Jaarbeeld 2006 Instituut voor Sponsoring en Fondsenwerving
1. inleiding
Het ISF is de brancheorganisatie voor de lokaal wervende doelen. De kernactiviteiten van het ISF zijn: opleidingen & adviezen, services en belangenbehartiging op het gebied van sponsoring en fondsenwerving. Met de opleidingen & adviezen richt het ISF zich op de gehele branche. De ledenservices en de belangenbehartiging zijn op de leden van het ISF gericht. Het ISF is de enige instantie die zich sterk maakt voor de belangen van de lokale goede doelen. Het ISF is ook het enige adres voor een breed scala aan opleidingen en adviezen voor de goede doelensector. De diverse ledenservices maken het lidmaatschap van het ISF extra interessant. De belangrijkste punten uit dit jaarbeeld: • het ISF ontwikkelt tal van nieuwe opleidingsprogramma’s • het ISF richt met collega-brancheorganisaties het SBF (Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie) op • het ISF komt met succes op voor de positie van de lokale doelen in de discussie over de criteria voor Algemeen Nut Beogende Instellingen • oprichter en voorzitter Maerten Verstegen neemt afscheid • de groei van het aantal leden stagneerde in 2006.
2. leden en lidmaatschappen
Het ledenaantal is in 2006 precies gelijk gebleven. Zowel aan het begin als aan het einde van het jaar telde het ISF 315 leden. Nog steeds zijn de sectoren Zorg & Welzijn sterk vertegenwoordigd bij het ISF. 206 Leden zijn uit deze sectoren afkomstig. In grootte de tweede groep is de sector Cultuur met 63 leden. Daarna komen Onderwijs en Natuur & Milieu met ieder 10 leden. De resterende 30 leden komen uit diverse sectoren als Ontwikkelingshulp en Amateursport & Recreatie. In het verslagjaar is besloten de term ‘participanten’ af te schaffen. Directe aanleiding was het besluit om in 2007 nieuwe lidmaatschapsvormen te introduceren. Meegewogen is ook het feit dat de term ‘participant’ niet goed in het gehoor ligt. Ondanks het feit dat het ISF geen vereniging is, werd gekozen voor de begrippen (gewone) leden en sterleden (voorheen participanten). Het gewone lidmaatschap is bedoeld voor instellingen die graag gebruik willen maken van de gedragscode van het ISF en ook een bijdrage willen leveren aan de belangenbehartiging door het ISF, maar slechts een gering budget hebben en/of minder belangstelling voor opleidingen en adviezen hebben. Organisaties die kiezen voor deze lidmaatschapsvorm hebben onder meer recht op de volgende diensten: 1. mogelijkheid tot gratis inschrijving in het register van de Gedragscode voor Fondsenwerving (als ‘nalever’ van de code);
2. de algemene behartiging van hun collectieve belangen als lokaal/ regionaal wervende instelling; 3. recht op deelname aan de ledenvergadering; 4. recht op deelname aan de halfjaarlijkse informatiemiddag over de gedragscode en sponsoring en fondsenwerving voor lokale doelen; 5. deelname ‘op proef’ aan opleidingsprogramma’s; bij aanmelding als sterlid binnen een jaar, worden de (meer)kosten van gevolgde opleidingsprogramma’s gecrediteerd; 6. korting op de tarieven van opleidingsprogramma’s. Besloten is in de toekomst nog een derde lidmaatschapsvariant toe te voegen.
3. producten en productontwikkeling
In 2006 zijn de volgende reguliere opleidingsprogramma’s georganiseerd:
• de eendaagse workshops Sponsoring (Fusien Verloop), Acties & Evenementen (Deny de Jong), Databasemarketing (Xandra Gruys), Donateurwerving (Arjan Klein), Fondsen (Marian Geling), Grote Giften (Maerten Verstegen), Legatenmarketing (Arjen v. Ketel), Schrijven (Riny Jans), Sponsorcarroussel (Hans van der Westen), Strategisch Onderhandelen (Brigitte Hertz), Subsidies (Sophie de Bree), Vrijwilligers (Annemarie van Hinsberg) en Creatief Denken (Erik van Nieuwenhuizen); • de tweedaagse workshops Fondsenwerving & Communicatie (Riny Jans) en Schrijven (Riny Jans); • drie tweedaagse introductiecursussen; • twee maatprogramma’s Cultuur en een terugkomdag Cultuur; • een maatprogramma Zorg en een terugkomdag Zorg; • drie curricula van de Basisopleiding Fondsenwerving A; • vier bijeenkomsten van curriculum 2006 van de Beroepsopleiding Fondsenwerving B, acht bijeenkomsten van curriculum 2005 en drie examendagen. Verder zijn de volgende programma’s voor speciale doelgroepen georganiseerd:
• maatprogramma patiëntenverenigingen via het Fonds PGO; • workshop ‘Introductie S&F’ voor leden van het Bureau Promotie Podiumkunsten (BPP); • workshop ‘Fondsen’ voor leden van het BPP; • workshops voor vrijwilligersnetwerken in Wageningen, Doorn, Veenendaal en Haren (Gr); • training Nationale Jeugdraad.
