tv r i j
a a loo r sa d ia ri j in dialoog v t m b e
tr o u
samen
tro
uw
baar
en
gas
gastvr i j in
sam
en
gast
v
ir j s a m
d
ga
s
in dial
betro
uw
etrouwbaar v er g b o ni e lo a i u d
ij tvr
ba a
u
za baar vernie w u o u r a t we e o b nd etrouwbaar b v er o g ia lo o g ni e oog
m
g a s
vrij in dia l o o g
b e t
r o
di a l
ar
nd
be
ro
uw
baa
r samen
gas
t
vrij uwbaar s am
be tro g
baa
r samen
gas
en
in
b w u
Jaardocument a
lo o g
g betrouwb
ro ij i u n n r e a a lo o g b e t r o u w b a a r di a b l a i v u d e w i n e er n w in nd ver r l ee i aa r
rza
n gastvri j
en
s
d
on
me in d ia
g betrouw
b
ro u w
b
in
me
l ee
d
oog
in
aar i j in dialoog sa b e t
ia loo
stvr
in d
ga
be
ri j
og
s a m e n gastv
a s t v r i j i n di al o n g
nd
me
a s tv r i j i n di al n g
ne
sa
ba
d
me
er
d
et
on
sa
en
oo
ne m
d
sa
nd m onder
me
we zaa l eer
en
ij
v ie ern
d l eerzaa uwen m
ia l
d
en
r
in
n e w
tvr ij
d
d sam en
09 rne nd
vr
ga ndernemen o st d m a a sa m e rz o m n a m d a e z rne le l eer m
on
en m e n er
uw
e
uw
d n e
t ro
o o
g
e w nd l e u e i n r e er z v a r a r a b v w e a a u r n o r m a i e t u e b w b m a a z en w g ond l eer e
n
jaardocument 2009
1
0 Inhoud
2
Inhoud
Inhoudsopgave
3
1
Voorwoord
5
2 2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4
Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Kerngegevens Kernactiviteiten en nadere typering Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Werkgebieden Samenwerkingsrelaties
6 6 6 9 9 10 12 12
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.5 3.6 3.7 3.8
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur Toezichthouders (Raad van Toezicht) Bedrijfsvoering Planning en controlcyclus Administratieve organisatie en interne controle Risicobeheersing Medische staf Cliëntenraad Ondernemingsraad Verpleegkundige Advies Raad
16 16 17 18 23 23 24 26 26 29 31 34
4 4.1 4.2 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.4.1 4.4.4.2 4.4.4.3 4.4.4.4 4.4.5 4.4.5.1 4.4.5.2 4.4.5.3 4.5 4.5.1 4.5.1.1 4.5.1.2 4.5.1.3 4.5.1.4 4.5.1.5 4.5.2 4.5.2.1 4.5.2.2 4.6 4.7 4.8 4.8.1 4.8.2
Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid Algemeen beleid 2009 en vooruitblik 2010 Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsorganisatie en aansturing Ontwikkeling kwaliteitssysteem (NIAZ) Gefaseerd toezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg Transparantie kwaliteit en veiligheid Contracteren op kwaliteit Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Zorgresultaten Zichtbare Zorg en Prestatie-indicatoren IGZ Patiënttevredenheid Patiëntenlogistiek Patiëntveiligheid Patiëntveiligheid algemeen en doelen VMS 10-puntenprogramma Sterftecijfers Zaans Medisch Centrum HSMR Klachten en schadeclaims Klachtenfunctionaris Klachtencommissie Schadeclaims Kwaliteit ten aanzien van medewerkers Personeelsbeleid Organisatie-ontwikkeling en competentiemanagement Instroom en inzet personele capaciteit Ontwikkeling en loopbaanadvisering Opleidingen Appraisal and assessment Kwaliteit van het werk Medewerkerstevredenheidsonderzoek Arbo, verzuim en re-integratie ICT-beleid Samenleving en belanghebbenden Financieel beleid Doelstellingen en strategie Begroting en operationeel plan 2010
36 36 37 40 42 43 43 44 44 45 46 47 49 52 52 52 53 54 55 56 58 60 61 61 61 62 63 63 64 65 65 65 67 69 71 71 71
5 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5 5.1.6 5.1.7 5.1.8 5.1.9 5.1.10 5.1.11 5.1.12 5.1.13 5.1.14 5.1.15 5.1.16 5.1.17 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5
Jaarrekening 2009 Geconsolideerde balans per 31 december 2009 Geconsolideerde resultatenrekening over 2009 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2009 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2009 Geconsolideerd mutatieoverzicht MVA/FVA Spec.Ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten Overzicht langlopende schulden Ultimo 2009 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2009 Balans per 31 december 2009 Resultatenrekening over 2009 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2009 Mutatieoverzicht materiële vaste activa Spec.Ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten Overzicht langlopende schulden Ultimo 2009 Toelichting op de resultatenrekening over 2009 Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Ondertekening door bestuurders en toezichthouders Accountantsverklaring
74 75 76 77 78 82 92 95 96 97 104 104 105 105 114 117 118 119 124 124 124 124 124 125
L
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
126
M
Samenstelling Medische Staf 2009
132
Inhoud
3
1 Dr. R.J.M. Dillmann
Drs. M. van Riel
Uitgangspunten jaarverslaggeving WTZi De Raad van Bestuur van het Zaans Medisch Centrum hecht er veel waarde aan om integraal verslag te doen over de onderwerpen die in 2009 aan de orde zijn geweest. U vindt daarom in één jaardocument naast een maatschappelijk verslag ook de jaarrekening en bijlagen met kwalitatieve en kwantitatieve verantwoording over het verslagjaar. Het Zaans Medisch Centrum heeft voor het jaardocument de richtlijnen gevolgd van het ministerie van VWS. Om te voldoen aan de wettelijke informatieplicht moesten ziekenhuizen voorheen bij verschillende instanties dezelfde gegevens aanleveren. In dit jaardocument worden al deze gegevens samengevoegd. In het maatschappelijke verslag rapporteert het Zaans Medisch Centrum over de belangrijkste ontwikkelingen en beleidsonderwerpen waar het ziekenhuis zich het afgelopen jaar mee beziggehouden heeft. Daarbij is met nadruk gekeken naar de kwaliteit van de patiëntenzorg en de kwaliteit van het werk en is verder veel aandacht besteed aan de nieuwbouw die het ziekenhuis voor ogen heeft.
4
Voorwoord
Voorwoord Voor u ligt het jaardocument van het Zaans Medisch Centrum over 2009. Ook dit jaar is gebruikgemaakt van het format van het ministerie van VWS. Tevens streven wij ernaar ieder jaar weer verbeteringen in de compleetheid en overzichtelijkheid van het document aan te brengen. Zoals menig lezer kan ervaren zijn de jaarverslagen van zorginstellingen (en ziekenhuizen zijn daarin koploper) steeds uitgebreider aan het worden. Dat leidt nogal eens tot meer tekst, maar niet tot meer inzicht. In ons jaardocument proberen we het omgekeerde teweeg te brengen: minder tekst met meer inzicht. Want dat is voor ons als maatschappelijke onderneming een belangrijk gegeven: openheid over de gang van zaken in het Zaans Medisch Centrum. Daarom hebben we als eerste ziekenhuis in Nederland alle relevante kwaliteitsinformatie voor iedereen toegankelijk in onze website opgenomen, inclusief de gestandaardiseerde sterftecijfers. Openheid hoort immers altijd betracht te worden, niet alleen in het jaardocument. Duidelijk is dat ook in 2009 door alle medewerkers en medisch specialisten een grote en bijzondere prestatie is verricht. Daarin staan voor ons de drie kernwaarden van het Zaans Medisch Centrum steeds voorop: gastvrijheid, betrouwbaarheid en vernieuwend. Zo is onze cliënttevredenheid in 2009 gestegen naar een ruime 8. Hierin merken we de effecten van ons programma ‘Open huis’, waarvan trainingen gastgerichtheid een gewaardeerd onderdeel uitmaken. Ook waren we tevreden met de resultaten van de zorginkoop door Achmea, waar het Zaans Medisch Centrum bij zeven van de acht behandelingen hoog tot zeer hoog scoorde. Het veiligheidsbeleid van het Zaans Medisch Centrum werd verder ook in internationale conferenties gepresenteerd. Achter de schermen is hard gewerkt aan de toekomstige nieuwbouw van het Zaans Medisch Centrum. Daarvoor moest eind juni 2009 de moeilijke beslissing worden genomen om de verkenning voor een andere locatie voor de nieuwbouw te staken. Alle energie richt zich sindsdien op het realiseren van integrale nieuwbouw op de huidige locatie. In de tweede helft van het jaar hebben om die reden selectiegesprekken plaatsgevonden met geïnteresseerde vastgoedpartijen. Het jaar 2010 wordt een belangrijk jaar waarin alle voorbereidingen voor besluitvorming over nieuwbouw moeten worden afgerond. Het Zaans Medisch Centrum hecht zeer aan een goede samenwerkingsrelatie met de huisartsen in de Zaanstreek en verdere omgeving. In juni 2009 zijn we met een grote groep huisartsen in gesprek gegaan over het verder verdiepen van de samenwerking. Ook is de huisartstevredenheid gemeten (met name de telefonische bereikbaarheid kan beter zo bleek, en daar wordt dan ook al weer hard aan gewerkt). Financieel was 2009 een spannend jaar. In de eerste helft bleken de cijfers achter te blijven bij de verwachtingen, waarop in de tweede helft goed is bijgestuurd. Het jaarresultaat is positief, met een goede basis voor een duidelijke verdere verbetering in 2010 en 2011.Door investeringen in voorbereiding van de nieuwbouw en de afbouw van de overfinanciering door de verzekeraars is de liquiditeitspositie verslechterd. In 2010 zal het geïnvesteerde bedrag geheel omgezet worden naar een langlopende lening waardoor de liquide middelen voor het werkkapitaal weer op peil worden gebracht. We hopen kortom in dit jaardocument inzicht te geven in de inhoudelijke en financiële resultaten van 2009 en de verdere ontwikkelingen. Het Zaans Medisch Centrum kijkt met vertrouwen naar de toekomst.
w.g.
w.g
Dr. R.J.M. Dillmann, voorzitter Raad van Bestuur
Drs. M. Van Riel, lid Raad van Bestuur a.i.
Voorwoord
5
2 Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon
Stichting Zaans Medisch Centrum
Rechtsvorm
Stichting
Adres
Koningin Julianaplein 58
Postcode
1502 DV
Plaats
Zaandam
Telefoonnummer
(075) 650 29 11
Identificatienummer(s) NZa
10-1317
Nummer Kamer van Koophandel
4123298
E-mailadres
[email protected]
Internetpagina
www.zaansmedischcentrum.nl
2.2 Structuur van het concern Doelstelling De stichting Zaans Medisch Centrum is een maatschappelijke onderneming met als hoofddoelstelling het bieden van verantwoorde zorg. Hieronder wordt verstaan: cliëntgerichte, veilige en betaalbare zorg die geleverd wordt via een doelmatige en transparante bedrijfsvoering.
6
Profiel van de organisatie
In de statuten van het Zaans Medisch Centrum is de volgende doelstelling opgenomen: “het bevorderen van de gezondheidszorg in het algemeen en meer in het bijzonder het verplegen, het verzorgen, het doen van onderzoeken en het behandelen van personen die medisch specialistische, verpleegkundige en/of verloskundige bijstand nodig hebben, evenals het bevorderen van het medische, paramedische en verpleegkundige onderwijs en onderzoek, één en ander in de ruimste zin van het woord.” Toelatingen Het Zaans Medisch Centrum is een algemeen ziekenhuis dat beschikt over een toelating volgens de bepalingen uit de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi). Op grond van de WTZi worden academische, algemene, categorale ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra vanaf 1 januari 2006 instellingen voor medisch specialistische zorg (IMSZ) genoemd. Het Zaans Medisch Centrum is een IMSZ (type 2): het ziekenhuis is gerechtigd om alle volgens de Zorgverzekeringswet mogelijke zorg te leveren. Daarnaast heeft het Zaans Medisch Centrum voor de psychiatrische afdeling op grond van de WTZi een toelating als instelling voor de behandeling in verband met een psychiatrische aandoening en ook voor activerende begeleiding en verpleging. Juridische structuur en intern toezicht Het ziekenhuis is juridisch vormgegeven in een stichting. De besturing van de organisatie geschiedt volgens een Raad van Toezichtmodel. Overeenkomstig hun wettelijke en statutaire taakverdeling zijn de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht verantwoordelijk voor de governancestructuur van de zorgorganisatie als maatschappelijke onderneming en voor de naleving van deze code. Het interne toezicht is daarbij vormgegeven conform de zorgbrede governancecode 2005. Organisatiestructuur In 2009 zag de organisatiestructuur van het Zaans Medisch Centrum er als volgt uit:
Raad van Toezicht Raad van Bestuur Bedrijfsvoering &
Zorgunits
Ondersteunende
Centrale Stafunits
• Personeel, Organisatie
Units
• Orthopedie
• Kindergeneeskunde
• Cardiologie
• Klinisch Chemisch Lab
• Chirurgie
• Oogheelkunde
• Neurologie/
• PA Lab
& Opleiding ZMC-Academie
• Financiën
Neurochirurgie
• Urologie
• KNO
• Gynaecologie/
• Revalidatie
• Facilitair Bedrijf • ICT
• ICU
• SEH/AOA/ Gipskamer
• Projecten & Programmabureau
• Apotheek/CSA
Pijnpoli/POK/
• Beeldvormende
Dagopname
• Interne Geneeskunde, Longziekten,
• Dermatologie
& Ziekenhuis hygiëne
• OK/Preassesment/
Verloskunde
• Allergologie • Communicatie
• Microbiologisch Lab
Techniek
• Psychiatrie
Oncologie & dialyse
• Buitenpoli Saendelft • Stafbureau RvB
• Kaakchirurgie
incl. Geestelijke Zorg
Profiel van de organisatie
7
2
De organisatie van het Zaans Medisch Centrum telde in 2009 14 primaire units en medisch ondersteunende units (laboratoria, beeldvormende technieken, OK, intensive care, spoedeisende hulp). Gezamenlijk verzorgen deze units alle directe en indirecte patiëntenzorg. De primaire units en de medisch ondersteunende units worden ondersteund door de zogenoemde diensten (communicatie, financiën, personeel en organisatie, facilitair bedrijf en ICT). Een afzonderlijk bouwbureau, geleid door een bouwdirecteur, heeft tot taak de nieuw- en verbouw van het Zaans Medisch Centrum te realiseren. De bouwdirecteur rapporteert rechtstreeks aan de Raad van Bestuur. Daarnaast heeft het Zaans Medisch Centrum ook een buitenpolikliniek in het Gezondheidscentrum Saendelft. Naast de spreekuren kunnen de patiënten van het Zaans Medisch Centrum op de buitenpolikliniek ook terecht voor kleine ingrepen. In 2010 wordt de nieuwbouw gerealiseerd en wordt ook radiologie aangeboden. Besturingsmodel In 2006 heeft het Zaans Medisch Centrum de ontwikkeling ingezet naar resultaatverantwoordelijke eenheden. Per 1 januari 2009 is het nieuwe besturingsmodel ziekenhuisbreed ingevoerd. Het RVE-model zoals dat in het Zaans Medisch Centrum is ontwikkeld, heeft sterke gelijkenissen met het Service Line Managementmodel zoals McKinsey dat beschrijft en met het RVE-model zoals dat door Plexus is omschreven. De essentie is dat de verantwoordelijkheden en de bevoegdheden voor de organisatie, de kwaliteit en de kosten van zorgverlening binnen herkenbare units worden neergelegd. Daarbij is de leiding van de units in handen van een unitvoorzitter (medisch specialist) en een bedrijfsleider. Belangrijke elementen in het functioneren van een RVE zijn cultuur, het leiderschap, de managementinformatie en de managementvaardigheden. Al deze elementen worden verder ontwikkeld via het programma Professionals Aan Zet (PAZ). Medezeggenschapsstructuur Het Zaans Medisch Centrum kent vier inspraak-/adviesorganen, die verschillende belangengroepen vertegenwoordigen: • Stafbestuur: vertegenwoordiging van de medische staf. • Verpleegkundige Advies Raad: vertegenwoordiging van verpleegkundigen en verzorgenden. • Ondernemingsraad: vertegenwoordiging van medewerkers. • Cliëntenraad: vertegenwoordiging van patiënten. Deze organen geven gevraagd en ongevraagd advies aan de Raad van Bestuur over beleid en voorgenomen besluiten in het ziekenhuis. In de paragrafen 3.5 tot en met 3.8 wordt meer inhoudelijk ingegaan op de samenstelling en de uitgebrachte adviezen. Private activiteiten Naast Stichting Zaans Medisch Centrum bestaat er Stichting Medisaen, waarvan Stichting Zaans Medisch Centrum bestuurder is. Stichting Medisaen is 100% aandeelhouder van Korteweg Kliniek BV. Korteweg Kliniek BV is een zelfstandig behandelcentrum met een eigen Toelating WTZi als instelling voor medisch specialistische zorg en met een eigen toezichthouder (Raad van Commissarissen). Stichting Zaans Medisch Centrum heeft het statutair verankerd recht om een lid van de Raad van Commissarissen rechtstreeks te benoemen. Korteweg Kliniek BV legt zelfstandig verantwoording af in het kader van de maatschappelijke verantwoording. Deze constructie is opgezet met het doel om beter in te spelen op de ingezette marktwerking in de zorg, alsmede om het ondernemerschap van aan het Zaans Medisch Centrum verbonden specialisten te stimuleren en te faciliteren. Gezien het feit dat er sprake is van een bestuurlijke eenheid tussen Korteweg Kliniek BV en Stichting Zaans Medisch Centrum, worden de jaarrekeningen geconsolideerd. Daarnaast is Korteweg Kliniek BV 100% aandeelhouder van Korteweg Farmacie BV. Korteweg Farmacie is beherend vennoot van de poliklinische apotheek de ZaanApotheek CV. Stichting Zaans Medisch Centrum participeert in de ZaanApotheek als commanditair vennoot. Deze poliklinische apotheek heeft tot doelstelling de service aan patiënten te verbeteren, door hen de mogelijkheid te bieden direct na ziekenhuisbezoek medicijnen op te halen.
8
Profiel van de organisatie
Stichting Medisaen
100% aandeelhouder
Stichting Zaans Medisch Centrum
Raad van Commissarissen
Commanditair vennoot
Korteweg Kliniek BV
100% aandeelhouder
Korteweg Farmacie BV
Beherend vennoot
ZaanApotheek CV Korteweg Farmacie BV
De genoemde activiteiten worden financieel verantwoord in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting Zaans Medisch Centrum.
2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Zorg Het Zaans Medisch Centrum is een regionaal stads/streekziekenhuis met een overwegende oriëntatie op bewoners in de Zaanstreek en de omringende gebieden. Wij leveren basis medisch-specialistische zorg. Wij streven ernaar tot de 25% beste ziekenhuizen van Nederland te behoren en dan vooral op de terreinen patiënttevredenheid, patiëntveiligheid, huisartsentevredenheid, DBC-kostprijzen en medewerkerstevredenheid. Het Zaans Medisch Centrum is een algemeen ziekenhuis dat onderdak biedt aan 25 MSRC erkende specialismen. De instelling beschikt over een PAAZ (Psychiatrische Afdeling in een Algemeen Ziekenhuis) en een buitenpolikliniek in het Gezondheidscentrum Saendelft. Het Zaans Medisch Centrum verzorgt de pathologie, de medische microbiologie en de nucleair geneeskundige voor het WaterlandZiekenhuis en het BovenIJ ziekenhuis. Het Zaans Medisch Centrum is partner en aandeelhouder voor regionale oncologische zorg Esperanz BV, alsmede aandeelhouder en partner in Dialyse Waterland BV.
Profiel van de organisatie
9
2
Opleidingen Naast het bieden van zorg was ook het opleiden van professionals in 2009 een kernactiviteit van het Zaans Medisch Centrum. Voor een zestal specialismen heeft het Zaans Medisch Centrum een opleidingsbevoegheid. In onderstaand schema zijn de specialismen weergegeven. De specialismen met een opleidings bevoegdheid voor assistenten in opleiding zijn gemarkeerd met een “O” en een opleidingsbevoegdheid voor stagiaires en co-assistenten met een “o”. Specialismen ZMC Algemene heelkunde (O)
Neurologie (o)
Allergologie
Neurochirurgie
Anesthesiologie (O)
Nucleaire geneeskunde
Cardiologie
Oncologie
Dermatologie (o)
Oogheelkunde
Gynaecologie/Verloskunde (O)
Orthopedie
Interne geneeskunde (O)
Pathologie
Kaakchirurgie
Pulmonologie
Keel-, neus en oorheelkunde (o)
Psychiatrie (O)
Kindergeneeskunde (o)
Radiodiagnostiek
Klinische Chemie
Revalidatie
Maag, darm en leverziekten
Urologie
Medische microbiologie
Daarnaast heeft het Zaans Medisch Centrum nog een opleidingsbevoegdheid voor ziekenhuisapotheker, gezondheidszorgpsycholoog, klinisch psycholoog en psychotherapeut. Evenals voor enkele tientallen verpleegkundige en paramedische (vervolg)opleidingen. De ZMC-Academie is in 2009 opgericht om de organisatie van de opleidingen vorm te geven. Met betrekking tot de medisch specialistische opleidingen is er een nauwe samenwerking met het VU Medisch Centrum en het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam.
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten In onderstaande tabellen vindt u informatie over productie, personeel en opbrengsten in het verslagjaar. Capaciteit Type capaciteit
Aantal beschikbare bedden per einde verslagjaar
Beschikbare bedden/plaatsen
288
Waarvan bedden voor PAAZ
24
Waarvan bedden voor hartbewaking
8*
Waarvan bedden voor intensive care met mogelijkheid voor beademing
7
Waarvan bedden voor intensive care zonder mogelijkheid voor beademing
3 Ja/nee
De locatie beschikt over een afdeling spoedeisende hulp per einde verslagjaar
Ja
De afdeling spoedeisende hulp is een 7x24-uursafdeling van minimaal het basis-
Ja
ziekenhuisniveau * plus 12 voorzieningen voor telemetrie en 8 couveuses met bewaking op de neonatologie en 8 bedden met bewaking op de kinderafdeling.
10
Profiel van de organisatie
Productie en cliënten Voor wat betreft de productie kan enerzijds onderscheid worden gemaakt tussen de poliklinische en klinische productie. Maar ook in A- en B-segment DBC’s. Zie ook de tabellen hieronder. De polikliniek wordt jaarlijks ruim 235.771 keer bezocht, inclusief herhaalconsulten. Het aantal nieuwe patiënten op de polikliniek is 92.695. Met betrekking tot de kliniek geldt dat een deel van de patiënten dagklinisch wordt behandeld (ruim 29.000) en een deel wordt opgenomen in de kliniek (bijna 15.000). Hiermee wordt zo’n 47% van de nieuwe poliklinische patiënten (dag)klinisch verder behandeld. Het aantal polikliniekbezoeken steeg in 2009 ten opzichte van 2008 met 8,2%. Het aantal dagverplegingen en opnamen in de kliniek steeg met 4.4%. Ook het aantal verpleegdagen had een kleine stijging. De gemiddelde verpleegduur nam toe met 5,54% tot 5,7 dagen. De toestroom van nieuwe patiënten, de eerste consulten, in de polikliniek is in 2009 met 1,7% gegroeid. Het aantal dagverplegingen steeg (met 4.9%), net als het aantal klinische opnamen (met 2,1%).
2009
2008
Verschil %
1e consulten
92.695 (waarvan 1.011 in PAAZ)
91.110 (waarvan 1.011 in PAAZ)
101.7%
Herhaalconsulten
143.076 (waarvan 11.149 PAAZ)
126.821 (waarvan 10.092 in PAAZ)
112.8%
Dagverpleging
29.289 (waarvan 9.296 PAAZ)
27.910 (waarvan 8.826 in PAAZ)
104.9%
Opnamen
14.920 (waarvan 421 PAAZ)
14.437 (waarvan 385 PAAZ)
103.3%
Verpleegdagen
84.832 (waarvan 7.999 PAAZ)
83.086 (waarvan 6.904 PAAZ)
102.1%
Gem verpleegduur
5.7
5.4
105,5%
2009
2008
Resultaat
Aantal geopende DBC’s
119.551
117.923
101.4%
Waarvan in PAAZ
1411
1430
89.7%
Waarvan in A-segment
89.044
104.848
84.9%
Waarvan in B-segment
29.096
13.075
222.5%
Aantal gesloten DBC’s
119.985
117.908
101.8%
Waarvan in PAAZ
1.138
1.077
105.7%
Waarvan in A-segment
96.109
13.212
727.4%
Waarvan in B-segment
22.738
104.696
21.7%
Polikliniek Kliniek
Opbrengsten De opbrengsten voor het Zaans Medisch Centrum in totaliteit zijn in 2009 met ca. € 7,8 miljoen (+ 6.9%) gestegen. De gerealiseerde opbrengsten zijn als volgt te verdelen: 2009
2008
Wettelijk budget
73.347.527
78.757.547
Omzet B-segment
28.058.914
17.211.084
Overige opbrengsten
20.432.002
17.990.786
Totaal
121.838.443
113.959.417
Het wettelijk budget betreft de omzet van het functiegerichte budget. Het B-segment betreft de vrij onderhandelbare DBC’s. De overige opbrengsten betreffen de baten van met name detacheringen, verkoop van (geneesmiddelen) materialen en verhuur van ruimte aan derden.
Profiel van de organisatie
11
2
Personeel De totale personele lasten zijn voor het Zaans Medisch Centrum in 2009 ten opzichte van 2008 met €2.016.785 en 2.9 % gestegen tot €69.906.386 als gevolg van externe inhuur en de structurele CAO-stijging. Het personeelsbestand van het Zaans Medisch Centrum heeft in 2009 ten opzichte van 2008 een kleine stijging laten zien van 7 fte. Het Zaans Medisch Centrum heeft eind 2009 circa 1500 medewerkers (1100 fulltime-equivalenten), waarvan 119 specialisten en ruim 640 medewerkers bij de patiëntenzorg. De rest is ondersteunend personeel.
2.3.3 Werkgebieden Het werkgebied van het Zaans Medisch Centrum omvat de regio Zaanstreek, bestaande uit de gemeenten Zaanstad, Oostzaan en Wormerland. Het Zaans Medisch Centrum heeft ervoor gekozen om het polikliniekbezoek voor de bewoners van Zaanstreek-Noord (Wormer, Wormerveer, Krommenie en Assendelft) te vergemakkelijken door de vestiging van een buitenpolikliniek in Assendelft.
2.4 Samenwerkingsrelaties Het Zaans Medisch Centrum hecht veel waarde aan een goede relatie met zijn externe partners en belanghebbenden. Om onze positie als regionaal ziekenhuis te waarborgen, is het noodzakelijk om deze samenwerking goed vorm te geven. Zonder uitputtend te willen zijn, noemen wij hieronder enkele belanghebbenden voor ons ziekenhuis. Cliënten, cliëntenraad en Zorgbelang Noord-Holland De grootste belanghebbende van het Zaans Medisch Centrum is de Zaanse bevolking, aan wie het medisch specialistische zorg levert. Het ziekenhuis streeft ernaar de zorg voor zijn cliënten steeds verder te verbeteren en uit te bouwen. Daartoe trekt het gezamenlijk op met de cliëntenraad en hanteert het instrumenten die informatie geven over de behoeften van patiënten. Tussen de directeur van Zorgbelang Noord-Holland - voorheen het Regionaal Patiënten Consumenten Platform (RPCP) - en het bestuur van het Zaans Medisch Centrum vindt in principe twee keer per jaar overleg plaats over de ontwikkelingen op het gebied van de curatieve zorg.
12
Profiel van de organisatie
Samenwerkings- en ketenzorg partners • Huisartsenvereniging Zaanstreek • Gezondheidscentrum Saendelft: In 2006 heeft het Zaans Medisch Centrum met een aantal eerstelijns samenwerkingspartners de Stichting Gezondheidscentrum Saendelft opgericht in de wijk AssendelftNoord. Deze stichting heeft als statutaire doelstelling het bieden van faciliteiten aan deelnemers en het ontwikkelen van samenwerking tussen deelnemers. In 2006 is het Gezondheidscentrum geopend in tijdelijke huisvesting. Het doel is dat in mei/juni 2010 een nieuw gezondheidscentrum wordt geopend waarin de buitenpolikliniek van het Zaans Medisch Centrum is gehuisvest. In de aanloop naar deze nieuwbouw zal in zorgpadprojecten met de eerstelijn worden geinitieerd onder meer voor de cardiologie en de radiologie. In het gezondheidscentrum komen faciliteiten voor laboratoriumdiagnostiek, cardiologische diagnostiek, echografie en radiologie. • De Korteweg Kliniek BV is een aan het Zaans Medisch Centrum gelieerd Zelfstandig Behandel Centrum met dochteronderneming de ZaanApotheek CV. Het is een holding BV met daaronder aan specifieke categorieën toegewijde BV’s. Met deze structuur kunnen nieuwe zorgvormen worden ontwikkeld en gecontracteerd. Ook biedt het specialisten de mogelijkheid risicodragend te participeren. Er zijn sinds 2007 verschillende zorgpaden ontwikkeld die worden uitgevoerd in de Kortweg Kliniek BV. In 2007 en 2008 betroffen dit orthopedie, chirugie en dermatologie. In 2009 zijn nog vier zorgpaden geïmplementeerd: orthopedie, chirurgie, dermatologie en oogheelkunde. In 2007 is de dochter BV Kortweg Farmacie opgericht. Deze BV is beherend vennoot van de ZaanApotheek CV, waarbij het Zaans Medisch Centrum optreedt als stille vennoot. De ZaanApotheek maakt het mogelijk dat patiënten direct na hun ziekenhuisbezoek (ook buiten de polikliniekuren) hun voorgeschreven medicijnen kunnen ophalen. Zowel de Korteweg Kliniek als de ZaanApotheek laten vanaf 2008 een positief resultaat zien. • Organisatie voor thuiszorgverpleeg- en verzorgingshuizen Evean: ketenzorg, transitorium, exploitatie dinercentrum, keuken. • Waterland Ziekenhuis in Purmerend: in 2008 en 2009 is de wenselijkheid onderzocht om de samenwerking te intensiveren met als doel de kwaliteit van zorg te kunnen waarborgen. Dit heeft geresulteerd in een strategisch samenwerkingsplan voor onder andere de realisatie van een IC level 2 en hemodialyse. • Waterlandziekenhuis in Purmerend en het BovenIJziekenhuis in Amsterdam: het Zaans Medisch Centrum verzorgt de laboratoriumdiagnostiek op het gebied van de pathologie en de medische microbiologie met als reden het verhogen van de kwaliteit en het voldoen aan de gestelde volumenormen. • Medisch Centrum Alkmaar, het Westfries Gasthuis in Hoorn, het Waterland Ziekenhuis in Purmerend en het Gemini Ziekenhuis in Den Helder: samenwerkingsverband op gebied van nucleaire geneeskunde (NUGES) met als doel om door middel van een adequate taakverdeling meerwaarde te bereiken op het gebied van kwaliteit en doelmatigheid. • Waterland Ziekenhuis in Purmerend en het Westfries Gasthuis in Hoorn: In 2009 is een zelfstandige regionale multidisciplinaire oncologische zorgorganisatie (Esperanz) in gezamenlijkheid opgericht. Esperanz brengt expertise samen en benut deze maximaal door schaalvergroting. De patiënt wordt ondersteund via webtechnieken. • Sint Lucas Andreas Ziekenhuis( SLAZ): Neurologen uit het SLAZ verzorgen sinds medio 2009 poliklinieken en lopen dienst voor het Zaans Medisch Centrum. Vanaf januari 2010 is er sprake van één vakgroep. • De drie pathologielaboratoria in Noord-Holland verbonden aan respectievelijk het Westfries Gasthuis (WFG), het Medisch Centrum Alkmaar (MCA) en het Zaans Medisch Centrum (ZMC) hebben in 2009 de voorbereidingen gestart inzake het verder formaliseren van de huidige samenwerking in een samenwerkingsverband, Symbiant Pathology. • De stichting Zorgring Noord-Holland-Noord: in deze stichting werken de instellingen in Noord-HollandNoord samen op het gebied van ICT ter bevordering van digitale informatie-uitwisseling tussen zorgverleners. • VUMC in Amsterdam: samenwerking vond al plaats bijvoorbeeld op de gebieden neurochirurgie, IC, acute zorg en de opleidingen interne geneeskunde en chirurgie. VUMC en Zaans Medisch Centrum hebben in 2008 de behoefte uitgesproken om de omvang en het karakter van de samenwerking verder uit te breiden, respectievelijk te verdiepen. De verkennende gesprekken hebben geleid tot een samenwerkingsovereenkomst die in 2009 is ondertekend. • AMC in Amsterdam: samenwerking vindt plaats bijvoorbeeld op het gebied van de opleidingen anesthesiologie, gynaecologie en verloskunde. • Binnen het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Noord-West Nederland vindt afstemming plaats tussen
Profiel van de organisatie
13
2
de aanbieders van acute zorg om te zorgen dat een patiënt die acute zorg nodig heeft zo snel mogelijk op de juiste plaats terechtkomt. Binnen het ROAZ participeren naast de ziekenhuizen in de regio ook de Regionale Ambulance Voorziening, de GGD Kennemerland en een afgevaardigde van de meldkamer ambulancezorg alsmede een afgevaardigde van de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Noord Holland Noord.
• NVZ vereniging van ziekenhuizen: Het Zaans Medisch Centrum is lid van de NVZ. Deze vereniging richt zich als brancheorganisatie van de ziekenhuizen primair op de collectieve behartiging van zorginhoudelijke, sociale en economische belangen van de leden. Gemeente Zaanstad Met de gemeente Zaanstad hebben ook in 2009 besprekingen plaatsgevonden over de geplande verbouw en nieuwbouw van het ziekenhuis. Zorgverzekeraars Het Zaans Medisch Centrum maakte met de zorgverzekeraars afspraken over de kwaliteit en de kwantiteit van de productie. De verzekeraars treden op als vertegenwoordigers van hun verzekerden en – indirect – van de potentiële patiënten van het ziekenhuis. Achmea vormt in het verzorgingsgebied van het ziekenhuis de grootste verzekeraar en is om die reden voor het Zaans Medisch Centrum een belangrijke partner. In het gestructureerde overleg met zorgverzekeraar Achmea en de regiovertegenwoordiger die optreedt namens de andere zorgverzekeraars, speelt de afstemming van de zorgvraag en het zorgaanbod een grote rol. In het verslagjaar is beleid ontwikkeld met Achmea gericht op het contracteren op kwaliteit. Zo zijn afspraken gemaakt over de module ‘Hoe goed is mijn zorg’, waarbij wij als eerste ziekenhuis in Nederland prominent via de eigen website uitgebreide en inzichtelijke informatie over de kwaliteit en veiligheid van de eigen zorg beschikbaar stellen. Ook is in 2009 een Achmeaservicepunt geopend in het ziekenhuis.
14
Profiel van de organisatie
Het Zaans Medisch Centrum onderhoudt ook contacten met andere zorgverzekeraars. Zo mag het Zaans Medisch Centrum zich sinds oktober 2008 Topzorg-aanbieder noemen van zorgverzekeraar Menzis voor de behandeling van patiënten met borstkanker, liesbreuken, spataderen en meniscusproblemen. Dit betekent dat de behandeling volgens de nieuwste inzichten en met de hoogste kwaliteit wordt geleverd, en dat Menzis haar patiënten naar ons ziekenhuis verwijst. Kapitaalverstrekkers De ING bank Alkmaar heeft in 2009 een rekening courant krediet verstrekt. Toezichthouders Het Zaans Medisch Centrum onderhoudt ook contacten met het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport alsmede met enkele toezichthouders, te weten: • De Inspectie voor de Gezondheidszorg: bezoeken in het kader van thematisch toezicht, meldingen en overleg • De Arbeidsinspectie: diverse onderwerpen, zoals werktijdenbesluit, ARBO-regels, bezoek/controle • De NZa (de Nederlandse Zorgautoriteit): overleg inzake bekostigingsvraagstukken en nieuwbouwactiviteiten • Het College Saneringen in verband met de nieuwbouwplannen
Profiel van de organisatie
15
3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor Goed bestuur Het Zaans Medisch Centrum respecteerde voor goed bestuur en het afleggen van verantwoording over beleid en activiteiten in 2009 de Zorgbrede Governance Code die in 2005 is vastgesteld door de brancheorganisaties. In dit jaardocument komt de toepassing van de verschillende onderdelen van de code uitgebreid aan bod. Het opstellen van het jaardocument is primair de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur. Het verslag over het gevoerde beleid, de geleverde inspanningen en de prestaties vormen hierin het zwaartepunt (hoofdstuk 4).
16
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
3.2 Raad van Bestuur Samenstelling Raad van Bestuur in 2009 Naam
Bestuursfunctie
Nevenfuncties
De heer dr. R.J.M. Dillmann
Voorzitter Raad van Bestuur
• Lid kernredactie ZM Magazine
vanaf 15 september 2005
• Raad van Toezicht GAZO (Stichting Gezondheidscentra Amsterdam Zuidoost) • Bestuur Stichting Saendelft • Bestuur Stichting Medisaen (Korteweg Kliniek) • Begeleidingscommissie Evaluatieonderzoek Patiëntveiligheid (NIVEL/VU) • Voorzitter SCEN adviesraad KNMG
De heer drs. P.S. Wesseling
Lid Raad van Bestuur vanaf 15 september 2005
• Bestuur NUGES (samenwerkingsverband nucleaire geneeskunde)
In de statuten is vastgelegd dat het bestuur van de stichting is opgedragen aan een Raad van Bestuur bestaande uit een of meer natuurlijke personen, onder toezicht van de Raad van Toezicht. De leden worden benoemd door de Raad van Toezicht en ook het aantal leden wordt door de Raad van Toezicht vastgesteld. In 2009 bestond de Raad van Bestuur van het Zaans Medisch Centrum uit de bovenstaande twee personen. De Raad van Bestuur functioneerde in overeenstemming met het reglement dat de Raad van Toezicht heeft vastgesteld. In dit reglement zijn de verantwoordelijkheden en de rolverdeling van de Raad van Bestuur geëxpliciteerd. Het reglement is daarbij gebaseerd op de governancecode 2005. De beide bestuurders zijn eindverantwoordelijk voor en belast met het besturen van de zorgorganisatie. Dit houdt onder meer in dat zij verantwoordelijk zijn voor de realisatie van de statutaire en andere doelstellingen van het Zaans Medisch Centrum, de strategie en het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling en voor de kwaliteit en veiligheid van zorg. De Raad van Bestuur legt hierover verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De leden van de Raad van Bestuur hebben onderling aandachtsgebieden verdeeld, waarbij de voorzitter verantwoordelijk is voor het functioneren van de Raad van Bestuur. Afgesproken is dat alle belangrijke onderwerpen gezamenlijk besproken en afgestemd worden vanuit het concept van gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit geldt in het bijzonder voor zaken met een strategisch karakter, zoals algemeen en strategisch beleid, nieuwbouw, interne processen, innovatie en lerend vermogen van de organisatie. Met betrekking tot de individuele aandachtsgebieden richt de voorzitter zich vooral op patiëntenzorg en partners. Het lid van de Raad van Bestuur richt zich vooral op de mens in de organisatie, maatschappelijk rendement, financiën en ICT. Om mogelijke belangenverstrengeling (nevenfuncties) te voorkomen, zal een lid van de Raad van Bestuur zonder melding aan de Raad van Toezicht geen betaalde of onbetaalde nevenfunctie aanvaarden of continueren als de nevenfunctie, al dan niet in samenhang met andere betaalde of onbetaalde nevenfuncties, een meer dan minimale werkbelasting kan opleveren of anderszins strijdig kan zijn met de belangen van de zorgorganisatie. Bij de aanstelling van de leden van de Raad van bestuur is aan de Raad van Toezicht inzicht gegeven in de door hem uitgeoefende nevenfuncties. Een en ander is vastgelegd in het reglement van de Raad van Bestuur. In overeenstemming met het reglement vergaderde de Raad van Bestuur in het verslagjaar wekelijks en zijn actiepunten en besluiten genotuleerd. Daarnaast vond eens per twee weken overleg plaats tussen de Raad van Bestuur en het Medisch Stafbestuur (het zogeheten groot overleg). Het dagelijks bestuur van het staf bestuur en de Raad van Bestuur stemden wekelijks met elkaar af. Vanzelfsprekend heeft de Raad van Bestuur ook gestructureerd overleg met andere interne en externe belanghebbenden. Verderop in dit hoofdstuk (paragraaf 3.3, 3.4 en 3.5) komt het overleg met de onder nemingsraad, de cliëntenraad en de verpleegkundige adviesraad aan bod.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
17
3
De Raad van Bestuur hecht ook veel waarde aan transparantie en een open dialoog met de ziekenhuis organisatie. Ook in 2009 werd dit vormgegeven door lunchbijeenkomsten waarbij medewerkers met de Raad van Bestuur in gesprek konden over de ontwikkelingen in het ziekenhuis. De bestuursleden legden regelmatig werkbezoeken af in de organisatie en participeerden in projectreviews. Ook hield de bestuursvoorzitter een weblog bij op intranet en werden de besluitenlijsten evenals reguliere nieuwsbrieven op het intranet gepubliceerd. In 2009 heeft de Raad van Toezicht het functioneren van de Raad van Toezicht, het functioneren van de Raad van Bestuur en het samenspel tussen beide raden geëvalueerd. Dit gebeurde in een besloten bijeenkomst van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht koppelde de uitkomsten terug in de daarop volgende reguliere vergadering, waarbij zoals gebruikelijk ook de Raad van Bestuur aanwezig was. De Raad van Toezicht baseerde zich bij de beoordeling van de Raad van Bestuur op de gewenste resultaten die de Raad van Bestuur voor 2009 had vastgesteld. Deze resultaten waren zoveel mogelijk concreet geformuleerd in een jaarplan waardoor de Raad van Toezicht in staat was het functioneren van de Raad van Bestuur op basis hiervan te beoordelen. De Raad van Bestuur informeerde de Raad van Toezicht tijdens iedere gezamenlijke vergadering over de voortgang van de beleidsuitvoering door middel van een voortgangs rapportage. Daarnaast zijn in het reglement van de Raad van Toezicht aanvullende afspraken gemaakt over het tijdig verschaffen van relevante informatie die nodig is voor de Raad van Toezicht voor een goede uit oefening van zijn taak. Het individuele functioneren van de bestuurders vormt jaarlijks onderwerp van het jaargesprek dat zij hebben met de voorzitter en vice-voorzitter van de Raad van Toezicht. Een 360 graden feedback maakte daarvan deel uit. De voorzitter van de Raad van Bestuur heeft sinds juni 2009 een aanstelling voor onbepaalde tijd. Verlenging van de lopende overeenkomst van vijf jaar bleek arbeidsrechtelijk niet mogelijk. De inhoud van de overeenkomst volgt de meest recente NVZD-regeling. Het contract met het lid van de Raad van bestuur is niet verlengd. In goed onderling overleg is besloten dat het lid van de Raad van Bestuur met ingang van 1 januari 2010 zijn functie neerlegt. De honorering van de Raad van Bestuur van het Zaans Medisch Centrum is vastgesteld bij de aanstelling van beide bestuurders in 2005. Deze honorering is in overeenstemming met de regeling op dit gebied van de Vereniging van bestuurders in de gezondheidszorg (NVZD-regeling). De jaarrekening bevat nadere informatie over de honorering van de bestuurders en de toezichthouders.
