Inhoudsopgave. 1. Voorwoord... 4

Jaarverslag 2014

Inhoudsopgave 1.

Voorwoord ................................................................................................................................ 4

2.

Profiel van de organisatie ......................................................................................................... 6 2.1. Algemene identificatiegegevens ....................................................................................... 6 2.2. Structuur van de organisatie............................................................................................. 6 2.2.1. Stichting Espria ................................................................................................. 6 2.2.2. Stichting GGZ Drent he....................................................................................... 6 2.3. Structuurwijzigingen......................................................................................................... 7 2.4. Kerngegevens ................................................................................................................. 9 2.4.1. Kernactiviteiten en nadere typering ..................................................................... 9 2.4.2. Patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten ...................... 9 2.4.3. Werkgebieden ................................................................................................. 11

3.

Missie, vi sie en kernwaarden .................................................................................................. 12 3.1. Missie ........................................................................................................................... 12 3.2. Visie op de zorg ............................................................................................................ 12 3.3. Visie op medewerkers.................................................................................................... 13 3.4. Kernwaarden................................................................................................................. 14

4.

Bestuur, toezicht en medezeggenschap ................................................................................. 15 4.1. Normen voor goed bestuur............................................................................................. 15 4.2. Raad van bestuur .......................................................................................................... 15 4.3. Toezichthouders (Raad van Commissarissen) ................................................................. 16 4.4. Cliënt enraad ................................................................................................................. 16 4.5. Ondernemingsraad ........................................................................................................ 18

5.

Beleid, inspanningen en prestaties ......................................................................................... 20 5.1. Uitgangspunten van beleid ............................................................................................. 20 5.2. Reorganisaties .............................................................................................................. 21 5.3. Herinrichting Indigo........................................................................................................ 21 5.4. Vermindering van overheadkosten.................................................................................. 21 5.5. Transitie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie ............................................................... 22 5.6. Ontwikkelingen binnen de Beveiligde Psychiatrie ............................................................. 24 5.7. Transitie jeugdz org ........................................................................................................ 26 5.8. Zorgprogrammering ....................................................................................................... 26 5.9. Herstelgerichte zorg....................................................................................................... 27 5.10. Familie- en naastbetrokkenen beleid............................................................................... 27 5.11. Professioneel Statuut ..................................................................................................... 28 5.12. E-health ........................................................................................................................ 28 5.13. Website, ZorgDomein en intranet ................................................................................... 29

6.

Samenwerkingsrelaties........................................................................................................... 30

Pagina 2

7.

Bedrijfsvoering ....................................................................................................................... 31 7.1. Besturingsmodel ............................................................................................................ 31 7.2. P&C cyclus ................................................................................................................... 32 7.3. Ontwikkelingen bedrijfs voering 2014 ............................................................................... 32 7.4. Risicomanagement ........................................................................................................ 34 7.5. Verbetering stuurinformatie ............................................................................................ 34 7.6. Informatisering en automatisering ................................................................................... 34 7.7. Vastgoedbeleid ............................................................................................................. 35

8.

Kwaliteit en veiligheid ............................................................................................................. 37 8.1. Kwaliteitsbeleid ............................................................................................................. 37 8.2. Kwaliteitsmanagementsysteem ...................................................................................... 37 8.3. Patiënt veiligheid ............................................................................................................ 38 8.4. Dwang en Drang ........................................................................................................... 38 8.5. Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld ......................................................... 39 8.6. Medicatiebeleid / farmacie.............................................................................................. 39 8.7. Klachtenbehandeling ..................................................................................................... 39

9.

Innovatie en onderzoek........................................................................................................... 41 9.1. Wetenschappelijk onderzoek GGZ Drenthe ..................................................................... 41 9.2. Onderzoeksprogramma Psychosecircuit ......................................................................... 41 9.3. Onderzoeksprogramma Beveiligde Psychiatrie ................................................................ 43 9.4. Onderzoeksprogramma Centrum Verstandelijke Beperking en Psychiatrie ........................ 44

10. Personeelsbeleid .................................................................................................................... 46 10.1. Resultaten van het personeelsbeleid .............................................................................. 46 10.2. Opleidingen................................................................................................................... 47 10.3. Verzuimbeleid en arbeidsomstandigheden ...................................................................... 47 10.4. Arbeidsomstandigheden ................................................................................................ 47 10.5. Vakbibliotheek ............................................................................................................... 48 11. Financieel beleid ..................................................................................................................... 49 11.1. Jaarrekening GGZ Drenthe 2014 .................................................................................... 49 11.2. Exploitatieresult aat 2014 ................................................................................................ 49 11.3. Productie ...................................................................................................................... 49 11.4. Resultaatanalyse ........................................................................................................... 49 11.5. Financiële positie........................................................................................................... 50 11.6. Verwachtingen voor 2015 e. v. ........................................................................................ 51 Personalia 2014 .............................................................................................................................. 52 Contactgegevens............................................................................................................................ 53 Jaarrekening................................................................................................................................... 54

Pagina 3

1.

Voorwoord

Voor u ligt het jaarverslag 2014 van GGZ Drenthe. Hoewel het verslagjaar 2015 inmiddels al is geëindigd, leggen wij nog verantwoording af over het boekjaar 2014. Er is een tweetal redenen te noemen voor de latere publicatie van dit jaarverslag en de jaarrekening. GGZ-instellingen hebben allereerst in het voorjaar uitstel gekregen voor deponering. Daarnaast heeft GGZ Drenthe uitstel voor deponering tot 1 maart 2016 van het jaarverslag en jaarrekening 2014 gekregen van de IGZ. Reden daarvoor was de extra benodigde tijd om te komen tot een juiste en volledige omzetverantwoording in afstemming met de controlerend verzekeraar. In de afgelopen periode heeft onze zorgverzekeraar de uitkomsten van het zelfonderzoek beoordeeld. Op dit moment zijn de uitkomsten nog niet definitief bekend, maar is er voldoende informatie beschikbaar om tot afwikkeling van de jaarrekening 2014 te komen. Onder andere de recente nadere duiding vanuit de NZa betreffende de interpretatie van de controlepunten heeft hiertoe geleid. Op verzoek van een belangrijke stakeholder, onze huisbankier, is in onderling overleg een recent opgesteld en ingediend herstelplan nader besproken. Partijen zijn constructief met elkaar in gesprek over de inhoud en uitvoering hiervan. Duidelijk is dat GGZ Drenthe aan een van de gestelde bankratio’s 2014 niet voldoet. Het herstelplan is de basis om te komen tot een gezonde exploitatie in de toekomst. Wij kunnen u melden dat de bijgevoegde jaarrekening 2014 voorzien is van een goedkeurende controleverklaring van onze accountant met daarbij een toelichtende paragraaf inzake de omzetverantwoording en continuïteit. Wij hebben in de afgelopen jaren binnen GGZ Drenthe hard gewerkt om de voorwaarden te scheppen voor een andere manier van zorgverlening én een andere bedrijfsvoering, zodanig dat GGZ Drenthe een gezonde en toekomstbestendige organisatie blijft. De veranderingen zijn in afgelopen jaren al ingrijpend geweest en de bestaande praktijk bleek soms weerbarstig. Niettemin zijn in het verslagjaar 2014 weer belangrijke stappen op deze weg gezet. Om aan onze maatschappelijke opdracht te voldoen, veranderen we onze zorgverlening ingrijpend. Een sterkere focus op specialistische zorg, minder klinische opnames en meer zorg in de eigen woonomgeving van cliënten, korter behandelen en betere samenwerking in de zorgketens met andere organisaties. Samen met de cliënt en naastbetrokkenen geven we vorm aan herstelgerichte zorg met meer regie en verantwoordelijkheid voor de cliënt en met als resultaat groei in maatschappelijke deelname, welbevinden en leefplezier. De maatschappelijke en financiële uitdagingen waar GGZ Drenthe voor staat vragen een grote slagvaardigheid, anticiperend vermogen en wendbaarheid. We moeten leren werken met beperkte financiële ruimte. Binnen deze kaders zijn het leveren van kwaliteit van zorg en zorgen voor patiëntveiligheid onze belangrijkste doelstellingen. In april 2015 zijn wij geconfronteerd met het Verscherpt Toezicht bij GGZ Drenthe ingesteld door de Inspectie van Gezondheidszorg. In oktober 2015 is de maatregel weer opgeheven. De IGZ heeft het vertrouwen uitgesproken in de verbeterkracht van GGZ Drenthe. In het jaarverslag over het jaar 2015 zullen wij hier nader op ingaan.

Pagina 4

Om duurzaam financieel gezond te zijn zullen wij de komende jaren verder en fors moeten ingrijpen. Hiertoe hebben wij in november 2015 een gericht herstelplan 2016 met meerjarenperspectief opgesteld, dat gegeven de financiële urgentie, op zeer korte termijn uitgevoerd zal gaan worden. Wij zijn ons ervan bewust dat cliënten en medewerkers heel veel veranderingen moeten verwerken en dat het einde daarvan nog niet in zicht is. Dat brengt onzekerheid en onrust met zich mee, som s ook teleurstelling en onvrede. Maar het biedt ook kansen om nieuwe wegen in te slaan, om nieuwe kracht te ontwikkelen en de zorg een nieuw gezicht te geven. In de afgelopen maanden is uitgebreid tussen Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur gesproken over de noodzakelijke maatregelen om te komen tot een gezonde meerjarige exploitatie bij GGZ Drenthe. De uitgangspunten die de basis hebben gevormd voor het herstelplan zijn daarbij onderwerp van intensief gesprek geweest. Met zowel directie als Raad van Bestuur is de haalbaarheid van realisatie van het herstelplan besproken en vervolgens gedeeld met de huisbankier. Raad van Bestuur GGZ Drenthe, 25 februari 2016

Pagina 5

2.

Profiel van de organisatie

2.1.

Algemene identificatiegegevens

Stichting GGZ Drenthe is op 1 april 1999 ontstaan uit een juridische fusie van Stichting APZ-Drenthe en Stichting RIAGG Drenthe. Op 25 juni 2007 is Stichting GGZ Drenthe een bestuurlijke fusie aangegaan met Stichting Evean Groep. Met ingang van 1 januari 2010 is Stichting Evean Groep volledig opgegaan in Stichting Espria. Sinds die datum is Stichting GGZ Drenthe een zelfstandige werkmaatschappij als onderdeel van Stichting Espria. Hieronder zijn de identificatiegegevens van GGZ Drenthe weergegeven. Naam verslagleggende rechtspersoon Adres

Stichting GGZ Drenthe Dennenweg 9

Postcode Plaats Telefoonnummer

9404 LA Assen (0592) 33 4800

Identificatienummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina

41186586 [email protected] www.ggzdrenthe.nl

2.2.

Structuur van de organisatie

2.2.1.

Stichting Espria

GGZ Drenthe is een bedrijfsonderdeel van het zorgconcern Espria. Een beschrijving van Espria en de structurering ervan is opgenomen in het geconsolideerde jaarverslag 2014 van Espria. 2.2.2.

Stichting GGZ Drenthe

Volgens de statuten van Stichting GGZ Drenthe stelt de stichting zich ten doel om hulp te verlenen in het bijzonder op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg en alle daarmee samenhangende vormen van hulpverlening en voorts al hetgeen daarmee rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord. De stichting tracht haar doel te bereiken door middel van:  het oprichten en in stand houden van één of meer intra-, semi- en extramurale voorzieningen (instellingen), gericht op de preventieve zorg, de behandeling, verpleging, verzorging en begeleiding van met name mensen met een sociaal-psychiatrische of psychiatrische problematiek samenhangende zorgbehoefte;  het bevorderen van contacten;  het aangaan van vormen van samenwerking en al datgene dat van belang kan zijn voor het verwezenlijken van de doelstelling, waaronder begrepen het bevorderen van een goed werkkli maat, onderzoek en opleiding;  alle andere wettige middelen, welke het doel kunnen bevorderen;  een en ander in de meest ruime zin.

Pagina 6

Het grootste deel van de activiteiten van GGZ Drenthe is direct ondergebracht in de rechtspersoon Stichting GGZ Drenthe. Voor een klein gedeelte vallen deze activiteiten in aparte BV’s, waarvan GGZ 1 Drenthe aandeelhouder is . Dit is in het bijzonder het geval voor de ondersteuning van de eerstelijnszorg, die in de BV Indigo is ondergebracht. In deze BV’s participeren ook andere GGZ-instellingen. GGZ Drenthe had in 2014 een eenhoofdige leiding die onder de titel van ‘Bestuurder’ rechtstreeks rapporteerde aan de Raad van Bestuur van de Stichting Espria. De uitvoering van de zorgverlening vond plaats in divisies onder leiding van divisiedirecties. In 2013 kende GGZ Drenthe drie divisies naar doelgroep: de divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie, de divisie Beveiligde Psychiatrie en de divisie Kinder- en Jeugdpsychiatrie / Indigo. De ondersteunende activiteiten (voor zover niet uitgevoerd door het Shared Service Center (SSC) van Espria) waren ondergebracht in de ondersteunende diensten Finance & Control (F&C), Personeel, Organisatie & Opleidingen (PO&O), Facilitair Bedrijf (FB) en Bestuursdienst. Het management van de ondersteunende diensten ressorteerde rechtstreeks onder de Bestuurder, evenals de Somatische Dienst, afdeling Vastgoed, afdeling Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC) en de opleidingen voor zorgprofessionals. Het organogram van GGZ Drenthe per ultimo 2014 is weergegeven op pagina 8.

2.3.

Structuurwijzigingen

In 2014 is een wijziging van de topstructuur van GGZ Drenthe voorbereid. In de nieuwe structuur vervalt de functie van bestuurder. In plaats daarvan wordt de dagelijkse leiding van GGZ Drenthe opgedragen aan een vierhoofdige directie die rechtstreeks rapporteert aan de Raad van Bestuur. Binnen de directie zijn twee directeuren (een directeur behandelzaken en een directeur bedrijfsvoering) primair verantwoordelijk voor de divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie. Twee andere directeuren (eveneens een directeur behandelzaken en een directeur bedrijfsvoering) zijn verantwoordelijk voor de divisie Beveiligde Psychiatrie. Naast de gedeelde verantwoordelijkheid voor één van de twee zorgdivisies, heeft iedere directeur meerdere organisatiebrede portefeuilles waarvoor hij of zij de eerstverantwoordelijke binnen de directie is. Deze structuurwijziging wordt ingegeven door de noodzaak effectief en slagvaardig om te gaan met de vele veranderingen in de binnen- en buitenwereld. Naast kostenvoordelen moeten kortere lijnen bijdragen aan meer directe communicatie, grotere wendbaarheid en grotere uitvoeringskracht. De nieuwe topstructuur is per 1 januari 2015 ingevoerd. Na de invoering van de nieuwe topstructuur is er geen sprake meer van een aparte divisie Kinder- en Jeugdpsychiatrie (KJP) / Indigo. In 2014 was Indigo al tijdelijk ondergebracht bij de divisie Volwassenenen Ouderenpsychiatrie. Dit had de bedoeling om betere voorwaarden te scheppen voor de overgang van enkelvoudige en lichtere behandelingen van de Specialistische GGZ naar de Basis GGZ (Indigo). De Kinder- en Jeugdpsychiatrie is op zichzelf van een te geringe omvang om een zelfstandige divisie te kunnen zijn. Gezien de overgang van de jeugd-GGZ naar het gemeentelijke domein en de voorgenomen integratie met Accare (zie hoofdstuk 5.7) wordt de Kinder- en Jeugdpsychiatrie vanaf 1 januari 2015 tijdelijk rechtstreeks aangestuurd door de directie totdat duidelijk is of en hoe de integratie met Accare vorm krijgt.

Organogram GGZ Drenthe ultimo 2014 1

GGZ Drenthe heeft zich per 1 januari 2014 teruggetrokken uit INTEND B.V. Pagina 7

RvC Espria

Raad van Bestuur Espria

Bestuurder GGZ Drenthe

Geneesheerdirecteur

Bestuursdienst

Somatische Dienst

AO/IC

Finance & Control

Vastgoed

Personeel, Organisatie & Opleidingen

Facilitair Bedrijf

A-Opleiding P-Opleiding

VS-Opleiding

divisie

divisie

divisie

Kinder- en

Volw assenen- en

Beveiligde Psychiatrie

Jeugdpsychiatrie

Ouderenpsychiatrie

Pagina 8

2.4.

Kerngegevens

2.4.1.

Kernactiviteiten en nadere typering

De kernactiviteiten van GGZ Drenthe liggen op het terrein van de geestelijke gezondheidszorg en omvatten het bieden van zorg (behandeling, verpleging, verzorging en begeleiding) aan daarvoor geïndiceerde cliënten, zowel intramuraal, semimuraal als extramuraal. GGZ Drenthe is toegelaten tot alle zeven AWBZ-functies (huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, behandeling en verblijf). GGZ Drenthe verzorgt psychiatrische zorg vooral in het kader van de Zorgverzekeringswet. Daarnaast wordt forensische psychiatrische zorg ten behoeve van het Ministerie van Justitie verleend. Ook op het gebied van WMO en OGGZ wordt psychiatrische zorg verleend. Voorts behoren het opleiden van professionals (psychiaters, psychologen, verpleegkundigen) en het verrichten van (wetenschappelijk) onderzoek tot de kerntaken, omdat daarmee de professionaliteit van werken wordt bevorderd. Ultimo 2014 beschikte GGZ Drenthe over de volgende toelatingen op grond van de ZvW, AWBZ en Justitie: 922 plaatsen voor verzekerden met een psychiatrische aandoening, waarvan: ● 635 plaatsen met de verblijfsspecificatie psychiatrische aandoeningen algemeen; ● 103 plaatsen met de verblijfsspecificatie forensisch psychiatrische patiënten; ● 72 plaatsen met de verblijfsspecificatie verslaafden; ● 14 plaatsen met de verblijfsspecificatie sterk gedragsgestoord licht verstandelijk gehandicapten (SGLVG); ● 78 plaatsen voor LIZ-verpleging (Langdurige Intensieve Zorg) ● 20 plaatsen met de verblijfsspecificatie klinisch psychiatrische gezinsverpleging. 2.4.2.

Patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de kerngegevens met betrekking tot patiënten/cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten voor GGZ Drenthe over 2014. Cliënten

Aantal

Aantal patiënten/cliënten in zorg/behandeling op 1 januari van verslagjaar

13.826

Aantal nieuw ingeschreven patiënten/cliënten in zorg/behandeling in verslagjaar

7.753

Totaal aantal patiënten/cliënten in zorg/behandeling in verslagjaar

21.579

Aantal uitgeschreven patiënten in verslagjaar

9.671

Aantal patiënten/cliënten in zorg/behandeling op 31 december van verslagjaar

11.908

Waarvan Zorg Zwaarte Pak k et (ZZP)-patiënten/cliënten in zorg/behandeling op 31 december van verslagjaar

379

Capaciteit

Aantal

Het aantal bedden/plaatsen dat beschikbaar is voor dagelijkse planning van opnames, verblijf of voor dagbehandeling

908

Waarvan k leinschalig wonen

Pagina 9

Productie Zorgverzekeringswet

Aantal

Aantal openstaande DBC's op 1 januari van het verslagjaar

11.901

Aantal in verslagjaar geopende DBC's (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)

15.376

Aantal in verslagjaar gesloten DBC's (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)

16.911

Aantal openstaande DBC's op 31 december van verslagjaar

10.366

Omzet gefactureerde DBC's (Alle omzet gefactureerd inclusief restant voorgaande jaren exclusief verrekende bedragen met verzekeraars)

80.491.808

Productie Forensische zorg (bekostigd door Ministerie van Justitie)

Aantal

Aantal openstaande DBBC's op 1 januari van het verslagjaar

263

Aantal in verslagjaar geopende DBBC's (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)

444

Aantal in verslagjaar gesloten DBBC's (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DISB)

378

Aantal openstaande DBBC's op 31 december van verslagjaar

329

Omzet gefactureerde DBBC's (Alle omzet gefactureerd inclusief restant voorgaande jaren exclusief verrekende bedragen met verzekeraars) 15.073.241 Aantal ZZP-dagen in verslagjaar forensische zorg in justitieel kader

1.518

Productie AWBZ

Aantal

Aantal ZZP-dagen met verblijfszorg exclusief forensische zorg in justitieel kader

135.097 29.890

Aantal geleverde dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar Personeel GGZ

Aantal

FTE

Aantal patiëntgebonden, ggz personeelsleden in loondienst op 31 december van verslagjaar (A)

1.663

1.300

Aantal niet-patiëntgebonden ggz personeelsleden in loondienst op 31 december van verslagjaar (B)

767

572

Totaal aantal ggz personeelsleden in loondienst op 31 december van het verslagjaar (C = A + B)

2.430

1.873

Aantal psychiaters in loondienst op 31 december van het verslagjaar

53

45

Pagina 10

2.4.3.

Werkgebieden

GGZ Drenthe richt zich op een breed spectrum aan eerstelijns, tweedelijns en derdelijns psychiatrische zorg, die zowel ambulant, klinisch als residentieel wordt aangeboden. De Basis GGZ wordt onder het merk Indigo aangeboden en heeft de Drentse gemeenten als werkgebied. De Specialistische GGZ was in de provinciaal werkende zorgdivisies georganiseerd. Naast de basisfuncties leggen de divisies zich ook toe op specialismen, die veelal een regio-overstijgend karakter hebben. De -

specialismen van de divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie zijn: behandeling van mensen met schizofrenie; behandeling van mensen met ernstige trauma’s, waaronder veteranen; behandeling van mensen met psychische en verslavingsproblematiek; behandeling van gezinnen met meervoudige en psychiatrische problemen; specialistisch centrum voor transculturele psychiatrie;

De specialismen van de divisie Beveiligde Psychiatrie zijn: de Forensisch Psychiatrische Kliniek die zich richt op zorg voor en behandeling van mensen met alle varianten in justitiële titels en/of vrijwillige aanmelding; langdurige behandeling van patiënten met een dubbele diagnose (psychiatrie en verslaving), afkomstig uit de Randstad en Groningen; behandeling van verstandelijk gehandicapten met psychiatrische en gedragsproblematiek.

Pagina 11

3.

Missie, visie en kernwaarden

3.1.

Missie

De missie van GGZ Drenthe luidt: GGZ Drenthe biedt geestelijke gezondheidszorg, professioneel uitgevoerd en ontwikkelingsgericht, opdat cliënten optimaal regie over eigen leven kunnen behouden. Uitgaand van gelijkwaardig burgerschap van cliënten en met respect voor de eigenheid in sociale en culturele achtergrond. Onder geestelijk e gezondheidszorg verstaan wij behandeling en zorg voor mensen met psychosociale problematiek of psychiatrische aandoeningen.

3.2.

Visie op de zorg

GGZ Drenthe doorloopt vanaf begin 2011 een traject dat leidt tot een aanscherping van de visie op zorg. Aanleiding hiertoe is de paradigmashift die binnen de GGZ gaande is en die kan worden gevat onder de noemer ‘herstelgericht werken’. Herstelgericht In wat wij doen is “herstel” het leidend principe. Onze rol bestaat uit het bieden van hulp en ondersteuning bij het bereiken van herstel. Herstel is gericht op: ● het bestrijden van de stoornis en/of het wegnemen van de gevolgen van de stoornis; ● cliënten in staat stellen om zelf regie over hun eigen leven te voeren; ● cliënten naar eigen tevredenheid laten (blijven) deelnemen aan de samenleving. Herstelgericht werken kunnen we alleen als we samen optrekken met onze cliënten. Dat vinden wij zo belangrijk dat wij ons dit als hoger doel hebben gesteld: ‘Samen werken aan herstel en welbevinden’. Wij zijn daarin ambitieus: in 2015 wil GGZ Drenthe door herstelgerichte zorg de vanzelfsprekende partner zijn voor zowel onze cliënten als andere organisaties waarmee wij herstelgerichte zorg willen vormgeven. Herstelgericht werken kan namelijk alleen als we ook inzetten op ketenzorg. Onderdeel van het herstelbeleid is dat we zoveel mogelijk voorkomen dat onze cliënten worden opgenomen in onze instelling. Uitgangspunt is dat de zorg in de eigen woonomgeving van de cliënt wordt verleend. GGZ Drenthe zal daarom de komende jaren inzetten op een aanzienlijke vermindering van haar klinische capaciteit voor basiszorg. Gedacht moet worden aan ongeveer 25% minder bedden. We noemen dit ‘extramuralisering’. Tegelijkertijd zullen we onze dienstverlening meer outreaching, ambulant in de wijk, gaan aanbieden en zullen we ons meer op de eerste lijn gaan oriënteren. Ook zullen we investeren in de verdere ontwikkeling van e-health (behandeling en zorgverlening met gebruikmaking van elektronische hulpmiddelen en internet). Belangrijk element in herstelgerichte zorg is meer erkenning voor de ervaringskennis van cliënten en hun naastbetrokkenen. We willen van die kennis en ervaring van cliënten ook meer gebruikmaken in de vormgeving en uitvoering van de behandeling en zorg.

Pagina 12

Ketenzorg Wij leveren, als dat nodig is, de zorg als partner in een keten: multidisciplinair, generalistisch en specialistisch. Als zorgaanbieder leveren wij een breed pakket van behandeling, zorgen dienstverlening, in samenwerking met andere zorgaanbieders en maatschappelijke instellingen. Uitgangspunt voor samenwerking is: wat geeft de best toevoegende waarde voor de cliënt. We realiseren ons dat cliënten vele voor hen belangrijke relaties hebben met personen, instellingen en organisaties. Daarom stellen wij ons op als partner in de zorg en zoeken we naar verbinding binnen de uitgangspunten die wij in Espria-verband zijn overeengekomen. Specifiek zullen wij ons daarbij met onze Espria-partners inzetten voor de ontwikkeling van wijkgerichte concepten in het kader van het streven de zorg zoveel mogelijk in de eigen woonomgeving van de cliënt te verlenen. Kernactiviteiten Naast basiszorg leveren wij diensten voor specifieke doelgroepen of zorgvragen m et een hoog specialistisch karakter. Om deze specialistische behandelfuncties verder te kunnen ontwikkelen en met nieuwe innovaties te komen, is het noodzakelijk om een brede basis van reguliere, generalistische zorg te hebben. Basiszorg en specialistische expertise zijn de kernactiviteiten. Hiernaast bieden wij een breed scala aan mogelijkheden voor opleiding en onderzoek. Ongevraagde zorg Er zijn mensen die complexe problemen hebben op meerdere terreinen, maar die zelf niet om hulp vragen of geen hulp accepteren. Er is vaak sprake van zelfverwaarlozing of van overlast. In deze situaties grijpen we vanuit de GGZ in en bieden dan ongevraagde zorg, in de vorm van bemoeizorg. Doel van bemoeizorg is om op actieve wijze het contact tussen de cliënt en de zorg te leggen en verslechtering van de situatie van de cliënt te voorkomen. Hierin werken wij nauw samen met gemeenten en maatschappelijke organisaties. Onvrijwillige zorg Naast ongevraagde zorg is soms ook sprake van onvrijwillige zorg. De GGZ kan kiezen voor onvrijwillige opname als er situaties ontstaan waardoor iemand niet langer thuis of in de eigen omgeving kan blijven. Ook is er bij verblijf in een instelling soms sprake van dwang- of drangmaatregelen. Daarbij kan het gaan om afzondering, separatie, fixatie of het toedienen van medicatie, vocht of voeding. Onze inzet is deze situaties zoveel mogelijk te voorkomen. Daartoe volgen wij zorgvuldige procedures en stellen wij ons toetsbaar op.

3.3.

Visie op medewerkers

GGZ Drenthe vraagt van haar medewerkers om zich te verbinden met de herstelgedachte en de bijbehorende kernwaarden en gedragsregels na te leven. In ruil hiervoor mogen de medewerkers van GGZ Drenthe verwachten dat zij optimaal ondersteund en gefaciliteerd worden met passende HRinstrumenten. Herstelgericht werken vraagt een andere instelling van medewerkers en doet mogelijk een beroep op andere competenties dan voorheen. In het ontwikkeltraject van herstelgericht is daar gerichte aandacht voor. De kernwaarden zijn een integraal onderdeel van de HR-strategie en het fundament onder het personeels-, organisatie- en opleidingsbeleid. Centraal hierin staat ‘verantwoordelijkheid nemen en verantwoordelijkheid krijgen’.

