JAARBERICHT DISCRIMINATIE GELDERLAND-MIDDEN Jaarcijfers 2014 Het is alweer vijf aar geleden dat onze stichting de deuren opende. De afgelopen jaren hebben we een enorme groei doorgemaakt. We zien dat we, anno 2015, stevig zijn verankerd in het antidiscriminatienetwerk. De samenwerking binnen politieregio Oost en de verdere bekendheid van antidiscriminatievoorzieningen (ADV's) in Nederland zorgen ervoor dat het aantal meldingen in 2014 wederom is toegenomen. Steeds meer mensen weten hun weg te vinden naar ons meldpunt. In 2014 heeft Art.1 Gelderland-Midden een groot klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Ons bureau kreeg een gemiddeld rapportcijfer van een 8,5. Het cijfer staat volgens de respondenten voor: betrokken, objectief en kennis van zaken. Een leerpunt dat naar voren kwam is de naamsbekendheid. De stichting is voor velen nog onbekend. Daarom is het beeldmerk aangepast. Het komend jaar zult u het nieuwe logo steeds vaker gaan zien. Wij hopen daarmee nog duidelijker in beeld te komen. De een noemt het discriminatie, de ander pesten. Een kwestie van definitie. Het belangrijkste is dat mensen die met pesten en/of discriminatie in aanraking komen weten waar ze terecht kunnen. De wettelijke taken vanuit de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen (WGA) en de Aanwijzing Discriminatie, laten zien dat ADV's een belangrijke rol spelen in het landelijk registreren, rapporteren en verlenen van bijstand aan betrokkenen. De rol van ADV's in de aanpak van pesten is terug te lezen in het onderzoeksrapport van Art.1 Gelderland-Midden. Er zijn in het afgelopen jaar 461 meldingen geregistreerd. Een deel daarvan wordt tegenwoordig aangeleverd vanuit de nieuwe politieregio Oost. ADV's kennen een formele samenwerking met de politie en Openbaar Ministerie. Denk daarbij aan discriminatie in de horeca en conflicten in woonwijken (wegpesten van buren). Vanuit het Regionaal Discriminatie Overleg (RDO) worden ernstige zaken doorgezet naar de Veiligheidsdriehoek. Het aantal bemiddelingszaken is afgelopen jaar verdubbeld. Art.1 GM is aangesloten bij de Raad van Mediators. Iedere melding die bij het Meldpunt discriminatie en pesten binnenkomt wordt getoetst aan de gelijkebehandelingswetgeving. Sommige incidenten vallen buiten de kaders van de antidiscriminatiewetgeving. Onze consulenten zorgen dan voor een warme overdracht naar de juiste instantie. Discriminatiebeeld Politieregio Oost 2014 Binnenkort verschijnt het nieuwe rapport Discriminatiebeeld Oost. In het rapport worden de cijfers van de politie, College voor de Rechten van de Mens en de vier ADV's in de politieregio samengebracht.
Art.1 Gelderland-Midden
Meldpunt discriminatie en pesten
jaarbericht januari 2015
1
Waarom word je gediscrimineerd? Wanneer je huid niet blank is, Nederlands je tweede taal is of je achternaam buitenlands, krijg je regelmatig te maken met (in-)directe discriminatie. Het is lang niet altijd de intentie van iemand om te discrimineren, met elkaar in gesprek gaan biedt dan een oplossing. Maar soms is er meer nodig. Een eerste stap is bewustwording van je eigen vooroordelen. Waarom heb je moeite met iemand die homoseksueel is? Weet je eigenlijk wel waarom sommige mensen een keppeltje of hoofddoek dragen? Is het een reden om te schelden? Discriminatie op basis van herkomst staat helaas nog steeds op de eerste plaats. Maar ook discriminatie op basis van leeftijd of geslacht komt vaak voor.
Wat gebeurt er? Ben je geschopt omdat je met je vriend hand in hand liep, bespuugd en uitgescholden omdat je ouders uit het buitenland komen? Het fatsoen is soms ver te zoeken. De aard van de incidenten is divers. Daders gebruiken vaak manieren om te discrimineren die moeilijk bewijsbaar zijn. Hoe zorg je ervoor dat je bewijzen verzamelt? In het geval van bedreiging en geweld is het erg duidelijk wat er aan de hand is. Maar het merendeel van de incidenten laten geen zichtbare bewijzen achter. Slachtoffers voelen zich daardoor niet weerbaar en denken dat er weinig aan te doen is. Bel daarom altijd naar een ADV, want ieder incident telt. Ook als het gaat om ongelijke behandeling van chronische zieken, handicap of leeftijd (jong en oud), levering van diensten, toegang tot openbaar vervoer of weigering in de horeca.
