VERKIEZINGSPROGRAMMA
2011‐2014
Gemeente
Eijsden‐Margraten
Vooraf De fusie van Margraten en Eijsden biedt naar de mening van PvdA, D66 en GroenLinks veel nieuwe kansen. We kunnen voor de inwoners van deze nieuwe gemeente voorwaarden scheppen voor een eerlijke, goede en tolerante samenleving. Deze drie partijen hebben zich in één lijst verenigd om zich daar samen voor in te zetten. Wij streven naar een open bestuurscultuur en willen samenwerken in een sfeer van onderling vertrouwen en met goede persoonlijke relaties. We willen een gemeentelijke organisatie die toegankelijk is voor de burgers: niet alleen via openingsuren, maar ook via de huidige ICT mogelijkheden. Juist in de overgangssituatie waarin Eijsden en Margraten tot één organisatie moeten groeien, behoort een goed personeel- en organisatiebeleid een essentieel onderdeel te vormen van het gemeentelijke beleid. Deze noodzaak dient zich aan door de bezuinigingen waarmee de gemeente geconfronteerd wordt. Daardoor ook is doelmatigheid van inzet van mensen en middelen een vereiste. Mogelijkheden ter vergroting van werkgelegenheid en in stand houding van goed onderwijs zijn belangrijke aandachtspunten voor ons. Om bovengemeentelijke vraagstukken aan te pakken, zullen we noodzakelijke regionale samenwerking en democratisch gecontroleerd overleg met omringende gemeenten noodzakelijk nastreven. In onderstaande paragrafen geven we weer welke doelen we ons voor de komende bestuursperiode van drie en een half jaar stellen en de wijze waarop we die doelen willen realiseren.
Iedereen doet mee De lijst PvdA-D66-GroenLinks ziet het als een belangrijke opdracht voor de gemeente ervoor te zorgen dat iedereen, zonder enig onderscheid, mee doet in onze samenleving. “Iedereen doet mee” betekent voor ons: • actief burgerschap voor alle inwoners • waar mogelijk inwoners betrekken bij beleid • waar burgers verantwoordelijkheid nemen hen daarvoor waarderen • ervoor zorgen dat iedereen zichzelf kan zijn èn deel uitmaakt van de samenleving.
DENK MEE
Een samenleving gaat pas werkelijk leven als er sprake is van diversiteit en begrip voor verschillen. Wij zullen het beleid van de nieuwe gemeenteraad -vooraf en na evaluatie – beoordelen op effecten voor alle burgers. Daar hoort vanzelfsprekend bij dat er aandacht is voor een gezonde mix tussen mensen van verschillende afkomst, levensovertuiging, sekse, leeftijd, seksuele gerichtheid, gekozen samenlevingsvorm, mate van validiteit en mogelijkheid tot participatie.
Effectief beleid
Hindernissen die actief burgerschap in de weg staan, willen we aanpakken d.m.v. begeleiding, voorlichting, bescherming van kwetsbare groepen en het aanbieden van noodzakelijke voorzieningen. Afspraken en regels moeten worden gehandhaafd en waar ze worden geschonden dient te worden opgetreden.
Begeleiding en voorlichting Begeleiding en voorlichting
Dit alles kan alleen slagen wanneer er goed gecommuniceerd wordt met de burger.
1
Afname aantal inwoners Terugloop van de bevolking biedt enerzijds mogelijkheden, maar anderzijds kan dat ook negatieve effecten hebben, zoals leegstand, onzekere huizenprijzen, kleiner wordend draagvlak voor sport- en onderwijsvoorzieningen. We willen daar een dam tegen opwerpen en inzetten op een brede bestuurlijke visie op de ontwikkeling van de gemeente en haar kernen. Daarbij zullen we onze ligging in de Euregio nadrukkelijk betrekken. Wonen en werken in onze gemeente willen we aantrekkelijker maken, niet alleen voor onze jongeren, maar ook om mensen van buiten de gemeente aan te trekken. Het aanbieden van een gunstig vestigingsklimaat aan zelfstandigen zonder personeel (ZZP-ers), kan hieraan een positieve impuls geven. De ZZP-ers, een groep op de arbeidsmarkt die onmiskenbaar in aantal groeit, werkt voor een belangrijk deel vanuit het eigen woonhuis. Daarom willen we versoepeling van vergunningen voor (ver)bouw- en vestigingsplannen voor kleinschalige bedrijfsvoering. Krimp van de bevolking biedt in onze gemeente de mogelijkheid om kwaliteit vóór kwantiteit te laten gaan. Dat betekent onder meer bestaande bouw kan worden veranderd in moderne woningen. Het buitengebied wordt daardoor ontzien en leegstand in de kernen wordt tegengegaan.
