Discussienotitie tweede kunstgrasveld voor gebruiker RKDES
Inleiding en doelstelling In de Lentenota 2014 is het voorstel gedaan 1 kunstgrasveld aan te laten leggen op sportcomplex Calslagen. In de programmabegroting 2015 is het positieve besluit daarover verwerkt en vastgesteld. Op 18 december 2014 heeft de raad een motie aangenomen om een onderzoek te doen naar het (gelijktijdig) realiseren van een tweede kunstgrasveld op het sportcomplex. In de motie is gevraagd een vergelijking te maken van realisatie door de gemeente en door RKDES en de raad op korte termijn te informeren over de haalbaarheid en alle daarop betrekking hebbende financiële consequenties. De motie is bijgevoegd als bijlage bij de rapportage over het onderzoek. De raad is in de raadsbrief van 12 februari 2015 op hoofdlijnen geïnformeerd over het onderzoek en de getrokken conclusie door de gemeente en RKDES. Op basis van deze conclusie is de opdracht voor het realiseren van het eerste kunstgrasveld versneld opnieuw gegeven. Tevens is in de raadsbrief van 12 februari toegezegd dat uitgebreidere informatie wordt verstrekt over het door de gemeente en RKDES gehouden onderzoek. Daarnaast hebben wij aangegeven dat een discussienotitie wordt voorbereid over de aanleg van een tweede kunstgrasveld. Deze notitie ligt nu voor. De rapportage over het in nauwe samenwerking met RKDES uitgevoerde onderzoek en deze discussienotitie worden u gelijktijdig aangeboden. De inhoud van beide notities is afgestemd met de hoofdgebruiker. Deze notitie heeft als doel de raad inzicht te geven in de voors, tegens en financiële consequenties van het realiseren van een tweede kunstgrasveld ten behoeve van een discussie daarover in de raad(scommissie).
Beleidsmatig kader In de door de gemeenteraad vastgestelde Sportnota 2010-2014 is de missie (en ambitie) van de gemeente Aalsmeer als volgt weergegeven: De gemeente Aalsmeer wil een gemeente zijn waar zoveel mogelijk inwoners op een verantwoorde manier aan enige vorm van sportbeoefening kunnen en zullen (blijven) doen door sporten en bewegen van jongs af aan te stimuleren. Het is de ambitie van de gemeente Aalsmeer om, in navolging op het rijksbeleid, met het sportbeleid de maatschappelijke meerwaarde van sport ten volle te benutten. Om sport in te kunnen zetten als middel voor het realiseren van maatschappelijke doelen moet de sport zelf echter ook sterk zijn. Kunstgrasvelden Ten aanzien van sportaccommodaties en kunstgrasvelden meldt de sportnota het navolgende. De afgelopen jaren zijn op het gebied van buitensportverenigingen en – accommodaties knelpunten ontstaan. Het kunstgrasbeleid van de KNVB voorziet erin dat elke vereniging medio 2015 over een kunstgrasveld dient te beschikken. Dit om de trainings- en wedstrijdcapaciteit van verenigingen bij gebrek aan uitbreidingsmogelijkheden te vergroten en onevenwichtigheden in de competitie vanwege afgelastingen te voorkomen.’. De aanleg van een kunstgrasveld op Sportcomplex Hornmeer in 2008 en de twee extra kunstgrasvelden op hetzelfde sportcomplex vorig jaar zijn direct te herleiden naar het aangehaalde capaciteitsknelpunt: te weinig ruimte voor trainingen en wedstrijden. Een aanzienlijk deel van de inwoners van Aalsmeer-Oost gaat (of blijft) gebruik maken van sportvoorzieningen in Amstelveen of Uithoorn en een ander deel van de inwoners pag. 1
-
maakt gebruik van sportparken Sportlaan en Hornmeer. Een niet gewenst gevolg kan zijn dat voor een deel van de inwoners het gebrek aan (buiten)sportaccommodaties een reden kan zijn om te stoppen met sporten. Van sportverenigingen wordt een grotere maatschappelijke inzet gevraagd. (..) Dit alles vraagt om nieuwe accenten ten aanzien van het gebruik van sportaccommodaties. Aanpassen en uitbreiding accommodaties: Via vier interventie strategieën kan vervolgens de ruimtebehoefte voor sport en bewegen ingebed worden in het gemeentelijk sportbeleid: o Clusteren: gelijksoortige sportgebruikers krijgen geen exclusief gebruik meer maar delen samen de accommodatie. o (..)
De overgang van exclusief gebruik naar het delen van de accommodatie vraagt tevens om aanpassing van de wijze van exploitatie van de accommodaties. ESA BV is hierbij bij uitstek de geschikte partner de exploitatie ter hand te nemen, aangezien zij al jaren lang binnensportaccommodaties in de gemeente Aalsmeer exploiteert en inmiddels ook al is gestart met de exploitatie van buitensportaccommodaties.
Standpunt bestuur RKDES Het standpunt van het bestuur van hoofdgebruiker RKDES is integraal als bijlage aan deze notitie toegevoegd. Hier gaat de vereniging in op de argumenten om vast te houden aan de wens gebruik te kunnen maken van twee kunstgrasvelden op het sportcomplex Calslagen. Het bestuur van RKDES gaat er in haar argumentatie vanuit dat de bespeelbaarheid van de natuurgrasvelden, na aanleg van het eerste kunstgrasveld en verbetering van het beheer van de natuurgrasvelden, niet substantieel verbetert ten opzichte van de huidige situatie. Het bestuur van RKDES en het college erkennen beide dat dit verwachtingen zijn die helaas nog niet gestaafd kunnen worden met feiten.
