Inleiding. Het Proces Rol gebiedscommissie

Advies gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk op voorgenomen besluit college B&W met betrekking tot: “ het sluiten van het zwembaddeel van sportcentrum Schuttersveld en de zwembadactiviteiten verplaatsen naar andere zwembaden”.

Inleiding

Op donderdag 25 september 2014 heeft de gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk eerst via de media, en later op de dag middels een adviesaanvraag van de wethouder Sport & Cultuur, kennis genomen van het voorgenomen besluit van het college om het zwembadgedeelte Schuttersveld te sluiten en de zwembadactiviteiten te verplaatsen naar andere zwembaden. Pas op dinsdag 30 september is de gebiedscommissie door de verantwoordelijk wethouder Cultuur en Sport nader geïnformeerd. Bewoners hebben naar aanleiding van de mediaberichtgeving vragen gesteld. Zij vroegen zich openlijk af of de gebiedscommissie hiervan reeds op de hoogte was, dan wel om advies was gevraagd bij de totstandkoming van de maatregel. Wij hebben hierop negatief moeten antwoorden. Men vroeg zich ook af hoe de voorgestelde maatregel zich verhoudt tot het gebiedsplan, dat opgesteld is samen met bewoners, organisaties en instellingen uit de wijk en, dat de ambities en doelstellingen van het gebied weergeeft.. In zijn brief van 23 september 2014 stelt het college dat de gebiedscommissie duidelijke strategieën en prioriteiten heeft benoemd voor de wijken en met name Oud-Crooswijk. Het geeft dan ook aan dat het van belang is dat voor onze vraagstukken en analyses binnen de kaders voldoende aandacht is. In de honorering van de knelpunten en de voorgestelde maatregel van het college “omtrent het sluiten van het zwembaddeel Schuttersveld” zien we hier bitter weinig van terugkomen.

Het Proces – Rol gebiedscommissie

Na ontvangst van de adviesaanvraag is door de Gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk een participatietraject opgezet om de meningen van direct betrokkenen, bewoners van de wijk, verenigingen en overige instellingen te inventariseren. Naast een hoorzitting, heeft er overleg plaatsgevonden met de dienst Sport & Cultuur, Rotterdam Sport Support en de verschillende verengingen die gebruik maken van het zwembad. Ook is gesprokken met verenigingen en betrokkenen en om te kijken in hoeverre zij bereid zijn mee werken aan het verbeteren van de exploitatie van het zwembadgedeelte van Schuttersveld. Daarnaast heeft de gebiedscommissie zich verder verdiept in de problematiek omtrent het zwembad Schuttersveld en de impact van de voorgestelde maatregel op verenigingen, het gebied en zijn bewoners en de ambities en doelstellingen van het gebiedsplan en het uitvoeringsprogramma ‘Crooswijk Werkt’. Ook is gekeken naar mogelijke oplossingsrichtingen en geslaagde burgerinitiatieven bij de verzelfstandiging van zwembaden. Dit om te komen tot een weloverwogen oordeel en kwalitatief goed advies dat op een unaniem draagvlak in de gebiedscommissie kan rekenen en recht doet aan de belangen van bewoners en betrokkenen in het gebied. Maar ookheeft de gebiedscommissie gekeken naar oplossingsrichtingen die recht doet aan de beoogde bezuinigingsopgave van het college. In haar adviesrol dient de commissie genoegzame informatie verstrekt te worden om haar rol goed uit te kunnen oefenen. Meermale is door de commissie om bepaalde informatie gevraagd om zo zelfstandig haar mening dan wel haar oordeel te kunnen vormen. De commissie heeft onder andere geen inzicht gekregen in de exploitatiecijfers over 2013/2014. Actuele informatie waarvan wij vinden dat die van belang is om een goed oordeel te kunnen vormen over het huidige exploitatietekort.

Advies inzake voorgenomen sluiting zwembadgedeelte Schuttersveld

1

Motivatielijn college van B&W betreffende voorgenomen besluit: Door het college is in de brief van 25 september de volgende motivatielijn aangegeven bij hun besluit te komen tot sluiting van het zwembadgedeelte Schuttersveld en de verplaatsing van de zwemactiviteiten naar andere zwembaden. 1. De verzorgingsgebieden van de zwembaden Schuttersveld, het Oostelijk Zwembad en het Zwembad Noord (Van Maanenbad) overlappen elkaar; 2. Landelijk onderzoek laat zien hoe reisbereidheid zich verhoudt tot het zwembad, 82% is bereid 5 km te reizen naar een zwembad; 3. Recente enquête onder zwemverenigingen voor het 50-meter bad laat zien dat sportzwemmers voor een kwalitatief goede voorziening bereid zijn verder te reizen; Op basis hiervan komt het college tot de conclusie dat het zwembad Schuttersveld (onderdeel van een combicentrum met een sporthal) niet noodzakelijk is om het voorzieningenniveau in Rotterdam en in het bijzonder in het verzorgingsgebied Kralingen-Crooswijk/Noord op peil te houden. Verdere afwegingen die de wethouder daarbij noemt en bij de overweging een rol hebben gespeeld zijn: a. Dalende bezoekersaantallen: Van circa 100,000 per jaar naar 68.000 in 2013; b. Zwembad is sterk verouderd; c. Gebruikshorizon 2015; d. Moderniseringsslag zou een investering van 3,5 mln vragen; e. Oostelijk zwembad en Zwembad Noord hebben na renovatie een hoog comfort voor de bezoekers en voldoen aan alle nieuwe eisen. Ten aanzien van de toekomst van het combicentrum Schuttersveld en de transitie met betrekking tot school- en leszwemmen, het doelgroepzwemmen en verenigingen wordt gesteld dat: 1. Het sporthaldeel wel open blijft; 2. School- en leszwemmen en het doelgroepzwemmen (met name ouderen) verplaatst kunnen worden naar de zwembaden Oostelijk en Noord, waarbij voor het schoolzwemmen busvervoer beschikbaar is; 3. verenigingen kunnen kiezen uit diverse zwembaden, omdat verenigingszwemmen minder locatiegebonden is; 4. Proces tot herplaatsing in nauw overleg plaats vindt met scholen, verenigingen, de individuele zwemmers en met Sportfondsen Rotterdam; 5. Feitelijke sluiting van het zwembad rond de zomer 2015 zal zijn na aflopen van het bestaande contract schoolzwemmen; 6. Er onderzoek zal komen naar de herbestemming van het zwembaddeel, waarbij ingezet wordt op sportfuncties.

