J A A R
BLIK OP 2012 EN …
OP DE TOEKOMST
V E R S L A G
Colofoon Verantwoordelijke uitgever: OCMW-Bilzen, Hospitaalstraat 15, 3740 Bilzen Tel.: 089 51 94 90 - fax 089 51 91 39 E-mail:
[email protected] Website: www.ocmwbilzen.be Drukkerij: Hellinx Printing Bilzen, Eikaart 4 in 3740 Bilzen. Met dank aan alle personeelsleden die meewerkten aan het tot stand komen van dit jaarverslag.
Voorwoord ……………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………….. 2
Bestuur en kernactiviteiten ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3
Personeel en organisatie ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6
Individuele hulpverlening ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….15
Juridische hulpverlening …………………………………………………………………..……………...……………………………………………………………….28
Zorgvoorzieningen - de thuiszorg ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….32 - de seniorenzorg …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..34 - nieuwe projecten ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….39
Technisch facilitaire diensten ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..40
Financiën …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………... 42 Nuttige adressen
VOORWOORD Zonder enige twijfel is het een bijzonder jaar geweest. Niet in het minst het laatste werkjaar voor de OCMW-legislatuur 2007 - 2012, maar ook een jaar waarin volop de kaart getrokken werd van het activeren van leefloners, een antwoord gezocht werd op de toenemende vergrijzing binnen de ouderen- en thuiszorg, de nauwe samenwerking met de stad Bilzen uitgediept werd en ‘last but not least’ de opening van het servicecomplex De Waaier en het nieuwe woonzorgcentrum in de Katteberg het OCMW Bilzen opnieuw op de kaart zette. Met de herbestemming van het oude rusthuis tot lokaal dienstencentrum en de renovatie van de 1ste, 2de en 3de verdieping tot 24 serviceflats is de cirkel rond en zullen eind 2013 alle verblijfsresidenties en voorzieningen voor senioren gesitueerd zijn op één campus: seniorencampus Demerhof. Door het veelvuldig inzetten op het activeren van leefloners tracht het OCMW om deze personen die al te vaak uit de boot vallen, Luc Hendrix, voorzitter te helpen. Immers, mensen willen iets presteren en deelnemen aan de maatschappij. Sommige cliënten zijn evenwel niet klaar om te werken in het gewone arbeidscircuit. Ze missen per slot van rekening werkervaring, opleiding en competenties om de juiste stap te zetten naar een reguliere job. Verder stond 2012 voornamelijk in het teken van het nieuwe woonzorgcentrum en de 25 bijkomende serviceflats. De Waaier werd in gebruik genomen op 1 februari 2012. Met deze serviceflatresidentie komt het OCMW tegemoet aan de vraag van Bilzerse senioren naar aangepaste huisvesting waar zelfstandigheid primeert maar toch de veiligheid en de geborgenheid van een groter geheel maximaal gewaarborgd wordt. Met de ingebruikname van het nieuwe complex werd de wachtlijst weliswaar drastisch verminderd maar toch kunnen we er niet onderuit: de vraag naar adequate opvang van ouderen overstijgt momenteel het aanbod. Door de architectonische samensmelting van de rusthuizen Demerhof en Sint-Martinus in het nieuwe woonzorgcentrum investeert het OCMW in de toekomst en streeft zo binnen de ouderenzorg naar een duurzame oplossing voor structurele problemen. Voorts bepaalde het managementteam in 2012 vier kerncompetenties voor alle medewerkers van het OCMW: klantgerichtheid, samenwerken, betrouwbaarheid en innovatief werken. Kenvermogens die een positieve uitstraling hebben op de globale werking van het OCMW als moderne en dynamische organisatie. Het personeel zet zich dan ook elke dag in om deze identiteit waar te maken. Het OCMW heeft getracht in 2012 om zoveel mogelijk te realiseren met zo weinig mogelijk middelen. Budgettair misschien wel contradictorisch maar met geëngageerde en inventieve medewerkers is het ons gelukt. Veel leesplezier …
2
Corné Meesters, secretaris
DE RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN EN ORGANOGRAM OCMW-RAAD
VAST BUREAU
BIJZONDER COMITE SENIORENVOORZIENINGEN
BIJZONDER COMITE SOCIALE DIEST
OCMW-VOORZITTER FINANCIEEL BEHEERDER
SECRETARIS
MANAGEMENTTEAM
JURISTE
THUISZORGDIENSTEN
SOCIALE DIENST
HRVERANTWOORDELIJKE
ONDERSTEUNENDE DIENSTEN
WOONZORGCENTRUM DEMERHOF
STAFMEDEWERKER BELEID EN KWALITEIT
SERVICEFLATS DE WENDE - DE WAAIER
DAGZORGCENTRUM DE KOGGE
De OCMW-raad telt 11 raadleden, allen verkozen door de gemeenteraad. Op 31 december 2012 eindigde de legislatuur 2007-2012. Gelet op de verkiezingsuitslagen van oktober 2012 zal de raad in zijn huidige samenstelling niet terugkeren in januari 2013. De installatievergadering van de nieuwe OCMW-raad zal plaatsvinden op 7 januari 2013. Net zoals de gemeenteraad vergadert de OCMW-raad deels openbaar. In de besloten vergadering gaat het over personen en is publiek niet toegelaten. De raad vergadert maandelijks op de derde donderdag van de maand om 20 uur. In 2012 gebeurde dit 11 keer; tijdens de vakantiemaand juli was er geen raadsvergadering.
3
Medisch Centrum Algemeen Ziekenhuis Vesalius Bilzen Het Medisch Centrum AZ Vesalius Bilzen maakt deel uit van de autonome zorginstelling AZ Vesalius, met hoofdzetel op Hazelereik 51 in Tongeren. Een aantal mandatarissen van het OCMW Bilzen zetelen zowel in de algemene vergadering als in de raad van bestuur. Sinds het begin van deze eeuw werden in Bilzen een daghospitaal en een polikliniek met een ruim scala aan specialismen uitgebouwd. Om het aanbod aan activiteiten in Bilzen verder uit te breiden werd in september 2012 op de dienst medische beeldvorming een nieuwe CT-scan geplaatst. Deze vormt een aanvulling van de bestaande radiologieapparatuur die naast de klassieke radiologie ook mammografie en echografie bevat. Praktisch alle geneesheren verbonden aan AZ Vesalius houden consultaties zowel in Tongeren als in Bilzen. De lijst met consultatiegegevens van alle artsen is verkrijgbaar aan de receptie van het medisch centrum in Bilzen en terug te vinden op de website www.azvesalius.be.
Activiteiten Medisch Centrum AZ Vesalius 2008
2009
2010
2011
2012
Chirurgische ingrepen
3 815
4 060
4 130
4 224
4 362
Verblijven daghospitaal
5 214
5 642
5 711
6 031
6 218
Ritten dienst 100
1 274
1 266
1 310
1 253
1 378
Patiënten op dienst EHBO
4 005
3 892
2 663
1 517
988
De chirurgische ingrepen in Bilzen nemen net als vorig jaar weer toe. Hiervoor tekenen voornamelijk het aantal ingrepen orthopedie en oftalmologie. Op het daghospitaal zijn hoofdzakelijk de activiteiten van de gastro-enterologen alsook deze van de orthopedisten en de oftalmologen sterk gestegen. De omvorming van de spoedafdeling tot EHBO-post daarentegen leidde evenals in 2011 tot een daling van het aantal bezoeken aan de ‘eerste hulp bij ongevallen’.
CT-scan in MC Bilzen
Daarnaast werd in januari 2012, binnen de muren van het MC Bilzen, gestart met de Huisartsenwachtpost 37. Hiermee dragen het ziekenhuis en de huisartsen (gemeenten Bilzen, Hoeselt en Riemst) bij tot een verhoging van het medisch aanbod in de regio. De wachtpost heeft als doel kwalitatieve hoogstaande zorg aan te bieden tijdens de wachtdienst vanuit een wachtpost die goed gekend is bij de bevolking, centraal gelegen is en tevens snel bereikbaar is.
Huisartsenwachtpost 37 op 1ste verdieping in De Ganshof
4
MISSIE EN KERNACTIVITEITEN Elke dag opnieuw helpt het OCMW iedereen, jong of oud, een menswaardig leven te leiden. Art. 1 van de organieke OCMW-wet dd. 8 juli 1976 stuwt het OCMW in deze grootmoedige opdracht. Het OCMW focust zich op alle inwoners van groot-Bilzen, ongeacht leeftijd, achtergrond, cultuur en religieuze en/of politieke overtuiging. Individuele hulpverlening en zorg voor ouderen vormen een van de kerntaken van het OCMW. De sociale dienst richt zich op de individuele hulpverlening; de ouderenzorg met specifiek de thuiszorgdiensten en de seniorenvoorzieningen op de zorgverlening. In heel dit verhaal mogen zeker de ondersteunende diensten niet vergeten worden want een goede dienstverlening is slechts mogelijk via de nodige assistentie van deze diensten (personeelszaken, secretariaat, financiële dienst, facilitaire diensten en de juridische dienst) OCMW BILZEN KERNTAKEN INDIVIDUELE HULPVERLENING
ZORGVERLENING
SOCIALE DIENST
THUISZORGDIENSTEN VOOR 60+ (via De Twee)
ONTHAAL ALGEMENE DIENSTVERLENING TEWERKSTELLING/ACTIVERING SCHULDHULPVERLENING VLUCHTELINGENWERKING WONEN I.S.M SVK HOUTVAST
SENIORENVOORZIENINGEN DAGOPVANG DE KOGGE SERVICEFLATS DE WENDE SERVICEFLATS DE WAAIER WOONZORGCENTRUM DEMERHOF
Managementteam De voorzitter, de secretaris, de financieel beheerder en diverse leidinggevende personeelsleden vormen dit intern overlegorgaan. De secretaris leidt het MAT en de voorzitter kan als adviserend lid aan de vergadering deelnemen. Het managementteam coördineert en ondersteunt de onderlinge werking van de diensten bij de beleidsvoorbereiding, -uitvoering en -evaluatie. Daarnaast ziet het team toe op de eenheid in de werking, de kwaliteit van de organisatie, de werking van alle OCMW-diensten alsook de interne communicatie. Het MAT vergadert tweewekelijks op woensdag. Volgende topics kwamen o.a. aan bod: rechtspositieregeling OCMW-personeel, voorbereiding opendeurdagen serviceflats De Waaier en nieuw woonzorgcentrum Demerhof, energiebesparingen in De Ganshof (Esco-studie), financiering investeringen, renovatie oud rusthuis, kerncompetenties, kaderwijzing sociale dienst, rekening 2011, interne controle, beleidsinformatie, samenwerking Q&A (bureau ter ondersteuning in de totstandkoming van de nieuwe beheers- en beleidscyclus o.a. het opmaken van een omgevingsanalyse), budgetwijziging 2012, budget en meerjarenplanning 2013, ... 5
PERSONEEL EN ORGANISATIE Het OCMW blijft investeren in vakkundig personeel, gedreven mensen die allen hun werk graag en efficiënt doen. Deze 175 medewerkers zijn elke dag opnieuw de motor en het fundament van de organisatie. In dit aantal personeelsleden zijn de personen tewerkgesteld in het kader van artikel 60 § 7 niet vervat.
Kerncijfers personeel Aantal koppen (werknemers): 175 Voltijds
Deeltijds
Vastbenoemden
Contractuelen
Gesco’s
Vastbenoemden
Contractuelen
Gesco’s
23
28
4
24
71
25
Totaal
55
Totaal
120
Aantal VTE’s (voltijdse equivalenten): 125,51 Voltijds
Deeltijds
Vastbenoemden
Contractuelen
Gesco’s
Vastbenoemden
Contractuelen
Gesco’s
23
28
4
15.45
42.31
12.75
Totaal
55
Totaal
70.51
Eigen personeel (1 + 2) Gemiddelde eigen personeel over 4 kwartalen: 103.44
Raster tewerkstelling per kwartaal 2012 KW 1 VT
KW 3
TOT
VT
DT
TOT
VT
DT
KW 4
Globaal personeel Gemiddelde globaal personeel over 4 kwartalen:
TOT
VT
DT
TOT
120.10
1. Tijdelijken en contractuelen (hand- en hoofdarbeiders)
21
42.74 63.74
18
44.99
62.99
21
44.69 65.99
24
43.19
67.19
Verhouding eigen/globaal personeel 86.04 %
2. Vastbenoemden
20
18.18 38.88
20
18.64
38.64
20
18.64 38.64
19
18.59
37.59
4
13.20 17.20
4
12.70
16.70
4
12.70 16.70
3
13.45
16.45
VT: voltijds DT: deeltijds TOT: totaal
3. Gesubsidieerde contractuelen (hand- en hoofdarbeiders)
6
DT
KW 2
Gemiddelde leeftijd statutair, contractueel personeel en gesco’s
Vastbenoemden (man) Leeftijdsgroep binnen OCMW in 2012
45,94 41,18
53,29 44,12
35,25
Vastbenoemden (vrouw)
Leeftijdsgroep
20
30
40
50
60
Tijdelijken en contractuelen (man)
Vastbenoemden man
/
/
3
1
3
Vastbenoemden vrouw
2
13
12
14
/
Tijdelijken en contractuelen (vrouw)
Tijdelijken en contractuelen man
10
5
4
4
1
Tijdelijken en contractuelen vrouw
14
33
24
24
4
Gesubsidieerde contractuelen vrouw
5
2
9
14
1
Gesco's (vrouw)
Enkele bemerkingen Deze tabel spreekt van 202 personeelsleden. Dit cijfer strookt niet met het werkelijk aantal koppen (175) en dit omdat zowel het personeel met opeenvolgende contracten alsook zij die tewerkgesteld zijn in een regime van halftijds gesco* en halftijds contractueel in deze cijfers zijn opgenomen. (*) gesubsidieerde contractuelen
Het OCMW stelde het afgelopen jaar 52 mensen te werk in het kader van het artikel 60 § 7 van de OCMW-wet. Dit zijn personen die gerechtigd zijn op maatschappelijke integratie of financiële hulp. Het artikel van de organieke OCMW-wet voorziet in de mogelijkheid om werk aan te bieden aan OCMW-cliënten zodat zij werkervaring kunnen opdoen (een vereist aantal arbeidsdagen presteren) en recht krijgen op een werkloosheidsvergoeding (in orde zijn met de sociale zekerheid). De tewerkstelling gebeurt binnen eigen diensten van het OCMW alsook bij één van de werkervaringsplaatsen waarmee het OCMW een samenwerkingsovereenkomst heeft afgesloten. Voor meer info zie verder in dit jaarverslag. Spontane sollicitaties 2012
De dienst personeelszaken telde 16 arbeidsongevallen, waarvan 3 op weg naar het werk,13 op de werkplaats zelf en 12 personeelsleden waren tijdelijk arbeidsongeschikt. Nog altijd staat de personeelsdienst in voor de vrije verdeling van het griepvaccin. Het blijft moeilijk om alle personeelsleden warm te maken om zich gratis te laten vaccineren. Uiteindelijk maakten slechts 36 personen gebruik van dit aanbod.
