Inhoudsopgave. 2 Programma s 13

Jaarrekening 2012

Inhoudsopgave 3

JAARVERSLAG 1

Samenvatting

5

2

Programma’s

13

Toelichting Indirecte kosten (kostenplaatsen) en incidentele budgetten

14

Programma 1.

Burger, bestuur & dienstverlening

15

Programma 2.

Veiligheid & handhaving

27

Programma 3.

Natuur & Milieu

35

3

Programma 4. Verkeer, vervoer & wegen

45

Programma 5.

55

Wonen & werken

Programma 6. Sport, cultuur & recreatie

67

Programma 7.

77

Zorg & Welzijn

Programma 8. Onderwijs & Jeugd

89

Algemene dekkingsmiddelen

99

Paragrafen

101

3.1. Lokale heffingen

103

3.2. Weerstandsvermogen

106

3.3. Onderhoud kapitaalgoederen

109

3.4. Financiering

112

3.5. Bedrijfsvoering

113

3.6. Verbonden partijen

117

3.7. Grondbeleid

120

JAARREKENING

125

4

Waarderingsgrondslagen

127

5

Balans per 31 december 2012

133

6

Toelichting op de balans

137

7

Programmarekening

157

OVERZICHT SPECIFIEKE UITKERINGEN (SISA)

161

BURGERJAARVERSLAG

167

1

Samenvatting

2

JAARVERSLAG

Samenvatting

Jaarrekening 2012 Gemeente Lochem

4

Opdrachtgever: Vormgeving: Drukwerk:

Gemeente Lochem Mo Middag, Lochem Drukkerij Lammerdink, Lochem

Contact:

Afdeling Financiën Gemeente Lochem Postbus 17, 7240 AA LOCHEM T (0573) 28 92 22 E [email protected] I www.lochem.nl

Samenvatting

1. Samenvatting Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2012 aan. Met de jaarstukken legt ons college verantwoording af over het in de begroting 2012 vastgestelde beleid. Net als in voorgaande jaren ligt er ook nu een positieve controleverklaring van de accountant. Het vermogen en resultaat over 2012 zijn getrouw weergegeven en de baten en lasten alsmede de balansmutaties zijn rechtmatig en in overeenstemming met de begroting en relevante weten regelgeving. Onderstaand volgt een samenvatting van het (financiële) resultaat 2012. Vervolgens gaan wij in het jaarverslag uitgebreid in op de resultaten per programma en de paragrafen. In de jaarrekening volgt de balans met toelichting.

Omvang van de jaarstukken De stuurgroep Vereenvoudiging en Verbetering Instrumenten (VVI) heeft over de te wijzigen onderdelen van de jaarstukken in januari besloten. Hiermee is de omvang flink teruggebracht. Dit is mogelijk gemaakt door de lijn van de begroting 2013 door te trekken naar deze jaarstukken. Oftewel de beleidsteksten en paragrafen zijn kort en bondig, hierbij merken wij op dat wel minimaal moet worden voldaan aan de eisen van de verslaggevingsregels (BBV). In tegenstelling tot de voorgaande jaarrekening staan de verslaggevingsregels nu wel toe, dat de financiële analyse zelfstandig mag worden opgenomen in het jaarverslag bij de programmaverantwoording. Verder is de toelichting op de balans verbeterd door te voorzien in compacte informatie en een eenduidige opbouw van tabellen. Overeenkomstig het besluit van de stuurgroep VVI wordt de opmaak van de documenten in de P&C-cyclus verzorgd door een vormgever. Ook hierdoor worden deze beter inzichtelijk. Naast de vereenvoudiging is de informatievoorziening ook verbeterd. De financiële analyse is uitgebreid met een toelichting op de afwijkingen binnen de kapitaallasten en op de afwijkingen binnen de incidentele (projectmatige) budgetten. Met het doorvoeren van bovenstaande wijzigingen, zijn wij van mening dat er sprake is van een compacte en inzichtelijke jaarrekening, die bovendien betere (sturings-)informatie biedt.

Jaarrekeningresultaat 2012 De jaarrekening 2012 sluit met een positief saldo van € 1.644.278. In dit resultaat zitten ook de positieve saldi van de nog niet volledig bestede incidentele (projectmatige) budgetten. Voor de continuïteit van de uitvoering is het noodzakelijk dat deze budgetten worden overgeheveld naar 2013. De overheveling vindt plaats door afzonderlijke besluitvorming van uw raad. Het totaal aan over te hevelen budgetten van € 830.000 gaat ten laste van het jaarrekeningresultaat van € 1.644.278. Per saldo resteert er een positief saldo van € 814.278. Dit saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve. In de tabel op pagina 4 is dit cijfermatig weergegeven. Het resultaat na bestemming van € 1.644.278 is het saldo vóór het overhevelen van niet bestede budgetten naar het jaar 2013. De financiële analyse per programma geeft de verklaring voor het ontstaan van de afwijkingen. Onder het specifieke kopje “Incidentele budgetten” worden de verschillen binnen de projectmatige budgetten toegelicht. Het saldo (€ 830.000 ongedekt) van deze budgetten wordt voorgesteld over te hevelen naar 2013. Het komt namelijk voor dat activiteiten aan het eind van het boekjaar nog niet zijn opgestart of afgerond. Het is dan noodzakelijk dat het (nog resterende) budget beschikbaar blijft om de activiteit uit te voeren of verder af te ronden. De onderbesteding in 2012 heeft in voordelige zin (voordeel door niet bestede budgetten) het rekeningresultaat beïnvloed. Nu wordt voorgesteld de (restant)budgetten over te hevelen naar 2013.Deze werkwijze is conform de bepalingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Het overhevelen van budgetten is door het jaaroverschrijdende karakter van de activiteiten veelal een gegeven. In het boekwerk “Cijfermatige detailverantwoording 2012” geven wij een specificatie met toelichting van de over te hevelen budgetten. Tenslotte is ook de ontwikkeling in de vermogenspositie van belang om een goed inzicht te krijgen in de financiële positie. De paragraaf weerstandsvermogen gaat in op de samenhang tussen de weerstandscapaciteit (vrij beschikbare eigen vermogen) en het risicoprofiel van onze gemeente. De paragraaf weerstandsvermogen maakt onderdeel uit van het jaarverslag.

5

Samenvatting

In cijfers geeft 2012 het volgende resultaat: -=nadeel, bedragen x € 1.000

Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

Saldo 2012

BATEN Prg.1 Burger, bestuur en dienstverlening

1.549

3.179

870

-2.309

33

19

32

13

8.719

9.337

8.981

-356

607

468

270

-199

2.591

10.968

7.401

-3.567

103

17

106

89

9.344

9.056

9.626

570

Prg.8 Onderwijs en jeugd

1.277

340

424

85

Totaal baten programma’s

24.223

33.385

27.711

-5.674

5.164

5.340

5.383

43

29.198

29.036

29.112

76

1.355

1.244

1.245

1

2.849

2.517

2.671

154

Totaal algemene dekkingsmiddelen

38.566

38.137

38.410

273

TOTAAL BATEN

62.789

71.522

66.122

-5.401

Prg.1 Burger, bestuur en dienstverlening

7.247

8.916

7.441

1.474

Prg.2 Veiligheid en handhaving

3.212

3.329

3.109

221

10.470

12.305

10.843

1.462

Prg.4 Verkeer, vervoer en wegen

6.987

6.098

5.422

676

Prg.5 Wonen en werken

6.504

13.381

10.221

3.159

Prg.6 Sport, cultuur en recreatie

6.833

4.623

4.290

333

20.071

20.043

20.128

-85

Prg.8 Onderwijs en jeugd

6.117

6.492

6.003

489

Totaal lasten programma’s

67.440

75.186

67.458

7.729

-4.651

-3.664

-1.336

2.328

Prg.2 Veiligheid en handhaving Prg.3 Natuur en milieu Prg.4 Verkeer, vervoer en wegen Prg.5 Wonen en werken Prg.6 Sport, cultuur en recreatie Prg.7 Zorg en Welzijn

ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Lokale heffingen Algemene uitkeringen Dividend Overige algemene dekkingsmiddelen

6

LASTEN

Prg.3 Natuur en milieu

Prg.7 Zorg en Welzijn

TOTAAL BATEN MINUS LASTEN Onvoorzien

-96

96

RESULTAAT VOOR BESTEMMING

-4.651

-3.760

-1.336

2.424

Mutaties reserves

5.388

4.197

2.981

-1.216

737

437

1.644

1.207

RESULTAAT NA BESTEMMING

-=nadeel, bedragen in €

Resultaat na bestemming Overheveling (restant)budgetten 2012 (Restant)budgetten Dekking door reserves Nog te dekken Voordelig saldo 2012

1.644.278 2.667.000 1.837.000 -830.000 814.278

Samenvatting

Toelichting programmaverantwoording Onderstaand volgt een toelichting op de belangrijkste resultaten zowel beleidsmatig als financieel per programma. In het jaarverslag zelf vindt u per programma een gedetailleerde toelichting op de resultaten 2012. In het afzonderlijke boekje “Cijfermatige detailverantwoording 2012” is een toelichting op de openstaande kredieten en op de over te hevelen incidentele budgetten opgenomen. Algemeen In de begroting en jaarrekening worden ook programma-overstijgende lasten en baten opgenomen. Belangrijke budgetten betreffen de salarissen, overige personeelskosten en inhuur. In 2012 zijn de loonkosten personeel en bestuur evenals de inhuur van personeel het gehele jaar nauwlettend bewaakt. Er is alleen personeel ingehuurd indien daar budgettaire ruimte voor aanwezig was. Van het beschikbare budget van € 13.768.000 is € 219.000 niet besteed. Bij de overige personeelskosten is een aantal budgetten niet volledig besteed. In totaal een voordeel van € 242.000. Om aan de bezuinigingsdoelstelling op personele formatie te kunnen voldoen, wordt voorgesteld van dit voordeel € 194.000 over te hevelen naar 2013. In 2012 is het nieuwe gemeentehuis in gebruik genomen. Er wordt gewerkt op een zo’n duurzaam mogelijke manier en volgens het flex-concept. Een huis voor de democratie, herkenbaar en open voor een ieder. Een project van jaren maar nu toch gereed. In 2012 is uiteindelijk, na veel beraad, ook besloten om een loket van de gemeente in Gorssel te behouden om zo de dienstverlening voor onze inwoners zo toegankelijk mogelijk te houden. Programma 1 Burger, bestuur en dienstverlening In 2012 is gewerkt aan verdere verbetering van de kwaliteit van dienstverlening. Zo is gestart met de uitvoering van het organisatiebrede project procesmanagement, ter verbetering van onze dienstverlening, interne bedrijfsvoering en ondersteunende informatievoorziening en zijn diverse aanbevelingen uit de klanttevredenheidsonderzoeken uitgewerkt. Grotere financiële afwijkingen programma 1 In financieel opzicht zijn in 2012 de volgende grotere afwijkingen ontstaan, vanwege pensioenverplichtingen is € 116.000 aan extra bijdragen aan de voorziening toegevoegd. Voor nieuwe ontwikkelingen is op diverse stelposten budget gereserveerd. Hierop is in 2012 voor € 257.000 geen beroep gedaan, derhalve een voordeel. In verband met de voorgenomen verkoop van het pand Hoofdstraat 28 was een extra afschrijving geraamd. Doordat het pand na 31 december is verkocht vindt de extra afschrijving niet in 2012 maar in 2013 plaats. Een voordeel van € 575.000. Daar staat tegenover dat ook met het verkoopbedrag van € 2,5 miljoen rekening was gehouden, ook dit wordt 2013, derhalve een nadeel. Binnen de kapitaallasten nieuwbouw gemeentehuis is een voordeel van € 454.000 ontstaan. Diverse incidentele budgetten ten behoeve van e-dienstverlening zijn in 2012 tot een bedrag van € 181.000 niet besteed. Programma 2 Veiligheid en handhaving De gemeente Lochem heeft in 2012 ten volle meegewerkt aan de ontwikkeling van de omgevingsdienst Achterhoek (ODA). Van in eerste instantie de gedachte dat alleen de basistaken zouden worden overgedragen is er uiteindelijk voor gekozen om milieubreed + de WABO brede specialistische taken over te gaan naar de ODA. De daadwerkelijke effectuering heeft plaatsgevonden in 2013. Programma 3 Natuur en milieu Er is gewerkt aan het verbeteren van scheiding van huishoudelijk afval. Huis-aan-huis inzameling van kunststof verpakkingsafval vindt plaats vanaf juni 2012. De raad heeft in 2012 ingestemd met de invoering van marktwerking en introductie van gedifferentieerde tarieven per 1 januari 2013. In januari 2012 heeft de raad de strategische visie beheer openbare ruimte vastgesteld. De strategische visie vormde

7

Samenvatting

mede de basis voor de uitgangspuntennotitie oprichten Bedrijf en Beheer Onderhoud Openbare Ruimte (BBOOR), dat in oktober 2012 door de raad is vastgesteld. De uitgangspuntennotitie wordt nu vertaald in een bedrijfsplan BBOOR, dat in 2013 aan de raad wordt voorgelegd. Grotere financiële afwijkingen programma 3 In 2012 is € 308.000 minder gedoteerd aan de voorziening “Vervanging riolering”, dit heeft te maken met de jaarlijkse rentetoevoeging. Er is per saldo, binnen de incidentele (projectmatige) budgetten, een voordeel van ca. € 240.000 ontstaan. Programma 4 Verkeer, vervoer en wegen In juli 2012 heeft de gemeenteraad besloten het betaald parkeren per 1 januari 2013 op te heffen. Op 17 december 2012 zijn de parkeerautomaten buiten dienst gesteld en is het parkeren omgebouwd naar een parkeerschijfzone (blauwe zone). Er is een studie uitgevoerd naar een inrichtingsvoorstel voor de Traverse Eefde dat voldoet aan de verkeerskundige uitgangspunten en draagvlak heeft in de samenleving. In Eefde is veel consensus met het voorgestelde ontwerp, alleen de locatie van de toekomstige aansluiting van de Schurinklaan is nog punt van discussie. Tevens is dekking gevonden voor een groot deel van de Traverse en is er zicht op aanvullende middelen voor het resterende deel. Grotere financiële afwijkingen programma 4 Doordat in het najaar van 2012 de aanbesteding heeft plaatsgevonden, konden de asfalteringswerkzaamheden aan enkele wegen niet allemaal in 2012 worden uitgevoerd. Dit wordt in 2013, in combinatie met het vervangen van de duiker in de Ooldselaan te Laren, alsnog uitgevoerd. Het niet bestede budget van € 329.000 wordt overgeheveld naar 2013. Programma 5 Wonen en werken In november 2012 heeft de raad ingestemd met deelname in High Port Eefde en een bedrag van € 73.000 beschikbaar gesteld als gemeentelijke bijdrage in de uitvoering. High Port Eefde is een open gebiedsproces om de vele initiatieven 8

en projecten in Eefde met elkaar te verbinden en meerwaarde te creëren. Met betrekking tot de ontwikkeling Kop van Oost (deelgebied 1 en 2 Etalage naar de Toekomst) heeft overleg plaatsgevonden met de Nijha waarin ze hebben aangegeven geen gebruik te maken van de ontbindende voorwaarde. Dit betekent dat er nu getransporteerd kan worden en de gemeente eigenaar wordt van de gronden. Er zijn gesprekken gevoerd met Stemin over verwerving en herhuisvesting. Ook hebben er gesprekken met de provincie plaatsgevonden over een provinciale bijdrage aan de verplaatsing van Stemin. Grotere financiële afwijkingen programma 5 Het resultaat op de bouwgrondexploitaties (lasten minus baten) over 2012 is € 547.000 nadelig. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een hogere dotatie van € 327.000 aan de verliesvoorziening Barchem Zuid. De toename van het geraamde tekort wordt veroorzaakt doordat tijdens het bouwrijp maken, de werkwijze is veranderd ten opzichte van het bestek. En het afsluiten van het complex Laren III met een nog onverkochte kavel. Per saldo levert dit een nadeel van € 106.000 op. Het resultaat op de exploitatie bedrijventerreinen (lasten minus baten) over 2012 is ca. € 172.000 nadelig. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door financiële mutaties binnen Etalage naar de Toekomst, zoals de rentetoevoeging aan de verliesvoorziening en het uit de exploitatie halen van deelplan 1. Naar verwachting wordt bij raadsbesluit d.d. 13 mei 2013, ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is dit nog niet bekend, besloten deelplan 1 uit de grondexploitatie Etalage naar de Toekomst te halen. Per saldo een nadeel van € 328.000. De vrijval van de verliesvoorziening Diekink geeft een voordeel van € 164.000. Nieuwe inzichten in omvang, fasering en invulling van het plan maken een kostendekkende grondexploitatie Diekink mogelijk.

Samenvatting

Programma 6 Sport, cultuur en recreatie De gemeente Lochem heeft eind 2012 5,6 fte aan combinatiefunctionarissen gerealiseerd. Dat is meer dan de doelstelling waarop het haalbaarheidsonderzoek (4,6 fte) zich richtte. In 2012 bood het Rijk de mogelijkheid om meer functionarissen aan te stellen. Zonder inzet van extra dekking bleek dat mogelijk. De functionarissen zijn werkzaam in het onderwijs en sport/cultuur. Ze worden betaald vanuit reguliere gemeentelijke subsidie aan maatschappelijke partners (welzijnsinstelling, bibliotheek, muziekschool) en cofinanciering vanuit het Rijk. De activiteitenbudgetten en sommige activiteitengelden worden betaald door het onderwijs. Door de inzet van deze functionarissen stimuleert de gemeente Lochem de brede schoolontwikkeling en daarmee ontplooiingskansen voor kinderen. Het onderzoek van Viverion naar de haalbaarheid huisvesting DOK-partners in gemeentehuis Lochem heeft geen eenduidig antwoord opgeleverd. Medio 2012 is aanvullend onderzoek uitgevoerd naar mogelijke scenario’s voor een gezamenlijke huisvesting van DOK partners. In december 2012 is gekozen om het beheer en de exploitatie van (welzijns) accommodaties als verantwoordelijkheid te laten bij de maatschappelijke organisaties zelf. Begin januari is dit standpunt teruggekoppeld naar alle hierbij betrokken partijen. Dit heeft nog niet geleid tot definitieve besluitvorming. Partijen onderzoeken nog de mogelijkheid of een gezamenlijke huisvesting gecombineerd kan worden met een ander particulier initiatief. Grotere financiële afwijkingen programma 6 Voor het digitaliseren van het bouwarchief was in 2012 € 140.000 beschikbaar. Hier is in 2012 geen gebruik van gemaakt, daardoor een voordeel. Omdat uitvoering in 2013 plaatsvindt wordt voorgesteld het budget over te hevelen naar 2013. Verder zijn er binnen programma 6 diverse voordelen ontstaan op budgetten voor sport, cultuur en recreatie. Programma 7 Zorg en welzijn De gekantelde verordening en beleidsregels met betrekking tot het WMO-uitvoeringsplan zijn vastgesteld. De medewerkers zijn geschoold in het voeren van een motiverend en gekanteld keukentafelgesprek. Er is over en weer stage gelopen door medewerkers van de gemeente met de SOL (Stichting Ouderenwerk Lochem) om van elkaars werkwijze te leren. Dit is een eerste stap in het toewerken naar een situatie waarbij een burger niet telkens hetzelfde verhaal hoeft te vertellen, afhankelijk van waar hij zich (als eerste) meldt met zijn vraag. Zowel het regionale convenant meldpunt backoffice multiproblemen (centrumgemeente Apeldoorn) als het Zutphense lokale convenant is getekend. Echter, gezien de verschillen tussen lokale zorg en dienstverlenende organisaties van Zutphen en Lochem is de intentie gewijzigd en is er een noodzaak tot lokaal in Lochem vormgeven. Het lokaal functionerende zorgoverleg wordt in 2013 geformaliseerd en uitgebouwd tot een lokaal vangnet Huiselijk geweld en Multi problem. Op deze wijze wordt recht gedaan aan de wettelijke verplichtingen in het kader van de Wet Publieke Gezondheid, de Wet tijdelijk huisverbod en wordt een koppeling gemaakt met de coördinatie van zorg via aansluiting van het CJG in het overleg. De procescoördinatie wordt uitgevoerd als plusproduct door de GGD NOG. Grotere financiële afwijkingen programma 7 Bij uitvoering van de WMO-wrv is in 2012 een voordeel ontstaan van € 300.000. De WMO-wrv is een lastig planbaar budget en omvat de vergoedingen voor vervoer, rolstoelen en woningaanpassingen. Het voordeel is hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere verstrekkingen woningaanpassingen (€ 139.000), rolstoelen (€ 29.000), vervoer (€ 85.000), vervoer-CVV (€ 20.000) en minder externe adviezen (€ 17.000). In 2011 is het overschot op het WWB werkdeel geparkeerd om terug te betalen aan het rijk. De terugbetaling is niet nodig, omdat het overschot verrekend mag worden met de tekorten over de jaren vóór 2011. Een incidentele meevaller van € 141.000.

9

Samenvatting

Programma 8 Onderwijs en jeugd In het kader van passend onderwijs is in maart 2012 besloten tot de realisatie van een Brede school op de locatie de Garve volgens het principe MFA. Tevens is gekozen voor een stevige samenwerking van andere scholen middels gezamenlijk gebruik van accommodaties. Het ontwikkelen van brede scholen in de verschillende kernen is in volle gang. In 2012 is een eerste aanzet gemaakt door kinderopvang organisaties en basisscholen te activeren samen te werken binnen het harmonisatie traject. Het doorontwikkelen van onderwijsachterstandenbeleid wordt meegenomen binnen het harmonisatie proces. Binnen het leerlingenvervoer wordt er meer gestuurd op openbaar vervoer en gezamenlijk reizen in plaats van taxivervoer (uitvoering OV maatje). Het Forseti-onderzoek gaf geen handvatten voor verbreding van het beleid naar bijzondere doelgroepen. Er wordt wel met omliggende gemeenten samenwerking gezocht om langere taxiritten te combineren. Dit heeft tot een forse besparing geleid. Er is in 2012 afgezien van een extra inkomensafhankelijke eigen bijdrage. In 2012 is de locatie van CJG officieel geopend. In 2012 is veel inzet gepleegd op de bekendheid van het CJG bij ouders en professionals. Ook is er veel geïnvesteerd in de samenwerking tussen de organisaties. Er is bijvoorbeeld een start gemaakt met bijeenkomsten om de visie “1 gezin 1 plan” te implementeren. Grotere financiële afwijkingen programma 8 In 2012 ontstond een onderschrijding van € 93.000 van het budget leerlingenvervoer omdat er een aantal routes samengevoegd konden worden, er een aantal leerlingen vanuit Lochem niet meer met een taxi naar islamitisch basisonderwijs in Enschede gaan, er minder leerlingen werden doorverwezen naar Speciaal Onderwijs, er meer gestuurd wordt door de gemeente op openbaar vervoer en gezamenlijk reizen in plaats van taxivervoer en er meer samenwerking gezocht wordt met omliggende gemeente om langere taxitrajecten te combineren. Aan grootonderhoud schoolgebouwen (primair onderwijs), dat voor rekening van de gemeente komt, is € 294.000 minder uitgegeven. Een aantal geprogrammeerde werkzaamheden zijn niet uitgevoerd vanwege het feit dat de investeringen boven de levensduur van de gebouwen zouden komen. 10

Op het gebied van Jeugdzorg worden in verband met de aankomende transities geen langlopende afspraken gemaakt. Dit geeft voor 2012 een voordeel van € 118.000. Algemene dekkingsmiddelen Voor wat betreft de Algemene Uitkering is in 2012 € 176.000 meer ontvangen dan geraamd. Deze mutatie is afkomstig uit de september- en decembercirculaire. Het was niet mogelijk om deze mutatie in de begroting te verwerken, omdat de circulaires pas beschikbaar zijn gekomen na de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012. Daarna is er namelijk geen moment meer waarop de raad nog kan instemmen met een wijziging op de begroting via instrumenten uit de reguliere P&C-cyclus. Door aanpassing van de maatstaven is de WMO-uitkering binnen het Gemeentefonds naar beneden bijgesteld, dit gaf een nadeel van € 100.000.

Samenvatting

Beslispunten De jaarstukken moeten op grond van artikel 198 van de Gemeentewet door de gemeenteraad worden vastgesteld. Wanneer de vastgestelde jaarrekening met controleverklaring van de accountant vóór 15 juli van het jaar volgend op het betreffende jaar bij de provincie wordt ingediend, voldoet de gemeente aan één van de voorwaarden om onder het repressief toezicht te blijven vallen. De accountant heeft twee goedkeurende verklaringen afgegeven, namelijk een verklaring met het oordeel over het getrouwe beeld van de jaarrekening en een verklaring betreffende de rechtmatigheid van de baten, de lasten en de balansmutaties.

Het college van B&W stelt voor in te stemmen met:

Beslispunt 1

Vaststellen van de gemeentelijke jaarstukken 2012.

Beslispunt 2

Het batig saldo van € 1.644.278 als volgt te bestemmen: • dekking exploitatiebudgetten, die overgeheveld worden naar het volgende begrotingsjaar, voor een bedrag van € 830.000; • toevoegen aan de algemene reserve € 814.278

Beslispunt 3

Instemmen met de afgesloten kredieten en de toelichtingen. In de jaarstukken worden kredieten afgesloten en toegelicht. De financiële gevolgen van de af te sluiten kredieten worden meegenomen in de financiële bijstelling bij de Kadernota 2014.

11

Samenvatting

12

2. Programma’s

Programma’s

2. Programma’s Toelichting Indirecte kosten (kostenplaatsen) en incidentele budgetten De loonkosten en indirecte kosten, zoals huisvesting, facilitaire dienstverlening en automatisering zijn programma overstijgende kosten. Via doorbelasting van de kostenplaatsen worden de lasten verdeeld naar de diverse programma’s. Vanwege dit programma overstijgende karakter lichten wij hier eerst de afwijkingen op het niveau van kostenplaatsen toe. Vervolgens wordt per programma een toelichting gegeven op de resterende afwijkingen. Loonkosten en inhuur personeel De budgetten voor loonkosten personeel en bestuur evenals de inhuur van personeel zijn het gehele jaar nauwlettend bewaakt. Er is alleen personeel ingehuurd indien daar budgettaire ruimte voor aanwezig was. Van het beschikbare budget van € 13.768.000 is € 219.000 niet besteed. Overige personeelskosten Bij de overige personeelskosten is een aantal budgetten niet volledig besteed. Voor “werving en selectie” is minder uitgegeven. Door optimaal gebruik te maken van de website www.ikgavoordeachterhoek waren minder advertenties nodig. Daarnaast is voor onder andere bedrijfsgezondheidszorg, levensfase bewust personeelsbeleid, Arbo-voorzieningen en de kerstattentie minder besteed dan begroot. In totaal een voordeel van € 242.000. Om aan de bezuinigingsdoelstelling op personele formatie te kunnen voldoen, wordt voorgesteld van dit voordeel € 194.000 over te hevelen naar 2013.

14

Kapitaallasten De kapitaallasten als gevolg van investeringen worden doorberekend aan de producten. Op alle programma’s tezamen zijn de kapitaallasten € 249.000 lager uitgevallen dan begroot. De grootste afwijking (€ 128.000) betreft de kapitaallasten voor het product “Riolering binnen GRP”. De afwijkingen van de kapitaallasten worden in de financiële analyse per programma toegelicht. De verantwoorde rentebaten bij de algemene dekkingsmiddelen (financieringsresultaat) zijn € 154.000 hoger uitgevallen door enerzijds een voordelig renteresultaat van € 44.000 en anderzijds een hogere toerekening aan bouwgrondexploitaties. Aan de bouwgrondexploitaties is een bedrag van € 495.000 aan rente toegerekend. In de exploitatieopzetten is rekening gehouden met rentetoerekeningen. Wegens bouwrente nieuwbouw gemeentehuis is € 190.000 aan het betreffende krediet toegerekend. In het nieuwbouwkrediet is rekening gehouden met bouwrente. Incidentele budgetten Binnen onze begroting worden voor projectmatige activiteiten incidentele budgetten opgenomen. Voor een aantal incidentele budgetten is de uitvoering nog niet voltooid. Dit wordt doorgeschoven naar 2013. Dit leidt tot een budgettair voordeel in de jaarrekening 2012, bij de resultaatbestemming wordt voorgesteld om de bijbehorende nog niet-bestede en in 2013 noodzakelijke budgetten over te hevelen. Het niet of gedeeltelijk uitvoeren van de toegekende budgetten heeft ook gevolgen voor de geraamde baten. Voor een aantal projecten worden de bijdragen van derden en subsidies ontvangen in 2013. Per programma wordt, indien van toepassing, een toelichting gegeven op de afwijkingen binnen de incidentele budgetten.

Programma 1: Burger, bestuur & dienstverlening

1. Burger, bestuur & dienstverlening Portefeuillehouders: F.J. Spekreijse, B.J. Bussink en T. de la Court

Het programma Burger, bestuur en dienstverlening gaat over de relaties die de gemeente heeft met haar omgeving. Relaties met individuele inwoners, bedrijven, instellingen en maatschappelijke organisaties op het gebied van dienstverlening, burgerparticipatie, bestuurlijke samenwerking en financiële middelen.

15


Doelen & middelen Dienstverlening

Doel: Poort voor de gehele overheid

Beoogd resultaat

Activiteiten

Klantgericht

Klantgericht werken • Optimaliseren processen

Snel en zeker

Processen stroomlijnen • Opzetten BGT • Koppelen BRO-NHR • Uitbouw KCC/Frontoffice nieuw gemeentehuis • Ombuigingsonderzoeken procesmanagement en dienstverlening

Samenwerkingsgericht

Kennis delen door samenwerken

Transparant

Aanbevelingen kto uitwerken

Binnengemeentelijke samenwerking

16

Participatie stimuleren • E-participatie uitwerken • Nota burgerparticipatie doorontwikkelen • Multidisciplinair werkoverleg

Meer inwoners zijn betrokken bij beleid gemeente

Bovengemeentelijke samenwerking Efficiëntere en effectievere resultaten

Gemeentelijke middelen Ondernemend samenwerken

Doel: Rol gemeente is passend en adequaat

Doel: Ambities realiseren door samenwerken Uitvoering bestaand beleid

Doel: Ambities realiseren door cofinanciering

Ondernemende gemeente


1. Burger, bestuur & dienstverlening Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: • Visie op dienstverlening (2007) • De nota burgerparticipatie (2008) • Nota regionale samenwerking (2005) • Nota verbonden partijen (2011)

Effectindicatoren Indicator

Nulmeting Realisatie 2008 2011

Ambitie 2013

Ambitie 2016

Ambitie 2020

7,8

7,7

7,8

1.1 Dienstverlening Totaalscore klanttevredenheid publieksbalie (TNS-Nipo)*

Indicator

7,8

Nulmeting

7,5

Ambitie

Ambitie

2008

2011/2012

Ambitie Realisatie 2012

2014

2020

Percentage inwoners lid van een dorpsraad

15

50

51

55

75

Percentage inwoners voelt zich betrokken bij wijk/buurt *

55

65

80

67

75

50

60

61

65

70

1.2 Binnengemeentelijke samenwerking

Percentage inwoners waardeert inspraak en informatiebijeenkomsten van de gemeente positief **

17

*

De nulmeting in 2008 betrof alleen het kanaal balie. De meting in 2011 was inclusief het kanaal telefonie. In 2013 is de eerstvolgende meting.

** In 2011/2012 is in het onderzoek van BMC (voorheen SGBO) niet meer gevraagd naar het aantal mensen dat lid is van een dorpsraad. Het bleek naar aanleiding van het onderzoek uit 2008 niet relevant om dit te vragen omdat dit een vertekend beeld geeft ( de resultaten van het onderzoek zijn niet onderverdeeld per kern. Om per kern representatieve uitspraken te doen is het nodig een veel groter aantal vragenlijsten toe te zenden en hiervoor ontbraken de middelen) Besloten is deze indicatoren in het vervolg hier niet meer te vermelden omdat er zoveel verschillende beleidsterreinen actief zijn op dit onderwerp. Het is beter om per onderwerp een gerichte evaluatie te houden.


1.1 Dienstverlening Doel Een klantgerichte dienstverlenende organisatie als eerste overheid naar burgers, bedrijven en instellingen in 2015/2016

Beoogd resultaat 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4

Vertrouwen van burgers, bedrijven en instellingen in een klantgerichte (meedenken en met kennis van zaken) behandeling van hun verzoeken door de gemeente Lochem. Een efficiënt (snel en zeker) werkende organisatie Een samenwerkingsgerichte organisatie Een transparante organisatie

18

Klantgerichte benadering Activiteit

Klantgericht werken

Wel uitgevoerd In 2012 is gestart met de uitvoering van het organisatiebrede project procesmanagement, ter verbetering van onze dienstverlening, interne bedrijfsvoering en ondersteunende informatievoorziening. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de vraag of het product nodig is, of alle processtappen toegevoegde waarde hebben, aan minder regels, aan minder indieningsvereisten en aan de vraag of uitvoering van processtappen door anderen kan worden uitgevoerd . Waar mogelijk worden de processen gedigitaliseerd. Gestart is in 2012 met een drietal pilotprocessen: subsidies, WABO en bestemmingsplannen. In 2013 worden deze projecten afgerond en worden andere processen onder de loep genomen. Ter voorbereiding op de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis is organisatiebreed extra aandacht geschonken aan digitaal (zaakgericht) werken, aan de benodigde technische infrastructuur voor elektronische dienstverlening in het nieuwe gebouw, aan de inrichting van het gebouw waaronder de publieksruimten en is besluitvorming voor het burgerzakenloket Gorssel voorbereid. Het KCC stond in 2012 vooral in het teken van verdere uitbouw. Er was aandacht voor opleidingen, overdracht van uitvoeringstaken uit de backoffice naar het KCC, zoals burgerzaken, afvalbeleid, schuldhulpverlening en verloren en gevonden voorwerpen. Er is o.a. gewerkt aan verbetering van de telefonische bereikbaarheid, werken op afspraak, nieuwe openingstijden en een nieuw klantgeleidingssysteem is geïmplementeerd. In het kader van het project Begrijpelijk communiceren is gestart met de cursus begrijpelijk schrijven. Niet uitgevoerd Implementatie van verbeterde pilotprocessen is in 2012 nog niet gelukt maar zal in 2013 worden uitgevoerd.


Sport en spel Snel en zeker (een efficiënt werkende organisatie) Activiteit

Processen stroomlijnen

Wel uitgevoerd De koppeling van de basisregistraties BAG en GBA is afgerond waardoor de GBA nu altijd gebruik maakt van de actuele adresgegevens. De voorbereiding voor de landelijk verplichte koppeling BAG-WOZ per 1 februari 2013 is in 2012 opgestart. Na deze koppeling is er meer inzicht in de kwaliteit, actualiteit en volledigheid van het WOZ-bestand. Voor een betere en snellere dienstverlening moeten gegevens waarop de dienstverlening is gebaseerd in hoge mate beschikbaar en van goede kwaliteit zijn. Om dit te bereiken is in 2012 een gegevensmagazijn en een distributieapplicatie geïmplementeerd (midoffice). Hiermee kunnen alle beschikbare gegevens, waaronder de inmiddels beschikbare basisregistraties digitaal gedistribueerd en gesynchroniseerd worden. Deze oplossing biedt naast routering en distributie van gegevens de mogelijkheid tot het eenvoudig en gebruiksvriendelijk raadplegen van zowel binnengemeentelijke als landelijke gegevens. Inmiddels is het gegevensmagazijn gekoppeld met de bevolkingsadministratie, belastingen, het zaaksysteem, de bestaande website, vergunningen en handhaving, onderwijs, het financiële systeem en sociale zaken (Het Plein). Voor de (verplichte) Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is een projectplan opgesteld. Vanuit efficiency overwegingen is gekozen het opstellen van een kaart waarin ook de geografische beheerelementen die nodig zijn voor een efficiënt beheer van de openbare ruimte, in deze kaart op te nemen. Uitvoering van dat plan zal in 2013/2014 plaats vinden. In 2012 zijn enkele bijeenkomsten bezocht over (verplichte) invoering van de basisregistratie Ondergrond. Er zijn voorbereidingen getroffen voor verplichte levering van de benodigde gegevens op het terrein van sonderingen, boringen enz. aan de landelijke voorziening. In de toekomst ( fase 2) worden ook gegevens over archeologie in de BRO opgenomen. In 2012 is, een vervolgstap gemaakt op de volledige digitalisering van het WABO-proces door verkenning van de mogelijkheden voor digitaal toezicht en handhaving buiten. In 2013 wordt gestart met een test en bij een positief resultaat, met implementatie van een volledig digitaal proces voor bouwtoezicht en -handhaving in het veld. Met ondersteuning van de VNG zijn voorbereidingen getroffen voor een gezamenlijke aanbesteding, aankoop en verwerving van de burgerzakenmodules in het kader van de modernisering GBA. Wegens te weinig landelijke belangstelling ging deze aanbesteding niet door. Nu zijn we bezig de aanbesteding in 2013 voor te bereiden. Dan zal ook gestart worden met de implementatie van deze modules, hetgeen ook grote impact heeft op de werkprocessen. Niet uitgevoerd De koppeling van het gegevensmagazijn met de BAG, met de nieuwe website en met de Kamer van Koophandel voor verkrijging van actuele namen en adressen van niet-natuurlijke personen kan door extern oponthoud pas in 2013/2014 plaats vinden.

19


Samenwerkingsgerichte organisatie Kennis delen door samenwerking

Activiteit

Wel uitgevoerd Binnen de organisatie wordt gebouwd aan een nieuwe website die voldoet aan de landelijke webrichtlijnen. Waar mogelijk wordt bij de inrichting ervan rekening gehouden met de levensgebeurtenissen van onze inwoners als basis. Ook in 2012 is veelvuldig gebruik gemaakt van de uit de landelijke samenwerkingsvormen, zoals KING, voortvloeiende producten, diensten en ondersteuning. Niet uitgevoerd Oplevering ervan heeft door externe factoren niet in 2012 plaats kunnen vinden maar wordt in 2013 afgerond

Transparante organisatie Activiteit

Aanbevelingen klanttevredenheidsonderzoeken uitwerken

Wel uitgevoerd Diverse maatregelen om de inrichting te verbeteren. Deze zijn meegenomen bij de inrichting van de publieksruimte in het nieuwe gemeentehuis. Er is nader onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de openingstijden aan te passen aan de wensen van de klant. Dit heeft geresulteerd in aanpassing van de openingstijden. Werken op afspraak invoeren. In het najaar van 2012 heeft een pilot plaats gevonden. Op dit moment wordt gewerkt 20

op afspraak. Ontwikkeling 1e lijn KCC. Hierdoor komen er meer kennis en vaardigheden, waardoor de klant beter en sneller geholpen kan worden. In 2012 hebben de medewerkers van het KCC de nodige opleidingen gevolgd. Er wordt meer managementinformatie gegenereerd, bijvoorbeeld door aanschaf van een klantgeleidingssysteem en software voor managementinformatie telefooncentrale. Kwaliteitshandvest invoeren. Dit is een instrument om (beter) te kunnen sturen op de dienstverlening. Het hebben van een dergelijk middel draagt ook bij aan een hogere score in de Benchmark Publiekszaken. In 2012 is het handvest ingevoerd. Periodiek wordt het gescreend en waar nodig aangepast. Verbeteren huidige website en digitale dienstverlening. Hiervoor is in het najaar van 2012 een apart project opgestart. In 2013 zal de vernieuwde website “de lucht in gaan”. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


1.2 Binnengemeentelijke samenwerking Doel De gemeente wil in iedere situatie de meest passende en adequate rol aannemen in haar contact met inwoners, bedrijven en bezoekers van onze gemeente.

Beoogd resultaat 1.2.1 Meer inwoners zijn betrokken bij het beleid van de gemeente.

Meer inwoners zijn betrokken Activiteit

Participatie stimuleren

Wel uitgevoerd De doorontwikkeling van de nota burgerparticipatie loopt parallel met de nota regisserend Lochem. 21

Niet uitgevoerd Er is geen capaciteit geweest om vormen van e-participatie uit te werken. Er is geen nieuwe of aangepaste nota burger-participatie aangeboden als gevolg van de ontwikkelingen op het gebied van de regisserende gemeente en noodzakelijke ombuigingen.

1.3 Bovengemeentelijke samenwerking Doel Gemeentelijke taken uitvoeren en ambities realiseren samen met andere gemeenten en organisaties.

Beoogd resultaat 1.3.1

Meerwaarde door efficiënte en effectieve samenwerking met andere gemeenten en organisaties.

Binnen het item van bovengemeentelijke samenwerking zijn geen speerpunten benoemd. In 2012 vond uitvoering van bestaand beleid plaats.


1.4 Gemeentelijke middelen Doel Ambities realiseren door via cofinanciering deel te nemen aan projecten waaraan ook derden een wezenlijke bijdrage leveren.


Samenwerkingsgerichte, ondernemende gemeente die snel en adequaat reageert op zich voordoende initiatieven.

Samenwerking en ondernemen Activiteit

De ondernemende gemeente

Wel uitgevoerd Voor het jaar 2012 was geen nieuw budget beschikbaar gesteld door de raad voor “de ondernemende gemeente”. 22

Er was nog wel budget beschikbaar vanuit 2011 en de reserve “De ondernemende gemeente” voor in totaal € 182.985. Vanuit dit budget hebben de volgende projecten een bijdrage toegekend gekregen:

Onderwerp

Bijdrage “ondernemende gemeente 2012”

High Port Eefde

€

Stedendriehoek Onderneemt 2012 Business Match Oost 2012 Goed boeren in kleinschalig landschap Herinrichting terrein Den Oldenhof

Overige bijdragen (subsidies, etc.)

