JAARVERSLAG HOGESCHOOL UTRECHT 2008
2008
INHOUDSOPGAVE
TEN GELEIDE
4
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
8
1_ STUDENTEN
16
2_ O NDERWIJS
30
3_ O NDERZOEK
46
4_ kennis ORGANISATIE
54
5_ F INANCIËN EN HUISVESTING
68
6_ G OOD GOVERNANCE
76
BIJLAGEN
82
personalia
84
onderwijs in 2008
86
GEGEVENS STUDIEVOORTGANG
88
RUIMTECAPACITEIT
91
TEN GELEIDE
De afgelopen jaren is Hogeschool Utrecht sterk gegroeid en telt nu bijna 37.000 bacheloren masterstudenten. Onze opleidingen bieden de studenten een flexibel onderwijsprogramma. De hogeschool kent een uitgebreid aanbod van profilerende minoren waar vele studenten gebruik van maken. De invoering van het nieuwe onderwijsjaarrooster en de standaardisering van de onderwijseenheden ondersteunen ons streven naar een flexibele hogeschool. Ruimte voor excellentie is een belangrijk thema binnen het hoger onderwijs en zeker ook bij ons. De HU scoort landelijk gezien gemiddeld in onderzoeken naar studenttevredenheid. De hogeschool heeft deze score met een aantal maatregelen gericht op de kwaliteit en de ondersteuning van het onderwijsproces willen verbeteren. De eerste resultaten zijn inmiddels zichtbaar. Wij blijven hierop inzetten. Met name de oriënterende en selecterende functie van de propedeuse moet worden versterkt. De intensivering van het onderwijs en de studieloopbaanbegeleiding zijn hierbij van cruciaal belang. Bij de ontwikkeling van ons praktijkgericht onderzoek zijn aansprekende resultaten geboekt. U leest hierover in hoofdstuk 3. De kenniscentra maakten in 2008 een forse groei door. In 2008 zijn 14 nieuwe lectoren geïnaugureerd. In de kenniscentra verrichten lectoren samen met docenten en studenten praktijkgericht onderzoek voor bedrijven en instellingen. Er is veel aandacht voor de inbreng van de kenniscentra bij de vormgeving van het onderwijs. Na twee succesvolle pilots bij de onderzoeksgroepen van de faculteiten Gezondheidszorg en Educatie hebben we in 2008 het protocol kwaliteitszorg onderzoek vastgesteld. In de structuurvisie Randstad 2040 is aan Utrecht de status van kennisstad verleend. De Universiteit Utrecht, het Utrechts Medisch Centrum en de Hogeschool Utrecht werken samen met de gemeente aan de profilering van Utrecht als kennisstad en aan de versterking van de kennis infrastructuur van de regio. De hogeschool onderkent de noodzaak om voortdurend te investeren in de ontwikkeling van ons personeel, dat de drager van onze instelling vormt. De HU heeft haar strategisch plan vertaald in nieuw personeelsbeleid. In 2008 is hier intensief over gesproken met medewerkers uit alle geledingen. Zes centrale thema’s bieden richting voor de ontwikkeling van de kennis organisatie de komende jaren. U leest erover in hoofdstuk 4.
7 - JAARVERSLAG HU 2008 - TEN GELEIDE
Het jaar 2008 is IN VELE OPZICHTEN een goed jaar geweest voor Hogeschool Utrecht. Er is hard gewerkt aan de uitvoering van ons strategisch plan Koers 2012. In dit jaarverslag vindt u een overzicht van de behaalde resultaten.
8 - JAARVERSLAG HU 2008 - TEN GELEIDE
en we zijn op weg naar een kennisorganisatie. In Europees perspectief ontwikkelen we ons van een Institution of Professional Education naar een University of Applied Sciences. Medewerkers en studenten hebben daaraan dit jaar bijzondere bijdragen geleverd. Trots presenteren wij dan ook dit jaarverslag aan allen die zich betrokken voelen bij onze hogeschool.
Het College van Bestuur: mevr. drs. Geri Bonhof (voorzitter) Jan Bogerd MBA prof. mr. Huib de Jong V.l.n.r.: Huib de Jong, Geri Bonhof, Jan Bogerd en Frits Gronsveld.
De hogeschool heeft zich ten doel gesteld om meer menskracht in te zetten voor haar primaire proces. Daartoe is ingezet op het efficiënter en effectiever organiseren van de ondersteunende dienstverlening. Dit proces is in volle gang en zal ook in 2009 nog veel aandacht vragen. De uitwerking in 2008 van de eindrapportage ‘Onderzoek Overhead HU’ heeft geleid tot het bevriezen van de formatie voor onderwijsondersteunend personeel. Investeringen in de kwaliteit van al het personeel gaan onverminderd voort. Wij sluiten het financiële jaar af met een negatief saldo van 3,5 miljoen euro. Weliswaar minder negatief dan begroot, maar ook voor 2009 is een negatief exploitatiesaldo begroot. In 2010 is voorzien in een sluitende begroting. De investeringen in de huisvesting zijn de afgelopen jaren hoog geweest. In 2008 is het nieuwe gebouw van de Faculteit Educatie aan de Padualaan opgeleverd. We hebben de nieuwe klinieken van de Faculteit Gezondheidszorg in gebruik genomen en de Faculteit Natuur & Techniek heeft de vernieuwde en gerenoveerde locatie Oudenoord 700 geopend. In 2009 is een tussentijdse evaluatie van Koers 2012 voorzien. In de zogenaamde midterm review maken we de balans op. Waar staan we, wat doen we goed en waar moeten we meer aandacht aan besteden? Kunnen we alle ambities met de beschikbare middelen realiseren? Moeten we misschien onze ambities bijstellen en zo ja, welke? Hierover zullen we op basis van een tussentijdse evaluatie de dialoog met medewerkers en studenten aangaan, zoals we dat ook gedaan hebben bij het tot stand komen van Koers 2012.
9 - JAARVERSLAG HU 2008 - TEN GELEIDE
Hogeschool Utrecht maakt een geweldige transformatie door. We waren een onderwijsinstituut
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
In 2008 heeft de raad van toezicht (RvT) bijzondere aandacht gehad voor de opvolging van de heer drs. F.C. Gronsveld, lid van het college van bestuur (CvB). Frits Gronsveld heeft in het voorjaar van 2008 aangegeven zijn carrière in de adviessector te willen voortzetten. In september 2008 heeft de hogeschool afscheid van hem genomen. Er is brede waardering voor zijn inzet en de resultaten die hij tot stand heeft gebracht. De raad van toezicht is er trots op dat na een intensief wervings- en selectieproces een interne kandidaat, de heer J. Bogerd MBA, directeur van de Faculteit Economie & Management, als opvolger kon worden benoemd. Jan Bogerd is met ingang van 1 januari 2009 tot het CvB toegetreden. De RvT wijzigde niet van samenstelling. Informatie over de functies van de raadsleden en de remuneratie is in het hoofdstuk good governance van dit jaarverslag en op www.hu.nl opgenomen.
De raad in 2008 De RvT is in 2008 vier keer bijeen geweest. De vergaderingen werden bijgewoond door het CvB. Op de agenda stonden onder andere: • het opleidingenaanbod van de HU • student- en medewerkerstevredenheidsonderzoek • het onderzoeksbeleid en kennisvalorisatie • het huisvestingsbeleid • de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag • de samenwerking met de strategische partners, in het bijzonder de samenwerking met de UU en met regionale bedrijven, instellingen en organisaties • het onderzoek naar een ontslagvergoeding door de Nationale ombudsman • de ontwikkelingen in het dossier Rekenschap • de invulling van de vacature in het CvB • het remuneratiebeleid van de RvT • de kwaliteit van de governance van de hogeschool Buiten aanwezigheid van het CvB sprak de RvT over het functioneren van de raad en de beoordeling van het CvB. Een delegatie van de RvT heeft enkele keren gesproken met de CMR. De RvT, het CvB en de CMR hebben in een round table-bijeenkomst een vruchtbare gedachtewisseling gehad over een aantal belangwekkende onderwerpen: de prestatieagenda van OCW, studenttevredenheid en internationalisering.
11 - JAARVERSLAG HU 2008 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
De HU is kleurrijk en markant. Dit komt tot uiting in het nieuwe gebouw van de Faculteit Educatie aan de ingang van De Uithof, dat in maart 2008 in gebruik is genomen. Het is ook zichtbaar in de studenten- en docentenpopulatie van de HU, rijk in diversiteit. Met het brede palet aan opleidingen creëert de HU voor elke student een passend aanbod. Door het bijeen brengen van onderwijs, onderzoek en beroepenveld is de HU een aantrekkelijke werkgever in de regio Utrecht.
12 - JAARVERSLAG HU 2008 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Het voorstel is opgenomen in het Remuneratierapport 2008, dat op 15 mei 2008 door de
Verslag van de auditcommissie
RvT is vastgesteld.
De auditcommissie van de raad werd eind 2007 gevormd door de heren drs. A. (Arie) Brienen RA, voorzitter en drs. J.C. (Jacques) van Ek. De commissie heeft de raad geadviseerd over de begroting en de jaarrekening en het CvB op verschillende dossiers met advies bijgestaan. Er
Slot
is een extra vergadering ingelast voor het bespreken van de jaarrekening 2008 en begroting
Hogeschool Utrecht heeft met Koers 2012 een ambitieus strategisch plan opgesteld.
2009. De commissie heeft zich eveneens gebogen over de nieuwbouw in Amersfoort.
Dit vereist investeringen Er is in 2008 veel bereikt waar de hogeschool trots op kan zijn. Ook in 2009 zal de begroting een negatief resultaat hebben. De RvT heeft hier bewust mee
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. heeft op 19 mei 2009 een goedkeurende accoun-
ingestemd om ruimte te houden voor de vele initiatieven en vernieuwingen, die kleur geven
tantsverklaring bij de door de raad van toezicht goedgekeurde jaarrekening 2008 afgegeven.
aan de hogeschool en waarmee de HU zich nationaal en internationaal steeds scherper
Het negatieve financiële resultaat over 2008 bedraagt 3,5 miljoen euro. In de begroting was
profileert. Daarbij is het noodzakelijk dat de financiële resultaten zich gunstig zullen ontwik
een negatief resultaat voorzien van 6,2 miljoen. De commissie heeft zich ervan vergewist dat
kelen. De RvT dankt de medewerkers en studenten voor hun inzet in een uitdagende periode.
de oorzaken van de negatieve resultaten goed in beeld zijn gebracht, zodat hier adequaat op gestuurd kan worden. Het gerealiseerde resultaat wordt op hoofdlijnen verklaard door
De Raad van Toezicht:
een hogere rijksbijdrage, hogere lasten inhuur externen en hogere instellingslasten. De laatste
Maarten Rook MBA (voorzitter)
twee factoren zetten de begroting 2009 ook onder druk. Risicobeheersing, reservebeleid en
Drs. Lydia Helwig Nazarowa (plv. voorzitter)
het goed functioneren van de financiële administratie moeten in 2009 dan ook hoog op de
Drs. Arie Brienen RA
bestuurlijke agenda van de hogeschool staan. Na bespreking met de accountant heeft de
Drs. Jacques van Ek
auditcommissie aan de RvT geadviseerd de jaar- rekening goed te keuren. Dit geldt ook voor
Mr. drs. Kete Kervezee
de begroting 2009.
Margo Vliegenthart Verslag van de selectie- en remuneratie commissie De selectie- en remuneratiecommissie werd eind 2008 gevormd door de heer M. (Maarten) Rook MBA (voorzitter), en mevrouw drs. L.J. (Lydia) Helwig Nazarowa. De commissie heeft de benoemingsprocedure ten behoeve van de vacature in het CvB geleid. De commissie heeft het functioneren van de leden van het CvB over 2007 beoordeeld, en een advies aan de RvT uitgebracht over het variabele deel van de beloning van de leden. De commissie heeft daarbij ook een voorstel ontwikkeld voor een aanpassing van de systematiek voor de berekening van het variabele deel in 2008. Dit om de systematiek beter aan te laten sluiten op de strategische doelen van de hogeschool.
Maarten Rook
13 - JAARVERSLAG HU 2008 - BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
De commissies van de raad
6 7 BACHELOROPLEIDINGEN 24 MASTEROPLEIDINGEN
Omzet en solvabiliteit 262.346
244.870
222.491
2006
2007
2008
Omzet (x € 1.000)
46,3%
41,6%
2006
31,3%
2007
2008
1.352
1.321
Solvabiliteit
1.791
2006
totaal 3.221
totaal 3.087
1.296
1.869
2007
Ondersteunend en beheerspersoneel (OBP)
DE MISSIE
totaal 3.239
Aantal personeelsleden
1.918
2008 Onderwijzend personeel (OP)
Aantal studenten
Hogeschool Utrecht is een kennisorganisatie waar we door hoogwaardig onderwijs en onderzoek werken aan innovatie en professionalisering van de beroepspraktijk en de persoonlijke ontwikkeling van talent. Daarmee draagt de hogeschool bij aan de sociale, culturele en economische ontwikkeling van een open, rechtvaardige en duurzame samenleving.
33.843
35.866
36.849
2006
2007
2008
ORGANOGRAM
Raad van Toezicht
College van Bestuur
Centrale medezeggenschapsraad
Auditdienst
Stafdiensten - Bedrijfsvoering - Bestuursdienst - Onderwijs & Onderzoek - Marketing & Communicatie - Personeel & Organisatie - Servicebureau
onderhoudt contacten met facultaire mede zeggenschapsraden
Ondersteunende diensten - Bedrijfsbureau HU Diensten - Bureau Inschrijving - Bureau Studentzaken - Bureau Talent - Business Control - Informatie- en voorzieningenbeleid - International Office - SSC FSA - SSC ICT - SSC M&C
verleend ondersteuning aan
Faculteit Natuur & Techniek
Faculteit Maatschappij & Recht
verzorgt tevens opleidingen in HU Amersfoort
Faculteit Communicatie & Journalistiek
Faculteit Gezondheidszorg
Faculteit Economie & Management
Faculteit Educatie
STUDENTEN
Studiekiezers krijgen steeds meer digitale mogelijkheden om persoonlijk contact te hebben met voorlichtingsmedewerkers, docenten en studenten. De HU verwacht de komende jaren een stabiel aantal instromende studenten. De Utrechtse regio trekt jonge mensen aan. Het aandeel niet-westerse allochtonen neemt toe.
Studentenbeleid Bestuurlijk actieve studenten De hogeschool hecht waarde aan de mening van studenten. Daarom is op verschillende niveaus geregeld dat zij ondersteund worden om hun stem te laten horen. In september vond een driedaagse cursus plaats voor nieuw verkozen studenten. Op het programma stonden het strategische beleid van de HU, toetsbeleid, vergadertechniek en het promoten van een raad of commissie. De ruim 300 studenten in de centrale medezeggenschapsraad, facultaire medezeggenschapsraden en de opleidingscommissies worden gecoacht, begeleid en geadviseerd. Daarvoor heeft de HU sinds drie jaar een speciale coach in dienst, die zich hier volledig aan wijdt. Dit is een uniek concept in hbo-land. Deze coach is tevens voorzitter van de OC-ambassade. Van elke faculteit is er een lid van de opleidingscommissie afgevaardigd in dit orgaan. Zij zijn
1
de oren en ogen van de coach op de faculteiten en helpen de opleidingscommissies met werving en promotie. Studentenverenigingen In Utrecht studeren in het hoger onderwijs ruim 60.000 studenten. Naast de voorbereiding op een carrière staat de studententijd voor velen van hen in het teken van een nieuw sociaal leven. Het is daarom belangrijk dat er – naast studiemogelijkheden – ook genoeg ruimte en gelegenheid is voor sport, cultuur en gezelligheid. Samen met de Universiteit Utrecht biedt de HU ondersteuning aan studentenverenigingen. Het lidmaatschap van zo’n vereniging maakt voor veel studenten hun studie tot een onvergetelijke tijd waarin ze levenslange vriendschappen sluiten en organisatietalenten laten opbloeien. In 2008 vierde de studentenvereniging Veritas zijn 24ste Lustrum. Bij de viering in de Domkerk complimenteerde Geri Bonhof in haar toespraak Veritas met haar waardevolle bijdrage aan het Utrechtse studentenleven.
19 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Hogeschool Utrecht is een werkgemeenschap van docenten en studenten. Het stimuleren van studentenparticipatie in de HU blijft zijn vruchten afwerpen. Ieder jaar worden nieuwe studenten getraind om op een effectieve manier mee te denken met het beleid. Bij de werving is het sleutelwoord ‘maatwerk’ om ervoor te zorgen dat de juiste student op de juiste plaats terecht komt.
20 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
21 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
V.l.n.r. Marlies Strieder, voormalig coach bestuurlijke participatie, Emi Stikkelman, huidige coach, Vincent de Bijl, eerste coach.
Studenten van studentenverenigingen bij de opening van het hogeschooljaar.
Studieverenigingen
inmiddels gestart met projecten, die een bijdrage leveren aan het verbeteren van het studie-
De studieverenigingen zijn veelal nauw gelieerd aan één of meerdere opleidingen van de HU
succes van allochtone studenten. De projecten sluiten nauw aan bij de speerpunten van het
en zijn vaak gehuisvest in gebouwen van de hogeschool. Zij dragen bij aan de binding en
strategisch plan Koers 2012.
betrokkenheid van studenten bij de HU. Het Overleg Studieverenigingen Hogeschool Utrecht (OSHU) treedt op als belangenbehartiger
Om de taalproblematiek onder (vooral allochtone) studenten aan te pakken is er in 2008
voor de verenigingen. Het OSHU heeft zich in het afgelopen jaar ingezet voor de onder
een digitaal taalloket opgeleverd. Dit is een verzameling leermiddelen op een interne website
steuning van de besturen van de verschillende studieverenigingen binnen de HU, met onder
waarmee studenten zelfstandig werken aan het verbeteren van hun taalvaardigheden.
andere als resultaat dat de besturen per september 2008 een bestuursbeurs kunnen aanvragen.
