Ingenieurs &
BIM 27 januari 2012
Even voorstellen • Dik Spekkink
adviesbureau voor bouwprocesinnovatie
Kwaliteitszorg Bouwprocesinnovatie ICT-beleid in de bouw Veiligheid & Gezondheid
BIM
Spekkink C&R en BIM • Open afsprakenstelsels en t c • Beleidsnota’s (BNA, BIR, Rgd,aUneto-VNI, ...) spe e h c • Introductieworkshops BIM ris o t sa • Cursus BIM manager i n a g r : ie k o t • Gecertificeerd BIM Quickscanner e a , is ? ho tige n s s l a s a architecten: BIM’ va• IPCmvoor ne org ‘Collectief iproject
o t s In eids c u e b j – 32 architectenbureaus implementeren BIM l g o e e r n j i B p e rk r voor 3D/BIM o p o • Standaardtaakbeschrijving o t nw het v c e a p m nBIMguide.nl •ImOntwikkeling t a s e n k eMet deBIMspecialist t e – en Balance & Result t e e K b -• BNA t Klankbordgroep BIM a - W
• BIM Expertnetwerk van NLingenieurs • Begeleiding individuele bedrijven bij implementatie
Stand van zaken ‘Ingenieurs en BIM’ •
Ca. 50% van BNA-architecten bezig met 3D/BIM •
•
Constructeurs gaan snel •
•
Variërend van ‘licentie in huis’ tot ‘volledig 3D’
Lopen voor op meeste architecten
Installatieadviseurs blijven wat achter …
... maar:
• Het was wel een installatieadviseur die dit jaar de wedstrijd “Hoe slim is mijn BIM?” won! (beurs Bouw & ICT) • Koppeling van modelleren, rekenen en verifiëren/valideren
Waarom gaan constructeurs snel? • Relatief weinig objecten te modelleren • Gewend om gestructureerd te werken • Gewend om in 3D te rekenen
Waarom gaan constructeurs snel? • 3D reken- en analysetools beschikbaar • Koppeling met 3D modelleringsapplicaties nog problematisch
Wat doen constructeurs met BIM? • Inzicht in gebouwconstructie vergroten – Voor zichzelf en andere bouwpartners
Bestaande situatie
Te slopen onderdelen
Aannemer Aannemergebruikt gebruikt model constructeur model constructeur voor voorzijn zijn“oprolplan” “oprolplan”
Nieuwe onderdelen
Wat doen constructeurs met BIM? • Inzicht in gebouwconstructie vergroten – Voor zichzelf en andere bouwpartners
• Samenwerken met andere disciplines • • •
In één model Aan één model (via aspectmodellen)
Samenwerken aan één model • Zie presentatie Hans Hendriks: werken met aspectmodellen
Samenwerken in één model • Vraagt zeer veel van hardware, software, mensen/competenties, management, communicatie, afspraken, discipline
Voorbeeld: Science Lab Plaza Amsterdam Michel Post Architecten EliteCAD
Pieters Bouwtechniek Tekla
Uitwisseling Uitwisseling modellen modellenvia viaIFC IFC
Veccins 3D DDS
Voorbeeld: Science Lab Plaza Amsterdam • Clash Control in Tekla – Na ‘inlezen’ bouwkundig en installatietechnisch model
In het ‘klein’
Uitwerking elliptische trap in prefab beton door ‘deelconstructeur’
Ervaringen • BIM levert veel inzicht op – Niet in de laatste plaats voor opdrachtgever en gebruikers
• BIM levert (na inleertijd) tijdwinst op – Constructief ‘tekenen’ gaat veel sneller
• BIM levert aanzienlijke kwaliteitswinst op • Fasevervaging VO Æ DO Æ TO • Honorariumverdeling verandert – Andere contracten noodzakelijk
Honorariumverdeling verandert Kosten van ontwerpwijzigingen
Inspanning / effect
Mogelijkheid beïnvloeden kosten/kwaliteit
BIM ontwerpproces Traditionele ontwerpproces
VO
Traditioneel 12% BIM 2011 20%
DO
20% 25%
TO
PV
38% 25%
UO / DV
30% 30%
EXPL
advieskosten
Ervaringen (2) • Functievervaging: waar eindigt construeren en waar begint modelleren? • Noodzaak om samen te werken en informatie te delen • Noodzaak om open, eerlijk en transparant te communiceren • Werken in één model is vaak nog moeizaam, kent veel haken en ogen • Meest praktisch op dit moment (ook voor adviseurs): werken met / uitwisselen van aspectmodellen
Ervaringen (3) • BIM katalyseert verschuiving naar meer geïntegreerde contracten – Faciliteert ketensamenwerking
BIM katalyseert nieuwe procesmodellen
Voorlopig Voorlopigzullen zullenwe we nog veel nog veel tussenvormen tussenvormenzien zien
Ervaringen (4) • Meer vaste samenwerkingsverbanden – O.a. bouwbedrijven en constructeurs
Een Een goede goede constructeur constructeur kan kan met met een een goed goed model model veel veel geld geld verdienen verdienen voor voor de de bouwer! bouwer!
