IDEAAL ECONOMIE. IDeaal - nummer 9 - oktober Informatie & Discussie Magazine PvdA Rotterdam

IDEAAL

IDeaal - nummer 9 - oktober 2004

ECONOMIE

Informatie & Discussie Magazine PvdA Rotterdam

D I N S D A G 2 6 O K T: L E D E N V E R G A D E R I N G : H AV E N D R A M A

Agenda Maandag 25 oktober

Rotterdamse maandagavonden (3). Thema: onderwijs in de stad. Gastsprekers: Theo Magito en Piet Boekhoud. Kijk voor meer informatie bij ‘Rotterdamse maandagavonden’ op www.pvdarotterdam.nl, of bel PvdA Rotterdam, tel 010-4122306

Dinsdag 26 oktober

Ledenvergadering PvdA Rotterdam, thema: het havendrama. 20.00 uur. Locatie: Café Restaurant de Rustburcht, Strevelsweg 744-746 Info: Bestuur PvdA Rotterdam, tel 010-4122306

Maandag 1 november

Rotterdamse maandagavonden (4) Thema: Economie en Werkgelegenheid in de stad Gastsprekers: binnenkort bekend. 19.30-21.30 uur, Info: zie 25 oktober

Zaterdag 6 november

Rode Zaterdag, de PvdA voert actie in de stad. 11.00-15.00 uur, diverse locaties Info: Marja Bijl, stedelijk coördinator Rode Zaterdagen, tel. 010-4135415 Prins-Alexander: mobiel partijkantoor Winkelcentrum Hesseplaats Info: Robert Krul [email protected] Politiek Cultureel Café “Dit is Charlois!’’ Charloisse Kerksingel 18 restaurant Bootsman info: [email protected], tel: 06 17 838 616

Maandag 8 november

Rotterdamse maandagavonden (5) Thema: Welzijn en Zorg in de stad. Gastsprekers: Jetta Kleijnsma en Gerard de Kleijn. Info: zie 25 oktober

Dinsdag 9 november

PvdA onderafdeling Kralingen-Crooswijk organiseert thema-avond over de aanpak van jeugdige criminelen: ‘niet opsluiten, maar opvoeden’. 20.00 uur, Dienstencentrum Crooswijk, Goudseplein 245 Inleiding van dhr. A. Jonker, directeur van de justitiële jeugdinrichting Den Engh.

2

oktober 2004

kijk iedere dag op www.pvdarotterdam.nl en blijf op de hoogte

Dinsdag 9 november

bespreking rapport deelgemeentebestel Onderafdelingen: Hoogvliet, Pernis en Charlois Buurthuis De Kom, Posweg 259, Hoogvliet; Metro Zalmplaat (circa 5 minuten lopen)

Maandag 15 november

Rotterdamse maandagavonden (6) Thema: Samenleven in de stad Gastsprekers: Marie Louise van Kleef en ..... (binnenkort bekend) Info: zie 25 oktober

Dinsdag 16 november

bespreking rapport deelgemeentebestel Onderafdelingen: Prins Alexander en HillegersbergSchiebroek Gebouw de Molshoop, Sigrid Undsetweg 300, Ommoord; Metro Hesseplaats

Woensdag 17 november 2004

bespreking rapport deelgemeentebestel Onderafdelingen: Noord, Delfshaven & Overschie De Statenburcht, Bentickplein 1-3, Blijdorp; Bus 49

Zaterdag 20 november

Maandelijks Cultureel Politiek Café van de PvdA Rotterdam. Met interessante gasten, muziek, poezie en u. Café Het Rijk van Kralingen, Oude Dijk 239a Info: PvdA Rotterdam, Paul Boute, tel 010-4122306

Maandag 22 november

Rotterdamse maandagavonden (7) Thema: Veiligheid in de stad Gastsprekers: Cyrille Fijnaut en Gerda Dijksman Info: zie 25 oktober

Woensdag 24 november 2004

bespreking rapport deelgemeentebestel Onderafdelingen: Centrum, Kralingen-Crooswijk en Hoek van Holland De Unie, Mauritsweg 35, Centrum, Metro, trams en bussen Centraal Station

Dinsdag 30 november 2004

bespreking rapport deelgemeentebestel Onderafdelingen: Feijenoord en IJsselmonde Brasserie Brederode, Dalweg 1, Feijenoord; Tram 20 en 23

Van d e Colofon

Vo o r z i t t e r

IDeaal - 2e jaargang - nummer 9 - 2004 Redactie: Sonja Greve (hoofdredactie) Piotr van Rij (eindredacteur) Inge Koppert Rob Maas (fotoredactie en techniek) Paulette Verbist (onderafdelingen) Richard Moti Matthijs van Muijen Taco Schmidt Monique Smits Uitgever: Bestuur PvdA Rotterdam Vormgever: Trin-iT Consultants Rob Maas en Mariëtte de Koning (opmaak) Druk: Drukkerij Tripiti Foto’s Rob Maas Papier: Mat mc wit 115 gr 21 x 29.7 cm Oplage: 2.200 Copy-adres: Willem Smalthof 95 3031 NM Rotterdam telefoon: 010-4122306 fax: 010-4141995 [email protected] o.v.v. copy Ideaal Toezending: IDeaal wordt toegezonden aan leden van de PvdA Rotterdam en belangstellenden. Een bijdrage van 20 euro wordt bijzonder op prijs gesteld. Postbanknummer 4461975 t.n.v. PvdA Afdeling Rotterdam info

Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen mits met bronvermelding.

