JAAR OVER ZICHT
2006
Inhoudsopgave Voorwoord Kwantitatieve samenvatting 2006
1 2
1. Doelstellingen, strategie en beleid
3
2. Toepassing doelstellingen in 2006 Nieuwe experimenten 2006 Nieuwe waarderingsbijdragen 2006 Nieuwe kredieten 2006
4 6 8 10
3. Kennisverzameling en kennisdistributie
13
4. Resultaten 2006 Afgesloten experimenten 2006 Afgesloten waarderingsbijdragen 2006
18 18 20
5. Start Foundation Organisatie
25
6. Financieel beleid
28
Voorwoord
Als organisatie hebben we best even koudwatervrees gehad toen we het allereerste Johan Stekelenburg Compliment aankondigden in 2006. Krijgen we wel genoeg inzendingen? Kunnen we de ambities waarmaken? Allemaal vragen die achteraf wat overdreven voorzichtig bleken. Het werd een memorabele eerste editie. Ruim veertig kwalitatief hoogwaardige inzendingen; een waardige finale met zeer betrokken gasten; tevreden nabestaanden van Johan en met Rotterdam Airport, een dolgelukkige ontvanger van het eerste Compliment. Met de introductie van het Compliment werd er weer een nieuwe steen in de rivier gelegd. En dat is het bestaansrecht van Start Foundation. Om het verschil, hoe klein ook, te maken. En dat blijft hard nodig. Ondanks de sterk aantrekkende economie zien we nog steeds groepen mensen aan de rand van de arbeidsmarkt staan. Omdat ze te weinig opleiding of werkervaring, een lichamelijke of psychische beperking hebben of een leeftijd die volgens werkgevers een lage productiewaarde impliceert. We vinden dat iedereen - naar vermogen – recht heeft op een plek op de arbeidsmarkt. En met behulp van de door ons gesteunde experimenten en sociale ondernemingen kunnen we laten zien dat ook uit deze mensen veel rendement te halen valt. Daar gaan we dan ook onverminderd mee door. Ondanks dat er wel eens projecten mislukken. Want dat gebeurde, zoals ieder jaar, ook in dit verslagjaar. Dat vermelden we in dit jaarverslag, want daar leren we weer van. De kunst is en blijft om ons steeds opnieuw aan te passen aan de veranderende wereld om ons heen en toch bij ons zelf te blijven. Zo zien we een steeds grotere belangstelling ontstaan voor de ‘rafelrand’ van de arbeidsmarkt. En met die belangstelling stroomt ook het geld toe. Woningcorporaties, welzijnsfondsen, provincies en rijksoverheid storten zich met goedgevulde portemonnees op de zogeheten probleemwijken. Maar geld is lang niet altijd de oplossing, zo hebben wij geleerd. Integendeel, geld kan lui en afhankelijk maken. Er moet ook zoiets als een prikkel zijn. De fijnste euro is uiteindelijk niet die je gekregen maar verdiend hebt. Daarom blijven we kritisch, dagen we mensen uit om ondernemend te zijn en investeren we liever dan dat we geven. Onze toegevoegde waarde zit dan ook veel meer in onze inzet om betere plannen te krijgen, de juiste partners te vinden, de werkzame bestanddelen te traceren en de mensen te gidsen, dan in onze geldelijke bijdragen. Dat houden we graag zo.
Bert de Vries Voorzitter
Kwantitatieve samenvatting 2006
Totale gerealiseerde kosten € 3.036.644
Aantal unieke bezoekers op de website per maand 1.750
Totaal geïnvesteerd in initiatieven € 2.154.587
Aantal aanvragen 260
Aantal afwijzingen 122
Aantal nieuwe initiatieven 37
Aantal afgesloten initiatieven 21
Mislukte initiatieven 3
Geslaagde initiatieven 18
Aantal medewerkers 8
Aantal beschikbare Fte’s 6,8
Aantal abonnees S-Magazine 10.000
1. Doelstellingen, strategie en beleid
Missie en visie Start Foundation streeft naar een arbeidsmarkt waarop voor iedere burger van Nederland plaats is. In het bijzonder richt Start Foundation zich op de indirecte ondersteuning van personen die een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben en die zelf actief bij willen dragen om te (re)integreren op de arbeidsmarkt. Start Foundation investeert in experimentele projecten en in ondernemingen die een bijzondere bijdrage leveren aan het verbeteren van de positie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Start Foundation streeft continue naar maximalisatie van haar maatschappelijke impact.
Kenmerken profijtgroepen • Leeftijd: 15 - 65 jaar; • Opleiding: alleen lager, basis- en/of voortgezet onderwijs; • Langere periode (dat wil zeggen meer dan 6 maanden) buiten het arbeidsproces (schoolverlaters zonder diploma uitgezonderd); • Fysieke en/of psychische belemmeringen; • Afkomstig uit sociale randgroep (zoals daken thuislozen, ex-gedetineerden, zigeuners, woonwagenbewoners en drop-out jongeren); • Gedurende langere tijd aangewezen op de lagere loonschalen; • Enig perspectief op loonvormende arbeid.
Start Foundation wil daarmee een toonaangevende maatschappelijke investeerder zijn die zich onderscheidt door: a. proactief te zoeken naar interessante experimenten; b. een zakelijke houding te hanteren gericht op het bereiken van een maximaal sociaal effect; c. financiële en andere ondersteuning te bieden; d. nauwe werkrelaties aan te gaan met de ontvangers; e. haar bijdrage ook nadrukkelijk in te zetten om de organisatie van de ontvanger duurzaam te versterken.
Investeringsfilosofie Investeringen van Start Foundation bij derden zijn, ofschoon gerelateerd aan specifieke activiteiten, altijd mede gebaseerd op een organisatiebenadering. Dat wil zeggen dat nadrukkelijk gekeken wordt naar de capaciteit, ambities, ontwikkelingsfase en financiële strategie van de aanvragende organisatie, zodat we in kunnen schatten of én hoe de financiering van bijzondere activiteiten daarbij aansluit. Op die wijze wordt vanaf de start vorm gegeven aan het versterken van de duurzaamheid van de ontvanger.
Doelstellingen Start Foundation wil haar missie realiseren door: • Het aanjagen van vernieuwing en veranderingen op de arbeidsmarkt door ondersteuning van experimenten en bedrijven, zodanig dat er betere perspectieven komen voor kwetsbare groepen; • Het actief verzamelen en verspreiden van kennis zodat mensen effectiever geholpen worden; • Een bijdrage te leveren aan het debat over arbeidsparticipatie om bestaande belemmeringen weg te nemen; • Het bevorderen van sociaal ondernemerschap om meer werkgelegenheid te creëren voor kwetsbare doelgroepen.
2. Toepassing doelstellingen in 2006
Aanjagen van vernieuwing en verandering De maatschappelijke investeringen van 2006 lagen redelijk op schema ten opzichte van de vooraf bepaalde reserveringen. Binnen de experimentenregeling is 90% besteed. Binnen de kredietregeling is 80% aanbesteed. De waarderingsbijdrage bestedingen stegen sterk van 41% in 2005 naar 77% in 2006. Het totale aantal aanmeldingen dat binnen kwam steeg van 250 in 2005 naar 260 in 2006. Opvallend was de daling van het aantal dat direct werd afgewezen. In 2005 bedroeg dat 183 en in 2006 zakte dat naar 122 (-26%). Kennelijk wordt het profiel van Start Foundation voor potentiële aanvragers steeds duidelijker.
