2
Inhoudsopgave Voorwoord 1 Organisatie 1.1 Doelstelling en activiteiten 1.2 Kwaliteitsjaarverslag 1.3 Veiligheidsregio
2
Nieuwe Influenza A H1N1
3 Projecten 3.1 Ziekenhuizen 3.2 Continuïteit van zorg 3.3 Inhaalcampagne HPV-vaccinatie 3.4 AED / VR-Heartsafe
4
Proactie en Preventie
4.1 Evenementenseizoen 4.2 Mobiele EHBO-unit
5
Preparatie, Repressie en Nazorg
5.1 Opleiding, Training en Oefening 5.2 Planvorming 5.3 Toekomst GNK’s 5.4 Repressieve inzetten 5.5 Operational Control 5.6 Handboek evaluatie Veiligheidsregio
6 Bedrijfsvoering 6.1 6.2 6.3
In memoriam René van der Smissen Medewerkers GHOR Financiële paragraaf
3
4
Voorwoord De 2e helft van het jaar 2009 heeft voor de GHOR vooral in het teken van de Nieuwe Influenza A (H1N1) gestaan. In april sloeg in Mexico het griepvirus (toen nog varkensgriepvirus genoemd) toe. Vanaf dat moment heeft de griep, de voorbereiding op een eventuele uitbraak in Nederland en mogelijke massavaccinatie, een groot deel van de GHOR-werkzaamheden bepaald. Samen met de vele ketenpartners werd de rest van het jaar intensief samengewerkt. Van november 2009 tot en met januari 2010 heeft de massavaccinatiecampagne voor kinderen van 6 maanden tot 4 jaar en huisgenoten van kinderen van 0 tot 6 maanden plaatsgevonden. Naast de grieppandemie waren er uiteraard ook de diverse “reguliere” inzetten van onze sleutelfunctionarissen en hebben zich ook ontwikkelingen voorgedaan in het kader van wetgeving. Het Wetsvoorstel Veiligheidsregio’s is in de Tweede Kamer behandeld en de Wet zal naar verwachting in oktober 2010 in werking treden. Eind 2009 is onze directeur, Jan Wassenaar, met pensioen gegaan. Wij blikken terug op een fijne samenwerking en wensen hem het beste toe. Wij wensen u veel leesplezier toe.
Dr. A.M.A. Houtman Directeur GHOR
Drs. A.G.J. de Laat, MPA, MCDM, arts Adjunct Directeur GHOR
5
6
1 Organisatie 1.1
Doelstelling en activiteiten
Missie GHOR Midden- en West-Brabant De missie van de GHOR Midden- en West-Brabant is tweeledig en kan als volgt worden omschreven: 1. De GHOR Midden- en West-Brabant draagt zorg voor het bevorderen van de samenhang en kwaliteit van de Spoedeisende Medische Hulpverlening; 2. De GHOR draagt, ten behoeve van de gezondheid van (potentiële) slachtoffers, samen met de geneeskundige keten en in afstemming met de brandweer, politie en gemeenten, zorg voor de Openbare Gezondheidszorg bij Ongevallen en Rampen, Geneeskundige Hulpverlening-Somatisch en de Psychosociale Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen. Taken GHOR De GHOR-organisatie is, rekening houdend met de wetgeving op het terrein van de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, belast met: • het bevorderen van de samenhang en samenwerking binnen de geneeskundige keten in de dagelijkse spoedeisende medische hulpverlening en in rampsituaties; • de totstandkoming van een organisatieplan GHOR; • het maken van afspraken met de zorgketenpartners op basis van het beleidsplan GHOR; • het adviseren aan het bevoegd gezag (toezichthoudende instanties) over de plannen van de zorgketenpartners in relatie tot de onderdelen, die de samenwerking in het kader van de GHOR betreffen; • het zorgdragen voor aansluiting van de geneeskundige keten op de overige hulpverleningsdiensten in het kader van de rampenbestrijding (met name regionale brandweer en politie). Dit ambitieniveau, zoals vastgesteld in het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, is richtinggevend voor de GHOR en bepalend voor de prioritering van activiteiten. De GHOR is een onderdeel van de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant.
1.2 Kwaliteitsjaarverslag In 2009 was het kwaliteitscertificaat van de GHOR verlopen en vond er een hercertificeringsaudit plaats om het certificaat weer met drie jaar te verlengen. Het GHOR-bureau heeft de audit wederom met succes doorlopen. We zijn er trots op! In het onderstaande schema staan de verbeterpunten en tekortkomingen van 2009 vermeld. Soort
Aantal
Aantal afgerond in 2008
Verbetervoorstellen (documentwijzigingen, verbeterpunten, ideeën)
14
12
Tekortkomingen
5
6 (waarvan 5 uit 2008)
Klachten
0
0
Op 8 april jl. is het GHOR-bureau geslaagd voor haar verplichte jaarlijkse opvolgingsaudit. Aan de hand van een aantal gesprekken met de medewerkers van het GHOR-bureau en het bestuderen van diverse stukken werd door een externe partij getoetst of de GHOR nog voldoet aan de 7
kwaliteitscriteria van de stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ). Deze audit is met een prima resultaat afgelegd! Samenvattend heeft de auditor aangegeven dat er sprake is van een goed georganiseerd GHORbureau met enthousiaste, betrokken medewerkers. Ondanks een turbulente omgeving wordt er actief gewerkt aan het opstarten en onderhouden van netwerken, worden de functies op alle niveaus uitgevoerd conform de verwachtingen en afspraken en ziet het bureau zelfs nog kansen om innovatief te denken en te opereren. Het kwaliteitssysteem is stabiel, goed functionerend en het versie beheer en aanverwante zaken zijn zeer verzorgd. Het is zichtbaar dat het GHOR-bureau al langer gecertificeerd is en dat het begrip kwaliteit geïntegreerd is in de organisatie, zowel operationeel als in het denken. Jos de Laat, adjunct directeur GHOR is erg trots op het resultaat. “Het is een bevestiging dat de wijze waarop we onze organisatie hebben ingericht en ons werk uitvoeren voldoet aan landelijk opgestelde kwaliteitscriteria. Wat ook bijzonder deugd doet, is dat de auditor aangeeft dat het denken in kwaliteit een onderdeel is geworden bij alles wat wij doen. Juist daardoor kunnen we in een steeds veranderende omgeving inspelen op ontwikkelingen en op een verantwoorde, transparante, heldere en kwalitatief goed geborgde manier ons werk uitvoeren. En ondanks drukte, waan van de dag en allerlei andere zaken nog kansen zien om te innoveren, te leren en het nog beter te doen.”
