HOPON Opvoedingsondersteuning van Solidariteit voor het Gezin
Aanbod Oudercafés
1
Voorwoord Vanuit onze ruime organisatie, Solidariteit voor het Gezin, wensen wij u in voorliggend document meer informatie te verstrekken omtrent de oudercafés die wij organiseren vanuit één van onze deelwerkingen: HOPON. Onze expertise en competenties op het vlak van opvoeden en opvoedingsondersteuning doorkruisen her en der het land. Binnen de totaliteit van het CKG merken we doorheen de afgelopen jaren steeds meer kennis en kunde in huis te hebben, vanuit de diverse deelwerkingen, en door de jaren steeds verder verrijkt. Onze expertise en competentie omtrent opvoeding en opvoedingsondersteuning komt voort uit deze jarenlange ervaring inzake het aanbieden van opvoedingsondersteuning aan een zeer divers publiek ouders met jonge kinderen (0 tot 12 jaar) en dit door middel van een zeer divers aanbod. We bieden zowel dag- en nachtopvang, crisisopvang- en begeleiding, begeleiding aan huis, groepstrainingen voor ouders en/of kinderen, adviesgesprekken voor ouders, ontmoetingsmomenten voor ouders, informatieavonden en vormingen voor ouders en/of professionelen,… Expertise en competentie in huis voorhanden hebben, is één zaak, ze benutten en uitdragen is iets anders! Met ons project HOPON gaan wij dan ook uit van een outreachende benadering. Om het thema van ‘opvoedingsondersteuning’ dichter bij onze ouders, grootouders en kinderen te brengen, organiseren wij binnen de regio Brussel oudercafés rond opvoedkundige thema’s. We geven tips mee, maar houden het tegelijkertijd ook luchtig en leuk. Opvoeden is leuk en iedereen vraagt zich wel eens af of hij wel goed bezig is. Dit willen we tijdens deze momenten ook aan bod laten komen, zodat er tegelijkertijd ook sociale steun wordt geboden. Met onderliggend aanbod vanuit ons project HOPON wensen wij organisaties die een activiteit rond opvoeding voor ouders willen organiseren te ondersteunen. Dit doen wij door ter plaatse een oudercafé te verzorgen, in samenspraak/samenwerking met de betreffende organisatie. In Brussel zijn deze oudercafés gratis. Tijdens de oudercafés zelf ondersteunen wij ouders niet alleen door middel van informatie en advies, maar hopen wij ook een stuk sensibilisering te verrichten rond de vanzelfsprekendheid van opvoedingstwijfels en vragen. Tot slot kunnen we ouders ook bewustmaken van het gegeven dat in onze samenleving diverse steunbronnen voorhanden zijn.
2
Inhoudstafel I. Korte inhoud oudercafés Agressie
p4
Druk gedrag
p4
Grenzen stellen
p5
Huiswerkbegeleiding
p5
Meertalige opvoeding
p6
Multimedia bij kleine kinderen
p6
Pesten, ook bij kleine kinderen
p7
Peuters, niet alleen maar lief….. De peuterpuberteit
p7
Praten met kinderen: geen eenrichtingsverkeer!!!
P8
Slaap kindje slaap: slaapmoeilijkheden bij kinderen
p8
Straffen en belonen
p9
Spelen met je kind: wat waarom en hoe?
P9
De ander en ik: sociale vaardigheden bij kinderen
p10
Voorlezen bij (jonge) kinderen
p10
Zelfstandigheid en zelfredzaamheid stimuleren
p11
Kinderen stimuleren tot meer zelfvertrouwen
p11
II. Voorwaarden
p12
III. Contact
p13
3
I. Inhoud oudercafés Hieronder vindt u een korte omschrijving van de inhoud van ons aanbod aan oudercafés. Naast dit aanbod kunnen echter in samenspraak met uw organisatie ook andere thema‟s uitgewerkt worden.
