Het verslag is vastgesteld ter vergadering van 14 april 2016

JAARVERSLAG COMMISSIE VAN TOEZICHT P.I. TER APEL 2014/2015

Het verslag is vastgesteld ter vergadering van 14 april 2016.

Secretariaat : Postbus 781, 9700 AT Groningen. Telefoon 088 3615277, fax 088 3610233 e-mail: [email protected]

2 Jaarverslag C.v.T. P.I. Ter Apel 2014/2015

Inhoudsopgave:

1.

Samenstelling Commissie van Toezicht

pagina 4

2.

Algemeen

pagina 6

3. 3.1 3.2

Maandcommissarissen Cirkeldiagrammen bemiddelingen 2013, 2014 en 2015 Staafdiagram sprekersbriefjes 2013,2014 en 2015

pagina 8 pagina 9 pagina 9

4. 4.1 4.2 4.3 4.4. 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9. 4.9.1 4.9.2 4.9.3 4.10

Beklagcommissie Samenstelling beklagcommissie Beklagzittingen Staafdiagram aantallen mondelinge- en schriftelijke uitspraken Correspondentie met klagers Cirkeldiagram bijstand raadsman 2014 en 2015 Staafdiagram doorlooptijd 2013, 2014 en 2015 Overzicht in- en uitstroom 2013, 2014 en 2015 Tabel klachtonderwerpen 2013, 2014 en 2015 Afdoening klachten Cirkeldiagram afdoening klachten 2013 Cirkeldiagram afdoening klachten 2014 Cirkeldiagram afdoening klachten 2015 Staafdiagram ingestelde beroepen 2013, 2014 en 2015

pagina 10

5.

Medische klachten 2013, 2014 en 2015

pagina 16

6.

Advies en Toezicht 2014

pagina 18

7.

Advies en Toezicht 2015

pagina 21

8.

Gedeco

pagina 23

9.

Overige Onderwerpen

pagina 24

10.

Slotopmerking

pagina 24


1.

Samenstelling van de Commissie van Toezicht.

Bij de aanvang van het verslagjaar 2014 was de Commissie van Toezicht als volgt samengesteld: Voorzitter:

Leden:

mevrouw R.G. Jansen

-voormalig directeur St. Het Groninger Landschap,

*de heer J. Broertjes

burgemeester van de gemeente Midden-Drenthe

*de heer A. Fokkema,

-kantonrechter in de rechtbank te Groningen,

de heer L.M. van Gemert,

-arts, lid vanaf 01-02-2010

mevrouw R. Hovius-Dragt

-rayon beleidsmedewerker zorgbelang,

*mevrouw E.C. Leideritz-Webber,

-zonder beroep, lid vanaf -1-11-2005

mevrouw R.G. Logtenberg-de Wolde

-informatie beveiligingsmanager, lid vanaf 01-01-2013

mevrouw J.P. Schrale-Oranje

-advocaat, lid vanaf 01-01-2013

de heer Th.A. Wiersma

-senior rechter rechtbank Noord Nederland

lid vanaf 01-01-2013

Lid vanaf 01-09-2005




* de heer J. Broertjes is per 15 april 2014 eervol ontslag verleend en opgevolgd door de heer H.A.M. van Hooft

-oud wethouder van de gemeente Midden-Drenthe en voormalig lid van de C.v.T. bij de P.I. Hoogeveen

*de heer A. Fokkema is per 1 september 2014 eervol ontslag verleend en opgevolgd door De heer F. Sijens,

-senior rechter rechtbank Noord Nederland

*Mevrouw E.C. Leideritz-Webber is per 15 juli 2014 eervol ontslag verleend en opgevolgd door: De heer R.M. Averink -docent/teammanager

De samenstelling van de Commissie van Toezicht is in 2015 niet gewijzigd, met dien verstande dat de heer L.M. van Gemert in september 2015 heeft laten weten dat hij helaas -om persoonlijke redenen- zijn werkzaamheden voor de commissie moet staken. Bij de vereniging van Huisartsen is geïnformeerd of zij kunnen onderzoeken of er wellicht een kandidaat voor de opengevallen plek beschikbaar is. De vacature is per 1 maart 2016 weer opgevuld.

De heren A. Fokkema, Th.A. Wiersma en, na het ontslag van de heer A. Fokkema, de heer F. Sijens hebben –afwisselend- als voorzitter van de beklagcommissie opgetreden.


Het secretariaat van de Commissie van Toezicht werd gedurende het verslagjaar verzorgd door mevrouw T.C. Heller. Zij is tevens secretaris van de Commissie van Toezicht bij JJI Juvaid en het FPC Dr. S. van Mesdag, en werkzaam in de rechtbank Noord Nederland. Als plaatsvervangend secretaris is opgetreden de collega secretaris bij de Commissies van Toezicht bij de P.I. Leeuwarden, eveneens werkzaam in de rechtbank Noord Nederland Het secretariaat werd administratief ondersteund door de heer B. Reining Ledenwerving: In 2014 zijn drie leden vertrokken. Via de leden zijn aspirant kandidaten aangemeld. Na ter vergadering gekregen instemming is hun benoeming als lid van de commissie aangevraagd. In 2015 is één lid vertrokken. Aan de vereniging van Huisartsen in Noord Nederland is gevraagd of er mogelijk kandidaten zijn, voor de specifieke functie van medicus in de commissie. De vereniging heeft twee kandidaten naar voren geschoven. De eerste kandidaat heeft zich na een gesprek met de heer L.M. van Gemert teruggetrokken. De tweede kandidaat heeft zich, na een gesprek met de voorzitter en de secretaris, beschikbaar gesteld als lid van de commissie. De vergadering heeft ingestemd met het voorgestelde lid. Aan het eind van het verslagjaar 2015 is de commissie als volgt samengesteld: Voorzitter: mevrouw R.G. Jansen

