Colofon De Koerier is een periodiek, uitgebracht door de studievereniging voor Technische Natuurkunde “Johannes Diderik van der Waals”, in samenwerking met de Studenten Onderwijs Organisatie (STOOR). Beide zijn gevestigd aan de faculteit Technische Natuurkunde van de Technische Universiteit Eindhoven. De Koerier verschijnt zes maal per jaar en is te vinden in de Van-der-Waalskamer. De Koeriercommissie bestaat uit: Alex Zwanenburg (voorzitter), Bas Cloin, Inge van Donkelaar, Wouter Engelen, Nick van Gils, Frank Jehoel, Thijs Knaapen, Harm Knoops en Ineke Wijnheijmer. Kopij vóór de deadline per e-mail naar koerier@ vdwaals.nl. 3e editie, jaargang 46, februari 2006. De deadline voor Koerier 4 is: 14 maart 2006.
Inhoud 2. 3. 4. 6. 7. 10. 11. 14. 16. 19. 21. 23. 26. 28. 29. 30. 33. 36. 38. 40. 42. 44. 45. 46. 47. 48.
Redactioneel Prachtig Potentiaal Praatje Mogen wij even STOORen Borrel voor Beginners Hiep hiep hoera, het ijsfestijn! Excursie HFML Excursie Shell Careers get hightech where you find the Thales point Diversificatie voor de moderne belegger. Noodzaak en strategiën. Bieren proeven en water drinken Soms denk ik niet tiM bij de koningin Pittige Potentiaal PrijsPuzzel De strijd om de tiende plaats Koken met Inge: De Sperzieboon Waarom de dropping altijd goedkomt Geachte Prutser, Bowlingtoernooi Eten, dansen en gokken in kasteel Aldendriel ICE & SPICE Feest en Bowlingtoernooi Sinterwaalsviering Laserquest EDDY – Current available! De beste wensen van Chaos Activiteitenagenda Adverteerdersindex
Redactioneel
Prachtig Potentiaal Praatje
Door Alex Zwanenburg
Voorzitterspraat Door Taco Vader
B
este lezer,
Ik hoop dat u de feestdagen overleefd heeft en dat de relatieve rust van de vakantie u goed heeft gedaan.
Voor mij is de spreekwoordelijke komkommertijd een beetje aangebroken. Na het zeer spijtige gebeuren van het annuleren van onze prachtige BuEx door het ontbreken van redelijke hoeveelheden deelnemers en de rouwperiode daarna, werd het weer eens tijd om aan mijn tweede taak te werken: de Koerier. Deze pennenvrucht van epische proporties zou niet kunnen zonder haar heldhaftige schrijvers. Op zich vind ik de Koerier dan ook niet zozeer iets dat ik in mijn eentje maak. Immers, ik schrijf zelf alleen maar het voorwoord en af en toe een stukje, en ik plaats alle stukjes. Verder zoek ik plaatjes bij stukjes, maar voor de rest houdt het dan ook wel op. Dit is ook de reden waarom de stukjesbijdragen zo belangrijk zijn. Zonder stukjes zou het maar een lege Koerier zijn. Deze Koerier, de derde in haar zesenveertigste bestaansjaar, is dan ook weer een goed staaltje schrijverswerk. Dit is de eerste ‘normale’ Koerier waar ik de hoofdredacteur van ben, na een ThemaKoerier en de VerkiezingsKoerier. In deze Koerier weer veel van het gebruikelijke. Veel activiteitenverslagen, de prijspuzzel en natuurlijk de ‘Soms denk ik wel eens…’ die deze keer over het niet-denken gaat. Rest mij verder niets dan u veel leesplezier te wensen.
E
en nieuw jaar, een vers begin. Na al een kwart jaar besturen is er hard gewerkt, maar de Van-der-Waalskamer was nog steeds even rommelig als de week na de wisseling. En in de rommel werken is rommelig werken… Ook in onze hoofden was het wat rommelig, zo bleek. Ik merkte het voor het eerst op toen ik een bestuursvergadering binnenliep en de rest van het bestuur al bij puntje vijf was. De agenda’s lagen uitgedeeld, de vergadering was geopend en of het de normaalste zaak van de wereld was, zat Alex de gesprekken voor te zitten. Nou is hij vice-voorzitter, dus was er eigenlijk niets aan de hand. Enkele dagen later moest ik hier echter nog eens aan terugdenken. Na een dag lang aan de Van-der-Waalssite te hebben gewerkt en de Kameel te hebben doorgespit, voelde ik me op en top Commissaris ICT. Aangezien dat toch echt de taak is van Niels, keek ik eens naar de overkant van de tafel, wat hij aan het doen was. Niels zat met grote mappen en stapels rekeningen op zijn tafel de boekhouding te doen. Het leek wel alsof hij en niet Erik onze penningmeester was. Erik had echter intussen de boekhouding van Davilex teruggekregen en moest nu alles met de hand bijwerken. Aangezien Davilex niet de snelste was, had hij stapels rekeningen te verwerken en schreef dan ook als een secretaris.
Redactioneel
De cirkel was rond en de beslissing was snel gemaakt; we moesten opruimen. Een schone kamer en iedereen weer op zijn eigen plaats. Paul’s opmerking (‘Je moet als voorzitter de hele dag met je voeten op tafel zitten bellen’) was eigenlijk al niet meer nodig. Terug naar het oude! Verschil moet er zijn, maar ieder z’n eigen taak is wel zo overzichtelijk! Inmiddels is de Van-der-Waalskamer stralend schoon. Zelfs The Perforator en Der Stapler zijn sindsdien niet meer kwijt geweest. We hebben gelijk een goed voornemen voor 2006: de kamer zo netjes houden als nu.
Van der Waals
Met die gedachte keek ik naar links. Sjors zat daar echter niet op zijn vaste plek, maar was op zoek naar sponsors voor de almanak en het symposium. Als een geroutineerde EB’er was hij bedrijf na bedrijf binnen aan het halen en daarmee mooie ladingen geld. Wie weet kreeg Joris het hierdoor wel rustig? Hij was immers al zoveel tijd kwijt met het plaatsen van advertenties in de Koerier…
Veel leesplezier en nog een potentieel gaaf 2006!
Koerier 2 jaargang 46
Mogen wij even STOORen Door Wouter Engelen
N
a jaren van vergaderen en plannen gaat het er dit jaar echt van komen: de minoren gaan beginnen voor de tweedejaars studenten. Ondanks een zorgvuldige voorbereiding kan het voorkomen dat er zich problemen voordoen met de invoering. De faculteit wil deze problemen zo snel mogelijk opsporen en verhelpen, en daarom zijn er per minor twee studenten gezocht die regelmatig contact hebben met de faculteit over de minor die ze volgen. Aan deze studenten kun je je problemen doorgeven, maar je kunt natuurlijk ook altijd bij ons binnenlopen.
In een van de eerste weken van het derde trimester wordt de Externe stagevoorlichting georganiseerd. Deze voorlichting gaat over wat je allemaal moet regelen voor je externe stage, bij wie je daarvoor terecht kunt en welke beurzen je eventueel kunt aanvragen. Ook zal het onderwerp loopbaanadvisering besproken worden. Meer informatie volgt via e-mail. Mocht je nog vragen, klachten of suggesties hebben, schroom dan niet om contact met ons op te nemen. Kom in de pauze langs in de STOOR-kamer (nl g0.04, tegenover Van der Waals), iedere pauze (12:30 – 13:30) is er iemand van ons aanwezig. Mail ons op
[email protected] of spreek ons aan op de gang.
Koerier 2 jaargang 46
P-Raad Wouter Engelen (STOOR) Ivo Erkens (STOOR) Karel van Laarhoven Steinar Wouters Rob Mensink Koen vd Berg Jan Cortenbach Pieternel vd Tol Roel Hoyer Hennie Bruurmijn Stefan Wouters Marloes vd Heijden Luuk Hennen Sjaak Veraa Jim Overkamp Joris Kanters Farzad Aghili Damien Aussens Lionel Hirschberg
PP-Raad Jeroen Keijmel (STOOR) Augusta Goedhart (STOOR) Ineke Wijnheijmer Aafke Bronneberg Lydia Huizer Nick van Gils Martijn de Milliano Demian Rozendaal Frank Schoenaker Floor Souren Thomas Lemmens Geerit Kruis Ruud Boesten Don van der Drift Joost Verburg Daaf Sandkuijl
Op onze website www.phys.tue.nl/ stoor kun je een uitgebreide beschrijving lezen over wat STOOR allemaal doet. Daar vind je onder andere ook oude tentamens en nieuwsbrieven. Rest mij niets anders meer dan jullie veel leesplezier toe te wensen met deze Koerier.
STOOR
STOOR
Verder zijn de leden van de P- en PP-raad van dit collegejaar bekend. Deze raden bespreken de vakken, instructies en tentamens van respectievelijk de propedeuse en de postpropedeuse. Ook hier geldt dat je je problemen aan een van hen of aan ons van STOOR door kunt geven.
In de komende maanden komen er twee belangrijke voorlichtingen aan. In de tentamenweek van maart wordt de Master- en interne stagevoorlichting georganiseerd. In twee middagen komen alle Masteropleidingen aan bod die je kunt kiezen na je Bacheloropleiding TN. Masteropleidingen waarvoor je een minor moet volgen om toegelaten te worden, laten we buiten beschouwing. Verder komen alle vakgroepen van de faculteit aan de orde. Er zal verteld worden wat voor onderzoek de vakgroep doet en welke mogelijkheden er zijn tot het volgen van een stage. Je moet je Bachelor-eindproject / interne stage namelijk volgen bij een van de vakgroepen van de faculteit. Meer informatie over de data en het programma wordt gepubliceerd in de nieuwsbrief.
Borrel voor Beginners
Hiep hiep hoera, het ijsfestijn!
Door Jean-Paul Schalken
Door René Joosten
Onze prijs: een fles “La Chouffe”. Of we nog niet genoeg hadden, want door al het tafelvoetballen, stond ons bier alleen maar lauw te worden op de tafel. Gelukkig waren er genoeg eerstejaars bereid te helpen met het opdrinken. De Borrel liep namelijk (helaas) al weer ten einde. We hoefden elkaar echter niet lang te missen, want de volgende dag zou er weer een gewone Borrel zijn.
Maar nu over de Borrel zelf, het was gezellig. Na een welkomstpraatje van Taco werd door Astrid de geschiedenis van de Borrel verteld. Van het kleine zaaltje met de kratten bier die later zelfs uit België werden gehaald tot uiteindelijk de grote Borrel in de ‘Salon’, waarbij elke twee weken nieuwe voorraden lekkere en bijzondere bieren worden geleverd. Het geheel werd beëindigd met het Borrellied, waarna de Borrel pas echt kon beginnen. Een biertje erbij, even inschrijven voor het tafelvoetbaltoernooi en het feest kon beginnen. Een beetje bijpraten met andere eerstejaars over de belachelijke proeven van IEF, de cijfers van de tentamens of de meer diepgaande discussies.
Tot zover de leuke kanten van deze eerstejaarsBorrel, want natuurlijk moest het bestuur zich er weer mee bemoeien, en waarom? Om hun eigen ego weer een beetje op te krikken (het leven als bestuurslid zal wel zwaar zijn). De heren Taco en Niels wilden namelijk even tegen de eerstejaarstafelvoetbalkampioenen (Galgje? Of moet er ergens een spatie). In ieder geval liep deze wedstrijd uit op een desillusie voor mijn partner en mij, want nadat de bestuursafvaardiging met 9-0 voorkwam, konden wij eindelijk onze kunsten laten zien. Helaas werd onze opmars na drie goals gestopt.
Ondertussen was ook het tafelvoetbaltoernooi begonnen. Tot mijn grote spijt echter, waren de wedstrijdjes wegens tijdgebrek beperkt tot de vijf, wat vele mensen het kruipen bespaarde.
