INHOUD Een woord vooraf ......................................................................................................2 Onze school.....................................................................................................3 01 1.1 Geschiedenis van de school ...............................................................................3 1.2 Heden en toekomst.........................................................................................3 02 Waar staat de school voor? ..................................................................................5 2.1 Historisch kader.............................................................................................5 2.2 Het klimaat van de school ................................................................................5 2.3 Doelstellingen van onze school...........................................................................5 03 Het inschrijven/plaatsen van nieuwe kinderen ..........................................................7 3.1 Wat er aan vooraf gaat. ...................................................................................7 3.2 De procedure ................................................................................................7 3.3 Plaatsing op De Wenteltrap ...............................................................................9 3.4 Leerling-gebonden financiering (de rugzak) ......................................................... 10 Het onderwijs op onze school ............................................................................. 12 04 4.1 De organisatie ............................................................................................. 12 4.2 Methoden en werkvormen............................................................................... 14 4.3 De vakken en tijdsbesteding ............................................................................ 18 4.4 De Leerlingenzorg ........................................................................................ 19 4.5 Resultaten en opbrengsten.............................................................................. 23 05 Ouders en school ............................................................................................ 27 5.1 De Medezeggenschapsraad (MR)........................................................................ 27 5.2 De Oudervereniging ...................................................................................... 28 5.3 Vrijwillige ouderbijdrage ................................................................................ 28 5.4 Verlof en verzuim......................................................................................... 29 5.5 Schorsing en verwijdering ............................................................................... 31 5.6 Klachtenregeling .......................................................................................... 31 06
Zorg voor kwaliteit .......................................................................................... 33
07
Het schoolbestuur ........................................................................................... 37
08
Het Samenwerkingsverband ............................................................................... 38
Tot slot ................................................................................................................ 40 Afkortingen ........................................................................................................... 41 Ruimte voor info schooljaar 2012-2013 (zie ook het jaarlijkse infoboekje)............................... 42 Ruimte voor info schooljaar 2013-2014 (zie ook het jaarlijkse infoboekje)............................... 43 Eigen aantekeningen ................................................................................................ 44
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 1
Een woord vooraf Geachte lezer, Deze schoolgids is samengesteld om ouders/verzorgers, instellingen en organisaties informatie te geven over SBO De Wenteltrap als school voor speciaal basisonderwijs. De schoolgids wordt onder verantwoordelijkheid van de directeur geschreven en na overleg met en instemming van de MR vastgesteld. De schoolgids wordt vervolgens aan het bevoegd gezag, de onderwijsinspectie, de ouders/verzorgers en andere belangstellenden aangeboden. De schoolgids informeert u over allerlei belangrijke zaken en geeft antwoorden op veel gestelde vragen. Zo kunt u zich een beeld vormen van onze school. De stap naar een school voor speciaal basisonderwijs is vaak groot. Wij willen deze stap voor u en uw kind zo prettig mogelijk laten verlopen. Daarom is een goed contact tussen u en ons van groot belang voor de opvang en begeleiding van uw kind. Ons team voelt zich verantwoordelijk voor de speciale zorg en ondersteuning die uw kind nodig heeft. Daarom proberen wij een veilige omgeving te scheppen, waarin uw kind zich prettig en thuis voelt. Verder streven wij ernaar dat uw kind zich op zijn/haar eigen niveau, sociaal/emotioneel en didactisch, zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen. Hierbij spelen de kennis, ervaring en vaardigheden van onze teamleden een belangrijke rol, maar ook het gebruik van remediërende methoden, middelen en instrumenten. Deze gids bevat algemene en specifieke informatie en wordt eenmaal per 2 schooljaren uitgereikt aan de ouders/verzorgers van ‘zittende kinderen”. Daarnaast ontvangen ouders/verzorgers van nieuwe kinderen de schoolgids. Ook hebben wij een “informatieboekje” met vooral praktische, jaarlijks wijzigende informatie zoals: de schooltijden bijzondere dagen, roosters en vakantieregeling groepen, leerkrachten en vakroosters overzicht medewerkers ouderavonden overblijven ouderbijdrage jeugdbladen gebruik van de fiets gymnastiek en zwemmen kamp- en introductiedagen bijzondere afspraken contacten Dit informatieboekje wordt jaarlijks aan het begin van het schooljaar uitgedeeld aan alle gezinnen. Ook nieuwe ouders van kinderen die tijdens het schooljaar instromen, ontvangen een informatieboekje. De meest recente versie van onze schoolgids is altijd op de website, www.sbodewenteltrap.nl te vinden. Verzoek te reageren Heeft u na het lezen van deze gids nog vragen of opmerkingen, dan kunt u altijd een persoonlijke afspraak maken met ondergetekende. Namens het team van SBO De Wenteltrap, Jan van Etten, directeur. Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 2
01
Onze school
1.1
Geschiedenis van de school
De Wenteltrap is voortgekomen uit De Zonnewijzer, een school voor kinderen met leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden (= LOM-school) en de Jan Bunnik, een school voor moeilijk lerende kinderen (= MLK-school), beide gevestigd in IJsselstein. Sinds het schooljaar 2001 - 2002 is de school gehuisvest in één gebouw aan de Baden Powellweg 3 in IJsselstein. Sinds 1 januari 2004 valt onze school onder het bestuur van Stichting Lek en IJssel.
1.2
Heden en toekomst
Gegevens van de school Naam Adres Postcode en plaats Telefoon Richting E-mail Website
SBO De Wenteltrap; Speciale school voor basisonderwijs Baden Powellweg 3 3401 RR IJsselstein 030 - 688 46 56 Bijzonder Neutraal
[email protected] http://www.sbodewenteltrap.nl
De school ligt vlakbij het centrum van IJsselstein (in de provincie Utrecht). Omdat wij een speciale school voor basisonderwijs zijn, zijn wij geen wijkgebonden school. Onze kinderen komen voornamelijk uit IJsselstein, Benschop, Lopik en Cabauw. Onze school telt momenteel ongeveer 225 leerlingen en heeft een team van ruim 55 medewerkers dat zorg draagt voor een goed verloop van het onderwijsproces. SBO De Wenteltrap vormt samen met een groot aantal scholen het Samenwerkingsverband Zuidwest Utrecht. Sinds 1 augustus 2009 is het Samenwerkingsverband uitgebreid met Vianen. Met name voor kinderen uit die omgeving is SBO De Brug een tweede school voor speciaal basisonderwijs. In het kader van Passend Onderwijs wordt in 2014 het Samenwerkingsverband flink groter. Ook de gemeenten Houten en Nieuwegein vallen dan onder het nieuwe Samenwerkingsverband 25-06. Er komen dan ook twee SBO-scholen bij namelijk SBO De Evenaar in Nieuwegein en SBO De Wissel in Houten. Welke gevolgen de nieuwe indeling heeft, is nog niet bekend. In de loop van het komend schooljaar en zeker in het schooljaar 2013-2014 zult u regelmatig geïnformeerd worden over de nieuwe situatie. Wij verwachten overigens dat de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs voor de kinderen op onze school geen ingrijpende gevolgen zal hebben. Met de wet Passend Onderwijs wordt het woord ‘zorg’ vervangen door het woord ‘ondersteuning’. Het kan zijn dat u in dit document nog af en toe het woord zorg tegen komt. Zeker als onderdeel van een langer woord, zoals zorgteam of zorgadviesteam. In de praktijk zal blijken hoe consequent het woord zorg vervangen wordt of moet worden. Het woord ‘zorgplicht’ blijft echter ongewijzigd, omdat dit zo is vastgelegd in de nieuwe wet. Het team De directie van SBO De Wenteltrap bestaat uit Jan van Etten (directeur) en Leo Verleun (adjunct directeur). De groepsleerkrachten worden ondersteund door een groot aantal specialisten, zoals interne en ambulante begeleiders, orthopedagogen/gz-psychologen, een psychodiagnostisch medewerker,
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 3
logopedisten, een remedial teacher, een maatschappelijk deskundige en mensen die zich bezighouden met de motorische ontwikkeling van kinderen. In de kleutergroepen worden de groepsleerkrachten voor een belangrijk deel van de dag ondersteund door een onderwijsassistent. Op basis van de ondersteuningsbehoefte in groep 3, kan het voorkomen dat ook daar regelmatig gebruik wordt gemaakt van de inzet van een onderwijsassistent. In de school worden daarnaast structureel leraarondersteuners ingezet om het onderwijsproces in de groepen te versterken. Op die manier kan extra instructie en begeleiding gegeven worden aan de kinderen. De leerlingenondersteuning wordt gecoördineerd door de intern begeleiders. Het zorgteam bestaat uit een vertegenwoordiging van orthopedagogen en logopedisten, aangevuld met de remedial teacher en de intern begeleiders o.l.v. de directie. In dit zorgteam worden alle zaken besproken die met leerlingenzorg en de ontwikkeling daarvan te maken hebben. Individuele kinderen worden per groep besproken in de leerlingbespreking die minimaal 3x per jaar plaatsvindt. Daarnaast hebben wij op onze school leerkrachten voor vakonderwijs, zoals voor muziek en gymnastiek. Ook hebben wij specialisten in school op het gebied van handvaardigheid en techniek. Samen met de medewerker ICT, de administratief medewerkers, de conciërges en de medewerkers van de huishoudelijke dienst vormen alle genoemde mensen een hecht team dat er voor wil zorgen dat u en uw kind zich op onze school thuis voelt. Door onverwachte toestroom van nieuwe kinderen is het leerlingenaantal sinds het schooljaar 20102011 stabiel gebleven en in het afgelopen jaar zelfs licht gegroeid. Dit blijkt o.a. te komen door de goede naam van de school. Ouders van kinderen van buiten het samenwerkingsverband geven ook vaker de voorkeur aan onze school. De Wenteltrap heeft zich daarom sinds het schooljaar 2007-2008 tot een orthopedagogisch didactisch centrum (= OPDC) ontwikkeld. Naast het verzorgen van onderwijs kunnen wij scholen uit de regio, ouders en andere belanghebbenden met onze expertise van dienst zijn. Het is voor veel scholen in de regio van groot belang dat kennis, expertise en menskracht beschikbaar is om hulp te bieden bij onderwijs- en opvoedingsvragen. Uiteraard kan dat alleen als er voldoende middelen beschikbaar worden gesteld om de gewenste expertise in stand te houden. Deze ontwikkeling gaat niet ten koste van de onderwijskansen voor uw kind. Integendeel, door het in huis hebben van meerdere specialisten en de samenwerking met andere deskundigen buiten onze school, is voor de kinderen op De Wenteltrap veel deskundigheid beschikbaar. Wij zijn er daarom van overtuigd dat de kinderen en de medewerkers op onze school profiteren van de extra aanwezige deskundigheid. Meer over het OPDC kunt u lezen op blz. 8.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 4
02
Waar staat de school voor?
2.1
Historisch kader
Na invoering van de leerplicht in 1901 werd het toenmalige strakke systeem van het klassikaal onderwijs geconfronteerd met grote groepen in hun ontwikkeling belemmerde kinderen. Omdat het onderwijs ten aanzien van de problematiek van deze kinderen geen passend antwoord kon vinden, breidde het aantal speciale scholen voor deze kinderen zich snel uit. Aanvankelijk werd dit speciaal onderwijs voornamelijk bezocht door kinderen met beperkte verstandelijke mogelijkheden. Nog in 1949 behoorde 90 % van de kinderen die een school voor speciaal onderwijs bezochten tot de groep van (zeer) moeilijk lerende kinderen. Na 1949 werd de mogelijkheid geschapen om ook speciale scholen op te richten voor kinderen die, ondanks min of meer gemiddelde verstandelijke mogelijkheden, binnen het gewone onderwijs met ernstige leer en/of aanpassingsmoeilijkheden kampen. Vanaf dat moment konden de eerste LOM-scholen worden opgericht. In 1985 vond er een belangrijke ontwikkeling binnen het onderwijs plaats. De lagere school en de kleuterschool vormden vanaf dat moment samen de basisschool en alle scholen voor buitengewoon onderwijs heetten vanaf dat moment scholen voor speciaal onderwijs. Eén van de doelstellingen van de basisschool was het uitbreiden van de zorgbreedte: meer kinderen die in de basisschool uitvallen, moeten binnen de eigen school opgevangen worden. Met de invoering van de Wet op het Primair Onderwijs (WPO) per 1 augustus 1998 ontstond SBO De Wenteltrap. Die bestond niet langer uit een aparte LOM- en MLK-school, maar werd één speciale school voor basisonderwijs voor kinderen van 4 tot 13 jaar. Voor deze datum werden jonge kinderen in de kleuterleeftijd opgevangen in een zgn. IOBK-klas. Vanaf 1-8-1998 vangen wij zeer jonge kinderen op in de JRL-groepen (JRL= jonge risicoleerlingen). In deze groepen worden de kinderen uitgebreid geobserveerd en wordt onderzocht op welke soort school deze kinderen het beste verder kunnen leren: een reguliere basisschool, onze SBO-school of een school voor speciaal onderwijs. Daarnaast wordt aan deze kinderen ook onderwijs aangeboden passend bij hun ontwikkeling. Voor de duidelijkheid: wij vallen onder de Wet Primair Onderwijs en niet onder de Wet op de Expertisecentra en zijn derhalve geen speciaal onderwijs, maar een speciale school voor basisonderwijs (SBO of ook wel SSBao).
2.2
Het klimaat van de school
Onze eerste zorg is in de school een sfeer te scheppen waarin ieder kind zich thuis kan voelen. Dit betekent dat er in de school een warm en bemoedigend klimaat heerst, waarin ieder kind door elke leerkracht geaccepteerd wordt zoals het is. Altijd moeten we als leerkrachten (opvoeders) in staat zijn achter de gedragingen van het kind, een kind te zien, dat eigenlijk wel anders wil, maar vaak (nog) niet anders kan. “Het kind achter het gedrag zien” geeft een andere inhoud aan ons handelen. In een sfeer van geborgenheid willen we werken aan veranderingen, opdat het kind beter functioneert en gelukkiger wordt. Daarnaast maken wij gebruik van het programma De Vreedzame School. Daarmee willen wij de kinderen ook ondersteunen in het creëren en in standhouden van een veilig schoolklimaat. In dit programma is ook aandacht voor het voorkomen en oplossen van pestgedrag.