Oudercafé Agressie Jim, een jongen van 10 jaar. De school rapporteert dat hij regelmatig vecht op de speelplaats. Thuis zijn er echter geen of weinig problemen. Hoe kunnen de ouders hiermee omgaan? Wat zouden ze kunnen aanraden aan een vriendin of een familielid als hen dat zou overkomen? Hoe wordt dit gedrag ontwikkeld? Waarom worden sommige kinderen vaker agressief dan anderen? Wat is agressie eigenlijk? Dit thema gaat over dwinggedrag en hoe dit te voorkomen. Door middel van DVD-fragmenten, stellingen en situatieschetsen proberen we zo veel mogelijk in interactie te treden, ouders aan het woord te laten, en een antwoord te bieden op alle vragen ---------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Druk gedrag Herken je volgende situaties: Uw zoon kan tijdens het eten maar niet stilzitten: hij zit te wiebelen op zijn stoel en loopt vaak van tafel. Rustig eten is er niet bij. Op school wordt er meer van je dochter gevraagd dan ze aan kan. U merkt dat thuis ook: ze is vaak druk, huilt snel als iets niet kan/lukt, en kan haar aandacht er niet bij houden. uw zoon is met vrienden aan het voetballen. Plots gaat de bal door de ruit. Boos loopt u naar uw zoon. Maar voordat u er iets van kan zeggen, roept hij: “ zie je wel, ik krijg altijd de schuld. Nooit doe ik iets goed.” Er is een verschil tussen druk gedrag en ADHD. Hier trachten we inzicht te geven in druk gedrag en tips te geven hoe er mee om te gaan. De link naar ADHD is niet veraf.
4
Oudercafé Grenzen stellen. Herken je de volgende situaties?
„Het slapen gaan verloopt bij ons thuis erg moeilijk. Luna (3 jaar) blijft maar vragen om aandacht! Tot tien keer toe laat ze me terug naar boven lopen. Ik weet niet meer hoe we dit moeten aanpakken.‟ „ Afspraken maken met Bart (6 jaar) lukt niet. Een half uurtje op de computer, en dan is het de beurt aan zijn broer. Dit loopt nooit goed. Altijd geruzie en gekibbel. Als ik hem straf, lacht hij me uit.‟ „De laatste tijd weet ik niet meer wat ik moet doen met Medhi (5 jaar). Wat ik ook doe of zeg, het haalt niets uit! Luisteren doet hij toch niet! Het lijkt wel of ik lucht ben…‟ Tijdens deze bijeenkomst hebben we aandacht voor het belang van regels en grenzen. Welke grenzen mogen we reeds stellen bij jonge kinderen? Hoe zorgen we voor duidelijke regels en grenzen? Hoe brengen we deze regels over naar onze kinderen? Hoe verbied je iets en wat doe je als je kinderen je verbod niet respecteren? Door middel van videofragmenten proberen we zo veel mogelijk in interactie te treden, ouders aan het woord te laten, en een antwoord te bieden op alle vragen. ---------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Huiswerkbegeleiding Herkent u volgende situaties?
De papa van Wahid (8 jaar) weet niet meer wat te doen. Elke avond is het een strijd om zijn zoon aan zijn huiswerk te laten beginnen… De ouders van Ines (11 jaar) willen hun dochter zo goed mogelijk motiveren voor haar schoolse taken. Nu ze ouder wordt, weten ze eigenlijk niet goed meer hoe ze dit kunnen aanpakken… Tijdens deze bijeenkomst gaan we dieper in op het maken van huiswerk en het leren van lessen. Hoe kunnen we als ouders onze kinderen hierbij ondersteunen? In hoeverre mogen we onze kinderen helpen? Wat wordt er verwacht vanuit de school? Wat doen we beter wel en wat niet?
