Eind (van het jaar) in zicht

Eind (van het jaar) in zicht Na de warmste oktobermaand ooit lijkt de winter nu toch echt aan te breken. De bomen worden kaal en organisaties zijn al druk bezig om hun kerst- en nieuwjaarsfeesten voor te bereiden. Wil je op stap? Kijk dan op Latinnet.nl of Salsa.be voor actuele info. In deze editie kun je interviews (en verslagen) terugvinden van de optredens van Jóvenes Clásicos del Son, Omar Sosa, Latin Cruise, Grupo Extra, La Maxima 79 en Buika. Marion del Prado geeft achtergronden over de Eindhovense Latin Dance Night 040.

Facebook Vergeet niet ons te liken op onze Facebookpagina. Daar kun je terecht voor alle tussendoornieuwtjes en updates.

Graag laten we jullie kennismaken met Irka Mateo, die wordt beschouwd als een boegbeeld van de Dominicaanse cultuur. Deze singer-songwriter stamt af van de Taínoindianen en laat zich inspireren door de volksmuziek van haar geboorteland met alle Taíno-, Afro- en Europese invloeden die deze in zich draagt. Verder een artikel over het muziekgenre Chirimia. Deze Colombiaanse variant van een brassband stamt uit de regio van de Atrato-rivier. En Rancho Aparte is een van de populairste vertegenwoordigers van dit genre in Colombia. Onze uittips: Op zaterdag 14 november is er weer de inmiddels bekende Latin Dance Night in Groningen. Op dezelfde avond kun je ook terecht in Rasa voor een spetterend releaseconcert van het 1e album van Tomi y su Timbalight. Hou je van flamenco? Bekijk dan de programmering van het Flamenco Biënnale Intermezzo in deze editie.

Uitgaansagenda: Salsa.be Organiseer je salsa, bachata en kizombafeesten in Zuid-Nederland en België? Met meer dan 30.000 bezoekers elke maand is dit de plek om je feesten aan te melden. Voor Zuid-Nederland: klik hier Voor België: klik hier

Wil je graag salsadocent worden of je verder ontwikkelen op dit gebied? Ga dan naar de gratis DoeDagSon in Amersfoort. Liever met een goed boek op de bank? Er is een boek verschenen over iconen uit de Surinaamse muziek. En we hebben een recensie van Agnes over het boek El amante japonés, geschreven door Isabel Allende.

De rest laten we je zelf ontdekken. En omdat dit alweer de laatste editie van dit jaar is, wensen we iedereen alvast fijne feestdagen en heel veel lees-, luister– en dansplezier.

www.salsa.be www.latin-emagazine.com

2

CR Design

Contents 04 06 08 10 12 18 20 22 24 26 28 30 32 38 40 46 49 50 53 55 56 59

Latin Dance Night, Groningen Irka Mateo, Taíno-boegbeeld Putumayo: Vintage Latino (+ verloting) DoeDagSon in Amersfoort Verslag: Jóvenes Clásicos del Son Tomi y su Timbalight: Camina La Habana Sranan Gowtu, iconen uit de Surinaamse muziek Tico & Javi: Te voy a querer Flamenco Biënnale Intermezzo Buika: Vivir sin miedo Rancho Aparte: Colombiaans recept voor een feestje Verslag: Voodoo To Go Festival Interview met Omar Sosa Boekrecensie: El amante japonés Latin Dance Night040: Verslag Latin Dance Night040: Hoe het allemaal begon Kenny B ontvangt gouden album Marc Anthony - nieuw record Oscarcito: Besos de chocolate Comida Latina: Coquito Film: El Club Colofon

Adverteren: mail naar [email protected] o.v.v. adverteren 3

www.latin-emagazine.com

4

De Oosterpoort Groningen

Zaterdag 14 november 2015

Latin Dance Night www.latindancenight.nl Exclusieve show Alexander Abreu & Havana D’Primera op Latin Dance Night

Havana D’Primera, onder bezielende leiding van trompettist, songwriter en zanger Alexander Abreu, plaatste zichzelf met het debuutalbum ‘Haciendo Historia’ meteen aan de top van de populaire Cubaanse muziekwereld. Met een betoverende mix van Afro-Cubaanse timba, salsa, funk en jazz, rake teksten die uit het Cubaanse leven gegrepen zijn, en een weergaloze live reputatie, veroverde Havana D’Primera in een recordtempo de harten van Latinmuziek en –dansliefhebbers over de hele wereld. De groep maakt speciaal voor Latin Dance Night een tussenstop in Nederland, dus zorg dat je deze exclusieve show niet mist!

Naast Havana D’Primera staan op het programma:

La Maxima 79 Grupo Extra Rodry-Go Zulemax Siembra Ache Cubano 8 DJ’s

5

Irka Mateo Taíno-boegbeeld van de Dominicaanse cultuur Irka Mateo wordt beschouwd als een boegbeeld van de Dominicaanse cultuur. Deze singersongwriter stamt af van de Taíno-indianen en laat zich inspireren door de volksmuziek van haar geboorteland, met alle Taíno-, Afro- en Europese invloeden die deze in zich draagt. Ze weet deze te verenigen met modernere invloeden, zoals de in Latijns-Amerika sterk vertegenwoordigde accordeon. En daaraan is grondig onderzoek vooraf gegaan.

Fotografie: Emil Rivera

Veldwerk Irka Mateo heeft uitgebreid veldonderzoek gedaan naar de traditionele muziek van haar geboorteland. Tien jaar lang heeft ze rondgetrokken om de muzikale en culturele tradities te documenteren. Ze wilde de Dominicaanse identiteit achterhalen via de muziek. Daarom begon ze met het maken van opnames in de hoofdstad, Santo Domingo en van daaruit trok ze steeds verder het land in. In een interview vertelt ze dat ze wel eens een muilezelrit van 9 uur heeft moeten maken om een specifiek ritme te kunnen vastleggen. Ze heeft maar liefst 13 www.latin-emagazine.com

verschillende genres weten te identificeren. Dankzij een beurs van de Grammy Foundation heeft ze alles kunnen digitaliseren en vervolgens heeft ze het volledige werk beschikbaar gesteld aan het Nationaal Archief van de Dominicaanse Republiek. Daarnaast is er een kopie gedoneerd aan de Wesleyan University in de Verenigde Staten. Taíno en Afro In een interview voor Univisión vertelt Irka dat de rode draad in alle verzamelde muziek wordt gevormd door de percussie. 6

En dan met name de trommen, de maracas en de güiro. Die vind je in vrijwel alle traditionele muziek terug. Daar zie je ook meteen het raakpunt met de Afrikaanse muziek. De maracas en de güiro vind je in alle oorspronkelijke Latijns-Amerikaanse muziekvormen terug. Maar de Afrikanen brachten de trommen in. En de Taíno en de Afrikanen zaten in hetzelfde schuitje. Beide groepen gingen gebukt onder de slavernij van de Spanjaarden en vluchtten samen de bergen in. Zo ontstond er een mix van rassen en culturen.

mer presenteerde ze haar nieuwe repertoire al in de legendarische Joe’s Pub in New York en pas nog stond ze voor in uitverkochte zaal in Subrosa, de Blue Note locatie voor latin muziek. Inmiddels is ook de eerste single van het nieuwe album al verschenen, inclusief fraaie videoclip. Die willen we jullie uiteraard niet onthouden: Vamos a Goza Website: www.irkamateo.com

Albums In 2010 verscheen het album A nacaona, dat door de critici werd uitgeroepen tot het belangrijkste wereldmuziekalbum van dat jaar. Momenteel werkt Irka vanuit haar huidige woonplaats New York aan de productie van een nieuw album met een belangrijke rol voor de accordeon. Dit keer zijn er naast Dominicaanse ook Haïtiaanse, Mexicaanse en Colombiaanse elementen vertegenwoordigd. Immers, ook in die landen is de accordeon sterk vertegenwoordigd. Afgelopen zo-

Fotografie: Emil Rivera 7

Op het Putumayo label is zojuist een nieuwe cd-release uitgekomen: Vintage Latino met tracks waarbij je je in een nachtclub uit de 50’er jaren in Latijns America waant. Een nostalgische collectie met o.a. bolero en cha cha cha Classics.

H

et voor een breed publiek toegankelijke en sfeer makende label Putumayo (genoemd naar een riviervallei aan de voet van de Andes in Columbia) maakt al sinds 1993 thematische, tijdloze verzamel-cd’s met muziek uit allerlei verschillende culturen. Eigenlijk begon het allemaal als een etnisch kleding merk, maar de muziek die in die winkels gedraaid werd viel zo in de smaak dat eigenaar Dan www.latin-emagazine.com

8

Storper al snel besloot een muziek label op te zetten en het kledingbedrijf te verkopen. Dit jaar bestaat Putumayo Europa, gevestigd in Weesp, 15 jaar en zien ze de toekomst met het volste vertrouwen tegemoet. Putumayo onderscheidt zich niet alleen door de muziek zelf, die uit de hele wereld komt, maar zeker ook door de bijzonder kleurrijk vormgegeven hoezen, en niet in de laatste plaats door hun idealistische doelstellingen.

