info
Wie en wat binnen onze organisatie
S t i c h t i n g P e d a g o g i s c h Sociaal Werk Midden- en Noord-Limburg Zorg en ondersteuning bij een eigen leven PSW (Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-en Noord-Limburg) biedt zorg en ondersteuning aan kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap bij wonen, dagbesteding/werken/onderwijs en vrije tijd. Zorg en ondersteuning worden geboden in of vanuit kleinschalige centra midden in de samenleving. PSW wil bevorderen dat mensen met een verstandelijke handicap zoveel mogelijk zelf richting en inhoud kunnen geven aan hun eigen leven. PSW werkt vanuit een houding van respect voor de eigenheid van de kinderen en volwassen cliënten. De vraag van de cliënt staat centraal.
Centraal Bureau Adres Postadres Telefoonnummer Telefax Email Website Cliëntenwebsite
Charles de Gaullestraat 21 6049 HB Roermond Postbus 420 6040 AK Roermond 0475 47 44 00 0475 47 44 01
[email protected] www.pswml.nl www.mijnpsw.nl
informatieblad van stichting pedagogisch sociaal werk midden- en noord-limburg • uitgave juni 2012
Belangrijke telefoonnummers zijn verder Colofon PSW Info is een uitgave van Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-en Noord-Limburg. PSW Info verschijnt viermaal per jaar, in een oplage van 3000 exemplaren. Redactie-adres Postbus 420 6040 AK Roermond telefoon 0475 47 44 00 telefax 0475 47 44 01 e-mail
[email protected] website www.pswml.nl Redactie Els van Gils Wim van Baal Charles Beltjens Maud Golsteyn Trees van Heeswijk Ans Maessen Jet Vinken Jacques Wulms Aan dit nummer werkten mee Teksten Iris Feddes, Els van Gils, Maud Golsteyn Eindredactie Maud Golsteyn Foto’s Paul Niessen, Jac Vullers Grafische verzorging hoenenenvandooren, www.leonhoenen.nl creatieve communicatie, St. Odiliënberg Verzending Comcop, Activiteitencentrum Herten
Klachtencommissie Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden- en Noord-Limburg Centraal Bureau Postbus 420, 6040 AK Roermond Telefoonnummer 0475 47 44 00
Cliëntenvertrouwenspersoon Greet van Dijk Telefoonnummer 06 22 38 97 45
Vlaaienbakactiviteit Junior
Centrale cliënten/ouder/verwantenraad Voorzitter Monica Hagen Telefoonnummer 0495 54 81 44
Nieuwe bestuurder PSW Woongroep Panningen
Bereikbaarheid activiteitencentra, kinderdagcentra en PSW Junior Ambulant buiten kantooruren via de teamleiders bereikbaarheidsdienst.
Werken bij PLUS Reuver
Voor dringende zaken, die GEEN uitstel dulden kunt u buiten kantooruren contact opnemen met de teamleiders bereikbaarheidsdienst. Telefoonnummer 06 53 98 36 66
Maatschappelijk werkers PSW PSW Junior Kim Loonen Telefoonnummer 0475 47 44 26 / 06 53 98 36 62 PSW Volwassenen Telefoonnummer
Vera Corstjens 0475 47 44 26 / 06 22 78 73 15
zorg en ondersteuning voor kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap
2
3
Voorwoord
Tienerclub Coolhouse
Geachte lezers
Veel gezelligheid op de dinsdagavond
De val van het kabinet en het lenteakkoord brengen onzekerheid over de plannen inzake de overheveling van delen van de gehandicaptenzorg van de AWBZ naar de Wmo. Sommigen voorspellen afstel, waarbij de wens de vader van de gedachte lijkt; anderen zien enkel vertraging, zodat partijen wat meer tijd krijgen om zaken op orde te brengen en te anticiperen op een stelselwijziging. Het blijft koffiedik kijken. De decentralisatie van de zorg lijkt onafwendbaar en logisch, vanuit de gedachtegang dat lokale overheden en zorgaanbieders bij uitstek geschikt zijn om samen met andere partijen zorg op maat in de samenleving te realiseren. Maar over de mate waarin en het tempo valt op dit moment niets met zekerheid te zeggen. Wat in ieder geval wel doorgaat, zijn de bezuinigingen in algemene zin. Welke partijen straks ook de kamerzetels en het regeringspluche gaan bezetten, er zal worden gekort op de uitgaven van de gezondheidszorg en daarmee impliciet in de langdurige zorg! Natuurlijk volgen we bij PSW de ontwikkelingen op de voet. We zijn met de verschillende gemeenten waar onze cliënten wonen en leven, 10 in totaal, in gesprek. Waar mogelijk, proberen we als natuurlijke partner van de gemeenten mee te denken over de manier waarop we in de toekomst samen kunnen zorgen voor zorg en ondersteuning die recht doen aan onze cliënten en hun handicap, maar die tegelijkertijd ook in de toekomst betaalbaar blijft. Waarbij we onze visie op de samenleving en de plaats van mensen met een verstandelijke handicap nadrukkelijk voor het voetlicht blijven brengen. Onze cliënten worden geboren met een handicap. Die gaat nooit meer over. Zij hebben hun leven lang ondersteuning nodig. Daar kan geen politieke stellingname, stelselwijziging of prikkel tot bezuiniging iets aan veranderen! Ik ben ervan overtuigd dat deze mensen recht hebben op ondersteuning die hen in staat stelt een zo volwaardig mogelijk leven te leiden. Als zij zelf niet in hun levens-
Iedere dinsdagavond van 19.00 tot 21.00 uur wordt in Activiteitencentrum (AC) Pappelhof de tienerclub Coolhouse georganiseerd door PSW Vrije tijd. Jongeren in de leeftijd van 13-20 jaar uit het ZMLK onderwijs zijn welkom op de club, die wordt gerund door vrijwilligers.
onderhoud kunnen voorzien, is dat de taak van de samenleving. Net als u en ik moeten zij, binnen redelijke en haalbare grenzen, zelf kunnen kiezen waar zij wonen en werken/dagbesteding krijgen en hun vrije tijd besteden. Steeds vaker echter klinkt de roep om wederkerigheid! Ofwel: voor wat, hoort wat. Wie een uitkering krijgt, moet een tegenprestatie leveren en moet in ieder geval concessies doen. Politici, beleidsmakers en media betogen steeds vaker dat gehandicapten wat “terug moeten doen voor de samenleving”. Daar haak ik af en velen met mij. Als ik daarmee word geconfronteerd, stel ik vaak een wedervraag: “Wat is uw bijdrage aan de samenleving? Wat doet u voor vrijwilligerswerk? Zou u het redelijk vinden als u gedwongen wordt om te gaan werken in de plaats waar u woont? Een heel ander, veel vrolijker onderwerp: PSW heeft een nieuwe bestuurder: Marc van Ooijen. Onder zijn leiding gaat PSW de komende jaren verder in de uitvoering van onze missie en taak. In dit nummer stelt hij zich aan u voor. Daarmee is dit tweede voorwoord als waarnemend bestuurder van PSW het laatste van mijn hand. Ik wens u veel plezier bij het lezen en een fijne, lange zomer! Jacques Wulms
Jaarverslag 2011
Thema PSW in de samenleving Het officiële jaarverslag over 2011 van PSW, het zogeheten Jaardocument verantwoorde zorg, inclusief de jaarrekening 2011, is in april 2012 vastgesteld en gedeponeerd op de website www.jaarverslagenzorg.nl. Daar kan het jaarverslag worden ingezien. Het jaarverslag is opgesteld volgens de officiële, landelijke richtlijnen van de overheid.
Het jaardocument verantwoorde zorg is opgesteld ten behoeve van de controlerende instanties, zoals het zorgkantoor en de inspectie. Daarnaast maakt PSW elk jaar een publieksjaarverslag. Dat publieksjaarverslag bestaat uit twee delen: het jaar 2011 in vogelvlucht, een overzicht in grote lijnen van wat
er in 2011 is gebeurd en een thema met de titel PSW in de samenleving, waarin diverse interviews zijn opgenomen van mensen die bij PSW betrokken zijn en een bespiegeling geven over het thema “in de samenleving”. In het jaarverslag worden allerlei kleine en grote initiatieven besproken die laten zien
hoe PSW cliënten in de samenleving begeleidt en hen stimuleert om mee te doen aan die samenleving. Het publieksjaarverslag verschijnt eind juni/begin juli. Het wordt breed verspreid onder alle relaties van PSW en wordt bovendien op onze website geplaatst (www.pswml.nl).
Bij binnenkomst blijkt dat de sfeer er al goed in zit. Een groepje tieners is aan het knutselen, terwijl ze grapjes maken met vrijwilliger Theo. Vandaag maken ze een zeepketting voor Moederdag. Naast het knutselen is er veel gezelligheid. Er wordt druk gekletst en gelachen.
en activiteiten regelen.’ Naast de avonden in het activiteitencentrum gaat de groep er ook regelmatig op uit. Vrijwilliger Theo: ‘We zijn bijvoorbeeld bij de dierenarts geweest en bij de reddingsbrigade. Dat was hartstikke leuk, ook voor ons natuurlijk!’
Enthousiast Het hele jaar door staan er verschillende activiteiten op het programma: van knutselen of wandelen tot karaoke, zwemmen of een uitstapje naar de kermis. Momenteel heeft de tienerclub zes deelnemers, die vrijwel iedere week komen. Vrijwilligster Willemieke vertelt dat de jongeren altijd enthousiast meedoen met de activiteiten. Deelnemers Michelle, Vera en Celina knikken bevestigend. ‘Ik vind darten heel leuk’, zegt de 19 jarige Walid. Vera (14) vertelt over de keer dat ze op een paard heeft gereden bij zorgboerderij Asselterhof in Swalmen. Binnenkort gaan de tieners van Coolhouse weer naar de boerderij, maar dan om de lammetjes te bewonderen.
Veel geleerd De vrijwilligers hebben plezier in het begeleiden van de tienerclub, vertelt vrijwilligster Xenia. ‘Ik had best wel de opleiding voor activiteitenbegeleider willen doen, maar daar is het nooit van gekomen. Het leek me leuk om er op deze manier toch mee bezig te zijn. Ik heb er ook veel van geleerd. Deze jongeren zijn heel direct en maken dingen niet moeilijker dan dat ze zijn. Dat is heel prettig. En ik heb geleerd om duidelijk en consequent te zijn.’ De vrijwilligers krijgen ondersteuning van een beroepskracht, Marga Rohmen. Zij is begeleider bij PSW Vrije tijd en komt regelmatig even kijken hoe het gaat bij de tienerclub.
Erop uit De tienerclub heeft vier vaste vrijwilligers, die al langere tijd met elkaar samenwerken. ‘We begeleiden de jongeren op de dinsdagavond’, vertelt Willemieke. ‘En daarnaast maken we samen het programma en doen we de voorbereidingen, zoals materialen inkopen
Meer informatie Bij tienerclub Coolhouse is nog plaats voor nieuwe deelnemers. Wilt u meer informatie, neem dan contact op met Marga Rohmen, medewerker PSW Vrije tijd via 06 – 22387544. Ook op onze website is informatie te vinden over de tienerclub: www.pswml.nl/vrijetijd.