5
Oudercafé Meertalig opvoeden Herken je volgende situaties:
Enkele jaren geleden verhuisde ik naar België. Ondertussen ben ik getrouwd met een Vlaming en ben ik de trotse moeder van een dochtertje. Graag leer ik mijn kind ook mijn eigen moedertaal, zodat zij later toch met haar grootouders kan communiceren. Hoe begin ik aan een meertalige opvoeding en hoe beïnvloedt dit de taalontwikkeling van mijn kind? Ikzelf spreek Pools, mijn echtgenote Nederlands. Tegen elkaar praten we in het Frans. Is dit erg verwarrend voor onze kinderen? Kunnen we ze zowel de moedertaal van mama als papa bijbrengen en hoe doen we dit dan het best? Kinderen groeien tegenwoordig op in de diversiteit van een multiculturele samenleving. In het kinderdagverblijf, op de speelplaats, in de sportvereniging,… Ze komen overal in contact met andere culturen en andere talen. Tijdens deze bijeenkomst staan we stil bij meertaligheid en meertalig opvoeden, en dit gelinkt aan de taalontwikkeling van kinderen. Volgende vragen komen hierbij aan bod: Hoe kunnen we de taalontwikkeling en de meertaligheid van kinderen stimuleren? Wanneer begin je best met de meertalige opvoeding? Welke methodes bestaan er om een kind meerdere talen aan te leren? Wat zijn mogelijke knelpunten van een meertalige opvoeding?... ---------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Multimedia “Mijn dochter Emma (6 jaar) stootte tijdens het surfen ineens op enkele beelden die niet voor haar ogen bestemd zijn. Zijn er mogelijkheden om dit te voorkomen en hoe bespreek ik dit het best met haar?” Multimedia is niet meer uit ons dagelijks leven weg te denken en wordt een steeds groter deel van het leven van kinderen. Als ouder is het niet steeds evident om hier mee om te gaan. Aan deze nieuwe media zijn een groot aantal voordelen verbonden, maar helaas ook heel wat gevaren. Tijdens dit oudercafé nemen we enkele populaire media onder de loep. We bespreken hoe je kinderen kan begeleiden bij het surfen, e-mailen, chatten, het gebruik maken van sociale netwerksites en videosites, evenals het gamen. Er wordt ruimte geboden om vragen omtrent dit thema te beantwoorden.
6
Oudercafé Pesten, ook bij kleine kinderen Herken je volgende situaties? :
“Mijn zoon Joost (6 jaar) is normaal een vrolijke, opgewekte jongen. Sinds een tijdje is hij teruggetrokken en lichtgeraakt. Vorige week vertelde hij me dat een paar jongens hem uitlachen en lelijke dingen naar hem roepen waardoor andere kinderen niet met hem willen spelen. Hoe ga ik hiermee om?”
De bedoeling van dit oudercafé is om pesten bespreekbaar te maken. Er zal uitgelegd worden wat pesten is, wat het verschil is tussen plagen en pesten, welke kenmerken een slachtoffer heeft, wie meestal de pester is, waarom er gepest wordt, … We kijken ook naar welke signalen kinderen thuis en op school uitzenden wanneer ze gepest worden en wat je hieraan kan doen als ouder, opvoeder,... Alsook zullen praktische handvaten aangereikt worden om hiermee om te gaan en zal er ruimte geboden worden om vragen te stellen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Peuters, niet alleen maar lief…. De peuterpuberteit Herkent u volgende situaties:
De mama van Anke (3 jaar) ziet het niet meer zitten. Of ze nu aan Anke vraagt om haar bord leeg te eten, haar blokken op te ruimen of iets anders, altijd antwoordt ze „Neen!‟. Voor de ouders van Jelle (2 jaar) is boodschappen doen echt een nachtmerrie geworden. Vroeger was hij altijd rustig en bleef hij mooi zitten, maar als hij nu iets niet krijgt dan begint hij te roepen en te trekken en te stampen. Zijn ouders weten zich geen raad meer. Neen‟, „Zelluf doen‟,… lijken wel de favoriete woorden van alle kinderen tussen 1,5 en 3 jaar. Driftbuien komen ook vaker voor. Tijdens deze bijeenkomst zullen we het hebben over de „Peuterpuberteit‟. Wat houdt het precies in, hoe komt het en hoe kunnen we op dit gedrag reageren. Ook problemen rond eten, slapen en zindelijk worden komen vaak voor in deze periode. Hoe gaan we het best om met deze “peuterwapens”?
7
Oudercafé Praten met kinderen: geen eenrichtingsverkeer!
Gesprekken voeren met kinderen is niet altijd even gemakkelijk, en al zeker niet over zaken waarmee kinderen het moeilijk hebben zoals bijvoorbeeld: niet graag naar school gaan, gepest worden, zich niet goed in hun vel voelen,…. Hoe communiceren we met kinderen over wat hen bezig houdt? Wat als kinderen niet willen praten? Wat zijn tips en handvaten om het gesprek met kinderen aan te gaan? In deze bijeenkomst gaan we zowel in op de vier basisgevoelens: blij, bang, boos en verdrietig als op het praten met kinderen. Vooral de techniek van het actief luisteren wordt gepromoot.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé slaapmoeilijkheden bij kinderen Herken je volgende situaties?
