Jaarrekening 2009
Pentasz Mergelland
(Samenwerkingsverband sociale zekerheid van de gemeenten Eijsden, Gulpen-Wittem, Margraten, Meerssen en Vaals
Inhoudsopgave jaarrekening 2009 Pentasz
1. Aanbieding
3
2. Jaarverslag
5
2.1 Programmaverantwoording 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4
Werk Inkomen Zorg Inburgering
2.2 Paragrafen 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4
Weerstandsvermogen Financiering Bedrijfsvoering Rechtmatigheid
3. Jaarrekening
5 5 12 21 29 34 34 36 36 43 46
3.1 Balans per 31 december 2009 met toelichting 3.1.1 Balans per 31 december 2009 3.1.2 Toelichting op de balans per 31 december 2009
46 46 48
3.2 Programmarekening 2009
54
4. Bijlagen
70
4.1 Staat van personele lasten
70
4.2 Toerekening kosten bedrijfsvoering per gemeente
72
4.3 Verzamelstaat deelnemende gemeenten
73
4.4 Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen
76
4.5 Financiële overzichten
81
4.5.1 Overzicht compensabele btw 4.5.2 Specificatie balans per 31 december 2009 4.5.3 Overige financiële overzichten
81 82 86
4.6 Vaststellingsbesluit
87
4.7 Accountantsverklaring
88
4.8 Lijst van afkortingen
90
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 1
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 2
1.
Aanbieding
1. Algemeen Het jaar 2009 gaat de geschiedenisboeken in met in elk geval één repeterend woord: Economische crisis. Waar in 2008 ‘alleen’ nog sprake was van een kredietcrisis, maakte 2009 al snel duidelijk dat de hele economie in zwaar weer verkeerde. Een economische crisis heeft directe impact op de arbeidsmarkt. Het aantal ontslagen groeide het afgelopen jaar gestaag. De werkloosheid nam toe en het aantal klanten bij Pentasz ook. 2009 was bestuurlijk een uitdagend jaar. Wat is de beste koers als de prognoses qua stijging klantenaantallen niet rooskleurig zijn? Het bestuur heeft hard gewerkt aan de keuze voor een sociale, maar ook betaalbare koers. Uiteindelijk is gekozen voor de koers “Terug naar de wettelijke kaders”. Het bestuur heeft daarmee gekozen voor het leggen van prioriteit bij de wettelijke taken (goed doen wat gedaan moet worden) en bewust geprioriteerd in activering van klanten met de kortste afstand tot de arbeidsmarkt. Uitgangspunt hierbij was dat beter gericht geïnvesteerd kan worden in mensen die nog aan de slag kunnen dan versnipperd in te zetten op iedereen. Dit betekent niet dat er niet geïnvesteerd is in mensen. De kerntaak van een sociale dienst – en dus van Pentasz- is ervoor te zorgen dat klanten mee kunnen doen in de maatschappij. Daarnaast zorgt Pentasz er voor dat klanten voorzien worden van – bij voorkeur tijdelijk- de noodzakelijke middelen van bestaan. Ook in 2009 hebben klanten mee kunnen doen in de maatschappij. Meedoen gaat immers verder dan alleen activering via – al dan niet betaald – werk. In 2009 is een groot deel van de burgers bereikt via minimaregelingen. Het gebruik van gemeentelijke regelingen heeft mensen de kans geboden deel te nemen aan allerlei sociaal culturele activiteiten. Via schuldhulpverleningstrajecten zijn klanten geholpen om de basis te leggen voor een nieuwe toekomst. Samengevat kunnen we stellen dat iedereen in 2009 mee heeft kunnen doen, alleen minder dan we beoogd hadden. De jaarrekening bestaat uit een algemene inleiding, een beleidsverantwoording per programma, de vereiste paragrafen en een financiële uiteenzetting. Verder zijn o.a. ook de balans en toelichting, verzamelstaten deelnemende gemeenten, een vaststellingsbesluit en de accountantsverklaring opgenomen. In deze algemene inleiding kijken we terug op een aantal belangrijke gebeurtenissen en ontwikkelingen in 2009. In de beleidsverantwoording wordt per programma verantwoording afgelegd over wat bereikt is, wat ervoor gedaan is en wat het gekost heeft. De teksten die u per programma aantreft, vormen als het ware een samenvatting van hetgeen uitgebreid in de tussentijdse bestuursrapportages aan de orde is gekomen. Daarna volgen de paragrafen met onder andere informatie over het weerstandsvermogen, de financiering, de bedrijfsvoering en de rechtmatigheid.
Belangrijke ontwikkelingen in 2009 Integrale dienstverlening 2009 was het jaar waarop UWV werkbedrijf en sociale diensten van gemeenten uitgedaagd werden om op integrale wijze de burgers van dienst te zijn. Enkele belangrijke uitgangspunten bij integrale dienstverlening zijn één aanspreekpunt voor de klant en een zware diagnose aan de kop van het proces. Integrale dienstverlening voor de klanten van Pentasz wordt vormgegeven via een tweetal werkpleinen, t.w. werkplein Maastricht en Mergelland. Het werkplein Mergelland staat, in het kader van _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 3
bezuinigingen, op de nominatie om gesloten te worden. Tegelijkertijd is dit werkplein als beste werkplein van Nederland geëindigd in 2009. Scoringsitems waren klanttevredenheid werkgevers en werkzoekenden, uitstroom en vacaturevervulling. Wetswijzigingen De invoering van de wet participatiebudget heeft als doel het vergroten van arbeidsparticipatie en het vergroten van de maatschappelijke participatie. Hoewel we in 2009 bewust gekozen hebben voor het nog niet samenvoegen van de onderliggende programma’s heeft de invoering van deze wet wel al de mogelijkheid geboden om meer maatwerk te hanteren voor klanten. Tegelijkertijd bood deze wet ons eind 2009 de mogelijkheid om de – door het Rijk per direct ingevoerde- verlaging van de meeneemregeling van 60% naar 25% deels op te vangen door reeds uitgevoerde taken in het kader van het programma zorg c.q. bedrijfsvoering alsnog ten laste van het werkdeel te boeken. Tevens is in 2009 de wet investeren in jongeren (WIJ) van kracht geworden. De implementatie van deze wet is nog in volle gang. Samenwerking met deelnemende gemeenten 2009 laat zien dat enkele deelnemende gemeenten meer behoefte hebben aan maatwerk. Zo voert de gemeente Vaals op basis van haar eigen nota uitstroombeleid actief regie op diverse projecten die de arbeidsparticipatie van burgers in haar gemeenten moet bevorderen. Klantenaantallen Eind 2008 sprak ik als voorzitter van het bestuur uit dat het historische dieptepunt qua klantaantallen – 766- ingelijst mocht worden. Het blijkt waar. 2009 sluiten we af met 837 klanten (exclusief de 65+’ers die aan de SVB zijn overgedragen). De stijging is weliswaar minder groot dan verwacht, maar dit heeft voornamelijk te maken met niet door Pentasz beïnvloedbare factoren zoals maatregelen als deeltijd WW en verhuizingen. De afstand tot de arbeidsmarkt voor de resterende groep klanten is relatief toegenomen. Deze bestandsontwikkeling vraagt daarom om het continue evalueren en bijstellen van beleid en de hieruit voortvloeiende inzet van middelen. Beslispunten in de jaarrekening Per onderdeel van de jaarrekening treft u ook eventuele beslispunten aan. Deze beslispunten zijn tweeledig. Enerzijds is een beslispunt opgenomen dat betrekking heeft op de jaarrekening zelf: het betreft een voorstel om een overschot op het budget schuldhulpverlening te reserveren. Anderzijds treft u beslispunten aan die als het ware een bruggetje slaan naar de 1e begrotingsbijstelling 2010. Op basis van de realisatiecijfers uit de jaarrekening hebben we bekeken of de begrote cijfers voor 2010 aanleiding geven tot bijstelling. In 2009 hebben we diverse acties in gang gezet om de restitutie van gelden aan het Rijk in het kader van verlaging van de meeneemregeling te beperken. De genomen acties hebben we – om consistentie tussen deelnemende gemeenten te bevorderen – bij alle gemeenten doorgevoerd. Het resultaat hiervan is dat de gemeente Gulpen-Wittem nu een tekort vertoont op het werkbudget (en als het ware al gebruik zou moeten maken van het budget 2010) terwijl andere gemeenten nog geld over hebben. Voor een nadere toelichting op de programma’s c.q. op de voorstellen in deze algemene beschouwing verwijzen wij u naar de betreffende onderdelen in de jaarrekening. Namens de voorzitter van het Dagelijks Bestuur, Ing. J.P.H. Demollin _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 4
2.
Jaarverslag
2.1
Programmaverantwoording
2.1.1
Programma werk
Algemeen Pentasz Mergelland beoogt als de uitvoerder van de sociale zekerheid voor de deelnemende gemeenten om participatie van uitkeringsgerechtigden te stimuleren. Ter bevordering en realisatie van duurzame uitstroom uit de uitkering naar regulier werk, eventueel via de weg van gesubsidieerde arbeid of werken met behoud van uitkering, ligt de focus van het programma werk op begeleiding van klanten van Pentasz Mergelland. Deze begeleiding richt zich op de verkleining van de afstand tot de arbeidsmarkt en de bevordering van participatie in algemene zin. Doelstelling De doelstellingen van programma werk zijn in eerste instantie gebaseerd op de kadernota 2007-2010, namelijk: 1. De realisatie van een uitstroompercentage van minimaal 35%. Ondanks het feit dat de gemiddelde afstand tot de arbeidsmarkt van de te re-integreren cliënten steeds groter wordt, waardoor de re-integratieperiode langer en moeilijker wordt, bleef deze doelstelling in de begroting voor 2009 gehandhaafd. Er werd immers voor 2009 vanwege de economische crisis een verhoogde instroom verwacht van mensen met een kortere afstand tot de arbeidsmarkt; 2. De realisatie van een sluitende aanpak bij nieuwe instromers: 80% van de nieuwe instroom gaat via het UWV-Werkbedrijf direct aan het werk of in een traject (m.u.v. 65+’ers en BBZ’ers). Op 23 juni 2009 maakte het bestuur de keuze voor uitvoering van scenario 4 van Pentasz, waarmee in het derde kwartaal van 2009 de focus uitsluitend kwam te liggen op het begeleiden van de nieuwe instroom A-klanten. Deze oorspronkelijke focusdoelgroep bleek echter kleiner te zijn dan geprognosticeerd, hetgeen ertoe geleid heeft dat het bestuur besloten heeft om een eerste bijstelling te doen ten aanzien van scenario 4 van Pentasz. Deze bijstelling omhelsde een verruiming van de doelgroep waarop we onze reintegratieactiviteiten richten. Met ingang van 2 september 2009 bestaat deze doelgroep uit A- en B-klanten. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen de nieuwe instroom en het zittend bestand. Daarnaast blijven de klantmanagers de regierol vervullen op de reeds eerder gestarte re-integratietrajecten. Als gevolg van deze bestuurlijke prioritering komt de eerder genoemde uitstroomdoelstelling onder druk te staan. Wat hebben we bereikt? Doelstelling 1: Het realiseren van een uitstroompercentage van minimaal 35%. In 2009 had Pentasz Mergelland een gemiddeld klantenbestand van 773 cliënten. In dit jaar zijn in totaal 292 cliënten uitgestroomd. Dit uitstroomaantal is deels beïnvloed door de overdracht van 65+klanten naar de SVB. Het aantal uitgestroomde klanten, exclusief de klanten welke werden overgedragen aan de SVB, bedraagt 235. Ondanks het feit dat de overgedragen klanten niet meer zichtbaar zijn in ons klantenbestand, drukt de financiering daarvan in 2009 wel nog volledig op het Inkomensdeel. Om een betrouwbaar beeld te krijgen van de gerealiseerde uitstroom, welke geen beslag meer legt op het _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 5
Inkomensdeel, gaan we bij de vergelijking met de doelstelling uit van de uitstroom exclusief de SVB-uitstroom. Het gerealiseerde uitstroompercentage bedraagt 30%. Dit percentage fluctueert per gemeente. Het gestelde doel is aldus niet gerealiseerd. Deze achterblijvende uitstroom hangt samen met: a. De economische crisis. Deze zorgt ervoor dat de vraag naar personeel afneemt, waardoor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt een kleinere kans hebben om een baan te verwerven; b. De mate van afstand tot de arbeidsmarkt van de klanten die in 2009 nieuw instroomden in de WWB. Bij het merendeel van deze klanten is sprake van multiproblematiek, waardoor zij meer dan 2 jaar nodig hebben om geschikt te worden voor de reguliere arbeidsmarkt. Deze werkelijke samenstelling van de nieuwe instroom wijkt af van de in de begroting genoemde verwachting dat 50% van de nieuwe instroom een A-klant zou zijn; c. Het feit dat er een mismatch bestaat tussen vraag en aanbod. De oorzaak hiervan is de laaggeschooldheid en de hogere leeftijd van de werkzoekenden. Hierdoor worden vacatures moeilijk vervulbaar en zijn de werkzoekenden moeilijk te begeleiden naar een werkplek. Deze mismatch is niet altijd op te lossen door het aanbieden van marktgerichte scholingstrajecten, omdat door werkgevers vaak een hoger niveau wordt gevraagd dan het potentieel van de kandidaat toelaat; d. Het aandeel 55+ers onder werklozen is groot, terwijl slechts 2% van de vacatures vervuld wordt met 55+ers. Dit blijkt uit de presentatie van Divosa over de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in Zuid-Nederland d.d. 25 september 2009 ; e. Het gebrek aan branches/bedrijven die na het afronden van een scholingstraject een baangarantie afgeven. Hieronder volgt een overzicht van de uitstroom in 2008 en 2009. Tabel 1 Totale uitstroom 2009 Gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Pentasz
realisatie 2008
Realisatie 2009 excl overdracht SVB 32 53 39 75 119 318
Realisatie 2009 incl overdracht SVB 26 44 25 72 68 235
31 49 27 80 105 292
Over het gehele jaar 2009 kunnen we de volgende uitstroomoorzaken definiëren als meest belangrijk: 1) Verhuizing; 2) Geen inlichtingen; 3) Arbeid. Opvallend is dat met name in het laatste kwartaal van 2009 een grote uitstroom werd gerealiseerd vanwege het niet verkrijgen van de vereiste inlichtingen van de uitkeringsgerechtigde. Dossieronderzoek wijst uit dat de ontbrekende inlichtingen met name betrekking hadden op het ontbreken van een inkomstenverklaring. Dat wil zeggen dat de klant b.v. bij werkervaring geen verklaring invult met de verworven inkomsten. In deze gevallen zou uitstroomreden arbeid van toepassing zijn hetgeen ten gunste komt van onze beïnvloedbare uitstroom. Halverwege het jaar 2009 heeft er een verschuiving plaatsgevonden van de beïnvloedbare naar de niet-beïnvloedbare uitstroom. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 6
Doelstelling 2: Het realiseren van een sluitende aanpak bij nieuwe instromers van 80%. Onder sluitende aanpak wordt verstaan plaatsing in een re-integratievoorziening danwel plaatsing in werk. In 2009 heeft 81% van de nieuwe instroom een dergelijk aanbod gekregen, waarmee wordt voldaan aan de doelstelling.
Wat hebben we hiervoor gedaan? Doelstelling 1: Het realiseren van een uitstroompercentage van minimaal 35%. Om uitstroom uit de uitkering te realiseren is het noodzakelijk om de uitkeringsgerechtigden begeleiding aan te bieden, waardoor hun afstand tot de arbeidsmarkt zoveel mogelijk wordt verkleind en de kansen op enige vorm van participatie worden vergroot. De nadruk hierbij ligt op het uiteindelijk verwerven van regulier werk, gesubsidieerde arbeid of werken met behoud van uitkering. In 2009 zijn hiertoe de volgende instrumenten ingezet: -
Transferium Werk en Bijstand (TWB) Middels het Transferium Werk en Bijstand wordt door Maastricht en Mergelland vormgegeven aan de workfirstgedachte. Diagnostiek is hierbij het primaire doel. Na inzet van dit instrument is duidelijk welke weg de klant dient te bewandelen om tot enige vorm van arbeid te kunnen komen. Daarnaast wordt de klant in deze periode geactiveerd door daadwerkelijk werkzaam te zijn op een werkplek. In 2009 zijn in totaal 123 cliënten, afkomstig uit het zittend bestand en uit de nieuwe instroomgroep, aangemeld bij het Transferium. Om ervoor te zorgen dat onze klantmanagers meer maatwerk konden toepassen bij de inzet van de re-integratievoorzieningen voor hun klanten, is de verplichte aanmelding bij het TWB losgelaten, wanneer er een meer passend aanbod voor handen was. Deze vrije invulling heeft geleid tot een onderbenutting van de ingekochte TWB-plekken.
-
Screening van het klantenbestand op voorliggende voorzieningen Deze screening is uitgevoerd door SV-land en heeft geresulteerd in een aantal toekenningen van voorliggende voorzieningen (met name Wajong en WIA). Deze toekenningen hebben geleid tot een uitstroom uit de WWB. Tot en met december 2009 zijn hiermee de volgende resultaten bereikt: Aantal gescreende klanten : 855 Aantal toekenningen voorliggende voorziening : 31 Aantal afwijzingen : 12 Aantal afwijzingen na bezwaar : 10 Aantal bezwaarzaken in behandeling per 31-12-2009 : 2 Aantal lopende aanvragen per 31-12 2009 : 18
-
Inzet gesubsidieerde arbeid Ter voorbereiding op reguliere arbeid worden klanten geplaatst op een gesubsidieerde arbeidsplek, waarmee zij direct uitkeringsvrij worden. Om ervoor te zorgen dat zij ook uitkeringsonafhankelijk blijven, worden zij gedurende deze periode van gesubsidieerde arbeid door de uitvoerende partij (Phoenix) begeleid naar reguliere arbeid middels aanbodsversterking. Het aantal lopende groeibanen is in de loop van 2009 sterk afgenomen (01-012009: 50 stuks, 30-09-2009: 26 stuks). Dit heeft te maken met de volgende factoren:
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 7
a. Het strengere beleid met betrekking tot verlengingen van lopende groeibanen, zodat klanten niet onnodig lang in gesubsidieerde arbeid verkeren; b. De uitstroom van groeibaners waren in de eerste helft van het jaar te laag waardoor het instrument gedurende de tweede helft ook minder is ingezet; c. Door de klantmanagers is als gevolg van de invoering van het persoonsgebonden re-integratiebudget maatwerk naar klanten geleverd door de inzet van andersoortige trajecten en re-integratiebedrijven. In de loop van 2009 is de kwaliteit van het instrument geëvalueerd en is een aantal verbeteringen aangebracht. Zo vindt er gedurende de looptijd een aantal malen een loonwaardebepaling plaats op basis van de Dariuz-systematiek. Op deze manier kan op een objectieve wijze inzichtelijk worden gemaakt in hoeverre de klant zich heeft ontwikkeld qua arbeids- c.q. participatiemogelijkheden. Daarnaast wordt een beter inzicht verkregen over de realistische einddoelen voor de betreffende klant. Ter vereenvoudiging van het instrument gesubsidieerde arbeid zijn in de loop van 2009 de verschillende vormen van gesubsidieerde arbeid samengevoegd tot 1 instrument, namelijk de Groeibaan. De termen voorbereidingsovereenkomst en participatiebaan komen hiermee te vervallen. -
Pilot TWB-VBO We zijn reeds langere tijd bekend met het instrument TWB, dat wordt ingezet wanneer iemand instroomt in de uitkering. Door hem gelijktijdig een VBO aan te bieden, stroomt hij direct weer uit de uitkering. De duur van deze TWB-VBO is langer dan een reguliere TWB-plek, waardoor de kans groter is dat de betreffende klant in die periode uitstroomt naar regulier werk, zodat hij geen aanspraak meer hoeft te doen op een WWB-uitkering. Dit instrument werkt aldus zowel uitstroomverhogend als instroombeperkend.
-
Pilot deeltrajecten i.p.v. integrale re-integratietrajecten In de afgelopen jaren hebben we vooral ervaring opgedaan met integrale reintegratietrajecten. Vanwege de toenemende complexiteit van onze doelgroep hebben we ervaren, dat voor de aanpak van de diverse problematieken vaak meer specialisme wordt gevraagd dan de integrale dienstverleners kunnen aanbieden. Vandaar dat we dit jaar gestart zijn met een pilot om deeltrajecten in te zetten bij verschillende gespecialiseerde aanbieders, waaronder Drive the Care Company, Atlant en Licom.
-
Inzet van re-integratietrajecten In 2009 is er samengewerkt met diverse re-integratiebureaus. Doordat er geen sprake meer was van vastliggende contracten en hierdoor meer op maat kon worden ingekocht is er van meerdere bureaus gebruik gemaakt. Hierbij is gebruikmaking van het persoonsgebonden re-integratiebudget (PRB) geïntroduceerd. Bij de keuze van het re-integratiebedrijf is de klant de maat der dingen. Er is sprake van de volgende activiteiten binnen de verschillende trajecten: • Vergroting van de motivatie; • Scholing; • Aanbodsversterking; • Activering m.b.t. het opbouwen van een vast leefritme; • Werkervaring in de vorm van stage; • Zorgtrajecten m.b.t. schuldhulpverlening, psychische interventie e.d..
-
Introductie PRB Om de klanten meer van maatwerk te kunnen voorzien is in 2009 gekozen voor de introductie van het PRB.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 8
-
Samenwerking met UWV Werkbedrijf/marktbewerking Met ingang van 1 februari 2009 heeft de integrale dienstverlening tussen UWV Werkbedrijf en Pentasz gestalte gekregen door de formatie van het instroomteam in het Werkplein Mergelland. In de startfase heeft het gecombineerde team van de deelnemende partners zich gericht op het verrichten van gezamenlijke intakes ten behoeve van klanten die een WW-uitkering danwel een WWB-uitkering aanvragen. Na een investering in duo-gesprekken vinden dergelijke intakes momenteel individueel plaats. Na de intake worden klanten door deze medewerkers doorverwezen naar arbeid of een passend traject gericht op het verkrijgen van arbeid. Naast de begeleiding van klanten zijn de medewerkers van het gecombineerde team belast met de benadering van werkgevers om zo sneller en effectiever tot een passende match te komen.
-
Realisatie menukaart re-integratie Om de klantmanager te faciliteren in het proces om de klant een maatwerktraject aan te bieden is een menukaart ontwikkeld, welke overzichtelijk de verschillende samenwerkingspartijen en trajectsoorten schetst. Deze menukaart wordt maandelijks up to date gehouden, zodat de klantmanagers op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op de re-integratiemarkt.