4
5
Even voorstellen
Marc van Ooijen, nieuwe bestuurder PSW De Raad van Toezicht heeft Marc van Ooijen benoemd als bestuurder van PSW, met ingang van 1 juli 2012, na een positief advies van de adviescommissies van de Centrale cliënten/ouder/verwantenraad, de Ondernemingsraad en het managementteam. Marc van Ooijen volgt Geert Tullemans op, die begin dit jaar afscheid nam. Hij neemt de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden over van waarnemend bestuurder Jacques Wulms. Een eerste kennismaking met een man die niet kan wachten om te beginnen in zijn nieuwe functie. ‘De kans om bestuurder te worden bij een organisatie als PSW komt niet vaak voorbij.’
De eerste kennismaking van Marc van Ooijen met PSW verliep via zijn voorganger Geert Tullemans, tijdens diens sollicitatie naar de functie van bestuurder bij collega instelling Dichterbij. Marc van Ooijen was directeur regio Horst – Venray e.o. aldaar. In die functie had hij zitting in de adviescommissie die Geert Tullemans heeft geselecteerd. ‘Tijdens het gesprek vertelde Geert enthousiast over PSW. Zijn verhaal was zo aanstekelijk dat ik op zoek gegaan ben naar meer informatie. En gesolliciteerd heb naar de functie.’ Bijzondere sfeer Marc van Ooijen is 41 jaar. Hij is geboren en getogen in Zuid-Limburg (Amstenrade > Oirsbeek > Doenrade). Na zijn middelbare school, het VWO bij het College Sittard, heeft hij bestuurskunde gestudeerd aan de Universiteit van Twente. Daarna heeft hij achtereenvolgens gewerkt als docent / onderzoeker bij de Radboud Universiteit in Nijmegen, beleidsmedewerker bij een organisatie voor justitiële jeugdhulpverlening in Harreveld, secretaris Raad van Bestuur en later manager bij De Twente Zorgcentra (gehandicaptenzorg), senior adviseur en interim manager bij een zorgadviesbureau en ten slotte regiodirecteur bij Dichterbij. Een brede ervaring waarin met name de jaren in de gehandicaptenzorg indruk hebben gemaakt. ‘De verstandelijk gehandicaptenzorg kenmerkt zich voor mij vooral door oprechte emoties in de onderlinge ontmoeting. Het is niet zo makkelijk onder woorden te brengen, maar de betrokkenheid van iedereen en het werken met cliënten om je heen, zorgt voor een heel bijzondere sfeer.’ Marc van Ooijen woont in Gennep. Hij is getrouwd met Melanie de Kater, die werkzaam is als maatschappelijk werker bij Synthese, een welzijnsorganisatie in NoordLimburg. Samen hebben zij twee dochters: Manoek van 9 en Mirke van 7.
Organisatie volgt inhoud Van 1998 tot 2006 heeft Marc van Ooijen gewerkt bij De Twentse Zorgcentra, aanvankelijk als bestuurssecretaris. Daarna is hij, zoals hij het zelf beschrijft, ‘het management ingerold’, eerst als manager P&O en daarna als manager zorgondersteuning. ‘Een enerverende en leerzame periode vol organisatie- en fusieperikelen. In die periode heb ik echt geleerd dat als je op de inhoud vaart, mensen bij elkaar komen. Organisatie volgt inhoud, zeker in de gehandicaptenzorg waar iedereen zo betrokken is bij de doelgroep. Daar heb ik ook voor de eerste keer de “omslag” meegemaakt: van intramuraal naar steeds meer am-bulant werken. Dat was voor iedereen een eye opener. Het hoeft niet altijd op de “oude” manier.’ Na 8 jaar is hij overgestapt naar een adviesbureau in Woerden dat opdrachten uitvoerde in de langdurige zorg. ‘Passie voor de zorg was daar het motto. Ik heb er met veel plezier gewerkt. Het was een relatief klein bureau. Er was veel afwisseling en ik heb veel verschillende organisaties in verschillende sectoren van de gezondheidszorg leren kennen. Ik kon er projectmatig werken en advies en management combineren. Maar het was wel veel autorijden, want ik had opdrachten door het hele land.’
veel plezier, maar solliciteerde toch naar de functie van bestuurder bij PSW. En werd uitgenodigd voor gesprekken. ‘Natuurlijk weet je op voorhand dat veel mensen zullen reageren op deze prachtige vacature. Je moet er dus niet vanuit gaan dat jij zult worden gekozen. Dat neemt niet weg dat ik met al mijn gedrevenheid en enthousiasme de procedure ben ingegaan. Met succes. Het is uiteindelijk nog wel een dilemma geweest: kan ik het maken om nu al weg te gaan bij Dichterbij? Ik werkte er prettig en alle partijen hadden veel vertrouwen in mij. Maar zaken lopen zoals ze lopen. Mijn ambitie is om bestuurder te worden, dat heb ik ook bij Dichterbij meteen gezegd. Ik heb bestuurskunde gestudeerd! Bovendien ben ik een promotie onderzoek aan het doen op het gebied van de bestuurskunde: een onderzoek naar het functioneren van de Raden van Toezicht in de gezondheidszorg. Daarnaast wil ik graag blijven werken in de VG sector. En ik wil in Limburg blijven wonen, in de buurt van onze ouders en schoonouders. Mijn vrouw en ik hebben elkaar beloofd dat we niet meer verhuizen, zolang onze kinderen thuis wonen. Bij PSW kan ik al die zaken combineren.’ PSW als organisatie trok meteen. Met name de schaalgrootte en de hoge scores op het gebied van cliënttevredenheid, medewerkers tevredenheid en financiële prestaties spreken tot zijn verbeelding. ‘Dan wil ik weten: hoe werkt dat; hoe krijgen ze dat voor elkaar? Ik beschouw het oprecht als een eer dat ik bestuurder mag worden van deze organisatie!’
Een eer om bestuurder te worden van PSW
Ambitie Het gezin Van Ooijen woonde in Almelo, maar Limburg en de daar wonende familie trok. Het gezin verhuisde naar Gennep. Marc van Ooijen solliciteerde bij Dichterbij en werd aangenomen als regio directeur. Hij werkte er uiteindelijk anderhalf jaar, met
Samenwerking Dit is de eerste functie als bestuurder voor Marc van Ooijen. Wat voor bestuurder wordt hij? ‘Het gaat in de langdurige zorg om relaties tussen mensen. Dat stelt eisen aan de bestuurder. Transparantie is cruciaal. Ik zal mijn uiterste best doen om te laten zien waar ik mee bezig ben en waarom en hoe. Mijn deur staat open voor iedereen, letterlijk en figuurlijk. Ik ben voor grote openheid. Ik maak gevoeligheden bespreekbaar, natuurlijk met respect voor alle betrokkenen! Ik ben zelf ook aanspreekbaar op wat ik doe. Verder ben ik erg gericht op samenwerking. Intern wil ik samenwerken met medewerkers en ouders. Zij hebben vanuit hun eigen
positie en deskundigheid meer verstand van de uitvoering van de zorg dan ik. Ik zie het als mijn taak dat te faciliteren. Mijn meerwaarde als bestuurder ligt daarin dat ik al die deskundigheid kan verbinden. Externe samenwerking wordt daarnaast steeds belangrijker, bijvoorbeeld met collega instellingen, onderwijs, welzijnspartners en gemeenten. Ik ben een groot voorstander van “samen doen in plaats van samen gaan”. Dat brengt het gesprek op de ontwikkelingen in de samenleving en de toekomst van PSW. ‘Er komen veel nieuwe ontwikkelingen op ons af. Belangrijk is de overheveling van delen van de zorg van de AWBZ naar de Wmo. De rol van de gemeenten zal alleen
AC Herten en AC Edisonlaan Drukkerijen PSW heeft twee drukkerijen: in Activiteitencentrum Herten en Activiteitencentrum Edisonlaan in Weert. Bij de drukkerijen kunt u terecht voor: kopieerwerk, zowel zwart/wit als kleur, lamineren, inbinden van boekjes en folders, versturen van mailings, branden van cd-roms en meer druk- en kopieerwerk. Voor de prijzen en bestellingen kunt u contact opnemen met de drukkerijen. Drukkerij Activiteitencentrum Herten Charles de Gaullestraat 21, 6049 AK Roermond 0475 47 44 74 •
[email protected] Drukkerij Activiteitencentrum Edisonlaan Edisonlaan 16, 6003 DB Weert 0495 45 02 67 •
[email protected]
maar groter worden in de toekomst. De komende transitie zal ook zeker de laatste niet zijn. Ik ben daar overigens niet pessimistisch over, maar wel realistisch. Er moet worden bezuinigd in de gezondheidszorg, of we dat nou leuk vinden of niet. PSW moet pro-actief meebewegen met de ontwikkelingen en haar deskundigheid ten dienste stellen van de samenleving. Ook hier geldt: organisatie volgt inhoud. Als we dat blijven doen, blijft PSW in haar kracht en daar worden ook onze huidige cliënten alleen maar beter van. Goed blijven kijken naar wat de cliënt wil en welke diensten, producten en samenwerkingsverbanden nodig zijn. Ons afvragen: kan het anders? Het succes van vandaag is geen garantie voor de toekomst. Van de andere kant: PSW is een gezonde organisatie. Er zijn in het verleden meer ontwikkelingen geweest die deels ook bedreigend waren. PSW heeft zich desondanks steeds ontwikkeld en is er altijd sterker uitgekomen. Dat geeft veel vertrouwen.’ Gedreven De benoeming van Marc van Ooijen gaat formeel in op 1 juli 2012. Hij is echter al in mei begonnen met inlezen en inwerken en heeft al snel kennisgemaakt met alle MT leden. Vanaf 1 juli staan bezoeken gepland aan de verschillende teams en centra, om cliënten en medewerkers te ontmoeten. ‘Ik ben gedreven om aan de slag te gaan in deze mooie organisatie; voor deze doelgroep. Er staan ons veel uitdagingen te wachten. Ik voel de verantwoordelijkheid. We moeten met ons allen het goede resultaat op z’n minst voortzetten. Ik sta in de startblokken!’
6
7
Studiedag cliëntenraden
Zo woon ik
Meedenken, meepraten, meebeslissen
Petra Daelmans
Zaterdag 24 maart organiseerde PSW een studiedag voor de cliëntenraden. Het was een leuke en leerzame dag voor de 43 (van de 58) leden die aanwezig waren. Daarnaast waren er ook coaches van cliëntenraden, ouders van ouder/verwantenraden en managers van PSW aanwezig.