Beoordelingscriteria • Relevantie onderkant arbeidsmarkt. Het lijkt voor de hand te liggen, maar veel aanvragen die worden afgewezen hebben geen of weinig relevantie voor de onderkant van de arbeidsmarkt. De aanvrager heeft zich meestal niet in ons verdiept of heeft een projectvoorstel waarin de focus duidelijk op een ander werkterrein ligt dan dat van ons. Er bestaan veel verschillende fondsen in Nederland die zich richten op verschillende doelgroepen en maatschappelijke problemen. In veel gevallen verwijzen we daarom de aanvrager naar andere fondsen. • Noden. Wij investeren in wat echt noodzakelijk is. Het beoogde experiment moet duidelijk inspelen op aantoonbare problemen op de arbeidsmarkt voor groepen mensen die niet
makkelijk een baan vinden of die een zeer kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben. Daartoe behoren o.a. vroegtijdig schoolverlaters zonder startkwalificatie, ex-gedetineerden, gehandicapten, langdurig werklozen en (ex-) psychiatrische patiënten. • Niches. Wij willen experimenten ondersteunen voor die gedeelten van de arbeidsmarkt die door de reguliere instanties op het gebied van werk en activering worden ‘vergeten’ of die voor hen te ingewikkeld zijn. Het gaat om de onafgedekte hoekjes van de arbeidsmarkt. Bij het beoordelen van aanvragen zal altijd de vraag naar voren komen of er geen bestaande organisaties of regelingen zijn waar de doelgroep kan aankloppen. Vaak wordt hier vroeg in de aanvraagfase al kritisch naar gekeken. Veel projecten zijn er op gericht om na een periode op eigen benen te staan. Goede kennis van de ‘markt’ is ook in dat geval onontbeerlijk. Als er te veel overlap is met bestaande, goed functionerende organisaties voegt het niets toe. • Naden. Wij streven naar activiteiten waarmee duurzaam verbindingen worden gelegd en gaten in de voorzieningen worden gedicht. Sommige experimenten betreffen een voorziening voor een doelgroep die (nog) geen aansluiting heeft met bestaande, reguliere voorzieningen en organisaties. Aanvragers zullen moeten toelichten dat met een tijdelijk project kan worden aangetoond dat het effectief is om deze verbindingen structureel te maken. • Nieuwigheden. Dit criterium is zeer belangrijk voor ons. Experimenten moeten bijdragen aan innovatie en werkgelegenheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Veel plannen voldoen niet aan dit criterium. Het criterium is soms moeilijk hard te maken, maar in de praktijk levert het toch zelden een probleem op. Afwijzen op grond van dit criterium dwingt de projectadviseurs en de Raad van Advies om goed op de hoogte te
zijn welke projecten en voorzieningen bestaan of bestaan hebben. Afgewezen voorstellen worden zoveel mogelijk gewezen op deze initiatieven. Vaak worden in een dergelijke afwijzing contactgegevens van personen of organisaties genoemd die al concrete (praktijk)ervaring hebben met een soortgelijk project als het ingediende voorstel. Een geringe aanpassing van een bestaand plan is meestal onvoldoende. Maar een project hoeft ook niet een totaal nieuwe aanpak te bevatten om aan het criterium te voldoen. Het vernieuwende kan ook zitten in een nieuwe combinatie van organisaties of deelnemers, in het toepassen van een bestaande aanpak in een nieuwe sector, in het soort dienstverlening, in de wijze waarop de resultaten worden verspreid of in de wijze waarop deelnemers worden geworven. • Spreiding. We streven een zekere spreiding na. In doelgroepen, problematiek, aanpak, regio’s, type aanvragers enzovoorts. Met aanvragen van organisaties die ook nauw betrokken zijn bij andere lopende projecten wordt terughoudend omgegaan. Bij methodieken die erg op elkaar lijken wordt doorgaans eerst afgewacht welke resultaten het lopende project oplevert voordat eventueel opnieuw wordt geïnvesteerd.
Specifieke selectiecriteria • Opdoen van praktijkkennis. Wij investeren in experimenten waarbij in de praktijk iets nieuws wordt uitgeprobeerd en waarbij door een gedegen evaluatie de opgedane kennis kan worden verspreid en benut. Daarom wordt er bekeken of het plan SMART is: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel (draagvlak), Realistisch en Tijdgebonden. Om zoveel mogelijk te leren van de experimenten wordt nauw samengewerkt met de uitvoerders van een project.
• Empowerment en zelfredzaamheid. Er is een uitgesproken voorkeur voor aanvragen die dicht bij de doelgroep staan en liefst geïnitieerd zijn door vertegenwoordigers uit de doelgroep. De ondersteuning zal mede gericht moeten zijn op het duurzaam vergroten van de zelfredzaamheid van de doelgroep. • Direct effect. Aanvragen die pas op de lange termijn of via nauwelijks te toetsen stappen effecten opleveren voor de positie van onze doelgroepen maken weinig kans. Gedurende de projectperiode willen we ook zien wat het direct voor hen oplevert. • Implementatie. Wij beoordelen ook de meer duurzame, indirecte effecten van een project na afloop. Dus nadat de financiële ondersteuning en begeleiding zijn gestopt. Vragen die bij dit criterium worden gesteld zijn bijvoorbeeld: kan het project na afloop op eigen benen staan, zijn betrokken organisaties duurzaam versterkt, is er een methodiek ontwikkeld die door anderen wordt gebruikt en worden anderen aangezet tot actie? Soms is het bereiken van een groot publiek van belang om de beeldvorming te veranderen. In die gevallen kan de ‘mediagevoeligheid’ van een aanvraag meewegen. • Basiscriteria. Naast de specifieke punten toetsen we op meer algemene criteria als verhouding prijs–kwaliteit, helderheid van de aanvraag, betrouwbaarheid van betrokken partners en aanvrager en de kwaliteit van de evaluatie.
Nieuwe experimenten 2006 totaal € 1.433.775
Streetwise II € 99.000 Opleiding nieuwe kunsten (graffiti, streetdance, rap en digikunst) voor werkloze jongeren. Stichting Beleven, Arnhem
ScooterDesign € 160.000 Door scooters te verfraaien (‘pimpen’) worden jongeren zonder diploma gemotiveerd weer een opleiding te gaan volgen. Stichting Art&gineering, Rotterdam
Matriamarkt € 29.825 Ondersteuning voor vrouwen die een eigen bedrijf starten in de zorg of persoonlijke dienstverlening. Multicultureel Vrouwencentrum Jasmijn, Groningen
Niemand Buitenspel € 150.000 Werkloze voetbalfans worden via de club (o.a. SC Heerenveen) begeleid naar werk en scholing Stichting Meer dan Voetbal, Zeist
Track the Talent € 148.950 Van oorsprong Amerikaans programma om kansarme jongeren en het bedrijfsleven met elkaar in contact te brengen. Stichting Hart voor Amsterdam
De Basisz € 51.350 Experiment om risicojongeren uit Zeewolde duurzaam aan het werk brengen, waarbij zelfstandig ondernemerschap het uitgangspunt is. Gemeente Zeewolde
Jongerenloket € 36.178 Met kansarme jongeren worden multimediaprojecten uitgevoerd in de vorm van leer-werkprojecten. Stichting Vulkaan, Rotterdam
Scholar Ships € 170.000 Vmbo-scholieren en leerlingen van praktijkscholen bouwen drakenboten om er mee te racen en werkervaring op te doen. Stichting MaroquiStars, Veldhoven
Sharika € 66.000 Sharika is een nieuwe leerwerkplaats annex winkel waar ambachtsproducten worden gemaakt door allochtone vrouwen die de ambitie hebben een eigen zaak te starten. Oemnia, Amsterdam
Rol Start Foundation bij experimenten gestart in 2006 ✤ Initiërend (aanjagen nieuwe activiteiten) ✤ Complementair (aanvullend in combinatie met andere partijen) ✤ Substituerend (vervangen van wegvallende middelen) ✤ Competitief (in concurrentie met elkaar of met voorzieningen)
Ruim Baan € 64.850 Gehandicapte jongeren bezoeken werkgevers om ze te overtuigen gehandicapten aan te nemen en doen zo gerichte (werk)ervaring op. RPCP Drenthe, Assen
Meester-Gezel € 75.000 Werkloze en arbeidsgehandicapte vaklieden worden ingezet om risicojongeren in het vmbo-praktijkonderwijs te begeleiden. Stio Laak, Den Haag
Kompai € 28.698 Studenten sociaal werk van het ROC worden ingezet bij de begeleiding van leeftijdgenoten die vastgelopen zijn in een re-integratietraject. Gemeente Tilburg
Intakewijzer € 48.000 Jonggehandicapten (Wajongers) doen onderzoek naar de dienstverlening van re-integratiebureaus om met name Wajongers met een IRO te kunnen adviseren. CNV Jongeren, Utrecht
WerkZat ?! op locatie € 120.000 In Assen, Groningen, Arnhem, Breda, Hellevoetsluis en Amstelveen organiseren volksuniversiteiten en bibliotheken activiteiten voor mensen in hun zoektocht naar (ander) werk. VOB/RVU Hilversum
Outletstore € 66.000 Sinti-meisjes volgen een opleiding in de detailhandel en doen werkervaring op bij modezaken in Eindhoven. WSD Groep, Boxtel
Gastouderschap € 37.600 Opzetten van corporatie van allochtone vrouwen die als gastouder de markt van de kinderopvang opgaan. SKON, Amsterdam
Stages Black Hairdressers € 81.500 Doel is om meer stageplaatsen te verwerven bij en voor zogeheten blackhair dressers. Nevendoel is meer gezonde bedrijven te creëren. BHON, Rotterdam
Toelichting: Initiërend wil zeggen dat het experiment zonder onze inhoudelijke bemoeienis en financiële bijdrage naar alle waarschijnlijk niet tot stand was gekomen. Complementair wil zeggen dat de aanvrager in mindere mate een beroep op ons deed bij het ontwikkelen van de plannen en al andere co-financiers had benaderd.
