INHOUDELIJK JAARVERSLAG 2014 HOTEL MODERN
INLEIDING 2014 stond in het teken van ‘exploreren en samenwerken’. Bijzondere samenwerkingsverbanden leverden inspiratie, inzichten en nieuw publiek op. Een record aantal van 26.780 bezoekers zag onze voorstellingen. We deden veel verschillende projecten, in diverse samenstellingen, op uiteenlopende plekken. Zo maakten we onze eerste locatievoorstelling: Publieke Figuren. Hordes nietsvermoedende winkelende Rotterdammers werden geconfronteerd met deze verstilde performance in de kleine etalage van boekhandel v/h Van Gennep in Rotterdam. Bijna driehonderdduizend televisiekijkers keken op nieuwjaarsdag naar scènes uit Garnalenverhalen, die een extra dimensie toevoegden aan het uitbundige nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazers Ensemble. De tweede cast van De Grote Oorlog werd ingewerkt. In het jaar dat mondiaal de honderdste herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog plaatsvond, toerden wij met deze voorstelling zes maanden door Europa. Daarnaast speelden we deze en andere voorstellingen uit ons repertoire in Nederland. Onze relatie met thuisbasis Rotterdam hebben we verdiept. We boorden onder andere een grote nieuwe publieksgroep aan tijdens een herdenkingsevenement op kerstavond in De Doelen, waar we De Grote Oorlog speelden. We speelden Kamp voor een uitverkochte grote zaal van de Rotterdamse Schouwburg, in het kader van de manifestatie ‘Theater na de Dam’. In het najaar zijn we gestart met de voorbereidingen van de herneming van Slakkesporen. Deze ontroerende voorstelling uit 2002 over een oude, dementerende vrouw gaat in 2015 op tournee in Nederland. De constante factor in dit drukke jaar was onze thuisbasis in Rotterdam, waar we nieuw publiek opzochten, werkten met oude bekenden en nieuwe gezichten, en waar onze organisatie een stevige bodem heeft om de veelheid aan activiteiten te stroomlijnen. In 2014 hebben wij ruimschoots voldaan aan de gestelde eigen inkomstenverplichting en voorstellingseisen. De constante kwaliteit en signatuur van ons werk wekt vertrouwen. Programmeurs boeken blind onze voorstellingen, en ons netwerk van theaters die ons willen boeken, zowel in Nederland als internationaal, groeit nog steeds. Hotel Modern is een begrip, in Nederland en in het buitenland. Wij zijn theatermakers die grote verhalen vertellen met kleine details. Samen met anderen, voor zo veel mogelijk mensen. Hotel Modern – maart 2015
VOORSTELLINGEN Nieuwe productie: Publieke Figuren Een weekend als alle andere. Op de Oude Binnenweg in Rotterdam haast het winkelend publiek langs lonkende etalages die schreeuwen om aandacht. Niets bijzonders. Totdat het oog van de argeloze voorbijganger valt op de etalage van Boekhandel v/h Van Gennep. Daar beweegt iets. Er zit een vrouw in een klein kamertje vol merkwaardige spullen. Ze heeft een vreemd, grotesk gezicht. Deze vrouw woont in de etalage. Ze wast zich, kamt haar haar, ontbijt, kookt soep. Haar bewegingen zijn veelal traag, soms repeterend, soms versneld. De vrouw is gevangen in haar eigen hoofd. Ze probeert
1
het haar uit haar borstel weer terug haar hoofdhuid in te duwen, ze danst in liefdevolle extase met de dode, opgezette dieren die ze in haar kastje heeft staan, ze tekent met pindakaas op de muren. De passant is getuige van haar waanbeelden. Hypnotiserend geluid versterkt het gevoel van beklemming. De surrealistische, kleine wereld van de vrouw staat in schril contrast met de gehaaste stroom mensen in de grote buitenwereld. Passanten komen en gaan. Sommigen blijven een half uur gefascineerd kijken, voor hen staat de wereld even stil. Anderen komen na een poosje terug om te kijken of ze er nog zit. Jongeren, ouderen, hiphop en hippie. Het tafereel wordt vastgelegd op vele mobieltjes. Uitgangspunt voor deze locatievoorstelling is dat Hotel Modern-kernlid Arlène Hoornweg een aantal groteske, ontroerende personages creeërt, die in etalages leven in de winkelstraten van de binnenstad. In deze voorstelling ‘woonde’ de vrouw met de waandenkbeelden een heel weekend lang, vanaf openings- tot sluitingstijd, in de winkeletalage van Boekhandel v/h Van Gennep. Publieke Figuren werd gemaakt samen met Hotel Modern-kernlid Pauline Kalker. De