1.3 Veiligheidsregio Wetgeving Er hebben zich in 2009 allerlei ontwikkelingen voor gedaan in het kader van nieuwe wetgeving. Wetsvoorstel Veiligheidsregio (WVR) Allereerst was daar natuurlijk het wetsvoorstel Veiligheidsregio dat in de Tweede Kamer is behandeld en naar verwachting met ingang van oktober 2010 zal gaan gelden. De Wet op de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen komt daarmee te vervallen. Het nieuwe wetsvoorstel regelt de organisatie van de veiligheidsregio. Daarbij heeft het bestuur van de veiligheidsregio onder meer tot taak het instellen en in stand houden van een GHOR. Wet Publieke Gezondheid (WPG) De Wet Publieke Gezondheid (WPG) geldt sinds december 2008 en heeft de structuur van de infectieziektebestrijding in Nederland ongewijzigd gelaten. Nieuw is dat de Minister van VWS in bepaalde situaties de Burgemeester kan aansturen en het College kan opdragen voorbereidingen te treffen. Het gaat dan om ernstige situaties die de gemeentegrens overschrijden en waarvoor het belangrijk is dat er landelijk eenheid van beleid is. In combinatie met de Gemeentewet betekent dit dat één bestuursorgaan bij een Infectieziektecrisis zowel de specifieke maatregelen voor de infectieziektebestrijding als de maatregelen om de openbare orde te handhaven kan uitoefenen. Rond de zomer van 2009 heeft de Minister al een wijzigingsprocedure WPG gestart. Het doel is samenhang met de Wet Veiligheidsregio aan te brengen. Aandachtspunten daarbij zijn onder meer: • gemeenten die op grond van de Wet Veiligheidsregio behoren tot één regio moeten een gemeenschappelijke regeling treffen voor de instelling en instandhouding van één regionale GGD overeenkomstig deze regio; • de GGD staat onder leiding van een directeur publieke gezondheid die tevens directeur GHOR is; • de veiligheidsregio wordt verantwoordelijk voor de voorbereiding op de bestrijding van een 8
epidemie van infectieziekten behorend tot de groep A en de bestrijding van een nieuw subtype humaan influenzavirus, waarbij ernstig gevaar voor de volks-gezondheid bestaat Wet Ambulancezorg (WAZ) In december 2008 heeft de Eerste Kamer de Wet Ambulancezorg aangenomen. De wet gaat met ingang van 1 januari 2011 gelden en vervangt de huidige Wet Ambulance-vervoer. Met het oog op de invoering van de WAZ moet de Minister van VWS in 2009 enkele voorbereidende stappen zetten. De Minister heeft echter herhaaldelijk de planning voor de voorbereiding opgeschoven, waardoor de adviestermijnen voor het bestuur zijn uitgesteld. Desalniettemin is het gelukt om in oktober 2009 een bestuurlijk advies aan de Minister uit te brengen. Doorontwikkeling Veiligheidsregio Het bestuur gaf in december 2008 de aftrap voor de regionalisering van de Brandweer. Hierdoor zou er één brandweerorganisatie (Brandweer Midden- en West-Brabant) ontstaan die zich kenmerkt door: • een eenhoofdige leiding • personeel in regionale dienst met één rechtspositie voor beroepsmedewerkers en één rechtspositie voor vrijwilligers • beheer en inkoop van materieel op regionaal niveau In de 2e helft van 2009 werd met man en macht gewerkt aan de implementatie van de regionalisering. Aspecten die daarbij aan bod kwamen, zijn: financiële gevolgen, BTW problematiek van kazernes, overgang van personeel, etc. Met ingang van 1 januari 2010 is de regionalisering van de brandweer een feit. Bestuurlijke betrokkenheid en bestuurlijke drukte In het voorjaar van 2009 is een verkenning opgestart naar de bevordering van de bestuurlijke betrokkenheid en een vermindering van de bestuurlijke drukte. Twee belangrijke aandachtspunten daarbij waren: vasthouden aan de personele unie met het politiebestuur en komen tot een advies over bestaande incongruenties binnen de regio. Voorzitter veiligheidsregio Begin november 2009 werd dhr. Opstelten benoemd tot waarnemend burgemeester van Tilburg. Hij vervangt dhr. Vreeman, die eind oktober afgetreden is als burgemeester. Voor de veiligheidsregio betekent dit dat dhr. Opstelten sinds november 2009 optreedt als voorzitter van het bestuur. Q-koorts De Q-koorts heeft in de 2e helft van 2009 ook bedrijven in onze regio getroffen. Op alle besmette bedrijven werden de drachtige geiten en de bokken geruimd en met de resterende geiten mag niet meer worden gefokt. Het is volgens het bestuur al met al een trieste zaak. Voor de besmette bedrijven betekent dit een enorme financiële en psychologische impact.
