jaarverslag
2012
Stichting Het Concertgebouw Fonds
Jaarverslag2012
4
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 6 1. Bestuursverslag
8
1.1. Inleiding 1.2. Doelstelling, beleid en strategie 1.3. Verantwoordingsverklaring 1.4. Governance en organisatie 1.5 Een uitzonderlijk jaar 1.6. Communicatie 1.7. Klachtenprocedure
8 8 8 10 11 14 15
2. Activiteiten in cijfers
17
2.1. Besteding van de middelen, besluitvorming 2.2. Gerealiseerde renovatieprojecten 2012 2.3. Educatie en participatie 2012
17 18 20
3.
25
Bijdragen en toezeggingen
3.1. Ontvangen bijdragen 3.2. Fondsen op Naam 3.3. Johann Sebastian Bach Kring, Gustav Mahler Kring, Johannes Brahms Kring en Dolf van Gendt Kring 3.4. Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds
25 26
4. Meerjarenbeleid
37
4.1. Financiering lopende projecten Het Concertgebouw NV 4.2. Endowment 4.3. Wervingsstrategie 4.4. Kostenontwikkeling 4.5. Beleggingsbeleid
37 37 38 38 39
5.
40
Vooruitblik 2013
31 35
5.1. Verwachtingen boekjaar 2013 5.2. Begroting 2013
40 40
6. Jaarrekening
44
6.1. Balans per 31 december 2012 6.2. Staat van baten en lasten over het boekjaar 2012 6.3. Kasstroomoverzicht 6.4. Toelichting op de balans per 31 december 2012 en staat van baten en lasten per 2012 6.5. Toelichting op de balans per 31 december 2012 6.6. Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2012
44 45 46
7.
58
Overige gegevens
46 48 51
7.1. Statutaire regeling inzake resultaatbestemming 7.2. Resultaatbestemming 7.3. Gebeurtenissen na balansdatum 7.4. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
58 58 58 59
8. Functies en nevenfuncties directie en bestuursleden HCF
60
9.
63
Rooster van aftreden
5
VOORWOORD De geschiedenis van Het Concertgebouw wordt sinds 1888 gekenschetst door drie drijvende, binnen het culturele veld onderscheidende krachten: particuliere betrokkenheid, de permanente strijd om het zelfstandige bestaan en de ambitie bij de wereldtop te behoren. Het Concertgebouw Fonds verbindt met grote inzet en plezier alle vormen van particuliere betrokkenheid die het gebouw omringen. En zelden in de geschiedenis was dat draagvlak zo stevig, was de particuliere betrokkenheid bij Het Concertgebouw zo groot. Met het nieuwe Jubileumaandeelhouderschap van meer dan 700 particulieren, het Kring lidmaatschap van ruim 220 actieve Kringleden, de ondersteuning vanuit private fondsen en de BankGiro Loterij biedt Het Concertgebouw Fonds een essentiële bron van inkomsten, die instandhouding van het gebouw en ontwikkeling mogelijk maakt. Het bestuur dankt alle begunstigers van Het Concertgebouw Fonds voor hun bijdragen. Het fonds speelt een onmisbare en stimulerende rol bij het zelfstandige bestaan van Het Concertgebouw. Zo kan jaarlijks het gebouw aan de Van Baerlestraat met die wonderlijk mooie akoestiek in goede conditie worden gehouden en, indien nodig, gerenoveerd. In 2012 maakte het fonds de renovatie van de Entreehal mogelijk. Het niet altijd als publieksvriendelijk ervaren entreegebied werd grondig aangepast. Zo kan Het Concertgebouw in zijn volle glorie de viering van het 125-jarig jubileum tegemoet zien. De bijdragen vanuit het fonds maakten in 2012 ook de muziekeducatie- en participatie activiteiten in Het Concertgebouw mogelijk. Opnieuw maakten tienduizenden kinderen onder de best denkbare omstandigheden kennis met muziek, in de Grote of Kleine Zaal van Het Concertgebouw. Een ervaring die velen zich levenslang herinneren. Het jaar 2012 was voor Het Concertgebouw Fonds in verschillende opzichten van grote betekenis. In de eerste plaats mocht het fonds zich verheugen in de aanhoudende ondersteuning door een steeds groeiend aantal Kringleden. De meeste Kringleden besluiten hun verbondenheid bovendien te willen continueren. Vele leden van de Dolf van Gendt Kring traden in 2012 toe tot de Brahms Kring. Het bestuur is bijzonder dankbaar voor de loyale en vaak zo persoonlijke betrokkenheid van de Kringleden. In de tweede plaats wordt het fonds sinds april 2012 begunstigd door Jubileum aandeelhouders. Circa 700 Jubileumaandelen werden onder particulieren, woonachtig in heel Nederland, geplaatst. De historische emissie is daarmee de vertaling van de relevantie van klassieke muziek en van de wens Het Concertgebouw veilig te stellen. Het jaar 2012 was ook het jaar waarin besturen van het fonds en de NV besloten het aantal bij Het Concertgebouw betrokken rechtspersonen te beperken en zo de bestuurlijke transparantie te vergroten. Het Concertgebouw Fonds functioneert sinds december jongstleden als enige steunstichting voor de NV. Aan de zijde van de NV werd de structuur vereenvoudigd door de juridische scheiding tussen activiteiten op het gebied van exploitatie en programmering op te heffen. Tenslotte nam Het Concertgebouw Fonds eind 2012 een nieuw initiatief, La Suite, gericht op groei van het draagvlak door middel van legaten. La Suite wil allen verbinden die aangeven een legaat ten behoeve van Het Concertgebouw op te nemen in het testament. Ook op die manier wil Het Concertgebouw Fonds zijn particuliere draagvlak verder uitbouwen en liefhebbers van klassieke muziek in de gelegenheid stellen betrokken te zijn. Het bestuur is bijzonder verheugd over de positieve reacties naar aanleiding van La Suite. Het Concertgebouw Fonds heeft als eerste in Nederland een dergelijk initiatief, geheel gebaseerd op vertrouwen, ontwikkeld. Nieuwe initiatieven zoals de Jubileumemissie en La Suite vormen een belangrijke basis voor het succes van Het Concertgebouw Fonds. De strijd om het zelfstandig bestaan en de ambitie om tot de wereldtop te behoren, krijgen door de ontwikkeling van innovatieve vormen van particuliere betrokkenheid steeds opnieuw gestalte.
6
Als dit verslag verschijnt, wordt in het gebouw dat ooit midden in de polder werd gebouwd, al 125 jaar muziek gemaakt. Overdag wordt er hard gerepeteerd en komen de kinderen nieuwsgierig over de drempel. Het is er nooit stil. Elke avond stroomt het publiek weer toe om te luisteren naar een orkest, ensemble of solist. Elke keer opnieuw is dat een spannende ervaring. Betrokken zijn bij het reilen en zeilen van de zaal waarin dat wonder zich telkens voltrekt, brengt veel plezier met zich mee. Het bestuur van Het Concertgebouw Fonds dankt alle begunstigers, de Kringleden, de Jubileumaandeelhouders, vertegenwoordigers van particuliere fondsen en de BankGiro Loterij voor hun vertrouwen en belangrijke financiële bijdragen. Wij koesteren het beeld dat onze begunstigers op de schouders staan van die zes burgers die in 1888 Het Concertgebouw met uitzonderlijk veel volharding wisten te openen. Wij zijn daarvoor intens dankbaar. Karel Vuursteen Voorzitter
7
1. BESTUURSVERSLAG 1.1. Inleiding
1.2.Doelstelling, beleid en strategie
Stichting Het Concertgebouw Fonds, hierna te noemen het fonds, werd in november 2000 opgericht. In dit verslag legt het bestuur rekenschap af over het gevoerde beleid gedurende de periode van 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012. De statutaire doelstelling van het fonds luidt als volgt: a. het bijdragen tot de instandhouding, het onderhoud, de restauratie en de vernieuwing van, en de bevordering van de activiteiten in, Het Concertgebouw te Amsterdam, zodat daardoor de positie van Het Concertgebouw als leidend nationaal podium voor het Nederlandse muziekleven wordt gewaarborgd en bevestigd; b. het stimuleren van educatieactiviteiten in Het Concertgebouw dan wel vanwege aan Het Concertgebouw verbonden instellingen en het geven van voorlichting over muziek, en voorts alles wat daarmede in de meest uitgebreide zin des woords verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn. Anders gezegd: het fonds stelt zich ten doel Het Concertgebouw een duurzaam financieel fundament te geven. Daarmee zet het fonds de traditie van particuliere steun voor Het Concertgebouw voort. Het fonds fungeert primair als steunstichting voor Het Concertgebouw te Amsterdam op het gebied van renovatie en educatie. Het fonds meent dat renovatie en educatie van doorslaggevend belang zijn voor de toekomst van Het Concertgebouw. Renovatie en restauratie van het monumentale gebouw zijn immers noodzakelijk om dit culturele erfgoed te beschermen en te behouden. Door middel van het leveren van bijdragen ter realisatie van het muziekeducatieprogramma van Het Concertgebouw, draagt het fonds bij aan de culturele ontwikkeling van de jeugd. Daarnaast ondersteunt het fonds vanuit speciaal daartoe bestemde middelen activiteiten op het gebied van programmering, conceptontwikkeling en bijvoorbeeld compositie.
1.3. Verantwoordingsverklaring Besturen en toezicht houden
Het Concertgebouw Fonds hanteert het bestuursmodel en wordt bestuurd door een onafhankelijk en onbezoldigd bestuur. Het bestuur bestaat uit ten minste vijf en ten hoogste tien natuurlijke personen. Nieuwe bestuursleden worden benoemd door het bestuur, gehoord hebbende de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. Bestuursleden worden benoemd voor een periode van vier jaar en kunnen worden herbenoemd voor een periode van drie jaar. Het fonds wordt geleid door een directeur. De directeur is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken van het fonds alsmede de aansturing van de fondsenwerving. Sinds 2009 geldt een directiestatuut. Het bestuur vergadert vier of vijf keer per jaar. Het bestuur van Het Concertgebouw Fonds onderschrijft de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen. De financiële administratie wordt verzorgd door de afdeling Financiën van Het Concertgebouw onder verantwoordelijkheid van de zakelijk directeur van Het Concertgebouw. Het Concertgebouw Fonds heeft bewust geen personeel in eigen dienst. De werk zaamheden in het kader van de Fondsenwerving en Het Concertgebouw Fonds worden verricht door werknemers die in dienst zijn bij Het Concertgebouw NV. In totaal waren in 2012 daarmee 2.6 FTE gemoeid. Het bestuur bestaat momenteel uit tien leden en is als volgt samengesteld: voorzitter, vicevoorzitter, penningmeester en zeven leden. De penningmeester onderhoudt het contact met de Beleggingsadviescommissie. Deze commissie, die bestaat uit vier leden, adviseert het bestuur over het beleggingsbeleid. Advies kan elk moment gedurende het jaar worden ingewonnen. Het vermogen van het fonds wordt door verschillende vermogensbeheerders beheerd. Deze handelen volgens het door het bestuur gegeven beleggingsmandaat. De rapportages van de vermogensbeheerders komen standaard aan de orde bij het gesprek dat de penningmeester voert ter voorbereiding op de bestuursvergadering.
8
Voor het bestuur worden door de afdeling Financiën rapportages gemaakt over de aanwending van de verschillende fondsen, de resultaten van de fondsenwerving en de ontwikkeling van de kosten van beheer en administratie en de kosten eigen fondsen werving. Voor deze laatste kosten hanteert Het Concertgebouw Fonds in de meerjaren raming een norm van 15%. Het kostenpercentage van de eigen fondsenwerving over 2012 bedraagt 8,4%, hetgeen lager is dan de door het CBF gehanteerde norm van 25% als het gemiddelde van drie jaren. De financiële rapportages worden voor elke vergadering besproken met de penningmeester. Naast het financieel beheer worden op bestuursvergaderingen het jaarplan en de realisatie hiervan besproken, de bestuurssamenstelling en het eigen functioneren. Het belangrijkste onderwerp betreft de fondsenwerving waarbij de bestuursleden direct betrokken en deels verantwoordelijk voor zijn. Sinds 2012 is daarbij ook de administratie van de Aandeelhouders (Jubileum- en Oprichtersaandeelhouders), alsmede de verantwoordelijkheid voor het Muzikaal Dividend bijgekomen. De voorzitter van het bestuur is aanspreekpunt voor de directeur. Jaarlijks vindt een functioneringsgesprek tussen voorzitter en directeur plaats. De door het bestuur aangestelde registeraccountant controleert jaarlijks in het kader van de jaarrekeningcontrole de opzet, het bestaan en de werking van de administratieve organisatie en interne beheersing. De externe accountant was aanwezig op de bestuurs vergadering waarin de jaarrekening werd besproken. Doelbereik en efficiënte middelenbesteding
Het Concertgebouw Fonds streeft ernaar zo effectief en doelmatig mogelijk te werken om haar doelstellingen te realiseren. Dit gebeurt door jaarlijks een operationeel jaarplan met een bijbehorende begroting op te stellen waarin invulling wordt gegeven aan de strategische meerjarenplanning en de financiële meerjarenraming. Het jaarplan dient als basis voor de begroting van de uitvoeringskosten. Besteding van middelen ten behoeve van de uitvoeringskosten fondsenwerving vindt plaats overeenkomstig de betroting. Over de voortgang van het jaarplan en de uitvoerings kosten wordt ieder kwartaal tijdens de bestuursvergadering gerapporteerd. Aanvragen vanuit de NV worden na goedkeuring door de Raad van Commissarissen in de vergadering, waarin de jaarbegroting van de NV wordt vastgesteld, ter beoordeling aan het bestuur van het fonds voorgelegd. Na goedkeuring wordt een voorschot van 50% van het aangevraagde bedrag uitgekeerd. Het resterende deel wordt uitgekeerd in twee termijnen, 40% bij de voortgangsrapportage en 10% na afloop van het project en na vaststelling van de jaarrekening van het fonds.
Communicatie met belanghebbenden
Het Concertgebouw Fonds streeft naar een heldere informatievoorziening en het structureel onderhouden van haar relaties en belanghebbenden. De belanghebbenden van Het Concertgebouw Fonds zijn de begunstigers: de particuliere schenkers, veelal lid van een van de Kringen, de Aandeelhouders, de particuliere en institutionele fondsen en de BankGiro Loterij. Het Concertgebouw Fonds stelt zijn begunstigers op de hoogte onder meer door het jaarverslag toe te sturen. Daarnaast worden begunstigers betrokken bij concerten en evenementen en vinden er (telefonische) contactmomenten plaats gedurende het jaar. Medewerkers van Het Concertgebouw worden op de hoogte gesteld van ondersteuning en voortgang van projecten door directieverslagen, evenals bekendmakingen op intranet. Algemene informatie over Het Concertgebouw Fonds is op te vragen via de website www.concertgebouw.nl Als zich klachten voordoen kunnen deze worden gemeld bij het fonds, hiervoor is een procedure opgesteld en deze treedt in werking indien een klacht zich voordoet.
