algemene doelstellingen specifieke doelstellingen

algemene doelstellingen * de beeldtaal en het gebruik van geluid bij bepaalde scènes analyseren * meer inzicht krijgen in de thema's en de personages uit de film * de dieper liggende betekenis achter een verhaal vinden * stilstaan bij een aantal waarden en kritisch denken stimuleren * uiten van een eigen standpunt of mening

specifieke doelstellingen

* ervaringen, meningen, gevoelens in verband met de film uitdrukken * de titel verklaren en de dubbele betekenis ervan terug vinden * enkele personages bespreken aan de hand van botsingen in de ouders-kindrelatie en botsingen tussen twee culturen * vooroordelen herkennen in de film en het eigen leven * de leefgemeenschappen uit de film oppervlakkig situeren * het thema ‘dromen’ visualiseren

Bend it like Beckham

1

leerlingendossier bij een film voor jongeren van het 1ste SO en ouder

Jess Bhamra is een 18-jarig Engels meisje van Indiase afkomst. Het liefst zou ze de hele dag voetballen, maar haar ouders houden haar liever binnenshuis, zoals het een keurig Indiaas meisje betaamt. Op een dag leert ze de al even voetbalgekke Jules kennen. Jules speelt bij het plaatselijke vrouwenteam en nodigt Jess uit om zich aan te sluiten. Ondanks het verbod van haar ouders gaat Jess op het voorstel in.

UK/USA/Duitsland 2002 112' regie: Gurinder Chadha hoofdrolspelers: Parminder Nagra (Jess), Keira Knightley (Jules), Jonathan Rhys Meyers (Joe), Anupam Kher (vader Jess), Juliet Stevenson (moeder Jules)


2

1. Met welk gevoel heb je naar de film gekeken?

2. Wat heeft je getroffen?

3. Wat heeft je gestoord?

4. Voor welk van deze twee kritieken voel jij het meest? Waarom? "Absoluut briljant! Deze film laat niet alleen zien hoe het écht is om een Indiër te zijn die opgroeit in een Westerse maatschappij met andere dromen dan zijn ouders. Tegelijkertijd laat hij Britten begrijpen waarom we doen wat we doen als Aziatische adolescenten. Deze film moet je gezien hebben: Indiase ouders omwille van de boodschap dat er meer is in het leven dan dokter, advocaat, tandarts of boekhouder worden. Voor al de anderen om te ervaren dat 'de Indiër' niet bestaat." A, UK 3.Apr.02 www.mykindaplace.com

"Wat een overgewaardeerde film! Deze film is alles wat er mis gaat in de Britse filmindustrie van tegenwoordig. De verhaallijn zagen we al eerder in bv 'Billy Elliot' en ook de rest was heel erg cliché. Je krijgt gewoon een TV-film op groot scherm te zien. De film is pure fantasie en erg beschamend voor de Indiërs. Maar al bij al, hij was tenminste niet vernederend zoals 'East is East'." Sanjeev Bhaskar, London 27.Apr.02 www.mykindaplace.com

omdat:


3

1. Wat weet je over David Beckham, het grote idool van Jess en Jules?

2. Kan je de titel van de film vertalen en verklaren?

3. Volgens de regisseur heeft de titel ook een symbolische betekenis die verwijst naar de twee hoofdrolspeelsters. Welke symbolische verklaring zou dit kunnen zijn?


4

1. Weet je nog hoe de film begon? Wat zag en hoorde je tijdens het allereerste begin? Wat wil de regisseur hiermee benadrukken denk je?

2. In de volgende vijf minuten geeft de regisseur in sneltempo een schets van de kern van het verhaal. Hoe doet zij dat dan precies? Wat krijg je te zien?

3. Na deze beginfase krijg je naast de twee evenwijdige verhalen nog een derde verhaallijn: een samensmelting van de twee. Kan je de scène beschrijven waarin je deze derde verhaallijn, deze samensmelting, voor het eerst ziet?

4. Wanneer krijg je een keerpunt in de film en draait het verhaal minder rond voetbal?


5

5. Aan het eind van de film krijg je weer een snelle aaneenschakeling van beelden uit twee verschillende werelden. De muziek op de achtergrond blijft echter dezelfde. Het is vrolijke Indiase muziek. Kan je de scènes beschrijven die mekaar als flitsen afwisselen? Welke sfeer wordt hierdoor sterk benadrukt?


6

1. Jess is in een constant gevecht met zichzelf. Kan je enkele scènes geven die een voorbeeld zijn van deze strijd?

2. Is deze strijd verbonden met het loskomen van de tradities die Jess haar ouders belangrijk vinden of komt diezelfde strijd nog terug bij andere personages uit de film?

3. Herken je misschien iets van jezelf in één van de personages? Hoezo?


7

1. De film barst van de vooroordelen. Geef eens een paar voorbeelden van: de twee moeders:

Maar niet enkel Jules en Jess moeten het opnemen tegen vooroordelen. Wat met: Joe

Tony

Mr. Bhamra

2. En hoe zit het met jou? Was de film wat je ervan verwacht had? Hoezo?

Beschrijf eens met 1 woord: Een film over voetbal: ik dacht en het was Een film over een Indiase familie: ik dacht en het was


8

1.Worden in de film de Engelse en Indiase leefgemeenschap als heel verschillend voorgesteld of net niet? Hoezo? Geef eens een voorbeeld.

2. De regisseur laat de twee verschillende culturen duidelijk samensmelten in de film. Kan je hiervan een beeld schetsen?

De regisseur doet dit echter niet alleen aan de hand van beelden. Beschrijf eens kort hoe jij denkt dat deze samensmelting nog naar voor kwam.