9
Samenstelling Algemeen Bestuur Veiligheidsregio per 31-12-2009 Gemeente Aalburg Alphen-Chaam Baarle-Nassau Bergen op Zoom Breda Dongen Drimmelen Etten-Leur Geertruidenberg Gilze en Rijen Goirle Halderberge Hilvarenbeek Loon op Zand Moerdijk Oisterwijk Oosterhout Roosendaal Rucphen Steenbergen Tilburg Waalwijk Werkendam Woensdrecht Woudrichem Zundert
Naam de heer A.M.T. Naterop de heer drs. H.W.S.M. Nuijten * de heer drs. J.P.M.M. Hendrikx de heer J.M.M. Polman de heer P.A.C.M. van der Velden * mevrouw S.P.H.M. Dirven – van Aalst de heer drs. G.L.C.M. de Kok mevrouw H. van Rijnbach – de Groot de heer M.J.A. Meijer * de heer drs. R.H. Roep * mevrouw M.G. Rijsdorp de heer A.F.W. Osterloh * de heer J.A.M. van Homelen (wnd) de heer W.C. Luijendijk (wnd) de heer drs. W.M.J. Denie de heer drs. J.F.M. Janssen de heer mr. Drs. S.W.Th. Huisman * de heer mr. M.J.H.M. Marijnen * de heer M.L. Everaers de heer J.J. Hoogendoorn de heer mr. I.W. Opstelten (wnd) * de heer drs. A.M.P. Kleijngeld mevrouw drs. C.G.J. Breuer de heer M.A. Fränzel de heer dr. F.A. Petter mevrouw L.C. Poppe – de Looff
* Tevens lid Dagelijks Bestuur
10
2
Nieuwe Influenza A H1N1
De WHO kondigde in juni 2009 een wereldwijde grieppandemie af. Vanaf september 2009 wordt duidelijk dat de grieppandemie ook Nederland heeft bereikt. Op 9 november 2009 geeft de minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport opdracht tot vaccinatie van de risicogebonden leeftijdsgroep groep kinderen van 6 maanden tot 5 jaar en huisgenoten van de kinderen van 0 tot 6 maanden. Razendsnel schakelen De grieppandemie in Nederland was al gaande toen de minister het besluit nam. Binnen 2 weken startte de vaccinatiecampagne. Het ging bij deze vaccinatie om twee prikken, met een tussenpoos van drie weken. Op 23 november 2009 ging deze van start en eindigde op 16 januari 2010. Van 23 tot en met 27 november was de 1e vaccinatieronde, van 14 tot en met 18 december de 2e ronde. Op 13, 15 en 16 januari 2010 was er een inhaalronde. Samenwerking De GGD’en waren opdrachtnemer van deze vaccinatiecampagne; de GHOR heeft invulling gegeven aan de randvoorwaarden van de campagne. In de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant werkten de GHOR en de GGD collegiaal samen aan de voorbereiding van deze complexe organisatie. Van meet af aan is de keuze gemaakt om onze partners te betrekken bij de uitvoering van de vaccinatiecampagne. • Specialisten van de thuiszorginstellingen vaccineerden de baby’s. • Studenten van gezondheidsopleidingen assisteerden bij het prikken en deden zo ook zelf ervaring op. • Ambtenaren van gemeenten regelden de locaties en de organisatie op en rond de locaties en verzorgden de administratie op de vaccinatielocaties. • Defensie stelde een opslagplaats in de kazerne ter beschikking voor de opslag van de materialen. • En tot slot werkten we samen met EHBO en Rode Kruis-verenigingen voor de nazorg en opvang. De samenwerking bleek in de praktijk een succesformule, want de vaccinatiecampagne is vlekkeloos verlopen. Dankzij extra maatregelen van de gemeenten hebben de winterse omstandigheden niet voor noemenswaardige problemen gezorgd. Opkomstcijfers Medio februari 2010 maakte het RIVM de exacte opkomstcijfers van de vaccinatiecampagne bekend. In ons werkgebied ontvingen zo’n 60.000 mensen een oproep voor de vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A. In totaal werden in Midden- en West- Brabant ruim 84.000 vaccinaties gegeven (over 3 ronden). Volgens het landelijke gemiddelde haalde 74% van de opgeroepen doelgroep tenminste één vaccinatie. In de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant lag dit percentage hoger dan het landelijke gemiddelde: 76%. Evaluatie In januari 2010 heeft een evaluatie van de vaccinatiecampagne plaatsgevonden. Deze had betrekking op de operationele voorbereiding, uitvoering en nazorg van de campagne. De evaluatie heeft plaatsgevonden door middel van interviews, bijeenkomsten en vragenlijsten. In de evaluatierapportage is verslag gedaan van de sterke punten, knelpunten/tegenvallers en worden aanbevelingen gedaan voor verbetering van volgende campagnes. Over het algemeen kan geconcludeerd worden dat de vaccinatiecampagne succesvol is verlopen. 11
Ondanks het teruglopen van de grieppandemie was de opkomst hoog. In twee weken tijd is de campagne voorbereid en met veel organisaties uitgevoerd in een groot gebied. De GGD’en en GHOR-bureaus zijn in staat gebleken een grootschalige vaccinatiecampagne uit te voeren. Logistiek Volgens draaiboek was de GHOR verantwoordelijk voor de processen Opslag en Distributie en de zogenoemde Cold Chain van het vaccin. De beide GHOR-bureaus hebben dit gezamenlijk opgepakt. De GHOR MWB heeft al jaren een afspraak met de Trip van Zoudtlandtkazerne te Breda om gebruik te maken van een opslagruimte. Deze waakvlamovereenkomst is voor deze campagne geactiveerd. Defensie heeft een grote opslagloods beschikbaar gesteld. Hier heeft de GHOR ook een koelcontainer gestald voor de opslag van het vaccin. Vanuit defensie is steeds gezorgd voor de bewaking van de opgeslagen materialen. Voor