overwegingen
overwegingen In 10 stappen naar een succesvolle investering
Zo komt u tot de juiste keuze voor een sportvloer De selectie van een sportvloer is één van de belangrijkste keuzes in het ontwerp van een sportfaciliteit. Het ‘overdekte veld’ is immers dé reden waarom de faciliteit wordt gebouwd en vormt letterlijk de basis van alle geplande activiteiten. Descol stelt haar ruim 45 jarige ervaring in de arena van de sportvloeraanbieders graag ter beschikking en geeft in deze Challenges een overzicht van 10 wezenlijke overwegingen die iedere investeerder in een sportvloer zou moeten maken om tot een weloverwogen keuze te komen.
De ervaring van Descol Met ruim 25 miljoen vierkante
meter sportvloer ‘in service’ durft Descol te stellen dat de kans erg groot is dat daar een faciliteit als de uwe tussen zit. Dichtbij, waar u ook woont. Nieuw, 5 jaar oud of 25 jaar oud. Vloeren met of zonder vloerverwarming, puntelastisch, mixelastisch, vlakelastisch of combi-elastisch. Of het nu een basisschool is, een multifunctionele hal voor de samenleving of het hoger onderwijs, een topsportaccommodatie of stadion, militaire faciliteiten, fitness clubs, atletiek-, tennisof rolschaatshallen. Particulier of publiek bezit, hoofdruimte of nevenruimte. Vraagt uw specifieke situatie toch nog een maatwerkoplossing, ook dan neemt Descol de uitdaging graag aan. Ga gewoon met de Descol specialisten om de tafel. Een kleine tijdsinvestering met een grote impact.
1. Veiligheid Programma van eisen Zorg allereerst voor een duidelijk
Gebruikers van indoor sportfaciliteiten verwachten dat het
programma van eisen. De juiste vloer voor de Olympische
maximale is gedaan om veiligheid te garanderen. Sporters en
Spelen is niet per definitie de ideale vloer voor een multifunc-
coaches verwachten maximale blessurepreventie. Ouders en
tionele hal. Spelende kinderen in het basisonderwijs hebben
verzekeraars verwachten bescherming in geval van calamitei-
andere eisen dan topsporters. Zijn er specifieke dominante
ten. Sportbeoefening kan helaas tot een grote diversiteit aan
eisen, zoals spikegebruik, rolschaatsgebruik, regelmatig
blessures leiden. Een goede sportvloer kan een wezenlijke
popconcerten of beurzen? Het is bij dit soort vragen vooral
bijdrage leveren aan het minimaliseren van blessures.
belangrijk logisch na te denken over het prestatieniveau
Blessures kunnen zichtbaar ontstaan door een grote
dat gewenst is en niet te snel over te stappen naar product-
onverwachte impact op het lichaam bij een val, al dan niet
eigenschappen.
veroorzaakt door een te gladde vloer. Net zo gevaarlijk is overbelasting bij een gewrichtsverdraaiing, al dan niet
Scorecard voor goed inzicht Het is belangrijk goed
veroorzaakt door een te stroeve vloer. Dit alles vereist een
te begrijpen wat gespecificeerde producteigenschappen
veerkrachtige vloer met een oppervlakte die voldoet aan de
daadwerkelijk voor u doen. Vervolgens is het belangrijk de
delicate stroefheidseisen voor gecontroleerde sportbeoefening.
prioriteit van diverse vloerprestaties te bepalen. Wat is echt
Een vloer die bijdraagt aan het voorkomen van acute
belangrijk voor uw specifieke situatie? Is er één dominante
blessures, of zogenaamd trauma.
eigenschap - of dat nu schokabsorptie of aankoopprijs is -
Minder duidelijk te herkennen zijn blessures die langzaam
die daadwerkelijk allesoverheersend is? In veel gevallen zal
ontstaan. In de biomechanische wetenschap noemen we dit
dat niet zo zijn en bestaat de optimale keuze uit een goede
slijtage door herhalend microtrauma. Hoe ontstaat dit? Het
score op een veelvoud van aspecten. In dat geval is het aan
menselijk lichaam heeft een aantal honderdsten van seconden
te raden een scorecard te maken, waarin diverse prestaties
nodig om te reageren op een impact. In die tijd sturen
op de juiste manier worden gewogen en het beste totaalin-
zenuwen een signaal naar de hersenen die dit omzetten in een
zicht geven. Descol adviseurs zijn u graag van dienst.
