Investeren in meedoen jaarprogramma Wmo 2012

Investeren in meedoen jaarprogramma Wmo 2012

1

Inhoudsopgave

1

Voorwoord

3

2

Samenvatting

4

3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7

Wat gaan we ervoor doen in 2012? Thema 1 Samen wonen en samenleven… in stad, wijk en dorp Thema 2 Opgroeien in Waalwijk Thema 3 Inzetten voor de ander Thema 4 Zelfstandig blijven Thema 5 Voorkomen dat het erger wordt Thema 6 Sport verbindt! Thema 7 Toegankelijkheid

7 8 11 14 18 24 28 30

4 4.1

Financiën Beschikbare budgetten

33

5

Advies van de Wmo adviesraad Waalwijk

35

Bijlage 1: Afkortingenlijst Bijlage 2: Advies van de Wmo Adviesraad Waalwijk inclusief de reactie van het college op het advies.

36 37

2

Voorwoord Op 2 april 2009 is de Wmo-kadernota ‘Met de Wet Maatschappelijke ondersteuning op weg naar 2010’ vastgesteld. Het sleutelbegrip binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning is ‘Meedoen’. Het gaat er uiteindelijk om dat inwoners volwaardig mee kunnen doen. Dit geldt voor mensen met en zonder beperkingen. De Wmo benadrukt de eigen verantwoordelijkheid en de verantwoordelijkheid van inwoners voor elkaar. Samen met partijen, en dan bedoel ik zowel bedrijven, maatschappelijke organisaties, belangenorganisaties en inwoners, willen we ervoor zorgen dat niemand aan de kant staat. Zodat iedereen mee kan (blijven) doen. Daarvoor hebben we verenigde kracht nodig en oog voor talenten in de buurt. Het komende jaar gaan we daarom net als vorig jaar door met het investeren in meedoen. Daarmee willen we twee zaken bereiken. Enerzijds de gemeentelijke bezuinigingen op een verantwoorde manier vormgeven. Anderzijds ons voorbereiden op de komende decentralisaties vanuit het rijk naar gemeenten. We zullen het zo moeten regelen dat, ondanks de krimpende budgetten, een voldoende voorzieningenniveau aanwezig is. Daarom gaan we verder ‘kantelen’, waarbij vrijwillige inzet wordt versterkt en dure professionele voorzieningen nog maar beperkt worden toegekend. We zorgen dat de zaken die we afgelopen jaren in gang hebben gezet ook verankerd worden die deze tendens versterkt. Ontwikkelingen zoals de herijkte inzet mantelzorgondersteuning (2010), de nieuwe steunfunctie voor vrijwillige inzet (2011), de Startpunten die mensen helpen als zij zelf de weg niet weten te vinden (2010) en de herziening van de individuele voorzieningen (2011). Stuk voor stuk ontwikkelingen voor een toekomstbestendige Wmo. De Wmo die er aan bijdraagt dat onze samenleving verandert van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving. Dat doen we niet alleen als gemeente, daar hebben we u bij nodig. Uw inzet als vrijwilliger of vanuit uw organisatie, of als medefinancier op de terreinen wonen, zorg, welzijn en sport zijn daarvoor belangrijke ingrediënten. Zonder u kunnen we het namelijk niet vorm geven. Immers als we elkaar de hand toesteken kunnen we samen de ondersteuning blijven bieden aan degenen die dat echt nodig hebben. Dit jaarprogramma omvat: • De richtlijnen voor 2012. • Aankondiging nieuwe ontwikkelingen. • Een terugblik op de realisatie 2011. • De activiteiten per thema voor 2012.

Wethouder Sjoerd Potters, Wethouder Participatie en Sport

3

2 Samenvatting Wmo algemeen De Wmo is door het Rijk in de eerste plaats bedoeld om de zorg in de toekomst betaalbaar en werkbaar te houden. Nederland moet zich daarvoor ontwikkelen van een verzorgingsstaat tot een zogenoemde participatiesamenleving. Met de invoering van de Wmo in 2007 zijn de volgende zaken samengebracht: Omschrijving Welzijnswet Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) Hulp bij het huishouden Enkele subsidieregelingen uit de AWBZ Openbare Geestelijke gezondheidszorg (OGGZ), voorheen onderdeel van de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid Verstrekken van informatie, advies en cliëntondersteuning

Toelichting Welzijnstaken zijn o.a. sociaal cultureel werk, algemeen maatschappelijk werk, ondersteuning vrijwilligers. Woningaanpassingen, rolstoelen en vervoer voor mensen met een beperking. Verstrekking van hulp (bv schoonmaken) bij het huishouden. o.a. mantelzorgondersteuning. Het bereiken en begeleiden van kwetsbare personen en risicogroepen. o.a. zorgloket en de startpunten.

Gemeenten worden geacht een ‘prestatie’ te leveren op negen zogenaamde prestatievelden. Met de vaststelling van de Wmo-kadernota in april 2009 zijn deze negen prestatievelden ondergebracht in zeven Waalwijkse thema’s. Het derde jaarprogramma Wmo dat voor u ligt beschrijft de concrete activiteiten voor 2012 per thema binnen de door de gemeenteraad vastgestelde kaders. Ieder jaar wordt een jaarprogramma Wmo vastgesteld waarin de meerjarendoelstellingen zijn vertaald in activiteiten voor het komende jaar. Op deze manier werken we naar de realisatie van de meerjarendoelstellingen. De vastgestelde kaders zijn: Welzijn gaat aan zorg vooraf. Als mensen lekker in hun vel zitten, hebben ze minder klachten en daalt de vraag naar betaalde zorg. De lokale overheid op het tweede plan. De rol van de gemeente is actief maar terughoudend. Mensen zijn op de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het vinden van zorg en ondersteuning die ze nodig hebben, bijvoorbeeld in hun eigen omgeving. Pas wanneer zij de noodzakelijke hulp (tijdelijk) niet zelf kunnen vinden, kunnen ze een beroep doen op de gemeentelijke overheid. Rol van vrijwilligers en mantelzorgers. Zij spelen een cruciale rol en stellen zorgvragers in staat langer voor zichzelf te zorgen. Hun inbreng willen we faciliteren door te investeren in training, opleiding, coaching, respijtzorg en dergelijke. Vraaggerichte uitvoering. De vraag staat centraal. We zoeken samen met elkaar naar mogelijke oplossingen. Dat de vraag centraal staat wil overigens niet altijd zeggen dat de overheid automatisch betaalt. Financiële kaders zijn leidend. Soms moeten er pijnlijke keuzes gemaakt worden en kan niet elk idee in geld gehonoreerd worden. De gemeente heeft te maken met een grotere vraag en krimpende budgetten. Het gaat om slimme allianties en inzet. Richtlijnen 2012 Als leidraad voor het jaarprogramma Wmo hebben we de vastgestelde kaders vertaald in een aantal richtlijnen. Aan de hand van deze richtlijnen zijn de activiteiten voor 2012 opgesteld.

4

1. Van formeel naar informeel. Net als de voorgaande jaren zal ook het komend jaar het accent steeds meer worden verlegd naar het versterken van de vrijwillige inzet en het overeind houden van de informele zorg (mantelzorgers). 2. De kanteling in denken en doen. Ook dit speerpunt van vorige jaar houden we vast. We zijn ons ervan bewust dat het de nodige tijd kost om de omslag te maken in denken en doen. De omslag van het claimen van voorzieningen naar het meedenken in oplossingen en het uitgaan van de eigen kracht. De beweging van publieke naar meer private verantwoordelijkheid. 3. Omgaan met krimpende budgetten. In 2011 is een start gemaakt met concrete bezuinigingen. Dit traject is nog niet afgerond. Ook voor 2012 staan er in de begroting bezuinigingen aangekondigd. Daarvoor worden activiteiten herzien en moeten we de bezuinigingen met elkaar realiseren. Daarbij hanteren we zoveel mogelijke de volgende richtlijnen: a. result based accountability (subsidie op basis van resultaat); b. één caseworker (coach) per gezin, bepaald door het gezin zelf; c. samenwerken met andere instellingen is een subsidieverplichting (samenwerken houdt in stukje afstand van eigen autonomie); d. inclusief beleid (geen doelgroepen); e. waar mogelijk gezamenlijk gebruik van huisvesting; f. zoeken naar alternatieve financiering (fondsen, zorgverzekeraars, bedrijven); g. vaker inzetten van stimuleringsbudgetten in plaats van structurele subsidies. Kanteling De afgelopen jaren hebben we de bovenstaande richtlijnen gehanteerd om de kanteling in te zetten. Met de kanteling willen we de zelfredzaamheid en betrokkenheid vergroten. Dit doen we om de (betaalde) voorzieningen op peil en betaalbaar te houden. In de toekomst is de vraag namelijk groter en zijn de budgetten ontoereikend. Met de onderstaande figuren schetsen we de gewenste richting. Figuur 1 geeft de huidige situatie weer. Figuur 2 de toekomst. In het jaarprogramma komt ‘de kanteling’ telkens terug, met name in thema 3 (inzetten voor de ander) en 4 (zelfstandig blijven). Figuur1: huidige situatie

Figuur 2: gewenste situatie

Verankering De uitgangspunten en de meerjarendoelstellingen hebben de afgelopen jaren geleid tot een groot aantal ontwikkelingen binnen de Wmo. Zoals de herijking van mantelzorgondersteuning (2010), de oprichting van de Startpunten als mensen zelf de weg niet weten te vinden (2010), oplevering van de sociale kaart om via internet alle informatie te vinden over sociale voorzieningen in Waalwijk (2010), oprichting van het Centrum voor Jeugd en Gezin (2010), werkwijze Hart voor de Wijk (2010), een nieuw Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet (2011),

5

beperkende maatregelen voor de individuele voorzieningen (2011) en invoering van een gekantelde werkwijze (2011). Voor het komende jaar stellen we voor om geen nieuwe ontwikkelingen in gang te zetten maar de ingeslagen weg te verankeren. De nieuwe ontwikkelingen moeten hun beslag krijgen. Tevens willen we beter monitoren of de weg die we hebben ingeslagen ook de juiste is. Bovendien krijgen we komend jaar beter zicht op de overheveling van een aantal nieuwe taken van het Rijk naar de gemeenten. We zullen hiervoor voorbereidingen moeten treffen. En tot slot zal het komend jaar een meerjarenplan Wmo worden opgesteld en voorgelegd aan de gemeenteraad. De accenten uit het jaarprogramma Wmo voor het komend jaar zijn: • blijvend stimuleren van ontmoeten in de wijk, • doorontwikkeling CJG in relatie tot de Startpunten, • ontwikkeling Startpunten naar een brede frontoffice (uitstel evaluatie startpunten 2011), • implementatie Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet (ook onder jeugd), • verankering basisfuncties mantelzorgondersteuning, • implementatie van de Kanteling (inclusief de nieuwe werkwijze), • afronding herijking ouderenbeleid, • implementatie nieuwe werkwijze Interventie en Gasthuizen, • verbeteren toegankelijkheid sportvoorzieningen, • voorbereiding overheveling nieuwe Wmo taken, • voorbereiding kadernota Wmo.

De nieuwe ontwikkelingen In het bestuursakkoord 2011-2015 van o.a. het Rijk en de VNG staan drie omvangrijke decentralisatieoperaties gepland. Daar willen we ons als gemeente goed op voorbereiden. De decentralisaties die de Wmo betreffen zijn: AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg. Daarnaast is de decentralisatie Werken naar Vermogen hier direct aan gerelateerd. Het gaat in alle gevallen over participatie. Deze nieuwe ontwikkelingen willen we integraal bezien vanuit het uitgangspunt: ‘Een gezin, een plan’. Het briefadvies van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO), ‘Bevrijdend kader voor de jeugdzorg’ , (april 2011) sluit aan op dit uitgangspunt. Volgens de RMO dient de stelselherziening uit te gaan van de krachten en netwerken van burgers en hun sociale omgeving. Gemeenten hebben de keuze om zelf de regie in handen te houden, deze neer te leggen bij marktpartijen of juist uit te gaan van mensen in hun onderlinge verbanden (civil society). De gemeente Waalwijk wil zoveel mogelijk uitgaan van mensen in hun onderlinge verbanden waarbij inwoners bereid zijn zich voor elkaar in te zetten. Gericht op het ontzorgen en normaliseren van individuele vragen (soms problemen). Daarbij ligt de focus op zelfredzaamheid, zie ook bovenstaande richtlijnen. Hier moet ook meer de financiële prikkel voor gesubsidieerde instellingen op komen te liggen. Het vertrekpunt ligt in de versterking van de kracht van het eigen netwerk. De op het individu gerichte interventies ziet de RMO eerder als sluitstuk dan als vertrekpunt. Onder andere jeugdzorg moeten we weer terugbrengen naar haar basisprincipes, namelijk professionals inzetten die de verantwoordelijkheden van ouders (gezin) en de sociale omgeving niet wegnemen, maar weten te stimuleren en te faciliteren. Dit beginsel is ook toepasbaar op de andere decentralisaties. AWBZ-Begeleiding. Het kabinet Rutte kiest ervoor om de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) terug te brengen tot de kern; langdurige intramurale zorg. Per 2013 (eerste gedeelte) wordt de extramurale begeleiding (o.a. dagbesteding, begeleiding en bijbehorend vervoer, inclusief begeleiding voor jeugd) uit de AWBZ overgeheveld naar de Wmo. 2012 is het voorbereidingsjaar. In 2012 gaat mogelijk de IQ maatregel in. Dit heeft een effect op de gemeentelijke voorzieningen. De IQ maatregel houdt in dat mensen met een IQ hoger dan 70 geen gehandicaptenzorg ontvangen op grond van de AWBZ. Zij zullen een beroep moeten doen op het eigen netwerk en reguliere voorzieningen. Vanuit de ROMgemeenten stellen we voor deze ontwikkeling vanuit de Langstraat te organiseren.