Pagina 13

Dit heeft zowel betrekking op de positie van de professionals in de organisatie al s op de stijl van leidinggeven. Herstelgericht werken vraagt om een zekere ‘vrije regelruimte’ voor professionals en teams om samen met de cliënt en diens naasten te zoeken naar de voor die cliënt beste oplossingen voor zijn problemen. Het streven is om verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen. Tegelijkertijd dient de verleende zorg aan de professionele normen te voldoen en dienen prestatiedoelstellingen (bijvoorbeeld t.a.v. ROM, productiviteit en zorgprogrammering) te worden gehaald. In het project teamontwikkeling, dat in 2014 is uitgevoerd, worden de doelstellingen van herstelgericht werken en prestatieverbetering aan elkaar verbonden door te werken aan de versterking van de teamkracht en daarin meer focus aan te brengen. Belangrijk daarin is ook het versterken van het leiderschap van de teammanagers. Verduidelijkt moet worden dat de teammanager resultaatverantwoordelijk is voor het team en dat de teamleden daarin een wezenlijke bijdrage en belangrijke medeverantwoordelijkheid hebben. Middelen die in het project zijn ingezet zijn onder andere een serie thematische werkconferenties voor teammanagers, individuele leertrajecten voor teammanagers met o.a. supervisie, gerichte trainingen en interne coaching en gezamenlijke verbetertrajecten van circuitmanagers en teammanagers.

3.4.

Kernwaarden

Ontmoeten Bij de vormgeving van herstelgerichte zorg vinden wij ‘ontmoeten’ een belangrijke kernwaarde. Herstelgerichte zorg houdt, zoals hiervoor is aangegeven, in dat wij samen met de cliënt hierin willen optrekken. Dat kan alleen als wij ook werkelijk open staan voor onze cliënten en hen ook daadwerkelijk willen ontmoeten. Deze kernwaarde geldt echter ook voor hoe wij intern omgaan met onze medewerkers. Ook met en tussen hen streven wij naar een open en wederzijds ontvankelijke houding. Ten slotte geeft deze kernwaarde ook aan hoe wij willen omgaan met ander maatschappelijke en zorgorganisaties waarmee wij herstelgerichte zorg willen vormgeven. Slagvaardig Met de kernwaarde ‘slagvaardig’ willen wij aangeven dat wij zowel in de manier waarin wij onze zorg organiseren als in de manier waarop wij de zorg daadwerkelijk verlenen doelgericht en daadkrachtig willen zijn. Wij willen zoveel mogelijk sturen op resultaat. Vernieuwen Met de kernwaarde ‘vernieuwen’ drukken wij uit dat wij innovatief willen zijn: voorop willen lopen in ontwikkelingen in de geestelijke gezondheidszorg. Dit geldt zowel voor herstelgericht werken, e-health als voor het ontwikkelen en in stand houden van gespecialiseerde voorzieningen met een topreferent karakter. Verantwoordelijk Herstelgericht werken houdt niet in dat wij ons niet meer verantwoordelijk voelen voor onze cliënten. Integendeel, wij achten het juist onze verantwoordelijkheid om samen met onze cliënten invullen te geven aan een optimaal herstel. Verantwoordelijk zijn houdt daarbij ook in dat onze zorg steeds ‘state of art’ is en volgens de laatste professionele inzichten wordt verleend.

Pagina 14

4.

Bestuur, toezicht en medezeggenschap

4.1.

Normen voor goed bestuur

Voor elke organisatie zijn professioneel bestuur, professioneel toezicht daarop en adequate en transparante verantwoording daarover van essentieel belang. Hierdoor weten de stakeholders en vooral de klanten zich verzekerd van kwaliteit en continuïteit van de dienstverlening. Dat geldt in sterke mate ook voor een maatschappelijke onderneming als GGZ Drenthe. Normen voor goed bestuur worden in eerste instantie op het niveau van Stichting Espria gedefinieerd en gerealiseerd. Bij de vormgeving van de governancestructuur van Espria zijn de bepalingen van de Zorgbrede Governance Code volledig in acht genomen. Dit betreft onder andere de principes van: – invloed en betrokkenheid van en verantwoording aan belanghebbenden; – de wijze waarop de organisatie wordt bestuurd; – de wijze waarop toezicht wordt gehouden op het bestuur; – waarborgen voor onafhankelijkheid en tegengaan van belangenverstrengeling bij bestuur en toezicht; – honorering van bestuurders en toezichthouders. Voor de Stichting Espria geldt het uitgangspunt dat zij niet alleen willen voldoen aan de gestelde branchecodes, maar dat zij wil behoren tot de best in class op het gebied van governance. Ten aanzien van de honorering van bestuurders, toezichthouders, directeuren en andere functionarissen worden de regels van de Wet normering topinkomens toegepast. De verantwoording hierover is opgenomen in het geconsolideerde jaarverslag 2014 van Espria. De governance is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Raad van Bestuur en Raad van Commiss arissen.

4.2.

Raad van bestuur

De Raad van Bestuur van GGZ Drenthe wordt gevormd door de Raad van Bestuur van Espria. De Raad van Bestuur van Espria bestaat per 31 december 2014 uit vier personen, namelijk Dhr. M.W. Meerdink, CEO Dhr. J.L. Kauffeld, COO Mw. T.T.M. van Grinsven, COO Dhr. A. Th.J.M. Zuure, CFO (tot en met 30 juni 2015) Per 1 november 2015 is dhr A.M. Notermans, CFO, toegetreden tot de Raad van Bestuur van Espria. Espria is een strategische holding waarin het primair, maar niet uitsluitend, gaat om strategische kaderstelling en het bewaken van die kaders. De Raad van Bestuur heeft als kerntaak de besturing en ontwikkeling van het concern. Dit houdt in dat de Raad van Bestuur de strategie bepaalt, het portfoliobeleid en het regiobeleid voert, het innovatiebeleid bepaalt, beleidskaders stelt voor de bedrijfsonderdelen en de planning- en controlcyclus bewaakt. Daarnaast bevordert de Raad van Bestuur de samenwerking binnen en buiten het concern en bewaakt ze de ontwikkeling van het concern. Zij heeft een actieve rol bij het aangaan van allianties, fusies en overnames, het afstoten van bedrijfsonderdelen, investeringen en desinvesteringen en externe beeldvorming. De directies van de bedrijfsonderdelen besturen hun eigen bedrijfsonderdeel binnen de kaders van het concern. Van de directies wordt verwacht dat zij bijdragen aan de ontwikkeling van het concern.

Pagina 15

Directies stellen een beleidsplan op binnen de kaders, zien toe op operationele werkzaamheden, leveren toegevoegde waarde voor de klant in termen van kwaliteit van dienstverlening tegen lage kosten. Directies van bedrijfsonderdelen werken samen met andere bedrijfsonderdelen ten behoeve van de synergie en dragen actief bij aan de strategie door advisering aan de Raad van Bestuur en in daad in het eigen bedrijfsonderdeel. Directies van de bedrijfsonderdelen leggen verantwoording af aan de Raad van Bestuur.

4.3.

Toezichthouders (Raad van Commissarissen)

De Raad van Toezicht van GGZ Drenthe wordt gevormd door de Raad van Commissarissen van Espria. De Raad van Commissarissen legt verantwoording af over zijn handelen in 2014 in het verslag van de Raad van Commissarissen, welke is opgenomen in het geconsolideerde jaarverslag 2014 van Espria. Na uitbrengen van het geconsolideerde jaarverslag 2014 van Espria heeft in 2015 een intensief gesprek tussen Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur plaatsgevonden over de resultaatontwikkeling 2015 en de noodzakelijke verdere exploitatieombuiging van GGZ Drenthe. In paragraaf 11.6 wordt hierop nader ingegaan.

4.4.

Cliëntenraad

Als gevolg van de ‘kanteling’ van de organisatie is in 2014 de medezeggenschapstructuur voor cliënten vernieuwd, zowel op het centrale niveau als op het niveau van de afzonderlijke zorgdivisies. Op het centrale niveau is de Regionale Cliënten Raad (RCR) van start gegaan als opvolger van het KOCP (Koepel Overleg Cliëntenraden Psychiatrie). De RCR functioneert in een nieuwe opzet waarin de cliëntenraden van de zorgdivisies bevoegdheden en verantwoordelijkheden aan de RCR hebben overgedragen voor aangelegenheden die op centraal niveau spelen. Daarnaast zijn de cliëntenraden van de zorgdivisies vernieuwd en zijn er binnen divisies cliëntcommissies ingesteld voor een optimale communicatie tussen de cliëntenraden en de cliënten op de verschillende locaties. Met de opening van het Participatiehuis in Assen in februari 2014 kregen de cliëntenraden een centraal onderkomen. Onder hetzelfde dak zijn ook de ervaringsdeskundigen van De Hoecsteen en de Naastbetrokkenenraad (in oprichting) gehuisvest. Dit biedt de mogelijkheid voor een brede samenwerking op het gebied van cliëntenparticipatie en -medezeggenschap. In het overleg van de RCR met de bestuurder is een breed scala aan beleidszaken besproken. De RCR bracht op verzoek van de bestuurder advies uit over: ● leden klachtencommissie voor cliënten; ● instellen en reglement Naastbetrokkenenraad; ● reorganisatieplannen van de zorgdivisies; ● uitvoering cliëntervaringsmetingen; ● benoeming interim-directeur divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie; ● statutenwijziging; ● wijziging van de topstructuur; ● waskosten en andere servicekosten voor cliënten; ● beheer patiëntengelden.

Pagina 16

Ongevraagd werd geadviseerd over: ● tandartsenzorg (behoud van specifieke kennis en kunde); ● opvang van verwarde mensen door de politie; ● inzet van crisiskaartconsulenten (ten behoeve van de cliënten die zelf een crisiskaart willen maken); ● beheer van het Participatiehuis; ● klimaatbeheer in diverse gebouwen (nader onderzoek naar de instellingen van de topkoeling); ● voorgenomen bezuiniging op de ondersteuning van de Klachtencommissie voor cliënten (verwachting toename van klachten door reorganisaties); ● beeldbellen (veilig gebruik van de apparatuur). Daarnaast waren eind 2014 nog een aantal onderwerpen in behandeling: ● parkeerbeleid op diverse locaties; ● de inzet van verkregen subsidiegelden van het Zorgondersteuningsfonds; ● invulling van het participatiebeleid; ● het lange termijn huisvestingsbeleid; ● het WIFI beleid ten behoeve van de cliënten; ● redactiestatuut en begroting centrale cliëntenkrant; ● deelname aan landelijk onderzoek veiligheid; ● procedure afhandeling vragen en klachten van cliënten over facturen / zorgkosten; ● wijzigingen in het Facilitair Bedrijf in relatie tot het inschakelen van cliënten bij huishoudelijke taken in het kader van het herstelbeleid; ● actieve deelname aan de zorgverkoop; ● actieve deelname aan kwaliteitsmetingen; ● het project ‘Werken naar vermogen’. De leden van de RCR bezochten diverse congressen en bijeenkomsten, waaronder de Toogdag voor de cliëntenraden van de Espria-organisaties waar de voorzitter een presentatie gaf over de parels van de medezeggenschap. Samen met het management is een scholingsmiddag gehouden onder leiding van het LOC (Landelijke Organisatie Cliëntenraden) om de kwaliteit van de medezeggenschap naar een hoger niveau te tillen. Samenstelling RCR op 31 december 2014: Dhr. J. van Biessum Mevr. Y. van den Hoek

Dhr. J. van Dijk Dhr. A. de Wit Dhr. D. Wood Dhr. W. Rendering Dhr. J. Jansen Dhr. H. Heizenberg

onafhankelijk voorzitter lid Centrale Cliëntenraad Espria plv.-voorzitter lid Cliëntenraad Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie lid Cliëntencommissie Emmen lid Cliëntenraad Volwassenen en Ouderen voorzitter Cliëntenraad Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie lid Centrale Cliëntenraad Espria voorzitter Cliëntenraad Kinder- en Jeugdpsychiatrie en Indigo voorzitter Cliëntenraad Ambulante Forensische Psychiatrie lid Cliëntenraad Beveiligde Psychiatrie lid Cliëntenraad Beveiligde Psychiatrie wnd.-lid Clientenraad Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie lid Cliëntencommissie Emmen

Pagina 17

4.5.

Ondernemingsraad

GGZ Drenthe kent op centraal niveau een Ondernemingsraad (OR) en binnen de verschillende divisies een Onderdeelcommissie (OC). De dienst Facilitair Bedrijf heeft een eigen OC, de belangen van de medewerkers van de overige ondersteunende diensten worden behartigd in de verschillende divisies. De OR pleegt overleg met de bestuurder aangaande GGZ-brede organisatie- en beleidszaken. Het gaat hierbij zowel om instemmings- als adviesaanvragen met betrekking tot meerdere beleidsterreinen. Aan de OC’s is de bevoegdheid toegekend tot het plegen van overleg met de divisiedirectie. De OR heeft op verzoek van de bestuurder in 2014 de volgende advies -/instemmingsaanvragen behandeld:  inschakelen extern adviesbureau voor het project Bouwen aan functies;  inzet eigen medewerkers buiten dienstverband;  Project Zorgadministratie 2.0;  reorganisatieplannen van de zorgdivisies;  procedures Reorganisatie;  voorgenomen benoeming interim-directeur divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie;  vervolg herinrichting secretariaten zorgadministratie;  wijziging dienstenpatroon SPITS;  assessment in het kader van het Programma Teamkracht;  statutenwijziging;  nieuwe functionaliteiten Mijn Rooster;  contracteren nieuwe bedrijfsartsen;  wijziging topstructuur GGZ Drenthe;  Medewerkers Tevredenheidonderz oek;  inzet Gezond Werken Noord-Nederland voor mobiliteitsbegeleiding;  uitrol verpleegkundige functiestraat in kader van Bouwen aan functies;  toepassing Work Ability Index;  Regeling studiekosten en studieverlof;  wijzigingen binnen Circuit Acuut van divisie Volwassenen en Ouderenpsychiatrie;  herziene aanvraag assessment in het kader van Programma Teamkracht ;  stoppen met Gezond Werken Noord-Nederland;  reductie overheadkosten;  Strategisch Opleidingsplan;  uitwerking topstructuur;  roosterwijziging klinieken Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie. Samenstelling Ondernemingsraad per 31 december 2014: Mevr. A. Wouters, voorzitter Dhr. E. Vleugel, secretaris mevr. E. Zwart, ambtelijk secretaris

Pagina 18

Leden: Mevr. S. Baarsma Dhr. B. Jager Mevr. K. Paas Mevr. C. Verstraaten Dhr. L. van der Lei Dhr. L. Eind Mevr. G. Offereins Dhr. J. Huiting, aspirant-lid 2 vacatures.

Pagina 19

5.

Beleid, inspanningen en prestaties

5.1.

Uitgangspunten van beleid

GGZ Drenthe kiest bewust en expliciet voor de gespecialiseerde psychiatrie als het terrein waar wij met onze expertise en ons netwerk waarde willen toevoegen voor de cliënt. Behandeling van mensen met ernstige, complexe en soms chronisch verlopende problematiek is en blijft onze kerntaak. Dit is de doelgroep van mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) en de mensen at risk zijn om tot de EPA-doelgroep te gaan behoren. Wij leveren vooral ambulante zorg, op de polikliniek of thuis. Bij de intramurale zorg streven wij naar 2 concentratie en specialisatie. Onze ambulante en FACT teams opereren vanuit de Specialistische GGZ in directe verbinding met het sociale domein – de woon- en leefwereld van onze cliënten – en met de lokale netwerken voor eerstelijns zorg en welzijn, waar gemeenten de regie over voeren. Deze hoofdlijn van beleid sluit goed aan op het voorgenomen kabinetsbeleid gericht op hervorming van de langdurige zorg. Het kabinetsbeleid richt zich vooral op het toedelen van enerzijds zware, complexe problematiek naar het domein van de Specialistische GGZ en anderzijds lichte en milde problematiek naar de Basis GGZ. Er wordt meer verwacht van eigen kracht en zelfzorg van mensen. In eerste instantie moet ondersteuning vanuit mantelzorg en vanuit het sociale netwerk in de lokale samenleving worden gegeven. Wij gaan uit van het principe van matched care (passende zorg). Dat is iets anders dan alleen maar zware zorg vervangen door lichte zorg. Het gaat erom dat de cliënt de beste behandeling krijgt met het meeste rendement voor de cliënt en de samenleving, niet meer dan nodig, maar ook niet minder, ambulant waar mogelijk, klinisch waar nodig. Wij hechten eraan te kunnen beschikken over een aanbod voor gespecialiseerde psychiatrie, met een hoge kwaliteit, expertise en toegankelijkheid. Dan kunnen we ook tijdig ingrijpen en voorkomen dat problematiek verergert. Wij beschikken bovendien over specialistische psychiatrische behandelfuncties voor bijzondere doelgroepen en specifieke problematiek. Wij hebben hierin grote expertise opgebouwd, waarmee wij aanspraak kunnen maken op een topreferente positie voor het leveren van deze zorg, doorgaans op bovenregionaal en soms op landelijk niveau. Door verbinding met opleiding, onderzoek en innovatie borgen wij dat onze topreferente zorg van hoge kwaliteit en deskundigheid blijft. In 2014 is opnieuw het keurmerk van de Stichting TOPGGz voor een periode van vier jaar toegekend aan het Psychosecircuit in Assen. Daarnaast heeft de Forensisch Psychiatrische Kliniek het keurmerk verworven. Wij streven ernaar dat nog meer van onze specialistische afdelingen dit keurmerk gaan dragen. Naast Specialistische GGZ leveren wij ook Basis GGZ, voor preventie en lichte vormen van psychiatrische problematiek. In de Basis GGZ bieden we vooral zorg aan voor die doelgroepen waarvoor we een aanbod in de Specialistische GGZ hebben, maar die qua behandelintensiteit op enig moment beter passen in de Basis GGZ. Door het flexibel inrichten van de zorg kunnen we per patiënt een integraal zorgtraject op maat inrichten. Vanuit dit segment faciliteren wij de inzet van de praktijkondersteuning (POH) GGZ voor de huisartsen. Dit biedt mogelijkheden voor substitutie, met korte lijnen voor triage, diagnostiek en interne dooren terugverwijzing tussen lichte en zware zorg.

2

Functie - Assertive Community Treatment Pagina 20

5.2.

Reorganisaties

Om GGZ Drenthe ook de komende jaren financieel gezond te houden was het in 2014 noodzakelijk om reorganisaties door te voeren. Diverse onderdelen van de organisatie hebben ook al in 2013 maatregelen getroffen om financiële tekorten weg te werken. De budgettaire krimp en de herordening naar de Specialistische GGZ en de Basis GGZ maakte de reorganisaties noodzakelijk. Inspelend op deze herordening is de beweging van concentratie en spreiding van de zorgvoorzieningen ingezet. In deze beweging is ook het beleid voor extramuralisering en vastgoedbeheer opgenomen. De in 2014 genomen maatregelen waren onder meer gericht op het verhogen van de productiviteit van behandelaren, het verkorten van de behandelduur en het optimaliseren van de registratie van uitgevoerde activiteiten. Ook is kritisch gekeken naar de samenstelling van de behandelteams (disciplinemix) en naar de concentratie c.q. spreiding van de behandelactiviteiten. De reorganisaties hebben geleid tot herinrichting van teams en afdelingen, waarbij sprake was van inkrimping, samenvoeging of opheffing van afdelingen, teams of behandelingen. Soms is de zorg verplaatst naar een andere locatie. Als gevolg van de reorganisaties is de formatie gereduceerd met ongeveer 60 fte. Dit is zoveel mogelijk gerealiseerd via natuurlijk verloop en het beëindigen van tijdelijke dienst verbanden, maar heeft niet kunnen voorkomen dat 85 medewerkers boventallig zijn geworden. In november 2015 is het Herstelplan 2016 met meerjarenperspectief vastgesteld en zal hieraan komende jaren uitvoering worden gegeven. De impact op de organisatie is kwantitaief en kwalitatief zeer aanzienlijk. We verwijzen naar 11.6, waarin dit nader is toegelicht.

5.3.

Herinrichting Indigo

Door de nieuwe indeling in Basis GGZ en Specialistische GGZ was een overheveling van enkelvoudige, kortdurende DBC’s van de Planbare Psychiatrie naar de Basis GGZ (Indigo) nodig. In totaal gaat het om een productie van 1,8 miljoen (ongeveer 18% van het budget). Naast de effecten van veranderde beleidsregels en de zorgverkoop heeft Indigo in 2013 te maken gehad met een oplopend exploit atietekort waarvoor in 2014 herstelmaatregelen nodig waren. Indigo is tijdelijk ondergebracht bij de directie van divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie om meer samenhang te krijgen in de verschuiving van patiënt(populaties).

5.4.

Vermindering van overheadkosten

In 2014 zijn plannen ontwikkeld voor een vergaande vermindering van de overheadkosten. Naast het geheel van maatregelen in de directe patiëntenzorg moet de overheadreductie bijdragen aan een betere verhouding tussen de kosten en opbrengsten. Doelstelling is niet alleen een lager kostenniveau, maar ook dat een relatief groter deel van de beschikbare middelen ingezet kan worden voor de directe patiëntenzorg. In 2013 is al een traject gestart met als doel 5 miljoen euro (= 10%) op de kosten van de overhead te bezuinigen. In het voorjaar van 2014 is besloten om de taakstelling te verhogen en het traject te versnellen. Medio 2014 waren plannen gereed voor reductie van de overheadkosten met 10 miljoen euro (= 20%) ten opzichte van de begroting 2014. Daarnaast is een aantal centrale projecten en initiatieven benoemd die over of door de divisies en ondersteunende diensten heen tot een aanvullende opbrengst moeten leiden.

Pagina 21

De reorganisatieplannen in het kader van de overheadreductie hielden in dat de formatie met 110 fte zou worden gereduceerd. Voor 2015 werd een verdere formatiereductie binnen de Divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie van 80 fte verwacht, vanwege de uitvoering van het zgn. Transitieplan (zie 5.5.). Onverkorte toepassing van het Sociaal Plan GGZ Drenthe 2014 zou naar onze overtuiging leiden tot onverantwoord hoge frictiekosten. Daarom is overleg met de vakbonden geopend om tot een nieuw Sociaal Plan te komen (zie hiervoor hoofdstuk 10.1). In afwachting daarvan zijn alle reorganisatieplannen vanaf september 2014 opgeschort naar begin 2015.

5.5.

Transitie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie

In de reorganisatieplannen die onder 5.2 zijn genoemd zijn de eerste stappen gezet in een omvangrijk transitieproces binnen de Divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie. We intensiveren de beweging van concentratie van de klinische capaciteit en spreiding van de ambulante capaciteit. Door de vervanging van klinische door ambulante behandelingen is de prognose dat er na 2016 een afbouw van ongeveer 200 bedden kan worden gerealiseerd. Dat is ongeveer 35 % van het aantal bedden in 2010. Acute Psychiatrie Voor de acute psychiatrie is de open en de gesloten beddencapaciteit eind 2014 geconcentreerd in Assen en dus niet meer beschikbaar op de locaties Hoogeveen en Emmen. Aan de kliniek in Assen is de High Intensive Care (HIC) functie gekoppeld. De open bedden worden deels afgebouwd. De spreiding van de ambulante en crisiszorg krijgt vooral vorm in de versterking van de Substituerende Psychiatrische Intensieve Thuis Service (SPITS). Langdurige Psychiatrie Voor de langdurige psychiatrie gaat het vooral om concentratie van de intramurale capaciteit voor de EPA- doelgroep (Ernstige Psychiatrische Aandoeningen) in Assen. Verder wordt het principe van scheiden van wonen en zorg verder doorgevoerd. De huidige groepswoningen in Assen worden aangepast tot zelfstandige eenpersoons huisvesting. Waar mogelijk blijven patiënten zelfstandig wonen in de eigen omgeving. De spreiding van de ambulante capaciteit wordt gerealiseerd door de inzet van FACT-teams over de verschillende regio’s van Drenthe, zoveel mogelijk afgestemd op de gemeentegrenzen. In november en december 2014 zijn vijf van de zes FACT teams met positief resultaat gecertificeerd voor het keurmerk van het CCAF. Er is contact met gemeenten op het gebied van de ontwikkeling van ketenzorg, in verband met de aansluiting van de FACT teams en OGGZ op de sociale wijkteams van gemeenten. In de Kliniek voor Verslaving en Psychiatrie (KVP) in Beilen, een samenwerkingsverband met Verslavingszorg Noord-Nederland (VNN), zijn eind 2014 zes bedden voor detox gesloten. Ouderenpsychiatrie De acute klinische opnamefunctie voor ouderen wordt medio 2015 geconcentreerd in Hoogeveen; de locaties in Assen (De Mierik) en Emmen gaan sluiten. De voorzieningen voor langdurige opname van ouderen in Assen en in Beilen blijven met de bestaande capaciteit in stand, maar er is wel een verschuiving van open naar gesloten bedden. Het langdurig wonen in klinische verblijfsvormen wordt gereduceerd uit oogpunt van de noodzakelijke vermaatschappelijking.

Pagina 22

Hooggespecialiseerde functies De zorgcontractering voor 2014 heeft geleid tot een zodanige beperking van het budget voor De Keerkring, Kenniscentrum Partnerrelatie en Psychiatrie, dat dit centrum helaas moest worden gesloten. De kennis en expertise van de De Keerkring is geïntegreerd in de programma’s van de Gezinspsychiatrie, waarbij ook nieuwe behandelprogramma’s zijn ontwikkeld. De Gezinspsychiatrie heeft een bovenregionale en landelijke functie en biedt samen met Yulius (Barendrecht) en De Bascule (Amste rdam) een landelijk dekkend zorgaanbod voor ouders met ernstige ps ychiatrische problematiek, waarbij er direct gevaar is voor de kinderen. In 2014 heeft de samenwerking met Yulius en de Bascule een belangrijke impuls gekregen door het gezamenlijk opzetten van twee wetenschappelijke onderzoeken. Het aanbod van De Evenaar, (trauma)zorg voor vluchtelingen, asielzoekers en migranten (transculturele psychiatrie), wordt uitgebreid met een vestiging in Friesland. De Evenaar en het Top Referent Traumacentrum (TRTC) zijn nauwer gaan samenwerken. Bij het TRTC zijn naast de behandelingen voor veteranen ook nieuwe behandelingen ontwikkeld voor geüniformeerden die schokkende situaties hebben meegemaakt. Het Centrum Verstandelijke Beperking en Psychiatrie (CVBP), in 2013 gestart, is verder ingericht. De behandeling van problematiek als gevolg van een verstandelijke beperking in combinatie met een psychiatrische aandoening is nog grotendeels onontgonnen gebied. Om kennis te ontwikkelen, te valideren en in de behandelpraktijk in te bedden is wetenschappelijk onderzoek nodig. Het CVBP heeft hiervoor een research afdeling opgezet waarin verschillende promotietrajecten worden uitgevoerd. Op 4 september 2013 promoveerde Gerda de Kuijper met een proefschrift over het voorschrijven van antipsychotica bij mensen met een verstandelijke beperking. Er is samenwerking met universiteiten en UMCG. Externe financiering wordt verkregen via fondswerving en ZonMW subsidie. In het verlengde van deze ontwikkeling streeft het CVBP naar het verkrijgen van het TOPGGz-keurmerk in 2015. Basis GGZ De Basis GGZ wordt verder ontwikkeld binnen de circuits Planbare psychiatrie, Langdurige psychiatrie, Ouderenpsychiatrie, TRTC en CVBP. Dit betreft vooral de producten intensief en chronisch. Voor de Basis GGZ wordt de komende jaren een groei verwacht op geleide van een toegenomen vraag. Voor producten in de Basis GGZ wordt de merknaam Indigo gebruikt. Werk en dagbesteding Het overgrote deel van de mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen wil graag betaald werk. Dit is één van de speerpunten in onze zorgvisie van herstelgericht werken. We werken hiervoor samen met instanties voor arbeidsre-integratie en met leer- en werkbedrijven. Begeleiding van het traject naar werk is onderdeel van de zorgprogamma’s van de FACT-teams en vindt ook plaats binnen DAAT-Drenthe (Dagbesteding, Arbeidsrehabiltatie, Arbeid en Training). De gemeente heeft wettelijk de taak om participatie en maatschappelijke ondersteuning te stimuleren. Onze bijdrage is op het juiste moment en met de juiste deskundigheid ondersteuning te bieden, als onderdeel van een behandel- of nazorgtraject. De trajectbegeleiders van DAAT-Drenthe werken nauw samen met de zorgverleners van de verschillende behandelteams en springen in bij terugval van cliënten in loondienst bij externe werkgevers. In samenwerking met het circuit Langdurige zorg is eind van dit jaar gestart met de implementatie van de IPS-methodiek (Individuele Plaatsing en Steun). Naast de bestaande Dagactiviteitencentra in Emmen en in Assen is er een Dagactiviteitencentrum in Beilen ontwikkeld. In het ontmoetingscentrum de Regenboog op het terrein van GGZ Drenthe in Beilen is een inloopfunctie met een internetcafé voor cliënten gerealiseerd.