instructie naar de spieren om de impact te verwerken. In die tijd zijn gewrichten onbeschermd en kunnen de impacts – ook kleine – schade veroorzaken. Veel van dit soort kleine beschadigingen leiden uiteindelijk tot slijtage. Een belangrijk
gevallen lichamelijke problemen in het gewone leven. Het mag duidelijk zijn dat een vloer dus niet alleen voldoende demping
Combi-elastisch
moet hebben, maar vooral ook een zeer snel reactievermogen op dynamische belasting. Dit is vooral belangrijk bij kinderen, van wie de gewrichten, beenderen en spieraanhechtingen nog in de groeifase zitten.
Schokabsorptie (%) Impact tijd (ms)
goede behandelingen zijn en een speler vaak weer snel terug een sportcarrière op hoog niveau en helaas ook in bijna alle
Impact tijd (ms)
Vlakelastisch
verschil voor de atleet is, dat er voor de meeste trauma’s ‘op de vloer’ kan zijn. Slijtage betekent veelal het einde van
Schokabsorptie (%)
Schokabsorptie (%)
Mixelastisch
Impact tijd (ms)
Schokabsorptie (%)
De lijn geeft aan hoe het schokabsorptieniveau verloopt in de tijd bij een impact op de vloer. Puntelastische vloeren laten direct een hoog schokabsorptieniveau zien dat bij toenemende kracht afbouwt, terwijl vlakelastische vloeren een omgekeerd beeld laten zien. Mixelastische en combi-elastische vloeren zijn tussenvormen waarbij gestreefd wordt naar optimalisatie.
Puntelastisch
Schokabsorptie Schokabsorptie is een producteigenschap
die aangeeft hoeveel impactkracht een sportvloer bij een gedefinieerde belasting maximaal absorbeert ten opzichte Impact tijd (ms)
overwegingen Puntelastisch
Vlakelastisch
Mixelastisch
Combi-elastisch
van een betonvloer. De demping wordt gemeten met een
Contactgeluid isolatie Niemand voelt zich prettig in een
zogenaamde Artificial Athlete. Deze methode zegt niets over
lawaaierige omgeving. Geluidreflectie werkt verstorend. Het
de snelheid waarmee een vloer reageert. Om hier een goede
aanpakken van de bron is altijd een goed begin en voorkomt
indruk van te krijgen is het belangrijk naar het type vloer-
het ontstaan van geluid dat wordt weerkaatst. Om het
constructie te kijken. In de tekeningen staat eenvoudig
contactgeluid van rennende sporters en stuiterende basketbal-
aangegeven wat wordt verstaan onder een puntelastische-,
len te absorberen is een bepaalde mate van puntelasticiteit en
mixelastische-, vlakelastische- en combi-elastische sportvloer.
een beperkte oppervlaktehardheid van de vloer belangrijk. De puntelastische Pulastic® systemen met een kunststof toplaag
Huidverbranding Een veel voorkomende blessure, waar-
en elastische onderlaag bieden hier dan ook de beste
voor in de normen voor sportvloeren niet veel aandacht is,
prestatie. Combi-elastische vloeren zullen op dit gebied beter
zijn huidverbrandingen veroorzaakt door het glijden over de
presteren dan pure vlakelastische systemen, zeker wanneer
vloer bij een sliding. Een vloer met een hoog percentage aan
deze ook nog eens voorzien zijn van een harde toplaag.
natuurlijke grondstoffen, goede warmtegeleiding en een licht gestructureerd oppervlak (verkleind contactoppervlak) geeft
Thermische isolatie Koude vloeren zijn onplezierig, zeker
hier de beste bescherming. Pulastic® sportvloeren bieden u
als de sportvloer op blote voeten wordt gebruikt, wat in
alle genoemde eigenschappen.
onderwijssituaties met kleine kinderen niet ongebruikelijk is. Ook in situaties waarbij grondoefeningen worden gedaan, zal
2. Comfort
optrekkende koude als onplezierig worden ervaren en bovendien een negatief effect op spiergebruik hebben.