6

Jeugdzorg. In de lijn met het advies Parlementaire Werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg worden gefaseerd alle taken op het gebied van jeugdzorg overgeheveld naar de gemeenten. Het betreft hier: jeugd - GGZ (zowel uit de AWBZ als de Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, licht verstandelijke gehandicapte jeugdzorg, jeugdbescherming, AMK, jeugdreclassering. De Centra voor jeugd en Gezin zullen bij de overheveling gaan dienen als loketfunctie voor alle jeugdzorg van de gemeenten. De taken komen gefaseerd over naar de gemeenten. Hiervoor is een transitieplan in de maak. Uiterlijk 2016 moet de decentralisatie van alle onderdelen van de jeugdzorg gerealiseerd zijn. Ook hiervoor geldt dat we vanuit de ROMgemeenten deze ontwikkeling vanuit de Langstraat willen organiseren. Het ROM is het Regionaal Overleg Midden Brabant. Nieuw meerjarenplan Wmo 2013 tot en met 2016. Binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning is opgenomen dat iedere gemeente iedere vier jaar een richtinggevend kader moet opstellen. In 2009 is de Wmo kadernota voor Waalwijk vastgesteld. Deze loopt in 2012 af. Dat betekent dat we in 2012 een nieuw richtinggevend kader ter vaststelling aan de gemeenteraad voorleggen voor de periode erna. In 2012 zullen we daarvoor het huidige Wmo beleid evalueren (inclusief de steunpunten) en het nieuwe beleid vastleggen in de beleidsnotitie voor de periode 2013 – 2016. In voorbereiding op de nieuwe kadernota willen we in overleg met de gemeenteraadsleden en de Wmo adviesraad Waalwijk een nieuwe kadernota ontwikkelen. In de loop van 2011 zal de rekenkamercommissie een rapport presenteren over de Wmo. De aanbevelingen uit dit rapport worden daar waar mogelijk meegenomen bij het opstellen van de kadernota Wmo. Besluitvorming De Wmo adviesraad Waalwijk is betrokken geweest bij de ontwikkeling van het jaarprogramma Wmo. De Wmo adviesraad bestaat uit 11 leden en adviseert het college over de Wmo beleidsplannen en de uitvoering. De Wmo adviesraad Waalwijk heeft op verzoek van het college per thema zijn advies op het programma gegeven. De adviezen zijn voor zover van toepassing verwerkt in dit jaarprogramma Wmo 2012. Het college heeft het jaarprogramma Wmo 2012 op 5 juli 2011 vastgesteld. De gemeenteraad stelt in november de begroting 2012 vast. Daarna geven we instellingen opdracht voor de uitvoering.

3 Wat gaan we doen in 2012? Wat zijn de plannen voor het komende jaar? Het jaarprogramma Wmo bestaat uit zeven thema’s. In de komende hoofdstukken zijn de zeven thema’s nader uitgewerkt. Wat zijn de accenten en de activiteiten waar we ons het komende jaar op richten. Indeling per thema: • korte inleiding waar het thema over gaat; • wat hebben we bereikt in 2011; • stand van zaken vastgestelde meerjarendoelstellingen; • de accenten voor 2012; • wat we daarvoor gaan doen; • wie voert het uit; • wat mag het kosten.

7

3.1 Thema 1 Samenwonen en samenleven … in stad, wijk en dorp Met de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is “participatie” (Meedoen) een kernbegrip geworden in de Nederlandse samenleving. Dit thema gaat over volwaardige deelname aan de samenleving. Het gaat over prettig en veilig wonen in straat, buurt en wijk waar mensen oog hebben voor elkaar en hun eigen woonomgeving. Dit stimuleren we door middel van bijvoorbeeld de inzet van wijkbudgetten, wijken dorpsontwikkelingsplannen (WOP’s en DOP) en het bieden van ontmoetingsmogelijkheden. Wettekst Wmo, prestatieveld 1 Het bevorderen van de sociale samenhang en cohesie in dorpen, wijken en buurten.

Wat hebben we bereikt in 2011? Wijk- en dorpsontwikkelingsplannen In de wijken waar een WOP of DOP is hebben inwoners zich in toenemende mate georganiseerd om de verantwoordelijkheid voor de uitvoeringsplannen op zich te nemen. In Waspik, SprangCapelle/Landgoed Driessen en in Centrum/Besoyen zien we een versterking van de organisatiestructuur en werkgroepen die actief taken op zich nemen. In Bloemenoord/Antoniusparochie is behoefte aan versterking van de structuur, dus meer vrijwilligers die zich daadwerkelijk inzetten. Project ‘Hart voor de Wijk’ Het project ‘Hart voor de Wijk’ is een van de projecten die er aan bijdraagt om bewonersparticipatie te stimuleren. Dit project is mede gefinancierd door de provincie NoordBrabant. Het project is een leerpilot uitgevoerd in de wijken Baardwijk, Laageinde en De Hoef waarin talenten van de bewoners naar boven worden gebracht en gematched met de behoefte en mogelijkheden van de bewoners en instellingen op het terrein van wonen, zorg, welzijn en sport. In 2011 is er een groep wijkambassadeurs actief bestaande uit zowel vrijwilligers als professionals die vragen en talenten ophalen in de wijk. Het Startpunt in BaLaDe organiseert het antwoord op vragen indien dit nodig is. De wijkambassadeurs en medewerkers van het Startpunt zijn door scholing op hun rol voorbereid. Per 1 oktober 2011 wordt een Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet (zie ook hoofdstuk 3.3) gerealiseerd om de vrijwillige inzet te ondersteunen en daarmee te vergroten. Vooruitlopend hierop heeft op 29 januari 2011 een vrijwilligersmarkt plaatsgevonden waar vraag en aanbod bij elkaar zijn gebracht. Dit heeft geresulteerd in 125 nieuwe inschrijvingen van vrijwilligers. De vrijwilligersmarkt zal dit jaar ook in Sprang Capelle worden georganiseerd. Een ander initiatief is de start van de Internationale Vrouwensalon dit jaar. Dit initiatief van vrouwen biedt thema-avonden en cursussen en tevens een ontmoetingsplek voor vrouwen. Project ‘Buurten in beweging’ Het project ‘Buurten in beweging’ dat in 2009 is gestart in de wijken Bloemenoord en Antoniusparochie beoogt meer zicht te krijgen op de motieven van inwoners om hun talenten al dan niet in te zetten in de wijk. Het project heeft in 2011 een vervolg gekregen onder de titel ‘Talenten in de Buurt’. De Pieter Wijtenschool heeft in dit kader in samenwerking met de Twern vrijwillige inzet opgespoord. Op 1 mei 2011 namen inmiddels 12 personen deel aan een activiteit op de basisschool (demonstreren van een hobby of werk). Een ander project met dezelfde doelstelling is het project ‘Sociale Pijler Zanddonk’. Het project wordt betaald door de provincie, woningcorporatie Casade en de gemeente. Geprobeerd is, met wisselend succes, om steeds meer activiteiten aan bewoners over te laten.

8

We leggen in 2012 de volgende accenten: Faciliteren en ondersteunen van bewonerswijkplatforms Ontmoeting Implementatie inzichten uit projecten Faciliteren en ondersteunen van bewonerswijkplatforms. Om bewonersparticipatie te stimuleren wordt voorgesteld de financiering en besteding van de wijkbudgetten te wijzigen. De wijkbudgetten worden verhoogd en alle bewonerswijkplatforms in de wijken krijgen het aanbod om de verantwoordelijkheid voor de besteding op zich te nemen binnen de gestelde randvoorwaarden. Indien nodig kunnen deelnemers aan bewonerswijkplatforms gebruik maken van deskundigheidsbevordering. Aan het college wordt nog een nader voorstel gedaan over de nadere invulling. Ontmoeting In het kader van de uitwerking van de nota ‘Hoofdlijnen toekomst buurtwerk’ is vanaf 2010 een wijziging doorgevoerd betreffende de aanwezige buurthuizen in Waalwijk. Zo werd het buurthuis De Amstel in Waalwijk gesloten en werd buurthuis de Ouwe Toren een verenigingsgebouw. In 2011 worden de voorbereidingen getroffen om buurthuis Besoyen voorlopig te verplaatsen naar de voormalige Basisschool De Poort in afwachting van de verdere planvorming over het wijkpunt Besoyen. Ontmoeten in de wijk is en blijft een uitgangspunt. Ontmoeting zorgt voor duurzame relaties tussen inwoners die onderling oog hebben voor elkaar en hun omgeving. Na de opdracht vanuit de nota ‘Hoofdlijnen toekomst buurtwerk’ die qua accommodaties zijn afronding nadert, wensen wij in 2012 het kwalitatieve aspect van de ontmoeting binnen de beschikbare accommodaties (van gemeente en andere organisaties) te bezien. Implementatie inzichten uit projecten In de afgelopen jaren zijn inzichten opgedaan uit diverse projecten zoals de eerder genoemde projecten ‘Hart voor de wijk’, ‘Buurten in beweging’ en de ‘Sociale Pijler Zanddonk’. Al in 2011 willen we deze inzichten verankeren in het reguliere werk van Wijkgericht Werken. Daar waar ondersteuning nodig is om bewonersparticipatie te bevorderen zullen uren van de Twern hiervoor worden ingezet indien beschikbaar. De uren van de Twern worden jaarlijks op basis van prioriteiten ingekocht. In 2012 zal er geen subsidie meer zijn van de provincie. Woningbouwcorporatie Casade en de gemeente kunnen nog wel bijdragen vanuit wijken leefbaarheidsbudgetten, maar er zal minder budget zijn dan in 2011. Er wordt een beroep gedaan op de bewoners om ook op andere manieren geld binnen te halen. Wat gaan we daarvoor doen ? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Samenwonen en samenleven … in stad, wijk en dorp • De gemeente coördineert inhoudelijk de inzet van methoden van bewonersparticipatie. • Implementatie van een pilot “Buurten in Beweging”.

Samenwonen en samenleven … in stad, wijk en dorp • Ontmoetingen op wijkniveau stimuleren onder het motto van stadsburgerschap * • De ontmoeting en discussie rondom het motto stadsburgerschap onder meer te laten resulteren in het gezamenlijk opstellen van buurtregels: ‘zo gaan wij in onze wijk met elkaar om’. • In de nota Integratie uitdrukkelijk aandacht besteden aan het concept stadsburgerschap. * In 2010 is besloten om de meerjarendoelstellingen ten aanzien van het stadsburgerschap nader uit te werken binnen de nota Integratie. Deze nota is in 2010 vastgesteld.

9

Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Samenwonen en samenleven … in stad, wijk en dorp Activiteiten 2012

Uitvoerder

Dekking

Gemeente

Budget/ Structureel of incidenteel Structureel

Uitwerking van de notitie “Hoofdlijnen toekomst buurtwerk”. Er is gestart met een nieuwe ontmoetingsruimte i.p.v. buurthuis Besoyen. In 2012 willen we een slag maken m.b.t. het bevorderen van actief burgerschap. We willen ook weten of de instrumenten en methoden die we daarvoor inzetten effectief zijn en hoe we dit kunnen aanscherpen. We willen de verantwoordelijkheid voor veilige en leefbare wijken delen met bewoners. Om bewoners te faciliteren zijn de wijkbudgetten verhoogd en wordt de verantwoordelijkheid voor de besteding zo veel als mogelijk neergelegd bij bewonerswijkplatforms. Het college van Burgemeester en Wethouders heeft randvoorwaarden geformuleerd en zal zich beperken tot een lichte toetsing.

Gemeente

Structureel

Binnen de begroting

Deskundigheidsbevordering van de professionals laten plaats vinden met als belangrijkste doelstelling het activeren van bewoners in de wijk. Opnemen van activiteiten, welke voortvloeien uit de projecten “Hart voor de Wijk” en “Buurten in beweging” ( b.v. de vrouwensalon, vrijwilligerssteunfunctie en de wijkambassadeurs), in de reguliere werkzaamheden.

Gemeente Waalwijk / Mozaïek, Casade woondiensten Gemeente Waalwijk / Bureau Gebiedsgericht Werken

Incidenteel

Binnen de begroting

Structureel

Binnen de begroting

Structureel

Binnen de begroting

Het spreidingsbeleid is bekend en ontmoetingsmogelijkheden worden gestimuleerd (al dan niet gesubsidieerd)

Binnen de begroting

Wat mag het kosten? Thema Samen wonen en samenleven Samenwonen en samen leven

Gewenste uitgaven

Reeds bestaande middelen

Nog niet van dekking voorzien 2012

Bestaande middelen reeds in de begroting opgenomen

10

3.2

Thema 2 Opgroeien in Waalwijk De ambitie bij het thema ‘opgroeien in Waalwijk” is het voorkomen van problemen bij jeugdigen ( 0 – 23 jaar) bij het opgroeien en van ouders bij het opvoeden. Met het merendeel van de jeugdigen gaat het prima maar een deel van de jongeren heeft extra aandacht nodig. Om opvoeders en de opgroeiende jeugd te ondersteunen is in 2010 het Centrum voor Jeugd en Gezin ontwikkeld. Het Centrum voor Jeugd en Gezin is vooral gericht op het creëren van kansen en ontwikkelingsmogelijkheden van de jeugd om zo

achterstanden te voorkomen. Wettekst Wmo, prestatieveld 2 Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden.

Wat hebben we bereikt in 2011? Centrum voor Jeugd en Gezin Regelmatig hebben de jongeren een multi - problem – achtergrond. Deze leidt vaak tot b.v. voortijdig schoolverlaten, overlast, vandalisme en criminaliteit. De gemeente is één van de partners in de aanpak en begeleiding van deze groep. Via jeugdzorg, maatschappelijk werk, verslavingszorg en jeugd – en jongerenwerk biedt de gemeente jongeren en hun ouders maatschappelijke ondersteuning. Om opvoeders en opgroeiende jeugd te ondersteunen is het Centrum voor Jeugd en Gezin ontwikkeld. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) bestaat uit 4 onderdelen te weten: Het fysieke inloop – CJG – loket in BaLaDe. Hierin werken vijf organisaties samen te weten; MEE Brabant Noord, de Twern, GGD Hart voor Brabant, Thebe Jeugdgezondheidszorg en Maatschappelijk Werk Juvans; Een centraal telefoonnummer voor de gemeenten in Midden - Brabant waar vragen gesteld kunnen worden over opvoeden en opgroeien. Het telefoonnummer is gratis; Een website met de mogelijkheid informatie op te vragen en om vragen te stellen via e-mail – contact; Een CJG - centraal in de gemeente Tilburg voor de gemeenten Midden Brabant (Waalwijk, Loon op Zand, Oisterwijk, Hilvarenbeek, Goirle, Dongen en Gilze en Rijen). In dit CJG centraal worden alle nieuwe ontwikkelingen op het terrein van opvoed – en opgroeiontwikkelingen als pilot uitgetest en daarna in alle CJG ’s geïmplementeerd wanneer de pilot positieve resultaten laat zien. De Startpunten (zie ook hoofdstuk 3.7) en het loket van het CJG functioneren nu nog teveel los van elkaar. In 2011 wordt verder toegewerkt naar de koppeling tussen de Startpunten en het CJG. In het najaar 2011 zal een eindrapportage zijn opgesteld t.b.v. de verantwoording van de Brede Doeluitkering CJG en de storting in het gemeentefonds vanaf 1-1-2012 moet “veilig”worden gesteld i.r.t. de transitie van de Jeugdzorg. Registratiesysteem voor risicojongeren ‘Zorg voor Jeugd’ Het gebruik van het registratiesysteem ‘Zorg voor Jeugd’ wordt in 2011 geïntensiveerd. Het registratiesysteem Zorg voor jeugd is een instrument voor het Centrum Jeugd en Gezin en de Zorg – Adviesteams in het onderwijs om risicojongeren te signaleren. Inmiddels werken 4 scholen en 4 maatschappelijke organisaties in Waalwijk met dit systeem. We leggen in 2012 de volgende accenten: Voorbereiding transitie Jeugdzorg Doorontwikkeling CJG