Nieuwe waarderingsbijdragen 2006 totaal € 115.915
Verhuizing € 10.000 Gereedschap wordt gerepareerd met hulp van gepensioneerden, arbeidsgehandicapten en werklozen. Het opgeknapte gereedschap gaat naar derde wereldlanden. Derde Wereld Werkplaats, Teteringen
‘t Helmgras € 3.000 Mensen met een psychiatrisch verleden werken in een arbeidsrehabilitatieprogramma. Vereniging ‘t Helmgras, Enschede
Tomdotcom € 1.500 Ontwikkeling van een website om met computeronderwijs kansarme jongeren beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt. Tomdotcom Instituut, Amsterdam
Hulplijn € 3.715 Gehandicapte vrouw opent hulplijn voor mensen met een handicap als stage voor haar studie als maatschappelijk werkster. Hart voor een Beperking, Bennekom
Stroomversnelling € 15.000 Langdurig werkloze (allochtone) vrouwen worden getraind en gaan als vrijwilligster cursussen techniek voor kinderen in het basisonderwijs verzorgen. Technica 10, Rotterdam
NFTE Training € 15.000 Drop-out jongeren krijgen een ondernemerstraining. De belangrijkste aspecten van een ondernemersplan worden hen bijgebracht w.o. het maken en presenteren van een businessplan. Project maakte onderdeel uit van de Baanbrekerprijs 2005. NFTE, Maastricht/ Leeuwarden
Rol Start Foundation bij waarderingsbijdragen in 2006 ✤ Initiërend (aanjagen nieuwe activiteiten) ✤ Complementair (aanvullend in combinatie met andere partijen) ✤ Substituerend (vervangen van wegvallende middelen) ✤ Competitief (in concurrentie met elkaar of met voorzieningen)
Economische zelfstandigheid Sinti € 12.000 SROI onderzoek naar de werkzame bestanddelen van de aanpak in de gemeente Nuenen om Sinti’s naar werk te begeleiden. Pluspunt, Eindhoven
Naar eigen inzicht € 12.000 Allochtone jongeren onderzoeken bij geslaagde rolmodellen welke factoren hebben bijgedragen aan hun succes. Stichting Voorbeeld, Rotterdam
Empowerment € 15.000 Workshops en bijeenkomsten om professionals, actief in de re-integratie, bij te scholen om meer empowerend te werk te gaan. NVVA, BoaBorea, Fontys Actief, Tilburg
Ban Sigui € 15.000 Winnaar van het Johan Stekelenburg Compliment 2006. Korte, intensieve opleiding tot luchtvaartmedewerker voor kansarme Antilliaanse jongeren op Rotterdam Airport. Rotterdam Airport BV, Rotterdam
AL traject € 10.000 Tien risicojongeren gaan in een weeshuis in Bulgarije werken als motivatieproject. Albeda College, Rotterdam
Extra DVD’s € 3.700 Herdruk van de succesvolle DVD ‘vmbo gedaan’, een product van een project in 2004. Die DVD, gemaakt door en voor jongeren op het vmbo, is in de eerste oplage ‘uitverkocht’. Stichting Voorbeeld, Amsterdam
Beoordelingscriteria waarderingsbijdragen De waarderingsbijdrage is een speciaal ‘potje’ dat Start Foundation kan inzetten om initiatieven te ondersteunen die onze waardering hebben. Het gaat hier niet om complexe experimenten en langlopende projecten. Het zijn activiteiten met een ‘sympathieke’ uitstraling die geassocieerd kunnen worden met het werk en de belangstelling van Start Foundation. De activiteiten kunnen zeer divers zijn, maar kenmerken zich door de korte duur, de concreetheid en doordat ze ‘zichtbaar’ zijn. Toelichting: De waarderingsbijdrage is een bescheiden bijdrage (tot maximaal € 15.000,-) om het laatste beetje geld bij te leggen of een beperkte activiteit (mede) mogelijk te maken. Vandaar dat in deze categorie de helft uit complementaire middelen bestaat.
10
Nieuwe kredieten 2006 totaal € 603.500 nieuwe Reguliere kredieten
Bureau Medelanders Trashiq, Rotterdam € 175.000 Modebedrijf waar jongeren in een leerwerktraject van een jaar opgeleid worden voor de modebranche en ook een baangarantie krijgen.
Uitzendbureau Kwaks, Den Bosch € 90.000 Lasopleiding en uitzendbureau waar werklozen worden opgeleid tot lasser.
Vebozon BV, Geldrop € 40.000 Handelsfirma in badkamersanitair en tegels waar mensen met een arbeidshandicap werken.
Stichting Autest, Achterveld € 50.000 Opleiding en detachering van jongeren met autisme spectrumstoornis om software te testen.
De Prael, Proeflokaal, Amsterdam € 200.000 Ambachtelijke bierbrouwerij en proeflokaal voor speciaal bieren. Werknemers zijn deels mensen met een psychische arbeidshandicap.
Bij de kredieten is de maatstaf het creëren van arbeidsplaatsen in combinatie met het risicoprofiel en niet zozeer het criterium vernieuwing. Beoordelingscriteria reguliere kredieten • De onderneming creëert arbeidsplaatsen voor mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt, zoals voortijdige schoolverlaters, gehandicapten, vluchtelingen, ex-gedetineerden enzovoorts; • De ondernemer heeft een goed onderbouwd ondernemingsplan waaruit blijkt dat de plannen financieel rendabel zijn; • De ondernemer is niet in staat om zelf of met een banklening zijn/haar plannen volledig te financieren; • Jonge bedrijven kunnen maximaal € 100.000 lenen; • Langer bestaande bedrijven kunnen maximaal € 500.000 lenen; • De lening dient in principe in maximaal 5 jaar afgelost te worden. Er wordt een voorlopige rente in rekening gebracht van 5 %. Aan het einde van de looptijd wordt de definitieve hoogte van de rente vastgesteld aan de hand van de sociale prestatie van het bedrijf.
11
Nieuwe Microkredieten
Lunchroom ’t Lombardje, Den Bosch € 16.000 Broodjeszaak opgezet door eigenares met arbeidshandicap.
Ani, Russische Delikatessenwinkel, Den Bosch € 17.500 Een van origine Russisch echtpaar startte een winkel vanuit een uitkering.
Van den Boom Designmeubelen, Uden € 15.000 Meubelmakerij van designmeubelen opgezet door eigenaar met arbeidshandicap.
Beoordelingscriteria microkredieten • Ondernemer heeft een goed businessplan met een reële kans van slagen; • Ondernemer heeft geen werk of is pas gestart met zijn/haar bedrijf vanuit werkloosheidssituatie; • Ondernemer heeft onvoldoende of geen eigen middelen; • Ondernemer kan geen of onvoldoende beroep doen* op: - Besluit bijstandverlening zelfstandigen of het Besluit starterskrediet arbeidsgehandicapten - Regionale of stedelijke startersfondsen - Reguliere financiers (banken e.d.) • De financiering moet in verhouding staan tot het sociale rendement, dat in principe inhoudt dat er één arbeidsplaats is voor iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt. * Indien een ondernemer wordt afgewezen door het Bbz, Bsa of een startersfonds, omdat zijn/haar plan niet levensvatbaar is, kan hij/zij in principe ook niet aanmerking komen voor een lening van Start Foundation.
