Het pensioen van de toekomst Dit was de kick-off van het Centraal Beheer Algemeen Pensioenfonds.
De start van een gezonde financiële toekomst voor iedereen Binnen en buiten de pensioenwereld leeft het besef dat de huidige manier van pensioen opbouwen en organiseren niet meer voldoet aan de wensen en realiteit van vandaag de dag. Pensioen luidt namelijk allang niet meer het einde van je leven in, maar de start van een nieuwe levensfase. Daarom werkt Centraal Beheer aan de oprichting van het Centraal Beheer Algemeen Pensioenfonds. De kick-off vond op 6 oktober plaats tijdens een kennissessie voor pensioenadviseurs, op een prachtige, sfeervolle locatie: het Oude Magazijn, op het NS-terrein in Amersfoort. Feiten en cijfers Aantal aanwezige pensioenprofessionals: 164 Parallelsessies: 5. Communicatie, DC aanbod, DB aanbod, Vermogensbeheer & Governance Gemiddelde waardering: 8
‘Het zijn gouden tijden voor pensioenadviseurs’, spreekt Rob Ter Mors, directeur Pensioen bij Centraal Beheer de ruim 160 aanwezigen toe. ‘Voor de adviesmarkt komt er weer een nieuwe aanbieder bij. En de komende één à twee jaar valt er aan uw klanten en opdrachtgevers écht wat te adviseren. Maar overzichtelijker wordt het er in de eerste instantie niet op. Want hoe vergelijk je als werkgever, pensioenfonds en adviseur de verschillende soorten aanbieders met elkaar? Hoe verschilt een APF van een PPI? Van een bedrijfstakpensioenfonds? Of verzekerde regelingen?’ Voor de fondsbestuurders in de zaal misschien gesneden koek, maar voor veel adviseurs een nieuwe dynamiek. Deze en heel veel andere onderwerpen werden door de experts van Centraal Beheer toegelicht in de vijf verschillende parallelsessies: Communicatie, DC oplossingen, DB oplossingen, Vermogensbeheer & Governance
Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 1 van 8
‘Centraal Beheer heeft een heldere visie op oudedagsvoorzieningen. Samen met werkgevers, werknemers, pensioenfondsen en adviseurs bouwen we aan het pensioen van de toekomst. In die nieuwe pensioenwereld speelt het Centraal Beheer APF een sleutelrol. Pensioenfondsen, werkgevers en adviseurs zijn ook hier van essentieel belang om werknemers te vertellen hoe het zit. Niet alleen over het APF, maar over het totale pensioenplaatje. En dat gaat verder dan alleen het potje dat via de werkgever wordt opgebouwd.
Bundeling van krachten Het Centraal Beheer APF is een volledig nieuwe samenwerking tussen Achmea Investment Management, Syntrus Achmea Pensioenbeheer en Centraal Beheer. Achmea Investment Management is met een belegd vermogen van meer dan 100 miljard euro een van de grootste pensioenbeleggers van Nederland. Syntrus Achmea Pensioenbeheer administreert al de pensioenen voor meer dan 2 miljoen werknemers. Jarenlange ervaring op het gebied van vermogensbeheer, pensioenbeheer komt samen in het Centraal Beheer APF. Samen bouwen we een hele nieuwe pensioenketen.
