De Gebiedscommissie Noord aan het woord

Dit is een uitgave van de Bewonersvereniging Provenierswijk

14

nummer 4, jaargang 37

p. 14 Poortjes CS

nog even open

p. 16

Lichtjesfeest, Oud en Nieuw en nieuwjaarsbijeenkomst

Eendjes voeren: niet met brood

Woensdag 17 december wordt het Lichtjesfeest gevierd in de Propeller en de Waerschut. Vanaf 16.00 uur zijn er activiteiten voor jong en oud en om 18.00 uur is er een gezamenlijke maaltijd. Ter gelegenheid van Oud en Nieuw is er feest in de Propeller vanaf 18.00 uur op 31 december tot 02.00 uur op 1 januari. Vrijdag 9 januari 2015 zijn alle wijkbewoners uitgenodigd voor de nieuwjaarsbijeenkomst van stichting Stoer en de Bewonersvereniging Provenierswijk van 17.00 tot 19.00 uur in de Waerschut. Fotografie: Mishu Westerveld

Wennen aan nieuwe vorm van vertegenwoordiging

De Gebiedscommissie Noord aan het woord De deelgemeenten en deelraden zijn opgeheven. Sinds de verkiezingen van maart dit jaar hebben we in Noord een gebiedscommissie. De 15 mensen die daarin plaats hebben genomen, zijn gekozen door de inwoners in Noord. Wat doen onze vertegenwoordigers in die gebiedscommissie nu concreet en hoe bevalt de nieuwe vorm van volksvertegenwoordiging? En wat is de invloed van de gebiedscommissie richting het stadsbestuur? Provenieuws peilde de stemming bij enkele leden van de gebiedscommissie. Tekst: Barbara Schreuders De Gebiedscommissie Noord heeft enkel leden die gelieerd zijn aan een politieke partij. Dat was trouwens geen voorwaarde, iedere burger kon zich verkiesbaar stellen, lid van een partij of niet. Toch kozen de inwoners van Noord niet voor onafhankelijke kandidaatcommissieleden. De voorkeur werd gegeven aan mensen die verbonden zijn aan een partij,

die ook in de stedelijke politiek een rol speelt. Dat zou een veilige keuze kunnen worden genoemd. De gebiedscommissie bestuurt namelijk niet, zij is meer een intermediair tussen de gemeenteraad en de inwoners van een gebied. Dat maakt dat commissieleden goede contacten moeten hebben met de politieke partijen in de stad, als er zaken moeten worden

geregeld. De gebiedscommissie kan gevraagd en ongevraagd adviseren over beleid voor haar gebied, maar heeft geen budget om zelf zaken te bespoedigen. Gebiedsplan Na de installatie van de commissie in april dit jaar is meteen begonnen met het schrijven van een gebiedsplan, een visie op Noord, waarin alle wijken een plaats kregen en waar bewoners werd gevraagd mee te denken. ‘Met stoom en kokend water hebben we een gebiedsplan geschreven, dat een aantal dingen goed op de agenda heeft gezet aan de Coolsingel. Zoals de luchtkwaliteit van onder andere de Schieweg/Schiekade, de positie van kleinschalige welzijnsorganisaties in Noord en

de ontwikkeling van de Hofbogen’, vertelt Nelleke Weltevrede, gebiedscommissielid voor het CDA en bewoner van de Provenierswijk. Participatie Het bevorderen van participatie is ook een belangrijke taak van de gebiedscommissie. En dat is een uitdaging in de nieuwe verhoudingen, want de gebiedscommissie is veel minder verantwoordelijk voor het praktisch reilen en zeilen in het gebied dan voorheen de deelgemeente. ‘We zien dat veel bewoners nog steeds verwachten dat een melding over overlast of iets dat kapot is in de buitenruimte, bij ons kan worden gedaan. Maar alle aansturing van diensten is bij de Lees verder op pagina 3

inhoud

p. 2

p. 6

p. 3

p. 7

Lichtjesfeest

De laatste brief van Ed

p. 4

Kabels Stationssingel Provenieuws

december 2014

p. 5

‘t Kapelletje floreert

Oud en Nieuw in de Propeller Feest vieren doe je met vrienden of familie, maar je kunt het ook met je buren en wijkgenoten doen. Vandaar dat er op woensdag 31 december een feest is in de Propeller om samen Oud en Nieuw te vieren. Het feest begint op oudejaarsavond om zes uur en eindigt het nieuwe jaar om twee uur in de ochtend. Nieuwjaarsbijeenkomst Op 9 januari 2014 organiseert de bewonersvereniging samen met stichting Stoer/activiteiten-

Historisch wijknieuws

p. 14

Toegangspoortjes CS

Speciale bijlage: Herinneringen aan de Provenierswijk

p. 15

p. 11

p. 16

centrum de Waerschut een nieuwjaarsbijeenkomst in de Waerschut. Alle wijkbewoners en relaties van beide organisaties zijn op de 9de van 17.00 tot 19.00 uur van harte welkom om elkaar het beste te wensen voor het nieuwe jaar.

van de Habbekratz gesloten. Op 5 januari 2015 bent u weer van harte welkom om een praatje te komen maken en een kopje thee of koffie te komen drinken.

Ondernemer uit de wijk

Kunstenaar uit de wijk

Wijknieuws

p. 12

Gesloten wegens vakantie De Habbekratz is in de kerstvakantie gesloten. Vrijdag 19 december is de laatste dag van dit jaar dat u er nog snel even een kerstkrans, kandelaars of glazen voor oud en nieuw kunt halen. Vanaf 20 december 2014 tot en met 4 januari 2015 blijft de deur

Waerschut nieuws

Eendjes voeren Colofon

Ook de Waerschut sluit de deuren in de kerstvakantie. Van maandag 22 december 2014 tot maandag 5 januari 2015 zijn er geen activiteiten. De bewonersvereniging gaat eveneens op vakantie en het servicecentrum (wijkwinkel) blijft gesloten van vrijdag 19 december 2014 tot maandag 5 januari 2015.

Gelukkig Nieuwjaar

De bewonersvereniging Provenierswijk en de redactie van Provenieuws wensen alle wijkbewoners prettige feestdagen en een voorspoedig Nieuwjaar.

Lichtjesfeest 2014 December is de feestmaand van het jaar en dat geldt ook in de Provenierswijk. Op woensdag 17 december wordt het Lichtjesfeest gevierd in de Waerschut en de Propeller. Het feest begint in de middag met activiteiten voor jong en oud, gevolgd door een gezamenlijke maaltijd en wordt afgesloten met een talentenjacht. Vanaf vier uur is het tijd om in de Waerschut, in een ontspannen sfeer, kerststukjes te maken. Op datzelfde moment kun je in de Propeller je hart op halen aan muziek. Je kunt ook wenskaarten maken voor die aardige buren of een goede vriend en kerstversiering voor in de grote kerstboom buiten. Om half zes gaan we met z’n allen de kerstboom versieren en de lichtjes ontsteken. Mocht dat niet genoeg zijn dan

p. 2

kun je bloemen timmeren en geurzakjes maken. In de gymzaal is er ruimte om te laten zien hoe goed je bent in tafeltennissen, of je kunt een partijtje sjoelen, schaken of dammen en andere bordspelletjes spelen. En al die talenten van alle leeftijden, die in de wijk aanwezig zijn, kunnen oefenen voor het optreden na het eten. Tegen vijf uur gaat de meidengroep uit de Propeller aan de slag om het avondeten klaar te maken en om zes uur wordt er gezamenlijk gegeten in de Propeller. Hiervoor moet je je wel hebben opgegeven. Tijdens en na het eten krijgen kinderen en ouderen en iedereen en alles wat er tussenin zit, volop de gelegenheid om te laten zien wat ze in hun mars hebben, zoals dansen, zingen, jongleren, voor-

dragen, goochelen of musiceren. Kom en doe mee dan maken we er samen een wervelend feest van. En geef je op voor de talentenjacht.

De laatste brief van Ed Zijn haast vaste plek aan de bar in buurtkroeg Walenburg blijft nu voorgoed leeg. Onze wijkbewoner en goede cafémaat Ed zag dit leven niet meer zitten. Recent op 56-jarige leeftijd maakte hij er zelf een einde aan. Ons allemaal in verslagenheid achterlatend. Achteraf, maar dat is altijd achteraf, ons verwijten makend.

>> Jim Postma

‘Hadden wij niet eerder zijn noodsignalen kunnen opvangen’, zo vraag je jezelf af. ‘Foto Ed’, zoals hij bij de stamgasten bekend stond, was echter een binnenvetter. Hoe groot bij hem de nood was en hoe al het ‘schuldenwater’ reeds maanden bij hem over de lippen stroomde, was bij velen van ons niet bekend. Dat Ed al jarenlang grote maatschappelijke problemen had en niet meer aan de bak kon komen, was wel duidelijk. Persoonlijk was het mij opgevallen dat Foto Ed de laatste tijd steeds depressiever werd. Kennelijk zat hij al in een andere wereld. Zijn pretogen van vroeger triester, zijn aanstekelijke lach stukken minder en als je hem gedag zei, dan trok hij een pruillip als een clown. Na zijn zelfmoord van weken geleden, hoorden wij tot onze grote verbijstering dat Ed reeds maanden geleden een poging had gedaan. Dat was alleen bij enkele insiders bekend. En zoals dat hoort, ga je dit niet

aan de grote kroegklok hangen. Voor mij en vele anderen was het pas echt schrikken geblazen toen wij zijn afscheidsbrief lazen. Daarin stond voor ons allen toch nog een zeer persoonlijke boodschap. Daarover later meer. De ellende met Ed was zo’n vier jaar geleden begonnen met zijn plotselinge ontslag na zo’n tien jaar trouwe dienst bij een Rotterdams verzorgingstehuis. Een tehuis waar onze Ed zich als een vis in het water voelde. Als conciërge, klussenman en wat al niet meer. Vanwege bezuinigingen werd hij dus van de ene dag op de andere op straat geknikkerd. Zijn vaste wereld stortte daarbij als een kaartenhuis in elkaar. Bij tientallen, wellicht honderden sollicitaties, kreeg hij keer op keer nul op het rekest. Zo belandde hij van een WW-uitkering in de bijstand. Zijn schulden begonnen met de dag te groeien. Zodoende verscheen hij in zijn buurtcafé, waar ‘zijn familie woonde’, steeds minder. Een tijd lang, zo’n jaar

daarvoor had hij nog een opleving. Foto Ed bleek voor ons allen een begenadigd fotograaf te zijn. Met zijn vaste maat, de kunstschilder ‘Gerrit Paard’, hield hij enkele exposities. Maar hoe goed ook zijn werken waren, daar kon Ed helaas niet van leven. In zijn afscheidsbrief schreef hij onder meer: ‘Mijn schulden blijven maar oplopen. Zo kon ik mijn huur al 4 maanden niet meer betalen, ook het gas en licht en de ziektekosten niet meer. En nu gaan zij ook nog mijn water afsluiten, maar dan ben ik er niet meer. Ik heb geen begrafenispolis, laat mij maar door de Roteb worden afgevoerd. En verder geen poeha! Verder hoop ik dat ik nu bij pa, ma en Piet (broer) terecht kom. Zie jullie later nog wel. En dit alles de schuld van het stichtingsbestuur van de verzorgingsflat (naam bij de redactie bekend). Doe hier wat mee, gegroet, Foto Ed, Ed Pret en mijn vele bijnamen.’