Docenten kunnen er voorbeelden vinden van lesmateriaal waarin taal een belangrijke rol speelt.
Doelgroepenbeleid
Handicap en studie
Diversiteit
In 2008 zijn de activiteiten op het gebied van handicap en studie vooral gericht op het
Het studiesucces van allochtone studenten ligt zo’n tien procent onder het gemiddelde. Deze
uitvoeren van het project Onbelemmerd studeren. Er is een intakeprotocol ontwikkeld, een
studenten worden geconfronteerd met extra drempels om in het hoger onderwijs te kunnen
onderwijsregeling opgesteld en er is tweemaal een sollicitatietraining georganiseerd voor
slagen. Het gaat om onbekendheid met het hoger onderwijs, faciliteiten in de thuissituatie
de doelgroep. Daarnaast zijn er aandachtspunten geformuleerd voor alternatieve/individuele
en taalachterstand.
leerroutes, een aanvullend stageprotocol voor studenten uit de doelgroep en een communicatie- en scholingsplan. De beleidsvoorbereiding is in september 2008 afgerond.
De hogeschool voert reeds langere tijd een beleid waarbij zij deze studenten een steun in de
De producten worden in 2009 in gebruik genomen.
rug biedt als zij daar behoefte aan hebben. Er wordt bijvoorbeeld studiebegeleiding op maat aangeboden binnen de Faculteit Educatie en de Faculteit Natuur & Techniek. Dat Hogeschool
Topsport
Utrecht aan deze talentvolle studenten bijzondere aandacht moet besteden is ook erkend door
Een stijgend aantal topsporters, inmiddels 150, combineert studie met sportprestaties
het ministerie van OCW. Minister Plasterk heeft in 2008 een convenant gesloten met vijf Rand-
op topniveau bij de Olympische Spelen, nationale en internationale toernooien. Aan de
stadhogescholen om het studiesucces van allochtone studenten te verbeteren. Voor 2008 is
studerende topsporters worden binnen de hogeschool al 25 jaar bijzondere faciliteiten
4 miljoen euro beschikbaar, oplopend tot 17 miljoen euro in 2012. Hogeschool Utrecht ontving
geboden. Het gaat om flexibele roosters, aangepaste tentamenregelingen en in sommige
in het verslagjaar 13 procent (550.000 euro) van het beschikbare bedrag. Drie faculteiten zijn
gevallen om een financiële tegemoetkoming. Zeven studenten van de hogeschool hebben
22 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
JOURNALISTIEKSTUDENTEN MAKEN KRANT OP OS
Propedeuse
2005
Hoofdfase
2006
2007
2005
2006
2007
Beoordeling toetsen 2,9 3,0
3,1
2,9
3,0
3,0
Spreiding toetsmomenten
3,6
3,7
3,6
3,6
3,6
3,6
Spelen dagelijks een krant gemaakt voor de
Termijn toetsuitslagen
2,9
2,9
2,8
2,6
2,8
2,6
Nederlandse delegatie in Peking. Zij deden
Internationale aspecten
2,5
2,4
2,5
2,3
2,6
2,6
Betrokken bij kwaliteitszorg
2,7
2,9
3,2
2,6
2,8
3,0
Opleidingsinhoud
3,4
3,6
3,4
3,1
3,4
3,4
bevatte verhalen, nieuwsberichten en interviews
Onderwijsproces
3,4
3,5
3,4
3,1
3,4
3,3
over de prestaties en huldigingen van Neder-
Kwaliteit docenten
3,5
3,7
3,6
3,2
3,6
3,5
landse sporters. De groep studenten en hun
Studiebegeleiding
2,9
3,1
3,5
2,8
3,1
3,4
Informatievoorziening
3,1
3,3
3,2
3,0
3,1
3,1
Voorzieningen
3,6
3,6
3,5
3,3
3,3
3,4
HU
landelijk
HU
landelijk
Negen studenten en twee begeleidende docenten hebben tijdens de Olympische
dit op verzoek van het Holland Heineken House, dat een initiatief is van de bierbrouwer en sportkoepel NOC*NSF. The Daily Dutch
begeleiders verbleven een maand in Peking. Judoka’s Ruben Houkes en Dennis van der Geest met The Daily Dutch.
* Beoordeling op een vijfpuntsschaal
deelgenomen aan de (Para) Olympische Spelen in Bejing. Naomi van As en Miek van Geenhuizen, studenten mondzorgkunde, brachten als speelsters van het Nederlandse dameshockeyteam een gouden medaille mee naar huis. De opleiding Fysiotherapie kent al
Vergelijking HU - landelijk STO 2008*
HU
landelijk
VOLTIJD
DEELTIJD
1E JRS VOLTIJD
heel lang een topsportklas. De Faculteit
Inhoud opleiding 3,4
3,4
3,4
3,5
3,5
3,6
Economie & Management is dit jaar gestart
Beroepsoriëntatie
3,4
3,5
3,5
3,6
3,4
3,5
Docenten
3,5
3,6
3,6
3,7
3,6
3,7
Toetsen & Beoordelen
3,1
3,2
3,3
3,3
3,2
3,3
Informatie
3,2
3,2
3,3
3,2
3,3
3,3
Lesrooster
3,0
3,1
3,1
3,2
3,0
3,2
Betrokkenheid
2,8
2,9
2,9
2,9
3,0
3,1
Studenttevredenheid
Faciliteiten
3,4
3,4
3,4
3,5
3,5
3,5
Verschillende onderzoeken
Studielast
3,4
3,4
3,2
3,2
3,5
3,4
met een topsportklas, waarbij er rekening wordt gehouden met de trainingsschema’s van de studentsporters. Naomi van As en Miek van Geenhuizen, trots op hun Olympische medaille.
Onafhankelijke onderzoekers verrichten in een cyclus van zes jaar onderwijsaccreditaties naar de basiskwaliteit van alle opleidingen. De HU houdt zelf jaarlijks het studenttevredenheids onderzoek onder alle studenten. Het ROA, een onderzoeksinstituut van de Universiteit Maastricht, bevraagt jaarlijks de mening van alumni van alle hbo-instellingen over het onderwijs dat zij gevolgd hebben en hoe hen dat geholpen heeft bij hun verdere carrière. Verder verrichten de Keuzegids en Elsevier onafhankelijk van elkaar in een cyclus van vier jaar
* 27 hogescholen hebben deelgenomen aan dit landelijk STO. Een aantal grote hogescholen uit de Randstad namen geen deel aan het onderzoek.
23 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Studenttevredenheid HU op deelaspecten*
24 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Propedeuse
Diensten
2005
Opleidingen
2006 2007
2008
2005
2006
2007 2008
onderzoek naar de studenttevredenheid van alle opleidingen in het hoger onderwijs. Uit al die
FCJ
7,6
6,4
6,3
6,2
6,9
6,6
6,6
6,1
onderzoeken blijkt dat Hogeschool Utrecht landelijk gezien gemiddeld scoort. De afgelopen
FE
7,0
6,7
6,6
6,5
6,9
6,7
6,6
6,5
jaren (zie tabel Studenttevredenheid HU op deelaspecten op pagina 29) laten een geleidelijke
FEM
6,1
6,6
6,4
6,4
6,3
6,3
6,1
6,4
FG
7,0
6,7
6.7
6,8
7,3
6,9
6,9
7,0
FMR
6,9
6,6
6,8
6,8
6,9
6,8
6,7
6,7
(toets)resultaten; tijdige communicatie over praktische zaken zoals roosters, wijzigingen en
FNT
6,7
6,6
6,6
6,1
7,1
6,9
6,7
6,4
literatuur; bereikbaarheid van docenten en organisatie. Oud-studenten van de HU zijn over
Totaal HU
6,8
6,6
6,6
6,5
6,9
6,8
6,7
6,6
verbetering van de studenttevredenheid zien. Met uitzondering van een enkele opleiding waarderen studenten de kwaliteit van het onderwijs en de docenten als goed. Het oordeel van studenten over organisatorische zaken is negatiever. Dit betreft de tijdige bekendmaking van
het algemeen positiever over het onderwijs dan huidige studenten. HU Studenttevredenheidsonderzoek (STO)
Hoofdfase
Diensten
2005
Opleidingen
2006 2007
Voor de HU is het jaarlijkse studenttevredenheidsonderzoek (STO) de belangrijkste graadmeter
2008
2005
2006
2007 2008
van de tevredenheid. In 2008 is het STO voor het eerst samen georganiseerd met andere hogescholen om onderlinge vergelijking mogelijk te maken. De HU scoort in dit onderzoek
FCJ
6,1
6,0
5,9
5,5
6,1
6,2
6,2
5,7
FE
6,5
6,3
6,4
6,4
6,5
6,4
6,3
6,0
De studenten zijn het minst tevreden met de voorlichting over de mogelijkheden voor een
FEM
5,9
5,6
5,9
6,0
5,9
5,8
5,8
6,1
buitenlandse stage en de termijn van de toetsuitslagen. De studenten hadden een overwe
FG
6,5
6,5
6,5
6,3
6,5
6,7
6,5
6,3
FMR
6,0
6,0
6,5
6,4
6,0
6,5
6,5
6,4
FNT
6,1
6,0
6,0
6,2
6,1
6,4
6,2
6,3
Gevoelscijfer
Totaal HU
6,1
6,1
6,3
6,2
6,1
6,4
6,3
6,2
Over de afgelopen vier jaar laat het gevoelscijfer dat studenten geven aan hun opleiding en
in 2008 rond het landelijk gemiddelde. De score van de HU is vergelijkbaar met die van 2007.
gend positief oordeel over de inhoud van de opleiding, de beroepsoriëntatie, de docenten, toetsen en beoordelen, de voorzieningen en de studielast.
de dienstverlening van de HU een licht dalende trend zien. Voor deze lichte daling is geen verklaring en deze lijkt in tegenspraak met de stijging van de waardering van studenten op deelonderwerpen.
DEELTIJDOPLEIDINGEN SCOREN GOED
De waardering van studenten voor de HU wisselt ook van opleiding tot opleiding. De HU kent opleidingen die landelijk heel sterk scoren, maar ook opleidingen die onder het gemiddelde scoren. De HU scoorde in 2008 opvallend sterk – landelijk gezien – bij de deeltijdopleidingen
De deeltijdopleidingen Technische Bedrijfs
Commerciële Economie en Culturele en Maat-
kunde en Sociaal-Juridische Dienstverlening
schappelijke Vorming.
van Hogeschool Utrecht scoren als beste in
De HU kent de unieke opleiding Farmakunde.
Nederland. Dit blijkt uit de in april 2009 ver-
Een vergelijking met een andere Farmakunde-
schenen Keuzegids Hoger Onderwijs Deeltijd-
opleiding is niet mogelijk, maar overall scoort
studies die zich baseert op de Nationale
deze deeltijdopleiding erg hoog. Hij eindigt op
Studenten Enquête over 2008. Drie andere
de zevende plaats van alle deeltijdopleidingen
deeltijdopleidingen van de HU hebben een
in Nederland.
tweede plaats behaald: Personeel en Arbeid,
(zie kader links).
25 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Studenttevredenheid HU in rapportcijfer
Bij de werving van studenten geldt het adagium ‘de juiste student op de juiste plek’. Aandacht voor diversiteit, het voorkomen van voortijdige uitval en aandacht voor kwaliteit boven kwantiteit zijn kernpunten van Koers 2012. Om de doelstellingen op deze punten te realiseren is goede voorlichting over de opleidingen van groot belang. Voorlichting moet dan ook meer en meer maatwerk worden. Het Studie-informatiecentrum is via chat bereikbaar en er kan gechat worden met studenten van de HU. Ook zijn er profielfilms gemaakt, voor leerlingen die voor hun profielkeuze staan. In 2009 wordt de nieuwe wervingswebsite geïntroduceerd en kunnen scholieren nog frequenter persoonlijk contact hebben met HU-studenten. De werving van internationale studenten is eveneens verbeterd. Een van de zichtbare voorbeelden daarvan is de nieuwe Engelstalige website: http://international.hu.nl. Hoewel de instroom in 2008 kwantitatief op peil is gebleven, is het marktaandeel ten opzichte van 2007 gedaald. In lijn met het beleidskader (de beste groeistrategie is vermindering van de uitval) wordt dit niet als problematisch ervaren, maar als een stimulans om gericht te werken om zo veel mogelijk studenten te laten afstuderen in de daartoe gestelde tijd. Die aanpak veronderstelt een sterkere vorm van zelfselectie bij aspirant-studenten. Een daling van het instroommarktaandeel als gevolg van die ontwikkeling is niet zorgwekkend, aangezien de hogeschool in absolute aantallen de afgelopen jaren een enorme groei heeft doorgemaakt. In 5 jaar tijd groeide het aantal bekostigde studenten van 29.548 naar 34.545. Het aantal onbekostigde studenten (in de masteropleidingen) nam met honderden toe. Het verhogen van het studiesucces blijft de doelstelling, zodat de HU haar bijdrage levert aan het terug dringen van het in de toekomst voorziene tekort aan hoger opgeleiden.
Marktaandelen van de landelijke instroom in het hbo*
2006
2007
2008
Hogeschool Utrecht
9,1 %
9,7 %
9,3 %
Fontys Hogescholen
11,3 %
9,6 %
10,1 %
Hogeschool van Amsterdam
9,7 %
10,2 %
10,0 %
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
7,4 %
7,2 %
7,5 %
Hogeschool INHOLLAND
6,8 %
6,9 %
6,8 %
Hogeschool Rotterdam
7,4 %
7,2 %
7,3 %
* Het marktaandeel is met terugwerkende kracht herberekend door de HBO-raad en valt lager uit dan vermeld in het jaarverslag HU van 2007.
27 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Instroom
28 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
29 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
PRIJZENKAST 1. Casper Broekaart, student culturele en
5. Peter van Burken, kerndocent master
maatschappelijke vorming, heeft op 17
Psychosomatische Fysiotherapie heeft de
april in poppodium EKKO de HU Popprijs
stimuleringsprijs van de NFP (Nederlandse
Singer-Songwriter Contest gewonnen.
vereniging voor Fysiotherapie volgens de Psychosomatiek) gewonnen, in verband
2. Het KunstExpress Maatjesproject van
met zijn website en gratis nieuwsbrief
studenten creatieve therapie in Amersfoort
www.psychfysio.nl. Van Burken heeft deze
is gekozen tot de ‘Parel van Integratie 2008’.
prijs mede gewonnen omdat hij werkt aan
Dat maakte toenmalig minister Ella Vogelaar
het laagdrempelig bekend maken van de
in oktober bekend. Het project koppelt kinde-
complexe relatie tussen bewegen en de
ren van 9 tot en met 13 jaar uit Amersfoort en
psychosociale factoren.
Zeist voor een jaar aan een studentmaatje. Gezamenlijk onderzoeken ze de kunstwereld door museabezoek en creatief bezig te zijn.
6. Hogeschool Utrecht heeft de Award voor
Bram Jansen wordt gefeliciteerd door juryvoorzitter Louis Engelman.
beste marketingcampagne in het onderwijs gewonnen. De HU won deze prijs met ‘Find
3. Marloes van der Horst, docent van de master
the code’: een (serious) internetgame dat
9. Ton Luijten, lector Marketing, Marktonder-
11. Studenten Jantine van Dijk, Chantal de Wit
Psychosomatische Fysiotherapie heeft de
werd ingezet als wervingstool voor ICT-oplei-
zoek en Innovatie van de Faculteit Economie
en Sonja Koster zijn de winnaars van de
KNGF auteursprijs 2008 gewonnen. Deze
dingen. Deze prijs werd uitgereikt tijdens
& Management, heeft met twee collega’s de
Bachelor Logopedieprijs 2008. Hun afstu-
prestigieuze prijs viel haar ten deel vanwege
het jaarcongres ‘Marketing & Communicatie
Wetenschapsprijs 2008 van de Markt
deerproject is een behandelprogramma voor
haar publicaties op het gebied van onderzoek
in het onderwijs’ op 24 september.
Onderzoek Associatie (MOA) gewonnen.
meervoudig complex gehandicapte kinderen
Het onderwerp van de ingezonden paper
met een visuele beperking. De jury oordeelde
naar de waarde van de 4-dimensionele klachtenlijst binnen de fysiotherapie. 4. Bart Poot, oud-student Fysiotherapie, heeft
7. ‘Find the code’ behaalde ook de tweede
was ‘Effecten van prijspromoties voor winkel-
dat de drie oud-studenten van Hogeschool
plaats in de strijd om de Galjaardprijs 2008.
merken versus A-merken: een dynamische
Utrecht boven de stof staan en een moeilijk
Dit is een prijs voor de meest innovatieve,
analyse op basis van een consumentenpanel’.
onderwerp toegankelijk en overtuigend
op het FysioCongres van het Koninklijk
inspirerende en effectieve vorm van over-
Nederlands Genootschap Fysiotherapie op
heidscommunicatie.