73.000

Diverse

€

28.288

€

238.712

€

15.000

€

45.000

€

27.132

€

70.000

€

20.000

€

75.930

Lochemse uitdaging 2012

€

5.000

€

15.000

TOTAAL

€ 168.420

zie raadsbesluit 5 november 2012

Rekening houdend met de nog uit te voeren projecten resteert er een restant budget van € 14.565 in de reserve“De ondernemende gemeente”. Dit restant blijft beschikbaar voor projecten in 2013. Een deel van de bovenstaande projecten is niet volledig uitgevoerd en besteed in 2012 en loopt door in 2013. Derhalve wordt bij deze jaarrekening voorgesteld een aantal budgetten over te hevelen naar 2013. Niet uitgevoerd Niet van toepassing


Programma overstijgende risico’s Verkoop gemeentelijke panden Toelichting: In het kader van de nieuwbouw van het gemeentehuis is rekening gehouden met de opbrengst van de bestaande panden. Als de werkelijke opbrengsten lager zijn dan geraamd is de beschikking over de algemene reserve groter dan de toevoeging aan de reserve. Beheersmaatregelen: De uitkomsten van de huidige lopende opties (KCC, DOK) actief volgen. In afwachting van de resultaten actief zoeken naar alternatieven en mogelijkheden op de verkoopmarkt onderzoeken. Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 60% (60% van € 5.160.000 = € 3.096.000).

Wet houdbaarheid overheidsfinanciën Toelichting: Het wetsvoorstel bepaalt dat niet alleen het Rijk maar ook de gemeenten zich moeten houden aan de doelstellingen uit het aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact. Deze doelstelling wordt afgemeten door het saldo van uitgaven en inkomsten in enig jaar (kasbasis). Het risico van invoering van deze Wet bestaat uit mogelijke kapitaalvernietiging als gevolg van het eventueel gedwongen gespreid uitvoeren van investeringen en strafmaatregelen bij overschrijding van de norm. Op basis van de circulaires Gemeentefonds worden de consequenties en risico’s nader bekeken en geconcretiseerd. Beheersmaatregel: Tot de invoering de berichtgeving van het Rijk en de VNG volgen. Afhankelijk van de uitwerking van de wet het investeringsniveau zodanig sturen dat er geen strafmaatregelen worden geriskeerd. Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage: 50%, omvang: p.m.

Toerekening van interne uren aan kapitaalwerken en grondexploitaties Toelichting: Bij de voorbereiding en uitvoering van kapitaalwerken en grondexploitaties worden interne uren ingezet. Op jaarbasis wordt hier een bedrag van € 675.000 aan toegerekend. Gezien het aflopende aantal projecten zal bekeken worden of het taakstellende bedrag (deels) kan worden afgebouwd of op een andere manier ingevuld kan worden. Beheersmaatregel: Op basis van tijdregistratie periodiek rapporteren en rappelleren. Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage 20% (20% van € 675.000 = € 135.000).

Garanties Toelichting: Door de gemeente is in het kader van de maatschappelijke taak garantie verleend aan verenigingen, stichtingen en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) voor een totaalbedrag van € 66,6 miljoen. De grootste component betreft het waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) met € 64,5 miljoen, maar hier loopt de gemeente weinig risico op basis van de achtervangpositie van het WSW. Totaalbedrag van de garanties waarover de gemeente risico loopt bedraagt € 2,1 miljoen. Beheersmaatregel: De conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek van de VNG inzake de WSW verder uitwerken en inzichtelijk maken. Voor de overige garanties geldt dat de gemeente afhankelijk is van de bedrijfsvoering en (financiële) resultaten van de derden aan wie de garanties zijn verstrekt. Het periodiek monitoren is hier de juiste beheersmaatregel waarvoor concrete afspraken moeten worden gemaakt gekoppeld aan het risicomanagement. Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 2,1 miljoen = € 210.000).

23


Wat heeft het gekost? Prg.1 Item

Burger, bestuur en dienstverlening Omschrijving

1.1 1.2 1.3 1.4

1.1 1.2 1.3 1.4

- = nadeel, bedragen x € 1.000 Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

dienstverlening * binnengemeentelijke samenwerking bovengemeentelijke samenwerking gemeentelijke middelen Totaal lasten

150 100 6.997 7.247

205 95 8.615 8.916

106 72 7.263 7.441

99 23 1.352 1.474

dienstverlening * binnengemeentelijke samenwerking bovengemeentelijke samenwerking gemeentelijke middelen Totaal baten

26 1.523 1.549

3.179 3.179

870 870

-2.309 -2.309

-5.697

-5.737

-6.572

-835

Totaal programma 1

Saldo 2012

* Ramingen zijn ondergebracht bij diverse programma onderdelen

Analyse | Programma 1 24

Financiële analyse lasten programma 1 Op basis van de actuariële berekeningen van de pensioenverplichtingen zijn in 2012 extra bijdragen aan de voorzieningen gedaan, een nadeel van per saldo € 116.000. Vanwege aanbestedingsvoordelen zijn budgetten met betrekking tot communicatie verlaagd. In 2012 zijn desondanks de uitgaven nog ruim onder het resterende beschikbare budget gebleven. Per saldo een voordeel van € 26.000. Bekeken wordt of deze lijn structureel is zodat de begroting kan worden bijgesteld. Naast de beschikbare budgetten voor de producten kent programma 1 ook nog diverse stelposten. Onderstaand volgt een overzicht van deze stelposten met een totaal voordeel van € 257.000: Via de Algemene uitkering van het rijk ontvangen wij middelen voor nieuw beleid. De regel is dat middelen beschikbaar komen in de begroting op het moment van het vaststellen van het nieuwe beleid. In 2012 valt € 120.000 vrij. Hiervan was € 28.000 bestemd voor toezicht en handhaving kwaliteit kinderopvang en € 92.000 voor bijzondere bijstand. Ook reserveren wij (via de stelpost werkprogramma) binnen onze begroting middelen voor nieuw beleid. Bij raadsbesluit worden deze middelen ter beschikking gesteld. In 2012 zijn de volgende voornemens niet aan de raad voorgelegd, met als gevolg dat de budgetten voor 2012 nu vrijvallen ten gunste van het jaarrekeningresultaat: Budget Dienstverlening (WION: clic-service € 29.000) is nog niet aangevraagd. Budget implementatie integraal veiligheidsbeleid (€ 10.000) is nog niet aangevraagd. Budget Maatschappelijke opvang (€ 10.000) is nog niet aangevraagd. Naar aanleiding van ontwikkelingen rondom de buitendienst van de afdeling openbare Werken (BBOOR) wordt tractie niet vervangen. De benodigde vervangingen worden met afzonderlijke voorstellen aan de raad voorgelegd. Dit heeft in 2012 niet plaatsgevonden. Een voordeel van € 29.000. Voor de Regeling Leegstand schoolgebouwen is m.i.v. 2012 budget (€ 40.000) gereserveerd. Met de uitwerking is gebleken dat er vanaf 2013 gedeeltelijk budget benodigd is, het budget 2012 valt hierdoor incidenteel vrij. Met de ombuigingen 2012 zijn de meerjarig vrijvallende voordelen verwerkt in de begroting. De stelpost prijscompensatie wordt jaarlijks vooraf bepaald aan de hand van normen. De daadwerkelijke ophoging van budgetten met prijscompensatie wijkt af door (autonome) ontwikkelingen binnen de budgetten. In 2012 een incidenteel voordeel van € 19.000.


In 2012 is in verband met de voorgenomen verkoop van het pand Hoofdstraat 28 € 671.000 aan extra afschrijvingen geraamd. Doordat het pand na 31 december is verkocht vindt de extra afschrijving niet in 2012 maar in 2013 plaats. De werkelijke kapitaallasten zijn daarom uitgekomen op € 96.000 (reguliere afschrijving en rente). Hier staat tegenover dat de extra afschrijvingen worden gedekt door de algemene reserve aan te wenden. Deze aanwending heeft nu ook niet plaats gevonden. Voor 2012 zijn kapitaallasten geraamd voor het nieuwe gemeentehuis. Over de boekwaarde per 1 januari 2012 zijn de rentelasten verantwoord. Dit gaf een incidentele meevaller van € 454.000. Tegenover dit voordeel staat een lagere onttrekking uit de reserve kapitaallasten. Incidentele budgetten Diverse incidentele budgetten ten behoeve van e-dienstverlening zijn in 2012 tot een bedrag van € 181.000 niet besteed. Budgetten zijn beschikbaar voor projecten als: uitbouw KCC, WABO, Website, Midoffice, Basisregistraties, zaakgewijs werken en de opleidingen mediationvaardigheden en begrijpelijk communiceren met als doel de dienstverlening te verbeteren en uitvoering te geven aan het NUP. Het programma verbetering dienstverlening loopt door tot 2015/2016 overeenkomstig het NUP en onze visie op dienstverlening “Waarmee kan ik u van dienst zijn”. Financiële analyse baten programma 1 De overdracht van het gemeentehuis in Gorssel heeft plaatsgevonden op 9 januari 2013. Op basis van de transportdatum wordt de verkoopsom in het boekjaar 2013 verantwoord. Doordat de ontvangst begroot was voor 2012, geeft dit in de jaarrekening van 2012 binnen programma 1 een nadeel van € 2,5 miljoen. De ontvangen leges voor afgifte van reisdocumenten, rijbewijzen, burgerlijke stand et cetera zijn in totaliteit € 29.000 hoger uitgevallen dan begroot. Bekeken wordt of deze lijn (deels) structureel is zodat de begroting kan worden bijgesteld. Over de jaren 2007 tot en met 2011 is bezwaar gemaakt tegen de loonbelastingafdrachten. Het bezwaarschrift is toegewezen en heeft geresulteerd in een teruggaaf van € 50.000. In 2012 is restgrond verkocht. De ondergrond van een zendmast aan de Enkweg werd via een opstalrecht aan de provider beschikbaar gesteld. De provider heeft verzocht de ondergrond te kunnen kopen. Hieraan is medewerking verleend onder het vervallen verklaren van het opstalrecht. Een opbrengst van € 13.000. Er is een voordeel ontstaan als gevolg van een nabetaling van € 22.000 van de koper van het voormalige gemeentelijke opslagterrein aan de Veerweg te Gorssel. De nabetaling werd invorderbaar op het moment dat het bestemmingsplan ten behoeve van het oprichten van een schuilgelegenheid in de inmiddels gerealiseerde zorgtuin van kracht werd.

25

Programma 2: Veiligheid & handhaving

26


2. Veiligheid & handhaving Portefeuillehouder: F.J. Spekreijse

Het programma Veiligheid en Handhaving draagt bij aan een veilige en prettige leefomgeving, biedt waarborgen ter voorkoming van rampen en grote ongeregeldheden en ziet toe op een adequate uitvoering van wettelijke regelingen op het gebied van milieu, bouwen en de leefomgeving. Onderdelen van het programma zijn: openbare orde en veiligheid, brandweer, rampenbestrijding en handhaving.

27


Doelen & middelen Openbare orde Beoogd resultaat

Activiteiten

Minder overlast

Uitvoering bestaand beleid

Regionale brandweer samenwerking

Brandweerclustering uitwerken en ombuigingsonderzoek VNOG

Voldoende flankerend veiligheidsbeleid

Beleidsontwikkeling veiligheid • Integraal veiligheidsplan / NOG Veiligerhuis

Rampenbestrijdingsorganisatie voldoet aan regelgeving

Website en risicokaart

Handhaving

28

Doel: Goed en veilig leven

Doel: Veilig leven tegen zo laag mogelijke kosten voor burgers en bedrijven

Minder overtredingen

Integraal en programmatisch werken • Handhavingsprogramma 2011-2012 uitvoeren

Vermindering lastendruk

Oplossingsgericht handhaven invoering regionale uitvoeringsdiensten


2. Veiligheid & handhaving Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: • Nota Integraal Veiligheidsbeleid 2008 • Kadernota integraal veiligheidsbeleid (2008) • Beleidsnota Handhaving 2011 – 2014 Samen zijn we één (2011) • Notitie inzake permanente bewoning recreatieverblijven (1994) • Vervolgnotitie inzake permanente bewoning van recreatieverblijven (1997) • Voortgangsnota bestrijding permanente bewoning recreatieverblijven (2002)


Nulmeting 2011

Ambitie Realisatie 2012 2012

Ambitie 2014

Ambitie 2020

Handhaving algemeen De medewerkers werken bij alle acties conform het opgestelde beleid (oplossingsgericht, conflictvoorkomend enz.)

50%

50%

*

75%

95%

90%

90%

90%

95%

95%

30%

50%

40%

90%

90%

Klachten/meldingen met een prioritair karakter worden binnen 24 uur opgepakt Bij projecten in het kader van slim handhaven wordt door de klant spontaan meegewerkt

* Er is in 2012 continu ingezet op conflictvoorkomend en oplossingsgericht werken. Dit blijkt in de praktijk echter niet te meten. Deze effectindicator komt voor het komende jaar te vervallen.

29


30

2.1 Openbare orde Doel Inwoners en bezoekers kunnen op een goede en veilige wijze met en naast elkaar wonen, werken en ontspannen.

Beoogd resultaat 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4

Minder problemen op het gebied van overlast (o.a. hondenpoep, hangjongeren) Brandweerclustering is nader uitgewerkt Voldoende flankerend veiligheidsbeleid Rampbestrijdingsorganisatie voldoet aan gewijzigde regelgeving

Brandweersamenwerking Activiteit

Brandweerclustering uitwerken

Wel uitgevoerd Per 1 januari 2012 zijn de brandweervrijwilligers overgegaan naar de VNOG en zijn dienstverleningsafspraken gemaakt over de PIOFACH taken, welke de gemeente niet langer doet. Regionaal is besproken verdere uitvoering te geven aan mogelijke bezuinigingen. Overdracht voertuigen is nog niet gerealiseerd, regionaal is nog geen voorstel daartoe opgesteld.


Flankerend beleid veiligheid Activiteit

Beleidsontwikkeling veiligheid

Wel uitgevoerd Het Integraal Veiligheidsplan 2012-2015 is door de gemeenteraad vastgesteld op 10 september 2012. Dit plan is in samenwerking met het Openbaar Ministerie Zutphen-Arnhem, de brandweerclusters EVA (Epe, Voorst, Apeldoorn) en IJsselstreek (Brummen, Lochem, Zutphen) en het politiedistrict IJsselstreek opgesteld door de gemeenten Brummen, Lochem, Voorst en Zutphen. Dit Integraal Veiligheidsplan geeft voor de komende jaren richting aan het veiligheidsbeleid in het politiedistrict IJsselstreek. Het fungeert als referentiekader voor nieuw beleid, voort te zetten bestaand beleid en verder ontwikkelen van integrale samenwerking. Niet uitgevoerd Niet van toepassing

Adequate rampbestrijdingsorganisatie Activiteit

Crisisbestrijding / Realiseren website en verspreiden van risicokaart

Wel uitgevoerd De implementatie van de Wet op de Veiligheidsregio’s is in gang gezet. In 2012 hebben alle medewerkers en bestuurders van de deelnemende gemeenten, ook uit Lochem, welke een functie binnen de nieuwe rampenstructuur hebben een eerste training gehad. Dit proces wordt voortgezet in 2013. Daarnaast is er voor de mensen die een rol hebben in de gemeentelijke rampenorganisatie een website ingericht voor de 22 gemeenten in het VNOG-gebied. De calamiteitenkaart is huis aan huis verspreid. Op deze kaart staat wat te doen bij een bepaalde crisis (bijvoorbeeld stroomstoring). Tevens staan op deze kaart belangrijke telefoonnummers vermeld. Niet uitgevoerd Inventarisatie en actualisatie van risicovolle locaties is ten dele uitgevoerd. De inventarisatie en met name de actualisatie vergt meer tijd dan was voorzien. Dit is dan ook nog niet afgerond en loopt nog steeds.

Risico’s Openbare orde Clustervorming brandweer Toelichting: Op grond van de Wet op de Veiligheidsregio’s zijn Lochem, Zutphen en Brummen in 2010 geformeerd tot het brandweercluster IJsselstreek. De financiële harmonisatie zal in 2013 zijn beslag krijgen. Naar verwachting zal de gemeente Lochem, na een ingroeiperiode van vier jaar, structureel meer moeten bijdragen. Ook de door het Rijk aangepaste werkkostenregeling zal naar verwachting extra kosten voor de gemeenten met zich meebrengen. Beheersmaatregelen: Aan de hand van de voorstellen tot harmonisatie de raad keuzes laten maken waarmee kosten kunnen worden bespaard; De VNOG kenbaar maken geen extra kosten te willen en kunnen maken voor de werkkostenregelingen van de vrijwilligers; Intern capaciteit behouden voor het uitvoeren van preventie en handhavingstaken op het gebied van de brandweerzorg; Overdracht van materiaal alleen indien het kostenneutraal of kostenbesparend kan plaatsvinden. Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage 90% (oplopend naar 90% van € 121.000 = € 109.000 in 2016)

31


2.2 Handhaving 32

Doel Een zo veilig mogelijke leef/werkomgeving voor burgers en bedrijven, waarbij de administratieve lasten voor burgers en bedrijven zo laag mogelijk zijn.


Minder overtredingen op prioritaire aspecten/risico aspecten als gevolg van integraal en programmatisch

2.2.2

Vermindering lastendruk /verhoging kwaliteit door samenwerking en oplossingsgericht te handhaven.

werken.

Minder overtredingen op prioritaire aspecten Activiteit

Integraal en programmatisch werken

Wel uitgevoerd Voor 2012 is een handhavingsprogramma opgesteld. In grote lijnen is dit programma uitgevoerd. Deze werkzaamheden zijn verricht vanuit een pro-actieve, oplossingsgerichte houding met oog voor de prioriteiten. Daar waar koppelingen gelegd kunnen worden heeft dit ook plaatsgevonden. Niet uitgevoerd Zowel op het terrein van de controle in het kader van brandveiligheid, maar ook bij de reguliere bouwcontrole zijn er minder controles uitgevoerd dan gewenst. Dit heeft enerzijds te maken met de weerbarstigheid van de problematiek, de gekozen methodiek van werken (meedenken met de klant, oplossingsgericht) en anderzijds heeft dit te maken met de vele uren die gestoken zijn in niet productieve activiteiten zoals RUD en ontwikkeling digitaal toezicht. Tenslotte is er in 2012 sprake geweest van een schommelende bezetting (formatie).


Vermindering lastendruk Activiteit

Oplossingsgericht handhaven

Wel uitgevoerd Oplossingsgericht handhaven is een stijl van handhaven. Deze stijl van handhaven wordt dagelijks benadrukt en wordt op casus niveau geëvalueerd. Er wordt steeds meer geïnvesteerd in de relatie met de klant. De doe het zelf controles die voor het eerst in 2011 zijn toegepast dragen bij aan de vermindering van de lastendruk. Daarnaast is ook in 2012 gewerkt met gericht opgestelde checklisten waarbij voornamelijk gecontroleerd wordt op de in het beleid genoemde prioriteiten. Niet uitgevoerd Niet van toepassing

Activiteit

Invoering Regionale uitvoeringsdiensten

Wel uitgevoerd De gemeente Lochem heeft in 2012 ten volle meegewerkt aan de ontwikkeling van de omgevingsdienst Achterhoek (ODA). Van in eerste instantie de gedachte dat alleen de basistaken zouden worden overgedragen is er uiteindelijk voor gekozen om milieubreed + de WABO brede specialistische taken over te gaan naar de ODA. De daadwerkelijke effectuering heeft plaatsgevonden met ingang van 1 april 2013. Niet uitgevoerd Zoals reeds hierboven vermeld is de ruime inbreng van onze kant richting ODA ten koste gegaan van de ontwikkeling 33

van het team handhaving. Te denken valt aan doorontwikkeling processen, kengetallen en monitoring.


Veiligheid en handhaving Omschrijving

2.1 2.2

2.1 2.2


Begroting 2012

Werkelijk 2012

openbare orde handhaving Totaal lasten

2.084 1.127 3.212

2.302 1.028 3.329

2.119 990 3.109

183 38 221

openbare orde handhaving Totaal baten

33

19

32

13

33

19

32

13

-3.179

-3.310

-3.076

234

Totaal programma 2

Saldo 2012


Analyse | Programma 2 Financiële analyse lasten programma 2 In het kader van rampenbestrijding is door gezamenlijke inkoop en minder op te leiden mensen een voordeel van € 27.000 behaald. Voor de komende jaren is het budget al met € 15.000 naar beneden bijgesteld. In 2012 is aan het vrijwillig brandweerpersoneel de vergoeding over 2011 uitbetaald, terwijl het budget al volledig was overgedragen aan de regionale brandweer. Dit gaf een incidenteel nadeel van € 40.000, daarentegen is de werkelijke vergoeding over 2012 € 25.000 lager uitgevallen. De vergoeding aan vrijwilligers varieert jaarlijks. Ten behoeve van de harmonisatie brandweertaken binnen de cluster IJsselstreek hebben wij budget uit 2011 overgeheveld naar 2012. Bij de uitwerking bleek dit extra beschikbare budget niet nodig. Een incidenteel voordeel van € 60.000. Daarnaast houdt de VNOG in de begroting rekening met de BTW-component en belast daarmee ook onze bijdrage. De VNOG heeft aangegeven over 2011 en 2012 de BTW-component niet in rekening te brengen, dit geeft een incidenteel voordeel van € 75.000. Door de gewijzigde manier van handhaven vinden er minder onderzoeken plaats. Dit gaf in 2012 een voordeel van € 20.000. Het voordeel is incidenteel, per 2013 maken wij kosten (€ 10.000) voor licenties voor het digitaal handhaven en de bijdrage aan de ODA per 1 april 2013. Op kapitaallasten is een voordeel van € 54.000 ontstaan, dit betreffen uitgestelde brandweerinvesteringen, zoals vervanging C-2000-apparatuur, in verband met de regiosamenwerking. Financiële analyse baten programma 2 Geen grote afwijkingen

34

Programma 3: Natuur & milieu

3. Natuur & milieu Portefeuillehouder: T. de la Court

Het programma omvat huishoudelijk afval en milieu, groen, ongediertebestrijding, begraafplaatsen en riolering.

35

Programma 3: Natuur & Milieu

Doelen & middelen Duurzaamheid

Doel: Klimaatneutrale gemeente

Beoogd resultaat

Activiteiten

Belangrijk deel Lochem is in 2030 zelfvoorzienend in energie

Roadmap klimaatneutrale kernen Ombuigingsonderzoeken terugverdienen middelen duurzaamheid

Duurzaam bouwen

Duurzaam bouwen implementeren • Voorlichting en subsidiemogelijkheden onderzoeken

Minder energiegebruik woningen

Energiebesparingsmaatregelen bestaande woningvoorraad • Vormen van coalitie

Duurzame energie landschappen

Duurzame energielandschappen realiseren • Uitvoeringsplan ADEL • Onderzoek voor LochemEnergie

Biomassa

Biomassa in de regio Stedendriehoek • Uit te voeren biomassa projecten worden bekend

Milieu

Doel: Vermindering huishoudelijk restafval

36

Reductie tot 120 kg restafval per inwoner in 2020

Groen

Doel: Kwaliteit natuur en landschap behouden en versterken

Subsidiemogelijkheid landschapsbeheer

Groen

Scheiding van huishoudelijk afval verbeteren • Voorstel over verbeterde inzamelstructuur • Beoordeling kostenstructuur Berkel Milieu

Groen-Blauwe diensten uitvoeren

Doel: Openbaar groen voldoet aan groenvisie

Onderhoud groen is volgens basisniveau

Riolering

Ombuigingsonderzoeken BBOOR

Doel: Duurzaam transport en inzameling regen- en afvalwater

Rioolbeheer voldoet aan regelgeving

Verbreed GRP opstellen Samenwerken in de afvalketen Vervanging en renovaties bestaande riolering onderzoek naar innovatief rioolbeheer


3. Natuur & milieu Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: Nationale en provinciale nota’s: • Gelders Milieu Plan 4 • Gelders Klimaatprogramma: Aanpakken en aanpassen • VROM programma: Schoon & Zuinig • Klimaatschetsboek Gelderland • Beleidsnotitie Klimaatadaptatie VROM • Contourennota Klimaat Nota’s van de gemeente: • Milieujaarprogramma (2012) • Klimaatbeleid (2008) • Raamprogramma klimaatbeleid (2009) • Duurzaam bouwen beleid (2009) • Programma duurzame energielandschappen (2011) • Rural Alliances (2012) • Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2012 - 2016 (2012) • Groenvisie (2006)




Ambitie 2014

Ambitie 2020

170

120

Milieu Restafval in kg per inwoner

250

249

Glas in kg per inwoner

24

Oud papier in kg per inwoner

79 8

Kunststof in kg per inwoner

245

249

22

24

24

25

27

72

79

78

82

90

5

8

9

10

15

37


3.1 Duurzaamheid Doel Een klimaatneutrale gemeente in 2030.


In 2030 is Lochem voor een belangrijk deel zelfvoorzienend in energie door optimaal gebruik te maken van lokale duurzame energiebronnen, zoals zon, wind en bio-energie. Als eerste stap wordt een roadmap klimaatneutraliteit opgesteld.

3.1.2

Duurzaam bouwen is een integraal onderdeel van het verlenen van vergunningen in het kader van de WABO. Daarnaast wordt er via een proefproject de mogelijkheden om bestaande bouw te ‘verduurzamen’ onderzocht.

3.1.3

Een verminderd energiegebruik in de bestaande woningvoorraad volgens de stappen: 1e fase 1.000 woningeigenaren hebben maatregelen getroffen aan hun woning en het energiegebruik in de bestaande bouw is met 3% per jaar afgenomen; 2e fase 500 woningen aangepast en het energieverbruik is met 3% per jaar afgenomen.

38

3.1.4

Realisatie van duurzame energielandschappen, te beginnen in het buurtschap Armhoede in 2013.

3.1.5

Een regionaal biomassa project is gerealiseerd in 2014.

Zelfvoorzienend in energie Activiteit

Roadmap klimaatneutraliteit 2030

Wel uitgevoerd Niet van toepassing. Niet uitgevoerd De roadmap klimaatneutraliteit is nog niet opgesteld. We kijken nu in eerste instantie naar het verbinden van de recente programma’s (zoals Rural Alliances en Duurzame Energielandschappen) en het opstarten van een Platform Duurzaam Lochem, waarin afstemming tussen projecten zal plaatsvinden. In het 2e kwartaal van 2013 wordt een plan van aanpak aan de raad voorgelegd.

Activiteit

Ombuigingsonderzoek “Terugverdienen middeleninzet duurzaamheid”

Wel uitgevoerd De programma’s duurzame energielandschappen, Rural Alliances en verduurzaming bestaande bouw zijn in uitvoering, deels gefinancierd met externe middelen. Niet uitgevoerd Het financieren van gemeentelijke inzet voor duurzame ontwikkeling uit structurele en incidentele externe middelen vormt onderdeel van de kerntakendiscussie en ombuigingsvoorstellen die in de Kadernota 2014 zijn beslag moet krijgen.


Duurzaam bouwen Activiteit

Implementatie duurzaam bouwen beleid

Wel uitgevoerd Organisatie van een congres energierenovatie bestaande bouw op 20 september 2012 en er is een subsidie aanvraag ingediend voor een renovatieproject Noorderbleek in het kader van de tweede tranche regiocontract. Niet uitgevoerd Vervolgacties naar aanleiding van de conferentie.

Energie(besparing) in de bestaande bouw Activiteit

Energiebesparingsmaatregelen bestaande woningvoorraad

Wel uitgevoerd In 2012 is de subsidieregeling voor de bestaande woningvoorraad verder uitgevoerd. De regeling wordt verlengd naar 2013 en tevens verruimd in mogelijkheden. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Programma Duurzame Energielandschappen Lochem (DEL) Activiteit

Het realiseren van duurzame energielandschappen

Wel uitgevoerd Het project ADEL heeft diverse onderzoeken uit laten voeren en komt in het 1e kwartaal 2013 met haar eindrapportage. Daarnaast is in Laren het initiatief VEDEL (Verwoldse Duurzame Energie Landschap) opgestart Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Biomassa Activiteit

Biomassa in de regio Stedendriehoek

Wel uitgevoerd Uitvoering jaarprogramma regiocontract biobased industry (programma loopt van 2012-2015) – verkenningen biogasnetwerken – verkenning grondstoffenrotondes Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

39


3.2 Milieu Doel Verminderen huishoudelijk restafval. 40

Beoogde resultaten 3.2.1

Vermindering van de hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner per jaar tot 120 kg per inwoner in 2020 en betere zowel kwantitatieve als kwalitatieve inzamelresultaten van de afzonderlijk ingezamelde fracties glas, oud papier en kunststof.

Reductie van huishoudelijk afval Activiteit

Scheiding van huishoudelijk afval verbeteren

Wel uitgevoerd Huis-aan-huis inzameling van kunststof verpakkingsafval vindt plaats vanaf juni 2012. De raad heeft in 2012 ingestemd met de invoering van marktwerking en introductie van gedifferentieerde tarieven per 1 januari 2013. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Risico’s Milieu Vaststellingsovereenkomst Regio Stedendriehoek – Stivam – VAM Toelichting: De (toenmalige) gemeenten in de Regio Stedendriehoek hebben in de jaren ‘90 via Stivam een paar miljoen bijgedragen aan een afvalverwerkingsinstallatie in Wijster. De afgelopen jaren is dit omgezet in een lening aan Essent die in 2016 renteloos zal worden uitgekeerd. Beheersmaatregelen: Documentatie, krantenberichten en nieuwsbrieven nauwlettend in de gaten houden. Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 531.496,- = € 53.150,-).


3.3 Groen Doel De kwaliteit van natuur en landschap behouden en versterken Het basisniveau van onderhoud en de veiligheid van het openbaar groen en de bomen realiseren conform de in 2006 vastgestelde groenvisie


Groen-blauwe diensten worden uitgevoerd onder begeleiding van een regionale uitvoeringsorganisatie

3.3.2

Basisniveau openbaar groen (beeldkwaliteit B) en basisniveau onderhoud bomen is gerealiseerd in 2014, mits de alternatieve beheersmethoden leiden tot een kostenbesparing in het onderhoud van het openbaar groen.

Groen-blauwe diensten Activiteit

Groen-Blauwe diensten uitvoeren

Wel uitgevoerd Niet van toepassing Niet uitgevoerd De provincie Gelderland heeft in juni 2012 besloten alle landschapssubsidies tijdelijk te stoppen. Door het stoppen van provinciale ondersteuning zijn de Groen-Blauwe diensten niet uitgevoerd. Op provinciaal niveau wordt gewerkt aan nieuwe subsidiekaders voor natuur en landschapsprojecten. De verwachting is dat rond de zomer Provinciale Staten hierover een besluit zal nemen.

Basisniveau onderhoud openbaar groen Activiteit

Ombuigingsonderzoek Groen en Bedrijf Beheer en Onderhoud Openbare ruimte

Wel uitgevoerd In januari 2012 heeft de raad de strategische visie beheer openbare ruimte vastgesteld. De strategische visie vormde mede de basis voor de uitgangspuntennotitie oprichten Bedrijf en Beheer Onderhoud Openbare Ruimte (BBOOR), dat in oktober 2012 door de raad is vastgesteld. De uitgangspuntennotitie wordt nu vertaald in een bedrijfsplan BBOOR, dat in juli 2013 aan de raad wordt voorgelegd. Uitgangspunt is dat uitvoering wordt gegeven aan de bezuinigingsopdracht. (€ 75.000 vanaf 2015 en 2 fte (€ 80.000)). Niet uitgevoerd Niet van toepassing

41


3.4 Riolering Doel Inzamelen en transport van regen- en afvalwater gebeurt op een efficiënte en duurzame wijze.


Het beheer van het rioolstelsel voldoet per 1 april 2012 aan de nieuwe Waterwet en aan het nieuwe verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (verbreed GRP).

Rioolbeheer

42

Activiteit

Verbreed GRP opstellen

Wel uitgevoerd In het voorjaar van 2012 is het vGRP 2012-2016 vastgesteld door de raad. In het najaar van 2012 is een raadsvoorstel voorbereid om investerings- en onderzoeksgelden vrij te maken, welke in februari 2013 in de raad is behandeld. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Samenwerken in de afvalwaterketen

Wel uitgevoerd In 2012 is de langetermijnvisie Samenwerking (afval)waterketen en de bijbehorende business case vastgesteld. Het resultaat van deze visie is vertaald in een Afvalwaterakkoord dat getekend is door de gemeente Lochem en Zutphen en het waterschap Rijn & IJssel. De aanleg van het gezamenlijke meet- en monitoringsysteem is ten tijde van het opstellen van de jaarrekening 2012 nog in volle gang en wordt in april-mei 2013 afgerond en operationeel. In de 2e helft 2012 is in onderlinge afstemming met de deelnemende partijen (enkele gemeenten en waterschap) een (juridische) overeenkomst opgesteld. Nieuwe deelnemers kunnen aanhaken conform deze overeenkomst. Wel uitgevoerd Niet van toepassing.


Activiteit

Vervanging en renovaties bestaande riolering

Wel uitgevoerd In 2012 is het bestek Rioolrenovatie aanbesteed en is de uitvoering in 2e helft 2012 begonnen. Een deel hiervan was gereserveerd voor de rioolaanleg en -vervanging aan de Holterweg in Laren. In de 2e helft 2012 is de vervanging en renovatie van straatkolken gestart. Na iedere reinigingsronde van de straatkolken wordt weer een vervangings-/renovatielijst opgesteld. De benodigde reparaties worden vervolgens uitgevoerd. In 2012 zijn eveneens aanpassingen verricht aan rioolgemalen voor het meet- en monitoringsysteem. Er zijn ook een aantal structurele stankoverlastproblemen opgelost, door aanleg van een persleiding van de Zutphenseweg in Eefde rechtstreeks naar het waterschapsgemaal en door maatregelen aan het bovenstroomse drukrioolstelsel en bijbehorend lozingspunt aan de Smitskamp in Gorssel. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Onderzoek naar innovatief rioolbeheer

Wel uitgevoerd Binnen het project Adel is de gemeente in 2012 en ook in 2013 ondersteunend en (financieel) faciliterend bij het innovatief ontkoppelen van afvalwater van het drukrioolsysteem en bij de aanleg van nieuwe sanitatie. Niet uitgevoerd Niet van toepassing. 43


Natuur en milieu Omschrijving

3.1 3.2 3.3 3.4

3.1 3.2 3.3 3.4

- = nadeel, bedragen x € 1.000

Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

duurzaamheid* milieu groen riolering Totaal lasten

3.940 2.427 4.103 10.470

5.231 2.612 4.462 12.305

4.570 2.395 3.878 10.843

661 217 584 1.462

duurzaamheid* milieu groen riolering Totaal baten

4.154 327 4.238 8.719

4.608 382 4.347 9.337

4.313 366 4.302 8.981

-295 -16 -46 -356

Totaal programma 3

-1.751

-2.968

-1.862

1.106

* Ramingen zijn ondergebracht bij diverse programma onderdelen

Saldo 2012


Analyse | Programma 3 Financiële analyse lasten programma 3 In 2012 is € 308.000 minder gedoteerd aan de voorziening “Vervanging riolering”, dit heeft te maken met de jaarlijkse rentetoevoeging. Omdat de voorziening op contante waarde is bepaald mag jaarlijks rente worden toegevoegd. Deze rentetoevoeging is als last verwerkt. Hierdoor ontstaat binnen programma 3 (product riolering) een voordeel. Doordat het verwerken van groenafval goedkoper is uitbesteed ontstond een voordeel van € 58.000. Daarnaast loopt het snoei-afzetten van het bosplantsoen het gehele winterseizoen en is weersafhankelijk. Het restantbudget van ruim € 10.000 wordt overgeheveld naar 2013. Het beheer van bossen is uitbesteed en werkzaamheden worden geclusterd door de bosbouwondernemer. De VTA controle voor de bomen buitengebied is uitgevoerd door Delta/Onderholt in 2012. Uitvoering van werkzaamheden vindt plaats indien het weer het toelaat, een deel van de werkzaamheden vindt plaats in 2013. Het niet bestede budgetdeel van circa € 60.000 wordt hiervoor overgeheveld. De projecten in het kader van het landschapsbeleidsplan lopen over meerdere jaren in verband met subsidietoekenning vanuit de provincie, het offertetraject door derden en de uitvoering in het groeiseizoen. Het grootste deel van de werkzaamheden vindt in 2013 plaats. Het niet bestede budgetdeel van circa € 28.000 wordt hiervoor overgeheveld, ook wordt de bijbehorende subsidie in 2013 verantwoord, een nadeel van € 20.000. Het voordeel op kapitaallasten van € 128.000 wordt veroorzaakt op het product ““Riolering binnen GRP”. Het voordeel is ontstaan door het langer doorlopen van een aantal investeringen.

44

Incidentele budgetten Binnen het project “Duurzaam boer blijven” uit 2011 resteert een nadeel van € 20.000. De eindverantwoording moet nog worden opgesteld en voorzien worden van een accountantsverklaring. Daarna vindt de subsidieafrekening plaats. Het nadeel van € 20.000 op dit project wordt gecompenseerd door een incidenteel voordeel binnen het budget duurzaamheid. Het project “bodemsanering asbestwegen” uit 2010 heeft eind 2012 een saldo van € 19.000. Nog niet alle werkzaamheden zijn afgerond. De sanering Kleine Teenkweg bleek robuuster dan vooraf ingeschat. Het budget wordt overgeheveld naar 2013. Binnen programma 3 valt ook het project Rural Alliances. In 2012 is er een nadeel van ca. € 35.000. De resterende beschikbare budgetten worden overgeheveld naar 2013. De subsidie wordt ook in 2013 ontvangen. Per saldo verloopt het project over de jaren 2012 en 2013 budgettair neutraal. Het project “Pilot verduurzaaming bestaande bouw” heeft eind 2012 een positief saldo van € 21.000. In september 2012 is de werkconferentie met bouwend Lochem georganiseerd. Toen zijn vervolgacties bepaald, die in 2013 hun beslag krijgen. Het resterende budget wordt overgeheveld naar 2013. Voor de wijziging van wijze van inzamelen huishoudelijk afval is in 2012 incidenteel budget beschikbaar gesteld. De wijziging is ingevoerd per 1 januari 2013. In 2013 moet nog flankerend beleid verder vorm gegeven worden, een evaluatie worden uit gevoerd en mogelijk aanpassingen worden gedaan. Het resterende budget van € 294.000 wordt overgeheveld naar 2013. Het project “Visietraject buitendienst 2009” heeft eind 2012 nog een saldo van € 30.000. Het Visie traject buitendienst heeft meer tijd in beslag genomen dan aanvankelijk was gepland. Enerzijds heeft dit te maken met de zorgvuldigheid (zorgvuldigheid gaat voor snelheid) en anderzijds met het besluitvormingsproces. Het vaststellen van de uitgangspuntennotitie heeft meer tijd gevergd omdat de Raad nadere informatie vroeg om tot een goed besluit te kunnen komen. Het resterend budget wordt voorgesteld over te hevelen naar 2013 voor verdere uitvoering. In kader van het project Samenwerking Afvalwater is in 2012 de langetermijnvisie Samenwerking (afval)waterketen en de bijbehorende business case vastgesteld. Het totale nadeel van de AWTZ van € 75.000 in 2012 wordt voor een groot deel gedekt door het voordeel op de onderzoekskosten binnen het product riolering (ca. € 55.000). Binnen het project ADEL zijn met het buurtschap afspraken gemaakt over de besteding van de middelen. De planning wordt bepaald door het buurtschap, waardoor de oorspronkelijke planning is losgelaten. Hierdoor ontstaat een incidenteel voordeel van € 83.000, hier staat een gelijk nadeel tegenover voor nog te ontvangen inkomsten. Het project wordt in het voorjaar van 2013 afgerond. Het niet-bestede bedrag van € 289.000 (voordeel in 2012) inzake “Subsidie woning-isolatie” wordt, in overleg met de provincie, overgeheveld naar 2013. Wanneer we dit niet besteden, vervalt het niet-bestede deel en gaat deze weer terug naar de provincie. Tegenover deze besteding staat een nog te ontvangen bijdrage van € 289.000 (nadeel in 2012). Financiële analyse baten programma 3 Het project “Geluidssanering ISV-2” is afgerond. Doordat we naar verwachting meer gesubsidieerd krijgen dan in eerste instantie verwacht, ontstaat een incidenteel voordeel van € 90.000. Door extra vrijgekomen middelen vanuit de Regio Stedendriehoek en een gunstige afwikkeling van het project energieservice aan huis ontstaat eenmalig een voordeel van € 56.000 op duurzaamheid. Er was in 2012 een lagere opbrengst afvalstoffenheffing van € 40.000. Na controle van adresbestanden bleek dat niet bij alle recreatiewoningen wordt ingezameld, deze woningen zijn derhalve niet heffingsplichtig. Hiermee zal rekening worden gehouden bij toekomstige heffingen.

Programma 4: Verkeer, vervoer en wegen

4. Verkeer, vervoer & wegen Portefeuillehouders: B.J. Bussink, T. de la Court en J. Kottelenberg

Het programma omvat verkeer, parkeren, openbaar vervoer, wegen en openbare verlichting.

