Nieuwe Influenza A (H1N1)

Nieuwe Influenza A (H1N1) Overzicht 6 november 2009, week 45

Samenvatting

In de afgelopen week is het aantal ziekenhuisopnamen wegens een laboratoriumbevestigde infectie met Nieuwe Influenza A (H1N1) wederom verdubbeld ten opzichte van vorige week, 273 patiënten zijn gemeld deze week. Daarnaast werden 7 nieuwe sterfgevallen gemeld, een 3jarig meisje, een 5-jarig meisje, een 21-jarige vrouw, een 53-jarige vrouw, een 35-jarige man, een 58-jarige man en een 64-jarige man.

De leeftijdsverdeling van de patiënten die opgenomen zijn met een laboratoriumbevestigde infectie met Nieuwe Influenza A (H1N1) laat zien dat deze patiënten voornamelijk jonger zijn dan 65 jaar. De meeste opnames betreft kinderen in de leeftijdsgroep 0 tot 4 jaar.

In totaal zijn tot en met 4 november 611 patiënten opgenomen in het ziekenhuis en zijn 17 patiënten overleden. Bij 62% van de opgenomen patiënten en bij 81% van de overleden patiënten was sprake van onderliggende medische problematiek.

Het aantal patiënten met griepachtige klachten dat zich bij de huisarts meldt is de afgelopen week gestegen. De incidentie van influenza-achtig ziektebeeld (IAZ) van de afgelopen week was 11,8 per 10.000 inwoners. Bij 32 van de 79 onderzochte monsters (40,5%) werd Nieuwe Influenza A (H1N1) gevonden. De incidentie van pneumonie was 1,2 per 10.000 inwoners.

Afgelopen week zijn 28 patiënten opgenomen op de Intensive Care. In totaal zijn 69 patiënten opgenomen (geweest) op de Intensive Care. Van deze patiënten hadden 42 personen mechanische beademing nodig en 65,7% van de patiënten had een onderliggend lijden. In de leeftijdsverdeling zijn pieken te zien in de leeftijdscategorieën 10 tot 15 jaar en tussen 45 en 65 jaar.

96% van de door het Nationaal Influenza Centrum vanaf week 28 onderzochte influenza virussen waren van het type A (H1N1)v.

In Nederland is afgelopen week 1 Nieuw Influenza A (H1N1) virus gevonden dat resistent is tegen oseltamivir.

Binnen het Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) is geen toename in de incidentie van influenza-achtig ziektebeeld te zien. Er is ook geen toename in pneumonie onder verpleeghuisbewoners.

In de week die eindigt op woensdag 28 oktober 2009 is in de totale sterftecijfers van het CBS geen significante toename te zien. In de sterfte per leeftijdsgroep is voor de jongere leeftijdgroepen geen sterfte toename te zien.

Conclusie: Het aantal mensen dat de huisarts bezoekt wegens griepachtige klachten is toegenomen. Op basis hiervan kan nog steeds worden gesproken van een milde griepepidemie in Nederland. Het aantal gerapporteerde ziekenhuisopnamen is weer verdubbeld ten opzichte van vorige week. Er zijn in de afgelopen week 7 mensen overleden ten gevolge van de Nieuwe Influenza A (H1N1), waarvan 5 met onderliggende medische problematiek.

RIVM-CIb

1

1. Klinische status laboratoriumbevestigde gevallen Tabel 1: Klinische status van de laboratoriumbevestigde gevallen met Nieuwe Influenza A (H1N1). Aantal gevallen gemeld t/m 28 oktober 2009 en het aantal gevallen gemeld van 29 oktober t/m 4 november 2009 Klinische status

Ziekenhuisopnamen - waarvan opname met pneumonie - waarvan opname op IC - waarvan mechanische beademing - waarvan overleden Overleden zonder ziekenhuisopname

Aantal gevallen 29 oktober t/m 4 november 273 80 28 15 6* 1**

Aantal gevallen t/m 28 oktober

Totaal

338 137 41 27 8 2

611 217 69 42 14 3

Bron: Osiris / CIb

* Het betreft een 5-jarig meisje, 21-jarige vrouw, een 53-jarige vrouw, een 35-jarige man, een

