Inhoudstafel
BLIKVANGERS
3
KERNCIJFERS
4
EVOLUTIE VAN DE ACTIVITEITEN
5
FINANCIEEL VERSLAG
16
FINANCIËLE GEGEVENS
41
INFORMATIE OVER HET BELGACOM-AANDEEL
49
ALGEMENE INFORMATIE
51
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
2
Blikvangers Sterk operationeel en financieel profiel bevestigd
Verwachtingen voor 2008 op alle vlakken ingelost:
Opbrengsten van de Groep 1 kwamen uit op 5.978 miljoen EUR, of een daling op jaarbasis met -1,4% Ebitda van 1.990 miljoen EUR, met een ebitdamarge van 33,3% Verhouding capex 2 /opbrengsten van 11% Stevige operationele resultaten 3
2008 was een succesvol jaar voor Belgacom TV, met 201.000 nieuwe klanten, een hogere groei dan vorig jaar. Een sterk vierde kwartaal, met een nettoaangroei van 63.000, brengt de TV-klantenbasis eind 2008 op 506.000 klanten. Belgacom won er in 2008 296.000 mobiele klanten bij, van wie 237.000 postpaid. Sterk vierde kwartaal met +96.000 mobiele klanten en dat resulteerde in een totale mobiele klantenbasis eind 2008 van 4.916.000 klanten. Aangroei in aantal breedbandklanten met 108.000, waarvan 30.000 in het vierde kwartaal. Totale breedbandklantenbasis van 1.345.000 eind 2008. Belgacom slaagde erin om het verlies van spraaktoegangslijnen te stabiliseren dankzij het VoIP-aanbod. Aanhoudend succes voor de convergente pakketten: 149.000 packs verkocht in 2008 waardoor het totaal aantal packs eind 2008 op 302.000 werd gebracht. Sterke resultaten voor International Carrier Services door de volumestijging die zich vertaalde in een opbrengstengroei met 8,9% op jaarbasis en een marge van 7,9%. Belgacom sluit het jaar 2008 af met een zeer gezonde financiële positie
Nettoschuldpositie van 1.835 miljoen EUR of 0,9 keer de ebitda; leningen die aflopen in 2009 beperkt tot 300 miljoen EUR. Vrije kasstroom van 409 miljoen EUR, met inbegrip van de overnamekosten van Tango en Scarlet Vergoeding van de aandeelhouders
De Raad van Bestuur van Belgacom heeft op 5 maart 2009 beslist om aan de Algemene Jaarvergadering van 8 april 2009 een gewoon dividend van 1,68 EUR per aandeel (totaal bedrag van 544 miljoen EUR) voor te stellen bovenop het interim dividend van 0,50 EUR dat uitbetaald werd in december 2008. Vooruitzichten 2009
De verwachting is dat 2009 een lastig jaar wordt met, naast felle concurrentie en druk van de regelgeving, een ongunstig economisch klimaat, waarvan de draagwijdte van de impact moeilijk te voorspellen is. Tot hiertoe heeft de Consumer Business Unit geen beduidende impact van de vertragende economie ondervonden, terwijl bij de Enterprise Business Unit de eerste effecten voelbaar werden. Op dit ogenblik is de beste raming voor het volledige jaar 2009: Een opbrengstendaling voor de volledige Groep met ca. -1%. Een ebitdamarge tussen 32%-33%. De capexniveaus zullen op 10-11% van de Groepsopbrengsten worden gehouden.
1 2
Resultaten van de groep vóór niet-terugkerende elementen, inclusief overgenomen ondernemingen Capex exclusief vernieuwing licentie uitzendrechten voor het Belgische voetbal
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
3
Kerncijfers Resultatenrekening (in m iljoen EUR) T ot ale opbrengsten vóór niet - t erugkerende it ems T ot ale opbrengsten EBIT DA (1) voor niet- t erugkerende items EBIT DA (1) Afsc hrijvingen Bedrijfswinst (EBIT ) Net to financ iële opbrengst en / (kost en) Winst voor belast ingen Belast ingen Net to winst ( aandeel van de groep)
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber 2007 2008 6.065 5.978 6.065 5.986 2.077 1.990 2.031 1.905 - 774 - 743 1.256 1.161 1 - 109 1.258 1.053 - 300 - 254 958 800
Kasstroom en Investeringen (in m iljoen EUR) Kasst room uit operat ionele ac t ivit eiten Invest eringen Net to kasst room gegenereerd uit / (besteed in) andere invest eringsac t ivit eiten Vrije kasstroom (2) Net to kasst room best eed in financ ieringsac t ivit eit en Netto toenam e / (afnam e) v an kas en kasequivalenten
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber 2007 2008 1.581 1.552 - 625 - 764 255 - 380 1.210 409 - 720 - 570 490 -161
Balans (in m iljoen EUR) T ot aal balans Vast e ac t iva Beleggingen, kas en kasequivalent en Eigen vermogen (aandeel van de groep) Minderheidsbelangen Sc hulden voor pensioenen, andere vergoedingen na uit dienst t reding en beëindigingsvoordelen Net to financ iële posit ie
Per 31 decem ber 2007 2008 7.325 7.782 5.072 5.564 785 618 2.520 2.271 6 5 831 777 - 1.167 - 1.835
Gegevens per aandeel Gewone winst per aandeel (in EUR) Verwat erde winst per aandeel (in EUR) Gewogen gemiddeld aant al gewone aandelen
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber 2007 2008 2,87 2,45 2,87 2,45 334.017.553 326.179.820
Gegevens over het personeel Personeelsbest and (aant al voltijdse equivalenten) Gemiddeld personeelsbest and over de periode T ot ale opbrengsten per werknemer (in EUR) EBIT DA (1) per werknemer (in EUR)
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber 2007 2008 17.833 17.371 17.920 17.465 338.441 342.752 113.320 109.059
(1) Earnings Before Int erest s, T axes, Deprec iat ion and Amortization. (2) Kasst room voor financ ieringsac t ivit eit en
Het Belgacom Management Committee verklaart dat de verkorte geconsolideerde financiële staten, die zijn opgesteld in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards ('IFRS'), voor zover bekend, een getrouw beeld geven van de activa, de financiële toestand en de resultaten van Belgacom en van de entiteiten die in de consolidatie zijn opgenomen. Het financiële verslag geeft een getrouw beeld van de informatie die daarin moet worden opgenomen. Het Belgacom Management Committee is samengesteld uit Didier Bellens, Gedelegeerd Bestuurder, Scott Alcott, Executive Vice-President Service Delivery Engine, Michel De Coster, Executive Vice-President Enterprise, Astrid De Lathauwer, Executive Vice-President Human Resources, Ray Stewart, Executive Vice-President Finance en CFO, Grégoire Dallemagne, Executive Vice-President Strategy, en Michel Georgis, Executive Vice-President Consumer.
3
Exclusief operationele resultaten voor Tango en Scarlet
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
4
Evolutie van de activiteiten Strategie van de Belgacom Groep
Een consistente strategie die zijn vruchten afwerpt
Innovatie ondersteund door een netwerk van hoge kwaliteit
De consistente strategie van Belgacom in de voorbije jaren heeft de onderneming niet alleen in staat gesteld om mee te spelen in een omgeving van harde concurrentie, maar ook om te innoveren en haar productaanbiedingen voortdurend te verbeteren. Tien jaar geleden lanceerde Belgacom als een van de eerste operatoren ter wereld ADSL. Eind 2008 werd 99,85% van de bevolking bereikt en telde Belgacom 1,3 miljoen breedbandklanten. De beslissing in 2004 om te beginnen met investeren in het optischevezelnetwerk en VDSL, het zogenaamde Broadwayproject, heeft geweldige opportuniteiten gecreëerd in termen van productontwikkeling. Een echt keerpunt was de lancering van Belgacom TV over breedband in 2005, toen de Belgische gezinnen voor het eerst een echt alternatief voor de kabel werd geboden. Het klantenbestand, dat al ruim een half miljoen leden telt, is het beste bewijs van het succes ervan. Belgacom biedt sinds enige tijd ook hogedefinitietelevisie, dankzij de uitrol van VDSL, dat nu voor meer dan 66% van de Belgische bevolking beschikbaar is. Het aanbod van Belgacom wordt voortdurend afgestemd op de behoeften van de klanten, waarin het mobiele aspect steeds belangrijker wordt. In 2008 kwamen er 296.000 mobiele klanten bij, vooral via het eigen merk Proximus, wat het totale aantal mobiele klanten eind 2008 op 4,9 miljoen bracht. Trouw aan haar reputatie als aanbieder van een kwaliteitsvol netwerk investeerde Belgacom als eerste Belgische operator in 3G; eind 2008 had het netwerk een dekking van 90% van de bevolking. Het geüpgraded mobiele netwerk maakt nieuwe mobiele toepassingen mogelijk en ondersteunt de groeiende mobiele databusiness. Met name de professionele klanten zijn erg geïnteresseerd in geavanceerde mobiele applicaties zoals mobiel internet. Bovendien vragen steeds meer businessklanten om complete end-to-endoplossingen die vaste, mobiele en ICT-diensten combineren. Om haar ICT-positie in België te versterken, nam Belgacom in 2006 Telindus over, dat de ICT-entiteit binnen de Groep werd. Om toekomstige winstgevende groei te ondersteunen, werd de internationale aanwezigheid van Telindus volledig hertekend, en beperkt tot vijf landen. Alle andere entiteiten werden eind 2008 van de hand gedaan. Belgacom ziet convergentie als de sleutel tot haar succes op lange termijn. Met haar nationale vaste en mobiele netwerk is ze hier heel goed gepositioneerd. Convergentie is thans een onmiskenbare realiteit voor de beide klantgeoriënteerde businessunits en zal verder de rode draad vormen van hun toekomstige initiatieven. Enterprise-klanten krijgen flexibele end-to-end telecom- en IT-oplossingen voorgesteld, terwijl residentiële klanten kunnen kiezen uit een breed assortiment convergente productpakketten. Het succes van deze packs blijkt duidelijk uit de verkoopcijfers: alleen al in 2008 werden 149.000 packs verkocht. De steeds meer geconvergeerde productenportefeuille zal worden ondersteund door het 'Move to All IP'-project. Belgacom lanceerde dit businesstransformatieproject in 2008 om een superieure klantenervaring te leveren en tegelijk haar eigen interne efficiëntie te
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
5
verbeteren. Van het project, dat over verschillende jaren loopt, werden de eerste mijlpalen in 2008 gerealiseerd. Focus blijft gericht op België
De focus van Belgacom blijft gericht op België, waar voortdurend wordt geïnvesteerd in organische groei en wordt uitgekeken naar nieuwe activiteiten. Een voorbeeld van een groeiende business waarin Belgacom wil meestappen, is die van de mobiele betalingen. Daarnaast wil Belgacom ook blijven groeien via aantrekkelijke, waardecreërende M&A's. De overname van Scarlet en Mobile-for in 2008 moet tegen deze achtergrond worden gezien.
Opportuniteiten buiten België worden op een gedisciplineerde manier gevolgd
Wat de internationale M&A's betreft, houdt Belgacom vast aan haar strakke discipline. Groeiopportuniteiten buiten België worden van kortbij gevolgd, maar de strikte waarderingscriteria blijven van toepassing. M&A-transacties worden daarom enkel overwogen als ze stroken met de strategische rationale van Belgacom, de toets van strikte financiële criteria en synergieonderzoek doorstaan, aandeelhouderswaarde creëren en uitvoerbaar zijn. De overname van Tango in Luxemburg beantwoordt aan deze strikte criteria voor internationale uitbreiding.
Internationale carrierdiensten van wereldklasse
Belgacom International Carrier Services heeft zijn positie de voorbije jaren versterkt door de jointventure met Swisscom en partnerships met een aantal andere operatoren. Belgacom ICS staat momenteel in de top tien wereldwijd en is zelfs wereldleider op het vlak van mobiele datadiensten. In 2008 gaven alle businessunits uitvoering aan de ondernemingsstrategie. De verwezenlijkingen worden beschreven in de volgende hoofdstukken.
Consumer Business Unit (CBU) De Consumer Business Unit van Belgacom, die zich tot de residentiële klanten richt, is actief op een markt die alles samen meer dan 4,5 miljoen gezinnen in België telt, of zowat 10,6 miljoen personen. In 2008 bleef het penetratieniveau van Belgacom in de residentiële sector heel hoog: ca. 80% van de gezinnen hebben een of meer vaste of mobiele producten van Belgacom in huis. Ook in een uitdagende markt slaagde Belgacom erin om de belangrijkste nationale speler te blijven voor de meeste productlijnen en een sterk aandeel in de Belgische digitale tv-markt te bekomen. ~3,8 miljoen residentiële mobiele klanten, aangroei met 195.000 in 2008
De Belgische mobiele markt bleef in 2008 vrij stabiel met geen veranderingen in de grootste mobiele spelers en een 'mobile-only'-populatie van 29% van de gezinnen. In tegenstelling tot de andere mobiele spelers slaagde CBU erin zijn klantenbasis voornamelijk uit te breiden via zijn eigen merk Proximus. In totaal won Belgacom CBU in 2008 195.000 mobiele klanten bij, van wie 136.000 nieuwe postpaid klanten en 70.000 klanten via zijn MVNO Mobisud, terwijl het prepaid klantenbestand licht achteruitging met 10.000 klanten. Het jaar 2008 begon met een sterk eerste kwartaal, met 65.000 nieuwe klanten, en eindigde met een nog sterker kwartaal, waarin netto 72.000 nieuwe klanten werden aangetrokken. Dit resulteerde in een totaal mobiel klantenbestand van 3.777.000 aan het eind van het jaar. Terwijl de gemengde ARPU voor mobiele data (hoofdzakelijk sms) vrijwel stabiel is gebleven op 6,3 EUR, houdt de druk op de ARPU voor mobiele spraak aan, voornamelijk door de regelgeving, gecombineerd met een lage elasticiteit, en het feit dat klanten
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
6
overschakelen op lager geprijsde aanbiedingen. De gemengde netto-ARPU, met inbegrip van kredieten en kortingen voor 2008, kwam uit op 23,0 EUR, tegenover 25,2 EUR in 2007, of een daling met 9%. Forfaitaire tariefplannen en VoIP stabiliseren het nettoverlies aan lijnen
CBU won 85.000 nieuwe internetklanten in 2008
Vastmobielconvergentie via nieuwe aanbiedingen
De traditionele vaste spraaklijnen bleven onder druk, met een verlies van 162.000 lijnen in 2008. Niettemin hebben de lancering van succesvolle forfaits in het verleden en het groeiende aantal Voice over IP-lijnen in 2008 het nettolijnverlies in de laatste drie kwartalen van 2008 afgeremd. In 2008, verkocht CBU 49.000 VoIP-lijnen die onder de naam I-Talk worden gecommercialiseerd. Dit brengt het totaal aantal VoIP klanten op 54.000. De breedbandmarkt wordt gekenmerkt door felle concurrentie, vooral van de kabel. Toch slaagde CBU erin zijn aandeel op de nationale breedbandmarkt vrijwel stabiel te houden. Mede dankzij een sterk eerste en laatste kwartaal, slaagde CBU 4 erin om in totaal 85.000 nieuwe vaste breedbandklanten aan te trekken, een stijging in vergelijking met de nettoaangroei van 77.000 klanten in 2007. Op jaarbasis is de breedband-ARPU licht gedaald met 1,7% tot 30,0 EUR. Om een aanbod van hoge kwaliteit te kunnen behouden, streeft Belgacom ernaar haar diensten voortdurend te verbeteren. In juli 2008 verbeterde Belgacom haar breedbandaanbod aanzienlijk door haar bandbreedte te verhogen tot 12 Mbps voor 'Go'- en 'Plus'-abonnementen en tot 4 Mbps voor ADSL Light. De volumes werden opgetrokken tot 25 gigabyte voor ADSL Go en tot 60 gigabyte voor ADSL Plus. Belgacom baat zowel een mobiel als een vast netwerk uit, waardoor CBU in een uitstekende positie zit om residentiële klanten een breed gamma telecomproducten aan te bieden. Om hun convergentiestrategie te onderstrepen, lanceerden Belgacom en Proximus in maart 2008 het 'Together'-tariefplan. Vaste of mobiele klanten van Belgacom die intekenden op de Together-optie krijgen elke maand 600 minuten gratis 5 oproepen, te gebruiken tijdens het weekend. Eind 2008 hadden ongeveer 1 miljoen klanten op het Together-plan ingetekend. Een ander voorbeeld van een convergent productaanbod is de lancering van 'Mobile Internet Free Weekend', waarin vaste internetklanten tijdens het weekend gratis mobiel internet ter beschikking hebben.
Gebundelde producten blijven een succes. Eind 2008 waren er in totaal 302.000 packs verkocht
+201.000 tvgebruikers in 2008; totale tv-klantenbasis van 506.000
4 5
De doelstelling van CBU is ook om klanten te laten overstappen van 'singleplay' naar 'multiplay'. Ongeveer 40% van de CBU klantenbasis heeft meer dan één Belgacom product, Belgacom wil dit percentage zelfs nog doen stijgen. Dit wordt ondermeer ondersteund door de lancering van convergente pakketten. Dit laat klanten toe om een combinatie van verschillende producten te kiezen, waaronder vaste en mobiele oplossingen. In 2008 werden 149.000 packs toegevoegd, waaronder 44.000 in het vierde kwartaal, waardoor het totaal eind 2008 op 302.000 packs werd gebracht. CBU wil het aantal multiplayklanten verder opvoeren via verbeterde, vereenvoudigde en vernieuwende convergente bundels. Sinds zijn lancering in juni 2005 is Belgacom TV zeer succesvol gebleken, met een snel groeiende klantenbasis. In ongeveer 3,5 jaar tijd slaagde Belgacom erin om zijn marktaandeel in het digitale tv-domein tot een sterke 30% uit te bouwen (eind 2008). De dekkingsgraad van de bevolking is de voorbije jaren ook beduidend gestegen: eind 2008 hadden 86% van de Belgische gezinnen toegang tot Belgacom TV en konden meer dan 64% tv in hoge definitie bekijken.