2.3
Doelstellingen van onze school
Onze school stelt zich tot doel de ontwikkeling van uw kind zodanig te bevorderen en te begeleiden dat uw kind zichzelf volledig kan ontplooien. Wij streven ernaar uw kind begeleiding op maat te bieden en de (aangepaste) leerstof dusdanig aan te bieden dat uw kind daar optimaal van kan profiteren.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 5
Wij proberen uw kind zo goed mogelijk op het vervolgonderwijs voor te bereiden. In sommige (uitzonderlijke) gevallen wordt een kind voorbereid op terugplaatsing in het reguliere basisonderwijs of op een plaats in het speciaal onderwijs. Het doorgeven van normen en waarden is voor ons erg belangrijk; respect en begrip voor elkaar lopen daarbij als een rode draad door ons onderwijs. Zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid vinden wij erg belangrijk en ook daarbij proberen wij uw kind zo goed mogelijk te begeleiden. Wij bieden een sfeer van structuur, rust en vertrouwen waarin het mogelijk is om schoolse en sociaal-emotionele vaardigheden optimaal te ontwikkelen. Wij laten de kinderen ervaren dat zij wel degelijk iets kunnen presteren. Er wordt zoveel mogelijk de nadruk gelegd op dingen die lukken. Wat nog niet zo goed lukt, wordt minder benadrukt en indien mogelijk ontwikkeld. Op deze manier krijgen kinderen weer meer vertrouwen in zichzelf en neemt hun gevoel van eigenwaarde toe. Onmisbaar hierbij is natuurlijk een goede samenwerking tussen school en thuis. Ook kunnen wij, indien nodig, ondersteuning bieden in de thuissituatie en/of begeleiding verzorgen bij het vinden naar hulpverlening die wij op school niet bieden. Verder biedt onze school dezelfde vakken aan als in het reguliere basisonderwijs. Daar waar mogelijk wordt er gestreefd de einddoelen van het basisonderwijs te halen. Meer over de gebruikte methoden op onze school vindt u in het hoofdstuk ‘Het onderwijs op onze school’. Samengevat : Wij willen het kind helpen zich te ontwikkelen tot een zelfstandige jongere die met vertrouwen de toekomst tegemoet ziet. Op cognitief gebied (= wat betreft het leren) proberen wij de kinderen zo ver mogelijk te laten komen, passend bij hun aanleg en hun mogelijkheden. Ouders verwachten na plaatsing van hun kind vaak veel van ons. Dat is terecht. Maar wij moeten ook realistisch zijn. Vandaar dat voor ieder kind een andere -persoonlijk haalbare- doelstelling wordt nagestreefd. Als een kind zich naar vermogen ontwikkelt en met zelfvertrouwen functioneert, vinden wij dat de schoolperiode op SBO De Wenteltrap geslaagd genoemd mag worden. Om de bovenstaande doelstelling waar te kunnen maken, stellen wij van alle kinderen een ontwikkelingsprofiel en een ontwikkelingsperspectief op. Tijdens de schoolloopbaan gaan wij na of de ontwikkeling van het kind past bij het profiel en de mogelijkheden. Zo nodig passen wij de doelstellingen tijdens de schoolloopbaan aan als daar aanleiding voor is. Uiteraard bespreken wij dat dan ook met de ouders.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 6
03
Het inschrijven/plaatsen van nieuwe kinderen
3.1
Wat er aan vooraf gaat.
Voordat ouders met hun kind bij SBO De Wenteltrap terechtkomen, hebben zij dikwijls al een lange en moeizame weg afgelegd. Er zijn al veel gesprekken op de basisschool gevoerd en er is soms al advies gevraagd aan het Zorgadviesteam (ZAT) van het samenwerkingsverband. Het is voor veel ouders soms moeilijk te erkennen dat hun kind niet is zoals andere kinderen. Sommige ouders komen uit zichzelf tot die erkenning. Andere ouders hebben er soms meerdere gesprekken voor nodig om het anders zijn van hun kind te accepteren. Hoe groter de moeilijkheden van het kind zijn, hoe eerder meestal de erkenning komt. Hetzelfde geldt voor de stap tot plaatsing op SBO De Wenteltrap. Voor veel ouders en het hele gezin is het vaak een opluchting als de plaatsing op onze school een feit is geworden. Veelal ziet men het kind snel opbloeien op de speciale school voor basisonderwijs.
3.2
De procedure
Voor een kind bij ons op school kan komen is er al heel wat gebeurd op de basisschool. Samen met de intern begeleider hebben leerkrachten op de basisschool geprobeerd het kind zo goed mogelijk te begeleiden. Als dat dan, na veel inspanning, nog niet goed genoeg blijkt te lukken, kan de basisschool de hulp inroepen van het Zorgadviesteam (ZAT) (*). Met de schriftelijke toestemming van de ouders meldt de basisschool het kind daarbij aan. (*) => Toelichting ZAT: Het Zorgadviesteam ondersteunt de basisscholen van het samenwerkingsverband bij de zorg voor leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Onderdeel van het ZAT is het zorgloket. Hier kan men terecht voor vragen en adviezen. Het Zorgadviesteam heeft de volgende functies: • consultatie: het zorgloket geeft antwoord op concrete vragen over bijvoorbeeld de sociale kaart, of de inzet van specifieke leer- en hulpmiddelen. Het zorgloket denkt mee over handelingsmogelijkheden van de basisschool, of nodigt uit voor bespreking van een leerling met het ZAT; • onderzoek: het ZAT verzamelt informatie in aanvulling op gegevens waarover de basisschool al beschikt. Bijvoorbeeld onderzoek naar milieufactoren door de maatschappelijk deskundige en naar (sociaal) medische aspecten door de schoolarts; • diagnose: vaststellen van de (speciale) onderwijsbehoeften van de aangemelde leerlingen; • advies: over de manier waarop het beste tegemoet gekomen kan worden aan de vastgestelde onderwijsbehoeften van de leerling. Het kan daarbij gaan om: - handelingsadvies waarmee de basisschool zelf weer verder kan met de leerling; - handelingsadvies aan de basisschool met inschakeling van ambulante begeleiding vanuit SBO De Wenteltrap ter ondersteuning van de leerkracht van de leerling; - advies voor aanmelding bij de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) voor een beschikking over toelaatbaarheid van de leerling tot het SBO; zie ook blz.8. - advies om hulp te zoeken bij een externe instantie, bijvoorbeeld een Regionaal Expertisecentrum, of jeugdhulpverlening; • begeleiding: het ZAT begeleidt scholen en ouders van de eerste aanmelding totdat voor de leerling passend onderwijs is gerealiseerd. Daarnaast begeleidt het ZAT ouders en scholen bij het zoeken van hulpverlening en ondersteuning m.b.t. onderwijs en opvoeding. Leden Zorgadviesteam: - L.J.M. Verleun, adj. directeur SBO De Wenteltrap, coördinator - E. Peekstok, ambulant begeleider SBO De Wenteltrap Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 7
-
J. IJntema, adj. directeur SBO De Brug (Vianen) Drs. L.C.M. de Bruijn, jeugdarts GGD Midden-Nederland Drs. J. Berkhout, orthopedagoge / gz-psycholoog SBO De Wenteltrap E. van Zijderveld, maatschappelijk deskundige ZAT Externe deskundigen op afroep (zoals medewerkers van Bureau Jeugdzorg, cluster 2, 3 of 4).
Het zorgloket voor scholen in Lopik en IJsselstein: - Leo Verleun - Ellen Peekstok
Het zorgloket voor scholen in Vianen: - Jantine IJntema
Correspondentieadres: SBO De Wenteltrap Baden Powellweg 3, 3401 RR IJsselstein tel: 030-6884656 fax: 030-6885239 e-mail:
[email protected]
Correspondentieadres: SBO De Brug Zwanegat 3, 4132 XC Vianen tel: 0347 - 376855 e-mail:
[email protected]
Voor speciale onderwijsvragen, advies of ondersteuning kan men ook een beroep doen op het OPDC. Het OPDC is het orthopedagogisch didactisch centrum van De Wenteltrap en biedt deskundigheid en expertise aan op het gebied van: • logopedie (voorlichting, advies, screening) • orthopedagogiek (diagnostisch onderzoek o.a. dyslexieverklaring en advies) • ambulante begeleiding (adviezen op het gebied van aanpak voor pedagogische en didactische vraagstukken) • orthotheek • deelname aan zorgoverleg (meerdere disciplines) • kinder-oefentherapie (advies / screening / behandeling) • contacten in de regio m.b.t. sociale kaart en overige hulpverlening, waardoor ouders en scholen snel bij de juiste instanties terecht kunnen.
Samengevat Vooruitlopend op landelijke ontwikkelingen m.b.t. passend onderwijs en centra voor jeugd en gezin fungeert het ZAT en het OPDC binnen ons Samenwerkingsverband nu al als een loket voor ouders, scholen en anderen die hulpvragen stellen over onderwijs en opvoeding.
Aanmelding bij het ZAT kent de volgende stappen: 1. Aanmelding en intake • aanmelding gebeurt bij het zorgloket van het ZAT door de intern begeleider van de basisschool met toestemming van de ouders d.m.v. het aanmeldingsformulier en de verklaring van geen bezwaar. Ouders kunnen ook rechtstreeks aanmelden. De coördinator neemt binnen 2 weken contact op met de intern begeleider; • intake door het zorgloket van het ZAT: - inventariseren van de problemen; - nader expliciteren van de hulpvraag. 2. Eerste bespreking van de leerling in het ZAT • vaststellen van de aard/intensiteit van de problematiek door het ZAT; • advisering met betrekking tot diagnostiek en/of hulp; • melding van de voorgenomen acties aan de intern begeleider door de coördinator. De ouders worden door de intern begeleider ingelicht.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 8
3. Diagnostiek • uitvoeren van aanvullend medisch en/of maatschappelijk onderzoek; • verslagleggen van de onderzoeken met handelingsadviezen; • deelonderzoeken gedaan door de leden van het ZAT worden in eerste instantie besproken met de ouders; • als het gaat om toelaatbaarheid SBO dienen de volgende onderzoeken aanwezig te zijn: - intelligentieonderzoek (voor kinderen in groep 1+2 niet ouder dan één jaar, vanaf groep 3 niet ouder dan twee jaar), aan te leveren door de verwijzende school; - onderwijskundig rapport van de verwijzende school met gegevens van pedagogisch-didactisch onderzoek of recente gegevens uit het leerlingvolgsysteem (LVS), inclusief verzoek om beschikking van de PCL; - milieuonderzoek; - medisch onderzoek. De verwijzende school meldt de aanmelding bij het ZAT aan de jeugdarts van de GGD Midden-Nederland. 4. Tweede bespreking van de leerling in het ZAT • bespreking van de organisatie van de hulp aan kinderen; • adviezen aan ouders/leerkrachten/intern begeleiders BaO • de intern begeleider wordt uitgenodigd bij de bespreking als het gaat om een advies-gesprek of toelaatbaarheid voor het SBO. 5. Verwijzing naar de PCL (*) • ouders worden door de coördinator schriftelijk op de hoogte gesteld van de beoordeling van het ZAT indien het gaat om toelaatbaarheid tot het SBO; • desgewenst licht de coördinator van het ZAT het advies mondeling toe aan de ouders; • de coördinator stuurt het dossier met advies door naar de PCL; • nadat de PCL een besluit heeft genomen krijgen de ouders de beschikking, het ZAT en de school krijgen een kopie hiervan. (*) De Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) is een onafhankelijke commissie die uiteindelijk beslist over de toelaatbaarheid van een leerling tot het SBO. Deze commissie toetst het dossier dat door het ZAT is aangereikt. De beslissing van de PCL is bindend. Wel kunnen ouders bezwaar aantekenen als men het niet eens is met de beschikking.
3.3
Plaatsing op De Wenteltrap
Indien de PCL van ons samenwerkingsverband positief heeft beschikt met betrekking tot eventuele plaatsing op onze SBO-school, kan het kind aangemeld worden bij SBO De Wenteltrap. Daarvoor kunt u een afspraak maken met de directie. Die zal aangeven wanneer plaatsing mogelijk is. Het plaatsen van kinderen is vooral afhankelijk van de groepsgrootte. Om onze kinderen verantwoord te begeleiden is een gemiddelde maximale groepsgrootte van 15 kinderen - normaal gesproken – het uitgangspunt. Incidenteel kan dit aantal na inschatting van de directie en intern begeleiders van SBO de Wenteltrap in het belang van een te plaatsen kind overschreden worden. Door landelijke bezuinigingen komt het vaker voor dat enkele groepen tijdens een schooljaar groter worden dan 15 kinderen. De school heeft namelijk te maken met verplichte plaatsingsmomenten. Als plaatsing op korte termijn gewenst is, dient het kind ingeschreven te worden en wordt het kind vervolgens op de wachtlijst geplaatst. Plaatsing zal, zo mogelijk, geschieden op de navolgende drie plaatsingsdata: • de eerste schooldag na de zomervakantie, • de eerste schooldag na de kerstvakantie van het schooljaar, • 1 april van het schooljaar.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 9
Als een kind niet op een basisschool uit ons samenwerkingsverband zit, zal het bij het ontvangen van een beschikking van de PCL van het SWV van herkomst alsnog aangemeld dienen te worden het ZAT en vervolgens bij ‘onze’ PCL. Pas na een positief besluit dan kan worden overgegaan tot aanmelding op onze school.
