Inhoud. mugwijzer Tips en nuttige adressen over werk en inkomen Joop Lahaise

MU w w G ho w.m udt ug w je w eb.n akke l r

januari 2012 iedere maand gratis www.mugweb.nl

Wethouder Andrée van Es heeft twijfels bij de nieuwe bijstandswet ZZP-ers verdienen een betere behandeling Aat Veldhoen weet van geen ophouden Antikraak moet verboden worden met elke maand Stadspasaanbiedingen en MUGwijzer: nuttige adressen voor werk, inkomen en rondkomen

Problemen met uw uitkering? Gratis afspraak!

Zie ook advertentie op pagina 20

020 - 6730055

Gratis Rechtshulp voor Minima Bij problemen met alle uitkeringen

Willering Advocaten

020 - 627 37 95 Singel 190 Amsterdam - [email protected]

Bijstand: kan het nog soberder?

alle wijzigingen op een rij

4

6

Peter van Straaten

Gladiator

Dus.............!

29

Joep Bertrams

Bingo met een roze randje

6

Inhoud Artikelen 6 Martin Brandwagt verlaat het paradijs 7 Het financieel malheur van Amsterdam 8 Andrée van Es gefnuikt door Den Haag 11 De zzp’er wil ruimte 12 Uitkeringen: gaat u er op voor- of achteruit? 13 Wat je met een tientje al niet kan doen 14 De net niet perfecte kiekjes van Rogier Verkade 15 Aat Veldhoen is onverwoestbaar 19 Het einde van de antikraak? 20 Studenten brengen wijk tot leven 28 Tekenen voor ontslag: uitkijken geblazen! 29 Het Trojaanse paard van Mark Rutte

Rubrieken en columns 4-5 De maand MUG, Peter van Straaten & Pieter Hilhorst 6 Gladiator 10 Rondkomen 14 Games 16 Cultuuragenda 17 Stadspas & Nicolien Mizee 28 Jacques Peeters, Sociaal Raadslieden, Juridisch Loket & Fempert 29 Joep Bertrams, Betoog & De Ombudsman 31 Klerenzooi & Koopwijzer Foto voorpagina: fotonova.nl

31 Klerenzooi

mugwijzer

Tips en nuttige adressen over werk en inkomen 22-25

wordt de vette hap duurder?

Nieuw: mireille milieu!

pejo’s nieuwjaarswens

14

15

19

Colofon Redactie: Joop Lahaise (hoofdredacteur), Marco Bakker (chef de bureau/eindredactie), Jeannet van Leeuwen (eindredactie), Charles Braam, Martin Brandwagt, Edwin Giltay, Toine Graus, Peter van Lieshout, Arjan van Oorsouw, Martin Ottens, Marcel Schor, Arnoud van Soest, Jos Verdonk. Contact: [email protected], 020 6077605. Layout: Eddo Gorter, Gert Meijerink, Jorik Schoemaker, Jaap van der Sluijs (web, traffic & techniek). Contact: [email protected], 020 6077610. Fotografie: John Melskens (beeldredactie),

Ingrid de Groot, Michel Hobbij, Sandra Hoogeboom, George Maas, Kees Spruijt, Melanie van der Voort. Illustraties: Eddo Gorter, Gert Meijerink, Péjo. Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Lotte van den End, Philip Fokker, Eynav Goldbach, Femke van Heerikhuizen, Pieter Hilhorst, Michiel van Hinsberg, Nicolien Mizee, Lea Nortan, Masja Oosterbroek, Jacques Peeters, Pauline Roffel, Peter van Straaten. Secretariaat: Petra van Bockel, Mirjam Cappon. Contact: [email protected], 020 6077600. Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee. Contact: 020 6077600/06 14116446.

MUG Magazine en www.mugweb.nl zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directie: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU/MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG is gratis verkrijgbaar in bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage januari: 32.000. Druk: Dijkman Offset, Diemen. Advertenties: Daily Productions, Robert Verheij. Contact: 030 6933192, [email protected] of 020 6077600, [email protected]

www.MUgweb.nl houdt je wakker!

van de redactie

Joop Lahaise De bijstand is aangepakt. Gezinsleden die onder één dak wonen, moeten vanaf 1 januari voor elkaar zorgen. Dit kan grote financiële en sociale gevolgen hebben, zegt ook m u g m ag a z i n e

wethouder Andrée van Es in deze MUG. Thuiswonende, werkende kinderen moeten bijdragen aan het gezinsinkomen. Hun verdiensten worden op de uitkering van de ouders ingehouden. Ook de aow telt mee. Alle gezinsleden hebben samen recht op één gezinsuitkering, van maximaal het minimumloon (€ 1.253,-). Voorbeeld: een ouder heeft een uitkering van € 752,- en een inwonende

dochter verdient € 1.100,-. Zij gaan samen van € 1.852,- naar € 1.253,-. Voor nieuwe bijstandsgevallen gaat de regel direct in. Idee achter de wijziging is werklozen aan het werk te krijgen. Maar er zijn situaties waarin mensen echt geen kans hebben op betaald werk. Het risico bestaat dat de wijziging gezinnen uit elkaar drijft en leidt tot sociale ontwrichting. In het voorbeeld kan dochterlief beslui-

ten op zichzelf te gaan wonen, als ze al een betaalbaar huis vindt in Amsterdam. MUG wil graag van u weten of u met de wijziging van de bijstand te maken krijgt en wat de gevolgen zijn voor uw huishouden, mail onze redactie: [email protected]. Wel of niet gedupeerd door de nieuwe bijstandswet? MUG wenst u hoe dan ook een voorspoedig 2012, met behoud van koopkracht en bo-

venal van eigenwaarde. MUG start 2012 met een afscheid: redacteur Martin Brandwagt begint een nieuwe carrière, na vijftien jaar trouwe dienst. Namens de redactie en de lezers, enorm bedankt! Ook de – wegens de afbouw van het gesubsidieerd werk – scheidende redacteuren Charles Braam, Arjan van Oorsouw en Martin Ottens danken wij voor hun inzet en trouwe dienst. Succes! januar i

2012 Ac t u e e l 3

de maand mug MUG begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. ■ Bijstand: kinderen betalen

mee aan het huishouden De Eerste Kamer is akkoord en dus is de Wet Werk en Bijstand (wwb) per 1 januari flink versoberd. Het kabinet wil meer bijstandsgerechtigden aan het werk en staat maatregelen voor die er op neer komen dat huishoudens minder maximale bijstand krijgen. Er is nog maar één uitkering per huishouden mogelijk. De Wet Investeren in Jongeren (wij) verdwijnt, net als kunstenaarsuitkering wwik. Jongeren tot 27 jaar worden zo lang mogelijk uit de bijstand gehouden. Ook alleenstaande ouders met jonge kinderen moeten in principe aan de slag. Bijstandsgerechtigden kunnen worden verplicht ‘maatschappelijk nuttig werk’ te verrichten als tegenprestatie voor een uitkering. Critici noemen het al werkverschaffing. Het principe één voordeur, één uitkering betekent dat bijstandsgezinnen er fors op achteruit kunnen gaan, bijvoorbeeld wanneer een inwonend kind zelf geld in het laatje brengt terwijl de ouder bijstand ontvangt. Minister Kamp (VVD) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid erkent in een brief aan de Tweede Kamer dat huishoudens er ‘enkele tientallen procenten op achteruit kunnen gaan’, maar verdedigt: ‘De maatregel is bedoeld om te voorkomen dat mensen afhankelijk worden gemaakt van een uitkering.’ De Amsterdamse wethouder Van Es (Werk & Inkomen) vreest dat die doelstelling niet altijd wordt gehaald en is bang voor ontwrichtende gevolgen. Een tegenvoorstel van de vier grote steden haalde het in de Eerste Kamer niet. VVD, CDA en gedogers SGP en PVV steunden het kabinet. Zie ook pagina 8/9 en de advertentie van DWI in deze MUG.

komen is de achteruitgang beperkt tot een paar euro. Wijzigingen in het kindgebonden budget en de kinderopvangtoeslag zijn na te lezen op www.belastingdienst.nl. De meeste ontvangers hebben al bericht gehad over de hoogte van hun toeslagen in 2012. Wie geen bericht ontving kan gratis (dat nog wel) bellen met de Belastingtelefoon: 0800-5432. ■ FNV verdwijnt; nieuwe

vakorganisatie in oprichting Henk van der Kolk en Agnes Jon-

gerius mogen een andere baan zoeken. Beide FNV-bestuurders vertrekken. De FNV zelf zal worden omgevormd tot een nieuwe vakorganisatie. Dit is de uitkomst van de commissie Wijffels/Noten, die begin december haar rapport presenteerde. De commissie werd ingesteld na een slepend en hoogoplopend conflict over het pensioenakkoord tussen het bestuur van de vakcentrale en de grootste vakbond FNV Bondgenoten. In het advies van de commissie gaat de Federatie Nederlandse Vakbe-

Peter van StraAten

weging op in een geheel nieuwe organisatie. De voorzitters van de federatie hebben unaniem het advies overgenomen. Voormalig staatssecretaris van Sociale Zaken Jetta Klijnsma (PvdA) is gevraagd om het proces voor te bereiden. De nieuwe bond betekent het einde voor Jongerius en Van der Kolk, die elkaar na het gewraakte pensioenakkoord amper nog konden velen. ■ Kosten AOW met

6 procent gestegen in 2011 In de eerste helft van 2011 heeft Ne-

derland €15,8 miljard uitgegeven aan aow. Dat is 6 procent meer dan in dezelfde periode een jaar eerder. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de stijging groter dan voorheen. Dit komt voor een belangrijk deel door de eerste instroom van babyboomers. Eind juni 2011 werden bijna drie miljoen aow-uitkeringen verstrekt. Dat zijn er 97.000 meer dan een jaar eerder. Ruim een miljard ging op aan 287.000 aow’ers in het buitenland. Eenderde daarvan gaat naar Nederlandse aow-ers in Duitsland en België. De tweede categorie betreft pensionado’ s in Spanje. Nummer drie en vier zijn Turkije en Marokko met respectievelijk 8 en 6 procent. ■ Publieke bestuurder krijgt

niet meer dan €182.000 De beloning van bestuurders in de publieke en semipublieke sector wordt aan een maximum gebonden. Voor de publieke sector betekent dit maximaal 130 procent van het salaris van een minister, inclusief onkostenvergoeding en het werkgeversdeel van het pensioen. Een minister verdient ruim €140.000 bruto per jaar. Dit staat in de ‘Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector’ die op 6 december door de Tweede Kamer is aangenomen. Voor topambtenaren bij het Rijk geldt de norm al. Vanaf 2013 moeten alle topsalarissen aan de wnt voldoen. Voor bestaande contracten geldt een overgangsregeling.

■ Toeslagen Belastingdienst

gaan ook een tandje lager De maximale inkomensgrens voor zorgtoeslag is verlaagd. Alleenstaanden krijgen geen zorgtoeslag meer bij een inkomen hoger dan €35.059 (€51.691 voor samenwonenden met een fiscale partner). Verder gaat de huurtoeslag omlaag bij een huur hoger dan €366,37. Hoeveel minder hangt af van de hoogte van de huur. Bij een laag in-

4 Ac t u e e l

januar i

2012

■ Laagbetaalde werknemer

mag eerder met pensioen Werknemers met laagbetaalde, zware beroepen kunnen toch op hun 65e met pensioen zonder groot inkomensverlies. Het kabinet heeft hierover een akkoord gesloten met de PvdA-fractie in de Tweede Kamer. Volgens de kabim u g m ag a z i n e

plicht verhuizen? Geldt dat ook voor iemand met opgroeiende kinderen?’ ChristenUnie-collega Cynthia Ortega wees erop dat vaste contracten nauwelijks worden verstrekt. D66-politica Fatma Koşer Kaya vroeg zich af hoe het moet als een gemeente uit bijvoorbeeld Limburg iemand verplicht een baan te accepteren in Amsterdam waar het lastig is om geschikte woonruimte te vinden. SP-Kamerlid Sadet Karabulut: ‘Gaat de minister daar soms werklozenhotels beginnen? En mogen mensen hun vrouw en kinderen meenemen?’ Kamp antwoordde dat dit soort vragen illustreert hoe er allerlei redenen worden bedacht om maar geen werk te hoeven accepteren. Volgens hem is het logisch regels die al voor ww-ers gelden om passende arbeid te aanvaarden ook op de bijstand toe te passen. Volgens sommige Haagse insiders zou Kamp zelf eens op zoek moeten gaan naar passend werk. ■ Ook dat nog: ‘Tuigdorp’ op

netsplannen gaat de pensioenleeftijd in 2020 omhoog naar 66 jaar en in 2025 naar 67 jaar. Wie op lagere leeftijd met pensioen gaat, krijgt per eerder gestopt jaar 6,5 procent minder aow. De PvdA heeft steeds compensatie geëist voor werknemers met zware beroepen en lage inkomens, zodat zij toch op hun 65e met pensioen kunnen. Nu is afgesproken dat deze groep er an-

derhalf procent op achteruitgaat als zij op hun 65e stoppen wanneer de pensioenleeftijd 66 jaar is. Als zij met 65 stoppen wanneer de pensioenleeftijd 67 is, gaan zij er 3 procent op achteruit. ■ Alvast 60 miljoen bespaard

op de oudedagsvoorziening De aow gaat vanaf 1 april niet langer in op de eerste dag van de

maand waarin iemand 65 wordt, maar op zijn 65e verjaardag. De Eerste Kamer stemde daar begin december mee in. Eerder was de Tweede Kamer al akkoord. De maatregel levert circa 60 miljoen euro per jaar op. ■ Parlement: ‘Kamp schiet

door met verhuisplicht’ Minister Henk Kamp van SZW

wil werkzoekenden in de bijstand verplichten om te verhuizen als ze daarmee werk kunnen krijgen. De Tweede Kamer twijfelt over zo’n verhuisplicht. Niet alleen de oppositie zet vraagtekens bij het plan, ook het CDA vindt dat Kamp doorschiet. CDA-Kamerlid Eddy van Hijum: ‘Wij hebben er geen moeite mee dat iemand meer reistijd moet accepteren, maar ver-

1 en de premier op 2 Het Van Dale-woord van 2011 was ‘tuigdorp’, voorheen ook wel bekend als asodorp: een speciaal voor probleemhuurders ingericht mini-getto. Van een andere orde: SP-voorman Emile Roemer werd door televisiekijkend Nederland uitgeroepen tot politicus van het jaar. Premier Mark Rutte (VVD) werd tweede. Voor politiek journalisten stond hij echter op 1. En dat voor de tweede keer op rij.

pieter hilhorst Armoedeval in het kwadraat Achter onbegrijpelijke woorden schuilt vaak een dramatische werkelijkheid. Neem het woord ‘huishoudtoets’. Vanaf 1 januari wordt bij de bepaling van het recht op bijstand niet meer alleen gekeken naar het inkomen van partners, maar naar de inkomens van alle leden van het huishouden. Staatssecretaris Paul de Krom mug m ag a z i n e

(VVD) wil een eind maken aan de situatie dat één gezin meer uitkeringen kan krijgen. Maar deze maatregel heeft onbedoelde gevolgen. Neem Jaap. Hij is 21, werkloos en woont nog bij zijn ouders die ook werkloos zijn. Als Jaap een baan vindt, wordt het geld dat hij verdient direct gekort op de uitkering van zijn ouders. Dat is niet echt een stimulans om aan de slag te gaan. De VVD heeft altijd de mond vol van de armoedeval.

Werk moet lonen. Maar De Krom heeft een armoedeval in het kwadraat gecreëerd. Jaap moet al het geld dat hij verdient, inleveren bij zijn ouders. De huishoudtoets leidt dan al snel tot ruzies aan de keukentafel. Als Jaap een baan krijgt, moeten de ouders bij Jaap gaan bedelen om geld voor de huishoudpot. Op aandringen van het CDA heeft De Krom toegezegd dat gemeenten oplossingen moeten bedenken voor dit ongewenste

effect. Volgens Tof Thissen van GroenLinks heeft het CDA zich laten afschepen met een dode mus. Wat kunnen gemeenten doen als de wet voorschrijft dat alle inkomens van het huishouden moeten worden meegeteld? Jaap kan proberen zo snel mogelijk het huis uit te gaan (al dan niet alleen op papier). Daar zal een gezinspartij als het CDA toch niet blij mee zijn. Of hij blijft thuis en moet de hele financiële ellende van zijn

column ouders meetorsen. Zo worden jongeren die van huis al minder mee krijgen nog verder op achterstand gezet. Wordt uw gezin ook getroffen door de huishoudtoets, meld het via www.ombudsman.vara.nl Pieter Hilhorst is publicist en programmamaker januar i

2012 Ac t u e e l 5

Afscheid van het arbeidersparadijs Ik ga een cursus Tantra volgen .

De redactie van uw lijfblad in vroeger tijden, links in het oude lokaal, rechts in het nieuwe 'werkkantoor'

Martin Brandwagt Het was 1996, toen ik als redacteur bij MUG, voluit het Maandblad voor Uitkeringsgerechtigden aan de slag ging. De naam stond nog gewoon voluit op de voorkant. Een uitkering genieten was nog geen schande en werkende armen waren er nog nauwelijks. Terugblik op een tijdperk.

H

et waren paradijselijke tijden voor de doelgroep van MUG. Niet alleen stelde een uitkering nog iets voor, het was in de hoofdstad ook nog eens een fluitje van een cent om een uitkering te krijgen én te behouden. Het maakte niet uit of deze wao, ww of bijstand heette. De redactie in die dagen omarmde de chaostheorie. Het redactielokaal kende een ondoordringbare wanorde. Op elke tafel lagen hoge stapels papier. Tien man personeel (allen vrijwilliger of Melkertier, voor regulier betaalde krachten had de organsiatie geen geld) deelden een ruimte van veertig vierkante meter, opgedeeld in drie miezerige lokaaltjes. Computers vielen wekelijks uit; vergaderingen duurden doorgaans vele uren. Een werkplek met beperkingen maar ook met vele charmes. De DDR mocht dan in 1990 zijn opgeheven, aan de Elandsstraat ging de redactie vrolijk verder met haar eigen arbeidersparadijsje. De werkdruk in het hoofdredacteurloze tijdperk was laag, de bedrijfscultuur zeer infor-

gorter

Nu eerst nog een vriendin zien te vinden.

6 achtergrond

januar i

2012

meel. Er werd veel gelummeld en gekletst. Dat het blad elke maand uitkwam, was een klein wonder. Het moet gezegd, er waren redacteuren die zeer gedreven waren en echt iets voor de uitkeringsgerechtigden (het woord 'uitkeringstrekker' was taboe) wilden betekenen. Het was uit de kring van serieuze redactieleden dat het voorstel tot het benoemen van een hoofdredacteur kwam. Daarmee kwam langzamerhand een einde aan de prettige anarchie die het eerste redactielokaal kenmerkte. De redactie verhuisde naar een groter pand aan de Da Costastraat, redacteuren kregen een eigen bureau met werkende computers. De praktijk van vrije arbeidsuren en lange gesprekken met collega’s en dito lunches werd voortgezet, maar ook bij de meest wanordelijke redactie van Ne-

woord te misgunnen. Daarmee riep het blad steeds vaker de hoon op van het radicale deel van de uitkeringsstrijders. Eigenwijs bleven we wel, ook van hen trokken we ons niets aan. Het is een doorlopende ontwikkeling. MUG is geen actieblad meer, de vormgeving is strakker, de foto’s en artikelen zijn journalistiek van een hoger gehalte. Tegelijkertijd is het blad minder spannend geworden. De redactie verblijft tegenwoordig in een echt kantoor, met een regulier betaalde directeur. Ook dat maakt het minder spannend. Niettemin zullen de bezuinigingen ook deze organisatie treffen. Dit periodiek heeft jarenlang op gesubsidieerde werknemers kunnen teren maar zal het vanaf deze maand met een gedecimeerde redactie moeten doen. Wordt

Het redactielokaal kende een ondoordringbare wanorde derland werd de sfeer steeds zakelijker. Eind 2001, tijdens de eerste maanden van de roemruchte Megabanenmarkt, drong het besef door dat het paradijs voor de uitkeringsgerechtigde voorbij was. Sindsdien heeft deze redactie een nieuwe, veel strengere bijstandswet voorbij zien komen. GAK werd UWV, wao werd wia. Ziekenfonds werd ziektekostenverzekering met eigen risico. De duur van de ww werd gehalveerd. De afbraak van de sociale zekerheid in de 21e eeuw: MUG heeft het van dichtbij meegemaakt en erover geschreven, zonder de drammerigheid die de eerste jaren kenmerkte, zonder de 'andere kant' een weer-

MUG daarmee weer een blad van uitkerings­ gerechtigden, voor uitkeringsgerechtigden? Goed mogelijk. Het moge duidelijk zijn dat in een tijd waarin de onderkant van de Nederlandse samenleving permanent onder druk staat, een blad als MUG Magazine niet kan ontbreken. Laat elke uitkeringsgerechtigde, elke minimumlijder met journalistiek talent zich melden. De minima van Nederland hebben u nodig! Martin Brandwagt was van 1996 tot 2000 redacteur cultuur en van 2001 tot 2011 redacteur sociale zekerheid mug m ag a z i n e

Marcel Schor & Arnoud van Soest De gemeenteraad geeft groen licht voor stevige bezuinigingen. Het mes gaat in het budget van de wethouder van Werk en Inkomen. De minima wacht een zwaar jaar.