Ik denk dat ik zo wel genoeg verslag gedaan heb, immers, had je zelf maar moeten komen. En mocht je niet komen: “Nènènè!” Tot ziens op een van de Borrels.
Na een lekkere maaltijd met opnieuw een lekker biertje konden we beginnen met de finale van het tafelvoetbaltoernooi. Dit bleek opnieuw een prooi voor mijn fantastische partner en mij.
O
p dinsdag 13 december vond het ijsfestijn plaats, een combinatie van lezingen en vrij schaatsen. De lezingen zouden gegeven worden door de Eindhovense ijsmeester en een promovenda en dat gebeurde dan ook. De ijsmeester van de Eindhovense schaatsbaan, Gerrit Christiaans, vertelde enthousiast over diverse aspecten van ijsbanen in het algemeen en die van Eindhoven in het bijzonder. Onder meer hoe elk jaar in oktober de ijsbaan wordt gemaakt. Hiervoor is een koelsysteem beschikbaar ter waarde van 2800 kW, het vermogen van zo’n 19000 koelkasten. Er wordt echter een groot deel van dit vermogen ‘gerecycled’ door de restwarmte te gebruiken voor verwarming van de hal en douches. Voor de koeling wordt 8 ton ammoniak gebruikt. Hoewel ik zelf bijna wekelijks wat rondjes maak op de Eindhovense schaatsbaan vertelde dhr. Christiaans toch een hoop verrassende zaken. Zo
blijkt “onze” schaatsbaan de breedste van Nederland te zijn. De infraroodsensoren die de temperatuur van het ijs in de gaten houden zijn mij ook nog nooit opgevallen. Ook realiseerde ik mij nog niet eerder dat de kwaliteit van schaatsbanen behoorlijk wordt aangetast door luchtvervuiling en zoute dropjes die jongelui laten slingeren. De tweede lezing werd gegeven door ir. Ellen Backus van de universiteit Leiden. Zij heeft onderzocht hoe het ijs in interstellaire ijswolken is opgebouwd. Er bestaan namelijk twee soorten ijs: kristallijn ijs zoals we dat meestal tegenkomen op bevroren slootjes en ijsblokjes, en amorf vast water dat veel in interstellaire ijswolken voorkomt. Wat volgde was een mini-college thermodynamica, hetgeen voor mijn geweten goed uitkwam omdat ik voor deze lezingen drie kwartier van mijn instructie thermodynamica moest skippen. Om de samenstelling van het ijs in interstellaire wolken te onderzoeken liet mevrouw Backus op een platina ondergrond van 100 K ijs groeien. Vervolgens onderzocht ze de grenslaag (platina-ijs), de bulk en de oppervlakte. Door gebruik te maken van verschillende meetmethodes heeft ze ontdekt dat de fractie kristallijn ijs tijdsafhankelijk is. De kristallisatie van het ijs kan beginnen aan het oppervlak. Zo kan de conclusie worden getrokken dat in interstellaire wolken vooral aan het oppervlak zich kristallijn ijs bevindt.
Activiteit
Activiteit
O
p woensdag 19 oktober om 16.00 uur was het zover: de Borrel voor beginners begon, nou ja beginners? Een groot deel van de opgekomen eerstejaars heeft namelijk in korte tijd al een Borrelervaring opgebouwd waar veel meerderejaars nog een puntje aan kunnen zuigen. Echter waren er ook veel nieuwe gezichten en ik hoop hen dan ook vaker te zien.
Er wordt erwtensoep geserverveerd in de Salon.
Koerier 2, jaargang 46
Activiteit
Na deze uiteenzetting schakelde ze over op een voor mij (nog) interessantere vraagstelling: waarom is ijs glad? Ik had zelf het idee dat nog niemand wist waardoor schaatsen überhaupt mogelijk is. Mevrouw Backus wist echter het grote mysterie in enkele minuten grotendeels te ontrafelen. Het ligt redelijk voor de hand aan te nemen dat de lage schuifweerstand wordt veroorzaakt door een dun waterlaagje. Mevrouw Backus rekende ons voor dat door de druk van een schaatser het ijs nooit vloeibaar gemaakt kan worden. Om ijs van rond het vriespunt te laten smelten heb je namelijk een druk gelijk aan 60 olifanten nodig, waarbij de onderste olifant op 1 poot staat. Ik heb maar aangenomen dat dit geen empirisch resultaat is.
bieden en zodoende schaatsen mogelijk te maken. Zij illustreerde dit ook door twee ijsblokken aan elkaar te plakken door ze simpelweg tegen elkaar te drukken. Het water bevindt zich immers alleen aan de oppervlakte. Aansluitend vond werd gegeten in de ‘Salon’. Enkele helden hadden daarbij gezorgd voor lekkere snert en wat sneetjes roggebrood. Met gevulde magen werd er naar de Genneper Parken gefietst om zelf het ijs te keuren. Tijdens een gezellig partijtje tikkertje-op-schaatsen heb ik zelfs het ijs van zeer dichtbij mogen onderzoeken. Uit dat onderzoek blijkt dat wanneer met het hele lichaam over het ijs gegleden wordt, de schuifweerstand niet significant verandert ten opzichte van schuiven met alleen schaatsijzers. Rond de klok van tien verlieten wij tevreden de Eindhovense schaatstempel. Kortom: een mooie actie van XL!
Het blijkt echter dat er op het ijs al een laagje water van enkele moleculen dikte ligt. Het laagje water verdwijnt als de temperatuur beneden (ongeveer) -400C komt. Het is dus niet mogelijk een Elfstedentocht te houden bij die temperaturen. Het laagje water aan het oppervlak wordt veroorzaakt door OH-bruggen die aan het oppervlak van ijs makkelijker kunnen trillen. Het dunne laagje water wordt iets dikker als er een schaatser over beweegt door de schuifweerstand. Zo ontstaat een waterlaagje De schrijver onderzoekt het ijs van dichtbij. dat dik genoeg is om een zeer lage schuifweerstand te
Koerier 2, jaargang 46
Excursie HFML
Excursie Shell
Door Joris Stegen
Door Jeroen Keijmel
R
ond het middaguur zijn we met ongeveer 20 Van-der-Waalsleden naar Nijmegen vertrokken. Na een voorspoedige reis bleek het High Magnet Field Laboratory toch wel behoorlijk lastig te vinden zonder een routebeschrijving. Met hulp van TFV ‘Professor Francken’ zijn we er uit eindelijk toch in geslaagd om het laboratorium op tijd te vinden.
10
Na deze presentatie van ongeveer een uur konden we onze benen eindelijk eens gebruiken waar we ze meestal voor gebruiken. We vervoerden ons hiermee door het gehele laboratorium. Snel bleek dat de beschrijving van de apparaten in het laboratorium niet alleen indrukwekkend was, maar dat de apparatuur zelf nog een stukje indrukwekkender was.
Buiten kregen we de rechtsreekse privéaansluiting op de energiecentrale van het laboratorium te zien, de koelinstallatie en nog een soort transformatorhuisje dat vernuftig in het gebouw was weggewerkt. Dit laatste bleek overigens noodzakelijk in verband met geluidsoverlast. De koelinstallatie was van nog meer snufjes voorzien om geluidsoverlast tegen te gaan, zo lagen er matten op het water om het druppelgeluid tegen te gaan en zijn er muren om de installatie geplaatst. Ten slotte kregen we de pompinstallatie en de hal met computers voor de aansturing van dit alles nog even te zien. Hierna was het tijd voor een laatste presentatie over een onderzoek waarvoor het HFML lab gebruikt wordt. Ik heb net als menig ander met interesse naar de presentatie geluisterd en waarschijnlijk net als menig ander er bijzonder weinig van begrepen. Een aantal dingen is me echter wel duidelijk geworden; het HFML wordt ook voor zeer fundamentele natuurkunde gebruikt en de gravitatieconstante kan niet uit basiseenheden worden opgebouwd. Na deze lezing over grensverleggend onderzoek was het tijd voor een borrel waarmee aan een leuke en interessante excursie naar een bijzonder laboratorium een einde kwam.
De magneten blonken uit in hun grootte, het transformatorkamertje blonk uit in de enorme wirwar van kabels (en Koerier 2, jaargang 46
O
m een uur of half negen ‘s morgens arriveerde ik op het station, spoor 6 waar al mijn Van-der-Waalsvriendjes stonden te wachten op de trein die ons richting Randstad zou vervoeren. Rijswijk was de bestemming van de dag, waar we dan ook na een overstap in Dordrecht arriveerden. Het gebouw van Shell Exploration & Production International Centre was gelukkig maar een kleine vijf minuten lopen vanaf het station. Aldaar aangekomen bleken mijn naam en die van Friso Wittebrood niet bekend bij de Shell excursieleiding. Gelukkig beoordeelde de security ons als ‘onvoldoende terrorist of actievoerder’ en mochten we uiteindelijk, net als de rest, door de dubbele veiligheidsdeuren het keurig overdekte Shelldorp binnen. We werden allemaal hartelijk welkom geheten door de Campus Ambassador van de TU/e. Hij introduceerde ons in de wereld die Shell heet door middel van introductievragen. Velen stonden versteld van de omvang van het bedrijf en zijn internationale karakter. Tijdens deze open discussie kwamen ook actuele vragen uit het publiek. Onderwerpen als de wereldolievoorraden, de waardering van Shell’s olievoorraden en de organisaties duurzame energie activiteiten passeerden de revue. Als we de voorspellers over de wereldolieproductie en consumptie mogen geloven, dan moet Shell nog hard en vooral diep op zoek naar de olievoorraden die de aarde nog voor ons verborgen houdt.
Nog voor de lunch kwamen we er achter hoe Shell bepaalt waar wordt geboord. Hiervoor gebruiken ze in Rijswijk een 3D-filmkamer, waar de aardkorst in 3D kan worden bekeken. Het beeld dat wordt ingelezen in de computer met krachtige grafische kaart is gebaseerd op de informatie die geofysici inwinnen door geluidsgolven de grond in te pompen en vervolgens te luisteren naar wat wordt teruggekaatst. De beelden die ons in de 3D-filmkamer werden getoond gaven een goed idee van wat de stand van deze technologie op dit moment is.
Bij binnenkomst bij Shell liepen we langs de mediazuil.
Nadat iedereen een beetje zeeziek en vermoeid was geworden van alle 3Deffecten was er tijd voor de broodnodige
Activiteit
Activiteit
Hier voegde we ons bij enkele KIvI-leden (Koninklijk Instituut van Ingenieurs) waarna de excursie begon met een presentatie over de geschiedenis en bouw van het laboratorium. Hierna werd wat dieper ingegaan op de stroomvoorziening van de verschillende magneten. Enorme waarden voor bijna alle grootheden die ook maar iets met elektriciteit te maken hebben vlogen ons hierbij om de oren. Ondanks het feit dat Dr. J. Perenboom, onze gastheer, te maken dacht te hebben met een gezelschap met een elektrotechnische achtergrond was het verhaal goed te volgen en zeker ook interessant.
soms “balken”) waardoor de gigantische stromen naar de magneten konden lopen.
11
GeoloGy/Geophysics petrophysics production technoloGy product/process research
ontspanning: de lunch. We werden goed in de watten gelegd met dranken en spijzen: luxe belegde broodjes, fruitsalade, bagels en verse gevulde koeken! Tjonge, ik geloof dat ze die fysici nog hard nodig zullen hebben de komende decennia… Tevens was er tijdens de lunch gelegenheid om informeel met enkele medewerkers van gedachten te wisselen over alle ins en outs van het bedrijf.