11

Voorbereiding transitie Jeugdzorg In het nieuwe regeerakkoord Rutte is opgenomen dat jeugd - GGZ (zowel uit de AWBZ als Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, licht verstandelijke gehandicapte jeugdzorg, jeugdbescherming, AMK en jeugdreclassering moeten integreren tot 1 stelsel voor hulp aan jeugdigen en gezinnen. In de samenvatting naar de gemeente (hoofdstuk 2) is dit al kort aangegeven. Dit stelsel van voorziening komt gefaseerd over. De decentralisatie zal in 2016 zijn afgerond. Op dit moment is er nog veel onduidelijk. Toch wordt er in samenwerking met de regiogemeenten geanticipeerd op deze ontwikkeling. De gemeente Waalwijk is, samen met de gemeente Tilburg en Gilze en Rijen, kartrekker in het proces om de transitie tot stand te laten komen in de periode 2011 – 2014. De Centra voor Jeugd en Gezin zullen waarschijnlijk een belangrijke rol gaan vervullen in het nieuwe jeugdzorgbeleid. Op basis van de eerder vastgestelde visie en het plan van aanpak zou het CJG er vooral zijn voor laagdrempelig aanbod. Dit gaat veranderen. Het accent verandert van lichte preventie naar zwaardere jeugdzorgtaken. Hieromtrent wordt een nieuwe visie ontwikkeld en opgenomen in het RAP + ( = Regionaal Actieprogramma) dat medio juli 2011 beschikbaar zal zijn. Centrum voor Jeugd en Gezin. In 2012 wordt het Centrum voor Jeugd en Gezin verder doorontwikkeld. Het Centrum voor Jeugd en Gezin geeft laagdrempelige toegang tot informatie voor gezinnen. Men kan er terecht voor vragen over opvoeden en opgroeien, voor consultatie bij de jeugdgezondheidszorg en ook het maken van een melding van kindermishandeling. Het hoeft niet alleen te gaan over problemen. Men kan er ook terecht voor vragen over jongerenactiviteiten in de buurt en stageplaatsen. De medewerkers werken samen met andere uitvoerende partijen binnen het Startpunt BaLaDe en het jongerenloket (15 tot 23 jaar) gevestigd in het jongerencentrum De Tavenu. Hieraan zijn projecten in het kader van het voorkomen van voortijdig schoolverlaten (Time–out/ Rebound), project taakstraffen (i.s.m. de Raad voor de Kinderbescherming en de Reclassering) en het werkgelegenheidsproject Workmate in samenwerking met de ISD verbonden. In het kader van de transitie van de jeugdzorg zal de rol van het CJG niet alleen meer het geven van laagdrempelige informatie en advies zijn maar ook het oppakken van jeugdzorgtaken. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Opgroeien in Waalwijk • Ontwikkeling van het Centrum Jeugd en Gezin ( CJG) • Implementatie van het registratiesysteem voor risico – jongeren “Zorg voor Jeugd”.

Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Opgroeien in Waalwijk activiteiten

Uitvoerder

Invoeren van het programma Triple P. Dit programma is evidence – based en

GGD Hart voor Brabant, Mozaïek Waalwijk,


Dekking

Binnen de begroting

12

heeft als doel ouders te ondersteunen bij de opvoeding. Het is bedoeld voor ouders met kinderen in alle leeftijden. Om het programma te ontwikkelen en te implementeren worden op Midden – Brabant – niveau 193 professionals getraind. Daarnaast wordt oudermateriaal / P.R. materiaal ontwikkeld. Activiteiten / opvoed - en opgroeicursussen worden op elkaar afgestemd waarbij overlappingen worden opgeheven en witte vlekken worden ingevuld. Daarnaast zal er extra aandacht worden gericht op het CJG voor de 12 + - jeugd. Deels zal dit plaats vinden in BaLaDe ( jeugd tot 15 jaar) en deels in de Tavenu ( jeugd van 15 – 23 jaar)

Thebe Jeugdgezondheidszorg, Algemeen Maatschappelijk Werk Juvans, MEE Brabant Noord

Implementeren van het registratiesysteem Zorg voor Jeugd binnen het onderwijs ( b.v. in Zorgadviesteams ) om risicojongeren te kunnen volgen en een ondersteuning te bieden.

Jeugdgezondheidszorg, onderwijs, gemeente ( leerplicht en gebiedsgericht werken), jeugd – en jongerenwerk, maatschappelijk werk, Jeugdzorg etc. Gemeente / provincie/ jeugdzorginstellingen

Voorbereidingen van lokale en regionale stappen die gezet moeten worden in het proces om als gemeente de transitie van de jeugdzorg te kunnen realiseren

structureel

Binnen de begroting

Wat mag het kosten? Thema Opgroeien in Waalwijk Opgroeien in Waalwijk

Gewenste uitgaven

Reeds bestaande middelen Bestaande middelen reeds in de begroting opgenomen


13

3.3

Thema 3 Inzetten voor de ander

Inzet voor de ander betekent in onze gemeente blijvend investeren in inwoners die zich belangeloos inzetten voor de samenleving. Het gaat om vrijwilligerswerk in georganiseerd verband, maar ook om ongeorganiseerde vrijwillige inzet, zoals mantelzorg. Enerzijds willen we vrijwillige inzet stimuleren en voorkomen dat er een te groot beroep wordt gedaan op professionele inzet. Anderzijds moeten vrijwilligers zich voldoende ondersteund voelen met basisvoorzieningen zodat zij zich kunnen (blijven) inzetten. Basisvoorzieningen zijn bijvoorbeeld informatie, advies en begeleiding, respijtzorg. Hiermee willen we de kanteling mogelijk maken waarbij zoveel mogelijk wordt uitgegaan van de eigen kracht en het sociale netwerk. Zoals weergegeven in het figuur naast de wettekst. Wettekst Wmo, prestatieveld 4 Het ondersteunen van mantelzorgers bij het vinden van adequate oplossingen indien zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers. Wat hebben we bereikt in 2011? Vergroten vrijwillige inzet Om er voor te zorgen dat de vrijwillige inzet in Waalwijk wordt behouden c.q. vergroot is in het kader van ‘Hart voor de Wijk’ een vrijwilligersmarkt georganiseerd met als resultaat 125 nieuwe vrijwilligers. (Zie ook hoofdstuk 3.1). Daarnaast is besloten om per 1 januari 2011 alle vrijwilligers automatisch te verzekeren binnen de gratis collectieve vrijwilligersverzekering. Tevens zal per 1 oktober 2011 de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet zijn gerealiseerd. Vanuit deze centrale steunfunctie wordt gewerkt aan informatie verstrekking, bemiddeling (talentenbank, meldpunt vrijwillige inzet), promotie, ondersteuning, deskundigheidsbevordering, aandacht voor samenwerking tussen netwerkpartners, etc. De centrale steunfunctie zal ook ondersteuning bieden in het kader van maatschappelijk stages aan organisaties die hierin graag een bijdrage willen leveren. In het kader van erkenning en waardering van vrijwillige inzet worden rondom het Europees Jaar van het vrijwilligerswerk (2011) inzet in oktober een viertal ‘Meer dan handen awards’ uitgereikt. Vanaf 2012 wordt deze vorm van het uitspreken van erkenning en waardering voor vrijwillige inzet ondergebracht in een jaarlijks te organiseren gemeentelijk evenement. Op het gebied van maatschappelijk betrokken ondernemen is in navolging op de georganiseerde beursvloeren bekeken welke mogelijkheden er zijn binnen de Langstraat gemeenten om hieraan een gezamenlijk vervolg te geven. Dit bleek op korte termijn niet haalbaar. Binnen de gemeente Waalwijk wordt nog bekeken welke mogelijkheden er liggen om in samenwerking met het bedrijfsleven en andere maatschappelijke partners te komen tot uitvoering van initiatieven in het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen. Informatievoorziening mantelzorgondersteuning Het thema mantelzorg is onder de aandacht gebracht bij allochtone mantelzorgers, door bijvoorbeeld de informatiemarkt op 16 april in BaLaDe over voorzieningen op het terrein van zorg en welzijn. Gedurende het hele jaar vinden diverse voorlichtingsbijeenkomsten plaats o.a. via de wijktafels, bij organisaties van allochtonen en bij vrijwilligers- en professionele organisaties. Tevens worden tenminste vier organisaties geschoold in de methode familiezorg waaronder de praktijkondersteuners, Stichting Maasduinen en de vrijwilligers van het Sociaal Netwerk Waspik. Er is een informatiesheet over mantelzorg in ontwikkeling, waarmee enerzijds de mantelzorger zichzelf kan herkennen als mantelzorger, anderzijds kunnen professionals en vrijwilligers hiermee inzicht krijgen in de mantelzorgsituatie (herkenning, doorverwijzing). In de tweede helft van 2011 wordt gestart met ketenoverleg tussen (vrijwillige en professionele) mantelzorgorganisaties, in de vorm van casuïstiekbespreking. Dit dient te leiden tot een verbeterde samenwerking, deskundigheidsbevordering, informatie-uitwisseling en kennismaking.

14

Emotionele steun, begeleiding en praktische ondersteuning mantelzorgers Er is op diverse manieren aandacht voor emotionele ondersteuning van mantelzorgers, door onder andere inloopbijeenkomsten, lotgenotencontact, de cursus ‘mantelzorg wat bezielt me?’, de dag van de mantelzorg (10 november 2011) en cliëntondersteuning. We leggen in 2012 de volgende accenten: Ontwikkeling van de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet Verankeren van de basisfuncties mantelzorg Ontwikkeling van de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet Vanuit de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet wordt gewerkt aan het verstreken en vergroten van de vrijwillige inzet. Taken zoals het actief promoten van vrijwilligerswerk, bemiddelen tussen vraag en aanbod, werven van vrijwilligers, ondersteunen van vrijwilligersorganisaties, werken aan samenhang en samenwerking met netwerkpartners (zowel formeel als informeel) op het gebied van vrijwillige inzet maken hier onderdeel van uit. Werken aan een goede verbinding met de Startpunten (frontoffice) is hierbij belangrijk. Het zorg dragen voor een goede verbinding en samenwerking heeft tot doel om de kanteling in denken en doen binnen vrijwillige inzet te stimuleren, met name gericht op de doelgroepen die de ondersteuning hard nodig hebben (mantelzorgers, allochtonen, senioren, etc.). Mede naar aanleiding van de ‘evaluatie Ouderenproof 2010’ waarbij aandacht wordt gevraagd voor het ondersteunen van ouderen in het vrijwilligerswerk. Verankeren van de basisfuncties mantelzorg Om de continuïteit in het versterken van de positie van de mantelzorger te waarborgen, worden voor 2012 de bestaande opdracht en de daarbij behorende activiteiten doorontwikkeld en verankerd. Het uitgangspunt blijft het versterken van de rol van mantelzorgers en het voorkomen van overbelasting. Zowel de in 2010 uitgevoerde mantelzorgonderzoeken als de evaluatie ‘Ouderenproof’ benadrukken het belang hiervan. Daarnaast zullen we in 2012 de mogelijkheden van samenwerking in het kader van mantelzorgondersteuning tussen de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet en andere mantelzorg ondersteunende organisaties zichtbaar maken. Immers de functie intensieve vrijwillige thuishulp ter ondersteuning van de mantelzorgers is opgenomen in de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet. Maar ook andere vormen van vrijwillige inzet ter ondersteuning van mantelzorgers dragen bij. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Mantelzorg en Vrijwilligerswerk • Actualiseren kadernota vrijwilligerswerk, inclusief beleidsmatige invulling van de mantelzorg* • Maatschappelijke relevantie erkennen en blijvend (structureel) investeren in de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers • Met zorgverzekeraars in gesprek gaan over een bijdrage in de kosten van de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers Mantelzorg • Behoud en versterking van de lokale ondersteuningsstructuur voor mantelzorgers. • Voorkomen van overbelasting van mantelzorgers en het verminderen van belemmeringen bij het uitvoeren van de mantelzorgtaken. • Het toegankelijker maken van het ondersteuningsaanbod. • Verbeteren van de herkenning en vergroten van erkenning van de mantelzorgers.

15

Vrijwilligerswerk • Behoud en verbetering van de kwaliteit, continuïteit en ondersteuning van vrijwilligers / vrijwilligersorganisaties zodat zij ook (blijvend) deel uit kunnen maken en een bijdrage kunnen leveren aan de Civil Society. • Aantrekkelijk(er) maken van het vrijwilligerswerk. • Deelname van specifieke doelgroepen aan het vrijwilligerswerk vergroten. • Instellen van een jaarlijkse vrijwilligersprijs * Het actualiseren van vrijwilligerswerk doen we niet via een aparte nota maar via het Wmo jaarprogramma

Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Mantelzorg Activiteiten

Uitvoerder

Regionale activiteiten basispakket: o Training on the job (conform methode familiezorg) o Publiciteit over mantelzorg voor doelgroep en organisaties o Beleidsadvisering en ondersteuning gemeente, ontwikkeling regelgeving o Consultatie aan organisaties over mantelzorgsituaties

Expertisecentrum familiezorg

Lokale activiteiten: Cliëntondersteuning Expertisecentrum familiezorg: o Cursus ‘mantelzorg wat bezielt me?’ voor mantelzorgers o Begeleiding van 15 individuele mantelzorgers en 9 gezins-systemen o Stimuleren van lotgenotencontacten zoals Café Brein o 6 bijeenkomsten voor werving/ ontmoeting nieuwe mantelzorgers o 3 keer ketenoverleg op uitvoeringsniveau (prof. en vrijwilligersorganisaties) o 2 voorlichtingsbijeenkomsten voor organisaties/ mensen die betrokken zijn bij mantelzorg om daar het thema onder de aandacht te brengen o Begeleiding mantelzorgers en vrijwilligers van specifieke doelgroepen zoals het Toon Hermans Huis.

Expertisecentrum familiezorg en Mozaïek/ de Twern (stemmen af en werken samen op uitvoeringsniveau)

Cliëntondersteuning Mozaïek/ de Twern: o Organisatie dag van de mantelzorg voor alle mantelzorgers. o Organisatie 10 inloopbijeenkomsten o Begeleiding van 10 individuele mantelzorgers en 2 gezins-systemen

Budget/ Structureel of incidenteel Expertisecentrum familiezorg € 50.690 (zowel regionaal als lokaal)

De Twern € 12.258

Dekking

Binnen de begroting

Binnen de begroting

16

o

2 voorlichtingsbijeenkomsten voor organisaties/ mensen die betrokken zijn bij mantelzorg om daar het thema onder de aandacht te brengen.