-voormalig directeur St. Het Groninger Landschap,

*de heer R.M. Averink

docent/teamleider Noorderpoortcollege

*de heer H.A.M. van Hooft,

voormalig wethouder gemeente Midden-Drenthe

*mevrouw R. Hovius-Dragt

-rayon beleidsmedewerker zorgbelang,

*mevrouw R.G. Logtenberg-de Wolde

-informatie beveiligingsmanager,

*mevrouw J.P. Schrale-Oranje

-advocaat,

*de heer F. Sijens

senior rechter rechtbank Noord Nederland

*de heer Th.A. Wiersma

-rechter rechtbank Noord Nederland

vacature

arts (vanaf september 2015)


Leden:









2. Algemeen. Per 1 januari 2014 is de inrichting aangewezen als een VRIS-inrichting (Vreemdelingen in de strafrechtsketen). Het uitgangspunt is dat de VRIS-gedetineerden na het uitzitten van hun straf, zoveel mogelijk naar het land van herkomst terugkeren. Het aantal detentieplaatsen voor Vris gedetineerden (gevangenis) was op 1 januari 2014 434 en op 1 januari 2015 was dit 360 detentieplaatsen voor Vris gedetineerden (gevangenis) en 74 plaatsen voor arrestanten. In de loop van 2015 wordt duidelijk dat de capaciteit van de inrichting teruggaat naar 384 plaatsen. De dubbelcellen worden buiten gebruik gesteld. E zijn 64 plaatsen beschikbaar voor arrestanten. De vergaderingen van de commissies van toezicht vonden in 2014 en 2015 maandelijks op elke 2e donderdag van de maand plaats in een vergaderruimte van de P.I. Ter Apel, met uitzondering van de thema vergadering in april 2014 en de vergadering van februari 2015. Deze werden gehouden in het Boschhuis te Ter Apel. In verband met de vakanties vond er in de maand augustus 2014 en juni 2015 geen vergadering plaats. Een week voorafgaande aan de vergaderingen werden de agenda, het verslag van de vorige vergadering en de bijbehorende stukken verzonden aan de voorzitter, de leden van de commissie en aan de directie van de inrichting. Maandelijks terugkerende onderwerpen waren: - De verslagen van de maandcommissarissen - De overzichten van beklagzaken en de daarbij in de verslagmaand gegeven beslissingen naar aanleiding van de ingediende klachten - De binnengekomen beslissingen van de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) - De mededelingen van de directie Door de directie wordt twee keer per jaar verslag gedaan van integriteitskwesties binnen de inrichting. Op 10 april 2014 is er voorafgaande aan de reguliere vergadering een themamiddag gehouden. De leden zijn geïnformeerd over de nieuwe doelgroep binnen de inrichting, te weten de VRISgedetineerden. Tevens is een presentatie gegeven over het DBT en het Drugsontmoedigingsbeleid. Vervolgens is die middag het concept-jaarverslag van de commissie over 2013 besproken en zijn de toetsingscriteria commissies van toezicht gevangeniswezen besproken. Afgesproken is dat mevrouw G. Logtenberg op grond van de toetsingscriteria de aandachtspunten voor 2014 zal destilleren. De door mevrouw G. Logtenberg opgestelde nota is in de vergadering van januari 2015 ingebracht. Bij de vergaderingen in 2014 was de vestigingsdirecteur, de heer J.H. Plattel, aanwezig; hij werd bij afwezigheid vertegenwoordigd door de plv-vestigingsdirecteuren , D. Rubingh of J.R. van der Spoel. De heer D. Rubingh is eind 2014 met ontslag gegaan. Hij is opgevolgd door G. Rundervoort. Per 1 februari 2015 de heer J.H. Plattel in dienst getreden als vestigingsdirecteur van de P.I. Zwolle. Hij is per 1 april 2015 opgevolgd door de heer L. Huizenga. Tot 1 april 2015 waren H.J. Plattel, vestigingsdirecteur en/of de plv. vestigingsdirecteuren, de heren J.R. van der Spoel en G. Rundervoort bij de vergaderingen van de commissie aanwezig. 6 Jaarverslag C.v.T. P.I. Ter Apel 2014/2015

De heer J.R. van der Spoel is per 1 mei 2015 vertrokken naar de P.I. Norgerhaven waar Noorse gevangenen zijn geplaatst. Hij is opgevolgd door mevrouw M. Thomas. Bij de vergaderingen na 1 april 2015 was de vestigingsdirecteur, de heer L. Huizenga aanwezig; hij werd bij afwezigheid vertegenwoordigd door de heer G. Rundervoort en mevrouw M. Thomas, plv vestigingsdirecteuren. Tevens was met ingang van de vergadering in juli 2015 de juridisch medewerker van de instelling, mevrouw R. Groen, aanwezig. Het Ketie Kota-feest op 1 juli 2014 is door mevrouw L.C. Leideritz-Webber bijgewoond. Tijdens de vergadering van 11 september 2014 heeft de Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V) een toelichting gegeven over deze Dienst. De notulen van de Gedeco overleggen werden in de vergaderingen besproken. L.C. LeideritzWebber en H.A.M. van Hooft hebben een aantal overleggen van de Gedeco bijgewoond. In mei 2015 is afgesproken dat het aantal bij te wonen vergaderingen van de Gedeco door een lid van de commissie zal worden teruggebracht naar twee keer per jaar ( zie ook verslag bij punt 8) De landelijke dag C.v.T’s op 3 november 2014 is door H.A.M. van Hooft en J. Schrale-Oranje bezocht. De landelijke dag C.v.T.’s in 2015 is niet bezocht. Het RSJ congres in 2015 is door R.G. Logtenberg bijgewoond. De commissie heeft in april 2015 een bezoek aan het BAD gebracht en heeft daardoor meer inzicht gekregen in hoe de persoonlijke bezittingen van gedetineerden worden geregistreerd en bewaard en wat op cel mag worden gehouden. De secretaris heeft de regiobijeenkomst (Regio Noord) op 10 april 2015 in de P.I. Almere bijgewoond. In december 2015 is door een tweetal leden van het IBT team een presentatie/demonstratie gegeven over de werkzaamheden die het IBT in de inrichting uitvoert.