Scarlet niet inbegrepen
Voor Belgacom-klanten naar alle vaste lijnen en naar alle mobiele klanten. Voor Proximus-klanten naar alle vaste lijnen en naar Proximus-nummers.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
7
In 2008 trok Belgacom 201.000 nieuwe tv-klanten aan, een aanzienlijke stijging in vergelijking met de 166.000 gebruikers in 2007. De klantengroei piekte in het vierde kwartaal van 2008, met een totale nettoaangroei van 63.000 nieuwe klanten, dankzij het succes van de eindejaarspromoties. Eind 2008 telde Belgacom in totaal 506.000 Belgacom TV-gebruikers, met inbegrip van het stijgende aantal klanten die een tweede toestel hebben aangesloten. Belgacom breidde haar tv-aanbod verder uit, dankzij de uitrol van VDSL2. De capaciteit werd aanzienlijk opgevoerd, met als gevolg dat een toenemend aantal klanten een tweede tv-toestel konden aansluiten. In 2008 is het aantal klanten met een tweede aansluiting voor tv dan ook sterk toegenomen tot 65.000. Ondanks de eindejaarspromoties die de ARPU in het vierde kwartaal hebben beïnvloed, evolueerde de globale ARPU voor tv in 2008 verder positief: hij dikte met 7% aan tot 17,2 EUR, in vergelijking met 16,1 EUR in 2007. Een belangrijke reden voor deze verdere verbetering is het succes van de 'op aanvraag’-diensten. Positie versterkt via niet-organische groei
In 2008 versterkte Belgacom haar positie via niet-organische groei, dankzij marktovereenkomsten zoals de overname van Scarlet en door de footprint buiten België uit te breiden door de overname van Tango: In juni 2008 kondigde Belgacom de overname aan van Tango, de tweede grootste mobiele marktspeler in Luxemburg. Naast het versterken van het residentiële aanbod, stelt deze acquisitie Belgacom in staat om haar corporate marktaanbod te versterken. In november 2008 verwierf Belgacom Scarlet nv, een 'no frills' aanbieder van vaste en mobiele diensten aan residentiële en businessklanten. Dit stelt Belgacom in staat een nieuw marktsegment aan te boren en haar multiplayaanbod in België te versterken.
Vier strategische doelstellingen als focus voor de komende jaren
De komende jaren zal Belgacom CBU zich vooral op vier strategische prioriteiten toespitsen. Vooreerst zal CBU focussen op klantentevredenheid door een superieure endto-endklantenervaring te bieden. Daarnaast zal CBU winstgevende groei blijven nastreven door het aantal diensten per klant te verhogen. De derde prioriteit zal bestaan uit innovatie en transformatie, met als doel gelijk waar en wanneer en op gelijk welk toestel oplossingen aan te bieden. Ten slotte zal CBU operationele uitmuntendheid nastreven door alles van de eerste keer goed te doen en door de kostentoewijzing te optimaliseren.
Enterprise Business Unit (EBU) De Enterprise Business Unit van Belgacom komt tegemoet aan de ICT-behoeften van alle categorieën professionele klanten, zelfstandigen en kmo's tot grote ondernemingen. Convergentie grijpt snel om zich heen op de ondernemingenmarkt, waarbij de grenzen tussen telecommunicatie en IT, vast en mobiel, en spraak en data vervagen. EBU is goed gepositioneerd om end-to-endoplossingen te bieden voor alle gecombineerde telecombehoeften van zijn klanten. Convergentie via het 'Explore'platform
EBU streeft ernaar haar ICT-aanbod te vereenvoudigen door beheerde oplossingen met een van eind tot eind gewaarborgde kwaliteit voor te stellen. Deze oplossingen worden verstrekt via 'Explore', een intelligent dienstenplatform dat de vast-mobielconvergentie vergemakkelijkt en waarnaar gemakkelijk kan worden gemigreerd. Explore combineert immers de vaste en mobiele netwerken tot één enkele netwerkinfrastructuur. Alle professionele klanten kunnen probleemloos naar dit netwerk overstappen en gebruikmaken van alle flexibele, convergente en op maat gesneden diensten en toepassingen die worden voorgesteld. Dit platform biedt geïntegreerde
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
8
teleworking- en mobiliteitsdiensten, monitoringtoepassingen, een dienstenportaal, servicekwaliteit en diensten op het vlak van applicatieperformantiebeheer. Explore omvat ook nieuwe geavanceerde beveiligingsdiensten en zal verder worden verbeterd met Managed IPTEL 6 -diensten. Eind 2008 telde het Explore-platform reeds zo'n 25.000 sites van Enterprise-klanten. Door gebruik te maken van Belgacoms internationale aanwezigheid via Telindus wil Belgacom EBU zijn internationale positie versterken door het Explore-platform uit te rollen in de kernlanden, en het zelfs uit te breiden naar andere landen, waar het zijn internationale klanten kan bedienen. Om dit te bereiken, zal EBU samenwerken met partners en gebruikmaken van de wereldwijde aanwezigheid van de International Carrier Services van Belgacom. Deze gecombineerde aanpak zal de internationale klanten toegang verlenen tot alle diensten van de Belgacom Groep. Door het IP-netwerk te linken met bijkomende beheerde diensten en mobiliteit, legde de Belgacom Groep een belangrijke mijlpaal voor zijn 'next-generation'-netwerk. Het platform, dat een onderdeel is van het Move-to-all-IP-programma, zal het hart vormen van alle op communicatie gebaseerde applicaties en zal tegemoetkomen aan de behoeften van alle Voice-over-IP-klanten. Uitbreiding van de datacenterdiensten inzake housing en hosting
Datacenteroplossingen zijn een van de groeidomeinen binnen de portefeuille van Belgacom ICT-oplossingen, voor zowel nationale als internationale klanten, via het filiaal ISIT in Nederland. Er werd een aanzienlijke groei gerealiseerd in de housing- en hostingbusiness via consolidatie en virtualisatie. Belgacom EBU beschikt dan ook over verschillende datacenters, die een oppervlakte van meer dan 15.000 vierkante meter bestrijken. De belangrijkste vestigingen zijn in Evere en Machelen. De datacenters van Belgacom kregen eind 2008 het ISO 27001-certificaat voor beveiligingsbeheer. Belgacom is de enige ICT-speler in België en een van de weinige ICT-spelers in Europa die dit certificaat hebben verkregen, wat de kwaliteit van haar diensten, processen en installaties aantoont. De sterke positie in de datacenterbusiness stelt Belgacom in staat om met haar aanbod van beveiligde en betrouwbare diensten mee te gaan in de XaaS- (Anything as a Service) business. In de loop van 2008 bewees Belgacom de kwaliteit van haar hostingplatform op diverse prominente evenementen, waaronder de Ronde van Frankrijk, de Olympische Spelen en lokale happenings zoals 'Music for Life'.
66.000 klanten voor 'Fusion', het convergentieaanbod voor kmo's
Om de convergentiebehoeften van kleinere ondernemingen op vernieuwende wijze te beheren, lanceerde EBU in maart 2008 'Fusion'. Met dit succesvolle convergentieaanbod bedoeld voor kmo's kunnen oproepen tot stand worden gebracht vanaf zowel vaste als mobiele toestellen. Er is een vast tarief voor zowel vaste als mobiele oproepen binnen het bedrijf gemaakt tussen collega's, die onbeperkt kunnen telefoneren naar vaste nummers in België. Eind 2008 telde Belgacom ca. 66.000 abonnees voor de Fusion-aanbiedingen. In haar streven naar milieuvriendelijke oplossingen investeert Belgacom ook in ecommunicatie. Een voorbeeld hiervan is haar e-facturatiedienst, die de onderneming als alternatief voor de papieren facturatie naar voren schuift. Naast zijn milieuvriendelijk karakter is deze dienst ook sterk kostenbesparend.
Belgacom stapt mee in de groeiende mobielebetalingsbusiness
6
EBU gaat ook mee in de groeiende mobielebetalingsbusiness, zoals het smsticketingsysteem, dat in samenwerking met De Lijn (de Vlaamse openbare vervoersmaatschappij) als proefproject werd uitgetest. De sms-ticketingdienst stelt passagiers in staat hun ticket via hun mobiele telefoon te betalen. De dienst is sinds eind
Telefoondiensten via het IP-platform
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
9
2007 beschikbaar in Antwerpen en Gent voor alle Proximus-klanten. In 2008 werden niet minder dan 226.000 sms-tickets verkocht. Om deze businesslijn verder te versterken, nam Belgacom in juli 2008 Mobile-for over, een bedrijf gespecialiseerd in mobiel betalen voor parkeren. Mobile-for introduceerde sms-parkeren in Antwerpen, Hasselt, Tienen, Lokeren, Wetteren, Turnhout en Diest. In 2008 werden 1,3 miljoen parkeertransacties geregistreerd. EBU niet volledig immuun voor economische neergang
In de tweede helft van 2008 begon de verzwakkende economie enig effect te hebben op de Enterprise-business, waarbij met name ICT een zekere impact van de vertraging ondervond. Eind 2008 begonnen ook andere businessdomeinen tekenen van teruglopende verkoopprojecten te vertonen, wat de besluitvormingsprocessen verstoorde. Hoewel dit nog geen materiële impact had op de activiteiten van 2008, nam EBU de nodige voorzorgen om zijn positie te versterken door onder meer een eenvoudigere en meer efficiënte interne organisatie uit te werken en de aanwezigheid van ICT en het productaanbod te herbekijken.
Internationale aanwezigheid van Telindus beperkt om winstgevende groei te ondersteunen
Geheel in lijn met de internationale strategie van Telindus om de rendabiliteit van zijn activiteiten buiten België op te voeren, werden het werkingsgebied en de focus teruggebracht tot de ICT-kernproducten en -diensten en werd de internationale aanwezigheid beperkt tot vijf belangrijke landen: Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Spanje en het Verenigd Koninkrijk. De andere internationale filialen werden van de hand gedaan, omdat het hen aan de vereiste schaalgrootte van Telindus-activiteiten ontbrak om als winstgevende business te groeien: Hongarije in het vierde kwartaal van 2007, Thailand in het eerste kwartaal van 2008, Duitsland in het derde kwartaal van 2008, Hongkong, China, Zwitserland, Italië, Zweden en Portugal in het vierde kwartaal van 2008. Door te focussen op de belangrijkste landen, heeft EBU-Telindus zijn risicoprofiel verlaagd en zijn positie verbeterd om als winstgevende business te groeien. Het desinvesteringsprogramma van Telindus had een impact op de opbrengsten van 2008 en omvatte verliezen afkomstig uit verkoop, die zijn opgenomen als niet-terugkerende kosten in het vierde kwartaal van 2008 voor een bedrag van 34 miljoen EUR.
Opbrengstengroei van 33% op jaarbasis voor geavanceerde data
De mobiele gegevensdiensten zijn een toenemend succes gebleken, ondersteund door een kwaliteitsvol 3G-netwerk dat 90% van de bevolking bereikt en tevens ook door een reeks van nieuwe mobiele oplossingen die in juni 2008 werden gelanceerd: Business Sharepoint, Belgacom Communication Tools en Blackberry opties. Ook de mobiele data waren een bron van opbrengstengroei: ze genereerden 32 miljoen EUR in 2008, een toename met 25% tegenover het voorgaande jaar. Geavanceerde dataproducten zoals mobiel internet en BlackBerry zorgen voor 33% meer opbrengsten sinds 2007. De business van de vaste spraaklijnen, waaronder VoIP-lijnen, kon in 2008 het verlies stabiliseren. Het aantal spraaklijnen is in 2008 met 33.000 gedaald, tegenover een daling met 35.000 in 2007. EBU sloot het jaar 2008 af met een totaal van 1.544.000 spraaklijnen en een spraak-ARPU van 31,7 EUR. De mobieleklantenbasis nam in 2008 met 101.000 nieuwe actieve klanten toe tot een totaal van 1.139.000 mobiele klanten. De ARPU, die reeds de aanzienlijke impact van de regelgeving had ondervonden, bleef verder onder druk staan, omdat de klanten in 2008 opschoven naar lager geprijsde tariefformules. Het resultaat was een totale daling met 16,1% tot 47,6 EUR.
Diverse belangrijke contracten tonen sterke positie van EBU aan
In 2008 haalde EBU een aantal grote contracten binnen, en bewees daarmee zijn sterke positie op de Enterprise-markt. Enkele voorbeelden:
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
10
Belgacom-EPT Luxemburg werd door de Europese Instellingen een meerjaren contract toegekend voor nationaal en internationaal spraakverkeer (55 miljoen EUR voor 7 jaar) Een ICT-contract van zeven jaar gesloten tussen de Vlaamse overheid en het consortium EDS-Telindus voor een totale waarde van 582 miljoen EUR. Belgacom en Aeroscout integreerden een revolutionaire toepassing voor het beheer van medische apparatuur, de controle van de temperatuur en de beveiliging van het personeel in het Jan Yperman-ziekenhuis in Ieper. Belgacom is verantwoordelijk voor het LAN-netwerk en een performant WiFi-netwerk. Een belangrijke retailketen die elektronische betaaldiensten op een volledig beveiligde manier integreert in ATOS Worldline, bovenop het Explore-netwerk. De keuze van AS Adventure voor Belgacom Explore International, met inbegrip van een Unified Communication-oplossing, blijkt een succesvol grensoverschrijdend aanbod voor EBU. EBU wil uitgroeien tot de geprefereerde netwerkgeoriënteerde ICT-serviceprovider
Hoewel de concurrentie op de professionele markt de komende jaren volgens de verwachtingen verbeten zal blijven in alle productdomeinen, is EBU uniek geplaatst om de geprefereerde netwerkgeoriënteerde ICT-serviceprovider in België en een referentie op de Europese markt te worden. Tot besluit: om tegemoet te komen aan de behoeften van zijn kmo- en corporateklanten zal de Enterprise Business Unit de volgende strategische doelstellingen voor ogen houden: klantentevredenheid, winstgevende groei, innovatie en transformatie en operationele uitmuntendheid.
Service Delivery Engine (SDE) Continue investeringen garanderen een netwerk van hoge kwaliteit
Het vermogen van Belgacom om haar klanten een ruim aanbod van kwaliteitsvolle producten en diensten te bieden, stoelt op de superieure kwaliteit van haar mobiele en vaste netwerken. Belgacom is de enige telecomaanbieder in België die een vast en mobiel netwerk op nationale schaal uitbaat, en daartoe de bijhorende IT-systemen, verkoopkanalen en medewerkers in huis heeft. Deze unieke positie op de Belgische markt maakt het mogelijk convergentie te gebruiken als belangrijke differentieerder t.o.v. de concurrentie. Om de klantgeoriënteerde business units aan de spits van voortdurende vernieuwing te houden en om in te spelen op een toenemende behoefte aan bandbreedte voor zowel vaste als mobiele communicatie, blijft Service Delivery Engine investeren in het netwerk en in IT.
Meer dan 66% VDSL-dekking in vier jaar tijd
België kent een hoge breedbandpenetratie met ca. 99,85% van de gezinnen. In 2004 begon Belgacom met het upgraden van haar breedbandnetwerk naar VDSL via haar Broadway-project. In vier jaar tijd heeft Belgacom 13.337 km vezel tot aan de verdeelkasten in de straat uitgerold en 16.193 verwijderde platformen aangesloten, waarbij ze eind 2008 66,2% van de bevolking bereikte. SDE wil de VDSL2-dekking optrekken tot 80%. Het VDSL2-netwerk biedt momenteel een capaciteit tot 20 Mbps, waardoor klanten probleemloos twee HD tv-zenders kunnen bekijken en tegelijk op het internet surfen. Door de gunstige ligging en de hoge bevolkingsdichtheid van België kunnen de investeringen op een heel aanvaardbaar niveau worden gehouden. Tot hiertoe heeft het hele Broadway-project 470 miljoen EUR aan capex gekost, waarvan 91 miljoen EUR in 2008 werd besteed.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
11
Het gecombineerde ADSL- en VDSL-netwerk creëert een footprint voor Belgacom TV die 86,6% van de bevolking beslaat. Meer dan 90% 3Gdekking
'Move to all IP project' gelanceerd in 2008
Belgacom was ook de eerste mobiele operator in België die investeerde in 3G, dat later werd geüpgraded naar HSDPA. Thans wordt 90,2% van de bevolking bereikt. Sinds de lancering van 3G bedraagt de totale bestede capex ca. 446 miljoen EUR, waarvan 30 miljoen EUR in 2008. In 2008 lanceerde SDE ook zijn businesstransformatieproject 'Move to All IP', dat een volledige re-engineering van de netwerk- en IT-systemen en -processen van SDE omvat. Dit zal Belgacom toelaten een doorlopend superieure klantenervaring te leveren, een steeds meer convergente productenportefeuille aan te bieden, en tegelijk efficiënter te worden als onderneming. Tot hiertoe werd in het MaIP-project 11 miljoen EUR aan kapitaal geïnvesteerd. De belangrijkste verwezenlijkingen van 2008 zijn: De uitbouw van een IMS- (IP Multimedia Subsystem) dienstenplatform, dat voice over IP aan professionele klanten biedt. Dit platform zal verder worden uitgebreid om gelijkaardige diensten aan residentiële klanten te kunnen bieden. Een op pakketten gebaseerde verkoopondersteuningstool wordt momenteel in stappen geïmplementeerd in de verschillende verkoopkanalen om de verkoop van vaste en mobiele producten te ondersteunen. Een begin met de implementatie van een nieuwe tool om de nationale en internationale ICT-business te ondersteunen. Wat de servicegaranties betreft, heeft SDE een tool in gebruik genomen die de serviceflow en de repairtickets automatiseert. Het MaIP-investeringsprogramma loopt over verschillende jaren. De vereiste capexuitgaven zullen evenwel binnen de normale 'runrate' van Belgacom voor de capex blijven, zijnde 10-11%.
