Hoe Ankie een Anker werd Tatiana van Gaasbeek
Omdat ik in mijn coaching binnen Mindtrain veel gebruik maak van ankers, vind ik het belangrijk daar een rapport aan te wijden. De term “anchoring” komt vanuit het NLP en betekent kort samengevat het volgende: een interne reactie koppelen aan een externe prikkel. Die externe prikkel is een zintuiglijke ervaring, dus een gevoel, beeld, geluid, smaak of geur, of een combinatie van zintuiglijke waarnemingen. De interne reactie is een gemoedstoestand. Vaak ontstaan ankers per ongeluk. Dat is niet altijd even handig. Zeker niet als de gemoedstoestand een slechte stemming betreft. Om meer vat op je eigen gemoedstoestand te hebben, kun je bewust ankers installeren, waarbij een goed gevoel de interne reactie is.
Waargebeurd! Om je een voorbeeld te geven, zal ik je een waargebeurd verhaal vertellen. Er was eens...een jonge vrouw die met een stel vrienden ging stappen. Terwijl ze zich uitleefde in de discotheek kwam daar ineens een bijzonder mooie man binnen lopen, ook met vrienden. Zijn donkere haar glanste schitterend in het discolicht. Maar toen zij in zijn blauwe ogen keek, raakte ze pas echt betoverd. De jonge vrouw kon haar ogen niet meer van hem afhouden. En hoewel zij vermoedde dat één van de vrouwen binnen hun vriendengroepje zijn vriendin was, liet zij dat haar niet weerhouden om polshoogte te nemen. Ze danste zo goed als ze kon om op te vallen en zijn blik te vangen. Stukje bij beetje won zij terrein en kwam ze dichter bij hem in de buurt. Hun blikken kruisten elkaar. “Dit is het moment!” dacht zij. En na een sensuele move liep ze op hem af en zei “Ik vind jou een bijzonder aantrekkelijke man.” Na deze openingszin was het ijs gebroken en deden ze een drankje, maakten een praatje en dansten met elkaar. De vrouw uit
zijn vriendengroepje bleek een gewone vriendin te zijn...gelukkig. En toen kwam daar een schuifelnummer! Uit de geluidsboxen klonk “Angie, aaaangieee...” De jonge vrouw twijfelde geen moment en duwde haar lichaam tegen de zijne en bewoog mee in het langzame ritme van het nummer. De twee hadden elkaar gevonden en wanneer zij later nog weleens het nummer “Angie” van The Rolling Stones hoorden, bracht dat hen meteen terug naar die eerste keer samen op de dansvloer,...daar waar het allemaal begon. Het romantische gevoel van toen kwam dan als vanzelf weer naar boven. Met andere woorden: dit specifieke nummer was een anker geworden, want bij het horen van “Angie” voelden zij automatisch de romantiek. Dit is hoe Ankie (Angie verbasterd naar het Nederlands) een anker werd! Om het romantische gevoel weer op te wekken, was het alleen nog maar nodig om “Angie” op te zetten en door de boxen te laten klinken.
2
Horen, zien, voelen, ruiken en proeven Het anker uit het verhaal op de vorige pagina is een voorbeeld van een auditief anker. Een bepaalde gemoedstoestand is hierbij gekoppeld aan iets wat men hoort. Het kan ook zijn dat iets wat je ziet, jou een bepaald gevoel geeft. Bijvoorbeeld bij het zien van de zee, dat je rustig wordt. Zo kan een anker ook kinesthetisch zijn. Dat heeft te maken met iets wat je voelt, zoals een knuffel van iemand je direct troost kan bieden. Er bestaan ook gevoelens die gekoppeld zijn aan geur, zoals wanneer je barbecue luchtjes ruikt en je daar automatisch blij van wordt, omdat het je in gedachten terugbrengt naar de gezellige barbecues die je hebt meegemaakt. En wat dacht je van een gevoel dat gekoppeld is aan smaak? Hoe het verse stokbrood met camembert automatisch het vakantiegevoel oproept, zoals het vroeger op de camping in Frankrijk was. En zoals bovenstaande ankers positieve gevoelens oproepen, zo zijn er ook ankers ontstaan die een negatieve gemoedstoestand opwekken. Geluid/auditief: Je hoort het lied dat men draaide op een begrafenis en het maakt je meteen droevig. Beeld/visueel: Je ziet een grote hond en dat wekt angst op. Gevoel/kinesthetisch: Iemand raakt je hoofd aan en je wordt agressief. Reuk/gustatoir: Je ruikt wierrook en associeert het met een nare bijeenkomst waarbij wierrook aangestoken was, waardoor je je nu bij de geur alleen al naar voelt. Smaak/olfactoir: Je proeft vlees en voelt je schuldig. Achter ieder anker zit een verhaal. Hoe meer andere zintuiglijke ervaringen erbij kwamen kijken, toen het anker ontstond, hoe sterker het anker is. Dus meestal is het zo dat een anker hoofdzakelijk auditief, visueel, kinesthetisch, gustatoir of olfactoir is. Toen je voor het eerst een grote hond zag (visueel), werd je omver geduwd (kinesthetisch), en hoorde je hem luid blaffen (auditief ). Het joeg je angst aan en er ontstond een koppeling tussen deze zintuiglijke waarnemingen en het gevoel ‘angst’.
