Schoolgids 2013-2014 RKBS De Sterrenwacht Branding 47-49 3224 GA Hellevoetsluis www.rkbsdesterrenwacht.nl
[email protected] Tel. 0181 318550
1
Inhoudsopgave Voorwoord
blz. 3
De school De locatie Het team
blz. 4
Een andere manier van werken
blz. 5
De praktijk blz. 6/7/8 Bouwen Ruimten stamgroep in de onderbouw Stamgroep in de midden- en bovenbouw blz. 9/10
Bouwstenen van ons onderwijs De dagelijkse gang van zaken Prestaties Workshops Onderzoeksvragen Thema
Een prettig pedagogisch klimaat Praten over gedrag Een goede relatie tussen kind en leerkracht Het volgen van de ontwikkeling en de resultaten van kinderen Toetsen Bijhouden van de vorderingen Portfoliogesprekken met ouders Kinderen leren veel bij ons Als uw kind zich langzamer ontwikkelt… Iedereen is welkom Verlof of ziekte van een leerkracht De kwaliteit van ons onderwijs Tradities, feesten en activiteiten De overgang naar het voortgezet onderwijs Voorlichting over het voortgezet onderwijs
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
Schoolinformatie alfabetisch Namen, adressen en telefoonnummers
blz. 19 t/m 30 blz. 31/32
Bijlage 1: Protocol schorsen en verwijderen leerlingen Bijlage 2: Sponsorbeleid Bijlage 3: Beleid omtrent de opvang van leerlingen met een leerlinggebonden financiering
blz. 34 t/m 39 blz. 40
2
blz. 41/42
11 12 12 14 14 14 14 15 15 15 15 16 17 18
Voorwoord Voor u ligt de schoolgids van rooms katholieke basisschool De Sterrenwacht. In deze gids vindt u informatie die van belang is als u al een kind op onze school heeft of wanneer u overweegt om uw zoon of dochter bij ons op school te plaatsen. De school is in het schooljaar 2007-2008 gestart met het concept van Natuurlijk Leren. Natuurlijk Leren bestaat al sinds 2000. Ieder kind is ergens een ster in. De Sterrenwacht helpt hen die talenten uit te bouwen. Bij Natuurlijk Leren gaan we er van uit dat kinderen tot betere leerprestaties komen als hen geleerd wordt zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun ontwikkeling. Niet alleen op gebied van kennis, maar ook hoe je als persoon ontwikkelt.
“Op De Sterrenwacht valt iedereen op en niemand uit, Ieder kind is ergens een ster in.” De Sterrenwacht is een school waarbinnen het team kinderen bewust aanmoedigt hun creativiteit te ontwikkelen en sociaal emotioneel te laten groeien. Waar teamleden het beste van zichzelf geven om kinderen te inspireren bij hun eigen persoonlijke ontwikkelingstocht. Een bruisende school waarin kinderen kunnen samenwerken, samen leven en problemen leren oplossen. De Sterrenwacht biedt meer dan onderwijs alleen ... Deze schoolgids vertelt u er meer over. Heeft u na het lezen van deze gids specifieke vragen en wilt u graag de sfeer op school proeven, dan kunt u altijd een afspraak maken voor een gesprek. Wij heten u en uw kind(-eren) van harte welkom! Namens het team van De Sterrenwacht, Marleen van der Krogt Directeur
3
3
De school
Het team
De Sterrenwacht is gestart in 2007. Daarvoor stond de school bekend als De Steiger. Die school is opgericht in 1978 en het schoolgebouw bestaat inmiddels meer dan 30 jaar.
Het team van De Sterrenwacht wordt aangestuurd door een directeur. Zij draagt zorg voor de dagelijkse gang van zaken. De bouwen worden geleid door een bouwcoördinator. Zij heeft intensief contact met de directeur, zowel structureel als incidenteel. Elke bouw heeft 2 tot 5 leerkrachten die parttime of fulltime werken. Naast de stamgroepleerkrachten hebben wij een ib-er (intern begeleider) voor twee dagen in de week. Tevens beschikken wij over een schoolassistente en een conciërge.
Onze school is een katholieke school. Op verschillende wijzen dragen wij dit uit. We werken in de groepen met de methode Trefwoord en aan de christelijke feesten wordt uitgebreid aandacht besteed. De Sterrenwacht is een open school, wat betekent dat wij open staat voor andere levensovertuigingen. We vinden het belangrijk dat kinderen respect voor andere meningen leren krijgen en daar goed mee om kunnen gaan. We respecteren een ieders levensovertuiging en gaan er vanuit dat ouders ook onze identiteit respecteren en achter de geloofsopvoeding van hun kind op onze school staan.
De locatie
U vindt onze school aan De Branding in de woonwijk De Struyten en op de grens van de woonwijk De Kooistee. Leerlingen uit diverse wijken van Hellevoetsluis bezoeken onze school. We beschikken over acht werklokalen, waarvan er vijf gebruikt worden als stamgroeplokaal, een lokaal als computeratelier en bibliotheek/ documentatiecentrum en een als handvaardigheidatelier.
4
4
Een andere manier van werken
Vroeger zaten kinderen op school in rijtjes, met het gezicht naar het bord. De leerkracht stond voor het bord en gaf mondeling de les. Ieder kind kreeg dezelfde leerstof, dezelfde oefeningen, dezelfde toetsen, op dezelfde snelheid. Net alsof er geen verschil tussen kinderen bestaat! Wij vinden dat onderwijs op deze manier vele kinderen tekort doet. De inzichten op welke wijze de kinderen het beste leren zijn veranderd. Voor ons een rede om het roer om te gooien! “Op school kreeg ik een topografietoets van de hoofdsteden van Europa. Ik haalde een 9, maar een paar weken later was ik alles weer vergeten” “Mijn kind kent alle spellingsregels, maar als hij een verhaal schrijft, lijkt het alsof hij alles vergeten is.” Dit zijn bekende uitspraken van ouders en kinderen.
Bij Natuurlijk Leren leren we de kinderen te werken vanuit motivatie, betrokkenheid, welbevinden en zelfsturing. Werken vanuit deze voorwaarden verhoogt het leerrendement.
De Sterrenwacht streeft ernaar deze voorwaarden zoveel mogelijk te creëren. Op meerdere momenten gedurende de dag is dit terug te zien in ons onderwijsaanbod. Leren op De Sterrenwacht betekent het uitbouwen van je talenten, het opbouwen van je interesses en het leren compenseren van je minder sterke kanten. Op De Sterrenwacht: • leren we samen op een hoog niveau • leren leuk omdat het ‘echt’ is • ontdekken we onze talenten • is heel veel te doen en te ontdekken • is iedereen rijk • is er voortdurend ontwikkeling
5
5
De praktijk
Voor andere activiteiten wisselen de kinderen van ruimte binnen hun bouw.
Bouwen Op De Sterrenwacht wordt er gewerkt in drie bouwen; de onderbouw, middenbouw en de bovenbouw. Per bouw zijn er twee stamgroepen. Elke stamgroep heeft een eigen leerkracht en bestaat uit ongeveer 25 kinderen. Tijdens wereldoriëntatie krijgen kinderen ook met andere leerkrachten uit de bouw te maken. Kinderen hebben hierbij het voordeel dat ze kunnen profiteren van de verschillende kwaliteiten van onze leerkrachten. De roosters van de bouwen zijn dusdanig op elkaar afgestemd dat er ook bouwdoorbrekend gewerkt kan worden.
Bij de onderbouw is er een groen, blauw en roze lokaal. In het groene en blauwe lokaal zijn hoeken voor groep 1 en 2, zoals een bouwhoek, een poppenhoek en een letterwerkplaats. .
Ruimten De ruimten in onze school zijn ook anders ingericht dan bij een school waar klassikaal onderwijs wordt gegeven. Van elk lokaal is er een muur in een kleur geschilderd. Kinderen zitten bijvoorbeeld in stamgroep “groene zon”. Dit betekent dat hun stamgroep in het groene lokaal is.
In de middenbouw hebben we een rood en paars lokaal. Oranje is de kleur van de bovenbouw. Ook beschikken wij over een • bibliotheek met documentatiecentrum, • een computerlokaal, • Een handvaardigheidatelier • gym- en speellokaal voor de onderbouw, • een binnenoverblijfruimte en een gemeenschappelijke ruimte, waarin vieringen (o.a. Sinterklaas, opening en afsluiting thema’s) plaatsvinden.
6
6
Stamgroep in de onderbouw
Kinderen komen als 4 jarige vol nieuwsgierigheid onze school binnen en willen graag spelen met alles wat ze zien. Deze nieuwsgierigheid is voor ons de basis om kinderen met allerlei onderwerpen in aanraking te laten komen. Voor heel jonge kinderen is het belangrijk dat zij zich snel thuis voelen op school. We maken ze daarom wegwijs en begeleiden ze bij het kiezen en spelen.
De eerste periode zien we vaak dat kinderen veel in de buurt blijven van hun eigen stamgroepleerkracht. De ochtenden starten alle kinderen in de stamgroep in de kring. We gebruiken de kring om te wennen aan school en aan elkaar. De kinderen kunnen hier vertellen wat ze hebben meegemaakt, worden voorgelezen, doen spelletjes en praten over het thema waarover gewerkt wordt en we laten ze zien wat er die dag op het programma staat.