SELECTIE IS GOED VOOR EMANCIPATIE Samen met Matthijs zit ik in het Politiek Forum van onze partij. Op zaterdag 25 september kwam het Forum bijeen in Den Haag. Het Forum worstelt nogal met de vraag van het eigen functioneren. Onduidelijk is wat er met de aanbevelingen van het Forum gebeurt, en er is ook het probleem hoe met een omvangrijk gezelschap tot een goede discussie te komen. Dat laatste probleem wordt slechts gedeeltelijk opgelost door het feit dat hooguit de helft van de leden komt opdagen. Op de agenda stonden, behalve een vruchteloze discussie over dit vraagstuk, het hoger onderwijs en de zorg. Bij het hoger onderwijs gaat het om de vraag van al of niet selectie aan de poort. Er gaat geëxperimenteerd worden et selectie voor een beperkt aantal instellingen, maar de PvdA is er nog niet uit of dit een gewenste ontwikkeling is. Hoewel, de aanwezigen op het Forum voelden over het algemeen niets voor selectie. Het hoofdargument daarvoor is dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor iedereen gewaarborgd moet worden, en selectie tot willekeur leidt. Ik heb een pleidooi gevoerd vóór selectie aan de poort. Ik meen daar goede argumenten voor te hebben: Het rendement van het hoger onderwijs is bedroevend: ca 50% haalt de eindstreep. Dat kost de gemeenschap handen vol geld. Het probleem wordt nog groter omdat niveauverschillen zullen toenemen doordat examens van het vwo niet meer centraal worden afgenomen en er meer internationaal studentenverkeer komt. Vaak zijn studenten slecht gemotiveerd, en gaan ze studeren omdat dat het er bij hoort, of omdat ze even niks beters weten. De Nederlandse universiteiten staan internationaal dan ook bekend als middelmatig. De echte talenten trekken weg naar universiteiten in het buitenland. Niet echt bevordelijk voor een economie die het van talent moet hebben. Hoe lang moet je selectie uitstellen ? Het vwo schiet hierin duidelijk te kort. Als je halverwege de universiteit tot de conclusie komt dat het niet gaat heb je veel kostbare tijd verloren. Uiteindelijk komt die selectie toch als je een baan gaat zoeken. Het bedrijfsleven heeft zich inmiddels met assessments en talentscouting gewapend tegen de middelmatigheid van de afgestudeerden. Waar komt toch het idee vandaan dat een hbo-opleiding minderwaardig zou zijn ? Behalve door assessments recruteren bedrijfsleven en overheid op basis van netwerken. In de ons-kent-ons-maatschappij wordt 80 % van de betere banen vergeven op basis van relaties. Dit is één van de redenen waarom nieuwe groepen, met name allochtonen, niet aan de bak komen, ook al zijn ze nog zo briljant. Die beschikken niet over deze netwerken. Het papiertje is wel het paspoort om aan dit spel mee te kunnen doen. Daarom proberen zoveel mensen dit tegen de klippen op te halen. Dit netwerksysteem, waarbij kwaliteit op de tweede plaats komt, bevoordeelt een gearriveerde klasse, en benadeelt nieuwkomers. Daarom moeten wij niet bang zijn voor een grotere rol van objectieve selectiemechanismen. Dat bevordert de emancipatie. Mijn pleidooi viel als een steen in een vijver. Ocker van Munster voorzitter PvdA Rotterdam

Ideaal

2004 oktober

3

Thema

De positie van Rotterdam is niet bijster sterk De Rotterdamse economie: structuur en sturingsmogelijkheden

ECONOMIE

De Rotterdamse economie kan niet in isolement bekeken worden, maar is een onderdeel van de Randstad en –in toenemende mate?- van de Rijn Schelde Delta. De positie van Rotterdam in dit grotere verband is niet bijster sterk: verschillende indicatoren, zoals gemiddelde inkomens, gemiddelde huizenprijzen (laag, dus Rotterdam is kennelijk weinig aantrekkelijk) en gemiddelde werkloosheid laten zien dat Rotterdam achterloopt. Ook voor kantoren blijkt Rotterdam niet erg aantrekkelijk te zijn; de kantoorprijzen zijn relatief laag en er is veel leegstand. Cru gezegd is het deels aan de ligging in één van de Europese kernregio’s te danken dat de economie in Rotterdam er niet écht slecht aan toe is. Dat roept de vraag op waarom de structuur van de Rotterdamse economie relatief zwak is en welke mogelijkheden er zijn deze structuur te verbeteren.

De vraag over de structuur van de Rotterdamse economie stellen is hem beantwoorden: de stad leunt nog steeds zwaar op de aanwezigheid van het havenindustriële complex (HIC). Dit complex is de enige specialisatie waar Rotterdam echt internationaal sterk is. De grondprijzen van haven- en logistieke terreinen zijn dan ook relatief hoog in Rotterdam: het HIC heeft kennelijk iets te bieden waar de markt voor wil betalen. Het HIC is voor Rotterdam een duidelijke ‘asset’ voor de toekomst. Het beeld dat het gaat om een achterhaalde laag-renderende activiteit is onzin. Ook in het HIC komen innovaties tot stand, wordt de productiviteit hoger en het werk kennisintensiever. Juist op het punt van innovatievermogen scoort het HIC internationaal goed, al blijft het nodig daar verder in te investeren. Toch kan het HIC de problemen van de Rotterdamse economie niet oplossen. Omdat het voor het merendeel volwassen activiteiten zijn, waarvan de arbeidsintensiteit afneemt, wordt er weinig nieuwe werkgelegenheid gecreëerd. Bovendien zijn we in deze regio nog steeds zo welvarend dat de milieueisen, arbeidskosten, en grondkosten relatief hoog zijn. Sommige laagwaardige activiteiten die deze kosten niet kunnen dragen zullen dus uit het HIC verdwijnen. Dat kan een pijnlijk proces zijn, maar te keren is het niet. Vrijwel iedereen is het er dus wel over eens dat de Rotterdamse eco-

4

oktober 2004

nomie ‘op meerdere benen moet gaan lopen’. Deze opvatting werd ook in de jaren 30 al geventileerd, en verschillende colleges werken al minstens 10 jaar aan het creëren van een goed vestigingsklimaat van economische groeisectoren, zoals medische dienstverlening, de ICT industrie, en de ‘entertainment industrie’. Waarom is er dan relatief weinig succes geboekt? Omdat de ‘stuurbaarheid’ van de economie zeer beperkt is. Initiatieven om hoogwaardige groeiactiviteiten naar Rotterdam te trekken zijn enerzijds broodnodig en anderzijds een ‘uphill battle’. De meeste van de genoemde mogelijke groeisectoren komen alleen tot ontwikkeling bij een goede ‘quality of life’, culturele voorzieningen en een hoogwaardig woonmilieu. En ondanks de vooruitgang die ontegenzeggelijk is geboekt, blijft Rotterdam