3.3 Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van het Zaans Medisch Centrum bestaat uit een voorzitter, een vicevoorzitter en vijf leden. Begin 2009 trad de heer E. Ris toe en vervulde daarmee de nog bestaande vacature. Halverwege 2009 vonden nog twee mutaties plaats in de samenstelling. In juli 2009 zijn mevrouw mr. C.E. van Kalteren en de heer drs. A. Knossen afgetreden. Beide vacatures zijn direct weer ingevuld. De selectie van de nieuwe leden werd ondersteund door het Nationaal Register voor Commissarissen en Toezichthouders. De Ondernemingsraad en het stafbestuur hebben conform reglement geadviseerd bij alle benoemingen. Met de benoeming van de heer E. Ris, mevrouw M. de Visser en de heer R. Woudt is de Raad weer op volledige sterkte. Mevrouw drs. G.M.F. Thomasse, de heer ir. J. Goedhart en de heer mr. J.K.M. Gevers zijn in 2009 herbenoemd. Conform het reglement is één lid (de heer B.W.R. Esselaar) benoemt op voordracht van de Cliëntenraad. De Raad van Toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in het Zaans Medisch Centrum als maatschappelijke onderneming en staat de Raad van Bestuur met raad terzijde. De Raad van Toezicht vervult de werkgeversrol voor de Raad van Bestuur en zorgt ondermeer door benoeming, evaluatie en ontslag dat de zorgorganisatie is voorzien van een capabel bestuur. De Raad van Toezicht hield in 2009 toezicht conform de richtlijnen van de governancecode 2005. In het reglement zijn deze taken nader uitgewerkt.
18
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Naam
Hoofd- en nevenfuncties
Deskundigheidsgebieden
Rooster van aan- en aftreden
Mevrouw drs. G.M.F. Thomasse (voorzitter)
• Management consultant, partner Condroz Consulting Group • Lid bestuur Stichting Tussen Fase Huis voor ex-gedetineerde vrouwen
Management, algemeen bestuurlijk
07-03-2005 07-03-2013
Mevrouw mr. C.E. Kalteren (vice-voorzitter tot 1 juli 2009)
• Directeur Intrum Justitia B.V. • Directeur Intrum Justitia Data Centre BV • Directeur Lyane BV • Lid Raad van Toezicht Stichting Zaanse Zwembaden • Voorzitter Raad van Toezicht RIO Zaanstreek • Voorzitter Raad van Commissarissen Korteweg Kliniek BV
Juridisch
De heer ir. J. Goedhart (auditcommissie, vicevoorzitter vanaf 1 juli 2009)
• Algemeen directeur FKG Architecten aan de Zaan bna • Voorzitter Monumentencommissie Gemeente Wormerland • Bestuurslid stichting herbouw beschuittoren Wormerland • Vice-voorzitter Zaans bouwplatform • Lid Raad van Commisarissen woningstichting Wherestad
Bouwdeskundigheid, bedrijfsleven
Prof. mr. J.K.M. Gevers • Hoogleraar Gezondheidsrecht AMC/Universiteit van A’dam • Bestuurslid Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (voorzitter commissie • Lid externe commissie regeldruk ministerie VWS kwaliteit en veiligheid) • Lid ethische adviesraad Sanquin • Lid Gezondheidsraad • Lid Raad van Advies College Bescherming Persoonsgegevens • Vice-voorzitter Centrale Commissie Mensgebonden onderzoek • Lid-jurist Centraal Tuchtcollege v.d. Gezondheidszorg • Lid Raad van Civiel Militaire Zorg en Onderzoek • Plv.raadsheer Hof Amsterdam • Adviseur DLA Piper, advocaten en notarissen
Aantal vergaderingen bijgewoond 8
(in 2009 herbenoemd)
02-07-2001 02-07-2009
4
(in 2009 herbenoemd)
Wetenschap, juridisch, algemeen maatschappelijk
01-12-2005 01-12-2013
7
(in 2009 herbenoemd)
01-12-2005 01-12-2013
7
(in 2009 herbenoemd)
De heer E. Ris RA (voorzitter auditcommissie vanaf 1 juli 2009)
• CFO Kendrion N.V. • Lid Raad van Commissarissen
De heer mr. B.W.R. Esselaar MBA
• Partner bij Boer en Croon, bureau voor organisatie en
Mevrouw Prof. dr. M. de Visser (commissie kwaliteit en veiligheid)
• Neuroloog, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Gezondheidszorg 01-06-2009 01-06-2013 • Hoogleraar Neuromusculaire Ziekten, Universtiteit van A’dam • Lid Algemeen Bestuur NWO, Den Haag (herbenoembaar) • Lid Raad van Advies Zorgverzekeraars Nederland • Lid Gezondheidsraad • Bestuurslid Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde • Bestuurslid Amsterdams Universiteiitsfonds • Bestuurslid Petrus Camper Instituut
2
De heer ir. R. Woudt
• President-commissaris Kuiper Groep BV • President-commissaris Thunnissen Groep BV • Commissaris Duyvis Wiener BV • Commissaris Thunnissen Onderhoud BV • Commissaris Aanzet Bedrijfsfaciliteiten NV • Commissaris Dekker Autogroep • Commissaris KortewegKliniek BV • Voorzitter Stichting Uitgeverij Noord-Holland • Bestuurslid Stichting Rotary Administratie Nederland • Bestuurslid Kunstcentrum Zaanstad • Bestuurslid Zaans Museum • Bestuurslid Uitgeverij Stichting Zaans Erfgoed
Algemeen bestuurlijk, management
1
• Directeur Klant Informatie Management bij ING retail • Voorzitter Stichting Vrienden van WKV Roda te Westzaan • Voorzitter Stichting Beheer Roda Sportcomplex
Financiën, economie, informatica
De heer drs. A. Knossen (auditcommissie)
Dekker Beheermaatschappij Krabbendam B.V.
advies, interim management en corporate finance
Financiën, algemeen bestuurlijk, bedrijfsleven Algemeen bestuurlijk, management
1 februari 2013
7
(herbenoembaar)
16-04-2007 16-04-2011
8
(herbenoembaar lid op voordracht van de clientenraad)
01-12-2009 01-12-2013 (herbenoembaar)
02-07-2001 02-07-2009
3
(in 2009 herbenoemd)
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
19
3
Profielschets en reglement Raad van Toezicht In 2009 is zowel het reglement van de Raad van Toezicht als de profielschets voor leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur geëvalueerd en bijgesteld in het kader van het aantrekken van nieuwe leden. De profielschets bevat onder andere een beschrijving van de competenties van de leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en een overzicht van de meest gewenste samenstelling (inhoudelijke aandachtsgebieden). In bovenstaande tabel zijn de profielen van de leden van de Raad van Toezicht weergegeven. Naast de accenten die door de profielen worden aangebracht is er sprake van collegiaal toezicht door de leden. In de jaarlijkse evaluatie wordt stilgestaan bij het reglement van de Raad van Toezicht en deze wordt waar nodig bijgesteld. Dit heeft onder meer geleid tot het voornemen de remuneratiecommissie verder te institutionaliseren en voor deze en overige commissies in 2010 een reglement op te stellen/aan te passen. Vergaderingen en onderwerpen De Raad van Toezicht is intensief betrokken bij de ontwikkelingen in het Zaans Medisch Centrum en is goed geïnformeerd over het functioneren van de organisatie. De Raad van Toezicht vergadert minimaal zes keer in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. In 2009 waren dit acht vergaderingen. Vanwege de ontwikkelingen inzake nieuwbouw zijn extra vergaderingen ingelast. In het kader van zijn reguliere taak behandelde de Raad van Toezicht diverse onderwerpen in het verslagjaar. De Raad van Bestuur informeert de Raad van Toezicht in het verslagjaar periodiek door middel van een schriftelijke voortgangsrapportage. Deze rapportage betreft in ieder geval de resultaatgebieden: kwaliteit van zorg, de doelmatigheid en continuïteit van de organisatie en de bedrijfsvoering, het innovatievermogen, de toegankelijkheid, cliëntgerichtheid en cliënt- en medewerkerstevredenheid. Tevens bevat deze periodieke voortgangsrapportage een kwantitatief overzicht van de belangrijkste prestatie-indicatoren en overige relevante ontwikkelingen. Deze voortgangsrapportages stonden elke vergadering op de agenda. Bij het opstellen van de agenda probeerde de Raad van Toezicht in 2009 een goede balans te vinden tussen zijn verantwoordelijkheid als toezichthouder en zijn rol als klankbord en adviseur van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht keurde de begroting voorafgaand aan 2009 goed. Hij heeft met instemming kennis genomen van de meerjarenbegroting die de Raad van Bestuur eind 2008 heeft voorgelegd. De Raad van Toezicht heeft besloten de jaarrekening 2008 te laten toetsen door dezelfde externe accountant als andere jaren. Het jaarverslag en de jaarrekening van 2008 zijn in mei 2009 goedgekeurd door de Raad van Toezicht. De Raad heeft in 2009 regelmatig stilgestaan, soms in extra bijeenkomsten, bij de planning en de consequenties van de nieuwbouw van het ziekenhuis. De strategische keuzes die het Zaans Medisch Centrum voorbereidde en de voornaamste risico’s verbonden aan de organisatie, heeft de Raad van Toezicht in het verslagjaar periodiek besproken aan de hand van de meerjarenbeleidsvisie. Er hebben twee doelgerichte bijeenkomsten plaatsgevonden over de strategische profilering van het ziekenhuis. De Raad volgde de ingezette organisatieontwikkeling nauwgezet. Daarnaast besprak de Raad van Toezicht regelmatig de rapportages over de financiële situatie en in het najaar de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen alsmede eventuele significante wijzigingen daarin. Ook de lopende projecten op het gebied van kwaliteit en veiligheid en voorgenomen samenwerkingsverbanden zoals Esperanz en IC level 2 waren onderwerp van bespreking. Tweemaal per jaar schuift op vastgestelde momenten een delegatie van de Raad van Toezicht aan bij de vergaderingen van de Raad van Bestuur met de ondernemingsraad en de cliëntenraad. Dit is ook in dit verslagjaar gebeurd. Daarnaast werd een themabijeenkomst georganiseerd samen met het Medisch Stafbestuur en de Raad van Bestuur.
20
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Subcommissies van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van het Zaans Medisch Centrum kende in 2009 twee subcommissies: de audit commmissie en de commissie kwaliteit en veiligheid. De auditcommissie heeft tot taak de activiteiten en besluiten van de Raad van Toezicht voor te bereiden die betrekking hebben op het financiële beleid inclusief de begroting, de jaarrekening, de periodieke financiële verantwoording en prognose boekjaar en de interne controlesystemen van het ziekenhuis. Als voorzitter van de commissie treedt een lid van de Raad van Toezicht met financiële expertise op (vanaf 1 juli 2009 de heer E.Ris). De auditcommissie heeft in 2009 vijf keer vergaderd in aanwezigheid van een lid van de Raad van Bestuur, de manager Financiën en eenmaal ook in aanwezigheid van de externe accountant. In het verslagjaar ging bijzondere aandacht uit naar de ontwikkeling van de resultaten van het ziekenhuis als geheel als ook per Resultaat Verantwoordelijke Eenheden afzonderlijk. Daarnaast werd stilgestaan bij de invloed van eventuele toekomstige overheidsmaatregelen op de resultaatontwikkeling van het ziekenhuis op de middel(lange) termijn, en naar toetsing van het voorgestelde beleid van de Raad van Bestuur in dat kader en naar het proces van ver- en nieuwbouw. Overige onderwerpen waren de jaarrekening, het accountants verslag, de managementletter en de administratieve organisatie voor de validatie van DBC’s. Over haar bevindingen rapporteerde en adviseerde de auditcommissie aan de gehele Raad van Toezicht. De auditcommissie heeft een verdere verbetering van de financiële rapportages waargenomen en is tevreden over de vormgeving, inhoud en transparantie van de informatievoorziening en constateert dat de organisatie ten aanzien van de financiële beheersing in orde is. De aansturing van de RVE’s heeft een goede ontwikkeling doorgemaakt en zal in 2010 nog verder worden verbeterd. Namens de Raad van Toezicht, onderhoudt vooral de auditcommissie de relatie met de externe accountant. De auditcommissie spreekt ook met de externe accountant zonder de aanwezigheid van de Raad van Bestuur. De externe accountant is benoemd om de jaarrekening te controleren alsmede andere wettelijke vereiste financiële verantwoordingen. Daarnaast heeft deze een rol in de oordeelsvorming over de risicobeheersystemen. De externe accountant is benoemd door de voltallige Raad van Toezicht, op voordracht van de auditcommissie en de Raad van Bestuur. In de loop van het boekjaar is de heer A. Loogman benoemd tot engagement partner. De commissie kwaliteit en veiligheid is in november 2009 voor de eerste maal bijeengekomen. De vergadering was in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Bestuur, de voorzitter van het stafbestuur, een kwaliteitsmedewerker en de secretaris van de Raad van Bestuur. De taak van de commissie is het toezicht dat de Raad van Toezicht uitoefent op het beleid met betrekking tot kwaliteit en veiligheid van zorg te ondersteunen door hiertoe voorbereidende werkzaamheden te verrichten en daarover verslag aan de Raad van Toezicht te doen. De commissie kwaliteit en veiligheid bevordert een goede informatievoorziening aan de Raad van Toezicht en adviseert deze op het terrein van kwaliteit en veiligheid van zorg. Zij heeft geen eigen bevoegdheden tot het nemen van besluiten of vaststellen van stukken anders dan haar notulen en rapportage aan de Raad van Toezicht. Als voorzitter van de commissie treedt een lid van de Raad van Toezicht met inhoudelijke expertise op in casu prof. Gevers. De commissie heeft zich tot doel gesteld in 2010 een set van verantwoordingsinformatie te definiëren inzake kwaliteit en veiligheid waarover zij op structurele basis geïnformeerd wil worden. De vraagstukken en voorbereiding van nieuwbouw waren reden om een tijdelijke commissie ‘Bouw’ in te stellen die vergelijkbaar met de financiële auditcommissie de Raad adviseert over te nemen besluiten. Deze commissie is in december 2009 voor de eerste maal bijeengekomen. De Raad van Toezicht werkte in 2009 wel in de geest van maar niet met een geïnstitutionaliseerde remuneratiecommissie. De voorbereidende werkzaamheden die normaal gesproken onder de reikwijdte van de remuneratiecommissie vallen, werden gedaan door de voorzitter en de vicevoorzitter. In 2010 wordt een remuneratiecommissie ingesteld.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
21
3
Evaluatie In overeenstemming met de governance code en het reglement van de Raad van Toezicht vond in 2009 één keer een vergadering plaats waarbij de Raad van Bestuur gedeeltelijk niet aanwezig was. Deze vergadering had tot doel om zowel het functioneren van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur als het samenspel tussen beide te evalueren. Conform het reglement van de Raad van Toezicht zijn bij de zelfevaluatie van de Raad van Toezicht in het verslagjaar de nevenfuncties van de leden belicht en is vastgesteld dat geen sprake is van mogelijke belangenverstrengeling van toezichthouders met de organisatie of de omgeving van de organisatie. In 2009 had de jaarlijkse evaluatie van de Raad van Bestuur een bijzonder karakter omdat het besluit voorlag of het tijdelijke contract van vijf jaar na afloop in 2010 verlengd zou gaan worden; zowel voor de voorzitter als voor het lid van de Raad van Bestuur. Het verheugde de Raad van Toezicht dat de voorzitter van de Raad van Bestuur te kennen gaf ook na vijf jaar zijn inzet voor het Zaans Medisch Centrum te willen continueren. Zijn contract werd verlengd voor onbepaalde tijd (een tweede tijdelijk contract was juridisch niet mogelijk). In de honorering van de voorzitter volgt de Raad van Toezicht bij voorkeur de landelijke richtlijn hetgeen in dit geval betekent dat wordt afgezien van jaarlijkse indexering totdat synchroon gelopen wordt met het advies. Ook wordt in het vervolgcontract afgezien van de variabele beloning. Met het lid van de Raad van Bestuur werd in goed onderling overleg besloten het contract niet te verlengen. In paragraaf 3.1.2 is toegelicht hoe de Raad van Toezicht jaarlijks het functioneren van de Raad van Bestuur beoordeelt. Honorering De voorzitter van de Raad van Toezicht ontving in 2009 een honorering van € 9.000 per jaar en de vicevoorzitters ontvingen ieder een evenredig deel van € 7.500 per jaar in verband met hun aan- en aftreden lopende het jaar 2009. De leden van de Raad van Toezicht ontvingen ieder € 6.000, met uitzondering van de heren Knossen, Ris en Woudt en mevrouw De Visser welke een evenredig deel van dit bedrag ontvingen vanwege hun aan- dan wel aftreden lopende het jaar 2009. De honorering van de Raad van Toezicht vindt in het algemeen plaats in overeenstemming met de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg instellingen (NVTZ-regeling). In 2009 is echter besloten de verhoging conform het advies NVTZ uit te stellen om niet een groter beroep te doen op de middelen van het Zaans Medisch Centrum. Voor meer informatie over de honorering van bestuurders en toezichthouders wordt verwezen naar de jaarrekening. Informatievoorziening en verantwoording In 2009 heeft de Raad van Toezicht zich breed georiënteerd op de ontwikkelingen in de gezondheidszorg in het algemeen en op de ontwikkelingen binnen het Zaans Medisch Centrum in het bijzonder. De raad heeft hierdoor een duidelijk beeld gekregen van de kritische succesfactoren, de kansen en bedreigingen en van de risico’s die aan activiteiten van het ziekenhuis verbonden zijn. Daarbij is gebruik gemaakt van zowel de interne en externe bronnen die de Raad van Bestuur aanreikte, als van de eigen oriëntatie van de toezichthouders. De Raad van Toezicht acht dit laatste vanuit zijn bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid van groot belang. In het kader van deskundigheidsbevordering neemt de voorzitter Raad van Toezicht deel aan de ‘masterclass toezicht houden in de zorg’ (2008/2009). De Raad van Toezicht spreekt zijn grote waardering uit voor de inspanningen die de medewerkers van het Zaans Medisch Centrum in 2009 hebben geleverd.
22
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
3.4 Bedrijfsvoering Aan de wettelijke transparantie-eisen voor de bedrijfsvoering is in 2009 voldaan. De unit financiën heeft zich in 2009 gehouden aan de Jaarkalender Planning & Control 2009, die van week tot week beschrijft welke acties er uitgevoerd moeten worden om de ziekenhuisorganisatie te sturen en te beheersen. In onderstaande paragrafen worden deze acties beknopt samengevat.
3.4.1 Planning en controlcyclus Voor het beheren en besturen van het Zaans Medisch Centrum wordt de planning- en controlcyclus gebruikt zoals weergegeven op de volgende pagina. Dit valt uiteen in een planning- en een controldeel. Planning Het meerjarenbeleid van het ziekenhuis wordt vastgelegd in een meerjarenbeleidsplan. De Raad van Bestuur van het Zaans Medisch Centrum evalueert en herijkt het meerjarenbeleid jaarlijks. Medio mei van het jaar formuleert de Raad van Bestuur de strategische doelstellingen voor het jaar erna. Deze doelstellingen worden schriftelijk vastgelegd en gecommuniceerd met de RVE’s in een Kaderbrief, om vervolgens door de RVE’s te worden verwerkt in hun ondernemings- of jaarplannen en de daarbij behorende Balanced Score Card. Het meerjarenbeleidsplan van de Raad van Bestuur, de meerjarenbegroting en de jaarlijkse kaderbrief bieden de contouren voor jaarlijkse afspraken met de RVE’s. Deze afspraken betreffen resultaatsdoelstellingen op meerdere aspecten van de bedrijfsvoering, een resultaatsdefinitie en de daaraan gerelateerde incentives. De afspraken worden aan het begin van elk jaar in een managementcontract tussen Raad van Bestuur en unitmanagement vastgelegd. Control De RVE-voorzitters, daarbij ondersteund door bedrijfsleiders zijn budgethouders van de personele, materiële, productie- en investeringsbegrotingen die betrekking hebben op hun eigen RVE. De afdeling Bedrijfsinformatie voorziet de RVE’s van wekelijkse en maandelijkse rapportages die de voortgang omtrent exploitatie-, productie- en personele begrotingen weergeven. Het kwaliteitsbureau voorziet in rapportages met betrekking tot de kwaliteit en veiligheid van zorg. Drie tot vijf maal per jaar voert de Raad van Bestuur trimestergesprekken met het management van de RVE’s. Daarbij wordt de voortgang in de beleidsdoelstellingen geëvalueerd. De doelstellingen worden besproken in relatie tot de begroting en de maandrapportages. Treasurybeleid Het treasurybeleid bestuurt en bewaakt de liquiditeits- en solvabiliteitspositie van het ziekenhuis, door meerjarendoelstellingen voor de financiële situatie van het ziekenhuis te formuleren. Formalisering is vastgelegd in het treasury statuut en jaarlijks wordt een treasury jaarplan opgesteld. In de treasurycommissie worden maandelijks de managementrapportages besproken die onder meer de volgende informatie bevatten: • Het liquiditeitsverloop • De prognose van de financieringsbehoefte op korte en lange termijn • Rentekosten en verwachtingen ten aanzien van de renteontwikkelingen • Ontwikkelingen in de leningenportefeuille • Investeringsverloop en verwachtingen De maandelijkse managementrapportages vormen de basis voor acties en transactievoorstellen. De strategie en het beleid van het Zaans Medisch Centrum worden gestructureerd aangepakt. Een gestructureerde planning- en controlcyclus draagt bij aan de gewenste transparantie. Voor het beheren en besturen van het Zaans Medisch Centrum wordt onderstaande planning- en controlcyclus gebruikt.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
23
3
Planning
Control
Meerjarenbeleid
Kaderbrief
Trimestergesprekken
Begroting
Maand- en kwartaalrapportages
Jaar-/ondernemingsplannen van RVE’s
Jaarrekening en jaardocument
3.4.2 Administratieve organisatie en interne controle De landelijke Kaderregeling AO/IC stelt eisen aan de wijze waarop de processen rond de registratie, validatie en facturering van DBC’s zijn ingericht. De AO/IC moet met een zodanig zekerheidsniveau zijn ingericht en gecontroleerd, dat met 95% betrouwbaarheid kan worden gesteld dat niet meer dan 5% van het totale jaarlijkse factuurbedrag onjuist gefactureerd is. De Raad van Bestuur geeft door middel van een bestuursverklaring aan dat de procedures van de AO/IC correct en volledig worden toegepast en dat daarmee een correcte declaratiestroom is gewaarborgd. Het Verantwoordingsdocument totaalbedrag gefactureerde DBC’s 2009 met bijbehorende accountantsverklaring is verzonden aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Zorg verzekeraars Nederland (ZN). Maandrapportages Maandelijks worden vanuit EZIS rapportages gegenereerd die behulpzaam zijn bij het verbeteren van de AO/IC. Deze rapportages worden geanalyseerd en waar nodig worden hier verbeteracties aan gekoppeld. Deze worden in een regelmaat met de RVE’s besproken waarbij verbetervoorstellen worden gedaan. Bij de debiteurenadministratie worden (via directe controle op de registratie- en facturatiemodules) wekelijks fouten gesignaleerd en verbeterd. De medische registratie voert de verplichte periodieke steekproefcontroles uit. Kwartaalrapportage Eens per kwartaal rapporteert de medewerker AO/IC van de afdeling bedrijfsinformatie aan de Raad van Bestuur over de stand van zaken omtrent de AO/IC. De Raad van Bestuur is de rechtstreekse opdrachtgever van deze functionaris. De rapportage omvat gegevens over: • aantallen DBC’s (openstaand, geopend en gesloten, A- en B-segment) per specialisme • aantallen overige trajecten en verrichtingen per specialisme • percentage uitval uit de validatiemodule en zo mogelijk een analyse daarvan • aantallen ongekoppelde essentiële verrichtingen • doorlooptijden van DBC’s • onderhandenwerk positie per specialisme • aantallen gecorrigeerde DBC’s • uitkomsten van steekproefcontroles • voorstellen voor registratieverbeteringen
24
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Verbeteringen in 2010 Ondanks het feit dat het Zaans Medisch Centrum aan de vigerende regelgeving voldoet, heeft het ziekenhuis in het kader van DOT verbetering van de basisregistratie als speerpunt verklaard. Een in 2008 uitgevoerde second opinion (door een extern bureau) over de wijze waarop in het ziekenhuis wordt geregistreerd, gaf aan dat er op meerdere fronten nog verbeteringen te behalen zijn. In 2009 is daarom, mede in het kader van de invoering van DOT versterkte aandacht geweest voor de DBC-registratie. Er zijn diverse projectgroepen geformeerd die de verbeteringen structureel helpen vormgeven. Deze initiatieven lopen door in 2010 en moeten leiden tot structurele verankering in de processen. De verbeteringspotentie is vooral gelegen in het feit dat thans nog vrij veel energie wordt gestoken in verbeteringen achteraf, terwijl het ziekenhuis als geheel er meer mee gebaat is wanneer de registratie in één keer aan de bron correct is. Het Zaans Medisch Centrum heeft een gedeelte van 2009 deelgenomen als koploper in het landelijke DOTtraject (DBC´s Op weg naar Transparantie). Het DOT-traject bereidt de vernieuwing van de landelijke DBCregistratie voor en wijst de ziekenhuizen op het steeds groter wordende belang van juiste, volledige en tijdige registratie aan de bron. Zoals nu bekend, zal invoering van DOT in 2011 plaatsvinden. Psychiatrie Met de overheveling van een deel van de geestelijke gezondheidszorg naar de zorgverzekeringswet, valt een deel van de in de psychiatrie geleverde zorg onder de AWBZ-regelgeving en een deel onder de zorgverzekeringswet. Met betrekking tot de AO/IC hadden we dan ook te maken met twee systemen. Enerzijds was in 2009 voor de psychiatrie de “Regeling administratieve organisatie en interne controle productieregistratie AWBZ Zorgaanbieders” (CA 100.063) van kracht. Als gevolg hiervan dient een verantwoording van de totale productie 2009 in AWBZ parameters te worden ondertekend door de Raad van Bestuur waarbij tevens verantwoording wordt afgelegd over het voldoen aan genoemde regeling. De Raad van de Bestuur en de accountant baseren zich op de werkzaamheden die door de interne controlefunctie worden uitgevoerd. De volgende controles zijn uitgevoerd: • Aansluiting met het productieregistratiesysteem. • Diepgaande cijferbeoordeling en verbandcontroles. • Veertig deelwaarnemingen ten aanzien van de juistheid van de geregistreerde gegevens. Het verantwoordingsdocument Totaalbedrag productie 2009 AWBZ zal met bijbehorende accountants verklaring worden verzonden aan het Zorgkantoor. Anderzijds geldt voor een deel van de geleverde zorg op de psychiatrie, de Regeling Administratieve Organisatie en Interne Controle betreffende DBC-registratie en facturering. Vanaf 1 januari 2008 wordt de productie van de Psychiatrie namelijk gefinancierd middels gedeclareerde DBC’s. Het Zaans Medisch Centrum voldeed nog niet geheel 2009 aan deze regeling. De werkprocessen en systemen zijn ingericht op de nieuwe wijze van registreren. Er is veel energie gestoken in het gebruik en de opzet van de werkprocessen. Er is veel verbeterd in 2009 Dit proces gaat in 2010 verder door. In het afgelopen jaar waren de inspanningen gericht op verbetering van de kwaliteit van de registratie en facturering en de interne beheersing hiervan. Gedurende het jaar zijn bovendien op gestructureerde wijze steekproeven uitgevoerd en heeft een evaluatie van de geconstateerde bevindingen plaatsgevonden. Met betrekking tot het financiële effect op de juistheid van de gefactureerde omzet is geconcludeerd dat de foutenmarge onder de toegestane norm van 5% is gebleven. Middels het formulier Verantwoordingsdocument DBC GGZ omzet 2009 wordt verantwoording afgelegd over de totale omzet in DBC’s, waarbij in overeenstemming met de beleidsregel Definitieve opbrengstverrekening DBC GGZ, overzichten zijn vervaardigd van gefactureerde en in 2009 gesloten DBC’s per zorgverzekeraar inclusief het onderhanden werk. Het Verantwoordingsdocument totaalbedrag gefactureerde DBC’s GGZ 2009 met bijbehorende accountantsverklaring zal worden verzonden aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
25
3
3.4.3 Risico beheersing Op verschillende fronten werkt het Zaans Medisch Centrum gericht aan het beheersen van risico’s. We hanteren hiervoor geen aparte organisatielijnen maar sluiten aan bij de bestaande aansturing met bestaande prestatieindicatoren. Voor de risicobeheersing worden de uitgangspunten conform het COSO-model gehanteerd. Dit houdt in dat per organisatieonderdeel grote risico’s en intuïtieve grenzen worden benoemd, dat doelen worden gesteld en dat wordt aangesloten op bestaande risicoanalyses en bestaande prestatie-indicatoren. De prestatieindicatoren en verantwoordingsdocumenten worden periodiek besproken in de trimestergesprekken en gerapporteerd aan de Raad van Toezicht. Op basis van het bovenstaande wordt aangestuurd op doelen en beheersmaatregelen. We hebben in totaal 21 aandachtsgebieden geformuleerd zoals patiëntveiligheid, infectiepreventie, veiligheid gebouw, financieel kader, imago, concurrentie en arbeidsmarktrisico’s.
In 2009 is gewerkt aan het instellen van een centraal meldpunt voor fraude. In het voorjaar van 2010 is de zogenoemde klokkenluiderregeling definitief vastgesteld door de Raad van Bestuur. Middels deze regeling kunnen medewerkers op veilige wijze melding doen van vermoedens van misstanden en waarbij een maatschappelijk belang in het geding is, bv. inzake een vermoeden van fraude maar ook bij het vermoeden van een gevaar voor de volksgezondheid of het manipuleren van feiten.
3.5 Medische Staf De medisch specialisten, werkzaam in het Zaans Medisch Centrum, zijn verenigd in de Vereniging Medische Staf ZMC. Het bestuur van deze vereniging vertegenwoordigt haar leden binnen en buiten het ziekenhuis. Om haar taken te kunnen vervullen, overlegt het stafbestuur met partijen binnen het ziekenhuis maar ook met externe partijen. De samenstelling van het stafbestuur in 2009:
26
Naam
Specialisme
Functie Stafbestuur
M. Hakvoort
Psychiater
Voorzitter tot 1 juli 2009
M. Westra
Kinderarts
Voorzitter vanaf 1 juli (daarvoor lid)
J. Beute
Intensivist
Penningmeester
M. Ho-dac
Internist-nefroloog
Vice voorzitter, lid vanaf 1 maart 2009
M. Schuitenmaker
Ziekenhuisapotheker
Lid
E. Dunnebier
KNO arts
Lid vanaf 1 oktober 2009
K. de Priester
Radioloog
Lid vanaf 1 september 2009
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Het stafbestuur vergadert wekelijks in eigen kring. Het stafbestuur richt zich op medisch inhoudelijke onderwerpen, kwaliteit van zorg en samenwerking. Daarnaast heeft het stafbestuur op basis van de TOP-overeenkomst op tal van strategische onderwerpen het recht advies uit te brengen aan de Raad van Bestuur. Op de eerste maandag van de maand vergadert het stafbestuur met de unitvoorzitters in de kernstaf, waarbij de unit voorzitters de medische staf vertegenwoordigen. Bij deze vergaderingen is de Raad van Bestuur aanwezig als adviseur. Met de Raad van Bestuur wordt wekelijks overleg gevoerd hetzij in een klein overleg, hetzij in het groot overleg. Het klein overleg is een overleg waarbij een afvaardiging van het stafbestuur overleg pleegt met de Raad van Bestuur over lopende zaken. Dit is geen besluitvormend overleg. In het groot overleg komen zaken van strategisch en tactisch belang aan de orde. Besluitvorming tussen Raad van Bestuur en Stafbestuur en advisering aan de Raad van Bestuur vindt in dit overleg plaats. In 2009 is in strategisch beraad tussen het Stafbestuur en de Raad van Bestuur gesproken over prioritering van programma’s in het Zaans Medisch Centrum, de samenwerking tussen eerste- en tweedelijn en de resultaten van het huisartsentevredenheidonderzoek. Het voornemen is om het strategisch beraad in 2010 nieuw vorm te geven resp. te intensiveren. Met de Raad van Toezicht is in 2009 éénmaal overleg geweest. Daarnaast zijn het stafbestuur, de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht met elkaar in gesprek geweest over nieuwbouw, profilering en strategie van het Zaans Medisch Centrum. Het stafbestuur is gevraagd advies te geven over toetreding van nieuwe leden van de Raad van Toezicht. Dit betrof de leden Ris, Visser en Woudt. Over allen werd een positief advies gegeven. Beleidsonderwerpen Het stafbestuur houdt zich met tal van ziekenhuisbrede beleids- en strategische onderwerpen bezig. In de TOP-overeenkomst zijn de onderwerpen opgenomen waarover het stafbestuur geïnformeerd dient te worden, waarover zij een adviesrecht heeft en welke onderwerpen de instemming van het stafbestuur behoeven. Hieronder is selectie van onderwerpen opgenomen die in 2009 nadrukkelijk aan de orde zijn geweest. Formeel uitgebrachte adviezen
Uitkomst adviezen
Besluitvormingsdocument nieuwbouw
Positief geadviseerd
Alliantievorming
Uitvoerige betrokkenheid aan de orde, en positief advies
Begroting 2010
Positief advies
Regeling voorbehouden handelingen
Positief advies
Zorgpad ontwikkeling door Peirce
Positief advies
Plan van aanpak EPD
Positief advies
Ondersteuning op het gebied van samenwerking
Positief advies
neurologen SLAZ Toelating medisch specialisten
Positief advies
Voorgenomen beleid op meerjaren investering
Instemming
Herstructureren van de telefonische bereikbaarheid
Positief advies
door middel van het inrichten van een callcenter Plan van aanpak verbetering bedrijfsvoering
Positief advies
Calamiteitenregeling
Positief advies
Regeling toelating medisch specialisten
Instemming
Verkenning mogelijkheden samenwerking KCL
Positief advies
Samenwerking neurologie SLAZ
Positief advies
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
27
3
Naast bovenstaande adviezen is het stafbestuur met betrekking tot de ontwikkeling van een groot aantal onderwerpen actief betrokken. Voorbeelden hiervan zijn: • Participatie in klachtenkernteam; vertaling van klachten naar verbeterpunten • Verantwoordelijk voor uitrol appraisal en assessement (ZMC intern) • Aanwezigheid bij IGZ jaargesprek • Actieve betrokkenheid bij vormgeving profilering ZMC • Toelichting in de kernstaf inzake het Informed Consent • Monitoring ontwikkelingen Esperanz • Participatie bij overleg inzake vormgeving IC level 2 (WLZ) • Monitoring samenwerking dialysezorg (WLZ en WFG) • Participatie bij overleg regionale huisartsenvereniging Toelating medisch specialisten 2009 Toelating als staflid: • Srbljin (nucleaire geneeskunde) • Dunnebier (KNO) • Ziedses des Plantes (Radiologie) • Gimbel (Psychiatrie) • Schotten (Cardiologie) • Kersenmakers (Radiologie) • Boonekamp (Klinisch psychologie - Psychiatrie) • Kerklaan, Vlaar en Ter Meulen (Neurologie) Toelating als buitengewoon staflid: • Wouda, Bosboom, Weinstein, Laman en Hilgervoord (Neurologie SLAZ) • Ouwerkerk (Neurochirurgie)
28
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
3.6 Cliëntenraad In de tweede helft van 2004 is door het Zaans Medisch Centrum het initiatief genomen voor het oprichten van een cliëntenraad. In februari 2005 heeft dit geleid tot het installeren van de eerste cliëntenraad met zeven zetels. Hiermee geeft het ziekenhuis invulling aan artikel 2 van de Wet Medezeggenschap Cliënten in de Zorgsector. In 2009 heeft de samenstelling van de cliëntenraad geen mutaties ondergaan. De samenstelling per 31 december 2009 is als volgt: Naam lid
Afkomstig uit
Rooster van aftreden
Mevrouw M. Dolsma, voorzitter
Westzaan
1 februari 2010 herkiesbaar
Mevrouw M. IJssels-Köhler
Zaandam
1 juli 2010 niet herkiesbaar
Mevrouw J. Kuilman-Greidanus
Oostzaan
1 juli 2010 niet herkiesbaar
Mevrouw Y. de Groot
Zaandam
1 oktober 2011 herkiesbaar
Mevrouw C. Sommers
Wormer
1 april 2010 herkiesbaar
De heer H. Rozemeijer
Assendelft
1 november 2011 niet herkiesbaar
De heer J. Fonteijn
Zaandam
1 oktober 2011 herkiesbaar
Het budget van de cliëntenraad bedraagt ¤ 23.250. Daarvan is in 2009 ¤ 13.407 gebruikt. De grootste post wordt gevormd door de vrijwilligersvergoedingen van de raadsleden. De Raad van Bestuur heeft de cliëntenraad voorzien van voldoende budgettaire middelen. Buiten dit budget wordt de cliëntenraad ondersteund door een ambtelijk secretaris. De cliëntenraad maakt gebruik van de vergaderfaciliteiten in het ziekenhuis en – waar nodig – van ondersteunende afdelingen zoals de afdeling Communicatie. De cliëntenraad vergaderde in 2009 vier keer met de Raad van Bestuur en twee keer met de Raad van Toezicht. Daarnaast vergaderde de cliëntentenraad nog tien keer zonder vertegenwoordiging van het ziekenhuis. In mei en november heeft de cliëntenraad onder leiding van Horus Consult studiedagen georganiseerd. Het thema van de studiedag was concretisering van de visie van de cliëntenraad en handvatten voor effectief vergaderen. De cliëntenraad wordt door de Raad van Bestuur geïnformeerd over voorgenomen nieuw beleid, de jaar rekening, de begroting, het kwaliteitsbeleid en alle lopende zaken die voor patiënten van belang zijn. De uitkomsten van patiëntenenquêtes worden aan de cliëntenraad ter beschikking gesteld. Alle door de wet voorgeschreven zaken worden aan de patiëntenraad ter advisering voorgelegd. De cliëntenraad heeft voor het jaar 2009 het thema hygiëne wederom geformuleerd als aandachtspunt. De cliëntenraad is betrokken geweest bij het opstellen van de vragenlijsten waarmee de ervaringen van klinische patiënten worden gemeten. De cliëntenraad volgt met veel belangstelling de hygiënebeleving in het Zaans Medisch Centrum en constateert grote verschillen in scores tussen de verschillende afdelingen. De cliëntenraad heeft haar bezorgdheid geuit jegens de Raad van Bestuur over de huidige situatie en deelt met de Raad van Bestuur de noodzaak van een drastische aanpak van het huidige schoonmaak- en hygiënebeleid.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
29
3
De Cliëntenraad heeft in het kalenderjaar 2009 verschillende adviezen gegeven, en wel over: Formeel uitgebrachte adviezen
Uitkomst adviezen
Visie op de dagopname
Positief geadviseerd
Nieuwbouw op locatie Oostzijderveld
Advies is verwerkt
Patiënten Entertainment Systeem
Advies is verwerkt
Nazorg bij Cliënten
Advies is verwerkt
Het niet-rokenbeleid in het ZMC
Advies is verwerkt
Verbeteren telefonische bereikbaarheid fase 1
Advies is verwerkt
Verbeteren telefonische bereikbaarheid fase 2
Advies is verwerkt
Aanpassing parkeertarieven bezoekers
Advies is verwerkt
Afschaffen gratis parkeerkaarten en kaarten tegen
Advies is verwerkt
gereduceerd tarief Voordrachtsrecht Raad van Commissarissen
Advies is verwerkt
Korteweg Kliniek Resultaten kwaliteitsmetingen schoonmaak ZMC
Advies is verwerkt
De cliëntenraad heeft in 2009 stappen ondernomen om haar eigen communicatie te verbeteren met als doel een betere bekendheid over de cliëntenraad en haar taken. De cliëntenraad heeft zich ook bezig gehouden met de profilering van het Zaans Medisch Centrum. De cliëntenraad is betrokken geweest bij het project Gastvrijheidszorg met sterren. De cliëntenraad participeert in het kernteam Veiligheid. De cliëntenraad volgt met aandacht het punt ‘bejegening van de patiënt’, een onderdeel van het project Open huis. Over dit project wordt de cliëntenraad op de hoogte gehouden. De cliëntenraad onderhoudt contact met Zorgbelang Noord-Holland. Het Zaans Medisch Centrum heeft zich – via het Landelijk Steunpunt Cliëntenraden (LSR) – bij de landelijke commissie van vertrouwenslieden aangesloten.