Ieder activiteitencentrum en ieder woonbegeleidingscentrum van PSW heeft een eigen cliëntenraad. De leden worden gekozen uit en door de cliënten die er wonen of dagbesteding krijgen. De taak van de raad is meedenken, meepraten en meebeslissen over onderwerpen die belangrijk zijn voor de cliënten van die locatie. Iedere cliëntenraad heeft een coach: een begeleider die de raad ondersteunt in haar taken. De studiedag was bedoeld als ‘opfriscursus’ voor zittende en nieuwe leden en coaches. Een tweede doel was om weer een stap vooruit te zetten in de ontwikkeling van de medezeggenschap van cliënten op centrumniveau. Oefenen met onderwerpen De studiedag werd geopend door waarnemend bestuurder Jacques Wulms en Monica Hagen, voorzitter van de centrale cliënten/ouder/ verwantenraad. Het ochtendprogramma stond in het teken van de vraag welke onderwerpen wel of niet bij een cliëntenraad horen, vertelt Tom Baetsen, ondersteuningsfunctionaris medezeggenschap. ‘Tijdens een vergadering van een cliëntenraad komen er veel nieuwtjes voorbij. Het kan dan best lastig zijn om te bepalen welke onderwerpen wel en welke niet besproken moeten worden. Daarom hebben we een instrument ontwikkeld met drie kleuren: groen betekent alleen luisteren, oranje betekent geen onderwerp voor de cliën-
tenraad en rood betekent actie: meedenken, meepraten en meebeslissen. Tijdens de studiedag hebben de cliënten in groepjes hiermee geoefend.’ Contact met andere cliënten Na het ochtendprogramma was het tijd voor de lunch. Ouders en managers hielpen bij de catering. Cliëntenvertrouwenspersoon Greet van Dijk kwam ook langs om zich voor te stellen. In het middagprogramma was er aandacht voor het contact vanuit de cliëntenraden met de andere cliënten van de locatie. ‘Het blijkt best moeilijk te zijn om ervoor te zorgen dat relevante informatie vanuit de locatie daadwerkelijk terecht komt bij de cliëntenraad’, legt Tom Baetsen uit. ‘Die communicatie kan op verschillende manieren ingevuld worden, bijvoorbeeld door onderwerpen te inventariseren tijdens een huiskameroverleg of een deelnemersoverleg. Of door bewoners of deelnemers een formulier te laten invullen als ze een vraag hebben voor de cliëntenraad. Tijdens de studiedag is hiermee geoefend via rollenspellen.’
Stap vooruit in de ontwikkeling van cliëntenraden
Blijven oefenen Tom Baetsen: ‘De studiedag heeft veel positieve reacties opgeleverd. Daarnaast kwamen verschillende punten naar voren waar we in de komende tijd mee aan de slag kunnen. We hebben afgesproken dat de cliëntenraden blijven oefenen met de dingen die ze hebben geleerd. Dit moet leiden tot een grotere zelfstandigheid van de raden. Ook wordt het werk van de raden nog eens bij managers, teamleiders en begeleiders onder de aandacht gebracht. Het is belangrijk dat ook het team van een locatie alert is op een goede communicatie tussen bewoners/deelnemers en de cliëntenraad. Veel cliënten hebben daar ondersteuning bij nodig. Met de resultaten van de studiedag kunnen we weer vooruit, zodat de cliëntenraden zich steeds verder kunnen ontwikkelen.’
PSW biedt verschillende woonvormen voor cliënten met een verstandelijke handicap. Zij wonen in groepswoningen, in appartementencomplexen of zelfstandig in een appartement of woonhuis. PSW biedt in alle situaties begeleiding bij het wonen. In de rubriek ‘Zo woon ik!’ nemen we een kijkje bij cliënten thuis. In deze uitgave: Petra Daelmans. Ze woont in Woonbegeleidingscentrum (WBC) Posterholt.
Petra is 50 jaar en woont ruim zes en een half jaar met veel plezier in WBC Posterholt. De woonvoorziening bestaat uit twee geschakelde woningen voor in totaal 13 cliënten. Het huis waar Petra in woont, heeft een gezamenlijke huiskamer.
weekend gaat Petra vaak bij haar moeder op de koffie. ‘We gaan ook wel eens wandelen in de buurt of een boodschap doen. Dan gaat er wel altijd begeleiding mee, dat hebben we zo afgesproken. Het is belangrijk om goede afspraken te maken.’
Werk Petra heeft een ruime kamer met vrolijke, rode accenten. Sommige meubels heeft ze meegenomen van haar vorige woning in Roermond, andere spullen heeft ze nieuw gekocht. Doordeweeks werkt Petra in Activiteitencentrum (AC) Herten en in verpleeghuis Camillus. ‘In AC Herten werk ik met de computer, veel typen. Ik werk ook bij de drukkerij en ik doe IW (industrieel werk). En in Camillus help ik drie middagen met afwassen en opruimen en maak ik praatjes met bewoners.’
Meebeslissen Naast haar werk doet Petra verschillende dingen. Iedere week gaat ze naar gym en op dinsdag gaat ze dansen in Melick. ‘Ik houd
veel van muziek en van bewegen op muziek. En ik vind het leuk om te lezen.’ Petra pakt een boek uit de kast en leest een paar zinnen voor. Daarna pakt ze een klapper met papieren van de lokale cliëntenraad, waar ze lid van is. De cliëntenraad komt regelmatig bij elkaar om mee te denken en te praten over het beleid in de woonvoorziening. ‘Ik vind het fijn om in de cliëntenraad te zitten’, vertelt Petra. ‘Het is prettig om mee te beslissen over hoe het gaat in je eigen huis.’
Doordeweekse dag Petra vertelt hoe een gewone doordeweekse dag er uit ziet. ‘De begeleiding maakt me wakker en dan gaan we aankleden en ontbijten. Om acht uur komt de bus. We halen eerst andere mensen op en daarna rijden we naar AC Herten. Om vier uur ga ik weer naar huis met de bus. Thuis ga ik vaak eerst rustig zitten, even bijkomen. Dan gaan we eten, om half zes. Na het eten helpen we mee met opruimen en koffie maken.’ In de avond is er tijd voor ontspanning of hobby’s. En in het
P S W We r k I n f o T h e m a n u m m e r p a r t i c i p a t i e l a d d e r Onlangs is de nieuwe editie van PSW Werk Info, het informatieblad van PSW Werk, uitgebracht. Het nummer is een themanummer over het onderwerp “de participatieladder”. De participatieladder beschrijft in zeven stappen de verschillende vormen van dagbesteding, werken en de mate van begeleiding: belevingsgerichte dagbesteding, arbeidsmatige dagbesteding, groepsbegeleid werken, individueel beschermd werken, individueel werken met een samenwerkingsovereenkomst, individueel werken met een arbeidsovereenkomst en voorzieningen en regulier arbeid zonder voorzieningen. In dit nummer worden alle zeven stappen van de participatieladder uitvoering beschreven aan de hand van interviews met cliënten, jobcoaches, medewerkers van PSW en werkgevers. U kunt de PSW Werk Info opvragen via het Centraal Bureau van PSW.
8
Voor medewerkers en cliënten en ouders/vertegenwoordigers
Klachtenregelingen PSW
9
Klachtenadviescommissie PSW Centraal Bureau Stichting Pedagogisch Sociaal Werk Midden-en Noord-Limburg Charles de Gaullestraat 21, 6049 HB Roermond
Medewerkervertrouwenspersonen Jo van Lieshout, oud-directeur Synthese, 0478 51 29 05 Thera de Pauw, concernmanager Sociaal Beleid, de Zorggroep, 077 399 73 50 / 06 29 04 19 49
Cliëntenvertrouwenspersoon Greet van Dijk, 06 22 38 97 45
Meer informatie Over de klachtenregelingen zijn folders verschenen. Deze kunt u opvragen via het Centraal Bureau van PSW.
PSW heeft twee klachtenregelingen: één voor medewerkers en één voor cliënten en hun ouders/vertegenwoordigers. Uit de resultaten van de vragenlijst geboden zorg en dienstverlening, die in 2011 in afgenomen werd onder alle ouders en vertegenwoordigers, bleek de bekendheid van de klachtenprocedure voor ouders en cliënten tegen te vallen. Het is een belangrijke reden om eens extra aandacht te schenken aan beide procedures.
1
Klachtenregeling cliënten, ouders/vertegenwoordigers PSW heeft als taak het bieden van zorg en ondersteuning aan kinderen en volwassenen met een verstandelijke handicap. Alle medewerkers doen hun uiterste best deze taak zo goed mogelijk uit te voeren. Toch kan het voorkomen dat cliënten en hun ouders niet tevreden zijn en een klacht hebben. PSW heeft daarom een klachtenprocedure opgesteld. De regeling heeft betrekking op alle klachten over de zorg- en dienstverlening of de werkomstandigheden. Doel is om klachten in een zo vroeg mogelijk stadium te bespreken en op te lossen. In de vragenlijst geboden zorg en dienstverlening antwoordde bijna een derde (31%) van de ondervraagden ‘nee’ op de vraag ‘Weet u dat PSW een officiële klachtenprocedure heeft?’ Nel van Enckevort, beleidsmedewerker PSW: ‘Bij de kennismaking krijgen ouders altijd de folder over de klachtenregeling mee en krijgen hierbij ook de nodige informatie over de procedure. Reden waarom de procedure toch redelijk onbekend is, kan zijn dat een klacht vrijwel altijd meteen wordt opgelost door het met de begeleider of teamleider te bespreken. We streven ernaar om een klacht in een zo vroeg mogelijk stadium te bespreken, nog voordat er van een echte klacht gesproken wordt. Goede communicatie, zorgvuldigheid en een open sfeer zijn belangrijke voorwaarden om klachten te voorkomen of snel op te lossen. Juist de laagdrempeligheid tussen ouders, cliënt, persoonlijk begeleider en teamleider draagt ertoe bij dat er weinig klachten zijn en dat signalen over onvrede snel worden opgelost.’
Cliëntenvertrouwenspersoon Soms lukt het niet om met de betrokkenen een oplossing te vinden voor probleem of klacht. Of is het moeilijk om er met de betrokkenen zelf over te praten. In zo’n situatie kunnen ouders en cliënten terecht bij de cliëntenvertrouwenspersoon, Greet van Dijk. Zij geeft advies, bemiddelt of verleent bijstand bij het zoeken naar een oplossing. Ze kan u bovendien bijstaan bij het indienen van een formele klacht bij de klachtencommissie en de verdere afwikkeling daarvan.