Standpunt van het College bij de Lentenota 2014 Het college heeft begrip voor de wens van het bestuur van RKDES. Deze wens is door dat bestuur ook meermalen kenbaar gemaakt. Het college onderkent de problematiek van de uitermate slechte bespeelbaarheid van het sportcomplex zeer zeker ook. Desondanks was het college bij de besluitvorming over het aanleggen van een eerste kunstgrasveld (lentenota 2014) van mening dat dit op dat moment de meest verantwoorde oplossing was. Het college had daarvoor de volgende argumenten: ·
De keuze voor kunstgras wordt gemaakt vanwege het feit dat er nagenoeg onbeperkte speelintensiteit ontstaat. Vervanging van natuurgras door kunstgras is een logische – en in de Sportnota 2010-2014 voorziene - stap bij ruimtetekort of capaciteitsproblemen. De dimensionering van het sportpark Calslagen is afgestemd op de hoofdgebruikers VZOD en RKDES, waarbij de grootste mate van bespeling in de weekenden plaatsvindt. De overige gebruikers, waaronder de scholen en naschoolse opvang, spelen op andere momenten (vaak overdag en door de week). Momenteel gebruikt RKDES 3 natuurgrasvelden en 2 wedstrijd-trainingsvelden (wetra). Bij het huidige aantal (voetballende) leden en uitgaande van goed bespeelbare velden zijn volgens de behoeftebepalingsnorm van de KNVB voor RKDES in totaal 2 (natuurgras)wedstrijdvelden1 nodig en 1,5 trainingsvelden (wetra). Bij de realisatie van het eerste kunstgrasveld zijn er vanwege de logistieke en organisatorische planning nog steeds 2 wedstrijdvelden nodig. Het kunstgrasveld is ook uitermate geschikt als trainingsveld, waardoor er daarnaast volgens de normen van de KNVB nog maar behoefte is voor 0,5 trainingsveld.
1
Hierbij dient opgemerkt te worden dat de juniorenteams (jongens) op zondag spelen en het zaterdagprogramma ontlasten. Anders waren er op zaterdag 3 wedstrijdvelden nodig tegen 1 wedstrijdveld op zondag. pag. 2
·
·
Conclusie is dat er, uitgaande van normale bespeelbaarheid van de velden, nog ruimte is voor groei. Dat geldt zeker nu 1 natuurgrasveld wordt vervangen door kunstgras. Door de aanleg van een tweede kunstgrasveld zou er naar verwachting nauwelijks of geen noodzaak meer zijn voor het beschikbaar houden van de andere velden. Na het onderzoek van Kiwa ISA Sport van oktober 2013 naar de staat van de velden op het sportcomplex is er in de meerjarenbegroting ook structureel extra budget vrijgemaakt voor een intensiever, op de adviezen in het rapport gebaseerd, onderhoudsregime dat moet zorgen voor kwalitatief goede velden. Daarmee moet de bespeelbaarheid van de velden worden verbeterd en het aantal afgelastingen worden teruggedrongen. Het gebruik van het eerste kunstgrasveld ontlast de andere natuurgrasvelden zodat de kwaliteit van die velden naar verwachting kan worden verhoogd. Budgettaire kaders ten tijde van het opstellen van de Lentenota 2014. Het college heeft gekozen voor een solide financiële opzet, mede in het licht van de op dat moment nog onbekende financiële consequenties van de decentralisatie van een groot zorgtaken vanuit het Rijk. Naast het sportieve en maatschappelijke verhaal was (en is) er ook een financiële component. Een tweede kunstgrasveld legt een beslag op de financiële middelen van de gemeente. De aanleg- en vervangingskosten van een kunstgrasveld zijn aanzienlijk hoger dan die van een natuurgrasveld (begrote investering in orde van grootte van € 650.000). De jaarlijkse kapitaallasten van het huidig aan te leggen kunstgrasveld bedragen € 72.500. Voor een tweede (kleiner) veld komt daar nog eens ca. € 65.000 aan kapitaallasten bij. Hier staat een structureel onderhoudsvoordeel tegenover van € 5.000 per jaar (verschil tussen onderhoudslasten van een natuurgrasveld en een kunstgrasveld). Mogelijk kunnen op termijn wel één of zelfs twee natuurgrasvelden worden afgestoten wat mogelijk besparingen oplevert.
Het college achtte het bij de Lentenota 2014 op basis van het bovenstaande raadzaam om het effect van die extra investeringen in de velden af te wachten en te evalueren alvorens een besluit te nemen over een tweede kunstgrasveld. Er is inmiddels een start gemaakt met het geïntensiveerde onderhoudsregime. Ook de voorbereiding van de aanleg van het eerste kunstgrasveld op het sportpark Calslagen is in volle gang.