-
Mini-pilot “Speeddate tussen klant en re-integratiebedrijf” Om de klant zoveel mogelijk te betrekken bij de keuze van zijn re-integratietraject heeft een vijftal klanten van Pentasz deelgenomen aan een speeddate tussen klanten en re-integratiebedrijven, welke georganiseerd werd i.s.m. het UWV Werkbedrijf. Door de klant in dit stadium te betrekken bij de keuze voor zijn/haar re-integratietraject, wordt beoogd om de betrokkenheid en de motivatie van de klant te vergroten. Bovendien biedt deze speeddate de gelegenheid om te experimenteren met andere spelers op de re-integratiemarkt. De 5 klanten zijn aansluitend daadwerkelijk op een re-integratietraject geplaatst.
-
Werkschool Zuid Limburg Al in 2007 zijn we gaan deelnemen aan de pilot Mens Ontwikkel Structuur. Een project waarbij getracht wordt om de participatiegraad van (WWB-)cliënten te verhogen, zodat meer mensen aan het werk zijn en hiermee een bijdrage wordt geleverd aan een sociaal en economische vitale leefomgeving. Het project is bestemd voor mensen met een (zeer) grote afstand tot de arbeidsmarkt en bestaat uit enerzijds het opdoen van werkervaring en anderzijds het doorlopen van een eenvoudig scholingstraject (bv. werknemersvaardigheden, AKA, sollicitatievaardigheden).
-
Ontwikkeling werk-leeraanboden WIJ In 2009 is de WIJ geïntroduceerd, hetgeen betekent dat de WIJ-aanvrager een werkleeraanbod aangeboden dient te krijgen. Eind 2009 is er een aanvang gemaakt met de inventarisatie en ontwikkeling van deze aanboden.
-
Niet Uitkeringsgerechtigden (NUG) Pentasz heeft ook een rol in het toeleiden van niet uitkeringsgerechtigden richting de arbeidsmarkt. Het betreft hier de zogenaamde NUGGERS die zich zelf melden. De methodiek NUGGERS is in 2009 gecontinueerd. De methodiek kenmerkt zich door een vorm van casemanagement, welke wordt uitgevoerd door de gemeente Maastricht, gericht op maatwerkbenadering naar iedere cliënt. Daarnaast is er
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 9
sprake van een ketenaanpak, waarbij de casemanagers samenwerken met de consulenten van het Werkplein.
In tabel 2 wordt de taakstelling NUG afgezet tegen de realisatie NUG in 2009. Tabel 2
Taakstelling
Realisatie
Aantal instromers Aantal trajecten Aantal plaatsingen
40 30 10
39 30 11
Doelstelling 2: Het realiseren van een sluitende aanpak bij nieuwe instromers van 80%. De volgende acties dragen bij aan de realisatie van de sluitende aanpakbenadering: - Samenwerking met UWV Werkbedrijf Na de intake worden klanten door de medewerkers van het gecombineerde instroomteam doorverwezen naar arbeid of een passend traject gericht op het verkrijgen van arbeid. - Transferium Werk en Bijstand Het Transferium Werk en Bijstand is in het leven geroepen om gestalte te geven aan de workfirst-gedachte en biedt de gelegenheid om vorm te geven aan de sluitende aanpakdoelstelling. Wat heeft het gekost? In tabel 3 is het financiële verloop per gemeente aangegeven. Tabel 3 Overzicht budgetten W-deel 2009
Eijsden
Gulpen-WittemMargraten
Meerssen
Vaals
Totaal
Meeneemsaldo 2008
262.473
2.269
210.874
355.042
11.117
841.775
Budget 2009 Totaal beschikbaar budget Uitgaven 2009
399.727 662.200 458.301
499.031 501.300 606.561
367.226 578.100 489.142
883.258 1.238.300 839.455
991.183 1.002.300 1.070.981
3.140.425 3.982.200 3.464.440
88.958
398.845
64.619
220.815
247.796
Inkomsten Saldo Meeneemsaldo 2009 (max 25% v.h. budget 2009) Te restitueren Procentuele benutting budget (incl.meeneemreg.) Procentuele benutting budget (excl.meeneemreg) Te reserveren in 2009 tbv 2010
66.700203.899 99.932
38.561124.758
103.967 69% >100%
0 >100% >100%
99.932
-
133.300-
91.807 85% >100% 88.958
178.031 68% 95% 220.815
0 94% 95% 64.619
200.000717.760 785.106 281.998 82% >100% 474.324
In het kader van landelijke bezuinigingsmaatregelen is in de loop van 2009 de meeneemregeling gewijzigd. Deze is met onmiddellijke ingang verlaagd van 60% naar 25% van het beschikbaar gestelde budget. Met de introductie van het participatiebudget zijn we in 2009 overgestapt van het kasstelsel naar het baten/lasten-stelsel. Dit houdt in dat alle uitgaven en inkomsten worden toegerekend aan de jaren waarop ze betrekking hebben in de vorm van de geleverde prestaties. Als gevolg van consequente en doorlopende inzet van re-integratievoorzieningen, de doorbelasting van diverse kosten op het gebied van zorg naar het W-deel en de gedeeltelijke doorbelasting van personeelskosten naar het W-deel, komt de procentuele restitutie aan het Rijk neer op een acceptabele 8% van het totale beschikbare budget 2009 inclusief meeneemregeling. Dit percentage fluctueert per gemeente. In vergelijking met landelijke prognoses over restitutiepercentages is het Pentasz-percentage gering. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 10
In de paragraaf “wat hebben we hiervoor gedaan” is aangegeven dat het aantal lopende groeibanen in de loop van 2009 sterk is afgenomen. In de begroting voor 2010 is voor gesubsidieerde arbeid nog een post opgenomen uitgaande van een gelijkblijvend c.q. licht stijgend aantal groeibanen ten opzichte van de stand per 01-01-2009. We hebben de verwachting dat het aantal in te zetten groeibanen in de loop van 2010 wel zal toenemen ten opzichte van de stand per 31-12-2009, echter niet zodanig dat de begrote bedragen gehandhaafd kunnen blijven. Met betrekking tot de post gesubsidieerde arbeid stellen we aldus een begrotingswijziging voor. De bedragen die in mindering worden gebracht bij deze post zullen ten gunste komen van de post scholing en activering. Beslispunt: Akkoord gaan met de gerelateerde eerste begrotingswijziging 2010 in het programma Werk.
Samenvattende conclusie Terugkijkend op het jaar 2009 kunnen we constateren dat de uitstroom van klanten ondanks de economische crisis niet ver achterblijft bij de doelstelling uit de kadernota. We zien echter wel in de loop van het jaar een duidelijke verschuiving van de beïnvloedbare naar de niet-beïnvloedbare uitstroom. De abrupte en drastische wijziging in de meeneemregeling zorgt weliswaar voor een restitutie aan het Rijk, maar deze hebben we beperkt weten te houden tot een acceptabele 8% van het beschikbare budget inclusief de meeneemregeling. In tegenstelling tot de besteding in 2008 zijn de gelden, gebudgetteerd voor de gesubsidieerde arbeidsplaatsen, niet volledig benut. Uitgaande van het aantal lopende gesubsidieerde arbeidsplaatsen per 31-12-2009 is aanpassing van deze budgetten voor 2010 gewenst.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 11
2.1.2
Programma inkomen
Algemeen Het programma inkomen heeft als doel ervoor te zorgen dat uitkeringsgerechtigden een tijdelijk vangnet hebben om in de minimale kosten van bestaan te voorzien. De inspanningen die binnen de programma’s werk, inkomen en zorg worden geleverd, hebben samen met de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt grote invloed op de grootte van ons cliëntenbestand. Met het programma inkomen geeft Pentasz uitvoering aan de volgende wetten: - Wet werk en bijstand (WWB); - Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz); - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW); - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ); - Wet Investeren in Jongeren (WIJ). Visie Het algemeen bestuur heeft in de kadernota 2007 -2010 een visie geformuleerd die richting geeft aan de toekomst van Pentasz. Voor het programma inkomen houdt deze visie het volgende in: Inkomen is slechts een tijdelijk vangnet voor cliënten die gedurende een bepaalde periode niet zelf in hun inkomen kunnen voorzien. De eigen verantwoordelijkheid van cliënten staat in het gehele aanbod van Pentasz centraal. Doelstelling Primair was het doel van Pentasz om ultimo 2010 te realiseren dat de WWB-uitkeringen via het programma Inkomen budgettair neutraal verstrekt zouden gaan worden. Alle doelstellingen en de daaruit volgende acties/maatregelen waren hier in eerste instantie op gericht. Deze visie leidde begin 2008 tot de begroting 2009, die op 24 juni 2008 werd vastgesteld. In verband met de economische recessie die is ontstaan, werd deze doelstellingen voor 2009 op 23 juni 2009 bijgesteld middels de 1e begrotingsbijstelling 2009. Concreet zijn de doelstellingen voor 2009 als volgt benoemd: 1. Bijstand alleen voor hen die dat nodig hebben; Instroom zo beperkt mogelijk houden. 2. Op 31-12-2009 kennen we een cliëntenbestand van 971 uitkeringseenheden. 3. Op 31-12-2009 vindt 100% tijdige inkomensverstrekking plaats, waardoor de zelfredzaamheid van burgers wordt bevorderd; 4. Op 31-12-2009 is het aanvraagproces WWB vereenvoudigd; 5. Op 31-12-2009 wordt zorg gedragen voor 100% sluitende aanpak bij incasso van nieuwe vorderingen; 6. Op 31-12-2009 is 100% verhaalsacties op ex-partners van uitkeringsgerechtigden gerealiseerd; 7. De inzet van fraude(preventie) instrumenten sorteert gewenst effect.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 12
Wat hebben we bereikt? Doelstelling 1:
Bijstand alleen voor hen die dat nodig hebben: de instroom zo beperkt mogelijk houden.
Als gevolg van de economische crisis was de verwachting dat onze nieuwe instroom aanzienlijk zou toenemen. De prognose voor 2009 was: 510 nieuwe uitkeringsdossiers. Per 31-12-2009 bedroeg de nieuwe instroom echter 419. Een verschil van 91. Tabel 1
Instroom Gemeenten Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Pentasz
Realisatie 2008 Verwachting 2009 Realisatie 2009 31 56 51 34 66 74 32 59 46 54 136 107 102 193 141 253 510 419
We mogen dus stellen, dat onze doelstelling is gehaald. Doelstelling 2:
Op 31-12-2009 kennen we een cliëntenbestand van 971 uitkeringseenheden.
De prognose voor 2009 was een totaal klantenbestand van 971. Gebleken is dat ons klantenbestand per 31-12-2009 894 bedroeg. Per 1 juli 2009 is de verstrekking van de bijstandsuitkeringen aan 65-plussers overgeheveld naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Verdere informatie over deze overheveling treft u aan in het programma Zorg. Aangezien de verantwoording en financiering van deze doelgroep in 2009 nog via Pentasz geschiedde en daardoor de financiering nog volledig op het Inkomensbudget drukte, had de overheveling nog geen gevolgen voor de jaarrekening 2009. Om toch inzicht te verschaffen in de grootte van deze doelgroep is in de volgende tabel deze doelgroep apart benoemd. Omdat de uitvoering van de regeling voor Zelfstandigen (BBZ) inmiddels ook is overgedragen (in dit geval aan de gemeente Maastricht), maar Pentasz hiervoor verantwoordelijk blijft, is ook deze groep apart benoemd. Ook trad per 1 oktober 2009 de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) in werking. Het doel van deze wet is jongeren van 18 tot 27 jaar te laten werken of leren of een combinatie van beiden. De jongere heeft recht op een werkleer-aanbod. Alleen in de situatie dat een werkleer-aanbod geen optie is of het werkleer-aanbod onvoldoende inkomsten biedt, is een inkomensvoorziening gegarandeerd. In 2009 vond de financiering en verantwoording van deze doelgroep nog via het WWBinkomensgedeelte plaats. Vanaf 2010 is deze systematiek veranderd. In onderstaande tabel zijn de jongeren die in 2009 onder de WIJ vielen, daarom opgenomen in de WWB-groepen.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 13
In tabel 2 wordt de samenstelling van het cliëntenbestand per 31 december 2009 per gemeente weergegeven. Tabel 21 Aantal uitkeringseenheden per regeling op 31-12-2009
Regeling WWB
Omschrijving groep <21 jaar 21-64 jaar 65+ Inrichting
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Pentasz 9 0 2 1 2 4 750 86 96 89 194 285 57 5 5 2 8 37 0 3 3 0 6 91 106 95 204 326 822 48 4 8 4 18 14 11 1 3 2 3 2 10 1 1 2 5 1 1 1 0 0 1 3 98 119 103 230 344 894
Totaal WWB IOAW IOAZ BBZ Krediethypotheek Totaal
Afgezet tegen ons cliëntenbestand per 31-12-2008 zien we een toename van 17%. In onderstaande tabel 3 wordt per gemeente deze toename weergegeven.
Tabel 3 Cliëntenbestand, aantal uitkeringseenheden (=alleenstaande, echtpaar of samenwonenden) Eijsden Cliëntenbestand 1-1-2009
a
Margraten
GulpenWittem
Meerssen
Vaals
Totaal
83
97
87
207
292
766
Instroom 2009
51
74
46
107
141
419
Uitstroom 2009
31
49
27
80
105
292
31-12-2009
b
98
119
103
230
344
8932
Verschil (b-a)
c
15
22
16
23
52
127
Verschil % (c/a)
d
18%
23%
18%
11%
18%
17%
Ondanks een gemiddelde toename van ons cliëntenbestand van 17% blijven we binnen de begroting. Ook hier mogen we dus stellen, dat onze doelstelling is gehaald. Doelstelling 3:
Op 31-12-2009 vindt 100% tijdige inkomensverstrekking plaats, waardoor de zelfredzaamheid van burgers wordt bevorderd.
Een concrete doelstelling voor 2009 was er niet. In de begroting 2009 is namelijk opgenomen dat we per 31-12-2010 zouden moeten voldoen aan een 100% tijdige inkomensverstrekking. Toch hadden we ons ook voor 2009 al voorgenomen om in alle gevallen tijdig de uitkering te verstrekken. Dit is niet gelukt. Per 31 december 2009 voldeden we in 85% van de gevallen aan deze doelstelling. In de gevallen waar we wel tijdig tot bijstandsverstrekking overgingen, geschiedde dit binnen de wettelijke termijn van 56 dagen, namelijk binnen gemiddeld 39 dagen. De tabel 4 geeft dit per gemeente weer.
1
De rekensom beginstand + instroom – uitstroom = eindstand is vanuit de kernapplicaties niet kloppend te maken. Dit heeft enerzijds te maken met klanten die met terugwerkende kracht kunnen in- of uitstromen en anderzijds met verhuizingen binnen deelnemende Pentasz gemeenten die niet uniform in de cijfers meegerekend worden. Dit is een landelijk bekend probleem in de GWS applicatie. 2 Dit aantal komt niet overeen met het aantal in de eerder genoemde tabel. Dit heeft te maken met o.a. de verhuizingen van klanten tussen deelnemende Pentasz gemeenten die dan bij de ene querie wel en bij de andere niet meegerekend worden.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 14
Tabel 4 % tijdigheid 2009
Eijsden
GulpenWittem 89
Margraten 88
Meerssen
82
Vaals 83
Pentasz Totaal 83
85
De doelstelling om in alle gevallen tijdig de uitkering te verstrekken werd dus niet gehaald. Doelstelling 4:
Op 31-12-2009 is het aanvraagproces WWB vereenvoudigd.
Het aanvraagproces WWB beperkt zich niet alleen tot de aanvragen Levensonderhoud. Ook de aanvragen om bijzondere bijstand, een langdurigheidstoeslag of een gemeentelijke regeling behoren hiertoe. Op uitdrukkelijk verzoek van het Bestuur zijn per 1 augustus 2009 de procedures rondom de bijzondere bijstand, de langdurigheidstoeslag en de gemeentelijke regelingen versimpeld. De procedures rondom de aanvragen Levensonderhoud hebben we nog niet tegen het licht gehouden. De doelstelling om het gehele aanvraagproces WWB te vereenvoudigen is derhalve nog niet afgerond. Doelstelling 5:
Op 31-12-2009 wordt zorg gedragen voor 100% sluitende aanpak bij incasso van nieuwe vorderingen.
Gebleken is dat in ruim 79% van de gevallen, door middel van een goede, adequate en snelle benadering aan de voorkant van het proces of een actieve benadering van de debiteur nadat de vordering aan hem bekend is gemaakt, een minnelijke regeling met de debiteur werd getroffen. Afgezet tegen het landelijke gemiddelde van 40% á 50% was dit goed. In die gevallen (21%) waarin dit niet tot de mogelijkheden behoorde werd of tot verplichte incasso overgegaan of werd de zaak overgedragen aan een externe organisatie. Door het treffen van een minnelijke regeling, het leggen van beslag of het overdragen aan een externe organisatie, werd de sluitende aanpak in 2009 gegarandeerd. Deze manier van werken heeft met betrekking tot de WWB mede bijgedragen tot een bedrag van € 516.347 aan debiteurenontvangsten. Afgezet tegen hetgeen we verwacht hadden (€ 552.000), ruim € 35.000 minder. In tabel 5 is de verdeling per gemeente opgenomen. Tabel 5 Geïnde bedragen in 2009 Bedrag in €
Percentage
Eijsden
34.792
7%
Gulpen-Wittem
96.722
19%
Margraten
99.786
19%
Meerssen
107.758
21%
Vaals
177.289
34%
516.347
100%
Totaal
Door het hanteren van bovengenoemde procedure werd de sluitende aanpak bij de incasso van nieuwe vorderingen in 2009 gerealiseerd. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 15
Doelstelling 6:
Op 31-12-2009 is 100% verhaalsacties op ex-partners van uitkeringsgerechtigden gerealiseerd.
Daar waar sprake was van een onderhoudsplicht ten opzichte van de uitkeringsgerechtigde, werd in alle gevallen onderzocht of degene die onderhoudsplichtig was, kon bijdragen in de kosten van de verleende bijstand. In 2009 werden 24 verhaalszaken onderzocht. In 8 gevallen werd een onderhoudsbijdrage opgelegd. Door deze aanpak werd het gestelde doel bereikt. Doelstelling 7:
De inzet van fraude(preventie) instrumenten sorteert gewenst effect.
Of de inzet van de fraude(preventie) instrumenten tot het gewenste effect hebben geleid, namelijk: ‘Bijstand alleen voor hen die dat nodig hebben’, is niet objectief te meten. Enerzijds omdat fraude pas achteraf kan worden vastgesteld. En anderzijds omdat fraudepreventie ertoe dient om fraude te voorkomen, waardoor we op het moment van het voorkomen van fraude niet weten hoeveel bijstand we eventueel ten onrechte zouden hebben verstrekt. Om er toch voor te zorgen dat bijstand alleen dan werd verstrekt als dat nodig was én achteraf te achterhalen of bijstand ten onrechte was verstrekt, hebben we in 2009 tal van instrumenten ingezet en acties ondernomen. Gezien de ondernomen acties, de ingezette instrumenten, de afgehandelde samenloopsignalen, de hercontroles op maat, de onderzoeken sociale recherche en de debiteurenontvangsten, mogen we gerust stellen, dat onze doelstelling voor 2009 is behaald. Met de bevindingen uit de interne controle van 2009 wordt aangetoond, dat de instrumenten bestaan en werken. Daarnaast zijn geen onrechtmatigheden in de uitvoering geconstateerd. Wat hebben we daarvoor gedaan? Doelstelling 1:
Bijstand alleen voor hen die dat nodig hebben: instroom zo beperkt mogelijk houden.
Als gevolg van de economische crisis was de verwachting dat onze instroom aanzienlijk zou toenemen ten opzichte van de voorafgaande jaren. Zoals voorheen gemeld is onze instroom in aantallen toch achter gebleven bij de verwachting. Maar vergeleken met de instroom in het jaar 2008 (253) was er toch sprake van een toename van 55%. Uiteraard had dit te maken met het feit dat landelijk een lagere stijging van het aantal niet-werkende werkzoekenden (NWW-ers) plaatsvond dan verwacht, maar was dit ook te danken aan de ondernomen acties, zoals: - Een strenge intake aan de poort (Poortwachterfunctie); - het gebruik maken van voorliggende voorzieningen; - het blijven aanmelden bij het Transferium Werk en Bijstand (TWB); - het vroegtijdig aanpakken van de zogenaamde ‘max-WW-ers’ (de voornaamste reden van de nieuwe instroom); - het in stand houden van het instroomteam bij het werkplein Mergelland; - de sluitende aanpak voor melders bij het werkplein Maastricht (de driegesprekken met UWV-Werkbedrijf); _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 16
-
het starten van de pilot TWB-VBO, waarvoor kortheidshalve wordt verwezen naar het programma Werk.
Doelstelling 2:
Op 31-12-2009 kennen we een cliëntenbestand van 971 uitkeringseenheden.
Het cliëntenbestand (het aantal uitkeringseenheden) is afhankelijk van de in- en uitstroom. Ondanks de flinke toename van de instroom, bleef ons cliëntenbestand in aantallen (894) per 31 december 2009 nog steeds onder het begrote aantal van 971. Dit kwam doordat de instroom ver achterbleef bij de prognose 2009. De uitstroom daarentegen was in 2009 toch nog redelijk hoog en bleef in relatie tot de instroom minder ver achter bij hetgeen was verwacht. De ondernomen acties voor wat betreft het beperken van de instroom zijn onder punt 1 beschreven. De acties die we hebben ondernomen voor het vergroten van de uitstroom, zijn terug te vinden in het programma Werk. Doelstelling 3:
Op 31-12-2009 vindt 100% tijdige inkomensverstrekking plaats, waardoor de zelfredzaamheid van burgers wordt bevorderd.