14 november de Jaco den Dekker-afstudeerprijs gewonnen met zijn presentatie over
8. Student Bram Janssen won de SvJ-prijs
weten te presenteren. De prijs is een initiatief 10. Het Project Nieuw Goud (gericht op het
NVLF en de gezamenlijke logopedie-oplei-
werknemers) heeft binnen het hbo-netwerk
dingen.
‘De consequentie van experimentele liespijn
2007-2008 voor de beste journalistieke
‘Zestor Kennisnetwerk etnische diversiteit’
op de relatieve dikte van de buikspieren’.
productie met de documentaire Ambon
landelijke uitstraling gekregen als best
De prijs is een onderscheiding voor het beste
manise: Tranen in het Paradijs.
practice. In een landelijke ranking van
afstudeerproject over fysiotherapie.
van de beroepsvereniging van logopedisten
bevorderen van het aandeel allochtone
de kwaliteit van het diversiteitsbeleid bij instellingen is de HU de top tien binnengedrongen.
2008
FG
FNT Voltijd
FMR
FG
2008
2007
2008
FMR
8.199
8.257
5.270
2006
FNT
7.975
5.263
4.194
2007
5.031
4.007
2006
2006
2007
2008
HU
36.849
2007
35.866
2006
2008
33.843
2008
2007
7.674
2007
2006
7.411
8.036
2006
FE
6.820
8.073
2008
2008
6.386
7.400
2007
2007
6.151
1.685 609
2006
2006
FEM
5.804
1.858 587
2008
2008
5,068
1.713 485
2007
2007
4,835
1.393 625
2006
2006
4.450
1.462 513
3.987
1.438 434
FE
FCJ
4.206
2008
3.925
2007
3.763
2.315
2.616
2006
1.240 221
FEM
980
2.597 1.507 158 2008
1.135 225
FCJ
2007
804
2006
1.510 185
1.324 155
1.231
2008
1.085 184
30 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Totaal aantal ingeschreven bachelor- en masterstudenten
638
2007
59
1.304
80
1.202
70
2006
31 - JAARVERSLAG HU 2008 - STUDENTEN
Instroom voltijd, deeltijd en duaal
2006
2007
2008
HU
Deeltijd en duaal
Marktaandeel bekostigde masteropleidingen Resultaten studenten
2006
2007
2008
Hogeschool Utrecht
22,7 %
31,3 %
25,2 %
Fontys Hogescholen
46,6 %
33,9 %
36,8 %
Hogeschool van Amsterdam
0,9 %
1,6 %
2,5 %
• Studiebegeleiding op maat voor allochtone studenten
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
0,7 %
1,0 %
2,0 %
• De hogeschool scoort landelijk gezien gemiddeld in onderzoeken naar
Hogeschool INHOLLAND
1,1 %
1,3 %
1,0 %
studenttevredenheid
Hogeschool Rotterdam
2,1 %
3,0 %
2,9 %
• 300 studenten bestuurlijk actief • Uniek concept van fulltime studentencoach bestuurlijke participatie • Een stijgend aantal (inmiddels 150) topsportstudenten • Start implementatie project onbelemmerd studeren
• Instroom aantal bekostigde studenten: 12.063, staat gelijk aan een marktaandeel van 9,3 procent • Met een kleine 37.000 studenten is de HU in omvang de tweede hogeschool van Nederland
ONDERWIJS 32 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
Bijna 3000 studenten kozen in de profileringsruimte van de bachelor voor een minor. Excellente studenten kregen extra kansen in de honourstrajecten. Voor studenten die na het mbo een verkorte hbo-opleiding willen volgen zijn er vijf Associate degree-trajecten. Het aantal professionele masteropleidingen breidt gestaag uit. Het verbeteren van het studiesucces blijft een voortdurend punt van aandacht voor de hele hogeschoolgemeenschap.
Curriculumontwikkeling Flexibilisering Rond de flexibilisering van het onderwijs, een speerpunt van Koers 2012, zijn dit jaar weer belangrijke stappen gezet. Het nieuwe onderwijsjaarrooster werd ingevoerd, waarmee het mogelijk is geworden de zomerperiode voor onderwijs te benutten. Het rooster biedt zo gelegenheid voor inhaal- en deficiëntieprogramma’s en intensivering van onze samenwerking met de Universiteit Utrecht bij de invulling van de Utrecht Summerschool. Een andere verbetering betreft de standaardisering van de onderwijseenheden. Ieder onderwijsonderdeel moet in (een veelvoud van) vijf studiepunten kunnen worden uitgedrukt. Dit
2
maakt het voor studenten gemakkelijker om zonder tijdverlies studieonderdelen bij andere opleidingen of faculteiten te volgen. Het spreekt voor zich dat een dergelijke omvangrijke operatie tijd kost. Over uiterlijk zes jaar moet de standaardisatie een feit zijn. Een laatste bijdrage aan de flexibilisering werd geleverd door het gereedkomen van een digitaal portfolio, dat iedere student zelf kan aanleggen en kan gebruiken om de eigen ontwikkeling zichtbaar te maken. In 2009 wordt dit portfolio verder uitgewerkt. Studielast Op verschillende manieren is duidelijk geworden dat studenten de studielast van opleidingen in het hbo soms onvoldoende vinden. In het studiejaar 2007/2008 hebben alle faculteiten daarom geïnventariseerd hoe de studielast per opleiding is geprogrammeerd en hoe de studenten hierover zijn geïnformeerd. Op basis van de rapportages en de discussies zijn drie aangrijpingspunten voor verbetering gekozen: • het expliciteren van de studielast in cursushandleidingen en studiewijzers • het verkleinen van het verschil tussen de geprogrammeerde en ervaren studielast • de verantwoording van de studielast in deeltijd- en duale opleidingen.
33 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
De hogeschool werkt aan hoogwaardig onderwijs voor verschillende categorieën studenten. Naast de doorstroom vanuit mbo, havo en vwo is er in toenemende mate sprake van instroom van studenten die op latere leeftijd gaan deelnemen aan het hoger onderwijs en die een studie met een baan combineren. Om aan de diversiteit van wensen en verwachtingen tegemoet te komen staat flexibilisering van het curriculum hoog op de agenda.
34 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
35 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
De faculteiten hebben waar nodig verbeterprogramma’s opgezet en uitgevoerd. In 2009 krijgt het project een vervolg, waarmee het onderwerp nadrukkelijk op de agenda blijft. Brede bachelors De HU wil snel en flexibel inspelen op de veranderende vraag in de markt, maar dat hoeft niet automatisch te leiden tot het uitbreiden van het aantal licenties. De HU kijkt eerst of zij aan de vraag van een beroepenveld kan voldoen door slimme combinaties van het bestaande aanbod. Daarbij wordt uitdrukkelijk gekeken naar varianten die over de grenzen van bestaande opleidingen, en soms ook van faculteiten, heen gaan. De brede bachelor is het resultaat van deze aanpak. In 2008 zijn er meerdere van deze initiatieven ontwikkeld: • de start van Leefstijl, Arbeid en Gezondheid, een voltijdse afstudeervariant van de opleiding Management in de Zorg (48 studenten). De opleiding is onder verantwoordelijkheid van de FG ontwikkeld; personeel en materiaal van de FMR, FEM en FNT droegen
Bezoek staatssecretaris Marja van Bijsterveldt aan de Faculteit Educatie.
bij aan het resultaat. • de HU ambieert een eigen positie in het werkveld van de creative industries en ondersteunt het ondernemerschap daarbinnen. Als eerste stap zijn er op dit terrein twee minors ontwikkeld en wordt de mogelijkheid onderzocht om een masteropleiding op dit gebied op te zetten. • de zes ICT-opleidingen bieden in de laatste twee jaar van hun opleidingen gezamenlijke thema’s van een half jaar aan. Door deze werkwijze kunnen de opleidingen snel en
Aantallen studenten en minors
studenten minors
2006
2007
2008
2.157
2.216
2.975
74
115
110
adequaat inspelen op veranderingen in het ICT-werkveld. Studenten werken vanuit verschillende disciplines samen aan actuele vraagstukken. Minors
Pre-masters
Iedere bacheloropleiding kent in de hoofdfase een profileringsruimte van 30 studiepunten.
In samenwerking met de Universiteit Utrecht biedt de HU 13 premasters aan. Dit zijn trajecten
Deze ruimte kan worden ingevuld met keuzevakken of met een voorgeprogrammeerd thema-
voor hbo-ers die na de afronding van hun bacheloropleiding verder willen studeren aan de
tisch vakkenpakket, de minor. In totaal volgden 2975 studenten een van de 110 minors,
universiteit. Enkele tientallen studenten volgen binnen hun bacheloropleiding dit doorstoom-
waarvan er 19 in het Engels werden aangeboden. 856 studenten kozen voor een minor buiten
traject om zich te kwalificeren voor een masterstudie aan de UU. In 2008 hebben de HU en
hun eigen faculteit. Omdat het aantal minors toeneemt is in 2008 een toetsingskader voor
de UU gewerkt aan maatregelen die de doorstroom inzichtelijker maken en versoepelen.
nieuwe minors vastgesteld. Sterker dan in het verleden wordt de vraag gesteld welke bijdrage
(Een overzicht van alle premasters staat in de bijlage van dit jaarverslag.)
een nieuwe minor levert aan het assortiment van de HU. Bijdragen aan internationalisering en onderzoek, twee speerpunten uit het strategisch plan van de HU, zijn geprioriteerd. Bedrijfs-
Excellente studenten
economisch is van belang dat een minor structureel op voldoende belangstelling kan rekenen.
Flexibilisering van het onderwijsaanbod heeft mede tot doel excellente studenten de ruimte te
Onderwijsevaluatie moet ervoor zorgen dat het kwaliteitsniveau van de minors adequaat wordt
geven die ze nodig hebben. In de voorbije jaren heeft de HU veel geïnvesteerd in het ontwik-
bewaakt.
kelen van honourstrajecten. Voor excellente studenten zijn er topklassen bij de Faculteiten
Voor het eerst was een beperkt aantal profilerende minors van de HU beschikbaar op de
Natuur & Techniek, Gezondheidszorg en Economie & Management. Deze bieden studenten
landelijke website www.kiesopmaat.nl. Dit initiatief biedt alle studenten in het hoger onderwijs
naast het reguliere aanbod een extra uitdagend programma, dat zij binnen de vier jaar van hun
meer flexibiliteit en stimuleert mobiliteit tussen de instellingen. Voor de HU is het belangrijk
opleiding afronden.
zich met dit aanbod te profileren op de hoger-onderwijsmarkt. In dit eerste pilotjaar kozen
Excellentie komt binnen de hogeschool ook tot uitdrukking in de in 2008 gestarte Academi-
59 studenten van andere onderwijsinstellingen voor een minor aan de HU.
sche Lerarenopleiding Primair Onderwijs. Afgestudeerden van de vierjarige opleiding zijn
36 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
ingediende aanvraag bij het Siriusprogramma is betiteld als veelbelovend. Dat betekent dat er in 2009 een nader uitgewerkt voorstel wordt ingediend. Middelen die hierdoor beschikbaar komen, leveren een extra stimulans op voor de uitvoering van Koers 2012.
Assortiment In Koers 2012 kiest de HU voor experimenten met Associate degrees (tweejarige opleidingen in het hoger onderwijs), een beperkte uitbouw van het aanbod van bacheloropleidingen en een select aantal masteropleidingen. Associate degrees
ONDERWIJSCONGRES
In 2008 heeft de HU vijf Associate degree-programma’s aangeboden in het kader van de landelijke pilot van het ministerie van OCW. Een Ad-programma is een tweejarig programma binnen een vierjarige bacheloropleiding. De programma’s richten zich op mbo-gediplomeer-
Theo Camps bij het Onderwijscongres.
Eind augustus opende het collegejaar met een
den die zich in twee jaar op hbo-niveau willen kwalificeren voor de arbeidsmarkt en op
congres over goede voorbeelden van onder-
werkenden die naast hun baan hun loopbaanmogelijkheden willen vergroten.
wijsvernieuwing binnen de hogeschool. Het
Per 1 september 2007 zijn er 193 studenten ingestroomd. Vijf studenten van het duale
onderwijscongres was een dag voor en door
Ad-programma Chemische Technologie (cohort pilotronde 1) hebben in 2008 hun getuigschrift
studenten, lectoren, docenten en andere
behaald. Op 1 september 2008 (cohort pilotronde 2) zijn 167 studenten ingestroomd in het
betrokkenen. De dag had 384 bezoekers.
eerste jaar. Zie voor het totaaloverzicht van bestaande en aangevraagde Ad-opleidingen
Aan de hand van vijf strategische thema’s
www.hu.nl.
(loopbaan van de student, flexibilisering, internationalisering, onderzoek en kennis en
Bachelors
community) vertelden de bezoekers over hun
De HU wil bij de uitbouw van het onderwijsaanbod meer gebruik maken van slimme combina-
werk in uitvoering en wisselden zij kennis uit.
ties van bestaande programma’s en minder snel een beroep doen op nieuwe licenties. Eind
De veelvormigheid van en de dynamiek in de
2008 lopen er dan ook maar enkele aanvragen voor nieuwe opleidingen, waaronder de
hogeschool kwam bijzonder goed tot uitdruk-
opleiding Communication & Multimedia Design (CMD). Ook wordt nagedacht over een
king. ‘Hoe concreter hoe beter’, was het motto.
beperkte aanvulling van het bachelorassortiment in Amersfoort. Masters In 2008 gingen drie nieuwe masteropleidingen van start: Master of Health (richting Orthoptie
leraren voor het basisonderwijs, maar ze beschikken tevens over het einddiploma van de
en Optometrie), Master Zorgtraject Ontwerp en Master of Urban and Area Development. Voor
wetenschappelijke opleiding Onderwijskunde. Er was veel media-aandacht voor dit initiatief.
vier andere masters is een aanvraag ingediend bij de NVAO. Zie voor het totaaloverzicht van
De gecombineerde hbo-wo-opleiding van de HU en de UU krijgt in de komende jaren
bestaande en aangevraagde masteropleidingen www.hu.nl.
navolging in andere steden en ook internationaal wordt de ontwikkeling met belangstelling gevolgd. Het ministerie van OCW steunde het Utrechtse project met een ontwikkelsubsidie.
Studiesucces
Ruimte voor excellente studenten is een belangrijk thema in het hoger onderwijs. De minister
Studiesucces is een thema waaraan in Koers 2012 hoge prioriteit is toegekend. De komende
van OCW heeft de instellingen extra middelen in het vooruitzicht gesteld met het Sirius
jaren wordt veel energie gestoken in het terugdringen van de uitval, de versterking van de
programma. Hogescholen en universiteiten die willen werken aan excellentiebevordering
oriënterende en selecterende functie van de propedeuse en het vergroten van het studie
37 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
kunnen een aanvraag doen op basis van de subsidieregeling met die naam. Een door de HU
38 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
studiejaar. Projecten om deze fase te versterken met gerichte aandacht voor begeleiding en een adequate introductiefase zijn in samenspraak met studenten ontwikkeld. Zij gaven aan het meest te verwachten van meer maatwerk in de informatievoorziening en begeleiding door ouderejaars. Met deze werkwijze wordt het aantal NBSA’s (negatief bindend studieadviezen) teruggedrongen. In 2009 wordt de aanpak verder uitgewerkt en verbreed. Duidelijk is al wel dat het verbeteren van het studiesucces veel tijd vraagt, zeker in de Randstedelijke omgeving van Hogeschool Utrecht. Workshops voor allochtone studenten Als bijdrage aan de activiteiten rond verhoging van studiesucces is er in augustus 2008 een summercourse georganiseerd voor nieuwe allochtone studenten. Het doel hiervan was om deze studenten met meer zelfvertrouwen een succesvolle start te laten maken met de propedeuse. Op beide dagen konden studenten de workshops Presenteren en Schrijfvaardigheid volgen. De workshop Presenteren richtte zich specifiek op de vaardigheid van de student om zich – in de meest voorkomende sociale en op studeren gerichte situaties – in het begin van de studie goed te presenteren. De workshop Schrijfvaardigheid richtte zich vooral op de taal als instrument bij zelfreflectieverslagen. Ook was er aandacht voor het taalloket, een website met taalhulpmiddelen.
Studiepuntrendement HU
2005/2006
2006/2007
2007/2008
R (%)
n
R (%)
n
R (%)
n
FCJ
67,7
3.414
68,7
3.635
63,9
3.813
FE
58,7
7.565
60,5
7.618
63,1
7.850
FEM
57,3
5.098
59,8
4.870
58,4
5.019
FG
77,1
3.979
79,9
4.091
78,4
4.190
FMR
67,3
6.198
70,1
6.715
68,7
7.228
FNT 69,4 5.058 67,1 5.628 Totaal 65,2 31.312 66,9 32.557
64,5
5.871
65,8
33.971
ECTS Rendement (R = % van ECTS-norm; n = aantal studenten)
39 - JAARVERSLAG HU 2008 - BESTUURLIJK VERSLAG
succes in de hoofdfase. De aanpak waaraan in 2008 is gewerkt, spitst zich toe op het eerste
5.784
2000
2001
2000
46,7%
2000
2001
2002
mbo
54,7%
56,8%
54,2%
2000
2001
2002
2001
2002
62,9%
67,9%
64,8%
2000
2001
2002
60,3 %
46,9 %
60,8 %
60,9 %
50,8 %
2001
2002
ho
54,3%
52,7%
50,3%
2000
2001
2002
52,9%
51,6%
2000
2001
2002
* De HBO-raad heeft definities aangepast waardoor deze cijfers een realistischer beeld geven en hoger uitvallen dan vorig jaar. Getoonde cijfers zijn met terugwerkende kracht herberekend en zijn vergelijkbaar. De cijfers uit eerdere jaarverslagen zijn niet vergelijkbaar met de cijfers uit dit jaarverslag.