30
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
3.7 Ondernemingsraad De ondernemingsraad bestond in 2009 uit 13 leden. Het dagelijks bestuur(DB) van de ondernemingsraad wordt gevormd door vier leden, voorzitter, vice-voorzitter, secretaris en een algemeen lid. In september 2009 zijn tussentijdse verkiezingen gehouden. Er was geen stemming nodig. Een zetel bleef onbezet. De samenstelling van de OR in 2009 was als volgt. Naam lid
Functie werkvloer
Functie OR
Dhr. Baars
Verpleegkundige dagbehandeling Oncologie
Tot 1 februari duovoorzitter, daarna voorzitter
Mw. Frans
Ergotherapeut afd. Revalidatie
Tot 1 februari duovoorzitter, daarna uit dienst
Mw. Biersteker
Staffunctionaris afd. Neurologie
Secretaris
Mw. Hesselman
Verpleegkundige afd. Cardiologie
Lid dagelijks bestuur
Dhr. de Bruin
Psychiatrisch verpleegkundige
Vanaf 1 april lid dagelijks bestuur, vanaf 1 juli vice-voorzitter
Dhr. de Grijs
Analist Microbiologisch Laboratorium
Lid OR
Dhr. Pas
Medewerker microbiologisch- en pathologisch
Lid OR
Mw. Bayens
Recovery-verpleegkundige
laboratorium Per 1 juli afgetreden
Mw. Siebers
Verpleegkundige afd. spoedeisende Hulp
Per 1 juni afgetreden
Mw. Minnesma
Hoofd afd. POK Orthopedie
Per 1 augustus afgetreden
Dhr. Niessen
Medewerker servicecenter facilitair bedrijf
Lid OR
Mw. Schaap
OK-assistent
Vanaf 1 oktober lid OR
Mw. Dekker
Laborant KNF
Vanaf 1 oktober lid OR
Dhr. Boerhout
Planningsfunctionaris afd. Revalidatie
Vanaf 1 oktober lid OR
Dhr. van Zanen
Dialyse verpleegkundige
Vanaf 1 oktober lid OR, afgetreden per 31 december
Mw. Albertz
Logopediste afd. Revalidatie
Vanaf 1 oktober lid OR
De ondernemingsraad vergaderde in 2009 tien keer met de Raad van Bestuur. Daarnaast vergaderde de ondernemingsraad nog 28 keer zelfstandig. Het dagelijks bestuur kwam iedere week bijeen om de dagelijkse gang van zaken te bespreken, post door te nemen, onderwerpen voor te bereiden, medewerkers te spreken en agendaoverleg te voeren met de Raad van bestuur. De OR heeft een dubbele taakstelling geformuleerd: De continuïteit van de instelling heeft prioriteit. Daarbij wordt het accent gelegd op de belangen van het personeel. Onderwerpen zoals werkgelegenheid, bevordering van de kwaliteit van arbeid en zorg, veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu in verband met de arbeid krijgen veel aandacht. Daarnaast wil de OR een klankbord en een spreekbuis voor het personeel zijn. Daartoe wil hij laagdrempelig en makkelijk bereikbaar zijn. Hij wil de medezeggenschap aanwenden om de kwaliteit van zorg en arbeid te bevorderen. Tijdens de tweedaagse training van april heeft de OR de eigen werkwijze onder de loep genomen. De individuele uitdagingen voor 2009 zijn benoemd en er is aangegeven hoe die uitdagingen te bewerk stelligen. Er is een start gemaakt met een nieuwe OR-missie en visie. Onderling is geoefend in feedback geven. In juni heeft de OR zich gedurende een dag verdiept in de consequenties van medezeggenschap en samenwerkingsverbanden. Ofwel, hoe de medezeggenschap te regelen als onderdelen van het ziekenhuis worden ondergebracht in de juridische BV-vorm. Op 5 en 6 november heeft de voor de helft vernieuwde OR aan teambuilding gedaan. Er is uitgebreid kennisgemaakt met elkaar en met de Wet op de Ondernemingsraden. Outsourcing en nieuwbouw zijn ook aan de orde gekomen.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
31
3
In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de onderwerpen waarover de Raad van Bestuur de Ondernemingsraad in 2009 om advies of instemming vroeg. Formeel uitgebrachte adviezen
Uitkomst adviezen
Instroom gedeeltelijk arbeidsgeschikte medewerkers
Positief
b.v. Wajonger’s Overlegstructuur ZMC
Positief
Afstemmen m.b.t. sluitingstijden en collectieve vrije dagen
Na evaluatie situatie Hemelvaartweekend is
binnen het ZMC voor de periode 2009- 2013
voorstel aangepast: geen collectieve vrije dagen. OR heeft positief geadviseerd.
Nieuwbouw op locatie Oostzijderveld
Geen doorgang, nieuwe ontwikkelingen.
Codia, samenwerking op het gebied van dialysezorg
Positief. Extra aandacht voor medezeggenschap en personeel.
Samenwerking neurologie SLAZ – ZMC
Positief
Reglement meerjareninvestering
Positief
Richtlijnen externe inhuur
Positief
Minder tijd aan betere planning
Positief
Telefonische bereikbaarheid ZMC fase 1
Informatie nadat verkenning was gestart.
ZMC-Academie
Positief
Oprichting BV Esperanz
Voorlopig positief. Conceptadvies uitgebracht.
Optimalisatie bedrijfsprocessen
Positief
Samenwerkingsdocument ZMC - VUMC
Positief
Mobiel dineer serveersysteem
Gematigd positief. Keuze menu aan bed prima. Aandacht voor voldoende personeel.
Profilering Zaans Medisch Centrum
Positief
Continuïteitsplan grieppandemie H1N1
Positief. ZMC volgt landelijk beleid.
Aanpassing parkeertarieven bezoekers
Positief
Telefonische bereikbaarheid ZMC fase 2
Positief. Aangepast voorstel.
Financiële maatregelen
Positief. Extra aandacht voor gedifferentieerde prijzen personeelsrestaurant.
Herindeling kliniek
Adviestraject was bij einde jaar nog niet afgerond.
Instemmingsaanvragen
Uitkomst
Pilot nieuwe werktijden medewerkers restaurant
Positief
Bedrijfstijdverlenging MRI 2e fase
Positief
Wijziging werktijden postkamer
Positief. Aandacht gevraagd voor continuering 8-urige standaard werkdag.
Weekendsluiting personeelsrestaurant in kader Star
Positief
Aanpassing bereikbaarheidsdiensten CSA
Aangehouden. Begin 2010 nieuw voorstel.
Omgang met diverse probleemsituaties (zoals klokken
Niet afgerond in 2009.
luiderregeling, omgang met ongewenste intimiteiten) Niet-roken beleid
Voorstel is aangepast. Er blijft tot nader order intern één plek waar patiënten, bezoekers en medewerkers kunnen roken.
Kruisoffertetraject Arbodienst
32
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Positief
Enige onderwerpen nader belicht: Financiën De OR volgt al enige jaren met nadruk de financiën. Maandelijks worden de actuele cijfers binnen de OR besproken en met de Raad van Bestuur in aanwezigheid van de manager Financiën. Er wordt veelal gesproken over zichtbare trends en significante afwijkingen ten opzichte van de begroting. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de personele uitgaven. Vroeg in het jaar sprak de OR zijn zorg uit over de kostenontwikkeling. Naar mening van de OR werden maatregelen laat afgekondigd. De personele maatregelen hadden een grote impact op de afdelingen. De maatregelen hadden wel resultaat. De OR wil ook in 2010 de financiële ontwikkeling goed in de gaten blijven houden. Wijziging werktijden postkamer Dit jaar werd nog een aantal voorstellen van een eerdere bezuinigingsoperatie (Starplus, Asterix) door gevoerd. De wijziging op de postkamer was qua omvang een bescheiden bezuiniging: de openstelling ging van acht naar zes uur per dag. Echter in de uitwerking was opgenomen dat receptie-medewerkers, die ook dienst doen op de postkamer en regulier 8 uur per dag werken, na hun dienst van zes uur op de Postkamer vrij waren. De resterende twee uur zou gecompenseerd worden middels vergaderuren buiten werktijd of andere extra gewerkte uren. De OR heeft erop gewezen dat deze uitwerking inging tegen algemene afspraken (b.v. CAO) die aangeven dat in Nederland een reguliere werkdag uit acht uur bestaat. Daarop is het voorstel aangepast. Niet-rokenbeleid In november 2009 werd een definitief besluit genomen door de Raad van Bestuur inzake voorlopige afspraak gemaakt tussen Raad van Bestuur en OR. De Raad van Bestuur wilde conform zijn voorstel het gehele ziekenhuis rookvrij. De OR vond dat te ver gaan. Er zijn en blijven voorlopig rokende patiënten, bezoekers en medewerkers. Die groep, zo vindt de OR, moet inpandig een plek hebben waar zij kunnen roken. Uiteraard zodanig dat niet-rokers geen last ondervinden. Uiteindelijk werd afgesproken dat de recreatieruimte voor patiënten en bezoekers tot nader order ook gebruikt kan worden door medewerkers als rookruimte.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
33
3
3.8 Verpleegkundige Advies Raad De Verpleegkundige Advies Raad (VAR) is een onafhankelijk adviesorgaan van verpleegkundigen. De VAR brengt gevraagd en ongevraagd advies uit aan de Raad van Bestuur over zorginhoudelijke onderwerpen. In 2008 is de VAR geïnstalleerd in het Zaans Medisch Centrum. Alle verpleegkundigen die binnen het Zaans Medisch Centrum werken zijn automatisch lid van de VAR. Hierdoor hebben alle verpleegkundigen de mogelijkheid om mee te denken over die beleidszaken die te maken hebben met de verpleegkundige zorg. Het VARbestuur bestaat uit minimaal zes en maximaal negen leden. In 2009 bestond deze uit zeven leden. Daarnaast is er een contactpersonengroep. Het streven is om op iedere afdeling twee contactpersonen te benoemen. Naam lid
Functie
Bijzonderheden
Mw. R. van Oene
Coördinator verpleegkundige beroepsopleidingen
Voorzitter, dagelijks bestuur
Mw. I. Sombroeck
Verpleegkundige Interne Noord
Vice-voorzitter, dagelijks bestuur, contactpersonen
Dhr. T. Wouda
Floormanager CCU
Mw. M. Termeulen
Verpleegkundig specialist Oncologie
Lid tot april 2009
Mw. S. Roozendaal
Verpleegkundige Dialyse
Lid tot april 2009
Mw. E. Garritsen
Hypertensieverpleegkundige
Lid vanaf mei 2009
Mw. J. de Bruijn
Verpleegkundige Recovery
Lid tot mei 2009
Mw. J. Hartmann
Verpleegkundige AOA
Lid vanaf mei 2009
Mw. M. Schumacher
Verpleegkundige Dagopname
Lid vanaf mei 2009
Mw. N. Winthorst
Leerlingverpleegkundige
Lid vanaf juni 2009
Het bestuur van de VAR vergadert twee keer per maand. In deze vergaderingen worden de lopende zaken besproken, maar ook de binnengekomen adviesaanvragen bediscussieerd. De vergadering is opengesteld voor alle VAR-leden. Twee keer per jaar is er een bijeenkomst met de contactpersonengroep. Tijdens deze bijeenkomsten wordt een stand van zaken gegeven. Er is er ook volop ruimte voor het inbrengen van zorginhoudelijke kwesties. Informatie verspreiden en verzamelen staat voorop. Vier keer per jaar vindt overleg plaats met de Raad van Bestuur. Ook hierin wordt de stand van zaken doorgenomen en wordt geadviseerd over voorgenomen beleid. Formeel uitgebrachte adviezen
Uitkomst adviezen
Functiedifferentiatie
Positief geadviseerd, tevens zal de VAR deelnemen aan werkgroepen vervolgtraject
Tuchtprocedure
Advies gegeven om brochure voor medewerkers op te stellen
Benoeming lid klachtencommissie
Advies is overgenomen door de RvB
Continuiteitsplan Grieppandemie
Positief advies uitgebracht met enkele aandachtspunten
Overige met de Raad van bestuur besproken onderwerpen: Tijd voor zorg
Functiedifferentiatie
Kwaliteitsregister
Financiële situatie Zaans MC
IGZ
Elsevier onderzoek
Tuchtprocedure
Verpleegkundig leiderschap
Werkdruk
Ethiek
Dag van de verpleging
Magneetinstellingen
Jaarverslag 2008
EPD
Continuïteit en veranderde samenstelling VAR bestuur
34
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
Op indicatie vindt overleg plaats met de OR. Dit gebeurt als zowel de OR als de VAR over hetzelfde onderwerp een adviesaanvraag ontvangt van de Raad van Bestuur. Uitwisseling van standpunten vanuit de eigen deskundigheid en expertise is dan het doel. Beide organen zullen wel ieder zelfstandig vanuit de eigen verantwoordelijkheid advies uitbrengen. Incidenteel is er contact met de Medische Staf en de bedrijfsleiders. Hiervoor is echter nog geen vaste vorm gevonden. Overige activiteiten in 2009 • Organisatie Dag van de Verpleging met een minisymposium ‘Verpleegkundigen aan de leiding bij zorginnovaties’. • Twee scholingsdagen. Bij de eerste scholingsdag in april stond de vraag “Hoe kan de VAR van het Zaans Medisch Centrum verder professionaliseren tot een blijvend invloedrijk adviesorgaan binnen de organisatie?” centraal. De tweede dag had verdere professionalisering als thema. • Twee contactpersonenmiddagen in april en in november om de doelstellingen van de VAR verder uit te dragen. • Promotietour op vier afdelingen. • VAR-lunches. Twee keer per maand luncht het VAR-bestuur in het bedrijfsrestaurant met VAR-leden. • Vier keer per jaar VAR-regionaal. Kennisuitwisseling met VAR’s uit andere ziekenhuizen. • Regelmatig contact met landelijke beroepsverenigingen en de LEVV. • Deelname aan diverse overlegvormen en commissies zoals Stuurgroep Kwaliteit, Project Tijd voor Zorg, Workshop Profilering Zaans Medisch Centrum, Symposium slagkracht. • Invitational Conference Ethiek, Commissie Ethiek, IGZ werkconferentie: “kwaliteit en veiligheid” en de Masterclass Fred Lee.
Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap
35
4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid In 2007 is de beleidsvisie opgesteld met daarin een concrete uitwerking van de doelstellingen en aandachtsgebieden voor de periode 2008 tot en met 2011. Deze beleidsvisie is opgesteld in overleg met leidinggevenden, medisch specialisten, medewerkers, de ondernemingsraad, cliëntenraad en externe partners. Eind 2007 heeft de Raad van Toezicht deze beleidvisie goedgekeurd. De beleidsvisie van de medische staf, die is vastgesteld in oktober 2006, is integraal in de beleidsvisie 2008-2011 en het meerjaren beleidsplan van het Zaans Medisch Centrum overgenomen, evenals de verpleegkundige zorgvisie. Het motto is “Het Zaans Medisch Centrum luistert naar u”. Hiermee verwijst de visie naar het belang dat het ziekenhuis hecht aan dialoog, zowel met de patiënten en de omgeving als met elkaar. Het motto is een samenvatting van de vernieuwde missie: • Het Zaans Medisch Centrum is het ondernemende ziekenhuis voor de inwoners van de Zaanse regio. • Wij kiezen voor een dialoog met onze klanten, waarbij zeggenschap en zelfredzaamheid voorop staan. • Wij streven ernaar dat onze zorg vanuit het perspectief van de klanten wordt georganiseerd. Bij het verlenen van zorg zullen we onze klanten gastvrij onthalen. • Wij leveren aantoonbare goede, veilige en patiëntgerichte medisch specialistische zorg. Wij behoren tot de beste 25 Nederlandse ziekenhuizen. Wij lopen voorop bij het in ons ziekenhuis invoeren van bewezen vernieuwingen. Wij kennen onze grenzen: wij werken samen met gespecialiseerde klinieken en academische centra, zodat klanten altijd verzekerd zijn van de beste zorg.
36
Beleid, inspanningen en prestaties
• Wij nemen gezamenlijk verantwoordelijkheid voor de behandeling van onze klanten en voor de organisatie. Goede samenwerking, informatie en communicatie zijn daarvoor essentieel. • Ons ziekenhuis slaat de brug tussen ziekte en gezondheid. Door onze medisch specialistische zorg, door een gebouw waar mensen zich thuis voelen en door op preventie en leefstijl gerichte diensten in onze zorgboulevard. • Wij vinden het opleiden van verpleegkundigen, paramedisch personeel, van artsen en medisch specialisten een belangrijke maatschappelijke functie. • Het Zaans Medisch Centrum: vernieuwend, betrouwbaar en gastvrij. Essentieel in de beleidsvisie is dat het Zaans Medisch Centrum een vernieuwend, betrouwbaar en gastvrij ziekenhuis is. De organisatie van zorg vindt plaats vanuit het perspectief van de patiënten, waarbij zij gastvrij worden onthaald. De voornaamste strategische doelen die zijn beschreven in de beleidsvisie zijn: • Het Zaans Medisch Centrum wil steeds bij de beste 25 procent van de ziekenhuizen behoren op de gebieden: • Patiënttevredenheid • Patiëntveiligheid • IGZ Prestatie-indicatoren • Wacht- en doorlooptijden • Huisartsentevredenheid • DBC kostprijzen • Medewerkerstevredenheid • We willen dat tenminste 80 procent van de plaatselijke bevolking voor alle basisfuncties naar ons ziekenhuis komt. Daarom investeren we in achterblijvende basisfuncties. • Ontwikkel een zorgboulevard verbonden met de nieuwbouw van het ziekenhuis. • Ontwikkel een private tak van het ziekenhuis waarin we nieuwe activiteiten en besturingsvormen kunnen ontwikkelen en uitproberen. • Blink uit door kwaliteit in logistiek, veiligheid en patiëntvriendelijkheid en maak dit aantoonbaar en communiceerbaar door gastvrijheid en betrouwbaarheid. • Streef naar doelmatigheid, namelijk tien tot vijftien procent kostprijsverlaging in vijf jaar, en naar een positief bedrijfsresultaat waarmee we de noodzakelijke investeringen kunnen betalen.
4.2 Algemeen beleid 2009 en vooruitblik 2010 In de kaderbrief zijn de meest relevante externe en interne ontwikkelingen geschetst. Deze duiden op een sterk veranderende omgeving. Om de meerjarendoelstellingen en ambities in deze omgeving te realiseren, is een continue aanpassing en ontwikkeling van de organisatie, de bedrijfsprocessen en de bedrijfscultuur noodzakelijk. In de kaderbrief 2009, welke medio 2008 is vastgesteld, zijn de hierop aangepaste kaders voor het beleid in 2009 beschreven. En in de kaderbrief 2010, welke in juli 2009 is vastgesteld, zijn de kaders voor het jaar 2010 beschreven. Met betrekking tot het algemene beleid in 2010 geldt dat de kaderbrief 2010 gebaseerd is op de zogenaamde “1500 dagen notitie”. In deze notitie hebben de beide bestuursleden de balans opgemaakt na vijf jaar werkzaam te zijn het Zaans Medisch Centrum. De bevindingen zijn tevens gebaseerd op de uitkomst van het medewerkertevredenheidsonderzoek. De centrale vraag voor de “1500 dagen notitie” is de vraag: “Wat heeft de afgelopen periode opgeleverd en hoe gaan we verder?”. Het algemene beleid in de kaderbrief is weergegeven volgens de zes perspectieven van de Balanced Score Card: patiënten, partners, mens in de organisatie, innovatie en lerend vermogen, interne processen, maatschappelijk rendement en financiën. Hieronder vindt u een nadere toelichting op enkele thema’s die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het resultaat van 2009. Tevens wordt per thema vooruitgeblikt naar 2010. In de paragrafen 4.3 tot en met 4.8 kunt u meer specifiek lezen over het beleid dat is gevoerd ten aanzien van kwaliteit voor patiënten, kwaliteit voor personeel, ICT, de samenleving en het financiele beleid.
Beleid, inspanningen en prestaties
37
4
RVE-vorming Afgelopen jaren zijn vele veranderingen in de zorgsector opgetreden. Deze hebben uiteraard invloed op de strategie en de vormgeving van het organisatie- en bedrijfsmodel. Echter de beroepen cultuur en –structuur van de sector zijn niet veranderd. Om die reden is ertoe besloten de interne structuur van de organisatie disciplinegebonden in te delen in zogenaamde resultaat verantwoordlijke eenheden. Ook het DBC-systeem kent een disciplinegebonden indeling. Het ziekenhuis is als het ware te beschouwen als een samenhangende familie van zelfstandige behandelcentra. Met betrekking tot de financiële huishouding geldt dat units worden geacht te sturen op inkomsten en kosten. Inkomsten (A- en B-segment, eerstelijn, opleidingen) worden aan de unit toegerekend evenals de kosten (materieel, personeel, beeldvorming en laboratoria). Middels een stelsel van Servic Level Agreements worden afspraken tussen profitcenters en costcenters gemaakt. Sinds 1 januari 2009 is de RVE-structuur volledig ingevoerd. Dat wil zeggen dat alle RVE’s een verantwoordelijke unitvoorzitter (medisch specialist) hebben die veelal ondersteund wordt door een bedrijfsleider. In 2009 is gebleken dat de omslag van budgetdenken naar ondernemerschap tijd kost. De meeste RVEvoorzitters en bedrijfsleiders participeren in trajecten gericht op leiderschap en competentiemanagement en ook voor het eerstelijnsmanagement is in 2009 een managementdevelopment programma gestart. Daarnaast is door de meeste RVE’s in 2009 (en enkele op basis van een marktanalyse) een ondernemingsplan gemaakt. Vanaf 2010 wordt de omslag naar het RVE-model verder afgerond. Zo wordt de interne verrekening van kosten verder verfijnd en wordt het ondernemerschap op RVE-niveau verder ontwikkeld o.a. door te werken aan het verbeteren van de kwaliteit van de businesscases. Tenslotte worden de management development programma’s gecontinueerd om de competenties van het (middel)management te verbeteren. We verwachten dat de resultaten van de RVE-structuur in 2010 zichtbaar worden. Competentiemanagement In het Zaans Medisch Centrum is de afgelopen twee jaar toegewerkt naar het organisatiebreed invoeren van (strategisch) competentiemanagement. Dit betekent een omslag naar (strategisch) competentiegericht denken/ ontwikkelen/handelen. Op deze manier zal de visie van het Zaans Medisch Centrum tot uitdrukking komen in het gedrag van zijn medewerkers, met als doel dat de patiënten het Zaans Medisch Centrum positief ervaren en beoordelen. De pilotperiode is in 2009 afgesloten en er is een start gemaakt met de uitrol binnen de overige RVE’s. Zie meer hierover in paragraaf 4.5.1.1 Netwerkstrategie De verschillende RVE’s zullen binnen het organisatorische verband van het ziekenhuis hun eigen kansen zoeken binnen de lokale, regionale of landelijke markt. Daar zullen zij de concurrentie aangaan, danwel samenwerking zoeken. Met name wanneer blijkt dat externe volume- en kwaliteitseisen maken dat men de zorg niet zelfstandig kan leveren. In het Zaans Medisch Centrum hebben we daarom nadrukkelijk voor de netwerkstrategie gekozen. In een dergelijk netwerk is het mogelijk om gezamenlijk nieuwe initiatieven te ontplooien. Zo hebben we in 2009 gewerkt aan belangrijke en gestructureerde samenwerkingsverbanden op het gebied van de neurologie, oncologie (Esperanz), de dialyse (Dialyse Waterland BV), IC Zorg, en een aantal laboratoria. De netwerkstrategie sluit aan bij de structuur van professionele samenwerking en realiseert waar nodig schaalgrootte. Profilering en marketing Net als veel ziekenhuizen hebben wij in 2009 gewerkt aan het onderscheidend vermogen van het Zaans Medisch Centrum. Enerzijds door het opstellen van een onderscheidend profiel en anderzijds door het werken aan de marketingstrategie. Uiteraard sluit deze aan bij de netwerkstrategie, de keuze van productmarkt combinaties en de positie in de regio. Na de nodige voorbereidingen in 2009 zal het nieuwe profiel voor het ziekenhuis in 2010 kunnen worden vastgesteld. Concrete voorbeelden van onze marketingstrategie zoals deze in 2009 is uitgevoerd, zijn het regionale magazine Uw Zorg en vernieuwing van de website van het Zaans Medisch Centrum. Onder meer door de nieuwe onderdelen “Wie is mijn arts” en “Hoe goed is mijn zorg”
38
Beleid, inspanningen en prestaties
is de website op de negende plaats geëindigd in een landelijke rangschikking. Ook is in 2009 gestart met de ontwikkeling van een onlinestrategie om het Zaans Medisch Centrum te positioneren. De basisfilosofie sluit aan bij onze kernwaarden, waarbij we met onlinetoepassingen customer intimicy nastreven. In 2010 staat het nieuwe hartvaatcentrum, het regionale pijncentrum en de opening van de buitenpolikliniek Saendelft centraal in de marketingstrategie. Tenslotte is investeren in de relatie tussen het Zaans Medisch Centrum en de eerstelijn een belangrijk instrument om je te onderscheiden van de omliggende ziekenhuizen. Om die reden zijn begin 2009 beleidsdagen georganiseerd, waarbij alle huisartsen uit de regio uitgenodigd waren om mee te denken over betere communicatie en nadere samenwerking. Daarnaast is een huisartsentevredenheidsonderzoek uitgevoerd waaruit blijkt dat de loyaliteit onder huisartsen op dit moment relatief groot is. Nieuwbouw en alliantievorming Nadat in december 2008 een intentieovereenkomst is getekend met de gemeente Zaandam is de samenwerking met betrekking tot het voornemen van nieuwbouw op de locatie Oostzijderveld in juni 2009 op financieel gebied gestopt. De economische crisis en de voortdurende onduidelijkheid over de kapitaallastenvergoeding was daar mede debet aan. De investering was hoger dan ontwikkeling op huidige locatie. Ook was er risico dat de investering zou oplopen en dat vertraging zou ontstaan door eventuele gemeentelijke procedures. Hierna zijn we aan de slag gegaan om andere mogelijkheden te verkennen, in beginsel gebaseerd op nieuwbouw op de ZMC-locatie. Om kansen beter te benutten en risico’s te spreiden, is ervoor gekozen om passend binnen de netwerkstrategie van het Zaans Medisch Centrum, de vorming van een alliantie te onderzoeken met een ontwikkelende bouwer én een technologiepartner. De partners in de alliantie hebben zo, ieder op basis van hun eigen competentie, een belangrijke toegevoegde waarde voor de earning power van de zorgorganisatie. Daarbij helpt de allianatie bij het realiseren van drie hoofdzaken: 1 Kapitaalverwerving (risicodragend kapitaal voor exploitatie van vastgoed en financiering apparatuur); 2 Externe (niet-zorg) deskundigheid. Deze externe deskundigheid heeft betrekking op: • Ontwerp (van stedelijke ontwikkeling); • Realisatie (van de stedelijke ontwikkeling); • Gebouwgebonden exploitatie (van de stedelijke ontwikkeling); • Facilitaire ondersteuning; • Ontwikkeling van commercieel vastgoed; 3 (Externe) zorgdeskundigheid: • Levering en exploitatie van medische apparatuur; • Ontwerp van zorgprocessen; • Medisch facilitaire ondersteuning. Voor de alliantievorming hebben we voor zowel de potentiële bouw- als de technologiepartner meerdere partijen uitgenodigd om deel te nemen aan een selectieproces. Als laatste fase van deze selectie is in april 2010 een intentieverklaring tot alliantievorming getekend met de vastgoedpartner Vitaal ZorgVast, onderdeel van BAM Utiliteitsbouw. Voor de technologiepartner is het selectieproces nog gaande. De opzet is de alliantie in het najaar van 2010 definitief gestalte te geven. Kwaliteit, veiligheid Kwaliteit en veiligheid staan centraal in het beleid van het Zaans Medisch Centrum en worden beschouwd als een kernelement van het bedrijfsmodel. Eén van de drie kernwaarden van het Zaans Medisch Centrum is dan ook betrouwbaarheid. Voorop staat natuurlijk de waarde van veiligheid voor de patiënten van het Zaans Medisch Centrum. Minstens zo belangrijk evenwel is dat veiligheid samengaat met integriteit van de zorgprocessen, waardoor deze beter verlopen en dat kwaliteit en veiligheid de kern vormen van het risico management van een ziekenhuis. In hoofdstuk 4.3 is het gevoerde kwaliteitsbeleid in 2009 nader beschreven.
Beleid, inspanningen en prestaties
39
4
Kortewegkliniek In reactie op ontwikkelingen betreffende marktwerking in de zorg, werd in 2007 Zelfstandig Behandel Centrum (ZBC) de Korteweg Kliniek opgericht door het Zaans Medisch Centrum. Het is een Holding BV met daar onder aan specifieke categorieën toegewijde BV’s. Met deze structuur kunnen nieuwe zorgvormen worden ontwikkeld en gecontracteerd. Ook kunnen specialisten risicodragend participeren. Stichting Zaans Medisch Centrum treedt in deze constructie op als leverancier van (zorg)diensten aan de Korteweg Kliniek BV. Korteweg Kliniek BV is 100% aandeelhouder van Korteweg Farmacie BV, die als beherend vennoot participeert in de ZaanApotheek CV, een poliklinische apotheek gevestigd op het ziekenhuisterrein. Deze apotheek verstrekt geneesmiddelen en informatie over geneesmiddelen en hun bijwerkingen. Ook zijn samenwerkingsprojecten gestart met het Zaans Medisch Centrum, waarbij bijvoorbeeld oncologische patiënten na ontslag de volgende dag thuis medicatie krijgen toegediend. Hierbij wordt de prikservice uitgevoerd binnen een samenwerkingsverband met Evean. Daarnaast is in 2009 in samenwerking met de Korteweg Kliniek BV een onderzoek gestart naar de haalbaarheid van een eigen behandelcentrum voor reizigersvaccinatie. Al dit soort aanvullende diensten zijn gericht op het verbeteren van de dienstverlening voor de cliënten van de ZaanApotheek en in het verlengde daarvan de bezoekers van het Zaans Medisch Centrum. Er zijn sinds 2007 in samenwerking met specialisten van het Zaans Medisch Centrum verschillende zorgpaden ontwikkeld, die worden uitgevoerd in de Korteweg Kliniek BV: 2007, 2008: drie zorgpaden geïmplementeerd (orthopedie, chirurgie, dermatologie). 2009: vier zorgpaden geïmplementeerd (orthopedie, chirurgie, dermatologie en oogheelkunde). Zowel de Korteweg Kliniek als de Zaanapotheek laten al vanaf 2008 een positief financieel resultaat zien. In 2009 zijn verschillende ontwikkelingen in gang gezet om de Korteweg Kliniek in te toekomst verder te laten groeien. Zo is er een marketingstrategie ontwikkeld om de behandelingen duidelijk in de markt te positioneren. Hierbij staat ‘fit, vitaal en gezond’ centraal. Ook is in 2009 in samenwerking met de psychiatrie van het Zaans Medisch Centrum gestart met het opzetten van een franchise voor vrijgevestigde psychiaters. Hiermee wordt verder geëxperimenteerd met het ontwikkelen van nieuwe organisatievormen. Dit wordt in 2010 verder uitgebouwd tot een volledige onderneming als dochter BV van Korteweg Kliniek BV. Voor meer informatie over de activiteiten van de Korteweg Kliniek BV, wordt verwezen naar de maatschappelijke verantwoording van genoemde instelling. Doelmatigheid In de eerste helft van 2009 bleken de werkelijke kosten hoger dan begroot. Om te voorkomen dat 2009 met een negatief resultaat zou worden afgesloten, is een programma ‘optimaliseren bedrijfsprocessen’ ingezet, waarin vanaf mei een aantal maatregelen werd doorgevoerd die op korte termijn konden worden gerealiseerd. Dit betrof een selectieve vacaturestop, een beperking op het invullen van vaste formatie en een stop op de inhuur van uitzendkrachten. Verscherpt toezicht is ingevoerd voor enkele units met grote overschrijdingen en het beter roosteren van medewerkers wordt aangepakt. Ook is een commissie ingesteld die alle materiële uitgaven boven de ¤ 1500 beoordeelt. Andere zaken die de bedrijfsprocessen moeten verbeteren: invoering van zorgpaden, het instellen van een callcenter ter verbetering van de telefonische bereikbaarheid en de invoering van elektronisch patiëntendossier Bovengenoemde maatregelen hebben voldoende effect gehad om het jaar 2009 met een klein positief resultaat af te sluiten. Meer over het financiële beleid kunt u lezen in hoofdstuk 4.8.
4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid Het kwaliteits- en veiligheidsbeleid binnen het Zaans Medisch Centrum is gebaseerd op de volgende pijlers: • Kwaliteitssysteem • Professionele kwaliteit • Patiëntenlogistiek • Patiëntveiligheid • Waardering door patiënten, klanten en verwijzers. De doelstellingen en prestaties van het ziekenhuis op deze punten komen aan de orde in de volgende paragrafen. De pijler professionele kwaliteit wordt nader toegelicht in hoofdstuk 4.5 kwaliteit van de medewerker.
40
Beleid, inspanningen en prestaties
Voor 2009 had het Zaans Medisch Centrum de volgende (lange termijn)doelstellingen en normen geformuleerd op het vlak van kwaliteit, patiëntenlogistiek, veiligheid en klantwaardering: Kwaliteitssysteem: • Verdere uitbouw kwaliteitssysteem met doel vervolgaccreditatie NIAZ in 2011 • Kwaliteitssysteem medische technologie: ziekenhuisbrede implementatiebeleid medische technologie, onderhoud 100% op orde voor kritische apparatuur in 2009 • Deelname aan de tweede tranche van Zichtbare Zorg met tot doel uiteindelijk kunnen opleveren van prestatie-indicatoren van 28 aandoeningen in 2011 • Implementatie vangnetten OK en SEH volgens criteria MediRisk Medewerkers kwaliteit: • Implementatie van competentiemanagement • Realisatie verbeterplan medewerkerstevredenheid • implementatie ZMC-Academie • Uitvoer Eduperprogramma (persoonlijk ontwikkelprogramma) Klanttevredenheid: • Het verhogen van de patiënttevredenheid naar een gemiddelde van een 7,8 in 2010 • Aantoonbaar verbeteren tevredenheid huisartsen over samenwerking met het Zaans Medisch Centrum Patiëntenlogistiek: • Toegang tot de poliklinieken gemiddeld binnen twee weken. • Verkorting van de ligduur tot gemiddeld 5,0 dagen eind 2009 • Start project zorgpaden Patiëntveiligheid: • Uitvoering projecten in kader landelijk veiligheidsprogramma • Vermindering van het aantal medicatiefouten met 50% (door o.a. elektronisch voorschrijven en uitvoering projecten landelijk veiligheidsprogramma) • Postoperatieve wondinfecties (diepe wondinfecties) <1% (registratie via Prezies) • Opzetten organisatie Spoed Interventie Team, implementatie in 2010 • Realisatie registratie sepsis en implementatie preventie en behandelbundel sepsis in 2010, opzet in 2009 • Terugbrengen van het percentage decubitus (doorliggen) tot onder de 5%. • Realiseren van een cultuuromslag voor veilige incidentenmelding, implementatie van VIM (voor alle zorgafdelingen realisatie voor eind 2009) en implementatie van de elementen van het patiëntveiligheidssysteem VMS en ziekenhuisbrede veiligheidsplan. • HSMR onder landelijk gemiddelde Integrale veiligheid • Realisatie vereiste brandveiligheidsvoorzieningen en certificering eind 2009 • Uitvoeringsplan NEN 7510 (informatiebeveiliging met doel realisatie per 01-01-2012)
Beleid, inspanningen en prestaties
41
4
4.3.1 Kwaliteitsorganisatie en aansturing In de vorm van veelal ziekenhuisbrede trajecten en programma’s werkt het Zaans Medisch Centrum gericht aan continue verbetering van de prestaties op het gebied van kwaliteitssystemen, klantwaardering, veiligheid en patiëntenlogistiek. Voorbeelden van programma’s en trajecten zijn het programma Open Huis 2010 (klantwaardering), het NIAZ-accreditatietraject (kwaliteitssysteem) en het (landelijk) veiligheidsprogramma (veiligheid). Het project Samen Zorgen, dat verbetering van de samenwerking met de huisartsen als doel heeft, moet leiden tot een hogere waardering door de huisartsen in het verzorgingsgebied van het ziekenhuis. Vanzelfsprekend is borging en verdere ontwikkeling van de professionele kwaliteit een belangrijk uitgangspunt van het kwaliteitsbeleid. Organisatie kwaliteitsbeleid in het Zaans Medisch Centrum In de stuurgroep kwaliteit vindt de overall coördinatie en bewaking van het kwaliteitsbeleid en van de onderliggende programma’s plaats. Voorzitter van deze stuurgroep is de voorzitter van de medische staf. Verder zijn het management van diverse resultaat verantwoordelijke eenheden (RVE’s), de adviseur kwaliteit en de secretaris van de Raad van Bestuur vertegenwoordigd. In 2009 is de stuurgroep Kwaliteit tien keer bij elkaar gekomen. Onder de stuurgroep functioneren de kernteams patiënttevredenheid, logistiek en veiligheid die verantwoordelijk zijn voor de coördinatie en uitvoering van specifieke programma’s, bijvoorbeeld het programma patiëntveiligheid onder het kernteam patiëntveiligheid. De kernteams worden voorgezeten door een vertegenwoordiger van de medische staf. In 2009 is uitvoering gegeven aan de diverse programma’s. Bijsturing van programma’s of onderdelen daarvan, vindt plaats via de reguliere planning- en controlcyclus (lijnverantwoordelijkheid) tijdens trimestergesprekken tussen de Raad van Bestuur en de verantwoordelijke RVE’s.
Projecten- & Programmabureau Manager
Functioneel Beheer
Kenniskern Logistiek
Kenniskern Veiligheid
Kenniskern Patiënten Participatie
Kenniskern Efficiency
Kenniskern Kwaliteit
Projecten en programmabureau Vanuit het Projecten en Programmabureau worden projecten en programma’s ondersteund. Dit kan zijn in de vorm van het leveren van advies, projectleiderschap of praktische ondersteuning. Ook vindt via het Projecten en Programmabureau coördinatie plaats in de zin van voorkomen van dubbelingen in projecten en inzichtelijk maken van afhankelijkheden tussen projecten en programma’s. Medewerkers van het bureau zijn vertegenwoordigd in de kernteams en de Stuurgroep Kwaliteit. Daarnaast adviseert het Projecten en Programmabureau aan de Raad van Bestuur en de Resultaat Verantwoordelijke Eenheden.
42
Beleid, inspanningen en prestaties
4.3.2 Ontwikkeling kwaliteitssysteem (NIAZ) In navolging van de NIAZ-accreditatie in 2007, is in 2009 de start gemaakt met de voorbereiding op de vervolgaccreditatie. NIAZ zal waarschijnlijk in januari 2011 een externe audit houden. De voorbereidingsactiviteiten zijn in kaart gebracht, communicatie, informatie en begeleiding van de betrokkenen zijn gestart. Enerzijds is er een actieplan voor en monitoring van ziekenhuisbrede ontwikkelingen. De implementatie van een behoorlijk aantal trajecten is in gang gezet. Denk hierbij aan de implementatie van competentiemanagement, nadere aandacht voor onderhoud medische apparatuur, veiligheidsplan volgens VMS. Er is aandacht voor risico inventarisatie, veiligheidsrondes en de implementatie van VIM, screening op ondervoeding etc. Overige ziekenhuisbrede items zijn onder andere complicatieregistratie, beleid over informed consent en dossiervoering. Over de laatste onderwerpen is overleg met het medisch stafbestuur. De activiteiten voortkomend uit de audit van MediRisk en vanuit de eisen van de IGZ worden zoveel mogelijk geïntegreerd in RVE actieplannen. In 2009 zijn afspraken rond het kwaliteitssysteem medische techniek geïmplementeerd. Een belangrijke doelstelling, het op orde brengen van het onderhoud van kritische medische apparatuur is voor 100% gerealiseerd. Om de voortgang op het volledige systeem te kunnen toetsen zijn in 2009 15 interne audits uitgevoerd. Daarnaast zijn aanvullende specifieke audits uitgevoerd in het kader van Hygiëne en Infectieperventie (HIP scans) en heeft de IGZ in het kader van gefaseerd toezicht activiteiten uitgevoerd. CCKL accreditatie De CCKL-accreditatie van het Regionaal Microbiologisch Laboratorium (RML) is recentelijk verlengd tot november 2013. Het laboratorium mag het CCKL-keurmerk opnieuw vier jaar blijven dragen. HKZ certificering Dialyse In 2009 is de HKZ certificering voor de Dialyse gecontinueerd. In 2010 zullen voorbereidende activiteiten voor accreditatie NIAZ vervolgd worden.
4.3.3 Gefaseerd toezicht door de Inspectie voor de Gezondheidszorg De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft onder andere als taak het houden van toezicht op de manier waarop zorg is georganiseerd en op de veiligheid en kwaliteit van de geleverde zorg. Het houden van toezicht door de IGZ heeft zich geuit in een aantal rapporten, vaak op thema, met daarin beschreven waar de ziekenhuizen minimaal aan dienen te voldoen. Ziekenhuizen worden geacht de zorg hierop aan te passen. De IGZ vraagt daarom om plannen van aanpak en komt in een aantal gevallen ook op inspectiebezoek. Daarnaast vindt jaarlijks overleg plaats met de IGZ inzake verantwoording voor het gevoerde kwaliteits- en veiligheidsbeleid in het daaraan voorafgaande jaar. De verslagen van deze jaarlijkse gesprekken worden geplaatst op de website van het Zaans Medisch Centrum. Het toezicht door de IGZ heeft in 2009 o.a. geleid tot ondergenoemde acties: • Uitwerking van het tien punten veiligheidsprogramma • Uitvoering van een verbeterplan voor de heelkunde • Uitvoering van een plan van aanpak ter vermindering aantal heropnames van patiënten met hartfalen • Invoering kwaliteitssysteem scopenreiniging • Inrichting operatief proces (TOP 1, 2 en 3) • Onderhoud medische apparatuur (100% op orde) • Level indeling Intensive Care • Toepassing informatiebeveiligingsbeleid NEN 7510 • Invoering kwaliteitssysteem minimale invasieve chirurgie • Invoering Elektronisch Voorschrijfsysteem • Verbeteren signalering kindermishandeling (100% screening kinderen onder 13 jaar) Een aantal van de genoemde onderwerpen worden nader toegelicht in de paragraaf veiligheid. Het Zaans Medisch Centrum heeft in 2009 melding gemaakt van een viertal suïcides en zeven onvoorziene gebeurtenissen met ernstige gevolgen voor de patiënt danwel de dood tot gevolg. Conform procedure zijn voor al deze gebeurtenissen interne analyses gedaan met als doel herhaling te voorkomen. Deze rapportages zijn verstuurd aan de IGZ en inmiddels allemaal gesloten. In enkele gevallen heeft de IGZ nadere vragen gesteld.