Cadeaus voor iedereen Voor iedereen is er wel iets te vinden in het brede aanbod van Putumayo. Of het nu een bepaalde muziekstroming is (van reggae tot blues en van Latin tot salsa, van jazz tot tango, van cajun tot lounge, world beat Ook in de toekomst relevant door eigenen meer) of een onderverdeling per stad, zinnige aanpak land of continent (Paris, Italia, Australian), Putumayo heeft zich om te beginnen altijd dan wel meer streekgebonden muziek op een eigenzinnige manier geprofileerd, (Music from the Winelands, Music of the door meer dan muziek alleen te bieden. Andes), of muziek voor een bepaalde doelHun cd's zijn als een muzikale reis in groep (World Yoga, Women of Brazil), bij vrolijke, kleurrijke verpakkingen met in de Putumayo vind je het allemaal. altijd uitgebreide boekjes foto's van de ar- https://putumayo.bandcamp.com tiesten en vooral ook informatie over de artiesten en hun culturen, en af en toe zelfs een verrassend recept. Daarnaast onderscheidt het label zich door het brede assortiment aan winkels dat hun muziek verkoopt. Ze zoeken altijd naar winkels waarvoor de Putumayo muziek sfeerbepalend is, en dus ook gedraaid wordt, waardoor de klant direct meegenomen wordt in deze muzikale belevenis. Daardoor zijn er, ondanks het feit dat het aantal platenzaken kleiner geworden is, toch heel veel Putumayo verkooppunten. Een recent voorbeeld daarvan zijn bv. de Sissy Boy winkels. In 1999 werd naast de volwassen tak ook het educatieve Putumayo Kids label opgezet, om als inspiratie te dienen voor en aan te zetten tot nieuwsgierigheid naar andere culturen in de rest van de wereld.

Idealistisch Putumayo zet zich in voor verschillende gemeenschappen in de landen waar de muziek van hun verzamel-cd's vandaan komt, door middel van donaties of de afdracht van een deel van de opbrengst. Van de cd Women of the World-Acoustic gaat bv. een deel naar het ‘Global Fund for Women’, een non-profitorganisatie voor de rechten van vrouwen in de hele wereld. Een ander voorbeeld is bv. de Kids World Party release uit de Putumayo Kids reeks die gemaakt is in samenwerking met Amnesty International.

Putumayo Europa Vanuit het Europese hoofdkantoor in Weesp, waar Igor Rooselaar de scepter zwaait, worden ongeveer 40 landen bevoorraad. De kopers zijn vaak reislustige kunstminnaars, die de cd’s niet alleen in muziekwinkels, maar o.a. ook in boekwinkels, coffeeshops, museumwinkels, kledingwinkels en wereldwinkels tegenkomen. Daar waar de cd’s gedraaid worden vinden ze automatisch hun weg naar de kopers. Zoals deze nieuwe A fro Caribbean Party cd, of de nieuwe Asian Playground cd in de Kids reeks.

9

Wat is werken in de dansbranche voor jou? * Een droom die je wilt verwezenlijken? * Een passie die je deelt met anderen? * Een hobby naast je baan? * Werkelijkheid waarin je je wilt blijven ontwikkelen en verdiepen? Dan kom je op zondag 15 november 2015 naar de #DoeDagSON in Amersfoort! De Stichting Salsa Onderwijs Nederland (SON) verzorgt de enige onafhankelijke en erkende opleiding tot Salsadocent in Nederland. Bij de SON kies je zélf je eigen traject, bepaal je zélf in welk segment van de danswereld je je zou willen begeven, of dat nu het verzorgen van danslessen is, het maken van choreografieën of het organiseren van events. passie, maar ook krijg je van hen wat zij zelf in hun jarenlange carrière hebben opgebouwd: hun hands-on tips en tricks en hun best practices. Het zou onbetaalbaar zijn om al deze kennis op privébasis te vergaren, maar bij de SON laten deze experts je delen in hun ervaring. Door hun liefde voor het vak kan de SON het voor jou aantrekkelijk maken. Omdat je in een module werkt in een kleine groep is persoonlijke aandacht verzekerd. De SON levert maatwerk, ook als je wilt werken met mensen met een handicap. Dit kan alleen omdat de SON, anders dan andere opleidingen, werkt met meer dan 25 docenten (en dat aantal groeit nog steeds): topdocenten uit Nederland, in Salsa maar ook in andere dansen, internationale sterren, én experts op belangrijke aangrenzende vakgebieden, die er met z’n allen voor zorgen dat je succesvol in de danswereld kunt werken. Zij delen met jou niet alleen hun liefde en www.latin-emagazine.com

10

Wat kun je doen op de DoeDagSON? We leggen je uit hoe de modulestructuur van de SON werkt, en wat hierin jouw mogelijkheden zijn. Je kunt meedoen met, kijken naar en aanschuiven bij vooraanstaande experts die voor de SON modules verzorgen.

Een dag die je niet mag missen als je ook maar iets met de dansbranche te maken hebt, of daarin in de toekomst wilt gaan starten!

Benieuwd wat voor (aspirant) docent jij bent? Doe de test! www.vanwillennaarkunnen.nl Kijk waar jouw sterke punten liggen! Op de DoeDagSON licht Sanne v.d. Starre de resultaten van de test toe in een persoonlijk gesprek, waarin ze advies zal geven over het studietraject dat het beste bij jou past. Gratis en vrijblijvend.

Een gratis training van maar liefst 3 uur. Een uiterst interactieve en informatieve dag: er komen onderwerpen aan bod uit de dans, bedrijfskunde en marketing.

Datum: zondag 15 november 2015 | Tijd: 13.00-16.00 uur. Toegang gratis (wel even aanmelden via [email protected] of via de test). Locatie: de Danswerkplaats, Oude Fabriekstraat 20, Amersfoort. Tomtom: hoek Kleine koppel/Brabantstraat. Gratis parkeren.

#doedagSON Become your dream! 11

Optreden van het Cubaanse septet Jóvenes Clásicos del Son Rasa Utrecht, zaterdag 26 september 2015. Interview en (foto) verslag door: William Nazareno & Michele van den Heuvel.

D

e son als dans en muziekstijl dateert uit de 19e eeuw maar beleefde zijn hoogtijdagen in de jaren 30 omdat Ry Cooder en zijn Buena Vista Social Club het genre opnieuw op de kaart zetten. Jóvenes Clásicos geldt als hun troonopvolger. Dit septet maakt sinds 1994 furore met hun vernieuwde en energieke kijk op de ‘son cubano’. De oprichter en bassist Ernesto Reyes Proenza formeerde een groep van jonge en talentvolle Cubaanse muzikanten om de Cubaanse son te redden van de ondergang. Ze maken hierbij gebruik van een authentieke bezetting met tresgitaar, gitaar, zang, contrawww.latin-emagazine.com

12

bas, trompet, congas, bongó en güiro. Hun eerste album werd meteen een succes. Ze werden uitgeroepen tot de beste groep van het jaar 1997. In de loop der jaren heeft de formatie het podium gedeeld met grootheden als Oscar d’León, Rubén Blades, Wynton Marsalis, BVSC, Chucho Valdés en vele anderen. Ze hebben al de nodige tournees door Amerika, Europa en Afrika achter de rug en afgelopen zomer was Europa weer aan de beurt. Voorafgaand aan het optreden in Rasa Utrecht hadden we een gesprek met oprichter Ernesto Reyes ‘Palma’ en leadzanger Lázaro Eulises Thondike ‘Kiko’.

Kunnen jullie iets meer vertellen over de band? We zijn met zeven muzikanten begonnen in 1994. We kozen voor de karakteristieke in-

maar het uitgangspunt van de traditionele muziek blijft overeind. Wat willen jullie vooral overdragen met jullie muziek? We willen onze ‘música cubana’ gebruiken om onze bijzondere, traditionele, Cubaanse cultuur uit te dragen. We willen dat onze mooie tradities behouden blijven. Daarbij willen we wel eigentijdse muziek maken en een eigen stijl uitstralen. Onze muziek is zowel luister- als dansmuziek, waardoor iedereen er op een eigen manier van kan genieten.

strumenten als de tres, gitaar, contrabas, ma- Hoe geven jullie de Son Cubano een nieuw racas, bongó, congas en trompet. imago? We blijven dicht bij de tradities van de ‘son Ons ideaal was om een mix van son, son cubano’. We gebruiken ook dezelfde instrumontuno, rumba, bolero en latin jazz te ma- menten, maar mengen deze vooral ook met ken en de tradities van onze cultuur en de son cubano niet verloren te laten gaan maar juist voort te zetten. Jullie bestaan nu ruim 20 jaar, hebben zich over deze periode veel veranderingen voorgedaan? De formatie heeft in die tijd wel verschillende fases doorlopen. Onze muziekstijl en uitgangspunten zijn gelijk gebleven maar in de loop der jaren is de invulling wel veranderd.

Caribische ritmes. Door onze geografische ligging komen we daar veel mee in contact en we gebruiken deze invloeden om onze muziek te verrijken.

Ook hebben er natuurlijk wisselingen plaats gevonden. Zo zijn er wat jongere bandleden ingestroomd, zoals de percussionisten en de leadzanger. Zij brengen nieuwe ideeën in,

Hoe komen jullie aan je muziekstukken? Al geruime tijd is Cesar onze componist in de band. Hij maakt gebruik van oude, bestaande composities en voorziet deze van totaal nieuwe arrangementen. Vaak komen de andere bandleden dan nog met aanvullende inbreng en zo krijgen de stukken hun uiteindelijke vorm. Het is een wisselwerking, zo kan iedereen met ideeën komen.