9

Dromen doen we allemaal. In prachtige kleuren en met de mooiste beelden voor ogen. Ook Jess en Jules hebben een droom: professioneel voetbal spelen. Wat is jouw droom? Je hebt hieronder ruimte om er iets over te schrijven of om er een tekening van te maken.


10

leerkrachtendossier bij een film voor leerlingen van het 1st SO en ouder

voor de film

over de regisseur Gurinder Chadha begon haar loopbaan als verslaggeefster voor de BBC. Ze stapte over naar de regie van enkele bekroonde documentaires voor het British Film Institute, BBC en Channel 4. 'Bend it like Beckham' is haar de derde speelfilm. Met haar debuutfilm 'Bhaji on the Beach', won ze in 1994 de Evening Standard British Film Award voor 'Beste Nieuwkomer in de Britse Cinema' en kreeg ze een BAFTA nominatie voor de Beste Britse Film. 'Bhaji on the Beach' heeft eveneens verschillende internationale prijzen gewonnen. Haar tweede film 'What's Cooking?', opende in 2000 het Sundance Film Festival en werd genomineerd voor 'Beste Britse Script' van de London Film Critics Circle Awards. Gurinder zelf werd er genomineerd voor de titel 'Beste Britse Regisseur'. De opnames van 'Bend it like Beckham' begonnen op 18 juni 2001. Voor de opnames, die 9 weken in beslag zouden nemen, werden er een reeks locaties rond Londen en de Shepperton studio’s gebruikt en was er een uitstap van drie dagen naar Hamburg (Duitsland) voor de halve finales. Chadha werkt momenteel aan 'Neurotica' voor New Line Cinema, 'The Mistress of Spices' voor Mike Newell's Fifty Cannon Productions en 'Bollywood Untitled' voor Pathé.

over de film 'Bend it like Beckham' presenteert een frisse reeks Brits talent waaronder nieuwkomer Parminder Nagra, Keira Knightley (The Hole, Star Wars: Episode 1 - The Phantom Menace), Jonathan Rhys Meyers (Velvet Goldmine, Prozac Nation), Juliet Stevenson (Truly Madly Deeply, Emma), Frank Harper (Lucky Break, Lock Stock & Two Smoking Barrels), de bekroonde songwriter Shaznay Lewis (van de popgroep All Saints) en, in zijn debuut in een Engelstalige productie: Bollywood superster Anupam Kher. De film werd mee geproduceerd door Deepak Nayar, die ondermeer het voor een Oscar genomineerde 'Buena Vista Social Club' produceerde. Gurinder Chadha schreef het script samen met haar vriend, Guljit Bindra, en schrijfpartner Paul Mayeda Berges. Tijdens het Wereldkampioenschap Voetbal van 1998 en het Europese Kampioenschap was Chadha onder de indruk van het aantal mensen dat naar de wedstrijden keek. Ze was getuige van de euforie wanneer Engeland won, maar ook van de diepe teleurstelling bij verlies. "Ik ging naar mijn stamcafé om de wedstrijden te zien en was onder de indruk van het verdriet dat de mannen in Camden High Street toonden toen Engeland uitgeschakeld was." aldus de regisseuse. "Ik heb dit land niet meer zo zien rouwen sinds de dood van Lady Diana. Ik was gegrepen door het voetbal en dacht erover na hoe het zou zijn om al die energie te bundelen rond twee meisjes." In het middelpunt van de film zou een Indiaas meisje staan dat David Beckham als haar grote idool heeft en daarnaast een Engels meisje met als grote voorbeeld de Amerikaanse damesvoetbalvedette Mia Hamm. Beide meisjes willen niets liever dan voetballen en de film Bend it like Beckham