vervolg cover

vlnr:

De Gebiedscommissie Noord aan het woord

Elske Schreuder Thomas Roskam Nelleke Weltevrede

centrale stad terecht gekomen. Dus iedereen moet 14010 bellen, of de politie, of de buitenruimteapp gebruiken’, benadrukt Elske Schreuder, gebiedscommissielid D66 en vertegenwoordiger van de Provenierswijk. Thomas Roskam (Leefbaar Rotterdam), voorzitter van de gebiedscommissie Noord en inwoner van de Provenierswijk, zegt over de samenwerking met en de participatie door bewoners: ‘Noord heeft veel betrokken bewoners en dit zie je ook terug bij de ‘herkomst’ van de raadsleden.’ Toch moet de gebiedscommissie nog werken aan haar bekendheid, zo stellen de commissieleden. Dat doen de leden door aanwezig te zijn op allerlei bijeenkomsten in de wijken. Bewonersinitiatieven De gebiedscommissie heeft geen eigen budget, maar beslist wel over het honoreren van plannen van bewoners, de zogenoemde burgerinitiatieven.

Ina Chabot Poolen

‘Uit de Provenierswijk zijn al veel goede ideeën opgekomen, die zoveel mogelijk worden gefinancierd en gerealiseerd. Een kindvriendelijke verkeersroute en soortgelijke buitenruimteinitiatieven, maar ook op het sociale terrein over jeugd, taal, huiswerk, kunst, cultuur zijn er veel plannen’, vertelt Schreuder. Weltevrede vindt dat het nog wat zoeken is, waar het gaat om het delen van verantwoordelijkheid met burgers: ‘We zijn nu reactief qua bewonersinitiatieven, maar we kunnen daar meer mee sturen richting de doelen van het gebiedsplan, uiteraard samen met bewoners.’ De commissieleden noemen de veiligheid rondom CS, het fietsparkeren, de buitenruimte en het milieu, de sociaal-economische verschillen tussen bewoners en het streven naar samenhang,

als zaken die in de Provenierswijk de meeste aandacht vergen. Politieke verhoudingen De politieke verhoudingen zijn sinds de afschaffing van de deelgemeente erg veranderd. Was er vroeger een deelraad, met coalitie en oppositie, nu moeten de leden van de commissie gezamenlijk optrekken om de doelen te bereiken. Roskam heeft geen ervaring in de oude deelraad, maar vindt dat de samenwerking onderling, met de ambtenaren en met de gemeenteraad aardig loopt: ‘Vanuit de diverse partijen in Noord (acht stuks) hebben de leden contact met hun eigen fractie. Vanuit mijn fractie lopen de contacten goed. Ambtelijk is de ondersteuning en relatie goed, er is veel direct contact en we werken samen aan hetzelfde doel.’ Ina Chabot Poolen (PvdA),

jarenlang deelraadslid en nu als lid van de gebiedscommissie ook vertegenwoordiger voor de Provenierswijk, is afwachtender: ‘Het is een kwestie van opletten of adviezen die gegeven worden vanuit het gebied ook worden uitgevoerd. De thermometer is op dit moment nogal lauw, maar het is te vroeg om nu al te juichen of te treuren.’ Het is dus nog flink wennen, niet alleen voor de inwoners van Noord, maar ook voor de commissieleden. Chabot Poolen vindt het nog wat vroeg voor conclusies, maar mist de politieke verhoudingen, die in tegenstelling tot de stad, geen rol zouden spelen in de gebieden: ‘We worden geacht gebiedscommissielid te zijn en daarmee basta. Maar’, benadrukt ze, ‘de inbreng van bewoners kan nog veel groter, en dat is een positieve ontwikkeling.’

p. 3

Infomarkt Provenierswijk geslaagd Om half drie, toen de deelnemers de laatste hand aan hun kraam legden, druppelden de eerste wijkbewoners de Propeller binnen. Een uur later opende Thomas Roskam officieel de Infomarkt Provenierswijk met de woorden ‘Ik ben onder de indruk om te zien wat samenwerking vermag. En hoop dat dit initiatief volgend jaar navolging krijgt.’ Tekst: Marjan van Hoorn / Fotografie: Mishu Westerveld De Infomarkt Provenierswijk was breed opgezet met organisaties en instellingen die actief zijn in de wijk op gebieden als taal, wonen, scholing, vrijwilligerswerk, zorg en welzijn. Maar liefst 28 organisaties uit Noord presenteerden zich donderdag 13 november op de tweede editie van deze infomarkt. En ruim honderd twintig bewoners van de Provenierswijk kwamen een kijkje nemen of er iets van hun

gading bijzat. De meesten van hen verlieten tevreden de infomarkt, want zij hadden antwoorden gekregen op hun vragen of de informatie gevonden die zij zochten. De deelnemers kregen de aanloop die ze verwachten en genoeg gelegenheid om te netwerken. De sfeer was ongedwongen, zelfs feestelijk te noemen, zoals een van de deelnemers opmerkte. Een andere deelnemer benadrukte dat hij nog nooit zo’n goed verzorgde infomarkt had meegemaakt. Op alle punten was sprake van een verbetering ten opzichte van vorig jaar en zeker reden genoeg om volgend jaar opnieuw de Infomarkt Provenierswijk te organiseren. De organisatie van de infomarkt, een samenwerkingsverband van Bewonersvereniging Provenierswijk, Dock Noord, activiteitencentrum De Waerschut, Welzijn Noord en Thuis op Straat, kan tevreden terugkijken op een geslaagde middag.

Kabels leggen langs de Stationssingel Op maandag 10 november 2014 is Joulz begonnen met het aanleggen van nieuwe elektriciteitskabels aan de Stationssingel. In een brief heeft het bedrijf laten weten dat het mogelijk tot 2 januari 2015 aan het werk kan zijn en dat deze situatie verkeershinder en ander ongemak kan veroorzaken. De inhoud van de brief aan de bewoners is nogal summier en bovendien heeft het overgrote deel van hen de brief niet ontvangen. De werkgroep CS heeft daarop bij Joulz om meer informatie gevraagd en dezelfde dag heeft de projectleider, ingenieur Tolga Sayillir, samen met de heer Bastiaan een rondleiding langs het werk gegeven. Daarbij was ook Thomas Roskam, voorzitter Gebiedscommissie Noord aanwezig. Omdat de brief niet goed verspreid bleek te zijn, hebben de heren Sayillir en Bastiaan tijdens de rondleiding de brief opnieuw in alle brievenbussen gestopt. De heer Bastiaan heeft ook de scholen geïnformeerd over de gang van zaken. Tijdens de rondleiding en het gesprek over de werkzaamheden

p. 4

bleek dat men verwacht voor de Kerst klaar te zijn met het werk. Eerst wordt de mantelbuis gelegd en vervolgens worden de nieuwe leidingen in één keer door de buis getrokken. Tijdelijke bufferstandplaats De tijdelijke bufferstandplaats voor taxi’s aan het Statenpad zal worden opgeheven. Er is vanaf week 48 een tijdelijke vervanging in het midden van de Stationssingel. Daar is naast de keet van Mobilis voor maximaal zeven taxi’s een tijdelijke bufferstandplaats gemaakt. Afgesproken is dat ook voor deze standplaats geldt, dat de taxichauffeurs de motor uitzetten. Deze vervanging wordt in week 50 weer opgeheven. Dan zijn de werkzaamheden aan het Statenpad gereed en kan daar de oorspronkelijke tijdelijke bufferstandplaats weer worden ingericht. Planning van de werkzaamheden De werknemers van Joulz zijn vanaf 10 november 2014 bezig met het leggen van een mantelbuis voor de leidingen en kabels. De leidingen gaan vanaf

het begin van de oostzijde van het Centraal Station langs de uitgang en de fietstunnel, langs de fietsenstalling en het talud aan de Stationssingel naar het Statenpad. In week 50 met een uitloop naar week 51, dus voor de kerstdagen, verwacht Joulz gereed te zijn. In week 48 is de tijdelijke taxistandplaats verplaatst naar de Stationssingel. Tijdens de weekeinden wordt er niet gewerkt; ook niet tijdens het Sinterklaasweekend. Doordat het Statenpad open ligt kan er daar niet worden geparkeerd. De parkeerplaatsen aan de Stationssingel zijn dan wel beschikbaar. De werknemers van Joulz zullen

steeds voor het weekeinde, de verbodsborden om te parkeren verwijderen, zodat alle parkeerplekken door de bewoners kunnen worden gebruikt. Het trekken van de kabels en leidingen wordt in week 50 gedaan. Er zijn twee dagen nodig om de leidingen door de kabels te trekken. Er zijn ook enkele dagen nodig om te lassen zodat de kabels aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Vandaar de mogelijke uitloop naar week 51. Projectleider Sayillir zal de werkgroep CS op de hoogte houden. Magleen Smouter Werkgroep Centraal Station

Kunstenaar uit de wijk Liesbeth van der Zee: ‘Ik houd me bezig met een onderwerp waar alles van is afgeleid: water’ Tekst/Fotografie: Mishu Westerveld Sinds 1973 woont Liesbeth van der Zee in Rotterdam. Ze kon er destijds een baan krijgen waar ze voldoende verdiende om haar studie aan de Willem de Kooning Academie te kunnen betalen. ‘Je kon toen nog een avondstudie autonoom beeldend kunstenaar volgen die gelijkwaardig was aan de dagopleiding.’ Op de academie vond er in die tijd een omslag plaats in het denken over de kunstopleiding: geen hoogwaardige ambachtelijke opleiding meer, maar een opleiding gericht op conceptueel denken. ‘Die periode waarin het gebruik van een computer en nieuwe media nog maar net op gang kwam, was voor mij een spannende tijd. Ik maakte mijn eerste videofilm, zwart/wit, op een systeem van Akai dat te vergelijken was met een ouderwetse bandrecorder! Hoe gemakkelijk maak je vandaag de dag even een filmpje! Tijdens mijn studie werkte ik als docent beeldende vorming aan een grote basisschool in Rotterdam West. Na het behalen van mijn diploma ben ik naast mijn autonome beeldende werk altijd blijven werken in de culturele sector: docent, educatie medewerker, schrijver en ontwikkelaar van kunsteducatieve projecten voor het onderwijs. In Dordrecht heb ik een paar jaar een taaldrukwerkplaats geleid. Deze werkplaats was vooral bedoeld voor taalonderwijs aan taalarme groepen. Het zelfgemaakte drukwerk bestond uit tekst en beeld van de deelnemers en leerlingen. De Rotterdamse Taaldrukwerkplaats zit nog steeds in Delfshaven. In mijn atelier geef ik korte instructielessen aan leerkrachten uit het basisonderwijs (zoals kbs De Provenier), die een beeldende techniek eerst zelf willen uitproberen. Soms komen particulieren iets schilderen of beeldhouwen.’