Onze reactie op de voorgestelde maatregel, overige overwegingen en advies

Hieronder geeft de gebiedscommissie haar reactie op de gevolgde motivatielijn van het college. Vervolgens staat de gebiedscommissie stil bij een aantal andere overwegingen en afwegingen en komt zij vervolgens tot haar advies. De verzorgingsgebieden van de zwembaden Schuttersveld, het Oostelijk Zwembad en het Zwembad Noord (Van Maanenbad) overlappen elkaar; Zoals gebruikelijk in grote steden bevindt zich in de directe omgeving van Schuttersveld een groot aantal zwemvoorzieningen dat een minstens even uitgebreid voorzieningenaanbod en een groter activiteitenaanbod heeft. Het verzorgingsgebied van het Schuttersveld beperkt zich echter tot de gebieden Oud-Crooswijk, Nieuw-Crooswijk en het Oude Noorden. Door de zwakke sociaal economische structuur en bevolkingssamenstelling zullen doelgroepen uit het gebied niet snel hun heil zoeken bij andere zwembaden.


2

Daarnaast zijn het Van Maanenbad en het Oostelijk zwembad recent gerenoveerd. Op basis hiervan luidt de conclusie dat het zwembad van Schuttersveld vooral een wijkfunctie heeft en vooral- maar zeker niet uitsluitend- bezoek uit Oud-Crooswijk, Nieuw-Crooswijk en het Oude Noorden zal ontvangen. Dit geldt overigens niet voor het verenigingsbezoek, dat ook van verder weg zal komen. Met betrekking tot het activiteitenaanbod is in 2012 besloten het recreatief zwemmen qua aanbod te stoppen, wat tot een daling in het aantal bezoekers heeft geleid. Landelijk onderzoek laat zien hoe reisbereidheid zich verhoudt tot het zwembad, 82% is bereid 5km te reizen naar een zwembad; Het college refereert hier aan een landelijk onderzoek continue vrijetijdsbesteding en gaat hierbij totaal voorbij aan de focuswijk Crooswijk met zijn specifieke eigen gebiedskenmerken. Door de sociaal zwakke economische positie van bewoners, de bevolkingssamenstelling en de kenmerken van het gebied is de reisbereidheid van de mensen in het verzorgingsgebied van Schuttersveld beperkt. Er is hier sprake van stedelijk gebied en zoals gebruikelijk in grote steden is de aanwezigheid van zwemvoorzieningen in de directe omgeving niet ongewoon. Recente enquête onder zwemverenigingen voor het 50-meter bad laat zien dat sportzwemmers voor een kwalitatief goede voorziening bereid zijn verder te reizen; Sportzwemmers die gebruik willen maken van een 50-meter bad zijn bereid om voor een kwalitatief goed 50 meterbad voorziening te reizen. Dit geldt echter niet voor alle sportzwemmers, 25 meter badzwemmers en zeker niet voor verenigingen die aangeven juist gebruik te willen maken van het Schuttersveld vanwege zijn kleinschaligheid, de bereikbaarheid, en de gunstige tariefstelling voor verenigingen. Indien verder reizen tevens met zich meebrengt dat zwemverenigingen hun contributies substantieel dienen te verhogen met meer dan 38% dan zal de animo voor sportzwemmers om verder te reizen beperkt zijn en staat tevens het voortbestaan van een aantal verenigingen op het spel. Ook jongeren in de leeftijdscategorie tot en met 16 jaar die lid zijn van schoolsportverenigingen zullen waarschijnlijk afhaken. Op basis hiervan is de conclusie dat het zwembad Schuttersveld (onderdeel van een combicentrum met een sporthal) niet noodzakelijk is om het voorzieningenniveau in Rotterdam en met name in het verzorgingsgebied Kralingen-Crooswijk/Noord op peil te houden. Deze conclusie doet in onze optiek geen recht aan het belang van het voorzieningenniveau in Crooswijk. In het gebiedsplan ‘Krachtig Kralingen Crooswijk’ pleit de gebiedscommissie voor het behoud en versterken van voorzieningen in de wijk. Zeker in Crooswijk waar de sociale binding en structuur verbeterd kan worden en we mensen willen bewegen om mee te doen in de samenleving. Mensen dienen geactiveerd te worden om een tegenprestatie te leveren, hun capaciteiten te ontwikkelen om zodoende hun kans op werk te vergroten. Deze ambitie is samen met een aantal samenwerkingspartners en de gemeente onderschreven en in het samenwerkingsconvenant ‘Çrooswijk Werkt’ worden concrete doelstellingen en strategieën benoemd. Schuttersveld heeft een unieke locatie in de wijk en vervult een belangrijke wijken ontmoetingsfunctie. Een plek voor ontmoeting en activering. Naast informatie, advies en ondersteuning en activering kunnen sport en bewegen, taal- en cultuurontwikkeling en het stimuleren van een gezonde leefstijl deel uit maken van het nieuwe concept Buurthuis van de toekomst. Er is behoefte aan een visie op het multifunctionele sportcentrum Schuttersveld. Wat is de ideale combinatie naar de toekomst toe en hoe past hierin het zwembad? De commissie is voorstander van zorg- en sportaccommodaties die naast hun primaire functie ook voor andere zaken gebruikt kunnen worden. Dit maakt dat accommodaties beter benut worden waardoor zij beter in staat blijven hun huisvestingskosten te betalen Dit dient nader onderzocht te worden inclusief de mogelijkheden om over te gaan tot zelfbeheer dan wel overdracht van het zwembadgedeelte aan een externe partij dan wel wijkonderneming. Dit vraagt om een zorgvuldig proces en afweging en het onderzoeken van de verschillende mogelijkheden.