De samenwerking tussen de commissie van toezicht en de directie van de inrichting was gedurende het verslagjaar constructief.


3. Maandcommissarissen De leden, met uitzondering van de beklagrechters, A. Fokkema, Th.A. Wiersma en F. Sijens, vervulden bij toerbeurt de functie van maandcommissaris, steeds voor de periode van twee weken. Dit gebeurde volgens een vastgesteld jaarrooster. De maandcommissarissen bezochten gedetineerden die door het indienen van een sprekersbriefje verzochten om een gesprek met een maandcommissaris. Ook bezochten zij, zo mogelijk, de gedetineerden die uit hoofde van een maatregel/sanctie gedurende 3 dagen of langer in een strafcel of isoleercel waren geplaatst. Tevens voerden de maandcommissarissen bemiddelingsgesprekken naar aanleiding van binnengekomen klaagschriften van de gedetineerden. De maandcommissarissen stelden naar aanleiding van zijn of haar bezoek aan de inrichting een schriftelijk verslag op en stuurden deze door naar het secretariaat van de Commissie van Toezicht, de overige leden van de Commissie van Toezicht en naar de directie van de inrichting. De maandcommissarissen werden door het secretariaat van de Commissie van Toezicht telkens per fax of per post op de hoogte gesteld van de ingediende sprekersbriefjes, de klaagschriften die voor bemiddeling in aanmerking komen, als ook van de opgelegde straffen en maatregelen gedurende 3 dagen of langer. De maandcommissarissen hebben ter vergadering hun schriftelijk verslag toegelicht. Uit de meldingen van de inrichting aan het secretariaat blijkt dat gedetineerden in de isoleercel zijn geplaatst op grond van o.a. positieve urinecontrole, bedreiging van het personeel, fysiek geweld naar medegedetineerden, verstoring van de orde en rust in de inrichting, gebruik van hard- en softdrugs, het vermoedelijke inslikken contrabande, het gebruik van fysiek geweld jegens medegedetineerden, vernielingen aangericht in cel, verzet tegen de uitzetting suïcidale uitlatingen, en voor eigen veiligheid.

In 2014 zijn 119 klachten ter bemiddeling naar de maandcommissaris gestuurd, daarvan zijn 29 na bemiddeling ingetrokken. Van de bemiddelingen die niet zijn geslaagd, zijn er 35 klachten op een zitting behandeld. De overige klachten zijn: - ingetrokken, voordat bemiddeling heeft plaatsgevonden, - als ingetrokken beschouwd, omdat bemiddeling niet meer mogelijk was (de gedetineerde heeft de inrichting verlaten, zonder bekende woon –of verblijfplaats en/of - afgedaan op grond van artikel 64, eerste lid, van de Pbw. In 2015 zijn 172 klachten ter bemiddeling naar de maandcommissaris gestuurd, daarvan zijn 29 na bemiddeling ingetrokken. Van de bemiddelingen die niet zijn geslaagd, zijn er 45 op een zitting behandeld. De overige klachten zijn: - ingetrokken, voordat bemiddeling heeft plaatsgevonden (66) en ter zitting (9). - als ingetrokken beschouwd, omdat bemiddeling niet meer mogelijk was ( de gedetineerde heeft de inrichting verlaten zonder bekende woon-of verblijfplaats ( 6) en/of - afgedaan op grond van artikel 64, eerste lid, van de Pbw, in totaal 17 ( waarvan 1 gegrond, 1 ongegrond, 8 overgedragen en 7 niet-ontvankelijk) .


3.1. overzicht bemiddelingen 2013, 2014 en 2015

bemiddelingen 2013 ( 167) ingetrokken na bemiddeling

1% 35%

overig

64% zitting

bemiddelingen 2014 (119) ingetrokken na bemiddeling

8% 36%

overig

56%

zitting

bemiddelingen 2015 (172) 26%

ingetrokken na bemiddeling

17%

overig

57%

zitting

3.2 Overzicht van de op het secretariaat binnengekomen sprekersbriefjes met het verzoek om een gesprek met de maandcommissaris. 60 40 40

40 27

20 0 2013

2014

2015


4. Beklagcommissie 4.1

Samenstelling beklagcommissie De beklagzittingen werden voorgezeten door de met de rechtspraak belaste leden A. Fokkema, Th. A. Wiersma en F. Sijens, bijgestaan door de secretaris mevrouw T.C. Heller en de plaatsvervangend secretaris mevrouw E. Heebink.

