aantal Wabo-adviezen
Aantal afgeronde reguleringen: is hoger dan 2013, wat meerdere oorzaken heeft: Er wordt meer gehandhaafd, dus ook meer legalisaties; De crisis is minder geworden. Voor de eerste keer is het ambitieniveau van 95% gehaald wat betreft het afronden van procedures binnen de wettelijke termijn.
42
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 4.044
Jaarplan 2014 3.995
ML 2014-4
Rekening 2014
3.862
3.709
Ten opzichte van de rekening 2013 ontstaat een voordeel van € 335 op de directe lasten en opbrengsten door hogere legesopbrengsten als gevolg van de nieuwe legesverordening (€ 72). Het resterende verschil ontstaat door lagere afdelingskosten: er zijn minder uren gerealiseerd. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten 286 lager door lagere afdelingskosten en overige doorrekeningen. Er zijn minder uren besteed aan dit programma en meer aan Handhaving. Ten opzichte van ML 2014-4 ontstaat een voordeel door lagere afdelingskosten. Conclusie De acties van de afgelopen jaren hebben gewerkt om de ambitie van afhandeling binnen de termijn te behalen.
43
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programmaplan Handhaving Keur (6002) en WVO (6502) Programmabeheerder: M.J. van Overveld Doelstelling programma De
doelstelling van het programma is om door middel van handhaving: Het in stand houden en beheren van waterkeringen; Het in stand houden van de water aan- en afvoerfunctie van oppervlaktewateren; het beheersen van lozingen van afvalwater met als doel een goede oppervlaktewaterkwaliteit en doelmatige werking van zuiveringstechnische werken.
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Professionalisering handhaving Waterwet
Samenwerking in de handhaving
Inhaalslag uniform uitvoeren keurbepalingen
Implementatie VTH pakket SAW@
44
Doelstelling en beoogde effecten: Het streven naar effectief toezicht en handhaving van de Waterwet (inclusief keur), waarbij wordt voldaan aan de kwaliteitscriteria. Deze zijn bedoeld om de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (de VTH-taken) in het omgevingsrecht te professionaliseren en de kwaliteit in de organisatie te borgen (kwaliteitscriteria KPMG 2.1). Daarnaast voldoen aan de wettelijk vereiste kwaliteitscriteria zoals opgenomen in het Besluit omgevingsrecht (Bor) en Ministeriële regeling omgevingsrecht (Mor). Activiteiten en realisatie: Het verbeterplan met betrekking tot de professionalisering van de handhaving is in 2014 volledig uitgevoerd. Per 1 januari 2015 wordt volledig voldaan aan de kwaliteitscriteria, met uitzondering van het voldoen aan de deskundigheidsprofielen, aangezien deze niet volledig zijn toegesneden op de waterschapstaken. Nadat het softwarepakket SAW@ in het eerste kwartaal 2015 in gebruik is genomen, zal het handhavingsproces adequater ondersteund worden. Doelstelling: Verdere afstemming en versterking van het toezicht en handhaving met de andere handhavingspartners. Activiteiten en realisatie: Met de omgevingsdienst Midden- en West Brabant is een samenwerkingsovereenkomst met betrekking tot de indirecte lozingen gesloten. De verbinding is verder aangehaald met de veiligheidsregio, politie, omgevingsdienst en enkele gemeenten. Samenwerking is gevonden bij de onderwerpen drugsdumpingen en de risicobedrijven (Brzo) en afstemming heeft plaatsgevonden over het Beleidsplan Toezicht en Handhaving en handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP). Doelstelling en beoogde effecten: Het wegwerken van de achterstanden bij handhaving keur. Activiteiten en realisatie: In de probleemdefinitie is scherp gemaakt wat de concrete omvang van de inhaalslag is en hoe de onderkende achterstand zich verhoudt tot beleid, adviezen van specialisten en de nieuwe keur die per 1 maart 2015 van start gaat. De probleemdefinitie en -analyse heeft vervolgens geleid tot criteria hoe om te gaan met overtredingen die onderkend worden in de inhaalslag. Het dagelijks bestuur heeft ingestemd enkele pilotprojecten in de praktijk uit te voeren om zo de informatie ten behoeve van de uitbesteding in 2015 compleet te maken. De inhaalslag is op het vlak van interne en externe communicatie nauw verbonden bij de voorbereiding van de nieuwe keur. Doelstelling en beoogde effecten: Het implementeren van een operationeel ICT-pakket voor Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) dat de handhavingsprocessen optimaal ondersteunt. Activiteiten en realisatie: Landelijk is de planning voor de livegang van de koploperwaterschappen en RWS naar eind december 2014 resp. februari 2015 aangepast. Livegang Waterschap Brabantse Delta volgt daarna en is voorzien in het 1e kwartaal 2015.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Prestatie indicatoren keur (6002) Aantal toezichtcontroles Aantal beschikkingen Aantal processen verbaal/BSB Aantal repressieve controles Prestatie indicatoren WVO (6502) Aantal toezichtcontroles Aantal beschikkingen Aantal processen verbaal Aantal repressieve controles
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
12.855
10.000
9.000
10.980
175
150
160
162
0
10
5
3
1.625
2.250
2.500
2.566
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
4.135
3.800
3.800
3.991
39
25
25
29
8
10
15
14
440
500
500
503
Het aantal toezichtcontroles keur is hoger doordat meer schouwsloten zijn gecontroleerd. Het aantal beschikkingen keur is hoger dan bij het jaarplan is ingeschat, omdat ook invorderingsbeschikkingen, kostenbeschikkingen en intrekkingsbeschikkingen hierin worden betrokken, overeenkomstig het handhavingsuitvoeringsprogramma 2014. Dit was niet meegenomen in het jaarplan 2014. Het aantal processen verbaal/BSB keur is lager dan verwacht, omdat het strafrechtelijk optreden zich vooral richt op waterkwaliteitsaspecten, terwijl keur overwegend met bestuursrecht wordt afgedaan. Het aantal processen verbaal/BSB WVO is ten opzichte van ML2014-4 lager omdat één proces verbaal nog in behandeling is. Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 4.329
Jaarplan 2014 5.328
ML 2014-4 4.918
Rekening 2014 5.175
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de totale lasten € 846 hoger. De directe lasten zijn € 267 hoger, met name vanwege het project “wegwerken achterstanden handhaving”. In 2013 is hiervoor de voorbereiding gestart, en in 2014 heeft dit project verder vorm gekregen. Daarnaast zijn de kosten van bestuursdwang hoger, veroorzaakt door hogere (niet verhaalbare) lasten die samenhangen met de bestrijding van drugsdumpingen in 2014. De afdelingskosten zijn € 266 hoger. Dit wordt veroorzaakt door periodieke salarisverhogingen en doordat er door de afdeling Handhaving meer uren op dit programma zijn geschreven. Tenslotte zijn de overige doorrekeningen € 313 hoger. Voor een toelichting op de hogere doorbelasting zie programma 300/400 bedrijfsvoering. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten € 153 lager. De directe lasten zijn € 345 lager vanwege een overschot op het project wegwerken achterstanden handhaving. Oorspronkelijk was het de bedoeling de overtredingen voor 100% in kaart te brengen. Het budget was hiervoor echter niet toereikend. Om die reden is gekozen voor een betrouwbare steekproef, die beduidend goedkoper was, maar wel goed inzicht gaf in het aantal overtredingen. Ook de kosten van Aquon vallen lager uit, doordat de afname van “ILOW” punten lager was dan begroot. De post bestuursdwang wordt in het jaarplan budgetneutraal opgenomen. In 2014 heeft het waterschap € 90 kosten gehad aan het bestrijden van drugsdumpingen. Deze kosten konden tot op heden nog niet op de overtreder worden verhaald. De afdelingskosten zijn € 71 hoger door een verschuiving van de uren. Er zijn in 2014 meer uren gemaakt voor programma 6002/6502 en minder voor programma 7000 heffen en invorderen en calamiteitenbestrijding. De overige doorrekeningen zijn € 121 hoger. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 257 hoger. De directe lasten zijn € 145 lager, doordat minder onderzoeken (“ILOW” punten) zijn afgenomen van Aquon. De afdelingskosten zijn € 161 hoger. Er zijn meer uren geschreven op de producten binnen dit programma en minder op vergunningverlening, heffingen en calamiteitenbestrijding De overige doorrekeningen zijn € 240 hoger door een hogere doorbelasting vanuit ondersteunend programma Bedrijfsvoering (zie toelichting aldaar).
45
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Conclusie Het handhavingsuitvoeringsprogramma 2014 is vrijwel geheel volgens planning uitgevoerd. Het naleefpercentage over 2014 bedraagt 88% en is 1% hoger dan in 2013. Hiermee is de doelstelling naleefgedrag van 90% niet gerealiseerd. Met het handhavingsuitvoeringsprogramma 2015 stuurt het waterschap meer specifiek op naleefgedrag, vanuit de prioriteiten van het Beleidsplan Toezicht en Handhaving, met het oogmerk de laatste stap in percentage naleefgedrag te maken. Het naleefpercentage wordt bepaald uit 1e controles die het waterschap uitvoert, onaangekondigd (ongeveer 90%) en aangekondigd (ongeveer 10% grote bedrijfsonderzoeken), in verhouding tot hoe vaak er een overtreding wel/niet hierbij wordt geconstateerd.
46
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 7000– Heffen en Invordering Programmabeheerder: M.J. van Overveld Doelstelling programma Het programma Heffen en Invordering heeft als doelstelling het opleggen en invorderen van de waterschapsbelasting in het beheersgebied. Deze activiteiten zijn uitbesteed aan de Belastingsamenwerking West-Brabant (BWB). Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Optimaliseren informatievoorziening
Uitbreiding van aantal deelnemers BWB, taakintensivering en efficiencymaatregelen realiseren.
Doelstelling: Het optimaliseren van de informatievoorziening tussen waterschap en BWB. Activiteiten en realisatie: Het waterschap en de BWB hebben geïnvesteerd in een intensieve samenwerking (o.a. instellen werkgroep en regulier overleg over inhoudelijke vraagstukken), hetgeen bijgedragen heeft aan een efficiënte en effectieve bedrijfsvoering van de BWB en daarmee aan het in control zijn voor wat betreft de monitoring en verantwoording van de (financiële) cijfers. Ook het genereren van maandelijkse managementrapportages door de BWB heeft hieraan bijgedragen. Doelstellingen: Het uitbreiden van het aantal deelnemers van de BWB binnen het beheergebied, het realiseren van taakintensivering en efficiencymaatregelen. Activiteiten en realisatie: In 2014 zijn de gemeente Moerdijk en Dongen toegetreden. Per 1 januari 2016 zal Gemeente Zundert toetreden. Om de taakintensivering en efficiencymaatregelen te realiseren, is er een plan van aanpak opgesteld waarin de operationele en organisatorische aandachtspunten verder zijn uitgewerkt en ook al deels zijn uitgevoerd.
Prestatie indicatoren (aantallen x 1.000) Aantal aanslagregels Aantal aanslagen Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
1.211
1.292
1.232
1.224
357
392
422
435
Rekening 2013 6.598
Jaarplan 2014 5.777
ML 2014-4 5.982
Rekening 2014 6.041
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de kosten € 557 lager. De directe lasten vallen € 190 lager uit door enerzijds een verlaging van de deelnemersbijdrage BWB als gevolg van 2 nieuwe toetreders. En anderzijds door het realiseren van afgesproken efficiencymaatregelen (formatiereductie e.d.). De afdelingskosten zijn € 52 lager en de doorrekeningen € 315 lager doordat deze in 2014 zijn afgebouwd naar het afgesproken niveau. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de kosten € 264 hoger. De directe lasten vallen € 363 hoger uit door hogere kosten van de BWB (ICT, P-kosten) en een hogere bijdrage aan de landelijke voorziening voor de WOZ-kosten. Daarnaast zijn de kosten hoger doordat het werkelijk aantal aanslagen hoger is dan begroot. De afdelingskosten zijn € 57 lager (minder uren handhaving) en de doorrekeningen € 43 lager. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de kosten € 59 hoger. De directe lasten vallen € 134 hoger uit door een hoger aantal aanslagen. Daarnaast zijn de afdelingskosten € 52 lager (minder uren handhaving) en de doorrekeningen € 23 lager. Conclusie De intensivering van de samenwerking alsmede uitvoering geven aan het Plan van Aanpak “een toekomstbestendig BWB” geeft vertrouwen voor de toekomst als het gaat om taakintensivering en het optimaliseren van een efficiënte en effectieve bedrijfsvoering.
47
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 8000 – Bestuur en externe communicatie Programmabeheerder: H. van Stokkom Doelstelling programma Bestuur: Het zodanig besturen van het waterschap, dat rechtmatig en integer, doelgericht, doelmatig en meetbaar invulling gegeven wordt aan de wettelijke taak c.q. de organisatiedoelstellingen. Bestuursondersteuning: Het optimaal ondersteunen van bestuurders en bestuursorganen, op grond waarvan bestuurlijke besluitvorming op efficiënte en effectieve wijze tot stand kan komen. Beheer niet reglementair zaken: Het exploiteren van in principe afstootbare objecten, zaken en samenwerkingsvormen van het waterschap die geen functie (meer) vervullen voor de taken. Bijvoorbeeld pachtgronden, huurwoningen, cultuurhistorische objecten, voormalige kantoorpanden etc. Externe communicatie: Substantieel bijdragen aan het realiseren van de organisatiedoelstellingen door het leveren van specifieke communicatieve expertise. Adequate communicatie is in staat tot duurzame beïnvloeding van kennis, houding en gedrag. Het unieke vermogen van communicatie is van belang voor de relatie met belastingplichtigen en samenwerkingspartners. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Bestuurlijk functioneren
Rekenkamerfunctie
Doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek door DB
Verkiezingen
Externe communicatie
48
Doelstelling en beoogde effecten: Periodiek het bestuurlijk functioneren evalueren en daar waar mogelijk verder verbeteren. Activiteiten en realisatie: Eind 2014/begin 2015 hebben er een aantal evaluerende activiteiten plaatsgevonden. Dit om de bevindingen van het oude bestuur over het bestuurlijk functioneren, alsmede eventuele aandachtspunten en verbetermogelijkheden, aan het nieuwe bestuur mee te geven. Dit krijgt onder andere beslag in de bestuurlijke overdrachtsdocumenten van het algemeen bestuur en dagelijks bestuur aan de nieuwe bestuurlijke gremia. Doelstelling en beoogde effecten: Het uitvoeren van rekenkameronderzoek. Het beoogd effect is het waar mogelijk verder leren en verbeteren op basis van de uitkomsten Activiteiten en realisatie: In 2014 zijn door de rekenkamercommissie de volgende onderzoeken uitgevoerd: In control verbonden partijen (AB september 2014) Nazorgonderzoek samenwerking in de afvalwaterketen (AB december 2014) Kerntaken (AB februari 2015) Onderzoek Nationaal Bestuursakkoord Water (gestart eind 2014) Doelstelling en beoogde effecten: Het door middel van onderzoek komen tot mogelijkheden om te leren en verbeteren. Activiteiten en realisatie: In 2014 zijn afspraken vastgelegd tussen algemeen bestuur en dagelijks bestuur over de kaders waarbinnen dit wordt ingevuld. Begin 2015 zijn door het dagelijks bestuur afspraken gemaakt over de operationele invulling vanaf 2015. De onderzoekskeuze voor 2015 zal via een mededeling aan het algemeen bestuur kenbaar worden gemaakt. Doelstelling en beoogde effecten: Het voorbereiden van de waterschapsverkiezingen in 2015, die samen gehouden worden met de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Activiteiten en realisatie: Op 18 maart a.s. zijn de waterschapsverkiezingen. Alle voorbereidingen zijn in volle gang en liggen op schema. Doelstelling en beoogde effecten: Het op basis van communicatievisie en –beleid invulling geven aan de communicatiestrategie. Beoogd effect is bekendheid met en transparantie in de waterschapstaken en – projecten en draagvlak daarvoor bij burgers en bedrijven. Activiteiten en realisatie: In 2014 hebben onder meer de volgende activiteiten bijgedragen aan de invulling van genoemde strategie: Het organiseren van de waterschapskringen. Actieve benadering van de (regionale) pers. Gerichte projectcommunicatie.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Communicatie bij de belastingen. Rondleidingen en open dagen. Voorbereidende (landelijke/regionale) acties voor de verkiezingen. Rekening Jaarplan ML Rekening 2013 2014 2014-4 2014 3.555
3.812
3.867
3.776
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de netto lasten € 221 hoger. De netto lasten zijn hoger vanwege de gestegen contributie van de Unie van Waterschappen. In 2014 zijn deze kosten hoger door een extra budget in het kader van de verkiezingen en een verhoging van het innovatiebudget. Tevens is er per 1 juli 2014 een onkostenvergoeding voor AB en DB-leden geïntroduceerd. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten € 36 lager. Diverse posten zijn lager uitgevallen, zoals bijvoorbeeld onderhoudskosten van niet- reglementaire zaken en kosten van externe communicatie. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 92 lager. Bij ML 2014-4 is in de prognose rekening gehouden met een kostenstijging veroorzaakt door een per juli in de waterschapswet geïntroduceerde onkostenvergoeding voor AB en DB leden. Uiteindelijk bleek de kostenstijging minder hoog dan verwacht. Daarnaast vallen de onderhoudskosten van niet-reglementaire zaken lager uit. Conclusie De geplande activiteiten voor 2014 zijn volledig uitgevoerd en binnen de financiële kaders van de Begroting 2015.
49
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 9000– Dekkingsmiddelen en saldo Programmabeheerder: M.J. van Overveld Doelstelling programma Dit programma betreft de planning en verantwoording van de dekkingsmiddelen, waaronder belastingopbrengsten (inclusief kwijtschelding en oninbaarverklaring), dividend en rente. De kosten van het waterschap worden voor 95% door de belastingopbrengsten gedekt. Opbrengst Waterschapsbelastingen (bedragen x € 1.000)
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Netto opbrengst Waterschapsbelastingen Opbrengst omslag gebouwd
30.080
30.898
31.411
31.904
4.520
5.599
5.574
5.239
14.334
15.242
15.289
14.920
Opbrengst omslag natuurterreinen
42
103
104
29
Opbrengst verontreinigingsheffing
388
392
392
-550
Opbrengst zuiveringsheffing bedrijven
19.309
19.237
20.197
20.991
Opbrengst zuiveringsheffing huishoudens
40.860
39.829
40.298
38.277
Opbrengst omslag ongebouwd Opbrengst omslag ingezetenen
Zuiveringsheffing overig
7
Netto belastingopbrengst
-1
109.541
111.300
113.265
110.808
2.029
1.386
1.946
1.914
111.570
112.686
115.211
112.722
Kwijtschelding watersysteemheffing
697
747
747
788
Oninbaar watersysteemheffing
135
100
100
144
1.480
1.688
1688
1730
400
400
400
515
Overige dekkingsmiddelen Totaal dekkingsmiddelen
1)
Oninbaar/kwijtschelding uitgelicht:
Kwijtschelding zuiveringsbeheer Oninbaar zuiveringsbeheer Geld (bedragen x € 1.000) Totaal dekkingsmiddelen 1)
1)
Rekening 2013 111.570
Jaarplan 2014 112.686
ML 2014-4 115.211
Rekening 2014 112.722
Naast de opbrengsten waterschapsbelastingen 2014 zijn in de cijfers ook de overige dekkingsmiddelen opgenomen, met uitzondering van de vergoeding van de provincie voor het vaarwegenbeheer die rechtstreeks op de taak vaarwegenbeheer is verantwoord.
Voor de verklaring van de verschillen zie § 5.2 Verklaring verschillen per hoofdkosten en opbrengstsoort.
50
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 200/500 – Centraal Management en Concernstaf Programmabeheerder: H. van Stokkom Doelstelling programma Centraal management: De activiteiten die betrekking hebben op het op centraal niveau leiding geven aan het ambtelijk apparaat alsmede de (secretariële) ondersteuning daarvan. Tot dit product behoren: Activiteiten van management–team/directie; Representatie management–team/directie; Directe ondersteuning managementteam/directie; Voorbereiding, begeleiding en uitvoering van vergaderingen management–team/directie). Concernstaf: Onder dit ondersteunende product vallen: kadernota, concerncontrol, inclusief de controles met betrekking tot het voldoen aan de financiële rechtmatigheid. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Bedrijfsvoering
Winnend samenwerken in Brabant
51
Doelstelling en beoogde effecten: Per 1 januari wordt het beleidsvoornemen ‘Sterk in je werk’ geïmplementeerd. Het beoogd effect is een kwalitatief en kwantitatief goed op de toekomst uitgeruste organisatie. Activiteiten en realisatie: De meeste concrete zaken, zoals de organisatieaanpassingen en nieuwe functies, zijn geïmplementeerd. De voorlopige conclusie is dat dit zeker bijdraagt aan het beoogde effect. Meer focus op de centrale thema’s procesmanagement, de langere termijn, de omgeving en ‘doorbreek de cirkel’ is wel een ontwikkelrichting en niet iets wat in één keer bereikt wordt. Wel zijn vanuit ‘Sterk in je werk’ en het stuurmodel hier de randvoorwaarden voor gecreëerd en rollen belegd. Doelstelling en beoogde effecten: Intensieve samenwerking tussen de Brabantse waterschappen om daarmee winst te boeken op de 3 k’s (Kwaliteit, kwetsbaarheid en Kosten) Activiteiten en realisatie: In 2014 is gewerkt aan de voorbereiding van een geschikte juridische vormgeving van de samenwerking, gelet op de risico’s voor btw plicht en aanbestedingsplicht bij uitwisseling van diensten voor elkaar. Concrete voorbeelden van de samenwerking, die in 2014 tot resultaten hebben geleid, zijn: Het aanstellen van één afdelingshoofd inkoop voor de drie Brabantse Waterschappen gezamenlijk. De groei van de Brabantaquademie tot een gezamenlijk centrum voor inkoop, opzet en aanbod van opleidingen voor waterschapsmedewerkers. Er is een afname bereikt in het aantal procedures in bezwaarschriften door de gezamenlijke inzet op mediationvaardigheden. De werkgroep die bezig is met de ontwikkeling van de verkeerstoren voor watersystemen heeft de prijs ‘free flowing data award 2014’ van het landelijke consortium ‘Digitale Delta’ ontvangen. Er is een uniek data instrument ontwikkeld, waarmee de waterschappen intern en ook met externe partijen gegevens kunnen uitwisselen. Verder zijn er in overleg met het bestuurlijk platform prioriteiten gesteld voor 2015. In 2015 worden de doelen voor het winnend samenwerken verder concreet uitgewerkt op basis van de gekozen prioriteiten. De afgesproken kostenbesparing is op voorhand al in de begrotingen van de drie waterschappen verwerkt. Met het niet overschrijden van de begroting zijn dus ook de doelen voor kostenbesparing gehaald.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Samenwerking met het bestuur
In control zijn en blijven
Doelstelling en beoogde effecten: Periodiek afstemmen tussen bestuur en organisatie om daarmee de samenwerking waar mogelijk verder te optimaliseren. Activiteiten en realisatie: Zoals genoemd bij het beleidsveld bestuur (8000) wordt er in het dagelijks en algemeen bestuur en in het fractievoorzittersoverleg gesproken over de samenwerking binnen het bestuur. Praktische zaken worden zoveel mogelijk direct doorgevoerd waar het gaat over zaken als vergaderstructuur en cultuur. Deels komen er ook toekomstgerichte overwegingen aan bod. In verband met de overgang naar een nieuw bestuur zijn dergelijke zaken ter overweging opgenomen in een overdrachtsdossier voor het nieuwe bestuur. Doelstelling en beoogde effecten: Beoogd wordt met de implementatie van het beleidsvoornemen een situatie te krijgen waarbij er een beter evenwicht bestaat tussen pré-control (advisering) en antecontrol (monitoring en onderzoek). Door die extra monitoring en onderzoek ontstaat er een beter zicht op de mate van in-control zijn en kan daar waar nodig op worden bijgestuurd. Activiteiten en realisatie: Het jaar 2014 heeft vooral in het teken gestaan van het daadwerkelijk implementeren van de bijgestelde werkwijze en het doorvertalen van de visie naar een jaarplan 2014/2015. De belangrijkste concrete acties op dit punt in 2014 zijn: Zicht krijgen op de organisatiebrede onderzoekskalender; Verbeterplan governance verbonden partijen; Uitvoeren nulmeting risicomanagement.
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
Rekening 2013 939
Jaarplan 2014 1.283
ML 2014-4 1.156
Rekening 2014 1.091
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de netto lasten € 152 hoger door een verschuiving van de kosten van interne communicatie. In 2013 waren deze kosten begroot op programma 300/400 Bedrijfsvoering. Vanaf de reorganisatie in 2014 zijn deze kosten verschoven naar dit programma. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de netto lasten € 192 lager. Bij het opstellen van het jaarplan 2014 is rekening gehouden met forse implementatiekosten afkomstig vanuit de reorganisatie “sterk in je werk” per 1-1-2014. In werkelijkheid zijn deze kosten lager uitgevallen en voor een deel via andere begrotingsonderdelen bekostigd. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 65 lager. De afdelingskosten en directe lasten zijn iets lager uitgevallen. Conclusie Het overgrote deel van de geplande producten en diensten is geleverd. De daarvoor benodigde kosten zijn in werkelijkheid wat lager dan begroot door lagere kosten/minder uren op enkele onderdelen.