3

Door het college worden verder de volgende overwegingen meegenomen: Dalende bezoekersaantallen: Van circa 100,000 per jaar naar 68.000 in 2013; De daling van de bezoekersaantallen is in 2014 gekeerd. Door het terughalen van het schoolzwemmen en beperkt recreatief zwemmen naar het Schuttersveld staat het bezoekersaantal per eind september 2014 op iets meer dan 66,000. Als we deze cijfers doortrekken naar ultimo december 2014 dan komt het geprognosticeerde aantal bezoekers te liggen rond de 90,000. Verder is er een toename van het aantal verenigingszwemmers. Zwembad is sterk verouderd; In het Con Visie onderzoek uit 2011 wordt opgemerkt dat het zwembadcomplex een technische levensduur heeft van 35-40 jaar. Het zwembad is geopend in 1986, wat betekent dat de technische levensduur rond 2021-2026 ten einde loopt. In 2011 is met Strukton BV een 10 jarig onderhouds- en energie prestatiecontract afgesloten ten aanzien van de energiekosten, het beheer en totale onderhoud van het zwembad. Ook de andere gemeentelijke zwembaden vallen in dit contract. Ook dit contract impliceert een levensduur die doorgaat tot 2021. Doelstelling van het contract is in het kader van het Groene Gebouwen project te komen tot een duurzame energiebesparing van 34% . Sluiting van het zwembad in 2015 zal tot gevolg hebben dat het huidige contract juridisch moet worden opengebroken. Ons is medegedeeld dat de kosten van het openbreken van het contract beperkt zijn. Wij hebben dit als gebiedscommissie niet verder kunnen beoordelen. Gebruikshorizon 2015; Het college geeft aan dat de gebruikshorizon van het zwembadgedeelte ligt rond 2015. Op basis van de verwachte technische levensduur en de bestaande contracten op het gebied van onderhoud en energie komt deze nieuwe gebruikshorizon voor de gebiedscommissie uit de lucht vallen. Bij de overgang van het zwembad in 2013 naar de gemeente is door de deelgemeente verder gevraagd het voorzieningniveau de komende jaren gestand te doen. De gebruikshorizon van 2015 is alleen te verklaren vanuit de redenering dat de voorgestelde maatregel van het college om het zwembadgedeelte te sluiten gestand wordt gedaan. De verenigingen die gebruik maken van het zwembad stellen dat de functionaliteit en de technische staat van het zwembad aan hun behoeften en wensen voldoet. Zij zijn juist zeer tevreden met het zwembad . Verder zijn zij niet bekend met gebreken en is er in 2013 nog een investering gedaan in de douches, wat niet logisch geweest zou zijn bij een gebruikshorizon 2015. Door de gebiedscommissie is meermale het verzoekgedaan aan S&C om met Stadsontwikkeling te kijken naar de slechte staat en conditie van het zwembad. Dit om ons in staat te stellen zelfstandig een oordeel te vormen. De beschikbare informatie waar wij ons op moeten baseren berust uitsluitend op wat ons medegedeeld is in een gesprek met de dienst Sport& Cultuur. Vraag is bij wie een eventuele onderhoudsverplichting zou komen te liggen? Bij de eigenaar van het zwembad of bij Strukton BV die verantwoordelijk is voor het beheer, onderhoud en energiekosten van het zwembad. Ondanks herhaalde verzoeken om meer inzicht is hieraan geen gevolg gegeven. Moderniseringsslag zou een investering van 3,5 mln vragen; De verenigingen geven aan geen modernisering te wensen. Zij zijn tevreden met de huidige uitstralingen en het gebruikersgemak. Het is noodzakelijk eerst een visie op de multifunctionele toekomst van Schuttersveld op te stellen met mogelijke opties en scenario’s en daarna pas een besluit te nemen. Omdat dan pas duidelijk is wat de kosten van aanpassing zullen worden. Daarna kan pas een keuze worden gemaakt om te investeren in het zwembad of te investeren in het totale complex. Welke investering het ook gaat worden, duidelijk is dat hiervoor geen middelen zijn opgenomen in de begroting van de stad. Ons is meegedeeld dat indien de kosten voor de moderniseringsslag nihil zouden zijn geweest, het voorgenomen besluit, namelijk het sluiten van het zwembadgedeelte, toch zou zijn genomen. Verder is ons medegedeeld dat het bedrag van 3,5 miljoen een zeer grove schatting is. Ons kon geen specificatie worden gegeven.


