Inhoudsopgave Voorwoord...3. Aan de Raad Programma bestuurlijke vernieuwing Programma veiligheid...17

Programmabegroting 2005 gemeente Drimmelen

Inhoudsopgave Voorwoord ...................................................................................................................................3 Aan de Raad ...............................................................................................................................5

Programma’s ..................................................................................................................11 1.

Programma bestuurlijke vernieuwing ...........................................................................13

2.

Programma veiligheid ...................................................................................................17

3.

Programma openbare ruimte........................................................................................21

4.

Programma verkeer en vervoer ....................................................................................25

5.

Programma economische zaken..................................................................................29

6.

Programma jeugd en jongeren .....................................................................................33

7.

Programma wonen en woonomgeving .........................................................................39

8.

Programma ruimtelijke ordening...................................................................................43

9.

Programma zorg ...........................................................................................................47

10.

Programma milieu.........................................................................................................51

11.

Programma sociale infrastructuur.................................................................................55

12.

Programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ............................................59

Paragrafen .......................................................................................................................63 §A

Weerstandsvermogen...................................................................................................65

§B

Lokale heffingen............................................................................................................71

§C

Onderhoud kapitaalgoederen .......................................................................................75

§D

Treasury........................................................................................................................79

§E

Bedrijfsvoering ..............................................................................................................81

§F

Verbonden partijen........................................................................................................85

§G

Grondbeleid...................................................................................................................89

bijlage ..................................................................................................................................91 Bijlage 1

Recapitulatie .........................................................................................................93

Bijlage 2: Analyse afvalstoffenheffing 2005 ............................................................................97

-1-


2


Voorwoord Hierbij wordt U de ontwerp programmabegroting 2005 aangeboden alsmede de meerjarenbegroting 2006-2008. Deze begroting heeft dezelfde opzet als die van vorig jaar en is opgebouwd in twee onderdelen, t.w. het Programmaplan en de Paragrafen. Het programmaplan Dezelfde programma’s komen erin terug, waarbij steeds de belangrijkste ontwikkelingen voor de gemeente en de organisatie zijn weergegeven. Alleen het programma maatschappelijke samenhang heeft een andere opbouw gekregen. Conform uw besluit is dit programma gesplitst in het programma zorg (nummer 9) en het programma sociale infrastructuur(nummer 11) De programmabegroting zal nog verder ontwikkeld moeten worden. Wat nog onvoldoende gebeurt is dat effecten van beleid en meetindicatoren geformuleerd worden. Het nadrukkelijker betrekken van raadsleden is noodzakelijk. Duidelijke doelstellingen vooraf zijn een belangrijke voorwaarde voor het meten van het effect. Ook hier geldt de zogenaamde drie W vragen in de zin van “wat is het beoogde maatschappelijk rendement”. Het verder ontwikkelen zal via kleine stappen plaats moeten vinden en het moge duidelijk zijn dat een programmabegroting niet in 2 a 3 jaar ontwikkeld is. De paragrafen In de programmabegroting zijn de voorgeschreven paragrafen opgenomen. De informatie in de paragrafen heeft betrekking op relevante beheersmatige aspecten. Samenvatting begroting 2005 en volgende jaren Het financiële beeld voor de jaren 2005 en 2006 zijn als gevolg van het rijksbeleid somber. De jaren 2007 en 2008 geven een beter beeld te zien. Deze programmabegroting is gebaseerd op de kadernota en de daarbij behorende besluitvorming. De ombuigingen zijn verwerkt in de begroting.Ten opzichte van het beeld bij de kadernota is de financiële positie enigszins verslechterd door een paar tegenvallers. Bij het onderdeel financiële positie wordt hier nader op ingegaan. Gezien het sluitend meerjarenperspectief is de programmabegroting voor 2005 sluitend door een eenmalige onttrekking uit de reserve. Bij de september circulaire is de algemene uitkering voor 2005 nog eens verlaagd met name als gevolg van de aanpassing van de WOZ waarden. Uitgaande van de bij de kadernota vastgestelde strategie dat het rijksbeleid gemeentefonds wordt doorgevoerd in lokale maatregelen betekent dit dat wordt voorgesteld bedragen te oormerken en de ozb extra te verhogen. (zie pagina nr 8) Wij gaan ervan uit dat deze begroting een belangrijk instrument is om te kunnen sturen op hoofdlijnen. Met vriendelijke groet, Burgemeester en wethouders van Drimmelen

3


4


Aan de commissie: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Datum vergadering: Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Agendapunt : Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. Raadsvergadering

28 oktober 2004

Aan de Raad Agendapunt

2a

Made, 12 oktober 2004

Onderwerp

Programmabegroting 2005

Voorstel

Akkoord gaan met de programma begroting 2005 gemeente Drimmelen. Verwerkt in deze begroting met een beknopte toelichting in deze nota van aanbieding.

Financiële gevolgen

Toelichting

Financieel economisch beeld Onderstaand treft U het financieel economisch beeld aan voor de begroting 2005 – 2008. Er wordt een globaal beeld geschetst van de verwachte financiële situatie van de gemeente voor de komende jaren inclusief de budgettaire ontwikkelingen bij de vaststelling van de kadernota. (bedragen x € 1.000,-) Meerjarenperspectief kadernota

2005 1047

Voorgestelde ombuigingen Saldo volgens voorstel college

N

2006 1233

N

2007 1089

N

2008 563

N

1033

V

1099

V

1261

V

1357

V

14

N

134

N

172

V

792

V

3

N

3

N

3

N

3

N

45

V

15

V

Afwijkingen t.o.v. voorstel: Handhaven jumelage Kozmin Invoering toeristenbelasting vanaf 2006 Verhoging OZB 1,5% i.p.v. 3%

55

N

55

N

55

N

55

N

Extra bezuiniging personeel

55

V

55

V

55

V

55

V

17

N

92

N

184

V

789

V

Saldo na vaststelling Kadernota

5


Op enkele onderdelen bent u bij het vaststellen van de kadernota afgeweken van ons voorstel. Hierbij hebt u ons college opdracht gegeven om alternatieve dekking te zoeken ter compensatie van de te derven inkomsten wegens verlaging van de door te voeren verhoging OZB-tarieven van 3 naar 1,5%. Deze alternatieve dekking hebben wij verwerkt in de onderhavige begroting door een extra bezuiniging op de personele kosten. Na de opstelling van de kadernota is de voorliggende begroting gemaakt. Er zijn geen ontwikkelingen in financiële zin geweest in de periode tussen de vaststelling van de kadernota en deze begroting. De ontwikkeling van het gemeentefonds die na prinsjesdag bekend gemaakt werd, kon vanwege het late tijdstip niet meer in deze begroting worden verwerkt. Wederom hebben wij moeten constateren dat de geldstromen vanuit Den Haag verder opdrogen. Ook voor het jaar 2005 is een verdere inkomstendaling toegepast. Een alternatief dekkingsvoorstel hebben wij opgenomen in de passage in deze nota die wordt geweid aan de septembercirculaire. In de laatste jaren hebben wij forse ombuigingen gepleegd en een strak budgettair beleid gevoerd om financieel gezond te blijven. Wij menen te mogen stellen dat wij hierin zijn geslaagd. Wij waren voornemens om het geraamde negatieve saldo van de begroting over 2005 en 2006 van respectievelijk € 131.609 en € 112.354 te dekken met eenmalige middelen i.c. onttrekking aan de reserve exploitatie voorgaande jaren. Hieraan lag mede ten grondslag de sluitende meerjarenbegroting. Eindcijfers meerjarenbegroting 2005-2008 2005 2006 Saldo totaal

131.609 N

Bijstelling t.o.v. kadernota

112.354 N

114 N

20 N

2007

2008

262.362 V

919.064 V

78 V

130 V

Afwijkingen saldo kadernota/begroting In de kadernota was een nadelig saldo berekend van € 17.000 terwijl dit nu wordt geraamd op € 132.000. Onderstaand treft u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de kadernota. Wellicht ten overvloede wordt hierbij opgemerkt dat de oorzaak van toename van het nadelig saldo niet is gelegen in wijziging in de beleidsuitgangspunten, maar meer in enkele incidentele en enige structurele mee- en tegenvallers.

Onderwerp Regionale brandweer

Energiekosten brandweer Motorrijtuigenverzekering Brandweer Recreatieschap De Biesbosch Bijzondere bijstand

Positieve afwijking

Negatieve afwijking 0 19800 De hogere bijdrage voor de regionale brandweer en de GMK kan nog wijziging ondergaan zowel in positieve zin als in negatieve. 0 6100 Met name de kosten van het gasverbruik vallen hoog uit, vooral voor de post Made (tot nieuwbouw) 11000 0 Lagere verzekeringskosten voor totaal 6 voertuigen 10000 0 Lagere bijdrage door gunstigere begroting recreatieschap. 0 5800 Belangrijkste oorzaak is minder geraamde terugbetaling van bijzondere bijstand doordat klanten voor andere regelingen in

6


WVG voorzieningen

aanmerking komen. 14300 Meer beroep op wvg voorzieningen, met name voor rolstoelgebruikers 0 Het dividend voor de BNG was voorheen te laag geraamd. 25000 Door het BBV worden kosten van nieuwe bestemmingsplannen niet meer geactiveerd. De eerste jaren geeft dit een oplopende lastendruk. 18000 De bereikbaarheid buiten reguliere kantoortijden is sterk verbeterd

0

Dividend BNG

7800

Bestemmingsplannen

0

Telefonische breikbaarheid gemeentehuis Alarmopvolging gemeentehuis Versnelde invoering toeristenbelasting

0

Vervallen bezuiniging SKW

0

0

14500 Deze kosten kwamen voorheen uit de onderhoudsplanning planon 30000 Het versneld invoeren van toeristenbelasting heeft als consequentie dat in 2005 voorbereidingskosten moeten worden gemaakt 10000 Deze vorig jaar ingeboekte bezuiniging wordt in 2005 niet bereikt

0

Ontwikkeling gemeentefonds Op 30 september werd de laatste circulaire over de ontwikkeling van het gemeentefonds in de komende jaren ontvangen. Zoals aangekondigd zijn de effecten hiervan niet in deze programbegroting verwerkt. De resultaten ten opzichte van de voorgaande circulaire per jaar zijn als volgt: Bedragen x € 1.000 Uitkomsten sept-circ. Uitkomsten juni-circ.

2004 13.434 13.417

2005 12.936 12.968

2006 13.308 13.426

2007 13.993 14.145

2008 14.436 14.647

Saldi

+17

-32

-118

-152

-211

Gericht op het begrotingsjaar 2005 (nadelig effect € 32.000) wordt het volgende uit de circulaire opgemaakt: • de uitkering wordt verhoogd met € 73.200 als gevolg van een hoger accres en ontwikkeling van de uitkeringsbasis (ontwikkelingen op rijksniveau); • voor bijzondere bijstand voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen komt een bedrag beschikbaar van € 20.300; • éénmalige verhoging in verband met kinderopvang voor de doelgroep “sociaalmedisch geïndiceerden” met € 15.200; • overige kleinere aanpassingen voordelig € 7.800; • aanpassing ten gevolge van de herziening van de ozb-waarden per 1-1-2005 nadelig € 149.000. In de berekening van de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een algemene norm voor de gemeentelijke inkomsten uit de heffing van onroerende zaakbelastingen. Zoals bekend ligt het belastingniveau voor de ozb in onze gemeente belangrijk lager dan het landelijk gemiddelde. Nu de waarden van de onroerende zaken in de periode 1999-2003 met gemiddeld 50,3% zijn gestegen heeft dit een negatief effect van € 149.000. Om de consequenties uit deze circulaire bij 1e begrotingswijziging te verwerken wordt voorgesteld om:

7


• • • •

€ 20.300 beschikbaar te stellen voor bijzondere bijstand voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen; € 15.200 beschikbaar te stellen in verband met kinderopvang voor de doelgroep “sociaal-medisch geïndiceerden” ; € 149.000 lagere inkomsten OZB te compenseren met een tariefsverhoging van 4,06% naast de verhoging wegens inflatie van 1,5%; € 73.200 minder te onttrekken aan de reserve exploitatie voorgaande jaren.

Naast de in de circulaire verwerkte bedragen doemt er nog een volgend financieel probleem op. Uit voorlopige berekeningen van de waarderingskamer blijkt dat de onroerende zaken in de gemeente Drimmelen gemiddeld niet stijgen met de genoemde 50,3% maar met 54,2%. Dit zal leiden tot een verdere verlaging van de algemene uitkering met ruim € 200.000. Wij zijn van mening dat het alleszins gerechtvaardigd is ook deze inkomstenderving te compenseren. Omdat sprake is van voorlopige cijfers en er nog meerdere onzekere factoren opdoemen zoals afschaffing gebruikersgedeelte OZB per 1 januari 2006 komen wij hiervoor nu niet met een voorstel tot tariefsverhoging.

Wij stellen u voor in te stemmen met de programbegroting 2005 alsmede de eerste wijziging hierop.

Burgemeester en wethouders van Drimmelen, Secretaris,

Burgemeester wnd,

mr. C.M.G.H. Wortel

P.H.M. Jacobs - Aarts

Bijlagen: programmabegroting 2005 gemeente Drimmelen, werkversie Raad Ter inzage: Ambtelijke coördinatie: afdeling: afdeling Middelen behandeld door: T.M. Corten/A.G.M. van de Lindeloof portefeuillehouder J.A. van Meggelen

8


De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 12 oktober 2004; gelet op de gemeentewet en het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten; Besluit: 1. De programmabegroting 2005 gemeente Drimmelen vast te stellen inclusief de hierin verwerkte belastingmaatregelen; 2. het college de opdracht tot uitvoering van de programmabegroting te verstrekken.

Made, 28 oktober 2004 De raad voornoemd, Griffier,

Voorzitter,

Mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers

P.H.M. Jacobs – Aarts

9


10


Programma’s CONCEPT VERSIE RAAD

11


12


1.

Programma bestuurlijke vernieuwing

Hoofdkenmerken Het programma omvat onze bestuurlijke en ambtelijke organisatie en de dienstverlening van de gemeente aan inwoners en bedrijven door middel van één aanspreekpunt, namelijk de frontoffice. Daarnaast wordt in dit programma ook aandacht besteed aan de randvoorwaarden voor een adequate gemeentelijke dienstverlening, zoals de gemeente als werkgever, ict-ontwikkelingen en huisvesting. Aan deze laatste onderwerpen wordt ook aandacht besteed in de paragraaf bedrijfsvoering. Bestaand beleid In 2002 is de wet dualisering gemeentebestuur ingevoerd. De afgelopen tijd heeft menig gemeente in Nederland geworsteld met de daaruit voortvloeiende nieuwe rollen en verantwoordelijkheden. Zo ook onze gemeente. Verschillende gelegenheden worden in dit verband gebruikt om een nadere politiek-bestuurlijke afstemming te verkrijgen met het oog op deze nieuwe ontwikkeling. Afstemming waar het gaat om de actieve informatieplicht vanuit het college naar de raad, de rol van de raad zelf als initiator van beleidsontwikkelingen, het functioneren van de lokale rekenkamer etc. Een en ander vraagt, naast het intensieve raadswerk, veel inspanning van alle betrokkenen. Waarbij het besef moet zijn dat deze ontwikkelingen een proces is van een groot aantal jaren. Het bestaand beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Informatieplan 2000 + projectplan (2001)

Trends en knelpunten Wij leven in een wereld waarin veranderingen aan de orde van de dag zijn. Ze zijn een normaal onderdeel geworden van het leven. Ook overheidsorganisaties ontkomen daar niet aan. Niet in het minst omdat zij door hun bijna monopolistische positie hun bestaansrecht vooral dienen te ontlenen aan hun dienstbaarheid naar onze samenleving. Een samenleving die zich kenmerkt door razendsnelle ontwikkelingen op technologisch gebied, gigantische informatiestromen, een steeds mondiger wordende burger en snel vervagende grenzen binnen Europa. Dit alles vraagt een voortdurende bezinning op de rol van de overheid. In ons geval de gemeentelijke overheid. Duidelijk is dat van eigentijdse publieke organisaties verwacht mag worden dat zij zich voortdurend aanpassen aan de eisen van de tijd. Was voorheen de aanbodzijde van de gemeente alles bepalend, het denken vanuit de vraag van de burger komt steeds meer centraal te staan. Dat dit consequenties heeft voor de bedrijfsvoering behoeft geen betoog. Onze gemeente neemt zichzelf dan ook meer dan serieus waar het gaat om uitvoering te geven aan een Drimmelens bedrijfsvoeringconcept, idem dito waar het gaat om een herkenbaar dienstverleningsconcept aan zowel interne klanten (lees: college, gemeenteraad en collega-afdelingen) als externe klanten zoals individuele burgers, het bedrijfsleven of het verenigingsleven. De kernbegrippen daarbij zijn Eén loketfunctie, klantgerichtheid en benchmarking. Om de bedrijfsvoering te verbeteren, mede met het oog op de ingebruikname van het nieuwe gemeentehuis, naar verwachting, medio 2007, zal ons college initiatieven gaan nemen om het z.g. INK kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties te gaan invoeren. Gebleken is in de praktijk dat dit kwaliteitsmodel een uitstekend middel is om op elkaar afgestemde verbeteractiviteiten binnen de organisatie in te voeren. Genoemd model zal zowel door ons college als het management worden toegepast als besturingsinstrument en als veranderingsinstrument.

13


Als besturingsinstrument is het de kapstok om alle ontwikkelingen die op ons afkomen een plaats te geven. Het model kan als leidraad dienen bij een mogelijke herbezinning op de huidige indeling van de (6) afdelingen. Het is dan ook vooral een instrument om de samenhang tussen de diverse organisatiegebieden en de noodzakelijke verbeterinitiatieven te waarborgen. Als veranderingsinstrument zal het INK kwaliteitsmodel voor gemeenten gebruikt worden om inzicht te krijgen in de ontwikkelingsfase waarin de organisatie zich thans bevindt. Vandaar uit kunnen dan op een systematische wijze verbeterpunten in de bedrijfscultuur en mogelijk ook in de bestaande bedrijfsstructuur worden geformuleerd. En vervolgens worden geïmplementeerd. Bovengenoemd kwaliteitsmodel is ontwikkeld door het Instituut Nederlandse Kwaliteit (voor de publieke sector) en vloeit voort uit het besef dat kwaliteitszorg een ingeburgerd begrip moet worden voor overheidsland. Immers het bedrijfsleven doet volop mee aan het verbeteren van hun kwaliteitszorg door middel van bijvoorbeeld ISO certificaten. Waarbij overheidsland niet kan achterblijven. Informatievoorziening en automatisering Bovenomschreven snelle veranderingen hebben ook consequenties voor onze automatiseringsgraad. Van belang hierbij is de afweging van nut en ( functionele) noodzaak. Naast de ontwikkelingen welke beschreven staan in het hoofdstuk Bedrijfsvoering zal in 2005 de ICT component met betrekking tot de niet gebonden werkplekken in het nieuwe gemeentehuis bijzondere aandacht krijgen. Procedure benoeming nieuwe burgemeester Op maandag 27 september j.l. heeft u de profielschets voor een nieuwe burgemeester aan de Commissaris van de Koningin overhandigd. Daarmee is een formele start gemaakt voor de sollicitatieprocedure die, naar verwachting, zal gaan leiden tot de benoeming van een nieuwe burgemeester medio maart 2005. Ongeacht de ontwikkelingen waar het gaat om de gekozen burgemeester, naar het zich thans laat aanzien, per 1 januari 2006. Naast de ontwikkeling van het politiek-bestuurlijke bestel van onze gemeente Drimmelen, zoals bovengeschetst, blijft de ontwikkeling van de ambtelijke kant van onze organisatie onze aandacht vragen. Immers, de verwachting van burgers en bedrijven over het handelen van onze organisatie is terecht hoog. Tegelijk weet iedereen dat deze hoge verwachtingen lang niet altijd waargemaakt kunnen worden. De complexiteit van de vraagstukken, het grote aantal partijen die hierbij betrokken moeten worden, de beperkte financiële middelen en bestaande regelgeving, vraagt een voortdurend zoeken naar alternatieven, creativiteit en een meedenkende ambtenaar. Op dit laatste wordt door ons de komende tijd sterk ingezet en in geïnvesteerd. Wet op de uitgebreide identificatieplicht Per 1 januari 2005 treedt deze wet in werking. Vanaf deze datum moet iedereen in Nederland van 14 jaar en ouder een geldig identiteitsbewijs kunnen laten zien wanneer politie of toezichthouder daar om vraagt. Omdat een aanzienlijke groep Nederlandse jongeren van 14 tot en met 17 jaar nog niet over een identiteitsbewijs beschikt zal in de laatste weken van het jaar en in het begin van het volgend jaar het aantal aanvragen behoorlijk oplopen.Naar het zich thans laat aanzien ruim 250.

14


Wat willen we bereiken? Op het terrein van bestuurlijke vernieuwing streeft de gemeente de volgende maatschappelijke doelen na: 1. Een betrouwbare partner voor burgers, bezoekers en ondernemers 2. Een aantrekkelijke werkgever Voor de bovengenoemde knelpunten vertalen deze maatschappelijke doelstellingen zich in de onderstaande concrete doelen en acties: Wat gaan we daarvoor doen? Frontoffice Verbetering van de dienstverlening zowel extern als intern, die is afgestemd op de vraag van de klant en die voldoet aan een aantal kwaliteitsnormen. 1. korte wachten afhandelingtermijnen 2. zoveel mogelijk aan de balie afhandelen 3. maximaal 1x doorverwijzen 4. zoveel mogelijk integrale afhandeling van aanvragen 5. goede bereikbaar en toegankelijk (openingstijden, telefonische bereikbaarheid en een interactieve website) 6. de klant goed informeren (wat kan hij van ons verwachten) Binnen de frontoffice gaan we de huidige werkwijze optimaliseren. Dit kan door middel van aanvullende opleidingen van medewerkers, met name in de breedte. Ook het beschikbaar maken van gegevens ( ict toepassingen) zowel in de frontoffice als op de interactieve website dragen bij aan een betere dienstverlening. De 24 uur telefonische bereikbaarheid wordt gecontinueerd. Een aantal ontvangstplekken in de hal worden aangepast om meer privacy te bieden aan onze klanten. Ook wordt bekeken of er een ontvangstruimte gecreëerd kan worden voor meerdere personen in de omgeving van de ontvangsthal. Imago van de gemeente Het imago van onze gemeente heeft het afgelopen jaar door verschillende gebeurtenissen aanzienlijke schade geleden. Wat daarbij de rol van de media ook is geweest, alom is de noodzaak aanwezig die neerwaartse spiraal om te buigen. Dit vereist een actief communicatiebeleid, met een wekelijks persoverleg (bestuur – bureau Voorlichting en Communicatie) en een optimaal gebruik van de gemeentepagina in ’t Carillon. Ook de website is hierin een grote troef. Hierop kan, in eigen beheer, dagelijks het laatste nieuws worden gepubliceerd. Via het Intranet zullen de medewerkers op de hoogte worden gehouden, zodat zij op hoofdlijnen weten wat er in de gemeente ‘speelt’. Het positief in beeld brengen van onze dynamische gemeente waar tal van beeldbepalende projecten op stapel staan of op afronding wachten is wat wij hiermee willen bereiken.

15


Gemeente als werkgever De gemeente vraagt flexibiliteit en kwaliteit van het personeel. Met de huidige druk op de kwantiteit van het personeel (bezuinigingstaakstellingen) zal geïnvesteerd moeten worden in de kwaliteit en het vasthouden van kwaliteit van medewerkers. Als goed werkgever moeten we werken aan een goede huisvesting en de benodigde ICT toepassingen, zodat onze medewerkers hun taak naar behoren kunnen uitvoeren. In 2004 is binnen de aangegeven randvoorwaarden de voorbereiding voor de (ver)nieuwbouw afgerond. Naar verwachting kan medio 2006 worden gestart met de bouw. Als goede werkgever willen we onze medewerkers aan onze organisatie binden en bij werving medewerkers voor onze organisatie boeien. In 2004 is gestart met beoordelingsgesprekken. Een gedifferentieerde beloning is hiervan een uitvloeisel. Dit is de eerste fase in het project waarderen en belonen. Om onze medewerkers ontplooiingsmogelijkheden te bieden worden er persoonlijke ontwikkelingsplannen opgesteld. Gezien de financiële inpakt zal dit traject meerdere jaren doorlopen.

Wat mag het kosten? Realisatie Raming 2003 2004 griffie samenwerking bestuursorganen bestuursondersteuning voormalig personeel voorlichting burgerzaken front-office burgerzaken back-office

Totaal lasten griffie samenwerking bestuursorganen bestuursondersteuning voormalig personeel voorlichting burgerzaken front-office burgerzaken back-office

Totaal baten Totaal budget

2005

Begroting 2006 2007

2008

444.013 47.151 788.726

485.504 31.297 833.878

522.736 31.553 811.468

551.117 31.553 848.399

568.726 30.418 866.273

551.562 30.418 861.341

573.576 109.907

508.287 117.156

618.037 182.488

653.688 185.203

683.309 187.079

677.738 188.055

328.428 598.581

323.269 309.583

290.084 375.719

309.810 433.322

315.750 500.034

313.311 469.330

230.087

237.342

290.387

327.897

251.753

2.890.382

2.839.061

3.069.427

3.303.479

3.479.486

3.343.508

16.981

17.616

29.987

29.987

29.987

29.987

10.121 26.269

2.269

2.270

0 2.270

0 2.270

0 2.270

16.981

17.616

29.987

29.987

29.987

29.987

251.195 38.215

240.975 42.815

0 289.350 42.815

0 328.291 42.815

0 290.239 42.815

361.732

326.911

346.034

2.528.650

2.512.150

2.723.393

11.965 279.415

394.409 2.909.070

433.350

3.046.136

395.298 2.948.210

Investeringen Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen, de investering die was opgenomen in de begroting 2004 is overgebracht naar de exploitatie.

16


2.