Om de klant zo snel mogelijk te laten weten of de ingediende aanvraag om uitkering al of niet werd toegekend, zijn de navolgende acties uitgevoerd: - Er zijn twee prestatie-indicatoren gedefinieerd om dit proces te kunnen sturen. Deze zijn: de ‘gemiddelde doorlooptijd’ en het ‘percentage tijdigheid’ van de aanvragen levensonderhoud. Aan de hand van deze indicatoren werd maandelijks inzicht verkregen over de stand van zaken rondom de termijn van afhandeling van de aanvragen en konden medewerkers beter worden aangestuurd; Waarom nog niet geheel werd voldaan aan een tijdige besluitvorming in het kader van de WWB had voornamelijk te maken met redenen van organisatorische aard in relatie tot de toename van de instroom. - Mede gezien de invoering van de wet ‘Dwangsom en Beroep bij niet tijdig beslissen’ per 1 oktober 2009, zijn vanaf dat moment alle werkprocessen waarop deze wet van toepassing is, gemonitord. Doelstelling 4: Op 31-12-2009 is het aanvraagproces WWB vereenvoudigd. Om de aanvraagprocessen bijzondere bijstand, langdurigheidstoeslag en gemeentelijke regelingen zo simpel mogelijk te maken hebben we in 2009 de navolgende acties ondernomen: - We hebben deelgenomen aan het landelijk project Administratieve Lastenvermindering (een initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). Samen met 65 andere sociale diensten hebben we lef getoond om onze werkprocessen en bedrijfsvoering onder de loep te nemen. Dit heeft geleid tot een beoordeling die gezien mag worden. Bij vijf van de negen oplossingen voor reductie van administratieve lasten en verhoging van dienstverlening behoren we tot de voorlopers (opvragen bewijsstukken, genoegen nemen met uitdraaien via telebankieren, bewijslast bij aanvragen bijzondere bijstand tot het minimum beperkt, afschaffen rechtmatigheidsformulier voor bepaalde doelgroepen en het werken met risicoprofielen). Concreet heeft dit geleid tot de invoering van een formulierenkaart, waarbij de aanvraag- en inlichtingenformulieren zijn doorgelicht en aangepast. Per soort aanvraag zijn er nu aparte formulieren die duidelijk en simpel zijn en waarmee minder bewijsstukken worden opgevraagd. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 17
-
-
Dit wil niet zeggen dat we er al zijn. Tot nu toe hebben we ons namelijk alleen beperkt tot onze interne processen. Een volgende stap zal gericht zijn op de externe klantgerichte processen. We hebben de aanvraagprocessen bij het werkplein Maastricht en het werkplein Mergelland zoveel als mogelijk op elkaar afgestemd en geoptimaliseerd. Anders dan voorheen zijn vanaf 1 juli 2009 de aanvragen rondom de gemeentelijke regelingen, langdurigheidstoeslag en bijzondere bijstand, afgehandeld door een drietal klantmanagers, waarbij door middel van steekproefsgewijze toetsing achteraf controle heeft plaatsgevonden.
Doelstelling 5:
Op 31-12-2009 wordt zorg gedragen voor 100% sluitende aanpak bij incasso van nieuwe vorderingen.
De sluitende aanpak bij incasso van nieuwe vorderingen was een van de vele instrumenten van hoogwaardig handhaven. Het droeg eveneens bij tot het behalen van onze eerste doelstelling: ‘Bijstand alleen voor hen die dat nodig hebben’. Iedereen die ten onrechte of teveel bijstand heeft ontvangen weet inmiddels dat deze bijstand dient te worden terugbetaald én wij ook werk maken om deze bedragen te innen. Het heeft dus ook een preventieve werking. In alle gevallen waarin nieuwe vorderingen ontstonden, werden deze schriftelijk aan de debiteur kenbaar gemaakt. Indien deze niet tot betaling overging, werd hetzij telefonisch hetzij schriftelijk contact opgenomen met de debiteur. Indien ook dit niet leidde tot het terugbetalen van de vordering, werd getracht via beslaglegging op het inkomen tot inning te geraken. Vorderingen die ‘oninbaar’ leken omdat de debiteur geen bekende bron van inkomsten had of wij niet wisten waar deze woonde, werden op basis van ‘no cure, no pay’ overgedragen aan een externe organisatie. Om dit proces te vervolmaken hebben in 2009 ook nog de volgende acties plaatsgevonden: - Er heeft een evaluatie plaatsgevonden van de benchmark. Aan de hand van deze evaluatie is besloten om de inning van de ten onrechte verstrekte bijstand in huis te blijven uitvoeren. Dit besluit was mede gebaseerd op het feit dat in de praktijk de debiteurenontvangsten plaatsvonden op basis van het treffen van een minnelijke regeling. Gebleken is dat een goede, adequate en snelle benadering aan de voorkant van het invorderingsproces de beste resultaten oplevert. Zoals al vermeld onder doelstelling 5 van de paragraaf; ‘Wat hebben we bereikt?’ deden we dit in 79% van de gevallen; - De interne procedures werden in verband met de invoering van de ‘4e tranche van de Algemene wet bestuursrecht’ grotendeels aangepast. Doelstelling 6:
Op 31-12-2009 is 100% verhaalsacties op ex-partners van uitkeringsgerechtigden gerealiseerd.
De doelstelling is gerealiseerd door middel van de volgende acties: - Bij iedere bijstandsaanvraag werd globaal beoordeeld of sprake was van onderhoudsplicht. - In de gevallen waar onderhoudsplicht aan de orde was, werd beoordeeld of de onderhoudsplichtige genoeg draagkracht had om bij te dragen in de kosten van bijstand. - De zaken waarbij sprake was van draagkracht werden overgedragen aan een extern bureau ter verdere afhandeling. - De interne procedures werden in verband met de invoering van de ‘4e tranche van de Algemene wet bestuursrecht’ grotendeels aangepast.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 18
Doelstelling 7:
De inzet van fraude(preventie) instrumenten sorteert gewenst effect.
In 2009 hebben we het volgende gedaan om de doelstelling te bereiken: - De klant goede voorlichting en helderheid gegeven over diens rechten én plichten; - De gehele keten (UWV/Werkbedrijf, Re-integratiepartners en Pentaszmedewerkers) bewust gemaakt van onze doelstellingen rondom hoogwaardige handhaving; - Tijdelijk een extra fraudepreventiemedewerker ingezet; - Bij elke nieuwe aanvraag een fraude-scorekaart ingevuld; - Vóór de toekenning van de uitkering een huisbezoek afgelegd, indien de fraude-scorekaart daartoe aanleiding gaf; - Binnen een maand na toekenning van de uitkering een huisbezoek afgelegd (indien geen directe actie vanuit de fraude-scorekaart vereist was); - De samenloopsignalen van het Inlichtingenbureau afgehandeld, waarmee werd onderzocht of er sprake was van ander inkomen dan bijstand of vermogen. Wat heeft het gekost? Hieronder volgt een overzicht (tabel 6) van de uitgaven tot en met 31-12-2009. Tabel 6 Begroot Totale bruto uitgaven I-deel Beschikbaar rijksbudget WWB Ideel Aanvullende uitkering Rijk I-deel WWB Bruto budget resultaat I-deel Debiteurenontvangste n Gemeentelijke bijdrage
Realisatie
Begroot
Realisatie
1.245.000
1.219.750
1.150.000
1.098.213
954.400
954.400
1.121.000
1.121.000
976.200
976.200
49.200
6.130
-
-
-
-
126.400-
130.192-
124.000-
98.750-
173.800-
122.013-
31.000
34.792
111.000
96.722
82.000
99.786
95.400
95.400
13.000
2.028
91.800
22.226
Meerssen
Bruto budget resultaat I-deel Debiteurenontvangste n Gemeentelijke bijdrage
Begroot
1.090.722
Begroot Totale bruto uitgaven I-deel Beschikbaar rijksbudget WWB Ideel Aanvullende uitkering Rijk I-deel WWB
Realisatie
1.130.000
Vaals
Realisatie
Begroot
Totaal
Realisatie
Begroot
Realisatie
2.615.000
2.558.851
4.116.000
4.066.559
10.256.000
10.034.095
2.287.900
2.287.900
3.094.400
3.094.400
8.433.900
8.433.900
504.200
485.470
533.400
491.600
-
-
327.100-
270.951-
517.400-
486.689-
1.288.700-
1.108.595-
120.000
107.758
208.000
177.289
552.000
516.347
207.100
163.193
309.400
309.400
716.700
592.247
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 19
Terugkijkend op 2009 blijkt dat minder is uitgegeven dan primair was begroot. Ook afgezet tegen de gewijzigde begroting 2009 geven we minder aan uitkeringen uit. Uitgaande van de stand van zaken op 31 december 2009 zal alleen voor de gemeenten Eijsden en Vaals een aanvullende uitkering aangevraagd dienen te worden. Voor die gemeenten is de eigen gemeentelijke bijdrage gelijk aan het maximale eigen risico (10% van het ontvangen inkomensbudget) zoals opgenomen in de begroting. Voor de gemeenten Gulpen-Wittem, Margraten en Meerssen is de eigen bijdrage lager dan geraamd. Gezien de ervaring over 2009 en het feit, dat ons cliëntenbestand niet in die mate toeneemt als was verwacht, dienen we onze verwachtingen die we hadden bij het indienen van de begroting voor 2010 (begin 2009) bij te stellen. De begroting 2010 zal op deze bovenstaande onderdelen per gemeente aan worden gepast. Voor de specificaties van deze aanpassingen wordt verwezen naar de 1e bijstelling begroting 2010. Beslispunt: Akkoord gaan met de gerelateerde eerste begrotingswijziging 2010 in het programma Inkomen.
Samenvattende conclusie Als we terugkijken op 2009 kunnen we constateren, dat het cliëntenbestand niet in die mate is gegroeid dan verwacht. Dit komt met name, omdat de uitstroom van de klanten ondanks de economische crisis niet ver is achtergebleven bij de doelstelling. Wel is de instroom flink toegenomen ten opzichte van 2008. Voor wat betreft de vereenvoudiging en de tijdige afhandeling van de diverse aanvragen, zijn al wat slagen gemaakt. De debiteurenontvangsten zijn in 2009 wederom gestegen ten opzichte van het jaar 2008. Als gevolg van de debiteurenontvangsten en het achterblijven van de verwachte stijging van het cliëntenbestand, is op het inkomensdeel minder uitgegeven dan begroot.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 20
2.1.3
Programma zorg
Algemeen Het programma zorg biedt samen met het programma inkomen een sociaal vangnet door het bieden van financiële ondersteuning aan cliënten. In dit programma zijn de volgende producten/diensten opgenomen: - bijzondere bijstand; - schuldsanering; - gemeentelijke regelingen en - uitvoering van de Wet Kinderopvang. Doelstelling In de visie van het Algemeen Bestuur zijn richtinggevende uitspraken en ambities in het kader van zorg gericht op: o Het welzijn van de minima tijdelijk extra te ondersteunen; o het bewerkstelligen dat cliënten zich door middel van het product- en dienstenaanbod prettig voelen, bevorderd worden in hun zelfstandigheid en zelfredzaamheid en hierdoor minder afhankelijk worden (van zorgondersteuning door Pentasz); o het bijdragen aan participatie van cliënten aan de maatschappij; o het op termijn aanbieden van meer zorgproducten via Pentasz. Met de bijzondere bijstand, kinderopvang en het minimabeleid wil Pentasz alle inwoners van de deelnemende gemeente een menswaardig bestaan geven en een toekomstperspectief bieden. Het programma zorg kent de volgende doelstellingen: 1. Handhaven koopkracht en welzijn minima; Concreet betekent dit dat in 2009 de inspanningen erop gericht waren: a. het gemiddelde gebruik van de gemeentelijke regeling (participatiefonds) ten opzichte van het voorgaande jaar te verhogen met 15%; b. de deelname aan de collectieve ziektekostenverzekering IZA Cura te vergroten van 25% in 2007 naar 40% in 2009; 2. Afname aantal inwoners met problematische schulden. a. Concreet betekent dit dat Pentasz in 2009 meer hulpverleningstrajecten wilde aanbieden in vergelijking met het voorgaande jaar. Om de bovenstaande doelstellingen te kunnen waarmaken zijn een aantal regelingen beschikbaar voor de burgers. Regelingen die financiële ondersteuning bieden aan mensen die door het ontbreken van voldoende middelen niet goed in hun primaire levensonderhoud kunnen voorzien. De gemeenten hebben ervoor gekozen een aantal tegemoetkomingen in de kosten beschikbaar te stellen aan mensen met een minimuminkomen. In principe zijn aan de totale uitgaven van de regelingen geen financiële bovengrenzen te benoemen: de burger heeft in voorkomende gevallen recht op de regeling en de gerelateerde financiële tegemoetkoming. Wat hebben we bereikt? Doelstelling 1: Handhaven koopkracht en welzijn minima. Teneinde de koopkracht te handhaven staan de sociale dienst een aantal instrumenten ter beschikking. Voor cliënten die niet helemaal in hun levensonderhoud kunnen _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 21
voorzien, bieden wij een uitkering op grond van de Wet Werk en Bijstand (zie programma inkomen). Deze uitkering is bedoeld om de normale algemene levenskosten te betalen. Bijzondere bijstand en langdurigheidstoeslag Indien cliënten extra, onvoorziene uitgaven moeten doen, kunnen zij eventueel in aanmerking komen voor een extra uitkering (bijzondere bijstand). In 2009 is de langdurigheidstoeslag toegevoegd aan de bijzondere bijstand. In 2009 hebben wij in totaal 377 aanvragen voor bijzondere bijstand en 358 aanvragen langdurigheidstoeslag behandeld, waarvan: - aanvraag toegewezen: 79% - aanvraag afgewezen: 11% - aanvraag ingetrokken: 1% - aanvraag buiten behandeling: 4% - aanvraag in behandeling: 6% In tabel 1 wordt een nadere specificatie per gemeente gegeven. Tabel 1 Aanvragen Bijzondere Bijstand en Langdurigheidstoeslag Aantal aanvragers Omschrijving Aanvraag WWB bijz bijst inc.
Besluiten aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen WWB bijz. bijst. inc. Aanvraag WWB bijz bijst per. aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen WWB bijz. bijst. per. Aanvraag Landurigheidstoeslag aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen langdurigheidstoeslag Algeheel totaal
Eijsden 3 1 1
Gulpen-Wittem 8
15 20
32 41
1
Margraten 4 1 1 4 38 48 3
1 20 20
15 16 1
2 11 16 2
1 24 25 65
2 34 37 94
7 44 53 117
Meerssen 13
Vaals 17
8
7
25 46 1
68 92 3
8 2 29 40 4
4 5 26 38 18 1
13 94 111 197
7 106 132 262
Totaal 45 2 18 4 178 247 7 0 13 9 101 130 25 1 0 30 302 358 735
In vergelijking met het voorgaande jaar is het aantal aanvragen voor bijzondere bijstand met bijna 20% gedaald: in 2008 werden er nog 460 aanvragen voor bijzondere bijstand gedaan. Deze daling is reeds een aantal jaren zichtbaar en wordt onder meer veroorzaakt doordat mensen zich hebben aangesloten bij de collectieve ziektekostenverzekering IZA Cura die door de gezamenlijke Zuid-Limburgse sociale diensten aan minima wordt aangeboden. Daardoor is de vraag naar bijzondere bijstand in relatie tot ziektekosten (bril e.d.) gedaald. Wet Kinderopvang Sinds 1 januari 2007 verzorgt Pentasz, op verzoek van de deelnemende gemeenten, de uitvoering wat betreft de intake, de beschikkingen, de contacten aangaande concrete beschikkingen met het Landelijk Meldpunt Kinderopvang, de afhandeling van bezwaarschriften evenals de betaling van de ouderbijdragen. De beleidsmatige uitvoering is in handen van de gemeente Valkenburg aan de Geul. In 2009 heeft Pentasz concreet voor 23 aanvragen betalingen verricht.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 22
Een overzicht van de in totaal 23 verwerkte aanvragen in 2009 geeft het volgende beeld. Tabel 2 Aanvragen Kinderopvang Aantal aanvragers Omschrijving Aanvraag WWB kinderopvang
Besluiten aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen WWB kinderopvang
Eijsden
Gulpen-Wittem
Margraten
Meerssen 2
Vaals
2 2
0
1 2 3
3 2 7
1 10 11
Totaal 2 0 0 5 16 23
Doelstelling 1.a: het gemiddelde gebruik van de gemeentelijke regeling (participatiefonds) ten opzichte van het voorgaande jaar te verhogen met 15%. Participatiefonds/participatieregeling In 2009 is er wat betreft het participatiefonds in vier gemeentes sprake van een “Uitvoeringsregeling tegemoetkoming kosten maatschappelijke participatie”. In een gemeente geldt nog de “regeling Participatiefonds”. Alhoewel in de uitwerking verschillend, kennen de twee regelingen eenzelfde doel: door het verstrekken van een financiële bijdrage het voor de burgers mogelijk te maken om te participeren in culturele, sociale of sportieve activiteiten. In onderstaande tabel 3 zijn de aanvragen in dat kader qua verwerking en gemeente gepresenteerd. Tabel 3 Aanvragen Participatiefonds Aantal aanvragers Omschrijving Aanvraag WWB participatiefonds
Besluiten aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen WWB participatiefonds
Eijsden 2
Gulpen-Wittem 2
53 55
46 49
Margraten 2
Meerssen 4
Vaals 3
4 46 52
1 10 111 126
2 10 167 182
1
Totaal 13 0 4 24 423 464
In vergelijking met 2008 is het aantal toegekende aanvragen voor de participatieregelingen van 528 toegekende aanvragen gedaald naar 423, een afname met 15%. Er is niet aan de doelstelling beantwoord, aangezien er een stijging met 15% was beoogd. Daarbij zij vermeld dat de doelgroep voor het participatiefonds sinds 2009 per gemeente verschilt: in de gemeenten Gulpen en Vaals behoort een huishouden tot de doelgroep als ze een inkomen heeft tot maximaal 110% van het voor deze huishoudens geldende sociaal minimum. In Eijsden en Margraten ligt deze grens op 120% en in Meerssen op 105%. De omvang van de doelgroep is derhalve moeilijk te bepalen. Schoolkostenregeling De gemeenten Vaals en Gulpen-Wittem hebben medio 2008 in het kader van het eigen armoedebeleid een schoolkostenregeling ingesteld. In Eijsden en Margraten is zulks in het 3e kwartaal 2009 van kracht geworden. Ouders van kinderen op de middelbare school kunnen op grond van deze regeling een vergoeding van maximaal € 150,- per kind krijgen voor met de school samenhangende kosten. De uitvoering van deze gemeentelijke regeling is in handen gelegd van Pentasz. Voor Gulpen en Vaals is er een beeld te verkrijgen van het gebruik van deze regeling in 2009, er is nog geen beeld te geven van de belangstelling voor deze regeling in Margraten en Eijsden, aangezien de burgers pas sinds kort van de mogelijkheid weten. Overigens gelden ook voor deze regeling de bij de participatieregeling genoemde doelgroepcriteria. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 23
In onderstaande tabel 4 staan de cijfers per gemeente en per afhandelingswijze. Tabel 4 Aanvragen Schoolkosten Aantal aanvragers Omschrijving Aanvraag WWB schoolkosten
Besluiten aanvraag afgewezen aanvraag ingetrokken aanvraag buiten behandeling in behandeling aanvraag toegekend Totaal aanvragen WWB schoolkosten
Eijsden
Gulpen-Wittem 1
Margraten 1
Meerssen 1
2 1 1
Vaals 1 9
1 8 11
2
1
23 33
Totaal 4 0 11 2 31 48
De gemeente Vaals heeft tevens een regeling ingesteld waarmee het mogelijk is om een tegemoetkoming in de kosten van de peuterspeelzaal te krijgen. Voor kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar van gezinnen met een inkomen tot 110% van het minimuminkomen worden de kosten van de peuterspeelzaal voor 75% vergoed. Deze regeling wordt eveneens uitgevoerd door Pentasz. In 2009 zijn er 2 aanvragen gedaan en gehonoreerd. Doelstelling 1.b: de deelname aan de collectieve ziektekostenverzekering IZA Cura te vergroten van 25% in 2007 naar 40% in 2009. In januari 2009 hebben 395 huishoudens een verzekering afgesloten bij IZA Cura en nemen zodoende deel aan de collectieve ziektekostenverzekering, die Pentasz samen met de andere sociale diensten in Zuid Limburg heeft afgesloten. Met een toename ten opzichte van 2008 met 20 huishoudens wordt de beoogde doelstelling net als in 2008 bij lange na niet gehaald. Net als in voorgaande jaren blijken er onvoldoende prikkels (bv. een bijdrage van de gemeenten in de kosten van de premie) te zijn voor de burgers om over te gaan van de eigen naar de collectieve ziektekostenverzekering. De doelgroep wordt geschat op 2.730 personen; met 709 personen die onder de collectieve verzekering vallen, komen de Pentasz-gemeenten daarmee op een bereik van 26%. Van de 709 verzekerde personen zijn: - kinderen jonger dan 18 jaar: 29% - volwassenen tot 22 jaar: 5% - volwassen vanaf 22 jaar: 66% Doelstelling 2:
Afname aantal inwoners met problematische schulden. Concreet betekent dit dat Pentasz in 2009 10% meer hulpverleningstrajecten wil aanbieden in vergelijking met het voorgaande jaar.
Iemand met problematische schulden kan en moet eerst zelf proberen zijn schuldensituatie op te lossen. Hij kan proberen zelf een betalingsregeling te treffen met zijn schuldeisers. Ook kan hij gebruik maken van het zogenaamde minnelijke traject. Met ondersteuning van een schuldhulpverlener wordt dan geprobeerd tot een aflossingsregeling met de schuldeisers te komen. Lukt dat niet, dan biedt de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) alsnog een mogelijkheid om een schuldenvrije toekomst te bereiken. Pentasz heeft de uitvoering van de schuldhulpverlening uitbesteed aan de Kredietbank Limburg. In 2009 is het aantal aanvragen voor schuldhulpverleningen wederom gestegen. De Kredietbank Limburg heeft voor de hulpverlening een flexibel en gevarieerd pakket van hulpverleningsactiviteiten ter beschikking.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 24
Tabel 5 Aantal Intakes en Trajecten Schuldhulpverlening TOTAAL
2008
2009
+/-
Intake
78
87
+ 12 %
Trajecten Schuldhulpverlening
61
89
+ 45%
Het aantal intakes na de aanmelding voor schuldhulpverlening van de hulpvragers steeg met 12%. Naast deze aanmeldingen zijn er in 2009 bij de Kredietbank Limburg ook nog eens 42 kredietaanvragen ontvangen en beoordeeld. De daadwerkelijk gestarte trajecten Schuldhulpverlening zijn in aantal sterk gestegen. In die aantallen zijn overigens ook de aanvragen voor een wettelijke regeling (de WNSP) verdisconteerd. Normaal volgen die op een poging tot minnelijke regeling. In 2009 werd er echter ook 15 keer een aanvraag gedaan die los stond van een, daaraan normaal voorafgaand, minnelijk traject. Wat hebben we daarvoor gedaan? Doelstelling 1: Handhaven koopkracht en welzijn minima - Ten aanzien van de Bijzondere Bijstand zijn ten opzichte van de voorgaande jaren geen extra activiteiten ondernomen. De klantmanagers die belast zijn met de zorgaanvragen hebben de klanten tijdens gesprekken op hun rechten gewezen. Met ingang van augustus 2009 is de afhandelingsprocedure voor aanvragen vereenvoudigd. Het effect op de afhandelingstermijn is nog niet kwantitatief te maken. - Op verzoek van de Sociale Verzekeringsbank is de per 1 januari 2010 de wettelijk verplichtte overheveling van de 65-plus klanten naar deze organisatie reeds 1 juli 2009 gerealiseerd. De 65-plussers ontvangen nu hun uitkering èn pensioen vanuit één organisatie. - De gemeentes voeren ieder hun eigen armoedebeleid. Pentasz ondersteunt waar mogelijk de beleidsvorming en doet suggesties voor de uitvoering. Tevens wordt op verzoek ten behoeve van de gemeentes onderzoeksvragen beantwoord vanuit het gegevensbestand klanten van Pentasz. - Voortvloeiend uit het gemeentelijk armoedebeleid zijn aan Pentasz verzoeken gedaan om gemeentelijke regelingen uit te voeren. Daarbij is in 2009 wederom gebleken dat de gemeenten in toenemende mate behoefte hebben aan eigen accenten daarin. Dit heeft in 2009 nog niet geleid tot extra dienstverleningsovereenkomsten (DVO’s) met de moedergemeenten. - Voor de gemeenten voert Pentasz in 2009 de volgende gemeentelijke regelingen uit: o
o
Participatiefonds, doel: participeren aan sociale en culturele activiteiten. • Meerssen: doelgroep: huishoudens met inkomen tot 105% van de bijstandsnorm, bijdrage € 90,75 per persoon. • Gulpen en Vaals: doelgroep: huishoudens met inkomen tot 110% van de bijstandsnorm, bijdrage: € 150,= per persoon • Eijsden en Margraten: doelgroep: huishoudens met inkomen tot 120% van de bijstandsnorm, bijdrage: € 150,= per persoon Schoolkostenregeling, doel: vergoeding schoolkosten 12-17 jarigen
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 25
•
o
o
Gulpen en Vaals: Doelgroep: huishoudens met inkomen tot 110% van de bijstandsnorm, bijdrage: € 155,= per kind • Eijsden en Margraten: Doelgroep: huishoudens met inkomen tot 120% van de bijstandsnorm, bijdrage: € 155,= per kind Peuterspeelzaal, doel: deelname VVE 2-4 jarigen • Vaals: Doelgroep: huishoudens met inkomen tot 110% van de bijstandsnorm: bijdrage: 75% van de kosten Peuterspeelzaal Noodfonds, doel: snelle financiële hulp in acute noodsituatie • Vaals: Doelgroep: iedereen die ondanks alle andere sociale voorzieningen in directe nood verkeert, bijdrage: lening max. € 750,=
Doelstelling 1.a:
het gemiddelde gebruik van de gemeentelijke regeling (participatiefonds) ten opzichte van het voorgaande jaar te verhogen met 15%.