Een job vinden bij het OCMW was ook in 2012 voor velen een grote uitdaging. De dienst personeelszaken registreerde 198 spontane sollicitaties.
Vanaf 2009 werkt het OCMW samen met Mensura Absenteïsme om het ziekteverzuim van het personeel in kaart te brengen. In 2012 daalde het totaal aantal ziektedagen t.o.v. 2011 en 2010. De personeelsleden waren dit dienstjaar minder afwezig. Maar bleven ze ziek thuis, dan was dit gemiddeld voor langere duur dan de jaren voordien. Jonge werknemers (twintigers en dertigers) zijn opmerkelijk frequenter ziek, maar 50-plussers dan weer zijn vaker langdurig afwezig wegens ziekte.
Verzorgende
35
Zorgkundige
24
Andere
139
Totaal
198
Jobstudenten 2012 Verpleging/verzorging
18
Animatie en activatie
4
Keuken en onderhoud
9
Totaal
31
7
Verder legde het managementteam 4 kerncompetenties voor alle medewerkers van het OCMW Bilzen vast. Klantgerichtheid, samenwerken, betrouwbaarheid en vernieuwingsgericht werken staan hoog in het vaandel. Ook werd een eerste aanzet gegeven voor een nieuw, beschrijvend systeem van planning en evaluatie in te voeren. Daarnaast werd het kader van de sociale dienst herbekeken en uitgebreid met de functie van hoofdmaatschappelijk werker. Deze persoon staat, in nauw overleg met het hoofd van de sociale dienst, in voor de coördinatie van de praktische werking van de dienst alsook voor het inhoudelijk coachen van de maatschappelijk werkers. Voor het woonzorgcentrum Demerhof werd een tijdelijk organogram opgesteld om de werking van de diensten te organiseren na de architectonische samensmelting van de rusthuizen Demerhof en Sint-Martinus. Dit voorlopig schema zal in de loop van 2013 geëvalueerd worden. Aantal gevolgde vormingen en vormingsuren in 2012 DIENST EN AANTAL PERSONEELSLEDEN 1
Extern of intern²
Aantal vormingen
AC
Algemeen bestuur en centrale diensten Subtotaal 100 % van deze dienst volgde vorming (14/14*)
Extern Intern
Sociale dienst (administratie en dienstverlening) Subtotaal 94 % van deze dienst volgde vorming (16/17*)
Extern Intern
Woonzorgcentrum Demerhof Subtotaal 56 % van deze dienst volgde vorming (66/118*)
Extern Intern
De Kogge Subtotaal 100 % van deze dienst volgde vorming (4/4*)
Extern Intern
Thuiszorgdiensten (dienstverlening en poetsdienst) Subtotaal 85 % van deze dienst volgde vorming (17/20*)
Extern Intern
Totaal aantal externe vormingen Totaal aantal interne vormingen
Extern Intern
Totaal aantal vormingen 117 van de 175* personeelsleden volgden vorming, dit is 67 % (zonder de personeelsleden artikel 60 )
%
Aantal vormingsuren
% aandeel OCMW
34 12 46
74 26 100
27 13 40
67,5 32,5 100
71 50 121
59 41 100
7 1 8
88 12 100
45 8 53
85 15 100
184 84
69 31
268
100
AC
%
aan aantal vormingsuren per personeelslid dat vorming volgde
% aandeel OCMW
AC
17
178,5 72 250,5
71 29 100
15
188,5 78 266,5
71 29 100
19
45
522,5 133 655,5
80 20 100
46
3
50,5 3 53,5
94 6 100
4
20
147,5 45 192,5
84,5 15,5 100
13
1087,5 331
77 23
1418,5
100
100
18
17,9
16,6
9,9
13,3
11,3
100
1 Bron: lijst personeelsbestand, personeel in dienst op 31/12/2012 ² Locatie is OCMW-Bilzen, zowel interne als externe lesgevers * In dit aantal zitten ook de vervangers van personeelsleden die tijdelijk afwezig zijn Enkele verduidelijkingen bij de tabel - Algemeen bestuur en centrale diensten: secretaris, secretariaat, personeelsdienst, juridische dienst, financiële dienst, stafmedewerker beleid en kwaliteit, onthaalbediende; - Sociale dienst: hoofd van de dienst, maatschappelijk werkers en administratief personeel, - Woonzorgcentrum Demerhof: administratief personeel, verpleegkundig en verzorgend personeel, technische dienst, keuken- en poetspersoneel; - De Kogge: verantwoordelijke, verzorgend- en verplegend personeel; - Thuiszorgdiensten: maatschappelijk werkers, administratief medewerker en helpsters van de poetsdienst.
8
Totale uitgaven vorming 2007 - 2012
Evolutie uitgavecijfer vorming periode 2007 - 2012
Totale kostprijs 2007
11 587,00 euro
2008
15 404,26 euro
2009
9 989,35 euro
2010
8 782,93 euro
2011
16 567,54 euro
2012
12 263,06 euro
totale uitgaven vorming 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
kostprijs
Percentage gevolgde vorming personeel diverse diensten
120,00% 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00%
2007
2008 2009 2010
2011 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2012
In 2012 werden er minder opleidingen gevolgd. Het aantal personeelsleden dat zich echter bijschoolde nam wel toe. De kosten daalden vrij sterk omdat er meer interne vormingssessies werden georganiseerd dan de voorbije jaren. In totaal werden 270 opleidingen gevolgd waarvan 79 ingericht binnenshuis. Dit cijfer doelt op de vorming binnen de OCMW-gebouwen, gegeven door zowel eigen werknemers als externe lesgevers. De bijscholingen binnen het OCMW stegen met bijna 5 % t.o.v. 2011. De totale kostprijs bedroeg 12 263,06 euro. Verder zijn volgens het woonzorgdecreet dd.13 maart 2009 en de restricties van het RIZIV (Rijksinstituut voor ziekte en invaliditeitsverzekering) personeelsleden (uitgezonderd onderhouds- en keukenpersoneel) van woonzorgcentra verplicht een minimum aantal uren vorming te volgen. Dit kunnen zowel interne als externe opleidingen zijn. Het RIZIV eist dat een bepaald aantal uren vorming wordt gevolgd rond de palliatieve functie en rond dementie. Welke verpleegkundige of verzorgende deze opleiding kiest maakt geen verschil. Het woonzorgcentrum moet in zijn totaliteit aan de verplichte hoeveelheid uren komen. Dit wordt binnen het WZC jaarlijks gecontroleerd. Het woonzorgdecreet verplicht daarenboven dat elke werknemer van het woonzorgcentrum (uitgezonderd onderhouds- en poetspersoneel) over een periode van twee jaar zich in totaal minimum 20 uren bijschoolt, natuurlijk rekening gehouden met het werkregime van het personeelslid. vb. Halftijdse werknemers moeten maar 10 uren volgen per 2 jaar; een personeelslid dat 3/4 werkt slechts 15 uren, enz. De opvolging gebeurt via het ’referentiekader kwaliteit wonen en zorg in de woonzorgcentra’ waarbinnen (vanaf 2013) het aantal uren vorming per VTE zorgpersoneel in het voorbije kalenderjaar moet worden doorgegeven.
9
Kwaliteitszorg De werkgroep ‘kwaliteit sociale dienst’ (één personeelslid van elke subdienst: algemene dienstverlening, schuldhulpverlening, cliëntgerichte coördinatie, wonen, tewerkstelling en vluchtelingen) vergaderde 7 keer in 2012. Enkele thema’s waren: het opmaken van een reglement ‘fonds socioculturele participatie’ inclusief kindercultuurfonds alsook het opstellen van een jaarprogramma met inbegrip van een raming over de besteding van het budget; de samenwerking met derden en het oplijsten van diensten waarmee de sociale dienst samenwerkt; kooksessies gezonde en goedkope voeding voor cliënteel van de sociale dienst; het opstarten van een actieplan ‘verbeterpunten interne werking sociale dienst’; de voorbereiding van een document ‘Realisaties van de voorbije legislatuur 2007-2012’. Aan de evaluatie van de actieplannen ‘meerjarenplanning en voorbereiding budget 2013’ besteedde de werkgroep twee vergaderingen en werd er gebrainstormd over bijkomende acties zoals: het verhogen van het minimuminkomen door middel van wijziging steunnormen; het inzetten op activering en afspraken rond richtlijnen inzake wijziging van de werkloosheidsuitkering; het omgaan met de ROMA-cultuur en diverse betrokken actoren; het uitwerken van het project ‘sociale kruidenier’/ materiele hulp; het afsluiten van een samenwerkingsovereenkomst met een dienst voor thuisbegeleiding van mensen met een dubbele diagnose; de uitbreiding van de samenwerkingsovereenkomst met de dienst voor thuisbegeleiding kwetsbare gezinnen van CAW ‘t Verschil. Momenteel begeleiden zij 6 cliëntsystemen. Maar er wordt gedacht om dit op te trekken naar 12. . de aanwerving van een preventie -en groepswerker voor activering, preventieactiviteiten en nazorg o.a. jobclub, budgetclub, toeleiding naar vormingsactiviteiten en organisatie van opleiding/vorming, … De werkgroep achtte het wenselijk om prioritair in te zetten op de twee laatst voornoemde acties maar gezien de ongunstige financiële situatie werd het gevraagde budget niet goedgekeurd.
Verder werd binnen kwaliteitszorg het Document Managementsysteem alsook het digitaal informatieloket onder de loep genomen. Dit systeem (DMS) is een computerapplicatie gericht op de creatie, de distributie, de raadpleging en de archivering van elektronische documenten. Postregistratie en opvolging, facturatie, notulen- en dossierbeheer zijn enkele voorbeelden. De stad Bilzen maakte een lastenboek en vervolgens werden diverse leveranciers uitgenodigd voor een demo, ook enkele personeelsleden van het OCMW werden erbij betrokken. Vermits het gekozen informaticabedrijf geen ervaring met andere OCMW-besturen kon voorleggen en er daarbij geen budget voor dit project beschikbaar was, besliste het managementteam om voorlopig niet mee in te stappen.
Het digitaal informatieloket, de eerste fase in de uitbouw van een sociaal huis, is een digitaal loket met informatie-, onthaal- en doorverwijsfunctie zodat de personeelsleden van de stad en het OCMW de burgers met hun vragen zo gericht mogelijk kunnen verder helpen. Een diensten- en productencatalogus bundelt de informatie van alle producten van de stad en het OCMW en is ook terug te vinden op de website van de stad. Zodra de interbestuurlijke diensten– en productencatalogus - een initiatief van de Vlaamse overheid - online is, wordt deze ook geïntegreerd in het digitaal informatieloket.
10
Welzijn op het werk Welzijn en veiligheid op het werk blijven een cruciaal aandachtspunt voor het OCMW. Met de realisatie van het nieuw woonzorgcentrum werd het welzijn op het werk van de personeelsleden in dit rusthuis ongetwijfeld verbeterd. De ruime kamers, de fijne inrichting, het ergonomisch materiaal, … alle dragen bij tot een beter arbeidsklimaat. Ook de grootkeuken, gelegen in de kelder van het nieuwe woonzorgcentrum, is uitgerust met een veilige inrichting, functionele en praktische keukentoestellen, aangepast aan de veeleisende werkplek. Er werden o.a. automatische blussystemen boven het frituurblok geplaatst. In 2013 zal de brandpreventie binnen het woonzorgcentrum extra aandacht krijgen. Momenteel worden nieuwe procedures uitgewerkt en diverse opleidingen gegeven. Met occasionele brandmeldingsoefeningen zal de praktijk worden getoetst zodat iedereen, dit geldt trouwens voor alle medewerkers van de diverse OCMW-instellingen, tijdig en passend reageert wanneer een calamiteit zich voordoet.
Aantal AO's 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Frequentiegraad
Het spreekt voor zich dat kleine ongelukjes op de werkvloer steeds kunnen gebeuren en deze zijn ongeacht goede preventie - niet volledig uit te sluiten. De AO-cijfers (arbeidsongeschiktheid) worden uitgedrukt in frequentiegraad, werkelijke en globale ernstgraad.
Wat het aantal arbeidsongevallen betreft, wijzen bijgaande statistieken op een duidelijke halvering t.o.v. 2011. Met slechts 5 arbeidsongevallen in 2012 boekt het OCMW een mooi resultaat en zit het AO-cijfer op het niveau van 2008. Wat de ernst van de arbeidsongevallen betreft is er evenwel een opmerkelijke toename t.o.v. voorgaande jaren. Toch is en blijft het nog steeds de intentie van de IDPBW (Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk) om via het sensibiliseren van elk personeelslid arbeidsongevallen te voorkomen. Zo zal elk AO en ieder incident (= bijna ongeval) aanleiding geven tot een gerichte analyse van de werkgever waarna in samenspraak met de preventiedienst concrete maatregelen worden genomen.
40 35 30 25 20 15 10 5 0 2007
2008
2009
2010
2011
2012
Jaargangen
Werkelijke ernstgraad
Globale ernstgraad 0,7
1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0
0,6 0,5 0,4 0,3
0,2 0,1 0
200 6 200 7 200 8 200 9 201 0 201 1 201 2 Jaargangen
200 6 200 7 200 8 200 9 201 0 201 1 201 2 Jaargangen
11
Communicatie en informatie
Geregistreerde mails via info@ 2010 - 2012
Het informatiepunt ‘info@ocmwbilzen’ registreerde 4 738 mails. Net als voorgaande jaren blijft het succes van inlichtingen inwinnen via mail toenemen. Ook nu weer nemen de sollicitaties naar een job in de verpleging/verzorging het grootste aandeel voor hun rekening, gevolgd door info over een opname in het woonzorgcentrum of een serviceflat. Gerechtsdeurwaarders, advocaten en diverse overheidsinstanties maken meer en meer gebruik van het algemeen e-mailadres om ‘cliëntdossiers’ over te maken.
