Agentschap Ondernemen Het ondernemingsplan
An Quaethoven Gent 5 november 2012
Agentschap Ondernemen ► Vlaanderen in Actie: voor meer en sterker ondernemerschap in Vlaanderen. ► Drievoudige kracht: • Ondernemen: Agentschap Ondernemen • Innoveren: IWT – provinciale Innovatiecentra • Internationaliseren: Flanders Investment & Trade
Agentschap Ondernemen Voor élke Vlaamse ondernemer: ► een (kandidaat-)starter ► een ervaren ondernemer ► een buitenlandse investeerder ► een kmo ► een groot bedrijf
Agentschap Ondernemen ►Subsidies (www.subsidiedatabank.be) Opleidingen en advies (KMO-portefeuille); investeringen; bedrijventerreinen of bedrijfsgebouwen; hinder bij openbare werken; ecologische investeringen; enz.
►Informatie en advies over overheidsmaatregelen • vergunningen en wetgeving • expertise inzake start, vestiging, financiering, groei, overname, commerciële innovatie, energie, milieu, ICT, IE, design, detailhandel,… • tools: Subsidiedatabank, Startkompas, Energiescan, IE-scan • verwijzing naar gespecialiseerde diensten
Agentschap Ondernemen ►Vlaamse overheid: • Kosteloze (maar beperkte) dienstverlening • Onafhankelijk en zonder verplichting
►Verwijzing naar gespecialiseerde diensten ►Samenwerking met projectpartners prestartersinitiatieven: • Haalbaarheidsberekening voor alle prestarters (Go4Business) • Doelgroepen: vrouwen, allochtonen, 50+, arbeidsgehandicapten, high potentials
www.agentschapondernemen.be
Ondernemingsplanwedstrijd Vlaanderen
Haalbaarheid van het project ►
1 op 4 startende ondernemers stoppen met hun zaak binnen de twee jaar
►
Een doordachte en goede voorbereiding verhoogt uw slaagkansen.
►
Betere inschatting van het risico, vermijden van onaangename verrassingen.
►
Bekijken van de haalbaarheid is de uitgangsbasis voor opmaak van een businessplan.
Wat is de succesformule voor Belgische Wafels in New York?
De trap naar succes
Geheime formule
BUSINESSPLAN
Goede voorbereiding = Slaagkansen verhogen
Bereken de haalbaarheid van je project Tools: ►
Startsimulator Unizo (online of downloadbare doc)
►
Ondernemingsplan DBO (met handleiding!)
►
Startkompas Agentschap Ondernemen (pdf of excel)
►
…
Startkompas 1. Projectvoorstelling 2. Omgevingsanalyse 3. Commercieel plan
4. Organisatieplan 5. Financieel luik
Interne haalbaarheid
Externe haalbaarheid
Risicograad DOEN!
NIET DOEN!
Project herbekijken
1. Projectvoorstelling ►
Beschrijf uitvoerig wat je precies van plan bent te gaan doen
►
Waarom denk je dat jouw project zal slagen?
►
Wat houdt je eventueel nog tegen om te kunnen starten?
2. Omgevingsanalyse Wat/Wie ,in de ruime omgeving , komt in contact komt met mijn project ?
Concurrenten directe indirecte
Onderneming Ondernemer
Leveranciers
Markt/Sector
Klanten/doelgroep
Leer van je concurrenten: mystery shopping ! Checklist concurrenten ligging openingsuren diensten/assortimenten communicatie & bekendheid service prijsniveau personeel klanten
3. Het commercieel plan: de 4 P’s (5)
3. Het commercieel plan
4. Het organisatieplan ►
Algemene organisatie: openingsuren, personeel,…
►
Juridische vorm: eenmanszaak of vennootschap? (welke?)
►
Administratieve formaliteiten: ondernemingsloket, vergunningen, boekhouding,…
5. Het financieel luik ► ►
► ►
Investeringsplan Financieringsplan
Vaste kosten Variabele kosten Marges
Einddoel:
break-even = doodpuntomzet
Startkompas 1. Projectvoorstelling 2. Omgevingsanalyse 3. Commercieel plan
4. Organisatieplan 5. Financieel luik
Interne haalbaarheid
Externe haalbaarheid
Risicograad DOEN!
NIET DOEN!