Constructieve veiligheid
Bouwbedrijf Steeds vaker vaste partners
Hoofdconstructeur
Constructieve samenhang?!?
Leverancier prefab beton
Deelconstructeur
Leverancier staalconstr.
Leverancier houtconstr.
Deelconstructeur
Deelconstructeur
Ervaringen (5) • ‘Afdwingen’ van één softwareomgeving voor alle projectpartners is niet vol te houden • ‘Open BIM’ omdat: – we geen bedrijven willen uitsluiten – we geen gespecialiseerder applicaties willen uitsluiten – overheidsopdrachtgevers modellen volgens open standaarden eisen – digitaal indienen van aanvraag omgevingsvergunning straks volgens open standaarden moet
• Voor project: goede afspraken vooraf absolute noodzaak!
Model BIM Protocol IPC voor Architecten
binnenkort beschikbaar!
Management, middenkader en BIM • Wie in de zaal? • U bent vaak de taaiste leemlaag!
BIM? Dat is toch ICT? BIM? Dat is toch ICT? Daar hebben we een Daar hebben we een systeembeheerder systeembeheerder voor! voor!
Dat kunnen we met Dat kunnen we met ons oude ons oude tekensysteem toch tekensysteem toch veel beter! veel beter!
Waarom Waaromkán kán dit ditnou nouniet niet gewoon! gewoon!
Plot ff wat je nu hebt, Plot ff wat je nu hebt, dan zal ik er vanavond dan zal ik er vanavond thuis naar kijken thuis naar kijken
Management, middenkader en BIM • Tekenaars zijn vaak de eersten die merken dat BIM andere werkwijze, andere afspraken vraagt ... • ... maar zijn niet in de positie om die te maken / af te dwingen – Vaak nog ‘traditionele’ contracten
• Management en middenkader moeten méé – Begrijpen welke (andere) contractafspraken je moet maken – BIM vraagt om nieuwe manier van aansturen – BIM vraagt om nieuwe manier van controleren
Tenslotte ...
implementatie van BIM is vooral ook
verwachtingen management (afrekenen met te hoog gespannen verwachtingen)
“Jullie kunnen toch wel BIMmen?” • ... vragen opdrachtgevers
• Geen afstemmingsproblemen • Geen faalkosten • Geen meerwerk • Mijn beheer en onderhoud is ook meteen geregeld!
“Natuurlijk kunnen wij BIMmen!” • ... zeggen de directies van bedrijven
• Want wij hebben (dure) Revit licenties • Een paar tekenaars zijn op les geweest • We hebben meegedaan aan de BIMcaseweek • Die 3D modellen zien er indrukwekkend uit
Onrealistische Onrealistischeverwachtingen verwachtingen bij mensen die bij mensen dieerergeen geen verstand van hebben! verstand van hebben!
Visualisatie
Ontwerp
Haalbaarheidsonderzoek
- Tekeningen - Berekeningen
Regelgeving
1
2
3
4
6
6
7,8
D
7,2
22,8
C
C
Toekomstmuziek! 5
6
7
8
9
48
A 6
6
6
6
6
6
(we staan nog helemaal aan het begin van Constructie deze - Tekeningen ontwikkeling) - Berekeningen C'
7,8
B
A
A' first floor
Programma van Eisen worden gerealiseerd door:
leiden tot:
worden getoetst met:
hebben referenties met:
Bouwwerk Informatie Model
Installaties
Beheer & onderhoud
-Tekeningen - Berekeningen
Simulaties - Klimaat - Daglicht, geluid - Brand / rookverspreiding - Energiegebruik
Facility Management
“Virtueel bouwen”
Technische specificaties
Moraal:
Wees realistisch in de verwachtingen; veel dingen kunnen we nog niet, tegelijkertijd kunnen we ook al veel wel... ... en laten we daar ons voordeel mee doen!
Ondanks vallen en opstaan:
BIM is de toekomst ... ... er is géén weg terug!