Hoe wist je dat je kunstenaar zou worden? ‘In mijn familie waarin broodbakkers, steenbakkers, winkeliers en onderwijzers voorkomen had ik geen groot voorbeeld. Wel bezocht ik als middelbare scholier heel vaak musea in Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam. Een speurtocht langs oude schilderijen van Rembrandt en via de surrealistische wereld van Salvador Dali, naar de houten beelden uit Oceanië. Ik tekende veel en maakte figuren van klei. De keus om naar de academie te gaan was voor mij de beste. Elk beeld in mijn hoofd kon ik hier proberen te maken, zowel getekend en geschilderd, als met hout, klei, metaal of glas.

In mijn werk houd ik me bezig met een groot onderwerp waar alles steeds van is afgeleid: water. Wij bestaan voor het overgrote deel uit water, we kunnen niet zonder water, de wereld kan niet zonder water. Om die wereld te ontdekken moesten we de grote oceanen bevaren, ons drijvend houden, leren niet bang te zijn. Nederland is een waterland: zonder waterbeheer zouden we hier niet kunnen leven. Als object komt de boot als vorm steeds terug. Mijn laatste boot (gehakt uit blauw albast) is zelfs volgelopen met (versteend) water! Mijn werk is niet makkelijk onder één noemer te vangen, ik gebruik verschillende materialen en technieken.’

Wie of wat zijn je inspiratiebronnen? ‘Mijn inspiratiebronnen zijn er vele. Zowel kunstenaars als gebeurtenissen. De foto’s die soms in de krant staan van vergane schepen en scheepsrampen kan ik ondanks de vervuiling door gelekte olie heel erg inspirerend vinden.’ Waar kunnen we je werk bewonderen? ‘Ik heb voor het komende jaar nog geen tentoonstelling gepland. Wel houd ik in het najaar altijd open huis in mijn werkplaats. Mijn werk staat op de site van www.rotterdamsekunstenaars.nl. Op http://liesbethvanderzee.wordpress.com/ is ook werk te zien.’

p. 5

Herfst in de Heultuin

Kinderen uit de wijk hebben samen met ouderen in de Heultuin begin november in het kader van Lief en Leed en Jong en Oud herfststukjes gemaakt voor de bewoners van de Heulbrug.

‘Voorlezen is een feest’ Op de peuterspeelzaal ‘de peuteracademie’ in basisschool de Provenier komt Marjan, een actieve buurtbewoonster, elke woensdagmorgen een uurtje voorlezen. De kinderen zijn altijd heel blij als ze haar zien en begroeten haar uitbundig. Als ze op de leesbank neerstrijkt, komen er gezellig peuters bij haar zitten om te luisteren naar het volgende spannende verhaal. Mede dankzij

de Voorleesclub van Opzoomer Mee brengt Marjan soms nieuwe boeken mee en onlangs is er een ’voorleestent’ voor buiten aangeschaft. ’t Is te hopen dat Marjan nog vaak komt voorlezen, want lezen is erg belangrijk voor peuters omdat ze zo hun woordenschat kunnen uitbreiden. Anita en Els, De Peuteracademie

‘Beeldende Kunst en Theater op basisschool De Klimop’ Dit jaar is basisschool De Klimop begonnen aan een samenwerkingsverband met Villa Zebra en Theater Maas. Tijdens twee blokken van elk 8 lessen inspireren kunstenaars de leerkrachten en leerlingen tot het maken van beeldende kunst en een theaterproductie. Op woensdag 26 november hebben alle groepen voor elkaar een presentatie verzorgd waarin het thema ‘Feest’ (het thema van de Kinderboekenweek) tot uiting kwam. In januari start het 2e blok van 8

lessen met het thema ‘stad’. De bedoeling is dat De Klimop het Kunst en Cultuur beleid in haar curriculum opneemt om zo de creatieve talenten van de leerlingen te ontdekken en verder te ontwikkelen.

’t Kapelletje floreert als nooit tevoren Vijf jaar geleden leek het doek te vallen voor theater ’t kapelletje. De gemeente wilde er vanaf. Gelukkig is toen een aantal betrokkenen vanuit de Rotterdamse Vereniging Amateurtoneel opgestaan om het theater voor Rotterdam te behouden. Renske Venstra en Esther Casimier hebben de Stichting ’t Kapelletje opgericht en het resultaat is een florerend theater dat volgend jaar 30 jaar bestaat.

van de aangesloten amateurtheatergezelschappen in ’t Kapelletje Tekst: Marjan van Hoorn hun voorstellingen spelen voor publiek. Theater ’t Kapelletje is meer dan ‘Zij hebben een groot aandeel een plek waar amateurs toneel in de programmering, maar kunnen spelen. ‘We bieden een zeker niet het leeuwendeel van podium voor amateurs en profesde vier tot vijf voorstellingen sionals. We programmeren heel en activiteiten die we per week veel verschillende voorstellingen, huisvesten’, zegt Oskamp en hij we organiseren bijeenkomsten en praat onafgebroken door: ‘Er zijn workshops en doen dat in diverse professionele voorstellingen met samenwerkingsverbanden’, vertelt bijvoorbeeld het Maastheater. Dick Oskamp, zakelijk leider van Maar behalve van toneel kun het theater. je bij ons genieten van muziek, Er is een zeer nauwe samendans, cabaret en kunst. Zo spelen werking met Theaternetwerk op 13 december jonge musici Rotterdam (voorheen Rotterdamse van ‘De Bezetting speelt’ Noorse Vereniging Amateur-toneel) waar- sprookjes en elke 2e woensdag

p. 6

van de maand is er een jazzconcert met Patrick Lauwerends & Friends. Er is regelmatig theater sport ‘Pluk de dag’ en in de foyer hebben we elke twee maanden een tentoonstelling, dit keer met aquarellen van Ted Boskamp, medeoprichter van het ’t Kapelletje.’ Eigen producties Oskamp haalt even adem en vervolgt zijn verhaal: ‘Vier keer per jaar is er speciaal voor koren ‘High tea met hoge noten’. Bij deze weliswaar besloten voorstellingen zingen vier koren voor en tegen elkaar. Het is een geweldig succes en daarom is er op 22 februari 2015 een extra dag ingelast. Er kunnen zich nog twee koren opgeven.’ Er zijn nog twee zaken waarvoor Oskamp de aandacht wil vragen: ten eerste de eigen producties en ten tweede het 30 jarig bestaan. ‘We doen twee producties per jaar zelf; een in de winter en een in de zomer. Iedereen die toneelspelen leuk vindt en een keer op de planken wil staan, kan zich

hiervoor opgeven. Er spelen per productie tien tot twaalf mensen mee en de regie is in handen van een professionele regisseur.’ Donkie Sjot, de winterproductie voor de hele familie, is nog te zien in het laatste weekend van december 2014 en in januari 2015. De zomerproductie staat onder regie van Stephan Zeedijk en is gepland voor juni. De inschrijving hiervoor is in maart 2015. 30 jaar Dan komen we aan op het laatste punt. Zoals eerder gezegd heeft ’t Kapelletje volgend jaar wat te vieren. ‘Op 11 januari 2015 bestaan we 30 jaar. Het hele jaar zal in het teken van dit jubileum staan met speciale voorstellingen en activiteiten. We denken erover om het allereerste uitgevoerde stuk ‘De twee wezen’ opnieuw in productie te nemen. Het wordt een prachtig jaar’, besluit Oskamp. Voor meer informatie zie: www.theaterkapelletje.nl

Herinnering aan de Provenierswijk van toen

door Peter M. Potters

De Provenierswijk dankt zijn naam aan het Proveniershuis. Dat tehuis stond aan het water van de Schie, het kanaal dat vroeger van Rotterdam naar Delft liep. In 1940 is de Schie gedempt met een deel van het puin van de gebombardeerde stad. Nu herinnert alleen de naam Schiekade nog aan het water. Tegenwoordig liggen in de wijk nog twee singels omzoomd met brede groene grasvelden, de Proveniersingel en de Spoorsingel. In het gras langs de singels stonden vroeger kleine groene bordjes met daarop de officieel klinkende tekst: Verboden zich op het gras te bevinden. Een mededeling waaraan streng de hand werd gehouden. Het water van de Proveniersingel loopt van de Schiekade tot aan de achterzijde van het Centraal Station. Daar eindigt de singel en het water. Tot in de jaren vijftig maakte het water van de singel echter een korte bocht in de richting van het station om direct een bocht naar rechts te maken. Het water ging daar over in de Stationssingel en liep vervolgens door tot aan de Statenweg. Attractie voor de jeugd De Stationssingel was nooit een mooie singel met een groot grasveld langs het water zoals de andere twee singels. Eigenlijk was het meer een brede sloot gelegen langs de spoorbaan met aan de straatkant een met kool-as verhard pad. Was vissen in de andere singels en het lopen op het gras in die tijd streng verboden, aan de Stationssingel konden wij ons gang gaan. Hoewel het water in open verbinding met de twee andere singels stond was vissen hier wel toegestaan. Met een schepnetje kon je er kikkers, salamanders en stekelbaarsjes vangen die dan later prompt weer terug werden gezet omdat je moeder die vieze dingen niet in huis wilde hebben. In de zomer zaten er tientallen kinderen te vissen met een hengeltje, vaak niet meer dan een stok of tak met daaraan een tuigje. Gemaakt van een draadje, dat heette toen silk, met daaraan een zelf gefabriceerde dobber van kurk. Een krom gebogen speld diende meestal als haakje want echte vishaakjes, daar was geen geld voor. Tijdens de bouw van het naoorlogse Centraal Station werd de Stationssingel gedempt en verdween er een geweldige attractie voor de jeugd. Vissen in de singel, spelen in ‘de puin’, diefje met verlos, hoepelen, knikkeren, tollen, touwtje springen, bussie trap met alle kinderen samen of voetballen in de straat. Het kon toen allemaal want de straat was onze speelplaats. Peter M. Potters werd geboren als zoon van Martinus Potters en Maria Sebilla van Bart op 17 augustus 1939. Hij groeide op in de Provenierswijk als oudste kind, samen met zijn twee zusjes, Wia en Sebille, en zijn broer Martin. Peter zat bij de broeders op de Sint Bavoschool in Kralingen en hij voltooide de mulo. In 1955 voer hij met de Holland Amerika Lijn op de Nieuw Amsterdam en in 1956 op de Noordam als ‘bellboy’ naar New York. Bij terugkomst werkte hij bij diverse restaurants als chasseur en ook bij de Rutecks als garderobier. In 1960 diende hij als sergeant hospik bij het 101 tankbataljon. In 1964 huwde Peter met Ineke van Druenen en na drie jaar inwoning en de geboorte van een dochter en een zoon verhuisde het gezin in 1967 naar de Hilledijk op Rotterdam Zuid. In 1971 vertrok de familie naar de Hoeksche Waard. Vanaf 1980 werkte Peter als historisch onderzoeker van maritieme geschiedenis in het nationaal archief en de Koninklijke bibliotheek in Den Haag. Het werk bracht hem ook in de archieven van onder andere Londen, Parijs, Lissabon, Sevilla en Washington. Zijn jeugdherinneringen aan de Provenierswijk zette Peter op schrift in 2008, drie jaar voor zijn overlijden, als deel van het familiearchief dat hij heeft samengebracht voor de nieuwe generatie.