In 2006 is de ontwikkeling van een aantal nieuwe programma’s in gang gezet. Naast een aantal nieuwe vaardigheidstrainingen is er ook een geheel nieuwe categorie programma’s ontwikkeld, de verdiepingscursussen. De nieuwe programma’s zullen tegen zeer scherpe voorwaarden worden aangeboden aan de sterleden. Ook gewone leden zullen een korting op deze programma’s krijgen. Derden kunnen de programma’s volgen tegen marktprijzen. De verdiepingscursussen zijn met name bedoeld om de organisaties die al langere tijd lid zijn en de oriëntatiefase inmiddels voorbij zijn, beter te bedienen. De nieuwe programma’s zullen in 2007 van start gaan.
4. belangenbehartiging
Nieuwe criteria voor algemeen nut beogende instellingen In 2006 heeft het ISF heel veel werk verzet op het gebied van de belangenbehartiging van de lokale goede doelen. Zo is er, in samenwerking met het SBF (zie verder) veel tijd en aandacht besteed aan overleg met het Ministerie van Financiën, over de regels die gaan gelden voor algemeen nut beogende instellingen. Uiteraard heeft het ISF veel oog gehad voor de positie van de lokale goede doelen en ervoor gezorgd dat zeer veel lokale doelen binnen de criteria voor de algemeen nut beogende instellingen zullen vallen en daarmee onder dezelfde fiscale condities kunnen werven als de meeste landelijke goede doelen. De nieuwe regeling zal begin februari 2007 gepubliceerd worden in de Staatscourant. Promotie gedragscode als alternatief voor CBF-keur Het ISF is erop gespitst dat lokale goede doelen niet benadeeld worden ten opzichte van de landelijke goede doelen. Het ISF propageert de Gedragscode voor Fondsenwerving in de Non Profit Sector als alternatief voor het dure en rigide CBF-keur, dat een aantal regels kent waaraan veel lokale doelen niet willen en/of kunnen voldoen. Het ISF komt in actie als goede doelen, die niet over een CBF-keur beschikken, worden geweerd of anderszins worden tegengewerkt. En het ISF overlegt met andere organisaties over deelname van lokale doelen in informatiesystemen en andere initiatieven voor goede doelen. Zo heeft het ISF afspraken gemaakt met GeefGratis over de mogelijkheid tot vermelding van het logo van de Gedragscode bij ISF-leden. Ook heeft het ISF met de Nationale Goede Doelen Test afgesproken dat ook goede doelen zonder CBF-keur, maar die wel de Gedragscode hanteren, aan dit initiatief kunnen deelnemen.
