Netbeheer Nederland Jaarverslag 2013
In verbinding met de samenleving De levering van energie is van levensbelang voor onze samenleving. Bijna 17 miljoen Nederlanders zijn verbonden met het gas- en elektriciteitsnet. Om die reden werken de netbeheerders 24/7 aan een betrouwbare, veilige, betaalbare en steeds duurzamer energievoorziening. In 2013 hebben de regionale en de landelijke netbeheerders ruim twee miljard euro geïnvesteerd om het energienet de meest betrouwbare van Europa te houden. Hiermee vervullen zij een essentiële bijdrage aan een goed investeringsklimaat. Het toevoegen van intelligentie aan het net is daarbij een steeds belangrijker middel: niet alleen om de kosten in de hand te houden maar ook om de verduurzaming te faciliteren en het energienet klaar te maken voor de toekomst. Een toekomst waarin het aanbod van duurzame energiebronnen zoals zon en wind zal toenemen en waarin energie vaker decentraal wordt opgewekt. Dat vereist meer flexibiliteit van het energienet om de betrouwbaarheid op niveau te houden. Nieuwe technieken, zoals sensoren en automatische schakelmogelijkheden, kunnen de duur van een onderbreking aanmerkelijk verkorten of zelfs voorkomen. Desondanks zijn onderbrekingen in de energievoorziening nooit helemaal uit te sluiten. Omdat dit grote maatschappelijke gevolgen heeft, communiceren de netbedrijven via het landelijk storingsnummer, website en apps met klanten als zich ondanks alle inspanningen een onderbreking voordoet. De energievoorziening is sterk in beweging. De verduurzaming stelt nieuwe eisen aan het energienet en brengt nieuwe spelers op de energiemarkt. De rol van de netbeheerders is deze ontwikkeling in lijn hiermee te faciliteren. In 2013 waren het Actieplan Duurzame Energievoorziening, de introductie van het nieuwe marktmodel en de slimme meter belangrijke onderwerpen voor de netbeheerders evenals het SER Energieakkoord. Netbeheer Nederland heeft daarnaast een actieve bijdrage geleverd aan de besluitvorming in Europa en is in Nederland verbonden met diverse projecten en initiatieven om de verduurzaming van de energievoorziening te realiseren, waaronder de Green Deal Smart City Event. In overleg met het ministerie van Economische Zaken (EZ) levert de brancheorganisatie input aan het nieuwe wetgevingstraject STROOM. Ook het afgelopen jaar hebben de netbedrijven actief samengewerkt met bedrijven, overheden en de klant. Brancheorganisatie Netbeheer Nederland heeft hieraan een bijdrage geleverd door contacten te onderhouden met maatschappelijke organisaties, overheden in Den Haag en Brussel, andere brancheorganisaties, onderzoeksinstellingen en de politiek. De verhuizing van Netbeheer Nederland naar hartje Den Haag illustreert het belang dat de brancheorganisatie hecht aan goede verbindingen met haar belangrijkste stakeholders. Rens Knegt, directeur Netbeheer Nederland
Jaarverslag 2013
2
Veilige en betrouwbare energievoorziening De regionale en de landelijke energienetbeheerders hebben een veilige en betrouwbare energievoorziening als topprioriteit. Dat begint bij een robuust energienet, hoogwaardige materialen en goed opgeleide monteurs.
Veilig werken aan gas- en elektriciteitsnetten De veiligheidsregelgeving voor het werken aan elektriciteitsnetten staat in het Branche supplement van de Bedrijfsvoering Elektrische Installaties (BEI-BS). Voor de gasdistributienetten is deze regelgeving uitgewerkt in de Veiligheidsinstructies Aardgas (Viag).
“ Naast een slim net dat de netbeheerders verbindt met hun klanten, is het minstens even belangrijk om in verbinding te staan met de samenleving.”
In 2013 is een omvangrijke update uitgevoerd met het doel om de veiligheidsregelgeving eenduidig, praktisch en toegankelijk te maken. Door de samenwerkende gas- en elektriciteitsnetbeheerders zijn landelijke veiligheidsrichtlijnen en veiligheidswerkinstructies (VWI’s) opgesteld voor het veilig werken aan gas- en elektriciteitsnetten. Medewerkers van netwerkbedrijven en aannemers werken volgens deze richtlijnen.
