Speciale uitgave. Samen kunnen we een hoop bereiken

ekomst en aan de to w u bo en m Sa h Nederland van Caribisc This information bulletin is also available in English

september/oktober 2011

NUMMER 10

IB ONN AFI ROE , RS IMN T AE UTS IT AET IKU SRE NA SNA BTA WAT EN WIE IS DE RIJKSVERTEGENWOORDIGER ?

Speciale uitgave

Deze informatiekrant staat in het teken van de Rijksvertegenwoordiger. Aanleiding is de benoeming op 1 mei 2011 van Wilbert Stolte tot Rijksvertegenwoordiger. Wat houdt deze functie in? Wie is de Rijksvertegenwoordiger en waar gaat hij zich voor inzetten de komende tijd? Verder vindt u informatie over de taken van de Rijksoverheid en die van de Openbare Lichamen van Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Lees hierover meer op deze en volgende pagina’s.

ZORG EN ZANDWINNING Er liggen nu mede dankzij die inbreng oplossingen die ook voor de langere termijn houdbaar zijn. Ik heb de indruk dat alle betrokkenen zich er in kunnen vinden.

Op het moment dat ik dit schrijf, ben ik net terug van een bezoek aan de Bovenwindse eilanden Sint Eustatius en Saba. Een bezoek dat vooral in het teken stond van het oplossen van problemen die de mensen ondervinden met de zorg. Daarom had ik gevraagd aan Jan Pieter van Zandwijk om met me mee te gaan. Hij is hoofd van het Zorgverzekeringskantoor. We hebben op beide eilanden gesproken met patiënten, dokters, mensen van het Zorgverzekeringskantoor die ter plekke werken, professionals en eilandbestuurders over de problemen die zich in de praktijk voordoen. Er is nog veel onduidelijk en sommige zaken zijn nog niet geregeld. Maar er gaat ook veel mis bij het organiseren van bijvoorbeeld uitzendingen. Afgesproken is dat er meer flexibiliteit komt, dat het sneller zal gaan en er minder bureaucratische regels komen. Op een aantal punten konden concrete afspraken gemaakt worden, over oplossingen voor andere knelpunten moet nog worden overlegd. Ik heb het idee dat de gesprekken veel duidelijkheid hebben gegeven en hoop dat er weer een begin van vertrouwen kan ontstaan in het werk van het Zorgverzekeringskantoor. Ook op Bonaire zullen deze gesprekken gevoerd worden. Voordat ik vertrok was er op Bonaire grote onrust over de zandwinning en de gevolgen voor de bouwactiviteiten op het eiland. Hoewel het Eilandbestuur hier verantwoordelijk voor is, heb ik aan Ton Akkerman en zijn mensen gevraagd het Bestuurscollege en de leden van de Eilandsraad bij te staan en te adviseren over mogelijke oplossingen. Ton Akkerman is de deskundige bij het Nederlandse ministerie van o.a. Landbouw en Natuur.

Twee recente onderwerpen die mij hebben beziggehouden sinds ik per 1 mei aan de slag ben gegaan als Rijksvertegenwoordiger voor de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Ook juist twee onderwerpen die goed aangeven hoe ik invulling wil geven aan die mooie taak van Rijksvertegenwoordiger. Gaan staan tussen enerzijds de bevolking van de drie openbare lichamen en hun bestuurders en anderzijds de ministers en staatssecretarissen in Den Haag en hun medewerkers. Dus niet alleen als vertegenwoordiger van het Rijk maar vooral ook als vertegenwoordiger van de bevolking van de drie eilanden. Samen kunnen we een hoop bereiken. Er is heel veel op u afgekomen en veranderd per 10.10.10. Ik denk te veel. Zeker te veel tegelijk. Ik heb grote bewondering voor de manier waarop veel mensen op de eilanden proberen met die veranderingen om te gaan. De ministers in Den Haag zijn zich dit bewust. En ze zijn bezig te kijken waar zaken verbeterd moeten worden. Dat kost helaas wel wat tijd. Een goed voorbeeld van een snelle reactie is de brief van staatssecretaris Frans Weekers die onlangs voorstellen heeft gedaan om belangrijke problemen bij de belastingen aan te pakken. Aarzel niet contact op te nemen als u denkt dat dit kan helpen bij mijn werk als Rijksvertegenwoordiger. Hoewel ik eerder voor de eilanden gewerkt heb, ben ik me ervan bewust dat ik nog maar weinig weet van uw cultuur en lange gemeenschappelijke geschiedenis die we hebben in het Koninkrijk der Nederlanden. Maar ik weet wel dat deze een basis vormen voor een goede samenwerking. Vanaf 10.10.10 niet meer onder de paraplu van de Nederlandse Antillen op Curaçao maar onder die van de Nederlandse regering in Den Haag. Ik zal er alles binnen mijn vermogen aan doen om dit een verbetering te laten zijn. Dat is overigens nu ook al zichtbaar. Ik zie ze als ik bijvoorbeeld naar de nieuwbouw van scholen kijk, als ik zie hoe de belangrijke centra voor jeugd en gezin vorm krijgen, als ik zie hoe de veiligheid op het water sterk is verbeterd. Belangrijke zaken die u direct raken.

“Samen kunnen we een hoop bereiken”

Ik hoop samen met u de komende jaren te mogen werken aan de voorspoed van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Ik reken op uw kritische steun.

Wilbert Stolte Rijksvertegenwoordiger [email protected]

WAT DOET DE RIJKSVERTEGENWOORDIGER EIGENLIJK? Algemeen De Rijksvertegenwoordiger in Caribisch Nederland heeft allerlei taken. Zo is hij ‘de oren en ogen’ voor de verschillende ministers in Nederland. En houdt hij de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) op de hoogte. De Rijksvertegenwoordiger is er ook om de samenwerking tussen de rijksambtenaren op Bonaire, Sint Eustatius en Saba te bevorderen, net zoals de samenwerking met de eilandsbesturen. Die besturen kunnen zich op hun beurt door de Rijksvertegenwoordiger laten bijpraten over zaken die zij voor de eilanden belangrijk vinden.

WAT ZIJN DE TAKEN VAN DE OPENBARE LICHAMEN? Als lokale overheid voeren de Openbare Lichamen Bonaire, Saba en Sint Eustatius verschillende taken uit voor de burgers. Een greep uit die vele taken:

Behoorlijk bestuur De Rijksvertegenwoordiger houdt ook toezicht op besluiten van de eilanden, bijvoorbeeld op personeelsbenoemingen en op de financiële vergoedingen van fracties in de Eilandsraad. Voor de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties houdt hij in de gaten of de openbare lichamen geen besluiten nemen die in strijd zijn met de wet of het algemeen belang. Hij let er ook op dat de gezaghebber volgens de regels wordt benoemd. En hij treedt op als het eilandsbestuur haar taken verwaarloost. Al met al moet de Rijksvertegenwoordiger goed bestuur helpen te bevorderen. Veiligheid Een andere belangrijke rol die de Rijksvertegenwoordiger heeft, heeft te maken met veiligheid. De gezaghebber kan hem als tussenpersoon inschakelen bij een brand, een ramp of een crisis en vragen om militaire hulp. Ook de politie of de Koninklijke Marechaussee, kan hem hierom vragen. Bij een ramp, crisis of calamiteit die meer dan een eiland raakt, kan de Rijksvertegenwoordiger aan de gezaghebbers aanwijzingen geven. Hij kan ook ingrijpen bij een noodtoestand. De openbare lichamen hebben allerlei plannen zoals rampen- en crisisplannen. De Rijksvertegenwoordiger let erop dat de plannen in orde zijn.

OOK OP SABA EN SINT EUSTATIUS Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte werkt zowel op Bonaire als op Sint Eustatius en Saba. Dit doet hij voor een deel vanuit zijn kantoor op Bonaire, maar hij is ook regelmatig op Saba en Sint Eustatius. Tijdens zijn werkbezoeken spreekt hij met bestuurders, ambtenaren, ondernemers en politici en met mensen die maatschappelijk actief zijn. Tijdens het bezoek probeert hij zoveel mogelijk op locatie te zijn en zo min mogelijk op kantoor. Als de Rijksvertegenwoordiger niet op Sint Eustatius of Saba is, heeft hij regelmatig contact via de telefoon, per mail en via videoconference.

Het maken van beleid voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba, bijvoorbeeld op het gebied van ruimtelijke ordening, toerisme, woningbouw, economische zaken, verkeer en vervoer, natuur en milieu, landbouw, veeteelt en visserij. Onderhoud van wegen. Afgeven van paspoorten, sedula’s en rijbewijzen. Geven van diverse vergunningen; bouw, vestiging, kap, milieu, drank en horeca in overeenstemming met de lokale regels (verordeningen en bestemmingsplannen). Uitgeven van gronden; huur, erfpacht of verkoop. Beheer van de openbare ruimte (inclusief afvalverwerking). Uitvoeren van het preventieve gedeelte van de zorg door onder andere infectiebestrijding, vaccinaties, het inrichten van een consultatiebureau, wijkverpleging en het geven van voorlichting aan de burgers over gezondheidszaken (bijvoorbeeld denguebestrijding). Zorgen voor goede huisvesting van scholen, het regelen van het leerlingenvervoer, het toezien op de leerplichtwet. Het innen van lokale belastingen, zoals grondbelasting en opcenten, vastgoedbelasting, toeristenbelasting, verhuurautobelasting, motorrijtuigenbelasting en luchthavenbelasting (Saba en Sint Eustatius). Beveiliging van de haven, bestrijding van rampen op zee, het transport van gevaarlijke (afval)stoffen. Stimuleren van de lokale economie, bedrijvigheid, het vaststellen van prijzenbeleid en winkelsluitingstijden. De havens en luchthavens (op Saba en Sint Eustatius) worden vanuit het openbaar lichaam aangestuurd en bekostigd. Zorgen voor kinderopvang voor kinderen buiten de schoolgaande leeftijd. Organiseren van verkiezingen en mogelijke referenda (lokaal, Rijksniveau en Europees). In de officiële overeenkomsten over de taakverdeling tussen de openbare lichamen en Nederland, worden alle taken precies beschreven.