Transparantprijs Zeker vermeldenswaardig is ook dat het ISF wederom deelnam aan de toekenning van de Transparantprijs, de prijs voor het beste jaarverslag in de goede doelen wereld. Helaas grijpen nog te weinig lokale goede doelen deze mooie kans om zeer positief in het nieuws te komen. Leerstoel Filantropische Studies Veel mensen in de branche weten dat we in Nederland een leerstoel Filantropie hebben en wel aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de VU te Amsterdam. Betrof het aanvankelijk ‘slechts’ een bijzondere leerstoel, sinds 1 november 2006 is prof.dr. Th. Schuyt gewoon hoogleraar Filantropische Studies. Een bekende publicatie van hem is ‘Geven in Nederland’, een verslag van het periodieke onderzoek naar het geefgedrag van Nederlanders. Vanwege het belang voor de sector levert het ISF een jaarlijkse financiële bijdrage aan deze leerstoel. Wandschildje In 2006 heeft het ISF een wandschildje met het logo van het ISF en de tekst ‘aangesloten bij’ geïntroduceerd. Het wandje is tegen kostprijs te bestellen door leden die de Gedragscode hebben ondertekend. Zo kunnen de leden voortaan nog beter aan de buitenwereld laten zien dat ze zijn aangesloten bij het ISF en in hun fondsenwervende activiteiten veel belang hechten aan kwaliteit en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Oprichting SBF In juni 2006 is het SBF opgericht. SBF staat voor Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie en bestaat uit het ISF, de VFI (Vereniging van landelijke Fondsenwervende Instellingen), de FIN (vereniging van vermogensfondsen) en het CIO (de kerken). Het SBF is ontstaan uit het zogenaamde Brancheoverleg Filantropie, dat dezelfde samenstelling kende, maar niet als zodanig naar buiten trad. Samen met de partners van het SBF is het ISF beter in staat de belangen van de achterban te behartigen. De versnippering in de branche, waarover voorheen door veel (potentiële) gesprekspartners gesproken werd, is verleden tijd: er wordt nu constructief en productief samengewerkt door de vier brancheorganisaties. De belangrijkste doelstellingen van het SBF zijn:
• verbetering van de transparantie van de filantropische sector, onder andere door gerichte samenwerking voor verzameling, analyse en verstrekking van informatie over het functioneren van de aangesloten instellingen; • de gezamenlijke inzet voor spelregels waardoor publieke verantwoording en onafhankelijk toezicht op de wijze van de werving en/of besteding van hun middelen wordt gestimuleerd;
• het bevorderen van een heldere en stimulerende rol van de overheid ter ondersteuning van een effectief en verantwoord opereren van de filantropische instellingen, onder andere door verbetering van de fiscale positie van de filantropische instellingen; • het stimuleren van goede relaties met diverse organisaties die een belangrijke rol in de sector vervullen, w.o. private organisaties, de wetenschap en de overheid; • de ontwikkeling van een gemeenschappelijk kennisplatform t.b.v. de verdere bevordering van de kwaliteit van het werk van de filantropische instellingen.
5. congres Civil Society
Civil Society is het congres dat het ISF jaarlijks, samen met de VFI, de FIN en het NGF (Nederlands Genootschap van Fondsenwervers) organiseert. De vier organisaties zijn ook de bestuursleden van de Stichting Civil Society, die eigenaar is van het congres. In 2006 is op 13 en 14 juni het congres gehouden. Het vond voor het eerst in de Jaarbeurs plaats (Beatrixgebouw). In de nieuwe locatie is meer ruimte voor de plenaire sessies en voor standhouders. Het aantal bezoekers steeg wederom ten opzichte van vorig jaar. Ook het aantal sponsors groeide aanzienlijk, maar door de gestegen kosten werd toch een (beperkt) verlies geleden. In de toekomst zal er meer aan marketing gedaan worden en zal er meer energie gestoken worden in het binden van nieuwe groepen. Ook zal er gekeken moeten worden naar de opzet omdat het congres intussen erg ‘breed’ is geworden en we de belangrijkste doelgroepen goed moeten blijven bedienen. Tijdens het congres heeft de Stichting Civil Society bekend gemaakt dat zij ook door het jaar heen activiteiten wil ontplooien, zoals de uitgave van een nieuwsbrief en de oprichting van een internetcommunity. Dit vooral om de belangstelling voor het congres door het jaar heen levend te houden en de voorkeur van de ‘stakeholders’ in beeld te krijgen. Eind 2006 is besloten dat Civil Society verder gaat professionaliseren. Daartoe zal samenwerking worden gezocht met een kennispartner én met een partij die een bepaald risico wil dragen en de marketingkant van het congres kan versterken. Namens het ISF heeft directeur Paul Schmitz zitting in het bestuur van de Stichting Civil Society. Senior adviseur Arjan Klein heeft zitting in de OC (Organisatie Commissie) van het congres.