12
De nieuwe kredieten 2006 zijn als volgt ingedeeld:
Hoog risico Russische Delikatessenwinkel (eigenaren hebben weinig financiën om tegenvallers op te vangen) Handelsfirma Vebozon (nieuwe activiteit bij bestaand jong bedrijf) Van den Boom Designmeubelen (eigenaar moet back-up strategie hebben bij uitval) gemiddeld risico Bureau Medelanders (bedrijf voldoet aan alle verplichtingen, maar heeft moeite met op orde krijgen van rapportage) Kwaks Uitzendbureau en Projecten (bedrijf groeit snel, maakt winst, liquiditeit krap) Lunchroom ‘t Lombardje (bestaand bedrijf en vaste klantenstroom)
laag risico
Overig Stichting Autest (is nog bezig met het verkrijgen van overige financiering en de opleiding is nog niet gestart) Proeflokaal De Prael (is nog bezig met overige financiers)
13
3. Kennisverzameling en kennisdistributie Binnen deze doelstelling is het formeren van tijdelijke strategische partnerships sinds enkele jaren gebruikelijk. Het doel is om een groter bereik en een hogere kwaliteit te bereiken. De studiedag 2006 met als titel: ‘Empoweren, hoe doe je dat?’ werd uitgevoerd met BoaBorea, Fontys Actief en de Nederlandse Vereniging Van Arbeidsdeskundigen (NVVA). Tijdens studiedagen wordt de kennis,
opgedaan in de door ons ondersteunde initiatieven, gecondenseerd en laagdrempelig aangeboden. De studiedag 2006 werd gebruikt om professionals, actief in de re-integratie, bij te scholen in de omgang met arbeidsgehandicapten, laagopgeleide allochtone vrouwen en voortijdig schoolverlaters. Als bronnen dienden m.n. de experimenten Vrijbaan, ENIP, Oemnia en het Mentorproject van de Gelderse ROC’s.
Resultaten Start Foundation studiedag 2006 Algemeen (N = 278)
Opkomst
Functies aanwezigen
91%
Managers 13% Arbeidsdeskundigen 22% Re-integratiebegeleiders 28% Overig 37%
Waardering (N= 276) Gemiddeld waarderingscijfer 6.4
‘Ik weet niet’ ‘Ik werd er niet veel wijzer van’ ‘Ik heb er veel van opgestoken’
9% 23% 68%
Tijdens de studiedag onderzochten we de behoeften aan kennis en informatie over het onderwerp re-integratie onder de aanwezige professionals. Zoekgedrag (N = 276) Ik zoek vakinformatie:
<1x per maand dagelijks wekelijks maandelijks
Ik zoek vakinformatie via:
13% 18% 35% 34%
beroepsvereniging congressen literatuur collega’s internet
23% 51% 57% 76% 81%
14
Favoriete websites
Meest gezochte informatie
www.arbeidsdeskundigen.nl Anders (Google, NIZW enz) www.minszw.nl www.uwv.nl
17% 21% 53% 55%
psychologische info ziektebeelden/handicap methodieken wet- en regelgeving
29% 32% 59% 72%
Tijdinvestering Tijdinvestering bijscholing
voldoende onvoldoende weet niet
46% 52% 2%
Onvoldoende tijd door:
mijzelf mijn baas beiden weet niet
Workshop ‘Elke Mexicaan een Baan’ In mei 2006 jaar verzonnen en verzorgden we op uitnodiging van het ministerie van SZW een workshop over kosten– en batenanalyse voor een aantal ESF-Equal projecten. Dit deden we aan de hand van een fictieve casus, waarin het project ‘Elke Mexicaan een Baan’ om vervolgfinanciering aanklopte bij een wethouder. De deelnemers
50% 17% 20% 13%
namen de rol aan van een kritische wethouder die rendement wilde zien. De reacties waren positief en inmiddels zijn we drie keer benaderd om deze workshop bij andere groepen nogmaals uit te voeren. Dit laat ons werk en de agenda niet toe, vandaar dat we de materialen beschikbaar hebben gesteld zodat het door anderen uitgevoerd kan worden.
15
Bijdrage leveren aan het debat We stimuleren en ondersteunen initiatieven in het voeren van gerichte campagnes om zaken onder de publieke aandacht te brengen. Regelmatig zijn de projecten en bedrijven die we ondersteunen in het nieuws of krijgen ze aandacht van partijen die invloed hebben om het maatschappelijk debat te sturen. In de regel leveren we onze bijdrage aan het debat voornamelijk via de initiatieven die we steunen. Die slaagden er in het verslagjaar in om in elk geval minstens 243 keer in de diverse media te verschijnen. Dat is een telling die gebaseerd is op
de publicaties die we in handen hebben. Dat is een toename met 16% ten opzichte van 2005 toen we 205 artikelen registreerden. Daar bovenop hebben we ook een proactieve eigen strategie. In het verslagjaar hebben we o.a. zitting gehad in de werkgroep arbeid van de Stichting Rechtsherstel Romene Sinti en meegewerkt aan de RVU tv-serie Werk Zat?! Daarnaast hebben we enkele lezingen op congressen gegeven en zijn we zelf in diverse media verschenen. Een kleine greep:
Start Foundation in de media 2006
Januari; Volkskrant, Ouderwets recept levert geen banen op
Januari; FD, Toon lef in plaats van gekissebis
Februari; ED, Bonus drop-out is de moeite waard
Februari; Radio 5, Dias Het Johan Stekelenburg Compliment
Maart; AD Visie, Empoweren, hoe doe je dat?
Maart; FD, Krediet voor starter die niet in gouden nest is geboren
April; ED, Zwartepieten over de voedselbank
April; Volkskrant, Bestrijden armoede verlangt brede visie
Mei; Flexmarkt, Johan Stekelenburg Compliment
Juni; Q-music, Je dag is goed, Johan Stekelenburg Compliment
Juni; Nu.nl Z Gezocht Baanbrekende mensen of organisaties
Juni; FD, Complimenten van Johan Stekelenburg
Juli; Nieuwsbrief CVD, Als er wat aan beeldvorming verandert
Juli; BD, Een ‘rijke’ aanjager voor kanslozen
Juli; ED, Variabele rente is smeerolie voor starters
Oktober; ED, Ouderen komen niet aan de bak
Oktober; Elsevier,Telegraaf, Trouw, Airport Rotterdam wint Johan Stekelenburg Compliment
November; Equal Magazine, Economiseren
November; ED, Betere medicatie nodig
November; ND, Complimentprijs Rotterdam Airport
FD = Financieele Dagblad, ED = Eindhovens Dagblad, BD = Brabants Dagblad, ND = Nederlands Dagblad, AD = Algemeen Dagblad
16
Johan Stekelenburg Compliment Nieuw dit jaar was de introductie van het Johan Stekelenburg Compliment. Dit tweejaarlijkse eerbetoon aan de overleden medeoprichter van Start Foundation, Johan Stekelenburg is bedoeld om waardering te laten blijken voor mensen of
organisaties die op vrijwillige basis steun bieden aan mensen met weinig perspectief op werk. Het Compliment werd uitgereikt door mevrouw Heleen Stekelenburg-Hoekstra aan Rotterdam Airport voor hun inzet voor kansarme jongeren in Rotterdam.
Johan Stekelenburg Compliment 2006
Gasten slotevenement:
Nominaties Aantal inzendingen: Aantal inzendingen gecorrigeerd naar criteria en ontdubbeld: Shortlist kandidaten:
57 40 14
politici werkgevers maatschappelijke organisaties overigen
9% 18 % 26 % 47 %
Bevorderen van sociaal ondernemerschap Als koploper in de ontwikkeling van sociaal ondernemerschap in Nederland is ook in het verslagjaar veel tijd en energie gestoken in activiteiten op dit terrein. Een kort overzicht: • • • • • • • • •
Een eigen 'paper' geproduceerd over de sociale economie in Nederland; Lidmaatschap van het Nationaal Thematisch Netwerk Ondernemerschap (ministerie SZW); Lid van de Adviesgroep Sociaal Ondernemen Amsterdam (DMO/EZ); Meegewerkt aan de TNO uitgave: ‘Sociale economie en overheid’; Deelname aan EU congres over sociaal ondernemerschap (Warschau); Deelname ronde tafel van TNO over sociale economie; Workshop geleid op Civil Society congres over het bereiken van moeilijke groepen; Deelname aan het SZW onderzoek naar sociale economie in het kader van motie Bussemaker; Workshop geleid ‘Sociale Economie’ voor gemeenten op verzoek van ministerie SZW.