Afsluitend Er bestaat, zowel bij het bestuur van de vrijwilligers van RKDES als aan de zijde van de gemeente, twijfel of de intensivering van het onderhoud van de natuurgrasvelden gaat leiden tot normale bespeelbaarheid van het sportcomplex Calslagen. De ervaringen met de slechte bespeelbaarheid in het voorbije decennium liggen hieraan ten grondslag. Het is dus zeker niet denkbeeldig dat, conform de eerder gemaakte afspraken, de aanleg van een tweede kunstgrasveld in 2017 aan de orde zal zijn. Het college van B&W onderkent, samen met uw gemeenteraad en het bestuur van RKDES, bovendien de grote maatschappelijke functie van sport en sportverenigingen voor de Kudelstaartse gemeenschap. Wij begrijpen dat het bestuur van RKDES zorgen heeft over de ietwat onzekere periode die aanbreekt na de aanleg van het eerste kunstgrasveld. Gaat het daadwerkelijk voorkomen dat sommige jeugdspelertjes op zaterdag huiswaarts moeten worden gestuurd terwijl anderen wel mogen spelen op het kunstgras? Gaat dit leiden tot het afhaken van vrijwilligers? Leidt uitstel van de aanleg van het tweede kunstgrasveld tot een ongewenste neergang in de vereniging die later moeilijk is terug te draaien? Het college vindt dergelijke ontwikkelingen onwenselijk maar kan tegelijkertijd niet garanderen dat ze niet zullen voorkomen. Daar komt bij dat betere bespeelbaarheid van het sportpark kan ook betekenen dat door ESA bv actief meer gelegenheid kan worden geboden aan andere gebruikers op andere momenten, bijvoorbeeld in relatie met het JOGG-programma. De financiële effecten van de eventuele aanleg van een tweede kunstgrasveld op het complex Calslagen in 2016 dienen meegenomen te worden in het keuzeproces bij de Lentenota 2015 (juni 2015). Binnen het programma sport staan hierbij – naast de financieel nog doorwerkende investeringen op het complex Hornmeer en de recent aangelegde velden op de complexen waar VZOD en RKDES hoofdgebruiker zijn– ook keuzes op de agenda met betrekking tot de toekomst pag. 3
van de atletiekbaan en de 4e sporthal. Een integrale afweging is feitelijk pas mogelijk op het moment dat er een compleet overzicht ligt van alle financiële consequenties van (nieuw) beleid en verplichtingen. Begin maart heeft het college van B&W een eerste doorkijk gekregen in de meerjarige financiële vooruitzichten van de gemeente Aalsmeer. Conclusie is dat Aalsmeer er financieel betrekkelijk goed voor staat, mede als gevolg van het solide financiële beleid en de doorgevoerde beleidshervormingen uit de voorgaande jaren. Uiteraard vormen de decentralisaties en de grote projecten een aanhoudend risico maar deze beoordelen wij op dit moment als beheersbaar. Er lijkt sprake te zijn van (beperkte) ruimte om te investeren. Het college heeft op dit moment de indruk dat de investering in een tweede kunstgrasveld in 2016 financieel kan worden ingepast in de begroting. Alles afwegende is het college daarom van oordeel dat een investering in een tweede kunstgrasveld in 2016 serieus kan en moet worden overwogen. In het geval uw raad zou besluiten tot aanleg van een tweede kunstgrasveld is het college van mening dat in overleg met het bestuur van RKDES 1 of 2 natuurgrasvelden buiten gebruik moeten worden genomen. Dit met het oog op de exploiteerbaarheid van het sportcomplex en de eventuele wens om een gedeelte van het complex te herontwikkelen. Graag verzoeken wij uw raad om het college van B&W op basis van de inhoud van deze notitie een helder kader mee te geven met betrekking tot de realisatie van het tweede kunstgrasveld op sportcomplex Calslagen in 2016. Wij kunnen uw kaders vervolgens verwerken in de Lentenota 2015.
pag. 4
Bijlage Twee kunstgrasvelden op sportpark Calslagen: achtergrond en argumenten Inleiding.
Op 18 december 2014 is er door de gemeenteraad van Aalsmeer een motie aangenomen waarin B&W wordt gevraagd te onderzoeken of er op het sportcomplex Calslagen – eventueel in eigen beheer door sportvereniging RKDES - twee kunstgrasvelden kunnen worden aangelegd. Eerder was er al, op basis van de zgn. business case, besloten dat één kunstgrasveld zou worden aangelegd én dat er tegelijkertijd meer geld uitgetrokken zou worden voor het onderhoud van de gewone grasvelden. De aanleg van het kunstgrasveld zou in de vroege zomer van 2015 zijn beslag krijgen. Een projectgroep o.l.v. Marjo Hoek (ingenieursbureau gemeente Amstelveen) is hiervoor al aan de slag gegaan. In de nu lopende discussie over de mogelijke aanleg van 2 kunstgrasvelden kwam de vraag naar voren (m.n. van Wethouder Van der Hoeven) waarom RKDES de beschikking zou moeten krijgen over 2 kunstgrasvelden. Deze vraag wordt hier onder beantwoord. In deze notitie wordt eerst de rol van RKDES in Kudelstaart kort beschreven. Daarna wordt de link gelegd tussen de vraag van RKDES om twee kunstgrasvelden te mogen gebruiken en de beleidsuitgangspunten van de gemeente/de politiek partijen in Aalsmeer. Vervolgens worden nog twee belangrijke aspecten van de huidige discussie vermeld en de notitie eindigt met de argumenten waarom op sportpark Calslagen niet één maar twee kunstgrasvelden nodig zijn.