6. bezetting
Op 6 september heeft dhr. Maerten Verstegen, voorzitter en oprichter van het ISF, de voorzittershamer overgedragen aan medebestuurslid dhr. Peter Helmer. Dhr. Verstegen heeft zich meer dan vijftien jaar met hart en ziel voor het ISF ingezet en heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan hetgeen het ISF nu is: een gerespecteerde brancheorganisatie met als kernactiviteiten opleidingen & adviezen, belangenbehartiging en ledenservices. Dhr. Verstegen is nu (terecht) van mening dat de pioniersfase van het ISF is afgesloten en dat hij een meer dan voldoende bijdrage aan de ontwikkeling van het ISF heeft geleverd. Ondanks dat blijft dhr. Verstegen betrokken bij het ISF, alleen minder intensief dan voorheen. Hij zal, iets meer op de achtergrond, als adviseur en ambassadeur aan het ISF verbonden blijven. Ook zal hij zo nu en dan een workshop blijven verzorgen en instellingen die dat wensen van advies blijven dienen. Dhr. Verstegens' opvolger als voorzitter, dhr. Helmer, is in zijn dagelijkse leven directeur van de Grote Clubactie en als zodanig goed bekend met (lokaal) wervende instellingen. Dhr. Helmer heeft al laten weten dat het ISF in de toekomst nog meer individuele aandacht aan participanten zal geven en daarnaast nog zwaarder zal inzetten op de behartiging van de belangen van de lokaal wervende instellingen en van de leden van het ISF in het bijzonder. Uiteraard zal het ISF het afscheid van dhr. Verstegen als voorzitter niet zomaar laten passeren en zullen alle leden en andere relaties in de gelegenheid gesteld worden op een gepaste en leuke manier afscheid te nemen. In maart is dhr. C. (Cees) Klaassen het bestuur van het ISF komen versterken. Dhr. Klaassen was in 2006 locatiemanager van Hogeschool VU/Windesheim, locatie Zwolle. De benoeming van dhr. Klaassen past in het streven van het ISF om meer aandacht te gaan besteden aan de onderwijssector en hier ook op bestuurlijk niveau invulling aan te geven. Na meer dan 10 jaar ISFG en vervolgens ISF was dhr. Hans van der Westen, directeur opleidingen van het ISF, toe aan een nieuwe uitdaging. Per half januari is hij in dienst getreden bij het bureau WWAV te Woerden, waar hij als senior adviseur deel is gaan uitmaken van een nieuwe advies-unit voor lokaal en regionaal wervende instellingen. Dhr. Van der Westen zal vanuit zijn nieuwe werksituatie nauw verbonden blijven met het ISF, met name met de beroepsopleiding Fondsenwerving B. Zoals bekend heeft het ISF bij de ontwikkeling en vormgeving van deze opleiding altijd ondersteuning van WWAV gekregen. Deze steun zal dus gecontinueerd worden bij
de verdere ontwikkeling van de opleiding. Ook zal dhr. Van der Westen als docent aan de opleiding verbonden blijven. Dhr. Van der Westen's taken als adviseur zijn overgenomen door dhr. Arjan Klein, die al enkele jaren aan het ISF verbonden is en per 1 januari full time voor het ISF is gaan werken. Dhr. Paul Schmitz heeft als algemeen directeur de leidinggevende taken van dhr. Van der Westen overgenomen. Eind 2006 is besloten, naast dhr. Klein, een tweede senior adviseur aan te trekken. Deze zal begin 2007 bij het ISF in dienst treden.
7. financiën
Het resultaat van het ISF over het gehele jaar kwam uit op circa 20.000 euro en was conform de begroting. Het resultaat was nodig om het eigen vermogen te versterken. De omzet kwam uit op circa 430.000 euro, ruim 10.000 euro boven de begroting.
8. toekomstplannen
Het bestuur van het ISF heeft in 2006 een nieuw ondernemingsplan vastgesteld. Het plan bestrijkt de jaren 2007 tot en met 2009. Het ISF heeft in het plan een aantal ambitieuze doelstellingen neergelegd. Zo is de bedoeling dat in de betreffende periode het aantal leden zal toenemen tot in totaal 750. Aanvang 2007 zal het ISF starten met een ledenwerfactie, die is voorbereid in samenwerking met adviesbureau en sponsor WWAV te Woerden. Om meer aandacht te kunnen besteden aan de leden en om de aanwas van nieuwe leden aan te kunnen, zal er een tweede senior adviseur worden aangetrokken. Zoals gezegd zullen er in 2007 tal van nieuwe programma’s worden aangeboden, waarmee we vooral onze leden die al ervaren mensen in dienst hebben, beter kunnen bedienen. Aan de andere kant zullen we in 2007 de drempel voor het volgen van workshops verlagen door de invoering van gratis workshops voor onze sterleden (vier gratis workshops per jaar). In 2007 zal de gedragscode van het ISF een opfrisbeurt krijgen, zodat deze weer geheel bij de tijd is. Uiteraard zullen alle leden de gelegenheid krijgen om hiervoor suggesties te doen. Komend jaar zullen de website en de digitale nieuwsbrief van het ISF geheel worden vernieuwd. De nieuwe site zal ook een intranet kennen, dat alleen toegankelijk is voor leden en waar in de loop der tijd tal van handige modellen, voorbeelden en checklists zullen worden opgenomen. Mr. Paul F.P. Schmitz, directeur ISF.