58,3 %
57,0 %
52,9 %
56,2 %
50,9 %
51,6 %
2002
* De HBO-raad heeft definities aangepast waardoor deze cijfers een realistischer beeld geven en hoger uitvallen dan vorig jaar. Getoonde cijfers zijn met terugwerkende kracht herberekend en zijn vergelijkbaar. De cijfers uit eerdere jaarverslagen zijn niet vergelijkbaar met de cijfers uit dit jaarverslag.
6.663
50,9%
2001
HU
2.893
totaal
2000
Totaal
Aantal bindend studieadviezen in 2007-2008
vwo
50,9 %
63,2 %
67,7 % 58,2 %
60,7 %
58,4 %
2000
HTNO
Landelijk
47,8%
2000
HPO
57,0 %
56,0 %
2002
53,8 %
59,6 %
54,3 %
59,8 %
2001
HSAO
44,7%
2002
2007/2008
Afstudeerrendement HU na 5 jaar naar vooropleiding*
havo
2001
HGZO
55,4 %
2006/2007
58,2 %
2005/2006
68,8 %
2000
HEO
66,3 %
66,5 %
2002
68,0 %
53,9 %
44,9 %
51,0 %
45,6 %
41,3 %
50,8 %
5.926
57,7 %
40 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
5.865
Totaal aantal adviezen 9.556
Positief BSA
Negatief BSA
41 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
Vijfjaarsrendement HU en landelijk*
Aantal afgestudeerden HU
42 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
Erkenning verworven competenties (EVC) De HU erkent het belang van competenties die buiten het formele onderwijs, in een werk
Met een symposium stond de Faculteit Natuur
situatie, zijn opgedaan. Deze competenties kunnen leiden tot vrijstellingen of een maatwerk-
& Techniek stil bij het feit dat het technisch
traject. Er wordt gewerkt aan procedures om mensen met werkervaring een passende start
onderwijs 100 jaar geleden startte in Utrecht.
voor een opleiding te geven.
De manifestatie vond tegelijkertijd plaats met
Bij vier faculteiten is de afgelopen jaren ervaring opgedaan met de erkenning van elders
de officiële opening van het vernieuwde
verworven competenties. In 2008 verzorgden de FEM en de FMR, in het kader van de
gebouw aan de Oudenoord 700 op 9 oktober.
landelijke stimuleringsregeling, 92 EVC-trajecten en 90 maatwerktrajecten. In 2008 is het
Er waren workshops op de vier terreinen bouw,
EVC-centrum van de FMR geaccrediteerd. De FE heeft veel ervaring met EVC-procedures
ICT & Business, Engineering, Design & Media
vanwege landelijke regelingen voor zij-instromers. De FG heeft eveneens opleidingsstandaar-
en tot slot Life Sciences & Chemistry.
den ontwikkeld. In 2008 is een start gemaakt om de ervaringen van de faculteiten te bundelen, om uiteindelijk te komen tot een HU-breed EVC-centrum. Dit centrum krijgt tot taak om gestandaardiseerde werkwijzen te ontwikkelen. De uitwerking daarvan vindt in 2009 plaats. Mbo In 2008 zijn de bestaande convenanten tussen vier ROC’s (ROC Midden Nederland, ROC
SAMEN VOOR SUCCES
Amsterdam, Amarantis en A12) en de HU verder uitgewerkt. De colleges van bestuur hebben het eerste anderhalf jaar van de samenwerking geëvalueerd en een aantal nieuwe speerpunten
De Faculteit Maatschappij & Recht (opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening) is gestart met
vastgesteld:
Samen voor succes: voor kansrijke studenten die extra ondersteuning kunnen gebruiken. Kern van
• verder werken aan doorgaande leerlijnen
het project is het coachen van hbo-studenten door alumni. Taalontwikkeling, in het bijzonder
• extra aandacht voor de basisvaardigheden taal, rekenen en Engels
juridisch taalgebruik, speelt hierbij een belangrijke rol. Eerstejaarsstudenten krijgen een beeld van
• aandacht voor de doorlopende (studie)loopbaanbegeleiding
het verdere verloop van hun studie, ondersteuning bij de planning ervan en leggen contact met
• ruimte voor docentenuitwisseling
beroepsbeoefenaren.
De convenanten worden geoperationaliseerd in projecten waarin docenten samenwerken
Het project is eind 2008 gestart en is begin 2009 volledig op stoom gekomen. Betrokken studenten
aan bovengenoemde speerpunten. Het HU-netwerk mbo-hbo is in 2008 vier keer bij elkaar
vormen een community met behulp van MSN, een onbedoeld bijeffect. Het project wordt in 2009
geweest. Op 7 oktober 2008 vond de gemeenschappelijke mbo-hbo-studiemiddag plaats,
uitgebreid naar de opleiding Hbo-rechten. Ook wordt dan de coaching aan aspirant-studenten
deze keer bij Amarantis in Utrecht. Er waren ongeveer honderd docenten aanwezig, afkomstig
uitgebreid.
van de vier ROC’s en de HU. Het thema was: de loopbaan centraal. Het HU Loopbaankompas is in dit verband verder ontwikkeld. Een toenemend aantal mbo-opleidingen gaat binnen de loopbaanbegeleiding werken met dit kompas. Vanuit de Faculteit Educatie van de HU is samen met ROC Midden Nederland een programma
Aansluiting
voor rekenen en taal ontwikkeld, in te zetten in het laatste jaar van de opleiding onderwijs
Voortgezet Onderwijs
assistent. Dit vergroot de kans van mbo’ers om de in het eerste jaar landelijk verplichte reken-
Extra aandacht voor de aansluiting tussen het voortgezet onderwijs en het hbo moet leiden
en taaltoets te halen, en dus hun opleiding bij de Faculteit Educatie te kunnen voortzetten.
tot een verbetering van het studiesucces en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs in Utrecht. In 2008 is er met elf pilotscholen gewerkt aan curriculumafstemming. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de studievaardigheden en competenties die een student aan het begin
Internationalisering
van zijn studie moet bezitten. Twee van de pilotscholen zetten hierbij het HU-loopbaankompas
Beleid
(een assessmentinstrument en begeleidingsinstrument om in- en doorstroom in het hbo te
De HU heeft een beleidsplan internationalisering vastgesteld. De prioriteit ligt bij de inter
bevorderen) in. Ook wordt met de decanen van de elf scholen afgestemd hoe de voorlichting
nationalisering van het curriculum, internationalisation at home en het vergroten van de uit-
geoptimaliseerd kan worden.
gaande studentmobiliteit. Daarnaast gaat de HU zich richten op het vergroten van de groep
43 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
100 JAAR UTRECHTSE INGENIEURS
44 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
2006 2007 2008 studie stage totaal studie stage totaal studie stage totaal
internationale studenten die aan de HU studeert en het verhogen van de stafmobiliteit. In het plan is tevens prioriteit toegekend aan het vormen van een Europees netwerk met vergelijkbare instellingen van hoger onderwijs. (Turkije wordt in het licht van deze notitie gezien als Europa). Er zijn contacten gelegd met Turku University of Applied Science (Finland), Lille-Pas du Calais Nord (Frankrijk) en Koc University (Turkije). Curriculum De HU biedt meerdere Engelstalige bacheloropleidingen en opleidingsvarianten aan (Inter national Finance and Control, International Business & Management Studies, International
FCJ FE FEM FG FNT FMR HU
72
61
133
59
36
95
73
39
112
123
105
228
143
89
232
140
126
266
24
225
249
23
68
91
28
92
120
0
104
104
6
113
119
5
131
136
23
66
89
13
60
73
24
52
76
16
38
54
22
36
58
19
57
76
257
599
856
266
402
668
289
497
786
Marketing Management, Entrepreneurship for Developing Areas, International Communication & Media). Een groot aantal Engelstalige minors maakt het de studenten bovendien mogelijk internationale modules in hun opleiding in te bouwen. Ook zijn twee Engelstalige masterop
* In deze tabel worden studenten genoemd die met een Erasmusbeurs naar het buitenland vertrokken en die voor stagebemiddeling bij het International Office zijn geweest.
leidingen in de markt gezet (Master International Applied Communication en Master Inter national Communication Management). Naast de degree programma’s wordt een veelheid van non-degree programma’s in de Engelse taal aangeboden en participeert de HU in de Utrecht Summerschool.
Twee faculteiten zijn al lange tijd actief in Zuid-Afrika. De contacten van de Faculteit Commu nicatie & Journalistiek met Rhodes University (Grahamstown) dateren van 1993. De laatste drie
Studentenmobiliteit
jaar verzorgen Zuidafrikaanse en Nederlandse studenten en docenten gezamenlijk de multi
In 2008 is van 786 HU-studenten geregistreerd dat zij voor een studie- of stageperiode
mediale communicatie rondom het National Arts Festival. Het gaat om een dagelijkse krant,
naar het buitenland zijn gegaan. Het feitelijk aantal ligt hoger. Er zijn drie nieuwe populaire
beeld- en geluidsmateriaal en een weblog: www.cueblog.com. De Faculteit Natuur & Techniek
bestemmingen: de Beijing University of Technology (China), de Haaga-Helia University of
werkt sinds tien jaar samen met Tshwane University of Technology in Pretoria. In 2009 resul-
Applied Sciences (Finland) en de Universidad Panamericana (Mexico). China scoort hoog
teert dit in de oprichting van een researchcentre voor duurzame energie in Zuid-Afrika. In het
vanwege een nieuwe minor die deels in China wordt gevolgd. Daarnaast waren verschillende
kader van het project Wamasa loopt voor de vierde keer een groep HU-studenten stage bij
instellingen in Spanje populair: 56 studenten vlogen naar het zuiden van Europa.
de gemeente Breede River Winelands en werkt aan afvalverwerkingsoplossingen. Sinds de handelsmissie van 2007 naar India, waar de HU aan deelnam, zijn er verschillende initiatieven naar dat land gebundeld. Drie Indiase universiteiten en een aantal bedrijven werken samen met de HU. Afgelopen jaar bezochten studenten van de FNT, FEM en FG India in het kader van onderwijs en stages.
DEFENSIEPERSONEEL LAAT COMPETENTIES TOETSEN Onderwijskwaliteit en -accreditaties Acht P&O-medewerkers van Defensie hebben
toetsing kunnen de defensiemedewerkers een
De HU biedt hogere-beroepsopleidingen van hoogwaardige kwaliteit aan. Dit gebeurt com-
zich laten toetsen op beheersing van beroeps-
verkorte hbo-opleiding volgen bij de HU of een
petentiegericht, met een stevige kennisbasis en in een rijke leeromgeving. Koers 2012 heeft
competenties in het EVC-centrum van de
andere instelling. Defensie wil de dienstverlening
als invalshoek dat in het spanningsveld tussen de kwantiteit van de instroom, rendement en
Faculteit Maatschappij & Recht. EVC staat voor
van haar P&O functionarissen verbeteren. Bij een
kwaliteit het accent ligt op de kwaliteit. In 2008 is in dit kader vooral aandacht besteed aan
erkennen van verworven competenties. Aantoon-
aanbesteding van de EVC-toetsing kwam de HU
de studielast. Het hiervoor ingerichte project zal in 2009 worden voortgezet.
bare kennis en ervaring kan leiden tot vrijstelling
als beste (wat kwaliteit en prijs betreft) uit de
De kwaliteit van de opleidingen blijkt ook uit het proces van accreditatie door de Nederlands-
van onderdelen van een hbo-opleiding. Na de
bus. In 2009 volgen er meer kandidaten.
Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Wettelijk wordt een opleiding voor zes jaar geaccrediteerd. Halverwege dit traject vindt een interne audit plaats, waarbij de verbeterplannen naar aanleiding van de laatste visitatie en de realisatie daarvan de input vormen. De resultaten van
45 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
Aantal studenten HU in het buitenland*
46 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
deze interne audit zijn vervolgens aanleiding voor verbeterplannen ter voorbereiding op
Het lectoraat Werken in een justitieel kader is
ook financieel mogelijk. Het lectoraat gaat
de externe audit. Deze vindt plaats ten behoeve van de accreditatie door de NVAO.
opgezet in nauwe samenwerking met drie reclas-
onderzoeken hoe begeleiding en hulpverlening
Alle opleidingen van de HU die aan de NVAO zijn voorgelegd, hebben het accreditatie
seringsorganisaties: Reclassering Nederland,
zo goed mogelijk gecombineerd kan worden
keurmerk ontvangen. In het kader van het accreditatiestelsel dat 1 januari 2004 van kracht
Leger des Heils afdeling Reclassering en
met de justitiële straffende en toezichthoudende
is geworden zijn in 2008 negen opleidingen van de HU door de NVAO geaccrediteerd.
Jeugdzorg en de stichting Verslavingsreclas
taken.
In 2009 wordt van 13 opleidingen de accreditatie verwacht.
sering/GGZ Nederland. Zij maken het lectoraat
Accreditaties
Geaccrediteerd in 2008
Verwachte accreditatie in 2009*
Bacheloropleidingen Tweedegraads lerarenopleiding Opleiding tot Leraar Basisonderwijs Nederlandse Gebarentaal (NGT)/ Tolkenopleiding Small Business en Retail Management Financial Services Management Business Management (v/h Bedrijfskader 34287) Bedrijfseconomie International Business and Languages Accountancy (IBL)
Commerciële Economie
Management, Economie en Recht
Resultaten ONDERWIJS • Flexibilisering: invoering van een nieuw onderwijsjaarrooster en besluit tot standaardisering onderwijseenheden • Bijna 3000 studenten volgden een van de 110 minors, waarvan er 19 in het Engels werden aangeboden • Aanvraag bij Siriusprogramma beoordeeld als ’veelbelovend’ • Start Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs, samen met UU opgezet • Start drie nieuwe masteropleidingen: Master of Health, Master Zorgtraject Ontwerp en Master of Urban and Area Development • Aantal afgestudeerden: 5784
Management in de Zorg (Opleiding van kader in de gezondheidszorg) Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Logistiek en Economie
Integrale Veiligheidskunde
• Een stijgend aantal studenten gaat voor studie of stage naar het buitenland
Bouwtechnische Bedrijfskunde Industriële Automatisering
Hbo Rechten
• Negen bacheloropleidingen geaccrediteerd door NVAO
Masteropleidingen
Physician Assistant
* Betreft aanvragen met een positief advies van de VBI
Opleiding voor Logopedie
Technische Bedrijfskunde Elektrotechniek
Advanced Nursing Practice
• Studiesucces laat nog geen duidelijke stijgende trend zien • Gebruik van HU-loopbaankompas bij vo-scholen en ROC’s
47 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS
FMR WERKT SAMEN MET RECLASSERING
ONDERzoek
In 2008 vond een verdere versterking van deze functie plaats, door kwaliteitszorg, program mering en profilering, uitbreiding van het aantal lectoren, investering in promoties en een voortgaande kennisuitwisseling met diverse partners.
Kwaliteitszorg onderzoek De HU heeft het protocol kwaliteitszorg onderzoek vastgesteld. Dit sluit aan bij het branche protocol dat door de HBO-raad is vastgesteld. Het HU-protocol verbindt tevens de vier oorspronkelijke doelstellingen voor de lectoraten: kennisontwikkeling, kenniscirculatie, curriculumontwikkeling en professionalisering van docenten. De methodiek van de HU is missiegedreven, outputgericht (in het bijzonder gericht op doorwerking van onderzoek in onderwijs en beroepspraktijk) en bevordert de vorming van regionale netwerken. In 2008 zijn twee lectoraten van de Faculteit Educatie (het lectoraat Gedragsproblemen in de onderwijspraktijk en het lectoraat Lesgeven in de multiculturele school) door een externe en onafhankelijke commissie beoordeeld. Evenals de in 2007 beoordeelde lectoraten van de Faculteit Gezondheidszorg scoorden ook deze onderzoeksgroepen goed of bijzonder goed. Op basis van de ervaring die in de twee beoordelingsrondes zijn opgedaan worden de komende jaren alle kenniscentra van de HU op soortgelijke wijze beoordeeld.
3
Profilering De kenniscentra verbinden onderwijs en de beroepspraktijk met elkaar door onderzoek. Kennisontwikkeling, kenniscirculatie en innovatie van het beroepenveld zijn daarbij centrale begrippen. In 2008 hebben de kenniscentra werk gemaakt van hun interne en externe profilering. De grondslag voor de profilering is de onderzoeksprogrammering van de kenniscentra, die in 2008 werd uitgewerkt. Hierdoor is concentratie van onderzoekscapaciteit op bepaalde thema’s mogelijk (focus en massa). Ook is in 2008 binnen de instelling het gesprek over instellingsbrede onderzoeksspeerpunten van start gegaan. Begin 2008 is het eerste Lectorenboek uitgekomen (met informatie over alle lectoren), de website van de HU is uitgebreid met informatie over de kenniscentra en haar lectoraten, de kenniscentra hebben een plek gekregen op de internationale website en op het intranet platform is er een aparte tab ‘onderzoek’ toegevoegd. Bovendien hebben lectoraten communicatieplannen opgesteld en er is meer aandacht voor de wervende kant van een openbare les. Begin 2009 verschijnt het tweede, ditmaal tweetalige, lectorenboek en medio 2009 worden de internetsites (nationaal en internationaal) van de kenniscentra verder vormgegeven in het kader van een hogeschoolbrede vernieuwing van www.hu.nl.