Rol van RKDES in Kudelstaart
RKDES is een sportvereniging voor voetbal, handbal en zaalvoetbal. De vereniging heeft ruim 650 leden waarvan de meerderheid jeugdlid is. RKDES is de grootste sportvereniging van Kudelstaart. Met spelers, vrijwilligers en ouders zijn er in Kudelstaart elke week zo’n 2500 mensen betrokken bij RKDES. Maar RKDES is meer dan een sportvereniging. RKDES vindt zeer nadrukkelijk dat ze als vereniging een belangrijke maatschappelijke en sociale functie heeft in de gemeenschap van Kudelstaart. Die rol wordt ook met veel inzet en enthousiasme ingevuld. RKDES is heel waardevol voor de jeugd en probeert actief een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het kind, ook buiten de sportkaders om. Een belangrijk aspect hiervan is dat bij ons de jeugd een aantal keren per week, in teamverband samen bezig is om een doel te bereiken. Ze leren samenwerken, met elkaar omgaan, samen winnen en verliezen. Gestimuleerd door trainer, leiders en elkaar, wordt aan de sociale ontwikkeling gewerkt. Samen met de KNVB wordt op projectbasis op dit moment – in vele avondbijeenkomsten – actief gewerkt aan verdere verbetering van de technische en sociale vaardigheden van trainers, begeleiders van jeugdteams en coördinatoren. Actief wordt geprobeerd om ouders, oudere jeugdspelers en spelers van seniorenteams bij de jeugd te betrekken, als hulptrainer, leider of scheidrechter. Zo ontstaat een hecht collectief. Zeer belangrijk is de inzet van honderden vrijwilligers die wekelijks bezig zijn om bovengenoemde activiteiten steeds weer rond te krijgen. RKDES heeft een bestand van 260 gezinnen met minimaal één vrijwilliger. Daarnaast is de steun van talrijke sponsors onontbeerlijk. Bedrijven sponsoren reclameborden en vlaggen. En vele shirtsponsors zorgen samen voor de clubkleding. Sponsors maken ook toernooien mogelijk en diverse andere activiteiten buiten het voetbal om, zoals het driedaagse voetbalkamp en tal van gezellige avonden voor de jeugd in de kantine.
Beleidsuitgangspunten van de gemeente
De vraag van RKDES om gebruik te mogen maken van twee kunstgrasvelden past uitstekend bij aantal vanuit de gemeente/de politieke partijen geformuleerde beleidsuitgangspunten.
pag. 5
We noemen hierbij het beleid dat is vastgelegd in de ‘Sportnota’ en de nota ‘Jeugd en gezin’ (waarbij we nog willen vermelden dat RKDES de afgelopen 4 jaar een grote bijdrage heeft geleverd aan het tot stand komen van beide nota’s). In het Coalitieakkoord 2014-2018 getiteld ‘Samen voor Aalsmeer: ondernemend en zorgzaam’ wordt vermeld: · Pag. 11: “Wij waarderen het werk van verenigingen en organisaties die zich actief inzetten voor de jeugd. Wij zullen deze organisaties waar nodig ondersteunen”. · Pag. 12: “Een actieve bijdrage van sportverenigingen wordt bevorderd en waar mogelijk beloond”. · Pag. 12: “Vrijwilligers van verenigingen moeten we ondersteunen. Ook moet duidelijk zijn waar vrijwilligers terecht kunnen als ze kinderen met problemen signaleren”. · Pag. 12: “Wij blijven investeren in de preventie van overgewicht (JOGG-gemeente: Jongeren Op Gezond Gewicht)”. In de visie van RKDES betekent dit dat verenigingen, die draaien op vrijwilligers, zoveel mogelijk geholpen moeten worden om hun doelstellingen te realiseren. Zeker daar waar het sportdeelname door jongeren betreft. In de brief van de gemeente Aalsmeer van 12 november 2014 betreffende maatschappelijk vastgoed/huur- en subsidiebeleid (kenmerk Z-2014/065044) wordt o.a. vermeld: · “Ten eerste wil de gemeente komen tot een transparant en eenduidig huurbeleid”. · “Ten tweede dient het nieuwe beleid te borgen dat er sprake is van directe subsidie (gelden die rechtstreeks aan een organisatie worden uitgekeerd) in plaats van indirecte subsidie (zoals het goedkoper ter beschikking stellen van gronden of gebouwen of het betalen van onderhoudskosten door de gemeente)”. In de visie van RKDES past de vraag naar twee kunstgrasvelden hier heel goed in. Zeker als door inzet van vele vrijwilligers bij de aanleg van twee velden ook nog eens flink op de directe investering bespaard kan worden en de omvang van de verwachte verhoging van de onderhoudskosten voor de resterende grasvelden naar beneden kan worden bijgesteld. Voorts wordt daarmee de huidige indirecte bevoordeling van omliggende clubs uit onze gemeente die wel over meerdere kunstgrasvelden beschikken teniet gedaan.
Twee kunstgrasvelden: twee aspecten die u moet weten.
Zoals in de inleiding al aangegeven, ligt de vraag voor waarom RKDES het gebruik wenst van twee kunstgrasvelden. Hierbij willen we graag aangeven dat het bestuur van RKDES altijd uit is gegaan van twee kunstgrasvelden. Dat is door het bestuur van RKDES in diverse gesprekken met het gemeentebestuur naar voren gebracht. Naar onze mening is deze wens dus al geruime tijd bij de gemeente bekend. Het is dus zeker niet zo dat RKDES, toen het budget voor één veld bekend was, bedacht heeft te gaan onderzoeken of het mogelijk zou zijn voor dat budget twee velden beschikbaat te krijgen.