Vrijwel iedereen is het er wel over eens dat de Rotterdamse economie ‘op meerdere benen moet gaan lopen’ Peter de Langen, econoom, Erasmus Universiteit Rotterdam

nog steeds achter bij andere steden –die ook niet stil staan. Daarom moeten alle activiteiten om de economie te verbreden en versterken op duidelijke marktsignalen gebaseerd zijn. Politici en ambtenaren moeten vooral goed kijken naar signalen uit de markt en dynamiek ondersteunen in plaats van proberen te creëren. Is dat het geval bij projecten om de ‘nieuwe media’ sector tot ontwikkeling te brengen? En is dat gebeurt bij de Kop van Zuid ontwikkeling? In beide gevallen is dat twijfelachtig. Tenslotte is er een duidelijke relatie tussen de economische prestaties van Rotterdam, de bevolkingssamenstelling van de stad en de woningvoorraad van de stad. Daarom is, in toenemende mate, beleid gericht op het verbeteren van de woningvoorraad en (daaraan deels

gekoppeld) de kwaliteit van de arbeidsmarkt een probaat middel om de economische structuur van de stad te versterken. Het ontwikkelen van aantrekkelijke woonlokaties en maximaal investeren in de kwaliteit van de opleidingsinfrastructuur zijn daarbij belangrijke taken, ook voor de gemeente. De bovenstaande constateringen zijn niet nieuw. Maar er is ook niet zoveel behoefte aan nieuwe visies. Voor een stad is het moeilijk onderscheidend te zijn met een economische visie: alle steden streven naar een aantrekkelijk woonklimaat, goede scholingsmogelijkheden en het ontwikkelen van de ‘kenniseconomie’. Dat onderscheidend vermogen zal meer moeten komen uit het vermogen om in coalities met anderen resultaten te boeken.

Ideaal

Dat betekent ondermeer: • Goed luisteren naar de markt, en economische dynamiek vroeg signaleren; • Geen bovenmatig ambitieuze projecten; • Maximaal inzetten op goede basiscondities voor economische groei, zoals bereikbaarheid, veiligheid en kwaliteit van de openbare ruimte; • Het vermogen als professionele partner in coalities met anderen gezamenlijke doelen te realiseren; • Over een lange adem beschikken: de aantrekkelijkheid van een wijk verbeteren, bijvoorbeeld, is geen kwestie van 2 jaar, eerder 20 jaar. Peter de Langen, econoom, Erasmus Universiteit Rotterdam

2004 oktober

5

Thema Houd de nieuwe middenklasse binnenboord! ECONOMIE

Wie was er niet een beetje jaloers toen Philips zijn hoofdkantoor verplaatste van Eindhoven naar Amsterdam? In de creatieve dynamiek van het Amsterdamse stedelijk leven, zouden de jongens en meisjes van Philips beter tot hun recht komen, zo was de argumentatie van de multinational. Vestigingsklimaat is blijkbaar meer dan een goedkoop bedrijventerrein of aanleg van een extra snelweg. Wat kan Rotterdam daarvan leren? Een rondgang langs enkele deskundigen. “Wat je in ieder geval niet moet doen”, betoogt Jack Burgers, hoogleraar grootstedelijke vraagstukken aan de Erasmus Universiteit, “is proberen Amsterdam na te doen. Dat lukt je toch niet. Maar je kunt er wel van leren. In het algemeen zie je dat voor het aantrekken van hoogwaardige bedrijvigheid, de aanwezigheid van de zogenaamde nieuwe middenklasse van enorm belang is”. Daarmee wordt de groep van hoogopgeleide professionals en managers in kennisintensieve beroepen aangeduid, een groep die samen met de net afgestudeerden gewild is op de arbeidsmarkt, en volgens Marco van der Land, onderzoeker aan het Onderzoeksinstituut OTB in Delft “symbool staat voor de overgang van een industriële economie naar een diensten en kenniseconomie”. Bedrijven zijn in toenemende ‘footloose’, min-

6

oktober 2004

Taco Schmidt in gesprek met: Jack Burgers, hoogleraar Erasmus Universiteit Marco van der Land, Onderzoeksinstituut OTB Delft Jan van der Meer, hoofddocent Erasmus Universiteit

der afhankelijk van een vaste locatie. Bedrijven kiezen een plek waar het voor hun personeel aantrekkelijk is en waar ze goed personeel kunnen vinden. Wil je hoogwaardige bedrijvigheid, dan is het binden van die nieuwe middenklassers aan de stad van essentieel belang”, zeggen zowel Burgers als van der Land. Stad als consumptieartikel Ruimtelijke econoom Jan van der Meer, hoofddocent aan de Erasmus Universiteit, stelt dat wereldwijd steden “met een industriële achtergrond op achterstand staan. De bedrijvigheid is daar te zeer gericht en verweven met een aspect de industrie, en dat maakt het minder makkelijk

die stedelijk dynamiek te creëren die de nieuwe middenklasse zo aantrekkelijk vindt. Die groep wil kleine winkeltjes, een goed cultureel klimaat, een goede woonomgeving.” Van der Land: “de stad is voor deze mensen een consumptie-artikel – wat overigens niet betekent dat ze niet trots kunnen zijn op hun stad of dat zich er zich niet voor willen inzetten. Juist door in de stad leuke dingen te doen, gaan ze zich aan de stad binden. Mooie woningen bouwen in de duurdere categorie is voor deze groep niet genoeg. Die mensen zijn druk, en de organisatie van het dagelijks leven moet je voor hen makkelijk maken met comfortdiensten - van wasserij tot maaltijdservice - en

Die mensen zijn druk, en de organisatie van het dagelijks leven moet je voor hen makkelijk maken, met comfortdiensten, van wasserij tot maaltijdservice