Veiligheidsniveau gasnetten De gasvoorziening in Nederland heeft in de afgelopen decennia op een betrouwbare en veilige manier een belangrijke bijdrage geleverd aan onze energiebehoefte. In de openbare gasvoorziening is nauwelijks sprake van serieuze incidenten. Aan de hand van deze goede uitgangssituatie gaan de leden van Netbeheer Nederland de gasveiligheid op een systematische manier evalueren en onderdeel maken van de onderhoud- en investeringsplannen. Hiertoe is in overleg met een aantal stakeholders gekeken naar het veiligheidsniveau van de gasnetten in vergelijking met het veiligheidsniveau in andere sectoren. In 2014 zal de dialoog met stakeholders in samenwerking met de TU Delft worden geprofessionaliseerd. Met de veiligheidsregio’s en de politie zijn daarnaast veiligheidsconvenanten afgesloten.
Jaarverslag 2013
3
Registratie van kabels en leidingen
De belangrijkste oorzaak van gas- en stroom-
De gezamenlijke netbeheerders hebben het afgelopen
onderbrekingen zijn nog altijd graafschades.
jaar veel aandacht gegeven aan het verbeteren van de
Bijna een derde van alle energiestoringen wordt
registratie van de kabels en leidingen. Een volledige
hierdoor veroorzaakt.
en juiste registratie is van groot belang voor bijna alle werkzaamheden van de netbeheerder. Door eenduidige
In 2013 is de Wet Informatie Uitwisseling
data-analyses, fysieke controles en expertkennis
Ondergrondse Netten (WION) geëvalueerd die
zijn netbeheerders in staat om op uniforme wijze
kaders stelt om graafschades te voorkomen. Daarbij
inzichtelijk te maken hoe goed de geregistreerde data
is geconstateerd dat het aantal graafschades nog
is. De toezichthouder SodM heeft aangegeven dat
niet is afgenomen. In 2014 zal graafschadereductie
deze methodiek een ‘zeer goede stap’ is om tot een zo
daarom hoog op de agenda blijven staan.
volledig mogelijke BedrijfsMiddelen Registratie (BMR)
Netbeheer Nederland pleit voor kwaliteitsborging
te komen die noodzakelijk is voor efficiënt en effectief
bij alle partijen in de graafketen. Dat begint al bij de
netbeheer.
offerteaanvraag waarin wordt gesteld dat conform de regels wordt gewerkt.
Spanningskwaliteit In februari 2013 hebben de gezamenlijke netbeheerders
Om stroomstoringen door energiediefstal te
een opdracht van de Autoriteit Consument & Markt
voorkomen, is in 2013 in een aantal gemeenten de
(ACM) ontvangen om de monitoring van de spannings-
hennepgeurkaart verspreid. Met deze kaart worden
kwaliteit te verbeteren en hierover transparanter
inwoners bewust gemaakt van de geur van hennep
te communiceren. In december 2013 zijn door de
en kunnen zij verdachte situaties melden.
gezamenlijke netbeheerders twee plannen van aanpak ingediend bij de ACM. Eén daarvan is gemaakt door
Structuurvisie ondergrond
de regionale netbeheerders en één door de landelijk
Vanwege de toenemende activiteiten in de
elektriciteitsnetbeheerder TenneT. In 2014 zal dit leiden tot
ondergrond werkt het ministerie van Infrastructuur
extra metingen en het inzichtelijk maken van de resultaten
& Milieu – in samenwerking met het ministerie
via een publieke website.
van Economische Zaken – sinds 2011 aan een structuurvisie voor de ondergrond (STRONG).
Terugdringen van onderbrekingen in de energievoorziening
Als lid van de klankbordgroep heeft Netbeheer
De leveringszekerheid wordt op uiteenlopende wijze
overleg gevoerd. Op basis van een uitgebreide
gewaarborgd. Bijvoorbeeld door veiligheids-
inventarisatie is de Structuurvisie Ondergrond in
en kwaliteitssystemen, storingspreventie- en
2013 verbreed naar de ondiepe ondergrond, waarin
detectiesystemen.
het aspect kabels en leidingen wordt meegenomen.
Nederland begin 2013 met de betrokken ministeries
Jaarverslag 2013
4
Energietransitie mogelijk maken: in dialoog met de omgeving Gas- en elektriciteitsnetten zijn een basisvoorwaarde voor verduurzaming van de energievoorziening. Netbeheerders hebben een unieke positie in de energievoorziening en kunnen in samenwerking met andere sectoren een bijdrage leveren aan de doelstelling van 16% duurzame energie in 2023. Behalve de bijdrage aan deze maatschappelijke doelen is het ook voor de betrouwbaarheid en de betaalbaarheid van de energievoorziening op langere termijn van belang dat de netbeheerders de ontwikkelingen in de energietransitie van nabij volgen en hierin acteren.