500 0 400 0 300 0 200 0
100 0
De website telde 45 998 bezoekers, een toename met 6 302 visits t.o.v. 2011. Deze is voor het merendeel toe te schrijven aan het veelvuldig consulteren van de fotosite ‘bouw nieuw woonzorgcentrum’. Het draaiboek over de evolutie van de werken en de site van het woonzorgcentrum Demerhof werden duidelijk gesmaakt. Verder stond 2012 volledig in het teken van het nieuwe woonzorgcentrum Demerhof en serviceflats De Waaier. Gebeurde de communicatie rond de officiële inhuldiging van de serviceflats en opendeurdag nog in eigen beheer, dan verliep deze van het woonzorgcentrum en dito opendeurdagen in nauwe samenwerking met de communicatiedienst van de stad. Zij zorgden voor de nodige publiciteit en namen de lay-out van de uitnodigingen voor hun rekening. Voorts ontvingen alle inwoners van groot Bilzen een uitnodiging in de bus voor de opendeurdagen van het WZC Demerhof op 16 en 17 juni. Het gemeentelijk infoblad Dertien wijdde een volledige pagina aan de festiviteiten rond de opening en de respectievelijke opendeurdagen.
0 201 0
201 1
201 2
Aantal visits website periode 2010 - 2012 50000 45000 40000 35000 30000 2010
2011
2012
Gedurende deze 2 dagen werden bezoekers onthaald met allerhande info over het zorgaanbod in Bilzen. De thuiszorgdienst van het OCMW organiseerde in samenwerking met de dienst welzijn van de stad een standenmarkt. Voor het nodige promotiemateriaal en dito flyers rond thuiszorg o.a. de verschillende thuiszorgdiensten (poetsdienst, warme maaltijden, vervoer, …) werden alle actoren in het veld gecontacteerd. Dit leverde voor de geïnteresseerden een schat aan informatie.
16 maart 2012: officiële inhuldiging serviceflats De Waaier Gedeputeerde Mieke Ramaekers, burgemeester Johan Sauwens en OCMWvoorzitter François Nelissen op de foto met een delegatie van OCMW- en gemeenteraad.
12
15 juni 2012: officiële inhuldiging woonzorgcentrum Demerhof OCMW-voorzitter François Nelissen, burgemeester Johan Sauwens, gedeputeerde Mieke Ramaekers en OCMW-raadslid Nico Bijnens bij de inhuldigingsplaat.
INDIVIDUELE HULPVERLENING De sociale dienst van het OCMW organiseert een laagdrempelige, efficiënte en kwaliteitsvolle dienst- en hulpverlening op maat van iedereen. In deze context werd er een onderverdeling gemaakt tussen de verschillende soorten werkvormen rond individuele hulpverlening. Het uitgangspunt hierbij is het realiseren van artikel 1 van de organieke OCMW-wet: ‘Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid’. De centrale vraag is uiteraard: ‘Wat is menselijke waardigheid?’ De maatschappelijk werkers wisselen hier onderling dagelijks over van gedachten; verder gebeurt er ook de nodige feedback naar managementteam en bestuur. Gezien de veelheid aan bijkomende taken voor de OCMW’s is het noodzakelijk een taakopsplitsing te maken om te kunnen blijven voldoen aan de deskundigheid op het terrein. In 2012 werd de toon gezet om een evenwicht te vinden tussen de verschillende specialisaties en toch zoveel mogelijk te werken met één aanspreekpunt voor de cliënt. Bij deze evenwichtsoefening werd er geconcludeerd dat, ondanks de oprichting van het sociaal verhuurkantoor SVK Houtvast, de sociale dienst nog steeds geconfronteerd wordt met daklozen, mensen die geen woning vinden, … Vandaar de uitbreiding van de dienst wonen waarbij alles rond het item ‘wonen’ gecentraliseerd is bij één maatschappelijk werker.
In 2012 werd een nieuwe taak in het leven geroepen namelijk deze van hoofdmaatschappelijkwerker. Gezien het aantal maatschappelijk werkers door de hoeveelheid aan taken is toegenomen, werd geopteerd om een onderscheid te maken in het takenpakket van het diensthoofd en de hoofdmaatschappelijkwerker. Deze laatste staat in voor de dagdagelijkse coördinatie en opvolging van dossierbesprekingen. Het diensthoofd daarentegen is betrokken bij het beleid en algemene personeelsaangelegenheden.
Personeelsbezetting per 31/12/2012 Teams Onthaal
Aantal FTE 0,5
Administratie
2
Algemeen maatschappelijk werk
4,2
Schuldhulpverlening
3,8
Trajectbegeleiding
1,5
Wonen
0,8
Preventie (LAC + LCO)
1
Juriste*
1
Bestaffing Totaal
Verder wordt er veel belang gehecht aan overleg. Maandelijks zijn er verschillende besprekingen voor de diverse werkgroepen en vinden er ook teamoverschrijdende vergaderingen plaats rond kwaliteit en informatie-uitwisseling.
1,6 16,4
* 1/2 hulpverlening en 1/2 ondersteuning algemene werking OCMW
. 13
Geregistreerde contacten met/over cliënten door sociale en juridische dienst
Kantoorgesprekken periode 2009 -2012
2010
2011
2012
12 258
14 573
16 066
Kantoorgesprekken
7 345
6 547
6 186
Telefoons
Aantal geboekte contacten
3 868
5 750
6 828
Overlegmomenten
548
490
396
Huisbezoeken
165
152
306
Diverse contacten o.a. via e-mail & brieven
332
1 634
2 350
Aantal kantoorgesprekken
2009
2010
2011
2012
7 089
7 345
6 547
6 186
Het onthaal staat in voor een goede ontvangst en doorverwijzing van alle bezoekers van het OCMW. 6 186 cliënten boden zich aan voor zowel financiële en/of niet-financiële hulp. Dit is een gemiddelde van 28,45 personen per werkdag (op een kalenderjaar van 250 openingsdagen). In 2012 waren de maanden januari en februari het drukst; januari en maart dan weer waren erg hectisch in 2011. Het merendeel van de cliënten sociale en juridische dienst komt uit Bilzen-centrum, Eik en Merem, gevolgd door Beverst en Munsterbilzen. De geregistreerde contacten stegen van 14 573 in 2011 naar 16 066 in 2012. Het aantal huisbezoeken nam fors toe met 84 % t.o.v. 2010. De medewerkers van het loket staan naast het onthaal ook in voor de aanvragen van het stookoliefonds, leveren diverse attesten af en verzorgen de administratieve afhandeling van de steunverleningsdossiers voor een bedrag van ongeveer 205 000 euro per maand.
Net als voorgaande jaren is er een grote vraag naar extra materiële hulp. Deze valt af te lezen aan de sterke toename van aanvragen ‘attesten voedselpakketten’ van de Sint-Vincentiusvereniging, bonnen om te gaan winkelen in een grootwarenhuis ... Het OCMW blijft dan ook ijveren om nog meer mensen te bereiken. Zo werden de eerste stappen gezet naar het opstarten van een ‘sociaal kruidenier’. Hier zullen personen met beperkte middelen toch in de mogelijkheid zijn om gezonde voeding tegen een democratische prijs te kopen.
Het Bijzonder Comité voor de sociale dienst komt maandelijks samen om de aanvragen voor individuele hulp te behandelen. In 2012 verwerkte het comité 1 611 diverse hulpvragen (met uitzondering van de mantelzorgtoelage). Dit betreft zowel toekenningen, herzieningen, verlengingen als weigeringen.
14
Aantal behandelde dossiers op het comité sociale dienst 2010 - 2012 Dossiers Begrafeniskosten Borgstelling Budgetbegeleiding
2010
2011
2012
1
6
2
59
47
60
9
14
26
188
180
162
Crisisopvang in onthaaltehuizen
18
10
10
Energiegelden
69
102
95
GPMI*
57
44
31
Budgetbeheer
Huurwaarborg
154
99
87
24
29
14
433
384
376
Lokaal opvanginitiatief
11
17
26
Medische kosten
19
27
15
Referentieadres
37
35
34
Socioculturele participatie
69
72
80
/
27
69
Installatiepremie Leefloon
Kindercultuurfonds Steun
244
242
208
Tewerkstelling
53
83
93
Voorschotten
129
91
76
Vreemdelingen Indiv. wintertoelage (bijkomend)** Totaal
262
171
131
6
3
16
1 842
1 683
1 611
De daling in de ‘totaliteit van de aanvragen’ is opvallend terwijl er wel een aantal opmerkelijke stijgingen zijn vast te stellen. Het verschil zit voornamelijk in het aantal behandelde dossiers vreemdelingen. Dit strookt echter niet met het gevoel dat er leeft over het Bilzerse straatbeeld. Deze evolutie, die lokaal voelbaar is, is toe te schrijven aan het verstrengde federale beleid inzake regularisaties om humanitaire en medische redenen. Er gebeuren minder aanvragen en de nog lopende dossiers zijn dan weer sneller afgehandeld.
Aanvragen BSC 2010 - 2012
2010 1611 1842
2011
1683
2012
Voorschotten 2010 - 2012
De tweede grote daling werd vastgesteld bij de ‘voorschotten en de steun’. In 2012 heeft de sociale dienst gewerkt rond 76 richtlijnen en visie inzake het uitkeren van aanvullende steun. Dit betekent dat er aanzienlijk voorbereidend werk is geleverd 91 en dat de maatschappelijk werkers zich bewust zijn van het feit dat er zo veel mogelijk moet getracht worden om de uitkering van voorschotten te beperken. Bovendien wordt er gepoogd om te werken volgens het principe van geen steun te geven maar er steeds een activeringstraject aan vast te koppelen. Activering betekent niet altijd ‘werk’ maar kan evenzeer vrijwilligerswerk zijn of een opleiding volgen of… Wordt hier niet actief aan meegewerkt, wordt de Steun 2010 - 2012 steun stopgezet.
2010 129
2011 2012
2010
Er is ook een lichte afname in de dossiers ‘budgetbeheer’ geconstateerd. Dit wordt evenwel gecompenseerd met de stijgende trend van de budgetbegeleiding.
De sterkste groei van behandelde dossiers op het BCSD * geïntegreerd project voor maatschappelijke integratie jonger dan 25 jaar ligt bij het ‘kindercultuurfonds’. Deze stijging kan niet los ** de overige wintertoelagen gebeuren automatisch voor mensen met recht op leefloon gezien worden van de tussenkomst socioculturele participatie. In 2011 moest het OCMW de niet opgebruikte subsidies ‘kindercultuurfonds’ terugstorten. Om dit te vermijden zette de sociale dienst in 2012 een actie op touw om de bekendheid van dit fonds te vergroten en, … met succes! Het is immers alom bekend dat integratie van de kinderen in het schoolse leven en alles wat daarmee samenhangt een belangrijke stimulerende factor is in de strijd tegen generatiearmoede.
208 244 242
2011 2012
Kindercultuurfonds 2010 - 2012
2010 27 69
2011 2012
15
Aanvragen mazouttoelage 2009-2012
% aanvragen stookolietoelage 2012 versus voorgaande jaren
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
2009
2010
2011
2012
In 2012 kende de sociale dienst 924 aanvragen voor het stookoliefonds; een stijging van 11,3 % met vorig jaar (830). Van de 924 dossiers werden er 878 toegekend en 46 geweigerd. Logischerwijze situeren de meeste aanvragen zich in het eerste en vierde kwartaal. De maand februari piekte met het grootste aantal aanvragen voor een tussenkomst ‘verwarmingstoelage’. Opmerkelijk is dat 76 % van de aanvragers ouder is dan 60 jaar. _____________________________________
2009
2010
2011
Bijgaande tabel geeft een duidelijk beeld van de frappante stijging (%) van het aantal aanvragen voor een stookolietoelage 2012 versus 2009 , 2010, 2011.
In 2008 startte het OCMW met een oplaadpunt voor budgetmeters. Via dit systeem kunnen inwoners van Bilzen op voorhand hun elektriciteit opladen. Dit gebeurt aan de receptie van de sociale dienst. In 2012 werden er 2 068 opladingen geregistreerd; in 2011 waren er dit nog 1 664. Een verhoging met maar liefst 24, 2 %. Een oplading bedroeg gemiddeld 47 euro. Februari piekte met 209 opladingen. Sinds mei 2010 is er ook een oplaadpunt voor gas. In 2011 werden 423 opladingen geboekt. Het aantal opladingen steeg in 2012 naar 669. Een forse toename met 58,2 %. Net als voor elektriciteit telde februari de meeste opladingen. De maandelijkse transacties zitten in stijgende lijn waardoor er per maand ook meer mensen door het onthaal zullen geholpen worden. Een trend die zich waarschijnlijk zal verderzetten in de toekomst. Opladingen elektriciteit
Opladingen gas
201 0 201 1
201 1
201 2 201 2
Oplaadsysteem budgetmeters aan onthaal sociale dienst
16
De sociale dienst van het OCMW Bilzen heeft ook diverse samenwerkingsvormen met lokale actoren. Zo kan elke maandagnamiddag een cliënt terecht bij een medewerker van CAD (Centra voor alcohol en andere drugproblemen) in een lokaal van de sociale dienst. De overleggroep voor methadonverstrekking (huisartsen en apothekers van Bilzen, OCMW en CAD) kwam nog steeds tweemaandelijks samen.