Activiteit
Nadat onze buikjes vol en rond waren gegeten moesten we weer aan de slag. Daarbij kregen we een aantal cases voorgelegd over problemen die vergelijkbaar zijn met de problemen waar Shell in de praktijk mee te maken krijgt. Het betrof allerlei beleidsbeslissingen over boorplatforms, bewerkingscentra, pijpleidingen en proefboringen. Er werd ons elke keer een aantal alternatieven voorgeschoteld waaruit we dan in groepjes de beste moesten kiezen. Later moesten
we deze beslissingen verdedigen tegenover een uit eigen gelederen gevormde raad van bestuur. Er werd af en toe kostelijk gelachen om de ietwat klungelige voorstellen die werden gedaan, andere voorstellen stonden als een huis. Op deze manier kregen we enigszins een idee met wat voor zaken Shell zich zo bezighoudt.
but also in renewables such as wind will be many opportunities to match and solar energy. your aspirations. But technical leadership begins with So if you want to achieve more in your career, get together with Shell. You can technical expertise. Which is why make your online application right now we work so hard to attract and – just visit our careers website. develop people like you – today’s talent and tomorrow’s leaders.
Om, na de monoloog, nog even vol interactie met de zaal af te sluiten, mochten vragen gesteld worden aan maar liefst zes andere medewerkers, die voor de gelegenheid waren opgetrommeld. Ook werd van ons verwacht nog even een scherpe evaluatie te geven van de dag. Natuurlijk was er daarna nog gelegenheid tot borrelen, want zo hoort dat als je mensen wilt interesseren. Hier werd echter niet bijzonder veel geëxcelleerd, daar we nog een treinreis voor de boeg hadden.
Koerier 2, jaargang 46
Shell is an Equal Opportunity Employer www.shell.com/careers
Na zelf veel gedacht te hebben over de cases werden we getrakteerd op een laatste presentatie van onze Campus Ambassador. Hij nam ons mee naar alle verre uithoeken van de wereld langs exotische bestemmingen met de meest extreme projecten. Boorboten langs de Afrikaanse kust, filterinstallaties in het verre Siberië, maar ook minder succesvolle investeringen passeerden de revue.
Paul, voorzitter van Japie, presenteert een voorstel.
12
enGineerinG: reservoir/petroleum Well production process asset maintenance project/Facilities discipline
Innovation is a way of life at Shell. Great training you can take for granted We operate at the leading edge – along with real responsibility. – not only in oil, gas and chemicals, And within our global business, there
Find it
The right career direction
Careers get hightech where you find the Thales point Thales Nederland is een toonaangevend technologiebedrijf actief in de sectoren Defensie, Aerospace en Security. Het ontwikkelen en produceren van Systemen, Equipment en het leveren van Services vormen onze core-business. Voorbeelden daarvan zijn radarsystemen, command & controlsystemen, communicatie-, beveiligings- en betaalsystemen. Thales Nederland, met 2400 medewerkers in vijf vestigingen, is onderdeel van de multinational Thales met 65.000 medewerkers in ruim 50 landen. Thales is een van Europa’s grootste elektronicabedrijven en heeft wereldwijd een uitermate sterke positie.
14
Buiten onze hoofdvestiging in Hengelo kent Thales Nederland, naast een drietal Duitse vestigingen, ook: • Thales Communications, gevestigd in Huizen. Zij richt zich met name op communicatiesystemen en netwerken voor militaire-, marine- en civiele toepassingen.
De wereldwijde strategie van de multinational Thales vertaalt zich onder andere ook in ons loopbaanbeleid. Er is een vijftal “key values” geformuleerd waaraan we met z’n allen werken: klantgerichtheid, mensen ontwikkelen, ondernemend en vernieuwend zijn, presteren in teamverband en het delen van kennis. Voor jouw toekomstige loopbaanontwikkeling binnen Thales houdt dit in dat er van jou als individu verwacht wordt dat je actief werkt aan je eigen ontwikkeling, dat je je kennis bijhoudt en je flexibel opstelt. Dan mag je van ons verwachten dat wij de randvoorwaarden scheppen om je te ontwikkelen. Dat we je coachen en de informatie verschaffen die je nodig hebt om je eigen verantwoordelijkheid te nemen. Dat we je bijsturen waar dat nodig en mogelijk is. Je hebt binnen Thales verschillende mogelijkheden om je vanuit een technisch georiënteerde startfunctie verder te ontwikkelen. Als leidinggeven jouw Koerier 2 jaargang 46
ambitie is, is een functie als lijnmanager of resourcemanager een toekomstige mogelijkheid. Wil jij ook andere vakgebieden leren kennen, dan word je misschien de brede generalist, die zich ook internationaal staande kan houden. Ga je liever de diepte in, dan bieden wij je de mogelijkheid je te ontwikkelen tot de specialist die op hoog niveau met (internationale) vakgenoten de technologie van de toekomst ontwikkelt. Het “education permanente” principe zorgt er voor dat je blijft leren, zowel vakgericht als loopbaangericht. Dat je ook als persoon kunt groeien in je loopbaan. Internationale mobiliteitsprogramma’s ondersteunen dit beleid. Thales Nederland biedt startende technici met een resultaatgerichte instelling en een flinke dosis samenwerkingszin volop Thales points; dat wil zeggen, unieke kansen en uitdagingen om zich bij ons in de breedte dan wel in de diepte optimaal te ontplooien. “My Thales Point is binnen mijn werk allerlei takken van sport beoefenen. Zo introduceer ik nieuwe hardwarecomponenten in de organisatie en schrijf ik software voor het testen van die nieuwe componenten. En zelf ontwerp ik ook. Bijvoorbeeld Printed
Circuit Boards. En dat afgewisseld met projectmanagement, mensen motiveren. Eigenlijk ben ik een soort ‘manusje van alles’. Daarnaast wordt het opdoen van werkervaring in het buitenland sterk aangemoedigd en daar liggen ook zeker mijn ambities. Misschien in Parijs?” “My Thales Point is de uitdaging om als afgestudeerd elektrotechnicus zowel op een hoog abstractieniveau als pragmatisch te kunnen werken. Vijf jaar geleden begon ik hier als Radar Engineer direct aan een intensief opleidingstraject. In eerste instantie werkte ik aan het valideren van het ontwerp van de APAR antenne. Nu stelt Thales mij in staat mijn promotieonderzoek te doen aan de TU in Eindhoven: analyse en ontwerp van antennesystemen.” Zo zijn er natuurlijk nog veel meer uitdagingen en kansen. Thales Nederland biedt jaarlijks een keuze uit ruim 100 interessante stage- en afstudeeropdrachten, onder professionele begeleiding en met uitstekende faciliteiten. Kijk ook op onze internetsite www. thales-nederland.nl of e-mail naar jobs@ nl.thalesgroup.com.
Editorial
Editorial
Technologische precisie is onze kracht. Alles draait hierbij om snelheid, exactheid en reactievermogen. Traceren we een doel wel op tijd en op de juiste locatie? Kunnen we het identificeren en communiceren we precies en snel genoeg? In ons laatste Network Centric Combat Management System komen al deze aspecten optimaal samen. Wanneer ze geïntegreerd worden met een van onze Multifuntional Operator Consoles vormen ze samen het hart van het beslissingscentrum voor meerdere marineschepen tegelijk.
• Thales Optronics in Den Haag. Zij ontwikkelt en fabriceert warmtebeeldcamera’s en nachtzichtkijkers. • In Delft heeft Thales Nederland een eigen afdeling Research & Development op het gebied van radartechnologie en radarsystemen. • Thales Cryogenics, gevestigd in Eindhoven. Zij houden zich bezig met het ontwikkelen en fabriceren van koelingsystemen.
15
Diversificatie voor de moderne belegger. Noodzaak en strategiën. Door Marc Dittner, market maker bij Optiver
16
uit 8 fondsen die bij elkaar tot rond de 17.5% van de index komen. Frankrijk neemt iets meer dan 30% en Duitsland iets meer dan 20% voor zijn rekening. De rest wordt ingenomen door Finland, Italië en Spanje. Nederlandse fondsen zijn ABN AMRO Holding NV, Aegon NV, Fortis, ING Groep NV, Koninklijke Ahold NV, Koninklijke Philips Electronics NV, Royal Dutch Petroleum Co en Unilever NV. De index bereikt het hoogste punt van 5464 op deze 6e maart van het jaar 2000 en staat nu op ongeveer 2850, een afname van 48%.
De niveaus eind november 2004 in aandelen ten opzichte van de historisch niveaus zijn niet alleen bekend bij de professionele partijen, maar bij iedereen die zelf belegt. Door het einde van de internet-hype kwamen fondsen op aandelenbeurzen wereldwijd onder druk te staan. Waar de internet-aandelen in prijs naar vrijwel nul gingen, werden ook de koersdoelen en winstverwachtingen van de meer traditionele fondsen naar beneden bijgesteld. Om als individuele belegger dergelijke risico’s te mijden, is het raadzaam te diversificeren. De grote vraag echter is hoe te participeren in diversificatie. Een van de manieren om dit te doen is door middel van ‘trackers’.
Het mandje van de acht Nederlandse aandelen laat over dezelfde periode een afname in waarde zien van tussen de 54% en 51%, afhankelijk van de weging van de afzonderlijke aandelen. Kijken we echter naar de afzonderlijke aandelen dan zien we zeer grote verschillen. De minste daling is van Unilever, 35%. Dit kan verklaard worden uit het feit dat Unilever veel minder cyclisch is en veel minder afhankelijk is geweest van de internet luchtbel. De grootste daler echter is een fonds dat grofweg te vergelijken is met Unilever, Ahold. Dit fonds laat een daling zien 83%. Een grote spelbreker voor dit fonds is uiteraard het boekhoudschandaal waardoor het fonds op 24 februari 2003 maar liefst 63% van zijn beurswaarde verloor. Een andere grote verliezer is Aegon dat in dezelfde periode 81% verliest. Dit laat zien dat een belegger zich danig kan branden aan het beleggen in individuele fondsen of sectoren. In het bovenstaande geval zou een belegger die
De Euro Stoxx 50 Index bereikte zijn hoogste punt op 6 maart van 2000. Deze index bestaat uit een gewogen gemiddelde van de 50 belangrijkste Europese large cap fondsen. De Nederlandse vertegenwoordiging in deze index bestaat
Koerier 2 jaargang 46
Hoe kan de huidige belegger nu zelf participeren in deze diversificatie? Hij zou kunnen beleggen in index-futures, maar deze middelen zijn vaak niet beschikbaar voor de particuliere belegger. Index-opties zouden zeker een goede uitkomst zijn wanneer de belegger bereid is om de premie te betalen. Een optie is uitermate geschikt voor een belegger die een periode en een koersdoel voor ogen heeft. De optie wordt gekenmerkt door ten eerste een expiratiedatum. Dit is de datum waarna de optie ophoudt te bestaan. Ook geldt voor een optie een uitoefenprijs. Wanneer op expiratiedatum de index boven de uitoefenprijs staat, vertegenwoordigt een call-optie een waarde, omdat de houder van de optie het verschil tussen de index en de uitoefeprijs kan verzilveren. Voor een put-optie kan de belegger op expiratie datum de ‘index verkopen’ op de uitoefenprijs en dit betekent dat de optie ‘in-the-money’ is wanneer de index onder de uitoefenprijs staat. De timing komst om de hoek kijken omdat indexopties ‘Europees’ (in tegenstelling tot Amerikaanse opties) zijn, hetgeen betekent dat ze alleen uitgeoefend kunnnen worden op de expiratiedatum. Uiteraard kan de belegger tussentijds de optie verkopen, maar de premie neemt af naarmate de optie dichter bij de expiratiedatum komt, de zogenaamde ‘theta’. Een belegger die direct zou willen beleggen in een index kan bijvoorbeeld kiezen voor een ETF, een Exchange
Traded Fund. ETF’s worden ook wel ‘trackers’ omdat ze index ‘tracken’. Een tracker op bijvoorbeeld de AEX heeft het voordeel dat er weinig theta betaald hoeft te worden. De theta bij een ETF bestaat uit een ‘managment fee’ en is typisch in de orde van grootte van 0.30% op jaarbasis. Één van de meest verhandelde trackers op de beurs van Amsterdam noteert nu een prijs van Euro 33.60 en tracket de AEX. Dit betekent dat een houder slechts 17 Eurocent aan management fee betaalt. De ETF is bovendien volledig transparant omdat de waarde van de tracker de waarde van een index vertegenwoordigt. Interessante strategiën zijn dan de combinaties van ETF’s en index-opties. Een houder van een AEX-tracker zou bijvoorbeeld een put-optie kunnen kopen om zijn belegging af te dekken tegen koersverliezen. De kosten van deze premie zijn laag omdat de put-optie typisch een ‘out-of-the-money’ optie zal zijn. Dit soort strategiën maken het tegenwoordig voor een belegger mogelijk om puur met derivaten zijn eigen diversificatie te bewerkstelligen met bovendien een buffer. Een uitkomst voor de moderne belegger die gelooft in het nut van een brede diversificatie. Wil je meer hierover weten, of ben je geïnteresseerd in het werk van een market maker? Kom dan eens langs tijdens één van onze Inhousedays. Ga naar www. optiver.com voor data en inschrijving. Misschien zien we je binnenkort?
