1
Historische grond in beeld tussen Tempelierstraat en Raamsingel situatie van erfdienstbaarheid De brief van stadsadvocaat Smithuijsen aan de Gemeente dd. 7-10-2010 (ref: Bzlmlw/36467) inzake erfdienstbaarheid en de volgens de stadadvocaat geringe betekenis daarvan op de percelen tussen Tempelierstraat en Raamsingel, gaf aanleiding tot onderzoek. Het onderzoek weerlegt met feiten de argumenten die door de stadadvocaat gebruikt worden, dat wordt duidelijk als historische kaarten over elkaar heen worden geprojecteerd. Deze projecties zijn door ons samengesteld (pagina’s 4, 5, 6, 7, 8 en 11). Onjuistheden in de brief van de stadadvocaat 1. Waar de stadsadvocaat de “sloop” van een villa (1) beschrijft heeft nooit een gebouw gestaan. 2. Percelen (I, II, III en IV) waar inbreuk op de erfdienstbaarheid zou hebben plaatsgevonden maakten, zo valt te constateren in de koopakte, geen deel uit van de percelen met erfdienstbaarheid. 3. De delen (VII, VIII en IX) die daar wel deel van uitmaakten zijn, anders dan wordt beweerd, niet aangetast. De stadsadvocaat maakt niet aannemelijk dat de erfdienstbaarheid door ontwikkelingen op de betreffende perceelen aan kracht zouden hebben ingeleverd. Onze gevolgtrekkingen zijn:
Aan de brief van de stadsadvocaat kunnen door de Gemeente èn de Raad verkeerde conclusies worden verbonden. Het is o.i. onontkoombaar dat de gemeente haar benadering van de betreffende grond herziet en een nieuwbouwplan ter plaatse in overeenstemming houdt met het beschermd stadsgezicht. M.b.t. de nog steeds geldende erfdienstbaarheden overeenstemming over haar plannen bereikt met rechthebbenden en ook de vergoedingen bij afwijkingen daarvan. Tevens dient een nieuwe erfdienstbaarheid te worden gevestigd m.b.t. de toekomst. De invulling zal wat parkeer- en andere belasting betreft rekening dienen te houden met de bestaande omgeving en te geschieden binnen het bouwplan.
Opstellers: Johan Roerdomp specialist vastgoed-contracten Drs. W.J.M. Holthuizen (vz. Stichting Haarlemsbouwplannen.nl) E. Haverkorn (vv. Stichting Haarlemsbouwplannen.nl)
1
Citaat uit de brief: “De villa is in 1941 gesloopt, …”
2
Inhoudsopgave: 1. Introductie 2. inhoud 3. Kaart uit 1907 4. Detail uit kaart Grondbedrijf Haarlem periode 1906 t/m 1924 Inclusief lijst Raadsbesluiten 5. Transparante montage van twee kaarten 6. Idem
,,
7. Idem
,,
8. Combinatie van kaart uit 1907 met kaart uit 1919 (erfdienstbaarheid) 9. Bouwschets van in 1931/32 aan weerszijden van Raamsingel nr. 16 gebouwde panden nrs. 16a/b/c en 18 a/b 10. Kaart uit koopakte met erfdienstbaarheid 11. Bovenaanzichten van gebied (Google Earth+projectie) 12. Luchtfoto’s 1923 en 1963 13. 12 t/m 20 Letterlijke tekst van de koopakte uit 1919
3
Kaart uit 1907 (Bouwarchief Haarlem) Gedraaid i.v.m. combinatie met de kaart uit 1906 tot 1924. (NB. Kavel 508 bleef onbebouwd.)
4
kaartprojecties
a.
b.
c.