2
Klachtenregeling medewerkers PSW hecht veel belang aan een positieve en veilige werksfeer. Medewerkers van PSW kunnen een klacht indienen als zij problemen hebben met het gedrag van een andere medewerker of met een situatie in de organisatie. PSW heeft daarom ook een klachtenregeling voor medewerkers. Net als bij de klachtenregeling voor cliënten en ouders, is het belangrijk om in een vroeg stadium te spreken met degene over wie de klacht gaat of die verantwoordelijk is voor de situatie waarover een klacht gaat. Soms is er sprake van een misverstand of een makkelijk op te lossen probleem. Door op deze manier om te gaan met
9 september 2012
klachten, nog voordat het probleem escaleert tot een echte klacht, blijkt dat de klachtenadviescommissie weinig wordt ingeschakeld. Belangrijk blijft echter dat ook medewerkers op de hoogte zijn van de procedure; PSW vindt het belangrijk dat iedere medewerker zich goed voelt op zijn of haar werkplek. Medewerkervertrouwenspersonen Medewerkers kunnen bij vragen of voor advies terecht bij een van de medewerkervertrouwenspersonen, Jo van Lieshout of Thera de Pauw. Zij geven advies, bemiddelen of verlenen bijstand bij het zoeken naar een oplossing. Ze kunnen u bovendien bijstaan bij het indienen van een formele klacht bij de klachtencommissie en de verdere afwikkeling daarvan.
Stappen klachtenregelingen 1. PSW streeft ernaar om klachten in een zo vroeg mogelijk stadium te bespreken en op te lossen, bij voorkeur op de plaats waar de klachten ontstaan of bij de persoonlijk begeleider, teamleider of manager. 2. Indien het niet lukt om met de betrokkenen een oplossing te vinden, kunnen cliënten en hun ouders terecht bij de cliëntenvertrouwenspersoon; mevrouw Greet van Dijk. Zij geeft advies, bemiddelt of verleent bijstand bij het zoeken naar een oplossing en bij het indienen van een formele klacht bij de klachtenadviescommissie. Medewerkers kunnen terecht bij de medewerkervertrouwenspersonen; de heer Jo van Lieshout en mevrouw Thera de Pauw. Ook zij adviseren en ondersteunen bij een klacht, bemiddelen tussen de betrokkenen en bijstaan bij het indienen van een klacht bij de klachtencommissie. 3. Indien bovenstaande stappen niet tot een oplossing leiden, kan een klacht worden ingediend bij de betreffende klachtenadviescommissie. De klachtenadviescommissies geven een oordeel over de gegrondheid van een klacht en doen eventueel een aanbeveling aan de bestuurder. De klachtenadviescommissies bestaan uit drie leden en zijn onpartijdig en onafhankelijk. Het kan voorkomen dat de klachtenadviescommissie de klacht verwijst naar een externe instantie, zoals het Openbaar Ministerie (politie) of de inspectie van de gezondheidszorg. 4. Medewerkers, cliënten en ouders kunnen een klacht ook zelf extern indienen bij Geschillencommissie Zorginstellingen of de Inspectie voor Gezondheidszorg. Bijvoorbeeld als de klacht zeer ernstig is of bij ontevredenheid over de klachtenbehandeling door de stichting. De vertrouwenspersoon kan hierbij de weg wijzen. Klachten worden altijd vertrouwelijk behandeld. Zowel de vertrouwenspersonen als de leden van de klachtenadviescommissie hebben geheimhoudingsplicht.
Open dag Groencentrum Genegenterhof Op 9 september 2012 organiseert PSW een open dag in Groencentrum Genegenterhof. U bent van harte welkom deze dag een kijkje te komen nemen in het centrum in Grathem.
Groencentrum Genegenterhof is gelegen in de prachtige, landelijke omgeving van gemeente Leudal. Het centrum biedt arbeidsmatige dagbesteding aan (jong) volwassenen met een verstandelijke handicap. De cliënten werken in en rondom de boerderij in de eigen tuin, voeren werkzaamheden uit voor de biologische hazelnootkwekerij, bereiden verschillende producten van de opbrengst van eigen groenten en fruit en verkopen deze producten in het verkooppunt van Genegenterhof. Vanuit het centrum werken daarnaast mobiele buitenploegen voor externe opdrachtgevers elders in de regio. Cliënten en medewerkers zijn tijdens de open dag aan het werk en staan klaar om bezoekers rond te leiden en informatie en uitleg te geven over hun werkzaamheden en het centrum. Groenkalender Tijdens de open dag wordt de groenkalender van PSW gepresenteerd: een prachtige kalender met illustraties van schilderijen gemaakt door cliënten van Atelier 88, recepten en foto’s. Groencentrum Genegenterhof staat centraal in deze kalender. Open dag Groencentrum Genegenterhof Zondag 9 september • 11.00 – 16.00 uur Baexemerweg 27A, 6096 AP Grathem
10
Woongroep Panningen
11
Vrijwilliger in beeld: Hen Piepers
Samen op jezelf Renee Vaessen, Gerard Hofmans, Angelique Pipper en Sjef van Heijster wonen al acht jaar samen in een woning in Panningen. Ze krijgen bij het wonen begeleiding van PSW. We namen een kijkje bij hen op een woensdagavond.
Renee, Gerard en Angelique zitten samen met begeleider Jolanda Wijhers aan de eettafel in de ruime woonkamer. Ze hebben net de macaroni opgeschept die Angelique ’s middags al heeft gemaakt. Sjef komt even later ook binnen vanuit zijn werk. De vier wonen sinds 2004 in de woning aan de Irenestraat in Panningen. Ze hebben een eigen slaapkamer en delen een woonkamer, keuken, badkamer en een tuin. De woning was destijds nieuwbouw. ‘We zijn een paar keer komen kijken toen ze het huis aan het bouwen waren’, vertellen ze. ‘Dat was heel leuk om te zien.’ Initiatief De vier woonden allen nog bij hun ouders thuis voordat ze verhuisden naar Panningen. Het initiatief om samen te gaan wonen kwam van Renee. Ze wilde graag op zichzelf gaan wonen. Ze kende Gerard en Sjef van school en Angelique van het activiteitencentrum en had het idee om met hen samen te gaan wonen. De ouders hebben vervolgens het initiatief verder opgepakt. Ze hebben hiervoor een eigen vereniging opgericht “Samen, op jezelf” waarin van elke bewoner vertegenwoordiging van een familielid zit. Iedere bewoner koopt de begeleiding in door gebruik te maken van PGB. Aanvankelijk kregen ze begeleiding van een andere zorgaanbieder, maar vanaf maart 2011 zijn ze overgestapt naar PSW. Sindsdien krijgen ze dagelijks begeleiding van PSW bij het wonen. Goed voorbereid Voordat ze op zichzelf gingen wonen, hebben ze zich goed voorbereid. ‘We zijn op een soort vakantie geweest in een huisje om te oefenen. Daar hebben we gekookt en gepoetst en leerden elkaar ook goed kennen.’ Daarnaast hebben ze trainingen gehad van een begeleidster en van Greet van Dijk, gedragskundige, die door de ouders was benaderd om hen op bepaalde gebieden te leren om op zichzelf te kunnen wonen. ‘We leerden om op te komen voor onszelf en om onze mening te durven geven. Dat was fijn en we hebben er veel van geleerd.’ Begeleiding ’s Ochtends is een ADL-medewerker aanwezig en bij thuiskomst na het werk of dagbesteding een begeleider. Woensdag is de vaste vrije dag van Renee, Gerard en Angelique en is de hele dag
begeleiding aanwezig; net als op zaterdag en zondag. ’s Nachts is er geen begeleiding’, legt Sjef uit. ‘Maar als er iets is, kunnen we de slaapwacht bellen van WBC Vlasrootsingel in Heythuysen. Zij zorgen dan dat er begeleiding komt als dit nodig is. We weten goed hoe dat moet, maar het is gelukkig nog nooit nodig geweest!’
speelt ze bij de toneelgroep. Gerard is een echt buitenmens: hij werkt drie dagen bij zorgboerderij Wienes in Hegelsom en één dag bij een groenvoorziening in Sevenum.
Thuis in Panningen Angelique, Gerard, Renee en Sjef zijn helemaal ingeburgerd in Panningen en voelen zich er thuis. ‘We doen zelf boodschappen. We maken een Taken Ze wonen nu al acht jaar samen en kennen elkaar boodschappenlijstje en gaan samen naar de inmiddels goed. Iedere woensdag en zaterdag supermarkt. Ook gaan we regelmatig naar een
Heel bijzonder om dit werk te mogen doen
Hen Piepers is sinds 2010 actief als vrijwilliger in Woonbegeleidingscentrum (WBC) Reuver. Hij doet daar allerlei praktische klussen: van gordijnrails vernieuwen tot een schilderij ophangen of een slot repareren. Dat doet hij met veel plezier en – belangrijker nog – recht vanuit zijn hart.
‘Ik zag in een advertentie dat het WBC vrijwilligers zocht, onder andere om hand- en spandiensten in en om de gebouwen te verrichten. Naar aanleiding van die advertentie heb ik een brief geschreven en ben ik op gesprek geweest. Dat verliep heel positief en inmiddels kom ik al zo’n twee jaar een ochtend per week naar het WBC om allerlei praktische klussen te doen. Ik voel me er kind aan huis!’
van links naar rechts: Angelique, Gerard, Renee en Sjef
doen ze samen huishoudelijke werkzaamheden. De taken die moeten gebeuren, verdelen ze om de beurt. ‘Ik heb vandaag het gras gemaaid en de wc gepoetst’, vertelt Gerard. ‘En ik heb de huiskamer gestofzuigd’, vertelt Angelique. ‘We hebben moeten leren hoe we moeten poetsen. Van de begeleiding, maar ik heb ook veel van mijn moeder geleerd. Nu kunnen we het al goed zelf.’ Werken en dagbesteding Overdag hebben ze alle vier een druk leven. Sjef werkt twee dagen in een bakkerij in Panningen en drie dagen in de keuken van Koffieschenkerij Genuujerie in Venlo. Angelique gaat vier dagen naar creatief centrum de Baersdonk in Grubbenvorst, waar ze het liefste kaarten maakt. Renee werkt ook in dit centrum: twee dagen maakt ze onder andere slingers en twee dagen
van de vele winkels in Panningen. Het is leuk om het dorp in te gaan. We gaan ook wel eens een kopje koffie drinken of naar de bioscoop. ’s Avonds doen we vaker een spelletje of kijken televisie, puzzelen, knutselen, breien, luisteren muziek of maken zelf muziek op het keyboard van Sjef. Het is gezellig met ons vieren, we kennen elkaar goed. We hebben ook geboft met de begeleiding. We hebben het naar onze zin hier in Panningen!’
De Irenestraat in Panningen valt onder WBC Heythuysen. Teamleider is Cor Voermans. Het team van medewerkers bestaat uit een persoonlijk begeleider, een begeleider, een ondersteunend begeleider en twee ADL medewerkers / huishoudelijk medewerkers.