45


Doelen & middelen Verkeer

Doel: Verkeersveiligheid verhogen

Beoogd resultaat

Activiteiten

45% minder doden in 2020 en 35% minder ziekenhuisgewonden

Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen * N332 Kruising Rossweg * Kruispunten kom Eefde Uitvoeringsagenda 2012-2015 nota Mobiliteit opstellen

Verkeer

Doel: Fiets- en voetverkeer stimuleren

Lochem voldoet aan criteria fietsstad in 2018

Verkeer

Doel: Bereikbaarheid woon- en bedrijfsgebieden bevorderen • Verkeersborden saneren • Besluitvorming over functioneel wegbeheer • Ombuigingsonderzoek wegbeheer

Goede weginrichting

Verkeer

Doel: Voldoende parkeergelegenheid in Lochem

Evenwicht in parkeerruimte bewoners en bezoekers 46

Openbaar vervoer

• Uitvoering maatregelen Traverse Eefde

Doel: Verkeersveilige wegen (incl. kunstwerken)

Niveau onderhoud wegen voldoet aan CROW criteria en kunstwerken voldoen aan landelijke eisen

Wegen

N 348 overdracht en financiële afwikkeling * Afwikkeling financiële bijdrage na ingebruikname nieuwe weg Totaaloplossing N 348 * Participeren in studies N346 * Provincie start formele procedure

Doel: Leefbaarheid kernen verhogen

Kernen Lochem en Eefde zijn ingericht

Wegen

• Uitbreiding parkeerplaatsen station Lochem • Participeren in herroutering goederenvervoer

Doel: Goede afwikkeling verkeer op provinciale wegen

Omlegging Eefde N348 Rondweg Lochem N346

Wegen

Besluitvorming en uitvoering parkeren Lochem

Doel: Op- en overstapvoorzieningen zijn goed en bus en trein sluiten op elkaar aan

Niveau 2010 van trein- en busdiensten en de voorzieningen vasthouden

Wegen

Haalbaarheidsstudie fietsruggegraat

Kunstwerken wegen inventariseren Ombuigingsopdract bermen Ombuigingsonderzoek gladheidsbestrijding

Doel: Openbare verlichting gericht op verkeers- en sociale veiligheid

Openbare verlichting voldoet in 2020 aan richtlijn OVL 2011

Nieuw beleidsplan openbare verlichting vaststellen Ombuigingsonderzoek openbare verlichting


4. Verkeer, vervoer en wegen Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: Nota’s van de provincie: • Provinciaal Verkeer en vervoer plan 2004 – 2014 Nota’s van de gemeente: • Nota Mobiliteit (2008) • Wegenbeheersplan 2008 – 2011 (2007)

Effectindicatoren Door een gewijzigde systematiek in de te registreren gegevens is de indicator “aantal verkeersslachtoffers” niet meer bruikbaar. De bron was: Landelijke ongevallen database (RWS) voor zowel gemeentelijke en provinciale wegen. Sinds 2009 worden alleen die ongevallen geregistreerd waarbij de politie actief betrokken is. Er wordt nog gezocht naar een nieuwe indicator.

47


4.1 Verkeer Doel • Verkeersveiligheid bevorderen met speciale aandacht voor de kwetsbare groepen • Fiets- en voetverkeer stimuleren • Bereikbaarheid woon- en bedrijfsgebieden bevorderen door eenduidige weginrichting • Voldoende parkeergelegenheid in de binnenstad van de kern Lochem


In 2020 zijn door de getroffen verkeersveiligheidsmaatregelen - 45% doden en -35% ziekenhuisgewonden ten opzichte van 2002

48

4.1.2

De gemeente Lochem voldoet in 2018 aan de criteria van fietsstad Nederland

4.1.3

Weggebruikers voelen zich veilig en/of zijn zich bewust van een onveilige situatie door een goede weginrichting passend bij de functie van de weg

4.1.4 Evenwichtige verdeling parkeerruimte voor gebruik door bewoners en bezoekers

Verkeersveiligheidmaatregelen Activiteit

Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen

Wel uitgevoerd De planvorming voor het kruispunt met N332-Ampsenseweg-Rossweg is grotendeels in 2012 afgerond. Op dit moment is de provincie bezig de noodzakelijke gronden te verwerven. Uitvoering is voorzien in 2013 in samenhang met de onderhoudswerkzaamheden aan de N332 om overlast te beperken. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Uitvoering nota mobiliteit Lochem

Wel uitgevoerd In september heeft de gemeenteraad ingestemd met een bestedingsvoorstel van de resterende middelen uit de Nota mobiliteit. De activiteiten komen in de periode 2013-2016 tot uitvoering. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Fiets- en voetgangersvriendelijke maatregelen Activiteit

Haalbaarheidsstudie fietsruggengraat

Wel uitgevoerd Niet van toepassing. Niet uitgevoerd De haalbaarheidsstudie is in 2012 niet uitgevoerd. In het licht van de huidige financiële omstandigheden moet de uitvoering van de fietsruggengraat op het ambitieniveau uit de Nota mobiliteit Lochem wellicht heroverwogen worden. In 2013 wordt aan de raad een voorstel voorgelegd met de besteding van de middelen die vanuit de NML zijn toegekend aan het stimuleren van het fietsverkeer. In dit voorstel zal ook overwogen worden of en hoe de fietsruggengraat tot ontwikkeling te brengen is.

Weginrichting Activiteit

Verkeersborden saneren

Wel uitgevoerd Gekoppeld aan de wijziging van het parkeerregime, heeft in het centrum van Lochem een saneringsslag plaatsgevonden. Niet uitgevoerd Beoogd was in 2012 een sanering te laten plaatsvinden in een aantal kernen. Door diverse onvoorziene werkzaamheden heeft dit niet plaatsgevonden. Inmiddels is een sanering in Barchem opgestart. 49

Activiteit

Onderhoudsprogramma wegen afstemmen op wegencategorisering van de nota Mobiliteit (functioneel wegbeheer)

Wel uitgevoerd In 2012 is het restlevensduuronderzoek van de funderingen van de asfaltwegen in het buitengebied afgerond. Deze gegevens worden benut bij het bepalen van het groot onderhoud van de asfaltwegen (voorkomen van desinvesteringen). Op basis van deze informatie is een (technische) wegenbeleidsnotitie opgesteld. Dit is vertaald in een populaire versie “Een andere weg”, die in een Technisch beraad in december 2012 is toegelicht aan een vertegenwoordiging van de raad. Niet uitgevoerd In het kader van het functiegericht wegbeheer was er een proefproject gepland, namelijk de aanleg van betonstroken (zogenaamde driepadsweg).Dit is vanwege personele omstandigheden doorgeschoven voor uitvoering in 2013.

Activiteit

Gewichtsbeperking Lochemse Brug

Wel uitgevoerd De gemeente Lochem is nog in discussie met Rijkswaterstaat over de draagkracht van de Lochemse brug in Lochem. De complexiteit en diepgang van deze discussie maken dat er in 2012 veel uren aan dit dossier zijn besteed. Naar verwachting komt er in 2013 duidelijkheid over de draagkracht van de brug. Niet uitgevoerd De gemeente Lochem trekt in deze discussie op met de gemeente Hof van Twente. Beide gemeenten hebben afgesproken de kosten te delen. Na afronding van de discussie vindt er een verrekening plaats.


Parkeerruimte verdeling Activiteit

Actualisatie parkeren Lochem

Wel uitgevoerd In juli 2012 heeft de gemeenteraad besloten het betaald parkeren per 1 januari 2013 op te heffen. Op 17 december 2012 zijn de parkeerautomaten buiten dienst gesteld en is het parkeren omgebouwd naar een parkeerschijfzone (blauwe zone). Niet uitgevoerd Door het seizoen was het nog niet mogelijk de definitieve blauwe strepen aan te brengen. Deze worden in het voorjaar 2013 aangebracht. In september 2013 wordt een parkeeronderzoek uitgevoerd naar het functioneren van de parkeerschijfzone.

4.2 Openbaar vervoer Doel Verschillende openbaar vervoerswijzen zijn goed op elkaar afgestemd en er zijn adequate voorzieningen voor open overstappen.

50


Aantal en kwaliteit van bus- en treinverbindingen met bijbehorende voorzieningen blijft minimaal op het niveau van 2010.

Openbaar vervoer Activiteit

Uitbreiding parkeerplaatsen station Lochem

Wel uitgevoerd In 2012 is de uitbreiding van de parkeerplaats bij het station in Lochem (83 plaatsen) afgerond. Niet uitgevoerd De provinciale subsidie voor de uitbreiding moet nog ontvangen worden in 2013.

Activiteit

Programma Hoogfrequent Spoor: herroutering goederenvervoer

Wel uitgevoerd In het voorjaar 2012 heeft de gemeente een zienswijze ingediend n.a.v. de Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de Milieueffectrapportage Programma Hoogfrequent Spoorvervoer Goederenroutering Oost Nederland. Kritisch is kennisgenomen van de uitkomsten van de onderzoeken welke naar aanleiding van de in de Tweede Kamer ingediende moties zijn uitgevoerd. Deze onderzoeken worden als volstrekt onvoldoende beschouwd. Het aangekondigde bestuurlijk overleg ging vanwege de demissionaire karakter van het Kabinet niet door. Met de regio is gewerkt aan een uitvraag voor geluidmetingen en is een actualisatie gemaakt van de rapportage inzake lokale bedreigingen. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


4.3 Wegen Doel • Een goede afwikkeling van regionaal en lokaal verkeer op provinciale wegen met minimale belemmeringen • Leefbaarheid kernen verhogen • Verkeersveilige wegen (inclusief kunstwerken) waarbij het onderhoud afgestemd is op het karakter van de weg (intensiteit van het weggebruik en de snelheden die gereden mogen worden • Een doelmatige openbare verlichting om verkeersveiligheid op wegen en sociale veiligheid in de openbare ruimte te waarborgen.


Omlegging Eefde (N 348) gerealiseerd in 2013 en Rondweg Lochem (N346) volgens ‘Spoorlaanvariant’ gerealiseerd

4.3.2

Kern Eefde en centrum Lochem zijn heringericht na de realisatie van de rondwegen N348 en N346

4.3.3

Niveau wegenonderhoud voldoet aan criteria volgens de CROW systematiek en kunstwerken voldoen aan de landelijke eisen volgens de handreiking constructieve veiligheid van bestaande kunstwerken.

4.3.4

De openbare verlichting voldoet in 2020 aan de richtlijn openbare verlichting van de Stichting voor verlichtingskunde (ROVL-2011)

Provinciale wegen Activiteit

Omlegging N348 Eefde

Wel uitgevoerd De rondweg N348 is in december 2012 voor het verkeer opengesteld. Na een bestuurlijk overleg medio 2012 inzake de financiële aspecten is een aanzet gemaakt voor de financiële afrekening. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Totaaloplossing N348 Zutphen – Deventer

Wel uitgevoerd Na afronding van de verkenning en de bestuurlijke keuzes is gebleken dat de provincie vooralsnog geen middelen beschikbaar stelt voor een totaaloplossing. Ondertussen is gewerkt aan de oplossing voor de kruising N348 – Scheuterdijk/Jodendijk. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Realisatie rondweg Lochem N 346

Wel uitgevoerd Vanwege de roekenproblematiek en de verwachte ontwikkeling van de jurisprudentie is medio 2012 bestuurlijk gekozen om het proces opnieuw te starten, waarbij de gekozen bestuurlijke voorkeursoplossing opnieuw met nieuwe varianten wordt bekeken. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

51


Sport en spel Herinrichting kernen Activiteit

Traverse Eefde

Wel uitgevoerd Studie naar een inrichtingsvoorstel voor de Traverse Eefde dat voldoet aan de verkeerskundige uitgangspunten en draagvlak heeft in de samenleving van Eefde, is in 2012 afgerond. In Eefde is veel consensus met het voorgestelde ontwerp, alleen de locatie van de toekomstige aansluiting van de Schurinklaan is nog punt van discussie tussen de dorpsraad en het projectteam van de gemeente. Tevens is er dekking gevonden voor een groot deel van de Traverse en is er zicht op aanvullende middelen voor het resterende deel. Niet uitgevoerd Opstellen aanbestedingsstukken en selecteren van een partij die de detaillering van het ontwerp en de realisatie kan verzorgen binnen het realisatiebudget.

Onderhoud wegen en kunstwerken Activiteit

Kunstwerken wegen inventariseren en voorzien van risico analyse

Wel uitgevoerd In januari 2013 heeft de raad budget beschikbaar gesteld om een algehele inventarisatie uit te voeren en deze gegevens in een beheersysteem op te nemen. Daarnaast zijn er enkele vervangings- en reparatiebudgetten en kredieten beschikbaar gesteld. De aanbesteding van de vervanging van de duiker aan de Ooldselaan heeft in 2012 plaatsgevonden en wordt in het voorjaar van 2013 uitgevoerd.

52

Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Ombuigingsonderzoek maaien bermen

Wel uitgevoerd Naast het klassieke onderhoud zoals klepelen en berm afhalen is het maai-zuigen geïntroduceerd. Door de gefaseerde overgang van de klassieke beheersvorm naar de nieuw innovatieve beheersvorm zullen de kosten in de eerste jaren hoger zijn dan normaal. Naar verwachting zullen na een periode van zo'n 7 tot 10 jaar de kosten van bermbeheer (uitsluitend via maai-zuigen) geleidelijk afnemen en uiteindelijk goedkoper zijn dan de verouderde onderhoudsmethode van berm afhalen en klepelen die jaar in, jaar uit in Lochem is toegepast. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Ombuigingsonderzoek gladheidsbestrijding

Wel uitgevoerd In 2012 is de gladheidbestrijding Europees aanbesteed. Er is meegelift met de Europese aanbesteding van de provincie Gelderland. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Openbare verlichting Activiteit

Nieuw beleidsplan openbare verlichting opstellen

Wel uitgevoerd In 2012 zijn we gestart om een nieuw beleidsplan op te stellen met een integrale projectgroep. In het nieuwe beleidsplan OVL worden de Lochemse beleidsregels vastgelegd, wel afgestemd op de regio Achterhoek. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Wat heeft het gekost? - = nadeel, bedragen x € 1.000 Prg.4 Item

Verkeer, vervoer en wegen Omschrijving

4.1 4.2 4.3

4.1 4.2 4.3

Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

verkeer openbaar vervoer wegen Totaal lasten

942 36 6.009 6.987

942 181 4.975 6.098

874 74 4.474 5.422

68 107 501 676

verkeer openbaar vervoer wegen Totaal baten

149 458 607

160 108 200 468

128 1 141 270

-33 -107 -59 -199

-6.380

-5.629

-5.152

477

Totaal programma 4

Saldo 2012

Analyse | Programma 4 Financiële analyse lasten programma 4 Doordat in het najaar van 2012 de aanbesteding heeft plaatsgevonden, konden de asfalteringswerkzaamheden aan enkele wegen niet allemaal in 2012 meer worden uitgevoerd. Dit wordt in 2013, in combinatie met het vervangen van de duiker in de Ooldselaan te Laren, alsnog uitgevoerd. Het niet bestede budget 2012 van € 329.000 wordt overgeheveld naar 2013. De lasten en baten van de openbare verlichting zijn per saldo € 33.000 lager uitgevallen, door voordelen op lagere elektrakosten (€ 33.000) en minder uitbestede werkzaamheden (€ 27.000) en een nadeel van € 27.000 op niet ontvangen bijdragen van Provincie, Prorail en Viverion. In verband met de start van een verscherpte beheersvorm van het gronddepot Stijgoord (wettelijke verplichting) is er voor gekozen om het gronddepot qua grondvoorraad in een "nul"-situatie te brengen. Daartoe is de aanwezige grondvoorraad volledig afgevoerd. Dit heeft gezorgd voor hoge afvoerkosten van grond, waardoor een nadeel van € 17.000 is ontstaan (incidenteel); Als gevolg van de overstap naar een nieuwe beheersvorm van bermbeheer is er een nadeel van € 43.000. Naast het klassieke onderhoud zoals klepelen en bermafhalen is het maaizuigen geïntroduceerd. Door de gefaseerde overgang van de klassieke beheersvorm naar de nieuwe innovatieve beheersvorm zullen de kosten in de eerste jaren hoger zijn dan normaal. Naar verwachting zullen na een periode van zo'n 7 tot 10 jaar de kosten van bermbeheer (uitsluitend via maaizuigen) geleidelijk afnemen en uiteindelijk goedkoper zijn dan de verouderde onderhoudsmethode van bermafhalen en klepelen. Dit wordt thans in een business-case verwerkt. De uitbesteding van het vervangen van een duiker aan de Ooldselaan te Laren heeft in het najaar van 2012 plaatsgevonden. De werkzaamheden konden in 2012 niet meer worden uitgevoerd. Dit wordt in 2013 uitgevoerd. Het niet bestede budget van € 26.000 wordt hiervoor overgeheveld.

53


In 2012 zijn er in het kader van gladheidsbestrijding meer strooiacties geweest dan het budget - gebaseerd op circa 16 strooiacties voor een heel jaar -toelaat. Bij de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 is het budget al opgehoogd met € 50.000, maar in de 2e helft van 2012 (oktober t/m december) hebben 15 strooiacties plaats gevonden, waardoor het bijgestelde budget nogmaals is overschreden met € 73.000. Het voordeel op kapitaallasten van € 69.000 betreft de producten wegen, openbare verlichting en verkeersmaatregelen. Door de langere doorlooptijd van een aantal investeringen en in verband met de begrotingstechnische doorwerking van de extra afschrijvingen in 2011 voor verkeersmaatregelen zijn de kapitaallasten lager uitgevallen. Incidentele budgetten Inzake het project “Gewichtbeperking Lochemse brug” is de discussie met Rijkswaterstaat over de draagkracht van de Lochemsebrug nog gaande. Hierin wordt samengewerkt met de gemeente Hof van Twente. Zodra de discussie afgerond is, vindt een afrekening plaats tussen beide gemeenten. Budget van € 25.000 wordt overgeheveld naar 2013. Per 1 januari 2013 is het betaald parkeren in Lochem opgeheven en is er een parkeerschijfzone ingesteld. In het voorjaar van 2013 wordt de parkeerschijfzone volledig ingericht (definitieve blauwe strepen etc.). In september wordt een parkeeronderzoek uitgevoerd naar het functioneren van het nieuwe parkeerregime. Het hiervoor resterende budget geeft een voordeel van € 20.000 in 2012 en wordt overgeheveld naar 2013. In 2012 is een incidentele bijdrage € 33.000 gedaan aan de VRI Schurinklaan. Op 11 februari 2013 heeft besluitvorming plaatsgevonden. De bijdrage gaat ten laste van de reserve reconstructie kruispunt Schurinklaan. De gerenoveerde stadsgrachten en civiele kunstwerken worden overgedragen aan Waterschap Rijn en IJssel. De realisatie van de renovatiewerkzaamheden was gepland in 2012. Door extra benodigd overleg met het waterschap heeft de aanbesteding pas in najaar 2012 plaatsgehad. De uitvoering van de werkzaamheden zal nu in 2013 worden uitgevoerd. Ook de bijdrage is nog te ontvangen van het waterschap. Deze afrekening vindt plaats via de facturering van de verrichte werkzaamheden in 2013. Per saldo een voordeel in 2012 van € 82.000.

54

Financiële analyse baten programma 4 De ontwikkeling van teruglopende parkeergelden zette zich in 2012 voort met een nadeel van € 32.000. Het resultaat is extra beïnvloed door de lagere handhavingsintensiteit in het laatste half jaar en de buitendienststelling van de parkeerautomaten per 17 december. Minder handhaving resulteert ook in een lagere opbrengst uit de naheffingsaanslagen. Op 1 januari 2013 bleken tot slot veel voormalige vergunninghouders nog geen nieuwe vergunning aangevraagd te hebben. Waarschijnlijk probeert men eerst uit of men in het gewijzigde parkeerregime nu zonder een parkeervergunning uit kan. Voor het herstel van kabelsleuven ontvangen wij een vergoeding van nuts- en telecombedrijven. De vergoeding is moeilijk te ramen, omdat de gemeente afhankelijk is van de aanvragen/werkzaamheden door de bedrijven zelf. Voorgesteld wordt het voordeel van € 14.000 over te boeken naar 2013, voor nader herstel van kabel- leidingsleuven. Ook is een voordeel van € 63.000 ontstaan uit betaalde leges en afrekening straatwerkvergoeding ten behoeve van de glasvezelaanleg. Dit bedrag zal in 2013 worden gebruikt voor herstel van de kabelsleuven. Voorgesteld wordt het bedrag mee te nemen naar 2013. In 2012 zijn bedragen in rekening gebracht bij derden. Deels naar aanleiding van veroorzaakte schade aan de openbare weg, maar ook voor herstel van klinkersleuven en kosten die voor de Keidagen in rekening zijn gebracht. Per saldo een voordeel van € 16.000.

Programma 5: Wonen & werken

55

5. Wonen & werken Portefeuillehouders: J. Kottelenberg en B.J. Bussink

Het programma omvat ruimtelijke ordening, vergunningen, grondzaken, volkshuisvesting en bedrijvigheid


Doelen & middelen Ruimte

Doel: Duurzame ruimtelijke inrichting

Beoogd resultaat

Activiteiten

Verhoogde ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied

Uitvoeren bestaand beleid

Ruimte

Doel: Actueel sturings- en toetsingskader

Actuele bestemmingsplannen en integrale structuurvisie in 2012

Wonen

• Actualiseren bestemmingsplannen De laatste 6 bestemmingsplannen in 2012 vastgesteld (Almen, Eefde, Gorssel kern, Lochem Kwinkweerd West en Oost) • Evaluatie Welstandsbeleid • Integrale structuurvisie in kader wRO opstellen Inspraakronde

Doel: Evenwichtig woningaanbod

Woningbouw in kernen Almen, Barchem, Eefde, Epse, Exel, Gorssel en Harfsen voor 2015

Planbegeleiding woningbouwprojecten • Epse-west, Harfsen-west, Laren IV, Eefde en diverse inbreidingslocaties kern Lochem

Nieuw woningbouwprogramma

Regionaal woningbouwprogramma doorvertalen naar integrale structuurvisie

56

Economie

Doel: Groei Lochemse werkgelegenheid

Binnenstad Lochem heringericht

• Ontwikkeling historisch centrum Lochem begeleiden van initiatieven • Ontwikkeling gasfabriekterrein definitief programma van eisen

Etalage naar de toekomst

• • • •

Nieuwe bedrijfsterreinen

• Ontwikkeling Stijgoord • Planvoorbereiding Diekink • Ontwikkeling TKF-terrein

Verbeteren waterinfrastructuur

Realisatie tweede sluiskolk Eefde

Glasvezelnetwerk in alle kernen en buitengebied

onderzoek glasvezel buitengebied

Nieuwbouw gemeentehuis Project Beleef de Berkel realiseren Ontwikkeling Kop van Oost Planontwikkeling Haalmansweg


5. Wonen en werken Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: Nota’s van het Rijk • Nota Ruimte Nota’s van de provincie • Streekplan • Reconstructieplan Nota’s van de regio • Regionale structuurvisie Stedendriehoek (bundelingsgebied en de Voorlanden) Gemeentelijke nota’s: • BP Binnenstad (2010) • Visie wonen – werken 2007 – 2015 • Visie buitengebied (2007) • Landschaps-ontwikkelingsplan (2009) • Masterplan Etalage naar de Toekomst (2009) • Beleidskader Functieverandering Lochem 2011


57

Nulmeting Realisatie 2009

2011

Ambitie Realisatie 2012

2012

Ambitie

Ambitie

2014

2020 (cumulatief 2010-2019)

5.2. Wonen Aantal te bouwen woningen: Totaal

161

31

Waarvan geschikt voor starters

26

6

Waarvan geschikt voor ouderen

54

90

93

90

30

37

30

20

26

825

14.800

14.775**

14.800

825*

5.3. Economie Aantal arbeidsplaatsen

14.800

14.800

Concretisering in uitvoeringsagenda Visie 2030

* In kader van het Provinciaal KWP 3 wordt voor Lochem uitgegaan voor het bouwen van 825 woningen in de periode 2010-2019. ** Bron PWE 2012


5.1 Ruimte Doel • Een evenwichtige en duurzame ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van het grondgebied bevorderen voor de hoofdfuncties wonen, werken, voorzieningen, zorg, mobiliteit, natuur en milieu. • Een actueel sturings- en toetsingskader voor ruimtelijke ordening.


Ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied is verhoogd door toepassing regeling functieverandering agrarische bebouwing.

5.1.2 Alle bestemmingsplannen (kernen en buitengebied) zijn herzien en geactualiseerd in 2012 en de integrale structuurvisie wRO is vastgesteld in 2012.

Actueel sturings- en toetsingskader Activiteit

Actualisatie bestemmingsplannen

Wel uitgevoerd In 2012 zijn de bestemmingsplannen voor Lochem West en Oost geactualiseerd en door de raad vastgesteld. Niet uitgevoerd 58

Resteert om de bestemmingsplannen voor de kernen Almen, Eefde en Gorssel en voor het bedrijventerrein Kwinkweerd in Lochem te actualiseren en te laten vaststellen. Dit gebeurt voor de deadline van 30 juni 2013, wanneer alle bestemmingsplannen op orde moet zijn. Activiteit

Evaluatie welstandsbeleid

Wel uitgevoerd In 2012 is een start gemaakt met de evaluatie van de welstandsnota. Er zijn met diverse betrokkenen interviews gehouden over het huidige proces en functioneren van welstand. De uitkomsten van deze interviews zijn in een evaluatierapport samengevat. Niet uitgevoerd De uitkomsten van het evaluatierapport moeten nog worden door vertaald in aanbevelingen voor de toekomst. Activiteit

Integrale ruimtelijke structuurvisie in kader van Wro opstellen

Wel uitgevoerd Voor de kern Lochem, de overige kernen en het buitengebied wordt één integrale ruimtelijke structuurvisie opgesteld. In december 2011 is een aangepast plan van aanpak door de raad geaccordeerd. Opstellen en overleg met betrokken partijen heeft in 2012 plaatsgevonden. De structuurvisie bestaat uit een algemeen beleidsdeel A en kerngerichte uitwerkingen deel B. In november 2012 is de raad geïnformeerd in een technisch beraad. De concept structuurvisie is in januari 2013 ter visie gelegd. Vaststelling van de structuurvisie door de raad is voorzien in juni 2013. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Activiteit

High Port Eefde

Wel uitgevoerd In november 2012 heeft de raad ingestemd met deelname in High Port Eefde en een bedrag van € 73.000 beschikbaar gesteld als gemeentelijke bijdrage in de uitvoering. High Port Eefde is een open gebiedsproces om de vele initiatieven en projecten in Eefde met elkaar te verbinden en meerwaarde te creëren. Niet uitgevoerd Niet van toepassing. Activiteit

Museum Gorssel

Wel uitgevoerd In 2012 is een bidboek opgesteld om de gemeente Lochem onder de aandacht te brengen bij de familie Melchers. Uiteindelijk heeft de familie gekozen voor het gemeentehuis in Gorssel. Vervolgens is er een proces op gang gekomen omtrent de verkoop van het pand, de planontwikkeling, het uitvoeren van onderzoeken en de communicatie met omwonenden. In 2013 zal de procedure voor het realiseren van het parkeerterrein worden doorlopen en zal een start worden gemaakt met de sloop van het huidige pand en de bouw van het museum. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

59

5.2 Wonen

Sport en spel

Doel Een evenwichtig gedifferentieerd woningaanbod, passend in de markt.

Beoogd resultaat 5.2.1. Woningbouwprojecten gerealiseerd in Almen, Barchem, Eefde, Epse, Exel, Gorssel en Harfsen in 2015. 5.2.2 Breed gedragen woningbouwprogramma voor de periode tot 2020 gebaseerd op behoefte van doelgroepen, ontwikkeling van de bevolking, bestaande woningvoorraad en financiële haalbaarheid

Woningbouwprojecten Activiteit

Planbegeleiding woningbouwprojecten

Wel uitgevoerd Woningbouwprojecten in Almen, Barchem, Epse, Eefde, Gorssel, Harfsen en Laren in uitvoering dan wel in voorbereiding. Niet uitgevoerd De voorbereiding van Almen-Zuid fase 2a is doorgeschoven. Enerzijds doordat andere zaken prioriteit hebben, anderzijds doordat er nog geen grote vraag naar woningen is in Almen-Zuid fase 1.


Woningbouwprogrammering Activiteit

Regionaal Woningbouw Programma

Wel uitgevoerd Er is zowel regionaal als lokaal sprake van een breed gedragen woningbouwprogramma voor de periode tot 2020. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

5.3 Economie

Sport en spel

Doel In 2030 is groei van de Lochemse werkgelegenheid gerealiseerd in de sectoren duurzaamheid, agribusiness, recreatie, zorg, cultuur en ruimtelijke beheer en onderhoud.

Beoogd resultaat 5.3.1 De binnenstad van Lochem is heringericht om bij te dragen aan een goed woon-, werk,- en winkelklimaat in 2015 60

5.3.2 Woonwerklandschap Etalage naar de Toekomst gerealiseerd als versterking van het centrum van Lochem. 5.3.3 Nieuwe bedrijfsterreinen Stijgoord en Diekink gerealiseerd in respectievelijk 2012 en 2018 5.3.4 Verbeteren van de waterinfrastructuur. 5.3.5 Alle kernen en het buitengebied zijn aangesloten op glasvezelnetwerk.

Lochem stad Activiteit

Ontwikkeling historische centrum

Wel uitgevoerd De belangrijkste ruimtelijke en maatschappelijke thema’s zijn opgenomen in de ruimtelijke structuurvisie. Er is onderzoek geweest naar de oprichting van een stadsraad. Hiervoor ontbreekt draagvlak bij de belangrijkste stakeholders. Er is een maatschappelijke carrousel voorbereid om een toekomstagenda met stakeholders te bepalen. De verkoop/verhuur van de gemeentelijke eigendommen aan de Markt is voorbereid door middel van besluitvorming. Niet uitgevoerd Niet van toepassing. Activiteit

Ontwikkeling gasfabriekterrein

Wel uitgevoerd De ruimtelijke uitgangspunten zijn bepaald en de ontwikkelaar OCL onderzoekt de haalbaarheid van de ontwikkeling, in overleg met de gemeente en omwonenden. Niet uitgevoerd Het haalbaarheidsonderzoek is nog niet op milieutechnisch vlak uitgevoerd, er is alleen gekeken naar de ruimtelijke inpassingsmogelijkheden.


Etalage naar de toekomst Activiteit

Nieuwbouw gemeentehuis

Wel uitgevoerd Het gemeentehuis is opgeleverd en in gebruik genomen in december 2012, vervolgens worden de opleverpunten weggewerkt. De buitenruimte is voor 80% gerealiseerd. Voor de verbindingsroute tussen centrum en gemeentehuis is een bestek opgesteld en is het grootste deel van de werkzaamheden uitgevoerd. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Beleef de Berkel

Wel uitgevoerd Van het werk is 70% gereed, waaronder de voetgangersbrug ter hoogte van het nieuwe gemeentehuis en de wandelpromenade. Het werk heeft vertraging opgelopen vanwege een technische discussie over de kwaliteit van de toegepaste damwanden. In 2013 wordt het fietspad geasfalteerd, de verlichting wordt geplaatst en de brug over de stuw wordt gerealiseerd. Hierna volgt de afrekening met het Waterschap Rijn en IJssel en de verantwoording van de Efro-subsidie. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Planontwikkeling Kop van Oost (deelgebied 1 en 2)

Wel uitgevoerd Er heeft overleg plaatsgevonden met de Nijha waarin ze hebben aangegeven geen gebruik te maken van de ontbindende voorwaarde. Dit betekent dat er nu getransporteerd kan worden en de gemeente eigenaar wordt van de gronden. Er zijn gesprekken gevoerd met Stemin over verwerving en herhuisvesting. Ook hebben er gesprekken met de provincie plaatsgevonden over een provinciale bijdrage aan de verplaatsing van Stemin. Er heeft overleg plaatsgevonden met Explorius. Er is een woningmarktonderzoek uitgevoerd en er hebben rekenen tekensessies plaatsgevonden. De samenwerkingsovereenkomst (haalbaarheidsonderzoek om te komen tot ontwikkeling) met Explorius is met 1 jaar verlengd. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Ontwikkeling Haalmansweg (deelgebied 5)

Wel uitgevoerd Er zijn gesprekken gevoerd met een ontwikkelaar over de realisatie van een supermarkt. Na het vertrek van Grondweg uit het pand Hanzeweg 17 is dit perceel tijdelijk verhuurd aan Mahle. Bij SAB heeft de gemeente Lochem een prijs gewonnen voor het maken van een stedenbouwkundig ontwerp. SAB heeft een stedenbouwkundig plan gemaakt voor de woonwerkcombinaties. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

61


Bedrijfsterreinontwikkeling Activiteit

Ontwikkeling nieuwe bedrijventerreinen Stijgoord en Diekink

Wel uitgevoerd Geactualiseerde startnotitie Diekink is in december 2012 door de raad vastgesteld. Niet uitgevoerd Bestemmingsplan Stijgoord is nog in voorbereiding. Vertraging is veroorzaakt door overleg/ onderhandelingen over uitbreiding Friesland Campina en gewijzigd programma.

Activiteit

Ontwikkeling TKF-terrein Kwinkweerd

Wel uitgevoerd Overleg directie TKF over mogelijk potentieel gebruik door de TKF zelf voor een nieuwe ontwikkeling. Overleggen met de provincie over het opnemen van deze locatie in het provinciale programma herstructurering bedrijventerreinen. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Verbeteren waterinfrastructuur Activiteit

Realisatie tweede sluiskolk Eefde

Wel uitgevoerd 62

In 2012 heeft de realisatie van de sluiskolk mede in het teken gestaan van de stremming van het scheepvaartverkeer. Verder heeft afstemming vanuit het project Hihgport Eefde plaats gehad. Bovendien is gestart met het eerste vooroverleg inzake de vergunningverlening. Met de Regio Twente is een Positionpaper opgesteld om het belang van de toegankelijkheid van het Twentekanaal in Den Haag onder de aandacht te brengen. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Glasvezel Activiteit

Aanleg van glasvezel in kernen en buitengebied

Wel uitgevoerd De kern Lochem alsmede de kleinere kernen zijn inmiddels voorzien van een glasvezelnetwerk. Alle woningen zijn daarbij kosteloos ontsloten. Het staat de bewoners vrij al dan niet een abonnement te nemen. Een inventarisatie door de Industriële Kring Lochem wees uit dat er bij de bedrijven onvoldoende animo bestond voor een aanvraag tot gezamenlijke ontsluiting. De bedrijven doen dit nu op individuele basis. Niet uitgevoerd Indien er van marktpartijen daartoe geen (kostenneutraal) voorstel komt, ligt het gelet op de financiële situatie van de gemeente niet voor de hand dat het tot een gezamenlijke ontsluiting van het buitengebied komt. Voor een verdere realisering van het glasvezelnetwerk zijn geen financiële middelen beschikbaar. Ook hiervoor geldt dat burgers en bedrijven in het buitengebied op individuele basis een verzoek tot ontsluiting kunnen doen.


Risico’s economie Grondexploitaties Toelichting: Het voeren van een actief grondbeleid brengt risico’s met zich mee. In de “Nota reserves en voorzieningen” vastgesteld bij raadsbesluit van 14 november 2005 is er voor gekozen geen afzonderlijke reserve bouwgrondexploitaties aan te houden. Zowel de voordelen als de nadelen komen ten gunste/laste van de algemene middelen. Beheersmaatregel: Vanwege de financiële crisis hebben we in Nederland te maken gekregen met een economische crisis die een grote wissel trekt op de woningmarkt. Hierdoor komen de huizenprijzen onder druk te staan en navenant ook de grondprijzen. Ook de BTW-verhoging in oktober 2012 van 19% naar 21% heeft invloed op de geraamde opbrengsten omdat deze kosten niet doorberekend kunnen worden in de grondprijs. Dit betekent dat de afzet van de woningbouwkavels een risico vormt voor de grondexploitaties en het risicomanagement is derhalve belangrijk. De ontwikkelingen op de woningmarkt en de daarmee gepaard gaande risico’s worden in de gaten gehouden. De geraamde eindresultaten van de prognoseberekeningen zijn een zo goed mogelijke inschatting op basis van de uitgangspunten en is afhankelijk van de mate van realisatie hiervan. De uitkomsten zijn gebaseerd op aannames met betrekking tot toekomstige ontwikkelingen. Hoe langer de looptijd van een plan, hoe moeilijker deze ontwikkelingen zijn in te schatten. Omvang risico: Risicoperiode 2013-2023, waarschijnlijkheidspercentage 30% over de boekwaarde van de Niet in exploitatie genomen gronden (excl. Gasfabriekterrein; betreft afzonderlijk risico) (2013: € 2.218.000) en 20% van het geraamd overschot van de actieve grondexploitaties (2016: € 400, 2017: € 257.000, 2019: € 53.000, 2021: € 955.000 en 2022 € 384.000).

Planschadeverzoeken Toelichting: Hoewel er wordt gestuurd om planschadeclaims te voorkomen is het nooit uit te sluiten dat er toch schade in de vorm van waardevermindering ontstaat. Dit risico is, mede gezien de nieuwe regelgeving waarbij termijnen zijn ingekort, gering. Beheersmaatregel: Met het aangaan van planschadeverhaalsovereenkomsten en het opstellen van planschaderisicoanalyses wordt het risico tot een minimum beperkt. Omvang risico: Risicoperiode: structureel, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 20.000 = € 6.000).

Etalage naar de Toekomst Toelichting: De uitgaven tot nu toe bestaan met name uit interne en externe planbegeleiding en de aankoop van gronden, de aanleg van Beleef de Berkel en de aanleg van de openbare ruimte van het gemeentehuis. De gronden vertegenwoordigen een marktwaarde, ook als het project verder onverhoopt niet door mocht gaan. Deze markt/verkoopwaarde zal dan vermoedelijk wel lager zijn dan de huidige boekwaarde. In deelplan 2 is rekening gehouden met de ontwikkeling van locatie ten behoeve van maatschappelijke voorzieningen (o.a. schouwburg). Het is twijfelachtig of deze locatie tot realisatie zal komen. Indien de realisatie niet doorgaat dan vervalt de geraamde opbrengst en ontstaat een tekort op de grondexploitatie. Beheersmaatregel: Met inschakeling van gespecialiseerde externe adviseurs wordt de behandeling van de zitting Raad van State voorbereid. Voor de projecten die in uitvoering zijn (Beleef de Berkel en aanleg openbare ruimte gemeentehuis) is de directievoering uitbesteed met als opdracht om deze projecten binnen de gestelde kaders te realiseren. Over de bedrijfsverplaatsingen vindt met partijen overleg plaats om te komen tot acceptabele oplossingen. Vanwege de financiële crisis hebben we in Nederland te maken gekregen met een economische crisis die een grote wissel trekt op de woningmarkt. Hierdoor komen de huizenprijzen onder druk te staan en navenant ook de grondprijzen. Ook door de crisis is de vraag veranderd naar woningbouw. Dit heeft grote financiële gevolgen voor de exploitatie van deelplan 1 en daarmee ook een groot effect op het eindresultaat van de Etalage naar de Toekomst. Vanuit financieel oogpunt is het onverstandig om deelplan 1 in exploitatie te nemen en de maatregel die is genomen is dat deelplan 1 uit de grondexploitatie van de Etalage naar de Toekomst is genomen . Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 2.715.000 = € 815.000).

63


Gasfabriekterrein Toelichting: Met een projectontwikkelaar is een intentieovereenkomst gesloten met betrekking tot de verkoopprijs van dit voormalige gasfabriekterrein. Daarbij is binnen de verkoopprijs met de ontwikkelaar een alternatief programma overeengekomen. Omdat het bestemmingsplan nog moet worden opgesteld blijft een zeker risico bestaan. Beheersmaatregel: De wijziging van het bestemmingsplan wordt goed voorbereid en uitgevoerd. Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 700.000 = € 210.000).

Verkoop aandelen NUON Toelichting: In 2009 en 2011 zijn respectievelijk 255.900 en 78.338 aandelen NUON verkocht aan Vattenfall. In 2013 worden 78.337 en in 2015 109.670 aandelen verkocht. Mocht Vattenfall niet aan haar betalingsverplichtingen kunnen voldoen dan bestaat de mogelijkheid om reeds verkochte aandelen terug te kopen voor de nominale waarde van € 5 per aandeel. Beheersmaatregel: Documentatie, krantenberichten en nieuwsbrieven nauwlettend in de gaten houden en indien nodig eventueel aandelen terugkopen. Omvang risico: Risicoperiode 2013-2015, waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 15.200.000 = € 1.520.000 en vanaf juli 2013 tot 2015 € 997.000).

Wat heeft het gekost?