Rotterdamse tekenaars/beeldmakers Harriët van Reek en Geerten Ten Bosch maakten het decor. De samenwerking met hen was zeer geslaagd; als geen ander zijn zij in staat om op een klein oppervlak met objecten en verzamelingen een uiterst gedetailleerd mini-universum te creëren. Met Publieke Figuren trad Hotel Modern buiten de muren van het theater, het was een nieuw artistiek avontuur, iets wat we nog niet eerder hadden gedaan. Het was spannend en verfrissend iets te maken op locatie in de stad. We zijn blij met het resultaat. Met deze locatievoorstelling gaan wij de confrontatie aan met publiek dat zelden of nooit in een regulier theater komt. Dat is spannend. Blijven de mensen staan, lokt het reacties uit, zijn ze geamuseerd of geïrriteerd? De ervaringen en reacties waren zeer positief. Veel voorbijgangers bleven verwonderd staan kijken, waren verrast en werden geraakt. Veel selfies werden genomen en ons personage verscheen op veel Facebookpagina’s en andere social media. We gaan Publieke Figuren in de toekomst op meerdere plaatsen in de stad en in andere steden aanbieden. Theaters en festivals in onder andere Amsterdam en Utrecht hebben al interesse getoond. Publieke Figuren i.s.m. Harriët van Reek, Geerten ten Bosch | 15 en 16 november 2014 acht uur lang nonstop in de etalage van Boekhandel v/h Van Gennep in Rotterdam | aantal bezoekers (geschat): 750
Tournee: De Grote Oorlog, i.s.m. componist Arthur Sauer In 2014 werd mondiaal herdacht dat 100 jaar geleden de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Met een uitgebreide tournee van De Grote Oorlog in binnen- en buitenland leverde Hotel Modern een theatrale en aangrijpende bijdrage aan dit herdenkingsjaar. In deze voorstelling, die we sinds 2001 op ons repertoire hebben, laten wij op filmische wijze de gruwelijkheden ervaren van een zinloze oorlog waarin jonge soldaten worden gebruikt als kanonnenvlees. Of zoals het NRC schrijft: “Het is net echt. Het is kunst, vorm. Fictie zelfs. Mosterdgas ruist als het afstrijken van een lucifer. Het is de enig juiste stijl om het onvoorstelbare draaglijk te maken. Deze voorstelling, die stil maakt, doet een ongekend beroep op de verbeelding. ” Hoewel ‘de grote oorlog’ voor velen iets is uit een ver verleden, is het thema – helaas – nog steeds actueel. De meedogenloosheid van oorlogen, mensen van vlees en bloed die zich laten meeslepen in een zinloze en wrede strijd. We hebben De Grote Oorlog de afgelopen dertien jaar regelmatig gespeeld. De voorstelling was te gast in vele landen. Dit herdenkingsjaar was voor ons een interessant moment om een grote internationale tournee te plannen. Er was overweldigend veel interesse voor de voorstelling in binnen- en buitenland. We hebben de voorstelling in 2014 maar liefst 92 keer gespeeld. Gezien de reacties van het publiek maakt De Grote Oorlog nog steeds grote indruk. Overal waar we speelden werden we geraakt door de persoonlijke en tegelijkertijd universele geschiedenis van het publiek, dat hun verhalen spontaan met ons wilde delen.
2
Om te kunnen voldoen aan de grote (internationale) vraag naar onze voorstellingen hebben we voor De Grote Oorlog een tweede cast ingewerkt; van de oorspronkelijke spelers ging alleen muzikant/componist Arthur Sauer mee op tournee. “We begonnen met de eerste scene, de opbouw van een lieflijk dorpje, een kar die langsrijdt, een galopperend paard. We werkten aan de teksten, de brieven van soldaat Prosper aan zijn moeder. We liepen met de soldatenbenen door de loopgraaf. Hoe ziet het er zo echt mogelijk uit? Hoe graaf je een lijk op met een schep van 10 cm? Hoe maak je de mooiste gasaanval met droogijs en gekookt water? Na flink repeteren begonnen we het in de vingers te krijgen en gingen we van start. Eerst een maand door België, in het Nederlands. Daarna begon het grote werk, La Grande Guerre.” – Maartje van den Brink, actrice uit de tweede cast van De Grote Oorlog Tournee Nederland De Grote Oorlog is sinds 2001 regelmatig te zien in Nederland. Nog steeds trekt deze voorstelling hier volle zalen. Vanwege alle festiviteiten en media-aandacht rond de herdenking was in Nederland het historisch bewustzijn over deze oorlog flink aangewakkerd. We troffen ‘oud’ publiek dat de