Economie is meer dan een goedkoop bedrijventerrein of een extra snelweg

door de openingstijden van banken en kinderopvang te verruimen”. Hij voelt wel iets voor ‘tijdbeleid’ zoals dat ook in diverse Italiaanse steden wordt gevoerd, en waarbij allerlei openingstijden op elkaar worden afgestemd”. Burgers noemt een maatregel die wél op de woningmarkt betrekking heeft. “Je moeten investeren in de jonge allochtonen met een betere opleiding. Zorg ervoor dat je die groep langer in de stad houdt. Met goedkopere koopwoningen uitgegeven in maatschappelijk gebonden eigendom kun je die mensen, die natuurlijk niet zo willen wonen als hun ouders, langer in de stad laten wonen”. Van der Meer: “daarmee houd je ook de net afgestudeerden beter vast; onderzoek geeft aan dat Rotterdamse studenten na hun afstuderen niet in de stad willen wonen” Hij vindt daarnaast een aantrekkelijke openbare ruimte van belang. “Schoon heel en veilig is niet genoeg”, zegt hij, “je moet wat extra doen. Kijk eens naar de openbare ruimte in Franse steden; daar wordt aandacht aanbesteed en daar is geld voor. Een skyline is mooi, maar beneden moet het ook aantrekkelijk zijn. Zorg ervoor de het bedrijfsleven daar zijn verantwoordelijkheid neemt, en bijvoorbeeld openbaar groen mede in beheer neemt.” Veel onderzoek benadrukt het belang van bereikbaar groen. Van der Meer kan zich wel iets voorstellen bij hoogwaardig groene gebieden, gecombineerd met luxe woningbouw.

“Schoon heel en veilig is niet genoeg”

Regionale schaal Over de culturele voorzieningen in de stad zijn de heren eenstemmig: dat is wel in orde, alhoewel van de Meer opmerkt dat de georganiseerde evenementen in de stad wel erg gericht lijkt op de jongerencultuur. Hij vraagt zich af of andere groepen, bijvoorbeeld de nieuwe middenklassers, zich nog wel thuis voelen. De wetenschappers vinden alle drie dat je het vestigingsklimaat op regionale schaal moet bekijken. Burgers: “het is niet erg dat nieuwe middenklassers als ze kinderen krijgen de stad uit trekken. Als je het gemiddelde maar omhoog trekt door ze langer in de stad te houden. En ook in de buurt van de stad stralen ze

Ideaal

uit op de stad. Het is zelfs niet erg als ze uiteindelijk naar Amsterdam trekken. Dat is nu eenmaal een sterk punt van Rotterdam: dat alles hier nog niet zo dichtgetimmerd is, dat locaties goedkoper zijn, dat het een goede plek is voor beginners, een stepping-stone. Profileer je daar op; leg de nadruk op ondernemerschap en het enorme, multiculturele potentieel dat hier is van jonge goed opgeleide mensen. Dat kan het stedelijk klimaat creëren dat je nodig hebt om de juiste mensen langer aan de stad te binden. Dat is steden in het buitenland, Baltimore en Manchester bijvoorbeeld, ook gelukt.”. Taco Schmidt, redactie IDeaal

2004 oktober

7

Thema Haven blijft interessant voor de werkgelegenheid ECONOMIE

Haven blijft interessant voor de werkgelegenheid Jan Visser werkt niet meer bij Scheepswerf Damen. Van de 500 werknemers zijn er 225 de afgelopen maand op straat gezet. Bij meer bedrijven in de haven gaat de werkgelegenheid achteruit. Werkten er in 1984 nog 85.000 mensen in het haven- en industriegebied, eind 2003 waren dat er 59.000. Aan de ene kant zien we dus een forse krimp van het aantal mensen dat direct afhankelijk is van de haven, maar aan de andere kant zien we de groei van arbeidsplaatsen in de maritieme schil. Professor Lambooy noemde dit in een advies van de Rotterdamse werkgelegenheidsadviesraad ooit de paradox van Rotterdam: de dominantie van de haven moet blijven, maar tegelijkertijd verminderen. Hij ziet mogelijkheden om door internationale congressen de maritieme positie van de regio te versterken. En dan is er nog het industriële toerisme dat enorme groeimogelijkheden biedt. Zie de komst van het cruiseschip de Queen Mary II. Er stonden toen 200.000 mensen op de kades te kijken: dat biedt kansen, die nu nog niet gepakt worden. Samenwerking havenbedrijf – sociale dienst nog niet vanzelfsprekend Wat is nu eigenlijk de rol van het havenbedrijf in dit geheel? Hoe kan zij werkgelegenheid stimuleren en de markt en de werkzoekende dichter bij elkaar brengen? Kijkt het havenbedrijf dan ook naar aanverwante activiteiten binnen de distributie- en logistieke wereld?

8

oktober 2004

Bij het havenbedrijf zijn slechts drie medewerkers direct betrokken bij activiteiten om de Rotterdamse werklozen meer te laten profiteren van het haven- en industriegebied. De contacten tussen de Sociale Dienst en het havenbedrijf zijn beter geworden, zodat vacatures in de haven sneller in beeld komen van het Centrum voor Werk en Inkomen. Maar het kan beter. Vertegenwoordigers van commerciële zaken van het havenbedrijf, die dagelijks bij bedrijven op de vloer komen, missen op dit moment een gereedschapkist aan instrumenten om aan te bieden aan werkgevers. Welke subsidies geeft de gemeente Rotterdam als het gaat om loonkosten of begeleiding? Bij welk loket kan worden aangeklopt voor onderwijs? Betere aansluiting havenonderwijs - arbeidsmarkt En als er dan banen zijn, sluiten de opleidingen die jonge mensen hebben goed aan bij de eisen die binnen de havenindustrie gelden? Er zijn bijvoorbeeld werk-leertrajecten waarbij leerlingen in de haven kunnen leren. Jaap Engel, directeur van Maritime Human Resources, een dochter van het Scheepvaart en Transport College (STC) is volop bezig met het versterken van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. “Er is een

toename van het aantal leerlingen op het STC. De eisen aan werknemers in de haven zijn groter geworden. Het aandeel allochtone leerlingen blijft achter. Ze zijn niet gericht op een carrière in de maritieme wereld en er is grote onbekendheid met werken in de haven”. Van huis uit (vader die werkte in de haven) heeft de haven een imago van vies zwaar werk. Helaas zitten ook veel havenarbeiders in de WAO, wat ook geen aantrekkingskracht geeft. Ook is het besef nog onvoldoende dat ook vanuit administratie, ICT, logistiek van Inholland of de Hogere Economische School prima werk in de haven gevonden kan worden. Engel is niet negatief over het aantal vacatures voor lager geschoolden. “Heftruckchauffeur, inpakkers, containermonteurs zijn baantjes waarvoor niet veel opleiding vereist is”. Op deze en andere manieren wordt de vraag naar arbeid en het aanbod beter op elkaar afgestemd. In het verkennen van speerpunten voor economie en werk zal de PvdA de komende maanden scherper in beeld moeten brengen welke kansen de haven voor werkgelegenheid biedt en wat de rol van de gemeente daarbij kan zijn. Matthijs van Muijen, gemeente raadslid voor de PvdA