52
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programmaplan 300/400 Bedrijfsvoering Programmabeheerder: M.J. van Overveld Doelstelling programma Dit programma is bedoeld om de primaire taken van de organisatie zo soepel en efficiënt mogelijk te kunnen realiseren. Het programma biedt de organisatie continu ondersteuning en advies op het gebied van financiën, ICT, juridische zaken en vastgoed, facilitaire zaken, inkoop en personeel en organisatie. Tevens wordt vanuit de bedrijfsvoeringstaken control uitgevoerd op de geldende financiële, juridische, inkoop en personeels kaders. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Implementeren nieuwe afdeling Mens, Informatie & Organisatie (MI&O)
Uitwerken geven aan de HR visie
Intensivering samenwerking personeelsen salarisadministratie (PSA) Brabantse Waterschappen
eHRM (landelijk of Brabantbreed)
Ontwikkelen gezamenlijk mobiliteitsbeleid in relatie tot winnend samenwerken
53
Doelstelling: Het doel van de nieuwe opzet van de afdeling is om meer focus te krijgen op strategische beleidsontwikkeling. Deze ontwikkeling is gebaseerd op twee pijlers: de O(rganisatie)-kant en de I(nformatie)-kant. Activiteiten en realisatie: De nota informatiebeleid is eind 2014 door het AB goedgekeurd. Er is gestart met de implementatie. In 2015 wordt gewerkt aan de synergie tussen de organisatie- en de informatiekant. Doelstelling en beoogde effecten: De HR-visie beoogt de flexibiliteit en het verandervermogen van de organisatie verder te ontwikkelen, de in- en externe dienstverlening te verbeteren. Activiteiten en realisatie: De HR visie is opgenomen in de reorganisatie “Sterk in je werk”. Hiermee willen we bereiken: 1. Verdere ontwikkeling van het verandervermogen en flexibiliteit 2. Verbetering van de in- en externe dienstverlening 3. Verhoging van effectiviteit en efficiëntie 4. Beter anticiperen op veranderingen Vanuit verschillende trajecten worden impulsen gegeven om de organisatie meer focus te geven op: proces, omgeving, lange termijn en doorbreek de cirkel. In 2015 wordt dit geëvalueerd om te kijken of er nog nieuwe impulsen nodig zijn. Doelstelling en beoogde effecten: Door de samenwerking op PSAgebied verder te intensiveren wordt verbetering op de drie K’s beoogd. Dus kwetsbaarheid verminderen, kwaliteit van administratie en managementinformatie verhogen en daarbij de kosten te verlagen. Activiteiten en realisatie: De business case samenwerking Brabantse waterschappen is verder uitgewerkt en op basis hiervan is besloten om voorlopig niet op door te gaan met intensivering van de samenwerking, maar met name te focussen op het landelijke e-HRM traject. Doelstelling: Verdere digitalisering van MI&O processen. Activiteiten en realisatie: Onder regie van het Waterschapshuis schaffen vijftien waterschappen gezamenlijk een elektronisch personeels- en salarissysteem aan. De voordelen van de gezamenlijke aanschaf zijn standaardisering in processen, samenwerking tussen waterschappen en kostenvermindering. Dit systeem heeft meer mogelijkheden en functionaliteiten om de strategische HR-doelstellingen van Brabantse Delta te faciliteren. Het systeem wordt in 2015 aangekocht. De eerste waterschappen gaan op 1 januari 2016 ‘live’. Brabantse Delta heeft aangegeven, samen met waterschappen Aa en Maas en de Dommel, het nieuwe systeem per 1 januari 2018 ingevoerd te willen hebben. Tot 2018 gaat MI&O door met het digitaliseren van processen en uitbreiding van selfservicemogelijkheden. Doelstelling en beoogde effecten: Doel is te komen tot gezamenlijke uitgangspunten die het mede mogelijk maken het wagenpark gezamenlijk in te kopen. Het uiteindelijke resultaat is standaardisatie, onderlinge uitwisselbaarheid en kostenreductie. Activiteiten en realisatie: De gezamenlijke uitgangspunten zijn vastgesteld en er is consensus over de wijze waarop het wagenpark wordt ingekocht. Er is een werkgroep actief die de aanbesteding voorbereid. Het nieuwe contract voor de 3 waterschappen zal naar verwachting in juni 2015 worden getekend.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Het in eigen beheer nemen van overgedragen archieven
Het beter regelen van oneigenlijke gebruik van gronden in eigendom door derden
Treasurybeleid
Wet Hof (Houdbare overheidsfinanciën)
Kwaliteitsimpuls afdeling Financiën
Schatkistbankieren
54
Doelstelling: Het in eigen beheer nemen van de overgedragen archieven van Waterschap Brabantse Delta en alle rechtsvoorgangers, behalve die van Land van Nassau. Activiteiten en realisatie: De noodzakelijke aanpassingen om aan de eisen te voldoen van een archiefbewaarplaats worden begin 2015 uitgevoerd. Omdat niet volledig aan de eisen kan worden voldaan is op een deelaspect ontheffing bij de provincie aangevraagd. Naar verwachting worden de archieven medio 2015 in beheer genomen. Doelstelling en beoogde effecten: Op een betere manier het oneigenlijke gebruik door derden van gronden in eigendom regelen en indien mogelijk, hiervoor een vergoeding te vragen, dan wel die gronden te verkopen. Activiteiten en realisatie: De aanbesteding is voorbereid. Momenteel wordt onderzocht of het effectiever en efficiënter is de aanbesteding te laten samenlopen met de aanbesteding van de inhaalslag Keur. Doelstelling en beoogde effecten: Door optimalisatie van het treasurybeheer worden de rentekosten, verband houdend met benodigde financieringsmiddelen, zo veel mogelijk beperkt. Uiteraard worden hierbij de wettelijke kaders in acht genomen zoals de kasgeldlimiet. Activiteiten en realisatie: Het afgelopen jaar is geïnvesteerd in het vergroten van de kennis door gesprekken met andere waterschappen, externe partijen maar ook binnen het waterschap zelf. Dit heeft onder andere geleid tot liquiditeitsprognoses van de gewenste kwaliteit, maar ook tot juiste afwegingen voor de soort, duur en hoogte van de geldlening, waardoor de rentekosten zijn beperkt. Doelstelling en beoogde effecten: De wet Hof stelt kaders om de begrotingstekorten (EMU-saldo) en de schuldposities (EMU-schuld) van de centrale en decentrale overheden terug te dringen. De wet Hof komt voort uit begrotingsafspraken tussen de lidstaten van de Europese Unie. Het toegestane EMU-saldo (tekort) wordt op termijn afgebouwd met als doel volledig begrotingsevenwicht te bereiken. Activiteiten en realisatie: Het EMU-saldo wordt gemonitord en periodiek gerapporteerd. Voor 2014 geldt dat het waterschap ruimschoots binnen de referentiewaarde is gebleven. Tevens wordt er ten behoeve van het Bestuursprogramma 2016-2026 een duurzaam financieel beleid ontwikkeld waarbij het toegestane EMU-saldo als criterium wordt meegenomen. Doelstelling en beoogde effecten: Bij de reorganisatie ‘sterk in je werk’ is gekozen voor een kwantitatieve en kwalitatieve impuls bij de afdeling Financiën. Hierdoor mag van de afdeling een prominente rol worden verwacht in de strategische beleidsprocessen van het waterschap. Meer dan voorheen komt een belangrijk accent te liggen op de advies- en controlrol en is er aandacht voor de kwaliteitsborging binnen de financiële administratie. Activiteiten en realisatie: Het jaar 2014 stond in het teken van het verder optimaliseren van de producten en diensten en het verder verstevigen van de advies- en controlrol. Hierbij is onder andere het bestelproces verder gestroomlijnd (effect: 80% van de facturen voldaan binnen betaaltermijn). Daarnaast is geïnvesteerd in kennisdeling en –borging en is een visietraject gestart om ten aanzien van planning & control meer in control te komen. Dit laatste zal in 2015 zijn verdere beslag krijgen. Doelstelling en beoogde effecten: De schuldpositie op rijksniveau verkleinen. De overtollige middelen van de decentrale overheden worden door middel van verplicht schatkistbankieren bij het Rijk gestald. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid deze middelen met de schulden van het Rijk te salderen. Activiteiten en realisatie: In 2014 heeft het waterschap vanwege continue roodstand geen middelen bij het Rijk gestald. Dit zal mede gelet op de doelstelling, optimalisatie van het treasurybeheer, ook in de toekomst weinig tot niet voorkomen.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Winnend samenwerken op gebied van financiën
Nieuw telecommunicatiebeleid
Doelstelling en beoogde effecten: Het realiseren van voordelen op het gebied van kwaliteit, kosten en kwetsbaarheid door samen te werken met de Brabantse waterschappen De Dommel en Aa en Maas. De authenticiteit van de drie waterschappen blijft geborgd. Activiteiten en realisatie: Er zijn kansen gezien om te komen tot uniformering en leanen van de werkprocessen en de keuze voor één automatiseringssysteem. Hiervoor is een expert judgement opgesteld door een externe partij. Dit rapport zal in maart 2015 besproken worden in de stuurgroep Winnend Samenwerken. Doelstelling en beoogde effecten: Uitvoering geven aan het nieuwe telecommunicatiebeleid met als doel de dienstverlening beter te laten aansluiten bij de wensen en behoeften van de interne klanten. Activiteiten en realisatie: Het nieuwe beleid is vertaald naar een programma van eisen en vervolgens aanbesteed. De regeling “kies je eigen toestel” is door het DB vastgesteld. In januari 2015 zijn de nieuwe toestellen aan de medewerkers uitgereikt. In maart 2015 is het nieuwe contract volledig geïmplementeerd. Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
% Facturen voldaan binnen betaaltermijn
65%
80%
85%
80%
% Beschikbaarheid belangrijke infrastructuur
95%
95%
98%
99,8%
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Prestatie indicatoren
Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten programma
18.501
17.865
17.566
18.172
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de lasten € 329 lager. Dit heeft te maken met verschuiving van de post “inhuur vanwege ziekte” in 2014 van dit programma naar de kostenplaats salarissen. Hetzelfde geldt voor de posten “verkoop verlofuren” en “aankoop verlofuren”. Daarnaast is in 2013 is het managementontwikkeltraject afgesloten, waardoor de studiekosten in 2014 aanzienlijk lager zijn (€ 135). Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten € 307 hoger. Een aantal posten vallen gunstiger uit, zoals overwerk (geen grote calamiteiten), studiekosten (relatief weinig organisatiebrede opleidingen) en advieskosten (langere doorloop van projecten, zoals modernisering arbeidsvoorwaarden en overgang naar generiek functieboek, waardoor een deel van de kosten in 2015 vallen). Daarnaast zijn er posten die nadelig uitvallen, zoals de aanschaf van smartphones en tablets. Vanwege de korte afschrijvigstermijn van deze ICT-middelen is in november 2014 besloten de aanschaf rechtstreeks in de exploitatie te verantwoorden. Dit leidt in 2014 tot een niet voorzien nadeel. De kapitaallasten zullen hierdoor in 2015 en 2016 lager zijn. Tenslotte zijn de ICT kosten hoger als gevolg van een afkoopregeling in verband met Oracle licenties. In 2014 is door het waterschap en Oracle geconstateerd dat het aantal licenties voor GAS niet overeenstemt met de werkelijke gebruikte licenties. Daarnaast bleken er ook licenties te zijn aangekocht die in de praktijk niet zijn gebruikt. Met Oracle is een nieuwe overeenkomst gesloten om ervoor te zorgen dat in de toekomst het aantal licenties geborgd is, met een nieuwe beheer- en onderhoudsovereenkomst op basis van de werkelijk gebruikte licenties. De volledige afkoopsom is in 2014 ten laste van de exploitatie gebracht, waardoor een overschrijding is ontstaan. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 606 hoger. Deze afwijking wordt vooral veroorzaakt door het besluit om de aanschaf van smartphones en tablets via de exploitatie te laten lopen (zie hierboven). Daarnaast is de toevoeging aan de wachtgeldvoorziening hoger dan geraamd bij ML 2014-4. Tenslotte zijn de kosten hoger als gevolg van de afkoopregeling in verband met Oracle licenties (zie bovenstaande toelichting). Conclusie De doelstellingen van dit programma zijn gerealiseerd met een kleine financiële overschrijding.
55
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Kostenplaats salarissen Geld (bedragen x € 1.000) Totaal netto kosten kostenplaats salarissen
Rekening 2013 30.638
Jaarplan 2014 31.993
ML 2014-4 31.792
Rekening 2014 31.300
Ten opzichte van de rekening 2013 zijn de lasten € 662 hoger. Dit heeft enerzijds te maken met de verschuiving van de lasten van “inhuur bij ziekte” van beleidsveld 300/400 naar de kostenplaats salarissen en anderzijds door een stijging van de salarislasten als gevolg van jaarlijkse periodieke salarisverhogingen gekoppeld aan de eindejaarsbeoordelingen. Ten opzichte van jaarplan 2014 zijn de lasten € 693 lager. Deze voordelige afwijking wordt veroorzaakt doordat in het jaarplan is gerekend met een verwachte procentuele stijging van de salarislasten (2%) a.g.v. cao onderhandelingen. Bij het afsluiten van het boekjaar 2014 zijn de cao uitkomsten nog niet bekend, wat ten opzichte van het jaarplan lagere lasten tot gevolg heeft. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de lasten € 492 lager. In de prognosecijfers is gerekend met een procentuele salarisverhoging van 2% voor 2014. Bij het afsluiten van het boekjaar is er echter nog geen cao-akkoord bereikt , wat een afwijking t.o.v. ML 2014-4 tot gevolg heeft. Conclusie De cao uitkomsten waren bij het afsluiten van het boekjaar 2014 nog niet bekend. Hierdoor is er t.o.v. het jaarplan een positief resultaat ontstaan. De verwachting is dat de resultaten rond de zomer van 2015 bekend worden. Eventuele correcties over 2014 worden in 2015 verrekend.
56
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Programma 600/800 – Ondersteuning Watersystemen Programmabeheerder: A. Meuleman Doelstelling programma Dit programma bestaat uit de onderdelen muskusrattenbestrijding en geografische informatie (GEO). Het doel van dit programma is muskus- en beverratten te bestrijden om schade aan waterkeringen en waterlopen te voorkomen dan wel te minimaliseren en zo een bijdrage te leveren aan de veiligheid. Daarnaast biedt het programma de organisatie continu ondersteuning en advies op het gebied van geografische informatie. Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Muskusrattenbestrijding Vangstaantallen
Gemeenschappelijke Regeling muskusrattenbestrijding Noord-Brabant
Landelijk onderzoek
Dataregistratie (mobiel werken)
Doelstelling en beoogde effecten: Beperking van risico’s en schade door effectieve bestrijding. Activiteiten en realisatie: Er zijn geen risicovolle schades opgetreden en het vangstresultaat voldoet aan de landelijke gestelde norm. Doelstelling en beoogde effecten: Het scheppen van randvoorwaarden door de waterschappen Brabantse Delta, Aa en Maas en De Dommel voor de organisatie van de bestrijding van muskus-en beverrat in Noord-Brabant. Activiteiten en realisatie: Ingebracht in het bestuurlijk overleg (GR) en is geaccordeerd. Doelstelling: Onderzoek naar de mogelijkheden van alternatieve bestrijdingsstrategieën en naar de toepasbaarheid van preventieve maatregelen. Voor 2014 wordt deelgenomen in de Landelijke Veldproef. Activiteiten en realisatie: De Landelijke Veldproef is in 2014 gestart en dit onderzoek loopt door tot eind 2015. Doelstelling en beoogde effecten: Betere managementtools voor de aansturing van de bestrijding. Verbetering mogelijkheden tot bestuurlijke verantwoording. Terugdringen tijdsbesteding aan dataregistratie. Activiteiten en realisatie: Het mobiel werken is uitvoerig getest in 2014 en per 1-1-2015 in productie genomen. Administratief zal handmatig niets meer verwerkt worden.
Doelstellingen, beoogde effecten en plan van aanpak Geografische informatie Samenwerkingsinitiatieven GEO-informatie
Optimaliseren strategie productbeheer
57
Doelstelling: Optimalisatie van de ruimtelijke informatievoorziening op kosten, kwaliteit en kwetsbaarheid. Activiteiten en realisatie: Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT): de waterschappen binnen Winnend Samenwerken hebben een opdracht gegeven aan de stichting SVB-BGT om ons te ontzorgen bij de BGT werkzaamheden. In het najaar heeft de stichting voor het waterschap en de eerste gemeenten een aanbesteding gedaan om de transitie naar een BGT te verzorgen. De overige gemeenten volgen in een tweede of derde aanbesteding. Dit alles met als doel eind 2015 de transitie afgrond te hebben. Doelstelling: Organisatie van het beheer en onderhoud van het product verbeteren. Activiteiten en realisatie: In het laatste kwartaal is de implementatie van DAMO-W opgestart. Het streven is om het tweede kwartaal van 2015 in productie te gaan. Tevens zal dan het Handboek Centrale Geografische informatie aanpast worden aan DAMO-W. Het proces is op hooflijnen vastgesteld en uitgezet in de in de organisatie. In 2015 gaan we monitoren of het proces gaan lopen zoals op papier bedacht is. Tevens zal bekeken worden of aanpassing van het KAM handboek noodzakelijk is voor de certificering.
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Rekening 2013 3.752
Jaarplan 2014 3.900
ML 2014-4 3.400
Rekening 2014 3.473
17
40
80
63
Vangst per uur muskusratten
0,13
0,13
0,12
0,12
Vangst per km watergang muskusratten
0,16
0,18
0,15
0,15
Aantal velduren
-
31.000
30.000
28.903
Waardering RIV dienstverlening
-
7
7,5
7.5
Prestatie indicatoren Muskusrattenbestrijding Jaarvangst muskusratten Jaarvangst beverratten
Toelichting Jaarvangst beverratten: vanwege de zachte winter is de populatie beverratten toegenomen. Jaarvangst muskusratten: het landelijk beeld is dat de populatie beter onder controle is, waardoor er minder muskusratten worden gevangen. Geld (bedragen x € 1.000)
Rekening 2013
Jaarplan 2014
ML 2014-4
Rekening 2014
Totaal netto kosten Muskusrattenbestrijding
708
715
697
712
Totaal netto kosten Geografische informatie
1.367
1.428
1.233
1.180
Muskusrattenbestrijding: Ten opzichte van de rekening 2013, jaarplan 2014 en ML 2014-4 zijn er geen significante afwijkingen. Geografische informatie: Ten opzichte van de rekening 2013 en jaarplan 2014 ontstaat een voordeel vanwege een teruggave van het Waterschapshuis in 2014, welke betrekking heeft op 2013. Ten opzichte van ML 2014-4 zijn de kosten € 53 lager vanwege een aantal kleinere voordelen. Conclusie De activiteiten zijn gerealiseerd met een voordelig financieel resultaat.
58
Jaarverslag programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Hoofdstuk 3: Verbonden partijen In dit hoofdstuk worden de ontwikkelingen bij de verbonden partijen weergegeven. De personen genoemd bij bestuurlijk vertegenwoordiger en accountmanager waterschap zijn degene die in 2014 ook daadwerkelijk deze rol vervulden. Voor de grootste verbonden partijen is in 2013 op verzoek van het algemeen bestuur een nieuw element toegevoegd. Het gaat om het onderdeel ‘ontwikkelingen vanaf de businesscase’. Hier worden de ontwikkelingen afgezet tegen de bij de oprichting opgestelde businesscase. Daar waar de verbonden partij al (veel) langer bestaat, zijn de ontwikkelingen afgezet tegen de eerder afgegeven prognoses. Naam verbonden partij
Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking West-Brabant Vestigingsplaats Etten-Leur Rechtsvorm Gemeenschappelijke regeling Participerende partijen Gemeente Bergen op Zoom Gemeente Breda Gemeente Etten-Leur Gemeente Oosterhout Gemeente Roosendaal Gemeente Halderberge Gemeente Woensdrecht Gemeente Alphen-Chaam Gemeente Moerdijk Gemeente Dongen Waterschap Brabantse Delta Openbaar belang dat wordt Eén gezamenlijke belastingorganisatie voor gemeentelijke behartigd door de verbonden partij belastingen en heffingen en waterschapbelastingen in WestBrabant. Ontwikkelingen verbonden partij Er is een onderzoek uitgevoerd in de vorm van een werkgroep naar een kostentoedeling welke recht doet aan de financiële uitgangspunten. Dit heeft geresulteerd in een robuuste en daar waar mogelijk uniforme kostenverdeling. In 2014 zijn de gemeente Moerdijk en Dongen toegetreden. Tevens is gestart met de uitvoering van het Plan van Aanpak “Een toekomstbestendig BWB” om tot verdere optimalisering van de organisatie BWB te komen en het ICT-systeem te stabiliseren. Daarnaast zal begin 2015 door een extern bureau worden geëvalueerd of de samenwerking en bijbehorende verantwoordelijkheden (gegevenseigenaarschap) in lijn is met de afspraken gemaakt bij de overdracht van de activiteiten naar de BWB. Solvabiliteit, eigen en vreemd BWB zal niet tot nauwelijks eigen vermogen hebben. vermogen verbonden partij Financiering van activa geschiedt door het aantrekken van geldleningen. De kosten van de organisatie worden gedekt door de bijdragen van de deelnemers danwel overige opbrengsten. De gerealiseerde financiële resultaten zijn ingezet voor de implementatie van “Een toekomstbestendig BWB”. (Netto) begrotingstotaal, Primitieve begroting: € 11.769.812,jaarrekening en resultaat Gewijzigde begroting: € 12.959.732,verbonden partij Concept jaarrekening 2014: € 13.424.304,(bijdrage deelnemers € 10.942.252,-). Voorlopig Resultaat 2014: € 1.236.552,-. Het verschil tussen de primitieve begroting en de concept jaarrekening 2014 wordt veroorzaakt door de toetreding van Gemeente Dongen en Moerdijk alsmede de implementatie/ uitvoering van het Plan “Een toekomstbestendig BWB”. Doelstelling(en) waterschap die Het behalen van een kwalitatief hoogwaardig en efficiënt worden gerealiseerd door niveau van belastingheffing en –invordering. Dit leidt tot een deelneming in de verbonden partij adequate dienstverlening aan de belastingplichtigen en het reduceren van de maatschappelijke kosten. Ontwikkelingen vanaf de business Bij de besluitvorming van het waterschap tot deelname in de BWB werd uitgegaan van een voordeel van € 0,5 miljoen in case 2012 oplopend naar € 1,5 miljoen in 2015. In 2014 is een 59
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en einde begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) begrotingstotaal verbonden partij Beleidsvoornemens waterschap omtrent verbonden partij
Risico’s
Bestuurlijk vertegenwoordiger in de verbonden partij Accountmanager waterschap ten behoeve van verbonden partij
60
voordeel van € 0,63 miljoen gerealiseerd. Eén vaste zetel in het vierkoppig dagelijks bestuur. Ca. 36% Toezien op naleving van de overeengekomen kwaliteitsverbeteringen van de dienstverlening; de continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening bij nieuwe toetreders; kostenreductie. De risico’s in de begroting zijn: 1. formatiereductie (laag risico € 145.000,-) 2. Nazorg belastingsysteem (laag risico € 200.000,-) 3. Verhoging griffierechten (neutraal € 50.000,-) Bovenstaande risico’s zijn meegenomen in het Plan “Een toekomstbestendig BWB”. Th. Schots M. Musters
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Aquon
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Breda Gemeenschappelijke regeling Waterschap Brabantse Delta Waterschap Hollandse Delta Hoogheemraadschap van Delfland Hoogheemraadschap van Rijnland Waterschap Rivierenland Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Waterschap de Dommel Waterschap Aa en Maas Hoogheemraadschap van de Stichtse Rijnlanden Het verrichten van laboratoriumonderzoek ten behoeve van de deelnemers.
Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij De gemeenschappelijke regeling bestaat per 1 juli 2011 en is de opvolger van de GR Delta Waterlab. In december 2014 heeft het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard aangegeven het voornemen te hebben per 1 juli 2016 uit Aquon te stappen. De reden hiervoor is dat Aquon, in hun ogen, nog niet zo loopt als verwacht bij de Business Case. Solvabiliteit, eigen en vreemd Per 31 december 2014: vermogen verbonden partij EV: € 0,VV: € 10.019.367,-, (incl. voorzieningen € 66.700) (bron: jaarrekening 2013 AQUON) (Netto) begrotingstotaal en € 21.188.282,resultaat verbonden partij (bron: begroting 2014 AQUON) Concept resultaat 2014: circa € 1.900.000,Risico’s Geen Doelstelling(en) waterschap die Het verrichten van laboratoriumonderzoek worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Belang waterschap in de 1 van de 9 zetels in het algemeen bestuur verbonden partij aan begin en einde begrotingsjaar Veranderingen gedurende N.v.t. begrotingsjaar in dat belang Aandeel waterschap in (netto) Het begrote en gerealiseerde aandeel is € 2.870.130,-. jaarrekening verbonden partij Beleidsvoornemens waterschap Geen omtrent verbonden partij Risico’s De meetvraag van de waterschappen wordt uitgedrukt in ilowpunten. Voorafgaand aan een jaar wordt de kostprijs van een ilowpunt berekend. De prijs wordt echter na afloop van een jaar definitief. De meetvraag van de waterschappen loopt komende jaren terug en stabiliseert naar verwachting. De kostenstructuur is nog niet voldoende flexibel, waardoor de prijs per ilowpunt hoger ligt dan eerder aangenomen in de Businesscase. Het jaar 2014 is het eerste jaar dat Aquon ruim binnen de begroting geopereerd heeft. Uit de nog niet officieel gecontroleerde jaarrekening blijkt dit positieve saldo ongeveer 1,9 mln euro te zijn (ongeveer 9% t.o.v. begroting 2014). Het AB van Aquon heeft op 19-2-2015 besloten dit positieve resultaat bij Aquon te houden en niet terug te verdelen naar de deelnemers. Daarmee is het resultaat 2014 voor WBD precies gelijk aan de bijdrage die al in de begroting 2014 was afgesproken. Bestuurlijk vertegenwoordiger in J. van der Aa (lid AB Aquon) de verbonden partij Accountmanager waterschap ten I. de Keizer behoeve van verbonden partij 61
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Eind 2008 is een businesscase opgesteld waarin gekeken is naar het oprichten van Aquon voor 7 waterschappen (BC Aquon, 2009). Snel daarna waren nog 2 waterschappen geïnteresseerd en is de BC opnieuw doorgerekend (BC Aquon+, 2010). Oriëntatie op mogelijkheden in de markt heeft als conclusie gebracht, dat deze niet hetzelfde product levert als de eigen laboratoria (onder andere monsterneming ontbreekt) en daarmee ook niet goed de rol van kennispartner van en voor de waterschappen kan vervullen. Daarnaast hanteert de markt tarieven, die soms duurder en soms goedkoper zijn dan de tarieven van de eigen laboratoria, en die bovendien aan sterke fluctuaties onderhevig zijn. Een dergelijke tariefstelling leidt niet tot een stabiel en duurzaam kostenniveau.
Ontwikkelingen vanaf de business case
Vervolgens is een GR opgericht. Doelen: vergroting van efficiency, vermindering van kwetsbaarheid, benutting van de mogelijkheden tot continue kwaliteitsborging en kwaliteitsverbetering en versterking van de innovatiekracht. In de BC 2009 is becijferd dat Aquon een besparing oplevert van 1 mln euro. De begrotingen van de deelnemers opgeteld, kenden een omvang van 16,8 mln euro. Aquon kon de benodigde diensten leveren voor 15,9 mln euro, een besparing van ruim 5%. Uitgegaan werd op dat moment van een omzet van 8,9 mln ilow punten. In de BC 2010, dus na toetreding van nog 2 waterschappen, is uitgegaan van een begroting van 21,2 mln euro in 2011 (waarvan 2,3 mln euro voor huisvesting). Ook in deze BC werd een besparing van ruim 5% beoogd ten opzichte van de situatie waarin Aquon niet bestond. Door verdere besparingen werd een begroting van 18,6 mln euro voorzien in 2015 (waarvan 1,9 mln euro voor huisvesting). In deze situatie werd gerekend met 13 mln ilow punten. Naast de structurele besparingen werd rekening gehouden met eenmalige project- en frictiekosten: 6,3 mln euro. Deze kosten zijn eind 2011 bijsteld naar 9 mln euro. Belangrijkste reden: de bijna 2 mln euro hogere kosten agv de afspraken over het sociaal plan. In de huidige situatie is de omvang van de begroting 21 mln euro, uitgaande van 10,1 mln ilow punten.
Ilow punten (mln) BC Aquon BC Aquon+ Begroting 2011 Begroting 2012 Begroting 2013 Begroting 2014
2011 8,9 13 10,1
Bijdrage deelnemers 2011 (mln €) BC Aquon 15,9 BC Aquon+ 19,8 Begroting 2011 20,8 Begroting 2012 Begroting 2013 Begr 2013 gewijzigd** Begroting 2014 ** hiervan is 2 mln euro incidenteel 62
2012
13,2 10,3 11,9
2012
19,2 20,1 20,2
2013
13 10,1 11,9 11,7
2013
18,8 19,7 19,7 19,7 23,8
2014
13,6 10,1 11,8 11,8 10,1 2014
2015
13,2 9,9 11,5 11,6 10 2015
2016
11,5 10 2016
18,7 19,7 19,7 19,7
18,6 19,5 19,5 19,5
17,2
21,2
20,4
19,6
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
2017
10 2017
19,4
Naam verbonden partij Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Gemeenschappelijke Regeling Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant Breda Gemeenschappelijke regeling Waterschap Aa en Maas Waterschap Brabantse Delta Waterschap De Dommel Doelmatige bestrijding van muskusrat en beverrat en voorkomen van schade door deze soorten aan waterstaatswerken.
Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij De begroting 2014 van de gemeenschappelijke regeling is goedgekeurd door de besturen van de waterschappen De Dommel en Aa en Maas en opgenomen in de begroting 2014 van waterschap Brabantse Delta. Solvabiliteit, eigen en vreemd N.v.t. vermogen verbonden partij (Netto) begrotingstotaal en Bruto begroting 2014: € 2.170.350,-, waarvan de bijdrage van jaarrekening verbonden partij de waterschappen € 2.155.350,- bedraagt. Concept jaarrekening 2014: € 2.144.429,-, waarvan de bijdrage van de waterschappen € 2.137.176,- bedraagt. Risico’s N.v.t. Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Belang waterschap in de verbonden partij begin en einde begrotingsperiode Veranderingen gedurende begrotingsjaar in dat belang Aandeel waterschap in (netto) begrotingstotaal verbonden partij Beleidsvoornemens waterschap omtrent verbonden partij
Voorkomen van schade door muskusrat en beverrat aan waterstaatswerken Ieder waterschap wordt door één lid van het dagelijks bestuur vertegenwoordigd. De waterschappen nemen financieel voor 1/3 deel. N.v.t. Begroot aandeel WBD 2014: € 718.450,De werkelijke kosten 2014: € 712.390,Begin 2015 heeft een evaluatie plaatsgevonden die resulteert in een voorstel om de regeling de komende 5 jaar voort te zetten.
Risico’s N.v.t. Bestuurlijk vertegenwoordiger in C. Coppens de verbonden partij Accountmanager waterschap ten J. Rombouts behoeve van verbonden partij
63
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij
Solvabiliteit, eigen en vreemd vermogen (Netto) begrotingstotaal verbonden partij Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij
Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en eind begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) jaarrekening verbonden partij
Gemeenschappelijke Regeling waterschap De Dommel en waterschap Brabantse Delta Boxtel Lichte gemeenschappelijke regeling Waterschap De Dommel Waterschap Brabantse Delta Doelmatige behandeling van het afvalwater en optimale benutting van de beschikbare verwerkingscapaciteit op de rwzi's van de twee waterschappen. Op 1 juni 2012 hebben 4 bedrijven (Fuji, Coca Cola, IFF, Agristo) een contract getekend voor realisatie van een eigen AWZI. Met uitzondering van IFF vallen deze bedrijven in het beheergebied van Waterschap Brabantse Delta, maar de feitelijke zuivering vindt plaats op de rwzi Tilburg-Noord van waterschap De Dommel. De realisatie is vertraagd en wordt nu geschat op het 4e kwartaal van 2015. In de begroting 2014 was al rekening gehouden met minder inkomsten en wegvallende zuiveringskosten. N.v.t. N.v.t. Waterschap De Dommel zuivert afvalwater dat door de gemeente Tilburg wordt ingezameld en vrijkomt in het gebied van waterschap Brabantse Delta. Waterschap Brabantse Delta zuivert afvalwater dat door de gemeenten Baarle Nassau en Loon op Zand wordt ingezameld en vrijkomt in het gebied van waterschap De Dommel. N.v.t.