13

versterkt door dat van het publiek. Waar hebben jullie opgetreden in Nederland en hoe vonden jullie de sfeer? We hebben een concert gegeven in het Bimhuis in Amsterdam. Bij de eerste klanken begonnen er zeven personen meteen te dansen en ze gingen door tot de laatste noot. Dat werkte zo aanstekelijk dat de andere gasten niet achter konden blijven. Al gauw stond de hele zaal op zijn kop. Spelen jullie dus eigen interpretaties van bestaande, traditionele nummers of schrijven jullie ook nieuwe stukken? Eigenlijk doen we beide een beetje. De traditie zit vooral in de typische instrumenten uit Cuba en dan vooral de tres. We houden vast aan de traditionele basis, maar voegen daar nieuwe elementen aan toe. Wellicht spreekt onze muziek ook de jeugd van nu meer aan. Geweldig was het! We zijn heel blij met het Nederlandse publiek. Jullie genieten hier echt van onze Cubaanse muziek.

Wat kunnen we hier in Rasa vanavond verwachten? Spelen jullie vooral nummers van ‘Pedacito de mi vida’? Het laatste album dat we fysiek hebben uitgebracht is Cantan en Llano uit 2012. Pedacito de mi vida stamt uit 2014, maar is alleen in digitale vorm uitgegeven. Momenteel zijn we bezig met het produceren van een nieuw album.

Kun je iets vertellen over jullie ervaringen tijdens de Europese tournee van de afgelopen maanden? Ik kan heel wat vertellen over de vele verschillende landen waar we hebben opgetreden, maar ik zal er een bijzondere ervaring uitlichten. Dat was op het festival Latino Ssegor in Frankrijk. Een festival met zo’n 10.000 bezoekers. De sfeer was meteen al fantastisch, want we werden enthousiast ontvangen door een uitbundig publiek. De mensen herkenden vele van onze nummers en zongen die met ons mee. Ook werd er volop gedanst. Het was een geweldige ervaring, want ons eigen enthousiasme werd nog eens www.latin-emagazine.com

14

Vanavond zullen we nummers van beide albums spelen maar ook van oudere. We werken niet met een playlist, maar spelen gewoon wat we graag willen spelen.

Bezetting Ernesto Reyes Proenza ‘Palma’ - bandleider, bas Cesar Hechavarria Mustelier ‘El Lento’ - arrangeur, tres, zang Lazaro Eulises Thondike Ruiz ‘Kiko’ - leadzang, percussie Wanneer eindigt de tour en wat zijn jullie Reinier Andrés Verdecia - gitaar, zang Edenys Sánchez Olivera - trompet, güiro, zang plannen voor de toekomst? Vanavond is al weer ons laatste (slot)concert Osvaldo Ramón Huerta Cucalo - bongó, zang Yuniesky Ricardo Agüero Tirse ‘Paito’ - congas, hier in Rasa. We hebben een enerverende percussie

tour van 2,5 maand door Europa achter de rug. Wat betreft de toekomst willen we vooral blijven samenwerken. We hopen dat we opnieuw zullen worden uitgenodigd in Europa voor een reeks nieuwe concerten. We zijn zeer dankbaar voor deze optredens. We zijn blij met ons publiek en hoe het op onze muziek reageert.

Discografie 1996 - Papaya. 1999 - Fruta Bomba. 2003 - Tambor en el alma. 2007 - Menos jóvenes clásicos, 2012 - Cantan en llano. 2014 - Pedacito de mi vida.

15

Optreden Jóvenes Clásicos del Son Dan is het tijd voor de echte muziek! In de intieme ambiance van Rasa is er voor vanavond een breed podium geplaatst om ruimte aan deze zeven muzikanten te geven. Het is altijd fijn om hier te zijn. Lekker dicht bij de muzikanten en met genoeg ruimte voor de dansliefhebbers. Luisteraars kunnen lekker boven in hun stoelen genieten van de muziek. De vraag alleen is hoelang deze mensen vandaag in hun stoeltjes blijven?

De band is al twee en een halve maand onderweg en vanavond is het slotconcert van hun Europese tournee. Energiek zetten ze in met hun eerste ‘son cubano’. Nergens zijn er


muziekstukken of een lijst met te spelen nummers te zien, ze beginnen gewoon. Kiko, die er blits uitziet met zijn glimmende grijze pak, neemt het voortouw. Al dansend met zijn maracas zal hij de hele avond zijn rol als leadzanger vervullen. Mijn complimenten met deze lead, ze hadden geen betere kunnen hebben. Kiko heeft een prachtige, warme stem met een enorm bereik, die echt binnenkomt. Als geen ander weet hij ook te improviseren en zo rijgt hij de ene mooie tekst aan de andere. Daarbij steekt hij zowel de band als het publiek aan met zijn enthousiasme. Zo springt hij spontaan tussen het publiek om wat danspassen voor te doen. 16

Maar ook de andere muzikanten komen ruimschoots aan bod. Nu eens geeft de trompettist een expressieve solo, dan weer komt de percussionist naar voren om het publiek nog verder op te zwepen. Een echt hoogtepunt ontstaat er als de tresero, Cesar, aan zijn solo begint.

Wat een diversiteit aan klanken en tempowisselingen krijgt hij uit zijn speciale Cubaanse gitaar. Het publiek wordt er stil van en het enthousiaste applaus is dan ook terecht. Als er wordt gezegd dat hij ook nog jarig is op deze dag, wordt het feest nog uitbundiger. Het concert verflauwt geen moment, mede door de grote diversiteit van het gespeelde repertoire en het enorme enthousiasme van de bandleden. Zo spelen ze de ingetogen bolero Noche azul, waarin Kiko weer eens echt uitblinkt. Vervolgens klinkt Het nummer Comprender van het album er een mooie son, een cumbia of een pittige Cantan en Llano met de tekst ‘La vida es un salsa zoals Como me gusta el café. tómbola’ maakt blij en doet je dansen. Tegen het einde wordt onze Nederlandse gast Pedro Pardo verwelkomd en wordt de bas door Palma uit handen gegeven. Ook Pedro laat van zich horen in een mooie solo. De sfeer is geweldig. Met recht kan dit optreden aangemerkt worden als een Cubaans hoogstandje. Graag ontvangen we ze volgend jaar met open armen als ze hier weer mogen zijn. De teksten hebben soms ook iets humoristisch zoals de titels Mi espadita en Cosquillitas y picasón al verraden.

Fotoverslag: Michele van den Heuvel

17

Tomi y su Timbalight in Rasa Camina La Habana - Releaseconcert Het album is klaar en de eerste lovende recensies zijn binnen. De hoogste tijd voor een flitsende release van het album Camina La Habana. Op zaterdag 14 november 2015 is het zover. Dan laten Tomi y su Timbalight het publiek een uitstapje maken naar het Cubaanse Havanna. Deze cd gaat over heimwee, herinneringen en over mijn eigen belevenissen”, vertelt Tomi. “Camina La Habana is een wandeling door de stad, met haar tradities, muziek, religie, cultuur Na afloop een exemplaar van het album en het dagelijks leven. Een kennismaking met Cuba. Dit album is met mee naar huis nemen? Dat kan voor slechts € 15,heel veel passie en liefde gemaakt. Het is een afspiegeling van mezelf.” Het album telt maar liefst 12 aanstekelijke, dansbare tracks. Geheel in lijn met de filosofie van de band dat hun muziek in de eerste plaats dansbaar moet zijn, maar ook toegankelijk voor niet-dansend publiek. De formatie staat bekend om hun gedreven en energieke presentatie, dus het belooft een spetterende avond te worden.

Info en tickets: www.rasa.nl Zaterdag 14 november 2015 Rasa, Pauwstraat 13-A, 3512 TG Utrecht zaal open: 19.45 uur aanvang: 21.00 uur


18

19

Sranan Gowtu: Iconen uit de Surinaamse muziek “Tijd voor verbreding en vooral verrijking” Op 24 november 2015 verschijnt bij Top Notch, in samenwerking met uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, het boek Sranan Gowtu: Iconen Uit de Surinaamse Muziek. Met dit boek door auteur Diederik Samwel worden de verdiensten van de diverse Surinaamse artiesten en de omvangrijke Surinaamse muziekhistorie eindelijk vastgelegd.

Hart' van Damaru, veel verder gaat het collectieve geheugen meestal niet als het om Surinaamse muziek gaat, terwijl Surinaamse muzikanten door de jaren heen cruciale en originele bijdragen aan het cultureel erfgoed Collectieve geheugen hebben geleverd. We horen het anno nu nog 'Wasmasjien' van Trafassi of 'Tuintje in Mijn terug in albums van Typhoon of Kenny B.