Argumenten voor twee kunstgrasvelden
RKDES heeft de volgende argumenten om hard vast te houden aan het uitgangspunt om gebruik te kunnen maken van twee kunstgrasvelden: · Bij slecht weer kan er op gewoon gras soms maanden niet gespeeld worden. Voldoende kunstgrasvelden bieden dan uitkomst. RKDES heeft ongeveer 40 teams. Dus ieder weekend gemiddeld 20 thuiswedstrijden (gemiddeld 14 op zaterdag en 6 op zondag). Deze kunnen niet op één kunstgrasveld gespeeld worden. Het is dan uitermate vervelend om bij afgelasting van de gewone grasvelden te bepalen welke wedstrijden wel en welke niet gespeeld kunnen worden. Frustrerend voor kinderen en ouders in de eerste plaats, maar ook voor alle vrijwilligers van RKDES. Het is zo dat de KNVB bepaalt dat de wedstrijden van de betere teams (zgn. A-categorie) te allen tijde door moeten gaan, waardoor de mindere voetballers (teams in de zgn. B-categorie) het slachtoffer zijn. Daarbij komt dan nog dat deze wedstrijden uit de B-categorie later vaak niet ingehaald (kunnen) worden (de competities hoeven niet uitgespeeld te worden) zodat deze spelers overall veel minder voetballen. Het overgrote deel van met name de jeugd van RKDES valt onder de Bcategorie. pag. 6
·
·
· ·
·
·
·
· ·
·
Hetzelfde probleem doet zich voor bij het tweemaal per week trainen voor iedereen. Ook hiervan zou dan slechts een deel door kunnen gaan bij één kunstgrasveld. Thans worden de trainingen iedere doordeweekse dag – zeker bij de jeugd – afgewerkt op twee velden. Met een enkel kunstgrasveld zou in een periode van slechter weer slechts de helft van de vereniging kunnen trainen. Dat is eigenlijk niet uit te leggen aan onze jeugd dat de groepen die –toevallig – op het kunstgras spelen wel mogen trainen en de andere groepen niet. Het is belangrijk de leden een compleet pakket te kunnen bieden van gegarandeerd tweemaal per week trainen en in het weekend een competitiewedstrijd. Met de mogelijkheid gebruik te kunnen maken van twee kunstgrasvelden is geborgd dat de jeugdleden vrijwel altijd kunnen trainen. Een deel van de leden regelmatig naar huis moeten sturen omdat er geen veld bespeelbaar c.q. beschikbaar is strookt totaal niet met het opleidingsplan van RKDES en met de geformuleerde missie: “Ambitie (passie) – Respect – Plezier, voor zoveel mogelijk kinderen en volwassen”. Het is niet uit te leggen aan de kinderen en hun ouders, die vaak met een strakke planning te maken hebben i.v.m. hun werk, buitenschoolse opvang, weekendverplichtingen e.d. Kinderen naar huis sturen is zeker in strijd met het gemeentebeleid om sportbeoefening te stimuleren en obesitas tegen te gaan. Uit demografische cijfers (van de gemeente) blijkt dat het aantal leden van RKDES verder zal groeien, vooral door de nieuwe Kudelstaartse wijken Rietlanden en Proosdij-Noord. Dus de behoefte gebruik te kunnen maken van kunstgrasvelden neemt allen maar toe. Afgelastingen bij RKDES en niet bij omliggende verenigingen die wel gebruik kunnen maken van kunstgrasvelden, hebben het risico in zich dat kinderen bij andere verenigingen gaan voetballen waar ze wel altijd kunnen trainen en spelen. De afstand vanuit bijvoorbeeld de wijken Rietlanden en Proosdij-Noord naar de “concurrenten” FC Aalsmeer en KDO (beiden voorzien van meer dan één kunstgrasveld) is niet zo groot. Hierdoor zou het risico kunnen ontstaan dat RKDES als vereniging in een neerwaartse spiraal terecht kan komen. Dit kan ook weer gevolgen hebben voor andere voetbal- en sociale activiteiten zoals het driedaagse voetbalkamp en het kerstzaalvoetbaltoernooi, beiden met meer dan 200 deelnemende kinderen, en ook voor het schoolvoetbaltoernooi. Het zal ook ten koste gaan van vrijwilligers. Zij raken gefrustreerd in hun begeleiding van de kinderen en dreigen het bijltje erbij neer te gooien. Ook voor het Bestuur is het vervelend telkens gedwongen te worden uit te leggen waarom RKDES nog geen gebruik kan maken van kunstgrasvelden (en alle buurtverenigingen wel). Het plezier in het vrijwilligerswerk verdwijnt terwijl nu al het vooruitzicht van de mogelijke aanleg van twee kunstgrasvelden juist een hele positieve boost geeft aan vrijwilligers en het kader van RKDES. Door het ontbreken van voldoende kunstgrasvelden komen de voetballers van RKDES voetbaltechnisch op achterstand, omdat alle verenigingen in hun competities wel op kunstgras doortrainen (geen last van een langere winterstop) en competitiewedstrijden spelen. Hierdoor ontstaat ook competitievervalsing. Kunstgras heeft de toekomst. Kinderen moeten hier zoveel mogelijk op kunnen oefenen. Voldoende kunstgrasvelden biedt ook de optie intensiever gebruik te maken van de voorziening door bijvoorbeeld andere (avond)competities te starten, zoals 35+ en 45+ competities, de Onder 23-jaar competitie e.d. Ook zijn meer vriendschappelijke wedstrijden mogelijk (nu kan dat voor de jeugd vaak helemaal niet; en de senioren moeten uitwijken naar / uitgenodigd worden door omliggende verenigingen). Een kunstgrasveld levert ook nog eens aantoonbaar minder blessures op dan een gewoon grasveld (toestand van het veldoppervlak zelf; betere ondergrond van de velden; ook geen last van muizen en konijnen die oppervlak verraderlijk en ongelijk maken). Afgelastingen (en wedstrijden die later niet meer ingehaald worden) gaan ook ten koste van de kantine-inkomsten (zeer belangrijk in de exploitatie van een voetbalvereniging). Als er maar een paar wedstrijden gespeeld worden in een weekend (alleen op één kunstgrasveld) is de sfeer op het sportcomplex en in de kantine ook niet optimaal. De barploegen moeten echter even goed wel aantreden, ook al is het bezoekersaantal beperkt. Lastig om te organiseren en te motiveren. Uiteindelijk zal het gebruik van slechts één kunstgrasveld leiden tot een negatieve exploitatie, omdat het verschil van bruto/netto kantineomzet essentieel is om het sporten voor grote groepen laagdrempelig mogelijk te blijven maken.