3.4
Leerling-gebonden financiering (de rugzak)
Niet alle kinderen zijn hetzelfde. Hetzelfde geldt voor de scholen. De ene school is de andere niet. Elke school heeft haar eigen sfeer, zorgkwaliteit, specifieke deskundigheid en mogelijkheden. Samenstelling van het team, de kinderen en gebouwspecifieke eigenschappen verschillen per school. Ieder kind verdient zijn eigen school. Een goed gesprek waarbij ouders, kind en school zich wederzijds kunnen oriënteren voordat ze een school kiezen is dan ook van wezenlijk belang. Uitgangspunt zou moeten zijn dat ieder kind, met of zonder rugzak, de ideale school vindt die bij hem/haar past. Het afwegen wat dan wel die ideale school is, is echter niet eenvoudig. Wat is de rugzak oftewel leerling-gebonden financiering? De rugzak is een andere naam voor de wet op de leerling-gebonden financiering. Hiervoor is een indicatiestelling nodig. U meldt uw kind aan bij een commissie voor indicatiestelling, afgekort de CVI. Per Regionaal Expertise Centrum (REC) is er zo’n commissie. Op grond van landelijk vastgestelde normen bepalen zij of uw kind in aanmerking komt voor indicering. Daarbij bent u als ouder formeel verantwoordelijk voor het aanleveren van de gegevens die nodig zijn voor indicatie. Als zo’n commissie na onderzoek een indicatiestelling afgeeft, kunt u zelf bepalen of uw kind naar een reguliere of speciale school gaat. Het REC kan u hierover eventueel een advies geven. Als de CVI een positief besluit heeft genomen, kunt u uw kind schriftelijk bij één van de basisscholen aanmelden. U kunt uw kind niet zomaar bij SBO De Wenteltrap aanmelden: immers voor toelating op een SBOschool is een positieve beschikking van de PCL noodzakelijk. Het is niet zondermeer vanzelfsprekend dat een kind, dat voldoet aan de criteria voor speciaal onderwijs ook voldoet aan de criteria van de PCL. Het SBO is een andere vorm van onderwijs dan het speciaal onderwijs. Het is dan ook de vraag of de PCL een positieve beschikking af zal geven voor de SBO-school. Uiteraard is dit aan de PCL. Andersom geldt dat kinderen die al bij ons zitten, aangemeld kunnen worden bij de CVI, wanneer een probleem van een kind ook ons dreigt te overstijgen. Indien de CVI een indicatie afgeeft zal in overleg tussen school en de ouders een keuze gemaakt worden: Op onze school blijven met een rugzak of toch naar de school voor speciaal onderwijs gaan. De overwegingen zoals u op de volgende bladzijde vindt, zijn ook uitgangspunt voor dit overleg. Waaruit bestaat de leerling-gebonden financiering (LGF)? Deze bestaat uit drie delen/bedragen: Een bedrag voor extra personeelsinzet. Dit komt neer op iets meer dan één uur extra begeleiding per kind per week (inclusief voorbereiding, administratie en overleg). Een bedrag voor extra begeleiding vanuit het REC om de leerkracht te begeleiden (iets minder dan twee uur gemiddeld per week). Dit heet ambulante begeleiding. Een geldbedrag voor aanpassing of aanvulling van lesmateriaal (circa € 750,00 per kind). Er zijn per 1-8-2010 flinke kortingen aangebracht. De korting op de rechtstreekse bekostiging van de rugzak bedraagt per 1-8-2010 ongeveer € 4200,-- (bijna € 4000 op de personele en ruim € 200 op de materiële vergoeding). Met name voor de extra personeelsinzet is het bedrag met meer dan 65% verminderd.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 10
In het kader van de nieuwe wetgeving over Passend Onderwijs zal de LGF helemaal gaan verdwijnen. Op welke wijze recht gedaan wordt om de kinderen met extra ondersteuningsvragen goed te kunnen helpen, is nog niet duidelijk. Wel wordt nagedacht over formuleren van afspraken over het toekennen van extra budget aan scholen, als aantoonbaar is dat er ook extra ondersteuning noodzakelijk is. Wij hopen u in 2013 hierover meer inzicht te kunnen geven. Hoe maakt u een goede keuze? Om een weloverwogen keuze te maken tussen verschillende soorten onderwijs is het van belang dat u over voldoende informatie beschikt. Op de website www.oudersenrugzak.nl staat een aantal factoren, dat u bij uw afweging mee kunt laten spelen. U kunt denken aan de mogelijkheden en beperkingen van uw kind, reistijd en afstand, relatie met leeftijdgenootjes, de mogelijkheden van therapie onder schooltijd, toekomstmogelijkheden na het basisonderwijs en meer. Op deze website kunt u ook de laatste ontwikkelingen volgen m.b.t. Passend Onderwijs. Waar let SBO De Wenteltrap op bij een specifieke hulpvraag? Evenwichtige investering van aandacht binnen de groep: is het mogelijk om het kind binnen de mogelijkheden van de school de specifieke aandacht te geven? Is er een evenwichtige verdeling van leertijd voor het kind te realiseren zonder dat andere kinderen binnen de groep tekort komen? Deskundigheid van het team op specifieke zorggebieden. Maximaal aantal leerlingen in een groep. De samenstelling van de groep: hoeveel kinderen met een indicatiestelling kunnen wij aan? Continuïteit van zorg: kan de noodzakelijke zorg voor de leerling alle leerjaren gecontinueerd worden? Fysieke gebouwomstandigheden. Blijkt dat het voor de school niet mogelijk is uw kind verantwoord op te vangen, dan moeten we u ook in het belang van het kind teleurstellen. U kunt, als u het niet eens bent met de beslissing, bezwaar aantekenen bij de Adviescommissie Toelating en Begeleiding (ACTB). In dit hoofdstuk hebben wij al enkele opmerkingen gemaakt over Passend Onderwijs. Met de invoering daarvan wordt de procedure rond indicatiestelling en de toewijzing van middelen drastisch gewijzigd. Het is de bedoeling dat op termijn de aparte indicatiecommissie voor het speciaal onderwijs en de PCL (voor het speciaal basisonderwijs) verdwijnen. De gelden voor extra leerlingenondersteuning gaan naar de samenwerkingsverbanden. Een nieuwe commissie moet vervolgens bepalen of er reden voor een extra budget is dat voor een kind met speciale ondersteuningsbehoefte wordt toegekend. Ook wordt in dat geval bepaald hoe hoog dat budget is. Scholen moeten aangeven welke speciale ondersteuning geboden kan worden (ondersteuningsprofiel van de school). Besturen van scholen krijgen een zorgplicht. Dat is de verplichting om leerlingen met speciale ondersteuningsgvragen op te nemen in de school of -als dat op de beoogde school niet kanouders te begeleiden naar een school die de speciale ondersteuning wel kan bieden. Zodra het landelijke én regionale beleid hierover bekend is, zullen wij u nader informeren. Wij verwachten dat een en ander in 2013 steeds duidelijker wordt. U kunt zelf ook de ontwikkelingen volgen op de website www.passendonderwijs.nl.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 11
04
Het onderwijs op onze school
4.1
De organisatie
• • •
De Wenteltrap kent twee ‘bouwen’: de onderbouw (groepen JRL, 3, 4 en 5) en de bovenbouw (groepen 6 , 7 en 8). De bouwcoördinator vertegenwoordigt in het overleg met de directie de eigen bouw. In het overleg met de directie vindt een wisselwerking plaats ten aanzien van informatie vanuit de bouw en informatie naar de bouw.
In de bouwvergadering vindt veel overleg plaats over onderwijsinhoudelijke zaken. In het verleden werden vooral organisatorische zaken besproken en uitgewisseld. Daarin is een verandering gekomen. Steeds vaker sluiten deze vergaderingen aan bij de nieuwste visies en ontwikkelingen binnen onze school. Door ervaringen te delen op het gebied van visie, aanpak en werkwijze zowel op pedagogisch als op didactisch gebied krijgen deze bijeenkomsten steeds meer een inhoudelijk karakter. Soms worden de bouwvergaderingen gevuld met een gezamenlijk onderwerp. Soms echter worden de bouwen verder opgesplitst als de onderwerpen daarom vragen. Er vindt structureel overleg plaats tussen de directie en de bouwcoördinatoren. Het overleg vindt in ieder geval gemiddeld 1x per maand plaats. In de interne organisatie is naast het overleg tussen directie en bouwcoördinatoren tevens een belangrijke rol weggelegd voor het zorgteam. Dit ‘team’ bestaat uit de directie en (vertegenwoordiging van) orthopedagogen, maatschappelijk werk, logopedie, de intern begeleiders en remedial teacher en voert structureel (ca. 10x per jaar) inhoudelijk en beleidsvormend overleg. Groepen Onze school kent bij aanvang van het schooljaar 2012-2013 16 groepen waarvan twee JRL-groepen. Ieder jaar worden de groepen opnieuw samengesteld. Criteria voor de indeling zijn:
leeftijd; persoonlijkheid; onderlinge contacten; didactische niveaus.
Groepering Wij maken per leerjaar meerdere groepen. Bij de indeling van de groepen plaatsen wij bij voorkeur kinderen bij elkaar die qua begeleiding en ontwikkeling goed bij elkaar passen. De groepssamenstelling wordt jaarlijks uitgebreid door de directie met de intern begeleiders besproken, waarbij ook de adviezen van de groepsleerkrachten worden betrokken. Omdat er ook tijdens het schooljaar nieuwe kinderen op onze school komen, verandert de groepssamenstelling tijdens de schoolloopbaan nog regelmatig. Groepsgrootte We streven ernaar de groepen gemiddeld niet groter te maken dan 15 leerlingen. In de kleutergroepen streven wij naar een kleinere maximale groepsgrootte. Zoals vermeld op bladzijde 9 zal het door landelijke bezuinigingen vaker voorkomen dat tijdens het schooljaar groepen met meer dan 15 leerlingen voorkomen. Zo kan het –zeker in de tweede helft van het schooljaar- voorkomen dat er groepen zijn van rond de 17 kinderen. Als de ondersteuningsvraag per groep te groot wordt, proberen wij via inzet van extra ondersteuning (o.a. door onderwijsassistenten, leraarondersteuners en inzet van de RT’er) de leerkracht te helpen bij het realiseren van de onderwijskundige doelen.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 12
De samenstelling van het team De school kent meerdere functies en specialisaties (=speciale taken): Wij onderscheiden de volgende functies en speciale taken op onze school: 1. integraal schoolleider (=directeur) 2. adjunct-directeur 3. intern en ambulant begeleider 4. gespecialiseerde leerkracht (toekomstige functie in het kader van de functie mix) 5. groepsleraar 6. bouwcoördinator 7. remedial teacher 8. vakleerkracht (gymnastiek, motorische RT en muziek) 9. orthopedagoog / gz-psycholoog 10. maatschappelijk deskundige 11. logopedist 12. psychodiagnostisch medewerker 13. leraarondersteuner 14. medewerker ICT 15. onderwijsassistent 16. administratief medewerker 17. conciërge 18. huishoudelijk medewerker 19. schoonmaker Organisatie voor de ondersteuning van leerlingen met specifieke behoeften De leerkracht van de klas begeleidt ieder kind op zijn/haar niveau. De groepsleerkrachten worden ondersteund door een groot aantal specialisten, zoals de intern en ambulant begeleiders, de leraar ‘interne zorgspecialist’, orthopedagogen/gz-psychologen, logopedisten, remedial teacher, een maatschappelijk deskundige en medewerkers die zich bezighouden met de motorische ontwikkeling van kinderen. In de aanvangsgroepen zijn naast de groepsleerkracht ook onderwijsassistenten werkzaam. Leraarondersteuners worden extra ingezet om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften te begeleiden. Bij de extra begeleiding wordt ook steeds vaker gebruik gemaakt van ICT-mogelijkheden. In de leerlingbespreking kan een leerling besproken worden en daaruit kunnen verschillende acties volgen, waaraan die leerling behoefte heeft. Daarbij valt o.a. te denken aan: nader onderzoek door de orthopedagoog of intern begeleider; nader onderzoek en eventueel behandeling/advies door de logopediste of kinderoefentherapeut(e); nader didactisch onderzoek door bijvoorbeeld de remedial teacher; een gesprek met het kind of zijn ouder(s) door een betrokkene uit het zorgteam; een oudergesprek door de maatschappelijk deskundige; hulp door externen, zoals bijvoorbeeld adviezen m.b.t. gedragsproblemen; het bijstellen van het ontwikkelingsperspectief (OPP).
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 13
4.2
Methoden en werkvormen
De school gebruikt voor de diverse vak- en vormingsgebieden verschillende methoden en werkvormen. De gehanteerde methoden bieden ons houvast en geven streefdoelen en lessuggesties. Op een speciale school voor basisonderwijs komen dezelfde vakken aan de orde als in het reguliere basisonderwijs. Niet alle leerlingen beheersen echter op het einde van de school alle stof die in het basisonderwijs wordt aangeboden. Allereerst geven wij een overzicht van de door ons gebruikte methoden. Lezen
Veilig Leren Lezen (voor aanvankelijk lezen) Estafette, voor voortgezet technisch lezen Luisterlezen (AVI-boeken met bandjes) Goed gelezen (voor begrijpend lezen) Nieuwsbegrip (voor begrijpend lezen) Informatie Junior en vele remediërende methoden en middelen
Taal / spelling
Ik en Ko, Puk en Ko en Ko heeft praatjes Doos met gevoelens (ook sociaal- emotionele ontwikkeling) Spreekbeeld Taal Actief Stenvert bloks Zelfstandig Spellen en vele remediërende methoden en middelen Ambrasoft (voor op de computer)
Schrijven
Schrijfdans en Schrijfkriebels (groepen JRL) Schrijven leer je zo (groepen 3 en 4) Handschrift en schrijven met Touch op het digibord (groep 5 t/m 8)
Rekenen/wiskunde
Pluspunt Maatwerk Stenvert bloks Ambrasoft voor op de computer en vele remediërende methoden en middelen
Wereldoriënterende vakken Aardrijkskunde Geschiedenis Verkeer
Land in zicht Zee van tijd, Straatwerk
Voor alle vakken gebruiken wij ook steeds meer lessen voor het digitale schoolbord en school-tv. Engels
Take it easy
Muziek
Moet je doen (muziek) Liedmachine Diverse liedbundels
Programma voor sociaal-emotionele ontwikkeling: ‘De Vreedzame School’ De Vreedzame School streeft er naar om kinderen te leren: • op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan • op een democratische manier met elkaar beslissingen te nemen Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 14
• conflicten op een goede manier op te lossen • verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf en voor elkaar • open te staan voor verschillen tussen mensen. Het programma bestaat uit 6 blokken die verschillende onderwerpen onder de aandacht brengen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
We We We We We We
horen bij elkaar – groepsvorming lossen conflicten zelf op – conflicthantering hebben oor voor elkaar – communicatie hebben hart voor elkaar – gevoelens dragen allemaal een steentje bij – verantwoordelijkheid zijn allemaal anders – diversiteit