International Carrier Services (ICS) International Carrier Services is sinds 1997 actief op de internationale carriermarkt en biedt spraak-, hubbing-, ‘Quality of Service’ (QoS), dataconnectiviteits- en capaciteitsdiensten aan meer dan 500 vaste en mobiele operatoren en serviceproviders wereldwijd: spraak: collecteren en termineren van international spraakverkeer in België, Zwitserland en wereldwijd; hubbing: verzekeren van de wereldwijde interoperabiliteit en continuïteit van diensten voor mobiele gebruikers (sms, mms, roaming); QoS: mogelijk maken van tests, monitoring en troubleshooting voor roamingverkeer; dataconnectiviteit: transport van signalering, GPRS-roaming (3GRX) en IPX; capaciteit: levering van op maat gemaakte, kwaliteitsvolle bandbreedteoplossingen ICS gooit wereldwijd hoge ogen
Sinds 1 juli 2005 is Belgacom ICS een jointventure die voor 72% door Belgacom wordt gecontroleerd en voor de overige 28% door Swisscom. ICS staat in de top-10 van de grootste operatoren ter wereld in termen van spraakverkeervolume en is wereldleider op het vlak van mobieledatadiensten, met 200 mobiele operatoren die worden bediend. In november 2008 won ICS voor de derde keer in vijf jaar de prijs van ‘Best Wholesale Carrier’ op de World Communication Awards in Londen.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
12
ICS exploiteert een netwerk, waaronder een toekomstzeker Europees netwerk, 4 internationale centrales, participaties in 70 onderzeese kabels met meer dan 90 aanwezigheidspunten (PoP's) in 55 steden, 33 landen en 9 ‘metropolitan area networks’ (Amsterdam, Brussel, Düsseldorf, Frankfurt, Genève, Londen, New York, Parijs en Zürich). Belgacom ICS heeft 5 kantoren wereldwijd (Bern, Brussel, Dubai, New York en Singapore). Partnerships om de ICS-activiteiten uit te bouwen
Om zijn business verder uit te bouwen heeft ICS de voorbije jaren verschillende partnerships aangegaan met andere operatoren. In februari 2006 werd met MTN Group, een toonaangevende leverancier van draadloze en communicatiediensten in Afrika, een outsourcingovereenkomst ondertekend die de internationale spraak- en databehoeften van MTN als voorwerp hadden. Sinds november 2006 levert ICS diensten van topkwaliteit aan Omantel, door verkeer tussen Oman en de rest van de wereld en omgekeerd te transporteren. De outsourcingovereenkomsten met MTN en Omantel zijn een succes en hebben de beide partners een groter dan verwachte waarde opgeleverd. In mei 2008 ging de samenwerking tussen Omantel en ICS nog een stap verder met de gezamenlijke investering in de Europe India Gateway (EIG)-zeekabel. Ze heeft betrekking op het eerste rechtstreekse onderzeesekabelsysteem op basis van optische vezel met hoge bandbreedte van het Verenigd Koninkrijk naar India, dat ook het MiddenOosten en Afrika bedient. Door deze gezamenlijke investering in de EIG kunnen beide ondernemingen hun kostenstructuur optimaliseren en zich tegelijk verzekeren van genoeg capaciteit om te voldoen aan hun toekomstige behoeften. Daarnaast heeft ICS geïnvesteerd in het verhogen van de capaciteit van de SAT3/WASC/SAFE- en SMW-3-zeekabels, die ICS zullen ondersteunen bij het aanbieden van hoogwaardige diensten aan zijn Afrikaanse en Aziatische klanten. De verkoop- en marketinginitiatieven van ICS focussen voornamelijk op de groeiende opportuniteiten in het mobiele segment, terwijl de druk op de tarieven voor de vastelijnproducten aanhoudt. ICS is actief betrokken bij de werkgroepen van de GSM Association, zoals het Open Connectivity-initiatief en zal daardoor roaminghubbingdiensten voor mobiele data kunnen aanbieden, en terzelfder tijd zijn business uitbreiden doorheen de mobiele waardeketen, met de ontwikkeling van nieuwe diensten zoals IPX, QoS voor roaming en een oplossing voor internationaal mobiel betalen.
Toenemende volumes in een sterk concurrerende omgeving
ICS heeft op het gebied van spraak positieve resultaten geboekt in een uitermate concurrerende omgeving, voornamelijk dankzij de volgehouden groei in het mobiele segment, met name in Afrika en Azië. De spraakvolumes groeiden sneller dan de markt en compenseerden de dalende marges; en de volumegroei is de sterkste motor achter de opbrengstengroei. Het verkeer van VoIP-aanbieders is in het laatste kwartaal van 2008 exponentieel gestegen, wat voor een deel toe te schrijven is aan de verwerving van een prepaid facturatieplatform. In het domein van de mobiele data werden de uitstekende prestaties aangehouden, waarbij ICS zijn leiderspositie verder versterkte. Dit succes verklaart de toename van de ebitdamarge van ICS, die de voorbije drie jaar van minder dan 3% tot bijna 8% is gestegen. In 2008 maakte ICS optimaal gebruik van zijn onderzees en terrestrisch Europees netwerk door de verkoop van capaciteitsoplossingen aan operatoren in Europa, het Midden-Oosten en Azië aanzienlijk te doen groeien. ICS heeft de reorganisatie van zijn departement Service Delivery and Engineering in 2008 met succes voltooid. Er werd een nieuw project gelanceerd om het bestaande TDMschakelplatform tegen eind 2009 te vervangen door een NGN-oplossing. Dit nieuwe platform zal het mogelijk maken om nieuwe geavanceerde technische functies te ontwikkelen en de operationele efficiëntie van ICS te verbeteren, en terzelfder tijd de kosten in termen van kapitaal en operationele uitgaven gevoelig te drukken. Er werden
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
13
onlinereportingtools voor de klanten in dienst gesteld voor spraak- en mobieledatadiensten. In 2008 genereerde ICS 812 miljoen EUR aan opbrengsten, 66 miljoen EUR of 8,9% meer dan in 2007. De ebitdamarge steeg van 7,2% in 2007 tot 7,9% in 2008. Focus in 2009 op 3 strategische objectieven
In 2009 zal de business van Belgacom International Carrier Services worden gestuurd door drie strategische objectieven: De waarde van de organische groei verhogen door te focussen op belangrijke groeiregio’s zoals Afrika, het Midden-Oosten en Azië, via nieuwe producten die beantwoorden aan de technologische evolutie (VoIP, IPX). Deelnemen aan de marktconsolidatie door fusie- en overnameopportuniteiten en commerciële outsourcingovereenkomsten na te streven. Hoger gaan in de waardeketen door mobiele operatoren nieuwe producten voor te stellen om hen te helpen hun roamingactiviteiten te rationaliseren of nieuwe diensten te ontwikkelen.
Update m.b.t. regelgeving Impact van regelgeving op opbrengsten van 2009 geschat op 83 miljoen EUR
MTR in België gekenmerkt door aanzienlijke asymmetrie
De telecomsector in zijn totaliteit wordt onderworpen aan een strenge regelgeving en dit was niet anders voor Belgacom. In 2008 werden de opbrengsten negatief beïnvloed (voor 138 miljoen EUR) door de regelgeving inzake de tarieven voor roaming, mobiele terminatietarieven en de doorrekening in de vast-naar-mobieltarieven. Bovendien verwacht Belgacom dat de resultaten van 2009 zullen worden geïmpacteerd door de regelgeving op SMS en Data roaming, gehuurde Wholesale lijnen en de transport prijzen voor bitstream.Voor 2009 raamt Belgacom de totale impact van de regelgeving op 83 miljoen EUR in termen van opbrengsten en op 57 miljoen EUR in termen van ebitda. In december 2007 nam het BIPT een besluit in verband met de toekomstige regelgeving inzake mobiele terminatietarieven (MTR). Met dit besluit, dat in lijn was met de strenge commentaren van de Europese Commissie en de nationale mededingingsautoriteit, wilde het BIPT de proportionele verschillen tussen de terminatietarieven van de drie operatoren verkleinen. Ingevolge de schorsing van dit besluit door het Hof van Beroep te Brussel nam het BIPT op 29 april 2008 een nieuw besluit, dat terugkeerde naar de aanvankelijke tarieven die in augustus 2006 werden vastgelegd voor het jaar 2008 en waardoor aldus opnieuw aanzienlijke asymmetrieën werden ingevoerd (+25% t.o.v. Mobistar en +59% t.o.v. Base). In 2008 is het BIPT dan met een herziening van de mobiele terminatietarieven begonnen. De bedoeling is tegen eind 2009 tot nieuwe tariefniveaus te komen voor de periode 20102012. De niveaus zullen worden beïnvloed door een nieuwe Europese aanbeveling die begin 2009 wordt verwacht. De Commissie wil tariefsymmetrie, maar ook lagere tarieven doordrukken. Als gevolg van de daling van de MTR's verlaagde Belgacom haar tarieven voor vast-naarmobielverkeer. Voor 2008 bedroeg de impact als gevolg van de MTR-verlagingen en de doorrekening naar de vast-naar-mobieltarieven 65 miljoen EUR.
In juni 2007 vaardigde de Europese Commissie een verordening uit waarbij op retailRegelgeving inzake wholesaleniveau plafonds werden vastgesteld voor de roamingtarieven voor spraak. roamingtarieven Deze verordening werd in september 2007 van kracht. Als gevolg hiervan werden de voor spraak drukte de opbrengsten van Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008 2008 met 73 miljoen EUR
en
14
tarieven gehalveerd. De tweede verlaging had plaats in augustus 2008; hierdoor daalden de roamingtarieven verder met 6 à 8%. In 2008 drukte de roamingverordening de opbrengsten met 73 miljoen EUR. Op 23 september 2008 keurde de Europese Commissie een voorstel goed om de verordening van juni 2007 te wijzigen. De Commissie stelt bijkomende verlagingen van de roamingtarieven voor spraak tussen 2009 en 2012 in het vooruitzicht (zowel op retailals wholesaleniveau), alsook de invoering van facturatie per seconde. Deze verordening zou met ingang van juli 2009 ook voor sms-roamingtarieven (retail en wholesale) plafonds opleggen, evenals verplichtingen inzake tarieftransparantie voor dataroaming. Op wholesaleniveau zou de aangepaste verordening vanaf 1 juli 2009 een 'beschermingsplafond' voor wholesale van 1 EUR per megabyte verstuurde data invoeren voor het gemiddelde tarief dat het bezochte netwerk kan heffen vanaf het thuisnetwerk van de roamende klant. De goedkeuring van de gewijzigde verordening wordt verwacht vóór juni 2009.
Interconnectietoeslag voor vaste lijn voor andere operatoren vastgelegd op 15%
Wholesaletarief voor huurlijnen daalt met 50% vanaf januari 2009
Nieuwe transportprijzen op breedband toegangsdiensten
Op 26 november 2008 keurde het BIPT een besluit goed dat de vaste terminatietarieven van Belgacom stabiliseert tot eind 2010. De andere operatoren mogen tarieven hanteren die tot 15% hoger liggen dan die van Belgacom, uitgezonderd Telenet en Versatel, die in 2007 een toeslag van 370% mochten toepassen. Deze tarieftoeslag werd in 2008 verlaagd tot 190% en op 1 januari tot 15%.
Op 3 september 2008 nam het BIPT een besluit in verband met de tarieven voor gereguleerde huurlijnen op wholesaleniveau, met belangrijke prijsdalingen tot gevolg vanaf januari 2009. Vanaf november 2008 zijn er nieuwe transportprijzen van toepassing op breedband toegangsdiensten (bitstream toegangen). Deze zullen de prijs aanzienlijk doen dalen, vooral voor hogere bandbreedtes.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
15
Financieel verslag Belgacom Groep Opbrengsten
De Belgacom Groep rapporteert opbrengsten van 5.986 miljoen EUR over het volledige jaar 2008. Exclusief de niet-terugkerende opbrengsten ingevolge de verkoop van Certipost is dit 5.978 miljoen EUR of een daling met 1,4% in vergelijking met 2007. De totale opbrengsten van 2008 omvatten de opbrengsten gegenereerd door Tango en Scarlet, die respectievelijk vanaf augustus 2008 en december 2008 werden geconsolideerd, voor een totaal bedrag van 52 miljoen EUR. De opbrengsten over het volledige jaar 2008 werden aanzienlijk beïnvloed door de regelgeving inzake roamingtarieven, mobiele terminatietarieven en de doorrekening ervan in de vast-naarmobieltarieven. In totaal drukte de impact van de regelgeving de opbrengsten van 2008 met 138 miljoen EUR. Dit werd voor een stuk geneutraliseerd door de opbrengstengroei in CBU en ICS, waardoor de opbrengsten van de Groep in totaal met 87 miljoen EUR achteruitgingen. In het vierde kwartaal van 2008 keerde de opbrengstentrend van een daling in de eerste drie kwartalen naar een groei met 2,5% in het vierde kwartaal van 2008, vergeleken met dezelfde periode in 2007. Naast de positieve impact van de overgenomen ondernemingen, bleef de impact van de roaming regelgeving op het vierde kwartaal beperkt tot slechts 2 miljoen EUR, tegenover 71 miljoen EUR voor de eerste negen maanden van 2008.
Boekjaar afgesloten op 31 december Variatie 2007 2008
2008/2007
(in miljoen EUR)
Consumer Business Unit Enterprise Business Unit Servic e Delivery Engine Staff & Support Internationale Carrierdiensten Eliminaties tussen de segmenten Totaal Niet-terugkerende opbrengsten Totaal
2.231 2.775 516 49 746 -252 6.065 0 6.065
(%) (in miljoen EUR)
37% 46% 9% 1% 12% -4% 100%
2.253 2.696 415 34 812 -232 5.978 8 5.986
(%)
38% 45% 7% 1% 14% -4% 100%
1,0% -2,8% -19,7% -29,8% 8,9% -7,7% -1,4% -1,3%
Variatie inkomsten op jaarbasis (in miljoen EUR)
CBU
EBU
SDE
S&S
ICS
Intersegment
Variatie totale opbrengsten Impact roaming regelgeving impact MTR regelgeving Daling tarieven vast naar mobiel Eenmalige winsten Daling nationaal transitverkeer Resterende variatie
22 -18 -23 -13
-79 -36 -14 -22
-101 -18 -2
-15
66
19 9
-15 77
-6
-34 -47
0
66
22 -11
Groep
-87 -73 -30 -35 -15 -13 79
Bedrijfskosten vóór afschrijvingen
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
16
Boekjaar afgesloten op 3 1 december
(in m iljoen EUR) Ko s te n va n ve rko chte ma te ria le n e n die ns te n P e rs o ne e ls ko s te n e n pe ns io e ne n Ande re be drijfs ko s te n Totaal Nie t-te rug ke re nde ko s te n Totaal
2007
2008
2.015 1.120 853 3 .9 88 46 4 .0 34
1.975 1.124 890 3 .9 8 8 93 4 .0 8 1
Variatie 2008/2007 - 2,0% 0,3% 4,3% 0,0% 102,7% 1,2%
In 2008 lagen de kosten van de verkochte materialen en diensten 2% lager dan het voorgaande jaar. De kosten werden positief beïnvloed door de regelgeving, lagere kosten voor transitverkeer en door de desinvesteringen bij Telindus. Dit werd echter grotendeels geneutraliseerd door de stijgende kosten bij ICS, ingevolge de groei in de opbrengsten. De personeelskosten en pensioenen zijn licht gestegen met 0,3%. De vermindering van het personeelsbestand in 2008 neutraliseerde grotendeels de stijging van de lonen door de indexeringen en andere loonsverhogingen. Ten gevolge loonindexeringen steeg de loonkost van 2008 met gemiddeld 2.8%. Dit werd voor een groot deel gecompenseerd door een verminderd personeelsbestand. Eind 2008 stelde de Belgacom Groep 17.371 fte's te werk, of 462 fte's minder dan een jaar geleden. Dit is het nettoresultaat van enerzijds de toename van het personeel door de overnames (+419 fte’s) en anderzijds het feit dat werknemers Belgacom verlieten via het lopende herstructureringsprogramma (-156 fte’s), externe mobiliteit (-111 fte’s), de desinvesteringen (425 fte’s) en via natuurlijke afvloeiing (-189 fte’s). De overige uitgaven stegen met 4,3%, door de eenmalige kosten voor Telindus International en andere bedrijfskosten van overgenomen ondernemingen. In 2008 bedroegen de totale niet-terugkerende kosten van de Belgacom Groep 93 miljoen EUR. Dit omvat de 53 miljoen EUR voor beëindigingsvoordelen en bijkomende vergoedingen voor vrijwillig vertrek van medewerkers in herstructureringsprogramma's en het externemobiliteitsaanbod met de Belgische Staat. In 2008 besliste de Groep de Telindus-entiteiten gevestigd in niet-strategische landen van de hand te doen. Dit desinvesteringsproject heeft geleid tot de erkenning van een niet-terugkerende kost van 34 miljoen EUR in de resultatenrekening van het vierde kwartaal van 2008. De Groep besliste ook alle activa en passiva van Win SA te verkopen aan Tecteo. Op het einde van 2008 werd deze transactie ter goedkeuring voorgelegd aan het Waalse Gewest, dat er in januari 2009 mee instemde. De Belgacom Groep verwacht een verlies van 6 miljoen EUR, dat als een niet-terugkerende kost in de resultatenrekening van het jaar 2008 werd geboekt.
Bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
De Belgacom Groep rapporteert een totale ebitda vóór niet-terugkerende elementen van 1.990 miljoen EUR, d.w.z. een daling met 87 miljoen EUR of 4,2% in vergelijking met 2007. De regelgeving had een negatieve impact van 81 miljoen EUR op de EBITDA. De ebitdamarge van de Groep bedraagt 33,3%.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
17
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber Variatie 2007 2008
2 00 8/20 07
(in m iljoen EUR)
Consumer Business Unit Ent erprise Business Unit Servic e Delivery Engine Staff & Support Int ernat ionale Carrierdienst en Eliminat ies t ussen de segment en Totaal Niet - t erugkerende opbrengst en Niet - t erugkerende kost en Totaal
(% )
1.098 53% 1.291 62% - 13 - 1% - 354 - 17% 53 3% 0 - 0% 2.077 100% 0 - 46 2.031
(in m iljoen EUR)
1.093 1.266 - 67 - 366 64 0 1.990 8 - 93 1.905
(% )
55% 64% - 3% - 18% 3% - 0% 100%
- 0,5% - 1,9% - 3,5% 19,7% -4,2%
-6,2%
Afschrijvingen
De afschrijvingen daalden van 774 miljoen EUR in 2007 tot 743 miljoen EUR in 2008. De daling is het gevolg van de lagere afschrijvingen van SDE en EBU, die de hogere afschrijvingen van CBU meer dan tenietdeden. Netto financieel resultaat
Het verschil op jaarbasis in het netto financieel resultaat, gaande van 1 miljoen EUR in 2007 naar -109 miljoen EUR in 2008, is te verklaren door de meerwaarden die in 2007 werden gerealiseerd op de verkoop van de resterende belangen in Mobistar en Eutelsat Communications voor een bedrag van 74 miljoen EUR, door herwaarderingen naar reële waarde van financiële instrumenten en tevens door de bijkomende interestuitgaven als gevolg van een toename van de schuld. Belastingen
De fiscale uitgaven beliepen 254 miljoen EUR in 2008, wat neerkomt op een nagenoeg stabiele effectieve aanslagvoet van 24,1% vergeleken met dezelfde periode in 2007. De effectieve aanslagvoet is gebaseerd op de toepassing van de algemene principes van de Belgische fiscale wetgeving. Nettowinst (aandeel van de Groep)
Als gevolg van de dalende ebitda en de meerwaarden gerealiseerd in 2007 is de nettowinst op jaarbasis gedaald van 958 miljoen EUR tot 800 miljoen EUR. Investeringen (capex) Boekjaar afgesloten op 31 decem ber Variatie 2007 2008 2008/2007
(in m iljoen EUR)
(in m iljoen EUR )
(% )
51 19 476 61 18 625
8% 3% 76% 10% 3% 100%
Consumer Business Unit Ent erprise Business Unit Servic e Delivery Engine St aff & Support Int ernat ionale Carrierdienst en Totaal
(in m iljoen EUR )
(% )
195 25% 19 3% 477 62% 54 7% 19 2% 764 100%
285,0% - 0,4% 0,1% - 11,3% 3,8% 22,2%
De Belgacom Groep heeft in 2008 764 miljoen EUR geïnvesteerd, waaronder 105 miljoen EUR voor de hernieuwing van de uitzendrechten voor het Belgische voetbal. Exclusief dit Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
18
laatste bedrag vertegenwoordigt de capex voor het volledige jaar 11% van de totale opbrengsten. Sommige belangrijke investeringsprojecten werden gedeeltelijk uitgesteld tot het vierde kwartaal van 2008, wat de stijging verklaarde t.o.v. de eerste drie kwartalen van 2008. Naast de impact van de hernieuwing van de uitzendrechten voor het Belgische voetbal is de toename van de investeringen in de Consumer Business Unit vooral toe te schrijven aan de hernieuwing van contracten voor tv-inhoud en de capex voor de overgenomen ondernemingen Scarlet en Tango. De investeringen van Service Delivery Engine voor 2008 liggen op hetzelfde niveau als in 2007. Ze gingen naar belangrijke projecten, zoals de verdere uitrol van het Broadway-project, de verdere ontplooiing van 3G en de benodigde investeringen voor Belgacom TV. In 2008 investeerde Belgacom 91 miljoen EUR in het Broadway-project (uitrol van vezel, VDSL, verwijderde optische platformen), wat de dekkingsgraad van de bevolking aan het einde van het jaar op 66,2% bracht. SDE verbeterde ook verder het 3G-netwerk via een investering met een waarde van 30 miljoen EUR, die leidde tot een sterk verbeterde dekking binnenshuis en waardoor de dekking buitenshuis op 90,2% werd gebracht. De capex voor tv omvat investeringen in het tv-platform en de gehuurde settopboxen. Daarom wordt de capex voor tv voor een deel gestuurd door de groei in het klantenbestand. Voor het volledige jaar 2008 bedroeg de totale capex voor tv 85 miljoen EUR. In 2008 lanceerde SDE ook het Move-to-all-IP-project, hoewel de capexvereisten voor 2008 beperkt waren tot 11 miljoen EUR. De investeringen van Staff and Support voor 2008 daalden met 7 miljoen EUR, aangezien de investeringen in verband met het kantoorvernieuwingsproject (Active Office 7 ) meer dan gecompenseerd werden door minder investeringen in andere gebouwen. Op het einde van het jaar bedroeg de capex voor S&S 54 miljoen EUR.
Kasstromen (in m iljoen EUR)
Boe kja a r a fge slote n op 31 de ce m be r 2007 2008
Kasst room uit operat ionele ac t ivit eit en Invest eringen Net t o kasst room gegenereerd uit / (best eed in) andere invest eringsac t ivit eit en Kasstroom v oor financieringsactiv iteiten of "v rije kasstroom " Net t o kasst room best eed in financ ieringsac t ivit eit en Netto toenam e / (afnam e) v an kas en kasequiv alenten
1.581 - 625 255 1.210 - 720 490
1.552 - 764 - 380 409 - 570 - 161
De kasstroom uit operationele activiteiten daalde van 1.581 miljoen EUR in 2007 tot 1.552 miljoen EUR in 2008. De gunstige evolutie van het bedrijfskapitaal, vooral door de binnengehaalde uitzendrechten voor het voetbal, die over drie jaar af te betalen zijn, konden de ongunstige evolutie van de ebitda niet geheel tenietdoen. Het voorbije jaar 2008 genereerde Belgacom een vrije kasstroom van 409 miljoen EUR. Op jaarbasis zijn de investeringen gestegen van 625 miljoen EUR tot 764 miljoen EUR, dit omvat ondermeer de hernieuwing van de uitzendrechten voor het voetbal. De kasstromen uit andere investeringsactiviteiten daalden met 634 miljoen EUR, vooral door de overname van Tango en Scarlet voor een totaal bedrag van 380 miljoen EUR, exclusief cash, tegenover een aanzienlijke instroom van kasmiddelen in 2007 door de verkoop van de resterende belangen in Mobistar en Eutelsat Communications, die 242 miljoen EUR genereerde. 7
Kantoorvernieuwingsproject om de kantoorruimte te optimaliseren door ca. 2000 bijkomende medewerkers in het gebouw van de hoofdzetel onder te brengen Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
19
De kasstroom gebruikt voor financieringsactiviteiten ondervond vooral de impact van de afronding in 2008 van het aandeleninkoopprogramma dat in oktober 2007 werd gelanceerd, het hogere dividend dat aan de aandeelhouders werd uitgekeerd, het nieuwe aandeleninkoopprogramma dat op 4 augustus 2008 werd gelanceerd, en de uitbetaling van het interim-dividend in december 2008. De kasuitgaven van Belgacom werden deels gefinancierd met nieuwe leningen die in het laatste kwartaal van 2008 werden uitgegeven voor een totaalbedrag van 500 miljoen EUR. Dit resulteert in een daling van de kas en kasequivalenten van 161 miljoen EUR. Balans en eigen vermogen
De goodwill is met 334 miljoen EUR gestegen tot 2.111 miljoen EUR, als gevolg van de overnames gedurende het jaar, met name van Tango en Scarlet, op basis van een voorlopige toewijzing van de aankoopprijs. De immateriële en materiële vaste activa stegen in 2008 met 102 miljoen EUR als gevolg van dezelfde overnames en omwille van de hernieuwing van de voetbaluitzendrechten. Het eigen vermogen is gedaald van 2.520 miljoen EUR eind 2007 tot 2.271 miljoen EUR in december 2008. De reden hiervoor was dat het bedrag voor de inkoop van de eigen aandelen (netto 340 miljoen EUR) en de uitkering van dividenden en interim-dividenden aan de aandeelhouders (710 miljoen EUR) hoger lag dan de nettowinst van 800 miljoen EUR. In diezelfde periode oefenden Belgacom-medewerkers 280.920 aandelenopties uit. Zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 28 februari 2008 bood Belgacom haar topmanagement in april 2008 795.197 aandelenopties aan. De uitoefenprijs van 29,14 EUR is gebaseerd op de slotkoers van 18 april 2008. Deze opties zijn na een jaar voor een derde, na twee jaar voor twee derde en na drie jaar voor 100% verworven, en zijn uiterlijk tot 20 april 2015 uitoefenbaar. De financiële positie van Belgacom blijft gezond. Op 31 december 2008 had Belgacom een nettoschuldpositie van 1.835 miljoen EUR, wat overeenstemt met 0,9 keer de ebitda (vóór nietterugkerende elementen). De uitstaande financiële schuld bedroeg 2,5 miljard EUR op diezelfde datum. De vervaldata zijn voor het grootste gedeelte 2011 en 2016, behalve voor het waardepapier van 300 miljoen EUR met variabele rente, dat in november 2009 afloopt. In termen van toekomstige financieringsbehoeften genereert Belgacom een sterke kasstroom om haar organische groei en de vergoeding van de aandeelhouders te financieren. Belgacom heeft onlangs het EMTN-programma aangepast tot 2,5 miljard EUR: het programma werd verhoogd van 2,5 miljard USD tot 2,5 miljard EUR (waarvan op 31 december 2008 2.150 miljoen EUR was opgenomen) en de mogelijkheid van een retailobligatieaanbod werd eraan toegevoegd. Belgacom heeft daarnaast ongeveer 1 miljard EUR aan niet opgenomen bilaterale kredietovereenkomsten op korte en lange termijn en een consortiumlening, alsook een Commercial Paper-programma ter waarde van 1 miljard EUR (waarvan op 31 december 2008 25 miljoen EUR was opgenomen).
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
20
Vooruitzichten
De verwachting is dat 2009 een lastig jaar wordt met, naast felle concurrentie en druk van de regelgeving, een ongunstig economisch klimaat, waarvan de draagwijdte van de impact moeilijk te voorspellen is. Tot hiertoe heeft de Consumer Business Unit geen beduidende impact van de vertragende economie ondervonden, terwijl bij de Enterprise Business Unit de eerste effecten voelbaar werden. Op dit ogenblik is de beste raming voor het volledige jaar 2009: Een opbrengstendaling voor de volledige Groep met ca. -1%. Een ebitdamarge tussen 32%-33%. De capexniveaus zullen op 10-11% van de Groepsopbrengsten worden gehouden.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
21
Consumer Business Unit - CBU Resultatenrekening CBU Boekjaar afgesloten op 31 decem ber (in m iljoen EUR) TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN
2007
2008
Variatie 2008/2007
2.231
2.253
1,0%
- 540 - 316 - 277 - 1.133
- 553 - 325 - 282 - 1.160
2,4% 2,8% 2,0% 2,4%
TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Marge segm ent bijdrage
1.098 49,2%
1.093 48,5%
- 0,5%
BEDRIJF SWINST vóór afschrijvingen
1.098
1.093
- 0,5%
- 78
- 105
35,1%
1.021
988
- 3,2%
Kost en van verkoc ht e mat erialen en dienst en Personeelskost en en pensioenen Andere bedrijfskost en TOTAAL BEDRIJFSKOSTEN v óór afschrijv ingen
Afsc hrijvingen BEDRIJF SWINST (1) Bedrijfsw inst vóór afsc hrijvingen en niet - t erugkerende kost en en opbrengst en
CBU opbrengsten
Voor 2008 rapporteert CBU totale opbrengsten van 2.253 miljoen EUR, een stijging met 22 miljoen EUR of 1,0% in vergelijking met 2007. Deze stijging vloeit voort uit de groei in data en TV opbrengsten en tevens uit de opbrengstbijdrage van de overgenomen bedrijven. In juni 2008 maakte Belgacom de overname bekend van Tango, de tweede mobiele operator in Luxemburg. De financiële resultaten werden geconsolideerd met ingang van augustus 2008. In november 2008 kondigde Belgacom de overname aan van Scarlet, een 'no-frills'aanbieder van een combinatie van vaste en mobiele spraak, internet en datadiensten voor residentiële en businessklanten. De financiële resultaten werden geconsolideerd met ingang van december 2008. In totaal droegen Scarlet en Tango in 2008 voor 52 miljoen EUR bij tot de totale opbrengsten van CBU. De opbrengsten van 2008 omvatten ook een negatieve impact van de regelgeving op het vlak van roaming, MTR en de doorrekening in de vast-naar-mobieltarieven voor een bedrag van 55 miljoen EUR. Zonder rekening te houden met de regelgeving zijn de opbrengsten van CBU voor 2008 zelfs met 3,4% gestegen. CBU bedrijfskosten vóór afschrijvingen
De totale bedrijfskosten van CBU bedroegen op het einde van het jaar 1.160 miljoen EUR, een daling met 2,4% of 27 miljoen EUR. De consolidatie van Tango en Scarlet is geheel verantwoordelijk voor de stijging op jaarbasis en heeft een impact op alle kostenelementen. In totaal bedraagt het aandeel van Tango en Scarlet in de kosten 34 miljoen EUR voor 2008. Zonder rekening te houden met Tango en Scarlet tonen de operationele kosten van CBU een gunstige evolutie van 0,6% in vergelijking met 2007. De stijging op jaarbasis in de personeelskosten met 2,8% of 9 miljoen EUR is enerzijds het gevolg van de personeelstoename door de overname van Tango en Scarlet. Anderzijds ondervonden de personeelskosten van CBU de impact van de loonindexeringen van de medewerkers van Belgacom, die gedeeltelijk werden geneutraliseerd door de lopende herstructureringprogramma's en de natuurlijke afvloeiingen.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
22
De kosten van verkochte materialen en diensten zijn gestegen met 2,4% tot 553 miljoen EUR. De stijging die het gevolg is van het aandeel van Tango en Scarlet in de kosten werd gedeeltelijk gecompenseerd door de gunstige impact van de roaming regelgeving. De andere bedrijfskosten stegen met 2,0% tot 282 miljoen EUR. Zonder rekening te houden met Tango en Scarlet evolueerden de bedrijfskosten positief tegenover 2007 (-1,4%), vooral als gevolg van een voortdurende kostenbeheersing. CBU bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
De positieve impact van de opbrengstenstijging werd geheel tenietgedaan door de toename van de bedrijfskosten. In vergelijking met 2007 is de ebitda met 0,5% gedaald tot 1.093 miljoen EUR. In totaal droegen Scarlet en Tango in 2008 voor 18 miljoen EUR bij tot de ebitda. Voor het jaar 2008, rapporteert CBU een ebitda contributie marge van 48,5%. Gelijklopend met de trend van de voorbije jaren is de marge van het vierde kwartaal van 2008 ook lager dan de andere kwartalen door de impact van de eindejaarspromoties. Specifiek voor 2008 werd de marge van 43,6 % in het vierde kwartaal ook beïnvloed door Tango en Scarlet. CBU bedrijfswinst (ebit)
De bedrijfswinst van CBU daalde op jaarbasis met 3,2% tot 988 miljoen EUR, vooral als gevolg van de hogere afschrijvingen in 2008 door het succes van Belgacom TV (waaronder de huur van settopboxen), hogere afschrijvingen in het kader van de hernieuwing van de uitzendrechten voor het voetbal en de geconsolideerde afschrijving van Scarlet en Tango. CBU gedetailleerde opbrengsten en operationeel overzicht Boekjaar afgesloten op 31 december (in miljoen EUR)
Opbrengsten Van Vast Spraak Data TV Toestellen (exc l. TV) Andere opbrengsten Van Mobiel Spraak Data Toestellen Andere opbrengsten
2007
2008
Variatie 2008/2007
Variatie % 2008/2007
2.231
2.253
22
1,0%
1.134
1.148
14
1,3%
654 292 43 66 80
599 313 86 57 94
-55 21 43 -9 14
-8,5% 7,3% 99,5% -13,3% 18,0%
1.097
1.105
8
0,7%
771 270 47 9
723 277 50 54
-48 7 3 45
-6,2% 2,7% 6,8% -
Voor de kwartaalresultaten, zie pagina 37 De opbrengsten uit de vastelijnactiviteiten van CBU zijn met 1,3 % toegenomen t.o.v. dezelfde periode vorig jaar. Niet alleen deed de groei in tv en data de achteruitgang in vaste spraak ruimschoots teniet, de opbrengsten werden ook positief beïnvloed door de overname van Scarlet, opgenomen onder 'andere opbrengsten'. Bijgevolg zijn de opbrengsten uit de vaste activiteiten met 2,4% gestegen, wanneer de impact van de regelgeving buiten beschouwing wordt gelaten. De opbrengsten van CBU uit vaste spraak bleven onder druk, als gevolg van de regelgeving en het verlies aan spraaktoegangslijnen. De verlaging van de vast-naarResultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
23