Pagina 23

DAAT-Drenthe werkt nauw samen het SW bedrijf Alescon en met de zorginstelling PromensCare, om met de gezamenlijke doelgroepen voldoende volume te hebben om projecten te kunnen uitvoeren. De bestaande werkplaatsen (houtbewerking, fietsenwerkplaats, grafisch centrum, tuinwinkel en kassen) zijn zich meer gaan richten op het scheppen van leer- en werktrajecten voor cliënten. In samenwerking met opleidingsinstituten kunnen leertrajecten worden opgezet, die in combinatie met het beschikbaar komen van participatiebanen binnen en buiten het bedrijf, kunnen leiden tot instroom in (betaald) werk. Voorbeelden zijn het kringloopbedrijf in Hoogeveen, de opleidingen ‘werken in het groen’ en ‘werken met bloemen’ en het project in het kader waarvan cliënten kunnen worden ingezet voor balie- en receptiefuncties in het hoofdgebouw van GGZ Drenthe in Beilen.

Voor DAAT-Drenthe is het in 2014 nodig geweest permanent stil te staan bij de vraag welke activiteiten nog in stand kunnen blijven nu de financieringssystematiek wijzigt en veel activiteiten op het gebied van maatschappelijke participatie naar de gemeenten zijn overgegaan. 2014 was het laatste jaar van de (extramurale) AWBZ financiering. Vanaf 2015 gaat de financiering over naar de gemeenten. Door het wegvallen van financiering voor dagbesteding en inloop zullen naar verwachting in 2015 op een aantal locaties de activiteiten worden stopgezet. Bezien moet worden of in samenwerking met ketenpartners en het eigen Facilitair Bedrijf een deel van het aanbod overeind kan blijven.

5.6.

Ontwikkelingen binnen de Beveiligde Psychiatrie

De divisie Beveiligde Psychiatrie omvat de Ambulante Forensische Psychiatrie Noord-Nederland (AFPN), de Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) en de voorzieningen Duurzaam Verblijf en Beter Leven Kliniek. De Beveiligde Psychiatrie zet haar behandeling en begeleiding in ten behoeve van patiënten met complexe problematiek en zeer geringe of afwezige intrinsieke motivatie. De meeste patiënten presenteren zich met een combinatie van negatief op elkaar ingrijpende factoren. Elke patiënt leidt aan een psychiatrische stoornis en geeft overlast voor de maatschappij en zijn omgeving als gevolg van hinderlijk en/of delictgedrag. Naast de psychiatrische problematiek en het grensoverschrijdende gedrag is er veelal ook sprake van verslavingsproblematiek, regelmatig van uitstotingsfenomenen en hechtingsproblematiek en soms van cognitieve beperkingen. Binnen de behandeling ligt de focus primair op het voorkomen van recidive in delict of overlastgevend gedrag. Dit gebeurt door de delictgerelateerde psychiatrische problematiek te behandelen, de gezonde mogelijkheden van de patiënten te benutten om zo te komen tot gezonde groei, tot toename van welbevinden en het (opnieuw) dragen van verantwoordelijkheid voor het eigen leven. Bij dit alles worden mogelijkheden en onmogelijkheden van patiënten en risico’s in kaart gebracht om in de behandeling samen passende stappen te kunnen zetten en verantwoord risicomanagement uit te voeren. Hiermee kan gefaseerd meer vrijheid en zelfstandigheid worden toegekend en de ontwikkeling worden gemonitord. Resocialisatie is in behandeling een belangrijk doel en integraal onderdeel van de behandeling. Voor de doelgroep van Duurzaam verblijf en Beter Leven Kliniek geldt in wezen hetzelfde, met dien verstande dat het risicomanagement zich niet richt op delictgedrag maar op overlastgevend gedrag en maatschappelijke teloorgang. Forensische Psychiatrie De Wet verplichte GGZ en de Wet Forensische Zorg richten zich op de op afbouw van (klinische) capaciteit door middel van concentratie en specialisatie binnen de sector en het vergroten van de efficiency door een verbeterde doorstroom van de (forensische) patiënt door de zorgketen en het efficiënter vormgeven van deze zorgketen. Invoering van de nieuwe wetgeving heeft vergaande consequenties voor de wijze waarop de interne keten is georganiseerd en vereist een nauwere samenwerking tussen de Beveiligde Psychiatrie en de andere divisies van GGZ Drenthe. Deze Pagina 24

samenwerking betreft onder andere effectievere afstemming van de forensische zorgprogramma’s en zorgpaden op de reguliere zorgprogramma’s en een efficiëntere inrichting van het proces van in-, dooren uitstroom van patiënten. Er is een herschikkingsvoorstel bij het Ministerie van Justitie ingediend m.b.t. het bekostigingsbudget, waarin beargumenteerd wordt gepleit voor het toekennen van de overproductie in de FPK als gevolg van een hogere bedbezetting dan gecontracteerd. Tevens is op verzoek van Justitie een offerte uitgebracht m.b.t. (tijdelijke) extra klinische capaciteit. Beide voorstellen zijn gehonoreerd. Op uitnodiging van Justitie zullen wij onderzoeken of er meer kan worden ontwikkeld in de resocialisatieketen en capaciteit voor ‘Beschermd Wonen’. In lijn met de algemene doelstellingen voor vergroten van de effectiviteit en doelmatigheid van de zorgrpocessen is de aansturing gewijzigd in relatie met de zorgprogrammering en de eisen die (in de toekomst) aan het hoofdbehandelaarschap worden gesteld. Er is continue aandacht voor de productiviteit van behandelaren. Uitgangspunt blijft het bieden van verantwoorde zorg, maar gestreefd wordt naar een optimale balans tussen zorgkwaliteit en gezonde bedrijfsvoering. Op 18 december 2014 heeft de FPK als één van de eerste forensische klinieken het TOPGGz -keurmerk in ontvangst genomen. Forensisch ACT-team Het pakket van diensten van het Forensisch ACT-team wordt in de gehele provincie Drenthe en in een straal van vijftig kilometer rondom Assen aangeboden. De huidige caseload omvat 115 patiënten. Dit zijn vooral patiënten die op veel gebieden grote problemen hebben en vaak voor veel maatschappelijke onrust zorgen. De Forensische ACT-zorg wordt gezien de aard van de problematiek noodzakelijkerwijs langdurig aangeboden. Wanneer risico’s bij een patiënt afnemen en diegene meer dan twee jaar s tabiel is wordt getracht een andere vorm van zorg te organiseren. De behandeling bestaat uit ondersteuning bij problemen van bijvoorbeeld: wonen, werk, financiën, opvoeding en sociaal netwerk. Daarnaast is er gerichte aandacht voor risicomanagement, traumaverwerking, persoonlijkheidsstoornissen, verslaving en medicatie. Sinds 2014 heeft het team een aanzienlijke groei doorgemaakt ten aanzien van het aantal cliënten met een reclasseringstoezicht. Er wordt intensief samengewerkt met de verschillende reclass eringsorganisaties. Daarnaast heeft het team nadrukkelijk de consultatieve functie uitgebreid, wat onder meer blijkt uit de nauwere samenwerking met FACT-teams en het Veiligheidshuis Drenthe. Andere ontwikkelingen binnen het team is de pilot beeldbellen geweest en het afsluiten van onderhuurcontracten met woningbouwverenigingen. Dit laatste heeft inmiddels geleid tot zelfstandige huisvesting van vier cliënten. Stichting Centrum Certificering ACT en FACT (CCAF) kent keurmerken toe aan ACT- en FACT-teams die voldoende modelgetrouw werken. Door te certificeren wordt naar iedereen duidelijk dat een ACT-team voldoet aan een bepaalde ondergrens. Naar klanten en financiers wordt duidelijks welke teams modelgetrouw werken en bij welke teams zij er van verzekerd zijn dat de kwaliteit geborgd is. In 2014 is het team getoetst en gecertificeerd door de Stichting CCAF. Duurzaam Verblijf/Beter Leven Kliniek In de huidige doelgroep van Duurzaam Verblijf en Beter Leven Kliniek zal het komend jaar weinig verandering komen. Deze klinieken voorzien in een duidelijke behoefte. Vooralsnog blijven de huidige afspraken met Amsterdam, Rotterdam en Groningen van kracht. Voor de Beter Leven Kliniek zijn nieuwe toeleidingsconvenant en met de steden Rotterdam en Amsterdam afgesloten. De Beter Leven Kliniek zal op zo kort mogelijke termijn verhuizen van de huidige locatie op het terrein van de Penitentiaire Inrichting Bankenbosch in Veenhuizen naar het gebouw De Wieken op Pagina 25

het terrein van GGZ Drenthe in Assen. Daartoe wordt gebouw De Wieken grondig verbouwd. Eind 2014 is een begin gemaakt met de planning voor de verbouwing en de verplaatsing.

5.7.

Transitie jeugdzorg

Met de aanstaande transitie van de jeugdzorg (inclusief de Jeugd-GGZ) naar het gemeentelijk domein verandert het ‘speelveld’ van de Jeugd-GGZ in Drenthe ten principale. In het – overigens constructieve – overleg dat op regionaal en subregionaal niveau met de gemeenten en collega-instellingen wordt gevoerd, tekent zich het volgende af:  De noodzaak tot krachtenbundeling binnen de jeugd-GGZ om het voorliggende veld adequaat te kunnen ondersteunen en de kwaliteit en ontwikkeling van de Jeugd-GGZ op termijn nog meer te kunnen waarborgen.  Een flinke volumekrimp, zeker als de komende jaren de jeugdzorgbudgetten voor de Drentse gemeenten op normatieve grondslag worden toegekend (en niet langer op basis van gegroeid gebruik).  Overgang van het paradigma van concurrentie tussen aanbieders naar dat van ‘co-makership’ om de beschikbare middelen zo effeciënt en effectief mogelijk aan te wenden in het belang van de kwaliteit van de patiëntenzorg. Voor GGZ Drenthe heeft de transitie jeugdzorg in combinatie met de verscherpte contracteringsvoorwaarden voor de volwassenenpsychiatrie aanleiding gegeven tot een herbezinning op kerntaken. De kinderen jeugdpsychiatrie is een relatief klein onderdeel van de organisatie en het is de vraag of de nieuwe positionering in het gemeentelijk domein voldoende aandacht kan krijgen gezien de veelheid van uitdagingen waar GGZ Drenthe voor staat. Daarom is een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van integratie van de kinderen jeugdpsychiatrie in het aanbod van Accare, collega-aanbieder van kinderen jeugdpsychiatrie in Groningen en Drenthe. Dit geeft waarschijnlijk voor cliënten de beste vooruitzichten op continuïteit van kwalitatief verantwoorde zorg en voor medewerkers de grootste kans dat ze zich na de transitie het best verder professioneel kunnen ontwikkelen en dat ze zorg in de nieuwe context van gemeentelijke financiering kunnen helpen vormgeven. In 2015 moet dit onderzoek tot besluitvorming leiden. De gevolgen van de afnemende vraag naar kinderen jeugdpsychiatrie en de veranderingen in de financiering deden zich in 2014 al duidelijk gelden. Het jaar is afgesloten met een exploitatietekort van ongeveer € 1,4 miljoen. Er is daarom een reorganisatieplan voorbereid, waarin een aanzienlijke kostenreductie (in het bijzonder in de overheadfuncties) is opgenomen en waarin nieuwe doelen worden gesteld ten aanzien van productiviteit en een betere balans tussen inkomsten en uitgaven. Dit reorganisatieplan wordt in 2015 uitgevoerd.

5.8.

Zorgprogrammering

De inhoud en kwaliteit van zorg van de Specialistische GGZ en de Generalistische BGGZ wordt gegarandeerd en geborgd door middel van zorgprogrammering. Voorop staat dat de zorgprogramma’s moeten voldoen aan de landelijke multidisciplinaire richtlijnen en dat de zorgprogramma’s een efficiënte en effectieve inzet van de professionals waarborgen. Het opstellen en uitvoeren van de zorgprogramma’s heeft hoge prioriteit. Dit wordt projectmatig aangepakt in de periode november 2014 – juli 2015. In 2014 is een aantal programma’s gereviseerd en vastgesteld. Voor de patiënten met angststoornissen, stemmingsstoornissen en het zorgprogramma Ouderen is nu weer een actueel programma beschikbaar. Pagina 26

In dit jaar is ook een nieuw zorgprogramma ontwikkeld voor de doelgroep adolescenten. Een andere belangrijke ontwikkeling is dat we gestart zijn met het ontwikkelen van e-health modules. We zijn gestart met modules voor paniekstoornissen en depressies. Op korte termijn zal ook voor de groep ontwikkelingsstoornissen gewerkt gaan worden aan een module. De bedoeling is dat we het beschikbare repertoire snel uit gaan breiden. Voor de toekomst hebben we dit jaar een model besproken dat de cyclis che aandacht voor ontwikkelen, implementeren, monitoren en bijstellen van zorgprogramma’s moet gaan borgen. Hiervoor is een eerste voorstel gedaan dat in de komende tijd verder zal worden uitgewerkt.

5.9.

Herstelgerichte zorg

Herstelgericht werken is sinds 2011 leidend in de zorgvisie van GGZ Drenthe. Het inzetten van ervaringsdeskundigen is één van de onderdelen hiervan. Dit krijgt vorm in het Herstel Ondersteunend Educatie Centrum ‘De HOECsteen’. De HOECsteen is een kweekvijver voor de ontwikkeling van kennis over herstel, implementatie van ervaringsdeskundigheid en participatie van cliënten en – in een later stadium – van naastbetrokkenen. De HOECsteen heeft een nieuwe structuur gekregen met een kernteam van een coördinator, teammanager en een ervaringsdeskundig beleidsmedewerker. In september 2014 zijn drie opgeleide ervaringswerkers in dienst gekomen en aangesteld bij FACT-teams en bij de kliniek. Zij nemen daarmee de posities in van de ervaringsdeskundigen die in het afgelopen jaar zijn uitgestroomd. Daarnaast zijn vijf eerstejaars stagiair(e)s met cliëntervaring geworven voor de opleiding bij de Hanzehogeschool. Vanuit de HOECsteen zijn ervaringsdeskundigen ingezet bij diverse beleidsontwikkelingen zowel intern als extern. Zo is er samen met de deelnemers van PromensCare een artikel geschreven over de reis naar Schotland in september 2013, waar herstelprojecten zijn bezocht en is er bijgedragen aan de ontwikkeling van het BeroepsCompetentieProfiel voor ervaringswerkers. In het najaar zijn werkbezoeken gebracht aan de hogeschool van Leuven en aan GGZ Friesland. Er is voorts deelname geweest aan concrete activiteiten zoals Herstelwerkgroepen en bijdragen aan diverse interne en externe symposia.

5.10. Familie- en naastbetrokkenen beleid Medio 2014 is gestart met het samenstellen van een Naastbetrokkenenraad. Op 22 januari 2015 is de Naastbetrokkenenraad GGZ Drenthe geïnstalleerd. Hiermee willen we aan familieleden en andere direct betrokkenen van cliënten van GGZ Drenthe een stem geven. GGZ Drenthe vindt betrokkenheid van familie en naasten in alle fasen van een behandelproces van groot belang. In de zorg voor en rondom de cliënt is het van groot belang dat naastbetrokkenen, de cliënt, en hulpverleners (in de zorgtriade) tot een goede samenwerking komen. Naastbetrokkenen maken deel uit van de leefomgeving van c liënten en kunnen een wezenlijke rol spelen in hun herstel. De Naastbetrokkenenraad behartigt de collectieve belangen van familie en naastbetrokkenen van cliënten van GGZ Drenthe en geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de organisatie. De raad wil de betrokkenheid van naasten stimuleren, hen wegwijs maken binnen de organisatie en een luisterend oor bieden. De Naastbetrokkenenraad vraagt tevens aandacht voor en ondersteuning bij de veelal intensieve mantelzorg voor de naaste met een psychische kwetsbaarheid.

Pagina 27

5.11. Professioneel Statuut Het Professioneel Statuut van GGZ Drenthe beschrijft de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de diverse disciplines in de behandelorganisatie en regelt de multidisciplinaire samenwerking in de behandelteams. Het Professioneel Statuut van GGZ Drenthe en was dringend aan vervanging toe. Bij de ontwikkeling van een nieuw professioneel statuut is bijzondere aandacht uitgegaan naar het hoofdbehandelaarschap en de rol en positie van de behandelcoördinator. De voortgang werd bemoeilijkt door de landelijke discussie over het hoofdbehandelaarschap. Eind 2014 was het concept van het nieuwe professioneel statuut gereed. Vaststelling vindt plaats in 2015.

5.12. E-health In 2012 heeft GGZ Drenthe haar e-health strategie vastgesteld en is begonnen aan de realisatie en implementatie van e-health toepassingen binnen het Programma e-Health. In 2014 zijn de strategie en het programma geactualiseerd. De volgende resultaten zijn inmiddels bereikt: Beeldbellen In twee FACT-teams (Meppel en Hoogeveen) en het Forensisch ACT team is een pilot uitgevoerd met beeldbellen. Dit wordt ingezet in plaats van een face to face gesprek (huisbezoek of afspraak bij GGZ Drenthe), of als extra contact tussen de reguliere gesprekken door. De cliënten en medewerkers die beeldbellen zijn positief, maar de groep gebruikers is nog beperkt. Afgesproken is dat het beeldbellen in 2015 breder wordt ingevoerd, waarbij we overstappen op een nieuwe, goedkopere, beeldbel-app die op meerdere apparaten kan draaien. Gebruik e-mental health modules in zorgprogramma’s In 2014 hebben we in de Specialistische GGZ de eerste e-mental health modules in gebruik genomen als onderdeel van de zorgprogramma’s angststoornis en stemmingsstoornis. Daarnaast zijn nog enkele andere modules in voorbereiding (ontwikkelstoornis, farmaco). Met deze modules kan de cliënt thuis opdrachten uitvoeren en zaken nog eens nalezen. Ook kan hij online vragen stellen en krijgt hij tussentijds feedback van de behandelaar. In de Basis GGZ bieden we sinds 2013 een e-mental health module aan. Om diverse redenen is het gebruik in 2014 teruggelopen. In 2015 wordt opnieuw bepaald wat we aanbieden aan deze cliëntengroep. Voorbereidingen cliëntenportaal ‘Mijn GGZ Drenthe’ GGZ Drenthe heeft in 2014 een cliëntenportaal laten ontwikkelen. Dit portaal geeft cliënten o.a. inzage in hun dossier en hun afspraken, en biedt mogelijkheden om beveiligd berichten uit te wisselen met de behandelaar. Medio 2015 wordt dit portaal opgeleverd en getest. Vervolgens wordt dit gedurende het jaar per circuit geïmplementeerd en aangeboden aan de cliënten. Mirro Stichting Mirro is een gezamenlijk initiatief van zorgaanbieders (waaronder GGZ Drenthe) en verzek eraars om te bevorderen dat binnen de geestelijke gezondheidszorg de juiste zorg op de juiste plek wordt geleverd. Daarnaast stimuleert Mirro individuen om zelf te werken aan hun mentale gezondheid. In 2014 heeft GGZ Drenthe een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van mentale fitheidsmodules (zelfhulpmodules), die beschikbaar zijn op internet. Tevens hebben POHers van GGZ Drenthe met de Mirro screener gewerkt.

Pagina 28

Survivalkid.nl GGZ Drenthe biedt al jaren de website survivalkid.nl aan voor kinderen met een familielid met psychische problemen of een verslaving. Anoniem wordt informatie en steun geboden aan de jongeren. De financiering voor deze voorziening staat echter onder druk. Een analyse van de situatie en de kansen en bedreigingen is gemaakt. Er wordt gezocht naar andere partijen om Survivalkid (mee) te kunnen voortzetten.

5.13. Website, ZorgDomein en intranet In 2014 is de website www.ggzdrenthe.nl in technisch opzicht verder geoptimaliseerd en uitgebreid met nieuwe content. De website vormt een belangrijk onderdeel van de online strategie van GGZ Drenthe, waarin het thema ‘online toegankelijk verbonden’ centraal staat. Het online toeleiden naar contact is een belangrijke doelstelling van de site. De diverse contactformulieren op de website worden door bezoekers van de site veelvuldig benut. De meeste vragen komen binnen bij het Aanmeld- en Informatiecentrum en worden daar verder opgepakt. Wij zetten regelmatig sociale media zoals Twitter en Facebook in. In de tweede helft van 2014 zijn voorbereidingen getroffen voor de ingebruikname van e-health toepassingen en het digitaal cliëntenportaal, dat medio 2015 via de website beschikbaar wordt gesteld. Ook is in november 2014 digitaal verwijzen gerealiseerd door middel van ZorgDomein. Dit is een veel gebruikte verwijsapplicatie onder huisartsen. In ZorgDomein kunnen huisartsen en andere verwijzers een keuze maken uit het aanbod van GGZ Drenthe in de Basis GGZ en Specialistische GGZ. Zowel op de website als in ZorgDomein is actuele informatie over de wachttijden te vinden. Voor communicatie met medewerkers wordt gebruik gemaakt van het Espria intranet. Daarbinnen heeft GGZ Drenthe een eigen set pagina’s. Sinds oktober 2014 kunnen medewerkers het intranet ook benaderen via een app op hun hun mobiel of tablet.

Pagina 29

6.

Samenwerkingsrelaties

GGZ Drenthe werkt ten aanzien van haar kernactiviteiten, zowel binnen als buiten Espria-verband, op diverse terreinen met andere organisaties samen. We bieden zorg in samenwerking met ketenpartners en maatschappelijke instellingen: 1. voor specifieke zorgvormen die we niet alleen kunnen bieden (samenwerking op inhoud, efficiency, logistiek); 2. voor specifieke doelgroepen, met meervoudige problematiek, die inzet van meerdere disciplines en deskundigheden vereisen (de bundeling van specialistisc he kennis wordt benut voor het verbeteren en vernieuwen van het zorgaanbod); 3. om deelname van de cliënt aan de samenleving als gelijkwaardig burger te bevorderen; 4. voor kwaliteitsverbetering en innovatie. Er is samenwerking met:  zorgaanbieders uit andere sectoren / echelons (huisartsen, maatschappelijk werk);  andere zorgaanbieders gericht op specifieke doelgroepen en specifieke vormen van zorg (versl avingszorg, verstandelijk gehandicaptenzorg, thuiszorg);  instellingen voor welzijn of andere publieke diensten (Stichting Welzijn Ouderen, woningcorporaties, vrijwilligersorganisaties);  instellingen voor onderwijs en onderzoek (o.a. Hanzehogeschool en universiteiten). We zoeken samenwerking met onze Espria-partners op zorginhoud, met name om invulling te geven aan wijkgerichte concepten, en voor een doelmatige organisatie van ondersteunende diensten en services. Hieronder wordt op enkele samenwerkingsverbanden nader ingegaan.  Met Alescon en Promens Care is het samenwerkingstraject ‘Werken naar vermogen’ gestart. Dit richt zich op het bundelen van de activiteiten op het gebied van dagbesteding en beschut werk. Onderzocht wordt of synergievoordelen zijn te behalen door een doelmatiger inzet van middelen (personeel en gebouwen) en een grotere continuïteit van zorg gewaarborgd kan worden.  Met Verslavingszorg Noord-Nederland wordt de Kliniek voor Verslaving en Psychiatrie (KVP) in Beilen geëxploiteerd. Beide organisaties brengen financiële en personele middelen en specifieke expertise in.  Met Accare is overleg gestart over een integratie van het aanbod van kinderen jeugdpsychiatrie van beide organisaties. Dit met het oog op de transitie van de jeugdzorg (inclusief de Jeugd-GGZ) naar het gemeentelijke domein en de daarmee samenhangende budgetkrimp.  Met het UMCG wordt op bestuurlijk niveau overleg gevoerd over intensivering van de bestaande samenwerking op het snijvlak van wetenschappelijk onderzoek en patiëntenzorg. Een belangrijke gezamenlijke ambitie is de ontwikkeling van innovatieve interventies met een duidelijke en directe relevantie voor de praktijk. De al gezamenlijk geformuleerde speerpunten zijn ouderenpsychiatrie, stemming- en angststoornissen (met name depressie), psychosen en slaapstoornissen bij psychiatrische stoornissen.

Pagina 30

7.

Bedrijfsvoering

7.1.

Besturingsmodel

GGZ Drenthe is als werkmaatschappij binnen Espria zelfstandig resultaatverantwoordelijk. De bevoegdheden en verantwoordelijkheden van directeuren en bestuurders zijn vastgelegd in een procuratieregeling voor het concern. Voor de bestuurder van GGZ Drenthe gold in 2014 een specifieke volmachtregeling. Binnen de Planning & Control (P&C) cyclus vindt de interne bewaking en beheersing van sturing- en risicobeheersingsystemen plaats. De P&C cyclus biedt het management de mogelijkheid om in een vroeg stadium (bij)sturingsmaatregelen te nemen, op basis van goed onderbouwde plannen en permanente monitoring, zodat de organisatie en haar doelstellingen worden bestuurd en beheerst. In de P&C cyclus gaat het om drie soorten informatie: a. Sturingsinformatie Informatie voor het nemen van beslissingen. b. Interne verantwoordingsinf ormatie Informatie over de uitvoering van beleidsplannen, jaarplannen en projecten (zowel maandelijks, bij afwijkingen van de gestelde doelen, als integraal per kwartaal). c. Externe verantwoordingsinformatie Informatie die de rechtspersonen binnen het concern verstrekken aan externen ter verantwoording van het gevoerde beleid. Het eerstverantwoordelijke lid van de Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor de coördinatie en de vaststelling van de P&C producten op het niveau van de werkmaatschappijen en het SSC. Concerncontrol heeft de verantwoordelijkheid voor de kaders voor eenduidige rapportages door de directies van de werkmaatschappijen (inclusief de bestuurder van GGZ Drenthe) aan het eerstverantwoordelijke lid van de Raad van Bestuur en is verantwoordelijk voor de geconsolideerde rapportages aan de Raad van Bestuur. In het besturingsmodel van Espria en ook van GGZ Drenthe staat integraal management centraal. Dat betekent dat de zorgdirecteuren integraal verantwoordelijk zijn voor alle processen binnen hun eigen bedrijfsonderdeel. Concreet betekent dit verantwoordelijk zijn voor het primaire proces én voor het verbruik (en volume) van de ondersteunende diensten. Directeuren die een zorgproces aansturen zijn budgetverant woordelijk, waarbij het SSC de kosten doorberekent aan de werkmaatschappijen op basis van serviceafspraken, de te verwachten kosten en volgens vooraf overeengekomen verdeelsleutels. GGZ Drenthe kent aanvullend voor het merendeel van de organisatieonderdelen het beginsel van duaal en integraal management. De leiding van die onderdelen is in handen van een leidinggevende met zorginhoudelijke kennis en een leidinggevende met bedrijfskundige kennis, die gezamenli jk collegiaal verantwoordelijk zijn voor het totale functioneren van de eenheid. Leidend principe voor de zorgverlening is de herstelvisie. Herstelgericht werken is een andere manier van werken: meer regie bij de cliënt zelf, meer gericht op maatschappelijke participatie en met een focus op kwaliteit van leven in plaats van op ziek zijn. Herstelgericht werken is met de cliënt samenwerken om zijn eigen kracht te (her-)vinden. Dit vereist ook een andere manier van leiding geven die medewerkers ondersteunt en faciliteert om herstelgericht te kunnen werken. Eigen kracht in cliënten naar boven halen vraagt dat werkers zich in hun kracht voelen en regelruimte hebben. Dat vraagt een aangepaste

Pagina 31

besturingsfilosofie en -cultuur waarin dat principe is verankerd. In 2014 is daarom een project voor teamontwikkeling en teamkracht uitgevoerd.

7.2.