AARD VAN MELDINGEN GELDERLAND-MIDDEN 2014 4%
3%2%
vijandige bejegening omstreden behandeling 48%
overig bedreiging
43%
geweld
Waar komt discriminatie voor? Incidenten komen vaak voor tijdens het werk (arbeidsmarkt), op straat of in de wijk (openbare ruimte). We zien ook een toename van registraties van aangiften tegen uitspraken op tv of in de krant (publieke en politieke opinie). Op initiatief van Art.1 GM is er een rapport uitgebracht over de meldingen van discriminatie op de arbeidsmarkt van de ADV's in Nederland. Het rapport is voor geïnteresseerden op te vragen bij onze stichting. Het ministerie van BZK, SZW, VenJ, ADV's en College voor de Rechten van de Mens trekken samen op in de strijd tegen discriminatie op de arbeidsmarkt.
Art.1 Gelderland-Midden
Meldpunt discriminatie en pesten
jaarbericht januari 2015
2
Melden Helpt! Een duidelijk zichtbaar resultaat van het werk van ons Meldpunt zijn de oordelen van het College van de Rechten van de Mens. Er worden regelmatig zaken voorgeleid aan het College. Het College toetst de gelijkebehandelingswetgeving. Partijen worden uitgenodigd voor een hoorzitting en daarna volgt een uitspraak. De ADV's dragen zorg voor de dossiervorming, procesvertegenwoordiging en eventueel een follow-up. Op de website www.mensenrechten.nl kunt u de volledige uitspraken lezen. Connexxion Openbaar Vervoer N.V. heeft verboden onderscheid gemaakt jegens een vrouw in een rolstoel door het niet verlenen van tijdelijke bijstand bij het verlaten van een bus. Grond: Handicap of chronische ziekte Terrein: Leveren van en toegang tot goederen en diensten - Openbaar vervoer Een bedrijf heeft Art1GM verzocht het kabinetsbeleid Aanpak Jeugdwerkloosheid te toetsen aan het gevoerde personeelsbeleid. De detailhandel in tuin- en kamerplanten discrimineert niet door een jong persoon te werven in de leeftijd van 18 tot 27 jaar Grond: Leeftijd Terrein: Arbeid - Werving en Selectie A.S. Watson (Health & Beauty Continental Europe) B.V. maakt verboden onderscheid op grond van ras door verkoop van babyvoeding te weigeren aan klanten met een Aziatisch uiterlijk. Grond: Ras Terrein: Leveren van en toegang tot goederen en diensten Daarnaast zien we in 2014 slechts enkele strafrechtelijke veroordelingen. Daaruit blijkt wederom hoe moeilijk bewijsbaar en complex discriminatie is. Rechtbank Arnhem/Zutphen 2014 Ontkenning Holocaust Een 59-jarige man is veroordeeld tot een werkstraf van 50 uur en 2 weken voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 2 jaar. De man heeft samen met een ander het artikel ‘De gotspe van de Holocaust’ op het internet gezet, in welk artikel hij zich zeer kwetsend en beledigend heeft uitgelaten over de Joden. Racisme De rechtbank heeft een 29-jarige man veroordeeld tot een werkstraf van 40 uur voor het opzettelijke discrimineren wegens ras, binnen de uitoefening van zijn beroep. De 29-jarige man had in zijn functie als medewerker een e-mail met beledigende tekst over een sollicitant aan zijn werkgever verzonden.
Overige resultaten bemiddeling Meldpunt discriminatie en pesten. Werkgever komt leer-werkovereenkomst voor 3 jaar niet na i.v.m. zwangerschap sollicitant. Na bemiddeling door Art.1 Gelderland-Midden is een schikking overeengekomen voor melder. Grond: geslacht-zwangerschap Terrein: arbeidsmarkt, werving en selectie M.B.O. verbiedt het dragen van een hoofddoek tijdens lessen. Na bemiddeling Art.1 GelderlandMidden is deze eis uit het schoolprotocol verwijderd. Het protocol is in samenspraak opnieuw vastgesteld. Grond: geloof Terrein: onderwijs Basisschool discrimineert allochtone leerlingen. Middels een langdurig mediationtraject vanuit Art.1 Gelderland-Midden zijn de vooroordelen van docenten bespreekbaar gemaakt. De ouderraad is betrokken bij het nieuwe inclusiebeleid van de school. Grond: ras Terrein: onderwijs Rolstoeler wordt niet meegenomen door bus. Na bemiddeling met de vervoersmaatschappij is de Meldpunt discriminatie jaarbericht januari 2015 van beide partijen opgelost.en pesten Grond: handicap/chronische ziekte Terrein: openbaar vervoer
Art.1 Gelderland-Midden klacht naar tevredenheid
3
Preventieactiviteiten 2015
Overdragen van vakkennis naar de 0-lijn Steeds meer taken komen bij vrijwilligers terecht of teams die generalistisch werken. Specifieke vakkennis dreigt daardoor verloren te gaan. Het leren signaleren en analyseren van discriminatieincidenten vraagt om veel ervaring en kennis van zaken. De antidiscriminatiewetgeving is zeer divers en breed. Discriminatie komt op ieder maatschappelijk terrein voor. Daardoor is er veel kennis bij de ADV's aanwezig, evenals een groot lokaal en nationaal netwerk. Ons meldpunt wil zich graag inzetten om specifieke kennis over het herkennen en aanpakken van discriminatie over te dragen naar degenen die in de wijk werken, op straat de veiligheid moeten bewaken en andere professionals die betrokken zijn bij sociale veiligheid.