Inge Koppert in gesprek met Dominic Schrijer

Economische Kansenzones Wat gebeurt er eigenlijk op deelgemeentelijk niveau aan economische ontwikkeling? Het begrip economische kansenzones komt dan direct boven drijven. In gesprek met Dominic Schrijer merk ik dat hij optimistisch is over de invloed van deelgemeentes op het concreet vormgeven van economische kansenzones binnen de deelgemeenten. “Op dit moment proberen we de concrete uitwerking wat meer in de door ons gewenste richting te krijgen en dat gaat vast wel lukken”.

Hoe moeilijk of makkelijk is het eigenlijk om op deelgemeenteniveau economische kansenzones te realiseren?

Welke concrete inspanningen heb je zelf als deelgemeentebestuurder in deze bestuursperiode verricht?

“Het concept kansenzone is voor het eerst gebruikt tijdens het kabinet Paars I. Onder meer de Waalhaven zuidzijde nabij Charlois is toen als kansenzone aangewezen. Enerzijds omdat er veel leegstand was en met wat investeringspremies getracht is het gebied nieuw leven in te blazen. Anderzijds vanuit het idee om met subsidies te stimuleren dat werklozen uit Zuid versneld aan een baan c.q. opleiding zouden komen. Als deelgemeente hebben we actief meegedacht en gewerkt aan het uitvoeren van het concept, maar de aanwijzing en regeling was een landelijk en stedelijke aangelegenheid. De kanzenzone Waalhaven is in 2000 zonder veel tam tam afgesloten. Landelijk was er geen draagvlak meer om voor kwetsbare gebieden uitzonderings regels te maken die bedrijvigheid stimuleren.”

“Vanaf 2002 zijn we in Charlois bij gemeente en rijk actief aan het lobbyen om de Tarwewijk aangewezen te krijgen als kansenzone voor fiscale bevoordeling van marktpartijen die investeren in het aankopen en opknappen van verouderde winkels en woningen. Veel vastgoed komt nu nog in handen van speculanten en huisjesmelkers. omdat goede marktpartijen geen winst kunnen maken op dergelijke investeringen. Het idee van fiscale vrijzone komt uit de VS en UK, waar het al veel langer gebruik is om bedrijven die in de kwestbare wijken willen investeren tijdelijk fiscale voordelen te bieden. In reactie op Rotterdam Zet door, heeft het kabinet aangegeven mee te willen werken aan de realisatie van een economische kansenzone. Die komt waarschijnlijk te liggen in de vooroorlogse wijken van Charlois en Feijenoord. Het ziet er naar uit dat het gaat werken als een soort van stimulerings en subsidieregeling voor allerlei economische activiteiten, en niet op de door ons gewenste fiscale vrijstellingen. Dit is jammer want naar mijn meing laten de meeste bedrijven zich niet leiden door subsidies. Dat kost namelijk veel tijd en je moet maar afwachten of je het uiteindelijk krijgt. Voor de subsidies komt 25 miljoen euro van het rijk en 25 miljoen euro van de gemeente beschikbaar. De aanwijzing van dit gebied houdt zeker verband met onze inzet rond de Tarwewijk. We zijn druk bezig met de concrete uitwerking.” Inge Koppert, redactie IDeaal

Ideaal

2004 oktober

9

Fractienieuws Jongeren binden en boeien is en blijft de opdracht voor onderwijs en opleidingen. Jantine Kriens over Jeugdwerkloosheid

Jongeren volgen een opleiding óf zijn aan het werk. Helaas, in de werkelijkheid van onze stad lopen duizenden jongeren schaarloos rond. Het rare is dat we niet eens precies weten om hoeveel jongeren het gaat. Ruim vijfduizend jongeren staan ingeschreven als werkzoekende. Het CWI schat dat 7.500 jongeren werkloos zijn, terwijl het werkgelegenheidsproject ‘Werk in West’ zelfs denkt dat het om 15.000 jongeren gaat. In de jaren tachtig kenden we ook een grote jeugdwerkloosheid en toen hebben veel jongeren de aansluiting met de arbeidsmarkt niet meer kunnen maken. Dit keer moeten we {werkloze) jongeren zo goed mogelijk opleiden voor de banen die straks vrijkomen omdat de babyboomers met pensioen gaan. De afgelopen weken hebben we als fractie verschillende stages gelopen bij projecten en instellingen die werken aan het verminderen van jeugdwerkloosheid, samen met jongeren. Daar hebben we voorlopig een paar conclusies uit getrokken.. In de eerste plaats steken we niet meer alle energie in de kleine groep die niet wil werken of zijn geld op de verkeerde manier verdient. We moeten veel meer aandacht hebben voor de gewone Rotterdamse jongere die best wil maar de weg even kwijt is of die gewoon geen baan kan vinden. Je schrikt als je uit de verhalen van jongeren begrijpt hoe weinig er maar voor nodig was geweest om ze vast te houden: een leerkracht die snapt wat er thuis aan de hand is, iemand