‘Juut, bal in je zak’ Het gras van de Proveniersingel was streng verboden terrein. Altijd netjes kort gemaaid en bewaakt door een tuinman die druk was met de verzorging van het vele groen op en rond de singels. Regelmatig zat hij de jeugd met een hark achterna als er weer eens kattenkwaad was uitgehaald of een paar takken waren afgebroken. Daar sneden we dan fluitjes van. Was lopen op het gras in de zomer streng verboden,

in de winter als er ijs lag was de singel gemeengoed. Alle kinderen en soms ook de ouders uit de buurt waren dan aan het schaatsen en aan het eind van de singel bij de Schiekade gingen we met de slee van de helling af.

p. 7

De rest van het jaar werd er vooral veel gevoetbald in de straat, twee putten was het veld en de halve breedte van de straat het goal. Als er tijdens een van onze voetbalwedstrijden of een spelletje knikkeren eens een auto wilde parkeren, dan zette de chauffeur hem op ons verzoek gewoon een eindje verderop. Dertig meter omlopen deed in die tijd blijkbaar nog geen pijn. Soms werd ons plezier echter wreed verstoord. Volkomen in beslag genomen door het spel werden we dan opgeschrikt door de roep: ”Juut, bal in je zak”. Een politieagent kwam dan aangefietst en de kinderen renden alle kanten op. Maar soms waren we zo geboeid door het spel dat de agent te laat werd gezien. Prompt moest de bal, ons meest waardevolle bezit, worden ingeleverd. Meestal nam de agent die mee en was je hem kwijt. Vervolgens kregen we een preek te horen dat voetballen in de straat verboden was vanwege de ruiten van de huizen en de toevoeging dat je de volgende keer als je gesnapt zou worden, mee zou moeten naar het bureau. Wat een misdaad! Zo ook het vissen in de singel. Daarbij had je het nadeel dat je met je gezicht naar het water stond of zat en daarbij de straat niet steeds in de gaten kon houden. Plotseling was dan de politieagent daar en werd je hengel opgeëist. In de zomer speelden we soms ook honkbal en probeerden dan de bal in de dakgoot van de huizen te slaan. Iets dat overigens door de hoogte van de huizen maar zelden lukte. Rolschaatsen deden we op van die zware ijzeren rolschaatsen met vier wielen er onder. Voor elk spel was een tijd, een tollentijd en een knikkertijd of een diabolotijd. Dan speelden alle kinderen hetzelfde spel op straat. Bodega In de wijk waren een groot aantal winkels. Op de hoek van de Proveniers- en Spoorsingel was de melkwinkel van de Rotterdamse Melkinrichting, kortweg RMI genoemd en even verderop het cafe ‘In den Kelder’ dat zich heel chique ‘bodega’ noemde. Op de ene hoek van de Nicolaas Zasstraat was aanvankelijk de slagerij van Blom en de groentewinkel van Tilborg op de andere hoek. Later emigreerde het gezin Blom en werd de heer Legerstee eigenaar van de slagerij. Naast de groentewinkel was er op de singel de banketbakkerij Scholten, indertijd een van de beste banketbakkers van Rotterdam. De bakkerij lag achter de winkel en pal daarboven woonden wij. Iedere ochtend steeg er een heerlijke geur op van vers gebakken roomboterkoekjes. Een paar huizen verder was de apotheek van Moes en op de hoek van de Versijdenstraat de sigarenzaak van Speekenbrink. Een echte speciaalzaak. Als je er binnenkwam rook je de geur van tabak. De heer Speekenbrink verkocht uitsluitend rookwaren. Op zijn toonbank vond je geen kauwgom of andere snoeperij. Wel stond er altijd een gasvlammetje te branden waaraan de klant zijn verse sigaar kon aansteken. Een speciale service. Heilige Rozenkrans Prominent aanwezig op de Proveniersingel was de kerk van de Heilige Rozenkrans met aan de voorzijde de kerktuin. De kerk stond midden in de wijk met zijn lange spitse toren. Op de torenklok kon je altijd zien hoe laat het was. Op zondagochtend werden er vijf missen gehouden en klonk het gebeier van de kerkklokken luid en duidelijk door de hele wijk. Recht voor de ingang van de kerk de houten brug over de singel met de karakteristieke boomtakken aan beide kanten. Aan weerskanten van de kerk een straat. De reeds genoemde Versijdenstraat en aan de andere kant de van Waerschutstraat. Op de hoek van deze straat en de singel was de winkel van de firma Grashof gevestigd en daarnaast was in de vijftiger jaren een winkel

p. 8

gevestigd waar men uitsluitend rozenkransen, wijwaterbakjes en heiligenbeeldjes kon kopen. De firma Grashof was ook een bijzondere winkel. Een speciaalzaak in fournituren en enig in zijn soort. Een enorme collectie knopen, spelden, naalden, band en allerhande fournituren vond je in de winkel. Van her en der kwamen huisvrouwen er hun benodigdheden voor het naaien of repareren van kleding kopen en ze kwamen zelden voor niets.

Door de jaren heen veranderde er van alles in de wijk. De bewoners van de huizen verhuisden naar nieuwe wijken aan de rand van de stad en de Provenierswijk kreeg geleidelijk andere bewoners. De kleinschalige winkels moesten sluiten wegens gebrek aan klandizie. Echter, de winkel van Grashof bleef altijd dezelfde. Tot het einde van de twintigste eeuw. Toen sloot ook deze laatste winkel van de oude garde en daarmee was de wijk definitief veranderd. Maar in de jaren vijfitg was alles nog bij het oude. Op de ene hoek van de Van der Sluisstraat was nog een drogist annex zeephuis, daar rook het altijd naar wasmiddelen. Iets verderop vond je de drankenzaak van Van Ieperen. Aan de overkant van de singel waren weinig winkels. Alleen de slagerij van Vijbel en tegenover het bruggetje een drogisterij. Op het pleintje, het Proveniersplein, kon je geweldig tollen. Daar was de stropdassenfabriek de Micro gevestigd. De beroemde keeper van Sparta, Wim Landman werkte daar als vertegenwoordiger, want in die tijd hadden ook bekende voetballers nog een gewone baan. Paardenpoep De straat waar wij woonden was de Nicolaas Zasstraat. Recht tegenover onze straat, in de Jacob Loisstraat, stond de paardenstal van de firma van Gent en Loos. Iedere ochtend verlieten tientallen paarden-wagens de stal. Iedere sleperswagen werd doorgaans getrokken door twee paarden. Zij staken dan recht de straat over en de paarden sjokten door onze straat en langs ons huis. Vervolgens verdwenen zij om de hoek in de richting van het station op weg naar hun eerste vracht van die dag. Tegen de avond keerden al die wagens dan weer terug. Soms tilde een van de paarden zijn staart op met als gevolg dat er in de straat altijd wel paardenpoep lag. Daar heb ik trouwens nooit iemand over horen klagen. Dat hoorde er gewoon bij.

Wij woonden op nummer 38 op de eerste etage. De eerste jaren na de oorlog was de ruimte onder ons huis verhuurd aan een smederij van

de heer De Wolf. Aan de overzijde bevond zich de fietsenstalling van Willem de Zanger. Jongens waar je in de straat mee speelde waren Wim Pleizier en Joop Bonte. Joop was zo’n beetje de leider van het stel want hij was de sterkste. Hij had ook nog een ouder zusje, Laura. In het huis naast hem woonden de broertjes Eef en Jantje Bosman en Beppie Portielje. Daar tegenover aan de andere kant van de straat woonden Fons Schalkbroek en Jan Hogendijk. De laatste verhuisde met zijn ouders op zekere dag naar de Noordsingel. Waterstokerij In het midden van bijna iedere straat was een waterstokerij. In onze straat de waterstokerij van Moerland. Onze moeders haalden er op maandagochtend voor een paar centen heet water, bestemd voor de was. Aan iedere hand droeg men dan een zinken emmer gevuld met gloeiend heet water om de waskuip te vullen. Daarbij woog iedere emmer zo’n dertien kilo! Ook verkocht de waterstoker kolen voor de kachel, olie voor het oliestel of de olielamp en allerhande kruidenierswaren, zoals suiker, stroop en bloem. De stroop was dan niet verpakt in een mooi potje, maar werd uit een heel groot vat in een schaaltje geschept dat men had meegebracht. Dat gebeurde met een enorme grote lepel. Alle waren werden los verkocht en moesten apart worden afgewogen en in een papieren zak verpakt. Een tijdrovend werk. De kruidenier liet zich echter niet van zijn stuk brengen en deed zijn werk zonder een spier te vertrekken. Onder de keurende blikken van de huisvrouwen die geduldig op hun beurt wachtten, woog hij alle waren en verpakte die zorgvuldig. Was de bestelling compleet, dan werden alle bedragen op een kladje geschreven en opgeteld. Aan het eind van onze straat was op de ene hoek de drogisterij van Snijders en op de andere hoek de melkwinkel van Korpershoek. Halverwege de straat waren nog twee winkelpanden. Na de oorlog was daarin de snoepfabriek van De Hoop gevestigd. De firma De Hoop was beroemd om zijn suikerbeesten. Ouwel en zwart/wit De Versijdenstraat was een heel rustige straat. Dat kwam omdat er ook maar aan een kant van de straat woonhuizen stonden. Aan de overzijde stond de Rooms Katholieke meisjesschool en ernaast de pastorie van de kerk van Maria van de Heilige Rozenkrans. Er was ook slechts één winkel in de straat, de kruidenierswinkel van de heer Hoogendoorn. Daar kon je ouwel en zwart/wit kopen. De van Waerschutstraat was eigenlijk het evenbeeld van de Versijdenstraat. Ook in deze straat stonden maar aan een kant woonhuizen en er tegenover de reeds genoemde school en kerk. Vanzelfsprekend was dit ook een heel rustige straat. De volgende en laatste straat aan de singel was de Van der Sluisstraat. Een lange straat die helemaal doorliep van de Provenierssingel tot de Walenburgerweg, met in het midden de boekwinkel van Sernee met achter de winkel een kleine leesbibliotheek. IJssalon De Jacob Loisstraat waar de reeds genoemde paardenstal van Gent en Loos stond, fungeerde zo’n beetje als het centrum van de buurt. De straat was iets breder en ook drukker dan de andere straten en er waren iets meer winkels. Kort na de oorlog was er op de hoek van de Spoorsingel en de Jacob Loisstraat aanvankelijk een bloemenwinkel gevestigd en ernaast de kruidenierswinkel van Coöperatie de Vooruitgang. Beide zaken verdwenen echter al in het begin van de vijftiger jaren. Op de andere hoek, aan de overzijde was een kapperszaak gevestigd. Er waren in de straat twee slagerijen, twee bakkers en ook twee groentewinkels. Ook was er de sigarenzaak van Bijl, met aan zijn pui een hele rij sigaretten automaten. Natuurlijk was er ook een ijswinkel in de buurt, hoewel er kort na de oorlog geen ijs te koop was. Maar bij de ijssalon van Wolf kocht je toen een substantie die het beste te vergelijken was met wat nu Haagse Bluf heet. Ik herinner mij dat de