4

Oostelijk zwembad en Zwembad Noord hebben na renovatie een hoog comfort voor de bezoekers en voldoen aan alle nieuwe eisen. Het klopt dat het Oostelijk zwembad en het van Maanenbad na renovatie een hoog comfort voor de bezoekers hebben. Maar deze twee baden hebben meer een stedelijke functie en het Schuttersveld heeft meer een wijkfunctie. De gebruikers vinden de huidige functie voldoende. Verder beschikt het Schuttersveld ten opzichte van de twee hiervoor genoemde baden over een zwembadlift voor doelgroepen met een beperking. Daarnaast is het bad relatief klein en overzichtelijk. Met name voor de Dovenzwemvereniging is dit een belangrijke voorwaarde. Ten aanzien van de toekomst/ transitie van doelgroepen en verenigingen wordt door het college het volgende gesteld: Het sporthaldeel blijft wel open; Prima, de beschikbare uren worden goed gebruikt. Er is een goede bezetting door de verenigingen in de avonduren en door scholen overdag. De ligging is goed. Wel zien wij mogelijkheden in het meer verbinden van binnen en buitensport. Dit door fysieke aanpassingen aan het pand en een toegang aan de achterkant naar de sportvelden. Een nieuwe entree aan deze kant biedt mogelijkheden om de horeca beter te benutten door een mogelijk buitenterras te verbinden met de horeca binnen. Dit maakt ook mogelijk dat externe exploitanten interesse kunnen hebben in het uitbaten van de horecavoorziening. Dit zou een meerwaarde voor het gebied kunnen hebben en een positief effect op sport en bewegen. School- en leszwemmen en het doelgroepzwemmen (met name ouderen) kunnen verplaatst worden naar de zwembaden Oostelijk en Noord, waarbij voor het schoolzwemmen busvervoer beschikbaar is; De directeur Sport en Cultuur bevestigt de toezeggingen voor het verplaatsen van de scholen vanuit de directie Jeugd en Onderwijs. Hij heeft de garantie gegeven dat elf scholen worden verplaatst, waarvan acht per bus moeten reizen en drie er lopend kunnen komen. Wel vragen wij ons af hoe het busvervoer te rijmen is met het stedelijk beleid over het verlagen van de CO2 uitstoot. De particuliere zwemschool Swimbee is niet voorzien in het verplaatsen. Zij hebben aangegeven dat er geen plek is in de omliggende zwembaden. Hierdoor zal het voortbestaan van de zwemschool in gevaar komen. Daarnaast is de reisbereidheid en de mogelijkheden voor de doelgroep ouderen niet meegenomen. De doelstelling van het Schuttersveld is een wijk en ontmoetingsplek voor onder andere ouderen. Dit voorgenomen besluit doet hier afbreuk aan. Daarnaast zal door de kosten voor het verder reizen veel ouderen afhaken. Dit komt de gezondheidsbevordering niet ten goede. De ouderen kunnen vereenzamen en in een sociaal isolement terechtkomen. Terwijl er voor deze doelgroep juist meer inzet nodig is. Ook zien wij een risico in de toename van jongeren overlast omdat deze doelgroep juist moet worden begeleid naar activering om terugkeer in de maatschappij te bevorderen. verenigingen kunnen kiezen uit diverse zwembaden, omdat verenigingszwemmen minder locatiegebonden is; De verenigingen geven aan tevreden te zijn met de locatie en de functionaliteit van het zwembad. Een bad met slechts 4 banen en het daarbij behorende beperkte tarief voorziet in een duidelijke behoefte. Het verplaatsen van de verenigingen zal het voorbestaan van deze verenigingen ondermijnen. Navraag door de betrokken verenigingen leert dat er nagenoeg geen capaciteit beschikbaar is voor verenigingen in andere zwembaden. Daarnaast zullen de tarieven stijgen. Dit besluit leidt tot forse contributieverhoging. Daarnaast zullen veel leden afhaken door de ongunstige tijdstippen voor trainingen en wedstrijdzwemmen. Daarnaast kost verder reizen meer geld. De dovenvereniging stelt specifieke eisen aan een zwembad. De afmeting van het bad dient niet te groot te zijn, aangezien visueel contact erg