mobieltarieven die Belgacom doorvoerde als gevolg van de MTR-regelgeving (weerslag van de MTR-verlagingen), had een impact van 13 miljoen EUR op de opbrengsten van 2008. In 2008 vertraagde het nettolijnverlies, wat resulteerde in een verlies van -162.000 lijnen voor 2008, tegenover -170.000 lijnen in 2007. In het vierde kwartaal van 2008, bereikte het lijnverlies zelfs zijn laagste niveau van de laatste twee jaar met een nettoverlies van 36.000 lijnen, wanneer rekening wordt gehouden met de 20.000 nieuwe VoIP-lijnen. Op jaarbasis is het aantal VoIP-lijnen met 49.000 gestegen. Het verlies aan toegangslijnen blijft evenwel een belangrijke factor van de opbrengstendaling. Zowel de regelgeving als de forfaitaire tariefformules oefenden een negatieve druk uit op de ARPU voor vaste spraak, die voor 2008 uitkomt op 21,6 EUR, een daling met 1,7% op jaarbasis. In het vierde kwartaal van 2008 is de ARPU echter licht gestegen tot 22,2 EUR als gevolg van de indexering van de vastespraaktarieven in juli en oktober 2008. In vergelijking met 2007 zijn de opbrengsten uit vaste data met 7,3% toegenomen, voornamelijk dankzij het groeiende breedbandklantenbestand. In het laatste kwartaal van 2008 trok CBU 26.000 nieuwe breedbandklanten aan, wat leidde tot een totale aangroei van 85.000 breedbandklanten over het volledige jaar 2008, een stijging in vergelijking met de nettoaangroei van 77.000 in 2007. Deze cijfers zijn exclusief de breedbandklanten van Scarlet. Op jaarbasis daalde de breedband-ARPU licht van 30,6 EUR tot 30,0 EUR (of -1,7%), vooral onder invloed van de packs met internet. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar verdubbelden de opbrengsten uit Belgacom TV tot 86 miljoen EUR, als gevolg van het groeiende klantenbestand en een hogere ARPU (van 16,1 EUR tot 17,2 EUR). In het vierde kwartaal won Belgacom 63.000 nieuwe tv-gebruikers bij, dankzij het succes van de eindejaarspromoties. Dit leidde tot een totale toename met 201.000 nieuwe gebruikers voor het jaar 2008 (tegenover 166.000 in 2007). Dit brengt het totale klantenbestand op 506.000 klanten, van wie er 65.000 twee streams gebruiken. De groei in de ARPU voor tv met 7,0% is te danken aan het succes van 'op aanvraag'diensten en de lagere impact van promoties op de stijgende TV-opbrengsten basis. De positieve evolutie van de andere vaste opbrengsten kan geheel worden toegeschreven aan het aandeel van Scarlet in de opbrengsten. De mobiele opbrengsten van CBU zijn op jaarbasis licht gestegen met 0,7% of 8 miljoen EUR. De bijkomende opbrengsten gegenereerd door Tango werden geneutraliseerd door de negatieve impact van de regelgeving inzake roaming en MTR voor een totaalbedrag van 42 miljoen EUR. Exclusief de regelgevingsimpact zijn de opbrengsten van CBU uit mobiele activiteiten met 4,5% gestegen. De opbrengsten uit mobiele spraak voor 2008, inclusief kredieten en kortingen, bedroegen 723 miljoen EUR, een daling met 48 miljoen EUR of -6,2% in vergelijking met 2007. De opbrengsten ondervonden de impact van de regelgeving inzake roaming en MTR voor een totaalbedrag van 42 miljoen EUR. Daarnaast werd de positieve impact van de groeiende mobiele klantenbasis en het groter aandeel van de postpaid klanten (39% postpaid, in vergelijking met 37% in 2007) tenietgedaan door de klanten die overstappen op voordeliger geprijsde tariefplannen. In 2008 verwierf CBU 195.000 nieuwe mobiele klanten, wat leidde tot een totaal van 3.777.000 actieve mobiele klanten eind 2008. Hierin zijn de mobiele klanten van Tango niet begrepen. Het mobiele churnpercentage is op jaarbasis gestegen van 17,7% in 2007 tot 19,5% in 2008 als gevolg van het multicardeffect. De sms-volumes zijn aanzienlijk toegenomen, vooral als gevolg van de succesvolle migraties naar tariefplannen die de gebruikers gratis sms'en bieden. Zelfs zonder het gratis gebruik zijn de sms-volumes met 10,2% gestegen (SMS-gebruik per klant op maandbasis stijgt van 54,7 sms'en tot 60,2 sms'en), wat leidde tot een groei in de dataopbrengsten. Inclusief de kredieten en kortingen zijn de opbrengsten uit mobiele Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
24
data op jaarbasis met 7 miljoen EUR gestegen (+ 2,7%). De opbrengsten uit geavanceerde data zijn redelijk stabiel gebleven en zijn goed voor 24% van de dataopbrengsten van CBU. De gemengde netto ARPU, inclusief mobiele spraak en sms, en inclusief de impact van kredieten en kortingen, is met 9,0% gedaald tot 23,0 EUR, als gevolg van de migratie naar voordeliger tariefplannen die gratis sms'en en/of gratis minuten aanbieden, en van de regelgeving. Zonder de impact van de regelgeving is de netto-ARPU gedaald met 5,4%. De opbrengsten op jaarbasis uit mobiele toestellen zijn met 6,8% gestegen tot 50 miljoen EUR. Vooral de 'member gets member'-campagnes hadden een significante impact op de opbrengsten van het vierde kwartaal. De positieve evolutie van de andere mobiele opbrengsten is geheel toe te schrijven aan het aandeel van Tango in de opbrengsten.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
25
OPERATIONEEL OVERZICHT
VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden) PSTN ISDN IP ADSL, VDSL Verkeer (in miljoen minuten) Nationaal Vast naar Mobiel Internationaal TV (in duizenden) waarvan 2de stroom gebruikers ARPU (in EUR) 1
ARPU Spraak
2
ARPU Breedband
ARPU Belgac om TV
3
Boekjaar afgesloten op 31 december Variatie 2007 2008 2008/2007
Variatie % 2008/2007
3.145 2.275 47 6 817 4.901 4.149 428 323 305 25
3.068 2.071 40 54 902 4.801 3.996 417 388 506 65
-77 -204 -7 49 85 -100 -154 -11 66 201 40
-2,4% -9,0% -14,0% 10,5% -2,0% -3,7% -2,7% 20,3% 65,7% -
22,0
21,6
-0,4
-1,7%
30,6
30,0
-0,5
-1,7%
16,1
17,2
1,1
7,0%
3.582 2.246 1.295 41
3.777 2.235 1.431 111
195 -10 136 70
5,4% -0,5% 10,5% -
17,7%
19,5%
15,8 43,4 25,2 18,7 6,5 196,6
14,4 37,6 23,0 16,6 6,3 225,8
-1,4 -5,8 -2,3 -2,1 -0,2 29,2
-8,6% -13,5% -9,0% -11,1% -3,0% 14,8%
VAN MOBIEL 4
Aantal actieve klanten (in duizenden) Prepaid Postpaid MVNO 5
Geannualiseerde churn rate (gemengd - variatie in p.p.) 6
Netto ARPU (in EUR) Prepaid Postpaid Gemengd Gemengd Spraak Gemengd Data 7 UoU (eenheden) 8
113,5
115,3
1,8
1,6%
9
83,7
111,4
27,7
33,0%
MoU (min) SMS (eenheden)
(1) De ARPU voor spraak is gelijk aan de totale opbrengsten uit spraak, verminderd met de opbrengsten uit activeringen en de opbrengsten uit het verkeer via betaaltelefoons, gedeeld door het gemiddelde aantal spraaktoegangskanalen voor de betrokken periode, gedeeld door het aantal maanden in diezelfde periode. (2) De ARPU voor breedband is gelijk aan de totale opbrengsten uit ADSL gedeeld door het gemiddelde aantal ADSL-lijnen voor de betrokken periode, gedeeld door het aantal maanden in diezelfde periode. (3) De ARPU voor Belgacom TV omvat enkel klantgerelateerde opbrengsten en houdt rekening met promotieaanbiedingen, gedeeld door het totale klantenbestand inclusief tweedestroomgebruikers. (4) Actieve klanten zijn klanten die de voorbije drie maanden ten minste één oproep hebben verstuurd of ontvangen of één sms hebben verstuurd of ontvangen. (5) De geannualiseerde churn verwijst naar het geannualiseerde totale aantal simkaarten (postpaid + prepaid) die van het netwerk van Belgacom Mobile zijn ontkoppeld (inclusief het totale aantal 'port-outs' als gevolg van de mobielenummeroverdraagbaarheid), gedurende de desbetreffende periode, gedeeld door het gemiddelde aantal retailklanten gedurende dezelfde periode. (6) De ARPU werd berekend op basis van de maandelijkse gemiddelden voor de gegeven periode. De maandelijkse netto-ARPU is gelijk aan de totale opbrengsten uit mobiele spraak en mobiele data gedeeld door het gemiddelde aantal actieve mobiele klanten voor die periode. (7) UoU (Units of use): spraakminuten in gebruik + sms (waarbij één sms overeenstemt met één minuut) per actieve klant en per maand. (8) MoU (Minutes of Use): totale duur in minuten van gesprekken van en naar Proximus, per actieve spraakklant en per maand. (9) Sms: maandelijks aantal sms’en per actieve klant.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
26
Enterprise Business Unit - EBU Resultatenrekening EBU Boekjaar afgesloten op 31 decem ber (in m iljoen EUR) TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN Kost en van verkoc hte mat erialen en diensten Personeelskosten en pensioenen Andere bedrijfskost en TOTAAL BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Marge segm ent bijdrage Niet- terugkerende opbrengst en Niet- terugkerende kost en BEDRIJF SWINST vóór afschrijvingen Afsc hrijvingen BEDRIJFSWINST
2007
2008
Variatie 2008/2007
2.775
2.696
-2,8%
- 916 - 407 - 161 -1.484
- 844 - 408 - 178 -1.430
- 7,8% 0,1% 10,8% -3,6%
1.291 46,5%
1.266 47,0%
-1,9%
-
8 - 39
-
1.291
1.235
-4,3%
- 45
- 32
- 29,6%
1.246
1.203
-3,4%
(1) Bedrijfswinst vóór afsc hrijvingen en niet - t erugkerende kosten en opbrengst en
EBU opbrengsten
Voor 2008 rapporteert EBU totale opbrengsten van 2.696 miljoen EUR, een daling met 79 miljoen EUR of 2,8% in vergelijking met 2007. Het verschil is hoofdzakelijk te wijten aan de impact van de regelgeving. De regelgeving inzake de roamingtarieven en de mobieleterminatietarieven (MTR's), samen met de weerslag daarvan op de tarieven van vastnaar-mobiel, had een impact van -73 miljoen EUR op de opbrengsten van 2008. Zonder de impact van de regelgeving zijn de opbrengsten van EBU lichtjes gedaald met 0,2%. De stijgende opbrengsten uit mobiele data hebben de daling van de opbrengsten door de verkoop van de satellietdiensten (in november 2007), de afsplitsing van de internationale vestigingen van Telindus in niet-kernlanden en de druk op de opbrengsten uit traditionele spraak niet volledig kunnen compenseren. EBU bedrijfskosten vóór afschrijvingen
De totale bedrijfskosten van EBU bedroegen op het einde van het jaar 1.430 miljoen EUR, een daling met 3,6% of 54 miljoen EUR. De kosten van verkochte materialen en diensten voor 2008 bedroegen 844 miljoen EUR, 72 miljoen EUR of 7,8% minder dan vorig jaar. De belangrijkste verklaringen voor deze positieve evolutie zijn de lagere roamingkosten, de lagere mobieleterminatiekosten en de verkoop van de satellietdiensten. De personeelskosten bleven met 408 miljoen EUR stabiel ten opzichte van vorig jaar. De stijgende kosten naar aanleiding van de loonindexeringen in de loop van 2008 werden gecompenseerd door verminderingen van het personeelsbestand. Met 5.479 fte’s op het einde van het jaar, telde EBU 472fte’s minder dan einde 2007, voornamelijk ten gevolge van het desinvesteringsprogramma van Telindus. De andere bedrijfskosten stegen met 10,8% tot 178 miljoen EUR, inclusief eenmalige kosten voor Telindus International en voorzieningen aangelegd voor rechtszaken, geboekt in het tweede kwartaal van 2008. Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
27
EBU bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
EBU rapporteert een segmentresultaat van 1.266 miljoen EUR, 1,9% minder dan in 2007. De daling met 25 miljoen EUR van de ebitda is volledig het gevolg van de impact van de regelgeving. De resultaten van EBU omvatten de volgende niet-terugkerende elementen: niet-terugkerende opbrengsten van 8 miljoen EUR met betrekking tot de winst gerealiseerd op de verkoop van Certipost in het tweede kwartaal van 2008; niet-terugkerende uitgaven van 39 miljoen EUR geboekt in het vierde kwartaal voor verliezen in verband met het desinvesteringsprogramma van Telindus International en de verkoop van WIN. EBU bedrijfswinst (ebit)
De ebit daalde met 3,4% ten gevolge van de lagere ebitda, wat gedeeltelijk werd gecompenseerd door lagere afschrijvingen. EBU gedetailleerde opbrengsten en operationeel overzicht Boekjaar afgesloten op 31 december (in miljoen EUR)
Opbrengsten Van Vast Spraak Data ICT Toestellen Andere opbrengsten Van Mobiel Spraak Data Toestellen Andere opbrengsten
2007
2008
Variatie 2008/2007
Variatie % 2008/2007
2.775
2.696
-79
-2,8%
1.948
1.880
-68
-3,5%
656 422 767 76 27
608 408 756 77 32
-48 -15 -11 1 5
-7,3% -3,4% -1,5% 1,3% 17,2%
827
816
-11
-1,3%
667 130 22 8
624 162 20 10
-43 32 -2 2
-6,5% 25,0% -10,0% 23,7%
Voor de kwartaalresultaten, zie pagina 37 De opbrengsten uit vastelijnactiviteiten van EBU zijn op jaarbasis gedaald met 68 miljoen EUR of 3,5%, inclusief een negatieve impact van 22 miljoen EUR door de lagere tarieven voor vast naar mobiel. Zonder deze impact van de regelgeving beperkt de daling van de opbrengsten uit vastelijnactiviteiten zich tot 2,3%. De opbrengsten uit vaste spraak daalden op jaarbasis met 48 miljoen EUR of 7,3%, waarvan ongeveer de helft toe te schrijven is aan de weerslag van de MTR-verordening op de vast-naar-mobieltarieven. Ten gevolge van de gereguleerde lagere mobieleterminatietarieven verlaagde Belgacom driemaal haar vast-naarmobieltarieven. De algemene impact van de verlagingen in mei 2007, april 2008 en juli 2008 op het resultaat van 2008 bedroeg 22 miljoen EUR. EBU telde einde 2008 ongeveer 7.000 VoIP-klanten, wat het nettoverlies van spraaklijnen beperkte. Ondanks de vertraging in het verlies van vaste lijnen (-33.000 in 2008 tegenover -35.000 in 2007) ondergingen de opbrengsten uit vaste spraak de impact van een kleinere klantenbasis en dus lagere verkeersvolumes. Een kleinere impact ging uit van het Koninklijk Besluit van april 2008 inzake de betaaldiensten, met nieuwe tarieven en maximale beltijd voor 090x- en 070-nummers. De ARPU voor vaste spraak bedroeg voor 2008 31,7 EUR, 5,6% minder dan in 2007. In het vierde kwartaal werd de ARPU echter positief beïnvloed door de prijsindexeringen van juli en oktober 2008. De opbrengsten uit vaste data daalden met 15 miljoen EUR of 3,4%. Belgacom verkocht einde 2007 haar satellietdiensten, wat de opbrengsten van 2008 negatief Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
28
beïnvloedde met ongeveer 18 miljoen EUR. Dit doet volledig de stijgende opbrengsten uit internetdiensten en integratiediensten teniet. In 2008 won EBU 22.000 breedbandklanten, wat de breedbandklantenbasis in totaal op 443.000 bracht. De groei werd beïnvloed door de progressieve verzadiging van de low-end internetmarkt. De breedband-ARPU bedroeg in 2008 40,6 EUR, 3,8% lager dan in 2007, voornamelijk ten gevolge van grootschalige promoties en een wijziging in de productmix. De ARPU daalde in het eerste kwartaal van 2008, waarna hij voor de rest van 2008 betrekkelijk stabiel is gebleven. De opbrengsten uit ICT daalden met 11 miljoen EUR of 1,5% ten opzichte van 2007. De stijgende opbrengsten van Telindus België en ICT-oplossingen waren onvoldoende om de zwakke prestaties van Telindus International en het opbrengstenverlies wegens het desinvesteringsprogramma te compenseren. De opbrengsten uit ICT werden ook negatief beïnvloed door de wisselkoers van de USD, en dat voor een totaalbedrag van 22 miljoen EUR in 2008. Om haar ICT-positie te versterken besliste EBU in 2008 haar internationale activiteiten te beperken tot vijf kernlanden. Tegen het einde van 2008 had Telindus zijn aanwezigheid in alle niet-kernlanden opgegeven. Deze landen genereerden een jaaromzet van om en bij de 80 miljoen EUR maar droegen niet bij tot de ebitda. In de vijf overblijvende kernlanden beschikt Telindus over de kritieke massa om een rendabele groei te realiseren. In 2008 droegen ze bij tot de ebitda van EBU met betrekkelijk sterke marges op een met de sector vergelijkbare basis. De andere vaste opbrengsten stegen tot 32 miljoen EUR wegens eliminaties binnen de Groep.
De opbrengsten van EBU uit mobiele activiteiten bedroegen 816 miljoen EUR voor 2008, wat een daling betekent van 11 miljoen EUR of 1,3% in vergelijking met 2007. De opbrengsten werden echter beduidend beïnvloed door de regelgeving inzake de MTR's en de roamingtarieven, met een negatief effect van in totaal 50 miljoen EUR voor 2008. Zonder de impact van de regelgeving zijn de opbrengsten uit mobiele activiteiten met 4,8% gestegen.
De impact van de regelgeving inzake roaming en MTR's wordt volledig weerspiegeld in de resultaten voor mobiele spraak. Zonder de regelgeving groeit de onderliggende business op jaarbasis met 1,1%. Vergeleken met eind 2007 won EBU 101.000 nieuwe mobiele abonnees, waardoor ze het jaar beëindigde met een mobieleklantenbasis van in totaal 1.139.000 klanten. De positieve impact op de opbrengsten van de aangroei van mobiele klanten wordt echter grotendeels tenietgedaan door klanten die overstappen op voordelige tariefformules en een lager verbruik. De MoU daalden met 1.9% in vergelijking met vorig jaar. Dit is het gevolg van een wijziging in het belgedrag door, tot op zekere hoogte, een substitutie van spraak door SMS en voor een kleiner deel door de roamingvolumes die niet de verwachte elasticiteit vertoonden. De netto-ARPU voor mobiele spraak, met inbegrip van kredieten en kortingen, evolueerde van 56,8 EUR in 2007 naar 47,6 EUR in 2008, wat neerkomt op een daling met 16,1%. Zonder de regelgeving daalt de ARPU op jaarbasis met 9,4% wegens migraties naar voordeliger tariefformules. De inkomsten uit mobiele data stegen op jaarbasis met 25% tot 162 miljoen EUR. Vooral geavanceerde dataproducten zoals mobieledataoplossingen kenden een gestage groei. Geavanceerde data kenden een groei op jaarbasis van 32,6% en vertegenwoordigen 65% van de totale opbrengsten uit mobiele data. Sms vertegenwoordigt de resterende 35% van de opbrengsten uit mobiele data. De uitdeinende mobieleklantenbasis en het toenemende sms-verbruik per klant hadden een positieve impact op de opbrengsten (+13.2% op jaarbasis), ondanks het toenemende aantal gratis sms'en in pakketten en tariefplannen. Zonder de gratis sms'en stijgt het verbruik per klant nog met 10,2%. De opbrengsten uit mobiele toestellen daalden met 2 miljoen EUR, voornamelijk wegens de kleinere verkochte volumes en de dalende prijzen van gsm's.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
29
De andere mobiele opbrengsten stegen op jaarbasis met 2 miljoen EUR, met inbegrip van onderzoek op vraag van het Ministerie van Justitie en de kosten voor herinneringen.