Positieve ankers installeren Ankers kunnen onbewust en onbedoeld ontstaan, maar je kunt ze ook bewust installeren. Dat is handig als je je in bepaalde situaties onvermogend voelt. Als jij je bijvoorbeeld onzeker voelt bij het houden van een presentatie, kun je een anker installeren waaraan de gemoedstoestand ‘zelfvertrouwen’ gekoppeld is. Vervolgens kun je dat anker op het moment waarop jij het nodig hebt, afvuren en daarmee het gevoel van zelfvertrouwen automatisch oproepen. Stap voor stap: 1) Denk terug aan een moment uit jouw leven waarin je (veel) zelfvertrouwen voelde.
3
2) Associeer je er helemaal mee en kijk weer vanuit je eigen ogen. Zie wat je daar toen zag, hoor wat je daar toen hoorde, voel wat je daar toen voelde, ruik wat je daar toen rook en proef wat je daar toen proefde. Het hoeft niet zo te zijn dat alle zintuigen erbij betrokken waren. Ga echter wel na wat er allemaal speelde en herbeleef het moment alsof je er weer middenin staat. 3) Op het toppunt van zelfvertrouwen, installeer je je anker. Dit kun je bijvoorbeeld doen door op dat moment twee vuisten te maken. Houdt het anker 21 seconden vast en blijf gedurende die seconden het gevoel van zelfvertrouwen herbeleven. 4) Na 21 seconden laat je je anker los. Je hebt het anker geïnstalleerd. Voor het afvuren van het anker zijn maar een paar seconden nodig. Maak weer twee vuisten en voel hoe het zelfvertrouwen automatisch weer door je lichaam stroomt. Voordat je een presentatie gaat geven, maak je gewoon weer twee vuisten, zodat je een goede zelfvertrouwen boost krijgt en zelfverzekerd kunt gaan presenteren. Wanneer je eenmaal dat gevoel sterk hebt kunnen oproepen, kun je gerust je anker weer loslaten en alsnog je hulpbron waarnemen. Kettinganker Soms is het een te grote stap om van een onvermogende stemming naar een vermogende stemming te gaan. In dat geval kun je een anker installeren welke een kettingreactie teweegbrengt. Hiervoor installeer je de onvermogende stemming (“Ik kan het niet.” eerst, bijvoorbeeld door met je duim je wijsvinger aan te raken. Vervolgens bedenk je welke kleine tussenstap direct daarna kan komen, bijvoorbeeld ‘twijfel’ (“Misschien kan ik het toch.”) en die installeer je dan door de aanraking van je duim met je middelvinger. Op je ringvinger installeer je een motiverend gevoel (“Ik moet en zal het kunnen!”) en door middel van een aanraking tussen je duim en je pink installeer je het laatste anker van je kettingreactie en dat is de vermogende stemming (“Ik kan het!”). Na het installeren, ga je oefenen: 1) Druk duim en wijsvinger tegen elkaar aan, herbeleef daarbij de onvermogende stemming, bijv. angst. 2) Druk duim en middelvinger tegen elkaar aan en herbeleef de twijfel. 3) Druk duim en ringvinger tegen elkaar aan en herbeleef de motivatie. 4) Druk duim en pink tegen elkaar aan en herbeleef het zelfvertrouwen! Nadat je dit een paar keer hebt gedaan, is jouw ketting-anker goed geïnstalleerd. Zo goed, dat wanneer je het eerste anker afvuurt (duim tegen wijsvinger) je daarmee de kettingreactie in gang zet en automatisch in versneld tempo de gevoelens angst, twijfel, motivatie en zelfvertrouwen ervaart. Stapelanker Wat je ook kunt doen, is een stapelanker installeren. Dit doe je wanneer je meerdere vermogende gemoedstoestanden tegelijkertijd wilt ervaren. Ik zou mij zo voor kunnen stellen dat je voor het geven van een presentatie niet alleen zelfvertrouwen wilt voelen, maar ook focus en rust en humor. Deze ‘hulpbronnen’ kun je achter elkaar koppelen aan eenzelfde externe prikkel.