Niet vanzelfsprekend ‘De eerste jaren van mijn leven ben ik opgegroeid in een kindertehuis bij zusters. Zij hebben mij in die eerste jaren met liefde geholpen, terwijl dat echt niet altijd makkelijk was. Van daaruit heb ik een verlangen om iets terug te doen voor anderen. Ik heb ervaren dat het niet vanzelfsprekend is om geholpen te worden als je dat nodig hebt. Daarom raakt het me des te meer dat ik iets kan doen voor mensen die door een handicap afhankelijk zijn van anderen. Het is heel bijzonder om dit werk te mogen doen en ik krijg er enorm veel waardering voor terug. De bewoners hebben me eens een kaart gegeven om me te bedanken voor wat ik voor hen doe. Dat heeft me bijzonder geraakt.’ Veel voldoening ‘Ik doe allerlei verschillende dingen in en rond de gebouwen van het woonbegeleidingscentrum. Zelf heb ik een technische achtergrond en ik geniet er dan ook van om oplossingen te bedenken voor praktische problemen. Het is een uitdaging om te zoeken naar een praktische oplossing die zo goed mogelijk aansluit bij de cliënten met hun mogelijkheden en beperkingen en bij de wensen van de begeleiders. Het meeste werk doe ik in het WBC zelf, maar ik neem ook wel eens iets mee naar huis om daar verder te knutselen. Het geeft enorm veel voldoening als ik zie dat door mijn werk de
begeleiders meer tijd hebben voor bewoners of dat er geld wordt bespaard om leuke dingen met hen te ondernemen.’ Hechte band ‘Voordat ik bij het WBC als vrijwilliger kwam werken, had ik geen ervaring met mensen met een verstandelijke handicap. In het begin was het over en weer even aftasten, maar al snel waren we aan elkaar gewend. Als ik nu ’s ochtends binnenkom, zijn de cliënten nog niet naar hun werk of dagbesteding. Zodra ik de woonkamer in loop, word ik enthousiast begroet door iedereen. Met verschillende cliënten en begeleiders heb ik inmiddels een hechte band opgebouwd. Dat is zeker een grote meerwaarde van het werk. En de dankbaarheid en waardering die mensen tonen, ervaar ik echt als heel bijzonder. Het vrijwilligerswerk voelt helemaal niet als een verplichting. Ik kom hier fluitend binnen en ga ook weer fluitend naar huis.’
Vrijwilligers Bij PSW werken ongeveer 300 vrijwilligers. Zij zijn van onschatbare waarde voor cliënten, omdat zij net dat beetje extra aandacht kunnen geven. Vrijwilligers verrichten de meest uiteenlopende werkzaamheden waarvoor geen financiering beschikbaar is. Zonder hun inzet zou het leven van cliënten er heel anders uit zien en zouden veel leuke activiteiten niet door kunnen gaan. PSW is regelmatig op zoek naar enthousiaste vrijwilligers voor verschillende locaties en activiteiten. Op www.pswml.nl/medewerkers/vacatures is een actueel overzicht van de vacatures te vinden. Als u meer informatie wilt over vrijwilligerswerk bij PSW, dan kunt u contact opnemen met de afdeling P&O via 0475 47 44 00.
12
13
Cliënten van AC Reuver
Wandeling Seniorenvereniging Baexem
Werken bij supermarkt Plus
Pauze in Groencentrum Genegenterhof
Twee ochtenden in de week werken cliënten van Activiteitencentrum Reuver in supermarkt Plus Savelkoul in Reuver. Hun werkzaamheden bestaan uit het verzamelen en inpakken van boodschappen voor klanten die gebruik maken van de bestel- en bezorgservice van de supermarkt.
Marc Engelen, Juul Smits, Robin van Tegelen en Hilal Kas werken sinds een aantal maanden in de Plus. Ze werken in twee teams: Marc en Juul werken samen en Robin en Hilal werken samen. Met een boodschappenkar rijden ze de rijen langs; van een lijst lezen ze af welke boodschappen ze in moeten laden. Ze worden bij hun werk begeleid door Janneke Peeters, begeleider van AC Reuver. Kassa 3 Hilal legt uit hoe ze werken: ‘Ik heb de lijst vast en noem op wat erop staat. Er staan veel producten op, maar Janneke heeft een kruisje achter de producten gezet die we moeten uitzoeken. Robin pakt de producten uit de rekken en legt ze in de krat in de boodschappenwagen.’ Ook Marc en Juul gaan op deze manier te werk. Nadat de lijst is afgewerkt, brengen ze de wagen vol boodschappen naar de kassa. Marc: ‘We moeten altijd bij kassa 3 zijn. We leggen de boodschappen op de band en de kassajuffrouw rekent ze af. Daarna brengen wij de kar met boodschappen naar het magazijn. De Plus brengt ze dan naar de klanten.’ Alle vier kennen inmiddels goed de weg in de supermarkt. ‘Klanten vragen wel eens waar ze spullen kunnen vinden. Wij kunnen ze dat goed uitleggen want we weten waar alles staat! Het is heel leuk om hier te werken.’ Positieve reacties Janneke Peeters: ‘Ik ben altijd aanwezig tijdens het werk; ik controleer of ze alles gepakt hebben wat op de lijst staat. Als ze vragen hebben, kunnen ze altijd bij mij terecht en kan ik hen weer op weg helpen. Maar het gaat echt goed. Ze leren steeds meer. De Plus geeft ons de ruimte om onze weg te vinden. Door te doen, weten we steeds beter wat we nog kunnen veranderen en verbeteren. We krijgen de laatste tijd veel positieve reacties van Ron, de bedrijfsleider en contactpersoon. Dat is prettig. De cliënten vinden het ook erg leuk om hier te werken. Ze genieten van het werk en voelen zich hier goed. Het is de bedoeling dat we het in de toekomst gaan uitbreiden; meer cliënten aan het werk en meerdere dagen. Het inzetten van cliënten van PSW biedt voorde-
len voor beide partijen. Voor de cliënten van PSW betekent het dat zij actief kunnen deelnemen aan de samenleving, betekenisvol werk kunnen doen en leren werken in een regulie-
re werksetting; voor Plus Savelkoul betekent het extra handen in de supermarkt en is het een manier om deze service betaalbaar te houden voor de klanten.’
Ter ere van het 60-jarig jubileum van de Katholieke Ouderenbond Limburg (KBO) kreeg Seniorenvereniging Baexem een uitnodiging een wandeling te organiseren in de eigen omgeving. Daar hoorde ook een pauze bij met koffie en vlaai, op een door henzelf uit te kiezen locatie. De wandelaars kozen voor Groencentrum Genegenterhof als pauzeplaats, waar de koffie en zelfgebakken vlaai, gemaakt in de authentieke sjansenoven, klaar stond.
De tafels in het groencentrum zijn gedekt, de vlaaien staan klaar. Medewerkers en cliënten van Groencentrum Genegenterhof zijn volop aan het werk met de laatste voorbereidingen om hun 33 gasten te ontvangen. Lei Kurvers, medewerker Groencentrum Genegenterhof: ‘We vinden het ontzettend leuk dat de leden van de seniorenvereniging hier hun pauze willen houden. De cliënten helpen bij de catering, het serveren van de koffie en vlaai. Ze vinden het ook wel spannend, zo’n grote groep hebben we nooit eerder gehad. Maar ze zijn ook trots om hun centrum te laten zien.’
Juul ‘Ik vind het leuk om de kar te duwen en alles netjes in te pakken in de kratten.’
Marc ‘Ik vind het leuk om de spullen op de band te leggen bij de kassa en ze in het magazijn neer te zetten.’
Wiel van Heugten is de organisator van de wandeling. Hij kwam met het idee om de pauze in het groencentrum te houden. ‘Ik ben geboren en getogen in Baexem en kende het groencentrum. Ik ben hier in de winter al eens geweest. Ik vind het een geweldige locatie, prachtig! Het is mooi om te zien dat de cliënten hier zinvol werk doen dat ze leuk vinden. Het bezoek is tweeledig: voor de cliënten en medewerkers van het centrum is het mooi dat zo’n grote groep komt, voor ons is het een mooie pauzeplaats met overheerlijke vlaai en tegelijk een educatief karakter. Velen van ons weten niet wat ze hier doen en maken kennis met arbeidsmatige dagbesteding aan verstandelijk gehandicapten. Het is ontzettend leuk om eens een kijkje in de keuken te nemen van het centrum.’
In memoriam
Mien Wijnands
overleden 11 april 2012
Mien Wijnands was 74 jaar. Ze woonde al jaren in een woonvoorziening van PSW. Eerst in Kastanjehof, later in de Mozartstraat. In 1999 ging ze samen met haar levenspartner Chris Niessen, die in mei 2010 overleed, zelfstandig wonen in WBC Koninginnelaan. Hier werden ze begeleid door Ondersteund Wonen. De laatste jaren woonden ze samen in WBC Lindelaan. Mien bezocht jaren met veel plezier de ouderensoos in Roermond en was ook een vaste gast van het Trefcentrum. Cliënten, medewerkers en vrijwilligers zullen haar erg missen.
In memoriam
Stephanie Witte Robin ‘Ik werk het liefste bij het fruit; fruit in zakjes doen en het op de weegschaal leggen. Dan moet ik op het knopje drukken en het bonnetje op het zakje plakken.’
Hilal ‘Ik vind het leuk om bij de kassa te staan. Ik zou ook graag kassajuffrouw willen zijn. Ik kijk graag hoe de kassajuffrouw werkt.’
overleden 21 april 2012
Stephanie Witte was 23 jaar. In 2007 is ze als stagiaire vanuit de Maaskei in Heel naar AC Pappelhof gekomen. Ze werkte bij verschillende activiteiten: keramiek, computeren, koken bakken, industrieel werk en creatief. Ze hield van computeren. Belangrijk was dat de muziek aan stond tijdens het werk. Ze hield erg van Nederlandstalige muziek. Ze ging graag naar musicals en concerten van Nederlandstalige artiesten. Cliënten, medewerkers en vrijwilligers zullen haar vrolijke "Hollandse"babbel erg missen.
14
15
Leerlingen voorbereiden op beroepspraktijk
Terugblik
Gilde/PSW klas van start
G ro e p K i k k e r s v a n ’t B ro m b e m k e n a a r b a s i s s c h o o l ’t K e m p k e
Gilde Opleidingen en PSW gaan samen de opleiding “Medewerker Maatschappelijke Zorg” op maat verzorgen voor 15 leerlingen. Het is een nieuw en uniek initiatief van het opleidingscentrum en PSW. Het doel is om leerlingen nog beter voor te bereiden op de beroepspraktijk. Maandag 16 april is de samenwerking bekrachtigd met een overeenkomst die getekend is door Marianne Smitsmans, teammanager sector Zorg & Welzijn van Gilde Opleidingen en Jacques Wulms, waarnemend bestuurder van PSW.
Een van de leerlingen van de Gilde/PSW klas is Margo Schoenmakers (46, voorste rij 4e van rechts). Sinds 2007 werkt ze in de huishouding in WBC Heythuysen.