- Ten aanzien van de het gebruik van de gemeentelijke regelingen (participatieregelingen en schoolkostenregeling) zijn geen bijzondere, extra activiteiten verricht om het gebruik te stimuleren. In het kader van het door het bestuur gekozen scenario 4 is hier terughoudendheid in betracht. - Met betrekking tot de voor vier gemeenten geldende schoolkostenregeling is weliswaar op de website gepubliceerd dat Pentasz de uitvoering daarvoor doet, de werving voor de regeling gebeurt door de gemeenten zelf. Doelstelling 1.b:
de deelname aan de collectieve ziektekostenverzekering IZA Cura te vergroten van 25% in 2007 naar 40% in 2009.
- Benevens participatie aan de provinciale werkgroep IZA Cura zijn er in dit kader vanwege de uit scenario 4 voortvloeiende terughoudende houding, geen acties ondernomen om de deelname aan de collectiviteit te verhogen. - Er is in de maanden oktober, november en december aangesloten bij de gezamenlijke reclame en wervingscampagnes. Daartoe behoren publicaties over premie en dekkingspakket van de verzekering op de eigen website en in de provinciale bladen en het ter beschikking stellen van informatiemappen aan belangstellenden. Doelstelling 2:
Afname aantal inwoners met problematische schulden. Concreet betekent dit dat Pentasz in 2009 10% meer hulpverleningstrajecten wil aanbieden in vergelijking met het voorgaande jaar.
- In 2009 is er regelmatig overleg gevoerd met de Kredietbank Limburg over de inhoud van de schuldhulpverlening en over de omvang van de vraag om hulp; - Het uitvoeringsoverleg waarin Pentasz samen met de welzijnsstichting Trajekt en de Kredietbank Limburg de aangemelde hulpvragen integraal beoordeelt, heeft iedere 6 weken plaatsgevonden; - De website www.pasopjegeld.nl, waarop lokale informatie in combinatie met uitleg van de landelijke regelingen aan de belangstellenden wordt gepresenteerd, is tot en met september 2009 regelmatig geactualiseerd. Eind 2009, begin 2010, zal uit de evaluatie van het functioneren ervan conclusies aangaande het toekomstige gebruik worden getrokken; - In de Dienstverleningsovereenkomst 2009 met de Kredietbank Limburg is enerzijds in de omvang van de afgesproken dienstverlening rekening gehouden met een stijging van _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 26
de vraag naar hulp. Anderzijds zijn er afspraken gemaakt over hoe te handelen als de stijging veel meer dan verwacht zal blijken te zijn. Deze afspraken bleken voldoende flexibel te zijn, zodat er geen problemen zijn gerezen rond de sterke toename van de vraag. Wat heeft het gekost? In 2009 is de begroting voor wat betreft het programma Zorg tweemaal bijgesteld op basis van de kosten van gerealiseerde uitkeringen in de desbetreffende voorafgaande periode. In bijgaande tabel wordt een overzicht gegeven van de begroting en de werkelijke kosten. In de kolom Bijgestelde begroting 2009 zijn de verwachtte kosten opnieuw ingeschat, op basis van de kosten tot en met augustus 2009 (2e Bijstelling Begroting 2009). Tabel 6 Kosten Programma Zorg Realisatie 2008
Bijgestelde begroting 2009
Realisatie 2009
Bijzondere bijstand
€ 388.366
€ 321.500
€ 421.152
€ 143.287
€0
€0
Schuldhulpverlening
€ 137.188
€ 271.200
€ 176.545
€0
€ 57.623
€ 152.278
Gemeentelijke regelingen
€ 89.806
€ 108.000
€ 104.805
€0
€ 104.805
€0
Wet kinderopvang
€ 29.601
€ 44.000
€ 41.860
€0
€ 41.860
€0
Eenmalige uitkering
€ 37.100
€ 17.300
€ 17.150
€0
€0
€0
€ 682.061
€ 762.000
€ 761.512
€ 143.287
€ 204.288
€ 152.278
Totaal
Ontvangsten bijzondere Ten laste Reservering 2010 bijstand 2009 van W-deel
In 2009 zijn in vergelijking met 2008 de uitgaven voor bijzondere bijstand met 8% gestegen. In 2009 zijn de kosten voor de langdurigheidstoeslag overigens toegevoegd aan de bijzondere bijstand. Over de uitgekeerde bijzondere bijstand werd 34% weer terugontvangen in verband met aflossingen van leenbijstand en terugvorderingen van ontvangen bijzondere bijstand. De eenmalige uitkering betreft nabetalingen in het kader van de eenmalige uitkeringsregeling die eind 2008 in het leven werd geroepen. De kosten voor gemeentelijke regelingen, schuldhulpverlening en kinderopvang liggen gemiddeld 26% hoger dan het voorgaande jaar. In 2009 zijn in vergelijking met 2008 de uitgaven voor bijzondere bijstand met 27% verminderd, dit ondanks de toevoeging van de kosten voor de langdurigheidstoeslag in 2009. De kosten voor gemeentelijke regelingen, schuldhulpverlening en kinderopvang liggen gemiddeld 26% hoger dan het voorgaande jaar. In aansluiting op het besluit van het Algemeen Bestuur om een aantal kosten uit het programma Zorg te financieren vanuit het W-deel wordt in de tabel de omvang van het bedrag dat daarvoor in aanmerking komt gepresenteerd per onderdeel. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 27
Voor de schuldhulpverlening is daarbij gekeken naar hulpverleningstrajecten voor mensen met een WWB uitkering. De gemeentelijke regelingen en de kinderopvang komen (na enkele kleine correctie verrekeningen) volledig in aanmerking voor financiering uit het W-deel. De gedeeltelijke financiering van schuldhulpverleningstrajecten uit het W-deel heeft als resultaat dat er een overschot op de begroting ontstaat. Dat overschot bestaat uit ongeveer de helft uit geoormerkt geld voor extra activiteiten op het gebied van schuldhulpverlening, te besteden in 2010. De andere helft is ‘echt’ overschot, waarvoor wij toestemming vragen aan het AB om dit te mogen reserveren voor de schuldhulpverlening in 2010 e.v.. Eijsden heeft verhoudingsgewijs de meeste reserve, alhoewel de begroting ongeveer gelijk loopt met Gulpen en Margraten werden er veel minder hulpverleningen gestart. Meerssen heeft door de financiering uit het W-deel geen tekort op de begroting voor schuldhulpverlening. Beslispunt: Akkoord gaan met de gerelateerde eerste begrotingswijziging 2010 in het programma Zorg.
Samenvattende conclusie De aanvragen en dientengevolge ook de uitgaven voor bijzondere bijstand zijn in vergelijking met het voorgaande jaar sterk afgenomen. Een directe oorzaak daarvoor is niet aan te wijzen. In 2009 hebben we wederom kunnen constateren dat de schuldenproblematiek voor steeds meer mensen dermate problematisch is geworden dat ze de drempel nemen naar Schuldhulpverlening. Analyse van de klantengroep van de Kredietbank Limburg leert dat het grootste gedeelte van de hulpvragers niet meer de klanten van Pentasz zijn maar mensen met loon of andere dan een WWB-uitkering zijn. In 2009 zijn er door verschillende gemeenten weer nieuwe minimaregelingen geïntroduceerd of varianten op bestaande regelingen gemaakt. Het maatwerk van Pentasz voor de vijf gemeenten leidt voor de minima in de regio tot minder consistentie in de subsidies en de criteria om ervoor in aanmerking te komen. Dit is niet conform één van de beoogde doelen van Pentasz, om consistentie te vormen in de regio ter voorkoming van bijstandstoerisme. Uit de jaarcijfers blijkt dat er momenteel niet veel gebruik gemaakt wordt van Kinderopvang. Vooralsnog is niet met zekerheid te zeggen dat de actuele vraag (veel) groter is dan het gerealiseerde aanbod.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 28
2.1.4
Programma inburgering
Algemeen Inburgering wil zeggen, dat immigranten die langdurig in Nederland komen wonen de taal spreken, op de hoogte zijn van de Nederlandse samenleving en een aantal belangrijke normen en waarden kennen. De Nederlandse overheid beschouwt inburgering als een voorwaarde om te kunnen integreren. Om bovenstaande te bereiken heeft Nederland een Wet Inburgering. Pentasz Mergelland verzorgt, voor de gemeente Eijsden, Gulpen-Wittem, Margraten, Meerssen en Vaals de uitvoering van deze, sinds 1 januari 2007 van kracht zijnde, Wet Inburgering. In 2008 werden er nog trajecten volgens oude regelingen uitgevoerd. In 2009 zijn enkel nog trajecten uitgevoerd die vallen onder de Wet Inburgering. Eind 2007 heeft het Algemeen Bestuur haar visie ten aanzien van Inburgering geformuleerd. Deze visie is vertaald in onderstaande ambities: • Pentasz wil door middel van haar inburgeringsaanbod allochtonen de eerste aanzet geven op weg naar participatie (waardoor zij weerbaarder worden, uit hun sociaal isolement komen en zich thuis gaan voelen in Nederland) en tevens de acceptatiegraad door autochtonen bevorderen; • Pentasz wil de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van inburgeraars die hun inburgering zelf ter hand moeten nemen, stimuleren. Doelstelling Bovenstaande visie en ambities leidden in de oorspronkelijke begroting Inburgering 2009, die op 24 juni 2008 werd vastgesteld, onder andere tot de doelstelling om in de jaren 2007 t/m 2009 140 inburgeringsplichtigen en –behoeftigen een inburgeringaanbod3 gedaan te hebben. Voor 2009 betekende, dat concreet 90 mensen een aanbod inburgeringsvoorziening moesten krijgen. In de derde kwartaalrapportage 2009, is t.a.v. van die begrote aantallen Inburgering (overigens geheel conform het landelijke beeld) een wijziging voorgesteld. Deze wijziging leidt tot de volgende doelstellingen voor 2009: 1. Bereiken dat alle belanghebbenden op de hoogte zijn van de Wet Inburgering; 2. Op 31-12-2009 is, in het kader van de wet Inburgering, aan 104 (147 op 31-122010) inburgeringsplichtigen en –behoeftigen een inburgeringaanbod gedaan (gemeten over de periode vanaf 2007); 3. Binnen 2 jaar na aanvang van het traject dient 80% van de allochtonen die een aanbod krijgen het inburgeringexamen te hebben behaald; 4. Binnen 5 jaar na kennisgeving dienen inburgeringsplichtingen die geen aanbod krijgen zelfstandig het inburgeringexamen te hebben behaald.
Wat hebben we bereikt? Doelstelling 1.
Bereiken dat alle belanghebbenden op de hoogte zijn van de Wet Inburgering.
Alle Inburgeringsplichtigen en –behoeftigen die behoren tot de prioritaire doelgroep zijn schriftelijk dan wel mondeling over de wet inburgering en haar consequenties 3
Definitie inburgeringsaanbod: Met de term inburgeringsaanbod wordt in deze tekst de wettelijk gebezigde term 'aanbod (beschikking) inburgeringsvoorziening’ bedoeld. In dit kader wordt ook wel de term ‘aantal gestarte inburgeringstrajecten’ gebruikt, die opgenomen is in tabel 1 en 2.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 29
geïnformeerd. Deze informatie is individueel verstrekt. Ten aanzien van de overige belanghebbenden is in 2009 geen actie ondernomen. Doelstelling 2.
Op 31-12-2009 is, in het kader van de wet Inburgering, aan 104 (147 op 31-12-2010) inburgeringsplichtigen en –behoeftigen een inburgeringaanbod gedaan (gemeten over de periode vanaf 2007).
Om doelstelling 2 te behalen zouden er in 2007, 2008 en 2009 in totaal 104 mensen gestart moeten zijn met een inburgeringstraject. In 2007 en 2008 waren er al 72 klanten met een dergelijk traject gestart. Voor 2009 betekende dat nog 32 mensen een aanbod inburgeringsvoorziening moesten krijgen. Eind 2009 zijn er in het totaal 106 mensen gestart met een inburgeringstraject in het kader van de Wet Inburgering. Uit tabel 1 en 2 blijkt dat er in 2009 aan 34 inburgeringsplichtigen en –behoeftigen een aanbod inburgeringsvoorziening, conform de Wet Inburgering, is gedaan. Dit is een overschrijding van 2 op het begrote aantal ‘ gestarte inburgeringstrajecten´. Om een inburgeringstraject succesvol af te kunnen ronden moet een aantal inburgeringsplichtigen eerst een alfabetisering- of laaggeletterden-traject volgen. De derde tabel laat zien dat er in 2009, 21 van dit soort trajecten gestart zijn. Ter bepaling van en advisering over het aan te bieden traject hebben er in 2009, 53 diagnoseonderzoeken plaatsgevonden (zie tabel 4). Tabel 1 Doelstelling 2009 totaal Pentasz Aantal gestarte inburgeringstrajecten 2009
Doelstelling Pentasz totaal na wijziging
90
Werkelijk t/m 4e kwartaal
32
Overschrijding
34
2
Tabel 2 Eijsden Aantal gestarte inburgeringstrajecten 2009
6
GulpenWittem 3
Margraten 3
Meerssen 9
Vaals 13
Totaal 34
Tabel 3 aangemeld t/m 4e kwartaal
Overige indicatoren
gestart t/m 4e kwartaal
Aantal voortrajecten Aantal alfabetiseringstrajecten
7
7
19
14
Totaal
26
21
Tabel 4 Overige indicatoren Aantal diagnoseonderzoeken
Doelstelling 3.
aangemeld t/m 4e kwartaal
gestart t/m 4e kwartaal 64
53
Binnen 2 jaar na aanvang van het traject dient 80% van de allochtonen die een aanbod krijgen het inburgeringexamen te hebben behaald.
Het percentage inburgeringsplichtigen en –behoeftigen met een aanbod inburgeringsvoorziening (in het kader van de wet Inburgering) dat het inburgeringexamen heeft behaald kan pas eind 2010 berekend worden. Bedoelde trajecten zijn zowel in 2007 als in 2008 gestart en tussen de start van een inburgeringstraject en de deelname aan het examen zit twee jaar. Eind 2009 ligt het percentage ´succesvol afgesloten trajecten, gebaseerd op de informatievoorziening 2009, op 50%. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 30
Doelstelling 4.
Binnen 5 jaar na kennisgeving dienen inburgeringsplichtigen die geen aanbod krijgen zelfstandig het inburgeringexamen te hebben behaald.
Het percentage ‘Inburgeringsplichtigen zonder aanbod’ dat binnen vijf jaar het inburgeringsexamen heeft behaald` zal pas eind 2012 berekend kunnen worden. De hoogte van het percentage op 31-12-2009 is niet bekend. Wat hebben we daarvoor gedaan? Doelstelling 1:
Bereiken dat alle belanghebbenden op de hoogte zijn van de Wet Inburgering.
In 2009 is de individuele Inburgeringsplichtige, behorende tot de prioritaire doelgroep, geïnformeerd door de klantmanager van Pentasz. Voorlichting aan geïnteresseerden heeft plaatsgevonden via de websites van gemeenten en Pentasz. Een specifieke voorlichtingscampagne (i.e. onder andere de klantenmap) richting inburgeringsplichtigen, -behoeftigen en andere bij inburgering betrokken mensen en organisatie heeft niet plaatsgevonden. Om organisatorische redenen is het communicatieplan evenals het uitvoeringsplan voor 2010 e.v. in 2009 niet afgerond. Doelstelling 2:
Op 31-12-2009 is, in het kader van de wet Inburgering, aan 104 (147 op 31-12-2010) inburgeringsplichtigen en –behoeftigen een inburgeringaanbod gedaan.
In 2009 zijn 243 potentiële inburgeringsplichtigen en –behoeftigen behorende tot de (prioritaire) doelgroep opgeroepen voor een intake. Hiervan zijn 174 inburgeringsplichtigen gesproken zonder een uitkering in de vorm van de WWB, de zogenaamde Nuggers. De intake wordt gebruikt om vast te stellen of er sprake is van een inburgeringsplicht en onderzoek te doen naar eventuele vrijstelling dan wel ontheffing van deze plicht. Aansluitend aan dit onderzoek vindt, indien aan de orde, een diagnose plaats om het juiste inburgeringstraject voor de betreffende klant vast te stellen. De klant krijgt vervolgens een inburgeringsvoorziening of (ter voorbereiding daarop) een alfabetiserings- dan wel voortraject aangeboden. In een aantal gevallen behoort de klant niet tot de prioritaire doelgroep. In dat geval handhaaft Pentasz deze inburgeringsplichtigen zonder aanbod. Het verloop van de individuele inburgeringstrajecten wordt door Pentasz vastgelegd in twee geautomatiseerde systemen. Vanuit deze systemen vindt de verantwoording aan het Rijk plaats en wordt management- en sturingsinformatie gegenereerd. In de loop van 2009 is de in 2008 opgelopen administratieve achterstand in bovenstaande geautomatiseerde systemen ingelopen. Het bleek in 2009 niet mogelijk deze systemen op een goede manier te koppelen en zo de administratieve verwerking efficiënter te maken. In 2007 en 2008 zijn de Inburgeringsvoorzieningen/-trajecten ingekocht met de mogelijkheid tot contractverlening met een jaar. Voor 2009 is gebruik gemaakt van de deze verlengingsmogelijkheid. Eind 2009 zijn er twee nieuwe (door het Rijk ontwikkelde) examenprofielen in het bestaande aanbod opgenomen. Middels kwartaalrapportages en – gesprekken is de trajectuitvoering bewaakt en indien nodig bijgestuurd. Doelstelling 3:
Binnen 2 jaar na aanvang van het traject dient 80% van de allochtonen die een aanbod krijgen het inburgeringexamen te hebben behaald.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 31
Pentasz houdt gedurende het inburgeringstraject een vinger aan de pols bij al haar individuele klanten. Alle klanten met een inburgeringsvoorziening worden periodiek uitgenodigd voor een voortgangsgesprek met de klantmanager van Pentasz. Daarnaast heeft diezelfde klantmanager, op casusniveau, contact met de trajectaanbieder. Eventuele signalen van deze aanbieder kunnen aanleiding geven tot het voeren van een extra gesprek met de betreffende klant. Op beleidsniveau worden de examenresultaten middels kwartaalrapportages van en gesprekken met de trajectaanbieders gemonitord. Ten behoeve van een betere monitoring en sturing van de examenresultaten zijn in 2009 indicatoren ontwikkeld die in 2010 in gebruik genomen zullen worden. Doelstelling 4:
Binnen 5 jaar na kennisgeving dienen inburgeringsplichtigen die geen aanbod krijgen zelfstandig het inburgeringexamen te hebben behaald.
De inburgeringsplichtige zonder aanbod wordt, in het kader van de handhaving, periodiek uitgenodigd. Op deze manier worden de inspanningen gericht op het behalen van het inburgeringsexamen, gevolgd. Indien nodig vindt er een motiverend gesprek plaats. Monitoring van deze doelstelling en haar resultaten heeft in 2009 nog niet plaatsgevonden. Wat heeft het gekost? Tabel 4 Totale kosten programma Inburgering Begroting Begroting 2009 2009 na wijziging Indicatoren
Uitgaven programma inburgering
€532.372
Uitgaven 2009
€576.900
Tabel 5 Kosten Wet Inburgering Gulpen-Wittem
€ 640.162
Eijsden
Margraten
Overschrijding
Reservering op basis van meeneemregeling 25%
€ 63.262
Meerssen
€ 69.225,00
Vaals
Totaal
Budget 2009 Uitgaven 2009 Inkomsten/te reserveren Restant budget
41.700 23.805 17.895
34.900 27.677 7.223
29.100 14.623 14.477
79.200 53.511 25.689
92.000 46.888 45.112
276.900 166.504 110.396
Meeneembudget naar 2010 25%
10.425
8.725
7.275
19.800
23.000
69.225
7.470 18
-
7.202 25
5.889 7
22.112 24
42.673 15
Restitutie budget Restitutie budget in %
De geraamde bedragen inzake restitutie van budgetten tot een totaalbedrag van €.42.673,- zijn ten onrechte in de cijfers opgenomen als reservering. De bedragen zijn dus wel als lasten in de exploitatie opgenomen, maar zijn op de balans niet als te restitueren verantwoord. Aangezien dit in een zeer laat stadium is ontdekt, is in overleg met de accountant besloten de cijfers op dit onderdeel niet meer te wijzigen, omdat het risico op foutieve correcties in dit stadium van het proces te groot waren. Restitutie ten laste van de reservering zal in 2010 plaatsvinden .Dit zal alsdan geen gevolgen hebben voor de gemeentelijke bijdragen. De rijkssubsidie voor inburgering van de 5 gemeenten werd tot en met 2008 als één budget door Pentasz ontvangen. Sinds 1 januari 2009 ontvangen de gemeenten elk een _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 32
eigen participatiebudget waarvan een deel bestemd is voor inburgering. Het budget inburgering voor alle gemeenten samen bedroeg in 2009 €.276.900. Het primitief begrote bedrag ‘ uitgaven programma inburgering’ van €532.372 is in de eerste begrotingswijziging (vastgesteld op 23 juni 2009) naar aanleiding van de ‘specificatie voorlopig budget inbreng SWZ 2009’, opgehoogd naar €.576.900. Dit bedrag van €.576.900 is opgebouwd uit de bovenstaande €.276.900 en een bedrag van €.300.000 komende uit de budgetten oudkomers en nieuwkomers en de voorschotten 2007/2008. Het bedrag is gebaseerd op het begrote aantal inburgeringstrajecten 2009 vermenigvuldigd met de gemiddelde kosten per traject. Daarnaast zijn de begrote kosten voor de 1e opvang nieuwkomers in dit bedrag opgenomen. In 2009 is minder uitgeven dan begroot op het onderdeel Wet Inburgering. Het maximaal mogelijke is onttrokken aan het inburgeringsdeel van het participatiebudget 2009. Opgemerkt dient te worden, dat niet alle uitgaven in 2009 op het inburgeringsdeel van het participatiebudget weggeschreven konden worden. In een aantal gevallen betrof het namelijk de betaling van trajecten die al in 2007 en 2008 waren ingezet en die daarmee onder de specifieke regeling, en dus de gevormde voorziening, van die jaren vallen. Een definitieve afrekening inburgeringstrajecten over het jaar 2006, van €.217.299, is conform regelgeving, ten laste gebracht van de voorziening nieuwkomers. In tabel 5 is, per gemeente, het gevolg van de verlaging van de meeneemregeling van 60% naar 25% voor het inburgeringsdeel van het participatiebudget in beeld gebracht. Uiteindelijk dient er 15% van het totale budget aan het Rijk terugbetaald te worden. Bij vergelijk tussen de tabellen 2 en 5 valt op dat de uitgaven inburgering en het aantal gestarte inburgeringstrajecten per gemeente, niet met elkaar corresponderen. Dit komt, omdat deze trajecten individueel en dus ook financieel, per inburgeraar bepaald worden. De gemiddelde uitgaven per inburgeringstraject per gemeente verschillen om deze reden.