voorstelling meermalen had gezien. Sommigen namen nu hun kinderen mee naar de voorstelling, waarmee een nieuwe generatie theaterpubliek werd aangeboord. Ook trokken we nieuw publiek dat ons via De Ring met het NBE had leren kennen, en er kwamen veel mensen die nooit eerder iets van ons hadden gezien. Tournee buitenland Frankrijk en België hadden in dit herdenkingsjaar veel belangstelling voor De Grote Oorlog. Het front liep dwars door deze landen, bijna iedere familie daar is ‘geraakt’ door deze loopgravenoorlog. Hotel Modern speelde 21 voorstellingen in België en 48 voorstellingen in Frankrijk. In België speelden we veel schoolvoorstellingen, vaak twee per dag. De Fransen zijn dol op het werk van Hotel Modern, we speelden er de afgelopen jaren regelmatig. In België waren we minder bekend, deze tour was een goede introductie. Half maart ging de Franse tour in Bayonne van start en eindigde op 14 januari 2015 in CergyPointoise, een voorstad van Parijs. We reisden kriskras door Frankrijk en speelden vaak in grote, uitverkochte zalen. De reacties waren hartverwarmend, bijna euforisch. “Intelligent, emouvant. Inventive. Geniale. ” Zoiets had het Franse publiek nog nooit gezien. Maartje van den Brink: We merken dat er na de voorstellingen echt behoefte is om na te praten. In Frankrijk is de Grote Oorlog nog steeds een open wond. In bijna elk gezin zijn er jonge mannen gestorven, verdwenen of op zijn minst gewond. Hele generaties weggevaagd. Allemaal vaders, grootvaders en overgrootvaders van mensen uit dit publiek. Een man is zeer geraakt en vertelt over zijn opa. 'Als de soldaten van toen dit kunnen zien, regent het vast tranen uit de hemel.' Naast de uitgebreide tournee in België en Frankrijk was De Grote Oorlog te zien tijdens het prestigieuze LIFT Festival in Londen. Ook speelden we op een bijzonder locatie in Essen, Duitsland. De Grote Oorlog kwam daar extra goed tot zijn recht door de historische en industriële sfeer van de oude fabriekshal op het terrein van Zeche Zollverein, een oude kolenmijn die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. De Grote Oorlog, i.s.m. Arthur Sauer | aantal steden: 35 | aantal speelbeurten: 92 | aantal bezoekers: 22.390
3
Bijzondere gelegenheden en samenwerkingen: De Grote Oorlog en Kamp Zowel De Grote Oorlog als Kamp hebben een speciale plek in het repertoire van Hotel Modern. Beide voorstellingen gaan over de invloed van oorlogen op het leven van onschuldige burgers. Een thema met grote actualiteitswaarde. Beide voorstellingen leiden vaak tot indringende gesprekken na afloop van de voorstelling. Hotel Modern wordt regelmatig gevraagd De Grote Oorlog en Kamp op speciale gelegenheden en in bijzondere kaders te spelen. Zo ook dit jaar. Herdenking Kerstbestand 2014: De Grote Oorlog in De Doelen Rotterdam December 1914. De oorlog woedt in volle hevigheid. Totdat barre winterse omstandigheden de soldaten aan beide zijdes dwingt de wapens neer te leggen. Het Kerstbestand 1914 is geboren. Een adempauze. Even mogen de soldaten ontspannen. Zij hebben niet gevraagd om deze verschrikkelijke oorlog en verbroederen met hun vijanden. De soldaat wordt weer mens. Ze vieren Kerst in elkaars loopgraven en spelen gezamenlijk voetbal in niemandsland. Het bestand is van korte duur. Al snel vecht iedereen weer voor zijn eigen vaderland, meedogenloos, uit zelfbehoud, omdat het moet. Op uitnodiging van De Doelen speelde Hotel Modern De Grote Oorlog als onderdeel van het programma De Groote Oorlog - ‘Horror takes a holiday’. Dit prachtige programma over het Kerstbestand 1914, speciaal samengesteld door programmeur Neil Wallace, bestond uit drie delen. Het begon met een inleiding, waarin levendig werd verteld over het kerstbestand. Vervolgens brachten het Laurens Collegium en de Laurenscantorij soldaten- en kerstliederen, met levensgrote projecties van authentieke aangrijpende filmbeelden uit de oorlog. Als sluitstuk zoog Hotel Modern het publiek mee in de opgeblazen miniatuurwereld van De Grote Oorlog. Het was een interessante mix van informatie, realistische beelden, sfeervolle liederen én de fictieve wereld van Hotel Modern, die de menselijke kant van deze verschrikkelijke oorlog invoelbaar maakte. Het publiek reageerde zeer