Editorial
Editorial
M
arc Dittner – market maker bij Optiver – legt uit hoe de huidige belegger zelf kan participeren in diversificatie. Marc Dittner studeerde in december 2000 af aan de RuG (Groningen). Marc handelt in opties op de verschillende Europese beurzen. Optiver handelt niet alleen in opties, maar ook in aandelen en futures. Optiver is een onafhankelijk handelshuis en gevestigd in Amsterdam, Antwerpen, London, Chicago en Sydney. Vanuit deze vestigingen handelt Optiver als professionele partij op tal van beurzen.
gediversificeerd had, door een zogenaamd ‘mandje’ te kopen, de excessen van de inviduele verliezers vermeden hebben.
17
www.careers.asml.com
Bieren proeven en water drinken Door Alex Zwanenburg
B Een complexe operatie Verschillende technici Teamwork Hevige concurrentie Onderzoek
ier. De Sumeriërs begonnen het rond 3000 jaar voor Christus te brouwen door een brood te bakken dat van buiten gaar was en van binnen week. Daarna weekten ze het brood in water en lieten het gisten. Ook de Egyptenaren waren beruchte bierdrinkers. Zowel bij leven als bij dood dronken ze bier. Sterker nog, bier stond gewoon dagelijks op het menu, dus het zal wel een gezellige boel zijn geweest daar tussen de zandduinen en rond de Nijl.
Ontwikkeling Cleanroom Technologische doorbraak noodzakelijk Lange dagen Ontwerpen en testen Opnieuw beginnen De tijd dringt Kan niet bestaat niet Een nieuw ontwerp Een grens verlegd
Samen verder. Het commitment van ASML aan haar mede-
regionale verkoop- en servicelocaties, weet
sche ontwikkelingen elkaar in een razend
werkers uit zich onder andere door een
ASML zich verzekerd van het commitment
tempo opvolgen, vraagt om bijzondere mede-
omgeving te creëren waarin zij hun ideeën
van zo’n 6800 betrokken medewerkers.
werkers. Om een bijzondere mentaliteit.
kunnen vormgeven en zich professioneel
Commitment aan je klanten kun je immers
Om commitment aan elkaar. Het commerciële
kunnen ontwikkelen. Samen verder, zodat
pas geven, als je zeker weet dat je het ook
inzicht, de passie voor techniek, de resultaat-
het nooit eenzaam wordt aan de top.
krijgt van je medewerkers.
gerichtheid en de teamgeest van alle mede-
ASML is één van de meest vooraanstaande
Wil je meer weten over ASML, kijk dan op
werkers hebben ASML gebracht waar het
leveranciers van ic-productiesystemen ter
www.careers.asml.com
nu staat: aan de wereldtop.
wereld. Wereldwijd, op meer dan vijftig
Waarom schrijf ik deze korte samenvatting over de geschiedenis van het edele gerstenat? Dit doe ik om u te informeren over de lange historie die aan bier kleeft. Maar goed, we leven in het ‘nu’. Op 26 oktober jongstleden was het zover. Het jaarlijkse bierproeffestijn kwam er weer aan. Het festijn is altijd één van
Vijf verschillende bieren stonden te trappelen om in het rijke Borrelassortiment te worden opgenomen en wij, dat wil zeggen de bierproevers, stonden klaar om ze te beoordelen op smaak en geur. Als eerste was er de Brugs Wit. Hoewel we van geen van de bieren van tevoren wisten welke bieren het waren, leek ons dit bier toch wel echt een witbier, gezien de kleur, de transparantie van het bier en de lichtzurige geur. Jammer genoeg smaakte het naar spa rood. Deze werd aan mijn tafel, met Joris, Renee en Jan Pieter, dan ook resoluut weggespoeld met echt water (zonder bubbels). Het tweede bier was Moreeke, een Palmtype. Sowieso ben ik geen fan van Palm en soortgelijke bieren, dus dit bier smaakte me overduidelijk niet. Sloeber, het volgende bier smaakte echter niet echt naar Duvel, het is immers een Duveltype, maar meer naar Moreeke. Dit ondanks het feit dat we meer dan genoeg water hebben gedronken om de smaak weg te spoelen. Het lot wilde dat het vierde biertje een bokbier was, Hertog Jan bokbier, en als ik ergens helemaal niet van houd, dan is het wel bokbier. Helaas moesten mijn arme smaakpapillen ook dit bier verdragen. Gelukkig waren onderwijl de pizza’s aangekomen en deze dingen gingen er in als spreekwoordelijke pap. Er werd stevig gediscussieerd over de verschillende bieren die onze neuzen en monden waren
Activiteit
Een bijzondere markt, waarin de technologi-
De Germanen waren echter slimmere jongens en vonden broden bakken te veel moeite. In plaats daarvan lieten ze een beslag van gedroogde, ontkiemde, graankorrels gisten. Toen de middeleeuwen kwamen, werd er nog steeds volop bier gedronken, omdat het water niet overal even schoon was en je levensverwachting dus zienderogen toenam dankzij het nuttigen van deze alcoholische versnapering. Het eerste hopbier werd gebrouwen door monniken in Weihenstephan, dus denk daar maar eens aan als je een Wiehenstephaner drinkt. Sinds het einde van de middeleeuwen tot nu toe is er, buiten de opkomst van de pilsener en het langzaam verdwijnen van bier als watervervanger, echter niet veel meer veranderd.
de activiteiten waar leden en masse op af komen, dus de verwachtingen waren ook dit jaar hooggespannen.
19
Soms denk ik niet Door Harm Knoops gepasseerd en het oordeel was algemeen negatief. Na een goede en lekkere, en bovendien warme, pizza op te hebben gesmikkeld was het tijd voor het vijfde en laatste biertje van deze avond. Het was voor mij duidelijk een gerstewijn, gezien de kleur, de geur en de smaak. Hoewel gerstewijn
een van mijn favoriete biersoorten is, smaakte de Gordon Highland Scotch niet bijzonder. Uiteindelijk zijn alle bieren die we hebben gedronken, naar mijn oordeel, geen waardevolle aanvulling op het Borrelassortiment. Volgend jaar graag beter bier!
T
oen ik aan het bedenken was waar ik het deze keer over wilde hebben, had ik moeite iets te vinden. Uiteindelijk bedacht ik me dat het vinden van niets ook een vondst is en daarom heet deze “Soms denk ik wel eens”, “Soms denk ik niet” Ondanks dat ik denk dat ik iemand ben die vrij veel denkt, denk ik ook best
Een typisch voorbeeld van niet-denken.
20
Koerier 2, jaargang 46
vaak niet na. Het gaat dan vooral om keren dat ik iets op de automatische piloot doe en me niet echt bewust ben van wat ik doe. Soms raakt mijn automatische piloot van streek. Zo heb ik wel eens sinaasappelsap in een kommetje gedaan (terwijl ik het in een glas had moeten doen) of scheerschuim in mijn haar (en dan dus niet baardhaar wat wel de bedoeling zou zijn geweest). Wat hier volgens mij gebeurt, is het volgende. De hersenen bestaan ruwweg uit twee delen, genaamd de grote en de kleine hersenen. De automatismen worden geregeld
De kleine hersenen maken misschien soms fouten, maar de opdeling kleine en grote hersenen is wel heel nuttig. Als je grote hersenen al je automatismen zouden regelen dan zou je je van alles bewust zijn. Dit zou niet alleen erg vervelend zijn, maar bovendien word je hierdoor knettergek van het alles tegelijk doen. Daarnaast zijn de kleine hersenen ook veel sneller, wat er voor zorgt dat je je evenwicht kunt bewaren tijdens het fietsen. Stel je eens voor dat je continu gedachtes hebt als: “Oh nou voel ik een lichte spanning in die en die spier in mijn rug, dat betekent dat ik door een oneffenheid in de weg spier die en die in mijn rechterbeen moet aanspannen om te zorgen dat ik overeind blijf.” Je zou onmiddellijk van je fiets vallen. Ik geloof niet echt dat je kunt “nietdenken” terwijl je wakker bent. Je kunt volgens mij wel onsamenhangende indrukken hebben die je niet onthoudt. Dat is volgens mij wat er aan de hand is tijdens perioden waarvan je zegt dat je niet dacht (ik laat even slaap erbuiten).
Algemeen
Activiteit
De line-up van het bierproeffestijn. V.l.n.r.: Brugs Wit, Moreeke, Sloeber, Hertog Jan Bokbier, Gordon Highland Scotch.
door de kleine hersenen en het bewuste denken zit meer in de grote hersenen. Sommige automatismen zitten bij elkaar in de buurt zoals shampoo in haren en scheerschuim op gezicht doen. Beiden gaan over een vloeistofachtige substantie op je hoofd aanbrengen terwijl je in de badkamer bent (in mijn geval tenminste). Omdat deze automatismen bij elkaar in de buurt zitten kan het zijn dat mijn kleine hersenen op een bepaald moment in de war raken en overschakelen op het andere automatisme.
21
tiM bij de koningin Door Harm Knoops Ik heb regelmatig van deze periodes. Dan ben ik bijvoorbeeld aan het fietsen en dan kijk ik een beetje om me heen en ik krijg allerlei indrukken binnen (rare mevrouw, lelijke auto, het is koud, mooie lucht), maar deze indrukken lopen allemaal een beetje door elkaar heen en je bent je er niet echt bewust van, want anders is het ook geen niet-nadenk periode. Na deze periode ben je je ineens bewust van het feit dat je ergens aan het fietsen bent en herinner je je niet precies wat er voor was, je weet wel waar je was, omdat je weet waar je vandaan kwam, maar je kunt het
Renee: ‘Mag ik de vissen water geven?’
je niet echt herinneren. Dat noem ik dus niet-denken. Wat ik ook denk is dat deze niet-denk periodes niet per se periodes zijn dat je minder denkt, maar periodes dat je je vooral minder bewust bent. Je hersenen zijn eigenlijk altijd druk bezig (ook tijdens je slaap), maar hoe erg je je bewust bent verschilt nogal. Tijdens een vergadering ben je je waarschijnlijk erg bewust, maar als je na een flinke avond stappen in je eentje naar huis fietst ben je waarschijnlijk dichter bij slaap dan bij wakker.
Quotes
Erik: ‘Ik ben best een slet af en toe.’ Harm: ‘Goed bier is een pleonasme.’
22
Prof. Willem v.d. Water tijdens college Chaos: ‘Ik kan niet nadenken bij mijn colleges.’ Benjamin: ‘Daar heb ik bij tentamens ook altijd last van.’
Algemeen
Algemeen
Tim: ‘Er zit een onvoorzienpost in, maar onvoorzien is meestal niet te voorzien.’