Begroting treft Mokum als een moker

D

e Amsterdamse gemeenteraad stemde in december over de begroting voor 2012. De stevige bezuinigingsopgave van het college (PvdA, VVD, GroenLinks) leverde tijdens de raadsvergadering felle debatten op. ,,De SP zegt dat er minder moet worden gekort, maar ze zeggen niet waar het geld vandaan moet komen”, verweet gemeenteraadslid Arco Verburg (PvdA) de SP. Oppositieraadslid Laurens Ivens (SP) noemde de begroting ‘vlees noch vis’. Hij begon zijn betoog met de opmerking dat de voedselbank de enige bank is die goed draait: ,,De afgelopen drie jaar is het aantal gebruikers met éénderde toegenomen.” Verburg is blij met de tien miljoen euro die het Rijk voor de stad heeft uitgetrokken. Dit geld is bedoeld om het leed te verzachten van mensen die door een stapeling van bezuinigingen worden getroffen: ,,De PvdA wil dat geld zo snel mogelijk inzetten, bijvoorbeeld om te voorkomen dat thuiswerkende kinderen straks de rekening van hun ouders moeten betalen.” Ondanks de ombuigingen heeft het college de ambitie om de jeugdwerkloosheid terug te dringen, langdurige armoede van huishoudens met kinderen te doorbreken en mensen die een uitkering aanvragen sneller te helpen. Wethouder Werk en Inkomen Andrée van Es (GroenLinks) wil dit jaar 4.000 Amsterdammers naar werk leiden: ,,Vorig jaar hebben we onze doelstelling van 3.500 mensen gehaald. We gaan op de ingeslagen weg verder. Dat betekent intensieve begeleiding voor iedereen met mug m ag a z i n e

januar i

Illustratie: Eddo Gorter

perspectief op werk. Mensen met zicht op een baan die een uitkering aanvragen, sturen we met vacatures op pad. Veertig procent vindt zo een baan. Streng zijn aan de poort werkt.” Overigens verwacht de gemeente dat het aantal bijstandsgerechtigden licht zal stijgen. Wie geen zicht heeft op werk komt niet meer voor re-integratie in aanmerking. Verder staan als gevolg van de versnelde afbouw van gesubsidieerd werk (i/d- en wiw-banen) sinds deze maand een kleine 1.000 mensen op straat. En de verstrekking van reis- en trajectvergoedingen aan bijstandsgerechtigden is beëindigd. Alles bij elkaar levert dit circa 43 miljoen euro op. De stad bezuinigt zo’n 15 miljoen euro op hulp aan werkloze jongeren. Het resterende geld wordt ingezet voor re-integratie naar werk of school. Onderzocht wordt of deze jongeren via een ‘werkschool’ beter naar een werkplek kunnen worden begeleid. Ook op armoedebeleid wordt bezuinigd, circa 20 miljoen euro. Het college wil voorkomen dat armoede van generatie naar generatie wordt doorgegeven. Arme kinderen moeten mee kunnen doen aan schoolactiviteiten, sport en cultuur. Ook alleenstaande moeders krijgen extra aandacht. Wél verlangt de gemeente dat Amsterdammers die een beroep doen op ondersteuning, zich inzetten voor de verbetering van hun eigen leefsituatie (wederkerigheid). Naar schuldhulpverlening gaat twee miljoen extra. Het aantal mensen dat hierop een beroep doet, zal stijgen naar 7.000. Het college hoopt met de verhoging wachtlijs-

2012 ac h t e r g r o n d 7

ten te voorkomen. Opmerkelijk is dat op dit moment 900 ROC-studenten in de schuldhulpverlening zitten. Dat aantal zal voor dit jaar waarschijnlijk gelijk blijven.

‘De voedselbank is de enige bank die goed draait’ De belangrijkste besluiten van het gemeenteraadsdebat op een rij • De raad nam een motie aan van PvdA, VVD en GroenLinks om voor 1 maart uit te zoeken wat de gevolgen zijn van de bezuinigingen door Rijk, provincie en gemeente. Die stapeling van bezuinigingen treft vooral de lage inkomensgroepen. Ook mensen met middeninkomens krijgen het moeilijk. De gemeenteraad vraagt het college per inkomenscategorie in kaart te brengen wat de effecten zijn van de bezuinigingen. • Unaniem nam de raad een motie van de PvdA aan om meer minima warm te maken voor de Stadspas, die zowel recht geeft op korting als recht op gratis activiteiten. De PvdA vindt het jammer dat maar 68 procent van de gezinnen met een minimuminkomen deze pas heeft. Dat moeten er meer worden. Het college is gevraagd daartoe in het voorjaar met een voorstel te komen.

• Diverse moties van de SP haalden het niet. De partij stelde voor de inflatiecorrectie van de raadsledenvergoeding achterwege te laten, maar daarvoor was geen meerderheid. Evenmin aangenomen: het terugdraaien van de bezuinigingen op de openbare bibliotheek (OBA) en die op schoolzwemmen voor het speciaal onderwijs. Het verruimen van kwijtschelding voor ondernemers op bijstandsniveau door verhoging van de OZB werd eveneens verworpen. Het voorstel de hondenbelasting af te schaffen was ook aan dovemansoren gericht. ,,Laat de minima hun hondje behouden”, had Laurens Ivens betoogd. • Een paar successen sleepte de SP wél binnen: 65-plussers met Stadspas kunnen gratis gebruik blijven maken van de OBA. Zij krijgen hierover een brief van armoedewethouder Freek Ossel (PvdA). Ook steunt de raad het Amsterdams Buurvrouwen Contact (ABC), dat thuiszittende vrouwen stimuleert om buitenshuis actief te zijn. Het college wilde het ABC voor 80.000 euro korten op de inzet van taalcoaches. Tot en met 2015 krijgt het ABC uit een ander potje 70.000 euro per jaar. • De raad nam ook een motie aan van PvdA, VVD en GroenLinks, waarin het college wordt opgeroepen om met hervormingsvoorstellen te komen. Dit om het verwachte begrotingstekort van 80 tot 100 miljoen euro in de komende jaren te dekken. Al met al krijgt de stad het zwaar te verduren...

gemeentebegroting 2012

maart

2011 ac h t e r g r o n d 7

‘Bijstand is echt een laatste redmiddel’ Marcel Schor De bijstand is aangescherpt: desnoods moeten werkende, inwonende kinderen het gezin onderhouden. Fraude wordt harder aangepakt. Wie ook maar enigszins kan, moet aan de bak – met loondispensatie of in ruil voor een uitkering. De wethouder en haar topambtenaar zijn niet met alle aanpassingen even blij, maar veel keus is er niet: ‘Het gaat ook om draagvlak.’ De Cliëntenraad is ronduit kritisch.

D

e herziening van de Wet Werk & Bijstand (wwb) moet door de gemeenten worden uitgevoerd. Wethouder Andrée van Es (GroenLinks) is voor Amsterdam verantwoordelijk voor de wwb en wordt daarin bijgestaan door algemeen directeur van de Dienst Werk & Inkomen (DWI) Eric ten Hulsen. Samen leggen ze uit wat er verandert en hoe zij daar tegenaan kijken, vanuit hun beider rol. Voorzitter van de DWI-Cliëntenraad Marga van der Erve mengde zich achteraf in het gesprek. Van Es: ,,Wie in de bijstand zit, kan straks gevraagd worden een tegenprestatie te leveren. Ik ben het eens met mensen die zeggen dat vrijwilligerswerk per definitie vrijwillig is, ook voor mensen met een uit-

kering. Je mag wel verwachten dat iemand die zicht op werk heeft meewerkt aan het verhogen van zijn kansen op de arbeidsmarkt. Dat kan heel goed in de vorm van vrijwilligerswerk.” Van der Erve: ,,Ik denk inderdaad dat je dit individueel moet bekijken. Het gevaar bestaat wel dat de gemeente gaat bepalen wie welk vrijwilligerswerk gaat doen. Ik zie gebeuren dat de stadsdelen mensen in de zorg laten werken omdat daar een tekort ontstaat. Zijn ze daar wel toe uitgerust?” Van Es: ,,We zullen niet verlangen dat mensen sneeuw moeten schuiven, behalve wanneer iemand op deze manier dichter bij een betaalde baan kan komen.” Ten Hulsen: ,,Maar er is een groep mensen zonder enig zicht op een baan, waarvan we graag zien dat ze vrijwilligerswerk doen.

Cliëntenraadvoorzitter Marga van der Erve: ‘Loondispensatie omzeilt minimumloon’

Denk aan ouders van 'multi-probleem gezinnen', die bijvoorbeeld laat opstaan en de hele dag voor de televisie hangen. Ze zijn geen goed voorbeeld voor hun kinderen. Die ouders kunnen heel goed iets voor de buurt doen. Dat helpt ook die gezinnen weer structuur te geven.” Van der Erve: ,,Wat mij zorgen baart is dat mensen met een uitkering steeds banger worden om vrijwilligerswerk te doen, omdat het maar de vraag is of DWI daarmee akkoord gaat. Ik constateer wel dat al die repressieve maatregelen vanuit Den Haag steeds meer doen denken aan een totalitaire staat: meer controle en strengere regels.” Het inkomen van alle gezinsleden wordt meegeteld om de hoogte van de bijstands­

uitkering te bepalen: de huishoudtoets. Hoe gaat Amsterdam dit handhaven? Ten Hulsen: ,,Om te beginnen móéten we de wet uitvoeren. We gaan dus in gesprek met mensen in ons bestand die op één adres staan ingeschreven met twee of meer inkomens. Met de huishoudtoets bestaat wel een aanzienlijk groot risico op fraude. Kinderen die zich bijvoorbeeld bij hun ouders laten uitschrijven terwijl ze thuis blijven wonen, om zo niet op het gezinsinkomen achteruit te gaan.” Van der Erve: ,,De hele fraudebestrijding van de huishoudtoets gaat veel geld kosten.” Van Es: ,,Het risico bestaat dat een aantal maatschappelijke problemen ontstaan. Ik denk aan kinderen die uit huis worden gezet of zich gedwongen zien te

Wijzigingen Wet Werk en Bijstand (wwb) Heeft u recht op een bijstandsuitkering en woont u samen met uw meerderjarige kind of (een van) uw ouders? Dan zijn er nieuwe regels. Vanaf dit jaar krijgen ouders en volwassen kinderen die op één adres wonen, één bijstandsuitkering. Om de hoogte van deze uitkering te bepalen, wordt het inkomen van alle gezinsleden meegeteld. Dit is de zogenaamde toets op het huishoudinkomen. Bij deze toets tellen de volgende inkomens echter niet mee: 8 ac h t e r g r o n d

januar i

2012

- inkomen uit de wajong (voor jonggehandicapten) van een volwassen kind of van een ouder; - inkomen van gezinsleden met een awbz-indicatie (voor bijzondere ziektekosten) van minimaal tien uur per week, die thuis door de eigen ouder(s) of kind(eren) worden verzorgd. Alle andere inkomsten worden wel meegerekend, zoals het loon van een volwassen kind dat werkt. En de aow-uitkering van een inwonende ouder. Inkomsten van volwassen kinderen die studeren of een leerwerk baan hebben, worden pas meegeteld vanaf ongeveer duizend euro per maand.

Krijgt u al een bijstandsuitkering en woont u nu al samen met uw meerderjarige kind of (een van) uw ouders? Dan gaat deze wetswijziging voor u in per 1 juli. Zo hebt u zes maanden de tijd om u voor te bereiden op het lagere gezinsinkomen. Heeft u een uitkering bij de gemeente en bent u jonger dan 27 jaar? Dan kreeg u uw uitkering volgens de Wet Investeren in mug m ag a z i n e

Wethouder Andrée van Es: ‘Er kunnen maatschappelijke problemen ontstaan’ en: 'amsterdam blijk

endig maar er staat t tot nu toe crisisbest

Foto: John melskens ons wat te wachten'

rt o o v id le e b t e z g in id DWI-le e eloondispensatie w aan het werk te zetten.” Het kabinet kiestuvoor als ie N steken in re-integrati energie e all en en er lis ita Van Es: ,,Wat ik liever zie, is dat meer middel om meer mensen aan heti dig werk te l DW lsen wi DWi-baas eric ten Huls

DWI-directeur Eric ten Hulsen: ‘Het gaat om 2.000 tot 6.000 mensen’

vertrekken. Gezinsverbanden kunnen uit elkaar vallen en dat is zorgelijk.” Ten Hulsen: ,,Het gaat naar schatting om een groep van tweeduizend tot zesduizend mensen. Vóór juli nemen we contact met ze op want dan gaat voor deze groep (mensen die al voor 1 januari in de bijstand zaten, red.) de huishoudtoets gelden. Nieuwe aanvragers voor bijstand krijgen meteen met deze toets te maken. Overigens zijn we nu al vrij streng. Iemand die goedwillend is en zijn verplichtingen nakomt, heeft niets te vrezen. Mensen die er op uit zijn om de grenzen te overschrijden moeten het gevoel hebben dat er een redelijke pakkans is. Wij weten dat iemand dan eerder geneigd is om zich bij de goedwillenden aan te sluiten.”

Van der Erve: ,,Zware sancties bij fraude werken averechts: mensen verliezen hun uitkering en belanden in het zwarte circuit of de criminaliteit. Het zou kunnen dat de aanscherping vooral is bedoeld om sommige overlastveroorzakende jongeren onder druk te zetten. Deze maatregelen zijn een voorbeeld van wat ik zie als toenemende repressie door de overheid.” Ten Hulsen: ,,Wat je er ook van vindt, het draagvlak in de samenleving voor uitkeringen is ongelooflijk belangrijk. Burgers willen zeker weten dat iemand een uitkering echt verdient. Als het gaat om het opsporen van kwaadwillenden gaan we met onze tijd mee. Dat betekent dat we ons ook richten op internet, zoals de sociale media.''

legelegd. Veel van de prob eric ten Hu vinden fundament oude Sociale kans op werk van deeen enden meteen mensen arbeidshandicap helpen. De werkgever betaalt alleen salaris zijn Werkzoekmet tal men van vroeger, of staat We mees in den. ject niet verle tietra echt het tegra die tot Voor mensen Dienst, horen echt en. ook zonder re-in ten we oog houd oop lahaiSe en, moe rijk geen boetes meer.'' een baan. om te werk grote tot de arbeidsmarkt voor het economisch deel van de welafstand Marcel Schor & Jrendabele om krijgen van hetvia detaik niet van de keier nu al in geslaagd Wat dat betreft, ben lijn dat ,,Toch zijn we e chen gere ard vind ands die keih bijst sen de 0 DWI vernieuwin12.50 werkgever aan van gemeente vult het ten vangaan. lijn van men al van nietDe de cliën chering bij een slag werknemer. hardeinkomen nende het aant moet.'' n opgegeven tot Kun ten Hulsen aan iedereen aan het werk tigden die in feite ware Ik zie het als gen verwachten, met Eric wel voor strenge ar ma gen. bren te g dat mensen Voordeel meer aan tot iets boven gbijstandsniveau. Is dit een roer? inkomens10.000 teruis het Is . gewerk te het op t aan nooi handen vol aan Zoveel mogelijk mensen van crisis? een plicht om mensen iedereen aan ,,Voorlopig heb ik mijn handhavin van de tijde het bedrijf. Wel de illusie dat dan bij loondispensatie. zekerheid goed middel? je dat nog realistisch ten het leren kennen van ring. Tijdens dat or- ven, zonderkrijgen als ,,om beho veel ls: toe al ikt nu ege tot bere dsr t je alise r bijstan kan. Maa al aan digit ,,Amsterdam blijk banen in het werk buitenspel denk ik gang langs de afdelingen sociaal voor lijk crisi sbestendig. Het aantal Ongetwijfeld is dit een duurdere Van Es:and ,,We zien mensen agvlakheleboel rondoplossing. die met iemand na jarenlang draeen ers het n, weer een paar mijn omen, anders dan ik klantmanagers tege de regio is niet afgen te hebben gestaan toch kwam nkemen afha de r strie onde ten per e-mail en de indu bezig isalleen 's die vanin d verlies van hun klan Werk gaat niet over degeld ook in de bijstand, ent.''wajong indie regioniet per week meeste maar bijstanwia Onze eigen Va- uur zouden dus ant. We Brab den. zoals rhou t. zijn onde lijk heeft sen kom die contact kunnen doen. Amsterdam (VSA) over ” we ook bij mennensenmet staat zijn om fulltime productief tevicevaca zijn Succesvol zijn veel meer via internet is mensen. leend aan catureser tures. Het probleem oor de gemeente uitge ulieren.'' eg 1, 2 en 3 staan, dege arkt. Denk aan form or College, nog geno we niet altijd de goede match op trede idsm Juni arbe met de ijn tot Calv nd het afsta TeneenHulsen: ,,Bijkomend voordeel van vermaar wel aan devmb bak willen. Tegelijkertijd grote rt, eerder dat in t voor o-school in Slotervaa een niet de juiste kandidaa s ko- Voor mensen in trede 4 is er werk ze Huisbezoeken? Zo de waard is, jaar lang hebben, blijken en twee loondispensatie . Vaak ten Hulsmet . Verhoudingsgewij de zorg gasten. Waa dat iemand niet dienst isrom beperktde blijkt uit een proef stond Eric hij zijn trouwt in bij. bijvoorbeeld is Dat is de juiste plek andsgerechtigdetachering nde den der'. beke mod De de n. in n wille bijst te g tot steekproeven, zoals met zijn 'pote met men er geen van de dat ook graa bed. Eenmaal aan het DWI zich niet al-psycholoog de sociastaan zakt zo'n 7 procentvan het ld een bedrijf, waardoor je een stuk zorg dat werkgevers te juichen om t? aan idde diens precies watniet en Gem sting hand Bela we cv in zijn nieu n met een WW-uitkering werk, krijgen ze de smaak te pakken en ,,Van de Belastingdienst weet ik het noeen dik leidinggevend binatie werkzoekende and. Dat is stabiel. comhet Dat moet je ze Bedrijven worpreekt: ,,De aansdenk bij de werkgever De stap rkt.om mee te doen. dat kabinet te naar de bijst functieIk en ze doorgroeien.wegneemt. er dige, ik heb er gewe roleurs bezocht Ik heb in Nieuw- door allend is dat we nog bijna nie- kunn Ook daarom sta ik acht van beleid en praktijk. Opv den door belastingcont n of het aantal leven, bank- ook gunnen. echt lagen eren onts jong 0 '' hoe 4.00 leid. kijke die ren te hemhet inhet dienst teorbenemen, optimistisch over deze maatregel.” eld t erva d van al Wesis re-integratiebevan het bedrijf om bijvo n. Daar ben ik man loonopaan de balie van ers wel klopt met de waar ze tegenaan lope on- medewerkers die vankleiner en het niet erd werk werknem We hebb gesubsidie ken. ben want bonafide beisnnen dan tbij loondispensatie. Een Van der Erve: ,,Ik ook blij met hebben gezien. Veel van geschrok , of Tegelijkertijd word doen het prima in een gave. Dat moet ook, de concurrentie d laten Werkplein etten bego ontz d zelf erlan zich voor . Mensen derwijs in Ned pikken niet dat alleen mensen zijn een drijven uit. Het is afgebouwd eld bij ik het dan hebis is het ook met bijin orbe dat laatste geval metloondispensatie. Het innietfeite een nog op eigen geld werkgever erde baan, bijvo en hetmaverslonzen en belazert. Zo zing gesubsidiemoet daar nuttig de boel Bij DWI krijg ik tschappelijk van de crisis merover de gebouwen. rele instelling. Ze doen niet zo dat we niets dsfraude. Wil je maa and dan cultu stan mate ten. eren wach jong te indaardienst nier om hetweerwettelijk te nog wat een iemand mis mee? nemen en maar voor bijst met veel van die minimumloon Er staat ons k houdenzien . Wat is rs. Daar ligt ook ken. zien we dit jaar voor het eerst werk we het omdraaien. Wat is er draagvla belangrijk oude Ook hun en. met roler én cont ken Zo ,,Laten be- goed een moet je volledig chtigde niet het uitpakt.” omzeilen, bedoeld omd.''teurmensen goedkoop dat nuttige werk met re-integratiemiddelen of mijn betrokkenhei aan om t een bijstandsgere van de Dienst onze on op; we moe- fout hoeft uit te Daaruit spreekt opda

D

De nieuwe direc een echte ambteWerk en Inkomen is algemeen belang. naar, begaan met het Hulsen niet. Op Maar een softie is Ten nog steeds als and bijst hij de vraag of r als een gunst, een recht ziet of mee en conform de antwoordt Eric ten Huls ent: mom dit politieke wind van t zijn. Mensen ,,Werken moet een rech daar gaat het om. aan het werk helpen, geen onvooris Een bijstandsuitkering willen niet terug waardelijk recht. We epswerklozen. bero de naar de tijd van

Jongeren (wij). Deze wet is echter per 1 januari afgeschaft. U krijgt nog steeds uw uitkering, maar dan volgens de wwb. De regels voor jongeren die een uitkering aanvragen, worden strenger. School gaat bijvoorbeeld altijd voor. Kunt u niet naar school? Dan dient u eerst vier weken zelf te proberen om werk of een opleiding te krijgen. Pas daarna kan de gemeente hulp bieden bij het vinden van werk of eventueel een uitkering verstrekken.

vijf jaar, dan kunt u nog steeds tijdelijk worden vrijgesteld van sollicitatieplicht (maximaal vijf jaar). Werkt u in deeltijd en hebt u kinderen, dan mag u mogelijk 12,5 procent van uw loon bovenop uw uitkering houden, tot maximaal €120,- per maand (maximaal 2,5 jaar). Voorwaarde is dat u zelf 27 jaar bent of ouder en dat uw (jongste) kind elf jaar is of jonger. Andere uitzonderingen die nu voor alleenstaande ouders bestaan, vervallen in maart.

Bent u een alleenstaande ouder? Als u een alleenstaande ouder bent, moet u zo veel mogelijk uw best doen om werk te vinden. Hebt u kinderen onder de

Wilt u met uw bijstandsuitkering naar het buitenland? U mag per 1 januari maximaal vier weken naar het buiten-

mug m ag a z i n e

januar i

2012 ac h t e r g r o n d 9

10

acH t er g r o nD

nut. Het geld gaat scho op ons spaarten zelfs een beroep doentegratie steeds potje. We willen de re-in ntegratie is Re-i efficiënter aanpakken. van sport. We tak nog maar een jonge vraag is steeds: leren elke dag bij. De tegen de laagste wat werkt het beste, kosten?'' veel kritiek op dat Mag ook wel want er is nkamers hekelen re-integratiebeleid. Reke ief hoge kosten. relat de en effect ge het gerin

echt salaris te belonen? en het geeft g meer sociale waarderin ze verdienen. die mensen de beloning bsidieerd werk gesu met leem Het prob en hangen.'' is dat mensen erin blijv

vorige maand het Wat trof u aan toen u Schreuders, de stokje overnam van Wim s? I-baa DW e vorig bedrijf. Mijn ,,Een energiek en trots een uitstekend voorgangers hebben

eving steeds aan zijn omg recht op heeft. leggen dat hij er echt handhavers zaDaarbij komen onze iets aan willen g graa ze waar n, ken tege tte koelkast en doen. Ze zien een kapo via DWI een ze wijzen mensen erop dat ze constateOf en. krijg nieuwe kunnen orde is, bijvoorren dat er iets niet in de kinderen, van zing aarlo verw beeld in.'' en seinen de instanties

land. Nu is dat soms dertien weken. Bent u 65 jaar of ouder? Dan mag u nog steeds dertien weken met behoud van uw uitkering naar het buitenland.

o k t o b e r 2009

Bent u kunstenaar? De Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (wwik) is per 1 januari afgeschaft. Het is de bedoeling dat kunstenaars in hun eigen levensonderhoud voorzien. Als u nu wwik ontvangt, kunt u misschien (tijdelijk) een beroep doen op andere voorzieningen.