9
1.4. Governance en organisatie
Het bestuur onderschrijft de uitgangspunten van goed bestuur en toezicht, waarbij in het bijzonder de positie van het fonds als fondsenwervende organisatie ten behoeve van de culturele instelling Het Concertgebouw in ogenschouw wordt genomen. Daarbij erkent het fonds het belang van het integer en transparant handelen door het bestuur. De principes van goed bestuur zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBFKeur. Het fonds is houder van het CBFKeur voor goede doelen. Het bestuur bestond in 2012 uit tien personen. De leden van het bestuur worden benoemd door het bestuur, nadat de voordracht is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. Het fonds hanteert een rooster van aftreden en het bestuurslidmaatschap kent twee zittingstermijnen. De eerste termijn beslaat vier jaar. Herbenoeming kan plaatsvinden voor een tweede en laatste termijn van drie jaar. Een uitzondering kan worden gemaakt voor de voorzitter. Het bestuur komt tenminste vier maal per boekjaar in vergadering bijeen. Regelmatig op de agenda terugkerende onderwerpen zijn wervingsbeleid, behandeling van aanvragen tot financiële steun, jaarbegrotingen en meerjarenramingen. Ook bespreekt het bestuur geregeld het eigen functioneren en vindt jaarlijks een bestuursevaluatie plaats. De vergaderingen kunnen, op verzoek van het bestuur, worden bijgewoond door een lid van de directie van Het Concertgebouw NV. De voorzitter van het fonds en, indien gewenst, de overige leden voeren geregeld tussentijds overleg met de directie van Het Concertgebouw over de voortgang van de projecten waarvoor het fonds bijdragen aan de NV toekent of mogelijk toe zal kennen. In 2012 kwam het bestuur vijf keer bijeen, te weten in februari, april, juni, oktober en december. De leden van het bestuur ontvangen, conform de statuten, geen bezoldiging. Het bestuur was in het verslagjaar als volgt samengesteld: Karel Vuursteen voorzitter Willem Stevens vicevoorzitter/secretaris Lex Kloosterman penningmeester Jan Willem Baud per 14 februari 2012 Mirjam de Blécourt Wouterse Volkert Doeksen Véronique van Doorne-Pauwels Harm van Esch per 1 november 2012 Ferdinand Grapperhaus per 14 februari 2012 Gert-Jan Kramer Een overzicht van de functies en nevenfuncties van de bestuursleden vindt u op bladzijde 60 tot en met 62 van dit jaarverslag. Volkert Doeksen was tevens lid van de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. Hij is de trait-d’union tussen het bestuur van het fonds en de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. De bestuurder die deze rol vervult, beperkt zijn activiteiten tot het werven van fondsen en neemt geen deel aan de besluitvorming betreffende aanvragen tot financiële steun die door Het Concertgebouw NV bij het fonds worden ingediend. De aard van de activiteiten van het bestuur is drieledig: fondsenwerving gericht op het verkrijgen van (voornamelijk) grote giften van particulieren en particuliere fondsen en besluitvorming over verzoeken tot financiële ondersteuning van Het Concertgebouw NV. De derde taak van het bestuur is het zorgvuldig beheer van het geschonken vermogen. Het bestuur wordt daarover geadviseerd door een Beleggingsadviescommissie. Zie voor de samenstelling van deze commissie pagina 39.
10
In onafhankelijk toezicht op bestedingen door de directie van Het Concertgebouw NV wordt voorzien door de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. Het bestuur van het fonds ziet geen toegevoegde waarde in het optuigen van een separate vorm van toezicht binnen de eigen gelederen. De voorzitter van het bestuur is als genodigde aanwezig bij de vergaderingen van de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV. De heer Vuursteen neemt geen deel aan de besluitvorming in dit college. Zijn aanwezigheid bij deze vergaderingen is bedoeld om een goede communicatie tussen het fonds en Het Concertgebouw NV te bevorderen. Door vertegenwoordigd te zijn bij deze vergaderingen kan het fondsbestuur zicht houden op de besteding van de aan de vennootschap ter beschikking gestelde middelen. Directie
De dagelijkse gang van zaken en de uitvoerende taken geschieden onder verantwoordelijkheid van een door het bestuur aangestelde directeur, Mr. Jolien Schuerveld Schrijver. Als hoofd Development maakt zij tegelijkertijd deel uit van de organisatie van Het Concertgebouw NV. De directeur is belast met het formuleren van beleidsvoornemens, het ontwikkelen van nieuwe initiatieven en de aansturing en uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden ten behoeve van de Stichting Het Concertgebouw Fonds. De aan de directeur gedelegeerde taken zijn omschreven in een directiestatuut. De financiële administratie en het secretariaat van het fonds zijn ondergebracht bij de vennootschap.
1.5. Een uitzonderlijk jaar Emissie
Het jaar 2012 was een memorabel jaar voor Het Concertgebouw Fonds, waarin de historische Jubileumemissie werd afgerond. Het bestuur spreekt zijn bijzondere waardering uit voor de manier waarop de fondsenwerving – waaronder de Jubileumemissie – onder leiding van de directeur gestalte heeft gekregen. De emissie, bedoeld om het toekomstgerichte endowment-vermogen van Het Concertgebouw Fonds te verstevigen, heeft niet alleen de financiële draagkracht versterkt, maar heeft tevens bijgedragen tot het besef dat Het Concertgebouw een private instelling is die slechts 5 procent directe overheidssubsidie ontvangt. Het particuliere karakter van de organisatie sinds 1888 werd door de emissie duidelijk over het voetlicht gebracht. Er werden 684 Jubileumaandelen bij het publiek geplaatst. Het Concertgebouw Fonds besloot zelf het beleidsvoornemen een duurzaam endowment bijeen te brengen, te ondersteunen door 100 jubileumaandelen aan te kopen. Deze aandelen houdt het fonds beschikbaar voor Kringleden die in de toekomst alsnog aandeelhouder willen worden. Het Concertgebouw Fonds mag zich dankzij de emissie niet alleen verheugen in een aanzienlijk versterkt financieel draagvlak, maar ook in een grote schare nieuwe begunstigers; mensen die Het Concertgebouw een zeer warm hart toedragen. Circa 70 procent van de jubileum aandeelhouders is woonachtig buiten Amsterdam, alle provincies zijn vertegenwoordigd onder de nieuwe aandeelhouders. Daarmee is duidelijk geworden hoezeer Het Concertgebouw een instituut van nationaal belang is, maar vooral ook hoe relevant Het Concertgebouw en klassieke muziek heden ten dage gelukkig zijn.
Kringen
In het verslagjaar werden de vier Kringen van Het Concertgebouw Fonds verder versterkt met nieuwe leden. In totaal mocht het fonds 37 nieuwe toezeggingen ontvangen. Sinds de start van het fonds sloten zich 264 Kringleden aan, waarvan velen het fonds meerdere bijdragen schonken. Een zeer hoopgevende ontwikkeling is dat het merendeel van de Kringleden besloot het lidmaatschap een vervolg te geven. In de meeste gevallen stapten zij over naar een volgende Kring. Deze duurzame betrokkenheid stemt het bestuur van Het Concertgebouw Fonds zeer dankbaar en hoopvol. Het stimuleert directie en medewerkers van Het Concertgebouw Fonds zich dagelijks in te zetten voor het behoud van die grote mate van betrokkenheid door middel van optimale serviceverlening. Aan het einde van het verslagjaar werd de directie in kennis gesteld van een zeer genereuze particuliere schenking. Daarmee telt de Bach Kring vijf leden. Voor een volledig overzicht van alle Kringleden zie pagina 31.
11
La Suite
Het bestuur is enthousiast over het nieuwe initiatief La Suite, dat eind 2012 werd ontwikkeld en dat gericht is op het verder verbreden van het particuliere draagvlak. La Suite wil allen verbinden die te kennen geven Het Concertgebouw Fonds in het testament te benoemen. Zo kunnen ook liefhebbers van muziek bij Het Concertgebouw betrokken worden die niet in de gelegenheid zijn bij leven te schenken aan het fonds. Een ieder die aangeeft dit voornemen te hebben, wordt door het fonds enkele keren per jaar uitgenodigd aanwezig te zijn bij activiteiten van Het Concertgebouw Fonds. La Suite is geheel gebaseerd op vertrouwen. Het Concertgebouw Fonds is het eerste goede doel in Nederland dat een dergelijk initiatief kent.
BankGiro Loterij
De aanhoudende ondersteuning van de BankGiro Loterij is van zeer grote betekenis voor het fonds. Deze maakt dat het fonds voldoende kan bijdragen aan de noodzakelijke en – door het kwetsbare karakter van het monument – zeer kostbare renovaties van het gebouw. In het verslagjaar werd een aanvraag bij de BankGiro Loterij ingediend gericht op het verduurzamen van het gebouw. De aanvraag beoogt aanpassingen in het gebouw te realiseren die de CO2 uitstoot met 40 procent reduceren. De extra bijdrage die het fonds eerder van de BankGiro Loterij mocht ontvangen in het kader van het 125-jarig jubileum is van doorslaggevend belang geweest bij de totstandkoming van live streaming van concerten. Live stream vergroot het bereik van Het Concertgebouw waardoor veel meer mensen, ook zij die niet in de gelegenheid zijn naar het gebouw aan de Van Baerlestraat te komen, kunnen genieten van de rijkdom van de muziek. Zonder de BankGiro Loterij zou Het Concertgebouw zijn 125-jarig jubileum niet op de gedroomde manier kunnen vieren. Maandelijks spelen miljoenen huishoudens in Nederland mee met de goededoelenloterijen (Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij en VriendenLoterij). Met de helft van hun lot dragen ze bij aan een betere wereld. Het Concertgebouw is er trots op tot de groep van culturele begunstigden te mogen behoren.
Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds
Ook in 2012 werd het fonds enthousiast ondersteund door het ‘Notarissenplatform’. De betrokkenheid van de leden, allen notaris met een familierechtelijke praktijk, spitste zich in dit jaar onder meer toe op het ondersteunen van de totstandkoming van La Suite, het initiatief gericht op het doen toenemen van het aantal legaten ten behoeve van Het Concertgebouw Fonds. Het Concertgebouw en het fonds mochten zelden een legaat ontvangen. Juist gezien de particuliere traditie van Het Concertgebouw wekte dit bevreemding op. Ook was het Notarissenplatform intensief betrokken bij de afhandeling van de emissie. De platformleden verklaarden zich collectief bereid de honderden aktes van schenking te passeren. In de periode tussen de afsluiting van de emissie op 11 april 2012 en de invordering van de schenking in juni werden 451 schenkingsaktes gepasseerd. Voor de samenstelling van het Platform vanuit het Notariaat verwijzen wij naar bladzijde 35.
Meer transparantie door minder rechtspersonen
Het bestuur van het fonds besloot, in overleg met de Raad van Commissarissen en de directie van Het Concertgebouw, het streven naar transparantie in 2012 verder gestalte te geven door het aantal bij Het Concertgebouw betrokken rechtspersonen te verkleinen. Eind 2012 werd het vermogen van de Stichting Steun Het Concertgebouw, in het verleden opgebouwd met overschotten van programmeringsactiviteiten en sponsorbijdragen, overgedragen aan de Stichting Het Concertgebouw Fonds. De bestemming van deze gelden, ontwikkeling van de eigen programmering van Het Concertgebouw, is daarmee niet gewijzigd. Aan de zijde van de NV werd de stichting Comité voor Het Concertgebouw, waarin de verantwoordelijkheid voor de eigen programmering was ondergebracht, opgegeven. De eigen programmering is met ingang van 2013 een taak en verantwoordelijk heid van Het Concertgebouw NV. Zodoende is een overzichtelijke situatie ontstaan. Enerzijds is er een rechtspersoon die door middel van een gezonde exploitatie verantwoordelijk is voor de continuïteit van Het Concertgebouw, en die een programmeringstaak heeft. Anderzijds is er een steun stichting, Het Concertgebouw Fonds. Deze ontwikkeling heeft geleid tot een verfijning van het protocol van aanvraag en uitkering zoals dat geldt tussen Het Concertgebouw NV en Het Concertgebouw Fonds.
12
Zes burgers namen in 1882 het initiatief een concertzaal in Amsterdam te bouwen. Met groots gevolg. En wist u dat tot op de dag van vandaag Het Concertgebouw voor 95% wordt bekostigd uit private bronnen? U kunt de toekomst van Het Concertgebouw helpen te verzekeren door Het Concertgebouw Fonds op te nemen in uw testament. La Suite verbindt allen die op deze wijze later Het Concertgebouw ondersteunen. Voor meer informatie of een persoonlijk gesprek:
[email protected] of 020 - 573 04 12.
Preludium_170x240+3.indd 1
Advertentie ten behoeve van de start van de campagne La Suite – 1986 Vladimir Horowitz, ANP Paul Vreeker 17-01-13 10:11
Stevig draagvlak
Het bestuur is van mening dat het fonds zijn draagvlak onder leiding van de directeur de laatste jaren aanzienlijk heeft verbreed. Deze verbreding krijgt steeds op innovatieve en stimulerende wijze gestalte. Door het ontwikkelen van nieuwe initiatieven op het gebied van fondsenwerving weet Het Concertgebouw Fonds de particuliere betrokkenheid te versterken en de traditie op een hedendaagse, positieve wijze voort te zetten. Bovendien is de bekendheid van het fonds belangrijk toegenomen en daarmee het besef van de bijzondere positie die Het Concertgebouw al 125 jaar in het culturele veld inneemt. Het bestuur spreekt tevens graag zijn erkentelijkheid uit jegens alle betrokken mede werkers voor de bijzondere inspanningen die zij in het jaar 2012 hebben verricht. In dit verband mag niet onvermeld blijven de grote inzet voor Het Concertgebouw Fonds en zijn Kringleden van Britt Hendriks en de vele werkzaamheden verricht door Paula van den Bosch in verband met de administratie van de jubileumemissie.
1.6. Communicatie
Het fonds kent als direct belanghebbende Het Concertgebouw te Amsterdam en daarmee de bespelers en bezoekers van het gebouw aan de Van Baerlestraat. Ook alle begunstigers van het fonds worden als directe belanghebbenden aangemerkt.
Kringleden
Aandeelhouders
14
Met de Kringleden, leden van een van de vier Kringen, onderhouden bestuur en directie onder meer contact middels correspondentie en uitnodigingen voor geselecteerde concerten of voor de Kringleden georganiseerde ontvangsten. Kringleden die de activiteiten op het gebied van muziekeducatie ondersteunen, worden op de hoogte gehouden van de projecten van de afdeling Educatie van Het Concertgebouw en hun wordt de mogelijkheid geboden educatieprojecten bij te wonen. In voorkomende gevallen kunnen begunstigers geïnformeerd worden over de voortgang en resultaten van projecten ten behoeve waarvan zij het fonds begunstigd hebben. Dit geldt met name voor de bijdragen die aan het fonds geschonken worden door particuliere fondsen. De leden van de Bach, Mahler en Brahms Kringen wordt de mogelijkheid geboden om hun betrokkenheid bij het fonds kenbaar te maken door middel van naamsvermeldingen in het gebouw. Ook stimuleert het fonds de vermelding van alle Kringleden in relevante publicaties. Deze vermeldingen worden door het bestuur gezien als een belangrijk communicatiemiddel; ze kunnen anderen weer inspireren toe te treden tot de gelederen van het fonds. In het verslagjaar werd de groep belanghebbenden vergroot door de komst van de Jubileumaandeelhouders. In 2012 werd voor het eerst ´muzikaal dividend´ aan hen uitgekeerd. Oprichteraandeelhouders en jubileumaandeelhouders werden uitgenodigd voor een kinderconcert in juni en voor het eerste echte Dividend-concert op 3 december. In de Grote Zaal kwamen oude en nieuwe aandeelhouders voor het eerst feestelijk bijeen, om daar samen te luisteren naar een zeer welluidend ‘dividend’. Gedurende 2012 bleek al dat de betrokkenheid van de nieuwe aandeelhouders bijzonder groot is.
Publicaties
In het verslagjaar werden de brochures van het fonds verspreid in Het Concertgebouw en bij notariskantoren. Eind 2012 werd daar de brochure over La Suite aan toegevoegd. Daarnaast verschenen advertenties van het fonds in notariële vakbladen. In de verschillende eigen publicaties van Het Concertgebouw (agenda’s, seriebrochure, het Concertgebouw Magazine) en in het door de Vereniging Vrienden van Het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest uitgegeven programmablad Preludium wordt eveneens met regelmaat aandacht besteed aan het fonds. Verder legt het bestuur vanzelfsprekend verantwoording over het gevoerde beleid af in het jaarverslag. Eind 2012 besloot de directie van Het Concertgebouw op verzoek van Het Concertgebouw Fonds op een meer structurele manier bij het publiek onder de aandacht te brengen dat het gebouw een privaat instituut is en dat de steunstichting Het Concertgebouw Fonds een goed doel is dat gesteund kan worden. Met ingang van 2013 wordt het fonds waar mogelijk opgenomen in de analoge en digitale communicatiemiddelen van het gebouw. Op die manier hoopt het fonds in toenemende mate het bewustzijn te ontwikkelen dat Het Concertgebouw alleen kan functioneren dankzij giften en legaten.
1.7. Klachtenprocedure
Het fonds is voor zijn inkomsten volledig afhankelijk van de resultaten van de eigen wervingsactiviteiten onder particulieren en particuliere organisaties. Een goede communicatie met deze doelgroepen is voor het bestuur van het fonds van wezenlijk belang. Het fonds heeft een procedure vastgesteld die in het geval van klachten gevolgd zal worden. Bij eventuele klachten zal, desgevraagd, een afschrift van de procedure aan belanghebbende ter beschikking worden gesteld. Tijdens het verslagjaar werden geen klachten ontvangen.