5

belangrijk is voor het leszwemmen van deze doelgroep. Hierdoor zal de enige dovenzwemverening in haar bestaan worden bedreigd. Verplaatsing van de verenigingen levert ledenverlies op. Ook een goede horecavoorziening is voor een aantal verenigingen een belangrijke voorwaarde. Ook worden er in Schuttersveld zwemactiviteiten georganiseerd door de schoolsportvereniging Crooswijk. Deze activiteiten sluiten direct aan op de schooluren. Wij kunnen niet vaststellen of deze verenigingen een andere plek kunnen vinden. Gezien het feit dat het zwembad in Charlois en het Afrikaanderbad ook gaan sluiten en het 50-meterbad niet eerder dan in 2017 kan worden gerealiseerd. Hierdoor ontstaat er een tekort aan zwemwatercapaciteit. Het proces voor de individuele zwemmers is eveneens niet duidelijk. Vooralsnog is er geen contact met deze groep geweest. Er is ons verteld dat dit pas aan de orde is nadat het besluit definitief is. Voor een groot gedeelte gebruikers is er dus geen garantie dat de zwemactiviteiten op het zelfde niveau kunnen blijven doen. Proces tot herplaatsing vindt in nauw overleg plaats met scholen, verenigingen, de individuele zwemmers en met Sportfondsen Rotterdam; Wij constateren dat er vanuit Sport en Cultuur geen contact is geweest met de verenigingen. De verenigingen hebben zelf contact gezocht met de omliggende baden. De conclusie is dat er geen plek is voor deze verenigingen, tenzij in de late avonduren, vanaf 22.00 uur, wat zeer bezwaarlijk is temeer omdat de leden van de verenigingen afkomstig zijn uit een groot verzorgingsgebied. Ook met individuele zwemmers is geen contact gezocht. Alleen ten aanzien van het schoolzwemmen is contact gezicht met de directie JOS en de directie van het Sportfondsenbad. Feitelijke sluiting zwembad rond zomer 2015; Als het college besluit het zwembad rond de zomer 2015 te sluiten nemen de exploitatiekosten vooralsnog alleen maar toe, aangezien de meeste kosten vastliggen, zoals huurkosten en personeelskosten. Het exploitatietekort wordt alleen maar groter, omdat de besparing pas in 2017 wordt gerealiseerd. Het doorexploiteren van het zwembad conform het plan van aanpak in het rapport van Drijver & Partners laat een besparing op korte termijn, lees 2015, zien van structureel 114.000 euro. De besparing op lange termijn komt uit op 311.000 euro structureel per jaar. Wij verzoeken u in overweging te nemen het zwembad in elk geval tot 2017 door te exploiteren tot dat er daadwerkelijke een keuze voor de toekomst van het multifunctionele complex kan worden gemaakt. Volgens het plan van aanpak in het BBN rapport is er een totale besparing van 850,000 euro te realiseren. De totale besparing van het college is 600,000 euro. Onderzoek naar herbestemming van het zwembaddeel, waarbij ingezet wordt op sportfuncties. Wij verzoeken het college onderzoek te doen naar de herbestemming en breder te kijken dan alleen naar sport. Ook andere combinaties moeten worden overwogen, zoals bijvoorbeeld de combinatie met zorg. Gedacht kan worden aan het stand houden van een klein badje ten behoeve van fysiotherapie. Ook de mogelijkheid voor de vestiging van een zorgcentrum moet verder worden onderzocht evenals de mogelijkheid om het zwembaddeel te behouden. Bijvoorbeeld door het overdragen aan een wijkonderneming. Wij verzoeken het college zijn besluit te heroverwegen en na te gaan tegen welke condities/voorwaarden er mogelijk gesproken kan worden over het overdragen van het zwembadgedeelte. Schuttersveld kan zo behouden worden voor de wijk. Er zijn kansen genoeg zeker met de beoogde groei van de wijk, met name in Nieuw-Crooswijk en de vestiging van het Rudolf Steiner college met 800 leerlingen.

Overige overwegingen Uit de gesprekken met de dienst Sport&Cultuur is gebleken dat puur vanuit een sectorale benadering, en dan met name vanuit zwembadperspectief gekeken is naar de sluiting van de zwembadactiviteiten van het Schuttersveld. Er is geen relatie gelegd met het gebiedsplan,noch met de doelstellingen en ambities als vervat in het uitvoeringsprogramma ‘Crooswijk Werkt’. Daar waar de stad, de deelgemeente en de samenwerkingspartners Havensteder en Woonstad gekozen hebben voor een integrale aanpak van de complexe problematiek in Crooswijk is voor wat betreft de