Op Saba en Sint Eustatius werken ook een beleidsmedewerker en een communicatieadviseur. De Rijksvertegenwoordiger praat regelmatig met hen over wat er op Saba en Sint Eustatius gebeurt. De beleidsmedewerker onderhoudt voor hem de contacten, zorgt voor informatie en helpt hem bij zijn werk. De adviseur houdt de Rijksvertegenwoordiger op de hoogte van wat er leeft onder de bevolking en adviseert over communicatie.

W E L KO M O P D E E I L A N D E N Gezaghebber Glenn Thodé van het Openbaar Lichaam Bonaire is er duidelijk over. “Het is goed dat de Rijksvertegenwoordiger, Wilbert Stolte, hier op Bonaire is. Hij kan de brug slaan tussen Nederland en Bonaire, en de verschillende belangen die er zijn samenbrengen. Er is onderlinge afstemming en we wisselen informatie uit over de zaken die er spelen. Er is dus duidelijk sprake van tweerichtingsverkeer.”

Sint Eustatius heeft binnen de staatkundige structuur van Nederland heel wat veranderingen ondergaan en dagelijks komen nog nieuwe wijzigingen voor. Om maar een paar voorbeelden te noemen: een nieuw belastingstelsel, een nieuwe munt, een nieuwe bestuursvorm zijn ingevoerd en de plaatselijke wetgeving is aangepast. Met al deze veranderingen is het ook belangrijk voor het bestuur van het eiland om directe contacten te hebben met de rijksregering, die op sommige gebieden verantwoordelijk is voor de uitvoering van specifieke taken op het eiland. De relatie tussen het Openbaar Lichaam en de verschillende ministeries moet verder worden ontwikkeld om de bevolking een zo goed mogelijke service te kunnen bieden. De werkrelatie tussen de Rijksvertegenwoordiger en de gezaghebber en diens ondersteuners spelen daarbij een sleutelrol. Belangrijke taken binnen dit partnerschap zijn goede onderlinge communicatie, het opsporen van knelpunten en een goede samenwerking om tot deugdelijke oplossingen te komen. Mijn wens gaat uit naar een relatie die gebaseerd is op wederzijds respect en waardering van de verschillen in cultuur, ervaringen en autonomie. Door regelmatig met elkaar te spreken, en ideeën en informatie uit te wisselen, kunnen de verschillende overheden eenstemmig samenwerken aan een betere toekomst voor onze burgers. Ik kijk uit naar een blijvende positieve werkrelatie met de Rijksvertegenwoordiger, in deze, voor ons eiland historische tijd waarin we voor grote uitdagingen staan. Gezaghebber van Sint Eustatius, Gerald Berkel

Als gezaghebber van het openbaar lichaam Saba ben ik optimistisch over de positieve, open en vruchtbare werkrelatie met Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte. Terwijl ik dit stukje schrijf, zijn er negen maanden voorbijgegaan sinds de datum van omvorming van de Nederlandse Antillen in een Openbaar Lichaam. Sinds oktober is er heel wat gebeurd, maar er is nog veel werk aan de winkel. Onze plaatselijke overheid en de Rijksdienst dienen voortdurend samen te werken aan een betere dienstverlening voor de burgers op onze eilanden. De Rijksvertegenwoordiger vormt een belangrijke schakel tussen de Openbare Lichamen en de ministeries. Dat zal ook in de toekomst zo blijven. Het overbruggen van de culturele en taalkundige verschillen zal geen gemakkelijke taak zijn. Te midden van alle – huidige en toekomstige – uitdagingen dienen we ons blijvend te concentreren op het verder ontwikkelen van de eilanden waar we wonen. Dit dient met respect, verdraagzaamheid en nederigheid te gebeuren. Onze eilanden hebben zowel individueel als collectief een rijke geschiedenis. We dienen verder te bouwen op de ervaringen uit het verleden en ons voor te bereiden op de verwachtingen voor de toekomst. Er zijn mensen die onze eilanden graag van de ene dag op de andere zouden zien veranderen, maar ik wil nogmaals benadrukken dat wij de dienstverlening aan onze burgers dienen te verbeteren. De Rijksvertegenwoordiger wacht een moeilijke, maar niet onmogelijke taak. Met een goed team van bereidwillige en steunende medewerkers zal de heer Stolte in staat zijn vele van de uitdagingen waar wij voor staan met succes aan te pakken. Namens het bestuur en de mensen van Saba wens ik hem veel sterkte en wijsheid toe bij het aanvangen van zijn rol als Rijksvertegenwoordiger voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Gezaghebber van Saba, Jonathan Johnson

“Het is ook mooi om hier iemand te hebben met een hart voor Bonaire. Iemand die de lokale omstandigheden kent en verder leert kennen en vanuit die kennis kan adviseren. Want we zijn er nog niet met zijn allen. De samenwerking die is ontstaan na 10-10-10, is natuurlijk nog vers en de Rijksvertegenwoordiger is nog niet zo lang op Bonaire. Zowel de RCN als het Openbaar Lichaam Bonaire proberen om dingen in gang te zetten die in het belang zijn van Bonaire. Het is noodzakelijk dat dit ook in Nederland goed uitgedragen wordt. We hopen dat men in Nederland naar ons blijft luisteren en willen ons van onze kant ook inzetten voor een goede relatie. De heer Stolte heeft in al deze zaken een belangrijke rol. Ik zie ernaar uit om verder vorm te geven aan deze samenwerking!” Gezaghebber van Bonaire, Glenn Thodé

RONDREIS LANGS DE EILANDEN

Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte heeft na zijn benoeming op 1 mei meteen een rondreis gemaakt langs de drie eilanden. Hij begon zijn kennismakingsreis op 2 mei op Saba, reisde vervolgens naar Sint Eustatius en daarna door naar Bonaire. De pas benoemde Rijksvertegenwoordiger had op Saba en op Sint Eustatius tal van kennismakingsbijeenkomsten met vertegenwoordigers van het eiland. Zij deelden met hem hun belangrijkste zorgen over het bestuur en de samenleving. Stolte zei bij die gelegenheid ‘zich open te zullen opstellen, te zullen luisteren en te zullen functioneren als een brug tussen de eilanden en de overheid in Den Haag’. “Ik zal in mijn rol luisteren naar alle betrokken partijen en proberen om de verschillen te overbruggen.” Op alle eilanden werden met de bevolking Meet & Greet bijeenkomsten gehouden, iets wat de Rijksvertegenwoordiger vaker wil gaan doen om een directe band met de gemeenschap tot stand te brengen.

Waarnemend havenmeester Austin van Heyningen van Sint Eustatius en Rijksvertegenwoordiger Wilbert Stolte

NEGEN DEPARTEMENTEN In Nederland is Den Haag de hoofdvestiging van de regering en de ministeries. Door het hele land zijn toezichtsen uitvoeringsinstanties van de Rijksoverheid gevestigd. Dat zijn tal van diensten, van de douane tot de scheepvaartinspectie en van studiefinanciering tot voogdijraad. Ook op Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn deze departementen (negen in totaal) te vinden. RCN is de gezamenlijke serviceorganisatie van het Rijk op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Een uitgebreid overzicht van de departementen vindt u op pagina 5 en 6.

Rijksdienst Caribisch Nederland Bonaire Kaya International z/n Kralendijk, Bonaire, Caribisch Nederland Telefoon +599 715 8333 Rijksdienst Caribisch Nederland Sint Eustatius Mazinga Complex A, B Fort Oranjestraat Oranjestad, Sint Eustatius, Caribisch Nederland Telefoon +599 318 3370 Rijksdienst Caribisch Nederland Saba The Bottom, Saba, Caribisch Nederland Telefoon +599 416 3934 [email protected] www.RijksdienstCN.com www.facebook.com/RijksdienstCaribischNederland De website is ook beschikbaar in het Papiamentu en het Engels

NAAM DEPARTEMENT

WAARVOOR KAN IK ER TERECHT?