OPERATIONEEL OVERZICHT
Boekjaar afgesloten op 31 december 2007
2008
Variatie 2008/2007
Variatie % 2008/2007
1.998 699 878 1 420 3.919 2.721 744 454
1.987 674 864 7 443 3.643 2.499 708 436
-11 -25 -14 6 22 -276 -222 -36 -19
-0,5% -3,6% -1,6% 5,4% -7,0% -8,2% -4,8% -4,1%
33,6
31,7
-1,9
-5,6%
42,2
40,6
-1,6
-3,8%
1.038 0 1.038 0
1.139 0 1.139 0
101
9,7%
101
9,7%
8,9%
10,1%
67,9 56,8 11,1
60,0 47,6 12,4
-7,8 -9,2 1,3
-11,6% -16,1% 12,0%
6
400,5
394,8
-5,7
-1,4%
7
374,7
367,7
-7,0
-1,9%
8
47,6
55,4
7,8
16,4%
VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden) PSTN ISDN IP ADSL, VDSL Verkeer (in miljoen minuten) Nationaal Vast naar Mobiel Internationaal ARPU (in EUR) 1
ARPU Spraak
2
ARPU Breedband VAN MOBIEL 3
Aantal actieve klanten (in duizenden) Prepaid* Postpaid MVNO 4
Geannualiseerde churn rate (gemengd - variatie in p.p.) 5
Netto ARPU (in EUR) Postpaid Postpaid Spraak Postpaid Data UoU (eenheden) MoU (min) SMS (eenheden) * Prepaid volledig geïntegreerd in CBU
(1) De ARPU voor spraak is gelijk aan de totale opbrengsten uit spraak, verminderd met de opbrengsten uit activeringen en de opbrengsten uit het verkeer via betaaltelefoons, gedeeld door het gemiddelde aantal spraaktoegangskanalen voor de betrokken periode, gedeeld door het aantal maanden in diezelfde periode. (2) De ARPU voor breedband is gelijk aan de totale opbrengsten uit ADSL gedeeld door het gemiddelde aantal ADSL-lijnen voor de betrokken periode, gedeeld door het aantal maanden in diezelfde periode. (3) Actieve klanten zijn klanten die de voorbije drie maanden ten minste één oproep hebben verstuurd of ontvangen of één sms hebben verstuurd of ontvangen. (4) De geannualiseerde churn verwijst naar het geannualiseerde totale aantal simkaarten die van het netwerk van Belgacom Mobile zijn ontkoppeld (inclusief het totale aantal 'portouts' als gevolg van de mobielenummeroverdraagbaarheid) gedurende de desbetreffende periode, gedeeld door het gemiddelde aantal klanten gedurende dezelfde periode. (5) De ARPU werd berekend op basis van de maandelijkse gemiddelden voor de gegeven periode. De maandelijkse netto-ARPU is gelijk aan de totale opbrengsten uit mobiele spraak en mobiele data gedeeld door het gemiddelde aantal actieve mobiele klanten voor die periode. (6) UoU (Units of use): spraakminuten in gebruik + sms (waarbij één sms overeenstemt met één minuut) per actieve klant en per maand. (7) MoU (Minutes of Use): totale duur in minuten van gesprekken van en naar Proximus, per actieve spraakklant en per maand. (8) Sms: maandelijks aantal sms'en per actieve klant.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
30
Service Delivery Engine - SDE Resultatenrekening SDE Boekjaar afgesloten op 31 decem ber (in m iljoen EUR) TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN Kost en van verkoc ht e mat erialen en dienst en Personeelskost en en pensioenen Andere bedrijfskost en TOTAAL BEDRIJF SKOSTEN v óór afschrijv ingen TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Marge segm ent bijdrage BEDRIJF SWINST v óór afschrijv ingen Afsc hrijvingen BEDRIJF SVERLIES
2007
2008
Variatie 2008/2007
516
415
- 19,7%
- 147 - 215 - 166 - 529
- 93 - 209 - 179 - 482
- 36,9% - 2,6% 7,9% - 8,9%
-13 -2,4%
-67 -16,2%
-
- 13
-67
-
- 545
- 496
- 9,1%
- 558
- 563
0,9%
(1) Bedrijfswinst vóór afsc hrijvingen en niet - t erugkerende kost en en opbrengst en
SDE opbrengsten
Voor 2008 rapporteert SDE totale opbrengsten van 415 miljoen EUR, een daling met 101 miljoen EUR of 19,7% in vergelijking met 2007. De volledige jaaropbrengsten werden beïnvloed door: Het afnemende transitverkeer wegens de gewijzigde routering van het verkeer tussen Proximus en Base (34 miljoen EUR, grotendeels geëlimineerd op het niveau van de Groep). De regelgeving inzake roaming-in (18 miljoen EUR). De lagere opbrengsten uit interconnectieverkeer van betaaldiensten (090x- en 070nummers) als gevolg van het Koninklijk Besluit dat in april 2008 van kracht werd met onder meer nieuwe tarieven en een maximale beltijd (17 miljoen EUR). Voor de rest heeft dit te maken met lagere opbrengsten afkomstig van gereguleerde wholesale producten als gevolg van de daling van de breedbandprijzen, een verschuiving naar lager geprijsde breedbandproducten, een vertraging in de groei van breedband en verminderde verkeersvolumes. SDE bedrijfskosten voor afschrijvingen
De totale bedrijfskosten van SDE bedroegen 482 miljoen EUR, een daling met 8,9% in vergelijking met 2007. De kosten van verkochte materialen en diensten kenden op jaarbasis een gunstig evolutie van 54 miljoen EUR of 36,9% wegens de afname van het transitverkeer met lage marges, wat grotendeels op groepsniveau werd geëlimineerd, en wegens de lagere interconnectieverkeersvolumes afkomstig van betaaldiensten. De daling op jaarbasis van personeelsuitgaven met 2,6% of 6 miljoen EUR is het gevolg van het lagere personeelsbestand (-179 fte's), wat de jaarlijkse loonsverhogingen en de indexering meer dan compenseert. De toename van de andere bedrijfskosten met 7,9% is hoofdzakelijk te wijten aan een uitzonderlijke creditnota die in het eerste kwartaal van 2007 werd geboekt en de hogere kosten in Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
31
2008 verbonden aan studies voor IT-applicaties en -verbeteringen. Bovendien stegen de andere bedrijfskosten wegens de hogere huurprijzen voor huurlijnen en de hogere elektriciteitsprijzen voor de energiebevoorrading van de Remote Optical Platforms (ROP). SDE bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
De gunstige evolutie van de kosten kon de dalende opbrengsten van SDE niet compenseren. Voor 2008 bedroeg de ebitda van SDE -67 miljoen EUR. SDE bedrijfswinst (ebit)
De afschrijvingen bedroegen 496 miljoen EUR, een daling op jaarbasis met 49 miljoen EUR. De daling is te verklaren doordat oudere technologieën gradueel worden afgeschreven en worden vervangen door nieuwere technologieën waarvan sommige met een langere levensduur (bv Broadway). Dit resulteerde in een totaal bedrijfsverlies van -563 miljoen EUR of een daling met 0,9% in vergelijking met vorig jaar. SDE gedetailleerde opbrengsten Boekjaar afgesloten op 31 december (in miljoen EUR)
2007
2008
Opbrengsten
Variatie 2008/2007
Variatie % 2008/2007
516
415
-101
-19,7%
Van Vast
404
330
-74
-18,4%
Van Mobiel
112
85
-27
-24,1%
Voor de kwartaalresultaten, zie pagina 37 De opbrengsten uit vastelijndiensten daalden met 74 miljoen EUR ten gevolge van de afname van het nationale transitverkeer, de geringere interconnectievolumes voor betaaldiensten en de lagere wholesalebreedbandhuur- en connectieprijzen. De opbrengsten uit mobielelijnactiviteiten daalden in 2008 met 27 miljoen EUR, hoofdzakelijk door de negatieve impact van de regelgeving inzake roaming-in (18 miljoen EUR). De resterende daling is te verklaren door éénmalige winsten die gerealiseerd werden in het jaar 2007.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
32
Staff & Support – S&S Resultatenrekening S&S Boekjaar afgesloten op 31 decem ber (in m iljoen EUR) TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN
2007
2008
Variatie 2008/2007
49
34
- 29,8%
Kost en van verkoc ht e mat erialen en dienst en Personeelskost en en pensioenen Andere bedrijfskost en TOTAAL BEDRIJF SKOSTEN vóór afschrijv ingen
-4 - 162 - 237 -402
-3 - 160 - 237 -400
- 22,0% - 1,1% 0,1% -0,6%
TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Marge segm ent bijdrage
-354 -
-366 -
3,5%
- 46
- 54
17,6%
-400
-420
5,1%
- 90
- 92
2,2%
-489
-512
4,6%
Niet - t erugkerende kost en BEDRIJF SWINST v óór afschrijvingen Afsc hrijvingen BEDRIJF SVERLIES (1) Bedrijfsw inst vóór afsc hrijvingen en niet - t erugkerende kost en en opbrengst en
Voor de kwartaalresultaten zie pagina 36 S&S opbrengsten
Voor 2008 rapporteert S&S totale opbrengsten van 34 miljoen EUR, een daling met 15 miljoen EUR of -29,8% in vergelijking met 2007. De belangrijkste verklaring daarvoor zijn de eenmalige winsten die in 2007 werden gerealiseerd. S&S bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
De totale bedrijfskosten van S&S bedroegen op het einde van het jaar 400 miljoen EUR, een lichte daling met 0,6% of 2 miljoen EUR vergeleken met 2007. Dat is voornamelijk te verklaren door de dalende personeelsuitgaven op jaarbasis ten gevolge van een verminderd personeelsbestand (-154 fte's), wat gedeeltelijk werd gecompenseerd door loonsverhogingen wegens de indexering. In 2008 boekte de Groep 54 miljoen EUR niet-terugkerende kosten in verband met uitstapvergoedingen en bijkomende vergoedingen voor personeelsleden die vertrokken in het kader van herstructureringsprogramma's en het aanbod van externe mobiliteit van de Belgische Staat.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
33
International Carrier Services - ICS Resultatenrekening International Carrier Services Boekjaar afgesloten op 31 decem ber (in m iljoen EUR) TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN
2007
2008
Variatie 2008/2007
746
812
8,9%
Kosten van verkoc ht e mat erialen en dienst en Personeelskost en en pensioenen Andere bedrijfskost en TOTAAL BEDRIJF SKOSTEN v óór afschrijv ingen
- 634 - 20 - 38 - 692
- 685 - 22 - 41 - 748
8,1% 6,5% 8,1% 8,1%
TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Marge segm ent result aat
53 7,2%
64 7,9%
19,7%
53
64
19,7%
- 17
- 20
15,3%
37
44
21,7%
BEDRIJF SWINST v óór afschrijv ingen Afsc hrijvingen BEDRIJF SWINST (1) Bedrijfsw inst vóór afsc hrijvingen en niet - t erugkerende kost en en opbrengst en
ICS opbrengsten
In vergelijking met 2007 kenden de opbrengsten van ICS in 2008 een toename van 8,9% tot 812 miljoen EUR. Deze groei werd voornamelijk aangestuurd door de opbrengsten uit spraak, die met 50 miljoen EUR of 7,3% stegen wegens een sterke volumegroei van 17,3%, die op zijn beurt een weerspiegeling vormt van de voortdurende inspanning van ICS om de volumes te laten toenemen (bv. de geslaagde implementering van een nieuw prepaid platform). Deze stijging werd gedeeltelijk tenietgedaan door de aanhoudende daling van de mobieleterminatietarieven en een lage dollar in de eerste drie kwartalen van 2008. In het laatste kwartaal zorgde het herstel van de dollar evenwel voor een beter concurrentieaanbod van ICS, wat leidde tot een groei van het spraakvolume met 26,8% in vergelijking met het laatste kwartaal van 2007. De niet-spraakgebonden opbrengsten droegen ook beduidend bij tot de opbrengstengroei van ICS, zij stegen met 16 miljoen EUR of 30,3% dankzij de toename van de volumes voor signalering en sms-transit. ICS bedrijfswinst vóór afschrijvingen (ebitda)
De ebitda van ICS steeg met 19,7% tot 64 miljoen EUR, met een ebitdamarge van 7,9%. De stijging van de personeelskosten weerspiegelt de uitbreiding van het personeelsbestand om de sterke groei van de mobiele data te ondersteunen. De stijging van de andere bedrijfskosten is het gevolg van provisies voor oninbare vorderingen om het hoofd te bieden aan de potentiële impact van de huidige financiële crisis, die een hoger kredietrisico tot gevolg heeft. ICS bedrijfswinst (ebit)
De bedrijfswinst van ICS steeg met 21,7% dankzij de stijgende ebitda, terwijl de afschrijvingen stegen met slechts 15,3%.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
34
ICS gedetailleerde opbrengsten en operationeel overzicht
Voor de kwartaalresultaten, zie pagina 37 Boekjaar afgesloten op 31 december 2007 2008 (in miljoen EUR)
Variance 2008/2007
Variance % 2008/2007
Spraak Niet-spraak
693 53
743 69
50 16
7,3% 30,3%
Totale opbrengsten
746
812
66
8,9%
Boekjaar afgesloten op 31 december (Spraak volume in miljard minuten) TOTAAL Totaal vast Totaal mobiel
2007
2008
Variatie 2008/2007
Variatie % 2008/2007
13,84 6,46 7,38
16,23 6,88 9,35
2,4 0,4 2,0
17,3% 6,6% 26,7%
BICS volumes voor 100% geïntegreerd
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
35
Overname van Tango Op 26 juni 2008 maakte de Belgacom Groep de overname bekend van Tango, de tweede mobiele operator in Luxemburg. De totale prijs van de overname bedroeg 213 miljoen EUR. Er werden geen eigenvermogeninstrumenten uitgegeven in het kader van de betaling. Na aftrek van de verworven kasmiddelen bedroegen de nettokasmiddelen die werden betaald voor de overname 207 miljoen EUR. De reële waarde van de identificeerbare activa en passiva van Tango op de overnamedatum werd voorlopig vastgesteld voor dit financiële verslag en bedraagt 62 miljoen EUR voor de langlopende activa, 28 miljoen EUR voor de kortlopende activa, 11 miljoen EUR voor de langlopende passiva en 31 miljoen EUR voor de kortlopende passiva. Bijgevolg heeft deze voorlopige toewijzing van de aankoopprijs geleid tot de opname in deze voorlopige jaarrekening van goodwill ter waarde van 165 miljoen EUR. De Groep heeft in de langlopende activa immateriële vaste activa geïdentificeerd en opgenomen die, door hun aard, apart kunnen worden beschouwd en op betrouwbare wijze kunnen worden gemeten. Deze immateriële vaste activa bestaan uit een klantenbestand ter waarde van 26 miljoen EUR en een handelsnaam ter waarde van 9 miljoen EUR. De Groep heeft geen immateriële vaste activa geïdentificeerd die door hun aard niet apart kunnen worden beschouwd en op betrouwbare wijze kunnen worden gemeten. De goodwill omvat synergieën met de Belgacom Groep. De effectieve overname gebeurde in augustus, na goedkeuring door de bevoegde antitrustinstanties. Bijgevolg werden de opbrengsten en uitgaven van Tango met ingang van 1 augustus 2008 opgenomen in het financiële verslag van de Belgacom Groep. Tango droeg voor 43 miljoen EUR bij tot de totale opbrengsten en voor 19 miljoen EUR tot het bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen.
Overname van Scarlet Op 28 november 2008 kocht Belgacom alle aandelen van Scarlet nv, een leverancier van communicatiediensten met een eigen netwerk, voor een bedrag van 176 miljoen EUR, of 173 miljoen EUR na aftrek van de verworven cashmiddelen. Er werden geen eigenvermogeninstrumenten uitgegeven in het kader van de betaling. De reële waarde van de identificeerbare activa en passiva van Scarlet, op de overnamedatum, werd nog niet vastgesteld op 31 december 2008, ook niet voorlopig. De boekwaarde van de geïdentificeerde nettoactiva bedraagt 7 miljoen EUR, waarvan 36 miljoen EUR voor de langlopende activa, 22 miljoen EUR voor de kortlopende activa, 5 miljoen EUR voor de langlopende passiva en 46 miljoen EUR voor de kortlopende passiva. De goodwill bedraagt derhalve 170 miljoen EUR. Bijgevolg werden de opbrengsten en uitgaven van Scarlet met ingang van 1 december 2008 opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van de Belgacom Groep. Scarlet droeg voor 9 miljoen EUR bij tot de totale opbrengsten en voor -1 miljoen EUR tot het bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
36
Kwartaaloverzicht Groep - Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
1.515
1.524
1.512
1.514
6.065
1.469
1.485
1.473
1.551
5.978
555 692 142 15 183 -73
562 698 136 14 178 -65
560 681 116 9 200 -53
554 703 123 10 185 -60
2.231 2.775 516 49 746 -252
548 675 110 9 185 -59
553 690 103 7 190 -58
560 651 102 8 207 -54
593 680 99 10 230 -61
2.253 2.696 415 34 812 -232
Kosten van verkochte materialen en diensten
-496
-495
-506
-519
-2.015
-469
-479
-487
-540
-1.975
Personeelskosten en pensioenen
-287
-284
-277
-272
-1.120
-280
-282
-281
-281
-1.124
Andere bedrijfskosten
-196
-202
-202
-253
-853
-202
-226
-202
-259
-890
Segment resultaat
536
543
528
470
2.077
518
498
503
471
1.990
35,4%
35,6%
34,9%
31,0%
34,2%
35,3%
33,5%
34,1%
30,4%
33,3%
0
0
0
-46
-46
0
8
0
-93
-85
536
543
528
424
2.031
518
506
503
378
1.905
(in miljoen EUR ) Inkomsten van de Groep Consumer Business Unit Enterprise business unit Service Delivery engine Staff&Support International Carrier Services
Intersegment eliminaties
EBITDA marge*
Niet-terugkerende items
Ebitda * voor niet-terugkerende items
Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
122
157
128
218
625
128
242
135
258
764
14 7 96 5 1
11 5 128 9 4
11 4 100 12 2
14 4 153 35 12
51 19 476 61 18
10 7 105 6 1
117 3 108 12 2
29 3 90 9 3
39 6 174 27 13
195 19 477 54 19
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
(in miljoen EUR) Capex van de Groep Consumer Business Unit Enterprise business unit Service Delivery engine Staff&Support International Carrier Services
CBU - Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
(in miljoen EUR )
Opbrengsten
555
562
560
554
2.231
548
553
560
593
2.253
284
283
281
286
1.134
283
283
282
301
1.148
172 69 8 17 18
166 72 9 15 21
159 75 12 16 19
158 75 15 17 22
654 292 43 66 80
153 76 18 16 20
149 80 20 14 19
147 78 23 14 21
150 80 24 13 34
599 313 86 57 94
272
279
279
267
1.097
265
270
278
292
1.105
194 65 10 2
198 66 13 2
198 69 10 2
181 69 15 3
771 270 47 9
183 70 9 3
185 69 12 4
180 67 12 19
176 71 18 28
723 277 50 54
-127
-135
-137
-141
-540
-124
-127
-139
-164
-553
Personeelskosten en pensioenen
-80
-81
-77
-78
-316
-79
-80
-81
-85
-325
Andere bedrijfskosten
-64
-64
-64
-85
-277
-58
-71
-67
-86
-282
Segment resultaat
284
282
283
250
1.098
287
275
273
258
1.093
51,1%
50,2%
50,5%
45,1%
49,2%
52,3%
49,8%
48,7%
43,6%
48,5%
Van Vast Spraak Data TV Toestellen (exc l. TV) Andere opbrengsten Van Mobiel Spraak Data Toestellen Andere opbrengsten
Kosten van verkochte materialen en diensten
Marge segment bijdrage
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
37
CBU – Operationele resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden)
PSTN ISDN IP ADSL, VDSL
Verkeer (in miljoen minuten)
Nationaal Vast naar Mobiel Internationaal
3.227 2.410 53 0 764
3.190 2.366 51 1 773
3.162 2.320 49 2 792
3.145 2.275 47 6 817
3.145 2.275 47 6 817
3.136 2.223 45 15 854
3.099 2.176 43 21 859
3.078 2.125 42 35 876
3.068 2.071 40 54 902
3.068 2.071 40 54 902
1.286 1.110 111 66
1.213 1.020 112 81
1.152 968 102 83
1.249 1.052 103 94
4.901 4.149 428 323
1.263 1.063 101 99
1.188 983 109 97
1.119 927 100 91
1.231 1.023 107 102
4.801 3.996 417 388
149 7
191 12
249 19
305 25
305 25
349 37
391 42
443 54
506 65
506 65
22,5 29,8 13,4
22,0 30,7 15,7
21,5 31,3 17,5
21,8 30,5 16,6
22,0 30,6 16,1
21,5 29,8 17,4
21,3 31,0 17,6
21,3 29,7 17,9
22,2 29,7 16,2
21,6 30,0 17,2
3.396
3.440
3.489
3.582
3.582
3.648
3.672
3.705
3.777
3.777
2.268 1.128 0
2.252 1.185 3
2.233 1.243 13
2.246 1.295 41
2.246 1.295 41
2.196 1.364 87
2.199 1.389 84
2.228 1.393 84
2.235 1.431 111
2.235 1.431 111
17,4%
16,7%
18,4%
18,8%
17,7%
19,6%
19,2%
20,4%
18,8%
19,5%
19,8 46,7 28,5 20,6 7,9
20,6 46,8 29,5 21,1 8,4
20,9 45,9 29,6 20,9 8,8
21,6 41,8 28,8 19,7 9,1
20,7 45,2 29,1 20,6 8,5
24,2 40,8 30,0 20,7 9,3
22,5 40,3 28,9 19,5 9,4
21,4 39,8 28,1 18,8 9,3
22,9 39,2 28,7 18,6 10,2
22,8 40,0 28,9 19,4 9,5
16,5 44,5 25,6 19,1 6,4
16,1 45,0 25,9 19,4 6,5
15,7 44,2 25,6 19,0 6,6
14,6 40,2 23,9 17,3 6,6
15,8 43,4 25,2 18,7 6,5
14,8 38,8 23,5 17,0 6,5
14,9 37,9 23,5 17,2 6,3
13,9 37,0 22,5 16,4 6,1
14,0 36,6 22,4 16,0 6,4
14,4 37,6 23,0 16,6 6,3
182,0 108,9 73,5
198,3 116,7 82,1
196,8 112,6 84,9
209,0 115,7 94,1
196,6 113,5 83,7
218,5 119,3 100,1
224,6 118,6 106,9
214,4 111,0 104,3
244,8 112,0 133,7
225,8 115,3 111,4
TV (in duizenden)
waarvan TV - 2de stroom gebruikers
ARPU (in EUR)
ARPU Spraak ARPU Breedband ARPU Belgacom TV
VAN MOBIEL Aantal actieve klanten (in duizenden) Pre-paid Post-paid MVNO Geannualiseerde churn rate (gemengd - variatie in p.p.)