heer de Wolf achter de toonbank op een fiets zat te trappen. Via een riem werd daarmee een soort klopper aangedreven. Iedereen stond voor de toonbank geduldig te wachten met een schaal in de hand tot er weer een verse portie geproduceerd was. Was je dan eindelijk aan de beurt en je schaaltje gevuld, dan moest je vlug naar huis rennen anders was de inhoud tot de helft geslonken. Zodra echter de grondstoffen weer beschikbaar waren, werd Wolf een echte ijssalon. Het kleinste ijsje kocht je er al voor vijf centen, in een tonnetje. Voor een dubbeltje kocht je een ronde wafel en een waaier wafel kostte vijftien centen. Aan de rand van de wijk stond het Sint Franciscus ziekenhuis. Een mooi statig pand dat aan de Schiekade gelegen was. Lange tijd werden de zieken daar liefdevol verzorgd door de zusters. Zelf ben ik er geboren evenals later mijn kinderen. Zoals zoveel is ook dit pand verdwenen. Het ziekenhuis moest wijken voor woonhuizen en werd verplaatst naar het einde van de Schieweg aan de rand van de toenmalige stad. Luns Recht tegenover het Centraal Station ligt de Spoorsingel met aan beide zijden een grasveld en een wandelpad aan de ene zijde, met

bankjes. Dat wandelpad was verhard met kool-as, zoals dat in die tijd gebruikelijk was. Het kraakte als je er over liep. De huizen die aan de singel staan, zagen er vroeger voornaam uit. Je kon duidelijk zien dat daar mensen met een hoger inkomen woonden dan elders in de wijk. Opmerkelijk is dat ik mij nauwelijks contacten met kinderen herinner die op een van beide singels woonden. Luns, onze latere minister van Buitenlandse Zaken, woonde er in zijn jeugd met zijn ouders.

De singel deelde de wijk eigenlijk in tweeën. Vanaf het station aan de rechterzijde ligt het hierboven beschreven deel en aan de linkerzijde een paar vrij stille straten. De Harddraverstraat, de Klein Coolstraat en de Hoevestraat. Alle drie de straten verbinden de Spoorsingel met het daar achter gelegen plein. De Klein Coolstraat is iets breder dan de andere twee. In die straat stond een lagere school. De zolderetage van de school was indertijd ter beschikking gesteld voor de padvinderij. Op de hoek van de Spoorsingel en de Stationssingel stond vroeger een mooi wit gebouw, hotel Regina. Helaas is in de jaren zeventig

p. 9

het hotel afgebroken en is er een woontoren gebouwd. De enige winkel op de Spoorsingel was de schoenmakerij van Speeleveld. In die tijd werden gerepareerde schoenen thuis bezorgd. Dat gebeurde met een transportfiets met een zware mand voor aan het stuur.

Vroon Aan de noordkant is de wijk begrensd door de Walenburgerweg, een drukke doorgaande weg. Daar bevond zich de banketbakkerij van Vroon. Vroeger een van de beste banketbakkers van Rotterdam. Als je binnen kwam rook het er heerlijk. Er stonden altijd heel chique dames achter de toonbank om de klanten te helpen. De wijk is aan de zuidkant begrensd door de Provenierstraat. Een doorgaande straat gelegen tussen de singel en de spoorbaan. De straat loopt van het station naar de Schiekade. Ook hier vond je weer enige buurtwinkels waaronder schoenmaker de Bruin en de melkwinkel van Lansbergen. De laatste was onze ‘melkboer’ en voor ons een van de belangrijkste winkels in de straat. Ook had je er de tabakswinkel van de heer Ceelen en op de Molenwaterweg de groentewinkel van Poppeliers. Lorrenboer De straten waren in die tijd meestal leeg. Zonder rijen geparkeerde auto’s. Die waren er toen nog niet. In de ochtenduren vond je er de handwagens en de kerries van bakkers en melkboeren. Zij bezorgden brood en melk aan huis. Van der Meer en Schoep, Ulrich, van Spronsen, bakker Jansen en vele anderen. Het brood was gewoon onverpakt en als je er zachtjes in kneep dan kraakte de korst. Melk zat in grote blinkende melkbussen met aan de onderkant een kraan. De huisvrouwen kwamen naar de deur toe met een pan waar de melk in werd geschonken. Tegelijkertijd maakten ze dan een praatje met de buren en hoorden de laatste roddels uit de buurt. Iedereen in de straat kende elkaar en er was een zekere saamhorigheid. Ook kwamen behalve de vuilnisman regelmatig de lorrenboer en de schillenboer met zijn paard en wagen door de straat. Oude kleding werd gewogen en vervolgens kreeg men dan een paar dubbeltjes of soms kwartjes voor het ingeleverde goed. Overigens werden eerst de knopen van de kleding afgeknipt. Die kon je misschien later nog wel eens nodig hebben. Schillen en afval van groenten werden door de schillenboer verzameld en aan de varkens gevoerd. Iedere week kwam ook Jans, de visvrouw uit Scheveningen, door de straat. Zij had een stem als een scheepshoorn. In de maanden met een R hoorde je haar roepen “Zeelandse mosselen”. Van de prijs maakte zij geen geheim: een kwartje per kilo. Ook was er ieder jaar in januari de opkoper van bont. In de avond liep hij door de straten en hoorde je hem roepen: “hazen en konijnenvellen”. Hij kocht de overblijfselen van de voorbije feestdagen op. Of de man die hoedendozen verkocht. Hij droeg wel twintig ronde dozen terwijl hij met zijn handel al roepend door de straten liep. Twee keer per week kwam de IJscentrale bij het café op de singel ijs bezorgen met zijn paard en wagen. Palen ijs van wel een meter lang. Als de deuren van de ijswagen open gingen

p. 10

waren wij er als de kippen bij om een stukje afgebroken ijs van de bodem van de wagen te bemachtigen. Loper Wonen in de Provenierswijk was voor de inwoners zeker niet ideaal. De huizen hadden geen douche en waren koud met talloze gebreken, kortom oncomfortabel. In de winter als het vroor stond het ijs soms wel drie weken op de ramen. Maar het leven in de buurt was behoorlijk sociaal want iedereen was gelijk. Men kende elkaar en was bereid elkaar te helpen als dat nodig was. Maar bovenal voelde ieder zich veilig. Je fiets en zelfs in latere jaren je brommer stonden gewoon buiten tegen de pui. Kon je het huis niet in omdat je moeder niet thuis was? Dan was er altijd wel een buurvrouw die met haar sleutel de deur open kon maken. Met een zogenoemde loper kon minstens de helft van de huisdeuren in die tijd geopend. Soms hing er gewoon een touwtje uit de brievenbus om de deur te openen. Geschonden Hoewel geschonden is de Provenierswijk nog herkenbaar aan zijn singels en straten. Maar hotel Regina is verdwenen en ook de kerk staat er niet meer. Het eens zo trotse gebouw met zijn ranke torenspits is gesloopt. De winkels in de wijk zijn gesloten en de winkeliers zijn net als hun toenmalige klanten verdwenen. De melkboer en de bakker bezorgen niet meer aan huis. De bonthandelaar, de lorrenboer en de schillenboer, ook zij hebben het lang geleden opgegeven. Een deel van de huizen is vernieuwd en in de oudere huizen zijn de sloten vervangen. De loper van de buurvrouw kan geen dienst meer doen. In de straten ligt geen poep meer van de paarden. Nu zijn ze dichtgeslibd en veranderd in een parkeerterrein met auto’s, bumper aan bumper. Spelen in de straat is allang niet meer vanzelfsprekend. Voor tollen, knikkeren en touwtje springen is weinig plaats meer. Twee putten was de lengte van ons ‘veld’, maar zelfs die zijn verdwenen. Voor even terug in de wijk zie ik de oude beelden weer voor me en vraag me af hoe het al die mensen van toen vergaan is. In gedachte zie ik de vliegtuigen van de geallieerden weer hoog in de lucht overvliegen op weg naar Duitsland. Een colonne Duitse soldaten stopte in het midden van de straat en iedereen rennen, omdat er één brood verloot werd. Mijn vader die na de oorlog thuis kwam na een tweejarig verblijf in Duitse krijgsgevangenschap. Maar ook de straatfeesten na de Bevrijding toen iedere straat in de wijk versierd was. Talloze beelden uit mijn jeugd verzameld in een periode van ruim dertig jaar gaan in gedachten voorbij. Bij mijn vertrek uit de wijk waren de paarden van Van Gent en Loos reeds vervangen door bestelauto’s. Maar de kerk, hotel Regina en vooral de sfeer waren toen nog aanwezig. Nu zijn er uitgestorven straten met schotels aan de gevels. Slechts huizen en geparkeerde auto’s. Nauwelijks een levende ziel, slechts één eenzame voorbijganger. Een oude man met een grijze baard sjokt door de straat. Voor nummer 28 staat hij stil en steekt de sleutel in het slot. De deur sluit met een klap achter hem.