Bezuinigingen bijstand

(Bron: Dienst Werk en Inkomen)

M

Bingo-gastvrouw ‘niet voor de katzekut‘

waarschuwt wel: ,,Stop hem voor gebruik eerst in de vaatwasser.” De bingo-regels zijn simpel. In de eerste ronde moeten de getallen aan een van de vier randen

van de kaart zijn geschrapt, vervolgens twee aan elkaar verbonden kanten en in de derde ronde de hele kaart. De show begint: barman Mike tapt nog gauw een paar biertjes en Van Dam zingt een smartlap van Johnny Jordaan. Tijd voor de bingo. In de pijpenla heerst doodse stilte. De gasten hangen geconcentreerd over de kaarten. De bingo-prinses roept de getallen af en zet zo nu en dan met Mokumse dijenkletsers het publiek te kakken. ,,Bingo!”, roept Robert. ,,Kom maar even naar het podium”, gebiedt Van Dam, terwijl ergens in het café gemompel is te horen. ,,Hallo daar! Aandacht! Ik ben hier verdomme met een diepteinterview bezig, ja?! Robert, je bingo-kaart klopt.” Gelukkig voor hem, want bij een valse bingo bestaat de kans op billekoek. Blij met een paar sokken loopt Robert naar zijn tafeltje terug. In de pauze vertelt Van Dam dat ze ‘niet voor de poes is’. ,,Ik ben recht voor z’n raap. ‘Jij zegt wat wij denken’, hoor ik van mensen.” Bingo-veteraan Wesley merkt op: ,,Coby is correct tegen mensen die voor de eerste keer komen. Maar iemand die ze kent, kan soms maar beter zijn mond houden.” Waarop Van Dam vlot reageert: ,,Ja, ik sta hier natuurlijk niet voor de katzekut.”

Nieuwe ronde, nieuwe kansen. De bingo-prinses komt weer langs met nieuwe kaarten, van €2,50 per stuk. Het spel start. ,,Bingo!”, roept Jim. Onder protest smeert Van Dam een flinke klont gel in zijn haar. ,,You can also use it as a glow-middel.” Hilariteit onder de bingo’ers. Met een blender onder zijn arm druipt Jim af. De bingogastvrouw gaat weer verder met nummers afroepen. Vlak voordat ze haar stem verheft voor het volgende getal roept iemand met luide stem: ,,Bingo!” Ze is niet onder de indruk: ,,Sorry, je bent te laat. Ik raad je aan om op assertiviteitstraining te gaan.” Plotseling gloort er hoop voor de eeuwige bingo-verliezer om iets te winnen. ,,Wie wil er twee vrijkaartjes voor een feest in de Sugar Factory?”, zegt Van Dam met luide stem. Collega Edwin en ik steken onze vingers in de lucht, samen met nog een paar bingo’ers. ,,Mooi, kom maar naar het podium. Wie het beste de vogeltjesdans doet, is de winnaar.” Ta tata-tatata la lala-lalala! ,,En de winnaar is...” Nee dus. Gestraft voor onze gretigheid en een illusie armer lopen we terug naar ons tafeltje. The Queen’s Head Zeedijk 20 www.queenshead.nl Elke dinsdagavond bingo vanaf 21.00 uur

alles maar dan ook alles kwijtgeraakt, tot onze kleding aan toe. Maar waar ik het het moeilijkst mee heb, is dat ik door al deze ellende het contact met mijn drie broers verloren ben. Ik heb veel fouten gemaakt, maar ik zat dan ook niet lekker in mijn vel – ben overspannen geweest. Na twee jaar dakloos te zijn geweest en van logeeradres naar opvanghuis te zijn gegaan, kregen we een woning in de Dapperbuurt aangeboden. Dit doordat ik nog steeds ingeschreven stond bij

Woningnet. Onze maandlasten zijn: €385,- huur, €95,- gas en licht, ziektekosten €311,71, kosten mobiele telefoons €68,-, UPCpakket €49,-, begrafenisverzekering €27,-, hond Billy €45,-, rookwaar €145,-. Elke vrijdag ga ik naar de bibliotheek om daar Donald Duck te lezen. Sinds we Billy hebben, gaat het met ons alle twee geestelijk en lichamelijk heel goed. We wandelen veel en krijgen meer energie. William wil de ict in, ik weet nog niet wat ik wil. Ik spreek onze oude buur-

vrouw nog wel eens. Zij heeft ons door dik en dun gesteund. Laatst nam ze me mee naar een nieuwe winkel, Primark in Zaandam. Dat is een soort H&M, maar dan half zo duur. Voor €5,- kocht ik een houthakkersoverhemd voor William en voor €21,- vond ik een winterjas. Wij leven van €125,per maand. We stellen elke week een voedselpakket samen bij de Voedselbank Oost. De laatste twee weken van het jaar krijg je ook nog iets extra’s, voor de feestdagen.”

Gastvrouw Coby van Dam in een diepte-interview met een bingowinnaar. Foto: Sandra Hoogeboom

Marcel Schor Wie van bingo én cabaretesk vermaak houdt, gaat naar homobar The Queen’s Head. In de sfeervolle pijpenla is iedereen welkom. Bingoprinses Coby van Dam zorgt voor het nodige vermaak.

T

ijdens de bingo vliegen bij homocafé The Queen’s Head op de Zeedijk broodroosters, romantische dvd-boxen, blenders en dildo’s als warme worstenbroodjes de

klapdeur uit. In deze oer-Amsterdamse kroeg met rode gordijnen, lambrisering en discobollen komen homo’s, biseksuelen en hetero’s: jong en oud, knap en lelijk. Je hoeft je hier niet te schamen om voor je geaardheid uit te komen. Bingo-gastvrouw is Coby van Dam. Met haar bos blonde krullen, hoge hakken, tijgerprint mini-rokje en voluptueuze lichaam geperst in een rood-lederen torselet met diep uitgesneden decolleté lijkt ze weggelopen uit een travestietenshow. Toch bezweert Van Dam dat ze een meisje is. Voordat de bingo begint, komt ze aan ons tafeltje zitten. Ze noemt zichzelf bingo-prinses. Meer dan tien jaar zit ze in het

vak. ,,De hoofdprijs is een anal trainer. Kijk, er zit een kettinkje aan, ontzettend handig. Als dat ding te diep in je achterwerk zit, kun je hem altijd terugvinden”, legt Van Dam met onvervalst Amsterdamse tongval uit. Ze

Bij een valse bingo bestaat de kans op billekoek

RONDKOMEN

Lezers vertellen Lea Nortan hoe zij de maand met weinig geld doorkomen.

‘Eerst hadden we alles’ William en Ellie zijn beiden 47. Met hond Billy wonen ze op een bovenetage in de Dapperbuurt. Vroeger werkte William als timmerman en Ellie bij een bloemenstal. Ellie: ,,In 2005 viel 10 ac h t e r g r o n d

januar i

William tijdens zijn werk door een gat in de vloer en brak op drie verschillende plaatsen zijn been. Hij hield er een stijf been en een afgekeurde rug aan over. Toen begon de ellende. Daarvoor hadden we alles: een mooie grote woning, een auto, een stacaravan met een stuk grond erbij. We gingen drie keer per jaar op vakantie. En ik had mijn hobby: Donald Ducks verzamelen. Dat deed ik al vanaf mijn twaalfde. Het is net alsof je in een hele slechte B-film zit. Wij zijn echt 201

m u g m ag a z i n e

Marcel Schor Voorzitter Linde Gonggrijp van FNV Zelfstandigen is vóór het pensioenakkoord. Ze is een van de mensen die het nieuwe geluid binnen de FNV vertegenwoordigen: keuzevrijheid rond pensioen en oog voor flexwerkers. Ze is daarmee een vreemde eend in de bijt van de vakcentrale.

‘Misschien denken ze bij de Abvakabo: daar heb je die zakkenvullers.’ Foto: FNV Zelfstandigen

Vast personeel niet boven ZZP’er plaatsen ‘V

oorzitter Henk van der Kolk van FNV Bondgenoten vindt dat iedereen zich per beroepsgroep moet organiseren. De belangenbehartiging van zelfstandige professionals raakt op die manier versnipperd en wordt onzichtbaar. Hij houdt blijkbaar niet zo van zelfstandigen”, zegt voorzitter Linde Gonggrijp van FNV Zelfstandigen. Ze doet haar uitspraak kort nadat een scheuring binnen de vakcentrale Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV), na crisisoverleg tussen de negentien vakbondsvoorzitters in Dalfsen, voorlopig is afgewend. Hoewel de bonden aan een nieuwe vakbeweging werken, lijkt het onderlinge wantrouwen groot. Zelf verwacht Gonggrijp dat de FNV-bonden hun interne meningsverschillen zullen oplossen: ,,Er komt geen schisma.” Onvermoeibaar reist ze sinds haar aanstelling in mei 2008 stad en land af om op te komen voor de belangen van haar 15.000 leden in de handel, het groen, de ict, de industrie, het vervoer en de zorg. Ze ziet het als haar missie om de positie van zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) op de arbeidsmarkt te versterken. Wat heeft u de afgelopen jaren bereikt? ,,Duizenden zzp’ers die met behoud van uitkering een eigen bedrijf begonnen, werden een paar jaar geleden door uitkeringsinstantie UWV als fraudeurs weggezet. Wij hebben aangetoond dat het UWV ze niet helemaal goed heeft voorgelicht en dat van

opzet geen sprake was. Verder zijn wij ten tijde van de deeltijd-ww voor werknemers bij de minister op de thee gegaan. Uit dat gesprek is een coulanceregeling rond het aantal gewerkte uren per jaar gerold. Wij hebben er ook voor gezorgd dat er een zwangerschapsuitkering is gekomen. Ons standpunt is: als je iets voor werknemers doet, dan ook voor zelfstandigen.”

‘ZZP’ers zijn door het UWV als fraudeurs weggezet’ FNV Zelfstandigen lijkt binnen de vakbewe­ ging een vreemde eend in de bijt. Andere bon­ den vinden dat bij reorganisaties de belangen van vast personeel voor die van externe krach­ ten gaat. Hoe kijkt u daar tegenaan? ,,Zzp’ers voegen iets toe aan de economie. Ik vind het vreemd dat als de economie hapert, de collegabonden in een reflex eerst mensen zonder arbeidscontract eruit willen en daarna pas de vaste medewerkers. Terwijl beide groepen hun bijdrage leveren. Wij zijn tegen het uitsluiten van een bepaalde groep werkenden. Kwalijk is dat sommige andere bonden dat niet zo zien. De Abvakabo probeert tijdens cao-

m u g m ag a z i n e j a n u a r i 2012 ac h t e r g r o n d 11 mug

onderhandelingen limieten aan externen te stellen. Misschien denken ze over ons: ‘daar heb je die zakkenvullers’. Eerlijk gezegd vermoed ik dat ze zich bedreigd voelen. Het lijkt erop dat ze bang zijn dat bedrijven werknemers ontslaan, die dan als zzp’er verdergaan. Altijd handelen ze vanuit het defensief.” De SP vindt het inhuren van zzp’ers bij de overheid verspilling van gemeenschapsgeld. U pleit er juist voor dat daar meer flexibele ar­ beid komt. Waarom? ,,Omdat de overheid de grootste werkgever is. Ik geef onmiddelijk toe dat er externen rondlopen die te veel verdienen. Iemand die tot twee keer toe te veel wil hebben, wordt een volgende keer echt niet meer gevraagd. Dat zzp’ers als te duur worden weggezet stoort me. Het brutoloon wordt dan vergeleken met het gewone uurloon van een vaste medewerker. Laten we afstappen van het beeld dat zzp’ers zakkenvullers zijn, of zielige mensen die geen pensioen kunnen betalen.” Amsterdam verwacht dat een flink aantal zzp’ers een beroep op de bijstand gaat doen. Wat kan de gemeente voor hen betekenen? ,,Vooral zzp’ers in de horeca en de bouw hebben het nu moeilijk. Er zullen met de aanhoudende crisis klappen vallen. Tegen de politiek zou ik willen zeggen: zorg dat zelfstandigen bij een loket terecht kunnen voor informatie, voordat ze in de problemen komen. Ik denk dan aan kwijtschel-

dingsregelingen en uitleg over het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen. Daarin staan de regels rond krediet en bijstand.” Henk van der Kolk is tegen het pensioen­ akkoord; u bent voor. Waarom? ,,Drie elementen zijn van belang. Voor mensen in zware beroepen bestaat de mogelijkheid met 65 jaar te stoppen. Tegelijkertijd kan men ervoor kiezen om door te werken tot 67 jaar, met een hogere aow in het vooruitzicht. Dat kan aantrekkelijk zijn voor zzp’ers die geen goed aanvullend pensioen hebben geregeld. Met het akkoord wordt bovendien geïnvesteerd in de vitaliteit van mensen. Kortom: het gaat om keuzevrijheid en investeren in inzetbaarheid.” Hoe moet de nieuwe vakbeweging er wat u betreft straks uitzien? ,,Het moet een verzamelplaats zijn, waar werkenden zelf kunnen kiezen waar ze lid van worden, met een eigen plek voor zzp’ers en in de topstructuur een zelfstandig ondernemer. Als stukadoor kun je lid worden van de bouwbond, maar ook van een club van zelfstandigen. Of van allebei, waarbij het vakbondslid korting moet krijgen. Van der Kolk wil mensen juist per beroepsgroep opsluiten. Terwijl mensen tegenwoordig een gevarieerde loopbaan hebben. Als vakbond moet je daarop inspringen, anders mis je de boot. Radicale standpunten binnen de vakbeweging zijn prima, maar er moet ook ruimte voor diversiteit zijn.”

2011 ac h t e r g r o n d 11 ZZP’ers op de arbeidsmarkt maart

maatje van de maand

‘Als je je post niet meer durft open te maken is het tijd om hulp te vragen’

Will. Foto: Sandra Hoogeboom

Wat doe je precies voor werk en waarom ben je maatje? ,,Ik heb een achtergrond in de bedrijfseconomie en overwoog een carrièreswitch naar maatschappelijk werk. Op deze manier kon ik erachter komen of dat echt iets voor mij is. Tegenwoordig werk ik voor de GGZ. Als maatje begeleid ik iemand in het stadium voorafgaand aan de schuldhulpverlening. Bij een betalingsachterstand van vaste lasten wil men eerst zien dat er sprake is van budgetbeheer; dus dat er een financieel stabiele situatie wordt gecreëerd waarin geen nieuwe

schulden ontstaan. Dan kan worden bekeken hoeveel schulden iemand heeft. Aan de hand daarvan wordt een schuldsaneringstraject opgezet. Bij een schuldenprobleem openen mensen vaak de post niet meer en hoopt die zich op. Mensen raken dan het overzicht over hun situatie kwijt. Ik ben 'n goede weggooier, samen werken we dan die stapel weg.” Van wie ben je maatje? ,,Ik ben maatje van een man met een verstandelijke beperking. Hij heeft altijd met veel plezier gewerkt, maar budgetteren is moeilijk

voor hem. Hij heeft een geschiedenis van financiële problemen en de bedoeling is dat hij door ons contact zelfredzamer wordt.” Heb je zelf nog dingen geleerd? ,,Zeker! Ik leer van zijn frisse, onbevangen kijk op de wereld en zijn oprechte eerlijkheid. Ook leer ik wat een effectieve manier is om iemand te helpen. Bijvoorbeeld dat je niet alles voor een ander moet willen opknappen, maar moet meebewegen met je maatje. Je hoeft niet gelijkvaardig te zijn, maar je bent wel gelijkwaardig.”

Heb je nog een tip voor mensen die twijfelen of ze hulp moeten zoeken? ,,Als je je realiseert dat je struisvogelpolitiek aan het toepassen bent door bijvoorbeeld de post niet meer open te maken, is het tijd om hulp te durven vragen.” Lotte van den End Een maatje is een vrijwilliger die Amsterdammers met schulden bijstaat. Zelf maatje worden? Dat kan! Kijk op Vonkamsterdam.nl of bel 020 5317600

Overzicht minimumloon, bijstand en AOW vanaf 1 januari 2012 1) Wettelijk Minimumloon

3) Algemene Ouderdomswet (AOW) (Bruto bedragen per maand) Categorie

AOW

Vakantiegeld

€718,47

€43,47

Gehuwden met maximale toeslag (partner jonger dan 65 jaar)

€1.436,94

€86,94

Ongehuwden

€1.046,28

€60,87

Ongehuwd met kind tot 18 jaar

€1.327,00

€78,25

Leeftijd

Per maand

Per dag

23-65 jaar

€1.446,60

€ 66,77

Gehuwden (p.p.)

22 jaar

€1.229,60

€ 56,75

21 jaar

€1.048,80

€ 48,41

20 jaar

€889,65

€ 41,06

19 jaar

€759,45

€ 35,05

18 jaar

€658,20

€ 30,38

17 jaar

€571,40

€ 26,37

16 jaar

€499,10

€ 23,04

15 jaar

€434,00

€20,03

De bedragen zijn bruto (dus vóór belasting en sociale premies) en gelden voor een volledige werkweek. De lengte hangt af van de geldende CAO en is meestal 36, 38 of 40 uur. Een werkdag is acht uur. Het netto minimumloon is niet wettelijk vastgelegd en verschilt per persoon. De verwachting van de vakbonden voor het loonstrookje van januari is: positief voor de lagere inkomens, negatief voor de hogere.

4) AOW ingegaan vóór 1 februari 1994 (Bruto per maand) Categorie Gehuwden zonder toeslag (partner jonger dan 65 jaar) Gehuwden met maximale toeslag (partner jonger dan 65 jaar)

AOW

Vakantiegeld

€1.046,28

€60,87

€1.436,94

€86,94

5) AOW netto per maand

2) Bijstand Bijstand

Vakantiegeld

Categorie

Per maand

Vakantietoeslag

Gehuwden en samenwonenden

€1.269,60

€66,82

Gehuwden/samenwonenden (p.p.)

€667,46

€40,39

Alleenstaande ouders

€888,72

€46,77

Aleenstaanden

€972,00

€ 56,55

Alleenstaande

€634,80

€33,41

Toeslag voor woonkosten

€253,92

€13,36

Categorie

De bedragen van de bijstand zijn afgeleid van het Wettelijk Minimumloon. De Wet Werk en Bijstand (wwb) onderscheidt drie groepen. Gehuwden en samenwonenden (met of zonder kinderen) krijgen 100 procent van het wettelijk minimumloon, alleenstaande ouders 70 procent, alleenstaanden 50 procent. Omdat het minimumloon omhoog gaat, stijgen ook alle bedragen voor de bijstand, zij het bescheiden. De laatste twee categorieën krijgen naast bijstand een toeslag voor woonkosten. Deze bedraagt 20 procent van het wettelijk minimumloon. Een alleenstaande bijstandsgerechtigde krijgt dus vanaf januari €634,80 aan netto bijstand plus €253,92 aan toeslag = €888,72. Dit is exclusief vakantiegeld. Het vakantiegeld wordt door de uitkerende instantie gereserveerd en één keer per jaar uitbetaald.

12 ac h t e r g r o n d

januar i

2012

* Bron: Ministerie van Sociale Zaken

mug m ag a z i n e

Kom van die bank af! Arnoud van Soest Bijstandsvrouwen van de bank halen en een zetje in de rug geven, dat is het doel van website Tientjes.net. Wie een workshop of een training wil aanbieden, kan dat doen voor een tientje per jaar. Erna Smeekens, een van de initiatiefnemers, vertelt.

H

et begon met een uitgebluste vriendin, een moeder van vier kinderen, die depressief op de bank zat. ,,Ik vroeg haar wat ze zou doen als ze de beschikking had over een miljoen. ‘Naar mensen luisteren die in onze situatie zitten,’ was het antwoord. We waren het er al snel over eens dat je daar geen miljoen voor nodig hebt, want luisteren kan altijd.” Dat bracht Erna Smeekens op het idee om workshops te geven aan mensen die ‘werkloos, moedeloos en lamgeslagen’ op de bank zitten, zodat ze weer in zichzelf gaan geloven. Erna en haar vriendin Ivonne Meeuwsen stapten met het idee naar de sociale dienst van Breda, die de dames aanraadde een ondernemingsplan te maken, om datzelfde plan later weer af te keuren. Erna liet zich niet uit het veld slaan en deed aan verschillende bijeenkomsten mee, waaronder een overleg van Bredase organisaties die zich met armoede bezighouden. ,,We hebben daar ons tientjesplan gepresenteerd en gelukkig kregen we toen wel medewerking van de sociale dienst. Ze boden ons de gelegenheid om een jaar lang, met behoud van uitkering, ons plan uit te werken. We hadden het geluk dat we een contactpersoon bij de sociale dienst hadden die zijn nek voor ons uitstak.” mug m ag a z i n e

januar i

Vervolgens kreeg Erna hulp van Koen van Veenendaal, mede-organisator van een fietstocht in de Alpen, waarvan de opbrengst naar de kankerbestrijding gaat. ,,Van Veenendaal geeft seminars die zo’n €380,- per persoon kosten. Hij bood ons de mogelijkheid om vier mensen langs te sturen die het seminar voor een tientje konden volgen.” Zo werd het plan geboren om een website te maken waar je voor een tientje per jaar een cursus of training kunt aanbieden.