Het verloop van de dag Als de kinderen om half 9 op school komen, komen ze in hun stamgroep. De stamgroepleerkracht vertelt de bijzonderheden van de dag of heeft een andere activiteit als trefwoord of leefstijl. Om 9.00 uur starten de volgende lessen en activiteiten.
7
7
Stamgroep in de middenbouw en bovenbouw
De kinderen uit de groepen 4 t/m 8 komen om 8.30 uur binnen in hun stamgroep. Op maandag krijgen de kinderen het weekrooster en kiezen welke workshops ze gaan volgen. De stamgroeptijd wordt gebruikt voor catechese, mondelinge en sociale vaardigheden. Het is ook mogelijk dat de leerkracht deze tijd gebruikt om met een of meerdere leerlingen te spreken over de voortgang met betrekking tot gedrag of leerresultaten. Ook dan krijgen de andere kinderen een opdracht waar zelfstandig aan gewerkt kan worden.
Belangrijke informatie betreffende een leerling wordt door de stamgroepleerkrachten aan elkaar doorgegeven zodat deze op een goede manier met de groep of het kind aan het werk kan. De kinderen kennen het rooster en weten welke activiteiten er op het rooster staan. In de Natuurlijk Leertijd kiezen de kinderen voor een workshop en gaan naar het juiste lokaal. De kinderen komen voor de lunch weer terug in de stamgroep. De leerkracht gebruikt deze tijd om wederom af te stemmen met leerlingen. Ook wordt er gelet op het gezonde gedrag m.b.t. voedsel en omgang met elkaar. In de Natuurlijk Leertijd zijn er workshops. Aan het einde van de dag komen de kinderen terug in de stamgroep, die tijd wordt vaak gebruikt om te reflecteren op de dag en om eventueel werk af te maken.
8
8
Bouwstenen van ons onderwijs De dagelijkse gang van zaken op De Sterrenwacht zit een structuur in de activiteiten die de kinderen kunnen doen, dit geeft hen houvast. Er wordt gewerkt in verschillende ruimtes. Om u een goed beeld te geven van de belangrijkste onderdelen van Natuurlijk Leren, vermelden we hieronder de bouwstenen van ons onderwijs: Workshops
De workshops worden georganiseerd in voornamelijk de wereldoriënterende en creatieve vakken (geschiedenis, aardrijkskunde, natuur, verkeer, muziek, dans, drama, handvaardigheid). De workshops staan altijd in het teken van het thema dat op dat moment in de school aan de orde is. Na een workshop kan een opdracht volgen. Kinderen kunnen ervoor kiezen deze opdracht te doen. Workshops kunnen door leerkrachten gegeven worden, maar ook door experts, ouders of kinderen. De workshops komen vaak voort uit door henzelf gestelde onderzoeksvragen. We stimuleren kinderen om mee te doen en geven hen tips om zich in te schrijven op een voor hen interessante workshop. Taal, rekenen en lezen Wij kennen verder een vast aanbod van lessen op de gebieden taal, rekenen, lezen, spelling. Voor deze vakken maken wij gebruik van bekende methoden. Alle onderwerpen, die aangegeven worden in de kerndoelen van het basisonderwijs, komen daardoor aan de orde.
Onderzoeksvragen
De kinderen werken aan onderzoeksvragen. Dit zijn echte onderzoeksvragen die te maken hebben met aardrijkskunde, natuur, techniek, kunst, cultuur en geschiedenis. Voorbeeld: een groepje kinderen gaat uitzoeken hoe het komt dat sterren licht geven. Kinderen zoeken hun onderzoeksvraag uit en presenteren het resultaat aan (een groepje) kinderen en leerkrachten. Dit kan op verschillende manieren, zoals door een spreekbeurt, poster, workshop of werkstuk. Door de presentatie leren kinderen van elkaar en kunnen ze geïnspireerd raken om zelf met een onderwerp aan de slag te gaan.
9
9
Thema
De prestaties, activiteiten, onderzoeksvragen en workshops zijn zoveel mogelijk gekoppeld aan een thema. Dit om verdieping, samenhang en betrokkenheid te creëren. Wij werken 6 à 8 weken aan een thema.
10
10
Een prettig pedagogisch klimaat Gelukkige kinderen in een gelukkige klas Op onze school zijn alle kinderen welkom. Wij maken geen onderscheid naar geloof, ras, politieke overtuiging of sociaal-maatschappelijke positie van ouders. Ontwikkelen, leren verantwoordelijkheid dragen, zelfstandigheid, onafhankelijk leren denken, samenwerken en zorg voor elkaar, dragen bij aan een respectvolle omgang met elkaar. Zo willen wij samen bouwen aan een wereld waarin verdraagzaamheid en waardering is voor de eigenheid van iedereen. Waarin iedereen gelukkig is.
De leerkrachten spreken de kinderen aan op hun competenties en niet op hun falen. We hebben bovendien hoge verwachtingen van kinderen en zijn gericht op het verbeteren van individuele concrete vaardigheden, houdingen, gedrag en leerresultaten. We motiveren kinderen en helpen ze om hun talenten te ontwikkelen. We stellen heldere grenzen en kunnen het perspectief van het kind innemen. Dit vormt de basis waarbinnen iedereen binnen onze school op een prettige manier met anderen kan omgaan.
Doordat wij onze leerlingen vanuit echte situaties sociaal gedrag aanleren, is er op ieder moment van de dag aandacht voor een prettig en positief klimaat, vanuit welbevinden en betrokkenheid. Het ontdekken van de eigen kwaliteiten staat centraal in onze opvoedkundige visie, evenals het trots zijn op wie je bent en wat je kunt. 11
11
Praten over gedrag
Wij zijn voortdurend alert op een voor iedereen prettig leef- en werkklimaat en praten daarom indien nodig met kinderen over hun gedrag. Gaat er iets mis, dan proberen we in een gesprek te achterhalen wat daarvan de oorzaken zijn. Als de leerkracht of de overblijfouder de oorzaak van een conflict of gedragsprobleem niet kan achterhalen, volgt een gericht gesprek met de schoolleiding/ib-er. We praten met kinderen en laten ze ontdekken waarom ze de dingen doen, we leren ze zelf nadenken. Kinderen werken en spelen met kinderen van verschillende leeftijden. Doordat we uitgaan van de individuele mogelijkheden van ieder kind, ontstaat nauwelijks selectie en competitiegevoel tussen kinderen. Ieder kind leert uit te gaan van eigen kracht! We kiezen weinig voor alleen sancties en straffen en zijn er vooral op gericht oorzaken te achterhalen en daarop te anticiperen. Wij bieden kinderen hiermee alternatieven en voorkomen het negatieve gedrag in de toekomst. We spreken kinderen aan op hun gedrag en wijzen negatief gedrag af, maar we wijzen nooit de persoon af! Positief én normaal gedrag belonen wij voornamelijk door complimenten te geven en het positieve gedrag te bespreken. Kinderen worden zich hierdoor bewust van het eigen gedrag en het effect daarvan op anderen.
Een goede relatie tussen kind en leerkracht
Leerkrachten werken in een bouwteam van ongeveer 2 tot 5 vaste leerkrachten. Leerkrachten hebben ieder een rol die past bij hun talent. Dit heeft als voordeel dat kinderen het beste van iedere volwassene krijgen. Groot voordeel is ook dat meerdere mensen op deze wijze naar de ontwikkeling van uw kind kijken. Dit maakt het beoordelen van kinderen objectiever.
Het volgen van de ontwikkeling en de resultaten van kinderen Onze leerkrachten observeren de kinderen in hun bouw tijdens de instructie, als ze aan het werk zijn, als ze een workshop volgen of met elkaar spelen. Zij stellen zich vragen als: • Is het kind gelukkig op deze school? • Op welke wijze kan ik dit kind het beste benaderen? • Welke leerstrategie sluit aan bij dit kind? Heeft het kind zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld? • Heeft het kind een goede werkhouding? Wat kan ik doen om te zorgen dat de ontwikkeling van dit kind optimaal verloopt? • Hoe zit het met de motivatie om te leren bij dit kind? • Wat zijn de talenten van dit kind? • Ontwikkelt het kind zich maximaal?
We merken dat ‘pesten’ heel snel wordt opgemerkt in onze werkleefgemeenschap. We nemen signalen van pesten serieus en gaan er onmiddellijk mee aan het werk. 12
12
Toetsen
Naast de observaties van de leerkracht maken wij ook gebruik van Cito-toetsen en methodetoetsen. Door deze toetsten te blijven gebruiken, houden wij de vorderingen van de kinderen en de school in de gaten. Aan het eind van de basisschoolperiode maken de leerlingen van groep 8 de eindtoets voor het basisonderwijs van het Cito. Behalve een verslag over de resultaten van de leerlingen ontvangen wij een schoolrapport. In dit schoolrapport staat vermeld welke vaardigheden van de leerlingen voldoende ontwikkeld zijn en welke vaardigheden extra aandacht behoeven. Wij stellen ons als taak de mogelijkheden van ieder afzonderlijk kind zo optimaal mogelijk te ontwikkelen.
Naast de Cito-toetsen zijn er ook kennistoetsen die bij de methoden horen. Zo’n toets is een prima middel om te onderzoeken wat een kind beheerst. Schooljaar 2011-2012 zijn we gestart met een volgsysteem voor de sociaalemotionele ontwikkeling. Met het volgsysteem ZIEN observeren we welbevinden, betrokkenheid en sociale vaardigheden van de kinderen.
