Inhoud
Voorwoord
9
Achtergronden
15
Oppervlakte en ligging Bevolking Staatsinrichting en politiek Economie Geografie Klimaat Aardbevingen en vulkaanuitbarstingen Flora en fauna Taal Omgangsvormen Vlag en volkslied De Canadese keuken Sport Geschiedenis Inheemse bevolking
15 15 19 22 24 30 32 32 36 37 38 39 41 42 47
Praktische informatie 49 Voorbereiding Reisaanbod Huur vervoermiddel Overnachten Vliegreis Aankomst in Canada Jet lag Grenscontrole Douane Hotelaccommodatie Afhalen vervoermiddel Begin van de rondreis Verkeer Wegen TransCanada Highway Richtingborden
WW W-Canada 01 Branco.indd 5
49 49 50 52 54 56 56 56 57 57 57 58 58 58 58 60
Verkeersborden Verkeersregels Verkeerslichten Wegmarkeringen Maximumsnelheid Veiligheidsgordels Rijtijden Wegopbrekingen Andere weggebruikers Politie en Hulpdiensten Rijden in de bergen Rijden in steden Wild Brandstof Verblijf in Canada Boodschappen Uitgaan en nachtleven Media Medische zorg Religie Geldzaken Belastingen Telefonie Internet Feestdagen In Flanders Field Kleding Tijd Elektriciteit/voltage Maten en gewichten Temperaturen Openbaar vervoer Taxi’s Veerboten Criminaliteit Veiligheid Verblijf in Nationale en Provinciale Parken
60 61 61 62 62 62 62 62 63 63 64 64 64 65 65 65 68 68 69 69 69 70 70 71 71 72 72 73 74 74 74 75 75 75 75 76 76
28-01-10 11:02
West-Canada
6
Bezienswaardigheden Olympische Winterspelen 2010 Inleiding
79
Vancouver
84
Geschiedenis Aankomst Openbaar Vervoer Stadsbeeld Ligging Gastown Harbour Centre en Canada Place Robson Street Stanley Park English Bay en West End Children Loved Him Vanier Park Kitsilano Granville Island Etnische buurten North en West Vancouver Winkelen Professionele Sport Filmindustrie
Traject 1 Vancouver – Osoyoos – Cranbrook Chilliwack Hope Princeton Bill Miner Hedley Keremeos Osoyoos Greenwood Grand Forks Castlegar Nelson Cody Caves Provincial Park Kasko Balfour Creston Cranbrook
WW W-Canada 01 Branco.indd 6
79 81 84 85 85 86 87 87 87 88 88 91 92 92 93 93 94 94 95 95 95
98 98 98 101 102 102 103 103 105 106 106 107 111 111 112 112 113
Traject 2 Osoyoos – Kelowna – Revelstoke Penticton Summerland Kelowna Vernon
Traject 3 Cranbrook – Crowsnest – Calgary Fernie Sparwood De Vloek Van Fernie en De Geestruiter Crowsnest Pass Fort Macleod Nanton
Traject 4 Cranbrook – Radium Hot Springs – Banff – Calgary Kimberley Canal Flats Fairmont Hot Springs Radium Hot Springs Bosbranden
114 114 116 116 117
118 118 119 119 120 126 129
130 130 134 134 134 138
Traject 5 Vancouver – Kamloops – Revelstoke – Lake Louise – Calgary 140 Harrison Hot Springs Hope Yale Boston Bar Lytton Kamloops Poison Ivy Sicamous Revelstoke Golden Kicking Horse Pass Field
Calgary Geschiedenis Aankomst Openbaar Vervoer Ligging
140 141 141 147 147 147 148 149 150 159 164 165
170 170 171 171 172
27-01-10 17:51
IN HOU D
Klimaat Downtown Calgary East Village/River District Eau Claire Buiten het centrum Professionele sport Winkelen
172 172 175 177 177 177 178
Traject 6 Calgary – Banff – Lake Louise – Jasper
179
Canmore Banff Banff National Park Lake Louise Jasper National Park Jasper
179 181 187 189 194 196
Traject 7 Jasper – Kamloops – Vancouver
197
Tete Jaune Cache Valemount Terry Fox Blue River Clearwater Little Fort Kamloops Merritt
197 197 198 199 200 206 206 207
Traject 8 Calgary – Alberta Badlands – Edmonton 209 Drumheller Rowley Big Valley Stettler Donalda Camrose Giants of the Prairie
Edmonton Geschiedenis Ligging Klimaat Aankomst Openbaar vervoer Wegen Old Strathcona North Saskatchewan
WW W-Canada 01 Branco.indd 7
212 215 216 217 217 217 218
224 224 224 225 225 226 226 231
River Valley Sport Winkelen
7
231 232 233
Traject 9 Edmonton – Jasper – Prince George