Beleid, inspanningen en prestaties
43
4
4.3.4 Transparantie kwaliteit en veiligheid Het verder inzichtelijk maken van inspanningen en resultaten van zorg en de veiligheid daarvan heeft in het verslagjaar wederom prioriteit gehad. De uitwerking van de inspanningen op dit gebied zijn zichtbaar in de trajecten “Hoe goed is mijn zorg”, een project in samenwerking met Achmea, waarin het Zaans Medisch Centrum een website heeft ontwikkeld waarin inspanningen en resultaten ten aanzien van kwaliteit en veiligheid overzichtelijk gebundeld zijn. De site geeft zowel verwijzers, verzekeraars als patiënten die informatie die nodig is om ofwel bewust te kunnen verwijzen, te kunnen contracteren op kwaliteit ofwel patiënten bewust te kunnen laten kiezen voor een specifieke aanbieder. In 2009 is voor tien aanvullende aandoeningen uitgebreide proces- en kwaliteitsinformatie uitgewerkt. De aandoeningen waarvoor deze informatie beschikbaar komt, lopen synchroon met de aanlevering van kwaliteitsinformatie in het landelijke Traject Zichtbare Zorg. Het Zaans Medisch Centrum wil in 2011 voor minimaal 28 aandoeningen betrouwbare procesinformatie en zorguitkomsten beschikbaar hebben en deze openbaar te maken. De website van het Zaans Medisch Centrum is in 2009 op de negende plaats geëindigd van de totaal 92 beoordeelde ziekenhuis websites. Het is de derde keer dat Zorgwebmonitor de websites van de Nederlandse ziekenhuizen beoordeelt. De website werd beoordeeld op een groot aantal eigenschappen zoals gebruiksvriendelijkheid en transparantie.
4.3.5 Contracteren op kwaliteit Zorgverzekeraars stellen eisen aan de kwaliteit van zorg, maar ook aan de informatie over de kwaliteit van zorg. Kwaliteitsinformatie moet beschikbaar, betrouwbaar, actueel en toegankelijk zijn. Zorgverzekeraars gebruiken deze informatie voor de vormgeving van de zorginkoop, de schadelastafwikkeling en de ontwikkeling van verzekeringspolissen. Verzekerden gebruiken deze informatie vooral ter ondersteuning van het maken van keuzes. Steeds vaker willen patiënten en cliënten geadviseerd worden alvorens ze tot behandeling overgaan. Bovendien hebben verschillende patiëntengroepen verschillende wensen. Steeds meer zorgverzekeraars maken gebruik van de mogelijkheid om instellingen waarbij zij medisch specialistische zorg inkopen, kritischer te selecteren. Ziekenhuizen die onvoldoende presteren, wordt een contract geweigerd en ziekenhuizen die boven de norm uitstijgen, krijgen speciale contracten. Zorgverzekeraars hopen dat zij ziekenhuizen met hun inkoopbeleid stimuleren om zich te specialiseren, maar ook dat zij een impuls geven aan het verbeteren van de zorgkwaliteit. Een aantal zorgverzekeraars hebben de nieuwe wijze van zorginkoop in 2009 doorgezet en hebben voor een beperkt aantal behandelingen een manier van zorgselectie toegepast. Verzekeraars maken hierbij gebruik van meetinstrumenten en objectieve criteria. Meestal gebeurt dit aan de hand van kwaliteitsindicatoren die we herkennen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg of van het landelijke Zichtbare Zorg-traject. Het Zaans Medisch Centrum heeft veel tijd en energie gestoken in de speciale zorginkooptrajecten van Menzis en Achmea. Ten behoeve van het inkoopbeleid heeft Achmea het Zaans Medisch Centrum gebenchmarkt voor een aantal aandoeningen. Resultaat is dat het Zaans Medisch Centrum voor een aantal van deze aandoeningen top referent is in de regio groot Amsterdam. Bij Menzis was 2009 het tweede jaar in het systeem van Topzorg-predikaten voor vier behandelingen (mammacarcinoom, liesbreuk, meniscus en spataderen). Het contract dat met Menis in 2008 is afgesloten geldt voor 2 jaar. Deze Topzorg-behandelingen voldoen aan hoge criteria. Menzis stimuleert verzekerden om te kiezen voor deze zorgaanbieders. Bij Achmea verzekerde patiënten die zich via zorgbemiddeling (keuzeondersteuning) wendden tot goed presterende zorgverleners, kregen in 2009 vrijstelling van het verplichte eigen risico. Daarnaast wordt zorgkwaliteit gestimuleerd door te onderzoeken of aansluiting gevonden kan worden op de specifieke zorgbehoefte van Achmea-collectiviteiten. Achmea wil met het Zaans Medisch Centrum voor een jaarlijks stijgend aantal aandoeningen bijzondere contracten aangaan.
44
Beleid, inspanningen en prestaties
Een belangrijk aandachtspunt bij deze nieuwe wijze van zorginkoop is het gegeven dat de nieuwe wijze van zorginkoop door zorgverzekeraars gepaard gaat met forse administratieve lasten. De uitgebreide vragenlijsten vergen een grote inspanning (in de vorm van voorbereiding, intern overleg, opzoeken van gegevens, controle op juistheid van gegevens), evenals alle toelichtingen die aanvullend nog vaak gegeven moeten worden. Zorgelijk is het gegeven dat zorgverzekeraars nog steeds gebruik maken van verschillende definities van kwaliteitsindicatoren, alle inspanningen om landelijk tot eenduidige definities te komen ten spijt. Het Zaans Medisch Centrum voorziet ook voor 2010 een toenemende administratieve werklast, omdat naar verwachting nog méér zorgverzekeraars hun zorginkoop op deze wijze zullen vormgeven. Alle initiatieven van zorgverzekeraars om samen met andere partijen in de zorg eenduidige meetinstrumenten te ontwikkelen, worden van harte toegejuicht.
4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Patiëntgerichtheid = klantgerichtheid vormt het uitgangspunt voor het kwaliteitsbeleid voor de patiëntenzorg binnen het Zaans Medisch Centrum. Per zorgcategorie is daarbij sprake van andere accenten. In de acute zorg gaat het om de vakkennis en de behandelkwaliteit; de wensen van patiënten zijn ondergeschikt (product leadership). Bij electieve zorg staat de beheersing van de planbare processen centraal; de patiënt is hier te beschouwen als de consument (operational excellence). Bij de zorg voor chronisch zieke patiënten gaat het om een mensgerichte relatie en om kennis van de wensen van patiënten (customer intimacy); de gerichtheid daarbij is op een langdurige relatie met de patiënten. De komende jaren zal het Zaans Medisch Centrum nog nadrukkelijker moeten dingen naar de gunsten van de cliënt. Daarbij gaat het om het betonen van gastvrijheid, service en bejegening, om een efficiënte en veilige procesgang, om goede medisch inhoudelijke resultaten en transparantie ten aanzien van procesvoering en resultaten. Dit alles wordt onder andere zichtbaar in patiënttevredenheid en de score in termen van de prestatie-indicatoren van het IGZ en Zichtbare Zorg. In deze paragraaf wordt de kwaliteit van zorg in het Zaans Medisch Centrum toegelicht in een aantal deelparagrafen. In de eerste deelparagraaf wordt de kwaliteit van zorg aangeduid via de prestatie-indicatoren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. In de tweede paragraaf worden onze inspanningen toegelicht om de patiënttevredenheid te verbeteren. In de derde paragraaf wordt het programma ideale patiëntenlogistiek toegelicht. In de vierde paragraaf het patientveiligheidsprogramma en in de vijfde paragraaf wordt aandacht besteed aan de afhandeling van klachten en claims. In onderstaande paragrafen wordt een toelichting gegeven op de resultaten behaald ten aanzien van de zorgresultaten, patiënttevredenheid, patiëntenlogistiek, veiligheid en klachten.
Beleid, inspanningen en prestaties
45
4
4.4.1 Zorgresultaten Zichtbare Zorg en Prestatie-indicatoren IGZ Het Zaans Medisch Centrum participeert vanaf de pilotfase in het traject Zichtbare Zorg. In 2008 is veel geïnvesteerd in het inrichten van de bedrijfsinformatie om gevraagde data beschikbaar te krijgen. In 2009 is het percentage beschikbaarheid (via elektronische systemen) gegroeid. Tevens is een kwaliteitsmodule ontwikkeld binnen de website van het Zaans Medisch Centrum. Op aandoeningniveau wordt daar een uitgebreide toelichting gegeven op gegevens die uitgevraagd worden via Zichtbare Zorg. De uitkomsten zijn door verzekeraars benut voor het inkooptrajectzorg voor 2010. Hieronder een toelichting op de benchmark uitgevoerd door Achmea. Benchmark ziekenhuiskwaliteit Achmea Ten behoeve van het inkoopbeleid heeft Achmea het Zaans Medisch Centrum gebenchmarkt voor een achttal aandoeningen in het traject Zichtbare Zorg. Resultaat is dat we voor vier aandoeningen top referent zijn in de regio “Groot Amsterdam”. Voor de aandoeningen knie- en heupvervanging, incontinentie bij vrouwen en lage rughernia, wordt het Zaans Medisch Centrum als voorkeursaanbieder gepromoot. Slechts voor 1 aandoening scoorde het Zaans Medisch Centrum lager dan het landelijke gemiddelde, namelijk beroerte (CVA). Dit door het ontbreken van trombolysemogelijkheden in het Zaans Medisch Centrum (zie nadere toelichting hieronder).
Set
Aantal
Score ZMC
Vergelijkings-
Regio-
behandelingen
op kwaliteit
groep
naal
Landelijk
In vergelijking
Beroerte
54
28
47
42
47
Lager
Blaaskanker
87
36
29
38
37
Gelijk
Borstkanker
90
61
48
52
59
Gelijk
Heupen en knie
94
78
34
39
49
Beter
Incontinentie bij vrouw
89
79
41
49
51
Beter
Keel- en
89
63
44
46
53
Beter
Liesbreuk
95
88
59
67
69
Beter
Lage rug hernia
80
67
25
31
39
Beter
Staar
101
70
42
44
50
Beter
met landelijk
neusamandelen
Neurologie, toelichting op indicator trombolyse In 2008 bestond er een samenwerking op het gebied van trombolyse met het Slotervaart Ziekenhuis. Patiënten werden door de ambulance voor trombolyse vervoerd naar het Slotervaart Ziekenhuis. Het Slotervaart Ziekenhuis heeft in 2008 geen registratie bijgehouden van de trombolyse-patiënten van het Zaans Medisch Centrum die zijn behandeld in het Slotervaart Ziekenhuis. Sinds 2009 bestaat er een samenwerkingsverband op het gebied van de neurologie tussen het Zaans Medisch Centrum en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (SLAZ). Dit betekent dat er één vakgroep neurologie is, die werkt op twee locaties (incl. de avond-, nacht- en weekenddiensten), volgens dezelfde protocollen (waaronder trombolyse) en met dezelfde kwaliteit. Voor trombolyse geldt dat patiënten uit het adherentiegebied van het Zaans Medisch Centrum worden behandeld in het SLAZ en daarna teruggeplaatst op de neurologie-afdeling in het Zaans Medisch Centrum. Hierover zijn afspraken met de ambulancedienst gemaakt. De reistijd tussen Zaans Medisch Centrum en SLAZ is slechts elf minuten. We hebben geconstateerd dat 95% van de patiënten uit ons verzorgings gebied adequaat binnen twee uur na binnenkomst behandeld wordt. Cardiologie, toelichting op indicator heropnames hartfalen Over verslagjaar 2008 lag het aantal heropnames na hartfalen significant hoger dan het landelijk gemiddeld. Onderstaande toelichting geeft aan welke activiteiten ondernomen zijn om heropnames te verminderen.
46
Beleid, inspanningen en prestaties
De procedure en het aantal heropnames van patiënten met hartfalen in 2008 zijn op dit moment niet meer representatief. In het Zaans Medisch Centrum is er specifieke aandacht voor patiënten met hartfalen: • Er is een aparte hartfalenpolikliniek waarin patiënten met hartfalen worden begeleid. • Patiënten worden nadat de diagnose hartfalen is gesteld doorverwezen naar deze specifieke polikliniek. Indien de patiënt is opgenomen, vindt er al een eerste contact met de patiënt plaats tijdens de opname. Om heropname te voorkomen, wordt de patiënt intensief begeleid. Naast dat patiënten op de hartfalenpolikliniek worden gezien, worden leefstijladviezen gegeven. • Daarnaast kunnen patiënten worden gevolgd via Motiva, een elektronische database, die door de patiënten wordt bijgehouden en op afstand door de hartfalenverpleegkundige kan worden gevolgd. Hierdoor kan vroegtijdig geïntervenieerd worden, waardoor patiënten niet naar het ziekenhuis hoeven te komen of te worden heropgenomen. • In samenwerking met Evean Thuiszorg en de Zaanapotheek is (wordt) een transmuraal zorgpad ontwikkeld. • Patiënten met ernstig hartfalen kunnen op deze manier thuis intraveneus met diuretica worden behandeld. Ook hierdoor is heropname in het Zaans Medisch Centrum in de meeste gevallen niet meer noodzakelijk. • Bovenstaande acties leiden er toe, dat er een sterke afname is van heropnames voor hartfalenpatiënten. Overige opmerkelijke uitkomsten Zichtbare Zorg en Prestatie-indicatoren IGZ 2009: • Voor 2009 is het percentage heropnames t/m 75 jaar gedaald naar 5,88%. Voor patiënten ouder dan 75 jaar is het percentage gedaald naar 6,76%. De resultaten zijn mede behaald door bovengenoemde interventies. • Decubitusprevalentie: Ondanks meerdere interventies op het gebied van decubituspreventie en -behandeling is het niet gelukt de lijn door te trekken van een afnemende decubitusprevalentie. Voor het eerst sinds een aantal jaar van afname is de prevalentie toegenomen. Dit is reden geweest om een verbetertraject te initiëren gericht op verbetering van preventie en behandeling. Effecten daarvan worden in de loop van 2010 verwacht. • Screening ondervoeding en behandeling ondervoede patiënten in de klinische fase: Daar waar screening in 2008 nog plaatsvond binnen een tweetal afdelingen, vindt screening nu plaats binnen alle klinische afdelingen. Wel is het zo dat de continuïteit in screening nog niet optimaal is, waardoor het screeningspercentage wat gedaald is in 2009 ten opzichte van 2008. • Irradicaliteit na mammasparende operatie: In 2009 is de irradicaliteit na een mammasparende toegenomen van een zeer laag percentage in 2008 van 5,56% naar 11,1% in 2009. Het percentage in 2009 ligt rond het landelijk gemiddelde. • Beschikbaarheid elektronische medicatiegegevens binnen kliniek en polikliniek: Op dit item is duidelijk vooruitgang geboekt in 2009. • Het Zaans Medisch Centrum blijft goed presteren op de onderdelen operatie binnen 24 na opname bij heupfractuur (75,6% bij ASA score> 2), tijd tussen operaties eerste oog en tweede oog bij cataract (94,9%), oogcontrole bij diabetespatiënten (83,4%) en heropearaties colorectale operaties (6,4%).
4.4.2 Patiënttevredenheid In 2007 is een meerjarenprogramma gestart met de doelstelling de patiënttevredenheid te verbeteren, uitgedrukt in een waarderingscijfer van minimaal een 7,8 in 2010. In 2006 werd in een ziekenhuisbrede meting een waardering gerealiseerd van een 7,3. Om de doelstelling te bereiken zijn de volgende projecten opgestart: • Project gastgerichtheid, o.a. trainen medewerkers in gastgerichtheid • Project meten is weten, structureel meten beleving patiënten en verbeteren • Project quick wins, o.a. bouwkundige verbeteringen, uitstraling, ambiance • Project competentiemanagement In 2009 zijn activiteiten uitgevoerd. Eind 2009 is op basis van uitgevoerde patiënttevredenheidsmetingen een tussenevaluatie uitgevoerd. Uit de metingen is gebleken dat gemiddeld de klanttevredenheid is toegenomen tot een waarderingscijfer van een 8,0. Wel is sprake van variatie per afdeling. Vooral is een verbetering opgetreden rond bejegening (aan dit aspect is veel aandacht besteed tijdens trainingen voor het personeel) Ingevoerde verbeteringen die door patiënten goed gewaardeerd worden, zijn bijvoorbeeld het telefonisch nabellen na ontslag, het verbeteren van de informatievoorziening rond en na ontslag. In 2010 wordt het
Beleid, inspanningen en prestaties
47
4
programma gecontinueerd en vindt een eindevaluatie plaats. In 2010 zal een zogenaamd servicemodel gepresenteerd worden, waarin bijvoorbeeld aangegeven wordt wat het Zaans Medisch Centrum verwacht ten aanzien van medewerkers op het gebied van en verwachtingen die klanten mogen hebben wanneer zij in het Zaans Medisch Centrum behandeld worden. De voortgang op het gebied van gastgerichtheid werd in 2009 onderstreept door middel van een onafhankelijk uitgevoerde audit op gastgerichtheid in het kader van “Gastvrijheid met sterren”. Het Zaans Medisch Centrum behaalde buiten mededinging drie van de maximaal te behalen vier sterren. Een belangrijk aspect ten aanzien van patiëntbeleving is informatievoorziening op het gebied van kwaliteit en veiligheid. Het Zaans Medisch Centrum heeft op haar website de module “Hoe goed is mijn zorg” ingericht met informatie over aandoeningen, zorgresultaten en activiteiten gericht op het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van zorg. Tot nu toe werd dit onderdeel van de website ongeveer 40.000 maal bezocht. De kwaliteit van de website wordt hoog gewaardeerd. In onderstaande tabel zijn resultaten vermeld van in 2009 uitgevoerde metingen patiënttevredenheid. Aandachtsgebied beleving
Score gemiddeld eind 2009
Variatie afdelingen
Ontvangst op afdeling of polikliniek
8,23
(7,6 – 9,0)
Bejegening door medewerkers
8,25
(7,3 – 9,4)
Bejegening door artsen
8,12
(7,5 – 9,0)
Informatievoorziening
7,87
(7,1 – 8,6)
Zelfstandigheid en privacy
7,82
(7,2 – 8,6)
Nazorg en ontslag
7,65
(6,6 – 8,4)
Totaalwaardering
8,05
(7,3 – 8,7)
Naast de patiënttevredenheidsonderzoeken worden ook spiegelgesprekken gehouden om de patiënttevredenheid te verbeteren. In het verslagjaar vonden deze spiegelgesprekken plaats op de afdelingen interne geneeskunde, kindergeneeskunde en dialyse. Naast bovenstaande methodes om de patiënttevredenheid te verbeteren, is in 2009 een landelijk patiënttevredenheidsonderzoek uitgevoerd in opdracht van de gezamenlijke verzekeraars. Zij deden dit door middel van landelijke CQ (Consumer Qualitiy Index) vragenlijsten. De uitkomsten van het Zaans Medisch Centrum kunnen op die manier gespiegeld worden aan uitkomsten van andere ziekenhuizen. Het Zaans Medisch Centrum scoort op bijna alle onderzoeksaspecten gemiddeld (significant niet afwijkend van het gemiddelde ziekenhuis). Op de onderdelen informatievoorziening aan patiënten en schoonmaak patiëntenkamers wordt iets onder gemiddeld gescoord. Op het onderdeel bereikbaarheid wordt bovengemmiddeld gescoord. De thema’s die lager scoren, scoren ook bij het interne patiënttevredenheidsonderzoek (PTO) minder. Rond het thema schoonmaak is inmiddels een verbetertraject gestart. Ook op het gebied van verbetering van informatievoorziening zijn acties lopende (o.a. op het gebied van informatievoorziening bij ontslag en leefregels na behandeling). Zie ook het spinnenweb hieronder.
Thema Bereikbaarheid Thema Inhoud opnamegesprek
Thema Informatie bij ontslag
4 3
Thema Ontvangst op de afdeling
Thema Communicatie met de verpleegkundigen
2 Thema Gevoel van veiligheid
Thema Communicatie rond medicatie
Thema Pijnbeleid Thema Uitleg bij behandeling
48
Beleid, inspanningen en prestaties
1
Thema Communicatie met de artsen
Thema Tegenstrijdige informatie door zorgverleners
Thema Kamer en verblijf Thema Eigen inbreng
Betrouwbaarheidsinterval Instelling Totaal gemiddelde
4.4.3 Patiëntenlogistiek Het kernteam patiëntenlogistiek stelde een programma ‘Ideale Patiëntenlogistiek’ vast waarin zeven projecten voor 2008-2009 werden geformuleerd. Hierbij een korte toelichting op de projecten. Verbeteren telefonische bereikbaarheid Dit project heeft de eerste fase in 2009 afgerond. Na onderhandelingen met de externe leverancier wordt in februari 2010 gestart met de tweede fase (implementatie) van het project. Een en ander zal gebeuren onder regie van het nieuwe hoofd van het Bureau Opname. Gelaagde planning Een gelaagde planning met centrale coördinatie van OK- en verpleegcapaciteiten wordt gerealiseerd met als doel alle noodzakelijke capaciteiten in de hele keten mee te plannen. In het proces worden de strategische, tactische en operationele planning onderscheiden. De huisbrede aanpak van dit planningsprobleem moest als te ambitieus worden verlaten. Inmiddels ligt de focus allereerst op de grote planningsproblemen rondom dagopname. Met alle betrokken partijen is een probleemanalyse gemaakt, die resulteert in een aantal acties op de OK. Overwogen wordt om (tijdelijk) terug te vallen op plannen via CS-Agenda in plaats van via het reguliere planningsprogramma. Invoering van een nieuw sessierooster op de OK per 1 februari 2010 lijkt deels tot verbetering van de situatie te leiden. Witte Vlekkenplanning OK Met behulp van een simulatiemodel van de Vreelandgroep zijn de OK-processen inzichtelijk gemaakt en daarmee ook de effecten van de beoogde veranderingen in het planningsproces voor patiënten en personeel. In het simulatiemodel werd geëxperimenteerd met een stijging of daling van het aantal patiënten, wijzigingen in de casemix, in het sessieprogramma of de sessieverdeling en wijzigingen in de planningsstrategie. Resultaat van deze activiteiten was dat vast kwam te staan dat invoering van een witte-vlekkenplanning voor ons ziekenhuis geen wenselijke oplossing is. In plaats daarvan is –gegeven het feit dat de Vreeland-analyse heeft aangetoond dat er geen sprake is van capaciteitsgebrek- het sessierooster grondig herzien, is er een extra dienst van 1600-1800 uur ingezet en is de planningsmix opnieuw beoordeeld en op onderdelen aangepast. In het eerste halfjaar van 2010 zal het proces nauwkeurig worden gevolgd om te beoordelen of de resultaten leiden tot een betere grip op de planning. Zorgpaden In november 2009 is een pilotproject ontwikkeling zorgpaden van start gegaan met externe ondersteuning. Gekozen werd voor de zorgpaden in het nieuwe Hart-Vaat-centrum en het zorgpad COPD op de longafdeling. Voor het Hart-Vaat-centrum werden de volgende multidisciplinaire zorgpaden ontwikkeld: • Angina Pectoris (stabiel en onstabiel) • Varices • Dilaterend vaatlijden • Stenoserend vaatlijden • Hypertensie • Chronische nierinsufficientie • Basisproces Hart-Vaat-centrum Voor de longafdeling is het ontwerp van het zorgpad COPD gerealiseerd. In februari 2010 zal de implementatie van deze zorgpaden starten. In de stuurgroep van maart zal vervolgens worden bepaald –na evaluatie van het pilotproces- of ontwikkeling van verdere zorgpaden op dezelfde wijze zal plaatsvinden. De ontslagplanning, waarvan de realisatie in 2009 voorzien was, wordt niet meer als separaat project uitgevoerd. Voortschrijdend inzicht heeft ertoe geleid dat de ontslagplanning nu integraal met de ontwikkeling van zorgpaden wordt meegenomen. Tijd voor Zorg Dit project heeft het verbeteren van de efficiëntie van de verpleegafdeling als doel. Verpleegkundigen krijgen daardoor méér tijd voor directe patiëntenzorg. Op de afdelingen chirurgie en interne heeft het project Tijd voor Zorg heel 2009 de nodige inzet gevraagd.
Beleid, inspanningen en prestaties
49
4
Tijd voor Zorg werd als pilotproject uitgevoerd met ondersteuning van het CBO en de LEVV naar Engels voorbeeld. Met behulp van een activiteit-plaats analyse werd om te beginnen in kaart gebracht waar de verpleegkundigen precies hun tijd aan besteedden.
Overleg; 3,9
Wachten op; 2,0% Professiegebonden taken; 1,1%
Overig; 16,7
Plannen voor zorgopname; 0,5% Coördinatie & organisatie; 0,5%
Logistiek; 15,8%
Evalueren/vaststellen van zorg; 17,4%
Uitvoeren van zorg; 40,8%
De resultaten worden in het eerste kwartaal 2010 inclusief de evaluatie van de geboden ondersteuning door CBO en LEVV aan de stuurgroep Kwaliteit en Logistiek voorgelegd, waarna besluitvorming volgt over verdere proliferatie. Werken zonder Wachten Eind januari 2009 heeft het eerste overleg plaatsgevonden over de mogelijkheden van Werken zonder Wachten (WzW) op de polikliniek Interne Geneeskunde. Het project heeft gedraaid tot september en is vervolgens voortijdig in de lijnorganisatie ondergebracht. Daartoe werd besloten omdat men tevreden was over de benutting en het verloop van de spreekuren. Geïdentificeerde verbeterpunten worden verder in de lijnorganisatie opgepakt. Kortste toegangstijd voor Nieuwe Patiënt versus gemiddelde toegangstijd voor NP: Toegangstijd 70
Kortste 3e toegangstijd Gemiddelde
60
Toegangstijd in dagen
50 40 30 20 10 0 5
7
9 10 12 14 16 18 20 23 24 26 29 31 33 36
Week
Poli Interne Geneeskunde 2009 week 5-36
In 2009 zijn ook op de afdeling Neurologie wzw-analyses uitgevoerd. Het bleek echter niet haalbaar om de noodzakelijke aanpassingen aan werkwijzen en agendavoering doorgevoerd te krijgen. Inmiddels is het deelproject Werken zonder Wachten door de stuurgroep beëindigd. Voorkomende vragen om ondersteuning bij proces-herinrichting via wzw-principes zijn als een reguliere taak bij het Projecten- & Programmabureau neergelegd, die deze aanpak via de productcatalogus aan de organisatie aanbiedt. Op het gebied van toegangstijden is ten opzichte van 2008 een verbetering opgetreden voor de meeste specialismen. Voor de meeste specialismen wordt een toegangstijd gerealiseerd binnen 2 weken. In de tabel hiernaast is de situatie weergegeven peildatum 31 december 2009.
50
Beleid, inspanningen en prestaties
Specialisme
Specialisatie
Behandeling
Allergologie
Verwachte wachttijd
Polikliniek(wkn)
behandeling
5
Cardiologie Chirurgie
Toegangstijd
1 Algemeen
1 Liesbreuk
4
Galblaas
6
Dupuytren
5
CTS Vaatchirurgie
4 1
Spatader Gastro-enterologie
1
Mammapoli
1
Oncologie
1
Traumatologie
1
Algemeen
2
Oncologie
1
Dermatologie Gynaecologie
6
3
Fertiliteit
3
Vrouwen incontinentie
2 Sterilisatie vrouw
2
Baarmoederverwijdering Interne Geneeskunde
Algemeen
3 1
Endocrinologie
2
Nefrologie
4
Hypertensie
4
Hematologie
2
Oncologie
2
Gastro-enterologie
7
Kaakchirurgie
8
Keel-, neus- en oorheelkunde
1 Amandelen k+n
2
Oorbuisjes
3
Neustussenschot Kindergeneeskunde
13*
Algemeen
3 1
Longziekten
1
Neurochirurgie
3 Hernia
Neurologie
1 4
Oogheelkunde
2 Staaroperatie
Orthopedie
3 2
Totale heup operatie
5
Kijkoperatie knie
4
Totale knie operatie Pijnbestrijding/
5 2
4
anestesiologie Psychiatrie
1
Reumatologie
6
Revalidatie
1
Urologie
4 Sterilisatie man
8
Prostaat operatie
8
Diagnostiek: MRI scan
2
CT scan
1
Gastroscopie
1
* behandeling onder narcose
Beleid, inspanningen en prestaties
51
4
Preoperatief spreekuur (one-stop-shop) Het in 2007 gerealiseerde resultaat van het inloopspreekuur bij de poli anesthesie was in 2008 niet haalbaar. De wachttijd in de wachtkamer liep op, terwijl patiënten juist de verwachting hadden aansluitend in te kunnen lopen. Door het teruglopen van de wachtlijsten voor operatieve ingrepen werd de druk op de poli om de patiënten direct te beoordelen echter zó groot dat het inloopspreekuur tijdelijk werd stopgezet om de werkdruk tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. In oktober en november 2008 werd aan een nieuwe opzet met aanvullende randvoorwaarden gewerkt. In december werd de one-stop-shop mogelijkheid opnieuw geïntroduceerd onder de naam ‘doorloopspreekuur’. Hiermee wordt een betere balans tussen consulten op afspraak en via inloop beoogd. Gedurende 2009 is daardoor dagelijks ruimte gecreëerd voor 7 tot 10 inloopafspraken. Er loopt nog een discussie over het gelijktrekken van de openstellingstijden van de poli anesthesie met de openstellingstijden van de overige poli’s. Een reactie op het daartoe strekkende verzoek van de Raad van Bestuur wordt binnenkort verwacht.
4.4.4 Patiëntveiligheid 4.4.4.1 Patiëntveiligheid algemeen en doelen Implementatie van het Veiligheidsmanagementsysteem VMS en de aanpak van het programma “Voorkom schade, werk veilig” is in volle gang. Aan de twee pijlers van het patiëntveiligheidsbeleid wordt hard gewerkt. De voortgang van het programma wordt door het kernteam patiëntveiligheid gecoördineerd en bewaakt.
Veiligheidsbeleid en strategie
Ziekenhuisinfecties na O.K.
Patientveiligheidsbeleid en programma Zaans Medisch Centrum
Veiligheidscultuur
Voorkomen schade door sepsis
Patientenparticipatie
VMS
Prospectieve risico Inventarisatie VIM Veilig Incidenten Melden
Vroegtijdige herkenning bedreigde vitale functies
Veiligheids Management Systeem
Patientveligheid Doel 2011 ZMC veiligste Z.H.
10 punten programma
Vermijdbare schade bij ouderen
boven Noordzeekanaal
Veiligheidsrondes
SHMR
Retrospectieve risicoinventarisatie en monitoring verbeteringen
Sterfte na Acuut Myocard Infarct
Standard Hospital Mortality Rate
ZMC bij beste 25 ziekenhuizen
Onnodig lijden door pijn
VMS geaccrediteerd
Scholing patientveiligheid inwerkprogramma
Medicatiefouten gerelateerd aan overdracht
Verwisseling van bijpatient Incidenten bij toediening High Risk medicatie
Complicatie/necrologie bespreking, mortaliteitsanalyses interne auditing
Nierinsufficientie bij gebruik contrast en medicatie
Van de twee pijlers zullen we de belangrijkste ontwikkelingen hier vermelden.
4.4.4.2 VMS Veilig Incident Melden Inmiddels hebben 19 afdelingen een training gevolgd met betrekking tot patiëntveiligheid, het Veilig Incidenten Melden (VIM) en het gebruik van de iTask, het digitale meldsysteem. Deze afdelingen melden hun (bijna-) incidenten bij de decentrale VIM-commissie van hun eigen afdeling. De VIM-commissies van deze afdelingen hebben scholing gehad in de Decentrale Analyse Methodiek (DAM), zodat zij hun (bijna-)incidenten kunnen analyseren en daar verbeteracties op kunnen zetten. Naar aanleiding van de gemelde incidenten zijn al diverse verbeteracties op verschillende afdelingen uitgevoerd.
52
Beleid, inspanningen en prestaties
Veiligheidscultuur Op iedere afdeling waar met het Veilig Incidenten Melden wordt gestart, vindt eerst een cultuurenquête plaats (COMPaZ). Deze enquête hebben wij opgenomen in het Patiënt Tevredenheidonderzoek (PTO) waardoor wij deze enquête op ieder willekeurig moment kunnen uitzetten. De resultaten worden vanzelfsprekend teruggekoppeld naar de afdelingen. De afdelingen benoemen zo nodig verbeteracties. Scholing Scholing op het gebied van patiëntveiligheid vinden wij heel belangrijk. In het Centraal Inwerk Programma komt dit thema dan ook terug. Alle nieuwe medewerkers worden geschoold in het thema patiëntveiligheid. Ook is het thema opgenomen in de scholing voor arts-assistenten in opleiding. Veiligheidsrondes De eerste veiligheidsrondes hebben plaatsgevonden in 2009. Landelijk is onderzocht in hoeverre het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) medio 2009 is geimplementeerd. In onderstaande tabel leest u de mate waarin het Zaans Medisch Centrum het VMS heeft geïmplementeerd. 1
Verantwoordelijkheid Raad van Bestuur
96.1%
groen
2
Leiderschap
55.3%
geel
3
Medewerkers
68.1%
geel
4
Patiëntenparticipatie
47.1%
oranje
5
Beheren en beheersen van verandering
76.5%
groen
6
Prospectieve risico-inventarisatie
90%
groen
7
Melden van incidenten en retrospectieve risico-inventarisatie
84.1%
groen
8
Monitoren van uitkomsten en rapportage
58.8%
geel
9
Verbeteren van veiligheid van de zorgverlening
74.5 %
groen
Tabel 1
4.4.4.3 10-puntenprogramma Het 10-puntenprogramma bestaat bij ons uit elf punten. Wij hebben als extra project de minimale invasieve chirurgie toegevoegd. In 2009 hebben wij aan de volgende projecten uit het 10-punten (+1) programma gewerkt: • Medicatieverificatie bij opname • Voorkomen van lijnsepsis • Vroegtijdige herkenning bedreigde vitale functies • Voorkomen van postoperatieve wondinfecties (POWI) • Minimale invasieve chirurgie • Nierinsufficiëntie bij gebruik van contrast en medicatie • Ondervoeding • Acute Pijn Service, ook bij kinderen • Links/rechts verwisselingen • Toedienen high risk medicatie Hieronder volgt een korte impressie van enkele projecten: Vroegtijdige herkenning bedreigde vitale functies Vaak wordt de vitaal bedreigde patiënt te laat herkend waardoor morbiditeit en mortaliteit toenemen. Door de signalen tijdig te herkennen en daar adequaat op te reageren, zal de vermijdbare onbedoelde schade afnemen. Hiertoe wordt een Spoed Interventie Systeem (SIS) opgezet. In 2009 hebben we besloten mee te doen aan de Cost-effectiveness analysis Of Medical Emergency Teams (COMET) studie. De doelstelling van deze studie betreft de analyse van de (kosten)effectiviteit van een SIS in Nederlandse ziekenhuizen. De studie loopt door tot in 2011.
Beleid, inspanningen en prestaties
53
4
Project ondervoeding 2009 stond in het teken van het uitrollen van het project ondervoeding over de resterende verpleegafdelingen van het Zaans Medisch Centrum. Dit is deels gelukt. Naast de startafdelingen UGOR en Chirurgie wordt nu ook gescreend op de afdelingen Interne Noord en Zuid, Neurologie/Stroke-Unit, AOA en Cardiologie. In 2010 zullen ook de afdelingen PAAZ en Gynaecologie starten met het screenen op en behandelen van ondervoede patiënten. Bovendien zal er overleg plaatsvinden met medewerkers en specialisten van de Kinderafdeling en Intensive Care Unit omtrent afstemming van de screeningsmethodiek. In verband met toename van consulten bij de afdeling diëtetiek is het protocol ondervoeding gewijzigd. De diëtist wordt binnen 24 uur geconsulteerd, maar ziet de patiënt pas op dag vijf. De behandeling wordt echter direct na constatering ingezet door de verpleegkundige / voedingsassistent, volgens protocol. Het screenen op ondervoeding op de (hoogrisico) poliklinieken van het Zaans Medisch Centrum zal plaatsvinden nadat het project is uitgerold naar alle verpleegafdelingen in de kliniek. Naar verwachting zal dit in het najaar van 2010 zijn. Minimale invasieve chirurgie Naar aanleiding van een Inspectierapport over de minimale invasieve chirurgie is een plan van aanpak opgesteld met als doelstelling het vervaardigen van een kwaliteitssysteem voor de minimale invasieve chirurgie. Meer concreet houdt dit in dat de patiëntveiligheid geborgd wordt, de kwaliteit van handelen door operateurs verhoogd wordt en dat de kwaliteit van het instrumentarium betreffende veiligheid en functionaliteit verhoogd wordt. In 2009 zijn de volgende acties / activiteiten gerealiseerd: • Aanpassing van de huidige procedures naar de eisen van de IGZ • Het formuleren van specifieke opleidingseisen voor de operateurs (in afwachting van landelijke bekwaamheids- en opleidingseisen) • Instrumentenvolgssysteem is aangeschaft (CS Steriel) en geïmplementeerd • Specialisme overstijgend overleg (2 x per jaar) • Materiaaladviescommissie geformeerd, procedure opgesteld • Goedkeuring OR met betrekking tot CSA-regeling in het weekend Voor 2010 staan de volgende acties / activiteiten gepland: • Voltooien ziekenhuis(kwaliteits) beleid MIC • CSA-regeling in het weekend (implementatie in april 2010) • Video- en/of beeldregistratie (= reeds mogelijk). Recorder wordt aangeschaft • Formuleren specifieke opleidingseisen operateurs (conform richtlijnen NVEC) • Invoering Time-outprocedure + procedure links/rechtsverwisseling voor alle snijdende specialismen vlgs. SURPASS-methodiek (mei 2010)
4.4.4.4 Sterftecijfers Zaans Medisch Centrum HSMR Het Zaans Medisch Centrum vraagt jaarlijks de HSMR-cijfers op. Over de periode 2005 t/m 2007 bedroeg de HSMR 106, met een betrouwbaarheidsinterval van 99 – 113. Over 2006 t/m 2008 bedroeg de HSMR 97. In 2008 was dit 90. De HSMR wijkt daarmee niet significant af van het landelijke gemiddelde, maar het ligt wel aan de ondergrens. Op basis van de HSMR-cijfers zijn ook SMR-cijfers opgevraagd. Een significant hogere sterfte werd waargenomen bij o.a. leukemie, Non Hodgkin’s lymfoom en in enig jaar bij fracturen aan de femurhals. Significant lagere sterfte trad op bij o.a. mammacarcinoom en pulmonale hartaandoeningen. Aan de hand van de gegevens is via het Kernteam Patiëntveiligheid een analyse uitgevoerd naar de hogere sterfte bij patiënten met een femurhalsfractuur in enig jaar. De analyse gaf in betreffend jaar geen aanwijzingen voor factoren die onnodige schade hadden kunnen voorkomen. Over meerdere jaren bleek de sterfte voor deze aandoening in verhouding gemiddeld te zijn. De wat hogere sterfte bij hematologische diagnoses is alleen te verklaren door een laagdrempelig beleid ter attentie van palliatieve zorg in het ziekenhuis. Recent is voor een beperkt aantal sterfgevallen in 2009 een analyse uitgevoerd met behulp van de triggertool van het Nivel en criteria opgesteld door de schadeverzekeraar. Overwogen wordt voor alle sterfgevallen een nadere analyse uit te voeren met het doel aanwijzingen te vinden voor acties die zullen leiden tot een lagere sterfte. Sterftecijfers zijn openbaar via de eigen website.
54
Beleid, inspanningen en prestaties
4.4.5 Klachten en schadeclaims Procedure klachtenbehandeling Klachten handelt het Zaans Medisch Centrum af volgens de Klachtenrichtlijn Gezondheidszorg van het CBO. Deze Klachtenrichtlijn is bedoeld als leidraad voor het professioneel afhandelen van klachten volgens de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ) van 1995. In het Zaans Medisch Centrum komen alle klachten in principe binnen bij de klachtenfunctionaris, dit met uitzondering van de klachten die rechtstreeks aan de klachtencommissie zijn gericht. Deze bespreekt met de klager welk traject, gezien de aard en het doel van de klacht, in aanmerking komt. De klachtafhandeling kan plaatsvinden door de klachtenfunctionaris; het gaat hierbij om een informeel traject met als doel melden, oplossen of bemiddelen. Daarnaast is behandeling door de klachtencommissie mogelijk; in dat geval is sprake van een formeel traject met een uitspraak als doel. Afhankelijk van het doel dat hij zich met de klacht stelt, kiest de klager één van bovenstaande procedures. In de praktijk geven de meeste klagers de voorkeur aan de informele weg via de klachtenfunctionaris: zij willen hun klacht zo snel mogelijk oplossen of uitpraten. In het Zaans Medisch Centrum wordt iedere ‘uiting van onvrede’ waarvoor iemand contact opneemt met de klachtenfunctionaris geregistreerd. De klachtenfunctionaris oordeelt niet of een klacht terecht is of niet. Informatievoorziening klachtenbehandeling Patiënten worden over de procedures voor klachtenbehandeling geïnformeerd door middel van twee folders. De folder Wegwijzer Zaans Medisch Centrum geeft algemene informatie over het verblijf in het ziekenhuis en wat een patiënt kan doen als hij zijn mening over het Zaans Medisch Centrum, waaronder klachten, kenbaar wil maken. De folder Klachtenbehandeling beschrijft wat een patiënt kan doen als hij ontevreden is. Daarbij heeft hij de keuze tussen bespreking van de klacht met de betrokken medewerker, indienen van de klacht via het formulier Wat ik nog zeggen wil, een (bemiddelings)gesprek door of met de klachtenfunctionaris, of klachtbehandeling door de klachtencommissie. De folders zijn verkrijgbaar via de folderstellingen bij de afsprakenbalie van de poliklinieken. Daarnaast biedt de website van het Zaans Medisch Centrum informatie over de mogelijkheden die er zijn om een klacht te behandelen. Wanneer een klachtbrief rechtstreeks bij de klachtencommissie wordt ingediend, stuurt het secretariaat aan de klager tegelijk met de ontvangstbevestiging de brochure Klachtenbehandeling toe. Medewerkers worden over de klachtenbehandeling geïnformeerd via intranet. De medewerkers die bij de klachtencommissie zijn aangeklaagd ontvangen de folder Klachtbehandeling voor Medewerkers, dit samen met het verzoek om op de tegen hen ingediende klacht een reactie te geven.