13
13
Bijhouden van de vorderingen
Portfoliogesprekken met ouders
Kinderen werken bij ons met een portfolio. In het portfolio zitten in kindertaal beschreven ontwikkellijnen.
Wij vinden het erg belangrijk dat ouders en kinderen met de leerkrachten praten, ook als ‘alles goed gaat’. Wij bespreken daarom gedurende het hele jaar de resultaten, de persoonlijke ontwikkeling en het gedrag van uw kind met uw kind en u. Het gaat daarbij om volwaardige gesprekken waarin wij de tijd nemen om over de ontwikkeling van uw kind te praten. Het is natuurlijk altijd mogelijk en soms ook noodzakelijk om vaker een afspraak te maken met de stamgroepleerkracht. De gesprekken vinden altijd plaats in aanwezigheid van het kind. U kunt bovendien het portfolio van uw kind op ieder gewenst moment inzien.
Cognitieve ontwikkellijnen: Hoe gaat het met rekenen of lezen. Ze zijn beschreven in functionele delen. Zoals: een tekst schrijven of een presentatie maken of geven over een onderwerp. Sociaal-emotionele ontwikkellijnen: Geeft de persoonlijke ontwikkeling van kinderen weer. Voorbeelden hiervan zijn: zelfstandigheid, kunnen samenwerken, reflecteren of communicatief vaardig zijn. In het portfolio bewaren kinderen ‘bewijsstukken’ waarmee ze in een portfoliogesprek met de leerkracht aangeven dat ze een bepaalde vaardigheid bezitten. Ook bewaren ze er werk in waar ze trots op zijn. Vijf keer per jaar heeft een kind met de leerkracht gesprek over het portfolio. De kinderen geven op de verschillende lijnen aan waar ze zijn, ze schatten zichzelf in. Samen met de leerkracht gaan ze in het gesprek na of die inschatting ook klopt of bijgesteld moet worden. Daarna worden er nieuwe afspraken gemaakt voor de komende periode. Alle leer- en ontwikkelingslijnen samen vormen de door de overheid gestelde kerndoelen. Kinderen krijgen bij ons geen traditioneel rapport mee. Het portfolio is de rapportage die altijd op school is in te zien. Drie maal per jaar gaat het portfolio mee naar huis en worden er kind- en oudergesprekken gehouden.
Kinderen leren veel bij ons Kinderen leren bij ons hetzelfde als op elke andere basisschool. We stimuleren de kinderen om de geleerde vaardigheden te gebruiken in andere opdrachten, zoals onderzoeksvragen, workshops. Door deze manier van werken krijgen de vaardigheden meer betekenis, waardoor kinderen er meer van leren. We geven ze de ruimte om meer de diepte in te gaan, de eigen sterke kanten nog beter te maken en minder sterke kanten te leren compenseren. We stellen bovendien stevige eisen aan het werk van de kinderen. Uniek is de uitgesproken aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van kinderen, wat zich terugvertaalt in een ontspannen sfeer binnen de school. Kinderen willen bij ons werken en leren. Dit voorkomt werk- en gedragsproblemen.
14
14
Als uw kind zich langzaam ontwikkelt…
Wanneer uw kind zich, ondanks alle inspanningen, langzaam ontwikkelt, wordt nader onderzocht en geanalyseerd wat de oorzaken kunnen zijn. De stamgroepleerkracht van uw kind verzamelt daartoe alle informatie die al aanwezig is en heeft een gesprek met u, als ouders. Aandachtsgebieden daarbij zijn betrokkenheid en welbevinden, werkhouding en taakgedrag, leerontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling en lichamelijke ontwikkeling. De stamgroepleerkracht bepaalt in overleg met u op welk gebied nader (extern) onderzoek nodig is. De resultaten van het onderzoek vormen de basis voor een plan dat wij in overleg met uw kind en u vaststellen. Iedereen is welkom Alle kinderen vallen bij ons op ...en niemand valt uit! Het ene kind heeft misschien wat meer nodig dan het andere, maar wij zien dat niet als probleem of zorg. Als uw kind een leerling-gebonden financiering (rugzakje) heeft, handelen wij volgens bijlage 3. Onderzoeksvragen en prestaties nodigen kinderen uit om op het eigen niveau te werken. De kinderen kiezen bovendien vaak kinderen van ongeveer hetzelfde niveau uit om mee samen te werken, of kinderen waarmee ze het goed kunnen vinden. Ook voor meer begaafde kinderen valt er op De Sterrenwacht veel te kiezen en veel te leren.
Zij kunnen actief aan het werk, krijgen alle mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen en wij nemen de tijd om ze daarbij te helpen en te begeleiden. Ook voor kinderen met een leerachterstand geldt dat zij op het eigen niveau prestaties kunnen leveren. Doordat kinderen met verschillende leeftijden en niveaus in de stamgroep zitten, valt een kind niet uit als er een leerachterstand is.
Verlof of ziekte van een leerkracht De organisatie van de school is zodanig dat wij kort durende ziekte en bijzonder verlof van leerkrachten zelf kunnen opvangen. Kinderen worden hierdoor zo min mogelijk geconfronteerd met wisselende invallers en de activiteiten gaan gewoon door.
De kwaliteit van ons onderwijs Kinderen leren veel op De Sterrenwacht. Waardevolle vaardigheden en kennis voor de rest van hun leven. Kwaliteit bewaken en monitoren is in onze nieuwe school een belangrijk onderwerp van aandacht. De kwaliteit van het onderwijs is de afgelopen jaren door de onderwijsinspectie nauwkeurig gevolgd. In juni 2011 heeft het laatste onderzoek naar kwaliteitsverbetering plaatsgevonden. De inspectie was erg positief over de kwaliteit van onderwijs op De Sterrenwacht. Over ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden of zullen plaatsvinden om nóg beter onderwijs te geven, wordt u tijdens ouderavonden geïnformeerd.
15
15
Tradities, feesten en activiteiten
Er is een heleboel te beleven op De Sterrenwacht. Hieronder een greep uit de jaarlijkse activiteiten. Om het jaar gaan de kinderen die in groep 7 en 8 zouden zitten op kamp. Elk jaar gaan de kinderen op schoolreis. Ook aan de Kinderboekenweek wordt aandacht besteed. Vanzelfsprekend vieren we een mooi Sinterklaasfeest. Als katholieke school is het Kerstfeest en Paasfeest voor ons erg belangrijk. Ieder jaar wordt er door de leerkrachten en ouders van de ouderraad, die in desbetreffende commissie zitten, gekeken hoe de activiteiten voor dat jaar worden vormgegeven. Kinderen kunnen in de bovenbouw hun theoretisch en praktisch verkeersdiploma halen. Ook wordt er ieder jaar een sportdag georganiseerd. Wij zwaaien met z‘n allen elk jaar de kinderen van groep 8 uit, die onze school verlaten om naar het voortgezet onderwijs te gaan.
16
16
De overgang naar het voortgezet onderwijs
De overgang van een school waarop kinderen natuurlijk leren, verloopt soepel. Dit heeft een aantal redenen. Scholen die werken vanuit de uitgangspunten van Natuurlijk Leren, besteden veel aandacht aan wat een kind zelf wil en kan. De kinderen die van onze school gaan, hebben hierdoor een sterke persoonlijkheid ontwikkeld. Veel scholen voor voortgezet onderwijs, ook in Hellevoetsluis, zijn daarnaast bezig met het opzetten van onderwijssystemen waarbij elementen uit het Natuurlijk Leren terug te vinden zijn.
17
17
Voorlichting over het voortgezet onderwijs
Sterrenwachtkinderen verzamelen gedurende hun schooltijd resultaten in hun portfolio. Op leer- en ontwikkelingslijnen wordt de persoonlijke ontwikkeling bijgehouden. Ons eigen oordeel voor een keuze van voortgezet onderwijs baseren we op onze observaties met betrekking tot de motivatie, de cognitieve vermogens, de zelfstandigheid, de werkhouding van kinderen en toetsresultaten. De scholen voor voortgezet onderwijs houden informatiedagen en informatieavonden voor de ouders van de kinderen uit groep 7 en 8. Op deze manier zijn alle ouders in de gelegenheid kennis te maken met deze scholen. Voor de kinderen uit groep 8 staat de laatste schoolmaand in het teken van afscheid nemen.
Aan het einde van het schooljaar 2011-2012 zijn er 15 kinderen van De Sterrenwacht naar het voortgezet onderwijs gegaan. De verdeling is als volgt: Praktijkonderwijs: LWOO Basis: LWOO Kader: VMBO TL: HAVO: HAVO/VWO: VWO:
In het schooljaar 2012-2013 zijn er 16 kinderen van De Sterrenwacht naar het voortgezet onderwijs gegaan. De verdeling is als volgt:
VMBO B/K: VMBO TL: VMBO TL/HAVO: HAVO/VWO: VWO:
In het schooljaar 2010-2011 zijn er 12 kinderen van De Sterrenwacht naar het voortgezet onderwijs gegaan. De verdeling is als volgt:
LWOO Basis: VMBO GT: VMBO TL: VMBO TL/HAVO: HAVO/VWO:
6.5 % 6.5 % 20 % 13.5% 20 % 13.5 % 20 %
18,2 % 18,2 % 18,2 % 9,1 % 36,4 %
8% 8% 25 % 25 % 8%
18
18
Schoolinformatie alfabetisch
B
A Aanmelden van uw kind
Bewegingsonderwijs
We willen graag dat ouders bewust voor onze school kiezen. Voor de plaatsing van kinderen willen we daarom graag een persoonlijk gesprek met u. Voor een gesprek en rondleiding door de school kunt u telefonisch een afspraak maken met de directeur. Nieuwe vierjarige kinderen mogen een aantal dagen voor hun vierde verjaardag komen ‘wennen’. De stamgroepleerkracht neemt contact op met de ouders om deze dagen af te spreken.