15
03-12-2012 rondleiding voorafgaand aan het eerste Dividendconcert © Ronald Knapp
2. ACTIVITEITEN IN CIJFERS Het mogelijk maken van de noodzakelijke renovatie en het kunnen realiseren van een omvangrijk en succesvol muziekeducatieprogramma zijn de twee doelen waarvoor het fonds zijn wervende activiteiten verricht. De afgelopen periode waren de geworven middelen toereikend voor het realiseren van de programma’s op beide doelstellings terreinen. In 2012 is, na aftrek van kosten, een bedrag van € 11.400.313 (2011: € 4.034.013), beschikbaar gekomen voor de doelstellingen. Hiervan is in 2012 € 792.735 (2011: € 769.464) bedoeld voor de renovatiedoelstelling, € 965.651 (2011:€ 858.346) voor de educatie- en participatiedoelstelling, € 33.754 (2011: € 53.253) voor het Compositieopdrachtenfonds, € 90.723 (2011: € 74.649) voor Tracks, voor het Jubileum 2013 € 101.245 (2011: €1.700.000) en een bedrag ad -€ 128.458 (2011: € 35.749) vrij te besteden binnen de doelstellingen. Daarnaast is in 2012€ 7.875.287 (2011: € 519.059) toegevoegd aan het endowment. Hiervan komt € 5.910.589 als bijdrage van de Stichting Steun het Concertgebouw, waarvan het vermogen werd overgedragen aan Het Concertgebouw Fonds. Deze stichting is per december 2012 geliquideerd. Het grootste deel van dit vermogen is toegevoegd aan het endowment, waarbij opgemerkt dient te worden dat de inkomsten vanuit dit vermogensonderdeel specifiek kunnen worden aangewend voor doeleinden op het gebied van programmering en conceptontwikkeling. Een ander onderdeel van het vermogen van de geliquideerde stichting betreft de donatie van corporate partner Deutsche Bank en enkele overige sponsoren ter hoogte van € 1.638.585. Deze middelen kunnen door de directie van Het Concertgebouw worden aangewend voor alle activiteiten van het gebouw. In 2012 groeide het Fonds voor de Kleine Zaal verder uit. Elke bijdrage, zonder minimum, is van harte welkom in dit fonds. Hiervoor werd voor € 30.791 (2011:€ 23.493) aan gelden ontvangen. In 2012 kwam het Wijnberg Fonds tot stand middels een schenking ineens van € 100.000. Op verzoek van de schenker draagt dit Fonds op Naam de naam Wijnberg Fonds en werd de schenking toegevoegd aan het endowment. Voor de nabije toekomst mag het fonds uitzien naar een bedrag van € 10.965.754, zijnde de toegezegde giften die in de komende jaren tot uitkering zullen komen. Hiervan heeft € 5.147.450 betrekking op schenkingen die toegezegd zijn in het kader van de jubileum emissie. De emissie sloot op 11 april 2012. De door de NV ten behoeve van het fonds gemaakte kosten voor fondsenwerving, voorlichting, administratie en organisatie worden in principe niet aan het fonds door belast. Hierover zijn met het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) afspraken gemaakt. Notariële kosten, de kosten voor de jaarlijkse accountantscontrole, een deel van de secretariële kosten, de jaarlijks verschuldigde bijdrage aan de Kamer van Koophandel, alsmede de lasten voortvloeiende uit het CBFKeur voor Goede Doelen, komen voor eigen rekening van het fonds. Over alle kosten die door Het Concertgebouw Fonds worden gemaakt, wordt in het verslag van het fonds verantwoording afgelegd. De jaarrekeningen van Het Concertgebouw Fonds en Het Concertgebouw NV worden gepubliceerd via de website www.concertgebouw.nl en zijn daar voor iedereen te lezen.
2.1. Besteding van de middelen, besluitvorming
Over de besteding van de door het fonds geworven middelen beslist het bestuur, met inachtneming van de specifieke wensen van de begunstigers. De besluitvorming geschiedt na overleg met de directie van Het Concertgebouw NV, die projecten en activiteiten ter financiering voordraagt. Hoewel het bestuur op ieder gewenst moment tot uitkering kan besluiten, zal deze besluitvorming normaal gesproken plaatshebben in de jaarvergadering die wordt gehouden binnen zes maanden na de afsluiting van het boekjaar.
17
Met de directie en de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw NV zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop een beroep op het fonds kan worden gedaan. De wijze van aanvragen door de directie van Het Concertgebouw NV, alsook de criteria op grond waarvan toekenning van de aanvrage plaatsvindt, zijn vastgelegd in een protocol. Jaarlijks dient de directie van Het Concertgebouw NV een plan in voor de projecten. Deze projecten en de financiering daarvan worden voorafgaande aan de aanvrage goedgekeurd door de Raad van Commissarissen van de NV. Op basis van dit plan, dat vergezeld gaat van een financiële paragraaf waarin een prognose van de financieringsbehoefte wordt gegeven, neemt het bestuur een besluit over de eventuele toekenning van de aangevraagde bijdrage en de uitkering van voorschotten. Na afloop van ieder boekjaar zal de directie van Het Concertgebouw NV verslag doen van de vorderingen en de resultaten van de projecten waarvoor voorschotten werden uitgekeerd. Aan de hand hiervan zal het bestuur van het fonds kunnen besluiten tot het vrijgeven van een slotuitkering. Indien daartoe aanleiding zou bestaan, kan het bestuur van het fonds eventueel ten onrechte verstrekte voorschotten terugvorderen. Tijdens het verslagjaar zijn de voorgestelde bestemmingsbijdragen door Het Concertgebouw NV aangewend voor de hiernavolgende projecten.
2.2. Gerealiseerde renovatieprojecten 2012 Entreegebied
In het verslag over 2011 kon vol trots gemeld worden dat het Masterplan, dat een bijna vijftien jaar durende renovatie omvatte van alle zalen en foyers in Het Concertgebouw, was afgerond. Maar ook het entreegebied dat zich buiten het monument bevindt, kon een opknapbeurt gebruiken. In het najaar is de verbouwing in de hoofdentree en de kassaruimte gestart. Het kassa gedeelte is opnieuw vormgegeven en gemoderniseerd. De kassamedewerkers zitten niet meer achter een glazen wand, maar achter een open balie. Het bordes van de trap naar de Kleine Zaal is gesloopt, zodat er meer ruimte ontstaat in de entreehal. Nieuwe hekwerken (toegangshek bovenaan de trap Kleine Zaal en als toegang naar de Koorzaal) zijn geplaatst en geven de hal een chiquere uitstraling. De toegang naar de Koorzaal is onder handen genomen en heeft nu beslist meer allure. De stalen banken in de entreehal zijn vervangen door een bank met meer comfort. In de hoofdentree zijn twee nieuwe hospitality desks geplaatst (waarvan één verrijdbaar) en is tegen de grote kolom rechts in het midden een nieuwe folderwand gemaakt. Tevens zijn op diverse plekken LCD- schermen geplaatst. Bij deze verbouwing is veel geïnvesteerd in het aanbrengen van de juiste verlichting. Het plafond in de hoofdentree (de metalen schrootjes) is verwijderd en vervangen door een wit gestukadoord plafond met een groot aantal inbouwspots. Hierdoor is de hoofdentree aanzienlijk ruimtelijker en lichter geworden. Er zijn aparte spots geplaatst die het monument aanlichten, zodat ’s avonds de entreehal ook levendiger wordt. Eyecatcher van de gerenoveerde ruimte is de zogenoemde ‘exploded’ Venetiaanse kroon, die is samengesteld uit onderdelen van kroonluchters die vroeger in de foyers van Het Concertgebouw hingen.
Groot Onderhoud
In 2010 heeft het bestuur van Het Concertgebouw besloten om jaarlijks € 250.000 te reserveren voor medefinanciering van de posten voor groot onderhoud. Op grond van gemotiveerde aanvragen door de directie van Het Concertgebouw wordt jaarlijks besloten of groot onderhoud wordt mede gefinancierd. In 2012 hebben de bijdragen van Het Concertgebouw Fonds het mogelijk gemaakt dat, conform het meerjarig onderhoudsplan, de ontruimingsinstallatie is vervangen. Voorts is gestart met vervanging van de gloeilampen in de monnikskappen van de Grote Zaal door energievriendelijker en duurzame LED-verlichting. Hierdoor zullen de energiekosten verminderen en zal bespaard kunnen worden op de kosten van vervanging van de lampen, aangezien LED-lampen duurzamer zijn dan gloeilampen. Voorts is een aanvang gemaakt met de vervanging van de trekmotoren en –lieren in de Grote Zaal. Deze worden gebruikt wanneer aanvullende techniek (licht en geluid) moet worden ingehangen.
18
December 2012 Nieuwe kroonluchter gemaakt uit delen van vele oude kronen, ontworpen door Evelyne Merkx © Martine Ter Voert
2.3. Educatie en participatie 2012 Algemeen
Het leren van muziek wordt vergeleken met het leren van een taal. Hoe jonger hiermee wordt begonnen, hoe beter de ‘muzikale taal’ wordt verworven. Daarom vindt Het Concertgebouw Fonds het belangrijk om kinderen van jongs af aan muzikaal te stimuleren en te laten delen in de rijkdom die we kunnen bieden. Muziekeducatie is een maatschappelijke verantwoordelijkheid die Het Concertgebouw zich als marktleider in het bijzonder aantrekt. Uitgangspunt hierbij is dat Het Concertgebouw leerlingen onder de meest optimale omstandigheden kennis wil laten maken met de wereld van klassieke, jazz- en wereldmuziek, zodat ze uiteindelijk op volwassen leeftijd, op basis van ervaring, bewust kunnen kiezen of zij van het concertaanbod gebruik willen maken. Hierbij staat kwaliteit hoog in het vaandel. Het Concertgebouw biedt een zo volledig mogelijk aanbod voor de verschillende leeftijdsgroepen, waardoor het mogelijk wordt om een aaneengesloten traject te bieden waarbij in elke levensfase het concertbezoek wordt gestimuleerd. Differentiatie in leeftijd, evenals die in muzikale ontwikkeling en kennis, staat centraal. Alle kinderen, ongeacht hun sociaal-culturele achtergrond, leeftijd en opleidingsniveau, moeten de mogelijkheid hebben om in contact te komen met muziek van een hoog artistiek niveau in combinatie met een daarop afgestemde didactische aanpak. Uitgangspunt hierbij is aandacht voor het actieve, receptieve en reflectieve aspect van muziekeducatie. Door regelmatig muziek te beluisteren, uit te voeren en zelf te creëren en door te reflecteren op muziek, ontwikkelen leerlingen in de loop der jaren competenties waarmee zij kunnen participeren in muziek werelden van hun keuze. In 2012 zijn er 23.645 kinderen en begeleiders uit het primair onderwijs in Het Concertgebouw geweest. Voor het voortgezet onderwijs waren dit er 4.018, wat het totale aantal kinderen en hun begeleiders op 27.663 brengt. Deze kinderen komen niet alleen uit Amsterdam, 50 procent van de scholen die participeren komen van buiten Amsterdam. Voor alle educatieprojecten geldt dat actieve participatie en deelname voorop staat. Kinderen worden actief betrokken bij de voorstelling en maken er deel van uit. Hierdoor ontstaat er in de klassen interactie en zie je dat muziek de sociale cohesie bewerkstelligt. Bij alle schoolvoorstellingen wordt een lespakket uitgegeven om leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op hun bezoek aan Het Concertgebouw. Het educatieve programma van Het Concertgebouw kan worden gerealiseerd dankzij de bijdragen van de Kringleden en van de volgende fondsen: Vandenbroek Foundation, Maurice Amado Foundation, Fonds voor Cultuurparticipatie, Amsterdams Fonds voor de Kunst, SNS REAAL Fonds, Stichting dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds, Stichting Zabawas, Stichting Thurkow Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSBfonds, Charity Stichting Rob Beers, Triodos Foundation en Het Concertgebouw Fonds.
20
In het verslagjaar werden de volgende projecten gerealiseerd:
Primair onderwijs
Voortgezet onderwijs
Activiteit Doelgroep Aantal Bereik voorstellingen KleuterSinfonietta Groep 1 en 2 39 3.926 Zing met ons mee Groep 1 en 2 3 763 Papa Pia Groep 3 9 2.193 Het Dwaallichtje Groep 3 3 655 Wonderlijke klanken Groep 4 18 4.046 Russische Sprookjes / Peter en de Wolf Groep 5 4 3.207 Van mythen en muziek Groep 6 en 7 6 5.260 De Muziekfabriek Groep 7 9 859 De wereld aan je voeten Groep 8 3 2.736 Totaal Primair onderwijs 94 23.645 Lunchconcert met voorbereidende workshops Onderbouw havo/vwo On stage and backstage Bovenbouw havo/vwo Workshop met openbare repetitie of concert Bovenbouw havo/vwo Llibertat Bovenbouw havo/vwo Notepat Eindexamen muziek havo/vwo Totaal Voortgezet onderwijs
15 25
422 1.096
26 2 1
711 1520 269
69
4.018
20-01-2013 Kom we gaan spelen met Amsterdam Sinfonietta © Bas Czerwinski
21
Tempel zonder Drempel
Tempel zonder Drempel is het participatieprogramma van Het Concertgebouw, gericht op het deelgenoot maken van nieuwe doelgroepen van de enorme rijkdom die wij hun kunnen bieden. Voor veel kinderen en volwassenen is een bezoek aan Het Concertgebouw niet vanzelfsprekend. Door projecten aan te bieden die bij nieuwe doelgroepen aansluiten, willen we proberen de muzikale rijkdom voor iedereen toegankelijk te maken. Tempel zonder Drempel wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de volgende fondsen: het VSBfonds, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Maurice Amado Foundation, Fonds voor Cultuurparticipatie, Charity Stichting Rob Beers, Stichting Zabawas, het Thurkow Fonds, Stichting SNS REAAL Fonds, Stichting dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds, Prins Bernhard Cultuur Fonds, Stichting VandenBroek Foundation, Triodos Foundation en Het Concertgebouw Fonds Tempel zonder Drempel werd voor een periode van vier jaar ontwikkeld. In 2012 werd fase 1 van Tempel zonder Drempel afgesloten met een onderzoeksverslag en een seminar over de resultaten. De publicatie die ter gelegenheid hiervan is verschenen, kan op aanvraag worden verkregen. Twee van de vier programma’s worden binnen Het Concertgebouw gecontinueerd: Zing met ons Mee en Zing en Beleef.
Zing met ons mee
Zing en Beleef
Zing met ons mee is ontwikkeld met het doel kleuters op een laagdrempelige en actieve manier te stimuleren in hun muzikale ontwikkeling. Dit project richt zich specifiek op zingen, waarbij we de betrokkenheid van de ouders en leerkrachten willen vergroten. Met laagdrempelige familieconcerten als deze hoopt Het Concertgebouw ook nieuwe bezoekers te trekken voor wie de drempel misschien tot nu toe te hoog was, onder wie hoogopgeleide nieuwe Nederlanders. Het Concertgebouw is zich ervan bewust dat de lager opgeleide, minder welvarende nieuwe Nederlanders dergelijke voorstellingen minder gemakkelijk zullen bezoeken. Het aantal deelnemers in het verslagjaar was 2782. Zing met ons Mee zal ook na 2012 worden gecontinueerd. In 2013 vindt zelfs een jubileumvariant plaats van dit programma waarbinnen de liedjes van Annie M.G. Schmidt door tienduizenden kleuters tegelijk worden gezogen, terwijl vanuit Het Concertgebouw dit concert live wordt gestreamd naar meer dan duizend scholen. Deze bijzondere editie van Zing met ons Mee wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van een aantal fondsen. Wij zijn hen daarvoor bijzonder dankbaar. Bijdragen werden ontvangen van het Prins Bernhard Cultuurfonds, het VSBfonds, SNS REAAL Fonds, Vandenbroek Foundation, Maurice Amado Foundation, Stichting Thurkow Fonds, Stichting dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds. Dit programma is zo succesvol dat het na vier jaar op eigen benen kan staan. Het Concertgebouw zal met groot plezier Zing en Beleef een vervolg geven. Door te zingen beleef je de schoonheid van muziek op een bijzondere manier. In een serie van tien actieve bijeenkomsten gingen de deelnemers op ontdekkingsreis door de wereld van Brahms en de wereld van de Romantiek. Daarnaast vond er een speciale Kersteditie plaats rondom Christmas Carols. De kennismaking met het klassieke repertoire geschiedt zo niet alleen door te luisteren, maar door met elkaar te zingen. De deelnemers bezoeken ter afsluiting gezamenlijk een concert. Ook dit programma is erop gericht om nieuwe doelgroepen aan te trekken. Nederland kent een ongekende koortraditie en in korte tijd zingen en genieten van de schoonheid van de muziek is een goede manier om regelmatig Het Concertgebouw te bezoeken. Het aantal deelnemers in het verslagjaar was 197. Twee programma’s van Tempel zonder Drempel krijgen op een andere wijze een vervolg:
Programma voor de allerkleinsten
22
Dit programma, bedoeld voor ouders die samen met hun kind van 2 tot 4 jaar muziek willen maken, krijgt een vervolg binnen de stadsdelen. Inhoudelijk werd het programma zeer positief beoordeeld. Door de deelnemers, moeders en peuters, werd meer gezongen en er traden ook andere gedragsveranderingen op die deelname aan muziek stimuleren. Het project werd gekenmerkt door kleinschaligheid. De grote inspanning die gepaard gaat met het opbouwen en onderhouden van de contacten in de verschillende wijken en buurten heeft tot het besluit geleid dit programma niet vanuit Het Concertgebouw te continueren, maar de buurtcentra daarin leidinggevend te doen zijn. Het aantal deelnemers was 206.