29 januari 2015 Bestuur RKDES pag. 7
Notitie over de uitvoering van motie M51 van 18 december 2014.
Aanleiding Middels het aannemen van motie M51 heeft de gemeenteraad van Aalsmeer aan het college van B&W gevraagd om samen met het bestuur van RKDES de mogelijkheid te onderzoeken dat niet de gemeente maar RKDES kunstgrasvelden aan laat leggen op sportcomplex Calslagen. Daarbij dient het college tevens de financiële consequenties van de gelijktijdige aanleg van een tweede kunstgrasveld te betrekken. Ter uitvoering van deze motie is door de portefeuillehouder op 19 januari en 2 en 10 februari 2015 met een vertegenwoordiging van het bestuur van RKDES overlegd. Dit overleg, dat in een constructieve sfeer heeft plaatsgevonden, heeft inmiddels geresulteerd in het verzoek van het bestuur van RKDES om de in december 2014 stilgelegde opdracht tot realisatie van het eerste kunstgrasveld in 2015 zo spoedig mogelijk te laten herleven. Hieraan is direct uitvoering gegeven, hetgeen reeds met een brief van 12 februari aan de leden van de gemeenteraad is bericht. In deze brief is tevens toegezegd, dat op korte termijn uitgebreider zal worden gerapporteerd over de besproken varianten, (on)mogelijkheden en dilemma’s en de met elkaar getrokken conclusies. Daartoe dient de voorliggende notitie. Over het tevens toegezegde inzichtelijk maken van de consequenties van de aanleg van een tweede kunstgrasveld is een afzonderlijke notitie opgesteld die u tegelijkertijd wordt aangeboden.
Onderzoeksvragen Aan de motie is in genoemde overleggen uitvoering gegeven door de aanleg van twee kunstgrasvelden door de gemeente als eigenaar (A) dan wel RKDES als zakelijk gerechtigde (B) op een achttal aspecten met elkaar te vergelijken. Onderstaand leest u kort om welke aspecten het handelt en welke conclusies zijn verbonden aan de uitgevoerde onderzoeken. 1. Eigendomsverhoudingen A: De gemeente is eigenaar van de velden op het complex, verhuurt de velden aan ESA BV en ESA BV biedt gebruikers, waaronder RKDES gelegenheid tot sportbeoefening. B: De gemeente is eigenaar van de ondergrond en vestigt ten behoeve van RKDES voor het kunstgrasveld een nader uit te werken recht van opstal, conform de grondregeling voor een clubgebouw. In dit aspect schuilt geen onoverkomelijk probleem. 2. Programma van eisen en aanlegkosten Gemeente en RKDES zijn het eens over het tot stand te brengen projectresultaat, te weten: aanleg van kunstgrasveld(en) waarop getraind en competitie gespeeld kan worden.
pag. 1
A: De gemeente bepaalt in overleg met ESA BV het exacte programma van eisen, rekening houdend met toekomstig onderhoud en vervanging. ESA BV treedt in overleg met RKDES over de wensen van de gebruiker. De kosten voor het hoofdveld zijn momenteel geraamd op € 578.000 exclusief de kosten voor voorbereiding, aanbesteding en toezicht (VAT) en exclusief Btw. De kosten voor het tweede veld zijn geraamd op € 511.600 exclusief de VAT-kosten en exclusief Btw. De investeringskosten worden tezamen geraamd op € 1.089.600. Dit zijn ramingen die zijn gebaseerd op praktijkervaringen en waarin met diverse onzekerheden (onvoorzien) rekening is gehouden. Het betreft derhalve een raming van de verwachte kosten. In praktijk kunnen deze kosten lager maar soms ook hoger uitvallen. Onvoorzien komt voor rekening van de gemeente. Uit de analyses blijkt dat de te realiseren besparingen als gevolg van gelijktijdige aanleg van twee kunstgrasvelden beperkt zijn. Het gaat met name om relatief kleine besparingen op bijkomende kosten (inrichting werkplaats) in de orde van grootte van ca. € 15.000 excl. btw. B: RKDES hanteert in beginsel hetzelfde programma van eisen als de gemeente. RKDES beschikt over twee onderhandse offertes van twee gerenommeerde kunstgrasaanbieders voor de aanleg van 2 kunstgrasvelden op basis van hetzelfde Programma van Eisen als de velden op sportcomplex Hornmeer. De aangeboden prijs bedraagt € 639.000 exclusief VAT en exclusief Btw. Bij volledige bekostiging van de geraamde kosten door de gemeente dienen afspraken te worden gemaakt over onvoorziene kosten. In dit aspect schuilt geen onoverkomelijk probleem. 3. Voorbereiding en toezicht A: Voorbereiding en toezicht door het Ingenieursbureau. Het bureau heeft ervaring met de aanleg van kunstgrasvelden. Het Ingenieursbureau begeleidt het traject van initiatief- tot en met nazorgfase. Hiervoor wordt een bedrag in rekening gebracht, waarvan de hoogte afhankelijk is van de projectomvang. Voor één veld gaat het om een geraamd bedrag van 21% ofwel € 121.000 exclusief Btw en voor twee velden (gelijktijdig aangelegd) om 16% ofwel € 174.000 excl. Btw. Gelijktijdige aanleg van twee kunstgrasvelden leidt derhalve tot een potentiele besparing op de VAT-kosten die wordt begroot op circa € 60.000,= exclusief Btw. B: Voorbereiding en toezicht door een door RKDES in te huren adviseur. Een door RKDES verkregen offerte bedraagt maximaal € 36.000 exclusief Btw. RKDES was nog voornemens een tweede, lagere offerte aan te vragen. Voor het overige zullen alle werkzaamheden door vrijwilligers van de vereniging worden verricht. Voor zover van voorwerk of diensten van het Ingenieursbureau gebruik wordt gemaakt, worden de kosten hiervan aanvullend in rekening gebracht. In dit aspect schuilt geen onoverkomelijk probleem. 4. Aanbesteding A: De gemeente volgt de vigerende aanbestedingsregels. Naar verwachting zal het aanbesteden van 1 veld onder de drempel van € 500.000 blijven zodat volstaan kan worden met meervoudig onderhands aanbesteden. In het geval dat 2 velden worden aangelegd moet in beginsel openbaar nationaal worden aanbesteed, tenzij door het college in afwijking hiervan op basis van een valide argumentatie alsnog voor meervoudig onderhands aanbesteden wordt gekozen.