Deze onderwerpen worden in de klassen besproken tijdens de lessen en zichtbaar gemaakt in de klassen en in de school. Een belangrijk onderdeel van De Vreedzame School in de midden- en bovenbouw is mediatie. Mediatie is bemiddeling bij conflicten. Alle leerlingen leren wat mediatie is, maar daarnaast worden ook enkele leerlingen van de groepen 6, 7 en 8 opgeleid om de rol van leerlingmediator te vervullen. Zo nemen de kinderen zelf de verantwoordelijkheid voor het oplossen van conflicten in de klas of op het schoolplein. Voor veel vakgebieden is inmiddels goede software ontwikkeld. Wij gebruiken diverse pakketten als extra oefenmogelijkheden. Vooral voor taal, lezen en rekenen worden deze programma’s op onze school ingezet. Enkele pakketten noemen wij hier: programma’s van Ambrasoft (zowel taal als rekenen), Maatwerk (rekenen) en Spellinghulp en Leeshulp (taal – lezen), Woordenschat en Estafette. Ook gebruiken wij digitale oefenexamens om de kinderen voor te bereiden op het verkeersexamen. In de groepen 3 t/m 8 wordt dagelijks het digitale schoolbord gebruikt voor allerlei activiteiten en lessen. Zie verder onder Computers en techniek (even verderop in dit hoofdstuk). De activiteiten en werkwijze Een JRL-groep (4-7 jarigen) In een JRL-groep worden kinderen vooral aangemoedigd en gestimuleerd om zich in een positieve en veilige omgeving te kunnen ontwikkelen. Erg belangrijk is in deze fase de taalontwikkeling en de ontwikkeling van de motoriek. In het werken van alledag wisselt de leerkracht momenten af van ‘gestuurde opdrachten’ met momenten van ‘vrije keuze’. Alle ontwikkelingsgebieden komen daarbij aan bod. Wij leren de kinderen zelfstandig te werken en een taak of opdracht ook echt af te maken. Hierdoor leren de kinderen verantwoordelijkheid te dragen voor wat ze doen. In de groep is veel aandacht voor structuur. De dagritmeplaten geven aan wat er die dag allemaal gebeurt. Vaste plekken en regels zorgen voor een duidelijke en veilige omgeving. Kenmerkend voor veel activiteiten zijn de kleine stapjes, de ondersteuning op verschillende gebieden en de herhaling. Door verschillende activiteiten aan te bieden bij de ontwikkeling- en belevingswereld van het kind proberen we de concentratie en taakgerichtheid te vergroten. Basisvaardigheden (lezen, schrijven, taal en rekenen) Kinderen die starten met leren lezen, schrijven en rekenen komen in de aanvangsgroep (groep 3). Taal, lezen en rekenen wordt aangeboden op het niveau van het kind. Dit gebeurt klassikaal, individueel en/of in niveaugroepen. Ook bij de overige vakken is er aandacht voor de specifieke verschillen tussen ieder kind. Door voortdurend te observeren wat het kind kan, proberen wij niet alleen te volgen wat het kind doet, maar dagen wij het ook uit om steeds een stapje verder te komen. Voor ouders is het dikwijls een openbaring wat kinderen in één leerjaar kunnen leren! Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 15
Zelfstandig werken. Elk kind werkt veelal op het eigen niveau bij de vakken rekenen, taal, spelling, schrijven en begrijpend lezen. Om de leerkracht in staat te stellen kwalitatieve instructie te kunnen geven op elk niveau, wordt gebruik gemaakt van het principe van zelfstandig werken. Het doel van het zelfstandig werken gaat verder dan de activiteiten alleen. Door het zelfstandig werken: • leren kinderen verantwoordelijk te zijn voor hun eigen handelen; • hebben kinderen een grotere inbreng in wat ze doen, wanneer zij iets doen en hoe zij iets doen; • is er voor de leerkracht meer tijd beschikbaar om individueel of in groepjes extra instructie te geven of extra zorg te bieden. Voor het zelfstandig werken gebruiken we een stoplicht als symbool en kennen wij vaste afspraken. Daarnaast kunnen de kinderen op een afgesproken manier aangeven dat ze hulp nodig hebben. Op deze manier weten kinderen wanneer ze wel of niet een beroep op de leerkracht kunnen doen, of zij met anderen samen mogen werken en wat ze mogen/moeten doen als ze klaar zijn met een taak. Wereldoriënterende vakken Vanaf groep 4 worden lessen gegeven in geschiedenis, aardrijkskunde, biologie en verkeer. In de hogere groepen meer dan in de laagste groepen. Zoals de term ‘wereldoriënterende vakken’ al aangeeft, worden allerlei gebieden aangeboden om kinderen een oriëntatie te bieden op zaken die in de wereld spelen en speelden. Dikwijls werken wij met thema’s. Expressieactiviteiten In iedere groep worden teken-, handvaardigheid- en muzieklessen gegeven. Bij de teken- en handvaardigheidlessen worden zoveel mogelijk technieken aangeboden. Jaarlijks vinden er enkele keuzemiddagen plaats. De kinderen kunnen dan uit verschillende creatieve activiteiten kiezen. In de muzieklessen wordt veel gezongen, maar er wordt ook aandacht besteed aan alle facetten van muziek. Daarnaast worden er projecten gehouden waarin volop plaats is voor expressie. In sommige leerjaren wordt aandacht besteed aan drama en jaarlijks wordt er in groep 8 een musical ingestudeerd en opgevoerd. Eén keer per jaar komt iedere klas in aanmerking voor een activiteit georganiseerd door Kunst Centraal. Dat kan variëren van een voorstelling bijwonen tot creatieve lessen in de school door een kunstenaar / dichter etcetera. Lichamelijke opvoeding Bij het vak lichamelijke opvoeding streven wij ernaar dat kinderen plezier hebben in bewegen. Ook proberen we de kinderen (weer) zelfvertrouwen te laten krijgen in hun eigen motorische mogelijkheden. Ook is er aandacht voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden, waarbij respect voor elkaar belangrijk is. Per week hebben de leerlingen (naast het zwemmen) twee lessen lichamelijke opvoeding. De ene les wordt gegeven door de vakleerkracht en de andere les door de groepsleerkracht. Waar nodig schenken wij extra aandacht aan motorische ontwikkeling. Wij bieden zo nodig ook MRT (motorische remedial teaching) aan. Tevens werken wij samen met een praktijk voor kinderoefentherapie, ‘Kind en motoriek’. Naast de inzet van een gediplomeerde en bekwame therapeut voor kinderen bij ons op school zullen de leerkrachten ook ondersteuning en advies van haar krijgen. Zwemmen In het verleden konden kinderen in groep 3 en 4 deelnemen aan het schoolzwemmen. In het afgelopen jaar hebben wij intern veel gesproken over de voor- en nadelen hiervan. Het schoolzwemmen kostte ons niet alleen veel geld (i.v.m. busvervoer) maar ook erg veel onderwijstijd. De visie van onze school over onze primaire taak gekoppeld aan deze ‘knelpunten’ Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 16
heeft ertoe geleid, dat wij na ruim beraad en in samenspraak met de MR hebben besloten het schoolzwemmen te schrappen voor onze school. Overigens blijkt landelijk dat de onderwijsinspectie veel begrip heeft voor deze afweging. Door deze maatregel winnen wij wekelijks ongeveer twee uur onderwijstijd per week voor de groepen 3 en 4. Dit geeft ons en de kinderen enorme kansen om onze onderwijskundige doelstellingen waar te maken. Computers en techniek Op onze school wordt de computer veelvuldig voor administratieve doeleinden gebruikt. Maar ook heeft iedere groep minstens twee computers ter beschikking om het onderwijs te ondersteunen. De computers zijn aangesloten op ons netwerk. Op allerlei gebieden wordt de computer ingezet om individueel te oefenen en nieuwe leerstof aan te bieden. We hebben programma’s voor lezen, spelling, ontleden, tafels, klokkijken, hoofdrekenen, topografie, verkeer en ook voor leerzame ontspanning. Tevens kunnen kinderen in de hogere groepen met behulp van de computer een werkstuk maken en kennismaken met internet (waaronder) Kennisnet. Wij maken met de kinderen afspraken over het gebruik van e-mail en internet. Onze school beschikt over een website: www.sbodewenteltrap.nl. Daarop vindt u ook deze gids, de nieuwsbrief en andere informatie. Op onze website zullen wij af en toe digitale foto’s van activiteiten plaatsen. Daarbij zullen wij ons houden aan een internetprotocol en de algemeen geldende regels ten aanzien van persoonsbescherming. Wij bespreken met de kinderen ook op welke sites er wel en niet gesurft mag worden. In 2010 hebben wij een inhaalslag gemaakt m.b.t. het in gebruik nemen van digitale schoolborden. Dit geeft ons de gelegenheid om nog gevarieerder en beter onze lessen te verzorgen. Inmiddels zijn alle leerkrachten geschoold en worden de digiborden heel actief benut. In de groepen 8 worden ook lessen techniek gegeven. De kinderen krijgen inzicht in de werking van apparaten en het gebruik van gereedschappen. Wij proberen hiermee ook belangstelling te wekken voor meer dan alleen de traditionele schoolvakken. Koken In de groepen 8 worden kooklessen ingepland. Samen met de kinderen worden eenvoudige, smakelijke gerechten bereid. In de lessen wordt aandacht besteed aan de voorbereiding, het lezen van het recept, het bereiden van het gerecht, maar ook aan het opruimen en schoonmaken van de gebruikte spullen. Niet zelden blijken de kinderen echte keukenprinsen of -prinsessen te zijn.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 17
4.3
De vakken en tijdsbesteding
In de gehele schoolloopbaan (8 leerjaren) moeten kinderen minimaal 7520 lesuren gehad hebben. In onze school hebben de kinderen in de eerste drie leerjaren ca. 2640 lesuren. In de leerjaren 4 t/m 8 hebben zij in totaal ca. 5075 lesuren. Voor de hele schoolloopbaan komt dat dan op een totaal van circa 7715 lesuren. Dat is ruim boven het wettelijk minimum. Gemeten over de gehele schoolloopbaan is de marge ongeveer 195 uur. Hiermee voorkomen wij dat lesuitval wegens ziekte, waarbij incidenteel een keer vrij gegeven moet worden, onvoldoende onderwijstijd tot gevolg zou hebben. Omdat veel kinderen gezamenlijk met een busje vervoerd worden hebben wij als school een gelijke begin en eindtijd (namelijk 8.45 uur en 14.45 uur op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag). Op woensdag hebben de kinderen les van 8.45 uur tot 12.30 uur. De kinderen uit de JRL-groep en groep 3 hebben per schooljaar minder lesuren. Daarom hebben die groepen geen les op de woensdag. De kinderen uit de groepen 4 t/m 8 komen uit op minimaal 1015 uren gemiddeld per jaar. Uiteraard zijn studiedagen, vakanties en overige geplande vrije dagen al meegeteld, zodat het gewenste minimum aantal uren op jaarbasis ook ruimschoots gehaald wordt. Verdeling van de uren over de vakgebieden en activiteiten: groep
groep
groep
groep
groep
groep
3
4
5
6
7
8
6-8 jr
7-9 jr
8-10 jr
9-11 jr
lichamelijke oefening
1:30
1:30
1:30
1:30
1:30
1:30
taal / lezen/ schrijven
9:00
11:00
10:30
9:15
8:45
8:15
0:30
0:30
0:30
leeftijdsindicatie
Engelse taal
10-12 jr 11-13 jr
rekenen en wiskunde
5:00
5:30
5:30
5:30
5:30
5:00
wereldoriënterende vakken en en bevordering gezond gedrag
1:45
2:15
3:15
4:30
5:00
5:00
arbeid naar keuze
1:30
2:00
1:30
1:00
1:00
1:00
bevordering sociale redzaamheid (*)
1:00
1:00
1:00
1:00
1:00
1:00 1:00
ICT-Techniek / huishoudkunde Expressievakken (incl. spel en beweging)
3:15
3:30
3:30
3:30
3:30
3:30
pauze
1:00
1:00
1:00
1:00
1:00
1:00
totaal gemiddeld per week (excl. pauze)
23:00
26:45
26:45
26:45
26:45
26:45
(*)= waaronder De Vreedzame School In de JRL-groep is de verdeling als volgt: Zintuiglijke en lichamelijke oefening: Taalactiviteiten: Rekenen en wiskunde: Bevordering gezond gedrag: Arbeid naar keuze: Bevordering sociale redzaamheid: Expressie
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
circa circa circa circa circa circa circa Totaal:
10:15 uur 04:00 uur 01:00 uur 01:00 uur 05:00 uur 00:45 uur 02:00 uur 24:00 uur
blz. 18
4.4
De Leerlingenzorg
4.4.1 Het volgen van de ontwikkeling De ontwikkeling van ieder kind wordt nauwkeurig gevolgd. In JRL-groepen gebeurt dat vooral door de kinderen zeer goed te observeren volgens het ontwikkelingsvolgmodel van Memelink. De kinderen worden daarbij gevolgd op alle ontwikkelingsgebieden: Enkele voorbeelden daarvan zijn: • zelfstandigheid/zelfbeleving, • motorische ontwikkeling, • speel- en werkgedrag, • wereldverkenning, • symboolverkenning • zintuiglijke ontwikkeling en • spraak- en taalontwikkeling. Per ontwikkelingsgebied wordt vastgelegd hoe ver het kind is. Desgewenst kan aanvullend geobserveerd of getest worden door onze orthopedagoog. In de kleutergroepen maken wij een begin met de CITO toetsen taal voor kleuters en rekenen voor kleuters. Vanaf groep 3 kennen wij naast de toetsen uit de methode ook toetsen uit het leerlingvolgsysteem. Tijdens het schooljaar worden alle kinderen op minstens twee vaste momenten getest. Dan wordt gekeken naar de vorderingen bij de volgende vakgebieden: Technisch lezen Begrijpend lezen Rekenen Spelling Woordenschat
: hiervoor gebruiken we de AVI toetsen en CITO; : hiervoor gebruiken we de CITO toetsen; : hiervoor gebruiken we de CITO toetsen; : hiervoor gebruiken we de CITO toetsen; : hiervoor gebruiken we de CITO toetsen.
Deze niveaugegevens worden centraal geregistreerd. Zo kunnen de vorderingen van het kind nauwkeurig worden gevolgd. Daarnaast gebruiken wij voor taal/lezen en rekenen na elk nieuw onderdeel methodegebonden toetsen.
4.4.2 De leerlingbesprekingen Minimaal driemaal per jaar vindt er een uitgebreide leerlingbespreking plaats. Besproken wordt: • hoe het kind in de groep functioneert; hierbij kijken wij naar leervorderingen,sociaal-emotionele ontwikkeling en gedrag; • of het kind zich ontwikkelt volgens het vastgestelde ontwikkelingsperspectief (OPP); • of er eventueel extra begeleiding moet worden ingeschakeld, zowel intern als extern. Uit de leerlingbespreking kunnen acties voortkomen. Aan een leerlingbespreking nemen deel: de intern begeleider (ib’er), de orthopedagoog, de betreffende groepsleerkracht(en) en desgewenst de remedial teacher (rt’er), de logopedist en/of de maatschappelijk deskundige en/of kinderoefentherapeut. De intern begeleiders coördineren het uitvoeren van de acties en/of gesprekken. Indien nodig worden ouders op de hoogte gebracht van acties of worden ouders uitgenodigd voor een gesprek.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 19
4.4.3 De verslaggeving van gegevens over leerlingen door de groepsleraar De vorderingen per kind worden zorgvuldig bewaard. De groepsleerkracht maakt, mede aan de hand van deze gegevens, het rapport van de leerling. Uw kind krijgt tweemaal per jaar een rapport. Alle toetsresultaten worden digitaal bewaard. Op deze wijze kunnen volgende leerkrachten altijd inzicht krijgen in het dossier van het kind. Dit geldt ook voor de handelingsplannen, die opgesteld worden voor het kind om hem/haar verder te helpen. Dat kan zowel op het sociaal-emotionele vlak zijn (denk aan zelfvertrouwen, werkhouding, faalangst, druk gedrag etc.) als op didactisch gebied (lezen, rekenen etc.) Naast deze dossiers die van groepsleerkracht naar groepsleerkracht gaan, worden er ook dossiers aangelegd waar alle onderzoeken, overleggen, afspraken, verslagen van huisbezoeken, verslagen van de remedial teacher en logopedische rapporten in komen. Deze dossiers worden zoveel mogelijk digitaal bewaard, maar er bestaan ook ‘papieren dossiers’. Ten aanzien van het beschermen van de privacy hanteren wij vaste regels. Dossiers mogen en kunnen alleen ingezien worden door bevoegden. Gegevens op ons netwerk zijn met wachtwoorden beveiligd, zodat onbevoegden er nooit bij kunnen komen. Ouders hebben inzagerecht in het leerlingendossier. In zeer specifieke situaties zal een ouder/verzorger verzoeken om (een deel van) het leerlingendossier als kopie te mogen ontvangen. In goed overleg met de schoolleiding zal hieraan gevolg gegeven worden. Gegevens uit dit dossier worden alleen aan derden verstrekt, na schriftelijke toestemming van de ouders/verzorgers.
