Inleiding Sinds enkele jaren ben ik op zoek naar een positievere invulling van mijn leven. Ik heb verschillende boeken gelezen, workshops, cursussen en seminaries gevolgd. En nu is het tijd om zelf aan de slag te gaan. De wereld van de persoonlijke ontwikkeling is heel plezierig om in te vertoeven. Jezelf en je mogelijkheden ontdekken, je horizon verbreden en sterker worden met elke stap die je zet. Wij mensen zijn tot heel wat meer in staat dan we zelf denken. Met de juiste ingesteldheid en de juiste mensen in je omgeving, worden dromen werkelijkheid. Zelf had ik nooit durven denken dat ik ooit een boek zou kunnen schrijven. En toch is het zo ver. Mijn eigen creatie en dat over een onderwerp dat me ongelooflijk inspireert. Elke dag ben ik bezig met dit thema. Niet alleen door de research die ik gedaan heb, maar door bewust deze methode in mijn leven toe te passen, zichtbaar en soms ook niet. De oefeningen uitvoeren en stil staan bij de schoonheid van het leven, kan je leven een hele andere richting geven. Dit is bij mij alleszins het geval. Ik heb gekozen om een boek rond dankbaarheid te schrijven, omdat ik niet dadelijk vond waar ik nood aan had. Dit boek is gegroeid vanuit mijn eigen zoektocht naar dankbaarheid in de wereld en in
mijn eigen leven. Ik was dus zelf op zoek naar datgene wat ik nu breng. Met mijn boek wil ik mensen bereiken om samen bewust aan dankbaarheid te werken. Samen met mijn workshops wil ik op die manier mensen inspireren om actief aan de slag te gaan. Individueel of in groep. Uit ervaring weet ik dat dit onderwerp veel positieve momenten in het leven van een aantal mensen zal brengen. Ik zal het hier niet alleen hebben over de wetenschappelijke onderzoeken die over dit onderwerp zijn gepubliceerd, maar ook voorbeelden uit de praktijk en oefeningen aanreiken. Het wordt immers pas echt leuk wanneer je het in je eigen leven gaat toepassen. Ik kan met stelligheid zeggen dat ik momenteel heel anders in het leven sta dan voor ik met dankbaarheid bezig was. Het heeft mijn leven verrijkt en ik hoop dat ik hiermee ook het leven van andere mensen kan verrijken. Dit boek zou uiteraard niet mogelijk zijn zonder de onderzoeken die verschillende wetenschappers hebben uitgevoerd. Er is echt ontzettend veel waardevolle informatie te vinden rond dit onderwerp. In mijn boek geef ik enkele oefeningen weer, maar ik ga alvast zeggen dat ik niet volledig ben. Er is nog zoveel meer te vinden, te ontdekken, te studeren. Met dit boek wil ik een kennismaking aanbieden, een zoektocht opstarten, een nieuwsgierigheid ontwikkelen en ruimte voor bewustwording creëren.
In hoofdstuk 1 tracht ik een algemene indruk te geven van wat dankbaarheid is en wat de voordelen zijn. Of het voor iedereen weggelegd is en waar jij je op de dankbaarheidschaal bevindt. In hoofdstuk 2 kijken we naar de eerste stappen die je in je eigen leven kan zetten om de dankbaarheid in je persoonlijke levenssfeer te verbreden. Hoofdstuk 3 geeft je een aantal tips om je dankbaarheid naar andere mensen uit te drukken. Ik ben ervan overtuigd dat anderen het een meerwaarde in hun leven zouden vinden, moesten ze vernemen waarom ze zo belangrijk zijn in jouw leven. Hoofdstuk 4 is zowat het moeilijkste onderdeel geweest. Hier staat de kwetsbaarheid van de mens centraal, een zeer gevoelig onderwerp om over te schrijven. De oefeningen die ik beschrijf, hebben mezelf en anderen geholpen om moeilijke tijden te overwinnen. Hoofdstuk 5 geeft weer waarom en hoe je dankbaarheid op het werk kan integreren. Met hoofdstuk 6 sluit ik af door aan te geven welke zaken je kan ondernemen om in de dankbaarheidmodus te blijven. Hoe je anderen kan
inspireren en op welke manier je dankbaarheid in groepen en op je werk kan introduceren. Het bewust en actief ervaren van meer dankbaarheid heeft mijn leven in positieve zin geïnspireerd. Ik hoop dat mijn werkstuk dit ook met andere mensen kan doen. Kelly Meeus 14 augustus 2014
1. Dankbaarheid Wat is dankbaarheid? In de Dikke Van Dale wordt dankbaarheid als volgt omschreven: dank·baar (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord; vergrotende trap: dankbaarder, overtreffende trap: dankbaarst) 1 dank voelend 2 voldoening gevend: een dankbare taak Dankbaar zijn of dankbaarheid voelen is een emotie. Het woord emotie is afgeleid van het Klassiek Latijnse: ēmovēre wat wil zeggen: ‘in beweging brengen’ Een emotie is dus een gevoel of een innerlijke beleving, die spontaan kan optreden of kan opgeroepen worden door een bepaalde situatie. Het brengt je in beweging, het doet iets met je. Het is energie die in beweging is. Met andere woorden: zich dankbaar voelen is een gevoel, een innerlijke beleving. Dat kan spontaan optreden zoals wanneer je gaat wandelen en getroffen bent door de pracht van de natuur. Je voelt je dankbaar omdat je omringd wordt door zoveel schoonheid.