Programma veiligheid

Hoofdkenmerken Het programma veiligheid omvat alles wat de gemeente doet in haar regierol voor veiligheid. Vooral de begrippen openbare orde en veiligheid; rampenbestrijding en brandweer staan hierbij centraal. Steeds meer ontstaat er de tendens om veiligheidsaspecten regionaal op te pakken. De oprichting van de gemeenschappelijke regeling veiligheidsregio Midden- en West Brabant per 1.1.2005 is hier een sprekend voorbeeld van. Ook het project “Territoriale Congruentie” sluit hierop aan. Bestaand beleid Op 6 november 2003 is door de gemeenteraad de nota integrale veiligheidsbeleid 2003-2007 gemeente Drimmelen vastgesteld. Hierin zijn naast regionale thema’s en speerpunten enkele lokale thema’s aangegeven. Via afstemming met politie, Openbaar Ministerie, buurgemeenten, en aan veiligheid gerelateerde organisaties wordt getracht, aan met name de lokale thema’s uitvoering te geven. Denk hierbij aan convenant ketenregie sluitende aanpak veiligheid en leefbaarheid, beleidsgroep integrale veiligheid Biesbosch, werkgroep veiligheid Biesbosch Marina Drimmelen. T.a.v de politietaken heeft onze gemeente een inbreng in de taakstelling via het driehoeksoverleg. Op lokaal niveau is er de samenwerking met de politie via het gesloten convenant voor aanvullende politietaken. Omdat het convenant niet voldoet aan het verwachtingspatroon heeft ons college initiatieven genomen om in overleg te treden om zo te komen tot een oplossing die recht doet aan het korte bestaan van het convenant. Het project “territoriale congruentie” moet de slagkracht van en de samenwerking tussen de hulpverleningsdiensten vergroten. De oprichting van de gemeenschappelijke regeling veiligheidsregio Midden- en West Brabant sluit op dit ingezette beleid aan. Door de regeling vallen de grenzen van de regionale brandweer, de Geneeskundige Hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) samen met die van de politieregio Midden- en WestBrabant. Hiermede wordt ook uitvoering gegeven aan het beleid van het Ministerie van Binnenlandse zaken, zoals dit wettelijk verankerd is in de Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding. De taakstelling van de brandweer ligt vast in de Verordening brandveiligheid en hulpverlening. Als leidraad wordt gehanteerd de het beleidsplan Brandveiligheid en Hulpverlening. Trends en knelpunten De belangrijkste knelpunten op het gebied van openbare orde en veiligheid zijn: • Voornemen van de KLPD om de waterpolitie Drimmelen op te heffen. • Overlast jeugd blijft grootste veroorzaker binnen de gemeente Drimmelen van het gevoel van subjectieve onveiligheid. • Uitvoering geven aan het nieuwe evenementenbeleid, dit vergt een forse tijdsinvestering • Bevordering van het veiligheidsdenken binnen de gemeente. In het kader van de territoriale congruentie wordt op 01-01-2005 ingezet op het samengaan van de drie brandweerregio`s. Aansluitend op de plannen van het kabinet om de brandweerorganisatie verregaand te regionaliseren is door de Gemeenten Geertruidenberg, Oosterhout en Drimmelen al een vorm van samenwerking opgestart waarvan de piketregeling voor officieren van dienst het eerste product is. De regionalisering zal naar

17


wens van het kabinet in 2006 gestalte krijgen, waarbij de leiding en ondersteuning van de brandweer in regionaal dienstverband komen en het vrijwillige personeel vooralsnog in dienst van de gemeente zal blijven. Het project C2000 zal naar verwachting begin 2005 worden ingevoerd in onze gemeente, waardoor de kosten voor communicatiemiddelen aanzienlijk zullen toenemen. In 2005 zal eindelijk een einde komen aan de slechte huisvesting van brandweer team Made door de ingebruikname van een nieuwe goed geoutilleerde brandweerkazerne. Wat willen we bereiken? Het maatschappelijke doel voor dit programma laat zich het best beschrijving met één volzin: 1. Een verantwoord niveau van veiligheid bewerkstelligen in de gemeente. Volledige veiligheid garanderen is een utopie en daarom onhaalbaar. In 2005 is het doel derhalve uitvoering geven aan de oplossing of beperking van de hiervoor genoemde knelpunten door de eerder genoemde integrale aanpak. Voor de brandweer zijn de uitvoeringsdoelen voor 2005 • Het streven voor 2005 is erop gericht om een verdere uitbouw van de regionale en intergemeentelijke samenwerking tot stand te brengen. • Daarnaast verdient de huisvesting van team Lage Zwaluwe de aandacht, omdat deze arbotechnisch maar ook gebruikstechnisch niet meer toereikend is. • Het actualiseren en optimaliseren van primaire en secundaire waterwinningen (bluswater winplaatsen), welke de basis is voor een adequate brandweerzorg. Voor de rampenbestrijding is het uitvoeringsdoel: • Optimaliseren van de rampenbestrijdingsorganisatie en inspelen op het nieuw benodigde rampenplan voor de gehele veiligheidsregio. Wat gaan we daarvoor doen? Veiligheid 1. Tot het uiterste inspannen om het toezicht en de handhaving door de waterpolitie in de Biesbosch te behouden en voor de toekomst te garanderen. 2. In samenwerking met de politie, het OM, het bureau HALT en jongerenwerker, de jeugdoverlast tot een minimum beperken. Ondersteuning van projecten als Brom-effenormaal, een plek voor jongeren, preventie- en voorlichtingscampagnes op scholen over onderwerpen als uitgaan, politie, drank- en drugsgebruik of veilig wonen projecten voor ouderen. 3. De gemeente Drimmelen is vooruitlopend op de aanstaande evenementennota reeds begonnen om overleg te voeren met de organisatoren van grote en middelgrote evenementen. Hierbij worden aan de organisator niet louter eisen gesteld maar wordt ook getracht mee te denken op het gebied van veiligheid en alternatieven aan gedragen. Doel is de organisator met een “veiligheidsbril” naar zijn eigen evenement te laten kijken. Het streven is om in de toekomst complete evenementenaanvragen te ontvangen waarbij de organisatie rekening heeft gehouden met de publieksveiligheid. 4. Binnen de gemeente Drimmelen moet gewerkt worden aan het “veiligheidsdenken” vooral op het gebied van planvorming bij woningbouw. Wanneer in het voorbereidingsproces het veiligheidsaspect niet of niet voldoende is meegenomen zal het moeilijk zijn bestaande situaties om te buigen zonder veel te investeren. Met name de aanbevelingen genoemd in het onderzoek: “Veiligheid en leefbaarheid in Drimmelen”van januari 2004 sluiten naadloos aan op dit punt.

18


Brandweer 1. De samenwerking tussen de drie gemeenten zal zich vooral richten op een te realiseren inhaalslag op punten welke extra aandacht verdienen in het kader van veiligheid. Te denken valt aan waterwinning en voorlichting alsmede het opstellen van bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen. Maar ook aspecten als cofinanciering; gezamenlijke oefening en inzet en gebruik van materieel komen nadrukkelijk in beeld. 2. In 2005 zal een locatie/haalbaarheidsonderzoek worden ingesteld met het oog op verbetering van de huisvesting van het team Lage Zwaluwe. 3. In 2005 zal een inventarisatie plaatsvinden van het brandkranenbestand in relatie tot de bestaande bebouwing. Tevens zullen alle waterwinplaatsen, anders dan voornoemde brandkranen, in kaart worden gebracht. Aansluitend zal een stappenplan worden opgesteld hoe deze bluswatervoorzieningen te optimaliseren.

Rampenbestrijding 1. Op gemeentelijk niveau zetten we de lijn van opleiden en oefenen voort; voor 2005 staat er in elk geval een grote oefening onder auspiciën van de regionale brandweer Middenen West-Brabant gepland voor de gemeente Drimmelen. Verder zullen binnen de eigen organisatie twee kleinere oefeningen gehouden worden en minimaal één bijeenkomst voor diegenen die een rol spelen in de gemeentelijke rampenorganisatie. Verder plegen we onderhoud aan mensen en materieel, door de mogelijkheid te bieden (vervolg)opleidingen te volgen en de noodzakelijke uitrusting aan te schaffen. 2. Op regionaal niveau gaan we met ingang van 1 januari 2005 deel uitmaken van de veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, een gemeenschappelijke regeling van 26 gemeenten. Om de samenwerking tijdens een calamiteit te vergemakkelijken, wordt vanuit de regio één rampenplan voor alle 26 deelnemers ontwikkeld. Dit rampenplan is inmiddels in concept gereed en wordt najaar 2004 aan de colleges aangeboden ter vaststelling; de bedoeling is om per 1 januari 2005 volgens dat plan te gaan werken. In de loop van 2005 moeten de deelplannen (d.i. per proces) worden vastgesteld.

Handhaving We willen de handhavingstaken optimaliseren en integreren. Als leidraad wordt gebruikt het project professionalisering van de handhaving. De medewerkers worden verder opgeleid om die kennis te hebben dat ook individueel de integrale handhaving kan plaatsvinden. De aandacht van de handhavers gaat zowel naar de handhaving van milieu- en bouwvergunningen, als naar gebruiks- en evenementenvergunningen. De handhaving wordt bepaald door het door de gemeenteraad vastgestelde handhavingsbeleid. Elk jaar worden bestuurlijk de prioriteiten vastgesteld. De twee sturende sporen in de handhaving bestaan uit het projectmatig handhaven en het direct reageren op klachten uit de samenleving.

19


Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005 openbare orde en veiligheid A.P.V. brandrepressie brandpreventie rampenbestrijding

Totaal lasten openbare orde en veiligheid A.P.V. brandrepressie brandpreventie rampenbestrijding


2006

2007

2008

106.155 55.418

234.084 57.079

406.288 79.705

426.321 84.462

439.162 88.330

436.138 87.614

884.314 155.878

803.857 209.204

811.142 59.430

828.815 60.829

881.421 63.171

907.183 62.636

106.105

104.424

146.734

153.830

149.815

150.338

1.307.870

1.408.648

1.503.299

1.554.257

1.621.899

1.643.909

5.000

5.000

5.000

5.000

7.298 10.139

49.074 4.740

39.074 3.560

39.074 3.560

39.074 3.560

39.074 3.560

27.358

17.575

8.500

8.500

4.500

4.500

52.893

71.389

56.134

56.134

52.134

52.134

1.254.977

1.337.259

1.447.165

1.498.123

1.569.765

1.591.775

Begroting 2005

2006

2007

2008

-

-

-

-

17.743

14.496

8.098

Investeringen

Totaal nieuwe investeringen brandrepressie

Hydrolisch gereedschap/ram Persluchtmaskers/testapparat uur uitrukkleding Watervoerende armaturen Motorspuitaanhanger Tankautospuit

6.303

2.521 44.039

Totaal verv. investeringen Totaal investeringen

20

3.819 34.399

3.819 462.184

231.092

44.521

65.601

479.201

231.092

44.521

65.601

479.201

231.092


3.

Programma openbare ruimte

Hoofdkenmerken Het programma openbare ruimte omvat de activiteiten van de gemeente voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte, bestaande uit onder meer de wegen, de straten, pleinen, het openbaar groen en de rioleringen c.a. Het beleid dat hieronder ligt is natuurlijk gebaseerd op de fysieke gegevens van deze onderdelen, maar belangrijker nog, op het gebruik hiervan en de samenhang die er is met (de kwaliteit van) het veiligheidsbeleid, de duurzame ontwikkeling, de leefbaarheid (woning en woonomgeving), de burgerparticipatie, de sociale integriteit en de zelfredzaamheid. Bestaand beleid Het beleid ten aanzien van het beheer van de openbare ruimte bevindt zich in een groeiproces. Aan de ene kant wordt het gestoeld op de technische grondslagen, zoals inventarisaties, onderhoud – en beheerplannen, visuele inspecties, foto/video-inspecties en technische onderzoeken. Op basis van deze technische grondslagen worden de onderhoudsprogramma’s voor de diverse onderdelen één maal per vier jaar geactualiseerd. In de paragraaf “Onderhoud kapitaalgoederen” wordt nader ingegaan op het aspect onderhoud en de onderhoudsplannen. Daarnaast krijgt de burger een steeds sterker wordende rol. Vóór onderdelen van het onderhoudsplan in uitvoering worden genomen, met name daar waar het beheer en onderhoud in de woonomgeving van de burgers liggen, wordt steeds sterker en uitgebreider gewerkt volgens het principe “wijkgericht/klantgericht”. De als trend ingezette bestuurlijke wens om meer wijk- en klantgericht te gaan werken is, na de pilot Terheijden, nu ingevoerd voor de kernen Lage Zwaluwe en Drimmelen. Het bestaande beleid is vastgelegd in • Wegenbeheerplan en beeldkwaliteit wegen 2004-2008(2004)(in concept) • GRP 2003-2007 (2002) • Groenbeleidsplan 2005-2015 (in concept) • Groenstructuurplan gemeente Drimmelen en deelplannen voor Terheijden en Wagenberg (2004)(in concept) • Landschapsbeleidplan gemeente Drimmelen • Groenstructuurplan Made, natuurlijk doen!1997-2012 (1996) • Groenbestek Beheer Plantsoenen (2002) • Groenbestek Beheer Gras A en B (2002) • Groenbestek Beheer Plantsoenen (Buitendienst)(2000) • Onderhoudsplan bermen en sloten.(2003)

Trends en knelpunten We moeten vast stellen dat er in het omschakelingsproces naar meer wijk- en klantgericht werken haperingen zitten. Voorbeelden daarvan zijn, de wijze van communiceren, het verwachtingspatroon en het vrijmaken van budgetten. Enerzijds wordt dat veroorzaakt door interne factoren, zoals daar zijn: wijziging in het rollenpatroon binnen de organisatie en de gewenning daaraan en anderzijds door externe factoren: de verwachting van de burger dat de gemeente nog steeds als scheidsrechter op treedt en het beperkte vermogen bij burgers om ruimte en voorzieningen met elkaar te delen. Een tweede trend sluit daarop aan: het terug treden van de gemeente en de gemeentelijke organisatie als uitvoerende bij het beheer van de openbare ruimte en het versterken van de regisserende rol die de gemeente daarbij wil nastreven. Meer en meer zal de gemeente, regisserend en controlerend, de taken op het gebied van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte tot uitvoer brengen. De verantwoordelijkheden zijn en blijven daarbij waar zij lagen: het gemeentebestuur en haar ambtelijke organisatie.

21


Wat willen we bereiken? De maatschappelijke doelen voor de openbare ruimte van de gemeente Drimmelen blijven onveranderd: 1. Handhaven van de kwaliteit van de openbare ruimte en het voorkomen van kapitaalvernietiging. 2. Een goede samenwerking en verstandhouding met de burger middels het wijk- en klantgericht werken en denken. 3. Een sterkere regiefunctie met een meer controlerende rol en een minder uitvoerende rol. Wijk/klantgericht werken en denken. De ingezette weg naar een grotere burgerparticipatie achten wij waardevol. Het zoeken naar de juiste formule blijft een punt van aandacht. De communicatie en de verantwoordelijkheden, zowel intern, als extern, moeten sterker worden ingekaderd. In grote lijnen zal dat moeten worden bereikt in een drietal stappen: - Een inventariserende fase, waarin meningen, ideeën en wensen over de woon- en leefomgeving worden verzameld, maar ook wordt gekeken wat bewoners zelf kunnen oplossen en bijdragen. - Een prioriterende fase, waarin wordt bezien welke mogelijkheden er zijn en welke gevolgen dat heeft voor de aanpak - Een uitvoerende fase, waarin de plannen al dan niet in samenhang met andere activiteiten tot uitvoer worden gebracht. Het Tic (Telefonisch Informatie Centrum) en het Meldpunt zijn daarbij niet alleen bronnen van informatie over en weer, maar ook het startpunt van wijkteams die dagelijks de door de burger gemelde problemen in het openbaar gebied tackelen. Onderhoud openbare ruimte De openbare ruimte wordt onderhouden middels geactualiseerde beleids/beheerplannen en operationele uitvoeringsplannen. In deze plannen zal meer en meer het beeldbestek worden geïntroduceerd, zodat een betere voorstelling, en dus een betere keuze, kan worden gemaakt van het onderhoudsniveau. In het lopende dienstjaar zal nog het eerste beeldbestek in het kader van het groenbeleidsplan worden gepresenteerd. De operationele uitvoeringsplannen worden door middel van bestekken op de markt gezet, conform het vigerende aanbestedingsbeleid. Versterken regierol Openbare Werken In de wijze van het onderhoud zal een verschuiving waar te nemen zijn: meer werkzaamheden zullen worden ondergebracht in bestekken die worden uitbesteed, minder zal in bestekvorm door de eigen dienst worden gedaan. Dat is een geleidelijk proces, maar het einddoel is te komen tot een grote mate van uitbesteding aan derden. De eigen dienst blijft zich bezig houden met het onderhouden van delen van de openbare ruimte die tot het specifieke taakveld van de gemeentelijke dienst behoren en met het wijk/klantgericht werken met het meldpunt als centraal centrum In dat laatste kan ook vorm worden gegeven aan aspecten als zwerfvuil, klein onderhoud aan verhardingen en openbaar groen, en klein onderhoud aan afwateringen. Het rapport (kanteling openbare werken) zal in het eerste kwartaal 2005 aan uw raad worden aangeboden.

22


Riolering In het kader van het saneren van de ongezuiverde lozingen in het buitengebied loopt een project aanleg drukriolering waarin de versterking van de regierol al tot uitdrukking is gebracht door het aangaan van een design en construct contract. In 2005 zal de sanering van de lozingen in het buitengebied, i.c. de aanleg van iba’s, definitief worden aangepakt. Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005 wegen en verlichting waterkering natuurbescherming Plantsoen speelterreinen Riolering begraafplaatsen

Totaal lasten wegen en verlichting waterkering natuurbescherming plantsoen speelterreinen riolering begraafplaatsen


2006

2007

2008

2.334.761

2.229.229

2.203.250

2.216.847

2.220.207

2.208.291

2.217 3.548

616 3.434

309 680

326 694

339 704

338 703

1.852.308 93.094

1.825.553 129.991

1.778.269 109.209

1.802.637 99.537

1.822.666 101.491

1.819.368 101.155

1.642.146 105.507

1.695.894 124.127

1.664.208 126.199

1.733.078 127.845

1.820.502 129.076

1.830.431 128.674

6.033.581

6.008.844

5.882.124

5.980.964

6.094.985

6.088.960

58.681

25.805

25.777

25.777

25.777

25.777

48.157

3.314

4.514

4.514

4.514

4.514

1.691.955 105.507

1.642.466 118.534

1.863.540 126.246

1.900.579 127.845

1.938.359 129.076

1.976.894 128.674

1.904.300

1.790.119

2.020.077

2.058.715

2.097.726

2.135.859

4.129.281

4.218.725

3.862.047

3.922.249

3.997.259

3.953.101

Investeringen Begroting 2005

2006

2007

2008

-

-

-

-

Totaal nieuwe investeringen wegen en verlichting

35.086

Strooier/sneeuwploeg Riolering

13.346

Opstellen nieuw GRP Maatregelen nav rioolinspectie -2008 luchtfoto's Vervanging gemalen persleidingen Totaal verv. investeringen Totaal investeringen

23

918.487

918.487

918.487 40.893

1.608.963

241.176

14.286

26.891

107.563 1.681

1.194.749

932.773

999.617

1.718.207

1.194.749

932.773

999.617

1.718.207


24


4.

Programma verkeer en vervoer

Hoofdkenmerken Het programma verkeer en vervoer geeft inzicht in de gemeentelijke acties op het terrein van verkeer en (openbaar) vervoer. Hoofdkenmerken in het beleid voor dit programma zijn de aandacht voor veiligheid in het verkeer volgens het principe duurzaam veilig, de aandacht voor leefbaarheid en de instandhouding van de bestaande vervoersvoorzieningen. Bestaand beleid Het bestaande beleid, neergelegd in het GVVP 1, blijft zich conformeren aan het begrip “duurzaam veilig”. De uitwerking daarvan bevindt zich in een eindfase. Categorisering, herinrichting en fysieke maatregelen hebben hun beslag gehad. Aan aanvullende en corrigerende maatregelen wordt nog gewerkt. Uit het daartoe opgesteld akoestisch onderzoek moet blijken of additionele maatregelen noodzakelijk zijn. Het bestaand beleid is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • GVVP

Trends en knelpunten Het provinciale verkeers- en vervoersbeleid gaat zich meer richten op uitvoering en regionale afstemming. Gemeenten in de regio moeten afspraken met elkaar maken gebaseerd op duidelijke keuzes (gebiedsgerichte aanpak). De provincie heeft de regisseursrol. Insteek van de provincie is dat er concreet werk gemaakt wordt van het provinciale mobiliteitsvraagstuk. De regionale beleidsagenda en een daaruit voortkomend regionaal maatregelenpakket zijn de basis waarop een gemeentelijk beleidsplan is gebaseerd. De belangrijkste thema’s uit regionale maatregelenpakket zijn: • Verkeer en vervoer en ruimtelijke ordening (regionale netwerkvisie) • Duurzaam veilig (integrale aanpak) • Openbaar Vervoer (minimaal behouden en verbeteren van een gedifferentieerd OVaanbod) • Wegen en fietspaden (met nadruk op het regionale fietspadennetwerk) Vraagstukken met name over parkeren, fietsvoorzieningen, maar ook over andere onderwerpen in het verkeer, ontberen in onze gemeente op dit moment een beleidsplan dat als een kapstok fungeert voor een aantal deelplannen/onderzoeken. Sommige problemen blijven daarmee liggen of moeten via een ad hoc oplossing worden opgepakt. De verkeersoverlast langs de doorgaande wegen als gevolg van vermengingen van bestemmingsverkeer en sluipverkeer blijft de aandacht vragen. De afronding van de werkzaamheden aan de A16 in 2005 mag hierbij als een belangrijk ogenblik worden genoemd. Veel van de huidige overlast mag worden toegeschreven aan de werkzaamheden aan de A16, die niet alleen zorgen voor een slechte doorstroming op de rijksweg zelf, maar ook voor opstuwing en ernstige, soms gevaarlijke files op de A59. Een keuze voor een oncomfortabele, en filevrije route door de kernen Hooge Zwaluwe en Lage Zwaluwe, en zelfs door de tussenliggende polders, ligt dan voor de hand. Extra schade aan wegen en bermen is het tweede gevolg. Het in stand houden van openbaar vervoer, met name voor de kleine kernen, is nog steeds een wankelmoedige zaak. Vergroting van de mobiliteit door steeds meer auto’s zorgt voor

25


een afnemend gebruik van het openbaar vervoer. Het terugschroeven van de service hiervan leidt dan weer tot immobiliteit van sommige dorpsbewoners. Het wordt als een knelpunt ervaren dat de gemeente daar slechts een beperkte invloed op kan uitoefenen.

Wat willen we bereiken? De maatschappelijke doelen voor dit programma zijn: 1. Het veilig gebruik van de gemeentelijke wegen garanderen voor langzaam en snel verkeer. 2. Het handhaven en zo mogelijk verbeteren van het openbaar vervoer. Wat gaan we daarvoor doen? Afronden GVVP1 Het GVVP1 zal worden afgerond. De akoestische rapportage met de doorrekening van de effecten ervan is aan de provincie aangeboden. Uit dit rapport komt naar voren of additionele geluidwerende voorzieningen getroffen moeten worden.

Het opstellen van een beleidsplan verkeer en vervoer Het gemeentelijk beleidsplan zal als kapstok dienen voor allerlei deelplannen. De reeds langer uitgesproken wens om te beschikken over een onderzoek naar de parkeerproblematiek heeft daar zijn plaats. Ook een onderzoek naar fietsvoorzieningen, of het nu utilitair is, dan wel recreatief, is ook een voorbeeld van een deelplan dat daaronder kan vallen. In zijn algemeenheid wil de gemeente het parkeren niet overal reguleren. De acceptatie van beperkte parkeergelegenheden en het overbruggen van loopafstanden moet daarom worden bevorderd. Bijeenkomsten in het kader van het wijkgericht werken zijn bij uitstek de gelegenheid waar burgers duidelijk gemaakt kan worden, en elkaar duidelijk kunnen maken, dat parkeervoorzieningen beperkt aanwezig zijn en dat niet altijd een parkeerplaats bij de voordeur gevonden, laat staan geclaimd, kan worden. In de tussenliggende tijd blijven wij natuurlijk attent op ontwikkelingen op het gebied van woningbouw, om parkeervoorzieningen daarin te integreren. Ook de ontwikkelingen ten aanzien van het parkeren in de kern Drimmelen als gevolg van de realisatie van de Biesbosch Marina is in 2005 een punt van extra aandacht (zie parkeerbeleid). Verkeersoverlast De overlast door het verkeer moet zo beperkt mogelijk blijven, zonder afbreuk te doen aan bereikbaarheid en veiligheid, maar ook niet aan rijcomfort. De ontwikkelingen rondom de A16 zullen nauwlettend worden gevolgd. Daarnaast zal in het kader van het wegbeheer gekeken gaan worden naar maatregelen die het sluipverkeer in de polders moeten doen afnemen. Hoewel voor de nieuwe ontsluitingsweg voor de haven in Drimmelen door de provincie inmiddels een vrijstelling is verleend, is de planologische c.q. planprocedure nog niet afgerond. De nieuwe ontsluitingsweg voor de haven Lage Zwaluwe bevindt zich nog in de planontwikkelingsfase.

26


Openbaar vervoer De gemeente wil het voorzieningen niveau ten aanzien van het openbaar vervoer handhaven, zo mogelijk verbeteren. De mogelijkheden zijn daarvoor beperkt, maar daar waar verbetering van de service aan de ov reizigers mee kan liften met andere werkzaamheden zullen wij die benutten. Parkeerbeleid Sinds medio 2004 doet een daartoe opgerichte stuurgroep onderzoek naar regulerende maatregelen naar het (betaald) parkeren in de jachthaven en de gevolgen daarvan voor de rest van de kern Drimmelen. In het eerste kwartaal van 2005 zal de stuurgroep een voorstel ter bestuurlijke besluitvorming voorleggen. Problematiek A59 Al sinds enige tijd speelt de problematiek van geluidsoverlast veroorzaakt door de A59. Op dit moment vindt door bureau Grontmij een doorrekening plaats naar de fysieke vertaling van het plan van de Combinatie Algemeen belang voor het aanleggen van een aarden wal. Op advies van het Ministerie worden nu verschillende alternatieven onderzocht. Die alternatieven moeten passen in een saneringsprogramma, dat als toetsingskader voor maatregelen dient. Hieraan wordt akoestisch nog gerekend. Afhankelijk van wat de alternatieven opleveren en wat het ruimtebeslag is van de aarden wal, zal de haalbaarheid ervan kunnen worden bepaald. Een en ander zal begin 2005 voor politieke besluitvorming worden voorgelegd. Wat mag het kosten? Realisatie 2003 openbaar vervoer verkeer

Totaal lasten openbaar vervoer verkeer


Raming Begroting 2004 2005

2006

2007

2008

11.078

11.252

9.769

9.921

10.038

10.018

600.769

583.653

599.066

591.019

594.137

589.609

611.847

594.905

608.835

600.940

604.175

599.627

57

59

60

60

60

60

148.963

4.154

5.654

5.654

5.654

5.654

149.020

4.213

5.714

5.714

5.714

462.827

590.692

603.121

595.226

598.461

Investeringen Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen.

27

5.714 593.913


28


5.