10

oktober 2004

die je helpt om een stageplek te vinden, een school of een werkgever die werken en leren weet te combineren. Jongeren binden en boeien is en blijft de opdracht voor onderwijs en opleidingen. In de tweede plaats moeten we alles in het werk stellen om de bureaucratie te verminderen. Een sluitende aanpak is een mooie ambitie, maar als 10 instellingen verantwoordelijk zijn, is niemand verantwoordelijk. We moeten ophouden professionals te frustreren met steeds weer nieuwe intake procedures en formulieren; zo lukt het nooit om de jeugdwerkloosheid terug te dringen. Van binden en boeien kan dan al helemaal geen sprake zijn. Ons derde actiepunt is het mobiliseren van ondernemers. Ook zij hebben er belang bij dat we alle jongeren aan dek houden. Straks zijn hun

oudere werknemers met pensioen en dan zullen ze blij zijn dat er goed opgeleide Rotterdamse jongeren klaar staan die allemaal verschillend zijn. Niet afwachtend aan de kant blijven staan en vooroordelen over boord zetten, is onze boodschap aan Rotterdamse ondernemers; zorg voor stageplekken, zet ervaren werknemers in als leermeester, steun de opleidingen waar mogelijk en corrigeer ze waar nodig. Tenslotte moeten we veel meer dan tot nu toe ondernemerschap bij jongeren stimuleren. Rotterdam is zich aan het ontwikkelen tot ondernemende stad en we zijn heel vaak jongeren tegengekomen die met een beetje steun prima ondernemers kunnen zijn. Jantine Kriens, gemeenteraadslid voor de PvdA

ondernemers: zorg voor stageplekken

Fractienieuws Column Bert Cremers

Een actiepartij in ruste… Zaterdag 2 oktober was ik op het Museumplein. Samen met 200.000 andere Nederlanders. Omdat duidelijk gemaakt moest worden: zo kan het niet. Natuurlijk begrijp ik heel goed dat ook de PvdA in welk bestuur dan ook moeilijke keuzes moet maken. Ik weet nog heel goed hoe sterk het verzet was in ’92 tegen de WAO plannen van Lubbers en onze Wim Kok. En ik sluit helemaal niet uit dat we ook in de toekomst beleidskeuzes moeten verantwoorden tegenover boze menigten. Maar de PvdA –zo mag ik hopen- zal niet de confrontatie zoeken, niet schofferen, niet uitstralen dat krachtpatserij meer bewerkstelligt dan geduldig luisteren en overleggen. Want de zaken waar het om gaat, de WAO, langer werken, pensioen, grijpen diep in. De sociale gevolgen zijn enorm. Dat begrip vind je niet bij een rekenmeester als Zalm, een globaliseringgoeroe als Brinkman, een ijdeltuit als Van Aartsen. En dan Wijn, die veelbelovende staatssecretaris van het CDA, die zegt dat het eigenlijk wel tegenvalt, 200.000 demonstranten en vele duizenden die het Museumplein niet kunnen bereiken. De vakbeweging heeft immers toch veel meer leden… . Je zou het ventje toch gewoon zoenen: aanschouwelijker kun je de houding van het huidige kabinet niet maken. Zo een demonstratie raakt je. De verbondenheid, de humor en af en toe het gevoel van een popconcert of een thuiswedstrijd van Feijenoord. En een museumplein gedomineerd door grote rode PvdA-ballonnen. Een bewijs dat we actiepartij kunnen zijn. Daar was wel eens twijfel over. Maar wie op een bestuurdersstoel wil zitten als PvdA’er mag het contact met de straat niet kwijtraken. Die les hebben we hoop ik wel geleerd. Niet dat ik daar helemaal gerust op ben. Want de Rode Zaterdag begon met een teleurstelling. Half elf zouden de Rotterdamse PvdA’ers verzamelen in de hal van het CS. Dat waren er dus zes, waarvan drie fractieleden! Natuurlijk zijn er veel meer geweest in Amsterdam. Kirsten bijvoorbeeld, met een bord waarop stond “ik heb geen geld meer voor een spandoek”. Maar ik heb weinig prominenten gezien, van bestuur, van dagelijkse besturen, van deelraadsfracties. En heb sterk het gevoel dat ze er ook niet geweest zijn. Ongetwijfeld met vele goede individuele redenen. Maar wie als bestuurder of volksvertegenwoordiger wil tappen uit de inspiratiebron van de emoties van mensen die wij zeggen te vertegenwoordigen moet demonstraties als op de Coolsingel of het Museumplein als een buitenkans zien. Al is het maar om je eigen plek en je eigen belang te relativeren. Zijn we ons daar voldoende van bewust? Hebben we als PvdA écht de bocht al gemaakt van een partij van bestuurders naar een partij die tussen de mensen staat? Ik ben er nog niet helemaal gerust op. Soms slaap ik daar slecht van. Bert Cremers Fractievoorzitter PvdA Rotterdam

Ideaal

2004 oktober

11

Thema ‘Wat goed is voor de mensen, is socialistisch’

In de Ideaal van augustus heeft u deel 1 van het interview met Steve Stevaert, politiek leider van onze Vlaamse zusterpartij de SP.A, kunnen lezen. In dit interview stond het thema gratis openbaar vervoer centraal. In deze Ideaal kunt u lezen hoe het gesprek met Steve Stevaert verder ging en waarom hij elektriciteit gratis heeft gemaakt. Naast het gratis maken van het openbaar vervoer in Hasselt heeft Steve Stevaert ook elektriciteit gratis gemaakt. Althans de eerste 500 kWh zijn gratis. Steve Stevaert hierover: ‘Het gratis maken van elektriciteit is een sluitstuk geweest van een uitgebreider plan. Allereerst hebben we gezegd

dat we onze elektriciteitsbedrijf, Interelectra (eigendom van gemeenten in de provincie Limburg (b), red.), niet gaan privatiseren. Europa legt weliswaar een verplichte liberalisering op in de elektriciteitssector, maar géén verplichte privatisering. Door het elektriciteitsbedrijf in overheidshanden te houden hebben we bijvoorbeeld ook altijd kernenergie buiten de deur weten te houden. Daarnaast zorgt de winst van dit bedrijf voor aardig wat inkomsten voor de gemeenten. Er zijn gemeenten die meer ontvangen van Interelectra dan uit de personenbelasting. Dit gaat niet ten kostte van de mensen, want zij betalen nog steeds minder voor hun stroom dan in de rest van Vlaanderen.’ Bevlogen en gepassioneerd gaat hij verder. ‘We hebben ook besloten dat we nooit meer mensen van stroom zullen afsluiten. Ook al zijn het notoire wanbetalers. Want die mensen hebben kinderen, die dan op school moeten vertellen dat thuis de stroom is afgesloten. Zelfs al zijn de ouders verantwoordelijk, het blijft ondraaglijk dat ze hun huiswerk bij kaarslicht moeten maken. Dus in plaats van, om de stroom af te mogen sluiten, eerst ontelbare naar toe te gaan en steeds maar weer aanmanen, zetten we er een stroombegrenzer neer. Hiermee loopt de rekening niet meer hoog op. Dit is overigens geen pretje. Met de begrenzer kun je alleen het hoogst noodzakelijke