234
Stony Plain Entwistle Edson Hinton Jasper National Park Het Habbakuk Project David Thompson Prince George
234 234 235 236 236 243 245 248
Traject 10 Prince George – Prince Rupert
249
Vanderhoof Fort St. James Fort Fraser Houston Telkwa Smithers Moricetown Prince Rupert
249 249 251 251 251 251 251 252
Traject 11 Prince George – Whistler – Vancouver Barkerville Williams Lake Lillooet Pemberton Whistler BC Ferry Terminal Routebeschrijving
Vancouver Island Victoria Geschiedenis Ligging Klimaat Openbaar vervoer Centrum Francis Rattenbury Old Town James Bay Vanuit Victoria
257 257 258 260 261 261 263
268 272 272 272 273 273 274 275 278 279 280
27-01-10 17:51
West-Canada
8
Traject 12 Victoria – Port Hardy Cowichan Bay Duncan Chemainus Ladysmith Nanaimo Nanaimo Bar Parksville en Qualicum Beach Courtenay Campbell River Sayward Telegraph Cove Port McNeill Port Hardy Bella Coola
Traject 13 Parksville – Port Alberni – Ucluelet – Tofino Port Alberni Ucluelet en Tofino
282 282 284 284 286 286 288 289 290 290 294 294 295 295 296
297 298 301
Traject 14 Vancouver – Powell River Sechelt Pender Harbour Egmont Earl Cove Powell River
All Aboard Canadian (Toronto-Vancouver) Skeena (Jasper-Prince Rupert) Rocky Mountaineer Malahat (Victoria-Courtenay) Overige treinreizen Algemeen
306 307 307 308 309 309
310 310 315 317 318 319 319
Over de auteur
320
Register
321
Opgenomen kaarten Canada, ligging 11 West-Canada, overzichtskaart algemeen 12-13 Canada, provincies 16-17 West-Canada, fysisch 26-27 Vancouver 82-83 Overzichtskaart van alle routes 96-97 Vancouver-Osoyoos-Cranbrook 98-99 Osoyoos-Kelowna-Revelstoke 115 Cranbrook-Crowsnest-Calgary 118 Waterton Lakes National Park 122-123 Cranbrook-Radium Hot SpringsBanff-Calgary 130 Kootenay National Park 136 Vancouver-Kamloops-RevelstokeLake Louise-Calgary 140-141 Mount Revelstoke National Park 152-153 162 Yoho National Park Calgary 168-169 Calgary-Banff-Lake Louise-Jasper 180 Banff National Park 188
WW W-Canada 01 Branco.indd 8
Jasper-Kamloops-Vancouver 199 Calgary-Alberta BadlandsEdmonton 211 Elk Island National Park, Alberta 220 Edmonton 222-223 Edmonton-Jasper-Prince George 234-235 Jasper National Park 238 Prince George-Prince Rupert 249 Prince George-WhistlerVancouver 259 Vancouver Island 266-267 Victoria 270-271 Victoria-Port Hardy 283 Parksville-Port Alberni-UclueletTofino 297 Vancouver-Powell River 306 Route Canadian 310 Oude (rood) en huidige (blauw) route van de Canadian 311 Route Skeena 315 Routes Rocky Mountaineer 317 Route Malahat 319
28-01-10 11:21
ge ogra fie
29
een bioom dat gekenmerkt wordt door uitgestrekte koude, vochtige naaldwouden, afgewisseld met venen. Vanuit het zuidoosten glooit de vlakte langzaam omhoog naar de Rocky Mountain Foothills. In het zuidwesten, op de grens met British Columbia, liggen de dichtbeboste Rocky Mountains. Dit reusachtige gebergte vormt de Continental Alberta Badlands Divide, de waterscheiding tussen de rivieren die enerzijds in de Atlantische Oceaan U-vormig zijn in plaats van V-vormig en de Noordelijke IJszee uitmonden, zoals bij de rivierdalen in de Amerien anderzijds afwateren in de Grote kaanse Rockies. Oceaan. De Canadese Rocky MounIn het zuidoosten van Alberta, in het tains hebben een andere ontstaansrivierdal van de Red Deer River tusgeschiedenis dan de Amerikaanse sen de plaatsen Drumheller en Brooks, naamgenoot en zijn door de krachten gebied ligt dat de Alberta Badlands heet. van diverse gletsjers scherper gepunt. In dit sterk door erosie aangetaste Een ander verschil is dat de dalen in landschap zijn veel fossielen van dinode Canadese Rocky Mountains meer saurussen gevonden.