49 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
Kennis is geen statisch gegeven. Daarom is het vermogen om kennis bij te stellen en te vernieuwen onmisbaar. Door de komst van lectoren en de inrichting van de kenniscentra binnen de faculteiten heeft de hogeschool kennisontwikkeling, kenniscirculatie en innovatie van het beroepenveld een duidelijke plaats gegeven.
50 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
51 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
In de Structuurvisie Randstad 2040 is aan Utrecht de status van kennisstad verleend. De Universiteit Utrecht en Hogeschool Utrecht werken samen met de gemeente aan de profilering van Utrecht als kennisstad en de versterking van de economische kennisstructuur in de regio. Onderzoekscongres In april organiseerde de HU een goed bezochte conferentie met als doel onderzoek aan het hbo in internationaal perspectief te plaatsen. In totaal hebben ruim 100 personen zich ingeschreven. Vragen die aan de orde kwamen waren onder meer: Wat voor soort onderzoek wordt er binnen het hbo verricht? Wat zijn de randvoorwaarden voor onderzoek binnen het hbo? Wat is de doorwerking van onderzoek binnen het hbo naar het onderwijs en naar de praktijk? Sprekers waren Maarten IJzerman (Universiteit Twente), Marieke Schuurmans (lector Prof. dr. E. de Bruijn, lector Beroepsonderwijs, bij haar openbare les.
Toekenning promotievouchers Hogeschool Utrecht kent promotievouchers toe, die een geldwaarde vertegenwoordigen waarmee een docent gedurende vier jaar 0,6 fte kan besteden aan promotieonderzoek. Hij of zij kan daardoor vrijgesteld worden van andere taken.
Dr. L. van Doorn bij haar openbare les. Het lectoraat Innovatieve Maatschappelijke Dienstverlening kwam tot stand in samenwerking met het Oranje Fonds en de Nederlandse Vereniging van Maatschappelijk Werkers (NVMW).
• Ineke C. van den Berg-Smit, Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening van de gerechts-
HU) en Daan Andriessen (lector Inholland). ’s Middags waren er twee rondes workshops over
deurwaarder
onder meer internationale subsidies, internationale trends en praktijken in het onderzoek aan
• Stijn Bollinger, De wortels van de Wmo in internationaal perspectief
hbo-instellingen, empirisch onderzoek, ontwerpend onderzoek, en de wijze waarop binnen de verschillende domeinen beroepspraktijk, onderzoek en onderwijs elkaar ontmoeten.
De onderzoeken worden uitgevoerd in samenhang met de onderzoekstrajecten van de
Met de Universiteit Utrecht zijn voor 2009
Innovatiemarkt
HU-lectoren. In 2008 kregen de volgende
afspraken gemaakt over een universitair fonds
In november vond aan de HU een mkb-innovatiemarkt plaats. Het was een evenement waar
personen een promotievoucher:
voor promovendi van de HU die hun onderzoek
de samenwerking tussen HU en het regionale bedrijfsleven werd besproken en waar bedrijven
• Ilse Arts, Beperkingen bij mensen met
in de graduate school van de Universiteit Utrecht
hun innovatievraag kenbaar konden maken. Er werden ruim zestig bedrijven verwelkomd.
cardiovasculaire aandoeningen
verrichten. In 2008 werkten in totaal 17 medewerkers van de HU (met een voucher) aan
Grote projecten: Creative Xcellerator, Sociale innovatie in het mkb
medicatie-inname bij zelfstandig wonende
onderzoek dat moet leiden tot een promotie
Samen met partners in de regio, overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties, inter-
ouderen
bij de Universiteit Utrecht. Op basis van zelf-
mediaire organisaties (Syntens, Kamer van Koophandel) zijn in 2008 afspraken gemaakt over
rapportage is vastgesteld dat in het afgelopen
de uitvoering van een aantal grote projecten, vaak met externe aanvullende financiering.
• Carolien Sino, Preventie van fouten bij
• Henriette de Bruijn, De rol van de biologie leraar in het ontwikkelen van kernbegrippen.
jaar ongeveer 75 medewerkers een promotie
Ontwikkeling van taaldidactische competen-
onderzoek uitvoerden, ten dele dus elders dan
Binnen de kaders van het Pieken in de Delta-stimuleringsprogramma wordt een project
ties bij aanstaande biologiedocenten rondom
bij de Universiteit Utrecht en op een andere
opgestart onder de naam Creative Xcellerator. Om in de creatieve industrie verdere innovatie
problematische concepten
basis dan een voucher.
te bewerkstelligen is het project Creative Xcellerator Noordvleugel van start gegaan. Het heeft
• Herma Tigchelaar, Religieuze sensitiviteit en
de ambitie een toonaangevende versterking van het innovatienetwerk in de creatieve industrie
social work. Sensitiviteit van professionals voor
te realiseren door het creëren, ontwikkelen, borgen en exploiteren van een open innovatie-
levensbeschouwing
centrum. Om deze ambitie vorm te geven zetten we in op een tweetal sporen: crosssectorale innovatie en professionalisering van ondernemerschap.
52 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
Met het project Sociale innovatie in het mkb wil Hogeschool Utrecht samen met andere organisaties en instellingen een bijdrage leveren aan de vergroting van die innovatieve kracht van het mkb in de regio Utrecht door er voor te zorgen dat: • de bestaande kennis over sociale innovatie terecht komt op die plaatsen waar die kennis moet worden ingezet (kennisoverdracht en kennisverspreiding); • mkb-ondernemers de kennis over sociale innovatie gaan toepassen in hun bedrijfsvoering (kennis toepassing); • waar nodig bestaande kennis over sociale innovatie voor het mkb toepasbaar gemaakt wordt, dan wel nieuwe kennis wordt ontwikkeld. Vooral in de interactie binnen de net werken van bedrijven of kennisinstituten (kennisontwikkeling). Stichting Innovatie Alliantie Stichting Innovatie Alliantie (SIA) is opgericht om de kenniscirculatie tussen regionale partijen te bevorderen, in het bijzonder tussen hogescholen enerzijds en het mkb en publieke instel lingen anderzijds. Het ministerie van OCW stelt via SIA en de regeling RAAK (Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie) middelen beschikbaar om de kennisuitwisseling tussen hogescholen en het mkb en de publieke instellingen in regionale innovatieprogramma’s te verbeteren. In 2008 is Hogeschool Utrecht opnieuw succesvol geweest bij de honorering van projectaanvragen; vijf projecten waarvan de HU penvoerder is, zijn gehonoreerd: • Met het oog op zorg; verbetering van kwaliteit van de oogzorg voor kwetsbare ouderen met visuele beperkingen, het betrekken van zorgprofessionals en het creëren van draagvlak (Hilly Kort, FG) • Jongeren en schulden, een preventieve aanpak (Stijn Verhagen, FMR) • Ondersteuning en participatie; de ontwikkeling van de supportbenadering in zorg- en dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking om hen te ondersteunen bij hun bestaan en bij participatie als burger in de samenleving (Jean Pierre Wilken, FMR)
Lectoren adviseren werktijdverkorting in plaats van ontslag Ben Fruytier en Rob Gründemann, samen lector
daarom terughoudend met deze toestemming
‘Organisatieconfiguraties en Arbeidsrelaties’,
voor massaontslagen omgegaan moet worden.
gingen tijdens hun openbare les in november
De minister van Sociale Zaken kan beter gebruik
in op een actuele kwestie. Ondanks de economi-
maken van het instrument werktijdverkorting,
sche malaise blijkt de krapte op de arbeidsmarkt
zodat langdurige werkeloosheid wordt voor
een fors vraagstuk. De lectoren stellen, dat er
komen en kostbare kennis verloren gaat.
54 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
Krul (Kenniscentrum voor Life Sciences & Chemistry);
Resultaten onderzoek • Protocol kwaliteitszorg vastgesteld • Profilering lectoren intern en extern versterkt • Project Creative Xcellerator opgestart • Start project Sociale innovatie in het mkb • Vijf projecten waarvan HU penvoerder is, gehonoreerd door SIA • Start van acht nieuwe lectoren en toekenning zes promotievouchers Schrijver Kader Abdolah bij het symposium ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de opleiding Dovenstudies en de installatie van lector Beppie van den Bogaerde.
• Kunst inclusief; de ontwikkeling van werkwijzen om mensen met een handicap te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun creatieve talenten als kunstenaar in de samenleving (Jean Pierre Wilken, FMR) • Innovatie en kenniscirculatie: de fitnessbranche in beweging (Ton Luyten, FEM) Thoni Houtveen, lector Leerproblemen, in het bijzonder leesproblemen ontving van OCW een omvangrijke subsidie voor het project LIST, dat staat voor ‘Leesinterventieproject voor scholen met een totaalbenadering’ maar ook voor ‘Lezen IS Top’. Het uitgangspunt van LIST is dat alle kinderen kunnen leren lezen, als het kind maar voldoende tijd en goede instructie krijgt. In dit traject ontvangen scholen op schoolniveau begeleiding van leesexperts en worden daarnaast teambijeenkomsten voor leraren en schoolleiders georganiseerd, evenals een landelijke werkconferentie. Lectoraten Eind 2008 heeft de HU binnen de zes faculteiten in totaal negen kenniscentra. Er zijn 34 lectoraten, waarin 42 lectoren onderzoek doen. Van de 34 lectoraten van de HU ontvangen er 24 financiering uit de eerste geldstroom. In 2008 heeft de SKO goedkeuring gegeven aan een nieuw lectoraat voor vier jaar, volledig extern gefinancierd: Gecijferdheid (FE). Er zijn acht nieuwe lectoren gestart: dr. Hein Roelfsema en dr. Paul Breman (beiden Kenniscentrum Innovatie en Business), drs. Anneke Menger en prof.dr. Jo Hermanns (Kenniscentrum voor Sociale Innovatie); dr.ir. Johan Versendaal en ing.
55 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDERZOEK
Wiebe Wiersema (Kenniscentrum voor Procesinnovatie); dr. Raymond Pieters en drs. Cyrille
kennisorganisatie
Belangrijke karakteristieken van deze organisatie zijn een toewijding aan het professionaliseren van het personeel en het onderhouden van intensieve netwerken met relevante externe partijen. In 2008 stelde Hogeschool Utrecht het hrm-beleid tot 2012 vast. In het sociaal jaarverslag, gepubliceerd op www.hu.nl, wordt hier uitgebreid aandacht aan besteed. In 2008 is de regionale samenwerking versterkt, mede door continuering van de Taskforce Innovatie regio Utrecht (TFI), de ontwikkeling van het Sciencepark op De Uithof en de succesvolle start van het Centrum voor Ondernemerschap en Innovatie. De ontwikkeling van een onderwijsorganisatie naar een kennisorganisatie vraagt van het personeel andere competenties dan in het verleden. Het hrm-beleid is gericht op deze ontwikkeling. Vanaf 2009 wordt het beleid versterkt door het Actieplan LeerKracht. De minister van OCW stelt de komende vier jaar geld beschikbaar om het docentenberoep in het hbo aantrekkelijker te maken. Personeelsbeleid Om de in Koers 2012 gestelde strategische doelen te bereiken heeft de HU het strategisch plan vertaald in nieuw personeelsbeleid. De ontwikkeling van de HU naar een kennisorgani satie, de positie van de HU als werkgever en de stijgende functie-eisen vragen om concreet
4
hrm-beleid. Dit beleid is in 2008 in samenspraak met betrokkenen vastgesteld: medewerkers uit alle geledingen van de organisatie, het managementoverleg, de Programmaraad P&O, de hoofden P&O en de centrale medezeggenschapsraad, maar ook met lectoren op het gebied van personeel en arbeid en andere deskundigen. Eind 2008 zijn zes centrale hrm-thema’s vastgesteld: • de competenties van medewerkers • de RGW-cyclus (resultaatgericht werken) en loopbaanontwikkeling • werken in teamverband • leiderschap • de inrichting van de organisatie • arbeidsmarkt
57 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Hogeschool Utrecht wil door hoogwaardig onderwijs en onderzoek werken aan de innovatie en professionalisering van de beroepspraktijk. Om dit te realiseren, is een bepaald type organisatie nodig: een kennisorganisatie.
58 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
In het kader van het convenant Actieplan LeerKracht van Nederland ontvangt de HU de komende
Betrokkenheid van medewerkers
vier jaar op jaarbasis 2,2 miljoen euro om docentfuncties aantrekkelijker te maken. Het budget wordt
Op diverse manieren is in 2008 aandacht besteed aan binding van medewerkers aan de
gebruikt om thema’s uit het hrm-beleid te versterken. Om te bepalen hoe de HU de middelen
organisatie. Daarbij gaat het zowel om het organiseren van signalen van medewerkers op
precies gaat benutten zijn eind 2008 gesprekken gestart met de faculteiten, de centrale medezeg-
mogelijke aandachtspunten als om meer aandacht voor nieuwe medewerkers.
genschapsraad en het lokaal arbeidsvoorwaardenoverleg (AVO).
Attitudeonderzoek Om inzicht te krijgen in de binding met de HU en de betrokkenheid bij de organisatie is in het voorjaar van 2008 onder de medewerkers een attitudeonderzoek uitgevoerd. Er hebben acht rondetafelsessies plaatsgevonden waaraan in totaal 100 collega’s deelnamen. De
Arbeidsmarktcampagne
gespreksthema’s waren: binding, identiteit, behoud en werving van medewerkers en interne communicatie. Het algemene beeld dat uit het attitudeonderzoek voortvloeit is positief. Er bestaat brede steun voor de ontwikkeling die de instelling doormaakt. Uiteraard zijn er
Begin 2008 heeft de nieuwe arbeidsmarkt
ook (herkenbare) kritiekpunten, met name op het terrein van communicatie en facilitering.
campagne inhoudelijk vorm gekregen met
De uitkomsten van het onderzoek hebben bijgedragen tot de ontwikkeling van een nieuwe
het concept ‘HU verbindt’. Dit concept heeft
arbeidsmarktcampagne. Zij vormden tevens de basis voor follow up-gesprekken van het
zowel tekstueel als visueel vorm gekregen in
college van bestuur met medewerkers.
de vorm van het fotograferen van een HUcollega voor een schoolbord, waarop de
Introductie voor nieuwe medewerkers
verbinding is getekend met krijt. Er is voor
In 2008 is voor het eerst een HU-brede introductie voor nieuwe medewerkers georganiseerd,
OP en OBP een aantal uitingen ontwikkeld.
waarbij zij welkom zijn geheten door de voorzitter van het college van bestuur. Naast een
Tevens is er in campagnestijl een recruitmentsite voor HU ontwikkeld: www.werkenbijhu.nl.
inhoudelijke introductie kregen medewerkers ook de mogelijkheid nader kennis met elkaar
De campagne is in november 2008 gelanceerd en wordt half 2009 geëvalueerd. De recruitmentsite
te maken. De introductie kreeg een hoge waardering van deelnemers. Deze zal voortaan vier
is tevens het fundament onder de samenwerking tussen de HU en de UU op het werkterrein
keer per jaar worden georganiseerd.
personeel. Hiermee wordt beoogd de mobiliteit te bevorderen van bijna of pas gepromoveerde docenten en onderzoekers.
Imago-onderzoek Management Team Sinds 2007 komt de HU voor in de top 500 van het jaarlijkse werkgeversimago-onderzoek van het tijdschrift Management Team. Als respondenten gevraagd werden om spontaan hun favoriete werkgever, zakenpartner of investering te noemen stond de HU op 291, als alleen gekeken werd naar favoriete werkgever dan kwam de HU uit op plaats 20. In 2008 is het
Aantrekkelijke werkgever
imago-onderzoek iets van opzet gewijzigd: nu kan worden gescoord in de categorieën arbeid, business en strategie. Overall komt de HU nu uit op plaats 229 en op het onderdeel arbeid
RGW
op plaats 136. De HU haalt daarmee de hoogste score van de in de lijst voorkomende
De hogeschool beschouwt de RGW-cyclus (resultaatgericht werken) als de belangrijkste manier
hogescholen.
om systematisch aandacht te geven aan de ontwikkeling en doorgroeimogelijkheden van personeelsleden. Volgens het werkbelevingsonderzoek in 2007 heeft 80 procent van de mede-
Van werk naar werk
werkers één of meer gesprekken gevoerd. Medewerkers ervaren de beoordeling soms subjec-
In het kader van zorgvuldig werkgeverschap begeleidt de HU individuele medewerkers naar een
tief en missen aandacht voor de ontwikkeling van talent, blijkt uit onderzoek. Om de kwaliteit
volgende baan, binnen of buiten de HU. In 2008 zijn ongeveer 70 werknemers of ex-werknemers
van de gesprekken te verbeteren wordt voortgebouwd op het systeem van intercollegiale
van wie het dienstverband werd beëindigd, aangemeld voor dit traject. De arbeidsmarkt was
toetsing, zoals die vorm krijgt in de zogenaamde normvindingsbijeenkomsten.
in 2008 zodanig dat het mobiliteitscentrum met gerichte acties bijna al deze mensen kon begeleiden naar een volgende functie met een gemiddelde plaatsingstijd van zes maanden.