20-01-2013 Kom we gaan spelen met Amsterdam Sinfonietta © Bas Czerwinski
Het Concertgebouw Open
Het Concertgebouw Open is een programma waarbij Het Concertgebouw inspeelt op de behoefte die er in een wijk bestaat op muzikaal gebied; in overleg met de betrokken organisaties wordt een passend traject vastgesteld waardoor de expertise van de professionele muziekwereld gekoppeld kan worden aan de behoefte in een wijk. Gedurende vier jaren werd deze happening georganiseerd. In 2012 kwamen 1040 mensen muziek maken en kwamen 5000 mensen luisteren naar de verschillende soorten muziek die op de open dag voorbij kwamen. Belangrijk onderdeel van de Open Dag is de Talentenjacht, een gezamenlijk initiatief van Het Concertgebouw en de VandenBroek Foundation. De Talentenjacht, die openstaat voor individuen en groepen van kinderen tot 12 jaar, groeide in vier jaar tijd uit tot een waar event. Konden de kandidaten eerst op twee handen worden geteld, in 2012 waren alle plaatsen in de Kleine Zaal bezet om de kandidaten te kunnen horen. De Talentenjacht zal ook de komende jaren door de VandenBroek Foundation mogelijk worden gemaakt. Vanwege de zeer hoge kosten die gepaard gaan met de voorbereiding en de organisatie van de open dag heeft de directie van Het Concertgebouw besloten dit onderdeel niet in zijn huidige vorm te continueren. Verschillende onderdelen krijgen een vervolg in een ander programma. Zo wordt talentontwikkeling en muziekparticipatie gestimuleerd met de grootschalige uitvoering van de West Side Story in december 2013.
24
3. BIJDRAGEN EN TOEZEGGINGEN 3.1. Ontvangen bijdragen BankGiro Loterij
Het fonds noteerde in 2012 vele bijdragen en toezeggingen, waaronder: Het fonds is begunstigde van de BankGiro Loterij. In 2000 heeft de SponsorBingo Loterij toegezegd om, met ingang van 2001, acht jaar lang het fonds jaarlijks uit de opbrengst van de loterij een bedrag ter beschikking te stellen ten behoeve van de renovatie van het gebouw. Per 1 september 2004 zijn de verplichtingen van de SponsorBingo Loterij overgenomen door de BankGiro Loterij. Dit was het directe gevolg van een grote herschikking van aandachtsgebieden bij de goededoelenloterijen. De BankGiro Loterij manifesteert zich sindsdien nadrukkelijk en met veel succes als de cultuurloterij voor Nederland. De BankGiro Loterij zegde in 2008 opnieuw toe het fonds jaarlijks een bedrag ad € 500.000 uit de opbrengsten van de loterij ter beschikking te stellen voor de renovatie van het gebouw. De toezegging geldt tot en met 2012 en voor zover de opbrengsten van de loterij dit toelaten. De BankGiro Loterij is inmiddels een belangrijke partner geworden van vele vooraanstaande culturele instellingen in Nederland en draagt jaarlijks op grote schaal bij aan de ontwikkeling en instandhouding van het Nederlandse cultuuren erfgoed. Gedurende het verslagjaar ontving het fonds in februari 2012 een bedrag van € 500.000 uit de opbrengst over het jaar 2011 van de BankGiro Loterij. Daarnaast ontving het fonds een bijdrage van de loterij in het kader van de garantiestelling die de loterij mag geven aan culturele organisaties. De loterij gaf aan 250 winnaars van de BankGiro Loterij een set kaartjes cadeau voor het Kerst Classics Concert. Deze samenwerking bleek een gouden greep, gezien de zeer enthousiaste reacties van de winnaars. Voorts organiseerde de loterij voor de tweede maal een lang weekeinde in Het Concertgebouw, speciaal voor winnaars. Daarbij werd een gevarieerd en spectaculair muziek programma aangeboden. Ook op deze wijze werken loterij en Concertgebouw graag samen aan publieksbinding en -verbreding. Door de bijzondere jubileumbijdrage van de BankGiro Loterij kon Het Concertgebouw in 2012 gestalte geven aan de wens om de concerten in de Grote en de Kleine Zaal ook buiten de muren van het gebouw te doen klinken. Het is dankzij deze extra bijdrage mogelijk concerten op hoge kwaliteit te streamen vanuit het gebouw. Daarvan zal ook nieuw publiek veel profijt hebben. Ook de overige projecten die mede door de extra bijdrage van de loterij in het jubileumjaar tot stand komen, werden in 2012 voorbereid en georganiseerd. Zo kwam eind 2012 het jubileumboek Bravo! uit en werd in december van het verslagjaar de installatie aan de voorgevel geopend waarmee passanten zelf, als virtueel dirigent, een orkest tot klinken kunnen brengen. Tevens beschikt Het Concertgebouw nu over narrowcasting, waardoor het publiek op een moderne wijze actueel geïnformeerd wordt over het aanbod. Het bestuur van het fonds is de BankGiro Loterij bijzonder dankbaar voor de krachtige wijze waarop de loterij de ondersteuning van Het Concertgebouw vormgeeft en voortzet. Directie en bestuur van fonds en gebouw zetten zich met veel plezier in om een betrouwbare en constructieve partner van de loterij te zijn.
VandenBroek Foundation
Een bijzondere vermelding in dit verslag verdient de VandenBroek Foundation. Sinds 2008 maakt deze stichting de talentenjacht voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar mogelijk. Daarmee wordt een steeds grotere groep jonge musici bereikt en aangeraakt met het vuur dat optreden in Het Concertgebouw kan veroorzaken. De winnaars van deze talentenjacht blijken later meerdere prijzen in de wacht te slepen. Dit jaar maakte de VandenBroek Foundation het ter gelegenheid van het 125-jarig jubileum mogelijk dat 125 jonge violisten tijdens Het Concertgebouw Diner samen met Janine Jansen in de Grote Zaal van Het Concertgebouw een concert konden geven. De voorbereiding en het leerproces zijn daarbij van grote betekenis voor veel kinderen. De uitvoering tijdens de jubileumeditie van Het Concertgebouw Diner was voor de kinderen, maar evenzeer voor Janine en het aanwezige publiek, een absoluut hoogtepunt.
25
Fondsen
Van verschillende fondsen werden bijdragen ontvangen voor projecten. Wij noemen hierbij graag de twee jubileumconcerten die mogelijk gemaakt zijn met een bijdrage van de Stichting Ammodo. De concertproducties van Kurt Weills Dreigroschenoper en Spring Symphony van Benjamin Britten worden in 2013 uitgevoerd dankzij een genereuze bijdrage van dit fonds. Het Prins Bernhard Cultuurfonds ondersteunde maar liefst twee projecten in het kader van het 125-jarig jubileum. In de eerste plaats mocht Zing met ons Mee in de jubileumeditie op een genereuze bijdrage rekenen en in de tweede plaats maakte dit cultuurfonds de totstandkoming van het jubileumboek mede mogelijk. Ook het VSBfonds ondersteunt de totstandkoming van de jubileumeditie van Zing met ons Mee, evenals het SNS REAAL Fonds. Voorts werden belangrijke bijdragen ontvangen van het Fonds Podiumkunsten voor de realisatie van onderdelen van onze programmering en van de Stichting Gifted Art; ten behoeve van het Jubileumboek Bravo! en de fototentoonstelling in twee foyers van Het Concertgebouw. Het Thurkow fonds en Stichting Zabawas behoren eveneens tot de categorie fondsen waarop Het Concertgebouw Fonds met regelmaat een beroep mag doen om zijn doelstellingen te kunnen realiseren.
Particulieren
3.2. Fondsen op Naam
Meest kenmerkend voor Het Concertgebouw Fonds is de krachtige ondersteuning door particulieren. In 2012 verbonden 38 particulieren zich (opnieuw) aan het fonds als Kringlid door middel van een toezegging van een substantiële schenking in het verslagjaar of met ingang van het jaar 2013. Sinds de oprichting van het fonds traden meer dan 250 particulieren toe tot de vier Kringen. Zij vormen sinds 2000 de ruggengraat van de ondersteuning van het gebouw. De donaties die Kringleden schenken, variëren van € 20.000 tot bedragen boven 1 miljoen euro. Het Concertgebouw Fonds wordt daarmee gekenmerkt door een zekere kleinschaligheid, gekoppeld aan zeer genereuze schenkingen. Daarnaast kende het fonds in 2012 eenmalig een bijzondere toestroom van nieuwe, particuliere donateurs. Iedereen die een jubileumaandeel verwierf, ondersteunde Het Concertgebouw Fonds immers ook met een aanzienlijke donatie. Er werden 684 jubileumaandelen onder particulieren geplaatst. De schenking die daarmee gemoeid was, bedroeg € 12.250 per aandeel. Daarmee verwierf Het Concertgebouw Fonds een bijdrage van € 8.379.000 ten behoeve van het endowment. Voor het bestuur is de ondersteuning door particulieren van vitaal belang. Immers, Het Concertgebouw is een particulier initiatief sinds 1888. Het draagvlak dat burgers bieden aan dit unieke instituut zorgt niet alleen voor de financiële slagkracht die nodig is om het gebouw in stand te houden en zoveel mogelijk kinderen muziekeducatie te geven; het gelukkige besef dat velen zich achter de doelstellingen van het fonds scharen, geeft ook de moed om de ambities niet naar beneden bij te stellen. In het verslagjaar mocht het fonds negen Fondsen op Naam beheren. Het bestuur is de initiatiefnemers van deze fondsen bijzonder dankbaar. Zij geven met een eigen fonds vorm aan hun persoonlijke motivatie om Het Concertgebouw te ondersteunen. Juist die persoonlijke invulling van de donatie voegt aan de band tussen Het Concertgebouw en de stichters van de Fondsen op Naam een uitzonderlijke dimensie toe. Het bestuur van het fonds verwacht dat in de nabije toekomst steeds meer donateurs zullen besluiten hun bijdrage te kleuren met hun persoonlijke affiniteit. Deze ontwikkeling wordt van harte toegejuicht. Eind 2012 kent Het Concertgebouw Fonds de volgende Fondsen op Naam:
Concertgebouw Compositieopdrachtenfonds
Dit fonds beoogt het levendig houden van het repertoire voor klassieke muziek door middel van de totstandkoming van hedendaagse composities. In 2001 besloot een particulier € 200.000 te schenken, in de vorm van een vijfjarige periodieke uitkering van € 40.000 per jaar, ten behoeve van een fonds voor de financiering van compositieopdrachten. In 2005 heeft deze begunstiger opnieuw een aanzienlijke schenking (ten bedrage van € 240.000) voor hetzelfde doel gedaan.
26
31-01-2013 Cocktails na afloop van Tracks met Liza Ferschtman en Sax & Stix © Jordi Huisman
De compositieopdrachten worden vanuit Het Concertgebouw verstrekt aan componisten. Het afgelopen jaar vonden dankzij dit fonds premières plaats van werken van Nico Muhly en Jörg Widmann. Op 14 april 2012 brachten Calefax Rietkwintet en sopraan Lenneke Ruiten Hymns for Private Use van Nico Muhly in première in de Kleine Zaal van Het Concertgebouw. Dit werk was een co-opdracht van Het Concertgebouw en Wigmore Hall in Londen. Teufel Amor van Widmann werd in 2009 geschreven en beleefde in gereviseerde vorm op donderdag 11 oktober 2012 zijn Nederlandse première door het Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Mariss Jansons. De compositie, een co-opdracht van Het Concertgebouw, het Wiener Konzerthausgesellschaft, het Théâtre des Champs-Elysees Paris en KölnMusik zou in première worden gebracht door de Wiener Philharmoniker in 2009 in Keulen. Helaas was de partituur niet op tijd af, waardoor de wereldpremière pas in 2010 onder Antonio Pappano plaatsvond en de Nederlandse première in 2012. Sinds de instelling van het Compositieopdrachtenfonds werden in totaal 46 compositie opdrachten verstrekt, waarvan er tot en met 2012 39 zijn uitgevoerd. Voor het Jubileumseizoen 2013 staan twee grote composities voor Het Koninklijk Concertgebouworkest op het programma waarmee het gezamenlijk 125-jarig jubileum gevierd wordt. Ook is een aantal wereldpremières in de Kleine Zaal gepland. In alle partituren wordt melding gemaakt van de opdracht van Het Concertgebouw. De stukken beleven, zo mogelijk, hun wereldpremière in Het Concertgebouw. Gepkeline Fonds
Dit fonds werd in het leven geroepen ten behoeve van muziekeducatie van kinderen, met speciale aandacht voor kinderen met een achterstand of handicap. De aanzienlijke schenking die dit fonds tot stand bracht, stelt Het Concertgebouw jaarlijks in staat een belangrijk deel van zijn muziekeducatieprogramma uit te voeren. Daarbij gaat extra aandacht uit naar kinderen met een lichamelijke of geestelijke handicap. Elk concert dat dankzij het Gepkeline Fonds kan worden georganiseerd, is een bevestiging van de waarde en de kracht die muziek kan toevoegen aan het leven.
Laura Dobbenga Fonds
Het Laura Dobbenga Fonds werd in 2010 in het leven geroepen met als doelstelling Het Concertgebouw tot in lengte van jaren te behouden. Het kwetsbare monument moet met extra zorg worden gerestaureerd om de akoestische kwaliteiten niet aan te tasten. Bijdragen uit dit fonds komen ten goede aan de noodzakelijke renovatiewerkzaamheden.
Lucas Boom-Otero Fonds
Het Lucas Boom-Otero Fonds werd in 2009 gesticht ter gelegenheid van de geboorte van Lucas. Het fonds beoogt kinderen kennis te laten maken met muziek, zodat zij ervoor kunnen kiezen muziek een rol in hun leven te geven. Bijdragen uit dit fonds komen ten goede aan het muziekeducatieprogramma van Het Concertgebouw.
Tracks Fonds
28
Het Tracks Fonds is het initiatief van ABNAMRO-alumni. Sinds eind 2009 brachten 22 ABNAMRO-alumni door middel van een donatie vanaf Dolf van Gendt-niveau een fonds bijeen van waaruit projecten kunnen worden ontwikkeld die jongvolwassenen naar Het Concertgebouw brengen. Als muziekeducatie voor jongvolwassenen blijkt de Tracks-formule een succes. De avonden in de Kleine Zaal, waarbij jonge musici op dynamische en eigenzinnige wijze klassieke muziek ten gehore brengen tijdens een kort concert van een uur (aanvang 21.00 uur), zijn een groot succes. De cocktailbar na afloop draagt beslist bij aan de populariteit van de formule. In het verslagjaar vonden vijf Tracks-concerten plaats, alle in een goed gevulde en zeer enthousiaste Kleine Zaal, waarbij de gemiddelde leeftijd van de bezoekers niet boven de 35 kwam. Ook in de toekomst zal het Tracks Fonds bijdragen aan innovatieve concepten die jongvolwassenen naar Het Concertgebouw brengen. In het seizoen 2013-2014 wordt het aantal Tracksconcerten verdubbeld.