P&C cyclus

Het lange termijnbeleid van GGZ Drenthe, dat mede is afgeleid van het meerjarenbeleid van Espria, is vastgelegd in een meerjarenplan met daarin vervat de missie, de visie en de strategische uitgangspunten. De strategienota van GGZ Drenthe voor de periode 2014 – 2017 is in 2013 vastgesteld. Het k orte termijnbeleid heeft een focus van één jaar. In de k aderbrief, afgeleid van de begrotingskaders Espria, wordt het lange termijnbeleid vertaald in doelstellingen voor het komende jaar. De divisiedirecteuren en de managers van de ondersteunende diensten formuleren op basis daarvan hun jaarplannen. Ook in de jaarplannen moet het directe verband tussen strategie, doelstellingen, activiteiten en resultaten tot uitdrukking komen. De financiële vertaling van de jaarplannen komt tot uitdrukking in de begroting van GGZ Drenthe en van de divisies en ondersteunende diensten. Door periodieke rapportages (maanden viermaandsrapportages) over de uitvoering van de jaarplannen en de begrotingen vindt monitoring plaats van de mate waarin de plannen gerealiseerd worden. Dit is de basis voor de jaarverslaggeving en verantwoording aan stakeholders. De aansturing van de zorgprocessen is gebaseerd op het principe van integraal management. ‘Integraal’ betekent dat het management van een organisatieonderdeel de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het realiseren van de overeengekomen doelstellingen voor dat organisatieonderdeel. Dat omvat zowel de vormgeving en uitvoering van de primaire processen als de vormgeving en uitvoering van de secundaire processen, ook al wordt daarvoor gebruik gemaakt van de diens ten van anderen (de ondersteunende diensten en het SSC). Een directeur is dus evenzeer verantwoordelijk voor de inhoud van het behandelprogramma en de inzet van therapeutisch personeel, als voor het onderhoud aan het gebouw waar de behandeling gegeven wordt en de inzet van schoonmaak - en technisch personeel. Dat vereist goede afspraken tussen het management van de divisies en de ondersteunende diensten. Het niveau van de dienstverlening van de ondersteunende diensten aan de divisies wordt vastgelegd in dienstverleningscontracten, die eveneens periodiek tussen leverancier en klant worden geëvalueerd. De systematiek van dienstverleningscontracten is overigens nog niet geheel uitgekristalliseerd.

7.3.

Ontwikkelingen bedrijfsvoering 2014

Met ingang van 2013 is de financiering op grond van de Zorgverzekeringswet (60% van ons budget) overgegaan naar de prestatiebekostiging op basis van Diagnose Behandeling Combinaties (DBC’s). In 2013 was er nog sprake van een éénmalige vangnetvergoeding. In 2014 wordt er volledig bekostigd op DBC’s. Daarnaast is in 2014 het representatiemodel verlaten en zijn er met ingang van het ‘schadelastjaar’ 2014 afzonderlijke afspraken met zorgverzekeraa rs gemaakt. Daarin zijn per zorgverzekeraar afspraken gemaakt over omvang en voorwaarden voor de Basis GGZ en Specialistische GGZ. De verwijzing naar de Basis GGZ door de huisartsen kende in 2014 mede door relatieve onbekendheid en onvoldoende prikkels bij de verwijzers de nodige opstartproblemen. In de Specialistische GGZ zijn in 2014 door de verdergaande extramuralisering voorbereidingen getroffen voor zoveel mogelijk concentratie van bedden binnen zorgcircuits op één locatie in de provincie Drenthe. Eind 2014 is dit voor het circuit Acute Psychiatrie gerealiseerd. Deze ontwikkelingen, waarvan duidelijk was dat ze een structureel karakter zouden hebben, maakten aanpassingen in de organisatie noodzakelijk. In 2014 zijn dan ook verdere bezuinigingsmaatregelen voorbereid. Deze richten zich voornamelijk op verdere reductie van de overhead en indirecte functies, maar treffen waar noodzakelijk ook behandelfuncties. De maatregelen zijn in perspectief van een nieuw Sociaal Plan en mobiliteitsbevorderende maatregelen in 2014 nog maar Pagina 32

beperkt tot uitvoering gekomen. Het volledige effect zal in 2015 zichtbaar worden. Dit alles zette de exploitatie in 2014 onder druk. Exploitatiekosten liepen nog door, terwijl het budget kromp. Dit betekende de nodige frictiekosten in 2014. DBC-systematiek Vanwege de volledige bekostiging in DBC’s is er relatief veel tijd en aandacht uitgegaan naar verbetering van de zorgregistraties en de persoonlijke zorginzet van behandelaren. Hiertoe zijn diverse tools voor de sturing op DBC’s in gebruik genomen. De behandelaren beschikken continu over een behandelaarsdashboard en het management maakt gebruik van een managementinformatie -das hboard met 14 kritische prestatie-indicatoren. Daarnaast lag de focus nadrukkelijk op adequate agendavulling. ZZP’s De AWBZ-financiering is in 2014 ongewijzigd gebleven. Wel is een specifieke toeslag voor Duurzaam Verblijf met ingang van 2014 budgetneutraal omgezet naar LIZ-bedden (Langdurig Intensieve Zorg). Voor de Forensisch Psychiatrische Kliniek geldt met ingang van 2012 een specifieke toeslag voor beveiliging en meerzorg in de AWBZ. DBBC’s Voor de justitiële zorg is de DBBC-systematiek stapsgewijs ingevoerd. In 2014 geldt nog een vangnet van 95% op de NZa-parameters, maar door middel van bevoorschotting wordt de DBBC-facturering gestimuleerd. Regelingen AO/IC De afdeling AO/IC heeft in 2014 controles uitgevoerd op basis van het opgestelde controleplan AO/IC. In dit controleplan staan controlewerkzaamheden uitgeschreven in afstemming met de externe accountant. Het merendeel van de controlewerkzaamheden had betrekking op de productieverantwoording ZVW, AWBZ en Justitie met als doel de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid hiervan vast te stellen en te waarborgen. Leidend voor deze controlewerkzaamheden is landelijke wet - en regelgeving, zoals controleprotocollen, uitvoeringsregelingen en regelingen AO/IC. Hierin zijn normen van betrouwbaarheid en nauwkeurigheid opgenomen. Tot en met het controlejaar 2013 werd jaarlijks een steekproef van 351DBC’s uitgevoerd op basis van een landelijk controleprotocol. Dit jaar is waar mogelijk gebruik gemaakt van signaleringslijsten. Daarnaast is met de externe accountant afgesproken om een steekproefcontrole van 211 DBC’s uit te voeren met een toegestane foutfractie van 3. Tot op heden zijn 209 DBC’s gecontroleerd waarbij een totale foutfractie van 0,43 is geconstateerd. Daarnaast is relatief veel tijd besteed aan het zogenoemde “zelfonderzoek schadelast 2013” op grond van het ‘Plan van aanpak verantwoording behandelingen en jaarrekeningen curatieve zorg’ naar aanleiding van de NBA audit alert 32. In 2015 heeft dit vervolg gekregen in de 27 controlepunten Onderzoek controles cGGZ 2013. De uitkomsten hiervan zijn op 1 juli 2015 bij de controlerend zorgverzekeraar aangeleverd. De afhandeling hiervan bevindt zich in een afrondende fase. De resultaten van de reguliere controlewerkzaamheden op de productieverantwoording AWBZ en Justitie 2014 hebben aangetoond dat GGZ Drenthe voldoet aan de geldende normen voor deze financieringsvormen.

Pagina 33

7.4.

Risicomanagement

In 2014 is veel aandacht geweest voor het sturen op en het monitoren van strategische risico’s. Twee strategische risico’s hebben het gehele jaar boven aan de agenda van alle lagen van het management gestaan: het onvoldoende anticiperen op ontwikkelingen die een onbalans kunnen veroorzaken tussen inkomsten en uitgaven en het onvoldoende meebewegen van het personeelsbestand met verminderde of veranderende zorgbehoefte van de patiënten. Juist gezien de aard van bovenstaande risico’s is een mogelijk negatief effect op de kwaliteit en/of de veilgheid van de zorg ook nadrukkelijk benoemd als één van de belangrijkste vijf strategische risico’s. Via de reguliere planning en controlcyclus worden de risico’s en bijbehorende beheersmaatregelen gemonitord zowel binnen GGZ Drenthe als op Espria-niveau. GGZ Drenthe kent, net als de andere werkmaatschappijen van Espria, een strategische risicomanagementrapportage die periodiek met de Raad van Bestuur wordt besproken. Ook binnen GGZ Drenthe wordt via de planning en controlcyclus structureel op de maatregelen gestuurd om risico’s te verminderen en/of te voorkomen.

7.5.

Verbetering stuurinformatie

GGZ Drenthe wil beter kunnen sturen op diverse aspecten van de zorgverlening en bedrijfsvoering, maar miste soms de hiervoor benodigde stuurinformatie. Daarom is in 2013 het Programma Stuurinformatie gestart, waaronder diverse projecten zijn uitgevoerd. Begin 2015 zal het programma worden afgerond, op het project Zorgkompas na, dat nog langer doorloopt. De volgende resultaten zijn behaald onder het Programma Stuurinformatie: Het KPI Dashboard in het Management Informatiesysteem (MIS) is uitgebouwd, met onderliggende rapportages met detailinformatie. Dit dashboard bevat KPI’s (kritische prestatie indicatoren) met financiële informatie, productiegegevens, aantallen medewerkers, etc. Het dashboard voor behandelaren met informatie als ‘behandelplan voor al mijn cliënten aanwezig’, ‘ROM tijdig uitgevoerd’ en DBC-informatie is in 2014 verder uitgebreid. De opzet van de maandrapportage met de prestaties van de zorgdivisies en ondersteunende diensten aan de bestuurder (met daarin de KPI’s van het KPI Dashboard) is vernieuwd. De KPI’s voor de viermaandsrapportage zijn vastgesteld. Dit zijn bijvoorbeeld KPI’s rond tijdige somatische screening, gebruik van e-health, etc. Er is een viermaandelijkse Monitor Verbeterpunten ingevoerd om zicht te houden op de voortgang van de verbeterpunten uit de diverse audits en onderzoeken. Er is een analyse uitgevoerd hoe de kwaliteit van de gegevens verder kan verbeteren. Het opgestelde plan van aanpak wordt in 2015 uitgevoerd. Ten slotte is in 2014 gebouwd aan de nieuwe applicatie Zorgkompas die het huidige Management Informatiesysteem (MIS) gaat vervangen. Dit is één systeem met daarin alle stuurinformatie voor de verschillende doeleinden en medewerkers. Dit wordt in het tweede kwartaal van 2015 opgeleverd.

7.6.

Informatisering en automatisering

Eind 2014 heeft GGZ Drenthe een nieuw Strategisch Informatieplan 2015-2018 vastgesteld met als motto “verantwoord naar flexibiliteit”. De inzet van ICT bij het primaire proces wordt steeds belangrijker. Dit vereist flexibele systemen en een goede uitwisseling van gegevens voor de verschillende toepassingen. GGZ Drenthe zal haar applicatielandschap en met name het Zorginformatiesysteem daar de komende jaren op aanpassen. Nieuwe versies van het Zorginformatiesysteem zijn in gebruik genomen om de nieuwe wet - en regelgeving te kunnen volgen en meer facturatiemogelijkheden te hebben. Ook zijn de eerste zorgproPagina 34

gramma’s in het Zorginformatiesysteem ingebouwd. De applicatie ZorgDomein is in gebruik genomen, zodat huisartsen vanuit hun Huisartseninformatiesysteem informatie kunnen opvragen over behandelingen, locaties en wachttijden, en direct kunnen doorverwijzen naar GGZ Drenthe. Tevens is in 2014 besloten om enkele medewerkers Informatiemanagement en Functioneel Beheer van het Shared Service Center Espria weer terug te plaatsen bij GGZ Drenthe. Doel hiervan is de aansluiting met het primaire proces beter te borgen. Dit proces zal begin 2015 worden afgerond.

7.7.

Vastgoedbeleid

Kwalitatief goed vastgoed is voor GGZ Drenthe een belangrijk instrument om goed en efficiënt zorg te kunnen verlenen aan haar cliënten. De afdeling Vastgoed heeft als taak het ontwikkelen van vastgoed voor eigen gebruik door GGZ Drenthe en het beheren van de vastgoedportefeuille. De prestatie van het vastgoed wordt beoordeeld op verschillende parameters: functioneel, technisch, financieel, esthetisch en uit oogpunt van mens en milieu. Het zo lang mogelijk exploiteren van gebouwen tegen zo laag mogelijke kosten, binnen gestelde kwalitatieve kaders, is de basis voor een gezonde vastgoedportefeuille. Door een defensief nieuwbouwbeleid heeft Stichting GGZ Drenthe de beschikking over een vastgoedportefeuille die financieel gezond is en klaar voor de toekomstige financieringskaders van de NZa. De bedrijfswaarde van het vastgoed is, afgezet tegen de Normatieve Huisvesting Component (NHC), gunstig te noemen. De afdeling Vastgoed heeft een aantal (vastgoed)specialisten in huis, waardoor ze in staat is om zowel projecten als de portefeuille te managen. Sinds 1 januari 2012 beheert de afdeling Vastgoed ook de vastgoedportefeuille van Stichting Icare. Uitgangspunt van het beleid is dat het vastgoed dient te renderen; de opbrengsten dienen ten goede te komen van de zorg (exploitatie). Opbrengsten worden stelselmatig afgezet tegen de exploitatiekosten. Dit gebeurt zowel op het niveau van een gebouw (in vastgoedjargon: assetmanagement) als op het niveau van de gehele vastgoedportefeuille (in vastgoedjargon: portefeuillemanagement). Om zoveel mogelijk opbrengsten per gebouw te kunnen genereren, wordt – waar mogelijk – gestreefd naar medegebruik door andere partijen. Voorbeelden: activiteitenruimten, recreatieve voorzieningen, facilitaire ruimten. Gelet op de ontwikkelingen op het gebied van vastgoedbeheer en de noodzaak tot het ontwikkelen van strategisch vastgoedmanagement wordt verder onderzocht welke samenwerkingsvorm binnen Espria de meeste meerwaarde biedt voor het realiseren van strategische vastgoeddoelen. In 2014 zijn diverse bouwen renovatieprojecten uitgevoerd:  Verbouw van gebouw Meander in Assen ten behoeve van de concentratie van de klinieken voor langdurige volwassenenpsychiatrie.  Verbouw van het Opnamegebouw in Assen ten behoeve van de concentratie van alle gesloten bedden binnen de acute volwassenenpsychiatrie. Dit project omvatte tevens de ombouw van bestaande separeerkamers tot extra beveiligde kamers (EBK’s).  Verbouw van een deel van gebouw De Vierackers in Assen ten behoeve van de concentratie van alle open bedden binnen de acute volwassenenpsychiatrie.  Ombouw van een aantal groepswoningen aan de Lindelaan in Assen tot eenpersoonsappartementen ten behoeve van langdurige volwassenenpsychiatrie.  Nieuwbouw van drie eenpersoonsappartementen op de locatie Dennenweg in Assen ten behoeve van langdurige volwassenenpsychiatrie.

Pagina 35

In 2014 zijn de volgende projecten in voorbereiding genomen:  Verbouw van de klinische afdelingen op de locatie Amshoffweg 3 in Hoogeveen ten behoeve van de concentratie van alle bedden binnen de acute ouderenpsychiatrie. Dit project wordt gerealiseerd in het eerste kwartaal van 2015.  Realisatie van vervangende huisvesting voor het Topreferent Traumacentrum (TRTC) in bestaande gebouwen van GGZ Drenthe in Beilen. Dit project wordt gerealiseerd in het tweede kwartaal van 2015. De huidige huisvesting van het TRTC – gebouw Hoge Wal in Assen – zal in de loop van 2015 worden gesloopt.  Realisatie van vervangende huisvesting voor de Beter Leven Kliniek (BLK) in het bestaande gebouw De Wieken op de locatie Dennenweg in Assen. De huidige huisvesting van de BLK in Veenhuizen wordt gehuurd. De huur van dit pand wordt beëindigd.

Pagina 36

8.

Kwaliteit en veiligheid

8.1.

Kwaliteitsbeleid

De uitgangspunten voor het kwaliteitsbeleid van GGZ Drenthe en de gekozen kwaliteitsinfrastructuur zijn vastgelegd in het kwaliteitshandboek GGZ Drenthe. De inhoudelijke kwaliteitsdoelen worden opgenomen in de jaarlijkse kaderbrief en door de divisies vertaald in hun eigen jaarplannen. Hierbij geldt het principe dat de divisies en ondersteunende diensten zelf verantwoordelijk zijn voor het onderhouden en actueel houden van het vastgestelde kwaliteitsniveau. Kwaliteit maakt onlosmakelijk deel uit van het werken van alledag en is ingebed in de dagelijkse bedrijfsvoering. Het leveren van afgesproken kwaliteitsniveaus is een directe verantwoordelijk van medewerkers zelf, in de uitoefening van hun taakstellingen. De directies van de divisies en stafdiensten bepalen het niveau van kwaliteitsoutput in afstemming tot de vastgestelde centrale kwaliteitskaders. De divisies en stafdiensten zijn gefaciliteerd voor deze taakstelling door de inzet van decentraal werkende medewerkers met een kwaliteitstaak in het functiepakket. Zij onderhouden, en coördineren die kwaliteitstaken die op divisie- en stafdienstniveau een overstijgende functie hebben. Op centraal niveau vindt advisering, ontwikkeling, vormgeving, ondersteuning, organisatie en bewaking van de centrale kwaliteitskaders plaats door de medewerkers van de afdeling Kwaliteit.

8.2.

Kwaliteitsmanagementsysteem

Het kwaliteitsmanagementsysteem van GGZ Drenthe is HKZ-gecertificeerd. In december 2011 zijn landelijke meerjarenafsprak en vastgelegd voor het inrichten van elementen van het Veiligheids Management Systeem (VMS) in het vigerende kwaliteitsmanagementsysteem. Tevens is in december 2011 een Addendum HKZ 2011 vastgesteld. GGZ Drenthe voldoet sinds eind 2013 aan de extra eisen van het Addendum. De vier pijlers waarop de inhoudelijke kant van het kwaliteitsbeleid wordt doorontwikkeld zijn:  benutten van de resultaten van de klantervaring;  toepassen van de effectmeting;  vergroten van de patiëntveiligheid;  borgen van kwaliteit als integraal onderdeel van de werkprocessen. Hierbij sluiten we nauw aan bij de speerpunten van beleid van de brancheorganisatie GGZ Nederland, Zorgverzekeraars Nederland, Inspectie voor de Gezondheidszorg en ministerie van VWS. Ook in 2014 is de HKZ-audit weer succesvol verlopen.

Pagina 37

8.3.

Patiëntveiligheid

Patiëntveiligheid wordt geborgd door het monitoren van de interne doelen en externe eisen van onder andere de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de verzekeraars op dit gebied. De kritische prestatieindicatoren op het gebied van kwaliteit en veiligheid zijn opgenomen in de interne sturingssystemen. Het veilig melden van incidenten in de patiëntenzorg (VIM) wordt ondersteund door een digitaal systeem dat in 2014 is aangevuld met een module voor arbo-meldingen. Er is in 2014 veel aandacht besteed aan de integrale borging in het primaire zorgproces, waarbij vooral aandacht is besteed aan de analyse van de incidenten en directe opvolging van verbeteracties. Voor de locaties op het instellingsterrein in Beilen en in Assen zijn samenhangende veiligheidsplannen gemaakt. Het plan voor Assen vergt bijstelling vanwege de reallocatie van de klinische voorzieningen.

8.4.

Dwang en Drang

In 2014 hebben alle opnameafdelingen van GGZ Drenthe voor het zesde achtereenvolgende jaar geïnvesteerd in het terugdringen van dwang en drang. Dit project is gericht op het terugdringen van het separeren en van toepassing van de andere Middelen of Maatregelen (fixeren, afzonderen en gedwongen toediening van vocht, voeding en medicatie). Bedoeling is een cultuuromslag te bereiken in benadering en bejegening van cliënten en daardoor minder te separeren. Daarmee sluit terugdringen Dwang en Drang aan op herstelondersteunende zorg. Uit het Inspectiebezoek aan GGZ Drenthe in december 2013 werd duidelijk dat er nog verbetermaatregelen nodig waren om te voldoen aan het Toetsingskader Terugdringen Separeren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Er werd een breed samengestelde Regiegroep aangesteld, die een plan van aanpak opstelde om met de verbetermaatregelen aan de slag te gaan. Naast intensieve voorlichting over en toelichting op de vier normen van het Toetsingskader aan artsen zijn binnen alle teams aandachtsfunctionarissen voor de Argus-registratie aangesteld en opgeleid. Er is in 2014 volop ingezet op de methodiek van interne audits. Deze blijkt zeer succesvol als toetsings-, leer- en borgingsinstrument. Het coachende element komt steeds meer tot zijn recht, mede door het betrekken van aandachtsfunctionarissen Argus bij de uitvoering van audits. Structureel overleg met ICT draagt bij aan het voortdurend verbeteren van de module in het EPD waarin de Argusinformatie wordt vastgelegd. Genoemde activiteiten hebben bijgedragen aan de positieve beoordeling van de Inspectie ten aanzien van Terugdringen Separeren na bezoeken in april en in september 2014. Gezien de permanente aandacht die noodzakelijk is voor dit onderwerp heeft de Regiegroep eind 2014 een voorstel in bespreking genomen voor de borging van de structuur in de lijnorganisatie, waardoor ontwikkeling, implementatie en ook de toezichthoudende rol geborgd worden. Naar verwachting wordt de beoogde structuur in de eerste helft van 2015 gerealiseerd.

Pagina 38

8.5.

Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld

GGZ Drenthe werkt al een aantal jaren met meldcodes voor kindermishandeling en voor huiselijk geweld. Per 1 juli 2013 is de Wet Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld in werking getreden. Om de regels van deze wet na te leven binnen alle onderdelen van GGZ Drenthe is een plan opgesteld en uitgevoerd. Onderdeel hiervan is het aanstellen van aandachtsfunctionarissen die binnen de teams actief zijn als aanspreekpunt voor het uitvoeren van stappen uit de Meldcode en het bevorderen van informatie over het onderwerp binnen het team. In 2014 zijn ‘Meldcode coaches’ geschoold in de module ‘Werken met de Meldcode”. De Meldcode coaches hebben vervolgens de scholing van de aandachtsfunctionarissen verzorgd. Belangrijk element in het uitvoeringsplan is de inzet van e-learning. De module over de Meldcode is eind oktober vrijgegeven en is beschikbaar voor alle medewerkers van GGZ Drenthe, die in hun werk te maken kunnen hebben of krijgen met kindermishandeling en/of huiselijk geweld. Bijzonder in de scholing is de samenwerking met het AMK. Dit heeft bijgedragen aan het leren kennen van elkaars werkwijzen en methoden en het verlagen van (eventuele) drempels voor samenwerking.

8.6.

Medicatiebeleid / farmacie

De Commissie Farmacie coördineert het medicatiebeleid en fungeert als schakel tussen de divisiedirecties van GGZ Drenthe, de Somatische Dienst en de verantwoordelijk apotheker van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. In het kader van de medicatieveiligheid is veel aandacht besteed aan de scholing van medewerkers met inzet van de e-learning module over farmacotherapie. Belangrijk aandachtspunt was verder de werking van het Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS). In het kader van het verhogen van de medicatieveiligheid is een intensief auditprogramma uitgevoerd in aansluiting op de toezichtbezoeken van de Inspectie voor de Volksgezondheid.

8.7.

Klachtenbehandeling

De werkzaamheden van de Klachtencommissie voor cliënten in 2014 worden hieronder weergegeven. 2014

Aantal

Aantal klachten ingediend bij de klachtencommissie

154

Aantal in behandeling genomen klachten: - Aantal bemiddelingsgesprekken - Aantal hoorzittingen (waarvan 5 BOPZ) - Aantal op andere manier in behandeling genomen klachten; door klachtencommissie al dan niet in samenwerking met behandelaar/circuitmanager dan wel klachtafhandeling clientenfacturen

109 16 15

78

De 15 tijdens een hoorzitting behandelde klachten omvatten 26 klachtonderdelen; aantal gegrond verklaarde klachtonderdelen

7

Aantal niet in behandeling genomen klachten

38

Aantal klachten door naar 2015

7

De klachtencommissie is belast met de behandeling van klachten die op grond van de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) en de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ) ingediend kunnen worden door of namens cliënten van GGZ Drenthe, De Nieuwe Start, ’t Derkshoes en Zorg en Therapie Centrum Wittelte. Pagina 39

Rond 1 juni verschijnt het jaarverslag van de klachtencommissie voor cliënten met cijfers en analyses rond ingediende en behandelde klachten, bemiddelingsgesprekken, uitspraken en aanbevelingen.

Pagina 40

9.

Innovatie en onderzoek

9.1.

Wetenschappelijk onderzoek GGZ Drenthe

De COP (Commissie Onderzoek en Programma-Evaluatie) heeft onder andere een adviesfunctie in het kader van de stimulering van wetenschappelijk onderzoek en programma-evaluatie binnen GGZ Drenthe. In 2014 zijn tien interne onderzoeksvoorstellen ingediend bij de COP. Er is één keer een beroep gedaan op het onderzoeksfonds. Het eindejaarssymposium met als thema “Psychotische fenomenen” gehouden in het Drents Museum werd door zowel door interne als collega’s van andere gezondheidszorginstelli ngen bezocht. GGZ Drenthe neemt deel aan het Rob Giel Onderzoekscentrum (RGOc), een samenwerkingsverband van Het Rob Giel Onderzoekcentrum is een samenwerkingsverband tussen het Universitair Centrum Psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen en de GGZ-instellingen GGZ Friesland, GGZ Drenthe, GGZ NHN, Lentis, Dimence, Mediant en VNN met als doel wetenschappelijk onderzoek te verrichten op het gebied van psychiatrische behandeling. Het onderzoek van het RGOc concentreert zich op de aandachtsgebieden psychosen, stemmings- en angststoornissen, ouderenpsychiatrie, e-health en kosteneffectiviteit. Op www.rgoc.nl vindt u meer informatie over de activiteiten van het RGOc. Eén van de lopende onderzoeken die in dit kader worden uitgevoerd is het MOPHAR-onderzoek (Monitoring Outcomes of psychiatric PHARmocotherapy). Dit onderzoek beoogt een innovatieve structuur te ontwikkelen voor de somatische screening van volwassen patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) of een verhoogd risico daarop. Hierdoor kan de effectiviteit en veiligheid van de behandeling op het gebied van medicatieoverdacht, medicatiegebruik en somatisch onderzoek sterk worden verbeterd. GGZ Drenthe streeft ernaar MOPHAR gefaseerd instellingsbreed in te voeren, eerst voor patiënten met een stemmings- of angsstoornis, maar later mogelijk ook voor andere psychiatrische stoornissen. De afdelingen met een TOPGGz-keurmerk (Psychosecircuit en Forensisch Psychiatrische Kliniek) voeren een intensief onderzoekprogramma uit. Dat geldt ook voor het Centrum voor Verstandelijke Beperking en Psychiatrie, dat in 2015 het TOPGGz-keurmerk wil behalen. In de volgende paragrafen wordt nader op deze onderzoeksprogramma’s ingegaan.

9.2.

Onderzoeksprogramma Psychosecircuit

Het Psychosecircuit kent een lange traditie van patiëntgebonden onderzoek. Voortbordurend op eerdere studies waarin suggesties zijn gedaan voor verbetering van de diagnostiek en de effectiviteit van cognitieve gedragstherapie bij de doelgroep, worden binnen het Psychosecircuit diverse patiëntgebonden onderzoeken gedaan. Er is een nauwe samenwerking met verschillende instanties, zoals het Rob Giel Onderzoekscentrum (RGOc). Daarnaast wordt er patiëntgebonden onderzoek gedaan met het Neuroimaging Center (NIC) van het UMCG en de Rijksuniversiteit Groningen, Gedrags -en Maatschappijwetenschappen. Deze samenwerkingsverbanden maken het mogelijk om met meer verschillende onderzoeken mee te doen, waarbij er meer cliënten geïncludeerd kunnen worden, zodat het effect van de onderzoeken sterker kan zijn. Hierdoor kan er samen gewerkt worden aan een betere behandeling voor mensen met een psychotische stoornis.