Belangrijke kenmerken Centraal Beheer APF Dit zijn de belangrijkste kenmerken van het Centraal Beheer APF
We bieden inzicht en overzicht, om pensioen dichterbij deelnemers te brengen en handelingsperspectief te bieden in het sturen op de totale oudedagsvoorziening. Vier standaardkringen voor DB, DC en CDC pensioenregelingen of –fondsen. Mogelijkheid tot white label kring met eigen voorwaarden, aanspraken, belanghebbendenorgaan en meer inspraak op het vermogensbeheer Inzicht en overzicht in alle pensioenregelingen via online portaal voor werkgevers Inzicht en overzicht in totale pensioensituatie (teruggerekend naar maandbedragen van nu) via online portaal voor werknemers Werknemerscommunicatie op basis van life events en alerts Inspraak werkgever en werknemer geborgd via verkiesbaar belanghebbendenorgaan Doorbeleggen door de pensioendatum zodra de wetgever dit mogelijk maak Zo veel mogelijk pensioen per ingelegde euro door het realiseren van schaal, slim vermogensbeheer en innovaties zoals doorbeleggen Lage kosten en transparante kostenstructuur
Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 2 van 8
Voor iedere deelnemer een maandelijkse ALM studie Agnes Joseph en Jop Versteegt over premieregelingen binnen het APF De zaal wordt om de beurt toegesproken door Agnes Joseph, senior actuaris, en Jop Versteegt, Business Development Director. Het onderwerp: de opties die werkgevers hebben bij de keuze van een premieregeling, en hoe dit achter de schermen werkt. ‘De modules waar werkgevers uit kunnen kiezen lijken simpel, maar zit een bijzondere hoeveelheid intelligentie achter. Een maandelijkse ALM study voor iedere deelnemer om zo te sturen op zijn persoonlijke beleggingsmix, dat is ons uitgangspunt.’ Versteegt vervolgt zijn uitleg over de modulaire opbouw van het APF. ‘Het online portaal met netto pensioeninformatie en de maandelijkse individuele ALM studie voor deelnemers zijn is de default oplossing. Die kunnen werkgevers echter uitbreiden met extra modules. Daarmee kunnen ze deelnemers zelf laten beleggen, al dan niet in externe beleggingsfondsen, gebruik maken van ANWgerelateerde opties of zelfs in de meest uitgebreide variant een eigen look en feel inrichten.’
Maatwerk en keuzevrijheid ‘Met automatisch sturen, die persoonlijke ALM Studie, kunnen we maatwerk en keuzevrijheid bieden. Daarvoor heb je natuurlijk zo veel mogelijk informatie nodig, en dus teasen we deelnemers regelmatig om op hun portaal in te loggen en hun profiel in te vullen. Maar ook hardnekkige weigeraars krijgen een maatwerkbeleggingsplan, gebaseerd op hun persoonsgegevens die reeds bij ons bekend zijn.’ Hoe meer info we ontvangen van de deelnemer, des te persoonlijk zal de sturing gaan plaatsvinden. Zodra een deelnemer inlogt, stelt het systeem eerst zijn of haar risicobereidheid vast. Niet met abstracte vragen, maar met een schuifknop en een grafische vormgeving van pensioenresultaten die deelnemers laat kiezen tussen gewenste pensioenuitkomsten. Daarna wordt een individueel beleggeinsbeleid bepaald, rekening houdend met de eigen omstandigheden en voorkeuren. Agnes Joseph neemt het stokje over van Versteegt. ‘Uit 18 verschillende lifecycles selecteren we maandelijks die ene die het best past bij de gekozen verhouding tussen verwacht inkomen, inkomen als het tegenzit en inkomen als het meezit – dat bepalen we iedere maand opnieuw op basis van 1.000 scenario’s per lifecycle.
Uit de zaal kwamen vragen over de vaststelling van de risicobereidheid, over de zorgplicht borging en was een prachtige stem te horen vanuit werkgevers die de oplossing graag omarmden. Juist omdat deze vorm van communicatie veel beter lijkt aan te sluiten op de werknemersbehoefte en het kennis niveau wat je van deelnemers mag verwachten. Communiceren in relevante termen is het uitgangspunt. Een ander onderdeel van de premieregeling van het Centraal Beheer APF is dat we, zodra mogelijk, de mogelijkheid willen bieden van doorbeleggen. ‘In de huidige DC-regelingen heb je een regeling die voor het individu niet optimaal is, simpelweg omdat de aandelenportefeuille maximaal wordt Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 3 van 8
afgebouwd naar pensioendatum terwijl op dat moment het kapitaal het allergrootst is. In onze oplossingen kun je straks individuele beleggingsmixen maken, inclusief de mogelijkheid om door te beleggen na de pensioendatum. Garanties geven kan niet, maar de risico’s zijn beheersbaar en leiden tot een naar verwachting aanzienlijk hoger pensioenresultaat, dat is waarom we dit doen. Onze backtests laten een 5 – 15% hoger verwacht pensioenresultaat zien voor de deelnemer zien met een variabele uitkering’.