Begroting 2014: € 4.451.800,Voorlopige afrekening 2014: € 5.843.942,De hogere prognose is ontstaan door correcties over voorgaande jaren en door de vertraging in de bouw van een eigen zuivering van vier bedrijven in Tilburg. Hier staat een extra belastingopbrengst tegenover. Beleidsvoornemens waterschap omtrent Geen. De gemeenschappelijke regeling is in 2010 aangepast en verbonden partij vastgesteld in het AB van 15 december 2010 (waterschap De Dommel) en 13 oktober 2010 (waterschap Brabantse Delta). Risico’s Geen significante risico’s. Bestuurlijk vertegenwoordiger in de Th. Schots verbonden partij Accountmanager waterschap ten A. Verberne behoeve van verbonden partij
64
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Gemeenschappelijke Regeling Regionaal Archief WestBrabant (RAWB) Vestigingsplaats Oudenbosch Rechtsvorm Gemeenschappelijke regeling Participerende partijen Gemeente Etten-Leur Gemeente Halderberge Gemeente Moerdijk Gemeente Zundert Gemeente Rucphen Waterschap Brabantse Delta Openbaar belang dat wordt Het Regionaal Archief West Brabant heeft tot doel de in beheer behartigd door de verbonden overgedragen archieven en verzamelingen van de aangesloten partij gemeenten en het waterschap in goede, geordende en toegankelijke staat te bewaren. Ontwikkelingen verbonden partij In december 2014 is een nieuwe business case verschenen voor de archiefsamenwerking West-Brabant. Daarin is een koerswijziging opgenomen m.b.t. de juridische vorm. Voorgesteld wordt de GR uit te breiden met gemeenten Roosendaal en Bergen op Zoom, i.p.v. op te heffen en een nieuwe organisatie op te richten. Het waterschap is in gesprek met het RAWB om de positie te bepalen. Solvabiliteit, eigen en vreemd Solvabilteitspercentage 3,9% vermogen verbonden partij Eigen vermogen 31-12-2014: € 69.774,- (voor bestemming resultaat)
(Netto) begrotingstotaal, jaarrekening en resultaat verbonden partij Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en einde begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) jaarrekening verbonden partij
Vreemd vermogen 31-12-2014: € 1.782.945,Begrotingstotaal 2014: € 754.997,Totaal netto lasten jaarrekening 2014 RAWB: € 741.598,Positief resultaat/naar reserve RAWB: € 13.399,Totaal afrekening deelnemers 2014: € 754.997,Opslag en beschikbaar houden voor het publiek van permanent te bewaren archieven Iedere deelnemende organisatie wordt door één lid vertegenwoordigd in het algemeen bestuur
Begroot aandeel WBD in jaarrekening 2014 RAWB: € 59.679,(excl. BTW). Realisatie aandeel WBD 2014: € 58.688,- (positief resultaat naar reserve RAWB). Beleidsvoornemens waterschap Het waterschapsbestuur heeft uit oogpunt van efficiëntie en omtrent verbonden partij vereenvoudiging in september 2013 besloten tot het in eigen beheer nemen van de overige overgedragen archieven en heeft daartoe de overeenkomsten met archiefdiensten in Tilburg, Breda en Bergen op Zoom opgezegd. Met respect voor de bestaande GR RAWB heeft het bestuur besloten de ontwikkelingen met betrekking tot de archiefsamenwerking in West-Brabant af te wachten. Risico’s Het waterschap heeft slechts beperkt invloed op de totstandkoming van de nieuwe Archieforganisatie West-Brabant. Bestuurlijk vertegenwoordiger in J. Slenders de verbonden partij Accountmanager waterschap ten J. Brekelmans behoeve van verbonden partij
65
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Het Waterschapshuis
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Amersfoort Gemeenschappelijke Regeling 22 waterschappen. Hunze en Aa’s maakt geen deel uit van Het Waterschapshuis. Het verbeteren van informatie- en bedrijfsprocessen met behulp van Openbaar belang dat wordt ICT ter bevordering van de kwaliteit en efficiëntie van taakuitvoering behartigd door de verbonden door de waterschappen. partij Ontwikkelingen verbonden partij Nadat de GR is gerealiseerd heeft een bestuurlijke commissie de opdracht gekregen een voorstel te ontwikkelen voor een vernieuwd Waterschapshuis (HWH 2.0). De gewijzigde GR HWH treedt in werking op 1 maart 2015 onder voorwaarde dat de door het Algemeen bestuur nog vast te stellen bijdrageverordening, het dienstverleningshandvest en de (model) dienstverleningsovereenkomst zijn afgestemd op de bepalingen van de gewijzigde GR HWH. Solvabiliteit, eigen en vreemd N.v.t. vermogen verbonden partij De 1e herziene bruto begroting: € 16.339.390,- (oorspronkelijke bruto (Netto) begrotingstotaal, jaarrekening en resultaat begroting 2014 is € 18.223.865,-). verbonden partij De netto 1e herziene begroting: € 13.601.400,Concept jaarrekening 2014 € 13.522.099,Concept resultaat 2014: € 137.436,Concept resultaat na mutatie reserves 2014: € 533.829,Doelstelling(en) waterschap die Het verbeteren van informatie- en bedrijfsprocessen met behulp van ICT ter bevordering van de kwaliteit en efficiëntie van taakuitvoering. worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Ontwikkelingen vanaf de Sinds de business case hebben er een aantal veranderingen business case plaatsgevonden. De stichting Het Waterschapshuis is omgezet naar de Gemeenschappelijke regeling Het Waterschapshuis. Vanaf 1 januari 2014 maakt waterschap Hunze en Aa’s geen onderdeel meer uit van de GR Het Waterschapshuis. Bij Het Waterschapshuis gaan grote wijzigingen plaatsvinden met de komst van HWH 2.0, wijzigingen m.b.t. het takenpakket en de daarbij behorende begroting. De gewijzigde GR HWH treedt onder voorwaarden in werking op 1 maart 2015. Het Dagelijks bestuur heeft op 12 december jl. het voorlopige, integraal plaatsingsplan vastgesteld. Eén van de 22 stemmen in Algemeen Bestuur Gemeenschappelijke Belang waterschap in de Regeling Het Waterschapshuis. verbonden partij aan begin en eind begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) Begroot aandeel WBD € 896.614,- (Na 1e begrotingswijziging 2014) en begrotingstotaal verbonden voor mogelijke aanpassing als gevolg van HWH 2.0. partij Uit de concept Jaarrekening blijkt dat WBD een bedrag van € 51.650 terug te ontvangen heeft. Beleidsvoornemens waterschap Deelname aan projecten van HWH wordt per project bekeken mede op omtrent verbonden partij basis van een business case. Risico’s Door een ‘loden deur’ tussen elke opdracht te plaatsen waardoor de kosten, opbrengsten en risico’s alleen berusten bij de opdrachtgevers van die opdrachten, worden risico’s zoveel mogelijk beperkt. Bestuurlijk vertegenwoordiger in C. Moonen de verbonden partij Accountmanager waterschap ten P.F. van der Star behoeve van verbonden partij
66
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Nederlandse Waterschapsbank NV
Vestigingsplaats Den Haag Rechtsvorm Naamloze vennootschap Participerende partijen Aandeelhouders Openbaar belang dat wordt behartigd door Het doel is het ten algemenen nutte uitoefenen van het de verbonden partij bankbedrijf door het verstrekken van kredieten aan onder andere Waterschappen. Ontwikkelingen verbonden partij Door de kapitaaleisen onder Basel III wordt een ‘leverage ratio’ vereist van 3%, dit betekent een eigen vermogen van minimaal 3% van het balanstotaal. Banken hebben tot 2018 de tijd om het eigen vermogen op orde te brengen. Hierdoor zal de komende jaren geen dividend worden uitgekeerd aan de aandeelhouders totdat voldaan wordt aan de vereiste norm voor leverage ratio van 3%. Het huidige eigen vermogen zal hierdoor tot 2018 moeten verdubbelen. Naast winstinhouding kijkt de NWB tevens naar mogelijkheden om de kapitaalbasis te versterken door het uitgeven van hybride vermogenstitels. Daartoe heeft de bank € 200 miljoen additioneel Tier 1 kapitaal aangetrokken bij vier provincies, met storting in 2015. De bank heeft er vertrouwen in dat zij zal kunnen blijven voldoen aan alle kapitaaleisen. Tevens loopt er een Europese lobby om voor overheidsbanken als NWB een "verlicht" Basel III regime te krijgen. Uitsluitsel hierover wordt pas in 2017 verwacht. De capital ratio geldt als indicatie voor de kredietwaardigheid Capital ratio; verhouding Capital ratio bedraagt: eigen/balanstotaal aan het einde van het per ultimo 2010: 2,0% begrotingsjaar per ultimo 2011: 1,8% per ultimo 2012: 1,6% per ultimo 2013: 1,9% per ultimo 2014: 1,8% De verandering van de ratio ten opzichte van 2013 wordt veroorzaakt door schommelingen in de marktwaardes en de uitbreiding van de liquiditeitsportefeuille. Het eigen vermogen bedraagt medio 2014 € 1,284 miljard, na toevoeging van de onverdeelde winst in 2013 van € 34 miljoen. (Netto) begrotingstotaal en resultaat Resultaat 2014: € 49 miljoen verbonden partij Het ontvangen dividend komt ten gunste van de exploitatie van Doelstelling(en) waterschap die worden het waterschap. Dit komt ten gunste aan de belastingtarieven gerealiseerd door deelneming in de van het waterschap, waarmee de doelstelling wordt gediend om verbonden partij de maatschappelijke kosten zo laag mogelijk te houden. De komende jaren wordt naar verwachting vanwege de vermogenseis in Basel III geen dividend uitgekeerd. Belang waterschap in de verbonden partij Historische aanschafsprijs aandelen € 308.000. WBD heeft aan begin en einde begrotingsjaar aandelen A en aandelen B met verschillende nominale waardes. Op basis van het gewogen gemiddelde heeft WBD een aandeel van 4,7% (ongewogen gemiddelde 4,2%) Aandeel waterschap in (netto) Het dividend wordt de komende jaren ingehouden tot het begrotingstotaal verbonden partij moment dat de NWB-bank voldoet aan de eisen van Basel III. Beleidsvoornemens waterschap omtrent Actief participeren in de algemene vergadering van verbonden partij aandeelhouders. Risico’s Ontwikkelingen op financiële markten worden in hoge mate beïnvloed door de Europese schuldencrisis. Centrale vraag daarbij is of het vertrouwen van de markten in de euro wordt hersteld. Indien dit onvoldoende is zal dit blijvende negatieve gevolgen hebben voor de reële economie in Europa en hierdoor ook op de toegang tot de financiële markten en de beschikbaarheid van financieringsmiddelen. Bestuurlijk vertegenwoordiger in de Th. Schots verbonden partij Accountmanager waterschap ten behoeve van verbonden partij M. Musters
67
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Noord-Brabantse Waterschapsbond
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Breda Vereniging Waterschap Aa en Maas Waterschap Brabantse Delta Waterschap De Dommel Waterschap Rivierenland De behartiging van de belangen van gemeenschappelijke aard van de waterschappen in de provincie Noord-Brabant.
Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij 2014 heeft in het kader van het gezamenlijk beregeningsbeleid gestaan. De financiering hiervan is direct ten laste van de exploitatiebudgetten gebracht. Successen in 2014 zijn de participatie in de Groenontwikkelfonds Brabant, het gezamenlijk ontwikkelde beregeningsbeleid, één set van regels in Keur, Algemene regels en beleidsregels en diverse kleinere afstemmings- en samenwerkingsprojecten Solvabiliteit, eigen en vreemd Per 31 december 2014: vermogen verbonden partij EV: € 75.000,VV: € 27.576,(Netto) begrotingstotaal en Begroting 2014: € 320.000,-. jaarrekening verbonden partij Jaarrekening 2014: € 121.943,-, waarvan contributie € 120.100,-. Resultaat 2014: € 43.302,-.
Risico’s Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en eind begrotingsjaar Veranderingen gedurende begrotingsjaar in dat belang Aandeel waterschap in (netto) begrotingstotaal verbonden partij Beleidsvoornemens waterschap omtrent verbonden partij
De personele lasten van de WerkEenheid bij het Groen Ontwikkelfonds Brabant zijn lager doordat deze niet meer worden verrekend via de rekening van de NBWB, omdat dan BTW verschuldigd is. Het resultaat wordt ingezet om het eigen vermogen weer op het afgesproken niveau van € 75.000,- te brengen. Het resterend positief saldo ( € 4.895,-) wordt verrekend met de bijdrage van de waterschappen voor 2015. Geen significante risico’s Behartiging van de waterschapsbelangen in de gehele provincie.
Ieder waterschap heeft één stem N.v.t. € 98.492,- ( deel WBD 4/13e deel)
Intensivering samenwerking. In het kader van governance winnend samenwerken zijn afspraken gemaakt waarin de beleidsmatige afstemming tussen de Brabantse Waterschappen via de Bond verloopt. Risico’s Geen significante risico’s Bestuurlijk vertegenwoordiger in C. Moonen de verbonden partij J. van der Aa Accountmanager waterschap ten E. van Beurden behoeve van verbonden partij
68
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Unie van Waterschappen
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij
Den Haag Vereniging 23 waterschappen De Unie behartigt op nationaal en internationaal niveau de belangen van de waterschappen en zorgt voor kennisuitwisseling en samenwerking tussen de waterschappen. Centraal in de werkzaamheden van het Uniebureau staan de uitvoering van het Bestuursprogramma en het Bestuursakkoord water. De taken zijn verdeeld over de volgende programma’s: Moderne Overheid Waterbeleid Innovatie en Internationaal Vereniging en Communicatie In 2014 zijn de geplande activiteiten conform jaarplan en begroting uitgevoerd. De concept jaarrekening sluit met een negatief saldo van €27.348,-. Geraamd was een tekort van € 289.000,-. Per saldo dus een positief resultaat.
Er is aangekondigd dat in 2016 en 2017 nieuwe fusies van waterschappen gaan plaatsvinden. Solvabiliteit, eigen en vreemd Per 31 december 2014: vermogen aan het einde van het EV: € 812.645,begrotingsjaar VV: € 12.959.266,Netto begroting en jaarrekening 2014 (contributies deelnemers): (Netto) begrotingstotaal, € 8.699.000,jaarrekening en resultaat Concept exploitatieresultaat 2014 Unie van Waterschappen (incl. verbonden partij contributies): - €27.348,Risico’s Landelijk gemaakte Unie-afspraken kunnen afwijken van eigen beleid. Doelstelling(en) waterschap die Nationale en internationale behartiging van de waterschapsbelangen. Binnen de Unie ligt de nadruk op lobby, worden gerealiseerd door communicatie en regievoering over het beleidsthema regionaal deelneming in de verbonden waterbeheer. Daarnaast kennisuitwisseling en samenwerking partij over een veelheid aan onderwerpen. Belang waterschap in de Eén van de 23 stemmen. Door de fusie van twee waterschappen verbonden partij aan begin en per 1 januari 2014 is het stemaandeel licht toegenomen. einde begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) Bijdrage 2014: € 382.515,- exclusief bijdrage aan ‘het begrotingstotaal verbonden Waterschap’ en bever- en muskusrattenbestrijding (totaal samen partij € 52.767). Het aandeel van Brabantse Delta is 4,44%. Beleidsvoornemens waterschap Nee. omtrent verbonden partij Risico’s Landelijk gemaakte Unie-afspraken kunnen afwijken van eigen beleid. Bestuurlijk vertegenwoordiger in C. Moonen de verbonden partij H. Hieltjes (lid van dagelijks bestuur) Accountmanager waterschap ten H. van Stokkom behoeve van verbonden partij
69
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
N.V. Slibverwerking Noord-Brabant
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Moerdijk N.V. Waterschap Aa en Maas Waterschap De Dommel Waterschap Rivierenland Waterschap Regge en Dinkel Waterschap Scheldestromen Waterschap Brabantse Delta Openbaar belang dat wordt behartigd Het tot stand brengen en houden van de duurzame exploitatie van door de verbonden partij een slibverwerkingsinstallatie voor de verwerking van zuiveringsslib dat in beginsel afkomstig is van waterschappen Ontwikkelingen verbonden partij SNB heeft vier strategische pijlers vastgelegd in haar ondernemingsplan voor de periode 2010-2015. Verminderen emissies In 2014 heeft SNB de ombouw van twee stoomketels tot hogedrukstoomketels in combinatie met een stoomturbine gerealiseerd. Zo kan SNB zelf groene elektriciteit opwekken, dit zorgt voor een verdere verduurzaming van het proces. Er is een SDE-subsidie (Stimulering Duurzame Energieproductie) voor bovenstaand project aangevraagd en recent toegekend. Terugbrengen energieverbuik De afvalwaterzuiveringsinstallatie (AWZI) die in maart 2013 in gebruik is genomen, was nog niet in staat om op continue basis het afvalwater te verwerken. In overleg met Grontmij en waterschap Brabantse Delta zijn maatregelen geïnventariseerd. Een aantal maatregelen is in 2014 uitgevoerd. Vanaf januari 2015 zal de AWZI volledig werkzaam moeten zijn. Deze zuivering zorgt voor een verlaging van water- en luchtemissies en voorkomt de productie van gevaarlijk afval zoals ammoniak. Terugwinnen grondstoffen Door het wegvallen van afzet naar de fosforfabriek in Vlissingen is de fosfaatterugwinning uit vliegas sterk afgenomen. In 2014 heeft SNB een principeakkoord bereikt om het vliegas te gebruiken voor de productie van Di Calcium Phosphate (DCP) ten behoeve van diverse eindproducten. Verwacht wordt dat de productie begin 2017 start.
Solvabiliteit en eigen vermogen verbonden partij (Netto) begrotingstotaal en jaarrekening verbonden partij Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Ontwikkelingen vanaf de business case
70
Behoud van bezetting installatie De waterschappen leggen steeds meer nadruk op de productie van energie en het zelf terugwinnen van grondstoffen. Hierdoor neemt het slibvolume in de toekomst af, waardoor toenemende overcapaciteit ontstaat in de verwerking. In het derde kwartaal zijn verschillende gesprekken gevoerd met waterschapspartijen om na te gaan wat de mogelijkheden in de markt zijn. De resultaten hiervan worden evenals het onderzoek naar de industriële markt verwerkt in het nieuwe ondernemingsplan 2016 – 2020. Solvabiliteitsratio volgens balans (d.d. september 2014): 71,8% Eigen vermogen volgens balans (op basis van niet door accountant gecontroleerde cijfers uit de 3e kwartaalrapportage): €89.646.000,-. Begroting 2014: € 27.887.000,- , waarvan de bijdrage van de waterschappen € 23.721.921,- is. Voorlopige afrekening 2014: € 27.626.446,-, waarvan de bijdrage van de waterschappen € 24.299.260,- is. Het verwerken van zuiveringsslib tegen zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. SNB is in 1994 opgericht. Het laatste plan waaraan getoetst kan worden is het ondernemingsplan 2010-2015. Onderstaande grafiek komt uit dit ondernemingsplan met daarin het Worst case scenario, het Best case scenario en het Basisscenario met betrekking tot de ontwikkeling van het gemiddeld verwerkingstarief per ton slibkoek. De grafiek is uitgebreid met het gerealiseerde verwerkingstarief tot
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
en met 2012 (groene lijn) en met de huidige verwachtingen op basis van de Begroting 2014 en bijbehorende meerjarenraming tot en met 2025 (groene stippellijn).
Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en einde begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) begrotingstotaal verbonden partij
Beleidsvoornemens waterschap omtrent verbonden partij Risico’s
Bestuurlijk vertegenwoordiger in de verbonden partij Accountmanager waterschap ten behoeve van verbonden partij
71
Bij deze grafiek zijn nog een aantal opmerkingen te maken. Het afzonderlijke tarief van waterschap Brabantse Delta begeeft zich rond het Basisscenario. De Scenario’s zijn gebaseerd op de kennis en omstandigheden zoals bekend in 2009. Ten opzichte van 2009 zijn de inzichten op een aantal punten sterk gewijzigd. De belangrijkste zijn: De markttarieven liggen momenteel circa 30% lager dan waarmee in 2009 rekening werd gehouden; De plannen van de aandeelhouders inzake de optimalisatie van de RWZI’s zijn gewijzigd wat leidt tot minder slib afkomstig van de aandeelhouders; In 2009 werd verwacht dat de slibsamenstelling door genoemde optimalisatie zodanig zou wijzigen zodat meer verbrandingscapaciteit beschikbaar zou komen. Dit blijkt vooralsnog niet het geval te zijn; Belangrijke kostenposten die sterker zijn gestegen dan verwacht betreffen chemicaliën en transport; In 2022 is de installatie afgeschreven. Technisch gezien, kan de installatie nog zeker 15 jaar mee na 2022. In de grafiek opgenomen welke gevolgen dit heeft voor het verwerkingstarief na 2022. Het geplaatste aandelenkapitaal van de NV bedraagt € 4.538.000 en is volledig volgestort. Waterschap Brabantse Delta is voor 22,10% aandeelhouder. Het aandeel van WBD in de SNB-begroting 2014 bedraagt € 4.639.342,- (in de begroting 2014 van WBD is destijds dit aandeel begroot op € 4.783.000,- ). Het aandeel van WBD in de voorlopige afrekening bedraagt €4.518.857,- (inclusief afrekening 2013) . Geen Switch Transactie: onafhankelijke deskundigen beoordelen periodiek het kredietrisico op de Switch Transaction. Hieruit blijkt dat de resterende buffer per 30 september 2014 van voldoende omvang is om alle toekomstig te verwachten faillissementen in de portfolio tot aan de einddatum op te vangen. C. Moonen, in de aandeelhoudersvergadering H. Hieltjes, als lid van de raad van commissarissen Th. Schots, als portefeuillehouder A. Verberne
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
Naam verbonden partij
Bestuursacademie Zuid Nederland in liquidatie
Vestigingsplaats Rechtsvorm Participerende partijen
Zierikzee (postadres) Gemeenschappelijke regeling 146 deelnemers: provincies, gemeenten, waterschappen en andere openbare lichamen Goed en betaalbaar onderwijs gericht op de behoeften van de deelnemende instanties.
Openbaar belang dat wordt behartigd door de verbonden partij Ontwikkelingen verbonden partij
Solvabiliteit, eigen en vreemd vermogen verbonden partij aan begin begrotingsjaar (Netto) begrotingstotaal verbonden partij Risico’s Doelstelling(en) waterschap die worden gerealiseerd door deelneming in de verbonden partij Belang waterschap in de verbonden partij aan begin en einde begrotingsjaar Aandeel waterschap in (netto) begrotingstotaal verbonden partij Beleidsvoornemens waterschap omtrent verbonden partij Risico’s Bestuurlijk vertegenwoordiger in de verbonden partij Accountmanager waterschap ten behoeve van verbonden partij
72
In liquidatie sinds 1 april 2002, tot op heden nog niet afgewikkeld. In het overdrachtsjaar is er een voorlopige bijdrage geïnd van € 1,80 per inwoner. Voor waterschap Brabantse Delta was dit € 95.000. Deze bijdrage was bedoeld om de gemeenschappelijke regeling vrij van schulden en verplichtingen te ontbinden. Ontbinding heeft nog steeds niet plaatsgevonden omdat de regeling nog steeds niet volledig vrij van schulden is. Naar aanleiding van de behandeling van de begroting 2013 Bestuursacademie Zuid Nederland in het algemeen bestuur van het waterschap is een schriftelijk verzoek uitgegaan tot spoedige afwikkeling van de gemeenschappelijke regeling. Nu de uitspraak van het lopende hoger beroep binnen is, wordt er begin 2015 een voorstel m.b.t. de afwikkeling naar de deelnemers verzonden voor hun instemming. Na instemming met het voorstel door de meerderheid wordt de liquidatie op die manier afgerond. De verwachting is dat medio 2015 de liquidatie geheel is afgerond. De laatste balansgegevens zijn die van de jaarrekening 2013 (stand per 31 december 2013): Eigen vermogen: € 460.599,Vreemd vermogen: € 38.178,€ 21.300,- nadelig (Begroting 2014). Geen. De bijdrage van € 95.000,- van het waterschap is voldoende voor volledige afwikkeling. Realiseren van goed en betaalbaar onderwijs (mede) gericht op de behoeften van waterschappen. € 1,80 per inwoner, in totaal € 95.000,-. Dit bedrag is in 2002 door het voormalige Hoogheemraadschap van West-Brabant als bijdrage betaald. N.v.t., de begroting van de Bestuursacademie Zuid Nederland staat in het teken van de liquidatie. De verstrekte bijdrage van € 95.000 door het waterschap is voldoende voor volledige afwikkeling van de gemeenschappelijke regeling. Aansturen op spoedige liquidatie. Er wordt een aanvullende bijdrage van de deelnemers gevraagd om tot volledige liquidatie over te gaan. Dit is op dit moment niet de verwachting. Th. Schots M. Musters
Verbonden partijen | Jaarrekening 2014 - Waterschap Brabantse Delta
II. GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 2014 Hoofdstuk 4: De exploitatierekening naar kostendrager en programma’s § 4.1 Jaarrekening 2014 Watersysteembeheer
Nr.
1000 2000 3000 5000 6001 6002 6501 6502 6960 7000 8000 9000
Programma alle bedragen x € 1.000,Planvorming Aanleg en onderhoud kades Inrichting/onderhoud watersystemen Inrichting/onderhoud vaarwegen/havens Vergunningverlening Handhaven keur Beheersen lozingen handhaving wvo handhaving grondwaterbeheer Heffing en invordering Bestuur en communicatie Dekkingsmiddelen en saldo opbrengst verontreiningingsheffing nog te verwerken onttrekking wachtgeldreserve Totale netto-lasten Opbrengst omslagen Onttrekking wachtgeldreserve Onttrekking cbl reserve (onttrekking)/toevoeging egalisatiereserve Reserves / voorzieningen Stand egalisatiereserve per 1 jan. onttr./toev.egal reserve lopend jaar Stand egalisatiereserve per 31 dec. algemene/calamiteiten reserve algemene/wachtgeld watersysteembeheer CBL reserve ( 47%)
Rekening Begroting 2013 2014
3.567 4.924 27.522 1.436 1.987 1.436 922 1.625 129 3.563 2.169 (314) (388)
prognose ml 4
Rekening Verschil 2014 Rek.-B'14 (nadeel)
3.631 5.618 30.104 1.236 2.236 1.883 759 1.899 144 3.120 2.321 18 (392)
3.288 5.579 28.504 1.318 2.207 1.658 847 1.797
3.251 5.541 28.302 1.243 2.167 2.025 723 1.722
3.230 2.362 (247) (392)
3.262 2.306 (222) 550
379 77 1.802 (7) 69 (142) 36 176 144 (142) 15 239 (942)
48.448
52.577
50.151
50.872
1.705
(48.977)
(51.843)
(52.378)
(589)
(618)
(618)
(52.092) (167) (618)
249 167 0
1.119
(116)
2.845
2.005
2.121
3.283 1.119 4.402 1.208 988 2.981
3.061 (116) 2.945 1.608
4.402
4.402
4.402 1.208
2.447
2.447
4.402 * 1.208 821 2.447
(131)
* Het voorstel van de resultaatbestemming van 2014 is in bovenstaand overzicht nog niet verwerkt. Het voorstel van de resultaatbestemming kunt u vinden in het verslag ter verantwoording van het financiële beheer
73
De exploitatierekening naar kostendrager en programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 4.2 Jaarrekening 2014 Zuiveringsbeheer
Nr.
1000 3000 4000 6500 6501 6502 7000 8000 9000
Programma alle bedragen x € 1.000,Planvorming Inrichting/onderhoud watersystemen Bouw/exploitatie zuiveringstechnische werken Beheersen van lozingen Beheersing van lozingen Handhaving WVO Heffing en invordering Bestuur en communicatie Dekkingsmiddelen en saldo Leaseverplichting CBL Rentebaten deposito CBL nog te verwerken onttrekking wachtgeldreserve Totale netto-lasten Opbrengst zuiveringsbeheer Onttrekking wachtgeldreserve Onttrekking cbl reserve (onttr.)/toevoeg. egalisatie/calamiteitenres. Reserves / voorzieningen Stand egalisatiereserve per 1 jan. onttrekking/toevoeging egal.res. lopend jaar Stand egalisatiereserve per 31 dec.
Rekening Begroting 2013 2014
prognose ml 4
Rekening Verschil 2014 Rek.-B'14 (nadeel)
1.238
1.605
1.597
1.545
60
51.554
51.992
52.709
52.588
(596)
922 1.186 3.035 1.386 (462) 243 (243) (131) 58.728 (60.176)
759 1.418 2.658 1.490 (88)
710 1.356 2.752 1.505 (384)
723 1.298 2.779 1.470 (377) 246 (246)
36 120 (121) 20 289 (246) 246
59.833 (59.066)
60.245 (60.495)
(664) 2.112
(697) (70)
(697) 947
60.025 (59.267) (167) (697) 106
(192) 201 167 (0) 176
4.637 2.112 6.749
4.559 (70) 4.489
6.749
6.749
6.749
6.749 *
algemene/calamiteiten reserve 3.512 4.104 3.512 3.512 algemene/wachtgeld reserve 988 988 821 CBL reserve ( 53%) 3.362 2.760 2.760 2.760 * Het voorstel van de resultaatbestemming van 2014 is in bovenstaand overzicht nog niet verwerkt. Deze kunt u vinden in het verslag ter verantwoording van het financiële beheer
§ 4.3 Jaarrekening 2014 Vaarwegenbeheer
Nr.