4.4.4 Extra hulp of ondersteuning Naast de groepsleerkracht(en) zijn meerdere personen betrokken bij het onderwijs aan uw kind. Zo leveren de vakleerkrachten, de onderwijsassistenten (in de JRL-groepen), de logopedisten en zo nodig de remedial teacher ook hun bijdrage. Daarnaast kunnen specialisten zoals de maatschappelijk deskundige en de orthopedagogen ingeschakeld worden voor de begeleiding van uw kind. Deze inzet is vaak het gevolg van afspraken uit de leerlingbespreking. Wanneer een kind een “rugzak” heeft (zie ook blz. 10 en 11), dan krijgt dat kind extra begeleiding. In samenspraak met een ambulant begeleider en de ouders wordt speciale hulp geboden en zo nodig wordt er aangepast materiaal aangeschaft en ingezet. De intern begeleider coördineert deze extra zorg. U heeft op blz. 10 al kunnen lezen dat er m.b.t. de rugzakvergoeding een en ander is veranderd.
4.4.5
De overgang van kinderen naar het voortgezet onderwijs
Aanmelding bij het voortgezet onderwijs. Eind december krijgen de kinderen van groep 8 een rapport, waarin een schooladvies staat. Daarin wordt niet een bepaalde school genoemd, maar een schooltype, een uitstroomniveau. Dit uitstroomniveau zal voor u als ouder geen verrassing mogen zijn. Het OPP (ontwikkelingsperspectief) van uw kind is namelijk al regelmatig met u besproken. In adviesgesprekken medio januari kunt u daar met ons over praten. Natuurlijk kan er dan ook over een specifieke school gesproken worden. Met deze informatie gaat u samen met uw kind de school kiezen. U kunt dat o.a. doen door de open dagen van de diverse scholen te bezoeken en de ouderinformatieavonden. Wij zullen in dit stadium met de kinderen ook scholen bezoeken om gastlessen te volgen. Vervolgens start de aanmeldingsprocedure, waarover de ouders van kinderen uit groep 8 uitgebreid worden geïnformeerd. Ook ontvangen zij een speciale gids voor schoolverlaters. Aan het eind van groep 8 komt er met het schoolverlaterskamp en de schoolverlatersavond een eind aan de ‘loopbaan’ van uw kind op De Wenteltrap. Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 20
Nog een nadere toelichting Na onze school zijn er in principe verschillende mogelijkheden. Voor een aantal kinderen is de keuze beperkt, voor andere kinderen is de keuze ruimer. Belangrijke vragen die bij de schoolkeuze dan ook gesteld worden zijn: - Welk schooltype is geschikt voor ons kind? - Welke scholen van dit type zijn er in deze omgeving? - Welke van die geschikte scholen kiezen we? Welke schooltypen komen in de regel in aanmerking? Het Praktijkonderwijs (PrO). Het praktijkonderwijs is bedoeld voor kinderen die een orthopedagogische en orthodidactische benadering en begeleiding nodig hebben. Deze kinderen slagen er in de regel niet in om via het VMBO een diploma te behalen. De praktijkschool bereidt de leerlingen voor op functies binnen de regionale arbeidsmarkt of op niveau 1 van het secundaire beroepsonderwijs (MBO). Het Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs (VMBO). Het VMBO is verdeeld in vier leerwegen. Elke leerweg bereidt een leerling voor op een bepaald niveau van het secundair beroepsonderwijs. De 4 leerwegen zijn: o de theoretische leerweg (TL), o de gemengde leerweg (GL), o de kaderberoepsgerichte leerweg (KBL), o de basisberoepsgerichte leerweg (BBL). Wanneer een kind daarvoor in aanmerking komt, kan het binnen een leerweg extra ondersteuning krijgen. In dat geval spreken wij van LWOO (Leerwegondersteunend onderwijs).
Het Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs (HAVO) Er zijn ook kinderen die een havo-advies krijgen. Zij kunnen in de regel instromen in een brugklas met tl/havo-niveau van een scholengemeenschap en daarna een havo-opleiding volgen. De toelating en de toets. Voor plaatsing in het voortgezet onderwijs is een toelatingsonderzoek verplicht. Het toelatingsonderzoek valt uiteen in twee delen. Het betreft: • de intelligentie, • het didactisch niveau, (wij hanteren hiervoor niet de CITO-eindtoets, maar andere genormeerde toetsen). De onderzoeken worden op De Wenteltrap door de orthopedagoog en de groepsleerkrachten afgenomen. Daarnaast speelt de persoonlijkheidsontwikkeling een belangrijke rol. Over toetsing en toelating worden ouders aan het begin van het schooljaar uitgebreid geïnformeerd. De meeste scholen voor voortgezet onderwijs laten hun beslissing met name afhangen van het advies en nader overleg met de leerkrachten van de basisschool.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 21
Scholen in de regio zijn: Het Anna van Rijn College Locatie “De Linie” Acaciastraat 37 3434 BV Nieuwegein Het Anna van Rijn College Locatie Harmonielaan 1 3438 ED Nieuwegein Het Anna van Rijn College Locatie Albatros 1 3435 XA Nieuwegein De Baanbreker Baden Powellweg 1 3401 RR IJsselstein Het Cals College (vestiging IJsselstein) Hoge Dijk 1 3401 RD IJsselstein
Cals College, (vestiging Nieuwegein) Vreeswijkse straatweg 6A 3432 NA Nieuwegein Het Oosterlicht College Dieselbaan 10 3439 MV Nieuwegein
Het Oosterlicht College Uithoflaan 1 4133 GZ Vianen
Het Wellant College Doeldijk 16 3417 XD Montfoort Het Schoonhovens College Vlisterweg 22 2071 VH Schoonhoven
VMBO/LWOO - Leerwerktraject - Handel & Administratie Tweetalig Beroepsgericht Onderwijs - Verzorging, - Back & Stage, - Voertuigentechniek - Installatietechniek Tweetalig Mavo Mavo XL HAVO en Atheneum Tweetalig onderwijs voor: - HAVO, Atheneum en Gymnasium Praktijkonderwijs
VMBO - Theoretische leerweg - administratie,- bouwtechniek, - elektrotechniek, - instalektro, - metalektro, - metaaltechniek - Zorg & Welzijn (breed) - LWOO HAVO Atheneum (onderbouw) HAVO (*) Atheneum en Gymnasium(*) (*)= in de brugklas oriëntatiejaar ‘technasium’ Tweetalig Atheneum en Gymnasium Gymnasium, Atheneum en HAVO - Expressieklassen en Sportklassen (1 en 2) - Cambridge Engels (vanaf leerjaar 1) VMBO (BBL,/KBL/TL en sportklas) TL/HAVO en expressieklas TL: Handel & Administratie, ICT-route, Sport, dienstverlening en veiligheid. LWOO (alle leerwegen) VMBO (BBL,/KBL/TL-HAVO sportklas leerjaar 1 en 2) LWOO (alle leerwegen) TL/HAVO: - Handel & Administratie, - consumptieve techniek (horeca) en – Zorg & Welzijn HAVO + Atheneum (leerjaar 1,2 en 3) VMBO (LWOO) VMBO (BBL,/KBL/TL); Sectoren: - Techniek, - Landbouw (groen), - Handel & Administratie en - Zorg & Welzijn VMBO (LWOO) en VMBO (BBL,/KBL/TL)Sectoren: - Techniek, - Zorg & Welzijn, - Handel & Administratie
Voor nadere, actuele informatie over de sectoren en speciale mogelijkheden per school verwijzen wij naar de jaarlijks uitgebrachte gidsen voor het voortgezet onderwijs.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 22
4.5
Resultaten en opbrengsten
Soms is het gemakkelijk om resultaten te presenteren; cijfers die iets zeggen van meetbare zaken. Bijvoorbeeld hoeveel kinderen naar het VMBO zijn gegaan, hoeveel kinderen gedoubleerd hebben, of hoeveel kinderen er op je school zitten in hoeveel groepen enzovoorts. Soms kun je resultaten minder scherp in cijfers vatten, maar weet je toch dat het een en ander bereikt is. Hierna geven wij een beknopt overzicht van wat wij in de afgelopen jaren ontwikkeld en bereikt hebben. Op blz. 24 geven wij de gemiddelde ‘uitstroomgegevens’ van onze school, waardoor u een globaal beeld krijgt “waar onze kinderen na groep 8 naar toegaan”. In de afgelopen jaren zijn meerdere ontwikkelingen in gang gezet. De ontwikkelingen hebben te maken met: professionele ontwikkeling van het team, onderwijskundige ontwikkeling van het team, overige ontwikkelingen.
4.5.1 Professionele ontwikkeling van het team Een professionele organisatie: De school heeft een keus gemaakt om te werken in een professionele cultuur. Dat betekent dat mensen veel zelfstandigheid en verantwoordelijkheid hebben voor hun eigen functioneren. Het werk moet passen binnen de professionele organisatie, waarbij het eigen functioneren niet los gezien kan worden van de totale organisatie. Elkaar daarbij helpen en aanspreken hoort daar ook bij. Door functionerings- en andere jaargesprekken wordt nagegaan welke scholingsbehoefte of noodzaak er is om goed te kunnen functioneren. Daarover worden dan ook afspraken gemaakt. Verder zijn er studiedagen voor en met het team geweest waar gewerkt is aan een visie op het onderwijs op onze school, kijken naar jezelf, manier van werken, overlegstructuren, praten over je vak etc. Elk jaar worden plannen gemaakt voor de actuele schoolontwikkeling. Enkele malen per jaar zal in dat kader teamscholing plaatsvinden. Daarnaast zal op individueel niveau of in kleinere groepen ingeschreven worden op relevante scholingsmogelijkheden. Overlegstructuur De eerst aangewezen vorm van overleg is het gewone werkoverleg tussen collega’s onderling (collegiale consultatie). Dat geldt zowel voor groepsleerkrachten, als onderwijsondersteuners en schoolleiding, maar ook voor het overleg tussen school en ouders via de MR en de oudervereniging. Soms is het overleg ‘planmatig’, maar vaak vloeit dit overleg voort uit het werken met elkaar en zal dat al werkend plaatsvinden. Daarnaast bestaan er binnen De Wenteltrap diverse formele vormen van overleg die in het schooljaar worden gepland. Die overlegstructuur heeft een professioneel karakter. In de jaarplanning staan vooral kleine overleggen en bouwvergaderingen. De vergadertijd moet zoveel mogelijk gevuld worden met effectief en inhoudelijk overleg, waarbij mededelingen en acties vooraf op papier komen te staan. Voorbeelden van een dergelijke vergadering is dat logopedistes iets over interactief voorlezen of stemgebruik van leerkrachten vertellen, of dat orthopedagogen iets over het dyslexieprotocol vertellen en dergelijke. Nieuwe inzichten en werkwijzen komen ook op de agenda. Het aantal teamvergaderingen wordt beperkt tot hooguit 5 per jaar. Deze zullen vooral besteed worden aan: schoolontwikkeling en/of teamscholing.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 23
Begeleiding (nieuwe) collega’s: In het kader hiervan is een beknopte notitie gemaakt met als titel “SBO De Wenteltrap als organisatie”. Deze notitie wordt aan nieuwe collega’s gegeven. Daarnaast wordt een vaste mentor aangewezen, die de nieuwe collega in de alledaagse praktijk begeleidt. Een nieuwe collega zal in het eerste jaar verder ook door de directeur begeleid en beoordeeld worden. Instrumenten hiervoor zijn klassenbezoeken, nagesprekken, functioneringsgesprekken en een formeel beoordelingsgesprek. Wanneer een collega een vaste aanstelling heeft, zal jaarlijks via functionerings- en/of loopbaangesprekken de verdere ontwikkeling besproken worden.
4.5.2 Onderwijskundige ontwikkeling Acties voor de periode 2010-2012 waren: • Het werken met een ontwikkelingsprofiel en een ontwikkelingsperspectief (OPP) voor ieder kind en het bespreken daarvan met de ouders; • De relatie leggen tussen het OPP en de rapportage; • Visie en aanpak t.a.v. gedrag bespreken en vastleggen; • Het zoeken en implementeren van een nieuwe taalmethode; • Opbrengstgericht werken. Het analyseren van leeropbrengsten voor taal, lezen en rekenen. Wat is er van de doelstellingen terecht gekomen? De belangrijkste onderwijskundige ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar zijn: • Het werken met een OPP voor ieder kind en de communicatie daarover met ouders. In het schooljaar 2010-2011 hebben wij de rapportage en de rapportbesprekingen aangepast aan onze werkwijze met het OPP. Dit proces heeft ook in het schooljaar 2011-2012 een vervolg gekregen. Zowel ouders als leerkrachten waren enthousiast. Daarnaast moeten velen echter ook nog wennen aan de andere benadering. Het benoemen ‘wat een kind kan’ en ‘welke leerstof wordt beheerst’ i.p.v. het benoemen van ‘achterstanden’ of ‘tekortkomingen’ vraagt om een andere manier van kijken naar ontwikkelingen. Wij zijn er echter van overtuigd dat deze benadering veel meer recht doet aan de ‘groei’ van de kinderen • Visie en aanpak t.a.v. gedrag bespreken en vastleggen. Door interne scholing(met het team) en externe scholing (door individuele medewerkers) hebben wij kennis en inzicht verworven over het adequaat omgaan met verschillende gedragsvarianten. Met name het maken van teambrede afspraken over bijvoorbeeld de juiste aanpak en het gebruik van ‘Time-Out’ helpt om op zorgvuldige wijze ongewenst gedrag te beantwoorden met een zorgvuldige benadering en begeleiding. • Het zoeken en implementeren van een nieuwe taalmethode. Ons team heeft met ondersteuning van Eduniek een succesvol traject afgelegd om een nieuwe (moderne) taalmethode aan te schaffen. De methode Taal Actief is inmiddels geïmplementeerd en voldoet aan onze wensen. • Opbrengstgericht werken en datafeedback. Het analyseren van leeropbrengsten voor taal, lezen en rekenen. Wij zijn gestart met het bekijken en bespreken van de leeropbrengsten voor spelling, technisch lezen, begrijpend lezen en rekenen op groepsniveau. Leerkrachten overleggen hierover met de IB’ers en bespreken voorstellen om de opbrengsten te verhogen. De schoolleiding analyseert de resultaten ook al op schoolniveau samen met de IB’ers. In de komende jaren zal de leerkracht een steeds grotere rol krijgen als het gaat om het analyseren van de resultaten. Het is dan vooral de bedoeling om op basis van de analyse te borgen wat goed gaat en aan te passen wat beter kan.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 24
4.5.3 Overige ontwikkelingen Ontwikkelingen op ICT-gebied • Het aanschaffen van digitale schoolborden en het implementeren daarvan in ons onderwijs. In het schooljaar 2010-2011 hebben wij voor alle groepen 3 t/m 8 digiborden aangeschaft. In de periode 2010-2012 zijn alle bijbehorende computers vervangen door nieuwe PC’s. Bovendien hebben de groepsleerkrachten allemaal scholing gehad in het gebruik van de digiborden. Het resultaat is dat momenteel heel intensief gebruik gemaakt wordt van de onuitputtelijke mogelijkheden van het digibord. Leerkrachten wisselen regelmatig ervaringen en ideeën uit. Kinderen geven aan het erg leuk en leerzaam te vinden om op deze manier les te krijgen. • Het opzetten en uitvoeren van ICT-scholing voor kinderen in de bovenbouw. Op structurele wijze worden kinderen in de hoogste groepen wegwijs gemaakt in het gebruik van de computer. Vaak blijkt dat kinderen daar heel snel heel veel vorderingen in maken. Wij passen ons aanbod daarom ook regelmatig aan om ‘bij te blijven’ bij die ontwikkelingen. • Verbetering van de infrastructuur en het optimaliseren van systemen en programmatuur Ons netwerk en de programmatuur is in de afgelopen jaren gemoderniseerd. Dat betekent dat de leerkrachten en de kinderen dagelijks intensief gebruik (kunnen) maken van de ICTmogelijkheden. • Installeren van nieuwe educatieve software en hardware Wanneer blijkt dat bepaalde hardware en software een belangrijke bijdrage kan leveren voor het onderwijs, dan schaffen wij dat aan en gebruiken wij dat. Met name voor kinderen met extra ondersteuningsbehoeftes (bijvoorbeeld i.v.m. dyslexie) geldt dit. • Begeleiden en ondersteunen van het team bij het ‘gebruiken’ van ICT in de dagelijkse praktijk. Regelmatig verzorgen wij intern voorlichting en scholing. Het leren van en met elkaar levert naast een hogere vaardigheid ook een versterkte motivatie op.
