7-11-2014
1
Hoofdstuk 4
Algemene en specifieke gevaarsituaties, maritieme meteorologie Goethals N 7-11-2014
2
Communicatie opleiding Raz www.redderaanzee.wobra.be
[email protected] https://twitter.com/RedderAanZee
7-11-2014
3
Oorzaken van verdrinking ? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 7-11-2014
Niet of onvoldoende kunnen zwemmen (Over) vermoeidheid Zwemmerskramp Onderkoeling Ongevallen: auto, ijsongeval, duiken (apnoe), duiken, scheepsrampen Dronkenschap, drugs Misdrijf Moord Zelfmoord
4
Algemene gevaarsituaties • Niet alleen op het strand; ⇒ Situeren van de drenkeling; ⇒ Bepalen waar we te water gaan; ⇒ Benaderen en vastgrijpen; ⇒ Vervoeren van de drenkeling; ⇒ Aan wal brengen en nazorg.
Eigen veiligheid boven alles !!!
7-11-2014
5
Auto in het water • Zelf inzittende : Film : http://www.youtube.com/watch?v=Cc6zGBgTZ6k ⇒ Zo snel mogelijk wagen trachten te verlaten; ⇒ Deuren in drijffase zijn bijna niet te openen (druk); ⇒ Ontsnappen via : ramen, dakvenster, koffer ? ⇒ Deuren openen onder water enkel bij gelijke druk.
7-11-2014
6
Auto in het water • Niet zelf inzittend : ⇒ Zo snel mogelijk hulpdiensten verwittigen; • Voertuig drijft nog : ⇒ Inzittenden zo snel mogelijk uit het voertuig; ⇒ Wagen eventueel verslepen/duwen; ⇒ Altijd eerst inzittenden, auto later!!! • Voertuig gezonken : ⇒ Zo snel mogelijk naartoe zwemmen en deuren trachten te openen, indien niet => inslaan ruiten! ⇒ Nooit zelf in voertuig begeven!!!!! 7-11-2014
7
Ijsongevallen • Ijsvorming
• Wak ⇒ Natuurlijk open plek; ⇒ Door bv. vogels
7-11-2014
8
Ijsongevallen • Bijt ⇒ Kunstmatig open plek; ⇒ Bv. voor watervogels, … ⇒ Gemaakt in voldoende sterk ijs.
7-11-2014
9
Ijsongevallen • Zelfredding bijt : ⇒ Plaats rug tegen de rand; ⇒ Zet uw benen tegen de andere kant; • Zelfredding wak : ⇒ Ijs afbrokkelen tot je stevige dikte bereikt; ⇒ Principe van zelfredding bijt toepassen; ⇒ Plat over het ijs weg kruipen
7-11-2014
10
Ijsongevallen • Redden iemand uit wak of bijt: ⇒ Verwittig hulpdiensten; ⇒ Eigen veiligheid boven alles; ⇒ SO geruststellen; ⇒ Omstaanders verwijderen, weg van het ijs; ⇒ Kledij aan elkaar vastknopen (sjaal, riem, jas, …) ⇒ Ketting van mensen vormen om tot bij SO te komen; Film : http://www.youtube.com/watch?v=8KtNIOfUXe0
7-11-2014
11
Ijsongevallen • Geraak je zelf onder het ijs : ⇒ Zoeken naar afwijkende plek; Ijs met sneeuw => laat weinig licht door dan water Ijs zonder sneeuw => laat beter licht door dan water • Redden van personen onder ijs : ⇒ Verwittig hulpdiensten; ⇒ Redder beveiligen, helper moet redder na max. 30s uit het water halen;
7-11-2014
12
Kinderen en baby’s • Preventie : ⇒ Hou actief toezicht; ⇒ Nooit alleen in water, ook niet in bad of badzitje!! ⇒ Afsluiten van huiszwembaden en vijvers; ⇒ Maak kinderen bewust van het gevaar; • Bewustmaking en opvoeding : ⇒ Leer kinderen zwemmen en bovenblijven; ⇒ Watergewenning vanaf 6 maanden, zwemmen 4 jaar; ⇒ Breng kinderen respect bij voor water! ⇒ Leer ze vroeg om de ogen te openen OW, leer ze op de rug te draaien; ⇒ http://www.youtube.com/watch?v=v0mUPr68x2U 7-11-2014
13
Waarin verschilt de zee van een zwembad ? • • • • • • • • •
Getijden Weer Stromingen Te bewaken oppervlakte Helderheid: GEVOLG ??? Hulpmiddelen (Boot, Reddingsvest, Pocket Mask,...) Strandhoofden, kunstwerken Organisatievorm Temperatuur van het strandwater: 16 - 22°C
7-11-2014
14
Definitie strandhoofd • Strandhoofd : Een strandhoofd is een dwars op de kust staande stenen constructie, meestal gebouwd om het ontzanden van de stranden tegen te gaan. Een strandhoofd wordt in de volksmond meestal een "golfbreker" genoemd, maar strikt genomen is dit onjuist. Golfbrekers staan per definitie parallel met of schuin ten opzichte van het strand.