ADRES

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND)

Verantwoordelijk voor de uitvoering van het vreemdelingenbeleid en Rijkswet op het Nederlanderschap op Bonaire, Sint Eustatius en Saba Aanvragen verblijfsvergunning en Nederlandse nationaliteit Afgifte nooddocumenten

Bonaire IND Bonaire, Kaya Alm. Pedro Luis Brion 12, Kralendijk, 715 8330 Sint Eustatius IND Sint Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3377 Saba IND Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministerie van Defensie Koninklijke Marechaussee

Politietaak voor de Nederlandse en andere strijdkrachten Politietaak op de luchthavens van Bonaire, Sint Eustatius en Saba, beveiliging van de burgerluchtvaart Verlening van bijstand en samenwerking met de politie bij de bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit Politietaak op plaatsen onder beheer van Defensie en op verboden plaatsen die vanwege de landsverdediging zijn aangewezen Bediening van doorlaatposten en politietaken op- en bij de doorlaatposten, geven van medewerking bij de aanhouding, voorgeleiding van een verdachte of veroordeelde Bestrijding van mensensmokkel en fraude met reis- en identiteitsdocumenten (grensbewaking) Beveiligingswerkzaamheden voor de Nederlandsche Bank Uitvoering van de politietaak op Sint Eustatius en Saba onverminderd de politietaken van het politiekorps Waken voor de veiligheid van de leden van het Koninklijk Huis, samen met andere organen

Bonaire Kaya Gilberto F. Croes 24, Kralendijk, 717 8858 (tel/fax; nr grensbewaking 24 uur per dag bereikbaar )

Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (EL&I)

Bevorderen van ondernemerschap Telecom en post Merkenrecht Natuurbehoud (Duurzame) energie Landbouw, visserij Dierenwelzijn Toerisme

715 8333/717 8330 (fax)

Ministerie van Financiën Belastingdienst

Heffen en innen van belastingen en premies, uitbetalingen ((teruggaven en toeslagen) Controle op naleving van de fiscale wetten en het opsporen van fiscale fraude Toezicht houden op de in-, uit- en doorvoer van goederen en op het naleven van de fiscale wetten en regels

Bonaire Kaya L.D. Gerharts 12, Postbus 329, Kralendijk, 715 8585/717 8776 (fax); Kaya Rincon, Rincon, 717 6333; Douane, Plasa Reina Wilhelmina 3, Kralendijk - 715 8593/717 4623 (fax) Sint Eustatius Belastingdienst Sint Eustatius, Hare Majesteit Queen Beatrixstraat, 318 3325/ 3183326, fax. 318 3327 Saba Belastingdienst Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3941 Douane, Fort Bay Harbor

Centraal Bureau voor de Statistiek – Caribisch Nederland Bulevar Gobernador Nicolaas Debrot #41, Kralendijk, Bonaire; Tel. +599 717 8676, fax. 717 8406. E-mail: [email protected] Ministerie van Infrastructuur & Milieu Scheepvaartinspectie

Veilige en beveiligde luchtvaart/havens en luchtverkeer Veilige internationale en lokale scheepvaart en beveiligde havens Bijdragen voor schoon oppervlaktewater Het kunnen monitoren van vulkaanactiviteiten Een bijdrage leveren aan verkeersveiligheid en openbaar vervoer Veilig transport van gevaarlijke stoffen

715 8333/717 8330 (fax)

De ministeries zijn op Bonaire bereikbaar via het adres Kaya Internashonal z/n, Kralendijk. Tel. +599 715 8333. RCN Sint Eustatius, Fort Oranjestraat z/n, Mazinga Complex. Tel. +599 3183370/ 3183371/ 3183372, fax. 3183373 RCN Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom. Tel. +599 4163934

NAAM DEPARTEMENT

WAARVOOR KAN IK ER TERECHT?

ADRES

Ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap (OC&W)

Onderwijsverbetering Studiefinanciering Onderwijshuisvesting

715 8333/717 8330 (fax)

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)

Verstrekken van de uitkeringen algemene ouderdomsverzekering en algemene weduwen- en wezenwet Verstrekken van loondervingsvergoeding ziektekostenverzekering en ongevallenverzekering aan werkgevers Uitvoeren van de onderstandsregeling Adviseren van eilandbesturen over arbeidsbemiddeling, ontwikkelen en uitvoeren van jobprograms Verstrekken van tewerkstellingsvergunningen (1 loketfunctie met verblijfsvergunningen die IND verleent) Verrichten van inspecties t.a.v. veiligheid (arbo), arbeidstijden en illegale arbeid en controle van minimumloon door inspecteurs arbeidsinspectie Behandelen van klachten over arbeidszaken (loon, werktijd, vakantiegeld etc) Behandelen van ontslagzaken

Bonaire SZW Bonaire, Centrumgebied Kralendijk z/n (voormalig SVB kantoor), 715 8857 Sint Eustatius SZW Sint Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3376 Saba SZW Saba,Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministerie van Veiligheid & Justitie (V&J) Openbaar Ministerie

Handhaving van de rechtsorde Opsporing en vervolging van strafbare feiten Toezicht op de tenuitvoerlegging van vonnissen De politie is verantwoordelijk voor het handhaven van de openbare orde en het opsporen van strafbare feiten. De brandweer is verantwoordelijk voor het voorkomen en bestrijden van brand. De brandweer voert ook taken uit bij rampen en crises. De JICN is verantwoordelijk voor de opvang en verzorging van mensen die in voorlopige hechtenis zitten, en van mensen die veroordeeld zijn tot een gevangenisstraf. De voogdijraad wordt ingeschakeld als de omstandigheden van een kind in een gezin zorgelijk zijn en vrijwillige hulpverlening onvoldoende is. Ook adviseert de voogdijraad de rechter wat betreft voogdij, omgang en de hoogte van de alimentatie. De voogdijraad is verantwoordelijk voor de jeugdreclassering Het ministerie van V&J beoordeelt de aanvragen van burgers om in aanmerking te komen voor kosteloze rechtsbijstand. Ook worden de facturen van de advocaten betaalbaar gesteld.

Bonaire Openbaar Ministerie Bonaire, Fort Oranje, Plasa Reina Wilhelmina 2, Kralendijk, 717 8626/717 7535 (fax) Korps Politie Bonaire, Kaya Libertador Bolivar 4, Kralendijk, 717 8000/717 3334 Brandweer Bonaire Plasa Medardo S.V. Thielman 1, 717 5600 JICN, 717-5151/7178330 (fax) Voogdijraad, Kaya Internashonal z/n, Kralendijk, 717 8976 Kosteloze rechtsbijstand, Kaya International z/n, 715 8304, 717 0906 Sint Eustatius Openbaar Ministerie Sint Eustatius, Fort Oranje, 318-2910 Brandweer Sint Eustatius Kazerne Concordiaweg z/n, 318 2715/318 2360/318 2726, fax. 318 2817 Politie Sint Eustatius , Van Tonningenweg z/n, 318 2333/318 2256/318 2477/318 2535, fax. 318 2377 Voogdijraad Sint Eustatius, Kerkweg z/n, 318 2814, fax. 3182070 Saba Politie Saba, Politiebureau Windwardside, 416 3737, Politiebureau The Bottom, 416 3737 Brandweer Saba, Power Street 2, The Bottom, 416-3710, Flat Point, 416-2210 Voogdijraad Saba, Oranjestraat, The Bottom, 416 3533

Jeugdzorg Zorgverzekering

Bonaire ZVK Bonaire, Centrumgebied Kralendijk (voormalig gebouw SVB), 715 8899 Sint Eustatius ZVK Sint Eustatius, Cottage Road z/n Oranjestad, 318 3375 Centrum voor Jeugd en Gezin Sint Eustatius, Fort Oranjestraat z/n, 318 3271/ 318 3272 Saba ZVK Saba, Power street 1, The Bottom, 416 3552 Centrum voor Jeugd en Gezin Saba Church Street, The Bottom, 416 3719

Politie Brandweer

Justitiële Inrichting Caribisch Nederland (JICN) Voogdijraad

Kosteloze rechtsbijstand

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Zorgverzekeringskantoor (ZVK)

Bureau van de Rijksvertegenwoordiger van Bonaire, Sint Eustatius en Saba Kaya International z/n, Kralendijk, Bonaire; Tel+ 599 715 8304, fax 717 0906. E-mail: [email protected]

turo untu riba fu Trahando h landes di Karibe Hu This information bulletin is also available in English

Sèptèmber/Òktober 2011

NUMBER 10

BB OON LE IER TU ,I N I N F O R M A T I V O SINT-EUSTATIUS I SABA KIKO I KEN TA REPRESENTANTE DI REINO?

Edishon spesial

E korant di informashon aki ta dediká na e Representante di Reino. E motibu pa esaki ta e nombramentu di Wilbert Stolte komo Representante di Reino dia 1 di mei. Kiko e funshon aki ta enserá? Ken ta e Representante di Reino i na kiko e ta bai dediká su mes e próksimo temporada? Mas aleu lektor ta risibí informashon riba e tareanan di Gobièrnu di Reino i di e Entidatnan Públiko Bonaire, Saba i Sint Eustatius. Lesa mas tokante esaki riba e página aki I e siguientenan.

KUIDO I PRODUKSHON DI SANTU ta sostenibel riba término largu. Mi tin e impreshon ku tur e personanan enbolbí ta sinti nan bon ku e solushonnan.