“ Netbeheerders hebben een unieke positie in de energievoorziening en kunnen in samenwerking met andere sectoren een bijdrage leveren aan de doelstelling van 16% duurzame energie in 2023.”
Actieplan Duurzame Energievoorziening Netbeheer Nederland heeft in dialoog met ruim dertig partijen het Actieplan Duurzame Energievoorziening opgesteld. In het toekomstbeeld is de energievoorziening in 2030 een duurzaam en geïntegreerd systeem. Lokale duurzame opwek van energie speelt een voorname rol. Tegelijkertijd is er ook een toename van centrale duurzame opwek en vindt uitwisseling plaats tussen diverse Europese landen. De klant heeft keuzevrijheid of en hoe hij/zij actief is in de energievoorziening en kan kiezen voor verschillende service levels. Dat stelt netbeheerders voor grote uitdagingen. Uitgangspunt is en blijft een betrouwbare, veilige, betaalbare en duurzame energievoorziening. Dit vereist flexibiliteit van het energienet en mogelijkheden om vraag en aanbod van energie op elkaar af te stemmen.
Jaarverslag 2013
5
Het Actieplan wordt uitgewerkt door scenario’s te
Decentrale energie opwek
ontwikkelen voor de toekomstige energievoorziening
Netbeheer Nederland heeft in 2013 onderzoek
en de successen uit de proeftuinen met smart grids
gedaan naar de betekenis van lokale initiatieven
te evalueren. In 2014 ontwikkelen de netbeheerders
in de energiemarkt. Daaruit komt naar voren dat
samen met ketenpartners scenario’s die zowel vanuit
netbeheerders een logische samenwerkingspartner
financieel als maatschappelijk perspectief zicht bieden
zijn bij de ontwikkeling van lokale energie-initiatieven.
op het toekomstbeeld van de energievoorziening
Netbeheerders faciliteren de invoeding van decentrale
in 2030. Daarnaast is opschaling van de huidige
productie in de ‘haarvaten van het net’. De uitkomsten
proeftuinen noodzakelijk. Voorbeelden hiervan
van het onderzoek zijn verwerkt in het Actieplan
zijn het TKI projectvoorstel Smart Grid Evolution,
Duurzame Energievoorziening. Tegelijkertijd zijn de
de Green Deal Smart Energy Cities, de implementatie
netbeheerders naar aanleiding van de aanbevelingen
van het Universal Smart Energy Framework (USEF) en
bezig interne processen te optimaliseren en producten
de IPIN tender ‘design and building of a integral test
en diensten geschikt te maken voor decentrale
facility for smart grids’ (SAFIRE).
collectieven. Via www.energieleveren.nl kunnen
Energieakkoord voor duurzame groei
aanmelden. Inmiddels zijn meer dan 100.000 installaties
In september 2013 is het SER Energieakkoord
geregistreerd.
mensen productie-installaties zoals zonnepanelen
voor duurzame groei ondertekend door meer dan veertig partijen. Met hun ondertekening hebben
Netbeheer Nederland heeft het afgelopen jaar
de netbeheerders de bereidheid getoond bij te
samen met haar leden diverse andere onderzoeken
dragen aan de verduurzaming van samenleving
geïnitieerd naar de impact van decentrale duurzame
en economie. De insteek is dat zij faciliteerder,
energie. Daaruit blijkt dat de laagspanningsnetten de
uitvoerder en systeem-integreerder zijn van de
komende twintig jaar voldoende ruimte bieden voor
duurzame groei van de hernieuwbare energiesector
de traditionele groei. Transformatoren zijn gemiddeld
en zich als zodanig ook opstellen naar de andere
gezien de eerste technische bottleneck. De belasting
partners van het Energieakkoord. De gezamenlijke
van het energienet kan worden verkleind door de
netbeheerders hebben invulling gegeven aan het
energiestromen te sturen. In de proeftuinen met smart
nationaal energieakkoord door geen aansluitkosten
grids (intelligente netten) worden hiermee door de
voor de tweede aansluiting, die collectief salderen
netbeheerders en andere partijen volop ervaringen
(terugleveren aan het net) fiscaal aantrekkelijk maakt,
opgedaan. Het onderzoek benadrukt het belang om
in rekening te brengen. In 2014 worden de acties
de gebruiker hierbij centraal te stellen. Netbeheer
voortgezet en zullen waar nodig nieuwe projecten
Nederland neemt de resultaten van het onderzoek
worden gestart. Netbeheer Nederland is betrokken
mee in haar activiteiten op het gebied van smart grids.
bij de borgingscommissie die de voortgang van het Energieakkoord bewaakt.