“Mijn dochter van 3 jaar wordt „s nachts vaak wakker. Het is moeilijk haar terug in slaap te krijgen. Hoe kan ik dit aanpakken?” “Het slapengaan verloopt in ons gezin heel chaotisch en met veel ruzie. Hoe kan ik dit moment voor mijn kinderen rustiger laten verlopen?” “Sinds enkele weken wordt ons zoontje van 6 jaar „s nachts al huilend wakker. Het lijkt alsof hij bang is…Hij wil dan steeds bij ons in bed komen liggen. Hoe kan ik hem helpen?”
Slapen is van levensbelang. Kinderen komen hierdoor op krachten van de inspanningen die ze overdag gedaan hebben en bovendien groeien kinderen tijdens de slaap. Het is dus noodzakelijk dat een kind het aantal uren slaapt krijgt dat het nodig heeft. Toch is dit niet altijd even evident. Kinderen kunnen al eens moeilijk inslapen of ze slapen niet altijd goed door. Tijdens dit oudercafé willen we u tips meegeven over slaapproblemen en onze tijd nemen om uw vragen te beantwoorden omtrent dit thema.
8
Oudercafé De ander en ik: sociale vaardigheden bij kinderen Herken je volgende situaties:
“Mijn zoon Thomas (4 jaar) kan niet tegen zijn verlies. Wanneer zijn zusje wint bij het spelen van een gezelschapsspel, loopt hij steeds kwaad weg.” ”Mijn twee dochters, Charlotte (5 jaar) en Sofie (6 jaar) maken telkens ruzie over wie het eerst naar tv mag kijken. Hoe kan ik hen helpen deze situatie op te lossen?” ”Mijn jongste zoon heeft weinig vriendjes op school. Wanneer ik hier met hem over wil praten, geeft hij aan niet te weten hoe vriendjes te moeten maken. Hoe kan ik hem hierin ondersteunen?” Overal waar we gaan en staan dienen we om te gaan met andere mensen. Sociale vaardigheden zijn erg belangrijk om aangenaam te kunnen samenleven. Een kind wordt echter niet geboren met een pakket aan sociale vaardigheden. Heel wat van die vaardigheden dienen nog ontwikkeld te worden. Tijdens deze informatieavond geven we praktische tips over hoe we de ontwikkeling van sociale vaardigheden bij kinderen kunnen stimuleren.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Spel Elk kind wil spelen. Spelen is namelijk niet alleen leuk voor een kind, het is ook belangrijk voor zijn ontwikkeling, zowel nu als later. Maar niet elk kind houdt van dezelfde spelletjes, of doorloopt zijn ontwikkeling even snel. Wel zijn er een aantal algemene kenmerken die per leeftijdsgroep terugkomen.
In dit oudercafé onderzoeken we wat spelen juist is en waarom spelen zo belangrijk is voor kinderen. Spelen omvat immers veel meer dan tv kijken. We spelen samen enkele gezelschapsspelen en kijken naar educatief speelgoed.
9
Oudercafé Straffen en belonen. Herken je de volgende situaties?
Liesje (5 jaar) wil nooit haar speelgoed opruimen. Ik mag alles zeggen en doen, het haalt niets uit » « Samia (3 jaar) loopt steeds van tafel. Als ik haar vraag om aan tafel te komen, lacht ze en loopt ze nog verder weg. Ze maakt er een heus spektakel van » « Youssef (6 jaar) doet steeds zijn zussen pijn. Hoe kan ik hem dat afleren?» Tijdens deze bijeenkomst bespreken we wat ouders kunnen doen als kinderen de grenzen overschrijden. De thema‟s straffen, apart zetten en negeren worden hierbij besproken. Als afsluiter bespreken we het belang van belonen. Door middel van videofragmenten proberen we zo veel mogelijk in interactie te treden, ouders aan het woord te laten, en een antwoord te bieden op alle vragen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Voorlezen bij (jonge) kinderen Er was eens een jongetje dat niet wou gaan slapen. Elke avond opnieuw verzond hij een nieuwe reden om wakker te mogen blijven. Dit ging maar door en door en hij werd steeds meer en meer moe. Tot er op een dag…
In deze bijeenkomst staan we stil bij het belang van voorlezen voor kinderen en geven we tips over hoe je dit het best kan aanpakken. Hoe kunnen we bij jonge kinderen interesse voor boeken opwekken? Vanaf welke leeftijd beginnen we best met voorlezen? Welke boekjes zijn hiervoor geschikt? Hoe pak ik een voorleesmoment het best aan? Ook het belang en de aanpak van voorlezen bij kinderen die zelf al kunnen lezen wordt besproken. Tot slot is er ruimte om het voorlezen zelf te oefenen.