Na momentu ku mi ta skibiendo e karta aki, mi a kaba di regresá di un bishita for di Islanan ariba Sint Eustatius i Saba. Un bishita ku tabata den kuadro di resolve problema ku e habitantenan dje islanan ta frekuentá. Pa e motibu aki mi a pidi Jan Pieter van Zandwijk pa ban huntu ku mi. E ta hefe di e ofisina di Aseguro di Kuido. Nos a papia na ámbos isla ku pashèntnan, dòkternan, hendenan di e ofisina di aseguro di kuido na e islanan, profeshonalnan i tambe gobernantenan dje islanan riba e problemanan ku tin den práktika. Tin hopi asuntu ku ta poko konfuso i tin algun asuntu ku no ta reglá ainda. Tambe tin hopi kos robes ta pasando ku mandamentu di pashèntnan pa eksterior. A palabrá ku lo bini mas fleksibilidat, i ku kosnan lo bai kana mas rápido i ku lo bini ku ménos regla burokrátiko. Riba un kantidat di punto por a traha palabrashonnan konkreto. Pa yega na solushonnan pa e otro problemanan nos mester reuní riba nan. Mi ta di opinion ku e kòmbersashonnan a trese hopi klaridat i mi ta spera ku atrobe por inisiá ku un base di konfiansa riba e trabounan ku e ofisina di Aseguro di Kuido ta hasi. Na Boneiru tambe nos lo hiba e kòmbersashonnan aki. Promé ku mi biahe tabatin intrankilidat grandi na Boneiru riba e asuntu di produkshon di santu i e konsekuensianan pa e aktividatnan di konstrukshon riba e isla. Ounke ku ta e gobièrnu di e isla ta responsabel pa esaki, mi a pidi Ton Akkerman i su hendenan pa asistí Bestuurscollege i e miembronan di Konseho Insular i konsehá nan riba posibel solushonnan. Ton Akkerman ta un eksperto na e Ministerio Hulandes di entre otro Agrikultura i Naturalesa. Awor danki na e kontribushon aki tin solushonnan riba mesa ku tambe

Esakinan ta dos tópiko resien ku tabatin mi atenshon for di dia 1 di mei ku mi a kuminsá traha komo Representante di Reino pa e entidatnan públiko Boneiru, Sint Eustatius i Saba. Ta trata tambe di eksaktamente dos tópiko ku ta indiká kon mi mester duna interpretashon na e tarea bunita di Representante di Reino. Esta di bai para entre otro na banda di e poblashonnan di e tres entidatnan públiko i nan gobernantenan i di otro un banda para banda di minister i sekretarionan di estado na Den Haag i nan kolaboradónan. Kier men no solamente komo Representante di Reino pero prinsipalmente komo representante di e poblashon di e tres islanan. Huntu nos lo por logra un kantidat di kos. Ta hopi kos ta bin riba bo i hopi ta e kosnan ku a kambia for di 10-10-10. Mi ta kere di mas mes. Sigur hopi kos a bini pareu. Mi tin masha apresio pa e manera kon hopi hende riba e islanan ta purba anda ku e kambionan. E ministernan na Den Haag ta konsiente di esaki i nan ta trahando pa mira unda por trese mehorashon den asuntunan. Esaki lástimamente ta kosta un poko tempu. Un bon ehèmpel di un reakshon rápido ta e karta di Sekretario di Estado Frans Weekers kende resientemente a proponé pa atendé problemanan importante di belasting. No duda pa tuma kontakto si bo ta pensa ku sierto kosnan por yuda mi den mi trabou komo Representante di Reino. Ounke mi a traha den pasado pa e islanan aki, mi ta konsiente ku mi sa masha tiki di boso kultura i e historia largu ku nos tin komun den Reino Hulandes. Pero mi sa si ku esakinan ta forma un base fantástiko pa un tremendo koperashon. Esaki for di 10-10-10 ta e kaso no bou di e paraplü di Antia Hulandes mas na Kòrsou pero si bou di esun di gobièrnu Hulandes na Den Haag. Lo mi hasi tur mi posibel pa laga esaki ta e mehoransa. Mi mester bisa ku esakinan por lo demas ya ta visibel. Mi ta tuma nota di esakinan por ehèmpel na e konstrukshonnan nobo di skolnan, si mi mira kon sentronan importante di hóben i famia ta haña forma, mehorashon di e seguridat riba awa. Tur esakinan ta asuntunan

“Samen kunnen we een hoop bereiken” importante ku ta mishi ku bo dirèkt. Mi ta spera di por traha huntu ku bo pa e próksimo añanan na prosperidat di Boneiru, Sint Eustatius i Saba. Mi ta konta riba bo sosten kritiko.

Wilbert Stolte Representante di Reino [email protected]

KIKO TA E TAREANAN MAS IMPORTANTE DI E REPRESENTANTE DI REINO? General E Representante di Reino den Karibe Hulandes tin diferente tarea. E ta entre otro e wowo i oreanan pa e diferente ministernan na Hulanda. E ta tene e minister enkargá ku Asuntunan Interno i di relashon di Reino (BZK) na altura. E Representante di Reino tei tambe pa stimulá e koperashon entre e ámtenarnan di Reino na Boneiru, Sint Eustatius i Saba,meskos ku e koperashon entre e gobièrnunan dje islanan. E gobièrnunan dje islanan na nan turno por laga e Representante di Reino informá nan riba asuntunan ku nan ta haña importante pa nan islanan.

KUA TA E TAREANAN DI E ENTIDATNAN PÚBLIKO? Komo gobièrnu lokal e Entidatnan Públiko Boneiru, Saba i Sint Eustatius ta ehersé diferente tarea pa nan poblashon:

Gobernashon Responsabel E Representante di Reino tambe ta tene supervishon riba e desishonnan di e entidatnan públiko, manera nombramentu di personal i riba kompensashon finansiero di e frakshonnan den Konseho Insular. E Representante di Reino ta kontrolá pa e minister enkargá ku Asuntunan Interno i relashonnan di Reino si e entidatnan públiko ta tuma desishonnan ku ta enpugna ku lei òf bienestar general. E ta vigilá tambe si e funshon di Gezaghèber ta keda nombrá segun regla. I e ta aktua na momento ku gobernashon insular neglishà su trabou. Den tur esakinan e Representante di Reino mester yuda promové bon gobernashon. Seguridat Un otro tarea importante di e Representante di Reino ta, ku e tin di haber ku seguridat. Gezaghèber lo por envolvi’é komo intermediario durante un kandela, desaster òf un krísis i pa petishon pa yudansa militar. Tantu polis komo Marechausé por hasi apelashon na dje pa e tipo di yudansanan aki. Na momentu di un desaster, krísis òf kalamidat ku ta di un índole mas grandi ku e isla, e Representante di Reino por duna instrukshonnan na e Gezaghèbernan. E por intervení tambe na momento di un estado di emergensia. E entidatnan públiko tin diferente plan manera plan di desaster i di krísis. E Representante di Reino ta vigilá pa e plannan ta na òrdu.

TAMBE NA SABA I SINT EUSTATIUS

Trahamentu di maneho pa Boneiru, Saba i Sint Eustatius, por ehèmpel riba tereno di infrastruktura, turismo bibienda, asuntunan ekonómiko, tráfiko i transporte, naturalesa i medio ambiente, agrikultura, krio di bestia i peska. Mantenshon di kamindanan. Entrega di pasport, sédula i reibeweisnan. Entrega di e diferente pèrmitnan: pèrmitnan di konstrukshon, establesementu, kap, medio ambiente, horeca i bibida alkohóliko den konkordansia ku e reglanan lokal (ordenansa i plannan di destinashon) Repartishon di tereno; sea hür, erfpacht òf tereno propio. Maneho di lokalidat públiko (inkluso resiklahe di sushi). Ehersementu di partinan preventivo di kuido dor di entre otro kombatimentu di infekshon, vakunashon, areglá un büró di konsulta, kuido den bario i dunamentu di informashon na suidadanonan tokante asuntunan di salú (por ehèmpel kombatimentu di dengue, informashon seksual). Sòru pa alohamentu di skolnan, reglamentu di transporte pa alumnonan, tene vigilansia riba e lei obligatorio di enseñansa. Kobramentu di belasting lokal, manera belasting di tereno i opcenten, belasting riba bienes imueble , belasting di turista, belasting riba hürmentu di outo, belasting riba vehíkulo di motor i belasting di aeropuerto (Saba i Statia). Protekshon di haf, kombatimentu di desasternan riba laman, transportashon di residuonan peligroso. Stimulashon di ekonomia lokal, aktividatnan komersial, stipulashon di maneho di preis i orario di habri i sera di establesimentunan. Gezaghèbernan di Boneiru, Saba i Sint Eustatius ta responsabel tambe pa mantenshon di órden públiko i seguridat i di e kompanianan di gobièrnu manera (WEB, Telbo) na Boneiru, Eutel na Sint Eustatius i Satel na Saba. E entidatnan públiko Saba i Sint Eustatius ta dirigí i finansiá haf i aeropuertonan na nan respektivo isla. Sòru pa akohida di muchanan, esaki pa muchanan ku ta kai pafó di e edat di bai skol. Organisashon di elekshonnan i posibel referèndemnan (lokal, riba nivel di Reino i Oropeo).

Representante di Reino Wilbert Stolte ta traha tantu na Boneiru komo na Sint Eustatius i Saba. Esaki e ta hasié di un parti for di su ofisina na Boneiru, pero e ta regular tambe na Saba i Sint Eustatius. Durante su bishitanan di trabou sr. Stolte lo hiba kombersashon ku gobernantenan, ámtenarnan, empresarionan, polítikonan i ku personanan ku ta sosialmente aktivo. Tambe ku representantenan di e mundu di komersio i industria i ku Den e akuerdonan ofisial tokante repartishon di tarea representantenan di organisashonnan NGO. entre e Entidatnan Públiko i Hulanda, e tareanan ta keda Durante su bishita e ta trata di ta mas tantu na e eksaktamente deskribí. lokalidatnan i no na su ofisina. Na momentu ku e Representante di Reino no ta na Sint Eustatius òf na Saba, e lo tin kontakto regular via telefon, email i via videoconference. Tantu na Saba komo na Sint Eustatius tin un kolaboradó riba nivel di maneho i un konsehero di komunikashon ta traha. E Representante di Reino ta kombersá regular ku nan riba loke ta pasando na Saba i Sint Eustatius. E kolaboradó di maneho ta mantené kontaktonan pa e Representante di Reino, sòru pa suministro di informashon i ta yud’é den su tareanan. E konsehero ta tene e Representante di Reino na altura di tur loke ta biba bou di e komunidat i ta konseh’é riba e formanan di komunikashon.

BON BINI RIBA E ISLANAN Gezaghebber Glenn Thodé di Entidat Públiko di Boneiru su punto di bista ta bon kla: ‘Ta un bon kos ku Representante di Reino, sr. Wilbert Stolte, ta aki na Boneiru. E por fungi komo brùg entre Hulanda i Boneiru, i yuda armonisá e diferente interesnan ku tin entre e dos teritorionan akí. Tin koordinashon mutuo ta tuma lugá i tambe interkambio di informashon riba asuntunan koriente. Ku otro palabra, por papia di “tweerichtingsverkeer”’.

Sint-Eustatius a eksperimentá hopi kambio komo entidat públiko den struktura estatal hulandes, i ta sigui enfrentá kambio diariamente: introdukshon di un sistema fiskal nobo, un moneda nobo, un forma di gobernashon nobo, adaptashon di leinan lokal, djis pa menshoná algun. En bista di tur e kambionan akí, ta importante tambe pa gobièrnu di e isla desaroyá kontaktonan direkto ku gobièrnu di reino, ya ku riba algun tereno ta gobièrnu di reino ta direktamente responsabel pa ehekushon di sierto tareanan riba e isla. Pa por ofresé poblashon e mihó servisio posibel, mester sigui desaroyá e relashon entre Entidat Públiko i e diferente ministerionan. Un bon relashon di trabou entre Representante di Reino i Gobernador di e isla i su kolaboradónan lo hunga un papel indispensabel den esaki. Bon komunikashon, identifikashon di opstákulo i bon kolaborashon pa yega na solushon entre e diferente partinan ta tareanan importante ku e organismonan akí lo tin ku traha ariba huntu. Loke ami ta deseá di mira ta un relashon basá riba rèspèt mutuo i komprenshon pa e diferensianan kultural, antesedentenan personal i outonomia. Diálogo i interkambio di idea i informashon regular entre e diferente gobièrnunan lo yuda pa nan por kolaborá armoniosamente pa krea un futuro mihó pa nos siudadanonan. Mi ta anhelá di por sigui tin un relashon di trabou positivo ku Representante di Reino, segun ku nos ta krusa e temporada históriko akí pa nos isla, i di desafionan grandi ku nos mester enfrentá.

Gezaghèber di Sint-Eustatius, Gerald Berkel

Komo gezaghèber di e entidat públiko di Saba mi ta optimista pa tin un relashon di trabou positivo i fruktífero ku e Representante di Reino Sr. Wilbert Stolte. Skibiendo e nota aki riba djadumingu 10 di yüli 2011 ta kumpli eksaktamente 9 luna ku Saba a kambia di e status di Antia Hulandes pa un Entidat Públiko. Basta kos a pasa for di despues di òktober di aña pasa, pero tin hopi kos mas ku mester tuma lugá. Den un forma di koperashon mutuo tantu gobièrnu lokal komo Servisio di Reino mester kontinuá traha riba adelanto di e servisio ku nos ta ofresé na e siudadanonan di nos Islanan. E Representante di Reino ta i lo kontinuá di ta un relashon importante entre e Entidatnan Públiko i e Ministerionan. Esaki lo no ta un tarea fásil mirando e echo ku mester eliminá e diferensianan kultural i di idioma. Apesar di tur e retonan ku nos a enfrentá i lo sigui enfrentá, nos mester keda di focus riba traha pa adelanto di e islanan ku nos ta yama nos kas. Esaki mester tuma lugá ku rèspèt, toleransia i humildat. Tantu individualmente komo kolektivamente nos islanan ta kompartí i tin un historia riku. Nos mester sigui konstruí riba e eksperensianan di pasado i prepará pa e ekspektativanan pa futuro. Tin hendenan ku kier mira kambionan riba nos islanan di anochi pa mainta, pero mi kier enfatisá ku nos mester traha riba adelanto di servisionan pa nos siudadanonan. E tareanan pa e Representante di Reino ta konsiderabel pero no imposibel. Ku un tim di personal ku tin bon boluntat i ku ta duna sosten, sr. Stolte lo ta kapas pa atendé ku diferente dje retonan ku nos ta enfrentando. Na nòmber di Gobièrnu i poblashon di Saba mi kier a deseá Sr. Stolte hopi forsa i sabiduria na momentu ku e asumí su ròl komo Representante di Reino pa Boneiru, St. Eustatius, i Saba.

Gezaghèber J.G.A. Johnson

‘Nos por ta kontentu di tin den su persona un hende ku ta sinti pa Boneiru; un hende ku ta konsiente i ta keda familiarisá su mes mas i mas ku e situashon lokal, i ku por usa tal konosementu ora e ta duna konseho. Pasobra, ainda nos no a yega kaminda nos ke ta. Di mes, e kooperashon ku a kuminsá despues di 10-10-10 ta un fenómeno nobo ainda, i Representante di Pueblo mes tampoko ainda no tin muchu tempu na Boneiru. Tantu RCN komo OLB ta purbando di pone kos kuminsá kana; kosnan ku ta na bienestar di Boneiru. Ta esensial pa prediká e mensahe akí bon na Hulanda tambe. Nos ta spera ku Hulanda lo keda skucha nos, i di nos banda tambe nos ke traha riba un bon relashon ku nan. Riba tur e terenonan akí sr. Stolte ta hunga un papel importante. Di mi parti mi ta anhelá di sigui duna forma na e kooperashon akí!’

Gezaghèber Glen Thodé

PASEO NA E TRES ISLANAN

E Representante di Reino Wilbert Stolte despues di e keda nombrá dia 1 di mei mesora a hasi un biahe riba tur e tres islanan. E la kuminsá su biahe di sera konosí dia 2 mei na Saba, djei e la biaha pa Sint Eustatius i despues a sigui pa Boneiru. E Representante di Reino resien nombrá tabatin un kantidat di enkuentro pa sera konosí na Saba i na Sint Eustatius ku e representantenan dje islanan. Nan a kompartí ku e Representante di Reino na preokupashonnan prinsipal riba gobernashon i komunidat. Stolte a deklará na dicho okashon ku e lo ta habrí pa skucha i di lo funshoná komo un brùg entre e islanan i e gobièrnu na Den Haag’. “Mi ta skucha den mi funshon na tur partido envolví i lo purba pa eliminá e diferensianan.” Na tur e islanan a organisá enkuentronan di ban topa ku e poblashon i ta algu ku e Representante di Reino lo kier hasi mas biaha pa asina yega na un laso direkto ku e komunidat.

Kapitan di haf interino Austin van Heyningen di Sint Eustatius i Representante di Reino Wilbert Stolte.

NUEBE DEPARTAMENTU Na Hulanda, Den Haag ta e sede prinsipal di gobièrnu i e ministerionan. Riba henter e pais tin instansianan di supervishon i ehekushon di Gobièrnu di Reino establesé. Esakinan ta un kantidat di servisio, manera entre otro for di e servisio di duana te na e servisio di Inspekshon Marítimo i di finansiamentu di estudio te voogdijraad. Na Boneiru, Sint Eustatius i Saba tambe bo ta haña e departamentunan aki. RCN ta e organisashon di servisio di Reino Hulandes na Boneiru, Sint Eustatius i Saba.

Rijksdienst Caribisch Nederland Bonaire Kaya International z/n Kralendijk, Bonaire, Caribisch Nederland Telefoon +599 715 8333 Rijksdienst Caribisch Nederland Sint-Eustatius Mazinga Complex A, B Fort Oranjestraat Oranjestad, Sint-Eustatius, Caribisch Nederland Telefoon +599 318 3370 Rijksdienst Caribisch Nederland Saba The Bottom, Saba, Caribisch Nederland Telefoon +599 416 3934 [email protected] www.RijksdienstCN.com www.facebook.com/RijksdienstCaribischNederland E wèpsait aki ta disponibel na Papiamentu i Ingles tambe

NÒMBER DI DEPARTAMENTU PA KIKO MI MESTER AKUDÍ AKI?

DIREKSHON

Ministerio di Asuntunan Interno i Relashonnan di Reino Servisio di Imigrashon i Naturalisashon (IND)

Ehekushon di e maneho di ekstranhero i lei di Reino riba nashonalidat Hulandes na Boneiru, Sint Eustatius i Saba Petishon pa pèrmit di estadia i Nashonalidat Hulandes Entregá dokumentu di emergensia

Boneiru IND Boneiru, Kaya Alm. Pedro Luis Brion 12, Kralendijk, 715 8330 Sint Eustatius IND Sint Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3377 Saba IND Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministerio di Defensa Marechause di Reino

Ehekushon di e tarea polisial pa forsanan Hulandes i otro forsanan Ehekushon di e tarea polisial na aeropuertonan di Boneiru, Sint Eustatius i Saba i ehersé seguridat di aviashon sivil Duna asistensia tékniko i koperá ku polis na kombati kriminalidat ku ta krusa frontera Ehekushon di e tarea polisial na sitionan ku ta bou di maneho di Defensa i na sitionan prohibí ku a ta indiká pa defensa nashonal Ehekushon di tareanan manera servisio di pòstnan di kòntròl i ehekushon di e tarea polisial riba i na e pòstnan di kòntròl, i dunamentu di koperashon durante detenshon, presentashon di sospechoso òf persona kondená dilanti hues Kombatimentu di kontrabanda di hende i froude ku dokumentunan di biahe i identifikashon (kòntròl di frontera) Trabounan di vigilansia pa Banko Sentral di Hulanda Ehekushon di e tarea polisial na Sint Eustatius i Saba igual na e tareanan polisial di e kuerpo polisial

Boneiru Kaya Gilberto F. Croes 24, Kralendijk, 717 8858 (telefon/faks; number di warda kosta 24 ora pa dia alkansabel )

Ministerio di Asuntunan Ekonómiko, Agrikultura & Inovashon (EL&I)

Stimulashon empresarial Telekomunikashon i pòst Derecho di Marka Konservashon di naturalesa Energia (duradero) Agrikultura, peska Bienestar di animal Turismo

715 8333/717 8330 (faks)

Ministerio di Finansa Servisio di impuesto

Imponé i kobra belasting i prima, pago ( entrega bèk i oumento) Kòntròl riba kumplimentu ku leinan fiskal i investigashon di froude Tene supervishon riba importashon i eksportashon i tránsito di merkansia, i kumplimentu ku leinan fiskal i reglanan

Boneiru Kaya L.D. Gerharts 12 Kralendijk - 717 8371/717 8776 (faks) Kaya Rincon, Rincon; 717 6333 Duana, Plasa Reina Wilhelmina 3, Kralendijk - 715 8593/717 4623 (faks) Sint Eustatius Belastingdienst Sint Eustatius, Hare Majesteit Queen Beatrixstraat, 318 3325/ 3183326, fax. 318 3327 Saba Servisio di Impuesto Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3941 Duana, Fort Bay Harbor

Centraal Bureau voor de Statistiek – Caribisch Nederland Bulevar Gobernador Nicolaas Debrot #41, Kralendijk, Boneiru; Tel. +599 717 8676, faks. 717 8406. E-mail: [email protected] Infrastruktura & Medio Ambiente Inspekshon di Nabegashon

Aviashon/aeropuertonan i tráfiko aéreo sigur i protehá Nabegashon internashonal i lokal sigur i hafnan protehá Kontribuí ku awanan superfisial limpi Mester tin e posibilidat pa monitòr aktividatnan volkániko Duna kontribushon na seguridat di tráfiko i transporte públiko Transporte seif i sigur di materialnan peligroso

715 8333/717 8330 (faks)

E ministerionan ta alkansabel na Boneiru na e adrès Kaya Internashonal s/n, Kralendijk,. Telefon: +599 715 8333. RCN St. Eustatius, Fort Oranjestraat s/n, Mazinga Complex. Telefon: +599 3183370/ 3183371/ 3183372, faks. 3183373 RCN Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom. Telefon: +599 4163934

NÒMBER DI DEPARTAMENTU PA KIKO MI MESTER AKUDÍ AKI?

DIREKSHON

Ministerio di Enseñansa, Kultura & Siensia (OC&W)

Mehorashon di enseñansa Finansiamentu di estudio Alohamentu di lokalidat di enseñansa

715 8333/717 8330 (faks)

Ministerio di Asuntunan Sosial i Labor (SZW)

Pago di Seguro di behes general i lei general di biudo(a) i wèrfano Pago di kompensashon di pèrdida di sueldo di seguro di malesa i seguro di aksidente na doñonan di trabou Ehekutá e areglo di ònderstant Konsehá gobièrnunan dje islanan tokante intermediashon laboral, desaroyá i ehekutá programanan di empleo Entrega di pèrmit di trabou (1 funshon na lokèt ku pèrmit di estadia ku IND ta duna) Hasimentu inspekshon den kuadro di seguridat (arbo), kòntròl di orario di trabou i trabou ilegal i kòntròl di sueldo mínimo dor di inspektornan di inspekshon di labor Tratamentu di kehonan relashoná ku asuntunan di trabou (salario, orario di trabou, plaka di vakashon etc) Tratamentu di kasonan di retiru

Boneiru SZW Boneiru, Centrumgebied Kralendijk s/n (antiguo edifisio di SVB ), 715 8857 Sint Eustatius SZW Sint Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3376 Saba SZW Saba,Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministerio di Seguridat & Hustisia (V&J) Ministerio Públiko

Mantenshon di órden públiko Investigashon i Persekushon riba echonan kastigabel Supervishon riba sentensianan imponé Polis ta responsabel pa mantenshon di órden públiko i investigashon di echonan kastigabel. Brantwer ta responsabel pa prevení i kombatí kandela Servisio di Instituto Hudisial Karibe Hulandes ta responsabel pa yuda i kuida e personanan ku ta den detenshon preventivo i e personanan ku a risibí kastigu di prizon. Ofisina di bienestar di mucha ta keda pidí pa yuda na momentu ku e sirkunstansianan di e mucha den famia ta preokupante i kaminda yudansa boluntario no ta sufisiente. Tambe e ofisina pa bienestar di mucha ta konsehá hues pa loke ta trata tutela, relashon i altura di alimentashon. E ofisina di bienestar di mucha ta responsabel pa reclassering hubenil. E Ministerio di Seguridat & Hustisia ta husga e petishonnan di suidadanonan pa bini na remarke pa asistensia hurídiko grátis. Tambe ta pone e faktura di e abogadonan pagabel.

Boneiru Ministerio Públiko Boneiru, Fort Oranje, Plasa Reina Wilhelmina 2, Kralendijk, 717 8626/717 7535 (faks) Kuerpo Polisial Boneiru, Kaya Libertador Bolivar 4, Kralendijk, 717 8000/717 3334 Brantwer Boneiru, Plasa Medardo S.V. Thielman 1, 717 5600 JICN, 717-5151/7178330 (faks) Ofisina pa Bienestar di mucha (Voogdijraad), Kaya Internashonal z/n, Kralendijk, 717 8976 Kaya International z/n, 715 8304, 717 0906 Sint Eustatius Ministerio Públiko Sint Eustatius, Fort Oranje, 318-2910 Brantwer Sint Eustatius Kazèrne Concordiaweg z/n, 318 2715/318 2360/318 2726, fax. 318 2817 Polis Sint Eustatius , Van Tonningenweg z/n, 318 2333/318 2256/318 2477/318 2535, fax. 318 2377 Ofisina pa Bienestar di mucha (Voogdijraad) Sint Eustatius, Kerkweg z/n, 318 2814, fax. 3182070 Saba Polis Saba, Warda di Polis Windwardside, 416 3737, Politiebureau The Bottom, 416 3737 Brantwer Saba, Power Street 2, The Bottom, 416-3710, Flat Point, 416-2210 Voogdijraad Saba, Oranjestraat, The Bottom, 416 3533

Kuido di Hubentut Seguro di Kuido

Boneiru ZVK Bonaire, Centrumgebied Kralendijk (antiguo edifisio di SVB), 715 8899 Sint Eustatius ZVK Sint Eustatius, Cottage Road z/n Oranjestad, 318 3375 Sentro pa Hubentut i Famia Sint Eustatius, Fort Oranjestraat z/n, 318 3271/ 318 3272 Saba ZVK Saba, Power street 1, The Bottom, 416 3552 Sentro pa Hubentut i Famia Saba Church Street, The Bottom, 416 3719

Polis Brantwer Servisio di Instituto Hudisial Karibe Hulandes Bienestar di mucha

Asistensia Hurídiko grátis

Ministerio di Salubridat,Bienestar i Deporte (VWS) Ofisina di seguro di Kuido (ZVK)

Bureau di Rijksvertegenwoordiger di Boneiru, Sint Eustatius i Saba Kaya International z/n, Kralendijk, Boneiru; Tel+ 599 715 8304, faks 717 0906. E-mail: [email protected]

future ether on the Working tog Caribbean of the Dutch E boletin akí ta optenibel na Papiamentu tambe

september/october 2011

NUMBER 10

INFORMATION BULLETIN BONAIRE, ST. EUSTATIUS AND SABA

WHAT AND WHO IS THE KINGDOM REPRESENTATIVE?

Special edition

The theme of this newsletter is the Representative of the National Government, following the appointment on May 1, 2011 of Wilbert Stolte as Representative of the National Government. What does this position entail? Who is the Representative of the National Government and what will he be committed to doing in the coming months? Furthermore, you will find information on the tasks of the National Government and those of the public entities of Bonaire, Saba and St. Eustatius. Read more about this on this page and following pages.

HEALTHCARE AND SAND EXTRACTION These are two recent issues that have kept me busy since I started on May 1st as the Representative of the National Government for the public entities Bonaire, St. Eustatius and Saba. These are also exactly two issues that reflect well how I want to give substance to the wonderful job of Representative of the National Government. Stand between, on the one side, the population of the three public entities and their officials and, on the other side, the Ministers and Secretaries and their staff in The Hague. So not only representing the Dutch National Government but also representing the population of the three islands. Together we can achieve a lot. As I am writing this, I have just returned from a visit to the Windward Islands of St. Eustatius and Saba. A visit that was dominated by solving problems that the people encounter in healthcare. This is the reason why I asked Jan Pieter van Zandwijk to accompany me. He is the Head of the Healthcare Insurance Office. On both islands we spoke to patients, doctors, people who work locally at the Healthcare Insurance Office, professionals and island officials about the problems that arise in practice. Much remains unclear and some matters still need to arranged. But also a lot does not work for example when dispatching patients for medical treatment abroad. It was agreed that there will be more flexibility, that things will go swifter and that less bureaucratic rules will be introduced. On a number of matters it was possible to reach concrete agreements. Consultation is still pending on solutions for other bottlenecks. I am under the impression that the talks have provided much clarity and I hope that we can start reestablishing trust in the work of the Healthcare Insurance Office. These conversations will be held on Bonaire as well. Before I left there was a lot of commotion in Bonaire about the sand extraction and the consequences for the construction activities on the island. Although the Island Government is responsible for this, I requested Ton Akkerman and his people to assist the Executive Council and the members of the Island Council and to advise on possible solutions. Ton Akkerman is the expert at the Dutch Ministry of among others Agriculture and Nature and works at the RCN. Thanks to this input there are now solutions on the table that are also sustainable in the long term. I am under the impression that all parties involved can agree.

You experienced many things and a lot has changed per 10.10.10. I believe too much. Definitely too much at once. I have great admiration for the way many people on the islands try to cope with these changes. The Ministers in The Hague are aware of this. And they are looking into where matters need to be improved. Unfortunately, this takes some time. A good example of a rapid response is the letter of Secretary Frans Weekers who recently presented proposals to tackle major problems at the Tax Department. Do not hesitate to contact me if you believe this can help in my work as Representative of the National Government. Although I have worked before for the islands, I am aware of the fact that I still know little about the culture and the longstanding common history we have in the Kingdom of the Netherlands. But I do know that this constitutes a fantastic foundation for great collaboration. As of 10.10.10 no longer under the umbrella of the Netherlands Antilles in Curacao, but under that of the Dutch Government in The Hague. I will do everything within my power to make this an improvement. This is already visible by the way. I see them when I look, for example, at the new construction of schools, when I see how the important centers for youth and family are being set up and when I see how the safety on the water has significantly improved. These are important issues that affect you directly. I hope to be able to work together on the prosperity of Bonaire, St. Eustatius and Saba in the coming years. I count on your critical support.

“Samen kunnen we een hoop bereiken”

Wilbert Stolte Representative of the National Government [email protected]

WHAT ARE THE MOST IMPORTANT TASKS OF THE REPRESENTATIVE OF THE NATIONAL GOVERNMENT General The Kingdom Representative in the Caribbean Netherlands has a variety of tasks. He is the ‘eyes and ears’ of the various Ministers in the Netherlands. And he keeps the Minister of the Interior and Kingdom Relations (BZK) informed. The Representative of the National Government is also here to promote the cooperation between the National public officials on Bonaire, St. Eustatius and Saba just like the cooperation between the Island Governments. Those Governments may in turn let the Kingdom Representative catch them up on matters they consider important for the islands.

WHAT ARE THE DUTIES OF THE PUBLIC ENTITIES? As local governments the Public Entities Bonaire, Saba and St. Eustatius perform various tasks for their population:

Good governance The Representative of the National Government also monitors decisions of the public entities, for example staff appointments and on the financial compensation of political groups in the Island Council. For the Minister of the Interior and Kingdom Relations he also monitors whether the public entities take any decisions that are in conflict with the law or public interest. He also ensures the Island Governor is appointed in accordance with the rules. And he takes action when the island administration neglect one’s duty. All in all the Kingdom Representative must help promote good governance. Security Another important role the Representative of the National Government has is related to security. The Island Governor can call upon him as intermediary in case of a fire, a disaster or a crisis and request military assistance. The police and Royal Military Constabulary can also request this to him. In case of a disaster, crisis or calamity that affects more than one island, the Kingdom Representative can give instructions to the Island Governors. He may also intervene in a state of emergency. The public entities have a variety of plans such as disaster and crises plans. The Kingdom Representative makes sure the plans are in order.

ALSO ON SABA AND ST. EUSTATIUS

Making policy for Bonaire, Saba and St. Eustatius, for example in the areas of spatial planning, tourism, housing, economic affairs, traffic and transportation, nature and the environment, agriculture, livestock and fisheries. Road maintenance. Issuing passports, ‘sedula’s’ or ID-cards and driver’s licenses. Issuing various permits; construction, establishment, logging, environment, alcohol and hospitality industry in accordance with the local regulations (ordinances and zoning) Issuing land; leasehold, long lease or sale. The management of the public domain (including waste processing). The implementation of the preventive arm of care by among others infection control, vaccination, setting up a consultation clinic, home nursing services and providing information to the citizens on health issues (for example ‘dengue’ control, sex education). To provide proper housing for schools, organizing student transportation, monitoring the Compulsory Education Act. Collecting local taxes such as property taxes and surcharges, real estate tax, tourist tax, rental car tax, motor vehicle tax and airport tax (Saba and St. Eustatius). Securing the port, disaster relief at sea, transportation of hazardous (waste) materials. Stimulating the local economy, business, establishing pricing policies and shop operation times. The Lieutenant Governor of Bonaire, Saba and St. Eustatius is also responsible for public order and safety and the functioning of the government owned companies (such as WEB, Telbo) on Bonaire, Eutel on St. Eustatius and Satel on Saba. The seaports and airports (on Saba and St. Eustatius) are managed and financed by the public entity. Ensuring child care for children outside the school age. Organizing elections and possible referendums (local, National level and European).

Representative of the National Government, Wilbert Stolte, works on Bonaire as well as on St. Eustatius and Saba. In part he does this from his office on Bonaire but he is also regularly on Saba and St. Eustatius. During his work visits he speaks to administrators, public officials, entrepreneurs and politicians and with people who are socially active. Representatives from the business community and of non- governmental organizations and In the official agreements on the division of tasks with politicians. During the visit he tries to be on between the public entities and the Netherlands, all location as much as possible and as little as tasks are precisely described. possible at the office. When the per e-mail and via videoconference.e is not in St. Eustatius or Saba, he regularly stays in contact by telephone, per e-mail and via videoconference.

A policy staffer and communications advisor also work on Saba and St. Eustatius. The per e-mail and via videoconference. speaks regularly with them about what is going on in Saba and St. Eustatius. The policy staffer maintains the contacts for him, provides information and assists him in his work. The advisor keeps the Kingdom Representative abreast of what is happening in the community and advises on communications.

WELCOME ON THE ISLANDS St. Eustatius as public entity within the constitutional structure of the Netherlands has experienced many changes and continues to do so daily. The introduction of a new fiscal structure, new currency, new form of governing as well as changes in legislation just to name a few. Amidst these changes is it also import for the island to develop direct lines of communication with the kingdom government whom is directly responsible for executing specific task on the island. To facilitate this relationship the RCN was established and along with it the function and role of the Representative of the National Government. It is imperative that if the relationship between the public entity and the various ministries are to develop, in order to deliver the best quality of public service to the community, the working relationship between the office of the Representative of the National Government and the island governor will play a key role. Facilitating lines of communication, identifying bottlenecks and working together to facilitate solutions between the relevant parties are important tasks of this partnership. A relationship grounded in mutual respect and appreciation for the differences in culture, experiences and autonomy, will through regular dialog and exchange of ideas and information help to facilitate that the respective governmental levels work harmoniously in building a brighter future for the citizens we serve. I look forward to continued positive working relation with the Representative of the National Government as we continue to go through this very challenging time in our nation’s history.

Island Governor of St. Eustatius, Gerald Berkel

Island Governor Glen Thodé of the Public Entity Bonaire is clear about this. “It is a good thing that the Representative of the National Government, Mr. Wilbert Stolte, is here in Bonaire. He can bridge the gap between the Netherlands and Bonaire and can bring the various interests together. There is mutual consultation and we exchange information on ongoing matters. This is clearly a two way street.”

As Island Governor of the Public Entity of Saba I am optimistic in having a positive, open, and fruitful working relationship with Representative of the National Government, Mr. Wilbert Stolte. As I write this piece today on Sunday, July 10, 2011 we are marking nine months since the date of transition from the Netherlands Antilles to a Public Entity. A lot has taken place since October but a lot more has to be done. Cooperatively as local government and as ‘rijksdienst’ we need to continually work on improving the service we provide to the citizens of our islands. The Representative of the National Government has and will continue to be an important link between the Public Entities and the Ministries. It will not be an easy task having to bridge cultural and linguistic differences. Through all the many challenges we have faced and will continue to face we must remain focused on improving the islands which we call home. This must be done with respect, tolerance, and humility. Individually and collectively our islands share and have a rich history. We need to build upon the experiences of the past and prepare for the expectations of the future. Some would like for our islands to change overnight but once again I would want to stress that we need to improve the services for our citizens. The task before the Representative of the National Government is considerable but not impossible. With a good team of willing and supportive personnel Mr. Stolte will be able to deal with many of the challenges we face. On behalf of the Government and people of Saba I wish Mr. Stolte much strength and wisdom as he assumes his role as Kingdom Representative of Bonaire, St. Eustatius, and Saba.

Island Governor of Saba, Jonathan Johnson

“It is also nice to have someone here with heart for Bonaire. Someone who knows and continues to learn about the local circumstances and can give advice based on that knowledge. Because we are not there yet. The cooperation that emerged after 10-10-10 is of course still fresh and the Representative of the National Government has not been in Bonaire for so long. Both the RCN and the OLB are trying to get things in motion that are in the interest of Bonaire. It is necessary that this is also well expressed in the Netherlands. We hope that the Netherlands will continue listening to us and on our end we are also committed to a good relationship. Mr. Stolte has an important role in all these matters. I look forward to further shaping this partnership!” Island Governor Glen Thodé

T O U R

O F

T H E

I S L A N D S

Immediately after his appointment on May 1st, Representative of the National Government Wilbert Stolte did a tour of the three islands. He started his introductory trip on May 2nd on Saba and then traveled to St. Eustatius and after that to Bonaire. The newly appointed Representative of the National Government had numerous introductory meetings with representatives of the islands on Saba and on St. Eustatius. They shared their main concerns on governance and the community with him. At that occasion Stolte said ‘he will open himself, listen and act as a bridge between the islands and the government in The Hague’. “In my role I will listen to all parties involved and try to bridge the differences.” On all islands Meet & Greet meetings were held with the population, something the Representative of the National Government wants to do more often to establish a direct bond with the community.

Deputy Harbor Master Austin van Heyningen of St. Eustatius and Representative of the National Government Wilbert Stolte.

NINE DEPARTMENTS In the Netherlands, The Hague is the headquarters of the government and Ministries. Throughout the entire country supervisory and executive agencies of the National Government are established. Those are various services, from customs to the maritime inspectorate and from study financing to the guardianship council. The departments are also represented on Bonaire, St. Eustatius and Saba. Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN) is their service organization.

Rijksdienst Caribisch Nederland Bonaire Kaya International z/n Kralendijk, Bonaire, Caribisch Nederland Telefoon +599 715 8333 Rijksdienst Caribisch Nederland Sint-Eustatius Mazinga Complex A, B Fort Oranjestraat Oranjestad, Sint-Eustatius, Caribisch Nederland Telefoon +599 318 3370 Rijksdienst Caribisch Nederland Saba The Bottom, Saba, Caribisch Nederland Telefoon +599 416 3934 [email protected] www.RijksdienstCN.com www.facebook.com/RijksdienstCaribischNederland The website is also available in Papiamentu and English

DEPARTMENT NAME

WHEN SHOULD I GO THERE?

ADDRESS

Ministry of the Interior and Kingdom Relations Immigration and Naturalization Service (IND)

Responsible for the implementation of the aliens policy and the Netherlands Nationality Act on Bonaire, St. Eustatius and Saba Applications for residence permits and the Dutch nationality Issue of emergency documents

Bonaire IND Bonaire, Kaya Alm. Pedro Luis Brion 12, Kralendijk, 715 8330 St. Eustatius IND St. Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3377 Saba IND Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministry of Defense Royal Military Constabulary

Performing police duties for the Dutch and other military forces. Performing police duties at the airports of Bonaire, St. Eustatius and Saba and civil aviation security. Assisting and cooperating with the police in combating transnational crime. Performing police duties on sites under management of the Ministry of Defense and on prohibited sites that have been designated due to national defense. Servicing crossing points and performing of police duties on and at the crossing points, and providing assistance at the arrest, arraignment of a suspect or convict. Fighting human trafficking and fraud with travel and identification documents (border patrol) Security work for ‘de Nederlandsche Bank’ or Dutch Central Bank Performing police duties on St. Eustatius and Saba notwithstanding the police tasks of the police force Guarantee the safety of the members of the Royal Family, in collaboration with other bodies

Bonaire Kaya Gilberto F. Croes 24, Kralendijk, 717 8858 (tel./fax; nr. border patrol reachable 24/7)

Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation (EL&I)

Promoting entrepreneurship Telecommunications and Postal services Trademark Law Nature conservation (Sustainable) energy Agriculture, fisheries Animal welfare Tourism

715 8333/717 8330 (fax)

Ministry of Finance Tax Department

Levy and collection of taxes and premiums, payments (restitutions and allowances) Supervision of the compliance with tax laws and detection of tax fraud Monitoring import, export and transshipment of goods, and the compliance with tax laws and regulation

Bonaire Kaya L.D. Gerharts 12, Postbus 329, Kralendijk, 715 8585/717 8776 (fax); Kaya Rincon, Rincon, 717 6333; Customs, Plasa Reina Wilhelmina 3, Kralendijk - 715 8593/717 4623 (fax) St. Eustatius St. Eustatius Tax Department, Hare Majesteit Queen Beatrixstraat, 318 3325/ 3183326, fax. 318 3327 Saba Saba Tax Department, Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3941 Customs, Fort Bay Harbor

Statistics Netherlands (CBS) – Caribisch Nederland Bulevar Gobernador Nicolaas Debrot #41, Kralendijk, Bonaire; Tel. +599 717 8676, fax. 717 8406. E-mail: [email protected] Infrastructure & the Environment Maritime Inspectorate

Safe and secure aviation / airports and air traffic Safe international and local shipping and secure sea ports Contributions to clean surface water Ability to monitor volcanic activities Contributing to traffic safety and public transportation Safe transport of hazardous materials

715 8333/717 8330 (fax)

The Ministries can be reached on Bonaire at the address: Kaya Internashonal z/n, Kralendijk. Tel. +599 715 8333. RCN St. Eustatius, Fort Oranjestraat z/n, Mazinga Complex. Tel. 3183370/ 3183371/ 3183372, fax. 3183373 RCN Saba, Matthew Levenstone Street, The Bottom. Tel. 4163934

DEPARTMENT NAME

WHEN SHOULD I GO THERE?

ADDRESS

Ministry of Education, Culture and Science (OC&W)

Education improvement Study financing Education housing

715 8333/717 8330 (fax)

Ministry of Social Affairs and Employment (SZW)

Paying the benefits of the General Old Age Pension Insurance and the General Widows’ and Orphans’ Benefits Act Paying the loss of income benefit, healthcare insurance and accident insurance to employers Implementing the welfare scheme Advising the Island Governments on labor mediation, developing and implementing job programs Issuing work permits (1 counter with residence permits issued by IND) Conducting inspection concerning safety (arbo or occupational health and safety conditions), working hours and illegal labor and monitoring the minimum wage by inspectors of the labor inspectorate Handling complaints regarding labor matters (wage, working hours, vacation allowance etc) Handling dismissal case

Bonaire SZW Bonaire, Centrumgebied Kralendijk z/n (former SVB office), 715 8857 St. Eustatius SZW St.Eustatius, Cottage Road z/n, Oranjestad, 318 3376 Saba SZW Saba,Matthew Levenstone Street, The Bottom, 416 3934

Ministry of Security and Justice (V&J) Public Prosecution Office

Enforcing the rule of law Investigating and prosecuting criminal offenses Monitoring the execution of court sentences The police force is responsible for maintaining public order and detecting crime. The Fire Departments is responsible for preventing and fighting fire. The Fire Department also performs tasks in case of disasters and crises. The JICN is responsible for the accommodation and care of people who are in remand, and of people who have been sentenced to prison. The Guardianship council is called in when the circumstances of a child in a family are of concern and voluntary aid is insufficient. The Guardianship Council also advises the court regarding custody, visitation and the amount of alimony. The Guardianship Council is responsible for juvenile probation. The Ministry of V&J assesses the applications of citizens to qualify for free legal aid. The invoices of the attorneys are also made payable.

Bonaire Public Prosecutor’s Office, Fort Oranje, Plasa Reina Wilhelmina 2, Kralendijk, 717 8626/717 7535 (fax) Bonaire Police Force, Kaya Libertador Bolivar 4, Kralendijk, 717 8000/717 3334 Bonaire Fire Department Bonaire Plasa Medardo S.V. Thielman 1, 717 5600 JICN, 717-5151/7178330 (fax) Guardianship Council, Kaya Internashonal z/n, Kralendijk, 717 8976 Kosteloze rechtsbijstand, Kaya International z/n, 715 8304, 717 0906 St. Eustatius Prosecutor’s Office, Fort Oranje, 318-2910 St. Eustatius Fire Department Kazerne Concordiaweg z/n, 318 2715/318 2360/318 2726, fax. 318 2817 St. Eustatius Police Force, Van Tonningenweg z/n, 318 2333/318 2256/318 2477/318 2535, fax. 318 2377 St. Eustatius Guardianship Council, Kerkweg z/n, 318 2814, fax. 3182070 Saba Saba Police Force, Police station Windwardside, 416 3737, Police station The Bottom, 416 3737 Saba Fire Department, Power Street 2, The Bottom, 416-3710, Flat Point, 416-2210 Saba Guardianship Council, Oranjestraat, The Bottom, 416 3533

Youthcare Healthcare Insurance

Bonaire ZVK Bonaire, Centrumgebied Kralendijk (former SVB building), 715 8899 St. Eustatius ZVK St. Eustatius, Cottage Road z/n Oranjestad, 318 3375 St. Eustatius Center for Youth, Fort Oranjestraat z/n, 318 3271/ 318 3272 Saba ZVK Saba, Power street 1, The Bottom, 416 3552 Saba Center for Youth and Family Church Street, The Bottom, 416 3719

Police Force Fire Department

Caribbean Netherlands Custodial Institutions (JICN) Guardianship Council

Free legal aid

Ministry of Health, Welfare and Sport (VWS) Healthcare Insurance Office (ZVK)

Bureau van de Rijksvertegenwoordiger voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba Kaya International z/n, Kralendijk, Bonaire; Tel+ 599 715 8304, fax 717 0906. E-mail: [email protected]