Comfort zegt iets over het welbehagen dat mensen ervaren.
Pulastic® sportvloeren bieden door de elastische onderlaag,
Vaak wordt een hoog comfortniveau niet heel bewust ervaren,
waarin veel luchthoudende ruimte zit, een goede isolatie tegen
een laag niveau is echter heel duidelijk. Het is dus belangrijk
optrekkende koude. Daar waar zeer hoge eisen aan comfort
goed na te denken over het gewenste niveau en een goed
worden gesteld, kunnen Pulastic® systemen bovendien in
bewustzijn te hebben van ongewenste zaken. Een aantal
combinatie met vloerverwarming worden toegepast.
producteigenschappen is hieronder omschreven. Verticale vervorming Een vloer die hard aanvoelt wordt
3. Sportfunctionaliteit
als onprettig ervaren. Een hoge verticale vervorming onder
Multifunctionele sportfaciliteiten worden gebouwd om een
belasting resulteert in een grote vertraging van reactiekrachten
zo groot mogelijke groep gebruikers in staat te stellen op een
vanuit de ondervloer. Je kunt stellen dat vloeren met een grote
goede en verantwoorde manier sport te beoefenen. In normen
schokabsorptie ook een grote verticale vervorming hebben bij
voor multifunctionele vloeren zijn naast veiligheid en
dynamische belastingen. Bij vlakelastische constructies moet
comfortaspecten, dan ook enkele zaken die voor een breed
een minimale verticale vervorming worden bereikt om een
scala aan gebruikers van belang zijn opgenomen.
vloer niet als te hard te ervaren en veel trilling te voorkomen. Puntelastische vloeren dienen een zekere beperking te hebben
Uniformiteit Biomechanisch onderzoek laat zien dat een
in de vervorming om het gevoel van wegzakken en het
mens ongeveer drie stappen nodig heeft om gewend te raken
blokkeren van de voeten bij draaiende bewegingen te
aan het gedrag van een vloer. Denk maar eens aan het gevoel
voorkomen. Combi- en mixelastische vloeren zijn vooral
van instabiliteit bij de overgang van het harde tegelpad naar
ontwikkeld om een ideale balans van schokabsorptie en
het zachte strand.
verticale vervorming te bereiken.
4. Levensduur Dit betekent in het geval van een sporter die zeer actief in alle
Activiteit leidt tot gebruikssporen en slijtage. De mate waarin
richtingen beweegt, dat een vloer zeer constante eigenschap-
dit optreedt wordt bepaald door de weerstand van een vloer
pen moet hebben om echt gewend te raken. Dit is nodig om
tegen diverse belastingen. In de Europese Norm voor sport-
niet meer bewust of onbewust met het gedrag van de vloer
vloeren worden vloeren op typische belastingen in een sport-
bezig te zijn, wat tot concentratieverlies kan lijden. Een
faciliteit getest. In het artikel over normeringen (pagina 18 en
uniforme balstuit stelt zeker dat een basketballer zich tijdens
19) vindt u meer gedetailleerde informatie over slijtvastheid en
het dribbelen volledig kan concentreren op de gebeurtenissen
weerstand tegen statische belasting, rollende belasting en
in het veld en er op kan vertrouwen dat de bal terugkomt in
dynamische (slag) belasting. Naast deze aspecten is het
zijn hand. Uniforme schokabsorptie voorkomt blessures,
natuurlijk van belang dat een vloer niet verkleurt door daglicht
doordat het lichaam beter om kan gaan met fysieke belasting
(UV bestendigheid) en maatvast is bij wisselingen van tempe-
(minder microtrauma). Consequent en adequaat bewegen kan
ratuur en luchtvochtigheid. Als de vloer nat gereinigd moet
alleen op vloeren met een uniforme stroefheid; dat geeft een
kunnen worden, dient deze uiteraard ongevoelig te zijn voor
gevoel van zekerheid en wederom afname van blessure-
stilstaand water op de vloer. Het zou immers een slechte
gevaar. Naadloze Pulastic® sportvloeren bieden een absoluut
zaak zijn als reinigingswater in de vloerconstructie dringt,
optimaal resultaat qua uniformiteit van eigenschappen. De
bijvoorbeeld op de plaats van naden, wat onhygiënische
puntelastische systemen scoren op dit vlak maximaal.
