Het Vlaams Jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan 2014 – 2019 (JKP) Hoe werden belanghebbenden betrokken?
Projectplan • Opdracht: welk resultaat? • Participatieplan: gedragenheid op verschillende niveaus – in afwachting politieke keuzes
• Fasering en planning van de tussenresultaten • Rollen: Stuurgroep, Planbureau, projectteam, klankbordgroepen – cf. participatieladder: wie beslist wanneer en wat? Wie hakt knopen door?
Decretale basis • §1. VR houdt rekening met behoeften en mogelijkheden van kinderen en jongeren en de jeugdsector • §2. VR keurt JKP goed na inspraak van de jeugd (…) tenminste: – De jeugdsector – Andere verenigingen voor of door kinderen en jongeren – Deskundigen inzake de jeugd – Vertegenwoordigers van lokale en provinciale besturen en de VGC
Andere belanghebbenden: • Een netwerk van aanspreekpunten: van alle departementen en agentschappen aangeduid door VR. Taak: een bijdrage leveren ter voorbereiding van het JKP (cf. decreet) • Reflectiegroep J&Krbeleid: aanspreekpunten + vertegenwoordigers ‘bovenbouw’ jeugd en KR incl. KRC en Unicef + KeKi en JOP + NCRK = klankbordgroep • Afdeling Jeugd • WG en LA bijdrage VO aan het regeerprogramma
• Bevoorrechte partners: Vlaamse Jeugdraad en Kinderrechtencommissariaat – VJR: adviesraad heeft als doel advies uit te brengen over aangelegenheden die de jeugd betreffen en vertegenwoordigen (cf. decreet): formeel advies bij het eindproduct (ook formeel advies strategische adviesraden) – KRC: VR bezorgt tussentijds en eindrapport aan VP en KRC (cf. decreet)
Draagvlak!! • Systematisch bevragingen en terugkoppelingen: in omgevingsanalyse, selectie prioriteiten, werkgroepen, bij consolidering doelstellingen, (bij uitwerken acties, bij uitvoering en evaluatie) • + Stuurgroep, Planbureau en Reflectiegroep • + team, facilitatoren, interne beleidsvergadering afdeling Jeugd
Mijlpalen Telkens uitgebreide Reflectiegroep: 1. 17/5/2013: focusgroep omgevingsanalyse 2. 20/9/2013: Groteprioriteitendebat 3. 14/2/2014: vastzetten strategische doelen 4. 16/5/2014: akkoord over operationele doelstellingen + aanzetten tot actie 5. Redactie voorontwerp JKP = voorstel doelstellingenkader aan VR 6. 30/11/2015: doelstellingenkader op VR 7. 31/3/2015: actieplannen betrokken ministers 8. 15/7/2015: JKP wordt overhandigd aan VP
Omgevingsanalyse = heel breed uitdagingen voor ki/jo in de huidige samenleving, binnen alle mogelijke werkterreinen Matrix: • Vlaanderen in Actie + Europa 2020 strategie • Jongerenpact2020 (groots inspraakproces in 2012, is uitgemond in 10 concrete engagementen, ondertekend door jongeren, ministers en maatschappelijke stakeholders) • Europese & internationale kaders: EU-jeugdstrategie, VRK (CO 2010 VN comité) • JOP-monitor en Jeugdonderzoeksplatform • Evaluatie VJP en VAK 2010-2014
= overzicht van • Relevante beleidskaders • Relevante trends, cijfers, onderzoeken • Meningen van kinderen en jongeren • Meningen van experten: jeugdwerkers, kinderrechtenactoren, onderzoekers, ‘de samenleving’, andere beleidsdomeinen