enthousiast. Hotel Modern speelde voor het eerst in De Doelen. Naar schatting zat er voor zeker 80% nieuw publiek in de zaal. Deels ‘Doelenpubliek’ dat normaliter met name geïnteresseerd is in muziek, maar ook publiek dat speciaal was gekomen voor het thema van dit speciale programma. Opvallend was het grote aantal bezoekers dat bleef napraten. We hebben alleen maar lovende reacties gekregen, het was voor velen een perfecte eerste kennismaking. Kamp als onderdeel van de manifestatie ‘Theater na de Dam’ In het kader van de manifestatie ‘Theater na de Dam’ vond op 4 mei 2014 in de Arminiuskerk in Rotterdam een debat plaats tussen een aantal theatermakers over de vraag hoe en of je een precair onderwerp als oorlog theatraal kan en mag maken. Wij vertelden over onze persoonlijke motivatie om Kamp te maken. De grootvader van Pauline Kalker is vermoord in Auschwitz, en zij had behoefte de plek voor zich te zien waar hij is gestorven. We wilden in deze voorstelling proberen het onvoorstelbare voor te stellen: de grootste massamoord in de geschiedenis, gepleegd in een stad die speciaal hiervoor werd gebouwd. We maakten een maquette gebaseerd op Auschwitz-Birkenau, en speelden in het klein, met duizenden poppetjes, de gebeurtenissen daar na. De Volkskrant schreef erover: “De makers hebben een vorm gevonden die het mogelijk maakt het opnieuw over dit beladen onderwerp te hebben. Om aan de orde te stellen tot welke uitersten mensen in staat zijn. In alle oprechtheid.” Aansluitend kon het aanwezige publiek de voorstelling zien in de (uitverkochte) grote zaal van de Rotterdamse Schouwburg. De intimiteit van de voorstelling bleef overeind, het was een intense avond. Het publiek zag toe hoe in de miniatuurversie van het kamp de duizenden geknutselde gevangenen en beulen van vlees en bloed werden, gefilmd door acteurs die als reusachtige oorlogsverslaggevers met minicamera’s verslag deden van de dagelijkse realiteit. Doordat de voorstelling was ingebed in een programma rond de dodenherdenking, was er veel nieuw publiek. Kamp stond aansluitend ook nog vier keer in Theater Kikker in Utrecht. Kamp | aantal steden: 2 | aantal speelbeurten: 5 | aantal bezoekers: 823
4
Televisie: Nieuwjaarsconcert met Garnalenverhalen Het Concertgebouw in Amsterdam, overal camera’s, snoeren en mensen. We zijn een klein onderdeel van een grote machinerie. Er is nauwelijks repetitietijd, het speelvlak is krap. Het orkest stemt zijn instrumenten, voor hen lijkt het gesneden koek. Wij voelen de druk van de duizenden mensen die straks meekijken vanuit hun behaaglijke huiskamers. Dit is spannend. Maar het werkt wonderwel, net als bij De Ring. Onze live animaties geven het traditionele nieuwjaarsconcert van het Nederlands Blazers Ensemble een extra dimensie. Na het succesvolle samenwerkingsproject De Ring (2013), gebaseerd op Wagners opera-cyclus Der Ring des Nibelungen heeft het Nederlands Blazers Ensemble (NBE) Hotel Modern uitgenodigd samen met hen het Nieuwjaarsconcert vorm te geven. Het thema was ‘De waan van de dag; de zin en onzin van het dagelijks leven’. Scenes uit Garnalenverhalen, waarin we het alledaagse geploeter van de mensheid portretteerden, sloten perfect aan bij het thema. Het NBE koos samen met ons scènes uit en zocht daar muziek bij, en we maakten een aantal geheel nieuwe Garnalen-scènes die pasten bij de composities die zij zouden gaan spelen. De muziek en de lengte van de composities vroegen om een andere timing en een nieuw ritme. De live animaties waren meer dan een verbindend element tussen de programmaonderdelen. Er ontstond een synthese van beeld en muziek die ‘de waan van de dag’ voelbaar en zichtbaar maakte. Zowel in de grote zaal van het Concertgebouw als op televisie was duidelijk zichtbaar hoe de spelers van Hotel Modern met hun vermakelijke spel een extra dimensie toevoegden aan de muziek. Door deze unieke samenwerking met het NBE en de VARA maakte een zeer groot en gevarieerd publiek kennis met het werk van Hotel Modern. Nieuwjaarsconcert, i.s.m. het Nederlands Blazersensemble en Arthur Sauer | op 1 januari 2014 uitgevoerd in een uitverkocht Concertgebouw (1.670 bezoekers) | semi-live uitgezonden door de VARA, bekeken door 290.000 mensen | uitgebracht op dvd.