Programma economische zaken

Hoofdkenmerken In dit programma staat de locale economie en de gemeentelijke invloed hierop centraal. Hoofdkenmerken: er zijn werkplekken voor ca 7800 personen; dit aantal is de helft van de beroepsbevolking. 45% van de werkplekken betreft handel, horeca en commerciële dienstverlening; 20% de niet commerciële dienstverlening; 20% de industrie, bouw en 15 % de agrarische sector. Het aantal bedrijfsvestigingen bedraagt ca. 1500. Er is 36 ha aan bedrijventerreinen aanwezig. De gemeente profileert zich als watersportgemeente; de voorwaarden daarvoor zijn van nature aanwezig. Het versterken van het blauw/groene imago dient de komende jaren extra aandacht te krijgen. Centraal staat daarin het nationaal park de Biesbosch. Bestaand beleid Aan de recreatief/toeristische infrastructuur wil de gemeente daartoe nieuwe impulsen geven. Die impulsen moeten een nieuwe dimensie geven aan Drimmelen als een toeristisch/recreatieve gemeente. Hierbij moet gedacht worden aan het versterken van de routegebonden recreatie door het invoeren van het regionale fietsknooppuntensysteem ook in onze gemeente, het onderzoeken van de mogelijkheden tot aanleg van een golfbaan (in gebiedsplan inmiddels als projectlocatie aangewezen) en meer in het algemeen het uitnutten van de waterrand zoals ook het verbeteren van routegebonden recreatie, m.n. realiseren van fietspaden op de dijken. Zowel in Drimmelen als in Lage Zwaluwe wensen wij kwalitatief hoogwaardige recreatiewoningen te bouwen voor het gebruik als niet permanente bewoning. Doel is een verlenging van het recreatief-toeristisch seizoen en een veelvuldig bezoek aan onze gemeente. Op regionaal niveau werken de gemeenten Oosterhout, Werkendam, Geertruidenberg en Drimmelen samen met het Recreatieschap om met de Biesbosch als “uithangbord” meer mensen naar de Biesbosch-regio te trekken. Hiertoe is in 2004 een Marketing Actieplan opgesteld waaraan in 2005 en verder uitvoering zal worden gegeven. De gemeente staat open voor nieuwe impulsen en initiatieven die een versterking van het recreatieve aanbod vormen, waar mogelijk speelt de gemeente hierin een stimulerende rol. Zo is in 2004 een landschapscamping in Lage Zwaluwe geopend. Hiermee is de gemeente een voorziening rijker, die inspeelt op de vraag naar natuur, rust, ruimte en kleinschaligheid. In het recente verleden heeft de gemeente de oeverranden van plas Wagenberg met recreatieve voorzieningen en hoogwaardig groen ingericht. Via deelname aan het SES wordt op regionaal niveau het sociaal economisch beleid gecoördineerd. Het bestaand beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: · Distributie Planologisch Onderzoek . Marketing Actieplan Bieschbosch

Trends en knelpunten Bij het versterken van het groenblauwe imago zijn een aantal trends/knelpunten te herkennen: • In het nationaal park de Biesbosch is bij iedere ontwikkeling sprake van een mogelijke aantasting van het broze evenwicht tussen natuur, landbouw en recreatie.

29


•

De ontwikkeling van de watersport en watersportgebonden bedrijvigheid kan een bedreiging zijn voor bedrijven die niet in deze categorieën passen. • Toerisme en watersport vragen om nieuwe impulsen. De nieuwe recreatieftoeristische voorzieningen moeten uitnodigen tot een langduriger en frequenter bezoek aan onze gemeente. Oudere bedrijventerreinen zijn aan revitalisering toe. Niet alleen de ouderdom, maar ook nieuwe/herziene weten regelgeving en maatschappelijke ontwikkelingen vragen daarom. De bedrijvigheid in de agrarische sector neemt af. Vergrijzing en een door de ondernemers als slecht ervaren ondernemersklimaat zijn daarvan oorzaken. Wat willen we bereiken? Voor het bedrijfsleven wenst de gemeente Drimmelen aantrekkelijke locaties, goede bereikbaarheid, met goede (parkeer-)voorzieningen. Op basis van het in 2002 vastgestelde gemeentelijk Distributie Planologisch onderzoek (DPO) zal naar een verdere versterking van het voorzieningen aanbod worden gezocht. In termen van maatschappelijke effecten worden de volgende doelen nagestreefd: 1. Het bevorderen van de werkgelegenheid in alle sectoren 2. Het verhogen van de leefbaarheid in onze kernen door aandacht voor de ontwikkelingsmogelijkheden van de detailhandel Wat gaan we daarvoor doen? Toerisme en groen/blauwe imago De gemeente wil de regionale rol op het gebied van recreatie en toerisme handhaven en uitbreiden. Bij de plannen rondom de Biesbosch zal een zorgvuldig evenwicht worden gezocht tussen het belang van de natuur en het belang van toeristisch/recreatieve ontwikkelingen. De totstandkoming en de ondertekening van het Uitvoeringsconvenant Zuiderklip in 2004 is daarvan een recent voorbeeld. Plannen voor watersportgebonden activiteiten worden in nauw overleg met de betrokkenen ontwikkeld. Met ondernemingen die daar slecht in passen zal de gemeente in gesprek blijven en zoeken naar alternatieven. De gemeente heeft de bereidheid uitgesproken om mee te werken aan een verdere recreatieve invulling van het braakliggende terrein (voormalige zanddepot) naast Plas Wagenberg. Er is ook provinciaal draagvlak voor het realiseren van kleinschalige recreatieve voorzieningen. Wij hopen in 2005 meer concrete plannen van het particulier initiatief hierin tegemoet te zien. In 2005 bouwt de gemeente verder aan de infrastructuur voor routegebonden recreatie. Zo zal in 2005 het regionale fietsknooppuntensysteem ook in onze gemeente ingevoerd worden. Hierin kan de gemeente een actieve rol spelen. In 2004 is de noodzakelijke bestemmingsplanprocedure opgestart om te kunnen komen tot het realiseren van een fietspad op een deel van het dijktraject tussen Lage Zwaluwe en Drimmelen. Wij hopen in 2005 deze procedure af te ronden. Weide Biesbosch In het gebiedsplan Wijde Biesbosch zijn zowel Drimmelen als Lage Zwaluwe aangeduid als recreatieve poorten. De Biesbosch Marina Drimmelen is volop in ontwikkeling. Bedoeling van de Exploitatiemaatschappij Jachthaven Drimmelen is dat in 2005 een camping wordt gerealiseerd, de infrastructuur van de haven wordt verbeterd (nieuwe steigers) en tot verkoop van gronden die tot de realisatie van recreatiewoningen moeten leiden. Het gebied

30


ten zuiden van de nieuwe jachthaven wordt in het (provinciale) gebiedsplan als projectlocatie voorgesteld. Bedoeling is dat hier een golfbaan wordt gerealiseerd. In het havengebied van Lage Zwaluwe vervult de gemeente de rol van regisseur bij de planontwikkeling in het spanningsveld van vele belangen en bewaakt hierbij de kwaliteit van het gehele gebied. In 2005 zal er meer duidelijkheid komen over de slaagkans van deelplannen in het gehele havengebied. Vanwege de aanwezigheid van milieuhinderlijke bedrijven is besloten om eerste prioriteit te leggen bij de binnenhaven en zuidzijde van de Louisepolder. Marketing Actieplan Biesbosch Uitvoering geven aan het Marketing Actieplan Biesbosch. Hierin wordt in een aantal ontwikkelingen voorzien: 1. Ontwikkeling van een aanjaagorganisatie om het proces gestructureerd op te zetten en te coördineren. 2. Marktontwikkeling. Allereerst dienen meer mensen naar de regio te worden gehaald. De regio Biesbosch dient een grotere naamsbekendheid te krijgen. Daartoe dient op zoveel mogelijk en bovenal creatieve en krachtige wijze promotie te worden gemaakt. 3. Productontwikkeling (korte termijn) van het dagrecreatieve product: arrangementen + organisatie, toegankelijkheid, bereikbaarheid, entrees en netwerk van fiets- en wandelpaden, kleinschalige voorzieningen als aanlegsteigertjes, picknickbanken, informatieborden 4. Productontwikkeling (lange termijn) van de gehele verblijfsketen. Grotere acties kunnen worden uitgevoerd – waaronder ontwikkeling van natuurlogiesaccommodaties in noordelijk deel van het gebied (Werkendam, Drimmelen) – en dagattractie-ontwikkeling.

Bedrijvigheid & bedrijventerreinen De gemeente gaat door met de revitalisering van bedrijventerreinen, streven naar aantrekkelijke vestigingslocaties, zowel qua bereikbaarheid, als qua uitstraling. De revitalisering van het bedrijventerrein Stuivezand wordt voortgezet als uit het in 2004 gehouden vooronderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van het project blijkt dat er voldoende draagvlak en financiële middelen beschikbaar zijn of beschikbaar worden gesteld. Nadrukkelijk zijn de ondernemers gesprekspartner in het proces. In het eerste kwartaal van 2005 zal een voorstel voor bestuurlijke besluitvorming worden voorgelegd.

31


Wat mag het kosten? Realisatie Raming 2003 2004 industriehaven markten en standplaatsen bevordering bedrijf/ werk deelname nutsbedrijve waterrecreatie recreatie recreatieschap de Biesbosch mediazaken

Totaal lasten industriehaven markten en standplaatsen bevordering bedrijf/ werk deelname nutsbedrijve waterrecreatie recreatie recreatieschap de Biesbosch mediazaken


11.377

15.222

2005

Begroting 2006

2007

2008

15.513

15.725

15.889

15.865

48.285

38.310

42.593

44.506

46.079

45.788

132.653

134.920

143.339

147.592

151.077

150.343

16.873

26.302

17.615

18.352

18.925

18.834

350.641

291.061

273.540

276.594

279.223

267.010

108.290

142.760

125.023

120.541

123.682

122.794

70.661

83.895

83.197

82.620

81.604

78.263

16.082

15.172

14.859

14.925

14.976

14.969

754.862

747.642

14.686

14.972

14.972

14.972

14.972

14.972

24.184

25.653

30.453

30.453

30.453

30.453

0

0

0

0

136.134-

715.679

-

720.855

731.455

713.866

476.086

275.636

275.636

275.636

275.636

275.636

168.117

137.680

138.032

120.032

120.032

120.032

54.823

60.730

58.411

58.411

78.350

77.720

9.513

20.421

20.426

20.426

20.426

20.426

-

-

611.275

535.092

537.930

519.930

539.869

539.239

143.587

212.550

177.749

200.925

191.586

174.627


2006

2007

2008

-

-

-

-

16.000

16.000

8.000

16.000

16.000

8.000

-

16.000

16.000

8.000

-

Totaal nieuwe investeringen recreatie

stroomkasten markten/kermissen Totaal verv. investeringen Totaal investeringen

32


6.

Programma jeugd en jongeren

Hoofdkenmerken Het programma jeugd en jongeren is gericht op het toerusten van jongeren op een volwaardige deelname aan de maatschappij in de vorm van het aanbieden van onderwijs, welzijn, zorg, recreatie en sport. De gemeente heeft diverse taken op het gebied van onderwijs. Naast de bestuurlijke taak voor het openbaar onderwijs richt de gemeente zich op lokaal niveau onder meer op onderwijshuisvesting, het ontwikkelen van lokaal onderwijsbeleid en een netwerk van zorg en diensten in de omgeving van het onderwijs zoals opvang van jeugdigen, leerlingenvervoer en het bestrijden van schooluitval. Naast onderwijs is de gemeente verantwoordelijk voor het lokaal jeugd en jongerenbeleid en de jeugdgezondheidszorg. De focus ligt hierbij op het vroegtijdig signaleren en voorkomen van probleemsituaties, het stimuleren van actieve deelname aan de maatschappij en het vergroten van de sociale competenties van jeugd en jongeren. Bestaand beleid Het gemeentebestuur vormt het bevoegd gezag voor het openbaar onderwijs in de Gemeente Drimmelen. Tevens is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van leerplicht en leerlingenvervoer. De beschikbare en noodzakelijke middelen voor onderwijshuisvesting worden vastgelegd in het Integraal HuisvestingsPlan onderwijs (IHP). In het basisonderwijs zijn de uitgangspunten van “Weer samen naar school” mede bepalend voor de onderwijsinhoud. De scholen voor speciaal onderwijs bevinden zich buiten Drimmelen. In regionaal verband wordt samengewerkt aan het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten. Bij de onderwijsbegeleidingsdienst wordt “op maat” begeleiding en ondersteuning van leerlingen en leerkrachten ingekocht. Een eigentijds jeugd- en jongerenbeleid is een van de voornemens in het raadsprogramma voor 2003-2006, waarbij aandacht is voor participatie van jongeren en een dekkend netwerk van voorzieningen voor jeugd en jongeren in de gemeente. De beleidsnota jeugd- en jongerenbeleid 2004-2007 wordt najaar 2004 ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. De gemeente is verantwoordelijk voor de totale preventieve jeugdgezondheidszorg (JGZ) voor jeugd en jongeren tot 19 jaar. Het beleid binnen Drimmelen met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Integraal huisvestingsplan onderwijs (2003) • Lokaal onderwijsbeleidsplan (2000) • Nota jeugd en jongeren (door de raad vast te stellen oktober 2004) • Rapport peuterspeelzaalwerk (2000) en besluiten m.b.t. financiële problematiek peuterspeelzaalwerk (januari en juli 2004)

Trends en knelpunten Om de ontplooiingskansen van kinderen te vergroten en achterstand en uitval te voorkomen, is landelijk een trend zichtbaar met betrekking tot de ontwikkeling van brede scholen. Een brede school biedt de mogelijkheid om onderwijs in combinatie met andere functies en voorzieningen, zoals kinderopvang, peuterwerk en zorg, veelal samen onder één dak steeds meer een spilfunctie voor kinderen en ouders te laten zijn. Het afgelopen jaar is op grond van het IHP een start gemaakt met de ontwikkeling van brede scholen in Hooge Zwaluwe en Terheijden. In Terheijden hebben partners het initiatief te

33


komen tot een brede school enthousiast opgepakt. Daarentegen is er in Hooge Zwaluwe tot op heden weinig voortgang geboekt met het creëren van een draagvlak voor een brede school in deze kern. De budgetten die de gemeente heeft voor onderwijsvernieuwing en onderhoud en nieuwbouw van onderwijshuisvesting zijn niet toereikend. Voor nieuwe ontwikkelingen zullen creatieve oplossingen gevonden moeten worden. Per 2005 wijzigt de rijksfinanciering voor onderwijsbegeleiding en ontvangen scholen deze bijdrage rechtstreeks van het rijk. Verdere afspraken met het onderwijsveld en de onderwijsbegeleidingsdienst dienen nog gemaakt te worden. In de begroting voor 2005 is, op grond van de Kadernota, een bezuiniging van de gemeentelijke bijdrage voor onderwijsbegeleiding verwerkt oplopend tot € 20.000 per 2008, waarmee wordt teruggegaan naar de oorspronkelijke bekostiging voor onderwijsbegeleiding. Hiermee wordt aangesloten op het beleid van de regiogemeenten. De gemeente blijft zelf verantwoordelijk voor de handhaving van de leerplicht. Op regionaal niveau zal echter een aantal taken moeten worden gebundeld. Tevens is het lokaal onderwijsbeleid aan een herijking toe. De gemeenteraad heeft begin 2004 aanvullende incidentele en structurele financiële middelen beschikbaar gesteld om peuterspeelzaalwerk in alle kernen van onze gemeente te kunnen handhaven. Recente ontwikkelingen hebben tot een nieuw structureel tekort geleid. Aangezien het in stand houden van een peuterspeelzaalvoorziening in iedere kern het uitgangspunt blijft, zal in overleg met de stichting peuterspeelzaalwerk gezocht moeten worden naar oplossingen in de vorm van verruiming van de kwaliteitseisen. Het jeugd- en jongerenbeleid in onze gemeente was op grond van lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen aan een herijking toe. Een belangrijke ontwikkeling is de regierol die de gemeente per 2005 krijgt in het kader van de Wet op de Jeugdzorg. Hiermee wordt de gemeente verantwoordelijk voor het preventieve jeugdbeleid, zoals voor informatie, signalering, toegang, pedagogische hulpverlening en coördinatie van zorg op lokaal niveau. Bureau Jeugdzorg wordt het toegangsloket voor hulpverlening bij ernstige problematiek en de lichtere hulpverlening is een verantwoordelijkheid van de gemeente. Er zijn onvoldoende middelen om alle taken op het gebied van jeugdbeleid op te pakken. De gemeenteraad zal bij de vaststelling van de nota jeugd en jongerenbeleid eind 2004 nadere prioriteiten moeten stellen. De kerntaken van Stichting Kultureel Werk Drimmelen (SKW) worden in de nota jeugd- en jongerenbeleid meegenomen. Het huidige subsidiebudget en personeelsformatie van SKW vraagt immers om een herbezinning op de taken van SKW ten behoeve van de jongeren in alle kernen van onze gemeente. Gestreefd wordt naar voorzieningen voor jongeren in alle kernen op het gebied van ontmoeting, ontspanning en sport. Het blijkt echter in de praktijk moeizaam te zijn om Jongeren Ontmoetings Plekken (Jop) te realiseren gelet op weerstand van omwonenden. Gebleken is dat de huidige locatie van de Jop in lage Zwaluwe op verzet stuit bij omwonenden en in strijd is met het bestemmingsplan. Het blijft echter wenselijk en noodzakelijk om een Jop voor Lage Zwaluwe te hebben. In afwachting van een alternatieve locatie wordt de bestaande voorziening gedoogd. Daarnaast worden voorbereidingen getroffen voor een Jop in Terheijden (eind 2004). Op het gebied van volksgezondheid, waaronder de jeugdgezondheidszorg, zullen in het najaar van 2004 afspraken gemaakt moeten worden welke basisen aanvullende pakketten (c.q. wettelijk en niet-wettelijke taken) per 2005, uitgaande van het vastgestelde budgetkader afgenomen gaan worden. De middelen voor het basispakket zijn volgens de uitvoeringsorganisaties onvoldoende om ze uit te kunnen voeren. Er is een stuurgroep ingesteld om de consequenties voor de gemeenten in West-Brabant in beeld te brengen. Hiernaast is de realisatie van een naadloze aansluiting tussen 0-4 jarigen en 4-19 jarigen van belang en de afstemming met aanpalende organisaties.

34


Wat willen we bereiken? Het beleid van de Gemeente Drimmelen is gericht op het scheppen van voorwaarden zodat alle jongeren in onze gemeente op kunnen groeien tot volwaardige burgers. Hiermee wil de gemeente de volgende doelen bereiken: • het vergroten van ontplooiingskansen van jeugd en jongeren en van deelname aan de maatschappij; • het voorkomen c.q. beperken van achterstand en uitval van jeugd en jongeren; • het bevorderen en beschermen van de gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugd en jongeren. Wat gaan we daarvoor doen? Uitvoering Integraal Huisvestings Plan (IHP) Uitvoering wordt gegeven aan het geactualiseerde Integraal Huisvestings Plan (IHP). Het IHP is het meerjarenprogramma voor de benodigde onderwijshuisvesting, waarmee de inhoudelijke en financiële richtlijnen voor de komende jaren zijn bepaald. Het IHP geeft aan, dat voor volledige uitvoering méér nodig is dan de thans beschikbare financiële ruimte. In 2005 wordt prioriteit gegeven aan: • Vervangende nieuwbouw en brede school De Windhoek: Architect heeft reeds opdracht gekregen voor het opstellen van een programma van eisen voor nieuwbouw ter vervanging van 3 noodlokalen. Hierbij dient een verbinding gemaakt te worden met peuterspeelzaal, zodat de fysieke randvoorwaarden worden gecreëerd voor een brede school. In 2005 wordt de inhoudelijke samenwerking tussen partijen van de brede school verder vormgegeven en zal gestart worden met de bouw van de vervangende nieuwbouw. • Uitbreiding van het Dongemondcollege: Om de vestiging in Made de volledige instroommogelijkheden van 700 à 750 leerlingen te laten behouden is een uitbreiding noodzakelijk. Een voorbereidingskrediet is reeds beschikbaar gesteld en de architect is opdracht verstrekt. Start van de aanbouw is gepland voor 2005. • Vervangende nieuwbouw van De Zonzeel c.q. herontwikkeling van het Oranjeplein in Terheijden: Het bestaande gebouw van De Zonzeel is aan renovatie toe. In 2004 zijn de ruimtelijke en financiële mogelijkheden voor nieuwbouw van De Zonzeel in relatie tot herschikking van gemeentelijke accommodaties rondom het Oranjeplein bezien. In samenwerking met woningbouwcorporatie en andere betrokken partijen zullen in 2005 de plannen verder uitgewerkt moeten worden voor een multifunctioneel nieuw gebouw aan het Oranjeplein. In 2005 zullen verdere stappen gezet moeten worden, zoals het bepalen van toekomstige functies en gebruikers, het opstellen programma van eisen, keuze voor een architect en opstellen voorlopig en definitief ontwerp. • Brede school Hooge Zwaluwe: Ondanks de diverse belemmeringen tot op heden zullen in Hooge Zwaluwe verdere onderhandelingen gevoerd worden om tot een breed gedragen resultaat te komen voor een brede school in deze kern. Het is van belang om de leefbaarheid van Hooge Zwaluwe een impuls te geven door het samenvoegen van beide basisscholen en het vormen van een brede school, waarin onder andere peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en mogelijke andere maatschappelijke instellingen zouden kunnen deelnemen.

35


Onderwijsbeleid De nota Lokaal onderwijsbeleidsplan geeft de visie op onderwijs in Drimmelen aan. Het onderwijsbeleid is in 2000 in samenspraak met het onderwijsveld opgesteld en is aan actualisering toe. Eind 2004 zal een aanzet worden gegeven tot actualisering van de nota. In 2005 zal verder uitvoering gegeven worden aan: • Uitvoering geactualiseerde nota lokaal onderwijsbeleid; • Naleving van de leerplichtwet alsmede het bestrijden en terugdringen van het voortijdig schoolverlaten door middel van verdere netwerkvorming en samenwerking, zoals uitvoering van het project Vroegtijdig schoolverlaten/Lokaal Meld en Coördinatiegroep; • Uitvoering van nieuwe wijze van financiering en afspraken met betrekking tot de inkoop van onderwijsbegeleiding; • Een onderzoek naar de beste bestuursvorm voor onze openbare school, zoals aangekondigd in het raadsprogramma 2003-2006. Jeugd en jongerenbeleid De eind 2004 vast te stellen nota voor jeugd- en jongerenbeleid zal vanaf 2005 om uitvoering vragen. Hierbij komen onder meer de volgende zaken in 2005 aan de orde: • Uitvoering van benoemde actiepunten c.q. producten; • Realisering van een alternatieve locatie voor een Jop in Lage Zwaluwe; Peuterspeelzaalwerk Gelet op de huidige financiële problematiek van de stichting peuterspeelzaalwerk in onze gemeente zal eind 2004 in overleg met de stichting gezocht worden naar oplossingen in de vorm van verruiming van de eis met betrekking tot het aantal professionele krachten per groep. Op deze wijze kan, uitgaande van het huidige subsidievolume, in iedere kern een peuterspeelzaalvoorziening gehandhaafd blijven. In 2005 zal uitvoering gegeven worden aan: • Het scherp volgen van de financiële situatie van de stichting peuterspeelzaalwerk; • Voorbereiding voor een contract nieuwe stijl met de stichting peuterspeelzaalwerk per 2006; • Verder onderzoek uitzetten naar de versterking van de stichting peuterspeelzaalwerk door samenwerking met andere partners. Jeugdgezondheidszorg Eind 2004 worden de afspraken over het basisen aanvullend pakket op het terrein van jeugdgezondheidszorg, uitgaande van het vastgestelde budgetkader, afgerond. Ook met partners op het terrein van jeugdgezondheidszorg worden per 2005 contracten nieuwe stijl afgesloten.

36


Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005

2006

2007

2008

openbaar basisonderwijs bijzonder basisonderwijs

953.947 962.261

848.457 835.869

874.018 813.090

885.450 807.077

893.575 802.884

895.807 798.265

bijzonder voortgezet onderwijs onderwijsverzorging

117.493 854.487

123.795 838.574

111.792 780.046

98.592 794.968

81.956 886.919

81.214 908.215

jeugd- en jongerenwerk peuterspeelzalen

201.961

232.920

219.910 165.380

223.094 163.775

225.719 168.619

226.255 166.695

3.090.149

2.879.615

2.964.236

2.972.956

3.059.672

3.076.451

openbaar basisonderwijs bijzonder basisonderwijs

764.571 139.357

674.645 -

685.471

693.392 0

698.865 0

701.711 0

bijzonder voortgezet onderwijs onderwijsverzorging

47.118 130.264

119.356

135.357

0 135.357

0 135.357

0 135.357

95

95

95 7.720

95 7.720

95 7.720

95 7.720

1.081.405

794.096

828.643

836.564

842.037

844.883

2.008.744

2.085.519

2.135.593

2.136.392

2.217.635

2.231.568

Totaal lasten

jeugd- en jongerenwerk peuterspeelzalen


Investeringen Begroting 2005 bijzonder basisonderwijs Planon renovatiewerkzaamheden Totaal nieuwe investeringen

2006

59.500 59.500 -

Totaal verv. investeringen

59.500

Totaal investeringen

37

-

2007

2008

-

-

-

-

-

-


38


7.

Programma wonen en woonomgeving

Hoofdkenmerken Het programma wonen en woonomgeving omvat het gemeentelijk woningbouwbeleid alsmede de concrete activiteiten op dit terrein middels het grondbedrijf. Dit programma heeft sterke raakvlakken met met het programma ruimtelijke ordening. Kernachtig samengevat wordt de situatie in Drimmelen als volgt gekenmerkt: • In de gemeente is sprake van een fors woningtekort. • Het aantal woningen voor starters, ouderen en kleine huishoudens is te krap en de woningen die er zijn, zijn voor deze categorieën te groot en/of te duur. • Er is nauwelijks doorstroming, waardoor in deze verhoudingen weinig verandering komt. • De stagnerende woningbouwproductie van de afgelopen jaren in samenhang met de woningmarkt prijzen heeft tot een aanzienlijk vertrekoverschot van jonge inwoners geleid. • De inwoners van Drimmelen waarderen het woonklimaat in hun gemeente en willen er daarom blijven wonen. Bestaand beleid In de (op interactieve wijze tot stand gekomen) gemeentelijke beleidsnota “Woonvisie 2004+” moet een verdere uitbouw van de ontwikkeling plaats vinden naar een kwalitatieve beleving van het totale wonen, welzijn, zorg. Daarnaast worden in de Drimmelense woonvisie de landelijke tendensen afgezet tegen de plaatselijke cijfers. Aan de basis van de woonvisie ligt een woonconsumentenenquête die de woonwensen van onze inwoners in beeld heeft gebracht. Er is hierdoor een integraal beeld ontstaan van de omvang en samenstelling van de woningbehoefte in de kernen, zowel voor huur als koop. Het woningbouwbeleid tot op heden kent slechts een beperkt sturingsmechanisme. Gemeente en woningbouwstichting hebben geen grondpositie. Bouwprojecten worden aangedragen door projectontwikkelaars. Door hen aangegeven nieuwe projecten betreffen (bijna) allemaal inbreidingslocaties, die duur verworven zijn. Op deze locaties is het bouwen voor doelgroepen (starters en senioren) vanuit financieel oogpunt bezien moeilijk haalbaar. Omdat de gemeente minder grip heeft op de uitvoering willen we meer een regierol vervullen; voorwaardenscheppend, initiërend en motiverend. Het (nieuwe) beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Nota: Woonvisie 2004+ (vitaal en leefbaar voor jong en oud)

Trends en knelpunten Er zijn landelijk een aantal belangrijke tendensen te onderkennen die ook voor Drimmelen opgeld doen, zoals het stimuleren door het rijk van de groei van de grote steden, de ontgroening en vergrijzing van de bevolkingsopbouw en de sterk gestegen prijzen op de woningmarkt waardoor het voor starters moeilijk is betaalbare huisvesting te vinden. Omdat de woningmarkt de grenzen van de gemeente overstijgt vinden zowel provincie als gemeente het belangrijk om in subregionaal verband samen te werken op het vlak van wonen. Drimmelen werkt in dit verband samen met Geertruidenberg en Moerdijk. Specifiek voor Drimmelen is het volgende knelpunten te herkennen: De gemeente Drimmelen heeft weinig grondpositie t.b.v. ontwikkeling van woningbouwlocaties. De woonvisie en het op grond daarvan te realiseren nieuwbouwprogramma is uitsluitend gebaseerd op volkshuisvestelijke doelstellingen. Toch zullen we proberen maximaal te bouwen voor onze doelgroepen.