Jaarverslag 2013
6
Kleinschalige energieopslag De netbeheerders hebben met hun onderzoek naar de mogelijkheden van kleinschalige energieopslag een discussiemodel samengesteld waarin de toegankelijkheid van de opslagfaciliteit en de openheid voor de marktpartijen centraal staan. In dat discussiemodel is kleinschalige energieopslag mogelijk voor meerdere marktpartijen. De klant kan zijn behoefte aan opslag via een Service Provider laten optimaliseren. Leveranciers kunnen de opslag inzetten voor commerciële doeleinden en netbeheerders kunnen gebruik maken van de opslagfaciliteit voor hun netbeheertaken.
“ Keuzes op telecomgebied zullen bezien moeten worden in het licht van de toekomstige intelligente netten, waar de slimme meter een onderdeel van is.”
Het discussiemodel dient als startpunt voor de discussie over de inrichting van kleinschalige energieopslag in de elektriciteitsmarkt in het kader van het bredere debat over decentrale markten.
Telecom Telecom speelt een grote rol in de energievoorziening en zal nog belangrijker worden bij het verwezenlijken van de energietransitie. In de visie van de netbeheerders, zoals neergelegd in het “Actieplan Duurzame Energievoorziening”, is deze transitie alleen mogelijk met geavanceerde ICT. De netbeheerders zijn daarom op zoek naar efficiënte telecommunicatieoplossingen. De uitrol van de slimme meter geeft hier extra urgentie aan. De slimme meter staat echter niet op zichzelf: keuzes op telecomgebied zullen bezien moeten worden in het licht van de toekomstige intelligente netten, waar de slimme meter een onderdeel van is. De netbeheerders hebben zich het afgelopen jaar gebogen over de vraagstukken die deze ontwikkelingen met zich meebrengen over de te gebruiken techniek, maar ook over strategische aspecten zoals de vraag of, en zo ja in hoeverre, de netbeheerders kunnen samenwerken bij het inkopen en inrichten van telecommunicatie. De invulling hiervan wordt in het komende jaar bepaald.
Jaarverslag 2013
7
Eén van de dominante thema’s in de Europese
Daarnaast heeft Netbeheer Nederland bijgedragen aan
context is de relatie tussen telecom en netbeheer.
het plan om te komen tot een breed gedragen kennis-
Allereerst door het intelligenter maken van netten dat
en R&D platform. De uitwerking daarvan volgt in 2014.
gepaard gaat met meer ICT en daardoor meer data.
De kennis en ervaring die de netbeheerders inmiddels
Een acuter beleidsvoornemen was het voorstel tot
hebben opgedaan via de stichting e-laad zal worden
een Verordening voor de uitrol van breedband. De
ingebracht in een nieuw onderzoekscentrum. In 2013
Commissie wenste met dit voorstel de infrastructuur
heeft e-laad de 2.800e publieke laadpaal geplaatst.
van alle netbeheerders open te stellen voor de telecomsector om breedbanduitrol te versnellen.
Groen gas
Los van de vraag of de infra van netbeheerders
Groen Gas wordt geproduceerd uit onder meer slib,
hiertoe de meest geëigende is, kleefden er praktische
afval van stortplaatsen en mest. Dit ‘ruwe’ biogas
en juridische bezwaren aan dit voorstel, dat directe
wordt opgewerkt tot groen gas en heeft dan dezelfde
werking zou hebben. Netbeheer Nederland heeft deze
kwaliteit als aardgas. Daardoor kan het ingevoed
als eerste in de Europese energiesector aangekaart
worden op het normale gasnet en is het beschikbaar
bij zowel EZ als haar Europese koepels en bij haar
voor iedereen die een gasaansluiting heeft of rijdt op
contacten met Europese beleidsmakers. Inmiddels
groen gas. De netbeheerders hebben in overleg met
is een meerderheid binnen de Raad alsmede het
de gebruikersorganisaties een voorstel ingediend
Europees Parlement ervan overtuigd geraakt, dat
bij toezichthouder Autoriteit Consument & Markt
het voorstel niet het juiste instrument is.