Sjors, nadat hij zich verslikt in eten: ‘Ik moet niet ademen en eten te gelijk, dat werkt gewoon niet.’
Koerier 2, jaargang 46
23
TNO Industrie en Techniek
Vacature Control Engineer Precision Instruments Ligt je hart bij de robotica of mechatronica dan ben je bij de afdeling Instrument Modeling and Control aan het goede adres. Binnen deze afdeling werk je aan het ontwerpen, modelleren, implementeren en testen van de regelingen voor complexe precisie-instrumentatie voor de halfgeleiderindustrie, ruimtevaartsector en medische sector. Bij de uitvoering van de projecten werk je in een team met control engineers, optisch experts, mechanisch ontwerpers en elektrotechnici. Je hebt je universitaire opleiding werktuigbouwkunde of technische natuurkunde recent afgerond met als specialisatie regeltechniek van dynamische systemen.
Vacatures bij Industrial Modeling and Control TNO zoekt innoverend vermogen Innovatie is van levensbelang. En soms is innovatie dagelijks werk. Zoals bij TNO. Samen met onze klanten ontwikkelen we vernieuwende producten en diensten. ‘Wetenschappelijke kennis toepasbaar maken om het innovatief vermogen van bedrijfsleven en overheid te vergroten’, is onze missie. Als kennisknooppunt met een internationale reputatie is dat TNO wel toevertrouwd. We staan immers midden in de samenleving. Met bijna 5000 professionals die samen brede expertise bezitten en één visie delen: innovatie is van levensbelang. Business Unit Industrial Modeling and Control Binnen het kerngebied Industrie en Techniek kom je een business unit versterken die bruist van de activiteit. Vanuit Delft, Eindhoven en Apeldoorn wordt gewerkt aan uitdagende problemen voor de internationale proces- en high-tech industrie. De projecten waaraan wij werken, kenmerken zich veelal door een multidisciplinair karakter, waarbij ook met andere groepen binnen en buiten TNO wordt samengewerkt. De kracht van de Business Unit is gebaseerd op de combinatie van fysische modelvorming, experimentele validatie en systeemrealisatie. De vacatures Je onderscheidt je doordat je helder en overtuigend communiceert, problemen vanuit verschillende invalshoeken benadert en deze graag samen met anderen oplost. Je hebt oog en oor voor de wensen van de klant. Gedrevenheid, vasthoudendheid en resultaatgerichtheid zijn begrippen die op jou van toepassing zijn. Je bent iemand die altijd op zoek is naar kansen en mogelijkheden om kennis op te doen en toe te passen. Als geen ander ben jij in staat om succes te boeken in een commerciële researchomgeving.
TNO Industrie en Techniek Vacature Control Engineer Precision Instruments Contactpersoon: Machteld de Kroon (afdelingshoofd)
[email protected] T 015 269 21 47 Vacature Process Control Engineer Contactpersoon: Peter Paul van ’t Veen (afdelingshoofd)
[email protected] T 06 513 481 43 Vacature Stromingsdynamica Engineer Contactpersoon: René Peters (afdelingshoofd)
[email protected] T 06 515 515 66 tno.nl
Vacature Process Control Engineer Binnen de afdeling Process Modelling and Control werk je aan modelgebaseerde regeling van processen en de ontwikkeling van operations support systemen. Deze technologie pas je toe in verschillende markten van oliewinning tot glasindustrie. Bij de uitvoering van projecten werk je in een team met control engineers, modelontwikkelaars en procestechnologen. Wij zoeken kandidaten voor zowel het ontwerp en de implementatie van regelingen in de procesindustrie als voor de verdere ontwikkeling van onze controltechnologie en modellen. Je hebt een universitaire opleiding gevolgd met specialisatie regeltechniek en bent recent afgestudeerd. Vacature Stromingsdynamica Engineer Binnen de afdeling Flow and Structural Dynamics werk je aan het ontwerp van procesinstallaties voor de olie- en gasindustrie. Het optimisaliseren van de instationaire stroming van gas, olie of een mengsel daarvan in een leidingnetwerk is onze core expertise. In de projecten werk je intensief met collega’s voor toonaangevende klanten in de petrochemie, van operators zoals Shell en ExxonMobil tot toeleveranciers zoals Siemens. Ook voor het oplossen van stromings- en trillingsproblemen in bestaande installaties wereldwijd wordt onze expertise gevraagd. Je hebt een achtergrond in stromingsleer of mechanica, vanuit technische natuurkunde, werktuigbouw of lucht- en ruimtevaart. Herken je jezelf in één van bovenstaande profielen? Dan krijg je bij TNO alle kans om je eigen innoverend vermogen verder te ontwikkelen. We bieden een aantrekkelijk à la carte pakket arbeidsvoorwaarden. En je hebt de mogelijkheid een goede balans te vinden tussen werk en privé. Meer informatie? Kijk op www.tno.nl en kies Industrie en Techniek. Is je interesse gewekt? Stuur dan je cv naar bovengenoemde contactpersonen of neem telefonisch contact op.
Pittige Potentiaal PrijsPuzzel Door Taco Vader en Alex Zwanenburg
D
e nieuwe P4 is wederom een uitdagende puzzel. Het onderstaande diagram stelt een
groep flatgebouwen voor. Niet alle gebouwen zijn even hoog, want verschil moet er zijn. In elke rij en kolom de hoogtes 1 t/m 6 precies éénmaal voor. De getallen buiten het diagram geven aan hoeveel flats er vanaf die kant zichtbaar zijn.
De prijs voor deze puzzel is Maharadja. In dit spel van Phalanx is iedereen een architect en moet je proberen de rondreizende Maharadja te imponeren met je mooie bouwwerken. Wie het meeste indruk maakt krijgt geld om nog meer te bouwen. Je plant je acties vooraf, dus probeer je tegenstanders goed in te schatten. Tijdens het spel kan je steeds van karakter veranderen om andere voordelen te hebben en daarmee proberen je tegenstander te snel en te slim af te zijn. Niet voor niets heeft dit spel de Nederlandse Spellenprijs gewonnen in 2004!
Op de P4 zijn 24 goede inzendingen binnengekomen. Deze waren van Roel Donders, Rick Walraven, Fiere Janssen, Nick van Cuijk, Ineke Wijnheijmer, Noud Speijcken met Paul Cardinaels, Gijs Hoskam, Erwin Engelaar, Jan Pieter van Delft, Astrid Jacobs, Thijs Knaapen, Thomas van Gils, Edwin de Caluwé, Jan Cortenbach, Sjors Schellekens, René van Bussel, Paul Claassen, Joost Kos, Niels Duif, Frank Jehoel, Reinier van Mourik, Joris Stegen en Taco Vader. Bovendien was er een naamloze inzending binnengekomen. We hebben de inzender helaas niet kunnen achterhalen. Er is door Taco Vader en Alex Zwanenburg willekeurig een winnaar getrokken, waarbij moet worden opgemerkt dat Taco niet aan de loting heeft deelgenomen. De winnaar van het GIPF-spel, geleverd door Gameforce, is Reinier van Mourik.
Het spel is beschikbaar gesteld door Gameforce. Gameforce is een complete winkel voor niet alleen Magic, maar ook bordspellen of fantasy art en zelfs zwaarden. Ze zijn online te vinden op www.gfmailorder.nl of in hun winkel aan de Visserstraat 18A in Eindhoven. In de winkel worden regelmatig toernooien gehouden. Als er geen toernooi is, kan je er nog altijd terecht om wat voor de lol te spelen en mensen te leren kennen. Bezoek ze een keertje, op hun site of in het echt!
2
5 4
4
4 4 3 3
26
4
Algemeen
Algemeen
4
3 Koerier 2, jaargang 46
27
De strijd om de tiende plaats
Koken met Inge: De Sperzieboon
Door Niels Duif
Door Inge van Donkelaar
A
de buurt van de zwaar bevochten tiende plaats. Gezien de goede voornemens voor het nieuwe jaar lijkt zelfs de negende plaats, nu bezet door Grolsch, in zicht.
Bestookt door de ook lekkere maar gelukkig maar tijdelijk verkrijgbare Hoegaarden Speciale en de zwaar overgewaardeerde Floreffe Blond (die zeker lekker is, maar toch minder lekker dan haar zusje Leffe Blond), weet de Karmeliet zich dapper te handhaven in
Ook al ben ik dan Borrelpenningmeester, het kan niet de bedoeling zijn dat ik mensen aanzet tot drinken. Daarom wil ik hierbij iedereen ontmoedigen om Floreffe Blond te drinken. Ook Guiness en Carlsberg kunnen het beste gemeden worden. Hoegaarden Speciale kan zonder risico gedronken worden, aangezien dit een seizoensbier is en dus in de zomer niet meer verkrijgbaar zal zijn. Tenslotte wil ik toch iedereen die Karmeliet Tripel niet kent, aanraden om hem een keer te proberen. Het is en blijft een erg lekker biertje.
lle lezers van dit artikel zullen ongetwijfeld bekend zijn met de altijd gezellige Borrel op donderdagmiddag in de ‘Salon’. Degenen die regelmatig naar deze Borrel komen, zullen ongetwijfeld ook weten dat de Karmeliet Tripel een erg lekker biertje is. Wat echter minder bekend is, is dat de Karmeliet Tripel dit jaar haar strijd om de tiende plaats in de meest-gedronkenbieren-top-10 is begonnen.
I
n onderstaande recepten wordt een centrale plaats ingenomen door de sperzieboon. Deze bijzondere groente verdient extra aandacht in het kader van 2006, het jaar van de sperzieboon. 2006 is volgens de Chinese horoscoop tevens het jaar van de hond, in een volgende Koerier zal aan de hond als lekkernij meer aandacht besteed worden. Geniet nu eerst van de volgende twee verassend lekkere recepten (vooral het voorgerecht is geniaal in zijn eenvoud). Voorgerecht***** Ingrediënten (2 pers.): 200 gr. schone sperziebonen 50-100 gr. Fetakaas 2 el. Balsamico azijn 2 el. Olijfolie zout en peper
28
Kook de sperziebonen beetgaar. Rooster intussen de geraspte kokos in een droge koekenpan goudbruin en laat deze op een bord afkoelen. Verhit de olie in dezelfde koekenpan en laat de gesnipperde ui goudbruin fruiten. Schep er het gemberpoeder/siroop; korianderpoeder en wat zout en peper door. Laat de afgegoten en uitgelekte boontjes kort meebakken. Schep de boontjes in een schaaltje of bord. Schep er de yoghurt op en bestrooi het met de kokos en wat chilipoeder. Garneer met de plakjes hardgekookt ei. Met rijst serveren.
Algemeen
Algemeen
Kook de sperziebonen beetgaar en giet ze af. Doe ze in een schaal en verkruimel de feta erover. Voeg de olie en azijn toe en meng alles goed door elkaar. Eventueel naar smaak zout of peper toevoegen.
Hoofdgerecht*** Ingrediënten (2 pers.): 300 gr. schone sperziebonen 2 el. geraspte kokos 1 el. olie 1 grote ui 2 mespunten gemberpoeder/siroop 2 mespunten korianderpoeder zout en peper 4 el. yoghurt chilipoeder 2 hardgekookte eieren
Koerier 2, jaargang 46
29
Waarom de dropping altijd goedkomt Door Taco Vader
M
et de komende dropping in zicht en de vorige droppings in het achterhoofd, rijst bij menig Van-der-Waalslid de vraag: hoe kunnen mensen in een zodanige toestand als dan een relatief kleine doellocatie terugvinden?