Groteprioriteitendebat • Uitnodiging op naam naar Reflectiegroep, jongerenambassadeurs , Vlaamse Jeugdraad en Living Library, jeugdwerksector, vakbonden, een selectie van maatschappelijke stakeholders • Open uitnodiging voorbehouden vrije plaatsen: website, videoboodschap… • Online tool voor jongeren, met vragenlijst in eigen lay-out • 100 stakeholders kiezen 10 prioritaire beleidsuitdagingen; 2 werkgroepen voor jongeren, andere 8 werkgroepen gemengd • Uitgedokterd selectieproces, externe en interne facilitatoren, planbureau coördineert
• Ultieme keuze en formulering 10 prioritaire uitdagingen: zeer consciëntieus door Planbureau in overleg met facilitatoren • Deelnemers werden systematisch meegenomen in het vervolg van het proces: – Online bevragingen – Facebook – Website afdeling jeugd – Expliciete terugkoppelingen via mail
9 werkgroepen • 4 categorieën mensen: – Jongeren en hun vertegenwoordigers (o.a. jeugdwerk en VJR) = iem. kinderrechtenveld – Andere middenveldorganisaties (thematisch) – Vlaamse, federale en lokale administraties – Onderzoekers en experten
• Gefaciliteerd door afdeling Jeugd
Reflectiedag 14/2 over SD’s • Voortraject: – Gesprek commissie jeugdwerk , VJR, Cachet, PAJ, Netwerk tegen Armoede – Online survey document: bekendgemaakt via website, nieuwsbrief, AllesoverJeugd.be, Facebook; – Expliciet aanwezigen en geïnteresseerden GPD
• Kern is Reflectiegroep + Planbureau + facilitatoren
Horizontale toetsen • • • •
Armoede Participatie Duurzaamheid Kinderrechten
Cf. Waarom participatie zo hoog in het vaandel gedragen wordt: • Het geloof in participatie als principe • Maar ook vanuit kinderrechtenperspectief: -18 jarigen hebben geen deel aan het democratisch proces en worden dus eigenlijk niet betrokken in keuzes die hen nochtans wel aanbelangen. Zie ook JoKER
Reflectiedag 16/5 over OD’s • Voortraject: – Open online bevraging – Gerichte gesprekken met Cachet, Netwerk tegen Armoede, PAJ, VJR, commissie jeugdwerk
• Reflectiegroep + Planbureau + volledige werkgroepen + commissie jeugdwerk + deelnemers GPD • Werkgroepen krijgen het laatste woord
Voorontwerp JKP • Werd bezorgd aan studiediensten • Aan alle betrokkenen in het traject • Nu: wachten op initiatief minister Gatz, coördinerend minister jeugd- en kinderrechtebeleid
Wat is belanghebbendenmanagement ? Volgens IAVA
• Volgens IAVA
Belanghebbendenmanagement is het proces waarbij de belangen van de diverse (externe) belanghebbenden mee worden afgewogen in de strategieontwikkeling en – implementatie. Externe belanghebbenden zijn alle partijen die worden beïnvloed door of invloed uitoefenen op de activiteiten van de organisatie, maar er formeel geen deel van uitmaken.
• •
Worden de doelstellingen van de organisatie beter behaald door (een mate van) inspraak van belanghebbenden? Leent de dienstverlening van onze organisatie zich voor (een mate van) inspraak van belanghebbenden?
nee ja • • • •
Geen (intensief) belanghebbendenmanagement
Ben je als organisatie bereid om extra tijd, geld en middelen te investeren in het betrekken van belanghebbenden? Wegen deze investeringen/kosten op tegen de baten? Kan je voldoende expertise vrijmaken of voorzien? Zijn (voldoende) belanghebbenden vragende partij voor (meer) inspraak? Heb je hier voldoende zekerheid van?