1000 2000 3000 5000 6001 6002 9000
Programma alle bedragen x € 1.000,Planvorming Aanleg en onderhoud kades Inrichting/onderhoud watersystemen Inrichting/onderhoud vaarwegen/havens Vergunningverlening Handhaven keur Dekkingsmiddelen en saldo Totale netto-lasten Bijdrage Provincie Noord-Brabant
74
Rekening Begroting 2013 2014
prognose ml 4
Rekening Verschil 2014 Rek.-B'14 (nadeel)
58
91
80
80
11
1.225 84 82
1.094 98 128
1.155 98 109
1.055 95 129
39 2 (1)
1.449
1.410
1.442
1.359
52
1.449
1.410
1.442
1.359
157
De exploitatierekening naar kostendrager en programma’s | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Hoofdstuk 5: Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten § 5.1 Overzicht van de jaarrekening per kosten- en opbrengstensoort Rekening
Begroting
ML 2014-4
Rekening
2013 120.148
2014 124.190
122.809
2014 122.796
36.320 23.083 12.994 243 34.620 25.350 4.851 1.589 1.648 1.182 48.881 616 4.720 5.366 273 837 11 225 938 10.972 24.620 304 327 327 0 0 0 0
37.255 24.265 12.770 220 35.608 26.415 5.054 1.549 1.810 781 50.685 425 4.660 5.688 333 924 12 280 927 12.399 24.827 211 642 92 0 0 0 550
37.039 24.070 12.723 246 35.159 26.022 5.097 1.549 1.355 1.136 50.518 485 4.589 5.422 280 1.040 12 297 933 11.962 25.341 159 93 93 0 0 0 0
37.191 24.225 12.720 246 34.672 25.796 5.043 1.582 1.126 1.126 50.528 587 4.527 5.124 268 1.030 13 305 841 11.901 25.891 42 406 406 0 0 0 0
BATEN (alle bedragen x € 1.000)
123.117
124.190
126.599
124.907
I. rentebaten a externe rentebaten b interne rentebaten c rentebaten deposito's CBL d dividenden en bonusuitkeringen II. personeelsbaten e baten i.v.m. salarissen f uitlening van personeel III. goederen en diensten aan derden g verkoop van grond h verkoop van duurzame goederen i verkoop van overige goederen j opbrengst uit grond en water k opbrengst uit overige eigendommen l diensten voor derden m bijdragen van overheden n bijdragen van overigen IV. waterschapsbelastingen o watersysteemheffing omslag gebouwd p watersysteemheffing omslag ongebouwd q watersysteemheffing omslag ingezetenen r watersysteemheffing omslag natuurterreinen s verontreinigingsheffing t zuiveringsheffing bedrijven u zuiveringsheffing huishoudens V. onttrekkingen voorz./res. en geact. lasten v onttrekkingen voorzieningen w onttrekking egalisatiereserve watersystemen x onttrekking egalisatiereserve zuivering y onttrekkingen overige reserves z geactiveerde lasten inverdieneffecten Storm/OAS-gerelat. projecten
1.140 387 510 243 0 359 187 172 4.903 67 24 31 165 569 3.550 127 369 109.541 30.080 4.520 14.334 42 388 19.316 40.860 7.174 202 0 0 1.252 5.720
931 326 384 220 0 111 111 0 4.237 30 0 0 171 261 3.614 86 75 111.300 30.898 5.599 15.242 104 392 19.238 39.829 7.611 14 116 70 1.398 6.004 9
1.074 333 495 246 0 114 114 0 4.821 511 25 27 175 265 3.601 110 109 113.265 31.411 5.574 15.289 104 392 20.197 40.298 7.326 14 0 0 1.398 5.914 0
1.039 320 473 246 0 404 299 105 5.141 514 34 10 183 215 3.366 79 741 110.809 31.904 5.239 14.920 29 -550 20.990 38.277 7.515 80 0 0 1.650 5.785 0
LASTEN (alle bedragen x € 1.000) I. kapitaallasten (rente en afschrijving) a afschrijvingen van activa b interne en externe rentelast c leaseverplichting CBL II. personeelslasten d salarissen personeel en bestuur e sociale premies f rechtstreekse uitkeringen bestuur/personeel g overige personeelslasten h personeel van derden III. goederen en diensten van derden i duurzame gebruiksgoederen j overige gebruiks- en verbruiksgoederen k energie l huren en rechten m leasebetalingen n pachten en erfpachten o verzekeringen p belastingen q onderhoud door derden r overige diensten door derden s bijdragen aan derden IV. toev. voorzieningen/onvoorzien/stelpost t toevoegingen aan voorzieningen u toevoeging egalisatiereserve watersystemen v toevoeging egalisatiereserve zuivering w toevoeging aan overige reserves x onvoorzien
75
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 5.2 Verklaring verschillen per hoofdkosten- en –opbrengstsoort Hieronder worden de financiële afwijkingen toegelicht van de Jaarrekening 2014 ten opzichte van de laatste Managementletter 2014, de Begroting 2014 en de Jaarrekening 2013. In beginsel worden alleen afwijkingen > € 200.000 per (hoofd)kosten- of opbrengstensoort toegelicht. Echter ook de kleinere verschillen worden toegelicht indien er sprake is van een afwijking > € 200.000 op het onderliggende kosten- of opbrengstensoortniveau. Alle hieronder genoemde bedragen zijn x € 1.000. § 5.2.1 Belangrijkste verschillen per hoofdkostensoort ten opzichte van ML 2014-4
LASTEN (alle bedragen x € 1.000) I. kapitaallasten (rente en afschrijving) II. personeelslasten III. goederen en diensten van derden IV. toev. voorzieningen/onvoorzien/stelpost
ML 2014-4 122.809 37.039 35.159 50.518 93
Rekening 2014 122.796 37.191 34.672 50.528 406
Verschil -13 +152 -487 +10 +313
I. Kapitaallasten: De lasten zijn +€ 152 hoger door de volgende oorzaken. In het laatste kwartaal zijn onverwacht enkele projecten vervallen +€ 63. Dit betreft projecten waarvan in de voorbereidingsfase is besloten niet tot uitvoering over te gaan. Project 4003 beluchtingselementen bleek in 2008 met de standaard afschrijvingstermijn geactiveerd te zijn, terwijl er een afwijkende kortere afschrijvingstermijn van toepassing was. Dit is in 2014 gecorrigeerd +€ 154. Vervolgens bleken bij de activeringsronde in december een drietal projecten al opgeleverd te zijn, terwijl de realisatiedatum in de administratie nog op 2015 stond. Deze projecten zijn alsnog geactiveerd in 2014 +€ 60. Bij de accountantscontrole is opgemerkt dat de manier waarop aflossing van de hypotheken / afschrijving van het financieel actief hypotheken ambtenaren werd geboekt, anders moest. In de managementletter was dit nog op de oude manier geboekt. Dit veroorzaakt ten opzichte van de managementletter zowel in de lasten als baten een verschil. In de kapitaallasten is het verschil voordelig-€ 248 (in de opbrengstenpost diensten aan derden is het verschil nadelig € 248). Het restant wordt veroorzaakt door kleine projectverschillen die niet nader zijn geanalyseerd, in totaal +€ 123. II. Personeelslasten: De lasten zijn -€ 487 lager dan ingeschat. De salarislasten van huidig personeel en bestuur (inclusief IKB) zijn -€ 212 lager dan ingeschat. Deze positieve afwijking wordt veroorzaakt doordat in de prognosecijfers is gerekend met de verwachte cao uitkomsten met daarin een procentuele stijging van 2% (zie ook afwijking ten opzichte van jaarplan 2014). De resultaten van de onderhandelingen zijn bij het afsluiten van het boekjaar niet bekend, wat een afwijking ten opzichte van managementletter 4 tot gevolg heeft. De studiekosten zijn -€ 152 lager dan ingeschat. Er is minder gebruik gemaakt van de studiekosten budgetten. De overige kleinere verschillen bedragen -€ 123 lager. III. Goederen en diensten van derden: De lasten zijn € 10 hoger: De kosten van energie zijn -€ 298 lager: Er zijn veel factoren van invloed op het verbruik en de prijs per Kilowatt-uur. Hierdoor is de prognose lastig te bepalen. Belastingen: -€ 92. Doordat de restlozing van het afvalwater lager is, betalen we minder belasting. Overige diensten door derden: +€ 550. o De post bijdrage zuiveren door derden is in 2014 +€ 161 hoger. Dit wordt veroorzaakt door de afrekening van voorgaande heffingsjaren (2011 t/m 2013) o De kosten van telefonie en dataverkeer zijn +€ 107 hoger door het opnemen van kosten van tablets en telefoons in de exploitatie (in plaats van via de investeringen). Dit besluit is eind 2014 (november) genomen en daardoor niet meegenomen in managementletter 4. o De advieskosten van watersystemen, en overige advieskosten komen boven de prognose van managementletter 4 uit +€ 197. Dit wordt veroorzaakt doordat: Moederbestekken zijn opgesteld in samenwerking met gemeenten en extra adviesaanvragen extern zijn uitgezet +€ 46. Er voor grondwateronderzoek meer uitgaven zijn gedaan +€ 48. Er extra kosten +€ 80 zijn gemaakt voor de implementatie SAWA in samenwerking met het waterschapshuis. 76
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Voor toezicht WVO de verwachting was bij managementletter 4 dat de advieskosten niet volledig benut zouden worden, maar uiteindelijk zijn eind 2014 kosten geboekt welke samenhangen met de personele inzet ten behoeve van SAWA@ +€ 23. o Analysewerkzaamheden AQUON vallen +€ 68 hoger uit. De definitieve productie in ILOWpunten is hoger dan de verwachting bij managementletter 4. o De kosten van overige diensten financieel advies en ondersteuning komen boven de prognose managementletter 4 uit +€ 57. De bijdrage aan de belastingsamenwerking West-Brabant valt hoger uit. o Overige verschillen diensten door derden: -€ 40. Bijdragen aan derden: -€ 117, met name door: o Voor de post overige bijdragen aan openbare lichamen was een beschikking vanuit onvoorzien gedaan voor het beregeningsbeleid welke als gevolg van een bestuurlijke keuze niet is uitgevoerd. – € 35 o De post overige bijdragen aan overigen is -€ 50 lager doordat in managementletter 4 nog rekening gehouden is met een aanspraak vanuit de gemeente op regelingen, maar die aanspraak is niet gekomen. o Overige verschillen diensten door derden: -€ 32. De overige verschillen bedragen -€ 33.
IV. Toevoegingen aan voorzieningen (exclusief reserves), onvoorzien en stelpost: De lasten zijn +€ 313 hoger. Dat komt door de toevoegingen aan de wachtgeldvoorziening personeel en de wachtgeldvoorziening bestuur, die hoger waren dan begroot. Dit komt enerzijds omdat de uitkeringen 2014 vanuit de wachtgeldvoorziening hoger waren dan begroot en anderzijds door doordat de jaarlijkse berekening van de benodigde wachtgeldvoorziening hoger uitkomt dan voorzien. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de personeelsmutaties en de inschattingen per persoon. § 5.2.2 Belangrijkste verschillen per hoofdopbrengstsoort ten opzichte van ML 2014-4
BATEN (alle bedragen x € 1.000) I. rentebaten II. personeelsbaten III. goederen en diensten aan derden IV. waterschapsbelastingen V. onttrekkingen voorz./res. en geact. lasten
ML 2014-4 126.599 1.074 114 4.821 113.265 7.326
Rekening 2014 124.907 1.039 404 5.141 110.809 7.515
Verschil -1.692 -35 +290 +320 -2.457 +189
I. Rentebaten: Er zijn geen verschillen op kostensoortniveau >€ 200. II. Personeelsbaten: De opbrengsten zijn +€ 290 hoger vanwege een ontvangen bedrag uit de subsidieregeling praktijkleren +€ 142 en een nog te ontvangen bedrag +€ 40 van de provincie. Daarnaast is er meer personeel uitgeleend +€ 105. Resteert nog +€ 3 aan overige verschillen. III. Goederen en diensten aan derden: De opbrengsten zijn +€ 320 hoger: De opbrengst vanwege overige bijdragen van derden is € 565 hoger, met name doordat de schikking die de gezamenlijk opperende overheden hebben getroffen met een chemisch bedrijf in Moerdijk is verwerkt in de jaarrekening +€ 537. Bij de accountantscontrole is geconstateerd dat de manier waarop aflossing van de hypotheken / afschrijving van het financieel actief hypotheken ambtenaren werd geboekt, anders moest. In de managementletter was dit nog op de oude manier geboekt. Dit veroorzaakt ten opzichte van de managementletter zowel in de (kapitaal)lasten als baten een verschil. Hier is het verschil - € 248 nadelig. De overige verschillen bedragen per saldo € 3 hoger. IV. Waterschapsbelastingen: De ontvangsten zijn -€ 2.457 lager: De opbrengsten Watersysteembeheer zijn -€ 1.228 lager De opbrengsten gebouwd zijn +€ 494 hoger. Bij managementletter 4 was de WOZ-waarde al naar boven bijgesteld, maar nog niet voldoende. De opbrengsten ongebouwd zijn -€ 336 lager. Het aantal hectares is naar beneden bijgesteld als gevolg van bijstelling naar natuur. De opbrengsten ingezetenen zijn -€ 369 lager. Er zijn meer bedragen oninbaar verklaard voor de oudere heffingsjaren dan verwacht bij managementletter 4.
77
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
De opbrengsten verontreinigingsheffing zijn -€ 942 lager. De afgelopen jaren is er vanuit gegaan dat er 7.500 ve betrekking hebben op de verontreiningsheffing in werkelijkheid is dit rond 4.200 ve. Overige verschillen: -€ 75.
De opbrengsten Zuiveringsbeheer zijn -€ 1228 lager: De opbrengst Zuiveringsheffing bedrijven is bij managementletter 4 naar boven bijgesteld. Dit blijkt bij de eindverantwoording van de BWB nog hoger uit te vallen +€ 793. Opbrengst Zuiveringsheffing huishoudelijk: -€ 2.021: o Voor oudere heffingsjaren is ten onrechte aangenomen dat er meer vervuilingseenheden werden opgelegd: -€ 1.500. o De inschattingen voor de oude jaren betreffende oninbaar zijn bijgesteld - € 500. o Overige verschillen: -€ 21. § 5.2.3 Belangrijkste verschillen per hoofdkostensoort ten opzichte van de Begroting 2014
LASTEN (alle bedragen x € 1.000) I. kapitaallasten (rente en afschrijving) II. personeelslasten III. goederen en diensten van derden IV. toev. voorzieningen/onvoorzien/stelpost
Begroting 2014 124.190 37.255 35.608 50.685 642
Rekening 2014 122.796 37.191 34.672 50.528 406
Verschil -1.394 -64 -936 -158 -236
I. Kapitaallasten: De lasten zijn -€ 64 lager: De afschrijvingen van activa zijn + € 209 hoger. Het verschil wordt veroorzaakt door een terugwerkende kracht correctie op het project beluchtingselementen. Er was een verkeerde (te ruime) afschrijvingstermijn toegepast, dit is met terugwerkende kracht gecorrigeerd +€ 154. Het restant betreft het saldo van alle mutaties die zich in 2014 voorgedaan hebben op de overige projecten, per saldo +€ 55. In de begroting was al rekening gehouden met afschrijvingen op de investering van de SNB in de HD ketels (energie optimalisatie). Hierop heeft de SNB in 2014 nog niet afgeschreven. Voordeel -€ 246 Overige verschillen per saldo -€ 27 lager. II. Personeelslasten: De lasten zijn -€ 936: De salarislasten van huidig personeel en bestuur (inclusief IKB) zijn -€ 545 lager dan begroot vanwege openstaande formatie in 2014. Daarnaast is in het jaarplan is gerekend met een verwachte procentuele stijging van de salarislasten (2%) als gevolg van cao onderhandelingen. Bij het afsluiten van het boekjaar 2014 zijn de cao uitkomsten nog niet bekend. Inhuur personeel: de lasten zijn +€ 345. Er is meer ingehuurd, echter het nadeel op deze post dient afgezet te worden tegen de besparing op de salarislasten vanwege openstaande formatie. Overwerk: de lasten zijn -€ 99 lager dan begroot. Dit voordeel wordt bereikt doordat er geen grote calamiteiten zijn geweest en omdat er beter wordt gestuurd op overwerk. Studiekosten (inclusief studiekosten calamiteiten): de lasten zijn in 2014 -€ 399 dan begroot. Er is in 2014 waterschapsbreed minder gebruik gemaakt van de studiekosten budgetten. Daarnaast zijn er minder organisatiebrede opleidingen gevolgd. Advieskosten P&O: de lasten zijn -€ 104 dan begroot. Het herbeschrijven en waarderen van functies schuift door naar 2015, waardoor er in 2014 een positief resultaat ontstaat. Overige verschillen: De overige kleinere verschillen bedragen -€ 134. III. Goederen en diensten van derden: De lasten zijn -€ 158 lager: De werkelijke kosten voor de post duurzame gebruiksgoederen overstijgen de begroting met +€ 162 met name door het besluit in november 2014 om de aanschaf van mobiele telefoons en headsets via de exploitatie te laten lopen in plaats van via de investeringen. De post overige gebruiksgoederen en verbruiksgoederen is -€ 133 lager met name door lager chemicaliën verbruik. Door specifieker te doseren en gecombineerd te doseren neem het verbruik af. De kosten van energie zijn -€ 564 lager: Dit komt door een lagere prijs per Kilowatt-uur en lagere Kilowatt-uren. Onderhoud door derden: -€ 498. o Onderhoud persleidingen door derden +€ 96: In 2014 zijn de onderhoudskosten toegenomen door het aanpassen van persleiding Lepelstraat-Wouw in verband met de aanleg van de A4. Daarnaast zijn er onvoorziene werkzaamheden geweest als gevolg van calamiteiten. o De kosten van het onderhoud aan gebouwen vallen +€ 196 hoger uit omdat een deel van de kosten (kasteel) 2e fase al zijn meegenomen in de 1e fase. Daarnaast waren er een aantal onvoorziene uitgaven / omstandigheden die uitgevoerd moesten worden.
78
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Onderhoud gebouwen (primaire activiteiten) -€ 104 In 2014 zijn alleen de urgente onderhoudswerkzaamheden gedaan, omdat het planmatig onderhoud is geactualiseerd wat pas eind 2014 klaar was. o Er is minder onderhoud aan terreinen uitgevoerd waardoor de kosten -€ 71 lager uitvallen. Voordeel is ontstaan door aanbestedingsvoordeel op terreinonderhoud. o Mechanisch onderhoud aan primaire activiteiten +€ 231: Het verschil ontstaat door reparatie pomp rioolgemaal Hollands Diep en de biogasleiding reparatie en extra onderhoud door uitstel van het project renovatie tussenbezinkbassins. o Groenonderhoud blijft onder de begroting -€ 90 als gevolg van een aanbestedingsvoordeel. o Overig cultuurtechnisch onderhoud blijft onder de begroting -€ 111 als gevolg van een aanbestedingsvoordeel en een gedeelte van het uitbestede werk is verantwoord bij inhuur personeel cultuurtechnisch onderhoud WS. o Cultuurtechnisch onderhoud maaien WS -€ 204: Er zijn geen maaiboot bestekken uitgebracht. Dit werk is uitbesteed door middel van losse inhuur en deels verantwoord bij inhuur personeel cultuurtechnisch onderhoud WS. o Er was minder onderhoud software en computerapparatuur (inclusief GEO-software) nodig in 2014 -€ 334. Naast de kleinere voordelen is er in 2014 een eenmalige compensatie van het waterschapshuis ontvangen. o Overige verschillen onderhoud door derden: -€ 107. Overige diensten door derden: +€ 1.064. o De post bijdrage zuiveren door derden is in 2014 +€ 1.394 hoger vanwege een verrekening van € 700.000 over de jaren 2011 t/m 2012 en de hogere productie van een bedrijf (107.170 ve’s ten opzichte van de begrote 91.600 ve’s). o De kosten van telefonie en dataverkeer zijn +€ 294 hoger vanwege het opnemen van kosten van tablets en telefoons in de exploitatie (in plaats van via de investeringen). Daarnaast zijn de kosten gestegen als gevolg van kwaliteitsverbetering bandbreedte en nieuwe datalijnen. o Slibtransport en Slibdrogen/-verbranden valt -€ 161 lager uit. In 2014 is er minder slib geproduceerd dan voorzien, hierdoor zijn er minder slibtransporten gereden. Bij SNB is een voordeel ontstaan doordat het verzoek tot teruggave van energiebelasting is goedgekeurd door de Belastingdienst. o De kosten van Industriële reiniging blijven onder de begroting -€ 109. 2014 is een rustig jaar gebleken rondom reinigingswerkzaamheden en verstoppingen. Dit is afhankelijk van verschillende variabele factoren zoals het weer. o De post Bestuursdwang is -€ 154 lager en wordt als stelpost en budgetneutraal meegenomen, omdat deze posten niet te beïnvloeden en onvoorspelbaar zijn. o Wegwerken achterstanden keur: -€ 181. Oorspronkelijk was het de bedoeling om de overtredingen voor 100% in kaart te brengen. Omdat het budget niet toereikend was, is gekozen voor een steekproef die beduidend goedkoper was maar wel een goed inzicht gaf in het aantal overtredingen. o Overige verschillen diensten door derden: -€ 19. Bijdragen aan derden zijn -€ 169 lager doordat: o Er zijn aanvragen voor schadevergoeding ontvangen -€ 16. o De bestuurlijke keuze rondom het beregeningsbeleid heeft geleid tot lagere bijdragen -€ 46. o Er heeft een afrekening voorgaande jaren met een bedrijf plaatsgevonden in 2014. -€ 89. o Overige verschillen bijdragen aan derden: -€ 18. De overige verschillen bedragen -€ 20. o
IV. Toevoegingen aan voorzieningen (exclusief reserves), onvoorzien en stelpost: De lasten zijn -€ 236 lager dan begroot. Oorzaken: Onvoorziene uitgaven: -€ 550. In 2014 is er één claim gedaan op de post onvoorzien. Het bedrag is overgeboekt naar de betreffende kostensoort. Het restantbedrag is vrijgevallen -€ 550. De toevoegingen aan de voorzieningen en overige reserves zijn +€ 314 hoger dan begroot. Dat komt door de toevoegingen aan de wachtgeldvoorziening personeel en de wachtgeldvoorziening bestuur, die hoger waren dan begroot. Dit komt enerzijds omdat de uitkeringen 2014 vanuit de wachtgeldvoorziening hoger waren dan begroot en anderzijds door doordat de jaarlijkse berekening van de benodigde wachtgeldvoorziening hoger uitkomt dan voorzien. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de personeelsmutaties en de inschattingen per persoon.
79
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 5.2.4 Belangrijkste verschillen per hoofdopbrengstsoort ten opzichte van de Begroting 2014
BATEN (alle bedragen x € 1.000) I. rentebaten II. personeelsbaten III. goederen en diensten aan derden IV. waterschapsbelastingen V. onttrekkingen voorz./res. en geact. lasten
Begroting 2014 124.190 931 111 4.237 111.300 7.611
Rekening 2014 124.907 1.039 404 5.141 110.809 7.515
Verschil 717 +108 +293 +904 -492 -96
I. Rentebaten: Er zijn geen verschillen op (hoofd)kostensoortniveau >€ 200. II. Personeelsbaten: De opbrengsten zijn +€ 293 hoger: Overige personeelsbaten: +€ 188. Oorzaken: o In de rekening 2014 is er een bedrag van +€ 142 ontvangen uit een subsidieregeling praktijkleren. Hier is bij de begroting geen rekening mee gehouden. o Er is +€ 46 meer aan overige baten ontvangen. Uitlening van personeel. Er is in 2014 personeel uitgeleend waarvoor een vergoeding is ontvangen. Hier was in de begroting geen rekening mee gehouden +€ 105. III. Goederen en diensten aan derden: De opbrengsten zijn +€ 904 hoger: De opbrengst verkoop van onroerende zaken is +€484 hoger, met name door de afwikkeling van de verkoop van de BBI. De opbrengst overige bijdragen van derden + € 598 is hoger doordat de schikking die de gezamenlijk opperende overheden hebben getroffen met een chemisch bedrijf in Moerdijk is verwerkt in de jaarrekening +€ 537 De post Bestuursdwang is -€ 214 lager en wordt als stelpost en budgetneutraal meegenomen, omdat deze posten niet te beïnvloeden en onvoorspelbaar zijn. De overige verschillen bedragen per saldo +€ 36. IV. Waterschapsbelastingen: de opbrengsten zijn -€ 492 lager: De opbrengsten Watersysteembeheer zijn -€ 693 lager: De opbrengsten gebouwd zijn +€ 1.006 hoger. De daling van de WOZ-waarde in 2014 bedraagt 1%. Bij de begroting is uitgegaan van 2,5% waardoor de opbrengsten gebouwd hoger zijn. De opbrengsten ingezetenen zijn -€ 322 lager. Er zijn meer oninbaar verklaringen geweest voor de oudere heffingsjaren. De opbrengsten ongebouwd zijn -€ 360 lager. Het aantal hectares is naar beneden bijgesteld als gevolg van bijstelling naar natuur. Opbrengsten natuurterreinen: -€ 75. De opbrengst verontreinigingsheffing is -€ 942 lager. De afgelopen jaren is er vanuit gegaan dat er 7.500 ve betrekking hebben op de verontreiningsheffing in werkelijkheid is dit rond 4.200 ve. De opbrengsten Zuiveringsbeheer zijn +€ 201 hoger: Het aantal vervuilingseenheden huishoudens en bedrijven voor belastingjaar 2014 is toegenomen met 20.800 ve +€ 1.084. Een aantal meetbedrijven heeft ten opzichte van de begroting meer geloosd als gevolg van productiewijzigingen. Er zijn meer bedragen kwijtgescholden dan verwacht. De inschatting van de vervuilingseenheden oudere heffingsjaren is voor de categorie huishoudelijk naar beneden en voor bedrijven naar boven bijgesteld -€ 882. V. Onttrekkingen voorzieningen/reserves en geactiveerde lasten: -€ 96: Onttrekkingen voorzieningen: +€ 67. Op basis van de jaarlijkse berekening voor de noodzakelijke hoogte van de voorziening valt de onttrekking van de pensioenvoorziening +€ 80 hoger uit dan begroot. Overige voorzieningen hebben een lagere onttrekking -€14. De onttrekking aan de wachtgeldreserve is begroot voor -€ 83. De werkelijke onttrekking is -€ 336. Hierdoor ontstaat een voordelig verschil van +€ 252. In de begroting is een onttrekking aan de egalisatiereserve Watersystemen voorzien van -€ 116 en aan de egalisatiereserve Zuiveren -€ 70 (exploitatieresultaat 2014). Het werkelijke resultaat 2014 is nog niet in de cijfers verwerkt, hierover moet eerst door het bestuur besloten worden (zie § 1.2).
80
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
In de begroting 2014 is rekening gehouden met meer uren voor projecten dan in de rekening 2014 is verantwoord. Dit in combinatie met een lager uurtarief als gevolg van lagere personeelslasten zorgt voor een daling van de geactiveerde personeelslasten van -€ 361. Rentebijschrijving valt hoger uit in de jaarrekening door een hoger rente omslagpercentage en de aanname dat investeringen al eerder in bedrijf genomen zouden worden +€ 142 De overige verschillen bedragen per saldo -€ 10.