Krimp
Brede bestuurlijke visie
Gunstig vestigingsklimaat
Kwaliteit voor kwantiteit
Leefbaarheid Het is goed toeven in onze gemeente. Dat willen we zo houden. Wij zien het als een belangrijke opdracht om de leefbaarheid in zowel grote als kleine kernen te bewaken en te bevorderen. Daarvoor is goede communicatie met de burgers onmisbaar. Zij zijn het die hun omgeving het beste kennen. In een vroeg stadium van het maken van plannen willen we overleg met de bewoners aangaan. Op die manier kan de burger meedenken over zijn/haar welzijn en zijn/haar omgeving. Daarom staat burgerparticipatie hoog op onze agenda.
Communicatie Meedenken Burgerparticipatie
De saamhorigheid en de sociale samenhang van onze kernen zijn grotendeels te danken aan het verenigingsleven en de activiteiten die er worden georganiseerd. We vinden dat individuele initiatieven daarvoor een kans moeten krijgen. Subsidies kunnen noodzakelijk zijn bij de uitvoering. Een belangrijk aspect van het verenigingsleven is het leren omgaan met mensen die “anders” zijn. In de meeste (sport)verenigingen, maar ook op scholen, kan het voorkomen dat homoseksuele jongens en meisjes gepest of buitengesloten worden. Daarom willen we aandacht besteden aan goede voorlichting over alle aspecten van seksualiteit in lesprogramma’s en aan het bespreekbaar maken ervan in het verenigingsleven. Hetzelfde geldt voor het kweken van begrip voor mensen afkomstig uit andere culturen, voor de verschillen in religies en voor mensen met lichamelijke of geestelijke aandoeningen.
Saamhorigheid
Wij zullen ons ervoor inzetten dat scholen, ook in kleine kernen, zoveel mogelijk worden behouden. Dat kan door “brede scholen” te stimuleren. Daarin zijn naast onderwijs, ook voorzieningen aanwezig voor gezondheidszorg en kinderopvang. Het samenbrengen van sport, onderwijs, kinderopvang, zorg en bibliotheek in één onderkomen ligt voor de hand, en dit hoeft niet per definitie in het centrum van een kern te liggen. Voor de sociaal culturele activiteiten geldt dit echter wel. Gemeenschapshuizen
Scholen
Verenigingsleven
Verscheidenheid
Gemeenschapshuizen
2
zijn belangrijke ontmoetingsplaatsen en we zullen die daarom, waar nodig, ondersteunen. We willen ons dan ook sterk maken voor het behoud van gemeenschapshuizen met horecavoorziening. Voorzieningen moeten goed bereikbaar zijn met betaalbaar openbaar vervoer. De kernen van onze nieuwe gemeente zijn nu alleen vanuit Gulpen en Maastricht bereikbaar. De bereikbaarheid onderling kan beter. Daarom zullen we inzetten op verbetering en uitbreiding van fietspaden en van het openbaar vervoer waarin de buurtbus een grote rol speelt. Daarbij hoort volgens ons ook herstel van de treinverbinding Maastricht-Eijsden, die met technische en/of logistieke oplossingen zeker te realiseren is. Het Amerikaplein in Margraten moet een plek met uitstraling worden en geen grote parkeerplaats. Het moet er goed toeven zijn, met parkeergelegenheid “op maat”. Het oude gemeentehuis van Eijsden, het Ursulineklooster, verdient van ons een goede herbestemming en daarvoor gaan we ons inzetten.