7-11-2014
15
Vb. Mogelijke organisatievorm
7-11-2014
16
Vb. Strand van Zeebrugge Organisatievorm
7-11-2014
17
Vb. Strand van Zeebrugge Organisatievorm
7-11-2014
18
Het Weer • Wind (windrichting, windkracht) • Zon (preventie) • Bliksem • Golven, branding • Meteogegevens: http://www.kustweerbericht.be/
7-11-2014
19
Het Weer • Wind (windrichting, windkracht) - Belangrijke invloed op drijvende voorwerpen - Grootste energiebron voor golven - Benaming volgens streken en graden - Meest gebruikte eenheid om windkracht uit te drukken Schaal van Beaufort 7-11-2014
20
Het Weer • Wind (windrichting, windkracht)
7-11-2014
21
Het Weer • Wind (windrichting, windkracht) - Benaming volgens streken en graden
7-11-2014
22
Het Weer • Wind - Onstaat door verschillen in luchtduk - Steeds van hoge druk naar lage druk - Warme lucht stijgt Lagedrukgebied - Koude lucht daalt Hogedrukgebied
7-11-2014
23
Het Weer • Wind - Zeebries - Ontstaat door temp. verschil tussen zee en land - Hogere temp. op land – koele zee
7-11-2014
24
Het Weer • Wind - Landwind - Temp op land is frisser dan de temp boven zee
7-11-2014
25
Het Weer • Onweer (Donder en bliksem) - Elektrisch geladen wolken kunnen ontladen onderling of naar aarde - Ontlading Bliksem en donder - Snelheid licht groter dan geluid Eerst bliksem dan donder
7-11-2014
26
Het Weer • Onweer (Donder en bliksem) - Snelheid licht = 300.000.000 m/s - Snelheid geluid ong. 300 m/s - Afstand = tijdsverschil x 300 m/s
7-11-2014
27
Het Weer • Onweer (Donder en bliksem) - Open vlaktes zijn onveilige plaatsen, dus ook het strand!! - Ifv de ernst zal hoofdredder bepalen wat moet gebeuren, vb : eventueel baders uit het water halen + overgaan tot rode vlag 7-11-2014
28
Het Weer • Zon (preventie) - Zorgt voor opwarming en dus temperatuurs- en drukverschillen - Verwachte hoeveelheid UV-straling uitgedrukt volgens UV-index - Zie hoofdstuk 7 voor gedetailleerde uitleg
7-11-2014
29
Het Weer • Meteogegevens: http://www.kustweerbericht.be/ - Analyse weerbericht - Voorbeeld weerstation
7-11-2014
30
Complexe problematiek • Zien – waarnemen : ⇒ Hoe sneller het zien, hoe vlugger de reactie; ⇒ Naast de zee ook andere verantwoordelijkheden; ⇒ Aandacht- en concentratievermogen Gradaties van aandacht
PREVENTIEF ANTICIPEREN VERONDERSTELT VROEGTIJDIG OPMERKEN 7-11-2014
31
Complexe problematiek • Zien – waarnemen ???