59 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Actieplan LeerKracht van Nederland
Functiegebouw Het functiegebouw van de HU sluit aan op alle door de hogeschool te vervullen taken. Zoals onderwijsprofielen het vereiste werk- en denkniveau van studenten afbakenen, doet het functiegebouw dat voor de medewerkers. Het functiegebouw is in 2007 bijgesteld ingevoerd. In 2008 werden de lopende bezwaren afgehandeld. Deze hadden betrekking op de indeling. Een enkele keer is een bezwaar gegrond verklaard, wat leidde tot een andere inpassing. Relatief gezien lag het aantal bezwaren met 2,7 procent op een laag niveau. Meer menskracht beschikbaar voor het primaire proces De HU wil meer mensen vrijmaken voor het onderwijs en voor de inrichting van de kennis functie. Daarvoor is het van belang om de ondersteunende dienstverlening efficiënter en effectiever te organiseren. De uitwerking in 2008 van de eindrapportage Onderzoek Overhead HU heeft geleid tot het bevriezen van de OBP-formatie.
Nieuw Goud In het studiejaar 2007/2008 is het project Nieuw Goud (gericht op het bevorderen van het aandeel allochtone werknemers) opnieuw gestart. Deze nieuwe ronde resulteerde in twaalf kandidaten. Na afloop van het traject zijn tien personen in dienst van de HU gebleven. Het Project Nieuw Goud heeft binnen het hbo-netwerk Zestor Kennisnetwerk etnische diversiteit landelijke uitstraling gekregen als best practice. In 2009 wordt de projectvorm voor Nieuw Goud beëindigd en wordt het werven van allochtone medewerkers in het reguliere personeelsbeleid opgenomen.
Arbo en milieu Ziektepreventie De HU wil het ontstaan van CANS (complaints of arm, neck and shoulder) voorkomen. Daartoe is voor alle medewerkers en studenten het CANS-preventieprogramma Workpace beschikbaar. Dit programma is bedoeld om iedere gebruiker bewust te laten worden van zijn eigen computergebruik en om ziekteverzuim te voorkomen. Workpace biedt met een kleine uitbreiding ook de mogelijkheid voor analyse van gegevens. De inzet hiervan kan een bijdrage leveren aan terugdringing van het ziekteverzuim. Deze analyse geeft inzicht in het computergebruik en geeft handvatten voor gerichte aanpak van CANS-risico’s.
61 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Organisatieontwikkeling
62 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
63 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Lopen voor de LOL.
Introductiebijeenkomst nieuwe medewerkers.
De adviseurs van het arbo- en milieuteam hebben bij diverse afdelingen op verzoek van de
gerichte activiteiten in samenwerking met buurtbewoners, woningcorporaties, scholen,
leidinggevende een presentatie verzorgd over het ontstaan en voorkomen van CANS ten
maatschappelijke instellingen, gemeenten en provincie.
gevolge van beeldschermwerk. Ook heeft het team informatie geleverd over arbo- en milieuzorg voor de studiegidsen van alle opleidingen. Dit bevat onder andere informatie over CANS.
CvOI Het Centrum voor Ondernemerschap en Innovatie (CvOI) is het startpunt voor ondernemers
Risicoinventarisatie en -evaluatie
die met de hogeschool en de universiteit in contact willen komen. Tevens worden startende
Op enkele locaties zijn er quick scans op gebouwenveiligheid uitgevoerd.
ondernemers, studenten en medewerkers van HU, UU en UMCU ondersteund in het opzetten
• FG quick scan gebouw Hundertwasser
van een eigen bedrijf. In 2008 heeft er een integratie plaatsgevonden met het Centrum
• FNT quick scan Nijenoord 1
Utrecht Bedrijven Expertise (CUBE), het starterscentrum van de HU in de binnenstad. Beide
• RI&E werkplekken ICT-steunpunten
centra opereren nu onder een gezamenlijk management en werken met eenzelfde ‘starters
Op basis van elke quick scan is een plan van aanpak opgesteld in overleg met de faculteit of
formule’.
dienst. Een nieuw systeem voor risicoinventarisatie en -evaluatie wordt ontwikkeld nadat een dergelijk systeem voor de gehele branche is vastgesteld.
Sciencepark Samen met de provincie Utrecht, de gemeente Utrecht, het Universitair Medisch Centrum Utrecht en Universiteit Utrecht wordt het Sciencepark Utrecht doorontwikkeld. In 2008 maakte
Externe netwerken
een delegatie van Utrechtse bestuurders een studiereis naar China om scienceparks te
Binnen de externe netwerken van Hogeschool Utrecht speelt de Taskforce Innovatie (TFI) een
bezoeken. De confrontatie met de dynamische en snelle ontwikkeling in China heeft partijen
belangrijke rol. De TFI is opgericht om de economie in de regio Utrecht te stimuleren en
geïnspireerd om in 2009 het Sciencepark Utrecht definitief vorm te geven. In nauw overleg
verenigt de belangrijkste partijen uit bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden. Daarnaast
tussen de partners zijn er vergaande plannen om 30.000 vierkante meter bedrijfsruimte op het
werkt de hogeschool samen met de UU, het UMCU, de gemeente en de provincie aan de
Sciencepark te creëren. Er zijn afspraken gemaakt over de criteria die gehanteerd worden voor
realisatie van het Sciencepark op De Uithof. Het Centrum voor Ondernemerschap en Innovatie
vestiging. Alleen hoogwaardige kennisintensieve bedrijven krijgen toegang tot het park. Het
(CvOI) is een onderdeel van het Sciencepark Utrecht. Ook zijn stappen gezet om te komen
Sciencepark richt zich met name op bedrijven in de sectoren Life Sciences en Duurzaamheid.
tot een binnenstedelijke Technocampus. Hogeschool Utrecht is bijzonder actief in talloze wijk-
In 2008 is subsidie verworven om de ontwikkeling van het park gestalte te geven.
64 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Technocampus Tijdens de opening van het gerenoveerde onderwijsgebouw Oudenoord 700 en de viering van 100 jaar techniekonderwijs in Utrecht is een convenant ondertekend voor de ontwikkeling van Technocampus. Gemeente, woningbouwcorporaties (Mitros en de Stichting Studentenhuis vesting Utrecht) en ROC Midden Nederland zullen samen met Hogeschool Utrecht een Technocampus tot ontwikkeling brengen. Op de Technocampus ontstaat ruimte voor bedrijven in de sectoren engineering, ICT en bouw om in een innovatieve netwerkomgeving kennis en ervaringen te delen. Deze stimulerende omgeving moet tevens de instroom van leerlingen en studenten in het technisch beroepsonderwijs bevorderen. In 2009 worden de plannen verder uitgewerkt. Wijkactiviteiten De hogeschool is zeer actief in de wijkbouw. Wijkgebonden ontwikkelingsvraagstukken vragen om een multidisciplinaire aanpak. Lectoren, docenten en studenten hebben in Amersfoort en Utrecht door middel van stages, participatie in projecten en toegepast onderzoek, een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de krachtwijken. Zo is de HU betrokken bij de gemeentelijke onderwijsagenda op de onderwerpen brede school, UtrechtMeester Docent – vmbo en de ontwikkeling van passend onderwijs. Het kenniscentrum Sociale Innovatie werkt samen met de gemeente en woningcorporaties aan sociale cohesie in een veilige buurt. Emancipatie en zelfredzaamheid spelen hierbij een belangrijke rol. Samen met wijkmanagers, gebiedscoördinatoren, opbouwwerkers en gemeentelijk diensten wordt kennis gedeeld en ontwikkeld. Het lectoraat Regie stedelijke vernieuwing heeft een grote bijdrage geleverd aan gebiedsontwikkeling in de wijken Kruiskamp (Amersfoort), Overvecht en Kanaleneiland (beide Utrecht) in de vorm van masterclasses, stages en afstudeerwerk. De rol van technologie in huis (domotica) wordt hierbij nadrukkelijk meegenomen als het gaat om woonvormen voor kwetsbare ouderen. Vanuit de Faculteit Communicatie & Journalistiek werden voorstellen ontwikkeld hoe effectieve communicatie kan verlopen bij een wijkgerichte benadering.
KERNGEGEVENS SOCIAAL JAARVERSLAG Hieronder treft u enkele kerngegevens uit het sociaal jaarverslag aan. Een volledig sociaal jaarverslag is gepubliceerd op www.hu.nl.
Leeftijdsopbouw 2008
OP OBP en man/vrouw verdeling in 2008
550
532
489 401 341
341
921
312
477
997
1.398
844
1.841
totaal 3.239
187
OP 78
Vrouw
OBP
OP en OBP totaal 3.239
Man
8
<20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-
gemiddelde leeftijd 46,4
Instroom, uitstroom, doorstroom
Ziekteverzuimpercentage (incl. verzuim langer dan een jaar)
instroom
287
4,5 %
4,2 %
OP Vrouw
6,7 %
5,4 %
OBP Man
totaal 5,1 %
doorstroom
518
totaal 6,3 %
uitstroom
totaal 4,3 %
547 5,6 %
4,6 %
OP en OBP
68 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
De HU heeft met Koers 2012 krachtige strate
Kwaliteit van het onderwijs
Internationalisering
gische ambities uitgesproken die door de CMR
De CMR is van mening dat het voor de verbe-
Internationalisering is in deze tijd geen keuze,
gedeeld worden. 2008 stond voor de CMR in
tering van de kwaliteit van het onderwijs nood-
maar een must. De CMR heeft in 2008 regel
het teken van de dialoog met het CvB over de
zakelijk is dat het onderwijs geïntensiveerd
matig overleg gevoerd over de invulling van het
vraag hoe de verschillende ambities concreet
wordt. Dit kan op verschillende manieren
internationaliseringsbeleid. Het oplossen van de
gerealiseerd kunnen worden. Belangrijke thema’s
ingevuld worden, maar een belangrijke rand-
belemmeringen die buitenlandse studenten hier
hierbij waren de organisatieontwikkeling en
voorwaarde hierbij is dat er voldoende geld
ervaren is een van de zaken waar de CMR zich
het personeelsbeleid, de intensivering van het
beschikbaar gesteld wordt voor het bachelor
sterk voor maakt. Ook heeft de CMR gewezen
onderwijs, internationalisering en de studie
onderwijs. Bij de bespreking van de begroting
op de noodzaak dat in het onderwijs aandacht
begeleiding van studenten.
stond deze vraag dan ook centraal. Om meer
besteed wordt aan het verbeteren van de
inzicht te krijgen in de besteding van de
Engelse taalvaardigheden van de studenten.
Hrm-beleid
financiële middelen heeft de CMR gepleit voor
De ambitie die in Koers 2012 geformuleerd
een duidelijk onderscheid in de directe en
Namens de CMR,
is om de HU om te vormen naar een kennis
indirecte kosten. Met het onderzoek naar de
René Versteegh
organisatie, heeft de nodige implicaties voor
overhead in 2008 is hier een goed begin mee
het hrm-beleid van de komende jaren. Met
gemaakt en zijn er duidelijke afspraken gemaakt
input vanuit de faculteiten is er na goed overleg
om de overhead terug te dringen en het geld
in brede kring een concrete agenda voor de
dat hiermee bespaard wordt ten goede te laten
komende jaren opgesteld. De CMR heeft
komen aan het primair proces. De CMR zal dit
waardering voor de richting die met het hrm-
nadrukkelijk blijven volgen.
Resultaten kennisorganisatie
beleid ingeslagen wordt en ondersteunt de ambitie om te komen tot een professionele
Studieloopbaanbegeleiding
• Zes centrale hrm-thema’s vastgesteld
organisatie.
De CMR heeft geconstateerd dat er aan de
• 90 procent van de medewerkers maakte contractafspraken met leidinggevenden
De CMR heeft in het overleg aandacht gevraagd
studieloopbaanbegeleiding het nodige ver-
• Attitudeonderzoek uitgevoerd onder 100 medewerkers
voor het verbeteren van de competenties van
beterd kan worden. In samenwerking met de
• OBP-formatie bevroren om meer ruimte voor onderwijs vrij te maken
leidinggevenden die nodig zijn om de ambities
stafdienst Onderwijs & Onderzoek heeft de CMR
• Arbeidsmarktcampagne ‘HU verbindt’ van start
te realiseren. Er wordt veel gevraagd van
een congres georganiseerd waarbij studenten
• Start Centrum voor Ondernemerschap en Innovatie
managers. Hiervoor zal de nodige ondersteu-
gevraagd werd om ideeën hiervoor aan te
ning geboden moeten worden.
geven. Op basis hiervan is een voorstel aan het
Tevens is gewezen op de specifieke positie van
CvB voorgelegd om de begeleiding te intensi
oudere medewerkers. Gezien de krapte op de
veren en te professionaliseren. Een nieuw
arbeidsmarkt is het belang van het leveren van
element hierin is dat studenten een rol in de
maatwerk voor deze groep medewerkers extra
studieloopbaanbegeleiding krijgen.
urgent. Ten slotte benadrukte de CMR dat het niet zinvol is om op hogeschoolniveau een ideale functiemix vast te leggen, aangezien die afhankelijk is van specifieke onderwijssituaties.
69 - JAARVERSLAG HU 2008 - KENNISORGANISATIE
Van de centrale medezeggenschapsraad
FINANCIËN EN HUISVESTING
In 2008 werden twee gebouwen in gebruik genomen: de indrukwekkende Faculteit Educatie en de eveneens buitengewoon fraai verbouwde locatie van de Faculteit Natuur & Techniek aan de Oudenoord 700. In Amersfoort ging de eerste paal de grond in voor een nieuw onderkomen. Het gerealiseerde resultaat wordt op hoofdlijnen verklaard door hogere rijksbijdragen en hogere lasten inhuur externen en hogere instellingslasten. Van de in de normatieve rijks bijdrage ontvangen middelen ten bate van de kennisontwikkeling is 3 miljoen euro toe gevoegd aan de bestemmingsreserve kennisontwikkeling. Het resultaat wordt in belangrijke mate positief beïnvloed door incidentele baten van 4,8 miljoen euro. Een deel van deze baten (3,2 miljoen euro) is gekoppeld aan de oplevering van de nieuwbouw van de FE, daarnaast is als gevolg van de opheffing van de Stichting financieel vangnet hbo 1,4 miljoen euro ontvangen. Door stijging van het aantal ingeschreven studenten en daaraan gekoppeld de t-2 financiering, de maatschappelijke vraag naar intensivering van het onderwijs, het op peil houden van de student/OP-ratio en de financiële inspanning ten bate van ontwikkeling van de kennisfunctie staat de exploitatie van de HU onder druk. Het negatieve exploitatieresultaat over 2008 van 3,5 miljoen euro is als volgt verwerkt in het eigen vermogen :
5
• Algemene reserve - € 5,583 miljoen
(2007 - € 1,0 miljoen)
• Bestemmingsreserve + € 2,047 miljoen
(2007 - € 1,4 miljoen)
De verplichte reservering niet-opgenomen vakantiedagen OP, de verplichte voorziening jubileumuitkering en de voorziening langdurig zieken (totaal 2,9 miljoen euro) zijn direct ten laste van het eigen vermogen geboekt.
71 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
In de begroting was een negatief exploitatieresultaat voorzien van 6,2 miljoen. De HU sluit het jaar echter af met een lager tekort, namelijk 3,5 miljoen euro. Lasten op het gebied van huisvesting en personeel niet in loondienst zijn hiervan de belangrijkste oorzaak.
72 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
bedragen x € 1.000
Balans
2008
2008
2007
Exploitatie
Begroting
Exploitatie
172.827
162.447
158.688
7.972
1.990
7.609
Collegegelden
49.313
49.540
45.867
Baten werk i.o.v. derden
21.484
24.338
23.485
Bijzondere posten
4.766
0
0
Overige baten
5.984
10.288
9.222
Som der bedrijfsopbrengsten
262.346
248.603
244.871
Personeelskosten
191.108
185.950
177.430
Afschrijvingen
12.557
13.241
11.207
Huisvestingslasten
19.772
13.513
19.348
Overige lasten
41.103
40.730
39.291
264.540
253.434
247.276
Financiële baten en lasten
-2.194
-4.831
-2.406
-1.150
-1.375
125
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
-3.344
-6.206
-2.280
-105
0
-127
-88
0
-
Buitengewone baten & lasten
0
0
0
Buitengewoon resultaat
0
0
0
-3.537
-6.206
-2.407
Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies
Som der bedrijfskosten
Belastingen uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat deelneming
Resultaat
Activa
bedragen x € 1.000 31-12-2008
Vaste Activa Immateriële vaste activa 118
01-01-2008
0
Passiva
30.841
01-01-2008
Eigen Vermogen 65.621
Materiële vaste activa 173.913 129.616 Voorzieningen Financiële vaste activa 3.398 3.410 177.429 133.026 Langlopende schulden Kortlopende schulden Vlottende activa Voorraden 134 261 Vorderingen
31-12-2008
7.675
71.313 7.643
45.961
18.268
90.169
75.833
31.488
Liquide middelen 1.022 8.282 31.997 40.031 Totaal 209.426 173.057 Totaal 209.426 173.057
* Per 1 januari 2008 is de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van toepassing geworden, die een stelselwijziging tot gevolg heeft. De effecten van deze stelselwijziging zijn rechtstreeks verwerkt in het eigen vermogen per 1 januari 2008. De vergelijkende cijfers van de staat van baten en lasten zijn overeenkomstig de gewijzigde grondslagen aangepast.
De solvabiliteit daalt per ultimo 2008 naar 31,3% (2007 41,6%). Enerzijds stijgt het balanstotaal als gevolg van de nieuwbouwinvesteringen en de toename van de schulden, anderzijds neemt het eigen vermogen af.
73 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
Exploitatieresultaat 2008
BV (100%) en de deelneming Abacus BV (60%) zijn in de geconsolideerde jaarrekening van de HU opgenomen. Interval BV is voor 100% meegeconsolideerd, Abacus BV proportioneel voor 60%, omdat er sprake is van een joint venture. De HU heeft geen beslissende zeggenschap. Voor alle besluiten dient 2/3 meerderheid te zijn.