Externe ontwikkelingen Van de SBO-school wordt naast het verzorgen van onderwijs ook gevraagd om de aanwezige expertise in te zetten voor de andere (basis)scholen van het samenwerkingsverband. • Sinds het schooljaar 2007-2008 is het OPDC gestart om de bovengenoemde dienstverlening vorm en inhoud te geven. Meer daarover kunt u vinden op www.opdc-dewenteltrap.nl en ook in deze gids op blz. 7. • De school neemt een centrale plaats in de ontwikkeling m.b.t. passend onderwijs. Voor meer informatie over landelijke ontwikkelingen rond ‘Passend Onderwijs’ verwijzen wij naar www.passendonderwijs.nl . • Ook is de school gevraagd om actief mee te werken aan de ontwikkeling van een centrum voor jeugd en gezin in IJsselstein. Voor meer informatie over landelijke ontwikkelingen rond ‘Centra voor Jeugd en Gezin’ verwijzen wij naar www.jeugdengezin.nl. • Sinds het schooljaar 2009 – 2010 heeft onze samenwerking met De Berg en Boschschool geleid tot het volgende: o In onze school is een groep van de Berg en Boschschool gehuisvest. Dat betekent dat de kinderen uit die groep meer thuisnabij naar school kunnen gaan. Tevens is de groep meer gericht op integratie met de andere kinderen van onze school omdat de kinderen ook mee doen met schoolprojecten en buitenspelactiviteiten. o Een speciaal begeleidingsteam volgt en ondersteunt de medewerkers. Jaarlijks wordt geëvalueerd of de beoogde meerwaarde voor de kinderen ook echt zichtbaar is. Expertise wordt uitgewisseld, waardoor kinderen en medewerkers van beide scholen hiervan profiteren. o In het kader van passend onderwijs is deze samenwerking ook op te vatten als een traject waar landelijk naar gekeken wordt of dit in de toekomst vaker kan worden toegepast.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 25
o
o
Helaas bleek in het voorjaar van 2012, dat door handhaving van wet- en regelgeving door de inspectie (en het daarnaast ontbreken van voldoende financiële middelen) bovengenoemde ontwikkeling moest worden beëindigd. Wij beschouwen de periode als zeer leerzaam en vruchtbaar en betreuren het dat dit experiment geen voortgang kon en mocht vinden.
4.5.4 Uitstroomgegevens In hoofdstuk 4.4.5 hebben wij beschreven naar welke vormen van voortgezet onderwijs onze kinderen normaal gesproken verder gaan. Ook zijn de beschreven schooltypen in dat hoofdstuk nader toegelicht. Daarnaast hebben wij in dat hoofdstuk een overzicht gegeven van de scholen van voortgezet onderwijs in onze regio. Hieronder geven wij een overzicht van de gemiddelde uitstroomniveaus in de periode 2009 - 2012. Wij vergelijken dat met de vorige periode (2005-2008). schooltype
Gemiddelde uitstroom in % 2005-2008 2009-2012 28,2 % 20,1 %
Praktijkonderwijs VMBO: BBL + LWOO
42,6 %
46,3 %
VMBO: BBL
4,8 %
1,3 %
VMBO: KBL + LWOO
4,8 %
14,1 %
VMBO: KBL
13,3 %
11,5 %
VMBO: GL + LWOO
0,5 %
0,0 %
VMBO: GL
1,6 %
0,0 %
VMBO: TL
3,7 %
4,0 %
TL-HAVO
0,5 %
2,7 %
100 %
100 %
Totaal:
De bovenstaande gegevens (over de periode 2009-2012) in een grafiek:
Gemiddelde uitstroom in % 50% 40% 30% 20% 10%
Pr ak t ij ko V M nd er B O w : B ijs BL + LW O O V M V M B O B O : B : K BL BL + LW O O V M V M B O B O : K : G BL L + LW O O V M B O : G L V M B O : T L T L -H A V O
0%
schooltype
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 26
05
Ouders en school
5.1
De Medezeggenschapsraad (MR)
Wie neemt op school de beslissingen? Op elke school worden belangrijke beslissingen genomen. Beslissingen die direct te maken hebben met het onderwijs dat wordt gegeven. Bijvoorbeeld over de keuze van een lesmethode, waar de prioriteiten liggen in het werk en in geld, etc. Maar ook beslissingen die betrekking hebben op de school als geheel, zoals verandering van de onderwijskundige doelstelling van de school, fuseren met een andere school. Bijna teveel om op te noemen. Iedere school heeft een directie, die is belast met de dagelijkse leiding op school. De directie legt verantwoording af aan het schoolbestuur. De directie neemt beslissingen niet alleen. De directeur van de school overlegt één keer per zes weken namens de directie met de MR en bespreekt daar de ontwikkelingen rondom school en de beslissingen die de directie wil gaan nemen. De rol van de MR bij het nemen van beslissingen op school. De medezeggenschapsraad praat niet alleen mee. In tegenstelling tot een oudervereniging of een ouderraad hebben de leden van de MR wettelijke bevoegdheden. Daarmee heeft de MR een belangrijke rol bij het nemen van besluiten door de directie. De directie dient ieder voorgenomen belangrijk besluit of voorgenomen beleidsverandering voor te leggen aan de MR. Deze heeft op zijn beurt instemmings- of adviesrecht. Adviesrecht wil zeggen dat de directie serieus moet reageren op elk advies dat de MR geeft. Dat betekent echter niet dat ieder advies zondermeer overgenomen moet worden door de schooldirectie. Dat ligt anders bij beslissingen waarop de MR instemmingsrecht heeft. Zoals het woord al zegt, moet de directie dan instemming hebben. De MR kan ook initiatieven nemen om zelf zaken m.b.t. het schoolbeleid op de agenda te zetten en met de directie te bespreken, het zogenaamde initiatiefrecht. Ouders en personeel worden van harte uitgenodigd dit soort zaken aan te dragen. Wie zitten er in de medezeggenschapsraad van de Wenteltrap? De MR van SBO De Wenteltrap bestaat, zoals iedere MR in het basis- en speciaal onderwijs, uit ouders en personeelsleden. Hierbij kan het zowel om onderwijsgevend- als onderwijs ondersteunend personeel, zoals bijvoorbeeld logopedistes, administratieve medewerker en conciërges, gaan. De verdeling tussen personeel en ouders is fifty-fifty. Het aantal leden van de MR is afhankelijk van de grootte van de school. Op De Wenteltrap is dat momenteel drie om drie. De Wenteltrap is onderdeel van een stichting met meerdere scholen (Stichting Lek en IJssel). Een ouder en een personeelslid van de MR van De Wenteltrap zitten daarom in de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR), die namens alle scholen overleg voert met het bestuur van de stichting. De MR kan niet zonder u! Actief zijn vóór en mét elkaar; voor de MR is het van cruciaal belang om te weten wat de ouders en personeelsleden bezighoudt. Wij zijn er immers voor en namens u. Enkel met uw inbreng kan de MR optimaal gebruikmaken van de bevoegdheden die de MR heeft. Spreek een lid van de MR gerust aan of stuur een mailtje naar:
[email protected]. U ontvangt altijd een reactie. Ook kan de MR u eventueel doorverwijzen. Waar is informatie rondom de MR te vinden? De notulen van de MR alsmede andere belangrijke informatie rondom de MR zijn terug te vinden op de website van De Wenteltrap (www.sbodewenteltrap.nl) onder: De school - Algemeen Medezeggenschapsraad. Hier kunt u ook zien welke ouders en personeelsleden vertegenwoordigd zijn in de MR. Wanneer u automatisch de notulen van de MR per mail wilt ontvangen, kunt u zich per mail aanmelden op
[email protected].
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 27
5.2
De Oudervereniging
De oudervereniging van SBO De Wenteltrap bestaat uit een groep enthousiaste ouders, die zich het gehele schooljaar inzetten voor diverse activiteiten. Van elke bouwgroep is er een leerkracht bij om de oudervereniging te ondersteunen. Wat doet de oudervereniging? De oudervereniging vergadert 5 keer per jaar. Hierin worden afspraken gemaakt over de activiteiten en festiviteiten die gedurende het schooljaar staan gepland. U kunt hierbij denken aan de het Sinterklaasfeest, het Kerstfeest, carnaval, Pasen, de avondvierdaagse, schoolvoetbal en de schoolverlatersavond van groep 8. De oudervereniging denkt en helpt mee met de werkgroepen die zorg dragen voor de uitvoering van deze activiteiten. Kortom, de oudervereniging is actief betrokken bij het versieren van de school, het zorgen voor koffie en thee en het kaften van de boeken tot mede organiseren van festiviteiten. De oudervereniging staat graag voor de kinderen (en voor u) klaar. Het belangrijkste van alles is, dat de ouders dit graag doen, omdat zij het fijn vinden dat alle kinderen terug kunnen kijken op een leuke tijd op De Wenteltrap. Natuurlijk kan de oudervereniging bij veel activiteiten hulp gebruiken. Daarom worden er regelmatig formulieren uitgereikt betreffende de ouderhulp. Op dat formulier kunt u aangeven dat u een keer wilt helpen. Als wij uw hulp dan nodig hebben, vragen wij u vooraf of u bij de betreffende activiteit kan helpen. U kunt dan natuurlijk altijd nog nee zeggen als het een keer niet past in uw agenda. Hebt u nog niet gereageerd en wilt u ons toch een keer helpen? Geef het dan even door aan de leerkracht van uw kind, of mail naar:
[email protected]. Tenslotte maken veel handen licht werk.