Voortzetting gespreksvoering met zorgverzekeraar/ zorgkantoor over o.a. casemanagement.

Gemeente, zorgverzekeraars

Toezien op samenwerking met de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet t.b.v. mantelzorgondersteuning.

Gemeente CSVI

Vrijwillige inzet Activiteiten

Uitvoerder

Iedere vrijwilliger is automatisch verzekerd binnen de gratis collectieve vrijwilligersverzekering Opname vrijwilligersprijs binnen jaarlijks evenement in het kader van representatiebeleid ter stimulering / erkenning & waardering van vrijwillige inzet Centrale steunfunctie vrijwillige inzet, incl. ondersteuning in het kader van maatschappelijke stages. Doel/taakstelling o.a. versterken en vergroten vrijwillige inzet door promotie, bemiddeling, werving, ondersteuning, deskundigheidsbevordering, samenhang en samenwerking bevorderen tussen netwerkpartners.

Steunpunt Financiën te Eindhoven Gemeente

Beursvloer / initiatief in het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen

Vrijwilligersmarkten


dekking

Binnen de begroting

Structureel

Binnen de begroting

Nog niet bekend

Structureel € 129.645

Binnen de begroting

Marktpartij Netwerkpartners Sponsoren / Bedrijven Gemeente in combinatie met maatschappelijke stage en netwerkpartners


Binnen de begroting


Binnen de begroting

Wat mag het kosten? Thema Inzetten voor de ander

Gewenste uitgaven


Mantelzorgondersteuning

€ 62.948

Binnen de begroting

Vrijwillige inzet

€ 164.645

Binnen de begroting


17

3.4

Thema 4 Zelfstandig blijven

Het thema ‘zelfstandig blijven’ is gericht op het bieden van collectieve en individuele ondersteuning zodat mensen met een beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem zelfstandig kunnen blijven functioneren en participeren in de samenleving. Vaak gaat het om kwetsbare ouderen of mensen met een verstandelijke of psychiatrische beperking. Uitgegaan wordt van de eigen mogelijkheden (eigen kracht) en die van het sociale netwerk. Maatwerk staat daarbij centraal. Schematisch is dit weergegeven in het onderstaande figuur naast de wettekst.

Wettekst Wmo, prestatievelden 5 en 6 Het behouden en bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem.

Wat hebben we bereikt in 2011? De Kanteling Op 7 oktober 2010 heeft de gemeenteraad het raadsvoorstel aangenomen inzake de ombuigingsmaatregelen Wmo. De Kanteling maakt hier deel van uit. Draaide het voorheen om de vraag waar inwoners recht op hebben, vanaf het najaar 2011 gaat het om de vraag welke ondersteuning zij ècht nodig hebben om te kunnen participeren in de samenleving. De kanteling staat symbool voor de verschuiving van het claimen van voorzieningen naar het meedenken in oplossingen, uitgaande van de eigen kracht van inwoners en hun directe omgeving. Centraal hierbij staat ‘het gesprek aan de keukentafel’. Momenteel komt een inwoner bij de gemeente een scootmobiel aanvragen en handelt de gemeente de vraag af door een indicatie te stellen. In 2011 verandert dit. Eerst zal een inwoner een gesprek krijgen om de ondersteuningsbehoefte in brede zin in kaart te brengen. Daarna wordt samen gezocht naar oplossingen uitgaande van de eigen kracht of zijn of haar directe omgeving. Kan iemand bijvoorbeeld helpen boodschappen doen, koken of helpen poetsen in huis. Pas op de laatste plaats komen de betaalde individuele voorzieningen in beeld. In de samenvatting van het jaarprogramma is dit schematisch weergegeven in twee figuren. In 2011 is een aanvang gemaakt bij het Zorgloket en het Startpunt Waalwijk met het voeren van ‘het gesprek’. Volgens de huidige planning zullen de medewerkers vanaf juni 2011 een deskundigheidstraject volgen waardoor zij in staat zijn ‘het gesprek’ te voeren volgens de gestelde voorwaarden/methodiek. Er is sprake van uniformiteit in werkwijze en behandeling. Nadat de uniforme werkwijze is geïmplementeerd zal de Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning worden aangepast tot een gekantelde versie waarbij het gesprek en de resultaten centraal staan. De gekantelde verordening zal in het najaar van 2011 aan de raad ter vaststelling worden voorgelegd. Nieuwe zorgen welzijnarrangementen Sluitstuk van het proces dat een burger met een ondersteuningsbehoefte doorloopt, is een samenhangend en op zijn vraag afgestemd arrangement van oplossingen. Hierbij is de eigen kracht van de burger het startpunt. Individuele voorzieningen worden pas toegewezen als algemene voorzieningen en de sociale omgeving van de burger niet voldoende ondersteuning kunnen bieden. Om tot maatwerkoplossingen te komen is het niet voldoende om gedetailleerd de situatie van de burger in kaart te brengen. Het betekent ook dat er een gevarieerd repertoire van voorzieningen moet zijn en dat organisaties in staat gesteld moeten worden om maatwerk te leveren. De kanteling vraagt om de ontwikkeling en innovatie van het in de gemeente beschikbare aanbod. Het ontwikkelen van een alternatief aanbod voorkomt dat men een beroep

18

hoeft te doen op dure individuele voorzieningen. Na invoering van de methodiek ’t Gesprek’ zal passend algemeen toegankelijke voorzieningen worden ontwikkeld die invulling geven aan de compensatieplicht. Er wordt hierbij een verbinding gemaakt met de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet (zie hoofdstuk 3.3.) en het project Hart voor BaLaDe. Ook andere wijken, waaronder Landgoed Driessen, worden hierin meegenomen. Voorbeelden van nieuwe arrangementen zijn: De Eigen KrachtWijzer (EKW). De EKW is een webapplicatie, ontwikkeld in de gemeente Almere, die inwoners helpt bij het vinden van oplossingen voor vragen over wonen, werken, welzijn en zorg binnen de eigen gemeente. De EKW is een digitaal instrument voor vraagverheldering. Het ‘Geluksbudget’. Dit Geluksbudget is een kleine eenmalige persoonlijke subsidie (PGB), gericht op sociaal geïsoleerde mensen met het doel om hen te helpen sociaal te activeren. Het Geluksbudget draagt bij aan een nieuwe manier van werken die gericht is op het versterken van het zelfoplossend vermogen (en hun directe omgeving). Daarmee werkt het Geluksbudget preventief op het gebruik van WMO- en zorgvoorzieningen. Verscheidene initiatieven zullen vanaf medio 2011 aan het college worden voorgelegd. Implementatie beperkende maatregelen individuele voorzieningen In 2011 is een groot aantal ombuigingsmaatregelen doorgevoerd op het terrein van individuele voorzieningen. Het betreft ondermeer: * Invoering inkomensgrenzen regiotaxi (voor inkomens boven 150% van het bijstandsniveau geldt voortaan het vrije reizigerstarief), * Invoering eigen bijdragen voor scootmobiels, aangepaste fiets en woonvoorzieningen (huur), * De verstrekking voor individuele voorzieningen zijn aangescherpt (op maat indicatie), * Er is een financieel plafond ingesteld voor woning- en autoaanpassingen, * De regeling is aangepast voor drempelbedragen voor woonvoorzieningen (voor inkomens boven de 150% van het bijstandsniveau), * De subsidies voor maaltijdverstrekkingen zijn beëindigd. Vanaf 1 maart 2011 is het nieuwe vervoerscontract voor de Regiotaxi ingegaan met aangescherpte voorwaarden. Eind 2011 wordt begonnen met de voorbereidingen op de introductie van de Alfacheque. Een vereenvoudigde PGB waarbij de keuze voor hulp bij het huishouden vrij is en de administratie is vereenvoudigd. De huidige keuzemogelijkheden: PGB en Hulp bij het huishouden in natura blijft bestaan. De implementatie zal gepaard gaan met een uitgebreid voorlichtings- en promotietraject. Aanbesteding Hulp bij het huishouden Het contract met de zorgaanbieders loopt per 31-12-2011 ten einde. Er zal een aanbesteding worden verricht voor het uitvoeren van hulp bij het Huishouden vanaf 2012. De criteria kwaliteit, keuzevrijheid en prijs zijn expliciet meegenomen. Waar mogelijk geldt dit ook voor aspecten van de Kanteling. Samenhangende zorg bijzondere groepen Het uitgangspunt bij de herijking van de ouderenactiviteiten vormt – naast de bezuinigingen de kanteling: welke ondersteuning is nodig om te kunnen participeren in de samenleving, uitgaande van de eigen kracht van inwoners en hun directe omgeving. Het gaat om het stimuleren van eigen mogelijkheden en het eigen initiatief, waarbij de aandacht met name is gericht op de meest kwetsbare doelgroepen, zoals eenzame ouderen. Alle activiteiten die in deze paragraaf zijn benoemd zijn hierop gebaseerd. Bij de herijking is tevens het document ‘evaluatie Ouderenproof 2010’ meegenomen waarin aandacht wordt gevraagd voor het tegengaan van eenzaamheid en het bevorderen van sociale contacten. Dit jaar is de professionele inzet in de steunpunten (onder meer de Blyde Incomste, Parkpaviljoen, Achter de Hoven) herijkt. Het accent van de professionele inzet is verlegd van zelf hulp bieden naar ondersteuning van de vrijwilligers en een coördinerende rol. Er vinden acties plaats om eenzame ouderen bij activiteiten te betrekken, om nieuwe activiteiten en deelnemers te genereren en samen te werken met andere organisaties, waaronder de Startpunten.

19

In Waspik is een netwerk van opgeleide vrijwilligers opgericht om eenzame ouderen te stimuleren om (weer) mee te doen in de samenleving. Aan de hand van de ervaringen in Waspik en in samenwerking met de Startpunten zal in het najaar van 2011 bekeken worden hoe in andere kernen dergelijke activiteiten kunnen worden opgezet. De verbinding met de vrijwillige ouderenadviseurs – die een signalerende functie hebben – wordt hierbij tevens meegenomen.

Om het zelfstandig wonen onder oudere migranten te stimuleren zijn twee activiteiten opgezet: 1) een informatiemarkt om oudere migranten kennis te laten maken met de bestaande voorzieningen en de mogelijkheden binnen het eigen netwerk (zoals ontmoeting in eigen kring, ontwikkeling van cultuurspecifieke dagopvang); 2) in het najaar vindt een minisymposium plaats voor medewerkers van welzijns- en zorginstellingen, voor vrijwilligers(organisaties) en allochtone intermediairs/ deskundigen. Hierbij worden afspraken gemaakt over de concrete invulling van beleid en activiteiten gericht op de behoeften van deze specifieke doelgroep, waarbij het ondersteunen in het zoeken naar oplossingen binnen het eigen netwerk een plaats inneemt. Tot slot is in 2011 het steunpunt ‘Thuis met dementie’ opgericht in BaLaDe, waar getrainde vrijwilligers zorg dragen voor ontmoeting met en tussen dementerenden, hun mantelzorgers en andere inwoners. Voor de begeleiding van deze specifieke groep mantelzorgers zijn er ondersteuningsgroepen en zelfhulpgroepen. We leggen in 2012 de volgende accenten: De Kanteling Aanbesteding hulpmiddelen Wmo Afronding herijking ouderenbeleid Overheveling AWBZ De Kanteling In 2012 wordt verder gegaan met de verankering van de Kanteling. In 2012 zal de nieuwe gekantelde werkwijze (door Zorgloket en Startpunt Waalwijk) worden geëvalueerd. Op grond hiervan zal worden bezien op welke wijze dit naar andere locaties/organisaties kan worden uitgebreid. Afhankelijk van de geconstateerde behoefte en noodzaak worden de nieuwe zorgen welzijnsarrangementen geïmplementeerd. De inzet van vrijwilligers speelt hierbij een belangrijke rol. Waar mogelijk wordt een koppeling gemaakt met (re)ïntegratie-trajecten van ISD/WML. Ook zal de Eigen KrachtWijzer (EKW) zoals hierboven beschreven in de gemeente Waalwijk worden geïntroduceerd. De EKW helpt bij het vinden van oplossingen voor vragen over wonen, werken, welzijn en zorg. Het biedt oplossingssuggesties en ondersteunt het (zelf)indicatieproces. Het instrument sluit uitstekend aan bij de gewenste ‘kanteling’ in de Wmo, waarbij de eigen kracht en participatie van mensen in de samenleving voorop staat. De EKW zal worden aangepast aan de Waalwijkse wensen. Er zal een koppeling worden gemaakt met het digitaal Startpunt (sociale kaart Waalwijk). In 2011 is een start gemaakt met de uitvoering van de ombuigingsmaatregelen op het gebied van individuele Wmo-voorzieningen. Voor een aantal maatregelen is meer tijd ingeruimd. Deze zullen vanaf 2012 hun beslag krijgen. Het betreft onder andere het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer, en onderzoek in hoeverre Hulp bij het Huishouden, scootmobiels en rolstoelen tot algemeen gebruikelijk kunnen worden beschouwd. Aanbesteding Hulpmiddelen Wmo Per 1 januari 2013 dient een nieuw contract afgesloten voor hulpmiddelen Wmo. Indien mogelijk wordt het aanbestedingstraject gedaan in samenwerking met de gemeenten Midden-Brabant.