Onderwijsprogramma De leerlingen volgen een Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL), waarbij ze één dag per week naar school gaan bij Gilde Opleidingen en de andere dagen werken in één van de locaties van PSW. Interne opleidingsmodules van PSW worden vervlochten in het onderwijsprogramma van Gilde Opleidingen. Daarnaast verzorgen medewerkers van PSW gastlessen voor de leerlingen. Belangrijke pijler van PSW is de visie en de cultuur van waaruit medewerkers hun dagelijks werk doen. De leerlingen van de Gilde/PSW klas worden tijdens hun opleiding
al ondergedompeld in de kernwaarden van de langdurige zorg. Daarmee zijn ze aan het eind van de opleiding helemaal klaar voor het werken met mensen met een handicap. Leerlingen De leerlingen van de Gilde/PSW klas hebben verschillende leeftijden en achtergronden. Zo zijn er mensen bij die voorheen in de bouw of de detailhandel hebben gewerkt en mensen die werkzoekend waren. De groep leerlingen is op 1 april 2012 van start gegaan. De verwachting is dat ze eind oktober 2014 hun opleiding hebben afgerond.
‘In de loop van de tijd ging ik naast het huishoudelijk werk steeds meer dingen met cliënten ondernemen. Ik vind het mooi om het vertrouwen te krijgen van cliënten en geniet van het contact met hen. Het is fijn om iets voor ze te kunnen betekenen en wilde me graag verder ontwikkelen richting de begeleiding. Dus toen deze kans kwam, heb ik hem met beide handen aangegrepen. De opleiding loopt nu een aantal weken en ik ben heel enthousiast! We hebben een hele diverse groep en leren van elkaars ervaringen. Iedereen krijgt begeleiding van een stagebegeleider op zijn of haar locatie. Het is de bedoeling dat we tijdens de opleiding een aantal keren van werkplek veranderen. Ik ga de komende jaren nog bij twee andere locaties in Heythuysen werken. Mijn leven ziet er nu wel anders uit en de combinatie van werk, opleiding en privé zal soms best intensief zijn, maar ik heb er enorm veel zin in!’
In memoriam
Rob Huijsman
overleden 5 februari 2012
Rob Huijsman was 64 jaar. Hij werkte al meer dan dertig jaar in AC Pappelhof, voornamelijk bij de activiteiten keramiek en houtbewerking. De laatste jaren ging Rob met veel plezier drie dagen in de week naar de Soos voor ouderen in Roermond. Het allerliefste ging Rob op pad met de bus of ging hij wandelen. Daar genoot hij volop van. Hij had veel interesse voor gebouwen en bruggen en ging hier vaak naar kijken. Cliënten, medewerkers en vrijwilligers zullen hem erg missen.
In januari is de groep Kikkers van KDC ’t Brombemke naar de nabij gelegen basisschool ’t Kempke verhuisd. Trees van Heeswijk, manager PSW Junior, en Har Gerelings, locatiedirecteur ’t Kempke, blikken terug op de samenwerking in de afgelopen maanden.
Ruimtegebrek in KDC ’t Brombemke was de reden voor de samenwerking tussen KDC ’t Brombemke en basisschool ’t Kempke. Beide partijen zagen meteen ook de voordelen: voor de kinderen van ’t Brombemke past het omgaan met de kinderen van de basisschool in de voorbereiding op school en bij de insteek van maatschappelijke participatie; voor de kinderen van de basisschool geldt dat ze leren om te gaan met kinderen met een verstandelijke handicap of een ontwikkelingsachterstand en leren hierdoor meer open te staan voor deze kinderen. Meerwaarde Na vijf maanden zien Trees van Heeswijk en Har Gerelings een meerwaarde in de samenwerking. Har Gerelings: ‘De kinderen en de begeleiders zijn helemaal ingeburgerd en volledig geaccepteerd. Het voelde al heel snel eigen en gewoon dat ze er waren. Gezamenlijke activiteiten zijn er nog niet echt van gekomen door de drukke programma’s. De intentie is er echter wel. Het is nog zoeken hoe we deze activiteiten vorm kunnen geven. Ik ben positief over de samenwerking. Het is een goede ervaring voor de kinderen van de basisschool om te leren
omgaan met kinderen met een verstandelijke handicap.’ Trees van Heeswijk: ‘De kinderen en de begeleiders voelen zich thuis in ’t Kempke. De kinderen voelen zich heel groot omdat ze naar een school gaan en zijn er trots op. Ze zijn heel snel vertrouwd geraakt in de school; het is echt hún school geworden. Het is een grote meerwaarde voor deze kinderen om naar de basisschool te gaan. Het zijn kinderen die in een schoolvoorbereidende groep zitten. Hier kunnen ze de sfeer van een school proeven en zien ze voorbeeldgedrag. Ze hebben nu een beeld van hoe school er straks uit gaat zien; het is minder spannend om straks de stap naar school te maken.’ Volgend schooljaar Of de groep Kikkers in het volgende schooljaar weer naar de basisschool gaat, is nog niet duidelijk. Trees van Heeswijk: ‘Dat hangt af van het aantal aanmeldingen in ’t Brombemke en daarmee gepaard met de ruimte die we hebben. Wel ben ik ervan overtuigd dat we de groep dan meteen bij de start van het schooljaar moeten laten meedraaien in de basisschool. Dat geeft rust voor alle partijen.’
16
17
Stand van zaken
Medewerkers in beeld: Jac Coenen en Truus Niessen
Lopende bouwprojecten
Boegbeelden van de houtafdeling in AC Maasbracht
PSW timmert aan de weg! Hieronder vindt u een kort overzicht van lopende bouwprojecten. Op onze website staat een meer uitgebreid overzicht: www.pswml.nl/bouw.
Wonen Wonen Nederweert • PSW is met de Woningvereniging Nederweert in gesprek voor de bouw van een nieuw Woonbegeleidingscentrum in Nederweert. Naast vragen vanuit de wachtlijst zal deze locatie ook (her)huisvesting gaan bieden aan mensen met een ernstige verstandelijke handicap. Momenteel vindt een haalbaarheidsstudie plaats.
behoeve van cliënten met een ernstige verstandelijke handicap. Deze uitbreiding wordt gerealiseerd op de eerste verdieping van de in 2010 gereed gekomen nieuwbouw. De uitbreiding biedt woonruimte voor zes cliënten. • Op korte termijn wordt vooruitlopend op toekomstige nieuwbouw een tijdelijke huisvesting in Reuver in gebruik genomen. Het gaat om vijf plaatsen.
Wonen Echt • PSW is in gesprek met de gemeente Echt voor het vinden van een geschikte bouwlocatie voor een Woonbegeleidingscentrum. De gesprekken verlopen voorspoedig. Samen met Woningcorporatie Woongoed2-duizend, die in opdracht van PSW de bouw gaat realiseren, heeft PSW het oog laten vallen op een locatie aan de Heerweg te Echt. De Heerweg is gelegen in de wijk Schilberg. Op korte termijn hoopt PSW een volgende stap te kunnen zetten. PSW zal vervolgens een en ander met alle ouders bespreken, die namens hun zoon of dochter een woonwens voor Echt bij PSW hebben neergelegd.
Heythuysen • PSW onderzoekt de mogelijkheden om een deel van het oude raadhuis in Heythuysen te gebruiken, voor een activiteitencentrum voor senioren, een trefcentrum, een atelier en appartementen voor mensen met een verstandelijke handicap. Momenteel vindt een haalbaarheidsstudie plaats.
Wonen/dagbesteding Haelen • PSW is voornemens om wonen en dagbesteding voor ernstig verstandelijk gehandicapten en autisten te realiseren op één locatie. Hiervoor heeft PSW inmiddels grond verworven grenzend aan KDC de Heisterkes. Met betrekking tot het tijdspad is nog geen beslissing genomen.
De wet- en regelgeving inzake de financiering van de langdurige zorg is veranderd. De overheid heeft een plafond aangebracht in de financiering van groei/uitbreiding van AWBZ-zorg. Groei/uitbreiding moet gefinancierd worden uit het regiobudget van het Zorgkantoor, die dat budget moet verdelen onder de verschillende AWBZ-instellingen in de betreffende regio. Ten gevolge hiervan is financiering vanuit de AWBZ van bovenstaande initiatieven van PSW niet meer vanzelfsprekend. Het Zorgkantoor beslist per project of financiering uit de regioruimte wordt toegekend.
Wonen Reuver • PSW heeft met Woningcorporatie Woongoed2-duizend afspraken gemaakt voor uitbreiding van de locatie Oude Baan ten
teit: kinderstoeltjes, tafeltjes, vrachtwagens, poppenbedjes, keukentjes, vogelhuisjes en nog veel meer. Jac: ‘Sommige producten zoals de stoeltjes en de tafeltjes maken we al vanaf het begin, nu dus al zo’n twintig jaar. Het zijn nog steeds populaire producten en het oorspronkelijke basisontwerp is vrijwel niet veranderd. In de loop der jaren kwamen er ook nieuwe producten bij. Het is leuk om weer iets nieuws te bedenken, maar het moet wel haalbaar zijn voor onze cliënten om ze te maken.Truus:‘Houtproducten zijn tijdloos. Met af en toe kleine aanpassingen, ontstaat weer een heel nieuw product. Zo ontstond enkele jaren geleden het idee om de stoeltjes te voorzien van een naam. Twee collega’s waren zwanger en als kraamcadeau hebben we stoeltjes voorzien met de naam van het kindje. Een schot in de roos, want de stoeltjes met naam zijn erg geliefd.’
PSW Junior • PSW gaat in Heythuysen een nieuw kinderdienstencentrum en kinderwoonvoorziening realiseren. Planning: oplevering: 2013.
Start bouw
Nieuw kinderdienstencentrum PSW PSW gaat in Heythuysen een nieuw kinderdienstencentrum bouwen. De bouw start deze zomer. Als alles volgens planning verloopt, is het nieuwe gebouw eind 2013 klaar voor gebruik. Het nieuwe centrum biedt de mogelijkheid om de zorg en begeleiding voor kinderen en jongeren met een verstandelijke handicap op één plek samen te brengen. Er wordt een kinderdagcentrum en een kinderwoonvoorziening gebouwd. Het kinderdagcentrum biedt plaats aan 64 kinderen; de kinderwoonvoorziening biedt plaats aan 24 kinderen. De huidige kinderdagcentra ’t Brombemke in Sint Odiliënberg en de Heisterkes in Haelen zullen sluiten als het nieuwe KDC de deuren opent.
Deze keer in de rubriek Medewerker in Beeld niet één, maar twee medewerkers in beeld: Jac Coenen (61) en Truus Niessen (54). Samen hebben ze jarenlange ervaring in de houtactiviteit van Activiteitencentrum Maasbracht: Jac Coenen is begeleider van het eerste uur in de activiteit en Truus Niessen werkt er inmiddels ruim dertien jaar, eveneens als begeleider. Ze vertellen over de ontwikkeling van de activiteit en hun werk.