20

“Geweldig dat de wereld met dit boek iets meer te weten komt over de culturele smeltkroes genaamd Suriname. Het wordt voor eens en voor altijd duidelijk dat we het oude nodig hebben om aan het nieuwe te bouwen” - Kenny B

“Hoewel we eeuwenlang met elkaar verbonden zijn geweest, weten Nederlanders amper iets over Suriname en de Surinaamse muziek. En dat is onze armoe. Het lijkt me niet toevallig dat Typhoon een fantastische plaat maakte nadat hij zijn Surinaamse bronnen onderzocht. De Surinaamse muziek speelde Uniek karakter altijd een grote rol in Nederland, veel NeDe moderne Surinaamse muziek heeft een derlanders willen het alleen niet zien. Tijd uniek karakter; muziekhistorici benadrukten voor verbreding en vooral verrijking, als je dit al eens in een studie van de Harvardin de achtergronden van de muziek van Lieuniversiteit. Onder invloed van muzikale ve Hugo, Trafassi, Max Woiski, Kenny B en stromingen uit Afrika, India, Java en China zo veel andere duikt. Vrolijkheid, levenslust en anderzijds Nederland, Latijns-Amerika, en overgave, op dat vlak kan een gemiddelde het Caraïbisch gebied en Noord-Amerika is Nederlander veel van een Surinamer leren” een genre ontstaan dat wordt beschouwd als - Leo Blokhuis best kept secret in musical history. Verdiensten Over de auteur Met het boek Sranan Gowtu en de gelijkna- Diederik Samwel (1962) raakte in 1998 vermige cd-reeks van platenlabel Top Notch en knocht aan Suriname, waar hij vervolgens in Nijgh & Van Ditmar worden de verdiensten totaal zes jaar woonde en werkte. Daarover van de Surinaamse artiesten eindelijk vastschreef hij onder meer zijn non-fictieboeken gelegd. Sranan Gowtu bevat interviews, Blootvoeters en beschuitgras en Suriname in profielen en anekdotes van en over de behet hart. Samwel publiceert regelmatig in kendste Surinaamse muzikanten die aan bei- NRC Handelsblad, de VPRO Gids en Vrij de kanten van de oceaan succesvol waren. Nederland. Daarnaast is hij columnist voor Van Kid Dynamite, de beide Woiski's en de Surinaamse nieuwssite Starnieuws. Max Nijman tot Lieve Hugo, Oscar Harris en Kenny B. Prijs - €25.00 - ISBN - 978 90 388 0125 4 ——————————————————————————————————————————————————————

21

Tico y Javi – Te voy a querer Tweeling dringt pretpark binnen De Venezolaanse tweeling Tico y Javi is weer lekker bezig. In hun meest recente videoclip dringt het illustere tweetal samen met hun vriendinnetjes een verlaten pretpark binnen. Een druk op de knop is voldoende om alle attracties in beweging te zetten en ze maken er een dolle nacht van. Het is een mooie promoclip voor de single Te Voy A Querer. De fotomodellen Andrea Gómez en Maribel Bottoni die erin voorkomen, zijn ook in het echt de vriendinnen van Tico y Javi. Te Voy A Querer is uitgebracht in twee versies: merengue en bachata. Na hun succesvolle debuutsingle Mi Novia y Yo, lijkt ook deze tweede single goed ontvangen te worden. Momenteel zijn de broers nog bezig aan een tournee door eigen land, maar daarna zullen ze vast ook weer de grens over gaan. We zullen zeker nog meer van hen horen. www.ticoyjavi.com www.latin-emagazine.com

22

23

Diego & Antonio (foto: Felix Vazquez)

Flamenco Biënnale Intermezzo programma door Ginette Lavell De Nederlandse Flamenco Biënnale, het tweejaarlijkse flamencofestival van Nederland, organiseert in de periode tussen twee festival speciale 'intermezzo'-series. Dit zijn korte concerttournees van toonaangevende flamenco-artiesten. In december komen flamencogitarist Diego del Morao en zanger Antonio Reyes, in april komt de danseres Ana Morales.

Ana Morales (foto: Felix Vazquez) www.latin-emagazine.com

24

Diego del Morao en Antonio Reyes Flamenco Dream Team Het 'flamenco dream team' noemt het festival ze: de combinatie Diego del Morao met zijn gitaar vol Jerez-swing en Antonio Reyes met zijn zielroerende zang. Met vier concerten in de lage landen presenteren ze hun cd 'Live at the Círculo Flamenco de Madrid’ Data: do 3 december, Korzo Den Haag; vr 4 december, RASA Utrecht; za 5 december Bimhuis Amsterdam; zo 6 december (matinee), WMDC Grounds Conservatoriumtheater Rotterdam.

Diego Del Morao (foto: Felix Vazquez)

Data: wo 13 april, Korzo Den Haag; do 14 april, Odeon Zwolle; vr 15 april, Schouwburg Rotterdam; za 16 april, Musus Sacrum/ Stadsstheater Arnhem; zo 17 RASA Utrecht (matinee); wo 20 april Paradiso Amsterdam; vr 22 april De Roma Antwerpen; za 23 april Muziekpublique Brussel.

Workshops Antonio Reyes (foto: Felix Vazquez)

Video:

Tijdens de ReclicArte-tour zullen er ook workshops gegeven worden door Ana Morales (dans) en de begeleidende artiesten Miguel Ortega (zang) en Jesus Guerrero (gitaar). Informatie hierover volgt nog. Video:

Ana Morales ReclicArte Op de Nederlandse Flamenco Biënnale 2015 bracht flamencodanseres Ana Morales de korte festivalcreatie Bagatelles, nu komt ze terug met haar avondvullende show ReclicArte. Centraal staat het respectvol hergebruiken van materialen (haar kostuums zijn gemaakt van hergebruikt materiaal). Én van de flamencotraditie, die ze op een onnavolgbare wijze een eigen kleur geeft.

Kijk voor alle informatie over flamenco in Nederland en België op:

www.flamencoagenda.nl

25

Buika 'Vivir sin miedo' Foto's en tekst: Ginette Lavell | www.flamencoagenda.nl


26

Concha Buika is 'gezegend met een flamencostrot' aldus muziekrecensent Pieter Franssen in Mixed World Music. En dat klinkt door in al haar werk, ook wanneer er in de verste verte geen flamenco te bekennen is. Tijdens haar concert in Paradiso vorige maand switchte ze van afrobeat en R&B naar latin, reggae en zelfs hardrock. En het moet gezegd worden: het past haar allemaal. Met een enorme podiumpresence is het een genot om te kijken en te luisteren naar deze vrouw die duidelijk alles geeft bij een optreden. Het concert was in het kader van de uitgave van haar nieuwste cd Vivir Sin Miedo. Buika treedt op 27 februari 2016 op in Brussel bij Ancienne Belgique (AB). 'Vivir sin miedo' titelsong van haar laatste album. 'Se me hizo fácil' samen met Chucho Valdes (van het album La Noche Mas Larga).

'Jodida pero contenta' (van het album La Noche Mas Larga)

27

Rancho Aparte Colombiaans recept voor een feestje Is het een fanfare? Is het een brassband? Nee, het is een CHIRIMIA! Deze Colombiaanse variant van een brassband stamt uit de regio van de Atrato-rivier. En Rancho Aparte is een van de populairste vertegenwoordigers van het genre in Colombia. In Afrika gewortelde ritmes vormen de basis voor de muziek van Rancho Aparte. Muziek voortgekomen uit de herwonnen vrijheid en het verdriet om het daaraan voorafgaande verlies ervan. Met de klarinetten, de bombardino (een soort kleine tuba), de grote trom, de redoblante (snare drum) en de doorleefde stem van Dino Manuelle zet de formatie een geluid neer, dat ook de jeugd van tegenwoordig aanspreekt. De formatie heeft hun geliefde chirimia weer op de kaart gezet.

Het genre is al oud, zelfs zo oud, dat het een beetje was ingedut en werd geassocieerd met de oudere generatie. De meeste jongeren werden er niet warm of koud van. Een stel jonge muzikanten uit Quibdó besloot echter de chirimia nieuw leven in te blazen. Het was tijd voor een nieuwe visie, een nieuw geluid én een nieuw imago. Tijd om zich te onderscheiden (hacer rancho aparte) met een eigen visie en een eigen geluid, met behoud van de traditionele ritmepatronen.

Met hun eigen interpretatie, aansprekende teksten en een enorme dosis enthousiasme, krijgen ze jong én oud op de been. De chirimia is weer een prima recept voor een uitgelaten feestje! Videoclip El Vacile de Manolo www.latin-emagazine.com

28

29

Voodoo To Go Festival, 18-20 september in Rasa, Utrecht Door Michele van den Heuvel Utrecht heeft een Europese primeur in de vorm van een breed geprogrammeerd voodoofestival. Drie jaar lang hebben de voorbereidingen geduurd. Tijdens het festival kunnen we drie dagen lang genieten van de voodoocultuur. Het festival biedt traditionele en moderne muziek, maar er worden ook films vertoond en verhalen verteld.

D

e swingende voodoo wordt vaak verkeerd begrepen en gezien als zwarte, duivelse magie. In werkelijkheid is voodoo gebaseerd op een eeuwenoude religie, die een reis van duizenden kilometers heeft afgelegd. Een religie met respect voor de natuur, waarin alles een ziel heeft. Vandaar dat het belangrijk is de natuur in de vorm van aarde, wind, vuur en water te raadplegen en van de geschiedenis te leren. Het leven behoort in harmonie met de wereld te zijn. Bij de voodoo is er sprake van een centrale god met meerdere geesten of laos. De belijdenis vindt plaats door een trance veroorzaakt door drumritmes. Deze roepen de laos op, die dan bezit nemen van de gelovigen. Deze kunnen zo in contact


30

komen met het hogere. Dansen moet worden gezien als een vorm van bidden. Muziek en zang gaan gepaard met ceremoniën. De voodoo-religie heeft zich met de Afrikaanse diaspora ten tijde van de slavernij over de wereld verspreid. De bakermat ligt in Togo, Benin en Nigeria. Vanuit die landen heeft de voodoo zich vervolgens naar Noord - en Zuid-Amerika en het Caraïbisch gebied verplaatst. Het fenomeen heeft zich verder ontwikkeld en is doorgedrongen tot in de moderne, zwarte muziek. Je ziet overal verschillende uitingsvormen. In Suriname is het de winti, in Cuba de santería, in Brazilië de candomblé, en in Haïti en New Orléans de voodoo.