Aanpak discriminatie in de sport Art.1 Gelderland-Midden is lid van FARE, Football Against Racism in Europe. De FARE werkt o.a. in opdracht van de UEFA aan de bestrijding van racisme en discriminatie in het Europees voetbal. Onze consulenten worden o.a. tijdens EK wedstrijden als monitor ingezet om discriminatie te registreren. Uit onderzoek door Art.1 Gelderland-Midden blijkt dat ADV's een positieve bijdrage kunnen leveren aan de preventie van discriminatie in het Nederlandse voetbal. Inmiddels hebben de eerste gesprekken met ketenpartners plaatsgevonden en wordt er in 2015 gekeken naar een mogelijke samenwerking.
Lokaal verbinden maakt sterk Begin 2015 zal er een project starten in de gemeente Doesburg. Het project is er op gericht een duurzame bijdrage te leveren aan de bevordering van de sociale veiligheid in Doesburg. Dit willen wij realiseren door het leggen van verbindingen en het inzetten van deskundigheidsbevordering. Het project zal het lokale sociale zorgvangnet verstreken. Een goede borging van de resultaten is mogelijk doordat het meldpunt betrokken is bij de gemeente in het kader van de wettelijke taken op het gebied van de bestrijding van discriminatie.
Sluitend netwerk maakt aanpak radicalisering mogelijk Tijdens de EXPERTMEETING Discriminatie, hebben we stilgestaan bij de functie van ADV's in de aanpak van radicalisering. Het is van cruciaal belang om alle mogelijke partijen met elkaar te verbinden zodat er een breed front ontstaat, nationaal en lokaal. Hierdoor wordt het mogelijk om goede signalering, inzet van preventie en interventie te realiseren. In deze keten dient ieder lokaal ADV een herkenbare plaats te krijgen.
Art.1 Gelderland-Midden
Meldpunt discriminatie en pesten
jaarbericht januari 2015
4
Cursusaanbod
Herkennen en signaleren van pesten, uitsluiten en discriminatie voor professionals & vrijwilligers Art.1 Gelderland-Midden zet deskundigheidsbevordering in ter bestrijding van discriminatie, pesten en ongelijke behandeling. De diverse workshops worden op maat gegeven, zoals voor wijkagenten, sociale raadslieden en medewerkers van wijkplatforms. Het herkennen en signaleren van discriminatie staat tijdens de les centraal.
Onderwijs ‘RESPECT VOOR DIVERSITEIT” Voor het onderwijs is het mogelijk om lessen over “het leren omgaan met verschillen” op casusniveau in te zetten. Tijdens de les kan het gaan over het algemene thema vooroordelen, buitensluiten en pesten of een thema gericht op een bepaalde problematiek/thematiek dat in de klas/op school/schoolomgeving speelt.
Monitor tolerantieklimaat in het voortgezet onderwijs / (v)mbo De monitor tolerantieklimaat onderzoekt de denkbeelden van ouders, leerlingen en docenten t.a.v. pesten, uitsluiten en discriminatie. Het uitgangspunt van dit onderzoek is dat iedereen zijn steentje bijdraagt om te komen tot een tolerante, veilige samenleving. De ervaringen en meningen van ouders, leerlingen en docenten worden met dit onderzoek in kaart gebracht. Het onderzoek biedt scholen en gemeenten de mogelijkheid om inzicht te krijgen in ouderparticipatie, discriminatiegronden en vormen van pesten. De onderlinge verdraagzaamheid, sfeer en mate van vertrouwen (gevoel van veiligheid) worden in kaart gebracht. De monitor is tevens geschikt om bij bedrijven en instellingen inzicht te krijgen in het tolerantieklimaat op de werkvloer.
Intervisie & mediation Steeds vaker zijn er conflicten waar zonder hulp niet uit te komen is. Hoe kom je weer met elkaar in gesprek? Hoe luister je naar elkaar? En wanneer voelt iemand zich gehoord? Allemaal basisvaardigheden die tijdens de bemiddeling ter sprake komen. Art.1 GM beschikt over een gecertificeerd mediator die u van dienst kan zijn bij conflicten in de klas, op de werkvloer of in de wijk. Wij kijken graag met u mee, voor analyse, advies en als gesprekspartner bij conflicten met een aanwijsbare discriminatiegrond.
Deskundigheidsbevordering medewerkers gemeenten Tijdens de cursus werd er uitleg gegeven over de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB) , de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorziening (WGA) en de Aanwijzing Discriminatie (Openbaar Ministerie). Er werd op concrete wijze inzicht gegeven hoe de Antidiscriminatievoorziening (ADV) Art.1 GelderlandMidden zijn werk verricht. Tevens werd er aandacht besteed aan het uitwisselen van ervaringen.
Meer informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met :
Art.1 Gelderland-Midden Eusebiusbuitensingel 53 6828 HZ Arnhem T (026) 377 23 33 E
[email protected] I www.art1gelderlandmidden.nl
Art.1 Gelderland-Midden
Meldpunt discriminatie en pesten
jaarbericht januari 2015
5