Ondernemers uit de wijk

Jan Wagenaar: ‘Soms bedenk ik iets zelf, maar meestal laat ik dat over aan een architect’ Tekst Mishu Westerveld Jan Wagenaar is 67 jaar en is getrouwd met Hannah Bok. Jan heeft de MTS Bouwkunde gedaan in Utrecht. Daarna verhuisde hij naar Dordrecht. Samen met twee maten, Tony en Willem, begon hij een timmerbedrijf. Guus kwam het team versterken, toen Willem besloot verder te gaan studeren. Uiteindelijk bleven alleen Jan en Guus over en hun timmerbedrijf, Maatwerk genaamd, heeft nog steeds een werkplaats in Dordrecht. U kunt bij Maatwerk terecht voor verbouwingen, renovaties en advies. ‘Maar’, zegt Jan, ‘ook voor meubelwerk, zeg maar het fijnere timmerwerk want dat vind ik het leukste. Het grove werk mogen anderen doen. Eén van mijn opdrachtgevers was Hannah, het klikte zo leuk tussen ons, dat ik met haar ben getrouwd. Zo ben ik in 2000 in de Provenierswijk terecht gekomen. Inmiddels ben ik 67 en met pensioen, ik neem dus alleen nog maar kleine klusjes aan. Die klusjes moeten wel leuk zijn, dat vind ik heel belangrijk. De mens moet de moeite waard zijn om je druk over te maken. De klussen krijg ik

meestal door mond-op-mondreclame. De kwaliteit van het werk moet het doen. Wat ik best lastig vind, is een goede offerte maken. Het is moeilijk er helderheid in te brengen. Voor beide partijen moet het namelijk duidelijk zijn wat ik moet doen. Wat verwacht de ander van mij? Maak de ruzie maar het liefst van te voren en niet achteraf.’ ‘Boven de zeespiegel’ ‘Op de mts kreeg ik les van architecten. Ik vond het leuk om te kijken naar constructies, hoe die in elkaar zitten. Dat vind ik interessant. Ik heb niks met techniek, geen interesse, maar wel bijvoorbeeld hoe een scheur ontstaat in een gebouw. Het constructieve vind ik zeer intrigerend. En vormgeving. Ik vind het belangrijk dat iets er goed uitziet. Ik ben geen architect, maar dat denkt men wel eens. Soms bedenk ik zelf iets, maar meestal laat ik dat over aan een architect. Zo heb ik zo’n 30 jaar geleden zelf een huisje ontworpen en gemaakt voor een architectuurprijsvraag. Het huisje staat in Almere op een terrein dat ‘de realiteit’ heet. Dat terrein heet zo, omdat de mensen die de prijsvraag uitschreven, opereerden onder

‘Blij is blij dat Blij blijft’ Inmiddels bestaat ‘de internationale keuken’ van Blij al weer zo’n vier jaar, nadat Robbert Rombouts Even was er sprake van dat restau- de voormalige ‘Raadskelder’ rant ‘Blij’ aan de Walenburgerweg overnam. Voor de feestmaand zou verdwijnen vanwege een december staat er, ook voor de nieuwe huiseigenaar. Kerstdagen, een vijfgangen menu ‘Maar gelukkig’, zeggen chef-kok op de kaart voor 39,50 euro. Robbert Rombouts en zijn zaken‘De boekingen daarvoor stromen partner Daniël Ouwejan, ‘is niets binnen’, zegt Daniël Ouwejan. minder waar. Door een nieuwe ‘Bij dit menu is ook een wijnarconstructie met de huidige eigerangement mogelijk. Dan wordt naar, die ook het pand naast ons bij elke gang een passend glas heeft aangekocht, hebben wij zelfs wijn geschonken.’ uitbreidingsplannen in de naaste Chef-kok Rombouts ‘Wij streven toekomst.’ ernaar om het komende jaar vier Tekst: Jim Postma Fotografie: Mishu Westerveld

Foto: Mishu Westerveld

de naam ‘de fantasie’. Het huisje heet ‘Boven de Zeespiegel’, als de dijken breken, staat het huisje boven water.’ ‘Ik houd me graag met taal bezig en ik houd ook van poëzie. Ik schrijf ook wel eens een stukje. Zo heb ik voor een buurman een brief geschreven, waarop ik heel trots was. Gelukkig heeft hij die brief nog kunnen lezen voor hij overleed. Ik heb altijd

keer een nieuw menu samen te stellen. Met dagverse producten, van vis tot vlees en groenten en van voorgerecht, hoofdmenu tot nagerecht. Voor het eerst zijn wij nu ook zeven dagen per week open, van 16.00 uur tot 22.00 uur als de keuken sluit. Maar aan onze bar kan altijd worden nagebabbeld en nagedronken.’ Flexibel In het nieuwe jaar staat Blij nu ook open voor feesten en partijen, in een ‘flexibele sfeer’ waarin volgens Rombouts en Ouwejan alles mogelijk is. Zelfs voor de liefhebbers van alcoholvrije dranken is

geweten dat ik twee rechterhanden heb, daarom werk ik zo graag met mijn handen, want dat vind ik leuk. Mijn voorliefde voor het vak ligt bij het maken van kleine mooie zeilbootjes, maar je moet ergens van leven. Ik heb een zeilboot van een meter of 6 van het begin tot het eind helemaal zelf gebouwd. Later heb ik nog wat restauratie gedaan aan andere bootjes.’

er alcoholvrije wijn! ‘Mensen die alleen aan de bar van een drankje en wellicht een hapje willen genieten, zijn eveneens welkom’, zegt Rombouts. Voor meer informatie over het volledige menu zie www.blijrotterdam.nl

p. 11

1. GAR/PWtek./294.01/(2788)/nr.1905/3V/4275/ t.b.v. C van Duyn

2. De Prins 22-5-1915, opening tunnel bij de Beukelsdijk

6. RN 4/12/1933, Siem Heiden schaatsend op

7. 1938, Stationssingel nrs. 127 1 t/m 5 /

Quaestie Nieuwerschie De geschiedenis van de Stationssingel veldijs terzijde van de Stationssingel

Historisch wijknieuws Tekst Wim Berkel

meerdere schriftelijke afwijzingen van beiden gemeenten ging men toch gewoon door met bouwen. De bedrijfsomschrijving van deze mij. luidde: ‘De onbebouwde en bebouwde gronden, gelegen in de gemeente Overschie, onmiddellijk aan de grens der gemeente Rotterdam en wel tussen en aan den Walenburgerweg, Spoorsingel, Spoorbaan en den Straatweg van Rotterdam naar Overschie, Oprichting welke onroerende goederen in deze (Roo’s oude Effecten Site) vennootschap zijn ingebracht, te Rond negentienhonderd, één jaar voor ‘annexatie’ van één Overschie- verkopen, ruilen en verhuren, het exploiteren en bebouwen van dien gedeelte meldde, de op 10 april 1900 opgerichte Bouwgrond Maat- bouwgrond in den uitgebreidsten schappij ‘Nieuwerschie’, (aandelen zin en het verrichten van alle handelingen die tot uitvoering daarvan en obligaties) zich eerst bij de Gemeente Rotterdam en later bij de nodig zullen zijn in deze firma’. Gemeente Overschie, dat zij aldaar weilanden hadden gekocht, en daar Rapport (GAR/Bib./(XXV/F/8/blz.2) Over het in 1920 geliquideerde met name ene ‘heer C. van Duyn’, ‘Nieuwerschie’ verscheen in 1904 wilde gaan bouwen. Ondanks Stationssingel Toen de spoorweg werd aangelegd ontstond, hieraan evenwijdig, een sloot en een boerenweg. De eerste benaming van deze weg was Diergaardesingel. In 1896 veranderde de naam, in (verlengde) Spoorsingel N.Z. Ten slotte besloot B&W in 1905 dat de weg Stationssingel (afb.1) moest gaan heten.

p. 12

GAR/G84863/64

een uitgebreid rapport van de Commissie van Onderzoek uit de Obligatiehouders van deze Bouwgrond Mij. Hierin lezen we dat de te Rotterdam gevestigde Mij. ‘Immobilia’, (1899) één van de medeoprichters was, en komen we ook nog de heer C.J. Tussenbroek tegen.

tende het bouwplan Nieuwerschie zal na de annexatie van het betrokken gedeelte van Overschie eveneens onder dit bureau resorteeren.

Te koop: (RN 2/10/1903) Wegens vertrek 1 kippenhok met desverkiezend 2 rennen en 20 jonge kippen aan den leg en een duivenhok bij A. Spaans (VerlengVlaggen (RN 26/7/1901) Heden werden de vlaggen geplaatst de) Spoorsingel bij den overweg Nieuwerschie. op de eerste blokken huizen in aanbouw op de terreinen der Bouwgrond Maatschappij ‘Nieuwerschie’ Overweg weg alhier, begrensd door Schie Walen- Aan het einde van de Stationssingel (afb.3) was er een overweg. Deze burgerweg en Spoorsingel. legendarische overgang noemde men ‘de overweg der zuchten’. Bij Na annexatie (RN 31/8/1901) een telling in 1908, bleek dat de Met ingang 1 september zal het stadsgedeelte begrensd door Kruis- overweg maar liefst tweehonderd keer per dag voor het wegverkeer kade N.Z., Diergaardesloot, Diergesloten was. Een nieuwsblad gaardesingel, Spoorsingel, Walenschreef: ‘De behoefte aan een burg en Schiekade W.Z. gevormd worden tot eene onderafdeeling der nieuwe doorgang heeft zich sedert 1e politie afdeeling. Het bureau zal lang doen gevoelen; immers het gevestigd zijn in de Delftschestraat, wachten aan de spoorwegovergang alwaar als chef-inspecteur optreedt was vaak tijdrovend en bracht de inspecteur der bereden brigade groot ongerief’. In 1915 bouwde men een kleine tunnel (afb.2). de heer J. Soer Jr. Het nieuwe stadsgedeelte omvat-

3. Groot Rotterdam 1927, Iepenziekte, Stationssingel linksachter Harddraverstraat etc.

8. Groot Rotterdam 26/10/1939, bouw Statentunnel boven achter stukje Stationssingel

4. Groot Rotterdam 30/3/1928, Stationssingel met rechtsachter de Nenijto

9. 1964, Stationssingel e.o. (luchtfoto Aerocarto nr. 36932)