Op 1 januari 2012 startte het OCMW een samenwerkingsovereenkomst met het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg VGGZ vzw en dit in de vorm van een wekelijkse zitdag in Bilzen, een mogelijke coaching van hulpverleners, een aanbod van vorming rond specifieke geestelijke gezondheidszorgproblematieken en het omgaan ermee. Gezien de lacune aan ambulante geestelijke gezondheidszorg op ons grondgebied is de noodzaak aan invulling hiervan gebleken uit de evaluatie van het lokaal sociaal beleidsplan en de hoge prevalentie (groot aantal op specifiek moment) van psychosociale en psychische problemen. Volgens wetenschappelijk onderzoek maakt naar schatting 1 op 5 van de volwassenen gedurende zijn leven een zodanig ernstig psychische crisis door dat deskundige begeleiding nodig is. Dit wordt bevestigd door cijfers van de Belgische Gezondheidsenquête waaruit blijkt dat 20 tot 25 % van de volwassenen problemen heeft met geestelijke gezondheid (gezondheidsenquête 2001). De wekelijkse zitdag op woensdag in Bilzen blijkt een succes. Maar liefst 161 cliëntencontacten vonden plaats. De verwijzing gebeurde via maatschappelijk werkers van de sociale dienst en huisartsen. In de voormiddag kan de cliënt terecht in het preventiecentrum van de Huisartsenwachtpost 37 en in de namiddag in een lokaal van de sociale dienst van het OCMW. Er zijn ook verschillende interregionale en provinciale samenwerkingsverbanden gericht op de OCMW-werking o.a. Regio-overleg Zuid-Limburg, Limburgs Steunpunt OCMW’s voor allerhande werkgroepen (diensthoofden, tewerkstelling, schuldhulpverlening, lokaal opvanginitiatief, lokaal cliëntoverleg …) Vanuit de sociale dienst wordt er getracht steeds aanwezig te zijn bij de diverse netwerkmomenten en waar mogelijk wordt zelfs een voortrekkersrol genomen. Verder zijn er verscheidene structurele formele bijeenkomsten met het Medisch Centrum Sint-Jozef (Munsterbilzen), de politie, de wijkwerking … In individuele dossiers is er ook een nauwe betrokkenheid met de lokale actoren. Toch is er in Bilzen een groot gemis aan een afdeling van het Centrum Algemeen Welzijnwerk. Hun werkgebied situeert zich op uiteenlopende vlakken en een vestiging in Bilzen zou een waardevolle partner zijn in het welzijnslandschap.
17
Recht op maatschappelijke integratie (RMI) Het recht op maatschappelijke integratie is het laatste vangnet in de sociale zekerheidsregeling. Het is bedoeld voor mensen die over geen inkomsten beschikken. Het kan onder bepaalde voorwaarden onder twee vormen worden toegekend: een tewerkstelling in het kader van artikel 60 § 7 van de organieke wet van 8 juli 1976; een leefloon, eventueel onder bijkomende voorwaarden die in het geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie vervat zijn. In 2012 waren 193 verschillende cliënten gerechtigd op maatschappelijke integratie; hiervan ontvingen 177 personen enkel een leefloon. Dit betekent een lichte daling t.o.v. 2011 zowel voor wat betreft cliënten ingeschreven in het vreemdelingenregister als in het bevolkingsregister. Naast mensen van diverse origine ontvingen dit jaar 17 daklozen en 28 studenten een leefloon van het OCMW.
Verschillende vormen van RMI
Dossiers RMI en leefloon 2008- 2012 Terugbetaling 2011
Leefloon ingeschreven bevolkingsregister
50 %
134
128
Tewerkstellingen
100 %
31
40
Ingeschreven vreemdelingenregister
100 %
24
22
Daklozen
100 %
21
17
Integratieproject student
60 %
34
28
Installatiepremie
100 %
6
6
Onderhoudsgeld
100 %
2
1
Totaal
252
242
Totaal aantal verschillende dossiers**
209
193
Aantal begunstigden RMI en equivalent leefloon/ aantal Inwoners op actieve leeftijd (13 - 64 jaar)* Bilzen
18
Limburg
Vlaams Gewest
2008
0,70
0,49
0,82
2009
0,70
0,48
0,80
2010
0,96
0,55
0,91
2011
0,90
0,54
0,91
2012
0,77
0,51
0,86
Jaar
2012
RMI div dss*
RMI X/md
Leefloon div dss*
Leefloon X/md
2008
171
99
166
93
2009
199
114
190
104
2010
231
132
222
120
2011
209
116
193
101
2012
193
105
177
90
(*) dss: diverse dossiers
(** ) Een persoon kan in meerdere categorieën voorkomen gedurende het dienstjaar
Eén van de opvallendste dalingen betreft het aantal studenten. Dit valt te verklaren doordat er in 2011 een uitdovend beleid werd gehanteerd om studenten nog een tweede studie te laten volgen na een bachelor-diploma. De bijkomende opleiding kende echter weinig succes gelet het groot aantal stopzettingen. (equivalent leefloon)
(*) Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid
Sinds 2008 heeft Bilzen een hoger aantal begunstigden RMI dan de gemiddelde Limburgse cijfers maar dit ligt nog steeds onder het gemiddelde van het Vlaams Gewest. Er is wel een lichte daling in de cijfers van het leefloon vast te stellen tegenover de jaren 2010 en 2011 maar over langere termijn (sinds 2008) is de trend toch stijgend.
Dossiers RMI en leefloon periode 2008 - 2012
250 200
RMI verschillende dss
150
RMI gemiddelde/md
100
Leefloon div. dss
Net als voorgaande jaren al vastgesteld werd bestaat de cliëntengroep uit personen die moeilijk of niet te activeren zijn. Het gaat hier voornamelijk om personen met een psychiatrische achtergrond, verslavingsproblemen, … Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat er een uitstroom is van patiënten van het Medisch Centrum Sint-Jozef en anderzijds de geografische ligging van Bilzen, op een steenworp van de Nederlandse grens.
50 Leefloon gemiddelde/md
0
Een daling in alle cijfers van leefloon en steun betekent geenszins een vermindering van de werkdruk. De cliënten die zich aanmelden hebben moeilijkheden op allerlei vlakken en vaak gaat het om een combinatie van problemen op diverse levensdomeinen. De maatschappelijk werkers blijven zich ook inzetten om andere evoluties in het werkveld op te volgen: de afbouw van de wachtlijst schuldhulpverlening, hoe omgaan met Romazigeuners …
2008 2009 2010 2011 2012
Financiële hulp (equivalent leefloon) Op jaarbasis ontvingen 54 verschillende personen financiële hulp (equivalent leefloon), met een maandelijks gemiddelde van 37 personen. Dit zijn mensen uit het wachtregister (kandidaat-vluchtelingen), vreemdelingen met tijdelijk verblijf m.a.w. ingeschreven in het vreemdelingenregister omwille van een aanvraag medische of humanitaire regularisatie. De dalende trend zet zich in 2012 verder. Financiële hulp (equivalent leefloon) Jaren
Diverse dossiers
X per maand
Begunstigden financiële hulp (equivalent leefloon) per categorie %*
60
32
50
31
2008
79
48
2009
98
54
2010
125
72
30
2011
83
52
20
2012
54
37
10
(*) Bron: FOD Maatschappelijke Integratie Statistieken: voor 2012 geen cijfers beschikbaar op 31 december 2012 A: alleenstaande S: samenwonende G: gezinshoofd
Begunstigden financiële hulp (equivalent leefloon) < 25 jaar in %*
30
40 2010 2011
29 28 27 26
0
25
A
S
G
2010
2011
(equivalent leefloon)
19
De cijfers over tewerkstelling bij gerechtigden op maatschappelijke integratie en financiële hulp (equivalent leefloon) zijn terug te vinden onder het luik ‘activering’. Momenteel zijn er ook cliënten die niet geactiveerd kunnen worden (personen reeds aan het werk als artikel 60, studenten en cliënten boven 55 jaar). Daarnaast zijn er ook personen die te maken hebben met psychosociale gezondheidsproblemen, o.a. kampen met één of ander verslavingsproblematiek of een zekere mentale achterstand hebben. Voor zij die komen uit niet- EU-staten zijn dit overwegend de oudere allochtonen en familieleden van ex-vluchtelingen die de Nederlandse taal niet beheersen. Over het algemeen doen de studenten het wel goed. Bij sommige jongeren wordt een gebrek aan opvoeding, normenbesef, bijscholing en nuttige tijdsbesteding vastgesteld. Deze jongeren komen meestal uit instellingen of de bijzondere jeugdzorg. Zoals uit voorgaande tabellen blijkt daalt het aantal leefloners op jaarbasis enigszins, alsook de tussenkomst van de federale overheid. Dit had dan vooral te maken met kortlopende dossiers, een uitstroom van studenten en een strikter activeringsbeleid. Kortlopende dossiers zijn vaak casussen van personen die tijdelijk geschorst zijn door de RVA
Activering In het kader van artikel 60 § 7 van de organieke OCMW-wet kan het OCMW personen tewerkstellen die gerechtigd zijn op maatschappelijk integratie of financiële hulp (equivalent leefloon). Het OCMW biedt deze mensen tewerkstelling aan teneinde hun sociale rechten te verwerven. Hiermee wordt bedoeld: door het presteren van een aantal vereiste arbeidsdagen kan betrokkene zich in regel stellen om sociale uitkeringen te bekomen. Deze tewerkstelling wordt gezien als werkervaring die de werknemer voorbereidt op de reguliere arbeidsmarkt. Daartoe wordt de deelnemer gedurende zijn tewerkstelling procesmatig begeleid inzake het verwerven van de nodige kennis, vaardigheden en attitudes met betrekking tot de uit te oefenen functie(s). De missie van de dienst activering is: “Wij maken Samen met u Werk van Werk!” Het OCMW-Bilzen creëert werkplaatsen artikel 60 via samenwerkingsovereenkomsten sociale economie-initiatieven en andere verenigingen zonder winstoogmerk. Er zijn tevens arbeidsplaatsen voorzien binnen de eigen OCMW-diensten. Sinds 1 januari 2012 sluit het OCMW van Bilzen ook partnershipovereenkomsten af met privébedrijven. Aantal dossiers artikel 60 § 7
20
Ingevulde arbeidsplaatsen bij derden op 31/12/2012 Stad Bilzen
2
Natuur- en Landschapsbeheer - Rijkhoven
4
Vzw ABRI - Zonhoven
1
Trabajo Activiteitencentrum - Bilzen
7
SVK Houtvast vzw - Bilzen
1
Arbeidscentrum De Wroeter - Kortessem
1
Kringwinkel Okasi - vzw De Springplank (naaiatelier) - Hasselt
2
BVBA Erlin (Hotec) - Genk
1
Ingevulde arbeidsplaatsen binnen OCWW per 31/12/12 WZC Demerhof
2
Technische dienst OCMW
1
Gemiddeld waren er maandelijks 20 mensen in dienst. In totaal werden 52 arbeidsovereenkomsten binnen het kader van artikel 60 § 7 afgesloten.
In 2012 telde de ‘dienst activering’ gemiddeld 38 dossiers per maand in activering inclusief trajectbegeleiding. Trajectbegeleiding is een vorm van begeleiding van gerechtigden op maatschappelijke integratie of financiële hulp (equivalent leefloon) die nog niet onmiddellijk kunnen tewerkgesteld worden. De klemtoon ligt op het wegwerken van de randvoorwaarden in het traject naar tewerkstelling (o.a. taal, attitude, sociaal-relationele problemen, …) Tewerkstellingen artikel 60 § 7 periode 2008 - 2012
60
50 40
30
aantal
20
10 0
2008
2009
2010
2011
2012
Sociale tewerkstelling Trabajo Ter Engelen vzw Reeds enkele jaren heeft het OCMW een samenwerkingsakkoord met Trabajo Ter Engelen vzw en dit in het kader van de sociale tewerkstelling. Trabajo biedt diverse activiteiten aan o.a. - tewerkstelling in het kader artikel 60 § 7, de lokale diensteneconomie of sociale werkplaatsen; - een klusjesdienst; - een cafetaria in het voormalig ziekenhuisgebouw (site De Ganshof); - maaltijden voor dorpsrestaurants; - catering van recepties, vergaderingen; - een speeltuinkantine (Munsterbilzen); - een opruimdienst; -… In 2012 ontving het activiteitencentrum Trabajo van het OCMW 75 000 euro aan subsidies ter ondersteuning van hun activiteiten. Zo werden er 74 personen tewerkgesteld waarvan 49 alleen al in Bilzen.
21
Vluchtelingenwerking Zelfs sinds de invoering van de materiële opvang in 2007 zijn er nog steeds verregaande wijzigingen in de asielwetgeving. De daaropvolgende jaren werd het OCMW geconfronteerd met een verzadiging van het opvangnetwerk. De financiële gevolgen voor de gemeentes van de overbezetting van het netwerk werd nadien voelbaar doordat de federale overheid overging tot grootschalige regularisatiecampagnes om humanitaire of medische redenen.
Lokaal Opvanginitiatief (LOI) Het OCMW Bilzen heeft opvangplaatsen op 7 diverse locaties goed voor een totaal van 25 bedden. Hierbij is vooral opvallend dat in de verschillende locaties gekozen is voor een samenstelling van gezinnen. Dit om de integratie in de lokale gemeenschap vlotter te laten verlopen. Door de besparingsmaatregelen van Fedasil, is er echter een daling in de subsidies voor kinderen vanaf augustus 2012. Opvangplaatsen LOI verspreid in groot Bilzen op 31/12/212 Locatie
Plaatsen
Meremweg 23
4
Muggenstraat 1 bus 5
2
Muggenstraat 1 bus 9
2
Muggenstraat 1 bus 10
3
Sint-Lambertuslaan 40 tot 31/05/2012 Zeepstraat 1 vanaf 01/06/2012
6
Zonhoevestraat 13 A
5
Solveldstraat 2 B 11
3
De opvangplaatsen waren in 2012 voortdurend bezet met uitzondering van één structurele vrije plaats op Meremweg 23. Dit heeft ook zijn gevolgen naar subsidies gezien er een subsidiëring gegenereerd wordt voor 100 % bij bezette plaatsen en bij een niet-bezetting slechts 40 % wordt toegekend. De algemene teneur is een daling van de bezettingsgraad en de verklaring hiervoor ligt bij een verminderde instroom van het aantal asielzoekers en een vlotter verloop van de asielprocedure. De asielzoeker moet dan ook sneller het LOI verlaten. Door de vele vrije plaatsen in het opvangnetwerk, kan Fedasil (Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers) zich ook permitteren om niet altijd de juiste combinatie van gezinnen te matchen. Verschillende structurele vrije plaatsen zijn hiervan het gevolg. Fedasil raadt nu aan voornamelijk opvangplaatsen voor alleenstaanden te voorzien.
Financiële steundossiers In 2012 werden er 6 nieuwe dossiers financiële steun ‘financiën en onderstand’ geopend; in totaal waren er 19 dossiers lopende en in 2 dossiers werd de financiële steun heropend. Deze cijfers vertalen zich in een gemiddelde van 37 boekingen financiële steun per maand. De stopzettingen dan weer zijn met 43 dossiers duidelijker afgetekend: aflopen van het verblijfsstatuut, starten met werken, stopzetting materiële hulp, verhuis, …
Illegalen Mensen die geen verblijfsstatuut hebben zijn gerechtigd op dringende medische kosten. Momenteel zijn 14 dossiers gekend; hiervan werden er 4 opgestart in 2012. In vergelijking met 2011 is er een duidelijke daling vast te stellen.