4.2

Beklagzittingen De zittingen vonden plaats op basis van een jaarrooster. In 2014 zijn er 20 beklagzittingen geweest. Twee meervoudige zittingen en 18 enkelvoudige zittingen. In 2015 zijn er ook 20 beklagzittingen geweest. Eén meervoudig en de rest enkelvoudig. Tijdens de evaluatie van de commissie van toezicht in de vergadering van 12 maart 2015 is geconcludeerd dat moet worden afgestapt van het vaste rooster van meervoudige zittingen eens per drie maanden. Er wordt overgegaan naar een systeem waarbij in principe sprake is van een enkelvoudige beklagcommissie en op ad hoc basis een meervoudige beklagcommissie wordt samengesteld indien bepaalde kwesties daartoe aanleiding geven. Tevens is tijdens voormelde vergadering de veiligheid tijdens beklagzittingen aan de orde geweest. De zittingsruimte dient zodanig te zijn dat de zittingen veilig kunnen plaatsvinden. Door de administratieve ondersteuning wordt de uitnodiging voor de zitting met bijbehorende stukken uiterlijk een week voorafgaande aan een beklagzitting aan de klagers, diens rechtsbijstandverleners en de inrichting verstuurd. Ter zitting werden de klagers en de directie gehoord. In sommige gevallen met behulp van een telefonische tolk van het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland. Per 1 juni 2015 is dit het tolk- en vertaalbureau Concorde. Na de behandeling van een beklagzaak werd er in 2014 35 keer een schriftelijke beslissing gegeven en zijn er 48 mondelinge uitspraken gedaan. In 2015 werd er 74 keer een schriftelijke beslissing gegeven en zijn er 50 mondelinge uitspraken gegeven. Ook resulteerde de behandeling van de klacht in een enkel geval tot het intrekken van de klacht ter zitting. Respectievelijk 5 en 6 klachten.

4.3

Staafdiagram mondelinge en schriftelijke uitspraken 2014 en 2015 80 70 60 50 40 30 20 10 0

schriftelijk

2014

Mondeling

2015

schriftelijk

2014 35

2015 73

Mondeling

48

50


4.4.

Correspondentie met de klagers Correspondentie met de klagers vond plaats door de secretaris en door de administratieve ondersteuning en had betrekking op de ingediende klachten. Ook vond correspondentie plaats met een raadsman c.q. raadsvrouw, indien de klacht door de raadsman was ingesteld dan wel zich een raadsman voor klager stelde.

4.5

Bijstand advocaat:

2014 klachten zonder bijstand raadsman 275

20% 80%

4.6.

2015 klachten zonder bijstand raadsman 357

23% 77%

bijstand raadsman 67

bijstand raadsman 109

Doorlooptijd De beklagcommissie streeft er naar om zo spoedig mogelijk, overeenkomstig de geldende bepalingen in de Penitentiaire Beginselenwet, op ingediende klachten te beslissen. Omdat echter uit efficiencyoverwegingen een vast zittingsrooster moet worden gehanteerd bij de afhandeling van klachten, er enige tijd mee gemoeid is -na in te winnen informatieom de desbetreffende klachten op de daarvoor bestemde zittingsdag te kunnen behandelen en ook niet geslaagde bemiddelingen zijn een vertragende factor is, kon in veel gevallen de in artikel 67 van de Penitentiaire Beginselenwet voorgeschreven termijn, om binnen vier weken na ontvangst van de klacht uitspraak te doen, niet worden gerealiseerd. Daarnaast is de bijstand door een advocaat toegenomen (zie hierboven) De planning van die zaken vergt meer tijd, gelet op het vaste rooster van de beklagcommissie en de (volle) agenda’s van de advocaten. Daardoor komt het voor dat de doorlooptijd in dat soort zaken toeneemt.

DOORLOOPTIJDEN 2014

2015

61

74

66

2013

Vanuit de inrichting werd er telkens een goede facilitering geboden om de behandeling van de klachten zo goed mogelijk te laten verlopen. 11 Jaarverslag C.v.T. P.I. Ter Apel 2014/2015

4.7 Overzicht instroom-uitstroom

overzicht instroom-uitstroom 600

500

400

300

200

100

0 ongegrond

nietontvankelijk

ingetrokken

3

95

51

152

55

0

6

139

59

92

29

0

82

6

49

140

27

6

instroom

uitstroom

gegrond

deels gegrond

2013

498

451

26

2014

342

405

16

2015

466

439

28

2013

2014

2015

afdoening na rogatoir verhoor

gemiddelde doorlooptijd

40

29

66

43

21

74

70

31

61

ingetrokken na ingetrokken ter overgedragen bemiddeling zitting

4.8. Overzicht klachtsoorten 2013, 2014 en 2015 Soort klachten Activiteiten (arbeid) Activiteiten( div.) Activiteiten (lucht) Activiteiten (sport) Behandeling Bejegening Bewegingsvrijheid Compensatie Contact buitenwereld (bellen) Contact buitenwereld (bezoek) Contact buitenwereld (media) Contact buitenwereld ( post) Controle DBT Disciplinaire straf Geweld Informatie/procedure Nog onbekend Ordemaatregel Persoonlijke voorwerpen Regime Rek.cour./zaken kleedgeld Schadeverhaal Selectie/overplaatsing (ext) Selectie/overplaatsing (int) Toezicht Transport Verlaten inrichting Verzorging (div) Verzorging (gods.levens.) Verzorging (medisch) Verzorging (persoonlijke)