(ACM) voor het wijzigen van de voorwaarden voor de invoeding van gas op regionale gastransportnetten
Elektrisch vervoer
en de introductie van voorwaarden voor gaskwaliteits-
De netbeheerders zijn via de stichting e-laad betrokken
meting. Hiervoor is een aantal onderzoeken verricht. De
bij het thema elektrisch vervoer om de impact op het
onderzoeksresultaten zijn benut bij het opstellen van
energienet te monitoren. Elektrisch vervoer levert een
de hierboven genoemde voorstellen. Het ministerie
belangrijke bijdrage aan energiebesparing en aan de
van Economische Zaken is gestart met het opstellen
vermindering van de uitstoot van CO2 en fijnstof: dat is
van een ministeriële regeling met de kwaliteitseisen
beter voor het klimaat en de leefomgeving. Elektrisch
van het ingevoede gas. De netbeheerders leveren
vervoer kan daarmee een belangrijke bijdrage leveren
hiervoor input.
aan duurzame mobiliteit in Nederland en aan de energietransitie in het algemeen. De netbeheerders hebben ook in 2013 sterk bijgedragen aan de ontwikkeling van de openbare laadinfrastructuur. Netbeheer Nederland heeft voorstellen gedaan voor het verlagen van de gereguleerde kosten van openbare laadpunten. Daarbij is in overleg met het ministerie van Economische Zaken de conclusie getrokken dat deze voorstellen een waardevolle bijdrage kunnen zijn, maar dat dit op onderdelen aanpassing van wet- en regelgeving behoeft. Het initiatief om tot een dergelijke wijziging te komen, is reeds genomen.
Jaarverslag 2013
8
Betaalbaar Een stabiel en voorspelbaar reguleringskader is essentieel voor onze kapitaalintensieve sector waarin investeringen in het energienet voor tientallen jaren vooruit worden gedaan. Netbeheer Nederland heeft namens de regionale netbeheerders aandacht gevraagd om bij de wijzigingen in de reguleringsmethodiek een bijdrage te leveren aan een voorspelbare en stabiele tariefontwikkeling, het creëren van een gezond
“ Een betaalbare energievoorziening is van groot belang voor de Nederlandse economie en voor de samenleving.”
investeringsklimaat en het bereiken van een evenwicht tussen redelijk rendement en efficiënte kosten. Dit is in het belang van alle marktpartijen, bedrijven en van de consument.
Methodebesluiten In 2013 is veelvuldig overleg geweest met ACM over de invulling van de nieuwe methodebesluiten die de basis vormen voor de tarieven die netbeheerders in rekening kunnen brengen aan de klant. Kernthema’s waren de hoogte van de ‘WACC’ en het toepassen van de zogeheten ‘one-off’. Netbeheer Nederland heeft namens de regionale netbeheerders beroep aangetekend bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) tegen de methode besluiten. De afhandeling daarvan zal in 2014 plaatsvinden. Kern van de zaak is dat de netbeheerders toe willen naar een meer op de lange termijn gerichte tariefontwikkeling waarmee grote tariefdalingen en – stijgingen kunnen worden voorkomen.
Jaarverslag 2013
9
Nieuw marktmodel kleinverbruik: 1 factuur
Slimme meter
Een belangrijke mijlpaal was 1 augustus 2013.
De gezamenlijke netbeheerders zijn het afgelopen jaar
Na jaren voorbereiding trad met een vertraging
bezig geweest met de kleinschalige aanbieding van de
van vier maanden het nieuwe marktmodel in
slimme meter. ACM geeft in zijn monitoringrapportage
werking, waardoor consumenten en kleinzakelijke
aan dat de aanbieding van slimme meters goed
ondernemers voortaan via de energieleverancier
verloopt en consumentvriendelijk wordt uitgevoerd.
één energierekening ontvangen inclusief de
Er worden geen fundamentele problemen voorzien
transportkosten. Hoewel uit evaluatie van het totale
om grootschalig van start te gaan. In overleg met
project is gebleken dat er in het achterliggende proces
Agentschap NL is invulling gegeven aan de energie-
verbeteringen mogelijk waren, bijvoorbeeld op het
besparingsmonitor. Uit de resultaten van de pilot
gebied van governance, is de daadwerkelijke invoering
projecten van de (grote) netbeheerders blijkt,
van het verplichte leveranciersmodel op 1 augustus
dat een energiebesparing van circa 10% mogelijk is.