22
Wonen In 2012 werd ervoor geopteerd om de ‘dienst wonen’ nieuw leven in te blazen om zo te komen tot een meer integrale aanpak van werken. Sinds augustus is er een directe opvolging door een maatschappelijk werker van de cliënten in de woningen. Deze wordt voor de praktische ondersteuning bijgestaan door de technische dienst en de klusjesman (tewerkgesteld via PWA voor 45 uur per maand). De sociale dienst heeft in 2012 verschillende mogelijkheden om daklozen op te vangen. In 2012 werden er 350 personen begeleid rond huisvesting en waren er 1 026 cliëntcontacten. Deze hulpverlening impliceert o.a. het zoeken naar huisvesting, referentieadres, doorverwijzing naar crisisopvang, preventie uithuiszetting, opname in een crisiswoning van het OCMW, verhuring van een studio door het OCMW, … De dienst wonen van het OCMW heeft een goede samenwerking met verscheidene lokale actoren. Zo gaan het OCMW en de Stad Bilzen (en eventueel andere partners) op regelmatige basis in overleg om de diverse noden en probleemsituaties in kaart te brengen zodat vervolgens gerichte acties kunnen ondernomen worden. Bij huurproblemen wordt er advies gegeven en eventueel doorverwezen naar de stad Bilzen, Stebo of het huurderssyndiciaat. Ook worden personen op regelmatige basis doorgestuurd naar de huisvestingsmaatschappijen Cordium en het Sociaal verhuurkantoor Houtvast vzw.
Crisisopvang/dakloosheid In 2012 werden er 16 personen (4 gezinnen en 3 alleenstaanden) opgevangen in de eigen crisisopvang. Aantal panden crisisopvang Locatie
Specificaties
Sint-Lambertuslaan
Ter beschikking gesteld door stad Bilzen
Beukenstraat 15
Eigendom
Hasseltsestraat 14
Tijdelijk ter beschikking gesteld door stad Bilzen
Wijerstraat
Huurcontract
Brugstraat 36a bus 12
Huurcontract
Einde in 2012 01/2012
11/2012
CAW Limburg Het OCMW verhuurt de woning, gelegen in Bilzen Meerhoven 76, aan CAW Limburg. Deze organisatie biedt tijdelijke opvang aan cliënten die niet langer in een crisissituatie zitten maar toch nog begeleiding kunnen gebruiken bij het ‘alleen’ wonen.
Crisiswoning Meershoven 76 in Bilzen
23
Studio’s Het OCMW huurt 8 studio’s op drie verscheidene locaties en verhuurt deze dan verder aan cliënten. De prioritaire doelgroep zijn cliënten die op de reguliere huisvestingsmarkt weinig kans maken om een woning te vinden. De panden zijn gelegen in de Brugstraat 10 en 36a alsook in de Maastrichterstraat 1 A.
Preventie uithuiszetting Het OCMW verkrijgt in het kader van preventie een kopie van de verzoekschriften en vonnissen uithuiszetting van het vredegerecht. Het OCMW biedt vervolgens advies en bemiddeling; er werden 74 verzoekschriften en 16 vonnissen geregistreerd. Ter voorkoming van een eventuele uithuiszetting onderhoudt het OCMW een nauwe samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappij Cordium. Bij huurachterstand wordt het OCMW op de hoogte gebracht om zo een begeleiding of bemiddeling op te starten. Op die manier intervenieerde het OCMW in 10 dossiers.
Sociaal verhuurkantoor SVK HOUTVAST vzw Het sociaal verhuurkantoor huurt woningen, appartementen en studio’s om deze verder te verhuren aan woningzoekenden, ingeschreven op de wachtlijst. Het SVK is hoofdhuurder, betaalt de huur en staat garant dat de woning bij het einde van het huurcontract in goede staat wordt teruggegeven. De onderhuurder heeft zo een kwalitatief betaalbare woning. Afgevaardigden van zowel de stad Bilzen, de OCMW’s van Bilzen, Hoeselt, Kortessem, Riemst en Voeren als van CAW-Limburg, Cordium en Woonzo maken deel uit van de bestuurlijke werking van SVK Houtvast. Het werkgebied omvat de 5 vernoemde gemeenten. Absoluut aantal woningen per gemeente op 31/12/2012
60 50
40 Aantal woningen in beheer 2010 - 2012
30
Gemeente
20
24
2011
2012
33
39
49
10
Hoeselt
4
11
18
0
Kortessem
1
4
8
Riemst
9
16
25
Voeren
3
6
7
Bilzen
SVK Houtvast vzw, Hospitaalstraat 44
2010
2010 2011
2012
Eind 2012 had het SVK 107 woningen in beheer; een groei met 31 panden t.o.v. 2011. In totaal werden 43 kandidaat-huurders geplaatst waarvan alleen al in Bilzen 16 huurders. Het SVK kreeg voor het werkjaar 133 689 euro aan huursubsidies. Deze subsidies werden in mindering gebracht van de te betalen huurgelden. Hierdoor kunnen heel wat huurders de wachttijden bij de sociale huisvestingsmaatschappijen overbruggen. Veel nieuwe inschrijvingen op de wachtlijst, toewijzingen en huurdossiers zorgden er dan weer voor dat ook meer huurders intensief dienden opgevolgd te worden. Het SVK breidde bijgevolg haar personeelsbestand uit met zowel een fulltime huurbegeleidster als met een ondersteunende administratieve kracht. Deze laatste werd tewerkgesteld op basis van artikel 60 § 7 van de organieke OCMW-wet.
Woonbegeleiding en opvoeding Sinds 2011 is er een samenwerking met de dienst begeleid wonen van het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) ’t Verschil. Deze samenwerking kwam er op vraag van de sociale dienst nadat men constateerde dat binnen dossiers steeds meer zwaardere problematieken werden vastgesteld op meerdere levensdomeinen. In deze gevallen is de begeleiding die het OCMW kan bieden vaak niet voldoende om mensen te ondersteunen en hen aan te zetten om bepaalde acties te ondernemen. Vanuit CAW wordt een halftijdse beroepskracht ingeschakeld om 6 cliëntsystemen in Bilzen te begeleiden. Bij deze cliëntsystemen gaat de begeleidster wekelijks aan huis, zij biedt support op verschillende gebieden: administratie, dagactiviteiten, organisatie huishouden, psychosociale steun, het relationele aspect, opvoedingsondersteuning, relaties met verschillende diensten, … Voor een aantal aspecten kan de thuisbegeleidster gericht doorverwijzen naar andere diensten. De thuisbegeleiding gebeurt in vrij nauw contact met de ondersteuning vanuit het OCMW en zij hebben hun uitvalbasis in Maasmechelen.
Verder is er een samenwerking met het provinciale project ‘Thuiscompagnie’. Thuiscompagnie biedt gezinszorg zoals deze gekend is vanuit diverse andere diensten maar met extra ondersteuning voor gezinnen met (minderjarige) kinderen. De verzorgenden die aan huis komen krijgen een specifieke training in het omgaan met gezinnen in armoede. Deze hulpverleners leren het gezin om samen terug een aantal huishoudelijke taken op te nemen. Alles gebeurt op vraag van het gezin en in onderlinge afspraak. Als huishoudelijke taken zoals ‘was, strijk, boodschappen doen of koken’ terug structureel geïnstalleerd kunnen worden in de thuissituatie, wordt het aangenamer om thuis te zijn en zo verhogen de ontwikkelingskansen van de opgroeiende kinderen.
Tot slot is er sedert het najaar van 2011 een samenwerking tussen de Stad Bilzen, het OCMW Bilzen en de Opvoedingswinkel Zuid-Limburg. Deze samenwerking houdt in dat de opvoedingswinkel vormingen organiseert voor de Bilzerse bevolking rond allerhande thema’s. Deze opleidingen worden ook op maat aangeboden aan gezinnen in armoede. Daarnaast kan iedereen met vragen rond opvoeding en ontwikkeling van kinderen van 0 tot 18 jaar bij de consulente van de opvoedingswinkel terecht tijdens het wekelijkse spreekuur.
25
Lokaal cliëntenoverleg (LCO’s) Vanaf mei 2008 wordt binnen het OCMW Bilzen de mogelijkheid geboden om een lokaal cliëntoverleg te organiseren. Dit is een overleg waarbij de cliënt zelf en zijn/haar gezin samen met alle hulpverleners en zorgverleners die hem/haar kennen en begeleiden, samenkomen en zoeken naar oplossingen en perspectieven die zich stellen bij de cliënt thuis of elders. Het overleg kan worden aangevraagd door alle betrokken partijen, hulp- en/of zorgverleners of de cliënt zelf en wordt georganiseerd op het niveau van de individuele cliëntsituatie. Het doel van het overleg is om op lange termijn te komen tot een hulpverleningsplan dat positief, integraal, gestructureerd en gecoördineerd is. Er worden afspraken gemaakt op verschillende levensdomeinen, o.a. financiën, tewerkstelling, opvoeding van kinderen, organisatie in het huishouden, hulp bij huisvesting, … Deze worden later geëvalueerd in een opvolgoverleg. Zo zorgt het LCO voor een betere afstemming van de hulpverlening. Het is een vorm van ondersteuning waar steeds meer gebruik van gemaakt wordt. Dit heeft te maken met het feit dat cliënten vaak begeleid worden door verscheidene hulpverleningsinstanties. Een maatschappelijk werker van het OCMW fungeert als neutrale coördinator. Idealiter is hij/zij niet betrokken bij de directe hulpverlening aan cliënten. Hij/zij organiseert het overleg, bewaakt de cliëntbetrokkenheid en positieve ingesteldheid en zorgt voor de verslaggeving. Tijdens het eerste overleg wordt een spilfiguur aangeduid. Deze persoon is de hulpverlener die het korst bij de cliënt staat, de steunfiguur voor de cliënt en de centrale spil in heel de hulpverlening. In 2012 werden er 42 lokaal cliëntoverleggen georganiseerd, verspreid over 23 dossiers. Een opmerkelijke stijging van 36 % tegenover het cijfer van 2011. Deze trend zal zich zonder twijfel nog verderzetten in 2013. Voor 2 dossiers werden in totaal 5 zorgoverleggen georganiseerd.
Aantal cliëntoverleggen dienstjaren 2011 - 2012 2011
2012
Dossiers
16
23
Aantal overleggen
31
42
Socioculturele participatie Het OCMW krijgt van de Federale Overheid middelen om de doelgroep (cliënten sociale dienst) toe te leiden naar socioculturele activiteiten. De individuele aanvragen spitsen zich voornamelijk toe op: - activiteiten in schoolverband: zee- en bosklassen, schooluitstappen … Aantal bereikte personen via sociale participatie 2010 - 2012 - deelname aan vakantiekampen voor kinderen; - toegang tot optredens; 2010 2011 2012 - deelname aan het jeugdwerkaanbod binnen de stad; Aantal personen 569 570 732 - mogelijke aansluiting bij een sportclub: turnlessen, voetballen, …
26
Wie interesse had, kon een vrijetijdscheque bekomen van de stad Bilzen of een bioscoopticket van de sociale dienst. Vooral de bioscooptickets waren gegeerd. De sociale dienst van het OCMW verdeelde in 2012 maar liefst 200 tickets. In totaal werden 86 diverse individuele tussenkomsten socioculturele participatie aangevraagd door 50 verschillende cliënten. De sociale dienst zette ook gezamenlijke activiteiten op touw o.a. een uitstap naar Bobbejaanland op 13 april, een barbecue op 27 mei, op visite in het Sintpaleis en sessies gezond en goedkoop koken i.s.m. het activiteitencentrum Trabajo. Zij organiseerden 5 kooksessies met verschillende thema’s o.a. zuiderse smaken, vis in de hoofdrol, … 9 cliënten namen hieraan deel. Het OCMW ontving nog extra financiële middelen in het kader van de preventie van de kinderarmoede. De mogelijke tussenkomsten binnen deze subsidie stroom zijn breed, gaande van dienstverlening in het kader van schoolondersteuning, psychologische begeleiding van kind of ouders en paramedische support tot aankopen van pedagogische hulpmiddelen. Via de socioculturele participatie bereikte de sociale dienst 732 mensen; in 2011 waren er dit 570. De verdeling van de middelen wordt a rato van de gezinssamenstelling geregeld via interne richtlijnen.
Uitstappen naar Bobbejaanland en Walibi
27
JURIDISCHE HULPVERLENING
Elke inwoner van Bilzen, met nadruk op de meer kansarme burger, kan hier terecht voor
eerstelijnsadvies. erfrecht en vruchtgebruik
problemen relatie verhuurder/huurder huurcontracten
relatie/huwelijksproblemen
vragen i.v.m. schuldenoverlast
echtscheiding
vragen over collectieve schuldenregeling
verblijfsregeling - omgangsrecht kinderen onderhoudsgeld vragen over de rechtbank
...
vragen over arbeidsrecht
Het juridisch advies is gratis en vertrouwelijk. De juriste is gebonden aan het beroepsgeheim.