5.3
Vrijwillige ouderbijdrage
Jaarlijks wordt de ouderbijdrage voor het nieuwe schooljaar vastgesteld. De ouderbijdrage is onder meer bestemd voor activiteiten, die worden georganiseerd door het team en de oudervereniging voor de kinderen. Hoewel de bijdrage vrijwillig is, hopen wij toch dat iedereen bijdraagt. Zonder deze ouderbijdrage kunnen feesten en projecten zoals Sinterklaas, Kerst, Carnaval en andere festiviteiten niet georganiseerd worden. Als de betaling in één keer een echt probleem is, neemt u dan even contact op voor een eventuele gespreide betaling. U kunt ons mailen via:
[email protected] Voor het schooljaar 2012-2013 bedraagt de ouderbijdrage (net als de twee voorgaande jaren): Voor één kind: € 27,50 Voor 2 uit één gezin: € 45,-- totaal Voor elk volgend kind uit één gezin: € 15,-Wij verzoeken u het juiste bedrag onder vermelding van de naam van het kind en de groep tijdig over te maken op bankrekening 15.92.50.838 van Oudervereniging De Wenteltrap te IJsselstein. Mocht het betalen van bovenstaande bijdrage om privé-redenen moeilijk zijn, dan vragen wij u contact op te nemen met onze administratie of met de directie. In IJsselstein kan men een beroep doen op Stichting Leergeld. In speciale gevallen kan de bijdrage door deze stichting voor uw kind worden betaald. Meer informatie daarover vindt u op: www.leergeld.nl. Door bij regio op Utrecht te klikken vindt u IJsselstein. Daar vindt u de contactgegevens. Onze maatschappelijk deskundige kan u ook ondersteunen bij een aanvraag bij Stichting Leergeld.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 28
5.4
Verlof en verzuim
De besturen van de IJsselsteinse basisscholen hebben een uniforme aanpak t.a.v. schoolverzuim afgesproken. Op ouders rust de plicht te zorgen dat hun leerplichtige zoon/dochter de school regelmatig bezoekt. Sinds de invoering van de Wet op het Basisonderwijs is de leerplichtige leeftijd gesteld op 5 jaar. Een kind is leerplichtig vanaf de eerste dag van de maand volgend op de dag dat het kind 5 jaar is geworden. Verlof dient schriftelijk aangevraagd te worden. Zowel bij de directie als bij de administratie kunt u een verlofaanvraagformulier opvragen. 1. Richtlijnen verlof buiten schoolvakanties: Sinds 1994 is nadrukkelijke bepaald dat de mogelijkheden om –buiten de schoolvakanties- verlof te krijgen voor een gezinsvakantie, beperkt zijn tot die gevallen waar het door de specifieke aard van het beroep van een van de ouders niet mogelijk is om een gezinsvakantie binnen de schoolvakanties te organiseren. Uit de parlementaire behandeling en de rechtspraak blijkt, dat kan worden gedacht aan beroepen in de agrarische sector, de horeca of de toeristische sector. De bevoegdheid om een dergelijke aanvraag te beoordelen ligt bij de directeur van de school, die op de aanvraag schriftelijk een besluit moet nemen. De directeur dient zich daarbij te houden aan de richtlijnen die hiervoor gelden. Een dergelijk besluit is een besluit in de zin van de algemene wet bestuursrecht, zowel van een directeur van een openbare school als van een directeur van een bijzondere school. In het besluit moet worden aangegeven dat ouders bezwaar tegen het besluit kunnen aantekenen. Een dergelijk verlof mag slechts één maal per schooljaar, en dan voor ten hoogste tien schooldagen worden verleend; deze periode mag nooit samenvallen met de eerste twee weken van een schooljaar. Bovendien geldt dit uitsluitend voor één vakantie per jaar. Dus als u in de zomervakantie nog een keer op vakantie gaat, worden de overige vakanties als luxe vakanties bestempeld en komen derhalve niet in aanmerking voor extra vrije dagen. 2. Gewichtige omstandigheden 10 schooldagen per schooljaar of minder Een verzoek om extra verlof in geval van gewichtige omstandigheden op grond van artikel 14, lid 1 van de Leerplichtwet voor 10 dagen per schooljaar of minder dient vooraf binnen twee dagen na ontstaan van de verhindering aan de directeur van de school te worden voorgelegd. Hiervoor gelden de volgende voorwaarden: • voor het voldoen aan een wettelijke verplichting, voor zover dit niet buiten de lesuren kan geschieden; • voor verhuizing voor ten hoogste één dag; • voor het bijwonen van het huwelijk van bloed- of aanverwanten t/m de 3e graad voor één of ten hoogste twee dagen, afhankelijk of dit huwelijk wordt gesloten in of buiten de woonplaats van belanghebbende; • bij ernstige ziekte van ouders of bloed- of aanverwanten t/m de 3e graad, duur in overleg met de directeur; • bij overlijden van bloed- en aanverwanten in de 1e graad voor ten hoogste 4 dagen; van bloeden aanverwanten in de 2e graad voor ten hoogste 2 dagen; van bloed- of aanverwanten in de 3e of 4e graad ten hoogste 1 dag; • bij 25-, 40- en 50 jarige ambtsjubileum en het 12½-, 25-, 40-, 50-en 60 -jarig huwelijksjubileum van ouders of grootouders voor 1 dag; • voor andere naar het oordeel van de directeur belangrijke redenen, maar geen vakantieverlof. Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 29
Religieuze feest- en gedenkdagen De leerplichtwet staat toe dat een leerling zijn godsdienstige verplichtingen vervult, maar de ouders moeten dit ruim van tevoren aan de school laten weten. Voorbeelden: Voor Hindoes: het Divali- en het Holifeest Voor Moslims: het Offer- en Suikerfeest Voor Joden: het Joods Nieuwjaar; de Grote Verzoendag; Loofhutten-, Slot-, Paas- en het Wekenfeest Als richtlijn voor de duur van het hierboven genoemde verlof geldt één dag per feest. 3. Overige gewichtige omstandigheden. Soms zijn er gewichtige (familie-) omstandigheden waarvoor extra verlof wordt aangevraagd. In zeer bijzondere gevallen kan voor die omstandigheden door de directeur verlof tot ten hoogste 10 dagen worden toegekend. Geen redenen voor verlof: • familiebezoek in het buitenland, zonder speciale omstandigheden • vakantie in een goedkopere periode of in verband met een speciale aanbieding • het ontbreken van andere boekingsmogelijkheden • een uitnodiging van vrienden of familie om buiten de normale schoolvakanties op vakantie te gaan • eerder vertrek of latere terugkeer in verband met (verkeers)drukte • deelname aan sportieve of culturele evenementen buiten schoolverband, zonder dat er sprake is van vertegenwoordiging of selectieve topsport • als kinderen uit het gezin op een andere school zitten en al vrij hebben • als het gaat om een extra vakantie (bijv. de 2e of 3e vakantie naast de zomervakantie; zie eerder in dit stuk) Belangrijk De directeur van de school is verplicht de leerplichtambtenaar van de gemeente vermoedelijk ongeoorloofd verzuim te melden. Tegen ouders/verzorgers die hun kind(eren) zonder toestemming van school houden, kan proces-verbaal worden opgemaakt. Bezwaar Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) kunt u binnen zes weken na dagtekening een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de directeur van de school, als de directeur uw verlof aanvraag in uw ogen ten onrechte heeft afgewezen. In dit bezwaarschrift moeten worden opgenomen: • uw naam en adres • omschrijving van de beschikking • gronden van het bezwaar. Bovendien kunt u de voorzitter van de sector bestuursrecht van de arrondissements-rechtbank om een voorlopige voorziening verzoeken. Griffierecht is dan verschuldigd. Meer informatie: U kunt meer informatie krijgen over alles wat met de leerplicht samenhangt bij de leerplicht-ambtenaren van de gemeente IJsselstein, Mw. A. Warning, tel. 030-686 18 31 of Mw. A. Kersten, tel. 030-686 17 53. Ook kunt u terecht op www.leerplicht.net
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 30
5.5
Schorsing en verwijdering
Soms is de school c.q. het bestuur genoodzaakt een leerling te schorsen en/of te verwijderen. Een beslissing hiertoe neemt men niet zomaar. Daar moeten gegronde redenen voor zijn. Voor verwijdering en schorsing bestaat een wettelijke procedure. De samenvatting van de procedure bij verwijdering vindt u hieronder: a alvorens een besluit tot verwijdering te nemen, dient het bestuur de betrokken groepsleerkracht en ouders te horen. b het besluit wordt aan de leerplichtambtenaar gemeld. c het bestuur dient ervoor te zorgen dat, in samenspraak met de ouders, een andere school bereid is de leerling op te nemen. Lukt dit binnen 8 weken niet, dan kan het bestuur de leerling verwijderen zonder vervolgonderwijs veilig te stellen. d het bestuur maakt het besluit schriftelijk en met opgave van redenen aan de ouders bekend. Binnen 6 weken kan hiertegen schriftelijk bezwaar worden ingediend. e binnen 4 weken na ontvangst van een bezwaarschrift beslist het bestuur. Het bestuur hoort de ouders op grond van het bezwaarschrift voordat het vervolgens een besluit neemt. Hiertegen kan in beroep worden gegaan bij de administratieve Kamer van de Rechtbank. Bij schorsing geldt de volgende procedure: a de leerling kan voor een korte periode (3 dagen ) worden geschorst. b de directie meldt dit bij inspectie en leerplichtambtenaar. c de ouders worden persoonlijk en schriftelijk op de hoogte gesteld. De procedures m.b.t. schorsing en verwijdering zijn op stichtingsniveau vastgelegd.
5.6
Klachtenregeling
Bent u met een bepaalde gang van zaken in de groep waar uw kind zit minder gelukkig, heeft u behoefte aan nadere uitleg, of wilt u een bepaalde situatie verbeteren, treedt dan in overleg met de betrokken leerkracht. Leidt dit niet tot een bevredigende oplossing, neem dan contact op met de directie. Een klacht kan gaan over een gedraging, een beslissing of het juist niet nemen van een beslissing door een ander, die deel uitmaakt van de schoolgemeenschap. Daarnaast wijzen wij erop dat op alle scholen van ons bestuur een officiële klachtenregeling van kracht is. Deze regeling is vastgesteld met instemming van de GMR van Stichting Lek en IJssel en dient ertoe dat eventuele klachten op een zorgvuldige wijze worden behandeld. Dat is zowel in het belang van elk individu als van de schoolgemeenschap als geheel. Voor alle scholen van de Stichting Lek en IJssel is een klachtenregeling van kracht voor iedereen die deel uitmaakt van de schoolgemeenschap (niet alleen leerkrachten, directie en ander personeel, maar ook ouders, leerlingen, vrijwilligers etc.). De bedoeling van de regeling is te zorgen dat klachten op een zorgvuldige wijze worden behandeld. Dat is in het belang van de rechtstreeks betrokken personen, maar werkt ook door in de schoolgemeenschap als geheel. Als er een probleem of geschil is ontstaan, moet zoals al eerder is aangegeven natuurlijk eerst worden geprobeerd dat op te lossen door rechtstreeks overleg tussen betrokkenen. Soms lukt dit niet of is het probleem/geschil zodanig dat de hulp van een ander daarbij nodig is. De schoolleiding is dan de eerst aangewezene om te bemiddelen.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 31
Het kan echter zijn dat de bemiddeling geen oplossing biedt of dat degene die met het probleem zit, de schoolleiding er niet bij wil of durft te betrekken. In zo’n geval kan hij of zij zich wenden tot onze contactpersoon. Op elke school is minimaal één contactpersoon aangesteld. Deze persoon is getraind en kan direct worden aangesproken als daar behoefte aan is. Contactpersonen hebben op stichtingsniveau jaarlijks een studiedag om bij te blijven en ervaringen (anoniem) te delen. Voor SBO De Wenteltrap kunt u zich wenden tot: Ellen Peekstok. Zij is intern begeleider en lid van het ZAT. U kunt haar bereiken door: - even langs te lopen bij haar kamer (bovenverdieping einde gang groep 8), - te bellen via 06-18 02 45 25 of - te mailen:
[email protected] De contactpersoon kan zo nodig verwijzen naar een vertrouwenspersoon, die onder meer zal nagaan of hij door bemiddeling het probleem of geschil kan oplossen. Er is een vaste vertrouwenspersoon (niet verbonden aan school of bestuur); via verwijzing door de contactpersoon kan de bemiddeling van deze persoon worden ingeroepen. - De vertrouwenspersoon kan zo nodig ook de weg wijzen naar hulpverleners of (voor aangifte) naar de politie. - De vertrouwenspersoon heeft een geheimhoudingsplicht (behalve tegenover politie, bestuur en klachtencommissie). - De vertrouwenspersoon kan ook helpen bij het indienen van een klacht bij de onafhankelijke klachtencommissie. De vertrouwenspersoon die voor onze stichting kan worden ingeschakeld is de heer Peter de Groot. Hij is in voorkomende omstandigheden te bereiken via 06-53820974 of via
[email protected].
Een klager kan een klacht echter ook zelfstandig indienen. Een klacht moet schriftelijk worden ingediend bij de klachtencommissie. De klachtencommissie hoort de klager en aangeklaagde en kan eventueel nadere inlichtingen inwinnen. Zij brengt schriftelijk advies uit aan het bestuur waarin zij aangeeft of de klacht al of niet gegrond is en welke maatregelen er genomen moeten worden. Het bestuur beslist daarop binnen 4 weken of zij het advies volgt of dat er maatregelen worden genomen (en zo ja, welke). De klachtenregeling, het correspondentieadres en telefoonnummer van de klachtencommissie liggen voor iedereen ter inzage in de school.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 32
06
Zorg voor kwaliteit
Er bestaan veel meningen over wat kwaliteit van een school nu eigenlijk inhoudt. Wij vinden daar in ieder geval bij horen: • Het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling; • het volgen van de leerprestaties volgens het OPP; • de wijze van werken van medewerkers op school; • de sfeer op school; • het werken aan kwaliteitsverbetering; • de schoolontwikkeling; • de veiligheid op school. 6.1 De sociaal-emotionele ontwikkeling. Niet alleen de leerprestaties zijn op een school van belang. Wij hebben ook een belangrijke taak in de totale ontwikkeling van het kind als persoon. Het is van groot belang dat kinderen zich binnen de school veilig en geborgen voelen. Van daaruit kunnen kinderen zich het beste ontwikkelen. Binnen de leerlingenzorg is sociaal-emotionele ontwikkeling een heel belangrijk aspect. Een kind dat “lekker in zijn vel zit”, kan optimaal functioneren. De volgende aspecten zijn hierbij van belang: speelt een kind samen met andere kinderen, neemt het initiatief tot spelen, hoe is het contact met andere kinderen en/of met de leerkracht, heeft het kind voldoende zelfvertrouwen, is het voldoende betrokken bij de gebeurtenissen in de klas, kan het gericht aan het werk blijven? Op onze school willen wij op het sociaal-emotionele vlak een bijdrage leveren door: • onze manier van omgaan met de kinderen; • het hanteren van regels en afspraken; • het bieden van veiligheid en structuur; • gesprekken met ouders/verzorgers over hun kind; • werken met het programma ‘De Vreedzame School’; • het verzorgen van een training ‘weerbaarheid’ aan (jonge) kinderen. Om de sociaal-emotionele ontwikkeling goed te kunnen volgen observeert de groepsleerkracht elk kind systematisch. Daarnaast observeert de orthopedagoog voorafgaande aan een leerlingbespreking de kinderen in de groep. In de leerlingbespreking wordt dan met de leerkracht(en), de interne begeleider en eventueel andere specialisten gesproken over de ontwikkelingen van de kinderen. Naar aanleiding daarvan stellen zij zonodig groepshandelingsplannen en individuele handelingsplannen op. 6.2 De leerprestaties. Wij streven ernaar de kinderen optimale kansen te bieden, dus ‘eruit halen wat erin zit’ en in te spelen op individuele verschillen tussen kinderen. Na onze school moet een kind naar een school voor voortgezet onderwijs kunnen gaan die het meest geschikt is. Zie hiervoor ook onze opmerkingen over het ontwikkelingsprofiel en ontwikkelingsperspectief van ieder kind (OPP). Wij proberen daar op de volgende manier voor te zorgen door: • adaptief onderwijs (= zo goed mogelijk inspelen op de verschillen tussen kinderen); • kinderen leren verantwoordelijkheid te nemen en te dragen door zelfstandig werken; • het samenwerken met ouders/verzorgers; • het werken met goede methodes en materialen; • het voortdurend positief stimuleren; • het nauwkeurig volgen van de vorderingen van elk kind; • het inzetten van extra hulp/begeleiding, bijvoorbeeld de (motorisch) remedial teacher, groepsassistentie, logopedie, externe hulp en dergelijke; • het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 33
6.3 De wijze van werken door de medewerkers op school De mensen die op school werken zijn nog veel belangrijker dan methodes en materialen. Zij moeten ervoor zorgen dat de methodes en materialen goed gebruikt worden. De teamleden werken veel samen en nemen deel aan scholing (zowel individueel als in teamverband. Nieuwe (onderwijs) ontwikkelingen worden gevolgd en besproken. Jaarlijks wordt besproken welke schoolontwikkeling in het volgende jaar extra aandacht krijgt. 6.4 De sfeer op school Wij willen de kinderen een veilige omgeving bieden. Respect voor elkaar is daarbij de belangrijkste voorwaarde. Iedereen moet een bijdrage (willen) leveren aan een fijne, veilige school. Leerkrachten spelen daarbij een grote rol. Zij maken afspraken met de kinderen, waaraan iedereen zich moet houden. Zowel leerkrachten als kinderen hebben hierin hun eigen verantwoordelijkheid. Leerkrachten zijn zich bewust van hun eigen voorbeeldfunctie. Zij streven ernaar een positief contact te hebben met kinderen, ouders en collega’s. Ouders en school staan samen voor de taak om het kind (verder) te helpen in zijn ontwikkeling naar zelfstandigheid. 6.5 Werken aan kwaliteitsverbetering Kwaliteitszorg is een taak voor alle betrokkenen: leerkrachten, directie, onderwijsondersteunend personeel, medezeggenschapsraad, oudervereniging, bovenschools management en bevoegd gezag. Ieder zal vanuit de eigen mogelijkheden en verantwoordelijkheid daaraan moeten meewerken. Kwaliteitszorg betekent voor ons onder andere: • Wij hebben oog voor de samenhang tussen het geven van onderwijs, de schoolomstandigheden en de zorg voor kwaliteit. • Wij benadrukken het verband tussen leerresultaten en de gehele schoolorganisatie; kinderen kunnen zich pas goed ontwikkelen als de school als geheel zich ook ontwikkelt. • Kwaliteitszorg is een voortdurend proces, waar wij continu mee bezig zijn. • Kwaliteitszorg gaat verder dan alleen de periode op onze school; door samenwerking met de basisscholen of andere instanties krijgen wij een beeld van de kinderen die op onze school (gaan) komen. Ook volgen wij ‘onze kinderen’ in het voortgezet onderwijs. Wij ontvangen jaarlijks informatie over die kinderen d.m.v. onze contacten met die scholen. Daarnaast organiseren wij jaarlijks een reünie voor de schoolverlaters van het vorige schooljaar. • Kwaliteitszorg is daarom ook het onderhouden van goede betrekkingen met hulpverleners, instanties en andere scholen in onze regio. Wij proberen de kwaliteit van ons onderwijs op een planmatige wijze te verbeteren door: • Kwaliteit te meten Wij gebruiken meerdere onderzoeksmiddelen, zoals het leerlingvolgsysteem, inspectierapporten, contacten met ouders, tevredenheidpeilingen bij ouders, kinderen en medewerkers, teamevaluatie, klassenbezoeken en functioneringsgesprekken. Jaarlijks gebruiken wij de ‘veiligheidsthermometer’ als onderdeel van ‘De Vreedzame school’ om de veiligheidsbeleving bij personeel en leerlingen te peilen. •
Kwaliteit te bewaken Het toezien, nalopen en controleren of de school daadwerkelijk op koers is ten aanzien van de gewenste kwaliteit. Ook hierbij maken wij gebruik van het voeren van gesprekken, observaties in de groepen, het bestuderen en analyseren van resultaten (zowel op individueel, groeps- als op schoolniveau).