schimmelvorming tot gevolg heeft. Lekkages komen voor; een vloer die daardoor niet beschadigd raakt, biedt extra
Balgedrag Balgedrag dient gerelateerd te worden aan het
zekerheid. Naadloze polyurethaan vloeren bieden ongeëve-
spel. Zoals aangegeven, is het voor een basketballer vooral
naarde levensduurprestaties. Pulastic® heeft dat meer dan
belangrijk dat de balstuit overal hetzelfde is. Voor een goed
wie ook bewezen.
spel is echter ook een minimale opstuit vereist bij een standaard basketbal. In sportvloernormen wordt de balstuit op een sportvloer vergeleken met de balstuit op een betonvloer.
5. Duurzaam inkopen
Een voetballer zal vooral willen dat een vloer vlak is en het
Meer en meer zien we het besef in de wereld doordringen
rollen van de bal niet beïnvloedt. Een snelle tennisbaan laat
dat wij onze planeet in bruikleen hebben van volgende
ballen diep komen en zorgt voor meer baselinespel, een
generaties. Duurzaam ondernemen wil dan ook zeggen dat
langzame baan geeft meer spineffect waardoor de tegen-
een onderneming haar activiteiten zodanig uitvoert dat er geen
stander meer tot lopen kan worden gedwongen. Snel of
nadelige gevolgen worden achtergelaten voor de generaties
langzaam is dus geen kwestie van goed of slecht, maar
die na ons komen. Op pagina 14 en 15 kunt u uitgebreid lezen
een typering in relatie tot het spel.
wat de visie en strategie van Descol is op het uitvoeren van deze missie. Kijkend naar producteigenschappen kunnen
Glans Balspellen worden begrensd door speelveldlijnen.
leveranciers bijvoorbeeld worden beoordeeld op:
Het is dus van wezenlijk belang dat deze vanuit het hele veld goed zichtbaar zijn. Een matte vloer minimaliseert
Mens:
brandgedrag, uitstoot van oplosmiddelen tijdens
storende spiegelingen. Een niet onbelangrijk voordeel
applicatie, afgifte van gevaarlijke stoffen tijdens
daarvan is dat meer gebruik kan worden gemaakt van
de levenscyclus
natuurlijk daglicht. Dit verbetert het gevoel van comfort
Planeet:
gebruik van gerecyclede materialen (post
en verlaagt het energieverbruik van kunstmatige verlichting.
consumer, post manufacturing), levensduur,
Op dit gebied zijn Pulastic sportvloeren maatgevend in
impact op energiebehoefte (onderhoud,
de wereld.
verlichting, klimaatbeheersing), recyclebaarheid
®
van het product, afval na gebruik
overwegingen Productie:
milieubeleid, milieurapportage, milieuzorg-
is het noodzakelijk goed de kleine lettertjes te lezen. Descols
systeem, R&D beleid, inkoopbeleid, energiehuis-
advies: kijk niet uitsluitend naar de geboden garantietermijn,
houding, afvalbeperking, VCA certificering
maar laat u goed informeren over wat er feitelijk wordt gegarandeerd. Descol biedt diverse garantiemogelijkheden
6. Kwaliteitsverzekering
aangepast aan uw specifieke behoefte. Op pagina 22 en 23 kunt u lezen welke onderhoudsprogramma’s Descol
Zeker weten dat je daadwerkelijk krijgt wat je denkt te hebben
aanbiedt om zeker te stellen dat uw sportvloer op het juiste
gekocht… het zou niet moeilijk moeten zijn, maar is dat
niveau blijft presteren.
helaas vaak wel. Gelukkig zijn er diverse instanties die als onafhankelijke en deskundige partij keuringen verzorgen. Allereerst zijn er de keuringen conform nationale (NOC*NSF,
7. Esthetiek
DIN, AFNOR, BS, ASTM, etc.) en internationale (EN, ISO, etc.)