Mond- en klauwzeer (RN 8/5/1911) In een weiland aan den Schieweg, den z.g. Galghoek, in huur bij den veehouder L. Langelaan te Overschie, zijn van een koppel, groot 11 koeien, twee aangetast door monden klauwzeer, waarop alle dieren zijn afgemaakt. Het uitgestrekte weiland tussen de Ceintuurbaan, Beukelsdijk, Stationssingel, Walenburgerweg en Schieweg, wordt thans door militairen bewaakt, die door den Burgermeester zijn gerequireerd, daar de politie niet talrijk genoeg is om te voorkomen, dat andere koeien, die nog in het besmet verklaarde weiland zijn, daaruit worden weggehaald. De bewakingsdienst bestaat uit een detachement mariniers, sterk 1 sergeant, 2 korporaals en 24 minderen, die elke 24 uur worden afgelost. Zij zijn ondergebracht in den politiepost Nicolaas Zasstraat. Siem Heiden op de Schaats (RN 4/12/1933) Vanmorgen is de bekende nederlandse hardrijder Siem Heiden, vroeger te IJsselmonde

woonachtig, maar in de laatsten tijd in onze stad wonend, reeds op zijn Noren verschenen om zich wat los te rijden. Heiden heeft zich reeds geruimen tijd getraind met lichaamsoefeningen omdat er kans is dat hij half December naar Noorwegen vertrekt voor de internationale wedstrijden. Nu kon hij zijn eerste baantje maken op het veldijs, dat in Blijdorp terzijde van den Stationssingel (afb.6) ligt. Ondanks den snijdende wind trok deze training vrij veel belangstelling. Afbraak voor de verbreding van den Beukelsdijk tunnel Herinnering aan een ander Rotterdam (RN 20 juli 1938) Tussen de spoorbaan en den ingang van het Nenijto-terrein (afb.4) staan twee blokken panden, die ook nog een herinnering zijn aan de conflicten van wijlen de heer C.J. Tussenbroek, den koppigen Betuwschen bouwer en grondspeculant, die in groeiend Rotterdam millionair geworden, altijd weer zijn rijkdom wist te vergroten met boerenslimheid. Zo ontstonden een 40

5. Groot Rotterdam 1936, Stationssingel achter Nenijto

10. Aug.1939, ‘De Maastunnel’, tekening vooraanzicht Statentunnel

jaar geleden ook de 5 panden in het verlengde van den Stationssingel, (afb.5 en 7) en door de genoemde conflicten heeft de gemeente, die den bouw niet kon tegenhouden, tientallen jaren water noch gas aan de bewoners geleverd. Eerst toen de gemeente na het overlijden van den eigenaar de panden zelf in bezit kreeg, kregen ook de 15 bewoners deel aan de genoemde zegeningen der Rotterdamschen communale beschaving. En nu begint de firma Lekkerkerker Maandag a.s. de panden af te breken, want er moet ruimte komen voor de verbreding van de tunnel aan den Beukelsdijk. Tot groot verdriet van de nu al grotendeels verhuisde bewoners, want ze woonden er goedkoop in deze ruime (arbeiders) woningen, die in den loop der jaren een soort familiebezit waren geworden. Immers: ze gingen over van moeder op dochter, van vader op zoon, zoals vanmorgen een huurder vertelde, die nog bezig was zijn planten uit den tuin te halen. Er woonden mensen dertig jaar en langer en al waardeerden ze het,

dat gas en electriciteit gekomen is, ze hebben het er om de vele overige voordelen ook zonder gas en electriciteit goed kunnen stellen. Het was daar in dien hoek een heel apart buurtje geworden, waar iedereen iedereen kende. Over een week of wat zal echter de laatste herinnering aan dit alles zijn weggesloopt en daarmee weer een herinnering aan den staanden klok, zoals de heer Van Tussenbroek algemeen werd genoemd, een figuur uit een heel ander Rotterdam dan thans aan het groeien is. De Beukelsdijktunnel (De Maastunnel, Aug.1939) De NV Nederlandsche Spoorwegen heeft de uitvoering van de werken, omschreven in Bestek no. 65 n.s., en die betreffende het wijzigen en uitbreiden van den onderdoorgang nabij den Beukelsdijk te Rotterdam, gegund aan den aannemer den heer L.F. Capiteijnse, aannemer te Schiebroek voor een bedrag van f 955.700,--. Het gehele werk zal vermoedelijk in den zomer van 1941 gereed zijn (afb. 8, 9 en 10).

p. 13

‘Toegangspoortjes CS hopelijk open tot 2016’ De toegangspoortjes van Centraal Station die vorige maand tot woede van vele wijkbewoners ineens onaangekondigd waren gesloten voor mensen zonder ov-kaart, blijven in elk geval tot volgend jaar open. Eric Trinthamer, woordvoerder van NS en Prorail, heeft dit onlangs bekend gemaakt na ernstige klachten van overige reizigers die met de RET reizen en alleen door het station moeten om naar de metro of tram te gaan. Hoewel hij dit nog niet wilde bevestigen, wordt rekening gehouden met 2016 voordat de NS de poortjes weer in werking stellen. Kort geleden werd ik als journa-

list van Provenieuws aangesproken in buurtcafé Companje toen dit ‘experiment’ van NS gaande was. ‘Mij is hier niets over bekend’, moest ik toegeven toen wijkbewoners mij erover aanklampten. ‘Ik mocht ineens niet meer naar binnen, terwijl ik al jarenlang door het station loop’, stelt Erik van de Provenierssingel. ‘Hoe ik ook argumenteerde de controleurs van NS waren meedogenloos. Ik was laaiend. Het was een soort overval die niet bekend was gemaakt.’ ‘Zoals zo vaak wilde ik CS inlopen om iets te kopen. De controleurs wilden per se dat ik een ov-kaart zou aanschaffen met minstens 20 euro saldo daarop.

Ik vroeg of zij van de ‘gekke’ waren. Na lang soebatten lieten zij mij door, bij wijze van uitzondering’, vertelt stamgast Irma. 25 stations geactiveerd Bij 82 NS-stations komen toegangspoortjes te staan om

Nog geen besluit over ‘De Provenier’ ‘Studenten wonen nu ook in het verzorgingstehuis’ Tekst: Jim Postma Zo’n twee jaar geleden werd aangekondigd dat verzorgingstehuis ‘De Provenier’ zou worden gesloopt of gerenoveerd. ‘Helaas is daar tot op heden geen beslissing over gevallen. Behalve dan dat het tehuis inmiddels is opgekocht door Middin en wij nu in alle vrijheid de knoop kunnen doorhakken over de toekomst van het gebouw. Maar

vanwege de vele bezuinigingen in de zorg is dit een financiële puzzel geworden’, zegt zorgmanager Yvonne van Loon daarover. Inmiddels doet het voormalige verzorgingstehuis dienst als beschermde woonvorm voor mensen uit verschillende kwetsbare doelgroepen. ‘Er wonen nu ook zeven studenten die wij wel om ‘maatschappelijke wederkerig-

Van hobby tot beroep Tien jaar “Two of a kind’

Tekst Jim Postma Fotografie: Mishu Westerveld

Honderden bezoekers vanuit de Rotterdamse regio en de Provenierswijk hebben onlangs het 10-jarig bestaan gevierd van “Two of a kind, oude serviezen” op de hoek van de Provenierssingel en de Versijdenstraat. Dit gebeurde tijdens een ‘serviesdriedaagse’, een soort van doorlopende receptie van de jubilerende servieswinkel. De zaak werd in 2004 met veel lef en durf opgezet door de zussen Marjanne en Karin ’t Hart. Al snel bleek dat zij een ‘gat in de markt’ hadden aangeboord: liefhebbers van een sfeervol gedekte tafel. Vooral als het gaat om een ont-

p. 14

brekend bord, glas of een apart cadeau weten klanten de weg al snel naar “Two of a kind” te

heid’ vragen in het belang van de andere bewoners. En die bewoners zijn nog steeds 22 ouderen met beperking, 16 verstandelijk gehandicapten en 10 inwoners met licht verstandelijke beperkingen’, vertelt Van Loon. Voor de rest staat de Provenier leeg, terwijl er enkele jaren geleden nog zo’n zeventig ouderen in werden opgevangen. Leden van de Raad van Bestuur van Middin,

vinden. Meestal slagen zij daar na eerdere tevergeefse zoektochten. Voor de kenners is de winkel haast van alle merken thuis, zoals Wedgwood, Villeroy&Boch, Portmeirion, Christofie en Val St. Lambert. De zussen vullen de voorraad van de winkel regelmatig aan met mooi serviesgoed, tafellinnen, bestek en/of glaswerk. Vaak kopen zij in van particulieren, op veilingen, brocantes en antiekmarkten en tijdens inkoopreizen onder meer in Engeland en België. ‘Open Dagen’ De gezusters hebben in de afgelopen tien jaar van hun hobby inmiddels hun beroep gemaakt. Bewoners uit de Provenierswijk die de ‘Open Dagen’ hebben

Tekst: Jim Postma ‘zwartrijden’ te voorkomen. Tot op heden zijn bij alle andere grote stations, zoals Amsterdam, Utrecht en Den Haag, de toegangspoortjes nog niet in werking. Waarom NS juist Rotterdam Centraal uitkozen om gedurende drie dagen een experiment te doen, blijft een raadsel. Omdat er amper of geen ruchtbaarheid aan is gegeven voelden veel bewoners van de Provenierswijk zich letterlijk ‘overvallen’. De winkeliers in CS klaagden nog het meest, zij zagen in die dagen hun omzetten halveren. Volgens de NS worden dit jaar nog 25 stations in het land geactiveerd. Rotterdam krijgt in elk geval ten minste een jaar respijt.

de nieuwe eigenaar, zijn al diverse keren komen kijken. Gedateerd Het vroegere verzorgingstehuis is al meer dan dertig jaar oud en daardoor erg gedateerd. Volgens Van Loon kan er nu voor wat betreft het onderhoud alleen het hoognodige worden gedaan. ‘Voor zowel onze bewoners als onze personeelsleden en vrijwilligers hopen wij zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen. Ik kan nu niet zeggen, of dit op hele korte termijn ook daadwerkelijk gebeurt.’

gemist, zijn in deze decembermaand altijd welkom om binnen te komen en rond te kijken. De passie voor serviesgoed begon voor de zusters al tijdens hun kinderjaren. ‘Bij moeder thuis waren de maaltijden altijd de hoogtepunten van de dag. Het dekken van de tafel was het allerbelangrijkste, waardoor elk etentje een feestelijke aangelegenheid werd. Een boterham uit het vuistje was er bij ons thuis nooit bij!’, vertelt zus Marjanne. ‘In ons vak bestaat er gelukkig geen economische crisis. Juist in deze tijden komt de handel in gebruikte goederen tot grote bloei’, zegt zus Karin. “Two of a kind, oude serviezen”, tel. 010 466 5280, www.two-of-a-kind.nl

Waerschutnieuws De Waerschut is gedurende de kerstvakantie gesloten van 22 december 2014 tot en met 4 januari 2015. Maar het Geheugenpaleis gaat gewoon door op dinsdag 23 december. Tentoonstelling Sinds begin november worden er zeven collages tentoongesteld. Creatievelingen uit de wijk zijn daarvoor drie keer bij elkaar geweest om met schaar en lijm en een hoop enthousiasme bijzondere kunstwerken te fabriceren. Van tevoren zijn op AO-formaat foto’s van plekken in de wijk gemaakt, vooral van de singels, en deze zijn voorzien van allerlei afbeeldingen uit tijdschriften. De kunstwerken zijn nog tot begin januari 2015 te bezichtigen. Zeer de moeite waard. Concert op zondag Zondagmiddag 14 december speelt het Ferrero Piano Trio met Mikaela Grönberg (cello), Carlos Ferrero Gutierrez (piano) en Javier Fernandez Devesa (klarinet). Aanvang: 15.00 uur.