pag. 2
B: RKDES dient zich aan de gemeentelijke aanbestedingsregels te houden indien bekostiging van de kunstgrasvelden voor meer dan 50% door de gemeente plaatsvindt. Verwacht mag worden dat een gelijke aanbestedingsprocedure op basis van een gelijk programma van eisen tot een vrijwel gelijk aanbestedingsresultaat zal leiden. Bij meervoudig onderhandse aanbestedingen door gemeente of RKDES zullen minimaal 3 offertes moeten worden aangevraagd. In het geval van aanbesteding door RKDES zal daar een subsidiebesluit van de gemeente aan vooraf moeten gaan met nader te bepalen subsidievoorwaarden. Van belang is tevens dat in de aanbestedingsprocedure onderhandelen niet mogelijk is: beoordeling van de offertes leidt tot gunning onder de voorwaarden van “nonconcurrentie, non-discriminatie en transparantie”. De gezamenlijke inschatting is dat de aanbestedingsprocedure hoe dan ook meer tijd kost dan waarvan oorspronkelijk door RKDES met onderhandse aanbesteding aan één bedrijf was uitgegaan. Partijen zijn het hierover eens. Bezien is of lering kan worden getrokken uit ervaringen van de gemeenten Uithoorn en Nieuwkoop. Beide gemeenten hebben eerder een stichting opgericht, respectievelijk Stichting Sportvoorziening Randhoorn en Stichting Buitensport Nieuwkoop, die een met die van ESA bv vergelijkbare rol spelen en op deze manier gelegenheid geven tot sportbeoefening aan sportverenigingen. Dit werpt geen ander licht op de conclusies met betrekking tot aanbesteding. Bezien is of RKDES gebruik zou kunnen maken van een gegarandeerde geldlening teneinde grotere vrijheid te hebben bij het aanbesteden van het werk. Conclusie is dat dit niet haalbaar lijkt daar het aanbestedingsrecht uitgaat van de feitelijke situatie, niet op de juridische opzet. Een door de gemeente gegarandeerde geldlening die wordt afgelost vanuit één of andere vorm van subsidiëring houdt in dat de gemeente de voorziening bekostigt. Alleen indien RKDES er in slaagt de kunstgrasvelden zelf of de aflossing van de lening voor meer dan 50% gesponsord te krijgen, is zij vrij haar eigen weg te gaan. In dit aspect schuilt derhalve een aanzienlijk probleem. Zoals aangegeven in onze raadsbrief d.d. 12 februari 2015 onderschrijven beide partijen, gemeente en bestuur RKDES, dit. Dit gegeven is de directe aanleiding geweest om te besluiten verder te gaan met de aanleg van het eerste veld conform de eerdere opdracht. 5. BTW A: Omdat ESA gelegenheid geeft tot sportbeoefening binnen de kaders van het Sportbesluit kunnen gemeente en ESA de Btw over de gemaakte investerings- en onderhoudskosten verrekenen. B: Omdat RKDES eigenaar en (als sportvereniging) eindgebruiker is, kan geen Btw worden verrekend. RKDES geeft aan dat mogelijk btw over kosten en opbrengsten die toerekenbaar zijn aan “de selectie” (met als inkomsten: toegang wedstrijden en reclameopbrengsten) verrekenbaar is. Geconstateerd is dat het te ver voerde om dat in dit stadium verder uit te zoeken. In dit aspect schuilt een aanzienlijk probleem: een keuze voor optie B zou de investeringskosten voor RKDES stevig verhogen met de Btw-component.
pag. 3
6. Onderhoud A: De gemeente heeft het onderhoud vooralsnog uitbesteed aan De Meerlanden. De kosten hiervan worden geraamd op € 11.000 exclusief Btw per jaar per kunstgrasveld voor het jaarrond onderhoud. B: RKDES wordt zelf verantwoordelijk voor het onderhoud. Bezien is hoe zeker kan worden gesteld dat middelen die door de gemeente aan de vereniging ter beschikking worden gesteld ter dekking van vervangingsinvesteringen ook daadwerkelijk die bestemming krijgen. Hiervoor leken drie wegen open te staan: -
-
In de subsidievoorwaarden opnemen dat de middelen op een aparte voorziening worden gezet, waaruit slechts uitgaven mogen worden gedaan met instemming van de gemeente. Hierover dient jaarlijks middels de jaarrekening verantwoording te worden afgelegd. Sancties bij niet naleving van de subsidievoorwaarden kunnen de vorm krijgen van een plicht tot herstel dan wel korting op het subsidie; De gelden storten op een bankrekening waaruit slechts in beider opdracht uitgaven kunnen worden gedaan; De gelden storten op een derdenrekening waaruit slechts na instemming van de gemeente bedragen kunnen worden vrijgegeven.