12

oktober 2004

doen. Door dit beleid is Interelectra meteen ook de maatschappij met de minste openstaande rekeningen. Kijk, ik zeg altijd: wat goed is voor de mensen, is socialistisch!’ Door de liberalisering vanuit Europa is de elektriciteitsmarkt van België nu ook een vrije markt geworden. ‘Door de vrije markt zag je dat gro500 kWh gratis

te afnemers allerlei kortingen kregen, maar juist de kleine afnemers, u en ik, hiervoor niet in aanmerking kwamen. Om hierin weer wat rechtvaardigheid te krijgen, krijgt iedereen 500 kWh gratis van ons. We zien dit ook als een vorm van universele dienstverlening. Daarnaast is het ook een schouderklop aan degenen die weinig gebruiken, en het milieu dus sparen. Het leuke is dat er nu in Limburg (b) veel meer interesse is het besparen van energie dan in de rest van Vlaanderen.’

Bestuur Verslag afdelingsvergadering 5 oktober 2004 met Ruud Koole

In een levendige vergadering gingen op 5 oktober zo’n 35 aanwezigen met elkaar de discussie aan over het nieuwe beginselmanifest van de PvdA. Het huidige beginselprogramma dateert uit 1977 en zal op het Congres van 11 december 2004 in Delft worden vervangen door het nieuwe beginselmanifest, waarin vooralsnog het “recht op een fatsoenlijk bestaan” als centrale opdracht voor de PvdA geldt. Partijvoorzitter Ruud Koole ging uitvoerig in op de voorgeschiedenis en de totstandkoming van de concepttekst. Belangrijk hierbij is dat intensief met leden van gedachten is gewisseld in diverse discussierondes. Als gevolg daarvan is aan het eerste concept van 1 mei jl. een aantal onderwerpen toegevoegd en aangescherpt, zoals meer aandacht voor het milieu, de traditie van de sociaal-democratie en de strijd tegen het kapitalisme, inkomensverschillen, de gecorrigeerde markteconomie en de rol van de politiek.

Het “recht op een fatsoenlijk bestaan” als centraal uitgangspunt bleek in vergadering te kunnen rekenen op brede kritiek. De heersende opinie was dat dit begrip te veel associaties oproept met de christen-democratie en de jaren ’50 en tegelijkertijd een ledig maar ook veel te ruim begrip is, en bovendien niet onderscheidend ten opzichte van andere politieke partijen. Besloten werd om er een “menswaardig en fatsoenlijk bestaan” van te maken. In het algemeen was er veel kritiek op het concept-beginselmanifest: geen visie, niet herkenbaar, geen grondrechten, geen warm gevoel, lang, vaag en wazig waren een aantal kwalificaties die te horen waren. Ruud Koole bracht in dat wel degelijk taalkundigen geraadpleegd waren om te letten op de leesbaarheid. Een voorstel om het beginselmanifest in te korten werd echter afgewezen. Een ander voorstel om het beginselmanifest aan een ledenraadpleging te onderwerpen, om het draagvlak te verbreden en het manifest beter in de partij te doen landen, haalde het wel. Ruud Koole meldde ter plekke dat hij dit voorstel serieus in overweging zou nemen. Het risico bestaat dan wel dat het concept-beginselmanifest eindigt op dezelfde plek als in 2001: in de prullenbak.

Ruud Koole in gesprek met Jantine Kriens Het centrale uitgangspunt van het “recht op een fatsoenlijk bestaan” bleek in grote mate gebaseerd te zijn op een sociologische visie, die is ontleend aan het boek “Decent Society”. Er moet onder verstaan worden dat mensen onderling zich fatsoenlijk moeten gedragen en er recht op hebben fatsoenlijk behandeld te worden door de overheid. Door een gemechaniseerde en verbureaucratiseerde overheid zouden mensen soms te veel worden behandeld als een nummer.

Fred Burggraaf luistert geboeid toe

Ideaal

2004 oktober

13

Bestuur PvdA Rotterdam discussieert weer over de inhoud 71 deelnemers maakten de eerste bijeenkomst van de scholingscyclus ‘Rotterdamse maandagavonden’ (met wachtlijst!) mee in het City Informatie Centrum. Onder leiding van Peter Aubert en Loes Knotter werd een veelbelovend begin gemaakt aan wat wel eens een bijzonder levendig partijdebat kan worden.

PvdA Rotterdam zoekt nieuw talent

en de vakbondsdemonstraties, het antwoord van de PvdA hierop, de oorzaak van het debacle van de PvdA bij de laatste verkiezingen, het gebrek aan luistervermogen in de partij, internationale solidariteit, het succes van de Kop van Zuid, de visie van de partij inzake de instroom van nieuwe Nederlanders en de (on)helderheid van de actuele boodschap van Wouter Bos. Nergens werd uitvoerig aandacht aan besteed, waardoor de avond weinig diepgang kreeg, maar dat wordt goedgemaakt in de rest van de serie, wanneer er per avond een onderwerp aan bod komt. De discussie werd echt spannend toen de toekomst van de PvdA aan bod kwam. Moet de partij de richting van een linkse progressieve beweging uitgaan, of krijgt de sociaal-liberale richting een kans, en moet de PvdA aansturen op een tweepartijensysteem zoals die in de Verenigde Staten functioneert of juist niet? Dit en vele andere onderwerpen komen aan bod in de komende 9 debatten.