17
Profijtgroepen in nieuwe initiatieven 2006 (N= 35) Doelgroep Nominaties drop-out jongeren arbeidsgehandicapten laag opgeleide allochtonen langdurig werklozen
Aantal
15 10 5 5
Meer dan geld De taken van onze projectadviseurs bestaan kort samengevat uit advisering, begeleiding, toetsing en controle. Dat is een stevig pakket dat verder gaat dan aanvragen beoordelen en afwikkelen. Door deze werkwijze verwachten we meer rendement, een lange termijn effect en kunnen we ook aanvragers ondersteunen die minder ervaren zijn in het maken van plannen maar wel over goede ideeën en veel inzet beschikken. Een ander hulpmiddel
dat we hiervoor inzetten is een specifieke deskundigheidsbevordering voor de totale groep. We gebruiken daarvoor het middel van de projectleidersdag. Alle projectleiders van de experimenten die wij financieren komen op ons verzoek eenmaal per jaar tezamen om kennis en ervaringen te delen. In 2006 hadden we als thema: onderhandelen. Voor vrijwel elke projectleider of sociaal ondernemer is dat een essentiële vaardigheid.
Projectleidersdag 2006 (N=35) Waardering
Gemiddeld rapportcijfer 8.3
‘Ik vond deze dag de moeite waard vanwege:’
Inspirerende workshopleider Ontmoeting collega projectleiders De praktische tips die ik kreeg Anders
34% 31% 29% 6%
18
4. Resultaten 2006 Afgesloten experimenten 2006
ArbeidsPre-jobparticipatie allochtone coaching for Youth, mantelzorgers, Amsterdam Maastricht Experiment om twintig allochtone Ondernemers koppelen aan kansarme vrouwen met een gehanrisicojongeren op het vmbo en hen dicapt kind op te leiden en te plaatsen begeleiden tot aan een vervolgopleiding. bij een zorginstelling voor gehandicapten. Opmerking: winnaar van de BaanOpmerking: behalve dat er tweeëntwintig brekerprijs 2005. Uitvoerder vrouwen zijn geplaatst, zijn er ook NFTE bleek niet in staat het spontane verzoeken uit andere concept werkbaar te krijgen en steden gekomen om ook daar dit trok zich terug. Budget is (vrijwel) initiatief te starten. Oordeel: niet gebruikt. Oordeel: uitstekend. mislukt. Mentorproject, diverse ROC’s in Gelderland Experiment om via mentoraat schooluitval op ROC te bestrijden. Opmerking: experiment wist schooluitval met gemiddeld 40% terug te brengen. Oordeel: uitstekend. Werk Zat?! Grand Hotel Hilversum Philadelphia, Rotterdam Tv-serie van tien afleveringen Werkervaring bieden aan waarbij mensen gevolgd zijn twintig jongeren, er tien plaatsen die een verandering van werk wilden op een reguliere baan en het hotel kostenof werkloos waren. Opmerking: negen dekkend krijgen. Opmerking: minder kandidaten hebben een nieuwe weg uitstroom gerealiseerd en verliezen gevonden. Gemiddeld keken zijn groter dan verwacht. Men er ruim 127.000 mensen. gaat echter door met eigen Een tweede serie is uitgebracht. middelen. Oordeel: Oordeel: goed. voldoende.
Toetsingscriteria We gebruiken vier beoordelingscategorieën. 1. onze investering is mislukt: de doelstellingen zijn niet bereikt. 2. er is een voldoende behaald: de doelstellingen zijn behaald maar daar stopt het dan ook. 3. de investering was goed: de doelstellingen zijn gehaald; het project wordt
uitstekend
goed
voldoende
gecontinueerd of geïmplementeerd. 4. uitstekend: bovenop goed wordt dan ook nog gescoord doordat het experiment navolging heeft gekregen bij derden. In geval van kredieten is hier sprake van wanneer er substantieel meer mensen aan het werk zijn gezet in het bedrijf dan vooraf verwacht werd.
mislukt
19
Kleurrijke Zorg, Amsterdam Experiment om een thuiszorgorganisatie op te richten met mensen uit de bijstand in wijken waar andere organisaties niet komen. Opmerking: er zijn zes vaste en 34 tijdelijke fte’s gecreëerd. Verder zijn er nieuwe zorgmogelijkheden ontstaan voor mensen die dat tot dusverre niet kregen. Oordeel: goed.
Dochters voor moeders, Amsterdam Experiment om 80 laagopgeleide Marokkaanse vrouwen te activeren. Opmerking: uitvoerder Oemnia heeft baanbrekend werk verricht en hiermee veel media-aandacht getrokken. Oordeel: goed.
Schapenproject, Geleen Experiment voor de activering van 37 zeer langdurig werklozen door het beheren van een schaapskudde die openbaar groen op natuurlijke wijze onderhoudt. Opmerking: gaat door maar blijft kwetsbaar. Oordeel: goed.
Jong leert oud, Den Bosch Allochtone leerlingen inzetten bij inburgering en activering van laagopgeleide geïsoleerde allochtone vrouwen. Opmerking: experiment is voortijdig beëindigd vanwege gebrek aan sturing en onduidelijkheden tussen partners. Een nieuw initiatief Kompai komt hieruit voort en is wel geslaagd. Oordeel: mislukt.
Vrijbaan, Hoensbroeck Experiment om professionals meer empowerend met arbeidsgehandicapten te laten werken. Opmerking: is systematisch uitgewerkt en geïmplementeerd in meerdere instituten. Oordeel: uitstekend.
Brouwerij De Prael, Amsterdam Een ambachtelijke brouwerij die per jaar aan 35 mensen met een psychiatrisch verleden werkervaring biedt. Opmerking: gaat door in combinatie met een proeflokaal. WAO Golfbewegingen naar Oordeel: goed. en ondernemerschap, de arbeidsmarkt, Groningen Rotterdam Experiment om op zeven golfTv-serie via lokale televisie om banen 75 jonge werklozen als WAO-ers te motiveren eigen caddy te koppelen aan een golfende ondernemer te worden. Opmerking: werkgever en zodoende te leren de serie is behalve in Rotterdam netwerken. Opmerking: het project ook uitgezonden in Utrecht, hielp 55 jongeren binnen drie Amsterdam en de regio maanden aan een baan of stage Haaglanden. en trok landelijk veel mediaOordeel: uitstekend. aandacht. Oordeel: uitstekend.
20
Afgesloten waarderingsbijdragen 2006
Symposium: werken met een handicap, Maastricht Symposium van en voor mensen met een handicap over werk. Opmerking: lagere opkomst (150) dan gehoopt (250) maar inhoudelijk succesvol. Oordeel: voldoende.
Zwerfhandboek, Arnhem Dak- en thuisloze jongeren stellen een digitaal handboek samen met informatie over scholing en werk voor andere zwerfjongeren. Opmerking: conform doelstellingen uitgevoerd. Oordeel: goed.
Boekje restaurant de Ripper, Haarlem Uitgave van jubileumboek (oplage 2.500 exemplaren) over een van de oudste restaurants van Nederland waar met probleemjongeren in de keuken wordt gewerkt. Opmerking: conform planning uitgevoerd. Oordeel: voldoende.
Film Brouwerij de Prael, Amsterdam Documentaire over deze bijzondere ambachtelijke bierbrouwerij waar ex-psychiatrische patiënten werken. Opmerking: film is gebruikt tijdens de dag van het sociale ondernemen en was te zien op RTV Noord-Holland. Opmerking: Training kansarme conform planning jongeren, Leeuwarden uitgevoerd. Oordeel: Speciale ondernemerstraining ‘t Helmgras, Enschede voldoende. voor vijftien kansarme jongeren Vereniging van ex-psychiatrische volgens de (Amerikaanse) NFTE patiënten die een eigen methode. Opmerking: zeven jongeren kwekerij beheren. hebben de training, inclusief het maken Opmerking: conform planning en presenteren van een onderuitgevoerd. nemingsplan, succesvol Oordeel: voldoende. afgrond. Oordeel: voldoende. Klussenbus, Barendrecht Mobiele stageplek voor jongeren in werkgelegenheidsproject. Opmerking: door de inzet van de klussenbus is er 50% meer opdrachten verworven. Oordeel: goed.
uitstekend
goed
voldoende
mislukt
21
Tussenstand Kredieten 2006 Bij de kredietregeling is de relatie tussen investering en opbrengst een stuk duidelijker. Immers, we lenen geld uit om betaalde arbeidsplaatsen voor mensen met een grote afstand op de arbeids-
markt te creëren. Eind december 2006 stond in totaal voor € 1.859.679,- aan effectief uitgekeerde kredieten uit in zestien afzonderlijke bedrijven.