11

zou gaan over de afkeuring die hun omgeving voortdurend laat blijken omdat voetbal nu eenmaal niet het toonbeeld van vrouwelijkheid is. "David Beckham werd gekozen als Jess' grote idool om twee redenen: allereerst is hij één van de topvoetballers van de wereld, ten tweede gaat ook hij in tegen het traditionele beeld dat er bij het publiek bestaat van de voetballer. In vele opzichten is Beckham de perfecte vangst voor een Indiase moeder," aldus Chadha. "Hij houdt van zijn vrouw, hij heeft een zoon, hij is een goede vader en hij heeft een andere invulling gegeven aan het imago van de macho voetballer." Chadha is van mening dat Beckham op dezelfde manier omgaat met zijn mannelijkheid als de meisjes in de film met hun vrouwelijkheid moesten omgaan. De film zou zich gaan afspelen in Southall en West Londen, waar Chadha zelf opgroeide. Hoewel het voetbal als een rode draad door het script loopt, wilde Chadha zich voornamelijk concentreren op de meisjes en hun levens. "Ondanks het feit dat de tijden voor meisjes tegenwoordig anders zijn, is deze film mijn meest autobiografische tot op heden. De film is niet alleen opgenomen in Southall, waar ik ben opgegroeid, maar ook de relatie van Jess met haar vader lijkt op die van mij en mijn vader. Ik heb deze film dan ook gemaakt als eerbetoon aan hem." Producer Deepak Nayar was meteen verliefd op 'Bend it like Beckham'. "Ik ontmoette Gurinder een paar jaar geleden toen ze werkte aan 'What's Cooking?'. Het contact is altijd blijven bestaan en toen ze me het idee toonde voor 'Bend it like Beckham' wist ik dat dit de film was die ik met haar wilde maken." Ook uitvoerend producent Zygi Kamasa had hetzelfde gevoel bij deze film. "We hebben nauw met Gurinder samengewerkt en het eindresultaat is precies wat we allemaal wilden hebben, een 'coming of age drama'." voetbalchoreografie Chadha wilde dat de voetbalscènes er realistisch uitzagen en dat ze filmisch effectief zouden werken. "Ik heb zo'n beetje alle sportfilms die ik kon vinden, bekeken met mijn cameraman Jong Lin en heb vervolgens besproken hoe we de camera wilden laten bewegen en de actie wilden vastleggen." Lin ontwierp speciaal voor de voetbalscènes zijn eigen camera-uitrusting. De Wego, die lijkt op een Steadicam, kon filmen vanuit een hele lage hoek en heel snelle shots die de Steadicam niet voor elkaar kreeg. "The Wego gaf een volledig nieuwe visie op de voetbalscènes," aldus Lin, "Omdat de Wego door twee man vastgehouden moest worden kregen we hele scherpe en vaste beelden." Chadha bracht ook Simon Clifford aan boord van de productie om de voetbalscènes te coördineren en om de meisjes te trainen. Hij werkte met de acteurs en actrices en maakte gebruik van de Futebol de Salao-trainingtechnieken om er zeker van te zijn dat de voetbalscènes van de hoogste kwaliteit zouden zijn. In de weken voorafgaand aan het filmen werkte Simon aan de training. Tijdens de opnames hield hij zich bezig met de choreografie van de voetbalscènes. Clifford bracht tien weken door met de hoofdrolspelers. De rest van het team zou bestaan uit ervaren spelers en de acteurs moesten er op het veld overtuigend uitzien. Om de spontaniteit van de scènes te vergroten, werden er enige verrassingen ingebracht waarvan slechts enkele meisjes op de hoogte waren. "Het is moeilijk om voetbalscènes authentiek te laten lijken omdat er in werkelijkheid een bepaalde snelheid en beweging in zit die je moeilijk kunt spelen," zo meent Clifford. "In veel films is tevergeefs geprobeerd om dit realisme te benaderen en het was mijn taak om ervoor te zorgen dat het in 'Bend it like Beckham' goed zou gebeuren." De wedstrijd in Duitsland was een voetbalhoogtepunt en een moment waarop zowel acteurs als echte voetballers zich lieten zien als een echt team. "Ze speelden en gedroegen zich als een team dat al jaren samen speelt. Ze gingen volledig op in het spel," volgens Chadha. "Toen ik de nodige shots had, riep ik dat we klaar waren maar niemand stopte met spelen. De meisjes wilden niet verliezen, ze waren het script volledig vergeten en smeekten mij om door te mogen spelen om zo het Duitse team te


12

kunnen verslaan. En het gekste was nog wel dat de crew helemaal uit zijn dak ging in het aanmoedigen van onze meiden tegen het Duitse team." personages Chadha heeft een actieve rol gespeeld in het zoeken naar de hoofdrolspelers en maakte van de gelegenheid gebruik om acteurs in te zetten die ze al langer bewonderde. Onder hen verschillende generaties Brits-Aziatische acteurs van wie zij meende dat ze nooit de kans hadden gekregen om hun talent echt te laten zien. Chadha wist dat de rol van Jess een groot gewicht zou dragen in de film. Ze had Parminder Nagra voor het eerst in 1997 gezien in een toneelstuk met als titel 'Oh Sweet Sita' in het Oval Theatre. Chadha herinnert zich: "Ik was meteen verkocht en toen ik begon aan het script had ik haar voortdurend in gedachten." Chadha benaderde haar in 1998 en vroeg haar of ze ooit eerder voetbal gespeeld had. "Ze loog tegen me en zei dat ze dat al eens had gedaan," aldus de regisseuse. "Maar zelfs als ik had geweten dat ze nooit eerder voetbal had gespeeld dan was ik er nog van overtuigd geweest dat zij de enige juiste actrice voor de rol zou zijn. Ze heeft een onschuld op het doek die je niet loslaat en ze heeft harder gewerkt aan de voorbereiding van haar rol dan ik ooit met een acteur heb meegemaakt." Jules moest gespeeld worden door een actrice die het zelfvertrouwen en de wil van de meisjes van tegenwoordig kon weergeven. Toen Chadha kennismaakte met Keira Knightley wist ze meteen dat ze perfect was voor de rol. Ze was onder de indruk van het feit dat Keira pas 16 was geworden en ze toch al een prachtige combinatie bezat van jeugdig elan en een volwassen uitstraling op het doek. "Keira kwam naar de training tussen haar lessen door," aldus Chadha, "en dat maakte indruk op de rest van de spelers." Chadha wilde voor de rol van Joe, de coach, een acteur hebben voor wie het publiek echt iets zou voelen en geen cliché jongen uit Londen die alleen maar stond te schreeuwen vanaf de zijlijn. Ze bewonderde Jonathan Rhys Meyers' eerdere werk en wilde hem in de rol van de gewone jongen met zijn eigen Ierse accent. Het was een rol die, volgens Chadha, nogal afweek van zijn eerdere vertolkingen. "Jonathan is erg charmant en knap en heeft een krachtige uitstraling. Ik was er meteen van overtuigd dat meisjes als Jess en Jules direct voor hem zouden kunnen vallen." Mr. Bhamra moest een acteur zijn die een man kon uitbeelden die is opgegroeid in een volledig andere cultuur en dagelijks te maken krijgt met de complexe verhoudingen om daarmee te leven. Chadha wilde een acteur die de sympathie van het publiek zou krijgen. Ze kende Bollywood acteur Anupam Kher en hij zou perfect zijn voor die rol. "Ik ontmoette hem en we vonden het beide een opwindend idee dat dit zijn eerste Britse film zou zijn. Ik vroeg hem op een geheel andere wijze te acteren dan hij gewend was uit zijn Bollywoodfilms en hij heeft uitstekend werk verricht. Toen de rol van Paula, de wilde en rondborstige moeder van Jules, ter sprake kwam, dacht Chadha aan actrice Juliet Stevenson. "Ze is een van de beste Britse actrices en ik had haar nog nooit een rol als deze zien spelen. Toen we elkaar voor het eerst ontmoetten, grapte ik tegen haar dat het maar liefst vijftien jaar aan Royal Shakespeare Company training had gekost om in aanmerking te komen voor de rol van de gewone Paula! Toen ze haar mond opende tijdens de eerste scriptbijeenkomst wist ik meteen dat ze het karakter precies te pakken had."