Een gevoel kan ook opgeroepen worden door een bepaalde situatie. Zonder dat je het wist heeft je vriend bloemen aan huis laten bezorgen, zomaar. Hij doet vaak zulke zaken om je te verrassen. Deze week zijn het bloemen, vorige week heeft hij heerlijk voor je gekookt én de afwas gedaan. Je voelt je geliefd omdat hij telkens weer deze moeite voor je doet en je elke dag in de watten wil leggen. Dankbaarheid is niet enkel een emotie, je kan dankbaarheid ook geven. Je kan iemand iets bezorgen, aanreiken of schenken. Omdat je vindt dat iemand dat verdient of nadat iemand iets voor jou heeft gedaan. Je geeft iets met een bepaalde bedoeling, met een bepaalde intentie. Dankbaarheid, in het Engels “Gratitude” is afgeleid van de Latijnse woorden Gratia en Gratus. Ieder woord dat van deze woorden afstamt heeft te maken met goedheid, liefde en vriendelijkheid. Met andere woorden, zich dankbaar voelen, of iemand dankbaar zijn is het voelen en bewegen van goedheid, liefde, vriendelijkheid. Gratitude is not only the greatest of virtues, but the parent of all other (Cicero)
Waarom voelt dankbaarheid zo goed? Als we ons dankbaar voelen, dan komt er een stof vrij in onze hersenen: DOPAMINE. Deze stof speelt een grote rol in het ervaren van genot, blijdschap en andere plezierige gevoelens. Het zorgt ervoor dat we ons goed voelen en dat we geluk ervaren.
Waarom dankbaarheid beoefenen? Sinds de eeuwwisseling is er een aanvulling op de klinische psychologie, namelijk de positieve psychologie. In de klinische psychologie gaat men op zoek naar de gezondheidscontext van een persoon. Men wil psychische problematieken zoals depressies, angststoornissen, eetstoornissen, persoonlijkheidsstoornissen en nog zo veel meer ontdekken en genezen. Men vertrekt vanuit het probleem dat een individu heeft, om van daaruit een oplossing te vinden. In de positieve psychologie 1 vertrekt men vanuit iemands mogelijkheden en bouwt men van daaruit verder. Men werkt niet alleen met mensen die een problematiek ervaren, maar met iedereen die zich 1
http://www.bdp-gus.de/gus/Positive-Psychologie-Aufruf-2000.pdf - http://nl.wikipedia.org/wiki/Positieve_psychologie http://www.plukjegeluk.be/positieve-psychologie
beter in zijn vel wil voelen. De grondleggers van deze stroming zijn Martin Seligman en Mihaly Csiksentmihalyi. In deze stroming onderwerpen.