Om dit rare fenomeen te verklaren, dienen we een aantal stappen in de wiskunde te zetten. Om te beginnen kent men vanuit de kansrekening het begrip ‘dronkemanswandel’; geheel conform de omstandigheden bij een dropping, wordt elke volgende stap in totaal willekeurig richting gezet. Zo bestaat bijvoorbeeld de ééndimensionale dronkemanswandeling, waarbij de dronken snoodaard op een rechte weg begint op positie x=0. Elke stap van grootte 1 gaat met kans p in de positieve richting en met kans 1-p in negatieve richting. Er is ook een tweedimensionale variant te bedenken, waarbij de dronken persoon in een veld staat. Dan heeft hij kans p1 om in de positieve x-richting te gaan, kans p2 voor de negatieve, kans q1 voor de positieve y-richting en kans q2=1-q1-p1-p2 voor de negatieve. Dit is uiteraard ook nog door te trekken naar de dronken vogel, de hyperdronkaard en zo verder.
In de kansrekening heet een verzameling toestanden met ieder een eigen, tijdsonafhankelijke kans op overgang naar een andere toestand, een Markov-keten. De uitdrukking Pijn staat voor de kans, beginnend in toestand i, dat n stappen later de toestand j bereikt is. Toestand i communiceert met toestand j als je met positieve kans vanuit i naar j kan komen, zowel als met positieve kans vanuit j naar i. Nu zijn er vanuit iedere toestand twee mogelijkheden: je komt met zekerheid ooit terug, of de terugkeer is niet zeker. Kom je met zekerheid terug, dan is de toestand vervolgens weer identiek en kom je met zekerheid weer terug, en nog een keer, om precies te zijn oneindig vaak. Is de kans kleiner dan één, dan is er iedere keer een complementaire kans dat je nooit meer terugkomt: het aantal ‘bezoeken’ aan de toestand is eindig. Laten we vanuit startlocatie x=0 rekenen. Als we dus weten of je wel of niet eindig vaak in een toestand terugkeert, weten we gelijk of de kans op terugkeer kleiner of gelijk aan één is. Het verwachte aantal bezoeken aan de startlocatie is het deel dat terug is na 1 stap, P001 , plus het deel dat na 2 stappen terug is, P002 , etcetera.
Algemeen
!P
3
De vraag is dus of
e
definitie
3
!P
n 00
n=1
(4p (1 - p)) n oneindig danwel eindig is. rn n=1
=!
We zien gemakkelijk dat de uitdrukking convergeert als 4p(1-p) < 1 en anders divergeert. Je bent dus alleen zeker van terugkeer als p=0.5. Hetzelfde is uit te voeren voor twee dimensies. We kunnen rustig aannemen dat als p1≠p2 of q1≠q2 dat dan de dronken man niet zeker terugkomt. De projectie op één dimensie verdwijnt dan namelijk al, laat staan in twee dimensies. Verder gaat er geen algemeenheid verloren als p1=q1. We nemen dus p1=p2=q1=q2 en kijken wat er gebeurt. We kunnen analoog aan één dimensie afleiden dat P002n = e
2n 2n 1 2n oe ob l . n n 4
De terugkeer hangt dus af van 3
!P
2n 00
n=1
= !e 3
n=1
2n 3 3 n 2n 2n 1 2n 4n b 1 l = ! 1 = 3. o e o b4l = ! 4 rn n n rn rn 4 n=1 n=1
Dus ook in twee dimensies is terugkeer gegarandeerd bij symmetrische kansverdeling. En de dronken vogel dan? Zij heeft een terugkeer kans, bepaald door
P002n = e
2n 2n 2n 1 2n oe oe ob l . n n n 6 3
.
3
2n
2n 00
n=1
Is deze uitdrukking oneindig groot, dan weten we zeker dat we ooit terugkeren in de oorsprong. Is deze uitdrukking eindig, dan blijft het lot onzeker of het ooit zal lukken. Laten we het ééndimensionale probleem bekijken: terugkeren zal nooit lukken in een oneven aantal keren: P002n - 1 = 0 . In een even aantal keren zal het alleen lukken als het aantal stappen naar voren even groot is als het aantal stappen terug: P002n = e o p n(1 - p) n n .
2n
Koerier 2, jaargang 46
In drie dimensies geldt de zekere terugkeer dus ineens niet meer. Wat kunnen we hieruit leren? In het algemeen convergeren enkel symmetrische random walks en enkel in minder dan drie dimensies. Het advies dat hieruit volgt is helder: Blijf op de grond, ga niet klimmen, graven, vliegen of duiken. Zorg dat de richting die je kiest compleet willekeurig is, want bij een voorkeursrichting is je lot alles behalve zeker. Hou je je aan deze simpele voorschriften, wat vaak het geval is, dan kom je zeker weer terecht.
Algemeen
30
Dit resulteert in de uitdrukking
we
3 3 2n 2n 2n Dit resulteert echter in ! P = ! e o e o e o b 1 l = ! (rn)- 2 < 3 . n n 6 n=1 n=1 n n=1
3
n 00
n+m (n m) ! en Stirling’s afschatting o= + n!m! n n + 1 /2 - n (4p (1 - p)) n n e 2r dan krijgen we P002n = . lim 1 = n " 3 n! rn
Gebruiken
31
Geachte Prutser, Door Joris Stegen
Meer weten of benieuwd wat het praktische probleem bij deze tips is? Sheldon M. Ross heeft een goed boek, “Introduction to probability models”, geschreven over dit en veel meer kansrekening.
A
ls bestuur ben je verantwoordelijk voor het wel en wee van een vereniging. Niet alleen moet een goed bestuur zorgen voor een goede geldstroom naar de vereniging, voor verschillende activiteiten voor de leden van de vereniging en volgens sommigen een schone Van-der-Waalskamer, maar het bestuur is ook verantwoordelijk voor het wel en wee van de verschillende verenigingsobjecten die de vereniging in de vele jaren van haar bestaan heeft verzameld. Deze verantwoordelijkheid valt de meeste besturen zwaar, voornamelijk door een traditie die ieder bestuur keer op keer met zijn neus op de feiten drukt. Let je niet goed op de spullen van de vereniging dan zijn ze weg!
Algemeen
Ervaren droppinggangers vinden hun weg altijd.
Gelukkig zijn deze literaire hoogstandjes vaak te resumeren tot iets van de volgende vorm: “Hallo stelletje prutsers,
32
Koerier 2, jaargang 46
Groetjes, Het mega gave bestuur blablabla” Nu zal het bestuur dat iets kwijt is een literair hoogstandje produceren om het andere bestuur te laten weten dat ze ook in staat zijn om een literair hoogstandje te produceren maar dat ze toch wel stom waren om het object te laten slingeren en dat ze de tegenprestatie zullen uitvoeren... Vooral deze laatste fase is enigszins variabel, zo zijn er besturen die hun leden deze rotklusjes voor hun laten op ruimen. Of ze komen met de oud-voorzitter langs om te vertellen dat het veiliggestelde object geen verenigingsobject is en dat ze het zo terug willen. Het moge duidelijk zijn dat het bovenstaande het recept is voor de standaard brasactie. Het veiligstellen van een verenigingsobject is iets dat veel voldoening geeft en zo is het missen van een verenigingsobject iets dat je hoofdpijn oplevert. Hieruit volgt dat een ieder zal proberen een verenigingsobject te jatten of iets dat er op lijkt om zo het bestuur van de gedupeerde vereniging hoofdpijn
Algemeen
Indien je als bestuur iets kwijt bent zoek je kort naar het verloren object. Een bestuur zal zijn zoektocht echter snel toespitsen op het zoeken naar een brief. Indien een bestuur iets kwijt is zal het binnen 24 uur een brief ontvangen of vinden. Deze brief is over het algemeen erg langdradig en de schrijver gebruikt dan ook dure woorden en lange zinnen met vele bijzinnen om het bestuur ervan te verwittigen dat ze toch echt iets missen maar dat daar misschien wel iets aan te doen is.
We hebben jullie pedelstaf/gastenboek/ pinpasjes/bestuurskleding/Sinterwaalspak gejat. Jullie zijn echt megaschraal om dit zo te laten slingeren. Als jullie dit en dit voor ons doen geven we het terug, of je zou kunnen gaan zoeken want het ligt ergens in Eindhoven / is in beton gegoten / om een lantaarnpaal gehangen / ligt in de Van-der-Waalskamer!!
33
Zo beweerde het 47e bestuur van SVTN “J.D. van der Waals” dat een bestuurspolo geen brasobject is. Helaas bleek het “bezorgde lid” van onze vereniging niet tot rede te brengen en heeft hij mij verzocht eens grondig uit te leggen wat nou precies de bras- of jatregels binnen onze vereniging zijn. Dat zal ik bij dezen dan ook doen.
Algemeen
De correcte term voor het jatten of brassen van verenigingsobjecten is veiligstellen. Indien een verenigingsobject onbeheerd en verwaarloosd door een lid of een ander bestuur wordt aangetroffen zal deze persoon zich sterk geroepen voelen om dit object van kwaadwillenden veilig te stellen.
34
De persoon in kwestie zal het object dan ook veiligstellen door het ergens op te bergen waar het bestuur bij kan, maar waar een kwaadwillend persoon niet bij kan. Vervolgens dient deze persoon binnen 24 uur een literair hoogstandje te produceren waarin het bestuur wordt verwittigd van de vermissing van een of meerdere verenigingsobjecten. In dit literaire hoogstandje wordt het bestuur enkele opties aangeboden middels welke het bestuur aan kan tonen dat het wel degelijk verantwoordelijk is
en daarmee ook de verantwoordelijkheid over de vermiste objecten kan dragen. Een object is dus een brasobject indien het een vereningsobject is. Een verenigingsobject mag worden gebrast als het verwaarloosd wordt door het bestuur. Dat wil zeggen pinpasjes in een open lade mogen worden veiliggesteld. Een penning die op de grond ligt mag worden veiliggesteld. Je mag echter niet het sleutelkastje openbreken om daarmee de pakkenkast open te maken en het Sinterwaalspak eruit te halen. Het Sinterwaalspak is goed opgeborgen op deze plek en dus is er geen reden om het bestuur er op te wijzen dat ze er beter op moeten letten. Het bovenstaande is de regel waar je op uitkomt als je eens goed nadenkt over wat het doel van een jat- of brasactie is. Net als het belangrijk is om enigszins sportief te zijn tegenover een tegenprestatie vind ik het minstens zo belangrijk om een beetje sportief te zijn in welke objecten je brast.
1 op de 10 R&D-ers is fysicus
10 tegen 1 dat je een bindende factor wordt
Als een bezorgd lid dit zou doen dan zou dit lid al snel tot de conclusie komen dat een bestuurspolo geen verenigingsobject of bestuursobject is. Het is een kledingstuk dat in het geheel door de persoon is betaald die het draagt. Daarmee heeft het dezelfde status als van een willekeurig ander kledingstuk van deze persoon. Dat dit geen jatobjecten zijn blijkt wel uit het feit dat ik nog nooit van een gebraste weekendtas heb gehoord!
Océ is een topaanbieder van printsystemen en documentoplossingen voor grotere organisaties. De kracht van Océ ligt vooral in de combinatie van grensverleggende ICT-toepassingen en productieve, gebruiksvriendelijke apparatuur. Océ kiest daarbij voor eigen technologieën. Die worden bedacht en ontwikkeld door onze eigen R&D-afdelingen, waar meer dan 2.000 mensen werken. Als natuurkundige heb je een belangrijke rol. Veel van je vakgebieden komen aan bod. Van optica tot akoestiek. Van materiaalfysica tot image processing. In samenspel met collega’s uit zowat alle technische disciplines zet je het apparaatconcept op en werkt dit uit tot een compleet product. Zo leer je over de grenzen van je eigen vak kijken. En dat is alleen maar goed als je verder wilt komen. Heb je belangstelling voor een carrière bij R&D van Océ? Mail dan je sollicitatie met c.v. naar R/F/0307_01S/SP
te bezorgen. Verder volgt er uit dat een bestuur dat in mindere mate sportief met dit soort zaken weet om te gaan zal proberen te beweren dat het ontvreemde object geen verenigingsobject is, of dat niet aan de brasregels is voldaan.