20

Afronding herijking ouderenbeleid Activiteiten/ subsidie ouderenbonden worden herzien volgens het eerder genoemde uitgangspunt. Welke activiteiten en middelen hiervoor nodig zijn en welke verbindingen kunnen worden gelegd met reeds bestaande activiteiten. Stimuleren van sport en beweging voor ouderen (65+) en mensen met een beperking. Zie ook hoofdstuk 3.6 ‘Sport verbindt’. Overheveling AWBZ-begeleiding Zoals in de samenvatting aangekondigd kiest het kabinet voor het terugbrengen van de AWBZ tot de kern; langdurige intramurale zorg. De functie begeleiding en dagbesteding past daar niet in en wordt overgeheveld naar gemeenten. Ook woonkosten worden niet langer uit de AWBZ gefinancierd. Begeleiding is het hulp bieden bij het aanbrengen van structuur, het voeren van regie, ondersteuning bij praktische vaardigheden en bieden van toezicht. Momenteel zijn er twee vormen: individuele- en groepsbegeleiding (bv dagbesteding). 2012 is het voorbereidingsjaar. Per 1 januari 2013 (eerste gedeelte) wordt de extramurale begeleiding (o.a. dagbesteding, begeleiding en bijbehorend vervoer, inclusief begeleiding voor jeugd) uit de AWBZ overgeheveld naar de Wmo. Aantal personen die gebruik maken van begeleiding zijn 176.000 Nederlanders na indicatie door het CIZ. Meeste personen hebben een psychiatrische beperking (32%), verstandelijke handicap (28%) of somatische beperking (21%). De gemeenten hebben nog onvoldoende zicht op de inhoud van deze taak die wordt uitgevoerd door veelal intramurale voorzieningen. De precieze besluitvorming moet nog plaats vinden. Toch is landelijke de voorbereiding al in volle gang. In Midden Brabant wil Waalwijk samen met de Langstraat gemeenten de voorbereiding gezamenlijk oppakken. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Individuele voorzieningen • De ontwikkeling van nieuwe zorgen welzijnsarrangementen stimuleren die gericht zijn op de kwaliteit van leven en het meedoen aan de Waalwijkse samenleving. • Bij de verstrekking van individuele voorzieningen – binnen de financiële kaders – steeds meer de vraag van de burger als vertrekpunt stellen en niet het aanbod. • Periodiek klanttevredenheidsonderzoeken naar de individuele voorzieningen uitvoeren. • Bij de aanbestedingsprocedure hulp in de huishouding het resultaat van het behoefteonderzoek (2007) betrekken en gebruikers en organisaties een rol geven in de selectieprocedure. In de aanbestedingsprocedure de criteria kwaliteit, keuzevrijheid en prijs expliciet meenemen. • Ons gaan beraden over de inkomsten en de uitgaven van de Wmo in relatie tot het voorzieningenniveau. • Opzet en uitvoering van een gedegen voorlichtings- en promotiecampagne ten behoeve van het PGB.

Activering en (re)integratie of deelname bevorderen Opzet en realisatie van een project wat beoogt een koppeling te bewerkstelligen tussen reintegratie in combinatie met zorg enerzijds en vrijwillige inzet en het ondersteunen van vrijwilligersorganisaties anderzijds. Samenhangende zorg bijzondere groepen • Bieden van ondersteuning voor zelfstandig wonende dementerenden en hun mantelzorgers. • Tegengaan van eenzaamheid bij ouderen benoemen als een aandachtspunt van beleid.

21

Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in.

Individuele voorzieningen Activiteiten

Uitvoerder

De Kanteling: ontwikkeling van nieuwe zorgen welzijnsarrangementen/ ’t gesprek

Gemeente (o.a. Zorgloket) Startpunt Waalwijk en andere betrokken organisaties

- Het Gesprek • evaluatie • zo mogelijk uitbreiding lokaties • deskundigheidsbevordering/coaching

Budget/ Structureel of incidenteel € 244.600 structureel

Dekking

Binnen de begroting

De situatie/behoefte van de burger wordt als vertrekpunt gesteld en niet het aanbod. Alle nieuwe aanvragers krijgen het gesprek aangeboden. - Implementatie Eigen KrachtWijzer In 2012 kan de burger gebruik maken van dit instrument waarbij hij/zij geholpen wordt bij het vinden van oplossingen over wonen, werken, welzijn en zorg binnen de eigen gemeente. - Op basis van inventarisatie en evaluatie ontwikkelen en/of continueren van nieuwe initiatieven die aansluiten bij de Kanteling. Dit om te komen tot een adequaat aanbod van alternatieve opmaat- oplossingen i.p.v. een ontoereikende Wmo-voorziening. Binding met het project ‘Hart voor de Wijk’ en de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet. Indien mogelijk wordt een koppeling gemaakt tussen re-integratie in combinatie met zorg enerzijds en vrijwilligers anderzijds. Verder doorvoeren ombuigingen c.q. beperkende maatregelen individuele voorzieningen Wmo Kanteling wordt hiermee verder invulling gegeven alsmede omwille van kostenbesparingen.

Gemeente (Zorgloket)

structureel

Binnen de begroting

Uitvoeren klanttevredenheidsonderzoek Wmo door het SGBO. Om inzicht te verkrijgen in kwaliteit v/d dienstverlening en mate tevredenheid v/d klant Aanbesteding Hulpmiddelen Wmo Nieuw contract vanaf 1-1-2013 Zo mogelijk wordt aangesloten bij omliggende gemeenten.

Gemeente SGBO

Structureel

Binnen de begroting

Gemeente

Structureel

Binnen de begroting

Voorlichtings- en promotieactiviteiten ten behoeve van het PGB en de Alfacheque Ten einde de klant goed te informeren over de keuzemogelijkheden binnen de Wmo. Verder wordt een kostenbesparing beoogd met de


Structureel

Binnen de begroting

22

invoering van de Alfacheque. Inkomsten- en uitgaven van de Wmo voorzieningen monitoren zodat tijdig financiële risico’s worden gesignaleerd.


Structureel

N.v.t.

Uitvoering Regiotaxi (contract 2011-2014) in samenwerking met de gemeenten Midden Brabant.


structureel

Binnen de begroting

Activiteiten

Uitvoerder

Dekking

Dementie: o Dementieconsulent ondersteunt 45 cliëntsystemen, begeleidt 2 ondersteuningsgroepen en geeft voorlichting en advies aan (groepen) inwoners en organisaties; o Alzheimercafé ondersteunt maandelijks 80 dementerenden en hun mantelzorgers.

Dementie Ondersteunings en Trainingscentrum (DOT)

Budget/ Structureel of incidenteel De Wever: € 54.999 Structureel

Samenhangende zorg bijzondere groepen

St. Alzheimer

Binnen de begroting

Stg Alzheimer € 2.860 Structureel

Binnen de begroting

Ouderen kunnen gebruik maken van specifieke ondersteuning (ouderenadvies) op het terrein van o.a. welzijn en participatie.

Gemeente

Structureel

Begroting

Voeren van (keten)overleg met vertegenwoordigers en betrokken organisatie over beleid/ speerpunten.

Mozaïek/ de Twern, Stichting Senioren Waalwijk, gemeente, Gemeente, ouderenbonden, steunpunten, Mozaïek/ de Twern Parkpaviljoen, Stichting Welzijn Ouderen Blyde Incomste, Ouderenbonden, gemeente, Sociaal Netwerk Waspik Gemeente en relevante organisaties

Structureel

Binnen de begroting

Structueel

Binnen de begroting

Structureel Blyde Incomste: € 22.271

Binnen de begroting

Vervolg herijking (participeren, stimuleren tot activiteit en beweging): o Ouderenbonden; o beweeg- en sportactiviteiten. Organiseren van activiteiten en bevorderen van sociale contacten. Uitgangspunten: o vergroten deelname (eenzame) ouderen; o inzet (meer) vrijwilligers.

Voorbereiding overheveling AWBZ-begeleiding vanuit AWBZ naar gemeenten nadat de Tweede Kamer daartoe het besluit heeft genomen.

Wat mag het kosten? Thema Zelfstandig blijven

nvt

Gewenste uitgaven


Individuele voorzieningen

€ 244.600

Zorg bijzondere groepen

€ 80.130

Middelen reeds opgenomen in de begroting Middelen reeds opgenomen in de begroting


23

3.5

Thema 5 Voorkomen dat het erger wordt

Voorkomen dat het erger wordt richt zich op mensen in een kwetsbare positie. Vaak zijn dit mensen die kampen met een verslaving, een psychiatrisch probleem of multiproblematiek. Het behelst de beleidsvelden verslavingszorg, maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, huiselijk geweld en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ). Door de problematiek zijn deze mensen niet voldoende zelfredzaam en kan de problematiek in sommige gevallen tot overlast leiden. Veel voorzieningen voor deze mensen zijn op regionaal niveau georganiseerd. De gemeenten in Midden-Brabant werken daarom nauw samen bij het ontwikkelen van beleid. Uitgangspunt hierbij is lokaal wat kan, regionaal wat moet. Wettekst Wmo, prestatieveld 7 Het bieden van maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang en het voeren van beleid ter bestrijding van geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. Wettekst Wmo, prestatieveld 8 Het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg, met uitzondering van het bieden van psychosociale hulp bij rampen. Wettekst Wmo, prestatieveld 9 Het bevorderen van verslavingsbeleid.

Wat hebben we in 2011 bereikt? Maatschappelijke Opvang- Interventie (Community Support) De raamovereenkomst met de vorige uitvoerder van intensieve woonbegeleiding liep eind 2010 af. Begin 2011 is een offerteprocedure geweest om intensieve woonbegeleiding in Waalwijk uit te voeren. Vanuit deze procedure hebben Casade en de gemeente de opdracht gegeven aan een nieuwe organisatie: Zwind. Middels de methodiek Community Support willen we voorkomen dat iemand via een gerechtelijk bevel uit huis wordt gezet. Het is een “laatste kans” om te voorkomen dat iemand uit huis wordt gezet. De methodiek Community Support past bij de kantelingsgedachte van de Wmo en gaat uit van positieve psychologie. Twee aspecten zijn daarin met name van belang: het gebruik maken van de steun van de omgeving en het gebruik maken van de sterke kanten van de persoon (cliënt) zelf. Belangrijk is wat de cliënt nog wel kan en hoe het sociale netwerk kan worden ingezet en versterkt. Vanaf 1 juli 2011 start Zwind met Community Support. Op jaarbasis worden minimaal 15 trajecten uitgevoerd. Maatschappelijke Opvang- Gasthuizen De gemeente Waalwijk en de centrumgemeente Tilburg subsidiëren Traverse voor het exploiteren van twee gasthuizen zonder 24-uurs-begeleiding. In deze gasthuizen zijn 10 plaatsen voor mensen/gezinnen die tijdelijk dak- of thuisloos zijn. Gebleken is dat sommige mensen in de gasthuizen (om verschillende redenen) meer begeleidingsbehoefte hadden dan de gasthuizen konden bieden. Om die reden en omdat de gemeente Tilburg de cofinancieringsregeling aan heeft gepast en vanwege de bezuinigingen wordt de werkwijze van de gasthuizen voor 2012 herzien. We kijken daarbij vooral naar de begeleiding in de gasthuizen en naar de (instroom)criteria. Collectieve preventie GGZ In 2011 heeft Waalwijk niet deelgenomen aan het regionale programma voor de collectieve preventie GGZ (preventieprogramma voor psychische en verslavingsproblematiek). In plaats daarvan hebben we een lokaal programma ingekocht. Dat heeft geresulteerd in een scherpere inkoop van producten waarop we kunnen monitoren en sturen. De doelgroepen of deelnemers worden veelal in overleg met het CJG of op de signalering van de GGZ en Novadic Kentron bepaald.

24

Huiselijk Geweld De gemeente Waalwijk is aangesloten bij het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) Midden-Brabant. Het ASHG geeft antwoord op alle soorten vragen over huiselijk geweld aan iedereen die hiermee te maken heeft (slachtoffers, directe omgeving, daders, functionarissen, enz.). Verder biedt het ASHG de inwoners van de gemeente Waalwijk die met huiselijk geweld te maken krijgen informatie en hulp. Op peildatum 17 mei 2011 zijn er 4 huisverboden opgelegd (in 2011). Regionale Sociale Agenda Het regionale programma “Samen sterk voor kwetsbare burgers” loopt af in 2011. De laatste projecten zijn uitgevoerd en in samenspraak met de regiogemeenten is bekeken hoe verder te gaan vanaf 2012. De conclusie was dat de regiogemeenten samen met de centrumgemeente beleid gaan ontwikkelen waar dat kan (verslavingsbeleid bijvoorbeeld). De besteding van de rijksmiddelen zal daardoor meer in overleg met de regiogemeenten gebeuren. De centrumgemeente zal verantwoording afleggen over de besteedde middelen en de afspraken die daarover zijn gemaakt. De laatste projecten van de RSA die in 2011 zijn afgerond zijn de OGGZ monitor; de pilot bemoeizorg en het vergroten van de effectiviteit van de casusoverleggen. We leggen in 2012 de volgende accenten: Implementatie en monitoring nieuwe werkwijze maatschappelijke opvang Collectieve preventie Samenwerking regiogemeenten Aanpak huiselijk geweld Implementatie en monitoring herziene werkwijze Interventie en Gasthuizen Implementatie methodiek Community Support (interventie bij dreigende huisuitzetting). Samen met Casade zal de gemeente monitoren op de vooraf beoogde resultaten. Op basis van deze resultaten zal in 2012 besloten worden of Community Support voldoet aan de eisen en na 2012 kan worden voortgezet. Daarnaast zien we toe op de voortgang van de gasthuizen met de herziene uitvoeringseisen en werkwijze bij de gasthuizen (die mede zijn ingegeven door de bezuinigingen). Collectieve preventie De collectieve preventie wordt in samenwerking met de regio uitgevoerd. De instellingen geven aan dat het aantal uren niet meer of minder wordt als we het lokaal of regionaal inzetten. De gewenste resultaten voor Waalwijk worden opgenomen in het pakket van de collectieve preventie dat met de regio wordt samengesteld. De inzet van de GGZ en van Novadic Kentron op het gebied van de collectieve preventie houdt onder andere in (het precieze programma wordt in het najaar van 2011 bepaald): - Hulp kinderen van ouders met psychische problemen - Depressiepreventie - Ondersteuningsgroep mantelzorgers - Hulp voor kinderen van verslaafde ouders - Opvoedingsondersteuning Samenwerking regiogemeenten De centrumgemeente legt verantwoording af voor de besteding van de regionale middelen verslavingszorg en maatschappelijke opvang. De centrumgemeente heeft toegezegd de regiogemeenten meer te betrekken bij de besluitvorming. Samen met de centrumgemeente gaan we de beleidsplannen (verder) ontwikkelen en bepalen waar de middelen op worden ingezet. Hierdoor hebben we zicht op en inspraak in waar de middelen aan worden besteed. Huiselijk geweld We voeren de komende jaren actieve regie op de aansluiting bij het steunpunt om optimaal gebruik te kunnen maken van het aanbod. De aansluiting bij het veiligheidshuis moet eraan bijdragen dat huiselijk geweld in een eerder stadium aan het licht komt. Dat gebeurt door het

25

“integraal overleg huiselijk geweld” in het veiligheidshuis waar alle instellingen bijeen zitten. Met de inzet van de wet huisverbod wordt terughoudend omgegaan maar de verwachting is dat de toepassing van het huisverbod in 2012 drie keer per jaar zal voorkomen. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Erger voorkomen • Het ontwikkelen van een monitor om de omvang van de doelgroep in beeld te krijgen. • Het versterken van de expertise van professionals om de problematiek van de doelgroep beter in beeld te krijgen. • Het ontwikkelen van een preventieprogramma om te voorkomen dat het aantal mensen met (ernstige) psychische problemen en het aantal mensen dat overmatig middelen gebruikt toeneemt. • Het optimaliseren van de casusoverleggen waar signalen worden besproken en toeleiding naar de zorg plaatsvindt door onder andere inzet van zorgcoördinatie. • Het beschikbaar stellen van specialistische expertise en wanneer nodig bemoeizorg in de regio. • Het bekend maken van het aanbod op het terrein van Wmo 7, 8 en 9. • Inzetten op het vergroten van de integratie van de doelgroep in de samenleving.

Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Maatschappelijke opvang, Verslavingzorg, OGGz en Huiselijk geweld Activiteiten 2012

Uitvoerder

Voor interventie zet Zwind 15 trajecten Community Support in om te voorkomen dat mensen uit huis gezet worden en daardoor dak en thuisloos worden. Minimaal 10 personen uit Waalwijk worden daardoor niet dak- en thuisloos.

Zwind, Casade, gemeente

Continuering van tien tijdelijke plaatsen in twee gasthuizen voor mensen die dakloos zijn en geen ander opvangadres hebben. Instroom zal plaatsvinden via het MASS-overleg onder aangescherpte voorwaarden. De gemeente zal toezien op de instroomcriteria en op de gemiddelde doorstroom van cliënten (maximaal 4 maanden).

Traverse, gemeente


Structureel

Dekking

Binnen de begroting

Binnen de begroting

26

Onder begeleiding verstrekken van methadon aan 37 cliënten (peildatum april 2011) Voortzetten van de collectieve preventie van GGZ en Novadic Kentron om te voorkomen dat het aantal mensen met (ernstige) psychische problemen en het aantal mensen dat overmatig middelen gebruikt toeneemt. De activiteiten zijn: - hulp aan kinderen van ouders met psychische of verslavingsproblematiek - jeugdhulpverlening - opvoedingsondersteuning - 1 training gericht op allochtone jongeren. - voorlichting depressie/angststoornis ouderen (30 uur) en mantelzorgers (59 uur). - workshop sociaal emotionele ontwikkeling.

Novadic-Kentron, GGD

Structureel

Binnen de begroting

GGZ, Novadic Kentron, CJG

Novadic Kentron en GGZ: €25.000 Structureel

Binnen de begroting

Continueren aansluiting Stedelijk Bemoeizorgteam. Team wordt ingezet wanneer andere zorgpartners de cliënt niet meer kunnen bereiken.

GGD met ketenpartners

Structureel

Rijksmiddelen centrumgemeente

Lokale aanpak huiselijk geweld - actieve uitvoering regierol gemeente bij aanpak Huiselijk geweld - 2 keer publicatie gemeentepagina over Steunpunt Huiselijk Geweld - uitvoering huisverbod

Steunpunt Huiselijk Geweld


Binnen de begroting


Thema Voorkomen dat het erger wordt

Gewenste uitgaven


Maatschappelijke opvang, Verslavingzorg, OggZ en Huiselijk geweld

€ 46.011

Middelen reeds opgenomen in de begroting

27

3.6

Thema 6 Sport verbindt! Meedoen is het centrale doel van de Waalwijkse Wmo. We willen meer mensen aan het sporten krijgen. Sporten is goed voor de gezondheid, men komt in contact met andere mensen en doet mee in de samenleving. Ook voor wie tijdelijk ‘buitenspel’ staat, biedt sport mogelijkheden om op een laagdrempelige manier aan de samenleving te blijven deelnemen.

Wat hebben we bereikt in 2011? Cruyff Court RKC WAALWIJK Veld In 2011 is met het project Buurtsport, waar de drempel laag is om mee te doen, de doorstroom naar de georganiseerde sport gestimuleerd. Sportverenigingen zijn betrokken bij de organisatie en uitvoering van buurtsportactiviteiten voor 11 t/m 17 jarigen. Op het CRUYFF COURT RKC WAALWIJK veld zijn een schoolstraatvoetbaltoernooi voor het basisonderwijs groep 7 en 8 (200 deelnemers), een G-dag voor het speciaal onderwijs en een drietal RKC-clinics georganiseerd. Sportkennismakingsproject Het sportkennismakingsproject voor de kinderen uit de groepen 3 t/m 8 van het regulier basisonderwijs is door vrijwilligers van de sportverenigingen uitgevoerd. Aan dit project hebben 32 sportverenigingen en 665 kinderen deelgenomen. Kadernotitie Sport In de tweede helft van 2011 wordt een kadernotitie Sport aan de raad voorgelegd. Deze kadernotitie sluit aan op het Olympisch Plan 2028, de landelijke ambitie om met sport in de volle breedte een bijdrage te leveren aan Nederland zodat de positieve effecten nu en in de toekomst zichtbaar zullen zijn. De focus van het gemeentelijk sportbeleid gericht op de jeugd van 6 tot 16 jaar. In het kader van de Wmo zal aandacht blijven voor specifieke doelgroepen, zoals ouderen vanaf 65 jaar en mensen met een beperking gericht op participatie en gezondheid. Begeleiding naar de reguliere sportvereniging Met de uitvoering van het project de Beweegmonitor in 2011 door Tandem Support (onderdeel van MEE) zijn alle 65 tot 75-jarigen in de gemeente Waalwijk (4500 inwoners) aangeschreven. Met dit project zijn de meest kwetsbaren van deze groep, mensen met een lichamelijke beperking en/of chronische aandoening, benaderd en gestimuleerd te gaan bewegen. Via een sportcoach worden deze mensen begeleid om te gaan sporten bij een bestaande beweegactiviteit of een sportvereniging. Voor het stimuleren van de jeugd om te gaan sporten in georganiseerd verband verwijzen we u naar de kadernotitie sport.

We leggen in 2012 de volgende accenten Stimuleren van sporten en bewegen voor senioren en mensen met een beperking Stimuleren van sporten en bewegen voor senioren en mensen met een beperking Om ouderen vanaf 65 jaar en mensen met een beperking zoveel mogelijk mee te laten doen aan de samenleving en (meer) te laten bewegen worden zij gestimuleerd om deel te nemen aan sporten beweegactiviteiten in regulier sportverband. Zoals o.a. deelname aan meer bewegen voor ouderen activiteiten, zwem- en wandelverenigingen. Mensen met een minimum inkomen die deelname niet kunnen bekostigen, kunnen een beroep doen op de Paswijzer. Als deze doelgroepen zich aan willen en kunnen sluiten bij de reguliere sport, gaan deze sportverenigingen hiertoe ondersteund worden. Samen met de sportverenigingen willen we bevorderen dat deze doelgroepen in regulier verenigingsverband kunnen sporten en bewegen. De sportverenigingen worden ondersteund in het toegankelijk maken van sport voor deze

28

doelgroepen. Om dit mogelijk te maken is veel vrijwillige inzet nodig om de sportactiviteiten voor mensen met een beperking te begeleiden. Voor de werving van de benodigde vrijwilligers zal een verbinding gemaakt worden met de Centrale Steunfunctie voor Vrijwillige Inzet (zie ook hoofdstuk 3.3). Wat gaan we daarvoor doen in 2012? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld. Sport verbindt! • De nieuwe Sportnota primair richten op het stimuleren van sport en bewegen in georganiseerd verband vanuit bestaande of nieuwe sportverenigingen. Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Sport Ativiteiten

Uitvoerder

Stimuleren van deelname van senioren (65+) en mensen met een beperking aan sporten beweegactiviteiten in regulier sportverband. Onder andere het toegankelijk maken van reguliere sportvoorzieningen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de Beweegmonitor door Tandem Support van 2011.

Gemeente en betrokken partijen

Budget/ Structureel of incidenteel Incidenteel € 20.000

dekking

Binnen de begroting.

Wat mag het kosten? Thema Sport verbindt!

Gewenste uitgaven


Sport

€ 20.000

Middelen reeds opgenomen in de begroting


29

3.7

Thema 7 Toegankelijkheid

De Wmo vraagt van gemeenten dat zij de weg wijst in het veld van maatschappelijke ondersteuning. Het thema toegankelijkheid richt zich op het bieden van informatie, advies en ondersteuning op het gebied van wonen, welzijn, zorg, sport en onderwijs. Daarbij wordt zoveel mogelijk uitgegaan van de eigen mogelijkheden en die van de directe omgeving. Centraal staat de één loketgedachte: niet de klant verwijzen naar een volgend loket maar het helpen organiseren van het antwoord op de vraag. Wettekst Wmo, prestatieveld 3 Het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning. Wat hebben we bereikt in 2011? Herkenbaarheid van de Startpunten vergroten De reeds in 2010 in gang gezette tweewekelijkse artikelenreeks in de Maasroute is in 2011 voortgezet. In deze artikelen worden casussen gepubliceerd die door medewerkers van het Startpunt worden behandeld. Na publicatie is er een toenemende vraag te signaleren. Daarnaast hebben medewerkers van de Startpunten wijktafels, ouderenbonden en andere relevante verenigingen bezocht waar ze een korte toelichting geven op de werkzaamheden van het Startpunt. Ook worden er steeds meer contacten gelegd met maatschappelijke organisaties, enerzijds om het Startpunt te introduceren en anderzijds om te kijken of en hoe er kan worden samengewerkt. Door de Startpunten in Sprang-Capelle en Waspik en het Zorgloket zijn informatieochtenden georganiseerd onder de titel “Op de koffie bij het Startpunt/Zorgloket”. Promotie van gebruik digitale sociale kaart In 2011 is de digitale sociale kaart definitief opgeleverd. De digitale sociale kaart (vanaf nu digitaal Startpunt genoemd) is een belangrijk instrument voor de Startpunten en het Zorgloket om goed te kunnen werken. Hierin staat het totale aanbod van sociale voorzieningen. Het (stimuleren om te) werken met het digitaal Startpunt vergt continue aandacht. Zo zijn er verschillende bijeenkomsten presentaties verzorgd, maar ook trainingen gegeven aan de medewerkers van de Startpunten en het Zorgloket over het gebruik van de sociale kaart. Ook in de artikelenreeks in De Maasroute is aandacht besteed aan het digitaal Startpunt. Planontwikkeling pluspunt1 Besoyen De gewijzigde omstandigheden bij de betrokken partners alsmede het coalitieprogramma waren aanleiding om in 2010 pas op de plaats te maken ten aanzien van de planontwikkeling wijkpunt Besoyen. Eind 2010 is het project onder leiding van Casade herstart. 2011 wordt gebruikt om te komen tot een definitief ontwerp. Het eerdere uitgangspunt van verknoping van functies is hierbij losgelaten. Besoyen wordt daarmee geen pluspunt maar een wijkpunt waarin diverse voorzieningen worden samengebracht. Eind 2011 evaluatie Startpunten In onze gemeente wordt gewerkt met drie (fysieke) Startpunten, een stedelijke voorziening in Wijkpunt BaLaDe in Waalwijk en 2 kleinere Startpunten in de bibliotheken van Sprang-Capelle en Waspik. In 2011 hebben de Startpunten een duidelijke ontwikkeling laten zien. Na een aanloop/opstartperiode van maart-september 2010 zijn de Startpunten vanaf september 2010 volledig operationeel. Vanaf die tijd is er een opgaande lijn van vragenstellers te bemerken. Door actief contact te zoeken met de maatschappelijke partners is ook de bekendheid bij mogelijke verwijzers vergroot. Het Startpunt Waalwijk werkt met 3 professionals en inmiddels een groep van zo’n 5 vrijwilligers. Voor de vrijwilligers worden opleidingen verzorgd en zijn er andere vormen van deskundigheidsbevordering. De Startpunten in Sprang-Capelle en Waspik worden bemenst door medewerkers van de bibliotheek Midden Brabant. 1

De term pluspunt(en) wordt niet meer gebruikt. Gesproken wordt over wijkpunten.

30

De medewerkers van het Startpunt worden gevraagd eerst te kijken naar het informele aanbod zoals het eigen netwerk bij het organiseren van het antwoord op de vraag en daarna pas naar het formele aanbod. Het Startpunt Waalwijk heeft naast een rol in het vinden van een antwoord op de vraag tevens een taak voor de Centrale Steunfunctie voor Vrijwillige Inzet. Het Startpunt verzorgt de inname van vraag en aanbod naar vrijwillige inzet en zet dit vervolgens uit bij de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet. Hierdoor kunnen de Startpunten gezien worden als frontoffice van de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet. Deze structuur is pas op 1 oktober 2011 ingegaan dus over resultaten valt nog niets te melden. Omdat de Startpunten pas eind 2010 volledige operationeel waren, de toenemende vraag en de taken in het kader van vraag en aanbod naar vrijwilligers is het aan te bevelen de pilot van de Startpunten met een jaar te verlengen. Dit betekent dat medio 2012 een keuze wordt gemaakt voor het al dan niet voortzetten van de Startpunten. De Wmo-adviesraad heeft gepleit voor het behouden van de 3 Startpunten in de drie kernen. Voorgesteld wordt de pilot van de drie Startpunten met een jaar te verlengen tot 2012 en de evaluatie van de Startpunten te verschuiven van medio 2011 naar medio 2012. Bij de evaluatie wordt ook de samenwerking met het CJG en de Centrale Steunfunctie voor Vrijwillige Inzet meegenomen. Het college wordt gevraagd akkoord te gaan met deze verlenging en verschuiving.

We leggen in 2012 de volgende accenten: Integratie Startpunt Waalwijk en frontoffice CJG Verdere implementatie structuur CSVI in Startpunt Waalwijk Evaluatie pilot Startpunten medio 2012 Integratie Startpunt Waalwijk en frontoffice CJG Een van de taken van het Startpunt is het geven van informatie en advies onder andere op het terrein van opvoeden en opgroeien. In 2012 zal nadrukkelijk gekeken worden naar het integreren van het Startpunt Waalwijk met de frontoffice-functie van het CJG zodat er op een zo efficiënt mogelijke manier gebruik gemaakt wordt van de inzet van de betrokken medewerkers. Verdere implementatie structuur CSVI in Startpunt Waalwijk De eind 2011 opgerichte Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet (CSVI) waarbij het Startpunt een rol als frontoffice heeft, zal nader worden geïmplementeerd. De werkzaamheden van het Startpunt voor het CSVI bestaan uit inname van vraag (vraagverheldering) en aanbod op het gebied van vrijwillige inzet en het uitzetten van vraag en aanbod naar het CSVI. Het Startpunt draagt zorg voor inschrijving van vrijwilligers, het opnemen van persoonlijke gegevens en de eerste profilering van talent (aanbod). Vervolgens zal de overdracht van deze gegevens plaatsvinden naar het CSVI van waaruit een antwoord wordt geformuleerd op de vraag en het aanbod wordt benut (bemiddeld). Evaluatie pilot Startpunten medio 2012 Na een eventuele instemming van het college met verlenging van de pilot zullen de drie Startpunten medio 2012 worden geëvalueerd. De evaluatiecriteria zijn de mate van bereikbaarheid, het aantal bezoekers, het soort vragen en de klanttevredenheid en doeltreffendheid. Het college zal vervolgens gevraagd worden een beslissing te nemen over het al dan niet voortzetten van deze functie. Wat gaan we niet doen in 2012 In het coalitieprogramma 2010- 2014, welke is bekrachtigd in de kadernota 2011, is vastgelegd dat het college van mening is dat de pluspuntenfilosofie in de drie kernen is gerealiseerd door de ontwikkeling van woonzorgzones in Waalwijk, Sprang-Capelle (Landgoed Driessen) en Waspik. Nieuwe initiatieven in deze richting worden beoordeeld op noodzaak en functionaliteit. Dit heeft gevolgen voor bijvoorbeeld een mogelijke ontwikkeling van een wijkpunt in Besoyen. Nadrukkelijk zal gekeken worden naar de noodzaak in combinatie met de benodigde financiële

31

middelen. Dit uitgangspunt zal ook worden gehanteerd voor andere mogelijke ontwikkelingen in Waalwijk Zuid. Wat gaan we daarvoor doen? Doelstellingen kadernota Wmo: In de kadernota hebben we de onderstaande kaders (meerjarendoelstellingen) vastgesteld.