5
a.
kaartprojectie 20%
b.
kaartprojectie 50%
6
c.
kaartprojectie 20%
7
Combinatie van kaart uit 1907 met kaartje uit de Koopacte 1919 (Lichtblauw kaart uit koopacte met percelen I t/m IX)
8
Raamsingel 16 (Dansschool Schröder sinds ten minste 1936) Aan weerszijden daarvan 18 a/b en 16 a/b/c Bouwjaar 1931/32)
9
Kaart behorend bij de koopakte 1919 met erfdienstbaarheid
10
Projectie van servituutschets over Google Earth
11
12
13
Koopakte uit 1919 met Erfdienstbaarheidclausule (Uitgetypte tekst van handgeschreven koopacte uit 1919)
Koopakte uit 1919 met Erfdienstbaarheidclausule voor de grond tussen Tempelierstraat en Raamsingel
1. Orde van Oranje Nassau wonende te Haarlem 2. Jan Hendrik Kersten Junior bloemkweeker, wonende te Heemstede 3. Jacobus Johannes Kerbert, zonder beroep, wonende te Haarlem 4. Hendrik Polman Mooij, bloemist, wonende te Haarlem en 5. Vincent Loosjes, lid van de Raad der Gemeente Haarlem, wonende te Haarlem. Te zamen zonder meerdere uitmakende het Bestuur van het te Haarlem gevestigde Hendrik Cornelis Krusemanfonds(2). Blijkende van voormelde lastgeving met een onderhandse akte van volmacht, welke na door den comparant lasthebber in tegenwoordigheid van mij notaris te getuigen voor echt erkend en ten blijke daarvan door die allen getekend te zijn aan deze minute is gehecht. Volgens plaatselijke gebruiken in openbare veiling ten verkoop aangeboden de navolgende onroerende goederen zijnde negen perceelen boomterrein3 bij elkander gelegen te Haarlem, gelegen tussen de Tempeliersstraat en de Raamsingel, alle deel uitmakende van het kadastrale perceel sectie I nummer 1020(4) te weten Nummer I(5). Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze minute gehechte kaartje onder I aangegeven ter grootte van ongeveer een are zes en veertig centiares zijnde een gedeelte van het perceel op den perceelsgewijze kadastralen legger des gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drieëntwintig aren zeven centiares. Nummer II. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze minute gehechte kaartje onder II aangegeven grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer een are vierenvijftig centiaren zijnde een gedeelte van het perceel op …..(?) perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem, bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren, zeven centiaren. 2
Stichting Hendrik Cornelis Kruseman Fonds gevestigd te Haarlem/Heemstede
3
Op de betreffende grond was van ca 1900 tot 1970 kwekerij gevestigd. Voor het grootste deel maakte de kwekerij plaats voor het huidige parkeerterrein naast Aldi.
4
Zie pagina 8 en Kaart_grondbedrijf_Haarlem_1906‐1924_totaal+details.pdf en.
5
Op de delen I, II, III, IV werd in 1923 de HKB gebouwd. (Haarlemsche Kegelbond)
14
Nummer III. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat aan het aan deze minute gehechte kaartje onder III aangegeven grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer een are tweeënzestig centiaren.
15
Zijnde een gedeelte van het perceel op den perceelsgewijze kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drieëntwintig aren zeven centiaren. Nummer IV. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze minute gehechte kaartje onder IV aangegeven, grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer een are zeventig centiaren, zijnde een gedeelte van het perceel op de perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren zeven centiaren. Nummer V. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze minute gehechte kaartje onder V aangegeven, grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer een are achtenzeventig centiaren, zijnde een gedeelte van het perceel op de perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren zeven centiaren. Nummer VI. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze m8inute gehechte kaartje onder VI aangegeven, grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer twee aren tweeëntachtig centiaren, zijnde een gedeelte van het perceel op de perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren zeven centiaren. Nummer VII. Een perceel bouwterrein aan de Tempeliersstraat op het aan deze minute gehechte kaartje onder VII aangegeven, grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer twee aren acht en negentig centiaren, zijnde een gedeelte van het perceel op de perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren zeven centiaren. Nummer VIII. Een perceel bouwterrein aan den Raamsingel op het aan deze minute gehechte kaartje onder VIII aangegeven ter grootte van ongeveer vier aren zevenenvijftig centiaren zijnde een gedeelte van Opmerking: 1het perceel op den perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer ……………………………………… 1020 van het geheel ter grootte van deze (?) aren zeven centiaren. Nummer IX. Een perceel bouwterrein aan de Raamsingel op het aan deze minute gehechte kaartje onder XI aangegeven, grenzende aan het voorgaande perceel ter grootte van ongeveer vier aren vijftig centiaren, zijnde een gedeelte van het perceel op de perceelsgewijzen kadastrale legger der gemeente Haarlem bekend in sectie I nummer 1020 voor het geheel ter grootte van drie en twintig aren zeven centiaren. De percelen zijn aan het voormelde Hendrik Cornelis Krusemanfonds eigen geworden door de overschrijving ten hypotheekkantore te Haarlem den negenden Juli negentienhonderd vier in deel 765 nummer 18 van het afschrift
16
eener akte van afgifte van lega (?) den zesden Juli bevorens voor den ondergeteekenden notaris Beerkens te Haarlem verleden in den vier en twintigsten Juli negentienhonderdzeven onder 818 nummer 10 van het afschrift eener akte van verkoop en koop den vijftienden Juli bevorens voor den notaris Beerkens te Haarlem verleden. De perceelen zijn tezamen verhuurd tot den eersten Januari negentienhonderdtwintig en naar een belastbaar inkomen van tweeënnegentig gulden vijf cent wegens ongebouwde eigendommen voor dit jaar in de belasting aangeslagen op ongeveer negen gulden. De veiling zal geschieden onder de algemeenen veilingvoorwaarden zooals die zijn vermeld in een acte van vaststelling van algemeenen bedingen waaronder openbare verkoping van onroerende goederen zullen worden gehouden den vijfentwintigsten Juni negentien honderdnegentien ten overstaan van den ondergeteekenden notaris Beels te Haarlem aan leden bij afschrift overgeschreven ten hypotheekkantore te Haarlem den tweeden Juli, daaraan volgenden deel 1057 nummer 30 en voorts op en na openlijke voorlezing van de navolgende bijzondere bepalingen. Vooreerst: De perceelen zullen worden gecombineerd als volgt en wel de perceelen nummer I tot en met V, de perceelen nummer VI en VII en de perceelen nummers VIII en IX. Meerdere combinaties vinden niet plaats. De perceelen worden verkocht in ongeveere grootte en in dier voege als op (?) …………………………………… deze minute gehechte kaartje daar aan gegeven. Ten tweede: De koopers zullen voor of op den vierentwintigsten October eerst komen de aan de verkoopers of hun gemachtigde ten kantore van den notaris die over de veiling heeft gestaan moeten betalen zes en een half percent van en leveren het bedrag hunner kooppenningen om zonder nadere verdere verrekening zoover mogelijk te trekken ter voldoening der kosten van verkoop en koop en verdere daartoe betreffende kosten. Ten derde. De betaling der kooppenningen moet geschieden voor of op den vierden December negentienhonderdnegentien ten kantore van mij notaris in handen van de verkoopers. Ten vierde(6): Ten nutte en ten behoeve van het perceel, gelegen te Haarlem kadastraal in die gemeente bekend in sectie I nommer 1236(7) ter grootte van tien aren negentig centiaren (aan voornoemde stichting toebehoorende en aan die stichting eigen geworden bij voormelde akte van afgifte legaat, overgeschreven ten hypotheekkantore te Haarlem den negenden juli negentienhonderd vier in deel 765 nommer 18 en ten laste van de bij deze
6
Dit deel beschrijft het ‘servituut’ dat anno 2010 nog steeds van kracht is.
7
In het aan de akteaangehechte kaartje is abusievelijk vermeld nommer 3236.