ARPU (in EUR)
Prepaid Postpaid Gemengd Gemengd Spraak Gemengd Data Netto ARPU (in EUR) Prepaid Postpaid Gemengd Gemengd Spraak Gemengd Data
UoU (eenheden) MoU (min) SMS (eenheden)
EBU – Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
(in miljoen EUR )
Opbrengsten
692
698
681
703
2.775
675
690
651
680
2.696
486
489
469
504
1.948
470
479
449
482
1.880
175 106 179 20 6
165 105 193 19 7
157 107 181 18 6
160 105 213 19 7
656 422 767 76 27
157 101 187 18 7
155 103 194 19 8
146 101 176 19 7
150 103 199 20 10
608 408 756 77 32
206
210
212
199
827
205
211
202
198
816
172 28 5 2
171 30 6 2
167 38 5 2
157 34 6 2
667 130 22 8
159 39 5 2
164 40 5 3
153 41 5 2
148 42 5 3
624 162 20 10
Kosten van verkochte materialen en diensten
-231
-228
-216
-242
-916
-212
-220
-198
-215
-844
Personeelskosten en pensioenen
-102
-103
-102
-100
-407
-101
-103
-102
-102
-408
Andere bedrijfskosten
-38
-38
-35
-50
-161
-40
-48
-41
-50
-178
Segment resultaat
321
330
329
311
1.291
324
320
310
313
1.266
46,3%
47,3%
48,3%
44,2%
46,5%
47,9%
46,3%
47,6%
46,1%
47,0%
Van Vast Spraak Data ICT Toestellen Andere opbrengsten Van Mobiel Spraak Data Toestellen Andere opbrengsten
Marge segment bijdrage
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
38
EBU – Operationele resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
VAN VAST Aantal toegangskanalen (in duizenden)
PSTN ISDN IP ADSL, VDSL
Verkeer (in miljoen minuten)
Nationaal Vast naar Mobiel Internationaal
2.005 719 887 0 399
1.998 712 882 0 404
1.996 706 880 0 410
1.998 699 878 1 420
1.998 699 878 1 420
2.000 693 874 2 431
1.998 687 872 2 436
1.993 682 868 4 439
1.987 674 864 7 443
1.987 674 864 7 443
1.056 741 196 120
988 684 190 114
905 624 173 108
969 672 185 112
3.919 2.721 744 454
969 672 183 114
944 645 186 114
841 572 165 104
889 610 175 105
3.643 2.499 708 436
35,5 42,0
33,7 41,9
32,2 42,9
33,0 41,8
33,6 42,2
32,7 40,4
32,2 41,2
30,4 40,4
31,6 40,2
31,7 40,6
950
976
1.005
1.038
1.038
1.065
1.093
1.116
1.139
1.139
0 950 0
0 976 0
0 1.005 0
0 1.038 0
0 1.038 0
0 1.065 0
0 1.093 0
0 1.116 0
0 1.139 0
0 1.139 0
10,6%
8,2%
7,5%
9,3%
8,9%
10,2%
9,4%
9,4%
11,4%
10,1%
77,9 67,0 10,8
77,3 65,8 11,5
76,0 62,2 13,8
70,5 58,3 12,2
75,3 63,2 12,1
69,3 55,9 13,4
69,7 56,2 13,5
65,0 51,5 13,5
64,3 50,2 14,1
67,0 53,4 13,6
70,9 61,0 9,9
69,8 59,3 10,5
68,9 56,2 12,7
62,3 51,3 11,0
67,9 56,8 11,1
62,6 50,3 12,4
62,9 50,6 12,3
58,8 46,3 12,5
56,1 43,7 12,5
60,0 47,6 12,4
407,9 381,1 45,6
410,9 385,8 46,3
379,0 353,4 47,0
405,0 378,7 51,4
400,5 374,7 47,6
397,2 371,9 52,0
411,0 385,9 53,8
372,7 347,1 53,1
397,2 365,6 62,2
394,8 367,7 55,4
ARPU (in EUR)
ARPU Spraak ARPU Breedband
VAN MOBIEL Aantal actieve klanten (in duizenden) Pre-paid Post-paid MVNO Geannualiseerde churn rate (gemengd - variatie in p.p.)
ARPU (in EUR) Postpaid Postpaid spraak Postpaid data Net ARPU (EUR) Postpaid Postpaid spraak Postpaid data
UoU (eenheden) MoU (min) SMS (eenheden)
SDE – Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
(in miljoen EUR )
Opbrengsten
142
136
116
123
516
110
103
102
99
415
113
105
92
95
404
90
81
81
78
330
29
31
24
28
112
20
22
21
21
85
Kosten van verkochte materialen en diensten
-48
-37
-30
-32
-147
-29
-23
-21
-19
-93
Personeelskosten en pensioenen
-57
-55
-53
-50
-215
-54
-53
-52
-50
-209
Andere bedrijfskosten
-39
-41
-45
-42
-166
-46
-45
-41
-48
-179
-2
3
-12
-1
-13
-20
-18
-11
-18
-67
-1,7%
2,3%
-10,4%
-1,1%
-2,4%
-18,0%
-17,3%
-11,0%
-18,4%
-16,2%
Van Vast Van Mobiel
Segment resultaat Marge segment bijdrage
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
39
S&S – Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
(in miljoen EUR )
Opbrengsten
15
14
9
10
49
9
7
8
10
34
0
-1
-1
-1
-4
-1
-1
-1
-1
-3
Personeelskosten en pensioenen
-42
-41
-39
-39
-162
-40
-41
-41
-39
-160
Andere bedrijfskosten
-51
-56
-55
-74
-237
-55
-59
-52
-71
-237
Segment resultaat
-78
-84
-87
-104
-354
-86
-94
-86
-100
-366
Kosten van verkochte materialen en diensten
ICS – Financiële resultaten Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
(in miljoen EUR )
Opbrengsten Kosten van verkochte materialen en diensten Personeelskosten en pensioenen Andere bedrijfskosten Segment resultaat Segment EBITDA marge
183
178
200
185
746
185
190
207
230
812
-158
-152
-171
-154
-634
-157
-160
-174
-195
-685
-5
-5
-6
-5
-20
-5
-5
-6
-5
-22
-10
-9
-9
-10
-38
-9
-10
-10
-12
-41
11
12
14
16
53
14
14
18
18
64
6,1%
6,8%
7,2%
8,5%
7,2%
7,6%
7,5%
8,5%
7,8%
7,9%
Q107
Q207
Q307
Q407
2007
Q108
Q208
Q308
Q408
2008
3,30 1,58 1,72
3,34 1,58 1,76
3,62 1,60 2,02
3,58 1,69 1,88
13,84 6,46 7,38
3,71 1,68 2,04
3,85 1,70 2,15
4,15 1,69 2,46
4,52 1,82 2,70
16,23 6,88 9,35
ICS – Operationele resultaten
Spraak volume in miljard minuten TOTAAL Totaal vast Totaal mobiel BIC S volumes voor 100% geïntegreerd
Financiële gegevens Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
40
Geconsolideerde resultatenrekening ( in m iljoe n EUR)
Netto opbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten Niet-terugkerende opbrengsten TOTALE OPBRENGSTEN Kosten van verkochte materialen en diensten Personeelskosten en pensioenen Andere bedrijfskosten Niet-terugkerende kosten TOTAAL BEDRIJFSKOSTEN vóór a fschrijvinge n BEDRIJFSW INST vóór a fschrijvinge n Afschrijvingen
Drie m aanden afgesloten op 31 decem ber 2007 2008
Boekjaar afgesloten op 31 decem ber 2007 2008
1.495 18 0 1.514
1.531 21 0 1.551
5.987 77 0 6.065
5.911 67 8 5.986
-519 -272 -254 -46 -1.090
-540 -281 -259 -93 -1.173
-2.015 -1.120 -853 -46 -4.034
-1.975 -1.124 -890 -93 -4.081
424
378
2.031
1.905
-193
-179
-774
-743
BEDRIJFSW INST
230
199
1.256
1.161
Financiële opbrengsten Financiële kosten Ne tto fina ncië le opbre ngste n / (koste n)
12 -28 -16
6 -51 -45
112 -111 1
29 -137 -109
W inst voor be la stinge n
214
154
1.258
1.053
Belastingen
-52
-40
-300
-254
NETTOW INST
162
114
958
799
0 162
-1 114
0 958
-1 800
0,49 EUR 0,48 EUR 333.572.477 333.915.214
0,35 EUR 0,35 EUR 321.800.917 321.872.902
2,87 EUR 2,87 EUR 334.017.553 334.343.683
2,45 EUR 2,45 EUR 326.179.820 326.287.237
Minderheidsbelangen Nettowinst ( Aandeel van de Groep) Gewone winst per aandeel Verwaterde winst per aandeel Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen Gewogen gemiddeld aantal gewone aandelen voor verwaterde winst per aandeel
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
41
Geconsolideerde balans (in m iljoen EUR)
Per 31 decem ber 2007
Per 31 decem ber 2008
AC TIVA Vaste activ a Goodwill Immat eriële vast e ac t iva met beperkt e gebruiksduur Mat eriële vast e ac tiva Andere deelnemingen Uit gest elde belast ingvorderingen Pensioenac t iva Andere vast e ac t iva
5.072 1.777 482 2.470 1 312 5 25
5.564 2.111 552 2.501 1 308 5 85
VLOTTENDE AC TIVA Voorraden Handelsvorderingen T erug t e vorderen belast ingen Andere vlot t ende ac t iva Beleggingen Kas en kasequivalent en Ac t iva gec lassific eerd als aangehouden voor verkoop
2.253 99 1.158 117 92 59 726 2
2.218 100 1.205 144 151 53 565 0
TOTALE AC TIVA
7.325
7.782
EIGEN VERMOGEN Eigen verm ogen (aandeel v an de groep) Geplaat st kapit aal Eigen aandelen Wet t elijke reserves Herw aardering naar de reële w aarde Vergoedingen in aandelen Overgedragen w insten Omrekeningsversc hillen Minderheidsbelangen
2.525 2.520 1.000 - 178 100 4 5 1.586 2 6
2.276 2.271 1.000 - 517 100 4 6 1.675 3 5
LANGETERMIJNSC HULDEN Rent edragende sc hulden Sc hulden voor pensioenen, andere vergoedingen na uit dienst t reding en beëindigingsvoordelen Voorzieningen Uit gest elde belast ingsc hulden Andere langet ermijnsc hulden
2.990 1.895 831 229 33 2
3.182 2.128 777 225 49 3
KORTETERMIJNSC HULDEN Rent edragende sc hulden Provisions for liabilit ies and c harges Handelssc hulden Belast ingsc hulden Andere kort et ermijnsc hulden Sc hulden gekoppeld met ac tiva gec lassific eerd als aangehouden voor verkoop
1.810 69 0 1.079 165 495 2
2.323 393 0 1.239 165 527 0
TOTALE SC HULDEN EN EIGEN VERMOGEN
7.325
7.782
PASSIVA
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
42
Geconsolideerde financieringstabel (in miljoen EUR) Kasstroom uit operationele activiteiten Netto winst ( aandeel van de groep) Aanpassingen voor: Afsc hrijvingen op immateriële en materiële vaste ac tiva Stijging van bijzondere waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste ac tiva Stijging van voorzieningen Uitgestelde belastinglasten Herwaardering naar de reële waarde van financ iële instrumenten Verlies uit de verkoop van gec onsolideerde bedrijven Winst op de verkoop van deelnemingen en ondernemingen gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode Winst uit de verkoop van materiële vaste ac tiva Andere niet-kasbewegingen Kasstroom uit operationele activiteiten Toename van voorraden Daling / (toename) van handelsvorderingen Toename van de terug te vorderen belastingen Toename van andere vlottende ac tiva Daling / (toename) in other non c urrent assets Toename / (daling) van handelssc hulden Daling van belastingsc hulden Toename / (daling) van andere korte termijnsc hulden Daling van nettosc huld voor pensioenen, andere vergoedingen na uitdiensttreding en beëindigingsvoordelen Daling van andere lange termijnsc hulden en voorzieningen Toename van het bedrijfskapitaal, netto van aanschaffingen en verkopen van filialen Netto kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Aankoop van immateriële en materiële vaste ac tiva Geldmiddelen betaald voor aansc haffing van doc hterondernemingen, na aftrek van verworven geldmiddelen Geldmiddelen uit de verkoop van gec onsolideerde ondernemingen, na aftrek van afgestane geldmiddelen Geldmiddelen uit de verkoop van immateriële en materiële vaste ac tiva Geldmiddelen uit de verkoop van andere deelnemingen en ondernemingen gewaardeerd volgens de vermogensmutatie Geldmiddelen uit de verkoop / (betaald voor) andere vaste ac tiva Netto kasstroom besteed in investeringsactiviteiten Kasstroom voor financieringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Dividenden uitgekeerd aan aandeelhouders Dividenden uitgekeerd aan minderheidsbelangen Netto verkoop / (aankoop) van eigen aandelen Netto aankoop van geldbeleggingen Toename / (daling) van eigen vermogen (aandeel van de groep) Uitgifte / (aflossing) van lange termijnsc hulden Uitgifte / (aflossing) van korte termijnsc hulden Netto kasstroom besteed in financieringsactiviteiten Netto toename / (afname) van kas en kasequivalenten Kas en kasequivalenten op 1 januari Kas en kasequivalenten op 31 dec ember
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
Boekjaar afgesloten op 31 december 2007 2008
958
800
774 4 38 32 -7 1 -74 -11 4 1.718
743 12 36 9 18 13 0 -3 5 1.631
-15 51 -19 -9 0 -10 -24 -38 -55 -19 -138
-2 -48 -27 -52 1 134 -5 14 -54 -40 -79
1.581
1.552
-625 -14 0 28 242 -2 -371
-764 -390 1 13 0 -3 -1.143
1.210
409
-682 -2 -67 33 2 -2 -1 -720
-710 -1 -340 4 -1 459 19 -570
490
-161
236 726
726 565
43
Mutatieoverzicht van het geconsolideerde eigen vermogen (in miljoen EUR)
Geplaatst kapitaal
Eigen Wettelijke Herwaardering Omrekeningsaandelen reserves naar de reële verschillen waarde
Totaal Vergoedin- Overgedr Totaal eigen Minderheidsbelangen eigen gen in agen vermogen vermogen aandelen winsten (aandeel van de groep)
1.000
-754
100
68
1
5
1.972
2.391
8
2.399
Herwaardering aan reële waarde van "voor verkoop beschikbare financiële activa" Conversieverschillen W ijzigingen aan het eigen vermogen niet opgenomen in de resultatenrekening Nettow inst Totaal baten en lasten
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
-64 0 -64 0 -64
0 1 1 0 1
0 0 0 0 0
0 0 0 958 958
-64 1 -63 958 895
0 0 0 0 0
-64 1 -63 958 895
Dividenden aan aandeelhouders (m.b.t. 2006) Interim dividenden aan aandeelhouders (m.b.t. 2007) Dividenden van dochterondernemingen aan minderheidsbelangen Eigen aandelen Uitoefening van opties op aandelen Inkoop van eigen aandelen Verkoop van eigen aandelen onder een aandelenaankoopplan met korting Vernietiging van eigen aandelen Opties op aandelen Toegekende en aanvaarde opties op aandelen Uitgestelde vergoedingen in aandelen In resultaatneming van uitgestelde vergoedingen in aandelen Uitoefening van opties op aandelen Totaal transacties met aandeelhouders en minderheidsbelangen
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-535 -166 0
-535 -166 0
0 0 -2
-535 -166 -2
0 0 0 0
7 -78 4 644
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 0 0
0 0 1 -644
6 -78 4 0
0 0 0 0
6 -78 4 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 577
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
2 -2 2 -1 1
0 0 0 1 -1.344
2 -2 2 0 -766
0 0 0 0 -2
2 -2 2 0 -769
Balans op 1 januari 2007
1.000
-178
100
4
2
5
1.586
2.520
6
2.525
Herwaardering aan reële waarde van kasstroom afdekkingsinstrumenten - verworven in het jaar Omrekeningsverschillen W ijzigingen aan het eigen vermogen niet opgenomen in de resultatenrekening Nettow inst Totaal baten en lasten
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
1 0 1 0 1
0 1 1 0 1
0 0 0 0 0
0 0 0 800 800
1 1 2 800 801
0 0 0 0 0
1 1 2 799 801
Dividenden aan aandeelhouders (m.b.t. 2007) Interim dividenden aan aandeelhouders (m.b.t. 2008) Dividenden van dochterondernemingen aan minderheidsbelangen Eigen aandelen Uitoefening van opties op aandelen Inkoop van eigen aandelen Verkoop van eigen aandelen onder een aandelenaankoopplan met korting Opties op aandelen Toegekende en aanvaarde opties op aandelen Uitgestelde vergoedingen in aandelen In resultaatneming van uitgestelde vergoedingen in aandelen Uitoefening van opties op aandelen Totaal transacties met aandeelhouders en minderheidsbelangen
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-550 -160 0
-550 -160 0
0 0 -1
-550 -160 -1
0 0 0
9 -352 4
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-2 0 0
7 -352 4
0 0 0
7 -352 4
0 0 0 0 0
0 0 0 0 -340
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
3 -3 2 -1 1
0 0 0 1 -711
3 -3 2 0 -1.050
0 0 0 0 0
3 -3 2 0 -1.050
1.000
-517
100
4
3
6
1.675
2.271
5
2.276
Balans op 31 december 2007
Balans op 31 december 2008
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
44
Voorwaardelijke verplichtingen In 2008 hebben zich geen veranderingen voorgedaan in de voorwaardelijke verplichtingen beschreven in toelichting 34 van de geconsolideerde jaarrekening voor het boekjaar afgesloten op 31 december 2007, met uitzondering van de volgende dossiers. Op 22 april 2008 diende de openbare aanklager voor de Raad voor de Mededinging zijn met redenen omkleed rapport in, waarin hij Belgacom Mobile beschuldigt van misbruik van zijn dominante positie gedurende de jaren 2002 tot 2005. Een uitspraak van de Raad voor de Mededinging zal volgen nadat alle argumenten ter verdediging van Belgacom Mobile zijn gehoord. Naar aanleiding van de bovengenoemde ontwikkelingen heeft de directie in 2008 de waarderingsprincipes met betrekking tot de voorwaardelijke verplichtingen herbekeken. Indien de Mededingingsautoriteit uiteindelijk zou oordelen dat Belgacom Mobile zijn dominante positie zou hebben misbruikt, kan het een boete opgelegd krijgen die oploopt tot maximaal 10% van zijn jaarlijkse omzet. De Belgische belastingadministratie stelde een buitenlands filiaal van de Groep in 2007 in kennis van het feit dat het werd beschouwd als fiscaal ingezetene van België in plaats van Luxemburg, en het daarom voor het jaar 2004 Belgische vennootschapsbelasting verschuldigd was. In 2008 heeft de Belgische belastingadministratie de aanslag met betrekking tot het inkomstenjaar 2004 bevestigd door eveneens de Belgische vennootschapsbelasting voor de jaren 2005 en 2006 in te kohieren. Belgacom heeft sterke argumenten om deze belastingaanslagen ten belope van 69 miljoen EUR (de jaren 2004, 2005 en 2006 samen) te verwerpen en bestrijdt deze aanslagen. Sinds 2003 beschouwt Belgacom haar betaling van onroerende voorheffing op telecomapparatuur als onterecht en neemt ze daarom een uitgestelde belastingvordering op onder de post 'Terug te vorderen belastingen' van de balans ten bedrage van 121 miljoen EUR op 31 december 2008.