7-11-2014
32
Complexe problematiek • Weinig baders ⇒ Individuele controle (tellen); ⇒ Redders kunnen samen staan ? ⇒ Meestal bij rustige omstandigheden, vb. voormiddag, minder gunstig weer;
7-11-2014
33
Complexe problematiek • Veel baders ⇒ Tellen moeilijk uit te voeren; ⇒ Baders groeperen en binnen gevaarsvelden houden; ⇒ Sociale controle onder de baders; ⇒ Strategische opstelling van alle redders; ⇒ Elke redder heeft een eigen deelzone; ⇒ In de mate van het mogelijke baders individueel in de gaten houden; 7-11-2014
34
Complexe problematiek • Andere verantwoordelijkheden ⇒ Gedeelte achter waterlijn; ⇒ Fietsen/voertuigen; ⇒ Honden; ⇒ Surfers/kiters; ⇒ Diepe putten ; ⇒ EHBO; ⇒… => Politiereglement 7-11-2014
35
Naamgeving Stroming - Wind
Naamgeving in de richting naar waar het water stroomt
7-11-2014
Naamgeving naar de richting van waaruit de wind waait
36
Windstreken zee
noord no
nw
Nl west
oost FR zw
zo zuid
7-11-2014
STRAND 37
Hoe verloopt dan de kustlijn van Fr naar Nl ? Van
7-11-2014
WZW
naar
ONO
38
Opgave • In een bewaakte badzone met strandhoofden • •
en aan weerszijden een onbewaakt gedeelte heerst er een ono-stroming en wzw-wind. Geef een schematische weergave van dit gegeven en geef bovenaan de tekening stroomen windrichting weer (pijlen). Bepaal de drie belangrijkste gevaarsvelden.
7-11-2014
39
Schema Opgave
Grensboeien
ZEE WR STR
STRANDHOOFD FR 7-11-2014
STRANDHOOFD NL 40
Schema Opgave
Grensboeien
ZEE WR STR
STRANDHOOFD FR 7-11-2014
STRANDHOOFD NL 41
Diverse soorten gevaarssituaties • oorsprong bij de mens (bader + redder) • oorsprong buiten de mens om •Aanwezigheid van strandhoofden •Bodemconfiguratie (zwin, mui ???) •Wind en stroming (landwind ??)
7-11-2014
42
Diverse soorten gevaarssituaties • oorsprong bij de mens (bader) : ⇒ Onwetendheid; (onvoldoende weten wat mag en niet, onvoldoende de gevaren kennen, …) ⇒ Overschatting; ⇒ Drugs/alcohol; ⇒ Zie tevens oorzaken van verdrinking; ⇒… 7-11-2014
43
Diverse soorten gevaarssituaties • oorsprong bij de mens (redder) : ⇒ Vermoeidheid; ⇒ Aandacht/concentratie; ⇒ Ervaring (jonge redder samen op post ?) Kennisoverdracht !! ⇒ Praten met vrienden en collega’s; ⇒ Conditie; ⇒… 7-11-2014
44
Soorten gevaarssituaties • oorsprong bij de mens • oorsprong buiten de mens om •Aanwezigheid van strandhoofden •Bodemconfiguratie (zwin, mui ???) •Wind en stroming (landwind ??)
7-11-2014
45
Vb. Strandhoofd bij laagwater
7-11-2014
46
Vb. Zwin
7-11-2014
47
Vb. Mui
7-11-2014
48
Vb. Uithollingen op het strand
7-11-2014
49
Vb. Uithollingen rond strandhoofden
7-11-2014
50
Vb. Uithollingen rond strandhoofden
7-11-2014
51
Soorten gevaarssituaties • oorsprong buiten de mens om
Zwinnen – gevaar : • bij overgang van LW naar HW • kleine kinderen verliezen grond bij terugkeer naar strand 7-11-2014
52
Soorten gevaarssituaties • oorsprong buiten de mens om : ZWIN
7-11-2014
53
De Opstelling - DOELSTELLING • Verhogen van het visueel comfort! Kan ik het allemaal goed zien
• Verhogen van de herkenbaarheid! Ben ik voldoende herkenbaar
• Oordeelkundige opstelling voor ideale uitgangspositie van eventuele redding!