17
onder nummers VI, VII, VIII en IX(8) bedoelde perceelen, deel uitmakende van het perceel kadastraal bekend sectie I nummer 1020, wordt gevestigd de erfdienstbaarheid van het verbod om op die perceelen te bouwen anders dan op de voege hierna omschreven te weten: Vooreerst op elk der perceelen nummers VI, VII, VIII en XI mag niet meer dan een enkel woonhuis worden gebouwd bestemd en ingericht om door niet meer dan door een gezin te worden bewoond. Ten tweede in dien de perceelen nummers VI en VII worden verheeld, mogen op de aldus verheelde percelen niet meer dan twee woonhuizen worden gebouwd, bestemd en ingericht om door niet meer dan een gezin te worden bewoond; in dien de perceelen nummers VIII en IX worden verheeld, mogen op de aldus verheelde percelen niet meer dan twee woonhuizen worden gebouwd, bestemd en ingericht om door niet meer dan een gezin te worden bewoond. Ten vijfde. De op de perceelen vermeld onder de nummers VIII en IX te bouwen woonhuizen of woonhuis moeten aan de zijde van den Raamsingel tuintjes of open terreinen hebben over de geheele …………….. breedte dier perceelen en ter diepte van minstens twee meter, gemeten vanaf de noordoostelijke grens der perceelen zoodat de gevels der te bouwen huizen aan die zijde op niet minder dan minstens twee meter afstand (9 10) van die noordoostelijke grens mogen worden opgetrokken, terwijl op die tuintjes of op dat open terrein nimmer enig getimmerte of beplanting of iets anders aanwezig mag zijn dat het uitzicht van het voormeld perceel sectie I nummer 1236 belemmert en wordt bij deze alzoo gevestigd de erfdienstbaarheid om onbelemmerd uitzicht ten behoeve van het perceel gemeente Haarlem sectie I nummer 1236 en ten laste van de perceelen nummers VIII en IX deel uitmakende van de perceelen nummers VIII en IX deel uitmakende van het perceel gemeente Haarlem sectie I nummer 1020. Ten zesde: waar noodig zullen de koopers de afscheiding tussen perceelen onderling en van nageburen voor eigen rekening moeten daar stellen, zonder daarin ooit de verkooper te mogen bemoeilijken of lastigvallen. 8
De percelen VI, VII, VIII en IX zijn tot op de dag van vandaag onbebouwd gebleven, noch zijn er aanwijzingen dat er voor 1906 of na 1935 bebouwing (een villa) heeft gestaan.
9
Het huidige gebouw nrs 16 b en c staan twee meter achter de rooilijn van nr. 16 (het historische hoofdgebouw, dansschool Schröder gebouwd rond 1880(?)
10
Bijlage 1 Rijks‐ en provinciaal ruimtelijk beleid dd. …. Gem. Haarlem. “Uit de rooilijn springend voorbeeld van de prestedelijke bebouwing uit de 19de eeuw; twee bouwlagen met schilddak en middenplat; vijf vensterassen brede, symmetrische voorgevel met risaliserende middenpartij met omlijsting van de voordeur en verdiepingskozijn, dakkapel; hoekpilasters en kroonlijst.”
18
Ten zevende: De verkoopers verwijzen wat de juiste ligging en grensscheiding der te verkoopen perceelen betreft naar de aan deze minute gehechte schets teekening waarop de perceelen onder nummer I II III IV V VI VII VIII en IX staan aangeduid terwijl het op die schetstekening voorkomende nummer 3236 is abusief en moet zijn en daarvoor worden gelezen 1236. Ten achtste. Op deze veiling is van toepassing zooals voormeld (voor zoover in deze akte niet gewijzigd) al datgene hetwelk woordelijk staat vermeld in voormelde algemeene veilingsvoorwaarden zooals die zijn opgenomen in voormelde akte den vijf en twintigsten Juni negentienhonderdnegentien voor den ondergetekenden notaris verleden over geschreven ter hypotheekkantore te Haarlem den tweeden Julie daaraan volgende in deel 1057 nummer 30. De kooper en hunne en hunne borgen worden geacht met den verkoop van de algemene veilingsvoorwaarden volkomen bekend te zijn lees in alle opzichten te beschouwen als of zij in deze akte woordelijk waren opgenomen en zich te verbinden om zich daarnaar evenals naar den inhoud van deze akte volkomen te gedragen Nadat de