De groepen 4 t/m 8 hebben dinsdagmiddag gym van een vakleerkracht. Op vrijdag heeft groep 4 t/m 8 gym van een van de eigen leerkrachten. Voor de lessen hebben de kinderen aparte gymkleding nodig. Dit kan een gympak zijn, maar mag ook bestaan uit een sportbroek en een T-shirt. Om de kans op voetwratten en voetblessures zo veel mogelijk te beperken, is het belangrijk dat uw kind gymschoenen draagt. Het dragen van sieraden tijdens de gymles is gevaarlijk. Kinderen moeten hun sieraden daarom afdoen tijdens de les. Het is nog beter om op de dagen dat uw kind gym heeft de sieraden thuis te laten.
Absentie en ziekte Het kan zijn dat uw kind niet naar school kan komen omdat het ziek is. Het is belangrijk dat u dit aan ons laat weten, omdat wij uw kind anders missen en ons ongerust maken. Tussen 8.00 en 8.30 uur kunt u bellen. Als u niet kunt bellen, kunt u ook een briefje meegeven aan een broertje of zusje. Wordt een leerling niet afgemeld, dan neemt de schoolassistente spoedig mogelijk contact met u op. Van alle kinderen wordt bijgehouden hoe vaak zij ziek, te laat of ongeoorloofd afwezig zijn. Als dit veelvuldig voortkomt, informeren wij de leerplichtambtenaar hier over. U kunt dan door de leerplichtambtenaar opgeroepen worden voor een gesprek.
Bezoek aan dokter, tandarts of Hulpverleners Het kan voorkomen dat uw kind onder schooltijd naar de dokter, tandarts of een andere specialist moet. Als de afspraak niet buiten schooltijd gepland kan worden, laat u dan van tevoren weten wanneer uw kind afwezig zal zijn. Dit kan genoteerd worden in de agenda bij de deur van de stamgroep. Als u het goed vindt dat uw kind in de bovenbouw alleen naar huis gaat, moet uw kind zelf op de tijd letten en u moet van tevoren de leerkracht informeren over uw toestemming.
19
19
Bestuur, het bevoegd gezag Onze school is één van de vijf scholen van Stichting Katholiek Onderwijs Riviersteden (SKOR). Het doel van de SKOR is het bevorderen van katholiek basisonderwijs in de gemeente Brielle, Hellevoetsluis en Maassluis. De SKOR heeft een algemeen bestuur en dit vrijwilligersbestuur vormt een bestuur op afstand. Onder het algemeen bestuur functioneert de algemeen directeur. Hij vormt het bovenschools management. Hij wordt ondersteund door een secretaresse. De bovenschoolse directie stelt in samenwerking met alle directeuren het beleid rond onderwijs, personeel, kwaliteitszorg, financiën en huisvesting vast. Daarbij spelen ook externe partners als de gemeente, de onderwijsinspectie en het ministerie van onderwijs een rol.
Brandoefeningen Minstens eenmaal per jaar houden we een ontruimingsoefening voor de hele school. In noodgevallen moet de school immers zo snel mogelijk ontruimd kunnen worden.
De scholen worden, onder eindverantwoordelijkheid van het bovenschools management, geleid door directeuren.
20
20
D
H
Doorstroom naar het voortgezet onderwijs
Honden
De meeste leerlingen van onze school gaan aan het einde van de basisschoolperiode naar een school voor vervolgonderwijs in de gemeente Hellevoetsluis. Zij gaan naar de het Helinium of naar de Jacob Van Liesveldt.
Honden en andere huisdieren zijn niet welkom in onze school. Als u uw hond meeneemt naar school, wilt u er dan voor zorgen dat de hond buiten het hek wacht. I
E
EHBO Wanneer uw kind op school een ongelukje krijgt behandelen we dat als volgt: is het niet ernstig, dan behandelt de leerkracht het zelf. Bij twijfel raadpleegt de leerkracht een gediplomeerde EHBO'er binnen ons team. * Is het ernstiger, dan doen we het noodzakelijkste, bijvoorbeeld een noodverband en bellen meteen de ouders om te komen. * Bij echte spoed, dan bellen we meteen de huisarts en daarna de ouders. Wordt uw kind ziek op school, dan bellen we meteen de ouders. Het is dus zeer belangrijk dat wij u kunnen bereiken! Zorgt u dat de telefoonnummers waarop u of de oppas te bereiken bent altijd op school aanwezig zijn en dat de telefoonnummers kloppen!
F/G Gevonden en verloren Alle spullen van kinderen die we vinden, bewaren we in een blauwe krat in de keuken. U kunt hier zelf in kijken als uw kind iets kwijt is. De krat wordt een aantal keren per jaar opgeschoond. De overgebleven kleding wordt vervolgens naar een goed doel gebracht.
ICT Natuurlijk leren en ICT sluiten naadloos op elkaar aan. ICT kan aan het realiseren van alle kenmerken van Natuurlijk Leren bijdragen. Wij vinden het belangrijk dat kinderen ICT kunnen toepassen. Ze gebruiken de computer voor diverse doeleinden. In de eerste plaats voor het zoeken van informatie via internet . Hier vinden kinderen de informatie die ze nodig hebben voor een werkstuk, project of presentatie. Vanaf het moment dat kinderen aan de slag gaan met de computer worden er vaardigheden ontwikkeld en gestimuleerd met betrekking tot het gebruik van o.a. Windows, Explorer, Word en PowerPoint. Een andere gebruikstoepassing is het oefenen van leerstof op reken, taal en op het gebied van wereldoriëntatie. De computer is een geduldig medium en kinderen kunnen in alle rust oefenen wat ze nog niet beheersen. Tevens is het mogelijk voor alle kinderen om te werken met educatieve spelletjes, afgestemd op het niveau van het kind. Elke bouw heeft een aantal computers ter beschikking. Ook is het mogelijk om een plekje te zoeken in het computerlokaal, dat beschikbaar is voor zowel de onder als bovenbouw. 21
21
Informatieavonden Op verschillende momenten in het jaar zijn er informatieavonden. Soms zijn deze voor de hele school, soms voor een specifieke doelgroep. Uitnodigingen hiervoor komen in het Sterrennieuws of via een aparte brief. Hierin vindt u meer informatie over de activiteiten waarbij we u graag betrekken. Uiteraard vinden wij het belangrijk dat u als ouder op de hoogte bent van de gang van zaken in De Sterrenwacht. Daarom verwachten wij u op deze informatiebijeenkomsten. Informatie nieuwe ouders Ouders die op zoek zijn naar een geschikte school voor hun kind, kunnen een afspraak maken voor meer informatie met de directeur. U krijgt dan een rondleiding door onze school en bespreken onze manier van werken. Vanzelfsprekend is er dan ook gelegenheid tot het stellen van vragen. Ingangen In de ochtend komen alle kinderen en ouders de school binnen via de hoofdingang. De school is open om 8.20 uur. Om 8.30 uur sluit de deur en starten de activiteiten in de stamgroepen.
Wij vragen voor het kamp een vergoeding. Uiteraard wordt u als ouder hierover uitgebreid geïnformeerd. Wij zien dat kinderen genieten en veel leren van dit avontuur. Kinderziekten Mocht er op school een besmettelijke ziekte rondgaan, dan brengen wij u direct op de hoogte. Ook kunt u bij ons informatie vragen over de diverse kinderziekten, het bijbehorende besmettingsgevaar en de vraag of kinderen naar school mogen. Deze informatie komt bij ons binnen via de CJG. Klachtenregeling Indien u een klacht heeft over de dagelijkse gang van zaken op school, kunt u zich in eerste instantie richten tot de direct betrokkene(n). Veruit de meeste klachten kunnen in goed overleg tussen betrokkenen worden opgelost. Indien dit niets oplevert, kan overleg met onder andere de intern begeleider, de directeur, of de bovenschools directeur plaatsvinden. Pas wanneer deze afhandeling niet tot tevredenheid heeft geleid, kan een beroep worden gedaan op de klachtenregeling. Op school kunt u de Klachtenregeling voor De Sterrenwacht opvragen bij de directeur.
J/K Kamp Leerlingen van groep 7 en 8 gaan om het jaar op kamp/werkweek. Het doel hiervan is om het eind van de basisschoolperiode op een educatieve, maar ook ontspannen manier af te sluiten. De bestemming en de vorm (educatief of recreatief) wordt elke twee jaar bezien.
22
22
L/M Leerlingenraad De leerlingenraad bestaat uit ongeveer 10 kinderen, iedere stamgroep heeft een afvaardiging van 2 a 3 kinderen. Deze kinderen zijn gekozen door hun stamgroep en behartigen de belangen van de kinderen van De Sterrenwacht. Iedere 8 weken komt de leerlingenraad bij elkaar en bespreekt zaken die belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld: de inrichting van het schoolplein. Schooljaar 2012-2013 heeft dit geleid tot de verdere uitbreiding van het schoolplein. De leerlingenraad geeft de kinderen een democratische stem in de school.
