Inleiding Naar aanleiding van een opdracht voor het vak ‘ Denken en doen’ van de opleiding Social Work aan de Hogeschool van Utrecht is er een verslag voor een activiteitenvoorstel opgesteld. Het activiteitenplan is opgesteld door Nick Schouten. Nick volgt in deeltijd de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening aan de Hogeschool van Utrecht. Nick is bij Kwintes werkzaam als persoonlijk begeleider. Hij heeft dit verslag geschreven toen hij werkzaam was als woonbegeleider in de Lawick te Zeist. De Lawick is een woonvorm voor cliënten met een psychische beperking. Nick ondersteunde samen met zijn collega’s de bewoners van de woonvorm in de algemene dagelijkse levensverrichtingen. Inhoudsopgave Rekenschap
Bladzijde
*
De aanleiding en de visie van Kwintes
2
*
De doelgroep en de deelnemers
3
*
De behoefte en de plaatsbepaling
4
het signalement van de activiteit, de visie op de activiteit en de agogische taakopvatting
5
*
Evaluatieplan, begeleidingsplan en behoefte analyse
6
*
Planning, Personeel, Publiciteit, Draaiboeken en Protocollen
7
Richting *
Ruimte *
Resultaat, Uitvoering verantwoordelijkheden, vervolg, reikwijdte en perspectief 8
Bronvermelding
8
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
dagbestedin
en kwaliteit van leven
Themamiddag ‘Samen leuke dingen doen!’
AANLEIDING Graag organiseren wij een themamiddag over dagbesteding. De themamiddag heeft als titel ‘Samen leuke dingen doen!’ Het hebben van een zinvolle dagbesteding is voor de meeste mensen een belangrijke prioriteit voor een goede kwaliteit van leven. Het merendeel van de bewoners die binnen de beschermde woonvorm ‘de Lawick’ te Zeist woont heeft geen specifieke dagbesteding. Over het algemeen ontlenen zij hun dagstructuur aan huishoudelijke taken. Zij zijn niet goed in staat hun dagelijkse beslommeringen en de week te structureren of te plannen. Een deel van de cliënten vindt geen activiteiten die zij langere tijd kunnen en willen volhouden. De meeste bewoners zeggen zich thuis te vervelen en men voelt zich soms erg alleen. Het ontbreken van een dag- en weekstructuur of dagen week activiteitenprogramma veroorzaakt gevoelens van neerslachtigheid en drukt de kwaliteit van leven.
Visie van Kwintes
De zorgverlening van Kwintes is erop gericht cliënten zo zelfstandig mogelijk deel te laten nemen aan de samenleving. Daarbij staan hun wensen en mogelijkheden centraal, zodat zij weer grip op hun eigen leven krijgen. Kwintes ondersteunt en begeleidt cliënten op het gebied van: wonen, dagbesteding, werk, sociale contacten, persoonlijke verzorging, geestelijk en lichamelijk welzijn ,financiën en administratie De zorg wordt afgestemd op de vraag van de cliënten. Voor de een betekent dat intensieve begeleiding bij het wonen, voor de ander praktische hulp bij de financiën en administratie.
Rekenschap: De aanleiding van de activiteit en de visie van Kwintes
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
DOELGROEP Het gaat om een groep van 24 bewoners binnen een beschermde woonvorm. De bewoners hebben een psychische beperking. Een aantal hiervan hebben naast hun psychische beperking ook een verstandelijke beperking. De bewoners worden binnen de beschermde woonvorm begeleid bij algemene dagelijkse levensverrichtingen. Wij vinden het belangrijk om dagbesteding bespreekbaar te maken met bewoners. Daarom organiseren wij een themamiddag waarbij begeleiders samen met bewoners van beschermde woonvorm de Lawick te Zeist spreken over dagbesteding. Niet alleen de bewoners en de begeleiding zullen aan deze middag deelnemen. Wij nodigen ook de activiteitenbegeleiders voor deze middag uit. Wij willen bewoners laten kennismaken met het activiteitenaanbod van Kwintes en dat van andere organisaties. Wij hopen dat wij op deze wijze bewoners op een ongedwongen manier kunnen stimuleren tot ‘het doen van leuke dingen!’