64

Prg.5 Item

Wonen en werken Omschrijving

5.1 5.2 5.3

5.1 5.2 5.3


Begroting 2012

Werkelijk 2012

Saldo 2012

ruimte wonen economie Totaal lasten

4.897 117 1.490 6.504

6.779 124 6.478 13.381

5.643 166 4.413 10.221

1.136 -42 2.065 3.159

ruimte wonen economie Totaal baten

2.259 42 291 2.591

4.632 14 6.323 10.968

3.279 39 4.084 7.401

-1.353 25 -2.239 -3.567

Totaal programma 5

-3.913

-2.412

-2.820

-408


Analyse | Programma 5 Financiële analyse lasten programma 5 Inzake de exploitatie binnenhaven is in 2012 minder betaald en zijn gelden terugontvangen van Rijkswaterstaat. Daar staat tegenover dat minder liggelden en vergoedingen zijn ontvangen als gevolg van de stremming van de Sluis te Eefde. Per saldo een voordeel van € 27.000. Het budget voor Groen-blauwe diensten van € 35.000 is in 2012 niet aangewend, daar staat tegenover dat er ook nog geen subsidie is ontvangen. De subsidieaanvraag van € 17.000 is eind 2012 naar de provincie gezonden. Uitvoering vindt plaats in 2013. In 2012 een incidenteel voordeel van per saldo € 18.000. Het resultaat op de bouwgrondexploitaties (lasten minus baten) over 2012 is € 547.000 nadelig. Dit wordt veroorzaakt door: Barchem Zuid (hogere dotatieverliesvoorziening) € 327.000 nadeel Bij de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 is melding gemaakt van een geprognosticeerd verlies voor het complex Barchem Zuid van € 43.000 als gevolg van planschades. Nu bij de jaarrekening 2012 volgt een extra dotatie aan de verliesvoorziening van € 327.000. Het totaalnadeel op het complex bedraagt daarmee € 370.000. De toename van het geraamde tekort wordt veroorzaakt doordat tijdens het bouwrijp maken, de werkwijze is veranderd ten opzichte van het bestek. Zo is bijvoorbeeld de noodbestrating in ander materiaal uitgevoerd dan waarmee het woonrijp maken wordt uitgevoerd. De noodbestrating wordt ook weer bij andere werken ingezet. Naast het woonrijp maken is het geraamde tekort toegenomen door het bijstellen van de fasering van de kosten en opbrengsten. Laren III (afsluiten complex) € 106.000 nadeel Het complex Laren III heeft ultimo 2012 een positieve boekwaarde van € 73.000. Deze positieve boekwaarde ontstaat doordat er, na een gerechtelijke uitspraak, door een aantal particulieren hun ten onrechte uitgekeerde planschade aan ons is terugbetaald. Daarnaast is het feitelijk alleen nog wachten op de laatste kavelverkoop, met een verwachte opbrengst van € 175.000. Besloten is het complex nu af te sluiten om te voorkomen dat eindeloos beheer- en rentekosten op het complex blijven drukken. Dit betekent een nadeel van € 175.000, omdat deze verwachte opbrengst niet kan worden geboekt ten gunste van het complex. Molengronden II € 41.000 nadeel In 2012 zijn de laatste werkzaamheden uitgevoerd voor het project Nieuwe Beek. Particuliere exploitaties (dotatie verliesvoorziening) € 37.000 nadeel Op basis van de verscherpte richtlijnen van de commissie BBV is het noodzakelijk om voor particuliere plannen waarvoor ultimo 2012 nog geen exploitatieovereenkomst is gesloten, een verliesvoorziening te vormen. Mocht in 2013 alsnog voor één of meerdere van deze plannen een overeenkomst worden gesloten met de betreffende ontwikkelaar, dan kan dat deel van de voorziening weer vrijvallen. Haalmansweg (verlaging marktwaarde kavel) € 20.000 nadeel De gemeente Lochem heeft nog één perceel bij de Haalmansweg in eigendom. De geschatte waarde van dit perceel is € 116.755 (€ 95,-/m ). De boekwaarde is in overeenstemming gebracht met de marktwaarde van het bouwperceel. Derhalve een nadeel van € 20.000 in 2012. Overige grondexploitaties € 16.000 nadeel Ten slotte zijn voor een aantal afgesloten complexen en plannen nog kosten gemaakt in 2012 die niet doorberekend kunnen worden (nadeel € 16.000).

Exploitatie Bedrijventerreinen Het resultaat op de exploitatie bedrijventerreinen (lasten minus baten) over 2012 is ca. € 172.000 nadelig. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door: Etalage naar de Toekomst (financiële mutaties) ¤ 326.000 nadeel Door de financiële crisis is de vraag naar woningbouw veranderd. Dit heeft grote financiële gevolgen voor de exploitatie van deelplan 1 en daarmee ook een groot effect op het eindresultaat van de Etalage naar de Toekomst.

65


Vanuit financieel oogpunt is het onverstandig om deelplan 1 in exploitatie te nemen. Naar verwachting wordt bij raadsbesluit d.d. 13 mei 2013, ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is dit nog niet bekend, besloten deelplan 1 uit de grondexploitatie Etalage naar de Toekomst te halen. In de toekomst, als de omstandigheden dit toelaten, wordt dit weer als apart plan opgepakt. Dit zorgt ervoor dat de boekwaarde per 31 december 2012 van deelplan 1 als last is genomen (nadeel € 61.000). De verliesvoorziening voor de Etalage naar de Toekomst bedroeg op 1 januari 2012 € 5.142.500. Door de rentetoevoeging van € 219.000 in 2012 is deze verliesvoorziening opgehoogd naar € 5.361.500. Het geraamde tekort voor de resterende deelplannen op grond van de prognoseberekeningen 1 januari 2013 bedraagt € 5.408.000. Dat betekent een extra dotatie aan de verliesvoorziening met € 46.500 (nadeel). Diekink (vrijval verliesvoorziening) € 164.000 voordeel In 2012 heeft de gemeenteraad op 3 december een besluit genomen over een gewijzigde startnotitie ontwikkeling Diekink, waarin nieuwe inzichten in omvang, fasering en invulling van het plan zijn verwerkt. Op basis van de berekening met de nieuwe uitgangspunten is per 1 januari 2013 een kostendekkende grondexploitatie Diekink mogelijk. De verliesvoorziening die in 2011 was getroffen valt daardoor vrij (voordeel € 164.000). LTS- Larenseweg (extra dotatie verliesvoorziening) € 10.000 nadeel Vanwege het langer doorlopen van het complex LTS-Larenseweg wordt per 1 januari 2013 een nadelig resultaat geprognosticeerd van € 14.500. De verliesvoorziening van € 4.500 die in 2011 is gevormd voor dit complex is derhalve met € 10.000 opgehoogd. Het nadeel op de kapitaallasten van € 35.000 is de toegerekende rente over de storting in het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVN). Geraamd is een bedrag van € 38.498. De werkelijke rentelasten bedragen € 73.989. Tegenover de hogere rentelasten staat een hogere renteopbrengst van € 24.845 wegens verstrekte startersleningen. In de balanstoelichting wordt de storting in het SVN uitgebreid toegelicht.

66

Incidentele budgetten Voor de actualisatie van bestemmingsplannen is incidenteel budget beschikbaar. Echter in 2012 heeft een overschrijding met € 30.000 plaatsgevonden. Deze wordt veroorzaakt door onvoorziene uitgaven van proceskosten bestemmingsplan Hanzeweg en kosten bezwarenprocedure bestemmingsplan Wakel en de Witte Berken. Actualisatie loopt door in 2013. Uitvoering van een deel van de werkzaamheden Highport Eefde vindt plaats in 2013. Het voordeel uit 2012 van € 23.000 wordt hiervoor overgeheveld naar 2013. Het project “Goed boeren in kleinschalig landschap” geeft in 2012 een voordeel van € 27.000. Doel van het project is te komen tot een nieuwe landschapsstructuur rondom Laren ten behoeve van de toekomstgerichte grondgebonden landbouw, in combinatie met herstel/verbetering van het karakteristieke Achterhoeks coulissen landschap. Daarnaast dient het groenblauwe raamwerk te worden versterkt. De proces- en uitvoeringskosten worden voor het overgrote deel bij de gebruikers in het gebied neergelegd. Het project bevindt zich in de initiatieffase. De oorspronkelijke opzet is financieel niet haalbaar gebleken. Momenteel wordt onderzocht of het project in afgeslankte vorm kan worden gerealiseerd waarbij de doelen wel gelijk blijven. Voorgesteld wordt het budget over te hevelen naar 2013.

Financiële analyse baten programma 5 Door de recessie lopen het aantal bouwaanvragen nog steeds terug. Tevens is er een aanzienlijk bedrag terugbetaald, omdat het bouwplan werd ingetrokken. In totaal € 73.000 minder legesopbrengsten. Ook zijn er in 2012 minder aanvragen ingediend waarvoor een planologische ontheffing vereist is. Dit gaf een nadeel van € 11.000.

Programma 6: Sport, cultuur & recreatie

6. Sport, cultuur & recreatie Portefeuillehouder: B.J. Bussink en W. Heesen

Het programma Sport, cultuur en recreatie omvat sport, speelruimten, bibliotheekwerk, culturele/ maatschappelijke educatie, kunstbevordering, monumentenzorg, recreatieve voorzieningen en toerisme.

67


Doelen & middelen Sport en spel

Doel: Veelzijdig en kwalitatief goed sport- en speelruimte aanbod Activiteiten

Beoogd resultaat

Sport en spel stimuleren

30% van de inwoners sport in verenigingsverband

• Zes projecten en evenementen ondersteunen • Deelnemen aan rijksbijdrageregeling combinatiefunctionarissen • Afweging voortzetting project sportstimulering

Exploitatie sportaccommodaties

Sportvoorzieningen voldoen aan onderhoudsniveau drie

• • • • •

Exploitatie zwembad De Beemd onderzoeken Bijdragen buitensport onderzoeken Subsidieregeling gebruik binnensportaccommodaties Overleg overdracht onderhoud voetbalvelden Overleg openluchtbaden privatiseren en subsidiëren

Exploitatie speelruimten

Veilige speelvoorzieningen voor de drie doelgroepen

Cultuur

68

• Speelruimten en tuinonderhoud overdragen aan schoolbesturen • Initiatieven wijken en kernen ondersteunen

Doel: Veelzijdig en hoogwaardig cultureel leven

Toename aantal culturele evenementen met éénderde in 2030

Toenamen cultuuraanbod

• Met partners plannen ontwikkelen • inzet cultuurmakelaar

Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheek

Ombuigingsonderzoek bibliotheekwerk

Doelgroepgerichte dienstverlening muziekschool

Ombuigingsonderzoek muziekschool

Toegankelijke en volwaardige programmering schouwburg

Niveau dienstverlening schouwburg onderzoeken

Adequate huisvesting voor cultureel maatschappelijke voorzieningen

Huisvestingmogelijkheid DOK partners onderzoeken

Toegankelijk informatiecentrum streekcultuur

Besluit over afname archiefdiensten

Monumentenbeleid krijgt invulling

Cultuurhistorische visie/Monumentenbeleid • Monumentenlijst herrijken • Monumentengids uitbrengen • Mogelijkheden onderzoeken opstellen cultuurhistorische visie

Recreatie en Toerisme

Doel: Duurzame toeristische recreatieve sector

Divers aanbod hoogwaardige voorzieningen

Toerisme en recreatie stimuleren • Toeristisch beleidsplan en activiteitenplan Vrijetijdseconomie uitvoeren • Evenementen met bovenlokale uitstraling stimuleren Ombuigingsonderzoek toeristische organisaties Ombuigingsonderzoek exploitatie hertenkamp


6. Sport, cultuur & recreatie Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: • De nota Sport- en Speelruimtebeleid (2009), met de beleidsregels sportstimulering en sportevenementen (2010) en de beleidsregels voor speelvoorzieningen (1-1-2011) • Beleidsregels subsidieregelingen (2010) • Het accommodatiebeleidsplan (2009) • De nota Cultuurbeleid (2009) • Het toeristisch beleidsplan ‘Recreatie en toerisme in Lochem, voortuin van de Achterhoek’ (2007) • Integraal jeugdbeleid 2008-2012 (2007)


Nulmeting 2009/2010

Realisatie 2011

Ambitie 2012

Realisatie 2012

Ambitie 2014

Ambitie 2020

22 Niveau 4 23 7.880

26,8 Niveau 3 44 8.914

26 Niveau 4 29 7.880

26,7 Niveau 3 8.886

30 Niveau 3 50 9.286

30 Niveau 3 55 9.840

1.085

1.640

1.085

1.680

1.748

1.968

28.500 220 125.000

22.000 295 120.000

28.500 220 125.000

22.000

22.000

32.000

122.000

120.000

110.000

*

*

6.1 Sport en spel Percentage inwoners sportend in verenigingsverband Kwaliteitsniveau sportvoorzieningen Aantal veilige speelvoorzieningen Aantal gesubsidieerde leden bij sportverenigingen

6.2 Cultuur Aantal gesubsidieerde leden bij culturele verenigingen Aantal bezoekers aan - schouwburg - Muzehof (leerlingen) - bibliotheek (bezoeken)

6.3 Recreatie en toerisme Aantal toeristische overnachtingen

410.000

* Koerswijziging Muzehof vereist nieuwe indicator. Deze wordt in 2013 ontwikkeld.

410.000

69


6.1 Sport en spel Doel Veelzijdig en kwalitatief goed sport- en speelruimte- aanbod voor een breed en divers publiek.


Minimaal 30% van de inwoners doet in 2014 aan sportbeoefening in verenigingsverband.

6.1.2

Aanwezige sportvoorzieningen (10 sportveldenaccommodaties, 1 overdekt zwembad en 3 openluchtbaden) verkeren in goede staat van onderhoud waarbij de gemeentelijke bijdrage vooraf duidelijk is afgebakend. Er wordt uitgegaan van onderhoudsniveau drie zoals vastgesteld in het gemeentelijk accommodatiebeleid.

6.1.3

Veilige en kwalitatief goede speelvoorzieningen voor de 3 doelgroepen bestaande uit 0 tot 6 jaar (maximaal 8 speeltuinen), 4 tot 12 jaar (maximaal 29 speeltuinen). In totaal gaat het om 37 locaties.

Sportbeoefening in verenigingsverband

70

Activiteit

Sport en spel stimuleren

Wel uitgevoerd Zes projecten evenementen ondersteunen: Vanuit de subsidie sportstimulering zijn 7 projecten uitgevoerd: werkbudget Sportraad, werkbudget verenigingsondersteuning, Training Verzilver je Club, Project Sportiviteit en respect, Training vertrouwenscontactpersoon, Sportverkiezingen. Deelname aan Rijksregeling Combinatiefuncties: De gemeente Lochem heeft eind 2012 5,6 fte aan combinatiefunctionarissen gerealiseerd. Dat is meer dan de doelstelling waarop het haalbaarheidsonderzoek (4,6 fte) zich richtte. In 2012 bood het Rijk de mogelijkheid om meer functionarissen aan te stellen. Zonder inzet van extra dekking bleek dat mogelijk. De functionarissen zijn werkzaam in het onderwijs en sport/cultuur. Ze worden betaald vanuit reguliere gemeentelijke subsidie aan maatschappelijke partners (welzijnsinstelling, bibliotheek, muziekschool) en cofinanciering vanuit het Rijk. De activiteitenbudgetten en sommige activiteitengelden worden betaald door het onderwijs. Door de inzet van deze functionarissen stimuleert de gemeente Lochem de brede schoolontwikkeling en daarmee ontplooiingskansen voor kinderen. Afweging voortzetting Stimuleringsregeling: Door bezuiniging is het budget sportstimulering vervallen. De doelstelling om sport te willen stimuleren blijft gehandhaafd via de inzet van combinatiefunctionarissen. Op het gebied van sport is daardoor de verenigingsondersteuner behouden gebleven en de sportcoach toegevoegd. Door het wegvallen van het stimuleringsbudget zal o.a. de Sportraad op zoek moeten naar (meer) externe sponsoren voor haar trainingen en activiteiten. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Sportvoorzieningen Activiteit

Exploitatie sportaccommodaties

Wel uitgevoerd Ombuigingsopdracht herziening bijdragen buitensport In het kader van de ombuigingsopdracht is de subsidieregeling Renovatie sportvelden ingetrokken. In een motie is verzocht om in samenwerking met de sportraad met een totaal voorstel te komen waarin de subsidieregeling zodanig wordt afgerond, dat dit recht doet aan de gemaakte afspraken en waarin de privatisering van onderhoud en renovaties van sportvelden op een consistente wijze wordt vormgegeven. Privatisering onderhoud voetbalvelden Wij hebben met de sportraad afspraken gemaakt om tot een totaal voorstel te komen voor het onderhoud en de renovaties van sportvelden. Inmiddels hebben wij onze kaders en uitgangspunten met een financiële berekening voorgelegd aan de sportraad voor verdere bespreking met de sportverenigingen. Clustering Sport Almen Initiatiefnemers hebben hun plannen bijgesteld. Zij hebben fase 1 - renovatie en uitbreiding van kleedkamers buitensport – uitgevoerd.Initiatiefnemers onderzoeken de mogelijkheden van financiering voor fase 2- toevoeging binnensport. Aanleg kunstgrasveld Eefde. De subsidie voor de aanleg van het kunstgrasveld is afgewikkeld. Er is krediet beschikbaar gesteld voor de aankoop van gronden voor parkeergelegenheid. Vervolgens worden deze gronden in erfpacht uitgegeven aan de Stichting Accommodaties Eefde (SAE). Binnensport Eefde Wij zijn een overeenkomst Sportzaal De Stuw met de SAE aangegaan voor de periode 2013-2017. De stichting is verantwoordelijk voor het totale beheer, exploitatie en onderhoud van de sportzaal. De bestaande exploitatie bijdrage blijft gehandhaafd. De gemeente verstrekt eenmalige bijdragen voor groot onderhoud, maatregel brandveiligheid en aanpassing gebouw met extra bergingsruimte. Bovenstaande overname is een pilot dat aansluit bij het gemeentelijk accommodatiebeleid om tot overkoepelende beheerstichtingen voor verschillende voorzieningen per kern te komen waarbij meer taken worden overgelaten aan de kernen zelf. Niet uitgevoerd Subsidieregeling gebruik binnensport Het opstellen van een subsidieregeling voor het gebruik van binnensport-accommodaties is afhankelijk van verdere uitwerking van het gemeentelijke accommodatiebeleid. Privatisering zwembaden Het traject is nog niet gestart in verband met gestelde prioriteiten in de uitvoering van het programma.

Speelvoorzieningen Activiteit

Exploitatie speelruimten

Wel uitgevoerd Speeltuinverenigingen beheren, onderhouden en vervangen de speelvoorzieningen en ondergronden in alle kernen behalve de kern Lochem. Daar zijn in 2012, drie speeltuinverenigingen opgericht. Niet uitgevoerd In de kern Lochem moeten nog 6-7 speeltuinverenigingen worden opgericht. Deze speeltuinen worden nu onderhouden en beheerd door de gemeente.

71


6.2 Cultuur Doel Veelzijdig en hoogwaardig cultureel leven dat bijdraagt aan het samenspel in Lochem en komt tot stand door cultuuruitingen van onderop, vanuit bewonersinitiatieven te versterken.

Beoogd resultaat

72

6.2.1

In 2030 is het aantal culturele evenementen met één derde toegenomen;

6.2.2

Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheek.

6.2.3

Doelgroepgerichte dienstverlening muziekschool.

6.2.4

Toegankelijke en volwaardige programmering in de schouwburg in Lochem.

6.2.5

Adequate huisvesting voor cultureel maatschappelijke voorzieningen (DOK partners) in 2012.

6.2.6

Toegankelijk informatiecentrum voor regionaal erfgoed en streekcultuur.

6.2.7

Monumentenbeleid krijgt invulling door het uitvoeren van projecten.

Toename cultuuraanbod Activiteit

Ontwikkeling plannen met partners ter intensivering cultuuraanbod

Wel uitgevoerd In 2012 is ingestoken op de ontwikkeling van een Kunst en Cultuur Centrum. In het najaar is besloten om dit initiatief verder over te laten aan de private partners. De inzet van de cultuurmakelaar is verlengd. Niet uitgevoerd Nieuwe ontwikkelingen naast de ontwikkeling van het KCC zijn doorgeschoven naar 2013 in afwachting van de resultaten van de kerntakendiscussie

Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheekwerk Activiteit

Ombuigingsonderzoek bibliotheek

Wel uitgevoerd De bibliotheek heeft begin 2012 een presentatie gegeven aan college en raad over de richting van de bezuinigingen. Daar heeft men mee in gestemd. De bibliotheek is dit nu aan het uitwerken. Resultaten worden verwacht in 2013. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Doelgroepgerichte dienstverlening muzikale vorming Activiteit

Ombuigingsonderzoek muziekschool

Wel uitgevoerd De Muzehof heeft begin 2012 haar plannen gepresenteerd voor een nieuwe Muzehof. Op 18 juni 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met het raadsvoorstel waarin per 1 januari 2013 de bezuiniging wordt gerealiseerd. De bezuiniging die in 2013/2014 wordt gerealiseerd (respectievelijk € 34.000 en € 37.000) wordt gebruikt voor de frictiekosten. Met ingang van 1 januari 2015 is de ombuiging conform afspraak een feit. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Toegankelijke en volwaardige dienstverlening schouwburg Activiteit

Onderzoek verminderde bijdrage Schouwburg

Wel uitgevoerd Niet van toepassing. Niet uitgevoerd De schouwburg is in 2012 begonnen met haar onderzoek naar het niveau van de dienstverlening en zal in 2013 de resultaten laten zien. De oorspronkelijke afspraak was dat de resultaten van dit onderzoek in het najaar 2012 zouden worden opgeleverd, waarna de nieuwe subsidieovereenkomst, inclusief de bepaalde prestaties konden worden vastgelegd. Er wordt nu naar gestreefd de resultaten vóór 30 april ontvangen te hebben van de Schouwburg. Nadat de resultaten van het onderzoek bekend zijn kan gewerkt worden aan een nieuwe subsidieovereenkomst waarin de prestaties genoemd worden.

Huisvesting cultureel maatschappelijke voorzieningen Activiteit

Onderzoek huisvesting DOK -partners in gemeentehuis Lochem

Wel uitgevoerd Het onderzoek van Viverion naar de haalbaarheid heeft geen eenduidig antwoord opgeleverd. Medio 2012 is aanvullend onderzoek uitgevoerd naar mogelijke scenario’s voor een gezamenlijke huisvesting van DOK partners. In december 2012 is gekozen om het beheer en de exploitatie van (welzijns) accommodaties als verantwoordelijkheid te laten bij de maatschappelijke organisaties zelf. Begin januari is dit standpunt teruggekoppeld naar alle hierbij betrokken partijen. Dit heeft nog niet geleid tot definitieve besluitvorming. Partijen onderzoeken nog de mogelijkheid of een gezamenlijke huisvesting gecombineerd kan worden met een ander particulier initiatief. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

73


Regionaal informatiecentrum voor erfgoed en streekcultuur Activiteit

Besluitvorming over afname archiefdiensten

Wel uitgevoerd Niet van toepassing. Niet uitgevoerd Lochem heeft een dienstenovereenkomst met het Regionaal Archief Zutphen. De gemeente Zutphen heeft besloten voorlopig niet te willen fuseren met het Erfgoedcentrum, de organisatie waar het regionaal Archief van de Achterhoek is ondergebracht. Voorlopig worden de mogelijkheden voor samenwerking onderzocht tussen RAZ en Erfgoedcentrum.

Monumentenbeleid krijgt invulling Activiteit

Cultuurhistorische visie/ monumentenbeleid

Wel uitgevoerd In 2012 is de monumentengids uitgebracht. In 2012 is een archeologische waarden- en verwachtingenkaart opgesteld. Deze kaart is doorvertaald in een archeologische beleidskaart, met daaraan gekoppeld archeologiebeleid. Vaststelling van het archeologiebeleid is voorzien in het eerste kwartaal van 2013. In 2012 is een begin gemaakt met het project herijking gemeentelijke monumentenlijst. Door gebrek aan draagvlak onder de eigenaren van de objecten is het project (tijdelijk) stopgezet. Nadat een vereniging / werkgroep van eigenaren is opgericht in 2013 zal het project weer worden hervat. 74

Niet uitgevoerd De mogelijkheden om middelen beschikbaar te krijgen om een cultuurhistorische visie op te stellen zijn niet onderzocht.

6.3 Recreatie & Toerisme Doel Een duurzame toeristisch-recreatieve sector, voor inwoners en bezoekers van Lochem en bijdragend aan versterking van de lokale economie.

Beoogd resultaat 6.3.1 Een gedifferentieerd en onderscheidend aanbod van kwalitatief hoogwaardige recreatieve voorzieningen en toeristische attracties, blijkend uit 50% meer bezoekers in 2030 t.o.v. 2010.


Aanbod van toeristisch-recreatieve voorzieningen Activiteit

Toerisme en recreatie stimuleren

Wel uitgevoerd Door middel van incidentele en structurele subsidies aan partijen als VVV, Nort, wandelvierdaagse en Ral wordt toerisme en recreatie gestimuleerd. Ook wordt in regionaal verband, de regio Achterhoek, beleidsmatig samengewerkt bijvoorbeeld het Meerjaren Investerings Programma Toerisme uitgevoerd. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Activiteit

Ombuigingsonderzoek toeristische organisaties

Wel uitgevoerd Begin 2012 is een opdracht verleend aan K+V om een onderzoek te starten naar de mogelijkheden om het RAL te ontmantelen. Later kregen zij ook de opdracht om onderzoek te doen naar een bedrijfsplan voor een nieuwe toeristische organisatie, waarin ook onderdelen van het RAL opgenomen worden. Halverwege 2012 ging eerst het ABT failliet later de VVV Achterhoek. Onder hoge druk is daarop het STAT opgericht, de nieuwe toeristische organisatie in oprichting om een beperkt aantal taken direct voort te kunnen zetten. Eind 2012 hebben de colleges in de Achterhoek en de Liemers een richtingenbesluit genomen over de ontmanteling en integratie van het RAL. Het STAT heeft ook eind 2012 haar eigen bedrijfsplan vastgesteld. Verdere besluitvorming vindt plaats in 2013. Niet uitgevoerd Niet van toepassing. 75

Activiteit

Ombuigingsonderzoek naar andere organisatie exploitatie hertenkamp

Wel uitgevoerd Het onderzoek is in 2012 gestart en wordt in 2013 afgerond. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Sport, cultuur en recreatie Omschrijving

6.1 6.2 6.3

6.1 6.2 6.3


Begroting 2012

Werkelijk 2012

sport cultuur recreatie en toerisme Totaal lasten

2.036 4.355 442 6.833

1.864 2.363 396 4.623

1.808 2.093 389 4.290

55 270 7 333

sport cultuur recreatie en toerisme Totaal baten

49 31 23 103

12 1 4 17

71 1 34 106

59 29 89

-6.730

-4.606

-4.184

422

Totaal programma 6

Saldo 2012


Analyse | Programma 6 Financiële analyse lasten programma 6 In verband met gewijzigd beleid zijn minder waarderingssubsidies verstrekt aan sportverenigingen. Voordeel € 15.000. Op verzoek van de gemeente heeft de sportraad Lochem € 24.000 subsidie terugbetaald met betrekking tot teveel ontvangen subsidie verenigingsondersteuner. Een gedeelte van het subsidiebudget voor culturele evenementen en voor de cultuurmakelaar is niet besteed. Dit geeft een incidenteel voordeel van respectievelijk € 16.000 en € 15.000. Besteding vindt plaats in 2013, voorgesteld wordt het niet bestede budget over te hevelen naar 2013. Per 1 januari 2012 is de subsidieregeling voor renovatie sportvelden opgeschort in verband met de ombuigingsopdracht herziening bijdragen buitensport. De regeling is uiteindelijk definitief ingetrokken. Het voordeel bedraagt € 19.000. De kosten voor groot onderhoud van sportterreinen in oud-Gorssel bleven in 2012 € 17.000 onder het budget. Dit houdt verband met de aard van de benodigde maatregelen en de gunstige weeromstandigheden waardoor er minder maatregelen in verband met engerlingenbestrijding zijn uitgevoerd. Een deel van de budgetten ter bevordering van toerisme is niet besteed, hierdoor ontstaat een voordeel van € 33.000. Met de Kadernota 2014 zal worden beoordeeld of er sprake is van een structurele situatie. In 2012 is het project herijking monumentenlijst gestart. In verband met gebrek aan draagvlak bij objecteigenaren heeft het project vertraging opgelopen. Mede hierdoor loopt het project door in 2013. In 2012 een voordeel van € 37.000, het benodigd budget wordt overgeheveld naar 2013. Het voordeel op kapitaallasten van € 16.000 betreft voornamelijk de geraamde kapitaallasten voor de investering “clustering sport in Almen”. In het boekjaar 2013 worden voor de eerste keer de kapitaalasten verantwoord.

76

Incidentele budgetten Binnen het budget “Renovatie schouwburg” resteert eind 2012 nog een saldo van € 15.000. In 2013 vindt de financiële afrekening plaats. Ter dekking hiervan, wordt voorgesteld dit budget over te hevelen. Voor het digitaliseren van het bouwarchief was in 2012 € 140.000 beschikbaar. Hier is in 2012 geen gebruik van gemaakt en geeft daardoor in 2012 een gelijk voordeel. Omdat uitvoering in 2013 plaatsvindt wordt voorgesteld het budget over te hevelen naar 2013.

Financiële analyse baten programma 6 Geen grote afwijkingen.

Programma 7: Zorg & welzijn

77

7. Zorg & welzijn Portefeuillehouder: W. Heesen

Het programma Zorg en welzijn omvat bijstandverlening, werkgelegenheidsvoorzieningen, inkomensvoorzieningen, hulpverlening, opvang asielzoekers, samenlevingsopbouw, WRV, huishoudelijke verzorging, jeugdzorg en gezondheidszorg.


Doelen & middelen Werk en inkomen

Doel: Participatie werkzoekenden en bijstandsgerechtigden

Beoogd resultaat

Activiteiten

Inkomensondersteuning en begeleiding

Invoering Wet Werken Naar Vermogen voorbereiden Afstemming informatievoorziening Het Plein

Voorziening voor schulddienstverlening

Beleidsplan schulddienstverlening vaststellen

Tegemoetkoming in kader van minimabeleid

Minimabeleid evalueren

Huisvesting en participatie statushouders


Samenleving & Welzijn

Doel: Aantrekkelijk maatschappelijk leefklimaat voor iedereen

Passende accommodaties voor maatschappelijke voorzieningen

Onderzoek enaar multifunctionele accommodaties in kernen

Vrijwilligers en mantelzorgers kennen passende ondersteuning

Kadernota en uitvoeringsplan vrijwiligerswerk vaststellen

Zelfstandig functionerende ouderen 78

Subsidie aan instellingen volgens meetbare prestatie afspraken

Zorg

Welzijn wonen en zorg • productafspraken SOL • Evaluatie pilot ‘ACSI’ • Ombuigingsonderzoek samenwerking tussen welzijnsorganisaties

Ombuigingsonderzoek welzijnsinstellingen / visie Welzijn

Doel: Door zorgaanbod participatie

Noodzakelijke hulpmiddelen en zorg voor mensen met een beperking

WMO uitvoering • Onderzoeksopdracht Wmo • Vraaggericht werken uitbreiden naar andere WMO prestatievelden • Uitvoering bezuinigingen op Wmo • Doorontwikkeling woonservice-zones • Voorbereiden stelselwijzigingen Jeugdzorg, Begeleiding AWBZ en de Wet Werken naar Vermoegen • Voorbereiden beleidsplan WMO 2013 - 2016

Zorgverlening is sluitend

Convenant meldpunt backoffice multiproblemen

Minder huiselijk geweld

Convenant huiselijk geweld


7. Zorg en welzijn Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: • Masterplan Wonen, Welzijn en Zorg • Bestuursopdrachten Welzijn (2009) • Nota Ouderenbeleid gemeente Gorssel • WMO beleidsplan 2009 - 2012 • Beleidsplan ondersteuningen mantelzorg en vrijwilligers Lochem 2012 – 2015 (2011) • Nota Lokaal Gezondheidsbeleid ‘Gezond zijn, gezond blijven’ (2009) • Notitie Grote Welzijnsoperatie gemeente Gorssel • Armoedebeleid 2009-2012 ‘Niemand uitgesloten’ • Kwijtscheldingsbeleid gemeentelijke belastingen 2012 (2011) • Programma opdracht integrale beleidsvoorbereiding transities sociaal domein (2012) • Beleidsnota Verbonden Partijen (2011)




Ambitie 2014

Ambitie 2020

7.2 Samenleving/Welzijn Aantal mantelzorgers *

7.000

7.000

7.000

7.000

7.000

7.000

Aantal vrijwilligers *

11.000

11.000

11.000

11.000

11.000

11.000

79

* Via rapportage en benchmark wordt ontwikkeling gevolgd en gerapporteerd.


7.1 Werk en inkomen Doel Inwoners die geheel of gedeeltelijk zijn aangewezen op inkomensondersteuning of werkzoekend zijn zo snel mogelijk laten participeren door betaalde of onbetaalde arbeid.


Inkomensondersteuning en begeleiding naar werk.

7.1.2

Voorziening voor schulddienstverlening

7.1.3

Tegemoetkomingen in het kader van minimabeleid

7.1.4

Huisvesting en participatie statushouders

Inkomensondersteuning en begeleiding naar werk 80

Activiteit

Voorbereiding invoering Wet Werken naar Vermogen (WWnV)

Wel uitgevoerd Niet van toepassing Niet uitgevoerd Vanwege verklaring als controversieel is dit wetsvoorstel ingetrokken. In de plaats daarvan zijn we nu in afwachting van de Participatiewet. Overigens zijn de betrokken partijen (Plein, Delta) al wel gevorderd in hun voorbereidingen op de nieuwe wet.

Voorziening voor schulddienstverlening Activiteit

Beleidsplan schulddienstverlening

Wel uitgevoerd Het college heeft ingestemd met het beleidsplan. Het plan is in de RTG van 28 januari 2013 besproken en op 11 februari in de besluitnemende raadsvergadering. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Tegemoetkomingen in het kader van minimabeleid Activiteit

Minimabeleid evalueren

Wel uitgevoerd Op 11 juni 2012 hebben wij de resultaten van een tussenevaluatie gepresenteerd in een tweede rapportage Armoedeen Minimabeleid (juni 2012). Vooruitlopend op de eindevaluatie in 2013 is bij de Kadernota 2013 ingestemd met voortzetting van het als pilot gestarte Armoede- en Minimabeleid. Niet uitgevoerd De eindevaluatie is in voorbereiding en wordt in het tweede kwartaal 2013 gepresenteerd.

Risico’s Werk en Inkomen Stelselwijziging; decentralisaties Jeugdzorg, AWBZ en Participatiewet: Toelichting: Het kabinet wil de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Participatiewet, de Jeugdzorg en de AWBZbegeleiding bij de gemeenten neerleggen met een strikte bezuinigingsoperatie. Bovendien krijgen de gemeenten minder geld via het Gemeentefonds. Wat dit betekent voor de financiële positie van de gemeente is nog onvoldoende duidelijk. Het doel van de drie transities is het sociaal domein betaalbaar en doelmatig te maken. Er is een duidelijke en algemeen onderkende noodzaak om de groei in de uitgaven van de sociale zekerheid, AWBZ en de Jeugdzorg te doorbreken. Dat is ook noodzakelijk om deze terreinen op langere termijn betaalbaar te houden. Daarnaast is de verwachting dat de Jeugdzorg, AWBZ/WMO en een deel van de sociale zekerheid efficiënter en effectiever kunnen worden door inhoudelijke en bestuurlijke taken te bundelen bij de lokale overheid. De drie decentralisaties kunnen niet los van elkaar worden gezien. Er is niet alleen een sterke samenhang maar ook overeenkomst in doelstellingen- ondersteuning voor de minder redzame burger en bevordering participatie- en er is veel overlap in doelgroepen. 81

Participatiewet Vanaf 1 januari 2014 is de toegang tot de WSW afgeschaft en tot de Wajong beperkt. Dit betekent dat een grotere doelgroep aanspraak zal maken op inkomensondersteuning vanuit de Participatiewet. Daarnaast wordt ook in de komende jaren een oplopende werkloosheid verwacht. Het effect is een toename van het beroep op inkomensondersteuning bij gemeenten. Op de uitkeringslasten die daaruit volgen lopen gemeenten een groot financieel risico.

Efficiencykorting voor het zittende WSW bestand Op dit moment zijn bijna 700 sw-medewerkers uit Lochem/Zutphen bij Delta werkzaam in een WSW-dienstverband, waarvan ruim 220 in beschut werk. Deze medewerkers ontvangen een CAO-loon en in het regeerakkoord is vastgelegd dat hun rechtspositie ongemoeid wordt gelaten. Tegelijkertijd past het Rijk een efficiencykorting toe en daalt de rijksvergoeding per medewerker van circa € 25.800 in 2013 tot circa € 22.700 structureel met ingang van 2019. Delta is succesvol bezig om zoveel mogelijk sw-medewerkers tegen een passende loonwaarde te detacheren bij ondernemers. Voor een deel van de huidige medewerkers in beschut werk is dit echter geen reële optie en moeten andere mogelijkheden worden gevonden om efficiënt te zorgen voor een passende arbeidsmatige dagbesteding. De middelen voor het zittende bestand WSW worden onderdeel van het ongedeelde re-integratie- en participatiebudget. Wanneer het niet lukt om uit te komen met dit budget, dan kan dit ten koste gaan van de ruimte die overblijft voor de re-integratie van de overige doelgroepen binnen de Participatiewet. Organisatie De wetgeving die vervangen wordt door de Participatiewet wordt op dit moment uitgevoerd door twee gemeenschappelijke regelingen. De Participatiewet vereist op zijn minst een samenwerking tussen deze twee Gr-en, die uiteindelijk zal moeten leiden tot een efficiencyvoordeel. De GR-en hebben echter een verschillende structuur en verschillende deelnemers. Samenwerking vereist goede afstemming tussen de deelnemers. Eventuele wijzigingen kunnen leiden tot frictiekosten. Op dit moment is onduidelijk wat de uitwerking voor gevolgen zal hebben voor de deelnemers.


Jeugdzorg Het beschikbare invoeringsbudget wordt gebruikt voor de bekostiging van de programmaorganisatie. De volgende risico’s kunnen hiervoor benoemd worden: Bestuurlijke afspraken hebben geleid tot een regionale bijdrage van 20% per gemeente voor 2013. De praktijk zal moeten uitwijzen of de verhouding lokaal 80% versus regionaal 20% realistisch is. Voor de Stelselwijziging voor jeugd is op dit moment nog geen duidelijkheid over de financiële middelen 2014 en de daaropvolgende jaren. Een begroting op basis van aannames is daarmee risicovol en dient geïnterpreteerd te worden in de juiste context. Indien de kosten voor de programmaorganisatie groot zijn komen de beschikbare middelen voor de noodzakelijke experimenten onder druk te staan Bij onvoldoende helderheid over de financiële verantwoordelijkheidsverdeling tussen programmaorganisatie, lijnorganisatie en projectteam wordt een financieel risico gelopen. Als beheersmaatregel kan daarvoor worden opgenomen dat de verantwoordelijkheden over de financiële middelen en eventuele acties die daar uit voort komen helder geformuleerd worden. Er moet meer met (ca. 18%) minder geld. Gemeenten krijgen de regie over een sector die nog steeds groei vertoont en waarvan de concrete (financiële) omvang van het lokale jeugdzorggebruik nog niet duidelijk is. Tot nu toe onbekendheid van de gemeentelijke organisatie met het omvangrijke en gecompliceerde veld. Het wetgevingstraject is nog maar net begonnen en vormt daarmee qua planning en inhoud een mogelijk risico. De transitie jeugdzorg vraagt om een cultuuromslag (transformatie)bij alle partijen. Dit heeft tijd nodig maar de efficiencywinst moet al op korte termijn worden ingeboekt. Programmaorganisatie en lijnorganisatie De gekozen programmaorganisatie is een nieuwe manier van werken voor zowel de gemeente Zutphen als Lochem. De 82

noodzakelijke inbedding en samenwerking tussen de programmaorganisatie en de lijnorganisatie dient bewaakt te worden zowel inhoudelijk als wat betreft de personele aspecten. AWBZ Het is vooralsnog onbekend hoe beleid inhoudelijk en financieel uitpakt. Inhoudelijk ingrijpen op individuele situaties is relatief gemakkelijk, bijsturen op financiële ontwikkelingen niet. De uitvoering vraagt om een nauwgezette monitoring en communicatie. De voorbereiding en uitvoering vraagt om extra capaciteit, waarvan nu nog niet is vast te stellen in welke mate dat structureel is. Onvoldoende deskundigheid op onderdelen leidt tot financiële en juridische risico’s. De bezetting van de projectorganisatie is gering. Wanneer de projectleider langere tijd uitvalt, levert dit een risico voor de voortgang op. Beleid voor Begeleiding, Persoonlijke Verzorging en het bijbehorende Vervoer kan een bedrijfsrisico opleveren voor de huidige uitvoerende organisaties. Dat kan een risico voor de werkgelegenheid of de continuïteit van een organisatie(onderdeel) betekenen. Dit risico is op voorhand niet te beperken, met uitzondering van het volgen van de Europese 2B inkoopprocedure voor Begeleiding (en mogelijk ook Persoonlijke Verzorging). Scheiding Wonen en Zorg; ZZP 3 en 4. De scheiding van het Wonen en de te ontvangen zorgen dienstverlening doet een groter beroep op gemeentelijke voorzieningen. De Zorgzwaartepakketten (ZZP) 3 en 4 worden mogelijk ook gewijzigd. Daardoor zal een groter beroep gedaan worden op Begeleiding, Persoonlijke Verzorging, Huishoudelijke Hulp, aanpassing van de woningen en hulpmiddelen en vervoer. De samenwerking tussen Lochem en Zutphen is gebaseerd op de wens om tot gezamenlijke producten te komen. Het is niet bekend in hoeverre de colleges en raden tot overeenstemming komen. Wanneer besluiten teveel afwijken, vraagt dit om uitbreiding van werkzaamheden en de projectorganisatie. Beheersmaatregel: Zie bovenstaand Omvang risico: De decentralisaties leiden tot risico’s die in een aantal risicogroepen kunnen worden onderverdeeld, daarvan


is een aantal direct te voorzien van bedragen en verwachtingspercentages. Een tweetal decentralisaties kent een latere invoeringsdatum, hiervan zijn financiële risico’s nog niet om te zetten naar concrete cijfers omdat dit taken zijn die nu door instellingen buiten de gemeente worden uitgevoerd en waarvan de huidige financiën onvoldoende inzichtelijk zijn. Participatiewet

Risico

Waarschijnlijkheids%

€ 200.000

50%

Risicobedrag structureel

WSW

€ 100.000

-

Wajong

Onbekend

Inkomensdeel

€ 250.000

50%

€ 125.000

Participatiebudget

€ 150.000

50%

€ 75.000

Organisatie

€ 200.000

50%

€ 100.000

Jeugd

Onbekend

-

AWBZ

Onbekend

-

De invoering van de Participatiewet levert een geschatte risicowaarde op van € 400.000, in de financiële meerjarenraming is rekening gehouden met een stelpost van € 400.000.

83

7.2 Samenleving en welzijn Doel Voor alle inwoners een aantrekkelijk maatschappelijk leefklimaat realiseren, sociaal kwetsbare groepen kunnen een beroep doen op voorzieningen.


Passende accommodatie voor maatschappelijke voorzieningen.

7.2.2

Vrijwilligers en mantelzorgers met passende ondersteuning

7.2.3

Ouderen blijven zolang mogelijk zelfstandig.