4
Stap voor stap: 1) Herbeleef het gevoel van zelfvertrouwen. Stap hiervoor in een moment waarin je eerder zelfvertrouwen hebt gevoeld en kijk weer vanuit je eigen ogen, dus zie wat je daar toen zag, hoor wat je daar hoorde, voel wat je voelde.... Op het toppunt van zelfvertrouwen, druk je tegelijkertijd je linkerduim tegen de wijsvinger van je linkerhand en je rechterduim tegen de wijsvinger van je rechterhand. Houd 21 seconden vast. 2) Laat je anker los en schud het als ‘t ware van je af. Denk even aan totaal wat anders. Kijk om je heen, totdat je weer in neutrale stemming verkeert. (Breaker-state) 3) Herbeleef nu de tweede hulpbron: focus. Denk aan moment waarin je optimale focus ervaarde en duik erin alsof je weer middenin die situatie staat. Zie wat je daar zag, hoor wat je hoorde, voel wat je voelde.... Op het hoogtepunt, installeer je het anker op precies dezelfde plek als zonet, dus beide duimen druk je tegen je wijsvingers aan en houd je 21 seconden vast. Omdat we stapelen op dezelfde externe prikkel kun je meteen al een mix voelen tussen zelfvertrouwen en focus. 4) Laat het anker los en las wederom een breaker-state in. 5) Herbeleef nu de derde hulpbron: rust. Stap in een moment waarin jij rust ervaarde. Zie wat je daar toen zag, hoor wat je op dat moment hoorde en voel wat je daar voelde.... Wanneer je de rust helemaal goed voelt, installeer je het anker: linkerduim tegen linkerwijsvinger + rechterduim tegen rechterwijsvinger. Houd 21 seconden vast. Door het stapelen op dezelfde externe prikkel kun je nu een mix voelen tussen zelfvertrouwen, focus en rust. 6) Laat het anker los en las een breaker-state in. Kom terug in neutrale stand. 7) Herbeleef nu de vierde en laatste hulpbron: humor. Stap in een moment waarin je humor ervaarde. Zie weer alles wat je daar toen zag, hoor wat je toen hoorde en voel vooral wat je daar voelde.... Op het toppunt van dit humoristische gevoel, installeer je weer het anker middels je duimen die je tegen je wijsvingers aandrukt. Houd 21 seconden vast. Een mix van zelfvertrouwen, focus, rust en humor manifesteert zich! 8) Laat het anker los en las een breaker-state in. Kom terug in neutrale stand. 9) Test en geniet van dit bijzonder goede gevoel! Dit gevoel is d.m.v. herhaling te versterken en op ieder moment op te roepen door je anker af te vuren (gewoonweg weer je duimen tegen je wijsvingers aandrukken). That’s it! Nu weet je wat er met een anker bedoeld wordt wanneer het in een NLP context ter sprake komt. Tevens kun je zelf direct oefenen met het installeren en afvuren van ankers. Succes!
5
Belangrijk is te beseffen, dat geschreven tekst altijd minder goed werkt dan wanneer je in de praktijk ergens mee aan de slag gaat. Mocht je meer willen leren over hoe ons brein werkt, wil je betere contrôle over jouw emoties of zijn er problemen die je eindelijk voor eens en altijd wilt oplossen, zoals bijvoorbeeld
• een nare gewoonte • overgewicht • angst • depressie • allergie • onzekerheid neem dan een kijkje op www.mindtraincoaching.nl Middels resultaatgerichte mental coaching help ik jou op weg!
Met vriendelijke groet,
NO
Tatiana van Gaasbeek NLP Master Practitioner
RE CU NO PAY
N.B. Dit rapport mag je doorsturen, zolang je dat in zijn volledigheid en onder vermelding van mijn naam en coachingspraktijk doet.
6