39


Wat willen we bereiken? In termen van maatschappelijke effecten streeft de gemeente Drimmelen de volgende doelen na 1. de kansen van jongeren en jonge gezinnen op de woningmarkt vergroten evenals voor senioren 2. naast het bieden van een passende woonsituatie ook het bieden van een goede woonbeleving, met name voor de ouderen in onze gemeente die daar behoefte aan hebben (zorg op maat) Wat gaan we daarvoor doen? Samenwerking voor woningbouw Het bijeenbrengen van partijen om de woningproductie (weer) vlot te trekken. De gemeente Drimmelen wil met de woningcorporaties, op basis van gelijkwaardigheid en vanuit ieders eigen verantwoordelijkheid, jaarlijks prestatieafspraken maken en de voortgang van het woningbouwprogramma nauw volgen. Met verschillende betrokken partijen zoals zorginstellingen en bewonersorganisaties wil de gemeente met ingang van 2005 geregeld overleg voeren. Nieuwe woningbouwlocaties Voor Lage Zwaluwe-west is een uitbreidingsplan in ontwikkeling dat, gelet op een aantal ruimtelijke, sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen, de neerslag is van een overallvisie voor het gebied. In 2005 zal het plan verder worden doorontwikkeld. Woningen voor starters en ouderen De gemeente Drimmelen zal alle inspanningen aanwenden om in het totale bouwprogramma voor de komende jaren ook te kunnen beschikken over: huur- en koopwoningen in de betaalbare sector (kwalitatief aantrekkelijke appartementen c.q. koopwoningen met kleine tuinen) en kleinere woningen (3-kamerwoningen) in zowel de betaalbare koop- als huursector. In de volgende jaren, na 2005, zijn de gemeentelijke inspanningen specifiek gericht op de realisatie van woningen voor doelgroepen. Korte termijn: realisatie van goedkope koopwoningen en het toewijzen of verkopen van meer huurwoningen aan jonge starters. Van groot belang hierbij is de samenwerking met de woningcorporaties. Lange termijn: het bevorderen van doorstroming is de belangrijkste oplossing om het tekort aan woonruimte voor starters aan te pakken. Met name het bouwen van woningen voor senioren moet deze doorstroming op gang helpen. Als doelstelling houdt de gemeente een woningbouwprogramma aan van 600 woningen voor de periode 2005-2008, dat is gemiddeld 150 woningen per jaar. Uitgangspunt voor het woningbouwprogramma is daarbij 40% huurwoningen en 60% koopwoningen. Een Actieprogramma Woningbouw zal daarvoor in 2005 ontwikkeld worden dat de realisatie van dit aantal woningen mogelijk maakt. Via monitoren zal dit programma jaarlijks worden geëvalueerd. Woonbeleving Het afstemmen van gemeentelijke woonvisie op het in ontwikkeling zijnde beleid op het terrein van welzijn/zorg (ouderen). Infrastructuur en groeninrichting als maatwerk aanbrengen. Meer duurzaam bouwen.

40


Wat mag het kosten? Realisatie Raming 2003 2004 klokken en uurwerken monumenten woningbouw volkshuisvesting bouwzaken woonwagencentra huursubsidie

Totaal lasten klokken en uurwerken monumenten woningbouw volkshuisvesting bouwzaken woonwagencentra huursubsidie


2005

Begroting 2006

2007

2008

10.259

14.823

19.147

19.408

19.599

19.655

109.428

81.945

79.218

73.638

74.798

73.979

11.725

103.518

16.060

16.101

16.115

16.028

120.964

100.534

100.053

98.398

100.060

99.137

422.026

357.582

452.705

483.659

510.697

499.790

68.526

50.226

52.299

51.936

51.527

51.009

42.214

44.388

48.321

49.494

50.396

50.291

785.142

753.016

14.096

4.403

767.803

4.403

792.634

4.403

823.192

4.403

809.889

4.403

9.644

11.589

9.901

9.901

9.901

9.901

144.941

119.735

103.128

102.616

102.098

101.593

406.172

313.261

313.213

313.213

313.213

313.213

17.083

12.044

12.387

12.387

12.387

12.387

25.375

20.010

26.010

26.010

26.010

26.010

617.311

481.042

469.042

468.530

468.012

467.507

167.831

271.974

298.761

324.104

355.180

342.382

Investeringen Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsprogramma 2005– 2008 opgenomen.

41


42


8.

Programma ruimtelijke ordening

Hoofdkenmerken Het programma ruimtelijke ordening gaat in op het gemeentelijke ruimtelijke ordeningsbeleid, dorpsvernieuwing en grondzaken. Dit programma heeft sterke raakvlakken met het programma wonen en woonomgeving. De belangrijkste kenmerken voor Drimmelen, die vastgelegd zijn in de eind 2001 door de gemeenteraad vastgestelde Structuurvisie Plus, zijn: Een inrichting die recht doet aan de gebiedsspecifieke kwaliteiten van natuur, landschap en cultuurhistorie en aan de wensen om er goed te kunnen wonen, werken en recreëren. Deze Structuurvisie Plus en de vigerende bestemmingsplannen vormen het planologisch kader voor het ruimtelijk ordeningsbeleid. Het gemeentebestuur van Drimmelen kiest er voor om ook in de toekomst, mede in relatie tot de regionale positie, nadrukkelijk een gemeente te zijn met een groen/blauwe dimensie en uitstraling. Dit houdt in een zich sterk ontwikkelende recreatiesector, een aantrekkelijke woonomgeving en een specifieke land- en tuinbouwsector. Alle gemeentelijke plannen dienen hieraan te worden gespiegeld. Bestaand beleid Op West-Brabantse schaal werkt de gemeente Drimmelen samen met andere gemeenten in West-Brabant aan de toekomst van het landelijk gebied. Met het oog hier op heeft de gebiedscommissie Wijde Biesbosch, in opdracht van de provincie Noord-Brabant, gewerkt aan de revitalisering van het landelijke gebied. Dit heeft geresulteerd in een gebiedsplan dat naar verwachting begin 2005 door Provinciale Staten definitief wordt vastgesteld. Duurzaamheid en vitaliteit staan in het gebiedsplan voorop. In het kader van het beleid “ruimte voor de rivier” is op 13 juli 2004 door de gemeente Drimmelen het Uitvoeringsconvenant Zuiderklip ondertekend. Volgend daarop zal in 2005 een nieuw bestemmingsplan Zuiderklip worden vervaardigd en in procedure worden gebracht. Uitwerkingsplan Landelijke regio Moerdijk en omgeving. Ter uitwerking van het streekplan is in 2004 op initiatief van de provincie in de landelijke regio beleid uitgewerkt op het gebied van Wonen en Werken, waar vinden nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen plaats binnen de diverse gemeenten. Vanaf 2005 zal dit uitwerkingsplan, als onderdeel van het streekplan, als toetsingskader gaan dienen als ruimtelijk toetsingskader (advisering en goedkeuring bij bestemmingsplannen, artikel 19 procedures). Het uitwerkingsplan geeft de ruimtelijke ontwikkelingen aan voor de regio tot 2015 met een doorkijk naar 2020. Mochten zich in de landelijke regio strijdigheden voordoen tussen het uitwerkingsplan en het gebiedsplan, dan is het eerdergenoemde gebiedsplan leidend. Met de provincie is op 13 september 2004 een convenant getekend in het kader van de “Ruimte voor Ruimte regeling” toegepast op Lage Zwaluwe (west). Hier zullen minimaal 40 kavels (ruimte voor ruimte) deel uitmaken van een te realiseren groter plan (ongeveer 270 woningen). In het programma Wonen en woonomgeving wordt het woningbouwprogramma cq –beleid omschreven, dit heeft sterke raakvlakken met dit programma. Het bestaand beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: · Structuurvisie Plus (raadsbesluit van 29-11-2001) . Locale uitwerking van de provinciale “Ruimte –voor Ruimte” (raadsbesluit van 27 mei 2004) . Welstandsnota gemeente Drimmelen (raadsbesluit van 27 mei 2004)

43


Trends en knelpunten De mogelijkheden voor de gemeente op het gebied van de ruimtelijke ordening worden beperkt door het Streekplan en de daar onderdeel van uitmakende uitwerkingsplan en gebiedsplan. Hier kan de gemeente weinig aan veranderen, slechts trachten de beschikbare ruimte zo goed als mogelijk te gebruiken, met name voor het revitaliseringsproces. Waar gemeenten voorheen een dominante rol hadden als gevolg van hun eigendomsposities, zijn zij nu slechts één van de vele partijen op de grondmarkt. Steeds vaker hebben projectontwikkelaars gronden in eigendom, met name bij herstructurerings- en inbreidingslocaties is dit het geval. Dit is zeker gelet op het verhaal van de door de gemeente gemaakte kosten, niet altijd een gewenste situatie. Medio september 2004 ontvingen wij van de provincie de hoofdlijnen van het Ruimtelijk Ontwerp voor het bedrijventerrein Moerdijkse Hoek met daarbij gevoegd de planning voor het ruimtelijk planproces. Tot onze grote verbazing hebben we daarbij moeten constateren dat één van de uitbreidingsmodellen gedeeltelijk is geprojecteerd op het grondgebied van de gemeente Drimmelen. Hoewel ons amper reactietijd werd gegund (tot 4 oktober 2004) is toch een eerste gemeentelijke reactie op de uitbreidingsplannen gegeven aan de provincie. Vanwege de grote impact die een en ander heeft voor de gemeente, zullen wij de komende tijd de planontwikkeling voor de uitbreiding van het bedrijventerrein Moerdijkse Hoek nauwlettend en kritisch volgen. De beoordelingen door de welstandscommissie werden regelmatig als niet transparant of objectief ervaren. Als basis voor de welstandsbeoordelingen heeft de gemeente Drimmelen op 27 mei 2004 de gemeentelijke Welstand(beleids)nota vastgesteld. Wat willen we bereiken? In termen van maatschappelijke effecten streeft de gemeente Drimmelen de volgende doelen na: 1. Het versterken van de groen/blauwe identiteit van onze gemeente (zie onder hoofdkenmerken) 2. Een verhoging van de kwaliteit van de leef- en woonfunctie van de Drimmelense kernen 3. Verbetering van maatschappelijke acceptatie van gemeentelijke regelgeving Wat gaan we daarvoor doen? Grondontwikkeling / grondexploitatie De gemeente wil een sterkere, meer regisserende, rol bij het ontwikkelen van projecten. Een belangrijke doelstelling van het gemeentebestuur is om het aantrekkelijke woonmilieu van Drimmelen verder te versterken. Voor de functie wonen vertaalt het beleid van een duurzaam en zorgvuldig ruimtegebruik zich in het ontwikkelen van inbreidingslocaties + herstructureringslocaties en waar mogelijk ook op uitbreidingslocaties (Lage Zwaluwe-west). Het grondbedrijf wordt met commerciële uitgangspunten ingezet: actieve grondexploitatie, dus grond ontwikkelen waar de gemeente zelf eigenaar van is. Daarnaast zal de gemeente middels planvorming en bouwrijpmaken ook in andere locaties een duidelijke beleidsmatige stempel drukken en indien van toepassing de kosten daarvan in rekening brengen bij ontwikkelaars. De in 2001 opgestelde grondnota zal in 2005 worden geactualiseerd

44


Bestemmingsplannen Voor 2005 staan de actualisatie van de bestemmingsplannen kern Made en Buitengebied Hooge en Lage Zwaluwe + Helkant op de planning. Daarnaast zal een nieuw bestemmingsplan Zuiderklip worden gemaakt en in procedure gebracht. Het afronden van de nieuwe bestemmingsplannen voor de kernen Terheijden en Hooge Zwaluwe zal nog een doorloop hebben naar 2005. Met de agrarische sector als beheerder van het buitengebied zullen uitvoeringsprogramma’s worden opgesteld, al dan niet in het kader van het revitaliseringsproces Wijde Biesbosch. Er zal een (eerste) evaluatie plaatsvinden over de ervaringen met de in 2004 vastgestelde welstandsnota. Gekoppeld aan het handhavingsuitvoeringsprogramma zal in 2005 een beleidsplan handhaving buitengebied worden opgesteld als ook beleidsuitgangspunten hoe om te gaan met vrijkomende agrarische bebouwing in het buitengebied.

Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005 kadaster ruimtelijke ordening stads- en dorpsvernieuwing grondzaken

Totaal lasten kadaster ruimtelijke ordening stads- en dorpsvernieuwing grondzaken


2006

2007

2008

18.149 844.253

25.434 517.203

24.096 521.921

30.330 668.962

31.068 562.048

30.951 533.560

27.927 2.026.553

19.924 205.481

43.365 199.717

42.766 210.800

42.165 219.812

41.550 218.244

2.916.882

768.042

789.099

952.858

855.093

824.305

430.941

559 81.182

559 105.923

567 105.923

576 105.923

585 105.923

2.015.975

115.766

159.705

165.502

124.824

124.015

2.446.916

197.507

266.187

271.992

231.323

230.523

469.966

570.535

522.912

680.866

623.770

593.782


45


46


9.

Programma zorg

Hoofdkenmerken De gemeente Drimmelen heeft de zorg voor kwetsbare inwoners die onvoldoende in staat zijn om zelfredzaam te opereren vanwege onder andere gezondheid, financiën of leefomstandigheden en draagt derhalve zorg voor een vangnet op het gebied van inkomen, zorg en welzijn. De gemeentelijke taken richten zich op uitvoering van sociale wetgeving, begeleiding van uitkeringsgerechtigden naar betaald werk, het bieden van volwasseneducatie, collectieve preventieve gezondheidszorg, maatschappelijke begeleiding, schuldhulpverlening en vluchtelingenzorg. Bestaand beleid De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van sociale wetgeving en begeleiding van uitkeringsgerechtigden naar betaald werk (WWB, bijzondere bijstand, WVG). Op het terrein van schuldhulpverlening wordt in de vorm van een meldpunt Schuldhulpverlening Drimmelen samengewerkt met de Gemeentelijke Kredietbank Breda en de Stichting Markenlanden. Opvang en begeleiding van vluchtelingen en nieuwkomers is neergelegd bij Vluchtelingenwerk Drimmelen. Het Regionaal Opleidingscentrum draagt zorg voor activiteiten op het gebied van volwasseneducatie en inburgering. De taken van de gemeente op het gebied van zorg zijn veelal in de vorm van gemeenschappelijke regelingen vormgegeven (WVG, openbare gezondheidszorg, sociale werkvoorziening). De gemeente heeft tot taak om beleid op het gebied van zorg en welzijn te ontwikkelen en uit te voeren. Een belangrijk instrument is hierbij subsidiëring van diverse organisaties op het gebied van ouderenzorg, maatschappelijke dienstverlening en gezondheid (onder meer Swo, Markenlanden). Het bestaand beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Nota kinderopvang (2001) • Beleidsplan Sociale Zaken (2004) en diverse verordeningen en beleidsregels op het gebied van Sociale Zaken (februari, september 2004) • Lokaal Volksgezondheidsplan (maart 2004)

Trends en knelpunten De Algemene bijstandswet is per 2004 vervangen door de nieuwe Wet Werk en Bijstand (WWB). Bij invoering van de nieuwe wet is tevens de financiering gewijzigd in een 100% lumpsumvergoeding. De gemeente is hiermee volledig verantwoordelijk geworden voor de zorgtaken (uitkering) en de uitstroom(reïntegratie). De vergroting van de financiële verantwoordelijkheid voor de gemeente gaat gepaard met een vergroting van de gemeentelijke beleidsruimte. De gemeenteraad heeft de beleidskaders voor de WWB in september 2004 aan de hand van diverse verordeningen vastgesteld. De WWB kent een gefaseerde invoering, waarbij de gemeente de tijd krijgt tot 2006 om de WWB volledig in te voeren. Door het inbouwen van een subsidieplafond bij de reïntegratieverordening wordt een eventueel financieel risico voor de gemeente bij de uitvoering van haar reïntegratietaken vermeden. Met de invoering van de WWB vervallen alle landelijke regelingen voor gesubsidieerde arbeid (o.a. wiw en i/d). In de reïntegratieverordening is een overgangsregeling opgenomen ten aanzien van de huidige gesubsidieerde banen in onze gemeente. Daarnaast zijn in de verordening mogelijkheden opgenomen voor reïntegratie in de vorm van work-first, werkstages en sociale activering.

47


De gemeenten Oosterhout, Geertruidenberg en Drimmelen hebben medio 2004 een intentieverklaring getekend gericht op het verkennen van de mogelijkheden tot samenwerking op het gebied van Sociale Zaken. Het rijk heeft voor deze verkennende fase een stimuleringssubsidie toegekend. Najaar 2004 zal een start gemaakt worden met het onderzoeken van de samenwerkingsmogelijkheden en – wensen. Het huidige automatiseringspakket van Sociale Zaken is sterk verouderd en dient vervangen te worden. Bij de keuze voor een nieuw pakket zal, naast de financiële aspecten, terdege rekening gehouden worden met de mogelijkheden tot samenwerking op ICT-gebied met genoemde regiogemeenten. Implementatie van het nieuwe pakket vindt medio 2005 plaats. De kosten in het kader van de gemeenschappelijke regelingen met betrekking tot de openbare gezondheidszorg, de Wet Voorzieningen Gehandicapten (WVG) en het RIO zijn de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. Door bezuinigingen op de WVG per 2004 zijn de kosten voor de WVG teruggedrongen. De WVG blijft echter een vraaggestuurde voorziening met financiële risico’s. Het RIO houdt per 2005 op te bestaan en de taken met betrekking tot een integrale onafhankelijke indicatiestelling voor zorgvragen worden overgenomen door het landelijke Centraal Indicatieorgaan Zorg (CIZ). De verantwoordelijkheid van de gemeente komt daarmee per 2005 te vervallen. Er bestaat nog een risico dat de gemeente geconfronteerd wordt met financiële verplichtingen met betrekking tot de reorganisatie van de Rio’s, zoals wachtgeldverplichtingen en lopende huurcontracten gebouwen. Het Kabinet is immers van mening dat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor deze reorganisatiekosten. Eind 2004 zullen met de partijen in het kader van de Gemeenschappelijke Regeling Openbare Gezondheids Zorg (GROGZ) afspraken gemaakt moeten worden over het basisen aanvullend pakket (c.q. wettelijke en niet-wettelijke taken) uitgaande van het vastgestelde budgetkader. Afspraken over het basispakket worden voor 4 jaar aangegaan. De kosten van deze producten worden op grond van een productbegroting en naar rato van het aantal inwoners verdeeld over de 18 gemeenten in West-Brabant. Het aanvullend pakket omvat producten waarover individuele gemeenten en GGD, op grond van verantwoordelijkheid en wenselijkheid onder meer tegen de achtergrond van het lokaal volksgezondheidsbeleid, afzonderlijke afspraken maken. De producten worden in principe voor 1 jaar afgenomen en per jaar stilzwijgend verlengd. Met betrekking tot het ambulancevervoer heeft de gemeenteraad eind 2003, ondanks een verzoek van de GROGZ, besloten geen bijdrage meer voor de ambulancedienst in de gemeentelijke begroting op te nemen. De ambulancetaken dienen volgens de Gemeente Drimmelen budgettair neutraal uitgevoerd te worden. De gemeente loopt daarmee wel het risico dat in een later stadium de bedragen alsnog aan de GROGZ betaald moeten worden (eind 2004 € 160.000). Voor 2005 is eveneens geen bijdrage voor de ambulancedienst gereserveerd. Het Rijk is voornemens per 2006 de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in te voeren. Met deze wet wordt beoogd één wettelijk kader te scheppen voor het brede lokale zorgbeleid (maatschappelijke participatie, leefbare woonomgeving en zelfredzaamheid). De WMO komt in plaats van de Welzijnswet, de WVG en enkele aanspraken uit de AWBZ. De gemeente krijgt hierin twee hoofdtaken. Ten eerste het voeren van een algemeen beleid gericht op het herstellen van de zelfredzaamheid van burgers en het toerusten van mensen om maatschappelijk te participeren en daarvoor op lokaal niveau de voorwaarden te scheppen. De tweede taak houdt in mensen die daarvoor individueel zijn aangewezen voorzieningen van maatschappelijke ondersteuning te verlenen. Afgewacht moet worden wat de financiële randvoorwaarden zullen zijn en welk financieel risico de gemeenten lopen. De VNG is van mening dat de financiële risico’s op grond van de huidige plannen voor de WMO te groot zijn en heeft derhalve onlangs de gemeenten

48


voorgesteld om onder deze omstandigheden geen medewerking te verlenen aan de overdacht van nieuwe taken in het kader van de WMO. Per 2005 treedt de nieuwe wet voor de kinderopvang in werking, waarin de kwaliteit en financiering van de kinderopvang geregeld wordt. Uitgangspunt is dat kinderopvang een zaak is van ouders, werkgevers en overheid. De taken van de gemeente m.b.t. kinderopvang wijzigen derhalve vanaf 2005 en de gemeente is hierbij verantwoordelijk voor subsidiëring van doelgroepen, voor het inrichten en bijhouden van een openbaar register van kinderopvanginstellingen en voor handhaving van de kwaliteit. Wat willen we bereiken? Het beleid van de Gemeente Drimmelen is gericht op het voorkomen van uitval en het bestrijden van achterstanden bij kwetsbare groepen in onze gemeente. Onder kwetsbare groepen wordt verstaan de bewoners die onvoldoende in staat zijn om zelfredzaam te opereren vanwege onder andere gezondheid, opleiding, financiën en leefomstandigheden. Een verhoogd risico hebben onder meer de volgende groepen: ouderen, gehandicapten, uitkeringsgerechtigden en asielzoekers en nieuwkomers. Voor mensen die in onze gemeente onvoldoende mee kunnen komen, moet een vangnet zijn in de vorm van zorg en welzijn. De gemeente wil hiermee de volgende doelen bereiken: 1. Het behouden van zelfredzaamheid van mensen in een kwetsbare positie 2. Het vroegtijdig signaleren, beperken en terugdringen van problemen Wat gaan we daarvoor doen? Sociale Zaken In 2005 zal uitvoering worden gegeven aan: • Verdere implementatie van de WWB en vormgeven van uitstroom naar werk door uitvoering van de reïntegratieverordening en -uitvoeringsbesluit; • Het verkennen van de samenwerkingsmogelijkheden met de regiogemeenten en komen tot besluitvorming; • De implementatie van een nieuw softwarepakket; • Uitvoering van een nieuwe aanbestedingsronde met betrekking tot de inkoop van reïntegratietrajecten WWB. Het huidige contract met Krew/Go loopt immers tot 2006. Welzijn en opvang De volgende zaken komen in 2005 aan de orde: • Begin 2004 heeft de raadscommissie Inwonerszaken aan de hand van een startnotitie hoofdlijnen geformuleerd voor een integraal ouderenbeleid in de Gemeente Drimmelen. De gemeente wil faciliterend optreden om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, is bereid als partner om welzijn te bevorderen, wil ouderenhuisvesting in een gevarieerd aanbod stimuleren en wil de mobiliteit van ouderen handhaven danwel bevorderen. Op grond van de startnotitie met bouwstenen voor de onderdelen wonen, welzijn en zorg wordt in 2004 een ouderenbeleid opgesteld. Besluitvorming en uitvoering van het beleid zal in 2005 plaatsvinden; • Verdere uitvoering van de wet Kinderopvang, waaronder de gemeentelijke subsidieverlening aan de doelgroepen in het kader van de wet Kinderopvang; • Uitvoering van per 2005 afgesloten contract nieuwe stijl met alle professionele welzijnsorganisaties, waaronder de organisaties op het gebied van welzijn en opvang (SWO, Markenlanden).

49


Zorg In 2005 komen de volgende zaken aan de orde: • De ontwikkeling van beleid met betrekking tot de WMO en het treffen van de nodige voorbereidingen voor de implementatie per 2006; • Begin 2004 is de nota Lokaal Volksgezondheidsplan vastgesteld en is besloten om de uitvoering van het actieprogramma jaarlijks te evalueren. De evaluatie zal voor de eerste keer in 2005 plaatsvinden; • In 2005 worden verdere stappen gezet gericht op een herbezinning van de bestaande gemeenschappelijke regelingen. Zo is onlangs op initiatief van de Gemeente Drimmelen een bestuurlijke werkgroep geformeerd gericht op het stellen van financiële kaders voor de huidige gemeenschappelijke regelingen. Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005

2006

2007

2008

512.753

496.322

514.491

514.752

514.954

514.932

2.316.717 835.826

2.257.200 553.119

2.439.251 535.924

2.495.163 535.814

2.519.669 536.309

2.530.783 534.889

494.643 256.728

504.507 208.203

443.775 202.279

445.385 201.252

446.623 203.548

446.478 204.788

1.439.401

1.476.450

1.471.986

1.482.686

1.490.922

1.489.948

277.160

293.261

280.622

283.448

285.917

287.047

212.906 505.471

181.965 220.050

174.206 40.703

175.671 40.880

176.869 41.008

177.081 40.971

2.187 1.080.104

13.140 1.055.840

3.340 828.029

3.340 832.480

3.340 836.582

3.340 839.319

7.933.896

7.260.057

6.934.606

7.010.871

7.055.741

7.069.576

505.462 1.969.915

489.207 1.921.344

508.065 2.023.851

508.065 2.099.926

508.065 2.112.912

508.065 2.125.995

werkeloosheid-/werkgelegenh inkomensvoorziening maatschappelijke begeleiding

736.917 452.816 74.005

419.069 455.135

407.995 436.326

407.995 406.500 0

407.995 406.500 0

407.995 406.500 0

wet voorzieningen gehandicapten ouderenzorg vluchtelingenzorg

206.128

166.647

200.857

200.857

200.857

200.857

1.021 176.211

1.430 178.551

1.430 89.480

1.430 89.480

1.430 89.480

1.430 89.480

kinderdagverblijven zorg voor gehandicapten

250.596 2.516

8.830 6.508

3.328

3.328

3.328

3.328

gezondheidszorg

327.920

301.179

310.391

310.391

310.391

310.391

4.703.507

3.947.900

3.981.723

4.027.972

4.040.958

4.054.041

3.230.389

3.312.157

2.952.883

2.982.899

3.014.783

3.015.535

volwassenen-/basiseducatie bijstandsverlening werkeloosheid-/werkgelegenh inkomensvoorziening maatschappelijke begeleiding wet voorzieningen gehandicapten ouderenzorg vluchtelingenzorg kinderdagverblijven zorg voor gehandicapten gezondheidszorg

Totaal lasten volwassenen-/basiseducatie bijstandsverlening



50


10.