7.2.4 Meetbare prestatieafspraken met instellingen als basis voor subsidiëring


Passende accommodaties voor maatschappelijke voorzieningen Activiteit

Ombuigingsonderzoek multifunctionele accommodaties in kernen

Wel uitgevoerd Het onderzoek is gestart en scenario’s zijn uitgewerkt. Niet uitgevoerd Er dient nog besluitvorming plaats te vinden. Dit kan pas gebeuren nadat aan de hand van de kerntakendiscussie helderheid is over de taken die de gemeente blijft uitvoeren.

Vrijwilligerswerk en mantelzorg met passende ondersteuning Activiteit

Kadernota Vrijwilligerswerk en mantelzorg vaststellen

Wel uitgevoerd De kadernota en het daarbij behorende uitvoeringsplan zijn vastgesteld in de raadsvergadering van 12 december 2011. In deze raadsvergadering is tevens een motie aangenomen waarin wordt gevraagd om een memo voor eind 2012 met daarin evaluatiecriteria voor de evaluatie van het uitvoeringsplan alsmede een tussenrapportage over de voortgang van het uitvoeringsplan. Dit memo is onlangs naar de raad gezonden Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Ouderen blijven zo lang mogelijk zelfstandig 84

Activiteit

Welzijn-Wonen-zorg

Wel uitgevoerd Doorontwikkeling productafspraken SOL: De SOL is eind 2012 gestart met productbeschrijvingen. Na afronding van die activiteit kan het proces verder vorm gegeven worden. De pilot Vraagbaak Eefde is beëindigd eind 2011. In 2012 is mede als vervolg op de Vraagbaak en de ontwikkeling van regiemodellen gemeente de Carrousel Epse van start gegaan. Getracht wordt een antwoord te vinden op de Wonen, welzijn zorg- vraag van de kern Epse. Deze pilot werkt volgens het maatschappelijk carrousel. Het Meldpunt Acsi bij de SOL (antwoord op de AWBZ-pakketmaatregel van 2009) is in verband met de vertraagde invoering van de AWBZ transitie voortgezet tot er meer duidelijkheid is rondom de transitie(s). De evaluatie van het meldpunt is daarmee vervallen. In de jaarverslagen van de SOL wordt in een bijlage specifiek aandacht gegeven aan het Meldpunt. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Meetbare prestatieafspraken als basis voor subsidiëring Activiteit

Onderzoek naar organisatie van welzijnsinstellingen en een andere manier van werken

Wel uitgevoerd In 2012 is de visie op welzijn opgestart waarbij wordt gekeken welke taken door welzijnsorganisaties nog worden uitgevoerd. De pilot carrousel Epse met maatschappelijke partners is opgestart. Niet uitgevoerd In het eerste kwartaal van 2013 worden verschillende sessies opgestart met inwoners, maatschappelijke partners en politiek om een visie te ontwikkelen op welke wijze een andere manier van werken ingevoerd kan worden.


7.3 Zorg

Sport en spel

Doel Inwoners die zorg en dienstverlening nodig hebben kunnen rekenen op ondersteuning hierbij.


Mensen met een beperking beschikken over de adequate hulpmiddelen en zorg zodat ze volwaardig kunnen participeren in de samenleving.

7.3.2 Inwoners die zorg (dienstverlening) nodig hebben kunnen deze inschakelen. 7.3.3 Huiselijk geweld is afgenomen door preventie en bestrijding.

Hulpmiddelen en zorgverstrekking Activiteit

WMO uitvoeringsplan

Wel uitgevoerd Gekantelde verordening en beleidsregels vastgesteld. De medewerkers zijn geschoold in het voeren van een motiverend en gekanteld keukentafelgesprek. Er is over en weer stage gelopen door medewerkers van de gemeente met de SOL (Stichting Ouderenwerk Lochem) om van elkaars werkwijze te leren. Dit is een eerste stap in het toewerken naar een situatie waarbij een burger niet telkens hetzelfde verhaal hoeft te vertellen, afhankelijk van waar hij zich (als eerste) meldt met zijn vraag. Het opplusproject is een tweede fase gestart. Het eerste uitvoeringsplan van de Nota Mantelzorg en Vrijwilligerswerk is uitgevoerd. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Zorg- en dienstverlening Activiteit

Convenant meldpunt backoffice multiproblemen

Wel uitgevoerd Zowel het regionale convenant (centrumgemeente Apeldoorn) als het Zutphense lokale convenant is getekend. Echter, gezien de verschillen tussen lokale zorg en dienstverlenende organisaties van Zutphen en Lochem is de intentie gewijzigd en is er een noodzaak tot lokaal in Lochem vormgeven. Het lokaal functionerende zorgoverleg wordt in 2013 geformaliseerd en uitgebouwd tot een lokaal vangnet Huiselijk geweld en Multi problem. Op deze wijze wordt recht gedaan aan de wettelijke verplichtingen in het kader van de Wet Publieke Gezondheid, de Wet tijdelijk huisverbod en wordt een koppeling gemaakt met de coördinatie van zorg via aansluiting van het CJG in het overleg. De procescoördinatie wordt uitgevoerd als plusproduct door de GGD NOG. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

85


Afname huiselijk geweld Activiteit

Convenant huiselijk geweld

Wel uitgevoerd Procescoördinatie Wet tijdelijk Huisverbod en complexe zaken is met ingang van 2012 ondergebracht bij MDVeluwe.(Maatschappelijke Dienst-Veluwe) die in meerdere regiogemeenten deze functie uitvoert. Daarmee is meer continuïteit gewaarborgd. Het regionale convenant aanpak huiselijk geweld is door alle partijen ondertekend. Lokaal wordt deze coördinatiefunctie betrokken bij de vorming van het lokale Vangnet. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Risico’s zorg Deelname aan pilot meldpunt vangnet ketensamenwerking Toelichting: Vanuit de Wet Publieke Gezondheid ligt bij de gemeente de verplichting tot adequate coördinatie van de zorg voor multiproblems. Vanuit efficiencyoverwegingen wordt getracht gedeeltelijk aansluiting te krijgen bij de bestaande structuur van de gemeente Zutphen. Beheersmaatregelen: Met Zutphen vindt overleg plaats over de gedeeltelijke aansluiting bij het vangnet. Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 90% (90% van € 8.000,- = € 7.200,-)

Wat heeft het gekost? - = nadeel, bedragen x € 1.000 86

Prg.7 Item

Zorg en Welzijn Omschrijving

7.1 7.2 7.3

7.1 7.2 7.3

Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

Saldo 2012

werk en inkomen samenleving/welzijn zorg Totaal lasten

10.516 1.790 7.765 20.071

10.292 1.780 7.971 20.043

10.597 1.833 7.698 20.128

-304 -53 272 -85

werk en inkomen samenleving/welzijn zorg Totaal baten

8.170 -20 1.193 9.344

8.054 5 997 9.056

8.515 4 1.107 9.626

461 110 570

Totaal programma 7

-10.727

-10.987

-10.502

485


Analyse | Programma 7 Binnen programma 7 is er formeel sprake van een begrotingsonrechtmatigheid. Op programmaniveau zijn de werkelijke lasten € 85.000 hoger dan de begrote lasten. Volgens het toetsingskader van de commissie BBV zijn er echter situaties denkbaar waarbij de overschrijdingen binnen het door de raad uiteengezette beleid blijven, zoals compensatie van hogere kosten door direct gerelateerde hogere opbrengsten en kostenoverschrijdingen bij open einde regelingen. Onderstaand is de overschrijding van de lastenkant van programma 7 toegelicht. De raad autoriseert deze kostenoverschrijdingen met het vaststellen van de jaarrekening. Financiële analyse lasten programma 7 Het Plein heeft in 2012 € 84.000 meer besteed aan uitvoeringskosten. Inzake bijzondere bijstand, armoede-, minimabeleid en schuldhulpverlening is van de beschikbare € 726.000, circa € 34.000 niet besteed. Voor Bijstand aan Zelfstandigen zijn meer uitkeringen verstrekt, een overschrijding van € 257.000. Tegenover deze overschrijding staan hogere baten van € 167.000 door ontvangsten in verband met verstrekte leenbijstand. De rijksvergoeding voor de wet inburgering maakt deel uit van het participatiebudget. De uitvoering van de wet is uit handen gegeven aan Het Plein. In 2013 is de rijksvergoeding inburgering 2007 definitief vastgesteld. De teruggaaf is € 53.000 hoger uitgevallen. Bij uitvoering van de WMO-wrv is in 2012 een voordeel ontstaan van € 300.000. De WMO-wrv is een lastig planbaar budget en omvat de vergoedingen voor vervoer, rolstoelen en woningaanpassingen. Het voordeel is hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere verstrekkingen woningaanpassingen (€ 139.000), rolstoelen (€ 29.000), vervoer (€ 85.000), vervoer-CVV (€ 20.000) en minder externe adviezen (€ 17.000). De WMO-huishoudelijke hulp laat over 2012 een nadelig saldo zien van € 40.000. Dit wordt veroorzaakt door extra lasten van € 85.000 voor de factuurcontrole door Menzis. Deze factuurcontrole werd in voorgaande jaren intern gedaan. Tegenover deze extra last staat een voordeel op minder uitbesteding van werkzaamheden van € 45.000. Voor de begeleidingstaak vanuit de AWBZ, waaronder ook de begeleiding van multi-problem gezinnen is € 20.000 minder besteed. Verder was er in in 2012 incidenteel budget beschikbaar voor invoering van de decentralisatie AWBZ. Dit budget is niet volledig besteed, er resteert een saldo van € 60.000. Dit budget wordt overgeheveld naar 2013. In verband met correcties in de subsidiabele huisvestingskosten Carion is een incidenteel voordeel van € 23.000 ontstaan. Voor extra maatregelen bij vrijwilligerswerk/mantelzorg was budget beschikbaar. Dit is niet volledig besteed, derhalve een voordeel van € 21.000. Het voorschotbedrag voor 2012 aan de GGD Gelre-IJssel is € 29.000 onder het geraamde bedrag gebleven. De afrekening vindt plaats in 2013. De ontvangen rijksbijdrage voor sociale werkvoorziening wordt integraal doorbetaald aan Delta. De rijksvergoeding is € 35.000 lager uitgevallen. De doorbetaling is daardoor eveneens € 35.000 lager. Incidentele budgetten Het project “Visie op Welzijn” wordt vervolgd in 2013. Het voordeel uit 2012 van € 15.000 wordt voorgesteld over te hevelen voor onder andere een plenaire bijeenkomst en beleidsondersteuning.

Financiële analyse baten programma 7 In 2011 is het overschot op het WWB werkdeel geparkeerd om terug te betalen aan het rijk. De terugbetaling is niet nodig, omdat het overschot verrekend mag worden met de tekorten over de jaren vóór 2011. Een incidentele meevaller van € 141.000. Daarnaast was in 2012 de rijksbijdrage € 20.000 lager dan verwacht. Het voorschot inzake de regeling afwikkeling oude vreemdelingenwet over de jaren 2007 en 2008 is definitief vastgesteld. De terugbetalingsverplichting is € 33.000 lager uitgevallen. De eigen bijdrage van cliënten voor WMO-huishoudelijke verzorging wordt conform wettelijke bepalingen door het Centraal Administratiekantoor (CAK) uitgevoerd. Het CAK stelt de eigen bijdrage vast en int de eigen bijdragen. In 2012 is € 40.000 minder ontvangen.

87


88

Programma 8: Onderwijs & jeugd

8. Onderwijs & jeugd Portefeuillehouder: W. Heesen

Het programma onderwijs en jeugd omvat openbaar basisonderwijs, bijzonder basisonderwijs, bijzonder speciaal onderwijs, openbaar voortgezet onderwijs, lokale onderwijstaken, volwasseneneducatie, kinderopvang, jeugd en jeugdgezondheidszorg.

89


Doelen & middelen Onderwijs

Doel: Goede onderwijsvoorzieningen

Beoogd resultaat

Activiteiten

Een passend onderwijsaanbod

Onderwijsachterstandenbeleid vormgeven • Regie voeren ontwikkelen van brede scholen in kernen • Doorontwikkelen onderwijsachterstandsbeleid • Geschikte ruimte voor gymnastiekonderwijs

Volwassenen en nieuwkomers nemen deel aan de samenleving

Aanbod voor volwasseneneducatie vernieuwen • Nieuw beleid formuleren afgestemd op doelgroepeninventarisatie Ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten voorkomen

Geen ongeoorloofd schoolverzuim en alle jongeren halen een startkwalificatie

en bestrijden • Voorlichtingsbijeenkomsten stimuleren • Inzet jongerencoaches • Regionale samenwerking Vervoeren van leerlingen naar scholen voor speciaalonderwijs en

Leerlingenvervoer voldoet aan criteria

basisscholen • Invoeren OV maatje project • Verbreding beleid naar bijzondere doelgroepen in regioverband onderzoeken • Inkomensafhankelijke bijdrage invoeren • Ombuigingsonderzoek leerlingenvervoer

90

Schoolbegeleiding sluit aan bij jeugd- en lokaal onderwijsbeleid

Schoolbegeleiding in WSNS verband

Onderwijsvoorzieningen voldoen aan afgesproken kwaliteit

Onderwijsvoorzieningen in stand houden en bouwen • Voorstel en planvoorbereiding onderwijshuisvesting in kern Lochem • Regeling leegstand, maatwerk en medegebruik van schoolgebouwen invoeren • Ombuigingsonderzoek exploitatie gemeentelijke gebouwen / leegstand schoolgebouwen


Doelen & middelen Voorschoolse voorzieningen

Doel: Goede voorschoolse voorzieningen voor alle kinderen van 0-4 jaar Activiteiten

Beoogd resultaat

Voorschoolse voorzieningen realiseren • Peuterspeelzaalwerk implementeren volgens wet OKE en harmonisatie uitkomst • Doorontwikkelen zorgstructuur 0-4 jarigen • Ombuigingsonderzoek Voorschoolse voorzieningen, kinderopvang en speel-o-theek

Voorschoolse voorzieningen voldoen aan wetgeving

Voorschoolse voorzieningen

91

Doel: Toegankelijke voorzieningen voor de jeugd

Gecoördineerde jeugdzorg

Meest ideale vorm van coördinatie van zorg onderzoeken en implementeren • Pilot evalueren

Integraal jeugdbeleid

Speerpunten uit nota Integraal Jeugdbeleid 2008-2012 realiseren • Jeugdbeleid herijken • Jeugdsoos evalueren • Zorgstructuur PO en VO met koppeling naar CJG ontwikkelen • Maatschappelijke stages evalueren • Regie op aanpak jeugdoverlast • Jeugd en jongerenwerk betrekken bij ombuigingsonderzoek

Minder alcoholgebruik door jongeren


Centrum voor Jeugd en gezin is operationeel

Centrum voor Jeugd en Gezin doorontwikkelen • Fysiek loket in kern Lochem realiseren • Besluit voorbereidingen over vestiging 2e loket


8. Onderwijs en jeugd Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s: • Subsidiebeleid Lochem, vastgelegd in de Bestuursopdrachten Welzijn (2009) • Onderwijs Achterstanden Beleid 2006-2010 (2005) • Integraal jeugdbeleid 2008-2012 (2007) • Verzelfstandiging Openbaar Basisonderwijs (2010) • Wijziging Bestuursvorm Voortgezet Onderwijs (2009) • Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs • Integraal Huisvestingsplan 2010-2020 (2009) • Verordening leerlingenvervoer gemeente Lochem • Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid gemeente Lochem • Visie op de brede school ontwikkeling in de gemeente Lochem (2011) • Regio Stedendriehoek Convenant Voortijdig School Verlaten 2008-2012 (2008) • Beleidsnota Leerplicht 2011 – 2014 (2011) • Beslisdocument overdracht ontwikkeling en realisatie Kindercentrum Laren aan Viverion (2008)

Prognosecijfers Indicator

Nulmeting 2010

Werkelijk 2011

Prognose Werkelijk Prognose 2012 2012 2014

Prognose 2020

- PO*

3.232

3.237

3.079

3.043

3.029

2.623

- VO*

1.305

1.329

1.231

1.329

1.405

1.177

- SO*

173

173

161

155

173

163

267

267

267

249

216

20

20

20

19

16

22

22

22

22

22

8.1 Onderwijs 92

Aantal leerlingen in

Aantal kinderen in voorschoolse voorzieningen: 296 - peuterspeelzaalwerk Kinderdagopvang doelgroepouders 20 Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) 22

In plaats van effectindicatoren worden hier prognosecijfers vermeld. Dit in verband met de maatschappelijke gevolgen die het programma onderwijs sterk gaan beïnvloeden.

* De leerlingenaantallen PO, VO en SO zijn gebaseerd op een telling 2011 (Planningverband Groningen). De in de programmabegroting 2011 (hogere) aantallen waren gebaseerd op een telling uit 2008.


8.1 Onderwijs Doel Zorgen dat er goede en nabije onderwijsvoorzieningen beschikbaar zijn voor alle inwoners van de gemeente.


Een passend onderwijsaanbod

8.1.2

Deelname van volwassenen en nieuwkomers aan de samenleving.

8.1.3

Geen ongeoorloofd verzuim en een startkwalificatie voor alle jongeren.

8.1.4 Leerlingenvervoer dat voldoet aan de vastgestelde criteria. 8.1.5

Schoolbegeleiding die aansluit bij jeugd- en lokaal onderwijsbeleid.

8.1.6 Onderwijsvoorzieningen die voldoen aan de afgesproken kwaliteit.

Een passend onderwijsaanbod Activiteit

Passend onderwijsaanbod realiseren

Wel uitgevoerd In maart 2012 is besloten tot de realisatie van een Brede school op de locatie de Garve volgens het principe MFA. Tevens is gekozen voor een stevige samenwerking van andere scholen middels gezamenlijk gebruik van accommodaties. Het ontwikkelen van brede scholen in de verschillende kernen is in volle gang. In 2012 is een eerste aanzet gemaakt door kinderopvang organisaties en basisscholen te activeren samen te werken binnen het harmonisatie traject. Het doorontwikkelen onderwijsachterstandenbeleid wordt meegenomen binnen het harmonisatie proces. Met de VVE aanbieders worden middels contracten prestatieafspraken gemaakt waarbij de monitoring wordt vastgelegd aansluitend bij de inspectie en zorgstructuur voor de jonge jeugd. In 2012 is de eerste opzet gemaakt voor het nieuwe IHP+(individueel huisvestings plan per school ). In 2013 zullen er afspraken gemaakt worden hoeveel en welke ruimten ter beschikking staan voor de scholen. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Deelname van volwassenen en nieuwkomers aan de samenleving Activiteit

Aanbod voor volwasseneneducatie vernieuwen

Wel uitgevoerd Uitvoering van afgesproken trajecten is gerealiseerd. Uitvoering en beleid door het Plein. Het Plein heeft een, naar verhouding, aanzienlijk deel van de Web- middelen gereserveerd voor NT1. Het sluit aan bij de wens van de gemeenteraden van Lochem en Zutphen; zij wensen (extra) aandacht voor het thema Laaggeletterdheid. Daarnaast heeft Het Plein vanaf 2012 ingezet op een plan van aanpak voor elke klant. Via het plan van aanpak hebben klant en Het Plein een praktisch instrument in handen om de afstand tot de arbeidsmarkt te bekorten en zodoende sneller arbeidsinschakeling c.q.participatie te vergroten. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

93


Geen ongeoorloofd schoolverzuim en een startkwalificatie voor alle jongeren Activiteit

Ongeoorloofd verzuim en voortijdig schoolverlaten voorkomen en bestrijden

Wel uitgevoerd De leerplichtwet wordt conform de afspraken uitgevoerd. De resultaten zijn genoemd in het jaarverslag. • Behandelen van verzuimmeldingen van PO t/m MBO • Voorkomen van voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim • Bemiddeling in conflicten • Aanpak overbelaste jongeren. De leerplichtambtenaren houden regelmatig voorlichtingen op de scholen. Als extra zijn in 2012 preventieve spreekuren ingericht op het voortgezet onderwijs en is er op het MBO voorlichting gegeven aan studieloopbaan begeleiders. Samen met Zutphen financiert Lochem twee jongerencoaches. Deze voeren gesprekken vanuit het Plein en het CJG in Lochem. De jongerencoaches bezoeken outreachend de jongeren en hun ouders. Hierbij geven zij voorlichting over schoolverzuim en het verkrijgen van startkwalificaties. Regionale samenwerking in S3h voortzetten: Binnen de Stedendriehoek onderhouden de gemeenten een actieve samenwerking om efficiënte uitvoering leerplicht binnen RMC te realiseren. In het kader van preventieve aanpak voortijdig schoolverlaten is er, vanuit de regionale aanpak VSV Stedendriehoek, een projectgroep opgericht. Deelnemers waren gemeente Apeldoorn, Deventer en Lochem. De projectgroep trad op 1 februari 2012 in werking. De Lochemse inzet bedroeg 4 extra uren per week. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Leerlingenvervoer dat voldoet aan de vastgestelde criteria 94

Activiteit

Vervoeren van leerlingen naar scholen voor speciaal onderwijs en basisscholen

Wel uitgevoerd Er wordt meer gestuurd door de gemeente op openbaar vervoer en gezamenlijk reizen in plaats van taxivervoer (uitvoering OV maatje). Het Forseti-onderzoek gaf geen handvatten voor verbreding van het beleid naar bijzondere doelgroepen. Er wordt wel met omliggende gemeenten samenwerking gezocht om langere taxiritten te combineren. Dit heeft tot een forse besparing geleid. Er is in 2012 afgezien van een extra inkomensafhankelijke eigen bijdrage. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

Schoolbegeleiding die aansluit bij jeugd- en lokaal onderwijsbeleid Activiteit

Visie op schoolbegeleiding ontwikkelen

Wel uitgevoerd Visie op schoolbegeleiding is ontwikkeld en vastgesteld in 2011. In 2012 is dit uitgevoerd binnen het regionale project weer samen naar school (WSNS). Niet uitgevoerd Niet van toepassing.


Onderwijsvoorzieningen die voldoen aan de afgesproken kwaliteit Activiteit

Onderwijsvoorzieningen in standhouden en bouwen

Wel uitgevoerd Huisvesting Bassischolen Kern Lochem In 2012 is een locatiekeuze gemaakt voor vervangende nieuwbouw van basisscholen in de kern Lochem. Er is gekozen voor Alternatief C met vervangende nieuwbouw voor OBS Prop en CBS Prins Hendrik op locatie De Garve. RKBS St. Joseph wordt dan aangebouwd bij de bestaande OBS Toermalijn op locatie Zuiderenk. De schoolbesturen werken Alternatief C uit met kostenramingen die rekening houden met het te behalen voordeel als gevolg van gezamenlijk realiseren van vier scholen op twee locaties. Renovatie en Uitbreiding VSO Rentray Suringar In maart 2012 is de subsidiebeschikking afgegeven die onder meer de taken van schoolbestuur (opdrachtgever) en gemeente (projectadviseur en toezicht) omschrijven. Het schoolbestuur is aan de slag gegaan met het Programma van Eisen maar loopt hierbij tegen enkele complicaties op. Hoe gaat het schoolbestuur met de “tussenschakel” om binnen het bouwplan? Welke gevolgen brengt het verzoek van Tactus Verslavingszorg tot vestiging van een zorgvoorziening met zich mee voor onderwijshuisvesting voor jongeren (AB). Beleidskader Leegstand Verhuur en Medegebruik Het beleidskader Leegstand Verhuur en Medegebruik van schoolgebouwen is vastgesteld. De inzet is om leegstand in schoolgebouwen zo veel mogelijk te voorkomen waarbij ingespeeld kan worden op brede school ontwikkeling en voorschoolse voorzieningen. Dit beleidskader is de basis voor het Integraal Huisvesting Plan voor onderwijsvoorzieningen. Niet uitgevoerd Niet van toepassing. 95

8.2 Voorschoolse voorzieningen Doel Goede voorschoolse voorzieningen voor alle kinderen van 0-4 jaar realiseren.


Voorschoolse voorzieningen die voldoen aan de wetgeving.


Voorschoolse voorzieningen die voldoen aan nieuwe wetgeving Activiteit

Voorschoolse voorzieningen realiseren

Wel uitgevoerd De wettelijke taak op het gebied voorschoolse voorzieningen wordt conform de eisen van de Raad uitgevoerd. Harmonisatie voorschoolse voorzieningen De harmonisatie van de voorschoolse voorzieningen maakt onderdeel uit van de ombuigingsopdrachten. In februari 2012 is het rapport “Het peuterspeelzaalwerk in de Gemeente Lochem” opgeleverd. Dit rapport bevat een aantal voorstellen voor scenario’s hoe de gemeente Lochem in samenwerking met haar maatschappelijke partners een nadere concretisering kan geven aan harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Dit rapport is het uitgangspunt voor het traject harmonisatie voorschoolse voorzieningen, dat in oktober 2012 is gestart. In januari 2013 heeft de Raad het beleidskader vastgesteld, met daarbij de volgende visie: 'Het realiseren van maximale ontwikkelingen ontplooiingsmogelijkheden voor alle kinderen van 2 tot 13 jaar in Lochem, door in kindcentra hoogwaardige voorschoolse voorzieningen, primair onderwijs, BSO en talentontwikkeling in de vrije tijd zodanig aan te bieden dat een doorlopende lijn van 2 tot 13 jaar wordt gerealiseerd. De gemeente vervult hierbij de regierol waardoor kwaliteit en betaalbaarheid zodanig worden gekoppeld dat de continuïteit van het aanbod maximaal gewaarborgd wordt.' Niet uitgevoerd Het beoogd resultaat is om onder veranderde omstandigheden, hoogwaardige voorschoolse voorzieningen te bieden, waarvan ieder kind gebruik kan maken. Vanaf schooljaar 2013-2014 zal het huidige peuterspeelzaalwerk worden vervangen door gecombineerde groepen (voorschoolse voorzieningen ‘nieuwe stijl’), waarin zowel kinderopvangplekken, reguliere peuterplekken en VVE peuterplekken voorkomen. Er wordt naar gestreefd om op lokaal niveau te komen tot de totstandkoming van een voorschoolse voorziening die recht doet aan lokale situatie. Actie 2013. 96

8.3 Jeugd Doel Een samenhangend patroon van voorzieningen en regelingen voor jeugd, ouders en betrokkenen bij de jeugd realiseren. Dit is afgestemd op hun wensen, behoeften en mogelijkheden. Daarnaast streven we naar optimale toegankelijkheid.


Coördinatie van Zorg, conform regionaal model

8.3.2 Integraal jeugdbeleid is in 2012 uitgevoerd volgens de nota jeugdbeleid. 8.3.3 Verminderd alcoholgebruik door jongeren en bewustwording van de gevolgen. 8.3.4 Centrum voor Jeugd en Gezin is operationeel en voorziet in een behoefte.


Coördinatie van zorg volgens het regionale model Activiteit

Meest ideale vorm van coördinatie van zorg onderzoeken en implementeren

Wel uitgevoerd Model van coördinatie van zorg is vastgesteld en in 2012 is een aanvang gemaakt om deze te implementeren. Niet uitgevoerd In 2012 heeft deze evaluatie niet plaatsgevonden, deze is verschoven naar 2013.

Integraal jeugdbeleid is in 2012 uitgevoerd volgens de nota jeugdbeleid Activiteit

Speerpunten uit het actiepuntenprogramma Nota Integraal Jeugdbeleid 2008-2012 realiseren.

Wel uitgevoerd Het beleidsplan loopt door tot en met 2014. In 2012 is het programmabureau Zutphen/Lochem opgericht voor de drie transities. De Regionale sociale Agenda is in 2012 verder vorm gegeven. Er zijn op het gebied van Jeugd enkele voorstellen gedaan voor extra subsidiëring door de provincie. De verwijsindex is een lopend proces de komende jaren. Wat betreft gemeente hebben leerplicht en CJG hierin een rol. De index wordt gepromoot bij andere organisaties. De jeugdsoos is in 2012 overgegaan naar het gebouw de Garve. Gebleken is dat dit niet de juiste locatie is i.v.m. het fors verminderde aantal jongeren dat nog gebruik maakt van de soos. Er maken in de Garve geen jongeren onder de 18 meer gebruik van deze accommodatie. In 2013 zullen hier nadere voorstellen voor worden gemaakt. De doorontwikkeling CJG is ook in 2012 een doorlopend proces binnen de zorgstructuur. In 2012 heeft het CJG een eigen locatie gekregen. In 2012 is bekend geworden dat de financiering voor maatschappelijke stages in 2014/2015 stopt. De regie op jeugdoverlast is een doorlopend proces. Met de welzijnsorganisaties Carion/SCW Gorssel en SOL is in 2012 een begin gemaakt om een gezamenlijke welzijnsvisie te maken. Niet uitgevoerd In 2013 wordt een korte tussentijdse evaluatie gemaakt welke speerpunten tot resultaat hebben geleid. Tevens wordt een eerste opstart gemaakt naar het transitieproces van 2015.

Centrum voor Jeugd en Gezin Activiteit

Centrum voor Jeugd en Gezin doorontwikkelen

Wel uitgevoerd Locatie van CJG is in 2012 officieel geopend. In 2012 is veel inzet gepleegd op de bekendheid van het CJG bij ouders en professionals. Ook is er veel geïnvesteerd in de samenwerking tussen de organisaties. Er is bijvoorbeeld een start gemaakt met bijeenkomsten om de visie “1 gezin 1 plan” te implementeren. Niet uitgevoerd Niet van toepassing.

97


Wat heeft het gekost? - = nadeel, bedragen x € 1.000 Prg.8 Item

Onderwijs en jeugd Omschrijving

8.1 8.2 8.3

8.1 8.2 8.3

Werkelijk 2011

Begroting 2012

Werkelijk 2012

onderwijs voorschoolse voorzieningen jeugd Totaal lasten

4.562 587 968 6.117

4.685 537 1.270 6.492

4.283 545 1.174 6.003

402 -8 96 489

onderwijs voorschoolse voorzieningen jeugd Totaal baten

448

340

408

69

829 1.277

340

16 424

16 85

-4.839

-6.153

-5.579

574

Totaal programma 8

Saldo 2012

Analyse | Programma 8 98

Financiële analyse lasten programma 8 In 2012 ontstond een onderschrijding van € 93.000 van het budget leerlingenvervoer omdat er een aantal routes samengevoegd konden worden, er een aantal leerlingen vanuit Lochem niet meer met een taxi naar islamitisch basisonderwijs in Enschede gaan, er minder leerlingen werden doorverwezen naar Speciaal Onderwijs, er meer gestuurd wordt door de gemeente op openbaar vervoer en gezamenlijk reizen in plaats van taxivervoer, er meer samenwerking gezocht wordt met omliggende gemeente om langere taxitrajecten te combineren. Aan grootonderhoud schoolgebouwen (primair onderwijs), dat voor rekening van de gemeente komt, is € 294.000 minder uitgegeven. Een aantal geprogrammeerde werkzaamheden zijn niet uitgevoerd vanwege het feit dat de investeringen boven de levensduur van de gebouwen zouden komen. De onderhoudskosten worden gedekt door de reserve onderwijshuisvesting. Aan deze reserve is daarom ook € 294.000 minder onttrokken. Van het beschikbare subsidiebudget (totaal € 429.000) voor peuterspeelzalen, is € 31.000 niet besteed. Op het gebied van Jeugdzorg worden in verband met de aankomende transities geen langlopende afspraken gemaakt. Dit geeft voor 2012 een voordeel van € 118.000. Voor de voorbereidingskosten stelselwijziging Jeugdzorg is door het rijk budget verstrekt. Hiervan is in 2012 een deel overgemaakt naar Zutphen, het restant € 20.000 zal worden overgeheveld ter dekking van de lasten die in 2013 gemaakt zullen worden voor de decentralisaties. Het voordeel op kapitaallasten van € 10.000 betreft het voor het nog niet afgesloten krediet “Bartimeus 1e inrichting en onderwijsleerpakket”. Financiële analyse baten programma 8 Voor onderwijsachterstanden is een hogere rijksvergoeding van € 52.000 ontvangen.


Algemene dekkingsmiddelen Werkelijk 2011 Lokale heffingen Algemene uitkeringen

Totaal algemene dekkingsmiddelen

Werkelijk 2012

Saldo Saldo 2012 2012

5.164

5.340

5.383

43

29.198

29.036

29.112

76

Dividend Overige algemene dekkingsmiddelen

Begroting 2011 2012

1.355

1.244

1.245

1

2.849

2.517

2.671

154

38.566

38.137

38.410

273

Lokale heffingen (Precariorechten) Betreft onder andere een geraamde opbrengst van € 12.000 inzake reclameborden aan lichtmasten, in het kader van de ombuigingen 2012 is hiervoor een verwachte opbrengst ingeboekt. Deze maatregel is nog niet geconcretiseerd, maar is onderdeel geworden van het beleidsplan Openbare verlichting.

Algemene uitkeringen Algemene uitkeringen Raming na wijziging Realisatie Voordeel

€ € €

25.567.849 25.743.667 175.818

De raming na wijziging heeft betrekking op de junicirculaire 2012. De realisatie uitkeringsjaar 2012 is gebaseerd op de uitkeringsspecificatie van het ministerie van 22 december 2012 en een mededeling over lagere rijksuitgaven over 2012. Ten opzichte van de raming valt de algemene uitkering dus afgerond € 176.000 hoger uit. De mutaties zijn onder andere afkomstig uit de september- en decembercirculaire 2012. De gevolgen van deze circulaires zijn niet vertaald in een begrotingswijziging omdat deze pas beschikbaar waren na de bestuursrapportage van 31 augustus 2012. Daarnaast hebben nog verrekeningen plaats gevonden over 2010 en 2011. Verrekening 2010 Verrekening 2011 Uitkeringsfactor 2012 10 punten hoger Aantallen eenheden lager Lagere rijksuitgaven over 2012 Diversen Totaal

-36.000 84.000 195.000 96.000 -171.000 8.000 176.000

Verrekening 2011 De lagere inkomsten uitkeringsjaar 2010 zijn een gevolg van aanpassing van de aantallen eenheden. Verrekening 2011 De hogere inkomsten uitkeringsjaar 2011 zijn een gevolg van aanpassing aantallen eenheden en mutaties in de uitkeringsfactor. Uitkeringsjaar 2012 Uitkeringsfactor De uitkeringsfactor is gewijzigd door een hoger accres en door uitkering van een deel van de verdeelreserve binnen het gemeentefonds.

99


Aantallen eenheden Na de junicirculaire 2012 zijn er diverse mutaties geweest in de aantallen eenheden die bij de maatstaven horen (inwoners, woningen, bijstandsontvangers enz.). Het saldo van alle mutaties komt uit op € 96.000. Lagere rijksuitgaven Na het uitkomen van de decembercirculaire is bekend geworden dat de uitgaven bij het Rijk over 2012 lager waren dan geraamd. Hierdoor daalt ook de omvang van het gemeentefonds. Voor Lochem is dat een incidenteel nadeel van € 171.000. Diversen De VNG voert een aantal taken uit voor de gemeenten die betaald worden uit het gemeentefonds. Via een afgesproken constructie wordt de BTW verrekend.

Wmo-uitkering gemeentefonds Geraamd Werkelijk Nadeel

3.468.090 3.367.896 100.194

Het verschil wordt veroorzaakt door aanpassingen van de maatstaven 2010 en 2011 en het vaststellen van de prijsindex 2011.

100

101

3. Paragrafen

3. Paragrafen

102

3.1 Lokale heffingen

3. Paragrafen 3.1 Lokale heffingen Beleid lokale heffingen In de Begroting 2012 is besloten om de belastingtarieven 2012 te verhogen met een inflatiepercentage van 2%. De verhoging van de tarieven voor rioolheffing en afvalstoffenheffing zijn afwijkend. Bij de heffingen die zijn bedoeld om specifieke kosten te dekken is het uitgangspunt dat deze kosten voor 100% worden gedekt.

Onroerende zaakbelasting In de onderstaande tabel is aangegeven welke tarieven voor de onroerende-zaakbelastingen woningen zijn vastgesteld. Daarnaast is het begrootte bedrag vergeleken met de werkelijke ontvangsten. Bedragen in €

OZB - woningen Tarief

2009

2010

2011

2012

0,0712%

0,0737%

0,078%

0,0811%

Ontvangsten

3.073.661

3.185.557

3.330.462

3.435.431

Begroot

3.064.793

3.238.995

3.329.769

3.419.824

Rioolheffing Het verbreed GRP 2012-2016 is vastgesteld door de Raad in het voorjaar van 2012. In dit GRP wordt vanaf 2013 de jaarlijkse verbrede rioolheffing verhoogd met 2% en daar bovenop de jaarlijkse inflatie. De totale opbrengst rioolheffing over 2012 is per saldo € 11.000 lager dan geraamd. Het waterverbruik neemt af als gevolg van een toegenomen leegstand en 103

verder is een afname geconstateerd bij de grootverbruikers (vanaf 500 m3). Bedragen in €

Rioolheffing Tarief

2009

2010

2011

2012

250,00

253,00

258,70

263,90

Ontvangsten

4.137.006

4.270.914

4.197.939

4.255.130

Begroot

3.881.000

4.245.377

4.174.436

4.266.085

Afvalstoffenheffing Voor deze tarieven geldt dat de tariefberekening is gebaseerd op 100% kostendekkendheid. In 2012 is een beslissing genomen over de invoering in 2013 van marktwerking bij de afvalstoffentarieven. Vooruitlopend hierop werd in de loop van 2012 begonnen met de huis aan huis inzameling van kunststof verpakkingsmateriaal. De hoeveelheid ingezameld restafval nam hierdoor af. Naar verwachting vallen de extra kosten van inzameling van deze fractie weg tegen de opbrengst van het plastic en de minderkosten van verwerking van het restafval. De ontvangsten van de afvalstoffenheffing zijn in 2012 circa € 40.000 lager dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt door een toename van de leegstand van woningen en doordat er meer recreatiewoningen zijn waarop de afvalstoffenheffing niet van toepassing is. Bedragen in €

Afvalstoffenheffing

2009

2010

2011

2012

1-persoons huishouden

199,80

199,85

197,85

199,95

Meerpersoonshuishouden

266,40

266,50

263,75

266,60

Ontvangsten

3.415.180

3.502.274

3.449.465

3.486.089

Begroot

3.480.782

3.510.717

3.490.798

3.526.318


Leges In 2012 is er, als vervolgstap op de aanbevelingen uit het onderzoeksrapport van de rekenkamer uit 2011, een berekening gemaakt van de kostendekkingspercentages op titelniveau van de Legesverordening. Op basis van de uitkomsten en ontwikkelingen kan geconcludeerd worden dat het niet realistisch is om, los van de rioolrechten en afvalstoffenheffing, uit te gaan van 100% kostendekkendheid. Het college heeft derhalve de Raad aanbevolen om de visie en uitgangspunten uit de Nota Kostendekkendheid 2007 naar beneden bij te stellen en een maximaal haalbaar rendement vast te stellen uitgaande van efficiëntere werkprocessen. Tevens moet, naast de bovenstaande aanbeveling, op een aantal punten de interne bedrijfsvoering worden aangepast. De Raad heeft tijdens de raadsvergadering van 11 februari 2013 ingestemd met de aanbevelingen en met de uitvoering van de bijbehorende werkzaamheden is reeds een aanvang gemaakt. Bedragen in €

Bouwleges Ontvangsten Begroot

2009

2010

2011

2012

736.123

1.088.459

956.063

528.462

700.646

1.015.931

953.471

600.929

Lijkbezorgingsrechten Medio 2011 zijn de tarieven met betrekking tot de lijkbezorgingsrechten verhoogd. Met deze verhoging lopen de tarieven in de pas met de tarieven in de regio. Deze verhoging was noodzakelijk omdat de kostendekkendheid van de tarieven een toenemende verslechtering vertoonde. Met de toegepaste verhoging wordt, afhankelijk van het gebruik van de gemeentelijke faciliteiten een financiële dekking verwacht van 60%. In 2012 zijn de tarieven vervolgens met een inflatiecorrectie van 2% verhoogd. Bedragen in € 104

Lijkbezorgingsrechten

2009

2010

2011

2012

Ontvangsten

291.931

270.800

265.276

294.409

Begroot

312.437

318.101

386.202

311.655

Parkeerbelasting De tarieven van de parkeergelden in 2012 zijn gelijk gebleven ten opzichte van 2011. De jaarlijkse indexering van het parkeertarief is al enkele jaren niet doorgevoerd in de parkeerautomaten vanwege de hoge kosten van deze aanpassing. Het tarief voor het parkeren bij parkeerapparatuur bedraagt 10 cent per 13 minuten. De ontwikkeling van teruglopende ontvangsten uit de parkeergelden zette in 2012 ook voort. Het uiteindelijke resultaat is extra beïnvloed door de lagere handhavingsintensiteit gedurende het laatste half jaar en de buiten dienststelling van de parkeerautomaten per 17 december. Deze buitendienststelling vloeit voort uit het raadsbesluit om het betaald parkeren met ingang van 1 januari 2013 op te heffen en een parkeerschijfzone in te stellen in het centrum van Lochem. Tot slot vallen ook de lagere opbrengsten uit de vergunningen op. Veel voormalige vergunninghouders hebben nog geen nieuwe vergunning aangevraagd. Waarschijnlijk probeert men eerst uit of men door het gewijzigde parkeerregime nu zonder een parkeervergunning uit kan. Bedragen in €

Opbrengsten

2009

2010

2011

2012

Parkeergelden

73.875

75.128

75.587

69.369

Vergunningen

28.348

36.491

20.702

15.648

Naheffingen Totaal Aantal naheffingen

17.027

21.032

22.450

15.425

119.250

132.651

118.739

100.442

340

411

465

292


Havengelden De havengelden zijn conform de bestaande afspraken met de haven gebonden bedrijven 100% kostendekkend. Het tarief is ten opzichte van 2011 in 2012 slechts met de inflatiecorrectie verhoogd. In 2012 zijn herstelwerkzaamheden verricht. De kosten hiervan vallen binnen de kredieten. Als gevolg van de calamiteit bij de sluis in Eefde is besloten de inning van havengelden, gedurende de periode dat schutten van schepen niet mogelijk was, achterwege te laten. De derving van inkomsten is niet disproportioneel. In de Regio Twente is een proces gestart met professionalisering van het havenbeheer. De gemeente Lochem neemt vanaf het voorjaar van 2012 hieraan deel. Het samenwerkingsonderzoek gaat van de gezamenlijke registratie van schepen en inning van havengelden tot de gezamenlijke exploitatie van de havens. Ook privatisering van het havenbeheer komt aan de orde. Bedragen in €

Havengelden

2009

2010

2011

2012

Ontvangsten

127.083

120.965

124.959

101.711

Begroot

98.422

119.480

103.549

106.733

Overzicht lastendruk gemeente Lochem: 2008-2012 Bedragen in €

Eigenaar en gebruiker

Lochem

Lochem

Lochem

Lochem

Lochem

2008

2009

2010

2011

2012

284.950

302.312

303.033

296.850

291.580

197,75

215,25

223,20

231,54

236,47

Afvalstoffenheffing

269,25

266,40

266,50

263,75

266,60

Rioolheffing <500 m3

239,00

250,00

253,00

258,70

263,90

Totaal

706,00

731,65

742,70

753,99

766,97

Gemiddelde WOZ-waarde Onroerend zaak-belasting eigenaar Onroerend zaak-belasting gebruiker

Bedragen in €

Gebruiker

Afvalstoffenheffing Rioolheffing < 500m

3

Totaal

Lochem

Lochem

Lochem

Lochem

Lochem

2008

2009

2010

2011

2012

269,25

266,40

266,50

263,75

266,60

239,00

250,00

253,00

258,70

263,90

508,25

516,40

519,50

522,45

530,50

Kwijtscheldingsbeleid Belastingplichtigen kunnen in aanmerking komen voor kwijtschelding van afvalstoffenheffing en rioolheffing gebruiker. De gemeente Lochem hanteert voor haar kwijtscheldingsbeleid de maximaal toegestane normen. In 2012 is voor een bedrag van € 94.500 aan afvalstoffenheffing en € 108.350 aan rioolheffing kwijtgescholden.