Thuis in de Rotterdamse Schouwburg: Heden Stad met toetje en De Ring Home Sweet Home. Na onze buitenlandse tournees is het altijd fijn om weer thuis te zijn. Daarom hebben we onze thuisbasis Rotterdam gefêteerd op Heden Stad, met een toetje. Drie dagen lang waren we te gast in de Rotterdamse Schouwburg met onze oervoorstelling Heden Stad, gevolgd door een diavoorstelling over onze avonturen in allerlei wereldsteden verspreid over de aarde. Ook verzorgden wij een workshop. Heden Stad verbeeldt het leven in een wereldstad met behulp van toneelspelers, souvenirs, broodjes en een spectaculair decor van ijskastdozen. Via straten en pleinen wordt dwars door de muren en kamers ingezoomd tot diep in de gedachtewereld van de bewoners. Na de nationale doorbraak in 1999 met Heden Stad volgde de internationale lancering van Hotel Modern. Onze voorstellingen waren te gast in vele wereldsteden. Met de diashow wilden we ons trouwe publiek iets ‘teruggeven’ van onze verre reizen en hen vertellen over onze ervaringen in de ‘echte’ steden die wij bezochten. Om de ervaring compleet te maken serveerden we hapjes uit de wereldsteden waar wij onze voorstellingen speelden, zoals Amerikaanse hamburgers, blini’s uit Moskou en laksasoep uit Singapore. Er ontstond een levendig en vrolijk gesprek met het publiek. Wegens groot succes heeft de Rotterdamse Schouwburg in 2014 ook nog een extra voorstelling geboekt van De Ring, het bijzondere samenwerkingsproject met het Nederlands Blazers Ensemble uit 2013 waarin Wagners ‘Ring’ werd teruggebracht tot een visueel en muzikaal spektakel van 90 minuten. Daarmee nam de programmeur van de Rotterdamse Schouwburg de recensie van de Theaterkrant ter harte: “De Ring is een voorstelling die meer verdient dan de tien voorstellingen die in Nederland gepland zijn.” Terecht, er zaten 254 bezoekers in de zaal. Heden Stad met toetje | aantal steden: 1 | aantal speelbeurten: 3| aantal bezoekers: 279 De Ring | aantal steden: 1 | aantal speelbeurten: 1| aantal bezoekers: 254
5
Repertoire De belangstelling van theaters en festivals voor ons repertoire blijft groot. Doordat we voorstellingen op het repertoire houden, kunnen we vaak ingaan op verzoeken om te komen spelen. Vliegboot Moederschip speelde in Amersfoort en tijdens het Festival Visuals in Delft, een festival met visueel spectaculaire voorstellingen uit binnen- en buitenland waarin beelden het verhaal vertellen. Vliegboot Moederschip was hier goed op z’n plek. “Alles sterft of gaat kapot. Dat is de boodschap. Dit simpele gegeven inspireerde de groep tot zulke uiteenlopende theatrale en visuele uitspattingen, dat een ongekend originele voorstelling is ontstaan. Weergaloos is soms de schoonheid van totale verwoesting.” (de Volkskrant) Hotel Modern was voor het eerst te gast in Doetinchem, waar Garnalen Verhalen speelde tijdens festival BuitenGewoon. Deze voorstelling past goed in de context van een dergelijk stadsfestival. “Garnalen Verhalen lijkt op het eerste gezicht luchtig, maar het is een zeer eigenzinnige, komische en doordachte voorstelling. Een absolute must-see.” aldus het Theaterjournaal. Het was een mooie eerste kennismaking met ons werk. Het publiek was zeer enthousiast.
PUBLIEK EN PUBLICITEIT In 2014 hebben we ons ingezet om bestaand publiek te binden en nieuw publiek te werven. Dat is uitstekend gelukt. We trokken dit jaar een recordaantal bezoekers: 26.780. Een warme en hartelijke band met ons publiek vinden we belangrijk, en dat dragen we zoveel mogelijk uit in onze communicatie.
Bezoekers Het gemiddelde aantal bezoekers per voorstelling steeg voor het derde opeenvolgende jaar. Niet alleen in het buitenland, maar ook in Rotterdam en de rest van Nederland. De gemiddelde zaalbezetting in 2014 was daarmee in elke regio hoger dan ooit. Hieronder vindt u een kort overzicht van de ontwikkeling in de afgelopen jaren. Bezoekersaantallen Totaal
Rotterdam
2014
2013
2012
2011
26.780
16.096
6.790
4.576
totaal aantal voorstellingen
113
111
55
44
gemiddelde bezetting per voorstelling
236
145
123
104
2.058
1.751
1.625
1.262
11
16
20
16
totaal aantal bezoekers
aantal bezoekers aantal voorstellingen gemiddelde bezetting per voorstelling
Rest van Nederland
aantal bezoekers aantal voorstellingen gemiddelde bezetting per voorstelling
Buitenland
aantal bezoekers aantal voorstellingen gemiddelde bezetting per voorstelling
187
109
81
78
4.556
9.890
2.427
2.206
28
72
22
23
162
137
110
95
20.166
4.455
2.738
1.108
74
23
13
5
272
193
210
221
6
Nieuw publiek door samenwerkingen Het is een grote uitdaging om nieuw publiek aan te boren. Door het aangaan van samenwerkingsverbanden en het aansluiten bij actuele thema’s lukt het Hotel Modern steeds weer om nieuwe publieksgroepen te bereiken en te binden. Zo was het traditionele nieuwjaarsconcert van het NBE waaraan wij meewerkten een unieke gelegenheid om nieuw publiek aan te boren. In het Concertgebouw zaten 1.670 bezoekers en 290.000 mensen zagen op televisie de live animaties van Hotel Modern. Het concert is tevens uitgebracht op dvd, waarbij wij bedongen hadden op de voorzijde een naamsvermelding te krijgen. Het leverde een groot aantal nieuwe inschrijvingen voor onze nieuwsbrief op. Voor de publiciteit van Kamp op 4 mei werkten we nauw samen met het team van ‘Theater na de Dam’, dat de landelijke publiciteit rond het evenement uitvoerde. Deze samenwerking leverde een aantal mooie publiciteitsmomenten op, waaronder een interview op Radio 1 en aandacht in de landelijke dagbladen. De Doelen zocht samenwerking met Hotel Modern ter gelegenheid van hun programma rond de ‘Christmas Truce’. Door deze bijzondere samenwerking speelde Hotel Modern voor het eerst in De Doelen, in Rotterdam. We boorden door het thema en de andere doelgroep van De Doelen, een geheel nieuwe publieksgroep aan dat normaliter zelden theatervoorstellingen bezoekt. Gezien de enthousiaste en persoonlijke reacties van het publiek, was het een succesvolle kennismaking met het werk van Hotel Modern. Ook hebben we de samenwerking geïntensiveerd met de theaters waar we spelen. Voor elke reeks voorstellingen wordt per theater een marketingplan op maat gemaakt, waarbij we zelf het initiatief nemen. De uitvoering van de verschillende acties wordt verdeeld tussen Hotel Modern en het ontvangende theater, naar gelang de expertise en capaciteiten van de organisatie. Dit werkt voor ons erg goed en dat is terug te zien in de positieve resultaten van dit jaar.
Digitale Media De website werd ook dit jaar weer goed bezocht. Daarnaast hebben we meer ingezet op onze online activiteiten, met de focus op Facebook. Het aantal volgers op Facebook steeg gestaag door van 1.229 in januari naar 1.564 in december, een toename van 27%. Dit jaar begonnen we voor het eerst met adverteren op Facebook. Dat had positieve effecten op ons bereik, de interactiviteit en het contact met ons publiek. Daarnaast bereikten we met de advertenties veel potentieel nieuw publiek. Het actief werven voor onze mailinglijst, zowel online als met de PR-zuil bij voorstellingen, wierp zijn vruchten af. In totaal haalden we 796 nieuwe inschrijvingen. Dat is bijna een verdubbeling van het aantal nieuwe inschrijvingen ten opzichte van het voorgaand jaar.
EDUCATIE EN PARTICIPATIE Hotel Modern hecht veel waarde aan het overdragen van onze specifieke manier van theatermaken aan nieuwe generaties toeschouwers en makers. Ook willen wij graag onze fascinaties voor thema’s van onze voorstellingen overbrengen aan het publiek. Dit doen wij door middel van workshops, inleidingen, deelname aan debatten en schoolvoorstellingen. Na iedere voorstelling houden we een spontaan en levendig nagesprek met het publiek. We nodigen de toeschouwers uit het decor van dichtbij te komen bekijken en vragen te stellen aan de spelers, een Hotel Modern-traditie die zeer wordt gewaardeerd.
7
Kamp In mei speelden we Kamp in Rotterdam en Utrecht. Op 4 mei, voorafgaand aan de Nationale Dodenherdenking, vond er een debat plaats over theater en herdenking in Arminius in Rotterdam. Pauline Kalker nam deel aan het gesprek. Rondom Kamp in Utrecht verzorgden we een aantal educatieve activiteiten. In Theater Kikker was een college georganiseerd voor studenten Theaterwetenschappen aan de Universiteit Utrecht en studenten Kunst & Economie van de HKU. Kernlid Herman Helle was aanwezig om te vertellen over de voorstelling en de werkwijze van Hotel Modern. Tevens in Utrecht bezocht de WijkJury, bestaande uit vrouwen met verschillende culturele achtergronden, onze voorstelling. Herman Helle had een nagesprek met deze dames.
Schoolvoorstellingen België Tijdens de Belgische tournee van De Grote Oorlog in februari planden we naast de reguliere avondvoorstellingen ook 13 schoolvoorstellingen. Deze schoolvoorstellingen waren drukbezocht en leverden veel positieve reacties op. In totaal ontvingen we 3.297 scholieren. Zij kregen een lesbrief met informatie over de Eerste Wereldoorlog en onze voorstelling. Na afloop kwamen er via e-mail geregeld vragen van scholieren binnen voor werkstukken die zij over de voorstellingen moesten maken. Onze publiciteitsmedewerker voorzag ze van de benodigde aanvullende informatie.