Leerling gebonden financiering De Sterrenwacht hanteert een beleid, te vinden in bijlage 3, omtrent leerlingen met een leerling-gebonden financiering. Uitgangspunten van dit beleid zijn dat het kind zich goed moet kunnen ontwikkelen in de school en dat de school bekwaam genoeg is om de leerling te begeleiden. Luizen Na iedere vakantie controleert de luizenwerkgroep de kinderen op neten en luizen. Daarvoor is het belangrijk om geen gel of wax in de haren te hebben. Alle kinderen moeten hun jas ook in de luizenzak stoppen. Hier kan ook hun tas bij. De ouderraad verkoopt deze luizenzakken. Er is een protocol ter voorkoming en bestrijding van hoofdluis. Deze is te lezen op de website en op te vragen bij de directie.
Medezeggenschapsraad De medezeggenschapsraad is een waarborg voor inspraak en beleid van de school. In de MR zitten twee gekozen ouders en twee gekozen teamleden. De MR van De Sterrenwacht is het overlegpunt waar ouders en teamleden praten over het gang van zaken en de ontwikkelingen van de school en het (bestuurs)beleid. De MR vergadert ongeveer zes maal in een schooljaar. Tijdens de MR vergadering is een directielid aanwezig als adviseur. In de MR komen vooral schoolgerelateerde onderwerpen aan de orde aangevuld met eventuele punten uit de GMR (gemeenschappelijke medezeggenschapsraad). De Sterrenwacht is deel van de SKOR, Stichting Katholiek Onderwijs Riviersteden. Vijf scholen horen nu bij dit bestuur, twee uit Hellevoetsluis, een uit Brielle en twee scholen uit Maassluis. De scholen hebben allen een MR en daarboven staat de GMR. In deze raad komen alle bovenschoolse aangelegenheden aan de orde. Ook heeft de GMR tweemaal per jaar een overleg/ vergadering met het SKOR bestuur. De Sterrenwacht heeft een leerkracht en een ouder van de MR afgevaardigd naar de GMR. Voor u als ouder blijft de ouderraad en de MR een mogelijk aanspreekpunt.
23
23
Medicijnprotocol
O
Leraren op school worden regelmatig geconfronteerd met leerlingen die klagen over pijn die meestal met eenvoudige middelen te verhelpen is, zoals hoofdpijn, buikpijn, oorpijn of pijn ten gevolge van een insectenbeet. Ook krijgt de schoolleiding soms het verzoek van ouder(s)/verzorger(s) om hun kinderen de door een arts voorgeschreven medicijnen toe te dienen. Een enkele keer wordt werkelijk medisch handelen van leraren gevraagd zoals het toedienen van een zetpil of het geven van een injectie. De schoolleiding aanvaardt met het verrichten van dergelijke handelingen een aantal verantwoordelijkheden. Leraren begeven zich dan op een terrein waarvoor zij niet gekwalificeerd zijn. Met het oog op de gezondheid van kinderen is het van groot belang dat zij in dergelijke situaties zorgvuldig handelen. Zij moeten daarbij over de vereiste bekwaamheid beschikken. Leraren en schoolleiding moeten zich realiseren dat wanneer zij fouten maken of zich vergissen zij voor deze handelingen aansprakelijk gesteld kunnen worden. In dit protocol geven wij aan waar onze grenzen liggen, en welke afspraken wij hanteren ten aanzien van medicijnverstrekking. N Nieuwsbrief
Overblijven In De Sterrenwacht blijven alle kinderen over. Om 11.45 uur lunchen de kinderen in hun stamgroep. Daarna gaan zij onder begeleiding van overblijfouders naar buiten. Bij voldoende overblijfouders is er ook een binnenoverblijf. Kinderen kiezen dan zelf of ze het half uur binnen of buiten blijven. Terwijl de kinderen pauze hebben, hebben de leerkrachten lunchpauze. Om 12.30 uur gaat iedereen weer terug naar de stamgroep. Bij inschrijving op onze school ondertekenen de ouders ook een formulier voor de overblijf, het zogenaamde aanmeldingsformulier tussenschoolse opvang. Kinderen nemen voor de kleine pauze en de middagpauze zelf brood, fruit en iets te drinken mee. Om goed te kunnen presteren is het van belang dat de kinderen een goede en gezonde lunch hebben. Het prettig en kwalitatief goed regelen van de lunchpauze kost natuurlijk geld. Wij proberen de kosten zo laag mogelijk te houden. Voor het schooljaar 20132014 is het bedrag vastgesteld op € 58,50 per kind voor het hele schooljaar. Van dit geld worden de overblijfmedewerkers betaald en kan er speelmateriaal voor tijdens de overblijf worden aangeschaft. Een deel van dit geld gaat naar de schoonmaakmiddelen om de wc’s een keer extra per dag schoon te maken. Ook gaat een deel van dit bedrag naar de zeep en handdoeken op de wc’s en in de klassen.
Om de week op donderdag ontvangt u van ons via de mail het Sterrennieuws. Dit is de nieuwsbrief van onze school. Hierin vindt u allerhande informatie voor de komende twee weken en leuke gebeurtenissen van de afgelopen week. De informatie van het Sterrennieuws vindt u ook op de website. U kunt zich daar aanmelden voor het Sterrennieuws.
Ouderbijdrage Wij vragen van u een activiteitenbijdrage die is bestemd voor het uitvoeren van verschillende activiteiten voor de kinderen. U moet hierbij denken aan het Sinterklaas, Paas- en kerstfeest, sportdag, schoolreis en andere extraatjes. De activiteitenbijdrage wordt geïnd door de ouderraad. Het bedrag voor het schooljaar 2013-2014 bedraagt € 50,00 per kind. 24
24
U ontvangt een brief over het hoe en wanneer betalen van deze bijdrage. De bijdrage is vrijwillig, maar u begrijpt dat bovenstaande activiteiten niet bekostigd kunnen worden zonder dit geld. Voor deelname aan de door de ouderraad georganiseerde activiteiten, moet eerst de bijdrage betaald zijn. Als uw kind later in het jaar op school komt, bedraagt de activiteitenbijdrage een evenredig deel.
Voor deze kinderen wordt een aangepast programma verzorgd. Omdat er elk jaar ouders aftreden uit de ouderraad i.v.m. het feit dat hun kind van school gaat, is er elk jaar plaats voor nieuwe enthousiaste ouders. Is dit iets voor u dan kunt u een van de leden van de ouderraad aanspreken of bellen voor meer informatie.
Ouderraad Als u uw kind op onze school inschrijft wordt u automatisch lid van de oudervereniging “De Sterrenwacht”, tenzij u binnen 14 dagen schriftelijk aangeeft dat u dit niet wilt. Het bestuur van de vereniging wordt gevormd door de ouderraad. Deze ouderraad bestaat uit maximaal 11 ouders die ongeveer 6 maal per jaar bij elkaar komen. Er wordt dan gesproken met een vertegenwoordiging van het schoolteam over allerlei zaken die te maken hebben met schoolreisje, sportdag, feestdagen enz. De daadwerkelijke organisatie hiervan gebeurt in commissies. Hierin zitten 2 ouderraadsleden, 2 leerkrachten en enkele hulpouders. Eenmaal per jaar houdt de ouderraad een bijeenkomst voor alle ouders die lid zijn van de oudervereniging. Het jaarverslag wordt dan gepresenteerd. Tevens wordt op deze bijeenkomst de hoogte vastgesteld van de financiële ouderbijdrage die aan de ouders gevraagd wordt. Dit om de zaken die georganiseerd moeten worden te kunnen bekostigen. Deze bijdrage is vrijwillig. Daar staat tegenover dat kinderen van ouders die niet wensen mee te betalen, zullen worden uitgesloten van deelname aan de activiteiten, zoals schoolreis, Sinterklaas, kamp etc.
Pesten
P
De Sterrenwacht wil graag een pestvrije school zijn. Wij besteden daarom veel tijd en aandacht aan dit onderwerp. Daar waar nodig is en wanneer we er van op de hoogte zijn, spreken wij de kinderen er ook direct op aan. Piramideproject In de onderbouwgroepen wordt gewerkt met de methode Piramide. Sommige onderbouwers komen van een peuterspeelzaal waar ook deze methode gehanteerd wordt. Onderwijs sluit op deze manier goed op elkaar aan. Voor kinderen die nog niet met het Piramideproject gewerkt hebben is het geen probleem om aan te sluiten. Piramide werkt volgens themaonderwijs. Deze thema´s sluiten aan bij de thema´s die door de hele school lopen. Protocol schorsen en verwijderen van leerlingen. Bestuursbreed is er een protocol voor het schorsen en verwijderen van leerlingen. Dit protocol vindt u in bijlage 1.