Overzicht sociale prestatie per 31-12-2006
Tijdelijk werk (geen detachering) 2
Binnen bedrijf vaste fte’s 41
Leer-werkstages 17
Detacheringsbanen (fase 3 en 4) 50
Sommige bedrijven (bijvoorbeeld Koersvast) hebben loonvormende arbeid gecreëerd buiten de eigen organisatie en fungeren meer als een soort detacherings- en re-integratiebureau. De gecreëerde werkgelegenheid vindt dan meer plaats in de vorm van doorstroming naar elders. Daarnaast realiseert dit type bedrijven een uitstroom per jaar, die (mede) afhankelijk is van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Bij dit type bedrijven valt te constateren dat het aantal bemiddelingen toeneemt, maar dat het aantal cliënten uit de doelgroep van Start Foundation een steeds kleiner aandeel heeft. Deze doelgroep is vrij ruim gedefinieerd (grote afstand tot de arbeidsmarkt… maar hoe groot?). In principe horen natuurlijk alle werklozen (fase 1 t/m 4) tot onze doelgroep, maar de opbrengst van het aan het werk helpen
Uitstroom naar elders 88
van een cliënt uit fase 4 is uiteraard veel groter dan die van een cliënt uit fase 1. Daarnaast is het bedrijfseconomisch noodzakelijk om niet enkel met cliënten uit de moeilijkste doelgroep (hoge sociale opbrengst) te werken; de ‘betere’ cliënten zorgen voor het noodzakelijke financiële rendement van de onderneming. De kostprijs (en daarmee samenhangend de investering van Start Foundation) is relatief laag, variërend van € 2.000,- tot € 4.000,per deelnemer. Andere bedrijven creëren juist nieuwe banen in eigen loondienst. Het zijn vaak de kleinschalige initiatieven, die één of twee nieuwe banen genereren. Dit type bedrijven kent een vrij grote
22
Steenfabriek Emmen ging in het voorjaar van
kostenpost per gerealiseerde baan (variërend van € 15.000,- tot ruim € 30.000,-). Deze investeringen worden tegenwoordig ook wel ‘microkredieten’ genoemd. Ze zijn meer te zien als een ‘diepte-investering’ in individuele cliënten. Beide typen bedrijven hebben dus een volledig andere kostprijs per gerealiseerde baan, en ook een andere toegevoegde waarde. Bij een krediet wordt een standaardrente betaald van 5%. Wanneer de ondernemer sociaal beter presteert dan contractueel is afgesproken, dan daalt dit percentage. Omgekeerd kan echter ook. Maar we juichen niet te vroeg. De duurzaamheid van de banen zal in de toekomst moeten blijken. Economisch rendement In totaal werd tot 31 december 2006 € 4.845 aan rente betaald door de bedrijven en € 26.914 aan aflossingen. Het bedrag aan aflossingen ligt verhoudingsgewijs laag omdat de meeste bedrijven de eerste jaren geen financiële ruimte hebben om de lening van Start Foundation af te lossen. Twee bedrijven zijn in 2006 voortijdig met hun activiteiten gestopt. Uitvaartonderneming Topaas (microkrediet)
besloot te stoppen. De ondernemer was er niet in geslaagd om zich nadrukkelijk te onderscheiden op de markt en het ondernemen in combinatie met een parttime baan in loondienst werd te zwaar. Het geleende bedrag is keurig terugbetaald. Aangezien deze ondernemer er alles aan had gedaan en altijd zijn verplichtingen na was gekomen besloot het bestuur van Start Foundation hem de rente kwijt te schelden.
2006 failliet. Er lag een complex aan oorzaken aan ten grondslag. Het productieproces kwam veel later dan gepland op gang; er konden geen aanvullende geldverstrekkers gevonden worden; de gemeente weigerde toegezegde ESF-middelen uit te keren, overname kandidaten trokken zich op het laatste moment terug en het management schoot tekort. Het bedrijf met zeventien werknemers viel om. We boekten een verlies van € 244.500. Eind 2006 waren veertien mensen elders weer aan de slag. We claimen via een juridische procedure nog een bedrag van € 55.500 bij de gemeente Emmen omdat we recht menen te hebben op een eerder beloofde toezegging hiervoor. Voorzieningen kredieten Alle door Start Foundation verstrekte kredieten worden als voorziening opgenomen in de jaarrekening. De kredieten worden verstrekt onder een experiment kredietregeling en het bestuur wil daarmee financiële zekerheden inbouwen. De regeling zal in 2007 worden geëvalueerd.
Maatschappelijke Impact Naast de hierboven geschetste output (directe opbrengst) zoals die gerealiseerd werd door de projecten is er ook nog zoiets als maatschappelijke impact. Die is veel lastiger te meten. Inzicht wordt veel meer verkregen door vertellen dan tellen. Tegen die achtergrond enkele waarnemingen uit 2006: Hefboomwerking Ons geld heeft in toenemende mate een ‘hefboomwerking’. Zo hebben we bijvoorbeeld in 2006 voor ruim zes ton aan bedrijfskredieten weggezet. Dat geld werkte als een hefboom want door onze investeringsbereidheid werd
23
door betrokken ondernemers € 1,5 miljoen extra binnen gehaald bij andere financiers. In één geval werd door onze bijdrage het rentetarief van een bestaande lening met enkele procenten verlaagd. Bij experimentfinanciering is dit ook het geval, maar is de link iets minder direct aantoonbaar. Wanneer we aangaven dat we een initiërende rol speelden, bleek dat door onze steun ook bij andere financiers gemakkelijker vertrouwen gewonnen werd. Bij tien nieuwe experimenten was dit in 2006 het geval.
Navolging Baanbrekerprijs Deelname aan de Baanbrekerprijs 2005 is partner Taskforce Jeugdwerkloosheid goed bevallen. Ze starten een dergelijk initiatief in 2006 met ongeveer € 1,5 miljoen. Eind augustus annonceerde de Taskforce i.c. het ministerie van SZW in een persbericht: “We stellen geld beschikbaar voor projecten voor en door jongeren op het raakvlak onderwijsarbeidsmarkt. Vooral gewenst zijn projecten voor laagopgeleiden en jongeren met een Wajong-uitkering. Projecten moeten resultaten opleveren die in de toekomst ook door anderen te gebruiken zijn.” Fortis Foundation Nederland, ook partner in de Baanbrekerprijs 2005, heeft in 2006 ook een eigen vervolg gegeven aan de Baanbrekerprijs 2005. De collega’s van participatiefonds PPM stimulans hebben gebruik gemaakt van ons Baanbrekerprijsmodel 2003. Zij hebben in hun jubileumjaar een ondernemersprijs (krediet) uitgeloofd aan sociale starters waarbij ze bij ons aangeklopt hebben voor ervaring en kennis.
Studiedag Rendement meten In oktober is er een SROI congres gehouden in Brussel. Dit Vlaams – Nederlands initiatief was georganiseerd naar evenbeeld van onze studiedag over SROI in december 2005. Hier werd o.a. het Engelstalige SROI boek gepresenteerd waarin de door ons gemaakte SROI case van Valid Express is opgenomen. Studiedag 2001 In 2001 organiseerden we onze eerste studiedag met de thema’s: ziektebeleving van allochtonen en re-integratie van NAH cliënten. Avant la lettre, zo blijkt want nu zagen we een advertentie in Advisie (vakblad van de beroepsvereniging van Arbeidsdeskundigen) waarin beide thema’s in één studiedag op de markt worden aangeboden. Daar zijn we blij mee. Blijvers Ook in 2006 hebben we weer signalen gekregen over initiatieven die we in het verleden gesteund hebben en die anno 2006 nog springlevend zijn. Enkele voorbeelden. Hiv Vereniging Nederland De Hiv Vereniging (ons allereerste project) wordt door het UWV inmiddels zo serieus genomen dat ze een erkenning als re-integratiebedrijf hebben en als voorbeeld genoemd wordt van een patiëntenvereniging waar men graag zaken meedoet vanwege de deskundigheid. (“Deze groepen werkzoekenden hebben specifieke hulp nodig. Een regulier re-integratiebedrijf kan deze hulp niet bieden. (..) patiëntenverenigingen kunnen werkgevers bovendien beter voorlichten over de mogelijkheden die er zijn.” Uit: Volkskrant 28 juli 2006).