Huisvesting Na de zomer van 2008 is een start gemaakt met de herijking van het strategisch huisvestingsbeleid van de HU. In dit beleid worden verwerkt: de kwalitatieve input van gebruikers van huisvesting en meerjarige ruimtebehoefteplannen en -analyses. Naar verwachting kan eind maart 2009 besluitvorming plaatsvinden. In de uitwerking wordt stilgestaan bij het vinden van oplossingen voor de structurele financiële problematiek van de huisvestingsbegroting. In 2008 is onderzoek gedaan naar de huisvesting van het Institute for Life Sciences & Chemistry. Besloten is dat de deels monumentale gebouwen op de huidige locatie (F.C. Dondersstraat 65) op termijn verlaten worden. Mogelijkheden voor herhuisvesting op De Uithof worden onderzocht. In 2008 is een groot aantal projecten uitgevoerd. Een aantal hiervan loopt door tot in 2009 en 2010: Faculteit Gezondheidszorg Eind 2008 zijn de nieuwe klinieken van de opleidingen Mondzorgkunde, Huidtherapie, Optometrie en Logopedie in gebruik genomen. De studenten kunnen onder begeleiding in deze professionele ruimten die voorzien zijn van moderne apparatuur, ervaring opdoen met de behandeling van patiënten. In 2008 verzorgden de klinieken gezamenlijk zo’n 10.000 patiëntcontacten. Faculteit Educatie In maart 2008 is het nieuwe gebouw aan de kop van De Uithof in gebruik genomen. Het is een veelkleurig en spraakmakend gebouw dat door zijn ligging (aan de rand van De Uithof langs de A28) de Hogeschool Utrecht goed in beeld brengt. De faculteit, die werd ontworpen door Ector Hoogstad Architecten uit Rotterdam, bestaat uit drie onderdelen met een eigen sfeer: de Archimedes-lerarenopleiding, de Theo Thijssen Academie en het Seminarium voor Orthopedagogiek. Docenten en medewerkers maken gebruik van flexplekken. De onderwijsruimtes zijn voorzien van smartboards. Onder het gebouw zijn enkele historische landschapselementen, zoals een waterloop en fiets- en voetpaden, behouden. De officiële opening vindt in het voorjaar van 2009 plaats.
75 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
De Hogeschool Utrecht is een stichting, statutair gevestigd te Utrecht. De deelneming Interval
76 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
In het voorjaar van 2008 is de bouw van HU Amersfoort gestart. Het nieuwe gebouw komt aan de Amsterdamsestraatweg, dichtbij het station, het historisch stadscentrum en het nieuwe stadsdeel Eemcentrum. De half ondergrondse parkeergarage is inmiddels gereed. Door buiten de HU gelegen vertraging is de voorziene oplevering in juni 2009 met een jaar uitgesteld. HU Diensten Op de locatie Oudenoord 330 is al enige jaren geleden de aanwezigheid van asbest gecon stateerd. Er was geen risico voor de gezondheid. In goed overleg met de eigenaar van deze locatie is toch afgesproken dat de gehele locatie Oudenoord 330/340/370 wordt gesaneerd en gerenoveerd, waarbij de HU zich verplicht heeft de huurtermijn tegen marktconform tarief te verlengen. Dit besluit is mede ingegeven door de sterke groei van de studentenaantallen, Het slaan van de eerste paal van het nieuwe onderkomen in Amersfoort vlnr: Frits Grondsveld, lid CvB, Gerda Eerdmans, wethouder Onderwijs van Amersfoort, directeur Louis Meijer van projectontwikkelaar Burgfonds.
waardoor ruimte op De Uithof die voor het CvB en de stafdiensten beoogd was, voor het onderwijs beschikbaar blijft. In december 2008 is gestart met de asbestsanering van Oudenoord 330, daarna wordt het
GOEDKOOP WONEN IN AMERSFOORT
pand gerenoveerd. De verwachting is dat Oudenoord 330 wordt opgeleverd in het najaar van 2009. De locaties Oudenoord 340 en Oudenoord 370 zijn in 2009/2010 aan de beurt voor renovatie. Na afronding zullen alle HU Diensten in de gebouwen Oudenoord 330/340/370 worden gehuisvest.
Studenten van HU Amersfoort krijgen een
Welzijn Amersfoort. Het werk bestaat bijvoor-
goedkope woning aangeboden als ze als
beeld uit het opzetten van kinderactiviteiten
tegenprestatie werkzaamheden verrichten in
samen met buurtbewoners en klussen uitvoeren
enkele wijken. Het gaat om vijftien tot twintig
bij senioren. De studenten krijgen begeleiding
Resultaten Financiën en Huisvesting
woningen die op de nominatie staan om
en verdienen studiepunten in de vrije ruimte van
• Het negatief financieel resultaat is 3,5 miljoen, 2.7 miljoen minder dan het begrote tekort
gesloopt te worden. De studenten kunnen er
het curriculum. De activiteiten vinden plaats in
enkele jaren wonen voor een bedrag van 200
de wijken Kruiskamp-Koppel en Randenbroek-
• Opening klinieken bij de Faculteit Gezondheidszorg
tot 250 euro per maand. Het project is een
Schuilenburg. De studenten krijgen een contract
• Start bouw HU Amersfoort
samenwerkingsverband van HU Amersfoort,
en kunnen een verbintenis aangaan van een tot
• Oplevering en ingebruikname Faculteit Educatie
woningcorporatie De Alliantie en de Stichting
drie jaar.
• Oplevering en ingebruikname verbouwde en vernieuwde locatie Oudenoord 700
Faculteit Natuur & Techniek Op 9 oktober heeft de officiële opening van het gebouw Oudenoord 700 plaatsgevonden. In de periode juni-augustus is het gebouw afgebouwd en vond de verhuizing (inclusief de vanuit Amersfoort afkomstige opleiding mediatechnologie) plaats. Ondanks enkele problemen kon het onderwijs starten in de tweede week van september. Het nieuwe gebouw bestaat voor driekwart uit het gerenoveerde bestaande gebouw. Daar is een nieuwbouwvleugel aan toegevoegd. Alle practicumruimtes zijn vernieuwd. Op het oude schoolplein is door middel van een glazen overkapping een multifunctionele ruimte gecreëerd die deels als werkatelier en deels als restaurant wordt gebruikt.
van 6,2 miljoen
77 - JAARVERSLAG HU 2008 - FINANCIËN EN HUISVESTING
HU Amersfoort
GOOD GOVERNANCE
Horizontale dialoog (principe V) Op alle niveaus in de organisatie wordt vormgegeven aan de dialoog met strategische partners. Op hogeschoolniveau is regulier overleg met de UU, ROC’s en het voortgezet onderwijs ingebed. Het convenant dat de HU in 2004 met de UU sloot is in 2008 met een tweetal onderdelen uitgebreid. De samenwerking op het werkterrein personeel beoogt de mobiliteit te bevorderen. De samenwerking van de afdelingen marketing en communicatie beoogt, naast afstemming en coördinatie van veel praktische zaken, vooral de profilering van Utrecht als Kennisstad verder uit te werken, in samenwerking met de gemeente. Verder heeft het CvB zich in het bijzonder gericht op verbetering van de samenwerking met de regionale overheden. De burgemeester van Utrecht, wethouders van Utrecht en Amersfoort en gede puteerden hebben door middel van werkbezoeken intensief kennisgemaakt met onderdelen van de hogeschool. De samenwerking binnen de TFI was ook dit jaar voortreffelijk en heeft tot aansprekende resultaten geleid. Een lid van de raad van toezicht (RvT), Jacques van Ek, en de voorzitter van het CvB, Geri Bonhof, hebben een bijdrage geleverd aan de Commissie Economische Visie Amersfoort 2030 van de gemeente Amersfoort. Onafhankelijkheid (principe III.2) In 2008 heeft de Nationale ombudsman op een gezamenlijk verzoek van het CvB en de CMR onderzoek gedaan naar een concrete situatie waarin aan een voormalig docent, tevens een
6
familielid van één van de leden van de RvT, een vergoeding bij beëindiging van het dienst verband met de hogeschool is toegekend. De RvT heeft alle medewerking verleend aan dit onderzoek. De Nationale ombudsman heeft geconstateerd dat het bedrag van de vergoeding redelijk was en dat er geen sprake was van betrokkenheid van het lid van de RvT bij de totstandkoming van de regeling. De Nationale ombudsman heeft vastgesteld dat de RvT alerter had moeten zijn op het voorkomen van elke schijn van belangenverstrengeling. De RvT heeft naar aanleiding van het rapport besloten dat in voorkomende gevallen gehandeld zal worden conform de bevindingen van de ombudsman, en dat een lid bij (de schijn van) belangenverstrengeling tijdelijk zal terugtreden. De RvT beoordeelt ook jaarlijks of zich een potentiële belangenverstrengeling, van welke aard dan ook, zou kunnen voordoen. De RvT heeft vastgesteld dat alle leden voldoen aan de criteria die ten aanzien van de onafhankelijkheid zijn opgenomen in statuten en huishoudelijk reglement. Informatie op grond van de code De op grond van de code publieke informatie betreffende de leden van de RvT en het CvB is hieronder opgenomen.
79 - JAARVERSLAG HU 2008 - GOOD GOVERNANCE
In 2006 is door een bindingsbesluit van de leden van de HBO-raad de branchecode good governance vastgesteld. Deze code is voor de HU een belangrijk richtsnoer. Op www.hu.nl is een volledig overzicht van de code geplaatst, waarbij is aangegeven of de uitwerkingen gevolgd worden dan wel om welke reden ervan wordt afgeweken.
80 - JAARVERSLAG HU 2008 - GOOD GOVERNANCE
Functie
bedragen x e Commissies van de Raad Hoofdfunctie**
Bezoldigigingen College van Bestuur Vergoeding Leeftijd* 1e benoeming
M. Rook MBA Voorzitter Vz Selectie- en augustus Remuneratiecommissie 2007
Voorzitter Raad van Bestuur St. Antonis Ziekenhuis
4.540
59 jaar
27-10-2005
Mw. drs. L.J. Helwig Plv. Lid Selectie- en Nazarowa voorzitter Remuneratiecommissie
Lid Raad van Bestuur ’s Heeren Loo Zorggroep
3.400
61 jaar
23-10-2001
Mw. M. Vliegenthart Lid
Voormalig Voorzitter MBO-raad
3.400
50 jaar
01-03-2004
Drs. A. Brienen RA Lid Vz Auditcommissie
Algemeen directeur Jaarbeurs Holding BV
3.400
51 jaar
27-10-2005
Belastbaar loon Flexibele beloning* excl. auto/bonus Mw. drs. G.T.C. Bonhof 129.456 11.914
bedragen x e
Algemene onkosten- vergoeding
Totaal
1.800
143.170
Dhr. drs. F.C. Gronsveld**
92.329
10.723
1.200
104.252
Dhr. prof. mr. H.M. de Jong Totaal
127.246
10.723
1.800
139.769
349.031
33.360
4.800
387.191
* Flexibele beloning over 2007, uitgekeerd in 2008 ** Uit dienst per 1 sept.
De raad van toezicht heeft met ingang van 2007 de bezoldiging onderverdeeld in een vast deel en een variabel deel. De hoogte van het variabele deel is gebaseerd op een drietal
Mw. mr. drs. C. Kervezee Lid Voorzitter PO-raad 3.400 59 jaar Dr. J.C. van Ek Lid Lid Auditcommissie Voormalig lid 3.400 63 jaar Executive Committee Fortis
* Leeftijd per 1 januari 2008 ** Het overzicht van relevante nevenfuncties is opgenomen op de website. Alle raadsleden zijn (her)benoemd voor een periode van 4 jaar.
22-03-2007 15-10-2007
componenten: twee clusters met prestatie-indicatoren, aangevuld met de beoordeling van het persoonlijk functioneren van de leden van het college. Het variabele deel van de bezol diging 2008 wordt in 2009 uitbetaald. Het variabel deel bedraagt over 2008 maximaal 17.020 euro voor de voorzitter en 15.318 euro voor de leden van het college.
Overige vergoedingen Bijtelling auto Mw. drs. G.T.C. Bonhof 13.201 Dhr. drs. F.C. Gronsveld Dhr. prof. mr. H.M. de Jong
Pensioen premie werkgeversbijdrage
Totaal
19.522
32.723
7.021
12.528
19.549
7.937
17.420
25.357
28.159
49.470
77.629
De salarissen van de afzonderlijke leden en gewezen leden van het college van bestuur zijn berekend volgens de normen van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT). De nadere specificatie van de remuneratie is opgenomen in het financieel jaarverslag. De HU heeft in 2008 voor 70 procent bijgedragen in de door de collegeleden betaalde pensioenpremie. Dit is gelijk aan de regeling die geldt voor de overige personeelsleden. De leden van het college van bestuur hebben in 2008 tevens een aantal faciliteiten ter beschikking gesteld gekregen, zoals een leaseauto, computer met randappa ratuur en een mobiele telefoon. Bij het afscheid van de heer Gronsveld heeft de Hogeschool Utrecht een financiële bijdrage toegezegd aan een door hem uit te kiezen cadeau. Deze bijdrage is gebruteerd en onder inhouding van verschuldigde lasten uitgekeerd.
81 - JAARVERSLAG HU 2008 - GOOD GOVERNANCE
Raad van Toezicht
82 - JAARVERSLAG HU 2008 - GOOD GOVERNANCE
en lectoren. CUBE is per 1 juli 2008 opgegaan in het CvOI (een samenwerkingsverband tussen
Naar aanleiding van de onderzoeksresultaten van de commissie Schutte heeft het ministerie
de Universiteit Utrecht en de hogeschool).
van OCW de wet- en regelgeving op het gebied van bekostiging verhelderd door middel van
Het cursusbedrijf van de Faculteit Communicatie & Journalistiek heeft een eigen exploitatie
de notitie Helderheid in de bekostiging van Hoger Onderwijs met aanvullingen, die tevens in
en betaalt aan de FCJ jaarlijks 150.000 euro voor de administratieve- en technische ondersteu-
het Controleprotocol OCW 2008 zijn opgenomen. De hogeschool verstrekt hierna specifieke
ning en huisvesting. De staf van de FCJ wordt tegen loonkosten doorbelast vanuit de FCJ.
informatie over een vijftal thema’s uit de hiervoor genoemde notitie.
Er worden geen docenten vanuit de FCJ ingezet voor deze activiteiten.
Uitbesteding van bekostigd onderwijs
Daarnaast ontwikkelt de faculteit twee masteropleidingen, namelijk de masters ICM en IAC.
Met Hogeschool Driestar bestaat er een samenwerkingsovereenkomst waarbij studenten de
De docenten die voor deze masters worden ingezet, worden doorberekend op basis van een
mogelijkheid krijgen stage- en beroepsgerichte vakken te volgen. Dit traject is per 1 septem-
integraal tarief.
ber 2008 beëindigd. Vanaf deze datum worden geen nieuwe studenten meer ingeschreven.
Het traject met de zittende studenten wordt afgebouwd. De omvang van de overeenkomst
Bekostiging van maatwerktrajecten
bevat 104 studiepunten en betreft eind 2008 18 studenten. Per behaald studiepunt wordt
De Faculteit Educatie heeft de master Special Educational Needs samen met de zorginstelling
50 euro betaald.
Topaz en REC 3 (Regionaal Expertise Centrum, regio Noord Oost) ontwikkeld. Er namen in
2008 25 studenten aan deel. Deze maatwerkopleiding bracht in 2008 geen kosten met zich
Met Fontys Hogescholen bestaat een samenwerkingsovereenkomst in het project Samen
mee.
op scholen betreffende de lerarenopleiding Economie en maatschappijleer. De uitbesteding
Daarnaast is er in samenwerking met het REC 4 een pabo-dag/avond-opleiding betreffende
betreft de ondersteuning van de opleiders en deelname in de intake. Dit traject is per
het vak techniek ontwikkeld, waaraan 8 studenten in 2008 hebben deelgenomen. De hoge-
1 september 2008 beëindigd. Vanaf deze datum worden geen studenten meer ingeschreven.
school heeft aan deze opleiding 51.000 euro bijgedragen.
Het traject met de zittende studenten wordt afgebouwd. Samen met Fontys Hogescholen
en de Faculteit Economie & Management wordt gewerkt aan de aanvraag van een nieuwe
Studentenuitwisseling
opleiding.
De samenwerking van de Hogeschool Utrecht met hoger-onderwijsinstellingen binnen Europa
De Faculteit Educatie heeft voor de master Special Educational Needs samen met de zorg
is meestal gebaseerd op een Socrates/Erasmus-overeenkomst. Het Europese programma
instelling Topaz en REC 3 (Regionaal Expertise Centrum, regio Noord Oost) het inhoudelijk
Socrates stimuleert Europese samenwerking, uitwisseling, nascholing en stage door middel
studieleiderschap uitbesteedt. Deze uitbesteding bracht in 2008 18.000 euro aan kosten
van subsidies. Erasmus is een onderdeel van het Socrates-programma en is bedoeld om de
met zich mee.
Europese activiteiten van hoger-onderwijsinstellingen te ondersteunen en de mobiliteit en
uitwisseling van studenten, docenten en stafleden te bevorderen. De toegekende gelden
Investeren van publieke middelen in private activiteiten
worden door de hogeschool uitgezet als beurzen voor studenten-, docenten- en stafmobiliteit.