Pagina 41

De onderzoeksprojecten binnen het Psychosecircuit zijn in te delen in de onderzoekslijnen “Metacognitie en Inzicht” en “Herstel, Volwaardig Burgerschap en Stigma”. Deze lijnen zijn gekozen omdat ze, hoewel heel verschillend, bijdragen aan het welzijn van onze cliënten. De onderzoeken zijn onder te verdelen in verschillende vormen van (1) fundamenteel onderzoek, waarin de onderliggende processen worden onderzocht, (2) preventie/ vroege interventie, (3) psychofarmacologische interventies, (4) onderzoek naar gedragsmatige interventies en (5) herstel ondersteunende zorg. Onder het speerpunt “Metacognitie en Inzicht” valt ondermeer promotieonderzoek naar processen die aan een verminderd ziekte-inzicht ten grondslag liggen (EMOZIE). Een meerderheid van de mensen met schizofrenie heeft een verminderd ziekte-inzicht. Soms is het voor vrienden en familieleden van mensen met schizofrenie duidelijk is dat iemand in de war is, terwijl zij zelf menen dat er niets met hen aan de hand is. Verondersteld wordt dat mensen met slecht inzicht niet goed in staat zijn zichzelf te zien ‘door de ogen van anderen’ en dat zij geneigd zijn negatieve emoties te onderdrukken. Met behulp van functionele beeldvormende technieken (fMRI) en gedragsmaten worden deze processen bij mensen met schizofrenie en slecht inzicht nader bekeken en vergeleken met mensen met een bipolaire stoornis en gezonde controles. Een tweede onderzoek betreft de effectiviteit van een behandeling om het inzicht bij mensen met een psychotische kwetsbaarheid te verbeteren (REFLEX). Het beperkte ziekte-inzicht bij veel mensen met schizofrenie gaat vaak samen met een slechter beloop van de aandoening. Er lijkt een relati e te zijn tussen beperkt ziekte-inzicht en metacognitieve capaciteiten. Patiënten met betere metacognitieve capaciteiten hebben over het algemeen beter ziekte-inzicht. Het doel van de Reflex studie is het onderzoeken van een groepsbehandeling om inzicht te verbeteren. Daarnaast wordt er door middel van functioneel magnetic resonance scanning (fMRI) de neurale correlaten van ziekte inzicht onderzocht. Een derde studie in deze onderzoekslijn is een landelijk effectiviteitsonderzoek waarin een nieuwe psychotherapeutische behandelmethode (Metacognitieve Reflectie en Inzichttherapie; MERIT) centraal staat. Onder de onderzoekslijn “Herstel, volwaardig burgerschap en stigma” valt onder meer het onderzoek “Beat vicitimization” ofwel slachtofferschap. Mensen met een psychotische kwetsbaarheid lopen driemaal meer kans op victimisatie dan mensen uit de algemene bevolking. Dit verhoogde risico is deels een gevolg van het ziektebeeld dat vaak samengaat met verkeerde inschatting van sociale signalen, zelfstigmatisatie, verminderd zelfvertrouwen en gebrek aan assertiviteit. Daarnaast blijken eerdere geweldservaringen de kans op victimisatie te vergroten. Met een weerbaarheidstraining willen wij deze negatieve spiraal doorbreken. Stigmatisering is een complex concept bepaald door meerdere factoren. Veel mensen met een diagnose binnen het schizofreniespectrum ervaren zelfstigma. Zelfstigma ontstaat wanneer mensen met een psychische stoornis zich bewust zijn van de negatieve stereotypen in de maatschappij, deze internalis eren en toepassen op zichzelf. Omdat niet iedereen met een psyc hotische kwetsbaarheid zelfstigma ontwikkelt, is het belangrijk om te begrijpen welke factoren bijdragen aan het ontwikkelen er van. De verwachting is dat zowel psychologische factoren als negatieve omgevingsfactoren een rol spelen. Het onderzoek “Zelfstigma” probeert een theoretisch model te construeren gericht op de vraag in welke mate symptomen en victimisatie de mate van zelfstigma beïnvloeden leidend tot een verminderde zelfwaardering. In de studie “Schematherapie” wordt de toepasbaarheid en effectiviteit van groepsgewijze schematherapie bij psychotische patiënten en comorbide persoonlijkheidsproblematiek onderzocht. Schematherapie is een bestaande behandeling voor mensen met een (borderline) persoonlijkheidsstoornis die nog niet bij mensen met een psychotische stoornis is onderzocht. Het helpt patiënten bewust te worden van hun zogenaamde ‘bril’ waardoor ze zichzelf, de ander en de wereld bekijken en verandering hierin aan te brengen leidend tot een beter (interpersoonlijk) functioneren.

Pagina 42

Ten slotte wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB) in groepsverband aan te bieden. IRB is een methodiek om mensen met beperkingen te kunnen ondersteunen bij het verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden van doelen met betrekking tot wonen, werken, leren en sociale contacten.

9.3.

Onderzoeksprogramma Beveiligde Psychiatrie

In het onderzoeksprogramma van de divisie Beveiligde Psychiatrie stonden in 2014, naast het doorlopende onderzoek naar behandeleffectiviteit, de volgende onderzoeksgebieden op de voorgrond: Effecten van psychofarmaca op de slaap: Gestoorde slaap kan een negatieve invloed hebben op onder meer de ernst en het verloop van psychiatrische stoornissen. Omdat bijna alle psychofarmaca directe en indirecte effecten hebben op de slaap, heeft de afdeling Research van de Divisie Beveiligde Psychiatrie meerdere overzichtsartikelen gepubliceerd over de slaapeffecten van psychofarmaca, recentelijk over benzodiazepinen (Lancel & Karsten 2014). Voor de behandeling van insomnie worden meestal benzodiazepinen ingezet. Deze hebben echter meerdere nadelen, waardoor in de klinische praktijk regelmatig off-label andere sederende psychofarmaca worden voorgeschreven. Met behulp van een grote apothekersdatabase heeft de afdeling Research, in samenwerking met het RGOc en de vakgroep Farmacologie van de RuG, aangetoond dat dit in toenemende mate het geval is voor mirtazapine en quetiapine (Kamphuis e.a. in press a). Aangezien er weinig bekend is over de werking van deze psychofarmaca op de slaap, is de afdeling Research eind 2014 een experimenteel onderzoek hiernaar gestart. De relatie tussen slapeloosheid en (reactieve ) agressie: Uit een overzichtsartikel en eerder onderzoek van de afdeling Research komt naar voren dat een slaapgebrek de emotieregulatie uit balans kan brengen. Dit heeft gevolgen voor de mate waarin mensen hun emotionele impulsen kunnen beheersen, wat hypothetisch kan leiden tot (reactieve) agressie. Om inzicht te krijgen in de neurobiologische mechanismen die hieraan ten grondslag liggen is in 2012 een samenwerking met de groep Gedragsfysiologie van de afdeling Biologie van de RuG te Groningen (prof. JH. Koolhaas, dr. P. Meerlo) gestart. De onderzoeken zijn gericht op de effec ten van slaaprestrictie op agressie en gedragsinhibitie (impulsiviteit) in ratten evenals slaapregistraties in ratten die pathologische agressieve gedragingen laten zien. In 2014 is het eerste artikel hierover geschreven (Kamphuis e.a. in press b). Brandstichters: Brandstichters krijgen relatief vaak een forensisch psychiatrische behandeling opgelegd door de rechter. Ze blijken echter – ook na behandeling - vaak te recidiveren. De afdeling Research heeft daarom een uitgebreid (dossier en interview) onderzoek gedaan onder alle patiënten die op dat moment in de FPK opgenomen waren. De resultaten (Hagenauw e.a. 2014) duiden erop dat bij brandstichters bepaalde dynamische en behandelbare risicofactoren een grote rol spelen, zoals een hoge mate van vijandigheid en inadequate sociale en relationele vaardigheden. In het verlengde hiervan onderzoekt de afdeling Research de specifieke eigenschappen en risicofactoren van vrouwelijke brandstichters. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een dataset, bijeengebracht door de FPK van der Hoeven, in samenwerking met de FPK Assen en een aantal andere Nederlandse tbs instellingen (Vogel e.a. 2014).

Pagina 43

Agressievragenlijsten: Om de agressiviteit van patiënten te meten wordt in tbs -instellingen veelvuldig gebruik gemaakt van zelfbeoordeling agressievragenlijsten. Een overzichtsartikel van afdeling Research laat zien dat er weinig bekend is over de predictieve validiteit van zulke vragenlijsten bij deze populatie (Akkerman-Bouwsema e.a., under review). Daarom is de afdeling Research, in samenwerking met Dr. J. Gerlsma van de afdeling psychologie van de RuG, de FPC van Mesdag en de FPK van der Hoeven, een onderzoeksproject begonnen. In dit project wordt een grote dataset gevormd met gegevens over de agressievragenlij sten die patiënten in hebben ingevuld tijdens hun verblijf, evenals agressie beoordelingen door behandel aren en informatie over agressieve incidenten die zij veroorzaakt hebben. Met behulp van deze gegevens kunnen we binnenkort de psychometrische eigenschappen van de agressievragenlijsten voor de forensisch psychiatrische populatie bepalen.

9.4.

Onderzoeksprogramma Centrum Verstandelijke Beperking en Psychiatrie

Het Centrum Verstandelijke Beperking en Psychiatrie (CVBP) is een samenwerkingsverband van vier zorgaanbieders voor mensen met een verstandelijke beperking (Baalderborggroep, Promens Care, de Trans en Vanboeijen) en GGZ Drenthe. Het CVBP biedt diagnostiek, behandeling en begeleiding aan mensen met een verstandelijke beperking. Het accent ligt hierbij op psychische-, ontwikkelings- en gedragsproblemen. Het CVBP wil kwalitatief hoogwaardige zorg leveren, o.a. door waar mogelijk evidence based te werken en zowel bestaande als nieuwe kennis op een systematische wijze in de praktijk te implementeren. Omdat er in ons werkveld nog weinig wetenschappelijk bewijs is voor betrouwbare diagnostische methodes en effectieve behandelingen, zien we onderzoek als een kerntaak. Dit past ook bij ons streven om met het CVBP het TOPGGz -keurmerk te behalen. In samenwerking met de researchafdeling van Accare, onderdeel van Universitair Centrum Psychiatrie/UMCG, zijn in 2014 twee grote onderzoeksprojecten van start gegaan. De projecten worden gefinancierd uit de subsidie van Stichting Zorgondersteunings fonds. Aan beide projecten is een promotietraject gekoppeld. De projecten zijn een vervolg op het promotieonderzoek van Gerda de Kuijper waarin diverse aspecten van antipsychoticagebruik door mensen met een verstandeli jke beperking zijn bestudeerd (zie pagina 22). Het eerste onderzoeksproject is gericht op de invloed die het gedrag van groepsleiding heeft op het gedrag en medicatiegebruik van hun cliënt. Door middel van een training van een team groepsleiders in het omgaan met gedragsproblemen, zal gekeken worden of het gedragsprobleem van de cliënt vermindert en of ook het gebruik van gedragsmedicatie afneemt. Het tweede onderzoeksproject bestaat uit drie deelonderzoeken: 1. Een onderzoek naar de slaag- en faalfactoren voor het afbouwen van langdurig voorgeschreven antipsychotica, bijvoorbeeld bij gedragsproblemen. Dit is een praktijkonderzoek, waarbij antipsychotica volgens een geprotocolleerd schema worden afgebouwd. 2. Een onderzoek naar het voorschrijfbeleid van antipsychotica onder de artsen werkzaam bij het CVBP en enkele andere instellingen. 3. Een dubbelblind placebo gecontroleerd afbouwonderzoek van het antipsychoticum Risperidon. De kracht van dit onderzoek is dat allerlei subjectieve beoordelingsfactoren worden uitgeschakeld, omdat niemand uit de omgeving van de cliënt weet of de deelnemer medicatie afbouwt of doorgaat. Daarnaast is voor het “Thema project VG GGZ” door het Fonds NutsOhra een subsidie toegekend. Het project is gericht op het ontwikkelen van behandelmethoden. Binnen dit project wordt samengewerkt met Kristal in Leiden en Rotonde in Heerhugowaard. Het CVBP gaat drie modules ontwikkelen, n.l. Training Emotie Regulatie Problematiek (TERP), de zgn. Trekthermometer (hierop kan iemand met een verslaving of ex-verslaving aangeven hoeveel last van craving hij heeft en welke maatregelen hij dan kan nemen) en het werkboek “Verslaving”. Pagina 44

Ten slotte is het CVBP betrokken bij een samenwerking tussen Vanboeijen en Studio Electronic Instrumental Music (STEIM) bij de ontwikkeling van muziekinstrumenten voor mensen met verstandelijke en/of fysieke beperkingen. STEIM richt zich op de ontwikkeling van elektronische muziekinstrumenten waarbij het lichaam van de kunstenaar een grote rol speelt in de aansturing van het instrument. De onderzoeksvragen betreffen de geschiktheid van het muziekinstrument voor gebruik als kunstzinnige activiteit en de geschiktheid als therapeutisch middel.

Pagina 45

10.

Personeelsbeleid

10.1. Resultaten van het personeelsbeleid De dienstverlening van Personeel, Organisatie en Opleidingen (PO&O) stond het afgelopen jaar in het teken van diverse organisatie-aanpassingen. Het leveren van een bijdrage aan deze reorganisaties, waaronder het ontwikkelen van beleid en procedures gericht op formatiebeheer, de voorbereiding van adviesaanvragen voor de Ondernemingsraad en het vormgeven en ondersteunen van mobiliteitstrajecten, in combinatie met een reductie van de eigen formatie, deed een stevig beroep op de medewerkers PO&O. Voor de dienst PO&O is een reorganisatieplan afgesproken waarin voor 2014 en 2015 formatie en kosten verder worden verlaagd. In 2014 is een deel van de reductie conform de planning gerealiseerd. In 2014 ging de aandacht uit naar de volgende speerpunten, gebaseerd op de kaderbrief:  actualiseren en aanscherpen van de bedrijfsgezondheidszorg (verzuimpreventie en arbo-beleid);  versterken van de duurzame inzetbaarheid van medewerkers;  vergroten van de interne mobiliteit en flexibele inzet van medewerkers; De managers zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het HR-beleid van GGZ Drenthe, hierbij optimaal ondersteund en van advies voorzien door de adviseurs van alle disciplines binnen PO&O. In 2014 heeft het project Bouwen aan functies geen vervolg gehad. De functiestraten verpleegkundige functies en psychologische functies zullen in 2015 verder vorm krijgen. GGZ Drenthe vraagt van haar medewerkers dat zij zich verbinden met de herstelgedachte en bijbehorende kernwaarden en gedragsregels naleven. In ruil hiervoor mogen de medewerkers van GGZ Drenthe verwachten hierin optimaal ondersteund en gefaciliteerd te worden door de inzet van passende HR instrumenten. De kernwaarden zijn een integraal onderdeel van de HR-strategie en het fundament onder het personeels-, organisatie- en opleidingsbeleid. Centraal hierin staat ‘verantwoordelijkheid nemen en verantwoordelijkheid krijgen’. Dit heeft zowel betrekking op de positie van de professionals in de organisatie als op de stijl van leidinggeven. Herstelgericht werken vraagt om een zekere ‘vrije regelruimte’ voor professionals en teams om samen met de cliënt en diens naasten te zoeken naar de voor die cliënt beste oplossingen voor zijn problemen. Het streven is om verantwoordelijkheden en bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen. Tegelijkertijd dient de verleende zorg aan de professionele normen te voldoen en dienen prestatiedoelstellingen (bijvoorbeeld t.a.v. ROM, productiviteit en zorgprogramm ering) te worden gehaald. GGZ Drenthe is gestart met een proces van integrale organisatieontwikkeling waarbij het ontwikkelen van een teamconcept en leiderschap op alle niveaus een belangrijk onderdeel is. De onderhandelingen over een nieuw Sociaal Plan zijn gestart in september 2014 en in februari 2015 afgerond met een akkoord over een nieuw Sociaal Plan. Het uitgangspunt is en blijft geen gedwongen ontslag en begeleiding van werk naar werk. Echter, voor een beperkt aantal functies en formatie, opgenomen in een addendum bij het Sociaal Plan, behoort gedwongen ontslag wel tot de mogelijkheden. Door middel van een regeling Mobiliteitsbevorderende Faciliteiten zijn we er in geslaagd om gedwongen mobiliteit via boventalligheid aanzienlijk te beperken. Er hebben zich ongeveer 200 medewerkers aangemeld voor deze regeling. In een groot aantal van deze aanvragen is gebruik gemaakt van de optie om het dienstverband geheel of gedeeltelijk te beëindigen met een vaststellingovereenkomst en een vertrekpremie.

Pagina 46

10.2. Opleidingen De ontwikkeling van talenten van de medewerkers van GGZ Drenthe vraagt om een continue investering in opleiding, scholing en persoonlijke ontwikkeling. In een tijd waarin mensen en middelen schaarser worden staat afdeling Opleidingen voor de uitdaging om nieuwe en andere manieren van deskundi gheidsbevordering en scholing aan te bieden, die medewerkers maximaal faciliteren om kwalitatief goede zorg te kunnen bieden aan de cliënten van GGZ Drenthe. Voor het leren, ontwikkelen en scholen van medewerkers is in 2013 het leerportaal geïmplementeerd. In 2014 is dit systeem uitgebreid door het inrichten van beroepsprofielen per discipline en per cluster. In 2014 is er stevig gestuurd op optimale benutting van het leerportaal en alle vormen van e-learning die beschikbaar zijn. Daarbij ligt de focus op de eigen verantwoordelijkheid voor het op peil houden van benodigde competenties. Hiermee faciliteert de organisatie eigen regie en verantwoordelijkheid voor medewerkers in het kader van deskundigheidsbevordering. Daarnaast ondersteunde Opleidingen vanuit het eigen vakgebied de organisatieverandering van GGZ Drenthe waarbij een meerjarenbeleidplan werd opgesteld met specifiek het beschrijven van een visie op leren en opleiden.

10.3. Verzuimbeleid en arbeidsomstandigheden In 2014 is een update van de applicatie Verzuimsignaal geïmplementeerd en de procedure voor zieken herstelmelden herschreven. Het voornemen om de Work Ability Index (WAI, een wetenschappelijk onderbouwde vragenlijst die het werkvermogen van werknemers in hun huidige functie meet) is in 2014 nog niet uitgevoerd; dit zal in 2015 opnieuw worden opgepakt. In 2014 zijn er vervolg verzuimtrainingen gegeven voor alle leidinggevenden als vervolg op de basistrainingen die in 2013 zijn aangeboden. Binnen de divisie Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie zijn op een tweetal organisatieonderdelen verzuimprojecten gestart. In een tweetal teams is de verzuimsituatie van dat team geanalyseerd en omgezet in specifiek acties. De rapportage vindt plaats via het circuitmanagement. Deze aanpak zal mogelijk in 2015 ook voor andere organisatieonderdelen met een afwijkend verzuim toegepast worden. Om aan te sluiten bij het gedachtegoed van herstelgerichte zorg voor onze cliënten, zal verzuimbegeleiding gericht moeten zijn op het zelf verantwoordelijk blijven van medewerkers voor duurzame inzetbaarheid en behoud van werk en inkomen. Leidinggevende n hebben een cruciale rol in de preventie van ziekteverzuim en de begeleiding van zieke medewerkers. De leidinggevende is de ‘poortwachter’ en bepaalt of een medewerker gebruik kan maken van ziekteverlof en een beroep kan doen op loondoorbetaling. We hebben kwartaal- en trimesterrapportages aangeleverd waarin analyses zijn opgenomen over oorzaken van verzuim en aanbevelingen worden gedaan t.a.v. de aanpak van het verzuim en preventie. Over 2014 was ons verzuimvolume 5,26 % ( in 2013 5,24 %)

10.4. Arbeidsomstandigheden Medewerkers moeten zich zo veilig mogelijk voelen in het werk en op de werkplek. Deze veiligheid wordt primair gerealiseerd door een open transparante wijze van communiceren en samenwerken. Er moet een cultuur zijn waarin men elkaar kan aanspreken en ondersteunen. In 2014 zijn een tweetal belangrijke zaken in gang gezet die een veilig arbeidsklimaat ondersteunen, te weten de RI&E (Risico Inventarisatie & Evaluatie) en de registratie van ongevallen en incidenten.De RIE&E is afgrond in een plan van aanpak dat met de arbocommissies en de OR verder besproken is. Maatregelen worden geïnventariseerd per organisatieonderdeel en beleidaspecten worden GGZ Drenthe-breed opgepakt. Vanaf 2014 kunnen leidinggevenden met behulp van deze applicatie zelf risico’s en knelpunten bijhouden en kunnen Pagina 47

vastleggen welke maatregelen zij hebben getroffen. De arbocoördinator van PO&O zal dit proces monitoren en ondersteunen. Verder is In 2014 de registratie van (bijna-)ongevallen en incidenten van medewerkers, stagiaires en vrijwilligers in het Veiligheids Management Systeem (VMS) operationeel geworden. Daarnaast is begin 2014 een zorgvuldige check uitgevoerd op de uitkomsten van het proces van BIG herregistratie van verpleegkundige functies. Uitvoering van het onderzoek naar de tevredenheid van medewerkers (MTO) is uitgesteld naar april 2015.

10.5. Vakbibliotheek De dienstverlening van de Vakbibliotheek is als gevolg van de overheadreductie aangepast. Naas t een basisaanbod is de mogelijkheid ontstaan om tegen vergoeding extra dienstverlening aan te vragen. In 2014 is een start gemaakt met een oriëntatie op de mogelijkheid om de dienstverlening ook beschikbaar te stellen voor andere werkmaatschappijen binnen Espria. De raad van bestuur van Espria heeft een opdracht verstrekt aan een projectgroep om dit verder te onderzoeken en met voorstellen te komen.

Pagina 48

11.

Financieel beleid

11.1. Jaarrekening GGZ Drenthe 2014 De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek, de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Tevens zijn de beleidsregels voor de WNT, Wet Normering bezoldiging Topinkomens Publieke en Semi-publieke sector van toepassing. In het jaarverslag is segmentering verplicht. Dit houdt in: het verschaffen van informatie aan de gebruiker van de jaarrekening, over de verschillende zorgen overige activiteiten die een zorginstelling ontplooit en de daarmee verbonden kosten en opbrengsten.

11.2. Exploitatieresultaat 2014 Het exploitatieresultaat van GGZ Drenthe over het jaar 2014 bedraagt € 6,1 miljoen negatief. In dit resultaat is een eenmalig negatief effect van € 2,8 miljoen verwerkt inzake een beroepszaak over vergoeding van opstartkosten uit 2010/2011. Daarnaast is in 2014 een frictielast van € 3,8 miljoen als gevolg van reorganisaties ten laste van het resultaat gebracht. Verder zijn er nog € 0,8 miljoen incidentele baten in het resultaat 2014 begrepen. Gecorrigeerd voor alle incidentele lasten bedraagt het operationele resultaat € 0,3 miljoen negatief.

11.3. Productie GGZ Drenthe heeft in het kalenderjaar 2014 te maken met € 1,3 miljoen overproductie op de DBC’s 2013 en € 1,4 miljoen overproductie op de DBC’s 2014. Er wordt hard gewerkt aan verbetering van de ondersteuning van de uitvoering van de zorgprogramma’s met behulp van het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Dat is nodig om een betere sturing op de beperking van zorgduur mogelijk te maken en overproductie te voorkomen. In de segmenten AWBZ, RZA en Justitie is de gerealiseerde productie binnen de contractafspraken gebleven.

11.4. Resultaatanalyse De bedrijfsopbrengsten zijn ten opzichte van 2013 met € 8 miljoen afgenomen, hetgeen met name wordt veroorzaakt door lagere gebudgetteerde zorgprestaties. In de bedrijfsopbrengsten 2013 was nog eenmalig € 5,4 miljoen aan DBC-vangnet begrepen. In 2014 is de afboeking van € 2,8 miljoen vanwege niet vergoede opstartkosten 2010/2011 ten laste van het externe budget gebracht. Het extern budget is in 2014 toegenomen met prijsindexeffecten (€ 0,8 miljoen) en door uitbreiding van Justitie afspraken (€ 1,4 miljoen). Anderzijds zijn er lagere volumeafspraken met zorgverzekeraars gemaakt. De bedrijfslasten incl. financiële baten en lasten zijn ten opzichte van 2013 met € 0,8 miljoen gedaald. Hierin is een toename van € 2,2 miljoen aan frictiekosten. De frictiekosten zijn in 2014 € 3,8 miljoen ten opzichte van € 1,6 miljoen in 2013. Frictiekosten buiten beschouwing latend zijn de bedrijfslasten met € 3 miljoen afgenomen. De lagere kosten houden direct verband met de afname van de personeelsbezetting.

Pagina 49

Het gemiddelde aantal personeelsleden over het boekjaar kan als volgt worden gespecificeerd (in fte):

Psychiatrie Centrale diensten

2014 1.553 373 1.926 =====

2013 1.564 379 1.943 =====

11.5. Financiële positie Eigen Vermogen Het eigen vermogen, bestaande uit het stichtingskapitaal, algemene reserves, de reserve aanvaardbare kosten en bestemmingsreserves, bedraagt ultimo 2014 16,7% van de som bedrijfsopbrengsten (budgetratio). GGZ Drenthe heeft als doelstelling een budgetratio van minimaal 15% en maximaal 20%. Door de resultaatontwikkeling 2014 is de budgetratio met 2,9% gedaald. Financiële ratio’s Een belangrijke indicator voor de relatieve vermogenspositie van GGZ Drenthe is de solvabiliteit. De solvabiliteit wordt bepaald als de verhouding tussen het eigen vermogen en het totale vermogen. Bedragen (x € 1.000)

Ultimo 2014

Ultimo 2013

Eigen vermogen Totaal vermogen

25.926 174.983

32.042 191.990

Solvabiliteit

14,8%

16,7%

De solvabiliteit is in 2014 verslechterd door het negatieve exploitatieresultaat 2014. Financiers hanteren veelal een minimumsolvabiliteit van 10% en beschouwen 15% als toereikend. Een andere belangrijke indicator is de current ratio (liquiditeitsratio). Deze geeft inzicht in de mate waarin GGZ Drenthe aan haar verplichtingen op korte termijn kan voldoen en wordt bepaald als de verhouding tussen de vlottende activa en vlottende passiva. Voor de beoordeling van de current ratio wordt als vuistregel gehanteerd dat deze groter dan 1 dient te zijn. Bedragen (x € 1.000)

Ultimo 2014

Ultimo 2013

Vlottende activa Vlottende passiva

41.750 64.451

56.599 69.821

0,65

0,81

Current ratio

De lagere uitkomst van de current ratio dan de vuistregel hangt nauw samen met de financieringsstructuur. De current ratio is in 2014 verslechterd door het negatieve exploitatieresultaat 2014.

Pagina 50

11.6. Verwachtingen voor 2015 e.v. Op basis van de afzonderlijke afspraken met alle zorgverzekeraars is het budget voor 2015 ca. 4% lager dan in 2014. De ontwikkelingen in de richting van verschuiving van de Specialistische GGZ naar de Basis GGZ, het scherpere inkoopbeleid van zorgverzekeraars én kortingen op de langdurige AWBZ-zorg en Justitiële zorg zijn hierop van invloed. De effecten van deze ontwikkelingen, maar ook de effecten van de prestatiebekostiging DBC’s, maakten een verdere personeelsreductie in 2015 noodzakelijk. Eind 2014 zijn reorganisatieplannen voorbereid die vanaf april 2015 tot uitvoering zijn gebracht. In totaliteit is daarmee een verlies aan werkgelegenheid van ca.160 fte gemoeid voor 2015. Zoals uit de toelichting op de jaarrekening blijkt is – ondanks de ingezette reorganisatie gericht op een reductie van 60 FTE’s - in het verslagjaar 2014 nog beperkt sprake van een daling van het aantal FTE’s. De daling van de omvang personeelsbestand heeft in 2015 voor een deel zijn beslag gekregen en zal op basis van het herstelplan verder voortzetten. In 2015 is de aandacht specifiek uitgegaan naar zorgvuldige en tijdige reductie van de formatie. Hiertoe is gebruik gemaakt van mobiliteitsbevorderende faciliteiten. Door integrale toepassing van de zorgprogramma’s kan de gemiddelde behandelduur verkort worden en kunnen er meer cliënten behandeld worden. De productieafspraken per zorgverzekeraar en de door verzekeraars gestelde voorwaarden (waaronder die met betrekking tot het hoofdbehandelaarschap) worden continue gemonitord, zodat tijdig afstemming met de afzonderlijke zorgverzekeraars kan plaatsvinden. Gedurende 2015 werd duidelijk dat de resultaatombuiging nog onvoldoende is. Aanvullende bezuinigingsmaatregelen zijn noodzakelijk om GGZ Drenthe toekomstbestendig te houden. Tegenvalle nde contracteringsuitkomsten vereisen een verdere kostenombuiging. De directie van GGZ Drenthe heeft samen met de Raad van Bestuur hieraan gewerkt en een herstelplan 2016 (e.v.) opgesteld. Tevens is daarbij meerjarenperspectief gegeven, waarbij rekening is gehouden met de effecten van verdere volumedaling en afbouw van indirecte functies. Over de jaren 2016-2018 zal een structurele kostenverlaging van € 23 miljoen worden doorgevoerd en zal de personele formatie met nog eens 241 fte worden verminderd. Met doorvoering van deze maatregelen zijn de financiele vooruitzichten in termen van rendement, solvabiliteit en liquiditeit duurzaam op orde. De Raad van Commissarissen heeft kennisgenomen van de onderliggende uitgangspunten van het herstelplan. De haalbaarheid van voorgenomen bezuinigingsmaatregelen is daarbij intensief besproken met Raad van Bestuur en directie van GGZ Drenthe. In meerdere RvC-vergaderingen is dit onderwerp geagendeerd geweest en heeft de Raad van Bestuur zich samen met directie GGZ Drenthe verantwoord over de toereikendheid van de voorgenomen maatregelen. Vanaf november 2015 is met de huisbankier het herstelplan en het meerjarenperspectief besproken. Bekend was inmiddels dat aan een van de gestelde bankratio’s niet voldaan kan worden op basis van de jaarrekening 2014. Daarmee ontstond een formele opeisingsgrond voor terugtrekken van het krediet. Op dit moment is de Raad van Bestuur in gesprek met de bank over de uitvoering van het herstelplan. De Raad van Bestuur heeft de overtuiging op basis van het opgestelde herstelplan en de daarin opgenomen maatregelen dat een gezonde exploitatie en financiële positie in de nabije toekomst weer mogelijk is. Waardering op basis van het uitgangspunt continuïteit is derhalve ook leidend geweest voor het opstellen van de bijgevoegde jaarrekening.