§ 5.2.5 Belangrijkste verschillen per hoofdkostensoort ten opzichte van de rekening 2013
LASTEN (alle bedragen x € 1.000) I. kapitaallasten (rente en afschrijving) II. personeelslasten III. goederen en diensten van derden IV. toev. voorzieningen/onvoorzien/stelpost
Rekening 2013 120.148 36.320 34.620 48.881 327
Rekening 2014 122.796 37.191 34.672 50.528 406
Verschil 2.648 +871 +52 +1.647 +79
I. Kapitaallasten: De kapitaallasten zijn in 2014 +€ 871 hoger dan in 2013: De rente langlopende leningen is -€ 274 lager omdat wegvallende leningen een groter rentevoordeel opleveren dan de opkomende rente van nieuwe leningen. Voornaamste oorzaak voor de hogere afschrijvingen in 2014 +€ 735 zijn investeringen die in 2013 niet of slechts een deel van het jaar in gebruik genomen waren en in 2014 wel. Dit betreft o.a. de HWBP bijdragen 2013 en 2014 (samen +€ 386 meer afschrijving), baggeren Zuidsingel Breda +€ 101 en vlinderkleppen AWP +€ 106. Project 4003 vervanging beluchtingselementen was in 2008 met de standaard afschrijvingstermijn "mechanisch 15 jaar" geactiveerd, dit had een afwijkende termijn moeten zijn van mechanisch 7 jaar. Deze fout is ontdekt bij de kredietaanvraag en in 2014 gecorrigeerd +€ 154. Afschrijving SNB: bij managementletter 2014-1 is geconstateerd dat het afschrijvingsverloop in onze financiële activa niet aansloot op het verloop van de agioreserve in de boeken van de SNB. Dit is gelijk getrokken +€ 117. Daarnaast is in 2014 afgeschreven op de investering van de SNB in de AWZI, deze had in 2013 nog geen lasten +€ 67 Afschrijving van boekverliezen is hoger dan in 2013 omdat tijdens de voorbereiding voor een aantal projecten besloten werd deze projecten te laten vervallen. De reeds gemaakte voorbereidingskosten zijn in de rekening 2014 afgeboekt +€ 81. De overige verschillen bedragen per saldo -€ 9. II. Personeelslasten: De opbrengsten zijn +€ 52 hoger: De salarissen van personeel en bestuur zijn +€ 446 hoger, met name veroorzaakt door jaarlijkse periodieke verhogingen als gevolg van de beoordelingen. De sociale premies zijn +€ 192 hoger als gevolg van de hogere salarissen en gewijzigde premiepercentages en –grondslagen. De overige personeelslasten zijn -€ 522 lager: o Opleidingskosten: In 2013 is het managementontwikkeltraject afgesloten, waardoor de studiekosten in 2014 aanzienlijk lager zijn -€ 115. o Advieskosten: In 2013 zijn eenmalige kosten verwerkt, veroorzaakt door een regeling getroffen met voormalig personeelslid -€ 266. o Overige vergoedingen personeel: In 2013 zijn eenmalige kosten gemaakt, veroorzaakt door een regeling getroffen met een voormalig personeelslid -€ 135. o De overige verschillen op overige personeelslasten bedragen per saldo -€ 6. De overige verschillen bedragen per saldo -€ 64. III. Goederen en diensten van derden: De lasten zijn +€ 1.647 hoger: De post overige gebruiksgoederen en verbruiksgoederen is -€ 193 lager. In 2013 zijn er veel extra reparaties uitgevoerd op de rioolgemalen. Ook is de renovatie van gemalen in 2014 gestart. Tevens was er in 2013 schade aan de tussenbezinktank Nieuwveer. In 2013 zijn er hogere kosten gemaakt voor herstelwerkzaamheden uit NEN 3140-inspecties. De kosten van energie zijn -€ 242 lager: Naast het droge najaar en ondanks het hogere verbruik in Kilowatt-uren zijn de lasten lager als gevolg van een lagere prijs per Kilowatt-uur in 2014. De post leasebetalingen is +€ 193 hoger: Abusievelijk is één leasetermijn over 2013 in boekjaar 2012 verantwoord, waardoor de kosten 2014 hoger zijn. Onderhoud door derden: +€ 929. o Onderhoud persleidingen door derden +€ 125: In 2014 zijn de onderhoudskosten toegenomen door het aanpassen van persleiding Lepelstraat-Wouw in verband met de aanleg van de A4. Daarnaast zijn er onvoorziene werkzaamheden geweest als gevolg van calamiteiten. 81
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
De kosten van het onderhoud aan gebouwen zijn in 2014 +€ 271 hoger omdat een deel van de kosten (kasteel) 2e fase al zijn meegenomen in de 1e fase. Daarnaast waren er een aantal onvoorziene uitgaven / omstandigheden die uitgevoerd moesten worden. o Elektrisch onderhoud aan primaire activiteiten +€ 250: In 2013 is er meer onderhoud uitgevoerd aan installaties als gevolg van het uitstellen of later starten van instandhoudingsinvesteringen zuiveringsbeheer. Daarnaast is de aanschaf van schakelkasten voor diverse gemalen bij het onderhoud meegenomen. o Voor het baggeren zijn meer kosten gemaakt +€ 143: Het betreft een bijdrage aan de gemeente Gilze en Rijen vanuit een oude bijdrage regeling. o Overig cultuurtechnisch onderhoud +€ 363: In 2014 is meer onderhoud aan ecologische verbindingszones en dergelijke uitgevoerd in verband met de uitbreiding van arealen en het wegwerken van achterstallig onderhoud. o Cultuurtechnisch onderhoud maaien watersystemen +€ 185: In 2014 is er meer meerwerk uitgevoerd dan in 2013. Bovendien was de prijsindexering 2014 ongunstig ten opzichte van 2013. o Er was minder onderhoud software en computerapparatuur (inclusief GEO-software) nodig in 2014 -€ 370. Naast de kleinere voordelen is er in 2014 een eenmalige compensatie van het waterschapshuis ontvangen. o Overige verschillen onderhoud door derden: -€ 38. Overige diensten door derden: +€ 1.271. o De post bijdrage zuiveren door derden is in 2014 +€ 1.430 hoger vanwege een verrekening van € 700.000 over de jaren 2011 t/m 2012 en de hogere productie van een bedrijf (meer ve’s). o Analysewerkzaamheden Aquon: -€ 376 lager. De lasten zijn lager doordat: Lagere Ilowpunt-productie (1.618.558 in 2013 en 1.484.131 in 2014); In 2013 is een afrekening ontvangen van de frictiekosten huisvesting; Daarnaast is in 2013 het laboratoriumsysteem LIMS in één keer afgeboekt ten laste van de exploitatie. o De kosten van telefonie en dataverkeer zijn +€ 195 hoger vanwege het opnemen van kosten van tablets en telefoons in de exploitatie (in plaats van via de investeringen). Daarnaast zijn de kosten gestegen als gevolg van kwaliteitsverbetering bandbreedte en nieuwe datalijnen. o SNB restitutie agio: -€ 176. Als gevolg van de investering in hoge druk stoomketels bij de SNB wordt de agio jaarlijks verhoogd. o Computerservices/salarisadministratie: +€ 291. De stijging komt door de ombouw van de begroting 2013 van het Waterschapshuis wat tot lagere kosten in 2013 leidde. Daarnaast staat er nog een vordering open voor de in 2014 teveel berekende kosten door het waterschapshuis. o Overige diensten financieel advies en ondersteuning: -€ 258. Dit wordt veroorzaakt door een verlaging van de deelnemersbijdrage van de BWB als gevolg van twee nieuwe toetreders enerzijds en het realiseren van afgesproken efficiencymaatregelen (formatiereductie) anderzijds. o Overige diensten advies en ondersteuning: -€ 142. De daling wordt veroorzaakt door het apart verantwoorden van de kosten voor het wegwerken van achterstanden keur. o Wegwerken achterstanden keur: +€ 269. Vanaf 2014 is er een aparte kostensoort aangemaakt om de kosten beter in beeld te houden. Voorheen werden de kosten geboekt op de kostensoort overige diensten advies en ondersteuning. o Overige verschillen diensten door derden: +€ 38. Bijdragen aan derden: -€ 262. De post “Bijdrage afhaakregeling bedrijven” in 2014 is lager, met name doordat het gerechtshof te ’s-Hertogenbosch het waterschap onverwacht in het ongelijk heeft gesteld inzake een juridische procedure tegen een onderneming vanwege het niet nakomen van de verplichtingen voortkomend uit een afhaakcontract. De overige verschillen bedragen -€ 8 o
IV. Toevoegingen voorzieningen/onvoorzien/stelpost: Er zijn geen verschillen op (hoofd)kostensoortniveau >€ 200.
82
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 5.2.6 Belangrijkste verschillen per hoofdopbrengstsoort ten opzichte van de rekening 2013
BATEN (alle bedragen x € 1.000) I. rentebaten II. personeelsbaten III. goederen en diensten aan derden IV. waterschapsbelastingen V. onttrekkingen voorz./res. en geact. lasten
Rekening 2013 123.117 1.140 359 4.903 109.541 7.174
Rekening 2014 124.907 1.039 404 5.141 110.809 7.515
Verschil 1.790 -101 +45 +238 +1.268 +340
I. Rentebaten: Er zijn geen verschillen op (hoofd)kostensoortniveau >€ 200. II. Personeelsbaten: Er zijn geen verschillen op (hoofd)kostensoortniveau >€ 200. III. Goederen en diensten aan derden: De opbrengsten zijn +€ 238 hoger: De opbrengst verkoop van onroerende zaken is +€447 hoger, met name door de afwikkeling van de verkoop van de BBI. De opbrengst huuropbrengst uit overige eigendommen is -€ 353 lager, met name doordat het pand aan Steenakker eind 2013 is overgedragen aan AQUON en de huuropbrengsten zijn komen te vervallen. De post Bestuursdwang is -€ 78 lager dan vorig jaar. Deze post is niet te beïnvloeden en onvoorspelbaar. Het resultaat op de taak vaarwegen is in 2014 - € 90 lager dan in 2013, daarmee ook de bijdrage van de provincie in de kosten van deze taak. De opbrengst bijdragen van derden is +€ 347 hoger, door: o een eenmalige bijdrage van Rijkswaterstaat voor het omleggen van de persleiding +€ 170; o de bijdrage van andere waterschappen in de advieskosten ten behoeve van de switchtransactie SNB +€ 112; o een ontvangen bijdrage voor stortkosten vanuit de gemeente +€ 65. De overige verschillen bedragen per saldo -€ 35 lager. IV. Waterschapsbelastingen: De opbrengsten zijn +€ 1.268 hoger dan in 2013: De opbrengsten Watersysteembeheer zijn +€ 2.176 hoger: De opbrengsten gebouwd zijn +€ 1.824 hoger. Door de nieuwe kostentoedeling is het aandeel van de categorie gebouwd in de totale lasten van het watersysteembeheer afgenomen van 60,4% in 2013 naar 59,6% in 2014. Het tarief per economische eenheid is € 0,06 hoger, voordeel +€ 2.430. Het verschil door de daling van de WOZ-waarde is -€ 895. Daarnaast is de inschatting voor de oudere jaren naar beneden bijgesteld. De opbrengsten ingezetenen zijn + € 586 hoger: Door de nieuwe kostentoedeling is het aandeel van de categorie ingezetenen in de totale lasten van het watersysteembeheer afgenomen van 30% in 2013 naar 29,4% in 2014. Het tarief ingezetenen is gestegen met € 2,18 ten opzichte van 2013 De opbrengsten ongebouwd zijn + € 718 hoger: Door de nieuwe kostentoedeling is het aandeel van de categorie ongebouwd in de totale lasten van het watersysteembeheer gestegen van 9,5% in 2013 naar 10,8% in 2014. Voor ‘wegen’ is als gevolg van de hoger tariefdifferentiatie het tarief gestegen met € 70,86 en voor het ‘overige ongebouwd’ is het tarief gestegen met € 3,17 per hectare. De inschatting voor de oudere jaren is ook bijgesteld. De opbrengst verontreinigingsheffing is -€ 938 lager: De afgelopen jaren is er vanuit gegaan dat er 7.500 ve betrekking hebben op de verontreinigingsheffing in werkelijkheid is dit rond 4.200 ve. De overige verschillen bedragen -€ 14. De opbrengsten Zuiveringsbeheer zijn -€ 908 lager: Het tarief zuiveringsheffing is gestegen met € 0,50 ten opzichte van 2013 echter de inschattingen voor de oudere jaren zijn naar beneden bijgesteld. V Onttrekkingen voorzieningen/reserves en geactiveerde lasten: De onttrekkingen aan voorzieningen / reserves en geactiveerde lasten zijn € 340 hoger dan in 2013. Er is voor -€ 122 minder onttrokken aan de voorzieningen voor pensioenen en wachtgelden. De onttrekking aan de wachtgeldreserve is € 335 hoger dan in 2013. Overige verschillen € 127.
83
Jaarrekening naar kosten- en opbrengstensoorten | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Hoofdstuk 6: De balans en de toelichting op de balans § 6.1 De balans
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ACTIVA
2013
2014
alle bedragen x € 1.000 VASTE ACTIVA I
Immateriële vaste activa
II
Materiële vaste activa
III
Financiële vaste activa
IV
Deposito CBL-transactie TOTAAL VASTE ACTIVA
35.459
41.086
295.376
298.129
20.437
18.093
4.054
4.104
355.325
361.412
VLOTTENDE ACTIVA V
Liquide middelen
VI
Kortlopende vorderingen
VII
Te vorderen rente CBL deposito
VIII
Overlopende activa TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA
59
53
25.947
28.009
243
246
15.086
4.451
41.335
TOTAAL ACTIVA
32.759
396.660
PASSIVA
394.171
2013
2014
alle bedragen x € 1.000 VASTE PASSIVA IX
Eigen vermogen
23.789
24.251
A Reserves Algemene/calamiteitenreserves
6.696
4.249
Reserves tariefegalisatie
7.920
13.002
0
0
14.616
17.251
B Nog te bestemmen resultaat
2.969
2.111
C Egalisatiereserves CBL-transactie
6.204
4.889
Overige bestemmingsreserves
X
Voorzieningen
XI
Vaste schulden
3.991
3.826
308.860
300.433
XII XIII
Langlopende passiva
3.033
3.530
Vooruitontvangen huur CBL
3.613
3.584
TOTAAL VASTE PASSIVA
343.286
335.623
VLOTTENDE PASSIVA XIV
Netto vlottende schulden
XV
Kortlopende leaseverplichtingen CBL
XVI
Overlopende passiva TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL PASSIVA
84
27.015
32.416
684
766
25.675
25.366
53.374
58.548
396.660
394.171
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
§ 6.2 De toelichting op de balans § 6.2.1 Grondslagen waardering en resultaatbepaling De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig de verslaggevingsregels uit het Waterschapsbesluit en de daarbij behorende ministeriële regeling beleidsvoorbereiding en verantwoording waterschappen. Immateriële vaste activa Dit betreft activa die niet tastbaar zijn. Deze activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingprijs, onder aftrek van ontvangen bijdragen en afschrijvingen. Bijdrage Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) Vanaf 2011 betaalt het waterschap als gevolg van de Actie Storm en het Bestuursakkoord Water jaarlijks een bijdrage aan het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Bij de Kadernota 20142024 heeft het algemeen bestuur de wijze waarop de bijdrage verwerkt wordt (activeren en afschrijven in vijftig jaar) heroverwogen. Dit heeft ertoe geleid dat het waterschap vanaf 2014 de bijdrage in vijf jaar is gaan afschrijven. Hierdoor vermindert de schuldpositie en dalen de rentelasten op lange termijn. Het gevolg is wel dat op korte termijn de HWBP-lasten oplopen tot € 10 miljoen per jaar vanaf 2018. Materiële vaste activa Dit zijn tastbare investeringen, bijvoorbeeld in gronden, waterkeringen, kantoren, watergangen, zuiveringstechnische werken, etcetera. De waardering van de materiële vaste activa vindt plaats tegen verkrijgings- of vervaardigingprijs inclusief de kosten van eigen personeel en rente onder aftrek van ontvangen bijdragen en afschrijvingen. Als minimumbedrag voor activeren geldt € 50.000 met uitzondering van gronden. Door voortschrijdend inzicht in de inhoud en realisatie van projecten, worden projecten soms in een andere categorie of product geplaatst, dan waar ze oorspronkelijk waren opgenomen. Dit geeft een verschuiving in de beginbalans ten opzichte van de eindbalans van de vorige jaarrekening. Financiële vaste activa Dit betreffen voornamelijk deelnemingen (o.a. agio SNB, aandelen Nederlandse Waterschapsbank) en verstrekte geldleningen. Deze activa zijn gewaardeerd tegen historische aanschafwaarde. NV Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) Waterschap Brabantse Delta is met andere waterschappen aandeelhouder van de N.V. Slibverwerking Noord-Brabant (SNB). Voor de financiering van de N.V. is gekozen voor een deelname in het aandelenkapitaal en voor het beschikbaar stellen van agio. Als gevolg hiervan werkt de N.V. slechts met eigen vermogen en is geen rente over vreemd vermogen verschuldigd. De N.V. gebruikt de in de kostprijs begrepen afschrijvingen, die in de exploitatieperiode van 25 jaar worden ontvangen, om de ter beschikking gestelde agio af te lossen. Op basis van een daartoe strekkende overeenkomst vindt jaarlijks aan de aandeelhouders een uitkering plaats van het agio van SNB naar rato van het desbetreffende belang in het geplaatste aandelenkapitaal. Over 2014 werd € 1,372 miljoen uitgekeerd. Aandelen NWB De aandelen zijn conform de comptabiliteitsvoorschriften gewaardeerd op basis van de historische aanschafwaarde. De aandelen van de Nederlandse Waterschapsbank kunnen niet vrijelijk verhandeld worden. Op basis van de intrinsieke waarde van de bank kan gesteld worden dat de aandelen in theorie een veel hogere waarde vertegenwoordigen dan de hier verantwoorde historische waarde. Activeren van personeelskosten en rente Voor zover eigen personeel een directe bijdrage levert aan projecten (projectgroepleden) worden de kosten daarvan geactiveerd. Hierdoor ontstaat een goed inzicht in de werkelijke kosten van een project. Om dezelfde reden wordt ook rente tijdens de bouw/aanleg geactiveerd. Aan personeelskosten is in 2014 in totaal € 4,4 miljoen geactiveerd, aan rente € 1,4 miljoen. Afschrijving De afschrijving vindt plaats op de netto-investeringsbedragen. Ontvangen bijdragen en subsidies worden eerst in mindering gebracht op het bruto investeringsbedrag. Met ingang van 2010 wordt voor de volgende activa, conform de afschrijvingsverordening, de componentenmethode toegepast: bedrijfsgebouwen, woonruimte en grond-, weg en waterbouwkundige werken.
85
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Afschrijving vindt plaats op basis van de economische levensduur. De activa worden lineair afgeschreven in de termijnen zoals vermeld in de tabel bij de nota Waardering en afschrijving van activa 2008. Er wordt gestart met afschrijven met ingang van de eerstvolgende maand nadat het activa wordt verworven of in gebruik wordt genomen. Immateriële activa worden in beginsel in 5 jaar afgeschreven. Enige uitzondering hierop bestaat uit bijdragen in investeringen van derden, waarbij meestal wordt afgeschreven op basis van de levensduur van de investering waarin wordt bijgedragen. De meest toegepaste afschrijvingstermijnen voor materiële vaste activa zijn: - Gebiedsinrichting 30 jaar - Gebouwen 40 jaar - Mechanische/elektrische installaties 20 jaar - Procesautomatisering 10 jaar - Baggeren om kwantiteitsredenen 7 jaar Nieuwe afschrijvingstermijn civieltechnisch onderhoud Op verzoek van de sector Zuiveringsbeheer is vanaf 2012 een nieuwe afschrijvingstermijn van 20 jaar gehanteerd voor civieltechnisch onderhoud. De geldende termijn voor civieltechnische onderdelen van 40 jaar was voor de geplande investeringen te lang. Doordat herziening van het activabeleid vertraging heeft opgelopen –er wordt aangesloten bij de uitkomsten van het project Duurzaam financieel beleid- is de nieuwe termijn nog niet formeel vastgesteld. Omdat er ondertussen al wel projecten met de nieuwe termijn geactiveerd zijn, wordt het bestuur gevraagd dit te corrigeren en alsnog in te stemmen met de nieuwe afschrijvingstermijn, die naast de huidige termijn van civieltechnische onderdelen 40 jaar in het activabeleid wordt opgenomen. Vlottende activa De vlottende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Bij de belastingdebiteuren is in genoemde "ingeschatte correcties" daarentegen rekening gehouden met een marge voor oninbare debiteuren. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het nog te bestemmen resultaat. De reserves zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voorzieningen De wachtgeldvoorzieningen en de pensioenvoorziening voor het bestuur zijn gewaardeerd tegen contante waarde. Aan deze voorzieningen wordt jaarlijks de berekende rente toegevoegd. Overige voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde Vaste schulden Dit betreft aangegane leningen met een oorspronkelijke looptijd van 1 jaar of langer. De vaste schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Vlottende passiva Dit betreft uitstaande schulden met een looptijd korter dan 1 jaar. Deze schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Resultaatbepaling Ten aanzien van de resultaatbepaling zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: De jaarrekening is opgesteld volgens het stelsel van lasten en baten Lasten en baten zijn toegerekend aan de periode waarin ze thuishoren Baten zijn opgenomen voor zover ze zijn gerealiseerd Verliezen worden als last genomen op het moment dat ze voorzienbaar zijn. Bijdrage van de provincie Noord-Brabant in het kader van het vaarwegenbeheer De provincie Noord-Brabant heeft het vaarwegenbeheer gedelegeerd aan het waterschap. Het programma “Vaarwegen en havens” dient zowel de watersysteemfunctie als de vaarwegenfunctie. De kosten komen ongeveer voor 50% ten laste van de taak Watersysteembeheer en 50% ten laste van de taak Vaarwegenbeheer. De kosten van de taak Vaarwegenbeheer worden volledig door de Provincie vergoed. De definitieve bijdrage 2014 komt uit op € 1,36 miljoen (Begroting 2014 € 1,4 miljoen).
86
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Grondslagen voor consolidatie Een concern bestaat uit meerdere ondernemingen (moeder en één of meerdere dochters) en moet haar financiële cijfers als eenheid presenteren. Moeder- en dochtermaatschappij(en) worden in de consolidatie opgenomen indien deze, op grond van economische en organisatorische verbondenheid, als groepsmaatschappij worden aangemerkt. Hiervan is sprake indien de moedermaatschappij, direct of indirect, overwegende zeggenschap heeft door meerderheid van stemrecht of het recht heeft om overwegende invloed uit te oefenen op het bestuur en het financiële beleid van de betrokken maatschappij. Groepsmaatschappijen worden geconsolideerd volgens de integrale methode. De individuele jaarrekeningen van de dochters (B.V.’s) worden samengevoegd (geconsolideerd) met de jaarrekening van de moeder (waterschap Brabantse Delta). De moeder publiceert haar eigen jaarrekening (de enkelvoudige jaarrekening) en de geconsolideerde jaarrekening. De financiële gegevens van het waterschap zijn in de geconsolideerde balans en verlies- en winstrekening en de toelichting daarop verwerkt. De enkelvoudige balans is opgenomen in hoofdstuk 7 en beperkt zich tot de voor deze rekening specifiek zijnde posten en een toelichting daarop. § 6.2.2 Toelichting op de vaste activa
Totaaloverzicht vaste activa bedragen x €1.000 Boekwaarde Staat van Activa rekening 2013 Uitgaven Bouwrente Geactiveerde personeelslasten: Subsidies en bijdragen van derden Verkoop Investeringen 2014 Afschrijvingen 2014 Extra afschrijvingen Activa onderhanden werk nog te verdelen Boekwaarde 31-12-2014 Staat van Activa Aandelen HWB Lease (als liquide middelen op balans) Deposito CBL transactie (niet in Staat van Activa) Boekwaarde activa 31-12-2014 balans
351.307 41.975 1.363 4.422 17.118
-/-/-
30.641 24.074 531
-/-/-
357.344 36 4.104 361.412
-/-
I. Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa bedragen x € 1.000 Onderzoek en ontw ikkeling Bijdragen aan activa in eigendom van derden - bedrijven - Rijk - openbare lichamen - overigen Geactiveerde bijdrage Rijk Overige immateriële vaste activa Totaal
87
Boekw aarde Verschuiving Investering tussen 31-12-2013 categorieën op 01-01 6.295 94 1.990
Subsidie/ Bijdrage EU
Subsidie/ Bijdrage Rijk
13
153
12.840
75 -11.140 0 11.653 33
0 0 500 0 6.399 1.122
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
35.459
715
10.012
13
153
16.096 228
Subsidie/ Bijdrage Provincie
Subsidie/ Subsidie/ Afschrijving Desinvest Boekwaar Bijdr. Bijdrage ede 31-12ov.openbare Overig ring/verko 2014 lichamen op 77 0 50 1.603 0 6.483 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 70 0 0 0 225 0 5.231 3 0 0 13 0 211 0 0 0 558 0 17.494 8 17 0 2.375 0 11.596
88
17
50
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
4.779
0
41.086
Van projecten die in 2014 uitgaven boven € 50.000 hadden betroffen de grootste investeringen in onderzoek en ontwikkeling : Project
Toelichting
216
Noordrand Midden onderzoek versnellingsproject Het project betreft de totstandkoming van het WILG-plan en afronding van de MER. Uitvoering van het project zal onder een ander project opgepakt w orden
247
4e ronde veiligheidstoets primaire waterkeringen In het Bestuursakkoord water is vastgelegd dat deze extra ronde toetsen uitgevoerd zou worden om het ‘nader onderzoek’, als resultaat uit de 2e ronde toetsen, weg te w erken. Deze toetsing is inmiddels afgerond en heeft enkele verbetermaatregelen opgeleverd die inmiddels zijn aangemeld bij het Hoogw aterbeschermingsprogramma voor subsidieverlening. Het project 247 bestaat uit 4 fasen. De verlengde 3e ronde toetsen vormt samen met de inventarisatie van de Niet Waterkerende Objecten en het op orde brengen van de beheergegevens de voorbereiding tot de uiteindelijk 4e ronde veiligheidstoetsing van de primaire waterkeringen.
€ 117.280
262
Verkeerstoren (fase 2) Het betreft een onderzoek om te komen tot een functionele verkeerstoren, hierbij is het van groot belang vanaf het begin de gebruikers (in- en extern) bij de conceptontwikkeling te betrekken. Daarnaast zal het een interactief proces w orden dat het mogelijk maakt om ontw ikkeling en gebruik gelijktijdig te laten plaatsvinden waardoor het succes van, en draagvlak voor het eindproduct wordt versterkt. Naast de ontw ikkeling van de verkeerstoren worden proefprojecten opgestart om optimaal invulling te geven aan mogelijke functionaliteiten zodat het ontw ikkelproces minimaal wordt verstoord.
€ 65.432
522
Nieuwveer Anammox onderzoek en pilot Het betreft een onderzoek naar een efficiëntere, meer energiezuinige manier van stikstofverwijdering met behulp van Anammox-bacteriën. Hiertoe is in 2013 een pilotinstallatie op de rw zi Nieuw veer in bedrijf genomen en opgestart. De proef gaat ca. een jaar duren.
€ 66.293
6039
Toetsing regionale w ateroverlast Hierbij wordt de w ateroverlast bepaald in het landelijk gebied. Dit gebeurt iedere 6 jaar in het kader van het Nationaal Bestuursakkoord Water. Resultaat is o.a. een kaart met vlekken die de frequentie van inundaties (1 keer per 10, 25 of 100 jaar) aangeven. De studie is in 2014 afgerond.
6340
Optimalisatie agrarisch w aterbeheer In het verleden zijn in het werkgebied van het w aterschap honderden LOP- stuw en geplaatst. Het gebruik van deze stuwen is geëvalueerd en er is een nieuwe impuls gegeven aan het w aterbeheer in de haarvaten, zowel in landbouw - als in natuurgebieden. De evaluatie is afgesloten met een optimalisatie van de LOP-stuwen. De optimalisatie bestaat uit een voorstel tot het handhaven, renoveren, verwijderen of ombouwen van LOPstuwen tot knijpstuw.
7937
Opstellen waterbeheerplan 2016-2021 Dit project omvat het opstellen van het w aterbeheerplan 2016-2021. In 2013 is dit project gestart Het w aterbeheerplan is in 2014 als concept opgesteld en zal in 2015 afgerond w orden.
€ 198.596
800088
Inspectie afvalw ater transport leidingen De technische staat van het transportstelsel is niet bekend. Het ontbreken van de kennis over de actuele onderhoudsstaat van het transportstelsel maakt het onmogelijk om de juiste afw eging te maken voor eventueel onderhoud of vervanging. Om de bedrijfszekerheid van het transportstelsel te w aarborgen, is het van belang om aan de hand van een risicoanalyse een nieuw inspectieplan op te stellen. Het opzetten van een onderbouw d inspectieplan vergt veel tijd en de te treffen maatregelen voor een inspectie brengen hoge kosten met zich mee. Met de resultaten van dit inspectieplan zal vervolgens een renovatieplan opgesteld w orden.
€ 256.566
800179
ATEX inventarisatie De kans dat brand of een explosie ontstaat is uiterst klein, maar de gevolgen zijn ronduit groot. De ATEX is er om te beoordelen in hoeverre de zgn. ATEX zones voldoen aan de normen die daarvoor zijn gesteld en om de kans op een explosie - in dit geval rondom gashouders en gasinstallaties - te verkleinen.
88
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
netto uitgaven 2014 € 476.741
€ 218.729
€ 82.113
€ 75.935
II. Materiële vaste activa Materiële vaste activa bedragen x € 1.000 Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines/apparaten/w erktuigen Bedrijfsgebouwen Woonruimten Grond, w eg- en waterbouw kundige werken: - Waterkeringen - Watergangen/kunstw./gemalen - Zuiveringstechnische w erken > Transportsystemen > Zuiveringsinstallaties > Slibverw erkingsinstallaties - Vaarwegen en havens Overige materiële vaste activa
Boekw aarde Verschuiving Investering tussen 31-12-2013 categorieën op 01-01 8.340 284 486 253 0 2.863 447 28.140 1.207 40 0 0 0 8.112 12.346 77.363 -945 7.830 0 53.159 4.398 74.969 -54 9.319 35.269 1.428 4.953 356 1.915 0
Totaal
295.376
In exploitatie Onderhanden w erk Onderhanden nog te verdelen Totaal
-715
37.816
Subsidie/ Bijdrage EU
Subsidie/ Bijdrage Rijk
Subsidie/ Bijdrage Provincie
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 56
11.596 2
0 2.904
0 0 0 0 0
0 0 174 0 0
0 0 0 0 0
56
11.772
2.904
Subsidie/ Afschrijving Desinvest Boekwaar Subsidie/ de 31-12Bijdrage eBijdr. 2014 Overig ring/verko ov.openbare lichamen op 0 -36 3 0 9.143 0 0 34 0 219 0 0 609 0 2.700 0 0 1.063 0 28.284 0 0 5 0 35 0 0 0 22 377 0 8.464 1.725 37 3.856 0 75.667 0 0 0 2.929 0 54.627 0 0 5.502 0 78.732 -72 0 2.765 0 33.830 11 0 734 0 4.564 0 0 51 0 1.864 1.664
23
17.928
0
261.274 34.102 295.376
298.129 267.208 30.921
0
0
0
0
0
0
0
0
298.129
Er is één materieel vast activum waarop een recht van erfpacht is gevestigd. Dit betreft het project Vierde Bergboezem. In 2012 zijn in het kader van natuurontwikkeling en natuurbeheer uit dit project gronden in erfpacht gegeven bij Staatsbosbeheer voor de duur van 30 jaar. Staatsbosbeheer betaalt hiervoor geen vergoeding. Een overzicht van de lopende projecten met de restantkredieten en de verwachte afloop na 2014 is in bijlage VII opgenomen. De verzekerde waarde van de opstallen en inventaris is € 462 miljoen. Dit is exclusief alle ondergrondse leidingen. Verkoop BBI (Bagger Bewerkingsinrichting) Etten-Leur In 2013 werd een overeenkomst afgesloten voor de verkoop van de bagger bewerkingsinstallatie Zwartenberg. Reeds in 2008 was besloten om de BBI af te stoten. De verkoopprijs bedroeg € 1,5 miljoen. De verkoop is afgesloten onder een financieringsvoorbehoud tot 31 oktober 2014. Op 31 december 2013 was nog een bedrag van € 0,592 miljoen te vorderen. Het nog openstaande bedrag is in 2014 ontvangen en daarmee is de verkoop afgerond. III. Financiële vaste activa Financiële vaste activa bedragen x € 1.000
Boekwaarde 31-12-2013
Kapitaalverstrekkingen aan bedrijven NV Slibverw erking Noord-Brabant - Aandelen SNB - Agio - Bouwrente - NV Nederlandse Waterschapsbank Leningen aan ambtenaren Uitgaven afsluiten geldleningen Leningen aan bedrijven Totaal financiële vaste activa
1.003 15.488 1.912 308 248 132 1.346 20.437
Toename
6868-
Extra Boekw aarde Aflossingen aflossingen 31-12-2014
7
241
378 386
241
1.003 14.116 1.767 308 0 0 899 18.093
NV Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) In totaliteit is door waterschap Brabantse Delta oorspronkelijk € 1,27 miljoen aandelenkapitaal en € 35,7 miljoen agio gestort. Het aandeel bedroeg zowel in het aandelenkapitaal als agio 28%. Per 1 januari 2010 is waterschap Regge en Dinkel als aandeelhouder toegetreden. Het aandeel van waterschap Brabantse Delta is daarbij teruggebracht tot 24% zowel in het aandelenkapitaal als agio. Vervolgens is per 1 januari 2011 waterschap Scheldestromen als aandeelhouder toegetreden. Het aandeel van het waterschap Brabantse Delta verminderde daardoor naar 22,10% in aandelenkapitaal en agio.