Samen sterk: een solide toekomst voor DB-regelingen Twan van Erp en Robert Meulenbroek over hoe middel- en eindloonregelingen met verschillende risicoprofielen kunnen samengaan Een veilige haven bieden voor middel- en eindloonregelingen met verschillende risicoprofielen – zonder dat de deelnemers van fonds A moeten opdraaien voor de risico’s en kosten van fonds B. Ingewikkeld, maar zeker niet onmogelijk. Dat bleek toen Manager Advies & Financiën Twan van Erp en Pensioenfondsbestuurslid Robert Meulenbroek uit de doeken deden hoe je dat oplost in het premie-, indexatie- en beleggingsbeleid. Zelfs CDC-regelingen kunnen worden geaccommodeerd. ‘Het hele idee van een APF is om pensioenfondsen die worstelen met hun continuïteit een zekerder toekomst te bieden door samen te gaan. Maar een klein fonds met een hoge dekkingsgraad zal weinig zin hebben om zijn uitkeringen te korten als een grote nieuwe toetreder met een lage dekkingsgraad zijn zaakjes niet op orde heeft. Zie daar in een notendop de reden dat we voor middel- en eindloonregelingen standaardkringen hebben ontwikkeld met een laag, gemiddeld en hoog risicoprofiel. Een instromend fonds kiest een kring, stort bij of stempelt af tot het niveau van de kring bereikt is, en het is good to go.’ De low-risk kring heeft nominale zekerheid als uitgangspunt: het biedt relatief veel zekerheid dat de pensioenaanspraak niet hoeft te worden gekort. De high-risk kring aan de andere kant van het spectrum heeft een offensief beleggingsprofiel en een sterke indexatie-ambitie van 75%.’
Volgens de spelregels van het FTK Toch roept het verschil tussen een pensioenfonds en een pensioenverzekeraar hier en daar vragen op. Van Erp en Meulenbroek nemen daar vast een voorschot op: ‘De DB-kringen van het Centraal Beheer APF zijn normale pensioenfondsen! Ze vallen volledig onder de spelregels van het FTK. Alle eigenschappen die gelden voor een traditioneel pensioenfonds, gelden ook voor het APF. Bijvoorbeeld op het gebied van garanties, de prijs van zekerheid en de mogelijkheid tot indexeren of afstempelen. Net als bij een traditioneel pensioenfonds, bestaat solidariteit binnen de gehele kring. En ja, ook wij moeten maandelijks voor iedere kring de dekkingsgraad rapporteren.’
Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 4 van 8
De vraag doet zich voor hoe je het vereiste eigen vermogen regelt, als lege kring. ‘De premies van de kringen volgen de UFR curve van De Nederlandsche Bank. De eerste jaren betalen pensioenfondsen bovenop de actuariële prijs een opslag voor het vereiste eigen vermogen: voor de low-risk kring lager (108% op DNB-UFR), voor de high-risk kring hoger (115% DNB-UFR). Bij een hoge dekkingsgraad kan de premie dalen.’ Om de groeiambities te halen, hanteert het APF breed gespreide, robuuste beleggingsportefeuilles. Die bestaan per kring uit 4 modules om rendements-, rente/matching- en inflatierisico’s af te dekken en eronder een combinatie van 12 onderliggende beleggingsfondsen.. ‘We zochten een manier om alle mogelijke soorten DB-regelingen te accommoderen. Dat is gelukt. Zelfs CDC-regelingen kunnen in dezelfde kring instromen zonder vermenging van de bestemmingsreserves – of het een DB regeling met een DC-kwalificatie is, of een CDC-regeling met een vaste premie. Ja, eigenlijk zijn we gewoon trots op de flexibiliteit die wij hierin kunnen bieden aan werkgevers en pensioenfondsen.’
Pensioencommunicatie: presenteren wordt discussiëren Koen Vaassen over de deelnemerscommunicatie van het Centraal Beheer APF De klant helpen bij zijn inzicht, overzicht en handelingsperspectief op het door hem gekozen moment, kanaal en diepgang. Dat is het doel van de pensioencommunicatie die het Centraal Beheer APF voorstaat. Manager Productmanagement Koen Vaassen toonde het online platform dat de basis vormt van alle communicatie en ging met zijn toehoorders in gesprek over de beperkingen en mogelijkheden. ‘Met het APF willen we niet zenden, maar juist een geleide dialoog aangaan met deelnemers’, vertelt Koen Vaassen. ‘Het uitgangspunt: de gevoelsfactor en het menselijk handelen. Daarom hebben we de concepten ook grondig getest. Daar kwamen verrassende zaken uit voort die tot grondige aanpassingen hebben geleid.’