Beslispunt Akkoord te gaan met de gerelateerde eerste begrotingswijzing in het programma Inburgering.
Samenvattende conclusie In 2009 heeft een begrotingswijziging ten aanzien van het aantal gestarte inburgeringstrajecten plaatsgevonden. Het oorspronkelijk begrote aantal gestarte inburgeringstrajecten voor 2009 bleek te ambitieus. Dit kwam onder meer door tegenvallende aantallen klanten komend uit het bestand potentieel inburgeringsplichtigen en uit de taakstelling van de gemeenten. Daarnaast bleek een relatief groot aantal inburgeringsplichtigen een voortraject nodig te hebben alvorens met een inburgeringstraject te kunnen starten. De uitgaven voor inburgering in 2009 corresponderen echter niet met de tegenvallende resultaten in aantallen. De relatief grote onttrekking van het inburgeringsbudget is onder andere het resultaat van een definitieve afrekening inburgeringstrajecten over het jaar 2006. Doordat in 2009 het maximaal mogelijke is onttrokken aan het inburgeringsdeel van het participatiebudget blijft de teruggave aan het Rijk, ondanks de verlaging van de meeneemregeling, beperkt tot 15 %.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 33
2.2
Paragrafen
2.2.1
Weerstandsvermogen
Vanaf 2004 zijn gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (GR), zoals Pentasz Mergelland, verplicht om in het kader van Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) een paragraaf op te nemen waarin risico’s inzichtelijk gemaakt worden alsmede de beschikbaarheid van financiële middelen om deze risico’s te kunnen financieren. Het vermogen om risico’s te kunnen financieren, wordt het weerstandsvermogen genoemd. Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s die de gemeente of GR loopt. Het gaat over niet kwantificeerbare risico’s, zoals risico’s die verband houden met open eind regelingen. Een voorbeeld van een open eind regeling is de financiering van de bijstandsuitkeringen in het kader van de WWB. De weerstandscapaciteit is het vermogen van de gemeenten of GR om eventuele tegenvallers te bekostigen. Hiervoor worden door de gemeenten en/of GR meestal reserves gevormd. Pentasz beschikt momenteel over een risicoreserve van ca € 248.000. Dit wordt voorshands voldoende geacht om de om de financiële consequenties van potentiële risico’s bij Pentasz af te dekken. De belangrijkste risico’s die zich bij Pentasz kunnen voordoen zijn: a) Financiële risico’s; b) Risico’s ten aanzien van de interne bedrijfsvoering; c) Overige risico’s. Ad a) Financiële risico’s Wet Werk en Bijstand De Wet Werk en Bijstand (WWB) (bestaande uit een (W)erkdeel en een(I)nkomensdeel) is een open eind regeling. De gemeenten ontvangen van de Rijksoverheid een genormeerd budget ongeacht het werkelijk gebruik hiervan. Dit betekent, dat bij een toename van het aantal uitkeringsgerechtigden, dat zich voordoet in een tijd van neergaande conjunctuur, het vaste Rijksbudget overschreden kan worden en de gemeenten uit eigen middelen gelden ter beschikking moeten stellen met een maximum van 10% van het vaste Rijksbudget. De tekorten boven de 10% kunnen door middel van de zogenaamde aanvullende uitkering door de moedergemeenten aangevraagd worden bij het Rijk. Op grond van de door de vijf aangesloten gemeenten getroffen GR dienen zij de bij Pentasz eventuele ontstane tekorten mede op grond van het afdekken van financiële risico’s uit hun weerstandsvermogen aan te vullen. De verwachting is, dat door de ontwikkelingen mede gebaseerd op de economische crisis het aantal uitkeringsgerechtigden in de toekomst nog zal toenemen. Dit kan leiden tot (extra) tekorten op de toegekende Rijksbudgetten waardoor de behoefte van de grootte van het weerstandsvermogen van de vijf moedergemeenten stijgt. Wet Inburgering Vergoeding van de kosten inzake de Wet Inburgering is afhankelijk van het aantal behaalde diploma’s door de inburgeraars. Indien een inburgeringstraject niet positief afgerond wordt met een diploma, moeten de gemaakte kosten gedragen worden door _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 34
Pentasz. Dit risico kan leiden tot een financiële consequentie, dat kan drukken op het weerstandsvermogen van de vijf moedergemeenten. Meeneemregeling Pentasz is voor haar financieringsmiddelen volledig afhankelijk van de gemeenten, die op hun beurt weer afhankelijk van het rijk. Het rijk is in deze een niet altijd betrouwbare partner, doordat er voor enig begrotingsjaar gemaakte afspraken omtrent financiering in de loop van het jaar plotsklaps kunnen wijzigen. Een goed voorbeeld daarvan was de wijziging van de zogenaamde meeneemregeling op het W-deel van 60 naar 25%. Deze wijziging werd op basis van een Kabinetbesluit in het 4e kwartaal van 2009 doorgevoerd. In het zicht van de voorgenomen bezuinigingen door het rijk liggen er wellicht meer van deze maatregelen in het verschiet. Waakzaamheid is dus geboden. Feit is dat dergelijke maatregelen door Pentasz op geen enkele wijze te beïnvloeden zijn. Schuldhulpverlening Zoals bekend, koopt Pentasz schuldhulpverlening in bij de Kredietbank Limburg. Het aantal aanvragen voor schuldhulpverlening neemt gestaag toe. In 2009 is een deel van de kosten schuldhulpverlening ten laste van het W-deel gebracht. Het daardoor ontstane overschot wordt (na besluit van het AB) gereserveerd voor 2010 en volgende jaren. Daardoor ontstaat er voor de naaste toekomst enige ruimte. De economische ontwikkelingen zijn evenwel zodanig, dat de toename van de aanvragen zal blijven, zodat constant de vinger aan de pols zal moeten worden gehouden voor wat betreft de beschikbare budgetten. Ad. b) Risico’s in de interne bedrijfsvoering De interne controle is in de loop van 2009 zodanig aangescherpt, dat de mogelijkheid van fraude door medewerkers tot een minimum beperkt is. Helaas zal op dat punt continu waakzaamheid geboden zijn. Ad c) Overige risico’s Besluit Bijstandsverlening zelfstandigen (BBZ) In het kader van de BBZ verleent Pentasz aan startende ondernemers bedrijfskredieten. De hoogte van de te verstrekken kredieten is verschillend. Terugbetaling van de door cliënten ontvangen bedragen aan Pentasz is niet altijd gegarandeerd. Voor het afdekken van de financiële risico’s heeft Pentasz een verzekering afgesloten. Hoewel het financiële risico voor Pentasz door de afgesloten verzekering beperkt blijft, kunnen zich toch situaties voordoen waardoor een verzekeringsmaatschappij niet tot vergoeding overgaat. De aangesloten gemeenten dienen dan uit eigen middelen dit risico af te dekken. Conclusie De vorenstaande risico’s zijn bij Pentasz bekend. De mate van zekerheid waarin het risico zich zal voordoen en de kwantificatie van de zogenaamde financiële gevolgen is niet altijd mogelijk. Pentasz kent geen weerstand om onvoorziene tegenvallers te kunnen opvangen. De hiermee verband houdende kosten, worden dan ook opgevangen door het weerstandsvermogen van de vijf aangesloten gemeenten.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 35
2.2.2
Financiering
Algemeen De exploitatietekorten van Pentasz worden gefinancierd door de vijf aangesloten gemeenten. Op basis van de begroting wordt de geraamde gemeentelijke bijdrage door Pentasz bij de betrokken gemeenten als voorschot in rekening gebracht. Deze voorschotten worden in de loop van het boekingsjaar op grond van een of meerdere begrotingswijzigingen bijgesteld. Bij de vaststelling van de jaarrekening wordt de definitieve bijdrage over het betreffende boekjaar aan de betrokken gemeenten kenbaar gemaakt en worden de eventuele tekorten c.q. tegoeden verrekend. Rekening courant Eind 2008 is er met de BNG een nieuwe overeenkomst aangegaan. Pentasz ontvangt voor de bij de BNG uitstaande bedragen boven €.250.000,- een rentepercentage, dat hoger ligt dan de rentevergoedingen op rekening-courant basis. De voordelen van deze methode ten opzichte van het uitzetten van gelden in deposito zijn de volgende: Tegoeden zijn direct opeisbaar; Er hoeft geen rekening meer te worden gehouden met “reserveringen” voor maanduitkeringen WWb, maandsalarissen en overige te betalen bedragen op zeer korte termijn ; Hiaten in tijd tussen de vrijgevallen- en opnieuw te plaatsen deposito’s worden voorkomen, omdat er geen administratieve mutaties meer plaatsvinden. In 2009 zijn de voorwaarden uit het treasurystatuut nageleefd.
2.2.3
Bedrijfsvoering
Algemeen Bedrijfsvoering bestaat uit de onderdelen personeel, informatisering, automatisering, communicatie, organisatie, financieel beheer en huisvesting. De kwaliteit van onze bedrijfsvoering bepaalt in belangrijke mate het welslagen van de programma’s werk, inkomen, zorg en inburgering. Doel van de bedrijfsvoering is te ondersteunen zodat die programma’s uitgevoerd kunnen worden. In deze paragraaf wordt wederom teruggeblikt op het afgelopen jaar (hoe heeft Pentasz gefunctioneerd op het gebied van bedrijfsvoering?). Waar van toepassing is een specifieke (financiële) toelichting gegeven bij in het oog vallende afwijkingen ten opzichte van de geraamde bedragen of indicatoren. In de loop van 2009 bent u via de bestuursrapportages uitgebreid geïnformeerd over lopende acties. In deze jaarrekening geven wij u een samenvatting van hetgeen in 2009 gedaan en gerealiseerd is op het gebied van bedrijfsvoering.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 36
Wat had Pentasz zich voorgenomen voor 2009? In de begroting 2009 van Pentasz werden op het gebied van de bedrijfsvoering de navolgende principes vermeld: • ondernemerschap; • adequate dienstverlening naar de klant; • eigentijds informatievoorziening; • kwaliteitsverbetering; • juridische borging van processen; • professionele organisatie; • op de kleintjes letten door goede financiële sturing; • optimale ondersteuning van primaire proces; • professionele communicatie; • handhaving.
Personeel en organisatie Organisatie ontwikkeling De omvorming van een organisatie die handelt op basis van rechtmatigheid naar een organisatie die kijkt naar doelmatigheid heeft ook in 2009 weer volop de aandacht gekregen. De volgende activiteiten zijn hiertoe concreet ondernomen: - andere sturing en uitvoering op de interne controle (van productgericht naar procesgericht); - coaching van medewerkers op competentie niveau; - invoeren van een kwaliteitsoverleg waaruit vanuit een integrale blik gekeken wordt naar kwaliteitsaspecten en de benodigde bijstuuracties. Social control Het management team van Pentasz Mergelland heeft duidelijk de behoefte aangegeven aan meer gebruiksvriendelijke personeelsinformatie. Naast de ontwikkeling van een formatie-overzicht en de verkrijging van maandelijkse ziekteverzuimcijfers is ook gekozen voor een digitaal arbo zorg systeem dat signaleert maar waarin ook geregistreerd kan worden. Het ziekteverzuimcijfer steeg in de loop van 2009 aanzienlijk. Op het ‘hoogtepunt’ bedroeg het verzuimcijfer 11,44% (excl. Zwangerschap). De voornaamste oorzaak hiervan was een groot aantal langdurig zieken. Door een actief ziekteverzuimbeleid in te zetten, is het verzuimpercentage ultimo 2009 teruggebracht naar 8,6%. In onderstaande grafiek is het verloop van het ziekteverzuim gedurende het jaar weergegeven. Ziekteverzuim 2009 (excl. zwangerschap)
ziekteverzuim%
14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
maand
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 37
Personeelsbeleid Het uitgangspunt was “Ondernemerschap verder stimuleren en verder ontwikkelen van de professionele organisatie”. In 2009 hebben we hiertoe de volgende zaken ondernomen: Vertaling organisatiedoelen naar doelen in het primaire proces Op projectmatige basis is de eerste aanzet gegeven om de organisatiedoelen van Pentasz te vertalen in sectordoelen voor klantcontacten. Wat is de bijdrage van de functie klantmanager aan het realiseren van bijvoorbeeld de uitstroomdoelen, de doelen op het gebied van preventie etc. De eerste focus dit jaar was de vertaling maken van de focus “Op klant in beeld” naar belangrijke acties voor klantmanagers om dit te realiseren (bijvoorbeeld “minimaal 2 huisbezoeken afleggen per jaar”). De gekozen koerswijziging om met de beschikbare middelen meer klanten te kunnen bedienen, heeft geresulteerd in een uiteindelijk scenario “Terug naar wettelijke kaders”. Concreet betekent dit dat ook de vertaling van organisatiedoelen naar doelen en acties voor klantmanagers is gestagneerd. Ultimo 2009 is dit proces dus nog niet afgerond. Uitvoeren van de HRM cyclus De afgelopen jaren is, door ziekte en wisselingen in het management de HRM cyclus niet volledig doorlopen. Eind 2009 is een score behaald van 100% in het voeren van de eindejaarsgesprekken. Aangezien niet alle formele gesprekken in het jaar gevoerd waren, hebben we medewerkers de keuze gegeven om een beoordelingsgesprek of evaluatiegesprek te voeren. Het belangrijkste doel hierbij was (naast het voldoen aan de plicht hiertoe als werkgever) om een duidelijk ijkpunt te bepalen van waaruit verder gewerkt kan worden aan de ontwikkeling van medewerkers. Tegelijkertijd beoogden we om medewerkers bewust mee te nemen naar 2010. In totaal zijn 48 gesprekken gevoerd. Medezeggenschap In 2009 is een nieuwe Ondernemingsraad gestart. De Ondernemingsraad van Pentasz is bemand door een vijftal personen. In 2009 is een nieuw convenant afgesloten. Belangrijkste gespreksonderwerpen tussen OR en WOR bestuurder waren afstemmen van verwachtingen en rollen, catering binnen Pentasz, doorontwikkeling HRM cyclus, Risico Inventarisatie & Evaluatie en communicatie. Personele indicatoren In onderstaande tabellen zijn enkele personele kerngegevens opgenomen. Jaar ziekteverzuim% incl. zwangerschap ziekteverzuim% excl. Zwangerschap ziekmeldingsfrequentie incl. zwangerschap ziekmeldingsfrequentie excl. Zwangerschap
2007
2008
2009
8,35%
6,56%
9,26%
7,25%
5,7%
8,61%
2,05
1.93
1,57
2,02
1,93
1,54
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 38
Formatie omvang (per 31.12 van het betreffende jaar)
formatieomvang aantal fte
2007 begroot
2007 werkelijk
2008 begroot
2008 werkelijk
2009 begroot
2009 werkelijk
40,06
37,73
44,23
39,64
42,34
41,46
In- en uitstroom
aantal medewerkers vast aantal medewerkers variabel
31/12/2007
31/12/2008
31/12/2009
41
44
45
5
12
6
In 2009 verlieten 4 medewerkers de organisatie. In totaal stroomden er 5 mensen in. Administratieve Organisatie In 2009 werd duidelijk dat de Administratieve Organisatie onvoldoende ingeregeld was. Gedurende het jaar is sterk ingezet op verbetering van de Administratieve organisatie door na een gedegen probleem-/hiaatanalyse, puntsgewijs zaken op te pakken om dit te verbeteren. In 2009 zijn onder andere de volgende zaken aangepast en (deels) geïmplementeerd: - aanscherping van de archiefvoorschriften; - ontwikkeling van een menukaart voor formulieren; - steekproefsgewijze controle van clean desk policy; - ontwikkeling van instructies voor het gebruik van GWS; - interne controle gewijzigd van product- naar procescontrole; - analyse en aanpassing bevoegdheidsverdeling in basisadministraties. Planning en control In 2009 hebben we een centraal overleg ingevoerd waarin we onderwerpen op het gebied van (juridische) kwaliteitszorg bespreken. Aan dit overleg nemen verschillende functie(groepen) deel, zoals de controller, de AO/IC medewerker, de (financieel)kwaliteitsmedewerker, de juridisch medewerker en overige medewerkers in een roulatie systeem. Het algemene doel is om kwaliteitszorg integraal aan te pakken in de organisatie om zo tot een meer structurele vorm van procescontrole te komen en integraal werken te bevorderen. De plannings- en control instrumenten zijn in 2009 deels doorontwikkeld. Zo is de vormgeving van de bestuursrapportage op een integrale manier aangepakt. Met het vertrek van de controller is gebleken dat de totstandkoming van de maandrapportages en de ontsluiting van gegevens uit kernapplicaties nog een aanzienlijke verbeterslag behoeft. Automatisering In 2009 zijn diverse nieuwe updates c.q releases van onze applicaties geïnstalleerd w.o. Key2DDS, Key2VOA, Key2GBA-V, GWS4all versie 9 en 10 en Key2Financiën. Naast de vereiste testwerkzaamheden heeft dit ook gevolgen gehad voor de inrichting van het systeem en voor het updaten van kennis van de gebruikers. Daarnaast is in 2010 (via de gemeente Gulpen-Wittem) een groot deel van de hardware vervangen. Tevens zijn de servers extern geplaatst. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 39
Communicatie/voorlichting Om de communicatie te verbeteren, zijn in 2009 diverse instrumenten ingezet. Ten behoeve van de interne communicatie is, naast de periodieke nieuwsbrieven, een maandelijkse nieuwsflits geïntroduceerd. In totaal zijn er in 2009 7 nieuwsflitsen en 2 nieuwsbrieven gepubliceerd. Daarnaast zijn via 2 organisatiebijeenkomsten voor de medewerkers algemene thema’s van de organisatie besproken. Evenals voorgaande jaren is de voorlichtingsmap voor klanten standaard uitgereikt aan nieuwe klanten. Om de klantenmap actueel te houden, is deze periodiek herzien. In een viertal nieuwsbrieven is ingegaan op zaken als fraude, re-integratie en integrale dienstverlening, inburgering en de resultaten. Terugkerende onderdelen van de nieuwsbrief zijn NieuwSZ en SucceSZ. De reacties op de nieuwsbrieven zijn heel positief. Pentasz heeft in 2009 wederom enkele keren de pers gehaald. De aanleidingen waren dit keer minder positief. Met name de noodzakelijke koerswijziging in verband met de crisis was aanleiding voor een aantal kritische berichten. Beleid en beheer In 2009 is beleid ontwikkeld c.q. bijgesteld op o.a. de volgende terreinen: - Wet Stimulering arbeidsparticipatie; - Wet Investeren in Jongeren; - Participatiebeleid; - Minimaregelingen (w.o. schoolkosten, participatiefonds). Daarnaast zijn enkele onderzoeken verricht c.q. begeleid in relatie tot: - overdracht bestand 65+’ers aan SVB; - verzamelen van gegevens voor de armoedemonitor (KWIZ). Het KWIZ onderzoek is in 2009 afgerond. Het resulteerde in een helder beeld van bereik onder de doelgroep. Daarnaast is een aanschrijfbestand verkregen om potentiële klanten actief te benaderen. Aangezien het bereik binnen de doelgroep (in vergelijking met landelijke cijfers) redelijk tot goed te noemen was, hebben de deelnemende gemeenten individueel bepaald of ze extra acties wensten te nemen onder de potentiële doelgroep. Facilitaire zaken en huisvesting Door de implementatie van integrale dienstverlening met het UWV werkbedrijf maken een aantal medewerkers van Pentasz steeds meer gebruik van voorzieningen op de werkpleinen. Ultimo 2009 zijn diverse Pentasz medewerkers actief in werkplein Maastricht (voor zowel re-integratie afspraken als aanvragen voor levensonderhoud) en op werkplein Mergelland (voor algemene informatie en begeleiding richting werk). Het aantal medewerkers dat gebruik maakt van het werkplein varieert per werkplein en qua intensiteit. Het bestaansrecht van het werkplein Mergelland is onzeker. In het kader van ketenbezuinigingen heeft het UWV besloten om ca. 30 locaties in het land te sluiten. De enige mogelijkheid om locaties open te houden, is om als gemeenten zelf de kosten hiervoor te dragen. De gemeente Gulpen-Wittem is, gezien het belang van de voorziening voor Gulpen, kartrekker in het onderzoek naar mogelijkheden om de locatie in stand te houden. Dit onderzoek is ultimo 2009 nog niet afgerond. Organisatie overig Klachten In totaal heeft Pentasz in 2009 zes klachten ontvangen en in behandeling genomen. Hiervan zijn er vier ongegrond en 1 gegrond verklaard. Eén klacht is 1 ingetrokken. Bezwaar- en beroepschriften Het aantal bezwaar- en beroepschriften is in volgende tabel weergegeven. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 40
Onderwerp Bezwaarschriften Beroepszaken
2007 94 24
2008 89 20
2009 85 17
Ultimo 2009 zijn 83 bezwaarschriften afgehandeld. Hiervan zijn er 6 gegrond verklaard, 39 ongegrond, 15 niet ontvankelijk en 19 bezwaarschriften zijn ingetrokken. De resterende bezwaarschriften zijn deels gegrond, deels ongegrond en deels niet ontvankelijk verklaard. Gemeenschappelijke Regeling Vanwege de invoering van de Wet Investeren in Jongeren is een kleine wijziging doorgevoerd in de tekst van de Gemeenschappelijke Regeling. Cliëntenraad Mergelland De cliëntenraad is onder voorzitterschap van een lid van het Dagelijks Bestuur vier maal in vergadering bijeen geweest. Dit jaar stond vooral in het teken van de omvorming van de Cliëntenraad Mergelland van een vereniging naar een stichting. Daartoe werd er een convenant gesloten tussen de cliëntenraad en de Pentasz gemeenten en Valkenburg aan de Geul tijdens een feestelijke bijeenkomst op 27 mei 2009. In de overlegvergaderingen hebben o.a. de volgende onderwerpen op de agenda gestaan: - de Wet WIJ’ - Collectieve Ziektekostenverzekering 2010 IZA CURA; - de CRM begroting 2010 en jaarrekening 2008; - de website van CRM en van Pentasz; - de feestelijke doorstart van de CRM; - het armoedebeleid van de gemeentes en het minimabeleid van Pentasz. Tevens is de CRM Mergelland verzocht uit haar midden iemand af te vaardigen naar de Klankbordgroep Cliëntenparticipatie voor het Werkplein Maastricht. Wat heeft het gekost? De bedrijfsvoeringskosten zijn overall binnen de ramingen gebleven. Uiteindelijk zijn de uitgaven 5% lager uitgevallen. Bedrijfsvoeringsaspect
Werkelijk
Begroot (na 2e begrotingswijziging dec. 2009)
Salarissen en sociale lasten Overige salariskosten Overige personeelskosten Automatisering en Informatisering Facilitaire zaken Communicatie Juridische ondersteuning Huisvesting Beleids- en beheersinstrumentarium Onvoorzien Kapitaallasten TOTAAL
€ 2.173.200 € 119.000 € 943.500 € 260.000
€ 2.211.939 € 78.034 € 813.692 € 263.554
€ 167.000 € 5.000 € 72.900 € 130.000 € 89.000
€ 130.562 € 7.162 € 29.870 € 118.596 € 90.086
€ 68.000 € 4.600 € 4.032.200
€ 71.537 € 4.549 € 3.819.638
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 41
De meest in het oog springende afwijkingen zijn onderstaand toegelicht. Onderuitputting overige salariskosten: De WW-verplichtingen van een tweetal ex werknemers zijn lager uitgevallen doordat beiden gedeeltelijk werk verrichten. Onderuitputting overige personeelskosten De knelpuntenpot personeel is deels ontzien door een aantal inhuur krachten op het gebied van re-integratie ten laste van het werkdeel te boeken. Juridische ondersteuning De raming van deze kosten valt fors lager uit dan begroot. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het gegeven dat het aantal bezwaarschriften ver onder het verwachtte aantal is gebleven. Onderuitputting salarissen en sociale lasten: Evenals in 2007 zijn de salariskosten van eigen re-integratiemedewerkers ultimo 2009 ten laste van het werkdeel geboekt. Dit betreft een bedrag van ca. € 270.000. Deze keuze is mede ingegeven door het Rijksbesluit om de meeneemregeling participatiebudget (werkdeel) per 22.11.2009 per direct te verlagen van 60% naar 25%. De extra acties om het werkdeel te belasten (w.o. dus de hier geformuleerde actie) leiden ertoe dat de gemeente Gulpen-Wittem dit jaar niet uitkomt met het werkdeel (incl. de meeneemregeling). Ultimo 2008 is € 200.000 gereserveerd ten behoeve van de bedrijfsvoering 2009. We hebben deze reservering niet benut en stellen voor dit bedrag in 2010 te gebruiken voor ofwel eventuele tekorten op re-integratie (bijvoorbeeld voor de gemeente Gulpen-Wittem) ofwel bedrijfsvoering.