Berg Lake, Berg Glacier en Mount Robson
WW W-Canada 01 Branco.indd 29
27-01-10 17:52
50
PRAKTISCHE INFORM AT I E
en Whistler. Ook bestaat de mogelijkheid luxe tweedaagse treinexcursies te maken. Zie voor een uitgebreide bespreking het afzonderlijke hoofdstuk over treinreizen elders in dit boek. Voor aanvullende informatie over VIA Rail en Rocky Mountaineer, zie de website van de Nederlandse agent, www.incento.nl.
Rondreizen met eigen vervoer Met voorsprong de meest ideale manier om West-Canada te verkennen is een rondreis maken met een (gehuurde) personenauto, camper of motorfiets. U kunt zo’n rondreis geheel of gedeeltelijk laten organiseren, of kiezen voor zelf de route bepalen en ter plaatse uw eigen accommodaties regelen.
Huur vervoermiddel Mocht u eventueel twijfels hebben over rijden in Canada, dan kan ik u direct geruststellen. Het wegennet is meestal vrij goed en u zult ervaren dat het Canadese verkeer zeldzaam rustig en gedisciplineerd is. Bij georganiseerde reizen is huur van het vervoermiddel in het totaalpakket inbegrepen. Besluit u zelf rechtstreeks het huren van vervoer te regelen, vergewis u dan vooraf of de aangeboden verzekering toereikend is voor de door u gekozen bestemmingen. Ook is het verstandig om de prijzen eerst eens goed te vergelijken met die van uw touroperator. Door grootschalige inkoop vallen die vaak goedkoper uit. Het is niet verstandig om met reserveren te wachten totdat u ter plaatse bent. Het aanbod in steden als Vancouver en Calgary is beduidend
WW W-Canada 02 Branco.indd 50
minder groot dan in metropolen als New York of Los Angeles en als toevallig tijdens uw verblijf een grote conventie of belangrijk evenement plaatsvindt, is de kans niet ondenkbeeldig dat er geen auto meer beschikbaar is.
Personenauto Noord-Amerikaanse auto’s zijn doorgaans erg comfortabel en ook wat groter dan wij doorgaans gewend zijn. Vrijwel alle huurauto’s hebben automatische versnelling (tenzij u zeer nadrukkelijk anders aanvraagt en zelfs dan moet u nog maar afwachten), alsmede stuur- en rembekrachtiging en ABS. Bij de keuze van het model moet u goed bedenken dat de kleinere ‘compact’ modellen meestal niet zo geschikt zijn voor een rondreis wanneer ook passagiers op de achterbank moeten plaatsnemen (omdat de bagageruimte van dat soort wagens te klein is, en u dus de achterbank nodig heeft voor opslag). Tip: gebruik voor uw reis flexibele reistassen in plaats van stugge harde koffers, zodat u wat meer speelruimte in de bagageruimte heeft. Kijk bij het vergelijken van huursommen welke extra’s al dan niet zijn inbegrepen. Denk bijvoorbeeld aan (aanvullende) verzekeringen, toeslag voor een extra chauffeur, airport fee, lokale belastingen en leeftijdstoeslag (voor bestuurders 21-24 jaar). Realiseert u dat u in Canada voor het huren van een auto vrijwel overal een credit card moet kunnen overleggen. Ingeval men wel een cashdeposito accepteert, dan gebeurt dat alleen onder bepaalde voorwaarden (legitimatie en tonen returnticket) en tegen borgbedragen van rond de $ 50 per dag.