2013 voor de klant vrijwel probleemloos verlopen. Op het gebied van Privacy & Security is een richtlijn
Netverliezen gas
opgesteld en is een gedragscode overeengekomen
In 2013 heeft ACM de nieuwe spelregels voor het
met het College Bescherming Persoonsgegevens.
behandelen van de netverliezen gas vastgesteld.
Om de opzet en het bestaan van de richtlijn en
Daarmee is voorlopig een einde gekomen aan
gedragscode bij de netbeheerders zeker te stellen,
een discussie die in het voorjaar van 2007 in de
heeft een externe audit plaatsgevonden.
Tweede Kamer is opgestart onder de titel “liegende gasmeters”. De netbeheerders hebben samen met
De schakelaar en gasklep in de meter hebben het
de energieleveranciers een actieve bijdrage geleverd
afgelopen jaar veel aandacht gehad. Na uitgebreid
aan de totstandkoming van deze regelgeving. De
onderzoek is gebleken dat de kosten en risico’s van
implementatie in de systemen van netbeheerders
deze functionaliteit niet opwegen tegen de voordelen.
en leveranciers moet plaatsvinden in 2014, zodat de
De minister heeft daarop besloten de schakelaar en
regeling vanaf 1 januari 2015 kan worden uitgevoerd.
gasklep, conform het advies van Netbeheer Nederland, uit de metereisen te schrappen. De samenwerking
Precariobelasting
met energieleveranciers en dienstenaanbieders zal
Het wetsvoorstel tot afschaffing precariobelasting op
het komende jaar worden verstevigd.
kabels en leidingen van nutsbedrijven is ook in 2013 niet ingediend bij de Tweede Kamer. Naar aanleiding van het advies van de Raad van State over het concept wetsvoorstel (september 2012) heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties besloten om meer tijd te nemen voor een verbeterd wetsvoorstel. Netbeheer Nederland staat hiervoor in nauw contact met het ministerie om de precariobelasting af te schaffen.
Jaarverslag 2013
10
Europa Het belang van Europa op energiebeleid neemt toe. Ongeveer 70% van de Nederlandse wetgeving komt in Brussel tot stand. De verdere vervolmaking van de interne energiemarkt is in toenemende mate een belangrijk
“ Ongeveer 70% van de Nederlandse wetgeving komt in Brussel tot stand.”
Europees beleidsterrein. Technische – en tariefregulering, marktmodellen, de rol van netbeheerders bij de invoeding van duurzame energie, de verdere integratie en koppeling van de energienetten van de EU-lidstaten en de relatie met de telecomsector zijn belangrijke thema’s waar de netbeheerders in Europees verband aan werken. Netbeheer Nederland heeft een permanente, in Brussel aanwezige, lobby die in nauwe samenwerking met de Europese koepel CEDEC en daarnaast ook Eurelectric opereert. Daarnaast heeft ze inmiddels een breed netwerk met het Europees Parlement, de Commissie, de PV en andere relevante Europese stakeholders opgebouwd.
Vooruitblik Met de transitie die plaatsvindt in de energievoorziening staat de brancheorganisatie in een aantal opzichten aan het begin van een nieuw tijdperk. Speerpunten in 2014 zijn het nieuwe Wetgevingstraject Stroom, de uitwerking in nauwe samenwerking met andere partijen van het Actieplan Duurzame Energievoorziening en de grootschalige implementatie van intelligente netten en slimme meters. Ook zal (nog) meer aandacht zijn voor het veiligheidsniveau in de energievoorziening. Daarnaast zal in overleg met de toezichthouder worden gekeken naar langetermijnregulering. Daarin moet evenwicht bestaan tussen redelijk rendement en efficiënte kosten. Een stabiel en voorspelbaar reguleringskader is essentieel voor de kapitaalintensieve sector van de netbeheerders waarin investeringen in het energienet voor tientallen jaren vooruit worden gedaan. Al deze onderwerpen hebben direct raakvlak met de belangrijkste kerntaak waar de netbeheerders voor staan: een veilige, betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening.
Jaarverslag 2013
11
Anna van Buerenplein 43 2595 DA Den Haag Postbus 90608 2509 LP Den Haag Tel
070 - 205 50 00
Mail
[email protected]
Web
www.netbeheernederland.nl