89
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Aandelen Nederlandse Waterschapsbank Waterschap Brabantse Delta heeft € 308.000 gestort in het aandelenkapitaal van de N.V. Nederlandse Waterschapsbank. Per 31 december 2013 bestaat het bezit uit: 1.816 Aandelen A 100% volgestort. 220 Aandelen A 200% volgestort. 483 Aandelen B 25% gestort. In 2014 werd over het boekjaar 2013 geen dividend uitgekeerd. Leningen aan ambtenaren Ingevolge de "financieringsregeling huisvesting personeel waterschap West-Brabant" werden aan het personeel, voor de financiering van een eigen woning, geldleningen verstrekt onder hypothecair verband. In de voorwaarden is o.a. bepaald dat bij het afsluiten van de hypotheek steeds het actuele rentepercentage wordt aangehouden en dat de looptijd maximaal 30 jaar bedraagt. De verschuldigde rente en aflossing wordt maandelijks op het uit te betalen salaris ingehouden. Het betreft hier de lopende hypotheken, er worden geen nieuwe hypotheken verstrekt. Alle lopende hypotheken zijn geheel afgelost in 2014. Uitgaven afsluiten geldleningen De post betreft een afkoopsom bij de herstructurering van de leningenportefeuille in 1999. In 1999 is, door het Hoogheemraadschap van West-Brabant, gebruik gemaakt van de door de NWB geboden mogelijkheid tot vervroegde aflossing van geldleningen. Hierbij is in totaal € 21 miljoen vervroegd afgelost. Tegelijkertijd is een nieuwe lening van € 22,7 miljoen aangetrokken. Het verschil tussen het restantbedrag en de totale afkoopsom aan de NWB (€ 23 miljoen) ad € 2 miljoen euro is opgenomen onder de financiële vaste activa en wordt vanaf 2000 in 15 jaar (looptijd van de nieuwe geldlening) als rentekosten opgenomen in de rekening en loopt in 2014 volledig af. Leningen aan bedrijven In november 2007 is een raamovereenkomst voor full operational auto lease afgesloten. Ten behoeve van deze overeenkomst is een kredietovereenkomst aangegaan met de betreffende leverancier. Het waterschap verstrekt daarbij een kredietfaciliteit voor de aanschaf van de lease-auto's. In de overeenkomst is opgenomen dat geen rente vergoed wordt. IV. Deposito CBL-transactie Het B-deposito is samen met de te ontvangen rente bestemd en toereikend om de betreffende verplichtingen uit hoofde van de afgesloten CBL-transactie te betalen. Het dollar-deposito is omgerekend naar euro's tegen de koers per balansdatum van € 0,8266. De totale verantwoorde deposito bedraagt € 4,104 miljoen. Ultimo 2013 bedroeg het deposito € 4,054 miljoen, op basis van een koers van € 0,7276. § 6.2.3 Toelichting op de vlottende activa V. Liquide middelen Liquide Middelen
(bedragen x € 1.000)
Tegoeden van banken en kassaldo Rekening courant HWB lease I/II B.V. Totaal liquide middelen
Boekwaarde 31-12-2013
Boekwaarde 31-12-2014
23 36 59
17 36 53
Het bedrag van € 36.000 betreft het rekening courant saldo op de rekeningen HWB Lease I en II per 31-12-2014.
90
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
VI. Kortlopende vorderingen Kortlopende vorderingen
Boekwaarde 31-12-2013
(bedragen x € 1.000)
Vorderingen op belastingdebiteuren Debiteuren Te ontvangen belastingopbrengsten van BWB Overige vorderingen Totaal kortlopende vorderingen
Boekwaarde 31-12-2014
16.017 3.495 3.426 3.009 25.947
21.168 2.902 1.619 2.320 28.009
Vorderingen op belastingdebiteuren Dit betreft de reeds op kohier uitgebrachte aanslagen. In de onderstaande tabel staan de nog definitief vast te stellen aanslagen verminderd met de verwachte correcties op reeds opgelegde aanslagen.
Belastingdebiteuren (bedragen x € 1.000) WVO zuiveringsheffing 2009
Ingezetenen omslag
ingeschatte dubieuze debiteuren
Totaal
7
Per saldo
7
-7
0
2010
43
1
4
48
-48
0
2011
322
48
46
416
-98
318
2012
1.786
198
312
2.296
-281
2.015
2013
2.694
339
477
3.510
-562
2.948
2014
9.530
2.061
4.996
16.587
-700
15.887
14.383
2.647
5.835
22.864
-1.696
21.168
Voorziening dubieuze debiteuren De voorziening bedraagt totaal € 2,1 miljoen en is in mindering gebracht op de vordering op debiteuren. Van de openstaande belastingdebiteuren kan € 1,7 miljoen worden aangemerkt als dubieuze debiteuren. De gegevens met betrekking tot de dubieuze belastingdebiteuren zijn opgenomen in bovenstaande tabel. Van de openstaande overige debiteuren kan € 0,4 miljoen worden aangemerkt als dubieuze debiteuren. Overige vorderingen De grotere posten zijn: Terug te ontvangen energiebelasting : € 0,6 miljoen Nog te ontvangen Switch : € 0,2 miljoen VII. Te vorderen rente CBL deposito Dit betreft de aangegroeide rente 2014 over het B-deposito. Deze rente is samen met het deposito zelf toereikend om te voldoen aan de financiële verplichtingen uit hoofde van de afgesloten overeenkomst. VIII. Overlopende activa Het betreft de volgende posten (bedragen x € 1.000): Te ontvangen belastingen: Te ontvangen subsidies: Overige posten:
91
€ € € €
2.482 1.894 0.075 4.451
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Te vorderen subsidies en bijdragen van derden (bedragen x € 1.000)
Boekw aarde toevoeging ontvangen 31-12-2013
Rijk Volkerak Zoommeer waterkering Toetsing regionale w aterkeringen
Boekw aarde 31-12-2014
105 21 126
Totaal Rijk Prov incie Noord-Brabant project Kleine Melanen project Jagerrust project Randenbeheer Totaal provincie Noord-Brabant Ov erige decentrale ov erheden gemeente Bergen op Zoom: project Kleine Melanen gemeente Breda: project Aa of Weerijs gemeente Breda: project Groene w armte station gemeente Dongen: project EVZ Dongen gemeente Etten-Leur: project Vossenberg gemeente Etten-Leur: project Kibbelvaart 1 gemeente Etten-Leur: EVZ Kibbelvaart 2/Halderberge gemeente Etten-leur: project Zware Sloot gemeente Halderberg: EVZ Kibbelvaart 2 /Halderberge gemeente Moerdijk: project Keenehaven gemeente Roosendaal: project Molenbeek gemeente Roosendaal: project Rissebeek gemeente Rucphen: project w aterberging Luijenhoek gemeente Steenbergen: project Cruijslandse Kreken waterschap De Dommel: Verkeerstoren waterschap Aa en Maas: Verkeerstoren Totaal overige decentrale overheden
397 427 52 876
105 21 126 397 427
593 593
438 172 270
645 645
824 438
84
256 270
145 75 200
145 75 200
24 227
24 227
210
210
164
164
992 116 90
992 116
2.744
310 29 29 831
400 29 29 1.093
2.482
Overigen particulier: project Rielse Dijk ZLTO: project Randenbeheer Totaal overigen Totaal te v orderen subsidies en bijdragen v an derden
20 1 21 3.641
20 29 29 1.579
30 30 1.894
20 3.326
§ 6.2.4 Toelichting op de vaste passiva Waarderingsgrondslagen passiva IX. Eigen vermogen In juni 2012 heeft het algemeen bestuur het reserves- en voorzieningenbeleid vastgesteld. Hierbij is met name gekeken naar de resultaten van de risicoanalyse. Het weerstandsvermogen van het waterschap is het vermogen om onvoorziene financiële tegenslagen op te vangen, rekening houdend met de risico’s die het waterschap loopt. Algemene reserves/calamiteitenreserves Het waterschap hanteert per taak een algemene/calamiteitenreserve. De norm voor het weerstandsvermogen (1,2 x omvang bekende risico’s) is steeds beschikbaar als algemene bufferruimte voor calamiteiten/risico’s. In de begroting 2014 is als norm algemene reserve/calamiteitenreserve opgenomen: x € 1.000,‐ risico's * factor 1,2 algemene en calameitenreserve watersysteembeheer algemene en calameitenreserve zuiveringsbeheer
92
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
1.458
1.466
1.490
1.517
1.542
1.543
1.596
1.583
1.589
1.638
1.667
2.791
2.819
2.903
2.966
2.977
3.072
3.173
3.155
3.259
3.251
3.293
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Rekening houdend met het nieuwe reservebeleid en de verwerking van het resultaat 2013 wordt de stand van de algemene reserves en calamiteitenreserves als volgt: Reserves (bedragen x € 1.000)
Algemene reserve/calamiteitenreserve alg.reserve/calamiteitenreserve watersysteembeheer w achtgeldreserve watersysteembeheer alg.reserve/calamiteitenreserve zuiveringsbeheer w achtgeldreserve zuiveringsbeheer Egalisatie reserves Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer Totaal
Rekening 2013 31-12-2013
1.208 988 3.512 988 3.283 4.637 14.616
Verw erking resultaat 2013
Mutaties 2014
Rekening 2014 31-12-2014
-131
-440 -167 -1.411 -167
768 690 2.101 690
1.119 2.112 2.969
440 1.411 -334
4.842 8.160 17.251
-131
B. Nog te bestemmen resultaat In het verslag ter verantwoording van het financieel beheer is het voorstel tot bestemming van het resultaat 2014 (€ 2,111 miljoen) opgenomen. C. Egalisatiereserves Cross Border lease overeenkomsten Egalisatiereserves CBL-overeenkomsten (x € 1.000)
Egalisatiereserve CBL-HWB Egalisatiereserve CBL-SNB Totaal egalisatiereserves CBL
Boekwaarde toevoeging 31-12-2013 5.207 997 6.204
vermindering 1.192 122 1.314
Boekwaarde 31-12-2014 4.015 875 4.889
Egalisatiereserve CBL-HWB In 1998 is een Cross Border Lease overeenkomst afgesloten voor 13 zuiveringsinstallaties en 2 effluentleidingen. Het netto voordeel dat behaald werd met deze transactie is opgenomen in de egalisatiereserve CBL - HWB. Uit deze reserve valt gedurende de looptijd van 19 jaar jaarlijks op annuïteitenbasis een gelijk bedrag vrij van € 1,5 miljoen (vrijval + rente) ten gunste van de taken zuivering (53%) en watersystemen (47%). Egalisatiereserve CBL-SNB In 1999 is door de Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) een Corse Border Lease overeenkomst gesloten voor de slibverbrandingsinstallatie te Moerdijk. Het netto behaalde voordeel uit deze CBL-transactie ad. € 2,208 miljoen is opgenomen in de egalisatierekening CBL-SNB. Uit deze egalisatiereserve valt met ingang van 2000 gedurende de looptijd van de lease (21 jaar) jaarlijks op annuïteitenbasis (5%) een gelijk bedrag vrij van totaal ca. € 0,17 miljoen (vrijval + rente) ten gunste van het resultaat van de taak zuivering. Rente over reserves De rente die jaarlijks wordt bespaard doordat de financiering van een deel van de activa met het saldo van de reserves en voorzieningen plaatsvindt, wordt ten gunste van de exploitatie gebracht, tenzij de reserve of voorziening gebaseerd is op de contante waarde. In dat geval wordt de rente aan de reserve of voorziening toegevoegd. De bespaarde rente over het eigen vermogen bedroeg in 2014 € 0,8 miljoen. X. Voorzieningen Voor verplichtingen en risico's die hun oorsprong vinden in het huidige en voorafgaande jaren en die gekenmerkt worden doordat de exacte omvang onzeker maar wel redelijkerwijs in te schatten is, zijn voorzieningen getroffen. In onderstaande tabel is het verloop van de voorzieningen in 2014 in beeld gebracht.
93
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Voorzieningen (bedragen x € 1.000) Voorzieningen voor arbeidsgerelateerde verplichtingen: Voorziening wachtgelden personeel Voorziening uitvoering sociaal statuut provincie Noord-Brabant Pensioenvoorziening leden DB Voorziening wachtgelden leden DB Voorzieningen voor overige onderhoudswerkzaamheden: Voorziening zandfilter Efteling Totaal voorzieningen
Boekwaarde 31-12-2013
Rente
Uitgekeerd Dotatie
Onttrekking
Boekwaarde 31-12-2014
221 1.159
4 29
299 151
335
261 1.037
2.206 340
62 7
242 14
33 61
2.059 394
65 3.991
102
706
10 439
75 3.826
Voorziening wachtgelden personeel Voor de wachtgeldaanspraken van het personeel per ultimo 2014 is een voorziening gevormd die gewaardeerd is op de contante waarde van die aanspraken gerekend tegen een rente van 2%. De contante waarde van de betreffende aanspraken bedraagt per 31 december 2014 € 261.000. Voorziening uitvoering sociaal statuut provincie Noord-Brabant Bij de overdracht van de muskusratten- en beverrattenbestrijding naar de waterschappen zijn door de provincie Noord-Brabant middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de regelingen van het Sociaal Statuut. In de vergadering van het algemeen bestuur van 9 december 2010 is besloten om de ontvangen vergoeding van € 1,7 miljoen te gebruiken voor de vorming van een voorziening. In de toekomst kunnen hieruit alle door de provincie toegezegde vergoedingen worden voldaan. Voorziening pensioenen leden dagelijks bestuur Op grond van de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers (Appa) hebben gewezen bestuurders en hun nabestaanden recht op pensioen ten laste van het waterschap. Een deel van de pensioenverplichtingen is ondergebracht bij externe pensioenverzekeraar Loyalis. Voor het andere deel is de voorziening op de balans gevormd, berekend op basis van erkende actuariële grondslagen. In 2014 zijn door een pensioenadviesbureau berekeningen gemaakt voor de standen van de benodigde voorziening per 31-12-2014. Op grond daarvan is in 2014 een bedrag van € 33.000 toegevoegd. Voorziening wachtgeld bestuurders Naast het recht bestuurderspensioen hebben gewezen bestuurders op basis van de Appa recht op een bestuurderswachtgeld ten laste van het waterschap. Hoeveel wachtgeldverplichtingen er na afloop van de zittingsduur ontstaan is afhankelijk van eventuele herbenoemingen als DB-lid. De snelheid en de mate waarin een wachtgeldgerechtigde vervangende inkomsten kan verwerven, bepalen vervolgens de hoogte en de duur van het uit te betalen wachtgeld. In 2014 zijn door pensioenadviesbureau berekeningen gemaakt voor de standen van de benodigde voorziening per 31-12-2014. Op grond daarvan is in 2014 een bedrag van € 61.000 toegevoegd. Voorziening zandfilter Per 1 juli 2012 is de overeenkomst voor het onderhoud van een zandfilter voor een periode van 10 jaar verlengd. Jaarlijks wordt een bedrag van € 10.000 aan waterschap Brabantse Delta betaald. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de voorziening. De uitgaven van het groot onderhoud worden ten laste van de voorziening geboekt. Voor zover deze voorziening aan het einde van de looptijd (1 juli 2022) van de overeenkomst een batig saldo heeft, zal dit op dat moment worden terugbetaald. Het waterschap Brabantse Delta is over de voorziening geen rentevergoeding verschuldigd.
94
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
XI. Vaste schulden Vaste schulden (bedragen x € 1.000)
Boekwaarde 31-12-2013
Verloop geldleningen
308.860
25.000
33.427
300.433
308.860
25.000
33.427
300.433
Totaal vaste schulden
Nieuwe leningen
Reguliere aflossingen
Boekwaarde 31-12-2014
Om te voorzien in de reguliere financieringsbehoefte is in 2014 een langlopende lening aangegaan : op 7 maart 2014 een lening van € 25 miljoen met een looptijd van 20 jaar en een rentepercentage van 2,678%; De totale rentelast van de langlopende geldleningen over 2014 is € 11,7 miljoen. Er is nergens sprake van een zakelijke zekerheidsstelling op onze vaste schulden. XII. Langlopende passiva Langlopende overlopende passiva (bedragen x € 1.000)
Boekwaarde 31-12-2013
Toevoeging
Kosten
Boekwaarde 31-12-2014
Verloop langlopende passiva switch transactie
3.033
578
81
3.530
Totaal langlopende passiva
3.033
578
81
3.530
Vanaf 2010 wordt jaarlijks het saldo van ontvangen en verschuldigde premies in het kader van de switchtransactie verantwoord op de post langlopende passiva switch transactie. Deze post blijft in principe gehandhaafd gedurende de looptijd van de transactie. De passiefpost wordt mogelijk gewijzigd in een voorziening indien op basis van de risicobeoordeling blijkt dat de langlopende passiefpost op termijn ontoereikend is om het gehele risico op de transactie afdoende af te dekken. De voorziening wordt in dat geval opgenomen tegen contante waarde. Een eventueel resterend saldo van de langlopende passiefpost of voorziening op het moment dat de transactie het einde van de looptijd (2017) heeft bereikt, kan vrijvallen ten gunste van het resultaat in dat jaar. Met ingang van boekjaar 2010 worden de kosten die gerelateerd zijn aan het berekenen en controleren van deze post ten laste van de passiefpost gebracht. Voor 2014 betreft het een bedrag van € 81.000. Het risico op de switchtransactie wordt vanaf 2010 beoordeeld door Société Generale. Hiervoor gebruikt de bank een algemeen aanvaarde beoordelingsmethode. Deze methode is gebaseerd op een individuele risicobeoordeling van de onderliggende waarden van de transactie waarbij als uitgangspunt de volledige looptijd is genomen. Deze methode is gebaseerd op een meer toekomstgerichte visie van de verwachte verliezen. Op grond van deze methode kan worden geconcludeerd dat er per ultimo 2014 geen voorziening benodigd is naast de post langlopend overlopende passiva. XIII. Vooruitontvangen huur CBL-transactie Hieronder zijn de huurpenningen opgenomen welke uit hoofde van de CBL door het Hoogheemraadschap van West-Brabant voor een totale huurperiode van 39 jaar (headlease) vooruit zijn ontvangen. De huren luiden in dollars en zijn omgerekend tegen de koers per balansdatum van € 0,8266. Per 31 december 2014 bedraagt deze post € 3,584 miljoen. Per 31 december 2013 bedroeg deze post € 3,613 miljoen. XIV. Netto vlottende schulden De schulden op korte termijn zijn per 31 december 2014 als volgt samengesteld: - negatieve bank- en girosaldi : € 18,9 miljoen - schulden i.v.m. te betalen belastingen (BTW en loonheffing december) : € 2,2 miljoen - schulden i.v.m. sociale lasten en pensioenpremies : € 0,4 miljoen - schulden aan leveranciers : € 10,9 miljoen.
95
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
XV. Kortlopende leaseverplichtingen CBL Hieronder worden de leaseverplichtingen met betrekking tot de CBL-overeenkomst opgenomen die binnen een jaar (t/m 31-12-2015) zullen vervallen. Deze bedragen € 0,766 miljoen. XVI. Overlopende passiva
Overlopende passiva (bedragen x € 1.000) Te betalen Rente langlopende leningen Restant verlofdagen Afrekening BWB Afrekening zuiveren De Dommel Afrekening Randenbeheer Elektriciteit Mobiele devices Energiebelasting Overige te betalen Totaal te betalen Vooruitontvangen Subsidies Rijk (zie specificatie onder) Subsidies provincie (zie specificatie onder) Overige subsidies en bijdragen (zie specificatie onder) Overige vooruitontvangen Totaal vooruitontvangen Totaal ov erlopende passiv a
Vooruitontvangen subsidies en bijdragen van derden bedragen x € 1.000 Rijk project Overdiepse Polder project Volkerak waterkering project Volkerak wateroverlast project Amer Donge Totaal Rijk Provincie Noord-Brabant 2e Bestuursovereenkomst project Jagerrust ILG subsidie project Jagerrust Synergie subsidie project Noordpolder Totaal provincie Noord-Brabant Overige decentrale overheden gemeente Breda:baggeren Mark-Vliet waterschap Rivierenland: project Randenbeheer waterschap Aa en Maas: project Randenbeheer Totaal overige decentrale overheden Totaal v ooruitontv angen subsidies en bijdragen v an derden
Bedrag 7.243 1.091 898 551 250 241 162 141 1.300 11.877 7.204 5.995 227 63 13.489 25.366
Boekwaarde Ontvangen 31-12-2013 5.544 340 2.068 171 8.123 5.030 4 193 5.227
Vrijgevallen Boekwaarde 31-12-2014
6.615 2.687 1.017 10.319 2.818 1.278 1 4.097
7.091 3.027 202 918 11.238 2.403 733 193 3.329
227 42 77 119 13.469
227 14.643
5.068 1.866 270 7.204 5.445 545 5 5.995 227
42 77 119 14.686
227 13.426
§ 6.2.5 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Garantstelling Cross Border Lease Uit hoofde van de Cross Border Lease per 29 juni 1998 zijn voor een periode van 19 jaar leaseverplichtingen aangegaan. Op balansdatum bedraagt de totale leaseverplichting € 37 miljoen (o.b.v. $ 1 = € 0,8266), exclusief het op de balans verantwoorde B-deposito. Het waterschap Brabantse Delta staat samen met 2 andere aandeelhouders van de SNB garant voor alle verplichtingen van de N.V. in het kader van de door haar in 1999 afgesloten Cross-Border-Lease overeenkomst. Maatregel rivierverruiming Overdiepse Polder De Bestuursovereenkomst tussen de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat en het dagelijks bestuur van het Waterschap Brabantse Delta is ondertekend in augustus 2009. Hierin is onder meer vastgelegd dat een vaste vergoeding aan het Waterschap ter beschikking is gesteld voor de uitvoering van de
96
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
maatregel. Deze vaste vergoeding is verhoogd met een opslagpercentage van 7,5% en is een gefixeerde vergoeding voor kosten verbonden aan de verwezenlijking van uitvoeringsrisico’s. De risico’s worden beheerst door inventarisatie, allocatie en formuleren en uitvoeren van beheersmaatregelen. Project Volkerak-Zoommeer De Bestuursovereenkomst tussen de Minister van Infrastructuur en Milieu en het dagelijks bestuur van het Waterschap Brabantse Delta is ondertekend in maart 2013. Hierin is onder meer vastgelegd dat, uitgaande van goedkeuring van het gunningsvoorstel door de Minister, een vaste vergoeding aan het Waterschap ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering van de maatregel. Deze vaste vergoeding wordt verhoogd met een opslagpercentage van 7,5% en is een gefixeerde vergoeding voor kosten verbonden aan de verwezenlijking van uitvoeringsrisico’s. De risico’s worden beheerst door inventarisatie, allocatie en formuleren en uitvoeren van beheersmaatregelen. Project Amer Donge De overeenkomst tussen de Minister van Infrastructuur en Milieu en het dagelijks bestuur van het Waterschap Brabantse Delta over de realisatiefase van de maatregel dijkverbetering Amer Donge is ondertekend in maart 2012. Hierin is onder meer vastgelegd dat, uitgaande van goedkeuring van het gunningsvoorstel door de Minister, een vaste vergoeding aan het Waterschap ter beschikking wordt gesteld voor de uitvoering van de maatregel. Deze vaste vergoeding wordt verhoogd met een opslagpercentage van 7,5% en is een gefixeerde vergoeding voor kosten verbonden aan de verwezenlijking van uitvoeringsrisico’s. De risico’s worden beheerst door inventarisatie, allocatie en formuleren en uitvoeren van beheersmaatregelen. Risico indexering bestuurderspensioenen Voor 5 bestuurderspensioenen heeft het waterschap een pensioenpolis aangekocht bij Loyalis. Het waterschap loopt hierover geen actuariële risico’s (renterisico of lang-levensrisico). Wél kunnen de kosten voor toekomstige indexaties van de pensioenaanspraken, vastgelegd in de Wet APPA, jaarlijks bij het waterschap in rekening worden gebracht, voor zover deze hoger zijn dan de indexering die Loyalis uitkeert op grond van haar beleggingsresultaten. Omdat de toekomstige indexaties en beleggingsresultaten niet bekend zijn, is het niet mogelijk om dit indexeringsrisico in geld uit te drukken. Switch Transactie Waterschap Brabantse Delta Het waterschap heeft op 11 juli 2008 een switchtransactie afgesloten. De transactie heeft te maken gehad met de gevolgen van de kredietcrisis. De transactie heeft per 31 december 2014 een marktwaarde van € 1,9 miljoen negatief (31 december 2013: € 7,7 miljoen negatief). Opgemerkt dient te worden dat deze marktwaarde slechts als indicatie dient en alleen van toepassing is indien beëindiging op genoemde data zou hebben plaats gevonden. Vroegtijdige beëindiging van de transactie, anders dan als gevolg van credit events in de portfolio, leidt tot verrekening van de reële marktwaarde op het moment van beëindiging. Vroegtijdige beëindiging door de bank is slechts in specifieke contractueel overeengekomen gevallen mogelijk. Dit was per balansdatum niet aan de orde. Voortijdige afwikkeling Gelet op risico’s en de positieve marktwaarde-ontwikkeling heeft het algemeen bestuur van het waterschap in maart 2015 besloten om de switchtransactie voortijdig te beëindigen. Dit besluit is vervolgens met goed gevolg ten uitvoer gebracht. De financiële verantwoording zal plaatsvinden in de jaarrekening 2015. Switch Transaction SNB In het verslag ter verantwoording van het financieel beheer is in de paragraaf onderkende risico’s een toelichting opgenomen over de SNB (N.V. Slibverwerking Noord-Brabant). Daarin komen de verplichtingen, die voortkomen uit de Switch transactie uitgebreid aan bod. Krediet limiet rekening courant Waterschapsbank Het maximum krediet in rekening-courant bij de Nederlandse Waterschapbank bedroeg in 2014 € 28,4 miljoen. § 6.2.6 Wet verplicht schatkistbankieren Verplicht schatkistbankieren Op 10 december 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wet HOF en de wet tot wijziging van de Wet financiering decentrale overheden (wet verplicht schatkistbankieren). De wet verplicht schatkistbankieren houdt in dat decentrale overheden en door hen opgerichte gemeenschappelijke regelingen al hun overtollige liquide middelen en beleggingen vanaf eind 2013 dienen aan te houden bij het ministerie van Financiën en niet langer bij private partijen. 97
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Als overtollige liquide middelen worden gezien alle middelen boven het drempelbedrag. Het drempelbedrag is gelijk aan 0,75% van de jaarlijkse begrotingsomvang tot € 500 miljoen en is altijd minimaal € 250.000. De hoogte van het drempelbedrag is dus afhankelijk van de begrotingsomvang van de decentrale overheid. Het drempelbedrag voor 2014 is € 931.425 Gemiddeld aangehouden bedrag per kwartaal : Gemiddeld aangehouden bedrag buiten ’s Rijks Schatkist 1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal 1) 2)
2014 2014 2014 2014
1) 2)
€0 € 139.192 €0 €0
Voor de berekening van het gemiddeld aangehouden bedrag buiten ’s Rijks schatkist mag een overschrijding niet gecompenseerd worden met een roodstand binnen het desbetreffende kwartaal. Een roodstand telt voor het berekenen van het gemiddelde als een dag waarop geen (€ 0) middelen buiten de schatkist aangehouden worden.
§ 6.2.7 Financiële derivaten Naam en rating van de financiële onderneming
Deutsche Bank A.G.
Type derivaat
Switchtransactie; bestaande uit 3 Credit Default Swaps in combinatie met 3 Portfolio Credit Default Swaps.
Belangrijkste kenmerken
Met de switchtransactie is het kredietrisico dat het waterschap loopt op zijn leasedeposito’s omgeruild voor een kredietrisico op een portfolio van 110 gerenommeerde bedrijven. De portfolio bestaat uit bankinstellingen, verzekeraars en (inter)nationale ondernemingen met een hoge kredietwaardigheid. In de portfolio is tevens een buffer ingebouwd waarmee een mogelijk faillissement van een aantal entiteiten opgevangen kan worden. De portfolio is géén geldbelegging, het waterschap aanvaardt alleen een zeker risico, Deutsche Bank aanvaard het risico wat het waterschap loopt op de leasedeposito’s.
Omvang
€ 120 miljoen
Looptijd
Gelet op risico’s en de positieve marktwaardeontwikkeling heeft het algemeen bestuur van het waterschap in maart 2015 besloten om de switchtransactie voortijdig te beëindigen. Dit besluit is vervolgens met goed gevolg ten uitvoer gebracht. De financiële verantwoording zal plaatsvinden in de jaarrekening 2015.
Rating: A (long-term)
§ 6.2.8 Wet Normering Topinkomens De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is sinds 2013 van kracht en heeft als doel om bovenmatige beloningen en ontslagvergoedingen van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector tegen te gaan. Deze paragraaf bevat de WNT-verantwoording voor 2014. Op waterschappen is het algemene WNT-bezoldigingsmaximum van toepassing van € 230.474 bij een dienstverband met volledige duur (365 dagen) en volledige omvang (1,0 fte). De enige topfunctionaris van een waterschap is de secretaris-directeur.
98
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Bezoldiging topfunctionaris Bedragen x € 1 Naam Functie Duur dienstverband in 2014 Omvang dienstverband (in fte) Gewezen topfunctionaris?i Sprake van een dienstbetrekking?
De heer ir. H.T.C. van Stokkom Secretaris-directeur 1/1 - 31/12 1,0 nee ja
Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn
165.143 3.027 25.686
Totaal bezoldiging
193.856
Toepasselijk WNT-maximum Toets aan bezoldigingsmaximum
230.474 Er is geen overschrijding.
Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Er zijn bij waterschap Brabantse Delta in 2014 geen uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan de topfunctionaris betaald.
Naast de hierboven vermelde topfunctionaris zijn er geen overige functionarissen die in 2014 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maximum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WOPT of de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden.
Er zijn in 2014 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd.
i
Van een gewezen topfunctionaris is sprake indien de functionaris in het verleden - maar na 1 januari 2013 - een functie als topfunctionaris heeft bekleed, en bij beëindiging van deze functievervulling bij dezelfde instelling of rechtspersoon een functie als niet-topfunctionaris is gaan vervullen. Gedurende deze periode van functievervulling in de andere functie kwalificeert de functionaris als ‘gewezen topfunctionaris’. Bij waterschap Brabantse Delta is geen sprake van gewezen topfunctionarissen.