58-jarige man en een 64-jarige man. ** Het betreft een 3-jarig meisje

Tevens zijn er 14 ziekenhuisopnames gemeld met een waarschijnlijke infectie, waarvan 4 gemeld tussen 29 oktober en 4 november. 2. Onderliggend lijden / zwangerschap bij ziekenhuisopname Van de 611 patiënten die opgenomen zijn met een laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) hadden 330 patiënten (62,3%) een onderliggend lijden / zwangerschap. Voor 81 (13,3%) patiënten is het onbekend of er sprake was van een onderliggend lijden / zwangerschap. Tabel 2: Onderliggend lijden / zwangerschap bij ziekenhuisopname van de laboratoriumbevestigde gevallen met Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 Onderliggend lijden / Zwangerschap Longziekte / COPD / Astma Hartziekte Diabetes Afweerstoornis / HIV Kanker Nierziekte Spier- of zenuwaandoening Obesitas Leverziekte Overig Zwangerschap Geen onderliggend lijden

Aantal gevallen t/m 4 november 162 40 25 15 14 13 12 7 1 93

Percentage onderliggend lijden* (%) 30,6% 7,5% 4,7% 2,8% 2,6% 2,5% 2,3% 1,3% 0,2% 17,5%

21 200

4,0% 37,7%

Bron: Osiris / CIb

*In de berekening van het percentage onderliggend lijden zijn de patiënten die onbekend zijn voor onderliggend lijden niet meegenomen. Het totale aantal (603) en percentage onderliggend lijden is hoger dan het totale aantal ziekenhuisopnames waarvan het onderliggend lijden bekend is (530) en 100%, omdat patiënten meer dan één onderliggende aandoening kunnen hebben.

RIVM-CIb

2

Grafiek 1: Aantal weken zwangerschap bij opname in het ziekenhuis met laboratorium bevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 (n=19*) 2

Aantal

Trimester 1 (week 1-12) Trimester 2 (week 13-26) Trimester 3 (week 27-40)

1

0 1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Weken zwangerschap Bron: Osiris / CIb

* Er ontbreken 2 zwangerschappen in de grafiek door onvolledige informatie.

3. Verdeling van ziekenhuisopnamen Grafiek 2: Aantal ziekenhuisopnamen wegens laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) per week van opname t/m 4 november 2009 (n=561*)

Bron: Osiris / Pandora / CIb

* Opmerkingen bij de grafiek: - Op 5 juni 2009 was de eerste patiënt opgenomen wegens Nieuwe Influenza A (H1N1). Deze is niet meegenomen in Grafiek 1. - Van 49 gemelde opnames ontbreken gegevens waardoor deze niet in de grafiek konden worden meegenomen.

RIVM-CIb

3

4. Leeftijdsverdeling van patiënten met ziekenhuisopname Grafiek 3: Leeftijdsverdeling van patiënten met ziekenhuisopname wegens laboratorium bevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 (n=598*)


* Er ontbreken 13 ziekenhuisopnames in de grafiek door onvolledige informatie.

Grafiek 4: Incidentie per leeftijdsgroep per week van ziekenhuisopname wegens laboratorium bevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 (n=611)

Bron: Osiris / CIb

De leeftijdsverdeling van de patiënten die opgenomen zijn met een laboratoriumbevestigde infectie met Nieuwe Influenza A (H1N1) laat zien dat deze patiënten voornamelijk jonger zijn dan 65 jaar. In grafiek 3 is een piek te zien bij de leeftijdsgroep 0 tot en met 4 jaar. In de groep 0 tot en met 4 jaar gaat het in 47% van de opnames om kinderen jonger dan 1 jaar.

RIVM-CIb

4

5. Incidentie van ziekenhuisopnames per GGD regio Figuur 1: Incidentie van ziekenhuisopnamen met een laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) per GGD regio t/m 4 november (n=611)

RIVM-CIb

5

6. Opname IC Grafiek 5: Aantal opnamen op Intensive Care wegens laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) per week van opname t/m 4 november 2009 (n=67*)


* Van 2 gemelde IC opnames zijn nog niet alle gegevens bekend waardoor deze niet in de grafiek konden worden meegenomen.

Grafiek 6: Leeftijdsverdeling van patiënten met opname op Intensive Care van laboratorium bevestigde gevallen met Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 (n=67*)


RIVM-CIb

6

* Er ontbreken 2 IC opnames in de grafiek door onvolledige informatie.