•
Kwaliteit te verbeteren Hieronder verstaan wij alle acties die wij ondernemen om op een doeltreffende manier de gewenste kwaliteit te realiseren. Voorbeelden daarvan zijn het kiezen en implementeren van nieuwe methodes, materialen en werkwijzen, het ontwikkelen van nieuw beleid, het volgen van cursussen en dergelijke.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 34
•
Kwaliteit te borgen De gerealiseerde kwaliteit borgen wij door goed vast te leggen wat wij hebben afgesproken en door regelmatig samen na te gaan of wij doen wat wij hebben afgesproken.
Wij willen de kwaliteitsontwikkeling ‘in beweging’ houden via het PDCA-model. “Kwaliteitsbeleid is een cyclisch proces” Een simpel en effectieve manier om vorm te geven aan dit cyclisch proces is door gebruik te maken van de PDCA-cirkel ( de cirkel van Deming) P = Plan D = Do C = Check A = Act
-
welke kwaliteit wil ik bereiken (bepalen)? wanneer zijn we tevreden (opbrengsten formuleren)? hoe gaan we het uitvoeren? wanneer gaan we er aan werken? meten van de kwaliteit bewaken van de kwaliteit wat kan beter en hoe (verbeteren)? hoe kunnen we die resultaten blijvend maken (borgen)
6.6
De Schoolontwikkeling In het schoolplan formuleren wij (volgens het PDCA-model) onze ontwikkelingsdoelen voor een periode van vier jaar. Jaarlijks maken wij op basis daarvan een plan. Enerzijds levert het terugblikken een beeld op van de bereikte opbrengsten en resultaten. Anderzijds worden de meerjarenplannen vertaald in jaardoelen en activiteiten. In het hoofdstuk 4.5 Resultaten en opbrengsten staan onze gerealiseerde en beoogde ontwikkelingen beschreven.
6.7
De veiligheid op school De veiligheid op school is meer dan het voorkomen van gevaarlijke situaties op school, zoals het aanbrengen van veiligheidsglas en dergelijke. Als kinderen en medewerkers zich zowel lichamelijk als geestelijk veilig voelen, zullen zij optimaal kunnen gedijen. Zowel op stichtings- als op schoolniveau wordt structureel aandacht besteed aan de veiligheid. Op materieel gebied worden knelpunten gerapporteerd en hersteld (en zo mogelijk) voorkomen. Op sociaal-emotioneel gebied werken wij met het lesprogramma ‘De Vreedzame School’. Ook willen wij met aanvullende lespakketten zoals voorlichting over seks en drugs iets extra’s bieden. Om jaarlijks te meten of wij met alle maatregelen en activiteiten op de goede weg zijn, nemen wij in oktober de veiligheidsthermometer af. Dit is een vragenlijst gemaakt en gecoördineerd door Eduniek. De vragenlijst wordt afgenomen bij alle leerlingen en medewerkers. De resultaten worden vergeleken met die van het vorige schooljaar en met scholen in de regio Utrecht. Intern worden de uitslagen besproken en omgezet in nieuwe verbeteracties of in het vaststellen dat bepaalde werkwijzen succesvol zijn gebleken. In het schooljaar 2011-2012 hebben wij in samenspraak met onze MR een aantal protocollen opgesteld, te weten:
Schoolreisje/ schoolkamp. Buitenschoolse activiteiten. Ontruimingsoefening. Controle waterleidingen ter voorkoming van legionellabesmetting. Melden en registreren van een ongeval of incident.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 35
Ziek- en herstelmelding. Toezicht op pleinen voor en na schooltijd. Toezicht op pleinen tijdens pauzes. Hoe te handelen bij agressief gedrag? Hoe te handelen bij wegloopgedrag? Vermoeden van kindermishandeling.
Naast het bovenstaande hebben wij ook afspraken over:
Mobiele telefoons en andere beeld– en geluidsdragers. Het gebruik maken van e-mail en internet. Het gebruik van fietsen op school en het schoolplein Het roken op school en op het schoolplein.
Een aantal afspraken vindt u terug in ons jaarlijkse informatieboekje. Ook publiceren wij minstens 1x per schooljaar een artikeltje in onze nieuwsbrief over één van de bovenstaande zaken.
Wij hopen met dit alles dat de school een veilige en gezonde plek is waar het voor kinderen, ouders en medewerkers goed toeven is.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 36
07
Het schoolbestuur
De Stichting Lek en IJssel vormt het overkoepelende bestuur van alle katholieke basisscholen in IJsselstein, Lopik, Cabauw, Benschop en Vianen. Ook is dit bestuur het bevoegd gezag van een SBO-school (onze school dus) en een school voor praktijkonderwijs (De Baanbreker). Voor alle duidelijkheid, De Wenteltrap blijft samen met De Baanbreker een school voor bijzonder neutraal onderwijs. Wij hebben kinderen van alle gezindten en houden rekening met verschillen in levensbeschouwelijke opvatting. Na de schaalvergroting (van 3 kleine stichtingen naar één grote stichting) is een vorm van bovenschools management ontwikkeld. Deze structuur moet ervoor zorgen, dat de stichting als geheel minder kwetsbaar is en beleidsmatig goed wordt aangestuurd. Tegelijkertijd wordt de rol van het bestuur anders. Van een uitvoerend bestuur wordt het steeds meer een toezichthoudend bestuur. Er is een directeur-bestuurder (René van Harten), die leiding geeft aan de directeuren en de schakel vormt tussen directies en bestuur. Tevens beschikt de stichting over een stafbureau, dat de algemeen directeur, de schooldirecties en het bestuur ondersteunt.
Secretariaat van de stichting is: Postbus 377 3400 AJ IJsselstein
[email protected] De stichting heeft ook een eigen website: www.lekenijssel.nl.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 37
08
Het Samenwerkingsverband
Het SWV Zuidwest Utrecht 21-02 is een interzuilair Samenwerkingsverband (= zowel voor Openbare, Katholieke als PC-scholen) waarin de samenwerkende basisscholen en schoolbesturen constructief met elkaar samenwerken. Onder dit samenwerkingsverband vallen de basisscholen uit IJsselstein, Vianen, Benschop, Jaarsveld, Lopik, en Cabauw. Ook vallen twee scholen voor speciaal basisonderwijs onder dit samenwerkingsverband. Naast De Wenteltrap heeft het samenwerkingsverband sinds 1 augustus 2009 ook een SBO school in Vianen: SBO De Brug. Omdat het Samenwerkingsverband in samenstelling en omvang in de afgelopen jaren is gewijzigd, is er volop overleg gevoerd over de gevolgen daarvan. Het streven is om zo lang mogelijk het aanbod van speciaal basisonderwijs in stand te houden voor ouders in de hierboven genoemde regio. Wel zal nadrukkelijk bekeken en besproken (moeten) worden op welke wijze de zorgvoorzieningen optimaal tot hun recht kunnen komen en tegen welke prijs. Het Samenwerkingsverband wordt groter In het kader van Passend Onderwijs wordt in 2014 het Samenwerkingsverband flink groter. Ook de gemeentes Houten en Nieuwegein vallen dan onder het nieuwe Samenwerkingsverband 25-06. Er komen dan ook twee SBO-scholen bij namelijk SBO De Evenaar in Nieuwegein en SBO De Wissel in Houten. Welke gevolgen de nieuwe indeling heeft is nog niet bekend. In de loop van het schooljaren 2012-2013 en 2013-2014 zult u regelmatig geïnformeerd worden over de nieuwe situatie. Wij verwachten overigens dat de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs voor de kinderen op onze school geen ingrijpende gevolgen zal hebben. In het schooljaar uiterlijk in de herfst van 2013 zal er een nieuw bestuur worden samengesteld voor het nieuwe samenwerkingsverband. Ook zal er een nieuw ondersteuningsplan worden opgesteld. Het ondersteuningsplan Jaarlijks wordt door de Algemene Vergadering van het Samenwerkingsverband een zorgplan vastgesteld. Dit document heeft de volgende functies: a Kwaliteitsdocument In het samenwerkingsverband werken leerkrachten, directeuren, bestuurders en vele anderen aan de centrale opdracht: het inrichten van een zorgstructuur waarbij alle leerlingen die zorg krijgen die ze nodig hebben om een ononderbroken ontwikkelingsproces te kunnen doorlopen. Beleidsvorming is hierbij noodzakelijk om tot weloverwogen keuzes te komen. In het ondersteuningsplan beschrijft het Samenwerkingsverband het beleid dat zij voert voor het realiseren van ondersteuning op maat voor alle leerlingen. b Planningsdocument voor kwaliteitsverbetering Vanuit het meerjarenperspectief stelt het Samenwerkingsverband jaarlijks korte termijndoelen op om de kwaliteit van de zorgvoorzieningen te verbeteren. Betrokkenen voeren de activiteiten uit en de resultaten ervan worden in kaart gebracht. Het Samenwerkingsverband toetst die resultaten aan het strategisch beleid en stelt opnieuw korte termijndoelen vast.
Wilt u de landelijke ontwikkelingen over Passend Onderwijs volgen, kijkt u dan eens op de website www.passendonderwijs.nl
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 38
09 Overige namen en adressen Naam / organisatie (t.a.v. + ) adres Samenwerkingsverband Zuidwest Utrecht: SWV 21-02
Mw. L. de Vries Postadres: Saffierlaan 43 3523 RA Utrecht
Dit SWV gaat per 1-8-2013 over in SWV 25-06 (i.v.m. Passend Onderwijs) Contact- en correspondentieadressen zullen wij t.z.t. bekend maken. Eventuele aanpassingen m.b.t. het ZAT (zie hieronder) geven wij dan ook door. Zorgadviesteam (ZAT) De heer L.J.M. Verleun Samenwerkingsverband Baden Powellweg 3 Zuidwest Utrecht: SWV 21-02 3401 RR IJsselstein
functie - telefoonnummer Manager zorg Bereikbaar via e-mail:
[email protected]
Coördinator ℡ 030 - 688 46 56
[email protected]
De heer L.J.M. Verleun Mw. E Peekstok Mw. Jantine IJntema
℡ 06 - 205 966 74 ℡ 06 - 180 245 25 ℡ 0347 - 37 68 55
Zwanegat 3 4132 XC Vianen www.brugvianen.nl De heer L.J.M. Verleun Baden Powellweg 3 3401 RR IJsselstein
School voor SBO Directeur: de heer J.H.O. Daniëls ℡ 0347 – 37 68 55 Coördinator ℡ 030 - 688 46 56
[email protected]
GGD Midden-Nederland o.a. jeugdarts Mw. L.C.M. de Bruijn
Postbus 51 3700 AB Zeist
Bezoekadres:
Poststede 5 3431 HP Nieuwegein www.ggdmn.nl Postbus 377 3400 AJ IJsselstein www.lekenijssel.nl
℡ 030 - 608 60 86 030 - 608 60 00
[email protected] Jeugdarts + verpleegkundige ℡ 030 - 608 60 50
Zorgloket van het ZAT Voor Vianen e.o.: SBO De Brug
OPDC De Wenteltrap
Stichting Lek en IJssel
Schoolbegeleidingsdienst EDUNIEK (CED-groep) Inspectie voor het basisonderwijs
Tolakkerweg 153 3738 JL Maartensdijk www.eduniek.nl
[email protected] of www.onderwijsinspectie.nl
secretariaat Mw. A. Bakker
[email protected] ℡ 030 - 68 68 431 ℡ 0346-219777
Vragen over onderwijs: ℡ 0800 – 8051 (gratis) of meldpunt vertrouwensinspectie: 0900 – 1113111 (lokaal tarief)
Kind en Motoriek
Appelgaarde 9 3992 JA Houten www.kind-en-motoriek.nl
Praktijk voor kinderoefentherapie ℡ 030-6374372
[email protected]
Centrum voor Jeugd en Gezin
Kasteellaan 1, 3401 AE IJsselstein
℡ 030-8802260 www.cjgijsselstein.nl
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 39
Tot slot Wij hopen dat deze schoolgids u een goed beeld heeft gegeven over de opvattingen, de achtergronden en de doelstellingen van onze school. Het document heeft veel samenhang met het schoolplan en moet daarom vooral als een beleidsdocument gezien worden. Het is de bedoeling dat het beschrijven van beleid leidt tot handelen. Door uit te voeren wat je van plan bent en waar te maken wat je belooft, zorg je voor kwaliteit. Dat streven wij na. Mocht u vragen of adviezen hebben, dan verzoeken wij u contact met ons op te nemen. Namens het team, Jan van Etten.
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 40
Afkortingen AB
Ambulante begeleiding
CJG
Centrum voor Jeugd en Gezin
CVI
Commissie voor indicatiestelling
IB’er
Intern begeleider
ICT
Informatie Communicatie Technologie
JGZ
Jeugdgezondheidszorg; valt onder de GGD
JRL
Jonge risicoleerling
HAVO
Hoger algemeen voortgezet onderwijs
LWOO
Leerwegondersteunend onderwijs
OPDC
Orthopedagogisch didactisch centrum
OPP
Ontwikkelingsperspectief
PCL
Permanente Commissie Leerlingenzorg
PRO
Praktijkonderwijs
REC
Regionaal expertisecentrum
RT’er
Remedial teacher
SBO
School voor speciaal basisonderwijs
SMW
Schoolmaatschappelijk werk
SWV
Samenwerkingsverband
VMBO
Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs; waaronder de volgende leerwegen:
BBL
Basisberoepsgerichte leerweg
GL
Gemengde leerweg
KBL
Kaderberoepsgerichte leerweg
TL
Theoretische leerweg
WSNS
Weer Samen Naar School
ZAT
Zorgadviesteam
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 41
Ruimte voor info schooljaar 2012-2013 (zie ook het jaarlijkse infoboekje)
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 42
Ruimte voor info schooljaar 2013-2014 (zie ook het jaarlijkse infoboekje)
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 43
Eigen aantekeningen
Schoolgids SBO De Wenteltrap 2012-2014
blz. 44