Beleid, inspanningen en prestaties
55
4
4.4.5.1 Klachtenfunctionaris Aantallen klachten en klachtonderdelen ingediend bij de klachtenfunctionaris. In het jaar 2009 dienden 273 klagers 463 klachtonderdelen in. Dit is ten opzichte van 2008 een stijging van het aantal klagers met 4,2%. Het aantal klachtonderdelen is toegenomen met 15%. Deze stijging kan worden verklaard door een meer laagdrempelige wijze van klachten melden via de link “ wat ik nog zeggen wil” op de website.
Aantal Klachten 2004-2009
500 450 400
2004
350 300
2005
250
2006
200
2007
150 100
2008
50
2009
0 Totaal klachtonderdelen
Totaal aantal klagers
Verdeling van de klachten naar aard Kijkend naar de verdeling van de klachtcategorieën is te concluderen dat de verdeling over de klachtcategorieën nagenoeg onveranderd is ten opzichte van de voorgaande jaren. Wel is een lichte stijging te zien bij het klachtonderdeel relationeel (van 16% naar 19%). Overigens zijn de klachten die gemarkeerd zijn in de categorie behandelingstechnisch, veelal het gevolg van gebrekkige informatievoorziening.
Aantal Klachten 2004-2009 50% 45%
2004
40% 35%
2005
30%
2006
25%
2007
20% 15%
2008
10%
2009
5% 0% Behandelingstechnisch
56
Beleid, inspanningen en prestaties
Relationeel
Organisatorisch
Financieel
Accommodatie
Als we kijken naar de verdeling van de klachten naar discipline is opvallend dat het aantal klachten over de verpleegkundige discipline, na een lichte daling in 2008, weer is gestegen naar het niveau van 2007. De meeste klachten hebben betrekking op de medische discipline. aantal 2009
%
specialist
157
34%
verpleging
100
22%
klachtenonderdelen per discipline
arts assistant
76
16%
assistente
15
3%
organsiatie mw.
40
9%
paramedisch
27
6%
baliemedew.
18
4%
schoonmaak
16
3%
management
14
3%
463
100%
Totaal
Verdeling van de klachten naar doel Ook in 2009 hadden de klagers diverse redenen voor het indienen van een klacht. In onderstaande staaf diagram kunt u zien wat de diverse redenen waren en de mate waarin ze voorkwamen.
Reden van de klacht 350 300 250
2009
200
2008
Aantallen
150
2007
50
2006 0 Oplossen
Excuus en herhaling voorkomen
Melding
Informatie
Claim
De klachtenfunctionaris vergaart door zijn functie een hoop kennis over het functioneren van de organisatie in de beleving van de patiënten en deze kan daardoor een signaalfunctie vervullen. De door de klachtenfunctionaris afgegeven signalen worden besproken in het zogeheten klachtenkernteam en zo nodig volgt een verbetertraject in de lijn.
Beleid, inspanningen en prestaties
57
4
4.4.5.2 Klachtencommissie Een klacht voor de klachtencommissie wordt schriftelijk ingediend bij de ambtelijk secretaris van de klachtencommissie. Als blijkt dat klager geen contact heeft gehad met de klachtenfunctionaris, neemt de ambtelijk secretaris telefonisch contact op met klager om deze te wijzen op de mogelijkheid van bemiddeling door de klachtenfunctionaris. Als klager de wens om de klacht te laten behandelen door de klachtencommissie handhaaft, stelt de ambtelijk secretaris samen met klager de klachtonderdelen vast. De klager ontvangt een ontvangstbevestiging met een korte weergave van de werkwijze van de klachtencommissie en een bevestiging van de klachtinhoud. Toestemming tot inzage in het dossier en het opvragen van vertrouwelijke informatie wordt verondersteld, klager wordt daarover geïnformeerd. Indien een derde namens de patiënt (of diens wettelijke vertegenwoordiger) de klacht indient, moet deze schriftelijk door de patiënt worden gemachtigd. Voor klagers die minderjarig zijn of bij wilsonbekwaamheid van de patiënt wordt conform de regeling inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst gehandeld. De klacht wordt vervolgens voor de eerstvolgende vergadering geagendeerd. De commissie bespreekt de klacht, waarna een subcommissie, bestaande uit twee leden/medewerkers van het Zaans Medisch Centrum en een lid/vertegenwoordiger van Zorgbelang Noord-Holland of de voorzitter wordt benoemd. De subcommissie wordt ondersteund door de ambtelijk secretaris. De subcommissie onderzoekt de klacht, zij houdt de hoorzitting en spreekt een voorlopig oordeel uit. De door de ambtelijk secretaris opgestelde conceptuitspraak wordt vervolgens aan de voltallige commissie voorgelegd. Als deze daarmee instemt, wordt de uitspraak vastgesteld en met een eventueel daaraan verbonden aanbeveling aan de Raad van Bestuur verstuurd naar klager, aangeklaagde(n) en de Raad van Bestuur. Sinds medio 2008 nodigt de Raad van Bestuur als onderdeel van de procedure de klager uit voor een toelichtend gesprek zodra de uitspraak is vastgesteld. Samenstelling klachtencommissie De leden van de klachtencommissie worden benoemd door de Raad van Bestuur voor een periode van drie jaar en kunnen hierna éénmaal voor drie jaar worden herbenoemd. De commissie bestaat uit: • een onafhankelijke voorzitter, • twee leden op voordracht van de medische staf, • een lid uit het midden van en op aanbeveling van de verpleegkundige beroepsgroep, • een lid uit het midden van en op aanbeveling van de paramedische beroepsgroep, • en een lid op voordracht van het bestuur van Zorgbelang Noord-Holland. Volgens de klachtenregeling worden er tevens drie plaatsvervangende leden benoemd: • een lid uit het midden van en op aanbeveling van de medische staf, • een lid uit het midden van en op aanbeveling van de verpleegkundige en/of paramedische beroepsgroep, • een lid op voordracht van het bestuur van Zorgbelang Noord-Holland. Als bovengenoemde samenstelling niet mogelijk blijkt, heeft de Raad van Bestuur de bevoegdheid om in overleg met de klachtencommissie ex-leden uit de betreffende beroepsgroepen te benoemen. Dit is in het verslagjaar niet nodig geweest. De klachtencommissie wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris en maakt gebruik van secretariële ondersteuning. De klachtencommissie maakt gebruik van de vergaderfaciliteiten in het ziekenhuis en – waar nodig – van ondersteunende afdelingen. Aantal en aard van de behandelde klachten Onder klacht wordt verstaan “een uiting van onvrede van of namens de patiënt over de zorg en/of dienstverlening door het Zaans Medisch Centrum of door binnen het Zaans Medisch Centrum werkzame personen jegens een patiënt”. Een klachtbrief kan meerdere klachtonderdelen betreffen.
58
Beleid, inspanningen en prestaties
De klachtencommissie heeft in 2009 tien klachtbrieven in behandeling genomen. Hieronder waren vier klachten met 17 klachtonderdelen die eind 2008 nog openstonden. Er zijn in het verslagjaar in totaal 7 klachten afgehandeld met in totaal 27 klachtonderdelen waarover de klachtencommissie een uitspraak formuleerde. Met betrekking tot een klacht werden klager en aangeklaagde(n) uitgenodigd voor een hoorzitting om een mondelinge toelichting te geven. Eind 2009 waren er nog drie klachten in portefeuille.
Jaar
Ingediende klachten
In behandeling genomen
Klachtonderdelen
2003
27
11
28
2004
18
8
34
2005
24
7
12
2006
24
5
19
2007
25
8
23
2008
19
8
22
2009
15
6
17
Aantal klachten
Aantal onderdelen
Openstaand van 2008
4
17
Te behandelen klachten ingediend in 2009
6
17
Openstaand 31-12-2009
3
7
Totaal afgehandeld 2009
7
27
Behandelde klachten 2009
Van het totale aantal klachtonderdelen verklaarde de klachtencommissie tien klachtonderdelen gegrond en zestien klachtonderdelen ongegrond. Een klachtonderdeel werd niet ontvankelijk verklaard. Van de tien gegronde onderdelen waren vijf klachtonderdelen behandelingstechnisch van aard, vier relationeel en een organisatorisch van aard. De gemiddelde behandelingstermijn van de klachten bedroeg in het verslagjaar 5,4 maanden. Dit is een daling van 0.3 maanden ten opzichte van 2008.
Doorlooptijd behandelde klachten
2005
2006
2007
2008
2009
Aantal
Aantal
Aantal
Aantal
Aantal
1
2
1 t/m 3 maanden
1
4 t/m 5 maanden
1
1
3
4
3
6 t/m 8 maanden
3
3
1
2
3
> 8 maanden
3
3
0
1
0
Aard van de klacht
Behandeling
Relationeel
technisch
Organisatie
totaal
Financieel
2005 totaal
6
5
1
12
2006 totaal
11
6
2
19
2007 totaal
5
2
11
18
2008 totaal
10
3
1
14
2009 totaal
17
7
3
27
2005 gegrond
0
0
1
1
2006 gegrond
5
6
1
12
2007 gegrond
0
2
7
9
2008 gegrond
8
1
0
9
2009 gegrond
5
4
1
10
Beleid, inspanningen en prestaties
59
4
Naar aanleiding van de in 2009 behandelde klachten heeft de klachtencommissie aan de Raad van Bestuur de volgende aanbevelingen gedaan: 1 Het aanpassen van de procedure rondom het verstrekken van gele en/of rode kaarten aan patiënten die zich misdragen 2 Het huidige beleid met betrekking tot telefonische afspraken bij de pijnpolikliniek onder de aandacht te brengen 3 Het correct weergeven in een dossier van de verantwoordelijke behandelaars De klachtencommissie heeft tevens melding gemaakt van een calamiteit. Verder is de aandacht gevestigd op het ontbreken van deeldossiers in een patiëntendossier. De Raad van Bestuur heeft elk van deze aanbevelingen overgenomen en ter uitvoering belegd in de organisatie.
4.4.5.3 Schadeclaims Naast het indienen van een klacht, kan een patiënt het ziekenhuis ook aansprakelijk stellen. Daarmee is niet gezegd dat het ziekenhuis ook aansprakelijk is. Er moet sprake zijn van een fout. Deze fout moet bovendien verwijtbaar zijn en toe te rekenen zijn aan de instelling en/of betrokken hulpverlener. Vervolgens moet de patiënt kunnen aantonen dat er schade is én dat deze schade is veroorzaakt door de fout. En als het ziekenhuis inderdaad aansprakelijk blijkt te zijn, dan krijgt een patiënt alleen een betaling indien en voor zover er sprake is van op geld waardeerbare schade. Het bedrag is mede afhankelijk van specifieke omstandigheden, zoals de ernst van het letsel, leeftijd, inkomenspositie en gezinssituatie. Het Zaans Medisch Centrum heeft zich voor deze schade verzekerd. Met ingang van 1 januari 2009 zijn we overgestapt van CentraMed naar MediRisk. In totaal zijn in 2009 door het Zaans Medisch Centrum twaalf claims gemeld bij MediRisk. Van de ingediende claims bij MediRisk hadden vijf betrekking op het jaar 2009. De overige claims hadden betrekking op voorgaande jaren. Het Zaans Medisch Centrum heeft daarmee aanziendelijk minder schadeclaims in vergelijking tot de referentiegroep.
Schadelast Ontstaansjaar
Aantal claims via MediRisk 2009
2004
1
2005
1
2006
60
2007
1
2008
4
2009
5
Eindtotaal
12
Beleid, inspanningen en prestaties
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Personeelsbeleid De beleidsvisie HRM 2008 – 2011 is de koers en leidraad voor de ontwikkeling van het personeelsmanagement binnen het Zaans Medisch Centrum. Het uitgangspunt voor onze HRM-visie is dat ‘bouwen aan een toekomstbestendig HRM investeren is in permanente ontwikkeling van het Zaans Medisch Centrum als organisatie en van de medewerker die het Zaans Medisch Centrum in elk contact ‘uitdraagt’ . Wij geven hier kort de belangrijkste realisaties weer. In de volgende paragrafen volgt toelichting. In 2009 is de pilot periode voor de uitrol van competentiemanagement afgesloten en er is een start gemaakt met de uitrol binnen de overige units op basis van een meerjarenplanning. De ZMC-Academie is opgericht met als doel coordinatie en samenhang aan te brengen tussen de voorkomende opleidingspijlers binnen het Zaans Medisch Centrum. Er is een meerjarig ontwikkelprogramma gestart voor management en medewerkers, gericht op klantgericht en ondernemend werken. Er is een project voor capaciteitsplanning gestart met als doel de formatie efficiënter af te stemmen op de dagelijkse zorgverlening. De tussentijdse doelstelling van een aanwezigheidspercentage van 96% is nagenoeg gehaald, terwijl de meldingsfrequentie van 1,5 is behaald. Om de externe – en interne arbeidsmarkt te stimuleren is een korte – en een langetermijn actieplan opgesteld. Het kortetermijn actieplan is afgerond. Het actieplan voor de langere termijn is in uitvoering. In 2009 is de salarisadministratie uitbesteed. Ook is een keuze gemaakt en zijn voorbereidingen getroffen voor in gebruikname van een HR-service en HR-ontwikkelportal. De voorbereidingen voor de tussenmeting onder medewerkers zijn in volle gang. In paragraaf 4.6.1.5 leest u meer over het instrument appraisal and assessment. Dit instrument draagt bij om de professionele kwaliteit van medisch specialisten te verbeteren, naast het systeem van complicatieregistratie dat reeds is beschreven in paragraaf 4.5.5.3.
4.5.1.1 Organisatie-ontwikkeling en competentiemanagement Na een pilotperiode om als organisatie door te ontwikkelen naar het besturingsmodel van resultaatverantwoordelijke eenheden, zijn per 1 januari 2009 alle units overgegaan tot dit model. De ontwikkeling naar resultaatgerichtheid en ondernemerschap is niet afgesloten en gaat door, maar gebeurt nu in de staande organisatie en niet meer in de vorm van een project. Om de professionaliteit en slagvaardigheid van het Zaans Medisch Centrum te verhogen, is in 2008 besloten tot organisatiebreed doorvoeren van competentiegericht personeelsmanagement oftewel competentiemanagement. Competentiemanagement wordt binnen het Zaans Medisch Centrum beschouwd als een integrale manier van denken en handelen. Dat wil zeggen: strategische doelen verbinden met benodigde (toekomstige) competenties en het dagelijks gedrag waar de patiënt en klant mee te maken krijgt. Dit heeft ook gevolgen voor de manier waarop we werven en selecteren; hoe we opleiding en ontwikkeling inzetten en hoe medewerkers zo zijn in te zetten dat hun competenties het beste tot hun recht komen. Een digitale systematiek ondersteunt dit proces en de borging. Aanvankelijk was het streven dit voor eind 2010 te realiseren. Gelet op het aantal verandertrajecten is besloten de implementatietermijn te verlengen tot eind 2011. In 2009 is de pilotfase afgesloten. Gestart is met de uitrol op basis van een meerjarenplanning die in overleg met de units is opgesteld. De digitale systematiek die competentiemanagement ondersteunt, is verder ingericht. CAO Sinds 1 maart 2009 is de nieuwe CAO met een looptijd tot 1 maart 2011 van kracht. In het najaar is veel informatie verstrekt aan medewerkers en management over de aanstaande wijziging met betrekking tot de leeftijdsuren. De meest ingrijpende wijziging is dat per 1 januari 2010 iedere medewerker een persoonlijk levensfase budget (in uren) krijgt.
Beleid, inspanningen en prestaties
61
4
4.5.1.2 Instroom en inzet personele capaciteit In 2008 is een inventarisatie gemaakt van kansen en mogelijkheden om de instroom en doorstroom binnen het Zaans Medisch Centrum te stimuleren. Het korte termijn actieplan is in 2009 uitgevoerd. Het langetermijnactieplan is in uitvoering. De basis voor de langere termijn is de ontwikkeling van het personeelsbestand binnen nu en vijf jaar (beschikbare capaciteit en competenties) in verhouding tot de benodigde (toekomstige) capaciteit en competenties en de ontwikkelingen op de externe arbeidsmarkt. Competentiemanagement heeft gevolgen voor wie we willen aantrekken, dus een meer competentiegerichte manier van selecteren van kandidaten, leerlingen en studenten. In 2009 zijn de eerste stappen gezet om met behulp van competentiemanagement het management hierbij te ondersteunen. Er is contact met een aantal ziekenhuizen, een intermediair en met scholen. Dit contact is gericht op het onderzoeken en ontwikkelen van concepten/alternatieven die leiden tot snellere invulling van (tijdelijke) vacatures tegen lagere kosten en tot behoud van personeel. Juist de prognoses van de knelpunten op de arbeidsmarkt voor diverse groepen medewerkers in de zorg geven het belang weer van de focus op de toekomst. In 2009 is er geworven met behulp van de nieuwe wervingscampagne met een eenduidige, herkenbare en persoonlijke uitstraling. Uitgangspunt voor deze campagne zijn de medewerkers van het Zaans Medisch Centrum, die laten zien dat het leuk is om bij het Zaans Medisch Centrum te werken. Eens per maand verschijnt een verzameladvertentie in een regionaal dagblad. De advertentie verwijst naar de website “Werken bij het ZMC”. Het Zaans Medisch Centrum heeft in mei 2009 deelgenomen aan de eerste landelijke ZorgCarrièrebeurs. Het primaire doel is de naamsbekendheid van het Zaans Medisch Centrum te vergroten. Het Centraal Inwerkprogramma (CIP) is doorontwikkeld. Het is verder afgestemd op de keuzes van de organisatie. Sinds 2009 worden de nieuwe arts-assistenten ook uitgenodigd bij het algemene deel van het CIP om een grotere betrokkenheid als medewerker van het Zaans Medisch Centrum te realiseren. Eind 2009 is ICT-veiligheid (privacy, goed ICT gebruik) prominent onderdeel geworden van het CIP. Uit evaluaties van de deelnemers aan CIP en de ronde tafel bijeenkomst voortkomend uit de werkgroep arbeidsmarkt blijkt dat er geen aanleiding is om het CIP te veranderen. Nieuwe medewerkers voelen zich welkom in het Zaans Medisch Centrum en zij zijn van mening dat het Zaans Medisch Centrum voldoende doet om haar nieuwe medewerkers snel en prettig wegwijs te maken. Medio 2009 ondersteunen wij het management bij nieuwe arbeidsovereenkomsten met een snelle procedure. Bij tijdige levering van alle benodigde documenten, ontvangt de nieuwe medewerker binnen 5 werkdagen de arbeidsovereenkomst. In het kader van vermindering ziekteverzuim is er meer aandacht gekomen voor snelle reïntegratie op de eigen werkplek of op een andere plek waardoor de inzet vergroot is. Er is een project voor capaciteitsplanning gestart met als doel de formatie efficiënter af te stemmen op de dagelijkse zorgverlening. Gestart is met een aantal pilotunits. In dit project wordt getoetst hoe de huidige capaciteit – en roosterplanning binnen units is ingericht en op welke punten verbeteringen zijn aan te brengen. Hierbij wordt onderscheid aangebracht tussen ‘quick wins’ die direct voor alle units zijn te behalen en acties die tijdens de pilotfase vragen om nader onderzoek, ontwikkeling en implementatie.
62
Beleid, inspanningen en prestaties
4.5.1.3 Ontwikkeling en loopbaanadvisering In 2009 zijn MD – programma’s gestart voor unitmanagement en operationeel management. Doelstelling is de ontwikkeling van competenties die leidinggevenden nodig hebben om de persoonlijke en gezamenlijke rol succesvol in te vullen in bedrijfsvoering en personeelsmanagement. De basis voor de ontwikkeling ligt in competentieanalyses, het persoonlijk – en teamontwikkelplan. Het programma biedt een breed palet aan workshops, feedback, coaching en resultaatgerichte opdrachten. Competentiemanagement is onderdeel van dit programma. Organisatiebreed is gestart is met een meerjarig scholingstraject ‘jij maakt het verschil’. De leeractiviteiten zijn opgenomen in het strategisch opleidingsplan ZMC, de opleidingsplannen van de units en het persoonlijk leerdossier. In het kader van programma Open Huis 2010 zijn groepstrainingen voor gastgerichtheid gegeven. Het aantal trajecten waarin het mobiliteitsbureau (loopbaancentrum) in 2009 ondersteuning heeft geboden is 48, waarvan er 21 zijn afgesloten, 18 zijn er tijdelijk stopgezet (bijv. door ziekte) en 9 worden verder afgerond in 2010. De medewerkers die het traject bij het mobiliteitsbureau hebben afgesloten, hebben in ruim 70% van de gevallen intern een andere baan gevonden. De overigen hebben extern een andere baan gevonden of het traject is anders afgesloten. Van de nieuwe aanmeldingen in 2009 komt 52% voort uit noodzaak en 48% uit behoefte.
4.5.1.4 Opleidingen ZMC-Academie De ZMC-Academie in oprichting is in april van start gegaan en zal op 1 januari 2010 onderdeel uitmaken van de afdeling Personeel Organisatie & Opleidingen. Doel van de academie is het bewaken en bevorderen van de samenhang en coördinatie op het gebied van competentiegericht opleiden, vanuit de visie van de werkplek als leerplek. Dit zowel voor de medische, verpleegkundige als bedrijfsopleidingen. Opleidingen Als opleidingsinstituut en stageverlenende instelling draagt het Zaans Medisch Centrum bij aan de opleiding van professionals in verschillende beroepsgroepen, waardoor de samenleving nu en in de toekomst aan de zorgvraag tegemoet kan komen. Daarbij neemt het ziekenhuis als opleidingsinstituut, zeker regionaal gezien, een belangrijke plaats in. Ook in 2009 volgden studenten en stagiaires van verschillende opleidingen voor beroepen in de gezondheidszorg in het ziekenhuis hun beroepsopleiding of liepen zij er stage. Daarbij was sprake van een breed scala aan opleidingen: van opleidingen tot verpleegkundige en medewerker van het facilitair bedrijf tot opleidingen tot medisch specialist. De Centrale Opleidings Commissie (medische opleidingen) kwam in 2009 viermaal bijeen. Belangrijke agendapunten waren o.a.: ontwikkelingen in de bestaande opleidingen, stand van zaken betreffende nieuwe opleidingen, voorbereiding en resultaat visitaties, meting opleidingsklimaat. In februari 2009 vond een opleidingsconferentie plaats, waar opleiders en A(N)IOS vrijwel voltallig enthousiast en actief in participeerden. In het kader van Voorbehouden handelingen volgen verpleegkundigen modules voor hun BIG registratie en is een skillslab ingericht. Verpleegkundigen volgden de theoretische module over de wet BIG en blaascatheterisatie. Van de leerafdelingen is de projectfase afgerond. Ze zijn nu een vast onderdeel van de afdelingen Neurologie en Urologie. Om te kunnen voorzien in de leerlingenbehoefte van verpleegafdelingen is in samenwerking met het Regiocollege een verkorte opleiding tot verpleegkundige ontwikkeld en gestart. De eerste ervaringen zijn positief. In samenwerking met PDZ en regiocollege is voor een groep verpleegkundige herintreders een opleidings- en stageprogramma ontwikkeld en uitgevoerd.
Beleid, inspanningen en prestaties
63
4
Ruim 600 medewerkers zijn in februari gestart met het scholingstraject “Jij maakt het verschil”. Als werkgever vinden wij het noodzakelijk dat iedereen zich blijft ontwikkelen en als ziekenhuis willen we dat de patiënt, klant en collega aan ons (gaan) merken dat we gastvrijheid, veiligheid en kwaliteit voorop stellen. Tegelijkertijd is dit voor ieder persoonlijk een kans om zich te ontwikkelen in vaardigheden en competenties die steeds belangrijker worden, of men nu binnen het Zaans Medisch Centrum werkt of elders. De vorm en inhoud van de scholing sluit aan bij de eigen werkpraktijk, waarbij de medewerker al lerend werkt of werkend leert. Een combinatie van scholingsbijeenkomsten, praktijkopdrachten en leren uit de praktijk. Dit alles wordt bijgehouden in een persoonlijk dossier.
4.5.1.5 Appraisal and assessment In de beleidsvisie van 2007 heeft de medische staf de methodiek van Appraisal & Assessment aanvaard om het Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS) te verbeteren. In 2008 is de commissie Appraisal & Assessment opgericht om de methodiek in het Zaans Medisch Centrum te implementeren en borgen. Het functioneren van een medisch specialist wordt in deze evaluatiemethode in al zijn facetten onder de loep genomen. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van het competentieprofiel CanMeds. Door het gebruik van gestructureerde formulieren die door de appraisee zijn ingevuld én de LIMEN methodiek wordt een grootste gemene deler gevonden met betrekking tot de appraisee. Deze wordt in een gesprek tussen appraisor en appraisee besproken. Alleen het eindverslag wordt gearchiveerd bij het secretariaat van de medische staf en in het eigen dossier van de appraisee. De overige informatie over het traject wordt vernietigd. In 2009 is een plan van aanpak opgesteld dat voorziet in een gefaseerde invoering van de A&A methodiek. De doelstelling is om per medisch specialist tenminste eens per twee jaar een appraisee gesprek te hebben. Hiervoor zijn tot 2009 meer dan twintig specialisten opgeleid tot appraisor. Het aantal appraisee gesprekken dat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden blijft achter bij de doelstelling voor 2008-2009 om 40% van de medische staf in het A&A traject te hebben. Zo’n 20% van de medische staf is opgenomen in het A&A traject. Echter 11% van de medisch specialisten voldoet aan de vereisten met betrekking tot de relevante IGZ prestatieindicatoren. Redenen die hiervoor zijn aan te voeren, liggen vooral in de sfeer van personele ondersteuning van het proces (ziekte en personeelswisseling) en informatievoorziening over nut en noodzaak van het A&A traject aan de medische staf. De commissie A&A bereidt een plan voor dat voorziet in de herstart van het project in het voorjaar van 2010. LIMEN informatie wordt verzameld bij bijvoorbeeld, de maatschap, aanpalende specialismen, verpleegafdelingen, polikliniek, secretariaat, arts-assistent, de klachtencommissie en de MIP
1
64
Beleid, inspanningen en prestaties
4.5.2 Kwaliteit van het werk 4.5.2.1 Medewerkerstevredenheidsonderzoek In 2008 is het medewerkersonderzoek gehouden. De voorbereidingen om te komen tot een tussentoets zijn in volle gang. In 2009 is een start gemaakt met de werkgroep medewerkersonderzoek om te komen tot een tussenmeting. Deze meting vindt plaats in het voorjaar van 2010.
4.5.2.2 Arbo Verzuim en re-integratie Naast de reguliere arbowerkzaamheden in 2009 is opnieuw extra aandacht besteed aan fysieke belasting. Het speerpunt op beleidsmatig gebied was Zwangerschap en Werken. Een aantal geplande activiteiten, vooral RIE’s, kon geen doorgang vinden door tijdgebrek ten gevolge van de Mexicaanse grieppandemie. Fysieke belasting Voor vermindering van fysieke belasting wordt al geruime tijd veel aandacht besteed door het Zaans Medisch Centrum. Denk hierbij aan: basis- en herhalingstrainingen aan afdelingen, basistrainingen voor nieuwe medewerkers en leerlingverpleegkundigen, aanstellen en opleiden van ergocoaches, tilprotocollen, werkplekonderzoeken, etc. In 2009 zijn 3 basistrainingen voor leerlingverpleegkundigen georganiseerd. Op de afdelingen Neurologie en de Kinderafdeling vonden herhalingstrainingen plaats. Een knelpunteninventarisatie heeft plaatsgevonden op de functieafdeling. Voorbereiding van een ergocoachtraining in 2010 vond in 2009 plaats en in overleg met de bedrijfsleiders zorg en de ergocoaches zijn afspraken gemaakt over verbetering van de samenwerkingsstructuur met ingang van 2010. Op basis van het meerjarenvervangingsvoorstel voor tilliften uit 2008 zijn in 2009 3 nieuwe tilliften aangeschaft en zijn oude tilliften buiten gebruik gesteld. Zwangerschap en werken In een zorginstelling met meer dan 1500 medewerkers zoals het Zaans Medisch Centrum zijn altijd zwangeren werkzaam. Er geldt veel wet- en regelgeving op het gebied van zwangerschap en werken. In het totale Zaans Medisch Centrum komen alle arborisico’s voor, echter per afdeling kunnen de aanwezige risico’s erg verschillen. Om te voorkomen dat zwangeren blootgesteld worden aan te hoge risico’s door te weinig kennis is in 2009 de informatie met betrekking tot zwangerschap per arborisico uitgewerkt. Via DKS is de informatie te raadplegen. Naast de arborisico’s voor zwangeren heeft ook verdere uitwerking plaatsgevonden over arbeidsvoorwaardelijke zaken en de voorlichting van zwangeren. Tevens is een folder samengesteld. Mexicaanse griep In de tweede helft van 2009 zijn de arboactiviteiten op een laag pitje gezet en werd veel aandacht en tijd besteed aan de voorbereidingen op de gevolgen voor het Zaans Medisch Centrum bij een verdere uitbraak van de Mexicaanse griep. In verband met de grieppandemie is een Continuïteitsplan opgesteld. De vaccinatiecampagne voor medewerkers vond in november en december plaats. De vaccinatiebereidheid was hoog: ca. 65% van het totaal aantal medewerkers is gevaccineerd, terwijl niet alle medewerkers in aanmerking kwamen voor vaccinatie. Griepvaccinaties De griepvaccinaties (seizoensgriep) die zijn gestart in 2007 zijn in 2009 naast de Mexicaanse griepvaccinatie weer aangeboden aan het personeel, waarbij het in het bijzonder ging om de medewerkers met patiëntencontacten. De opkomst was; 2008
94 medewerkers met patiëntencontacten
34 zonder patiëntencontacten
2009
124 medewerkers met patiëntencontacten
72 zonder patiëntencontacten
Risico Inventarisatie en – Evaluatie In 2009 is voor wat betreft de Risico Inventarisatie en – Evaluatie de stand opgemaakt. Per afdeling is gekeken wat de RIE-situatie is. Conclusie: voor 18 afdelingen is een nieuwe RIE nodig of herziening van de vorige. Uitvoering zou starten in de tweede helft van 2009, maar is door de grieppandemie uitgesteld naar 2010. Ter voorbereiding hierop is al wel in 2009 een werkwijze afgesproken binnen PO&O over de opstartfase en de informatieuitwisseling tussen de P&O-adviseurs en de arbocoördinator.
Beleid, inspanningen en prestaties
65
4
Veilige zorg Veilige zorg is het beleid ter bestrijding en preventie van agressie en onveiligheid binnen het Zaans Medisch Centrum. Eén van de onderdelen van dit beleid betreft het Convenant Veiligezorg waarin afspraken tussen Politie, Openbaar Ministerie en Zaans Medisch Centrum zijn vastgelegd. Deze afspraken zijn in 2009 herzien en opnieuw vastgesteld voor een periode van 2 jaar. Het huidige convenant heeft een looptijd tot 1 januari 2011. Met ingang van 2009 worden agressie- en geweldsincidenten digitaal gemeld, behandeld en geregistreerd via iTask. In 2009 zijn in totaal 13 meldingen ingediend. Het jaar daarvoor waren dat er 30. Toch kan niet geconcludeerd worden dat het aantal incidenten is afgenomen. Aangenomen wordt dat er sprake is van een afname van de meldingsbereidheid, mogelijk door het digitaliseren. Service Level Agreements Voor een deel van de arbodienstverlening maakt PO&O gebruik van een aantal in- en externe partners. Het betreft hier de werkplekonderzoeken, ontspanningstrainingen, tiltrainingen en massagemogelijkheid voor medewerkers. De samenwerking met onze partners is vastgelegd in Service Level Agreements. De 4 SLA’s zijn met ingang van 1 januari 2009 opnieuw vastgesteld en hebben een looptijd tot 1 januari 2011. Gezondheidsmanagement In het kader van het gezondheidsmanagement kunnen medewerkers van het Zaans Medisch Centrum al langer gebruik maken van: bedrijfsfitnessafspraken met een aantal sportscholen, sportmogelijkheden in huis, massages, ontspanningstrainingen en het voorrangsbeleid. Naast documenten over een aantal van de hierboven vermelde onderwerpen zijn in 2009 nog andere AVRprocedures opgesteld en in DKS verschenen. Aanwezigheidsbeleid In 2009 valt op dat het verzuim de eerste maanden hoog was. Het doel van het Zaans Medisch Centrum is te komen tot een aanwezigheidspercentage van 97% in 2010. In 2009 was het aanwezigheidspercentage 95,93%. Op Intranet staan elke maand de verzuimcijfers per unit. Hieronder de verzuimpercentages per maand over 2009 van het Zaans Medisch Centrum.
verzuimpercentages in 2009 januari februari maart april mei juni juli augustus september
7 6 5 4 3 2
oktober november december
1 0
Het aanwezigheidsbeleid wat in 2007 op DKS is gezet, is bijgesteld. De leidinggevenden zijn casemanager en hebben de regie. De regierol in het RIA-overleg is duidelijk waarbij het initiatief ligt bij de medewerker en leidinggevende. Deze bespreken de inzetbaarheid op basis van de mogelijkheden en krijgen informatie welke interventie mogelijk is om de aanwezigheid te bespoedigen. De Wet Verbetering Poortwachter speelt hierin een grote rol. Om de mogelijkheden te benutten is gebruik gemaakt van het mobiliteitsbureau. Aandacht is gegeven aan het frequent verzuim.
66
Beleid, inspanningen en prestaties
Het verzuimmanagementsysteem Humannet is verder uitgebreid met de actieve sinalering, waarbij de casemanager een signaal krijgt als er ‘iets’ moet gebeuren. Trainingen voor Humannet zijn gegeven, waarbij het op een juiste manier bijhouden van het dosier op de voorgrond stond. Op het intranet zijn voor iedereen de cijfers te vinden over het verzuim en de meldingsfrequentie. Op de afdelingen beschikt de leidinggevende over eigen managementinformatie uit Humannet. Arbodienst Het contract met de arbodienst Achmea Vitale is per 31-12-2009 beëindigd. Er is gekozen voor een andere bedrijfsarts die past bij ons beleid en de regie in eigen hand. Bij de keuze zijn de OR, bedrijfsleider, leidinggevende, verzuim en re-integratie coördinator en PO adviseur betrokken geweest. De agenda van de bedrijfsarts wordt beheerd door het AVR team.
4.6 ICT-beleid Voor het meerjarenbeleid van het Zaans Medisch Centrum is optimale ondersteuning van het primaire proces met ICT-hulpmiddelen het uitgangspunt. Van belang is dat iedere professional op elk gewenst tijdstip over de noodzakelijke informatie kan beschikken. Daarbij is het een vereiste om te voorkomen dat om reden van efficiency en veiligheid informatie dubbel wordt opgeslagen of meer dan één keer in de systemen moet worden ingevoerd. De stuurgroep Informatisering & Automatisering (I&A) vervulde in 2009 de rol van adviesorgaan voor de Raad van Bestuur voor de I&A-beleidsontwikkeling en stuurt diverse programma’s en projecten aan. In 2008 is de uitvoering van de I&A strategie geëvalueerd. Daarbij zijn de volgorde van de projecten en de aansturing ervan tegen het licht gehouden. De verwerking van de resultaten van de evaluatie heeft conform afspraak in 2009 plaatsgevonden. De Stuurgroep I&A werd opgeheven en de stuurgroep elektronisch patiëntendossier (EPD) is gestart. Hierin is een nadrukkelijkere rol voor medisch specialisten weggelegd. In 2009 is besloten te komen tot een nieuwe strategie voor het implementeren van de digitalisering van de dossiers. Mede door de nieuwbouw staat het digitaal verwerken van patiëntinformatie hoog op de agenda. Een extern bureau is in de arm genomen om een analyse van de huidige aanpak te maken en te ondersteunen bij het formuleren van een aangepaste implementatiestrategie. In 2010 zal het EPD verder worden geïmplementeerd volgens de nieuwe strategie. In februari 2010 zal de EPD-invoeringsplanning (met in achtneming van de nieuwbouw) gemaakt worden, waarna invoering kan gaan plaatsvinden. Een EPD zorgt voor optimale informatiedeling en maakt papierarm werken mogelijk. Tevens worden door een digitale manier van werken vele efficiencyvoordelen behaald. Het Zaans Medisch Centrum voert een EPD in van de leverancier Chipsoft (marktleider in Nederland). Dat is een samenhangend EPD met alle noodzakelijke functionaliteit en met koppelingen naar andere systemen waarin patiënteninformatie ligt opgeslagen (bijvoorbeeld beeldmateriaal van radiologie en laboratoriumuitslagen). Die informatie wordt op verschillende werkplekken toegankelijk (zowel op de polikliniek als in de kliniek) en de beschikbaarheid 7x24 uur per week zal worden gegarandeerd. Daarnaast ondersteunt het systeem ook de klinische patiëntenlogistiek, zodat het mogelijk is de planning van verschillende onderdelen van diagnostiek en behandeling voor de patiënt beter op elkaar af te stemmen en vervolgens de werkprocessen binnen het ziekenhuis daarop in te richten. Deze uiteenlopende eisen aan het systeem komen ook tot uiting in de verschillende typen projecten. Daarbij probeert het Zaans Medisch Centrum te leren van de ervaringen van andere ziekenhuizen.
Beleid, inspanningen en prestaties
67
4
Activiteiten en prestaties Met betrekking tot de realisatie van de lange termijn doelstellingen, zijn in 2009 de volgende projecten ter hand genomen of volledig uitgevoerd: • Gefaseerde implementatie van het EPD door verdere invoering van het EPD bij de unit cardiologie en psychiatrie, afronding van de invoering van het EPD bij de units kindergeneeskunde, hygiëne, revalidatie, urologie en allergologie en de start van de voorbereiding van de invoering bij de unit verloskunde. • Het opnemen van Digitale ECG’s in het EPD. • De totale EPD-invoerinsgstrategie is herzien en zal in 2010 zijn beslag krijgen. • In samenwerking tussen de ICU’s van het Waterland Ziekenhuis en het Zaans Medisch Centrum zijn beide ICU’s nu volledig voorzien van een digitaal Patiënt Data Monitoring System (PDMS). • Verdere invoering van digitale complicatieregistratie. • Verdere invoering van het digitaal poliklinisch voorschrijven van medicijnen. De afronding wordt in 2010 verwacht. • Verdere invoering informatiebeveiligingsbeleid (NEN 7510). Het in 2007 goedgekeurde informatiebeveilingbeleid is in 2008 uitgewerkt in een informatiebeveiligingsplan. Een aantal onderdelen van dit plan zijn in 2008 al gerealiseerd zoals een afgeschermde testomgeving, gedragsregels voor ICT-middelen gebruik voor personeel, het opnemen van verantwoordelijkheden voor leidinggevenden in hun functie omschrijving. In 2009 zijn verder delen van dit plan uitgevoerd, heeft een audit op de infrastructuur plaatsgevonden en heeft een mystery-guest een site-visit afgelegd. De resultaten van beide onderzoeken zijn verwerkt in het plan van aanpak. Tevens is de invoering van Identity Management nagenoeg afgerond. • Vervolgd werd met invoering van digitale labaanvragen (order communicatie). Naast een enorme kwaliteitsslag worden hiermee ook geweldige efficiencywinsten geboekt en zullen de papieren labaanvraagformulieren grotendeels verdwijnen. Realisatie wordt in 2010 verwacht. • Er is een start gemaakt met digitale klinische medicatie voorschrijven en toedienen. Dit was mede mogelijk door het beschikbaar stellen van een draadloos netwerk. • De 7x24-uursbeschikbaarheid vereist een dubbel uitgevoerde infrastructuur in apparatuur en bekabeling. Ook in 2009 zijn op dit vlak weer de nodige voorzieningen getroffen om aan deze eis ook in de toekomst te voldoen. • Invoering BSN, om het uitwisselen van patiëntgegevens met zorgpartners een stuk eenvoudiger te laten verlopen en om aan de wettelijke verplichting te voldoen. • In 2009 is een trainingsorganisatie opgezet die er voor zorgt dat (nieuwe) medewerkers gericht op hun functie onderricht kunnen volgen in veel gebruikte programma’s (o.a. CS-EZIS en MS-OFFICE). Daarnaast was er in 2009 ook sprake van een aantal andere projecten: • Realisatie van de aansluiting op het regionaal netwerk Ring Noord-Holland-Noord, zodat digitale gegevensuitwisseling met (regionale) zorgpartners een stuk eenvoudiger zal kunnen verlopen. • Verdere uitrol van een Patiënten Entertainment Systeem. Hierdoor hebben alle klinische patiënten de beschikking over een terminal, waardoor er van TV, radio, telefonie en internet gebruik gemaakt kan gaan worden. • Verdere standaardisatie van beheersprocessen volgens de ITIL-methode die in de ICT-branche gangbaar is. Vooral het doorvoeren van wijzigingen (change management) en configuration management zijn aangepakt. Voor de gebruikers leidde dit ertoe dat zij sneller en beter hulp kregen. • Voorbereiding voor het digitaal werken van de CSA (realisatie eerste kwartaal 2010). • Oplevering Ouder-Kind-Contact. Dit is een applicatie waarmee ouders door een webcam die boven een couveuse hangt, via internet zicht kunnen hebben op hun pas geboren kind.