AFDELINGSVERGADERING OVER HET HAVENDRAMA Rotterdamse maandagavonden voor wie mee wil doen kijk op: www.pvdarotterdam.nl Frans Leijnse en Henk van der Pols, de sprekers van de avond, richtten hun aandacht in eerste instantie op de historische kernthema’s van de partij: de verhouding tussen staat en markt enerzijds en sociale rechtvaardigheid en collectieve verantwoordelijkheid aan de andere kant. Ook de meer actuele Derde Weg kreeg aandacht: het streven naar minder afhankelijkheid van sociale zekerheid en het activeren van mensen om zelf iets aan hun situatie te verbeteren. Van der Pols gaf vooral aandacht aan de rol van de PvdA in Rotterdam na de Tweede Wereldoorlog in de wederopbouw van de haven en de stad en herinnerde de aanwezigen eraan dat de partij weliswaar de verantwoordelijkheid moet dragen voor alles wat er mis is gegaan, maar met evenveel recht trots mag zijn op alles wat bereikt is. In de discussie die volgde kwam een heel scala onderwerpen aan bod zoals het huidige kabinetsbeleid

14

oktober 2004

Het financiële debacle bij het havenbedrijf maakt bij havengevoelige Rotterdammers veel los. Vaak zijn ze lid van de PvdA en zitten ze vol met woede en schaamte. Ook minder havengevoelige Rotterdammers zijn boos en vragen zich af hoe het mogelijk is dat de overheid zoveel geld in de Maas kan kieperen. Dat gaan we uitzoeken op de afdelingsvergadering van 26 oktober a.s. Daar zullen oud-wethouders en havenwatchers hun visie geven op oorzaak en gevolg. Onder leiding van Aad van Cortenberghe discussiëren: Henk van de Pols, Jan Riezenkamp, René Smit, Peter van Dijk en Ruud van Middelkoop. Namens de fractie zal Els Kuijper het woord voeren. Deze bijeenkomst komt in de plaats van de geplande vergadering over de gekozen burgemeester, waarover u tegen die tijd al lang uw stem hebt uitgebracht.

Adressen

kijk iedere dag op www.pvdarotterdam.nl en blijf op de hoogte!

FRACTIE

Bert Cremers Functie: Fractievoorzitter 010-4188873 [email protected]

Els Kuijper Functie: Raadslid 010-4116218 [email protected]

Metin Çelik Functie: Raadslid 06-41185365 [email protected]

Richard Moti Functie: Raadslid 06-18471882 [email protected]

Matthijs van Muijen Functie: Raadslid 06-17838616 [email protected]

Jantine Kriens Functie: Raadslid 06-51323630 [email protected]

Peter van Dijk Functie: Raadslid 06-53978189 [email protected]

Ram Soekhlal Functie: Raadslid 06-41355991 [email protected]

Abdelkader Salhi Functie: Raadslid 06-14676973 [email protected]

Ronald Motta Functie: Raadslid 010-4760711 [email protected]

Gemeenteraadsfractie PvdA Stadhuis kamer 3 Coolsingel 40 3011 AD Rotterdam

010-4172105 fax 010-4120845 [email protected]

BESTUUR

Ocker van Munster Functie: Voorzitter 06-55364750 [email protected]

Maarten Bakker Functie: Secretaris 06-51204981 [email protected]

Johan Brinkman Functie: Secretaris 06-20322976 [email protected]

Paul Boute Functie: Penningmeester 06-28200809 [email protected]

Hamit Karakus Functie: Vice-voorzitter 06-51512747 [email protected]

Ton Fastl Functie: Bestuurslid 06-41766015 [email protected]

Piotr van Rij Functie: Bestuurslid 010-4222604 [email protected]

Mohamed Talbi Functie: Bestuurslid 06-10255589 [email protected]

Kirsten Verdel Functie: Bestuurslid 06-24524437 [email protected]

Hidde Straasheijm Functie: namens JS 06-41253976 [email protected]

Partijkantoor Willem Smalthof 95 3031 NM Rotterdam

Bij deze Ideaal treft u het rapport van de commissie bestuurlijke inrichting Rotterdam aan over het deelgemeentebestel dat 11 oktober 2004 aan de voorzitter van het afdelingsbestuur van de PvdA Rotterdam is aangeboden. Het afdelingsbestuur is van mening dat het rapport geschikt is als discussiestuk binnen de PvdA Rotterdam. Vooralsnog heeft het afdelingsbestuur geen inhoudelijke mening over het rapport. De komende periode zal er een aantal bijeenkomsten worden georganiseerd in de verschillende deelgemeenten om over dit rapport te discussiëren. Op 14 december zullen de uitkomsten van de vergaderingen en het rapport zelf worden besproken op een eerste ledenvergadering over dit onderwerp. Hierna zal een ledenraadpleging plaatsvinden. Op een nader te bepalen tijdstip in het voorjaar van 2005 wordt een ledenvergadering gehouden waarop het standpunt over het deelgemeentebestel definitief wordt vastgesteld. Hieronder volgen de data en locaties. Alle bijeenkomsten beginnen om 20.00 uur. Steeds zullen tenminste twee leden van de commissie aanwezig zijn om het rapport nader toe te lichten. Onderafdelingen: Hoogvliet, Pernis en Charlois 9 november 2004 Buurthuis De Kom, Posweg 259, Hoogvliet; Metro Zalmplaat (circa 5 minuten lopen) Onderafdelingen: Prins Alexander en Hillegersberg-Schiebroek 16 november 2004 Gebouw de Molshoop, Sigrid Undsetweg 300, Ommoord; Metro Hesseplaats Onderafdelingen: Noord, Delfshaven & Overschie 17 november 2004 De Statenburcht, Bentickplein 1-3, Blijdorp; Bus 49 Onderafdelingen: Centrum, KralingenCrooswijk en Hoek van Holland 24 november 2004 De Unie, Mauritsweg 35, Centrum, Metro, trams en bussen Centraal Station Onderafdelingen: Feijenoord en IJsselmonde 30 november 2004 Brasserie Brederode, Dalweg 1, Feijenoord; Tram 20 en 23

010-4122306 fax 010-4141995 [email protected]

Ideaal

2004 oktober oktober 2004

15 15

Feijenooord