DEELNEMERS
Dagbesteding
Activiteiten
Persoonlijk
Bewoners
begeleiders
begeleiders
van de Lawick
De doelgroep en de deelnemers
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
Woonzorgmedewerkers
Welke moeilijkheden ondervinden bewoners bij het zoeken naar dagbesteding?
Plaatsbepaling Welke plaats neemt de activiteit in? 1. Wonen Kwintes wil ertoe bijdragen dat haar cliënten zich niet vervelen in hun woonomgeving. Een zinvolle dagbesteding kan ertoe bijdragen dat een cliënt zich prettiger voelt in zijn leefomgeving.
BEHOEFTE Hoe kunnen de cliënten en de begeleiders van de Lawick op een zinvolle manier over dagbesteding praten? De bewoners van de Lawick vinden het moeilijk om binnensen buitenshuis iets aan dagbesteding te doen. Zij trekken zich veelal terug op hun kamer, of zij roken overdag gezamenlijk sigaretjes op het balkon van de woonvorm. Voor hen is het moeilijk om naar een dagactiviteitencentrum te gaan, of om zelfstandig iets te ondernemen om zich te vermaken. De bewoners vinden het moeilijk om nieuwe contacten te leggen of deze te onderhouden. Zij vinden het lastig om iets aan dagbesteding te doen. Bewoners zijn binnen de woonvorm niet verplicht om dagbesteding te volgen dit is echter wel wenselijk. Hulpverleners verwachten doorgaans dat als een bewoner een concrete hulpvraag stelt of als zij goed contact hebben met een bewoner dit leidt tot constructief handelen. Dit is vaak niet het geval.
Een bewoner vindt het moeilijk om dagbesteding te volgen. Het volgen van een dagactiviteit kan te hoog gegrepen zijn voor een cliënt. Het kan zijn dat de cliënt eerst geprikkeld moet worden om zijn interesses voor activiteiten te vergroten. De themamiddag is er niet alleen voor bedoeld om bewoners tot dagbesteding te prikkelen. Ook de begeleiders van de Lawick en de externe activiteitenbegeleiders kunnen nieuwe ideeën opdoen door met bewoners over dagbesteding te praten.
GEWENSTE DOELSITUATIE De bewoners maken door middel van de themamiddag op een vrijblijvende manier kennis met het activiteitenaanbod van Accent en Kwintes.
Behoefte en plaatsbepaling
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
2. werk en dagbesteding Een zinvolle daginvulling en deel uitmaken van de samenleving zijn belangrijk. Daarom werkt Kwintes op het gebied van dagbesteding nauw samen met andere organisaties en heeft Kwintes ook eigen dagactiviteiten- en dienstencentra. Cliënten hebben de mogelijkheid om in de buurt een dagactiviteitencentrum of dienstencentrum te bezoeken. Zij kunnen daar onder meer terecht voor advies en informatie, ontmoeting, een warme maaltijd, activiteiten, cursussen en werk. Daarnaast kunnen cliënten ondersteuning krijgen bij het vinden van werk en dagbesteding. 3. sociale contacten Het missen van goede sociale contacten, van stabiele vriendschapsbanden, of van een bevredigende liefde is niet de minste reden om in grote somberheid te vervallen. D.m.v. een dagactiviteit kan een bewoner nieuwe contacten aangaan. 4. Samenwerking Kwintes wil samen met bewoners naar dagbesteding gaan kijken. Hoe kijken bewoners naar het vinden of het volgen van dagbesteding? Wat vinden begeleiders van dagbesteding voor cliënten? Kwintes vindt het belangrijk om hier samen over te praten.
‘Samen leuke dingen doen’ Op donderdag 1 februari a.s. willen wij je uitnodigen om van 13.00 tot 15.30 te spreken over dagbesteding en kwaliteit van leven. De bijeenkomst vindt plaats in de woonkamer van Hoeksteen. Alle bewoners van de Lawick zijn van harte welkom! De begeleiders, de activiteitenbegeleiders van Accent en Kwintes en de bewoners van de Lawick worden per brief uitgenodigd!