Freek en Hella de Jonge Fonds
Dit fonds, dat in het leven werd geroepen door cabaretier Freek de Jonge en zijn vrouw, kunstenaar Hella de Jonge, is bestemd voor actieve muziekparticipatie van kinderen. Het Freek en Hella de Jonge Fonds wil bijdragen aan projecten waarbij kinderen zelf muziek maken en die een langdurig effect hebben. Dankzij de bijdrage van dit fonds werd het in het verslagjaar mogelijk dat het concert door het Simón Bolívar Symphony Orchestra of Venezuela onder leiding van Gustavo Dudamel, zelf getogen binnen het voorbeeldige Venezolaanse muziekeducatieproject El Sistema, een eigen educatief programma kreeg. De afdeling Educatie en Participatie bood leerlingen de mogelijkheid om ’s middags de generale repetitie voor dit concert bij te wonen. Na afloop van de repetitie vond in de diverse foyers van Het Concertgebouw een Meet and Greet plaats tussen de leerlingen en de musici uit het orkest. Hierdoor komen de leerlingen meer te weten over de instrumentkeuzes van de musici, hun motivatie om op hoog niveau te musiceren en wat hier allemaal voor nodig is. Deze uitwisseling biedt leerlingen een grote stimulans bij het zelf musiceren. Het bereik van dit project was 990 leerlingen met hun begeleiders.
28-06-2012 Gustavo Dudamel en het Simón Bolívar Symphony Orchestra of Venezuela © Ronald Knapp
Fonds 2186
Dit fonds is een initiatief van twee particuliere schenkers ter stimulering van het endowment. Het fonds is genoemd naar het aantal palen waarop het gebouw rust, een verwijzing naar het oorspronkelijke fundament. Het fonds, dat in 2010 tot stand kwam, beoogt tot in de verre toekomst een stevig financieel fundament voor Het Concertgebouw op te bouwen. Doordat voor dit fonds een actiever beleggingsbeleid mogelijk is gemaakt, waarbij de schenkers persoonlijk betrokken zijn, is een snellere groei van het vermogen mogelijk.
Fonds voor de Kleine Zaal
In het voorjaar van 2011 nam Het Concertgebouw Fonds het initiatief tot de vorming van een specifiek fonds dat de Kleine Zaal ondersteunt. Een fonds voor renovatie, maar ook voor zeer bijzondere programmering. De Kleine Zaal heeft een geheel eigen programmering en kent een schare trouwe liefhebbers. De intimiteit van deze concertzaal, waar publiek en musici zo duidelijk op elkaar zijn aangewezen, gecombineerd met de luisterrijke akoestiek, verbindt vele liefhebbers van kamermuziek juist aan deze concertzaal. De actie werd een zodanig succes dat inmiddels 60 donateurs het Fonds voor de Kleine Zaal ondersteunen. Gezamenlijk doneerden zij € 129.710. Speciaal voor deze groep donateurs organiseert Het Concertgebouw Fonds activiteiten rondom de Kleine Zaal.
29
Wijnberg Fonds
Een particulier initiatief dat gebouw en orkest verbindt
In 2012 kwam het Wijnberg Fonds tot stand door een schenking ineens van €100.000. Het fonds is door de schenker vernoemd. De doelstelling van het fonds is een bijdrage te leveren aan de continuïteit van Het Concertgebouw. Ter ere van de 80ste verjaardag van Marion Alberdingk Thijm-Aten, werd een aantal jaren geleden door haar kinderen het Marions Kinderfonds opgezet. Vanuit dit fonds worden periodiek schenkingen gedaan aan Het Concertgebouw Fonds en aan de Stichting Donateurs van het Koninklijk Concertgebouworkest. Dit initiatief begunstigt gezamenlijke educatieve activiteiten van het Koninklijk Concertgebouworkest en Het Concertgebouw. De schenking kent niet de gebruikelijke structuur van een Fonds op Naam, maar kan worden gezien als een geoormerkte schenking voor educatieve programma’s die in gezamenlijkheid met het orkest worden ontwikkeld.
Donaties 2012 2% Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties van derden 42%
Rentebaten en baten uit beleggingen
56%
Donaties naar doelstelling 2012 2% Endowment Fonds 14%
Renovatieprojecten Educatie & participatie projecten
8% 7%
Programmering & exploitatie Overig 69%
Totale inkomsten Het Concertgebouw NV in 2012
9% 12%
Zaalverhuur Kaartverkoop
22%
Hospitality Sponsoring
6%
Gemeentesubsidie
7%
24% 20%
30
HCF-bijdrage Overig
3.3. Johann Sebastian Bach Kring, Gustav Mahler Kring, Johannes Brahms Kring en Dolf van Gendt Kring
Bij de oprichting van het fonds werden de Gustav Mahler Kring en de Johannes Brahms Kring in het leven geroepen. Door opname in een van deze Kringen eert het fonds zijn donateurs. Leden van deze Kringen krijgen een permanente vermelding op een van de Eretableaux die zich bevinden in het voorportaal van de Spiegelzaal. Daarnaast worden de leden uitgenodigd voor topconcerten en zorgt Het Concertgebouw voor de beste, persoonlijke service aan de Kringleden. In 2004 riep het fonds een nieuwe begunstigerskring door het fonds in het leven: de Dolf van Gendt Kring, vernoemd naar de architect van Het Concertgebouw. De Dolf van Gendt Kring biedt jonge professionals een kader waarbinnen zij een bijdrage kunnen leveren aan de toekomst van Het Concertgebouw. Als begunstiger van het fonds dragen zij bij aan de doelstelling van hun keuze: het renovatieprogramma of het educatieprogramma. Sinds 2011 is het ook mogelijk de donatie toe te voegen aan het endowment. De Brahms en de Mahler Kringen groeiden in het verslagjaar in een aanzienlijk tempo. Dit werd mede veroorzaakt door de overstap die Van Gendt-leden van het eerste uur maakten naar een van deze Kringen. Ook besloot een aantal Brahmsleden in het verslagjaar om een vervolg te geven aan hun betrokkenheid bij Het Concertgebouw. Met hun vervolg donatie en successievelijke toetreding tot de Mahler Kring deden zij genoemde Kring aanzienlijk groeien. De begunstigerkringen zijn op het moment van opmaak van dit verslag als volgt samengesteld:
Johann Sebastian Bach Kring
Gustav Mahler Kring
Charlene de Carvalho-Heineken Gert-Jan en Carla Kramer Joop en Janine van den Ende Titia van den Broek Stichting Drs. C. van Zadelhoff Fonds BankGiro Loterij Tjardus Greidanus (1890 - 1964) F.A. Maljers en familie Martijn Sanders Vereniging Vrienden van het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest P.J. Kalff A.H. Catz-van Loon (1917 - 2000) Anton Kersjes (1923 - 2004) Louisa van der Velden Stichting L.G.M.R. Geeris Redevco Europe VandenEnde Foundation Fam M. van Poecke Jan en Katy Smit-Schulting Cor en Hans Boonstra Cees en Inge de Bruin-Heijn Prins Bernhard Cultuurfonds K.F. Hein Fonds Cees en Elise Wessels W.A. Willemstein Pieter Maarten Feenstra Gepkeline Fonds Jos en Hetty Staatsen Kohlberg Kravis Roberts & Co Rolly en Françoise van Rappard Familie Ribbink-van den Hoek Hans van der Wind en Simonet Koekkoek F.J.D. Goldschmeding VandenBroek Foundation 31
Stichting Zabawas VSBfonds Freddy en Victoria Boom-Otero Fonds voor Cultuurparticipatie SNS REAAL Fonds L.J. Dobbenga Hester en Dick Verbeek Freek en Hella de Jonge Volkert en Karin Doeksen Coen en Wendy van Oostrom Stichting Reikende Hand Henk en Anja van den Berg / Bergarde Galleries Alexander en Eva Rinnooy Kan-van der Dussen Thurkowfonds Aarnout en Talitha Loudon R. Stoffer en S.J.C. Kraal Serge Erkens en Willemijn Neleman Jeroen en Mariette van der Veer Sake en Marleen Wijma Pot Family Foundation Tijo en Christine van Marle-Crommelin Bob en Marja Elfring Ammodo Martin en Wennie Dekker Joost en Lia Smit-van den Brink Rick Amado/Maurice Amado Foundation De heer en mevrouw H.A.M. van Alphen Harm en Carine van Esch Karel en Juliette Vuursteen Johannes Brahms Kring
32
W.F.C. Stevens E.J. Gerritsen V. Halberstadt Mr. M.L.A. van Loon-Labouchere Rob en Marijke van Oordt Stichting Dijkverzwaring Gert Jan en Corinne van den Bergh-Raat Jan Maarten & Marie Pauline de Jong Eli en Caroline Leenaars-van der Velde Marc Bolland M. Enthoven Ed en Vivian Veenendaal Henk Breukink en Marijke Burmann Floris en Renée Deckers Rowan Family Foundation J.I.J. Dodeman Stichting Gifted Art Sylvia Tóth Lex en Annemart Kloosterman-Keeman J.W. Meeuwis Kommer en Josine Damen Tex en Laura Gunning Fam. P.E. Visser J.L. Burggraaf Amsterdams Fonds voor de Kunst Hans Wijers en Edith Sijmons Hans R. Langeveld en Renée M.H. Wilke Michiel en Rita Boersma Saskia van Walsum en Peter Jurgens Hollis Kurman en Gert Jan van der Hoeven
Menno de Jager en Jeannette de Jager-Sans Rinse en Marijke de Jong-Dittmann Jan ter Haar en Ann Riposanu Menno Antal P.W. Janssen’s Friesche Stichting Eric en Caroline Huyskes Michiel en Susanne Lap Jan en Patricia Deiters-Rahusen Ferdinand Grapperhaus en Florentine Riem Vis Adriaan en Glenda Nühn J.J. Stuyt Paul en Stan de Klerk-Waller Peter B. Mensing en Sandra Tromp Meesters Sake en Alida Bosch Boudewijn en Lieke Molenaar De heer L.W.L. de Bruijn en mevrouw C.S. de Meyere P. de Bruin (Turner) A.A. Baron van Dedem Peter van Laarhoven en Erwin Ringes Jan Willem Baud Paul en Jetty Sleurink-Algra J.D. Kleyn Jan en Jacqueline de Rijk De heer en mevrouw Scholten-Kloosterman Manuela en Ton Büchner Robert-Jan en Melanie van Ogtrop-Quintus Dolf van Gendt Kring
A. Mak van Waay Wiet en Marie-Claire de Bruijn-Greve H.C. Hintzen De heer en mevrouw De Jong-Wurfbain B. Voute Koen Visser Jan en Liesbeth van Nieuwenhuizen J. Drost en K. de Regt Simon Reinink en Miriam Fris Gea Zantinge en Eddy Krommendijk Wouter en Sabine Paardekooper-Merkus Mike en Marjoleine Jansen-de Boorder M.A. de Blécourt - Wouterse De heer en mevrouw Peijster-de Groot van Embden Mevrouw A. van der Vorm Arie-Willem van Doorne en Véronique Pauwels Bart en Andrea van Reeken Marco Wallart en Eliane Koelmans Felix en Yolanda Guttmann-Felderhof / Canal Company Bob Kramer, Eva Simon Thomas Quintijn en Christina Gijsbers–King Hugo Peek en Barbara Geelen Antoin Bruijninckx en Monique Kooijman Cas Smithuijsen en Jolien Schuerveld Paul en Catharina Loven-Witsiers Maurice Oostendorp Sander en Pam Pruijs C.M.L. Hijmans van den Bergh Harmen Geerts en Leone Menne Job van Dooren en Mart Visser De heer en mevrouw A. Beerkens-Sandberg Frans en Willeke Koffrie Jac Veeger en Cintha van Heeswijck 33
Kasper en Hiltje van Griensven Van der Pauw/De Koning De heer en mevrouw Grobbe Chris en Monique Vogelzang-de Roij Jan Hendrik Siemssen Sander en Juliette Nieuwland Familie Meerstadt Jan Willem en Louise Gunning-Schepers Drs. F.H. Fentener van Vlissingen Hugo en Mathilde van der Goes-Doeksen Richard Bruens en Angelique de Vlaming Jan Jaap en Anne Snel Alex en Caroline Wynaendts-André de la Porte Marcel en Hilde-Marie Spaans-Kok Leonhard Degle en Barbara Lehne-Degle Fred en Maria Lachotzki-Meyer De heer en mevrouw Vet-Beerkens Reinout en Minke van Riel-de Smit Pim en Annediek van der Velden Maarten de Gruyter Marco en Birgit van Kalleveen Frank Kroes en Rosalie Troost Lodewijk en Sylvia Siertsema J.C.M. Vogten Marjolijn van Oordt / Capita Frank en Laurence Haffmans-Monchamp C.P.J.M. van Houten-Merkelbach Quirijn en Willien Korthals Altes-Prins Chris en Marlene de Ruyter van Steveninck–Sybrandy Chiel en Simone Ruiter Jeroen Hegge en Inez Hegge-van Dijk De heer en mevrouw W-J.C. Stevens Mevrouw M. Oudeman en de heer J. Grobben Maurice en Margriet Bronckers Jeroen Rijpkema en Mayke Smits Pieter Paul Gerretschen en Patrizia Restivo Martijn Schreurs en Anna Kotzeva H.J. Wateler en C. Looij Geert en Marja Raaijmakers Nikolai en Vicky Pronk Anita Nijboer Ingrid en Maarten Hulshoff Bryan Roy Herman en Lemke Huidink Michiel en Heleen Peters-de Boer Alexander Noomen en Laura Pinilla Ariza Huib Kurstjens en Joyce Martens Frederik en Aleid van Beuningen -Hamming Herjan en Marijke Coelingh Bennink-de Boer David en Dorien de Buck – ter Haar En begunstigers die anoniem wensen te blijven.
34
3.4. Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds
Doelstelling van het platform is meer bekendheid te geven aan Het Concertgebouw Fonds en de rol die particulieren daarbij spelen. Het platform is thans als volgt samengesteld: Mr. Hans Borren, Mr. M.J. Meijer c.s., voorzitter Mr. Bas Boeser, Smith Boeser van Grafhorst notarissen Mr. Jos Hamans, HamansBlocks Mr. Ina Houwing, Houwing Van Beek Notarissen Mr. Pieternel Kouwenhoven, Loyens & Loeff N.V. Mr. Monique Laenen, DLA Piper Mr. Saskia LaseurEelman, Van Doorne Mr. René Meyer, RijksBredius Notarissen Mr. Pieter van Onzenoort, Greenille Advocaten & Notaris B.V. Mr. Xander Stuijt, Krans Helmig Stuijt Netwerk Notarissen Mr. Aart Veldhuizen, Veldhuizen Beens en van de Castel Notarissen Mr. Arend Woortmann, Woortmann c.s. notarissen en estateplanners Mr. Jaap van Zaane, Notariskantoor Van Zaane Het bestuur dankt de leden van het platform voor hun betrokkenheid bij Het Concertgebouw en Het Concertgebouw Fonds.
35
het wonder in het weiland
Het is 1881, de stad houdt op bij wat nu de Weteringschans is. Zes keurige heren kijken uit over het eindeloze weiland en bedenken een krankzinnig plan. Een Concertgebouw van wereldniveau. Dáár? Ja, daar. Zeven jaar later is het wonder geschied. En het is ook nog eens een akoestisch wereldwonder. Volledig betaald door particulieren. Tot op de dag van vandaag wordt Het Concertgebouw voor 95% uit private bronnen gefinancierd. Dat maakte ons sterk en onafhankelijk. Als u wilt toetreden tot de geweldige particuliere traditie die sinds 1888 Het Concertgebouw in stand houdt, bent u meer dan welkom.
t 020 - 573 04 65 | c o n c e r t g e b o u w .n l
Advertentie ten behoeve van Het Concertgebouw Fonds
SKIP_03415_Concertgebouw_advertentiesPreludium_170x240.indd 1
29-11-12 14:22
4. MEERJARENBELEID Vanaf de oprichting van het fonds tot 2008 heeft het bestuur zich voornamelijk gewijd aan het bewerkstelligen van draagvlak voor de organisatie binnen de instituties van Het Concertgebouw. Besloten werd om een begin te maken met de werving van gelden in een nauwe kring van mogelijke begunstigers in de directe omgeving van betrokkenen bij en rond Het Concertgebouw. Voorts is aandacht besteed aan het opbouwen van een infrastructuur voor het fonds. Nadat deze fase werd afgesloten,werden de concrete doelstellingen van het fonds voor de langere termijn geformuleerd. Het bestuur streeft ernaar te voorzien in de noodzakelijke behoefte op het gebied van groot onderhoud van het monument, om Het Concertgebouw tot in lengte van jaren in stand te houden. Het bestuur streeft er daarnaast naar muziekeducatie mogelijk te blijven maken. Het vormen van een endowment dat op termijn een belangrijke bijdrage kan leveren aan een veilige toekomst van het gebouw, is een zeer belangrijk onderdeel daarvan. Het tot stand doen komen van Fondsen op Naam speelt daarbinnen - naar verwachting - een stimulerende rol. Het vergroten van de zichtbaarheid van het fonds en het nadrukkelijker communiceren van nut en noodzaak zullen de komende periode belangrijke aandachtspunten blijven. Het fonds zal zich de komende periode steeds nadrukkelijker profileren als het fonds dat zich inzet voor een uniek particulier initiatief van wereldklasse, Het Concertgebouw. Burgers en particuliere fondsen spelen sinds de oprichting in 1888 en bij het in stand houden van Het Concertgebouw de hoofdrol. Het fonds wil de komende periode de betrokkenheid en verantwoordelijkheid die de particuliere sector heeft bij de instand houding van een van de mooiste concertzalen ter wereld, nadrukkelijk over het voetlicht brengen. Daarbij zal het jubileumjaar 2013 een prominente rol spelen. In 2013 viert Het Concertgebouw dat het 125 jaar geleden op 11 april voor het eerst de deuren opende voor het publiek. Het op een positieve manier verbinden van de jubileumaandeelhouders, een grote groep nieuwe begunstigers, aan Het Concertgebouw en aan het fonds is een belangrijk onderdeel van het fondsenwervingsbeleid voor de komende jaren.