spreekt
men
over
drie
1. Men doet onderzoek naar positieve ervaringen die mensen kunnen hebben zoals, dankbaarheid, geluk, liefde,… 2. Men onderzoekt positieve eigenschappen die mensen kunnen ervaren zoals betrokkenheid, motivatie, dankbaarheid. 3. En men gaat na hoe instellingen een positief verschil kunnen maken binnen de maatschappij. De afgelopen decennia en ook daarvoor zijn er al ontzettend veel studies gedaan binnen deze positieve psychologie. En onderzoek naar dankbaarheid hoort hier ook bij. Op de website van Greater Good, vind je ontzettend veel wetenschappelijk materiaal over de onderwerpen die onderzocht werden in de positieve psychologie. Greater Good is een wetenschappelijk centrum, gevestigd in Berkeley, de Universiteit van California,. In dit centrum bestuderen ze de psychologie, de sociologie en de neurowetenschappen van welzijn. En leert men vaardigheden ter bevordering van een bloeiende,
veerkrachtige en medelevende samenleving. Hun kernwaarden zijn: dankbaarheid, onbaatzuchtigheid, mededogen, empathie, vergeving, geluk en mindfulness 2. De website (http://greatergood.berkeley.edu/) is beslist de moeite waard een bezoekje te brengen. Ook hun Gratitude Project is heel erg uitgebreid, je vindt er allerhande artikels, oefeningen en tools. Over ‘het waarom van dankbaarheid beoefenen’ schrijft het Greater Good Sience Centrum het volgende ; De afgelopen tien jaar zijn er honderden studies geweest die de sociale, fysieke en de psychologische voordelen van dankbaarheid hebben vastgelegd. Het onderzoek suggereert dat deze voordelen beschikbaar zijn voor bijna iedereen die dankbaarheid beoefent. Zelfs in zeer donkere momenten zoals oudere mensen die geconfronteerd worden met de dood, vrouwen met borstkanker en mensen die lijden aan een chronische spierziekte.
2
Mindfulness verwijst naar: een vorm van meditatie waarin men zich op een niet-reactieve manier bewust is van de fysieke en geestelijke sensaties en situaties van het moment ("Een zachtmoedige relatie aangaan met wat er zich nu aanbiedt"): bewuste aandacht. · een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve ervaringen: aanvaarding. · juiste indachtigheid of bewustzijn in de Boeddhistische leer.
·
Het Greater Good Sciene Centrum geeft enkele, op onderzoek gebaseerde, redenen voor het beoefenen van dankbaarheid: ·
Dankbaarheid maakt ons gelukkig: Onderzoek van Robert Emmons, geluksexpert Sonja Lyubomirsky en vele andere wetenschappers, vertelt ons dat het bewezen is dat dankbaarheid een van de meest betrouwbare methoden is om geluk in het leven te bevorderen. Het verhoogt ook gevoelens van optimisme, vreugde, plezier, enthousiasme en andere positieve emoties.
·
Aan de andere kant, dankbaarheid vermindert ook angst en depressie.
·
Dankbaarheid is goed voor ons lichaam: studies door Emmons en zijn collega Michael McCullough tonen aan dat dankbaarheid het immuunsysteem versterkt, de bloeddruk verlaagt, symptomen van een ziekte vermindert en ons minder last doet hebben van pijn. Het stimuleert ons om meer te bewegen en onze gezondheid beter te verzorgen.
·
Dankbare mensen slapen beter: Ze slapen meer uren per nacht, vallen sneller in slaap en voelen zich frisser bij het ontwaken. Als je beter wil slapen, tel dan je zegeningen en geen schapen.
·
Dankbaarheid maakt ons weerbaarder: het helpt mensen sneller te herstellen van
traumatische ervaringen, zelfs oorlogsveteranen uit Vietnam met PTSD (posttraumatisch stressstoornis). ·
Dankbaarheid versterkt relaties: we voelen ons hierdoor nauwer verbonden en meer betrokken bij vrienden en romantische partners. Als partners dankbaarheid voelen en dit uitdrukken naar elkaar, dan geeft hun relatie meer voldoening. Dankbaarheid kan ook een rechtvaardigere arbeidsverdeling tussen partners aanmoedigen.
·
Dankbaarheid bevordert vergeving. tussen ex-partners na een scheiding.
·
Dankbaarheid maakt ons “pay it forward”, “iets terug doen voor”. Dankbare mensen zijn behulpzamer, onbaatzuchtiger en tonen meer medeleven.
·
Dankbaarheid is goed voor kinderen: wanneer kinderen tussen de 10 en de 19 jaar dankbaarheid beoefenen, rapporteren ze een groter levenstevredenheid en meer positieve emoties. Ze voelen zich ook sterker verbonden met hun gemeenschap.
·
Dankbaarheid is goed voor scholen: studies stellen vast dat leerlingen zich beter voelen in hun school. Ook leerkrachten voelen meer tevredenheid en voldoening, en minder emotionele uitputting. Vermoedelijk kan het burn-out beperken.
Zelfs
Deze en vele andere studies zijn terug te vinden op de website van Greater Good.