Segmentinformatie Met ingang van 1 januari 2008 sturen de Raad van Bestuur, de Chief Executive Officer en het Belgacom Management Committee de activiteiten van de Belgacom Groep aan volgens de nieuwe klantgeoriënteerde organisatie die gestructureerd is rond de volgende vijf rapporteerbare bedrijfssegmenten: - De Consumer Business Unit (CBU) verkoopt spraakproducten en -diensten, internet en televisie, zowel op vaste als mobiele netwerken, aan residentiële klanten, vooral op de Belgische markt. - De Enterprise Business Unit (EBU) verkoopt ICT-diensten en -producten aan professionele klanten, hetzij zelfstandigen, kleine firma's of grote ondernemingen. Deze ICT-oplossingen, waaronder telefoondiensten, worden vooral gecommercialiseerd onder de merknamen Belgacom, Proximus en Telindus, zowel op de Belgische als de internationale markten. - De Service Delivery Engine (SDE) centraliseert alle diensten en kosten in verband met het netwerk en IT (uitgezonderd kosten verbonden aan de klantenactiviteiten en aan de levering van ICT-oplossingen), levert diensten aan CBU en EBU en verkoopt deze diensten aan andere telecom- en kabeloperatoren. - International Carrier Services, een joint venture tussen Belgacom en Swisscom Fixnet, is verantwoordelijk voor de internationale carrieractiviteiten. - Staff and Support (S&S) groepeert alle horizontale functies (human resources, finance, legal, strategy en corporate communication), interne diensten en real estate, die de activiteiten van de Groep ondersteunen. Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
45
Er werden geen bedrijfssegmenten samengevoegd om tot de bovengenoemde rapporteerbare bedrijfssegmenten te komen. De Groep houdt de bedrijfsresultaten van zijn rapporteerbare bedrijfssegmenten afzonderlijk bij, zodat hij de gepaste beslissingen kan nemen voor het toewijzen van middelen en het evalueren van de prestaties. De segmentprestaties worden geëvalueerd op basis van de volgende parameters: - het bedrijfsresultaat vóór afschrijvingen en vóór niet-terugkerende opbrengsten en uitgaven; en - de kapitaaluitgaven. De financiering van de Groep (inclusief financiële kosten en financiële opbrengsten) en de winstbelasting worden op het niveau van de Groep beheerd en worden niet aan de bedrijfssegmenten toegewezen. Om de noodzakelijke middelen te kunnen toewijzen aan de rapporteerbare bedrijfssegmenten, controleert de Groep de segmentactiva op het niveau van de installaties, machines en uitrustingen, de immateriële activa en de goodwill. Andere vlottende en vaste activa worden niet aan de bedrijfssegmenten toegewezen. De boekhoudprincipes van de bedrijfssegmenten zijn dezelfde als de belangrijkste boekhoudprincipes van de Groep. De segmentresultaten worden daarom gemeten op een gelijkaardige basis als het bedrijfsresultaat in de geconsolideerde jaarrekening. Transacties tussen de juridische entiteiten van de Groep worden gefactureerd tegen marktconforme voorwaarden. De vijf nieuwe bedrijfssegmenten vervangen de drie segmenten die voorheen werden gebruikt. Zoals vereist in het kader van IFRS bevat dit tussentijds financieel verslag ook aangepaste vergelijkende informatie voor de vijf nieuwe bedrijfssegmenten.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
46
Opbrengsten en resultaten volgens segment Boe kja a r a fge slote n op 31 de ce m be r 2007 (in m iljoe n EUR)
Netto opbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten Inter-segment opbrengsten TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN Kosten van verkochte materialen en diensten Personeelskosten en pensioenen Andere bedrijfskosten TOTAAL BEDRIJFSKOSTEN vóór a fschrijvinge n TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1)
Consum e r Busine ss Unit
BEDRIJFSW INST / (VERLIES) vóór a fschrijvinge n
BEDRIJFSW INST / (VERLIES)
Se rvice De live ry Engine
Sta ff & Support
Inte rna tiona le Ca rrie rdie nste n
Elim ina tie s tusse n de se gm e nte n
Tota a l
2.158 11 61 2.231
2.714 11 50 2.775
420 18 79 516
3 38 8 49
691 1 54 746
-252 -252
5.986 79 0 6.065
-540 -316 -277 -1.133
-916 -407 -161 -1.484
-147 -215 -166 -529
-4 -162 -237 -402
-634 -20 -38 -692
225 0 26 251
-2.015 -1.120 -853 -3.988
1.098
1.291
-13
-354
53
-0
2.077
-
-
-
-46
-
-
-46
1.098
1.291
-13
-400
53
-0
2.031
-78
-45
-545
-90
-17
-0
-774
1.021
1.246
-558
-489
37
-1
1.256
Niet-terugkerende kosten
Afschrijvingen
Ente rprise Busine ss Unit
Financiële opbrengst (netto)
1
W INST VOOR BELASTINGEN
1.258
Belastingen
-300
NETTOW INST
958
Minderheidsbelangen Netto winst ( aandeel van de groep)
-0 958
(1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en niet-terugkerende kosten en opbrengsten
Boekjaar afgesloten op 31 december 2008 (in miljoen EUR)
Netto opbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten Inter-segment opbrengsten TOTAAL SEGMENT OPBRENGSTEN Kosten van verkochte materialen en diensten Personeelskosten en pensioenen Andere bedrijfskosten TOTAAL BEDRIJFSKOSTEN vóór afschrijvingen TOTAAL SEGMENT RESULTAAT (1) Niet-terugkerende opbrengsten Niet-terugkerende kosten BEDRIJFSWINST / (VERLIES) vóór afschrijvingen Afschrijvingen BEDRIJFSWINST / (VERLIES) Financiële opbrengst (netto) WINST VOOR BELASTINGEN Belastingen
Consumer Business Unit
Enterprise Business Unit
Service Delivery Engine
Staff & Support
Internationale Carrierdienste n
Eliminaties tussen de segmenten
Totaal
2.187 15 51 2.253
2.628 15 53 2.696
339 14 62 415
1 21 11 34
756 2 55 812
(232) -232
5.911 67 5.978
-553 -325 -282 -1.160
-844 -408 -178 -1.430
-93 -209 -179 -482
-3 -160 -237 -400
-685 -22 -41 -748
204 0 28 232
-1.975 -1.124 -890 -3.988
1.093
1.266
-67
-366
64
-0
1.990
-
8 -39
-
-54
-
-
8 -93
1.093
1.235
-67
-420
64
-0
1.905
-105
-32
-496
-92
-20
0
-743
988
1.203
-563
-512
44
-0
1.161 -109 1.053 -254
NETTOWINST
799
Minderheidsbelangen Netto winst ( aandeel van de groep)
-1 800
(1) Bedrijfswinst vóór afschrijvingen en niet-terugkerende kosten en opbrengsten
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
47
Segmentactiva Per 31 decem ber 2007 (in m iljoe n EUR)
Goodwill Segment activa Niet toegewezen activa TOTALE AC TIVA
Consum e r Busine ss Unit
Ente rprise Busine ss Unit
Se rvice De live ry Engine
Sta ff & Support
Inte rna tiona le Ca rrie rdie nste n
688 108
1.089 69
1.974
739
65
796
1.158
1.974
739
65
Nie t toe ge w e ze n
-3 2.596 2.593
Tota a l
1.777 2.952 2.596 7.325
Pe r 31 de ce m be r 2008 (in m iljoe n EUR)
Goodwill Segment activa Niet toegewezen activa TOTALE ACTIVA
Consum e r Busine ss Unit
Ente rprise Busine ss Unit
Se rvice De live ry Engine
Sta ff & Support
Inte rna tiona le Ca rrie rdie nste n
1.026 286
1.085 52
1.956
698
64
1.313
1.136
1.956
698
64
Nie t toe ge w e ze n
-3 2.617 2.614
Tota a l
2.111 3.054 2.617 7.782
Andere segmentinformatie Boekjaar afgesloten op 31 december 2007 (in m iljoe n EUR)
Investeringen
Consum e r Busine ss Unit 51
Enterprise Busine ss Unit 19
Se rvice Delivery Engine 476
Sta ff & Support
Inte rnationale Carrierdie nste n
61
Elimina tie s tusse n de se gm e nten
Totaa l
18
625
Boe kja a r a fge slote n op 31 de ce m be r 2008 (in m iljoe n EUR)
Investeringen
Consum e r Busine ss Unit 195
Ente rprise Busine ss Unit 19
Se rvice De live ry Engine 477
Sta ff & Support
Inte rna tiona le Ca rrie rdie nste n
54
19
Elim ina tie s tusse n de se gm e nte n
Tota a l
764
Controlewerkzaamheden van de commissaris De commissaris heeft bevestigd dat zijn controlewerkzaamheden van de geconsolideerde jaarrekening ten gronde zijn afgewerkt en dat deze geen betekenisvolle correcties aan het licht hebben gebracht die in de boekhoudkundige gegevens, opgenomen in dit communiqué, zouden moeten doorgevoerd worden.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
48
Informatie over het Belgacom-aandeel Het Belgacom-aandeel op de beurs Stock market: Ticker: ISIN: National SVM code: Bloomberg code: Reuters code:
First Market of Euronext Brussels BELG BE0003810273 3810.27 BELG BB BCOM
Wijzigingen in het maatschappelijk kapitaal en het aantal aandelen Eind 2008 bezat Belgacom 17.690.874 eigen aandelen, die 5,2% van het totale aantal aandelen vertegenwoordigen. Dit was het gevolg van de volgende acties:
In de loop van 2008 werden 125.143 eigen aandelen gebruikt in een Aandelenaankoopplan met korting voor de directie van Belgacom. Daarnaast werden 280.920 opties uitgeoefend in 2008. In 2008 verwierf Belgacom in totaal 12.143.578 aandelen via haar aandeleninkoopprogramma. o Aandeleninkoopprogramma gelanceerd op 13 november 2007: in de periode van 1 januari 2008 tot 3 maart 2008 verwierf Belgacom 4.763.653 aandelen. o Aandeleninkoopprogramma gelanceerd op 4 augustus 2008: Belgacom verwierf 7.379.925 aandelen via het inkoopprogramma dat liep van 4 augustus 2008 tot 26 november 2008.
Evolutie eigen aandelen Situatie op 31 decem ber 2007
Opties uitgeoefend tijdens 2008 Discount Purchase Plan werknemers Inkoop van eigen aandelen Situatie op 31 Decem ber 2008
5.953.359 -280.920 -125.143 12.143.578 17.690.874
Het stemrecht van de eigen aandelen wordt bij wet opgeschort. De dividendrechten van de eigen aandelen verworven in 2004 werden eveneens opgeschort, terwijl de dividendrechten van de aandelen verworven in 2005, 2006, 2007 en 2008 worden geannuleerd. De Belgische wet verbiedt een vennootschap meer dan 20% van haar uitstaand maatschappelijk kapitaal aan te houden.
De aandeelhoudersstructuur van Belgacom Aandeelhouderschap op 31 december 2008 Aandeelhouderschap Belgacom
Belgische Staat Belgacom Free float TOTAAL
Aandelen
180.887.569 17.690.874 139.446.692 338.025.135
% van het totaal aantal aandelen % stemrechten
53,5% 5,2% 41,3% 100,0%
56,5% 0,0% 43,5% 100,0%
% dividendrechten 55,9%
Dividendrechten 180.887.569
1,0%
3.180.891
43,1%
139.446.692
100,0%
323.515.152
Op 30 oktober 2008 heeft Capital Research & Management verklaard dat het op 1 september 2008 18.876.300 aandelen of 5,6% van de door Belgacom nv uitgegeven aandelen met stemrechten bezit. Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
49
Vergoeding van de aandeelhouders Winstuitkering
Op 24 juli 2008 keurde de Raad van Bestuur een aandeleninkoop goed voor een maximumbedrag van 200 miljoen EUR. De inkoop ging van start op 4 augustus 2008 en werd afgerond op 26 november 2008. De Raad van Bestuur keurde op 11 december 2008 ook een interim-dividend voor het boekjaar 2008 goed voor een brutobedrag van 0,50 EUR per aandeel (een nettobedrag van 0,375 EUR per aandeel), wat overeenstemt met een totaalbedrag van EUR 162 miljoen EUR. Het interimdividend werd betaald op 16 december 2008. Op 5 maart 2009 besliste de Raad van Bestuur een gewoon dividend van 1,68 EUR bruto per aandeel (totaalbedrag van 544 miljoen EUR) voor te stellen aan de Algemene Vergadering van 8 april 2009. Dividend per aandeel
EUR
Gewoon dividend Bijzonder dividend Interim dividend
3
2,5
1,93
2
2,18
2,18
1,89 1,52
1,5
1,68
1,38
1,68
1,60
1
1,52
TBC
0,5
0,55
0,29
0,5
0,5
0 2004
2005
2006
2007
2008
Dividendbeleid
Er zijn geen veranderingen van het dividendbeleid, volgens hetwelk Belgacom zich voorneemt een jaarlijks dividend vast te stellen en uit te keren van 50% tot 60% van haar jaarlijkse nettowinst. Dit bedrag kan worden aangepast in het licht van eenmalige winsten of verliezen, en het bedrag van de vastgestelde dividenden kan van jaar tot jaar verschillen. Wanneer de Raad van Bestuur het bedrag van het jaarlijkse dividend vaststelt met het oog op de voorlegging ervan aan de aandeelhouders, zal hij rekening houden met de dividendpraktijk van andere Europese telecomoperatoren. Het bedrag van het eventuele jaarlijkse dividend en de beslissing om in een bepaald jaar al dan niet dividenden uit te keren, kan worden beïnvloed door een aantal factoren, waaronder de businessvooruitzichten van de Groep, de kasvereisten, de financiële prestaties, de toestand van de markt en het algemene economische klimaat, en andere factoren, waaronder fiscale en andere regelgevingsaspecten.
Financiële kalender
6 maart 2009: 8 april 2009: 15 mei 2009: 31 juli 2009: 30 oktober 2009:
Aankondiging van de resultaten voor het volledige jaar 2008 Algemene Vergadering van de aandeelhouders Aankondiging resultaten Q1 2009 Aankondiging resultaten H1 2009 Aankondiging resultaten Q3 2009
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
50
Algemene informatie Investor relations Nancy Goossens +32 2 202 82 41 Ann Maes +32 2 202 26 18 Email:
[email protected] Website: www.belgacom.com
Informatie met betrekking tot de hoofdzetel Belgacom, naamloze vennootschap van publiek recht
Hoofdzetel Koning Albert II-laan 27 B-1030 Brussel, België Tel.: + 32 2 202 41 11 Btw BE 202.239.951 Rechtspersonenregister van Brussel Handelsregister van Brussel 587.163
Oprichtingsdatum – juridische vorm De omvorming van Belgacom tot naamloze vennootschap van publiek recht werd uitgevoerd bij Koninklijk Besluit van 16 december 1994, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 22 december 1994, en trad diezelfde dag in werking.
Resultaten van Belgacom voor het volledige jaar 2008
51