4.1. Financiering lopende projecten Het Concertgebouw NV
Het fonds zal de komende jaren de plannen van Het Concertgebouw op het terrein van renovatie en educatie zoveel mogelijk blijven steunen door het jaarlijks toekennen van bijdragen. Uitgangspunt voor de renovatiebijdragen vormen de afgewogen voorstellen zoals die door de directie van Het Concertgebouw NV worden opgesteld. Sinds de oprichting van het fonds werden bijdragen ter beschikking gesteld voor de uitvoering van het zogenoemde Masterplan. Zo heeft het fonds gestalte weten te geven aan zijn toezegging de gehele renovatie van de Grote tot de Kleine Zaal, van Solistenfoyer tot Dirigentenfoyer, van de toiletten tot de Antichambre en de Koninklijke Ontvangkamer te doen realiseren. In 2012 werd het entreegebied zodanig gerenoveerd dat de belangrijke eerste indruk van Het Concertgebouw vriendelijk en comfortabel is. De komende jaren wordt een bijdrage voorzien voor noodzakelijk groot onderhoud. Ook de komende jaren zal het fonds met plezier bijdragen aan noodzakelijke renovatie projecten. Daardoor blijft het gebouw in goede conditie en kan Het Concertgebouw aan de wensen van het moderne publiek tegemoet komen. Het fonds zal eveneens, zo mogelijk, bijdragen ter beschikking blijven stellen om het lopende educatieprogramma van Het Concertgebouw te financieren. Voorts zal het fonds bijdragen in programmeringsactiviteiten (zie ook 4.2).
4.2. Endowment
Het fonds wil de komende jaren de vermogensopbouw verder gestalte geven. Het bestuur stelt zich ten doel om een blijvend endowment (stamvermogen) op te bouwen. Alleen structurele eigen middelen maken het mogelijk om gericht beleid op het gebied van renovatie en educatie duurzaam uit te voeren en het gebouw te verzekeren van een veilige toekomst. Om de noodzakelijke voorzieningen ten behoeve van het gebouw te kunnen treffen en om het muziekeducatieprogramma ook voor volgende generaties schoolkinderen te kunnen ontwikkelen, is een substantieel stamvermogen noodzakelijk. Binnen de termijn van één generatie, 25 jaar, hoopt het bestuur een vermogen van € 50 miljoen te kunnen opbouwen dat het voortbestaan van Het Concertgebouw veilig dient te stellen. Het doel van het endowment is om een permanent vermogen op te bouwen, waarvan de vruchten aangewend worden voor bovengenoemde doelstellingen. Het bestuur kan besluiten om in bijzondere omstandigheden het endowment aan te spreken. In dat geval
37
kan het fonds geen uitkeringen meer doen vanuit het door particulieren geschonken vermogen totdat het stamvermogen volledig is aangevuld. In 2008 besloot het bestuur jaarlijks 10 procent van de schenkingen van particulieren toe te voegen aan het endowment, om op die manier een deel van de inkomsten te bestemmen voor het veiligstellen van de toekomst van Het Concertgebouw. Het vermogen van het endowment groeide in het verslagjaar aanzienlijk doordat de schenkingen verbonden aan de jubileumemissie aan het endowment worden toegevoegd. De doelstelling van het bestuur om in het jubileumjaar een vermogen van 10 miljoen euro bijeen te brengen, werd ruimschoots behaald. In het verslagjaar werd het endowment tevens versterkt met een vermogenscomponent afkomstig vanuit de Stichting Steun Het Concertgebouw. Besturen van de NV en het fonds besloten in het kader van transparantie de twee stichtingen die met hun bijdragen Het Concertgebouw ondersteunen, samen te voegen. De Stichting Steun Het Concertgebouw waarin de overschotten uit programmeringsactiviteiten bijeen waren gebracht, werd in december 2012 geliquideerd en het vermogen werd overgebracht naar Het Concertgebouw Fonds. De bestemming van dit vermogen is ongewijzigd; de middelen die daaruit voortkomen worden benut om programmeringsactiviteiten te bekostigen.
4.3. Wervingsstrategie
De komende jaren wil het bestuur een tweesporenbeleid voeren voor wat betreft de werving van gelden voor de doelstellingen. Er zal structureel geworven worden ten behoeve van de (nog) lopende projecten van Het Concertgebouw NV. Daarnaast zal het fonds uitdrukkelijk gelden werven voor de opbouw van het endowment. Aan de potentiële schenker wordt de keuze gelaten om te bepalen voor welke doelstelling de bijdrage wordt bestemd. Hij kan aangeven of de bijdrage ten goede moet komen aan de lopende projecten of dat deze bestemd is voor het endowment. De inkomsten worden voornamelijk verkregen door werving onder vermogende particulieren en particuliere organisaties (waaronder fondsen). Daarbij kiest het bestuur voor een individuele, zeer persoonlijke benadering. De daarmee gepaard gaande kleinschaligheid garandeert een grote mate van persoonlijke betrokkenheid. Ten aanzien van nalatenschappen zal het bestuur vanzelfsprekend altijd de wens van de erflater uitvoeren. Indien in dit verband door de erflater of legataris geen keuze is gemaakt voor een bepaalde doelstelling, zal het bestuur het vermogen toevoegen aan het endowment. Het vestigen van de aandacht op het fonds als bestemming voor legaten heeft de komende jaren hoge prioriteit. La Suite, het initiatief gericht op het bij leven betrekken van allen die overwegen een legaat aan Het Concertgebouw Fonds na te laten, zal in dit verband de belangrijkste rol gaan spelen. Het werven van nalatenschappen krijgt voorts gestalte door samenwerking met adviseurs, zoals estate planners, fiscaal adviseurs en het opgerichte Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds. Voor een overzicht van participerende notarissen zie pagina 35.
4.4. Kostenontwikkeling
Het bestuur streeft naar minimale kosten en brengt zelf geen kosten in rekening. Het Concertgebouw NV ondersteunt het fonds met organisatorische diensten. In samenhang met de verviervoudiging van het aantal begunstigers door de jubileum emissie, het toenemen van het aantal Brahms- en Mahlerleden en de toename van de wervende activiteiten zoals het organiseren van diners en concerten, stijgen de jaarlijkse kosten. Een belangrijk onderdeel van de kosten wordt gevormd door de aankoop van concertkaarten uit het aanbod van de eigen programmering van Het Concertgebouw. Gezien de proportioneel hogere inkomsten uit donaties blijkt deze investering een juiste keuze te zijn.
38
4.5. Beleggingsbeleid
Het fonds voert een risicomijdend beleggingsbeleid. Het bestuur zal de komende jaren onderscheid blijven maken tussen enerzijds de gelden die bedoeld zijn ter financiering van de lopende projecten en daarom slechts voor korte of middellange termijn tot het vermogen van het fonds zullen behoren en anderzijds de middelen die moeten worden gerekend tot het endowment en dus voor lange termijn worden toegevoegd aan het eigen vermogen. Middelen die dienen ter financiering van de lopende projecten worden in principe als liquiditeiten aangehouden, dan wel in de vorm van producten als spaarrekeningen of deposito’s. Middelen die voor langere termijn respectievelijk permanent aan het fonds ter beschikking gesteld zijn, kunnen met een ‘langere horizon’ worden belegd. Daarbij wordt de volgende verhouding in acht genomen; 25 procent van dergelijk vermogen wordt in beursgenoteerde aandelen of aandelenfondsen belegd en 75 procent wordt in vastrentende waarden en/of liquiditeitsfondsen belegd. Afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten kan het bestuur besluiten tot aanpassing van dit beleid. Daarbij geldt dan dat voor beurs genoteerde aandelen of aandelenfondsen 10 procent als minimum en 40% als maximum wordt gehanteerd. Het bestuur van het fonds wordt ondersteund met advies vanuit de Beleggingsadvies commissie. Deze commissie adviseert het bestuur gevraagd en ongevraagd. In verband met de aanwas van het endowment de komende jaren is het advies van de Beleggings adviescommissie van groot belang. In het verslagjaar werd de commissie vier maal om advies gevraagd. De Beleggings adviescommissie was als volgt samengesteld: Jan Kalff (voorzitter), Herman Hintzen, Lex Kloosterman, Michiel Lap en Sarah Russell.
39
5. VOORUITBLIK 2013 5.1. Verwachtingen boekjaar 2013
Gedurende het komende boekjaar wil het bestuur de fondsenwerving met kracht voortzetten. Daarbij zal het bestuur kunnen wijzen op de resultaten die Het Concertgebouw nu reeds boekt met het renovatieprogramma en de uitvoering van de educatieplannen. In lijn met de werkwijze tot nu toe zal het bestuur daarbij met name particulieren en particuliere instellingen trachten te bewegen om aan deze doelstellingen een bijdrage te leveren. Het draagvlak dat verbonden is aan de nieuwe Aandeelhouders zal daarbij ook termijn een belangrijke rol kunnen spelen. De komende jaren zal het meerjarig onderhoudsplan van Het Concertgebouw aan de orde zijn. Een gebouw dat zó intensief wordt gebruikt, is aan serieuze slijtage onderhevig. Op termijn staan onder meer het schilderen van de Grote en de Kleine Zaal weer op dat programma. De bijdragen aan het fonds kunnen bestaan uit incidentele en periodieke giften, maar ook uit toezeggingen voor de langere termijn in de vorm van erfstellingen en legaten. In 2013 zal het fonds extra aandacht besteden aan de juiste introductie van La Suite. Het bestuur heeft zich ten doel gesteld om in 2013 een bedrag ter hoogte van minimaal € 1.250.000 te verwerven aan nieuwe toezeggingen van particulieren en particuliere fondsen. Steeds meer nadruk zal worden gelegd op de mogelijkheid bij te dragen aan het op de toekomst gerichte endowment. De rol die legaten kunnen spelen bij juist dit onderdeel van het financiële draagvlak, zal naar verwachting van het bestuur de komende jaren toenemen.
5.2. Begroting 2013
Begroting Realisatie 2013 2012
Baten
€ € Baten uit eigen fondsenwerving 2.874.150 4.937.177 Baten uit acties van derden 500.000 6.462.706 Rentebaten en baten uit beleggingen 315.000 246.021 Som der baten 3.689.150 11.645.904
Lasten Besteed aan doelstellingen
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving 24.000 223.207
Beheer en administratie
Beheer en administratie 30.500 22.384
Som der lasten
2.166.500 2.825.971
Resultaat voor belastingen
1.522.650 8.819.933
Resultaat
Belastingen 0 0 1.522.650 8.819.933
Toevoeging/onttrekking aan
40
Bijdrage Renovatieprojecten 250.000 1.070.000 Bijdrage Educatieprojecten 500.000 478.015 Bijdrage Tempel zonder Drempel 124.000 386.395 Bijdrage Tracks 60.000 40.000 Bijdrage Jubileum 2013 1.008.000 475.142 Bijdrage Compositie-opdracht 90.000 36.000 Bijdrage Kleine Zaal 10.000 0 Bijdrage uit vruchtgebruik Endowment 70.000 94.828 Totaal bijdragen 2.112.000 2.580.380
Endowment 1.704.815 7.378.604 Bestemmingsfondsen -182.165 1.441.329 1.522.650 8.819.933
Van de begrote baten voor 2013 is per ultimo 2012 reeds € 2.218.681 toegezegd, waarvan € 1.283.800 betrekking heeft op schenkingen gerelateerd aan de jubileumaandelen. De begrote besteding aan doelstellingen betreffen voor het grootste deel aan het jubileum 2013 gerelateerde kosten, zoals digitaliseringskosten en kosten voor streaming, extra uitgaven van het Concertgebouw Magazine en de jubileumcampagne op tv. Hiervoor is in 2011 een (extra) bijdrage van de BankGiro Loterij ontvangen. Het Bestuur, Amsterdam, 16 april 2013 Karel Vuursteen, voorzitter Willem Stevens, vicevoorzitter/secretaris Lex Kloosterman, penningmeester Jan Willem Baud Mirjam de Blécourt-Wouterse Volkert Doeksen Véronique van Doorne-Pauwels Harm van Esch Ferdinand Grapperhaus Gert-Jan Kramer
41
42
Stichting Het Concertgebouw Fonds
Jaarrekening 2012
43
6. JAARREKENING 6.1. Balans per 31 december 2012 (na bestemming resultaat)
31-dec-11 31-dec-12
€ € € €
ACTIVA Financiële vaste activa
Vlottende activa
Certificaten Jubileum Aandelen Het Concertgebouw NV
(1)
25.000
0
Vorderingen en overlopende activa (2)
691.808
570.663
Effecten
(3) 2.176.955
91.219
Liquide middelen (4) 15.254.374 9.593.665 18.148.137 10.255.547
PASSIVA Reserves en Fondsen
(5) -Continuïteitsreserve: Endowment 10.112.981 1.012.694 -Fondsen Bestemmingsfondsen 7.281.864 7.562.218 17.394.845
Kortlopende schulden
8.574.912
(6) 753.292 1.680.635 18.148.137 10.255.547
44
6.2. Staat van baten en lasten over het boekjaar 2012
BATEN
Som der baten
LASTEN Besteed aan doelstellingen
Werkelijk Begroot Werkelijk 2012 2012 2011 € € € Baten uit eigen fondsenwerving (7) 4.937.177 3.521.300 1.896.252 Baten uit acties van derden (8) 6.462.706 515.000 2.011.839 Rentebaten en baten uit beleggingen (9) 246.021 225.000 168.137 11.645.904 4.261.300 4.076.228 Totaal bijdragen (10) 2.580.380 3.006.628
2.044.251
Werving baten
Kosten werving baten (11) 223.207
220.000
22.939
Beheer en administratie
Kosten beheer en administratie (11) 22.384
30.000
19.277
Som der lasten
2.825.971 3.256.628 2.086.467
Resultaat voor belastingen
8.819.933 1.004.672 1.989.761
Resultaat
Belastingen (14) 0 0 0 8.819.933 1.004.672 1.989.761
Toevoeging/onttrekking aan:
Bestemmingsreserve: endowment (5) 7.875.287 2.224.600 506.125 Bestemmingsfondsen (5) 944.646 (1.219.928) 1.483.636 8.819.933 1.004.672 1.989.761
Op basis van de lasten binnen Het Fonds
Werkelijk Begroot Werkelijk Kengetallen 2012 2012 2011 Bestedingspercentage baten 22,2% Bestedingspercentage lasten 91,3% Percentage eigen fondsenwerving 4,5% Percentage beheer en administratie 0,8%
Op basis van de lasten binnen Het Fonds en gerelateerde kosten van Het Concertgebouw NV
70,6% 92,3% 6,2% 0,9%
50,2% 98,0% 1,2% 0,9%
Werkelijk Begroot Werkelijk Kengetallen 2012 2012 2011 Bestedingspercentage baten 27,3% Bestedingspercentage lasten 81,0% Percentage eigen fondsenwerving 8,4% Percentage beheer en administratie 2,6%
83,8% 84,2% 14,0% 2,2%
59,2% 84,7% 15,8% 3,4%
45
6.3. Kasstroomoverzicht
2012 2011
Kasstroom uit operationele activiteiten
€ € € € Resultaat uit activiteiten 8.573.912 1.821.624 Verandering in werkkapitaal: Vorderingen Effecten Kortlopende schulden
(121.145) (245.938) (2.085.736) (91.219) (927.343) 749.586
(3.134.224)
412.429
Financiële baten 246.021 168.137 Kasstroom uit operationele activiteiten 5.685.709 2.402.190 Mutatie in financiële vaste activa (25.000) 0 Toename/(afname) geldmiddelen 5.660.709 2.402.190 Mutatie geldmiddelen
Geldmiddelen per 31 december
Toelichting op de kasstroom
Geldmiddelen per 1 januari 9.593.665 7.191.475 Toename/(Afname) geldmiddelen 5.660.709 2.402.190 15.254.374 9.593.665
Het kasstroomoverzicht is gebaseerd op de indirecte methode.