68
Beleid, inspanningen en prestaties
4.7 Samenleving en belanghebbenden Milieubeleid Bij een maatschappelijke organisatie als een ziekenhuis hoort een verantwoordelijkheid jegens het milieu. In het verslagjaar is een milieubeleidsverklaring vastgesteld als onderdeel van het milieuhandboek. Hiermee wordt een richtlijn geboden aan het milieubeleid. Het Zaans Medisch Centrum gaat zorgvuldig om met afvalproducten. We kennen veel verschillende soorten afval (afvalstromen) die afzonderlijk worden ingezameld. Daarbij houden we ons nauwlettend aan de geldende wet- en regelgeving. Het gaat om grote hoeveelheden die zes dagen per week door ons ziekenhuis moeten worden vervoerd in daarvoor geëigende containers, vaten, kliko’s, boxen, etc. Ook de schone retourlevering van die transportmiddelen behoort tot de taak van de Milieusectie. Twee medewerkers van Logistiek & Milieu zijn opgeleid tot officieel gecertificeerd Depothouder. Sponsoring maatschappelijke doelen en deelname aan activiteiten in de omgeving • Steun aan een aantal goede doelen in de Oekraïne, Suriname en Uganda. Materialen die vervangen worden in het ziekenhuis, zoals meubilair en bloeddrukmeters worden verscheept naar klinieken waar zij een tweede bestaan krijgen. • Donatie aan Hospice de Schelp. • Voorlichting op scholen, studiebeurzen en de Carrièrebeurs. • Aanbod van faciliteiten ten behoeve van acties van de Zonnebloem en Unicef. • Participatie van team aan de Dam tot Damloop en verzorging van de Eerste Hulp. • Ondersteuning aan Commissie Historie Zaanse Ziekenhuizen.
Beleid, inspanningen en prestaties
69
4
Informatie- en voorlichtingsbijeenkomsten Het Zaans Medisch Centrum ziet voor zichzelf een belangrijke rol weggelegd in de informatievoorziening van patiënten, het faciliteren van kennisoverdracht en ondersteunen van lotgenotencontact. Hiermee wil zij patiënten helpen de brug te slaan tussen ziekte en gezondheid. Niet alleen legt de Wet op de Geneeskundige BehandelOvereenkomst (WBGO) haar dit op. Het Zaans Medisch Centrum wil zich tot het uiterste inspannen om aan deze richtlijnen te voldoen. Dat betekent dat onze hulpverleners/artsen de patiënt in begrijpelijke taal in ieder geval informeert over: de ziekte of aandoening, de voorgestelde behandeling of het onderzoek, de eventuele andere behandelingsmethoden, de gevolgen en eventuele risico’s van de behandeling of het onderzoek en de medicijnen en eventuele bijwerkingen. Elke patiënt heeft recht op tijdige, adequate, professionele en eigentijdse zorgverlening. Het Zaans Medisch Centrum doet dat op verschillende manieren. De arts informeert, maar er is ook een aantal middelen die dit ondersteunt. Denk daarbij onder meer aan foldermateriaal, informatiebijeenkomsten, de website (“Hoe goed is mijn zorg” en “wie is mijn arts”) en specifieke dagen (bijvoorbeeld dag van de beroerte). In 2009 zijn de volgende bijeenkomsten geweest: Wat
Hoe vaak
Inloopochtend Posttraumatische Dystrofie
9x
Inloopochtend over Parkinson
11x
Informatie avond aanstaande ouders
8x
Contactmiddag Whiplash Stichting Nederland
2x
Informatiemiddag Reuma patiëntenvereniging
1x
Europese dag van de beroerte; informatiestand met informatie over een beroerte
12 mei – 1x
en hoe dit kan worden voorkomen Informatiestand Week Chronisch Zieken
2x
De vaste informatiebijeenkomsten worden jaarlijks geëvalueerd. De bezoekers ervaren deze bijeenkomsten als nuttig en prettig. Voor 2010 worden deze bijeenkomsten voortgezet. De overige dagen in bovenstaande tabel vonden plaats op centrale plekken in het ziekenhuis en werden goed bezocht. Economische meerwaarde voor de samenleving Als opleidingsinstituut en stageverlenende instelling draagt het Zaans Medisch Centrum bij aan het opleiden van professionals in verschillende beroepsgroepen, waardoor de samenleving nu en in de toekomst aan de zorgvraag tegemoet kan komen. Daarbij neemt het ziekenhuis als opleidingsinstituut, zeker regionaal gezien, een belangrijke plaats in. Ook in 2009 volgden studenten en stagiaires van verschillende opleidingen voor beroepen in de gezondheidszorg in het ziekenhuis hun beroepsopleiding of liepen zij er stage. Daarbij was sprake van een breed scala van opleidingen: van opleidingen tot verpleegkundige en medewerker van het facilitair bedrijf tot opleidingen tot medisch specialist. Voorbereiding op rampen en crises Het Zaans Medisch Centrum neemt deel aan het Regionaal Overleg Acute Zorgketen. (ROAZ) regio VUMC. Dit overleg vindt plaats op zowel bestuurlijk als zorginhoudelijk niveau. Conform de landelijke regelgeving heeft het Zaans Medisch Centrum een Ziekenhuis Rampen Opvang Plan (ZiROP). In dat kader is ook een ZiROP-coördinator aangesteld welke verantwoordelijk is voor het OTO-traject (Opleiden, Trainen, Oefenen) van alle betrokken afdelingen. De deelplannen van de diverse afdelingen worden jaarlijks geactualiseerd en geoefend. Regionaal is er met de ziekenhuizen uit onze veiligheidsregio in 2009 een intentieverklaring ondertekend om in de verschillende fases van de mogelijke grieppandemie gezamenlijk op te trekken; met name in code oranje en rood wordt het noodzakelijk omdat dat de regionale capaciteit van IC-bedden inzichtelijk is en de patiëntstromen worden gecoördineerd.
70
Beleid, inspanningen en prestaties
4.8 Financieel beleid In de eerste helft van 2009 kreeg de stijgende lijn van personeelskosten uit 2008 een vervolg. Deze kosten liepen met name op vanwege de grote inzet van uitzendkrachten (vooral op het gebied van gespecialiseerde verpleegkundigen). Dit werd voornamelijk veroorzaakt door krapte op de arbeidsmarkt. Om te voorkomen dat 2009 met een negatief resultaat zou worden afgesloten, is een programma ‘optimaliseren bedrijfsprocessen’ ingezet, waarin vanaf mei een aantal maatregelen werd doorgevoerd die op korte termijn konden worden gerealiseerd, zoals een selectieve vacaturestop en selectieve inhuur van uitzendkrachten. Ook is gewerkt aan lange termijn maatregelen die moeten leiden tot een structrule efficiencyverbetering. Voorbeelden hiervan zijn: Invoering elektronisch patiënten dossier (EPD). • Implementatie zorgpaden. • Invoering call center (om de bereikbaarheid van het ziekenhuis door huisartsen en patiënten te vergroten). • Herinrichting kliniek. Door bovenstaande maatregelen is het Zaans Medisch Centrum in staat geweest de trend van het stijgen van personeelskosten te keren en de prijsstijgingen te compenseren. De gerealiseerde cijfers voor 2009 zien er als volgt uit: • Som der bedrijfsopbrengsten: € 121,8 mln. waarvan € 0,1 mln overheidskorting. • Personeelskosten: € 69,9 mln. • Som der bedrijfskosten: € 118,8 mln. • Financiële baten en lasten: € 2.3 mln. • Resultaat: 0.6 mln.
4.8.1 Doelstellingen en strategie Doelstellingen voor de komende jaren zijn: • Verhogen marge tot meer dan 2% per jaar • Verbeteren Eigen Vermogens-positie Strategieën om de doelstellingen te halen zijn: • Doorvoeren korte termijn besparingsacties • Systematisch benchmarken van activiteiten op RVE-niveau (2010) • Invoeren van ongeveer 35 zorgpaden (2010; 2011) • Structureel verbeteren financiële performance door samenwerking met technologiepartner en vastgoedpartner.
Beleid, inspanningen en prestaties
71
4
4.8.2 Begroting en operationeel plan 2010 Voor de begroting van 2010 wordt in de basis uitgegaan van de begroting zoals deze voor 2009 is opgesteld, waarbij de mutaties die worden verwacht in deze basis zijn verwerkt. Op basis van de ingezette marktstrategie wordt een productiestijging verwacht. Daar tegenover staat een verwachte stijging van bedrijfskosten (i.v.m. investeringen in OK en IC level II) en een stijging van personeelskosten onder invloed van nieuwe CAO’s. Om dit te kunnen compenseren zullen al lopende bezuinigingsacties verder voltooid moeten worden en plannen voor nieuwe bezuinigingen geïmplementeerd. Lopende lange termijn maatregelen zijn (zie ook 2009): • Invoering elektronisch patiënten dossier (EPD) • Implementatie zorgpaden • Invoering call centre (om de bereikbaarheid van het ziekenhuis door huisartsen en patiënten te vergroten) De belangrijkste pijlers van een gezond begrotingsbeleid in 2010 zijn: • In een gereguleerd systeem van monitorgesprekken tussen RVE-leiding en Raad van Bestuur wordt vijf keer per jaar de ontwikkeling in kosten, inkomsten, productie en kwaliteit gevolgd met als referentie de gemaakte afspraken voor de begroting 2010. • Handhaving van de afspraak van het niet inhuren van uitzendkrachten, waarbij de flexibiliteit van de personeelsbezetting via een andere manier van roosteren gestalte zal gaan krijgen. • Herverdeling van bedden over de klinische afdelingen zal plaats vinden. • Benchmarking met andere ziekenhuizen maakt een feeder/bleeder analyse mogelijk op RVE-niveau, met behulp van een benchmarkinstrument van TRAG, Bij effectuering van opgespoorde doelmatigheidskansen zal de technologiepartner naar ons idee een belangrijke rol kunnen spelen. Tenslotte hebben de bijdragen van zorgverzekeraars aan door het Zaans Medisch Centrum geïnitieerde projecten en de subsidie die verkregen kan worden op de opleidingskosten van het personeel een positief effect op de begroting. Een negatief effect hebben de nacalculatie van rente (aan zorgverzekeraars nog i.v.m. facturering invoeren DBC’s, zie opmerking kasstroomoverzicht) en een verrekening van het (eerder op landelijk niveau te hoog vastgestelde) honorarium voor medisch ondersteunende verrichtingen in DBC’s, zoals bijvoorbeeld voor laboratoria.
72
Beleid, inspanningen en prestaties
Beleid, inspanningen en prestaties
73
5 Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
74
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1 GECONSOLIDEERDE JAARREKENING 5.1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2009 (na resultaatbestemming)
Ref.
ACTIVA
31-dec-09
31-dec-08
€
€
VASTE activa Materiële vaste activa
1
Financiële vaste activa
2
Totaal vaste activa
78.178.207
74.781.928
19.571.716
23.709.260
97.749.923
98.491.128
Vlottende activa Voorraden
3
907.718
775.057
Vorderingen en overlopende activa
5
22.119.128
17.028.112
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort
6
1.263.479
0
Liquide middelen
7
928.678
316.849
Totaal vlottende activa
25.219.003
18.120.018
Totaal activa
122.968.926
116.611.206
Ref.
PASSIVA Eigen vermogen
31-dec-09
31-dec-08
€
€
8 8.149.604
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
7.502.869
Voorzieningen
9
5.604.346
5.356.882
Langlopende schulden
10
32.963.595
37.464.011
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot
6
0
3.992.311
Kortlopende schulden en overlopende passiva
11
72.257.786
57.489.874
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's
4
3.993.595
4.805.259
122.968.926
116.611.206
Totaal passiva
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
75
5
5.1.2 GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING OVER 2009 Ref.
2009
2008
€
€
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
13
73.347.527
78.757.547
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
14
7.990.829
6.989.623
Omzet B-segment
15
28.058.914
17.211.084
Overige bedrijfsopbrengsten
16
Som der bedrijfsopbrengsten
12.441.173
11.001.163
121.838.443
113.959.417
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
17
69.906.386
67.889.601
Afschrijvingen op materiële en financiële vaste activa
18
10.640.856
7.584.614
Overige bedrijfskosten
19
38.302.134
35.399.015
Som der bedrijfslasten
118.849.376
110.873.230
BEDRIJFSRESULTAAT:
2.989.067
3.086.187
-2.327.755
-2.904.758
661.312
181.429
-14.577
0
646.735
181.429
Financiële baten en lasten
20
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering vennootschapsbelasting Resultaat boekjaar
RESULTAATBESTEMMING
21
2009
2008
€
€
Reserve aanvaardbare kosten
705.811
242.114
Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen instandhouding
-59.076
-60.685
646.735
181.429
Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking):
Totaal
76
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT Ref.
2009 €
€
2008 €
€
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
2.989.067
3.086.187
Aanpassingen voor: • afschrijvingen
18
• mutaties voorzieningen
9
• mutaties egalisatiereserves
10.868.770
7.675.754
363.852
-633.447
-116.388
-9.552
11.116.234
7.032.755
Veranderingen in vlottende middelen: • voorraden
3
-132.661
-26.061
• mutatie onderhanden werk DBC's
4
-811.664
6.188.999
• vorderingen
5
-4.261.183
8.016.021
• vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort
6
-5.255.790
-6.971.268
respectievelijk -overschot • kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)
11
-6.674.302
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
9.396.578 -17.135.600
16.604.269
-3.030.299
26.723.211
Ontvangen interest
20
46.613
46.202
Betaalde interest
20
-2.374.368
-2.950.960
-14.577
0
vennootschapsbelasting Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-2.342.332
-2.904.758
-5.372.631
23.818.453
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa
1
-10.869.816
-32.006.276
Desinvesteringen materiële vaste activa
1
37.362
10.497.607
Investeringen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden
2
34.500
34.500
Mutatie leningen u/g
2
673.794
2.702.835
Overige investeringen in financiële vaste activa
-3.345
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-4.703.749 -10.127.505
-23.475.083
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen
10
0
0
-4.500.416
-4.423.179 -4.500.416
-4.423.179
-20.000.552
-4.079.809
611.829
165.017
Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode. positieve bank en kassen kasgeldlening bouw + hoger rc krediet
-20.612.381
-4.244.826
-20.000.552
-4.079.809
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
77
5
5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING
5.1.4.1 Algemeen Stichting Zaans Medisch Centrum, voorheen genaamd Stichting ziekenhuis de Heel, is op 26 april 1974 opgericht en gevestigd Koningin Julianaplein 58 te Zaandam. Het doel van de stichting is het bevorderen van de gezondheidszorg in het algemeen en meer in het bijzonder het verplegen, verzorgen, doen onderzoeken en doen behandelen van personen, die medisch-, specialistische-, verpleegkundige- en/of verloskundige bijstand behoeven, alsmede het bevorderen van het medisch, para-medisch en verpleegkundig onderwijs en onderzoek, een en ander in de ruimste zin des woords.
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar, met uitzondering van het volgende: De waardering van alle immateriële en materiële vaste activa, dus ook die activa waarvoor een integrale vergoeding wordt verkregen voor de afschrijvingskosten, vindt voortaan plaats overeenkomstig artikel 2: 384 BW tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs dan wel actuele waarde. Zorginstellingen kunnen voor de waardering van materiële vaste activa ook kiezen om de de actuele waarde hanteren.Het Zaans Medisch Centrum gaat uit van de verkrijgingsprijs. Tevens zijn de afschrijvingstermijnen van materiële vaste activa niet langer gebaseerd op de in de bekostigingssystematiek voorgeschreven termijnen, maar op de verwachte gebruiksduur van het vast actief. Consolidatie In de consolidatie worden opgenomen de financiële gegevens van Stichting Zaans Medisch Centrum en van de deelnemingen waarin zij beslissende zeggenschap uitoefent. Deze deelnemingen worden voor 100% in de consolidatie betrokken. In de consolidatie zijn meegenomen: • Heelinvest BV te Zaanstad voor 100% • Heelmolen BV te Zaanstad voor 100% • Molenomloop BV te Zaanstad voor 100% En als groepsmaatschappij Stichting Medisaen te Zaanstad voor 100%, Het Zaans Medisch Centrum heeft doorslaggevende zeggenschap in stichting Medisaen vanwege de omstandigheid dat de Raad van Bestuur van stichting Medisaen voor 2/3e deel bestaat uit dezelfde personen als de Raad van Bestuur van het Zaans Medisch Centrum. Onder Medisaen vallen de volgende deelnemingen: • Korteweg Kliniek BV te Zaanstad • Korteweg Farmacie BV te Zaanstad De Korteweg Farmacie neemt als beherend vennoot deel in de Zaanapotheek en is als zodanig volledig aansprakelijk, Het Zaans Medisch Centrum is commanditair vennoot van de Zaanapotheek, het resultaatbelang van het Zaans Medisch Centrum is 90% , het resultaatbelang van de Korteweg Farmacie is 10%.
78
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings-of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, winst-en-verliesrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Wijziging bekostiging kapitaallasten, overgangsregime en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen. Met de brieven van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van 13 juni 2007 (kenmerk CZ/ TSZ/2771129) en 9 juli 2007 (kenmerk MC-U-2783995) en de wijziging van het Uitvoeringsbesluit WTZi van 13 december 2007 zijn belangrijke wijzigingen in de regelgeving rondom zorgvastgoed en de bekostiging van vaste activa aangekondigd. Per 1 januari 2008 is het bouwregime voor ziekenhuizen afgeschaft; hierdoor ontstaat meer vrijheid in bouwen, maar tevens vervalt de garantie van het ministerie van VWS op de vergoeding van afschrijvingen en rentelasten. Het risico van de dekking van de kapitaallasten van het vastgoed en daarmee van de boekwaarde ligt daardoor meer en meer bij de ziekenhuizen. Richtlijn 655 Zorginstellingen is met ingang van boekjaar 2009 aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de (voorgenomen) wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed. Door de wijziging van de bekostigingssystematiek komt een einde aan de verwerking en waardering van vaste activa (met name vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. De verwerking en waardering van vaste activa dient hiermee volgens de algemene verslaggevingsregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaats te vinden. Voor de uitwerking hiervan verwijzen we naar paragraaf 5.1.6
Waardering Materiële vaste activa Algemeen Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de werkelijke afschrijvingskosten van vaste activa was opgenomen, kan daarmee ook gevolgen hebben voor de waardering van de materiële vaste activa. Het vervallen van het stelsel van bekostiging kan worden aangemerkt als een aanwijzing voor de aanwezigheid van een bijzondere waardevermindering overeenkomstig RJ hoofdstuk 121 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa. Door de onzekerheid over de toekomstige bekostigingssystematiek is nog nauwelijks mogelijk vast te stellen of sprake is van een bijzondere waardevermindering ultimo 2009. De overgangsregeling zou, afhankelijk van de impact en uitwerking door de Nza, voor diverse problemen van oudbouw en recente nieuwbouw, in ieder geval een gedeeltelijke en tijdelijke oplossing moeten bieden. Daarnaast heeft de Nza de bevoegdheid van eigen beleidsregels af te wijken ten einde maatwerk oplossingen te kunnen bieden voor additionele problematiek. Met ingang van 2012 zal de bekostiging van ziekenhuizen mogelijk overgaan op de DOT-systematiek. Er is landelijk nog onduidelijkheid over eventuele prestatiebekostiging en de wijze van financiering van kapitaallasten in de DOT-systematiek, specifiek voor bijzondere functies (WBMV en vaste segment) en over de uitwerking van het overgangsregime kapitaallasten.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
79
5
Afschrijvingen en gebruiksduur De tot en met 2009 gehanteerde afschrijvingstermijnen behoeven naar de mening van de Raad van Bestuur van Zaans Medisch Centrum per saldo geen aanpassing. Dit gegeven de resterende gebruiksduur en de verwachte compensatie voor de overgangsproblematiek. De Raad van Bestuur van Zaans Medisch Centrum acht de overheid verantwoordelijk compensatie te verlenen indien de bekostiging ontoereikend is geweest voor activa waarvoor in de geldende budgetsystematiek vergunningen en daarmee bekostigingstoezeggingen zijn verleend. Financiële vaste activa De financiële vaste activa worden gewaardeerd op nominale waarde, verminderd met een eventuele voorziening voor oninbaarheid. De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvat een vordering op de overheid. Deze vordering wordt initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens wordt deze vordering gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Bij de waardering is rekening gehouden met het feit dat volgens de geldende bekostigingssystematiek door de overheid een inflatiecorrectie zal worden toegepast op vergoedingen in de budgetten die in later jaren worden uitgekeerd. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantwoord in de winst-en verliesrekening. Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing van deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs. Volume en prijzen worden periodiek bijgesteld. Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s Voor 2009 is het onderhanden werk voor wat betreft het kostendeel van het A en B segment berekend door van alle openstaande DBC’s per 31 december 2009 de kostprijzen van de betreffende verrichtingen te sommeren. In die gevallen waar de som van de kostprijzen bij een DBC hoger was dan de declaratiewaarde, is de declaratiewaarde als onderhanden werk opgenomen. Ten aanzien van het A segment zijn geen kapitaalslasten meegenomen, het onderhanden werk van het B-segment is inclusief kapitaallasten. Het onderhanden werk honorariumdeel van de specialisten in loondienst is bepaald door de verhouding van gedeclareerd kostendeel van deze specialisten toe te passen op het onderhanden werk kostendeel. Onderhanden werk DBC’s Psychiatrie De waarde van het onderhanden werk Psychiatrie is bepaald conform het door de Nza opgestelde protocol versie 1.0 dd. 15 december 2009. Daarbij is van alle per 31 december 2009 openstaande DBC’s de waarde berekend op basis van de rekenregels van de productstructuur DBC’s GGZ. Hierbij is uitgegaan van een gemiddeld uurtarief voor geregistreerde activiteiten en een gemiddelde prijs voor onderhanden verblijfsdagen. Dit gemiddelde is berekend over alle reeds in 2009 gefactureerde verblijfsdagen. Vervolgens zijn de waarden van de onderhanden klinische DBC’s verhoogd met de daarvoor geldende verrekenpercentages.
80
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden. Rekening-courant schulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen bij de kortlopende schulden. Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is in te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen op balansdatum af te wikkelen. Wanneer de verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Per individuele voorziening is een toelichting opgenomen bij punt 5.1.5 punt 9.
5.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling.
Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Pensioenen Het Zaans Medisch Centrum heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn. Het Zaans Medisch Centrum heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Het Zaans Medisch Centrum heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
81
5
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
5.1.5.1 Materiële vaste activa ACTIVA
De specificatie is als volgt: Bedrijfsgebouwen en terreinen
2009
2008
€
€
52.597.363
54.186.953
Machines en installaties
3.501.789
3.878.764
Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting
17.130.010
13.782.267
Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële
4.949.045
2.933.944
78.178.207
74.781.928
2009
2008
€
€
vaste activa Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Boekwaarde per 1 januari
74.781.928
59.758.971
Bij: investeringen
10.869.816
32.006.276
7.436.235
6.485.712
Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen Boekwaarde per 31 december Aanschafwaarde
37.362
10.497.607
78.178.207
74.781.928
116.221.309
108.551.307
38.043.162
33.769.379
Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de WTZi-vergunningplichtige vaste activa, de WTZi-meldingsplichtige vaste activa, de WMG-gefinancierde vaste activa en de niet WTZi-gefinancierde vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.6. In toelichting 5.1.7 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten. Bedrijfswaarde: Zaans Medisch Centrum heeft voor het ziekenhuis een bedrijfswaardeberekening opgesteld. De uitkomsten van de bedrijfs-waardeberekening zijn sterk afhankelijk van veronderstellingen over de uitwerking van het overgangsregime, (opslagen in) tarieven in de toekomstige bekostigingssystemen, groei van de productie en disconteringsvoeten die mede afhankelijk zijn van de toekomstige financiering en bekostiging. Dit is nog afhankelijk van definitieve (politieke) besluitvorming die later in 2010 wordt verwacht. Daarnaast wordt de berekening in belangrijke mate beïnvloed door de voorgenomen bouwinitiatieven. De verwachting van Zaans Medisch Centrum is dat deze nieuwbouw in 2014 zal worden betrokken, waarbij de oudbouw zal worden gesloopt. De ingeschatte opbrengstwaarde is belangrijk lager dan de boekwaarde eind 2009 en is berekend op een bedrag van ca. € 24 miljoen, zijnde het verschil tussen de berekende waarde en de boekwaarde. Zaans Medisch Centrum stelt zich op het standpunt dat de in het verleden verkregen rechten tot nacalculatie, bij de overgang dienen te leiden tot een adequate afrekening van eventuele nadelige gevolgen en verwacht dat de overheid hiervoor een passende regeling zal treffen. (Eind 2009 is hiertoe een inventarisatie door de Nza uitgevoerd om de aard en omvang van de problematiek in kaart te brengen). Daarom is de boekwaarde niet neerwaarts aangepast. Aangetekend wordt dat de overgangsregeling en de afwijkingsbevoegdheid van de Nza in dit kader nog niet zijn geformaliseerd. Er is dus een zeker risico dat de daadwerkelijke bekostiging afwijkt van de huidige verwachting. Een eventuele afwijking kan mogelijk een substantiële impact hebben op de vermogen spositie van Zaans Medisch Centrum in de toekomst, zowel voor het beeld van resultaat en vermogen in de onderhavige jaarrekening als in toekomstige jaren. Een dergelijke afwijking zal, voorzover aan de orde, worden verwerkt in de jaarrekening als deze voldoende betrouwbaar kan worden bepaald.
82
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.5.2 Financiële vaste activa ACTIVA De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Deelnemingen
112.125
146.625
Overige vorderingen
65.954
62.609
Leningen investeringsmij. Aanloopkosten Boete rente Totaal financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:
2.566.421
3.240.215
16.699.637
20.043.446
127.579
216.365
19.571.716
23.709.260
2009
2008
€
€
23.709.260
22.932.887
Bij: kapitaalstorting
0
0
Bij: verstrekte lening
0
0
Bij: investering aanloopkosten
0
4.703.749
-673.794
-2.702.834
-34.500
-34.500
-3.432.595
-1.190.042
3.345
0
19.571.716
23.709.260
Boekwaarde per 1 januari 2009
Af: ontvangen aflossing leningen Af: afschrijving deelneming Pet scan Af: afschrijvingen aanloopkosten en boete rente mutatie overige vorderingen Boekwaarde per 31 december 2009
Toelichting: Op 1 april 2010 heeft het ministerie van VWS het overgangsregime kapitaallasten voorgelegd aan de Tweede Kamer. Dit overgangsregime geeft, aflopend in de tijd, gedeeltelijke zekerheid voor oudbouw- en nieuwbouwproblematiek van het vastgoed en zekerheid voor de afwikkeling van de voormalige immateriële Vaste Activa (door versnelde afschrijving en vergoeding in de budgetten). De voormalige Immateriële Vaste Activa van het Zaans Medisch Centrum bedragen ultimo 2009 ca. 16,7 miljoen (A- en B-segmentdeel). In het kader van de nieuwbouw zijn € 4,7 miljoen aan vervallen plankosten gemaakt die in 2008 aan deze post zijn toegevoegd. Aan de Nza is voorgesteld om deze vervallen plankosten overeenkomstig de voorgaande post te verwerken. Voor de waardering van deze activa is Zaans Medisch Centrum uitgegaan van een volledige vergoeding van deze activa in de toekomst. De affinanciering van het B-segmentdeel (ca. € 4,5 miljoen) is reeds toegezegd conform beleidsregels van de Nza. Het resterende A-segmentdeel van € 12,2 miljoen wordt tevens, op grond van voornoemde brief, door Zaans Medisch Centrum als toegezegd beschouwd. Dit overgangsregime dient nog wel uitgewerkt te worden door de Nza, waarna de precieze implicaties duidelijk worden. Er is nog geen duidelijkheid over de hoogte, invoeringsdatum en wijze van integrale prestatiebekostiging en DOT systematiek. Vooralsnog loopt voor het A-segment de bekostiging van kapitaallasten door op basis van nacalculatie. Mogelijk vanaf 2012 is sprake van integrale tarieven. De deelneming betreft de aanschaf van een PET/CT faciliteit van het Medisch Centrum Alkmaar. De investeringskosten ad € 1.380.000,- zijn verdeeld over 100 stuks door het MCA uitgegeven aandelen van € 13.800,-. De aandelen zijn over 4 partners verdeeld waarvan het Zaans Medisch Centrum er 20 heeft volgestort, zijnde een bedrag van € 276.000,- De afschrijving van de gestorte aandelen vindt plaats over een periode van 8 jaar. De afschrijving 2009 bedraagt € 34.500,- Op grond van de Nza beleidsregel CI - 1085 zijn de aanloopkosten met € 2,2 miljoen versneld afgeschreven.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
83
5
5.1.5.3 Voorraden ACTIVA
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Medische middelen
829.291
697.872
Voedingsmiddelen
16.102
14.572
Hulpmiddelen
10.691
15.719
Overige voorraden
46.325
52.996
5.309
-6.102
907.718
775.057
Emballage Totaal voorraden
Toelichting: Buiten de voorraden van het Zaans Medisch Centrum is ook een post voorraden opgenomen van de Zaanapotheek (geconsolideerd in stichting Medisaen), deze post is toegevoegd aan de medische middelen. De noodzaak voor een voorziening voor incourantheid van voorraden is niet aanwezig.
5.1.5.4 Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s ACTIVA
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Onderhanden werk DBC's A-segment
7.890.564
7.386.836
Onderhanden werk DBC's B-segment
4.613.145
2.317.044
1.208.148
2.059.238
Af: ontvangen voorschotten
Onderhanden werk PAAZ
-17.705.452
-16.568.377
Totaal onderhanden werk
-3.993.595
-4.805.259
Toelichting: Ondanks het overgaan van een aantal A-DBC,s naar het B-segment in 2009 is het onderhanden werk gestegen, de signaleringsfunctie die in gebruik is genomen in 2008 is ook in 2009 voortgezet, desondanks is er meer onderhanden werk A-segment. Door de toename van het aantal B-DBC’s is het onderhanden werk B gestegen. Van verzekeraars zijn voorschotten ontvangen ter dekking van de vertraging van inkomsten als gevolg van de invoering van de DBC-systematiek.
84
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.5.5 Vorderingen en overlopende activa ACTIVA
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Vorderingen op debiteuren
9.954.969
Nog te factureren omzet DBC's
6.764.736
8.267.561
Overige vorderingen
1.657.442
1.242.849
Te verrekenen omzetbelasting
1.122.779
1.114.941
408.004
756.530
2.211.198
879.514
Vooruitbetaalde bedragen
Nog te ontvangen bedragen Totaal vorderingen en overlopende activa
22.119.128
4.766.717
17.028.112
Toelichting: De debiteuren zijn gestegen, de post nog te factureren gedaald. De omloopsnelheid van de debiteuren bedraagt 9,14 tegen 9,58 in 2008. De gemiddelde debiteurentermijn bedraagt 40 dagen tegen 35 in 2008. De voorziening dubieuze debiteuren die in aftrek op de vorderingen is gebracht bedraagt € 243.926,-, in 2008 was dit € 264.227,-. De post te verrekenen omzetbelasting komt voort uit Heelinvest, Heelmolen en Molenomloop, hierover is een dispuut met de belastingdienst.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
85
5
5.1.5.6 Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot t/m 2006
2007
2008
2009
Totaal
€
€
€
€
€
Saldo per 1 januari
-3.992.311
Financieringsverschil boekjaar
-3.992.311 -1.064.334
Correcties voorgaande jaren
513.490
Betalingen/ontvangsten
-1.064.334 513.490
5.806.634
5.806.634
Subtotaal mutatie boekjaar
0
0
6.320.124
-1.064.334
5.255.790
Saldo per 31 december
0
0
2.327.813
-1.064.334
1.263.479
ZMC
b
a
PAAZ
c
b
Stadium van vaststelling (per erkenning):
a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa Specificatie financieringsverschil in het boekjaar
2009
2008
€
€
72.826.092
77.334.926
55.319.493
66.978.766
5.197.314
4.706.475
155.414
-187.581
7.760.661
8.079.154
0
218.533
784.335
-8.511.939
0
-806.534
Opbrengsten DBC PAAZ inclusief toeslagen
3.463.548
2.303.668
Nog te factureren DBC PAAZ
1.978.277
1.055.906
-851.090
2.059.238
Wettelijk budget aanvaardbare kosten Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst Mutatie onderhanden werk honoraria voor specialisten in loondienst Overige opbrengsten Nog te factureren DBC A-segment Mutatie onderhanden werk DBC A-segment Afrekening lumpsum
Mutatie onder handen werk DBC PAAZ Eigen bijdrage PAAZ Andere vergoedingen Totaal financieringsverschil
Toelichting: Het saldo betreft de financieringsverschillen die al of niet in de tarieven zijn verwerkt.
86
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
0
14.147
82.474
102.437
-1.064.334
1.322.656
5.1.5.7 Liquide middelen ACTIVA
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Kassen Totaal liquide middelen
915.574
311.768
13.104
5.081
928.678
316.849
2009
2008
€
€
Toelichting: De liquide middelen zijn ter vrije beschikking.
5.1.5.8 Eigen vermogen PASSIVA
Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: Collectief gefinancierd gebonden vermogen
8.149.604
7.502.869
Totaal eigen vermogen
8.149.604
7.502.869
Saldo per
Resultaat-
Overige
Saldo per
1-jan-2009 €
bestemming €
mutaties €
31-dec-2009 €
Collectief gefinancierd gebonden vermogen: Reserve aanvaardbare kosten
5.231.892
705.811
5.937.703
Bestemmingsreserves: Egalisatie afschrijvingen inventarissen Egalisatie afschrijvingen instandhouding Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
1.512.931
1.512.931
758.046
-59.076
7.502.869
646.735
698.970 0
8.149.604
Toelichting: De egalisatie afschrijvingen inventarissen is een bestemmingsreserve die gecreëerd is door het verschil tussen de genormeerde investeringen en werkelijke investeringen op te nemen, deze bestemmingsreserve ontstaat na winstbestemming afhankelijk van het behaalde resultaat. De egalisatierekening afschrijving instandhouding wordt opgebouwd door de onderschrijding van het budget aanvaardbare kosten specifiek voor afschrijvingen instandhouding aan het egalisatiefonds toe te voegen. Voorzover de afschrijvingskosten in enig jaar hoger zijn dan het daarvoor in het budget begrepen bedrag, wordt het meerdere in mindering gebracht op het egalisatiefonds. De egalisatie is met ingang van 2008 gevormd na winstbestemming.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
87
5
5.1.5.9 Voorzieningen PASSIVA
Egalisatie afschrijving leaseapparatuur
Pensioenverplichting eigen risico
Saldo per 1-jan-2009 €
Dotatie €
116.388
1.150.900
19.817
313.633
100.000
643.322
596.853
55.241
Totaal voorzieningen
€
333.450
Voorziening onderhoud
Voorziening niet activen
Saldo per 31-dec-2009 €
1.267.288
Voorziening jubilea uitkering Voorziening WA schadeclaims
Onttrekking
743.322 33.368
618.726
2.173.592
200.766
1.972.826
885.699
80.760
804.939
451.099
5.604.346
5.356.882
698.563
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
743.322 4.861.024
Toelichting: Egalisatie afschrijving lease apparatuur De egalisatie is ter dekking van het verschil tussen huurtemijnen en de theoretische afschrijvingskosten. Pensioenverplichting eigen risico Op de stichting Zaans Medisch Centrum rust een verplichting inzake een pensioengarantieregeling aan een deel van de voormalige werknemers van het Johannes ziekenhuis. Voorziening onderhoud In verband met de ophanden zijnde nieuwbouw en de voor een deel gerede renovatie is er geen meerjaren onderhoudsplan. Vanwege uitstel van de geplande nieuwbouw moet er in 2010 noodzakelijk onderhoud worden verricht aan het oude gebouw, hiervoor is een dotatie gedaan van € 643.322,Voorziening uitkering jubilea In verband met het van kracht worden van RJ richtlijn 271 met ingang van 1 januari 2005 is een voorziening gevormd voor toe komstige jubileumuitkeringen, rekening houdend met de reeds verstreken diensttijd. De voorziening uitkering jubilea dient ter dekking van de gratificatie voor dienstjubilea van 12,5, 25 en 40 jaar in de toekomst. Voorziening WA-schadeclaims Voor de aansprakelijkheidsverzekering is per verzekeringsjaar een eigen risico van kracht. Ter dekking van dit risico is een voor ziening getroffen. De toevoeging cq vrijval aan deze voorziening komt overeen met het eigen risico voor zover hiervoor daadwerkelijk nog schadeclaims in behandeling zijn. Vanaf 2009 is het Zaans Medisch Centrum veranderd van verzekeraar en zal deze voor ziening worden afgebouwd. Voorziening niet actieven De voorziening voor niet actieven dient ter dekking van de op balansdatum bestaande personen die aanspraak kunnen maken op wachtgeld. Tevens dient deze voorziening ter dekking van uitkeringen voor ziekte in het 2e ziektejaar, waarvan de door het Zaans Medisch Centrum in het kader van de arbeidsongeschiktheid door te betalen bezoldiging direct voor eigen rekening komt.
88
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.5.10 Langlopende schulden PASSIVA
2009
2008
€
€
Schulden aan kredietinstellingen
32.470.940
36.622.372
Langlopende laeseverplichtingen
492.655
841.639
32.963.595
37.464.011
40.795.042
44.959.944
De specificatie is als volgt:
Totaal langlopende schulden Het verloop is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Stand per 31 december Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december
0
0
4.172.670
4.164.902
36.622.372
40.795.042
4.151.432
4.172.670
32.470.940
36.622.372
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen
4.151.432
4.172.670
Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost)
32.470.940
36.622.372
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
21.584.349
22.687.589
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden. Toelichting: De met leaseverplichtingen gemoeide activa zijn verantwoord onder de materiële vaste activa. De leaseverplichtingen betreffen: Inventaris ontkoppeld koken met een restschuld van € 89.360 Inventaris personeelsrestaurant met een restschuld van € 8.147 Sonos met een restschuld van € 36.901 Gamma camera met een restschuld van € 49.521 Masterscreen met een restschuld van € 22.006 De investeringsverplichting innovatie investering bedraagt € 286.720, de investeringen betreffen investerings- verplichtingen waarvoor verplichtingen in 2000 en 2001 zijn aangegaan. Het kortlopende deel is verantwoord onder de kortlopende schulden. De verplichting loopt korter dan 10 jaar.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
89
5
5.1.5.11 Kortlopende schulden en overlopende passiva PASSIVA
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen
Crediteuren
39.142.015
18.529.634
4.942.359
5.905.431
Aflossingsverplichtingen langlopende leningen
4.151.432
4.172.670
Belastingen en sociale premies
2.788.306
2.648.472
741.381
687.259
24.826
11.514
Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld
2.176.339
2.101.786
Vakantiedagen
2.053.748
1.388.519
Overige schulden: Leaseverplichtingen
326.184
302.709
Bouwverplichtingen
5.857.304
9.992.533
918.778
1.033.402
2.491.936
2.474.927
6.643.181
8.241.018
72.257.789
57.489.874
Nog te betalen kosten: Nog te betalen intrest Overige schulden Overige passiva: Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
Toelichting: De stijging in de kortlopende schulden wordt voornamelijk veroorzaakt door de toename van de schulden aan kredietinstellingen. De crediteuren zijn gedaald. De omloopsnelheid van het crediteurensaldo is 9,81 tegen 9,67 in 2008. De gemiddelde betalingstermijn van de crediteuren is 37 dagen tegen 38 dagen in 2008. De bouwverplichtingen zijn met 4,1 miljoen gedaald door het afronden van de werkzaamheden in het kader van de brandveiligheid.
90
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.5.12 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten
2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte Bij: investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar Beschikbare investeringsruimte 31 december Lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte:
8.513.927
12.982.054
218.807
655.594
2.948.436
2.874.476
603.396
7.998.197
11.077.774
8.513.927
869.000
869.000
Toelichting: De genoemde € 869.000 zal uitgegeven worden ten behoeve van het verpleegkundig oproepsysteem. Verder zullen lopende plannen waarschijnlijk het volledig beschikbare trekkingrecht verbruiken.
Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten
2009
2008
€
€
Per 31 december 2009 gelden de volgende huurverplichtingen: Aard van de verplichting
looptijd
Buitenpoli te Assendelft
onbep.