7-11-2014
54
De Opstelling - SOORTEN • Centrale opstelling Iedereen bewaakt de volledige zone Vooral bij rustige zee en weinig baders
• Verdeelde opstelling Iedere redder heeft een zone + tevens aandacht voor de andere delen van bewaakte zone
7-11-2014
55
Vb. Centrale opstellingsvorm
7-11-2014
56
Vb. Centrale opstellingsvorm
7-11-2014
57
De Opstelling - SOORTEN • Verhoogde opstelling Beter overzicht door gebruik te maken van hulpmiddelen (bv. mirador,…) Verbetert het zicht en verhoogt de herkenbaarheid Mirador centraal opstellen
• Combinatieopstelling combinatie voorgaande opstellingen + boot boot centraal opstellen en gebruiken als lokmiddel
7-11-2014
58
Vb. Centraal verhoogde opstellingsvorm
7-11-2014
59
Vb. Centraal verhoogde opstellingsvorm
7-11-2014
60
Grensboeien
ZEE WR STR
STRANDHOOFD FR 7-11-2014
STRANDHOOFD NL 61
Beachflag
7-11-2014
62
Grensboeien
ZEE WR STR
STRANDHOOFD FR 7-11-2014
STRANDHOOFD NL 63
Het Optreden • Bewaakte zone is hoogste prioriteit !!!! • Optreden in onbewaakte zone enkel indien bewaakte zone in orde is. • Nooit zone alleen laten!!! • Altijd collega’s inlichten van je handelingen Een redder werkt in teamverband!! 7-11-2014
64
Interventies • Onderscheid Redding - Tussenkomst • Organisatie van de interventie Nooit andere baders uit het oog verliezen Op voorhand bespreken met je postoverste hoe er dient gehandeld te worden i.g.v. nood.
7-11-2014
65
Interventies - Zweminterventie LOOPFASE (tot op lendenhoogte): • te water gaan, waar? • snelle vordering • continue lokalisatie van drenkeling indien weerstand te groot wordt ZWEMFASE 7-11-2014
66
Interventies - Zweminterventie ZWEMFASE: • Steeds ONDER de golven duiken (in branding)!! • Armen gestrekt; • Buiten branding, over golven zwemmen; • Borstcrawl met opgeheven hoofd! Des te sneller de redding, hoe meer kans op een positieve afloop. 7-11-2014
67
Golven – drenkeling zien/niet zien NIET ZIEN
7-11-2014
WEL ZIEN
68
Interventies - Zweminterventie Benadering en vervoer drenkeling: • Drenkeling langs achteren benaderen • Aanspreken van de drenkeling • Bij vervoer drenkeling -->> steeds hoofd BOVEN water!! • Kopgreep meest aangewezen vervoergreep; • Stevige vervoersgreep toepassen. 7-11-2014
69
Transport en nazorg • Zo snel mogelijk starten met nazorg (HF7)!! • Plaats drenkeling met hoofd naar waterlijn; • Plaats drenkeling op een veilige plaats; • Drenkeling transporteren met draagberrie of Rautek (1 of 2 redders); • Neem geen onnodige risico’s en verplaats het slachtoffer niet tenzij echt noodzakelijk!! 7-11-2014
70
Hulpmiddelen (zie HF 5) • Boot • Signalisatie- en informatiemateriaal • Reddingsmateriaal (reddingsvest,koorden,boeien,mirador,ver rekijker, vlaggen, ………..) • Reanimatie en EHBO (pocketmask) •… 7-11-2014
71
Vervoergrepen • Hoofdgreep • Okselgreep • Schoudergreep • Bovenarmgreep • Kin-pols greep • Zeemansgreep POLLEKE PER POLLEKE 7-11-2014
72
Knopen • Mastworp • Platte knoop • Schootsteek • Paalsteek • Boeireepsteek met slipsteek • Kikker 7-11-2014
73