6.4. Toelichting op de balans per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten per 2012 Algemeen Vestigingsplaats
Activiteiten
De statutaire vestigingsplaats van de Stichting Het Concertgebouw Fonds (het fonds) is te Amsterdam per adres Concertgebouwplein 2-10, 1071 LN. Het fonds werft gelden voor projecten die gericht zijn op de toekomst van Het Concertgebouw in de breedste zin des woords. Het draagt bij aan de financiering van de renovatie- en restauratiewerken die nodig zijn om dit belangrijke culturele erfgoed te bewaren. Op den duur, wil het fonds in staat zijn om uit de inkomsten van het op te bouwen bestemmingsvermogen belangrijke uitkeringen te doen ten behoeve van de instandhouding en ontwikkeling van Het Concertgebouw. Ook ondersteunt het fonds projecten voor de jeugd, zoals het educatieprogramma van Het Concertgebouw dat schoolkinderen wil laten kennismaken met de concertzaal en de muziek. De eigen educatieafdeling van Het Concertgebouw organiseert speciale programma’s gericht op de schoolgaande jeugd.
Schenkings- en successierecht
46
Het fonds is door de Belastingdienst aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling in de zin van artikel 6.33 eerste onderdeel b, van de Wet inkomstenbelasting 2001 (ANBI). Deze ANBI-status is van belang om schenkingen en erfenissen belastingvrij te kunnen ontvangen. Bovendien kan het fonds zelf belastingvrij schenken aan Het Concertgebouw NV. Dit betekent dat de volle 100% van de donaties zonder belastingdruk kan worden aangewend ten behoeve van restauratie en muziekeducatie.
Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat Algemeen
Vergelijking met het voorgaande jaar
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de in Nederland algemeen aanvaarde verslaggevingregels alsmede Richtlijn 650 ‘Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen’. Het toegepaste systeem van waarderingsgrondslagen en van resultaatbepaling is ongewijzigd ten opzichte van de vorige verslagperiode.
Activa en passiva
Voor zover hierna niet anders is vermeld, zijn de posten in de balans opgenomen tegen de nominale waarde.
Effecten
De op de beurs genoteerde beleggingen worden gewaardeerd tegen de beurswaarde per balansdatum. Deze beurs- of marktwaarde kan verschillen van de oorspronkelijke aanschafwaarde. Zowel gerealiseerde als niet-gerealiseerde waardeveranderingen worden verantwoord in de staat van baten en lasten.
Reserves en Fondsen Continuïteitsreserve
Bestemmingsreserve
Bestemmingsfonds Resultaatbepaling
Het eigen vermogen van de stichting wordt ingedeeld in reserves en fondsen. De continuïteitsreserve bij het Concertgebouw Fonds kent een specifiek karakter. Het bestuur stelt zich ten doel om een blijvend Endowment op te bouwen, om de noodzakelijke voorzieningen ten behoeve van het Concertgebouw te kunnen treffen en om het muziek educatie-programma blijvend te kunnen ontwikkelen. Het doel van het Endowment is om een permanent vermogen op te bouwen, waarvan de vruchten worden aangewend voor genoemde doelstellingen. Het bestuur kan besluiten om in bijzondere omstandigheden het Endowment aan te spreken. In dat geval kan het fonds geen uitkeringen meer doen totdat het stamvermogen volledig is aangevuld. Het streefvermogen bedraagt € 50 miljoen. Het bestuur van een fondsenwervende instelling heeft een deel van de reserves afgezonderd voor een speciaal doel. Door derden is aan een deel van de middelen een specifieke besteding gegeven. Het exploitatiesaldo wordt bepaald als het verschil tussen baten en lasten. De baten bestaan uit de opbrengsten uit hoofde van lijfrentedonaties, donaties van fondsen en instellingen, incidentele giften en interest. De lijfrentedonaties worden als baten verantwoord in het financiële jaar waarvan het beginjaar gelijk is aan het fiscale jaar. Legaten worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De lasten worden verantwoord in het jaar waarop ze betrekking hebben.
Nalatenschappen en legaten
Baten uit nalatenschappen en legaten worden opgenomen in het jaar dat deze betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. Dit wordt op basis van individuele beoordeling bepaald. Gezien het karakter van nalatenschappen en legaten wordt bij aankondiging aan de stichting het volledig aangekondigde bedrag als bate verantwoord. Nalatenschappen belast met een vruchtgebruik worden niet als bate verantwoord, maar in de niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen toegelicht.
Aandeel in acties van derden
De inkomsten uit acties van derden worden verantwoord in het jaar van ontvangst van de bijdrage. Indien er directe verwervingskosten zijn gemaakt, worden deze verantwoord als ‘kosten acties derden’.
47
6.5. Toelichting op de balans per 31 december 2012 (1) Financiële vaste activa (2) Vorderingen en overlopende activa
Het betreft de inkoop van 100 Jubileum Aandelen (certificaten) van Het Concertgebouw NV. De vorderingen en overlopende activa zijn als volgt te specificeren: 31-dec-12 31-dec-11 € € Vooruitbetaalde kosten 5.520 0 Certificaten Jubileum Aandelen in depot 4.500 0 Nog te ontvangen bijdragen Jubileum Aandelen 18.837 0 Nog te ontvangen bijdragen uit toegezegde lijfrenten 291.731 307.950 Nog te ontvangen bijdragen toegezegd door fondsen en instellingen 359.591 312.246 Nog te ontvangen interest 107.629 46.467 Voorziening dubieuze vorderingen (96.000) (96.000) 691.808 570.663
(3) Effecten
De effecten bestaan uit beleggingen. Het verloop van deze beleggingen gedurende het jaar is als volgt weer te geven: 2012 2011
€ € Balans per 1 januari 91.219 • Aankoop aandelen en obligaties 1.977.939 • Verkoop aandelen en obligaties 0 • Mutatie liquiditeiten 73.720 • Waardeveranderingen 34.077 Balans per 31 december 2.176.955
48
0 64.844 0 24.839 1.536 91.219
De stand van de beleggingen kan als volgt worden gespecificeerd: Bedragen € Aanschafwaarde Ongerealiseerd Beurswaarde 31.12.2012 resultaat 31.12.2012 Obligaties • Looptijd minder dan 5 jaar 662.670 • Looptijd 5 tot 15 jaar 801.990 Totaal obligaties 1.464.660
16.940 35.975 52.915
679.610 837.965 1.517.575
68% 70% Aandelen 579.651 -18.830 560.821 Totaal aandelen 579.651 -18.830 560.821
27% 25% Liquiditeiten 98.559 0 98.559
5% 5% Totaal beleggingen 2.142.870 34.085 2.176.955 100% 100%
In 2012 heeft het bestuur een vermogensbeheercontract getekend met de ABN-AMRO. Hierbij is gekozen voor een defensief beleggingsbeleid dat is toegelicht op pagina 39 onder Beleggingsbeleid. (4) Liquide middelen
Het saldo liquide middelen is als volgt te specificeren: 31-dec-12 31-dec-11 € € ABN AMRO Bestuursrekening 102.375 124.150 ABN AMRO Vermogensbeheer rekening 62.956 62.220 ABN AMRO Private Banking Spaarrekening 9.821.706 8.277.271 ABN AMRO Vermogens Spaarrekening 1.000.000 1.000.000 ABN AMRO Spaarrekening extra 2.750.000 0 ABN AMRO Jubileum Emissierekening 13.205 130.024 Rabobank verenigingsrekening 1.197 0 Rabobank bedrijfsbonusrekening 2.935 0 Rabobank vermogenssparen 1.500.000 0 15.254.374 9.593.665
Het fonds streeft op termijn naar de opbouw van een Endowment. Voorts verwacht het Fonds jaarlijks bij te dragen aan educatie activiteiten alsook in het groot onderhoud van het Concertgebouw. In verband hiermede kiest het bestuur voor een beleggingsbeleid dat resulteert in een zo groot mogelijke liquiditeit van de ontvangen middelen. Daarnaast opteert het bestuur voor een zeer laag risicoprofiel. Door de huidige marktontwikkelingen op gelden met een laag risicoprofiel is gekozen voor direct beschikbare liquiditeiten met een zo een hoog mogelijke rente. De rente vergoeding op bovenstaande gelden is relatief hoog ten opzichte van langere termijn vastgelegde deposito’s. De vermogensspaarrekeningen betreffen gelden die 4 jaar vastliggen, maar waarvan jaarlijks 25% boetevrij opgenomen kan worden. De overige rekeningen zijn ter vrije beschikking.
49
(5) Reserves en fondsen
Het Eigen vermogen per 31 december 2012 bedraagt € 17.394.845 (2011: € 8.574.912). Dit vermogen is als volgt opgebouwd: 31-dec-11 Dotatie Onttrekking Allocatie 2012 2012 vermogen
Continuïteitsreserve
Fondsen
31-dec-12
€ € € € €
Endowment totaal
1.012.694
7.875.287
0
1.225.000
10.112.981
Totaal reserves
1.012.694
7.875.287
0
1.225.000
10.112.981
Vrij (Renovatie en Educatie) Renovatie Educatie & Participatie Programmering & exploitatie Compositieopdracht Tracks Kleine Zaal Jubileum 2013 Totaal fondsen Totaal reserves en fondsen
2.272.752 (128.458) (94.828) (1.225.000) 824.466 307.628 792.735 (1.070.000) 0 30.363 3.329.881 965.651 (864.410) 0 3.431.122 0 1.638.585 0 0 1.638.585 130.844 33.754 (36.000) 0 128.598 60.046 90.723 (40.000) 0 110.769 23.493 30.791 0 0 54.284 1.437.574 101.245 (475.142) 0 1.063.677 7.562.218 3.525.026 (2.580.380) (1.225.000) 7.281.864 8.574.912 11.400.313 (2.580.380) 0 17.394.845
Het Fonds heeft in 2012 conform de doelstellingen bijgedragen aan renovatie en educatie. In 2012 is een nieuw bestemmingsfonds geformuleerd, zijnde Programmering & Exploitatie. Ook dit bestemmingsfonds past binnen de statutaire doelstellingen van het fonds. De allocatie van vermogen betreft de inkoop van 100 jubileumaandelen van Het Concertgebouw NV en het gerelateerde schenkingsbedrag. Binnen de bestemmingsfondsen bestaan de volgende Fondsen op Naam. Onderstaand overzicht toont de specifieke dotaties en aanwendingen in 2012. 31-dec-11 Dotatie Aanwending 2012 2012 Compositieopdrachten Kleine zaal Tracks Fonds 2186 Lucas Boom - Otero Freek en Hella de Jonge Laura Dobbenga Fonds Gepkelina Fonds Wijnberg Fonds Totaal Fondsen op Naam
31-dec-12
€ € € € 130.844 33.754 -36.000 128.598 23.493 30.791 0 54.284 60.046 90.723 -40.000 110.769 92.748 53.364 0 146.112 57.662 21.655 -5.000 74.317 20.921 20.600 -20.000 21.521 62.662 21.799 0 84.461 688.422 19.757 -80.000 628.179 0 100.000 0 100.000 1.136.798 392.443 -181.000 1.348.241
Rente opbrengsten over het openingssaldo zijn opgenomen in de dotatiebedragen.
50
(6) Kortlopende schulden
31-dec-12 31-dec-11 € € Te betalen aan Het Concertgebouw NV 674.762 1.460.959 Overige schulden 47.643 153.756 Overlopende passiva 30.887 65.920 753.292 1.680.635
Voor de schulden zijn geen zekerheden gesteld. De schuld aan Het Concertgebouw NV is niet rentedragend.
6.6. Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2012 Kwalitatieve analyse van het resultaat
(7) Baten uit eigen fondsenwerving
De eerste raming voor het jaar 2012, zoals opgenomen is in het jaarverslag 2011, betreft een weergave van de reeds toegezegde bijdragen per ultimo 2011. Geen rekening is gehouden met eventuele nieuwe toezeggingen. De besteding aan doelstellingen is gebaseerd op de eerste aanvraag aan het fonds van Het Concertgebouw betreffende de door Het Concertgebouw gewenste uit te voeren renovatieprojecten. De hogere opbrengsten zijn in 2012 vooral het gevolg de jubileumemissieplaatsing en de succesvolle werving van nieuwe kringledentoezeggingen. De éénmalige bijdrage van Stichting Steun het Concertgebouw heeft het resultaat zeer positief beïnvloed. De bijdrage aan Het Concertgebouw NV is lager uitgevallen dan begroot als gevolg van een verschuiving van de gerelateerde kosten naar 2013. Dit betreft met name Jubileum 2013 gerelateerde kosten. 2012 2011 € € Baten uit lijfrenten 1.137.650 847.100 Baten uit Jubileumemissie 3.106.600 128.500 Baten van Fondsen, Instellingen en overigen 692.927 920.652 4.937.177 1.896.252
Van de Jubileumemissie zijn in 2012 150 aandelen via een éénmalige betaling ontvangen en is het restant via deelbetalingen over 5 jaar toegezegd. (8) Baten uit acties van derden
Onder de ontvangen bijdrage uit ‘Aandeel acties derden’ worden bijdragen verantwoord van nationale loterijen en/of van andere fondsenwervende instellingen. In 2012 ontving het fonds een totaalbedrag van € 6.462.706 (2011: € 2.011.389). Dit betreft de VriendenLoterij (€ 13.492), de BankGiro Loterij (€ 538.625) en een éénmalige bijdrage van Stichting Steun Het Concertgebouw (€ 5.910.589).
(9) Rentebaten en baten uit beleggingen
2012 2011 € € Obligatierente 34.540 0 Dividend 51 0 Gerealiseerd koersresultaat 9.306 0 Ongerealiseerd koersresultaat (456) 0 Bruto beleggingsresultaat 43.441 0 Netto-resultaat liquide middelen 202.580 168.137 Totaal rentebaten en baten uit beleggingen 246.021 168.137
De kosten van beleggen zijn verantwoord op de kostenverdeelstaat als kosten werving baten en bedragen € 3.980.
51
(10) Besteed aan doelstellingen
Werkelijk Begroot Werkelijk 2012 2012 2011 € € € Bijdrage Renovatieprojecten a 1.070.000 1.050.000 1.060.000 Bijdrage Educatieprojecten b.1 478.015 500.000 243.969 Bijdrage Tempel zonder Drempel b.2 386.395 414.055 388.063 Bijdrage Tracks 40.000 40.000 40.000 Bijdrage Jubileum 2013 c 475.142 862.573 262.426 Bijdrage Compositie-opdracht 36.000 70.000 49.793 Bijdrage muzikaal dividend c 94.828 70.000 0 2.580.380 3.006.628 2.044.251
(a) Bijdrage renovatieprojecten
In de maand december voorafgaande aan het boekjaar dient Het Concertgebouw NV een aanvraag in bij het fonds. Deze aanvraag betreft een raming voor de voorgenomen renovaties en de te organiseren educatieactiviteit. De in aanmerking komende projecten vormen de grondslag van de begroting. Op het moment dat de aanvraag wordt gedaan, is er vaak nog onvoldoende duidelijkheid over de precieze kosten, de benodigde vergunningen en de planning wanneer de renovatie in het druk bezette gebouw uitgevoerd kan worden. Deze factoren kunnen tot gevolg hebben dat de kosten van de realisatie hoger dan wel lager liggen dan de eerste raming of dat projecten uitgesteld worden door opgelopen vertraging in de te verkrijgen vergunningen dan wel de mogelijkheid om een goede periode te plannen naast de vele verhuringen. De directie van Het Concertgebouw NV informeert het bestuur in het geval de realisatie en/of prognose afwijkt van de begroting. Op pagina 12 van het Bestuursverslag worden de in het jaar 2012 gerealiseerde renovatieprojecten toegelicht. Voor desbetreffende projecten heeft Het Concertgebouw NV om een bijdrage verzocht. In het hierna volgende overzicht wordt nader gespecificeerd op welke wijze het fonds heeft bijgedragen.