100.978
0
Linnenvoorziening
1 jaar
660.000
637.063
Leaseverplichting Molenwiek BV
1 jaar
88.240
80.887
Leaseverplichting Molenwiek BV
1 jaar
211.862
192.499
Leaseverplichting Molenzorg BV
2 jaar
64.885
58.397
1.125.965
968.846
Per 31 december 2009 gelden de volgende afgegeven zekerheden: ING-bank-RC-plus overeenkomst. Het Zaans Medisch Centrum heeft een rekening courant krediet van € 14.750.000 met onder andere als doel financiering van het werkkapitaal. Als zekerheid dient bij voorbaat, indien nodig, een algehele verpanding van vorderingen. De condities gelden voor 3 jaar, daarna worden de condities elk jaar stilzwijgend verlengd, tenzij anders wordt overeengekomen. ING bank-RC-nieuwbouwovereenkomst met een kredietlimiet van € 30.000.000, het betreft een kortlopende voor financiering voor de geplande ver-nieuwbouw. Het Zaans Medisch Centrum heeft het volledige bedrag opgenomen. Als deelnemer in het waarborgfonds bestaat een obligoverplichting, deze verplichting bedraagt maximaal 3% van de restantschuld van de door het waarborgfonds geborgde leningen. De verplichting kan maximaal € 240.378,- bedragen.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
91
5.1.6 GECONSOLIDEERD MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA/FINANCIELE VASTE ACTIVA op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi 5.1.6.1 WTZi-vergunningplichtige vaste activa
Stand per 1 januari 2009
cumulatieve afschrijvingen
aanschafwaarde
Boekwaarde per 1 januari 2009
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd
terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen
€
Grond
€
Terrein voorzieningen
Installaties
Subtotaal vergunning
Totaal
Gebouwen
Onderhanden Projecten
Verbouwingen
74.781.928
33.769.379
30.715.593
10.869.816
108.551.307
1.646.826
0
51.797.676
2.621.865
0
0
7.436.235
21.082.083
1.646.826
0
1.048.887
2.621.865
Installaties verk proc
Gebouwen verk proc
1.465.610
2.215.954
€
€
123.268
1.581.643
€
492.688
€
€
466.887
€
€
1.122.521
1.723.457
€
37.272.227
10.359
207.117
750.344
17.893.438
5.682.725
1.458.375
25.801
19.378.789
110.798
0
3.162.452
76.757
0
152.098
19.355
46.511
86.174
600.936
196.758
745.444
5.682.725
10.359
105.587
3.162.452
152.098
37.362
46.511
0
0
0
105.587
aanschafwaarde
0
0
cumulatieve afschrijvingen
cumulatieve herwaarderingen
per saldo
0
0
-10.359
0
-745.444
0
-86.174
0
-19.355
0
-76.757
0
-110.798
0
1.646.826
0
597.939
0
0
116.221.309
3.396.219
37.362
desinvesteringen
cumulatieve afschrijvingen
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0
53.292.404
Stand per 31 december 2009
0
4.268.691
78.178.147
38.043.162
0
21.978.872
2.215.954
31.313.532
0
0
1.535.132
4.268.691
0
639.546
1.576.408
492.688
153.514 6.446
486.242
1.381.618
514.762
1.103.108
0 18.638.882
1.617.870
18.633.345
0 20.718
0,0%
37.272.227
186.399
5,0%
5,0%
5,0%
5,0%
0 0
2,0%
207.117
5.682.725
5,0%
0
0,0%
5.682.725
cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009
Afschrijvingspercentage
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
92
aanschafwaarde
5
5.1.6.2 WTZi-meldingsplichtige vaste activa Trekkingsrechten
Onderhanden Projecten
Subtotaal
Instand houding
Onderhanden Projecten
Subtotaal
Subtotaal meldingsplichtige activa
€
€
€
€
€
€
€
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2009
23.584.744
274.717
2.941.681
23.859.461
7.517.551
2.941.681
3.978.954
37.362
7.554.913
31.414.374
3.978.954
6.920.635
20.643.063
274.717
20.917.780
3.538.597
37.362
3.575.959
24.493.739
603.396
325.483
928.879
775.857
80.154
856.011
1.784.890
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen
1.209.416
0
0
1.209.416
769.176
769.176
1.978.592
aanschafwaarde
0
601.662
601.662
601.662
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen
0
terugname geheel afgeschreven activa
601.662
0
0
601.662
601.662
37.362
37.362
desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
37.362
0
0
0
0
37.362
37.362
37.362
-606.020
325.483
-280.537
6.681
42.792
49.473
-231.064
24.188.140
600.200
24.788.340
7.691.746
80.154
7.771.900
32.560.240
0
0
0
0
0
0
0
4.151.097
0
4.151.097
4.146.468
0
4.146.468
8.297.565
20.037.043
600.200
20.637.243
3.545.278
80.154
3.625.432
24.262.675
5,0%
0,0%
10,0%
0,0%
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage
5.1.6.3 WMG-gefinancierde vaste activa Terrein voorzieningen
Gebouwen
Installaties
Inventaris
Automatisering
Subtotaal WMG
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2009
182.754
3.117.493
1.354.164
9.483.287
4.217.721
9.138
62.350
67.708
351.698
2.465.807
18.355.419 2.956.701
173.616
3.055.143
1.286.456
9.131.589
1.751.914
15.398.718
6.586.561
800.289
7.386.850
2.226.337
977.856
3.343.388
1.991.841
416.851
2.408.692
1.991.841
416.851
2.408.692
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen
0 9.138
62.350
67.708
terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0 0
0
0
0
0
0
-9.138
-62.350
-67.708
4.360.224
-177.566
4.043.462
182.754
3.117.493
1.354.164
14.078.007
4.601.159
23.333.577
0
0
0
0
0
0
18.276
124.700
135.416
586.194
3.026.812
3.891.397
164.478
2.992.793
1.218.748
13.491.813
1.574.348
19.442.180
5,0%
2,0%
5,0%
6,6% - 16,6%
20% - 25%
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
93
5
5.1.6.4 Niet - WTZi gefinancierde materiële vaste activa Terrein-
Gebouwen
Semi
Installaties
voorzie-
perm.
ningen
gebouwen
€
€
€
€
Inventaris
€
Automati-
Subtotaal
sering
WMG
€
€
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde
112.289
930.708
198.496
1.299.556
4.442.789
6.983.838
cumulatieve afschrijvingen
73.143
185.838
90.985
915.969
1.544.025
2.809.960
Boekwaarde per 1 januari 2009
39.146
744.870
107.511
383.587
2.898.764
0
4.173.878
Mutaties in het boekjaar investeringen
33.790
17.460
51.250
herwaarderingen afschrijvingen
0 10.117
31.534
49.632
121.710
852.375
1.065.368
terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen
0
desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0 0
0
0
0
0
0
0
-10.117
-31.534
-15.842
-121.710
-834.915
0
-1.014.118
112.289
930.708
232.286
1.299.556
4.460.249
0
7.035.088
0
0
0
0
0
0
0
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen
83.260
217.372
140.617
1.037.679
2.396.400
0
3.875.328
Boekwaarde per 31 december 2009
29.029
713.336
91.669
261.877
2.063.849
0
3.159.760
5,0%
4,0%
20,0%
10,0%
10,0%
Afschrijvingspercentage
94
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.7 Spec.ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten
Totaal
A629,14
A629,14
Nummer
21-06-04
21-06-04
Datum
cz/z.238495
nummer
Brief-
Projectgegevens
Nummer
A629,14 Totaal
cz/z.238495
cz/z.238495
nummer
Brief
Projectgegevens
5.1.7.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREEDGEKOMEN PROJECTEN (GECONSOLIDEERD) 5.1.7.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN (GECONSOLIDEERD)
Datum
21-06-04
Omschrijving
WTZi-type
Activapost
WTZi €
€
Overige
INvesteringen
WMG €
Totaal
€
Toekomstige
Afschrij-
€
kosten
Rente-
lasten
€
ving WTZi
3.128
7.097
5.191
47.975
31.279
51.910
479.746
14.196
70.967
51.910
479.746
30.170
31.279
instandh.
141.955
70.967
instandh.
603.396
instandh.
jaarlijks groot onderhoud
141.955
instandh.
watertanks ketelhuis
603.396
€
33.605
1.646.826
€
t/m 2009
sanitair verloskamers
koeling SER’s
instandh.
instandh.
instandh.
51.910
603.396
479.746
164
31.279
479.746
Indexering
paste
Aange-
oplevering
Jaar van
0
Nominaal
Goedkeuringen
onder-
€
keuring
goed-
WTZi
WTZi
€
bedrag
€
2009
4.268.691
€
handen
Investeringen
gereed
€
70.967
2009
jaarlijks groot onderhoud
trekkingsr.
600.200
2009
70.967
107.756
instandh.
2.621.865
325.483
1.379.253
trekkingsr.
koeling SER's
0
draadloosnetwerken
0
verb. endoscopieruimte
37.362
1.379.253
verbouw beddenhuis
Investeringen
vergunning
274.717
2009
instandh.
t/m 2008
nieuwbouw
trekkingsr.
WTZi-type
draadloosnetwerken
Omschrijving
verpleegkundigoproepsyst.
31.279
2009 instandh.
31.279
479.746
2009
verbouw beddenhuis
62.348
Trekkingsrechten
51.910
603.396 watertanks ketelhuis
instandh.
17.642
141.955
17.642
62.348
164
51.910
0
603.396
0
2009
instandh.
4.949.045
1.379.253
141.955
legionella
instandh.
1.379.253
141.955
verb. endoscopieruimte
3.394.354
tijdelijke huisvesting dialyse
2.933.944
95
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2009
2.892.848
135.546
2.042.008
0
Restschuld over 5 jaar
11
11
17
1
Resterende looptijd in jaren eind 2009
lineair
lineair
lineair
lineair
lineair
ann.
272.268
476.469
175.273
136.099
204.201
170.168
106.036
gem.gar.
waarborgfonds
gem.gar.
waarborgfonds
waarborgfonds
waarborgfonds
gem.gar.
4
lineair
476.469
gem.gar.
zekerheden
0
€
Gestelde
127.274
816.591
1.225.207
8
lineair
Soort lening
170.168
1.497.086
2.246.212
1
Hoofdsom
0
204.201
525.817
10
Datum
0
136.099
0
Aflossing 2010
262.820
0
1.402.177
1.361.341 1.905.877
Aflossingswijze
3.063.016
0
476.469
Aflossing in 2009
4,120%
6,500%
1.633.185
2.450.413
175.273
2.722.682
Totale looptijd
onderhands
4,122%
476.469
Leninggever
onderhands
4,122%
0
272.268
Restschuld 31 december 2009
onderhands
1.577.450
0
0
Nieuwe leningen in 2009
20
40
onderhands
952.938
Restschuld 31 december 2008
2.042.011
14
4,210%
2.994.950
Werkelijke rente
3.403.351
14
3,811%
476.469
€
1-feb-70
2.858.798
onderhands
3,800%
0
€
13-okt-06
1.905.382 23
onderhands
onderhands
2.382.346
€
NWB
30-jun-06
4
7,300%
€
NWB
30-jun-06 4.031.270
25
onderhands
€
BNG
1.905.876
18
gem.gar.
%
BNG 1-aug-94
6.806.703 2.382.346
gem.gar.
€
ING bank
1-dec-94
29-sep-06
1-feb-96
476.469
Rabobank
BNG
Aegon
308.571
gem.gar.
lineair
gem.gar.
lineair
131.029
310.839
2
lineair
15
lineair
0
15
3.085.702
19
952.939
3.263.244
3.083.434
gem.gar.
4.628.557
2.489.552
4.662.593
gem.gar.
476.469
131.029
310.839
310.839
296.702
308.571 0
lineair
lineair
0
0
15
16
0
4.973.432
3.097.571
4.937.128
2.620.581
3.083.434
1.429.408
4,910%
4.747.241
4,900%
4,980%
4.662.593
6,900%
onderhands
310.839
296.702
onderhands
onderhands
0
0
onderhands
25
4.973.432
5.043.943
16
29
4,870%
4,880%
25
7.770.986
onderhands
onderhands
7.714.264
3.799.842
25
26
2.858.815
7.714.264
2-apr-96
6-jan-99
15-jan-99
7.770.986
15-jan-99
BNG
1-jul-99
BNG
BNG
1-jul-99
Postbank
BNG
waarborgfonds
BNG
300.000
1.200.000
lineair
4,574%
3
onderhands
0
5
900.000
1.500.000
300.000
14-sep-07
0
BNG
0
eerste pandrecht
lineair
300.000
3
5,060%
0
onderhands
4.151.432
300.000
5
4.172.670
21.584.349
300.000
0
36.622.372
1-jul-07
40.795.042
ING / Zaanapo
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
96
Totaal
5
5.1.9 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING 5.1.9.13 Wettelijk budget aanvaardbare kosten 2009 €
€
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten
2008 €
€
77.334.926
83.920.802
632.313
763.465
1.383.386
1.731.389
155.312
462.809
3.414
6.116 1.542.112
2.200.314
Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten - materiële kosten - normatieve kapitaalslasten
339.496
381.937
12.386
13.853
130.257
105.317 482.139
501.107
Beleidsmaatregelen overheid: - generieke budgetkortingen - zorgvernieuwing
-191.165
-1.167.121
-223.850
-305.261 -415.015
-1.472.382
Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente
-1.032.825
1.110.428
- afschrijvingen
2.262.665
759.504
- overige 1.229.840
1.869.932
Overige mutaties: o.a dure geneesmiddelen afzondering B segment schoning
Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten jaar t
-66.505
256.272
-7.848.789
-10.042.735
-64.929
-661.849 -7.980.223
-10.448.312
72.826.092
77.334.926
521.435
1.422.621
73.347.527
78.757.547
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
97
5
5.1.9.14 Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties BATEN De specificatie is als volgt: Zorgprestaties tussen instellingen (WDS)
2009
2008
€ 4.295.199
€ 4.026.655
Overige zorgprestaties
3.695.630
2.962.968
Totaal
7.990.829
6.989.623
Toelichting: Onder niet gebudgetteerde zorgprestaties worden de inkomsten van verleende diensten en onderzoeken voor andere instellingen verantwoord, het gaat hierbij zowel om cure- als careinstellingen.
5.1.9.15 Toelichting omzet B-segment De specificatie is als volgt: Omzet DBC's B segment mutatie onderhanden werk Totaal
2009
2008
€
€
26.071.076
15.686.686
1.987.838
1.524.398
28.058.914
17.211.084
Toelichting: Toelichting: De omzet DBC’s-B segment is hoger dan in 2008, dit komt door een uitbreiding van het aantal B-DBC’s in 2009.
5.1.9.16 Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening
2009
2008
€
€
3.879.096
3.532.146
4.021.918
3.842.405
4.540.159
3.626.612
12.441.173
11.001.163
Overige subsidies opleidingsfonds Overige opbrengsten: Overige opbrengsten ZMC Totaal
Toelichting: De overige dienstverlening is gestegen, dit wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere opbrengsten (1 milj.) uit het dinnercentrum. Het dinnercentrum is in 2009 voor meer verpleeg- en verzorgingshuizen gaan koken. Het dinnercentrum betreft een samenwerking tussen Evean en het ZMC.
98
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.9.17 Personeelskosten LASTEN De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen
2009
2008
€
€
47.345.179
44.887.912
Sociale lasten
9.048.141
9.336.698
Pensioenpremies
4.171.346
3.852.690
Andere personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten
3.314.237
2.788.017
63.878.903
60.865.317
6.027.483
7.024.284
69.906.386
67.889.601
1.135
1.110
8
6
1.143
1.116
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: ZMC Stg. Medisaen (Zaanapotheek) Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden
Toelichting: De personeelskosten zijn met ruim 2 miljoen euro gestegen, dit wordt onder andere veroorzaakt door meer fte’s (27), een salarisverhoging van 1% per 1 juli, een éénmalige uitkering van 0,3% in september en een verhoging van de eindejaarsuitkering van 5% naar 6%.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
99
5
5.1.9.18 Afschrijvingen vaste activa De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Nacalculeerbare afschrijvingen: - materiële vaste activa
3.166.657
2.374.925
- financiële vaste activa
3.251.229
1.011.130
- materiële vaste activa
4.130.390
4.091.100
- financiële vaste activa
92.580
107.459
10.640.856
7.584.614
Overige afschrijvingen:
Totaal afschrijvingen
Toelichting: Op grond van de Nzabeleidsregel CI - 1085 is € 2,2 miljoen versneld afgeschreven op de aanloopkosten, vallende onder de financiële vaste activa. Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening -
2009
vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten € Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
10.640.856 6.417.886
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige financiële activa - WTZi-vergunningplichtige vaste activa
1.957.249
- WTZi-meldingsplichtige vaste activa
1.209.408
Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
6.417.886
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa
116.202.101
Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
39.008.480
Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
100
3.251.229
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.9.19 Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten
2009
2008
€
€
7.107.308
5.818.284
Inkopen
2.122.094
1.489.922
Algemene kosten
7.806.082
8.205.188
17.529.623
16.778.530
3.011.853
2.338.287
Patiënt- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing
495.801
464.318
Dotaties en vrijval voorzieningen
229.373
304.486
38.302.134
35.399.015
Totaal overige bedrijfskosten
Toelichting: De voedingsmiddelen zijn hoger dan in 2008 doordat het dinnercentrum voor meer huizen is gaan koken, tegenover de hogere kosten staan hogere opbrengsten. De inkopen zijn zuiver van de Zaanapotheek, deze stijging loopt gelijk met de gestegen omzet in 2009. De algemene kosten zijn lager dan in 2008 door een flinke daling in de andere advieskosten, in 2009 zijn diverse grote projecten afgerond. Bij de patiënt- en bewonersgebonden kosten is over de hele linie een lichte stijging van kosten zichtbaar. Onderhoud en energiekosten zijn gestegen door noodzakelijk onderhoud aan de bestaande gebouwen door het langer in gebruik blijven van deze panden dan werd verwacht. De energiekosten zijn in 2009 25% hoger dan in 2008.
5.1.9.20 Financiële baten en lasten LASTEN
2009
2008
De specificatie is als volgt:
€
€
Rentebaten
46.613
46.202
Rentelasten
-2.374.368
-2.950.960
Resultaat deelnemingen Subtotaal financiële lasten
-2.374.368
-2.950.960
Totaal financiële baten en lasten
-2.327.755
-2.904.758
Toelichting: De rentelasten zijn in 2009 gedaald door een afname van de langlopende schulden en een laag 1 maands euribor percentage waaraan het rekening courant krediet en de kortlopende bouwlening is gekoppeld. In 2010 zullen de rentelasten toenemen door een opslag van de ING bank op het rekening-courant krediet.
21. Vennootschapsbelasting
2009
2008
De specificatie is als volgt:
€
€
Medisaen
13.035
0
1.542
0
14.577
0
Molenomloop Totaal vennootschapsbelasting
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
101
5
5.1.9.22 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie?
Raad van Toezichtmodel
Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?
tweehoofdige Raad van Bestuur (voorzitter + lid)
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt: Naam
dr. R.J.M. Dillmann
1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder
drs. P.S. Wesseling 01-sep-05
werkzaam in uw organisatie? 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit
ja
nee
n.v.t.
31-12-2009
ja
nee
12
n.v.t.
anders
anders
7 Welke salarisregeling is toegepast?
NVZD
NVZD
8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage)
100%
100%
van het bestuur? 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? 5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?
9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaars-
198.794
183.373
uitkeringsalaris en andere vaste toelagen a. Waarvan verkoop verlofuren
0
0
b. Waarvan nabetalingen voorgaande jaren
0
0
0
0
10 Bruto-onkostenvergoeding 11 Werkgeversbijdrage sociale lasten
6.664
6.664
20.466
19.491
13 Ontslagvergoeding
0
175.255
14 Bonussen
0
0
225.924
384.783
44.541
34.040
2.700
2.700
12 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU
15 Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b) 16 Cataloguswaarde auto van de zaak 17 Eigen bijdrage auto van de zaak
Toelichting: Drs. P.S. Wesseling heeft de werkzaamheden bij het Zaans Medisch Centrum per 31-12-2009 beëindigd. Onder de ontslagvergoeding is aangegeven het bedrag wat volgens het 5 jarig contract tot 1-9-2010 nog aan Dhr Wesseling in 2010 betaald zal worden. De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht van de zorginstelling over het jaar 2009 is als volgt: Naam
Functie
Mw. drs. G.M.F. Thomasse
voorzitter
Bezoldiging € 9.000
Mw. mr. C.E. Kalteren
vice voorzitter tot 1-7-2009
3.750
Dhr. drs. A. Knossen
toezichthouder tot 2-7-2009
3.000
Dhr. ir. J. Goedhart
vice voorzitter vanaf 1-7-2009
6.750
Dhr. prof. dr. J.K.M. Gevers
toezichthouder
6.000
Dhr. mr. B.W.R. Esselaar MBA
toezichthouder
6.000
Dhr. E. Ris RA
toezichthouder vanaf 1-2-2009
5.500
Mw. prof. dr. M. de Visser
toezichthouder vanaf 1-6-2009
3.000
Dhr. ir. R. Woudt
toezichthouder vanaf 1-12-2009
0
Toelichting: Mw.mr. C.E. Kalteren is per 1 juli 2009 afgetreden als vice voorzitter van de Raad van Toezicht, de functie is overgenomen door Dhr.Ir. J. Goedhart. Dhr Knossen is afgetreden als toezichthouder per 2-7-2009. Toegetreden als toezichthouder zijn Dhr E. Ris per 1-2-2009, mw. M. de Visser per 1-6-2009 en Dhr. R. Woudt per 1-12-2009.
102
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.9.23 Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) Wopt De bezoldiging van de functionarissen die over 2009 in het kader van de Wopt verantwoord worden, is als volgt: Functionaris
Duur dienstverband
(functienaam)
in het verslagjaar in dienst vanaf in dienst tot vanaf
voorzieningen
Totale
Totale
belastbaar
belastbaar
beloning
beloning
loon in €
loon in € beloningen betaalbaar op termijn €
WOPT
WOPT
tot
ten behoeve van
termijn € 2008
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
166.992
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
166.187
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
156.116
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
168.576
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
166.322
2009
2009
2008
2009
40.131
39.577
207.123
211.305
172.832
40.131
39.577
206.318
212.409
172.544
40.048
40.744
196.164
213.288
172.993
40.048
40.048
208.624
213.041
172.830
41.923
40.743
208.245
213.573
171.728
2008
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
173.673
167.436
40.048
40.743
213.721
208.179
Medisch specialist
01-02-2009
31-12-2009
nvt
152.273
nvt
40.743
nvt
193.016
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
166.880
171.554
39.472
40.743
206.352
212.297
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
144.125
169.361
38.821
34.976
182.946
204.337
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
166.673
171.666
40.049
40.743
206.722
212.409
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
167.133
172.336
41.923
40.743
209.056
213.079
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
163.782
172.486
39.473
40.743
203.255
213.229
Voorz. Raad van Bestuur
01-01-2009
31-12-2009
183.491
185.779
41.359
41.748
224.850
227.527
Lid Raad van Bestuur
01-01-2009
31-12-2009
162.899
160.100
39.390
39.761
202.289
199.861
Medisch specialist
01-01-2009
31-12-2009
159.923
170.147
39.716
40.296
199.639
210.443
**Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband zijn niet verstrekt in 2008 en in 2009. Motivatie overschrijdingen van het gemiddelde belastbare loon per jaar van ministers:
Toelichting: De honorering van de medisch specialisten is conform de Arbeidsvoorwaardenregeling Medisch Specialisten. De honorering van de Raad van Bestuur is conform de NVZD adviesregeling. Het belastbaar loon is het belastbaar loon volgens jaaropgave. In de kolom voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn is de totaal afgedragen pensioenpremie opgenomen. Parttime dienstverbanden zijn doorgerekend naar full time salaris.
5.1.9.24 Honoraria accountant De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
1 Controle van de jaarrekening 2 Overige controle werkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en nacalculatie
88.030 51.973
72.590 40.520
3 Fiscale advisering
13.321
37.308
4 Niet-controle diensten 5 Controle ESF subsidie
58.381 0
0 108.172
211.705
258.590
Totaal honoraria accountant
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
103
5
5.1.10 ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2009 ACTIVA (na resultaatbestemming)
Ref.
2009
2008
€
Vaste activa Materiële vaste activa
1
Financiële vaste activa
2
Totaal vaste activa
€
76.045.488
71.821.312
22.123.849
26.814.641
98.169.337
98.635.953
Vlottende activa Voorraden
3
728.914
634.716
Vorderingen en overlopende activa
5
21.427.190
16.607.652
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort
6
1.263.479
0
Liquide middelen
7
77.765
14.880
Totaal vlottende activa
Totaal activa PASSIVA Eigen vermogen
Ref.
23.497.348
17.257.248
121.666.685
115.893.201
2009
2008
8
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
€
€
8.153.820
7.579.068
Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
0
0
8.153.820
7.579.068
Voorzieningen
9
5.604.346
5.356.882
Langlopende schulden
10
32.663.595
37.164.011
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot
6
0
3.992.311
Kortlopende schulden en overlopende passiva
11
70.943.066
56.559.649
Onderhanden werk uit hoofde van DBC's
4
Totaal passiva
4.301.858
5.241.280
121.666.685
115.893.201
5.1.11 ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING OVER 2009 Ref.
BEDRIJFSOPBRENGSTEN:
2009
2008
€
€
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
13
73.347.527
78.757.547
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
14
4.764.826
4.655.757
Omzet B-segment
15
28.058.914
17.211.084
Overige bedrijfsopbrengsten
16
12.441.173
11.001.163
118.612.440
111.625.551
69.497.448
67.492.298
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
17
Afschrijvingen op materiële en finaciële vaste activa
18
9.681.735
6.728.603
Overige bedrijfskosten
19
36.821.980
34.444.393
116.001.163
108.665.294
2.611.277
2.960.257
-2.036.525
-2.778.672
574.752
181.585
2009
2008
€
€
Som der bedrijfslasten
BEDRIJFSRESULTAAT: Financiële baten en lasten
RESULTAAT BOEKJAAR
20
RESULTAATBESTEMMING: Het resultaat is als volgt verdeeld:
Toevoeging/(onttrekking):
104
Reserve aanvaardbare kosten
633.828
242.270
Bestemmingsreserve egalisatie instandhouding
-59.076
-60.685
574.752
181.585
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.12 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING ENKELVOUDIGE JAARREKENING 5.1.12.1 Algemeen Er zijn geen afwijkingen in de waarderingsgrondslagen van de enkelvoudige jaarrekening ten opzichte van de geconsolideerde jaarrekening. Zie voor de waarderingsgrondslagen en overige toelichtingen de geconsolideerde jaarrekening.
5.1.13 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS 5.1.13.1 Materiële vaste activa ACTIVA De specificatie is als volgt: Bedrijfsgebouwen en terreinen
2009
2008
€
€
52.505.694
Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa Totaal materiële vaste activa Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:
54.079.504
3.501.789
3.878.762
15.088.960
10.929.102
4.949.045
2.933.944
76.045.488
71.821.312
2009
2008
€
€
Boekwaarde per 1 januari
71.821.312
57.875.174
Bij: investeringen
10.818.566
30.150.905
6.557.028
5.707.160
37.362
10.497.607
Boekwaarde per 31 december
76.045.488
71.821.312
Aanschafwaarde
111.710.321
104.138.080
Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen
Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
0
0
35.664.833
32.316.768
ACTIVA Voor een nadere specificatie van het verloop van de WTZi-vergunningsplichtige vaste activa. De WTZi-meldingsplichtige vaste activa. De WMG-gefinancierde vaste activa en de niet WTZi-gefinancierde vaste activa per activa groep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.14. In toelichting 5.1.15 zijn overzichten opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
105
5
5.1.13.2 Financiële vaste activa 2009
2008
De specificatie is als volgt:
€
€
Deelnemingen
544.111
342.490
4.729.026
6.272.101
65.954
62.611
16.657.179
19.921.074
127.579
216.365
22.123.849
26.814.641
Leningen in investeringsmaatschappijen Overige vorderingen Aanloopkosten Boeterente Totaal financiële vaste activa
€
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2009 Bij: investeringsdeelneming
€
26.814.641
24.555.754
201.621
45.525
0
0
Bij: verstrekte lening Bij: aanloopkosten en boete rente
0
4.677.055
Af: ontvangen aflossing leningen
-1.543.075
-1.346.453
Af: afschrijving aanloopkosten en boete rente
-3.352.681
-1.112.583
3.343
-4.657
22.123.849
26.814.641
mutatie overige vorderingen Boekwaarde per 31 december 2009
Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen: Naam en rechts-
Kernactiviteit
vorm en woonplaats
Verschaft
Kapitaal-
Eigen
kapitaal
belang
vermogen
rechtspersoon
(in %)
Heelinvest BV
aanschaffen en exploiteren
te Zaanstad
van roerende zaken t.vb.v.
Heelmolen BV
van zorginstellingen aanschaffen en exploiteren
te Zaanstad
van roerende zaken t.vb.v.
Molenomloop BV
van zorginstellingen aanschaffen en exploiteren
te Zaanstad
van roerende zaken t.vb.v.
Zaanapotheek CV
van zorginstellingen poliklinische apotheek
€
€
24.272
100%
-8.551
-1.137
1
100%
-459
3.879
13.473
100%
24.988
6.167
300000
90%
416.008
252.457
431.986 Aandeel Pet scan
112.125 544.111
106
Resultaat
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.13.3 Voorraden ACTIVA De specificatie is als volgt: Medische middelen Voedingsmiddelen
2009
2008
€
€
650.487
557.531
16.102
14.572
Hulpmiddelen
10.691
15.719
Overige voorraden
46.325
52.996
Emballage Totaal voorraden
5.309
-6.102
728.914
634.716
5.1.13.4 Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Onderhanden werk DBC's A-segment
7.890.564
6.950.815
Onderhanden werk DBC's B-segment
4.304.882
2.317.044
1.208.148
2.059.238
Af: ontvangen voorschotten
Onderhanden werk PAAZ
-17.705.452
-16.568.377
Totaal onderhanden werk
-4.301.858
-5.241.280
5.1.13.5 Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Vorderingen op debiteuren
9.632.199
4.459.344
Nog te factureren omzet DBC's
6.764.736
8.267.561
Overige vorderingen
2.411.053
1.744.836
Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Totaal vorderingen en overlopende activa
408.004
756.530
2.211.198
1.379.381
21.427.190
16.607.652
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
107
5
5.1.13.6 Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot 2007
2008
2009
totaal
€
€
€
€
Saldo per 1 januari
-3.992.311
Financieringsverschil boekjaar
-3.992.311 -1.064.334
Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten
-1.064.334
513.490
513.490
5.806.634
5.806.634
Subtotaal mutatie boekjaar
0
6.320.124
-1.064.334
5.255.790
Saldo per 31 december
0
2.327.813
-1.064.334
1.263.479
Stadium van vaststelling (per erkenning): Stadium van vaststelling ziekenhuis: paaz
b
a
c
b
a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa Specificatie financieringsverschil in het boekjaar
2009
2008
€ Wettelijk budget aanvaardbare kosten
€
72.826.092
77.334.926
55.319.493
66.978.766
5.197.314
4.706.475
155.414
-187.581
Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst Mutatie onderhanden werk honoraria voor specialisten in loondienst Kapitaalslasten DBC B-segment Overige opbrengsten
0
0
7.760.661
8.079.154
Nog te factureren DBC A-segment Mutatie onderhanden werk DBC A-segment
784.335
-8.511.939
0
-806.534
Opbrengsten DBC PAAZ inclusief toeslagen
3.463.548
2.303.668
Nog te factureren DBC PAAZ
1.978.277
1.055.906
-851.090
2.059.238
0
14.147
Afrekening lumpsum
Mutatie onderhanden werk DBC PAAZ Eigen bijdrage PAAZ Andere vergoedingen Totaal financieringsverschil
108
218.533
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
82.474
102.437
-1.064.334
1.322.656
5.1.13.7 Liquide middelen ACTIVA De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Bankrekeningen
65.114
10.197
Kassen
12.651
4.683
Totaal liquide middelen
77.765
14.880
5.1.13.8 Eigen vermogen PASSIVA Het eigen vermogen bestaat uit de volgende
2009
2008
€
€
componenten: Collectief gefinancierd gebonden vermogen
8.153.820
7.579.068
0
0
8.153.820
7.579.068
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Het verloop is als volgt weer te geven:
Saldo per
Resultaat-
Overige
Saldo per
1-jan-2009
bestemming
mutaties
31-dec-2009
€
€
€
€
Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare kosten
5.308.091
633.828
5.941.919 0
Bestemmingsreserves: Egalisatie afschrijvingen Egalisatie afschrijvingen instandhoudingen
1.512.931 758.046
1.512.931 -59.076
698.970 0
Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
7.579.068
574.752
0
Specificatie aansluiting geconsolideerd -
Eigen ver-
enkelvoudig vermogen 31 december 2009
mogen
en resultaat over 2009 De specificatie is als volgt :
€
8.153.820 Resultaat
€
Enkelvoudig eigen vermogen en resultaat:
7.579.068
574.752
ZMC
8.153.820
574.752
-4.216
71.983
8.149.604
646.735
Medisaen Totaal geconsolideerd eigen vermogen en resultaat
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
109
5
5.1.13.9 Voorzieningen PASSIVA
Het verloop is als volgt weer te geven: Egalisatie afschrijving leaseapparatuur
Pensioenverplichting eigen risico
Saldo per
Dotatie
Onttrekking
€
€
01-01-2009 €
31-12-2009
116.388
1.150.900
333.450
19.817
313.633
Voorziening onderhoud
100.000
643.322
596.853
55.241
Voorziening niet actieven Totaal voorzieningen
€
1.267.288
Voorziening jubilea uitkering
Voorziening WA schadeclaims
Saldo per
743.322 33.368
618.726
2.173.592
200.766
1.972.826
885.699
80.760
804.939
451.099
5.604.346
5.356.882
698.563
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-12-2009 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)
743.322 4.861.024
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
Toelichting per categorie voorziening: Toelichting per categorie voorziening: De toelichting wordt gegeven in de geconsolideerde jaarrekening.
110
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.13.10 Langlopende schulden 2009
2008
€
€
De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen
32.170.940
Langlopende Leaseverplichtingen Totaal langlopende schulden
492.655
841.639
32.663.595
37.164.011
2009
2008
€
€
40.495.042
44.659.944
0
0
4.172.670
4.164.902
36.322.372
40.495.042
Het verloop is als volgt weer te geven:
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Stand per 31 december Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december
36.322.372
4.151.432
4.172.670
32.170.940
36.322.372
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden
4.151.432
4.172.670
(< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden
32.170.940
36.322.372
(> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
21.584.349
22.687.589
Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
111
5
5.1.13.11 Kortlopende schulden en overlopende passiva PASSIVA De specificatie is als volgt: Schulden aan kredietinstellingen
2009
2008
€
€
39.142.015
18.529.634
Crediteuren
4.744.894
5.886.511
Aflossingsverplichtingen langlopende leningen
4.151.432
4.172.670
Belastingen en sociale premies
2.788.306
2.648.473
741.381
687.259
Schulden terzake pensioenen
24.826
11.514
Vakantiegeld
Nog te betalen salarissen
2.176.339
2.101.786
Vakantiedagen
2.053.748
1.388.519
Overige schulden: Leaseverplichtingen
326.184
302.709
Bouwverplichtingen
5.857.304
9.992.533
918.778
1.033.402
2.345.938
2.443.214
Nog te betalen kosten: Nog te betalen intrest Overige schulden: Vooruitontvangen opbrengsten: Overige passiva: Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
112
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.671.921
7.361.425
70.943.066
56.559.649
5.1.13.12 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten Het verloop is als volgt weer te geven: Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte Bij: investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar Beschikbare investeringsruimte 31 december
2009
2008
€
€
8.513.927
12.982.054
218.807
655.594
2.948.436
2.874.476
603.396
7.998.197
11.077.774
8.513.927
Lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de
869.000
beschikbare investeringsruimte:
Toelichting: De genoemde € 869.00 zal uitgegeven worden ten behoeve van het verpleegkundig oproepsysteem. Verder zullen lopende plannen waarschijnlijk het volledig beschikbare trekkingsrecht verbruiken.
Per 31 december 2009 gelden de volgende huurverplichtingen:
Aard van de verplichting
2009
2008
€
€
looptijd
Buitenpoli te Assendelft
1 jaar
100.978
0
Linnenvoorziening
1 jaar
660.000
637.063
Leaseverplichting Molenwiek BV
0 jaar
88.240
80.887
Leaseverplichting Molenwiek BV
1 jaar
211.862
192.499
Leaseverplichting Molenzorg BV
2 jaar
64.885
58.397
1.125.965
968.846
Per 31 december 2009 gelden de volgende afgegeven zekerheden: ING-bank-RC-plus overeenkomst. Het Zaans Medisch Centrum heeft een rekening courant krediet van € 14.750.000 met onder andere als doel financiering van het werkkapitaal. Als zekerheid dient bij voorbaat, indien nodig, een algehele verpanding van vorderingen. De condities gelden voor 3 jaar, daarna worden de condities elk jaar stilzwijgend verlengd, tenzij anders wordt overeengekomen. ING bank-RC-nieuwbouwovereenkomst met een kredietlimiet van € 30.000.000, het betreft een kortlopende voorfinanciering voor de geplande ver-nieuwbouw. Het Zaans Medisch Centrum heeft het volledige bedrag opgenomen. Als deelnemer in het waarborgfonds bestaat een obligoverplichting, deze verplichting bedraagt maximaal 3% van de restantschuld van de door het waarborgfonds geborgde leningen. De verplichting kan maximaal € 240.378,bedragen.
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
113
5.1.14 ENKELVOUDIG MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA/FINANCIELE VASTE ACTIVA op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi 5.1.14.1 WTZi-vergunningplichtige vaste activa
Stand per 1 januari 2009
cumulatieve afschrijvingen
aanschafwaarde
Boekwaarde per 1 januari 2009
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd
Grond
Terreinvoorzieningen
Verbou-
Installaties
Installaties
handen
Onder-
vergunning
Subtotaal
€
€
Totaal
€
32.316.768
104.138.080
71.821.312
51.797.736
30.715.653
0
10.818.566
21.082.083
2.621.865
0
1.646.826
2.621.865
Projecten
verk proc
€
wingen €
1.465.610
2.215.954
verk proc €
123.268
1.581.643
Gebouwen
€
492.688
Gebouwen
€
466.887
€
€
1.122.521
1.723.457
1.646.826
-76.757
0
2.215.954
-110.798
0
0
0
4.268.691
1.646.826
0
21.978.872
0
53.292.464
597.939
0
0
0
0
152.098
0
152.098
35.711.344
0
111.756.832
4.224.176
37.362
0
0
37.362
3.162.452
0
3.162.452
0
0
0
6.557.028
-19.355
1.535.132
1.576.408
0
0
492.688
0
1.048.887
-86.174
0
110.798
750.344
37.272.227
10.359
207.177
1.458.375
17.893.438
5.682.725
19.378.789
25.801
196.818
76.757
0
1.617.870
486.242
19.355
600.936
5.682.725
86.174
-745.444
0
76.045.488
745.444
0
37.272.227
1.103.108
31.313.592
10.359
-10.359
0
4.268.691
terugname geheel afgeschreven activa
aanschafwaarde
0
207.177
18.638.882
639.546
0,0%
46.511
cumulatieve herwaarderingen
0
0
153.514
5,0%
105.587
cumulatieve afschrijvingen
5.682.725
20.718
6.446
5,0%
aanschafwaarde
per saldo
0
514.762
5,0%
cumulatieve afschrijvingen
desinvesteringen
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde
Boekwaarde per 31 december 2009
46.511
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0
18.633.345
5,0%
105.587
cumulatieve herwaarderingen
186.459
2,0%
cumulatieve herwaarderingen
cumulatieve afschrijvingen
5.682.725
5,0%
Afschrijvingspercentage
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
114
0,0%
5
5.1.14.2 WTZi-meldingsplichtige vaste activa Trekkingsrechten
Onderhanden Projecten
Subtotaal
Instand houding
Onderhanden Projecten
Subtotaal
Subtotaal meldingsplichtige activa
€
€
€
€
€
€
€
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2009
23.584.744
274.717
2.941.681
23.859.461
7.517.551
2.941.681
3.978.954
37.362
7.554.913
31.414.374
3.978.954
6.920.635
20.643.063
274.717
20.917.780
3.538.597
37.362
3.575.959
24.493.739
603.396
325.483
928.879
775.857
80.154
856.011
1.784.890
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen
1.209.416
0
0
1.209.416
769.176
769.176
1.978.592
aanschafwaarde
0
601.662
601.662
601.662
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen
0
terugname geheel afgeschreven activa
601.662
0
0
601.662
601.662
37.362
37.362
desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
37.362
0
0
0
0
37.362
37.362
37.362
-606.020
325.483
-280.537
6.681
42.792
49.473
-231.064
24.188.140
600.200
24.788.340
7.691.746
80.154
7.771.900
32.560.240
0
0
0
0
0
0
0
4.151.097
0
4.151.097
4.146.468
0
4.146.468
8.297.565
20.037.043
600.200
20.637.243
3.545.278
80.154
3.625.432
24.262.675
5,0%
0,0%
10,0%
0,0%
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage
5.1.14.3 WMG-gefinancierde vaste activa Terreinvoorzieningen
Gebouwen
Installaties
Inventaris
Automatisering
Subtotaal WMG
€
€
€
€
€
€
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2009
182.754
3.117.493
1.354.164
9.483.287
4.217.721
9.138
62.350
67.708
351.698
2.465.807
18.355.419 2.956.701
173.616
3.055.143
1.286.456
9.131.589
1.751.914
15.398.718
6.586.561
800.289
7.386.850
2.226.337
977.856
3.343.388
1.991.841
416.851
2.408.692
1.991.841
416.851
2.408.692
Mutaties in het boekjaar investeringen herwaarderingen afschrijvingen
0 9.138
62.350
67.708
terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0 0
0
0
0
0
0
-9.138
-62.350
-67.708
4.360.224
-177.566
4.043.462
182.754
3.117.493
1.354.164
14.078.007
4.601.159
23.333.577
0
0
0
0
0
0
18.276
124.700
135.416
586.194
3.026.812
3.891.397
164.478
2.992.793
1.218.748
13.491.813
1.574.348
19.442.180
5,0%
2,0%
5,0%
6,6% - 16,6%
20% - 25%
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2009 Afschrijvingspercentage
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
115
5
5.1.14.4 Niet WTZi/WMG - gefinancierde materiële vaste activa Terreinvoor-
Gebouwen
Installaties
Inventaris
zieningen €
€
€
€
Automatise-
Subtotaal
ring
WMG
€
€
Stand per 1 januari 2009 aanschafwaarde
112.289
930.708
1.299.556
227.998
2.570.551
cumulatieve afschrijvingen
73.143
185.838
915.969
182.399
1.357.349
Boekwaarde per 1 januari 2009
39.146
744.870
383.587
45.599
0
1.213.202
Mutaties in het boekjaar investeringen
0
herwaarderingen
0
afschrijvingen
10.117
31.534
121.710
22.800
186.161
terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen
0
desinvesteringen aanschafwaarde
0
cumulatieve herwaarderingen
0
cumulatieve afschrijvingen
0
per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0
0
0
0
0
0
-10.117
-31.534
-121.710
-22.800
0
-186.161
112.289
930.708
1.299.556
227.998
0
2.570.551
Stand per 31 december 2009 aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
83.260
217.372
1.037.679
205.199
0
1.543.510
Boekwaarde per 31 december 2009
29.029
713.336
261.877
22.799
0
1.027.041
5,0%
4,0%
10,0%
10,0%
Afschrijvingspercentage
116
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.15 Spec.ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereedgekomen projecten
Totaal
A629,14
A629,14
Nummer
21-06-04
21-06-04
Datum
cz/z.238495
nummer
Brief-
Projectgegevens
Nummer
A629,14 Totaal
cz/z.238495
cz/z.238495
nummer
Brief-
Projectgegevens
5.1.15.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREEDGEKOMEN PROJECTEN (ENKELVOUDIG) 5.1.15.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN (ENKELVOUDIG)
Datum
21-06-04
Omschrijving
WTZi-type
Activa-
WTZi €
Overige
INvesteringen
WMG €
€
Totaal
€
instandh.
instandh.