99
De balans en de toelichting op de balans | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
III. ENKELVOUDIGE JAARREKENING 2014 Hoofdstuk 7: De enkelvoudige jaarrekening 2014 § 7.1 De balans ACTIVA
2013
2014
alle bedragen x € 1.000 VASTE ACTIVA I
Immateriële vaste activa
II
Materiële vaste activa
III
Financiële vaste activa
TOTAAL VASTE ACTIVA
35.459
41.086
295.376
298.129
20.437
18.093
351.271
357.308
VLOTTENDE ACTIVA IV
Liquide middelen
59
53
V VI
Kortlopende vorderingen
25.947
28.009
Overlopende activa
15.086
4.451
TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA
41.092
TOTAAL ACTIVA
32.513
392.363
PASSIVA
389.821
2013
2014
alle bedragen x € 1.000 VASTE PASSIVA VII
Eigen vermogen
23.789
24.251
A Reserves Algemene/calamiteitenreserves
6.696
4.249
Reserves tariefegalisatie
7.920
13.002
Overige bestemmingsreserves
VIII
0
0
14.616
17.251
B Nog te bestemmen resultaat
2.969
2.111
C Egalisatiereserves CBL-transactie
6.204
4.889
Voorzieningen
IX
Vaste schulden
X
Langlopende passiva TOTAAL VASTE PASSIVA
3.991
3.826
308.860
300.433
3.033
3.530
339.673
332.040
VLOTTENDE PASSIVA XI
Netto vlottende schulden
27.015
32.416
XII
Overlopende passiva
25.675
25.366
TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL PASSIVA 100
52.689
57.781
392.363
389.821
Enkelvoudige jaarrekening 2013 | Jaarrekening 2013– Waterschap Brabantse Delta
§ 7.2 De toelichting op de balans Onderstaand wordt een toelichting gegeven op de voor de enkelvoudige jaarrekening specifiek zijnde posten. Voor een toelichting op de overige balansposten wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans. IV Liquide middelen Onder de post de Liquide middelen is opgenomen: Aandelen waterschap Brabantse Delta lease I/II B.V € 36.000. Waterschap Brabantse Delta heeft deelnemingen van 100% in HWB Lease I B.V. en HWB lease II B.V. Deze B.V.’s zijn opgericht ten behoeve van de Cross Border Lease transactie welke is afgesloten per 29 juni 1998. De activiteiten van de B.V.’s bestaan uit het genereren van renteopbrengsten uit deposito’s en het betalen van leaseverplichtingen uit deze deposito’s. Niet uit de balans blijkende verplichtingen De onderstaande zuiveringsinstallaties zijn betrokken in bovengenoemde leasetransactie: rwzi Bath (incl. effluentleiding) rwzi Lage-Zwaluwe rwzi Baarle-Nassau rwzi Ossendrecht rwzi Halsteren rwzi Waalwijk rwzi Willemstad rwzi Rijen rwzi Dinteloord rwzi Dongemond rwzi Kaatsheuvel rwzi Nieuwveer (incl. effluentleiding) rwzi Waspik Uit hoofde van de aangegane Cross Border Lease per 29 juni 1998 zijn voor een periode van 19 jaar leaseverplichtingen aangegaan. Per balansdatum bedraagt de totale leaseverplichting (exclusief het op de balans verantwoorde B-deposito) € 37 miljoen (o.b.v. $ 1 = € 0,8266). Ten behoeve van de door HWB lease I B.V. en HWB lease II B.V. aangegane Cross Border Lease, is een garantie afgegeven voor alle uit hoofde van die transactie voortvloeiende verplichtingen.
101
Enkelvoudige jaarrekening 2013 | Jaarrekening 2013– Waterschap Brabantse Delta
§ 7.3 De exploitatierekening naar kostendrager Zuiveringsbeheer en programma’s
Nr.
1000 3000 4000 6500 6501 6502 7000 8000 9000
Programma alle bedragen x € 1.000,Planvorming Inrichting/onderhoud watersystemen Bouw/exploitatie zuiveringstechnische werken Beheersen van lozingen Beheersing van lozingen Handhaving WVO Heffing en invordering Bestuur en communicatie Dekkingsmiddelen en saldo nog te verwerken onttrekking wachtgeldreserve Totale netto-lasten Opbrengst zuiveringsbeheer Onttrekking wachtgeldreserve Onttrekking cbl reserve (onttr.)/toevoeg. egalisatie/calamiteitenres. Reserves / voorzieningen Stand egalisatiereserve per 1 jan. onttrekking/toevoeging egal.res. lopend jaar Stand egalisatiereserve per 31 dec.
Rekening Begroting 2013 2014
prognose ml 4
Rekening Verschil 2014 Rek.-B'14 (nadeel)
1.238
1.605
1.597
1.545
60
51.554
51.992
52.709
52.588
(596)
922 1.186 3.035 1.386 (462) (131) 58.728 (60.176)
759 1.418 2.658 1.490 (88)
710 1.356 2.752 1.505 (384)
723 1.298 2.779 1.470 (377)
36 120 (121) 20 289
59.833 (59.066)
60.245 (60.495)
(664) 2.112
(697) (70)
(697) 947
60.025 (59.267) (167) (697) 106
(192) 201 167 (0) 176
4.637 2.112 6.749
4.559 (70) 4.489
6.749
6.749
6.749
6.749 *
algemene/calamiteiten reserve 3.512 4.104 3.512 3.512 algemene/wachtgeld reserve 988 988 821 CBL reserve ( 53%) 3.362 2.760 2.760 2.760 * Het voorstel van de resultaatbestemming van 2014 is in bovenstaand overzicht nog niet verwerkt. Deze kunt u vinden in het verslag ter verantwoording van het financiële beheer
102
Enkelvoudige jaarrekening 2013 | Jaarrekening 2013– Waterschap Brabantse Delta
§ 7.4 De enkelvoudige exploitatierekening naar kosten- en opbrengstensoorten Rekening
Begroting
ML 2014-4
Rekening
2013 119.904
2014 123.970
122.563
2014 122.550
36.077 23.083 12.994 34.620 25.350 4.851 1.589 1.648 1.182 48.881 616 4.720 5.366 273 837 11 225 938 10.972 24.620 304 327 327 0 0 0 0
37.035 24.265 12.770 35.608 26.415 5.054 1.549 1.810 781 50.685 425 4.660 5.688 333 924 12 280 927 12.399 24.827 211 642 92 0 0 0 550
36.793 24.070 12.723 35.159 26.022 5.097 1.549 1.355 1.136 50.518 485 4.589 5.422 280 1.040 12 297 933 11.962 25.341 159 93 93 0 0 0 0
36.945 24.225 12.720 34.672 25.796 5.043 1.582 1.126 1.126 50.528 587 4.527 5.124 268 1.030 13 305 841 11.901 25.891 42 406 406 0 0 0 0
BATEN (alle bedragen x € 1.000)
122.874
123.970
126.353
124.661
I. rentebaten a externe rentebaten b interne rentebaten c dividenden en bonusuitkeringen II. personeelsbaten e baten i.v.m. salarissen f uitlening van personeel III. goederen en diensten aan derden g verkoop van grond h verkoop van duurzame goederen i verkoop van overige goederen j opbrengst uit grond en water k opbrengst uit overige eigendommen l diensten voor derden m bijdragen van overheden n bijdragen van overigen IV. waterschapsbelastingen o watersysteemheffing omslag gebouwd p watersysteemheffing omslag ongebouwd q watersysteemheffing omslag ingezetenen r watersysteemheffing omslag natuurterreinen s verontreinigingsheffing t zuiveringsheffing bedrijven u zuiveringsheffing huishoudens V. onttrekkingen voorz./res. en geact. lasten v onttrekkingen voorzieningen w onttrekking egalisatiereserve watersystemen x onttrekking egalisatiereserve zuivering y onttrekkingen overige reserves z geactiveerde lasten inverdieneffecten Storm/OAS-gerelat. projecten
897 387 510 0 359 187 172 4.903 67 24 31 165 569 3.550 127 369 109.541 30.080 4.520 14.334 42 388 19.316 40.860 7.174 202 0 0 1.252 5.720
710 326 384 0 111 111 0 4.237 30 0 0 171 261 3.614 86 75 111.300 30.898 5.599 15.242 104 392 19.238 39.829 7.611 14 116 70 1.398 6.004 9 0
827 333 495 0 114 114 0 4.821 511 25 27 175 265 3.601 110 109 113.265 31.411 5.574 15.289 104 392 20.197 40.298 7.326 14 0 0 1.398 5.914 0 (3.790)
793 320 473 0 404 299 105 5.141 514 34 10 183 215 3.366 79 741 110.809 31.904 5.239 14.920 29 -550 20.990 38.277 7.515 80 0 0 1.650 5.785 0 (2.111)
LASTEN (alle bedragen x € 1.000) I. kapitaallasten (rente en afschrijving) a afschrijvingen van activa b interne en externe rentelast II. personeelslasten d salarissen personeel en bestuur e sociale premies f rechtstreekse uitkeringen bestuur/personeel g overige personeelslasten h personeel van derden III. goederen en diensten van derden i duurzame gebruiksgoederen j overige gebruiks- en verbruiksgoederen k energie l huren en rechten m leasebetalingen n pachten en erfpachten o verzekeringen p belastingen q onderhoud door derden r overige diensten door derden s bijdragen aan derden IV. toev. voorzieningen/onvoorzien/stelpost t toevoegingen aan voorzieningen u toevoeging egalisatiereserve watersystemen v toevoeging egalisatiereserve zuivering w toevoeging aan overige reserves x onvoorzien
(2.969) 103
Enkelvoudige jaarrekening 2013 | Jaarrekening 2013– Waterschap Brabantse Delta
996
Egalisatiereserve Cross border lease HWB
Egalisatiereserve Cross border lease SNB
104
27.780
32
885
104
29
2
62
7
4
609
50
260
181
118
172
23
23
94
102
102
29
62
7
4
423
423
10
17
61
335
interne rente overige
16
16
16
extern
-440
-2.018
-369
-151
-80
-137
536
-122
-1.193
1.411
440
-2.186
-167
-167
-1.411
-337
-337
-162
-14
-162
overig
verminderingen interne externe exploitatie
Mutaties 2014 vermeerderingen
Bijlage I Staat van reserves en voorzieningen | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Totaal reserves en voorzieningen Brabantse Delta
3.991
Totaal voorzieningen
66 1.159
Voorziening Sociaal Statuut muskusrattenbestrijders
Voorziening zandfilter RWZI
2.206
Wachtgelden bestuur
Pensioenfonds bestuur
221 340
Wachtgelden personeel
3. Voorzieningen
17.355
5.207
Zuiveringsbeheer
Totaal egalisatiereserves
4.402 6.749
Watersysteembeheer
2. Egalisatie reserves
6.435
Alg.reserve/wachtgeld zuiveringsbeheer
Totaal calamiteitenreserves
857 857
Alg.reserve/wachtgeld watersysteembeheer
1.208 3.512
Alg.reserve/calamiteiten zuiveringsbeheer
2013
rekening 2,68%
rente
jan-14 na verwerking
Bespaarde
Stand per
Alg.reserve/calamiteiten watersysteembeheer
1. Algemene reserve/calamiteitenreserve
bedragen x € 1.000
Bijlage I: Staat van reserves en voorzieningen
25.966
3.826
1.037
76
2.059
394
261
17.891
874
4.015
8.160
4.842
4.249
690
690
2.101
768
Stand aan het einde van het jaar 2014
783
2
2
609
50
260
181
118
172
23
23
94
32
Berekende rente, die niet toegevoegd is aan de reserves en voorzieningen
Peilbesluiten Waterakkoorden Legger waterlopen en kunstwerken Beheersregister waterlopen en kunstwerken Aanleg en verwerving waterlopen Onderhoud waterlopen Bouw en verwerving kunstwerken passieve Onderhoud kunstwerken passieve waterbeheersing Kwaliteitsmaatregelen in oppervlaktewater Voorzieningen verwante belangen watersystemen Muskusrattenbestrijding Baggerprogramma Verwijderen en verwerken van verspreidbare Verwijderen en verwerken van niet verspreidbare Bijdragen aan derden voor baggeren Saneringsprogramma Sanering van waterbodems
Taak
168 6 256 980 3.504 9.525 108 176 318 37 380 138 1.729 464 202
380 11 5.541
100% 100% 100%
100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
87 339
5 203 33 1.984 1.142 473 1.036 4.876
2014 totaal
100% 100%
15% 100% 17%
10%
zuiverings heffing
116 393 462 1.554 1.736 148 315
17%
100%
vaarwegenbeheer
100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
66% 100%
85%
100% 90%
watersysteembeheer
168 6 256 980 3.504 9.525 108 176 318 37 380 138 1.729 464 202
380 11 5.541
87 339
5 183 13 1.686 328 1.036 3.251 116 393 462 1.554 1.736 148 315
watersysteembeheer
-
-
-
20 60 80 -
vaarwegenbeheer
Taak
105
Bijlage II BBP-Productenlijst | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
-
-
-
20 298 1.142 85 1.545 -
zuiveringsheffing
alle bedragen x € 1.000
N.B. Omdat met de Provincie afspraken zijn gemaakt over de door te rekenen kosten m.b.t. het vaarwegenbeheer, zijn er correcties in de doorbelastingen doorgevoerd. Hierdoor kan het voorkomen dat de getoonde bedragen niet overeengekomen met de verdeling die je zou verwachten o.b.v. de sleutels.
6.1 6.2 6.3 6.4 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6
2280 4.8 Muskusrattenbestrijding 2410 5.1 Dijkbewaking en calamiteiten bestrijding
3000 INRICHTING EN ONDERHOUD WATERSYSTEMEN 3100 6 Beheersinstrumenten watersystemen 3110 3120 3130 3140 3200 7 Aanleg, verbetering en onderhoud 3210 watersystemen 3220 3230 3240 3250 3260 3270 3400 8 Baggeren van waterlopen 3410 /saneren waterbodems 3420 3430 3440 3450 3460
2400 5 Dijkbewaking en calamiteitenbestrijding
Legger waterkeringen Beheersregister waterkeringen Veiligheidstoetsing waterkeringen Aanleg en verwerving primaire waterkeringen Onderhoud primaire waterkeringen Aanleg en verwerving regionale waterkeringen Onderhoud regionale waterkeringen Aanleg en verwerving kades / overige waterkeringen
Beheersplan waterkeringen Waterbeheersplan Beheersplan vaarwegenbeheer Thema- en gebiedsgerichte plannen Plannen afvalwaterketenbeleid Calamiteitenplannen Plannen van derden
2260 4.6 Onderhoud kades / overige waterkeringen 2270 4.7 Voorzieningen verwante belangen waterkeringen
3.1 3.2 3.3 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5
2000 AANLEG EN ONDERHOUD WATERKERINGEN 2100 3 Beheersinstrumenten waterkeringen 2110 2120 2130 2200 4 Aanleg en onderhoud waterkeringen 2210 2220 2230 2240 2250
1200 2 Plannen van derden
1.1 1.2 1.4 1.5 1.6 1.7 2.1
PRIMAIRE BEHEERPRODUCTEN
1110 1120 1140 1150 1155 1160 1210
1000 PLANVORMING 1100 1 Eigen plannen
BELEIDSPRODUCTEN
Bijlage II: BBP-Productenlijst
3510 9.1 Bouw en verwerving kunstwerken actieve waterbeheersing 3520 9.2 Onderhoud kunstwerken actieve waterbeheersing 3530 9.3 Bediening kunstwerken actieve waterbeheersing 3610 10.1 Calamiteitenbestrijding watersystemen 3710 11.1 Monitoring waterkwantiteit 3720 11.2 Monitoring waterkwaliteit
PRIMAIRE BEHEERPRODUCTEN
6310 24.1 Toezicht keur 6320 24.2 Repressieve handhaving keur
95% 90%
Taak
5% 10%
10% 5%
100% 50%
50% 50% 50% 50% 50% 50% 50% 50% 100%
vaarwegenbeheer
100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
zuiverings heffing
921 1.233 2.154
136 2.127 2.263
2.298
78
5.174 2.037 3.122 8.193 5.920 8.127 757 -42 131 6.643 726 2.186 3.693 5.921 52.588 27 121 234 564 163 509 478 125
1.843 1.912 2.726 -73 997 2.905 28.302
2014 totaal
884 1.142 2.025
126 2.041 2.167
1.243
16
15 71 149 292 83 306 308 2
1.843 1.912 2.726 -73 997 2.905 28.302
watersysteembeheer
Taak
-
37 91 129
10 86 95
1.055
62
11 50 84 273 80 203 170 122
vaarwegenbeheer
106
Bijlage II BBP-Productenlijst | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
-
-
-
-
5.174 2.037 3.122 8.193 5.920 8.127 757 -42 131 6.643 726 2.186 3.693 5.921 52.588 -
-
zuiveringsheffing
N.B. “Omdat met de Provincie afspraken zijn gemaakt over de door te rekenen kosten m.b.t. het vaarwegenbeheer, zijn er correcties in de doorbelastingen doorgevoerd. Hierdoor kan het voorkomen dat de getoonde bedragen niet overeengekomen met de verdeling die je zou verwachten o.b.v. de sleutels.”
6002 HANDHAVING KEUR 6300 24 Handhaving keur
90% 95%
6001 VERGUNNINGVERLENING 6100 22 Keur 6200 23 Vergunningen en keurontheffingen
6110 22.1 Keur 6210 23.1 Vergunningen en keurontheffingen
50%
50% 50% 50% 50% 50% 50% 50% 50%
100% 100% 100% 100% 100% 100%
5000 INRICHTING EN ONDERHOUD VAARWEGEN EN HAVENS 5100 19 Beheersinstrumenten vaarwegen en 5110 19.1 Legger vaarwegen, kunstwerken en havens 5120 19.2 Beheersregister vaarwegen, kunstwerken en havens 5200 20 Aanleg en onderhoud vaarwegen en 5210 20.1 Aanleg en verwerving vaarwegen en havens 5220 20.2 Onderhoud vaarwegen en havens 5230 20.3 Baggeren vaarwegen en havens 5240 20.4 Bouw/verwerving kunstwerken vaarwegenbeheer 5250 20.5 Onderhoud kunstwerken vaarwegenbeheer 5260 20.6 Bediening kunstwerken vaarwegenbeheer 5270 20.7 Voorzieningen verwante belangen vaarwegenbeheer 5300 21 Verkeersregeling en verkeersveiligheid 5310 21.1 Verkeersregeling en verkeersveiligheid vaarwegen vaarwegen en havens en havens 5320 21.2 Calamiteitenbestrijding vaarwegen en havens
4000 BOUW EN EXPLOITATIE ZUIVERINGSTECHNISCHE WERKEN 4100 12 Getransporteerd afvalwater 4110 12.1 Bouw en verwerving transportstelsels 4120 12.2 Onderhoud transportstelsels 4130 12.3 Beheer transportstelsels 4200 13 Gezuiverd afvalwater 4210 13.1 Bouw en verwerving zuiveringsinstallaties 4220 13.2 Onderhoud zuiveringsinstallaties 4230 13.3 Beheer zuiveringsinstallaties 4240 13.4 WVO-heffing effluent 4250 13.5 Subsidies afhaakproblematiek 4260 13.6 IBA-inrichtingen 4300 14 Verwerkt slib 4310 14.1 Bouw en verwerving slibverwerkingsinstallaties 4320 14.2 Onderhoud slibverwerkingsinstallaties 4330 14.3 Beheer slibverwerkingsinstallaties 4340 14.4 Afzet slib/restproducten 4400 15 Afvalwaterbehandeling door derden 4410 15.1 Afvalwaterbehandeling door derden
3600 10 Calamiteitenbestrijding watersystemen 3700 11 Monitoring watersysteem
3500 9 Beheer hoeveelheid water
BELEIDSPRODUCTEN
watersysteembeheer
25.1 25.2 27.1 27.2 28.1
WVO-vergunningen WVO-meldingen Rioleringsplannen Subsidies lozingen Stimulering derden aanpak diffuse emissies
107
8110 8112 8120 8130 8210
7180 7310 7320 7330
7170
7160
7145 7150
7110 7120 7130 7140
33.1 33.2 33.3 33.4 34.1
Bestuur Contributie Unie Bestuursondersteuning Beheer niet-reglementaire taken Externe communicatie
sleutel aangepast ivm belastingsamenwerking 31.1 Kostentoedeling en belastingverordening 31.2 Aanslagen huishoudens en forfaitaire bedrijven 31.3 Aanslagen zuiveringsheffing overige bedrijven 31.4 Aanslagen watersysteemheffing gebouwd, ongebouwd en natuur 31.5 Aanslagen verontreinigingsheffing 31.6 Verzoek-, bezwaar- en beroepschriften huishoudens en forfaitaire bedrijsruimten 31.7 Bezwaar- en beroepschriften zuiveringsheffing overige bedrijven 29.7 Bezwaar en beroepschriften watersysteemheffing gebouwd, ongebouwd en natuur 31.9 Bezwaar- en beroepsschriften verontr.heff. 32.1 Betalingsverwerking aanslagen 32.2 Kwijtschelding 32.3 Invorderingsmaatregelen aanslagen
Bijlage II BBP-Productenlijst | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
8200 32 Externe communicatie
8000 BESTUUR EN COMMUNICATIE 8100 31 Bestuur
7300 30 Invordering
7000 HEFFING EN INVORDERING 7100 29 Belastingheffing
Taak
67% 67% 67% 50% 55%
54% 54% 54% 54% 54%
33% 33% 33% 50% 45%
46% 46% 46% 46% 46%
46%
46%
54% 54%
46% 46%
54% 54%
40% 50%
50% 50% 50% 50% 50%
zuiverings heffing
46% 46% 46%
vaarwegenbeheer
54% 54% 54%
100%
6980 30.1 Handhaving grondwaterbeheer
6960 HANDHAVING GRONDWATERBEHEER 6970 30 Handhaving grondwaterbeheer
60% 50%
50% 50% 50% 50% 50%
100%
6710 26.1 Toezicht WVO 6720 26.2 Repressieve handhaving WVO
6610 6620 6810 6820 6910
PRIMAIRE BEHEERPRODUCTEN
6920 VERGUNNINGVERLENING GRONDWATERBEHEER 29 Vergunningverlening grondwaterbeheer 6950 29.1 Vergunningverlening grondwaterbeheer
6502 HANDHAVING WVO 6700 26 Toezicht en handhaving WVO
6900 28 Aanpak diffuse emissies derden
6800 27 Rioleringsplannen en subsidies lozingen
6501 BEHEERSEN VAN LOZINGEN 6600 25 WVO-vergunningen en meldingen
BELEIDSPRODUCTEN
watersysteembeheer
1.519 776 768 713 3.776
6.041
-
-
28 -
5.464 549
-
-
2.121 900 3.021
607 53 117 149 520 1.446
2014 totaal
3.262 1.013 517 384 392 2.306
-
-
-
15
2.951 296
-
-
1.272 450 1.722
303 27 58 75 260 723
watersysteembeheer
Taak vaarwegenbeheer
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2.779 506 259 384 321 1.470
-
-
-
13
2.514 252
-
848 450 1.298
303 27 58 75 260 723
zuiveringsheffing
108
9110 Onvoorzien 9120 Mutaties algemene reserves (= bespaarde rente uit scenario's 9120 Mutaties algemene reserves (staat van reserves: rente bestemmingsreserves & voorzieningen) 9130 Belastingopbrengst 9140 Dividend 9150 Opbrengst CBL en Switchtransactie 9160 Exploitatiesaldo 9190 Saldo
PRIMAIRE BEHEERPRODUCTEN
Bijlage II BBP-Productenlijst | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Bijdrage provincie Resultaat inclusief bijdrage Prov incie
TOTALE NETTOLASTEN
9000 DEKKINGSMIDDELEN EN SALDO 9100 Dekkingsmiddelen en saldo
BELEIDSPRODUCTEN
Taak
0%
vaarwegenbeheer
per post beoordeeld per post beoordeeld 47% 0% 47% per post beoordeeld 47% 0%
per post beoordeeld
47%
watersysteembeheer
53%
53% 53%
53%
zuiverings heffing -
- 2.111
0
-110.809 -1.489 -113.057 - 752
-759,61
2014 totaal
-
- 2.005
-52.549 - 2.005
-157 -51.542 -700
-150
watersysteembeheer
Taak
-
-
-1.359 -
1.359
vaarwegenbeheer
-106
-60.508 -106
-177 -59.267 -789
-275
-
zuiveringsheffing
109
833.180
230.313
Bijlage III Staat van activa | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
TOTALE VASTE ACTIVA
556
-68
41.419
5.785
17.118
378
30.641
-447
-447
880.940
54.003
13.348
7.885
378
13.417
-68
117
34.267 20.583 1.180 9.521
458 550
4.441
71.117
12.221 270 7.721 39.306 171 75.941 136.661 154.727 181.378 44.638 20.745 2.110
675.890
149 8.000 429 18.304 36.760
16.287
79.929
40.655
7.885
105
749 3.159 857 4.518
426 -379
11
9.446
-20 -55 3.540 4.802 1.326 240
20 1.586
510
11.951
500 -3 6.399 1.098
1.697
9.691
Aanschafprijs
40.655
11
10.680 1.903
-36
12.558
101
938 2.822
3.861
24
3
293
320
NETTO UITGAVEN
54.072
25
Verkoop
Subsidie/ Bijdrage lopend jaar
247.431
8.263
8.263
11
33.278 6.124
783
40.197
62.982 48.589 42.676 23.224 632 9.071
1.015 839
5.292
194.321
1.570
478 63
2.537
4.649
Subsidies en bijdragen
Aanschafwaarde 31/12
Kapitaalverstrekkingen bedrijven Kapitaalverstrekkingen overheden Verstrekte geldleningen Overige uitzettingen C orr. geactiveerde boete herstrekte geldleningen
91
1.060 1.344 228 399
8 -11
141
3.195
87 459 279 493 82 3
49
113
1.565
291
157 0
577
1.024
Geactiveerde lasten
Externe verminderingen
FINANCIËLE VASTE ACTIVA
1
10.368 3.718 629 4.119
22.599 4.221
46
18.603
22.839 15.521 323 5.003
418
-212
-368
819
206
830 2.309 3.262 4.308 1.345 237
62.045 45.767 42.676 23.224 530 9.071 27.638
1.538
20
1.015 839
13.829
343 0 6.399 831
1.413
8.987
398
418
Overname
Nieuwbouw Derden
5.292
190.460
1.546
478 60
2.244
4.329
Subsidies en bijdragen
Externe vermeerderingen
31 930
4.465
49.113
MATERIËLE VASTE ACTIVA -ONDERH.WERKEN
Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines, apparaten en werktuigen Bedrijfsgebouwen Dienstwoningen Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen Zuiveringstechnische Werken Transportsyst. Zuiveringstechnische Werken Zuiveringsinst. Zuiveringstechnische Werken Slibverw.inst. Vaarwegen en havens Overige materiële vaste activa
11.711 270 7.701 37.720 171 75.023 133.894 151.187 176.577 43.211 20.505 2.110
660.078
149 7.500 429 11.904 35.638
14.297
69.917
Aanschafprijs
Aanschafwaarde 1/1
Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines, apparaten en werktuigen Bedrijfsgebouwen Dienstwoningen Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen Zuiveringstechnische Werken Transportsyst. Zuiveringstechnische Werken Zuiveringsinst. Zuiveringstechnische Werken Slibverw.inst. Vaarwegen en havens Overige materiële vaste activa
MATERIËLE VASTE ACTIVA -IN EXPLOITATIE
Sluiten geldleningen en saldo agio/disagio Uitgaven Onderzoek en Ontwikkeling Subsidies en Bijdragen aan bedrijven Subsidies en bijdragen aan rijk Subsidies en bijdragen aan openbare lichamen Subsidies en bijdragen aan overigen Geactiveerde bijdrage rijk Overige immateriële vaste activa
IMMATERIËLE VASTE ACTIVA
(alle bedragen X € 1.000)
STAAT VAN ACTIVA NAAR CATEGORIEËN WATERSCHAPSWET
Bijlage III: Staat van vaste activa (gecomprimeerd)
110
Bijlage III Staat van activa | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
23.942
-132
3.806
251.560
139
21.907
TOTALE VASTE ACTIVA
1.518
25.713
1.525
3 34 609 1.063 5 377 3.767 2.899 5.347 2.765 718 51
Kapitaalverstrekkingen bedrijven Kapitaalverstrekkingen overheden Verstrekte geldleningen Overige uitzettingen C orr. geactiveerde boete herstrekte geldleningen
0
0
1.441 17 3.854 9.671 130 5.107 23.010 55.674 83.441 7.411 6.481 196
17.638
5 225 13 558 2.375
75 2.066 141 251 21.218 196.432
1.603
4.779
531
241
241
15
88 31 156
290
0
0
276.165
4.186
23.425
27.611
0
0
1.444 51 4.463 10.734 136 5.484 26.865 58.604 88.943 10.176 7.215 247
214.360
80 2.291 154 809 23.593
7.266
34.194
989 14.459 1.180 9.521 106
240 11.301 323 5.003 1
351.307
1.726
18.748
357.344
899
17.230
18.129
458 550
31 930
20.473
3.658
30.921
5.485 219 2.243 27.734 35 7.475 61.207 53.447 69.211 33.831 4.459 1.863
267.208
70 5.231 211 17.494 11.596
6.483
41.086
3.646
21.475
4.978 253 2.831 27.210 40 7.871 65.117 52.837 69.912 35.270 4.952 1.914
273.186
75 4.956 228 11.653 12.873
6.389
36.174
Boekwaarde per 31/12
Boekwaarde
Totale Normale Extra afschrijving Boekwaarde per 1/1 afschrijving afschrijving einde bkjr
5.664
29.415
Cumulatieve afschrijving per 1/1
Afschrijvingen
FINANCIËLE VASTE ACTIVA
Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines, apparaten en werktuigen Bedrijfsgebouwen Dienstwoningen Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen Zuiveringstechnische Werken Transportsyst. Zuiveringstechnische Werken Zuiveringsinst. Zuiveringstechnische Werken Slibverw.inst. Vaarwegen en havens Overige materiële vaste activa
MATERIËLE VASTE ACTIVA -ONDERH.WERKEN
Gronden en terreinen Vervoermiddelen Machines, apparaten en werktuigen Bedrijfsgebouwen Dienstwoningen Waterkeringen Watergangen, kunstwerken en gemalen Zuiveringstechnische Werken Transportsyst. Zuiveringstechnische Werken Zuiveringsinst. Zuiveringstechnische Werken Slibverw.inst. Vaarwegen en havens Overige materiële vaste activa
MATERIËLE VASTE ACTIVA -IN EXPLOITATIE
Sluiten geldleningen en saldo agio/disagio Uitgaven Onderzoek en Ontwikkeling Subsidies en Bijdragen aan bedrijven Subsidies en bijdragen aan rijk Subsidies en bijdragen aan openbare lichamen Subsidies en bijdragen aan overigen Geactiveerde bijdrage rijk Overige immateriële vaste activa
IMMATERIËLE VASTE ACTIVA
(alle bedragen X € 1.000)
STAAT VAN ACTIVA NAAR CATEGORIEËN WATERSCHAPSWET
11.487
132
8
943
1.082
1
8 0
9
161 9 97 950 1 270 2.117 1.784 2.419 1.245 172 66
9.291
3 155 8 400 388
152
1.105
Totale rente
35.960
388
2.461
2.848
1
8 0
9
164 42 706 2.013 7 646 5.973 4.714 7.921 4.010 906 117
27.219
8 380 21 958 2.763
1.755
5.884
Totale kapitaallasten
-8.850 -4.947 -5.119 -500 -243
-1.620
-21.279
8.850 4.947 5.119 500 243
1.620
21.279
Overboeking onderhanden werk
111
TOTAAL
D Overig
308.860
308.860
boekjaar
lening begin
25.000
25.000
33.427
33.427
Verminderingen aflossingen
Mutaties in 2014 Vermeerderingen nieuw e leningen
300.433
300.433
boekjaar
lening einde
bedrag
Restant-
Bijlage IV Staat van geldleningen | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
C Bij waterschap gestorte w aarborgsommen
B Andere geldleningen financiële instellingen
A Obligatieleningen
(alle bedragen x € 1.000)
Soort lening
bedrag
Restant-
Bijlage IV: Staat van geldleningen (gecomprimeerd)
25.831
25.831
boekjaar
volgend
in het
Aflossing
11.677
11.677
rente
Reguliere
Boeterente aflossing
0
0
vervroegde
11.677
11.677
boekjaar
van het
ten laste
Totaal rente
Nog niet
Gem.