Beide laatste gevallen riepen de vraag op, waarom de gemeente de bedoelde middelen dan niet in eigen beheer zou houden. Naar verwachting kunnen deze zaken echter worden opgelost en geregeld daar de bereidheid bij gemeente en RKDES aanwezig was (en is) om hierover afspraken te maken. 7. Frictiekosten De Meerlanden In de dienstverleningsovereenkomst met De Meerlanden is voor het areaal een marge opgenomen van 10% van het totaal. Pas bij een areaalafname groter dan deze 10% is een schadevergoeding aan De Meerlanden aan de orde. Omdat het oppervlak aan te leggen kunstgras ruim binnen deze marge valt, kunnen gemeente, ESA en/of RKDES kiezen om het onderhoud al dan niet door De Meerlanden te laten uitvoeren, er van uitgaande dat de marge niet reeds elders is ingezet. In dit aspect schuilt geen onoverkomelijk probleem. 8.
Huur- en subsidiebeleid
De gemeente is voornemens in 2015 een nieuw huur- en subsidiebeleid voor buitensportverenigingen vast te stellen. De positie van een sportvereniging die met gemeentelijke middelen eigen kunstgrasvelden aanlegt en deze voor eigen rekening onderhoudt dient daarbij afzonderlijk te worden bezien. In dit aspect schuilt geen onoverkomelijk probleem.
pag. 4
Sponsoring door RKDES als optie? Los van het voorgaande is van de zijde van RKDES het idee naar voren gebracht om een positief besluit over een tweede veld dichterbij te brengen door een eigen bijdrage uit sponsoring toe te zeggen. Deze optie (optie C) is gezamenlijk verkend. Kort gezegd kwam deze optie erop neer dat op verzoek van RKDES de realisatie van het eerste kunstgrasveld zou worden vertraagd teneinde eerst nog een traject met elkaar te lopen om de vereniging de kans te geven een financiële bijdrage van leden en sponsors bijeen te brengen. Daarbij werd door RKDES gedacht aan een bedrag in de orde van grootte van € 125.000,= (ongeveer een tiende deel van het benodigde investeringsbedrag voor twee kunstgrasvelden). De vereniging zou die bijdrage afdragen aan de gemeente als deelfinanciering voor de gelijktijdige aanleg van twee kunstgrasvelden in 2016. Indien bij de aanbesteding in 2016 zou blijken dat het bij de gemeente beschikbare budget voor 1 kunstgrasveld samen met de sponsorbijdrage van RKDES onvoldoende zou blijken, zou dan alsnog worden teruggevallen op de aanleg van één kunstgrasveld. De gedachte van een bijdrage uit de gemeenschap wordt door het college uiteraard zeer op prijs gesteld. Desondanks heeft de portefeuillehouder niet positief geadviseerd. Zijn inschatting was dat voor het naar verwachting in 2016 beschikbare bedrag van ca. € 875.000,= zeer waarschijnlijk geen twee kunstgrasvelden kunnen worden aangelegd. Daarnaast is om advies gevraagd van een fiscalist om de haalbaarheid en wenselijkheid van deze optie te beoordelen. Deze heeft hierover negatief geadviseerd. Deze conclusies zijn gedeeld met het bestuur van RKDES. Optie C valt daarmee af.
Conclusies De gezamenlijk getrokken conclusies op basis van de uitgevoerde verkenningen op voorgaande acht punten waren en zijn als volgt: ·
·
·
·
·
Verwacht mag worden dat een gelijke aanbestedingsprocedure op basis van een gelijk programma van eisen tot een vrijwel gelijk aanbestedingsresultaat zal leiden. Hier wordt derhalve geen voordeel meer verwacht. Het verwachte kostenvoordeel dat RKDES op de voorbereiding, aanbesteding en toezicht kan boeken zal het nadeel van het niet-verrekenbaar zijn van de btw nauwelijks of niet compenseren. Bij opdrachtverlening door RKDES zou de gelijktijdige aanleg van de twee kunstgrasvelden hoe dan ook niet voor 2016 plaats kunnen vinden. Met de procedure van een subsidiebesluit door de gemeente en een meervoudig onderhandse aanbesteding door RKDES zou te veel tijd verloren gaan. De gelijktijdige aanleg van 2 kunstgrasvelden door de gemeente leidt tot een begrote kostenbesparing van ca. € 75.000,=, met name als gevolg van een besparing op de VATkosten. Dit bedrag is op zichzelf substantieel maar beperkt ten opzichte van de overige begrote bedragen voor realisatie van de velden. De door RKDES naar voren gebracht optie C is weliswaar sympathiek maar is naar verwachting financieel niet uitvoerbaar.
pag. 5
Op basis van deze conclusies is in onderling overleg besloten om de in december 2014 stilgelegde opdracht tot realisatie van het eerste kunstgrasveld in 2015 zo spoedig mogelijk te laten herleven. Hieraan is direct uitvoering gegeven, hetgeen wij reeds met een brief van 12 februari aan uw raad hebben bericht.
pag. 6