24
Reitdiepproject Het zeer succesvolle project om voortijdige schooluitval te bestrijden (-25%) van het ROC in Groningen kreeg in 2006 navolging in de provincie Drenthe.
Prijzen 24-uurs crèche Gifty Manukure (winnares Baanbrekerprijs 2001) directeur van het eerste 24-uurs kinderdagverblijf Wipsa Kids bv in Amsterdam Zuidoost, is de eerste winnaar van de New Horizons Award. Deze nieuwe prijs voor succesvolle niet-Nederlandse ondernemers is een initiatief van staatssecretaris Karien van Gennip van Economische zaken en MKB Nederland voorzitter Loek Hermans. De jury verkoos Manukure vanwege haar aanpak, die wordt geroemd als ‘zeer innovatief en van grote maatschappelijke waarde’. Dankzij de 24-uursopvang van het kinderdagverblijf kunnen (alleenstaande) allochtone vrouwen met kinderen betaald werk verrichten (meestal in avonduren) en zo in hun eigen bestaan voorzien. Hiermee geeft Manukure volgens de jury inhoud aan het begrip maatschappelijk ondernemen. Dress for Success Dress for Success; de kledingwinkel zonder kassa waar sollicitanten (veelal met een uitkering) een representatieve outfit kunnen uitkiezen, begon met een eerste vestiging in Rotterdam. Inmiddels zijn er met onze hulp Dress winkels gerealiseerd in Den Haag, Gorinchem, Wageningen en Amsterdam. Plannen voor nieuwe vestigingen zijn er in Leiden, Zeist, Roermond, Tilburg, Apeldoorn en Leeuwarden. Alle winkels worden bemand door vrijwilligers. Dress Rotterdam is genomineerd
voor de Vrijwilligersprijs 2006. Eerder was Dress ook al genomineerd voor de Heldenprijs 2004 van de KRO. Colourful Businesswomen Award De Colourful Businesswomen Award wordt jaarlijks uitgereikt ter versterking van de positie van kleurrijke zakenvrouwen in Nederland. De prijs is bestemd voor een zelfstandige onderneemster die innovatie, originaliteit en durf combineert in een haalbaar marketing- en communicatieplan. De award werd in 2006 gewonnen door Aysel Disbudak. Eerder voerde zij bij ons met veel succes het project Allochtone mantelzorgers in de zorg uit. EVA award ‘BaanBastic, the unconventional’, het evenement waar de winnaars van de Baanbrekerprijs 2005 bekend gemaakt werden, was in 2006 genomineerd voor een prestigieuze prijs: een EVA award (nationale event award) in de categorie business-to-consumer. We hebben niet gewonnen. Uit het juryrapport: “Een sympathiek initiatief. De jury was aanvankelijk sceptisch: twee totaal gescheiden werelden, die van kansarme jongeren en werkgevers bij elkaar brengen tijdens een event? Kan dat? Ja, dat blijkt te kunnen. Sterker nog: jongeren en werkgevers zijn daadwerkelijk met elkaar aan de praat geraakt over jeugdwerkloosheid. Ideeën zijn uitgewisseld dankzij een gedurfd en verrassend traject. Start Foundation neemt jongeren serieus.”
25
5. Start Foundation Organisatie
Bestuur Stichting Start
Bestuur Start Foundation
Raad van Advies
Directie
Projectadvies
Communicatie
De Bestuurstafel Start Foundation wordt bestuurd volgens het zogeheten bestuursmodel. Het bestuur heeft het gros van zijn taken gedelegeerd aan de directeur en de Raad van Advies. Het bestuur blijft verantwoordelijk en ziet toe op de uitvoering. Het is de facto een toezichthoudend bestuur. Het bestuur, bestaande uit drie leden, kwam in het verslagjaar driemaal apart bijeen en eenmaal tezamen met de Raad van Advies in de jaarvergadering. Het bestuur van Stichting Start Foundation vormt een personele unie met de Stichting Start, de financier van Start Foundation. De bestuursleden ontvingen voor hun werkzaamheden ten behoeve van Start Foundation een remuneratie inclusief onkosten van € 2.900 per persoon per jaar. Raad van Advies Het bestuur wordt inhoudelijk ter zijde gestaan door een Raad van Advies. Deze Raad heeft als primaire taak het beoordelen van financieringsaanvragen. De Raad van Advies bestaat uit maximaal zeven leden. Raadsleden beschikken in het algemeen over een brede maatschappelijke ervaring en hebben gevoel voor de informele en ondernemende cultuur binnen Start Foundation. In het verslagjaar bestond de Raad uit zes
Project secretariaat
Algemeen secretariaat
personen die naast een brede maatschappelijke ervaring specifieke ervaring inbrachten vanuit de politiek, de wetenschap, arbeid en handicap, culturele diversiteit en ondernemerschap. De Raad kwam in het verslagjaar vijf keer apart bijeen en eenmaal samen met het bestuur in de jaarvergadering. Daarnaast is de Raad integraal onderdeel van de begeleidingscommissie die is ingesteld door het bestuur om de kredietregeling (gestart in 2004) te evalueren. Naast de zes raadsleden bestaat deze commissie uit drie externe deskundigen. Deze commissie kwam in het verslagjaar eenmaal bijeen. In december 2005 trad de heer E. Schoevaars af in de Raad van Advies en was niet meer benoembaar. Hij bekleedde de positie van deskundige op het terrein van mensen met een arbeidsbeperking. Hij werd opgevolgd door de heer Ch. Mertens. Oud D’66 Tweede Kamerlid Mertens was lid van de Gehandicaptenraad en voorzitter van de Stichting Transplanteren Nu en bestuurslid van de Nierpatiënten Vereniging Nederland. De raadsleden ontvingen in 2006 per bijeenkomst per persoon een vergoeding van € 409.
26
In de Raad werden in 2006 totaal behandeld:
kredieten 10 aanvragen, 2 afgewezen
experimenten 20 aanvragen, 3 afgewezen
waarderingsbijdragen 11 aanvragen, 0 afgewezen
Verder zijn er 2 bezwaarschriften ingediend. Daarvan werd er 1 gegrond verklaard.
Bureau Formatie Start Foundation startte op 1 januari 2006 met 6,8 operationele Fte’s. 1,4 Fte was niet ingevuld. Deze bestond uit een vacature junior adviseur en 0,4 Fte financieel administratief medewerker. Eén van de adviseurs verliet op 1 april 2006 de organisatie. De werving voor de beide openstaande vacatures is een tour de force gebleken. Vanwege de gewenste achtergronden (allochtone vrouwelijke junior adviseur en arbeidsgehandicapte financieel administratief medewerker) werd het CWI en later diverse re-integratiebedrijven ingezet. Allemaal zonder resultaat. De junior adviseur is uiteindelijk geworven via een werving- en selectiebureau en voor de financieel medewerker hebben we zelf een advertentie in het lokale dagblad gezet. Hierop ontvingen we 41 reacties. De cv’s van de afgewezen kandidaten hebben we met toestemming aangeboden aan collega-werkgevers. Deze ongebruikelijke actie hebben we ondernomen uit onvrede met de dienstverlening door officiële instellingen. Daarnaast willen we de gang van zaken in het licht van het sociale debat wat nader voor het voetlicht brengen.