Programma milieu

Hoofdkenmerken Het programma milieu omvat het milieubeleid en -beheer van de gemeente, waaronder ook de zorg voor afvalstoffen. De hoofdkenmerken van deze beleidsterreinen zijn: duurzaamheid en zorg voor de fysieke leefomgeving en zorg voor de relaties burgers/ milieu én bedrijven/ milieu. Bestaand beleid Op basis van een daartoe opgesteld verbeterplan is vanaf medio 2003 een verbetertraject ingezet met als doel om op 1 januari 2005 een adequate handhavingsorganisatie te hebben neergezet en een dito uitvoering van de handhaving. Als eerste stap heeft de raad op 4 maart 2004 de handhavingsvisie, de basis voor de handhaving van onze gemeente, vastgesteld. Vervolgens heeft een probleem- en risicoanalyse plaatsgevonden op grond waarvan een prioriteitenlijst en daarbij behorende doelstellingen (op basis van de handhavingsvisie) is opgesteld en door het college op 13 juli 2004 vastgesteld. Op dit moment is in voorbereiding de opstelling van een handhavingsuitvoeringsprograma voor de jaren 2005 en 2006. Met betrekking tot de afvalinzameling is afgesproken om middels tweemaandelijkse rapportages aan het gemeentebestuur te rapporteren over wijzigingen / aanpassingen in de systematiek en de financiële effecten daarvan. Het beleid binnen de gemeente Drimmelen met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Milieubeleidsplan 2003-2006 • Handhavingsvisie gemeente Drimmelen (raadsbesluit van 4 maart 2004)

Trends en knelpunten Het op een professionele wijze organiseren van de handhavingsorganisatie heeft al (oprichten handhavingsteam, projectaanpak) en zal naar verwachting nog organisatorische en elders misschien financiële consequenties hebben. Nu al is duidelijk dat met name op administratief-juridisch gebied zich een capaciteitsprobleem voordoet. Eind 2004 is hierover pas meer bekend wanneer het uitvoeringsprogramma 2005 wordt vastgesteld en zullen keuzes moeten worden gemaakt. Wat willen we bereiken? In termen van maatschappelijk effecten willen we de volgende doelen bereiken: 1. Een eenduidige handhaving waardoor een verdere rechtsgelijkheid ontstaat 2. Meer aandacht voor duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving 3. Het beperken van de hoeveelheid afval die de burgers aanbieden 4. Tevredenheid over de inzamelmethodiek bij de burgers Het eerste doel wordt met name in programma 2 Veiligheid verder uitgediept, daar heeft handhaving een centrale plaats in de programbegroting gekregen.

51


Wat gaan we daarvoor doen? Handhaving milieu Voor 2005 is hoge prioriteit toegekend aan de handhaving met betrekking tot externe veiligheid, toezicht op naleven van brandveiligheid van gebouwen en inrichtingen, toezicht op naleving van gebruiksvergunningen, toezicht op naleving van vergunningen voor evenementen (ook tijdelijke) , toezicht op vrijkomende agrarische bebouwing (VAB’s) en het opsporen van illegale activiteiten. Deze prioriteiten en ook aspecten met een mindere prioriteit zijn vertaald naar een handhavingsuitvoeringsprogramma. Uitvoering gebeurt door het handhavingsteam dat bij het programma Veiligheid verder is toegelicht. Milieubeleid Zoals gebruikelijk zal op basis van een milieu-uitvoeringsprogramma (2005) uitvoering worden gegeven aan milieutaken. Het gaat om grotendeels om uitvoeringsgerichte taken / activiteiten die jaarlijks terugkeren. In 2004 is het milieucommunicatieplan herzien. Op basis van een hieraan gekoppeld uitvoeringsprogramma zullen in 2005 milieucommunicatie – en educatie activiteiten worden ontplooid om op langere termijn positieve milieueffecten te sorteren. In 2005 zal een bodembeleids- en beheersplan worden vastgesteld. Afvalinzameling Ook in 2005 zal er permanente aandacht zijn voor de inzamelsystematiek en -resultaten inclusief de ‘bijwerkingen’ met als doel de lastendruk van de burger verminderen. Hiervoor wordt de afvalinzameling continu gevolgd, periodieke afvalanalyses uitgevoerd op de scheiding en waar nodig zal de systematiek worden aangepast. Het tarief afvalstoffenheffing zal in 2005 in ieder geval met ruim € 45,= worden verhoogd als gevolg van het wegvallen van de voorheen door het rijk toegekende zalmsnip, die in mindering werd gebracht op het tarief afvalstoffenheffing. Wat mag het kosten? Realisatie Raming 2003 2004 reiniging hondenoverlast bestrijding milieu ongediertebestrijding destructie

Totaal lasten reiniging hondenoverlast bestrijding milieu ongediertebestrijding destructie


Begroting 2006

2007

2008

2.762.468

2.323.533

2.323.012

2.335.323

2.344.764

2.342.694

171.619

170.219

151.975

161.963

168.212

167.361

418.871

359.306

322.032

334.712

348.923

343.098

66.313

46.263

55.231

56.655

57.800

57.609

1.788

2.320

1.556

1.590

1.616

1.611

3.421.059

2.901.641

2.623.194

2.080.075

2.595.760

2.609.828

2.609.533

2.608.791

171.619

170.219

151.975

161.964

168.212

167.362

31.587

122

1.513

1.513

1.513

1.513

6.870

4.145

4.145

4.145

4.145

4.145

2.833.270

2.254.561

2.753.393

2.777.450

2.783.403

2.781.811

587.789

647.080

100.413

112.793

137.912

130.562

52

2005

2.853.806

2.890.243

2.921.315

2.912.373


Investeringen 2005

Begroting 2006

2007

2008

-

-

42.955

-

-

42.955

-

-

-

-

Totaal verv. investeringen

-

Totaal investeringen

-

Totaal nieuwe investeringen hondenoverlast bestrijding

42.955

Faecaliën zuiger

53


54


11.

Programma sociale infrastructuur

Hoofdkenmerken Burgers van Drimmelen maken dagelijks gebruik van een groot aantal voorzieningen op het gebied van vrije tijd, sport, zorg, sociale zaken, opvang en welzijn. Deze sociale infrastructuur vormt het fundament voor de sociale samenhang in de zes kernen van de gemeente Drimmelen. Een kwalitatief goede sociale infrastructuur draagt bij aan participatie van burgers, verhoogt de leefbaarheid en bevordert de maatschappelijke integratie. Bestaand beleid De gemeente ontwikkelt en voert beleid uit op het gebied van sport, cultuur, vrijwilligerwerk en leefbaarheid. Om sport, ontmoeting en recreatie mogelijk te maken stelt de gemeente in alle kernen sport- en sociaal culturele accommodaties beschikbaar en subsidieert diverse organisaties (Amadeus, Bibliotheek Drimmelen, Vrijwilligers Platform Drimmelen en vele vrijwilligersorganisaties in onze gemeente). Het beheer van diverse accommodaties is op grond van overeenkomsten uitbesteed aan diverse exploitanten. Het beleid binnen Drimmelen met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Algemene subsidieverordening (2000) en diverse beleidsregels • Exploitatieovereenkomsten met Sportfondsen, ESG en andere exploitanten • Beleidsregels “Subsidiëring sportverenigingen Gemeente Drimmelen” en “Tarieven sportaccommodaties Gemeente Drimmelen” van 15 april 2004

Trends en knelpunten Begin 2003 hebben alle gemeenten in West-Brabant en de Provincie de intentieverklaring sociaal beleid ondertekend met als doel versterking van sociaal beleid in West-Brabant. Drimmelen neemt deel aan de pilot “normen voor de sociale infrastructuur”, dat in 2005 tot resultaten moet leiden. De gemeenten in de regio hebben de intentie uitgesproken om te komen tot een basisbibliotheek voor het Dongemondgebied. Tot op heden kan onze bibliotheek echter niet voldoen aan de voorwaarde om een sluitende begroting te kunnen overleggen en is toetreding tot de basisbibliotheek derhalve nog onzeker. Eind 2004 zal een definitief besluit genomen moeten worden op grond van de beschikbare financiële kaders en de consequenties voor het huidige productniveau. Nieuw beleid met betrekking tot kunst is niet mogelijk, gelet op de recente bezuinigingen bij de nulmeting in 2002. In 2004 zijn de beleidsregels sport geëvalueerd en opnieuw vastgesteld. Eind 2004 zal een sportnota aan de gemeenteraad worden voorgelegd. In de begroting voor 2005 is op grond van de Kadernota een bezuiniging verwerkt van € 30.000 op het onderhoud van de buitensportaccommodaties. De besparing op de aanbesteding voor 2004 wordt hiermee structureel. Met inzet van een stimuleringsbijdrage van het Rijk wordt het project Versterking vrijwilligerswerk in onze gemeente door het Vrijwilligers Platform Drimmelen uitgevoerd. 2005 is het laatste projectjaar en hierna is er geen rijkssubsidie meer beschikbaar is. Op

55


grond van de evaluatie zal verdere besluitvorming moeten plaatsvinden over de toekomst van het vrijwilligersbeleid in onze gemeente. Het huidige subsidiebedrag voor het muziekonderwijs, uitgevoerd door Amadeus, is taakstellend. Dit betekent dat niet alle verzoeken voor muziekonderwijs door Amadeus gehonoreerd kunnen worden en indien nodig een leerlingenstop moet worden ingevoerd Wat willen we bereiken? Het beleid van de Gemeente Drimmelen is gericht op het behouden en versterken van de sociale infrastructuur in de gemeente. Onder sociale infrastructuur wordt verstaan het totaal aan formele en informele voorzieningen die het mogelijk maken dat mensen kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Hiermee wil de gemeente de volgende doelen bereiken: • het bevorderen van de leefbaarheid en veiligheid; • het bevorderen van de sociale cohesie; • het bevorderen van participatie en integratie. Wat gaan we daarvoor doen? Cultuur • Afhankelijk van besluitvorming eind 2004 zal in 2005 verdere uitvoering gegeven worden aan implementatie van de basisbibliotheek. • Uitvoering van het per 2005 afgesloten contract nieuwe stijl met de stichting Amadeus.

Sport In 2005 wordt uitvoering gegeven aan de volgende zaken: • Als vervolg op de evaluatie van de beleidsregel sport in 2003 zal op grond van lokale ontwikkelingen, behoeften en wensen van de sporters in Drimmelen eind 2004 een sportnota opgesteld worden. Besluitvorming en uitvoering vindt plaats in 2005; • Verdere uitvoering wordt gegeven aan de besluiten in het kader van de evaluatie beleidsregels sport zoals uitvoering vervolg bezuinigingen van 5% per 2005 (totaal 10%), onderzoek heffingen OZB, onderzoek en besluitvorming met betrekking tot overname kleedlokalen Sportvereniging Voetbal Terheijden; • Verdere planvorming en uitvoering van het project Lage Zwaluwe-west waaronder een nieuwe sporthal voor Lage Zwaluwe ter vervanging van sportzaal ’t Nieuwlandt. Uitgangspunt is een budgettair neutraal scenario; • Uitvoering van bezuiniging op onderhoud buitensport; • Uitvoering van nader onderzoek naar mogelijke privatisering van de buitensportaccommodaties. Sociaal Culturele accommodaties In 2005 wordt accommodatiebeleid ontwikkeld conform raadsprogramma 2003-2006 waarbij zoveel mogelijk wordt ingespeeld op de wensen van de lokale gebruikers. Vrijwilligerswerk In 2005 wordt uitvoering gegeven aan het laatste jaar van het project “versterking vrijwilligerswerk” en zullen voorbereidingen getroffen moeten worden voor de evaluatie begin 2006.

56


Sociale Infrastructuur In 2005 wordt het project “normen voor de sociale infrastructuur” afgerond en zal in beeld gebracht worden in hoeverre de Gemeente Drimmelen op dit moment voldoet aan de vastgestelde normen. Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005

2006

2007

2008

503.683

479.225

459.705

462.134

466.744

470.818

7.590

34.028

31.877

32.794

33.498

33.415

muziekonderwijs

115.633

116.839

108.796

109.655

110.472

111.115

volksontwikkeling

135.395

108.250

85.232

85.507

85.718

85.694

zwembaden

649.391

472.257

473.728

473.525

478.168

480.701

binnensport accommodaties

730.939

764.489

726.026

731.795

735.421

734.743

buitensportaccommodaties

537.181

556.562

503.376

507.584

506.234

495.948

sportzaken

149.342

141.066

130.406

131.999

133.214

133.016

kunst

22.780

33.089

29.234

29.536

29.767

29.740

oudheidkunde

25.660

27.322

29.778

29.940

30.050

30.038

volksfeesten/evenementen

77.006

60.727

59.707

60.879

61.810

61.665

openbaar bibliotheekwerk emancipatie

accomm. Soc.cultureel werk

Totaal lasten openbaar bibliotheekwerk emancipatie muziekonderwijs volksontwikkeling

684.444

728.639

722.251

731.166

740.751

747.932

3.639.044

3.522.493

3.360.116

3.386.514

3.411.847

3.414.825

73.162

36.787

17.888

17.888

17.888

17.888

5.275

22.700

0

0

0

490

408

327

245

163

82

0

0

0

22.824

zwembaden

100.000

2.233

3.050

3.050

3.050

3.050

binnensport accommodaties

262.403

282.933

283.280

283.280

283.280

283.280

buitensportaccommodaties

78.311

84.410

98.000

98.000

98.000

98.000

45

51

41

36

31

26

sportzaken kunst

3.889

0

0

0

oudheidkunde

7.522

7.635

7.635

7.635

7.635

7.635

171.617

166.072

165.633

167.754

169.955

172.239

725.538

603.229

575.854

577.888

580.002

582.200

2.913.506

2.919.264

2.784.262

2.808.626

2.831.845

2.832.625

volksfeesten/evenementen accomm. Soc.cultureel werk



2006 30.094

47.026

-

30.094

47.026

acc. Sociaal cultureel werk Planonrenovatiewerkzaamheden Totaal investeringen

57

2007

2008

-


58


12.

Programma algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Hoofdkenmerken De belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente bestaan uit de lokale belastingen en bijdragen van het rijk. De onroerende zaak belastingen en de algemene uitkering zijn de belangrijkste. In tegenstelling tot heffingen als het rioolrecht of de afvalstoffenheffing zijn er geen verplichte bestedingsdoelen gekoppeld aan deze inkomsten. De onroerende zaak belasting die wordt geheven van de feitelijke gebruiker van het onroerend goed komt waarschijnlijk met ingang van 1 januari 2006 te vervallen. De gemeente zal gecompenseerd worden via het gemeentefonds. Onder dit programma worden alleen de vrij aanwendbare middelen opgenomen; de niet vrij aanwendbare heffingen worden, evenals de ontvangsten van specifieke uitkeringen, in de betreffende programma’s onder de baten verantwoord. Tevens wordt in dit programma verder aandacht besteed aan de post onvoorzien. In de paragraaf lokale heffingen wordt een totaalbeeld gegeven van alle lokale heffingen en wordt ingegaan op de lastendruk voor onze inwoners. Bestaand beleid De omvang van de algemene uitkering is rechtstreeks gerelateerd aan de omvang van de rijksuitgaven. De berekeningen in de begroting 2005 zijn gebaseerd op de junicirculaire van 2004. Van de algemene uitkering wordt op voorhand circa 2% achtergehouden, voor het geval de uitgaven van het rijk in werkelijkheid minder zijn als vooraf begroot, de zogeheten behoedzaamheidsreserve. Overeenkomstig de beleidslijn in de junicirculaire houden we er in onze begroting rekening mee dat 75% van deze behoedzaamheidsreserve toch wordt uitgekeerd. Pas na afloop van het jaar wordt duidelijk hoeveel werkelijk wordt uitgekeerd. Op de tarieven van de OZB wordt, overeenkomstig het raadsbesluit bij de kadernota alleen de prijscorrectie van 1,5% toegepast. Er is rekening gehouden met een groei van het aantal woningen met 59 stuks voor 2005. Sinds de nieuwe BBV geeft het rijk aan dat er ‘voldoende’ geraamd moet worden voor onvoorziene uitgaven in het boekjaar. De provincie Noord-Brabant heeft te kennen gegeven vast te houden aan de oude beleidslijn (een percentage van de algemene uitkering), dit is verwerkt in 2005 en de meerjarenraming. Het blijkt dat dit bedrag voldoende ruimte geeft voor onvoorziene uitgaven. Dit komt voor 2005 neer op € 3,80 per inwoner. Voor uitgaven ten laste van deze post is het beleid dat deze moeten voldoen aan de drie O’s: onvoorzienbaar-onvermijdbaar-onuitstelbaar, daarnaast moeten het eenmalige, en dus geen structurele, kosten zijn. Het bestaand beleid met betrekking tot deze programmalijn is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Beleid post onvoorzien (2002).

59


Trends & knelpunten De algemene uitkering uit het gemeentefonds betreft 42,9% van de inkomsten. De algemene uitkering is bedoeld voor het bekostigen van de gemeentelijke overheidstaken. De algemene uitkering voor 2005 wordt € 1.285.000 lager geraamd dan verwacht werd in de meerjarenbegroting bij de begroting 2004. Dit betreft met name een algemene verlaging in navolging van de bezuinigingen op rijksniveau en de afschaffing van de zgn. zalmsnip. De belangrijkste beleidsitems zijn de invoering van de nieuwe wet kinderopvang waardoor de gemeentelijke subsidiëring aan instellingen voor kinderopvang vervalt en het herstructureren van de taken van de Rio’s die onder een instantie worden gebracht die werkzaam zal zijn binnen door het Rijk te stellen kaders en regels. De gemeentelijke bemoeienis komt hiermee te vervallen. Er zijn ook enkele positieve ontwikkelingen te melden t.w.: Voor de gemeentelijke kosten in het kader van de dualisering wordt een hogere bijdrage ontvangen van ruim € 20.000. Een zelfde bedrag wordt tegemoet gezien in het kader van de integratie wet uitkering wegen. Tegenover de hier vermelde posten staan geen expliciete extra verplichtingen. De belangrijkste maatregelen waarmee vanaf 2005 rekening gehouden wordt, zijn: • de afschaffing van de zalmsnip in 2005; Dit heeft een verhogend effect op ons tarief afvalstoffenheffing omdat de zalmsnip verwerkt werd als korting op de afvalstoffenheffing. • maximering van de stijging van de OZB (eigenarenbelasting op woningen en OZB op niet-woningen) ; Concreet zal voor ons alleen de eerste maatregel merkbaar zijn, omdat onze OZB tarieven nog ver onder het landelijk voorgestelde maximum liggen. Met ingang van 2004 wordt bij de accountantscontrole het aspect rechtmatigheid getoetst. De accountant toetst of intern bij de gemeente voldoende aandacht heeft bestaan voor het beoordelen of voldaan is aan de aspecten van rechtmatigheid. E.e.a. vloeit voort uit de gemeentelijke verordeningen op grond van artikel 212, 213 en 213A van de gemeentewet. Omdat dit een geheel nieuw aspect is waarmee de gemeenten en de accountant geconfronteerd worden heeft de VNG bepleit om de invoering van de rechtmatigheidstoets door de accountant met één jaar uit te stellen. De minister van Binnenlandse Zaken heeft dit geweigerd. Hij onderkende de consequentie dat dit wellicht zal leiden tot onthouding van goedkeuring aan de gemeentelijke jaarrekening voor zover het betreft het onderdeel rechtmatigheid. In overleg met de accountant zullen maatregelen getroffen dienen te worden die er toe leiden dat met ingang van de controle jaarrekening 2005 wederom een goedkeurende verklaring kan worden afgegeven. Wat willen we bereiken? De maatschappelijke doelstelling voor dit programma is 1. Het garanderen van een financieel gezonde gemeente nu en in de toekomst 2. Het heffen van verantwoorde belastingen Dit vertaalt zich in een structureel sluitende gemeentebegroting voor 2005 en komende jaren, waarbij het bestaande beleid van alleen inflatiestijging voor de ozb en handhaving van het budget voor onvoorzien overeind gehouden wordt.

60


Wat gaan we daarvoor doen? Bezuinigingen Bij de kadernota 2004 en 2005 zijn een fors aantal bezuinigingen getroffen. Deze zijn op de diverse producten verwerkt. Een aantal bezuinigingen is vooralsnog verwerkt op het product saldo kostenplaatsen. Dit betreffen de bezuinigingen op: - personele kosten ad € 152.000 en een extra opdracht om binnen deze post nog eens € 55.000 te vinden door het wegvallen van 1,5% verhoging van de ozb. - herijking organisatie openbare werken ad € 125.000 - voordeel door afstoten gemeentelijke gebouwen ad € 10.000 Doel is dat in het jaar 2005 besluitvorming over invulling van deze bezuinigingen plaatsvindt alsmede de bij de vaststelling van de kadernota 2005 getroffen extra maatregelen. Daarna zullen de bezuinigingen op het betreffende product worden verwerkt. Onroerend zaak belasting Met ingang van 2005 gaat een nieuw waardetijdvak in voor de woz. Dit betekent dat alle eigenaren en gebruikers van onroerend goed in onze gemeente een nieuwe waardebeschikking zullen krijgen geldig vanaf 1-1-2005. Deze waarden, op waardepeildatum 1-1-2003 zijn worden door vergelijkingen met daadwerkelijke verkopen verkregen. Zoals landelijk stijgen ook in onze gemeente de waarden met om en nabij de 55%. Bij de kadernota 2005 heeft de raad besloten de opbrengst ozb met 1,5% te laten stijgen. Dit betekent per saldo dat de tarieven met circa 35% zullen dalen. Zodra de gemeente een kwalitatief goedgekeurd waardebestand heeft, zullen de tarieven worden bepaald en zal de nieuwe verordening worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Toeristenbelasting Bij de kadernota 2005 is besloten tot invoering van toeristenbelasting per 2006. Doel voor 2005 is de complete voorbereiding van deze invoering van toeristenbelasting. Dit betekent het opstellen van beleidsuitgangspunten toeristenbelasting op basis van het raadsbesluit bij de kadernota. Het verrichten van 4 tellingen gedurende het seizoen van 2005 en op basis daarvan, in het najaar, opstellen van de tarieven en de verordening. In diezelfde periode zullen gesprekken met belanghebbenden plaatsvinden over de gevolgen van de invoering van toeristenbelasting en de samenwerking die de gemeente daarbij voorstaat.

Wat mag het kosten? Realisatie Raming Begroting 2003 2004 2005 Beleggingen Plaatselijke belastingen Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten mutatie reserves Saldo kostenplaatsen Exploitatiesaldo

Totaal lasten

72.579

77.076

126.180

440.978

321.083

351.471

2006

2007

2008

126.291

126.369

126.376

353.978

356.999

368.463

1.475.329

18.703

14.082

14.422

14.659

14.684

49

109.270

103.850

106.653

111.004

114.020

339.960

457.501

448.309

449.517

450.734

108.383

342.414-

-371.704

-401.662

-468.455

-495.853

62.486

-

0

0

0

2.159.804

523.678

647.991

590.093

578.424

61

681.380


410.472

Beleggingen Plaatselijke belastingen Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten

Exploitatiesaldo


398.247

398.247

398.247

398.247

3.867.833

3.789.360

3.864.953

4.043.818

4.141.277

4.241.518

15.488.784

13.980.410

12.968.336

13.426.154

14.144.825

14.646.804

176-

-

0

0

0

926.534

838.691

752.438

618.999

0

0

0

1.053.493

mutatie reserves Saldo kostenplaatsen

390.415

31

185

773.425

-

0

0

0

0

20.540.369

19.213.863

18.158.070

18.706.910

19.436.787

19.905.568

18.380.565-

18.690.185-

62

17.476.690- 18.058.919-

18.846.694- 19.327.144-


Paragrafen

63


64


§A

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente Drimmelen om niet-structurele financiële risico’s op te kunnen vangen teneinde zijn taken te kunnen voortzetten. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen weerstandscapaciteit (zijnde de middelen waarover de gemeente beschikt cq. kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de gemeente voor het begrotingsjaar, maar ook voor de meerjarenraming. Beleid De raad heeft in oktober 1997 de nota “Heroriëntatie reservepositie gemeente Made vastgesteld. In die nota zijn de diverse reserves en voorzieningen geanalyseerd en heeft een herschikking plaatsgevonden. Deze nota werd geactualiseerd in de notitie herijking reserves en voorzieningen van 6 maart 2000. Er werden nog geen berekeningen gemaakt van de weerstandscapaciteit en/of het weerstandsvermogen. Dientengevolge heeft de gemeente nog geen beleidslijn geformuleerd over de noodzakelijk geachte weerstandscapaciteit in relatie tot de risico’s. Tijdens het opmaken van deze programmabegroting vindt wederom een herijking plaats van reserves en voorzieningen. Hierin zal ook een beleidslijn worden geformuleerd over de noodzakelijk geachte weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen. Verder is herijking van het oude beleid noodzakelijk door de komst van nieuwe wettelijke voorschriften in het besluit begroting en verantwoording (bbv). Deze nieuwe nota zal begin 2005 aan de raad worden voorgelegd. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: 1. Nota heroriëntatie reservepositie gemeente Made (1997) 2. Notitie herijking reserves en voorzieningen (2000)

Hieronder wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen rond de weerstandscapaciteit en de risico’s. Weerstandscapaciteit De berekening van de weerstandscapaciteit van Drimmelen geschiedt op basis van de volgende actoren: onvoorzien, de algemene reserve, de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves. Als stille reserves zijn bijvoorbeeld aan te merken, investeringen die geheel afgeschreven zijn maar nog wel een restwaarde bij verkoop hebben, het verschil tussen de nominale (=balanswaardering) waarde en de marktwaarde van aandelen, zoals van de nutsbedrijven en de BNG. Complicerende factor hierbij is dat dergelijke aandelen niet vrij verhandelbaar zijn. De gevormde reserves uit bouwgrondexploitatie blijven in deze paragraaf buiten beschouwing. Aan grondbeleid wordt een aparte paragraaf geweid.