479.746
164
31.279
479.746
Toekomstige
Rentekos-
lasten
Afschrij-
Indexering
paste
Aange-
oplevering
Jaar van
0
€
ten
€
ving WTZi
3.128
7.097
post
31.279
70.967
5.191
47.975
31.279
51.910
479.746
70.967
51.910
479.746
instandh. instandh.
14.196
instandh.
instandh.
30.170
koeling SER's jaarlijks groot onderhoud
141.955
draadloosnetwerken
watertanks ketelhuis
603.396
107.756
WTZi
Goedkeuringen
Nominaal
goed-
keuring
€
bedrag
€
onder-
WTZi
€
handen
Investeringen t/m 2009 gereed
€
2009
4.268.691
70.967
70.967
1.379.253
141.955
0
603.396 0
instandh.
€
1.379.253
trekkingsr.
€
33.605
1.646.826
2009
37.362
2.621.865
t/m 2008
Investeringen
verb. endoscopieruimte
vergunning
koeling SER’s
instandh.
600.200
2009 sanitair verloskamers
325.483
2009
jaarlijks groot onderhoud
274.717
€
verbouw beddenhuis
instandh.
WTZi-type
draadloosnetwerken
nieuwbouw
trekkingsr.
Omschrijving
verpleegkundigoproepsyst.
31.279
2009 51.910
603.396
31.279
479.746
2009
trekkingsr.
Trekkingsrechten
51.910
603.396 instandh.
62.348
164
51.910
verbouw beddenhuis
62.348
0
603.396 watertanks ketelhuis
141.955
0
2009
instandh.
17.642 4.949.045
1.379.253
141.955
instandh.
1.379.253
141.955
verb. endoscopieruimte
legionella
17.642 3.394.354
instandh. 2.933.944
tijdelijke huisvesting dialyse
117
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.16 Overzicht langlopende schulden ultimo 2009 (enkelvoudig)
Gestelde
ann.
106.036
gem.gar.
zekerheden
1
Aflossing 2010
0
€
Datum
€
Aflossingswijze
135.546
Restschuld over 5 jaar
€
Aflossing in 2009
127.274
Soort lening
€
Hoofdsom
0
Leninggever
€
Restschuld 31 december 2009
262.820
Nieuwe leningen in 2009
%
waarborgfonds
Restschuld 31 december 2008
6,500%
waarborgfonds
Werkelijke rente
onderhands
170.168
Totale looptijd
40
204.201
Resterende looptijd in jaren eind 2009
2.042.011
lineair
€
1-feb-70
lineair
€ NWB
11
17
waarborgfonds
1.225.207
gem.gar.
2.042.008
136.099
waarborgfonds
2.246.212
175.273
2.892.848
lineair
476.469
170.168
11
lineair
lineair
204.201
816.591
1
8
0
1.497.086
0
525.817
0
136.099
476.469
1.402.177
2.450.413
175.273
3.063.016
0
476.469
4,122%
0
4,120%
1.633.185
0
onderhands
4,122%
952.938
1.577.450
onderhands
onderhands
3,811%
4,210%
14
onderhands
20
14
onderhands
2.858.798 1.905.382
4
23
3.403.351
4.031.270
30-jun-06 30-jun-06
1.905.876
13-okt-06
1-aug-94
BNG BNG
29-sep-06
NWB
ING bank
gem.gar.
gem.gar.
BNG
476.469
272.268
gem.gar.
lineair
gem.gar.
lineair
476.469
4
308.571
10
lineair
0
lineair
1.361.341
2
2.722.682
15
1.905.877
0
476.469
3.085.702
272.268
952.939
v
4.628.557
0
476.469
2.382.346
308.571
2.994.950
0
7,300%
0
3,800%
4.937.128
1.429.408
onderhands
4,900%
6,900%
gem.gar.
gem.gar.
onderhands
onderhands
131.029
310.839
18
onderhands
lineair
lineair
25
16
15
2.382.346
25
19
6.806.703
7.714.264
2.858.815
3.263.244
3.083.434
1-feb-96 2-apr-96
2.489.552
4.662.593
1-dec-94
15-jan-99
131.029
310.839
Aegon Postbank
0
0
Rabobank
BNG
4.973.432
gem.gar.
gem.gar.
2.620.581
310.839
296.702
4,910%
lineair
4,980%
lineair
onderhands
15
16
waarborgfonds
3.097.571
4.151.432
300.000
3.083.434
onderhands
4.747.241
25
4.662.593
29
310.839
296.702
7.770.986
0
3.799.842
0
6-jan-99
4.973.432
5.043.943
15-jan-99
4,870%
4,880%
BNG
onderhands
BNG
onderhands
0
25
1-jul-99
900.000
26
1-jul-99
300.000
lineair
0
3
1.200.000
21.584.349
7.714.264
BNG
4,574%
36.322.372
7.770.986
BNG
1.500.000
4.172.670
onderhands
14-sep-07
0
5
BNG
40.495.042
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
118
Totaal
5
5.1.17 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING 5.1.17.13 Wettelijk budget aanvaardbare kosten 2009 €
2008 €
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
€
€
77.334.926
83.920.802
voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar
632.313
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten
763.465
1.383.386
1.731.389
155.312
462.809
3.414
6.116 1.542.112
2.200.314
Uitbreiding erkenning en toelating: loonkosten
339.496
materiële kosten normatieve kapitaalslasten
381.937
12.386
13.853
130.257
105.317 482.139
501.107
Beleidsmaatregelen overheid: generieke budgetkortingen
-191.165
zorgvernieuwing
-1.167.121
-223.850
-305.261 -415.015
-1.472.382
Nacalculeerbare kapitaalslasten: rente
-1.032.825
1.110.428
afschrijvingen
2.262.665
759.504
overige
0 1.229.840
1.869.932
Overige mutaties: o.a dure geneesm., samenwerkingsverb., adherentie afzondering B segment schoning i.v.m. nw bekostiging zorgopleidingen Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten jaar t
-66.505
256.272
-7.848.789
-10.042.735
-64.929
-661.849 -7.980.223
-10.448.312
72.826.092
77.334.926
521.435
1.422.621
73.347.527
78.757.547
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
119
5
5.1.17.14 Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties BATEN De specificatie is als volgt: Zorgprestaties tussen instellingen (WDS)
2009
2008
€
€
4.295.199
4.026.655
469.627
629.102
4.764.826
4.655.757
Zorgprestaties cliënten Zorgprestaties derde compartiment Persoonsgebonden- en volgende budgetten Overige zorgprestaties Eigen bijdragen cliënten Totaal
5.1.17.15 Toelichting omzet B-segment BATEN De specificatie is als volgt: Omzet DBC's B segment mutatie onderhanden werk Totaal
2009
2008
€
€
26.071.076
15.686.686
1.987.838
1.524.398
28.058.914
17.211.084
5.1.17.16 Toelichting overige bedrijfsopbrengsten BATEN De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Overige dienstverlening: Dienstverlening
3.879.096
3.532.146
4.021.918
3.842.405
Overige subsidies: Opleidingsfonds Overige opbrengsten: Vrijval voorzieningen en reserveringen Overige opbrengsten Totaal
0
0
4.540.159
3.626.612
12.441.173
11.001.163
5.1.17.17 Personeelskosten LASTEN De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen
2009
2008
€
€
47.039.567
44.643.295
9.000.630
9.280.076
Pensioenpremies
4.146.616
3.836.133
Andere personeelskosten:
3.294.285
2.718.204
63.481.098
60.477.708
Sociale lasten
Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE’s)
6.016.350
7.014.590
69.497.448
67.492.298
1.135
1.110
1.135
1.110
per segment: ZMC Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden
120
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
5.1.17.18 Afschrijvingen vaste activa LASTEN De specificatie is als volgt:
2009
2008
€
€
Nacalculeerbare afschrijvingen: materiële vaste activa
3.153.991
2.374.925
financiële vaste activa
3.263.895
1.011.130
Overige afschrijvingen: financiële vaste activa
0
30.000
materiële vaste activa
3.263.849
3.312.548
Totaal afschrijvingen
9.681.735
6.728.603
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare
2009
afschrijvingslasten € Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening
9.681.735
waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
6.417.886
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: WTZi-vergunningplichtigefinanciële activa
3.251.229
WTZi-vergunningplichtige vaste activa
1.957.249
WTZi-meldingsplichtige vaste activa
1.209.408
Niet WTZI gefinancierde materiële vaste activa
3.263.849
Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
9.681.735
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa
109.186.281
Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
34.167.834
Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
121
5
5.1.17.19 Overige bedrijfskosten LASTEN De specificatie is als volgt:
2009 €
2008 €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten
7.107.308
5.818.284
Algemene kosten
7.601.362
7.999.521
17.529.623
16.778.530
Onderhoud en energiekosten
Patiënt- en bewonersgebonden kosten
3.011.853
2.338.287
Huur en leasing
1.342.461
1.205.285
229.373
304.486
36.821.980
34.444.393
Dotaties en vrijval voorzieningen Totaal overige bedrijfskosten
5.1.17.20 Financiële baten en lasten 2009
2008
De specificatie is als volgt:
€
€
Rentebaten
45.796
Resultaat deelnemingen
236.121
65.706
Subtotaal financiële baten
281.917
111.456
-2.318.442
-2.890.128
Subtotaal financiële lasten
-2.318.442
-2.890.128
Totaal financiële baten en lasten
-2.036.525
-2.778.672
Rentelasten Resultaat deelnemingen
122
45.750
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
0
Jaarrekening 2009 Stichting Zaans Medisch Centrum
123
5
5.2 OVERIGE GEGEVENS 5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De Raad van Bestuur van Stichting Zaans Medisch Centrum heeft de jaarrekening 2009 vastgesteld in de vergadering van 18 mei 2010.
De Raad van Toezicht van de Stichting Zaans Medisch Centrum heeft de jaarrekening 2009 goedgekeurd in de vergadering van 18 mei 2010.
5.2.2 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in paragraaf 5.1.13 - 9
5.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum.
5.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders Raad van Bestuur, dd 18 mei 2010: Dhr. dr. R.J.M. Dillmann
Dhr. Drs. M.van Riel (lid Raad van Bestuur a.i.)
Raad van Toezicht, dd. 18 mei 2010: Mw. drs. G.F.M. Thomasse
Dhr. Prof. dr. J.K.M. Gevers
Dhr. E. Ris RA
Dhr. ir. R. Woudt
124
Dhr. ir. J. Goedhart
Overige gegevens
Dhr. Mr. B.W.R. Esselaar MBA
Mw. prof. dr. M. de Visser
5.2.5 Accountantsverklaring
Overige gegevens
125
L
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009 In 2009 zijn de volgende publicaties van leden van de medische staf verschenen: Bartelds GM, Wijbrandts CA, Nurmohamed MT,
Beute J. Levosimendan is superior to enoximone in
Stapel SO, Lems WF, Aarden L, Dijkmans BA,
refractory cardiogenic shock complicating acute
Tak PP, Wolbink GJ. Anti-infliximab and anti-adali-
myocardial infarction.
mumab antibodies in relation to response to adali-
Crit Care Med. 2009 Sep; 37(9):2678; author reply 2678-9.
mumab in infliximab switchers and anti-TNF naive patients: a cohort study.
Bos WH, Bartelds GM, Vis M, van der Horst AR,
Ann Rheum Dis. 2009; 60:2541-2.
Wolbink GJ, van de Stadt RJ, van Schaardenburg D, Dijkmans BA, Lems WF, Nurmohamed MT,
Bartelds GM, Wijbrandts CA, Nurmohamed MT,
Aarden L, Hamann D. Preferential decrease in IgG4
Wolbink GJ, de Vries N, Tak PP, Dijkmans BA,
anti-citrullinated protein antibodies during treat-
Crusius JB, van der Horst-Bruinsma IE.
ment with tumour necrosis factor blocking agents
Anti-adalimumab antibodies in rheumatoid arthritis
in patients with rheumatoidarthritis.
patients are associated with interleukin-10 gene
Ann Rheum Dis. 2009;68(4):558-63.
polymorphisms. Arthritis Rheum. 2009; 60(8):2541-2.
Bosboom WMJ, Vrancken AF, Berg LH van den, Wokke JH, Iannaccone ST. Drug treatment for
Beer F de, Schreurs MWJ, Foncke EMJ.
spinal muscular atrophy type I.
False positive autoantibodies to glutamic acid
Cochrane Database Syst Rev. 2009 Jan 21;(1):
decarboxylase in opsoclonus–myoclonus–ataxia
CD006281. Review.
syndrome after intravenous treatment with immunoglobulin.
Bosboom WMJ, Vrancken AF, Berg LH van den,
Clinical Neurology and Neurosurgery 111 (2009)
Wokke JH, Iannaccone ST. Drug treatment for spi-
643–646.
nal muscular atrophy types II and III. Cochrane Database Syst Rev. 2009 Jan 21;(1):
van den Bemt BJ, Vos K, den Broeder AA, Blom
CD006282. Review.
M, Thurlings RM, Bartelds GM, Stapel SO, Barrera P, Tak PP, Nurmohamed MT, Wolbink GJ. A single
Boss HM, Bosboom WMJ. Neurologische verschi-
course of rituximab does not abrogate anti-infliximab
jnselen van een insulinoom.
antibodies in patients with rheumatoid arthritis.
Tijdschr Neurol Neurochir 2009;110:139-42.
Ann Rheum Dis. 2009 Aug; 68(8):1368-9.
Bouwes A, Binnekade JM, Zandstra DF, Koelman Berg-Vos RM van den, Visser J, Kalmijn S, Fischer
JH, Schaik IN van, Hijdra A, Horn J. Somatosenso-
K, Visser M de, Jong V de, Haan RH de, Franssen
ry evoked potentials during milde hypothermia after
H, Wokke JH, Berg LH van den. A long-term
cardiopulmonary resuscitation.
prospective study of the natural course of sporadic
Neurology 2009;73(18):1457-1461.
adult-onset lower motor neuron syndromes. Arch Neurol. 2009 Jun; 66(6):751-7.
Bouwes A, Koelman JH, Hijdra A, Horn J. Status epilepticus na reanimatie. Tijdschrift voor Neurologie en Neurochirurgie 2009;110:179-183.
126
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
van den Broek E, Dunnebier EA. Cochlear implan-
Huikeshoven M, de Priester JA, Engel AF. A case
tation in postlingually hearing-impaired adults:
of spontaneous wrist haematoma in Achenbach
choosing the most appropriate ear.
syndrome.
Int J Audiol. 2009;48(9):618-24. Review.
J Hand Surg Eur Vol. 2009 Aug;34(4):551-2.
van Eijk IC, Peters MJ, Serné EH, van der Horst-
Jobse P, Flens MJ, Loffeld RJ. Collagenous colitis:
Bruinsma IE, Dijkmans BA, Smulders YM, Nurmo-
description of a single centre series of 83 patients.
hamed MT. Microvascular function is impaired in
Eur J Intern Med. 2009 Sep;20(5):499-502.
ankylosing spondylitis and improves after tumour necrosis factor alpha blockade.
Kanen, BLJ. Osteoporose bij dwarslaesies.
Ann Rheum Dis. 2009;68(3):362-6.
De Ketting (kwartaalblad Dwarslaesie Organisatie Nederland) nr 1, januari 2009.
Van Eijk IC, de Vries MK, Levels JH, Peters MJ, Huizer EE, Dijkmans BA, van der Horst-Bruinsma
Kanen BLJ, Van Wieringen HE, van Kuppevelt
IE, Hazenberg BP, van de Stadt RJ, Wolbink GJ,
HJM. Het nationale Dwarslaesie Fonds in opricht-
Nurmohamed MT. Improvement of lipid profile is
ing: de handen ineen voor een betere toekomst.
accompanied by atheroprotective alterations in
De Ketting (kwartaalblad Dwarslaesie Organisatie Neder-
high-density lipoprotein composition upon tumor
land) nr 3, juli 2009.
necrosis factor blockade: a prospective cohort study in ankylosing spondylitis.
Klarenbeek BR, Veenhof AA, Bergamaschi R, van
Arthritis Rheum. 2009;60(5):1324-30.
der Peet DL, van den Broek WT, de Lange ES, Bemelman WA, Heres P, Lacy AM, Engel AF, Cuesta
Ettema HB, Mulder MC, Nurmohamed MT, Büller
MA. Laparoscopic sigmoid resection for |diverticulitis
HR, Verheyen CC. Dutch orthopedicthrombo-
decreases major morbidity rates: a randomized con-
prophylaxis: a 5-year follow-up survey.
trol trial: short-term results of the Sigma Trial.
Acta Orthop. 2009;80(1):109-12.
Ann Surg. 2009 Jan;249(1):39-44.
van Galen KP, Oswald LM, van den Aardweg JG,
Kluge, GH, Beute, J e.a. Zij aan zij.
Stam F, van den Berg JG, Bax WA. Variable pres-
Medisch contact 2009 64 (20) : 906.
entation of antiglomerular basement membrane (anti-GBM) disease: rapid recognition vitally important.
Leentjens AF, Boenink AD, Sno HN, Strack van
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009 May 30;153(22):1068-73.
Schijndel RJ, van Croonenborg JJ, van Everdingen JJ, van der Feltz-Cornelis CM, van der Laan NC,
van Halm VP, Peters MJ, Voskuyl AE, Boers M,
van Marwijk H, van Os TW; Netherlands Psychiat-
Lems WF, Visser M, Stehouwer CD, Spijkerman
ric Association. The guideline “consultation psychi-
AM, Dekker JM, Nijpels G, Heine RJ, Bouter LM,
atry” of the Netherlands Psychiatric Association.
Smulders YM, Dijkmans BA, Nurmohamed MT.
J Psychosom Res. 2009 Jun;66(6):531-5. Review.
Rheumatoid arthritis versus diabetes as a risk factor for cardiovascular disease: a cross-sectional
Leeuwen, S, Ganzevoort W, Dermout S. LNG-IUD
study, the CARRE Investigation.
en mammacarcinoom.
Ann Rheum Dis. 2009;68(9):1395-400.
PICO Bello Ned Tijdschrift voor Obstetrie en Gynaecologie, 2009(8)vol 122, 191-192.
Hellingman CA, Dunnebier EA. Cochlear implantation in patients with acute or chronic middle ear
Licht, IF. Anafylaxie-achtige reactie : het gaat niet
infectious disease: a review of the literature.
altijd om voedsel-allergie.
Eur Arch Otorhinolaryngol. 2009 Feb;266(2):171-6. Review.
Ned Tijdschr Allergie 2009;9:67-9.
Hoving JL, Bartelds GM, Sluiter JK, Sadiraj K,
Liebman B, Beute J, Slagt C, Mulder JW and
Groot I, Lems WF, Dijkmans BA, Wijbrandts CA,
Engel AF. Effects of organizational change in the ICU
Tak PP, Nurmohamed MT, Voskuyl AE, Frings-
on high-risk surgical patients: a comparison of open
Dresen MH. Perceived work ability, quality of life,
and closed formats. Zaans Medical Centre, Zaandam,
and fatigue in patients with rheumatoid arthritis af-
the Netherlands from 29th International Symposium
ter a 6-month course of TNF inhibitors: prospective
on Intensive Care and Emergency Medicine.
intervention study and partial economic evaluation.
Brussels, Belgium. 24–27 March 2009.
Scand J Rheumatol. 2009; 38:246-50.
Critical Care 2009, 13(Suppl 1):P483doi.
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
127
L
Loffeld RJ. Are many colorectal cancers due to
Neradová A, Stam F, van den Berg JG, Bax WA.
missed adenomas?
Etanercept-associated SLE with lupus nephritis.
Eur J Intern Med. 2009 Jan;20(1):20-3. Epub 2008 Apr 25.
Lupus. 2009 Jun;18(7):667-8.
Loffeld RJ. Colorectal adenomas in patients pre-
Nurmohamed MT. Cardiovasculair risicomanage-
senting with inflammatory bowel disease.
ment bij reumatoide artritis.
Neth J Med. 2009 Jan;67(1):21-4.
Patient Care November 2009: 31-35.
Loffeld RJ. Data selection flaw.
Nurmohamed MT. Cardiovascular risk in
Gut. 2009 Jun;58(6):887; author reply 887.
rheumatoid arthritis. Autoimmun Rev. 2009 Jul;8(8):663-7.
Loffeld RJ, van Bochove A. [Colorectal cancer screening]
Nurmohamed MT. Dyslipidemie, inflammatie en re-
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009 Feb 7;153(6):258-9; author
umatoide artritis: geen noodzaak om tocilizumab
reply 259. Dutch.
van andere biologicals te onderscheiden. Ned Tijdschr Reum 2009;3:39-42.
Loffeld RJ, van der Putten AB. The completion rate of colonoscopy in normal daily practice: factors
Nurmohamed MT. Newer biological agents in the
associated with failure.
treatment of rheumatoid arthritis: do the benefits
Digestion. 2009;80(4):267-70. Epub 2009 Nov 13.
outweigh the risks? Drugs. 2009;69(15):2035-43.
Meulen BC ter. Het Been Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B482.
Nurmohamed MT, Dijkmans BA. Dyslipidaemia, statins and rheumatoid arthritis.
Meulen BC ter. De droommachine.
Ann Rheum Dis. 2009;68(4):453-5.
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B481.
Peters MJ, van Halm VP, Voskuyl AE, Smulders Meulen BC ter. La maladie du petit papier
YM, Boers M, Lems WF, Visser M, Stehouwer CD,
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B483.
Dekker JM, Nijpels G, Heine R, Dijkmans BA, Nurmohamed MT. Does rheumatoid arthritis equal
Meulen BC ter. Zucht.
diabetes mellitus as an independent risk factor for
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B480.
cardiovascular disease? A prospective study. Arthritis Rheum. 2009;61(11):1571-9.
Meulen BC ter, Haan J, Meulenberg F. Narratieve neurologie: toegang tot de belevingswereld van de
Peters MJ, Nurmohamed MT, van Eijk IC,
patiënt.
Verkleij CJ, Marx PF. Thrombin-activatable
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A304.
fibrinolysis inhibitor and its relation with inflammation inrheumatoid arthritis.
Meulen BC ter, Tavy D, Jacobs BC. From strobo-
Ann Rheum Dis. 2009 Jul;68(7):1232-3.
scope to dream machine: a history of flicker-induced hallucinations.
Peters MJ, Nurmohamed MT, Kitas GD, Sattar N.
Eur Neurol. 2009;62(5):316-20.
Statin treatment of rheumatoid arthritis: Comment on the editorial by Ridker and Solomon.
Meulen BC ter, Woerkom TCAM van. The embod-
Arthritis Rheum. 2009;62(1):302-303.
ied mind: over de subjectiviteit van het lichaam. Tijdschrift Neurologie en Neurochirurgie. 2009;110:134-8.
Raaphorst J, Misser M de, Linssen WHJP, Haan RJ de, Schmand B The cognitive profile of amyo-
Meulen BC ter, Woerkom TCAM van.
trophic lateral sclerosis: A meta-analysis.
Prick en de antropologische neurologie.
Amyotroph Lateral Scler. 2009 Jan 29;113.
Tijdschrift voor Neuropsychiatrie en Gedragsneurologie. 2009; 8 (10): 233-238.
Raterman HG, Simsek S, Lems WF, Meesters EW, Dijkmans BA, Nurmohamed MT. Rituximab and
Meulen BC ter, Woerkom TCAM van. Het verklaren
thyroid function.
van symptomen: lichaam-object en lichaam-subject.
Arch Intern Med. 2009;169(11):1073-4.
Tijdschrift voor Psychiatrie. 2009; 51 (3): 151-160.
128
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
Raterman HG, Voskuyl AE, Dijkmans BA,
Steen KS, Lems WF, Visman IM, de Koning MH,
Nurmohamed MT. Use of methotrexate therapy
van de Stadt RJ, Twisk JW, de Leest HT, Dijkmans
is not associated with decreased prevalence of
BA, Nurmohamed MT. The effect of Helicobacter
metabolic syndrome.
pylori eradication on C-reactive protein and the
Arthritis Res Ther. 2009;11(5):413; author reply 414.
lipid profile in patients with rheumatoid arthritis using chronic NSAIDs.
Rezaie W, Overtoom HAJM, Flens M, Klaassen
Clin Exp Rheumatol. 2009;27:170.
RJL. Calciphylaxis in chronic renal failure: An approach to risk factors.
Veenhof AA, Bloemena E, Engel AF, van der Peet
Indian Journal of Nephrology 2009; 19 (3): 115-118.
DL, Meijer OW, Cuesta MA. The relationship of histological tumor regression grade (TRG) and two
Ris JM, Leeuwen RWF van, Homburg C, Troost S,
different time intervals to surgery following radiation
Boom FA. Parentaral drug adminixtures on the
therapy for locally advanced rectal cancer.
ICU: “Mind your staps!”.
Int J Colorectal Dis. 2009 Sep;24(9):1091-6.
Pharm Weekblad (WP) 2009 nr. 4:77-78.
Veenhof AA, Brosens R, Engel AF, van der Peet Rijsdijk M, Ferrier C, Laman M, Kesecioglu J, Stam K,
DL, Cuesta MA. Risk factors and management
Slooter A. Detection of ischemic electroencepha-
of presacral abscess following total mesorectal
lography changes during carotid endarterectomy
excision for rectal cancer.
using synchronization likelihood analysis.
Dig Surg. 2009;26(4):317-21.
J Neurosurg Anesthesiol. 2009 Oct;21(4):302-6.
Veerman SR, Sno HN. A female patient with lateSchaik SM van, Kwa VI, Kooi AJ van der. Acquired
onset schizophrenia and fear of Katwijk disease
rippling muscle disease associated with mild
Tijdschr Psychiatr. 2009;51(4):255-61. Dutch.
myasthenia gravis: a case report. de Vries MK, Brouwer E, van der Horst-Bruinsma
J Neurol. 2009 Jul;256(7):1187-8.
IE, Spoorenberg A, van DenderenJC, Jamnitski A, Schulman S, Kearon C, Kakkar AK, Mismetti P,
Nurmohamed MT, Dijkmans BA, Aarden LA,
Schellong S, Eriksson H, Baanstra D, Schnee J,
Wolbink GJ. Decreased clinical response to
Goldhaber SZ; RE-COVER Study Group.
adalimumab in ankylosing spondylitis is associated
Dabigatran versus warfarin in the treatment of
with antibody formation.
acute venous thromboembolism.
Ann Rheum Dis. 2009;68(11):1787-8.
N Engl J Med. 2009;361:2342-52.
de Vries MK, van Eijk IC, van der Horst-Bruinsma Schutter DJ, Laman DM, Honk J van, Vergouwen
IE, Peters MJ, Nurmohamed MT, Dijkmans BA,
AC, Koerselman GF Partial clinical response to
Hazenberg BP, Wolbink GJ. Erythrocyte sedimen-
2 weeks of 2 Hz repetitive transcranial magnetic
tation rate, C-reactive protein level, and serum
stimulation to the right parietal cortex in depression.
amyloid a protein for patient selection and monitor-
International Journal of Neuropsychopharmacology
ing of anti-tumor necrosis factor treatment in anky-
2009;12(5):643-650.
losing spondylitis. Arthritis Rheum. 2009;61(11):1484-90.
Sloots M, Scheppers EF, van de Weg FB, Dekker JH, Bartels EA, Geertzen JH, Dekker J.
de Vries MK, van der Horst-Bruinsma IE, Nurmo-
Higher dropout rate in non-native patients than in
hamed MT, Aarden LA, Stapel SO, Peters MJ, van
native patients in rehabilitation in The Netherlands.
Denderen JC, Dijkmans BA, Wolbink GJ. Immuno-
Int J Rehabil Res. 2009 Sep;32(3):232-7.
genicity does not influence treatment with etanercept in patients with ankylosing spondylitis.
Steen KS, Lems WF, Visman IM, Heierman M,
Ann Rheum Dis. 2009 ;68(4):531-5.
Dijkmans BA, Twisk JW, Boers M, Nurmohamed MT. High incidence of cardiovascular events in patients
van Weely SF, van Denderen CJ, van der Horst-
with rheumatoid arthritis.
Bruinsma IE, Nurmohamed MT, Dijkmans BA,
Ann Rheum Dis. 2009;68(9):1509-10.
Dekker J, Steultjens MP. Reproducibility of performance measures of physical function based on the BASFI, in ankylosing spondylitis. Rheumatology(Oxford). 2009;48(10):1254-60.
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
129
L
Wegman AI, Loffeld RJ. Gastroscopy in immigrants
Wouters KA, Gianotten J, Bayram N, Doornbos JP.
of Turkish descent.
Term life birth after late abortion of the first twin.
J Gastroenterol Hepatol. 2009 Jul;24(7):1187-90. Epub
Acta Obstet Gynecol Scand. 2009;88(10):1148-52.
2009 May 19.
Winia VL, Boer K, Burger MPM, Van der Velden J, Doornbos JPR. De zwangere rudimentair uterushoorn: een etiologische verrassing en een obstetrische bedreiging. Nederlands tijdschrift voor Obstetrie & Gynaecologie, vol. 122, maart 2009.
Boekbijdragen Boom FA, van Doorne H, Prins AMA. Aseptisch
Pet A, de Ruiter H & Barkmeyer G (2009). Groep-
werken. In: Bouwman-Boer Y, Brun le PPH, Ous-
stherapie. In: H de Haes, L Gualthérie van Weezel
soren C, Tel R, Woerdenbag HJ, ed. Recep-
& R Sanderman. Psychologische patiëntenzorg in
teerkunde: Productzorg en bereiding van genee-
de oncologie.
smiddelen.
Handboek voor de professional. Assen: Van Gorcum.
s’ Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie, 2009: 553-65.
Meulen BC ter. Haagse Kooning Liber Amicorum TCAM van Woerkom.
Boom FA, Garde van de EMW, Vries de PA. Sterilisatiemethoden. In: Bouwman-Boer Y, Brun le PPH,
Wissenburg AK, Boom FA. Beoordeling recept. In:
Oussoren C, Tel R, Woerdenbag HJ, ed. Recep-
Bouwman-Boer Y, Brun le PPH, Oussoren C, Tel
teerkunde: Productzorg en bereiding van genee-
R, Woerdenbag HJ, ed. Recepteerkunde: Product-
smiddelen.
zorg en bereiding van geneesmiddelen.
s’ Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter
s’ Gravenhage: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter
bevordering der Pharmacie, 2009: 535-51.
bevordering der Pharmacie, 2009: 21-42.
Hachulla E, Beyne-Rauzy O, Soubrier M, Nurmo-
Wouda EJ.
hamed MT. Systemic consequences of the inflam-
Pijn in de benen bij staan en lopen. Probleem-
matory process. In: Bijlsma JWJ, Burmeister GR,
georiënteerd denken in de Neurologie. Reds. van
da Silva JAP, Faarvang, KL, Hachulla E, Mariette, eds.
Gijn en van Dijk
Eular Compendium on Rheumatic Diseases, London,
De Tijdstroom ISBN 978 90 5898 1547.
BMJ Group 2009: 388-407.
Posters Bouwes A, Kuiper MA, Hijdra A, Horn J. Posterp-
Kerklaan BJ, Weinstein HC. De waarde van de
resentatie/Abstract Annual Meeting American
boekbespreking in de opleiding tot Medisch
Academy of Neurology. Prediction of neurological
specialist: een interventie-studie. Wetenschapsdag
outcome after cardiopulmonary resuscitation: daily
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Amsterdam.
practice in Intensive Care Units in the Netherlands.
April; posterprijs.
28-04-2009 Seattle, USA.
De Leeuw La, Ziedses des Plantes BG, Zonneveld
130
Bouwes A, Pont A de, Robillard L, Binnekade JM,
BJGL, Westerbeek RE, Aarts, JCNM. J.J. Nahuis,
Hartog A den, Dam M van, Schultz M, Horn J.
Is a 3.0 Tesla MRI cost effective compared to 1.5
Posterpresentatie/Abstract 3rd International
Tesla in a general hospital? Gepresenteerd op de
Hypothermia Symposium. Rewarming after hypo-
anual meeting van de European Society for Magnetic
thermia in CPR patients: correlation with outcome?
Resonance in Medicine and Biology (ESMRMB).
02-09-2009 t/m 05-09-2009 Lund, Zweden.
1-3 oktober 2009, Antalya.
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
Raaphorst J. Cognitive impairment in PMA and ALS.
Raaphorst J, van Tol, MJ, de Visser M, Linssen
3rd FTD-ALS conference, London Ontario Canada.
WH, de Haan RJ, van der Kooi AJ, van den Berg
Juni; 1e posterprijs.
LH, Schmand BA, Veltman D. Hippocampus atrophy related to memory performance in ALS.
Raaphorst J. ALS en FTD. Refereeravond Revali-
Congres: 20th International Symposium on ALS/MND
datieartsen regio Utrecht, De Hoogstraat Utrecht.
Berlijn, december 2009.
September; presentatie.
Raaphorst J, De Visser M, Linssen WH, De Haan Raaphorst J. Cognitive impairment in PMA.
RJ, Schmand B. Cerebral involvement in lower
Wetenschappelijke vergadering Nederlandse Ve-
motor neuron disease: executive and memory
reniging Neurologie.
deficits in progressive muscular atrophy.
Garderen. November; presentatie.
Congres: 3rd FTD-ALS conference, London Ontario, Canada, juni 2009. Winnaar 1e posterprijs.
Raaphorst J. Cognitive impairment in PMA. Neurochirurgische Studieclub.
Reesink FE, Boelaarts C, Weinstein HC.
November; presentatie.
Zelfverwaarlozing bij ouderen, een complex probleem. Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B349.
Raaphorst J. Hippocampus atrophy related to memory performance in ALS. ALS congres Berlijn.
Verbaan BW, Bouwes A, Binnekade JM, Zandber-
December; posterpresentatie.
gen EGJ, Hijdra A, Horn J (Posterpresentatie door B.W. Verbaan). Posterpresentatie/Abstract Annual
Raaphorst J, Beeldman, Berkhout J, de Visser M,
Congress European Society of Intensive Care
Linssen WH, de Haan RJ, Schmand BA. Develop-
Medicine (ESICM) Predictive value of neurological
ment of a behaviour questionnaire for ALS (work in
examination for results of somatosensory evoked
progress)
potentials in patients after cardiac arrest.
Congres: 20th International Symposium on ALS/MND
11-10-2009 t/m 14-10-2009 Wenen, Oostenrijk.
Berlijn, december 2009.
Abstracts Kerklaan BJ, Weinstein HC. De waarde van de
Raaphorst J, De Visser M, Linssen WH, De Haan
boekbespreking in de opleiding tot medisch spe-
RJ, Schmand B. Cerebral involvement in lower mo-
cialist: een interventiestudie.
tor neuron disease: executive and memory deficits
Wetenschappelijke Vergadering van de Nederlandse
in progressive muscular atrophy.
Vereniging voor Neurologie. 5 en 6 november, Garderen.
Neurochirurgische studieclub, AMC Amsterdam, november 2009.
Raaphorst J. Amyotrofische laterale sclerose en frontotemporale dementie.
Raaphorst J, De Visser M, Linssen WH, De Haan
Refereeravond Revalidatieartsen regio Utrecht,
RJ, Schmand B.
De Hoogstraat Utrecht, september 2009.
Cerebral involvement in lower motor neuron disease: executive and memory deficits in
van der Veen F, Doornbos JPR, van den Boogaard
progressive muscular atrophy.
E, Hermens RPMG, Leschot NJ, Franssen AMHW,
Wetenschappelijke vergadering Nederlandse Vereniging
Kremer JAM, Goddijn M.
Neurologie, Garderen, november 2009.
Abstract Eshre 2009.
Online Nurmohamed MT. EULAR Online Course on Rheumatic Diseases, Module 27: Systemic consequences of inflammation: i) Atherosclerosis and rheumatoid arthritis, ii) Atherosclerosis and spondylarthropathy update 2009.
Literatuurlijst ten behoeve van jaardocument 2009
131
M
Samenstelling Medische Staf 2009 Allergologe
Chirurgen
Mw. I. Licht
Dhr. F.C. den Boer Dhr. Dr. A.F. Engel
Anesthesiologen/intensivist
Dhr. T.H. Goei
Mw. I.M.J. Bannink
Dhr. Dr. J.W.R. Mulder
Dhr. J. Beute
Mw. Dr. W. Mulder
Mw. M.H. Blankendaal
Dhr. R.P. Strating
Dhr. L.S. Bruynder Dhr. E.P. Ephraim
Dermatologen
Dhr. M. Hoeksema
Dhr. Dr. F. Abuzahra
Dhr. M.A. de Leeuw
Dhr. Dr. V. Bakels
Dhr. I. Malagon
Dhr. Dr. E. Folkers
Mw. H.C. Schippers Dhr. C. Slagt
Gynaecologen
Dhr. E.M. Spoelder
Mw. Dr. M. Alderliesten
Mw. E.I. de Stoppelaar
Mw. Dr. N. Bayram
Dhr. T.H.M. Turk
Dhr. J.F.G.M. Brouns Dhr. K. Brouwer
Apothekers
Mw. Dr. S.M. Dermout
Dhr. F.A. Boom
Dhr. Dr. J.P.R. Doornbos
Dhr. M.G. Schuitenmaker
Mw. A.F.P. Mulder
Mw. E. de Vreeze-Wesselink Internisten Artsen-microbioloog
Dhr. Dr. A. Binnerts
Dhr. Dr. C.A.P.M.J. Fijen
Dhr. A. van Bochove
Mw. J.H. Oudbier
Mw. Dr. P.E.P. Dekkers
Mw. B. Werdmuller
Dhr. Dr. K.G. van Hem
Dhr. Dr. B. Zwart
Mw. Dr. M.M. Hodac-Pannenkeet Dhr. Dr. H. Ie
Cardiologen
Dhr. B. Kanen
Dhr. P.N.A. Bronzwaer
Dhr. Dr. R.J.L. Klaassen
Dhr. M.T. Meinardi
Dhr. Dr. R.J.L.F. Loffeld
Mw. S. Ramawadhdoebe
132
Dhr. J. Schotten
Kaakchirurg
Dhr. Dr. Tan Pao-Han
Dhr. Th.B.M. de Rijcke
Dhr. M. Visser
Dhr. M. Bom
Samenstelling Medische Staf
Kinderartsen
Pathologen
Mw. D.J.M. Blom
Dhr. I.C. Ambrose
Dhr. J.P.C.M. van der Hulst
Mw. J.G. van den Berg
Mw. J.M. Karperien
Dhr. Dr. M.J. Flens
Dhr. E.F. Kopp
Dhr M.P.W. Gallee
Mw. A.M. van Raamsdonk
Mw. M.J. Koopmans-Vink
Dhr. M. Westra
Mw. N.W. de Kraker Mw. M. Mulder
Klinisch chemicus Mw. N. Osmanovic
Psychiaters Dhr. H.N. Dijkstra
Klinisch psycholoog
Mw. D. Gimbel
Mw. F.L. Boonekamp
Dhr. M. Hakvoort Dhr. K.A. Keizer
KNO-artsen
Dhr. Dr. H.N. Sno
Dhr. E.A. Dunnebier
Dhr. U. Ziegler
Dhr. E.E. Kummer Dhr. J.W.G. Stroomer
Psychologen Mw. J.P. Bezemer
Longartsen
Mw. E. Th. Jansen
Mw. W. Burgersdijk Dhr. J.C.L.A. de Graaf
Psychotherapeuten
Dhr. A.A. van Lier
Dhr. J.D. de Ruiter
Neurochirurgen
Radiologen
Dhr. Dr. R. Feller
Dhr. G. Fransen Dhr. G.J. Hoogeboom
Neurologen
Dhr. S.P. Kerssemakers
Mw. dr. R.M. van den Berg - Vos
Dhr. H.E.A.S.J. Lemmers
Mw. dr. W.M.J. Bosboom
Dhr. H.A.J.M. Overtoom
Dhr. J.L.M. van Hellenberg Hubar
Dhr. Dr. J.A. de Priester
Dhr. B.J. Kerklaan
Dhr. H.J. van Vleuten
Dhr. A. Koppenaal
Dhr. B.G. Ziedses des Plantes
Dhr. dr. W.H.J.P. Linssen Dhr. B.C. ter Meulen
Reumatologen
Dhr. A.J. Prazsky
Dhr. M.T. Nurmohamed
Mw. Dr. A.M.M. Vlaar
Dhr. W. van der Weele
Dhr. dr. H.C. Weinstein Dhr. E.J. Wouda
Revalidatie-artsen Dhr. R.K.C. Diks
Nucleair Geneeskundige
Dhr. P.G. Starmans
Mw. S.A. Srbljin
Dhr. F.B. van de Weg
Oogartsen
Urologen
Dhr. Dr. C.J.J. Brinkman
Dhr. L.S.Y. Fung Kon Jin
Mw. M.T.E. Rasker
Mw. Dr. S.I. Langbein
Mw. A.C. van der Velden Verpleeghuisartsen Orthopedisch Chirurgen
Dhr. H. Baatenburg de Jong
Dhr. J.P.W. van der Aa Dhr. R.J.P. Noorda Dhr. Dr. K. Styblo
Samenstelling Medische Staf
133
134
135
o
tr
be
men
ga
a s
n e m
gastvr
i
d n i i a l o j i o r g v t s
gastvrij
in d
i al
g o
1502 DV Zaandam Postbus 210 1500 EE Zaandam Telefoon (075) 650 29 11 www.zaansmedischcentrum.nl
mei 2010
a b
Koningin Julianaplein 58
w
Stichting Zaans Medisch Centrum
r a
Uitgave van: