Inhoud. Voorwoord en terugblik 3. 1 Leerorkest in het kort 5. 2 Organisatie en governance 6. 3 Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden 9

Inhoud

Voorwoord en terugblik 3 1 Leerorkest in het kort 5 2 Organisatie en governance 6 Herinrichting organisatie in 2013

6

6

Afdeling Educatie

Cultural Gouvernance Raad van Bestuur

7

Raad van Toezicht

7

6

7

Afdeling Bedrijfsvoering

Personeel, muziekdocenten en vrijwilligers Huisvesting

8

8

3 Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden 9 Lesactiviteiten

9

Klein Leerorkest

9

Voortgezet onderwijs

9

Kwaliteitsontwikkeling Expertisecentrum Bereikcijfers Symposium

9

9

10 11

Directe partners Externe contacten

11 11

4 PR & Publiciteit 13 5 Evenementenkalender 2013 15 6 Financiën Stichting Leerorkest en Stichting Instrumentenfonds Leerorkest 16 Conclusies en vooruitblik 23

Fotografie

Derik Lee e.a.

Vormgeving

Michel van der Sanden Design

Voorwoord en terugblik

2013 was een jaar van grote veranderingen voor het Leerorkest. Vanaf het schooljaar 2010/2011 had het Leerorkest in samenwerking met Muziekschool Amsterdam, Muziekschool Noord en Muziekcentrum Zuidoost zijn activiteiten uitgebreid buiten Amsterdam Zuidoost. Vanuit deze samenwerking zijn projecten gestart in de Amsterdamse stadsdelen Noord, Oost en Nieuw West. In totaal waren begin 2013 in deze stadsdelen 19 leerorkesten actief op 10 basisscholen; goed voor een bereik van ruim 1300 leerlingen in de bovenbouw van de basisschool (groepen 5 t/m 8). In juni 2013 kwam deze samenwerking ten einde, mede als gevolg van het aflopen van een voor dit gezamenlijke project bestemde subsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Vanaf het begin van het schooljaar 2013/2014 worden de activiteiten in de stadsdelen Noord, Oost en NieuwWest zelfstandig door het Leerorkest voortgezet, samen met de activiteiten in Amsterdam Zuidoost. Het bereik van het Leerorkest in Amsterdam komt daarmee op bijna 2700 leerlingen, verdeeld over 30 orkesten op 19 scholen. Hoewel het totale bereik door deze verandering niet toenam, rust vanaf september 2013 de gehele verantwoordelijkheid voor de organisatie en de financiering bij het Leerorkest. Om deze uitdaging aan te kunnen is de organisatie aangepast, een verdergaande automatisering gerealiseerd en het aantal staffuncties uitgebreid. Uiteraard nam ook het aantal docentenuren dat door het Leerorkest wordt geleverd aanzienlijk toe. Door het Leerorkest worden op dit moment 66 vakdocenten ingezet. De uitbreiding van de activiteiten van het Leerorkest gaat onvermijdelijk met een aanzienlijke toename van de kosten gepaard. Wij zijn dan ook dankbaar dat de Gemeente Amsterdam haar subsidie onder het Kunstenplan voor de jaren 2013 t/m 2016 substantieel heeft verhoogd. Ook van het Fonds voor Cultuurparticipatie wordt een omvangrijke bijdrage ontvangen uit het programma Cultuureducatie met Kwaliteit, die ons in staat stelt voort te gaan op de weg van continue verbetering van de lesmethodiek en de implementatie daarvan. In dit kader werd (met ondersteuning door het SNS Reaal fonds) in november een succesvol Symposium Leerorkest georganiseerd in Felix Meritis, dat druk werd bezocht door muziekdocenten, deskundigen uit de muziekeducatiewereld

Jaarverslag Stichting Leerorkest 2013

en andere belangstellenden uit Nederland en België. Om te voorzien in de toegenomen behoefte aan financiering wordt ook de aanpak van fondsenwerving, sponsoring en public relations verder geprofessionaliseerd en is de desbetreffende staffunctie uitgebreid. Daarnaast is het zaak de kosten beheersbaar te houden. Om die reden, maar ook om de verankering van het Leerorkest in de samenleving te verstevigen, zal in toenemende mate gebruik worden gemaakt van de inzet van vrijwilligers. In het afgelopen jaar zijn belangrijke stappen gezet om tot een betere formulering van het vrijwilligersbeleid te komen. Het nieuwe vrijwilligersbeleid zal in 2014 worden geïmplementeerd. Ook in het afgelopen jaar is het Leerorkest blijven inzetten op samenwerking met andere instellingen die werkzaam zijn op het gebied van de muziekeducatie voor kinderen. In Amsterdam heeft deze samenwerking gestalte gekregen in de vorm van de Stichting

3

Grote schenking muziekinstrumenten van Quadrand. Aangeboden bij concert met Boston Philharmonic Youth Orchestra o.l.v. Benjamin Zander (18 juni 2013). Ook aanwezig zijn Hella en Freek de Jonge, ambassadeurs van het Leerorkest.

MOSA, waarin het Leerorkest samen met Muziekschool Amsterdam, Muziekschool Noord, Muziekcentrum Zuidoost, Aslan Muziekcentrum en Het Concertgebouw de uitvoering en de kwaliteitsborging van het Basispakket voor de binnenschoolse muziekeducatie van de gemeente Amsterdam coördineert. Buiten Amsterdam is in samenwerking met IKEI (Ieder Kind een Instrument; Rotterdam) en MIK (Muziek in de Klas; Gelderland) het project ‘Orkest in de Klas’ verder uitgebouwd. Orkest in de Klas onderhoudt een gezamenlijke website met informatie over muziekeducatie. Deze website biedt het Leerorkest een belangrijk portaal om de kennis en ervaring die wordt ontwikkeld en bijeengebracht door het Expertisecentrum ter beschikking te stellen van andere, gelijkgestemde initiatieven in heel Nederland. Ook internationaal werd aan de weg getimmerd. Met het Klein Leerorkest is een bezoek gebracht aan Barcelona, waar werd samengespeeld met jeugdorkesten uit Spanje en Estland; en het Leerorkest ontving het LandfillHarmonic Orchestra uit Paraguay, dat wereldfaam heeft verworven met zijn uitvoeringen door kansarme jongeren op muziekinstrumenten die uit afval zijn gemaakt. Ook is er een muzikale ontmoeting en gezamenlijk concert geweest tussen het Leerorkest en Orchestra di Moxos uit Bolivia. Op voorspraak van H.M. Koningin Máxima startten het Oranje Fonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie in 2011 het programma Kinderen Maken Muziek, dat plaatselijke initiatieven in staat stelt kinderen

4

van 8 tot 14 jaar groepsgewijs instrumentaal muziekonderwijs te laten krijgen. Kinderen Maken Muziek wordt inhoudelijk ondersteund door de hiervoor genoemde samenwerking ‘Orkest in de Klas’. Een belangrijke les die uit dit programma kan worden geleerd is, dat veel goede initiatieven geremd worden door de noodzaak te investeren in vaak dure instrumenten. Vanuit zijn doelstelling om kwalitatief goede instrumentale muziekeducatie voor zoveel mogelijk kinderen in Nederland bereikbaar te maken heeft het Leerorkest daarom plannen ontwikkeld om het Instrumentenfonds Leerorkest uit te bouwen tot een landelijk depot, waaruit dergelijke initiatieven tegen een lage vergoeding instrumenten ter beschikking kunnen krijgen. In 2014 wordt gestart met een pilot. De doelstelling is om het depot in de komende vier jaar uit te breiden tot 5.000 instrumenten. Het Leerorkest kan terugkijken op een geslaagd transitiejaar, waarin een stevig fundament is gelegd voor de verdere verwezenlijking van zijn doelstellingen. Dat zou niet mogelijk zijn geweest zonder de niet aflatende inzet van stafleden, docenten, combinatiefunctionarissen, vrijwilligers en zoveel anderen en de financiële ondersteuning door subsidiënten, fondsen, sponsoren en particuliere donateurs. Wij zijn hen allen grote dank verschuldigd voor hun bijdrage.

Jeroen Thijssen Bestuursvoorzitter


1

Leerorkest in het kort

In 2005 begon het Leerorkest met de verwezenlijking van haar droom: zoveel mogelijk, vooral kansarme kinderen onder schooltijd gezamenlijk muziek laten maken in een orkest. Anno 2013 bereikt het Leerorkest meer dan 2600 kinderen op scholen in alle delen van Amsterdam. Er is financiële ondersteuning van de Gemeente Amsterdam, het Fonds voor Cultuurparticipatie, particuliere fondsen en sponsors uit het bedrijfsleven. Kenmerkend voor de werkwijze is de intensieve samenwerking met basisscholen in Amsterdam en met vergelijkbare sociale muziekinitiatieven in binnenen buitenland. Het Leerorkest is dan ook een niet meer weg te denken innovatieve vorm van muziekeducatie. Stichting Leerorkest heeft de culturele ANBIstatus. ANBI staat voor ‘Algemeen Nut Beogende Instelling’. Met deze status is het voor zowel particulieren als voor bedrijven fiscaal interessant om Stichting Leerorkest financieel te steunen met een eenmalige of periodieke gift.


5

2

Organisatie en governance

Herinrichting organisatie in 2013 In 2013 is er veel veranderd voor de organisatie van het Leerorkest. Voortaan worden alle leerorkesten – in alle delen van Amsterdam – aangestuurd vanuit één organisatie, stichting Leerorkest, en niet meer deels vanuit de muziekscholen. De financiering via gemeente Amsterdam wordt nu dan ook in het geheel aan stichting Leerorkest toegekend. Aan deze overgang is anderhalf jaar van voorbereiding voorafgegaan. Een nieuw bedrijfsplan met een passende inrichting werd opgesteld, door meerdere experts bekeken en vertaald naar een herinrichtingsplan. Voorheen stuurde stichting Leerorkest alleen de leerorkesten aan in stadsdeel Zuidoost. Vanaf september 2013 werd de aansturing en organisatie van de leerorkesten in West, Oost en Noord erbij genomen. Activiteiten die de stichting reeds voor alle stadsdelen verzorgde, waren de algemene coördinatie, het instrumentenbeheer en het verzorgen van lesmaterialen. Vanaf september kwam daar de aansturing en aanstelling van de muziekdocenten en de locatiemanagers bij. Hierdoor werd het mogelijk om de verworvenheden in Zuidoost (wat betreft opzet, ervaring en optimale inrichting van het muziekeducatieproject) over de hele stad uit te rollen. De nieuwe opzet van de Leerorkest-organisatie is schetsmatig weergegeven in onderstaand organogram. De stichting kent voortaan drie afdelingen: Educatie, Bedrijfsvoering en Fondsenwerving & PR.

Afdeling Educatie De nieuwe centrale aansturing heeft een herschikking van taken mogelijk gemaakt voor meer efficiëntie en

Educatie 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲

6

Onderwijsactiviteiten Programmering Repertoire Relatiebeheer scholen (Werkveldcommisie) Mediatheek / Uitgeverij Kenniscentrum Productie, opbouw en logistiek

slagvaardigheid. De coördinatie van de afdeling Educatie is dan ook anders ingericht. Na een inventarisatie van alle activiteiten van de oorspronkelijke drie coördinatoren zijn deze efficiënter verdeeld en opnieuw geclusterd naar taakgebieden. Het aantal coördinatoren kon teruggebracht worden naar twee. De organisatie beschikt zodoende over gespecialiseerde functionarissen die voor de hele stad worden ingezet. De taken voor de locatiemanagers zijn eveneens herverdeeld en geclusterd. Alle activiteiten zijn bekeken en opnieuw verdeeld. Voortaan heeft elke locatiemanager twee clusters onder zijn hoede, een in Zuidoost en een in een ander stadsdeel om het uitrollen van de verworvenheden in Zuidoost over de hele stad te vergemakkelijken. Om de kwaliteit op de werkvloer te verhogen heeft Stichting Leerorkest uit de muziekdocenten die via de muziekscholen lesgaven bij de leerorkesten in Oost, West en Noord een selectie gemaakt. De beste docenten is tevens urenuitbreiding aangeboden.

Cultural Governance Stichting Leerorkest hanteert een bestuur + directiemodel dat is ingericht in overeenstemming met de regels van Governance Code Cultuur de bijbehorende negen principes van de Governance Code Cultuur. Deze zijn vastgelegd in het bestuursreglement. De stichting Leerorkest en de stichting Instrumentenfonds Leerorkest hebben dezelfde Raad van Bestuur. De stichtingen hebben tevens een Raad van Toezicht, die een personele unie vormt met de Raad van Toezicht van de Stichting Muziekcentrum Zuidoost. Deze structuur vindt haar oorsprong in de organisatorische

Bedrijfsvoering 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲

Financiële Administratie Planning & Control Personeelszaken Huisvesting en Facilitaire Dienst Ict Instrumentenbeheer

Fondsenwerving & PR 쎲 쎲 쎲 쎲 쎲

Fondsenwerving PR Interne en externe communicatie Website Brochures


verwevenheid van beide stichtingen. Het bestuur van stichting Leerorkest wordt benoemd door de Raad van Toezicht. Het bestuur benoemt de directie en stelt de omvang van haar bevoegdheden vast.

쎲

De heer Tom Nierop Sociaal geograaf. Werkte als freelance journalist voor uiteenlopende bladen en bedrijven. Is hoofdredacteur van maandblad ‘de Accountant’ en de bijbehorende website Accountant.nl.

쎲

De heer Akkie Muller Werkte bij Randstad Nederland BV. Eigenaar/ directeur van Human Sources. Daarnaast is hij één van de twee eigenaren van SBuddy.nl, voorzitter van de stichting Vestingeiland Naarden en voorzitter van de stichting Disability Affairs.

쎲

Mevrouw Reneé Wijnen (tot 13 juni 2013)

쎲

De heer Aad van Klaren (tot 10 september 2013)

De Raad van Bestuur bestaat uit: 쎲

De heer Jeroen Thijssen, voorzitter Adviseur (voorheen partner) van de internationale advocatenfirma Freshfields Bruckhaus Deringer en bestuurslid van de Stichting Administratiekantoor Gewone Aandelen A van Van Lanschot NV.

쎲

De heer Erik Brink, financiën Werkzaam als zelfstandig interim manager op het gebied van planning & control. Ruim 10 jaar in financiële functies gewerkt binnen de profitsector en sinds 2003 gericht op overheid en onderwijs. Opdrachten gedaan bij Hogeschool Inholland, Muziekcentrum Zuidoost, gemeente Haarlem en Kenniscentrum Calibris.

쎲

Mevrouw Ina Brouwer, subsidies & sponsoring Voorzitter Taskforce Kinderopvang/Onderwijs Amsterdam en voorzitter Stichting Imaginary Landscapes (muziek en literatuur).

쎲

Mevrouw Ankie Verlaan, educatie Directeur van ‘De Ontmoeting’ met een ruime ervaring in de wereld van het onderwijs als docent, ambtenaar bij OCW, voorzitter van het ROC van Amsterdam en lid van het college van bestuur van de Universiteit en de Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast actief als bestuurder en toezichthouder in de wereld van de muziek, als lid van de Raad van Toezicht van het Nederlands Philharmonisch Orkest en als bestuurder van het Wervelwind Ensemble.

De Raad van Toezicht bestaat uit: 쎲

De heer Maurits Haenen, voorzitter Was zijn hele werkzame leven actief in de cultuursector, o.a. als directeur van het Nederlands Balletorkest en Holland Symfonia. Sinds 2009 werkt hij vanuit een eigen bedrijf als interimmanager bij culturele instellingen. In 2012 was hij interim directeur-bestuurder van Stichting ToBe, centrum voor de kunsten in de Drechtsteden (1-1 tot 1-6) en is sinds 8-11-2012 interim directeur-bestuurder van Stichting Het Koorenhuis, centrum voor de kunsten in Den Haag. Hij is tevens voorzitter van de Stichting Vrienden van het Jeugd Orkest Nederland.


Het bestuur heeft in 2013 zes keer vergaderd met de directie. Onderwerpen die onder meer aan bod zijn gekomen zijn de financiële kwartaal-/ en jaarrapportages, fondsenwerving, Governance Code Cultuur en de negen principes van de Governance Code Cultuur, fondsenwerving, personeels- en vrijwilligersbeleid, het bedrijfsplan, begrotingen en beleidsvoornemens. Uiteraard is er ook uitgebreid gesproken over de inrichting van de nieuwe Leerorkest-organisatie. Tevens heeft er een gezamenlijke vergadering met de Raad van Toezicht plaatsgevonden en heeft het bestuur buiten aanwezigheid van de directie een evaluatievergadering gehad. Het bestuursreglement, de profielschets van het bestuur zijn op schriftelijk verzoek aan de stichting verkrijgbaar. Wij hebben kennis genomen van de Wet Normering Bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). De WNT is niet van toepassing.

Afdeling Bedrijfsvoering Het jaar 2013 stond in het teken van het oprichten en inrichten van de nieuwe Leerorkest-organisatie. Het jaar kende een intensieve periode van werving en selectie waarin docenten, locatiemanagers (voorheen de combinatiefunctionarissen), een coördinator en administratief personeel werden aangetrokken. In samenwerking met Muziekschool Noord werd een aantal docenten vanuit deze instelling gedetacheerd. Stichting Leerorkest kreeg een eigen arbeidsvoorwaardenregeling voor staf en ondersteunende functies. Daarnaast werd een groot aantal zaken op administratief en logistiek gebied geregeld, zoals het actualiseren van de verzekeringsportefeuille, het

7

Klein Leerorkest op het Grachtenfestival samen met Izaline Calister (17 augustus 2013)

regelen van een salarisadministratiekantoor, een ziekteverzuimverzekering, het inrichten van nieuwe werkplekken en de aanschaf van een bus voor het transport van instrumenten.

regelen, facturen nakijken en uitbetalen. Het aantal docenten is licht afgenomen onder invloed van de herschikking van de organisatie. Daarnaast is de beste docenten taakuitbreiding aangeboden.

Om het logistieke en planningsproces beter te ondersteunen en financiële prognoses te vereenvoudigen werd het softwareprogramma Accountview aangeschaft. Tevens werd de reeds aangeschafte software voor het instrumentenbeheer, Cursief, verder in gebruik genomen. Ook voor fondsenwerving & PR werd nieuwe software in gebruik genomen.

In 2013 is veel aandacht besteed aan het werven van extra vrijwilligers. Dit heeft geresulteerd in een grotere groep van rond de dertig vrijwilligers die hun expertise op het gebied van onder meer grafische vormgeving, fotografie, film, vertaalwerk, assisteren in de klas en instrumentenbeheer met veel enthousiasme inzetten voor het Leerorkest. Een externe adviseur nam het bestaande vrijwilligersbeleid onder de loep en schreef een nieuw beleidsplan.

Personeel, docenten en vrijwilligers Voor het Leerorkest werken 66 muziekdocenten, vijf dirigenten, negen assistenten, twee coördinatoren, drie locatiemanagers, een directeur, een intern hoofd, drie instrumentbeheerders en overig ondersteunend personeel. Alle medewerkers vervullen deeltijdtaken. De werkzaamheden van de beroepskrachten bestaan uit lesgeven, orkestrepetities ondersteunen, dirigeren, repertoire ontwikkelen, contact onderhouden met de scholen, planningen maken, nieuwe docenten begeleiden, ter plekke calamiteiten opvangen, draaiboeken maken voor grote concerten, strategisch beleid ontwikkelen en monitoren, personele zaken formaliseren, instrumenten repareren, uitlenen en administreren, orkestopstellingen maken, vervoer

8

Huisvesting Stichting Leerorkest zette haar verkenningen voor een nieuwe huisvesting voort en trok hierin gezamenlijk op met Muziekcentrum Zuidoost en stichting Instrumentenfonds Leerorkest. Vanwege het toenemende ruimtegebrek op Hofgeest verhuisde de afdeling Instrumentenbeheer in september naar een eigen locatie (Frankemaheerd) op 10 minuten loopafstand. Op deze nieuwe locatie werden drie kantoorplekken en een werkplaats ingericht.


3

Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden

Lesactiviteiten Dit kalenderjaar was een jaar van organisatorische herschikking. Wat betreft het bereik zijn er – behalve enkele kleine verschuivingen – geen grote veranderingen ten opzichte van 2012 aangezien in de bereikcijfers over 2012 het bereik van de samenwerking met Muziekschool Amsterdam en Muziekschool Noord is opgenomen (zie de bereikcijfers in de tabel op de volgende pagina). Voor wat betreft de eigenlijke lesactiviteiten heeft er wel een grote verandering plaatsgevonden. Voorheen stuurde stichting Leerorkest alleen de leerorkesten aan in stadsdeel Zuidoost. Vanaf september 2013 werd de aansturing en organisatie van de leerorkest-lessen in West, Oost en Noord erbij genomen. Deze activiteiten zijn overgenomen van Muziekschool Amsterdam en Muziekschool Amsterdam Noord. Het Klein Leerorkest en de orkesten in het Voortgezet Onderwijs zijn wat betreft activiteiten verder gegroeid.

Klein Leerorkest Het Klein Leerorkest is een naschools talentorkest dat wordt bemand door leerlingen die onderschools meedoen aan leerorkesten. Kinderen melden zich aan om mee te spelen in dit orkest. De belangstelling was in 2013 zo groot dat we het orkest in tweeën hebben opgedeeld, in een beginners- en een gevorderden-orkest. Omdat de aanmeldingen bleven binnenkomen, hebben wij een auditie ingesteld om te worden toegelaten. Spelniveau en noten kunnen lezen zijn de selectiecriteria. Beide talentorkesten worden vaak gevraagd om concerten te geven (zie Evenementenlijst op pagina 14). Hoogtepunten in 2013 waren onder meer de concerttournee naar Barcelona, het concert tijdens het Grachtenfestival en het optreden in het voorprogramma van het Koninklijk Concertgebouworkest in de Spiegelzaal.

Voortgezet Onderwijs In het Voortgezet Onderwijs draait eveneens een naschools talentorkest waaraan oud-leerorkestleerlingen uit Zuidoost en daarbuiten deelnemen. Dit orkest, het OSB Leerorkest Zuidoost, gaf in de zesde week van haar bestaan al haar eerste concert op de Nieuwjaarsbijeenkomst 2013 van het AMC. Een volle concertagenda volgde (zie de Evenementenlijst). Een tweede belangrijke ontwikkeling in het Voortgezet Onderwijs is de start van onderschoolse leerorkesten op


twee middelbare scholen in Amsterdam Zuidoost: Scholen Gemeenschap Reigersbos (SGR) en open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB). Deze ontwikkeling voorziet in de vaak geuite wens van een follow-up van het Leerorkest-concept na de basisschool.

Kwaliteitsontwikkeling Met ingang van de nieuwe Kunstenplan-periode is er ruimte gekomen voor het uitzetten van een inhoudelijk en organisatorische kwaliteitsverbetering. Wat op organisatorisch gebied in gang is gezet, is reeds beschreven. op inhoudelijk gebied zijn er in 2013 diverse acties ondernomen samen met het Expertisecentrum om te komen tot een verdieping en verbreding van het Leerorkest-curriculum en de Leerorkest-methodiek. In dit proces speelt het onderwijsveld een grote rol. Input is geleverd door basisschooldirecteuren en landelijke experts op muziekeducatie- en onderwijskundig gebied. De basisscholen brengen de expertise in aangaande de gekozen onderwijskundige visie en didactisch model. Het Leerorkest neemt deze visie onder andere als uitgangspunt voor de gekozen werkvormen en pedagogische benadering en spiegelt deze aan de leertheorieën vanuit onderwijskunde en muziekdidactiek. Het doel is om te komen tot een nog grotere verwevenheid van de Leerorkest-methodiek met het schoolcurriculum en de pedagogische aanpak van de school, waardoor een volledige integratie van muziekeducatie in het reguliere curriculum mogelijk wordt. Met deze kwaliteitsacties en de output die daaruit voortkomt ondersteunt het Leerorkest andere initiatieven in het land op het gebied van instrumentaal onderwijs in de basisschool.

Expertisecentrum Het Expertisecentrum is verantwoordelijk voor de methodiekontwikkeling, het didactisch materiaal, scholing van docenten, documentatie, het monitoren van de kwaliteit en de overdraagbaarheid van het Leerorkest-concept. In 2013 zijn lesboekjes geïntroduceerd voor alle kinderen van groep 5 en 6 met als doel de kwaliteit van de lessen te verhogen. Nadat de eerste versie in gebruik is genomen, is er meteen aanvullende actie ondernomen om de inhoud verder aan te vullen. Er zijn illustraties gemaakt om de boekjes aantrekkelijker te maken voor de kinderen. Ook worden er extra oefe-

9

Bereik Leerorkesten Amsterdam 2013

Voortraject Leerorkest

Zuidoost 1 Wereldwijs Samenspel Bijlmerdrie

Voortgang onderwijs

Natraject scholen orkesten

leerlingen groep 1-4

groep 5

groep 6

groep 7

groep 8

ondersch.

naschools

aantal ll nasch.

aantal scholen

88 157 26

39 79 22

39 64 20

26 63 -

41 47 -

4

2

100

1 1 1

34 16 36

39 15 49

37 16 41

32 9 39

Zuidoost 2 As-Soeffah Bijlmerhorst Polsstok Zuidoost 3 Schakel

49

Zuidoost 4 Holendrecht

88

27

Zuidoost 5 (VO) OSB SGR

108 48

4

1 1 1

1

1

1 1

1

20

1 1

Noord De Bongerd Krijtmolen Poolster

38 22 19

33 40 29

33 37 27

27 45 21

4

1 1 1

Nieuw West 1 De Globe De Johannes De Punt

43 31 53

37 24 57

37 31 47

29 27 61

4

1 1 1

Nieuw West 2 ‘t Koggeschip

77

55

51

-

4

1

28 34 13 14 27 22 ______ ______ ______

35 14 18 ______

24 22 ______

4

_____

_____

_____

_____

1 1 1 _____

513

424

156

27

3

120

19

Oost 1 J.P. Coen Insulinde Valentijn Totaal

Totalen

408

604

571

Leerlingen Groep 1 t/m 4

408

Groep 5 t/m 8

2.112

VO Totaal

Grand totals

10

Orkesten

Leerlingen Orkesten Scholen Clusters

Onderschools Naschools

156 ______ 2.676

27 3 ______

Totaal

2.676 30 19 9 Jaarverslag Stichting Leerorkest 2013

30

Muziekdocenten geven voorbeeldconcert op Symposium Leerorkest (14 november 2013)

ningen gemaakt en technische tekeningen van de instrumenten en de speelhouding toegevoegd. Alle docenten hebben in 2013 twee cd's gekregen met daarop het complete repertoire van het Leerorkest. Zo kunnen de kinderen in de lessen meespelen met een cd en de orkestpartijen in de les of thuis oefenen alsof ze in het orkest zitten. Alle orkestpartijen zonder auteursrechten zijn op www.orkestindeklas.nl gezet zodat de kinderen altijd thuis kunnen oefenen, ook wanneer er thuis geen muziekboekje aanwezig is. Mede voor andere initiatieven in Nederland en België is dit een bron van informatie en inspiratie. Na het succes van de eerste instructiefilmpjes is een tweede serie opgenomen in 2013. In deze tweede serie wordt eenvoudig onderhoud van de instrumenten en het stemmen uitgelegd. Deze series instructiefilmpjes hebben als doel de kinderen en hun ouders te helpen bij het oefenen en om hun thuisinstrumenten speelklaar te houden.

Symposium Het Leerorkest heeft op 14 november 2013 een landelijk Symposium Leerorkest georganiseerd in Felix Meritis. Het werd een groot succes met ongeveer tweehonderd bezoekers (ter vergelijking: op het symposium van Orkest in de Klas van maart 2012 waren er 122 bezoekers). Elke deelnemer ontving een Demoboekje met voorbeelden van Leerorkest-materialen en een usb-stick met daarop alle materialen. Het thema van de dag was ‘het delen van ervaring en ontwikkelde expertise en materialen’. De deelnemers woonden diverse workshops bij op het gebied van instrumentale groepsdidactiek en inhoudelijke en organisatorische samenwerking met het primair onderwijs.


In de publieksenquête die achteraf werd gehouden onder de bezoekers, kreeg het Leerorkest een eindcijfer van 8,2. Uit de enquête kwam tevens de vervolgvraag naar voren om informatie en scholing vanuit de andere initiatieven in Nederland en België.

Directe partners Het Leerorkest werkt intensief samen met de basisscholen waar de Leerorkest-activiteiten plaatsvinden. De basisscholen zijn geen passieve afnemers van een product, maar medeontwikkelaars ervan. Planningen en inhoudelijke verbeteringen worden samen gemaakt en vormgegeven. Verwevenheid op alle fronten vindt geleidelijk steeds meer en meer plaats (zie ook hierboven bij Kwaliteitsontwikkeling). Het ‘samen op weg’ traject krijgt steeds meer handen en voeten. Een voorbeeld is het succes van het Klein Leerorkest, waarin de ondersteuning van de basisschool een cruciale rol speelt. Een tweede directe partner is het Nederlands Philharmonisch Orkest (NedPhO). Samen organiseren wij bezoeken aan orkestrepetities van het NedPhO voor alle groep 5-leerlingen van alle leerorkesten als vast onderdeel van het Leerorkest-curriculum. Verder spelen NedPhO-orkestleden regelmatig mee met Leerorkest-concerten. Onderzocht wordt welke activiteiten de wederzijdse band nog verder kunnen versterken.

Externe contacten Amsterdam De Stichting Muziek op School in Amsterdam (MOSA) is inmiddels opgericht. Hierin zijn – naast Stichting Leerorkest – ook Muziekcentrum Zuidoost, het Concert-

11

gebouw, Muziekschool Amsterdam, Muziekschool Noord en Aslan Muziekcentrum vertegenwoordigd. De partners in deze stichting werken nauw samen met MOCCA om in de gehele stad het Basispakket Muziekeducatie uit te voeren op alle basisscholen. Het Leerorkest onderhoudt samenwerkingsrelaties met alle bestaande culturele instellingen in Amsterdam, zoals o.a. alle Amuze-leden en Mocca. Daarnaast zijn er coproducties geweest met diverse organisaties zoals bijvoorbeeld het Grachtenfestival-organisatie, Stichting LEF, Maaza, Academisch Medisch Centrum (AMC), Randstad, Concertgebouw, Het Koninklijk Concertgebouworkest en Verzorgingstehuis De Venser (zie Evenementenoverzicht op pagina 14).

Landelijk Het Leerorkest werkt landelijk inhoudelijk samen met diverse muziekprojecten. Met de projecten van ‘Kinderen Maken Muziek’, Ieder Kind een Instrument (IKEI) in Rotterdam en het Gelders initiatief Muziek in de Klas onderhoudt het Leerorkest de website www.orkestindeklas.nl voor expertise-uitwisseling. Intensieve inhoudelijke uitwisseling met meer dan 150 projectleiders en docenten uit het land van vergelijkbare initiatieven is gestart tijdens het Symposium Leerorkest in november.

Internationaal Het Leerorkest organiseerde in samenwerking met de Amerikaanse Ambassade een concerttour met twee klassieke musici uit de Verenigde Staten van Afrikaanse afkomst, Khari Joyner & Gareth Johnson.

De European Association for Music in Schools heeft het Leerorkest uitgenodigd een presentatie te komen geven op de conferentie in Nicosia op Cyprus in mei 2014. Het internationale Europese uitwisselingsproject Comenius heeft een concertreis naar Barcelona voor Leerorkest-leerlingen van het Klein Leerorkest verzorgd, dat is afgesloten met een gezamenlijk concert in Mataro met leerlingen uit Estland en Spanje. Daarnaast zijn er coproducties geweest met diverse organisaties zoals bijvoorbeeld Embassy of the United States, Comenius, Stichting PYMWYMIC, LandfillHarmonic Orchestra Paraguay, Boston Philharmonic Youth Orchestra, Orchestra de Moxos uit Bolivia. Een opvallende internationale ontwikkeling is het contact dat diverse buitenlandse orkesten met het Leerorkest zoekt. Het LandfillHarmonic Orchestra uit Paraguay, het Boston Philharmonic Youth Orchestra uit de Verenigde Staten en Orchestra di Moxos uit Bolivia hebben allen samen met het Leerorkest een interessante muzikale ontmoeting georganiseerd en een gemeenschappelijk concert gegeven.

Lokale, nationale en internationale beweging Het Leerorkest maakt deel uit van een nationale en internationale beweging die instrumentale muziekeducatie in een nieuwe vorm giet, waarbij toegankelijkheid uitgangspunt is. In dit landschap laat het Leerorkest zien hoe instrumentale muziekeducatie ambitieus vormgegeven kan worden voor met name de West-Europese situatie en draagt haar ervaring en kennis over aan andere initiatieven. Met deze vorm worden alle kinderen bereikt en krijgen een kans zich muzikaal te ontwikkelen. Het Leerorkest inspireert en stimuleert hiermee andere initiatieven zowel nationaal als internationaal.

Klein Leerorkest speelt in Barcelona samen met leerlingen uit Estland en Spanje (20 mei 2013)

12


4

PR & Publiciteit

Leerlingen van OSB Leerorkest Zuidoost samen met minister Jet Bussemaker (26 maart 2013)

In de schijnwerpers Het Leerorkest stond in 2013 vaak in de belangstelling door bijzondere optredens. Hoogtepunten waren het concert bij Randstad, het optreden voor FORUM in het Concertgebouw, het optreden op het Grachtenfestival met Jeugdjournaal-uitzending en het Symposium Leerorkest in Felix Meritis. Er waren dit jaar vooral weer bijzondere optredens van het Klein Leerorkest en OSB Leerorkest. Het Klein Leerorkest speelde in het voorjaar samen met het LandfillHarmonic, het wereldberoemde jongerenorkest uit Paraguay, dat muziek maakt op instrumenten die gemaakt zijn van afval. In de zomer trad het Klein Leerorkest op in de Spiegelzaal van het Concertgebouw samen met leden van het Koninklijk Concertgebouworkest ter gelegenheid van het kennismakingsconcert van FORUM (Instituut voor Multiculturele Ontwikkeling). In augustus gaf het Klein Leerorkest een concert samen met Izaline Calister en musici van het NedPhO op het Grachtenfestival. Dit was de aanleiding voor een uitgebreide tv-reportage van het Jeugdjournaal. Het OSB Leerorkest trad in het voorjaar op bij Randstad in aanwezigheid van H.K.H. Prinses Laurentien en Jet Bussemaker, minister voor onderwijs en cultuur. Daarnaast speelde het OSB Leerorkest zich in de kijker met een nieuwjaarsconcert in het AMC en een optreden in de ABN AMRO toren ten bate van het Emma Kinderziekenhuis. Het eindconcert van de groep 8-leerlingen werd uitgevoerd in juni samen met het wereldberoemde Boston Youth Orchestra onder leiding van de bevlogen dirigent Benjamin Zander in het CEC in Amsterdam Zuidoost. In totaal speelden er bijna vijfhonderd kinderen samen.


In november vond het Symposium Leerorkest plaats. Met dit succesvolle evenement werden de belangrijke banden met muziekinitiatieven in heel het land en in België wederom aangehaald.

Nominatie Marco de Souza, oprichter en directeur van het Leerorkest, werd in december van het jaar genomineerd door het Parool en regionale tv-omroep AT5 voor de verkiezing tot Amsterdammer van het Jaar 2013. Deze nominatie ging gepaard met een uitgebreid artikel in het Parool en een veel herhaalde uitzending van een portret van de oprichter en de activiteiten van het Leerorkest op AT5. Het was een schitterende afsluiting van het jaar dat het Leerorkest daardoor vol in de schijnwerpers kon afsluiten.

Communicatie In 2013 is het Leerorkest actief gestart op Twitter en Facebook om de online aanwezigheid te verbeteren. De sociale media zijn belangrijke kanalen voor het Leerorkest om bestaande relaties te versterken en om via online ambassadeurs nieuws over het Leerorkest snel te kunnen verspreiden bij een groot publiek. Ook is gestart met het ontwerp van een nieuwe website die in het voorjaar van 2014 wordt gelanceerd. De nieuwe website wordt het hart van de communicatie van het Leerorkest. In de laatste maanden van het jaar is nieuwe software, genaamd Easydus, in gebruik genomen voor fondsenwerving, pr en eventondersteuning.

13

Parool, 12 november 2013

Parool, 28 december 2013, nominatie Amsterdammer van het Jaar

14


5

Evenementenkalender 2013

Omschrijving

Aangevraagd door

Orkest

Datum

Locatie

Concert Academisch Medisch Centrum

Academisch Medisch Centrum

OSB Leerorkest Zuidoost

10-1

Collegezaal AMC

Concert Maaza nieuwe gebouw

Maaza

Klein Leerorkest

24-1

Hoofdkantoor Maaza

Open Dag Open Schoolgemeenschap Bijlmer

OSB


26-1

Theaterzaal OSB

Mocca basispakket muziekeducatiedag

Mocca

Klein Leerorkest

20-3

Concertzaal MuzyQ

Landelijke Conferentie Randstad

Randstad


26-3

Hoofdkantoor Randstad

Khari Joyner & Gareth Johnson

Ambassade USA

Concerten met Leerorkest op SGR

27-3

Scholengemeenschap Reigersbos

Khari Joyner & Gareth Johnson

Ambassade USA

Con.met Leerorkest op Samenspel

28-3

Samenspel

Comenius, Amsterdam

Comenius

Europese uitwisseling op Samenspel/Gein

4-3

Samenspel, basisschool Gein

Concert "Waar is de muziek" i.s.m. Stichting LEF

Stichting LEF

LO Egoli

8-4

Muziekgebouw aan ‘t IJ


Stichting LEF


10-4

Bijlmerpark Theater

Ensembledag klassiek MZO

Muziekcentrum ZO

deelname door Leerorkest-leerlingen

13-4

Muziekcentrum ZO


Stichting LEF

Leerorkest Egoli

15-4

Muziekgebouw aan t IJ

Muzikale uitwisseling met LandfillHarmonic - Paraguay

Stichting PYMWYMIC


17-4

Cultural Business Centre 'No Limit'

Ensembledag Pop MZO

Leerorkest

deelname door Lo-leerlingen

20-4

Muziekcentrum ZO

Dipl.uitreiking groep 8 Egoli

Leerorkest

Leerorkest Egoli

23-4

Egoli

Dipl.uitreiking groep 8 Samenspel/Wereldwijs/ Bijlmerdrie

Leerorkest

Leerorkest Samenspel/Wereldwijs

25-4

Gymzaal Wereldwijs

Optreden tijdens Koningsvaart Eindconcert Comenius

ID-TV Partners in Spanje en Letland

Leerorkest Klein Leerorkest

30-4 20-5

’t IJ Amsterdam Mataro, Spanje

Eindconcerten groep 5/6/7 S/W/B

Leerorkest

Leerorkest Samenspel/Wereldwijs/ Bijlmer

Eindconcerten groep 5/6/7 Egoli

Leerorkest

Leerorkest Egoli

11-6

Egoli

Concert in verzorgingstehuis De Venser

Verzorgingstehuis De Venser

Concert De Schakel

11-6

Verzorgingstehuis De Venser

Sponsorconcert

OSB & MZO

Klein LO & OSB LO ZO

11-6

Open Schoolgemeenschap Bijlmer

Concert met Boston Philharmonic

Boston Phil.Youth Orchestra

Leerorkesten Noord en Zuidoost

18-6

CEC-gebouw (Cult. Educatie Cent.)

6-6

Gymzaal Wereldwijs

Het Concertgebouw

Forum

Klein Leerorkest

19-6

Spiegelzaal Het Concertgebouw

Muziekfeest MZO

Muziekcentrum ZO


29-6

Bijlmerparktheater

Grachtenfestival

Grachtenfestival organisatie

Klein Leerorkest

17-8

Kloveniersburgwal

Emma Diner 2013

Emma Kinderziekenhuis


4-11

Hoofdkantoor ANB Amro Bank Amst.

Leerorkest Symposium

Stichting Leerorkest

Klein Leerorkest

14-11

Felix Meritis Amsterdam

Muzikale ontmoeten met Moxos Bolivia

Moxos

Leerorkest

15-11

OBS Globe/Johannes

Afscheid vice voorzitter College van Bestuur

Universiteit van Amsterdam

OSB Leerorkest Zuidoost kleine bezetting

18-11

UvA Science Park

Housewarming Rabobank kantoor Rabobank Amsterdam

Leerorkest

21-11

Rabobank Amsterdam

Ensembledag Klassiek MZO

Leerorkest

Deelname Leerorkest-leerlingen

23-11

Muziekcentrum ZO

Ensembledag Pop MZO

Leerorkest

Deelname Leerorkest-leerlingen

30-11

Muziekcentrum ZO


15

6

Financiën Stichting Leerorkest

Balans per 31 december 2013

Activa

in € / Na resultaatbestemming

31 december 2013

31 december 2012

Vaste activa Immateriële vaste activa

35.846

-

Materiële vaste activa Inventarissen Vervoer middelen

16.942

16.537

11.634 ___ _____

________28.576

16.537

Vlottende activa Voorraden en onderhanden werk Overige voorraden

-

8.000

Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa

86.417

54.618

112.533 __ ______

67.750 ___ _____ 198.950

122.368

Liquide middelen

344.761 ________

236.759 ________

Totaal activazijde

608.133 _ __ __ __ __ __ __ __ _

383.664 _ __ __ __ __ __ __ __ _

16


Passiva

31 december 2013

December 2012

Kapitaal

56.592

22.283

Bestemmingsreserve

64.422

16.537

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten

54.444

37.982

Belastingen en premies sociale verzekeringen

13.153

405

Overige schulden en overlopende passiva

Totaal passivazijde


419.522

306.457

______

______

487.119

344.844

______

______

608.133 _ __ __ __ __ __ __ __ _

383.664 _ __ __ __ __ __ __ __ _

17

Stichting Leerorkest te Amsterdam

Staat van baten en lasten over 2013 Balans per 31 december 2013


Rekening 2013

Begroting 2013

Rekening 2012

47.477 ________

46.400 ________

31.904 ________

47.477

46.400

31.904

Baten Directe opbrengsten Overige inkomsten

12

Totaal opbrengsten Subsidie gemeente Amsterdam

13

259.530

289.530

101.635

Overige subsidies uit publieke middelen structureel

14

18.750

25.000

-

Overige subsidies uit publieke middelen incidenteel

15

274.293

274.293

110.527

Bijdragen uit private middelen

16

212.186 ________

211.000 ________

287.843 ________

764.659 ________

799.823 ________

500.005 ________

812.136

846.223

531.909

137.376 125.618

129.732 130.597

118.211 73.831

262.994

260.329

192.042

388.319 81.268

430.244 97.250

260.166 86.054

469.587 ________

527.494 ________

346.220 ________

732.581

787.823

538.262

79.655

58.400

-6.353

2.539 -47.885 ________

-43.125 ________

3.124 3.788 ________

34.309 _ __ __ __ __ __ __ __ _

15.275 _ __ __ __ __ __ __ __ _

559 _ __ __ __ __ __ __ __ _

Totaal subsidies/bijdragen Totaal baten

Lasten Beheerslasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel

17 18

Totaal beheerslasten Activiteitenlasten Activiteitenlasten personeel Activiteitenlasten materieel

19 20

Totaal activiteitenlasten Totaal lasten Saldo uit gewone bedrijfsvoering Financiële baten en lasten Mutatie bestemmingsreserve Exploitatieresultaat

18

21 22


Optreden OSB Leerorkest Zuidoost met LandfillHarmonic Paraguay (17 april 2013)

Leerorkesten Noord en Zuidoost samen met Boston Philharmonic (18 juni 2013)


19

Financiën Stichting Instrumentenfonds Leerorkest Balans per 31 december 2013


31 december 2013

31 december 2012

Activa Vaste activa Materiële vaste activa Instrumenten en toebehoren Inventarissen

1 377.157 6.369 ______

201.922 ______ 383.526

Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa

Liquide middelen

Totaal activazijde

20

201.922

2

25.120

-

3

97.016 ______

28.567 ______

4

122.136

28.567

65.119 ______

6.781 ______

570.781 ______ ______

237.270 ______ ______


31 december 2013

31 december 2012

Passiva Kapitaal

5

40.220

38.402

Bestemmingsreserve

6

383.526

192.109

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten

7

2.684

3.203

Overige schulden en overlopende passiva

8

144.351

3.556

_______

______

Totaal passivazijde


147.035

6.759

______

_______

570.781 _______ _______

237.270 _______ _______

21

Stichting Instrumentenfonds Leerorkest te Amsterdam

Staat van baten en lasten over 2013 Balans per 31 december 2013

in €

(na resultaatbestemming) Rekening 2013

Begroting 2013

Rekening 2012

69.669 ________

46.500 ________

32.000 ________

69.669

46.500

32.000

Baten Directe opbrengsten Publieksinkomsten

9

Totaal opbrengsten Subsidie gemeente Amsterdam

10

180.000

150.000

-

Overige subsidies uit publieke middelen incidenteel

11

26.870

-

-

Bijdragen uit private middelen

12

57.000

35.000

62.667

263.870 ________

185.000 ________

62.667 ________

333.539

231.500

94.667

2.000 24.461 ________

2.780 25.894 ________

13.800 13.761 ________

26.461

28.674

27.561

48.581 65.622

47.911 79.500

17.033 48.209

114.203 ________

127.411 ________

65.242 ________

Totaal lasten

140.664

156.085

92.803

Saldo uit gewone bedrijfsvoering

192.875

75.415

1.864

360 -191.417 ________

-67.500 ________

-73 -1.791 ________

1.818 _ __ __ __ __ __ __ __ _

7.915 _ __ __ __ __ __ __ __ _

_ __ __ __ __ __ __ __ _

Totaal subsidies/bijdragen Totaal baten

Lasten Beheerslasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel

13 14

Totaal beheerslasten Activiteitenlasten Activiteitenlasten personeel Activiteitenlasten materieel

15 16

Totaal activiteitenlasten

Financiële baten en lasten Mutatie bestemmingsreserve Exploitatieresultaat

22

17 18


2013 Conclusies en vooruitblik Het Leerorkest kan terugblikken op een intensief jaar en een succesvolle uitrol over de gehele stad. Ook het komende jaar zal onze volle aandacht blijven uitgaan naar de inhoudelijke verbreding en verdieping van onze lesactiviteiten en het verder inrichten van een slagvaardige en transparante organisatie. Tegelijkertijd zijn de voorbereidingen voor de versterking van onze landelijke positie in volle gang. In 2014 zal in samenwerking met onze fondsen en sponsoren het landelijke Instrumentendepot Leerorkest van start gaan. Dit depot heeft als doel zoveel mogelijk instrumenten in te zamelen voor Leerorkestinitiatieven in het land en het instrumentenbeheer van deze organisaties te ondersteunen. Dit alles met één doel: zoveel mogelijk kinderen in de gelegenheid stellen om een instrument te leren bespelen.

2014 Marco de Souza leest de steunbetuiging voor van H.M. Koningin Máxima voor het landelijk Instrumentendepot Leerorkest. Symposium Leerorkest (14 november 2013)


23

HET LEERORKEST WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

Stichting Leerorkest Stichting Instrumentenfonds Leerorkest

Gemeente Amsterdam

Stadsdeel Zuidoost

p/a Muziekcentrum Zuidoost Hofgeest 139 1102 EG Amsterdam Telefoon 020-696 8371 [email protected] www.leerorkest.nl

Van Lange Fonds Sayers Fonds Mijndershuis Fonds Drs. C. van Zadelhoff Fonds

Inhoud. Voorwoord en terugblik 3. 1 Leerorkest in het kort 5. 2 Organisatie en governance 6. 3 Activiteiten, projecten en samenwerkingsverbanden 9

Recommend Documents