alle vaccinatielocaties in de Veiligheidsregio’s Midden- en West-Brabant en Brabant Noord zijn hier alle gebruiks- en verbruiksgoederen tevoren gereedgemaakt en op pallets gezet. De GHOR heeft een transportbedrijf ingehuurd om ’s morgens vroeg de pallets uit te rijden naar de vaccinatielocaties en deze ’s avonds weer terug te transporteren. Personeel van de afdelingen logistiek van de GHOR MWB en facilitaire zaken van de GGD-en was bij toerbeurt aanwezig om de uitgifte en aanname te verzorgen. Het vaccin werd continu koel bewaard, in de centrale koelcontainer of in koelboxen. Actiecentrum Vaccinaties Een enorm grote klus die in een kort tijdsbestek moest worden voorbereid en uitgevoerd. Zo mag je de vaccinatiecampagne Nieuwe Influenza A toch wel omschrijven. Een vaccinatiecampagne van een dergelijke omvang wordt uiteraard niet uitgevoerd op basis van routine. Ondanks een goede voorbereiding en de inzet van enthousiaste en professionele medewerkers was de verwachting dat niet alles vlekkeloos zou verlopen. Om alle vragen en problemen het hoofd te kunnen bieden heeft de GHOR Midden- en West-Brabant tijdens de vaccinatiecampagne een actiecentrum ingericht. Dit Actiecentrum Vaccinaties was op de vaccinatiedagen bereikbaar voor iedereen die werkzaam was ten behoeve van de vaccinatiecampagne. De taken van het Actiecentrum Vaccinaties waren verdeeld in 3 aandachtsgebieden: 1. Logistieke taken 2. Het verzamelen van informatie 3. Het delen van informatie Achteraf kan gesteld worden dat het Actiecentrum haar waarde wel heeft bewezen. Ruim honderd telefoongesprekken en e-mailberichten zijn er bij het Actiecentrum binnengekomen die bijna allemaal direct werden behandeld en opgelost. Uit de evaluatie bleek dat het Actiecentrum ook een hoge waardering kreeg!
12
3 Projecten 3.1
Ziekenhuizen
In september 2008 is met alle ziekenhuizen een concept-overeenkomst besproken. Vrij snel daarna kwamen de drie GHOR-bureau’s in Brabant tot de conclusie dat de overeenkomst een Brabantbrede versie moest worden. Vervolgens is een concept-overeenkomst opgesteld waarmee in het Kennisplatform ZiROP en het Schakelpunt-beraad is ingestemd. In het najaar heeft de conceptovereenkomst wederom enige vertraging opgelopen, onder meer vanwege de grieppandemie. Het streven is de overeenkomst nog in 2010 af te ronden.
3.2
Continuïteit van zorg
De grieppandemie heeft continuïteit van zorg hoog op de agenda van het ministerie van VWS gezet. Alle instellingen binnen de gezondheidskundige sector kregen de opdracht om een continuïteitsplan op te stellen in het kader van de Nieuwe Influenza A (Mexicaanse Griep). De GHOR Midden- en West-Brabant vormde hierop geen uitzondering. Alle producten die de GHOR levert zijn geprioriteerd en op basis daarvan zijn noodzakelijke maatregelen beschreven, zodat de belangrijkste werkzaamheden van de GHOR altijd doorgang kunnen vinden. Daarnaast heeft de GHOR Midden- en West-Brabant actie ondernomen om de continuïteit van zorg in de regio te stimuleren. Enkele voorbeelden: • Een informatieve bijeenkomst in augustus 2009 in Etten-Leur in het kader van de voorbereidingen op de influenzapandemie, waarvoor de zorginstellingen in de regio waren uitgenodigd. • Planvorming om te komen tot een structureel overleg met de zorgketen. • De zorginstellingen in de regio zijn in kaart gebracht, inclusief de gegevens van de contactpersonen.
3.3
Inhaalcampagne HPV-vaccinatie
In 2009 zijn meisjes van 13 t/m 16 jaar gratis ingeënt tegen baarmoederhalskanker tijdens een inhaalcampagne. Deze inhaalcampagne met de slogan ‘Prik en bescherm; voorkom baarmoederhalskanker!’ heeft de GGD West-Brabant met de GHOR Midden- en West-Brabant uitgevoerd in opdracht van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Meisjes geboren in 1993, 1994, 1995 en 1996 zijn opgeroepen voor deze inhaalcampagne. Ze hebben in totaal drie prikken gekregen. De eerste prik in maart, de tweede in april en in september de derde prik. Tussen de eerste en tweede prik moesten minimaal 21 dagen zitten (en maximaal 3 maanden) en tussen de tweede en derde prik moesten minimaal 84 dagen (= 12 weken) zitten. De complete serie diende binnen 1 jaar voltooid te worden. GGD en GHOR hebben samen logistiek en communicatie voor van deze campagne voorbereid. Vooral de ervaring van de GHOR bij grootschalige activiteiten is van pas gekomen bij deze grote klus. De organisaties hebben personeel, materieel, kennis en expertise gedeeld. Deze samenwerking was uniek in Nederland.
13
3.4
AED / VR-Heartsafe
Het doel van het project AED / VR-Heartsafe is de veiligheidsregio zodanig in te richten, dat bij een acute hartstilstand binnen 6 minuten een AED én een hulpverlener ter plaatse is en gestart kan worden met de feitelijke reanimatie. Wat is er al gebeurd? 1. 2. 3. 4.
Inventarisatie en actualisatie van het AED-bestand en geregistreerde AED-bedieners. Ondersteuning van diverse initiatieven in gemeenten in de regio. Hart voor de Baronie een stap dichter bij een heartsafe regio gebied De Baronie. Op initiatief van de GHOR is er AED flash demo gemaakt.
Welke activiteiten zijn in ontwikkeling? 1. 2. 3.