13

Vraag de leerlingen om met 1 woord te antwoorden op onderstaande vragen. Je kan de antwoorden zelf noteren of elke leerling apart zijn/haar antwoord laten opschrijven. Na het bekijken van de film kan je terug komen op deze vragen (zie opdrachten rond 'vooroordelen') Een film over voetbal: dat vind ik: Een film over een Indiase familie: dat vind ik:


14

uitdieping leerlingendossier

na de film Je kan de leerlingen individueel de (vereenvoudigde) vragen in hun dossier laten invullen. Toch is het aan te raden hen in groep te laten zoeken naar mogelijke verklaringen. Laat de leerlingen in hun groepje iemand aanduiden die de tijd bewaakt, iemand die zorgt dat alles rustig verloopt, iemand die er op let dat alle vragen aan bod komen en dat iedereen zijn zegje kan doen, iemand die de antwoorden noteert en ten slotte iemand die verslag uitbrengt. De antwoorden bij de vragen in dit dossier zijn enkel ter duiding. Je gaat met je klas dus niet op zoek naar sluitende antwoorden, het is eerder het uiten van een eigen standpunt of mening.

Kinderen en jongeren krijgen heel wat te verwerken tijdens een film. Het is goed dat ze hun gevoelens en ervaringen aan elkaar kenbaar maken, dat ze vrij kunnen spreken over de film. De begeleider kan hier hoogstens modereren en mag zeker geen mening opdringen. Het blijft bij het verzamelen van gedachten en emoties. Door steeds naar de motivatie van hun antwoord te peilen, leren ze zich beter uiten en verduidelijken. mogelijke vragen

1. Met welk gevoel heb je naar de film gekeken? 2. Wat heeft je getroffen? 3. Wat heeft je gestoord? 4. Voor welk van deze twee kritieken voel jij het meest? Waarom? "Absoluut briljant! Deze film laat niet alleen zien hoe het écht is om een Indiër te zijn die opgroeit in een Westerse maatschappij met andere dromen dan zijn ouders. Tegelijkertijd laat hij Britten begrijpen waarom we doen wat we doen als Aziatische adolescenten. Deze film moet je gezien hebben: Indiase ouders omwille van de boodschap dat er meer is in het leven dan dokter, advocaat, tandarts of boekhouder worden. Voor al de anderen om te ervaren dat 'de Indiër' niet bestaat." A, UK 3.Apr.02 www.mykindaplace.com

"Wat een overgewaardeerde film! Deze film is alles wat er mis gaat in de Britse filmindustrie van tegenwoordig. De verhaallijn zagen we al eerder in bv 'Billy Elliot' en ook de rest was heel erg cliché. Je krijgt gewoon een TV-film op groot scherm te zien. De film is pure fantasie en erg beschamend voor de Indiërs. Maar al bij al, hij was tenminste niet vernederend zoals 'East is East'." Sanjeev Bhaskar, London 27.Apr.02 www.mykindaplace.com


15

1. Wat weten jullie over David Beckham, het grote idool van Jess en Jules? David Beckham (geboren in 1975) is een razend populaire voetbalster uit Engeland. Hij speelt al jaren bij Manchester United en is getrouwd met Posh Spice (van de Spice Girls). Hij is middenvelder en vooral gekend omdat hij op een bijzondere manier de bal (bij een vrije trap) rond de verdediging kan 'buigen'. Beckham scoorde op deze manier al meermaals een doelpunt en is dan ook een geduchte tegenstander. 2. Kan je de titel van de film vertalen en verklaren? Letterlijk vertaald betekent de titel 'Buig hem (de bal) zoals Beckham'. Ook Jess probeert de techniek van Beckham onder de knie te krijgen. Je ziet haar in de loop van de film hierop regelmatig oefenen. 3. Volgens de regisseur heeft de titel ook een symbolische betekenis die verwijst naar de twee hoofdrolspeelsters. Welke symbolische verklaring zou dit kunnen zijn? In een interview zegt Gurinda Chadha: "We kwamen op de titel omdat hij uitstekend werkt als metafoor voor de inhoud van de film omdat de meisjes de regels buigen in plaats van breken om hun doel te verwezenlijken". Verder zegt zij: "Je kunt niet anders dan bewondering opbrengen voor een atleet als Beckham als je ziet hoe hij de zwaartekracht tart en de bal afbuigt naar zijn eigen inzicht." De titel verwijst zo naar het ombuigen van regels en wetmatigheden. Zoals Beckham de regels van de zwaartekracht ombuigt door de bal zo mooi te plaatsen, zo buigen de meisjes de huisregels om.

