HOE KUNNEN WE MAXIMALE LEERWINST BEREIKEN BIJ ONZE AVONDSTUDENTEN?

ENKELE DOCENTEN UIT DE AVONDOPLEIDING STELLEN ZICHZELF VOOR… (VIDEO)

HOE KUNNEN WE MAXIMALE LEERWINST BEREIKEN BIJ ONZE AVONDSTUDENTEN? EEN DISCUSSIE A.D.H.V. ENKELE VOORBEELDEN [email protected] [email protected]

2

1. VOORSTELLING OPLEIDING BACHELOR VERPLEEGKUNDE (1)

INHOUD 1. Voorstelling opleiding Bachelor Verpleegkunde 2. Hoe leren volwassenen? 3. Activerend werken? A. B. C. D. E.

Eva Goossens & Steve Potters 12.09.2011

• Regulier traject: 180 SP − Instroom: studenten met diploma secundair onderwijs (ASO, TSO, 7e jaar BSO) − 3-jarige bacheloropleiding 180 studiepunten

Waarom? Hoe? Tips Effect? Conclusie

• 60 studiepunten: 1e jaar • 60 studiepunten: 2e jaar • 60 studiepunten: 3e jaar

4. Discussie 5. Conclusie

3


4




• Voorbereidend semester (VBS) − Wie? • Diploma secundair onderwijs (ASO, TSO, 7e jaar BSO) − Wat? • algemene opleidingsonderdelen:

DIPLOMA HOGER ONDERWIJS?

JA NEEN

EVK procedure met mogelijkheid tot vrijstelling aantal opleidingsonderdelen van het Voorbereidend Semester (tot 21 SP) 1e jaar VIA : 57 SP

» » » » » » »

Voorbereidend Semester (21 SP)

2e jaar VIA : 54 SP 3e jaar VIA : 48 SP

Communicatie Recht Inleiding in de psychologie Inleiding in het wetenschappelijk onderzoek Wijsbegeerte RZL Capita selecta

− Les op dinsdag – en donderdagavond (van 18.30-21.45u) 180 STP

5

6


1



• BaVIA (vpk in avondonderwijs)

• Instroom − 40%: reeds diploma hoger onderwijs

− Wat? • Verplegingswetenschappen en verpleegkunde, biomedische wetenschappen, psychosociale wetenschappen en verpleegkundige praktijk − Wanneer? W ? • 1e en 2e jaar: les op dinsdag – en donderdagavond (van 18.30-21.45u) + 6 weken stage (= 3w 1e jaar en 3w 2e jaar) • 3e jaar (maximum halftijds tewerkstelling): projecten + 17w stage


7

• • • • • • •

Bachelor Sociaal werk Bachelor Toegepaste psychologie Bachelor Ergotherapie Master Biologie Master in Germaanse filologie Master in Dierengeneeskunde ….


8

1. VOORSTELLING OPLEIDING BACHELOR VERPLEEGKUNDE (6) • Instroom − 60%: doorstromen uit secundair onderwijs • ASO / TSO / BSO 7e jaar • Vanuit zorgsector zoals zorgkundigen • Lange (studie)inactiviteit en nu realiseren van ‘droomberoep’

− 10% voldoet niet aan de inschrijvingsvoorwaarden: 1st taalproef en/of toelatingsproef Nog vragen over de opleiding? Contacteer [email protected] Coördinator & trajectbegeleider avondopleiding verpleegkunde


9

2. HOE LEREN VOLWASSENEN? (1)

10


HOE LEREN VOLWASSENEN? (VIDEO) (2)

• Merken onze docenten een verschil in leren

tussen de reguliere (dagstudenten) en de avondstudenten?

11


12


2

HOE LEREN VOLWASSENEN? (3)


• Veel gesproken en geschreven over het leren

Literatuur:

van volwassenen • Maar! Substantiële onderzoeksagenda (zowel nationaal als internationaal) ontbreekt!

1. Eerder zelfsturende persoonlijkheid 2. Bezitten breed scala aan ervaringen 3. Hechten veel belang aan de toepasbaarheid van het

geleerde g

Echter! De volwassene lerende bestaat NIET! Typisch voor volwassenenonderwijs = diversiteit van de studenten

13


14




Onderzoek:

• Vrouwen (>< mannen)

− Voorkeur voor concrete verwerking − Beroepsgerichte drijfveer primeert − Gebruik kennis staat voorop (minder: opname en opbouw p kennis)) − Meer externe sturing (minder stuurloos leergedrag)

− Minder diepteverwerking, meer stapsgewijs − Meer extern gestuurd −  meer kenmerken van reproductiegerichte leerpatroon p − belang aan samen studeren

 Toepassingsgerichtheid primeert!

15


16




• Oudere studenten: 45-64 jaar (>< 19-38 jaar)

• Hoger opleidingsniveau

− Kenmerken betekenisgericht leerpatroon

− Meer diepteverwerking, meer betekenisgericht

• Diepteverwerking • Zelfsturing • Kennis opbouwen

• Lager opleidingsniveau − Vaker ongericht of reproductiegericht leerpatroon − meer stuurloos leergedrag

− Echter! Ook kenmerken van reproductiegericht/ongericht leerpatroon − Dus meer betekenisgericht leren , maar ook meer stuurloos leergedrag

17


18


3



• Meer kans op slagen + hogere resultaten:

• 1ste jaars: − − − − −

− Diepteverwerking in 1ste jaar − Stapsgewijze verwerking − Stimulerend onderwijs

• Minder kans op slagen + lagere resultaten: − − − −

19

• Leerpatronen van studenten veranderen gedurende

Stuurloos gedrag Laag opleidingsniveau Ambivalente studiemotivatie Stuurloos leergedrag


Lagere toepassing diepteverwerking- en concrete verwerking Lagere zelfsturing Grotere stuurloze regulatie Grotere ambivalente motivatie Grotere aanwezigheid van de opvatting ‘opname van kennis’ en ‘stimulerend stimulerend onderwijs onderwijs’

de opleiding die ze volgen

• Opmerkelijke veranderingen: − Stijging concrete verwerking en diepteverwerking − Stijging zelfsturing − Daling opname kennis

20



3. ACTIVEREND WERKEN? (1)

• Implicaties:

• Studentgecentreerde leeromgeving heeft positieve

impact op leerpatronen studenten (verandering naar meer betekenisgericht leerpatroon bewerkstelligen)

− lage vooropleiding, ambivalente motivatie, ongericht leerpatroon  begeleiding − toepassingsgerichtheid  ook andere kenmerken van leren (bvb diepteverwerking) stimuleren − studentgecentreerde leeromgeving  positieve impact op leerpatronen (meer betekenisgericht) − Evaluatie afstemmen op leeromgeving!

• Maar! Avondonderwijs = beperkt aantal CU • In welke mate moeten/kunnen we activerend werken

in de avondopleiding?

• Wat denken onze docenten? Wat is hun aanpak?

21


22


3. ACTIVEREND WERKEN? (VIDEO) (2)

23


24


4

3. ACTIVEREND WERKEN (4) WAAROM?

3. ACTIVEREND WERKEN? (3) • Conclusie: continuüm

Opdracht ‘Rangschik de volgende activiteiten van de werkvorm waarvan studenten het minste informatie onthouden (bovenaan) naar de activiteit waarvan studenten het meest onthouden (onderaan).’

• Wat zegt de theorie over activerende

werkvormen?

25


26

1.

Een demonstratie bekijken.

2.

Presentatie of ex cathedra contactmoment volgen.

3.

Presentatie ondersteund met audiovisuele middelen (bv. PowerPoint) volgen.

4.

Discussiëren met medestudenten over de leerstof.

5.

Zelf lesgeven aan medestudenten.

6.

Cursustekst lezen.

7.

Praktijkoefeningen oplossen.


3. ACTIVEREND WERKEN (6) WAAROM? • Retentiegraad: − − − − − − −

24 uur na presentatie of ex cathedra: 5% 45 min. lesgeven: 2 à 3 min. Lezen van een hfdst: 10% Presentatie met audiovisuele middelen: 20% Demonstratie: 30% Discussie met medestudenten: 50% Praktijkoefeningen en lesgeven aan medestudenten: 75 tot 80%

‘Zeg het me en ik zal het vergeten Toon het me en ik zal het onthouden Laat het me doen en ik zal het leren.’

• ACTIE = meer onthouden!

27

Confucius


28

3. ACTIVEREND WERKEN (7) WAAROM? Opdracht 2


3. ACTIVEREND WERKEN (8) WAAROM? • Daling van aandacht ~ daling van kwaliteit

‘Meestal worden contactmomenten ingedeeld in blokken van ongeveerd 50 minuten. Hoe verloopt de aandacht van studenten tijdens een ex cathedra hoorcollege van 50 minuten? Teken het verloop.’

notities • Halverwege het contactmoment nog weinig rendement voor student:

aandacht

− Weinig onthouden. onthouden − Minder correcte en volledige aantekeningen maken.

tijd (min.) 0

29

20


50

30


5

3. ACTIVEREND WERKEN (9) WAAROM? Opdracht 3

3. ACTIVEREND WERKEN (10) WAAROM? Effect: • (Tijdelijk) verhogen van de aandacht van studenten. • (Tijdelijk) vergroten van het leereffect. • Effect Eff t op momentt zelf lf en (korte (k t tijd) daarna. d • Aandachtsniveau terug op hoogte van de start van het college.

‘Meestal worden contactmomenten ingedeeld in blokken van ongeveerd 50 minuten. Hoe verloopt de aandacht van studenten wanneer er activerende momenten worden ingebouwd? Teken het verloop.’ opdracht

aandacht

voordracht

voordracht

tijd (min.) 0

31

20

50


32


3. ACTIVEREND WERKEN (11) WAAROM?

3. ACTIVEREND WERKEN (12) HOE?

Beter onthouden de aandacht verhogen leereffect vergroot docent kan nagaan in hoeverre de studenten d b de behandelde h d ld lleerstof t f all b begrepen h hebben. bb • motivatie stijgt • meer betrokken. • Resultaat: diepe verwerking van de stof

Afhankelijk van: • Ervaring van studentengroep met activerende werkvormen. • Grootte van studentengroep.

• • • •

33


Grens tussen grote en kleine groep = +/- 60 studenten

34




• grote groepen:

• kleine groepen:

− − − − − −

35

Zoemsessie Quick-think Think-pair-share (Think-write-pair-share) Stemming Peer-instruction One-minute-paper


− Groepswerk • Parallel groepswerk • Complementair groepswerk • Jigsaw

− − − −

36

Onderwijsleergesprek Discussie Demonstratie Casemethode


6

3. ACTIVEREND WERKEN (15) TIPS • Aandacht verslapt na 15 à 20 min. • Activeer (voor belangrijke zaken

tussendoortjes)

3. ACTIVEREND WERKEN (16) TIPS • Motiveer de werkvorm: - en + redenen

leuke

− Ik duid studenten aan…  studenten willen geen mal figuur slaan − Punten geven − Opdracht p relevant voor later werk − Relevant voor examen − Interessante discussie − …

• Kies eerst een onderwerp voor activering • Kies daarna welke stap in het leerproces (van

de student) je wil activeren:

− Voorkennis activeren − Inzicht of redenering zelf opbouwen − Oefening maken 37


38


3. ACTIVEREND WERKEN (17) TIPS

3. ACTIVEREND WERKEN (18) TIPS

• Verwoord de instructie helder (goed

• Bespreek altijd na

voorbereiden): − − − −

• Een goede voorbereiding maakt een goede nabespreking

Wat gaan we doen? Verhelder doel van de opdracht Hoe gaan we het doen? Individueel of in groep Hoe lang? Baken af en deel mee Wat daarna? Rapporteur?

[Richtvragen voor de voorbereiding van de nabespreking]

• Begeleid ook tijdens de opdracht (microfoon

af in aula anders stellen studenten geen vragen)

39


40

−

Hoeveel groepjes komen aan het woord?

−

Met welk groepje wordt gestart? (bv. een groepje dat de oplossing vond, een groepje dat tot een foute uitwerking kwam, kwam een groepje dat zich niet goed voorbereidde… ?)

−

Duidt elk groepje een verslaggever aan of niet?

−

Presenteren de studenten iets visueel aan hun collega’s? (bv. een transparant met hierop hun oplossing, hun oplossing op het bord laten brengen.)

−

Hoeveel tijd wordt voorzien voor de nabespreking?

−

Vat de docent of een of enkele studenten de nabespreking samen?


3. ACTIVEREND WERKEN (19) EFFECT

3. ACTIVEREND WERKEN (20) ONDERZOEK

• Tijds- en arbeidsintensiviteit voor student en

• Vele good practices >< weinig empirisch

docent • Studenten met bepaalde kenmerken, mogelijkheden en/of wensen

41


onderzoek naar meerwaarde constructivistische methode boven traditioneel hoorcollege • Experimenten: suggereren tegendeel

42


7



• niet onderwijsrealiteit op zich MAAR realiteit

zoals studenten deze ervaren  effect op leren! • M.a.w. niet de didactische werkvormen en verwachte evamuatiemethoden zijn bepalend voor het studeergedrag maar wel de manier waarop studenten deze kenmerken ervaren

43


44




• De ervaringen met activerende werkvormen:

• Literatuur: studenten hebben geen algemeen

geldend beeld over wat goede instructie inhoudt

ambigue en sterk uiteenlopend

• Concepties over leren spelen hier een

− Positief: activerend & uitdagend karakter, variatie aan werkvormen, plezier van het samenwerken − Negatief: g intensere werkdruk,, hogere g complexiteit p van de opdrachten, uitsluitend gebruik van collaboratieve werkvormen

differentiële rol

• 2 polen op een continuüm: − reproductieve d i conceptie i over lleren − zelf-regulatieve /zelfdeterminerende visie op leren

• Evaluaties van de leeromgeving zijn

• >< hoorcollege: eensgezind positieve ervaring

overeenkomstig

•  voorstanders van activerende werkvormen =

studenten met een zelf-regulatieve visie op leren

45


46




• Vermunt en Verloop (1999): studenten

• Graduele implementatie van activerende

instructie in het onderwijs! Met als resp. doelen het veranderen van de concepties van studenten naar meer zelfregulatieve visies op leren en studenten gelegenheid bieden om de vereiste vaardigheden geleidelijk aan te oefenen en te verwerven

beschikken vaak niet of onvoldoende over die vaardigheden die van hen worden vereist in activerende instructie • = discrepantie tussen leerbenadering van de docent & leerstijl en –strategieën van de student (destructive friction) • Resultaat: negatieve ervaringen en slechte(re) leeruitkomsten

47


• Verder onderzoek is dan nodig om te zien of

die geleidelijke invoering leidt tot positievere percepties en betere leeruitkomsten

48


8

3. ACTIVEREND WERKEN (27) CONCLUSIE

4. DISCUSSIE OBV OPDRACHT

• Activerende werkvormen en hoorcolleges: een

1.

Schrijf je naam op een post-it en schrijf daarbij ook de naam van de docent die jou meest aanspreekt (qua aanpak onderwijs) 2. Vorm een groepje van 3 en stel een verslaggever aan 3. Kies 1 aanpak en bespreek in groep:

gezonde mix!

− Inlassen van doceermomenten − Klassikale feedbackmomenten bij de opdrachten (om de voornaamste inhoudelijke conclusies te benadrukken) − Werken met hoorcolleges op vraag (als studenten graag uitgebreid informatie krijgen over een bepaald thema in de taak) − Creëren van een kapstok of rode draad (waarin alle taken passen en waarnaar teruggegrepen wordt bij het einde en het begin van iedere (nieuwe) taak: inhoudstafel, leerlijn, streefdoel… 49


1. 2. 3.

de positieve punten de knelpunten: p noteer 2 knelpunten p op p de 2 rode stroken p papier p mogelijke oplossingen: noteer 2 oplossingen op de 2 groene stroken papier

Elke verslaggever stelt kort voor wat werd besproken en plakt de post-its en de rode en groene stroken papier onder de naam van de betreffende docent/aanpak 5. Vragen staat vrij! 4.

50


5. CONCLUSIE • Schema • Tips van onze docenten (5 min) • Wat neem je mee uit deze sessie?

51


9

HOE KUNNEN WE MAXIMALE LEERWINST BEREIKEN BIJ ONZE AVONDSTUDENTEN?

Recommend Documents