6

voorgenomen maatregel geen rekening gehouden met de consequenties en de gevolgen van het voorgenomen besluit op de doelstellingen van het programma. Havensteder, een van de samenwerkinspartners, geeft dan ook aan in haar reactie dat zij van de gemeente had verwacht de voorgenomen sluiting eerst te bespreken met haar partners in Crooswijk. Ook geeft zij aan te verwachten op welke wijze de gemeente de door haar afgesproken doelstellingen vooral op de prioriteiten Gezondheid (bewegen, aanpak overgewicht) en Werkgelegenheid (Bewegen naar Werk) bij sluiting van het zwembad kan garanderen. Verder is uit gesprekken met de dienst Sport & Cultuur gebleken dat vooral het exploitatietekort bepalend is geweest bij de beslissing om het zwembad te sluiten. In juni 2013 is door Drijver en Partners onderzoek gedaan naar mogelijkheden om exploitatie te verbeteren, bij overgang van deelgemeente naar gemeente. Doelstelling van het onderzoek was te komen tot een structurele verlaging van exploitatietekort tot maximaal 950,000 euro en te komen met concrete voorstellen inclusief een stappenplan, waarbij het maatschappelijk belang van het sportcentrum niet uit het oog verloren zou worden. Het onderzoek heeft geleid tot een aantal verbetermaatregelen die op kort termijn (binnen een jaar) effect zullen sorteren en anderzijds op veranderingen die op middellange en lange termijn voordelen met zich meebrengen. Drijver en Partners concluderen in hun rapport dat op korte termijn (binnen 1 jaar) verbetermaatregelen mogelijk zijn die een exploitatieverbetering van 113,750 euro laten zien en op lange termijn van 311,000 euro. Deze maatregelen leiden tot eenmalige kosten van circa 5,000 euro voor een PR-plan en 3,000 euro voor een horecaplan. De voorgestelde maatregelen betreffen vooral een verhoging van de bezetting groepjes leszwemmen en een uitbreiding van soorten en uren doelgroepactiviteiten en recreatief zwemmen. Hiertegenover staat een relatief kleine uitbreiding van de personeelskosten voor deze ruimere openstelling. Verder wordt een verhoging van de horecaomzet begroot van 30,000 euro en is een reductie van de gemiddelde personeelslasten mogelijk van 180,000 euro indien de personeelslasten per fte in lijn worden gebracht met datgene wat gebruikelijk is voor zwembadpersoneel. Langdurig personeelsverzuim en hoge loonkosten per fte maken dat de gemiddelde loonkosten in 2012 per werknemer 55,000 euro bedroegen tegenover 42,000 euro per fte wat volgens benchmarkgegevens normaal is voor zwembadpersoneel. Ook de formatie zit ruim in haar jasje. Al deze verbetermaatregelen maatregelen zijn mogelijk binnen de huidige beheersstructuur. De huidige situatie van gemeentelijk beheer beperkt de mogelijkheid om het zwembad actief te exploiteren. Een andere beheersvorm zou het mogelijk kunnen maken om van een situatie van aanbodgericht beheren tot actief exploiteren over te gaan. Externe verzelfstandiging en privatisering bieden daartoe meer mogelijkheden. De gemeente heeft dan immers geen bemoeienis met de dagelijkse bedrijfsvoering meer en stuurt op resultaten en proces. Wij begrijpen dat er onderzoek plaatsvindt naar een mogelijke verzelfstandiging van het sportbedrijf. Ons is geen inzicht gegeven in het feit hoe, en in welke hoedanigheid Schuttersveld in deze propositie wordt dan wel is meegenomen. Als multifunctioneel sportcentrum, met of zonder nat gedeelte? Ondanks herhaaldelijk verzoek zijn exploitatiecijfers over 2013 en de cijfers over de eerste 6 maanden 2014 niet met ons gedeeld. Hierdoor zijn wij niet in staat om te beoordelen wat de huidige stand van zaken is omtrent de exploitatie. Conform de verordening op de gebiedscommissie dient de gebiedscommissie genoegzame informatie verstrekt te worden bij het uitoefenen van haar adviesrol. Ons bekruipt het gevoel dat hier mogelijk sprake is van een subjectieve verhindering. Dientengevolge voelen wij ons beknot in onze adviesrol. Graag zouden wij op dit punt duidelijkheid willen krijgen van het college hoe het tegen deze situatie aankijkt. Voor de gebiedscommissie is niet duidelijk wat er door de dienst S&C met de adviezen van Drijver en Partners, de verbetermaatregelen en het voorgestelde plan van aanpak is gedaan. Doorvoering van deze maatregelen en het plan van aanpak leidt tot een hogere besparing/verlaging van het exploitatietekort en maakt het mogelijk dat het Schuttersveld in zijn huidige vorm en functionaliteit behouden blijft voor de