Schaken Op 19 december organiseert schaaksoos de Provenier weer een Kerstsnelschaak-snerttournooi. Het tournooi begint om 13.00 uur. Er zijn vier schaakrondes met tussendoor lekkere hapjes en soep. Voor leden is deze middag gratis, maar buitenstaanders betalen 3.50 euro. De activiteit Mozaïeken is gestopt, 12 november werd de laatste les gegeven. Op de 1e maandag van het nieuwe jaar, 5 januari 2015 is er weer Bingo. Schilderen als Bob Ross Kennismakingsworkshops: Bob Ross Landschap en Gary Jenkins Bloemen schilderen. In de Waerschut kunt u nu ruiken aan de technieken van deze twee schilders die beiden bekend zijn van tv. Studio Fatamorgana zal op zaterdagmiddag 20 december twee korte introductieworkshops geven in de nat-in-nat olieverftechnieken. De Gary Jenkins rozen schilderenworkshop is van 13.00 tot 14.30

Nederlandse taal als bindmiddel

uur. De Bob Ross landschapschilderen-workshop is van 15:00 tot 16:30 uur. De kosten zijn € 12,50 per workshop. Wilt u alle twee de workshops volgen dan is de tweede workshop € 7,50. De workshops zijn inclusief de benodigde materialen. Zelf moet u schilderkleding of een schort meenemen. Studio Fatamorgana Nelie Meininger, die de cursussen geeft, is geboren in Rotterdam, maar ging op jonge leeftijd naar Canada waar zij 20 jaar woonde en werkte. Zij studeerde daar aan de Ontario College of Art te

Tekst en fotografie: Marjan van Hoorn

Sinds een paar maanden zit er elke vrijdagochtend een groep mannen en vrouwen in de Waerschut die Nederlands leren. Zij doen dat onder de bezielende leiding van twee vrijwilligers Louis Koeman en Willem de Bruijn. Als vrijwilligers van de Waerschut viel het Louis en Willem op dat er tussen de verschillende culturen weinig of geen communicatie was. Ook kwamen mensen met vragen over brieven die ze niet konden lezen of ze vroegen hulp bij het invullen van formulieren. Louis is al langer taalvrijwilliger bij het Gilde en Willem bij de Stichting lezen en schrijven. Ze spraken hierover met elkaar en de conclusie was snel getrokken: een cursus Nederlands voor volwassen. ‘We hebben een flyer gemaakt en die onder andere bij het UWV neergelegd’, vertelt Willem.

Louis met een van de cursisten.

Op de eerste cursusdag zaten er negen mannen en vrouwen die beter Nederlands wilden leren spreken, schrijven en/of lezen. De groep is heel gevarieerd. De cursisten komen uit verschillende culturen en hebben verschillende achtergronden en opleidingniveaus. Sommigen kunnen redelijk tot goed Neder-lands spreken, maar hebben moeite met schrijven, terwijl anderen

Toronto. In 1988 keerde ze terug naar Europa. In 2004 zag zij Bob Ross op tv en werd gegrepen door zijn techniek, waarna zij een certificaat tot docent in deze landschaptechniek behaalde. In 2008 volgde zij een opleiding decoratieschilderen bij het Albeda-college. In 2009 heeft zij in Berlijn intensief met Gary Jenkins samengewerkt om ook in deze bloemenschildertechniek een diploma te behalen. Meininger heeft in Vlaardingen een schilderstudio waar diverse lessen en workshops kunnen worden gevolgd. Meer info op www.studio-fatamorgana.nl

het een noch het ander beheersen. Die verschillen in niveau, voor wat het Nederlands betreft, maakt het lesgeven moeilijk. Een van de cursisten, Janos, vertelt dat zijn passieve woordenschat groot is, maar dat hij moeite heeft met het toepassen ervan. ‘Ik zou graag meer willen converseren, maar dat is lastig in deze groep.’ Toch blijft hij komen, omdat hij het leuk genoeg vindt.

‘Op de Infomarkt Provenierswijk hebben we contact gelegd met Wilskracht Werkt en Noordplus en we gaan kijken of we samen kunnen werken’, zegt Louis. ‘Zij hebben waarschijnlijk dezelfde problemen als wij. Misschien kunnen we dankzij een groter aantal cursisten tot homogene groepen komen met hetzelfde niveau en hetzelfde leerdoel.’ Of er een samenwerking komt of niet Louis en Willem gaan door met Nederlandse les. ‘Dus’, besluit Willem, ‘als je je Nederlands wilt verbeteren, zowel spreken, schrijven als lezen, en je hebt belangstelling om mee te doen, dan kun je je voor deze cursus aanmelden in de Waerschut.’ De cursus is elke vrijdagmorgen van tien tot twaalf uur en de kosten zijn 6,50 euro per maand.

p. 15

Nuttige nummers Bewonersvereniging Provenierswijk Buurtwinkel: (010) 223 21 13 Gebiedscommissie Noord voorzitter Thomas Roskam [email protected]

Eendjes voeren mag, maar niet met brood Tekst: Marjan van Hoorn

Havensteder: (010) 890 25 25 Reparatieverzoeken: (010) 890 10 90 Algemeen alarmnummer 112 Politie 0900 88 44 Bureau Slachtofferhulp van 9.00 tot 17.00: (010) 436 01 44 Inloop de Habbekratz: 06 421 05 332 Buurthuis Propeller: (010) 465 76 13 Kindertelefoon gratis: 0800 0432 Tussen 14.00 - 20.00 Speeltuin de Hoeve: (010) 467 25 25 Openbare basisschool de Klimop: (010) 465 95 30 Katholieke basisschool de Provenier: (010) 465 83 08 De Waerschut, activiteitencentrum 010 - 466 17 66 Ouderenwerk Noord: (010) 244 82 40 Zorgcentrum De Provenier: (010) 465 50 44 Theater ’t Kapelletje: (010) 467 70 14 Raadsvrouw: (010) 277 06 11 Maatschappelijk werk: (010) 443 07 00 Stichting Pluspunt: (010) 467 17 11 Algemeen Klachtentelefoon: 14010 CityTec - storingen aan de openbare verlichting: (010) 890 89 50 Klussendienst: (010) 456 40 22 Bouw- en woningtoezicht: (010) 489 48 44 Vertrouwensarts Kindermishandeling: (010) 412 81 10

Mishu Westerveld

Gezellig aan de hand van mama of met opa oud brood voeren aan de eendjes op de singels. Zo’n onschuldige bezigheid, zou je zeggen. Wat kan daar nou mis mee zijn? Oud brood voeren aan eenden of ganzen is helemaal niet goed. Het is zelfs slecht voor de gezondheid van de dieren zelf. Ze worden ziek en na twee jaar volop brood te hebben gegeten gaan ze dood, in plaats van 30 jaar te worden. ‘Bovendien’, zegt Matthijs Sandmann, lid van de Gebiedscommissie Noord, ‘gaan de eenden zich vervelen, omdat ze niets meer

colofon De Provenieuws is een uitgave van Bewonersvereniging Provenierswijk. Oplage: 2800 Ontwerp en opmaak: Raakvlak Druk: Mediajoenit Hoofdredactie: Jim Postma. Eindredactie: Barbara Schreuders, Marjan van Hoorn. Redactie: Aren Barnat, Marianne Gündel-de Kool, Wim Berkel, Mishu Westerveld. Fotografie: Aren Barnat, Marjan van Hoorn, Mishu Westerveld. Redactieadres: Bewonersvereniging Provenierswijk Waerschutstraat 11, 3033 TL Rotterdam Telefoon: 010 223 21 13 [email protected] www.provenierswijk.nl

Meer wijknieuws?

Kijk eens op www.provenierswijk.nl

p. 16

Fotografie:

hoeven te doen voor hun eten. Ze krijgen het keurig netjes in grote hoeveelheden geserveerd. Met het gevolg dat mannetjes onderling gaan vechten en achter de vrouwtjes aanzitten, die vaak het onderspit delven en verdrinken.’ Voorlichting En al dat brood trekt ook andere vogels aan, zoals meeuwen en duiven, die veel troep veroorzaken. Ze gaan op zoek naar eten en halen prullenbakken leeg en ze poepen heel veel. Behalve die vogels komen er ook ratten op af die onhygiënisch zijn en ziekten kunnen verspreiden. ‘Om iets tegen die ratten te doen wordt er gif uitgezet, maar door dat gif sterven de ratten een vreselijke dood en dat wil je ook niet. Vandaar dat het gebruik van rattengif binnenkort wordt verboden en dan moeten we nieuwe manieren bedenken om van ze af te komen’, vertelt Sandmann, ‘en dat kan extra problemen opleveren.’ De Gebiedscommissie denkt in eerste instantie aan voorlichting op scholen en in de wijken om het voeren tegen te gaan. ’Een verbod om brood aan watervogels te voeren moet van de gemeente komen. Je zou ook kunnen denken aan oud-broodbakken op scholen. Hiermee kun je mensen, die geen brood willen of mogen weggooien, vanwege de verspilling of vanwege hun (geloofs)overtuiging, tegemoet komen. In Dordrecht staan die bakken er al en het brood wordt dan verwerkt tot compost’, zegt Sandmann. Eendjes voeren in de zomer, daar moet je dus niet meer aan beginnen. Maar bijvoeren in de winter mag natuurlijk wel. Alleen moet je ze dan geen brood geven, maar speciaal voer uit de dierenwinkel. MEDIAJOENIT Grafische Dienstverlening

www.mediajoenit.nl Tel. 010 466 30 60 [email protected]

Vormgeving Drukwerk Digitaal Printen Huisstijlen Gelegenheidsdrukwerk

Bergweg 316, 3032 BB Rotterdam

ontwerp en communicatie Provenierssingel 73 A - 3033 EJ Rotterdam www.raakvlak.com