65


Berekening weerstandscapaciteit per 1-1-2005 (bedragen in duizenden euro’s) Onbenutte belastingcapaciteit OZB (i.h.k.v. artikel 12 fvw) ,, ,, Leges en andere heffingen Totaal onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien Weerstandscapaciteit exploitatie

1.351 nihil 1.351 104 1.455

Weerstandscapaciteit vermogen Vrij aanwendbare deel algemene reserve Vrij aanwendbare deel bestemmingsreserves Verwacht overschot reserve B.C.F. Reserve bedrijfsrisico Stille reserves Weerstandscapaciteit vermogen

2.262 pm 1.000 1.116 pm 4.378

Totale weerstandscapaciteit

5.833

Risico’s De risico’s voor de gemeente kunnen worden ingedeeld naar de herkomst van het risico. Hiervoor is de volgende indeling gekozen: • risico’s voortvloeiende uit eigen beleid; • risico’s voortvloeiende uit het beleid van een hogere overheid; • risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties; • risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden; • risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen. Voor een groot deel van de hierna vermelde risico’s zijn geen voorzieningen gevormd. Het is in deze gevallen ook niet mogelijk om het risico te kwantificeren. Er wordt vooralsnog niet gerekend op financiële tegenvallers. Onverhoopte aanspraken uit de vermelde risico’s worden afgedekt uit het financiële weerstandsvermogen van de gemeente.

Risico’s voortvloeiende uit eigen beleid Grondbedrijf Het grondbedrijf vormt een financieel risico voor de exploitatiebegroting van de algemene dienst. In de begroting van het grondbedrijf worden uren van het ambtelijk apparaat en overheadkosten geraamd. Indien de werkzaamheden achterblijven bij de prognose, en er minder uren aan worden besteed, worden uiteindelijk ook minder kosten toegerekend. De jaarlijkse bijdrage van het grondbedrijf van ca. € 45.000,= is slechts mogelijk als de financiële positie van het grondbedrijf zulks toelaat. Overigens is besloten om deze bijdrage met ingang van het begrotingsjaar 2007 te laten vervallen. De risico’s verbonden aan de grondexploitatie sec. worden toegelicht in de paragraaf grondbeleid en blijven hier buiten beschouwing. Garantstellingen Ten behoeve van de realisatie van Biesbosch Marina is besloten tot gemeentegarantie op een geldlening van de exploitatie maatschappij Nieuwe Jachthaven Drimmelen B.V. Om de vinger aan de pols te kunnen houden is aan de verleende garantie de extra voorwaarde verbonden dat, overeenkomstig onze interne p&c-cyclus, ook de exploitatie maatschappij

66


gehouden is om tweemaal per jaar tussentijds informatie te verschaffen over de voortgang van het project inclusief de daarbij behorende financiële aspecten. Open eind regelingen Wet Voorziening Gehandicapten In de loop der jaren is het aantal verzoeken om verstrekkingen in het kader van de WVG fors gegroeid. Gelet op het open einde karakter van deze regeling is het budgettaire beslag op de begroting moeilijk te voorspellen. Met ingang van 2004 zijn op dit beleidsterrein bezuinigingen doorgevoerd te weten beperking collectief vervoer, verzwaring van de indicatie-eisen voor scootmobielen, het invoeren van een eigen bijdrage voor overige vervoersvoorzieningen en versobering van het verstrekkingenbeleid woonvoorzieningen. Leerlingenvervoer Mits voldaan wordt aan de gestelde criteria in de verordening kan een aanvraag in het kader van leerlingenvervoer niet worden afgewezen. De gemeente kan geen enkele invloed uitoefenen op het aantal aanvragen. Door de invoering van een drempelbijdrage zijn de uitgaven die verband houden met verstrekking van individuele vergoedingen verlaagd en de inkomsten door eigen bijdragen toegenomen. Sociale uitkeringen De uitgaven zijn afhankelijk van het aantal mensen dat een beroep moet doen op sociale uitkeringen. In de huidige tegenvallende economische omstandigheden moet er rekening mee worden gehouden dat het aantal aanvragen toe zal nemen. De gemeente wordt in dat geval geconfronteerd met hogere uitgaven. In het kader van de nieuwe wet Werk en Bijstand wordt hier gericht beleid op ontwikkeld. Kwijtscheldingsbeleid In de begroting wordt jaarlijks een raming opgenomen op basis van het aantal aanvragen in het verleden. Het is onbekend of iedereen die voor kwijtschelding in aanmerking komt deze ook daadwerkelijk aanvraagt. Door de neergaande conjunctuur kan het aantal aanvragen om kwijtschelding toe gaan nemen. Planschade De gemeenten worden in toenemende mate geconfronteerd met verzoeken om planschade t.g.v. bestemmingsplanwijzigingen. Omdat de gemeente Drimmelen verhoudingsgewijs meer woningbouw realiseert middels herstructurering en inbreiding is het risico van planschade evenredig hoger. Het beleid is erop gericht de risico’s van planschade zo mogelijk mede af te wentelen op projectontwikkelaars. Jurisprudentie op het gebied van planschadeverhaal wordt op de voet gevolgd om te trachten het aantal verzoeken om planschade te beperken en de uit te keren schadevergoedingen te verhalen op diegenen die de revenuen ontvangen van het bouwproject. Risico’s voortvloeiende uit het beleid van een hogere overheid Behoedzaamheidsreserve De behoedzaamheidsreserve is een afgezonderd deel van de algemene uitkering die, afhankelijk van de ontwikkeling van de financiële positie van het rijk, al dan niet wordt uitgekeerd. In de begroting wordt ervan uitgegaan dat 75% van de behoedzaamheidsreserve uiteindelijk wordt uitgekeerd. Dit in overeenstemming met de laatste informatie uit de junicirculaire 2004. Hoewel het niet vaak voorkomt dat een kleiner deel wordt uitgekeerd, was dit over het jaar 2003 wel het geval.

67


Decentralisatie Het Rijk tracht meer taken te decentraliseren richting gemeenten. In aanvang worden daarvoor in de regel voldoende middelen ter beschikking gesteld. In de praktijk blijkt dat op termijn de rijksvergoeding achter blijft bij de ontwikkeling van de uitgaven. BTW-compensatiefonds Per 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds ingevoerd. Berekeningen wijzen niet op nadelige effecten. Omdat deze complexe materie sterk afhankelijk is van het investeringspatroon van de gemeente zal e.e.a. in de praktijk nog bewezen moeten worden. Regionaal Indicatieorgaan Per 2005 worden de taken met betrekking tot het rio overgenomen door de landelijke overheid. Er bestaat echter nog een risico dat de gemeente geconfronteerd wordt met financiële verplichtingen met betrekking tot de reorganisatie van de rio's, zoals wachtgeldverplichtingen en lopende huurcontracten gebouwen. Ambulancedienst De ambulancetaken dienen volgens de gemeente Drimmelen budgettair te verlopen. Derhalve worden sinds enkele jaren geen middelen meer geraamd voor de ambulancedienst. De gemeente loopt hiermee het risico dat de gemeentelijke bijdrage (per eind 2004 €160.000) alsnog betaald moet worden. Wet Maatschappelijke Ondersteuning Naar verwachting zijn aan de decentralisatie van taken in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning risico's verbonden, zowel voor de implementatie als de open eind regeling van de AWBZ- en WVG-verstrekkingen . De VNG heeft de gemeenten geadviseerd, gelet op financiële overwegingen, om de onderhandelingen over de WMO op te schorten. Risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties Gemeenschappelijke regelingen De gemeente heeft zich verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi van een aantal gemeenschappelijke regelingen. De structuur van deze regelingen is veelal zo dat de gemeente individueel slechts beperkte invloed uit kan oefenen op de uitgaven. Inhoudelijk wordt op de gemeenschappelijke regelingen ingegaan in de paragraaf verbonden partijen. Winstuitkeringen Van een aantal bedrijven, respectievelijk instellingen ontvangt de gemeente jaarlijks een winstuitkering. Naast dividend van nutsbedrijven ontvangt de gemeente dividend van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten. Het dividend is afhankelijk van het behaalde resultaat bij deze bedrijven en instellingen. Dit kan fluctueren, zeker als rekening gehouden wordt met de consequenties van een verdere liberalisering van de energiemarkt. De winstuitkering van de Bank Nederlandse Gemeenten staat onder druk omdat vanaf 2005 op de winst vennootschapsbelasting zal worden geheven. Wet onroerende zaken kostenvergoeding derden Sinds de invoering van de wet onroerende zaken moet de gemeente een voorgeschreven aantal gegevens up to date houden en doorleveren aan de belastingdienst en het waterschap. Van de kosten die de gemeente hiervoor heeft gemaakt in 1998 tot en met 2002 betalen deze afnemers een vastgesteld percentage. Deze kosten worden door de

68


Waarderingskamer beoordeeld op redelijkheid, maar het Waterschap en de belastingdienst kunnen zelf ook hiertegen bezwaar aantekenen. Daarnaast heeft het Waterschap heeft een aantal gemeenten, waaronder Drimmelen, aansprakelijk gesteld voor de, in hun ogen, onvoldoende kwaliteit van deze gegevens in de eerste jaren, en de kosten van herstel. Hierover loopt al geruime tijd een procedure. Risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden Aansprakelijkheidsstellingen Steeds vaker worden wij geconfronteerd met schadeclaims. Deze tendens wordt landelijk ook waargenomen. De gemeente is verzekerd tegen het aansprakelijkheidsrisico. Veelal is er sprake van een eigen risico dat voor rekening van de gemeente blijft. Gemeentegaranties De gemeente heeft zich, ter bevordering van het eigen woningbezit, in het verleden garant gesteld voor een aantal geldleningen. Deze garantstelling is overgenomen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het risico is hiermee afgenomen. Alleen verliezen boven een bepaalde drempel kunnen leiden tot een financiële bijdrage door de gemeente. Ook aan de in de gemeente opererende woningbouwverenigingen hebben wij garantstellingen verleend. Ook de hieraan verbonden risico’s achten wij laag. Daarnaast staan wij garant voor enkele geldleningen van sportverenigingen. De omvang van deze geldleningen is zodanig dat wij aanspraken in de nabije toekomst onwaarschijnlijk achten. Risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen Renteontwikkeling De rentetarieven zijn sedert een aantal jaren stabiel op een relatief laag niveau. De rente van het huidige leningenpakket is dan ook laag te noemen. Stijging van de rentetarieven leidt tot hogere exploitatiekosten waarmee nu geen rekening is gehouden. Wachtgeldverplichtingen Op de ambtenarensalarissen wordt een pseudo-premie WW ingehouden die naar de algemene middelen vloeit. De gemeente draagt echter wel het volledige risico. Er is geen reserve gevormd voor wachtgeldverplichtingen zodat aanspraken op een uitkering direct ten laste komen van de begroting. Momenteel hebben 2 oud-medewerkers, sinds de herindeling, recht op een wachtgeld dat momenteel echter beperkt blijft doordat beiden inkomsten hebben uit andere hoofde. Hier kunnen wijzigingen in optreden waarop de gemeente geen invloed uit kan oefenen.

69


70


§B

Lokale heffingen

De lokale heffingen bestaan uit gemeentelijke belastingen en retributies. Naast deze heffingen wordt aandacht geschonken aan de lastendruk en kwijtschelding. De belangrijkste wijzigingen voor 2005 bestaan uit het vervallen van de lastenverlichting (zalmsnip) en het doorschuiven van de afschaffing van het gebruikersgedeelte OZB op woningen naar 2006. Het gemeentelijk belastingdomein bestaat grotendeels uit de hierna genoemde belastingen en heffingen. De genoemde opbrengsten zijn aangepast naar de meest recente inzichten en zijn mede gebaseerd op de bezuinigingsmaatregelen zoals verwoord in de kadernota 2005. Dit betekent een inflatoire verhoging van 1,5% voor de OZB en 100% kostendekkendheid bij de retributies. Voor de overige heffingen is de nullijn gehanteerd. Overzicht belastingopbrengsten x € 1,000,= Onroerende-zaakbelastingen Afvalstoffenheffing Rioolrechten Hondenbelasting Leges: burgerzaken bouw-&wonen R.O. Begraafrechten Totale opbrengst

2005 3.756 2.418 1.864 152

2004 3.651 1.835* 1.651 170

2003 3.598 1.721* 1.657 151

327 310 46 119

289 310 46 116

274 406 50 102

8.992

8.068

7.959

* Deze opbrengst is inclusief de vermindering met de ‘Zalmsnip’

Onroerende zaakbelastingen Vanaf 2005 gaat een nieuw waardetijdvak in. Dit betekent dat alle gebruikers en eigenaren van onroerend goed in onze gemeente in het begin van dat jaar een nieuwe waardebeschikking krijgen. De waarde betreft de marktwaarde van het onroerend goed per 1 januari 2003. Momenteel bevindt deze herwaardering in het kader van de Wet WOZ zich in de afrondende fase. Hierbij worden voor alle onroerende zaken binnen de gemeentegrens nieuwe WOZ waarden vastgesteld die onder andere worden gebruikt voor het heffen en bepalen van het tarief ozb. Het is op dit moment echter nog te vroeg om op basis van de thans bekende waarde-gegevens de definitieve tariefberekening te laten plaats vinden. Gelet op de waardeontwikkeling, welke een stijgende lijn laat zien, zal het tarief ozb 2005 ten opzichte van 2004 in neerwaartse richting aangepast gaan worden. De gemeenteraad heeft bij de vaststelling van de kadernota 2005 bepaald dat de opbrengst ozb met 1,5% voor 2005 mag stijgen, daarnaast heeft de raad vastgesteld dat rijksbezuinigingen één op één doorwerken in het gemeentelijk beleid. Uit de cijfers van de septembercirculaire blijkt dat het rijk de waardestijging van de WOZ deels gebruikt om het gemeentefonds te verlagen omdat zij vindt dat gemeenten meer inkomsten uit de ozb moeten halen. Voor onze gemeente is dit bedrag, bij een gemiddelde waardestijging van de woz-waarden van 50%, € 150.000. Dit betekent een extra stijging van de ozb tarieven. Met de afschaffing van het gebruikersgedeelte ozb wordt gestalte gedaan aan de plannen van het kabinet om de financiële autonomie van gemeenten te beperken. Overigens is de ‘belastingmacht’ van gemeenten binnen Europa bijna nergens zo beperkt als in ons land. Daarom heeft op verzoek van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een commissie onderzoek gedaan naar de toekomst van de lokale belastingen. De commissie komt tot de

71


conclusie dat de gemeenten in staat moeten worden gesteld meer eigen belastingen te heffen. Daarbij hebben de burgerbelasting (ingezetenenbelasting) en een gemeentelijke inkomstenbelasting de voorkeur. De komende jaren zal duidelijk worden of de bevindingen uit dit onderzoek leiden tot een verruiming van het gemeentelijk belastinggebied. Daarnaast is het rijk van plan de overblijvende ozb tarieven te maximeren. De gevolgen hiervan voor de gemeente Drimmelen zijn vooralsnog nihil omdat het niveau van onze tarieven onder het landelijk gemiddelde ligt. Afvalstoffenheffing vastrecht tarief - per lediging gft container-inhoud 25 ltr - per lediging gft container-inhoud 140 ltr - per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 40 ltr - per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 240 ltr - per perceel bij verzamelcontainers Inzameling grove huishoudelijke afvalstoffen - per aanvraag - per 0,5 m³ Inzameling grof tuinaanval - per aanvraag Aanbieding op de milieustraat - grove huishoudelijke afvalstoffen per kg. - bouwen sloopafval per kg. - schoon puin per kg. -autobanden per stuk

2005 € 132,36 € 0,74 € 3,31 € 1,18 € 5,67 € 101,10

2004 € 119,40 € 0,57 € 2,54 € 0,91 € 4,36 € 70,08

€ 15,00 € 25,00

€ 15,00 € 25,00

€ 40,00

€ 20,00

€ € € €

€ € € €

0,16 0,16 0,03 2,30

0,16 0,16 0,03 2,30

Voor een vergelijking van de tarieven 2004 en 2005 (zonder afschaffing zalmsnip) verwijzen wij u naar bijlage 2. De afvalstoffenheffing wordt geheven met betrekking tot de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen en is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar principe. Deze heffing wordt binnen de gemeente Drimmelen aangemerkt als een 100% kostendekkende heffing. Uit de ervaringscijfers over januari tot en met augustus 2004 blijkt dat de geraamde inzamelfrequenties afwijken van de werkelijkheid. Het tarief 2005 is op de meest recente ervaringscijfers gebaseerd. 2003 2004 2005 g.f.t. 140 liter 7x per jaar 8,5x per jaar 9x per jaar restfractie 240 liter 12x per jaar 11,5x per jaar 13x per jaar Met ingang van 1 januari 2005 komt de lastenverlichting te vervallen. Dit voordeel voor de burger van € 45,38 was voor de jaren 2003 en 2004 verwerkt in het tarief afvalstoffenheffing. Omdat de gemeente nu een lagere uitkering uit het gemeentefonds krijgt dient er een compensatie plaats te vinden welke leidt tot een tariefsverhoging voor de afvalstoffenheffing. In de bijlage 2 zoals die vorig jaar aan de raad is toegezegd is een nadere analyse gemaakt van de afvalstoffenheffing 2005 met een uitgebreide toelichting van de ontwikkeling van het tarief. Rioolrechten 2005 vast tarief - waterverbruik 0 – 250m³ : per m³ - waterverbruik 251 – 500m³: € 90/ € 92,50 + per m³ - waterverbruik 501 – 1000m³: € 150/ € 155 + per m³ - waterverbruik >1000m³: € 175/ € 180 + per m³

72

€ 121,68 € 0,39 € 0,26 € 0,06 € 0,02

2004 € 116,40 € 0,37 € 0,25 € 0,05 € 0,02

Mutatie in% € 5,28 € 0,02 € 0,01 € 0,01 € -

nominaal 4,54% 5,41% 4,00% 20,00% 0%


Op de lastendruk heeft behalve het tarief ook het waterverbruik zijn invloed. Uit de ervaringscijfers van de afgelopen jaren bljikt dat het waterverbruik door kleinverbruikers (tot 250 m 3) gemiddeld is gedaald van 116 naar 110 m 3. Hier tegenover is het totaal waterverbruik van alle aansluitingen (huishoudens en bedrijven) gestegen van gemiddeld 145 naar 146 m 3. Effect is dat de gemiddelde opbrengst per aansluiting hierdoor extra stijgt terwijl de lastendruk voor de huishoudens (kleinverbruikers) juist iets minder stijgt. De kaders waarbinnen de ontwikkeling van het tarief rioolrecht dient plaats te vinden zijn vastgelegd in het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) voor een periode van vijf jaar (2003 t/m 2007). Deze tarieven zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid. Omdat de uitvoering van dit GRP achter blijft is een verhoging van de tarieven voor 2005 niet noodzakelijk. De problematiek rondom IBA’s (individuele behandeling afvalwater) en de hiermee gepaard gaande kosten zijn hierin nog niet meegenomen. Na besluitvorming hierover zal dit eerst in het tarief 2006 meegenomen worden. De door het kabinet voorgestane introductie van een uniforme waterketenheffing waarin ook het gemeentelijk rioolrecht een plaats moet krijgen lijkt de eindstreep niet te gaan halen. Met deze waterketenheffing moeten kosten van drinkwater, riolering en zuivering op één nota komen. De Kamer heeft hiertegen een motie ingediend en heeft het kabinet opgeroepen om duidelijkheid te verschaffen over een vernieuwde gemeentelijke rioolheffing. Hondenbelasting 2005 Belasting per hond Belasting per kennel

€ 65,04 € 235,44

2004 € 72,96 € 264,36

Mutatie in% - 10,9% - 10,9%

nominaal -€ 7,92 -€ 28,92

In 2002 is besloten ook de hondenbelasting 100% kostendekkend te maken. Begin 2004 is de notitie ‘Hondenoverlastbestrijding gemeente Drimmelen’ met de daarin opgenomen adviezen vastgesteld. Door deze nieuwe aanpak, minder kosten, en een uit te voeren controle op het aantal honden binnen de gemeente kan het tarief in neerwaartse richting worden bijgesteld. Toeristenbelasting Met het vaststellen van de kadernota 2005 is tevens het besluit genomen dat met ingang van 2006 een toeristenbelasting wordt ingevoerd. Hierbij heeft het college opgemerkt dat circa 50% van de opbrengst gereserveerd zou moeten worden voor het verbeteren c.q. optimaliseren van het toeristische voorzieningenniveau en dat de rest van de opbrengst toegevoegd kan worden aan de algemene dekkingsmiddelen. De voorbereidingen voor het invoeren van deze belasting dienen in 2005 te worden opgestart. Overige heffingen Ook voor deze heffingen geldt de nullijn. Daar waar deze heffingen een 100% kostendekkend karakter hebben worden eventuele stijgingen aan de lastenzijde gecompenseerd door een tariefsaanpassing.

73


Lastendruk Belastingsoort

Lastendruk 2005

Onroerende zaakbelastingen

lastendruk mutatie 2004 in%

nominaal

€ 284,80*

€ 280,60

1,5%

€ 4,20

Rioolrechten

€ 164,89

€ 159,60

3,3%

€ 5,29

Afvalstoffenheffing (gemiddeld)

€ 233,26

€ 189,48

23,1%

€ 44,01

€ 12,48

€ 17,60

-29%

-€ 5,12

€ 695,43

€ 647,28

7,4%

€ 48,15

milieustraat (gemiddeld) Totaal gemiddeld per huishouden

*excl. extra voorgestelde verhoging Bij de berekening van de lastendruk is de waarde van een woning voor de onroerende zaakbelastingen gelijk gehouden op € 150.000. Daarnaast zijn de rioolrechten en de afvalstoffenheffing een gemiddeld tarief voor een huishouden in onze gemeente. Een vergelijking van de woonlasten in het jaar 2004 met enkele van onze buurgemeenten levert het volgende beeld op: OZB*

Afvalstoffenheffing**

Rioolrecht***

Totaal woonlasten

Drimmelen ,, ( na.correctie snip)

281,16 281,16

194,72 240,10

171,90 171,90

647,78 693,16

Dongen Geertruidenberg Moerdijk Werkendam

316,14 238,92 309,54 312,18

304,32 247,20 270,00 283,00

85,44 185,45 148,00 183,00

705,90 671,57 727,54 778,18

* woonlasten OZB bij een woningwaarde van € 150.000,-** voor een driepersoonshuishouden / gem. afvalaanbod + kosten milieustraat voor Drimmelen *** een gemiddeld waterverbruik van 150 m³

Hierbij dient opgemerkt te worden dat de lastenverlichting 2004 (Zalmsnip) binnen de gemeente Drimmelen is verdisconteerd in het tarief afvalstoffenheffing, terwijl dit in de andere gemeenten niet het geval is. Deze hebben de zalmsnip als korting op de aanslag ozb vermeld, waarbij de gemeente Dongen het bedrag heeft terug gebracht tot € 18,--. Kwijtschelding Als een belastingplichtige niet beschikt over vermogen en/of voldoende betalingscapaciteit kan er geheel of gedeeltelijk kwijtschelding van de opgelegde belastingen worden verleend. In de gemeente Drimmelen kan kwijtschelding worden aangevraagd voor de onroerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolrechten. De gemeente volgt hierbij de landelijk te hanteren normen voor vermogen en inkomen op 100%. Kwijtschelding 2004

Aantal ingediende verzoeken Aantal toewijzingen (geheel / gedeeltelijk) Verdelingen naar: - Onroerende-zaakbelastingen - Afvalstoffenheffing - Rioolrecht

148 135 € 11.000,-€ 25.000,-€ 22.000,--

74


§C

Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente Drimmelen beheert circa 385 hectare aan openbare ruimte. Elke burger, bezoeker en werknemer in de gemeente Drimmelen maakt gebruik van deze openbare ruimte, voor vele diverse activiteiten zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn veel kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, kunstwerken, groen, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en uiteraard de jaarlijkse lasten. Bij de vaststelling van de kadernota voor het begrotingsjaar 2004 zijn een aantal bezuinigingsmaatregelen genomen op het onderhoud kapitaalgoederen. Zo is besloten tot een algemene bezuiniging op groenonderhoud (€ 60.000,=), het temporiseren van omvorming van groen (€ 21.000,=) en een algemene bezuiniging op elementverhardingen (€ 50.000,=). Deze bezuinigingen zijn allemaal in de begroting verwerkt en worden of zijn in de uitvoeringsplannen voor 2003 en verder verwerkt. Hieronder wordt voor de belangrijkste kapitaalgoederen een toelichting gegeven op het bestaande beleid en de ontwikkelingen voor het komende jaar. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: 1. Wegenbeheersplan 1998-2002 (1998) 2. Operationele planning onderhoud wegen (2003) 3. Gemeentelijk Verkeers Veiligheidsplan 1 (2000) 4. Gemeentelijk Rioleringsplan 2003 –2007 (2002) 5. Groenstructuurplan Made, natuurlijk doen! 1997-2012 (1996) 6. Onderhoudsplan groen: groenbestek plantsoenen 2002-01 t/m 05 (2002); groenbestek gras A en B 2002 t/m 2004 (2002); bermen en sloten 2003 t/m 2005 (2003); groenbestek plantsoenen buitendienst 2000 t/m 2004 (2000) 7. Gebouwenbeheersplan 2003-2005 (2003)

Wegen en verlichting De looptijd van het huidige wegenbeheersplan 2000-2004, vastgesteld in 2000, loopt het komende jaar ten einde. Komend jaar zal derhalve voor de periode 2004-2008 zal het vigerende wegenbeheersplan geactualiseerd worden. Ook wordt getracht een koppeling te bewerkstelligen aan het beschikbare digitaal kaartmateriaal. Bij actualisatie zal ook getracht worden het wegenbeheersplan modulair van opzet te maken waarin dan alle relevante beleidsonderdelen ondergebracht kunnen worden. Uitgangspunt blijft handhaving van het huidige onderhoudsniveau voor zowel de wegen als de daarbij behorende onderdelen van de openbare ruimte. De bezuiniging op elementverhardingen waar toe besloten is zet dit laatste uitgangspunt voor dit onderdeel overigens wel onder druk. straatmeubilair en bewegwijzering Voor onderhoud van straatmeubilair en bewegwijzering zijn beperkte middelen voorhanden. Vervangingsinvesteringen zijn hierin echter niet voorzien. straatvegen Het straatvegen en het afvoeren en storten van veegvuil geschiedt volgens een vastgesteld programma. Calamiteiten op het gebied van verkeersveiligheid, afwatering en/of volksgezondheid kunnen leiden tot aanpassing van het veegprogramma. Onkruidbestrijding verharding De onkruidbestrijding op de verharde wegen geschiedt gedeeltelijk op chemische basis en gedeeltelijk op mechanische basis. Getracht wordt zodanige preventieve maatregelen bij en ontwerp en aanleg te nemen dat de groei van onkruiden op bestratingen, goten en trottoirs tot een minimum beperkt blijven. 75


Gladheidsbestrijding Eventuele gladheid wordt planmatig bestreden. De doorgaande route door de dorpen krijgt hierbij de eerste prioriteit, daarna de wegen in het buitengebied en vervolgens de overige wegen binnen de bebouwde kom. Openbare verlichting In de gemeente staan momenteel 5.057 lichtmasten. Voor onderhoud en vervanging hiervan zijn beperkte middelen aanwezig. Door technische veroudering wordt het voordeel in terugbrengen van het aantal storingen middels groepsremplace van lampen gaandeweg tenietgedaan door storingen in andere elementen in de masten. Het GVVP1 zal worden afgerond. De akoestische rapportage met de doorrekening van de effecten ervan is aan de provincie aangeboden. Uit dit rapport komt naar voren of additionele geluidwerende voorzieningen getroffen moeten worden. Riolering Het vigerende beleidsplan is het Gemeentelijk RioleringsPlan 2003-2007 (vastgesteld in de raad van 12-12-02) Het opgenomen onderhoudsplan is gebaseerd op 60 jaar, de levenscyclus van riolering. In het GRP is een financiële paragraaf opgenomen die de basis vormt voor het te heffen rioolrecht. Door middel van de egalisatiereserve riolering is het mogelijk om grote tariefsschommelingen te voorkomen. Het rioolrecht is door de keuze van de verbrede zorgplicht en de daaruit vloeiende gevolgen mogelijk niet kostendekkend over de planperiode. De te kiezen voor een verbrede zorgplicht heeft de gemeente zich verplicht tot het saneren van de ongezuiverde lozingen in het buitengebied en ook daar waar het in eerste instantie mogelijk was vrijstelling te krijgen van de zorgplicht. Daar nog niet is gekozen voor een systeem om de lozingen te saneren is niet duidelijk of en hoeveel het tekort zal zijn op het vastrecht gedeelte van het rioolrecht. Groenbeheer Naar verwachting zal begin 2005 voor het openbaar groen een groenbeleidsplan vastgesteld kunnen worden. Middels dit plan wordt sturing gegeven aan het groenbeleid voor de komende tien jaar. Het Groenbeleidsplan 2005-2015 is toegespitst op duurzaam kwaliteitsgroen op ecologische basis dat middels planmatig werken ontwikkeld en in stand gehouden kan worden. Het Groenbeleidsplan is primair gericht op het groen in de straat en op groenconcentraties nabij de woonomgeving (stedelijk gebied). De gemeentelijke polderwegen behoren eveneens tot het onderwerp (landelijk gebied). De nota gaat niet in op sportparken, begraafplaatsen en speeltoestellen. In het Groenbeleidsplan worden zowel inrichtingsaspecten (ontwerp) als het beheer beschreven. Het Groenbeleidsplan moet als het raamwerk worden gezien dat op hoofdlijnen inhoud geeft aan het groenbeleid voor de langere termijn. Het is daarmee een afstemmingskader voor de andere gemeentelijke groenplannen. Het Groenbeleidsplan geeft vooral de maatschappelijke en financiële kaders voor inrichting en beheer van het groen. De ruimtelijke samenhang van het gemeentelijk groen dient beschreven te worden in groenstructuurplannen. Voor de kernen Terheijden en Wagenberg is in 2004 een groenstructuurplan opgesteld met als titel “Tussen Traditie en Vernieuwing”. Hierin staat op hoofdlijnen aangegeven in welke richting de groenstructuur in Terheijden en Wagenberg kan worden ontwikkeld.