JURIDISCHE DIENSTVERLENING bestaat uit: een eerstelijnsadvies over het probleem (geen vertegenwoordiging voor de rechtbank) hulp bij he opstellen van een huuropzeg, een opzeg van een arbeidscontract, een ingebrekestelling of andere brieven doorverwijzing naar een advocaat of aanvraag pro-Deoadvocaat verwijzing naar andere bevoegde instanties
28
Wat kan NIET? pleiten voor de rechtbank onderzoek en behandeling van het dossier controle van de advocaat advies in een complexe zaak langdurige gesprekken
Acti eve n ( arbeide rs, bed ienden , zelfstandig en)
Statistische gegevens rechtshulp periode 2011 - 2012 Totaal aantal cliënten
2011 kantoorbezoeken dossiers aangemaakt
2012
490 391
549 393
vrouwen mannen koppels
54 % 37 % 9%
50% 43 % 7%
jonger dan 25 jaar tussen 25 en 60 jaar ouder dan 60 jaar
4% 87 % 9%
3% 86 % 11 %
actieven (arbeiders, bedienden, zelfstandigen) gepensioneerden uitkeringsgerechtigden ( werkloos, ziek) huisvrouwen studenten
34 % 17 % 34 % 6% 2%
39 % 17 % 37 % 5% 2%
inkomen (vervangingsinkomen, uitkering, pensioen) zonder inkomen ( hierin ook < % leefloners)
94 % 6%
93 % 7%
Belgen EU-landen andere
89 % 3% 8%
84 % 4% 12 %
verwijzing naar sociale dienst OCMW verwijzing naar pro-Deoadvocaat verwijzing naar advocaat, notaris verwijzing naar andere (mutualiteit, vakbond…) geen doorverwijzing
3% 21 % 2% 2% 68 %
5% 15 % 4% 4% 72 %
155 175 78 85 50
123 96 65 71 38
Gep ensionee rden
37%
Cliënten en geslacht
17%
Uitkerin gsgerechtigden: werkloos, ziek
7%
Cliënten en leeftijd
5%
Huisvro uwen
2%
Studen ten
39%
Cliënten en hun beroep Sociale dienst
5% Pro-Deoadvocaat
15%
Cliënten en hun inkomen 4%
Advocaat, notaris
4%
Cliënten en nationaliteit
Andere: mutualiteit,
72%
vakbond Geen doorverwijzing
Cliënten en hun verwijzing
Aard van de rechtsvraag familierecht schulden contracten gerechtelijk recht andere rechtstakken
Grafiek 1: cliënten en hun beroep Grafiek 2: cliënten en hun verwijzing Grafiek 3: aard rechtsvraag
29
Interne rechtshulp De interne rechtshulp (de juridische dienstverlening aan het OCMW als instelling) handelde voornamelijk over het opstellen van besluiten en het vertegenwoordigen van het OCMW voor de Arbeidsrechtbank inzake de beroepsdossiers ‘individuele steunverlening’ van de sociale dienst. In 2012 kende de sociale dienst 4 nieuwe beroepen. In deze dossiers werden de besluiten opgesteld en vertegenwoordigde de juriste het OCMW 5 maal voor de Arbeidsrechtbank in Tongeren. Schuldhulpverlening Volgens cijfers van de Nationale Bank zijn er nog nooit zoveel mensen in collectieve schuldenregeling geweest en waren de aanvragen ook nimmer zo groot. Registratieformulier - dienstjaar 2012 Organisatiegegevens Naam organisatie
OCMW Bilzen
Postcode (fusie) gemeente
3740
NIS-code
73006
Type organisatie (OCMW, CAW of OCMW-vereniging
OCMW
Registratiegegevens Vermeld het aantal gezinnen in begeleiding naar verstrekte hulpverleningsmodules. Eén gezin mag onder één rubriek vermeld worden. A. Gezinnen waarvoor het voorbije werkjaar geen procedure collectieve schuldenregeling liep
231
A.1 budgetbegeleiding (uitsluitend)
52
A.2 budgetbeheer (uitsluitend)
57
A.3 budgetbegeleiding en budgetbeheer
4
A.4 schuldbemiddeling (uitsluitend)
33
A.5 schuldbemiddeling en budgetbegeleiding
37
A.6 schuldbemiddeling en budgetbeheer
45
A.7 schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer
3
B. Gezinnen waarvoor het voorbije werkjaar een procedure collectieve schuldenregeling liep en waarbij de instelling voor schuldbemiddeling is aangesteld als schuldbemiddelaar
0
C. Gezinnen waarvoor het voorbije werkjaar een procedure collectieve schuldenregeling liep en waarbij een externe schuldbemiddelaar is aangesteld
68
C.1 in combinatie met budgetbegeleiding
2
C.2 in combinatie met budgetbeheer
36
C.3 in combinatie met budgetbegeleiding en budgetbeheer
1
C.4 in combinatie met schuldbemiddeling
0
C.5 in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbegeleiding
0
C.6 in combinatie met schuldbemiddeling en budgetbeheer
28
C.7 in combinatie met schuldbemiddeling, budgetbegeleiding en budgetbeheer Totaal aantal gezinnen in begeleiding
30
1 299
Enkele bemerkingen bij de registratiecijfers 2012 startte met een vernieuwd basisregistratieformulier. Er is geen sprake meer van het registreren van eenmalige schuldhulpverlening. Het totaal aantal gezinnen in schuldhulp is met 299 sterk toegenomen t.o.v. 2011 (266). Naast de budgetbegeleiding (52) t.o.v. 21 in 2011, zijn ook het pakket schuldbemiddeling en budgetbegeleiding flink gestegen (37 versus 16). De schuldbemiddeling en budgetbeheer samen zijn dan weer afgenomen. Nog slechts 45 dossiers. In 2011 waren dit er nog 70. Het aantal gezinnen in collectieve schuldenregeling (CSR) is verminderd (68) tegenover 88 in 2011. Dit is vermoedelijk te wijten aan een andere vorm van registratie. Er werden 142 dossiers budgetbeheer verwerkt. In 45 dossiers werd er informatie verstrekt over de wet collectieve schuldenregeling. De juriste regelde in 28 dossiers een aanvraag voor een pro-Deoadvocaat met het doel een verzoekschrift collectieve schuldenregeling op te stellen. De maatschappelijk werkers van het OCMW begeleiden momenteel 68 gezinnen in collectieve schuldenregeling.
Dossiers budgetbeheer 2012 Dossiers
BBegl + schuldbemiddeling
BB + schuldbemiddeling
BBegl + BB
Schuldbemiddeling /BBegl/BB
CSR
299
52 + 37
57 + 45
4
33 + 3
68
BBegl: budgetbegeleiding BB: budgetbeheer CSR: collectieve schuldenregeling
Schuldhulpverlening vanaf 2002 tot 2012 300 250
Cijfers schuldhulpverlening vanaf 2002 tot en met 2012 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
200
Totaal
Totaal
103
140
209
237
264
237
225
169
249
269
231
150
BB
BB
72
107
175
208
196
165
168
129
177
191
142
100
CSR
4
5
4
8
14
22
8
28
30
88
68
50
CSR
0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
In 2012 besteedde de juriste 65 % van de arbeidstijd aan rechtshulp (zowel intern als extern), schuldbemiddeling en ondersteuning van de sociale dienst. De inhoudelijke invulling van de staffunctie, ondersteuning van diverse diensten (met uitzo ndering van de sociale dienst) nam 35 % van de arbeidstijd in beslag. Toch kan de juridische dienst voor het werkjaar 2012 positieve cijfers voorleggen. De stijgende trend in de juridische vraagstelling van de burger enerzijds en een intensievere begeleiding anderzijds rond het gestelde juridische probleem (zowel wat schuldhulpverlening betreft als de algemene rechtshulp), doet besluiten dat de juridische dienst niet weg te denken is in het hulpverleningspakket van een OCMW.
31
OUDERENZORG Eén van de steunpijlers binnen de werking van het OCMW is ongetwijfeld het ouderenbeleid. In onze maatschappij zijn er steeds meer kwetsbare senioren die de weg naar de dienstverlening niet vinden en geen deel uitmaken van het sociale netwerk. Vaak hebben ze geen familie meer om op te rekenen en doen ze zelden of geen beroep op hulp. Onze missie is de senior, met de juiste en aangepaste ondersteuning, zolang mogelijk in zijn vertrouwde thuismilieu te laten verblijven. Wordt dit echter wat moeilijker, dan kan het OCMW, natuurlijk in overleg met de oudere en de familie, een gedifferentieerde zorgoplossing aanbieden: een thuiszorgdienst, een serviceflat, een verblijf in een dagverzorgingscentrum of een opname in het woonzorgcentrum.
Thuiszorg Sinds 2006 zijn de thuiszorgdiensten van het OCMW gehuisvest in ‘De Twee’, Kloosterstraat 2, samen met de dienst welzijn van de stad Bilzen en een aantal externe diensten. De dienst welzijn van de stad focust zich op de aanvragen voor pensioenen, sociale en fiscale voordelen, tegemoetkomingen aan personen met een handicap, de minder mobielencentrale, … Daarnaast hebben nog enkele externe diensten een zitdag in ‘De Twee’ zoals Cordium (sociale huisvestingsmaatschappij), Stebo (adviesdienst inzake premies bij bouwen en verbouwen) en de pensioendienst (twee inspecteurs geven informatie over het pensioen van werknemers en zelfstandigen). De dienstverlening van de thuiszorgdiensten voor 60-plussers van het OCMW dan weer omhelst volgende domeinen: de poetsdienst, de klusjesdienst, de warme maaltijden, de tussenkomst pedicure. Ook kunnen senioren hier terecht voor een mantelzorg- en een stookolietoelage. Bij probleemthuiszorgsituaties neemt het OCMW eveneens de rol van zorgbemiddelaar waar. De functie ‘overlegcoördinator thuisgezondheidszorg‘ heeft tot doel het multidisciplinair overleg tussen hulpverleners, zorgverleners en mantelzorgers in de thuiszorg en de patiënt op een neutrale manier te organiseren en te coördineren zodat de patiënt de beste zorgen krijgt. Verder kan elke oudere bij de thuiszorgdienst terecht voor administratieve hulp, aanvragen voor de zorgverzekering en financiële hulp indien het inkomen ontoereikend mocht zijn. Poetsdienst Aantal cliënten
Mantelzorgtoelage* Aantal cliënten * maandelijks gemiddelde
32
2010 141
2010 377
2011 146
2011 332
2012 145
2012 342
Pedicure Aantal cliënten
Zorgplannen Aantal cliënten ** nieuwe zorgplannen
2010 11
2010 38
2011 11
2011 29
2012 10
2012 28
Klusjesdienst
2010
2011
2012
20
18
23
2011
2012
136
140
Aantal cliënten
Maaltijden***
2010
Aantal cliënten *** maaltijden aan huis
158
In 2012 maakten 145 cliënten gebruik van de poetsdienst. Het aantal gefactureerde uren verminderde van 14 859 in 2011 naar 14 470 in 2012. De oorzaak hiervan ligt voornamelijk bij het ziekteverzuim binnen de poetsdienst. Er werden 15 586 maaltijden bedeeld; in 2011 waren dit er nog 17 071. Het aantal maaltijden per cliënt op maandbasis is erg gezakt. Immers, omwille van financiële redenen nemen ouderen vaak minder maaltijden af. Tevens consumeren valide senioren liever een maaltijd in een dorpsrestaurant waar ze samen met andere leeftijds- en dorpsgenoten kunnen genieten van een lunch en een gezellig samenzijn. Het aantal cliënten steeg in 2012 evenwel naar 140. Totaal aantal geleverde warme maaltijden periode 2010 -2012
15586
Inkomsten uit de poetsdienst periode 2010 - 2012
18291
€ 70198,87
€ 72238,52
201 0
201 0
201 1
201 1 201 2
201 2
17071
€ 71857,13
Ook de aanvragen voor de klusjesdienst stegen van 18 in 2011 naar 23 in 2012. Sinds 2011 kunnen personen met een WIGW-statuut eveneens een sociaal tarief bekomen bij de klusjesdienst van het Activiteitencentrum Trabajo. De aanvragen hiervoor verlopen via de thuiszorgdiensten van het OCMW. De tussenkomsten voor voetverzorging bleven status quo. Bij de mantelzorgdossiers is er een lichte stijging van 332 naar 342. Dit is uiteraard te wijten aan de toenemende vergrijzing. De voorwaarden om in aanmerking te komen voor deze toelage zijn de volgende: - de mantelverzorger staat daadwerkelijk in voor de verzorging van de zorgbehoevende; - de zorgbehoevende senior moet 65 jaar zijn en een invaliditeitsscore hebben van minstens 9 punten. Dit wordt beoordeeld aan de hand van de zelfredzaamheidscriteria van het Ministerie van Sociale Zaken; - zowel de zorgbehoevende senior als de mantelzorger moeten in groot-Bilzen wonen en tenslotte dient de oudere over het WIGW of OMNIO-statuut te beschikken. Vanaf de leeftijd van 60 jaar kunnen inwoners van Bilzen bij de thuiszorgdiensten een aanvraag indienen voor de federale mazouttoelage. Deze is evenwel gekoppeld aan een aantal voorwaarden waaronder het gezinsinkomen.
33
Dagzorgcentrum De Kogge Sinds mei 2012 is het dagzorgcentrum gevestigd op de seniorencampus Demerhof in de Eikenlaan 20 in Bilzen. Voor De Kogge was 2012 een overgangsjaar. Met het oog op de verhuis naar de nieuwe locatie werd het aantal plaatsen per dag afgebouwd en dit resulteerde in een opnamestop gedurende de rest van het jaar. In totaliteit vonden er evenwel 18 nieuwe opnames plaats en de gemiddelde bezetting bedroeg 13,05 deelnemers per dag. Eén deelnemer kende 242 aanwezigheidsdagen; een andere dan weer verbleef slechts één dag in het dagzorgcentrum.
Enkele cijfers Aantal deelnemers periode 2010 - 2012 2010
Leeftijd deelnemers periode 2010 -2012
2011
2011
2012
32
40
41
Jongste deelnemer
59
61
62
Mannen
18
12
14
Oudste deelnemer
97
98
97
Totaal
50
52
55
Gemiddelde leeftijd
80
81
82
Aanwezigheidsdagen 2010 - 2012 2010 De Kogge
Aantal verblijfsdagen diverse zorgprofielen 2011
3 868 3 708
2012 3 262
Zicht op overdekt terras en knusse leefruimte van De Kogge
34
2010
2012
Vrouwen
2012 Profiel O en A (niet of weinig hulpbehoevend)
1 124
Profiel F (sterk hulpbehoevend)
2 138
Serviceflats Deze serviceflatresidentie bestaande uit twee bouwlagen, is gelegen in het groen, te midden van park en vijvers en in de onmiddellijke omgeving van cultuurcentrum De Kimpel, zwembad en sportinfrastructuur. Het stadscentrum bevindt zich op wandelafstand. Het complex beschikt over 32 serviceflats waar senioren volledig zelfstandig wonen maar beroep kunnen doen op de geborgenheid van een groter geheel. De residentie is via een wandelgang verbonden met het rusthuis Demerhof. Daarnaast is er een oproepsysteem aanwezig waarmee de oudere zowel overdag als ‘s nachts een verplegende van het rusthuis voor hulp kan oproepen. Kortom de serviceflats zijn volledig afgestemd op de behoeften van de senioren.