De leeftijdsverdeling van de patiënten die opgenomen zijn op de Intensive Care met een laboratoriumbevestigde infectie met Nieuwe Influenza A (H1N1) laat zien dat deze patiënten voornamelijk jonger zijn dan 65 jaar. In grafiek 6 zijn pieken te zien bij de leeftijdsgroepen 10 tot 15 jaar en 45 tot 65 jaar, in tegenstelling tot de piek bij de ziekenhuisopnames zonder IC waar de meeste gevallen tussen de 0 en 4 jaar zijn. Van de 69 patiënten met opname op de IC wegens een laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) hadden 44 patiënten (65,7%) een onderliggend lijden / zwangerschap. Voor 2 (2,9%) patiënten is het onbekend of er sprake was van een onderliggend lijden / zwangerschap. Tabel 4: Onderliggend lijden / zwangerschap bij opname op Intensive Care van de laboratoriumbevestigde gevallen met Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 Onderliggend lijden / Zwangerschap Longziekte / COPD / Astma Hartziekte Kanker Diabetes Spier- of gewrichtsaandoening Nierziekte Obesitas Afweerstoornis / HIV Overig Zwangerschap Geen onderliggend lijden

Aantal opnames op IC t/m 4 november 21 11 4 4 3 2 2 1 13 2 23

Bron: Osiris / CIb

Het totale aantal (86) is hoger dan het totale aantal opnames op de IC (67) omdat patiënten meer dan één onderliggende aandoening kunnen hebben.

De 8 Nederlandse Universitaire Medische Centra (UMC’s) hebben allemaal een Paediatric Intensive Care Unit (PICU), oftewel een Intensive Care voor kinderen. Deze week hebben alle 8 PICU’s cijfers doorgegeven over het aantal patiënten dat opgenomen is ten gevolge van een Nieuwe Influenza A (H1N1) infectie en over het aantal bedden die op woensdag 4 november bezet waren door patiënten met Nieuwe Influenza A (H1N1) infectie. Er zijn 5 opnames gemeld op de PICU’s deze week. Afgelopen woensdag waren 5 bedden bezet ten gevolge van een Nieuwe Influenza A (H1N1) infectie. In totaal zijn er 107 bedden bij de 8 rapporterende PICU’s aanwezig.

RIVM-CIb

7

7. Sterfgevallen Grafiek 7: Aantal sterfgevallen met laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) per dag van opname t/m 4 november 2009 (n=16*)


* Er ontbreekt 1 sterfgeval in de grafiek door onvolledige informatie.

Grafiek 8: Leeftijdsverdeling van sterfgevallen met laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 (n=17)


Van de 17 patiënten die zijn overleden wegens een laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) hadden 13 patiënten (81,3%) een onderliggend lijden. Voor 1 (5,9%) patiënt is het onbekend of er sprake was van een onderliggend lijden.

RIVM-CIb

8

Tabel 5: Onderliggend lijden sterfgevallen met laboratoriumbevestigde Nieuwe Influenza A (H1N1) t/m 4 november 2009 Onderliggend lijden

Longziekte / COPD / Astma Hartziekte Kanker Spier- of gewrichtsaandoening Afweerstoornis / HIV Obesitas Overig Geen onderliggend lijden Onbekend

Aantal sterfgevallen 29 oktober t/m 4 november 3 1 0 0 0 1 2

Aantal sterfgevallen t/m 28 oktober

2 0

1 1

2 1 2 1 1 0 4

Bron: Osiris / CIb

Het totale aantal (21) is hoger dan het totale aantal sterftegevallen (17) omdat patiënten meer dan één onderliggende aandoening kunnen hebben.

8. NIVEL peilstationsurveillance In week 44 bezochten 11,8 mensen op de 10.000 inwoners in Nederland hun huisarts wegens een influenza-achtig ziektebeeld (IAZ). Deze informatie is gebaseerd op rapportage door 42 van de 49 NIVEL peilstations. Het aantal patiënten met IAZ dat zich bij de huisarts meldt is toegenomen ten opzichte van de week ervoor. Er is nog steeds sprake van een milde griepepidemie in Nederland. Bij een klein deel van de patiënten met IAZ wordt een neusmonster en een keelmonster onderzocht op de aanwezigheid van influenzavirussen. In de 79 door de huisartsen van patiënten met IAZ afgenomen monsters die onderzocht werden in week 44, werd 32 maal (41%) influenzavirus A(H1N1)v gevonden. Van deze 32 patiënten waren er 7 net terug gekeerd van een buitenlandse reis. In totaal werd het virus de afgelopen 16 weken bij 128 van de 929 (13,8%) patiënten uit de peilstationsurveillance aangetroffen. Verder werd voor week 44 door de NIVEL peilstations een pneumonie-incidentie gerapporteerd van 1,2 op de 10.000 inwoners.