Workshop Heden Stad Kunstenares Carolien Adriaansche verzorgde een workshop in de Rotterdamse Schouwburg voor bezoekers van de voorstelling Heden Stad. Tijdens de workshop ‘Bouw je eigen stad’ konden volwassenen een eigen stad bouwen en een scène uit het stadse leven spelen, geïnspireerd op onze manier van werken. Er werd een stad van schoenendozen, plastic bekers en ander bruikbaar materiaal gemaakt. Met vingerpoppen en souvenirs werden korte scènes opgevoerd in deze decors. Het doel was de bezoeker van binnenuit kennis te laten maken met multidisciplinair theater (een combinatie van animatie, poppenspel, maquettes, toneelspel en live geluidseffecten) en het gebruik van onconventionele materialen.
TALENTONTWIKKELING In 2014 werkten we aan de opleiding van een tweede cast voor De Grote Oorlog. We vonden vier geschikte acteurs/mimespelers in Menno Vroon, Maartje van den Brink, Laura Mentink en Anouk Driessen. Ze werden door ons opgeleid in ons eigen ontwikkelde specialisme: een speltechniek waarin poppenspel, filmtechniek, tekstbehandeling en het maken van miniatuurlandschappen samenkomen. Het is een uitzonderlijk complexe techniek, en we legden de lat erg hoog. Maartje en Menno gaan in 2015 een vervolgtraject doen, waarin zij onder onze begeleiding deze ‘live animatie’-techniek gaan toepassen bij een door hen zelf gevormd idee.
8
ONDERNEMERSCHAP Hotel Modern is een ondernemend gezelschap, zowel in artistiek als in zakelijk opzicht. We houden onze voorstellingen op het repertoire en kunnen daarmee flexibel inspelen op vragen uit de (internationale) markt, waarmee we veel inkomsten genereren. We voorzagen dat er in 2014 grote interesse zou zijn voor de Eerste Wereldoorlog vanwege het herdenkingsjaar 1914-2014, en speelden hierop in door een zeer grote en succesvolle internationale tour te organiseren waarbij we samenwerkten met agentschappen in België en Frankrijk. We leidden een tweede cast op om aan deze tour mogelijk te maken. Omdat we met deze tweede cast De Grote Oorlog vaker kunnen spelen, kunnen we hier ook in de toekomst inkomsten mee genereren. We scheppen hiermee tevens werkgelegenheid. Hotel Modern geeft ook op immateriële wijze vorm aan cultureel ondernemerschap. Onze voorstellingen dragen onder andere bij aan reflectie over geweld, oorlog en herdenking, zowel in nationaal als internationaal verband. In deze tijd helaas zeer actueel en belangrijk.
Keerzijde van het ondernemerschap We hebben ervaren dat het organiseren van een dergelijke internationale tour op organisatorisch en artistiek vlak veel van ons vraagt en een groot beslag op de capaciteit van de organisatie legt. Hierdoor is de artistieke kern, minder dan we zelf graag hadden gezien, in staat geweest inhoudelijk en artistiek te werken aan nieuwe toekomstige projecten. Daarom hebben we in de planning van 2015 veel ruimte gemaakt om, naast het toeren van repertoire, artistiek onderzoek te doen, en zullen we in 2016 met een nieuwe productie uitkomen.
LEVENDIGE (BINNEN)STAD Hotel Modern heeft ruimschoots haar steentje bijgedragen aan het beleidsdoel ‘Levendige (binnen)stad’ van de gemeente Rotterdam. Met Publieke Figuren zochten we letterlijk de confrontatie op met de openbare ruimte door te spelen in de etalage van boekhandel v/h Van Gennep. Als huisgezelschap van de Rotterdamse Schouwburg waren we te zien in de grote en de kleine zaal, we waren voor het eerst te gast bij De Doelen en namen deel aan een debat in Arminius. Onze studio in Delfshaven werd intensief gebruikt voor repetities. We waren actief in ons atelier in het pand van Kunst en Complex aan de Keileweg. We boorden nieuw publiek aan met de voorstellingen De Grote Oorlog en Kamp, doordat deze waren ingebed in een breder programma met andere doelgroepen. We speelden in Rotterdam Publieke Figuren, De Ring, Heden Stad met een toetje, De Grote Oorlog en Kamp.
Impulsen aan de creatieve industrie Hotel Modern werkte in 2014 samen met vele Rotterdamse instellingen, acteurs, muzikanten, componisten en beeldend kunstenaars. Ook voor de productie, techniek en organisatie van onze voorstellingen hebben we gebruik gemaakt van het (creatieve) netwerk in de stad. Rotterdam aantal speelbeurten: 11 | aantal bezoekers: 2.058
9
ORGANISATIE EN BEDRIJFSVOERING Bij stichting De Bende waren in 2014 vijf personen in loondienst: de artistieke leiding (bestaande uit drie personen), de publiciteitsmedewerker en de zakelijk leider. De productieleiding was in handen van twee zzp’ers. Voor de overige werkzaamheden werkten we samen met verschillende freelance medewerkers. De mix van een compact vast team dat wordt aangevuld met flexibele medewerkers is zowel slagvaardig als efficiënt gebleken, en stelt ons in staat de personeelslasten zo laag mogelijk te houden. Hotel Modern houdt zich aan de WNT-norm. De directie ontvangt een bezoldiging conform de cao Theater.
Organisatie-opbouw per 31 december 2014 Functie Algemeen Directeur / artistieke leiding / theatermaker /speler
Naam Pauline Kalker
Dienstverband 1 fte
onbepaalde tijd
Artistieke leiding / theatermaker / speler Artistieke leiding / beeldend kunstenaar / theatermaker /speler Zakelijke leiding Productieleiding (tot 1-3-2014) Productieleiding (vanaf 1-3-2014) Publiciteit en Marketing Theatertechniek Componisten/musici
Arlene Hoornweg Herman Helle
1 fte 1 fte
onbepaalde tijd onbepaalde tijd
Corinne van Lelieveld Ineke Kruizinga Linda van den Berg Sascha Broeders diversen* Arthur Sauer Ruud van der Pluijm Diversen
1 fte zzp zzp 0,74 fte zzp/freelance zzp/freelance
onbepaalde tijd variabel werkverband variabel werkverband bepaalde tijd variabel werkverband variabel werkverband
zzp/freelance
variabel werkverband
Overige medewerkers**
* oa. André Goos, Joris van Oosterhout, Joost ten Hagen, Jorg Schellekens, Aram Visser, Willem Scheepstra ** o.a. Ontwerpers, poppenmakers, video-editors, webdesigners, vertalers, acteurs, productie-assistenten, setdressers, grafisch ontwerpers et cetera.
Artistieke leiding: verantwoordelijk voor de artistieke, inhoudelijke en uitvoerende taken. Zakelijke leiding: verantwoordelijk voor de verkoop en planning van de voorstellingen in binnen- en buitenland, financieel beleid en financiële verslaglegging, en de dagelijkse leiding op kantoor. Productieleiding: verantwoordelijk voor alle productionele zaken rondom de voorstellingen, tourmanagement, voorraadbeheer voorstellingen, beheer en onderhoud van de gebouwen en goederen. Publiciteit en marketing: verantwoordelijk voor de communicatiestrategie, uitvoering, pers en online-marketing.
Bestuur stichting De Bende naam
functie
datum aantreden
termijn verlengd
datum aftreden
Mark Oskam
voorzitter
23-03-09
23-03-13 23-03-17 Hoofd bedrijfsvoering Rotterdam Festivals
Heleen Hameete
penningmeester
17-10-10
17-10-14 17-10-18 Algemeen directeur Rotterdams Wijktheater
Justa de Hoop
lid
11-12-12
profiel
11-12-16 Advocaat
10
Cultural Governance Stichting De Bende wordt bestuurd volgens het bestuur-directiemodel. De stichting onderschrijft de principes en best practice-bepalingen zoals deze in de Code Cultural Governance worden beschreven en past deze ook toe. De statuten, het directie- en bestuursreglement zijn gebaseerd op de voorbeeldstatuten en -reglementen van de Code Cultural Governance.
STICHTINGSGEGEVENS Rechtsvorm: Naam: Werknaam: Adres: Telefoon: E-mail: Website: Bankrekening: KvK:
Stichting Stichting De Bende Hotel Modern Voorhaven 21, 3025 HC Rotterdam 010 – 425 95 88
[email protected] www.hotelmodern.nl NL82INGB0000939250 41215190
WNT-VERANTWOORDING 2014 HOTEL MODERN / STICHTING DE BENDE Het bestuur van stichting De Bende/ Hotel Modern is onbezoldigd. De directie en het personeel worden betaald conform de CAO Theater en Dans. De algemeen directeur is ingeschaald in schaal X. Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Het bezoldigingsmaximum in 2014 voor Hotel Modern / Stichting de Bende is €230.474. Het weergegeven toepasselijke WNT-maximum per persoon of functie is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Uitzondering hierop is het WNT-maximum voor de leden van [Raad van Toezicht / Raad van Commissarissen]; dit bedraagt voor de voorzitter 7,5% en voor de overige leden 5% van het bezoldigingsmaximum . Er zijn bij stichting De Bende/ Hotel Modern geen functionarissen die in 2014 een bezoldiging boven het toepasselijke WNT-maximum hebben ontvangen, of waarvoor in eerdere jaren een vermelding op grond van de WOPT of de WNT heeft plaatsgevonden of had moeten plaatsvinden. Er zijn in 2014 geen ontslaguitkeringen aan overige functionarissen betaald die op grond van de WNT dienen te worden gerapporteerd.
11
ONDERTEKENING NAMENS HET BESTUUR Het bestuursverslag is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van stichting De Bende/Hotel Modern. Namens het bestuur,
Mark Oskam, voorzitter
Rotterdam, 30 maart 2015
12