105

3.2 Weerstandsvermogen

3.2 Weerstandsvermogen Inleiding Het weerstandsvermogen geeft de mate van financiële robuustheid van de gemeente aan (“Hoe goed kan de gemeente tegen een stootje”). Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: a. de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten te dekken; b. alle risico’s waarvoor (nog) geen maatregelen zijn getroffen.

Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit binnen de gemeente Lochem bestaat uit het vrij aanwendbare deel binnen de algemene reserve en bestemmingsreserve Verkoop Nuon en bedraagt: Tabel Incidentele weerstandscapaciteit

Bedragen x € 1.000

31-12-2016 Algemene reserve: - buffer - vrij aanwendbaar deel algemene reserve

bestemmingsreserve Verkoop Nuon

1.500 7.128 8.628 12.191 20.819

106

De stand per 31 december 2016 is gebaseerd op de werkelijke stand per 1 januari 2013 (jaarrekening 2012) en gemuteerd op basis van de raadsbesluiten met financiële gevolgen tot en met de raad van februari 2013 (is exclusief de mutatie op de algemene reserve vanuit de vaststelling van de jaarrekening 2012). Het bodembedrag van € 1,5 miljoen dient als ondergrens om onvoorziene omstandigheden (risico’s) af te dekken.

Structurele weerstandscapaciteit De structurele weerstandscapaciteit binnen de gemeente Lochem kent het volgende verloop: Tabel Structurele weerstandscapaciteit


t/m 2016 Onbenutte belastingcapaciteit: - onroerende zaakbelastingen (OZB) - rioolheffing - afvalstoffenheffing onvoorzien

3.700 149 3.849

De onbenutte belastingcapaciteit, onderdeel OZB, heeft betrekking op de mogelijkheid de OZB tarieven te verhogen. Voor de berekening is als uitgangspunt de door het Rijk gehanteerde artikel 12 norm van 0,1540% van de WOZ waarde genomen (junicirculaire 2012). Het verschil tussen de artikel 12 norm en de OZB tarieven die wij in 2013 en volgende jaren heffen is de onbenutte belastingcapaciteit. Doordat we bij de rioolheffing en de afvalstoffenheffing uitgaan van 100% kostendekking is daar geen sprake van onbenutte capaciteit.


Inventarisatie risico’s Om de risico’s te kunnen afzetten tegen de weerstandscapaciteit is het noodzakelijk om de risico’s te kwantificeren. Hiervoor is de volgende werkwijze gevolgd : a. voor het risico is een boven- en een ondergrens bepaald; b. gekeken is of het risico een incidenteel of structureel karakter heeft; c. daarna volgt de inschatting hoe groot de kans geacht wordt dat het risico zich daadwerkelijk voordoet uitgedrukt in een waarschijnlijkheidspercentage. Het jaar 2012 heeft, net als voorgaande jaren, in het teken gestaan van de bezuinigingen van het Rijk en als gevolg daarvan de ombuigingen binnen de gemeente Lochem. Daarnaast hebben ook de risico’s binnen de grondexploitatie nog steeds onze nodige aandacht gevraagd. Voor meer inzicht in de risico’s verwijzen wij u naar de beschrijvingen van de risico’s zoals opgenomen bij de diverse programma’s. In de volgende tabellen zijn de risico’s financieel vertaald naar haar incidentele dan wel structurele aard. De incidentele en structurele risico’s brengen wij afzonderlijk in beeld, omdat de benodigde financiële maatregelen verschillend van aard zijn. Zo moeten voor de structurele risico’s structurele maatregelen als een OZB-verhoging of een structurele ombuigingsmaatregel getroffen worden. En staan de reserves als incidentele middelen tegenover de incidentele risico’s.

Tabel Risico’s met incidentele gevolgen Bedragen x € 1.000

Progr. 1 1 3 5 5 5 5 7

Omschrijving Verkoop gemeentelijke panden (nieuwbouw gemeentehuis) Garanties Vaststellingsovereenkomst Regio Stedendriehoek-Stivam-VAM Risico's grondexploitaties Grondexploitaties Etalage naar de Toekomst Gasfabriekterrein Saldo risico's grondexploitaties Verkoop aandelen Nuon Deelname aan pilot meldpunt vangnet ketensamenwerking Totaal gekwantificeerde incidentele risico's

t/m 2016 3.096 210 53 2.218 815 210

107

3.243 1.520 7 8.129

Uit bovenstaande tabel blijkt dat als alle incidentele risico’s zich zullen voordoen zoals gekwantificeerd dan is er een bedrag benodigd van ruim € 8 miljoen (periode tot en met 2016). Dit bedrag is natuurlijk niet in beton gegoten. Het kwantificeren van een risico is geen gemakkelijke opgave. De bandbreedte van de financiële gevolgen is vaak aanzienlijk en ook de waarschijnlijkheid dat het risico zich voordoet is niet eenvoudig vast te stellen. Tabel Risico’s met structurele gevolgen Bedragen x € 1.000

Progr. 1 1 2 5

Omschrijving Wet houdbaarheid overheidsfinanciën Toerekening interne uren aan kapitaalwerken en grondexploitaties Clustervorming brandweer Planschadeverzoeken

*7

Stelselwijziging; decentralisaties Jeugdzorg, AWBZ en Participatiewet

t/m 2016 p.m. 135 109 6 0 + pm

toelichting

max. 2016

Stelpost Lente akkoord bedraagt

€ 400.000 Totaal gekwantificeerde incidentele risico's

250

*Voor wat betreft de decentralisaties is een afzonderlijk invoeringstraject opgestart. Op afzonderlijke momenten wordt de gemeenteraad geïnformeerd over de voortgang.


Conclusie weerstandsvermogen De gekwantificeerde risico’s afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit laat het volgende beeld zien:

Tabel Confrontatie reserves met incidentele risico’s Stand per 31-12-2016 Algemene reserve (incl. bodembedrag) Bestemmingsreserve Verkoop Nuon Saldo reserves Incidentele risico's Ruimte incidenteel weerstandsvermogen


8.628 12.191 20.819 8.129 12.690

De totaal aanwezige ruimte binnen de algemene reserve (incl. bodembedrag á € 1,5 miljoen) en de bestemmingsreserve Nuon bedraagt eind 2016 ruim € 20,8 miljoen. Het totale saldo geeft voldoende dekking om de incidentele risico’s op te vangen. Door het bezit van de reserve Nuon is de vermogenspositie als solide aan te merken.

Tabel Confrontatie onbenutte belastingcapaciteit en onvoorzien met structurele risico’s Stand per 31-12-2016 108

Onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien Saldo Structurele risico's Ruimte structureel weerstandsvermogen


3.700 149 3.849 250 3.599

De structurele weerstandscapaciteit is voldoende om de structurele risico’s op te kunnen vangen. Oftewel eventuele structurele tegenvallers in de begroting kunnen ‘in theorie’ opgevangen worden door het verhogen van het OZB-tarief. Wel dient hierbij rekening te worden gehouden dat de financiële implicaties van de Wet HOF (houdbaarheid overheidsfinanciën) nog niet duidelijk zijn en daarom op p.m. gewaardeerd zijn.

Toekomstige ontwikkelingen De reservepositie is solide en de wens is dat zo te houden. De gemeente staat de komende jaren voor grote uitdagingen. Uitdagingen die de nodige impact zullen hebben. De transitie naar regiegemeente en de decentralisaties staan hoog op de agenda. De economische recessie en de bezuinigingen van het Rijk hebben invloed op de robuustheid van de (meerjaren)begroting. Zo bestaat er onzekerheid ten aanzien van het definitieve financiële effect van de Rijksbezuinigingen van het kabinet Rutte-2, maar ook ten aanzien van de gevolgen van een eventuele herverdeling van het gemeentefonds, de mogelijke frictiekosten bij ombuigingen en de wet HOF.


3.3 Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding Het beleid van het onderhoud van kapitaalgoederen maken wij inzichtelijk door middel van (meerjarige) beheerplannen. De plannen beschrijven de huidige en gewenste staat van onderhoud, hoe deze te bereiken dan wel te handhaven is en wat de benodigde financiële middelen zijn. De afgelopen jaren is gewerkt aan het actualiseren van de beheerplannen. In deze paragraaf geven wij de actuele ontwikkelingen in de onderhoudstoestand van kapitaalgoederen weer. De beleidsuitgangspunten zijn niet veranderd. De voorgestelde maatregelen in de Wet HOF zullen invloed krijgen op toekomstige investeringen binnen de kapitaalgoederen, maar op dit moment is nog niet duidelijk in welke mate.

Openbare verlichting Omschrijving beleidskader In 2012 zijn we gestart om een nieuw beleidsplan op te stellen. De planning is het nieuwe beleidsplan openbare verlichting incl. bijbehorende vervangingsplannen in de 1e helft van 2013 voor te leggen aan de gemeenteraad.

Gerealiseerd in 2012 Buiten de vervangingen van de openbare verlichting bij de reconstructie van de Holterweg in Laren en bij de aangelegde doorsteek van de Noorderbleek, konden er geen vervangingsinvesteringen besteed worden omdat er nog geen vastgesteld beleids- en investeringsplan was. Zoals gemeld bij de jaarrekening 2011 is er door de afronding van het uitvoeringsprogramma tot en met 2011 (volgens voormalige beleidsplan) een verbetering bereikt waarmee we ook het energiegebruik naar rato verminderd hebben. Bij het opstellen van het nieuwe beleidsplan is tevens een inventarisatie van het huidige openbare verlichting-bestand verricht.

Financiën In het - nog vast te stellen - nieuwe beleids- en investeringsplan wordt gezocht naar bezuinigingen op het gebied van beheer, energie en vervanging.

Wegen Omschrijving beleidskader Het wegenbeleid met bijbehorend beheer- en investeringsplan zal in 2013 worden geactualiseerd. Voor de civiele kunstwerken, zoals bruggen en duikers, die voor een groot gedeelte onderdeel uitmaken van de gemeentelijke wegen, is nog geen beheerplan beschikbaar. In januari 2013 heeft de raad kredieten c.q. budgetten beschikbaar gesteld voor de renovatie van enkele objecten en voor het verrichten van een volledige inventarisatie van ons bestaande bestand aan civiele kunstwerken.

Gerealiseerd in 2012 Het geplande reguliere asfaltonderhoud van 2012 is, m.u.v. een deel van de slijtlagen, uitgevoerd. Zodra de weersomstandigheden het in voorjaar 2013 toelaten, zal dit restant worden gerealiseerd. Het reguliere onderhoud aan de elementenverhardingen is eveneens uitgevoerd. Aan de Looweg en de Joppelaan hebben nog niet de geplande werkzaamheden plaatsgevonden. Doordat in het najaar van 2012 de aanbesteding heeft plaatsgevonden, konden de asfalteringswerkzaamheden aan enkele wegen niet allemaal in 2012 meer worden uitgevoerd. Dit wordt in 2013, in combinatie met het vervangen van de duiker in de Ooldselaan te Laren, alsnog uitgevoerd. Hiervoor wordt voorgesteld het restant van de eenmalige impuls (ca. € 328.600) en het restant budget kunstwerken (ca. € 25.600) over te hevelen naar 2013. De reconstructie van de Holterweg in Laren is medio 2012 gestart en zal in de 1e helft 2013 gerealiseerd zijn. Het laatste deel van de eenmalige impuls (€ 500.000) is door personele omstandigheden, via de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012, doorgeschoven voor voorbereiding en uitvoering in 2013. In het kader van het functiegericht wegbeheer was er een proefproject gepland, namelijk de aanleg van betonstroken (zogenaamde Driepadsweg).

Financiën Bij de begrotingsbehandeling heeft de raad (november 2012) een bestemmingsreserve wegenonderhoud gevormd van ruim 1 miljoen euro. Dit geld wordt de komende jaren meerledig ingezet, zowel voor onderzoek als voor proefprojecten en voor regulier asfaltonderhoud.

109


Openbaar Groen Omschrijving beleidskader Het Groenbeleid is in beleidsstukken vastgelegd. De visie op de inrichting en kwaliteitsniveaus van het openbaar groen binnen de bebouwde kommen in de gehele gemeente Lochem is vastgelegd in de Groenvisie. Via het Groenbeheerplan, het uitvoeringsprogramma voor het uit te voeren onderhoud van het groen, wordt jaarlijks het groenonderhoud middels beeldbestekken aanbesteed.

Gerealiseerd in 2012 Door uitvoering van de incidentele en structurele renovatiewerkzaamheden voldoet een groter deel van het openbaar groen aan het gestelde basiskwaliteitsniveau B. Groenonderhoud is naar tevredenheid uitgevoerd. Aandachtspunten binnen het openbaar groen zijn het onderhoud van de bomen langs wegen in het buitengebied, de areaaluitbreidingen in het openbaar groen en de eikenprocessierups. Ondanks de bestuursopdrachten blijven hierbij namelijk toch risico’s optreden; veiligheidsrisico’s en risico’s voor kapitaalsvernietiging. Vanaf 2e helft 2011 zijn we gestart om een vierde pilot op te zetten om een business model voor het kostenneutraal beheer van de laanbomen in het buitengebied verder te onderzoeken. In 2012 zijn de laanbomen in dit pilotgebied geïnventariseerd. Op basis van deze inventarisatie is een plan van aanpak opgesteld. Het eerste deelproject betreft het vellen van de dode en zeer slechte bomen (uitvoering in voorjaar 2013).

Financiën In 2012 konden de renovatiewerkzaamheden niet volledig volgens planning worden uitgevoerd vanwege onderbezetting. Bij de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 is reeds € 50.000 overgeheveld naar 2013 en nu bij de jaarrekening wordt voorgesteld het restant (regulier en renovatie) van 2012 (€ 61.000) ook over te hevelen naar 2013 voor het snoeien en afzetten van bosplantsoen. Ook het restantbudget (€ 28.000) voor bosbouwwerkzaamheden t.b.v. de vitalisering van onze bossen wordt voorgesteld mee te nemen naar 2013. Er is budget vanuit de houtopbrengst bossen ingezet voor de VTA-inventarisatie (Visual Tree Assesment) van de vierde 110

pilot Holterweg en omgeving. Het resterende budget vanuit de houtopbrengst bossen (€ 31.000) wordt voorgesteld over te hevelen naar 2013, waarmee we een VTA-controle gaan verrichten langs de belangrijkste wegen, op basis van de Nota Mobiliteit, in het buitengebied. Langlopende communicatietrajecten met buurt en natuur- en milieuorganisaties betreffende vervanging van bomen zorgen nog steeds voor de nodige vertraging.

Riolering Omschrijving beleidskader Inmiddels is een nieuw verbreed GRP (2012-2016) in maart 2012 door de raad vastgesteld. Hierin zijn de beleidsdoelen voor afvalwater, regenwater en grondwater, zowel op de Lochemse schaal als op de schaal van de lopende samenwerkingsverbanden (AWTZ en AWT Achterhoek+) opgenomen. Door monitoring op ons rioolstelsel zal er meer inzicht worden verkregen, waardoor er de komende jaren een intelligenter rioolstelsel ontwikkeld kan worden. Dit meten zal zoveel mogelijk in samenwerking met andere gemeenten en het waterschap gebeuren.

Gerealiseerd in 2012 In 2012 lag de nadruk volgens het GRP-programma op het voorbereiden en realiseren van grootschalig rioolonderhoud en renovatie van de vrijverval riolering en rioolgemalen, de reiniging en inspectie van vrijverval riolen en de aanleg van het meet- en monitoringsysteem. In 2013 is het meet- en monitoringsysteem operationeel. Bij de reconstructie van de Holterweg is een volledige regenwater-infiltratiestelsel aangelegd. Hiermee is gelijktijdig een resterend riooloverstortprobleem opgelost. In 2012 zijn eveneens benodigde vervangingen en/of renovaties aan de rioolgemalen uitgevoerd.

Financiën In 2012 is het reguliere budget voor onderhoud (= exploitatie) aan de riolering volledig besteed, maar is er minder geïnvesteerd dan geraamd in vrijverval riolen. In 2013 zullen de resterende vervangingen worden uitgevoerd en het resterende krediet wordt benut. De vervanging van een deel van de straatkolken is in 2012 gerealiseerd, dit gaat in 2013 verder.


Speelvoorzieningen Omschrijving beleidskader Op 6 juli 2010 is de nota sport en speelruimtebeleid vastgesteld. Het beleid is gericht op het openbaar maken van schoolpleinen en het beheer en onderhoud van speeltuinen neer te leggen bij speeltuinverenigingen, die daarvoor een reële subsidie ontvangen. Het speelruimtebeleid maakt onderscheid in speelvoorzieningen voor 0-6 jarigen, 4 tot 12 jarigen en 12+.

Gerealiseerd in 2012 Op 24 mei 2011 heeft ons college het nieuwe speelruimtebeleid, inclusief speelruimteanalyse en subsidieregeling speelruimtebeleid 2011-2015 vastgesteld en inmiddels is de subsidieregeling toegepast. In 2012 zijn nieuwe speeltuinverenigingen of – stichtingen opgericht in de kern Lochem.

Financiën Het speelruimtebeleid is in 2012 nagenoeg binnen de financiële kaders uitgevoerd.

Gebouwen Omschrijving beleidskader In 2009 is het Meerjaren Onderhoudsplan Gebouwen (MOP) 2009-2018 voor de gemeentelijke gebouwen door de gemeenteraad vastgesteld. Op basis van een conditiemeting en gewenst kwaliteitsniveau zijn de benodigde middelen meerjarig geraamd in het MOP. Inmiddels zijn de resultaten van een nieuwe conditiemeting bekend en dient het MOP te worden herijkt. De financiële consequenties hiervan worden in de 1e helft van 2013 in beeld gebracht.

Gerealiseerd in 2012 In 2012 zijn de uitgaven verricht voor diverse maatschappelijke objecten zoals de sporthallen, multifunctionele gebouwen en zwembaden. Verder zijn in 2012 de normale contractwerkzaamheden uitgevoerd, waaronder gebouwinspecties, NEN-keuringen, onderhoud brandblusmiddelen en vluchtwegroutes. In sommige gevallen waren onvoorziene uitgaven noodzakelijk, zoals herstelwerkzaamheden aan het dak van het pand Merlijn (Lochem), akoestische voorzieningen in sporthal De Beemd en renovatie van kleedruimten van sporthal de Stuw in Eefde.

Financiën Binnen het meerjarig onderhoudsprogramma voor gebouwen wordt per jaar per activiteit bekeken of het begrote werk in dat jaar moet worden uitgevoerd of in de tijd kan worden opgeschoven. De totalen van begrote en werkelijke uitgaven kunnen derhalve in een bepaald jaar uiteenlopen. Op de langere termijn- de termijn waarvoor het MOP geldt- lopen deze totalen in elk geval parallel. Dekking van het MOP en de uitgaven vinden plaats via de voorziening onderhoud gebouwen. Voor de panden waarin tot voor kort de gemeentelijke diensten waren gehuisvest (onder meer Markt 1, 2 en 3 ) zijn geen onderhoudsramingen in het MOP opgenomen en is derhalve voor deze panden geen budget voorhanden. Uitgangspunt voor het onderhoud van deze panden is, dat slechts noodzakelijke onderhoud wordt gepleegd. De onderhoudsuitgaven voor deze panden bedroegen in 2012 ongeveer € 40.000. Dit bedrag komt te laste van het jaarresultaat. Het voormalige gemeentehuis aan de Hoofdstraat 28 te Gorssel is begin 2013 in eigendom overgedragen.

111

3.4 Financiering

3.4 Financiering Inleiding Voor de uitvoering van de programma’s zijn financiële middelen nodig. Om tijdig en tegen gunstige tarieven gelden aan te trekken of uit te zetten is de uitvoering van de treasuryfunctie belangrijk. De treasuryfunctie omvat het sturen en beheersen van, het verantwoording afleggen over en het toezicht houden op: de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de daaraan verbonden risico’s. Financieringsmiddelen en renteomslagpercentage Voor de bepaling van de juiste kostprijs van gemeentelijke in- en externe producten wordt ook rente meegenomen. Daarbij maakt het niet uit of de financiering heeft plaatsgevonden met eigen of vreemd vermogen. De gemeentelijke reserves en voorzieningen worden allereerst ingezet om de gemeentelijke investeringen te financieren. Door gebruik te maken van eigen financiële middelen hoeft geen beroep te worden gedaan op externe financiers. Deze handelwijze zorgt voor een rentebesparing. Voor 2012 is voor de berekening van de bespaarde rente 4,25% gehanteerd. Aangezien de rentepost “bespaarde rente” niet werkelijk wordt uitgegeven, komt dit bedrag volledig ten gunste van de exploitatierekening. De stand van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2012 bedraagt € 77.564.367. De bespaarde rente is berekend op € 2.691.627 en is als volgt besteed: • toevoeging aan de voorziening “vervanging riolering” € 284.495 • toevoeging aan de voorziening “legaat J.A. Vuller” € 60 • toevoeging aan bestemmingsreserves € 1.211.557 • toevoeging aan algemene reserve € 770.515 • bate voor de exploitatierekening (dekkingsmiddel) € 425.000

112

Opgenomen vaste geldleningen De opgenomen vaste geldleningen hebben op 1 januari 2012 een boekwaarde van € 20.021.200. In 2012 is hierop € 1.439.751 afgelost en aan rente is € 803.625 betaald. De leningen hebben op 1 januari 2012 een gemiddeld gewogen rente van 4,17%. Renteomslag Door middel van een gemiddeld rentepercentage (het zogenaamde rente-omslagpercentage) worden de rentelasten toegerekend aan de programma’s. Jaarlijks bij het vaststellen van de begroting wordt het rente-omslagpercentage bepaald. Dit percentage wordt ook gehanteerd voor de jaarrekening van het betreffende jaar. Voor het begrotingsjaar 2012 bedraagt de rente 4,25% (in 2011 4,50). Renteresultaat De rentebaten zijn per saldo € 42.000 hoger uitgevallen dan begroot. De depositorentepercentages zijn in 2012 wederom gedaald. De tijdelijk overtollige middelen zijn niet op depositorekeningen uitgezet, maar op spaarrekeningen bij de Rabobank en de ABN.AMRO. Deze spaarrekeningen leverden een hoger rendement op (circa 1,5% op jaarbasis). Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet voor het jaar 2012 bedraagt 8,8 miljoen. De kasgeldlimiet wordt berekend door het totaalbedrag van de primitieve jaarbegroting te vermenigvuldigen met 8,5%. Tot het bedrag van de kasgeldlimiet mogen kortlopende geldleningen worden aangetrokken. In 2012 is de kasgeldlimiet niet overschreden. Risiconorm Het renterisico op de vaste schuld dient te voldoen aan de renterisiconorm. Deze norm geeft aan welk deel wij van onze langlopende schulden maximaal per jaar mogen aflossen. De norm is vastgesteld op 20% van het begrotingstotaal. In 2012 zijn wij ruim onder de renterisiconorm gebleven.

3.5 Bedrijfsvoering

3.5 Bedrijfsvoering Inleiding Bij bedrijfsvoering gaat om het sturen (planning) en beheersen (control) van bedrijfsprocessen om de beoogde beleidsdoelen in de praktijk te realiseren. De bedrijfsvoering zegt overigens niets over de inhoud van het beleid (het “wat”), maar zegt iets over de wijze van totstandkoming en uitvoering (het “hoe”) ervan. Begrippen zoals integriteit, kwaliteit, klantgericht, transparant, doelmatigheid, doeltreffend en rechtmatig zijn hierbij de leidraad. Organisatie Organisatiestructuur De ambtelijke organisatie is ingericht volgens het directiemodel. De directie heeft beslissingsbevoegdheid. Het Managementteam (MT) heeft naast adviserende bevoegdheden, een informatie- en afstemmingsfunctie. Het MT bestaat uit de adjunct-directeur en de hoofden van de afdelingen en staat onder leiding van de secretaris/directeur. Als “staf” is toegevoegd Control. De organisatie kent zeven afdelingen: Ruimtelijke Ontwikkeling en Verkeer, Openbare Werken, Publiekscontacten, Financiën, Maatschappelijke Ontwikkeling, Facilitaire Zaken en Bestuur, Personeel en Communicatie. Vorming regionale omgevingsdiensten (ODA) Lochem heeft samen met Zutphen en de gemeenten uit de Achterhoek hard gewerkt aan de totstandkoming van de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA). Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de ODA op 1 januari 2013 operationeel zou zijn. In de loop van 2012 is gebleken dat deze datum niet haalbaar was. De nieuwe startdatum is bepaald op 1 april 2013. Vanaf deze datum zullen alle milieutaken op het gebied van vergunningen en handhaving uitgevoerd worden binnen de ODA. In 2012 is het bedrijfsplan opgesteld en is hard gewerkt aan het inrichtingsplan. Omvang ambtelijke organisatie In 2011 heeft de gemeente Lochem het visiedocument “Lochem verbindt prachtig” vastgesteld. Uit dit document wordt duidelijk dat Lochem wil toegroeien naar een regiegemeente met een kleinere ambtelijke organisatie. De Notitie regisserend Lochem (november 2012) geeft een uitwerkingsrichting aan om te komen tot een regiegemeente. Verder is in het kader van de ombuigingen besloten tot een flinke bezuiniging op de ambtelijke organisatie. De voorgenomen reductie van de ambtelijke organisatie geschiedt zoveel als mogelijk via natuurlijk verloop. Vacatures (in 2012 gemiddeld 36) die niet zonder meer geschrapt kunnen worden, omdat de bedrijfsvoering hierom vraagt, worden bij voorkeur met eigen medewerkers ingevuld. Tabel gemiddelde loonsom Omschrijving Gemiddelde loonsom¹ per fte Fte’s Opleidingsbudget

Werkelijk 2012 Begroting 2012 € 58.781 € 56.604 188,59 ² 220,81 € 140.191 € 181.875

Begroting 2013 € 56.693 225,74 € 181.875

Toelichting: Gelet op de formatietaakstelling is het formatiebudget als het ware bevroren. De taakstelling van 1 miljoen euro wordt in 2015 geeffectueerd. Zie onderstaande tabel3.

Taakstelling in het licht van de personele ombuigingen 2012 2013 2014 2015 totaal Taakstelling formatie 21,74 fte 4,26 6,07 5,11 6,3 21,74 fte’s Besparing formatie (cumulatief) € 106.500 € 364.750 € 644.250 € 1.087.000 € 1.087.000 1: Gemiddelde loonsom: inclusief werkgeverslasten. Stijging van de gemiddelde loonsom in 2012 is veroorzaakt door 2% CAO-stijging (1% per 1 januari 2012 en 1% per 1 april 2012), daarnaast is in augustus een eenmalige uitkering (€ 200 voor de hogere inkomens vanaf schaal 7 en € 400 voor de lagere inkomens tot en met schaal 6) verleend en zijn de pensioenpremies per 1 januari 2012 en per 1 april 2012 gestegen. 2:De werkelijke formatie over 2012 is gebaseerd op de gemiddelde werkelijke bezetting over 2012. Dit wijkt af van de raming van de begrote formatie van 2012 (220,81). Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt doordat in de begrote formatie rekening gehouden wordt met de vacatures vanuit de organieke sterkte van de organisatie. In 2011 waren over het jaar heen in de organisatie gemiddeld ruim 36 fte’s vacature. De daarvoor beschikbare loonsom is ingezet voor inhuur van personeel om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. In de werkelijke loonkosten zit ook de overwerkvergoeding die wordt betaald aan de medewerkers wanneer zij overwerk verrichten. 3: Per 1 maart 2012; uitbreiding formatie met 0,56 fte procesmakelaar plattelandsvernieuwing/vitale kernen. Het gaat om tijdelijke formatie tot 5 januari 2015 in het kader van het project Rural Alliances. Per 1juni 2012 in het licht van de kwaliteitsimpuls heeft uitbreiding van de formatie plaatsgevonden met 2 fte beleidsmedewerkers in verband met functiewijziging 1ste medewerkers MO. Het gaat om bovenformatieve formatie die op termijn vervalt.

113

3.5 Bedrijfsvoering

Personeel Resultaatgericht werken In 2012 is de voorbereiding (inclusief proefperiode) om te komen tot een nieuwe HRM gesprekscyclus afgerond. In 2013 is het eerste jaar waarin de nieuwe gesprekscyclus integraal toegepast wordt. Medewerkers maken resultaatgerichte afspraken met hun leidinggevende over hun werk en professionele en persoonlijke ontwikkeling, bespreken de voortgang en krijgen tenslotte een beoordeling van hun leidinggevende. De aansturing van medewerkers door leidinggevenden gebeurt veel meer op basis van afgesproken resultaten dan op aanwezigheid. Het Nieuwe Werken Met de verhuizing naar het nieuwe gemeentehuis heeft het nieuwe (Lochemse) werken daadwerkelijk vorm en invulling gekregen. Het nieuwe werken kan niet los gezien worden van resultaatgericht werken of de flexibele werktijden. Medewerkers hebben de mogelijkheid om een passende werkplek te kiezen op het gemeentehuis maar ook om thuis of elders te werken. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor de flexibele invulling van de werktijden, ook hierover kunnen medewerkers afspraken maken met hun leidinggevende. Gedurende 2013 zullen we meerdere evaluatiemomenten houden om waar nodig, het beleid bij te stellen. Vitaliteit en inzetbaarheid Duurzame inzetbaarheid en vitaliteit is ook binnen de gemeente Lochem een blijvend aandachtspunt. In 2012 hebben wij bijeenkomsten georganiseerd voor alle medewerkers Deze bijeenkomsten hadden als strekking: meer in gesprek komen over inzetbaarheid en stimuleren van eigen verantwoordelijkheid hierin, bewustwording en (zelf)inzicht voor arbeids- en gezondheidsrisico’s (stress, werk-privé balans, ongezonde leefstijl e.d.) en aandacht voor werkplezier, balans en bevlogenheid.

Informatievoorziening 114

De elektronische overheid In 2012 is een aangepaste ICT omgeving voor het nieuwe gemeentehuis en Het Nieuwe Werken ingericht en in gebruik genomen. Het betreft systemen, die het flexibele kantoorconcept mogelijk hebben gemaakt en ondersteunen. We werken mede door deze systemen steeds meer digitaal. Software voor gegevensuitwisseling, de basis van de informatievoorziening, is geïmplementeerd, waarmee we ook beter op landelijke voorzieningen aansluiten. In 2012 is het project Cleandesk uitgevoerd. Tijdens dit project is voor de gehele organisatie een structuur ontworpen waarbinnen digitaal en zaakgericht kan worden gewerkt. Deze structuur is opgenomen in het huidige documentaire informatiesysteem. Alle medewerkers hebben tijdens instructiesessies geleerd hoe ze binnen deze structuur moeten / kunnen werken. Ook heeft de gehele organisatie tijdens zgn. cleandeskdagen het aanwezige papier waar mogelijk opgeruimd. Digitalisering bouwarchief Het bouwarchief van Lochem is alleen in papieren vorm beschikbaar. De bouwdossiers worden veel gebruikt/geraadpleegd in/bij de klantcontacten. Wettelijk gezien moet dit archief binnen afzienbare tijd worden overgebracht naar de archiefbewaarplaats van het Regionaal Archief Zutphen (RAZ). De archiefbewaarplaats van het RAZ is aangewezen als archiefbewaarplaats van de gemeente Lochem. Met het oog hierop en de verbetering van dienstverlening is in 2012 het digitaliseren van het bouwarchief aanbesteed. De voorlopige gunning is verleend aan Digiwerkt in Deventer. De uitvoering zal grotendeels gebeuren met mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt, waarvan een deel uit de gemeente Lochem. Ten behoeve van de dienstverlening aan burgers, bedrijven en eigen organisatie zijn met Digiwerkt afspraken gemaakt over het raadplegen van de dossiers. Het project zal minimaal een jaar in beslag nemen. Voornemen is om na afloop van het project het bouwarchief digitaal over te brengen naar het RAZ. Daarvoor zal toestemming moeten worden aangevraagd tot substitutie (vervanging analoog door digitaal).

3.5 Bedrijfsvoering

Juridische control Juridisch control is een continue proces waarbij beschikkingen van het college (en raad) aan een steekproefsgewijze toets op juridische kwaliteit en houdbaarheid worden onderworpen. De uitkomst hiervan en de aanbevelingen uit de rapportages van de commissie Bezwaarschriften zijn gedeeld met het interne juridisch netwerk en daar waar nodig geïmplementeerd. Mediation Daar waar mogelijk wordt partijen mediation aangeboden of wordt premediation ingezet. Dit betekent dat voordat een bezwaarschrift aan de commissie Bezwaarschriften wordt voorgelegd de secretaris van de commissie contact opneemt met bezwaarmaker(s) én de vakafdeling om te bezien of een oplossing, zonder formele procedure, mogelijk is. Deze werkwijze is inmiddels geborgd in onze organisatie. De gemeente Lochem maakt gebruik van de Mediatorspool Achterhoek. Afspraken verbonden partijen De gemeente heeft langdurige samenwerkingsafspraken met uiteenlopende partijen. De aanbevelingen uit de beleidsnota verbonden partijen hebben ertoe geleid dat aan iedere verbonden partij een contactambtenaar is gekoppeld. Hiermee is een eerste stap gezet in het uitwerken van de afspraken. Evaluatie van de werkwijze vindt in 2013 plaats.

Communicatie Door het vertrek van een van de medewerkers (ingeleverde formatie in het kader van de ombuigingen) moesten de prioriteiten nog scherper worden gesteld en konden niet alle geplande werkzaamheden worden uitgevoerd. Het gaat dan met name om beleidsmatige werkzaamheden. Desondanks is ruimte gemaakt voor diverse ‘binnenvliegers’, zoals de komst van het museum in Gorssel, extra, onvoorziene werkzaamheden in het kader van de verhuizing, Regisserend Lochem en de Kerntakendiscussie. Tot slot is in 2012 onderzocht of bespaard kan worden door anders te werken en de Gemeentenieuwspagina’s te digitaliseren. De geraamde opbrengst van € 40.000 is structureel gerealiseerd echter met als aanvliegroute het behaalde aanbestedingsvoordeel.

Aanschaffingen De nieuwe Aanbestedingswet is in 2013 in werking getreden. In 2012 is de organisatie over deze wet geïnformeerd. Het eerste kwartaal 2013 zal implementatie plaatsvinden in ons eigen beleid en de inkoopprocedures en worden er trainingen georganiseerd. Dit zal in samenspraak met het interne inkoopnetwerk en het samenwerkingsverband regio Stedendriehoek plaatsvinden. In 2012 zijn er diverse aanbestedingen uitgevoerd, waaronder voor het nieuwe gemeentehuis. Dit zijn veelal meervoudig onderhandse aanbestedingen geweest en een drietal openbare aanbestedingen (reconstructie Holterweg Laren, uitvoeren inrichtingsplan Beleef de Berkel en inrichting buitenterrein nieuwe gemeentehuis). Ook zijn er drie Europese aanbestedingen door of namens de gemeente Lochem uitgevoerd, te weten Regiotaxi Gelderland, levering van printers/ copiers (multifunctionals) en levering los meubilair. Bij de aanbestedingen zijn waar mogelijk en van toepassing duurzaamheid en sociale criteria opgenomen in het bestek. Om de toekomst van de inkoopsamenwerking in de regio Stedendriehoek in beeld te brengen zijn er interviews gehouden met bestuurders, management en budgethouders van de aangesloten gemeenten. De uitkomsten hebben geresulteerd in een actieplan voor de komende jaren om de inkoopsamenwerking te intensiveren. In mei 2012 heeft het college ingestemd met deelname aan het Convenant Meldpunt Aanbestedingen voor werken Achterhoek-Liemers. Dit initiatief van de gemeenten in de Achterhoek en Liemers en Bouwend Nederland heeft als doel de kleine en middelgrote regionale (bouw)bedrijven minstens gelijke kansen te bieden als grote (bouw)bedrijven buiten de regio. Parallel hieraan en in lijn hiermee is het voorstel vanuit het Strategisch Board Stedendriehoek voor Ondernemend Aanbesteden overgenomen en is er overleg met VNO NCW om tot een ‘MKB vriendelijk’ aanbestedingsbeleid te komen. Het Sociaal aanbesteden maakt onderdeel uit van het inkoop- en aanbestedingsbeleid conform het collegebesluit op 2 oktober 2012. Dit met als doel de sociale werkgelegenheid te stimuleren. Er ligt een concept opdracht van gemeente Lochem en gemeente Zutphen aan Het Plein Zutphen om hiervoor een plan van aanpak op te stellen en hieraan (mede) uitvoering te geven.

115

3.5 Bedrijfsvoering

Huisvesting Maandag 17 december 2012 was de eerste dag dat het nieuwe gemeentehuis in gebruik is genomen. Vanwege de ICTomgeving was het noodzakelijk dat de gehele organisatie in één keer overging. Het inrichten van de nieuwe ICT-omgeving is naar wens verlopen, zodat iedereen de eerste dag volop aan de slag kon. Tot aan de periode van de officiële opening is er door diverse leveranciers nog hard gewerkt om het gebouw in een zo’n optimaal mogelijke staat te tonen.

Planning en control Kwaliteit In oktober en november 2012 is de afdeling Financiën doorgelicht aan de hand van het Overheidsontwikkelmodel. Het auditrapport is op 6 december 2012 aan de afdeling en andere bij de audit betrokkenen gepresenteerd. In 2013 wordt gewerkt aan de vastgestelde ontwikkelpunten waarmee de afdeling moet groeien naar een volgende ontwikkelingsfase. Doelmatigheidsonderzoeken In 2012 is opnieuw een doelmatigheidsonderzoek uitgevoerd. Het betrof een onderzoek naar de uitvoering van handhavingstaken waarbij ook is onderzocht of de gemeente goed is voorbereid op de overgang van een aantal taken naar de Regionale Uitvoeringsdienst (Omgevingsdienst Achterhoek). De verbeteracties naar aanleiding van het onderzoeksrapport zijn opgenomen in het integrale verbeterplan en worden in 2013 uitgevoerd. In november/december is een onderzoek gestart naar het Project ADEL(Armhoede Duurzaam Energie Landschap). Eind januari 2013 is het onderzoek afgerond met een rapportage.

Rekenkamercommissie

116

In 2012 heeft de rekenkamercommissie 3 onderzoeksrapporten opgeleverd: WMO beleid Persoonsgebonden budget Invoering Centrum Jeugd en Gezin Wet werk en Bijstand De presentaties aan de raad van het WMO rapport en CJG rapport zijn op 14 januari 2013 gehouden. De verbeterpunten uit hierboven genoemde onderzoeken worden ook opgenomen in het verbeterplan.

Instrumenten binnen de budgetcyclus In 2012 heeft de stuurgroep Vereenvoudiging en Verbetering Instrumenten (VVI) zich gebogen over de inhoud van de diverse instrumenten uit de budgetcyclus. De stuurgroep bestond uit leden van de raad, leden van het college en medewerkers uit de ambtelijke organisatie. Het resultaat van de werkzaamheden van de stuurgroep is terug te vinden in een gewijzigde opzet voor de begroting 2013. De begroting 2013 staat model voor de inhoud en vormgeving van de daarop volgende instrumenten. De stuurgroep is in januari 2013 opgeheven. Het vereenvoudigings- en verbeteringsproces stopt hiermee niet. De mogelijkheden om een “digitaliseringsslag” te maken worden in 2013 bekeken door de ambtelijke organisatie.