Betrokkenen Kwintes werkt op het gebied van dagbesteding nauw samen met andere organisaties en heeft ook eigen dagactiviteiten- en dienstencentra. We willen een aantal activiteitenbegeleiders van het dienstencentrum en het dagactiviteitencentrum uitnodigen om aan de middag deel te nemen. Zij kunnen aan de bewoners en aan de medewerkers uitleggen wat er te doen is op de centra.
Persoonlijk begeleiders, activiteitenbegeleiders en woonzorgmedewerkers zijn de activeerders voor de bewoners. Zij kunnen de bewoners m.b.v. de themamiddag ‘samen’ prikkelen door hen kennis te laten maken met het activiteitenaanbod.
Het signalement van de themamiddag Activiteitenbegeleiders Lennie Meyer van het dagactiviteitencentrum ‘Accent’, Edwin Hilverda van het dienstencentrum en Ingrid Wolfslag van de sport activiteiten vertellen de bewoners wat zij binnen de centra organiseren.Naar aanleiding van hun verhaal kunnen de bewoners, de begeleiders van de Lawick en de activiteitenbegeleiders met elkaar praten over het aanbod van activiteiten. De bewoners kunnen vragen stellen over de activiteiten. De themamiddag zal in het teken staan van kennismaking met activiteiten.
Zo kan voor hen de drempel lager worden om in de toekomst aan een activiteit deel te nemen. Deze middag kan barrières voor bewoners wegnemen doordat het eerste (directe) contact met de activiteitenbegeleider binnen de woonomgeving van de bewoner ontstaat. Agogische taakopvatting Kenmerkend voor de houding van de activeerder is dat hij uitgaat van mogelijkheden en niet van beperkingen van een bewoner. Niet de problemen staan centraal, maar de uitdagingen of kansen. Problemen worden alleen als belangrijk ervaren als ze een activiteit in de weg staan.
Vertrouwen Door (veel) teleurstellingen kan een bewoner soms pessimistisch Visie op de activiteit zijn over de kansen om een Als je contact hebt met een nieuwe activiteit te volgen. Het is echter de kunst om elke keer bewoner dan kun je als als begeleider deze momenten weer vertrouwen in de bewoner benutten om activiteiten te te tonen, zonder daarbij naïef te bespreken. Deze gesprekken zijn. Voor de bewoners is het bezijn belangrijk omdat je dan langrijk om kleine veilige stappen probeert om een ander iets te vooruit te kunnen zetten. laten ervaren namelijk 'het gevoel Tegelijkertijd moeten zij ook niet een activiteit teveel beschermd worden: uitdaals leuk kunt ervaren. gingen in het volgen van activiteiDe themamiddag kan veel ten zijn belangrijk. Kleine risico's gesprekssof geven. De begeleiders moeten genomen kunnen worvoeren nieuwe prikkels aan als den. zij bewoners vragen stellen. Echter, het is voor de bewoners ook belangrijk dat de begeleiders hen iets aanbieden. De activiteitenbegeleiders kunnen de begeleiders en de bewoners daar tijdens de themamiddag bij helpen. Zij kunnen de bewoners uitgebreid kennis laten maken met de activiteiten. Het is voor de bewoners van belang dat zij een gezicht bij de activiteit hebben. Het kan voor de bewoners belangrijk zijn om te zien wie de activiteiten organiseert.
Richting, het signalement van de activiteit, de visie op de activiteit en de agogische taakopvatting
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
Evaluatieplan De themamiddag zal op donderdag 1 februari plaatsvinden. In de dagen na de themamiddag zal er worden geëvalueerd. In de evaluatie zullen wij samen met bewoners bespreken wat de middag voor hen heeft opgeleverd. Wij evalueren in eerste instantie in groepsverband. Bij de groepsevaluatie zullen naast de persoonlijk begeleiders en de woonzorgmedewerkers ook de activiteitenbegeleiders aanwezig zijn. De Lawick heeft drie bewonersgroepen; -Hoeksteen (een ouderen groep. -Uitzicht (een dubbele diagnosegroep voor mensen met een verstandelijke en psychische beperking). -Zesster (een ontwikkelingsgroep voor volwassenen).