‘Voor een tientje een cursus aanbieden’ Erna had ontdekt dat daar behoefte aan is. ,,Voor jonge bedrijfjes, die vaak vanuit de huiskamer opereren, is het niet eenvoudig om acquisitie te plegen. Hoeveel mensen zijn er niet die reiki, yoga, tekenof zangles geven, maar niet weten hoe ze mensen moeten bereiken? Op Tientjes. net kunnen ze voor een tientje per jaar een advertentie plaatsen.” Het mes snijdt aan twee kanten: wie zich voor een tien-

2012 ac h t e r g r o n d 13

Ivonne Meeuwsen en Erna Smeekens bedachten Tientjes.net. (Eigen foto)

tje op de website inschrijft, kan van alle 'tientjes-aanbiedingen' gebruik maken en dus goedkoop een cursus volgen. Om de website wat meer bekendheid te geven heeft Erna een aantal studenten in Tilburg bereid gevonden om haar te helpen met de marketing. ,,We hebben een aparte Facebook-pagina, die Tientjes heet, en we twitteren veel. Er zijn zoveel kleinschalige initiatieven maar mensen laten zich vaak uit het veld slaan, omdat ze aan zoveel regels moeten voldoen. Met die website proberen we ze een duwtje te geven. Onze stelregel is: niks ‘gemaar’, ga het maar gewoon doen. Het belangrijkste is dat mensen weer in beweging komen, dat ze hun leven weer oppakken.” Om zelf het goede voorbeeld te geven, heeft Erna, die inmiddels ook nlp-trainingen (neurolinguïstisch programmeren, een pseudowetenschappelijke methode voor training, coaching en communicatieverbetering, red.) geeft en daarmee uit de bijstand is, de Tientjesacademie opgezet. Veertien door haar geselecteerde mensen kunnen een jaar lang een training volgen, die normaal €3.000,- kost, maar die voor

hen zo goed als gratis is, met dien verstande dat de deelnemers zich verplichten iets terug te doen voor de maatschappij. ,,Je hebt mensen die wel iets met hun leven willen maar een zetje nodig hebben. Die helpen we. We gaan er vanuit dat iedereen op aarde wordt gezet met een gave, maar vervolgens zoveel kanten wordt opgestuurd dat ze het zicht kwijtraken op wie ze werkelijk zijn.” Van het een kwam het ander en sinds kort geeft Erna ook nog zogenaamde reinspiratietrajecten, als alternatief voor de re-integratietrajecten. ,,Bij veel re-integratietrajecten ligt de nadruk vooral op uitstroom, zodat mensen snel uit de uitkering kunnen. Maar vaak zie je dat mensen drie of vier trajecten volgen om uiteindelijk weer bij de bijstand aan te kloppen. Ze worden dan in baantjes gestopt die niet bij hen passen. Het is zinvoller om eerst uit te zoeken wat mensen in huis hebben, zodat ze eindelijk eens gaan doen waar ze gelukkig van worden. Ik sprak laatst een vrouw die zeven jaar op de bank had gezeten en weer helemaal is opgeleefd. Ja, soms gebeuren er wonderen.”

Kleinschalige initiatieven

De candid camera van fotograaf Rogier Verkade

Games

Joop Lahaise

Philip Fokker

Titanengevecht Je hebt fans en je hebt fans. Als tiener en Star Wars-fan voelde ik mij superieur aan Star Trek-liefhebbers. De zogenaamde ‘Trekkies’ werden gedold en zij dolden natuurlijk terug. Deze verdeel en heers-methode, of: ‘geef mensen een idee dat ze een keuze hebben’-tactiek werkt ook al jaren prima in de game-industrie. Sega of Nintendo, Sonic of Mario? Xbox of Playstation, Halo of God of War? Sinds een aantal jaren is er een nieuw titanengevecht, tussen de FPS (First Person Shooters), de Battlefield- en Call of Duty-reeksen. Bij beide games word

Win een gratis Battlefield 3 voor je Playstation!

van tijdsbeelden. Nostalgie is mij zeker niet vreemd.” Veel van Verkade’s werk is ook mild absurdistisch, tongue in cheek. Voor de ironische nieuwswebsite Speld.nl maakt hij fotocartoons. Het serieuzere werk, vaak heel grafisch van compositie, vindt zijn weg naar onder meer Folia, het blad van de UvA en de HvA. Voor Folia schrijft hij ook columns bij zijn stadsfoto’s. ,,Vormen en bijzondere composities spreken me aan. Dat zie je in de serie Stil leven. De reeks Kader­ mens en wat ik voor De Speld doe, is meer candid camera.” Verkade’s series zijn permanent te bewonderen op zijn website www.rogierverkade.nl. Daarop ook de gevonden amateurkiekjes van Recht in beeld. Verkade heeft nóg iets met amateurfoto’s: ze zijn niet perfect. ,,Dat geldt ook voor mijn werk, ik ben technisch niet erg begaafd. Het gaat mij om het verhaal.” De kijker mag uitmaken of de foto hiernaast grafisch is of candid, met een knipoog naar het nog maar net begonnen jaar, waarin het werk van Rogier Verkade vaker in MUG Magazine te bewonderen zal zijn.

Rogier Verkade is behalve onderwijsconsultant aan de Hogeschool van Amsterdam ‘verdienstelijk amateurfotograaf’. Hij heeft al enkele spraakmakende projecten en exposities op zijn naam staan. Zijn advies voor het nieuwe jaar: ‘Even bijkomen.’ ,,Wel even vermelden: ik ben Amsterdammer in hart en nieren, geboren en getogen in Slotermeer.” Verkade (1971) wandelt graag door zijn stad, merkt dingen op waar anderen aan voorbijlopen. Dat levert niet alleen verrassende foto’s op maar ook een aardige collectie art trouvé, gevonden kunst. Zo vond hij ooit een doos vol dia’s van zomaar een Amsterdamse familie. Familiekiekjes, vaak onscherp, absoluut amateuristisch en uit vervlogen tijden. Verkade maakte er monumentale drieluiken van onder de titel Recht in beeld en exposeerde die in de OBA. ,,Het verleden spreekt me aan. Ik kan heel enthousiast worden

Fotobijschrift

Uniform als tweede huid, gevangen op bariet

je als militair gedropt in een zogenaamde Sandbox-wereld en moet je andere legers verslaan. Veel schieten dus in deze 18+ games: in jungles, Braziliaanse sloppenwijken, aan de kust, in kapotgeschoten steden en in de laatste Battlefield nummer 3 onder andere in beklemmend realistische metrostations. Nu ik games uit beide reeksen heb gespeeld (en daarnaast ook nog MAG, een vergelijkbare titel die moeilijker is dan de ‘grote twee’) ben ik er voor mezelf uit: Battlefield is voor mij wat Star Wars vroeger was. Waarom? Meer communicatie tussen de teamleden onderling tijdens de gevechten, de mogelijkheid om in verschillende voertuigen te kunnen stappen en het feit dat je tegenstanders kunt ‘spotten’ zodat je medespelers weten waar ze uithangen. Wil je in het nieuwe jaar Battlefield 3 op je Playstation 3 spelen? Mail dan zo snel mogelijk naar [email protected] en win deze door EA beschikbaar gestelde game. En ga al gamend 2012 in!

Toine Graus

14 k u n s t & c u lt u u r

2012

januar i

De term komt uit de tattoowereld, maar fotograaf Ton van Rijn heeft een geheel eigen invulling gegeven aan het begrip second skin. Nu te zien in galerie W1F! aan de Nieuwezijds Voorburgwal 371. In de galerie hangen portretten van Amsterdammers in uniform of werkkleding. Veel mensen werken in uniform, en dat doet iets met ze. Van de ‘bagagist’ van het Amstel Hotel tot de brandweerman, van de slager tot de uitvaartbegeleider – ze kijken zonder uitzondering zelfbewust, ja zelfs trots, in de camera. Ton van Rijn heeft ze allemaal frontaal en van dezelfde afstand gefotografeerd in zwart-wit. Het doet denken aan beelden uit de begintijd van de fotografie toen mensen hun beste pak aantrokken, de snorpunten opkrulden en een manhaftige pose aannamen voor de fotograaf. ,,Ik heb ze niet gezegd hoe ze moesten staan of kijken. Dat deden ze uit zichzelf ”, zegt Van Rijn (62) in zijn woning in Oud-West. ,,Ik heb ze wel allemaal op of vlakbij hun werkplek gefotografeerd.

Van Rijn: nog net zo geëngageerd als vroeger. Foto: Sandra Hoogeboom

Daar zijn ze het meest op hun gemak. Ze gingen er echt voor staan. Hij laat een foto zien: een stevige slager met bebloed voorschoot kijkt met zijn handen in de zij de fotograaf aan. Dit ben ik en ik ben slager, zegt het portret. ,,Hij moest zelf lachen toen hij die foto zag”, zegt Van Rijn. De serie van vijftig foto’s doet niet alleen denken aan voorbije tijden door de pose van de geportretteerden, maar ook door Van Rijns werkwijze. Hij fotografeert met een analoge camera en drukt zijn platen af op bariet, ouderwets

fotopapier. ,,Dat digitale werk van tegenwoordig is mij te mooi, te gladjes en te glamoureus. In plaats van de straat op te gaan, zoeken ze beelden op internet en gaan ze photoshoppen. Goeie documentairefotografie zoals die van Koen Wessing bijvoorbeeld zie je weinig meer.” Van Rijn noemt zich ‘sociaal documentair fotograaf ’. Vooral dat ‘sociaal’ is belangrijk. Hij komt uit een knalrood Amsterdams nest en groeide op in de jaren zestig. De demonstraties tegen de atoombom, bijeenkomsten van de

Werklozen Belangen Vereniging, Nederland bekent Kleur, de Bijstandsbond – Van Rijn was erbij met zijn camera. Vanaf 1991 werkt hij bij het Amsterdams Stadsarchief, waar hij de opdracht heeft het veranderende stadsbeeld in beelden te vangen. Met zijn vrouw Vera reist hij naar ontwikkelingslanden om sociale fotodocumentaires te maken. Op de expositie zijn daarom ook foto’s te zien uit Zuid-Afrika en Lesotho. Met het fotografencollectief Kamerata gaat hij naar interessante streken in Oost-Europa, de Borinage (een Waalse mijnstreek, red.), het Roergebied of Noordoost-Groningen. ,,Daar heb ik nog actie gevoerd tegen de sluiting van de strokarton- en aardappelmeel­ fabrieken!” Sinds Van Rijn begin jaren tachtig met fotograferen begon, is hij geen snars veranderd; hij is nog net zo geëngageerd als toen. En dat levert vrolijk stemmende foto’s op, zoals uit zijn expositie blijkt. * Tijdens de expositie mag de bezoeker proberen zoveel mogelijk beroepen te raden van de geportretteerden. Degene die de meeste beroepen goed heeft, krijgt één van de foto’s cadeau.. m u g m ag a z i n e

Charles Braam Werken uit Aat Veldhoens rijke carrière zijn te zien in een overzichtstentoonstelling in het Centrum Beeldende Kunst aan de Oranje Vrijstaatkade in Oost.

Aat Veldhoen: ‘Als je een stijl krijgt, verval je al gauw in maniërisme.’ Foto: Sandra Hoogeboom / inzet: Robert Jasper Grootveld

Aat Veldhoen is wars van kunstpooiers

D

e expositie omvat werk uit Veldhoens gehele oeuvre, van zijn begintijd tot nu. Een aantal tekeningen is zelfs een week voor de opening op 9 december gemaakt. Ze maken deel uit van een serie over wachtende mensen in de abri van buslijn 22 aan de Wittenburgergracht, tegenover Veldhoens atelier. Een typisch onderwerp voor Veldhoens kunst: gewone mensen in een alledaagse omgeving, maar zo uitgewerkt dat het boeit en boven de banale werkelijkheid wordt uitgetild. Het vroegste werk is een stadsgezicht uit 1943 dat Veldhoen op de lagere school maakte en waaruit zijn bijzondere teken­ talent blijkt. Oorlogskind Veldhoen, geboren in 1934, kwam al op jonge leeftijd in aanraking met de schilderkunst. ,,Het komt van mijn vader. Hij was reclametekenaar, maar eigenlijk wilde hij schilderen. Op latere leeftijd is hij naar de Kunstacademie gegaan. Hij stond vaak langs de Amsterdamse grachten te schilderen, en dat leek mij ook wel leuk. Er ontstond altijd een oploop; hij was een praatgrage man. Daarnaast werkte hij ook hard,” vertelt Veldhoen. In Veldhoens atelier hangen twee prachtige werken van zijn vader, een gezicht op de Magere Brug en een aandoenlijk portret van Aat als jongetje van acht met flaporen. Veldhoens moeder was onderwijzeres en de kostwinner van het gezin. De ontwerpers van de expositie in het mug m ag a z i n e

CBK aan de Oranje Vrijstaatkade hadden een kopie van Veldhoens atelier voor ogen, vandaar ook de titel: Huis Veldhoen – Aatjes Vrijstaat. Het is een huis waarin alle muren vol hangen met schilderijen, tekeningen en etsen en de bezoeker struikelt over de beelden en keramiek. Het schitterende pand aan de Wittenburgergracht is al vijfentwintig jaar Veldhoens atelier en woonhuis. Hij kocht het destijds voor veertigduizend gulden. Sindsdien zijn er almaar werken bijgekomen, want als het niet hoeft, verkoopt Veldhoen liever niet. Het werk van Veldhoen beslaat verschillende disciplines, formaten en stijlen die door elkaar lopen. Een afspiegeling van zijn persoon: een maatschappelijk betrokken anarchist, wars van dogma’s en van de heersende stromingen en daarom misschien ook wel een beetje ondergewaardeerd bij de kunst­elite. Veldhoen: ,,Ik probeer altijd stijlloos te blijven, want als je een stijl krijgt verval je al gauw in maniërisme (gekunsteldheid, red.)”. Veldhoens ‘gevecht’ met de kunstelite dateert uit de jaren zestig. In de jaren vijftig had hij al een naam als etser opgebouwd en kreeg hij opdrachten en beurzen. Toen kwam Provo, met het tarten van het gezag en de heersende machtsstructuren. Het was de tijd dat alles op de schop ging, ook in de kunst. Veldhoen ergerde zich aan galeriehouders en andere ‘kunstpooiers’ die onevenredig veel geld verdienden aan het

werk van kunstenaars. Een nieuwe techniek, de rota­print, stelde hem in staat goedkoop en gemakkelijk werk te reproduceren. Vriend Robert Jasper Grootveld stelde zijn bakfiets ter beschikking. Daar werd het rota-apparaat op gezet en zo begon Veldhoen zijn prenten onder het motto ‘Kunst voor het volk’ te verkopen, onder andere tijdens de wekelijkse door Grootveld georganiseerde happenings bij ’t Lieverdje aan het Spui. ,,We verkochten ze voor drie gulden per stuk,” vertelt Veldhoen. Aan zijn gezicht is af te lezen dat dit een van de mooiste periodes uit zijn leven is. De be-

‘We verkochten ze voor drie gulden per stuk’ vrijdende jaren zestig die, in elk geval voor dat moment, een einde maakten aan de Hollandse burgerlijke bekrompenheid. ,,Aatje heeft nooit van zijn leven op die bakfiets gezeten. Dat is allemaal mythevorming.” Levenspartner Hedy d’Ancona (voorheen minister van Cultuur) bemoeit zich met het gesprek. ,,Jazeker wel, één dag,” corrigeert Veldhoen haar lachend. ,,Eén dag, ja. Voor de rest deed Robert Jasper het.” Grootveld reed de hele stad

door en verkocht duizenden prenten. Er werden ook veel gestolen. Het verhaal van de rotaprenten kreeg onlangs nog een staartje. Toen Grootveld in 2009 overleed was er geen geld voor zijn begrafenis. Veldhoen heeft toen zijn bekende prent met een zwartgeschminkte Grootveld als Magiër Piet onder de kopieermachine gelegd en er duizend stuks van verkocht voor vijf euro. Van de opbrengst is Grootvelds begrafenis betaald. Veldhoen: ,,Het idee van de bakfiets was oorspronkelijk van Jasper en zo heb ik hem daarvoor terugbetaald.” In 2004 kreeg Veldhoen een herseninfarct; zijn rechterhand raakte verlamd. Hij liet zich door deze tegenslag niet weerhouden. ,,Toen ik in het ziekenhuis lag, ben ik meteen met mijn linkerhand gaan tekenen. Het was niet eens oefenen; het was meteen tekenen”, zegt hij. ,,In het begin zag je wel verschil, maar nu zie je het nauwelijks nog”, beaamt d’Ancona. ,,Je was wel heel erg dicht bij de dood.” Veldhoen is er laconiek onder: ,,Ikzelf dacht niet aan doodgaan, zo ziek was ik eigenlijk. Ik heb nu wel een kleine handicap. Ik heb maar één arm en ik kan niet meer zo goed praten als vroeger, maar met schilderen ga ik door tot ik erbij neerval.” Huis Veldhoen – Aatjes Vrijstaat CBK, Oranje Vrijstaatkade 71 di , wo, vr, za 11.00 – 17.00 uur do 11.00 – 20.00 uur 10 december t/m 21 januari januar i

2012 k u n s t & c u lt u u r 15

cultuuragenda

1

Vr 6, za 7 en zo 8 januari

Peter Pan en de verloren jongens Theater Gnaffel brengt met levensechte poppen en acteurs Peter Pan magisch tot leven. Peter vindt zichzelf een held, maar zijn omgeving vindt hem raar. Als de wereld te moeilijk voor hem wordt, kraait hij als een haan en vlucht hij naar zijn zelfverzonnen eiland Nooitland. LOCATIE Jeugdtheater de Krakeling, Nieuwe Passeerdersstraat INFO 020 6245123 www.krakeling.nl aanvang vr/ zo 14:30 aanvang za 16:00 TOEGANG (incl. pauzedrankje) 18+ €13,- ouder/begeleider €11,- t/m 17 jaar €10,Zondag 8, 15, 22 en 29 januari

Wintervertellingen in de Hortus Op de koudste dagen van het jaar kunnen de jongste bezoekers van de Hortus luisteren naar mooie sprookjes in de Palmenkas. Bijzondere verhalen uit verschillende culturen van over de hele wereld, voor kinderen van 4 tot 7 jaar. Na afloop kunnen de kinderen zich laten schminken. LOCATIE Hortus Botanicus, Plantage Middenlaan 2A info 020 6259021 www. dehortus.nl aanvang 14:00 deelname €1,entree volwassenen €7,50 kinderen/stadspas €3,50

2

t/m zaterdag 21 januari

1

16 k u n s t & c u lt u u r

januar i

2012

Huis Aat Veldhoen (zie pagina 15) Het atelierhuis van Aat Veldhoen is een vrijstaat voor de kunst. CBK Amsterdam biedt tijdelijk onderdak aan een selectie van zijn etsen, tekeningen, schilderijen, keramiek en beelden. Amsterdamse stadsgezichten, familie en vrienden, de vrouw en Velthoens maatschappelijke betrokkenheid spelen een zichtbare rol in deze overzichtstentoonstelling. Vrijdag 20 januari een debat over de invloed van politiek op de kunst die wordt ingeleid door oud-minister Hedy d’Ancona. LOCATIE CBK Amsterdam, Oranje Vrijstaatkade 71 INFO 020 2535456 www.cbkamsterdam.nl open di t/m zaterdag 11:00-17:00 tOEGANG gratis

donderdag 26 januari

Culturia Culturia is een eigen productie van Theater De Cameleon met een bijzonder karakter. In een intieme sfeer presenteert Rob Laloli elke maand een nieuwe gevarieerde avond met verhalen, beschouwingen, komische en muzikale gasten. Hij wordt daarbij muzikaal bijgestaan door The Seductors. LOCATIE Theater De Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 INFO 020 4894656 www.decameleon.nl aanvang 20:30 TOeGANG €5,-

Donderdag 19 januari

The Klezmer Village Shtetl Band Amsterdam is een Nederlandse klezmerband die Village Klezmer speelt. Met een mix van heel oude en heel nieuwe klezmermuziek heeft het repertoire zowel snelle, dansbare stukken als gevoelige melodieën die bij joodse bruiloften als tafelmuziek werden gespeeld. Met speciale gast Christian Dawid op klarinet. lOCATIE De Nieuwe Kerk, Dam INFO 020 6386909 www.nieuwekerk.nl aanvang 20:00 TOEGANG op vertoon geldig entreebewijs voor de tentoonstelling Jodendom gratis Zondag 22 januari

T/m zondag 8 januari

Eye Moves Met een speciaal programma van de mooiste films ooit in het Vondelparkpaviljoen vertoond, neemt Eye afscheid van de oude locatie. Het publiek bepaalt welke films te zien zijn door op de Top 100 te stemmen via www.eyefilm.nl. Op de lijst staan onder meer klassiekers als Casablanca (Curtiz), The Party met Peter Sellers, The Evil Dead (Raimi) en The Misfits (John Huston) met Marilyn Monroe. Op de slotavond worden de nummers 1 en 2 vertoond.Locatie Eye Filmmuseum, Vondelpark 3 INFO 020 5891400 www. eyefilm.nl aanvang divers toegang €8,- stadspas €6,70

2

donderdag 12 januari

Sonic Soirée Een mini en intieme versie van Sonic Connections, het pop- en rockfestival van de Brakke Grond dat plaatsvindt van 29 t/m 31 maart 2012. Hier vallen Vlaamse en Nederlandse bands te zien en te horen voordat ze doorbreken. Met Pebbles & the Riverman, Leendert en Teddydrum. LOCATIE Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, Nes 43 INFO 020 6260044 www. brakkegrond.nl aanvang 20:30 TOeGANG online €5,- <27 en kunststudenten online €3,- bij kassa €2,- meer

De Toverfluit Mozarts beroemdste opera in een eigen Nederlandse vertaling. Een exotisch avontuur, een klassiek verhaal over de strijd tussen goed en kwaad, een sprookje. Mozart schreef Die Zauberflöte niet voor een groot operatheater zoals we dat nu gewend zijn, maar voor een kleiner, intiem theater. De voorstelling wordt uitgevoerd met eigen opname in het Nederlands met solisten en het Instrumentaal Ensemble van het Amsterdams Marionetten Theater onder leiding van Vaughan Schlepp. Ook op 27/1, 12/2, 26/2, 4/3 en 18/3. LOCATIE Amsterdams Marionetten Theater, Nieuwe Jonkerstraat 8 INFO 020 6208027 www.marionettentheater.nl aanvang 14:00 TOEGANG €16,- stadspas €13,- kinderen t/m 14 €7,50 Woensdag 25 januari

Amsterdam Sinfonietta & Bach Solisten uit Amsterdam Sinfonietta spelen een gevarieerd kamermuziekprogramma rond het Duitse genie Johann Sebastian Bach. Onder leiding van violiste Candida Thompson, met Ingrid van Dingstee (viool), Nicoline van Santen (viool), Daniel Bard (altviool), Kaori Yamagami (cello), Rick Stotijn (contrabas) en Alessandro Sbrizzi (klavecimbel). Na aanmelding kaarten kopen bij de kassa van het Hermitage op 25/1. LocATIE Hermitage, Kerkzaal, Amstel 51 INFO 020 5308755 www.hermitage.nl/ activiteiten AANVANG 20:00 TOEGANG €7,50

do 26 januari t/m di 26 juni

Cultuur Couture Jong talent van de afdeling Mode van de Academie voor Schone Kunsten Antwerpen toont een selectie van hun meest bijzondere creaties, geïnspireerd op niet-westerse kledingstijlen. De tentoonstelling laat zien hoe authentieke niet-westerse creaties een inspiratiebron vormen voor nieuwe hedendaagse couture. LOCATIE Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2 INFO 020 5688200 www.tropenmuseum.nl open di t/m zo 10:00-17:00 toEGANG €9,- stadspas €2,Vrijdag 27 januari

Pen-ultimate: A night on the tiles Tarantino-achtig verhaal over wraak, moord en Devonshire cream tea met dramaturgie van de Amerikaanse hiphop-pionier Will Power. Een electrische mix van woordspelingen en verwijzingen naar Heist, caper en kungfu-films. Een combinatie van gesproken woord, donkere humor en digitale animatie. LOCATIE Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191 INFO 020 5800380 www. podiummozaiek.nl AANVANG 21:00 TOEGANG voorverkoop €12,- kassa €14,- stadspas €9,Zondag 29 januari

When Jazz hits Classic In de jaren twintig bereikte de muziek van George Gershwin Europa en sloeg in als een bom. Veel componisten voelden zich hierdoor aangetrokken en gingen vervolgens een geheel eigen weg. Uitgevoerd door Marije van Stralen (zang), Hein Wiedijk (klarinet), Marijn Mijnders (viool) en Frank van der Laar (piano): leden van het Koninklijk Concertgebouw Orkest. Met werk van onder andere Gershwin (Porgy and Bess), Copland (Laurie's Song), Weill (Lonely House) en Bartók (Contrasts voor viool, klarinet en piano). LOCATIE Bijlmer Parktheater, Anton de Komplein 240 INFO 020 3113933 www. bijlmerparktheater.nl aanvang 11.00 TOEGANG €12,50 m u g m ag a z i n e

Stadspasaanbiedingen januari Gratis

Zondagconcerten in Concertgebouw!