2012
Bewoners
Gemiddelde verblijfsduur
Gemiddelde leeftijd
35
6,25 jr
82,06 jr
De eerste bewoners namen hun intrek op 1 februari 2012. Het complex bestaat uit 25 energievriendelijke flats, alle met zicht op vijvers en groen van de Katteberg. De residentie is via een glazen passerelle architectonisch verbonden met het oud rusthuis Demerhof. Alle flats zijn voorzien van moderne domotica en energiezuinige technieken. Een flat bestaat uit een open keuken, woonruimte, slaapkamer, badkamer, berging en terras. Aan de gemeenschappelijke inkomhall bevindt zich een ontmoetingsruimte met kitchenette. Op 16 maart 2012 werd De Waaier in aanwezigheid van gedeputeerde van Welzijn, mevrouw Mieke Ramaekers, officieel geopend. Tien echtparen, vier alleenstaande mannen en elf alleenstaande dames vonden hier een nieuwe thuis. Bij de start van de werken was er een wachtlijst voor een serviceflat van 7 jaar. Intussen is de wachtlijst zo goed als gehalveerd.
35
De woonzorgcentra In het woonzorgdecreet, van start sinds 1 januari 2010, wordt de term rusthuis niet meer gebruikt. Deze is vervangen door ‘woonzorgcentrum’. In de praktijk worden beide benamingen nog vaak naast elkaar gebruikt. Positionering binnen het Bilzerse aanbod Via een publicatie in het Belgisch Staatsblad van 4 april 2012 werd de voorafgaande vergunning verleend voor het wijzigen van de capaciteit van het rusthuis ‘Beversthuis’ in Beverst. Door een uitbreiding met 49 woongelegenheden mag de maximale huisvestingscapaciteit van het rusthuis in de toekomst 102 woongelegenheden bedragen. Aantal erkende en geplande rusthuisbedden in Bilzen op 31/12/2012 Openbare rusthuizen
VZW-Rusthuizen
Privérusthuizen
Totaal
WZC Demerhof
Sint-Jozef
Beversthuis
Ark van Noë
Aantal erkende bedden
111
62
53
57
283
Aantal geplande bedden
/
27
49
49
125
De tendens van de vorige jaren wordt bevestigd. De (geplande) capaciteit in de openbare rusthuizen stagneert en deze van de vzw- en privérusthuizen stijgt. In 2006 waren 111 van de 214 erkende bedden (52 %) ondergebracht in één van de twee openbare rusthuizen. In de veronderstelling dat alle geplande bedden in de toekomst daadwerkelijk gerealiseerd zijn, dan zullen dit nog slechts 27 % rusthuisbedden zijn in een openbaar rusthuis.
Woonzorgcentrum Demerhof
Zicht op de blokken A en B
36
Patio met binnentuin
Gevel zijde Beukenstraat
In april werd het nieuwe woonzorgcentrum, eigenlijk een vervangingsnieuwbouw, aanleunend bij het bestaande rusthuis Demerhof, met 111 wooneenheden, 10 woongelegenheden voor kortverblijf en een dagzorgcentrum met 15 verblijfseenheden in gebruik genomen. De rusthuizen Demerhof en Sint-Martinus (voorheen gelegen aan de Hospitaalstraat 15) smolten zo samen tot een modern complex te midden van een groene parkomgeving. De verhuis van de bewoners van de twee instellingen gebeurde gefaseerd over twee dagen. Met onder meer de hulp van de Bilzerse brandweer en een groep vrijwilligers verliep alles organisatorisch gesmeerd. Het bouwvolume van het WZC bestaat uit 2 delen: een lager deel met 2 bouwlagen ter hoogte van de Beukenstraat en een hoger deel met 3 bouwlagen, geschakeld aan het bestaande rusthuis. In het gelijkvloers gedeelte van blok B bevinden zich naast de kineruimte, de cafetaria en administratieve ruimten ook het dagzorgcentrum De Kogge. De centrale patio heeft een open karakter en loopt tot aan de ingang van het complex. De bewonerskamers bevinden zich in de overige bouwlagen, die elk plaats bieden aan 30 kamers. Deze nieuwbouw is zo geconcipieerd dat de beschikbare woon- en leefruimte maximaal ter beschikking staat van de bewoners: het comfort voor de residenten staat centraal. Verder beschikt elke bewoner over een individuele kamer met eigen sanitaire cel (wastafel, toilet, douche), een elektrisch hoog-laagbed en een inbouwkast met koelkast. Wie wil, kan zelf meubilair meebrengen en zo de kamer naar eigen smaak inrichten. Op elke afdeling zijn er gemeenschappelijke zitruimten en eethoeken, die telkens aan een ruim terras grenzen. Verder heeft het complex een kinézaal, kapsalon, een stille (snoezel) ruimte, gezamenlijke badkamers met hoog-laagbaden en een cafetaria. In de beginfase was deze slechts sporadisch geopend; vanaf augustus houdt een enthousiaste ploeg vrijwilligers de cafetaria open op dinsdag, vrijdag en zondag. Op 15 juni werd het complex officieel geopend in aanwezigheid van gedeputeerde voor Welzijn mevrouw Mieke Ramaekers; 16 en 17 juni was het dan de beurt aan Bilzenaren en geïnteresseerden om een kijkje te komen nemen: het nieuwe woonzorgcentrum Demerhof hield opendeur.
Toespraak door gedeputeerde voor Welzijn Mieke Ramaekers
Kijklustigen tijdens de opendeurdag … Veel belangstelling voor de werking van een hoog-laagbed ...
37
Evolutie residenten woonzorgcentrum Demerhof: enkele cijfers Overlijdensstatistiek - per leeftijdscategorie 01/01/2012 - 31/12/2012
Bewonersstatistiek - per leeftijdscategorie 01/01/2012 - 31/12/2012
40
80 35
70 30
60
25
50
manne n
tota al
20
40
vrouwen
30
vrouwen 15
manne n
tota al
20
10
10
5
0
0
< 60 60 - 69 70 - 79 80 - 89 90 - 99 100 - 110 > 109
< 60
60 - 69 70 - 79 80 - 89 90 - 99
Bezettingsstatistiek - gemiddelde verblijfsduur 01/01/2012 - 31/12/2012 Mannen
Vrouwen
Totaal
Residenten
ROB 1j,1m, 9d
RVT 1j,9m,4d
ROB 0j,11m,10d
RVT 1j,7m,16d
ROB 1j,0m,8d
RVT 1j,7m,30d
ALG.TOTAAL 1j,5m,21d
Aanwezig op 31/12/2012
1j,2m,4d
1j,6m,0d
0j,11m,23d
1j,5m,11d
1j,0m,25d
1j,5m,16d
1j,3m,27d
100 109
110 >
De gemiddelde leeftijd bij opname bedraagt 82 jaar, bij overlijden 86 jaar.
Verschil tussen ROB en RVT De nadruk ligt op de graad van zorgbehoevendheid. ROB: weinig of niet-zorgbehoevend RVT: zwaar zorgbehoevend
Centrum voor kortverblijf Demerhof In het nieuwe woonzorgcentrum is de capaciteit van het aantal rusthuisbedden (80 van het Demerhof en 31 van Sint-Martinus) behouden gebleven. Sinds 1 juli kwamen hier nog 4 bedden woongelegenheden voor kortverblijf bij. De resterende 6 kortverblijfkamers zullen in 2013 operationeel zijn. Een centrum voor kortverblijf (CVK) biedt tijdelijk verzorging en opvang van ouderen. Het verblijf is mogelijk voor een periode van maximum 60 opeenvolgende dagen tot maximaal 90 dagen per jaar. De dienstverlening is grotendeels hetzelfde als in het woonzorgcentrum. De resident krijgt er de nodige verzorging (verpleegkundige en hygiënische zorg), gezins- en huishoudelijke hulp, revalidatie, activering, ontspanningsactiviteiten en sociale contacten met andere CVK- en woonzorgcentrumbewoners. Het centrum voor kortverblijf wordt zo de schakel tussen thuis blijven wonen met thuisverzorging en een permanente woonst in een assistentiewoning of woonzorgcentrum. Senioren van 65 of ouder kunnen terecht in een centrum voor kortverblijf wanneer de mantelzorgers (familie of vrienden) met vakantie zijn, ziek zijn of tijdelijk niet kunnen instaan voor de verzorging van de oudere. Daarnaast is een centrum voor kortverblijf ook een oplossing als de oudere een tijdje meer verzorging nodig heeft of in ‘crisissituaties’. Het centrum voor kortverblijf biedt zo een adempauze voor de mantelzorger.
38
Nieuwe projecten 2012- 2013 Door de verhuis van alle bewoners van het oude rusthuis naar het nieuwe woonzorgcentrum kon er gestart worden met de ontmanteling en de renovatie van het oude pand. Met de oprichting van een lokaal dienstencentrum (LDC) zet het OCMW een tweede stap in de verdere uitbreiding van het zorgaanbod naar bewoners en senioren toe. Dit centrum wordt ingeplant op het gelijkvloers. De overige 3 verdiepingen worden verbouwd tot 24 aangename en energievriendelijke serviceflats, waarvan er 5 op de 1ste verdieping, 9 op de 2de en 10 op de 3de verdieping voorzien zijn. Ondertussen werden reeds in 2011 de overeenkomsten met de architectengroep RDBM architecten & adviseurs bvba alsook met de bouwcoördinator, het studiebureau AT Osborne Consultants & Managers, uitgebreid met dit renovatieproject. Begin 2012 werd de stedenbouwkundige vergunning aangevraagd en het aanbestedingsdossier opgestart. Met heel het renovatieproject is een bedrag gemoeid van om en bij de 3 000 000 euro. In oktober 2012 ontving de pilootaannemer Renotec uit Geel de toewijzing van de opdracht ‘algemene bouwwerken’ en op 13 december 2012 gaf het OCMW het aanvangsbevel om de werken (fase 1: serviceflats) te starten op 1 februari 2013. De uitvoeringstermijn ligt vast op 200 werkdagen. De aanvraag tot de goedkeuring van het technisch-financieel plan en tot het verkrijgen van een principieel akkoord in het kader van de alternatieve investeringssubsidies werd door VIPA (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) ontvankelijk verklaard in oktober 2012. Vermits het subsidiedossier eind december 2012 nog niet rond was, werd het aanvangsbevel voor de start van de werken fase 2 ‘lokaal dienstencentrum’ verschoven naar een latere datum. Het OCMW kon wel rekenen op een subsidie van de provincie Limburg. In het kader van het provinciaal reglement voor het stimuleren van projecten waarin de relatie wonen en zorg centraal staat, kende de bestendige deputatie op 14 november 2012 een subsidie van 90 000 euro toe aan het concept ‘woonzorgproject 24 serviceflats’. Het bestaande rusthuisgebouw vormt, na de renovatie, een samenhangend en complementair geheel met het nieuwe woonzorgcentrum Demerhof. Wanneer dit laatste luik in de dienstverlening en woonvoorzieningen voor ouderen voltooid is, zijn alle residentiële woonfaciliteiten voor senioren gesitueerd op één grote campus ‘Demerhof’ te midden van het groen van de Katteberg.
Renovatie oud rusthuis tot lokaal dienstencentrum en 24 serviceflats
39
TECHNISCH FACILITAIRE DIENSTEN ICT Alle geïnformatiseerde diensten van het OCMW maakten in 2012 de overstap van Office 2003 naar de vernieuwde softwareomgeving van Microsoft Office. Voortaan is Office 2010 de standaard binnen het OCMW. Deze norm kon evenwel nog niet worden geïmplementeerd voordat de diverse applicaties, aangemaakt in eigen beheer, waren bijgestuurd. Voor een vlotte en veilige gebruiksopleiding naar de nieuwe officeomgeving werd een extern bureau onder de arm genomen. Gelijktijdig met deze vorming gebeurde de installatie van het nieuwe softwarepakket; de opgedane kennis kon direct worden getoetst aan de praktijk. Verder werd er een Office Helpdesk database gecreëerd. Veel voorkomende vragen worden hier gebundeld en met een simpele zoekfunctie krijgt de pc-gebruiker vlot antwoord.
Overzicht interventies hardware en software per dienst in 2012
Aantal interventies in 2012
Financiële dienst
19
Interventies hardware
73
Personeelsdienst
30
Interventies software
357
Secretariaat
32
Totaal
430
Seniorenloket
11
Sociale dienst
149
Server
70
Website
13
Woonzorgcentrum
105
Andere
1
Catering De bedrijfskeuken van het OCMW bevindt zich in de kelder van het nieuwe woonzorgcentrum Demerhof en werd volledig ingericht volgens de nieuwste HACPP-normen en reglementeringen inzake het beheer en exploitatie van grootkeukens. Naast de maaltijden van het WZC Demerhof worden hier de warme maaltijden bereid voor de thuiszorgdienst ‘warme maaltijden aan huis’ en levert de keuken ook de broodmaaltijden van het Medisch Centrum AZ Vesalius, campus Bilzen (daghospitaal).
40
Overzicht geproduceerde maaltijden door groot keuken OCMW periode 2010 -2012 2010
2011
2012
Warme maaltijden
18 291
17 071 15 586
Totaal warme maaltijden via thuiszorgdienst
18 291
17 071 15 586
44 % van warme maaltijden via thuiszorgdienst
8 048
7 511
6 857
Maaltijden rusthuis Demerhof RVT
15 034
15 189 25 266
Maaltijden rusthuis Demerhof ROB
12 019
11 419 13 669
Subtotaal rusthuis Demerhof
27 053
26 608 38 935
Maaltijden rusthuis Sint-Martinus RVT*
10 020
10 020
0
917
887
0
Subtotaal rusthuis Sint-Martinus*
10 937
10 907
0
Totaal voor rusthuizen
37 990
37 515 38 935
Totaal dagmaaltijden
46 038
45 026 45 792
Maaltijden rusthuis Sint-Martinus ROB*
In 2012 produceerde de grootkeuken van het OCMW 45 792 dagmaaltijden. De thuiszorgdienst nam hiervan 15 586 maaltijden voor haar rekening; 5 676 waren dieetmaaltijden.
Het begrip ‘dagmaaltijd’ werd gecreëerd om de gegevens op een juiste wijze met elkaar te vergelijken. In de cijfers van het rusthuis zitten zowel ontbijt, middagmaal als avondmaal. De aantallen optellen zou een vertekend beeld weergeven. Daarom werd aan elke maaltijd een gewicht toegekend: ontbijt (22 %), middagmaal (44 %) en avondmaal (34 %). De som van de dagmaaltijden wordt bekomen door het aantal van de rusthuizen op te tellen bij de 44 % warme maaltijden bezorgd via de thuiszorgdienst.