RIVM-CIb

9

Grafiek 9: Wekelijks aantal consulten bij de NIVEL peilstation huisartsen voor IAZ of pneumonie, per 10.000 inwoners t/m 1 november 2009 / week 44 IAZ consultatie-ratio 2008 IAZ consultatie-ratio 2009 Pneumonie consultatie-ratio 2009

25

Wekelijkse aantal consulten per 10.000 inwoners

Baseline IAZ 'milde epidemie' Baseline IAZ 'matige epidemie'

20

15

10

5

0 1

3

5

7

9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51

Week Bron: NIVEL / CIb De week is de week van consultatie.

Baseline IAZ is de grenswaarde van achtergrond IAZ activiteit die buiten de jaarlijkse griepepidemie voorkomt. De jaarlijkse griepepidemie start zodra twee weken achtereenvolgens de IAZ consultatie ratio hoger ligt dan de baseline van 5,1 per 10.000 inwoners en dit ondersteund wordt door een toegenomen detectie van influenzavirussen. Bij een consultatie ratio tussen 5,1 en 20/10.000 wordt van een ‘milde’ epidemie gesproken. Bij een consultatie ratio tussen 20 en 50/10.000 wordt gesproken van een ‘matige’ epidemie en boven de 50/10.000 van een ‘grote’ epidemie.

Grafiek 10: Wekelijks aantal geteste monsters voor Influenza van de NIVEL peilstations en het aantal positieve monsters voor Influenza t/m 1 november 2009 / week 44 90

100

Influenza negatief Infl B

80

90

Infl A H3N2 Infl A H3

80

Nieuw Infl A H1N1

70

Infl A niet gesubtypeerd

Aantal

60 50 50 40 40

Percentage (%)

70

% Pos. Nieuw Infl A H1N1

60

30 30 20

20

10

10

0

0 1

3

5

7

9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 Week

RIVM-CIb

10

Bron: NIVEL / CIb De week is de week van consultatie.

9. Influenzavirussen ontvangen door Nationaal Influenza Centrum Laboratoria in Nederland sturen een deel van hun influenzavirussen of influenzavirus positieve klinische materialen naar het Nationaal Influenza Centrum (NIC) locatie Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, voor verdere karakterisatie. De influenzavirussen uit de peilstations die het Erasmus MC ook ontvangt zijn hierin niet meegenomen. Vanaf week 28 zijn er 773 influenzavirussen en influenzavirus positieve monsters ontvangen, getypeerd en gesubtypeerd. 747 (96%) van deze virussen waren type A subtype H1N1v, 21 (3%) waren type A subtype onbekend, 4 (1%) type A subtype H3, 1 (<1%) type A subtype AH1 en 1 (<1%) type B. Grafiek 11: Influenzavirussen die naar het Nationaal Influenza Centrum gestuurd zijn voor karakterisatie, week 28 t/m week 45 / 2009 (n=773) 140

A A(H1N1)v AH1 AH3 B

130 120

Aantal positieve monsters

110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 28 29 30 31 32

33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48

49 50 51 52

Week Bron: NIC Rotterdam De week is de week van monsterafname.

10. Leeftijdsverdeling patiënten met Nieuwe Influenza A (H1N1) uit virologische laboratoria Wekelijks rapporteren de diagnostische virologische laboratoria van de monsters die positief zijn voor Nieuwe Influenza A (H1N1) de leeftijdsverdeling van de patiënten per herkomst van de monsters. Een deel van deze monsters wordt naar NIC locatie Erasmus MC gestuurd voor verdere karakterisatie waardoor het aantal positieven in grafiek 11 een proportie is van het aantal positieven in grafieken in dit hoofdstuk.

RIVM-CIb

11

Grafiek 12: Leeftijdsverdeling per week van het aantal positief geteste monsters voor Nieuwe Influenza A (H1N1) met herkomst huisarts of polikliniek t/m week 44 / 2009 400


0-4 5-14 15-24 25-44 45-64 65+ 300

200

100

0 36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

Week Bron: Virologische weekstaten

De week is de week van diagnostische uitslag.