Hoeksteen
Uitzicht
Zesster
2 februari
5 februari
6 februari
Groepsevaluatie Waar liggen de behoeften m.b.t activiteiten van de ouderengroep?
Groepsevaluatie Waar liggen de behoeften m.b.t. activiteiten van de groep?
Groepsevaluatie Waar liggen de behoeften m.b.t. activiteiten van de groep?
4 februari
7 februari
8 februari
Dag 2: Individuele evaluaties met bewoners van Hoeksteen.
Dag 2: Individuele evaluaties met bewoners van Uitzicht.
Dag 2: Individuele evaluaties met bewoners van Zesster.
6 februari
9 februari
10 februari
Dag 3: Individuele evaluaties met bewoners van Hoeksteen
Dag 3: Individuele evaluaties met bewoners van Uitzicht.
Dag 2: Individuele evaluaties met bewoners van Zesster.
Punten die tijdens de evaluaties naar voren zullen komen zijn: - Wat vond je van de themamiddag? - Wil je begeleid worden in het zoeken naar dagbesteding? - Kun je aangeven wat je een leuke activiteit lijkt om te volgen? Punten t.a.v. de begeleiding
Begeleidingsplan en Behoeft analyse Tijdens de themamiddag is het van groot belang dat de informatie van de activiteitenbegeleiders en die van de woonzorgmedewerkers en persoonlijk begeleiders aansluit bij de bewoners. Gezelligheid en vertrouwen moeten centraal staan. We spreken over een bewonersgroep die psychische (en verstandelijke) beperkingen
- Kiezen voor een ‘manier van uitleg geven’ die aansluit bij de de belevingswereld van bewoners
heeft. De themamiddag zal in de woonkamer van Hoeksteen plaatsvinden. Van te voren kleden wij de woonruimte aan met sportartikelen, attributen van een kookcursus, verkleed artikelen van een theatercursus, etc. Het is belangrijk om de activiteiten op een speelse manier onder de aandacht te brengen.
-kort en duidelijk zijn in de bewoording -voorbeelden van activiteiten geven die tot de verbeelding spreken. -bewoners het gevoel geven dat ze belangrijk zijn. -Juist de mogelijkheden van een bewoner naar voren brengen.
Richting, Evaluatieplan, begeleidingsplan en behoefte analyse
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
-De ruimte aankleden met beeldend materiaal.
Financiën - de ingezette medewerkers worden in uren doorbetaald. - er wordt vervanging geregeld zodat iemand op de woongroepen aanwezig kan zijn. - de kosten voor de koffie en thee en voor de materialen worden vergoed.
Planning en Personeel - Op dinsdag 12 december wordt er een voorbereiding gehouden. De persoonlijk begeleiders de activiteitenbegeleiders, en de woonzorgmedewerkers maken op deze middag kennis met elkaar en bespreken inhoudelijk de themamiddag door. - De woonkamer van Hoeksteen wordt in overleg met de bewoners gereserveerd voor donderdag 1 februari. - Vanaf 27 december hangen er affiches in het huis op de themamiddag aan te kondigen.
zien. Ook de taakverdeling staat in dit bericht vermeld. - Op maandag 12 februari worden de betrokken medewerkers per e-mail en per telefoon uitgenodigd voor een evaluatiebijeenkomst. Deze bijeenkomst zal gepland worden op een van de teamvergaderingen in maart. - De bewoners worden tijdens de dagelijkse gezamenlijke warme maaltijd vanaf 8 februari van de evaluatiedagen op de hoogte gesteld. Protocollen en huisregels Hierbij wordt er vooral rekening gehouden met de bewoners. Het is voor de bewoners van belang dat er tijdens de middag voldoende personeel aanwezig is zodat zij zich vertrouwd kunnen voelen in hun eigen omgeving. De bewoners zijn gewend aan hun eigen structuur. Zij kunnen de bijeenkomst soms verstoren omdat zij zich tijdens de middag ergens anders mee bezig houden. De begeleiders moeten hier op kunnen inspringen.