2013 13 34 13 12 17 60 4 0 7

2014 18 10 5 5 8 36 1 3 5

2015 7 14 6 14 8 70 2 5 13

7

12

14

1

0

0

6

1

7

6 50 4 19 24 79

8 14 37 6 7 1 16 40

5 19 46 2 21 0 22 57

1 36

4 19

0 21

9 18

4 4

2 5

2

3

8

1 5 22 12 2

1 3 8 15 7

0 1 5 12 20

28 5

27 14 = 63

49 11

498

342

466

4.9. Cirkeldiagrammen afdoeningen klachten 4.9.1 Afdoeningen klachten 2013

61% 6% 11% 21% 1%

gegrond ongegrond deels gegrond niet ontvankelijk ingetrokken/overig

4.9.2 Afdoeningen klachten 2014

46% 4% 15% 1% 34%


4.9.3 Afdoeningen klachten 2015

58% 12% 2%

7% 21%



4.10 Beroep

INGESTELDE BEROEPEN RSJ 60 50 40 30 20 10 0

beroep door klager

2013

23

beroep door directeur 6

2014

50

1

51

2015

35

4

39

2013

totaal 29

2014

2015

De juridisch medewerker van de inrichting, R. Groen, heeft een analyse gemaakt van de in 2015 gegrond verklaarde klachten. De conclusie van haar analyse is dat bijna alle gegronde klachten door het onzorgvuldig handelen van het personeel zijn ontstaan. Dit geldt voor alle disciplines. Zij acht het van belang dat een ieder leert van de gegronde klachten door kritisch te kijken naar het eigen handelen. Alleen hierdoor is het mogelijk om gegronde klachten in de toekomst te voorkomen. Om de kennis van het personeel nog meer te verbeteren wordt het volgen van trainingen geadviseerd. Zij heeft in haar rapport tevens een aantal adviezen voor de diverse disciplines gegeven. De commissie heeft met instemming van de gegeven adviezen kennis genomen. De directie, leidinggevenden en een aantal (nieuwe)leden van de Commissie van Toezicht gaan in maart 2016 de basiscursus PBW volgen. Ook zal er in maart een training klachtafhandeling plaatsvinden met afdelingshoofden, van iedere afdeling één mentor en met de leden van de Commissie van Toezicht. Door deze training wordt er gezocht naar een manier om het aantal formele klachten van gedetineerden te verminderen door op informele wijze de klachtafhandeling te bevorderen.


5. Medische klachten 2013, 2014 en 2015 Op grond van de van de inrichting gekregen schriftelijke informatie betreffende medische inhoudelijke klachten kan het navolgende overzicht worden gemaakt.

Aantal aan het Hoofd Zorg voorgelegde klachten

2013

2014

2015 t/m 15

60

54

78

11 3 0 1 3

0 27 8 8 0 11# 0 11 0 4

1 17 7 7 1 41 + 0 39 3 15

0 3 1

0 0 0 0 0 0 42 34

1 4 1 2 7 7+ 1 6 2 1 1 69 25

2

1

september 2015

Resultaat bemiddeling :

*In het gelijk gesteld en compensatie aangeboden *Afgehandeld *Ingetrokken na het bemiddelingsgesprek *Als ingetrokken beschouwd *Niet-ontvankelijk verklaard *Doorgestuurd naar de Medisch Adviseur:

/ gegrond verklaard / ongegrond verklaard / uitspraak nog niet bekend Beroep ingesteld bij de RSJ na uitspraak Medisch Adviseur /gegrond / ongegrond

2 1

/ ingetrokken / niet-ontvankelijk /uitspraak nog niet bekend *Doorgestuurd naar de tandheelkundig adviseur /gegrond verklaard /ongegrond verklaard

Hiervan beroep ingesteld bij RSJ: / gegrond verklaard / ongegrond verklaard

Totaal aantal gevoerde gesprekken Aantal klachten die door de gesprekken zijn afgehandeld/ingetrokken Geen gesprek meer mogelijk door vertrek van de gedetineerde

44 6 ?

# 1 Klacht is door zowel de CvT, medisch adviseur als RSJ behandeld : door medisch adviseur + RSJ ongegrond verklaard, maar door CvT gegrond verklaard. + 2 klachten liggen zowel bij de medisch adviseur als tandheelkundig adviseur (dubbel door 2 klachten op 1 formulier)