Pagina 51

Personalia 2014 raad van bestuur*

Marco Meerdink Tiana van Grinsven

(voorzitter)

John Kauffeld Anton Zuure directeur

Erik van der Haar

divisiedirecteur behandelzaken Volwassenenen Ouderenpsychiatrie divisiedirecteur bedrijfsvoering Volwassenen- en Ouderenpsychiatrie divisiedirecteur behandelzaken Beveiligde Psychiatrie divisiedirecteur bedrijfsvoering Beveiligde Psychiatrie divisiedirecteur Kinder- en Jeugdpsychiatrie

Hans van der Sluis

geneesheer-directeur

Willeke van der Plas

manager Somatische Dienst manager Finance & Control manager Personeel, Organisatie & Opleidingen

Jenneken Kappert Luit Nieboer Roelof Kraak

management Facilitair Bedrijf

Roelien van der Knaap Rienk van der Ley Bert Groen Rob Tuin

bestuurssecretaris / manager Bestuursdienst manager Marketing & Communicatie

Rien Kooijman Derk te Velde (a.i.) Peter van der Noord

tot april 2014 per 6 mei 2014

Petra de Rijke Mathé Arends

Janneke Wilpshaar

manager Vastgoed manager Administratieve Organisatie / Interne Controle A-Opleider (opleiding tot psychiater) P-Opleider (opleiding tot psycholoog)

Ronald Goos Marcel Gemmer

Opleider VS (opleiding verpleegkundig specialist)

Hettie Aardema

Leo Timmerman Alice Vegter

* de raad van bestuur van GGZ Drenthe bestaat uit de leden van de raad van bestuur van Espria

Pagina 52

Contactgegevens

GGZ Drenthe algemeen bezoek adres: Dennenweg 9, 9404 LA Assen postadres: Postbus 30007, 9400 RA Assen telefoon: (0592) 33 48 00 e-mail: [email protected] website: www.ggzdrenthe.nl zie onze website voor de adressen van de diverse vestigingen Aanmeldcentrum- en Informatiecentrum GGZ Drenthe en Indigo telefoon: (0592) 74 14 14 of (0592) 74 14 00 (voor verwijzers) e-mail: [email protected] [email protected] (voor verwijzers) telefoon buiten k antooruren: (0592) 33 48 00 Forensisch Aanmeld- en Informatiecentrum (FAIC) (voor verwijzers) telefoon: (0592) 33 46 00 e-mail: [email protected] telefoon buiten k antooruren: (0592) 33 48 00 Indigo Drenthe postadres: Postbus 10029, 9400 CA Assen telefoon: (0592) 33 41 97 e-mail: [email protected] [email protected] (voor verwijzers)

Pagina 53

Jaarrekening 2014 Stichting GGZ Drenthe Utrecht


INHOUDSOPGAVE

Pagina

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5 5.1.6 5.1.7 5.1.8 5.1.9

Jaarrekening Balans per 31 december 2014 Resultatenrekening over 2014 Kasstroomoverzicht over 2014 op basis van de indirecte methode Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2014 Mutatieoverzicht materiële vaste activa op grond van art. 5a regeling verslaggeving WTZi Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten en gereed gekomen projecten Overzicht langlopende schulden ultimo 2014 Toelichting op de resultatenrekening over 2014

57 58 59 60 73 82 87 88 89

5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5 5.2.6

Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Statutaire regeling resultaatbestemming Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Ondertekening door bestuurders en toezichthouders Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

93 93 93 93 93 94

Pagina 55


5.1 JAARREKENING

Pagina 56


5.1 JAARREKENING 5.1.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2014 (na resultaatbestemming) Ref.

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

2 3

129.144.850 4.088.219 133.233.069

129.941.135 5.450.291 135.391.426

4 5 6 7 9

256.741 9.929.697 13.917.117 16.965.601 680.519 41.749.675

343.633 15.101.265 26.224.832 14.340.183 588.895 56.598.808

174.982.744

191.990.234

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

503 25.628.546 297.198 25.926.247

503 31.744.171 297.198 32.041.872

ACTIVA

Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's/DBC-zorgproducten Vorderingen uit hoofde van bekostiging Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

Ref. PASSIVA

Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen

10

Voorzieningen

11

6.648.524

8.639.201

Langlopende schulden

12

77.956.212

81.488.221

Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van bekostiging Overige kortlopende schulden

7 13

6.792.381 57.659.380

3.263.361 66.557.579

174.982.744

191.990.234

Totaal passiva

Pagina 57


5.1.2 RESULTATENREKENING OVER 2014

Ref.

2014 €

2013 €

62.010.340 5.048.502 2.550.969 80.491.808 5.600.055

68.340.195 3.690.642 1.967.915 85.699.410 4.038.348

155.701.674

163.736.510

121.737.782 10.477.238 25.425.256

119.625.319 10.071.423 28.740.430

Som der bedrijfslasten

157.640.276

158.437.172

BEDRIJFSRESULTAAT

-1.938.602

5.299.338

-4.177.023

-4.215.478

-6.115.625

1.083.860

0 0 0

0 0 0

-6.115.625

1.083.860

2014 €

2013 €

-5.560.415 -555.210

1.083.860 0

-6.115.625

1.083.860

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties Niet gebudgetteerde zorgprestaties Subsidies Omzet DBC's / DBC-zorgproducten Overige bedrijfsopbrengsten

0

15 16 17 18 19

Som der bedrijfsopbrengsten

BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten

20 21 23

Financiële baten en lasten

24

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING Buitengewone baten Buitengewone lasten Buitengewoon resultaat

25 25

RESULTAAT BOEKJAAR

RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancierd gebonden vermogen: Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserves

Pagina 58


5.1.3 KASSTROOMOVERZICHT OVER 2014 OP BASIS VAN DE INDIRECTE METHODE Ref. €

2014 €

€

2013 €

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - mutaties voorzieningen

-1.938.602

21 11

10.477.238 -1.990.677

5.299.338

10.071.424 1.952.993 8.486.561

Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - onderhanden werk DBC's/DBC-zorgproducten - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van bekostiging - kortlopende schulden (excl.schulden aan kredietinstellingen)

4 5 7 6 13

86.892 5.171.568 -2.625.418 15.836.735 -2.528.531

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Waardeverandering financiële vaste activa en effecten Resultaat deelnemingen

24 24 24 24

6.242 -8.710.954 5.547.163 -7.263.126 -729.880 15.941.246

-11.150.555

22.489.205

6.173.200

233.321 -4.102.268 -308.076 0

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

12.024.417

224.885 -3.923.687 -308.076 -208.600 -4.177.023

-4.215.478

18.312.181

1.957.722

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen/desinvesteringen materiële vaste activa Mutatie leningen u/g

2 3

-9.680.953 1.362.072

-7.686.765 311.676 -8.318.881

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

-6.272.051

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden

12 12

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen (liquide middelen en schulden aan kredietinstellingen)

Stand geldmiddelen per 1 januari Stand geldmiddelen per 31 december Mutatie geldmiddelen

600.000 -4.072.035

0 -4.783.172 -3.472.035

-4.783.172

6.521.265

-9.097.501

-32.049.538 -25.528.273 6.521.265

-22.952.037 -32.049.538 -9.097.501

Toelichting: De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen en schulden aan kredietinstellingen.

Pagina 59


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 5.1.4.1 Algemeen Groepsverhoudingen Stichting GGZ Drenthe behoort tot de Espria-groep. Aan het hoofd van deze groep staat Stichting Espria te Meppel. De jaarrekening van Stichting GGZ Drenthe is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting Espria te Meppel. Stichting GGZ Drenthe Postbus 30007 9400 RA ASSEN Statutair gevestigd te Utrecht De activiteiten van Stichting GGZ Drenthe bestaan voornamelijk uit het leveren van psychiatrische zorg. Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 Burgerlijk Wetboek, de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Tevens zijn de beleidsregels voor de WNT, Wet Normering bezoldiging Topinkomens Publieke en Semi-publieke sector van toepassing. Het jaarrekeningmodel is in euro's opgesteld. Continuïteitsveronderstelling Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Het exploitatieresultaat van GGZ Drenthe over het jaar 2014 bedraagt € 6,1 negatief. In dit resultaat is een eenmalig negatief effect van € 2,8 miljoen verwerkt inzake een beroepszaak over vergoeding van opstartkosten uit 2010/2011. Daarnaast is in 2014 een frictielast van € 3,8 miljoen als gevolg van reorganisaties ten laste van het resultaat gebracht. Verder zijn er nog € 0,8 miljoen incidentele baten in het resultaat 2014 begrepen. Gecorrigeerd voor alle incidentele lasten bedraagt het genormaliseerde resultaat € 0,3 miljoen negatief. Op basis van de voorlopige jaarafsluiting 2015 wordt wederom een negatief resultaat verwacht. Dit resultaat zal naar verwachting lager uitkomen dan 2014 en wordt met name veroorzaakt door het verantwoorden van een voorziening voor reorganisaties die begin 2016 worden uitgevoerd. In de begroting 2016, gebaseerd op het herstelplan, wordt uitgegaan van een positief resultaat. Met de huisbankier zijn eerder afspraken gemaakt over de ontwikkeling van de solvabiliteitsratio en ‘debt service coverage ratio’. Als gevolg van het forse verlies in 2014 voldoet Stichting GGZ Drenthe voor een van deze twee normen, te weten de ‘debt service coverage ratio’, niet aan de minimale norm. De ‘debt service coverage ratio’ komt over boekjaar 2014 uit op 0,9 (norm: 1,4). Op dit punt wordt derhalve het bankconvenant niet nagekomen. Het niet nakomen van het bankconvenant kan een opeisingsgrond zijn voor de bank, waardoor het kort krediet en ongeborgd lang krediet kan worden opgeëist (in totaal maximaal € 29,9 miljoen per medio februari 2016). Als gevolg hiervan bestaat een onzekerheid van materieel belang op grond waarvan gerede twijfel zou kunnen bestaan over de continuïteitsveronderstelling. Op moment van vaststelling en goedkeuring jaarrekening vindt met de huisbankier nog volop hierover overleg plaats. Er zijn op dit moment geen indicaties bij de Raad van Bestuur bekend die ertoe kunnen leiden dat het krediet door de huisbankier wordt ingetrokken. De Raad van Bestuur van Stichting GGZ Drenthe heeft de overtuiging dat de financiering niet eenzijdig wordt opgezegd.

Pagina 60


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Een belangrijke basis voor de continuïteitsveronderstelling is het recent opgestelde herstelplan voor verdere herstructurering van Stichting GGZ Drenthe. Onderdeel van het herstelplan is een uitgebreid bezuinigingsprogramma gericht op een substantiële afbouw van het kostenniveau. Onderdeel van het herstelplan is ook de begroting 2016 en meerjarenbegroting 2016-2018 alsook de liquiditeitsbegroting 2016 (op maandbasis) en de meerjaren liquiditeitsbegroting 2016-2018. Op grond hiervan wordt een verbeterde en gezonde resultaatontwikkeling in de jaren 2016 e.v. verwacht. Bij het aanhouden van de kredietfaciliteit wordt het komende jaar (en navolgende jaren) geen liquiditeitstekort verwacht. De onderliggende uitgangspunten van het herstelplan en de (meerjaren)begroting zijn uitgebreid onderwerp van gesprek geweest met Raad van Commissarissen en de huisbankier. Het herstelplan is door de Raad van Bestuur vastgesteld en de Raad van Commissarissen heeft vervolgens met instemming kennisgenomen hiervan. De Raad van Bestuur heeft de volle overtuiging dat het herstelplan gerealiseerd zal worden. Op basis hiervan heeft de Raad van Bestuur voldoende reden om te veronderstellen dat Stichting GGZ Drenthe aan haar toekomstige betalingsverplichtingen kan voldoen. De jaarrekening van Stichting GGZ Drenthe is daarmee gewaardeerd op basis van het uitgangspunt continuïteit. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Voor zover van toepassing zijn omwille van de vergelijkbaarheid de vergelijkende cijfers aangepast. Daar waar noodzakelijk geacht, is de aanpassing nader toegelicht. Het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en schulden aan kredietinstellingen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasingcontract zijn voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten. Financial leasing Stichting GGZ Drenthe leaset een deel van de gebouwen en terreinen, hierbij heeft Stichting GGZ Drenthe grotendeels de voor- en nadelen verbonden aan het eigendom van deze activa. Deze activa worden geactiveerd in de balans bij aanvang van het leasecontract tegen de reële waarde van het actief of de lagere contante waarde van de minimale leasetermijnen. De te betalen leasetermijnen worden op annuïtaire wijze verdeeld in een aflossings- en een rentecomponent. De leaseverplichtingen worden exclusief de rentecomponent opgenomen onder de langlopende schulden. De rentecomponent wordt gedurende de looptijd van het contract verantwoord in de winst-enverliesrekening met een vast rentepercentage over de gemiddelde resterende aflossingscomponent. De relevante activa worden afgeschreven over de resterende gebruiksduur of, indien korter, de looptijd van het contract. Operational leasing Bij Stichting GGZ Drenthe bestaan er leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan eigendom verbonden zijn, niet bij Stichting GGZ Drenthe liggen. Deze leasecontracten worden verantwoord als operational lease. Verplichtingen uit hoofde van operational leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de resultatenrekening over de looptijd van het contract.

Pagina 61


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Verbonden partijen Alle groepsmaatschappijen van Stichting Espria worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de bestuurders, statutaire directieleden en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. Stichting Espria vormt samen met Stichting Woonzorg Nederland een personele unie. De kosten van het bestuurscentrum van Stichting Espria worden verrekend tussen de entiteiten behorende bij de Espriagroep. Er hebben zich in het boekjaar geen transacties met verbonden partijen op niet-zakelijke grondslag voorgedaan. 5.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Financiële instrumenten Primaire financiële instrumenten omvatten debiteurenvorderingen, overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, crediteuren en overige te betalen posten. Voor de grondslagen voor de primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de grondslagen van waardering van de betreffende posten zoals hieronder opgenomen in de alinea’s van paragraaf 5.1.4.2. Stichting GGZ Drenthe maakt geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten. Ten aanzien van het gebruik van primaire financiële instrumenten loopt de instelling kredietrisico's, rente- en kasstroomrisico's. In de hieronder opgenomen alinea’s van paragraaf 5.1.4.2 wordt toegelicht op welke wijze de kredietrisico's zijn voorzien in relatie tot de waardering van vorderingen. In de toelichtingen op de balans zijn de looptijden en rentepercentages op de langlopende schulden nader toegelicht. De instelling heeft als beleid om geen afgeleide financiële instrumenten te gebruiken om (tussentijdse) rentefluctuaties te beheersen. Stichting GGZ Drenthe loopt renterisico over de liquide middelen en rentedragende langlopende en kortlopende schulden aan kredietinstellingen. Dit heeft geen gevolgen voor de waardering van de liquide middelen en kortlopende schulden. Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het bestuur en de directie oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Materiële vaste activa Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. De verkrijgings- of vervaardigingsprijs omvat de inkoopprijs en bijkomende kosten. Eventuele subsidies worden direct in mindering op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs gebracht. Alleen actiefposten waarvan het economisch risico geheel of nagenoeg geheel door de organisatie wordt gedragen, worden geactiveerd. Aan deze voorwaarde wordt voldaan bij rechtstreekse koop, maar veelal ook bij financial lease of huurkooptransacties. Verwerking van financial lease contracten vindt plaats tegen de contante waarde van de toekomstige huurverplichtingen, rekening houdend met een disconteringsvoet.

Pagina 62


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Afschrijvingen geschieden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar. Afschrijving vindt in het jaar van ingebruikname naar tijdsgelang plaats. Afschrijvingstermijnen zijn gebaseerd op de verwachte economische levensduur van het actief en worden per individueel actief bepaald. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op bedrijfsterreinen en materiële vaste activa in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: - Bedrijfsgebouwen en terreinen: 3,33% - Machines en installaties: 3,33% - Andere vaste bedrijfsmiddelen: 10% -33% Materiële vaste activa die buiten gebruik zijn gesteld en waarover het besluit tot verkoop is genomen, worden gewaardeerd tegen de verwachte opbrengstwaarde. De opbrengstwaarde is gebaseerd op de geschatte verkoopprijs onder aftrek van de geschatte kosten die rechtstreeks kunnen worden toegerekend aan de verkoop en nodig zijn om de verkoop te realiseren. Indien de opbrengstwaarde lager is dan de boekwaarde, wordt het verschil ten laste van het resultaat over het boekjaar gebracht. Indien de verwachte opbrengstwaarde hoger is dan de boekwaarde wordt de herwaardering verwerkt in een herwaarderingsreserve. Bij de realisatie van de waardestijging wordt de herwaardering verwerkt in de resultatenrekening. Sinds 2009 is sprake van een transitiefase voor de bekostiging van de materiële vaste activa die tot en met 31 december 2011 in aanmerking kwamen voor integrale nacalculatie. Dit in beginsel risicoloze bekostigingssysteem is per 1 januari 2012 vervangen door een systeem van prestatiebekostiging. Kapitaallasten worden voortaan bekostigd via een normatieve huisvestingscomponent (NHC) in de integrale tarieven, waarbij tot 2018 een overgangsregeling geldt waarin de nacalculatie van kapitaallasten wordt afgebouwd en de vergoeding op basis van NHC wordt opgebouwd. Hierdoor zijn nieuwe risico’s voor het vastgoed ontstaan, zoals exploitatierisico’s (leegstand, onderbezetting), marktontwikkelingsrisico’s en hierdoor het risico van duurzame waardevermindering bij structurele exploitatieverliezen. Ook voor de tot en met boekjaar 2011 nacalculeerbare huurcontracten zijn vergelijkbare risico’s ontstaan, waardoor bij structurele verliezen een voorziening voor verlieslatende contracten dient te worden gevormd. Voor de bijzondere waardeverminderingen wordt verwezen naar hetgeen onder 5.1.4.3 is opgenomen. Financiële vaste activa Financiële vaste activa zijn activa die bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheid van de organisatie duurzaam te dienen. Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen nettovermogenswaarde. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening. Indien onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor het bepalen van de nettovermogenswaarde, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt een voorziening gevormd indien geheel of ten dele wordt ingestaan voor de schulden van de deelneming of indien het stellige voornemen aanwezig is de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen. De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening, uitgaande van de waarden bij eerste waardering.

Pagina 63


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde, afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Overige financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van eventuele voorzieningen voor oninbaarheid. Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of lagere opbrengstwaarde. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van voorraden. Alleen winkelvoorraad, duur gereedschap, technische onderdelen en horecavoorzieningen worden als voorraad gewaardeerd. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's/DBC-zorgproducten Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten wordt gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs, zijnde de kostprijs van de reeds bestede verrichtingen, of tegen de opbrengstwaarde van de DBC / DBC-zorgproducten indien deze lager is. De productie van het onderhanden werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's / DBC-zorgproducten die ultimo boekjaar openstonden, rekening houdend met de geldende productieafspraak en de daarop gebaseerde voorziening overproductie en self-assessment. Op het onderhanden werk zijn de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht. Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten en worden er op basis van de effectieve rente rente-inkomsten ten gunste van de resultaten gebracht. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering. Een voorziening wordt gevormd bij verwachte oninbaarheid van de vorderingen die naar ouderdom wordt vastgesteld. Posten ouder dan een half jaar worden voorzien indien de inbaarheid twijfelachtig is. Posten ouder dan een jaar worden geheel voorzien. Debiteurenvorderingen groter dan € 100.000 worden individueel beoordeeld op inbaarheid. Vorderingen op groepsmaatschappijen worden afzonderlijk beoordeeld op inbaarheid. Bij mogelijke oninbaarheid van de vordering kan een voorziening achterwege blijven indien een andere groepsmaatschappij zich garant stelt voor de vordering. Bij vorderingen tussen groepsmaatschappijen wordt over het gemiddeld uitstaand saldo geen rente in rekening gebracht. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort/schulden uit hoofde van financieringsoverschot Vorderingen en schulden uit hoofde van financieringsverschil worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde, vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. De vorderingen worden individueel beoordeeld op inbaarheid. Eventuele voorzieningen worden verantwoord onder de kortlopende schulden en ten laste van de overige bedrijfskosten gebracht. Over diverse jaren bestaande vorderingen worden als actiefpost in de balans verantwoord. Over diverse jaren bestaande schulden worden als passiefpost in de balans verantwoord.

Pagina 64


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Indien geen betrouwbare schatting kan worden gemaakt van de momenten waarop de uitgaven plaatsvinden, vindt waardering van voorzieningen plaats tegen nominale waarde. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Voorziening reorganisaties Voor uitgaven in het kader van een reorganisatie wordt een voorziening gevormd. Het betreffen kosten die rechtstreeks ontstaan als gevolg van de reorganisatie. Deze zijn onderbouwd met een gedetailleerd reorganisatieplan. Indien afvloeiing van personeel aan de orde is, zijn de kosten hiervan meegenomen voor zover er ook gerechtvaardigde verwachtingen zijn gewekt bij hen voor wie de reorganisatie gevolgen heeft. De waardering van verplichtingen jegens boventallige medewerkers geschiedt op basis van het werkelijke salaris, waarbij een schatting wordt gemaakt van het aantal maanden waarop de medewerker boventallig en niet meer werkzaam zal zijn. Voorziening jubilea-uitkeringen Voor de verwachte kosten van voorwaardelijk toegekende rechten voor jubilea-uitkeringen aan medewerkers wordt een voorziening gevormd. De omvang van de voorziening wordt bepaald rekening houdend met de verwachte vertrekkans, toekomstige salarisstijgingen en een disconteringsvoet van 4%. Voorziening arbeidsongeschiktheid Een voorziening arbeidsongeschiktheid wordt gevormd voor de toekomstige risico's uit hoofde van (deels) arbeidsongeschikte medewerkers. De voorziening wordt gewaardeerd tegen het bedrag van de bezoldiging inclusief werkgeverslasten dat naar verwachting (in de toekomst) verschuldigd zal zijn, voor zover hiervoor geen vergoeding (bijvoorbeeld uit verzekering) wordt ontvangen. Voorziening levensfasebudget De voorziening persoonlijk budget levensfase (PBL) betreft een voorziening uit hoofde van een CAO verplichting in het kader van de overgangsregeling 45+. Het persoonlijk budget levensfase kwalificeert als een beloning met opbouw van rechten. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst eenmalig uit te keren PBL-uren. De berekening is gebaseerd op de CAO-bepalingen, blijfkans, leeftijd en resterende dienstjaren tot het bereiken van de 55-jarige leeftijd. Gedurende de opbouwperiode vindt jaarlijks een dotatie plaats aan de voorziening. Voor de reguliere rechten uit hoofde van het persoonlijk budget levensfase wordt eveneens een voorziening gevormd die bestaat uit het saldo van de toegekende maar nog niet opgenomen reguliere rechten. Het saldo wordt gewaardeerd tegen het per balansdatum geldende uurtarief inclusief opslag werkgeverslasten. Pagina 65


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Naast een toekenning van rechten uit de specifieke overgangsregeling en reguliere rechten is in de CAO een algemene overgangsregeling opgenomen. De kosten die voortvloeien uit deze algemene overgangsregeling worden verwerkt in het jaar waarin de werknemer aanspraak maakt op deze extra rechten. Overige voorzieningen De overige voorzieningen betreffen diverse overige in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde op basis van de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Langlopende schulden Een schuld wordt als langlopend gerubriceerd als deze niet binnen twaalf maanden na balansdatum kan worden opgeëist. Langlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde, vervolgwaardering vindt plaats tegen geamortiseerde kostprijs. Betaalde disagio bij aangaan van leningsovereenkomsten wordt in mindering gebracht op de nominale waarde van de langlopende schulden. Het disagio wordt als rentelast op lineaire basis gedurende de looptijd van de lening aan de verslagperioden toegerekend. Kortlopende schulden en overlopende passiva Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. 5.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Bijzondere waardeverminderingen Vaste activa worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen als sprake is van wijzigingen in omstandigheden waardoor de vraag ontstaat of de boekwaarde van een actief terugverdiend kan worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief per balansdatum te vergelijken met de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde kan bestaan uit de contante waarde van de toekomstige netto-kasstromen die het actief naar verwachting bij voortgezet gebruik zal genereren, of de bij verkoop naar verwachting te realiseren directe opbrengstwaarde. Stichting GGZ Drenthe beschikt over vastgoed waar zorg wordt verleend waarop aanspraak bestaat ingevolge artikel 6 van de AWBZ. Voor dit vastgoed zijn in 2011 de bekostigingsregels aangepast. Volledige nacalculatie van kapitaallasten van (voorheen) vergunning plichtige investeringen is vervangen door prestatiebekostiging. Hierbij geldt een gefaseerde overgang met een overgangstermijn tot en met 2017.

Pagina 66


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Stichting GGZ Drenthe beschikt tevens over vastgoed waar curatieve zorg wordt verleend die wordt bekostigd vanuit de Zorgverzekeringswet en het ministerie van Veiligheid en Justitie. Voor dit vastgoed was in 2011 reeds bekend dat de bekostiging zou worden aangepast, maar de exacte invulling en tarieven waren nog niet bekend. Met ingang van 2013 wordt volledige nacalculatie van kapitaallasten vervangen door prestatiebekostiging. Hierbij geldt deels een gefaseerde overgang met een overgangstermijn tot en met 2017. Als gevolg van de wijzigingen in de bekostiging, in samenhang met de beleidsvoornemens van het kabinet inzake de hervorming van de langdurige zorg, was ultimo 2014 sprake van indicaties die kunnen duiden op een mogelijke duurzame waardevermindering. Als gevolg daarvan heeft Stichting GGZ Drenthe overeenkomstig RJ 121 een beoordeling op bijzondere waardeverminderingen met een duurzaam karakter uitgevoerd. Jaarlijks en ook eind 2014 heeft een actualisatie van de opgestelde bedrijfswaarde berekeningen plaatsgevonden op basis van de recent opgestelde meerjarenbegroting. Stichting GGZ Drenthe heeft de realiseerbare waarde van het vastgoed getoetst op basis van de contante waarde van de toekomstige kasstromen van haar zorgvastgoed. Deze is benaderd op het niveau van de kasstroomgenererende eenheden, en vergeleken met de boekwaarde van het vastgoed en de overige met de bedrijfsvoering samenhangende activa per 31 december 2014. Belangrijke overige veronderstellingen die zijn gehanteerd bij de benadering van de contante waarde van de kasstromen zijn:   

   

Ontwikkeling in en samenstelling van de cliëntenpopulatie; Gemaakte afspraken met zorgkantoren over afbouw intramurale capaciteit; Uit de meerjarenbegroting afgeleide kasstromen voor de jaren 2014 tot en met 2018 en genormaliseerde trendmatige kasstromen vanaf 2019 tot aan einde levensduur. Bij de berekening hiervan is rekening gehouden met de effecten van de overgangsregeling 20122017; De resterende levensduur van het individuele vastgoed en de resterende huurperioden; De verwachte ontwikkeling van de bezettingsgraad, waarbij rekening is gehouden met de mogelijkheden om huurcontracten op te zeggen; Vervangingsinvesteringen tot het niveau welke noodzakelijk worden geacht om het betreffende vastgoed tot aan einde levensduur in gebruik te houden; Een disconteringsvoet van 5,25%.