10
Oudercafé Zelfstandigheid en zelfredzaamheid stimuleren. “Myrthe (5 jaar) wil net als grote zus haar veters zelf knopen… Hoe leer ik haar dit best aan?” “Telkens wanneer ik Loïc (2 jaar) aanspoor om zijn kleren aan te doen, krijg ik als antwoord „Mama doen‟. Hoe reageer ik hier best op?” Als ouders willen we dat onze kinderen opgroeien tot zelfstandige en zelfzekere individuen. Hiervoor hebben kinderen natuurlijk onze hulp nodig. Hoe doen we dit dan? Hoe zorgen we ervoor dat onze kinderen positieve ervaringen meemaken en hoe reageren we best wanneer iets niet lukt? Tijdens deze bijeenkomst gaan we hier dieper op in, en bieden we handvaten aan om uw kinderen te stimuleren tot zelfredzaamheid en zelfstandigheid.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Oudercafé Kinderen stimuleren tot meer zelfvertrouwen Herken je volgende situaties:
„ Mijn dochter Sofie (6 jaar) lijkt soms een schim van zichzelf wanneer er anderen bij zijn. Ik herken haar bijna niet meer.‟ „Mijn zoon Ilias (4 jaar) wil niets nieuws doen. Hij zegt telkens “ ik kan dat niet”. „ Zelfvertrouwen is een belangrijk bezit om stevig in onze schoenen te staan in de hedendaagse samenleving. Toch zit een dosis zelfvertrouwen niet bij het basispakket dat we meekrijgen bij onze geboorte. Tijdens deze bijeenkomst geven we praktische tips over hoe we ons steentje kunnen bijdragen om het zelfvertrouwen van kinderen te doen groeien.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
11
II. Voorwaarden Prijs: De oudercafés die doorgaan binnen Brussel worden volledig gesubsidieerd door de VGC. Buiten Brussel kost een oudercafé 225 euro, bovenop de verplaatsingsonkosten vanuit Ganshoren (0,32 euro/km). Hiervan is telkens 100 euro recupereerbaar via de Vlaamse Overheid, afdeling welzijn en samenleving. Ondersteuning bij het vervullen van de formaliteiten wordt door ons voorzien. Procedure: Ruim op voorhand worden de afspraken vastgelegd, data en thema‟s gekozen. Dit alles gebeurt in overleg tussen Hopon en uw organisatie. Daarnaast gaan wij er ook van uit dat de bekendmaking van deze activiteit volledig door uw organisatie gedragen wordt. Wij hebben wel een voorbeeldfolder van elke activiteit ter beschikking, die aangewend kan worden bij de bekendmaking. Het verspreiden van deze folders zien wij als een taak van uw organisatie. Bij aanpassing van de folder aan jullie huisstijl verwachten wij wel een opname van het logo en de contactgegevens van onze organisatie, evenals een kort tekstje omtrent de werking. Voor verschillende thema‟s wordt met dvd-projecties gewerkt. In de mate van het mogelijke verwachten wij dat er een scherm of witte muur en een verlengsnoer aanwezig zijn. Een laptop en beamer kunnen wij zelf meebrengen. We geven het oudercafé graag in een zaaltje waar ook iets te drinken is. Koffie of thee zijn voldoende. De stoelen zetten we meestal in een kring, tenzij de opkomst erg groot is. Naast het voorzien van een spreker voor de uiteenzetting en het aanbieden van bekendmakingsmateriaal brengen wij ook algemene folders mee van ons CKG. Op die manier kunnen ouders die achteraf toch nog vragen overhouden ook ergens terecht. Binnen het CKG hebben we immers verschillende afdelingen die individueel of in groep met ouders werken rond opvoedingsvragen of problemen.
12
III. Contact U ziet een samenwerking meteen zitten? Het is u niet volledig duidelijk en u wenst wat meer informatie? Aarzel niet om ons te contacteren!
Hopon A. & M. Hellinckxstraat 45 1083 Ganshoren Telefoon: 02/421.79.91 E-mail :
[email protected]
13