Aan iets moois raak je snel gewend; iets dat lelijk is blijft altijd
normeringen. Hierbij is het belangrijk zeker te stellen dat het
storen. Eerlijk is eerlijk, wij vergeten dat wel eens. Wij zien
gekozen systeem volledig aan de norm voldoet en niet alleen
teveel mooie vloeren. De juiste ambiance creëren is een
op deeleigenschappen. Verder zijn er nog de accreditaties van
specialistisch vak, de vloer is daar een onderdeel van. Veelal
nationale en internationale sportbonden. Descol biedt een
wordt veel tijd, moeite en creativiteit geïnvesteerd in de juiste
groot aantal Pulastic sportvloeren aan die volledig voldoen
‘look and feel’ van een accommodatie. Tekeningen, simulaties
aan de EN 14904 en bovendien geaccrediteerd zijn door:
en overzichtfoto’s van eerdere projecten geven een goede
®
FIVB, FIBA, IHF en BWF. Descol onderhoudt een kwaliteitsborgingsysteem voor het ontwikkelen, produceren en aanbrengen van sportvloersystemen conform de norm ISO-9001. Descol wordt in een continu proces gecontroleerd door KEMA om zeker te stellen dat de producten en diensten voldoen aan de gestelde eisen en specificaties. Hiermee voldoet Descol aan de PMC (Product Manufacturing Control) eis volgens EN 14904. Descol traint binnen de eigen Pulastic® Academy jaarlijks een groot aantal adviseurs en technici. Met het overbrengen van deze knowhow, zowel in Deventer als on-the-job’, zorgt Descol ervoor dat Pulastic® vloeren overal in de wereld aan dezelfde hoge kwaliteitseisen voldoen. Een gedegen analyse van de van toepasselijke certificeringen, het kwaliteitsbeleid en de praktische invulling daarvan geverifieerd met een referentieonderzoek, geeft het beste inzicht in wat u kunt verwachten van uw sportvloer. Veel meer dus dan alleen maar kijken naar de aangeboden garantie. Voorkomen is immers beter dan genezen. Bij het beoordelen van garanties – zeker bij zogenaamde verzekerde garanties –
“Hout wordt vaak geassocieerd met een natuurlijke beleving, daarvoor hoeft het echter niet op de vloer te liggen.” Foto: Club Sportief Eindhoven.
algemene indruk van een ontwerp. In de praktijk zijn het
Custom Colour te maken waarbij een traject wordt doorlopen
echter vaak de details die storend kunnen gaan werken, zeker
om speciaal voor uw project een kleur op maat te maken.
na een aantal jaren gebruik. Bij de keuze van bouwmaterialen
Naadloze vloeren kunnen relatief eenvoudig in gecombineerde
is het dan ook belangrijk om een goede inschatting te maken
kleuren worden uitgevoerd. Hierbij kunt u denken aan een
van de juiste esthetiek en vooral het behouden daarvan.
donkergroen tennisveld met een lichtere omranding, of een
De opening duurt immers maar één dag.
lichtblauw volleybalveld met een oker omranding. Ook kunnen wij cirkels en basketballdoelgebieden in een afwijkende
Naadloos Een naadloze vloer is en blijft mooi. Geen
kleur accentueren. Laat u adviseren bij het selecteren van
storende (open) naden, geen losse aansluitingen bij wanden
de juiste kleur.
en vloervoorzieningen, volledige uniformiteit in kleurstelling, geen grote visuele afwijkingen na eventuele reparaties. Stel
Belijning Elke sportvloer wordt voorzien van speelveldbelijnin-
uzelf eens de vraag wat het voordeel is van het hebben van
gen. Naast deze belijning kunnen bovendien logo’s worden
naden. Pulastic vloeren blijven gewoon mooi en zijn
aanbracht. Ook hier geldt dat het mooi moet blijven en de vloer
ontwikkeld voor intensief vloergebruik.
er niet alleen tijdens de opening spectaculair uitziet. De beste
®
garantie is het toepassen van belijningsmaterialen die identiek Kleuren Om te kunnen voldoen aan de specifiek gewenste
zijn aan het vloermateriaal. Vrijwel alle belijningsproducten zijn
ambiance, biedt het Pulastic programma diverse kleurmoge-
op basis van polyurethaan – een zeer sterke, elastische en
lijkheden. Allereerst zijn er de traditionele gebruiksvriendelijke
slijtvaste kunststof. Hetzelfde materiaal waar Descol de
Classic Colours die hun toepasbaarheid ruimschoots hebben
Pulastic® sportvloeren mee vervaardigt. Een betere match
bewezen. Indien een meer individualistische omgeving
van belijning en vloer is niet mogelijk en de levensduur van
gewenst is kan gewerkt worden met het pakket aan Design
belijningen is dan ook ongeëvenaard.