Jac Coenen is van origine binnenhuisarchitect. Hij kwam in contact met PSW doordat zijn vrouw werkzaam was in een woonbegeleidingscentrum van PSW. Hier kwam hij regelmatig en had een klik met de cliënten en het werk. Toen er een vacature vrijkwam in AC Maasbracht bij de activiteiten keramiek en handenarbeid, besloot hij te solliciteren. Inmiddels werkt hij al 25 jaar in het centrum. Jac Coenen: ‘De houtafdeling bestond vijfentwintig jaar geleden nog niet; het heette destijds handenarbeid. Het dagprogramma van het activiteitencentrum zag er ook heel anders uit. Cliënten konden op de dag zelf hun eigen activiteit kiezen. Hier gold: wie het eerst komt, wie het eerst maalt. Langzaam veranderde dit in wat het nu is: een vast programma. Waar de begeleiding voorheen overal inzetbaar was, moesten ook wij ons specialiseren. De verandering bracht rust en structuur en er kwam meer aandacht voor het ontwikkelingsgericht begeleiden. Met de komst van een vast programma werd ook de houtactiviteit opgericht. We begonnen met vijf cliënten, maar toen duidelijk werd wat we deden en maakten, raakten steeds meer cliënten enthousiast. Nu zijn dagelijks veertien cliënten in de activiteit aan het werk.’
Efficiënter Wat in de loop der jaren wel sterk veranderde, was het productieproces. Jac en Truus hebben de activiteit zien groeien en zien professionaliseren: ‘Het proces is steeds efficiënter geworden. Het kwam wel eens voor dat een product mislukte. Het proces is geperfectioneerd en gemakkelijker gemaakt. Er wordt gedacht vanuit de mogelijkheden van de cliënten; zij moeten het product of de handeling zelf kunnen uitvoeren. Door bepaalde stappen eenvoudiger te maken of door eenvoudige aanwijzigingen, kunnen ze zelf aan het product werken. Zo worden ze zelfstandiger en hun zelfredzaamheid wordt vergroot. Het doel is dat iedere cliënt aan het product moet kunnen werken. Hierbij wordt gekeken naar hun mogelijkheden, hun talenten en wat ze het leukste vinden om te doen. De een schuurt graag, de ander zaagt en weer een ander schroeft onderdelen aan elkaar. Ieder product bevat verschillende deelhandelingen. Samen werken ze aan een product. Het geeft hen voldoening en ze zijn trots als er weer iets klaar is.’
Na al die jaren nog steeds op hun plek
Affiniteit Ook Truus Niessen heeft inmiddels de nodige ervaring in de houtafdeling. Ruim dertien jaar geleden begon ze als oproepkracht in AC Maasbracht in de tuin en de houtactiviteit. Truus Niessen: ‘Ik ben van oorsprong Z-verpleegkundige en heb daarnaast veel affiniteit met het maken van houtproducten. Toen ik als oproepkracht werkte en er een vacature vrijkwam bij de houtactiviteit heb ik meteen gesolliciteerd.’ Tijdloze producten Er worden prachtige en kwalitatief goede producten gemaakt in de activi-
Betrokken ‘Iedere week beginnen we met een weekbespreking. Hierin bespreken we wat we gaan doen, welke producten we gaan maken en wie wat gaat doen en wanneer. Zo worden de cliënten echt bij het proces betrokken en wordt hun inzicht gestimuleerd. We vragen hen ook om mee te denken over de producten; het is een activiteit van ons én de cliënten.’ Perfecte combinatie Beide begeleiders voelen zich na al die jaren nog steeds op hun plek. Truus: ‘Er is altijd van alles te doen in de activiteit en ik vind nog altijd uitdaging in mijn werk. Jac: ‘Ik werk graag met mijn handen en vind het leuk om producten te bedenken en te ontwerpen. Op deze manier kan ik mijn creativiteit en het ontwerpen van producten combineren met het werken met mensen met een verstandelijke handicap. Voor mij de perfecte combinatie.’
18
19
Activiteitencentrum Reuver
Start buitenploeg in het Dierenrijck Activiteitencentrum Reuver is gestart met een buitenploeg in het Dierenrijck, een kinderboerderij in Reuver. Aanleiding hiervoor was de groeiende vraag van cliënten die het leuk vinden om buiten en/of in het groen te werken.
Project Onderwijs in Zorg
Zoektocht naar meerwaarde
In aanloop naar een “eigen” groenproject maakte het activiteitencentrum in eerste instantie gebruik van de kennis en ervaringen van Groencentrum Genegenterhof in Grathem. Vanuit dit centrum werken al langere tijd drie groenploegen voor externe opdrachtgevers in de regio Midden-Lim-
Het project De visie van PSW Junior is dat ieder kind recht heeft op goede zorg en onderwijs. Ieder kind moet in die omgeving zorg /onderwijs geboden krijgen waar het zich het best kan ontwikkelen. Deze visie wordt gedeeld door de samenwerkingspartners van PSW: de Herman Broerenschool in Roermond en de Maaskei in Heel, beide ZMLK scholen (voor zeer moeilijk lerende kinderen). De regelgeving en bekostiging dwingen ouders echter tot een keuze: dagbesteding of onderwijs. PSW Junior werkte al samen met de scholen en zijn daarom samen het project Onderwijs in Zorg gestart. Sinds januari 2010 werken in beide KDC’s van PSW leerkrachten van de Herman Broerenschool en de Maaskei in Heel. Zij worden ingezet in groepen waar kinderen zitten die (nog) niet kunnen doorstromen naar het onderwijs, maar voor wie
onderwijs mogelijk een meerwaarde kan opleveren voor de ontwikkeling. Daarnaast implementeren zij het werken met leerlijnen, de basis methodiek uit het onderwijs, door middel van het leerlingvolgsysteem Plancius. Dat volgsysteem is intussen aangepast aan het niveau van de kinderen van het KDC. Er zijn leerlijnen uitgewerkt op het gebied van zelfredzaamheid en communicatie. Jaarbijeenkomst Tijdens de tweede jaarbijeenkomst waren alle betrokkenen aanwezig: manager PSW Junior, directeuren en leerkrachten van de ZMLK scholen, en teamleiders, gedragskundige en begeleiders van het KDC. Trees van Heeswijk: ‘We hebben de resultaten tot nu toe met elkaar gedeeld. Daarnaast hebben we in werkgroepen van gedachten gewisseld over een aantal vragen die we in de praktijk verder gaan onderzoeken en gebruiken: wat zijn de kenmerken van ontwikkelingsgerichte dagbesteding en onderwijs; welke vermogens en omstandigheden moet een kind hebben om te kunnen doorstromen van dagbesteding naar onderwijs; en wat heeft tot nu toe in de praktijk van het project (niet) gewerkt. Het laatste jaar gaan we gebruiken om te bekijken welke elementen uit het onderwijs we structureel willen blijven inzetten in de KDC’s en ook hoe we dat het beste kunnen doen zonder de additionele middelen die we nu inzetten. Voorlopige conclusie is in ieder geval dat inzet van onderwijselementen in de dagbesteding wel degelijk een meerwaarde kan hebben voor kinderen die écht niet kunnen doorstromen naar het onderwijs.’
Recht op goede zorg én onderwijs
den bijvoorbeeld brood in kleine stukjes die aan de dieren kunnen worden gevoerd; of kunnen konijnen aaien. Mede vanuit dit bestaande samenwerkingsverband hebben we onze plannen voor arbeidsmatige dagbesteding besproken. De respons vanuit het Dierenrijck was geweldig en het enthousiasme werd alleen maar groter.’ Start Op 5 maart 2012 is de buitenploeg officieel gestart in het Dierenrijck. Onder begeleiding van Dirk Kouters zijn vijf cliënten iedere maandag aan het werk in het dierenpark. Het gaat voornamelijk om werkzaamheden die horen bij de verzorging van de dieren en het onderhouden van het terrein: bladeren bij elkaar harken, valhout uit de wei halen en afvoeren, tuin schoffelen, vegen, grasmaaien, konijnenhokken schoonmaken en konijnen voeren, kippenhokken schoonmaken en eieren rapen. Al na een paar weken is duidelijk dat de nieuwe werkplek een groot succes is. Alle partijen zijn enthousiast. In de volgende uitgave van PSW Dagbesteding Info volgt een uitgebreid artikel over de cliënten en hun werkzaamheden.
Het driejarig project Onderwijs in Zorg is het laatste jaar ingegaan. Het project moet antwoord geven op de vraag: Levert structurele inzet van (elementen uit het) onderwijs in het KDC een meerwaarde op voor de kinderen? Het is een samenwerking tussen de KDC’s van PSW en de ZMLK scholen in Roermond en Heel. Tijdens de jaarbijeenkomst na afloop van het tweede jaar bleek dat partijen overwegend positief zijn en weer een stap verder zijn gekomen. Trees van Heeswijk, manager PSW Junior: ‘We hebben met elkaar beter de weg gevonden in de inzet van onderwijselementen in het KDC. Het laatste jaar van het project gaan we zaken specifieker benoemen: waar zit de meerwaarde; waar gaan we op inzoomen als het project straks is afgelopen.’
De kinderdagcentra (KDC’s) van PSW Junior zijn gericht op kinderen met een verstandelijke handicap. Met 5 jaar worden de kinderen leerplichtig. Veel kinderen stromen vanuit het KDC door naar een school, meestal het speciaal onderwijs. Indien nodig, kunnen zij daar aanvullende AWBZ-zorg krijgen, geboden door de OSK (Ondersteuning op School en Kinderopvang). Een ander deel van de kinderen krijgt een leerplichtontheffing. Deze kinderen kunnen niet gedijen in een schoolomgeving. Zij blijven in het KDC tot zij doorstromen naar een vorm van dagbesteding voor volwassenen en krijgen in het KDC ontwikkelingsgerichte dagbesteding.
binnen de “eigen” regio zijn we in de voorbije maanden op zoek gegaan naar een passende werkplek in of nabij het Reuverse. Bij het Dierenrijck krijgen cliënten van AC Reuver al langere tijd belevingsgerichte/activerende dagbesteding. Iedere woensdag gaat een groepje cliënten naar het Dierenrijck. Ze kne-
burg. Iedere vrijdag waren cliënten en begeleiders van AC Reuver aanwezig in Grathem om te leren en werkervaring op te doen. Dirk Kouters, begeleider AC Reuver: ‘Genegenterhof is een ideale leerwerkplek vanwege de ligging, het aanbod van werkzaamheden en de aanwezige kennis. Onze cliënten hebben hier op een veilige manier kennis gemaakt met het werk en de daarbij gevraagde attitude. We werden daarbij ondersteund door Lei Kurvers, die als projectmedewerker van Genegenterhof gekoppeld is aan dit hele project.’ Enthousiasme ‘Omdat we onze wens van werken in het groen graag vorm en inhoud wilden geven
20
21
KDC de Heisterkes en woensdagmiddagclub Junior
Veel medailles
Vlaaien bakken bij bakkerij Korsten
S P E C I A L O LY M P I C S N AT I O N A L E S P E L E N 2 0 1 2
Op woensdagmiddag 9 mei 2012 deden kinderen van Kinderdagcentrum de Heisterkes en kinderen van de woensdagmiddagclub Junior mee aan een vlaaienactiviteit bij bakkerij Korsten in Weert. De activiteit werd hen aangeboden door VVV Weert.