3.6 Verbonden partijen

3.6. Verbonden partijen Verbonden partijen 1. Regio Stedendriehoek Deventer 2. Veiligheidsregio NOG Apeldoorn 3. Werkvoorzieningsschap regio Zutphen “Delta” Zutphen 4. Recreatieschap Achterhoek – Liemers Hummelo 5. Stadsbank Oost Nederland Enschede 6. GGD – Gelre-IJssel Deventer 7. Het Plein Zutphen Stichtingen 8. Stichting Grote Kerk Lochem 9. Stichting De Graafschap Zutphen 98 Deelnemingen 10. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Den Haag 11. NV Vitens Velp 12. NV NUON Amsterdam 13. Berkel Milieu NV Zutphen

1. Regio Stedendriehoek | Deventer Doelstelling (openbaar belang) Bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de belangen in het samenwerkingsgebied op de beleidsterreinen ruimtelijke ontwikkeling, landschapsontwikkeling, volkshuisvesting, sociaal-economische ontwikkeling en arbeidsvoorziening, verkeer en vervoer, milieu, onderwijs en welzijn, en recreatie. Het samenwerkingsgebied bestaat uit de gemeenten Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst en Zutphen. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 84.408 • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 64.565 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: n.v.t. Vermogen in reële bedragen n.v.t.

2. Veiligheidsregio NOG | Apeldoorn Doelstelling (openbaar belang) De veiligheidsregio behartigt de belangen van de gemeenten op het terrein van de brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening met behoud van de lokale verankering, zoals neergelegd in de Wet veiligheidsregio’s • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 290.052 + € 989.464 (cluster) • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 1.098.744 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: In 2012 is door de Veiligheidsregio Noord Oost Gelderland 10% bezuiniging gerealiseerd conform de afspraken. Er worden inmiddels nog verdergaande landelijke bezuinigingen verwacht. Via het project MOED (Masterplan Optimalisering Effectuering Doelmatigheid brandweer) gaat VNOG hier in 2013 antwoorden op zoeken. In het kader van de clustervorming zijn de vrijwilligers van de deelnemende gemeenten in 2012 overgegaan naar de cluster IJsselstreek. Vermogen in reële bedragen n.v.t.

117


3. Werkvoorzieningschap regio Zutphen ‘Delta’ | Zutphen Doelstelling (openbaar belang) Delta profileert zich als de kwaliteitspartner van gemeenten, het werkplein en werkgevers bij de arbeidsparticipatie van personen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Delta wil een regionale specialist in werk zijn; zo regulier mogelijk en aangepast waar nodig. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem). Bijdrage in bestuurskosten: € 15.780 Verder wordt de rijksbijdrage doorbetaald aan Delta • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem): € 15.780 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Vanwege de decentralisaties staat Delta voor ingrijpende veranderingen. De aanzet was in 2012 al gemaakt, maar vanwege het controversieel verklaren van het wetsvoorstel Wet Werken naar Vermogen zijn de activiteiten hierin opgeschort. In 2013 wordt dit verder, echter in afwachting van de Participatiewet, opgepakt. Een gevolg van het intrekken van het wetsvoorstel WWNV is, dat de herstructureringsfaciliteit is geschrapt. Dit heeft invloed op de omvang van de kosten, die ten laste van de bestemmingsreserve kunnen worden gebracht. Delta zal proberen, om in de komende jaren de herstructurering in het kader van de transitie uit eigen middelen te financieren. Delta vraagt over 2012 geen bijdrage in het exploitatietekort. De tekorten worden gedekt uit de algemene reserve. Ten aanzien van de uitvoering van de Wsw heeft Delta aan de taakstelling voldaan. Vermogen in reële bedragen n.v.t.

4. Recreatieschap Achterhoek – Liemers | Hummelo

118

Doelstelling (openbaar belang) Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemers op het terrein van de openluchtrecreatie en het toerisme in de Achterhoek en de Liemers, zulks met bescherming van de natuur en het landschappelijk karakter. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 82.364 • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 74.474 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Vermogen in reële bedragen Eigen vermogen: € 8.499.000 (jaarrekening 2011) Vreemd vermogen: n.v.t.

5. Stadsbank Oost Nederland | Enschede Doelstelling (openbaar belang) De SON bevordert met maatschappelijk verantwoorde dienstverlening de financiële weerbaarheid en zelfredzaamheid van huishoudens. De Stadsbank wil een betrouwbare uitvoeringsorganisatie zijn die op professionele en klantgerichte wijze duurzame resultaten boekt en zich daarover maatschappelijk verantwoordt. Zij streeft daarbij naar het borgen van haar dienstverlening in kwaliteit en diversiteit. Bij de Gemeenschappelijke Regeling Stadsbank Oost Nederland (SON) zijn 22 Achterhoekse en Twentse gemeenten aangesloten. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 131.189 • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 163.766 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Over 2012 zijn er geen wijzigingen te melden. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is op 1 juli 2012 in werking getreden. Het beleidsplan integrale schulddienstverlening 2013-2016 is op 11 februari 2013 door de gemeenteraad vastgesteld. In 2012 is in totaal € 180.000 besteed aan kosten, waarvan € 55.000 aan bestaanskosten en € 1.700 aan de deelname van een medewerker van de SON aan het lokale Zorgoverleg. De rest, € 123.000 is besteed aan daadwerkelijke dienstverlening. Vermogen in reële bedragen Eigen vermogen: € 2.634.000 (begroting 2012) Vreemd vermogen: n.v.t.


6. GGD – Gelre-IJssel | Deventer Doelstelling (openbaar belang) Het bevorderen en beschermen van de gezondheid van de bevolking van de gemeenten in de regio, met speciale aandacht voor jeugd en risicogroepen. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 452.983 • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 452.983 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Met ingang van 2013 is de naam veranderd in GGD Noord Oost Gelderland (GGD – NOG) en is de gemeente Hattem toegetreden. Hiermee zijn er 22 gemeenten die deelnemen in deze gemeenschappelijke regeling. Vermogen in reële bedragen Eigen vermogen: € 3.838.267 Vreemd vermogen: € 4.394.770

7. Het Plein | Zutphen Doelstelling (openbaar belang) De Gemeenschappelijke regeling Het Plein voert voor alle inwoners van Zutphen en Lochem een gezamenlijk aantal wetten uit: Wet werk en bijstand, IOAW/Z, Besluit zelfstandigen. Wet inburgering en Wet kinderopvang. • Begroting 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 6.174.000 (incl. € 1.056.000 formatie en overhead) • Jaarrekening 2012 (financiële bijdrage gemeente Lochem) € 6.343.119 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Vanwege het intrekken van het wetsvoorstel Wet Werken naar Vermogen zijn de activiteiten hierin opgeschort. In 2013 wordt het verder opgepakt, echter in afwachting van de Participatiewet. Vanwege een overschrijding van het WWB-budget (BUIG) zijn er tekorten ontstaan. De gemeente heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een (meerjarige) aanvullende uitkering (MAU) voor de jaren 2012 tot en met 2014 aan te vragen. Deze aanvraag is echter afgewezen. De gemeente is hiertegen in bezwaar gegaan. De bezwaarprocedure loopt nog. Het re-integratiedeel van het Participatiebudget neemt verder af, waardoor de mogelijkheden om klanten naar werk te begeleiden ook afnemen. Vanwege de voortdurende crisis wordt arbeidstoeleiding ook steeds moeilijker. Vermogen in reële bedragen n.v.t.

13. Berkel Milieu NV | Zutphen Doelstelling (openbaar belang) Inzameling van huishoudelijke afvalstoffen. • Begroting 2012 (Dividend uitkering Berkel Milieu aan de gemeente Lochem) € 47.611 • Jaarrekening 2012 (Dividend uitkering Berkel Milieu aan de gemeente Lochem) € 47.611 Veranderingen die zich hebben voorgedaan: Met Berkel Milieu is in 2012 een dienstverleningsovereenkomst afgesloten, waarin de te verrichten activiteiten met de daarvoor door de gemeente te betalen vergoedingen zijn vastgelegd; naast de vaste inzamelingstaken kunnen, in overleg, andere werkzaamheden op het terrein van reiniging worden overeengekomen. Vermogen in reële bedragen Eigen vermogen: € 3.374.000 (2010) Vreemd vermogen: € 3.054.000 (2010)

119

3.7 Grondbeleid

3.7 Grondbeleid Inleiding Vanwege de financiële crisis hebben we in Nederland te maken met risico’s die een grote wissel trekken op de woningmarkt. Hierdoor staan de huizenprijzen onder druk en navenant ook de grondprijzen. Ook de BTW-verhoging per 1 oktober 2012 van 19% naar 21% heeft invloed op de geraamde opbrengsten, omdat deze verhoging niet doorberekend kan worden in de grondprijs. Dit betekent dat de afzet van de woningbouw- en bedrijfsterreinkavels een risico vormt voor de grondexploitaties en dus risicomanagement steeds belangrijker wordt. De gemeente Lochem voerde op grond van de nota Grondbeleid van 14 april 2008 daar waar mogelijk en wenselijk een actief grondbeleid. De keuze voor actief grondbeleid komt voort uit de wens zelf een actieve en regisserende rol te vervullen bij de ruimtelijke processen om publieke doelen beter en sneller te bereiken. De actieve grondexploitatie is een bedrijfsmatig proces waaraan nadrukkelijk financiële risico’s zijn verbonden die van belang zijn voor de algemene financiële positie van de gemeente Lochem. De kaders en uitgangspunten voor een nieuwe nota grondbeleid 2012-2016 zijn in juli 2012 door de Raad vastgesteld en het belangrijkste item is dat bij een nieuwe ontwikkeling van een locatie voor woningbouw en/of industrieterrein er door de gemeenteraad een keuze wordt gemaakt welk grondbeleid of er gevoerd gaat worden. De vastgestelde uitgangspunten worden binnenkort verwerkt in de nota grondbeleid die medio 2013 ter vaststelling wordt aangeboden.

Toelichting bouwgrondexploitaties jaarrekening 2012

120

Actieve Grondexploitaties Voor alle actieve bouwgrondexploitaties is een prognoseberekening per 1 januari 2013 gemaakt. Het geraamde eindresultaat van de prognoseberekeningen is een zo goed mogelijke inschatting op basis van de uitgangspunten en is afhankelijk van de mate van realisatie hiervan. De uitkomsten zijn gebaseerd op aannames met betrekking tot toekomstige ontwikkelingen. Hoe langer de looptijd van een plan, hoe moeilijker deze ontwikkelingen zijn in te schatten. Toelichting per plan Industrieterrein Aalsvoort West Voortgang In 2012 zijn er geen verkopen gerealiseerd. Per 1 januari 2013 is nog 5,4 hectare te verkopen industrieterrein beschikbaar. De verkoopprijs van de bouwkavels is vastgesteld op € 125 per m². Prognoseberekening Op basis van de prognoseberekening per 1 januari 2013, waarbij rekening wordt gehouden met een fasering van de uitgifte van industrieterrein in de periode 2017 tot en met 2021, wordt een overschot op de grondexploitatie van € 4.773.000 per 31 december 2021 geraamd .

LTS-Larenseweg Voortgang In 2012 zijn kosten verantwoord vanwege het grondwerk dat nog gerealiseerd moest worden bij de verkochte en geleverde bouwkavels. De hoogteligging van de bouwrijpe kavels bleek aan de zijde van De Berkel te laag te zijn en er is grond aangevoerd. In 2012 is er geen bouwkavel verkocht, maar is er wel een koopovereenkomst gesloten voor de laatste bouwkavel in dit plan. De akte zal in 2013 notarieel worden gepasseerd. Prognoseberekening Op basis van de prognoseberekening per 1 januari 2013 wordt een tekort geraamd van € 14.500 op de grondexploitatie. Dit komt door stagnatie in de afzet met als gevolg meer rentebijschrijving. Voor het geraamde tekort is de voorziening opgehoogd met een bedrag van € 10.000.

3.7 Grondbeleid

Laren III Voortgang De definitieve inrichting van de woonomgeving, het zogenaamde woonrijp maken is in 2012 geheel afgerond. Er is na een gerechtelijke uitspraak, door een aantal particulieren hun te onrechte uitgekeerde planschade terugbetaald aan ons. Er is nog één bouwkavel te verkopen voor een vrijstaande woning met een geraamde opbrengst van € 175.000. Afsluiting Zoals aangegeven in de kaderstellende Notitie Grondbeleid 2012-2016 (Raad juli 2012) wordt met het afsluiten van een grondexploitatie in beginsel gewacht totdat alle bouwkavels verkocht zijn en minstens 90 % van de kosten gerealiseerd zijn. Omdat het complex Laren III echter een positieve boekwaarde heeft ultimo 2012 van € 73.000 en het feitelijk alleen nog wachten is op de laatste kavelverkoop, is besloten het complex nu af te sluiten om te voorkomen dat eindeloos beheer- en rentekosten op het complex blijven drukken. Geraamd was voor 2012 dat echter ook de laatste kavel verkocht zou worden, waardoor het positieve resultaat (geraamd € 179.000) toegevoegd zou worden aan de algemene reserve. In werkelijkheid is dit dus € 73.000 (nadeel € 106.000). Exel II, fase 2 Voortgang In 2012 zijn kosten gemaakt voor het tijdelijk beheer c.q. onderhoud van de openbare ruimte. Er is geen bouwkavel verkocht in 2012. Prognoseberekening De prognoseberekening van 1 januari 2013 raamt een overschot van € 266.000.

Van Disselweg Voortgang Het bouwrijp maken van het plan is in combinatie met het vervangen van de riolering in de Bosweg en Van Disselweg gebeurd. Tot en met 2012 zijn er in totaliteit al 19 van de 24 bouwkavels verkocht. Prognoseberekening De prognoseberekening van 1 januari 2013 raamt een overschot van € 1.283.000. De fasering van de geraamde opbrengsten is aangepast. Barchem Zuid Voortgang Medio 2012 bleek dat de uit te keren planschades hoger zouden zijn dan het planschade-analyserapport aangaf. Daardoor is het geraamde bedrag in de grondexploitatieberekening voor planschades tussentijds bijgesteld met € 105.000 naar boven. Bij de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 is hier melding van gemaakt en is het geprognosticeerde verlies voor het complex Barchem Zuid gesteld op € 43.000. In 2012 is de laatste hand gelegd aan het bouwrijp maken. In 2012 zijn twee bouwkavels verkocht voor projectmatige woningbouw en voor 1 vrijstaande woning is een bouwplan helemaal voorbereid zodat in 2013 de bouwkavel verkocht wordt. Prognoseberekening De prognoseberekening van 1 januari 2013 raamt een tekort van € 370.000, een verschil van € 327.000 (nadelig) ten opzichte van de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012. De toename van het geraamde tekort is grotendeels het gevolg van het bijstellen van de raming van het woonrijp maken. Tijdens het bouwrijp maken is de werkwijze veranderd ten opzichte van het bestek. Zo is bijvoorbeeld de noodbestrating in ander materiaal uitgevoerd dan waarmee het woonrijp maken wordt uitgevoerd. De noodbestrating wordt ook weer bij andere werken ingezet. Naast het woonrijp maken is het geraamde tekort toegenomen door het bijstellen van de fasering van de kosten en opbrengsten. Voor het geprognosticeerde tekort is een verliesvoorziening gevormd. Harfsen - Harfsen West Voortgang De samenwerking met de projectontwikkelaar in dit gebied heeft zijn vorm gekregen in een bouwclaimovereenkomst. Dit is een PPS-constructie die gebruikelijk is bij het samen ontwikkelen van plannen. Er zijn geen verkopen gerealiseerd. Prognoseberekening De prognoseberekening van 1 januari 2013 raamt een overschot van € 1.918.000. De fasering van de geraamde opbrengsten is aangepast.

121

3.7 Grondbeleid

Almen - Almen Zuid Voortgang De locatie Almen Zuid I is in bouwrijpe staat. In 2012 zijn kosten verantwoord voor het bouwrijp maken. Er is in 2012 1 bouwterrein voor de bouw van een vrijstaande woning verkocht. Prognoseberekening De prognoseberekening van 1 januari 2013 raamt een overschot van € 2.000 op einddatum 31 december 2016. Lochem - Etalage naar de Toekomst Voortgang In 2012 is de grondexploitatie in exploitatie genomen. De aankoop van de Nijha wordt in 2013 notarieel getransporteerd. De projecten buitenruimte gemeentehuis en Beleef de Berkel zijn in uitvoering en worden in 2013 afgerond. Er zijn nog te ontvangen subsidies en bijdragen verantwoord voor de projecten Beleef de Berkel en plein gemeentehuis. Ook zijn er huuropbrengsten verantwoord in verband met tijdelijke verhuur van Hanzeweg 14m en Hanzeweg 17. Prognoseberekening Vanwege de financiële crisis hebben we in Nederland te maken gekregen met een economische crisis die een grote wissel trekt op de woningmarkt. Hierdoor komen de huizenprijzen onder druk te staan en navenant ook de grondprijzen. Ook door de crisis is de vraag naar woningbouw veranderd. Dit heeft grote financiële gevolgen voor de exploitatie van deelplan 1 en daarmee ook een groot effect op het eindresultaat van de Etalage naar de Toekomst. Vanuit financieel oogpunt is het onverstandig om deelplan 1 in exploitatie te nemen. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is de verwachting dat op 13 mei bij raadsbesluit besloten wordt deelplan 1 uit de grondexploitatie Etalage naar de Toekomst te halen om in de toekomst als apart plan weer op te pakken, als de omstandigheden dit weer toelaten. Dit zorgt ervoor dat de boekwaarde per 31 december 2012 van deelplan 1 als last is genomen (nadeel € 61.000).

122

De verliesvoorziening voor de Etalage naar de Toekomst bedroeg op 1 januari 2012 € 5.142.500. Door de rentetoevoeging in 2012 is deze verliesvoorziening opgehoogd naar € 5.361.500. Het geraamde tekort voor de resterende deelplannen op grond van de prognoseberekeningen 1 januari 2013 bedraagt € 5.408.000. Dat betekent een extra dotatie van de verliesvoorziening met € 46.500 (nadeel).

Nog in exploitatie te nemen complexen en gasfabriekterrein Toelichting per plan Lochem - Stijgoord De uitgaven in 2012 voor dit complex hebben met name betrekking op de bodemsanering, voorbereiding en toezicht en de rentebijschrijving. Er zijn geen opbrengsten gerealiseerd. Een globale haalbaarheidsberekening toont aan dat een kostendekkende grondexploitatie voor dit complex tot de mogelijkheden behoort. Naar verwachting wordt het ontwerp bestemmingsplan in 2013 ter inzage gelegd.

Eefde - Eefde Noord Een locatie die wordt gewogen als toekomstige locatie voor woningbouw in Eefde. De gemeente Lochem heeft ongeveer 6,7 hectare grond in eigendom. De rentebijschrijving in 2012 heeft plaatsgevonden.

Almen - Almen Zuid II De eigendommen van DLG zijn in 2012 gekocht door de gemeente en liggen aan de oostzijde van de Berkelweg. In de stedenbouwkundige plannen zijn hier twee erven ontworpen. Het erf rondom de bestaande boerderij wordt aangeduid als deelgebied 2a. De toekomstige bebouwing bestaat uit vrijstaande woningen (5), tweekappers (6) en rijenwoningen (3). De nieuw aan te leggen weg ontsluit het plan.

3.7 Grondbeleid

Lochem - Diekink In 2012 heeft de gemeenteraad op 3 december een besluit genomen over een gewijzigde startnotitie ontwikkeling Diekink, waarin nieuwe inzichten in omvang, fasering en invulling van het plan zijn verwerkt. Op basis van de berekening met de nieuwe uitgangspunten is per 1 januari 2013 een kostendekkende grondexploitatie Diekink mogelijk. De verliesvoorziening die in 2011 was getroffen voor Diekink is derhalve in 2012 vrijgevallen (voordeel € 164.000).

Lochem - Oost Het complex Lochem Oost is in 2011 op grond van de BBV-voorschriften afgewaardeerd naar de marktwaarde voor landbouwgrond á € 198.000.

Exel Clusterlocatie Ten behoeve van de clustering van FAB-locaties is in 2011 in Exel een perceel bos aangekocht aan de rand van Exel. Bij eventuele woningbouwontwikkeling in kwetsbare gebieden in het buitengebied kan deze locatie als alternatief dienen. De bouwkavels worden tegen kostprijs geleverd. Bij de verdere planvorming wordt ook het leegkomende schoolgebouw betrokken.

Manege Koedijk Lochem De raad koos in december 2012 voor de kavelindeling die op het meeste draagvlak bij betrokkenen kan rekenen: plan A. Er is plaats voor 16 woningen en nieuwbouw voor Anke Marjolein. In 2013 wordt een exploitatie-opzet voorbereid.

De Garve Op 19 maart 2012 is door de gemeenteraad besloten om de locatie De Garve aan de Burgemeester Leenstraat in Lochem aan te wijzen voor de nieuwbouw van de Openbare Basisschool Prop en Christelijke Basisschool Prins Hendrik met bijkomende voorzieningen. In de afgelopen maanden zijn de eerste gesprekken gevoerd met de schooldirecties over het proces. In de raadsvergadering van 3 december 2012 geeft de gemeenteraad ingestemd met het beschikbaar stellen van een krediet van € 50.600 voor de voorbereidende werkzaamheden voor het bestemmingsplan die de bouw van de scholen mogelijk moet maken.

Herontwikkeling Gasfabriek Na verplaatsing van het gasontvangststation en de bodemsanering is het terrein van circa 0,8 hectare vrij voor een nieuwe invulling. De gemeente Lochem wil hier in samenwerking met de projectontwikkelaar (een combinatie van Viverion en Synchroon) woningen en/of supermarkten realiseren. Hiernaast blijft het terrein ook beschikbaar voor openbaar parkeren voor de Lochemse binnenstad.

123

124

125

JAARREKENING

126

127

4. Waarderingsgrondslagen

128


4. Waarderingsgrondslagen Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar. De waardering van de activa en de passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate opgenomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin de uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) wordt er wel een verplichting opgenomen. Op grond van artikel 212 van de Gemeentewet heeft de raad in de “Financiële verordening gemeente Lochem” kaders gesteld voor het financiële beleid, het financiële beheer en de inrichting van de financiële administratie. Onderdeel van de verordening is de “nota waarderen, activeren en afschrijven. In de raad van 6 december 2010 is de nieuwe nota waarderen, activeren en afschrijven vastgesteld. Deze gaat in per 1 januari 2011 en heeft geen terugwerkende kracht. In deze nota is vastgelegd dat activa beneden de € 15.000 niet meer geactiveerd worden, maar ineens als exploitatielast worden genomen. De onderhanden werken met betrekking tot de grondexploitaties worden gewaardeerd overeenkomstig de cumulatieve bestedingen verminderd met de reeds ontvangen opbrengsten uit hoofde van verkopen, subsidies en bijdragen van derden. Winstneming vindt plaats bij afsluiting van het complex. Complexen worden afgesloten als tenminste 90% van de lasten en 100% van de verkopen zijn gerealiseerd. Het saldo van de rekening van baten en lasten wordt bepaald als het saldo uit de normale bedrijfsvoering en de bijzondere baten en lasten. Door de raad vastgestelde toevoegingen aan en verminderingen van reserves worden na bepaling van het resultaat van de programma’s verantwoord. Het daarna nog niet bestemde deel van het saldo van de rekening van baten en lasten wordt afzonderlijk opgenomen in de balans. De gemeenteraad neemt, al dan niet op voorstel van het college van burgemeester & wethouders, een besluit over de bestemming of dekking van het exploitatieresultaat.

129


Balans Activa Vaste activa Bij de materiële vaste activa wordt een onderscheid gemaakt tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief.

130

Materiële vaste activa met economisch nut Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming in beginsel lineair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur. De investeringen met betrekking tot riolering worden volgens de annuïtaire methode afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. Volledigheidshalve vermelden wij dat op investeringen die vóór 2008 gedaan extra is afgeschreven zonder economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. Extra afschrijvingen zijn niet toegestaan. Materiële vaste activa in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Tot deze activa behoren met name: wegen, straten, pleinen, parken en andere infrastructurele werken in de openbare ruimte. Deze vaste activa zijn eveneens gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Vanaf 2011 worden voor de “nieuwe” vaste activa de volgende afschrijvingstermijnen gehanteerd: Object Gronden en terreinen Accommodaties Riolering Wegen en kunstwerken Voertuigen en tractie Overige materiele activa Brandweer materieel Openbare verlichting en VRI Diversen: Automatisering Inventaris / meubilair Speeltoestellen/-voorzieningen Ondergrondse afvalcontainer Bijdrage aan activa in eigendom van derden

Aantal jaren 0 10 – 40 5 – 60 5 – 40 7 – 15 5 – 20 5 – 20 15 – 40 5 10 15 10 Variabel


Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (‘kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen’ in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusverre is een dergelijke afwaardering niet nodig geweest. De actuele waarden liggen ruim boven de verkrijgingsprijs. Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV. Bijdragen aan activa in eigendom van derden Een gemeente kan een bijdrage verstrekken aan een activum in eigendom van een derde. Het gaat dan om een investering die bijdraagt aan de publieke taak van de gemeente. Bijvoorbeeld de renovatie van een buurthuis. Deze bijdragen worden veelal verstrekt in de vorm van een Investeringsbijdrage. Bijdragen aan activa van derden zijn gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak.

Vlottende activa Voorraden De bouwgronden maken onderdeel uit van de post Voorraden en zijn onderverdeeld in: • Niet in exploitatie genomen bouwgronden • Bouwgronden in exploitatie (onderhanden werk) De Voorraden moeten worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende verwervingskosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de grond en de overige kosten welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen worden opgenomen een deel van de indirecte kosten en de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend. De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Een uitgebreidere toelichting op de “Niet in exploitatie genomen bouwgronden” en de “bouwgronden in exploitatie” wordt gegeven in de paragraaf Grondbeleid/Bouwgrondexploitaties. De voorraad ‘gereed product en handelsgoederen’ bestaat uit de voorraad ‘eigen verklaringen’ bij de afdeling Publiekscontacten. Deze worden geadministreerd tegen inkoopprijs. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt bepaald op basis van de geschatte inningskansen. Een groot deel van de voorziening bestaat uit moeilijk inbare dwangsommen. Liquide middelen en Overlopende activa Deze activa worden tegen de nominale waarde opgenomen.

131


Passiva Vaste Passiva Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de desbetreffende verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorziening stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zaken geformuleerd zijn. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossing. De vaste schulden hebben een looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantiestellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen.

132

133

5. Balans per 31 december 2012


ACTIVA

31-12-2012

31-12-2011

Vaste activa Immateriële vaste activa

41

- Kosten van onderzoek en ontwikkeling

41

Materiële vaste activa

74.265

62.245

- Investeringen met een economisch nut overige investeringen met een economisch nut

72.025

59.394

2.240

2.851

- Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut Financiële vaste activa

18.067

17.871

- Kapitaal verstrekkingen aan: deelnemingen

341

341

- Leningen aan: deelnemingen - Overige langlopende leningen u/g - Bijdragen aan activa in eigendom van derden

1.289

1.432

16.311

16.073

127

25

Totaal vaste activa

92.333

80.157

14.635

12.118

Vlottende activa 134

Voorraden - Grond- en hulpstoffen: niet in exploitatie genomen bouwgronden - Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie - Gereed product en handelsgoederen

8.718

7.799

5.912

4.312

6

7

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen - Overige vorderingen

6.777 6.127

3.754

650

1.592

Liquide middelen - Kassaldi - Bank-en girosaldi Overlopende activa

5.346

13.424

15.336

4

2

13.420

15.335 4.487

3.099

Totaal vlottende activa

39.323

35.899

Totaal-generaal

131.655

116.057


PASSIVA

31-12-2012

31-12-2011

Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve - Bestemmingsreserves: - Resultaat na bestemming

67.260 9.477

61.382

58.382

1.644

737

Voorzieningen

11.129

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen binnenlandse banken en overige financiële instellingen overige binnenlandse sectoren

68.597

4.234

9.705

18.581

20.020

2.040

2.160

16.006

17.314

536

546

Totaal vaste passiva

96.971

98.321

29.943

13.997

Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar - Kasgeldleningen

20.000

- Bank- en girosaldi

2.768

- Overige schulden

7.175

Overlopende passiva

9.000 4.997

4.741

3.738

Totaal vlottende passiva

34.684

17.735

Totaal-generaal

131.655

116.057

2.131

2.304

Gewaarborgde geldleningen

135

136

137

6. Toelichting op de balans


138


6. Toelichting op de balans 6.1 Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Het onderstaande overzicht geeft de onderverdeling en het verloop weer van de immateriële vaste activa gedurende het jaar 2012:

Boekwaarde 31-12-2012

41

Afwaarderingen

Bijdrage van derden

Afschrijvingen

Desinvesteringen

Investeringen


Kosten Onderzoek en ontwikkeling

41

Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in 2012 is in onderstaand overzicht weergegeven.

15.894

2.769

1.665

375

8

1

495


59.394

Afwaarderingen

Bijdrage van derden

Afschrijvingen

Desinvesteringen

Woonruimten

Investeringen

Gronden en terreinen


Investeringen met economisch nut

72.025 2.033

1

Bedrijfsgebouwen

35.927

13.352

1.532

205

47.543

Grond-, wegen waterbouwkundige werken

97

19.734

19.062

1.443

674

Vervoermiddelen

935

176

176

935

Machines, apparaten en installaties

878

49

176

752

Overige materiele vaste activa

926

498

202

193

1.029

Investeringen maatschapppelijk nut

2.851

955

773

792

2.240

Grond-, wegen waterbouwkundige werken

2.802

887

720

772

2.197

49

68

53

20

43

62.245

16.849

3.542

1.287

74.265

Overige materiele vaste activa Totaal materiele vaste activa

In de cijfermatige detailverantwoording 2012 staat een specificatie van de investeringen. Voor de dekking van inve steringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut zijn eventueel 2 reserves beschikbaar, te weten: Saldo per ultimo 2012 •Reserve openbare verlichting € 18.490; •Reserve wegen € 71.256.

139


Begrotingsrechtmatigheid Bij de rechtmatigheidscontrole vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. Kredietoverschrijdingen zijn in principe onrechtmatig. Volgens het toetsingskader van de commissie BBV zijn er echter situaties denkbaar waarbij de overschrijdingen binnen het door de raad uitgezette beleid en binnen het doel blijven waarvoor het krediet beschikbaar is gesteld. Hierbij is het mogelijk dat tegenover de extra last, ook extra inkomsten staan. Dit is het geval bij het krediet “772282 Monitoring & telemetrie riolering”. De extra uitgaven worden gecompenseerd door niet geraamde inkomsten van € 275.000. Oorzaak is dat bij de oorspronkelijke kredietverstrekking in 2010 geen rekening is gehouden met het feit dat wij als penvoerder van het project zouden optreden binnen het samenwerkingsteam van deelnemende gemeenten en waterschap. Doordat Lochem zorgdraagt voor de betalingen namens het team, worden de begrote uitgaven overschreden, hier staan de niet geraamde bijdragen van de overige deelnemers tegenover. Gesteld kan worden dat de uitgaven passen binnen het beleid en binnen het doel waarvoor het krediet beschikbaar is gesteld. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa in het jaar 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: bedragen x € 1.000

Totaal

341

1.432 16.073

275

143

1.289

36

16.311

25

103

2

127

17.871

378

181

18.067

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen De samenstelling van deze post is: bedragen x € 1.000

NV Bank Nederlandse Gemeenten Stadsbank oost Nederland Vitens Edon/Berkelmilieu Aandelen Alliander Totaal

Boekwaarde 31 december 2012

Bijdrage aan activa in eigendom van derden

341

Afwaarderingen

Overige langlopende leningen u/g

Bijdrage van derden

Leningen aan Woningbouw corporaties

Afschrijvingen/ Aflossingen

Kapitaalverstrekkingen aan Deelnemingen

Desinvesteringern

Investeringen/verstrekkingen

Boekwaarde 1 januari 2012

140



150

150

53

53

5

5

59

59

73

73

341

341


NV Bank Nederlandse Gemeenten Het gemeentelijk aandelenkapitaal bedraagt: 60.138 aandelen nominaal groot € 2,50; geheel volgestort. Stadsbank Oost Nederland De gemeente neemt deel in het aandelenkapitaal, omdat deze bankinstelling diensten verleent aan ingezetenen die schuldhulpverlening nodig hebben of andere ondersteuning om uit financiële nood te kunnen geraken. Per inwoner heeft de gemeente een bedrag van € 1,59 gestort. Vitens De aandelen zijn in de balans opgenomen voor de verkrijgingsprijs van € 5.121. Op 1 januari 2012 bestaat het gemeentelijk aandelenkapitaal uit 32.045 aandelen van nominaal groot € 1,00. Berkelmilieu De gemeente neemt deel in het aandelenkapitaal van Berkelmilieu om samen met de andere aandeelhouders (alleen gemeenten) invloed te hebben op de bedrijfsvoering en de kosten van dienstverlening. Het gemeentelijk aandelenkapitaal bestaat uit 131 aandelen van nominaal groot € 453,78. Alleen bij een rendementspercentage van 30 of meer keert Berkelmilieu dividend uit. N.V. Alliander De aandelen zijn in de balans opgenomen voor de verkrijgingsprijs van € 72.856. Op 1 januari 2012 bestaat het gemeentelijk aandelenkapitaal uit 522.244 aandelen van nominaal groot € 5,00.

Leningen aan deelnemingen Dit betreft een lening aan Vitens. Deze is in 2006 ontstaan door omzetting van aandelen in een lening. De lening heeft een looptijd van 15 jaar en wordt lineair afgelost. De rente en aflossing worden ieder jaar op 1 juli voldaan. De rente is het gemiddeld rentepercentage over 10-jaars Nederlandse staatsleningen over de afgelopen 5 kalenderjaren vermeerderd met 100 basispunten. Voor het jaar 2012 bedraagt de rente 4,38%. 141

Overige langlopende leningen bedragen x € 1.000 Boekwaarde 01-01-2012

NUON / Vattenfall Renteloze lening St. Gorsselse zwembaden Lening De Beemd

Verstrekkingen 2012

Aflossing 2012

13.554


13.554

30

3

51

16

27 35

Kapitaalfonds VAMIJ c.v.

531

Lening SCC 't Trefpunt

153

15

138

12

2

10

36

16.311

Lening financiering woonwagen SVN Startersfonds Totaal

531

1.741

275

16.073

275

2.016

- In 2009 is door verkoop van de aandelen van Nuon een langlopende vordering opgenomen van € 19.202.312. Dit zijn de tranches die nog uitbetaald dienen te worden door Vattenfall. In 2011 is € 5.647.739 betaald door Vattenfall. Per 1 juli 2013 vervalt een tranche van € 5.647.739. De laatste tranche, groot € 7.906.834, is op 1 juli 2015 verschuldigd. - In 2008 is een renteloze lening verstrekt van € 30.000 aan de Stichting Gorsselse zwembaden. De stichting lost vanaf 2012 af in 9 jaarlijkse termijnen van € 3.333. - In 2009 is een langlopende geldlening verstrekt aan “De Beemd”. De lening eindigt op 31 december 2014 en heeftgedurende de gehele looptijd een rente van 2,96%.


De storting in het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting is als volgt opgebouwd: bedragen x € 1.000 Saldo 1 januari 2012 Bij: Rentevergoeding 2012 rekening-couranttegoeden bij SVN Rentevergoeding 2012 verstrekte startersleningen Gemeentelijke storting 2012

1.741

33 250 283

Af: Beheervergoeding 2012 Saldo 31 december 2012

8 2.016

Toelichting Startersleningen

bedragen x € 1.000

Schuldrestant verstrekte startersleningen per 1 januari 2012 Bij: Verstrekte leningen startersfonds

1.843 304

Af: Algehele aflossingen Extra aflossingen Reguliere aflossingen

212 32 12 256 1.891

Schuldrestant verstrekte startersleningen per 31 december 2012

142

Het schuldrestant van de verstrekte startersleningen per 31 december 2012 bedraagt volgens het vorenstaande overzicht € 1.890.506 en is als volgt gefinancierd: • Ministerie van VROM € 241.579 • Gemeente Lochem € 1.648.927 De financiering van de gemeentegelden is als volgt tot stand gekomen: • Renteloze lening “Viverion” • Renteloze lening “IJsseldal Wonen (voorheen De Groene Waarden) • Gelden gemeente Lochem

€ € €

500.000 35.775 1.113.152

Op 31 december 2012 heeft de gemeente bij het SVN nog een rekening-couranttegoed van € 366.600 (€ 2.015.527 minus € 1.648.927). In 2012 zijn 9 startersleningen verstrekt voor een totaalbedrag van € 304.062. Na de mutaties van 2012 komt het aantal lopende leningen uit op 57.

Bijdrage aan activa van derden bedragen x € 1.000 Boekwaarde 01-01-2012 2010 VRI N346-Kwinkweerd-Aalsvoort

25

Voorziening sportacc. Eigendom derden Totaal

Investeringen 2012

Afschrijving 2012


2

24

103 25

103

103 2

127

Jaarrekening 6. Toelichting4.op de balans

Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden zijn uitgesplitst naar de volgende categorieën: bedragen x € 1.000 Boekwaarde 01-01-2012 Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: - niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

7.799

8.718

4.312

5.912

7

6

12.118

14.635

Gereed product en handelsgoederen Totaal


Gereed product Dit betreft de voorraad eigen verklaringen.

Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven: bedragen x € 1.000

Verwervings- prijs per m2

aantal m


Naar gronden in exploitatie

Naar MVA

Ten laste (+) / gunste (-) van het resultaat

Inkomsten

Investeringen


Gronden in voorraad:

Lochem - Stijgoord

1.826

241

-

-

-

2.067

72.003

€ 28,70

-

239

67.383

€ 3,55

775

9.071

€ 85,47 € 36,91

229

10

-

-

Gorssel- Gorssel Noord

137

-

-

-

137

-

Eefde -'t Spijk

118

-

-

-

118

-

-

775

-

-

Lochem - Diekink

3.536

237

-

-

-

3.772

102.199

Lochem - Etalage naar de Toekomst

5.468

-

-

-

5.468

-

42.553

198

2

-

2

-

198

43.920

€ 4,50

Eefde - Eefde Noord

Almen - Almen Zuid II-a

Lochem-Oost

n.v.t.

1.325

93

39

54

-

1.325

6.953

€ 190,57

Exel Clusterlocatie

88

13

-

-

-

101

15.290

€ 6,60

Lochem Manege Koedijk

181

53

-

-

-

234

16.000

€ 14,64

-

6

-

-

-

6

5.124

€ 1,16

13.106

1.430

39

56

5.468

8.718

Herontwikkeling Gasfabriek

Lochem De Garve Totaal

255

143


Het verloop in 2012 van de bouwgronden in exploitatie wordt in de volgende overzichten weergegeven: bedragen x € 1.000


Nog te ontvangen

Ten laste (+) / gunste (-) vh resultaat

Inkomsten

Investeringen

Van gronden in voorraad

1.475

-

89

-

-

-

1.564

LTS-Larenseweg

90

-

14

-

-

-

104

1.565

-

103

-

-

-

1.668

57-

-

14-

2

73-

-

-

13

-

13

-

-

-

26

Lochem- Van Disselweg

574-

-

254

-

-

-

320-

Barchem-Zuid

902

-

324

116

-

-

1.110

Harfsen West

1.780

-

105

-

-

-

1.885

559

-

56

131

-

-

484

-

5.468

2.690

1.368

61

-

6.729

2.623

5.468

3.428

1.618

13-

-

9.915

4.189

5.468

3.531

1.618

13-

-

11.583

127

-

301

155

71

82

122

4.316

5.468

3.832

1.773

58

82

11.704

subtotaal

Laren III Exel II, fase 2

144


complex Aalsvoort-West

Almen Zuid I Etalage naar de Toekomst

subtotaal

Totaal actieve bouwgrondexploitaties

Totaal particuliere exploitaties

TOTAAL



Verwacht eindsaldo obv ramingen 1-1-2013

Nog te ontvangen opbrengsten

Nog te maken kosten

Balanswaarde 31-12-2012

Balanswaarde 01-01-2012

Voorziening verlieslatend complex 31-12-2012

Mutatie voorziening verlieslatend complex ten laste (+) / gunste (-) van het resultaat

Voorziening verlieslatend complex 01-01-2012


complex Aalsvoort-West

1.564

-

-

-

1.475

1.564

1.029

7.366

LTS-Larenseweg

104

4

10

14

86

90

94

180

1.668

4

10

14

1.561

1.654

1.123

7.546

overschot

-

-

-

-

57-

-

-

-

afgesloten

26

-

-

-

13

26

269

561

overschot

266

Lochem- v Disselweg

320-

-

-

-

574-

320-

432

1.364

overschot

1.251

Barchem-Zuid

1.110

-

370

370

902

740

568

1.307

tekort

Harfsen West

1.885

-

-

-

1.780

1.885

1.963

5.766

overschot

1.918

Almen Zuid I

484

-

-

-

559

484

200

686

overschot

2

Etalage nd Toekomst

6.729

-

5.408

5.408

-

1.321

2.844

4.165

tekort

0

subtotaal

9.915

-

5.778

5.778

2.623

4.137

13.540

14.068

overschot

3.437

Totaal actieve bouwgrondexploitaties

11.583

4

5.788

5.792

4.185

5.791

14.663

21.613

overschot

8.192

Totaal particuliere exploitaties

122

-

-

-

127

121

11.704

4

5.788

5.792

4.312

5.912

subtotaal

Laren III Exel II, fase 2

TOTAAL

Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie wordt verwezen naar de “paragraaf grondbeleid”

overschot tekort

4.773 0 4.755

0

0

145

2 0


Uitzettingen korter dan één jaar In onderstaand overzicht wordt een specificatie gegeven van de in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar en korter. bedragen x € 1.000 Saldo 01-01-2012 3.754

Saldo 31-12-2012 6.127

1.592

3.302

- algemeen

1.311

342

58

284

- belastingen

282

554

189

366

5.346

9.429

2.653

6.777

Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen

Totaal

Voorziening oninbaarheid

Balanswaarde 31-12-2012 6.127

2.653

650

Vorderingen op openbare lichamen In de vorderingen op openbare lichamen zit begrepen de vordering op de Belastingdienst van de bijdrage 2012 uit het BTW-compensatiefonds groot € 6.114.138. Dit bedrag wordt overeenkomstig de gemaakte afspraken tussen rijk en gemeenten op 1 juli 2013 op onze bankrekening gestort. Overige vorderingen Algemeen: Het saldo van de algemene debiteuren is op 31 december 2012 € 337.721, hiervan staat op 4 maart 2013 nog € 184.725 open. Belastingen: Het saldo van de belastingdebiteuren is op 31 december 2012 € 554.335, op 5 maart 2013 staat hiervan nog € 425.270 open. Overlopende activa De post overlopende activa bestaat uit de volgende onderdelen.