Samenvattende conclusie De doelstellingen op het gebied van bedrijfsvoering zijn in 2009 grotendeels gerealiseerd. Door enkele verschuivingen tussen bedrijfsvoering en het programma werk alsmede door enkele uitgestelde investeringen blijven we zelfs onder de begroting. Ondanks de moeilijke aanloopperiode in 2009 en het hoge ziekteverzuim aan het begin van het jaar, zijn we erin geslaagd het tij te keren.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 42
2.2.4
Rechtmatigheid
Pentasz Mergelland neemt vanaf het verantwoordingsjaar 2006 een bijlage in de jaarrekening op met daarin de verantwoordingsinformatie over de specifieke uitkeringen. Voor Pentasz Mergelland betekent dit dat slechts de Wet Inburgering middels de Sisaverklaring dient te worden verantwoord (m.i.v. van het jaarrekening 2011). De gegevens van de regelingen welke Pentasz Mergelland uitvoert t.b.v. de deelnemende gemeenten (WWB, IOAW, IOAZ, BBZ en Schuldhulpverlening) zullen door worden Pentasz worden aangeleverd aan de desbetreffende gemeenten. De accountantscontrole voor de specifieke uitkeringen loopt parallel aan de controle van de jaarrekening. Het Algemeen Bestuur van Pentasz Mergelland heeft de dato 18-03-2008 het controleprotocol jaarrekening 2007-2010 Pentasz Mergelland gelijkgesteld aan de wettelijke minimumeisen conform het Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten. In onderstaand schema zijn de door het Algemeen Bestuur vastgestelde toleranties gerecapituleerd:
Goedkeuringstolerantie Fouten in de jaarrekening (% lasten) Onzekerheden in de controle (% lasten)
Strekking accountantsverklaring: Goedkeurend Beperking Oordeelonthouding ≤ 1% >1%<3% ≤ 3%
>3%<10%
≥ 10%
Afkeurend ≥ 3% -
Naast deze kwantitatieve benadering wordt ook een kwalitatieve beoordeling gehanteerd. Ook in 2009 is de uitvoering van de interne controle uitbesteed aan Telengy. Telengy voert de interne controle uit op de bedrijfsvoering en op de uitvoering van de WWB, IOAW, IOAZ, Bbz 2004, Wet Inburgering en de Wet Kinderopvang. Deze interne controle dient twee doelen: Het verkrijgen van een rechtmatigheidsverklaring 2009; Bijdrage aan een optimalisatie en efficiencyverbetering van de interne werkprocessen van de bedrijfsvoering. Het onderzoek is dit jaar niet beperkt tot dossiercontroles waarbij de focus gericht is op de uitkomst van het proces, (het vaststellen dat er een fout is gemaakt.). Bij de waarnemingen zijn twee doelen gesteld: - onderzoek naar de rechtmatigheid van de besluitvorming en de bijbehorende betalingen; - onderzoek naar de procesgang bij de te onderzoeken betalingen (lijncontroles.) Nagegaan wordt of de procedures, controlemaatregelen, beleids- en werkafspraken zoals deze gelden binnen Pentasz worden nageleefd en voldoende werking hebben. De begroting en jaarrekening van Pentasz Mergelland kennen 4 programma’s. In het kader van rechtmatigheid in de betekenis van de jaarrekening is de paragraaf Bedrijfsvoering daarnaast nog van belang.
In verhouding tot elkaar, gebaseerd op de jaarrekening, staan de programma’s/paragrafen in lastenaandeel (afgerond) als volgt naast elkaar:
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 43
Programma Werk: Programma Inkomen: Programma Zorg: Programma Inburgering: Paragraaf Bedrijfsvoering:
20% 54% 4% 3% 18%
Daaruit blijkt dat voor Pentasz Mergelland de grootste financiële risico’s zitten in de uitvoering van de programma’s werk en inkomen. De uitvoering van deze producten omvat bijna 75% van de totale uitgaven van Pentasz Mergelland. Daarnaast omvat de paragraaf bedrijfsvoering ook nog een aanzienlijk financieel risico. Ten aanzien van de risico’s kan worden gesteld dat de programma’s werk, inkomen en zorg binnen dezelfde risico-eenheid vallen. Het zijn weliswaar verschillende producten, maar qua werkproces, wijze van uitbetaling en administratieve organisatie zijn deze gelijk. De conclusie is gerechtvaardigd dat de aanvragen WWB, IOAW, IOAZ of BBZ langs dezelfde weg tot stand komen en dezelfde interne beheersmaatregelen volgen. Als in het kader van de WWB de weg goed wordt doorlopen, mag dat in zijn algemeenheid ook worden gesteld voor de andere genoemde producten. Helaas is in 2009 aan het licht gekomen dat de interne beheersmaatregelen ten dele gefaald hebben. Er is fraude geconstateerd die gepleegd is in voorgaande jaren. Aangezien dit in de betreffende jaren niet aan het licht gekomen is, drukt deze financiële fout op dit jaar. De fout is intussen in de boeken gecorrigeerd. Over de controleperiode 2009 hebben de bevindingen tot de volgende samenvatting geleid: Over de controleperiode 2009 hebben de bevindingen tot de volgende samenvatting geleid:
Onderdeel WWB werkdeel WWB Inkomensdeel WWB Bijzondere bijstand IOAW IOAZ Bbz 2004 Debiteuren Wet kinderopvang Wet Inburgering Totaal
Pentasz Financiële fouten Bedrag Perc € 27.550 0,80% € 17.392 0,17% € 0 0,00% € 2.304 0,38% € 0 0,00% € 1.631 0,25% € 0 0,00% € 283 0,66% € 0 0,00% € 49.159 0,30%
Financiële onzekerheden Bedrag Perc €0 0,00% €0 0,00% €0 0,00% € 2.275 0,37% € 726 0,40% € 70 0,01% €0 0,00% €0 0,00% €0 0,00% € 3.071 0,02%
De conclusie is dat de financiële fouten en onderzekerheden binnen de vastgestelde toleranties zijn gebleven. De rechtmatigheid v.w.b. de bedrijfsvoering is voor de gehele organisatie gecontroleerd, eveneens door Telengy. Over de controleperiode 2009 hebben de bevindingen van deze controle tot de volgende samenvatting geleid: _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 44
Bedrijfsvoering Facturen Contracten Salaris
Pentasz Financiële fouten Bedrag Perc € 0 0% € 0 0% € 0 0%
Financiële onzekerheden Bedrag Perc € 1.950 0,25% € 0 0 % € 0 0 %
Begrotingscriterium De werkelijke uitgaven per programma zijn afgezet tegen de begrote uitgaven. Daarbij wordt beoordeeld in hoeverre de begroting wordt overschreden en in welke mate hiervoor adequate toelichtingen zijn opgenomen respectievelijk de overschrijdingen binnen bestaand beleid van Pentasz passen.
A.
B. C.
D.
E.
De werkelijke uitgaven van het onderdeel Werk zijn hoger dan de begroting. Dit is veroorzaakt door enerzijds de overheveling van bedrijfsvoeringskosten naar het programma werk en anderzijds het gegeven dat het Rijk eind 2009 besloot dat de meeneemregeling met onmiddellijke ingang verlaagd werd van 60% naar 25%. Hierdoor moet een deel van de re-integratie middelen terug gestort worden aan het Rijk. Deze restitutie is als verplichting onder de uitgaven opgenomen. De werkelijke uitgaven zijn lager dan begroot. De oorzaak hiervan is voornamelijk een lager aantal klanten dan begroot. Het programma zorg overschrijdt de ramingen. Dit wordt in hoofdzaak veroorzaakt doordat de restantbudgetten voor schuldhulpverlening gereserveerd worden voor verwachte uitgaven in 2010. Aangezien een deel van de kosten van het programma zorg is overgeboekt naar het programma werk (via een inkomstenpost) zijn de daadwerkelijke ten laste van de gemeenten komende kosten lager dan begroot. De uitgaven voor het programma inburgering zijn hoger uitgevallen dan begroot. Mede oorzaak daarvan is het feit, dat de restantbudgetten 2009 gereserveerd zijn voor verwachte uitgaven in 2010. Voorts is de restitutie van budgetten eveneens (ten onrechte als reservering) opgenomen. De onderschrijding van 5% van de uitgaven voor het onderdeel bedrijfsvoering is veroorzaakt door ruim € 100.000 onderschrijding op de personeelskosten omdat zoveel mogelijk kosten op het gebied van re-integratie ten laste van het werkdeel zijn geboekt. De overige verschillen is een variatie van hogere en lagere uitgaven op de andere deelbudgetten.
Conclusie Op basis van de genomen maatregelen en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden wordt geconcludeerd dat over 2009 is voldaan aan het begrotingscriterium. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 45
3.
Jaarrekening
3.1
Balans per 31 december 2009 met toelichting
3.1.1
Balans per 31 december 2009
balans per 31 december 2009 Ultimo 2009
Activa
Ultimo 2008
bedragen * € 1,vaste activa materiële vaste activa - investeringen met een economisch nut
20.255
24.804
20.255
24.804
161.563
1.066.567
4.956.844
3.317.389
10.510
7.316
totaal vlottende activa
5.128.917
4.391.272
totaal-generaal
5.149.172
4.416.076
totaal vaste activa vlottende activa
uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - vorderingen op openbare lichamen 23.791 - vooruitbetaalde bedragen - overige vorderingen 137.772
liquide middelen - bank- en girosaldi - kas/buskaarten
overlopende activa
4.956.683 161
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 46
balans per 31 december 2009
Passiva
Ultimo 2009
Ultimo 2008
bedragen * € 1,vaste passiva eigen vermogen - reserves
302.329
302.329
-
8.550
302.329
310.879
3.119.491
2.613.740
overlopende passiva
1.727.353
1.491.457
totaal vlottende passiva
4.846.844
4.105.197
totaal-generaal
5.149.172
4.416.076
voorzieningen van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden
totaal vaste passiva vlottende passiva
netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - schulden aan openbare lichamen 2.470.028 - overige schulden 649.463
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 47
3.1.2
Toelichting op de balans per 31 december 2009
Algemeen De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit Begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat heeft plaats gevonden op basis van historische kosten. De baten en lasten zijn toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Fiscale aspecten In de verantwoorde lasten is begrepen de door leveranciers in rekening gebrachte inkoop-BTW. Om deze omzetbelasting te kunnen verrekenen met de belastingdienst wordt door Pentasz Mergelland gebruik gemaakt van de zgn. transparantiemethode. Deze methode maakt het mogelijk de door Pentasz betaalde omzetbelasting door te “schuiven” naar de deelnemers van de gemeenschappelijke regeling; de deelnemende gemeenten kunnen vervolgens deze zgn. compensabele btw terugvragen via de belastingdienst. Een overzicht hiervan treft u aan in bijlage 4.5.1. Toelichting op balanscategorieën per 31 december 2009 ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa * Investeringen met economisch nut (bedragen x € 1,-) boekwaarde Afschrijving Omschrijving 31-12-2008 2009 investering Interne 24.804,4.549 verbouwingskosten Kiebeukel 30 Gulpen Totaal 24.804,4.549
boekwaarde 31-12-2009
20.255 20.255
De interne verbouwingskosten worden in 10 jaar afgeschreven op basis van lineaire afschrijvingen. De afschrijvingsduur loopt parallel met de looptijd van de afgesloten huurovereenkomst (zie ook de paragraaf handelend over Langlopende financiële verplichtingen). Ten laste van de post huisvesting is rente opgeboekt, gebaseerd op een gemiddeld rentepercentage van 4,35 % voor leningen met een looptijd van 10 jaar. Vlottende activa Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar * Vorderingen op openbare lichamen Voor een specificatie van de vorderingen ultimo 2009 per deelnemende gemeente wordt verwezen naar bijlage 4.5.2.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 48
De vorderingen op de deelnemende gemeenten hebben betrekking op de afrekening 2009 van de programma’s Werk, Inkomen, Zorg en Bedrijfsvoering. In de balans 2009 van Pentasz zijn bijstandsvorderingen opgenomen voor terugvordering en verhaal ABW, krediethypotheek, leenbijstand, boeten ABW en terugvordering BBZ/IOAW/IOAZ. Overdracht van deze vorderingen van de deelnemende gemeenten aan Pentasz heeft en zal ook in de komende jaren niet plaatsvinden. Bovendien vormen de saldi een neutraal karakter en is alleen bedoeld als een registratiefunctie bij Pentasz. De inkomsten uit terugvordering van verhaal, leenbijstand en krediethypotheek worden in de jaarrekening apart vermeld. De ontvangsten dragen bij in de totale uitgaven van WWB, IOAW en programma Zorg. Deze ontvangsten dienen door de gemeenten in mindering te worden gebracht op de bijstandsvorderingen die door de gemeenten ultimo 2009 in hun balans zijn opgenomen. Voor een totaaloverzicht van ontvangsten wordt verwezen naar 4.3 “verzamelstaat deelnemende gemeenten” en naar de toelichting op de afzonderlijke programma’s. Daarnaast zijn vorderingen zoals UWV, Belastingdienst en Gemeenten opgenomen. * Vooruitbetaalde bedragen Voor een specificatie van de vooruitbetaalde bedragen ultimo 2009 wordt verwezen naar bijlage 4.5.2.
* Overige vorderingen Hierin zijn saldi ultimo 2009 opgenomen van aan cliënten verstrekte voorschotten op uitkeringen, zijnde in totaal € 25.670,- alsmede een vordering van € 84.858,- op een exmedewerker. Liquide middelen * Bank- en girosaldi Betreft de saldi van de rekening-courantrekeningen bij de Bank Nederlandse gemeenten en de Rabobank, t.w.: Omschrijving BNG rekening.nr. 28.51.09.022 BNG rekeningnr. 28.51.09.030 BNG rekeningnr. 28.51.05.639 Rabobank rekeningnr. 11.44.26.619 Totaal
vordering x € 1,7.064 2.075.100 2.857.407 17.113 4.956.683
Overlopende activa van € 10.510. Betreft vooruitbetaalde bedragen over 2009 inzake diverse verzekeringspremies, waaronder rechtsbijstandverzekering, molestverzekering en aansprakelijkheidsverzekering tijdens dienstreizen. Het totale bedrag van de diverse verzekeringspremies bedraagt € 5.493. Het restant, zijnde € 5.017, bestaat uit vorderingen i.z. diverse abonnementskosten
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 49
PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen * Reserves Het verloop van de reserves in 2009 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: reserve
Reserve personele knelpunten Risicoreserve Reserve FUWA/garanties/ cafetariamodel Opleidingsreserve Totaal
saldo 1-1-2009 200.000
toevoeging
aanwending
bedragen x € 1,0 0
saldo 31-12-2009 200.000
48.294
0
0
48.294
34.311
0
0
34.311
19.724 302.329
0 0
0 0
19.724 302.329
Reserve personele knelpunten Deze reserve is gevormd bij de jaarrekening 2008. In 2009 hebben geen onttrekkingen uit deze reserve plaatsgevonden. De reserve blijft gehandhaafd voor het oplossen van personele knelpunten in 2010. Risicoreserve De risicoreserve is ontstaan uit besluitvorming in 2007. Reserve FUWA/garanties/cafetariamodel In 2007 heeft het AB besloten in het kader van te maken kosten van FUWA Spoor I en Spoor II een reserve te vormen waarvan het saldo per ultimo 2009 nog € 34.311,- bedraagt. Reserve opleidingen In 2006 werd voor opleidingen in totaal € 45.000 geraamd. Deze reserve bedraagt per ultimo 2009 nog €. 19.724,-. In 2009 hebben geen onttrekkingen aan deze reserve plaatsgevonden. Voorschotten * Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden Voorschotten t.b.v. de meeneemregeling In de programmarekening 2009 zijn aan de inkomstenzijde gelden zichtbaar gemaakt die voor (aanvullende) besteding voor de uitgaven van kosten voor het programma werk in aanmerking komen (meeneemregeling). Het verloop van de voorschotten in 2009 wordt in volgend overzicht weergegeven:
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 50
Voorschotten
saldo 1-1-2009
toevoeging
aanwending
saldo 31-12-2009
bedragen x € 1,-
Voorschotten WIW/ID Gemeente Gulpen-Wittem Voorschotten WIW/ID Gemeente Eijsden Voorschotten WIW/ID Gemeente Margraten Voorschotten WIW/ID Gemeente Meerssen Voorschotten WIW/ID Gemeente Vaals Voorschotten schuldsanering GulpenWittem Voorschotten schuldsanering Eijsden Voorschotten schuldsanering Margraten Voorschotten schuldsanering Meerssen Voorschotten schuldsanering Vaals Voorschotten participatiebudget Inburgering Gulpen-Wittem Voorschotten participatiebudget Inburgering Eijsden Voorschotten participatiebudget Inburgering Margraten Voorschotten participatiebudget Inburgering Meerssen Voorschotten participatiebudget Inburgering Vaals Voorschotten Oudkomers Voorschotten Nieuwkomers (WIN) Voorschotten nieuwe inburgeringswet (WI) Totaal
9.669
0
2.269
7.400
280.534
99.932
251.562
128.904
212.356
88.958
208.483
92.831
390.142
220.815
333.485
277.472
17.330
64.619
5.855
76.094
0
19.256
0
19.256
0
22.822
0
22.822
0
17.132
0
17.132
0
39.275
0
39.275
0
53.793
0
53.793
0
19.419
0
19.419
0
8.919
0
8.919
0
16.938
0
16.938
0
30.134
0
30.134
0
52.943
0
52.943
251.583 240.670
0 0
25.596 217.299
225.987 23.371
702.950
6.398
96.012
613.336
2.105.234
761.353
1.140.561
1.726.026
Toelichting toevoeging c.q aanwending voorschotten
Voorschotten WIW/ID gemeenten Conform de jaarrekening 2008 bedroeg het saldo van de voorschotten per 01.01.2009 € 910.031,-. Op basis van de resultaten 2009 hebben enerzijds onttrekkingen en anderzijds toevoegingen plaatsgevonden. Nadere specificatie is opgenomen onder het programma Werk. Het saldo per ultimo 2009 bedraagt € 582.701,-. Voorschotten schuldsanering Het saldo van de voorschotten schuldsanering bedraagt per ultimo 2009 € 152.279,-. Het saldo is ontstaan uit enerzijds geoormerkt geld voor extra activiteiten en anderzijds als gevolg van het overboeken van een deel van de kosten van schuldsanering naar het Wdeel. Verwezen wordt naar de toelichting onder het programma Zorg.
Voorschotten participatiebudget inburgering Het saldo van de voorschotten participatiebudget inburgering bedraagt per ultimo 2009 € 128.354,-.Het saldo is ontstaan door reservering van meeneemsaldi en ontvangen inkomsten van inburgeraars enerzijds en anderzijds het ten onrechte boeken van een _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 51
bedrag van € 42.673,- wegens te restitueren budget. Laatstgenoemd bedrag wordt in 2010 gecorrigeerd c.q. gerestitueerd.