1. Weet je nog hoe de film begon? Wat zag en hoorde je tijdens het allereerste begin? Wat wil de regisseur hiermee benadrukken denk je? De film vangt al aan terwijl de begingeneriek nog loopt. Met een zwart beeld als achtergrond hoor je voetbalcommentaar over een wedstrijd tussen Manchester United en Anderlecht. Vooral de naam 'David Beckham' komt regelmatig terug. Tenslotte gaat het zwart over in de beelden van de wedstrijd, op het moment dat Beckham een pas geeft aan Jess, die, via een boogje, scoort. Samen met haar idool maakt ze dus de beslissende goal van de wedstrijd. Meteen daarna wordt ze door haar moeder uit haar droomwereld terug geroepen. Het is meteen duidelijk wat Jess bezighoudt, hoe ze haar toekomst droomt, wat haar favoriete hobby en wie haar grote idool is. De toon van de film is van bij de eerste seconde gezet, de titel letterlijk in beeld gebracht (door het 'gebogen' doelpunt). Maar het is ook onmiddellijk duidelijk dat Jess dromen heeft die niet zomaar te realiseren zijn en die op tegenstand stoten bij haar moeder. Het zwarte beeld als opening kan geïnterpreteerd worden als de 'droomfase' waarin Jess verkeert. 2. In de volgende vijf minuten geeft de regisseur in sneltempo een schets van de kern van het verhaal. Hoe doet zij dat dan precies? Wat krijg je te zien? Meteen hierna zie je Jess en haar zus Pinky inkopen doen voor het verlovingsfeest van Pinky. De twee botsen op enkele 'vriendinnen'. De woordenwisseling die hierop volgt, draait enkel rond uiterlijk, schoonheid en jaloezie. De scène speelt zich duidelijk af in de leefwereld van Jess, tussen twee culturen: het belang van de tradities en het ritueel van het verlovingsfeest geschetst in de Londense straten en Westers uitziende winkels. Het beeld dat hierop volgt, zonder veel overgang, eerder ruwweg, is dat van Jules met haar moeder in een lingeriewinkel in een dialoog die eveneens draait rond uiterlijk, meer bepaald rond borsten. Beide scènes schetsen een bepaald beeld over vrouwelijkheid, een duidelijk verwachtingspatroon. Dit soort scènes, uit de leefwereld van de twee meisjes, Bend it like Beckham

16

volgen elkaar in sneltempo op. Je krijgt een duidelijke situatieschets van wie zij zijn en hoe hun omgeving hierop reageert. Deze jachtige montage blijft de hele film lang aanhouden. Dit gekatapulteerd worden van de ene leefwereld in de andere maakt dat je een onmiddellijke de verbondenheid voelt tussen de twee meisjes. Sport naast vrouwelijkheid, sport naast traditie en cultuur, conservatisme naast ruimdenkendheid en innovatie. 3. Na deze beginfase krijg je naast de twee evenwijdige verhalen nog een derde verhaallijn: een samensmelting van de twee. Kan je de scène beschrijven waarin je deze derde verhaallijn, deze samensmelting, voor het eerst ziet? Jess speelt voetbal in het park met Tony en zijn vrienden. Op dat moment komt Jules voorbij gejogd. Zij merkt Jess op en stapt zo haar leven binnen. De dames stellen zichzelf aan mekaar voor, waarna de scène overgaat van 'straatvoetbal' met de jongens uit de buurt naar een echt voetbalveld en het damesvoetbal. Op dat moment smelten de verhalen samen en kruisen de twee werelden. De Indiase en Westerse cultuur worden voortdurend met mekaar geconfronteerd en vergeleken. Het is duidelijk dat Jess tussen de twee samenlevingen bengelt en langzaam los komt van de tradities. Maar de klemtoon ligt op de worsteling van pubers (in dit geval pubermeisjes) met hun ouders (in dit geval met hun moeders). 4. Wanneer krijg je een keerpunt in de film en draait het verhaal minder rond voetbal? In Duitsland kantelt het verhaal. De meisjes blijken allebei een oogje te hebben op coach Joe waardoor zij van vrienden concurrenten worden. Van dan af draait alles een hele tijd rond verliefdheid en vriendschap: Pinky die treurt om haar verbroken verloving, Jules die met een gebroken hart achterblijft, Jess die weet dat haar ouders Joe nooit zullen aanvaarden als haar vriend, de verbroken vriendschap tussen Jules en Jess, de verwikkelingen tussen Jess en Tony. Voetbal verdwijnt midden deze perikelen volledig naar het achterplan. Nadat Jules en Jess terug op hetzelfde spoor zitten, keert het verhaal terug naar voetbal. Het is een fase van toenadering tussen de verschillende personages: de vader van Jess komt naar een voetbalmatch kijken, de familie van de verloofde van Pinky komt opnieuw de trouwpartij bespreken, de moeder van Jules wil, aan de hand van een mosterdpot, een mayonaise potje en een zoutvaatje iets bijleren over voetbal. Dit laatste wordt vooral gestimuleerd door een krantenartikel over een vrouwelijke voetbalspeelster die een gelukkig getrouwde moeder is. Het duurt echter nog een tijdje voor alle misverstanden opgelost zijn. Vooral de twee moeders zijn dan de buitenstaanders in het spel ipv Jules en Jess. Zij isoleren zichzelf. 5. Aan het eind van de film krijg je weer een snelle aaneenschakeling van beelden uit twee verschillende werelden. De muziek op de achtergrond blijft echter dezelfde. Het is vrolijke Indiase muziek. Kan je de scènes beschrijven die mekaar als flitsen afwisselingen? Welke sfeer wordt hierdoor sterk benadrukt? De trouwdatum en de dag van de finale voetbalwedstrijd waarop een Amerikaanse talentenjager komt, vallen samen. Ook het trouwfeest en de voetbalfinale komen als het ware samen in beeld. Beelden van de training voor deze belangrijke wedstrijd wisselen tegen sneltempo met beelden van de huwelijksvoorbereiding. Joe komt als een soort breekpunt aan het raam gluren tijdens de trouwpartij van Pinky. Hij confronteert de vader van Jess met zijn verleden en Jess met haar toekomst vanuit zijn eigen gekwetstheid. Hiermee bespeelt hij bij beiden de gevoelige snaar. Hij is samen met Tony de aanzet tot het geluk van Jess. Zij krijgen haar vader zover dat zij toch naar de finale gaat. Kort op mekaar krijg je van dan af flitsen uit twee werelden, van twee feesten, een voetbalfeest en een huwelijksfeest. Op de achtergrond speelt uitsluitend Indiase muziek, ook tijdens de voetbalwedstrijd. Je krijgt hierdoor een feestelijk gevoel van diepe verbondenheid en begrip tussen twee heel verschillende werelden.