Het aantal actieve beoefenaars wereldwijd wordt op dit moment geschat op 50 miljoen. Het precieze aantal is lastig in te schatten omdat veel aanhangers erover zwijgen vanwege de talrijke vooroordelen. Als dit geloof met deze ritmes na eeuwen van onderdrukking overleeft, moet het wel een sterke geest in zich hebben. Je vindt voodoo namelijk terug in de jazz, funk, blues, calypso, afro beat, pop en klassieke muziek.

en mensen communiceren met behulp van deze ritmes. Deze ritmes zijn er om verschillende winti’s aan te roepen, maar ook te laten verdwijnen. De essentie van winti is dat alles leeft en ademt en dat alles een spirit heeft. Ik zeg altijd: de vier elementen lijken op ons DNA en de 64 DNA-elementen zijn via ons bloed door onze voorouders aan ons doorgegeven. Wij op onze beurt geven het weer aan onze generatie door in de hoop dat we in harmonie met onze omgeving kunnen leven. In Tijdens dit bijzondere festival willen organi- de voodoo word je ondergedompeld in danssatoren als Leopold Ekue Messan de voodoo en muziekrituelen en tijdens dit festival gaat voor het voetlicht halen. Ik heb een kort het om het delen van ervaringen. De angst gesprek met Roberto Udding, de rechterhand voor de winti wordt veelal ingegeven door van Leopold. Hij is ingewijd priester en leeft vooroordelen en onwetendheid.” vanuit Surinaamse winti-tradities. Hij vertelt over de Caprinti-drums die nog steeds overal Voordat de optredens voor deze avond beginte horen zijn in Suriname en die boodschap- nen, krijgen we de gelegenheid een paar pen doorgeven. “Stammen communiceren vragen te stellen aan de Cubaanse jazzpianist ieder met een eigen code. Aan de drumcodes Omar Sosa. kun je namelijk horen waar een stam vandaan komt. De codes zijn bewaard gebleven

31

Interview Omar Sosa

tijdens het 1e Voodoo To Go Festival in Rasa Utrecht 18-20 september 2015 Door Michele van den Heuvel Achtergrondinformatie Pianist en componist Omar Sosa ziet het levenslicht in het Cubaanse Camagüey. Als kind luistert hij graag naar radio Progreso om de verboden Amerikaanse jazz te horen. Al vroeg kiest hij voor de muziek en studeert percussie in Camagüey, later gaat hij naar de Escuela Nacional de Música in Havana. Daar leert hij niet alleen spelen, maar vooral ook componeren. Met pianospelen begint hij www.latin-emagazine.com

32

pas veel later, voornamelijk voor zijn plezier. Zijn grote voorbeelden zijn Chucho Valdés en Horacio Hernández. Na zijn studie vertrekt hij naar Ecuador waar hij aan de Pacifische kust de ‘Músicas Esmeraldas’ ontdekt. Deze traditionele muziek vertoont gelijkenissen met de Afro-Cubaanse, zo ontdekt hij. Hij neemt zich vanaf dat moment voor de roots van de Afrikaanse muziek te gaan verenigen.

Een hele klus, als je bedenkt dat deze muziek zich door de Afrikaanse diaspora over verschillende delen van de wereld heeft verspreid. Sosa verhuist naar San Francisco, waar hij kennismaakt met de vrijheid van het improviseren. Hij speelt hier allerlei soorten muziek als flamenco, reggae, salsa, Cubaans en jazz. Voor Omar is jazz als een filosofie van het leven, het is vooral vrijheid van het creëren en het delen wat je van binnen voelt. “Ik houd vooral van datgene wat er niet op

33

papier staat”, zo vertelt hij. “Als ik achter de piano zit, speel ik wat er op dat moment in me opkomt.” Deze stijl van denken en leven heeft geleid tot de muziek die Sosa vandaag de dag speelt: een briljante, impressionistische mix van Afro-gewortelde, melodische en ritmische wereldjazz. Nu, drieëntwintig albums later, woont Omar met zijn gezin in Barcelona. Speciaal voor het eerste voodoofestival is hij naar Utrecht gekomen.

Het is heel bijzonder dat je hier in Rasa een optreden geeft met je trio. Wat betekent muziek maken voor jou? Ik probeer muziek te maken op een eigen, eerlijke manier. Ik hoef niet te bewijzen dat ik de beste ben, of me te richten op wat mensen van me willen horen. Ik ben gelukkig geen popster. Het is vooral de Jazz die mij de mogelijkheid biedt om mijn gevoelens te uiten. Ik speel vooral wat er in me opkomt. Spiritualiteit is zeer belangrijk voor mij. Ik denk namelijk dat we allemaal met elkaar verbonden zijn. Wie ben ik om jou te vertellen hoe het moet? We hebben allemaal onze tradities, die zitten in onze DNA. Het enige wat we moeten doen, is deze delen zodat we samen een mooie tijd hebben. Graag neem ik Miles Davis als voorbeeld, hij bleef altijd in het moment zelf en dat is, naast connectie, het belangrijkste.

vooral zijn. Ik speel voor grote groepen van meer dan 10.000 mensen, maar ik ben ook blij als ik voor 20 mensen speel. Voor mij is vooral de ontmoeting van belang. Dit voodoofestival is belangrijk omdat er dingen moeten veranderen. Nog steeds zijn er grote vooroordelen over voodoo. Het zou zwarte magie zijn. Het is onze/mijn missie

om de wereld te laten weten hoe het werkelijk zit. Het gaat erom dat we allemaal verIk ken je toch vooral van de grote internatio- bonden zijn, ongeacht welk geloof we aannale jazzpodia. Hoe ben je betrokken gehangen. De wereld staat strak van de spanraakt bij dit eerste voodoofestival? ning, vooral tussen moslims en christenen. Ik besef dat het organiseren van een festival Voor mij is de voodoo het fundament van soms moeilijk is. Mensen beseffen vaak niet ons menselijk ras. We hebben respect voor hoeveel energie dit kost. Dit festival is om de vier elementen van onze planeet, maar meerdere reden van belang. Ik kom uit een ook voor onze tradities en geschiedenis. kleine stad en ben misschien mede daardoor Mensen uit de westerse wereld lijken zich een beetje bescheiden, maar dat wil ik ook vooral te richten op geld, materie en hun www.latin-emagazine.com

34

mobieltjes. Kijk eens naar de vele selfies, die zich richten op mij, mij en mij! De informatie op Google wordt vooral door jongeren aangedragen en de verhalen van onze (voor) ouderen worden niet meer gehoord. Ook ik heb kinderen en zie het gebeuren. Geld heeft echter een andere spirit, het is een gereedschap, maar maakt je niet gelukkig. Het kan je zelfs fysiek en geestelijk doodmaken. Als we elkaar niet liefhebben en een connectie maken, komen we niet verder in ons leven en wordt ook de natuur gedood. De tijd dat we op deze planeet zijn is kort. Laten we er met respect mee omgaan.

Hoe is de voodoo vervlochten met je muziek? De voodoo bepaalt mijn pad. Ik heb het voorrecht een medium te zijn en krijg dingen door. Mij wordt gevraagd die aan anderen over te dragen en dat doe ik met mijn muziek. Of mensen het willen horen?... Dat is een ander verhaal. Maar spiritualiteit is voor mij zeer belangrijk. Jouw missie is de Afrikaanse tradities in muziek te verenigen. Hoe voer je die uit? Het is een kwestie van ‘Go with the flow’! Ik kijk wat en wie er op mijn pad komt. Ik ga voor kwaliteit in het maken van muziek, maar probeer me daarnaast ook open te stellen voor anderen, naar hen te luisteren. Zo ga ik de komende periode voor vijf dagen naar Zuid-Afrika. Daar verheug ik me erg op. Ik weet niet wat dat gaat brengen maar ik sta ervoor open en wil vooral leven in het moment.