7

wijk tot het einde van zijn technische levensduur.Doorvoering van deze maatregel maakt ook dat sluiting van het zwembadgedeelte op korte termijn niet noodzakelijk is. Tevens geeft het de mogelijkheid op korte termijn de exploitatie te verbeteren en onderzoek te doen naar hoe het multifunctioneel sportcentrum zich in de toekomst verder kan ontwikkelen en welke combinaties er mogelijk zijn die voldoende uitzicht bieden op een duurzame exploitatie. In de periode van het schrijven van ons advies heeft zich bij de gebiedscommissie een partij gemeld die bereid is om onder voorwaarden in gesprek te gaan met de gemeente over de mogelijkheden om het zwembad Schuttersveld over te nemen. Dit door middel van een investering als Social Impact Bond. Verder geven verenigingen aan bereid te zijn om te kijken hoe zij met de gemeente verdere afspraken kunnen maken om middels burgerparticipatie bij te dragen aan een verbetering van de exploitatie. Wij geven in overweging om samen met verenigingen en de genoemde partij deze mogelijkheden te onderzoeken en te toetsen op haalbaarheid. Graag zouden wij als gebiedscommissie als serieuze partij betrokken willen worden bij deze gesprekken om te kijken hoe samenwerking vorm kan krijgen. Demografische ontwikkelingen laten zien dat de bevolking in het verzorgingsgebied Schuttersveld de komende jaren toeneemt. Ook de vestiging van het Rudolf Steiner college in Crooswijk geeft mogelijkheden om te kijken hoe het zwembad ook door deze doelgroep beter gebruikt kan worden. De herontwikkeling van Crooswijk en het aantrekken van de woningmarkt biedt wat dit betreft perspectief. Een actievere benadering van doelgroepzwemmen, het verbeteren van de bezetting van groeps- en zwemlessen en recreatief zwemmen en het neerzetten van Schuttersveld als wijkbad met persoonlijke aandacht en kleinschaligheid biedt mogelijkheden en kansen. Wat betreft de marktbewerking kan meer nadruk op beleving, ontmoeting en andere kwaliteiten van het zwembad worden gelegd. Dit geldt voor alle uitingen van het bad: folders, website, flyers en advertenties. Niet als subtropisch recreatiebad, maar als een kleinschalig bad, persoonlijke aandacht en het idee dat dit ‘het wijkbad van Crooswijk’ is waar mensen elkaar ontmoeten. Contacten met organisaties en instellingen in de wijk op het gebied van buurt- en wijkorganisaties, jongerenwerk, zorginstellingen, welzijnsorganisaties en senioreninstellingen kunnen worden verbeterd. Er is nauwelijks contact met organisaties en instellingen in de omgeving. Externe partijen zeggen vooral barrières te ervaren en zich letterlijk en figuurlijk niet ‘welkom’te voelen. Het sportcentrum opereert veelal intern gericht in plaats van dat er actief naar mogelijkheden in de omgeving wordt gezocht en er een netwerk in de wijk wordt opgebouwd. Uit de programmarekening 2015 blijkt dat er een bedrag van 200,000 euro gereserveerd is voor zwemactiviteiten van de mariniers. Wij geven in overweging, gezien de historische plek van het Schuttersveld (exercitieterrein van het korps mariniers) en het feit dat de mariniers meer zichtbaar moeten zijn in onze stad en wijk, te onderzoeken of het mogelijk is een gedeelte van dit bedrag te herinvesteren in Schuttersveld, door de mariniers gebruik te laten maken van de aanwezige faciliteiten op het Schuttersveld. Het collegeprogramma 2014-2018 stelt dat Rotterdammers meer zeggenschap moeten krijgen. Uitgangspunt is het nieuw bestuurlijk model en meer burgerparticipatie. Gedurende het korte proces van het schrijven van ons advies hebben wij veel positieve geluiden en ideeën van bewoners, verenigingen en andere belanghebbenden ontvangen. Geluiden die het verdienen om serieus genomen te worden, maar ook ideeën die het verdienen om nader uitgewerkt te worden en te kijken hoe we het multifunctionele Schuttersveld en in welke hoedanigheid voor de wijk kunnen behouden. Dit vraagt samenwerking met partners, overleg en de ambitie om er met elkaar iets moois van te willen maken. Uitgangspunt daarbij is: wat is nodig voor het gebied, en op welke wijze zijn we in staat om de vraag en behoeftes van de wijk terug te laten komen in een multifunctioneel Schuttersveld dat op een verantwoorde manier geëxploiteerd kan worden.

Rotterdam ambieërt het laboratorium te zijn van Nederland. Laat dat dan ook in de wijken terugkomen. Laten we kijken naar mogelijkheden als wijkonderneming of de uitgifte van Social Impact Bonds. Besturen is ambitie hebben en verantwoorden. Laat dat dan ook zien. # Kendoe