Versterken communicatietraject. Stimuleren van het AED-Alert systeem. Optimaliseren van bestaande Heartsafe gebieden en initiatieven ontplooien om tot een dekkingsgraad van 80% te komen.
14
4. Proactie en Preventie 4.1
Evenementenseizoen
Evenementen zijn er in alle soorten en maten. Het is van belang om vooraf de mogelijke risico’s in kaart te brengen. Niet op ieder evenement loopt een bezoeker evenveel risico. In onze adviezen stellen wij eisen aan de inzet van medische hulpverlening, technische hygiënezorg en kijken wij samen met politie, brandweer en gemeente naar de veiligheid rondom evenementen. Het aantal evenementen stijgt elk jaar weer. Of het nu gaat om sportevenementen, dancefestivals of culturele evenementen, de druk op een veilig verloop van de evenementen wordt elk jaar groter. Het vooraf maken van een goede risico-inschatting en het tijdig afstemmen van de afspraken tussen de organisator, de gemeente en de hulpdiensten is van groot belang. Iedereen is immers gebaat bij een gezond, veilig en gezellig evenement. De meeste gemeenten weten ons steeds meer te vinden om onze expertise in te winnen voor een evenement binnen hun gemeente. Naast de bekende evenementen zoals de Festival Mundial in Tilburg, Decibel Outdoor in Hilvarenbeek, en Bloemencorso in Zundert hebben we dit jaar ook een aantal nieuwe evenementen gehad. Nieuw dit jaar waren Breda Live, Tricolores in Concert in Tilburg en de SBS Kerstparade in Roosendaal. Deze laatste kon helaas vanwege de enorme sneeuwval geen doorgang kon vinden. Regelmatig stemmen wij ons advies af met bureau THZ (Technische Hygiëne Zorg) van de GGD. Dit jaar heeft bureau THZ bij 13 evenementen een advies gegeven of een inspectie uitgevoerd over o.a. de hygiënische voorzieningen op een evenement, zoals bij het Dollweekend in Hilvarenbeek en de Tilburgse Kermis. Daarnaast heeft de GHOR bij 20 evenementen een GHOR-coördinator ingezet om het medisch personeel aan te sturen. Ook de meldkamer wordt vooraf geïnformeerd zodat ook zij niet voor verrassingen komen te staan. Naast advisering over de diverse evenementen binnen onze regio, zijn wij ook betrokken bij de veiligheid van de voetbalclubs NAC Breda, Willem II, RBC Roosendaal en RKC Waalwijk. Samen met de gemeente, de politie, het Openbaar Ministerie en de voetbalclub worden onder andere afspraken gemaakt over de verschillende verantwoordelijkheden in geval van calamiteiten in en om het stadion. Deze afspraken zijn ook dit jaar weer vastgelegd in een convenant.
15
4.2
Mobiele EHBO-unit
Datum
Evenement
Plaats
10-01 t/m 11-01
NK Veldrijden, Huijbergen
Hoogerheide
17-01 t/m 18-01
Mastbos Cross
Breda
28-01 t/m 01-02
WK Veldrijden
Hoogerheide
21-02
Carnavalsoptocht
Roosendaal
22-02
Carnavalsoptocht
Prinsenbeek
23-02
Carnavalsoptocht
Breda
24-02
Carnavalsoptocht
Bergen op Zoom
29-02 t/m 01-03
NK Cross Atletiek
Rijen
28-03 t/m 29-03
Udenhout onder zeil
Udenhout
05-04
Voorverkoop Parkfeest Oosterhout
Oosterhout
13-04
Wielerronde
Werkendam
26-04
Straattheater
Waalwijk
30-04
Koninginnedag
Breda
03-05
Haagse Beemdenloop
Breda
17-05
Pleinloop
Kaatsheuvel
21-05 t/m 24-05
Jazzfestival
Breda
30-05
Wielerronde
Wijk en Aalburg
31-05
BOD Dancetour
Breda
05-06 t/m 07-06
Parkfeest
Oosterhout
27-06
Open Dag GGD West-Brabant
Breda
05-07
T-Parade
Tilburg
11-07
Breda Live
Breda
19-07
Ter land, ter zee en in de lucht
Terheijden
20-07
Roze Maandag - vaccinatie
Tilburg
29-07
Acht van Chaam
Chaam
03-08
Draai van de Kaai
Roosendaal
16-08
Harleydag
Breda
23-08
Haghorst’s Spektakel
Haghorst
27-08 t/m 29-08
Breda Ballon Fiesta
Breda
29-08
Nacht van het Levenslied
Waalwijk
06-09
Bloemencorso
Zundert
11-09 t/m 12-09
Veerse Dagen
Raamsdonksveer
13-09
Boerendag
Woensdrecht
04-10
Singelloop
Breda
11-10
Tilburg Veilig
Tilburg
23-10 t/m 25-10
De Blauwe Feesten
Molenschot
06-11 t/m 08-11
Motorcross
Made
21-11 t/m 22-11
Warandeloop
Tilburg
16
5
Preparatie, Repressie en Nazorg
5.1
Opleiden, Trainen en Oefenen