Gem.
7.243
7.243
rente
14,8
14,8
looptijd
3,61%
3,61%
voet
verschenen restant- rente-
Kostenplaats 1010 Kapitaallasten
Kostenplaats 1030 Dienstauto’s Kostenplaats 1031 Dienstkleding Afdelingskostenplaatsen 2000 t/m 2999
Sleutel A
Sleutel B Primair beheerproducten
Primaire en ondersteunende beheerproducten Afdelingskostenplaatsen
Toerekening aan:
OP OP OP OP OP OP OP OP OP OP OP OP OP
21000 Centraal management 32000 Personeelsbeleid en –beheer 33000 Interne voorlichting 34000 Algemeen juridische ondersteuning 36000 Interne faciliteiten 35000 Huisvesting 44000 Informatiebeleid en automatisering 31000 Organisatiebeleid en -beheer 41000 Financieel beleid 42000 Meerjarenraming en begroting 43000 Comptabiliteit 51000 Bestuursprogramma en voorj.nota 52000 Kwaliteitszorg-, arbeidsomstandigheden- en milieuzorgbeleid en –beheer OP 53000 Concerncontrol OP 54000 Management- en bestuursrapportages
OP 61000 Centrale (geo)grafische informatie OP 71000 Muskusrattenbestrijding N-B OP 70000 Nieuwbouw
Sleutel D
Sleutel G
112
Investeringsprojecten
Primair beheerproducten
Op basis van de gerealiseerde directe uren/fte’s per project
Op basis van specifiek nut/specifieke afspraken
Op basis van gerealiseerde directe uren/fte’s per beheerproduct of project Op basis van de gerealiseerde directe kosten per beheerproduct
Op basis van gerealiseerde directe uren/fte’s per beheerproduct
Primaire beheerproducten
Primair beheerproducten en investeringsprojecten Primaire beheerproducten
Principe van toerekening
Toerekening aan:
Op basis van gerealiseerde directe uren/fte’s per beheerproduct
Op basis van specifiek nut
Op basis van specifiek nut (staat van activa)
Principe van toerekening
Bijlage V Principes waarmee de kosten en opbrengsten aan de beheerproducten zijn toegerekend | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
OP = Ondersteunend beheerproduct
Sleutel H
Sleutel F
Sleutel E
Toerekening van:
Sleutel
Wijze van doorberekening ondersteunende beheerproducten:
Sleutel C
Toerekening van:
Sleutel
Wijze van doorberekening kostenplaatsen:
Bijlage V: Principes waarmee de kosten en opbrengsten aan de beheerproducten zijn toegerekend
Bijlage VI: Overzicht toegekende kredieten 2014 Proj. nr.
Omschrijving project
800225 EVZ Noordelijke randw eg Zundert 800124 Praktijkonderzoek thermofiele slibgisting RWZI bath (incl VBK € 190.000,-) 800295 Inrichting perceel Oorschotstuw (van prj 259 investeringsruimte KRW)
TOEGEKEND (bedragen x € 1.000,-) bruto krediet inkomsten 200 80 220 30 100
35
Datum verstrekt 17-9-2014 26-2-2014 22-1-2014
800084 kredietverschuiving tussen project 800084 en 2099 verv.vlinderkleppen AWP
14-1-2014
5090 Kredietverschuiving tussen projecten 5090-557-559 prj 557 van € 800.000,- naar € 640.000,prj 559 van € 550.000,- naar € 440.000,prj 5090 van € 1.370.000,- naar € 1.640.000,800194 Veiligheidsvoorzieningen kunstw erken w atersystemen 526 instandhoudingsmaatregelen RWZI Bath 244 Renovatie w aterhuishoudkundige objecten 800105 Instandhouding objecten ZB 800249 Stedelijke w ateropgave fase 3 (aanvullend krediet) 800127 Baggeren stedelijk gebied 213 vervangen gemaal Emilia - aanvullend voorbereidingskrediet
16-2-2014
250 5.000 1.250 3.250 2.500 1.740 140
28-1-2014 19-2-2014 25-4-2014 26-3-2014 23-4-2014 3-6-2014 14-5-2014
Aanvullend krediet VBK regionale w aterkeringen Inspecties afvalw atertransportleidingen Baggeren Mark Vliet -1 tot 12 km N'veer afvalw atertransport fase 2 (herstel influentleiding RWZI Nw veer)
3.400 1.000 1.300 1.250
14-5-2014 22-4-2014 22-4-2014 17-6-2014
800136 Bijdrage 2014 Hoogw aterbeschermingsplan (NHWP) 800216 Vervanging ICT infrastructuur 2014 7055 Verkiezingen 2015 6100 Professionalisering handhaving 800314 EVZ Kraggeloop 800335 Toetsing Markkanaal en Drongelens kanaal 238 Aanvullend VBK Koppelen bemalingsgebieden Westland 9324 Vervanging Materieel 800340- Renovatie rioolgemalen groep 2 800075 UVK Nieuw veer tussenbezinktanks 6715 Aanvullend VBK renovatie 7 poldergemalen 7106 Renovatie huur- en dienstw oningen 800217 Inovatie ICT infrastructuur (samenvoeging 800217 & 800262
6.399 400 1.500 100 130 240 310 305 3.700 500 75 310
11-6-2014 1-7-2014 9-7-2014 1-7-2014 17-9-2014 9-7-2014 1-7-2014 26-8-2014 17-9-2014 26-8-2014 26-8-2014 7-10-2014 10-12-2014
8462 800088 800126 800267
6221 6748 800078 800126 6311 546 6779 800106
Groot en Klein Melanen aanvullend uitvoeringskrediet Maatregelen Markdal aanvullend uitvoeringskrediet Doorontw ikkelen verkeerstoren aanvullend VBK Baggeren Mark-Vliet 1-10 aanvullend uitvoeringskrediet Waterkwal.ondz. Binnenschelde Markiezaatsmeer Aanvullend krediet renovatie rw zi Halsteren Aanleg inspectiepaden primaire keringen Vervangen beluchtingselementen Dongemond Totaal kredieten
113
55 240
3.000 150 321 300
1.250
39.574
2.011
321
Bijlage VI Overzicht toegekende kredieten in 2014 | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
10-12-2014 12-11-2014 12-11-2014 12-11-2014 12-11-2014 10-12-2014 16-12-2014 16-12-2014
Projectnaam
001. 001. 001. 001. 001. 001. 001. 001. 001. 002. 001. 001. 001.
191 192 203 206 207 208 222 223 224 226 229 244 247
EVZ /WB Molenbeek fase 2b EVZ/WB Molenbeek fase 3 Apparaatskst Overdiepse polder Overige kosten Overdiepse Pold Bouwkosten Overdiepse Polder Opslag kst. Overdiepse Polder Steunpunten WS 2 Gronden Gat vd Ham strat.aanko Hydraul. maatregelen Brab.Wal Bronhouderschap BGT Halderberg & Teteringen Water Renovatie/mod kl kunstw 2013 4e ronde veilightoets primaire
Inr Derriekreek Renovatie RG Hollands Diep Weerijs -Zuid herinrichting Proj. Turfvaart - Bijloop zuid Integrale aanpak Keenehaven C ruijslandse kreken
114
Bath: C lusterproject Instandh. Renovatie rwzi Halsteren
Verkeerstoren (fase 2) Waterberging VZM Nieuwveer RWZI: infra,TBT,2e Renovatie diverse rwzi Slibvang Zundert Putte-Ossendrecht aanslu. Bath Nieuwveer Anammox onderzoek 5.000 3.960
290 32.560 1.000 27.058 696 8.800 350
416 96
234 310 4.600 3.000 63.000 4.725 1.793 2.000 170 730 900 1.250 550
800 810 10.000 3.313 2.251 2.500
300
Gevoteerd krediet
1.549 242
139 4.773 92 5.890 17 1.396 248
107 23
111 50 3.507 1.792 22.512 72 543 1.437 154 146 440 370 499
477 670 772 1.429 1.510 2.566
163
Totaal besteed t/m 2014
3.451 3.718
151 27.787 908 21.168 679 7.404 102
309 73
123 260 1.093 1.208 40.488 4.653 1.251 563 16 584 460 880 51
323 140 9.228 1.884 741 -66
137
Restant krediet eind 2014
5.000 3.950
210 27.500 1.000 24.894 250 7.200 350
416 105
234 310 4.425 2.418 27.632 2.124 1.793 2.000 170 730 900 850 2.500
800 800 5.500 3.120 2.015 2.700
210
Prognose
30-08-2015 30-06-2016
31-12-2015 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2016 31-12-2018 31-12-2015 31-03-2016
31-12-2016 31-03-2015
01-01-2020 01-07-2016 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2015 30-06-2015 31-12-2016 31-12-2015 01-01-2017 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2017
31-07-2015 31-03-2015 01-01-2017 31-12-2015 31-12-2016 31-12-2015
31-12-2015
Verwachte ingebruikname datum
Verwacht verloop na 2014
Toelichting
Gedeelte van de werkelijke kosten moeten nog overgeboekt worden naar een ander project. Project zal uitkomen op de prognose.
Beschikbare krediet is voor een gedeelte van het project, dit is vermeld tijdens de kredietaanvraag. De prognose echter is voor het gehele project. Te zijner tijd zal het restant van het krediet aangevraagd worden.
Het project valt duurder uit door grondkosten van percelen, die echter niet ingericht kunnen worden.
Bijlage VII Overzicht onderhanden werken einde jaar met restantkrediet | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
001. 001. 001. 001. 001. 004. 001. en 526 005. 546 001.
262 266 3033 4040 501 5030 522
250 001. De Leijen Rest.doelstelingen 257 001. EVZ Vrachelen Oosterhout
001. 001. 001. 001. 002. 001.
152 1562 158 164 188 189
1518 001. Monstername apparatuur vervang
Proj. nr.
alle bedragen x € 1.000
Bijlage VII: Overzicht onderhanden werken einde jaar met restantkrediet (inclusief verwachte afloop)
Projectnaam
3.300
6748 001. Tkv Bovenmark Ulv-Galder-Breda
Nieuwveer Tussenbezinktanks Inspectie Afvalw.transp.leid. Instandhouding objecten ZB rwzi Dongem. belucht.elem. Baggeren Mark-Vliet -1 tot 12 Baggeren 2013 Wateroverlast VZM
Verkiezingen 2015 Renovatie huur- en dienstwonin Digitale dijkinspectie Opstellen waterbeheerplan 2016 Jagersrust Moseven Brab.Wal Aanp. waterl tbv afvoer Koolho 500 1.000 3.250 400 1.300 1.740 8.463
1.500 310 250 550 4.264 40 122 389 278 117 47 368
43 210 286 2.675 51
449 23
352
1.802 253
222 4.349
378 611 2.972 400 1.183 1.693 8.095
1.457 310 40 264 1.589 -11
301 54
2.948
5.408 507
778 201
246 122 2
96 2.123 571
829
Restant krediet eind 2014
500 1.000 3.000 400 1.740 10.080
1.500 310 225 400 3.200 330
750 975
3.300
7.210 760
1.000 4.737
300 924 599
96 4.500 775
262
Prognose
Aanvullend uitvoeringskrediet wordt aangevraagd, zodra er zicht is op doelrealisatie.
Aanvullend uitvoeringskrediet wordt aangevraagd, zodra er zicht komt op doelrealisatie.
Project is bedoeld om slagvaardig gronden te kunnen aankopen om in de toekomst een EVZ of Waterberging te realiseren. De daadwerkelijke kosten worden tzt overgeboekt naar de projecten.
Alle herstelwerkzaamheden aan LOP-stuwen in A-watergangen worden uitgevoerd. Omdat er ook waar mogelijk LOP-stuwen in niet A-watergangen worden hersteld is de prognose bijgesteld. We blijven binnen de 110% van het beschikbare krediet
Het AB is in eerder stadium geïnformeerd over de kostenstijging (AB nota 11IT014458). De natte natuurparel wordt onder een ander project uitgevoerd.
Toelichting
31-12-2015 30-05-2016 30-06-2015 31-12-2015 1-8-2015 01-06-2015 01-08-2016 In de opdrachtbrief (overeenkomst met RWS), ondertekend april 2013, is extra budget vastgelegd. In de realisatiefase zal dit extra krediet worden aangevraagd.
31-03-2015 31-12-2015 01-06-2015 29-12-2015 31-12-2015 30-04-2018
31-12-2015 30-05-2018
01-01-2021
31-12-2017 31-12-2015
30-06-2017 31-12-2024
01-03-2016 31-12-2015 31-03-2015
31-12-2018 01-05-2016 31-03-2015
01-01-2017
Verwachte ingebruikname datum
Verwacht verloop na 2014
Bijlage VII Overzicht onderhanden werken einde jaar met restantkrediet | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
001. 001. 002. 001. 001. 001. 001.
800075 800088 800105 800106 800126 800127 800144
115
001. 002. 003. 002. 001. 001.
7055 7104 7593 7937 7985 7991
750 77
7.210 760
6733 001. Verdroging W.Langstraat Sp.C ap 6738 001. Waterberging Hoevense Beemden
6753 001. Zundert evz herinricht.waterlo 6763 001. Evz Molenschotse Heide-Pr.bosc
1.000 4.550
54 828 543
2.377 134
96 4.500 705
300 950 545
171
Totaal besteed t/m 2014
1.000
Gevoteerd krediet
6341 001. Verm. Blauwalgen overlast 2e f 6685 001. Grondaankoop EVZ &Waterberging
6311 001. Binnenschelde maatr uit VARIAN 6336 001. VERM BLAUWALGENOVERLAST 6340 001. OPTIM AGRARISC H WATERBEHEER
6030 001. ONDERBOUW MAATREG WATERKWALITE 6037 002. Afvalwaterakkoord BoZ/Wouw 6221 002. Kl. Melanen Ganzenvijver BoZ 6308 001. Breda Lage Vughtpolder waterm
Proj. nr.
alle bedragen x € 1.000
001. 001. 001. 001. 001. 001. 002. 001. 001.
800229 800241 800244 800246 800249 800252 800254 800255 800266
Parkeerplaatsen Bouvigne Waterberging West Brab linie Ren.en aanp. Schipd.fase 2 Poetsbestek Landinrichting B-N Stedelijk wateropgave fase 2&3 EVZ Dorpswaterloop Alphen Maatr. AWA zuiver.kr. Bath Meten AWA Rucphen Lok knelpnt watersys fase 2
EVZ Kibbelvaart Halderberge Markdal, meander Klokkenberg Wateroverlast Vosdonk Saw@ IC T Infra Instand 2014 Kleine Beek EVZ (Ardo) Zundert
Drongelens Kanaal verbet.dijk Aankoop primaire waterkeringen Vervanging mat onderh2012 Vervanging mat onderh2013 Vervanging mat onderh2014
NNP Noordpolder fase 3&4 Verkeerstoren Brabantbreed BOS EVZ Kraggeloop Toetsing Mark&Drongelenskanaal Uitvoering NNP NRM Ren.RG groep 2 Integraal Ren. RG groep 2 Werkpakk. Revisie gemaal Roode Vaart
256 945 330 310 305
1.600 360 130 240 1.342 2.100 1.600 220
100
400 60 900 1.394 4.500 480 162 100 290
1.685 300 2.500 607 400 200
Gevoteerd krediet
1 31 32 289 70
362 109 2 153 7 210 129 4
111
8 1 77 124 1.935 82 1 4 190
471 167 284 286 110 48
Totaal besteed t/m 2014
255 914 298 21 235
1.238 251 128 87 1.335 1.890 1.471 216
-11
392 59 823 1.270 2.565 398 161 96 100
1.214 133 2.216 321 290 152
Restant krediet eind 2014
3.480 945 330 289 305
1.600 160 130 240 1.342 2.100 1.600 300
107
400 60 900 1.394 4.500 480 162 100 315
1.685 330 2.500 607 400 220
Prognose
01-01-2021 01-01-2018 01-07-2015 01-04-2015 01-03-2016
01-01-2017 31-12-2015 31-12-2015 01-04-2015 31-12-2018 31-12-2016 31-12-2016 31-12-2016
01-01-2015
30-06-2015 02-11-2017 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2015 30-06-2016 31-12-2015 31-05-2016 31-01-2015
31-12-2017 31-12-2015 31-05-2017 01-06-2015 01-07-2015 31-12-2015
Verwachte ingebruikname datum
Verwacht verloop na 2014
Toelichting
Het project staat vanaf 2007 on hold. Nadat het inrichtingsplan van derden rondom Moerdijk & Havenschap is goedgekeurd kan het project worden hervat. Indexering van het toenmalige ip-bedrag en verhoogde btw zullen het project duurder doen laten uitvallen. Prognose is gebaseerd op de daadwerkelijke overdracht.
Maatregelen duurder dan verwacht waardoor prognose onder druk is komen te staan. Als gevolg van de vondst van een explosief (V1) is de kostenprognose bijgesteld cq verhoogd met €7.000.
Prognose is vooralsnog hoger dan het UVK omdat in de prognose alle financiële risico’s zijn meegenomen, echter we blijven binnen de 110% van het beschikbare krediet.
Maatregelen duurder dan geraamd.
Bijlage VII Overzicht onderhanden werken einde jaar met restantkrediet | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
001. 001. 001. 001. 001.
8418 8455 9322 9323 9324
116
001. 001. 001. 001. 001. 003. 003. 003.
800296 800305 800314 800335 800337 800340 800341 8313
800295 001. Inr. perceel Oorschotstuw
001. 001. 001. 001. 002. 001.
Projectnaam
800161 800167 800214 800215 800216 800225
Proj. nr.
alle bedragen x € 1.000
Bijlage VIII: Jaarrekening 2014 GR Muskusrattenbestrijding
Gemeenschappelijke Regeling Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant Rekening 2014
Rekening 2013
Begroting 2014
Rekening 2014
Kosten Salarissen en sociale lasten
€
1.314.640,32
€
1.521.500,00
€
Overige personeelslasten
€
72.700,46
€
42.000,00
€
17.098,38
Personeel van derden
€
123.233,00
€
€
111.718,60
-
-
1.399.886,98
Duurzame gebruiksgoederen
€
€
23.000,00
€
7.991,86
Overige gebruiks- en verbruiksgoederen
€
58.592,46
€
51.000,00
€
40.304,37
Energie
€
2.188,50
€
3.500,00
€
972,06 2.916,55
Verzekering
€
2.702,35
€
3.000,00
€
Onderhoud door derden
€
2.340,96
€
1.500,00
€
3.194,54
Overige diensten door derden
€
228.359,48
€
213.050,00
€
261.591,14
17.500,00
€
17.499,83
Doorbelasting administratieve ondersteuning
€
22.500,00
€
Doorbelasting afdeling onderhoud
€
15.860,00
€
-
€
-
Doorbelasting dienstauto
€
2.061,00
€
-
€
-
Doorbelasting dienstkleding
€
25.000,00
€
35.000,00
€
25.000,00
Doorbelasting ondersteunende beheerproducten
€
264.437,89
€
259.300,00
€
256.255,13
Totaal kosten
€
2.134.616,42
€
2.170.350,00
€
2.144.429,44
€
7.253,53
Opbrengsten
Vergoeding werkzaamheden landelijke veldproef
€
Bijdrage uit landelijk beverratbudget
€
10.715,00
-
€ €
15.000,00
-
€
Nog te dekken door waterschappen
€
2.123.901,42
€
2.155.350,00
€
2.137.175,91
Totaal opbrengsten
€
2.134.616,42
€
2.170.350,00
€
2.144.429,44
Bijdrage per waterschap
€
707.967,14
€
718.450,00
€
712.391,97
-
Voorziening uitvoering personeelskosten Sociaal Statuut Noord-Brabant Het verloop van de voorziening in 2014 was als volgt: Stand voorziening 01-01-2014
€
1.159.430
Toevoeging rente 2014
€
28.986
Uitgekeerd in 2014
€
151.433-
Stand voorziening 31-12-2014
117
€
1.036.983
Bijlage VIII Jaarrekening 2014 GR Muskusrattenbestrijding | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Toelichting jaarrekening GR Muskusrattenbestrijding 2014 Verschillen Rekening- Begroting Kosten Salarissen, sociale lasten en overige personeelslasten (€ 147.000 voordeel) Het voordelige verschil wordt veroorzaakt door: - In de begroting 2014 was gerekend met een formatie van 31,69 fte voor de afdeling Muskusrattenbestrijding. Dat was inclusief de vacature voor het afdelingshoofd, waarvoor een bedrag van € 70.000,was geraamd. De vacature is deels ingevuld door het afdelingshoofd Onderhoud & Muskusrattenbestrijding en deels door een adviseur van waterschap Scheldestromen. De kosten voor de adviseur zijn verantwoord onder de post personeel van derden. - In het kader van de subsidieregeling Praktijkleren werd een bedrag van € 62.000,- ontvangen. De medewerkers van de afdeling Muskusrattenbestrijding nemen deel aan een twee jarige MBO, niveau 2 en 3 opleiding Water- en Groenbeheer. De opleiding valt onder de BBL-opleiding (Beroeps Begeleidende Leerweg), waarvoor de genoemde subsidieregeling geldt. Personeel van derden (€ 112.000 nadeel) Het nadelige verschil wordt veroorzaakt door: - In 2014 is een Overeenkomst kosten voor gemene rekening aangegaan met waterschap Scheldestromen voor de inzet van een adviseur met coördinerende taken. De overeenkomst heeft betrekking op 2014 en 2015. Voor 2014 bedroegen de kosten hiervoor € 60.000,-. - De inhuur van personeel voor de vervanging van de muskusrattenbestrijders vanwege de bestede uren aan bovengenoemde opleiding. De kosten van deze inhuur bedroegen € 52.000,-. Bij de bestrijding van muskusratten is het belangrijk het aantal veld-uren op peil te houden gezien de huidige vangstgegevens. Duurzame gebruiksgoederen (€ 15.000 voordeel) In 2014 zijn een kano en een buitenboordmotor aangeschaft. Overige gebruiks- en verbruiksgoederen (€ 11.000,- voordeel) Het betreft voornamelijk de aanschaf van waadpakken, reddingsvesten, klemmen en fuiken. Overige diensten door derden (€ 48.000 nadeel) Het nadelige verschil wordt veroorzaakt door: - De bijdrage in de beheerkosten van de mobiele applicatie en de server voor de digitale registratie van de vanggegevens € 36.500,-. In de begroting was hiervoor geen raming opgenomen. - De overschrijding van de reis- en verblijfkosten met € 10.000,-. Doorbelasting dienstkleding (€ 10.000 voordeel) De verdeling is herzien op basis van de werkelijke verstrekkingen. Doorbelasting ondersteunende producten (€ 3.000,- voordeel) Volgens de BBP methodiek, die bij waterschap Brabantse Delta gehanteerd wordt, worden de kosten van de ondersteunende beheerproducten op basis van bestede uren of directe kosten toegerekend aan de beheerproducten. Ondersteunend beheerproduct Ontwikkeling, implementatie en onderhoud informatieplan (ICT) Huisvesting Centraal management Personeelsbeleid en -beheer Interne voorlichting Algemeen bestuurlijke en juridische ondersteuning Interne faciliteiten Organisatiebeleid en -beheer Financieel beleid Meerjarenraming en begroting Comptabiliteit Bestuursprogramma en voorjaarsnota KAM Concerncontrol Managements- en bestuursrapportages
Begroting € 27.700,€ 16.700,€ 3.750,€ 125.200,€ 18.000,€ 4.150,€ 31.250,€ 3.500,€ 4.100,€ 2.500,€ 14.200,€ 1.400,€ 2.000,€ 4.300.€ 550,-
Rekening € 30.600,€ 20.100,€ 3.350,€ 120.700,€ 14.950,€ 4.500,€ 30.400,€ 3.350,€ 3.900,€ 2.100,€ 13.050,€ 1.350,€ 875,€ 6.500,€ 575,-
Totale doorberekening
€ 259.300,-
€ 256.300,-
118
Bijlage VIII Jaarrekening 2014 GR Muskusrattenbestrijding | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Opbrengsten Vergoeding landelijke veldproef (€ 7.250,- voordeel) Het waterschap neemt deel aan de uitvoering van een landelijke veldproef. Doel van het onderzoek is het optimaliseren van de uitvoering van de muskusrattenbestrijding. Voor de verrichte werkzaamheden, gebruikte materialen, administratieve ondersteuning en communicatie werd in 2014 € 7.250,- ontvangen van de Unie van waterschappen. Bijdrage uit landelijk beverratbudget (€ 15.000,- nadeel) Vanwege een herziening van de regeling werd in 2014 geen bijdrage meer ontvangen. Bijdrage per waterschap Per deelnemer bedraagt de bijdrage voor 2014 € 712.392,- ; begroot was € 718.450,- per deelnemer. Bovenstaande toelichting heeft uitsluitend betrekking op de financiën. Over de uitvoering van de taak en de vangstgegevens wordt gerapporteerd in het jaarverslag 2014 Muskus- en beverrattenrattenbestrijding Brabantse waterschappen. Het jaarverslag 2014 wordt separaat aangeboden aan de deelnemers van de gemeenschappelijke regeling.
119
Bijlage VIII Jaarrekening 2014 GR Muskusrattenbestrijding | Jaarrekening 2014 – Waterschap Brabantse Delta
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan het algemeen bestuur van Waterschap Brabantse Delta
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de (in de ‘Geconsolideerde jaarstukken 2014’ in hoofdstuk 4, 5, 6 en 7 opgenomen) jaarrekening 2014 van waterschap Brabantse Delta te Breda gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2014 en de geconsolideerde en enkelvoudige exploitatierekeningen naar programma’s, naar kostendragers en naar kosten- en opbrengstsoorten over 2014 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur van waterschap Brabantse Delta is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het in Nederland geldende Waterschapsbesluit, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het in Nederland geldende Waterschapsbesluit. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder verordeningen van het waterschap zelf. Het dagelijks bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit en het controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van waterschap Brabantse delta vanaf jaarrekening 2014 en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld
daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het waterschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het dagelijks bestuur van het waterschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door het algemeen bestuur op 21 januari 2015. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 5.2, lid 7 Waterschapsbesluit is deze goedkeuringstolerantie door het algemeen bestuur vastgesteld bij ab-besluit van 21 januari 2015. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de toleranties gehanteerd zoals vastgelegd in het Controleprotocol WNT. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van waterschap Brabantse Delta een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met relevante wet- en regelgeving waaronder de verordeningen van het waterschap zelf.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 109, lid 3 onder d Waterschapswet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Rotterdam, 29 mei 2015 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: W. Kalkman RA
Waterschap Brabantse Delta Waterschap Brabantse Delta zorgt voor sterke, veilige dijken en kades, zuivert rioolwater, regelt de hoogte van het water en beschermt de natuur.
Waterschap Brabantse Delta Postbus 5520, 4801 DZ Breda T 076 564 10 00
[email protected] www.brabantsedelta.nl
www.facebook.com/brabantsedelta www.twitter.com/brabantsedelta www.linkedin.com/company/waterschap-brabantse-delta