•

Toegankelijkheid Het realiseren van integrale (woon-, zorg en welzijns)loketten in de te realiseren pluspunten* te continueren zoals vermeld in de raadsinformatiebrief nummer 69-08 (d.d. 13 november 2008).

*De term pluspunten wordt niet meer gebruikt. Gesproken wordt over wijkpunten Activiteiten 2012 Om de bovenstaande vastgestelde meerjarendoelstellingen te realiseren zetten we het komend jaar de volgende activiteiten in. Toegankelijkheid Activiteiten 2012

Uitvoerder

Budget/ Structureel of incidenteel

dekking

Vergroten van de herkenbaarheid van de Startpunten Waalwijk, Waspik en Sprang Capelle. Inwoners van Waalwijk weten de startpunten beter te vinden. De Startpunten bieden de volgende functies: Informatie, advies, regelen en cliënt ondersteuning. Zowel telefonisch, digitaal, fysiek als schriftelijk. Belangrijke accenten: • Integratie van Startpunt Waalwijk met frontoffice CJG • Ontwikkeling van rol Startpunt Waalwijk in de CSVI • Evaluatie pilot 3 Startpunten Het bieden van een digitaal Startpunt voor alle inwoners van Waalwijk met informatie over sociale voorzieningen op het gebied van wonen, zorg, welzijn, sport en opvoeden en opgroeien. Exploitatie horecafunctie/ontmoeting BaLaDe

De Twern Juvans Stg MEE

De Twern: € 30.000 Structureel

Binnen begroting

Bibliotheek Midden Brabant

Bibliotheek Midden Brabant: € 16.000

Biblionet ID

€ 17.000 structureel

Binnen de begroting

De Twern: € 23.900 structureel

Binnen de begroting

Wat mag het kosten? Thema Toegankelijkheid

Gewenste uitgaven


Integrale (woon-, zorg en welzijns)loketten

€ 86.900

Bestaande middelen reeds in de begroting opgenomen


32

4 Financiën 4.1 Beschikbare budgetten De kosten voor de activiteiten uit het jaarprogramma Wmo 2012 passen binnen de begroting en de kadernota 2012. In de samenvatting heeft u gelezen dat in 2007 met de invoering van de Wmo een aantal zaken zijn samengebracht. Het betrof hier zowel bestaand beleid zoals de Welzijnswet en de Wet voorzieningen gehandicapten. Als nieuw beleid zoals Hulp bij het huishouden, subsidieregelingen als mantelzorgondersteuning en de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Tot het bestaande beleid behoren maatschappelijke voorzieningen die structureel worden gefinancierd. Het gaat om bijvoorbeeld welzijnswerk, algemeen maatschappelijk werk, verslavingszorg, gebiedsgericht werken en jongerenwerk. De financiële middelen zijn opgenomen in de begroting en hieraan zijn reeds verplichtingen verbonden. Uitvoering Wmo-taken sinds 2007 Voor de uitvoering van nieuwe taken is sinds de komst van de Wmo in 2007 een bedrag beschikbaar van € 763.264. Het betreft onder andere budgetten voor mantelzorgondersteuning, vrijwilligersbeleid, diensten bij wonen met zorg. In de tabel hierna hebben we deze budgetten inzichtelijk gemaakt. Het uitvoeringsbudget voor hulp bij het huishouden hebben we buiten beschouwing gelaten. Voor een deel van deze budgetten zijn reeds verplichtingen aangegaan. Een deel van het budget zijn eenmalige financiële middelen om nieuwe initiatieven te stimuleren of ten behoeve van gemeentelijke ontwikkelingen. Omschrijving 6172540 Wet Maatschappelijke Ondersteuning Alg.

bedrag 2012 240.631

6172541 Aanpak huiselijk geweld

36.751

6172627 Diensten Bij Wonen met Zorg

59.097

6172628 Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen 6172629 Activiteiten dementieconsulent 6172630 Activiteiten Alzheimercafé 6173525 Balade 6112015 Pakketmaatregel AWBZ 6172623 Steunpunt Mantelzorg Nieuwe post Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet

Concept-begroting 2012 10% bezuiniging op gesubsidieerde instellingen Budget 2012 structureel

7.646 61.721 3.292 20.503 243.600 10.294 136.290

819.825 -56.561 763.264

Structurele verplichtingen Wmo algemeen Vrijwilligersbeleid (incl. CVSI, vrijwilligersmarkt en beursvloer)

164.645

Mantelzorgondersteuning

62.948

Startpunten (Waalwijk, Waspik en Sprang Capelle)

46.000

Sociale kaart Waalwijk

17.000

Werkbudget Wmo adviesraad

8.728

Kosten ontmoetingsfunctie Balade

23.900

De Blyde Incomste

22.271

Dementieconsulent

54.999

33

Lotgenotencontacten stg Alzheimer

2.860

Collectieve Preventie GGZ

25.000

Aanpak huiselijk geweld binnen het veiligheidsbeleid Waalwijk

21.011

Incidentele verplichtingen/voorstellen Stimuleren participatie senioren en mensen met beperkingen in georganiseerd sportverband Voorbereiding nieuwe ontwikkelingen (transitie Jeugdzorg, begeleiding en Meerjarenota Wmo)

20.000

De Kanteling

totaal verplichtingen

49.302 244.600

763.264

Voor zowel het structurele budget als het incidentele budget geldt dat, gezien de ontwikkelingen die op ons af komen en de voortdurende druk op het financiële budget, we deze budgetten na 2012 ook anders kunnen inzetten om de Kanteling te versterken en voorliggende voorzieningen te creëren. Bijvoorbeeld inzet van ‘eigen kracht conferenties’ of burenbemiddeling. Dit is noodzakelijk om te kunnen anticiperen op financiële consequenties bij de komende decentralisaties zoals hieronder beschreven. Het budget blijft wel bestemd voor de Wmo zoals afgesproken bij de kadernota. Met het vaststellen van de kadernota Wmo ‘Met de Wet Maatschappelijke ondersteuning op weg naar 2010’ heeft de raad besloten de Rijksmiddelen die voor uitvoering van de Wmo thema’s beschikbaar komen daadwerkelijk te bestemmen voor de Wmo. Overigens is daarbij ons nadrukkelijk streven de Wmo budgettair neutraal (via de gemeentebegroting beschikbare middelen) uit te voeren. Bezuinigingen. Conform de meerjarenbegroting is rekening gehouden met een bezuiniging van 10 % of meer voor gesubsidieerde instellingen. De consequenties zijn eerder verwoord in het B&W besluit en de raadsinformatiebrief ‘Uitvoering 10% bezuiniging op gesubsidieerde instellingen’. Hiermee is rekening gehouden in het jaarprogramma Wmo zowel budgettair als de aanpassing in activiteiten. Overheveling taken naar gemeenten Eerder in het jaarprogramma is melding gemaakt van de decentralisaties die de Wmo betreffen, zijnde: AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg. In de mei- en septembercirculaire zal duidelijk worden hoeveel en op welke manier middelen er naar de gemeente komen voor de nieuwe taken AWBZ-begeleiding en Jeugdzorg indien de Tweede Kamer daartoe besluit. Naar huidig inzicht gaat het bij de decentralisatie van begeleiding om een bedrag van tussen de 2,1 en 3,3 miljard euro in 2014 (bestuursakkoord). Uitgaan van 2,7 miljard minus 5% doelmatigheidskorting betreft het een structureel bedrag van naar eerste schatting 6,6 miljoen euro voor Waalwijk. Het invoeringsbudget (incidentele middelen) zal mogelijk 80 miljoen euro landelijk zijn (€ 176.000) voor Waalwijk volgens eerste schatting). De Brede Doeluitkering CJG loopt af per 1-1-2012. Onbekend is nog in welke vorm de middelen zullen worden toegekend aan de gemeenten. Het huidige voorstel is om dit middels een storting in het gemeentefonds (al dan niet geoormerkt) te laten plaats vinden. Het budget voor de jeugdzorg is naar schatting 3 miljard euro. Het uitvoeringsbudget is 55 miljoen euro. In verband met mogelijke kosten voor de voorbereiding hierop is rekening gehouden met een incidenteel budget van € 49.302.

34

5 Advies van de Wmo Adviesraad Waalwijk In 2011 vindt een herziening plaats van het stelsel van gemeentelijke adviesorganen op het terrein van de Wmo. Voorgesteld wordt om de Wmo Adviesraad met ingang van 1 januari 2012 aan te wijzen als hèt gemeentelijk adviesorgaan op het terrein van de Wmo, waaronder het ouderen-, armoede- en gehandicaptenbeleid (ten aanzien van het armoedebeleid gaat het om het onderdeel participatiebevordering). De inspraak rond inkomensondersteuning is ondergebracht bij de Klantenkamer Wwb). De vier adviesorganen (Wmo Adviesraad, Gehandicapten Platform, platform Zorg en Stichting Senioren) zullen gaandeweg in 2011 nadere afspraken maken over de wijze waarop de WMO Adviesraad deze taak het beste op zich kan nemen. Van belang hierbij is dat de genoemde adviesraden zich gehoord voelen in de Wmo adviesraad. Over de herziening adviesorganen wordt nog een apart voorstel voorgelegd aan het college met de financiële consequenties. De Wmo adviesraad heeft op verzoek van het college zijn advies gegeven op het voorliggende Wmo programma 2012. De Wmo adviesraad heeft als taak het college te adviseren over de Wmo beleidsnotitie. De Wmo adviesraad is ingesteld om de positie van burgers en vragers van instellingen en voorzieningen op het terrein van de Wmo te versterken door advisering, signalering en voorstellen aan het college over het Wmo beleid. De Wmo adviesraad is in 2009 geïnstalleerd. In bijlage 2 is het advies van de Wmo adviesraad Waalwijk bijgevoegd inclusief de reactie van het college op het advies.

35

Bijlage 1: Afkortingenlijst RMO: ROM: WOP: DOP: ASHG: AWBZ: CJG: CP-ggz : CSVI: EKW: GGz: ISD: MASS: MaS: OGGz: PGB: SGBO: WML:

Raad voor maatschappelijke Ontwikkeling Regionaal Overleg Midden Brabant Wijkontwikkelingsplan Dorpsontwikkelingsplan Advies en Steunpunt Huiselijk geweld Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Centrum Jeugd en Gezin collectieve preventie GGz (in samenwerking met Novadic Kentron) Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet De Eigen KrachtWijzer Geestelijke Gezondheidszorg Intergemeentelijke Sociale Dienst Overleg Maatschappelijk Steunsysteem Maatschappelijke Stage Openbare Geestelijke Gezondheidszorg Persoonsgebonden budget Sociaal-Geografisch en Bestuurskundig Onderzoek Werkbedrijf Midden-Langstraat

36

Bijlage 2: Advies van de Wmo adviesraad inclusief de reactie van het college op het advies

WMO adviesraad Waalwijk t.a.v. het secretariaat Wilhelmina Druckerstraat 13 5242 PP WAALWIJK

ons kenmerk uw schrijven

behandeld door

15 juni 2011

uw kenmerk onderwerp

e-mail telefoonnummer

Mevr. B. van der Ploeg [email protected] 0416 863840

doc.nr. MAO/11/0015254 bijlage verzonden

Reactie college op uw advies

Geachte WMO adviesraad, Uw raad is gevraagd advies uit te brengen over het concept jaarprogramma Wmo 2012 ‘Investeren in ‘meedoen’. Uw reactie hebben wij inmiddels in goede orde ontvangen. Wij danken u voor het uitgebrachte advies. Wij hebben, net als u, de samenwerking als erg plezierig en constructief ervaren. In deze brief informeren wij u over de reactie van het college op uw advies.

Thema 1: Samenwonen en samenleven in stad, wijk en dorp. Reactie/advies WMO Adviesraad: • • • • •

Er dient een inventarisatie van de beschikbare wijkbudgetten te komen. Het is raadzaam om criteria voor toekenning van bedragen uit de wijkbudgetten vast te stellen en aan te geven wie het beheer voert. Op korte termijn moet er duidelijkheid komen over de “ontmoetingsruimten” in het kader van ontmoeten in de wijk. Welke blijven open en hoe verloopt de subsidiëring. Er dienen maatregelen te worden getroffen om vrijwilligers aan te trekken en te behouden, b.v. in de sfeer van faciliteiten; dit geldt ook voor allochtonen. Er dient een mogelijkheid te blijven om nieuwe activiteiten in de wijken op te zetten.

Reactie/besluit college: U vraagt een inventarisatie van de beschikbare wijkbudgetten. Hieronder treft u de verdeling aan voor 2011. De budgetten voor 2012 worden tijdens de begrotingsbehandeling in november 2011 vastgesteld.