76


De doelstelling van het beleid voor de planperiode is het instandhouden en waar noodzakelijk op basis van het groenbeleidsplan omvormen van de groenvoorzieningen. Bij het beheren van het groen wordt de kwaliteit en kwantiteit van het groen verbeterd en vindt zo min mogelijk milieubelasting plaats. Het groenbeheer is naast optimalisering van de ecologische waarde gericht op verbetering van de functionaliteit of representativiteit van de groenvoorziening. Daarbij wordt gestreefd naar beter en efficiënter (goedkoper) te onderhouden groen, waardoor de algemene indruk van een buurt sterk verbetert. Gebouwen Het beheer van de gemeentelijke gebouwen is vastgelegd in het onderhoudsplan gebouwen van 2003. Met behulp van planon zijn voor alle gebouwen in de gemeente Drimmelen de onderhoudslasten en de investeringsplanning in beeld gebracht met als uitgangspunt de staat van onderhoud in het jaar 2002. Middels dit gebouwenbeheersysteem zijn de onderhoudsfondsen en investeringen (renovatieonderhoud) per gebouw tot 2005 vastgesteld. Tevens zijn de onderhoudsplanningen van de schoolgebouwen, welke tot 2002 werden beheerd door de afdeling maatschappelijke zaken, samengevoegd met de overige gemeentelijke gebouwen In 2005 zal er een herziening plaats vinden van de onderhouds- en investeringsplanningen van alle gemeentelijke gebouwen. Het gebouwenbeheersysteem, planon, is er op gericht het onderhoud van de gemeentelijke eigendommen te waarborgen op een situatie waarbij sprake is van een normale onderhoudscyclus en waarbij achterstallig onderhoud wordt voorkomen. Dit betekent dat het gebouw (of delen ervan) niet toe is aan vervanging als gevolg van achterstallig onderhoud en waarbij er geen sprake is van noodzakelijke renovatie van (delen van) het gebouw door achterstallig onderhoud. In de investeringsplanning is aangegeven wat/wanneer aan welk gebouw gerenoveerd moet worden en het investeringsbedrag dat er voor nodig is. De bedragen die opgenomen zijn in de investeringsplanning zijn niet opgenomen in de jaarlijkse storting van de onderhoudsfondsen zodat deze investeringen gekapitaliseerd kunnen worden. Voor de komende jaren is besloten om een aantal gemeentelijke panden af te stoten en daarmee minder beheer en onderhoud voor de gemeentelijke rekening te nemen. Met deze actie wordt een bezuiniging van € 10.000,= nagestreefd.

77


78


§D

Treasury

Voor de uitvoering van de diverse programma’s zijn financieringsmiddelen nodig. Onder de treasuryfunctie valt het zonodig aantrekken van financieringsmiddelen dan wel beleggen van (tijdelijk) overtollige financieringsmiddelen een en ander afgestemd op de financieringsbehoefte van de gemeente en daarmee van het tijdstip van ten uitvoering brengen van de diverse programma’s. De uitvoering van de treasuryfunctie vereist snelle beslissingen in een complexe geldmarkt. Dit heeft budgettaire gevolgen, onder meer afhankelijk van het risicoprofiel. Onder de treasuryfunctie valt niet het garanderen van rente en aflossing van geldleningen aan derden. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: 1. Treasurystatuut (2000)

Algemene ontwikkelingen; rentebeleid De korte rente (looptijd < 1 jaar) en de lange rente (looptijd > 1jaar) zijn de laatste jaren vrij stabiel. De verwachtingen zijn dat deze situatie zich de komende jaren zal voortzetten. De korte rente is als regel lager dan de lange rente. Op grond van deze veronderstellingen is het uitgangspunt om de financieringsbehoefte te dekken met kort geld voor zover dat mogelijk is binnen de wettelijke normen van de kasgeldlimiet. Gelet op de investeringsplanning zullen er in het begrotingsjaar en zeker in 2006 een of meerdere vaste geldleningen moeten worden aangetrokken. Ook sterke indicaties van oplopende rentetarieven kunnen leiden tot het versneld aantrekken van vaste geldleningen. Risicobeheer; de kasgeldlimiet en rente-risiconorm Volgens de huidige liquiditeits- en financieringsplannen zal de kasgeldlimiet in 2005 niet worden overschreden. Ook de rente-risiconorm zal niet worden overschreden in 2005. Onderstaand treft u de berekeningen van deze normen en een korte toelichting op de verwachte situatie in 2005. De berekening van de kasgeldlimiet voor de begroting 2005 is als volgt: Begrotingstotaal:

€ 30.215.000

Het bij ministeriële beschikking vastgestelde percentage: Kasgeldlimiet

8.5 % € 2.568.000

De kasgeldlimiet heeft betrekking op leningen met een looptijd tot maximaal 1 jaar en de rente-risiconorm op leningen met een looptijd vanaf 1 jaar. Het doel van deze normen uit hoofde van de wet Fido is te voorkomen dat bij herfinanciering van de leningen bij (aanzienlijk) hogere rente grote schokken optreden in de hoogte van de rente die de gemeente moet betalen. De normen beperken de budgettaire risico’s. Het niveau van de korte leningen, de kasgeldlimiet is gelimiteerd tot 8,5% van het totaalbedrag van de begroting. De rente-risiconorm houdt in dat maximaal 20% van de lange leningen per jaar afgelost kan worden. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd.

79


Renterisiconorm De berekening van de renterisiconorm op basis van de begroting 2005 is als volgt: Stand langlopende schuld Renterisiconorm Rente risico norm bedrag

€ 9.519.000 20% € 1.903.800

Benodigde herfinanciering t.g.v. reguliere aflossingen Renteherziening 2005 Renterisico

€ 1.138.200 € 1.138.200

Onderschrijding norm

€

765.600

Uit deze berekening blijkt dat de renterisico’s die natuurlijk altijd bestaan binnen algemeen aanvaardbare grenzen blijft. De verwachting is dat dit beeld de komende jaren nauwelijks wijziging zal ondergaan. Kasbeheer Middels een liquiditeitenplanning wordt bewaakt op welk moment grotere uitgaven en inkomsten in de loop van het jaar te verwachten zijn. Hiervoor is het van belang dat de gemeente een zo adequaat mogelijk inzicht heeft in haar geplande inkomsten en uitgaven. Tot het moment, dat de kasgeldlimiet wordt bereikt, worden de uitgaven van de gemeente gefinancierd met kort geld. De planning geeft dan aan of het te financieren saldo structureel van aard is dan wel incidenteel. Alle handelingen geschieden overeenkomstig het treasurystatuut en de Wet Fido.

80


§E

Bedrijfsvoering

Bedrijfsconcept Het is uw raad bekend dat de filosofie van ons bedrijfsconcept beschreven staat in de uitgave van “Het gezicht van onze organisatie”. Het onderzoek zoals wij dat voorstaan in het kader van het aangekondigde INK Kwaliteitsmodel sluit daar naadloos op aan. Zowel de voorgenomen actiepunten uit ons bedrijfsconcept krijgen daardoor een extra stimulans, maar geeft ook aan dat wij voortdurend willen werken aan een kwaliteitsverbetering van onze organisatie. Inmiddels is ook een breed samengestelde werkgroep aan de slag om, mede met het oog op ons (ver)nieuwbouwproject, te werken aan een eigentijds dienstverleningsconcept. De telefonische bereikbaarheid en een betere beheersing en afdoening van de ingekomen post krijgt hierbij prioriteit. De te realiseren nieuwe publiekshal in het toekomstige gemeentehuis zal een dominante plaats krijgen in dit dienstverleningsconcept. Bereikbaarheid Onze 24 uurs bereikbaarheid, o.a. door middel van een call-centrum, blijft onze bijzondere aandacht houden.In dit verband krijgt onze gemeentelijke productencatalogus, via internet te raadplegen, begin 2005 een nadrukkelijke opwaardering. En in het bijzonder waar het gaat om het kunnen downloaden van (aanvraag) formulieren. Huisvesting Met waardering hebben wij kennis genomen van uw beslissing in te stemmen met het z.g. Voorlopig Ontwerp en uw opdracht tot het opstellen van het Definitief Ontwerp. Adequate huisvesting voor onze medewerkers is immers van eminent belang en stimuleert nadrukkelijk de ontwikkeling van onze organisatie. Het jaar 2005 staat in het teken van een definitieve vormgeving en het vervolgonderzoek naar het ondergronds parkeren. Daarnaast zal in 2005 onderzoek gedaan worden naar de optimale inrichting van het vernieuwde gemeentehuis in relatie tot de gewenste werkwijze. In samenhang met de ontwikkelingen op het gebied van ICT zal een aanvang gemaakt moeten worden naar verbetering van post-, mail- ed.-registratie. Zo zal ook de volgbaarheid van verzoeken beter in beeld moeten worden gebracht. De oude archieven van onze gemeente zijn sinds voorjaar 2004 ondergebracht bij het Regionaal historisch centrum Tilburg. Dit betreft momenteel alle archieven van de voormalige gemeenten tot 1980. Het streven is in de loop van 2005 alle archieven tot en met 1996, en daarmee alle archieven van de voormalige gemeenten, over te brengen naar de archiefbewaarplaats in Tilburg. Daar zijn (de openbare) archieven voor iedereen te raadplegen. Ontwikkelingen Openbare Werken Het is uw raad bekend dat onderzoek loopt naar de toekomst van onze afdeling Openbare Werken. Het gaat hierbij om een nieuwe rol, minder uitvoerend maar veel meer regisserend. Zodra het rapport afgerond is zullen wij met u in overleg treden over de mogelijke consequenties ervan. Niet ondenkbeeldig is dat een toekomstige, meer regisserende rol van de afdeling Openbare Werken ook zijn effecten heeft op andere gemeentelijke afdelingen. Regionale samenwerking Het is uw raad bekend dat er sprake is van een positieve ontwikkeling op het terrein van regionale samenwerking en in het bijzonder tussen de z.g. Dongemond gemeenten.

81


( Drimmelen, Geertruidenberg, Oosterhout, Werkendam, Woudrichem en Wijk en Aalburg) Die samenwerking laat zich vertalen in concrete projecten op het gebied van ICT ,Sociale Zaken en zeker op het gebied van de brandweerzorg. Met betrekking tot dit laatste vindt er momenteel intensief overleg plaats tussen onze gemeente en de buurgemeenten Geertruidenberg en Oosterhout om die samenwerking verder gestalte te geven. Een en ander overigens wel met de instandhouding van de eigen identiteit van het vrijwilligerskorps. Bij dit alles is het streven erop gericht om, naast verdere professionalisering en een efficiencyslag, als clustergemeenten een stevige(re) positie te kunnen gaan innemen in de toekomstige veiligheidsregio. Personeel en organisatie In 2004 is gestart met beoordelingsgesprekken. Een gedifferentieerde beloning is hiervan een uitvloeisel. Dit is de eerste fase in het project waarderen en belonen. De basis voor de beoordelings-, functionerings- en ontwikkelingsgesprekken met de medewerkers is het in 2004 ingevoerde competentiemanagement. In 2005 zal op basis van deze gesprekken afspraken worden gemaakt over persoonlijke ontwikkelingsplannen. In het verlengde hiervan worden strategische opleidingsplannen opgesteld. Functiewaarderingssysteem. In 2004 is gestart met een onderzoek naar een nieuw functiewaarderingssysteem. Doel is te komen tot een keuze voor een systeem met meer algemene beschrijvingen en het aantal beschrijvingen drastisch terug te brengen. In overleg met de vakbonden is het huidige systeem bevroren totdat het nieuwe systeem is geïntroduceerd per 1 januari 2005. Personeelsbeleid Het college volgt onverkort het rijksbeleid en is verder gebonden aan de collectieve arbeidsvoorwaarden gemeenten. Het lokale beleid is hier een afgeleide van. Gezien de vergrijzing en ontgroening en de kabinetsplannen om vanaf 2006 de prépensionering drastisch aan te passen, waardoor medewerkers langer zullen moeten blijven werken, is het noodzakelijk een leeftijdsbewust personeelsbeleid te gaan ontwikkelen. Hierin komt centraal hoe en op welke plaatsen we onze senioren kunnen inzetten om optimaal gebruik te kunnen maken van hun kennis en vakmanschap, zodanig dat zij ook hun werk voor langere tijd kunnen blijven verrichten. In 2005 zal in dit kader extra aandacht worden besteed aan strategische personeelsplanning. Bezuinigingstaakstelling op personeel In 2004 zijn maatregelen genomen om te komen tot de bezuinigingstaakstelling. Vacatures die zijn ontstaan door vertrek of door (vervroegde) pensionering zijn niet meer of op een andere wijze ingevuld. De consequenties zijn dat een aantal taken op een andere manier zijn ingevuld. Ook op de bijkomende personele kosten zijn waar mogelijk bezuinigingen doorgevoerd. Automatisering Het automatiseringsbeleid is vastgelegd in het, begin 2001, vastgestelde informatieplan. In 2004 zal dit plan herzien worden naar de laatste inzichten en ontwikkelingen. De grote automatiseringprojecten worden aangestuurd door de stuurgroep ontwikkeling bedrijfsconcept die onder leiding staat van de portefeuillehouder personeel, organisatie en automatisering. In 2005 zullen de daadwerkelijke implementaties plaatsvinden van het financiële beheers-, en beleidspakket, en een vernieuwd systeem voor sociale zaken. Met de invoering van beide systemen wordt een start gemaakt met regionale samenwerking op het gebied van ICT. In 2004 heeft het College van B en W een intentieverklaring tot regionale samenwerking op het

82


gebied van ICT afgegeven. Hiertoe hebben zich in Midden-Brabant 13 gemeenten verenigd in een samenwerkingsverband gericht op ICT (MIBRI). Door samenwerking wordt gebruik gemaakt van elkaars expertise en bestaat de mogelijkheid tot specialisatie. Door deze bundeling van krachten wordt uitval beperkt en kunnen risico's worden beheerst. De huidige ontwikkelingen inzake weten regelgeving voor de gemeentelijke Basisadministratie (GBA), wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen (PUBERR), documentair structuurplan (DSP), document (of dossier) management systeem (DMS) en in het verlengde hiervan een verbeterde werking van het raads- en bestuursinformatiesysteem zullen in 2005 onder de aandacht worden gebracht. In 2004 is het content management systeem van de gemeentelijke Web-site vernieuwd. Deze verhoogde functionaliteit worden ingezet ter verbetering van de communicatie met en dienstbaarheid aan burgers en bedrijven. Niet alleen programmatuur en apparatuur maar ook de zorg en aandacht voor de gegevens, de processen en de organisatie van de informatieverwerking zijn noodzakelijk om informatiesystemen tot een goed functionerend geheel te maken. De impact hiervan mag niet worden onderschat en vraagt een pro-actieve opstelling op de inzet en het gebruik van ICT en op de ontwikkeling van de ICT-infrastructuur. Financieel beheer, Planning en control Vanaf 2005 zal met het nieuwe financiële systeem Civision Middelen gewerkt gaan worden. Dit betekent een nieuwe opzet van de financiële administratie (lees de boekhouding). Doel is een inzichtelijke administratie die goed benaderbaar is voor iedereen en maximale efficiency. Dit betekent dat eind 2004 en begin 2005 er diverse opleidingstrajecten zijn voor iedereen die met het systeem te maken krijgt. Budgethouders In 2004 is een herziene budgethoudersregeling vastgesteld die is aangepast aan de ontwikkelingen van de laatste jaren. In deze regeling worden de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van budgethouders en de afdelingshoofden geregeld. De budgethouder is verantwoordelijk voor zijn producten, zowel voor de input: centen, uren en productiemiddelen als voor de output, de prestaties. Het afdelingshoofd is eindverantwoordelijk. In de regeling is opgenomen dat voor het afleggen van de verantwoordelijk er budgetoverleg plaats gaat vinden. Doel is vanaf 2005 op basis van deze nieuwe regeling te werken. Dit betekent dat in het jaar 2005 er met name aandacht zal zijn voor de informatievoorziening over budgetten (vanuit het financiële systeem) maar ook over planning en uitvoering. Financieel beleid Ontwikkelingen zowel intern als externe, nopen ons ertoe het financieel beleid regelmatig te herzien. Voor begin 2005 staat de nota reserves en voorzieningen op de planning, deze wordt in januari aan de raad ter besluitvorming aangeboden. Streven is eind 2005 het afschrijvingsbeleid te herzien. Dit is mede noodzakelijk om aansluiting te vinden bij het BBV en de financiële verordeningen die de raad eind 2003 heeft vastgesteld. Sinds de reorganisatie van 2002en de herschikking van financiële taken in 2003, beschikt onze gemeente niet meer over een beleidsmedewerker financiën. Dit betekent dat het beleidswerk door meerdere medewerkers naast hun reguliere werk een plek moet krijgen.

83


Wat mag het kosten? De investeringen in de interne producten zijn hieronder weergegeven voor de volledigheid van de weer te geven investeringen. De interne producten betreffen feitelijk de bedrijfsvoering. Begroting 2005

2006

2007

2008

Huisvesting 4.277.540 1.737.953

Vernieuwbouw gemeentehuis aanpassing bestaand gebouw parkeergarage

1.533.488

Automatisering & Informatisering

Nieuwe software Totaal nieuwe investeringen

286.251

224.912

286.251

7.773.893

-

-

53.468

114.541

84.649

96.506

228.490

343.638 76.674

92.509

69.518

172.880

67.390

9.014

Automatisering & Informatisering

Vervanging hardware Vervanging infrastructuur Vervanging software Tractie En Gereedschappen

Rijdend materieel Tractor/ heftruck Apparatuur, overige gereedschappen Totaal verv. investeringen Totaal investeringen

84

31.818

31.187

4.725

4.725

3.447

318.501

707.733

280.460

178.485

604.752

8.481.626

280.460

178.485


§F

Verbonden partijen

Vanwege de bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en risico’s is het gewenst dat in de begroting aandacht wordt besteed aan derde-rechtspersonen, waarmee de gemeente een band heeft. Concreet gaat het om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Een gemeente kan grotendeels zelf bepalen hoe een bepaalde taak wordt uitgevoerd. Zij kan zelf de uitvoering ter hand nemen of juist de uitvoering regelen via een gemeenschappelijke regeling met een aantal regiogemeenten. Het belang van verbonden partijen is dat deze vaak beleid uitvoeren waar de gemeente verantwoordelijk voor is en in principe ook zelf kan doen. De gemeente heeft deze uitvoering echter, vaak samen met andere gemeenten, aan een verbonden partij gegeven omdat ze te klein is om deze taken zelf efficiënt en effectief uit te kunnen voeren. Sommige gemeenschappelijke regelingen zijn zelfs wettelijk verplicht. De gemeente houdt de uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Kernvragen zijn of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen nog steeds overeenkomen met die van de gemeente en/of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Een tweede belang betreft het budgettaire beslag en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen. De gemeente zal steeds moeten afwegen welke aanpak de beste garantie geeft dat de taak wordt uitgevoerd op de wijze die de gemeente voor ogen heeft en op welke manier de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel toezicht, invloed, heeft in het uitvoeren van een taak. Onze gemeente heeft met veel participanten een relatie die onder de verbonden partijen gerekend kunnen worden. In dit kader beperken wij ons in deze rapportage tot die partijen waarbij sprake is van een aanmerkelijk financieel en bestuurlijk belang. De belangrijkste verbonden partijen voor onze gemeente zijn: • RIO Regio Breda • Regionale Brandweer Breda • Openbare Gezondheidszorg West-Brabant • Regionaal Archief West-Brabant • Werkvoorzieningschap Werk Voor Allen • Havenschap Moerdijk • Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch • Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant • Milieu en Afval Regio Breda Voorts neemt de gemeente deel in het maatschappelijk kapitaal (aandelen) van N.V. Intergas, N.V. Brabant Water, N.V. Bank Nederlandse Gemeenten en Exploitatie maatschappij Jachthaven Drimmelen N.V.. In principe leidt het bezit van aandelen tot een jaarlijkse dividenduitkering. Het dividend van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten is stabiel te noemen, met dien verstande dat met ingang van 2005 door de bank over haar winst vennootschapsbelasting verschuldigd is. Aangenomen moet worden dat dit gevolgen heeft voor het uit te keren dividend. De winst van N.V. Intergas is reeds vanaf 2003 belast met vennootschapsbelasting, hetgeen heeft geleid tot een verlaging van het dividend. N.V. Brabant Water, dat is ontstaan uit een fusie in 2002 tussen de waterleidingbedrijven West Noord-Brabant en Oost Brabant, keert tot 2006 geen dividend uit.

85


Het meerderheidsbelang van de gemeente in de exploitatie maatschappij Jachthaven Drimmelen N.V. zal vooralsnog niet leiden tot dividenduitkeringen. De gemeente Drimmelen staat op het standpunt dat er een zo direct mogelijke relatie moet zijn tussen de leveringen/ diensten (de kwaliteit) en de prijs die betaald moet worden. Zolang dit niet kan, wil zij de verbonden partijen aan dezelfde financiële condities houden als de gemeente zelf. Namelijk de inflatiecorrectie uit de algemene uitkering, 0,75% voor de komende jaren. Hiermee is in deze programmabegroting voor de meerjarenraming ook rekening gehouden, ondanks dat een aantal G.R.’s een hogere bijdrage verwachten volgens hun begrotingen. De belangrijkste participaties op een rij: Regionale Brandweer Breda Het doel van de regionale brandweer is het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde uitvoering van de werkzaamheden, bedoeld in artikel 1, zesde lid van de Brandweerwet 1985 en voorts het bevorderen van een goede hulpverlening bij ongevallen en rampen. Ontwikkelingen zijn de territoriale congruentie en C2000 met de gemeenschappelijke meldkamer GMK. Dit laatste gaat overigens samen met het RAV, onderdeel van de GR openbare gezondheidszorg en hiervoor zal een hogere bijdrage van de gemeente gevraagd worden. Openbare Gezondheidszorg West-Brabant De openbare gezondheidszorg West-Brabant heeft als doel het inhoud geven aan de voor de deelnemende gemeenten noodzakelijke en de door de deelnemende gemeenten gewenste samenwerking op het terrein van de openbare gezondheidszorg. Het samenwerkingsverband omvat de volgende activiteiten: - Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst West-Brabant (GGD) - Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie bij Ongevallen en Rampen (GHOR) - Regionale Ambulancevoorziening West-Brabant (RAV) - Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Voor de GGD zijn er in 2005 geen risico’s, de GGD heeft aangegeven voor 2005 de nullijn te volgen. M.b.t. de ambulancedienst loopt de gemeente wel een risico (zie paragraaf A, weerstandsvermogen). Werkvoorzieningschap Werk Voor Allen (WAVA) Het doel van het werkvoorzieningschap is het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening in het rechtsgebied door op een zo doelmatig mogelijke wijze de taken en bevoegdheden op het terrein van de gesubsidieerde arbeid en de arbeidsreïntegratie te behartigen. Het werkvoorzieningschap heeft voor de uitvoering van haar taken de werkmaatschappij “GO!” opgericht en klimt momenteel uit een financieel dal. Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch Het recreatieschap heeft als doel het ontwikkelen van de recreatieve mogelijkheden in het gebied van het nationaal park De Biesbosch, het beschermen van het natuurschoon en het bewaren van het landschappelijk karakter.