Door het secretariaat aan het Hoofd Zorg ter bemiddeling 38 toegezonden klachten

40 35 30 25 20

24 19

15 10 5 0

2013

2014

2015


6. Advies en Toezicht 2014 In 2014 is de bestemming van de P.I. Ter Apel voor VRIS-gedetineerden een feit. Aanloopproblemen leverden ook begin 2014 vrij veel klachten op; o.a. betreffende de kwaliteit van de scheermesjes, zoekgerakkte goederen, het aanbod van de winkel, de goederen die niet op cel mogen etc. In de maandelijkse commissievergadering is hier herhaaldelijk met de directie over gesproken. De commissie is blij dat het gelukt is (ook financieel) om een dagprogramma te realiseren voor de VRIS-gedetineerden. Per 1 maart 2014 is in alle gevangenissen het DBT (Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat) ingevoerd. Hierbij wordt verschil gemaakt tussen plus- en basisgedetineerden. Voor beide groepen gedetineerden is een nieuw programma otwikkeld. Bij onze doelgroep (VRIS) is geen sprake van terugkeer in de Nederlandse maatschappij, dus geen resocialisatie activiteiten en onze doelgroep heeft ook geen recht op een avondprogramma. Bij de start van het DBT zijn alle gedetineerden in Ter Apel begonnen in het plusprogramma; wel zijn er dan al een aantal gedetineerden die naar verwachting in het basisprogramma geplaatst gaan worden. Afdeling F0 is de afdeling waar gedetineerde in het basisprogramma verblijven; er is een dagprograamma van 42,75 uur per week; waarbij de gedetineerden ingesloten zijn op de momenten dat ze niet deelnemen aan activiteiten. Op de andere afdelingen geldt het plusregime, wat in Ter Apel bestaat uit een dagprogramma van 59 uur. Landelijk is de minimale duur van een plusprogramma 49,75 uur. De ‘extra’ uren in Ter Apel komen voort uit het feit dat gedetineerden overdag tussen de activiteiten door niet ingesloten worden, maar zich vrij kunnen bewegen op de eigen afdeling. In april 2014 is een themabijeenkomst van de commissie met de directier gewijd aan de VRIS-doelgroep en de invoering van het DBT en de dagprogramma’s. De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) heeft de Commissie tijdens haar vergadering in september 2014 uitvoerig geïnformeerd over haar werkzaamheden. Binnen de muren van de P.I. is een terugkeeercentrum ingericht. Gesproken wordt onder andere over de mogelijkheid om in samenwerking met de inrichting activiteiten op te zetten die de terugkeer naar het land van herkomst succescol kunnen laten zijn, bijvoorbeeld het aanbieden van opleidingen of iets dergelijks. De inrichting wil de gedetineerde iets meegeven waar ze in het land van herkomst wat aan hebben, zodat de gedetineerde niet weer terugvalt in crimineel gedrag. Samenwerking met de DT&V is mogelijk een optie om dat te realiseren. De DT&V heeft contacten met IOM ( Internationale Organisatie voor Immigratie) die wel eens budgetten verstrekt waarmee de gedetineerde in het land van herkomst een bedrijfje zou kunnen beginnen. Meestal is het een heel zoekplaatje om de financiële middelen voor dit soort activiteiten voor elkaar te krijgen. Verder wordt van de gedetineerde ook een bepaalde verantwoordelijkheid gevraagd. De commissie heeft de door De RSJ uitgebracht Toetsinsgcriteria voor de CvT’s gevangeniswezen een aantal keren besproken. De criteria moeten worden gezien als aanbevelingen, het is aan de commissie zelf om te bepalen wat we ermee willen en kunnen doen.


Een van de leden van de commissie heeft vervolgens samen met een medewerker van de inrichting doorgenomen welke inspecties en controles door inspecties en ondere organisaties al worden uitgevoerd. De resterende onderwerpen heeft zij vervolgens uitgewerkt in een notitie die begin 2015 in de commissie is besproken en waaruit de commissie speerpunten kan bepalen. In 2014 heeft de commissie extra aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: -terugkoppeling van de door de commissieleden uitgezette acties of vragen die uit het maandcommissariaat of het gehouden open spreekuur naar voren zijn gekomen; directie c.q. de organisatie meldt nu regelmatig, meestal tijdens de commissievergaderingen, wat het resltaat is van de gevraagde actie. Indien nodig betekent dat ook het informeren van de gedetineerde(n) . In voorkomende gevallen kan de volgende maandcommissaris worden verzocht een gedetineerde nogmaals te bezoeken om te kijken of de problemen zijn opgelost. -medische klachten en klachten over de bejegening door de arts; eind 2013 is in overleg met de directie al afgesproken dat informatie over de afhandeling van medische klachten naar de arts in de commissie, de heer L.M. van Gemert, wordt gestuurd en dat deze hierover met het hoofd van de Medische Dienst kan spreken en een en ander in de vergadering kan terugkoppelen. Tevens heeft de plv. directeur van de inrichting, die de zorg in zijn portefeuille heeft, met de arts en het hoofd Medische Dienst gesproken over klachten en de zorgen van de commissie. Ook in 2014 zijn medische klachten en medische bejegeningsklachten diverse keren in de commissie en met de directie besproken. Uiteindelijk is besloten dat een delegatie vanuit de commissie hierover in gesprek zal gaan met het hoofd Medische Dienst en de arts. Omdat de Medische dienst inmiddels een enquete heeft uitgezet bij de gedetineerden over het functionenren van de Medische Dienst, zal het gesprek plaatsvinden als de resultaten van de enquete binnen zijn, zodat die in het gesprek kunnen worden meegenomen. -digitalisering Commissie van Toezicht; De Raad voor de Rechspraak heeft de wens van de Commissie van Toezicht betreffende digitalisering opgenomen in haar Project Kwaliteit en Inovatie. Een van onze commissieleden neemt nu samen met de secretaris deel aan een werkgroep die behoefte en realisering van digitalisering verder onderzoekt en uitwerkt. De commissie heeft in 2014 de werking van de meervoudige kamer voor beklagzaken geëvalueerd. Omdat de meervoudige kamer nog maar een jaar heeft gefunctioneerd, is een grondige evaluatie niet zinvol. Duidelijk is wel dat het procedureel en praktisch niet haalbaar is de meervoudige kamer alleen complexe zaken te laten behandelen. In 2015 volgt opnieuw een evaluatie. De commissie wordt tijdens de vergaderingen door de directe geïnformeerd over de veranderingen die zich binnen de inrichting voordoen. Wanneer de veranderingen nadelig van invloed zijn of kunmnen zijn op het verblijf van de gedetineerde, is daarover met de directie gedisussiëerd en soms advies gegeven om die nadelige invloed te verzachten. Dat gold bijvoorbeeld de verandering van de bezoekregeling. Uit efficiencie-overwegingen is bezoek in het weekend niet meer mogelijk.Het bezoek ontvangen kan vanaf juni 2014 alleen op dinsdag, woensdag of donderdag. Op verzoek van de commissie is toegezegd dat in bijzondere situaties (bezoek uit het buitenland bijv.) maatwerk mogelijk is. Een tweede voorbeeld betreft het afschaffen van de mogelijkheid voor voetbal in het weekend. Door de vele incidenten (vechtpartijen) en blessures, zag de directie zich genoodzaakt het weekendvoetbal te stoppen. De commissie heeft gewezen op het belang 19 Jaarverslag C.v.T. P.I. Ter Apel 2014/2015