37

Inventarisatie wijkbudgetten. De verdeling van de wijkbudgetten is als volgt : Wijkbudget Centrum / Besoyen Wijkbudget Baardwijk/ Laageinde / De Hoef Totaal wijkbudget Waalwijk Noord

€ 22.139,00 € 22.629,00 € 44.768,00

Wijkbudget Zanddonk en Meerdijk Wijkbudget Bloemenoord en Antoniusparochie Totaal wijkbudget Waalwijk Zuid

€ 28.542,00 € 20.152,00 € 48.694,00

Wijkbudget Capelle Wijkbudget Sprang / Landgoed Driessen Wijkbudget Vrijhoeve Wijkbudget Waspik Totaal wijkbudget Waalwijk West

€ 6.766,00 € 12.704,00 € 18.563,00 € 14.686,00 € 52.719,00

De criteria van toekenning van wijkbudgetten en het beheer zijn als volgt vastgelegd. Een wijkbudget is een bedrag dat door bewoners van een wijk mag worden besteed aan verbetering van de leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang. Niet de gemeente bepaalt hoe de wijkbudgetten worden ingezet maar de bewoners van een wijk. Verzoeken voor besteding van het wijkbudget wordt eerst onderzocht op haalbaarheid. Daarnaast geldt voor de toekenning van de bedragen het volgende : - bedragen beneden € 2.500 worden akkoord bevonden door de desbetreffende wijkteams, - voor bedragen boven de € 2.500 moet goedkeuring worden gegeven door bewoners tijdens een wijktafel van de desbetreffende wijk. Het beheer van de wijkbudgetten gebeurt door de afdeling Wijkgericht Werken van de gemeente Waalwijk. Dit zijn de huidige criteria. Zoals aangekondigd in het jaarprogramma Wmo 2012 (blz 9) wordt nog een nader voorstel gedaan over de te vormen bewonerswijkplatforms en de verantwoordelijkheid ten aanzien van de besteding. Ontmoetingsruimten U geeft aan dat er duidelijkheid moet komen over de ontmoetingsruimten (welke blijven open en hoe loopt de subsidiering). Zoals in het jaarprogramma is opgenomen zijn de wijzigingen omtrent het al dan niet sluiten van buurthuizen opgenomen in de nota ‘Hoofdlijnen toekomst buurtwerk’. Deze is bijna afgerond. Alleen een definitieve locatie voor het buurthuis Besoyen is nog niet gerealiseerd. Dat staat als activiteit aangekondigd voor het komende jaar. Mensen ontmoeten elkaar echter op vele plaatsen, niet alleen in door de gemeente gesubsidieerde accommodaties. Daarom worden in 2012 alle beschikbare ontmoetingsplaatsen bezien. Maatregelen vrijwilligers. Om vrijwilligers aan te trekken en te behouden worden o.a. vrijwilligersmarkten georganiseerd. De eerste vrijwilligersmarkt heeft reeds plaats gevonden in Balade. Wij verwijzen u hiervoor naar de activiteiten zoals beschreven in het thema ‘Inzetten voor de ander’. Per 1 oktober 2011 zal de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet worden gerealiseerd. Vanuit deze centrale steunfunctie wordt gewerkt aan onder andere informatie verstrekking, bemiddeling ( talentenbank, meldpunt vrijwillige inzet), promotie, ondersteuning en deskundigheidsbevordering met aandacht voor samenwerking tussen netwerkpartners. Wij zullen uw aandachtspunt het betrekken van allochtone vrijwilligers hierin meenemen. Overigens heeft dit al de aandacht via bijvoorbeeld ondersteuning aan het vrijwilligersinitiatief de Internationale Vrouwensalon. Nieuwe activiteiten in de wijk Wij zijn het met u eens dat er altijd mogelijkheden moeten zijn om nieuwe activiteiten in de wijk op te zetten. De wijkbudgetten zijn verhoogd en geven hiervoor dus meer mogelijkheden.

38

Thema 2: Opgroeien in Waalwijk Reactie/advies WMO Adviesraad: • De adviesraad vraagt om extra aandacht voor met name dat deel van de jeugd dat GG Zorg behoeft. Dit ter voorkoming van jeugd die GGZ Zorg behoeft maar door de voorgenomen maatregelen buiten de boot dreigt te vallen met alle gevolgen van dien. • Het is wenselijk meer voorlichting te geven op het gebied van preventie betreffende alcohol gebruik, gehoorschade en drugsgebruik. • Het C.J.G. meer betrekken bij de Startpunten en het Zorgloket.

Reactie/besluit college: Jeugd GGZ. De aandacht voor de Jeugd GGZ zal expliciet onderdeel uitmaken van de transitie Jeugdzorg. De transitie zal uiterlijk 2016 zijn geëffectueerd. Daarbij wordt de gemeente verantwoordelijk voor de jeugd – GGZ ( zowel uit de AWBZ als de Zorgverzekeringswet). Wij delen uw zorg voor wat betreft de groep Jeugd GGZ en zullen extra aandacht hebben voor deze groep jongeren. De beperkte financiële middelen zullen gemeenten ertoe aanzetten de zorg voor deze groep wel anders in te richten. Uitgangspunt is dat niemand buiten de boot gaat vallen. Preventie Op regionaal en lokaal niveau worden collectieve preventie-activiteiten uitgevoerd op het gebied van alcohol en drugs zoals : Voorlichtingsactiviteiten ten aanzien van alcohol zijn ook een speerpunt in het gezondheidsbeleid. Ten aanzien van alcoholpreventie zijn de volgende acties ondernomen: - er is een werkgroep alcohol met 4 scholen uit het Voorgezet Onderwijs, - er worden lessen gegeven over alcohol middels een elektronische leeromgeving aan 2e klassers (uitgevoerd op alle scholen), - er is een sloganwedstrijd “Think before you drink “geweest, - er is een project “verhalend ontwerpen”, thema alcohol op 5 basisscholen. Novadic-Kentron geeft uitvoering aan de gemeentelijke preventietaken op het terrein van drugs. De veldwerker van Novadic-Kentron werkt daarbij nauw samen met de Stichting Jongerencentra Waalwijk. Gehoorschade De GGD voert periodiek gehoorcontroles uit onder jeugd op basisscholen. Gezien de beperkt beschikbare middelen voor het gezondheidsbeleid worden verdere initiatieven als het testen van gehoor bij jongeren op latere leeftijd in verband met gehoorschade overgelaten aan het particuliere initiatief. CJG betrekken bij Startpunten en het Zorgloket. U vraagt aandacht voor de samenwerking tussen het CJG en de Startpunten en het zorgloket. Zoals we in hoofdstuk 3.7 (thema Toegankelijkheid) beschrijven zullen we in 2012 het CJG nadrukkelijker integreren in de Startpunten. De Startpunten en het CJG zijn al met elkaar verbonden doordat beide initiatieven deels door dezelfde organisaties worden vormgegeven (Stg. MEE, Juvans en de Twern). De Startpunten worden ontwikkeld naar een ‘brede frontoffice’. Het Startpunt en het Zorgloket hebben al wel een goede verbinding met elkaar. Zodra het CJG en het Startpunt op elkaar worden aangesloten zal dit ook automatisch een positieve uitwerking hebben naar de contacten tussen het CJG en het Zorgloket.

39

Thema 3: Inzetten voor de ander Reactie/advies WMO Adviesraad: •

De adviesraad mist op pagina 16 bij de uitvoerders van het Expertisecentrum Familiezorg en bij Mozaïek/De Twern de productieafspraken aangaande de organisatie van de dag van de mantelzorg voor alle mantelzorgers, een nadere precisering van de vormgeving en een kostenraming.

•

Graag zien wij de volgende kanttekening op pagina 17 onder Activiteiten: van wezenlijk belang is het aantrekkelijk maken van de functie en taak van de vrijwilliger. Daartoe behoren: een goede selectieprocedure, toerusting/deskundigheidsbevordering, het persoonlijk inwerken, idem begeleiding/coaching en waardering/beloning. Thema 3 staat of valt met het vinden van vrijwilligers en het herkennen van wie mantelzorger is.

•

Reactie/besluit college: Dag van de mantelzorg In subsidieverlening mantelzorg 2011 is in het kader van ondersteuning bij emotionele steun de organisatie van de Dag van de mantelzorg opgenomen. Budget hiervoor bedraagt € 2.350. In overleg met de gemeente Waalwijk zal deze dag nader worden ingevuld. De activiteit voor de dag van de mantelzorg is bedoeld voor alle mantelzorgers. Wij zullen dit ook expliciet toevoegen bij de activiteiten voor 2012. Welke activiteit wordt georganiseerd is nog niet bekend. Aantrekkelijk maken vrijwillige inzet Hetgeen onder de activiteiten (op pagina 17) staat verwoord komt overeen met datgene wat de Wmo adviesraad van wezenlijk belang acht. Wij zullen uw kanttekening dan ook meenemen. Onder werving, bemiddeling en deskundigheidsbevordering wordt verstaan dat er een gedegen selectieprocedure wordt gevolgd, dat vrijwilligers voldoende deskundig worden gemaakt c.q. worden toegerust en dat zij de nodige begeleiding krijgen om zich vrijwillig in te kunnen (blijven) zetten. Waardering en beloning van vrijwilligers zal plaatsvinden via promotionele activiteiten en het organiseren van de vrijwilligersprijs. Vinden van vrijwilligers en herkennen van de mantelzorgers Gedurende de realisatie van de Centrale Steunfunctie Vrijwillige Inzet wordt er door de gemeente Waalwijk op toegezien dat er veel aandacht wordt besteed aan het vinden & binden van vrijwilligers en het (h)erkennen van de mantelzorgers. Met als doel om hiermee vrijwillige inzet te kunnen versterken en zo mogelijk te vergroten. Dit is onze hoofddoelstelling.

Thema 4: Zelfstandig blijven Reactie/advies WMO Adviesraad: •

Er is één onderdeel onbesproken gebleven waar de adviesraad grote waarde aan hecht namelijk de ouderenadviseur. Nu het contract met de stichting Mozaïek/de Twern is opgezegd is het college voornemens dit “intern” op te lossen. Tot op heden zijn hierover geen concrete plannen vanuit het college naar buiten gekomen. De adviesraad is van mening dat een ouderenadviseur een onmisbare schakel is ter voorkoming van vereenzaming en problemen bij onze ouderen in Waalwijk. De adviesraad stelt dan ook voor om bij de interne oplossing dezelfde taakstelling en werkwijze te hanteren zoals nu nog gebruikelijk is bij de stichting Mozaïek/de Twern.

40

•

•

•

De adviesraad dringt er bij het college op aan op korte termijn met voorstellen hierover te komen. In het thema “De Kanteling” wordt veel aandacht geschonken aan “het gesprek” bij het zoeken naar een oplossing voor de hulpvraag. Dit is een prima uitgangspunt. Echter, de adviesraad dringt aan op het inventariseren van lacunes in het landgoed Driessen als het gaat om “zelfstandig blijven” van de daar wonende zorgafhankelijke bewoners. De Kanteling brengt voor de thema’s 3 en 4 grote risico’s met zich mee: er zijn groepen die men niet kan aanspreken op eigen kracht. Een aantal ouderen (m.n. dementerenden) en veel mensen met een verstandelijke handicap en/of psychiatrische problemen kunnen niet zonder belangenbehartiger en/of mantelzorger hun zorgvraag formuleren. De adviesraad is van mening dat het thema “Zelfstandig blijven” erg is toegespitst op de ouderen in de Waalwijkse samenleving. De jong gehandicapten zouden in dit thema beter belicht kunnen worden.

Reactie/besluit college: Ouderenadviseur Zoals u bekend is, is vanwege de vastgestelde bezuinigingen de subsidie beëindigd voor de activiteiten van ouderenadvies bij de Twern per 2012. De functie van ouderenadviseur zal intern (door de gemeente) opgevuld worden. In 2011 zal hier in samenwerking met de afdeling personeelszaken een oplossing voor gevonden worden. U adviseert dit te doen met dezelfde taakstelling en werkwijze zoals nu gebruikelijk is bij de Twern. Daarover willen wij opmerken dat deze functie in het kader van de Kanteling wordt herzien. De ouderenadviseur zal bijvoorbeeld meer dan voorheen ten dienste staan van vrijwillige ouderenadviseurs en de verbinding leggen tussen alle vrijwillige ouderenadviseurs die in Waalwijk actief zijn. De activiteit is opgenomen op bladzijde 23 van het jaarprogramma Wmo 2012. De Kanteling U geeft aan dat niet iedereen kan worden aangesproken op eigen kracht. Wij zijn het met u eens dat uitgaan van de eigen kracht en eigen netwerken per persoon verschillend is. De Kanteling betekent niet dat iedereen maar zelf een oplossing moet vinden maar zoveel mogelijk gevraagd wordt om mee te denken in eigen mogelijkheden en eigen oplossingen. Er wordt uitgegaan van de mogelijkheden en niet alleen van de problemen. Voor een beperkte kleine groep mensen betekent het dat men meer ondersteuning nodig heeft dan anderen. Daar zijn wij ons zeer van bewust en wij zullen dan ook altijd oog houden voor deze kwetsbare groep. Dit geldt voor iedereen ook voor de zorgafhankelijke bewoners in het Landgoed Driessen. Indien u daar lacunes signaleert willen we hierover graag geïnformeerd worden. Ouderen U vindt dat het thema zelfstandig blijven erg toegespitst is op ouderen. Als het gaat om het gedeelte ‘zorg voor bijzondere groepen’, klopt dit. Het betreft hier het voormalig ouderenbeleid dat opgenomen is in het Wmo-beleid. De Wmo maakt zo min mogelijk onderscheid in doelgroepen. Het betreft inclusief beleid. Alle activiteiten en voorzieningen moeten zoveel mogelijk toegankelijk zijn voor iedereen. Dus ook voor jong gehandicapten. Komende jaren willen we dan ook steeds meer voorzieningen toegankelijk maken voor meerdere groepen (bijvoorbeeld ontmoetingsruimten die voor iedereen toegankelijk en aantrekkelijk zijn).

Thema 5: Voorkomen, dat het erger wordt Reactie/advies WMO Adviesraad: •

Ook hier vraagt de adviesraad om extra aandacht voor met name dat deel van de jeugd dat GG Zorg behoeft. Dit ter voorkoming van jeugd die GG Zorg behoeft maar door de voorgenomen maatregelen buiten de boot dreigt te vallen met alle gevolgen van dien.

41

Reactie/besluit college: GGZ Zorg De lokale en regionale Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) hangt nauw samen met de verslavingszorg. Daartoe stellen we het regionale programma ‘collectieve preventie’ op. Waalwijk heeft voor 2012, in overleg met de instellingen bepaald waar de aandacht naar uit moet gaan in onze gemeente. De jeugd is daarin een specifieke doelgroep. Dat betekent concreet dat het merendeel van het programma ingaat op de specifieke problematiek van jongeren. Gezien de bezuinigingen hebben we met de instellingen de afspraak gemaakt dat onze inwoners, die het nodig hebben, in ieder geval de kans krijgen om gebruik te maken van het programma-aanbod. De locatie van het programma-aanbod is in overleg met aangrenzende gemeenten vastgesteld.

Wij danken u nogmaals voor uw advies en vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend, HET COLLEGE VAN WAALWIJK, Namens dit, Het hoofd van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling,

J.P.J. Goossens

42

Investeren in meedoen jaarprogramma Wmo 2012

Recommend Documents