17

1. Jess is in een constant gevecht met zichzelf. Kan je enkele scènes geven die een voorbeeld zijn van deze strijd? * Jess wil graag voetballen maar weet dat haar ouders dit niet zullen appreciëren. Ze heeft hier respect voor en probeert zich te houden aan de huisregels. Het verzoenen van de waarden en tradities van haar cultuur en familie en het verwezenlijken van haar dromen is echter niet zo makkelijk. Wanneer ze een 'voetbalverbod' krijgt van haar ouders verzint ze een smoes: ze heeft zogenaamd een job. * Op een ander moment legt ze zich dan weer bij de beslissing van haar ouders neer: Joe komt langs en vraagt aan de ouders van Jess of ze toch niet bij het vrouwenteam mag blijven. Haar ouders weigeren dus weigert ook Jess om tegen hun wil in mee naar Duitsland te gaan. Uiteindelijk komt ze toch op haar beslissing terug. * Eén van haar uitspraken maakt duidelijk hoe zij de houding van haar ouders verklaart: "Ze willen mij beschermen. Voetbal neemt mij weg van alles wat zij kennen." * Bijna aan het eind van de film haalt Jess dan weer de poster van David Beckham, haar grote voorbeeld, weg van haar slaapkamermuur. Het beeld meteen daarna is dat van de coach die de naam van Jess wegveegt van het speelbord en vervangt door de naam van Mel. Uiteindelijk vertrekt Jess dan toch naar Amerika, haar droom achterna. Toch blijft ze de perfecte dochter en wil ze haar ouders aanvankelijk niet nog extra kwetsen met een 'Engelse' vriend. 2. Is deze strijd verbonden met het loskomen van de tradities die Jess haar ouders belangrijk vinden of komt diezelfde strijd nog terug bij andere personages uit de film? In het voetbal zijn ze allemaal gelijken, op het thuisfront kampen zij met vergelijkbare problemen, enkel belicht/gevoed vanuit een andere hoek. Jess denkt dat Jules in haar droom voetbalcarrière te maken volledig gesteund wordt door haar ouders. De scène die na deze bedenking volgt is een confrontatie tussen Jules en haar moeder over voetbal, vriendjes en vrouwelijkheid. Ook rond Tony zijn een aantal botsing met zijn ouders voelbaar. Op een gegeven moment zegt hij: "Ouders zien nooit het goeie". En wanneer hij aan Jess bekent homo te zijn repliceert Jess met de woorden: "Maar je bent Indiër! Wat zal je moeder zeggen? Ze denkt al jaren dat je een oogje op mij hebt!" Joe, die Iers is van afkomst, heeft het ook niet gemakkelijk gehad in zijn contact met zijn ouders, in dit geval zijn vader. Meermaals komt dit onderwerp ter sprake met een cynisch hoogtepunt wanneer Jess zich schikt naar de wens van haar ouders en in eerste instantie niet mee wil naar Duitsland. "Je moet naar je ouders luisteren, zij weten wat het beste is voor jou", zegt hij, waarmee hij verwijst naar zijn vader die hem dwong te voetballen, waardoor hij zich forceerde en zijn knie blesseerde. Deze blessure betekende het einde van de carrière van Joe. 3. Herken je misschien iets van jezelf in één van de personages? Hoezo?