Ziekteverzuim In 2005 was het verzuimpercentage 9,8% door enkele langdurige verzuimgevallen. In 2006 lag dat op 7,4%. Bijscholing Conform de wet dient één van de medewerkers geschoold te zijn als bedrijfshulpverlener. In 2005 is dit gerealiseerd. In 2006 is een herhalingsdag geweest. De directeur is in 2005 gestart met de leergang Management in de sociale economie aan de Management School van de Universiteit van Antwerpen. Het eerste jaar is afgesloten in juni en in september is het tweede en laatste jaar gestart. Een van de medewerkers is op cursus nieuwe spelling geweest. Verder is een van de medewerksters op een vervolgcursus Excel geweest en is de communicatiemedewerkster op een cursus webschrijven geweest. Tevredenheidsmeting Eind 2006 werd weer een tevredenheidsmeting uitgevoerd onder personeelsleden. Dit mede in het kader van de jaarlijkse functioneringsgesprekken:
27
Tevredenheidsmeting personeel Start Foundation salaris
6.7
secundaire voorwaarden
6.7
arbeidsinhoud
7.9
werkomgeving
6
steun in werkomgeving
7.1
interne communicatie
6.4
werkspirit en bevlogenheid van mezelf
7.7
werkspirit en bevlogenheid van mijn collega’s
7.9
sfeer op kantoor
6.7
vrijheid in mijn werk
7.7
professionaliteit van SF
7.9
eigen functioneren
7.4 0
Kwaliteitsbeleid Er is in 2006 een begin gemaakt met de realisatie van een procedurehandboek. Hierin worden alle binnen het secretariaat gangbare procedures en instrumenten vastgelegd. Hierin is ook veel aandacht voor de vakkennis van de adviseurs, zodat nieuwe medewerkers gemakkelijker ingewerkt kunnen worden.
Communicatie en pr Schriftelijke communicatie • S-magazine Het relatietijdschrift ‘S’ van Start Foundation (16 pagina’s) verscheen in 2006 twee keer. In oktober en in december. Het voorgenomen lezersonderzoek is niet uitgevoerd. Het lag in de planning om hierbij stagiaires in te schakelen maar we zijn er niet in geslaagd om deze te vinden. Uitbesteden van het onderzoek vonden we te duur en toch doorzetten zou een te ernstige aanslag op de beschikbare uren geweest zijn. Het onderzoek is doorgeschoven naar 2007. • Jaarverslag Start Foundation Het jaarverslag 2005 verscheen in juni 2006. We hebben het verslag opnieuw ingezonden voor de Transparantprijs van PCW en de
5
10
Donateursvereniging. De jury deelde een eervolle vermelding uit in twee categorieën: voor het verslag over niet-financiële resultaten en voor de communicatiewaarde. Webcommunicatie De website van Start Foundation werd in 2006 aangepast voor de studiedag en het Johan Stekelenburg Compliment. • Digi-S Sinds 2006 hebben we ook een digitale nieuwsbrief, de zogeheten Digi-S. Dit online magazine heeft twee proefedities gehad en we gaan hier mee door. Het is een snelle, goedkope en adequate manier om relaties te informeren over zaken waar we mee bezig zijn. • Persondersteuning We ondersteunen onze projecten ook op het gebied van communicatie. Ook uit eigen belang, aangezien we vooral via hen naar buiten communiceren. Dit jaar hebben we vijf keer deze dienstverlening verzorgd. • Perspublicaties In totaal traceerden we in 2006 243 perspublicaties van initiatieven waarbij wij betrokken zijn. In 2005 waren dat er 205.
28
5. Financieel beleid Balans per 31 december 2006 Activa Vaste activa
31-12-2006 EUR
31-12-2005 EUR
6.102 11.173 ------- 17.275
13.725 16.208 -------29.933
994.935
972.886
1.118.043 480 54.730 ----------- 1.173.253
1.848.043 480 82.409 -----------1.930.932
Effecten overig
1.471.078
1.809.717
Liquide middelen
1.225.603
2.304.092
4.882.144
7.047.560
Materiële vaste activa Hardware Inventaris Totaal Financiële vaste activa Lening u/g kredietregeling
Vlottende activa Vorderingen Rekening-courant Stg. Start Overige vorderingen Overlopende activa Totaal
Effecten
29
Passiva Eigen vermogen Kapitaal Exploitatiesaldo lopend verslagjaar Totaal
31-12-2006 EUR
31-12-2005 EUR
3.362.968 (2.258.433) ------------- 1.104.535
3.116.588 246.380 -----------3.362.968
994.935 2.189.404 ------------ 3.184.339
972.886 2.147.574 -----------3.120.460
529.945 14.136 - 49.189 ---------- 593.270
21.696 527.506 14.930 ---------564.132
4.882.144
7.047.560
Verplichtingen en voorzieningen
Voorziening kredietregeling Toegekende projectbijdragen Totaal
Kortlopende schulden Crediteuren Start Uitzendbureau Crediteuren Rekening-courant Start Uitzendbureau Overlopende passiva Totaal
Tabel: Investeringskosten Projecten Directe kosten projecten Indirecte kosten projecten* Totale kosten projecten
€ 1.877.914 € 276.673 € 2.154.587
* Meer en meer is duidelijk geworden dat experimenten en ondernemingen een beter rendement behalen wanneer onze adviseurs de tijd nemen om de aanvragers te helpen gedurende de looptijd. Dat onderscheidt de werkwijze van Start Foundation van die van collega-financiers. Het bestuur besloot in 2005 om de kosten van de adviseurs toe te rekenen aan de uitgaven voor initiatieven.
30
Exploitatierekening over 2006 2006 EUR Exploitatiebudget Projectondersteuning Resultaat voor kosten
Begroting 2006 EUR
2005 EUR
332.102 (2.154.587) ------------- (1.822.485)
3.374.269 (2.850.377) ------------- 523.892
2.816.406 (2.356.532) ------------459.874
236.012 204.267 39.780 46.413 64.850 15.084 ---------- 606.406
263.277 199.315 40.000 41.500 60.300 14.500 ---------- 618.892
221.596 87.773 38.341 37.418 60.285 14.461 ---------459.874
170.458 ---------- 170.458
95.000 --------- 95.000
246.380 ---------246.380
(2.258.433)
-
246.380
Kosten
Personeelskosten Publiciteit- en marketingkosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Organisatiekosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Totale kosten
Overige resultaten
Opbrengst vermogen Overige resultaten
Exploitatie-saldo
1 Start Foundation ontvangt haar middelen van de Stichting Start. Deze stichting beheert het vermogen dat werd opgebouwd met de verkoop van Start Uitzendbureau aan USG People. De beide besturen vormen een personele unie. Start Foundation beschikte anno 2006 nog over een beperkt eigen vermogen maar het bestuur besloot dat dit eerst aangewend dient te worden voordat een beroep gedaan kan worden op Stichting Start. 2 De cijfers opgenomen in de balans per 31 december 2006 en in de bestedingen 2006 zijn ontleend aan de jaarrekening van Stichting Start Foundation. De jaarrekening voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in titel 9 Boek 2 BW en is ingericht conform de Richtlijnen verslaggeving van de Vereniging van Fondsen in Nederland (FIN). Bij de jaarrekening 2006 is door Van Eert Accountants een goedkeurende accountantsverklaring afgegeven.
31
Bestuur Bert de Vries, voorzitter Titia Siertsema, penningmeester Wim Kok, secretaris
Raad van Advies Paul de Beer Elske Ter Veld, voorzitter Özden Yalim Gie Tjin Kan Paul ten Kroode Chel Mertens
Projectadviseurs Peggy-Ann Clarck (tot 1-4-’06) André Hendrikse Ton Clement Sil de Graaf
Directie Jos Verhoeven
Projectsecretariaat Esther de Beer Lucile Verest
Pr en communicatie Geertje van der Beele
Algemeen secretariaat Margje Iven
Colofon
Dit jaarverslag is een uitgave van Start Foundation en is op aanvraag gratis verkrijgbaar. Stichting Start Foundation Opgericht op 2 december 1997 te Gouda. Ingeschreven in het handelsregister onder nummer 29048805 bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Eindhoven en Omstreken. Bezoekadres: Paradijslaan 22a 5611 KN Eindhoven Postadres: Postbus 889 5600 AW Eindhoven Telefoon (040) 246 18 50 Fax (040) 237 50 15 info@startfoundation.nl www.startfoundation.nl Ondanks de zorg en aandacht die wij besteed hebben aan de samenstelling van dit jaarverslag, is het mogelijk dat er informatie onvolledig c.q. onjuist is. Aan de inhoud van dit jaaroverzicht kunnen geen rechten worden ontleend.
Tekst Jos Verhoeven Traffic Geertje van der Beele, Sandra van de Meulengraaf Art Direction en vormgeving Ontwerpburo Suggestie & illusie Druk Drukkerij USP