Op 1,2 en 3 juni 2012 hebben de Special Olympics Nationale Spelen 2010 plaatsgevonden in ‘s Hertogenbosch. De Special Olympics is een landelijk sportevenement voor mensen met een verstandelijke handicap. Aan het evenement namen cliënten van PSW deel in verschillende takken van sport.
Het werd een geslaagde middag. De kinderen vonden het prachtig om in de bakkerij te zijn en genoten zichtbaar van de activiteit. Ze hebben allemaal twee kleine taartjes gemaakt, gevuld met kersen, abrikoos of appel. De bakker deed voor hoe het moest en gaf uitleg over het bakken van taarten. De kinderen van de woensdagmiddagclub konden veel zelf doen en met een beetje hulp maakten ze de lekkerste taartjes. Voor de kinderen van de Heisterkes gold de activiteit vooral als beleving; het ruiken, voelen en proeven stond centraal. Na afloop kregen de kinderen ieder twee taartjes mee.
In totaal deden ruim 2000 sporters mee aan het evenement in diverse takken van sport: atletiek, badminton, voetbal, basketbal, paardrijden, tafeltennis, tennis, zwemmen en nog veel meer. De deelnemers in de diverse sporten werden naar prestatieniveau ingedeeld in categorieën. Binnen deze categorie werd om de medailles gestreden. Dit zorgde voor een eerlijke en gelijkwaardige strijd. De cliënten hebben het afgelopen jaar getraind om deel te kunnen nemen aan de Spelen.Vele vrijwilligers hebben hen daar bij ondersteund. Het werden drie mooie en geslaagde dagen. Voor herhaling vatbaar! Meer informatie over de Special Olympics kunt u vinden op www.specialolympics2010.nl
De zwemmers van PSW Vrije tijd behoren tot de clienten die vele medailles hebben gehaald. Van links naar rechts: Erik Jan Stam, Leon Teeuwen, Tob Teuwen, Rene van de Kamp, Leo Seerden, Silvi Schreurs, Marco Lommen, Michael Goossens.
In memoriam
Jac Philips
overleden 23 mei 2012
Jac genoot met volle teugen van het leven en heeft er het beste uitgehaald. Hij was altijd in voor een grapje of plagerijtje en iedereen kon dit waarderen. Hij woonde met veel plezier in WBC Coenraad Abelsstraat in Weert en had dit graag nog wat langer laten duren. Ook ging hij met veel plezier naar de Soos voor Ouderen in Weert. Wat zullen cliënten, ouders/verwanten, medewerkers en vrijwilligers hem missen!
In memoriam
Frans Mulders
overleden 4 juni 2012
Frans ging met veel plezier naar AC Herten. Hij werkte voornamelijk in de drukkerij. Het liefste versnipperde hij papier en haalde hij oud papier op bij de medewerkers van het Centraal Bureau. Ook was hij koerier tussen AC Pappelhof en AC Herten. Genieten deed hij van een sigaartje, een pilske en Schintaler. Hij stond bekend bij iedereen om zijn vrolijkheid en de woorden: sjoon potse. Cliënten, ouders/verwanten, medewerkers en vrijwilligers zullen hem erg missen.
22
Lenie van Heel
23
op de grond geplakt, zodat Lenie niet zou verdwalen in het nieuwe huis. Maar achteraf bleek dat helemaal niet nodig te zijn. De veiligheid zit voor Lenie vooral in de mensen om haar heen. En de begeleiders, met wie Lenie intussen vertrouwd was, gingen mee naar de nieuwe locatie. Dat maakte de verhuizing voor haar veel minder ingrijpend dan we hadden gedacht.’
Ruimte om zichzelf te zijn Lenie van Heel is 50 jaar en woont in Woonbegeleidingscentrum (WBC) Magdalenastraat in Heythuysen. Ze heeft autisme en gedragsproblemen en krijgt intensieve begeleiding. In de editie van PSW Info van mei 2009 stond een artikel over Lenie, die toen nog in het WBC aan de Graaf van Loonlaan woonde. Hoe gaat het nu met haar?
Dagritme Inmiddels is Lenie rustiger geworden. Toen ze aan de Graaf van Loonlaan woonde, was het belangrijk dat er meteen een begeleider naar haar toe ging als ze onrustig was. Inmiddels is ze zover dat ze zelf op zoek gaat naar een begeleider als ze zich onrustig voelt. In de loop van de tijd is het woonbegeleidingscentrum een veilige plek voor haar geworden. Lenie heeft een eigen dagritme, dat verschilt van dat van haar medebewoners. Ze staat vroeg op, rond vier uur in de ochtend. Dan rommelt ze wat in de keuken en neemt ze een broodje en een kop koffie. Om zes uur begint de slaapdienst met werken. Lenie staat dan al te wachten tot de deur van het kantoor open gaat. Samen met de begeleider zet ze dan een pilsje klaar in de koelkast. Dat drinkt ze ’s avonds, als de dag goed is verlopen. Lenie heeft geen reguliere dagbesteding in een activiteitencentrum. Vroeger wel, maar ze is ermee gestopt omdat er teveel prikkels waren. Lenie’s dagbesteding bestaat momenteel uit twee delen. ’s Morgens krijgt ze in het trefcentrum van het woonbegeleidingscentrum één op één begeleiding van begeleiders van Activiteitencentrum Pappelhof en ‘s middags begeleidt een vaste begeleider binnen het WBC haar. Rond drie uur, half vier gaat Lenie avondeten. Apart van de andere bewoners, omdat het anders te druk voor haar is. De avonden brengt ze meestal door in de rust van haar eigen appartement.
Grenzen De begeleiding volgt Lenie voor een groot deel, legt Wendy uit. ‘Voor Lenie is het belangrijk dat ze zelf regie heeft over haar leven. Daar gaan we heel ver in mee. Gelukkig kan dat ook, omdat dit een kleinschalige woonvoorziening is, waar we individueel kunnen werken. Dit betekent niet dat Lenie alles bepaalt. Er zijn grenzen. Zeker als het gaat om hygiëne of om de veiligheid van haarzelf en van anderen. Zo had Lenie eens al haar sokken in de container gegooid en liep ze met blote voeten in haar schoenen, waardoor ze blaren kreeg. Dat was voor ons een grens; we hebben toen nieuwe sokken voor haar gekocht. En we grijpen ook wel eens in als we zien dat andere cliënten zich niet prettig voelen bij het gedrag van Lenie. Dan halen we haar even uit de groep. Maar over het algemeen kan ze veel zelf bepalen. Zo zit ze graag in een tuinstoel op de parkeerplaats of raapt papiertjes op van de straat. En ze maakt eigen keuzes in haar kleding en haardracht. Daarin laten we haar vrij.’ Geduld ‘Lenie heeft ruimte nodig om zichzelf te zijn’, benadrukt Wendy. ‘In het begin hebben mensen geprobeerd ‘volgens het boekje’ met haar aan de slag te gaan. Dit bleek niet te werken. Ze heeft veel structuur nodig, maar wel haar eigen structuur. Als je haar iets wilt aanbieden, dan moet je haar uit de tent lokken, nieuwsgierig maken. Je moet loslaten hoe het hoort en gewoon afwachten en kijken waar je een ingang kunt vinden bij Lenie. Dit vraagt veel geduld; je kunt iets tien keer proberen en de elfde keer succes hebben. Je moet bereid zijn om de mens achter de cliënt te zien en samen met haar invulling te geven aan haar leven. Als je jezelf bent en je op je gemak voelt bij Lenie, dan kun je heel veel met haar. De zorg is intensief en het is niet altijd makkelijk, maar ik vind Lenie een geweldig mens om mee te werken.’
Het WBC is een veilige plek voor haar geworden
Eigenheid Nog steeds kan Lenie onverwachte dingen doen en richt ze haar leven anders in dan anderen. Een goed voorbeeld daarvan is de inrichting van haar appartement. ‘De zussen van Lenie hadden het nieuwe appartement prachtig ingericht’, vertelt Wendy. ‘Maar Lenie heeft er vervolgens een heel eigen invulling aan gegeven. De eettafel staat nu in de slaapkamer, waardoor de deur niet meer dicht kan, de gordijnen hangen op een aparte manier, er was al snel een vaas gesneuveld en ze heeft een tijdje rondgelopen met een tafelkleedje om haar hoofd gebonden. Daar kun je een probleem van maken, maar dat hebben we niet gedaan. En ook haar familie vond het niet erg. Dat is de eigenheid van Lenie en dat hoort bij haar. Dit is haar thuis, waar ze zichzelf moet kunnen zijn.’
Familie Vanuit de woonvoorziening is er regelmatig contact met de familie van Lenie. Wendy: ‘Ze hebben een groot vertrouwen in ons en dat is heel fijn. Ze laten veel aan ons over. Minstens een keer per maand bel ik met hen om te vertellen hoe het gaat. In onrustige periodes hebben we vaker contact. En Lenie gaat regelmatig op zaterdagmiddag bij een van haar zussen op bezoek. Andersom komt haar familie ook naar het woonbegeleidingscentrum. Soms zien ze Lenie zelf dan nauwelijks, omdat ze alleen in haar appartement wil zijn. Maar dan drinken ze gewoon iets met begeleiders en andere cliënten, bij wie ze ook heel betrokken zijn. Dat is bijzonder om te zien. Het is een mooi voorbeeld van werken in de driehoek, waarbij cliënt en familie en begeleiding aan elkaar verbonden zijn op basis van wederzijds vertrouwen.’
8 – 12 augustus G ro e n c e n t r u m G e n e g e n t e r h o f g a s t h e e r t i j d e n s L i m b u r g F e s t i v a l Toen Lenie aan de Graaf van Loonlaan kwam wonen, was ze heel onrustig, vertelt persoonlijk begeleider Wendy Brouwers. ‘Haar gedrag was zeer onvoorspelbaar. Zo deed ze zichzelf pijn, klom ze op het aanrecht en rende ze eens in haar ondergoed de straat op. Achteraf gezien was dat gewoon blinde paniek. Er was zoveel veranderd in het leven van Lenie: haar beide ouders waren overleden en ze kwam in een compleet nieuwe woonsituatie terecht met mensen die ze niet kende.’
Verhuizing In 2010 verhuisde Lenie samen met andere cliënten naar een appartement aan de Magdalenastraat. Begeleiders verwachtten dat de verhuizing heel moeilijk voor haar zou worden, omdat veranderingen bij Lenie vrijwel altijd spanningen met zich meebrengen. Maar tegen alle verwachtingen in ging het juist heel goed. Wendy: ‘We hadden allerlei voorzorgsmaatregelen genomen om de overgang zo makkelijk mogelijk te maken. Ik had bijvoorbeeld stickers
Van 8 tot 12 augustus 2012 vindt het Limburg Festival plaats: een theaterfestival waarbij op diverse, bijzondere locaties in MiddenLimburg theateractiviteiten worden georganiseerd. Groencentrum Genegenterhof treedt deze dagen op als gastheer; bezoekers van het festival kunnen in het groencentrum genieten van een kopje koffie met zelf gebakken vlaai.