Koerier 2, jaargang 46
[email protected] Je mag ook schrijven naar Océ-Technologies B.V., Personeelszaken R&D, Postbus 101, 5900 MA Venlo of bellen (077) 359 49 44. Voor meer informatie surf je naar www.oce.com
Printing for Professionals
Bowlingtoernooi Door Benjamin de Maat Na jaren van succes, welke nog steeds niet tot een einde gekomen zijn, voel ik dat het tijd wordt om ons geheim met jullie te delen. Hoe kan het dat een groep bestaande uit de zes leden van het illustere bestuur Anno Luce ‘richting de verbeelding’ alweer drie keer het bowlingtoernooi gewonnen heeft en ook al vele malen de beste speler met de hoogste score heeft geleverd? Het antwoord op succes is zoals altijd simpel en logisch: voorbereiding. Het zit hem allemaal in de voorbereiding. Toen ik
‘Saturday, Benny, is shabbas, the Jewish day of rest. That means I don’t work, I don’t drive a car, I don’t fucking ride in a car, I don’t handle money, I don’t turn on the oven, and I sure as shit don’t fucking roll!’ Later bleek dat 28 november op een dinsdag viel maar op dat moment lag Versteegh dus reeds op het strand. Carolien zat in hetzelfde schuitje als Versteegh dus moesten de overgebleven helden het karweitje opknappen.
36
Met deze woorden achter de kiezen Het winnende team geniet van hun lievelingsbowlingbal. kunnen wij ieder bowlingtoernooi aan en zo was het ook deze avond. Na zag dat het bowlingtoernooi eraan kwam een lange fietstocht, waarbij Michael zijn belde ik Versteegh op die plots aan een ketting er minstens vijf keer afgegaan langdurige vakantie toe bleek te zijn en was, kwamen wij dan uiteindelijk aan bij op Hawaï vertoefde. Ik vertelde hem dat de bowlinghal. Deze was dan ook reeds het 28 november ging gebeuren en zijn gevuld met luidruchtige bierdrinkende precieze woorden waren: Koerier 2, jaargang 46
Erwin: OVER THE LINE! Michael: Huh? Erwin: I’m sorry, Michael. You were over the line, that’s a foul. Michael: Bullshit. Mark it 8, Dude. Erwin: Uh, excuse me. Mark it zero. Next frame. Michael: Bullshit, Erwin. Mark it 8, Dude. Erwin: Michael, this is not ‘Nam. This is bowling. There ARE rules. Veel strikes werden gegooid wat veel punten en dansjes opleverde. Zoals iedereen weet is er een prijs voor het beste team, daarover kan ik kort zijn: Anno Luce is de MAX! Maar er is ook een prijs voor de beste speler van de avond. De FRACTIE zou de FRACTIE niet zijn als ze niet iets konden verzinnen om van de algemeen internationaal geldende bowlingregels af te wijken. Het constant gooien over een ronde vonden ze niet constant genoeg waardoor men vond dat je over twee ronden zo constant mogelijk moest gooien. Gelukkig gelden de eeuwenoude regels toch nog altijd buiten de hoofden van deze actievelingen en kan er met 186 punten maar één winnaar zijn die dan
Jesus Quintana: ‘Nobody fucks with the Jesus!’
ook een fles champagne van café Thomas aangeboden kreeg. Thanks! Rest mij nog af te sluiten met de legendarische woorden van Jesus Quintana: Let me tell you something, pendejo. You pull any of your crazy shit with us, you flash a piece out on the lanes, I’ll take it away from you, stick it up your ass and pull the fucking trigger ‘til it goes “click.” The Dude: Jesus. Jesus Quintana: You said it man. Nobody fucks with the Jesus.
Activiteit
Activiteit
Jesus Quintana: You ready to be fucked man? I see you rolled your way into the semis. Dios mio, man. Liam and me, we’re gonna fuck you up. The Dude: Yeah, well, that’s just, like, your opinion, man.
natuurkundestudenten. Nadat de ballen gepoetst waren en het overwinnaarsdansje was ingestudeerd konden we dan ook aan de slag. Dat het bowlen een serieuze aangelegenheid is blijkt uit onderstaand gesprek tussen Erwin en Michael dat ik jullie niet wil onthouden:
37
Eten, dansen en gokken in kasteel Aldendriel Door Ineke Wijnheijmer
H
oewel het lustrum al enige tijd geleden was, stond er nog een activiteit op het programma. In kasteel Aldendriel werd op vrijdag 9 december het lustrum in stijl afgesloten met een gala-avond. Aan het eind van de middag stond een touringcar gereed om het grootste deel van het gezelschap naar het kasteel te brengen. Enkelen kwamen op eigen gelegenheid of namen niet deel aan het diner. Sommigen leken nog enigszins onwennig in hun nette outfit. Zo bleek zitten in een rokkostuum of traplopen in een galajurk nog niet mee te vallen. Gelukkig bereikten we allemaal zonder kleerscheuren de ontvangstzaal, waar we een glaasje Kir Royal kregen aangeboden.
38
Natuurlijk wilde iedereen foto’s van zichzelf in galakleding. Merlijn zorgde hiervoor; hij liep de hele avond met zijn digitale spiegelreflex camera rond. Een periode op de avond was gereserveerd voor portretfoto’s. Om de belichting en achtergrond te optimaliseren liet Merlijn Taco en Vera een uur lang poseren. Hierna slonk de rij wachtenden snel en konden bijvoorbeeld ook vier arrogante (oud-)voorzitters op de foto. De afsluiting van de avond was de prijsuitreiking van het casino. De fiches werden geteld en voor degene die de meeste winst had behaald aan de Black Jack- en/ of Roulettetafel, lag een prijs klaar; Arij en Laetitia wonnen toegangskaartjes en twee fiches voor Holland Casino.
In de hoek van de eetzaal was een schitterende open haard. Natuurlijk moest hier een vuurtje in komen. Dus een keer in de zoveel tijd werd er een hoop spiritus over het hout gespoten en werd er een lucifer ingegooid, zodat het weer even brandde.
Activiteit
Activiteit
Toen alle gasten voor het diner gearriveerd waren, werden we uitgenodigd om naar de eetzaal te gaan. Er volgde een heerlijk driegangendiner. Nu kon iedereen de pas geleerde eetiquette in praktijk brengen. Michael had in zijn speech nog een kleine aanvulling: je mag elkaar nooit verbeteren. Met als gevolg dat fout op fout werd gestapeld toen verbeteraars verbeterd werden.
en aan de andere kant was een casino opgebouwd. Om te voorkomen dat men blut naar huis zou gaan, kreeg iedereen een bepaald aantal fiches en werd er niet om geld gespeeld. De dj, gespecialiseerd in dansavonden, draaide voornamelijk dance. Gelukkig kunnen hierop prima de Cha Cha Cha en de Foxtrot gedanst worden.
Toen ook de rest van het gezelschap was gearriveerd, kon de dansavond beginnen. Aan de ene kant stond de dj Koerier 2, jaargang 46
39
ICE & SPICE Feest en Bowlingtoernooi Door Daan van Sommeren, voorzitter FRACTIE
D
40
banen voor Van-der-Waalsstudenten. De eerste strikes werden gegooid en onder het motto “beter bier drinken als een idioot dan twee ballen in de goot” vloeide het bier rijkelijk. Anno Luce bleek aan het eind van de avond het succesvolste team en won hiermee een fles Christoffel; Michael van Ommering draagt de titel ‘King of the Pins’ voor het jaar 2005-2006 en won een fles La Chouffe. De eer van het meest dramatische team werd toegekend aan de eerstejaars van De Pietjes. Zij hadden een gemiddelde van drie kegels per gooi per persoon en moesten teren op alcoholvrij Bavaria bier.
Op 14 december was de volgende activiteit gepland: het eerste feest! Dit keer werd het feest gehouden in het gezellige café de Villa Bedenkelijke blikken tijdens het ICE & SPICE feest. op Stratumseind. Het thema was na lang vergaderen ICE&SPICE geworden. ballen festijn werd er gezellig ingedronken De ondertitel “Hot Chicks and Cool bij café de Thomas. Nadat de 20 liter Guys” is uiteindelijk om verscheidene gratis bier meester was gemaakt ging de redenen niet toegevoegd. Met behulp van koers verder richting het bowlingcentrum. ijzig ogende welkomstdrankjes met een Eenmaal aangekomen stonden er voor verrassende pittige nasmaak; hot snacks 200 voeten ‘blingbling’ schoenen klaar die geblust moesten worden met freaky zodat uiteindelijk iedereen ‘gepimpt’ en ice en met pepertjes en bier moest het wel de bowlingtracks mocht betreden. ICE&SPICE thema goed tot zijn recht Nadat de grijze serieuze competitiespelers komen. Met een voorverkoop van meer van de baan verwijderd waren, al dan niet op tijd, kon het allemaal beginnen: 20 Koerier 2, jaargang 46
dan honderd kaartjes kon het voor ons in ieder geval al niet meer stuk. De aanloop naar het feest bij de
Niels was net iets te overmoedig aan het bier begonnen en was zodoende al vroeg ‘uitgeschakeld’. Geen probleem: een strak schema en zes bijna nuchtere commissieleden over! De eerste mensen kwamen rond half tien binnen en rond half twaalf was het gezellig vol. 250 snacks en bijna 100 ijsjes werden vervolgens aan het feestende publiek uitgedeeld. De ijsjes waren niet zomaar raketjes maar alcoholische ijsjes genaamd freaky ice. Dit viel bij veel mensen goed in de smaak zodat de ijsjes ook al zeer snel op waren. Om 2 uur was het mooi geweest, nog een keer Guus Meeuwis meeblèren en daarna vlug op de fiets naar huis!
Farzad botviert zijn SPICE op een willekeurig bestuurslid.
privé-borrel van Thor verliep helaas alcoholtechnisch niet voor iedereen even soepeltjes. Ons bestuurscommissielid
Genieten van Freaky Ice.
Kortom: we kunnen terugkijken op twee geheel geslaagde activiteiten. Als laatste willen wij van de FRACTIE iedereen een verschrikkelijk gaaf en actief 2006 toewensen en we hopen iedereen weer tegen te komen op de activiteiten in 2006 zoals het zaalvoetbaltoernooi en de dropping!