vorenstaande voorwaarden in het openbaar waren voorgelezen is tot de veiling overgegaan en is de uitslag daar ………………. als volgt. De percelen onder nummer I tot en met V zijn gecombineerd na opbieding en afslag voor vijftienduizend vierhonderdvijfenzeventig gulden toegewezen aan den heer Reinier Christiaan Alphonsus van Cranenburgh notaris wonende te Haarlem, die alhier mede verschenen verklaarde perceelen onder vorenstaande voorwaarden te hebben gekocht voor en als mondeling lasthebber van den heer Herbert Frederik Joseph Mahler, commissionair in effecten, wonende te Haarlem, hebbende genoemde heer van Cranenburgh onmiddellijk na voorlezing alhier onderteekend /geteekend/van Cranenburgh De perceelen onder nummers VIII en IX zijn gecombineerd na opbieding en afslag voor achttienduizenddriehonderdtwintig gulden toegewezen aan de heer Hermanus Johannes Peper, bouwkundige , wonende te Haarlem, die alhier mede verschenen verklaard die perceelen onder vorenstaande voorwaarden te hebben gekocht voor en als mondeling lasthebber van denheer Herbert Frederik Joseph Mahler, hiervoor genoemd hebbende genoemde heer Peper onmiddellijk na voorlezing alhier ondertekend / getekend / H.J. Peper. De verschenen personen zijn allen aan mij notaris bekend. Van al hetwelk dit proces verbaal is opgemaakt en verleden te (onleesbaar) ten tijde en in den hoofde dezes vermeld in tegenwoordigheid van de heren Jean Jacques Chretien Sarlet, makelaar en Antooine Hermann, kantoorbediende wonende beiden te Haarlem als getuigen. Onmiddellijk na voorlezing is dit procesverbaal door den compartant Hekker de getuigen en mij notaris onderteekend.
19
Geteekend: P.J.H. Hekker, J.J.C. Sarlet, A. Hermann(?) M.N. Beets, notaris. Geregistreerd te Haarlem vierentwintig October 1900 negentien deel 19, folio 18 versa vak 5. Zes bladen. …………………… geen renvooi ontvangen voorecht elfhonderdtweeentachtig gulden vijfenzeventig cent f. 1182,75. De ontvangen geteekend/Meylink Volgt aangehechte schetstekening situatie terrein tusschen Raamsingel en Tempelierstraat te Haarlem.
(voetnoot 11) Ondergeteekend geregistreerd te Haarlem vierentwinting October 1900negentien deel 22, folio 2, verso vak 7 een geen renvooi ontvangen voor recht dertig cent f 0,30. De ontvangen/getekend/Meylink. 11
(Nota Bene: Zie opmerking in de kantlijn van de tekening: “voor 3236 wordt gelezen 1236 zie op bladzijde 106 ….”) In bovenstaand kaartje is 3236 aldus de huidige Dansschool Schröder.
20
Voor eerste afschrift geteekend M.N. Beets, notaris. Overeenkomstig het origineel. De hypotheekbewaarder 357 Deel 1072 nummer 83. Dagregister deel 115 nummer 1179. Den vijfden December 1900 negentien overgeschreven de navolgende aktie, Koopacte. ………………….. Geteekend C. Dekker notaris. Overeenkomstig het origineel De hypotheekbewaarder 73 Deel 1072 nummer 82 Dagregister deel 115 nummer 1178 den vijfden December 1900negentien overgeschreven de navolgende akte Proces verbaal van veiling. In den jare negentienhonderderdnegentien op heden Donderdag den drieentwintigsten October des namiddags te half zes ure heb ik Martinus Nicolaas Beets notaris te Haarlem in de provincie Noord Holland van de twee na te noemen en beiden mij notaris bekende getuigen in het notarishuis aan de Bilderdijkstraat te Haarlem vertegenwoordigd. Ten verzoeke en in tegenwoordigheid van den heer Petrus Johannes Hekker, kantoorbediende, wonende te Haarlem in zijne hoedanigheid als lasthebber van de heren Doctor hendrik Dirk Kruseman oud wethouder der gemeente Haarlem, officier in de …. einde tekst
Copy van de originele koopacte
Zie de kaartprojectie hieronder.
21
Detail van een kaart (Noord-Hollands Archief) van het Grondbedrijf Haarlem. 12
12
In de kaart van grondbedrijf Haarlem (1924) blijkt de nummering niet overeen te komen met het nummer uit de koopakte. Het perceel 3434 de huidige Dansschool Schröder. Zie voor meer informatie: www.haarlemsbouwplannen.nl/Alditerrein.htm