In januari kunt u maar liefst uit drie verschillende zondagochtend concerten kiezen. Het repertoire varieert van muzikaal vuurwerk op nieuwjaarsdag tot een bijzonder vioolconcert van Nicola Benedetti op 8 januari. ● Datum en aanvang: zondag 1, 8 en 22 januari 2012 van 11:00 tot 12:00 ● Prijs:€22,50; gratis met de Stadspas ● Reserveren: via tel. 0900 671 83 45 (€1 per gesprek). Dagelijks van 10.00 tot 17:00 ● Kaartverkoop: kassa ● Concertgebouw open ma t/m vr 13:00 tot 19:00 ● Adres: Concertgebouwplein 2-6 ● Meer info: www.concertgebouw.nl/hetzondagochtendconcert

!

Met de januaribon gratis

s! Grati

Miauw! in het Rozentheater

De vierde editie van Miauw (15+) komt er aan! Hét feest in het Rozentheater voor en door middelbare scholieren met bands, DJ’s, film, theater, mode, expo, en dans. Een redactie van Amsterdamse scholieren tussen de 15 en de 19 jaar bepaalt bij MIAUW! helemaal zelf wat er op het podium gebeurt. Datum en aanvang: zaterdag 21 januari om 21.00 ● Prijs: €7,50, met de januaribon gratis ● Reserveren: online via www.rozentheater.nl ● Kaartverkoop: (020) 627 61 62 de kassa is geopend op voorstellingsdagen vanaf 18.30 ● Adres: Rozengracht 117

Met de januaribon gratis

Gratis naar Tropenmuseum, Cobra museum en Foam EYE Moves: bekijk favoriete films van het publiek Gratis! Goed nieuws! Had u in 2011 gratis toegang tot 11 musea? Vanaf 2012 s! kunt u met de Stadspas ook gratis naar: het Tropenmuseum, het het programma EYE Moves, een keuze uit de mooiste films ooit Grati Met Cobra Museum voor de Moderne Kunst en Foam Fotografiemuseum in het Vondelparkpaviljoen vertoond, neemt EYE afscheid van de

oude locatie. Het publiek heeft gestemd en bepaald welke 25 films vertoond gaan worden. Op de lijst staan ondermeer klassiekers als Michael Curtiz’ Casablanca en Rear Window van Alfred Hitchcock. ● Data: 2 t/m 8 januari ● Prijs: €8; met de Stadspas €6,70; met de januaribon gratis ● Adres: Vondelpark 3 ● Meer info: (020) 589 14 00 of www.eyefilm.nl

Met de januaribon gratis

Kom heerlijk schaatsen bij Jaap Eden. Dé plek met echte ijspret voor krabbelende kleintjes en schaatscracks! Jaap Eden heeft een binnenbaan en een onoverdekte buitenbaan. Stadspasactie: 1 december t/m 31 januari 2012 ● Prijs: 10-rittenkaart €46; met de december- of januaribon €24. Jeugd t/m 15 jaar €27; met de december-, januari- of kidsbon €2,70. Exclusief bijdrage in éénmalige aanschaf van pas van €5 ● Adres: Jaap Eden IJsbanen, Radioweg 64 ● Meer info: tel. 0900 724 22 87 (€0,10 per minuut) of www.jaapeden.nl

Met de december- of januaribon €24 of €2,75

Gratis ijspret op het Leidseplein

Komt allen naar de ijsbaan op het Leidseplein! Mooier, groter, gezelliger en toegankelijker dan ooit. Sfeervolle verlichting en versiering, gezelligheid, eten en drinken, alles is aanwezig voor een heerlijk middagje of avondje uit. Stadspasactie: t/m 15 januari.2012 ● Prijs: schaatshuur €5, drankje €2,50, poffertjes €4; met de december- of januaribon gratis ● Locatie: Leidseplein ● Open: dagelijks 10.00 tot 23.00 ● Meer info: www.kermisplaza.nl/ijsbaanleidseplein

!

Met de december- of januaribon gratis

column Parijs schrijft voor De dame voor me kocht een kandelaar die overdadig versierd was met engelen en bloemen. De winkelier zag dat ik keek en zei dat hij nog zo’n zelfde had staan. ,,Nee, mijn man vindt dat monsterlijk”, zei ik. ,,Oh, maar het mág weer!”, riep de dame. ,,Vroeger mocht dat niet, maar nu komt het allemaal terug! Net als die kerstversieringen die ze hier verkopen... Dat kón een jaar of tien geleden absoluut niet. Maar het mág weer!” Ze keek me stralend aan. ‘Parijs schrijft voor’, las je vroeger wel in modebladen. Toen ik opgroeide werden abstracte kunst, atonale muziek en plompe betonnen gebouwen voorgeschreven. m u g m ag a z i n e mug

Met de Stadspas gratis

Met korting naar Spoken beat night in Bimhuis

Heerlijk schaatsen

Gratis

Amsterdam. Stadspasactie: vanaf 1 januari 2012 ● Prijs: Tropenmuseum €10/ Cobra €9,50/ Foam €8,50; met de Stadspas gratis ● Meer info: www.tropenmuseum.nl, www. cobra-museum.nl en www.foam.org

De derde editie van Spoken beat night vindt plaats in het Bimhuis met schrijfster Naema Tahir & muzikant Mark Alban Lotz. Spoken beat night is een cross-over tussen jazz, spoken word, wereldmuziek, literatuur en funky beats. ● Datum en aanvang: vrijdag 20 januari 2012 om 20.30 ● Prijs: €16, met decemberbon €5 ● Reserveren: tel. (020) 788 21 88 ● Kaartverkoop: via www. bimhuis.nl en aan de avondkassa ● Adres: Piet Heinkade 3 ● Meer info: www.bimhuis.nl

Met de decemberbon €5

s! Grati

Amsterdammer van het Jaar in Stadsschouwburg

Zondag 15 januari wordt tijdens een groot festival in de Stadsschouwburg dé Amsterdammer van het Jaar bekendgemaakt. Naast de ontknoping van de verkiezing staat het programma vol van entertainment. De presentatie is in handen van Sylvana Simons. ● Datum en tijd: zondag 15 januari 2012 om 15.00 ● Prijs: €15; met de december- of januaribon tot en met 8 januari gratis af te halen bij de kassa van de Stadsschouwburg. Op=op. ● Adres en kaartverkoop: Kassa van de Stadsschouwburg, Leidseplein 26. Telefonisch reserveren is niet mogelijk. ● Meer info: www.parool.nl

Met de december- of januaribon gratis

Nicolien Mizee We moesten het mooi leren vinden, legde mijn vader uit. We moesten met onze tijd meegaan. Een schoolvriend waarschuwde me voor burgerlijkheid en daaruit voortvloeiend fascisme. Jarenlang hield ik geschrokken mijn mond. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan; ik begon te schrijven en kwam, schavend aan mijn formuleringen, onherroepelijk uit op wat ik werkelijk dacht en voelde. Vaak schrok ik daarvan. Onlangs liep ik het Paleis op de Dam binnen. Ik kon mijn ogen niet van de kunstig ingelegde marmervloeren houden. Hoe déden ze dat toch? Prachtig! Ik probeerde me ertoe te dwingen naar de schilderijen te kijken, maar voelde een diepe tegenzin.

Ineens dacht ik: ik hou niet van schilderijen. Ik hou niet van kunst. En ik hou het allerminste van mensen die over kunst praten. Onmiddellijk kwam de oproerpolitie in mijn hoofd aangesneld. Ho ho, dat ging zo maar niet! Ik was zélf kunstenaar! Ik schreef boeken! Moest kunst dan maar afgeschaft worden? Dan was ik zeker ook wel enthousiast over dit kabinet! Deze discussie ging nog door toen ik in de tram zat, nutteloos en afmattend zoals discussies nu eenmaal zijn. Tegen wie verdedigde ik me eigenlijk en waarom? Die avond vroeg een leerling me naar mijn mening over een recent verschenen roman. ,,Ik lees al een tijdje geen romans

meer”, zei ik. Die uitspraak leidde tot schrik en verontwaardiging. ,,Maar ik heb vroeger wel heel veel romans gelezen,” zei ik nog ter verdediging. Het mocht niet baten. Volhouden moest ik, doorzetten. Met gebogen hoofd wachtte ik tot ze klaar waren. Had ik mijn mond maar gehouden. Het is leuk en aardig om te zeggen wat je denkt, maar je moet er steeds zo veel bij uitleggen. En dan nog hoort bijna niemand wat je zegt. Misschien ben ik daarom wel schrijver geworden. En toch... In mijn eentje in mijn werkkamer, moet ik me langs een haag van boze, verontwaardigde mensen vechten voor ik durf op te schrijven wat ik denk. januar i

2012 k u n s t & c u lt u u r 17

Toine Graus Vijftigduizend mensen wonen ‘antikraak’ in Nederland. Sinds kort hebben ze een eigen vereniging: de Bond Precaire Woonvormen. Die heeft een radicaal standpunt: antikraak moet verboden worden.

Abel Heijkamp: ‘Corporaties moeten hun sociale verantwoordelijkheid nemen en zelf tijdelijk verhuren’ Foto: John Melskens

Antikraak moet verboden worden

A

bel Heijkamp komt geagiteerd de kantine van het Volkskrantgebouw binnenlopen. ,,Weer huisvredebreuk, nu is de maat vol”, briest hij. ,,Ik kreeg net een telefoontje dat twee medewerkers van een antikraakbureau zonder aankondiging het huis van Ellen zijn binnengekomen. Ze kwam net uit de douche.” Heijkamp torst een flinke koffer mee met een camera. Ellen (niet haar echte naam, red.) wil een nieuw slot laten zetten op haar voordeur om dit soort ongewenst bezoek te voorkomen. Heijkamp gaat dat filmen voor de website van de Bond Precaire Woonvormen. ,,Een slot vervangen mag, dat is volstrekt legitiem. Huisvrede is een mensenrecht, dat in tal van wetsartikelen is vastgelegd.” Abel Heijkamp (28) is geen jurist, hoewel hij soms zo klinkt. Hij is kunstenaar en maakte in 2009 een documentaire over antikraak met de titel Leegstand zonder zorgen. Daar kwamen zoveel reacties op over misstanden in antikraakpanden dat de wens ontstond er iets aan te doen. In juni 2010 richtte Heijkamp met anderen de nieuwe bond op. Op de website is een hele trits klachten te vinden over het optreden van antikraakbureaus. Die gaan vaak over invallen van medewerkers van antikraakbureaus (soms tot in de slaapkamer aan toe) en over opzegtermijnen van enkele dagen. En erger. Freek uit Vlissingen kon op een dag zijn woning niet meer in. Er m u g m ag a z i n e mug

was een ander slot op gezet en zijn hele huisraad was in een container gesmeten, waarbij het nodige was gesneuveld. De bond is niet voor niks opgericht, zo blijkt. Heijkamp: ,,We roepen iedereen op misstanden bij ons te melden. Het is hard nodig dat antikrakers zich organiseren.” Het lijkt erop dat antikraakbureaus maar kunnen doen wat ze willen. ,,Antikraakbureaus zijn formeel geen verhuurbedrijven. Ze leveren beveiligingsdiensten aan vastgoedeigenaren. Zo staan ze ingeschreven in de Kamer van Koophandel. Dat beveiligen doen ze door kraakwachten in te zetten. In het begin konden die voor niks in zo’n pand wonen, tot iemand op het idee kwam er geld voor te vragen. Zo transformeerden die bureaus zich tot verhuurbedrijven. Alleen het woord ‘huur’ mijden ze als de pest. Wie huurt, valt onder het huurrecht – dat is taboe in die wereld. Daarom spreken ze over ‘gebruikersovereenkomsten’. Daar kunnen ze in zetten wat ze willen: onaangekondigd bezoek, een opzegtermijn van een week bijvoorbeeld. Ze doen ook niks aan onderhoud, want dat is voor de eigenaar van het pand. Met als gevolg klachten over schimmel, ondeugdelijke geisers en elektra, lekkage etcetera.” Maar er is toch een keurmerk? ,,In 2009 is de wet Kraken en Leegstand aangenomen. In de Kamer is toen een

motie ingediend om een keurmerk in te stellen. Na een jaar is dat geëvalueerd, conclusie: het werkt niet. Dat keurmerk wordt gecontroleerd door de branche zelf. De slager controleert zijn eigen vlees. Nu is dat keurmerk aangescherpt. In Amsterdam hebben de woningcorporaties samen met de Huurdersvereniging een normenset samengesteld, waar antikraakbureaus zich aan moeten houden.”

‘Het woord ‘huur’ wordt vermeden als de pest’ Dan komt alles toch nog goed. ,,Nee, wij willen dat antikraak wordt verboden. Het is niets anders dan een truc om de huurwetgeving te omzeilen. We gaan ook niet met antikraakbureaus onderhandelen zoals de Huurdersvereniging Amsterdam heeft gedaan. Dat keurmerk en die normen helpen niks, dat hele antikraak moet overboord. De corporaties moeten zelf tijdelijke verhuur op zich nemen. Daar zijn ze tenslotte voor. Met dat keurmerk kunnen ze zich blijven verschuilen achter de antikraakbureaus. Dat is niet te rijmen met de sociale verantwoordelijkheid van een woningbouwcorporatie.”

Geen antikraak dus, maar wat dan wel? ,,Ik wil vooropstellen dat antikraak tot nog toe wel degelijk voorziet in de woonbehoefte van veel mensen met een kleine beurs. Wij zijn geen fundamentalisten, die álle tijdelijke verhuur willen lamleggen. Er is een prima alternatief: tijdelijke verhuur onder de Leegstandswet. Onder die wet hebben tijdelijke huurders wel rechten zoals een opzegtermijn van drie maanden, een minimale woonduur van een half jaar en waarborging van hun privacy.” Tot nog toe is er met die wet heel weinig gebeurd: ,,De reden is dat wanneer een vastgoedeigenaar tot ontruiming wil overgaan, hij een beroep op de rechter moet doen. Die moet ontruimingsverlof geven. Corporaties en anderen zijn bang dat ze hun woningen niet leeg krijgen om te verkopen, te verbouwen of te slopen. Maar dat is koudwatervrees. De rechter maakt een belangenafweging en in verreweg de meeste gevallen geeft hij ontruimingsverlof. Als de verhuurders zich aan de regels houden is er niks aan de hand. Tijdelijke verhuur is juridisch nog een grijs gebied. Binnenkort komt er een uitspraak van de rechter over de Parooldriehoek. Daar zijn woningen langer dan de toegestane vijf jaar in tijdelijke verhuur. Dan moeten ze volgens ons gewoon als sociale huurwoningen worden verhuurd. Best spannend die uitspraak.” www.bondprecairewoonvormen.nl januar i

2012 w o n e n 19

Toine Graus In de 'Woonkamer', een buurthuis in Bos en Lommer zitten acht kinderen van een jaar of negen om twee tafels. Ze hebben allemaal een rood petje op met in grote letters 'Academie van de Stad'.

‘Het voordeel van deze aanpak is dat wij zelf in de buurt wonen.’ Foto: John Melskens

Studenten helpen de wijk in ruil voor een woning

D

e acht zijn kinderen uit de omringende buurt Landlust die net zijn opgeleid tot 'buurtbikkel'. Ze hebben de afgelopen weken geleerd hoe je je buurt schoner, heler en veiliger kunt maken. Vanavond krijgen ze hun diploma Buurtbikkel 1e klas. Larisa van Rossum schenkt thee voor de trotse ouders en Kevin van den Berg is druk doende met stoelen. Larisa en Kevin maken deel uit van een team van zes studenten die in deze buurt een gratis woning hebben gekregen van woningcorporatie Ymere. In ruil zetten ze zich in voor de buurt. Elk semester zetten ze weer nieuwe projecten op zoals het project Buurtbikkels. Kevin opent de avond met een toespraakje en daarna mogen de kinderen een opstel voorlezen dat ze speciaal voor dit project maakten. Beydullah loopt naar een groot bord waarop foto's zijn geplakt die de kinderen zelf in de buurt hebben gemaakt van dingen die heel zijn of juist kapot. Ouissal

heeft het over veilige en onveilige beroepen: ,,Zwerven is een heel slecht beroep.” Kimberley weet dat er in vuilnis heel veel bacteriën zitten en Blissam denkt genuanceerd over graffiti; enerzijds is het vandalisme maar anderzijds kan het mooie kunstwerken opleveren. Jalissa vertelt tot slot hoe ze samen met meester Kevin een proef hebben gedaan om van vuil water schoon water te maken met koffiefilters en hoe dat hopeloos mislukte. De kinderen hebben enorm hun best gedaan en nu krijgen ze officieel hun diploma en een cadeautje. Dan is er taart en limonade. De hele avond is strak geregisseerd. Ook juf Larisa en meester Kevin hebben hun stinkende best gedaan. Larisa van Rossum (24) is vierdejaars studente Human Resource Management aan de Hogeschool van Amsterdam. Van Ymere heeft ze tijdelijk een tweekamerflat gekregen vlakbij de Woonkamer. Ze hoeft alleen de servicekosten van

ongeveer vijftig euro te betalen. Maar daar staat wel wat tegenover: ,,Om deze kinderen bij elkaar te krijgen, zijn we gewoon gaan aanbellen hier in de buurt. Het voordeel is dat je dan meteen de ouders erbij krijgt. Met dit bikkelproject zijn we tien weken bezig. Verder

Onderzoek: het blijkt nog te werken ook! geven we bijles op een basisschool en we hebben een knutselclub opgezet. Ook organiseerde we een kerstdiner voor de buurt. We hadden het behoorlijk druk met Halloween, Sinterklaas en Kerst. Er komt best veel bij kijken. We moeten er zo'n tien uur per week aan besteden maar ik ben niet altijd uren aan het tellen. Het is zo leuk dat het niet voelt als werk.”

Problemen met uw uitkering? • Blijven betalingen uit? • Is uw uitkering afgewezen? • Is uw uitkering beëindigd? • Wordt uw uitkering teruggevorderd? • Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis.

20 w o n e n

januar i

2012

Kevin van den Berg (25) is net afgestudeerd in Bedrijfskunde en Communicatie aan de Universiteit van Amsterdam. ,,Het is gezellig”, vertelt hij. ,,We hebben een team van zes studenten en we wonen in dezelfde straat. We eten vaak samen; het is een gezellig clubje. Toen we hier begonnen kwam Ymere met een simpele opdracht: er gebeurt niks in deze buurt, zorgen jullie ervoor dat dat verandert. Nou, dat doen we! Het voordeel van deze aanpak is dat wij zelf in de buurt wonen. In het begin waren mensen nogal wantrouwend. We moeten er hard aan trekken om ze mee te krijgen. Het is veel netwerken en dat gaat beter als je de mensen tegenkomt in de supermarkt of op de de basisschool.” Dora Fabriek, communicatiemedewerker van de Academie van de Stad, valt hem bij: ,,Continuïteit is heel belangrijk. In de Transvaalbuurt zijn we al vanaf 2009 actief en daar weten de mensen de studenten goed te vinden. We heb-

Walker

Wittensleger advocaten

Hunzestraat 70 1079 WE Amsterdam T (020) 6730055 F (020) 6730091 advocaten@walker wittensleger.nl www.walkerwittensleger.nl

ben 25 studenten in vier wijken in Amsterdam die allemaal een gratis woning hebben gekregen in ruil voor buurtwerk. De sollicitatieprocedure is streng maar we hebben nog nooit een student gehad die de kantjes ervan afliep.” Academie van de Stad werkt ook met een heel andere constructie waarin studenten kunnen meedoen met een eenmalig project in ruil voor studiepunten. Sinds de start in 2008 hebben maar liefst 2.200 studenten op die manier in 188 projecten gewerkt. Naast Academie van de Stad is een andere organisatie actief in Amsterdam, Project VoorUit, dat zestig studenten aan het werk heeft in Amsterdam West. Er is een onderzoek gedaan naar het effect van de inzet van studenten als maatschappelijk werkers door het Platform Corpovenista, een samenwerkingsverband van woningbouwcorporaties. Conclusie: het werkt! En niet zo'n beetje ook. Enkele punten: het contact tussen de buurtbewoners is verbeterd, studenten bereiken de meest kwetsbare gezinnen en zorgmijders beter dan de professionele hulpverleners. Ze krijgen ook de kinderen makkelijker mee in allerlei activiteiten. Het resultaat is een schonere wijk met minder overlast en meer onderlinge betrokkenheid. Academie van de Stad is in Amsterdam en Utrecht actief: www.academievandestad.nl m u g m ag a z i n e

Duur voedsel voor een lang & gezond leven Marcel Schor Terwijl steeds meer Nederlanders naar een Voedselbank moeten, pleit de Raad voor Volksgezondheid en Zorg voor het duurder maken van eten. Er moet in elk geval een ‘vettaks’ komen, vindt de Raad. Vooral laagopgeleiden leven ongezond.