Project herbekijken
Externe haalbaarheid ► Marktpotentieel ? Inwoners, gezinnen, bestedingen,… ► Aftoetsen van marktpotentieel met de doodpuntomzet ► Marktaandeel
Voorbeeld haalbaarheidsstudie: De Biopolder Wellness
1. Projectvoorstelling •
3 vriendinnen: kok, diëtist, schoonheidsspecialiste
•
Bio-belevingscentrum ‘De Biopolder’: •
Wellness & schoonheidszorgen
•
Verkoop bio-producten met voedingsadvies
•
Bio-restaurant
•
Vestigingsplaats: nabij Knokke
•
Voor lokale markt en toeristen
•
Niet: bed & breakfast, kinderboerderij, therapieën, seminarieruimte, feestzaal
•
Wat houdt ons nog tegen: kapitaal, vergunningen, juridische info
2. Omgevingsanalyse • •
• • • •
Sector/markt: wellness, bio en eetcultuur in de lift Concurrenten: divers aanbod wellness en bio-restaurants, nog geen combinatie Klanten: 5 miljoen mensen in straal 100 km (B, NL) Leveranciers: bio-boeren uit de buurt (terroir) Trends: onthaasting, slow food, beleving Evoluties: nabijheid, gezondheid, escapisme
2. Omgevingsanalyse - locatie
2. Omgevingsanalyse - sector
3. Commercieel plan • Product/dienst: bio-belevingscentrum
Wellness & Lichaamsverzorging
Wellness: sauna, jacuzzi, relaxruimte,… Lichaamsverzorging: massage, manicure, pedicure,… Individueel of in groep, ook arrangementen.
Winkel
Bio-producten met advies: - Voeding - Drank - Textiel - Verzorging - Speelgoed…
Bio-Restaurant
Dagelijks vers aanbod biogerechten en tearoom. 40 zitplaatsen
3. Commercieel plan •
Prijs (incl. BTW): • Wellness: per sessie 2 uur € 80 • Lichaamsverzorging: € 20 tot 100 (volgens verzorging en product) • Verkoop bio-producten: van potje choco € 3,5 tot handtas € 100 • Restaurant: € 1,8 (drank) tot € 25 (compleet menu)
•
Promotie: • Website www.biopolder.be • Sociale media • Folders in VVV’s, winkelpunten, diëtisten,… • Advertenties: lokale pers, lifestylemagazines,… • Free publicity in pers • Direct mailing • Banners op websites (toerisme, horeca) • …
3. Commercieel plan •
Plaats: • Vlot bereikbaar (toegangswegen en parking) • Nabij: landelijke rust, toeristische trekpleisters (Kust, Brugse Ommeland, Sluis)
4. Organisatieplan • •
• •
Vennootschapsvorm: bvba Taakverdeling: • 3 vennoten: • wellness/lichaamsverzorging • diëtist-winkelierster • kok • 3 werknemers: • assistent wellness/lichaamsverzorging • allround netheid + winkel • kelner Openingsuren: 9 tot 23 uur, dinsdag gesloten Reglementering: stedenbouwkundig, milieu (Vlarem), hygiëne (HACCP), voeding (FAVV), muziek (Sabam), biolabels, veiligheid,…
5. Financieel luik Investeringen Oprichtingskosten (notaris, ondernemingsnr.) Materiële vaste activa
€ 2.000,00 € 627.500,00
(gebouw, verbouwing, inrichting, machines en toestellen) Vlottende activa
€ 32.250,00
(voorraad grondstoffen en handelsgoederen, geld) Voorfinanciering BTW
Totaal
€ 26.775,00
€ 688.525,00
Financiering Eigen middelen (oprichters)
€ 68.525,00
Winwin-lening
€ 100.000,00
Participatiefonds (Starteo) 10 jaar
€ 250.000,00
Lening bank op 5 jaar
€ 20.000,00
Lening bank op 20 jaar
€ 250.000,00
Totaal
€ 688.525,00
Vaste kosten jaar 1 Huisvesting
€ 15.100,00
Administratie
€ 3.784,00
Marketing
€ 6.600,00
Exploitatie, productie en transport
€ 6.510,00
Personeelskosten
€ 173.400,00
Financiële kosten
€ 22.400,00
Kapitaalsaflossing
€ 49.849,00
Totaal (kasstroombenadering)
€ 277.643,00
Variabele kosten Bruto winstmarge • • • •
Wellness 100 % Lichaamsverzorging: manuele verzorging100%, producten 33% Verkoop bio-organische producten 40% Food/drink 60 %: 1 maaltijd: gemiddeld € 15 verkoopprijs incl. BTW (21% *) 12,40 € excl. BTW 40%
60%
4,95 € aankoop ingrediënten
7,45 € winstmarge
* 21% voor drank en 6% voor voeding. In de oefening wordt de BTW gemakkelijkheidshalve berekend op 21%.