®
Colours. Daar waar hoge eisen worden gesteld aan een zeer specifieke omgeving biedt Descol de mogelijkheid om een
overwegingen 8. Referenties
10. Financieel beheer
Wie zijn u voorgegaan? Hoe belangrijk is een Olympisch record
De vraag “Hoeveel gaat me dat kosten?” wordt vaak alleen
voor een basisschool? Hoe belangrijk is militaire ervaring voor
beantwoord met de benodigde investering. Het is natuurlijk
een topsportaccommodatie? Descol stelt graag referenties
belangrijk om te weten hoeveel geld er geïnvesteerd moet
ter beschikking van projecten die gelijkwaardig zijn met uw
worden om het gewenste prestatieniveau op alle hiervoor
project. Wij beschikken wereldwijd over oude en nieuwe
beschreven aspecten te verzekeren. Vooral in de planningsfase
referenties – zowel in de publieke als private sector - binnen
dient een solide budget gemaakt te worden om vervelende
de segmenten:
verrassingen en last-minute bezuinigingen of budgetoverschrijdingen te voorkomen. Bezuinigingen laat in de bouw,
1) Onderwijs 2) Multifunctioneel 3) Specifiek
basis, voortgezet, hoger en
grijpen altijd in op de kwaliteit van de afbouw, dat wat u het
universitair
meest ervaart in dagelijks gebruik.
recreatie, competitie, topsport en
Dit artikel begon met de stelling dat het hebben van een
militaire faciliteiten
‘overdekt speelveld’ de reden is om een sportaccommodatie te
atletiek, tennis, fitness, rolschaatsen
bouwen, bezuinigen op de sportvloer raakt dan ook het hart van de investering. Zorg dus voor een goede specificatie en
Een aantal voorbeelden van referenties ziet u op pagina
een passend budget. De kosten van de vloer kunnen alleen
34 en 35. Voor zeer speciale toepassingen kunt u contact
bepaald worden door te kijken naar alle uitgaven over de
opnemen met een Descol adviseur die u meer kan vertellen
verwachte levensduur van het gebouw. Hierbij dient gekeken
over bijzondere ervaringen, bijvoorbeeld aan boord van
te worden naar afschrijving, rente, dagelijks en periodiek
cruiseschepen en olieplatforms. Descol gaat een interessante
onderhoud, renovatie, vervanging en risico (verzekering).
uitdaging niet uit de weg.
Naast kosten zijn opbrengsten belangrijk. Hoeveel gebruiksuren biedt de investering, elk uur vertegenwoordigt
9. Serviceafdelingen
immers een waarde. Hierbij gaat het niet alleen om de sportieve uren, maar tellen opbrengsten uit verhuur voor
Fabrikanten en leveranciers met geloof in kwaliteit beseffen
evenementen vaak stevig mee. Een breed inzetbare vloer
dat verplichtingen veel verder gaan dan een goed product
met een minimale ‘down-time’ voor onderhoud, verzekert
alleen. Op het moment dat binnen een sportaccommodatie
maximale opbrengsten. En dat vormt de belangrijkste basis
voor een vloer wordt gekozen, komt een langdurige relatie tot
voor het wereldwijde succes van Pulastic®… winst!
stand. Een relatie waar de beheerder van de accommodatie mee moet werken. Descol neemt haar verplichtingen serieus en is projectontwikkelaars en architecten behulpzaam bij het schrijven van een afgestemde specificatie. En ook aannemers, met behoefte aan technisch advies om een goede, tijdige en foutloze bouw te verzekeren, zijn bij Descol aan het goede adres. Na oplevering biedt Descol tal van mogelijkheden om onderhoud en eventuele reparaties te verzorgen. Dit kan in regie of middels diverse variaties in onderhoudscontracten. Op pagina 22 en 23 leest u hier meer over.