Inleiding op businessmodellen en mogelijke ondersteuning door Agentschap Ondernemen Bernard De Potter Agentschap Ondernemen 4 december 2014
Groene economie… Wat?
welvaartscreatieproces welzijnsverhoging (korte én lange termijn) kwaliteit en leveringszekerheid natuurlijke hulpbronnen (materialen, energie, water, ruimte…) en ecosysteemdiensten is gegarandeerd is veerkrachtig, robuust en respecteert de grenzen van onze planeet Bron Vrind 2014 Hoe kijkt Vlaanderen naar vergroening economie?
Het vergroenen van de economie… milieugerelateerde uitdagingen zijn geen bedreiging maar een opportuniteit vereist vernieuwende, creatieve oplossingen en innovatieve ondernemers nieuwe kansen voor (zinvolle) economische ontwikkeling
Meten van “groene economie”? meetbare “groene economie” indicator ontbreekt oplossing?
-
OESO meetkader hanteert set van “groene economie” indicatoren VRIND 2014: vertaling OESO kader naar “Vlaamse” indicatorenset groene economie (met 4 hoofd thema’s)
-
Milieu- en hulpbronnenproductiviteit Natuurlijk kapitaal Milieukwaliteit Groene beleidsinstrumenten en economische opportuniteiten
Noodzaak tot verduurzaming of vergroening?
Industrie in Vlaanderen Essentieel voor onze welvaart 40 % Vlaamse toegevoegde waarde ► 70 % O&O uitgaven ► 80 % Vlaamse export ► Rechtstreeks werk voor 450.000 mensen ► Jobs bij toeleveranciers en dienstensector ►
Behoud welvaartsstaat gebruik andere businessmodellen noodzaak tot verandering groot => diepgaande verandering/transitie economie & maatschappij crisis scherpt noodgedwongen innovatie aan => opportuniteit bedrijven! verduurzaming is nodig en kan enkel als “milieu” als expliciete meerwaarde in de bedrijfsvoering en -plan wordt beschouwd (= nieuw referentiekader ondernemen)
Nieuwe businessmodellen
spelen in op partijen van markt (bedrijf-consument-overheid) en hun rol vertrekken momenteel vanuit belangrijkste knelpunten (materialen, energie, arbeid) innovatie is onderliggende en inclusieve voorwaarde verschillend voor starters en bestaande bedrijven
Nieuwe businessmodellen (2) Nieuwe financieringsmodellen crowd funding, coöperatieven, ruilen, huur, leasing, lokale munten,… • •
nog veel extern geld op de markt investeringsbereidheid (oa. tgv lage rentes bank) Intern bij bedrijven vaak minder wegens terugplooien op core business en verzekeren cash flow => nood aan ander model met bv. minder “eigendom” maar wel “huur of leasing” van producten, gebouwen, …
Nieuwe businessmodellen enkele voorbeelden - Materialen: circulaire economie, product-dienstcombinaties, kringloop economie, deel-economie, bio-economie, … - Energie: klimaatneutrale economie, C-arme economie, bio-economie, … - Arbeid/Mensen: sociale economie, lokale economie, …
Ondersteuning en rol Agentschap Ondernemen? - Draagvlak “duurzame businessmodellen” bij starters groeit - Om bestaande bedrijven te vergroenen is er vaak nood aan een businesscase met financiële ondersteuning - Vaak nog drempels aanwezig om opstap naar verduurzaming te doen
Agentschap Ondernemen: instrumenten voor groene ondernemers 1.
Oriënterende instrumenten
Energiescan
Materialenscan ~ OVAM Vlaams Materialenprogramma
Agentschap Ondernemen: instrumenten voor groene ondernemers 2.
Steunmogelijkheden voor training en extern advies Kmo-portefeuille voor opleiding, advies, internationaal advies, technologieverkenning, strategisch advies en coaching Ook voor energie en milieu
“kmo-portefeuille” Filmpje mouterij Dingemans
Agentschap Ondernemen: instrumenten voor groene ondernemers 3.
Steun (Vlaams en Europees) voor ecologische investeringen en projecten Ecologiepremie Strategische ecologiesteun Strategische transformatiesteun
Kris Daneels – Als je een goed project hebt en je er zelf in gelooft, moet je er voor gaan: het loont.
1.
Steun (Vlaams en Europees) voor ecologische investeringen en projecten
GERICHTE PROJECTOPROEPEN • CO2-neutrale bedrijventerreinen – filmpje VENECO
1.
Steun (Vlaams en Europees) voor ecologische investeringen en projecten – filmpje VENECO
1.
Steun (Vlaams en Europees) voor ecologische investeringen en projecten
• Bedrijventerreinmanagement • Incubatoren: – Greenbridge (Oostende): centrum voor groene energie – GreenVille (Houthalen-Helchteren): van koolmijn naar centrum groene bedrijven
•
Carbon Leakage -
•
compensatie indirecte emissiekosten van elektriciteitsintensieve bedrijfstakken.
VLAKWA
Vlaams Kenniscentrum Water -
ondernemers, onderzoekers en overheid werken samen initieert, coördineert en faciliteert onderzoek en ontwikkeling Vlaamse kennis en technologie in binnen- en buitenland valoriseren. projecten zoals BIDWEB = Beslissingsondersteunend Instrument voor Duurzaam Water-en EnergieBeheer
• EFRO – steun en thema’s 2014-2020
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) Nieuwe programmaperiode start in 2014
• Interreg IV Vlaanderen - Nederland Inspirerende voorbeelden Bio Base Europe Trainingcenter Terneuzen & pilot plant haven van Gent Interreg budget 21.8 MEUR (6 MEUR EFRO en 7 MEUR VO) http://www.bbeu.org
• Interreg IV Vlaanderen - Nederland Inspirerende voorbeelden
Waterstofregio
Partnership rond verschillende concrete toepassingen met waterstof Interreg budget 14.1 MEUR (3 MEUR EFRO en 3.6 MEUR VO) www.waterstofnet.eu
Nieuw Industrieel Beleid Samen vorm geven aan de industrie van de toekomst
Actieplan NIB – 4 pijlers
Oproepen Nieuw Industrieel Beleid Oproepen zelf meestal gericht naar intermediaire organisaties. Vaak wel interessante dienstverlening voor individuele bedrijven
ECONOMIE
INNOVATIE
ARBEIDSORGANISATIE
INFRASTRUCTUUR
AO
IWT
WSE
EWI
Fabriek van de Toekomst
Uitdagingen en opportuniteiten voor de Vlaamse industrie
►
Aanpak nodig die ons onderscheid van anderen in de wereld → innovatiekracht maakt het verschil ►
►
Nieuwe producten/diensten maken waar de wereld om vraagt en nieuwe markten aanboren
Koploper worden in slimme specialisatie ►
focus op die domeinen met veel potentieel en waarin Vlaanderen wereldleider is of kan worden ►
Duurzame energie, transport, mobiliteit, materialen en gebouwen, duurzame chemie, life sciences, voeding
Fabriek van de Toekomst
Made Different SIRRIS & AGORIA
7 strategische transformatie stappen om Vlaamse maakindustrie om te vormen naar Fabrieken van de toekomst • Transformatie 6: Eco–Productie - filmpje
Made Different – eco-productie filmpje
Handige brochures
NIB projecten (oa. Fabriek van de toekomst)
EFRO-projecten m.b.t. groene economie
Near future …?
www.agentschapondernemen.be www.subsidiedatabank.be
[email protected] Bel gratis 0800 20 555