Q/R/S Roken Wij verzoeken alle ouders buiten het schoolplein te roken. 25
25
Schoolarts en het Centrum voor Jeugd en Gezin Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is dé plek waar u terecht kunt voor vragen over opvoeden, opgroeien, verzorging en gezondheid. En voor advies, ondersteuning en hulp op maat. Het CJG is er voor ouders/ verzorgers, kinderen en jongeren. Jeugdarts, jeugdverpleegkundigen,assistenten en een pedagoog zorgen er samen met de ouders voor dat kinderen veilig en gezond kunnen opgroeien. Binnen het CJG wordt er samengewerkt met het school maatschappelijk werk. Via de intern begeleider kunt u in contact komen met het schoolmaatschappelijk werk. Bezoek aan het CJG In groep 2 wordt ieder kind op het CJG uitgenodigd voor het preventief gezondheidsonderzoek. Naast controle van de groei, ogen en oren bespreken de assistente en de jeugdarts de ontwikkeling en de gezondheid van uw kind. In groep 7 wordt ieder kind uitgenodigd op het CJG voor een preventief onderzoek bij de jeugdverpleegkundige, hierbij zal de groei, houding en de ontwikkeling besproken worden. Ook zal er aandacht zijn voor eetgewoonte, vriendjes en hobby’s etc. In het jaar dat kinderen negen worden, krijgen zij een herhaling van de vaccinaties DTP en BMR. Bovendien krijgen meisjes in het jaar dat ze 12 jaar zijn een oproep van het CJG om zich te laten vaccineren tegen baarmoederhalskanker. Deze HPV-vaccinatie wordt drie keer gegeven. De inenting is gratis, maar niet verplicht.
U kunt met uw kind altijd bij de jeugdverpleegkundige of -arts terecht voor vragen over gezondheid, opvoeden en opgroeien. Ze geven tips en adviezen en doen zo nodig onderzoek of verwijzen door naar een specialist. Gesprekken met de jeugdverpleegkundige of -arts zijn vertrouwelijk. De jeugdarts en/of jeugdverpleegkundige neemt deel aan de overleggen van het Zorgadviesteam op school, waarin zorgen over de ontwikkeling van de jongere besproken worden. Dit is in overleg met de ouders. Het CJG wil met haar diensten beter aansluiten op de vraag van ouders en jongeren. Komende jaren zal hierdoor een verandering plaatsvinden in contactmomenten en wijze waarop deze worden aangeboden. Contact Jeugdverpleegkundige Carolien Bloothoofd is op woensdagochtend, een keer in de twee weken, aanwezig op school, dan heeft zij inloopspreekuur, van 8.15 uur tot 9.00 uur. U kunt de jeugdarts en/of jeugdverpleegkundige bereiken via het CJG. Centrum voor Jeugd en Gezin Vliet 2, 3224 HE Hellevoetsluis 010-4444663 www.cjgrijnmond.nl/
[email protected] Schoolmaatschappelijk werkster Onze schoolmaatschappelijk werkster is Ditte Nieuwenhuijse. Zij heeft spreekuur op dinsdag van 8.15 tot 11.00 uur. Zij werkt voor Careyn en ondersteunt kinderen, ouders en leerkrachten waar nodig, als er problemen zijn op school en/ of thuis. De gespreksruimte voor schoolmaatschappelijk werk bevindt zich bij de onderbouwgroepen.
26
26
Schoolmelk
Schoolreis
In samenwerking met Campina is er voor kinderen die dat willen gelegenheid om schoolmelk te drinken. U kunt uw kind aanmelden via de site www.campinaopschool.nl Er kan gekozen worden voor halfvolle melk of optimel.
De kinderen van de onderbouw en de bovenbouw gaan elk jaar op schoolreis, mits de ouderbijdrage betaald is. De ouders en leerkrachten die in de schoolreiscommissie zitten organiseren dit.
Schooltijden
Sociale vaardigheden
Groep 1 t/m 4 : Maandag 8.30 - 14.45 Dinsdag 8.30 - 14.45 Woensdag 8.30 - 12.30 Donderdag 8.30 - 14.45 Vrijdag 8.30 - 12.00 Inloop elke dag vanaf 8.20 tot 8.30 uur
uur uur uur uur uur
Groep 5 t/m 8: Maandag 8.30 - 14.45 uur Dinsdag 8.30 - 14.45 uur Woensdag 8.30 - 12.30 uur Donderdag 8.30 - 14.45 uur Vrijdag 8.30 - 14.45 uur Inloop elke dag vanaf 8.20 tot 8.30 uur. Om 8.30 uur starten de activiteiten in de stamgroepen.
Om structureel aandacht te besteden aan de sociale vaardigheden maken wij gebruik van de methode Leefstijl, Grip op de Groep en de schoolregels. Deze manier van werken spreekt de kinderen heel direct en ook op een leuke manier aan. De kinderen leren manieren om met een bepaalde situatie anders om te gaan. Samen met de kinderen wordt gekeken hoe je anders in deze situatie zou kunnen reageren. Een van de resultaten van deze activiteiten tot nu toe zijn de schoolregels. Schoolregels waar iedereen elkaar op aan kan spreken.
Wij vinden het plezierig als u om 14.45 uur op het schoolplein op uw kind wacht. Wij komen dan met alle kinderen naar buiten. De onderbouwkinderen worden opgehaald op het onderbouwplein, de midden- en bovenbouwkinderen op het bovenbouwplein.
Wees vriendelijk en duidelijk naar elkaar. Heb lef, durf aardig te zijn! Ik voel me……..en jij ??? Stop = Stoppen! Plannetjes maken, samen denken en samen doen. Vraag altijd eerst ! Zorg goed voor elkaars spullen. 27
27
Speelgoed en andere waardevolle spullen De kinderen mogen in principe geen speelgoed meebrengen. Wanneer het toch mee komt gaat het op school in de bewaardoos, zodat het aan het eind van de dag weer mee naar huis kan. Op deze manier willen wij voorkomen dat het speelgoed (deels) kwijtraakt of kapot gaat. Zo nu en dan zijn er speelgoedmiddagen, dan mag er wel speelgoed mee naar school. Voorwerpen die bij het lopende thema passen, zijn van harte welkom! Waardevolle spullen zijn niet welkom op school. Wij hanteren deze regel om te voorkomen dat er spullen kwijtraken of kapot gaan. Kinderen mogen geen mp3-spelers, spelletjescomputers e.d. mee naar school nemen. Ook mobiele telefoons zijn niet toegestaan. Heeft uw kind om wat voor reden dan ook een mobiele telefoon nodig, dan moet deze uitgezet worden en voor schooltijd bij de leerkracht ingeleverd worden en wordt na schooltijd terug gegeven. De school is niet verantwoordelijk voor verlies of beschadiging van meegebrachte spullen!
Sponsoring De school gaat terughoudend om met sponsoring. Hierbij hanteren wij de volgende uitgangspunten: * sponsoring moet verenigbaar zijn met de onderwijskundige en pedagogische taak en doelstelling van de school * sponsoring moet in overeenstemming zijn met de goede smaak en fatsoen * sponsoring mag niet de inhoud of de continuïteit van het onderwijs beïnvloeden * het primaire onderwijsproces mag niet afhankelijk zijn van sponsorgelden. Bestuursbreed is er een sponsorbeleid opgesteld. Dit is terug te vinden in bijlage 2. Sportdag Wij streven ernaar jaarlijks voor alle leerlingen een sportactiviteit te organiseren. Naast deze sportactiviteit kunnen kinderen meedoen aan sporttoernooien die door plaatselijke sportverenigingen worden georganiseerd. Meestal kiezen we per jaar een sporttoernooi uit.
28
28
Studiedagen
T
Aan het begin van het schooljaar zijn deze dagen nog niet allemaal bekend. Zodra er een datum van een nieuwe studiedag bekend is, kunt u dat lezen in het Sterrennieuws. Op deze dagen houden leerkrachten zich gezamenlijk bezig met de ontwikkeling van het onderwijsconcept op onze school. Het zijn trainingsdagen om het onderwijs voortdurend te verbeteren. Behalve hard werken aan de schoolontwikkeling, biedt de studiedag het team ook de gelegenheid om sociale activiteiten met elkaar te ondernemen. Op een studiedag is altijd het gehele team aanwezig. Naast de studiedagen krijgen teamleden ook ‘coaching on the job’. Dit betekent dat zij op de werkvloer feedback krijgen van deskundigen die regelmatig met hen meelopen. Op de dagen dat leerkrachten gecoacht worden, gaan de kinderen gewoon naar school
Trakteren Kinderen vieren hun verjaardag in hun stamgroep en mogen natuurlijk trakteren. Er zijn erg veel leuke, mooie, lekkere en creatieve traktaties te verzinnen. We laten de keuze van de traktatie aan u over en rekenen erop dat u daarbij denkt aan de gezondheid van de kinderen.
U/V Vakanties schooljaar 2013-2014 Herfstvakantie
21-10-13 t/m 25-10-13
Kerstvakantie
23-12-13 t/m 03-01-14
Voorjaarsvakantie
17-02-14 t/m 21-02-14
Pasen Meivakantie Hemelvaart
18-04-14 t/m 21-04-14 28-04-14 t/m 09-05-14 29-05-14
2e Pinksterdag Zomervakantie Studiedagen
09-06-14 21-07-14 t/m 29-08-14 06-11-13 09-04-14
Op 06-11 en 09-04 zijn alle kinderen vrij. *Op 06-12 en 20-12 zijn alleen de kinderen van groep 1 t/m 3 vrij 29
29
Verkeersveiligheid
Voor- en Na Schoolse opvang
Samen met u proberen wij de verkeerssituatie rondom de school zo veilig mogelijk te maken. Komt u met de auto, rij en parkeer deze danzodanig dat dit geen gevaar oplevert voor de kinderen. Wij verzoeken u daarnaast om fietsen te stallen op de daarvoor bestemde plek.