27-01-10 17:50
voorbereiding
51
Camper De camper (in reisbrochures ook wel motorhome genoemd) zijn het vervoermiddel bij uitstek voor reizigers die zoveel mogelijk tijd in de natuur willen doorbrengen en een maximum aan vrijheid wensen. West-Canada is een waar paradijs voor rondreizen met een camper en u vindt dan ook een overvloed aan goede kampeerterreinen (vrij kamperen is vrijwel nergens toegestaan en ook niet aan te bevelen). Met een camper bent u ‘selfsupporting’, dat wil zeggen dat u altijd en overal kan beschikken over de faciliteiten waarmee uw huis op wielen is uitgerust (keuken, douche, toilet, koelkast, fornuis, et cetera). Dit behelst dat u ook op heel eenvoudige campgrounds en onderweg tijdens bijvoorbeeld een picknick, alle comfort binnen handbereik hebt. Op campgrounds die wel over voorzieningen beschikken, sluit u uw camper met het ‘hookup systeem’ (uniform in heel Noord-Amerika) binnen enkele minuten aan op het elektriciteitsnet, de waterleiding en de riolering.
Amerikaanse campers zijn kolossaal groot (zelfs de ‘kleinere’ modellen), maar laten zich verbazingwekkend eenvoudig besturen. Het comfort is redelijk tot heel goed te noemen, maar u moet dat wel in perspectief zien. Vergeleken met een personenauto lijkt de huur van een camper erg veel, maar als u alle kosten van uw rondreis bij elkaar optelt zou dat wel eens reuze mee kunnen vallen. Campgrounds kosten maar een fractie van hotelkamers, u kunt heel veel bezuinigen op maaltijden en vaak hoeft u geen omwegen te maken om ergens te gaan eten of een overnachtingsplek te vinden. Vergeet ook niet wat u bespaart met allerlei extra’s, zoals dat biertje ’s avonds en de kop koffie onderweg. Bij een camper komen als bijkomende kosten (naast die welke ook voor personenauto’s van toepassing zijn) het hogere brandstofverbruik, een toeslag voor de extra mijlen boven die welke inbegrepen zijn, alsmede kosten voor de huur van de camper- en persoonlijke uitrusting. Voor lezers die meer willen weten over het reizen met een camper door NoordAmerika wijs ik op mijn reisgids Camperreizen USA & Canada dat ook bij Elmar in de serie Wereldwijzer is verschenen (ISBN 978-90-389-1825-9).
Huurvoorwaarden De meeste verhuurders hanteren een minimumleeftijd. Indien men al chauffeurs van 21-24 jaar accepteert (jonger beslist niet), wordt een toeslag berekend (circa Cdn. $ 30 per dag). Deze voorwaarde geldt ook voor extra bestuurders. Voor elke extra bestuurder wordt een
WW W-Canada 02 Branco.indd 51
28-01-10 11:00
bezienswaardighe d e n
96
Alaska
(Ver. Staten)
10 Prince Rupert
● Terrace
●
●Kitimat
Prince George
●
Tweedsmuir Provincial Park
Quesnel●
11
P Williams Lake ●
British Columbia
GROTE OCEAAN Port Hardy
●
16
12 Campbell River ●
Vancouver Island
5
14 Vancouver Maple ● ● ● Ridge ● ● ● Nanaimo Surrey
Parksville
13 ●
●
●
Courtenay ●
Tofino / Ucluelet
Whistler
Powel River
●
Port Alberni
Abbotsford
●
Victoria ●
Bellingham
1: Vancouver - Osoyoos - Cranbrook (1000 km) 2: Osoyoos - Kelowna - Revelstoke (325 km) 3: Cranbrook - Crowsnest - Calgary (715 km) 4: Cranbrook - Radium Hot Springs - Banff - Calgary (410 km) 5: Vancouver - Kamloops - Revelstoke - Lake Louise - Calgary (1095 km) 6: Calgary - Banff - Lake Louise - Jasper (430 km) 7: Jasper - Kamloops - Vancouver (950 km)