Aangezien de contante waarde van de toekomstige kasstromen hoger is dan de boekwaarde per 31 december 2014, zijn geen aanpassingen gedaan aan de waardering van het vastgoed. Opbrengsten Algemeen Opbrengsten worden bepaald op de reële waarde van de ontvangen tegenprestatie. Verantwoording van opbrengsten uit de levering van diensten geschiedt naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten.

Pagina 67


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties De opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties worden verantwoord op basis van:    





De in het boekjaar werkelijk geleverde verblijfsdagen en de daarvoor in de rekenstaat overeengekomen ZZP-tarieven; De in het boekjaar werkelijk geleverde productie-uren / -dagdelen (waaronder verpleging, persoonlijke verzorging, begeleiding, dagbehandeling, uitleen van verpleegartikelen en vervoer) en de daarvoor in de rekenstaat overeengekomen tarieven; Nacalculeerbare kapitaalslasten met betrekking tot afschrijvingen, huur, rente en overige nacalculeerbare kapitaalslasten. Deze zijn gebaseerd op de daarvoor in de rekenstaat overeengekomen bedragen en het rentenormeringsmodel; De opbrengst uit hoofde van de compensatiemaatregel welke in de rekenstaat is toegekend en in de periode 2012-2018 in het nacalculatieformulier wordt verwerkt. Deze bate is gelijk aan de afschrijving zoals verwerkt onder de financiële vaste activa uit hoofde van de vordering compensatiemaatregel; Overige budgetcomponenten, waaronder toeslagen, zorginfrastructuur, generieke budgetkortingen, MRSA, innovatie, inrichtingskosten bij gedwongen verhuizing, extreme zorgzwaarte meerzorg en extreme zorggebonden materiaalkosten en geneesmiddelen op cliëntniveau; Nagekomen budgetaanpassingen vanuit voorgaande jaren welke in het boekjaar zijn toegekend door het zorgkantoor.

Bij de opbrengstverantwoording is rekening gehouden met de productieafspraken welke met betrekking tot het boekjaar 2014 zijn overeengekomen met het zorgkantoor en de voorlopige budgetmutaties zoals opgenomen in de rekenstaat. Niet-gebudgetteerde zorgprestaties De niet-gebudgetteerde zorgprestaties worden als bate verantwoord in de resultatenrekening in het jaar waarin de opbrengsten zijn gerealiseerd. De niet gebudgetteerde zorgprestaties worden verantwoord op basis van:    

De werkelijk geleverde zorg en diensten in het boekjaar en de met de betrokken instellingen overeengekomen tarieven; De werkelijk geleverde zorg en diensten in het boekjaar en de met de betrokken cliënten overeengekomen tarieven, waaronder PGB’s; De werkelijk geleverde productie uit hoofde van de Huishoudelijke Hulp in het boekjaar en de met de gemeente overeengekomen tarieven; Overige opbrengsten uit hoofde van zorgverlening op basis van de specifieke afspraken.

Omzet DBC's De omzet DBC’s en DBC-zorgproducten betreft de daadwerkelijk gefactureerde DBC’s en DBCzorgproducten en de mutatie in de onderhanden werk uit hoofde van DBC-zorgproducten. Prestatiebekostiging ZVW Algemeen Bij het bepalen van de DBC-omzet voor de schadelastjaren 2013 en 2014 heeft Stichting GGZ Drenthe de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling gevolgd zoals onderstaand opgenomen.

Pagina 68


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Met ingang van 2013 is voor de curatieve geestelijke gezondheidzorg prestatiebekostiging ingevoerd op basis van de DBC-systematiek. In de periode 2008 tot en met 2012 is reeds gebruik gemaakt van de DBC systematiek voor de incasso van het budget, maar vanaf 2013 zijn de DBC’s ook bepalend voor de omzet in de jaarrekening. De systematiek kende inherente beperkingen waardoor in de periode 2008 tot en met 2013 geen goedkeurende verklaringen bij de DBC verantwoordingen konden worden verstrekt. Door de invoering van prestatiebekostiging in 2013 heeft dat ook geleid tot verklaringen met beperkingen bij de jaarrekeningen 2013 van GGz instellingen. Deze generieke landelijke risico’s en onduidelijkheden zijn voor een deel opgelost door het door Stichting GGZ Drenthe uitgevoerde zelfonderzoek (schadejaar 2013 en 2014) naar aanleiding van: 1. Het ‘Plan van aanpak verantwoording behandelingen en jaarrekeningen curatieve ggz naar aanleiding van de NBA audit alert 32’ d.d. 1 december 2014 (hierna: Plan van aanpak GGZ) voor wat betreft hoofdbehandelaarschap en verwijsregistratie; 2. De 27 controlepunten (inclusief hoofdbehandelaarschap en verwijsregistratie) zoals opgenomen in het Controleplan ‘Onderzoek controles cGGZ 2013’ opgesteld door de Nederlandse Zorgverzekeraars in nauwe samenwerking met GGZ Nederland (hierna: Controlepunten ZN) voor wat betreft de formele en materiële controles van zorgverzekeraars. Op basis van het controleplan is een “controlerend” zorgverzekeraar benoemd, die namens de zorgverzekeraars de uitkomsten van het self-assesment beoordeelt en afspraken maakt over de te crediteren bedragen naar aanleiding van het self-assessment. Dit levert een belangrijke bijdrage aan de oplossing van de onduidelijkheden. Op dit moment worden de controle-uitkomsten 2013 met de afdeling Materiële Controle afgerond, waarna met Zorginkoop bespreking zal plaats vinden om tot totale afwikkeling te komen. Voor een ander deel zijn de generieke landelijke risico’s en onduidelijkheden nog niet opgelost. Het gaat hierbij dan vooral om de registratie- en facturatiebepalingen wat betreft de inhoud van de verzekerde zorg en voortschrijdend inzicht rond feitelijke en terechte levering (voorheen gepast gebruik). In de ‘Algemene inleiding Onderzoek cGGZ 2013’ is op pagina 4 beschreven welke punten buiten het zelfonderzoek vallen. In het hiervoor genoemde plan van aanpak is daarover verder het volgende opgenomen: “Om de risico’s rond de omzetbepaling die verband houden met de controles door verzekeraars op ‘gepast gebruik’ adequaat te kunnen beheersen, zullen zorgaanbieders een voor de accountant toetsbaar werkproces voor het toepassen van gepast gebruik inrichten. Over de contouren hiervan zullen zorgaanbieders in het voorjaar van 2015 landelijke afspraken maken met verzekeraars.” (pag. 35 plan van aanpak). Voor 2014 is dit dus nog niet geregeld. Stichting GGZ Drenthe heeft naar beste weten de zorg verleend en verantwoord, maar kan niet uitsluiten dat hieruit nog aanpassingen voortvloeien. Omdat de omvang niet is in te schatten is hiermee geen rekening gehouden in de jaarrekening 2014. Toelichting op de omzetverantwoording van boekjaar 2014, bestaande uit ondermeer schadelastjaar 2013 en 2014 Bij de omzetverantwoording is sprake van schattingsposten ten aanzien van ondermeer de toerekening aan boekjaren van uit de schadelastprognoses verwachte overproductie per verzekeraar per contractdeel en de waardering van onderhanden projecten. De Raad van Bestuur heeft de ZvW-omzet en daarbij behorende balansposten naar beste weten bepaald en daarbij rekening gehouden met belangrijke schattingsfactoren en onzekerheden die landelijk een rol spelen en ook bij Stichting GGZ Drenthe van toepassing zijn. Hierna wordt de relevantie ervan voor de jaarrekening 2014 van GGZ Drenthe toegelicht:

Pagina 69


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING a) Zelfonderzoek schadejaar 2013 Stichting GGZ Drenthe heeft het zelfonderzoek inzake schadejaar 2013 zoals beschreven in het Plan van aanpak GGz en het Onderzoek controles cGGZ 2013 uitgevoerd. De uitkomsten van dit zelfonderzoek zijn bij de “controlerend” zorgverzekeraar ingediend, maar nog niet definitief bepaald. Stichting GGZ Drenthe heeft de uitkomsten van het zelfonderzoek en de voorlopige reactie van “controlerend” verzekeraar hierop beoordeeld en zoveel mogelijk verwerkt door de betreffende correcties door te voeren en acht het risico voor de jaarrekening van een normaal niveau. De Raad van Bestuur verwacht geen significante correcties meer ten opzichte van de verantwoorde omzet, maar vanwege de genoemde onzekerheden wordt het door stichting GGZ Drenthe mogelijk geacht dat de uiteindelijke afwikkeling wel materieel kan afwijken van de gemaakte inschattingen. Belangrijk vraagstuk hierin is het toepassen van de MDO-constructie bij hoofdbehandelaarschap en behandelaren met bekwaamheidsverklaringen. b) Zelfonderzoek schadejaar 2014 Ook ten aanzien van schadejaar 2014 heeft Stichting GGZ Drenthe het zelfonderzoek, gebaseerd op het plan van aanpak en controleplan 2013, zoveel mogelijk in detail uitgevoerd of een inschatting gemaakt op basis van de uitkomsten controles 2013. Deze controles hebben zich gericht op de in 2014 afgesloten DBC’s en zover mogelijk op de ultimo 2014 openstaande DBC’s. Met de uitkomsten is rekening gehouden in de omzetbepaling 2014 en de waardering van het onderhanden werk 2014. Bij de uitvoering van het zelfonderzoek 2014 is zoveel mogelijk rekening gehouden met de verduidelijkte normen uit het plan van aanpak GGZ en met de ervaringen uit het zelfonderzoek 2013. Aangezien het zelfonderzoek 2014 nog niet met de zorgverzekeraars is afgerond is daarmee ook sprake van onzekerheid over de omzet voor de schadelastjaarcontracten 2014. Stichting GGZ Drenthe gaat er van uit dat de effecten van het zelfonderzoek 2014 en de overige controlepunten kunnen worden afgedekt met de getroffen voorziening voor overproductie van het schadelastjaar 2014. Om die redenen is sprake van onzekerheid ten aanzien van de getroffen voorziening. Er dient dan ook rekening mee te worden gehouden dat de uiteindelijke financiële afwikkeling afwijkt van de inschatting in de jaarrekening 2014. c) Afwikkeling schadejaren 2008 tot en met 2012 De materiële controles tot en met schadejaar 2012 zijn door de zorgverzekeraars afgewikkeld voor 1 mei 2015 conform Plan van aanpak GGz. Stichting GGZ Drenthe heeft de uitkomsten hiervan – voorzover niet reeds betaald - verwerkt in de jaarrekening onder de kortlopende schulden. Gelet op de opbrengstverrekening 2008-2012 is tevens een vordering opgenomen in de balanspost nog in tarieven te verrekenen financieringsverschil ter grootte van de omvang van de uitkomsten van de materiële controles over die periode. De Raad van Bestuur veronderstelt dat de reeds door de Nza vastgestelde Zvw budgetten tot en met boekjaar 2012 niet meer wijzigingen naar aanleiding van de hiervoor genoemde materiële controles en dat dus de terugbetalingen vanwege de correcties voor schadelastjaar 2012, volledig worden gecompenseerd. De betreffende nacalculatie is in september 2015 ingediend bij de NZa en de NZa heeft deze ongewijzigd in oktober 2015 voorlopig vastgesteld. d) Schadelast(deel)plafond(s) kunnen wijzigen als gevolg van diverse contractafspraken Stichting GGZ Drenthe heeft diverse contractafspraken gemaakt met de zorgverzekeraar die van invloed kunnen zijn op het totale schadelastplafond en de eventuele deelplafonds voor schadejaar 2014. De deelplafonds verschillen per contract en zijn afhankelijk van een groot aantal factoren. Voor een deel kan per balansdatum nog geen exacte inschatting gemaakt worden van de uitkomsten van deze contractafspraken en de gevolgen daarvan voor de schadelast(deel)plafond(s). Bij de bepaling van de contractafspraken per zorgverzekeraars is rekening gehouden met overeengekomen substitutie tussen Basis GGZ en Specialistische GGZ, de overeengekomen schoning van Jeugd DBC’s per 31 december 2014, overeengekomen afspraken ten gevolge van wijzigingen marktaandelen zorgverzekeraars en indien van toepassing de afgesproken aantallen geopende DBC’s en prijzen per cliënt.

Pagina 70


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING e) Schadelastprognoses zorgcontractering 2014 die inherent onzekerheden bevatten Door Stichting GGZ Drenthe zijn uit hoofde van de zorgcontractering 2014 met zorgverzekeraars afspraken gemaakt over de zorgverlening op schadelastjaar. Daarbij is een inschatting gemaakt van de verwachte realisatie van deze contractafspraken. Deze inschatting is met onzekerheden omgeven omdat nog beperkt ervaring bestaat met dergelijke prognoses in de GGZ-sector. Voor schadejaar 2014 is daarbij tevens sprake van een aantal nieuwe ontwikkelingen waaronder: afschaffing representatiemodel, diverse deelplafonds per zorgverzekeraar, invoering basis GGZ, voortijdige afsluiting jeugd DBC’s en wijzigingen in de productiemix door ambulantisering en inzet op zwaardere en intensievere vormen van behandeling. Voor de toerekening van afspraken voor het schadejaar aan de boekjaren 2014 en 2015 heeft Stichting GGZ Drenthe zich gebaseerd op de historische verdeling van de zorgproductie van het schadelastjaar 2013 naar de betreffende boekjaren 2013 en 2014, waarbij de DBC productie is geschoond voor Jeugd DBC’s. Met de uitkomsten van deze analyse en onze schadelastprognose is rekening gehouden bij de bepaling van de opbrengstverantwoording 2014 in lijn met de Handreiking GGz 2013 en rekening houdend met de veranderingen in 2014. Voor zover uit de analyse op (deel)contract niveau een verwachte overproductie blijkt, is deze pro rata toegerekend aan het boekjaar 2014 voor het percentage dat de DBC’s (van het betreffende deelcontract) gemiddeld gereed waren per 31 december 2014. f) De waardering van het Onderhanden werk DBC bevat inherente onzekerheden, mede in relatie tot contractafspraken, in de registratie en waardering. Voor de (grondslag van de) waardering van het onderhanden werk per 31 december 2014 verwijzen wij naar de toelichting op de post onderhanden werk en de waarderingsgrondslagen terzake. Wij attenderen op de bijzonderheid dat een inschatting gemaakt moest worden van de vraag of sprake is van een verlieslatend contract, waarbij ook de onzekerheden genoemd in deze toelichting een rol spelen. Er is per zorgverzekeraar beoordeeld of sprake is van een verlieslatend contract. g) Het bedrag dat voortvloeit uit de overgangsregeling NHC, zoals opgenomen in de omzet 2014 en waarvan goedkeuring door de NZa van het door Stichting GGZ Drenthe berekende bedrag nog niet heeft plaatsgevonden. Stichting GGZ Drenthe heeft naar beste weten de berekening van de vergoeding uit hoofde van deze regeling gemaakt, in lijn met de beleidsregels en nadere aanwijzingen terzake en gaat uit van definitieve vaststelling en verrekening van de huidige opgenomen positie. Afsluitend De onzekerheden bij de hiervoor genoemde factoren versterken elkaar. De in deze jaarrekening 2014 uitgewerkte en onderbouwde schattingen kunnen derhalve in de realisatie afwijken. De uiteindelijke uitkomsten zullen blijken uit de eindafrekeningen met de zorgverzekeraars en kunnen materieel afwijken van de in deze jaarrekening opgenomen bedragen gebaseerd op de beste schatting. Subsidies Overheidssubsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruit ontvangen baten zodra er redelijke zekerheid bestaat dat zij zullen worden ontvangen en dat de groep zal voldoen aan de daaraan verbonden voorwaarden. Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de resultatenrekening in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen. De subsidies van ministeries/ gemeenten/provincies worden verantwoord op basis van de werkelijk geleverde zorg en diensten in het boekjaar en de met de betreffende instanties overeengekomen tarieven. Subsidies met betrekking tot investeringen in materiële vaste activa worden in mindering gebracht op het desbetreffende actief en als onderdeel van de afschrijvingen verwerkt in de resultatenrekening. Pagina 71


5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Overige bedrijfsopbrengsten De overige opbrengsten omvat de opbrengsten uit levering van goederen en diensten onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de opbrengsten geheven belastingen en na eliminatie van transacties binnen de groep. Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper. Verantwoording van opbrengsten uit de levering van diensten geschiedt naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. In de overige bedrijfsopbrengsten worden onder meer de vergoedingen voor catering, winkelverkopen, parkeergelden, uitgeleend personeel, verhuur van onroerend goed en gerealiseerde boekwinsten op verkoop van onroerend goed verantwoord. Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de resultatenrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenen Stichting GGZ Drenthe heeft de toegezegde pensioenregeling bij het bedrijfstak pensioenfonds in de jaarrekening verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat gebaseerd is op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij de instelling. De verplichtingen, die voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn. Stichting GGZ Drenthe betaalt hiervoor premies die door werkgever en werknemer gezamenlijk worden betaald. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de gemiddelde dekkingsgraad van het pensioenfonds dit toelaat. Naar de stand van maart 2015 is de gemiddelde dekkingsgraad van het pensioenfonds 104%. In 2015 dient het pensioenfonds een gemiddelde dekkingsgraad van tenminste 104,2% te hebben. Het pensioenfonds verwacht hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten instellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. Financiële baten en lasten Financiële baten en lasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen.

Pagina 72

Stichting GGZ Drenthe geconsolideerd

Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ DrentheStichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe

5.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ACTIVA 2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt :

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa

106.545.541 11.122.393 8.787.329 2.689.587

108.081.527 11.648.422 9.595.324 615.862

Totaal materiële vaste activa

129.144.850

129.941.135

Het verloop van de materiële vaste activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :

€

€

€

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa €

Stand per 1 januari 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

142.905.311 -13.888.491 -20.935.293

13.289.044 0 -1.640.622

18.140.797 0 -8.545.473

615.862 0 0

174.951.014 -13.888.491 -31.121.388

Boekwaarde per 1 januari 2014

108.081.527

11.648.422

9.595.324

615.862

129.941.135

-586.778 5.314.271 -7.105.048

0 0 -526.029

2.038.166 0 -2.846.161

7.387.996 -5.314.271 0

8.839.384 0 -10.477.238

- desinvesteringen cumulatieve aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen

1.813.146 -971.577

0 0

0 0

0 0

1.813.146 -971.577

Mutaties in boekwaarde (per saldo)

-1.535.986

-526.029

-807.995

2.073.725

-796.285

Stand per 31 december 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

149.445.950 -13.888.491 -29.011.918

13.289.044 0 -2.166.651

20.178.963 0 -11.391.634

2.689.587 0 0

185.603.544 -13.888.491 -42.570.203

Boekwaarde per 31 december 2014

106.545.541

11.122.393

8.787.329

2.689.587

129.144.850

Mutaties in het boekjaar - investeringen - overboeking van materiële vaste activa in uitvoering - afschrijvingen

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Machines en installaties

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting

Totaal

€

Toelichting: In 5.1.6 is een nadere specificatie opgenomen van het verloop van de materiële vaste activa op grond van art. 5a Regeling verslaggeving WTZi. In toelichting 5.1.7 zijn overzichten opgenomen van het onderhanden werk en gereedgekomen projecten. Onder bedrijfsgebouwen en terreinen zijn begrepen geactiveerde financial leasecontracten met een boekwaarde per 31 december 2014 van € 10,1 miljoen (2013: € 10,5 miljoen). Het totaal van de in 2014 in rekening gebrachte huurtermijnen bedraagt € 0,4 miljoen. De contante waarde van de toekomstige minimale leaseverplichtingen voor elk van de volgende perioden is voor de periode korter dan een jaar € 0,4 miljoen, voor de periode tussen een en vijf jaar € 2,0 miljoen en voor de periode langer dan vijf jaar (€ 7,7 miljoen).

De desinvesteringen materiële vaste activa in uitvoering is de wijziging in het financial lease contract van het pand Vierackers met Icare.

Pagina 73



5.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014

3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt :

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Vorderingen op groepsmaatschappijen. Overige effecten Overige vorderingen.

3.160.992 3.000 924.227

4.213.863 4.125 1.232.303

Totaal financiële vaste activa

4.088.219

5.450.291

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt : Vorderingen op groepsmaatschappijen

Vorderingen op participanten overige deelnemingen

Overige effecten

Overige vorderingen

Totaal

Stand per 1 januari 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen

5.146.901 -933.038

170.000 -170.000

69.933 -65.808

1.975.633 -743.330

7.362.467 -1.912.176


4.213.863

0

4.125

1.232.303

5.450.291

Mutaties in het boekjaar - desinvesteringen/aflossingen

-1.052.871

0

-1.125

-308.076

-1.362.072


-1.052.871

0

-1.125

-308.076

-1.362.072

Stand per 31 december 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen

5.146.901 -1.985.909

170.000 -170.000

69.933 -66.933

1.975.633 -1.051.406

7.362.467 -3.274.248

3.160.992

0

3.000

924.227

4.088.219


Toelichting: In 2014 heeft GGZ Drenthe de deelneming in Interapy Holding B.V. afgestoten. Per 1 januari 2011 heeft GGZ Drenthe de verpleeg- en verzorgingshuizen waarvan zij juridisch eigenaar is verhuurd aan Stichting Icare. De huurovereenkomsten zijn per 1 januari 2011 als financial lease verantwoord voor een bedrag van € 8,2 miljoen. Deze contante waarde van de toekomstige huuropbrengsten is vrijwel gelijk aan de boekwaarde van de vaste activa per 1 januari 2011. De rentevoet van het financieel vast actief is gelijk aan de rente van de huurovereenkomsten. De boekwaarde per 31 december 2014 bedraagt € 3,2 miljoen. In 2014 is een totaalbedrag aan huuropbrengsten uit hoofde van deze overeenkomsten ontvangen van € 1,1 miljoen. De toekomstige minimale leaseverplichtingen voor niet opzegbare leaseovereenkomsten voor elk van de volgende perioden is: voor de periode korter dan een jaar (€ 1,0 miljoen), voor de periode tussen een en vijf jaar (€ 2,2 miljoen) en voor de periode langer dan vijf jaar (€ 0 miljoen). De desinvestering ten bedrage van € 1.052.871 betreft de aflossing in 2014. Onder de overige vorderingen zijn opgenomen de activa die vallen onder de NZA compensatieregeling (CA-300-493)

Pagina 74




4. Voorraden De specificatie is als volgt :

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Overige voorraden

256.741

343.633

Totaal voorraden

256.741

343.633

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

32.445.447 -22.515.750

37.466.325 -22.365.060

9.929.697

15.101.265

Toelichting: Onder de overige voorraden zijn de ten behoeve van de dagactiviteiten GGZ Drenthe aangehouden voorraden/materialen opgenomen. De voorziening die in aftrek op de voorraden is gebracht is nihil (2013: Nihil).

5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's/DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt:

Onderhanden werk DBC's/DBC-zorgproducten Ontvangen voorschotten DBC's Totaal onderhanden werk

Toelichting: De onderhanden projecten uit hoofde van DBC`s worden gewaardeerd op basis van de verwachte opbrengst die is gebaseerd op de gemiddelde opbrengst van de bestede tijd en de verblijfsdagen overeenkomstig de normen van de Nederlandse Zorgautoriteit (protocol). Op de onderhanden projecten worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.

Pagina 75



5.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 6. Vorderingen uit hoofde van bekostiging en/of schulden uit hoofde van bekostiging Vorderingen uit hoofde van bekostiging

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Vorderingen uit hoofde van financieringstekort

13.917.117

26.224.832

Totaal vorderingen uit hoofde van bekostiging

13.917.117

26.224.832

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Schulden uit hoofde van financieringsoverschot

6.792.381

3.263.361

Totaal schulden uit hoofde van bekostiging

6.792.381

3.263.361

2014 €

#VERW! totaal €

Schulden uit hoofde van bekostiging

Specificatie vorderingen uit hoofde van bekostiging en/of schulden uit hoofde van bekostiging

Totaal financieringsverschil Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Subtotaal mutatie boekjaar

t/m 2011 €

2012 €

2013 €

46.099

9.267.925

13.647.447

-2.435.139 623.579 -1.811.560

-494.803 -9.962.442 -10.457.245

-887.851 -5.363.486 -6.251.337

2.683.407

-1.765.461

-1.189.320

7.396.110

2.683.407

c

c

c

a

22.961.471 2.683.407

Saldo per 31 december Totaal financieringsverschil Totaal financieringsverschil Stadium van vaststelling (per erkenning): a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa

2.683.407 -3.817.793 -14.702.349 -15.836.735 7.124.736 #VERW!

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

13.917.117 6.792.381 7.124.736

26.224.832 3.263.361 22.961.471

2014 €

2013 €

65.828.133 -63.144.726 0 0 0

154.218.838 -57.934.016 -79.600.049 62.239 -3.099.565

2.683.407

13.647.447

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

-2.529.357 0 9.654.092

3.746.327 12.343.541 6.871.603

7.124.735

22.961.471

2014 €

2013 €

Budget Zvw Budget AWBZ Budget Justitie

0 47.528.084 18.300.049

87.315.509 49.286.918 17.616.411

Totaal wettelijk budget

65.828.133

154.218.838

Waarvan gepresenteerd als: - vorderingen uit hoofde van financieringstekort - schulden uit hoofde van financieringsoverschot

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar

Opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties Af: ontvangen voorschotten Af: gefactureerde DBC's Af: overige ontvangsten Af: mutatie onderhanden projecten uit hoofde van DBC's/DBC-zorgproducten Totaal financieringsverschil

Specificatie financieringsverschil per financieringsvorm

Financieringsverschil AWBZ Financieringsverschil DBC-financiering Financieringsverschil Justitie Totaal financieringsverschil Specificatie wettelijk budget

Pagina 76




7. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt :

Vorderingen op debiteuren Vorderingen op groepsmaatschappijen Vorderingen op participanten en maatschappijen waarin wordt deelgenomen Nog te factureren omzet DBC's Overige vorderingen Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Overige overlopende activa Totaal vorderingen en overlopende activa

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

1.783.460 1.248.127 0 9.291.666 113.279 125.451 4.399.684 3.934

9.692.228 2.347.614 23.064 0 22.844 928.592 1.323.962 1.879

16.965.601

14.340.183

Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt € 132.000 (2013: € 245.000). De vorderingen op debiteuren is afgenomen. De laatste factuurrun van de DBC's staat nu op de regel Nog te factureren omzet DBC's en in 2013 is dit meegenomen in het debiteurensaldo. De vorderingen uit hoofde van rekening courant contracten aan kredietinstellingen zijn verpand. In de nog te factureren omzet DBC’s is rekening gehouden met € 3.300.000 niet vergoede overproductie en mogelijke correcties DBC controles voor de schadelastjaren 2013 en 2014.

9. Liquide middelen De specificatie is als volgt :

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Banken Kassen

563.094 117.425

490.105 98.790

Totaal liquide middelen

680.519

588.895

Toelichting: Stichting GGZ Drenthe heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Alle banken voldoen aan onze eis van kredietwaardigheid (Long Term credit rating van ten minste AA(‘double A minus’), tenzij het tegoed opvraagbaar is binnen 3 maanden. In dit laatste geval geldt dan de eis van ten minste A- (‘A minus’)). De liquide middelen zijn direct opeisbaar.

Pagina 77




PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

503 25.628.546 297.198

503 31.744.171 297.198

Totaal eigen vermogen

25.926.247

32.041.872

Kapitaal Stand per 31-Dec-2013 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Stand per 31-Dec-2014 €

Kapitaal

503

0

0

503

Totaal kapitaal

503

0

0

503

Stand per





22.904.666 7.755.645

23.988.526 7.755.645

-5.560.415 -555.210

580.837 -580.837

19.008.948 6.619.598

31.744.171

-6.115.625

0

25.628.546





297.198

0

0

297.198

297.198

0

0

297.198

Het verloop is als volgt weer te geven:

Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:

Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserves Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen

Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:

Algemene reserves

297.198

Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen

Toelichting: De overige mutaties onder collectief gefinancierd vermogen hebben betrekking op een gewijzigde verdeling van de winst uit de jaarrekening 2013. De bestuurder heeft een beperking van gebruik aangebracht ten aanzien van de bestemmingsreserves. De bestemmingsreserves hebben betrekking op: - Reserve automatisering/informatisering heeft betrekking op de financiering van de plannen die zijn opgenomen in het Strategisch Informatieplan. - Decentrale bedrijfsreserves betreffen de exploitatiesaldi van de verschillende divisies en diensten, waarmee extra uitgaven niet vallende onder de reguliere exploitatie gefinancierd kunnen worden. Deze gelden mogen alleen na goedkeuring van de bestuurder aangewend worden.