In 2009 volgden weer vele personen uit de geneeskundige- of “witte” kolom opleidingen, trainingen en oefeningen op diverse niveaus om beter voorbereid te zijn op hun taak in het kader van de grootschalige hulpverlening. Belangrijke ontwikkelingen in 2009 waren de OTO-activiteiten met de ziekenhuizen in onze regio die we samen met het Traumacentrum Brabant en de beide andere Brabantse GHOR-regio’s verder konden ontplooien door het beschikbaar komen van een (driejarige) stimuleringssubsidie van VWS. De subsidie is ook gebruikt voor het organiseren van een tweetal druk bezochte Mini Masterclasses voor bestuursleden en (operationele) leidinggevenden binnen gezondheidsinstellingen om hen vertrouwd(er) te maken met de rampenbestrijding. Bekende sprekers bij deze Masterclasses waren onder meer prof. dr. Rob de Wijk, directeur Den Haag Centrum voor Strategische Studies en drs. Hans Siepel, adviseur Risico- en Crisiscommunicatie, Amenti Consulting. Beide bijeenkomsten hebben zeker bijgedragen tot een grotere aandacht voor crises en crisisachtige omstandigheden en zeker voor de voorbereiding daarop. Voorts waren we als GHOR direct betrokken bij de vorming van een extra opgeleide en getrainde groep EHBO’ers uit de gemeente Woensdrecht. Deze groep is gedurende een drietal zaterdagen geschoold om meer protocollair te kunnen werken, aansluitend op de protocollen van de ambulancehulpverlening. Zij werken nu conform het LPEV, het Landelijk Protocol Eerste Hulpverlening. Accreditatie oefeningen GNK-combinatie Op 27 oktober en 3, 10 en 17 november hebben we onze jaarlijkse GNK accreditatie oefeningen gehouden. Dit jaar werden deze oefenavonden georganiseerd bij de firma SABIC Innovative Plastics in Bergen op Zoom. Het scenario voor deze avonden was een ernstig ongeval tijdens onderhoudswerkzaamheden. Diverse medewerkers waren gewond geraakt en lagen op meerdere verdiepingen in het gebouw. De opkomst van de AMBU-teams en SIGMA-teams was erg groot. Tevens werd gewerkt met het First Responder team van SABIC, wat een prima leermoment was. Mede door deze oefeningen hebben wij onze leerdoelen van dit jaar ook weer kunnen halen. Op de evaluatieformulieren van de deelnemers en ook tijdens het evaluatiegesprek van 11 maart bij SABIC is aangegeven dat de oefeningen geslaagd waren en voor herhaling vatbaar zijn. Opleidingen: Een greep uit het aantal opleidingen waaraan personeel van diverse zorginstellingen en vrijwilligers van de SIGMA-teams hebben deelgenomen: • Basic Life Support en gebruik AED (Automatische Externe Defibrillator) • Basiskennis/-leerstof GHOR (zelfstudie met examen) • Basisopleiding Rampenbestrijding (2-daagse cursus van de NAOV) • CGV, Coördinator Gewonden Vervoer (GHOR Academie, in-company cursus met GHOR Brabant-Noord) • HMIMS, Hospital Major Incident Management and Support en MIMMS, Major Incident Medical Management and Support (Stichting ALSG) • OvDG, Officier van Dienst Geneeskundig (GHOR Academie) • HAc en OMAc, Hoofd– en Operationeel Medewerker Actiecentrum (GHOR Academie) • PSHOR, leden Kern- en Opvangteam (Stichting IPSHOR) 17
Trainingen: Trainingen werden verzorgd voor onder meer: • Geneeskundige Combinatie, provinciale trainingsdag regio Brabant Zuidoost • HOC, Hulpverlenen bij Ongevallen en Calamiteiten (SIGMA), profcheck • MMT Elisabeth Ziekenhuis/Traumacentrum Brabant • Rijvaardigheidstrainingen voor OvDG en CvDG (Rijschool Blom) • Rijvaardigheidstrainingen “BE” voor SIGMA-vrijwilligers (Rijschool Blom) Oefeningen: Ook in 2009 zijn er weer vele oefeningen gerealiseerd. De belangrijkste waren: • Evacuatie (opvang en verzorging) Woensdrecht • GBT-oefeningen (26 maal) • Grensweg oefeningen (2 maal; Zundert / Wuustwezel en Woensdrecht/Essen) • Incident Management met Rijkswaterstaat (2 maal) • PSHOR alarmerings- en opkomstoefening (3 maal) • Vliegbasis Gilze-Rijen • Voetbalstadion (Willem II, Tilburg) • ZIROP Crisisteam (3 maal) en ETS (1 maal)
5.2
Planvorming
In 2009 is er een drietal rampbestrijdingplannen nieuw ontwikkeld en vastgesteld en zes plannen zijn herzien en opnieuw vastgesteld. Nieuw ontwikkeld: • Coatex Netherlands b.v. Coatex is een bedrijf dat zich bezighoudt met de productie en overslag van dispergeermiddelen (middel om een vaste stof te verdelen in fijne deeltjes. Het is een volcontinu bedrijf. De bulkgrondstoffen worden in spoorwagons en tankwagens aangevoerd). • Gondrand Traffic b.v. Gondrand Traffic is een op- en overslagbedrijf. De activiteiten omvatten aan- en afvoer, opslag en overslag en intern transport van goederen. Aan- en afvoer vindt uitsluitend plaats over de weg. • Frans de Wit b.v. Frans de Wit is een op- en overslagbedrijf met aan- en afvoer, opslag en overslag en intern transport van tankcontainers, al dan niet geladen met ADR-geklasseerde producten. Aan- en afvoer vindt uitsluitend plaats over de weg. Herzien: Chemiepack Moerdijk Den Hartogh Moerdijk Dr Kolb Moerdijk Basell Moerdijk Shell Moerdijk Ineos NOVA Breda
• • • • • •
5.3
Toekomst GNK’s