Hoe is het om met je trio te spelen? Ook dat vind ik heel speciaal, zeker zoals ik nu met Ernesto Simpson op percussie samenspeel. We zijn al van kinds af aan vrienden. We zijn beiden opgegroeid in Camagüey, waar we samen honkbal speelden. We begonnen allebei met drummen, maar hij was zo’n wonderkind dat ik te verlegen was om met hem te spelen. 35

avond. Elke concert begint met een ‘libatie’, een offerinwijding door een voodoopriester. Vanavond wordt deze opgevoerd door masterdrummer André Mosis. Hij is een kenner van de marroncultuur in het binnenland van Suriname. Met dit ritueel worden met trommelgeluiden de boze geesten verdreven en de goede verwelkomd. Eerst dan een optreden van Fra Fra Sound, een Nederlands-Surinaamse jazzband die al ruim 25 jaar bestaat. Ze vermengen jazz met Afrikaanse ritmes en Caribische dansmuziek. Ze putten uit jazz, Surinaamse kaseko, kawina en Paramaribobob, waarmee ze een unieke sound creëren. Daarna is het de beurt aan Omar Sosa met zijn trio en gasten. Omar als hogepriester van de Cubaanse jazz. Zijn muziek en performance zijn doordrenkt met de Cubaanse vorm van voodoo, de santería. Dat zal te horen en te zien zijn in dit bijzondere optreden. Ook hier wordt begonnen met de ‘libatie’. Een bont geklede en wit gemaskerde voodoomeester, behangen met goud en kralen, wacht op de eerste roffel van de trommel om met zijn rituele dans te beginnen. Hij beweegt door de ruimte en blaast vervolgens zand uit zijn kalebas de ruimte in. Hiermee worden de kwade geesten verdreven en de goede verwelkomd. Dan neemt Omar, in zijn mooie, witte kleding, bijpassende, gevlochten sandalen, sieraden en bijzondere cap, plaats achter zijn piano en de Fender Rhodes om de eerste jazzklanken neer te zetten. Hij speelde met de groten der aarde zoals Herbie Hancock. Het is misschien wel door hem dat ik uiteindelijk overgestapt ben naar de piano. Onze connectie is altijd gebleven en nu we beiden in de vijftig zijn, is de tijd aangebroken om wel samen muziek te maken. Childo Tomas uit Mozambique is mijn vaste begeleider en speelt bas op een geweldige en typisch Afrikaanse manier. Dan is het tijd voor de optredens van deze www.latin-emagazine.com

36

Daarna volgen Childo op bas, Ernesto op drums en Kodjo op conga’s. De intro schept een magische en mystieke sfeer, waarvan we allemaal onder de indruk raken. Het is stil in de zaal en we kijken vol spanning naar wat komen gaat. De impressionistische pianoklanken worden ondersteund met stemgeluiden. De Mozambikaanse bassist Childo brengt naast mooie, energieke baslijnen en solo’s ook andere veelal Afrikaanse klanken voort. Dat doet hij met zijn diepe stemgeluid, een fluitje dat aan een koord heen en andere vorm en kleding. Hierdoor wordt het weer gezwaaid wordt en een handpiano. De een gevarieerd schouwspel met een spirituele aaneenrijging van afro-Cubaanse muziekritmes en klanken, die goddelijk ingegeven lijken te zijn. De voodoo is overal voelbaar. Met respect en dankbaarheid wordt afscheid genomen van het publiek. Een publiek dat op zijn beurt dankbaar is voor dit muzikale en spirituele optreden.

drums van Ernesto worden mooi aangevuld door Kodjo, die zowel de Afrikaanse tamatrommel als de congas bespeelt. Soms hoor je magische dieren-, oerwoud- of bezwerende geluiden. Ayaovi komt met dans op verschillende momenten terug, telkens in een

Bezetting Omar Sosa - piano, componist, bandleider Ernesto Simpson - drums Childo Thomas - bas Speciale gasten uit Nederland Ayaovi Kokoussé - dans en zang Kodjo Agbodjalou - percussie, dans en zang www.omarsosa.com

37

El amante japonés Isabel Allende

Uitgever: Penguin Random House Grupo Editorial, 2015 ISBN: 978-84-01-01572-4 Recensie door Agnes de Jong Isabel Allende (1942, Peru) is de bekendste en meest succesvolle schrijfster uit LatijnsAmerika. Na haar debuut in 1982 - ‘Het huis met de geesten’, verfilmd in 1993 als ‘The House of the Spirits - schreef ze de ene bestseller na de andere. Romans als ‘Liefde en schaduw’, ‘Eva Luna’, ‘Het goud van Tomas Vargas’ en vele andere zijn in 35 talen vertaald en hebben haar wereldwijd een trouw lezerspubliek opgeleverd. Vooral onder vrouwen is ze mateloos populair. Zelf was ik niet zo’n fan van Allende. ‘Het huis met de geesten’ is beslist een goed geschreven en meeslepend verhaal, maar deed me te veel denken aan ‘Honderd jaar eenzaamheid’ van Márquez en andere auteurs uit die tijd. Een gekopieerd trucje. Haar laatste boek, ‘El amante japonés’ (De Japanse minnaar), is voor mij een hernieuwwww.latin-emagazine.com

38

de kennismaking en heeft me weer overtuigd van haar vertelkunst. Ik heb dus nog wat in te halen. Alma en Ichimei De Joodse Alma Mendel is nog een jong meisje als ze in 1939 door haar ouders op de boot wordt gezet naar Amerika. Uit voorzorg sturen ze haar naar familie in Californië. Haar broer is al eerder geëvacueerd naar Engeland, zelf blijven ze achter in Warschau. Ze zien elkaar nooit meer terug. Alma wordt liefdevol opgenomen in het huis van de welgestelde familie Belasco, maar hecht zich maar aan twee personen: haar neef Nathaniel en Ichimei Fukuda, de zoon van de Japanse tuinman. De eerste wordt haar man, de tweede haar minnaar.

Het boek begint ruim 70 jaar later in Lark House, het bejaardenhuis waar Alma vrijwillig intrekt na een leven lang in het landhuis van de Belascos gewoond te hebben. Ze geeft alle luxe op en zet zich aan haar biografie. Daarbij wordt ze geholpen door haar kleinzoon Seth en Irina Bazili, een immigrante uit Moldavië die ze als secretaresse inhuurt. Stukje voor stukje wordt het levensverhaal van Alma gecomponeerd, waarbij ze één ding verzwijgt. Maar Seth en Irina komen toch achter haar geheime liefde voor Ichimei. Een passie die een leven lang duurde, maar door raciale en klassenverschillen altijd verborgen moest blijven.

Ichimei’s vader komt er nooit meer overheen. Het is geen toeval dat Isabel Allende heeft gekozen voor hoofdpersonages van Joodse en Japanse afkomst. Beide zijn slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de raciale verhoudingen in die tijd, de een in Europa, de ander in Amerika. Hierdoor krijgt het verhaal een extra laag en wordt het meer dan een oppervlakkig liefdesverhaal.

Magisch realisme Isabel Allende woont al bijna 30 jaar in Californië en dat is te merken aan haar schrijfstijl. Het magisch realisme in haar eerdere werk heeft in ‘El amante japonés’ plaats gemaakt voor een meer realistische stijl. Het Ook Irina heeft een geheim dat ze verborgen magische element is niet helemaal afwezig, wil houden. Tussen haar en Seth ontwikkelt maar komt pas aan het eind van het boek. Op zich een tweede liefdesverhaal. Irina wil Alma’s sterfbed herenigt Allende de geliefeerst niets van hem weten, maar langzaam den voor het definitieve afscheid. Of - als je wint Seth haar vertrouwen en vertelt ook zij daarin wilt geloven - voor de eeuwigheid. haar pijnlijke levensverhaal. Deze relatie loopt wel goed af, maar leidt wat mij betreft Ondanks de realistische stijl en de grimmige onnodig af van het hoofdverhaal. wereldgeschiedenis op de achtergrond blijft het een romantisch verhaal. De personages De vergeten geschiedenis zijn vrijwel allemaal goede, nobele karakters Door te kiezen voor een Japanse minnaar, en ook de liefde tussen Alma en Ichimei is kan Allende en passant een geschiedenis ver- ondanks de hindernissen bijna een sprookje. tellen die vrijwel onbekend is gebleven. Ook “Wie zegt dat elk vuur vroeger of later Amerika had concentratiekampen in de vanzelf uitgaat, vergist zich: er zijn passies Tweede Wereldoorlog. Na de aanval die blijven branden tot het lot ze in een klap op Pearl Harbor in december 1941 werden uitdooft en zelfs dan warme kolen blijven zo’n 120.000 Japanners en Amerikaanse die weer oplaaien als je ze een beetje zuurburgers van Japanse afkomst opgesloten in stof geeft”. interneringskampen, al hun bezittingen werden afgenomen. Er waren 10 van zulke kam- Met ‘El amante japonés’ laat Isabel Allende pen in Amerika. Eén daarvan was Topaz in zien dat ze nog steeds een uitstekende vertelUtah, waar Ichimei en zijn familie terecht ler is. Wat ik heb gemist in dit boek is de hukomen. Daar moeten ze jarenlang in primimor van ‘Het huis met de geesten’. Dat tieve barakken zien te overleven. Het gezin maakt misschien net het verschil tussen een verliest niet alleen alles waar ze jaren voor goed boek en een roman van wereldformaat. hebben gewerkt, maar ook twee zonen. ————————————————————————————————————————————————————————-

Agnes de Jong studeerde Spaanse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht, met als specialisatie Latijns-Amerika Studies. Na haar studie werkte ze 16 jaar in de communicatie bij Slot Loevestein. Momenteel heeft ze haar eigen bureau voor tekst, communicatie en fondsenwerving.