(*) Gelet op de architectonische samensmelting van de rusthuizen Sint-Martinus en Demerhof tot nieuw woonzorgcentrum Demerhof (april 2012) is er voor dit werkjaar geen afzonderlijk cijfermateriaal meer beschikbaar voor het rusthuis Sint-Martinus.
Technische dienst OCMW De technische dienst heeft als uitvalsbasis het woonzorgcentrum Demerhof. Het team (5 personen) staat in voor de technische ondersteuning van alle gebouwen op de seniorencampus Demerhof: het woonzorgcentrum Demerhof, de serviceflats De Wende en De Waaier en verder ook site De Ganshof, de eigendomswoningen in de Beukenstraat 15 en Meershoven 76 alsook de verschillende huurwoningen verspreid over Bilzen en de deelgemeenten.
Naast het beheer van het wagenpark (o.a. de voertuigen van de dienst warme maaltijden, de minibus van het dagzorgcentrum De Kogge, …) en het technisch materieel verzorgt deze ploeg ook het groenonderhoud in de instellingen.
41
DE FINANCIELE CIJFERS Het OCMW tracht verantwoord om te gaan met de beschikbare financiële middelen. Bijgevolg is een minutieuze budgettering, opvolging en controle van het budget essentieel om een evenwicht te vinden tussen inkomsten en uitgaven. Samen met de periodieke kwartaalrapportages wordt er zo voor gezorgd dat de middelen zo optimaal mogelijk worden besteed. De financiële dienst tracht naar goed vermogen het financieel beleid in te vullen.
Investeringen Afgeronde investeringen 2012 Administratie en patrimonium
€ 10 128
Meubilair administratie
Ondersteunende diensten
€ 14 016
Aankoop 3 pc’s, 2 printers, 5 schermen, office professional
Sociale dienst
€ 15 708
Verbouwing crisiswoning Beukenstraat 15
Bovenstaande investeringen werden gefinancierd met overschotten aan gemeentelijke bijdragen uit het verleden die het OCMW definitief mocht verwerven. Voor de beide nieuwbouwprojecten (woonzorgcentrum Demerhof en 25 serviceflats De Waaier) werd een groot deel van ‘werken in uitvoering’ overgeboekt naar definitieve aard (afgerond eind 2012): het gebouw en de begeleidingskost De waaier voor een totale waarde van 3 692 727 euro + 15 247 euro diverse kleine uitrustingen; de coördinatie en bouw Vlabo (Vlaanderen Bouwt vzw): 62 920 euro; de inrichting van de keuken NWZC (nieuw woonzorgcentrum) voor 444 714 euro; de liften NWZC* voor 151 753 euro; het los meubilair NWZC: 450 845 euro; diverse installaties, machines en andere niet medische uitrusting NWZC: 151 914 euro. Eind 2012 zijn een aantal investeringen in uitvoering. Zo werden de erelonen van beide projecten en vijf onvoltooide aanbestedingen NWZC (ruwbouw, sanitair, elektriciteit, verwarming/verluchting en vast meubilair) op het artikel van ‘werken in uitvoering’ behouden. Daarnaast komen ook hier reeds een aantal erelonen en kosten voor de verbouwing van het oude rusthuis terug. De totale uitgaven ‘in uitvoering’ bedragen 13 347 043 euro en zullen na definitieve oplevering eveneens aan hun juiste boekhoudkundige aard worden toegewezen en vervolgens worden afgeschreven.
Desinvesteringen In de loop van 2012 verkocht het OCMW 8 percelen tegen een totale prijs van 55 722 euro. Voor 7 percelen werd een verkoop met meerwaarde gerealiseerd, in totaal 36 322 euro. Het perceel Katteberg H 1185a werd aan de stad Bilzen verkocht met een minwaarde van 488 euro ten overstaan van de boekhoudkundige waarde. (*) NWZC: nieuw woonzorgcentrum
42
Financiering
Af te lossen leningen per 31/12/2012
Voor de nieuwbouwprojecten genereerde het OCMW 2 subsidies. Enerzijds de in 2010 ontvangen 75 000 euro voor de kamers kortverblijf vanwege Limburg Sterk Merk en anderzijds de VIPA-toelage van 12 222 818,40 euro, te spreiden over 20 jaar, waarvan jaarlijks 611 140,92 euro kan aangevraagd worden. In 2012 kreeg het OCMW de tweede schijf.
20.000.000
19 813 014
16 827 334 15.000.000
De investeringssubsidie van VIPA werd geprefinancierd met een lening van 8,36 miljoen euro, afgesloten in 2010. Daarbovenop werden er in 2011 nog 2 leningen afgesloten: 3 miljoen euro voor De Waaier en 3 miljoen euro voor het nieuw woonzorgcentrum.
11 314 575 10.000.000
Verder werd een lening ‘deel ereloon ontwerper NWZC’ van 900 000 euro geconsolideerd, alsook 1 miljoen euro voor de keuken, 0,5 miljoen euro voor het rusthuis en 0,5 miljoen voor het dagzorgcentrum De Kogge.
5.000.000 2 829 343
2 546 366
0 2008
Voor ‘De Waaier’ werd nog een laatste lening afgesloten ten belope van 850 000 euro. Intussen zijn er ook reeds een aantal kredietopeningen lopende met betrekking tot de verbouwing van het oude rusthuis.
2009
2010
2011
2012
Kosten Werkingskosten 2012
Overzicht kosten 2012 2011 953 967
2012 1 098 498
2 422 845
2 271 723
613 090
645 120
6 928 651
7 205 470
Afschrijvingen en waardeverm.
415 717
617 901
Overige kosten
130 243
137 868
11 464 513
11 976 581
Aankoop goederen Steunverlening Leveringen en diensten Personeelskosten
Totaal
5%
Aankoop goederen
1% Steunverlening 9%
Leveringen en diensten
19% 60%
6%
Personeelskosten Afschrijvingen en waardeverm. Overige kosten
De werkingskosten zijn met 512 068 euro toegenomen (4, 5 %) ten opzichte van 2011. Bij de rubriek ‘aankoop van goederen’ verhogen de kosten voor geneesmiddelen en elektriciteit in het NWZC, medische kosten en verwarming in De Ganshof. Bovendien ontving het OCMW pas eind 2012 de gasafrekening voor het NWZC (periode 2010 - 2012) die 107 460 euro bedroeg. Hiervan werd 72 321 euro nog opgenomen in de kosten van 2012 ten belope van het resterende budget. 43
In de categorie ‘diensten en diverse goederen’ zijn de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten met Audio en Q&A opgenomen, in aanloop naar de BBC. Verder waren er hogere kosten dan in 2011 bij de huur en het energieverbruik van LOI-woningen en het onderhoud van serviceflats De Wende. De personeelskosten, goed voor 60,16 % van de werkingskosten, namen toe met 3,9 %; het merendeel van deze stijging is terug te vinden in het NWZC. Evolutie van de belangrijkste steuncategorieën 2009 Leefloon (incl. sociale economie)
2010
2011
2012
€ 888 674
€ 1 069 961
€ 1 029 555
€ 1 014 098
Financiële steun
€ 56 984
€ 72 254
€ 76 291
€ 61 805
Voorschotten
€ 30 339
€ 44 531
€ 42 487
€ 18 740
Mantelzorg
€ 114 830
€ 119 570
€ 127 170
€ 129 480
Vluchtelingen
€ 600 539
€ 770 912
€ 655 406
€ 510 626
Huur / Huurwaarborg
€ 34 628
€ 47 518
€ 67 861
€ 63 248
Stookolietoelage
€ 70 862
€ 109 161
€ 114 703
€ 126 300
Crisisopvang
€ 66 390
€ 26 694
€ 22 995
€ 14 833
Samenwerking Trabajo/Oase
€ 75 000
€ 75 000
€ 75 000
€ 50 000
Psychosociale begeleiding gezinnen
€0
€0
€0
€ 12 240
Samenwerking CAW/in-Z
€0
€0
€ 13 885
€ 32 113
€ 1 938 246
€ 2 335 601
€ 2 225 353
€ 2 033 483
Totaal
Opbrengsten De totale opbrengsten liggen 1 132 470 euro hoger dan in 2011. Deze toename situeert zich vooral bij de gewone werkingsopbrengsten die met 926 384 euro of 18 % extra afsluiten. Een verklaring hiervoor is te vinden bij het NWZC en de beide serviceflatcomplexen. Door een grotere bezetting en verhoging van de dagprijs konden we 228 000 euro meer factureren aan onze residenten. Het RIZIV-forfait voor het NWZC lag beduidend hoger dan het gemiddelde van de beide voormalige rusthuizen, waardoor de mutualiteiten 488 660 euro meer overmaakten. Daarnaast werd ook de huurprijs van de flats in De Wende aangepast en dit resulteerde in 27 942 euro extra. De flats van De Waaier werden voor het eerst verhuurd in februari 2012, goed voor een opbrengst van 218 273 euro.
44
Overzicht van de evolutie bij de belangrijkste werkings- en andere opbrengsten 2009
2010
2011
2012
Aangerekende verblijfskosten residenten
1 654 084
1 638 096
1 630 338
1 850 047
Tussenkomst ziekenfondsen residenten
1 950 564
1 909 309
1 963 805
2 449 058
Recuperatie steun aan cliënten
342 342
397 913
280 711
221 870
Staatstoelage leefloon
608 862
744 614
756 481
754 484
Staatstoelage LOI
220 590
166 234
218 432
251 835
Staatstoelage vluchtelingen
600 538
770 912
655 406
510 625
Gescopremies
180 982
181 745
186 344
183 049
Sectoraal Fonds (sociale maribel)
294 101
338 829
422 169
453 573
Diverse toelagen personeel rusthuis
506 779
516 794
533 034
529 318
Verhuringen/pacht (incl SF)
385 050
403 959
505 143
755 145
Gemeentefonds
478 526
505 278
524 156
544 545
8 388 619 8 388 619
8 855 851 8 855 851
9 051 036 9 051 036
9 851 854 9 851 854
Persoonlijke en Riziv-tussenkomsten (rusthuizen en dagverzorgingscentrum)
Tussenkomsten en recuperatie steun sociale dienst
Persoonlijke en RIZIV tussenkomsten
15,28%
Tussenkomsten en recuperatie steun sociale dienst
13,71% 50,56%
Personeel
Personeel 20,45%
Diverse opbrengsten
Diverse opbrengsten
Overige Totaal
Resultaat Het verschil tussen de opbrengsten en de kosten (inclusief financiële en uitzonderlijke) levert het resultaat op van het dienstjaar. Resultaat diverse activiteitencentra OCMW per dienstjaar periode 2007 - 2012 Admin.
Soc Dienst
Demerhof
RVT
De Kogge
De Wende
De Waaier
100
832
83411
83412//00
83412//01
924
924//01
2007
-142 463
-1 272 947
-140 725
-140 419
-34 246
39 956
-1 690 844
2008
-82 211
-1 601 625
-241 351
-17 450
-13 332
33 997
-1 921 972
2009
-155 336
-1 712 745
-169 866
-112 422
-16 224
47 573
-2 119 020
2010
-205 424
-1 758 055
-421 316
-189 400
-28 838
31 388
-2 571 645
2011 2012
45 681 -29 345
-1 757 370 -1 791 662
-848 485 -272 646
-74 968 -44 368
-34 025 -36 985
-1 613 79 187
-79 809
SF verbouwing
-3 245
Geconsolideerd
-2 670 780 -2 178 874
45
Op basis van dit resultaat wordt vervolgens een berekening gedaan om te komen tot de gemeentelijke bijdrage in de werking en de aflossingen.
Gemeentelijke bijdrage
3000000
2000000
De gebudgetteerde bijdrage is de bijdrage die in de begroting (of wijziging) van een jaar werd voorzien.
1000000
De berekende bijdrage is de bijdrage waarop het OCMW recht blijkt te hebben na opmaak van de jaarrekening.
0
2009
2010
2011
2012
Gebudgetteerde bijdrage 2282869
2296748 2546634,91 2031275
Berekende bijdrage
2395460
2124257
2334184
2222631
Bijdrage per inwoner van Bilzen in de werking van het OCMW 2008 Aantal inwoners (op 1 januari)* Gebudgetteerde bijdrage (euro)** Euro/inwoner Berekende bijdrage (euro) Euro/inwoner
(*) Bron: Stad Bilzen (**) Na laatste budgetwijziging
46
2009
2010
2011
2012
30 522
30 727
30 947
31 259
31 423
2 089 804
2 282 869
2 296 748
2 546 635
2 031 275
68,47
74,30
74,22
81,47
64,64
1 982 401
2 124 257
2 395 460
2 334 184
2 222 631
64.95
69,13
77,41
74,67
70,73
CONTACTADRESSEN
OCMW BILZEN
Hospitaalstraat 15
3740 BILZEN
089 51 94 90
SOCIALE DIENST INDIVIDUELE HULPVERLENING
Hospitaalstraat 15
3740 BILZEN
089 51 94 80
SENIORENLOKET DE TWEE
Kloosterstraat 2
3740 BILZEN
089 51 92 82 089 51 92 83
SENIORENCAMPUS DEMERHOF SERVICEFLATS DE WAAIER
Eikenlaan 18
3740 BILZEN
089 51 94 00
SERVICEFLATS DE WENDE
Eikenlaan 22
3740 BILZEN
089 51 94 00
WOONZORGCENTRUM DEMERHOF
Eikenlaan 20
3740 BILZEN
089 51 94 00
DAGZORGCENTRUM DE KOGGE
Eikenlaan 20
3740 BILZEN
089 30 91 16
KOMPJOETERAAI
Hospitaalstraat 15
3740 BILZEN
089 51 94 79
MEDISCH CENTRUM AZ VESALIUS
Hospitaalstraat 15
3740 BILZEN
089 41 01 11
ACTIVITEITENCENTRUM TRABAJO
Hospitaalstraat 15
3740 BILZEN
089 50 36 73
SVK HOUTVAST VZW
Hospitaalstraat 44
3740 BILZEN
089 24 38 32
OCMW Bilzen, Hospitaalstraat 15, 3740 Bilzen www.ocmwbilzen.be
089 51 94 90
[email protected]