Nog steeds is er geen definitieve uitspraak over de toekomst van de GNK-combinaties. Wel zijn er een heleboel voostellen en ideeën de revue gepasseerd. Laten we hopen dat er in 2010 wel duidelijkheid zal komen. Dit zal alleen maar rust geven en de motivatie bij de AMBU- en SIGMA-teams ten goede komen. 18
5.4
Repsressieve inzetten OvDG, CvDG, HS-GHOR, RGF van Dienst en GAGS
OvDG - inzetten naar categorie Aantal inzetten
Percentage (afgerond)
Totale tijd (afgerond)
235
72 %
305 uur
44
13 %
95 uur
Ongeval Brand Gevaarlijke stoffen / chemisch
10
3%
25 uur
Preventief algemeen
27
9%
64 uur
Protocol Verdachte Objecten
8
2,5 %
15 uur
Politie inzet
1
0,5 %
2 uur
Totaal
325
506 uur
OvDG - inzetten per gemeente Gemeente
Aantal Gemeente inzetten
Aantal inzetten
Aalburg
2 Moerdijk
35
Alphen-Chaam
4 Oisterwijk
9
Baarle-Nassau
6 Oosterhout
20
Bergen op Zoom
21 Roosendaal
29
Breda
43 Rucphen
4
Dongen
7 Steenbergen
Drimmelen
6 Tilburg
43
Etten-Leur
5 Waalwijk
11
Geertruidenberg
7 Werkendam
11
11 Woensdrecht
6
1 Woudrichem
5
Gilze en Rijen Goirle Halderberge
8
10 Zundert
11
Hilvarenbeek
2 Regionaal
1
Loon op Zand
6 Tholen
1
CvDG - inzetten naar categorie Aantal inzetten
Percentage (afgerond)
Totale tijd (afgerond)
Grote brand
9
65 %
23 uur
Gevaarlijke stoffen / chemisch
2
14 %
3 uur
Preventief algemeen
2
14 %
2 uur
Protocol Verdachte Objecten
1
7%
4 uur
Totaal
14
32 uur
19
CvDG - inzetten per gemeente Gemeente
Aantal Gemeente inzetten
Aantal inzetten
Aalburg
- Moerdijk
2
Alphen-Chaam
- Oisterwijk
-
Baarle-Nassau
- Oosterhout
-
Bergen op Zoom
1 Roosendaal
3
Breda
2 Rucphen
-
Dongen
- Steenbergen
-
Drimmelen
1 Tilburg
4
Etten-Leur
- Waalwijk
1
Geertruidenberg
- Werkendam
-
Gilze en Rijen
- Woensdrecht
-
Goirle
- Woudrichem
-
Halderberge
- Zundert
-
Hilvarenbeek
- Regionaal
-
Loon op Zand
- Tholen
-
HS-GHOR - inzetten naar categorie Aantal inzetten
Percentage (afgerond)
Totale tijd (afgerond)
Grote brand
2
22 %
6 uur
Gevaarlijke stoffen / chemisch
1
11 %
1 uur
Preventief algemeen
6
67 %
20 uur
Totaal
9
27 uur
20
HS-GHOR - inzetten per gemeente Gemeente
Aantal Gemeente inzetten
Aantal inzetten
Aalburg
- Moerdijk
2
Alphen-Chaam
- Oisterwijk
1
Baarle-Nassau
- Oosterhout
-
Bergen op Zoom
- Roosendaal
-
Breda
2 Rucphen
-
Dongen
- Steenbergen
-
Drimmelen
1 Tilburg
2
Etten-Leur
- Waalwijk
-
Geertruidenberg
- Werkendam
-
Gilze en Rijen
- Woensdrecht
-
Goirle
- Woudrichem
-
Halderberge
- Zundert
-
Hilvarenbeek
- Regionaal
1
Loon op Zand
- Tholen
-
RGF van Dienst - inzetten naar categorie Aantal inzetten
Totale tijd (afgerond)
Grote brand
1
21 uur
Preventief algemeen
9
4 uur
10
25 uur
Totaal
RGF van Dienst - inzetten per gemeente Gemeente
Aantal Gemeente inzetten
Aantal inzetten
Aalburg
- Moerdijk
1
Alphen-Chaam
- Oisterwijk
1
Baarle-Nassau
- Oosterhout
-
Bergen op Zoom
- Roosendaal
-
Breda
1 Rucphen
-
Dongen
- Steenbergen
-
Drimmelen
- Tilburg
1
Etten-Leur
- Waalwijk
-
Geertruidenberg
- Werkendam
-
Gilze en Rijen
- Woensdrecht
-
Goirle
- Woudrichem
-
Halderberge
- Zundert
-
Hilvarenbeek
- Regionaal
6
Loon op Zand
- Tholen
-
21
GAGS - inzetten naar categorie Aantal inzetten
Totale tijd (afgerond)
Gevaarllijke stoffen / chemisch
7
8 uur
Totaal
7
8 uur
RGF van Dienst - inzetten per gemeente Gemeente
Aantal Gemeente inzetten
Aantal inzetten
Aalburg
- Moerdijk
-
Alphen-Chaam
- Oisterwijk
-
Baarle-Nassau
- Oosterhout
-
Bergen op Zoom
1 Roosendaal
3
Breda
1 Rucphen
-
Dongen
- Steenbergen
-
Drimmelen
- Tilburg
-
Etten-Leur
- Waalwijk
1
Geertruidenberg
1 Werkendam
-
Gilze en Rijen
- Woensdrecht
-
Goirle
- Woudrichem
-
Halderberge
- Zundert
-
Hilvarenbeek
- Regionaal
-
Loon op Zand
- Tholen
-
5.5
Operational Control
In 2009 is binnen de GHOR Midden- en West-Brabant de nieuwe procedure voor inzetevaluaties ingegaan. Daadwerkelijke OvDG- en CvDG-inzetten worden sindsdien systematisch geregistreerd en geëvalueerd. Er is geregeld hoe, door wie en wanneer actiepunten worden opgepakt, inclusief de monitoring van de voortgang hiervan. Normen inzet OvDG/CvDG Al eerder is een normenlijst voor inzetten OvDG/CvDG opgesteld. Want hoe beoordeel je anders of het nu (goed) genoeg is gegaan? Dan heb je wel een referentiekader nodig. Samen met betrokkenen (GHOR, RAV en bureau GMV) hebben we deze normen geformuleerd. Inzetregistratieformulier OvDG/CvDG De onderwerpen uit de normenlijst komen terug op het nieuwe inzetregistratieformulier. Voorheen bestond het formulier uit een aantal standaardgegevens en verder een vrij veld waarop iemand naar eigen inzicht een stukje kon schrijven over de inzet. Door gerichte vragen te stellen krijgt de GHOR nu meer informatie terug over de inzetten. Elk jaar wordt bekeken wat de rode draad is uit alle inzetten.