Prognose bruto winstmarge: 40% van de omzet via wellness 5% van de omzet via manuele lichaamsverzorging • 5% van de omzet via lichaamsverzorgingsproducten • 20% van de omzet via verkoop bio-organische producten • 30% van de omzet via food/drink • •
=> gemiddelde bruto winstmarge: (40%x100%) + (5%x100%) + (5%x33%) + (20%x40%) + (30%x60%) = 72,65%
Breakevenomzet Omzet nodig om alle kosten te kunnen betalen = vaste kosten / bruto winstmarge = € 277.643/ 72,65 % = € 382.166 (excl. BTW)
Incl. BTW: € 382.166 + 21% = € 462.421 Hiervan:
€ 184.968 € 23.121 € 23.121 € 92.484 € 138.726
wellness (=40 % van omzet) lichaamsverzorging (=5% van omzet) verzorgingsproducten (=5% van omzet) verkoop winkel (=20% van omzet) restaurant (=30% van omzet)
Is een omzet van € 462.421 intern haalbaar? • •
48 weken/jaar open, 6 dagen/week open Alle prijzen BTW inbegrepen
•
Wellness: gemiddelde prijs per sessie van 2 uur = € 80 • 40 % breakevenomzet via wellness = €184.969 • Wellnessbeurten: 2.312/jaar, 48/week, 8/dag
•
Lichaamsverzorging – behandeling: gemiddelde prijs per sessie = € 40 • 5% breakevenomzet via behandeling = € 23.121 • Behandelingen: 578/jaar, 12/week, 2/dag
•
Lichaamsverzorgingsproducten: gemiddeld gebruik per klant = € 15 • 5% breakevenomzet via producten= € 23.121 • Verkopen van € 15: 1.541/jaar, 32/week, 5/dag
Is een omzet van € 462.421 intern haalbaar? (vervolg) Alle prijzen BTW inbegrepen
•
Winkel: gemiddelde besteding per klant = € 25 • 20% breakevenomzet via winkel = € 92.484 • Verkopen van € 25: 3.699/jaar, 77/week, 13/dag
•
Restaurant: gemiddelde verkoopprijs per maaltijd = € 15 • 30 % breakevenomzet via restaurant = € 138.726 • Maaltijden: 9.248 jaar, 192/week, 32/dag
Externe haalbaarheid? Kunnen we een omzet van € 462.421 uit de markt halen?
Marktonderzoek - Ligging: aantrekkingskracht regio, welvaartsindex - Bestedingsgedrag: huishoudbudgetonderzoek, sectorcijfers, welvaartsindex,… - Concurrentie: directe en indirecte
bronnen • •
• • • •
Branches en cijfers: http://www.vlam.be/facts/index_nl.phtml en http://www.hbd.nl/ en http://www.oivo-crioc.org/nl Huishoudbudgetenquêtes: http://statbel.fgov.be/nl/modules/publications/statistiques/arbeidsmarkt_levensomstandi gheden/huishoudbudget_1999-2010.jsp Koopstromen : Limburg, Vlaams-Brabant, Antwerpen Inwonersaantallen, bevolkingspiramide, gezinssamenstelling, inkomen: http://aps.vlaanderen.be/lokaal/lokale_statistieken.htm Welvaartsindex: http://statbel.fgov.be/nl/binaries/fisc1993_2004_nl_tcm325-33413.xls Sectorfederaties: www.sectorlink.be
Te behalen marktaandeel • •
Breakevenomzet (incl. BTW) Marktpotentieel (statistisch berekend)
•
Dit betekent dat De Biopolder 20% van het marktpotentieel moet behalen om break-even te zijn.
•
Hoe sterk zijn de concurrenten? DOEN OF NIET?
€ 462.421 € 2.300.000
Startkompas 1. Projectvoorstelling 2. Omgevingsanalyse 3. Commercieel plan
4. Organisatieplan 5. Financieel luik
Interne haalbaarheid
Externe haalbaarheid
Risicograad DOEN!
NIET DOEN!
Project herbekijken
Haalbaarheid Indien ja ► Haalbaarheidsstudie aanvullen met actieplan en uitwerken tot een ondernemingsplan Indien nee ► Haalbaarheidsstudie aanpassen
Businessplan ► Duidelijke beschrijving van het doel van de onderneming (missie) en hoe je dat wil bereiken (strategie) ► Belang om jaarlijks aan te passen (dynamisch) ► Vele modellen beschikbaar, basisinhoud vergelijkbaar ► Beknopt en eenvoudig (max. 30 bladzijden) ► Uitgeschreven + cijfermatig onderbouwd ► VOOR Volledig – Objectief - Overzichtelijk - Realiseerbaar
Businessplan
Extra elementen voor businessplan ► Haalbaarheid is de basis van het ondernemingsplan
► Aanvullen met eventueel: • Resultatenrekening • Kasplanning • Team/ organisatie • Planning - tijdstabel • SWOT-analyse
Voorbeelden Agentschap Ondernemen: • modelbouw en kinderschoenwinkel Plankgas: • Pannenkoeken Cools • Op KT: top 5 vorige editie (tita toverhuis, move to improve, mobile car service, broaday, tegelwerken Dimitri Hooft)
Agentschap Ondernemen Hoofdzetel in Brussel Kantoren in Brugge, Gent, Antwerpen, Leuven, Hasselt
Gratis nummer: 0800-20555
www.agentschapondernemen.be