Grafiek 13: Leeftijdsverdeling per week van het aantal positief geteste monsters voor Nieuwe Influenza A (H1N1) met herkomst opname ziekenhuis week 44 / 2009 90 0-4 5-14 15-24 25-44 45-64 65+


80

70 60

50 40

30 20

10 0 36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52


RIVM-CIb

12


Grafiek 14: Leeftijdsverdeling per week van het aantal positief geteste monsters voor Nieuwe Influenza A (H1N1) met herkomst opname IC t/m week 44 / 2009 7 0-4 5-14 15-24 25-44 45-64


6

5

4

3

2

1

0 36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52



11. Resistentie In Nederland is t/m 4 november 2009 1 Nieuw Influenza A (H1N1) virus gevonden dat resistent is tegen oseltamivir. Het virus is aangetroffen bij een patiënt die na een behandeling met oseltamivir klachten hield.

RIVM-CIb

13

12. SNIV- Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen Binnen het Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) is de laatste week geen toename in de incidentie van influenza-achtig ziektebeeld (IAZ). Er is ook geen toename te zien in pneumonie onder verpleeghuisbewoners. Grafiek 15: Wekelijkse incidentie van IAZ binnen het SNIV t/m 4 november 2009 (n=23 verpleeghuizen, deze week hebben 8 verpleeghuizen gerapporteerd) 160 Influenza-achtig ziektebeeld

Aantal per 10.000 bewoners

140

Trendlijn (5-w eeks lopend gemiddelde)

120 100 80 60 40 20 0 1 3

5 7

9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51

Week Bron: RIVM

Grafiek 16: Wekelijkse incidentie van pneumonie binnen het SNIV t/m 4 november 2009 (n=23 verpleeghuizen, deze week hebben 8 verpleeghuizen gerapporteerd)

Aantal per 10.000 bewoners

160 140

Pneumonie

120

Trendlijn (5-w eeks lopend gemiddelde)

100 80 60 40 20 0 1 3

5 7

9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51

Week Bron: RIVM

RIVM-CIb

14

13. CBS sterftecijfers De onderstaande grafiek toont het totale aantal sterfgevallen per week in Nederland, van 1 juli 2006 t/m 28 oktober 2009. Daarbij is een voorspeld aantal sterfgevallen met een onzekerheidsmarge (‘confidence interval’) aangegeven. Dit is berekend op grond van historische gegevens. Er waren in deze periode drie pieken in sterfte: In de zomer van 2006 ten tijde van de hittegolf. De toename in de winters 2007/08 en 2008/09 viel ongeveer samen met de seizoensgriep. Er is geen significante toename te zien in totale sterfte. In de grafiek is wel een lichte stijging te zien die kan worden toegeschreven aan sterfte onder ouderen, maar deze valt binnen het confidence interval en zoals in de grafiek te zien is komen dit soort tijdelijke toenames veel vaker voor. Voor jongere leeftijdsgroepen is geen sterfte toename te zien.

Grafiek 17: Totale aantal sterftegevallen per week vanaf 1 juli 2006 t/m 28 oktober 2009, gerapporteerd na 1 week

Bron: CBS, de wekelijkse mortaliteitssurveillance is een samenwerkingsverband van het CBS en het CIb, de gegevens zijn afkomstig van het CBS.

NB de 25% hoogste waardes zijn uitgesloten in de historische baseline

RIVM-CIb

15

14. Grote Griep Meting (GGM) Grafiek 18: Incidentie van influenza-achtig ziektebeeld (IAZ) dagelijks gerapporteerd bij de Grote Griep Meting (Influenzanet.com) t/m 4 november 2009

Bron: Influenzanet.com / Grote Griep Meting

De incidentie is gebaseerd op de gerapporteerde eerste ziektedag. Dit betekent dat de gerapporteerde incidentie van de laatste paar dagen nog kan veranderen wanneer meer deelnemers hun wekelijkse vragenlijst invullen en ziekteverschijnselen in deze dagen rapporteren. De laatste 4 dagen zijn als puntjes weergegeven.

RIVM-CIb

16

Nieuwe Influenza A (H1N1)

Recommend Documents