De pensioenconsument denkt en doet, zo blijkt, heel anders dan de pensioenprofessional verwacht. Dat is ook de reden dat veel van de ruim 3 miljard euro die de laatste 10 jaar in pensioencommunicatie is geïnvesteerd, vergeefs is gebleken. Die fout wil het Centraal Beheer APF niet maken. ‘Daarom hebben we een aantal verrassende keuzes is gemaakt. We combineren bijvoorbeeld inkomsten en uitgaven en we rekenen ze terug naar bedragen van nu. Zo krijgen deelnemers een praktisch beeld van wat ze daadwerkelijk kunnen met hun pensioeninkomen. Vanuit de bestaande situatie wordt zo realistisch en uitputtend mogelijk toegewerkt naar het mogelijke uitgavenpatroon van na het 67e.’ Ook wordt nadrukkelijk ingezet op video en infographics die zonder begeleidende tekst kunnen worden begrepen. ‘Onderzoek toont aan dat die teksten simpelweg niet worden gelezen.’ Om niet Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 5 van 8
mee te doen aan de stortvloed aan wachtwoorden wordt DigiD als toegangscode gebruikt en ook wordt de berichtenbox van de overheid ingepast in het platform.
Breed ondanks beperkingen ‘We willen deelnemers een zo volledig en realistisch mogelijk beeld geven van hun totale pensioensituatie, dus over alle vier de pijlers. Dit beeld bouwen we op uit data waarover het Centraal Beheer APF beschikt, maar ook uit gegevens die deelnemers zelf aanleveren.’ De vragen hiervoor zijn kort en interactief, omdat –opnieuw- uit onderzoek blijkt dat lange questionnaires niet worden ingevuld. In de discussie wordt vastgesteld dat het mooi zou zijn om deze indrukwekkende breedte van DB en DC in combinatie met het inzicht over alle pijlers heen overzicht nog breder te maken met bijvoorbeeld een eventueel partnerinkomen. Hier vind altijd een gepaste afweging plaats tussen begrijpelijkheid en volledigheid, de deelnemer hebben we hierin echt nog mee te nemen waarschuwt Koen Vaassen omdat wat voor pensioenprofessional “helder” is, voor de gemiddelde deelnemer “onbegrijpelijk”. Onderschreven wordt door de zaal dat het platform van het Centraal Beheer APF breder en dieper is dan wat er nu op de markt is.
Governance gaat over alles Ruud Pieters over wetgeving, vergunningen, besturing, uitbesteding en financiering van het APF. Transparantie en onafhankelijkheid zijn in duizend-en-één verplichtingen te vatten, maar de belangrijkste blijft gewoon om het in praktijk te brengen. Ruud Pieters neemt zijn publiek mee naar wetgeving, vergunningen, bestuur, uitbesteding en financiering. De wetgever heeft minder haast dan de initiatiefnemers van het APF. Voordat het van start kan moet de wet nog worden ingevoerd en is een algemene maatregel van bestuur nodig inzake de financiering. ‘Maar het commitment van Achmea voor de financiering van het weerstandsvermogen ligt er al, een raad van toezicht en bestuur wordt binnenkort voor goedkeuring aan de toezichthouder voorgelegd en op alle andere punten van governance en structurering zijn we startklaar’, zo maakt Ruud Pieters duidelijk. Met zijn team heeft hij de laatste maanden opgetreden als ‘bestuur in de dop’. Als het echte bestuur is geïnstalleerd is het echter einde met de invloed van Centraal Beheer op het beleid. De onafhankelijkheid van het Centraal Beheer APF moet absoluut zijn. Dat wil niet alleen de toezichthouder, dat is ook de mening van Pieters’ publiek. Hij krijgt hier veel vragen over. In de opstartfase was het noodzakelijk om vanuit Centraal Beheer dingen te regelen, maar wezenlijke zaken als de keuze voor actuaris, compliance officer, accountant en bestuursbureau worden bewust overgelaten aan het nieuwe bestuur en de raad van toezicht.
Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 6 van 8
Uitbestedingen Voor de uitvoering van de pensioenregelingen wordt een contract afgesloten waarbij Centraal Beheer de investeringen in een aantal jaren kan terugverdienen, maar de voorwaarden en tarieven hiervan zijn absoluut marktconform. Dit is niet alleen een logische voorwaarde van de toezichthouder, maar ook een vanzelfsprekende eis van werkgevers en deelnemers. Een onafhankelijk adviseur begeleidde de onderhandelingen die Achmea onderdelen een preferred suppliership opleverde, maar zeker geen exclusiviteit. Tot de zaken die aan Achmea onderdelen worden uitbesteed behoren het pensioenbeheer, fiduciair vermogensbeheer, herverzekeringen en de pensioencommunicatie. ‘In de komende periode worden de namen van bestuurders en toezichthouders bekend. Zij zijn geselecteerd op kennis, diversiteit en ervaring. Zij worden getoetst door de DNB. Zij managen straks de uitvoering van regelingen die direct ingrijpen in het leven van duizenden mensen, nauwlettend gevolgd door DNB en de maatschappij als geheel.’ De kringen in het Centraal Beheer APF hebben gescheiden administraties –een van de eisen van de toezichthouder- maar omwille van de efficiency wordt gestreefd naar zoveel mogelijke operationele uniformiteit. ‘Daarom is er bijvoorbeeld een grens aan de mogelijkheden van een eigen kring. De toelatingsgrens is vrij hoog, met een verwachte drieduizend deelnemers of een minimumvermogen van € 100 miljoen per fonds.’
’s Lands bijna-grootste vermogensbeheerder let op de kleintjes Dirk van Ommeren en Mark Bakker vertellen over slim en effectief beleggingsbeleid Met ruim €100 miljard totaal belegd vermogen zit Achmea IM in de top 4 van vermogensbeheerders in Nederland. En voor het Centraal Beheer APF gaan ze het fiduciair vermogensbeheer uitvoeren – met een set slimme beleggingsoplossingen en een heldere ambitie. De sprekers zijn Dirk van Ommeren, Manager Investment Solutions en Mark Bakker, business development director – beide van het fonkelnieuwe Achmea IM.
Twaalf fondsen, vier risicomodules ‘De ambitie is eigenlijk heel eenvoudig: zoveel mogelijk pensioen genereren voor iedere ingelegde euro,’ zegt Mark Bakker. ‘Aan de basis van het beleid staan 12 beleggingsfondsen , ieder met hun eigen focus. Daarmee stellen we efficiënt robuuste beleggingsportefeuilles samen, met slimme en maatschappelijk verantwoorde beleggingen.’ Dirk van Ommeren valt hem bij. ‘De fondsen zijn gebundeld in vier risicomodules. Voor iedere kring of lifecyle worden die modules in een bepaalde verhouding in stelling gebracht. Zo creëren we een risicorendementprofiel dat de doelstelling van de Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 7 van 8
kring of lifecycle probeert te halen: een zo hoog mogelijk, een stabiel of een waardevast pensioen. Tegelijk proberen we groeischokken, inflatie en recessies te ondervangen.’ De eerste risicomodule is de rendementsmodule. Daarin zitten fondsen met een hoge rendementspotentie, zoals aandelen en obligaties. De tweede en derde bestaan uit de rente- en matchingmodule, met risico-arme vastrentende waarden om verplichtingen te matchen en rentegevoeligheid af te dekken. Europese staatsobligaties bijvoorbeeld. De laatste risicomodule is de inflatiemodule, waarmee inflatierisico’s worden afgedekt. Mark Bakker: ‘Met modules kunnen we kostenefficiënt en transparant werken, en kunnen we op een efficiënte manier ruimte bieden aan dynamische asset allocatie. Het is ook nog eens eenvoudig uit te leggen aan deelnemers. De modules zijn bovendien eenvoudig te koppelen aan bestaande beleggingen en ze zijn zo opgebouwd, dat ze weinig onderlinge overlap kennen. Binnen de modules is er juist sprake van een heel grote samenhang. De componenten waar een risicomodule uit bestaat, versterken elkaar dus.’
Efficiënt Gevraagd naar voorbeelden van de efficiënte opbouw noemt Van Ommeren de verhouding tussen de modules. Die kunnen per kring fluctueren. De verhouding van de fondsen binnen de modules niet, hoewel ze wel periodiek wordt herzien. ‘We proberen alles zo slim mogelijk te doen. ’ Zodra de kosten ter sprake komen, beginnen de heren te glunderen. ‘We hebben een enorme schaalgrootte en we hebben de beleggingen efficiënt ingericht. Waar een gemiddeld pensioenfonds snel zo’n 0,55% management fee rekent, doen wij dat voor veel minder. We blijven op de kleintjes letten!’
Meer informatie over het Centraal Beheer Algemeen Pensioenfonds? Bekijk onze website Volg ons op LinkedIn Schrijf u in voor onze nieuwsbrief Stuur een bericht naar
[email protected]
Verslag Kennissessie Centraal Beheer APF
Pagina 8 van 8