WW W-Canada 03 Branco.indd 96
27-01-10 17:41
5A
97
N ▲
Grande Prairie
●
Alberta
British Columbia
Trajec t 1
Alberta Whitecourt
●
George
Fort Saskatchewan
Willmore Wilderness Park
Edson
●
Camrose ● ● Drayton Valley Wetaskiwin ●
● Jasper
Jasper National Park
●
● ● Edmonton Leduc ●
9
●
Hinton
h
1
Wells Gray Provincial Park ●
ake ●
Lacombe
●
7
8
Sylvan Lake ● Red Deer
6
Banff National Park
2
Drumheller ●
h Banff Cochrane
●
5
● Kamloops
5
Maple Ridge
●
Abbotsford
●
llingham
m)
● Revelstoke ● Sicamous
Canmore
2 ● Vernon
16
●
●
4 3
● Kelowna
97C
Nelson
5A
●
● Penticton ●
●Airdrie
● ● Calgary Strathmore Okotoks● ● High River
1
Cranbrook●
● Trail
●
Creston
Osoyoos
Glacier National Park
Verenigde Staten 8: Calgary - Alberta Badlands - Edmonton (570 km) 9: Edmonton - Jasper - Prince George (740 km) 10: Prince George - Prince Rupert (800 km) 11: Prince George - Whistler - Vancouver (970 km) 12: Victoria - Port Hardy (575 km) 13: Parksville - Tofino/Ucluelet (190 km) 14: Vancouver - Powell River (180 km)
overzichtskaart van alle routes
WW W-Canada 03 Branco.indd 97
27-01-10 17:41
bezienswaardighe d e n
98
Traject 1 Vancouver – Osoyoos – Cranbrook Chilliwack
60 meter omlaag stort. Wandelaars in dit park worden gewaarschuwd voor de aanwezigheid van zwarte beren.
Aan het uiteinde van de Fraser Valley ligt, ongeveer 100 kilometer ten oosten van Vancouver, het stadje Chilliwack (70.000 inwoners), ingeklemd tussen de Fraser River in het noorden en de TransCanada Highway in het zuiden, ofschoon voorgemeenten zich ten zuiden van de rijksweg uitspreiden. De ligging van Chilliwack is schitterend, omgeven door bergen en twee machtige rivieren, maar dat kan niet van de plaats zelf gezegd worden. Bij afslag 135 van Highway 1, ongeveer 16 km. ten oosten van Chilliwack, ligt de weg naar Bridal Veil Falls Provincial Park. De Bridal Veil Falls is een waterval die zich
Hope De plaats Hope is waar British Columbia’s Interior begint. Het stadje van 6000 inwoners ligt op de plaats waar de Coquihalla en Fraser River samenvloeien en niet verwonderlijk dus dat zich hier diverse mogelijkheden voordoen om deel te nemen aan ‘raft trips’ (wildwatervaren). De Hudson Bay Company stichtte hier in 1848 een fort en handelspost. Tien jaar later werd in de Fraser River Valley goud gevonden en met name in het gebied ten noorden van Hope stroomden massaal goudzoekers toe, met name uit de Verenigde Staten. De gold rush was binnen twee jaar over, maar ‘goudpannen’ is nog steeds een toeristen attractie in Hope. Hoewel recreatie in de vrije natuur rond Hope dit zo’n aantrekkelijke bestemming maakt, is ook het plaatsje zelf niet onaardig. Het eerste wat opvalt als u binnenrijdt zijn de grote houtsnijwerken die overal staan opgesteld. Ze zijn het werk van Pete Ryan, een lokale kunste-
Bridal Veil Falls nabij Chilliwack
97C ● Peachland
5A
● Squamish
Summerland ●
Vancouver Port Coquitlam ●
●
●
● Maple Ridge
Surrey
● Abbotsford ● Lynden
WW W-Canada 03 Branco.indd 98
1
Princeton ●
Penticton ●
3
1 Manning Provincial Park
h Verenigde Staten
Oliver ●
● Osoyoos
27-01-10 17:41