22
Eerste resultaten bekend Om ook echt zaken te kunnen verbeteren, moeten we ook in actie komen. Wanneer wordt welke actie ondernomen, en door wie? Wat is het resultaat hiervan? Dit kan niet alleen door de GHOR worden bepaald. Daarom wordt dit opgepakt door de werkgroep Inzetevaluatie. Naar aanleiding van de inzetregistraties uit 2009 bleek er een aantal relevante leermomenten te zijn. Zoals “Hoe te handelen m.b.t. informatievoorziening naar burgers in het weekend?”. en “Wat te doen als OvDG indien een SEH slachtoffers weigert” Deze en andere leerpunten zijn besproken in het werkoverleg OvDG/CvDG. Ook zal er met de OvDG-en en CVDG-en aan casuïstiekbespreking worden gedaan. Het bleek nodig bepaalde afspraken en procedures nogmaals met ketenpartners te bespreken. Bijvoorbeeld de regels voor het begidsen van ambulancevoertuigen. Veel evaluatiepunten worden ook direct door betrokken OvDG-en besproken met betrokkenen. Bijvoorbeeld als het gaat om functioneren van mono- of multi-partners. Sinds 2008 voert de GHOR ook functioneringsgesprekken met de OvDG-en en CvDG-en. In samenwerking met de brandweer zijn er contactdagen ROGS-GAGS georganiseerd. Hierbij kunnen personen die de oproepfunctie van ROGS (brandweer) en GAGS (GHOR) uitoefenen, kennis en informatie uitwisselen. Vanwege het raakvlak en overlap in het werk bleek dit een succes en wordt dit vervolgens elk half jaar georganiseerd.
5.6
Handboek evaluatie Veiligheidsregio
Op welke punten verliep het incident goed, op welke punten kan het beter en vooral: hoe verliep de samenwerking en informatievoorziening tussen hulpdiensten en het crisisteam? Dat zijn vragen die de Veiligheidsregio MWB zich stelt om tot verbetering van haar werkprocessen te komen. Vanuit het programma Crisismanagement is daartoe het ‘Handboek evaluatie incidenten en rampen’ opgesteld. Voor incidenten vanaf GRIP 2 kan door de Directeur Veiligheidsregio, de Burgemeester van de getroffen gemeente(n) of beiden de opdracht tot een evaluatie worden gegeven. In dat geval wordt een projectleider aangetrokken, die uiteraard niet zelf bij de incidentbestrijding betrokken was. Hiervoor beschikt de regio over een pool van projectleiders, waarbij vanuit alle organisatieonderdelen mensen beschikbaar zijn. Vanuit de GHOR maken deel uit van deze pool Jos de Laat, Ton Wouterse en Toine van Peer. Het projectteam bestaat verder uit een projectsecretaris, een projectteamlid uit de getroffen gemeente en wordt administratief ondersteund. Desgewenst vindt teamuitbreiding met (externe) specialistische kennis plaats. In tien stappen wordt het incident nagelopen en door middel van een standaard-inhoudsopgave in een helder eindrapport beschreven.
23
24
6. Bedrijfsvoering 6.1
In memoriam René van der Smissen
6.2
Medewerkers
Na een ziekbed van enkele dagen is in februari 2009 René van der Smissen overleden. René was verpleegkundige bij de Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord. Daarnaast verrichtte hij in zijn vrije tijd diensten als Officier van Dienst Geneeskundig voor de GHOR MWB. Hij deed dit werk met grote toewijding. Hij deed ook de dienstroosterplanning hiervoor. Helaas mocht hij zijn werkzaamheden voor de GHOR niet langer voortzetten. Een goed OvDG en geweldig mens is ons ontvallen. Per 31 december 2009 bestond de GHOR Midden- en West-Brabant uit de volgende medewerkers:
Naam
Formatie
Functie
Monique de Bekker Marina van den Berg Jurgen van Boekel Cynthia Cornelissen Jolanda Corré Piet van Dorst Jan van Eijck Susanne Flipsen Pierre Fouchier Birgit Hobbelen Jolanda Hogewoning Ivonne Huijbregts Jos de Laat Oda Meulenberg Rina den Ouden Toine van Peer
1,0 FTE 1,0 FTE 1,0 FTE 0,67 FTE
1,0 FTE
Anne-Marie Vermeulen Ad Houtman Ton Wouterse
0,56 FTE 0,2 FTE 1,0 FTE
Stafmedewerker Communicatie Managementassistente Stafmedewerker Materiële en Operationele Planvorming Managementassistente Projectleider Stafmedewerker Logistiek, BHV en BOT RGF van Dienst Stafmedewerker Beleid en Bestuur Stafmedewerker Opleiden, Trainen en Oefenen Managementassistente Veiligheidsregio MWB Stafmedewerker PSHOR en Evenementen Stafmedewerker OGOR en Evenementen Adjunct directeur GHOR Senior Beleidsadviseur HS-GHOR van Dienst Senior Stafmedewerker Materiële en Operationele Planvorming Senior Communicatieadviseur Directeur GHOR Senior Stafmedewerker Proactie, Preventie en OTO
1,0 FTE 1,0 FTE 1,0 FTE 0,67 FTE 1,0 FTE 0,67 FTE 1,0 FTE 0,78 FTE
25
26
27