86


Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant Vanuit het in Breda gevestigde regiobureau wordt gewerkt aan een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de gemeenten op de sociaal economische beleidsterreinen in de ruimste zin van het woord. Milieu en Afval regio Breda De gemeenschappelijke regeling milieu en afval heeft als doel het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de gemeenten op de beleidsterreinen Milieu en Afval en de uitvoering van gemeenschappelijke taken op het gebied van afval, alsmede het behartigen van de belangen van de deelnemende gemeenten bij de nazorg van de Regionale Stortplaats Zevenbergen en de Afvalstoffenberging BavelDorst. Voormalige verbonden partijen Het beleid ten aanzien van verbonden partijen is kritisch, en elke gelegenheid die zich voordoet, wordt gebruikt om de huidige samenwerkingsvormen tegen het licht te houden. Voor de begroting 2005 zijn een aantal voormalige verbonden partijen te noemen, waarmee we nog wel een relatie hebben in 2005, maar die gericht zijn op afbouw. Havenschap Moerdijk Het doel van het havenschap is het doen aanleggen en exploiteren van een complex industrieterreinen en havens in de gemeente Moerdijk. Het economische tij zorgt er mede voor dat de vooruitzichten voor het Havenschap somber zijn. Per 1 januari 2004 is de gemeente Drimmelen gezamenlijk met de gemeente Breda uitgetreden. De belangrijkste conditie verbonden aan het uittreden is een garantstelling voor tekorten gedurende de jaren 2004 tot en met 2008 van maximaal € 95.000 per jaar oftewel € 475.000 over de gehele periode. Regionaal Archief West-Brabant Het regionaal archief was belast met het beheer van de naar de archiefbewaarplaats overgebrachte archiefbescheiden en het toezicht op het beheer van de niet overgebrachte bescheiden, In 2004 is het besluit genomen de GR RAWB te ontbinden en is door alle participerende gemeenten een dienstverleningsovereenkomst aangegaan met de gemeente Tilburg. Sinds begin 2004 zijn alle oude archieven (tot 1980) overgebracht naar het Regionaal historisch centrum Tilburg. Sindsdien wordt is het beleid van de RAWB de gr te ontbinden via “doodbloeden. RIO Regio Breda De RIO’s worden per 2005 gecentraliseerd, de gemeenten dragen vanaf deze datum geen inhoudelijke en financiële verantwoording meer voor de indicatiestelling. De financiering van de gemeenschappelijke regeling Rio regio Breda wordt derhalve per 2005 beëindigd.

87


88


§G

Grondbeleid

Onder grondbeleid verstaan we het gehele instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om de vastgestelde ruimtelijke, en deels ook economische, doelstellingen te realiseren. Een gemeente speelt bij de uitvoering van het grondbeleid een actieve of een faciliterende rol met uiteraard diverse gradaties daar tussen. Dit gebeurt veelal door tussenkomst van het grondbedrijf. Gemeentelijk grondbeleid In de vorige programmabegroting is aangegeven, dat de gemeente voor de woningbouwprojecten vooral is aangewezen op zogenaamde inbreidingslocaties. Het beleid van het Rijk en de Provincie lieten geen ruimte voor uitbreiding van de grenzen van de kernen. Wij hebben meerdere keren geprobeerd binnen de inbreidingslocaties gronden te verwerven. In de meeste gevallen zijn echter de gronden in eigendom gekomen van projectontwikkelaars. De mogelijkheden om investeringen terug te verdienen zijn voor projectontwikkelaars groter dan voor gemeenten. Om toch het gemeentelijk bouwprogramma te realiseren, overleggen wij met de ontwikkelaars niet alleen over de ruimtelijke invulling van het gebied, maar ook over woningbouw voor de doelgroepen, de betaling van kosten en de bijdrage in de bovenwijkse voorzieningen. De afspraken worden vastgelegd in exploitatieovereenkomsten. Hoewel Rijk en Provincie op dit moment in beperkte mate en onder voorwaarde wel ruimte bieden voor nieuwe gemeentelijke ontwikkelingslocaties, zal de uitvoering van het woningbouwprogramma in 2005 en latere jaren nog vooral gebeuren op de inbreidingslocaties. Voor die locaties lopen al procedures en zijn er afspraken gemaakt. Tegelijkertijd houden wij rekening met de mogelijkheden die Rijk en Provincie bieden voor nieuwe gemeentelijke ontwikkelingslocaties. In dit kader werken wij aan de voorbereiding van plannen voor Lage Zwaluwe West, Hooge Zwaluwe (Wetering en omgeving), het gebied ten westen van de Prinsenpolderstraat in Made en het gebied De Ligne in Made. Binnen deze projecten beschikt de gemeente over eigen gronden, en bestaan mogelijkheden om gronden van derden te verwerven. In enkele projecten zal echter ook rekening moeten worden gehouden met samenwerking met projectontwikkelaars die al enkele eigendommen hebben verworven. Wij verwachten, dat de nieuwe ontwikkelingslocaties in de periode 2006 – 2008 in uitvoering kunnen worden genomen, met een doorlooptijd tot na 2010.

89


Bouwactiviteiten in 2005 en volgende jaren Voor de planning van de woningbouw gaan wij uit van: 1. het in een bepaald jaar in uitvoering nemen van een deel van een eerder vastgesteld bestemmingsplan met een meerjarige gemeentelijke exploitatie; 2. in een bepaald jaar de planologische maatregel afronden, zodanig, dat er sprake is van een directe bouwtitel voor een project. Buiten de gemeentelijke projecten is het vervolgens aan de projectontwikkelaars om de bouwvergunning aan te vragen en de woningbouw daadwerkelijk uit te voeren. Een aantal van die projecten worden natuurlijk uitgevoerd in 2005, waaronder 18 woningen aan de Ganshoeksingel in Lage Zwaluwe en 22 woningen op het perceel Antwerpsestraat 4a te Made. Voor 2005 ramen wij het totaal aantal te realiseren woningen op 160. Voor de periode 2006 en volgende jaren zijn plannen in voorbereiding voor ongeveer 550 woningen. Financiële positie grondbedrijf De solvabiliteit van het grondbedrijf op basis van de laatst vastgestelde jaarrekening geeft het navolgende positieve resultaat: (bedragen x € 1.000,-) - geïnvesteerd vermogen € 2.876 - algemene bedrijfsreserve na winstbestemming - 3.478 - resteert € 602 In het hypothetische geval dat het grondbedrijf zou liquideren zou er, afgezien van reeds aangegane verplichtingen een bedrag overblijven van € 602.000,-. Voor tekorten in lopende exploitaties zijn waar nodig geacht voorzieningen getroffen. Bij het sluiten van (deel)complexrekeningen zal er een positief resultaat behaald worden. De vermogenspositie is dan ook goed te noemen, zeker als hierbij rekening wordt gehouden met eigendommen waarop geen boekwaarde meer rust. Hierbij dient wel bedacht te worden dat er ook enkele eigendommen zijn met een forse boekwaarde waarvoor nog geen sluitende exploitatie opgesteld kon worden. Ons college heeft opdracht gegeven aan een extern bureau tot het actualiseren van de grondexploitaties, reserves en het bepalen van de risico’s, de opzet van de bedrijfsvoering en de hiervoor noodzakelijke formatie. Ook inventariserende werken ten behoeve van de herziening van de grondnota behoren tot de opdracht.

90


bijlage

91


92


Bijlage 1

Recapitulatie

Programma Bestuurlijke vernieuwing Veiligheid Openbare ruimte Verkeer en Vervoer Economische zaken Jeugd en jongeren Wonen en woonomgeving Ruimtelijke Ordening Zorg Milieu Sociale infrastructuur Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Begrotingstotaal

2005

2006

2007

2008

2.723.393 1.447.165 3.950.728 603.121 177.749 2.135.593 298.761 522.912 2.952.883 100.413 2.784.262 17.445.726-

2.909.070 1.498.123 4.008.586 595.226 200.925 2.177.272 324.104 680.866 2.914.800 112.793 2.808.626 -18.008.919

3.046.136 1.569.765 4.085.324 598.461 191.586 2.258.643 355.180 623.770 2.946.556 137.912 2.831.845 -18.796.694

2.948.210 1.591.775 4.042.925 593.913 174.627 2.272.539 342.382 593.782 2.947.345 130.562 2.832.625 -19.277.144

251.254

221.472

-151.516

-806.459

De gepresenteerde cijfers betreffen het saldo van het programma. Een positief cijfer is per saldo een kostenpost. Een negatief cijfer is een inkomstenpost. Ook in de onderstaande recapitulatie van de producten is dit het geval.

93


Producten/ Programma

GRIFFIE SAMENWERKING BESTUURSORGANEN BESTUURSONDERSTEUNING VOORMALIG PERSONEEL VOORLICHTING BURGERZAKEN FRONT-O F F I C E B U R G E R Z A K E N B A C K-O F F I C E Bestuurlijke vernieuwing OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID A . P .V . BRANDWEER REPRESSIE BRANDPREVENTIE RAMPENBESTRIJDING Veiligheid WEGEN EN VERLICHTING WATERKERING NATUURBESCHERMING PLANTSOENEN SPEELTERREINEN RIOLERING BEGRAAFPLAATSEN Openbare ruimte OPENBAAR VERVOER VERKEER Verkeer en Vervoer INDUSTRIEHAVEN MARKTEN EN STANDPLAATSEN BEVORDERING BEDRIJFSLEVEN/WERKGELEGENHEID DEELNAME NUTSBEDRIJVEN WATERRECREATIE RECREATIE RECREATIESCHAP DE BIESBOSCH MEDIAZAKEN Economische zaken OPENBAAR BASISONDERWIJS BIJZONDER BASISONDERWIJS B I J Z O N D E R V O O R T G E Z E T O NDERWIJS ONDERWIJS VERZORGING JEUGD- EN JONGERENWERK PEUTERSPEELZALEN Jeugd en jongeren KLOKKEN EN UURWERKEN MONUMENTEN WONINGBOUW VOLKSHUISVESTING BOUWZAKEN WOONWAGENCENTRUM HUURSUBSIDIE Wonen en woonomgeving

2005

2006

2007

2008

492.749

521.130

538.739

31.553

31.553

30.418

30.418

809.198

846.130

864.003

859.071

588.050

623.702

653.323

647.750

182.488

185.203

187.079

188.055

290.084

309.810

315.750

313.310

134.744

143.970

171.742

179.091

194.527

247.572

285.082

2.723.393

2.909.070

521.575

208.938 3.046.136

2.948.210

401.288

421.321

434.162

431.138

40.631 807.582

45.388 825.255

49.256 877.861

48.540 903.623

50.930

52.329

58.671

58.136

146.734

153.830

149.815

150.338

1.447.165

1.498.123

1.569.765

1.591.775

2.177.473

2.191.070

2.194.430

2.182.514

309

326

339

338

680

694

704

703

1.773.755

1.798.123

1.818.148

1.814.850

109.209

99.537

101.491

101.154

-199.332

-167.501

-117.857

-146.463

-47

0 3.862.047

9.709 593.412

0 3.922.249

9.861 585.365 603.121

0 3.997.259

9.978 588.483 595.226

3.953.101 9.958 583.955

598.461

593.913

542

754

918

894

12.140

14.051

15.625

15.335

143.339

147.592

151.077

150.344

-258.021

-257.284

-256.711

-256.802

135.508

156.561

159.191

146.977

66.612

62.130

45.331

45.074

62.771

62.193

61.178

57.836

14.859

14.925

14.976

177.749

200.925

14.969 191.586

174.627

188.547

192.058

194.710

194.096

813.090

807.077

802.884

798.265

111.792

98.592

81.956

81.213

644.689

659.612

751.562

772.857

219.815

222.999

225.624

226.161

157.660

156.055

160.899

158.975

2.135.593

2.136.392

2.217.635

2.231.568

19.147

19.408

19.598

19.655

74.815

69.235

70.395

69.576

6.159

6.200

6.214

6.127

-3.075

-4.218

-2.038

-2.456

139.492

170.446

197.484

186.577

39.912

39.549

39.141

38.621

22.311

23.484

24.386

298.761

324.104

94

24.281 355.180

342.382


Producten/ Programma

KADASTER RUIMTELIJKE ORDENING S T A D S - EN DORPSVERNIEUWING GRONDZAKEN

2005

2007

2008

23.537

29.762

30.492

30.366

415.998

563.039

456.124

427.637

43.365

42.766

42.165

41.550

40.011

45.298

94.987

94.229

Ruimtelijke Ordening VOLWASSENEN- EN BASISEDUCATIE

2006

522.912

680.866

623.770

593.782

6.426

6.687

6.889

6.867

BIJSTANDSVERLENING

415.400

395.237

406.758

404.789

WERKELOOSHEIDS, WERKGELEGENHEIDSPROJ.

127.929

127.819

128.313

126.895

7.449

38.885

40.123

39.979

202.279

201.252

203.547

204.788

1.271.129

1.281.829

1.290.064

1.289.091

279.192

282.019

284.488

285.617

VLUCHTELINGENZORG

84.726

86.191

87.389

87.602

KINDERDAGVERBLIJVEN

40.703

40.880

41.008

40.971

12

12

12

12

517.638

522.089

526.191

528.928

INKOMENSVOORZIENING MAATSCHAPPELIJKE BEGELEIDING WET VOORZ. GEHANDICAPTEN OUDERENZORG

ZORG VOOR GEHANDICAPTEN GEZONDHEIDSZORG

2.952.883

Zorg REINIGING HONDENOVERLASTBESTRIJDING MILIEU ONGEDIERTEBESTRIJDING DESTRUCTIE

EMANCIPATIE MUZIEKONDERWIJS VOLKSONTWIKKELING

3.014.783

3.015.535

-272.748 0 320.519

-274.506 0 333.199

-264.766 0 347.410

-266.101 0 341.587

51.086

52.509

53.654

53.464

1.556

1.589

1.614

100.413

Milieu OPENBAAR BIBLIOTHEEKWERK

2.982.899

112.793

1.610 137.912

130.562

441.817

444.246

448.855

31.877

32.794

33.498

452.930 33.415

108.469

109.410

110.309

111.033

85.232

85.507

85.718

85.694

ZWEMBADEN

470.678

470.475

475.119

477.650

BINNEN ACCOMMODATIES SPORT

442.746

448.515

452.141

451.463

BUITEN ACCOMMODATIE SPORT

405.376

409.584

408.234

397.948

SPORTZAKEN

130.365

131.964

133.182

132.990

KUNST

29.235

29.536

29.767

29.740

OUDHEIDKUNDE

22.143

22.305

22.415

22.403

VOLKSFEESTEN/EVENEMENTEN

59.707

60.879

61.810

2.784.262

Sociale infrastructuur BELEGGINGEN PLAATSELIJKE BELASTINGEN ALGEMENE UITKERINGEN ALGEMENE BATEN EN LASTEN MUTATIE RESERVES SALDO KOSTENPLAATSEN EXPLOITATIESALDO Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

2.808.626

61.665 2.831.845

2.832.625

-272.067

-271.955

-271.878

-271.870

-3.513.483

-3.689.840

-3.784.279

-3.873.055

-12.954.254

-13.411.732

-14.130.166

-14.632.120

103.850

106.653

111.004

114.020

-469.033

-390.382

-302.921

-168.265

-371.704

-401.662

-468.455

-495.853

0

0

0

0

-17.476.690

-18.058.919

-18.846.694

-19.327.144

131.609

112.354

-262.362

-919.064

Saldo totaal

95


96


Bijlage 2: Analyse afvalstoffenheffing 2005 Voor de analyse van de afvalstoffenheffing 2005 wordt een vergelijk gemaakt met het tarief zoals dit voor het jaar 2004 geldt. Het tarief 2004 is gebaseerd op de primaire begroting 2004. Gedurende het jaar wordt de ontwikkeling van de kosten en de afvalstromen nauwlettend gevolgd en worden wijzigingen in financiële zin middels de marap verwerkt. Deze tussentijdse wijzigingen hebben geen rechtstreekse invloed op het tarief dat voor de periode van 1 jaar wordt vastgesteld, en worden dus gemuteerd via de egalisatiereserve. Pas bij de berekening van het tarief voor het nieuwe begrotingsjaar worden deze wijzigingen verwerkt. In deze analyse zijn derhalve de primaire begrotingen 2004 (zonder de zalmsnip) en 2005 naast elkaar gezet. (zie voor de uitsplitsing naar subproducten de laatste pagina) De afvalstoffenheffing is voor 100% dekkend, dus alle kosten worden gedekt, inclusief de BTW. Sinds de invoering van het BTW compensatiefonds wordt de begroting echter exclusief BTW opgesteld. Dit betekent dat alvorens de tarieven berekend kunnen worden, de begroting inclusief BTW gemaakt moet worden. Zie ook hiervoor de uitsplitsing naar subproducten op de laatste pagina. De totale kosten die gedekt moeten worden door de afvalstoffenheffing zijn dan als volgt:

Uitgaven product E 721.0 Inkomsten product E 721.0 Onttrekking egalisatiereserve Reiniging Tussentelling vastrecht Correcties afvalstoffenheffing *) Uitgaven vastrecht deel Uitgaven variabele deel E 721.0 Te dekken met de afvalstoffenheffing

2004 1.803.356 -272.461 -110.000 1.420.895 20.481 1.441.376 866.114 2.307.490

2005 1.663.588 -203.265 -90.000 1.370.323 32.052 1.402.375 1.015.548 2.417.923

Saldo -139.768 69.196 20.000 -50.572 11.571 -39.001 149.434 110.433

*) Op de kosten moeten een paar kleine correcties worden aangebracht, dit betreft kosten die wel gedekt moeten worden door de afvalstoffenheffing maar niet op het betreffende product E721.0 Reiniging wordt begroot. Dit betreft de effecten van zwerfvuil, hiervoor wordt 40% van de kosten voor het schoonhouden van de wegen, straten en plantsoenen in onze gemeente, aan de afvalstoffenheffing toegerekend, in 2005 € 32.052. In 2004 was de correctie lager, omdat toen de kosten van de afvalcontainers voor havens nog op het product reiniging werden geraamd, maar niet middels de afvalstoffenheffing mag worden betaald. Deze exploitatiekosten zijn dus bij de correctie van het totaal te dekken bedrag afgetrokken. Variabele deel en vastrecht deel Sinds de invoering van de diftarsystematiek kennen we een variabel tarief per lediging van de bak en een vastrecht tarief voor elk huishouden. Bij de invoering is ervoor gekozen om de verwerkings- of stortkosten van de inhoud van de gft- en restfractiecontainers volledig te laten dekken door het variabele tarief. Alle andere kosten worden gedekt in het vastrechttarief. in vastrecht in variabele deel

2004 1.441.376 866.114

97

2005 1.402.375 1.015.548

Saldo -39.001 149.434


Het totale bedrag van de zalmsnip werd tot 2004 in totaal in dezelfde verhouding als de totale kosten van vastrecht (62%) en variabele tarief (38%), afgetrokken van de te dekken kosten middels het vastrecht en het variabele tarief. Berekeningsmethodiek tarief Het tarief per lediging van de afvalbak, het variabele tarief, komt tot stand door de totale storten verwerkingskosten te delen door het totaal aantal liters dat het komende jaar geledigd zal worden. Dit totaal aantal liters is weer bepaald door een vermenigvuldiging van het aantal bakken x de ledigingsfrequentie per bak x de inhoud van de bak. Daarnaast maakt een klein deel van de aansluitingen gebruik van verzamelcontainers. De kosten, zowel het ledigen als de stortkosten, van deze containers zitten in het deel dat door het vastrecht wordt gedekt. Deze aansluitingen betalen het gemiddelde dat door alle huisaansluitingen wordt betaald (zijnde de totale kosten gedeeld door totaal huisaansluitingen). Dit bedrag wordt afgetrokken van het totaal te dekken bedrag middels vastrecht, het restant wordt gedeeld door het (resterende) aantal huishoudens om het vastrechttarief te bepalen. Ledigingsfrequenties Het blijkt dat de ledigingsfrequenties (en daardoor ook de hoeveelheden afval) in werkelijkheid (gegevens t/m augustus 2004) hoger liggen dan verwacht voor 2004. Op basis van deze gegevens zijn de frequenties voor 2005 bijgesteld. Aantal huishoudens Ledigingsfrequenties

240 liter restafval 140 liter gft afval 40 liter restafval 25 liter gft afval

2004 10.285

2005 10.366

11,5 8,5 7,0 4,0

13,0 9,0 8,0 4,5

Afwijkingen tussen 2004 en 2005 De kosten te dekken in het vastrechtgedeelte zijn in 2005 met € 39.000 gedaald ten opzichte van 2004. Indien echter het effect van de correcties (€ 12.000 voordeel doordat de kosten containers havens hier niet meer zijn geraamd) buiten beschouwing wordt gelaten, blijft in de kosten & opbrengsten ten laste van het vastrecht een voordeel van € 51.000 over. De belangrijkste oorzaken van deze daling zijn: Tonnages milieustraat Lagere aantallen milieustraat/ grof huisvuil/ illegaal afval levert € 100.000 - € 20.000 minder aan stortkosten, hiertegenover staan ook minder opbrengsten van € 80.000. (Dit is in 2004 verwerkt middels marap 1) Besparingen glas Met name door lagere onderhoudskosten op de bakken en het realiseren - € 11.000 van verkoopopbrengst voor het ingezamelde glas. (Dit is in 2004 verwerkt middels marap 1) Minder uren grondgebied Door de interne overplaatsing van één medewerker van milieu naar het - € 21.300 handhavingsteam zijn er bij de verantwoordelijke afdeling grondgebied minder uren beschikbaar voor reiniging. Dit heeft tot effect dat er 600 uur minder op zijn geraamd. Handhavingsteam Ten laste van het product reiniging zijn 300 uur geraamd van het + € 10.500 handhavingsteam voor controles en aanpakken van zwerfvuil en illegale dumpingen

98


Overhead - € 12.100

Door de bezuinigingen op overhead en het lagere aantal geraamde uren komt er minder overhead ten laste van reiniging. Overhead wordt als opslag op de uurtarieven doorberekend.

De kosten te dekken in het variabele gedeelte zijn in 2005 juist met € 149.000 gestegen ten opzichte van 2004. De oorzaken van deze stijging zijn Stortkosten huisvuil Uit de monitoring van de afvalgegevens over 2004 blijkt dat de + € 91.000 ledigingsfrequenties hoger zijn dan vooraf geraamd. Dit betekent ook meer afval, namelijk 500 ton meer, totaal 4.200 ton. Verwerkingskosten gft Ook de ledigingsfrequentie van de gft bak ligt in werkelijkheid hoger dan + € 58.000 geraamd, hierdoor ook 200 ton meer gft, naar totaal 3.200 ton. D daarnaast stijgen de verwerkingskosten ruim 15% van € 72,15 naar € 82,82 per ton.

Afwijkingen tussen 2004 en 2005 Wat betekenen alle bovenstaande effecten nu voor de tariefstelling voor 2005, in vergelijking met de tariefstelling voor 2004: De tarieven Het gemiddelde tarief vastrecht variabele tarief per lediging voor:

240 liter restafval 140 liter gft afval 40 liter restafval 25 liter gft afval

2004 zonder zalmsnip € 224,35

€ 233,26

+4,0%

2004 met zalmsnip € 178,92

€ 137,98 € 5,38 € 3,14 € 1,12 € 0,70

€ 132,36 € 5,67 € 3,31 € 1,18 € 0,74

-4,1% +5,4% +5,4% +5,4% +5,7%

€ 108,84 € 4,36 € 2,54 € 0,91 € 0,57

99

2005

% verschil


Begrotingen 2004 en 2005 exclusief BTW Uitgesplitst per subproduct, zoals in de begroting van 2004 en 2005 opgenomen.

Subproduct

vastrecht/ variabele deel vastrecht

E721.000 Huisvuil E721.010 Glas E721.020 Kca E721.030 Oud Papier E721.040 GFT

stortkosten (variabel) vastrecht vastrecht vastrecht vastrecht verwerkingskosten (var)

E721.050 Textiel E721.080 Heffing/invordering E721.090 Overige kosten Totaal Generaal

vastrecht vastrecht vastrecht

2004 exclusief BTW Uitgaven Inkomsten Saldo 870.357 511.377 35.990 259.835 75.843 245.924 216.450 2.154 46.681 58.930 2.323.541

219.954 4.088 35.539 7.860 110.000 377.441

650.403 511.377 35.990 255.747 40.304 245.924 216.450 5.70663.31958.930 1.946.100

2005 exclusief BTW Uitgaven Inkomsten Saldo 676.090 588.378 31.016 307.002 77.103 247.424 265.024 1.763 47.335 81.898 2.323.033

141.063 6.631 1.930 39.556 10.790 90.000 289.970

535.027 588.378 24.385 305.072 37.547 247.424 265.024 9.02742.66581.898 2.033.063

De begroting inclusief BTW, die dient als onderligger voor de berekening van de tarieven is als volgt:

Subproduct

vastrecht/ variabele deel vastrecht

E721.000 Huisvuil E721.010 Glas E721.020 Kca E721.030 Oud Papier E721.040 GFT

stortkosten (variabel) vastrecht vastrecht vastrecht vastrecht verwerkingskosten (var)

E721.050 Textiel E721.080 Heffing/invordering E721.090 Overige kosten Totaal Generaal

vastrecht vastrecht vastrecht

2004 inclusief BTW Uitgaven Inkomsten Saldo 998.141 608.539 41.083 284.852 75.982 288.900 257.576 2.209 50.659 61.528 2.669.470

223.114 4.455 35.539 9.353 110.000 382.461

775.027 608.539 41.083 280.397 40.443 288.900 257.576 7.14459.34161.528 2.287.009

2005 inclusief BTW Uitgaven Inkomsten Saldo 777.629 700.170 36.438 339.746 77.249 290.953 315.379 1.810 51.446 88.317 2.679.136

144.358 6.631 1.930 39.556 10.790 90.000 293.265

Naast deze kosten moeten een paar kleine correcties worden aangebracht op het totaalbedrag, dit betreft kosten die wel gedekt moeten worden door de afvalstoffenheffing maar niet op de bovenstaande subproducten wordt begroot. Dit betreft de effecten van zwerfvuil, hiervoor wordt 40% van de kosten voor het schoonhouden van de wegen, straten en plantsoenen in onze gemeente, aan de afvalstoffenheffing toegerekend

100

633.271 700.170 29.807 337.816 37.693 290.953 315.379 8.98038.55488.317 2.385.871

Inhoudsopgave Voorwoord...3. Aan de Raad Programma bestuurlijke vernieuwing Programma veiligheid...17

Recommend Documents