18

1. De film barst van de vooroordelen. Geef eens een paar voorbeelden van: de twee moeders: Hoewel ze uit een heel ander milieu komen kan je de opvattingen (vooroordelen) van de twee moeders in het verhaal met mekaar vergelijken. * Beiden zijn bezorgd om de vrouwelijkheid van hun dochters. Borsten vormen in beide families regelmatig het gespreksonderwerp. Ze staan centraal in het vrouwzijn maar ook in de lichamelijke ontwikkeling die de meisjes doormaken. De moeder van Jules zoekt voor haar dochter zelfs een bh uit met oppompbare vullingen. * Voetballen hoort niet voor meisjes. Het beschadigt je vrouwelijkheid, maakt dat je minder kans hebt om aan een vriendje te raken. "Sporty Spice was ook de enige Spice Girl zonder vriendje", volgens de moeder van Jules. * Jess mag haar beschadigde benen niet laten zien omdat dit haar kansen op een huwelijk verkleint, ze moet Indiaas leren koken en een goede huisvrouw worden. Jules krijgt onder de neus gewreven dat één van haar vriendin op straat liep met een jongen en dat ze duidelijk een stelletje waren. * Het gedrag van Jess hypothekeert het huwelijk van haar zus. Jess wordt door de schoonouders van Pinky op straat 'betrapt' met een Engelse jongen (die Jules blijkt te zijn) en brengt zo haar familie in diskrediet. De schoonfamilie staat meteen aan de deur om het huwelijk af te blazen. De moeder van Jess en Pinky: "Je weet hoe de mensen praten. We zijn trouwens nooit goed genoeg geweest voor hen. Wat denken zij wel niet…" Ook de moeder van Jules heeft problemen met de 'publieke opinie' wanneer zij denkt dat haar dochter lesbisch is. Ze vergelijkt haar zelfs al met George Michael en ziet alle rampspoed over zich komen. Ook de vrienden van Tony spuien regelmatig kritiek op voetballende meisjes. Beide meisjes voldoen duidelijk niet aan de normen die hun cultuur en de maatschappij opleggen aan 'vrouwen'. De vrouwelijke kant van de meisjes, die de moeders zo belangrijk vinden, is echter uitgesproken aanwezig in zowel Jules als Jess. De uitdagende kleding die zij dragen in de disco in Duitsland en hun 'gevecht' om de attentie van Joe spreken boekdelen. Maar niet enkel Jules en Jess moeten het opnemen tegen vooroordelen.Wat met: * Joe zegt: "Mijn vader zou mij uitkafferen als hij zou weten dat ik meisjes train." * Tony vraagt aan Jess om zijn seksuele geaardheid voor iedereen te verzwijgen. Jess begrijpt zijn vraag heel goed ("Maar je bent Indiër, wat zal je moeder zeggen.") * De vader van Jess heeft in zijn jonge jaren zijn droom om cricket te spelen opgegeven omwille van de vooroordelen van de Engelse spelers tegen 'gekleurde' spelers. 2. En hoe zit het met jou? Was de film wat je ervan verwacht had? Hoezo? Je kan hier de antwoorden nemen die de leerlingen gaven vóór het bekijken van de film. Is hun mening veranderd? Waarom?


19

3. Wat vind jij van volgende stellingen? Je kan voor deze opdracht drie hoeken van het klaslokaal gebruiken. In één hoek hangt het bordje 'akkoord', in een andere hoek 'niet akkoord' en in een derde hoek 'ik twijfel'. Na elke stelling nemen de leerlingen een standpunt in. Uit elke hoek verklaart één iemand zich nader. Meisjes spelen best geen ruwe sport zoals voetbal. Jongens zijn beter in sport. Mannelijke kappers zijn allemaal homo's, dat zie je zo. Een holebi in mijn vriendenkring? Ik zou het er behoorlijk moeilijk mee hebben. Een kleuterleider? Nee, niet voor mijn kinderen! Ik wil niet dat mijn huis gebouwd wordt door vrouwelijke bouwvakkers. Moeders kunnen veel beter voor de kinderen zorgen dan vaders. Blanken zijn toch nét iets slimmer en minder lui dan gekleurde mensen. Een gsm en internet, dat kennen ze alleen in Europa en de VSA. Ik ben vrij van vooroordelen.

1. Worden in de film de Engels en Indiase leefgemeenschap als heel verschillend voorgesteld of net niet? Hoezo? Geef eens een voorbeeld. Er wordt niet echt gefocust op de verschillen in leefgemeenschap en cultuur, eerder op het feit dat jongeren botsen met hun ouders en op de vooroordelen van ouders tegenover hun kinderen. Vaak is dit te wijten aan een generatiekloof. Het feit dat dergelijke botsingen maar al te vaak bestempeld worden als typisch voor een bepaalde cultuur wordt in deze film dan ook ontkracht. Jess en haar familie wonen daarbij ook al jaren in Engeland. Ze bengelen duidelijk tussen twee culturen. Vooral Jess heeft haar weg helemaal gevonden in de Westerse maatschappij en hoewel ze veel belang hecht aan de band met haar familie heeft ze minder interesse voor de tradities en cultuur die haar ouders zo belangrijk vinden. Haar kinderen zullen, op hun beurt, nog meer verwesterd zijn. Dit alles neemt niet weg dat samenleven per definitie evident en makkelijk zou zijn. De verwachtingen vanuit de verschillende culturen en gemeenschappen stemmen vaak niet overeen. Natuurlijk kan je in de film niet buiten een aantal uitgesproken verschillen die elke kijker zullen opgevallen zijn. * De verloving en het huwelijk van Pinky lopen volgens een aantal rituelen en zijn traditiegebonden. Hoewel je het in de film niet te zien krijgt is ook het huwelijk zoals wij dat kennen met een aantal rituelen en tradities verbonden, zij het hele andere dan de Indiase. * De felle kleuren van de Indiase gemeenschap vallen erg op. Ook Jules merkt dit op wanneer zij op het huwelijksfeest van Pinky arriveert. * De kleding die door de Indiase vrouwen hoofdzakelijk wordt gedragen verschilt duidelijk van de Westerse kleding. * Ook op het gebied van geloof kan je verschillen merken: het huisaltaar met daarboven de foto van de 'huisgod' is iets wat je in onze maatschappij niet snel terugvindt. 2. De regisseur laat de twee verschillende culturen duidelijk samensmelten in de film. Kan je hiervan een beeld schetsen? De regisseur doet dit echter niet alleen aan de hand van beelden. Beschrijf eens kort hoe jij denkt dat deze samensmelting nog naar voor kwam. * Op het verlovingsfeest van Pinky krijg je een aantal tantes op een rij. Wanneer een gsm rinkelt grijpen ze allemaal, tegen de verwachtingen van de meeste kijkers in, naar hun gsm.