H

et aantal gezonde jaren daalt bij laagopgeleiden, terwijl die bij hoogopgeleiden juist stijgt. Het toenemende verschil komt volgens de Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) door welvaartsziektes als gevolg van ongezonde voeding, alcohol, roken en te weinig beweging. De Raad vindt dat de overheid voedsel duurder moet maken en preventie bevorderen. Vrouwen en mannen met alleen basisonderwijs blijven gemiddeld 52 jaar gezond. Dat is twintig jaar minder dan hun seksegenoten met een HBO- of universitaire opleiding. Dit enorme verschil verklaart de RVZ in het vorige maand verschenen rapport Preventie van welvaarts­ ziekten door ongezonde leefgewoontes van laagopgeleiden. Deze groep ontwikkelt vroeger chronische welvaartsziektes, leeft jarenlang met klachten en heeft zorg nodig. De RVZ vindt dat de preventie van welvaartsziektes er bekaaid vanaf komt in vergelijking met infectieziektes en ongevallen. Gezond blijven in plaats van herstel van ziekte, moet de norm worden. Senior adviseur Anke Rijkschroeff van de RVZ was betrokken bij het advies aan het ministerie van Volksgezondheid om ongezond voedsel duurder te maken met een vettaks. Dit is een accijns op ongezonde grondstoffen in eten. Verder moet m u g m ag a z i n e mug

januar i

‘Mensen zijn sneller geneigd om voor de ongezonde hap te gaan.’ Foto: Sandra Hoogeboom

op voedsel het hoge BTW-tarief worden geheven zodat mensen minder gaan eten. Levert uw advies de minima werkelijk ge­ zondheidswinst op? ,,We hebben gekeken naar het keuzegedrag van mensen. Uit onderzoek blijkt dat de kortetermijnbehoefte veel meer op het

‘Een krop sla is duurder dan ongezond voedsel’ netvlies ligt dan de langetermijnbehoefte. De drang om een lekker snoepje meteen te eten is vaak sterker dan het snoepen een kwartier uit te stellen om daarna twee snoepjes te krijgen. Ongezond voedsel is nog steeds goedkoper dan een appel en een krop sla. Dus zijn mensen sneller geneigd om voor de ongezonde hap te gaan. Een gezonde keuze maken wordt makkelijker wanneer ongezond eten duurder is. De winst op termijn is dat je langer gezond blijft.” In de Verenigde Staten wordt ongezond voed­ sel extra belast. Toch is obesitas daar een

2012 ac h t e r g r o n d 21

groot probleem. Hoe verklaart u dat? ,,Een hamburger is daar nog steeds relatief goedkoop.” Moet ook brood, groente en fruit in het hoge btw-tarief? ,,Brood waar veel vet en zout in zit wel. Voor groente en fruit weet ik dat niet. Wij hebben niet onderzocht hoeveel duurder voedsel moet worden.” Hoe verklaart u dat laagopgeleiden gevoelig zijn voor de ongezonde hap? En bestaat er een verband tussen laagopgeleid en minima? ,,Vaak wel, maar niet altijd. Mensen die vatbaar zijn, blijken in een weinig actieve leefomgeving te verkeren. Een gezonde leefstijl wordt niet gestimuleerd. Bovendien hebben ze vaak minder kennis over gezond voedsel. Wij vinden dat alle Nederlanders gezond moeten leven, dat geldt dus ook voor deze groep. Om een samenleving draaiende te houden, is een goede gezondheid van mensen een noodzaak.” Hebben burgers niet een eigen verantwoorde­ lijkheid als het om hun gezondheid gaat? ,,Je moet ze wel helpen om hun gezondheid aan te pakken. Wij willen een duwtje in de goede richting geven. Vanuit gezondheidsoptiek helpt het niet dat mensen in kleine café’s een sigaret mogen opsteken

en dat hulpmiddelen om te stoppen met roken uit het basispakket verdwijnen.” U vindt ook dat de overheid met preventieve maatregelen moet komen. Wat kan Amster­ dam voor de gezondheid van zijn burgers doen? ,,Goede voorlichting is belangrijk. In de Utrechtse achterstandswijk Overvecht heeft de gemeente met een verzekeraar en zorg- en welzijnsinstellingen de handen ineen geslagen. Het aantal kinderen met overgewicht is fors omlaag gegaan, net als de zorgkosten. Onze hypothese is: preventie is goedkoper dan behandelen.”

Vetbelasting aan vreemde kust Denemarken heeft begin oktober als eerste land ter wereld een vettaks op voedingsmiddelen als olie en boter ingevoerd. Het land had al eerder een accijns op suiker, chocola en frisdrank ingevoerd. De Deense overheid hoopt met de maatregelen op een afname van hart- en vaatziektes. Volgens de directeur voedingsmiddelen van de Deense Confederatie van Bedrijven is de vettaks-regeling echter te ingewikkeld.

invoering vettaks voorgesteld

Psychische hulp voor de elite Michiel van Hinsberg Psychiater A.F. Postmes is woedend op volksgezondheidsminister Edith Schippers (VVD). Bureaucratisering en het duurder maken van de geestelijke gezondheidszorg raken vooral mensen aan de onderkant, zo waarschuwt de arts. Marktwerking maakt de zorg evenmin voordeliger. Alleen de rijken krijgen straks nog hulp.

M

Dr. Postmes ziet nog geen loslopende psychopaten, maar de divan wordt voor de minima straks wel te duur. Illustratie: Eddo Gorter

aar liefst 600 miljoen euro wil minister Schippers op de geestelijke gezondheidszorg bezuinigen. Vooral minima krijgen ermee te maken. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek maken ongeveer 650.000 volwassen Nederlanders gebruik van de geestelijke gezondheidszorg. Daarbij dient onderscheid gemaakt te worden tussen eerstelijnszorg via huisartsen en directe hulpverleners, en tweedelijnszorg, bijvoorbeeld de psychiater en psychotherapeut. Eerstelijnszorg viel tot nu toe onder de basisverzekering, tweedelijnszorg vergde een bescheiden eigen bijdrage. Vanaf 2012 wordt ook voor de eerste lijn een eigen bijdrage verlangd, en die voor de tweede lijn gaat flink omhoog. ,,Het kabinet heeft onze massale protesten tegen de bezuinigingen totaal genegeerd”, constateert de Amsterdamse psychiater A.F. Postmes. ,,Het is schrijnend dat juist de onderste laag van de bevolking door deze bezuiniging wordt getroffen. Kijk, het zou mij geen moer uitmaken als ik 10 procent moest inleveren. Dan ga 2 2 ac h t e r g r o n d

januar i

ik een goedkopere auto rijden! Maar voor een bijstandsgezin is €200,- aan extra kosten al gauw aanleiding om een kind van de voetbalclub af te halen. En het zijn vooral de armsten die vaker psychische hulp nodig hebben. Die zadelt het kabinet, naast hun ziekte, dus ook nog eens op met financiële narigheid.” Postmes hekelt de deals die met verzekeringsmaatschappijen worden gesloten. ,,Dat suggereert een werkend marktmechanisme. Maar tegenover de pakweg duizend psychiaters met een eigen praktijk staan zo’n vijf grote verzekeraars. Die gaan echt niet onderhandelen over de vergoedingen voor onze verrichtingen, ze maken gewoon een prijs voor een prestatie. En in die contracten worden belachelijke voorwaarden aan ons gesteld, het volgen van een dure cursus bijvoorbeeld. Alsof we niet gestudeerd hebben.” De organisatie van de zorg gaat steeds meer ten koste van de zorg zelf, daar komt het volgens Postmes op neer. ,,Directeuren vliegen af en aan, reorganisatie volgt op reorganisatie: het leidt vaak tot een

2012

enorme puinhoop. En dat heeft te maken met de marktwerking, die door Den Haag wordt opgelegd. De overheid ziet het liefst grote instituten omdat die beter met verzekeraars kunnen onderhandelen. Maar met grote instituten werkt de zorg in de praktijk helaas slecht.” Postmes ziet dat straks veel

‘De organisatie van de zorg gaat steeds meer ten koste van de zorg zelf’ mensen in de tweedelijnszorg uit financiële overwegingen zullen overstappen naar goedkopere eerstelijnshulp. ,,Huisartsen zullen overbelast raken door de toeloop van mensen met psychosomatische klachten, terwijl zij er vooral voor lichamelijke klachten zijn.” Postmes is geen doemdenker die straks gevaarlijke psychopaten

op straat ziet lopen, maar hij vreest wel grote problemen bij de invoering van de voorgenomen maatregelen: ,,Er is eigenlijk nog niks bekend. Zelfs bij de GGZ Amsterdam is nog geen duidelijkheid over de onderhandelingen met verzekeraars, over wie het geld moet innen en hoe. De combinatie diagnose en behandeling duurt bijvoorbeeld een jaar. Geldt de eigen bijdrage al bij een nieuwe sessie vanaf 1 januari, als de behandeling nog niet eens is verstreken of verlengd moet worden? Niemand die het weet, toch wordt het allemaal gewoon maar ingevoerd.” Postmes vind het besluit dat de zorg voortaan objectief ‘controleerbaar’ moet zijn het grootste probleem. ,,Die controle is heel duur en bijna onmogelijk adequaat uit te voeren. Want hoe kun je beoordelen of wij het goed doen, als je er niet bij bent? Wat er in de behandelkamer gebeurt kun je gewoonweg niet checken. En wanneer is iemand beter? Als de depressie weg is? Of als hij het perfectionisme kwijt is waardoor hij overspannen raakte? Een lekke fietsband kun je oppompen maar

om de hoek is-ie alweer leeg. De band plakken is beter.” Bovendien boeken de beste psychiaters paradoxaal genoeg vaak de slechtste resultaten. ,,Als je heel goed bent in je vak, krijg je de moeilijkste patiënten. De verleiding wordt groot om bij de voordeur te selecteren. ‘Ik heb een eigen praktijk en moet er zeker van zijn dat ik resultaat boek, anders neem ik een patiënt niet aan.’ Mijn werk en mijn tijd deel ik zelf in. Ik weet echt wel wanneer iemand tien keer heeft afgezegd en trek daar mijn conclusies uit. Maar waarom zou ik iedere minuut per patiënt moeten verantwoorden, elke afzegging registreren, alle emailtjes administreren? Den Haag en de verzekeringsmaatschappijen eisen schijncontroleerbaarheid. Dat kost veel tijd en leidt tot enorme kosten. Het is de grootste drain in de geestelijke zorg. Dat hele controleren is doorgeschoten. Instituten zijn nu al geneigd om mensen niet meer langdurig te behandelen want dat betaalt slecht. Ze pompen liever alleen de band op en zien je over een jaar wel weer terugkomen.” mug m ag a z i n e

werk inkomen  budget

mugwijzer Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. Mugwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Wat als ik zorg nodig heb?

werk nodig? Ontslagen? Zoek je werk? Ben je schoolverlater? Ga naar een van de werkpleinen. Het uwv-werkbedrijf zit daar onder één dak met de dienst werk en inkomen (DWI). UWV-werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. Zonder inschrijving geen uitkering! Kies een werkplein in de buurt. Voor alle werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.werk. nl. Alle vestigingen van werkplein zijn te bereiken via telefoonnummer 020-3463636 of 08008001. Werkplein Centrum en Oost Weesperstraat 117 Werkplein Noord Buikslotermeerplein 161 Werkplein Zuid, West en Nieuw-West Jan van Galenstraat 323 Werkplein Zuidoost Flierbosdreef 2-12 Werkplein Amstelland Laan Nieuwer Amstel 1, Amstelveen Werkplein Haarlemmermeer Dik Tromplein 8, Hoofddorp

dwi-jongerenloket

Jonger dan 27 jaar? Dan word je geacht te werken en/of een opleiding te volgen. Meld je bij het werkplein. Het DWI-jongerenloket kan u helpen bij het zoeken naar een baan of opleiding. www.amsterdam.nl/werk-inkomen/ jongerenloket dress for success

Gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollicitanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee! 020-6157370 Burgemeester de Vlugtlaan 200-204 open: ma-vr 10:00-16:00 [email protected] www.dressforsuccess.nl vrijwilligers centrale amsterdam

Niet direct uitzicht op betaald werk? Soms kan vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. Vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms boven op je uitkering. Bespreek het wel eerst met je klantmanager bij DWI. Voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu vca amsterdam 020-5301220 vca hoofdkantoor Geldersekade 101/1 bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo-vr 9:00-17:00 (op afspraak) VCA Nieuw-West 020-4081040; 06-34030720 Jan Tooropstraat 6a bemiddelingsspreekuur: ma, di, do en vr 9:00-17:00 VCA Noord 020-6365228; 06-39426591 (bgg 020-5301220) Hagedoornplein 1b bemiddelingsspreekuur: ma 13:00-17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-13:00 VCA Zuid

mug m ag a z i n e

020-2524255 President Kennedylaan 923 di 9:00-12:00 MFC Binnenhof A.J. Ernststraat 112 di 13:00-17:00 Dienstencentrum Berlage Lekstraat 13a wo 9:00-12:00 Vrijwilligers en zo 020-7601170 Bijlmerdreef 1289 bemiddelingsspreekuur: ma-do 9:00-17:00 Anton de Komplein 150 (loket Zorg en Samenleving) inloopspreekuur: di 9:00-13:00

Voor een werkloosheidsuitkering (ww) na ontslag ga je naar het UWV-werkbedrijf (zie onder ‘werk nodig?’). Het UWV regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. Geen recht op een uwv-uitkering? Vraag dan bijstand aan bij DWI, de vroegere sociale dienst. Neem altijd je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. Alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.amsterdam.nl/ werk-inkomen/uitkeringen. DWI heeft één algemeen klantcontactnummer voor alle werkpleinen: 020-3463636 DWI-Werkplein Centrum/Oost Weesperstraat 117 DWI-Werkplein Noord Buikslotermeerplein 161 (nieuwe aanvragen) Klaprozenweg 91 (reguliere klanten) DWI-Werkplein Zuid, West en Nieuw-West Jan van Galenstraat 323-329

DWI-Werkplein IJsbaanpad 9 Voor daklozen DWI-Werkplein Zuidoost Flierbosdreef 2-12

aanvulling nodig? Inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? De gemeente, de belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt.

bijzonder werk Er bestaan in Amsterdam speciale projecten, onder meer voor (ex-)psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden en dak- en thuislozen. woon/werk project

Terug in de maatschappij via wonen en werk voor dak-en thuislozen. Vereisten: gemotiveerd en géén verslaving; wel uitkering via DWI. 020-5203035 Nieuwezijds Voorburgwal 296 open: ma-vr 9:00-17:00 bellen voor een afspraak snwa

Voor mensen met een psychiatrische achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naai-atelier, catering, drukwerk). 020-6655801 Derde Schinkelstraat 9 open: ma-vr 9:00-17:00 d0-middag 16:00-17:00 voorlichting www.snwa.nl dagactiviteitencentrum (dac)

Vrijwilligerswerk voor mensen met een psychiatrische achtergrond. Verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. Deelname alleen met ciz-indicatie. Per 1 maart: gestructureerde dagbesteding (halen en brengen met een busje). 020-4949616 Wingerdweg 4 open: ma-vr en zo 9:00-16:45 di en do,21:15 za 10:30-18:15 020-4207744 Van Lennepkade 400hs (opgeheven per 15 01) open: ma-vr 9:00-20:45 za-zo 13:00-20:45 020-6677300 President Allendelaan 719 open: ma-vr 9:00-16:30 zo 9:00-16:00 www.cordaan.nl

nationaal instituut voor budgetvoorlichting (nibud)

Het nibud biedt gratis informatie over geld, besparen of over financiële planning: alle hulp voor het huishoudboekje. Let op: het nibud heeft verschillende websites voor diverse vragen. 0800-2212121 (gratis) open: 9:00-13:00 informatie en verwijzingen naar de andere sites: www.nibud.nl stadsbanken van lening

In de volksmond ‘de lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. tel.: 14020 (meer informatie) open: ma-vr 9:00-16:00 – www.sbl.nl Nes 57 (alleen sieraden) Osdorpplein 516-518 (alleen sieraden) Albert Cuypstraat 181 (sieraden en gebruiksvoorwerpen) Gerard Doustraat 156 (sieraden en gebruiksvoorwerpen) Bijlmerplein 133 (alleen sieraden) de oppepper

'Wensstichting' voor chronisch zieken van alle leeftijden. Kosteloos. www.deoppepper.nl 0294-281549 bereikbaar ma-vr 11:00-16:00

dienst belastingen amsterdam

dienst rijksbelastingen afdeling toeslagen

Huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget kunnen worden aangevraagd bij de afdeling toeslagen van de belastingdienst. Op de website kun je zelf berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. Te veel ontvangen? Je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. Houd je burgerservicenummer bij de hand. 0800-0543 (belastingtelefoon; gratis) bereikbaar: ma-do 8:00-20:00 en vr 8:00-17:00 www.toeslagen.nl en www.belastingdienst.nl stichting belastingwinkel

Voor mensen met een laag inkomen. Helpt met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. De belastingwinkel Amsterdam werkt op afspraak. Kijk op de website wat je moet meenemen of bel vooraf. De belastingwinkel doet geen administratieve werkzaamheden. Dozen met bonnetjes gaan ongeopend mee terug. 020-6247003 Bel voor een afspraak op ma,di,do,vr 10:0011:00 Oudemanhuispoort 2-3 www.belastingwinkelamsterdam.nl. dienst uitvoering onderwijs (duo)

Deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen. 050-5997755 ma-vr 9:00-17:00 www.duo.nl – om in te loggen op deze website is een digid-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl De uitvoerder van een aantal volksverzekeringen. De SVB is verantwoordelijk voor o.a. kinderbijslag, aow, aanvulling aow en nabestaanden-

voorzieningen (ANGO)

Voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/wajong en vragen over inkomen of mogelijkheden aan het werk te komen. Gratis. 020-6722005 Maassluisstraat 98-100 bereikbaar: di en do 10:30-13:30 spreekuren: di en do 10:30-13:30 www.ango-werk-handicap.nl

leger des heils Naast materiële hulp biedt het Leger des Heils advies en begeleiding bij het regelen van allerlei praktische zaken. 020-6656716 3e Oosterparkstraat 271 openingstijden kledingwinkel ma wo do: 10:00-14:00 open huis/maaltijdproject (aanmelding noodzakelijk) wo 10:30-14:00 voedselbank: do 19:00-21:00 sociaal/maatschappelijk speekuur: dagelijks volgens afspraak 10:00-16:00 www.legerdesheils.nl

(schuld-)hulp Heb je hulp nodig bij schuldsanering? Waar vind je de loketten zorg en samenleven? Hieronder vind je alle adressen. amsterdam

In sommige gevallen worden veel gemeentebelastingen kwijtgescholden. Hiervoor mag het gezamenlijke inkomen van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau uitkomen en mag je geen eigen vermogen bezitten. Formulier voor kwijtschelding wordt met de aanslag meegezonden. 14020 www.amsterdam.nl/belastingen

sociale verzekeringsbank (svb)

uitkering nodig?

uitkering. Per regeling kan je naar een andere vestiging worden verwezen. 020-6565656 www.svb.nl. om in te loggen op deze website is een digid-code vereist. Deze is aan te vragen op www.digid.nl bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00

gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka)

zorg nodig? Sommige problemen kunnen een obstakel vormen op de weg naar werk of inkomen. Voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de volgende adressen terecht.

Geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en kan helpen schulden te saneren. Verder verstrekt de gka leningen. 020-3463627 (schuldhulp) telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-11:00 020-3463620 (leningen) telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-17:00 www.amsterdam.nl/werk-en-inkomen/hulplaag-inkomen/gemeentelijke stichting cav

Voor hulp bij verslaving. 020-5904444 (aanmelden en advies) bereikbaar: ma-vr 8:30-17:30 Sarphatistraat 8-14 www.jellinek.nl

Ondersteuning van mensen die door bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen regelen. 088-8228228 Ottho Heldringstraat 41 wsnp: 9:00-12:00 budgetbeheer: 9:00-12:00 en 13:00-16:00 020-7222287 inkomensbeheer: 9:00-12:00 en 13:00-17:00 do 9:00-20:00 www.stichting-cav.nl

centrum indicatiestelling zorg (ciz)

centrum

jellinek

Bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de awbz. 0900-1404 (informatie) bereikbaar: ma-vr 8:30-17:00 open: ma-vr 8:30-17:00 Overschiestraat 55 telefonische aanvragen: 088-7891300 voor awbz (zorg, verpleging en begeleiding) www.ciz.nl. cliëntenbelang amsterdam

Sociaal loket stadsdeel centrum

Informatie en advies over hulp bij het huishouden, woningaanpassingen, mantelzorg, wat te doen als u zich zorgen maakt over buren of als u last heeft van uw buren, wat te doen bij eenzaamheid, inburgering, vrijwilligerswerk, voorzieningen voor gehandicapten, financiën, vervoer, enz. telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-17:00 algemeen nummer: 020-5524800 www.centrum.amsterdam.nl

Het algemene Amsterdamse informatiepunt voor iedereen met een handicap, zowel fysiek als psychisch. Gratis. 020-7525100 Plantage Middenlaan 14-1 open: ma-vr 9:00-17:00 www.clientenbelangamsterdam.nl steunpunt werk, handicap en

januar i

2012 m u g w i jz e r 23

mugwijzer Dienstencentrum Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1 inloopspreekuur: wo 13:00-17:00 Claverhuis Elandsgracht 70 inloopspreekuur: di 13:00-17:00 Stadhuis Amstel 1 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00 centram

Maatschappelijke dienstverlening: wonen, zorg, werk, financiën en welzijn 020-5573338 ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-15:00 Dienstencentrum d’Oude Stadt Sint Antoniesbreestraat 32 info en adviesspreekuur: di 13:00-15:00 Dienstencentrum Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1 info en adviesspreekuur: ma en do 9:00-12:00 Claverhuis Elandsgracht 70 info en adviesspreekuur: ma en wo 13:00-16:00 en vr 9:00-12:00

noord

telefonisch bereikbaar 9:00-17:00 Obiplein 14-16 open: ma-vr 9:00-12:00 (loket Zorg en Samenleven) www.civiczeeburg.nl Stichting ViiA Loket Zorg en Samenleven voor IJburg 020-4952250 IJburglaan 727b open: ma-vr 9:00-17:00 www.viia.nl

west loketten zorg en samenleven

Eerste Helmersstraat 106b 020-2531306 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 inloopspreekuur: di en do 9:00-12:30 ook spreekuur: ma 9:00-17:00 Ten Katestraat 67-71 020-2531306 inloopspreekuur: ma, di, do, vr 9:00-12:30 telefonisch bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 www.west.amsterdam.nl Dienstencentrum de baarsjes

stichting doras

Biedt maatschappelijke dienstverlening in Amsterdam-Noord. Je vindt er maatschappelijk werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening. Stichting Doras is te vinden bij de vier loketten Zorg en Samenleven in Amsterdam-Noord. www.doras.nl www.wzs.amsterdam.nl

Maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, sociaal raadslieden en taalwijzer (ook voor Bos en Lommer). 020-5896900 Baarsjesweg 224-5e etage open: ma-vr 9:00-17:00

loketten zorg en samenleven

Tuindorp Oostzaan en Molenwijk 020-7510610 Aldebaranplein 2c bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do en vr 9:00-12:00 Banne Buiksloot 020-7510610 Banne Buikslootlaan 135 bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do en vr 13:30-16:30 Nieuwendam 020-7510610 Volendammerweg 51b bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do, vr 9:00-12:00 Midden Noord 020-7510610 Hagedoornplein 1f bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do, vr 13.30-16.30

centram westerpark

dynamo dienstencentrum oosterpark

Biedt onder andere de volgende diensten: loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en sociaal raadslieden. www.dynamo-amsterdam.nl 020-4620300 ‘s-Gravesandeplein 19 inloopspreekuur: ma-di, do-vr 9:00-12:00 info-ochtend: wo 9:00-12:00 telefonisch spreekuur: ma-vr 13:00-16:00 020-4620399 Inloopspreekuur Zorg en Samenleven ma-di, do-vr 13:00-16:00 open: ma-vr 9:00-12:00 Inloopspreekuur Schuldhulpverlening 020-4620380 bereikbaar: ma, di, do 9:30-11:30 Crisisspreekuur Schuldhulpverlening open: ma, di en do 14:00-15:00; wo en vr 9:3010:30

civic zeeburg zorg & dienstverlening

Biedt onder andere de diensten: loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur, mantelzorg, taalwijzer en sociaal raadslieden. 020-6658001

januar i

impuls

Biedt maatschappelijk werk, sociaal raadslieden en schuldhulpverlening in Slotervaart en Geuzenveld-Slotermeer. www.impuls.nl Impuls Geuzenveld-Slotermeer 020-3075200 Sam van Houtenstraat 74 bereikbaar: ma-vr: 9:00-17:00 020-6661000 (schuldhulpverlening) ma-vr 9:00-11:00 (sociaal raadslieden) di 10:00-11:00 en vr 14:00-15:00 (maatschappelijk werk) open: ma, di en do 9:00-11:00 (inloopspreekuur sociaal raadslieden en maatschappelijk werk) Impuls Slotervaart 020-5158888 Van de Sande Bakhuijzenstraat 2 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00 (schuldhulpverlening) ma-wo en vr 9:00-11:00 ma inloopspreekuur 9:30-11:00 (sociaal raadslieden) ma-vr 10:00-11:00 (maatschappelijk werk)

2012

Dienstencentrum de Koperen Knoop Schuldhulpverlening, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden 020-5803410 Van Limburg Stirumstraat 119 telefonisch bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-15:00 inloopspreekuur: ma-vr 9:30-12:30 Sociaal Medisch Centrum Spaarndammerhout Schuldhulpverlening, maatschappelijk werk en ouderenwerk 020-5803400 ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-15:00 Spaarndammerstraat 73 inloopspreekuur: ma en vr 9:30-12:30; wo 13:00-16:00 www.centram.nl gezondheidscentrum staatsliedenbuurt

Maatschappelijk werk 020-6869807 Van Hallstraat 200 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00 bellen voor een afspraak

Maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening, sociaal raadslieden, loket zorg en samenleven en mobiel zorgloket Osdorp. www.sezo.nl sezo maatschappelijke dienstverlening 020-6675100 Wolbrantskerkweg 84 inloop: di 9:30 - 10:30 (maatschappelijk werk) bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 Schuldhulpverlening Osdorp 020-6675115 bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-10:30 (aanmelding) Ouderenwerk Osdorp 020-6675120 bereikbaar: di-vr 9:00-12:00 Mobiel Zorgloket Osdorp 06-51354974 of 06-51354976 Inloop Jan Tooropstraat 6 ma-do 9:30-11:00

dienstencentrum bos en lommer

Loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, advocatenspreekuur, meldpunt zorg en overlast en sociaal raadslieden. 020-5800055 Bos en Lommerplein 156-3 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 inloop: ma, wo, vr 9:30-12:30 di en do 13:30-16:30 Loket Zorg en Samenleven Mercatorpost (wmo loket) 020-2531999 Mercatorplein 49 bereikbaar: ma-vr 10:00-16:00 open: ma-vr 10:00-16:00 www.west.amsterdam.nl

020-5706262 bereikbaar ma-wo-vr 9:00-13:00 inloopspreekuur ma-wo-vr 9:00-12:00 meerdere locaties www.puurzuid.nl Loket Schuldhulpverlening 020-5400980 telefonisch spreekuur: ma-di-do 9:00-12:00 inloopspreekuur: wo: 9:00-12:00 Rijnstraat 115 voor jongeren van 18-23 is er aparte hulp en begeleiding: ma, di en do 9:00-12:00 020-5400980 combiwel maatschappelijke dienstverlening

Verzorgt maatschappelijk werk, ouderenwerk en sociaal raadsliedenwerk in De Pijp 020-6674754 Ontmoetingscentrum De Pijp Smaragdplein 3-5 spreekuur: ma, wo, do 9:30-12:00 www.combiwel.nl

loketten zorg en samenleven

020-2524255 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 President Kennedylaan 923 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00; wo 16:0019:00 Lekstraat 13a inloopspreekuur: ma, wo, do, vr 9:00-12:00 A.J. Ernststraat 112 inloopspreekuur: ma, di, do 13:00-16:00

zuidoost en diemen madi

Verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in Zuid00st en Diemen. je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden. 020-3141618 Karspeldreef 1009 inloopspreekuur: ma, di, do en vr 9.00-11:00 di en do 14:00-16:00 (schuldhulp) telefonisch spreekuur: ma, di, do en vr 13:0014:00 (sociaal raadslieden) www.madizo.nl Loket Zorg en Samenleven Zuidoost 020-2525777 Anton de Komplein 150 bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-13:00 Winkelcentrum Holendrecht Buurt Entree Holendrechtplein 3 inloopspreekuur di 9:00-13:00

raad en daad Soms concrete hulp, altijd goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties. zuid puurzuid maatschappelijke dienstverlening

Biedt algemeen maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuldhulpverlening en sociaal raadsliedenwerk.

problemen met je werkgever. fnv geeft ook loopbaanadvies. 020-5816300 bereikbaar: ma-vr 8:00-17:30 Naritaweg 10 www.fnv.nl lidmaatschap vereist. Christelijke Nederlandse Vakcentrale (cnv) De christelijke broer van de fnv; helpt leden tegen een geringe vergoeding met het invullen van belastingformulieren en biedt juridische bijstand. 030-7511001 Tiberdreef 4, Utrecht bereikbaar: ma-vr 9:00-18:00 www.cnv.nl Vereniging Bijstandsbond Amsterdam Belangenbehartiger voor mensen met een uitkering en werkende minima. 020-6181815/6898806 bezoekadres: Da Costakade 162 open: di en do 11:00-16:00 www.bijstandsbond.org Juridisch advies

Juridisch Loket Voor iedereen die langskomt met een juridische vraag. Verwijst door wanneer nodig. 0900-8020 (10 ct p/m) Vijzelgracht 21-25 open: ma-vr 9:00-17:00 telefonisch bereikbaar: ma-vr 9:00-20:00 www.juridischloket.nl Sociaal Raadslieden

loketten zorg en samenleven

Pieter Calandlaan 7 020-2538666 voor telefonisch advies of voor het maken van een afspraak inloopspreekuur: ma-di-wo-do: 13:30-16:30 Plein ‘40-’45 1 (3hoog) inloopspreekuur: ma-do-vr: 9:00-12:00 di: 13:30-16:30 Van Suchtelen van de Haarestraat 14-16 inloopspreekuur: ma-vr: 9:00-12:00 en 13:0015:00 sezo

oost

2 4 m u g w i jz e r

nieuw-west

voedselbank amsterdam

020-6384477 [email protected] www.amsterdam.voedselbank.org vakbewegingen

Federatie Nederlandse Vakbeweging (fnv) Biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St. Antoniebreestraat 32 Kleine Wittenburgerstraat 1 Haarlemmerstraat 132/136 020-5573338 Zuidoost Hoofdvestiging Karspeldreef 1009, 020-3141618 Noord Volendammerweg 51b Hagedoornplein 1b Aldebaranplein 2c Banne Buikslootlaan 135 020-4354555 De Pijp 2e Van der Helststraat 66 020-5709640 Westerpark Van Limburg Stirumstraat 119 Spaarndammerstraat 73 020-5803430 De Baarsjes Baarsjesweg 224/5 hoog 020-5896900 Ten Katestraat 67-71 020-2531306 Oud-West Eerste Helmerstraat 106b 020-6187715 Bos en Lommer Bos en Lommerplein 156 020-5800058 Zuid President Kennedylaan 923 inloopspreekuur: ma-vr 9:00-12:00; wo 16:0019:00 Lekstraat 13a inloopspreekuur: ma, wo, do, vr 9:00-12:00 A.J. Ernststraat 112 inloopspreekuur: ma, di, do 13:00-16:00 Hygieaplein 8-10 020-5754610 Oost ‘s-Gravesandeplein 19 inloopspreekuur ma-vr 9:00-12:00 020-4620300 www.sociaalraadslieden.nl stichting wetwinkel amsterdam

Gratis juridische hulp voor huur-, arbeids-, consumenten- en bestuursrecht en voor overige civiele zaken. Geen straf-, belasting-, personen-, familieof erfrecht. U kunt bellen voor korte vragen. 020-3303029 Oudemanhuispoort 2-3 inloopspreekuur: di en do 19:00-21:00

m u g m ag a z i n e mug

werk inkomen  budget www.wetwinkelamsterdam.nl st. STRAFRECHTSwinkel amsterdam

Gratis juridische hulp voor strafrecht en bestuurlijke sancties 06-17481203 Leliegracht 10 spreekuur: di 19:00-21:00 www.strafrechtswinkelamsterdam.nl wijksteunpunten wonen

Gratis informatie, advies en ondersteuning over huren en wonen. Elk stadsdeel heeft een wijksteunpunt wonen met eigen spreekuren en telefoonnummers. Zoek voor een vestiging bij u in de buurt op www.wswonen.nl algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo)

IJvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. Ook niet-leden kunnen er voor vragen terecht. 030-2330060. bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 www.anbo.nl. ANBO-gewest Amsterdam 020-6244067 Plantage Middenlaan 14 bereikbaar: ma-do 9:00-12:30

Anton de Komplein 150 Steunpunt ggz Amsterdam West 06 24251472 di 9:00-17:00, bellen voor een afspraak Hudsonhof 1-3 Steunpunt ggz Amsterdam Noord 020-5777976 bellen voor een afspraak vr 13:30-16:30 www.clientenbelangamsterdam.nl STICHTING STBA

(Stichting Trajectbemiddeling Allochtonen) Interculturele dienstverlening, slachtofferhulp, rechtshulp, re-integratie) 06-39110241 bellen voor een afspraak Jan van Galenstraat 335 Entrada 401 te Duivendrecht Tussen Meer 1b 020 4109494 www.stba.nl

Aanrader Talenten hebben we allemaal. Op talentenvertaler.nl vul je in wat jij kunt en laat je je talenten vertalen. Je talent verschijnt rechts op de pagina in de lijst met je talenten. Je kan dus ook meer dan één talent invoeren door een nieuwe zoekterm in te vullen of nogmaals te draaien aan een rad dat suggesties voor talenten geeft. Wil je een talent verwijderen, klik dan op het kruisje. Als je al je talenten hebt toegevoegd, klik je op 'vertaal mijn talenten'. De Talentenvertaler geeft je vervolgens suggesties voor verschillende beroepen. De Talentenvertaler is geen vacaturebank en kijkt niet naar je leeftijd of opleiding, maar laat je soorten werk zien waar je misschien eerder niet aan dacht. Het ministerie van

Sociale Zaken en Werkgelegenheid is initiatiefnemer van de site. Of de site altijd even goed functioneert, is echter ongewis. Na zijn talenten te hebben ingevuld, kwam deze MUG-redacteur op de site van werk.nl en had de keuze uit maar liefst 30.000 vacatures... www.talentenvertaler.nl

aanvullingen en wijzigingen, svp mailen naar: [email protected] Foto's John Melskens

Steunpunt ggz

Van cliëntenbelang Amsterdam voor mensen met psychische klachten. Gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, begeleiding, thuiszorg, wonen, dagactiviteiten, inkomen, pgb, Crisiskaart, etc. Steunpunt ggz Centrum 020-5777976 bellen voor een afspraak ma-vr 9:00-17:00 Plantage Middenlaan 14/1 Steunpunt ggz Amsterdam Zuidoost 06 16548910 bellen voor een afspraak

m u g m ag a z i n e mug

D

AN

K

A EM

EL

ERD

SE N

E CONTRO

G

Gratis lidmaatschap als u onnodig veel voor uw vaste lasten betaalt. 040 7200200 www.vastelastenbond.nl

R ES

LE

VasteLastenBond

AD

formulierenbrigade

Helpt bij het invullen van lastige formulieren. Formulierenbrigade Nieuw West,incl. Bos en Lommer en de Baarsjes 020-3465766 bellen voor een afspraak Jan van Galenstraat 323 020-5896900 Baarsjesweg 224hs 020-6831151 Borgerstraat 52b 020-5800058 Bos en Lommerweg 156 Formulierenbrigade Westerpark, Oud-West en Zuid 020-3465442 bel voor een afspraak Banstraat 5 Spaarndammerstraat 73 Formulierenbrigade Centrum/Oost 020-3466010 bellen voor een afspraak Weesperstraat 117/3 Formulierenbrigade Zuidoost 020-3464357 bellen voor een afspraak Flierbosdreef 2-12 Formulierenbrigade Noord 020-3466390 bellen voor een afspraak Klaprozenweg 91

advocaten kantoor de Binnenstad • • •

sociale advocatuur • gematigde tarieven

Binnengasthuisstraat 148 1012ZG Amsterdam T: 020 - 627 1816

www.binnenstadadvocaten.nl

• • • • •

Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht

januar i

2012 m u g w i jz e r 25

Aanvragen van een bijstandsuitkering Als u geen geld of vermogen hebt om van te leven en er zijn geen andere voorzieningen voor u, dan hebt u misschien recht op een bijstandsuitkering. Hoe gaat de aanvraag in zijn werk? Hoe vraag ik een uitkering aan? Het aanvragen van een uitkering kan digitaal en schriftelijk. Als u met meerdere volwassen gezinsleden op één adres woont, moet u altijd samen de uitkering aanvragen. En voordat u een bijstandsuitkering kunt aanvragen, moet u zich altijd inschrijven als werkzoekende bij het UWV WERKbedrijf. Digitaal     Digitaal aanvragen kan op elk moment vanaf elke computer. U kunt de aanvraag zelf indienen of u laten helpen door bijvoorbeeld een familielid of een vriend. U kunt ook een digitale aanvraag doen op een van de computers op ons Werkplein, elke werkdag tussen 9.00 en 17.00 uur. Als u hulp nodig hebt, kan een Werkpleinmedewerker u helpen bij de aanvraag.     Voor de digitale aanvraag hebt u een DigiD nodig, dat is een inlogcode voor overheidssites. U kunt

een DigiD aanvragen via www.digid.nl. Het duurt een paar dagen voor u de DigiD kunt gebruiken.    De bijstandsuitkering kunt u vervolgens aanvragen door met uw DigiD in te loggen in de werkm@p op www.werk.nl. Kies voor de optie Bijstandsuitkering aanvragen. Op www.werk.nl kunt u zich ook digitaal bij het UWV WERKbedrijf inschrijven als werkzoekende. Let op! U kunt niet digitaal een bijstandsuitkering aanvragen als u:    met meerdere volwassenen uit een gezin in één huis woont;    jonger bent dan 27 jaar;    dak- of thuisloos bent. Let op! Hebt u nog geen DigiD? Bel dan eerst met de UWV WERKbedrijf op het Werkplein waar uw stadsdeel onder valt. Daar kunt u vertellen dat u een bijstandsuitkering wilt aanvragen en dat u nog een DigiD moet aanvragen.

Schriftelijk U kunt op werkdagen tussen 9.00 en 17.00 uur op het Werkplein terecht voor een schriftelijke aanvraag. Ook daarbij kunt u geholpen worden door een van onze Werkpleinmedewerkers. Wat is het gezinsinkomen? Vanaf 1 januari 2012 heeft een gezin recht op één gezamenlijk uitkering, de gezinsuitkering. De inkomens van alle volwassen leden van het gezin tellen mee bij het bepalen van de hoogte van de gezinsuitkering. U moet dan ook samen de uitkering aanvragen. Als uw gezamenlijk inkomen hoger is dan de gezinsuitkering, krijgt u geen uitkering. Is uw gezamenlijk inkomen lager, dan krijgt u een uitkering die uw inkomen aanvult tot het bedrag van de gezinsuitkering. Welke leden van een huishouden vallen binnen het gezin? Leden van een gezin zijn: de ouder of ouders, hun minderjarige en volwassen kinderen, die op hetzelfde adres

wonen. Ook de ouders van de ouders (grootouders) tellen mee als zij op hetzelfde adres wonen. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de partner van een kind. Krijgt u al een bijstandsuitkering? Dan gaat de nieuwe regel van de gezinsuitkering in op 1 juli 2012. Voor u geldt namelijk het overgangsrecht: u krijgt de tijd om u voor te bereiden op de nieuwe regels.

Er verandert nog meer Let op! Er verandert per 1 januari nog meer voor mensen met een bijstandsuitkering. Kijk voor alle wijzigingen bij De bijstandswet verandert op www.amsterdam.nl/ werk-inkomen. Bel voor vragen naar DWI 020 346 3636.

Luxe kerstdiner voor minima Maar liefst 140 mensen kregen op 19 december een geheel verzorgd gratis kerstdiner. Voor alweer de tweede keer organiseerden de Dienst Werk en Inkomen (DWI) en AC restaurant Tulip Inn Amsterdam Riverside een luxe gratis kerstdiner voor mensen die moeten rondkomen van een minimuminkomen. Dit jaar waren dat klanten van DWI en klanten van de voedselbank.

Advertentie

januar i

2012

Bewondering “De Gemeente Amsterdam heeft dit écht heel goed gedaan!”, vertelde één van de gasten die maandag aanwezig was op het kerstdiner van DWI. Het uitgebreide buffet zorgde voor veel bewondering bij de genodigden. De zanger zorgde voor de nodige enter-

tainment. Van rustige achtergrondmuziek, tot schlagers met bijbehorende polonaises. Na het uitgebreide dessertbuffet, kreeg iedereen nog een lekkere kop koffie of thee. Een van de gasten greep haar kans en pakte de microfoon om een prachtig gedicht voor te dragen met een mooie boodschap erin. Zij

kreeg een luid applaus van alle aanwezigen. Een ontzettend geslaagde actie! Acties DWI organiseert een paar keer per jaar een actie voor groepen klanten. Dit jaar konden kinderen uit minimagezinnen ook al een fiets winnen.

m u g m ag a z i n e

Martin Brandwagt In tijden van bezuinigingen komt steevast de vraag of er niet nóg meer overheidstaken aan de vrije markt kunnen worden overgelaten. 'Niet slim', waarschuwt Martin Brandwagt in zijn laatste politieke bijdrage aan MUG, het blad waar hij als redacteur vijftien jaar lang feiten én meningen noteerde.