Realisatie Aangevraagd Bijdrage HCF Overige Exploitatie bij HCF bijdragen Het Concert- gebouw NV Renovatieprojecten
1.147.000 1.050.000 1.070.000
77.000
0
Dekkingspercentage van de bijdrage in de totale projectkosten 93% 7% 0%
De post Overige bijdragen binnen Het Concertgebouw NV betreft een bijdrage van de Provincie Noord-Holland voor de ontruimingsinstallatie. (b) Bijdrage Educatie- en Tempel Zonder Drempelprojecten
52
De educatieprojecten die in 2012 plaats hadden, zijn nader beschreven op pagina’s 13 tot en met 16 van het Bestuursverslag onder paragraaf 2.3. ‘Educatie en Participatie 2012’. In totaal wordt ultimo jaar € 864.410 (2011: € 632.032) beschikbaar gesteld aan Het Concertgebouw NV.
Het financiële overzicht van de educatieactiviteiten ontplooid door Het Concertgebouw NV is als volgt: Realisatie Begroting 2012 2012 € €
Baten educatie
Opbrengst onderwijs /kaartverkoop 177.968 238.385 Subsidie Gemeente Amsterdam 149.646 144.000 Subsidie binnenschoolse muziekeducatie 280.975 235.548 Bijdrage Concertgebouwfonds aan Educatie b.1 478.015 529.724 Bijdrage Concertgebouwfonds aan TzD I en II b.2 386.395 414.055
1.472.999 1.561.712
€ €
Lasten Educatie
Voorstellingskosten 482.429 541.845 Publiciteitskosten 83.548 89.830 Overige projecten/volwasseneducatie 6.297 37.750 Kosten Participatie (exclusief personeel) 284.852 395.404 Binnenschoolse muziekeducatie (exclusief personeel) 52.530 6.250 Personele lasten 563.343 490.633 Totaal educatiekosten 1.472.999 1.561.712
De afwijking in de subsidie voor binnenschoolse muziekeducatie wordt veroorzaakt doordat de oorspronkelijke toezegging alleen schooljaar 2011/2012 betrof en er nog geen verlenging begroot kon worden. Uiteindelijk is er een verlenging voor schooljaar 2012/13 afgesproken. Hierdoor zijn niet alleen de baten hoger, maar eveneens de gerelateerde personele lasten. Door reductie van de educatiekosten heeft Het Concertgebouw NV uiteindelijk niet de gehele begrote bijdrage van HCF hoeven aan te vragen. De educatie-exploitatie is voor Het Concertgebouw NV budget neutraal. Het fonds draagt bij aan de kosten die resteren, dat wil zeggen de totale kosten na aftrek van de door Het Concertgebouw NV gerealiseerde opbrengsten. (c) Overige bijdragen
(11) Werving baten en Kosten beheer en administratie
De uitgave voor Jubileum 2013 zijn achtergebleven op de begroting door verschuiving naar 2013. In 2012 waren met name hogere kosten voor streaming begroot. De bijdrage voor muzikaal dividend betreft een bijdrage vanuit het fonds voor de kosten die gemaakt worden voor de dividendconcerten, waarbij alle aandeelhouders jaarlijks worden uitgenodigd. De kosten verbonden aan de uitvoering en het beheer van het fonds worden in belangrijke mate gedragen door Het Concertgebouw NV. De kosten in 2012 betreffen de wervende activiteiten van het fonds en zijn gespecificeerd in de hierna gepresenteerde kosten verdeelstaten. De eerste verdeelstaat toont de lasten die direct binnen het fonds vallen. De tweede verdeelstaat toont de lasten die binnen het fonds en Het Concertgebouw NV vallen, zodat daarmee een totaal overzicht wordt gegeven.
53
KOSTENVERDEELSTAAT OP BASIS VAN DE LASTEN BINNEN HET CONCERTGEBOUW FONDS Bestemming
Bijdragen Publiciteit en communicatie Representatie Personeelskosten Kantoor- en algemene kosten Financiële lasten
Doelstelling Doelstelling Doelstelling Doelstelling Doelstelling Educatie E Renovatie & Participatie Jubileum Voorlichting Overig
1.070.000 888.117 475.142 71.121 147.121 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.070.000
888.117
475.142
71.121
147.121
KOSTENVERDEELSTAAT OP BASIS VAN DE LASTEN BINNEN HET CONCERTGEBOUW FONDS EN HET CONCERTGEBOUW NV Bestemming
Bijdragen Publiciteit en communicatie Representatie Personeelskosten Kantoor- en algemene kosten Financiële lasten
Doelstelling Doelstelling Doelstelling Doelstelling Doelstelling Educatie E Renovatie & Participatie Jubileum Voorlichting Overig
1.070.000 888.117 475.142 71.121 147.121 0 0 0 0 0 8.729 8.729 8.729 29.677 8.729 7.005 7.005 7.005 21.014 7.005 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.085.733
54
903.850
490.875
121.812
162.854
Werving baten Werving baten Werving baten Beheer en administratie Eigen fondsen werving Acties derden Beleggingen
Totaal 2012
Begroot 2012
Totaal 2011
0 0 0 0 2.580.380 3.006.628 2.044.251 202.582 0 0 0 202.582 205.000 3.210 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 20.625 0 0 18.404 39.029 41.000 39.007 0 0 3.980 0 3.980 4.000 0
223.207
0
3.980
18.404
Werving baten Werving baten Werving baten Beheer en administratie Eigen fondsen werving Acties derden Beleggingen
2.825.971
3.256.628
Totaal 2012
Begroot 2012
2.086.467
Totaal 2011
0 0 0 0 2.580.380 3.006.628 2.044.251 242.004 1.219 0 0 243.223 230.000 44.224 104.743 5.237 0 0 174.572 150.000 146.715 33.622 4.203 0 53.235 140.092 140.000 140.348 20.625 0 0 21.491 42.116 41.000 39.007 0 0 3.980 0 3.980 4.000 0
400.994
10.659
3.980
74.726
3.184.363
3.571.628
2.414.544
55
Kostentoerekening van de niet-direct toerekenbare kosten wordt als volgt onderbouwd: Publiciteit en communicatie
Personeelskosten
Kantoor- en algemene kosten
Financiële lasten
Deze kosten betreffen met name werving- en voorlichtingsbrochures. In 2012 is hier het aan deel van het Fonds in de emissiekosten in opgenomen. Het aandeel van Het Concertgebouw NV is ten laste gebracht van het eigen vermogen van Het Concertgebouw NV. Deze kosten zijn op basis van geschatte urenbesteding toegerekend aan het onderwerp waarop deze betrekking hebben. De personeelskosten van financiën zijn geheel toegewezen aan beheer- en administratie. Alle personeelskosten betreffen kosten binnen Het Concertgebouw NV. Het betreft hier de functies van de directeur, het secretariaat en de financiële administratie. Deze kosten betreffen de accountantskosten die zijn toegewezen aan beheer- en administratie. De kosten van de notariële akten verwerking zijn toegewezen aan werving baten. Deze kosten betreffen de bank- en beleggingskosten en worden als werving baten gepresenteerd. Als norm voor de kosten van beheer- en administratiekosten houdt het fonds maximaal 10% aan.
(12) Beloning directie en bestuurders
Bezoldiging directie
De bestuurders van het fonds genieten geen bezoldiging. De directeur heeft een aanstelling binnen Het Concertgebouw NV en van haar aanstelling van 100% heeft 60% betrekking op activiteiten binnen Het Concertgebouw Fonds. Voor dit aandeel bedragen de werkgeverslasten, inclusief pensioenlasten, in 2012 € 68.140 (2011: € 69.779). Voor de overige 40% is de directeur actief als Hoofd Development binnen Het Concertgebouw NV. Naam : Mr. J.M.G. Schuerveld Schrijver Functie : Algemeen Directeur Dienstverband : • Aard (looptijd) : Onbepaald • Uren : 22,8 • Parttime percentage: 60 • Periode : 01-01-2012 tot en met 31-12-2012 Bezoldiging Jaarinkomen € bruto loon/salaris 50.458 vakantiegeld 4.037 eindejaarsuitkering, 13e/14emnd 82 variabel jaarinkomen 2.400 Totaal 56.977 SV lasten (wg deel) 5.636 Pensioenlasten (wg deel) 5.527 Totaal bezoldiging 2012 68.140
Totaal bezoldiging 2011 69.779
(13) Werknemers
56
Het fonds heeft geen werknemers in dienst. De werknemers die actief zijn voor Het Concertgebouw Fonds zijn aangesteld binnen Het Concertgebouw NV en worden voor de gerelateerde inzet verantwoord in de kostenverdeelstaat.
(14) Belastingen
(15) Niet uit de balans blijkende toezeggingen
Schenkingen en donaties op grond van legaten en andere erfstellingen zijn onbelast. Subsidies, sponsoring en overige inkomsten zijn in beginsel belast bij het fonds voor zover deze niet worden doorbetaald en worden aangewend voor de restauratie/renovatie van Het Concertgebouw en/of voor het stimuleren van educatieactiviteiten in Het Concertgebouw. De vruchten van het vrije vermogen, voor zover deze niet in het kalenderjaar volgend op het verslagjaar worden doorbetaald aan Het Concertgebouw NV, worden belast. In het onderhavige verslagjaar is geen vennootschapsbelasting verschuldigd. Aan lijfrenteakten en aankondigingen van fondsen en instellingen heeft het fonds de volgende toezeggingen ontvangen: Totaal € Voor het jaar 2013 3.874.801 Voor de periode 2014 t/m 2020 7.090.953 10.965.754
(16) Niet uit de balans blijkende verplichtingen
De verplichtingen betreffen aanvragen vanuit Het Concertgebouw NV, die zijn toegezegd door het bestuur, op voorwaarde van realisatie conform de gestelde doelstelling van de aanvraag. Totaal € Voor het jaar 2013 2.112.000 Voor de periode 2014 t/m 2020 0
2.112.000
Het Bestuur, Amsterdam, 16 april 2013 Karel Vuursteen, voorzitter Willem Stevens, vicevoorzitter/secretaris Lex Kloosterman, penningmeester Jan Willem Baud Mirjam de Blécourt-Wouterse Volkert Doeksen Véronique van Doorne-Pauwels Harm van Esch Ferdinand Grapperhaus Gert-Jan Kramer
57
7. OVERIGE GEGEVENS 7.1. Statutaire regeling inzake resultaatbestemming
7.2. Resultaatbestemming
Conform de statuten keert het fonds geen resultaat uit, derhalve wordt het exploitatiesaldo toegevoegd aan endowment en bestemmingsfondsen. Het batig saldo van de staat van baten en lasten over 2012 bedraagt € 8.819.933 en is gedoteerd aan de reserves en de bestemmingsfondsen: Rekening Begroting Rekening 2012 2012 2011
€ € € Endowment 7.875.287 2.224.600 506.125 Bestemmingsfondsen 1.483.636 944.646 (1.219.928) 8.819.933 1.004.672 1.989.761
7.3. Gebeurtenissen na balansdatum
Met ingang van 2008 wordt conform het bestuursbesluit van de beschikbaar gestelde lijfrentes, rekeninghoudend met de eventuele specifieke bestemming, 10% gedoteerd aan het Endowment. Er hebben zich geen significante gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan, die van invloed zijn op de situatie per balansdatum.
7.4. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
58
De controleverklaring is opgenomen op pagina 59.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan
het Bestuur van Stichting Het Concertgebouw Fonds Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2012 van Stichting Het Concertgebouw Fonds te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de staat van baten en lasten over 2012 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Verantwoordelijkheid van de accountant
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samen stelling van het vermogen van Stichting Het Concertgebouw Fonds per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsen wervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Amsterdam, 16 april 2013 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Origineel getekend door drs. P.C. Dams RA
59
8. F UNCTIES EN NEVENFUNCTIES DIRECTIE EN BESTUURSLEDEN HCF Mr. J.M.G. Schuerveld Schrijver Functie:
(directeur) Directeur Stichting Het Concertgebouw Fonds Hoofd Development Het Concertgebouw NV
Ir. K. Vuursteen
(voorzitter)
Commissariaten:
Akzo Nobel N.V. (voorzitter) TomTom NV (voorzitter) Heineken Holding N.V. Gesellschafter Ausschuss Henkel A.G., Düsseldorf
Nevenfuncties:
Mr. W.F.C. Stevens Functie: Commissariaten:
Nevenfuncties:
Mr. A.M. Kloosterman Functie: Nevenfuncties:
Bestuur Grachtenfestival (voorzitter) Bestuur Young Pianist Foundation Bestuur Stichting Administratiekantoor Lauwerecht
(vicevoorzitter en secretaris) Advocaat AZL N.V. Brit Insurance Holdings B.V. Holland Casino De Nederlandse Staatsloterij (vice-voorzitter) Raad van Toezicht Stichting Diabetes Onderzoek (voorzitter)
(penningmeester) Directeur Rabobank International Oude Kerk Amsterdam (penningmeester) Stichting Zorg en Bijstand (penningmeester) Raad van Advies, Financial Access Quist Outer Circle
Drs. J.W. Baud Functie: Commissariaten:
Nevenfuncties:
60
Directeur NPM Capital Deli Maatschappij (tevens lid Audit Committee) E-traction Nederlands Blazers Ensemble (voorzitter) Museum Speelklok (voorzitter) Ubbo Emmius Fonds (voorzitter) Raad van Advies The Hunger Project Advisory Council Camunico Investment Committee d.o.b foundation
Mr. M.A. de Blécourt - Wouterse Functie:
Partner Baker & McKenzie Amsterdam Bestuurslid Baker & McKenzie Amsterdam
Nevenfuncties:
Bestuur Stichting Female Cancer Program Bestuur Arbo Unie Bestuur Stichting Festival Classique
Mr. G.V.H. Doeksen Functie: Commissariaten: Nevenfuncties:
Chairman, Managing Partner AlpInvest B.V. Raad van Commissarissen Koninklijke Doeksen B.V. Bestuur Stichting Dux Bestuur Stichting Millenium Promise Nederland
Ir. V. van Doorne-Pauwels Functie:
Partner Bain & Company Netherlands
Mr. H.F.A.R.M. van Esch Functie:
Nevenfuncties:
Managing Director Russell Reynolds Associates Co-leader European Board Service Raad van Toezicht Stichting Capri Hartrevalidatie
Prof.mr. F.B.J. Grapperhaus Functie: Nevenfuncties:
Partner Allen & Overy Onafhankelijk lid (kroonlid Sociaal Economische Raad Binnen de SER is de heer Grapperhaus lid van de volgende commissies: - Commissie Arbeid en Ondernemingsrecht - Commissie Arbeidsomstandigheden - Bestuurskamer - Toezichtkamer - Commissie Bevordering Medezeggenschap - Subcommissie Ontheffingen Structuurwet - Werkgroep Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wetenschapscommissie Preventie en Gezondheid ZonMw (voorzitter) Onafhankelijke monitoring commissie governance principe zorgverzekeraars (voorzitter) Raad van Toezicht Kadaster Raad van Toezicht Stichting Omroep Ensemble Redactie tijdschrift Recht en Arbeid BeroepscommissieLicentiezaken KNVB Hoogleraar Europees Arbeidsrecht Universiteit Maastricht
61
Ir. G.-J. Kramer Commissariaten:
Nevenfuncties:
62
ASM International N.V. (voorzitter) Damen Shipyards Group (vicevoorzitter) Fugro N.V. N.V. Bronwaterleiding Doorn Energie Beheer Nederland B.V. Raad van Toezicht Technische Universiteit Delft (voorzitter) Bestuur Stichting Preferente Aandelen Arcadis N.V. (voorzitter) Bestuur Stichting Vrienden Pieterskerk (voorzitter) Bestuur Amsterdam Sinfonietta (voorzitter) Bestuur Residentie Orkest (voorzitter) Dienstenorganisatie Protestante Kerken in Nederland (voorzitter) Bestuur Pieterskerk Leiden Bestuur Stichting Beelden aan Zee Raad van Advies Nieuwe Kerk Amsterdam Raad van Advies Frans Hals Museum
9. Rooster van aftreden Het Rooster van Aftreden per 16 april 2013:
Karel Vuursteen Willem Stevens Lex Kloosterman Jan Willem Baud Mirjam de Blécourt-Wouterse Volkert Doeksen Véronique van Doorne-Pauwels Harm van Esch Ferdinand Grapperhaus Gert-Jan Kramer
2013 2013 2015 2016 2015 2015 2015 2016 2016 2013
63
64
© Stichting Het Concertgebouw Fonds Concertgebouwplein 10 1071 ln amsterdam Telefoon 020 573 04 65 Fax 020 573 04 67
[email protected]
juni 2013