Pagina 78




11. Voorzieningen

Stand per

Stand per


Dotatie

Vrijval

Onttrekking

€

€

€


Reorganisaties Jubilea-uitkeringen Arbeidsongeschiktheid Levensfasebudget Overige voorzieningen

1.621.792 1.942.857 165.925 3.076.041 1.832.586

0 148.187 15.501 399.130 363.411

0 -641.816 -19.395 -43.526 -101.825

-1.621.792 -185.870 0 0 -302.682

0 1.263.358 162.031 3.431.645 1.791.490

Totaal voorzieningen

8.639.201

926.229

-806.562

-2.110.344

6.648.524


Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: 31-Dec-2014 € Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jaar) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jaar) - waarvan langlopend (> 5 jaar)

761.927 5.886.597 872.595

Toelichting voorziening reorganisatie: De voorziening reorganisatie betreft kosten van betaling van boventalligen op basis van het Sociaal Plan van Stichting GGZ Drenthe. Toelichting voorziening jubilea-uitkeringen: De voorziening jubilea is gebaseerd op de gemiddelde jubileumverplichting, rekening houdend met de vertrekkans. Toelichting voorziening arbeidsongeschiktheid: De voorziening arbeidsongeschiktheid betreft de voorziening langdurig zieken. Toelichting voorziening levensfasebudget: De voorziening levensfasebudget is op basis van de toegekende uren 2014 verder toegenomen. Toelichting overige voorzieningen: De overige voorzieningen betreft een voorziening voor te betalen WGA gelden aan medewerkers die buiten de WGA verzekering vallen. Het effect van de fluctuaties als gevolg van de oprenting (wijziging van de disconteringsvoet) is beperkt en is derhalve verantwoord onder de dotaties.

Pagina 79




12. Langlopende schulden De specificatie is als volgt :

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Langlopende schulden aan kredietinstellingen Overige langlopende schulden Financial leaseverplichtingen

67.966.465 540.000 9.449.747

71.600.644 0 9.887.577

Totaal langlopende schulden

77.956.212

81.488.221

2014 €

2013 €

Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen

85.593.825 600.000 -4.072.035

90.376.997 0 -4.783.172

Stand per 31 december

82.121.790

85.593.825

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar

-4.165.578

-4.105.604

Stand langlopende schulden per 31 december

77.956.212

81.488.221

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

4.165.578 77.956.212 62.061.129

4.105.604 81.488.221 65.866.732

31-Dec-2014 €

31-Dec-2013 €

Crediteuren Schulden aan kredietinstellingen Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Kortlopende schulden groepsmaatschappijen Overige schulden Nog te betalen kosten Vooruitontvangen opbrengsten Overige passiva

3.891.456 26.208.792 4.165.578 5.558.211 1.374.317 40.157 3.513.004 2.294.348 3.873.354 644.371 5.943.637 143.930 8.225

8.217.111 32.638.433 4.105.604 4.730.969 1.348.305 49.005 3.552.946 2.369.877 1.783.844 733.847 6.902.748 120.340 4.550

Totaal overige kortlopende schulden

57.659.380

66.557.579


Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moet worden beschouwd:

Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jaar), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jaar), balanspost - waarvan langlopend (> 5 jaar) Toelichting: Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage 5.1.8 overzicht langlopende leningen. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

13. Overige kortlopende schulden De specificatie is als volgt :

Toelichting: In de post crediteuren van 2013 is een post opgenomen van € 1,3 miljoen PGGM, de termijn van december 2013 welke is betaald in 2014. De termijn december 2014 van PGGM is wel in 2014 betaald. Tevens zijn er veel minder openstaande posten eind 2014 dan eind 2013. De schulden aan kredietinstellingen betreft het rekeningcourantkrediet van de huisbankier. De kredietfaciliteit bedraagt per 31 december 2014 € 15 miljoen (2013: € 20 miljoen). Als zekerheid is gesteld het pandrecht op vorderingen. Onder de schulden aan kredietinstellingen is opgenomen een langlopende (niet geborgde) lening van € 13,5 miljoen (2013: € 15 miljoen) van de huisbankier. Op grond van de algemene kredietvoorwaarden van de huisbankier bestaat een mogelijkheid tot directe opeising. Om die reden is deze als kortlopend gepresenteerd. Wij verwijzen verder naar de waarderingsgrondslagen (continuïteitsveronderstelling).

Pagina 80




14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Fiscale eenheid Stichting GGZ Drenthe is onderdeel van een fiscale eenheid voor de BTW, waarvan Stichting Espria aan het hoofd staat. Stichting GGZ Drenthe is derhalve hoofdelijk aansprakelijk voor de belastingschulden van de fiscale eenheid. Stichting Espria kent fiscale eenheid BTW voor de gehele groep. Huur- en leaseverplichtingen De stichting heeft huur-, lease- en erfpachtverplichtingen voor een totaalbedrag van € 7,5 miljoen. Hiervan bedraagt € 0,8 miljoen korter dan 1 jaar, € 2,0 miljoen tussen 1 en 5 jaar en € 4,8 miljoen langer dan 5 jaar. Obligoverplichting Stichting GGZ Drenthe heeft voor opgenomen leningen met een restschuld eind 2014 van in totaal € 85,901 miljoen borging van het Waarborgfonds voor de Zorgsector ontvangen. Indien Stichting GGZ Drenthe onverhoopt niet meer in staat zou zijn aan haar rente- en aflossingsverplichtingen van deze schulden te voldoen, neemt het Waarborgfonds deze verplichting over. Het Waarborgfonds beschikt hiertoe over een ruim risicovermogen. Als het Waarborgfonds niet meer aan haar uit borging voortkomende verplichting kan voldoen, kan Stichting GGZ Drenthe worden verplicht om maximaal 3% van de restschuld van haar geborgde leningen ad € 2.577.039 als renteloze lening aan het Waarborgfonds te verstrekken.

Bankgaranties De hoogte van de afgegeven bankgaranties bedraagt ultimo 2014 € 9.900. Er zijn geen investeringsverplichtingen ultimo 2014. Overig Verplichtingen uit hoofde van het macobeheersinstrument Voor de ZVW-omzet is nog niet bekend of op macroniveau in 2013 of 2014 sprake zal zijn van een overschrijding van het landelijk budgettaire kader voor de zorg. Mocht hier sprake van zijn, dan kan dit zich nog vertalen in een achteraf opgelegde korting voor deze jaren, waarbij de totale overschrijding op basis van omzet wordt verdeeld over de gecontracteerde instellingen. Gegeven de onduidelijkheid over de omvang hiervan die sectorbreed speelt, is in de jaarrekening geen voorziening opgenomen, maar is dit als een niet uit de balans blijkende verplichting toegelicht.

Pagina 81


5.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA OP GROND VAN ART. 5A REGELING VERSLAGLEGGEVING WTZI 5.1.6.1 Totaal overzicht materiële vaste activa

WTZi vergunningsplichtig €

WTZi meldingsplichtig €

WMG €

Niet-WTZi €

Totaal €


98.102.466 -13.888.491 -10.227.578

40.350.932 0 -8.189.389

18.140.797 0 -8.545.473

18.356.819 0 -4.158.948

174.951.014 -13.888.491 -31.121.388


73.986.397

32.161.543

9.595.324

14.197.870

129.941.135


462.214 178.179 -3.134.500

6.339.004 -178.179 -3.164.646

2.038.166 0 -2.846.161

0 0 -1.331.931

8.839.384 0 -10.477.238

1.813.146 -971.577

0 0

0 0

0 0

1.813.146 -971.577

-1.652.538

2.996.179

-807.995

-1.331.931

-796.285

100.556.005 -13.888.491 -14.333.655

46.511.757 0 -11.354.035

20.178.963 0 -11.391.634

18.356.819 0 -5.490.879

185.603.544 -13.888.491 -42.570.203

72.333.859

35.157.722

8.787.329

12.865.940

129.144.850

- desinvesteringen cumulatieve aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december op basis van bedrijfseconomische grondslagen Nacalculatorische afschrijvingen

Boekwaarde per 31 december op basis van nacalculatorische grondslagen

3.388.497

65.386.370

Pagina 82

Stichting GGZ Drenthe 5.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA OP GROND VAN ART. 5A REGELING VERSLAGLEGGEVING WTZI 5.1.6.2 WTZi - vergunningsplichtige materiële vaste activa

Grond €

Terreinvoorzieningen €

Gebouwen €

Verbouwingen €

Installaties €

Onderhanden projecten €

Subtotaal vergunning €


2.091.836 0 0

3.327.701 0 -498.269

71.899.007 -13.888.491 -5.517.672

8.322.162 0 -2.664.899

12.461.760 0 -1.546.738

0 0 0

98.102.466 -13.888.491 -10.227.578


2.091.836

2.829.432

52.492.844

5.657.263

10.915.022

0

73.986.397


0 0 0

0 0 -112.626

-586.778 0 -1.708.534

0 178.179 -818.606

0 0 -494.734

1.048.992 0 0

462.214 178.179 -3.134.500

- desinvesteringen cumulatieve aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen

0 0

0 0

1.813.146 -971.577

0 0

0 0

0 0

1.813.146 -971.577


0

-112.626

-1.453.743

-640.427

-494.734

1.048.992

-1.652.538

Stand per 31 december 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

2.091.836 0 0

3.327.701 0 -610.895

73.125.375 -13.888.491 -8.197.783

8.500.341 0 -3.483.505

12.461.760 0 -2.041.472

1.048.992 0 0

100.556.005 -13.888.491 -14.333.655

Boekwaarde per 31 december op basis van bedrijfseconomische grondslagen

2.091.836

2.716.806

51.039.101

5.016.836

10.420.288

1.048.992

72.333.859

0

219.642

1.509.220

880.529

779.106

0

3.388.497

2.091.836

2.162.381

47.410.347

4.732.657

8.989.149

0

65.386.370

0,0%

5,0%

2-2,5%

5,0%

5,0%

0,0%

Nacalculatorische afschrijvingen Boekwaarde per 31 december op basis van nacalculatorische grondslagen Afschrijvingspercentage

Pagina 83


5.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA OP GROND VAN ART. 5A REGELING VERSLAGLEGGEVING WTZI 5.1.6.3 WTZi - meldingsplichtig materiële vaste activa

Trekkingsrechten €

Onderhande n projecten Instandinstandhoudingen houdingen € €

16.483.177 0 0 -2.758.294 13.724.883

23.251.893 0 0 -5.431.095 17.820.798

615.862 0 0 0 615.862

40.350.932 0 0 -8.189.389 32.161.543


0 0 -919.434

0 5.136.092 -2.245.212

6.339.004 -5.314.271 0

6.339.004 -178.179 -3.164.646


-919.434

2.890.880

1.024.733

2.996.179


16.483.177 -3.677.728

28.387.985 -7.676.307

1.640.595 0

46.511.757 -11.354.035

Boekwaarde per 31 december op basis van bedrijfseconomische grondslagen

12.805.449

20.711.678

1.640.595

35.157.722

5,0%

10,0%

0,0%

Stand per 1 januari 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve bijzondere waardeverminderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2014

Afschrijvingspercentage

Subtotaal meldingsplichtige activa €

Pagina 84


5.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA OP GROND VAN ART. 5A REGELING VERSLAGLEGGEVING WTZI 5.1.6.4 WMG gefinancierde materiële vaste activa

Stand per 1 januari 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2014 Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen Mutaties in boekwaarde (per saldo) Stand per 31 december 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve bijzondere waardeverminderingen - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2014 Afschrijvingspercentage

Inventaris €

Vervoermiddelen €

Automatisering €

Subtotaal WMG €

12.457.358 -5.724.975

360.520 -184.168

5.322.919 -2.636.330

18.140.797 -8.545.473

6.732.383

176.352

2.686.589

9.595.324

1.092.524 -1.244.592

82.498 -76.170

863.144 -1.525.399

2.038.166 -2.846.161

-152.068

6.328

-662.255

-807.995

13.549.882 0 0 -6.969.567

443.018 0 0 -260.338

6.186.063 0 0 -4.161.729

20.178.963 0 0 -11.391.634

6.580.315

182.680

2.024.334

8.787.329

10,0%

20,0%

10-33%

Pagina 85

Stichting GGZ Drenthe 5.1.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA OP GROND VAN ART. 5A REGELING VERSLAGLEGGEVING WTZI 5.1.6.5 Niet WTZi/WMG gefinancierde materiële vaste activa

Grond €

Terreinvoorzieningen €

Gebouwen €

Verbouwingen €

Installaties €

Subtotaal Niet WTZi/WMG €

470.336 0 470.336

238.750 -22.383 216.367

15.321.776 -3.777.782 11.543.994

1.498.672 -264.899 1.233.773

827.284 -93.884 733.400

18.356.818 -4.158.948 14.197.870

Mutaties in het boekjaar - afschrijvingen

0

-7.461

-1.241.629

-51.546

-31.295

-1.331.931


0

-7.461

-1.241.629

-51.546

-31.295

-1.331.931


470.336 0

238.750 -29.844

15.321.776 -5.019.411

1.498.672 -316.445

827.284 -125.179

18.356.818 -5.490.879


470.336

208.906

10.302.365

1.182.227

702.105

12.865.939

0,0%

5,0%

2-2,5%

5,0%

5,0%

Stand per 1 januari 2014 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2014

Afschrijvingspercentage

Pagina 86


5.1.7 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN EN GEREED GEKOMEN PROJECTEN

Projectgegevens Omschrijving

Bouw MFR CGG Assen Opname gebouw Assen Jaarlijkse instandhouding Verbouwing Diverse ICT investeringen Totaal

Investeringen WTZi-type

t/m 2013 €

2014 €

18.150

t/m 2014 gereed € 18.150

597.712

701.529 428.890 5.030.406 178.179 1.048.992

615.862

7.387.996

Pagina 87

5.117.942 178.179 5.314.271

t/m 2014 onderhanden €

Goedkeuringen Nominaal bedrag Aangepaste WTZi Indexering WTZi goedkeuring € € €

0 701.529 428.890 510.176 0 1.048.992

0 0 0 0 0 0

2.689.587

0

0

0

Jaar van oplevering


5.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2014

Leninggever

Datum

Kredietinstellingen BNG 03-12-1996 BNG 15-01-1998 BNG 16-09-2002 BNG 05-07-2004 BNG 19-11-2007 BNG 22-01-2008 BNG 15-02-2011 BNG 15-02-2011 BNG 15-02-2011 BNG 15-02-2011 BNG 15-02-2011 BNG 19-12-2012 ING 19-12-2012 Disagio

Totale looptijd (in Hoofdsom jaren) €

3.950.248 2.382.346 1.800.000 1.095.000 15.000.000 1.361.341 10.375.000 10.375.000 10.375.000 10.375.000 5.000.000 7.000.000 11.000.000

28 30 30 30 20 15 25 25 25 25 20 30 30

Soort lening

Werkelijke rente %

Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening Hypoth.lening

6,45% 5,93% 4,81% 4,90% 4,54% 4,74% 2,97% 3,81% 4,27% 4,47% 4,30% 1,42% 3,02%

Datum

Overige langlopende schulden 01-09-2014 VNN

600.000

10

705.402 714.702 780.000 547.500 6.000.000 294.958 7.055.000 7.055.000 7.055.000 7.055.000 3.000.000 5.366.667 8.433.333

0

3.634.179

71.634.213

54.062.562

Soort lening

Werkelijke rente %

Nieuwe Restschuld 31 leningen in december 2013 2014 € €

Aflossing in 2014 €

lening

4,50%

600.000

0

600.000 0

300.000

600.000

0

600.000

300.000

Nieuwe Restschuld 31 leningen in december 2013 2014

Aflossing in 2014

Totaal overige langlopende schulden

Leninggever

Datum

Financial Lease Fin. Lease 31-12-2010 Fin. Lease 31-12-2010

0

Totale looptijd (in Hoofdsom jaren)

14.125.411 11.521.098

50 50

Restschuld 31 Restschuld december 2014 over 5 jaar € €

1.410.801 1.111.762 1.080.000 730.000 9.750.000 748.738 9.130.000 9.130.000 9.130.000 9.130.000 4.250.000 6.533.334 10.266.666 -767.088

1.551.881 1.191.173 1.140.000 766.500 10.500.000 839.494 9.545.000 9.545.000 9.545.000 9.545.000 4.500.000 6.766.667 10.633.333 -800.656 75.268.392

Totale looptijd (in Hoofdsom jaren) €

Aflossing in 2014 €

141.080 79.411 60.000 36.500 750.000 90.756 415.000 415.000 415.000 415.000 250.000 233.333 366.667 -33.568

Totaal Kredietinstellingen

Leninggever

Nieuwe Restschuld 31 leningen in december 2013 2014 € €

Soort lening

Werkelijke rente

huurcontract huurcontract

5,25% 5,25%

5.600.593 4.724.840

Restschuld 31 Restschuld december 2014 over 5 jaar € €

Restschuld 31 Restschuld december 2014 over 5 jaar

243.242 194.614

5.357.351 4.530.226

4.123.824 3.574.743

Resterende looptijd in jaren eind 2014 Aflossingswijze Aflossing 2015 Gestelde zekerheden €

10 14 18 20 13 9 22 22 22 22 17 27 27

Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair Jaarlijks lineair

141.080 79.412 60.000 36.500 750.000 90.756 415.000 415.000 415.000 415.000 250.000 233.333 366.667

3.667.748 Resterende looptijd in jaren eind 2014 Aflossingswijze Aflossing 2015 Gestelde zekerheden € 9

Jaarlijks lineair

60.000 Verpanding huur 60.000

Resterende looptijd in jaren eind 2014 Aflossingswijze Aflossing 2015 Gestelde zekerheden

20 32

Annuïtair Annuïtair

244.885 Geen 192.945 Geen

Totaal Financial Lease

10.325.433

0

437.856

9.887.577

7.698.567

437.830

Totaal

85.593.825

600.000

4.072.035

82.121.790

62.061.129

4.165.578

Pagina 88

Provincie Drenthe Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds Gar.Waarborgfonds

Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe 5.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2014 BATEN 0 15. Opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt:

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten AWBZ

2014

2013

2014 €

2013 €

17.404.365 49.128.996

11.458.979

-2.788.700 64.799.040

1.616.098 66.724.097

62.010.340

68.340.195

Totaal opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties Toelichting: In 2013 en 2014 is het wettelijk budget Justitie verantwoord onder de AWBZ.

In verband met de nieuwe financieringssystematiek en de afzonderlijke verantwoording van de DBC-omzet (Zvw) in de jaarrekening zijn de vergelijkende cijfers van de Zvw-omzet aangepast. De Zvw omzet wordt in de jaarrekening 2014 gepresenteerd onder de DBC omzet in plaats van het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg. De correctie met betrekking tot het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvw-zorg voorgaande jaren is verantwoord onder wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Zvwzorg in boekjaar 2014. Hierdoor is er sprake van een negatieve opbrengst.

16. Niet gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt :

2014 €

2013 €

Eigen bijdragen en betalingen cliënten voor niet-verzekerde zorg en opbrengsten uit aanvullende zorgverzekering Persoonsgebonden en -volgende budgetten Overige niet-gebudgetteerde zorgprestaties

32.700 35.246 4.980.556

67.271 36.724 3.586.647

Totaal niet gebudgetteerde zorgprestaties

5.048.502

3.690.642

2014 €

2013 €

Rijkssubsidies Ministerie van VWS (waaronder opleidingsfonds) Subsidies Provincies en gemeenten Overige subsidies, waaronder loonkostensubsidies en EU-subsidies

1.414.787 401.367 734.815

1.116.464 453.011 398.440

Totaal subsidies

2.550.969

1.967.915

2014 €

2013 €

Gefactureerde omzet DBC's / DBC-zorgproducten Mutatie onderhanden werk DBC's / DBC-zorgproducten

85.512.686 -5.020.878

81.653.630 4.045.780

Totaal

80.491.808

85.699.410

2014 €

2013 €

Verhuur Overige

567.653 5.032.402

367.272 3.671.076

Totaal overige bedrijfsopbrengsten

5.600.055

4.038.348

17. Subsidies De specificatie is als volgt:

18. Omzet DBC's / DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt:

19. Overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt :

Toelichting: Onder de overige bedrijfskosten zijn de opbrengsten van de Praktijk Ondersteuning Huisartsen toegenomen met € 0,7 miljoen en tevens is hier een vergoeding voor afschrijvingskosten van € 0,4 miljoen in opgenomen.

Pagina 89

Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe 5.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2014 LASTEN 20. Personeelskosten De specificatie is als volgt :

2014 €

2013 €

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst

88.714.423 13.027.137 8.420.163 4.631.607 114.793.330 6.944.452

88.482.325 11.684.692 8.442.973 4.569.171 113.179.161 6.446.158

Totaal personeelskosten

121.737.782

119.625.319

Psychiatrie

1.926

1.943

Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden

1.926

1.943

0

0

2014 €

2013 €

Nacalculeerbare afschrijvingen: -materiële vaste activa

3.388.497

0

Overige afschrijvingen: -materiële vaste activa

7.088.741

10.071.423

10.477.238

10.071.423

Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment:

Aantal personeelsleden dat buiten Nederland werkzaam is Toelichting: Per 1 januari 2014 is ICT personeel naar SSC Espria overgegaan, waardoor de personeelsformatie in 2014 is gedaald ten opzichte van 2013. In 2014 is onder de personeelskosten € 1,9 miljoen opgenomen voor de toegekende regeling vrijwillige mobiliteit. Deze regeling wordt geëffectueerd in 2015.

21. Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt :

Totaal afschrijvingen Toelichting: In 2014 is € 180.000 aan extra afschrijvingen in verband met voorgenomen afstoting vastgoed (de Hoge Wal) opgenomen.

Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten

Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening - waarvan nacalculeerbare afschrijvingen

2014 € 10.477.238 3.388.497

In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa

3.388.497

Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten

3.388.497

Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa

Pagina 90

80.487.032 15.100.662 15.100.662

Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe Stichting GGZ Drenthe 5.1.9 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING OVER 2014 23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt :

2014 €

2013 €

4.034.162 12.480.182 4.059.018

3.796.681 12.411.069 4.298.595

Onderhoud en energiekosten: - Onderhoud - Energie gas - Energie stroom - Energie transport en overig Subtotaal onderhoud en energiekosten

1.361.530 1.002.358 911.591 94.629 3.370.108

1.907.087 1.261.741 898.430 88.531 4.155.789

Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen

1.910.956 -429.170

2.069.540 2.008.756

25.425.256

28.740.430

2014 €

2013 €

233.321 233.321

224.885 224.885

4.102.268 0 308.076 4.410.344

3.923.687 208.600 308.076 4.440.363

-4.177.023

-4.215.478

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Cliënt- en bewonersgebonden kosten

Totaal overige bedrijfskosten

Toelichting: In de algemene kosten is de doorbelasting van ICT met € 1,7 miljoen toegenomen. In de dotaties en vrijval voorzieningen van 2013 is een dotatie aan de reorganisatievoorziening geboekt van € 1,6 miljoen.

24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt :

Financiële baten: Rentebaten Subtotaal financiële baten Financiële lasten: Rentelasten Resultaat deelnemingen Waardeverandering financiële vaste activa en effecten Subtotaal financiële lasten Totaal financiële baten en lasten Toelichting: De post resultaat deelnemingen onder de financiële lasten van 2013 is de afboeking van de deelneming Intend.

26. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders De bezoldiging van bestuurders, welke ten laste van Stichting GGZ Drenthe is gekomen over het jaar 2014, bedraagt € 112.385. De bezoldiging van toezichthouders en gewezen toezichthouders over het jaar 2014 bedraagt € 18.688. Beide bedragen zijn afgeleid uit de totale bijdrage van Stichting GGZ Drenthe in de groepskosten van Stichting Espria waar de bezoldiging bestuurders en toezichthouders deel van uitmaakt. De bezoldiging van de functionarissen die over 2014 in het kader van de WNT verantwoord worden, zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting Espria.

27. Honoraria van de onafhankelijke accountant De honoraria van de onafhankelijke accountant die over 2014 in de jaarrekening zijn verantwoord, zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting Espria.

Pagina 91


5.2 OVERIGE GEGEVENS

Pagina 92


5.2 OVERIGE GEGEVENS 5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening

De raad van bestuur van Stichting Espria heeft de jaarrekening 2014 vastgesteld in de vergadering van 25 februari 2016 te Meppel. De raad van commissarissen van Stichting Espria heeft de jaarrekening 2014 goedgekeurd in de vergadering van 25 februari 2016 te Meppel.

5.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming In de statuten is bepaald, conform artikel 4, dat het behaalde resultaat ter vrije beschikking staat van Stichting GGZ Drenthe.

5.2.3 Resultaatbestemming Het resultaat is verwerkt volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.

5.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die van invloed zijn op de jaarrekening 2014.

5.2.5 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders De ondertekening van de jaarrekening en daarmee de vaststelling en goedkeuring door de raad van bestuur respectievelijk de raad van commissarissen heeft op 25 februari 2016 te Meppel plaatsgevonden.

Origineel getekend door raad van bestuur dhr. J.L. Kauffeld, voorzitter dhr. A.M. Notermans mw. T.T.M. van Grinsven Orgineel getekend door raad van commissarissen dhr. H.C.P. Noten, voorzitter dhr. P.A.M. Loven mw. B. Fransen mw. B.E. Baarsma dhr. A.A. Westerlaken

5.2.6 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is opgenomen op de volgende pagina.

Pagina 93


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Pagina 94

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de raad van toezicht en de raad van bestuur van Stichting GGZ Drenthe

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de jaarrekening 2014 van Stichting GGZ Drenthe te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de resultatenrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van de raad van bestuur De raad van bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met de in Nederland geldende Regeling verslaggeving WTZi en de bepalingen van en krachtens de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het jaarverslag overeenkomstig Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 655 ‘Zorginstellingen’. De raad van bestuur van de stichting is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de raad van bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de raad van bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Ref.: e0368103 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Fascinatio Boulevard 350, 3065 WB Rotterdam, Postbus 8800, 3009 AV Rotterdam T: 088 792 00 10, F: 088 792 95 33, www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting GGZ Drenthe per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de bepalingen van en krachtens de WNT.

Benadrukking van onzekerheden omzetverantwoording 2013 en 2014 ten gevolge van sectorontwikkelingen 2008-2014 Wij vestigen de aandacht op paragraaf ‘Prestatiebekostiging ZVW’ van de grondslagen van waardering en resultaatbepaling in de toelichting op de jaarrekening waarin de raad van bestuur een nadere toelichting heeft opgenomen op de onzekerheden in de omzet en de rechtstreeks hiermee samenhangende posten in de balans als gevolg van sectorontwikkelingen 2008-2014. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.

Benadrukking van een onzekerheid omtrent continuïteit Wij vestigen de aandacht op de paragraaf ‘Continuïteitsveronderstelling’ zoals opgenomen in de toelichting van de jaarrekening, waarin uiteengezet is dat de stichting een verlies heeft geleden over 2014 en dat een deel van de financiering in beginsel direct opeisbaar is, doordat niet aan alle vereisten van de bank wordt voldaan. Deze situatie duidt op het bestaan van een onzekerheid van materieel belang op grond waarvan gerede twijfel zou kunnen bestaan over de continuïteitsveronderstelling van de stichting. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.

Geen controlewerkzaamheden verricht ten aanzien van klassenindeling bezoldigingsmaximum In overeenstemming met het Controleprotocol WNT en de brief van VWS d.d. 20 februari 2015 hebben wij het bezoldigingsmaximum WNT zoals bepaald en verantwoord door Stichting GGZ Drenthe als uitgangspunt gehanteerd voor onze controle en hebben wij geen werkzaamheden verricht op de totstandkoming van dit bezoldigingsmaximum.

Verklaring betreffende het jaarverslag Wij vermelden dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2 Regeling verslaggeving WTZi juncto artikel 2:393 lid 5 onder e BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Rotterdam, 25 februari 2016 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door drs. H.A.B. de Coninck RA

Stichting GGZ Drenthe – Ref.: e0368103

Pagina 2 van 2

Inhoudsopgave. 1. Voorwoord... 4

Recommend Documents