Openbaar vervoer Buurtbus
Eijsden-Margraten is een mooie, grote gemeente, die echter niet los te zien is van haar (inter)nationale ligging. Op een groot aantal terreinen, zoals met name criminaliteitsbestrijding en drugsbeleid, zal nadrukkelijk de samenwerking met Maastricht en de andere gemeenten in Nederland en België gezocht moeten worden. Geen van deze gemeenten/partners kan deze grensoverschrijdende problematiek alleen aan. Samenwerking op basis van gelijkwaardigheid is derhalve geboden. Dit moet leiden tot het wegnemen van gevoelens van onveiligheid die binnen de gemeenschap leven.
Samen met de buren
Naast een schitterend landschap beschikt onze gemeente ook over talloze monumenten. Deze zijn niet alleen cultuurhistorisch, maar ook toeristische van grote waarde. Wij zullen in de gemeente meewerken aan een actief monumentenbeleid. De eigenaren van historisch panden dient geholpen te worden bij het verkrijgen van subsidies voor de instandhouding van het pand.
Monumenten
Duurzaamheid
Trein Amerikaplein Ursulinenklooster
PvdA-D66-GroenLinks gaat voor groen, schoon en duurzaam.
Groen, schoon en duurzaam
De eerder genoemde afname van de bevolking zal bij bestemmingsplannen een belangrijke rol spelen. Het buitengebied is een groot kapitaal van de nieuwe gemeente met een unieke verhouding tussen groen en kernen en met een hoofdrol voor de groene ruimte. We willen bij beslissingen over het gebruik van de groene ruimte voor kleinschalige landbouw, toerisme, en faunabescherming, het duurzaamheidaspect zwaar laten wegen. De kernbestemmingsplannen worden logisch afgestemd op het bestemmingsplan buitengebied. Woningbouw wordt geconcentreerd in de kernen.
Afstemmen van bestemmingsplannen
Duurzaamheid als pijler van een nieuw bestemmingsplan betekent dat we bij elke beslissing die genomen wordt, rekening houden met de gevolgen voor de mens, de aarde en de economie. De groene en historische landschapselementen zijn gezichtsbepalend voor de Zuid Limburgse regio. Herstel van graften, hoogstamboomgaarden en meidoornhagen is daarom belangrijk, evenals het behoud van de holle wegen die het regenwater langer vasthouden.
Historische landschapselementen
3
Ook gemeenten zullen doelstellingen met betrekking tot het terugdringen van de CO2- uitstoot moeten waarmaken. Dit vraagt om een vooruitstrevend energiebeleid. Daarom willen we vol inzetten op duurzame vormen van energiebeleid. We streven ernaar dat de gemeente hierbij het goede voorbeeld geeft door zo duurzaam mogelijk te werken (isolatie, gebruik van zonnecellen, elektrische auto’s, fietsen en zo meer). Alle initiatieven van de gemeente worden bovendien onderworpen aan een duurzaamheids test, dat wil zeggen dat ze moeten voldoen aan de eisen voor gebruik van materialen en energie. We zullen het initiatief nemen voor een gemeentelijk “groenloket” dat burgers en bedrijven van dienst zijn bij alle vragen rond de subsidieregelingen die er bestaan op dit terrein. Het gebruik van chemische onkruidbestrijding door gemeentelijke diensten zal zo spoedig mogelijk worden afgebouwd en vervangen worden voor een biologische variant.
Vooruitstrevend energiebeleid Het goede voorbeeld Duurzaamheidtest Groenloket Milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen
Ons landschap is ons goud Ons landschap met zijn variatie, uitgestrektheid, schoonheid en rust is ons (groene) goud. Er zullen op een aantal terreinen keuzes moeten worden gemaakt om dat te behouden. Zo kiezen wij als het gaat om toerisme en recreatie, voor kwaliteit i.p.v. kwantiteit. Grootschalige evenementen moeten in goede en beheersbare banen worden geleid. De agrariërs hebben traditioneel een functie als natuurbeheerders. Lange tijd werd ons befaamde landschap gevormd door kleine boerenbedrijven. Door schaalvergroting en intensivering van de landbouw is hiervan echter geen sprake meer. De agrariër die het financieel steeds moeilijker heeft gekregen, moet nieuwe kansen worden geboden d.m.v. extensieve en biologische bedrijfsvoering. De industrialisering van onze steeds weer schaarser wordende grond en vrije ruimte, kan zo een halt worden toegeroepen. Overigens moeten we ons ervan bewust zijn dat het groene goud niet vanzelf ‘verkoopt’, aan mensen van buiten de regio. We zullen actief beleid ten aanzien van toerisme steunen. Op het gebied van groenvoorziening kiezen we voor goed en natuurvriendelijk onderhoud. De agenda van de natuur, en niet die van evenementen moet daarin leidend zijn.
Kwaliteit boven kwantiteit
Zuinig op schaarse grond Actief toeristisch beleid Agenda van de natuur
Toerisme en recreatie De groene omgeving lokt niet alleen veel toeristen naar onze gemeente, maar zij is ook van belang voor de recreatie van onze eigen inwoners en van mensen uit omliggende gemeenten. Wij zullen echter naar een goed evenwicht moeten zoeken tussen natuurbehoud, wonen en werken, recreatie en toerisme, en landbouw. De beleidsnota Van Maas tot mergel, grenzeloos genieten!* biedt een goed uitgangspunt voor het verdiepen van onze visie op toerisme en recreatie. Intergemeentelijke en Euregionale samenwerking, en bescherming van rust en ruimte spelen hierbij een belangrijke rol. De Maas en de Amerikaanse begraafplaats zijn toeristische trekpleisters die verder ontwikkeld kunnen worden.
Grenzeloos genieten Toeristische trekpleisters
4
Wandelgebieden moeten goed bereikbaar worden voor fietsers, voor openbaar vervoer en voor gemotoriseerd verkeer. Dat laatste mag echter geen overlast veroorzaken.
*http://www.margraten.nl/20060912T134506D5/gemmarg/up1/ZcymdhaIgM_Toeristische_Visie_2 0090420.pdf
Het spreekt voor zich dat stiltegebieden gerespecteerd dienen te worden. Toezicht daarop kan beter.
Stiltegebieden
Speerpunt van ons toeristisch beleid is vriendelijk, kleinschalig toerisme. Uitbreiding van wandel- en fietspaden is nodig, evenals het ontmoedigen van het gemotoriseerde verkeer. Kamperen bij de boer moet - daar waar het past in het landschap - worden aangemoedigd. De promotie als toeristisch gebied kan worden ingezet op een bredere, ook internationale markt, waarbij het kleinschalig toerisme niet in de knel mag komen. De behoefte van fietsers en wandelaars aan horecavoorzieningen die overdag zijn geopend, moet in kaart gebracht worden. We zullen ook de kwaliteit van hotels, pensions en overige verblijfsvoorzieningen onder de loep nemen evenals de kwaliteit van evenementen. Alle evenementen moeten vooraf worden aangemeld om de belasting van het milieu en de leefbaarheid te kunnen inschatten. Regionale afstemming en afstemming met de buurgemeenten is hierbij van groot belang. Daarmee kan de overlast (met name in eenzelfde periode) aanvaardbaar gehouden worden. Na afloop moet een evaluatie plaatsvinden van de daadwerkelijke kosten voor de gemeente en van de overlast voor de omgeving. Aan de hand daarvan kan het beleid indien nodig worden bijgesteld. Kosten zullen in de leges tot uitdrukking komen (de vervuiler betaalt). Met algemene voorlichtingscampagnes willen we toeristen bewust maken van hun positie als gast in onze gemeente.
Kleinschalig toerisme
Evalueren & kosten
Toeristen zijn gasten
Sociale ontwikkeling Het sociale gezicht van een gemeente wordt bepaald door de wijze waarop die gemeente met haar kwetsbare burgers omgaat. Door de schaalvergroting, een vanzelfsprekend gevolg van de gemeentelijke fusie, zijn zeker in de beginperiode inspanningen nodig om de sociale samenhang te vergroten. In het kader van het armoedebeleid willen we cursussen gaan aanbieden die moeten voorkomen dat mensen met financiële problemen daarin blijven steken. Wij zien het als een taak van de gemeente om inwoners te wijzen op regelingen en op mogelijkheden voor ondersteuning. Daartoe zullen gemeentelijke ambtenaren nog meer de rol van “case-managers” gaan vervullen. Deze ambtenaren worden vast aanspreekpunt voor burgers die hulp nodig hebben, zodat ze niet voortijdig afhaken. Een toegankelijk en goed bereikbaar ambtelijk apparaat is daarvoor nodig. Met de vergrijzing heeft zich een nieuwe groep hulpvragers aangediend, de senioren. Velen van hen zijn evenwel vitaal en maken actief deel uit van onze samenleving. Ze nemen deel aan activiteiten binnen een vereniging, maar bijvoorbeeld ook als lid van de groep van mantelzorgers en vrijwilligers.
Cursus huishoudboekje
Case managers
Vitale senioren
5
De groep vrijwilligers, die vaak jarenlang onbetaald hulp biedt aan hulpbehoevenden, zieken en gehandicapten en die uit alle geledingen in onze samenleving wordt gevormd, neemt een onmisbare plaats in bij het invullen van de zorgbehoefte van deze kwetsbare groep. Deze groep moet, indien gewenst ondersteund en begeleid worden. Ook hiervoor kunnen WMO-gelden ingezet worden.
WMO
Burgers die aanspraak maken op zorg die uit de AWBZ wordt gefinancierd, hebben te maken gekregen met een door het rijk vastgestelde eigen bijdrage. Het betalen van de eigen bijdrage mag niet tot gevolg hebben dat mensen verarmen en in een sociaal isolement terecht komen. We willen een actief beleid voeren om daar waar nodig, middelen uit de Bijzondere Bijstand in te zetten.
Eigen bijdrage en AWBZ
Met de jongeren in onze gemeente gaat het gelukkig goed. Ze zijn actief met werk en/of opleiding, in (sport)verenigingen en ze nemen allerlei initiatieven. Het is een betrokken groep, die vaak ten onrechte negatieve aandacht krijgt, enkel en alleen omdat er ook een kleine groep is die, om welke reden dan ook, overlast veroorzaakt. Naast het aanbieden van allerlei soorten hulp aan die jongeren en het aanspreken van ouders, stellen we voor deze jongeren een eigen plek te geven waar ze zelf verantwoordelijk voor zijn. Tegen hardnekkige overlastbezorgers zal worden opgetreden. Zo nodig zal daarbij de politie en bureau HALT worden ingeschakeld, al streven we ernaar escalatie te voorkomen. Jongeren zijn volwaardige burgers en daarom staat PvdA-D66-GroenLinks voor een actief jeugd- en jongerenbeleid. Daar past ondersteuning voor het georganiseerde jeugdwerk bij (zoals scouting, kindervakantiewerk, jonkheden, jongerensociëteiten, jeugdverenigingen enz.), maar ook andere initiatieven. PvdAD66-GroenLinks wil op korte termijn een jongerenraad instellen, met vertegenwoordigers vanuit de jongerenorganisaties.
Jongeren
Een goede gezondheid is een groot goed. Ook al is een gezonde levenswijze primair een individuele verantwoordelijkheid, de lokale overheid kan die bevorderen door die te stimuleren en ondersteunen. Een onmisbare rol wordt hierin gespeeld door de sportverenigingen. Onder de titel “Sportief Eijsden-Margraten” zal samen met alle sportverenigingen in onze nieuwe gemeente een meerjarenplan opgesteld worden, om aan het belang van sport verder vorm en inhoud te geven. Met de GGD wordt een preventieplan “Gezonde Voeding en Beweging” opgesteld.
Stimuleren gezondheid
Halt Actief jeugdbeleid Jongerenraad
“Sportief EijsdenMargraten” Gezonde voeding en beweging
Cultuur is voor en van ons allen Onze gemeente is rijk aan cultuur. Ofschoon cultuur door andere partijen wel eens een “linkse hobby” wordt is dat iets waar we trots op mogen zijn. Muziekuitvoeringen van harmonieën en fanfares, de schutterijen, carnavalsverenigingen, weidefeesten, het planten van de mei-den, de broonk, cramignon en um d’r put en talloze andere traditionele cultuuruitingen zijn van onschatbare waarde. Het brengt mensen bij elkaar, bevordert de gemeenschapszin en verbindt jong en oud. Gemotiveerde vrijwilligers zijn nodig om dit alles in stand te houden. We zien het als een taak van het gemeentebestuur hen hierin te ondersteunen. Die steun is ook nodig voor het overdragen van muzikale ervaring, waarin onze muziekgezelschappen zo’n belangrijke rol spelen. Ook willen we jongeren en volwassenen die niet zijn verbonden aan een van de
Hoezo linkse hobby? Traditionele cultuuruitingen Vrijwilligers
6
muziekgezelschappen, de mogelijkheid bieden kennis te maken met en zich te laten vormen door klassieke muziek. Omdat popmuziek een volwaardige cultuuruiting is, verdient die ook een plek in het gemeentelijk beleid. Naast diverse verenigingen zijn er in onze gemeente heel veel kleinschalige en individuele uitingen van cultuur, al dan niet beroepsmatig. Ook die verdienen aandacht in het gemeentelijk beleid. Al deze vormen van kunstbeoefening en –beleving moeten het centrale aandachtsgebied worden van de nieuw te vormen Adviescommissie voor Kunst en Cultuur.
Klassiek Pop
Adviescommissie kunst en cultuur
Financiën Eijsden-Margraten krijgt, evenals de andere gemeenten in ons land, te maken met de gevolgen van de economische crisis, de nieuwe kabinetsmaatregelen en de bevolkingskrimp. Dat betekent dat de gemeente een lagere Rijksbijdrage zal ontvangen en dat er minder inkomsten uit grondexploitatie zullen komen. Door afname van het aantal leerlingen en van leden van verenigingen, zullen ook hier de inkomsten dalen. Dat betekent dat voor langere tijd fors bezuinigd moet worden.
Minder geld = bezuinigen
Het samenvoegen van de gemeentelijke organisaties zal echter een substantiële bezuiniging opleveren dankzij de doelmatigheidsslag die daarbij gemaakt wordt. In Eijsden zal een uitgebreid serviceloket komen waar de burgers voor de lopende zaken terecht kunnen. Extra aandacht zal uitgaan naar vragen op het gebied van zorg. De gemeente zal, vanuit gemeentehuis of serviceloket, burgers snel naar noodzakelijke zorg moeten leiden. De verkoop (of verhuur) van het huidige gemeentehuis van Eijsden zal een deel van de kosten moeten dragen van de (ver)bouw van het toekomstige gemeentehuis Eijsden-Margraten. In elk geval mag een nieuw gemeentehuis naar onze mening niet leiden tot een onnodige kostenverhoging voor de burger.
Doelmatigheidslag
De tarieven die de gemeente voor haar diensten rekent, moeten zo veel mogelijk de kosten dekken.
Kostendekkende tarieven
Niet elke kern kan over alle gemeentelijke voorzieningen beschikken, maar door het combineren van voorzieningen kan het niveau daarvan op een acceptabel peil gehouden worden. Dit zal wellicht niet lukken zonder extra financiële inspanningen.
Voorzieningen op acceptabel peil
Aangezien onze inwoners al een behoorlijke financiële bijdrage leveren aan de gemeentebegroting, is ons streven om lastenverhogingen te voorkomen, al kan dat niet bij voorbaat worden uitgesloten. De reserves van de gemeente mogen niet nodeloos aangetast worden. Zij zijn een inkomstenbron voor ons en voor de generaties na ons.
Reserves behouden voor toekomstige generaties
7
Ten slotte PvdA-D66-GroenLinks wil de gezonde en prettige omgeving waarin we leven behouden. We staan voor een optimistische en realistische visie op de toekomst. We willen die visie vertalen in beleid met als uitgangspunt gelijke kansen voor iedereen in onze gemeente. Een eenvoudige opdracht is dat zeker niet. Onze nieuwe gemeente wordt groter in omvang en dat vereist, zoals eerder gezegd, goede communicatie met de inwoners. Een gemeenteblad dat huis aan huis wordt bezorgd en een goed bijgewerkte website zijn daarvoor een vereiste. PvdA-D66-GroenLinks staat open voor uw vragen en problemen. We zullen hard werken aan het beantwoorden en oplossen daarvan.
Optimistisch en realistisch Gelijke kansen voor iedereen Goede communicatie Antwoorden en oplossingen
We gaan – met uw steun- slagvaardig de uitdagingen aan die onze gemeente de komende bestuursperiode wachten en zullen die omzetten in verbeteringen voor de inwoners van Eijsden-Margraten. DENK MEE STEM SLIM STEM PvdA-D66-GroenLinks
8