Activiteit
Activiteit
e FRACTIE laat weer van zich horen. Na de filmavond, het Dodgeball Tournament en de nog lopende squashcompetitie kwam het bowlingtoernooi en het eerste feest in zicht. Het bowlingtoernooi op 29 november was dit jaar voor de tweede keer op rij in megabowling Woensel en was zoals gewoonlijk een activiteit met een hoge opkomst. Voorgaande aan dit grote zware
41
Sinterwaalsviering Door Sinterwaals
D
ag lieve kindertjes,
42
Ook dit jaar waren er natuurlijk weer een paar Van-der-Waalsleden die qua gedrag boven de anderen uitsprongen en het maar eens even uit moesten komen leggen op schoot van Sinterwaals. Zo was er een jongeman die het nodig bleek te vinden om Limburgers belachelijk te maken. Tsja, het is een volkje apart, maar vergeleken met mensen uit het pittoreske Wagenberg zijn ze toch wel erg geweldig! Dus moest Nick plechtig aan Sinterwaals beloven dit nooit, maar dan ook nooit meer te doen. En Nick, pas op, want mijn pieten houden nog steeds hun oren gespitst! Over beloften gesproken, zoals
“Die vervelende wezens trokken mijn kleren aan en verschenen zo op de Borrel van onze geliefde studievereniging.”
terwijl hij in een doos zou gaan zitten. Wat hiervan dan de lol is snapt Sinterwaals zelf ook niet helemaal, maar het bleek dat deze jongeman dit bijna was vergeten. Dus heb ik hem er even aan herinnerd en de kans gegeven om de belofte meteen waar te maken. Zodoende heeft Bas dan ook een paar ballonnen de zaal ingeblazen. Een zeer bijzondere kandidaat op mijn schoot was toch wel de heer Klaas Kopinga. Mijn pieten hadden vernomen dat hij na enkele Erdingers niet meer geheel het verschil Koerier 2, jaargang 46
ziet en proeft tussen een koude, bevroren Opeens werd de zaal donker verlicht en pizza en een ovenheerlijke warme pizza. hoorden we vreemde geluiden. Hoe de Best handig voor studenten zou je zeggen, aliens precies zijn uitgeschakeld kan ik me dat scheelt weer een oven verwarmen en niet meer herinneren. Het geheugen van kans op aanbranden. Dus vroeg Sinterwaals aan de expert of hij eens het goede voorbeeld kon laten zien. Het blijkt dat je wel wat meer dan één Erdinger gedronken moet hebben om er echt van te genieten. Tussendoor kwam er nog een televisieploeg langs met een presentator gekleed in een spetterende outfit. Deze presentator wist te vertellen dat mijn vrind Sinterklaas mij Bas wordt herinnerd aan zijn belofte op had gegeven om mijn mooie oude staf te pimpen, of ik dus even mijn staf af zo’n oude man als ik laat me soms wel in wilde staan. Vooruit dan maar, Sinterwaals de steek moet ik toegeven. Uiteindelijk zal toch ook moeten proberen mee te ben ik in ieder geval weten te ontsnappen gaan in deze moderne wereld met alle aan de aliens dankzij hulp van de pieten hightech stuff. Even later kwam het hele en heb ik tot nu toe geen last meer van ze groepje weer terug met mijn gepimpte gehad. Ik ben nu weer veilig en aan het staf, compleet met gekleurde lampjes bijkomen van alle avonturen. Maar pas op en gepimpte Sinterwaalsmuziekjes. Ja, lieve kindertjes, mijn pieten waken nog lieve kindertjes, dit was wel een heuse steeds over jullie en houden alles in de verrassing voor Sinterwaals waar hij erg gaten. Dus wees dit jaar maar zoet, dan blij mee is! krijg je volgend jaar misschien wel een handje pepernoten van Sinterwaals! Helaas kwam dan het einde van de viering in zicht, samen met het einde van Hopelijk weer tot volgend jaar lieve alle Sinterwaalsvieringen. Tenminste, dat kindertjes! dachten we allemaal. Maar gelukkig wisten de pieten op tijd hulp in te schakelen.
Activiteit
Activiteit
Jaha, Sinterwaals heeft dit jaar weer grootse avonturen moeten doorstaan om uiteindelijk toch weer fijn bij jullie te kunnen zijn. Vreemde wezens, aliens genaamd, waren achter mijn woonplek gekomen. Allereerst observeerden ze me gedurende enige tijd om vervolgens te kijken of ze me na konden doen. Die vervelende wezens trokken mijn kleren aan en verschenen zo op de Borrel van onze geliefde studievereniging. Gelukkig wisten de leden al vrij snel te concluderen dat dit andere personen waren dan Sinterwaals. Het bestuur heeft er dan ook alles aan proberen te doen om contact met mij te zoeken. Dit leidde uiteindelijk tot toestemming van die vreemde wezens om nog één Sinterwaalsviering mee te mogen maken. De leden zaten al weken vol spanning te wachten op dé dag, 7 december, dus jullie waren allemaal erg verrast en blij om Sinterwaals te mogen begroeten.
velen van jullie wel zullen weten luidt het gezegde: “belofte maakt schuld”. Zo had een grote doorzichtige kerel ook wat beloofd aan de vereniging. Hij zou iets hebben beloofd over ballonen opblazen,
43
Laserquest
EDDY – Current available!
Door Matthijs Cox
Door EDDY
O
p de dag dat PSV tegen Fenerbahçe speelde organiseerde “De Vijfde Dimensie” haar eerste activiteit. En ondanks deze planning hadden vele moedige studenten zich opgegeven om mee te doen. Want het ging hier om een veel belangrijkere en gevaarlijkere strijd tegen THOR, de studievereniging van elektrotechniek. Deze strijd bestond uit drie veldslagen, waarbij met gevaarlijke, laserschietende wapens werd gevochten. Na vele tegenslagen hebben wij uiteindelijk kunnen zegevieren. Het eerste dat gedaan moest worden was moed indrinken bij het Walhalla, de vesting van THOR. Bij het verzamelen bleek echter dat al onze moedige studenten honger hadden gekregen en vroegtijdig waren gaan eten. Dit betekende dat alleen ikzelf en het bestuur van DVD overbleven. Dus vertrokken we met z’n drieën naar het Walhalla, want er is toch niets beters om de honger mee te stillen dan een flinke hoeveelheid bier.
Hieruit blijkt maar weer dat natuurkundestudenten uiteindelijk alle problemen kunnen overwinnen. Ook al duurt het soms wat langer. En met dank aan DVD kunnen we nu weer met trots onze studie hervatten.
44
H
et is nu toch al weer twee maanden geleden dat wij, EDDY, ons hebben laten inlijven in onze geliefde studievereniging. Dit na een mooie en verhelderende brief aan de ALV die onze intenties toch wel duidelijk maakte. Het is dan ook vooral bedoeld voor de mensen die te lui en/of lam waren om hier aanwezig te zijn, dat wij ons even voorstellen.
Onze toevoeging aan de studievereniging wordt vooral niet te moeilijk en gezellig doen. Zo halen wij bijvoorbeeld shoarma of pizza, in plaats van de ‘bourgondische’ macaroni van Chaos, weten wij wel waar we staan, in tegenstelling tot De Vijfde Dimensie, en zijn wij wél actief, in schril contrast met Barabas. Het mag dan ook glashelder zijn dat wij, EDDY, ook de confrontatie met de andere disputen niet uit de weg zullen gaan en graag wat meer leven willen blazen in het nu zo makke dispuutsleven. Nu rest ons alleen nog onze naam even uit te leggen: Eddy Current.
EDDY: V.l.n.r.: Mark, Don, Daaf, Paul, Ron, Daan, Eline en Tommy
Om te beginnen zijn wij EDDY, een mooie en degelijke naam die vanaf dit jaar nog lang in de analen zal nagalmen. Ons dispuut (ja, momenteel nog ‘in oprichting’) bestaat uit de volgende mensen: Daaf, Daan, Don, Eline, Mark, Paul, Ron en Tommy. Zoals de oplettende lezer misschien wel meteen is opgevallen, zes van deze mensen bezetten ook de complete FRACTIE. Zoals dus duidelijk
Koerier 2, jaargang 46
mag zijn, zullen jullie ons veel en vaak tegen gaan komen.
En als dat nog niet duidelijk genoeg is, dan hierbij een kort lijstje van de talloze variaties die je met onze naam kan maken. Eddybeer. Who’s your eddy? Vieze Eddy! Ed, Edd en ... Eddy! Star Wars, the return of the Eddy. Me, myself and Eddy. Bohemian Rhapseddy. En ga zo maar door… Dus wees gewaarschuwd, jullie zullen weten dat we er zijn!
Disputen
Disputen
Nadat alle strijders van THOR zich verzameld hadden, vertrokken we naar de stad. Een weg banend door een shoarmatent en PSV supporters kwamen we uiteindelijk op het slagveld aan. Hier
ontmoetten we dan eindelijk de rest van onze troepen, gelukkig bleek dat we in de meerderheid waren. Een overwinning van onze kant leek overduidelijk, want natuurkundestudenten zijn toch zeker wel de slimste van alle studenten. Vol goede moed begonnen we aan onze eerste veldslag, wij waren het rode team en zij het groene. In het uiteindelijke gevecht heb ik vrijwel alleen maar groene kleuren gezien, wat toch zeker niet aan de alcohol lag. En dus kan ik wel zeggen dat we die veldslag een beetje verloren. In het volgende gevecht besloot ik zoveel mogelijk bij mijn eigen team te blijven en THOR terug te dringen. Moedig heb ik op alles geschoten dat bewoog en na dit gevecht bleek ik meer slachtoffers te hebben gemaakt dan de rest van mijn team, wat mij de hoogste score bezorgde. Toch wist onze tegenstander nipt te winnen, maar nu konden we onbevreesd aan het laatste en belangrijkste gevecht beginnen. Ik heb hier zelf niet aan meegedaan, maar we behaalde een vermorzelende overwinning.
45
De beste wensen van Chaos
Activiteitenagenda
Door Sjors Schellekens
7 maart DVD Bombermantoernooi De Vijfde Dimensie herstelt een oude Van-der-Waalstraditie in ere en organiseert een Bomberman toernooi.
A
46
De grote vraag blijft nu natuurlijk hoe dit fantastische jaar te toppen is. Een goed voornemen van Chaos voor komend jaar is het maken van minder slachtoffers tijdens de picknick. Ook zullen succesvolle activiteiten als da Battle opnieuw georganiseerd worden. Bovendien staat er binnenkort een darttoernooi op het programma. Echter belooft komend jaar een bruisend dispuutsjaar voor Van der Waals te worden. Twee disputen in oprichting zullen zich moeten bewijzen om in het illustere rijtje van Chaos en Barabas bijgeschreven te mogen worden. DVD heeft ondertussen zijn eerste activiteit al achter
de rug. Het laserschieten was een geslaagde activiteit waarmee dit dispuut in oprichting probeerde een frisse wind door de vereniging te blazen. Met het bombermantoernooi proberen ze juist een oude Van-der-Waalstraditie nieuw leven in te blazen. Hulde hiervoor. EDDY daarentegen heeft sinds hun brief en filmpje, die op de ALV met veel bombarie zijn gepresenteerd, niet veel van zich laten horen. Jongens, op deze manier zal Chaos ook komende jaren de vereniging nog domineren. Toch heb ik er alle vertrouwen in dat ook EDDY zich binnenkort zal gaan profileren binnen Van der Waals. Ook slapende hond Barabas wordt binnenkort weer wakker met hun beruchte LUC-excursie. Kortom, het wordt een bruisend jaar voor het dispuutsleven van Van der Waals. Toch hoop ik dat de volgende voorzitter van Chaos volgend jaar weer vol trots mag zeggen dat Van der Waals ook afgelopen jaar door Chaos is gedomineerd. Chaos is oké, olé olé!
8 maart Algemene Ledenvergadering Het bestuur wil de leden graag op de hoogte stellen van haar verrichtingen en houdt dan ook vergadering, vanaf 17.00 in de Salon, 12-13 april 24-uursproject Geen last van slapeloze nachten? Doe dan mee aan het 24-uursproject georganiseerd samen met Simon Stevin. 22-23 april Batavierenrace Verdedig de eer van Van der Waals in deze race tegen de tijd en andere teams. Wordt jij de snelste loper van Van der Waals?
Agenda
Disputen
ls kersverse voorzitter van Chaos ben ik vereerd een stukje te mogen schrijven voor de Koerier. Een nieuw jaar betekent voor veel mensen ook nieuwe kansen. Goede voornemens duiken overal en bij iedereen op. Nu terugkijkend op 2005 mag ik toch concluderen dat het weer een Chaotisch jaar is geweest. Zoals ik met plezier quote uit een brief van dispuut i.o. EDDY aan de ALV is de vereniging door Chaos gedomineerd. Wijze woorden voor een nog zo prille groepering binnen Van der Waals, want de vereniging is inderdaad door Chaos gedomineerd. Met activiteiten als een picknick (de hoofdredacteur heeft hier levendige herinneringen aan), de muziekquiz en natuurlijk da Battle was het weer een mooi jaar voor Chaos.
Koerier 2, jaargang 46
47
Adverteerdersindex Kaft Pagina 9 Pagina 13 Pagina 18 Pagina 24,25 Pagina 35 Kaft Kaft
Agenda & Advertenties
Optiver FOM Shell ASML TNO Industrie & Techniek Océ Wervingsdagen Thales
48
Koerier 2 jaargang 46