Alle basisscholen dragen zorg voor het aanbieden van voor- en naschoolse opvang. Onze school heeft een nauwe samenwerking met “De Kinderkoepel”. Zij zijn met hun BSO groep gevestigd in ons schoolgebouw. Mocht u hiervan gebruik willen maken, dient u zelf contact op te nemen met De Kinderkoepel:
Verlofaanvragen Extra vrije dagen buiten de schoolvakanties zijn in principe niet mogelijk. Er kunnen echter bepaalde situaties ontstaan waardoor men van deze algemene regel mag afwijken. Deze richtlijnen staan op de achterkant van het aanvraagformulier. Alle aanvragen dienen bij de directie te worden ingediend. U ontvangt dan een verlofformulier, dat door de directie ondertekend moet worden. De schoolleiding kan op deze manier alle aanvragen aan het schoolbestuur en de inspectie overleggen. Indien u voor een langere periode vrij wenst te vragen, zult u worden doorverwezen naar de leerplichtambtenaar. Deze verlofaanvragen kunt u bij de directie verkrijgen.
0181-325049
[email protected]
Z Zwemmen De gemeente Hellevoetsluis subsidieert voor iedere leerling één jaar zwemles. Dit betekent dat kinderen die in groep 4 zitten op maandag, 1 maal per 2 weken, naar zwemles gaan. We gaan met de bus naar het zwembad onder begeleiding van een leerkracht.
Verzekering Alle kinderen die bij ons op school staan ingeschreven, zijn onder schooltijd via ons bestuur verzekerd. De school kan over het algemeen niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele schade aan eigendommen van kinderen. Denkt u bijvoorbeeld aan verfvlekken in kleding of beschadiging van fietsen. Natuurlijk doen we ons best om ongelukjes te voorkomen.
30
30
Namen, adressen en telefoonnummers. De school: RKBS De Sterrenwacht Branding 47-49 3224 GA Hellevoetsluis tel: 318550 Email :
[email protected] Website: www.rkbsdesterrenwacht.nl Ouderraad : Medezeggenschapsraad:
[email protected] [email protected]
Het SKOR bestuur Stichting Katholiek Onderwijs Riviersteden Postbus 297 3140 AG Maassluis
[email protected]
Wij zijn de Sterren van de Sterrenwacht
31
31
Inspecteur van het basisonderwijs Inspectiekantoor Breda 076 5202302 Postbus 7447 4800 GK Breda
Nijverheidssingel 317
Centrum voor Jeugd en Gezin U kunt de jeugdarts en/of jeugdverpleegkundige bereiken via het CJG. Vliet 2, 3224 HE Hellevoetsluis 010-4444663 www.cjgrijnmond.nl/
[email protected]
Maatschappelijk werk Careyn Vliet 2 3224 HE Hellevoetsluis 088-1239988
R.K. Kerk R.K.Kerk H. Antonius van Padua Opzoomerlaan 110 3221 AP Hellevoetsluis 0181-312574
Klachtenregeling Vertrouwenspersonen voor de ouders/leerlingen: Mevr. Ina van Elderen.
[email protected] Tel.: 010-4444600 Regionale algemene klachtencommissie voor het katholiek onderwijs Mw. L.H.Boersma 070-3568688
32
32
De medezeggenschapsraad van RKBS de Sterrenwacht heeft haar instemming verleend aan de schoolgids 2013-2014.
33
33
Bijlage 1: Protocol schorsen en verwijderen leerlingen
Dit protocol treedt in werking als er sprake is van ernstig ongewenst gedrag door een leerling. Er worden 3 vormen van maatregelen genomen: - time-out - schorsing - verwijdering
Time-out Ernstig wangedrag leidt tot een time-out met onmiddellijke ingang. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: In geval van een time-out wordt de leerling voor de rest van de dag de toegang tot de school ontzegd. Een time-out wordt alleen gegeven indien dat noodzakelijk is voor de handhaving van de orde of ter voorkoming van onveilige situaties. In andere gevallen kan een schorsing worden toegepast. Tenzij redelijke gronden zich daartegen verzetten worden de ouders/ verzorgers onmiddellijk van het incident en de time-out gemotiveerd op de hoogte gebracht (zie noot 1). De time-out maatregel kan eenmaal worden verlengd met 1 dag. Daarna kan de leerling worden geschorst voor maximaal 1 week. Indien aansluitend aan de verlenging van de time-out met één dag een aansluitende schorsing plaatsvindt treedt de schorsingsparagraaf van het protocol in werking. In beide gevallen dient de school vooraf of – indien dat niet mogelijk is – zo spoedig mogelijk na het effectueren van de maatregel contact op te nemen met de ouders. De ouders/verzorgers worden op school uitgenodigd voor een gesprek. Hierbij is een lid van de directie en kan de groepsleerkracht bij aanwezig zijn. Van het incident en het gesprek met de ouders wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt door de ouders voor gezien getekend en in het leerlingendossier opgeslagen. (zie noot 2) De time-out maatregel kan alleen worden toegepast na goedkeuring door de directie van de school. Na overleg met de groepsleerkracht, zal de directeur van de school formeel het besluit tot het geven van een time-out nemen. De time-out maatregel wordt na toepassing schriftelijk gemeld aan het bevoegd gezag.
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 1/6 versie 01.09.07 34
34
Schorsing Schorsing van een leerling vindt plaats bij ernstig wangedrag van een leerling. De schorsing kan aansluitend op een time-out plaatsvinden indien het wangedrag daartoe aanleiding geeft. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: Het bevoegd gezag van de school wordt voorafgaand aan de schorsing in kennis gesteld van deze maatregel en om goedkeuring gevraagd. Gedurende de schorsing wordt de leerling de toegang tot de school ontzegd. Voor zover mogelijk worden er maatregelen getroffen waardoor de voortgang van het leerproces van de leerling gewaarborgd kan worden (zie noot 3). De schorsing bedraagt maximaal 3 weken en kan hooguit 2 maal worden verlengd (zie noot 4). De betrokken ouders/verzorgers worden voorafgaand aan de schorsing door de directie uitgenodigd voor een gesprek betreffende de maatregel. Hierbij dienen nadrukkelijk oplossingsmogelijkheden te worden verkend, waarbij de mogelijkheden en de onmogelijkheden van de opvang van de leerling op de school aan de orde komen. Van de schorsing en het gesprek met de ouders wordt een verslag gemaakt. Dit verslag wordt door de ouders/verzorgers voor gezien getekend en in het leerlingendossier opgeslagen. Het schorsingsbesluit dient schriftelijk aan de ouders te worden medegedeeld, onder vermelding van reden, aanvang, tijdsduur en eventuele andere genomen maatregelen. Het met redenen omkleedde schorsingsbesluit wordt ter kennisgeving verstuurd aan: • het bevoegd gezag; • de ambtenaar leerplichtzaken; • de inspectie van het onderwijs. Ouders kunnen bezwaar aantekenen bij het bevoegd gezag van de school. Het bevoegd gezag beslist uiterlijk binnen 14 dagen op het beroep.
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 2/6 versie 01.09.07 35
35
Verwijdering Verwijdering van een leerling vindt plaats bij herhaald ernstig wangedrag van een leerling of bij een enkel incident waarbij sprake is van zeer ernstig wangedrag van de leerling dat aanleiding geeft tot verwijdering. Aan verwijdering kan een schorsing of time-out vooraf gaan. De wettelijke regeling is hierbij van toepassing. Hierbij gelden de volgende voorwaarden: Verwijdering van een leerling van school is een beslissing van het bevoegd gezag. Voordat men een beslissing neemt, dient het bevoegd gezag de betrokken leerkracht en de directie te horen. Hiervan wordt een verslag gemaakt wat aan de ouders ter kennis worden gesteld en door de ouders voor gezien wordt getekend. Het met redenen omkleedde verwijderingbesluit dient terstond gemeld te worden aan: de ambtenaar leerplichtzaken; de inspectie onderwijs. Het bevoegd gezag informeert de ouders schriftelijk en met redenen over het besluit tot verwijdering, waarbij de ouders gewezen wordt op de mogelijkheid van het indienen van een bezwaarschrift. In het gemotiveerde schriftelijke verwijderingbesluit wordt ouders/ verzorgers gewezen op de mogelijkheid om binnen zes weken schriftelijk bezwaar te maken tegen het verwijderingbesluit. Het bevoegd gezag is verplicht de ouders te horen over het bezwaarschrift. Het bevoegd gezag neemt een uiteindelijke beslissing binnen vier weken na ontvangst van het bezwaarschrift. Een besluit tot verwijdering is pas mogelijk nadat een andere basisschool of een andere school voor speciaal onderwijs is gevonden om de leerling op te nemen of dat aantoonbaar is dat het bevoegd gezag, gedurende acht weken, er alles aan heeft gedaan om de leerling elders geplaatst te krijgen.