146

6.2 Passiva Vaste activa Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: Boekwaarde Resultaat 01-01-2012 2011 Algemene reserve

9.477

490

Dotatie ten laste van exploitatie


Onttrekking ten gunste van exploitatie


856

6.589

4.234

100

434

712

Bestemmingsreserves - voor egalisatie van tarieven - overige Totaal reserves Resultaat na bestemming Totaal

1.047 57.335

248

29.231

26.144

60.670

67.859

737

30.187

33.167

65.616

737

-737

1.644

68.597

31.831

1.644 33.167

67.260

Algemene toelichting reserves en voorzieningen Op 26 maart 2007 heeft de gemeenteraad de financiële verordening Gemeente Lochem vastgesteld. In artikel 12 van deze verordening wordt het college opgedragen periodiek een (bijgestelde) nota reserves en voorzieningen aan te bieden met de bedoeling de raad in de gelegenheid te stellen zijn kaderstellende rol te kunnen uitvoeren. Door de vaststelling van nota reserves en voorzieningen op 14 november 2005 is aan de gestelde opdracht invulling gegeven.


Reserves De wettelijke voorschriften rondom de reserves Het BBV maakt in artikel 43 onderscheid in de volgende reserves: a. de algemene reserve; b. bestemmingsreserves die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht, maar die niet specifiek besteed hoeven te worden (de zogenaamde “egalisatie” reserves); c. overige bestemmingsreserves (reserves waaraan een bestemming is gegeven). Voor de reserves (artikel 54 van het BBV) geldt dat er in de toelichting op de balans de aard en de reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan worden toegelicht. In een overzicht wordt per reserve het verloop gedurende het jaar 2012 weergegeven. bedragen x € 1.000 Omschrijving


Inflatie correctie in 2012

Algemene reserve

9.477

771

1 Algemene reserve

9.477

771

1.047

10

89

Bestemmingsreserve 2 Res.Verv.ondergr.verz.containe 3 Reserve afvalstoffenheffing

28

Toevoeging 2012

Onttrekking 2012


575

6.589

4.234

575

6.589

4.234

434

712

28

57

1.019

10

61

434

655

Overige bestemmingsreserve

57.335

1.201

28.278

26.144

60.670

4 Reserve openbare verlichting

18

5 Reserve wegen

18

71

1

71

105

1

106

2.263

23

73

2.213

8 Reserve BTW-compensatiefonds

578

25

204

398

9 Reserve Dorpshuis Epse

169

2

211

2

330

3

6 Reserve bodemsanering 7 Reserve rondweg Lochem

10 Res. Kruisp. Schurinkl./Coberc 11 Reserve organisatieontwikkelin 12 Reserve sanering kijksteeg Lch

171 269

22

191

236

366

675

7

180

501

13 Reserve boekwinst Vitens

1.074

46

260

859

14 Reserve West.oml. N-348

1.917

19

304

1.632

15 Reserve Groenfonds 16 Reserve vervanging speeltoest. 17 Reserve ondernemende gemeente

9 138

4

4

1

9 139

145

1

30.243

454

457

19 Reserve nieuwbouw gemeentehuis

2.165

22

410

20 Reserve impuls economie

1.401

14

475

939

453

5

42

415

22 Reserve huisvesting onderwijs

525

5

80

36

575

23 Reserve riolering

656

7

67

483

247

24 Reserve Wonen

606

6

27

36

603

359

4

55

1

18 Reserve verkoop aand Nuon

21 Reserve accommodaties

25 Res. Privatisering sportvelden 26 Res. Nationaal uitvoeringsplan

24

123

19.117

12.036 2.597

363 63

118

27 Res. anders kijken anders doen

100

17

83

28 Reserve Bovenwijks Laren III

220

18

202

4.611

35.678

29 Reserve Sloopfonds 30 Reserve kapitaallasten

17 13.171

555

26.563

17

147


1. Algemene reserve Aan de algemene reserve is in 2012 in totaliteit een bedrag gedoteerd van € 1.345.619. De twee grootste dotaties betreffen de rentebijschrijving van € 770.515 en de toevoeging van het jaarrekeningresultaat 2011 groot € 489.609. De algemene reserve is aangewend voor een totaalbedrag van € 6.589.172. De grootste aanwendingen zijn: • dekking kapitaallasten nieuwe gemeentehuis • dekkingsplan periode 2011-2014 en 2012-2015 • dekking overgehevelde incidentele budgetten uit boekjaar 2011 • frictiekosten muzehof • pilot 60 km Almen-Zutphen

€ 4.299.000 € 743.029 € 589.745 € 141.000 € 94.352

2.Vervanging ondergrondse verzamelcontainers Deze reserve is in 2011 ingesteld voor de kosten van vervanging van ondergrondse verzamelcontainers. Conform begroting is in 2012 € 28.348 aan de reserve gedoteerd.

3. Afvalstoffenheffing De gelden zijn voornamelijk afkomstig uit oude afrekeningen van de Regio Stedendriehoek, als gevolg van de overdracht van de afvalinzameling naar Berkel Milieu, en de dividenduitkeringen van Berkel Milieu. De reserve dient ter dekking van de kosten voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de afvalinzameling. In 2012 is de dividenduitkering van Berkel Milieu over 2011, groot € 47.611 aan de reserve gedoteerd. Daarnaast is conform begroting per saldo € 11.413 gedoteerd. Voor de dekking van de kapitaallasten van het krediet verzamelcontainers is € 303.000 aan de reserve onttrokken.

4. Openbare Verlichting 148

Deze reserve is ingesteld voor de dekking van investeringen voor openbare verlichting. De reserve is in 2012 niet aangewend.

5. Wegen Het aanwezige saldo wordt ingezet voor de uitvoering van verkeersmaatregelen. In 2012 is de reserve niet aangewend.

6. Bodemsanering De reserve wordt ingezet voor de dekking van de kosten van bodemsaneringen. Ook de kosten van bodemsanering van asbestwegen worden uit deze reserve bekostigd. In 2012 is de reserve niet aangewend.

7. Rondweg Lochem Deze reserve is in 2001 ingesteld met als doel een bijdrage aan de provincie te verstrekken voor de aanleg van de noordoostelijke rondweg langs de kern Lochem. In 2012 is € 73.304 onttrokken voor de “planbegeleiding noordelijke rondweg”.

8.BTW compensatiefonds Op 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds van kracht geworden. Door de invoering van dit fonds is de algemene uitkering uit het gemeentefonds structureel verlaagd. Deze verlaging had tot gevolg dat voor een klein deel van de kapitaallasten, namelijk de BTW-component in investeringen, geen dekking meer aanwezig was. Om de gemeenten in staat te stellen om het niet gedekte deel van de kapitaallasten op te vangen is in het jaar 2003 niet gekort op de algemene uitkering. Deze eenmalige bijdrage van het rijk is in deze reserve gestort. Ter dekking van de BTW-component in de kapitaallasten van investeringen van voor 1 januari 2003 wordt jaarlijks aan deze reserve onttrokken. In 2012 is conform begroting € 204.000 onttrokken.

9. Dorpshuis Epse Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 29 maart 2005 (Begrotingsraad). Tijdens die vergadering is besloten om bedragen van € 111.500 en € 41.000 in deze reserve te storten. In 2012 is de reserve niet aangesproken.

10. Kruispunt Schurinklaan/Coberco Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 29 maart 2005 (Begrotingsraad). In 2012 is voor de dekking van het krediet “Programma van eisen inrichting Traverse Eefde” € 22.334 onttrokken.


11. Organisatieontwikkeling In de nota Uitgangspunten financiële positie 2006-2009 is voorgesteld deze bestemmingsreserve in te stellen om financiële middelen beschikbaar te hebben voor kwaliteitswaarborging van medewerkers. In 2009 is in verband met de IZA liquidatie een eenmalig bedrag van € 314.704 ontvangen. Het gehele bedrag is aan deze reserve gedoteerd. In 2012 is € 236.054 onttrokken aan de reserve. Aan de reserve is een totaalbedrag van € 268.826 gedoteerd.

12. Sanering Kijksteeg Lochem In de raadsvergadering van 26 juni 2006 is besloten ten behoeve van de sanering Kijksteeg een bedrag van € 800.000 aan deze reserve te doteren. De betalingen voor de sanering zullen gedurende een periode van vijf jaar plaatsvinden. Voor de sanering van de Kijksteeg is in 2012 € 180.000 onttrokken.

13. Boekwinst Vitens De aandelen van Vitens zijn omgezet in een lineaire lening met een looptijd van 15 jaar. Om de verlaagde dividenduitkering budgettair te kunnen opvangen is de volledige boekwinst gestort in een aparte bestemmingsreserve. Met als doel om deze in tien jaar te laten vrijvallen ten gunste van de resultatenrekening. In 2012 is € 260.481 onttrokken.

14. Westelijke omleiding N348 Deze reserve is ingesteld met het doel een bijdrage te verstrekken aan de provincie Gelderland in de aanlegkosten van de westelijke omlegging van de N348 bij Eefde. In 2012 zijn de kosten, in totaliteit groot € 304.300, van het voorbereidingskrediet westelijke omleiding N348 uit de reserve gedekt.

15. Groenfonds Tijdens de begrotingsbehandeling op 13 november 2006 is een amendement aangenomen om een Groenfonds in te stellen. In dit amendement is voorgesteld projecten te bekostigen die al of niet in het kader van de reconstructie tot doel hebben om natuur- en landschapswaarden in de gemeente te versterken. Dit uitgangspunt sluit naadloos aan bij de doelstellingen van het landschapsontwikkelingsplan. Het ligt daarom in de lijn om het Groenfonds onder meer te gebruiken voor de uitvoering van het landschapsontwikkelingsplan. In de raadsvergadering van 20 december 2006 is besloten een bedrag van € 30.500 aan deze reserve te doteren. Daarnaast is in 2008 een bedrag van € 100.000 gedoteerd aan deze reserve ten laste van de algemene reserve. In 2012 is € 310 gedoteerd aan deze reserve.

16. Vervanging speeltoestellen Deze reserve is in 2008 gevormd door het volledige saldo van de voorziening “vervanging speeltoestellen” in te brengen. Ter dekking van de kosten voor groot onderhoud en vervanging van speeltoestellen wordt de reserve in de komende jaren ingezet. In 2012 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

17. Ondernemende Gemeente Deze reserve is gevoed door meeropbrengsten dividend Nuon. De reserve wordt ingezet voor projecten in het kader van de ondernemende gemeente en voor de bestuursopdrachten Welzijn. In 2012 is € 50.000 onttrokken.

18. Verkoop aandelen Nuon Op 17 juni 2009 hebben de aandeelhouders ingestemd met de verkoop van de aandelen Nuon aan Vattenfall. Alle gemeentelijke aandelen zijn verkocht. De verkoopopbrengst is, met uitzondering van het deel dat is begrepen onder de escrowregeling, in 2009 gerealiseerd, omdat het economisch risico volledig is overgedragen aan Vatttenfall. De gemeenteraad heeft in december 2009 besloten om de gehele verkoopopbrengst in een nieuwe bestemmingsreserve te storten. In 2012 hebben de volgende onttrekkingen plaats gevonden: renovatie van de schouwburg € 450.000; dekking kapitaallasten nieuwe gemeentehuis € 18.667.000; Conform raadsbesluit is de in 2012 ontvangen escrowuitkering groot € 387.229 aan de reserve gedoteerd. Daarnaast is conform begroting ter egalisatie van de dividenduitkeringen Alliander en Nuon € 69.500 aan de reserve toegevoegd.

149


19. Nieuwbouw gemeentehuis In de raadsvergadering van 9 februari 2009 is besloten tot instelling van deze reserve ter dekking van de exploitatielasten van het nieuwe gemeentehuis. Conform begroting is per saldo € 410.051 toegevoegd.

20.Impuls Economie Bij het vaststellen van de begroting 2010 is besloten om deze reserve te vormen. Ten laste van de algemene reserve is aan deze reserve een bedrag gedoteerd van € 2.499.716. In 2012 is € 475.235 onttrokken.

21. Accommodaties In 2010 is besloten om deze reserve in te stellen. Ten laste van de algemene reserve is € 500.000 aan deze reserve gedoteerd. Besloten is om de lasten van het haalbaarheidsonderzoek accommodatiebeleid volledig uit deze reserve te dekken. Voor het haalbaarheidsonderzoek is in 2012 € 42.326 besteed.

22. Huisvesting onderwijs Bij het vaststellen van de jaarrekening 2009 is besloten om deze reserve in te stellen. Van het saldo van de “voorziening huisvesting onderwijs” is in 2010 € 504.000 aan de reserve gedoteerd. Conform begroting is in 2012 € 80.000 toegevoegd. Voor de dekking van huisvestingslasten is € 35.734 onttrokken.

23. Riolering Bij de vaststelling van de jaarrekening 2009 is besloten om een deel, ter grootte van € 480.500, van het positieve resultaat product “riolering binnen GRP” toe te voegen aan een nieuw te vormen bestemmingsreserve riolering. In de Bestuursrapportage per 31 augustus 2010 is besloten om de toename van de rioolopbrengst ten opzichte van de begroting ten bedrage van € 271.000 toe te voegen aan deze reserve. In 2012 is € 84.090 aan de reserve gedoteerd. Ten laste van deze reserve is € 500.000 gedoteerd aan de voorziening riolering.

24.Reserve Wonen 150

In de raadsvergadering van 27 juni 2011 is besloten om deze reserve in te stellen. In deze reserve zijn de nog niet bestede middelen gestort van twee subsidieregelingen in het kader van woningbouwafspraken, te weten het Besluit locatie gebonden subsidies (BLS) en Stimuleringsbijdrage Goedkope Woningbouw (SGW). De reserve dient voor de bevordering van volkshuisvestingsdoelstellingen. In 2012 is conform begroting € 27.472 aan de reserve gedoteerd. De reserve is in 2012 aangewend voor een bedrag van € 36.043 ter dekking van de kosten van het budget “Opstellen ruimtelijke structuurvisie”.

25. Privatisering sportvelden Gorssel Conform motie 21 bij de Kadernota 2012-2015 is in 2011 de bestemmingsreserve Privatisering sportvelden Gorssel gevormd ten laste van de bestemmingsreserve verkoop aandelen NUON. Conform begroting is in 2011 € 368.340 aan de reserve gedoteerd. De kosten van de technische inventarisatie privatisering sportvelden groot € 8.925 zijn in 2011 aan deze reserve onttrokken. In 2012 is de reserve niet aangewend.

26.Nationaal Uitvoeringsprogramma In de Burap 2011 is besloten om de reserve “Nationaal Uitvoeringsprogramma” te vormen. Het rijk voegt over 2011 tot en met 2014 middelen toe aan het gemeentefonds voor het “Nationaal Uitvoeringsprogramma dienstverlening en e-overheid (NUP), voor Lochem in totaal € 240.000. Het NUP is een prioriteitenprogramma tussen gemeenten, provincies, water-schappen en het rijk. Het is een lijst van negentien NUP-bouwstenen en zes voorbeeldprojecten. Deze voorzieningen vormen gezamenlijk de basisinfrastructuur voor de realisatie van de e-overheid en zijn gekozen omdat zij de minimaal noodzakelijke randvoorwaarden zijn voor een goed elektronisch verkeer tussen overheid, burgers en bedrijven. De ontvangen rijksmiddelen moeten in 2015 aan het rijk terugbetaald worden. De achterliggende gedachte hierbij is dat door de invoering van het NUP de gemeenten doelmatiger kunnen werken en dus besparen op de uitgaven. De verwachting is dat de beschikbaar gestelde middelen niet nodig zijn en daarmee dient deze reserve als dekking voor de terugbetaling aan het rijk. Conform begroting is in 2012 € 62.874 aan de reserve gedoteerd.


27. Anders Kijken Anders Doen In de raadsvergadering van 9 mei 2011 is besloten om deze reserve in te stellen. Conform begroting is € 100.000 aan de reserve gedoteerd. Voor de kosten van het onderzoek naar huwelijksvoltrekkingen, oprichting van de BBOOR en de Visie op Welzijn is de reserve aangesproken voor een totaalbedrag van € 17.258.

28. Bovenwijks Laren III Bij de vaststelling van de gemeentelijke jaarstukken 2011 is besloten tot instelling van deze reserve. Van het gemeentelijk batig saldo is € 220.290 aan deze reserve toegevoegd. De reserve is voor € 18.160 aangewend voor de uitvoeringskosten van het Kruispunt in Laren.

29.Sloopfonds In de raadsvergadering van 14 maart 2011 is besloten om deze reserve in te stellen. Conform begroting is in de reserve een bedrag gestort van € 17.360.

30.Reserve kapitaallasten In deze reserve komen de bijdragen van de algemene of bestemmingsreserves ten behoeve van (gedeeltelijke) dekking van investeringen. Deze reserve dient ter dekking van de toekomstige kapitaallasten op basis van eerder genomen raadsbesluiten, en is daarmee beklemd. In 2012 is de reserve verhoogd met € 23.201.757. Voor de volledige dekking van de jaarlijkse kapitaallasten gemeentehuis Hanzeweg 8 is het begrote bedrag van € 22.899.000 gedoteerd aan de reserve. Daarnaast is voor de ondergrondse verzamelcontainers € 303.000 gedoteerd. In totaliteit is € 1.249.990 aan de reserve onttrokken. Toelichting Voorzieningen bedragen x € 1.000 Omschrijving

Boekwaarde 01-01-2012 01-01-2012

Inflatie in 2012 correctie in 2012

Voorzieningen

9.705

285

2.113

6.694

284

1.237

1

Voorz. vervanging Riolering

2

Voorz. onderh. gemeentel.accom

1.848

Toevoeging 2012 2012

Onttrekking 20122012 974

11.129 8.215

684

619

10

Boekwaarde 31-12-2012 31-12-2012

1.913

3

Voormalig bestuurders (herinde

2

9

4

Voorz. voormalig personeel

271

76

178

170

5

Voorz.wachtgeld bestuurders

223

58

122

159

6

Voorz.gepens. bestuurders

658

58

54

662

7

Voorziening legaat J.A. Vuller

1

1

1. Vervanging riolering In het voorjaar van 2012 is het GRP 2012-2016 vastgesteld door de Raad. In 2007 is een stellige uitspraak uitgevaardigd door de commissie BBV in het kader van het vormen van een voorziening voor onderhoud resp. vervanging van riolering. Belangrijk hierbij is dat er een actueel GRP is, welke gerelateerd kan worden aan de voorziening. In 2012 is een bedrag van € 1.521.000 gedoteerd aan de voorziening. De voorziening wordt volledig ingezet voor toekomstige vervangingsinvesteringen. De kosten voor groot onderhoud met betrekking tot riolering worden binnen de reguliere exploitatie opgevangen.

2. Onderhoud gemeentelijke accommodaties Deze voorziening is in 2009 ingesteld. De volledige reserve onderhoud gemeentelijke accommodaties is overgegaan naar deze voorziening. In 2012 is conform begroting € 684.040 toegevoegd. Aan onderhoudskosten is € 618.513 besteed.

151


3. Voormalig bestuurders herindeling Deze voorziening is ingesteld bij de behandeling van de begroting 2005 met het doel de kosten te dekken van de bestuurders die als gevolg van de herindeling niet meer als bestuurder in de nieuwe gemeente Lochem zijn teruggekeerd. In 2012 is € 1.749 onttrokken.

4. Voormalig personeel Uit deze voorziening worden de wachtgelden van voormalige personeelsleden betaald. Aan de voorziening is in 2012 een bedrag van € 177.781 onttrokken. De voorziening is in 2012 geactualiseerd. Dit heeft geresulteerd in een dotering van € 76.306.

5. Wachtgeld bestuurders Deze voorziening is in 2010 gevormd voor de wachtgeldverplichtingen van gewezen bestuurders. Aan de voorziening is in 2012 een bedrag van € 58.468 gedoteerd Onttrokken is een bedrag van € 121.778.

6. Gepensioneerde bestuurders Voor gepensioneerde bestuurders is in 2010 een voorziening getroffen. Op basis van actuariële berekeningen is in 2012 aan de voorziening een bedrag van € 57.980 gedoteerd. Aan pensioenen is € 53.704 besteed.

7. Voorziening legaat Vuller De voormalige gemeente Gorssel heeft een legaat ontvangen waarvan de baten ten gunste moeten komen aan het primair onderwijs in de voormalige gemeente Gorssel. Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden en het verloop is als volgt: bedragen x € 1.000

152

Saldo 01-01-2012

Saldo 31-12-2012

Aflossing

Onderhandse leningen: Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen

2.160

120

2.040

Binnenlandse banken en overige financiele instellingen

17.314

1.308

16.006

546

10

536

20.020

1.438

18.581

Binnenlandse sectoren Totaal

Voor de opgenomen vaste geldleningen is in het huidige boekjaar € 803.625 aan rente verantwoord. De leningen hebben op 1 januari 2012 een gemiddeld gewogen rente van 4,18%.


Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: bedragen x € 1.000

Schulden < 1 jaar - Kasgeldleningen

Saldo 01-01-2012 13.997

Saldo 31-12-2012 29.943

9.000

20.000

- Banksaldi

2.768

- Overige schulden

4.997

7.175

Overlopende passiva

3.738

4.741

187

104

1.093

1.391

- Vooruitontvangen bedragen: * Algemeen * Overheidslichamen Nog te betalen bedragen

2.459

3.246

Totaal

17.736

34.684

Via een geldmakelaar zijn kasgeldleningen opgenomen, omdat meer liquiditeiten nodig waren dan geprognosticeerd. De uitgezette spaargelden zijn niet aangewend om de bonusrenten te kunnen behouden. De kasgeldleningen hebben een gemiddelde rente van 0,23% op jaarbasis. Onderstaand zijn de vooruitontvangen middelen overheidslichamen gespecificeerd. bedragen x € 1.000 Omschrijving voorschot ISV project Markt

Boekwaarde

Toevoegingen

Onttrekkingen

Boekwaarde

01-01-12

2012

2012

31-12-12

663

63

voorschot wet inburgering 2007/2008

125

33

voorschot IKS mbt Adel

275

275

budget werkdeel wwb

49

49

rijksvergoeding inburgering

90

90

subsidie ROVG 2011

11

11

subsidie verbetering binnenklimaat

14

vs subsidie woningisolatie 2011 spoorwegovergang damlaan AOB + VVE

92

14

139

119

258

61

61

122

1

1

Afr declaratiedeel BBZ 2011

72

72

Niet besteed deel werkdeel

141

141

Niet besteed deel inburgering

53

53

Subsidie dorpsaccomodatie epse

80

80

Subs ISV3 prov gld.

537

537

17

17

Subs Landschapsproject Afr declaratiedeel BBZ 2012

38

38

Algemene uitkering 2012

171

171

Totaalbedragen

1.093

1.023

725

1.391

153

4.Toelichting Jaarrekeningop de balans 6.

6.3 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Langlopende contracten Voor de schoonmaak is een contract afgesloten dat nog 5 jaar door loopt. De kosten zijn ongeveer € 96.500 per jaar. Voor de verwijdering van huishoudelijk afval is tot 1 november 2013 een contract afgesloten met Berkelmilieu. Voor 2013 bedragen de kosten circa € 3.149.290. De gemeente Lochem neemt deel in de gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Noord en Oost-Gelderland”. Het is een doorlopende overeenkomst en de gemeentelijke bijdrage wordt jaarlijks vastgesteld. Voor 2013 bedraagt de vergoeding € 1.259.000. Daar zit ook de bijdrage in voor de brandweer. De gemeente Lochem neemt deel in de gemeenschappelijke regeling GGD Gelre-IJssel. Het is een doorlopende overeenkomst en de gemeentelijke bijdrage wordt jaarlijks bepaald op basis van het aantal inwoners. Voor 2013 bedraagt de vergoeding € 444.966. Voor het leerlingenvervoer is een contract aangegaan. Dit contract is verlengd voor het schooljaar 2012/2013. De kosten per schooljaar bedragen circa € 536.900. Voor de levering van elektriciteit en gas is voor 2013 een overeenkomst aangegaan met Eneco voor elektra en met Greenchoice voor gas . Deze contracten hebben een looptijd van 3 jaar. De kosten per jaar zijn afhankelijk van het verbruik. Op basis van een globale schatting bedraagt het jaarbedrag € 400.000. Voor automatiseringsdoeleinden zijn contracten afgesloten, die jaarlijks opgezegd kunnen worden. Voor telefonie lopen twee contracten. Eén met een looptijd van 5 jaar voor een bedrag van € 8.000 per jaar en één met een looptijd van 2 jaar voor een bedrag van € 102.000 per jaar. Voor de catering is een contract afgesloten voor 3 jaar, dat in 2013 in gaat. De kosten hiervoor bedragen circa € 57.800 per jaar. Voor de printers/copiers is een contract afgesloten van 4 jaar, dat loopt tot december 2016. Hiervan zijn de kosten circa € 50.000 per jaar. De opstalverzekering is aanbesteed. Dit contract gaat in vanaf 2011 en is voor drie jaar vastgezet. De premie zal circa € 115.000 per jaar bedragen. 154

Subsidies Stichting Braninkhal heeft een subsidiebeschikking 2012 van € 86.225. Grondexploitatie In het kader van de Etalage naar de Toekomst is door de gemeenteraad op 27 juni 2011 het verwervingskrediet beschikbaar gesteld voor de aankoop van Hanzeweg 2 in Lochem. Het gaat hier om een bedrag van € 3.070.000. Deze transactie is nog niet bij de notaris getransporteerd. Achtervangpositie Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) Corporaties, deelnemers van het WSW, zijn voor investeringen in bestaande en nieuwe te bouwen woningen en maatschappelijk vastgoed aangewezen op de onderhandse kapitaalmarkt. Om ervoor te zorgen dat de deelnemers deze leningen tegen relatief gunstige condities kunnen aantrekken, heeft het WSW met medewerking van landelijke en lokale overheden een zekerheidsstructuur voor corporaties ontwikkeld. Belangrijke kenmerken van deze zekerheidsstructuur zijn: • deelnemers lenen tegen gunstige voorwaarden en aantrekkelijke tarieven • 100 procent zekerheid voor de financiers en solvabiliteitsvrij • de zekerheidsstellers stellen deelnemers in staat tot maatschappelijk en volkshuisvestelijk investeren. De tertiaire zekerheid van het WSW wordt gevormd door de achtervangpositie van Rijk en gemeenten. Het Rijk heeft een ongelimiteerde achtervangpositie ingenomen. Gemeenten maken elk afzonderlijk een afweging hoe zij de achtervang regelen. Zonder achtervang is borging van leningen niet mogelijk. Het risico dat gemeenten lopen door het aangaan van een achtervangpositie is theoretisch en bestaat uit het verstrekken van een relatief geringe en tijdelijke renteloze lening.


Gemeenten dragen bij aan de volkshuisvesting door het maken van prestatieafspraken met de binnen haar grenzen werkzame woningcorporaties. Een onderdeel van deze prestatieafspraken is de achtervangpositie die de gemeente inneemt. Door het aangaan van achtervang werkt de gemeente mee aan de financierbaarheid van de sociale volkshuisvesting. Door het dalen van de financieringslast van de corporatie blijft meer ruimte over voor de noodzakelijke investeringen in sociale volkshuisvesting of maatschappelijk vastgoed. Het schuldrestant per 31 december 2012 van de door het WSW gewaarborgde leningen bedraagt € 64.545.000. Gewaarborgde geldleningen De gemeente Lochem heeft ultimo 2012 voor een bedrag van € 2.130.814 aan borgstellingen uitstaan. De borgstellingen zijn voornamelijk verleend aan verenigingen en stichtingen binnen de gemeente Lochem. Onderstaand is een specificatie weergeven van de borgstellingen.

Bedragen in € Naam Geldnemer:

Oorsrponkelijk bedrag:

Percentage waarvoor borg is verleend

Restantbedrag 31-12-2012

Aandeel gemeente

Sportvereniging Epse

14.000

100%

4.689

4.689

St. bevordering schietsport Eefde

50.000

100%

20.610

20.610

St. S.K.W.

42.000

100%

9.597

9.597

St. Graafschap bibliotheken

40.000

100%

12.016

12.016

Semper Fidelis, Gorssel

80.000

100%

46.345

46.345

St. Blokkentoren, Zutphen

1.234.470

100%

1.009.413

1.009.413

St. Blokkentoren, Zutphen

440.000

100%

368.112

368.112

189.200.000

3%

14.598.110

384.647

Vereniging Dorpshuis 't Onderschoer

Vitens N.V.

310.864

100%

155.432

155.432

St. Zorgcombinatie Marga Klompé

211.462

100%

20.420

20.420

St. Zorgcombinatie Marga Klompé

45.378

100%

6.808

6.808

St. zwembad Laren

111.250

100%

2.791

2.791

VVV Lochem

85.000

100%

12.076

12.076

Soprtclub Eefde

175.000

100%

77.858

77.858

16.344.277

2.130.814

Totaal

192.039.423

155


156

157

7. Programmarekening

7. Programmarekening

7. Programmarekening Bedragen x € 1.000 Programma omschrijving

Begroting 2012 voor wijzigingen Baten

1. Burger, bestuur en dienstverlening

Baten

Lasten

Saldo

Baten

Lasten

Saldo

9.257

-1.012

3.179

8.916

-5.737

870

7.441

-6.572

28

3.096

-3.068

19

3.329

-3.310

32

3.109

-3.076

8.448

9.955

-1.507

9.337

12.305

-2.968

8.981

10.843

-1.862

364

5.232

-4.868

468

6.098

-5.629

270

5.422

-5.152

7.887

9.873

-1.987

10.968

13.381

-2.412

7.401

10.221

-2.820

4. Verkeer, vervoer en wegen 5. Wonen en werken

Saldo

Rekening 2012

8.246

2. Veiligheid en handhaving 3. Natuur en milieu

Lasten

Begroting 2012 na wijzigingen

6. Sport, cultuur en recreatie

22

3.616

-3.594

17

4.623

-4.606

106

4.290

-4.184

7. Zorg en Welzijn

7.996

18.442

-10.445

9.056

20.043

-10.987

9.626

20.128

-10.502

8. Onderwijs en jeugd Algemene dekkingsmiddelen

21.141

26.544

-5.403

340

6.492

-6.153

424

6.003

-5.579

27.774

27.774

29.036

29.036

29.112

29.112

827

827

1.244

1.244

1.245

1.245

Algemene uitkering Dividend (incl. Escrow) Lokale Heffingen

5.282

Overige alg. Dekkingsmiddelen Onvoorzien

1.337

Begrotingsaldo Resultaat voor bestemming

89.353

5.282

5.340

268

1.070

2.692

149

-149

-861

861

85.572

3.781 -3.781

Mutaties reserves

34.764

38.545

Resultaat na bestemming

124.116

124.116

5.340

5.383

175

2.517

2.692

21

2.671

96

-96 66.143

67.479

-1.336

437

-437

75.894

-4.197

40.907

36.710

4.197

112.604

112.604

71.697

5.383

33.167

30.187

2.981

99.310

97.666

1.644

158

De analyse van de afwijkingen tussen de begroting en de rekeningcijfers per programma is opgenomen in de verantwoording per programma (zie jaarverslag, per programma, analyse). Hier is voor gekozen omwille van de leesbaarheid van de verantwoording. Naast de inhoudelijke beleidsverantwoording is in het jaarverslag daarmee ook per programma inzichtelijk wat er op financieel gebied speelt. Deze toelichting en analyse maken onderdeel uit van de jaarrekening en daarmee ook van de accountantscontrole. Onderstaand volgt het verloopoverzicht Onvoorzien en de incidentele voor- en nadelen. Onvoorzien Bedragen in € Bedrag Saldo

149.148

Voorstellen die ten laste/bate van onvoorzien komen: Datum raad Omschrijving 12-12-11

Peuterspeelzaalwerk

20.735

02-07-12

Actualisatie parkeren

-34.406

02-07-12

Stelpost ombuigingsopdrachten 2012

10-09-12

Sportclub Eefde

10.000 -532

10-09-12

Deelname GROA

-11.001

10-09-12

Beheer exploitatie De Garve

-37.967

Saldo onvoorzien per 31-12-2012

95.977

7. Programmarekening 4. Jaarrekening

Incidentele voor- en nadelen - = nadeel, bedragen in € Prg

Incidentele voordelen

1

Burger, bestuur en dienstverlening

2

Veiligheid en handhaving

Begroot

Werkelijk

Saldo

2012

2012

2012

348.323

56.056

292.267

11.001

9.080

1.921

3

Natuur en milieu

989.059

484.223

504.836

4

Verkeer, vervoer en wegen

260.480

126.863

133.617

5

Wonen en werken

132.797

60.181

72.616

617.000

455.575

161.425

61.640

44.826

16.814

6

Sport, cultuur en recreatie

7

Zorg en welzijn

8

Onderwijs en jeugd Totaal

Prg

Incidentele nadelen

1

Burger, bestuur en dienstverlening

2

Veiligheid en handhaving

0

0

0

2.420.300

1.236.804

1.183.496

Begroot

Werkelijk

Saldo

2012

2012

2012

24.961

129.959

-104.998

0

0

0

3

Natuur en milieu

21.889

316.765

-294.876

4

Verkeer, vervoer en wegen

52.334

104.811

-52.477

86.569

116.763

-30.194

0

0

0

-28.322

60

-28.382

5

Wonen en werken

6

Sport, cultuur en recreatie

7

Zorg en welzijn

8

Onderwijs en jeugd Totaal

0

0

0

157.431

668.357

-510.926

159

160

161

Overzicht Specifieke uitkeringen (SISA)


162


163


164


165

166

167

Burgerjaarverslag

Burgerjaarverslag

Burgerjaarverslag 2012 Inleiding Op grond van artikel 170 lid 2 Gemeentewet doet de burgemeester, tegelijk met de aanbieding van de jaarrekening aan de gemeenteraad, verslag over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en de kwaliteit van de procedures op het vlak van burgerparticipatie. Net als vorig jaar is het een kort verslag en is het onderdeel van de jaarrekening 2012. Het is ook mijn laatste jaarverslag als burgemeester van de gemeente Lochem. Ik kijk terug op jaren waarin veel is gebeurd op het gebied van dienstverlening. De gemeente is zogezegd “digitaal” gegaan. Inwoners en organisaties maken steeds vaker gebruik van de e-mail als weg om de gemeente te benaderen. Ook de wijze van werken is veranderd. Een groot deel van de collega’s heeft een training mediation vaardigheden gevolgd en het is goed waarneembaar dat medewerkers denken in oplossingen daar waar vragen en problemen zijn. In 2012 is veel gebeurd. De opdracht van de gemeenteraad om de wijze van besturen en de organisatie te veranderen naar een regiegemeente is in volle gang gezet. Een opdracht om te bezuinigen ook. Beiden gaan in 2013 hun beslag krijgen. En dan, het nieuwe gemeentehuis. Vlak voor de jaarwisseling hebben we het nieuwe kantoor in gebruik genomen. Een gebouw dat hoog scoort op duurzaamheid en waarin we het nieuwe werken hebben doorgevoerd. Het is een project geweest met een lange aanloop. De bouw duurde de geplande twee jaar en de kosten bleven binnen de begroting die de raad beschikbaar stelde. In 2012 is uiteindelijk, na veel beraad, ook besloten om een loket van de gemeente in Gorssel te behouden om zo de dienstverlening voor onze inwoners zo toegankelijk mogelijk te houden. Mijn bijzondere waardering gaat uit naar mevrouw Schreuder van het kinderknooppunt. Het kunstwerk ‘de zon als kijkdoos’, straalt in onze hal en nodigt mensen uit om binnen te komen kijken. Daar kunnen zij kennis maken met het verhaal erachter. Het kunstwerk is het resultaat van de verbinding die zij wist te realiseren tussen kinderen, inwoners en bedrijven en ons gemeentehuis.

168

Verslag Klachten De gemeente heeft in 2012 net als in 2011 twaalf klachten ontvangen over handelswijzen van ambtenaren of bestuurders. Vijf klachten zijn naar tevredenheid afgehandeld, drie zijn er ingetrokken, twee waren niet ontvankelijk en één is gedeeltelijk gegrond verklaard. Eén klacht is voorgelegd aan de Nationale Ombudsman. Op de klacht van 2011 die wel aan de Nationale Ombudsman was voorgelegd is in 2012 geen nadere reactie meer ontvangen.

Bezwaarschriften Het aantal bezwaarschriften is in 2012 iets toegenomen. In 2011 heeft de commissie 70 zaken behandeld, in 2012 zijn er 88 bezwaren ontvangen. Een groot aandeel van de bezwaren is ingediend door een belangenorganisatie die bezwaar heeft gemaakt tegen elke kapvergunning die werd verleend. In overleg met deze organisatie zijn afspraken gemaakt zodat zij naar verwachting in 2013 veel minder bezwaar zal maken. De leden van de commissie hebben in 2012 een cursus mediation gevolgd. Zij proberen daar waar mogelijk partijen met elkaar in gesprek te laten komen. De commissie constateert dat de bezwaren die aan haar worden voorgelegd veelal de meer complexe zaken betreffen waarbij meerdere partijen zijn betrokken. Eenvoudiger zaken worden in de praktijk veelal opgelost door premediation.

Pilot Mediation De gemeente Lochem heeft samen met andere gemeenten en de Provincie Gelderland meegedaan aan een onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen naar de mogelijkheden van mediation. Het is goed om te zien dat steeds meer inwoners en organisaties gebruik maken van mediation. Zo kan een conflict met de overheid of onderling conflict met elkaar worden opgelost in plaats van met een juridische procedure. De resultaten van het onderzoek dragen mogelijk bij aan het opnemen van mediation in de Algemene wet bestuursrecht.

Burgerjaarverslag 4. Jaarrekening

Aansprakelijkstellingen Het aantal aansprakelijkstellingen is afgenomen. Waren het er in 2011 nog 61 in 2012 waren het er 35. De meeste aansprakelijkstellingen hebben betrekking op achterstallig onderhoud van wegen, bermen en bomen in het buitengebied. Het is ook op dit terrein waarover de gemeente veel meldingen ontvangt.

Meldingen openbare ruimte Inwoners kunnen de gemeente informeren over gevaarlijke situaties, achterstallig onderhoud of bijvoorbeeld overvolle afvalbakken. In 2012 ontving de gemeente 1490 geregistreerde meldingen. Daarnaast zijn er ook nog meldingen die niet worden geregistreerd maar direct worden opgelost of op andere wijze worden uitgezet. Het toenemende aantal geregistreerde meldingen, betekent dat er sprake is van een steeds beter lopend intern proces. De collega’s van Openbare Werken en Verkeer doen er alles aan om snel en adequaat op te treden bij een melding. Dit betekent dat een probleem direct wordt opgelost of contact wordt opgenomen met de melder en wordt uitgelegd wanneer er werkzaamheden op de planning staan of waarom er niets met de melding kan worden gedaan.

Vergunningen De gevolgen van de economische crisis zijn merkbaar. Het is verheugend dat er in onze gemeente desondanks nog veel activiteiten worden ondernomen. In 2012 ontvingen wij 1095 aanvragen Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Het gaat dan om aanvragen om te mogen bouwen maar ook aanvragen om een verklaring van geen bedenking af te geven, meldingen brandveilig gebruik, sloopmeldingen, tijdelijke gebruiksvergunningen en wijzigingen van vergunningen. In 2012 zijn ook 295 evenementenaanvragen ontvangen. Deze gingen veelal gepaard met aanvragen om ontheffingen van de Drank- en Horecawet en andere noodzakelijke vergunningen.

Participatie Uit het onderzoek naar de gemeentelijk informatievoorziening en participatie dat in 2011 is gehouden kwam naar voren dat, naast alles dat als goed werd gewaardeerd, ook een aantal zaken beter kan. In 2012 is daarom onder andere consequenter gewerkt aan terugkoppeling na een inspraakprocedure. 169

Het versterken van de betrokkenheid van inwoners bij hun wijk, kern is onverminderd doorgegaan. Onderstaand overzicht laat bijvoorbeeld zien dat steeds meer wijken het groenonderhoud in hun wijk overnemen: 2008: 4 gebruiksovereenkomsten: 9.324 m2 2009: 9 gebruiksovereenkomsten: 2.040 m2 2010: 6 gebruiksovereenkomsten: 989 m2 2011: 4 gebruiksovereenkomsten: 1.855 m2 2012: 3 gebruiksovereenkomsten: 609 m2 2013: 6 gebruiksovereenkomsten: 1.445 m2 (tot nu toe) voorbereidingen in 2012 Totaal: 32 gebruiksovereenkomsten: 16.262 m2

Regisserend Lochem en samenwerking In 2012 is veel gesproken over Regisserend Lochem. De rol van de gemeente is aan het veranderen. De gemeente laat los en zoekt samenwerking. Naast de terreinen waarop de rijksoverheid stuurt op samenwerking staat ons college open voor andere samenwerkingsverbanden als daarmee een meerwaarde voor onze gemeente tot stand kan komen. Lochem is een mooie en levendige gemeente. De organisatie werkt hard en staat open voor de veranderingen die op haar af komen. Het is bijzonder om daarvan als burgemeester deelgenoot te mogen zijn. F.J. Spekreijse Burgemeester van Lochem

170

Postbus 17, 7240 AA Lochem T (0573) 28 92 22

E [email protected] I www.lochem.nl

Inhoudsopgave. 2 Programma s 13

Recommend Documents