Om het ondernemerschap te stimuleren is er een samenwerkingsovereenkomst afgesloten
tussen de Europese Unie, de gemeente Utrecht, de provincie Utrecht en het Technocentrum
Daarnaast zijn er bilaterale overeenkomsten betreffende studentenuitwisseling met 30 hoger-
Utrecht om via het project Centrum Utrecht Bedrijven Expertise (CUBE) jonge ondernemers en
onderwijsinstellingen buiten Europa. Op www.hu.nl is een overzicht opgenomen van de
net afgestudeerden die willen ondernemen, begeleiding en ondersteuning bij het opstarten
partners met de aantallen studenten die in het kader van een uitwisselingsprogramma vanuit
van hun bedrijf te verlenen.
het buitenland naar de HU komen, respectievelijk naar het buitenland gaan.
Daarnaast heeft CUBE als doelstelling het ondernemen dichter bij de student te brengen.
CUBE begeleidt studenten die al in hun afstudeerfase een eigen bedrijf willen starten of de
Eigen personeel ingeschreven voor initiële opleidingen
mogelijkheden van een eigen bedrijf willen onderzoeken. Studenten kunnen stage lopen, er
Per peildatum 1 oktober 2007 waren, in het kader van deskundigheidsbevordering, 42 mede-
zijn afstudeerplaatsen en zij kunnen meewerken aan projecten die in het curriculum worden
werkers van de HU ingeschreven bij een bekostigde opleiding van de HU. De HU vergoedt
aangeboden.
het collegegeld volledig voor al deze medewerkers. De opleidingen worden gevolgd ter
De HU biedt de starters ondersteuning in de vorm van faciliteiten op het gebied van huisves-
ontwikkeling van het kennisniveau binnen de hogeschool. Het betreft voor een groot deel
ting en datacommunicatie en stelt hen de kennis en expertise ter beschikking van docenten
masteropleidingen.
83 - JAARVERSLAG HU 2008 - GOOD GOVERNANCE
Overige governance-aspecten
BIJLAGEN
Raad van Toezicht
HU Diensten
Centrale Medezeggenschaps
M. Rook MBA (voorzitter)
Bestuursdienst
raad
Mevr. drs. L.J.H. Helwig Nazarowa
Directeur: Dr. S. van Geffen
Personeelsgeleding
(plv. voorzitter)
R. Versteegh (vz.) (FG)
Drs. A. Brienen RA
Interne Auditdienst
H. Stiekema (FE)
Drs. J.C. van Ek
Mevr. L.J.M. Hermsen RA MMO
drs. B. Haenen - van Egmond (FEM)
Mevr. mr. drs. C. Kervezee Mevr. A.M. Vliegenthart
drs. G. Lijkendijk (FEM) Stafdienst Bedrijfsvoering
C. de Blom (SSC-ICT)
Directeur: R. Voortman
T. Helsloot (FNT)
College van Bestuur
E. Leltz (FCJ)
Mevr. drs. G.T.C. Bonhof (voorzitter)
Servicebureau
J. de Bruin (FMR)
Drs. F.C. Gronsveld (tot 1 september 2008)
Directeur: drs. W.A.W. Kuus
Mevr. drs. M. Fokkema (FNT) K. Blans (SSC-ICT)
Prof. mr. H.M. de Jong Stafdienst Onderwijs & Onderzoek
(tot en met augustus 2008)
Directeur: Mevr. dr. W.M. Hulst
G. de Pijper (FNT) (vanaf augustus 2008)
Faculteit Communicatie & Journalistiek
Stafdienst Personeel & Organisatie
Studentengeleding
Mevr. drs. D.T.M. Majoor
Directeur: Mevr. drs. I. Botterweg
P. Perdomo (FEM)
Faculteitsdirecties
S. El Rharaby (FEM) Faculteit Economie & Management
Stafdienst Marketing & Communicatie
(tot en met augustus 2008)
J. Bogerd MBA
Directeur: drs. C.T. Jansen
R. Makhan (FEM) Mevr. E. van den Berg (FEM)
Faculteit Educatie
C. van Ommen (FNT)
D.L. de Wolff
Mevr. S. van der Hoek (FCJ) Mevr. S. van Duijne (FCJ)
Faculteit Gezondheidszorg
Mevr. Z. Shleesh (FE)
Mr. H. Drost
(van januari 2008 tot en met februari 2008) Mevr. F. Kessels (FCJ) (vanaf april 2008)
Faculteit Maatschappij & Recht
Mevr. J. Bakker (FG)
Dr. J. Welmers
P. de Vries (FNT)
Faculteit Natuur & Techniek Ir. R. Blom
87 - JAARVERSLAG HU 2008 - PERSONALIA
PERSONALIA
Bacheloropleidingen Faculteit Communicatie en Journalistiek • Journalistiek (voltijd) • Communicatie (voltijd/deeltijd/duaal) • Communicatie/beroepsprofiel Eventmanager (voltijd) AD-traject • Communicatiesystemen (voltijd/deeltijd) Faculteit Economie en Management • Accountancy (voltijd/duaal) • Bedrijfseconomie (voltijd/deeltijd) • Bedrijfskundige Informatica (voltijd/deeltijd/ duaal) • Business Management (voltijd) • Commerciële Economie (voltijd/deeltijd/duaal) • Commerciële Economie/beroepsprofiel Assistent marketeer (voltijd/deeltijd) AD-traject • Facility Management (voltijd/deeltijd) • Financial Services Management (voltijd) • International Business and Management Studies (voltijd, Engelstalig) • International Business and Languages (voltijd) • Logistiek en Economie (voltijd) • Opleiding voor Management, Economie en Recht (voltijd/deeltijd) • Opleiding voor Management, Economie en Recht/beroepsprofiel Intercedent (voltijd) AD-traject • Small Business & Retail Management (voltijd)
Faculteit Educatie • Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs van de tweede graad in: - Aardrijkskunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Biologie (voltijd/deeltijd/duaal) - Duits (voltijd/deeltijd/duaal) - Engels (voltijd/deeltijd/duaal) - Frans (voltijd/deeltijd/duaal) - Geschiedenis (voltijd/deeltijd/duaal) - Gezondheidszorg en welzijn (voltijd/deeltijd/ duaal) - Mens en Maatschappij (voltijd/deeltijd) - Natuurkunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Nederlands (voltijd/deeltijd/duaal) - Omgangskunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Scheikunde (voltijd/deeltijd/duaal) - Spaans (voltijd/deeltijd/duaal) - Techniek (voltijd/deeltijd/duaal) - Wiskunde (voltijd/deeltijd/duaal) • Opleiding tot leraar basisonderwijs (voltijd/ deeltijd/duaal) • Tolk Nederlandse Gebarentaal/ beroepsprofiel Schrijftolk (voltijd) AD-traject • Tweedegraads lerarenopleiding Nederlandse gebarentaal (NGT)/Tolkenopleiding (voltijd/ deeltijd) Faculteit Gezondheidszorg • Farmakunde (voltijd/deeltijd) • Opleiding tot Fysiotherapeut (voltijd) • Huidtherapie (voltijd) • Opleiding voor Logopedie (voltijd) • Management in de zorg (deeltijd) • Mondzorgkunde (voltijd) • Oefentherapie Ceaser (voltijd) • Optometrie (Oogzorg) (voltijd/deeltijd) • Orthoptie (Oogzorg) (voltijd) • Opleiding tot Verpleegkundige (voltijd/ deeltijd/duaal) Faculteit Natuur en Techniek • AOT-techniek (voltijd/deeltijd/duaal) • Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (voltijd/deeltijd/duaal) • Bouwkunde (voltijd/duaal) • Bouwtechnische Bedrijfskunde (voltijd/duaal) • Chemie (voltijd/deeltijd/duaal)
• Chemische Technologie/beroepsprofiel Chemisch Technoloog (duaal) AD-traject • Chemische Technologie (voltijd/duaal) • Civiele Techniek (voltijd/duaal) • Elektrotechniek (voltijd/deeltijd/duaal) • Geodesie (voltijd/duaal) • Industriële Automatisering (voltijd) • Informatica (voltijd/deeltijd/duaal) • Milieukunde (duaal) • Ruimtelijke Ordening en Planologie (voltijd) • Technische Bedrijfskunde (voltijd/deeltijd) • Technische Informatica (voltijd) • Werktuigbouwkunde (voltijd/duaal) Faculteit Maatschappij & Recht • Culturele en Maatschappelijke Vorming (voltijd/deeltijd/duaal) • Creatieve Therapie (voltijd/deeltijd) • Hbo rechten (voltijd/deeltijd) • Integrale Veiligheidskunde (voltijd/deeltijd) • Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (voltijd/deeltijd/duaal) • Pedagogiek (voltijd/deeltijd) • Personeel en Arbeid (voltijd/deeltijd) • Sociaal-Juridische Dienstverlening (voltijd/ deeltijd) • Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd/ deeltijd/duaal) Voortgezette opleidingen Faculteit Educatie • Opleiding tot leraar speciaal onderwijs (voltijd/deeltijd) • Opleiding tot leraar speciaal onderwijs A en B voor gehoorgestoorden (deeltijd) Masteropleidingen • Master in Advanced Nursing Practice (duaal) • Master Dovenstudies/Leraar Nederlandse Gebarentaal (deeltijd, duaal) • Master Pedagogiek (deeltijd) • Master of Education aardrijkskunde (deeltijd) • Master of Education biologie (deeltijd) • Master of Education Duits (deeltijd) • Master of Education Engels (deeltijd) • Master of Education Frans (deeltijd) • Master of Education natuurkunde (deeltijd) • Master of Education Nederlands (deeltijd)
• Master of Education Spaans (deeltijd) • Master of Education wiskunde (voltijd, deeltijd) • Master of Engineering (deeltijd) • Master of Health (deeltijd) • Master of Informatics (deeltijd) • Master International Applied Communication (voltijd) • Master International Communication Management (voltijd, deeltijd) • Master Pedagogiek (deeltijd) • Master Physician Assistant (duaal) • Master Special Educational Needs: Auditief Gehandicapten (deeltijd) • Master Special Educational Needs: Communicatief Gehandicapten (deeltijd) • Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs (voltijd, deeltijd) • Master of Urban and Area Development (deeltijd) • Master Zorgtraject Ontwerp (deeltijd) • Professional Master Fysiotherapie (deeltijd) Premasters • Algemene Sociale Wetenschappen • Bestuurs- en organisatiewetenschap • Chemistry & Physics • Fysiotherapiewetenschap • Government & reseach • International Economics and Business • Logopediewetenschap • Maatschappelijke opvoedingsvraagstukken • Onderwijskundig ontwerp en advisering • Orthopedagogiek • Stadsgeografie & Planologie • Verplegingswetenschap • Verzwaard traject domein recht
89 - JAARVERSLAG HU 2008 - ONDER WIJS IN 2008
ONDERWIJS IN 2008
90 - JAARVERSLAG HU 2008 - GEGEVENS STUDIEVOORTGANG
Studieduur
Studiepuntrendement naar vooropleiding
2005/2006
2006/2007
2007/2008
Gem. Aantal Duur Stud.
Gem. Aantal Duur Stud.
Gem. Aantal Duur Stud.
FCJ
voltijd deeltijd duaal
4,97 4,74 4,87
442 27 38
4,81 5,19 5,08
455 27 37
4,61 5,68 5,00
2005/2006 2006/2007 2007/2008 R (%)
n R (%)
n
R (%)
n
HU
havo
65,6
13.074
65,5
13.264
64,3
13.652
19
mbo
65,7
6.268
67,9
6.820
65,5
7.718
8
vwo
72,4
3.173
72,4
3.095
71,3
3.154
overig
61,6
8.797
66,2
9.378
66,5
9.447 33.971
431
Totaal
4,95
507
4,85
519
4,66
458
FE
voltijd
3,55
166
4,22
153
4,16
180
deeltijd
2,99
1453
3,30
756
3,81
444
Totaal 65,2 31.312 66,9 32.557 65,8
duaal
4,29
110
4,53
96
4,35
79
Totaal
3,12
1729
3,56
1005
3,96
703
FEM
voltijd
4,75
568
4,93
604
5,14
608
deeltijd
4,04
169
5,25
102
5,64
81
duaal
4,97
59
5,00
38
5,36
36
Totaal
4,61
796
4,98
744
5,21
725
FG
voltijd
3,97
589
3,82
630
4,29
671
deeltijd
3,06
139
3,42
113
4,96
28
duaal
4,36
50
3,75
60
3,82
44
Totaal
3,83
778
3,76
803
4,28
743
FMR
voltijd
4,36
580
4,41
658
4,45
714
deeltijd
4,48
214
4,28
312
4,57
297
duaal
3,83
6
3,75
16
4,50
FNT
Totaal voltijd deeltijd
4,39 4,06 4,24
800 773 96
4,36 4,12 4,55
986 728 114
4,48 4,30 4,86
ECTS Rendement (R = % van ECTS-norm; n = aantal studenten)
Studiepuntrendement naar faculteit
2005/2006
2006/2007
2007/2008
R (%)
n
R (%)
n
R (%)
n
4
FCJ
67,7
3.414
68,7
3.635
63,9
3.813
1015
FE
58,7
7.565
60,5
7.618
63,1
7.850
FEM
57,3
5.098
59,8
4.870
58,4
5.019
741
FG
77,1
3.979
79,9
4.091
78,4
4.190
97
FMR
67,3
6.198
70,1
6.715
68,7
7.228
FNT
69,4
5.058
67,1
5.628
64,5
5.871
65,2
31.312
66,9
32.557
65,8
33.971
duaal
3,86
115
4,05
109
3,57
127
Totaal
4,06
984
4,17
951
4,26
965
Totaal
Totaal 3,94 5.594 4,21 5.008 4,46 4.609
Horst
0,0
0
0,0
0
0,0
0
Totaal
0,0
0
0,0
0
0,0
0
ECTS Rendement (R = % van ECTS-norm; n = aantal studenten)
91 - JAARVERSLAG HU 2008 - GEGEVENS STUDIEVOORTGANG
GEGEVENS STUDIEVOORTGANG
92 - JAARVERSLAG HU 2008 - GEGEVENS STUDIEVOORTGANG
Negatief bindend studieadviezen per faculteit
Negatief BSA
Ruimtecapaciteit van Hogeschool Utrecht (31-12-2008)
Positief BSA
Totaal aantal adviezen
2006*
2007
2006* 2007 2006* 2007
FCJ
550
532
844
888
1.394
1.420
FE
310
386
1.197
1.124
1.507
1.510
FEM
728
740
767
845
1.495
1.585
FG
251
272
771
834
1.022
1.106
FMR
475
455
1.564
1.574
2.039
2.029
FNT
530
508
1.315
1.398
1.845
1.906
2.844
2.893
6.458
6.663
9.302
9.556
Plaats
locatie
BVOm2 totaal
FNm2 totaal
eigendom/gehuurd
onderdeel
Utrecht, De Uithof
Padualaan 97
17.250
10.700
eigendom
FE
Padualaan 99
15.000
10.000
eigendom
FCJ
Padualaan 101
23.268
12.927
gehuurd van FEHU
FEM
Bolognalaan 101 18.420 12.280
eigendom: 13.995 BVO m2 gehuurd van SSHO: 4.425 m2
FG
Hundertwasser
1.101
740
eigendom
FG
Heidelberglaan
19.013
12.675
eigendom
FMR
Kassencomplex
654
311
eigendom
FE
Jenalaan 18
1.262
841
eigendom
SSC-ICT
Van Unnikgebouw
664
415
gehuurd
SSC-F
Utrecht, centrum
Nijenoord 1
20.802
13.868
eigendom
FNT
Oudenoord 700
10.756
7.569
eigendom
FNT
FC Dondersstraat 65
7.088
4.725
eigendom
FNT
Oudenoord 370
3.503
2.335
gehuurd
HUD
Oudenoord 340
5.154
3.436
gehuurd
HUD
Oudenoord 330
3.382
2.255
gehuurd
HUD
Newtonlaan 115
750
652
gehuurd
SSC-A
Amersfoort
Hooglandseweg
4.745
3.163
gehuurd
FMR
Berkenweg 11
14.056
9.370
gehuurd
HUA
Totaal
* de cijfers van 2006 zijn gecorrigeerd ten opzichte van het jaarverslag HU 2007
Aantal bachelor diploma’s per faculteit
FCJ FE FEM
2005/2006
2006/2007 2007/2008
507
519
458
1.729
1.005
703
796
744
725
FG
778
803
743
FMR
800
986
1.015
FNT
984
951
965
5.594
5.008
4.609
Totaal
Totaal
166.868
108.262
BVOm2 = bruto aantal vierkante meters FNm2 = functioneel netto aantal vierkante meters Het bestuur van de stichtingen Financiering en Exploitatie Huisvesting de Uithof (FEHU) en Stichting Huisvesting Hoger Onderwijs in de Uithof (SHHO) bestaat voor 50% uit vertegenwoordigers van de Universiteit Utrecht en voor 50% uit vertegenwoordigers van de HU.
93 - JAARVERSLAG HU 2008 - RUIMTECAPACITEIT
RUIMTECAPACITEIT
CO_0609_SV
COLOFON
Uitgave Hogeschool Utrecht, juni 2009 ISBN 978-90-8928-026-8 Tekst Hogeschool Utrecht Fotografie Beeldbank Hogeschool Utrecht (Jan Willem Groen, Erik Kottier, Ed van Rijswijk, Kees Rutten) Vormgeving Studio Vrijdag Druk Grafisch Bedrijf Tuijtel B.V., Hardinxveld-Giessendam
WWW.HU.NL