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 3/6 versie 01.09.07
36
36
Bijlage: Model verslagformulier Noot Als veiligheid voorop staat, en dat zal regelmatig het geval zijn, moet de time-out 1: niet afhankelijk gesteld worden van het contact met ouders. Dit heeft tot gevolg dat indien de ouders/verzorgers niet direct te bereiken zijn, de leerling uit de klas verwijderd en elders op school opgevangen wordt, totdat de leerling aan diens ouders/verzorgers kan worden overgedragen. Noot De time-out is geen officieel instrument, maar kan niettemin bruikbaar zijn bij 2: onveilige situaties of bij het herstellen van de rust binnen de school: het is principieel geen strafmaatregel maar een ordemaatregel in het belang van de school; daarom geen aantekening van de time-out maar van het incident in het dossier van de leerling. Noot Schorsing mag niet betekenen dat het doen van toetsen (denk aan citoentree of 3: eindtoetsen) wordt belemmerd. Dit vraagt passende maatregelen, bijvoorbeeld het wel tot de school toelaten voor het doen van deze toets. Daarnaast kan het beschikbaar stellen van (thuis)studiemateriaal tot de mogelijkheden behoren. Noot Wezenlijk is dat de schorsing aan een maximum termijn gebonden is; zij mag geen 4: verkapte verwijdering worden; de termijn is zo gekozen dat in het ernstigste geval de school voldoende tijd ter beschikking heeft om een eventuele verwijderingbeslissing op zorgvuldige wijze voor te bereiden.
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 4/6 versie 01.09.07 37
37
VERSLAG INZAKE TIME-OUT, SCHORSING EN OF VERWIJDERING VAN LEERLINGEN Naam leerling: …………………………………………………………………………….. Geboortedatum: …………………………………………………………………………….. Naam leerkracht: …………………………………………………………………………….. Datum incident: …………………………………………………………………………….. Het betreft ongewenst gedrag tijdens o lesuren o vrije situatie o plein o elders Het betreft ongewenst gedrag ten aanzien van o leerkracht o medeleerlingen o anderen te weten ………………………………………………………. Korte omschrijving van het incident: ……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………… Ouders/verzorgers op de hoogte gesteld d.m.v. o huisbezoek o telefonisch contact Datum en tijd: ……….---……….---………. ………:………. Gesproken met: ………………………………………………
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 5/6 versie 01.09.07
38
38
De volgende maatregel is genomen: o time-out o schorsing o in gang zetten van een procedure tot verwijdering
Datum gesprek ouders/verzorgers en de school: ……….---……….---………. (zie verder verslag van het gesprek) Afspraken tussen ouders/verzorgers en de school: ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………….............................................................…………………….. …….
Protocol schorsen en verwijderen leerlingen 6/6 versie 01.09.07
39
39
Bijlage 2. Sponsorbeleid
Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die een sponsor verstrekt aan de school waarvan de sponsor een tegenprestatie verlangt. Ten aanzien van sponsoring maken wij gebruik van het convenant van het ministerie van OC&W, de diverse onderwijsorganisaties en besturenbonden. Bij sponsoringactiviteiten wordt gedacht aan: > huisvesting: aanpassing of uitbreiding van het schoolgebouw > meubilair: het beschikbaar stellen van schoolmeubilair > ICT: het beschikbaar stellen van computers of het inrichten van een computerlokaal > overblijven: het beschikbaar stellen van levensmiddelen > projecten: het beschikbaar stellen van materiaal ten behoeve van onderwijskundige projecten > excursies: het financieren van educatieve reisjes voor groepen leerlingen > materialen: het beschikbaar stellen van duurzame artikelen (bijv. geluidsinstallatie) > buitenschoolse zaken: sporttoernooien, schoolkamp, naschoolse activiteiten. Onze scholen gaan terughoudend om met sponsoring. Hierbij hanteren wij de volgende uitgangspunten: sponsoring moet verenigbaar zijn met de onderwijskundige en pedagogische taak en doelstelling van de school sponsoring moet in overeenstemming zijn met de goede smaak en fatsoen sponsoring mag niet de inhoud of de continuïteit van het onderwijs beïnvloeden het primaire onderwijsproces mag niet afhankelijk zijn van sponsorgelden. Partijen spannen zich er voor in dat de scholen die gebruik maken van sponsoring ervoor zorgen dat alle betrokkenen bij de school voldoende geïnformeerd worden over de beslissingen aangaande sponsoring. De scholen maken de door hen verkregen sponsormiddelen en donaties gescheiden zichtbaar in een boekhouding, die voor alle betrokkenen bij de school en voor het bestuur goed toegankelijk dienen te zijn. Zowel bij sponsoring als bij donaties wat een bedrag te boven gaat aan € 450,wordt de bedragen afschrijvingen in de begroting opgenomen.
40
40
Bijlage 3. Beleid omtrent leerlingen met een leerling-gebonden financiering. Op De Sterrenwacht worden bij de aanmelding van: • Een leerling met een positieve beschikking van een Commissie voor Indicatiestelling (een leerling met leerling gebonden financiering - LGF); • Een leerling met een positieve beschikking van de Permanente Commissie Leerlingenzorg van het samenwerkingsverband WSNS; Een leerling die wordt teruggeplaatst van een speciale school een aantal onderwijskundige vragen van het kind doorgenomen die het schoolteam kunnen helpen in de besluitvorming een kind al dan niet te plaatsen. Aan de hand van deze vragen wordt namelijk bezien of de school in staat is de onderwijskundige antwoorden te bieden. Centraal in die beantwoording staat het belang van het kind en de mogelijkheden van de school om het ontwikkelingsproces van het kind te ondersteunen. De school zal bij de beantwoording gebruik maken van de ondersteuning van bijvoorbeeld de ambulante begeleiding vanuit het REC (Regionaal Expertise Centrum) en/of van de mogelijkheden die vanuit het samenwerkingsverband worden geboden. Bij het besluit tot toelating of weigering zal er sprake zijn van een teambesluit. We gaan er immers in beginsel van uit dat bij toelating de leerling de gehele basisschoolperiode op onze school welkom zal zijn. De Sterrenwacht heeft als taak voor ieder kind adequaat onderwijs te realiseren. Daaronder wordt verstaan een voor het kind passend onderwijsaanbod, zowel in pedagogisch als didactisch opzicht, dus zoveel mogelijk afgestemd op wat het kind nodig heeft. Passend onderwijs, rekening houdend met wat wenselijk en haalbaar is voor het kind. Daarbij komen vragen aan de orde als: • Wat heeft het kind precies nodig; • Welke kennis heeft het al; • Welke knelpunten moeten worden opgelost; • Welke grenzen zijn er voor ons in de opvang van kinderen met betrekking tot > rust en veiligheid; >verhouding verzorging/behandeling en onderwijs; > de opname capaciteit; > de kennis en vaardigheid van de leerkrachten; > materiële aspecten en aspecten m.b.t. het gebouw Kan de zorg voor de medeleerlingen in de groep waarin een leerling met indicatiestelling geplaatst wordt, voldoende gewaarborgd worden. Alvorens de school overgaat tot de toelating van een leerling zoals boven vermeld, dient een zorgvuldige afweging plaats te vinden. Een plaatsing van een dergelijke leerling op De Sterrenwacht mag de ontwikkeling van het kind niet schaden. Hoewel onze school het als haar taak ziet in voldoende mate tegemoet te komen aan de ontwikkelingsbehoefte van de leerling, zullen sommige kinderen beter op hun plaats zijn in het SBO (speciaal basisonderwijs) of SO (speciaal onderwijs) . 41
41
Het volgende stappenplan wordt gehanteerd:
• • •
• • •
•
• • •
Een gesprek van de directeur met de ouder/verzorger en het opvragen van informatie bij het REC; De directeur maakt de afspraak met de SO school, dat wanneer de leerling niet op zijn plaats blijkt te zitten op de huidige school, de leerling zonder wachtlijst terug kan naar de oude school. De directeur bespreekt met het zorgteam van de school de verzamelde informatie en aan de hand van de onderwijskundige vragen worden de mogelijkheden van de school voor dit kind besproken, eventueel in samenwerking met het REC; De directeur en een van de leden van het zorgteam bespreken met de ouders/ verzorgers de stand van zaken, de voor- en nadelen en de knelpunten. Wellicht is verder onderzoek nodig. De directeur en het zorgteam bespreken de mogelijke toelating met de leerkrachten. De directeur neemt een formeel besluit. Dit besluit kan inhouden: > verder onderzoek, observatie; > wel plaatsen; > niet plaatsen. Indien er sprake is van verder onderzoek wordt aanvullende informatie opgevraagd, vindt overleg plaats met ouders/verzorgers en het REC. Indien wordt overgegaan tot plaatsing volgt een gesprek met ouders en worden in overleg met ouders en het REC afspraken gemaakt m.b.t. het opstellen van een handelingsplan (zie document schoolbeleid LGF). Indien er niet geplaatst wordt, ontvangen de ouders/verzorgers de motivering van dit besluit op schrift en wordt met hen gezocht naar alternatieven. Bij aanname zullen - indien wenselijk - de ouders van de overige leerlingen van de groep waarin het kind geplaatst is, geïnformeerd worden. Regelmatige evaluatie van de voortgang waarin tevens wordt afgewogen of de school in staat blijft de onderwijskundige antwoorden te bieden die voor een goede begeleiding van het kind noodzakelijk zijn. Indien in de loop van de tijd blijkt, dat een kind beter op haar/zijn plaats is in het SBO of SO, dan zullen in overleg met directeur en intern begeleider, ouders/verzorgers en REC stappen in die richting ondernomen worden. De voortgang van de begeleiding van de leerling staat omschreven in het handelingsplan.
42
42