nee
Geen (intensief) belanghebbendenmanagement
ja Maak de business case op
8/10/2014
23
Waarom belanghebbenden betrekken? • Belangrijk vooraleer je belanghebbenden betrekt is een scherp zicht op “waarom” je dit doet • Belanghebbenden betrekken betekent verwachtingen creëren, als deze niet nagekomen worden of je niet goed weet wat je wil bereiken is dit nefast voor de geloofwaardigheid van de entiteit • Denk daarom in termen van een business case – Wat is de meerwaarde (opbrengst) die je wil realiseren door belanghebbenden te betrekken en hoe zal je dit zien – Wanneer ben je tevreden over het betrekken van belanghebbenden in een proces/project – Wat zijn de risico’s om belanghebbenden niet te betrekken? – Wat zijn verschillendende scenario’s met hun voor- en nadelen? – Denk aan de noodzaak voor interne capaciteit in de organisatie • Competentie/ervaring in het betrekken van belanghebbenden • Tijd en geld in het betrekken van belanghebbenden
Leervragen – hoe breng je al je belanghebbenden in kaart (bv ifv invloed hebben of impact ondervinden)? – hoe verhouden die zich tot je project (positief of weerstand)? – hoe ga je om met belanghebbenden die weerstand vertonen? – wie betrek je op welk moment?
Opmaken van krachtenveldanalyse • Bepaal voor elke belanghebbende de • Invloed/macht van een belanghebbende op het proces/de doelstelling • De interesse/het belang tov het proces/doelstelling • Dit bepaalt hoe je de belanghebbende benadert Belang Laag
Invloed / Macht
Hoog
Hoog Tevreden houden
Kort op de bal blijven
Laag
Geïnformeerd houden
Monitoren (minimale inspanning)
Belanghebbenden? Wie zijn dat Interne belanghebbenden Externe belanghebbenden allemaal? LeidingKabinet / minister
gevenden
Andere overheidsdiensten
Vakorganisaties Entiteit
Klanten / Doelgroepen
Organisatieonderdelen
Leveranciers
Werknemers
Belangengroepen
8/10/2014
27
Participatie verschillende fases proces de beleidscyclus Voorbereiding
Uitvoering
Evaluatie
• Voorbereiding Belanghebbenden worden betrokken bij een omgevingsanalyse, leveren input voor het opmaken van een beheersovereenkomst, opmaken ondernemingsplan, … • Uitvoering Belanghebbenden krijgen inbreng bij concrete projecten of processen, dit kan zowel inhoudelijk als naar werkwijze • Evaluatie Belanghebbenden leveren feedback na of tijdens de uitvoering • Algemeen: hoe vroeger in het proces betrokken, hoe meer draagvlak, hoe meer betrokkenheid MAAR OOK: hoe groter de investering vanuit de organisatie
Kwaliteitscheck strategie belanghebbendenmanagement • Heb je een duidelijk antwoord op volgende vragen? – Wat streef je na in verband met positieve effecten voor je entiteit? – Wat wil en kan je investeren als organisatie? – Waarom wil je belanghebbenden in je organisatie meer betrekken? Wie vooral, rond welke thema’s en wat wil je als effect zien? – Welke bestaande zaken wil je versterken en waarmee houd je dan rekening? – Wat zal het positieve effect zijn voor de gehele (werking van) de organisatie? – Hoe ver wil je gaan in het betrekken van belanghebbenden? (wat is de bovengrens aan de hand van de participatieladder)
Waarom BHM in JKP? • In jeugdsector staat participatie hoog aangeschreven. Behoorlijk uitgewerkt systeem van overlegstructuren • ook niet-gesubsidieerde organisaties, andere administraties, kinderen en jongeren zelf, de maatschappij! • We namen een risico (cf. los van de nieuwe VR): we willen een zo groot mogelijk draagvlak • Voor uitvoering: iedereen mee verantwoordelijk
Leervragen die we ons zelf stelden • Hoe ervoor zorgen dat we politiek overtuigen? • Draagvlak binnen de eigen afdeling zijn we kwijtgespeeld: hoe hadden we dit kunnen vermijden? • hoe dit traject omzetten naar een meer consistent BHM voor de afdeling?
Gerda Van Roelen Teamverantwoordelijke team Jeugd- en kinderrechtenbeleid Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen Afdeling Jeugd Arenbergstraat 9 • 1000 Brussel T 02 553 41 41 • 0473 92 56 34 • F 02 553 41 17
[email protected] www.sociaalcultureel.be of www.jeugdbeleid.be