Website: www.fiftyfiftytekst.nl LinkedIn: www.linkedin.com/in/agnesdejong1 39

Grupo Extra Zaterdag 17 okt: Muziekgebouw Latin Dance Night040 met 3 area’s met liveoptredens, dance acts, dj’s, cocktails, Caribbean bites… Tekst & fotografie: Michele van den Heuvel In het mooi aangeklede Muziekcentrum worden we rond 19.30 uur verwelkomd om de première van dit feest met een glaasje in te wijden. Het is nog vroeg in de avond en iedereen is bezig zich een plekje te verwerven. De eerste latin klanken zijn al te horen en in de kizombaruimte worden de eerste dansjes gemaakt. Volgens het tijdschema zal Grupo Extra na de bachataworkshop om 21.00 uur de spits afbijten. Grupo Extra is een relatief jonge groep in de Energiek, humoristisch en met een knipoog latin wereld. Deze Dominicaanse groep met zijn er mooie nummers gearrangeerd. thuisbasis in Zwitserland brengt een zeer dansbare mix van bachata urbana electrónica en merengue urbana, vermengd met ritmes uit de latin, salsa, hiphop, en zelfs rock-'nroll. Artistiek leider Fidel Perez begeleidt sinds 2008 de zangers Tony Santana en Manny Rod. Met succes, want de groep heeft een unieke plaats veroverd in de bachatawereld. Ze hebben een eigentijdse sound, die ver van de traditionele bachata uit de barrios van Santa Domingo staat. www.latin-emagazine.com

40

Ze hebben uit 2012 drie albums op hun naam staan waarvan Diferente het populairste is. Hun vierde album Blanco stamt uit 2014. Inmiddels hebben ze het podium gedeeld met grootheden als Kassav, Los Van Van en Wyclef Jean. Van oktober tot en met december zijn ze met een Europese tour bezig waarbij ze naast Italië ook Duitsland, Oostenrijk en Nederland aandoen. Vanavond heeft Eindhoven de primeur. De band lijkt er zin in te hebben. De acht strakke, jonge

mannen met gladde kapsels zijn geheel in het wit gekleed en springen energiek het podium op om de vrouwenharten te veroveren. Leadzanger Manny Rod met zijn veelzijdige en vooral typische bachata-stem en Tony Santana met zijn mooie rap-stem weten het publiek direct te imponeren. Ze brengen een show met perfecte choreografieën en vooral heel veel interactie met het publiek.

wordt echt grappig als ze overgaan naar rock -'n-rollnummers als Oh my love van the Righteous Brothers (later ook gezongen door Elvis Presley). Het nummer gaat over in een bachata. Hoewel Manny wat moeite heeft om de hoge tonen te bereiken, slaat het nummer erg aan bij het publiek. Ook het nummer van Chubby Checker Let’s twist again wordt op deze manier bewerkt. Voor sommigen van ons een feest van herkenning. De meeste nummers die gespeeld worden, zijn in uptempo en niet te sentimenteel. Het geheel is dan ook erg energiek en een genot om naar te kijken.

Niemand blijft stilstaan, iedereen danst en zingt mee. Heerlijke bachatahits als No sé cómo me enamoré, Te amo Tanto, Quisiera llorar en Lejos de ti komen voorbij. Het

Bezetting Tony Santana - rap Manny Rod - leadzang Alexander Cachacha – timbal Yewdry Alvarado – conga’s Joann Sterchi - dans (achtergrond) Yassir Neher - DJ, dans, zang (achtergrond) 41

Latin Cruise Deze 12-koppige Eindhovense band neemt je mee langs de verschillende stijlen van latin jazz en salsa dura. Met een repertoire van onder meer nummers van Eddie Palmieri, Fania All Stars en Ray Barretto wordt er zowel salsa, bolero en mambo als chachacha gespeeld. Bezetting Roberto Cuello – leadzang, güiro Rudy Varela – leadzang, güiro Iván Rodriguez – zang, coro, maracas Henry Noel Valle Arana – zang, coro, güiro Mark van Tilborg – timbales Carlos Krete – conga’s, coro, campana, bongo’s Bruce van Mulier – bongo’s, campana, coro, conga’s Jan Westerterp – trombone Tony de Roij – tenorsaxofoon Richard van Iersel – trompet, bugel Hans Arts – trompet, bugel Jaap van der Voet – piano Martin de Graaf – babybass

Sinds kort hebben ze met Roberto en Henry 2goede leadzangers aan boord gehaald. Samen met de andere geroutineerde muzikanten uit de salsa- en jazzwereld weten ze een mooi optreden neer te zetten en het publiek naar de dansvloer te krijgen. In hun thuishaven Eindhoven voelen ze zich als een vis in het water en het wordt dan ook een inspirerend optreden.


42

La Maxima 79 Dit latin orkest is opgericht door de Italiaan Fabrizio Zoro. Deze populaire Milaanse dj heeft zich verdiept in de salsawereld in Italië en daarbuiten. Daarvoor is hij onder meer naar Cuba gereisd, waar hij veel groepen en muzikanten heeft leren kennen. Feliciano en vele anderen geïnterviewd. Daarnaast schrijft hij veel muziek voor choreografieën en stelt hij salsa-, bachata- en kizombacompilaties samen. Twaalf jaar lang deed Fabrizio zo de nodige muzikale ervaring op en in 2013, vele contacten rijker, richtte hij zijn eigen band La Maxima 79 op. Hun debuutalbum is Regresando al guaguancó. Het nummer La Pobrecita van datzelfde album zette hen diHij volgde een salsadansopleiding en ging rect op de kaart. Het werd een hit op de Euvervolgens latin percussie en piano studeren. ropese dansvloeren. Fabrizio schreef alle Tegenwoordig geldt hij als een van de beste muziek voor dit album. Daarnaast schrijft hij salsamuzikanten van Italië. De Milanezen ook voor veel andere muzikanten. Met La kennen hem niet alleen als dj Fabrizio, maar Maxima 79 wil hij terug naar de salsamuziek heeft ook bij de radio gewerkt en grootheden van de jaren 70, maar dan wel vermengd met als Oscar D’León, Willie Colón, Cheo eigentijdse componenten.

43

Ook Fabrizio lijkt zich tussen hen in goed te vermaken op percussie. De leadzanger neemt duidelijk het heft in handen en trekt het publiek met zich mee. Er is veel ruimte voor geweldige solo’s, waardoor het enthousiasme nog verder toeneemt. Ook de choreografie is een belangrijk onderdeel van de show. Naast de zangers staan alle muzikanten mee te bewegen. Het publiek reageert zeer enthousiast. De band komt dan ook graag terug voor een extra nummer. Fantastisch, wat een feest!

In dit geval een vleugje Italiaans en computergestuurde elementen. Belangrijk voor hem is de dynamiek op de dansvloer en wat dansers echt willen. Dat alles moet tot uitdrukking komen in zijn muziek, die vooral moet aanzetten tot feesten. En dat lijkt aardig te lukken in het muziekcentrum. Pittige rumba-, timba- en salsa-

Bezetting Fabrizio Zoro - bandleider, piano en percussie Tony Velardi - piano Carlo Napolitano - trombone El Guille - leadzang “El Chino” Miñoso - trombone Efren Iriarte - timbales Fabio Costanzo - trompet Samuele Davi - trompet Yory Beltran - zang Daniele Roveda - vibes Deivys Luna - conga’s Juan Carlos Avila – bas

nummers worden gespeeld door een zeer energieke band. Heerlijk, die vier blazers en de volle percussiebezetting met vier muzikanten op conga’s, bongo’s, slagwerk en kleine percussie.

Het laatste live optreden van de Antilliaanse formatie Fearless hebben we helaas niet meer kunnen meemaken. De stemming zat er echter zo goed in, dat zij de avond vast goed hebben kunnen afsluiten.


44

Wil je nog eens nagenieten of kijken wat je hebt gemist? Richard Doblesalsa heeft een mooie fotoreportage gemaakt, die je hier kunt bekijken.

45

Hoe het allemaal begon. Latin Dance Night040 Tekst & fotografie: Michele van den Heuvel Het concert van Oscar D’León in 2011 was het eerste succesvolle resultaat van de samenwerking tussen Marion del Prado en het Muziekgebouw Eindhoven. In een volle zaal konden 900 bezoekers genieten van deze legendarische salsa-artiest, die overigens nog steeds actief is. ————————————————————————————————————————————————————————-

De samenwerking kwam niet uit de lucht vallen. Het Muziekgebouw was op zoek naar een ervaren persoon in marketing communicatie en tevens een bekende, solide ambassadeur in het Brabantse salsacircuit. Marion was na het eindigen van Fiesta del Sol op zoek naar evenementen die de samenwerking in het salsacircuit in Eindhoven bevorderden en vooral evenementen met optredens van grote, bekende artiesten. “Het was een droom om Oscar D’León naar Eindhoven te halen. Ik had nooit gedacht dat was men ondertussen aan de programmering het zou lukken, totdat het Muziekgebouw van de 22e editie van de Latin Dance Night begonnen. Programmeur Rob van de Bosch van Radar-Agency informeerde ook bij het Muziekgebouw Eindhoven, Betti Plug en Marion del Prado of er voor zoiets markt was in Eindhoven. Er werd besloten een eerste editie te organiseren als “kleiner zusje” van Latin Dance Night in Groningen: de Latin Dance Night040. De komende jaren zou de programmering dan gaan aansluiten bij die van Groningen. Die samenwerking leek een goede formule. Op 17 oktober 2015 vond de 1e editie van Latin Dance Night040 in Eindhoven plaats mij benaderde. Een mijlpaal in mijn salsale- met 4 geweldige orkesten: La Maxima 79 en ven”, zegt Marion, nog glunderend als ze eraan denkt. Het gaf veel positieve energie en de jaren daarop werden weer plannen gemaakt om grote artiesten te halen, zoals La Excelencia en Gilbert Santa Rosa. Helaas werden de concerten in beide gevallen afgelast door de artiesten zelf. Toch bleef het kriebelen om iets groots neer te zetten, een complete beleving met meerdere orkesten. In Groningen www.latin-emagazine.com