8

Advies en conclusie Het unanieme advies en conclusie van de gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk met betrekking tot de voorgenomen maatregel van het college van B&W inzake de sluiting van het zwembadgedeelte Schuttersveld en de verplaatsing van het zwemactiviteiten naar andere zwembaden luidt als volgt: · Stel de beslissing uit tot er een duidelijke visie is op de toekomst van het multifunctionele sportcentrum Schuttersveld, die recht doet aan de wijk-en ontmoetingsfunctie en op een duurzame en verantwoorde wijze geëxploiteerd kan worden; · Houdt het zwembad open tot minimaal 2017, of einde technische levensduur open zodat alle mogelijkheden onderzocht kunnen worden en het 50 meter bad in Charlois gereed is; · Het doorexploiteren zorgt ervoor dat verenigingen de tijd krijgen om zich te oriënteren op hun eigen toekomst en niet geconfronteerd worden met het feit dat er geen plek is voor hen in andere zwembaden, dan wel met zodanige tariefstijgingen te maken krijgen die het voortbestaan van hun vereniging in gevaar brengen; · Het doorexploiteren leidt de komende jaren niet tot extra kosten, maar biedt de mogelijkheid om middels invoering van de verbetermaatregelen het exploitatietekort te verminderen; · Ook het sportgedeelte heeft een beperkte technische levensduur. Dit is een extra reden om te kijken naar wat we in de toekomst met het totale multifunctionele sportcentrum Schuttersveld willen; · Het multifunctionele Schuttersveld dient een duidelijke imbedding te hebben in het gebiedsplan en het uitvoeringsprogramma ‘Crooswijk Werkt’ ; · Bekijk en onderzoek hoe andere samenwerkingspartners op het gebied van zorg, bewegen en voorlichting en preventie een plek kunnen krijgen in het complex, betrek hierin ook de mogelijke vestiging van een gezondheidscentrum; · Het multifunctionele Schuttersveld heeft een duidelijke wijkfunctie. Betrek in de oordeelsvorming ook hoe de buitenactiviteiten meer in verbinding kunnen worden gebracht met de zwembaden binnenactiviteiten (betrek hierin ook onderzoek naar fysieke aanpassingen); · Betrek in het onderzoek ook welke mogelijkheden er zijn om het zwembadgedeelte Schuttersveld open te houden in de vorm van een wijkonderneming dan wel alternatieve vormen van zelfbeheer; · Overweeg als gemeente tegen welke voorwaarden en condities een overname van het zwembadgedeelte door een externe partij mogelijk en bespreekbaar is; · Maak gebruik van de ideeën van verenigingen om de exploitatie te helpen verbeteren; · Ga de samenwerking met partners en instellingen in de wijk aan, maak gebruik van de kracht van burgernetwerken en de verschillende wijkorganen; · De gebiedscommissie wil graag haar gebiedsgerichte kennis en expertise aanbieden aan de gemeente en de dienst Sport & Cultuur ; · Stel een onafhankelijk projectleider in die de verschillende opties en scenario’s op haalbaarheid en duurzaamheid kan toetsen; · Voer de verbetermaatregelen in zoals die in het rapport van Drijver & Partners zijn voorgesteld, conform het in het rapport vermelde plan van aanpak; · Invoering van deze maatregelen kan 250,000 meer opleveren dan de voorgestelde besparingen van het college; · 2015 2016 2017 2018 Besparing voorstel college 0 0 300 K 300 K Voorstel Drijver & Partners 114 K 114 K 311 K 311 K · De bezuinigingsmaatregelen die het college beoogd, worden ook met dit plan gerealiseerd en maken een verantwoorde exploitatie tot minimaal 2021 mogelijk;


9

Wij hopen middels dit advies een constructieve bijdrage te hebben geleverd om te komen tot een weloverwogen besluit over de toekomst van het multifunctionele sportcentrum Schuttersveld. Namens de gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk, Dhr. L.A van Overdam Mevr. H.D. Lootsma Voorzitter Secretaris


10

Bijlage 1: Ontvangen reacties bewoners, verenigingen en gebruikers zwembad Instellingen

Rotterdam Sport Support Wijkorgaan Crooswijk Havensteder MEE Rotterdam Rijnmond

Verenigingen Bestuur ZP&C Rotterdam Bestuur GLS Kentelbinkie Rotterdam Bestuur Dovenzwemclub Rotterdam Rotterdamse Reddingsbrigade

Gebruikers

Mevr. B. van Poll Mevr. R. Wagenaar-Booij (fitgym club 50+) Dhr. W. Schaperkotter Dhr. J.R. Hiskes Mevr. A. Booij (vrijdag zwemmen en bewegen op muziek) Mevr. W. Bockmann Mevr. V. van der Wal Dhr. A. van Uden (wijkorgaan Crooswijk) Mevr. J. Hack Stichting Swimbee (organisator particuliere zwemlessen) Mevr. H. Cesput (gastouder) Mevr. T van der Sluis (Let’s Paradise Ruilwinkel) Mevr. Y. van der Poel (TOS) Dhr. Wim van Heemst (oud dagelijks bestuurder Deelgemeente Kralingen-Crooswijk) Dhr. T. Koning (seniorenraad) Mevr. Hubner Dhr. A. Regeer

Overig

Reactie dhr. G. Meijboom – Social impact Bond Schuttersveld


11

Bijlage 2: Geraadpleegde documentatie

a. Gebiedsplan Gebiedscommissie Kralingen-Crooswijk “Krachtig Kralingen-Crooswijk”; b. Wijkondernemingen, het zwembad als wijkonderneming – Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijkrelaties, januari 2014 – B-21867; c. Sportcentrum Schuttersveld Rotterdam, Exploitatiescan, Projectnummer 8105, Drijver en Partners, 12 juni 2013; d. Onderzoek Exploitatie en Toekomstperspectief Sportcomplex Schuttersveld, adviesburau Con Visie BV, dd 23 september 2011; e. ‘Crooswijk Werkt’ geactualiseerd uitvoeringsprogramma, december 2013; f. Brief college van Burgemeester en Wethouders dd 23 september 2013 inzake gebiedsplan Kralingen-Crooswijk; g. Brief Wethouder inzake adviesaanvraag maatregel “Voorgenomen besluit tot sluiting zwembadgedeelte Schuttersveld en verplaatsing zwembadactiviteiten naar andere zwembaden, dd 25 september 2015; h. Programmabegroting 2015 Gemeente Rotterdam; i. collegeprogramma Rotterdam 2014-2018


12

Inleiding. Het Proces Rol gebiedscommissie

Recommend Documents