van sport, met name in het weekend, omdat er dan geen andere activiteiten zijn, en gevraagd nog eens goed na te denken of er toch nog mogelijkheden zijn. In verband met de veeltaligheid van de doelgroep en het belang van een goede communicatie is herhaaldelijk besproken dat van instructies, dagprogramma’s e.d. vertalingen in meerdere talen voorhanden moeten zijn. Bij de commissie bestaat tevens de indruk dat er soms door medewerkers te weinig gebruik wordt gemaakt van de tolkentelefoon. Ook voor de maandcommissaris is de tolkentelfoon soms onmisbaar voor een goede communicatie met de gedetineerden. De commissie heeft met instemming gerageerd op de cultuurtrainingen en persoonlijke veiligheidstrainingen die voor/door medewerkers worden georganiseerd. Getracht zal worden deze trainingen ook voor de commissieleden te verzorgen. Aan het eind van 2014 werd de commissie geconfronteerd met de mededeling dat de directeur, Hans Plattel, de P.I. Ter Apel gaat verlaten. Per 1 februari 2015 is hij de nieuwe vestigingsdirecteur van de P.I. Zwolle. De commissie vindt het erg jammer dat hij weggaat. De samenwerking met de directeur was uitstekend en open. Er is onder zijn leiding veel en goed werk verricht, vooral ook in de periode van overgang van P.I. naar een P.I. voor VRISgedetineerden.


7.

Advies en Toezicht 2015 In onze februarivergadering worden we uitgebreid geïnformeerd over de uitkomsten van de gedetineerdensurvey en het medewerkerstevredenheidsonderzoek die in de p.i. zijn gehouden. Waar mogelijk zijn er relaties gelegd tussen de uitkomsten van beide onderzoeken. De resultaten worden nog per afdeling besproken, waarna er verbeterpunten worden uitgezet. De commissie maakt zich zorgen over steeds vaker gehoorde opmerkingen van gedetineerden t.a.v. discriminatie, slechte behandeling/bejegening omdat men vreemdeling is, e.d. In aansluiting daarop komt aan de orde dat ook de maandcommissaris bij dit soort bejegeningsklachten steeds vaker van de gedetineerde te horen krijgt dat er niet bemiddeld hoeft te worden, maar dat men een uitspraak van de rechter wil. De informatie dat bejegeningsklachten (meestal) niet berusten op een besluit van de directie en daarom niet ontvankelijk zullen zijn, doet daaraan niets af. De voorzitter en de commissie bespreken deze problematiek een aantal keren met de (nieuwe) directie. Hoewel het middenkader inmiddels een training heeft gehad over interculturele aspecten, komt de directie tot de conclusie dat dat onvoldoende is. Cultuurverschillen kunnen wel eens de oorzaak zijn van onbegrip of een klacht, maar als er sprake is van discriminatie zal dat in de commissie met de directie aan de orde moeten worden gesteld. De commissie heeftdaarnaast aan de directie gevraagd bij dit soort bejegeningsklachten ook zelf tijdig te beoordelen wat de rol van de directie is. De commissie heeft verder besloten dat de leden een cursus mediation gaan volgen om beter toegerust te zijn als maandcommissaris; vanuit de p.i.-organisatie zullen medewerkers eveneens aan de cursus deelnemen. Ook is besloten om de onafhankelijkheid en de rol van de commissie van toezicht beter in beeld te brengen bij de gedetineerden door een flyer met informatie op te stellen. De commissie is ingenomen met de plannen van de directie om het aantal arbeidsplaatsen in de inrichting uit te breiden, de kwaliteit van de arbeid te verhogen en daarmee mogelijk ook een hogere vergoeding voor de arbeid te kunnen bieden. Dat is ook in het belang van het leefklimaat binnen de inrichting. De verbouwing die nodig is, is in 2015 begonnen. De commissie heeft bovendien positief gereageerd op het voornemen om te kijken naar invulling van de nu lege weekenden (o.a. bezoek op zaterdag bijv.). De gemiddelde verblijfsduur in onze VRIS-inrichting is 300 dagen, terwijl dat in een gewone p.i. gemiddeld 60 dagen is. Dat vraagt om aanpassing van programma en inrichting. In december 2015 zijn de nieuwe dagprogramma’s aan de commissie voorgelegd. Begin 2015 zijn de uitkomsten van de enquête van de Medische dienst onder gedetineerden uitgedeeld aan de commissieleden. Over de zorgen van de commissie n.a.v. verschillende klachten betr. de bejegening van de huisarts en de uitkomsten van de enquête vindt in mei vervolgens een gesprek plaats met de huisarts en het hoofd Zorg. Helaas worden de zorgen in het gesprek niet weggenomen; met de uitkomsten van de enquête wordt eveneens (te) weinig gedaan naar het oordeel van de commissie. Daarom besluit de commissie om de handelwijze voort te zetten dat informatie over de afhandeling van medische klachten naar de arts in de commissie wordt gestuurd, die daar naar bevinden met het hoofd Medische dienst over kan spreken en daarover in de commissievergadering kan terugkoppelen. De commissie vindt bovendien dat bejegeningsklachten betreffende de medische dienst eigenlijk door de Commissie van Toezicht zouden moeten worden behandeld en niet door het hoofd Zorg. Dat gaan we verder uitzoeken, want duidelijk is ook dat bejegening en medisch handelen soms nauwelijks te scheiden zijn.