20

* Hetzelfde gevoel krijg je wanneer Tony Jess naar de finale wedstrijd brengt en Jess zich in de auto ontdoet van haar Indiase feestkledij om in haar voetbalbroek en –shirt te kruipen. Na de wedstrijd helpt het damesteam Jess dan weer terug in haar feestjurk. * De moeders zoeken op het vliegveld toenadering: de moeder van Jules krijgt een zakdoek van de moeder van Jess om haar tranen te drogen wanneer de twee vertrekken. * De vader van Jess begint terug met cricketspelen samen met… Joe. *… De regisseur gebruikt echter nog een ander truckje om deze samensmelting te beklemtonen. Op de achtergrond speelt regelmatig een Engelstalig hitje, gebracht in een Indiase versie. Zo hoor je bv 'I am your ladie and you are my man', maar dan met Indiase tekst. 3. Uit de film kon je opmaken dat in Engeland wel meer Indiërs wonen. Hoe zou dat komen denk je? Heb je dit in België ook? Vertel eens wat je weet. De Indiase gemeenschap in Engeland is een overblijfsel van de kolonisatie. Haast in elk koloniserend land wonen vandaag nog steeds inwoners uit hun vroegere kolonie(s). Net als in Nederland kan je in Engeland dus een grote groep Indiërs terugvinden. Eeuwenlang ging haast al de aandacht van de Britten naar heerschappij op zee en in overzeese territoria. Vanaf ongeveer 1600 begonnen zij met de verovering van India. Tegen 1800 hadden zij het hele land in hun macht. Zeventig jaar later werd Koningin Victoria uitgeroepen tot heerseres van India. Wanneer Gandhi terugkeert naar zijn land in 1915 begint het eerste verzet van de 'Beweging van de Burgerlijke Ongehoorzaamheid'. Het zal echter duren tot augustus 1947 vooraleer de onafhankelijkheid van India wordt uitgeroepen. Een half jaar later wordt Mahatma Gandhi vermoord. De familie van Jess kwam dus, net als de meeste andere Indiërs, in Engeland terecht door de kolonisatie. Jess zelf is vermoedelijk een meisje van de '3de generatie'. Haar ouders kwamen waarschijnlijk als kind met hun ouders naar Engeland. Hoewel jongeren van de 3de generatie een Westers geboorteland hebben is de integratie nog steeds niet volledig. Zij staan met één voet in de cultuur van hun geboorteland en met één voet in de cultuur van het geboorteland van hun voorouders. Dit maakt dat zij heen en weer geslingerd worden tussen twee werelden. Het midden hierin vinden is niet evident. Toch zijn vanuit deze twee werelden de verwachting hoog gespannen: ze mogen hun roots niet verloochenen en moeten zich aan de andere kant één voelen met de maatschappij waarin zij opgroeien. Deze botsing en het wankele evenwicht komen sterk naar voor in 'Ben it like Beckham'. In België vind je niet meteen een Indiase gemeenschap. Hoewel Kongo een voormalige kolonie is van België tref je in ons land ook niet zo'n sterk georganiseerde Kongolese gemeenschap aan. België was één van de koloniserende landen die weinig openstonden voor immigratie van inwoners uit hun kolonie. Er werd ook weinig moeite gedaan om de gekoloniseerden een degelijke opleiding te geven. De toenmalige politiek van België bestond bijna eerder uit het tegenhouden van Kongolezen die weg wilden uit hun leeggeplunderde land. Wat je in België wel aantreft is een Turkse, Marokkaanse, Spaanse en Italiaanse gemeenschap. Vooral in de streken waar de vroegere steenkoolmijnen zich situeerden en in de steden vind je deze bevolkingsgroepen terug. Bij gebrek aan Belgische arbeidskrachten werd in de jaren '50 en '60 vooral in de vier voornoemde landen gezocht naar goedkope, bereidwillige arbeiders. De meeste onder hen waren van plan niet langer dan enkele jaren te blijven. De ontheemding en de gewenning aan het leven hier maakte echter dat terug naar huis gaan vaak op de lange baan geschoven werd. Ondertussen worden hun nakomelingen (tot in de 4de generatie), ondanks het feit dat zij (én hun ouders) in België geboren en getogen zijn, vaak nog met heel wat onbegrip en vooroordelen benaderd.


21

Dromen doen we allemaal. In prachtige kleuren en met de mooiste beelden voor ogen. Ook Jess en Jules hebben een droom: professioneel voetbal spelen. Wat is jouw droom? Je kan de jongeren eenvoudigweg laten werken met verf, kleurpotloden, stiften, wasco's en papier. Heb je meer tijd dan kan je hun de mogelijkheid bieden hun droom een 3D-vorm te geven met klei of kippengaas en papier-maché.


22

Alfa vzw Koning Albertstraat 15 2300 Turnhout 014/41.94.39 [email protected] www.alfavzw.be Open Doek vzw Warandestraat 42 2300 Turnhout 014/41.94.94 [email protected] www.opendoek.be * Indiase levensbeschouwing - Ton Vink - serie levensbeschavingen, uitgeverij Dama * India - Henk Boom – Landenreeks - uitgeverij Kit * www.mykindaplace.com * www.indielondon.co.uk * www.benditlikebeckham.nl * www.imdb.com * www.mrqe.com * www.hindustantimes.com

dit dossier is een productie van Alfa vzw, ism KHK H. Graf, Turnhout, dep. Lerarenopleiding, iov Open Doek vzw


23

algemene doelstellingen specifieke doelstellingen

Recommend Documents