Voorschotten Oudkomers De ingevolge deze regeling ontvangen gelden ten behoeve van de Pentasz-gemeenten en gemeente Valkenburg aan de Geul worden besteed aan het bevorderen van de zelfredzaamheid van de allochtone inwoners. Per 1-1-2007 is de regeling oudkomers alsmede de regeling nieuwkomers ondergebracht in de WI (Wet Inburgering). In 2009 zijn geen uitgaven ten laste van de regeling oudkomers gedaan. Ten laste van deze voorschotten is een bedrag van € 25.596,- gebracht ten gunste van het nieuw inburgeringsstelsel. Voorschotten Nieuwkomers (WIN) Conform de jaarrekening 2008 bedroeg het voorschot per 01.01.2009 € 240.670,-. In 2009 heeft een onttrekking plaatsgevonden van € 217299,- ten gunste van de Regeling nieuwkomers. Het saldo per ultimo 2009 bedraagt dan nog € 23.371,-. Voor nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij het programma Inburgering.
Voorzieningen Voorzieningen betreffende van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Het verloop hiervan is in onderstaand overzicht weergegeven. Voorzieningen
saldo 1-1-2009
toevoeging
aanwending
saldo 31-12-2009
bedragen x € 1,Voorziening secundaire arbeidsvoorwaarden 2003
8.550
0
8.550
0
Voorziening secundaire arbeidsvoorwaarden 2003 Het per begin 2009 nog bestaande saldo is in de loop van 2009 in zijn geheel afgeboekt waardoor het saldo per 31.12.2009 nihil is.
Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar * Schulden aan openbare lichamen De schulden op de deelnemende gemeenten hebben betrekking op de afrekening 2009 van de programma’s Werk, Inkomen, Zorg en Bedrijfsvoering. Aan de gemeente GulpenWittem zijn daarnaast nog bedragen verschuldigd m.b.t. automatiseringskosten , inhuur P+O/I+A alsmede op 2009 betrekking hebbende energiekosten. Deze posten worden/zijn in het 1e kwartaal 2010 nagenoeg allemaal betaald. Verwezen wordt naar bijlage 4.5.2. * Overige schulden In deze post zijn de per ultimo 2009 nog te betalen bedragen opgenomen voor loonkosten aan derden, opleidingsgelden personeel, en accountantskosten. Voor een nadere specificatie wordt verwezen naar bijlage 4.5.2. Garantstellingen Per ultimo 2008 was sprake van een tweetal aan cliënten verstrekte geldleningen waarvoor Pentasz Mergelland borgstelling heeft verleend. Hierop hebben in 2009 geen mutaties plaatsgevonden, waardoor het saldo €. 8.052,- blijft. _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 52
Langlopende financiële verplichtingen De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Het betreft o.a. *Huurovereenkomst Met de gemeente Gulpen-Wittem is in 2004 een huurovereenkomst afgesloten voor de huisvesting van Pentasz Mergelland voor de duur van 10 jaar.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 53
3.2
Programmarekening 2009 uitgaven
rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma werk 60.611 budget werkdeel Wet werk en bijstand
4.090.739
3.371.000
4.023.100
4.220.761
590.798 75.668 147.837 361.074 3.950 2.269
519.200 56.500 223.000 205.000 2.100
521.500 59.400 160.000 300.000 2.100
606.561 10.500 214.209 347.452 14.049
648.445 87.347 108.635 177.269 12.721 262.473
557.000 217.000 185.000 2.000
664.200 15.400 170.000 250.000 2.000
153.000
226.800
592.273 100.301 135.861 142.442 2.795 210.874
422.600 75.200 132.200 180.000 1.000
579.100 42.000 170.000 240.000 1.000
34.200
126.100
1.197.273 47.001 436.909 347.759 10.562 355.042
950.300 45.000 367.000 370.000 4.500
1.242.800 33.000 450.000 431.100 4.500
163.800
324.200
gesubsidieerde arbeid oud scholing en activering gesubsidieerde arbeid nieuw uitvoeringskosten NUG inzet ten gunste van inburgering overige kosten (ID banen) voorziening
1.061.951 249.740 420.985 382.046 1.93711.117
921.900 75.000 493.100 305.000 4.500
1.015.500 21.000 580.000 410.000 4.500
totaal programma werk
4.090.739
Gulpen-Wittem gesubsidieerde arbeid oud scholing en activering gesubsidieerde arbeid nieuw uitvoeringskosten NUG inzet ten gunste van inburgering overige kosten ID banen voorziening Eijsden gesubsidieerde arbeid oud scholing en activering gesubsidieerde arbeid nieuw uitvoeringskosten NUG inzet ten gunste van inburgering overige kosten ID banen voorziening Te restitueren Margraten gesubsidieerde arbeid oud scholing en activering gesubsidieerde arbeid nieuw uitvoeringskosten NUG inzet ten gunste van inburgering overige kosten voorziening Meerssen gesubsidieerde arbeid oud scholing en activering gesubsidieerde arbeid nieuw uitvoeringskosten NUG inzet ten gunste van inburgering overige kosten (ID banen) voorziening Te restitueren Vaals
32.600
44.300
3.371.000
-
-
4.023.100
20.350 662.200 10.500 177.602 198.628 10.911 60.660 99.932 103.967 578.101 42.010 289.862 154.938 2.392 5988.958 1.238.301 21.000 472.127 306.193 21.558 18.577 220.815 178.031 1.135.599 137.812 543.655 336.844 5.262 47.407 64.619
4.220.761
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 54
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma werk 60.611 budget werkdeel Wet werk en bijstand Gulpen-Wittem 42.200 42.200 42.200 60.000 42.201
rijksbijdrage werkdeel bijdrage gemeente bijdrage gemeente uitvoeringskosten NUG aanwending voorziening overige inkomsten
Eijsden 42.200 42.200 42.200 60.000 42.201
rijksbijdrage werkdeel bijdrage gemeente bijdrage gemeente uitvoeringskosten NUG aanwending voorziening overige inkomsten
Margraten 42.200 42.200 42.200 60.000 42.201
rijksbijdrage werkdeel bijdrage gemeente bijdrage gemeente uitvoeringskosten NUG aanwending voorziening overige inkomsten
Meerssen 42.200 42.200 42.200 60.000 42.201
rijksbijdrage werkdeel bijdrage gemeente bijdrage gemeente uitvoeringskosten NUG aanwending voorziening overige inkomsten
Vaals 42.200 42.200 42.200 60.000 42.201
rijksbijdrage werkdeel bijdrage gemeente bijdrage gemeente uitvoeringskosten NUG aanwending voorziening overige inkomsten
totaal programma werk
4.090.739
3.371.000
4.023.100
4.220.762
590.798 485.760
519.200 481.900
3.950 101.088
37.300
521.500 499.031 18.100 2.100 2.269
606.561 499.031 24.512 14.049 2.269 66.700
648.445 385.301
557.000 382.200
12.720 247.597 2.826
174.800
664.200 399.727 2.000 262.473
662.200 399.727 10.911 251.562
592.273 381.280
422.600 378.200
2.795 208.198
44.400
579.100 367.226 1.000 210.874
578.101 367.226 02.392 208.483
1.197.273 770.439
950.300 764.300
10.562 410.568 5.705
186.000
1.061.951 885.830
921.900 878.800
1.936168.810 9.247
4.090.739
1.242.800 883.258 4.500 355.042
1.238.301 883.258 0 21.558 333.485
43.100
1.015.500 991.183 8.700 4.500 11.117
1.135.599 991.183 05.262 5.855 133.300
3.371.000
4.023.100
4.220.762
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 55
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma inkomen 60.610 budget inkomensdeel Wet werk en bijstand
9.543.374
8.281.200
10.256.000
10.034.095
1.159.734
995.100
1.245.000
1.219.750
966.254
930.200
1.130.000
1.090.722
1.147.023
766.600
1.150.000
1.098.213
2.519.987
2.195.200
2.615.000
2.558.851
3.750.375
3.394.100
4.116.000
4.066.559
458.642
210.000
571.000
501.890
bbz Gulpen-Wittem
27.926
79.553
60.000
48.821
bbz Eijsden
34.803
22.637
134.000
106.463
bbz Margraten
75.587
13.157
51.000
43.425
bbz Meerssen
245.749
45.915
270.000
273.847
74.577
48.738
56.000
29.334
wwb Gulpen-Wittem Pers in inrichting wwb Eijsden Pers in inrichting wwb Margraten Pers in inrichting wwb Meerssen Pers in inrichting wwb Vaals Pers in inrichting
60.610 uitkeringen Besluit bijstandverlening zelfstandigen
bbz Vaals
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 56
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma inkomen 60.610 budget inkomensdeel Wet werk en bijstand 42.200 rijksbijdrage Gulpen-Wittem aanvullende rijksbijdrage Gulpen-Wittem bijdrage gemeente Gulpen-Wittem ontvangsten Gulpen-Wittem 42.200 rijksbijdrage Eijsden aanvullende rijksbijdrage Eijsden bijdrage gemeente Eijsden ontvangsten Eijsden 42.200 rijksbijdrage Margraten aanvullende rijksbijdrage Margraten bijdrage gemeente Margraten ontvangsten Margraten 42.200 rijksbijdrage Meerssen aanvullende rijksbijdrage Meerssen bijdrage gemeente Meerssen ontvangsten Meerssen 42.200 rijksbijdrage Vaals aanvullende rijksbijdrage Vaals bijdrage gemeente Vaals ontvangsten Vaals 60.610 uitkeringen Besluit bijstandverlening zelfstandigen 42.200 rijksbijdrage Gulpen-Wittem aanvullende rijksbijdrage Gulpen-Wittem bijdrage gemeente Gulpen-Wittem ontvangsten Gulpen-Wittem 42.200 rijksbijdrage Eijsden aanvullende rijksbijdrage Eijsden bijdrage gemeente Eijsden ontvangsten Eijsden 42.200 rijksbijdrage Margraten aanvullende rijksbijdrage Margraten bijdrage gemeente Margraten ontvangsten Margraten 42.200 rijksbijdrage Meerssen aanvullende rijksbijdrage Meerssen bijdrage gemeente Meerssen ontvangsten Meerssen 42.200 rijksbijdrage Vaals aanvullende rijksbijdrage Vaals bijdrage gemeente Vaals ontvangsten Vaals
9.543.374
8.281.200
10.256.000
10.034.095
1.245.541
1.199.000
134.80248.994 1.060.474
252.90049.000 1.020.000
174.37280.152 934.590 51.068 93.459 67.907 2.115.015 92.503 211.501 100.969 2.962.192 337.431 296.219 154.534
132.80043.000 899.000 177.40045.000 2.036.000 50.700 108.500 2.851.000 176.700 285.100 81.300
1.121.000 13.000 111.000 954.400 49.200 95.400 31.000 976.200 91.800 82.000 2.287.900 207.100 120.000 3.094.400 504.200 309.400 208.000
1.121.000 2.028 96.722 954.400 6.130 95.400 34.792 976.200 22.226 99.786 2.287.900 163.193 107.758 3.094.400 485.470 309.400 177.289
458.642
210.000
571.000
501.890
13.500 40.500 6.000 2.600 107.000 400 24.000 1.700 48.000 300 1.000 5.300 193.900 800 70.000 6.800 42.200 1.000 6.000
13.500 21.321 6.40020.400 2.600 84.475 400 18.988 1.700 32.128 300 9.297 5.300 89.949 800 177.799 6.800 17.250 1.1006.384
2.708 19.209 1.266 4.744 4.043 27.440 2.165 1.155 2.317 69.806 1.640 1.824 59.625 178.502 5.11112.733 4.183 62.671 2.447 5.276
2.328 70.775 350 6.100 3.475 12.141 521 6.500 1.992 5.190 3.475 2.500 51.257 9.658 20.0005.000 3.596 31.667 3.475 10.000
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 57
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
546.763
bedragen in euro's 550.000 628.000
587.868
146.821
172.076
131.000
116.550
ioaw Eijsden
24.100
46.352
46.000
40.002
ioaw Margraten
38.396
43.171
66.000
63.582
ioaw Meerssen
201.157
163.260
190.000
183.614
ioaw Vaals
136.288
125.141
195.000
184.120
192.256
200.000
193.000
176.447
ioaz Gulpen-Wittem
39.358
51.000
54.000
53.772
ioaz Eijsden
27.448
30.000
20.000
9.480
ioaz Margraten
42.435
42.000
35.000
30.138
ioaz Meerssen
54.895
61.000
50.000
49.785
ioaz Vaals
28.120
16.000
34.000
33.272
10.741.035
9.241.200
11.648.000
11.300.300
60.612 uitkeringen Ioaw ioaw Gulpen-Wittem
60.612 uitkeringen Ioaz
totaal programma inkomen
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 58
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
60.612 uitkeringen Ioaw 42.200 rijksbijdrage Gulpen-Wittem aanvullende rijksbijdrage Gulpen-Wittem bijdrage gemeente Gulpen-Wittem ontvangsten Gulpen-Wittem 42.200 rijksbijdrage Eijsden aanvullende rijksbijdrage Eijsden bijdrage gemeente Eijsden ontvangsten Eijsden 42.200 rijksbijdrage Margraten aanvullende rijksbijdrage Margraten bijdrage gemeente Margraten ontvangsten Margraten 42.200 rijksbijdrage Meerssen aanvullende rijksbijdrage Meerssen bijdrage gemeente Meerssen ontvangsten Meerssen 42.200 rijksbijdrage Vaals aanvullende rijksbijdrage Vaals bijdrage gemeente Vaals ontvangsten Vaals 60.612 uitkeringen Ioaz 42.200 rijksbijdrage Gulpen-Wittem aanvullende rijksbijdrage Gulpen-Wittem bijdrage gemeente Gulpen-Wittem ontvangsten Gulpen-Wittem 42.200 rijksbijdrage Eijsden aanvullende rijksbijdrage Eijsden bijdrage gemeente Eijsden ontvangsten Eijsden 42.200 rijksbijdrage Margraten aanvullende rijksbijdrage Margraten bijdrage gemeente Margraten ontvangsten Margraten 42.200 rijksbijdrage Meerssen aanvullende rijksbijdrage Meerssen bijdrage gemeente Meerssen ontvangsten Meerssen 42.200 rijksbijdrage Vaals aanvullende rijksbijdrage Vaals bijdrage gemeente Vaals ontvangsten Vaals
totaal programma inkomen
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's 546.763 550.000 40.345 104.616 5.4727.333 19.152 17.702 13.251497 28.614 28.797 19.01536.873 148.244 5.532 10.509 29.161 101.948 4.374 805
172.076
192.256 5.055 32.456 758 1.089 5.055 21.635 758 9.887 29.576 283.000 8.571 45.038 1.286 7.290 21.090 260-
10.741.035
628.000
15.000 42.000 1.00010.000 56.600 134.200 11.80011.000 43.400 145.500 5.100 1.000
59.600 87.175 30.500276 16.100 29.530 6.200572 15.000 40.441 1.5009.641 56.600 131.290 12.8008.524 43.400 137.288 2.400 1.031
200.000
193.000
176.447
5.055 45.187 758
4.800 47.500 700 1.000 4.800 15.000 200
4.800 47.092 700 1.180 4.800 7.080 2.400-
8.571 51.142 1.286
12.200 24.000 4.2003.000 9.400 39.200 1.400
12.200 20.338 5.4003.000 9.400 38.985 1.400
7.290 7.617 1.094
4.400 28.900 700
4.400 28.172 700
9.241.200
11.648.000
11.300.300
46.352
42.571
600 160.260
3.000 122.141
3.000
5.055 24.187 758 9.887 30.630 1.483
59.600 97.500 27.1001.000 16.100 34.500 4.600-
587.868
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 59
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma zorg 60.614.100 bijzondere bijstand
388.363
335.000
321.500
421.152
42220 bijzondere bijstand Gulpen-Wittem
56.709
30.000
56.500
96.377
42220 bijzondere bijstand Eijsden
70.089
40.000
48.000
47.874
42220 bijzondere bijstand Margraten
55.336
70.000
37.000
50.288
42220 bijzondere bijstand Meerssen
88.013
117.500
90.000
121.991
118.216
77.500
90.000
104.622
137.188
126.000
271.200
328.823
21.853
24.504
37.400
23.455
25.595
33.000
12.967
11.103
34.400
29.009
37.867
79.600
49.905
26.931
86.800
27.203 19.256 15.259 22.822 23.753 17.132 57.938 39.275 52.392 53.793
89.806
85.000
108.000
104.805
8.010
10.000
10.000
10.598
42220 gemeentelijke regeling Eijsden
13.097
10.000
16.000
15.952
42220 gemeentelijke regeling Margraten
13.213
10.000
15.000
17.840
42220 gemeentelijke regeling Meerssen
24.061
27.500
25.000
21.141
42220 gemeentelijke regeling Vaals
31.426
27.500
42.000
39.274
29.601
20.000
44.000
42.892
42220 bijzondere bijstand Vaals
60.614.300 schuldsanering 42215 60000 42215 60000 42215 60000 42215 60000 42215 60000
schuldsanering Gulpen-Wittem toevoeging aan reserve schuldsanering Eijsden toevoeging aan reserve schuldsanering Margraten toevoeging aan reserve schuldsanering Meerssen toevoeging aan reserve schuldsanering Vaals toevoeging aan reserve
60.614.200 gemeentelijke regeling 42220 gemeentelijke regeling Gulpen-Wittem
60.614.400 Wet Kinderopvang 42220 kinderopvang Gulpen-Wittem
-
1.000
1.300
-
42220 kinderopvang Eijsden
403
1.000
3.500
2.341
42220 kinderopvang Margraten
13.029
1.500
9.600
9.807
42220 kinderopvang Meerssen
14.163
15.500
18.800
16.675
2.005
1.000
10.800
14.069
-
17.300
17.150
3.000 2.800 1.900 5.300 4.300
3.000 2.750 1.850 5.250 4.300
762.000
914.822
42220 kinderopvang Vaals
60.614.600 Eenmalige uitkering 42.220 42.220 42.220 42.220 42.220
eenmalige eenmalige eenmalige eenmalige eenmalige
37.100 uitkering uitkering uitkering uitkering uitkering
Gulpen-Wittem Eijsden Margraten Meerssen Vaals
totaal programma zorg
4.800 4.200 4.050 10.100 13.950
682.058
566.000
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 60
Inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma zorg 60.614 bijzondere bijstand
388.363
335.000
321.500
421.152
36.792
30.000
56.500
19.917 55.274
40.000
48.000
14.815 32.554
70.000
37.000
22.782 48.841
117.500
90.000
39.171 77.327
77.500
90.000
73.441 22.936 33.599 14.275 23.488 26.800 76.121 45.869 71.215 33.407
137.188
126.000
271.200
328.823
Gulpen-Wittem
21.853
24.504
37.400
Eijsden
23.455
25.595
33.000
Margraten
12.967
11.103
34.400
Meerssen
29.009
37.867
79.600
Vaals
49.905
26.931
86.800
37.400 9.059 33.000 5.081 34.400 6.485 79.600 17.613 86.800 19.385
89.806
85.000
108.000
104.805 10.598 15.952 17.840 21.141 39.274
42.212 bijdrage bijzondere bijstand Gulpen-Wittem doorbelasting W deel ontvangsten bijzondere bijstand Gulpen-Wittem 42.212 bijdrage bijzondere bijstand Eijsden doorbelasting w-deel ontvangsten bijzondere bijstand Eijsden 42.212 bijdrage bijzondere bijstand Margraten doorbelasting w-deel ontvangsten bijzondere bijstand Margraten 42.212 bijdrage bijzondere bijstand Meerssen doorbelasting w-deel ontvangsten bijzondere bijstand Meerssen 42.212 bijdrage bijzondere bijstand Vaals doorbelasting w-deel ontvangsten bijzondere bijstand Vaals 60.614 schuldsanering 42.211 bijdrage schuldsanering Doorbelasting W-deel 42.211 bijdrage schuldsanering Doorbelasting W-deel 42.211 bijdrage schuldsanering Doorbelasting W-deel 42.211 bijdrage schuldsanering Doorbelasting W-deel 42.211 bijdrage schuldsanering Doorbelasting W-deel 60.614 gemeentelijke regeling bijdrage gemeentelijke Doorbelasting W-deel bijdrage gemeentelijke Doorbelasting W-deel bijdrage gemeentelijke Doorbelasting W-deel bijdrage gemeentelijke Doorbelasting W-deel bijdrage gemeentelijke Doorbelasting W-deel
regeling Gulpen-Wittem
8.010
10.000
10.000
regeling Eijsden
13.097
10.000
16.000
regeling Margraten
13.213
10.000
15.000
regeling Meerssen
24.061
27.500
25.000
regeling Vaals
31.426
27.500
42.000
29.601
20.000
44.000
60.614.400 Wet Kinderopvang bijdrage kinderopvang Doorbelasting W-deel bijdrage kinderopvang Doorbelasting W-deel bijdrage kinderopvang Doorbelasting W-deel Ontvangsten bijdrage kinderopvang Doorbelasting W-deel bijdrage kinderopvang Doorbelasting W-deel
-
1.000
1.300
-
Eijsden
403
1.000
3.500
Margraten
13.029
1.500
9.600
Meerssen
14.163
15.500
18.800
2.005
1.000
10.800
2.341 1.0318.775 2.063 16.675 14.069
-
17.300
17.150
3.000 2.800 1.900 5.300 4.300
3.000 2.750 1.850 5.250 4.300
762.000
914.822
Vaals
37.100 eenmalige eenmalige eenmalige eenmalige eenmalige
42.892
Gulpen-Wittem
60.614 Eenmalige uitkering bijdrage bijdrage bijdrage bijdrage bijdrage
40.889
uitkering uitkering uitkering uitkering uitkering
totaal programma zorg
Gulpen-Wittem Eijsden Margraten Meerssen Vaals
4.800 4.200 4.050 10.100 13.950
682.058
566.000
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 61
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma inburgering Wet inburgering nieuwkomers 42.213 advieskosten 34.000 inburgeringstrajecten overige kosten vorming risicoreserve onvoorzien toevoeging aan voorziening regeling oudkomers 34.000 inburgeringstrajecten toevoeging aan voorziening Wet inburgering 42.213 advieskosten 34.000 inburgeringstrajecten overige kosten vorming risicoreserve onvoorzien toevoeging aan voorziening
26.496
-
-
26.496
127.400
217.299
-
-
1.467 125.933 375.003
284.806
217.299
-
532.372 512.372 20.000 -
576.900
422.864
300.000
121.609
90.198
6.398
inburgeringstrajecten Gulpen-Wittem toevoeging aan voorziening Reservering
41.700
23.805 1.524 17.895
inburgeringstrajecten Eijsden toevoeging aan voorziening reservering
34.900
27.677 1.696 7.223
inburgeringstrajecten Margraten toevoeging aan voorziening reservering
29.100
14.623 2.461 14.477
inburgeringstrajecten Meerssen toevoeging aan voorziening reservering
79.200
53.511 4.445 25.689
inburgeringstrajecten Vaals toevoeging aan voorziening toevoeging aan voorziening
92.000
46.888 45.112 7.831
totaal programma inburgering
528.899
532.372
576.900
640.162
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 62
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's programma inburgering Wet inburgering nieuwkomers 41.100 34.000 00.004 60.000
rijksbijdrage bijdrage inburgeraars bijdrage uit werkdeel aanwending voorziening
regeling oudkomers 41.100 rijksbijdrage 60.000 aanwending voorziening Wet inburgering 41.100 34.000 00.004 60.000
rijksbijdrage bijdrage inburgeraars bijdrage uit werkdeel aanwending voorziening
26.496
-
-
26.496
127.400
217.299
217.299
-
-
-
127.400 375.003
532.372
576.900
422.863
368.872 6.131
259.308 25.380 247.684
300.000
121.609 6.398
rijksbijdrage Gulpen-Wittem bijdrage inburgeraars aanwending voorziening
41.700
41.700 1.524
rijksbijdrage Eijsden bijdrage inburgeraars aanwending voorziening
34.900
34.900 1.696
rijksbijdrage Margraten bijdrage inburgeraars aanwending voorziening
29.100
29.100 2.461