Als het gaat om straffen en maatregelen constateert de commissie dat de aan drugsgerelateerde straffen/maatregelen toenemen. Ten opzichte van andere inrichtingen schijnt het aantal in de P.I. Ter Apel nog mee te vallen, maar de commissie wil toch de vinger aan de pols te houden. De commissie reageert instemmend op de verandering van beleid ten aanzien van straffen en maatregelen, waardoor meer op eigen cel en bij uitzondering in de afzonderingscel de straf of maatregel kan worden ondergaan. De evaluatie van de commissie (individueel en collectief) levert een aantal conclusies/acties op: - meer nadruk leggen op bemiddelende rol; - bespreken van klachten in algemene zin (los van individu) is belangrijk; - overleg zonder directie om lijn of standpunt te bepalen; - een vast rooster voor de meervoudige kamer voor beklagzaken is niet zinvol; voor complexe zaken zal op ad hoc basis een meervoudige kamer worden gevormd. ten aanzien van het bezoek aan de gedetineerde die in afzondering is geplaatst, wordt afgesproken dat via de dienstdoende p.i.w.-er word geinformeerd of de gedetineerde de maandcommissaris wil spreken of niet. De commissie spreekt af dat er elke laatste vrijdag van een kwartaal een open spreekuur wordt georganiseerd; Nut en werking daarvan worden in juni 2016 geëvalueerd.


8. Gedeco In de PI Ter Apel is de traditie gegroeid dat een vaste vertegenwoordiger uit de Commissie van Toezicht de maandelijkse vergadering van de Gedeco bijwoont. In het voorjaar van 2015 is die handelwijze geëvalueerd. Daarbij is overwogen, dat de onderwerpen die aan de orde zijn in Gedeco onder verantwoordelijkheid van de directie voor de dagelijkse gang van zaken vallen. De Gedeco is een overlegvergadering van Directie met de vertegenwoordiging van gedetineerden. De rol van die van de Commissie van Toezicht vertegenwoordiger is daarmee die van waarnemer, niet die van deelnemer aan het gesprek. De commissie heeft geconcludeerd dat informatie over de aan de orde zijnde vraagstukken via de verslagen kan worden gedeeld. Teneinde betrokkenheid te tonen en gevoel te houden bij de gang van zaken in Gedeco zal twee maal per jaar een afgevaardigde van de commissie de Gedeco vergadering bijwonen. De hiervoor gemelde conclusie is mondeling toegelicht in de Gedeco en, gegeven de argumentatie, voor kennisgeving aangenomen In de verslagperiode waren onder meer de kwaliteit van de verstrekte maaltijden, de verkrijgbaarheid van bepaalde producten in de winkel, en de beschikbaarheid van TV zenders onderwerpen die aandacht vroegen. Daarnaast bracht de Gedeco de onafhankelijkheid van de Commissie van Toezicht ten opzichte van de directie ter sprake. Daarbij betrok de Gedeco de praktijk dat veel klachten in de beklagcommissie door de alleensprekende rechter worden behandeld. Deze problematiek is besproken in de Commissie van Toezicht. De Commissie heeft via haar vertegenwoordiger zowel mondeling als schriftelijk de onafhankelijke positie van de Commissie van Toezicht toegelicht. M.b.t. de behandeling van klachten in de beklagcommissie is gewezen op de professionele positie van de rechters en de gang van zaken bij de rechtspraak in het algemeen. Ook daar worden veel zaken door de alleensprekende rechter behandeld. Duidelijk is, dat er een verschil van beleving is in het “belang” van de zaken. Zaken die voor de rechter routinematig zijn, eenvoudig van karakter, dan wel op voorhand als niet ontvankelijk kunnen worden beoordeeld, zijn veelal in de beleving van de gedetineerden van (groot) belang. De discussie in de Gedeco ter zake is gesloten.


9.

Overige Onderwerpen Een aantal specifieke onderwerpen kwamen aan de orde die te maken hebben met het digitale tijdperk waarin we leven. De voorzitter heeft in 2015 een aantal keren een gesprek gehad met de leidinggevende van het secretariaat/ de ondersteuning van de commissie. Door ziekte en vakanties was er teveel onderbezetting op het secretariaat, waardoor het jaarverslag 2014 niet kon worden uitgebracht. Voor de commissie is dat onacceptabel. Aangedrongen is o.a. op vaste vervanging bij ziekte en vakantie. De leidinggevende heeft toegezegd te kijken naar mogelijkheden van budgettaire verschuivingen en/of efficiency maatregelen.

10.

Slotopmerkingen De afgelopen verslagjaren heeft de commissie alle medewerking van de inrichting ondervonden. Problemen en opmerkingen werden in de vergadering van de commissie besproken. Een aantal kwesties is tot genoegen door de directie afgehandeld. De commissie werd door de directie van alle ontwikkelingen binnen de inrichting goed op de hoogte gehouden.

De commissie van toezicht heeft van nabij ervaren dat het jaar 2014 een zeer roerig jaar is geweest voor de inrichting. Als gevolg van rijksbeleid heeft er lang onzekerheid bestaan of de inrichting zou voortbestaan of niet. Dat heeft op alle betrokkenen een grote impact gehad. In 2015 is gebleken hoe groot de veerkracht van het personeel is; de schouders zijn eronder gezet en de inrichting is weer in balans.


Het verslag is vastgesteld ter vergadering van 14 april 2016

Recommend Documents