46

Grupo Extra als internationale gasten en Latin Cruise en Fearless als nationale artiesten. Het werd een evenement met verschillende areas en muzieksoorten. Om de kaartverkoop te stimuleren werd er samengewerkt met dansschool SalsaSensation, bekend van SalsaBreeze, Alegria festival en Café Santiago de Cuba in Eindhoven. Daarnaast leverden vele dj’s, standhouders van een Latin Market en de Eindhovense dansscholen ShelinaSalsa en IvanCubadanza een bijdrage. In eerste instantie leek de kaartverkoop achter te blijven op de verwachtingen, maar uiteindelijk heeft men toch 500 gasten kunnen verwelkomen op een zeer sfeervol evenement met uitstekende artiesten. “Het is altijd afwachten of het lukt, zo’n dansevenement in een theaterlocatie als het Muziekgebouw. Er is zoveel aanbod. ” vertelt Marion “ Maar het was fantastisch. De mensen waren zeer enthousiast over de bands en daarnaast gaven ze expliciet aan

dat de sfeer zo goed was. Daar was ik heel blij mee, want sfeer kan je niet kopen, die maakt het publiek zelf”.

Het lijkt erop dus inderdaad op dat dit evenement potentie heeft voor de toekomst! We gaan het afwachten. Wie weet welk grote salsaformatie er naar Eindhoven gaat komen. Wil je Latin Dance Night040 volgen? Word dan lid van hun facebookpagina LatinDanceNight040. 47


48

Kenny B ontvangt gouden album Nieuwe single ‘Vrienden’ is uit Vorige maand kreeg zanger Kenny B in het programma Kun Je Het Al Zien? uit handen van Paul de Leeuw een gouden album. Van zijn cd ‘Kenny B’, die in mei van dit jaar verscheen, zijn meer dan 20.000 exemplaren verkocht. Kenny B brak dit jaar in Nederland door met hits ‘Als Je Gaat’, ‘No Spang’ en superhit ‘Parijs’. Onlangs won Kenny B de Buma NL Award voor beste single 'Parijs', hij stond o.a. op festivals Zwarte Cross, Into The Great Wide Open en Lowlands en nu hij toert met zijn band door heel Nederland. Ook in Suriname hebben ‘Parijs’ en ‘Als Je Gaat’ de eerste positie in de singles chart bereikt. Eerder dit jaar deed Kenny een duet met Guus Meeuwis die Kenny’s nummer ‘Jij Bent De Liefde’ opnam en als single uitbracht. Na vijftien nummer 1 hits in Suriname is ook Nederland massaal gevallen voor de zanger. Kenny B bracht met ‘Parijs’ dé hit van het jaar uit. Op Youtube is de video ruim over de 18 miljoen views heen. 49

Marc Anthony – nieuw record Met de laatste concerten van dit jaar achter de rug kan Marc Anthony weer een nieuw wapenfeit aan zijn CV toevoegen. Hij heeft het record aan uitverkochte shows in de American Airline Arena in Miami op zijn naam staan. Maar liefst 22 keer vulde hij dit enorme stadion tot aan de nok. Het leverde hem een fraai sportshirt op, uiteraard voorzien van een vet nummer 1. Wel ingelijst, dus het is niet waarschijnlijk dat we hem het ooit zullen zien dragen. Voor alle bezoekers van zijn concerten is het een fijn gevoel dat ze indirect ook bijdragen aan de opvang van weeskinderen in Mexico. Mede dankzij de bijdragen van de Maestro Cares Foundation wordt begin 2016 het weeshuis Casa Hogar Alegría geopend. Ongeveer 70 weesmeisjes zullen er worden opgevangen. ¡Olé, maestro! www.latin-emagazine.com

50

51

MamboDiva ontwerpt en verkoopt Party & Dansmode en bijpassende accessoires voor vrouwen met rondingen.

www.mambodiva.com tel: +31 6 4161 3334

De mode van MamboDiva is geschikt voor elegante vrouwen met kledingmaat 40 tot 60. Om het plaatje compleet te maken, biedt MamboDiva ook prachtige, handgemaakte sieraden van Nederlandse kunstenaars aan. Kies een sieraad in de kleuren van je zelfgekozen stof, óf maak een basisstuk in één klap opvallend met een exclusief sieraad. MamboDiva’s exclusieve handtassen (eigen ontwerp en fabricaat) hebben 2 aparte vakken en bieden plaats voor zowel een paar (dans) schoenen als je persoonlijke bezittingen. Eindelijk alles binnen bereik op een stijlvolle manier! De sprankelende mode van MamboDiva geeft jouw leefstijl, jouw carrière, jouw vrijheid, jouw leven extra glans!


52

Oscarcito Lekker voor de feestdagen: Besos de chocolate De Venezolaanse singer-songwriter Oscar Hernández “Oscarcito” komt met een nieuwe single. Voor wie deze naam nog steeds niets zegt: Oscarcito (kleine Oscar) schrijft niet alleen voor zichzelf, maar ook voor andere bekende artiesten. Zo heeft hij in de afgelopen maanden nummers geschreven voor Yandel, Jean Carlos Canela, Marc Anthony, Belinda en diverse andere artiesten. Besos de Chocolate is de promosingle voor zijn komende album.

Celis. Deze veelvuldig onderscheiden geluidstechnicus heeft met zijn werk voor onder meer Ricky Martin en Shakira el meerdere Grammy’s verdiend. Aan het album wordt nog de laatste hand gelegd, net als aan de videoclip voor Besos de Chocolate. Het nummer is echter wel al te beluisteren én gratis te downloaden via onderstaande link.

Deze ‘chocoladezoenen’ presenteert Oscarcito in de vorm van een reggaeton, want daar hebben zijn fans om gevraagd. Uiteraard heeft hij zelf weer de tekst en muziek geschreven. Het album is opgenomen in http://bit.ly/1OZNGuQ Caracas en vervolgens gemixt en gemasterd in Miami door niemand minder dan Gustavo

53


54

Comida Latina Zuca de la Casa

Coquito Heerlijk drankje voor het eind van het jaar. Als je het zoeter wilt, kun je ook gezoete ‘cream of coconut’ gebruiken. 6 eieren ¾ fles witte rum 2 blikjes kokosmelk 2 blikjes gecondenseerde melk ¾ liter koffiemelk 2 tl vanille-extract ¼ l brandewijn

Doe de eieren en de rum in een blender en klop op hoge snelheid. Zet de blender lager en voeg de andere ingrediënten erbij. Doe in flessen en laat goed afkoelen. Serveer in likeurglazen. 55


56

Vier ex-dienaren van God wonen samen in een afgelegen huisje aan de Chileense kust. Allen zijn hierheen gestuurd om zich te reinigen van hun zonden uit het verleden. Ze leven volgens een strikt maar redelijk aangenaam regime, onder het toeziend oog van een vrouwelijke huisbewaarder. De komst van een vijfde man doorbreekt de broze stabiliteit van hun dagelijkse routine; de man brengt de geschiedenis met zich mee die ze allemaal het liefst achter zich hadden gelaten. Regie: Pablo Larraín | Genre: drama | Land: Chili | In de bioscoop: 26 november 2015

57


58

Hoofdredactie: André Lambeck (NL) Luc Cooman (BE) PR & Communicatie Annetje Riel Eindredactie: Caroline Bergwerf Fotografie & film Kati van Helden Hans Gorissen Michele van den Heuvel Maarten Mooijman Annemiek Rooijmans Redactionele bijdragen van Gerardo Rosales Alicia Rondon Javier Arenas Annetje Riel Cherry Taylor Michele van den Heuvel William Nazareno Ginette Lavell Otto van Helden Zuca de la Casa Juan Alberto Gaylord Pieters Agnes de Jong CR Design

Latin Emagazine friends Salsa Supply, www.salsasupply.nl Salsa Club Weert, www.salsaclubweert.nl SalsArte, www.salsarte.com Salsasol Breda, www.salsasol.nl Salsa-DVD’s, www.salsa-dvds.com conSentido, www.consentido.nl Theaters en podia RASA, Utrecht Paleis voor Schone Kunsten, Brussel Parkstad Limburgtheaters

Adverteren:

mail naar [email protected] o.v.v. adverteren

Media Latin Life Radio Salsa Info NL & BE, www.salsainfo.nl Latin Music, www.latinmusic.be Salsa.be, www.salsa.be Cuban Salsa, www.cubansalsa.be

Disclaimer:

De redactie accepteert geen verantwoordelijkheid voor foto’s of ander beeldmateriaal dat door derden is aangeleverd. De leveranciers van dit materiaal zijn er verantwoordelijk voor dat dit materiaal met toestemming van rechthebbenden wordt gebruikt. Raadpleeg voor uitgebreide informatie t.a.v. aansprakelijkheid, copyright, merken en informatie van derden de volledige disclaimer op onze website. 59

Eind (van het jaar) in zicht

Recommend Documents