- begin januari worden de bewoners per brief uitgenodigd voor de themamiddag. - In de ochtend van 1 februari worden alle benodigdheden voor de middag klaargezet. Richting, Planning,Personeel, Publiciteit, Draaiboeken en Protocollen
Draaiboeken - Begin december wordt er een afspraak met Carla Oosterlaken gemaakt om de themamiddag te bespreken. Carla is het hoofd van locatie de Lawick. Punten die voor haar als hoofd van de beschermde woonvorm van belang zijn voor deze middag worden met haar besproken. - Naar aanleiding van de bijeenkomst van 12 december wordt er in de eerste week van januari een instructieve mail verstuurd. Hierin staat precies vermeld hoe de themamiddag eruit komt te Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
Participatie Participatie staat in de themamiddag centraal. Niet alleen de activeerders spreken met elkaar over dagbesteding om een plan van aanpak te maken voor de begeleiding naar dagbesteding. Ook de bewoners zelf krijgen de kans, de verantwoordelijkheid en de mogelijkheid om te participeren in dit vraagstuk. UITVOERING EN VERANTWOORDELIJKHEDEN De activiteitenbegeleiders geven voorlichting over de activiteiten. Zij zijn er verantwoordelijk voor om op een heldere manier (die aansluit bij de doelgroep) te vertellen over hun activiteiten. Daarnaast worden de activiteitenbegeleiders betrokken bij de evaluaties van de activiteit. Zij zullen deelnemen aan evaluaties met bewoners. De Activiteitenbegeleiders informeren en enthousiasmeren de bewoners. De woonzorgmedewerkers en de persoonlijke begeleiders van de bewoners motiveren en stimuleren de bewoners om met hen te spreken over het volgen van de activiteit. Daarnaast evalueren zij de activiteit met hun cliënten. De bewoners stellen tijdens en na de themamiddag vragen over dagbesteding. De bewoners kunnen kun behoeften en bezwaren t.a.v. het volgen van een activiteit aangeven.
Evaluatie , vervolg reikwijdte en perspectief.
Bronvermelding
Wij moeten er niet vanuit gaan dat de bewoners na de themamiddagen en na de individueleen groepsevaluaties direct warm zullen lopen voor een activiteit. Het kan voor de begeleiding wel een middel zijn om op terug te grijpen. De begeleiders kunnen het nog eens met de bewoner(s) over de themamiddag hebben en aan de bewoner(s) vragen hoe zij er na de middag en na de evaluaties tegen het volgen van een activiteit aankijken. Het blijft een voortdurend proces van motiveren en stimuleren.
Titel: Denken en doen Auteur: Kees van Haaster Uitgever: Coutinho Jaar: 2003
De activiteit biedt voldoende perspectief. Het bevordert de samenwerking tussen persoonlijk begeleiders, woonzorgmedewerkers en activiteitenbegeleiders. Het is goed dat de activiteitenbegeleiders zich af en toe laten zien in de leefomgeving van de cliënt. Voor mensen met een psychische beperking is het niet vanzelfsprekend om een activiteit te bezoeken warvan zij de deelnemers en de begeleider niet kennen. Het vertrouwen van een persoon speelt bij deze doelgroep een grote rol. Als de activiteit een succes blijkt te zijn, dan kunnen wij er voor kiezen om deze b.v. twee keer per jaar te herhalen. Bij succes kunnen ook andere beschermde woonvormen van Kwintes er voor kiezen om deze themamiddag te organiseren.
Resultaat Wij verwachten dat wij door middel van de themamiddag de nieuwsgierigheid voor het volgen van een activiteit kunnen prikkelen. Wij willen de activiteitenbegeleiders die normaal gesproken niet bij ons langskomen uitnodigen om kennis te maken met onze cliënten zodat het voor de cliënt misschien gemakkelijker wordt om naar een activiteit toe te gaan.
Resultaat, Uitvoering verantwoordelijkheden, vervolg, reikwijdte en perspectief
Nick Schouten-SW2A Periode A, studiejaar 2006-2007- Denken en doen-20-10-2006
Titel:
Passage Tijdschrift voor Rehabilitatie Artikel: Kwaliteit van leven van chronisch psychiatrische patiënten Auteur: Leon Deben Uitgever: GUVW Jaar: 2003 www.kwintes.nl