rijksbijdrage Meerssen bijdrage inburgeraars aanwending voorziening
79.200
79.200 4.445
rijksbijdrage Vaals bijdrage inburgeraars aanwending voorziening
92.000
92.000 7.831
576.900
640.162
totaal programma inburgering
528.899
532.372
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 63
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's bedrijfsvoering 50.003.050 salarissen en sociale lasten 50.003.050 overige salariskosten 00.101 kosten loon- en prijsstijgingstijging 00.100 kosten fuwa/garanties/cafetariamodel 34.398 kosten salarisadministratie (loonverwerking)
50.003.060 overige personeelskosten 11.108 30.300 34.326 30.100 30.200 30.250 30.400 34.300 34.301 34.302 34.303 34.339 34.340 34.347 34.380 34.381 34.392 60.000
inhuur P + O Gulpen-Wittem systeembeheer Gulpen-Wittem inhuur BBZ Maastricht uitzendkrachten en ander tijd.personeel knelpunten personeel stagevergoeding inhuur extern deskundigen reis- en verblijfkosten gratificaties/jubilea opleiding en vorming werving en selectie woon/werkverkeer dienstreizen bijdrage personeelsvereniging ondernemingsraad bedrijfsgezondheidszorg (arbo) Representatie reserveringen
1.952.977
2.152.000
2.173.200
2.211.939
20.008
185.000
119.000
78.034
2.959 13.919 3.130
65.000 115.000 5.000
114.000 5.000
74.691 3.343
718.567
434.500
943.500
813.692
90.405 82.703
85.000 77.000
232.516
150.000
1.630 32.626 3.462 4.246 63.780 7.562 5.878 9.884 924 5.647 22.303
3.000 15.000 2.500 12.000 50.000 6.000 5.000 9.000 1.500 3.500 15.000
89.000 84.000 53.000 300.000 250.000 3.000 50.000 5.000 10.000 60.000 5.000 500 9.000 2.000 3.000 20.000
90.405 82.703 38.349 447.277 631 1.827 48.090 2.191 9.094 55.865 5.902 215 8.265 987 3.550 18.311 30 -
155.000
50.003.070 automatisering en informatisering
350.364
33.310 33.311 33.331 34.330 34.332 34.333 34.336 34.337
170.834 12.996 39.560 89.592 14.447 5.182 12.636 5.118
lease hard- en software aanschaf hardware aanschaf software (lease) onderhoud software huur server doorbelaste overige autom.-kosten Gulpen-Wittem onderhoud hardware overige kosten automatisering kapitaallasten hardware
50.003.080 Facilitaire zaken 33.332 33.334 33.335 34.337 34.352 34.391 34.392 34.393 34.394 34.395 34.396 34.397
kantoorinventaris kantoormeubilair archiefmaterialen overige kosten abonnementen + contributies catering representatie kopieerkosten druk- en bindwerk telefoon, telefax, internet schrijf-en bureaubehoeften portokosten
319.500
260.000
263.554
5.000 65.000 60.000 16.000 14.000 10.000 7.500 142.000
18.000 5.000 135.000 15.000 5.000 6.000 8.000 68.000
20.595 25.693 162.607 26.301 5.796 11.257 11.305
112.815
109.500
167.000
130.562
986 1.039 1.074 561 28.054 10.467 2.012 18.188 5.459 24.596 5.473 14.907
1.500 1.000 23.000 8.000 2.200 13.000 4.800 35.000 5.000 16.000
20.000 2.000 1.000 45.000 13.000 2.000 16.000 7.000 35.000 10.000 16.000
6.396 1.157 371 37.432 11.388 1.391 17.087 6.297 24.532 7.838 16.673
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 64
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's bedrijfsvoering 50.003.050 salarissen en sociale lasten 42.200 42.200 42.200 42.200 42.200 60.001
bijdrage personeelskosten Gulpen-Wittem bijdrage personeelskosten Eijsden bijdrage personeelskosten Margraten bijdrage personeelskosten Meerssen bijdrage personeelskosten Vaals aanwending voorziening
50.003.050 overige inkomsten 11.105 30.101 34.304 60.000 42.300
salarissen overige inkomsten kinderopvang reserveringen doorbelasting werkdeel Rijksbijdrage Tsioc
50.003 materiële kosten 42.200 42.200 42.200 42.200 42.200
bijdrage materiële kosten Gulpen-Wittem bijdrage materiële kosten Eijsden bijdrage materiële kosten Margraten bijdrage materiële kosten Meerssen bijdrage materiële kosten Vaals
50.003 overige inkomsten 30.101 automatisering 42.200 overige inkomsten automatisering 42.300 doorbelasting werkdeel
2.595.627
2.771.500
2.950.200
2.715.740
347.324 269.796 288.403 716.356 973.748
360.295 277.150 304.865 776.020 1.053.170
383.526 324.522 324.522 796.554 1.121.076
353.046 298.731 298.731 706.092 1.059.140
285.500
387.924
35.000 5.500
41.238 32.942
200.000 45.000
268.744 45.000
95.925
-
46.480 4.445
45.000
625.615
665.000
692.000
692.635
132.780 103.728 122.121 178.195 88.791
141.161 110.245 129.813 189.431 94.350
146.188 114.384 135.624 197.376 98.428
146.681 114.831 134.211 198.102 98.810
12.797
-
-
-
12.797
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 65
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
50.003.090 Communicatie
50.003.100 Juridische ondersteuning juridische ondersteuning commissie bezwaar en beroep overige kosten bezwaar en beroep clientenraad Gulpen-Wittem clientenraad Eijsden clientenraad Margraten clientenraad Meerssen clientenraad Vaals
50.003.105 Huisvesting 34.341 34.342 34.343 31.200 33.334 33.338 34.344 34.345 34.000 34.346 61.001
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
7.104
34.370 infobulletin (voorlichting) 34.371 overige communicatie
34.310 34.311 34.313 34.312 34.314 34.315 34.316 34.317
werkelijke
huur onderhoud meubilair schoonhouden gebouw energiekosten aanschaf kantoormeubilair onderhoud gebouw verzekering gebouw beveiligingskosten belasting lease meubilair kapitaallasten interne verbouwing
50.003.110 beleids- en beheersinstrumentatium 34.350 accountantskosten interne controle 34.337 overige kosten 34.351 verzekeringen 34.353 medische adviezen abw/ioaw/ioaz 34.354 betalingsverkeer 34.356 vergaderkosten 34.357 incassokosten 50.003.115 archief
bedragen in euro's 15.000 5.000
7.162
3.915 3.189
8.000 7.000
2.000 3.000
3.022 4.140
71.054
42.900
72.900
29.927
27.556 16.000 19.829 1.633 1.282 1.487 2.171 1.095
20.000 10.000 5.000 1.700 1.300 1.500 2.200 1.200
41.000 12.000 12.000 1.700 1.300 1.500 2.200 1.200
20.135 7.861 3.2891.108 865 1.019 1.487 741
164.565
129.000
130.000
66.586 855 21.693 12.703 3.036 42.637
66.000 1.500 20.000 15.000 2.000
78.000 3.000 22.000 11.000 2.000 3.500 2.000 2.000
74.938 1.654 21.747 14.277 3.1111.724 1.739
6.500
5.628
118.596
1.856 1.653 7.648 5.897
3.500 3.000 1.500 10.000 6.500
34.417
51.000
89.000
90.086
17.157
27.000
3.438 9.026 2.051 341
5.000 9.000 3.000 2.000
27.000 40.000 5.000 10.000 3.000 2.000
28.887 40.312 6.305 9.359 2.933 671
2.404
5.000
2.000
1.619
-
-
-
-
45.463
25.000
68.000
71.537
45.463
25.000
68.000
71.537
-
25.000
-
-
25.000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
33.335 archiefinventaris + l;ease 50.003.120 Onvoorzien 00.000
onvoorziene uitgaven
50.003.140 Stelpost 00.001
stelpost prijsstijging
50.003.150 Frictiekosten 00.002 frictiekosten 50.003.160 verschillenrekening 00.003 verschillenrekening
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 66
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's
50.003.110 beleids- en beheersinstrumentatium 61.200 saldo kostenplaats kapitaalllasten
-
51.900
-
-
51.900
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 67
uitgaven rekening
categorie
omschrijving
50.003.700 kostenplaats kapitaallasten 23.000 rente en afschrijving 61.200 saldo kostenplaats kapitaalllasten
totaal bedrijfsvoering
werkelijke
primaire
bijgestelde
uitgaven
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
4.549
bedragen in euro's 56.500 4.600
4.549
4.549
4.600 51.900
4.600
4.549
3.481.882
3.544.900
4.032.200
3.819.638
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 68
inkomsten rekening
categorie
omschrijving
50.003.700 kostenplaats kapitaallasten 21.001 rente kort geld 61.001 kapitaallasten interne verbouwing en hardware
totaal bedrijfsvoering
werkelijke
primaire
bijgestelde
inkomsten
begroting
begroting
rekening
2008
2009
2009
2009
bedragen in euro's 151.918 56.500
104.500
23.338
146.019 5.899
50.000 6.500
30.000 74.500
17.710 5.628
3.481.882
3.544.900
4.032.200
3.819.637
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 69
4.
Bijlagen
4.1.
Staat van personele lasten
personele sterkte (formatieomvang) raming begroting 2009
werkelijk ultimo 2009
functie directie
1,00
1,00
totaal directie
1,00
1,00
overhead controller management-assistente medewerker ic
0,50 1,00 -
1,00 -
totaal overhead
1,50
1,00
beleid- en juridische zaken sectorhoofd BJZ beleidsmedewerker juridisch medewerker kwaliteitstoetser medewerker terugvordering en verhaal sociaal rechercheur medewerker fraudepreventie
1,00 2,50 0,89 1,56 2,95 1,00 1,00
0,44 2,90 0,89 1,56 2,00 1,00 1,77
totaal beleid en juridische zaken
10,90
10,56
Klantencontacten sectorhoofd klantcontacten consulent
1,00 18,16
1,00 18,12
totaal klantencontacten
19,16
19,12
1,00 1,00 4,00 1,00 1,78 1,00
1,00 1,00 4,00 1,00 1,78 1,00
9,78
9,78
42,34
41,46
bedrijfsvoering sectorhoofd bedrijfsvoering medewerker administratieve organisatie (maatwerk) financieel kwaliteitsmedeweker administratief medewerker financieel-boekhoudkundig medewerker facilitair medewerker medewerker applicatie- en systeembeheer totaal bedrijfsvoering
totaal
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 70
personele lasten raming 2009
werkelijk 2009
omschrijving kosten fuwa/garanties/cafetariamodel kosten salarisadministratie en overige personeelskosten
€
114.000
€
74.691
€
172.500
€
157.670
salarissen en sociale lasten uitzendkrachten e.a. personeel / knelpunten (incl. inhuur Gulpen-Wittem en BBZ Maastricht)
€
2.173.200
€
2.211.939
€
776.000
€
659.365
totaal
€
3.235.700
€
3.103.665
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 71
4.2.
Toerekening kosten bedrijfsvoering per gemeente
Aandeel personeelskosten
gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals
Rekening 2009
raming aandeel in cliëntenbestand 11% 13% 11% 26% 39% 100%
€ € € € € €
298.731,00 353.046,00 298.731,00 706.092,00 1.059.140,00 2.715.740,00
Aandeel materiele kosten
gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals
rekening 2009
aantal inwoners 2008 11.418 14.585 13.345 19.698 9.825 68.871
€ € € € € €
114.831,00 146.681,00 134.211,00 198.102,00 98.810,00 692.635,00
Totaal aandeel bedrijfsvoering
gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals
Rekening 2009 € € € € € €
413.562,00 499.727,00 432.942,00 904.194,00 1.157.950,00 3.408.375,00
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 72
4.3.
Verzamelstaat deelnemende gemeenten
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 73
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 74
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 75
4.4
Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen
Sisa-verklaring Gulpen-Wittem
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 76
Sisa-verklaring Eijsden
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 77
Sisa-verklaring Margraten
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 78
Sisa-verklaring Meerssen
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 79
Sisa-verklaring Vaals
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 80
4.5. Financiële overzichten 4.5.1. Overzicht compensabele BTW 2009
Gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Totaal
Gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Totaal
Gemeente
Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Totaal
Gemeente Eijsden Gulpen-Wittem Margraten Meerssen Vaals Totaal
Cliëntenbestand per 31-12-2008 87 97 82 198 305 769
Inwoners per 31-12-2008 11.418 14.585 13.345 19.698 9.825 68.871
BTW bedrag compensabele personeelskosten € 20.167 € 22.485 € 19.008 € 45.897 € 70.700 € 178.257
BTW bedrag compensabele materiële kosten € 12.952 € 16.545 € 15.138 € 22.345 € 11.145 € 78.125
BTW bedrag compensabele programma kosten -
Totaal compensabel BTW bedrag € 33.119 € 39.030 € 34.146 € 68.242 € 81.845 € 256.382
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 81
4.5.2. Specificaties balans per 31 december 2009 vorderingen op openbare lichamen Debiteuren af: overige
135.578 27.244108.334
Ingeh/afdr.loonheffing WWB/IOAW Ingehouden premie ziekenfonds Ingeh/afdr.premie ziekenfonds
5.387 22 5.094315
totaal vorderingen openbare lichamen
108.649
overige vorderingen
Debiteuren
135.578
af: openbare lichamen
108.33427.244
Voorschotten WWB Gulpen-Wittem
-
Voorschotten WWB Eijsden
-
Voorschotten WWB Margraten
841
Voorschotten WWB Meerssen
2.550
Voorschotten WWB Vaals
22.279 25.670
Premie Iza
-
Tussenrekening terugbetalingen totaal overige vorderingen
52.914
bank-en girosaldi
BNG 285109022
7.064
BNG 285109030
2.075.100
BNG 285105639
2.857.407
Rabo 114426619
17.113
totaal bank- en girosaldi
4.956.683
kas
Kas
161
Buskaarten
-
Buskaarten in frontoffices
-
totaal kas
161
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 82
overlopende activa
Overlopende Activa Telefoongids advertentie 2010 Telefoongids abonnement Gouden Gids 2010
633 3.957
Turien verzekering motorrijtuigen 1e helft 2010
180
Schulinck Nibud 2010
347
Limburger abonnement kw 1/2010
81
Aegon aansprakelijkheidsverzekering 2010
2.140
Centraal Beheer molestverzekering 2010
1.356
Aegon Zakenpakket 2010
1.580
Centraal Beheer rechtsbijstandverzekering 2010
237
totaal overlopende activa
10.510
reserves
Risicoreserve
248.294
Opleidingsreserve
19.723
Reserve FUWA/garanties/cafetaria
34.311
totaal reserves
302.329
voorzieningen
Secundaire arbeidsvoorwaarden 2003
-
totaal voorzieningen
-
schulden aan openbare lichamen
Crediteuren af: overige crediteuren
2.535.597 80.9882.454.609
Tussenrekening ontvangsten Pentasz
12.880
Leningen PC-prive-project
1.006
Ingeh/afdr.loonheffing salaris
568
Verzamelrekening externe inhoudingen
965
Verzamelrekening externe inhoudingen totaal schulden aan openbare lichamen
2.470.028
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 83
overige schulden
Crediteuren af: crediteuren schulden openbare lichamen
2.535.597 2.454.60980.988
211.970-
Kruisposten Transitoria nog te betalen
68.776
Betaling WWB/IOAW/IOAZ
37.984
Gulpen-Wittem Betalingen WWB/IOAW/IOAZ etc
89.225
Eijsden Betalingen WWB/IOAW/IOAZ etc
74.953
Margraten Betalingen WWB/IOAW/IOAZ etc
78.635
Meerssen Betalingen WWB/IOAW/IOAZ etc
180.210
Vaals Betalingen WWB/IOAW/IOAZ etc
250.521
FCL afrondingsverschillen
141
totaal overige schulden
649.463
Overlopende passiva
Participatiebudget re-integratie Gulpen-Wittem (was Voorziening WIW/ID) Participatiebudget re-integratie Eijsden (was Voorziening WIW/ID) Participatiebudget re-integratie Margraten (was Voorziening WIW/ID) Participatiebudget re-integratie Meerssen (was Voorziening WIW/ID) Participatiebudget re-integratie Vaals (was Voorziening WIW/ID)
7.400 128.904 92.831 277.472 76.094
Reserve GW: eenmalige uitkering
-
Reserve E: eenmalige uitkering
-
Reserve MA: eenmalige uitkering
-
Reserve ME: eenmalige uitkering
-
Reserve VLS: eenmalige uitkering
-
Gereserveerde schuldsanering Gulpen-Wittem
19.256
Gereserveerde schuldsanering Eijsden
22.822
Gereserveerde schuldsanering Margraten
17.132
Gereserveerde schuldsanering Meerssen
39.275
Gereserveerde schuldsanering Vaals
53.793
Participatiebudget Inburgering Gulpen-Wittem
19.419
Participatiebudget Inburgering Eijsden
8.919
Participatiebudget Inburgering Margraten
16.938
Participatiebudget Inburgering Meerssen
30.134
Participatiebudget Inburgering Vaals 52.943 _______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 84
Voorziening stimulering activiteiten Meerssen Voorziening Oudkomers Voorziening Nieuwkomers Voorziening nieuw inburgeringsstelsel
225.987 23.371 613.336
Ontvangsten debiteuren Gulpen-Wittem
33-
Ontvangsten Gulpen-Wittem
-
Ontvangsten debiteuren Eijsden
-
Ontvangsten Eijsden
-
Ontvangsten debiteuren Margraten
-
Ontvangsten Margraten Ontvangsten debiteuren Meerssen Ontvangsten Meerssen Ontvangsten debiteuren Vaals
916 240 -
Ontvangsten Vaals
203-
Tussenrekening Gulpen-Wittem
387-
Tussenrekening debiteuren GW
-
Tussenrekening crediteuren Gulpen-Wittem
-
Tussenrekening Eijsden
-
Tussenrekening debiteuren Eijsden
-
Tussenrekening crediteuren Eijsden
521
Tussenrekening Margraten
-
Tussenrekening debiteuren Margraten
-
Tussenrekening Meerssen
-
Tussenrekening debiteuren Meerssen
-
Tussenrekening crediteuren Meerssen
110
Tussenrekening Vaals
-
Tussenrekening debiteuren Vaals
-
afrondingsverschil
47
Tussenrekening crediteuren Vaals
117
totaal overlopende passiva
1.727.353
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 85
4.5.3
Overige financiële overzichten
In het onderstaande worden een aantal, in het kader van het BBV (Besluit begroting en verantwoording) verplicht voorgeschreven, overzichten weergegeven: Overzicht algemene dekkingsmiddelen Pentasz is een gemeenschappelijke regeling die voor haar financiering volledig afhankelijk is van door de deelnemende gemeenten beschikbaar gestelde budgetten. De betreffende budgetten zijn uitsluitend bedoeld om de in het kader van de gemeenschappelijke regeling opgelegde taken uit te voeren. De organisatie beschikt derhalve niet over algemene dekkingsmiddelen. Gebruik geraamd bedrag onvoorzien Het in de oorspronkelijke begroting opgenomen bedrag voor onvoorziene uitgaven bedroeg € 25.000,-. Bij de 2e wijziging van de begroting 2009 werd dit bedrag bijgesteld tot € 68.000,-. De daadwerkelijke uitgaven hebben € 71.537,- bedragen.
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 86
4.6
Vaststellingsbesluit
Het Algemeen Bestuur van Pentasz Mergelland; gezien de rekening van baten en lasten van Pentasz Mergelland voor het jaar 2009; gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 2 juni 2010; gelet op artikel 34 van de Wet gemeenschappelijke regelingen;
besluit:
Genoemde jaarrekening vast te stellen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 22 juni 2010.
het Algemeen Bestuur voornoemd:
De secretaris,
De voorzitter,
Origineel getekend door A.A.B. Cieremans
Origineel getekend door ing. J.P.H. Demollin
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 87
4.7
Accountantsverklaring
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 88
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 89
4.8 Lijst van afkortingen Gebruikte afkortingen AO Administratieve Organisatie BBV Besluit Begroting en Verantwoording BBZ Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen BKR Bureau Krediet Registratie BUIG Wet bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten CRM Cliëntenraad Mergelland CZV Collectieve Ziektekosten Verzekering Divosa Vereniging van managers op het terrein van werk, inkomen en sociale vraagstukken FTE Fulltime Equivalent FUWA Functie Waardering GR Gemeenschappelijke Regeling HRM Human Resource Management Ioaw Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijke arbeidsongeschikte werkloze werknemers Ioaz Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijke arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen IB Inlichtingenbureau IC Interne Controle ICT Informatie & Communicatie Technologie I/D-banen Regeling in- en doorstroombanen I-deel Inkomensdeel NUG(ger) Niet uitkeringsgerechtigde NWW’er Niet werkende werkzoekende OR Ondernemingsraad P&C Planning & Control PR Public Relations PRB Persoonlijk Re-integratiebudget SUWI Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen SVB Sociale Verzekeringsbank SZW het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid TW Toeslagenwet TWB Transferium Werk en Bijstand UWV Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen VBO Voorbereidingsovereenkomst VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten VVE Vroegtijdige en voorschoolse educatie Wajong Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten WAO Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering WAZ Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekering Zelfstandigen W-deel Werkdeel Wik Wet inkomensvoorziening kunstenaars WI Nieuwe wet inburgering WIN Wet inburgering nieuwkomers Wia Wet Inkomen en Arbeid WIJ Wet Investeren in Jongeren Wiw Wet inschakeling werkzoekenden WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning WOR Wet op de ondernemingsraden Wsw Wet sociale werkvoorziening Wvg Wet voorzieningen gehandicapten WWB Wet werk en bijstand WW Werkloosheidswet
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 90
_______________________________________________________________________ Jaarrekening 2009 Pentasz Conceptversie 1.2. Pagina 91