Illustratie: Eddo Gorter

Privatisering is bepaald geen tovermiddel

O

p het eerste gezicht lijkt privatisering voor iedereen voordelig: er zijn minder kosten voor de staat, die immers een taak met bijhorende ambtenaren afstoot. Omdat het vaak om openbare nutsvoorzieningen met een miljoenenpubliek gaat, zijn er genoeg bedrijven die zich aan de klus willen zetten. Dus komt er meer concurrentie, meer keuze voor de klant en lagere prijzen. Tot zover de theorie. De praktijk valt tegen, blijkt uit het recente ervaringen. Prijzen dalen niet, integendeel. De keuzevrijheid van de klant wordt teniet gedaan doordat bedrijven onderling prijsafspraken maken en daarmee de prijs hoog houden. Of ze fuseren, waardoor er een klein aantal aanbieders overblijft. Toezichthouders die de eerlijke concurrentie in de gaten moeten houden blijken te falen. Begin december deed de Nederlandse Mededingingsautoriteit een inval bij telecombedrijven KPN, Vodafone en TMobile vanwege het maken van verboden prijsafspraken, na te zijn getipt door klokkenluiders. Dat deed denken aan de infame Bouwfraude-affaire uit de jaren negentig. Tientallen bedrijven die elkaar zouden moeten beconcurreren om het beste product – in de praktijk vormden ze een kartel dat de prijs kunstmatig hoog hield. De klant heeft het nakijken. Van de meest opvallende privatiseringen in de periode 1980-2011 is slechts mug m ag a z i n e

één die – in elk geval tot voor kort – aan haar doelstellingen voldeed: de post. De prijzen zijn sinds het verdwijnen van de staats-PTT netjes met de inflatie meegestegen; de kwaliteit bleef lange tijd op peil. Concurrentie was er nauwelijks en de klant had daar ook geen behoefte aan. De privatisering van de post had wel al meteen een minder positieve kant: werkomstandigheden verslechterden, het personeelsbestand kromp met duizenden tegelijk. Van de goede reputatie van de postbezorging is inmiddels weinig over. Het andere deel van de PTT dat geprivatiseerd werd, de telefonie, kreeg in de jaren negentig te maken met enorme tekorten. Het gevolg: massa-ontslag van duizenden werknemers. De tarieven van de telefonie zijn sindsdien bijna verdubbeld. Eveneens drastisch zijn de ontwikkelingen in de geprivatiseerde ziektekostenverzekering. Sinds de afschaffing van het ziekenfonds in 2006 is feitelijk iedereen particulier verzekerd. De klant heeft meer keus en kan elk jaar naar een andere verzekeraar overstappen. Tot zover is er weinig aan de hand, al wordt van de burger een grote mate van zelfstandigheid gevraagd. Die bezit niet iedereen. De prijzen zijn in zes jaar tijd met 50 procent gestegen, bleek uit onderzoek van Zorgkiezer.nl. Je moet het de politiek nageven: ze heeft een perfecte salami-tactiek gevoerd. Eerst de ziekenfondsen opheffen met een

smeerolie die zorgtoeslag heet. Daarna alle prijzen verhogen en tot slot de zorgtoeslag verlagen, zodat iedereen gewend raakt aan hoge ziektekosten. De dienstverlening werd er niet beter op. Het Amsterdams ziekenfonds ZAO had begin deze eeuw in elke regio van de stad een kantoor, waar je gewoon naar binnen kon lopen. Opvolger Agis doet het met twee loketten. Steeds meer verzekeraars

De politiek heeft een perfecte salami-tactiek gevoerd handelen hun dienstverlening af via internet. De digibeet heeft het nakijken. Ondanks praktische bezwaren houdt de regering vast aan het privatiseringsideaal. Voor een deel wordt dit afgedwongen door de Europese Unie die openbare aanbestedingen in het openbaar vervoer verplicht stelt, ondanks rampzalige ervaringen in Groot-Brittannië en Duitsland. De regering doet nu onderzoek naar privatisering van gevangenissen. Ondanks een groeiend cellenoverschot ziet staats-

secretaris Teeven van Justitie een mooie toekomst voor private gevangenissen naar Amerikaans voorbeeld. Een privatisering die zeer waarschijnlijk doorgaat, is de overheveling van de uitvoering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (awbz) naar de zorgverzekeraars in 2013. De kosten voor de awbz lopen al jaren lang op. Overheveling zal het Rijk besparingen opleveren maar wie de rekening uiteindelijk betaalt, is waarschijnlijk de verzekerde. Privatisering is geen tovermiddel gebleken. Keuzevrijheid is prettig, als er wat te kiezen valt. Gaan bedrijven onderling afspraken maken, dan vallen de voordelen snel weg. De onzichtbare hand van de markt blijkt dan vooral te bestaan uit onzichtbaar overleg in achterkamertjes en dubbele boekhoudingen. Geen privatisering zonder actieve toezichthouder; dat hebben de catastrofes in de banksector wel duidelijk gemaakt. Als het na krankzinnige fusies, woekerpolissen en een surrealistische bonuscultuur verkeerd gaat, klopt men uiteindelijk toch weer bij de overheid aan. Het is de vraag of verdere privatisering Nederland uit de crisis gaat helpen, resultaten uit het verleden zijn daarvoor te matig. Glimmende hoofdkantoren op de Amsterdam de Zuidas zien er mooi uit vanaf de snelweg; de ontslagen werknemers hebben er bitter weinig aan. januar i

2012 ac h t e r g r o n d 27

Jacques peeters

sociaal raadslieden

Huishoudelijke hulp bleek in de praktijk slechts een sprookje column Weg met oude zakken D66 is de partij die liever vandaag nog dan pas in 2023, de pensioengerechtigde leeftijd verhoogd wil zien naar 67 jaar. Dit alles om de kosten voor de vergrijzing en het dreigende tekort aan arbeidskrachten op te vangen. Maar hoe past het laatste voorstel van de Amsterdamse afdeling van deze partij in bovenstaand verhaal? Betreffende afdeling wil 500 oudere Amsterdamse ambtenaren vervangen door jongere exemplaren. D66 heeft zelfs geld gevonden om de oudjes om te scholen of te laten afvloeien. Oudjes in kwestie zijn per slot van rekening allemaal vastgeroest en niet meer flexibel. Laat staan dat ze in staat zouden zijn een eigentijdse bijdrage te leveren aan de moderne samenleving. Dat kan ik dus als 50-plusser in mijn zak ste-

Die oudjes zijn allemaal vastgeroest ken. Maar gevraagd om een toelichting gaf fractievoorzitter Jan Paternotte ook nog aan dat het zo banen schept voor jongeren. Jammer dat AT5 niet doorvroeg: of Paternotte nu vurig voorstander is van herinvoering van de VUT. Zo ja, hoe denkt het landelijke D66 hierover? Zo nee, moeten we bovenstaand verhaal dan zien als een opzet om het ontslagrecht te kunnen versoepelen? Wat natuurlijk meer zou passen bij een partij als D66 en naadloos aansluit bij het begin van dit artikel. En ook omdat – en neemt u dit maar aan van deze oude en bijgevolg vastgeroeste columnist – het Amsterdamse D66 aan het infuus ligt van het landelijke partijbestuur. Immers: een tweede keer buiten het hoofdstedelijke collegebestuur vallen, door onhandig optreden van een fractievoorzitter, zou D66 terugwerpen in de marge van de Amsterdamse en daarmee de landelijke politiek. 28 O p i n i e

januar i

2012

Een cliënt meldde zich met de vraag of hij in aanmerking kwam voor hulp in de huishouding. De vijftiger liep slecht en was voor divers aandoeningen bij meerdere medici onder behandeling. Hij gebruikte medicijnen waarvan hij versuft raakte. Hij ontving een ziektewetuitkering van het UWV. Een inwonend familielid hielp hem met zwaar huishoudelijk werk. Maar het familielid overleed; de man kwam er alleen voor te staan. MO-zaak (voorheen CIZ) adviseert de Dienst Wonen, Zorg en Samenleven van de gemeente Amsterdam over aanvragen van een WMO-voorziening (Wet Maat-

schappelijke Ondersteuning), waar ook hulp in het huishouden onder valt. Belangrijke voorwaarde voor het verkrijgen van een voorziening is dat de hulpbehoevende niet of onvoldoende beschikt over zorg of hulp die een ander hem behoort te bieden. Daarnaast moeten ook algemeen gebruikelijke voorzieningen die ook voor mensen zonder belemmeringen beschikbaar zijn (boodschappendiensten) geen oplossing kunnen bieden. Gelet op deze vereisten was de conclusie voor de cliënt dat hij in aanmerking kwam voor hulp in de huishouding op grond van de WMO. Hij beschikte immers niet

meer over ‘hulp die een ander hem behoort te bieden’. Ook de algemeen gebruikelijke voorzieningen boden in zijn geval geen uitkomst. MO-zaak adviseerde echter negatief. De geraadpleegde medici hadden namelijk niet beweerd dat meneer geen zwaar huishoudelijk werk zou kunnen doen. Hij zou in staat zijn om, verspreid over de dag, zijn huishouden zelf te doen, volgens de arts van MO-zaak. In bezwaar tegen de afwijzende beslissing werd aangevoerd dat de combinatie van klachten maakte dat de cliënt dit zware werk niet kon doen. En ook dat van hem niet verlangd kon worden de hele dag

bezig te zijn met het huishouden. Ook in bezwaar werd de aanvraag afgewezen. Men hield vast aan de afzonderlijke mening van de specialisten. Men vergat echter dat deze medisch specialisten alleen oordeelden over hun eigen vakgebied. De redenering dat juist het geheel van verschillende medische problemen zwaar werk belette, werd niet gevolgd. Een uiterst star standpunt. Zo lijkt een WMOvoorziening een puur theoretische mogelijkheid. Inmiddels krijgt de cliënt hulp in de huishouding van het Leger des Heils. Maria de Graauw, Centram

JURIDISCH LOKET

Eerst beter worden voor je een handtekening zet onder ontslag Het kan iedereen overkomen. Je komt ’s ochtends op je werk, neemt een kop koffie en dan roept de baas je bij zich: ,,Slecht nieuws, je wordt ontslagen vanwege de crisis. Wil je even tekenen?” Hij toont je drie velletjes papier – ‘Vaststellingsovereenkomst’ staat erboven. Wat te doen?  Niet tekenen en bedenktijd vragen van minimaal een week, het liefst tien dagen.  Maak een afspraak met het Juridisch Loket, wij geven gratis advies.  Verzamel de volgende papieren: - loonstroken - alle contracten die je bij deze

werkgever hebt gehad - de CAO - stukken van de Arbo-arts - bewijzen van je inkomen over 2010 (en eventueel dat van je partner)  Denk goed na of je bij deze werkgever wilt blijven. Je kunt het voor gezien houden, wach ten tot je een andere baan vind of weggaan en onderhan delen over de hoofdprijs. Vooral voor oudere werkne mers is de positie op de arbeidsmarkt niet rooskleurig, zij doen er verstandig aan hun baan niet te snel op te geven.  Besef dat jouw belang en dat van je werkgever niet

langer hetzelfde zijn. Tijdens het dienstverband hebben werkgever en werknemer hetzelfde belang, na ontslag niet meer. Er zijn veel werk nemers die zo met de werkge ver meedenken dat ze hun eigen belang vergeten en daar door rechten prijsgeven.  Bekijk de opzegtermijn, die staat meestal in het arbeidscon tract of de CAO. Als die niet goed wordt nagekomen, zal je vaak over die periode geen WW krijgen.  Stel: je tekent een vaststel- lingsovereenkomst terwijl je ziek bent. Wanneer je in dat geval na je ontslag een



ziektewetuitkering aanvraagt, zal die vaak worden geweigerd. Het UWV is namelijk van me- ning dat je met het tekenen van de vaststellingsovereen komst een ‘benadelingshande- ling’ hebt verricht. Denk goed na over de aard van je ziekte: is er zicht op spoedig herstel of niet? Het is slim om te wachten tot je helemaal beter bent voordat je tekent voor ontslag. Kortom: neem een vaststellingsovereenkomst serieus, de gevolgen kunnen groot zijn. Ineke Muller www.juridischloket.nl

fempert

m u g m ag a z i n e

Joep Bertrams

Betoog Deskundigen geven hun mening over een actueel onderwerp

Melkert helpt Rutte ’n handje

DE ombudsman

Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers

Burenleed Achter de gevels van veel Amsterdamse woningen schuilt behoorlijk wat burenleed. In een grote stad waar veel mensen in gehorige huizen dicht op elkaar wonen, heb je al snel last van elkaar. Een tv die te hard staat, rumoerige feestjes, of echtelijke twisten zijn veelvoorkomende bronnen van ergernis. Helaas is niet iedereen in staat dit in goede harmonie met zijn buren op te lossen. Regelmatig moet de politie een uit de hand gelopen burenruzie sussen. Voor langdurige burenoverlast waarbij de situatie voor omwonenden onhoudbaar is, heeft de gemeente Amsterdam de Meldpunten Zorg en Overlast in het m u g m ag a z i n e

leven geroepen. Daarin wordt onder regie van het stadsdeel door hulpverleningsinstanties, de politie en de woningcorporaties samengewerkt om het probleem aan te pakken. Dat dit niet altijd goed wordt opgepakt, bleek uit het verhaal van de man wiens gezin ernstige overlast ondervond van een onderbuurman met psychische klachten. De verhuurder was hiervan op de hoogte maar ondernam geen stappen. Nadat de buurman tijdens een woedeaanval twee deuren had geforceerd, deed de man een melding bij het meldpunt. Vervolgens bleef het echter onduidelijk of er iets met zijn melding gebeurde. Tientallen informatieverzoeken aan alle betrokken instanties leverden ook geen duidelijkheid op. De onderbuurman werd ondertussen steeds agressiever. Hij stuurde e-mails waarin ernstige bedreigingen aan het adres van de

gezinsleden werden geuit. In verband met hun veiligheid adviseerde de politie hen om hun woning tijdelijk te verlaten. De onderbuurman werd weliswaar opgenomen, maar kwam al snel weer thuis zonder dat het gezin daarvan op de hoogte werd gesteld. Omdat de overlast onverminderd doorging, besloot het gezin negen maanden na de eerste melding alsnog te verhuizen. Ik begrijp dat aan de aanpak van dergelijke overlast vaak een ingewikkeld en langdurig proces voorafgaat. De politie en de GGD hebben zich wel degelijk met deze zaak beziggehouden, maar hun acties waren niet zichtbaar voor degene die de melding had gedaan. Ik ben dan ook van mening dat het meldpunt het gezin actief op de hoogte had moeten stellen van de ontwikkelingen in hun zaak. www.gemeentelijkeombudsman.nl

Het kabinet ergert zich aan de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) die barrières opwerpt tegen het Nederlandse regeringsbeleid. Zo heeft het kabinet problemen met de bepaling die de ‘gedwongen arbeid’ verbiedt die het wil kunnen opleggen aan bijstandsgerechtigden. Staatssecretaris Paul de Krom riep dit jaar op een ILO-conferentie op om niet te strikt vast te houden aan het verbod. In zijn ogen is het door de sociaaleconomische werkelijkheid achterhaald. Maar een bepaling die in internationale mensenrechtenverdragen wordt opgenomen, vertegenwoordigt wel degelijk een fundamentele waarde. Het kabinet verzon een list: het droeg een Nederlandse geestverwant voor om de hoge functie van Directeur-Generaal binnen die lastige ILO te vervullen zodat deze de organisatie tot flexibiliteit kan bewegen: if you can’t beat them, join them. De beoogde kandidaat is sociaaldemocraat, maar wel een die zijn ideologische veren heeft afgeschud. We hebben het hier over Ad Melkert. De eens gedoodverfde opvolger van Wim Kok maakte zich met zijn uitstraling van arrogante technocraat in de verkiezingsstrijd tegen wijlen Pim Fortuyn zo gehaat, dat voor hem na deze stembusgang spoorslags een baan bij de Wereldbank in Washington werd gezocht. Ad Melkert is er geknipt voor om het Nederlands belang bij gedwongen tewerkstelling te behartigen. Als minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het eerste kabinet-Kok introduceerde hij gesubsidieerde banen voor langdurig werklozen (melkertbanen, melkert-1 en 2). Hij schond als eerste in

de Nederlandse geschiedenis het ILO-verdrag en wel met de introductie van ‘verplicht vrijwilligerswerk’ (een contradictio in terminis). Dwangarbeid dus, in de volksmond ook wel melkert-3 genoemd. Met de invoering van de nieuwe Bijstandswet van Mark Rutte in 2004 werd deze praktijk in de Nederlandse wet verankerd. Het

Het kabinet verzon een list en kwam met een paard van Troje kabinet van deze zelfde Rutte wil nu nog een stapje verder. Als andere ILO-leden zouden beseffen dat zij met Melkert een paard van Troje binnenhalen, zou er weinig aan de hand zijn. Helaas heeft Nederland echter op grond van zijn verlichtheid in het verleden en het ‘vernieuwende’ arbeidsmarktbeleid van weleer internationaal nog steeds een goede reputatie. Dat die goede naam onder neoliberale invloed en vooral ook door toedoen van het huidige rabiaat rechtse kabinet is verworden tot een mythe, zullen we het buitenland snel duidelijk moeten maken, voordat deze nieuwe Dutch disease internationale instellingen aantast. Hoe groot het menselijk vermogen is om zich af te sluiten voor onwelkome signalen, blijkt uit het feit dat de voordracht van doctorandus A. P. W. Melkert ook gesteund wordt door de Nederlandse sociale partners. Inclusief de vakbonden. Louis van Overbeek freelance publicist januar i

2012 O p i n i e 29

klerenzooi

‘Voor inspiratie kijk ik naar de Japanners’ In de rubriek Klerenzooi wordt elke maand gekeken hoe je je voor €50,- leuk kunt kleden. Mazarita Benn (31) werkt als coördinator huisvesting voor internationale studenten in Rotterdam. ,,Ik vind het ontzettend leuk om met internationale studenten te werken. Het is interessant om de vele cultuurverschillen, in vergelijking tot Nederlandse studenten, te zien. Zo hebben we Chinese studenten die niet snel over iets zullen klagen. Als er iets stuk is in hun woonruimte, zullen zij niet gelijk aan de bel trekken. Zij hebben dan het gevoel dat ze kritiek uiten over hoe ik mijn werk uitvoer, en dat willen ze niet. Studenten uit België daarentegen zijn weer veel zelfstandiger en verantwoordelijker dan Nederlandse studenten. Zij zijn ook veel assertiever dan de Chinezen.” Ook qua kledingstijl is er nogal wat verschil tussen de verschillende landen. Mazarita kijkt voor inspiratie het meest naar de Japanners: ,,Zij durven veel meer en lopen wat mode betreft meer voorop dan wij Nederlanders doen. Als ik een Japanse student zie lopen, dan heb ik wel zoiets van dat zou ik zelf nou

nooit bedenken. Maar het klopt op de een of andere manier altijd. Zelf ben ik meer van de casual en comfortabele kleding. Zo draag ik normaliter een spijkerbroek met een trui of een vestje erboven en eronder sneakers of laarzen zonder hak. Eigenlijk zou ik me wel wat vrouwelijker willen kleden. Vooral nu ik weer een vriend heb, vind ik het leuker om tunieken of jurkjes te dragen. Deze combinatie heb ik gekozen omdat je het op meerdere manieren kan dragen. Met hakken is het vrouwelijk en netter, met stoere laarzen maak je de outfit krachtiger en met sneakers is het weer casual. Ik draag meestal donkere kleuren en heb nu bewust gekozen voor kleuren die iets meer opvallen maar niet gelijk schreeuwend zijn.” Heeft ze een bepaalde strategie als ze gaat winkelen? ,,Nee, die heb ik niet. Ik let natuurlijk wel op de prijzen! Helemaal sinds ik terug ben van mijn vakantie naar New York. Daar heb ik gezien hoeveel winstmarge de winkeliers hier op de kleding pakken. Shoppen in New York is zoveel goedkoper! Verder let ik natuurlijk ook op of het bij mijn lichaam past en of ik het kan combineren met iets uit mijn eigen kast. Wanneer ik een feestje heb, ga ik eerst de stad in om

te kijken of ik iets betaalbaars en speciaals kan vinden. Dan ga ik wel met een bepaald thema in mijn hoofd de stad in. Wanneer ik echt niets kan vinden, kijk ik in mijn kast. Een beetje de omgekeerde wereld." MUG-lezers adviseert ze om vooral ook op de markt te winkelen: ,,Vaak kun je daar wat van de prijs af pingelen. En als je op het internet winkelt, vind je soms acties die voor dezelfde merken in de reguliere winkels niet gelden. Of kijk eens in de rekken met afgekeurde kledingstukken, bijvoorbeeld met een kapotte rits of een knoop die ontbreekt. Dat kun je thuis makkelijk zelf repareren en dan heb je toch die fikse korting te pakken voor een leuk kledingstuk!”  Blazer:€29,95 H&M, Beursplein  Shirt: €7,50 Shoeby bij V&D, Beursplein  Broek: €9,95 H&M, Beursplein

*Alle adressen zijn in Rotterdam Tekst: Masja Oosterbroek Foto’s: www.fotonova.nl

koopwijzer

Hoe internet de postbode een handje helpt PostNL (U weet wel, de vroegere PTT) zucht al jaren onder afnemende poststukken. E-mail is hier de boosdoener van. Het postbedrijf hoeft binnenkort zelfs niet meer verplicht zes dagen per week te bezorgen; de maandag vervalt. Dat scheelt vast in de bedrijfskosten. Toch gloort er hoop voor het geplaagde bedrijf: de terugkeer van het kaartjes versturen maar dan – hoe ironisch – met behulp van internet. Een paar jaar geleden ontving ik er voor het eerst een. Zo’n kaartje waarop geen vingerafdruk van de afzender is te vinden. Elektronisch aangemaakt en bezorgd via de postbode. Nét echt. Het bezorgde me gemengde gevoelens. Waarom? De afzender ondernam m u g m ag a z i n e

Ieder jaar worden er meer kaartjes per internet verzonden.

voor mij niet de gang naar de kiosk voor het kaartje en nam zelfs niet de moeite de pen ter hand te nemen. Ik stuurde vroeger trouwens zelf helemaal geen kaartjes hoewel ik het graag wilde. Dat had diver-

se redenen: het altijd ontbreken van kaartjes en postzegels in huis en erger, mijn uiterst miserabele handschrift. Als deze obstakels dan eindelijk waren overwonnen, lag het kaartje nog weken in de fruitschaal klaar voor verzending.

Hoe anders is dat nu. Ik heb het fysieke kaartjes versturen via internet ook ontdekt en omarmd. Wat een gemak! Hoewel veruit de meeste kaartjes nog worden gekocht in de winkel en per post worden verstuurd, stijgt het aantal kaartjes dat via internet wordt verzonden ieder jaar met enkele procenten. Enfin, heeft u net zoveel weerstand tegen kaartjes en postzegels kopen als ik en beschikt u ook over een onleesbaar handschrift? Dan is het online versturen van echte kaarten ook wat voor u. De prijs verschilt niet met de ouderwetse manier. Bekende sites zijn Greetz.nl, Hallmark.nl, Kaartenhuis.nl, Kaartjeposten.nl, Kaart2go.nl en Kaartwereld.nl van Postnl.nl. De verschillende sites doen niet onder voor elkaar en kennen

vergelijkbare functies, zoals het kaartformaat aanpassen, cadeaus meesturen en de mogelijkheid de kaart zo persoonlijk mogelijk te maken door bijvoorbeeld je eigen foto erop te laten drukken. Het prijsverschil zit hem vooral in het soort kaarten en het aanbod: mooi ontworpen en veel keus óf minder origineel en weinig keus. Een kaartje versturen via Greetz.nl is het duurst: net geen drie euro. Hallmark.nl en Kaartenhuis.nl doen het voor ongeveer €2,50. Kaartjeposten.nl, Kaart2go.nl en Kaartwereld.nl zijn het goedkoopst: tussen de €1,31 en €1,70. Wilt u wat anders dan de standaardkaarten van bovenstaande sites, kijk dan eens op Kunstkaartjesturen.nl. Veel schrijf- en verstuurplezier! Frederik Nijmeijer januar i

2012 s e r v i c e 31